149501797
|
EN SALAMANCA,
En cafa de Domingo de Portonarijs, Imprelfor dela
Catholica Real Mageftad.
MDL Xy
TITVLOSDELAOVIN
taPartida.
IT VLOprimero.Delosempreftidos.. Fol. — «fTirulo.X.Delascompañiasquefazenlos mercadoresyeloso-
¡YT izalo.ILDelpreftamo aque dizenenlatincó- —— trosomesynoscon otros. Pol. 5.
modatum. Fol.s. Titulo. XI. De las promifsiones delas otras polluras quefa.
Uiralo11 IDelos condefijosque dizen enlatin zen los omes ynoscon otros. Fol.6o.
depolirac. Fol7. — 9Titulo,X1J. Delasfiadurasque fefizen pormandado, o con
Titulo. 1) 11 De las donaciones. Fo.ro. plazerde otro. Fol.72.
4Titulo.V.Delas vendidas y delascompras. Fo.x5» — «fTitulo.X 1 1.Delospeñosque fon empeñados por palabra,o
Y Titalo. V L-Delóscambios que los omes fazen entre Ñie que
cofaescambio. «* Fol.3 5.
Titulo. V11. De lós mercadores,e de lasferiasye de los merca-
dosen que compran y vendea las mercaderias,e del diezmo,
edel portadgo que han adar porrazondellas.— Fol.36.
4 Titelo. V LIL. De los logueros e de los arrendamientos.
Folio.39.
Titulo.IX.Delos mauios,e del precio dellos.
Fol.52.
calladamente,e de todaslas otras cofasque acítarazon perte
nelcen.
GTitulo.X 111 1-Delas pagasye delos quitamientos,e delos
(contamientosa que dizen en latin compevfatio,e delas deu
dasquel pagan alosquelas non deuen.
«Titulo. X V. Como hanlos deudoresa delamparar fs
quando nonfearreuen ¿pagar lo que deuen,e como deue for
reuocado el enajenamiento quelos debdores fazen. Fo.110,
le
Titulo. IL
Sequitur gubnta partida,
omienzo.l.ficurab itinio.C.deaétion.Ecobliza,
¡Catas nobles.Inchoandum elt á nobiliori « digniori, ví
hic.Scin.. 2. de (tatu homi. 8cnotatglo.in rubri:
C.debonor.poffefsiocontratabul, écin.s.alia.inflita
de bono.por
fefsio..
€ Coles quel $2 Aqui comienca la
3 los que las
fee» . Quia QuintaPartidadelfelibro: quefablade
beariuseltda- og empreftidos,cdelasvédidas,e delas
re,quíaccipes A
rc Aduí. 20. Ccompras,edeloscambios ,ede todos
ea sE losotrospleytos, e pofturas que fa-
redicaror.1ó.
EEE Sc zen losomesentrefi, de qual
1. de donatio. naturaquicrque
Wzieulas primas (can.
demutio.
PROLOGO.
Afcen entre los omes
muchos enxccos, e grá
des cótiendas,en razon
¡lospleytos, edelaspo
neg; tenetul fturas, queponenlosv-
quod. tamen quep
limitanifipre NOSCOnOtros . E.comoquierqueen el
cederer pro- comiencofefaganaplazer de amas las
mifsio demu- E >
tuando snam Partes, todas las mas vegadas acaclce,
finon quo fe mudan defpues las voluntades,
tenetar ad in- e 4
teclentia. Porque han a venir a contienda fobre
Ki poenam. E cllo.Onde,pues queenla quarta partida
o i- antedelta, fablamos de los calamiétos,
ga-SiperBart.
inidee edel linafe quedellos fale,e detodoslos
for creditori. otros debdos, quelosomes há entrefi,
in penal. eo
FAA pordebdo de parentelco, o defeñorio,
.
nelta
deiufo. limi- O de cuñadadgo,o de amifta
ue, quintadiremos, detodoslosotros deb
necefsitasciui_ dos quecrelcen entrecllos :porrazó de
patis:nmpof poftura. Afsicomo porempreltido: o
fune compelli : ,
ditiores emita. pordonadio:o por condelijo:o pordo=
ts ES nacion:o porcompra:o porvendid o
ecuniam ¿$0 A
pollca pales porcamio:o porloguero:opor compa
tim (arisfiec hiajo por fiaduria:o por pcño:o porpo-
cisípofita col Ed E
Lao reanda Nuraoporotro pleyto qualquicracon
Guiliol.de Cu — plazerdeamaslas partes: e de todaslas
gncol-nemi Otrascofas,que aalguna deflas razones
Co de fa- E
oline pertencfcé.E porquecltos pleytos e po
a fturas,a que llaman enlatin contraétos
suideptacc, Tonlosynosde gracia,cde amor, quee
deomniagro. fazé losvnos alosotros,clos otros fon
Ei por razonde fu pro,deamas las partes:
miliperensmu
tud (icinextrema necebitate conftirutus,cui polfer quis mutuan»
dofubueniresnam teneturtune quisad mutuum,quía tane eleemo-
fyna eltinpracepto,éclitenetur dare multó fortids mutuare, argu=
ment.capitalo,pafce.86.diflin,Sceft bonus text.cumlofT. in capita
* ficut. 47. diffinGiio. quod tempore necelsitaris polfunt panperes
implorarcoflicium judicis Ecclefia(lici: vediuites communicentfi-
bi viualia: SctenctAbb.in capitul:1.decmptio. Svendicio. quód
pesexcommunicaonempoln:compelisemporenanque nece
¡tarisomnia funtcomimunicanda . Lftud tamen de omnibus com-
uunicandistemporenecebitais Bald+dicit magiselleconfilij,quim
1 d UDe gracia. Ha
beshic, quod
cótractus mue
ui ell graxio=
is , Se nulos
ad” mucuum
compellicur,
»
precepción foroiudicialiwetradicipfein.Lexhociurercolamg.
ficuopponiturtertio.deiultir.Sciur.Be ad pr difta.vid.quod isa
berur Deuteronom»15. capitul.ibii vnus de fratribus tus, quí
antur intra portasciuitaúístuz: in terra quam dominus Devs tuas
daturuseftcibi, in paupertatem deuencrit non obdurabis corto,
peque contra
- : hes manum,
porendenosgremos aqui fablarde los — fed aperios ei
pleytosde gracia,porquelonlosfechos — panperisSda-
bis mutuum,
dellos,mas nobles p,e mas hontrados,a o cian
los quelosfazen“.Alsicomo de empre — gereprolpexe
ftar,c darfinreccbirende luego camio "9£<-EMac
chaciosicapicuo
o gualardonpor ellos.E delpuesfabla- - voléci mutua-
remos decada vno de los otros ordena — tcátencaner
E S caris, $e quan+
damente,alsicomo conuicne. de neclund
eRextremact
. l fina ele
£2 Titulo. 1. Que fabla ía pracepio.
, did.capica.li-
delosempreltidos. cur,Abbánude
cap
8 Mptcftido,es vnanaca
radepleytode gracia?
q acaclce mucho a me ¿9 Ef duplex
nudo entrelos omesd Mutua, vná
iia nacurali" alio,
J qrecibéplazcreayuda £ ño mamas
Otexprimas
TSE z e
losynosdclos otros.Eporende,puesq — turresqueno Ad tc
mero, ponde» $.Culicés
Le feziw xe vel menfi tun pera
miéte dellos,queremosaqui dezir.Que xa continetur tura
enel prologo decfta partidafezimos en
a cum eo tran=
colafon.E aquetienépro,Equitasma ona
neras fon dellos. Edequecolasfchan inaccipitiem.
íi Alind mutuú
defazer. E quienlos puedefazer. Ecn ¿ind muená
quelugar.E que fuergahan. Equepe- bus alijs rez
nadeuen aucr,losquenon tornarcn. b”, vt deequo
vellibro vela»
z Jijs rebus quee
A Le).1. Que cofa esempreflido,e que pro nafce — noncontinen
delzequantas maneras fondeempreftido,ede “us numero,
queco/as fe puede faxgr. Pra
mélura, in quí
Mpreftamo, es vna manera Dusnonerant-
de pl q if É fertur domí«
pue pleyto, de guita quefa- — mium in accí-
zen los omes entrefi , em- e a
preltando los ynos a los soda Je
otros,delo fuyo, quádolo há menelter — dicit.
enalccende muy grand pro. Caleayu- e ae contar. ,
daome delascolasagenas,como delas * Mutmunicon
fuyas, e crefce,enalce entre los omesa fillitin hisse-
o busque pon=
lasvegadas,amorpor eftarazó,efódos — dere mumero,
maneras deempreftamo.La vnacs mas — mélurave con
natural q laotra,celtaes cono i(lant.fE.fi cer
q tum petatura
empreftá vnos aotros,alguna dejas co La.S.muruida
tio kk hic.fed
aunquid eút
mucama fi lio
brumad pondus , veloues ad numerum dedero, recepruras librum.
tanti ponderis , vel oues tanti numeri 2 dic quod non fecundum
Azonem.C.licereumpetat.in famma.colum, tertia,in mutuo enip
eMtinípicienda natura) conluetudo, Sc aptitudo, que narurz coap=
tantur. Hec enimeftnaturapecaniz,vt fcré femper deta adnus
merum, ¿ad hoc efl inuenta , 8% fic confucuic dari, E coaptatur
fuz nacurz :quía apta eft ad numeram , S ídem de frumento 8€
fimilibus, que elencos e naciosyal menfura ¿libri ve-
ró non funtad hocinuenti,vt dentur ad pondus ,neque dantur,imó.
fecundum zfimationem bonitatis:Scidemin omnibus Gmilibus.,
> Partida.v, Ai s
fas quefonacoftúbradas, a cótar ¿cpes
di
Quintapartida.
2 4 Celfeñorio.Adde.L.fecuadam. f.appellata. 1. ficertum petarur, Scan
repetenti mutuum poli obijci:quod nonfuie dominuspecunigmu
tuare»vid,Barto.in,l.nam Set furán princi.cum quo dodto. comu.
nitertranteunc Ef cercopeta.vbi vid. cui incumbat probacio an fue=
sicdonsinus vel non ,Eccafiasaliquosin quibus reconciliacur mutuí
ex poll fatto
vbi á prinds
Po musa
faro medir.Etal preftamo como elte,es
ui pe peca= — Jamado en latin mutuú,que quiéretá-
nia aliena.vi. .
perAmo e. to dezirenromance,co mo cola empre
certum petat,
ftada, q le fazc,aruego de aquel aquién
na laempreftá,ca paffa cl feñorio, de qual
Mas ppalla quicrdeflascolas:alquees dada por pre
tavidabi. *
ftamo.E la otramanera de preftamo,es
dequalquier detodaslasotrascofasb,q
nonfon de tal mancracomo eftas, afsi
como cauallo,o otra beftizyo libro, o-
3h Las otras co-
Jas. Habeshic
duplicem dif-
fesentiam in-
ter muta 8
cómodarúpri— trascolas[émejátes.Eatalp reftamo co
mamcipea mocftedizenen latincómodatum,que
rerú.Secúdam z A
refpcó sranf quier tanto dezir,£omo cola que prelta
Jarionis domi
nij. Addealiá
quía ex cons
zeaéta muni
mihillebemus
vnomeaotro,para víare aprouccharíe
della:mas non para ganar cl feñorio de
la cofa preftada.E decada vnadeftas ma
Iperare Led. Ptas fobredichas, moftraremos en las
cap. mutum — Jeyes defte titulo, comencaremosade
dáres,mibilin
dica zivde laquellaman en latin mutuum.
quod income —— Ley21.Quien puede empreflar ea quien,
ñ S7 equecofas.
Nomeaotro puedcempre
)
aliquid
potelt fperari
fecúdum Bal,
Tel. Gingularia,
ad finan pri
me leQu. Eh
certúl petatur,
y allegar AE=
idium in fo
Eello.deregt
mineprincipam:quiain mutuo cum tranfear dominium, non diflín
gyiturvínsá dominio: pro folo tempore inialum efl aliquid (ole
cum tempus ficcommune,fedín comodato fecus elt, quia non
tranfitdománium,vt bic.V nde li pecunia non mutuata,fedad often
tarionem darerur éclic,vt commodata: quiatune non tran(it domis
ninmapolTer alíquid pro ralicommodato recipi.l3.$.fin. 4. commo.
8ribiPaul.de Caftr.qui refere Theologos. 8cidem dicitBald. in. L.fi
ais. Ederci vendisalias differentias colligeex notatisperglofl.Bars
¿Bald Moderáned.Lingularia.videperte.
dex 11,
yw Dote(t dominas cuíusresell mutuare velaliuseius mandato, $ per
smucusin traosfertar dominium in accipienté,Scipfeteneturtantana
demaquebonumreflituere mutuantión termino prefixo ,Kfinon
fueritappolicusvíque ad decer dies poll muruumah.d.
x e dsende aquel. Requiricur ergo,ve(ie mutuum quódego fim domi-
us,qui mutuo. Schic de meo fiat tm. vrin.L.5in mutni datione,
FE(1 certum perat.quod intellige ab initio vel expoltfadto, confum=
ptione,vel víiscapionefecuta sutin.lanam SefurcodatiraSc dixi fupra
in.Lprima,
2 d 4Lo fatro. Et fi me mandante alius numerer pecuniam fuam nomine
meo, querituranihiadtio:quotidieenim li credituri fumas pecuniam
ab alio petimus,venoftro no mine creditor numercr futuro debitoría
Lcerticondiótio.$fúhummos FEf cert.peta:ltem quotidie mádo de
bitorimeo,ve tibinumerer pecuniamnominemeo nam obligarismá
hiquantisvere non aceeperis nummos meossquia interpretationei.
risviderisaccipere breui manu.f.de co.l.fingularia, Sc. l,licet.Edeiu
xedoiun. o.
3 e Cotrarantae atal.Add,lucúquid.E.ficers
sra.obligs$.1.laréperglo.Bart.ée dofto.in.d,
14 £ MTanbuena,Sed anfit defub ltantia mut
dembonitatis,velan canta de narura mutui?Pau.de Caliindilcú
flaralguna de las colasque
J|diximosen la ley antedefta
[e que fe pueden contar, opc
far,o medir. E cfto fe entiéde, filas colas
fonde aquel* q lasemprella, ofiotro l
quid. dicie q noneft defibflandalibusmutni,licét fe de natura,
vide poreftpacilei fecundúcum,vereddacor diucrfie boniratis Sade
huceltmuenum,quía naturaliacontraftas ex paéto polfuntalecrari
glo.inal.paétaconuenta.ff.de contrahen.cmpr. de quo vid, perlafo.
Se Deciumncol.r. $ Lavon dise. y
ña habétur
ES ” rn , taci ¡EX
lo faze por mádado del. Otrofidezimos mood
“., que luego q espalladalacofa,apoder l:cumquid.8:
fieqhtacicam
venitex natu-
ra contraótus
de aquelaquiécs preltada puede fazer
dellalo qquificre,bien afsi como delo ,
fuyo.Pero tenudo csde daraaquelque ecacE
gclapreftootratanta catal Sctíbuenaf 6 lequo vid.
como aquella g le prefto, maguernin- arca
gunas deftas cofas non dixeffeSfeñala- — ytrag; lectura
damente cl que lacmpreflafle, Edeue excuñasdióis
gela dar al plazo que pulicré entre fi, das ika
quandolacofa fue preftada.E fiel plazo
inter tacitú Se
non fuepuefto, deuegeladara volun- aa
tadi del gh prefto, diez dias E delpues — potéticltras
quefuc preltada. A
cú docem. in
GLej.11 1. Comoa las eglefias, ea los Reyes,c4 — prinstecidum
Los concejos, alos menores deedad, puede fa e. E,
xerprefiamo.
On tanfolamente, puedélos
'omes preftar, vnos a otrosa-
E 'quellascofas! quediximosen
las leyes ante defta que pueden ferem-
preftadas, mas puedenlas aun preftara
los Reyes,oa las eglehias,ealas cibdades
ealas villas, eauna aquellos que fuct-
fen menores de veynte e cinco años. y, Garbo
p
cñolim,dco!
cama fi tras
Qarcídcinuas
lidando atu,
nonellparras
tiotaddl Scex
prelsl, ve tra=
ditAlex.cóli.
Pero el ¿mpreltido que fucie fecho ala vtilectbveap-
oleh 6 2 Ponaturtermi
eglelia yo aalgúd omc,que fuefle mé le psincida.
musin opi.gl
Bart.Scdoétin.1.fipoená.ff.de verb.oblig.Senota DAINÁ.].partitar
q. finullustermin? apponitinelligif q» pol decé dies ad volíítaté cre
ditorisreddat Geficintra decé dies nó polfecreperere poflea fic.quod
fortépollerlimitarismili ex exPlione caule mutulaliud répusexin=
tétione muruátis Gccius q recepit muruúcolligarur veluti quía pecu-
mia fuitmuguataadcertam y(uminam non poteff repeti ante vítan.
expleram.fecundum Bald.in.La.ad fi.C.commoda.velaliterexemo
plifica.vtperSalic.in.I.pen.C.commoda.
ot vobunradi.elaplis.o. dicbus át£poremutuici fueritpeticú Acre y
ditore,nón erpotranfcur(issdece dierí cóNituer debitorem ix mo-
xamili de nouo interpelle?. quod notaadea que babentur.j«cod.1.$.
ko € iezdias.Notabene quia dejure communinóeratitadererminatú, $
9 Ecclefza vel minor nó tencide mutuo nifiin
1 E, Aquellascefar.Ex verbo itoiútolegy
QUlex.J11,
ivilicarécónerf
muni recipiédi poreftatáb.d.
puedelas aun plas,collis £
git ¡pcedit difpoficio hu”. cb mutrabilib? vltrapeca
Biánúmerará Bific deciditgó Bald.in.l.fingulariain.1 (peciali. Ei
ccit.pe.vbiponitan.l.ciuitas.fT.cod.tic. pcederetin alio mutuo có
Rentiin fruméto velalio mutvabili,Sclinó (itpecunia mumerata.
vedixiinglo.preceden.
probetur:Rextittenetnríi de
m Ca lacglefia.Concord,tex.in auth.hoc ius porrcétum.in fi.C.de fa 2
crolan.ccele.£c.10,q.2.5:3u5.8.c.quod quibuldárde fideiuflo. Scexte
deiftar.l.vemucuans ecclefia non repetatanifi proberverfum in vti
Jitatem ecclefiz,vrprocedatetiamíi prelatus Eccapitulil receperine
mutuí veladhoc dederútipecialemádacú,fiper folutioné muni o»
porteretvenircad diftraionemobiliá pretioforúvFimobiliú ecclig
fed Abb.in.d.c.qd qbuldá.Ecvul Archiind.c.hocins.S Albe.in
diauth.hociusporredtúulecus fiad alienationgiflorinó elfetnecelTe
venire,gafacisfieri poflet ex alijs bonis velftuétibus Bxita pcedergd
d.Barin.L ciuitastEficer.pe.extéde.cuiávt peedareriafi pla, di car
piculácófitcantininítrumeco debiti pecuntá£uile yerfá in velicace
DAA
3
40 UdmenrAdic..
s
6
Innou.te
Ecclefiz:(ecundú Archi.in.d.5.hocius.Sc Albe:in.d.authen,hocius.
quodintelligeremiuxta dillinétioné precedenté.nálinon oporterer
exhoc dillrabi mobilia pretiofavelimmobiliasteneter ralis cófeGio
éxfacitad hocquod not.Barn.li forte. f.de Caflren.pecul. extéde
cam Sc fi mutuum fr gratuicum fine víuris , vee! de mente do-
orina C. :
aduerías cre-
lajero del Rey%,aalgña parte,grecibiel-
fen el empreftido en funome, olo que
fuelle preftado al menor”, de veynte e
oqu cincoaños,aquel q lo prefto, nólo pue
difiads de demádar,nin lo deuequer, fueras cn-
oc eti o > :
nar Toanmo de — de:fipudicre prouar,qelempreftido en
JonoLa q troen pro decada vno dellos,ca li fuel-
Sccciuteetes > Se fecho enfu daño nó vale. Empero fi
saraliquos fen el méfajero fobredicho del Rey, lacaffe
y a el empreltido fobre carta del Rey en q
dixi,quiajíta ouielleotorgado poder“parafacarlo,c-
l.particzintel- fiócetenudo feria el Rey de pagarclem
Bgi mó porelk peta E
de mutuo fie- Preftido,g asi fueffcfecho,o lacado, ger
neratitio:mam — entrafícenfupro,quiernon. Eporque
reprobare, fer , Z .
vínre perittas. Podriaacaclcer,q los omes dubdarian,
parcicarús 1I.i- en que manera podia fer provado lo G
Eu perusdi- divimos, fi el empreflido entro en pro
sonicum. vn deaglencuyo nome fucfecho dezimos
de licer dota :
cómunitervelintquodlex.1.C.fiaduerfuscredito.intellizatur de mu
tuo forneratitio tamé lecundú hanc.l.cu tene quod dixi,tamin eccle
fa quáin minore Bin alijshicpoficis,Ecan difpoñicio hutos.l.habear
locumin contraétuemprionis inito cú ecclefia,feu in alio contrata
.Inb.qpnó «ibi Abb.in,c.nde depo.Bal.Bar. Sali
3nad.auth.hocins porredtinSciNá dicitcóemopi.Dec.cól36.co. 4.8e
teneteriá Pauxde Callinad.L.ciuitas Jicercótrariútener Card.in clesto
qyo.dereb.eccle,Alex.cól.4.crcafin.vol»j.vid.j.cad.Lin plo.f.
a Cel fey.Notabene quianonitareperies exprelfu de jure commu
ni. Scnímiruon, quía cutubona regni regantur per adminitratores,
gauder Rex privilegio minoris.Lfi.ticu.fi.partit.6.
-aduerfas credito.8.l1.C.qnexfiftauto,Se
as. flicerrá
e, veibi
xa generaliter
Joquunés il
idém dicin ciuicate.vtinifla lege colligitor.
petar.vbiácelo. quodidem de omnibus coll
per Barto.Bald.S: Alexan.
e, €Peder.Facitl habebacán prin E deinftitutoriaadtione, Senor. Bar.
in.d.L.ciuitas.
d covilla.Quid matan um fuicipliciuitati vel collegio Deca-
rionú,quodreprefentatvniuerficarciuxta potpergh. C. que fitlon.
cófu.in mbrica.vel de mándato iplius ciuitatis(eu habenti mádarúa
ciuitate ad recipiédú mucuú Bar.in.d.).ciuitas.quécóirtr doét.fequú
tur,tenet q tuncobligabicurciuitas,Sctencbitur Sulicreditornó pro
betverfiumin vtilitatéciuitatis.Mouecur quia ficar civitas obligatur
delinquédo.vtin.l.metús$.animaduertendú.fÉ quod meras cauta.fic
Ecorahosqua Beciaac habra poreflné legecódidaporat
facere leg£quí vultin alienatione rerú (uarú. ip hibere.$e plane.
quodyiaus lam SofigaliscomradushabcbifU gis. Cafarf
lepublica.lpen.C.de dona,inter virum Sevxo.Scifta.noltra nó vi
deturhuic didto obítare.Imoipla+loquirur,qh aliquis recipie murnú.
nomineciuitatisnon ficiuitasipfarecipiat,vel de mandato eius recia
piatur, Benetamen veruw ell, quod ciuitashitlafa, quisiprecium.
non fuleconuorfirmin:cins véilitacem, quod potefl petereinintegría
rellimtionem: Sesunenili credicor prober pecuniam fuifTe verlam
in veilitafé m cuitatis, non tenebitarpetita relticutione, fecundumn
.ibitasfignanterper Alexan.Seprobaturán,L1.82.Co
fiaduerfuscredico.fortétamen pocell dici quod in ciuitatibas ¡jus
segui nonprafticabituriltud diétum Barto.cum non fintiibera ciui
tates.prouefúne ciuitates lali: de quibus loquitur Bartol.que han
birpoteltarem.!: condendé. Imo fineauétoritate e confirmatio»
neregianulla pollunt condere flacuta,vthabeturin volumine pra;>
main capituliscorieGorunt , 6 olus Rex inilto regno potefl co:
derelegomavcin.l.8, titi partita.vnde non elle necellaria duitadi
petitio.refliturionis, 8efinonprobarstar ácreditore in cius vtilita-
tem veríum,nonteneretur: Sccertectiam in terminisiuris cómunis
nóvidetvaram diétú Bart«di(Unguérisan recipiar ciuitas vel cius ad=
js Sine
Titulo. 1. :
aniniflrator,cum militer eadem ratio ex quo vniuerfitas ciulum rez
giturperdecuriones Bcalios, masime, quiafund:
E con 3
Tuntvrgentia Sccis relpondent modern, vetradit Alexand.
Jeciaitas. Cogica Scadde quod 8 (imiliter debicor ciuitacis, quí £ole
it ehclaurario comumunis,tenetur probare verfum cilein véllitacem
quefipudiereprouar, el quelo preto a Y;
id.Lvnicam.
lacglefia,o alguno que lo recibicíle cn Cde fotur. $e
nome del Rey, o dealguna cibdad,ovi
lado a omequefuefflede menor edad, e
que en aquella fazon que gelo prelto
eraco tan gran premia,queloauiamuy — tem necelsita»
gran menefter, e queentroca lupro e ¿mil Spro-
beturinveilica
quevaletal prueua,para cobrar la cola fi
que fucflepreftada.
9 Ley. 1117. Del preflamo que es fecho alos fijos
que jon en poder de fu padrezo
deju'abuelo.
E 0 athéade
271 demientra,que eftouicre ol A
Jlelfijo, oelnicto, enpoder Verbo pra
didel padre, o de fuabuclo, — cerunt éx ap
Wromare preltado £, deotro Ped bdir com
muniter fecun
ádadodeaqlécuyopodereltanó — dum la
diéta.ciuitas.
“nequeintelizasquódifia..velit quid (itnecefTe probareilladuo fi
mub.feilicer,quodinitabarneceÑitas;S quod pecunia fustvrilis,quia
fuficicvltimu.fed volutt hac, la venon elTerlufíiciens probado, fi
primum tantua probarstar , vel dic quid ficreditor prober de ne-
cefsicateinftanti, Scquód poll mucama áfefaftum ecclelia vel alius
exiflisconfecutasc(Hliberationem ab illa necebitarc,licet non pro»
beturita claré quod ex pecunia mutuaca fair (ubuentum tali necef-
fitaci (afticietenam racione proximitacistemporisprafiamitar quód
detllpecnajalelberade el prin conpecale vencio de
deprivileg,credito. Sc tenet Angesa.d.auth.in.f.hocetiam.col
fi.ScAlber.quialleg, Azo.in authahocius porredW.col.y. C. defacro
fan.cccl.8cquod haberarinoli.ffide exercitosproceditin fuo cali,p
precvtilitacem nauigantiusn Sello cau fuflicit probare inftantem
necefitatem etíam in ¡Qisprivilegiadis fecundum Bald.in rabr. Cade
exercito,col.pe.8c Ang .inad.5.hoceriá, £Tafo.in.d.l.ciuitas.col.eli
ex.ibivoluitetiá hoc cafiafolá pbationtin/látisnecefitatisnó
fufficere, Scaduerte «pin mutuo Se depofito eftifla(pecialitas Vte»
quiraturita exaftaprobatio, in alijsvero contraftibus non require-
od.inglo.fuperverbo alaegleña.Requirercturtamé
probatio inítantis neceficatis Sclicaliquarcó.cétura deverfione in
veilitacem (ecundam Inno.in.ca.de depo.quem fic declarar Scintelli
gitAnze.in.d.$,hoc eriáscol.fi.5: Pau.de Caftr.confaa.vola.1vincipic
vifisomuibusad fi.pe.col.verti.neque obÍtar,Bcficcócordari poffitne
nes de quibus dixi.in.d.glo. 6 faciteriá ad hoc quod habetur
in.l.8.cic.1y¿infra cadem parti.étan requiratur, quod ilta víilitasd
rer,velan fufliciat quod veiliterfitge/tum,licet non durer veilitas. vi
delnno.S:Abb.in.caquod quibufdam.defideiniTo.£: Ange.in diéta
$uhoc etiam.Be(atis videcurinilasl.probari quód fufficiar >La pri
cipiofuieváileicernon darer,cumdicit,entro en lu pro »(edintelli-
ge.veperTnno.vbifupra.8c ADD.ibi col. pen, vbiexéplificar quando
Paráicularis de eccleliarecepit mutunm quod conuertit in necefla-
riaalimenta miniltrorum ecclefiar, naw licernon durer hac veilitas
núhilominns ccclefacíl locupletior: quia fi non haberet pecuniam
mutuacamexpendifferdefuo. vide Alberain. d.auth hoc ius portes
Etum.col.z.werfi.confuenit quer.
Glez. 111,
0 Non tenetur parens foluere mutuum fagtum liberis in eius potes .
Mateconflicutis,neque ipúliberi,neceorum fideiulTores tenentura
Si tamenipfi liberifoluerine de als quam de parentum bonis tes
nebit folutio, neque parenspoteltid prohibere, qui tamen neg
virfefiliumfamilias, velexercens publicum officium ¿vel mercát=
ains arificium, vel milician:tenetur ex ¡mutuo , vt patcifiamis
lios.hd,
£ arrefradoIntellige de mutuo pecuniz,vein.Iprima, ad Macedo. 4
veldemutuoframenú,velaliarú rerúcontificiñin mumero,pódere,
Partida.v, Añj
pS
e ai
8
1.fed lulianus.5.emutui darionew..
habeac nó (uflicerer
veifta.Llo:
Quintapartida.
velmenfura,(rfuicita datum vecis diftractis ytererur pecanta ,vein
Screquiriturvera numerario, — 1
velincerpreraciua.L. Gli
$.bisautéfolus.1Eco.Sc.l. quia quod.Sc1.fiquidalj.Sc.Lifilims.C.co,
22 Exorestenndo.Eciamintoro cofticia fecúdi Ioa.in.coquia plerigy.
deimmu.ecclo
8cAbbá.c.no
wit.deiud.col.
nlicécoblig
tio naturals
maced.K et
Fa£tus (ui juris
nótenctu!
20 Uñiadora Vido
1. fed fipatere
$. nonfolú. ff.
Secuslidebos
mispatris, veia
1.tifiliustan
sac. de pollec
folucrefliusd
66 Ulepregiitafí
edad
hoc verbú,ná
hocad dil
do
(arerlenaruscófuleú Macedo, Sc difpofitio Iminslegis.J.ñ
fF.cod.Scibi Barrado
repotuit.Ecadde
Adela
€ Elonrga]
C.defacrofan.eccle.fecindú An,
estenudo*el fijo,nin el padre, dtornar
tal empreftamo,nicl ador*delfijo,ma
guerloouiellcdado. Peroficl ffotor-
naflc,aqlla miíma cofa, q le ouicflecm-
rellado, o otratal quenó fuelle delos
bonds Cu padre%o defu abuelo, val
drayfilo fizicre,e non gelo podria el pa-
drevedar.Otrofidezimos, q (tel fijo, o
el nicto,eftando enpoderde fu padre, o
defuabuclo,f a lafazon que tomaffe la
cofaempreftada, le pregútaflen efiauia
adre,oabuclo,o algío delos otrosa-
Erdiccenen opoder cftuniclTe, elo
ele hdo can po: talmé
tira3,quedixo,enego laverdad,es tenu
dede pecharaquello que tomo empre
fado. Otrofidezimos, Gqualquierag
tuuicile algúd oficio, publicamécida:
Rey "yo de otro feñor,o dea [gíid cóce-
fo,o el q fuelle meneftral, de qualquier
menclter,quevíaflea labrar publicamé
te,o tuuiciletiéda de cábio,o de paños,
o deotramercaduñia,en que valle a la-
brarcamercar,biéalsicomo ome, que
no ella en poder deotro porq creenlos
omesiGefteatal, q eftuuafobrefics tenu
do de pagarlo q tomare empreltado,
maguerqueelte en poderde otro.Efo
mimo dezimos,quádo aquel quecsen
poder deotro,es cauallero",queltalgo
tomarecmpreltado tenudo esdelo pa-
gar. Ecflocsporquenondeucomefo-
Ipechar,quelo quetomo preftado, q lo
delpendio en malosvfos, mas en las co
fasque pertenclcen a cauallerial.
1C.admaces
aihil interrozarer cel=
juls paré.
.penultT.cod. quae diciedeco,qui fluir, velfci-
C.cod,
C co. Scproceditline negaueritcum dolo,velfi-
epacrefamilias,li
nedolo:fitñ mutuans habuitinftam caufam credédi.fecundá Ange.
in.
Ye
perl pe.
'aremnon video quomodoficripo(lerfine dolo.
loquiturtá cúfe patrefamiliasafTeruicnánega
2 y Cotemiralrzelligedum timuruásillá nefcirer filiúfamilías. Nami
fcicer,non inuareturex tali médacio.ffade regu.iur.l nemovidetur.8c
qui feobealitfide peti.hare, Ange.
«d.l.quidicitidem efe o
Eedeceprvignorai ise anpliciagyana: cam non jure»
tur mutacos per quspace
Ghabebarcodiétavectigaliafeuregiatriburave exems p
9h Godr Vi
od.
plisicat.l.;.(E.co.de qua iflalumpractt.
101 dtosemes.Add.l..C.ad mace.S.l.3.ff.co, dignitastamen nó facit cel
fare macedoniani,
parria pote(fate fc
Jur.quam (equicurSalic.án.d,s-freprobasaglo.ibi 4 volujecótrar
-6.Had maced. 86 Gicdeillisq tiberár flia
idúglin. mepotes, (dels qulliaipd velalic.
uk GCavaleromellizevíque2d quanticacemcareníispecubjriin.La.
fadmaced.quíain hocy
a Acanalleris. Add. l.Gn $.
cafasin quibus cefar macedon Laliosin.
cimreferePau.de Caltrin.1.fed Iulianus.£Led ée
8c.6.addealiú notabilé calium,quéponit gloin.l.fraterá
Ley. V.Del preftamo que faxe vn cme menor
deedadáorro.
Ialgúo Gfuefle menor
M de yeynte e cinco a-
ñosempreftaflcalguna
cofa a otro, qfuellto-
panes trofimenordecdad ¿fi
clteg tomocl preftido; lo metio en lu
pro, ole fincocn faluo ,tenudo es ¿lo
tornaraaglg geloprelto. Masíi fuelle
mayor de veyntee cinco años, tenudo
esdelo tornar entodas guiías quier lo
metacnfupro, ole finque en Íaluo, o
non.Otwoli todo empreltido que faca-
reelque eftuuicre en poder de otro, fi
lo metiere en pro deaquel,en cuyo po-
dereftuuiere,asicomo en calar Palgu-
na fu hermana,o encomer,oen vellira
fi milmo,o en otra cofaquefuelle mene
fterala otracópaña que auía de goucr-
nar,o deaprouechar,aquelencuyo po-
der cito, dezimos quetalempreltidoco
mocite,tenudocs delo pagar,el q lo to
mo,o aquel encuyo poder cita.
Ley. 72, Del preftamo que es fecho al fijo, oal
onicco que ejta en poder de fu padre o de fi abuelo
con otorgamiento de aquelen cujo poder eJta.
%) Acando empreftado el que
ASA
y efta en poder deotro , confa-
de aquel en cuyo poder es, o maguer
non le mando facar, fiefta delante%o n
lo contiente, o fi lo faca otra parte , e
gelo embia a dezir por carta Po de o-
z0Te
condic.indeb.
inglo.magaa. 69
fi duobas fra
tribus exillen
tibus fub pas
reia potellace,
ynus haberer
peculiúcaftré-
fevel quafi, de
quo muros
xet alter
1xi,náobl
seturnaca
ter Sc ciuilitor
Sccellaret mas
cedoniadum g,
lo.ibiexaltac
dicit vnicá
fubdit rationé
quexhoc non
rate mae
ex mutuo fi
biab alio mú-
norcfad
cios vil
Jas mucaumt
du clas veilita-
tem cónertat,
ve in nupújs
fororis,veleius
aue patris vel
familia alimé-
tisab.d.
¿biduria, o con mandamiento Mm Eotenor.Idem
fi efec maior.
vid.5.co.l.z.
Cen cafar. Ad-
de. (cd Julia»
nus. $. fliul
familias, fFad
aaced,Bcyerla
proinde.Sclar.Sil.macedoniani,C.cod.8efcocl.Gfiliusfamin,
a
przfente,vel confentientevel eo mandante, vel pofte
tifoluente tenenturrecipiens, Scconfentiens, feumas
20 Siexillensinalterins poreflate accipíar mucumm,patre, vel domino
:apartem debi-
indans ad folu=
tionem.ltemíifaftos paterfamilia, St maior artate foluieparcem mu
tui:quod recepiteumeletin pote(tate patristenetar tom folueres
Ttemad mutuum», quod fillustamiliasrecepicin fchóli
procxpenfisnecellarijsteneturiple Sipater.hud
s.vel legacione
Usjefradelante.Concordar.l.fitamen.Ec.L.(ed lulianus.f.quanquam. 3
in fine. ff. ad macedonia. fi enim (cien non prohiber , confentire
videtur.
GPor carta. Adde. 1. filiusfamilias patre abfente.fhad macedo.debet
enim receptisliteris contradicere, veibi Sifacit text.
deprocurato. de procuratore , qui recepieliteras man
inclementi.X.
dáti, Sc llacim
non contradixic,quod tenetur acceptarefen videtur acceptare man»
datum. dfacitfecundam Angel. in diér.l. fed filius|
pro literis pas
gamentoram, que mittuncar quotidis mercatoribus , vt coiplo,
Guod literaleétacíl Screcepta y videcur approbata, ni
¡fi contrarium
4007)
Era.
Titulo. LDelos em
proteftar? fit.Scadde notara perBartán.l.quo enim.fEremarar. habe.
Si Ságperillumtex.Edepigno.KBalin.l.f ab-
feneis.coltemna. .admacedo.S: Bar
tiusSeño rubrica, C.defid
to.coltun. ieliteristrantimiis.vbi dicir.p reci
piésliteras,
non col
7 etssvidorarfa
seri vera elle
cótenta incis.
3auo li crorga.
Ratum haben
dod.fiinprin.
al gía partidadela debda, ezimos qte-
nudos fon de pagartal preftamo cl que
lo faca,o aquel é cuyopoder clta. Otro
fidezimos Gel que tomalle emprefta-
tra guifa,olo otorga,o cl gab ¿fpues
o Pe dojcltando enpoderdcotri ¿fi defpues
4b coles A q fucife deedad complida, e falicfTe
Gatos sad depoderdeaquelque lo auia enguarda
macedo, pagaficalguna partida“deldebdo, qte-
se segle nudoesporédede pagartodo loalGfin
decdlted l- ca.Otrolidezimos, quefialguno que
Hamas $Bnán — cfta cn poderdeotri, vaenmádadéria?
abi pe ocnefcuela,te facaallalgundemprefti
Ea a do,quetenudoes delo pagar cl,o aquel
el pe en cuyo podercfta,faftaen aquella quá
terff.cod. in
tiaalo menos, quepudicra defpéderen
a eaderis,. Somenyeéveftir,ccn las otras colas que
Hoc elt lega leferiámenefter,fincádo en fu poder, £
tionis caula,
cenfucala.E aun de mas?, quáto afma
“renque le podria coftarel loguero de
la cala,en que moralTe,c lo queaurien a
-darafu macítro,cadefpender en ias o-
tras cofas,h que ferian menclter por ra-
zon defucftudio,o de aquella manda.
dería en que fuelle.
vein.l, mace-
doniani. Ce
admacedo.
ide dic fi cau
fa mercantiz,
vel alía fi
caia: ná hoc
gratía exe
pli ponicur, la
1. quod vul-
o. ÉE: de via
vi.arma, fe-
cundum Cy.
, Ange.cAlbe
viinad.Lmacedoniani
do encfenela.Adde.lfcdTulianus.$.quod dicitur.Scibibanam glo
ponentemin hocnotabiles quaitionesfad macedonia. Se. jumaces
doniani.C.co.8cvultglo.in«d.5.quod dicicur procedere hocetiamíi
filius (tudaccontra voluntatem patris,quod intelligelecundú Albe.
Se Angedbi dumcanen Sltosilabilicad fludlumn Sccóliderais a
cultacibuspatrisócalia familia cius(ecundum Guilliel.8cAlberiibia
8 £ Grincando en fupoder. Adiltas expeníasnecellarias Scquas pater fecif-
ferdomicum hlio,fimutuenturfilio,tencbicur pater eciarm (1 fircon
rra voluntatem patrisin ludio.ctiam limon fichabilis, vevult glof.8c
¡biAngán.d.5.quoddicicur.
9 E Ceaundemas Intelligelilichabilisad ftudium,vedixciin glo.fup par
te,en elcucla,velerjam finon fuillechabilisfipater poftilier cum in
Mudio quíafibideberimputari.vi,Alberiin.d.$.quod dicitnr de limi
tamnifinotoriumeffercreditorifiliam non fludete,quem patercrede
batbene ludere:quia tunc dabitur exceptio patri argu.l(i cum Cor
ncliws.Scdacum quis.$ot.££ de folutiog$t vale Álberica vbifispra hodic
verovi.lmouam,Caroli Regisno(tiitn comitijs de Valadolid-anno
dominias4.petitione.6.6 cogitabisnamfortereducédaclTer ad ter
minoshuias.l.Sclimitanda quandoinfuperfiua expendererilla que:
exmutuo vel venditioneaccepit ve dicirprocemium illius cap.
Ley VILDelpreftamo que esfecho a aquel que
eJtu en riendade cambiozo de paños po» otrio
ye
30 ha Gofrascafas.. Vin Libris quia aquam hanriccribro qui leges addiftic
in,L.
finelibrofecandum Saly.poltglósin.l macedoniani. Cuad macedo.
vbicriamqueric quid liflius recipic mutuuma contralénaris confal»
tum:fed poltea conuertitin emprionem librorum:veram poñic repe
ri.8crenerpolt Bal,quod non per.l.ed(ipater.$.hocíenaras confule
tum.ff.co,Sibivi.per Alberi.quidi filiusaccepitmuenú in canfam
necellariam,fed poltealufitpecuniamécvia.$,quodÑiaccepiréfido
inremverlo :
Ces pil,
awPrzpolitus mercantiz mez velofficio nen tenctur de mutuo meo
amSióntermino prefixo mutuuin nonfoluie
4
¡Ambiador o mercador, que
ttouielle tienda de paños, o de
algun otro menefler, fienco-
mendalleaquellatiendaaotro , quenó
eftouicfe en fu poder,te dexandolo y ciao
como en fulugar:iefteatal tomare 2l<1 den pro. Ad- 3
gundempreftido,por mandado Fdelo de:ta-8
tro, queledexa, ofinfu mandado, clo ,, Lale ER
metéenproldeagl ¿ lo y dexa, tal prefti
do como efte,nóestenudo delopagar
efte qlo toma'"",mas aql en cuyo logar
eftana.Pero fi nó lo tomalle por fuman
dado,ninlo metieflecn lupro,cltóce es
tenudo delo pagaraql que lo tomo:
QLcy.V117.Quando dese ferrornada la cofa que
fucdadaeniprifhada,é en que logar.
alguna delas cofas quelo
puedécótar,o pefar,'o mc-
dir,empreflafle vn omea
tos jotro , feñalido dia o logar *
aque gela deviadareldebdor, tenudo
esde gelapagar,cn aquel dia,c enaq|lo
garq pulgconel.E fipor auentura*no
toujere de quelede otro taritoatal, co-
mo aquelto que le fue preftado, deuc]e
dartanto precioporende,quanto mó- — loquitar ch
tare,e valiere aquello que le prefto. E Nicea
deucfercontado, fegund valiera%otra 1.Gipupilli.s
. $e nota mul»
tumiflam. Lin eo q vule quod nonfolum quando habuicmandatam
ad recipiendas mutuo pecunias non tencturinflitor: vera cti quá
donon habuitad hoc mandatum. Sitamen mutuumin véilitarem do
ñ quodeft fingulare,neque mens ilesi
Quidtamen fi dereceptione mui non conftarce:mifi per confefsio=
nzinílicoris,antunctenebicuripfeinflitor.licethabuerit mandarin
Angzin.l.4.in prin.ff.de rcindica.verfiillud auté limita. dicit quód
fic.Xetiam Soci.in.d.confil.verficul,odtaunscalus.limita cria (Kinít
tor fpecialiter(e obliga/fecfen fidem fuam altrinxifervein.Lin cum
g.rabernz.fdein(tito.S vi.perSoci.in.d,coníil.
bes q iníliror
non tenctar p
Íinico ofí
mam: eo dur:
te comueniri
pole,
inflitor.6t ita
Ulex VIII,
¿poftmorá eflimatur
quantum galetin loco vbi erar (oluendum, fed non appofita dienec
loco 2ftimaturfecúdum valorem tempor peitionis iniudiciofacta
8clocivbipeticur.had.
n CEfiporarentaraProbatur hic;quod ex caula necellariafitcondéna y
tioinco,quodnó fuír peticam. Tutiustamen c(tecundum Bart.in.l
vinum.colu.fvfEficert.pesg petatur inucnum inillo genere de quali
tate,qua fuie mutuacum, Sc quiadebicor polleteffe in mora, Sedecres
feercextimacio.quód imploretur officium judicis fmper ext:
ne:Scrunclompereniclententia fuperpetitis.
Usegund valiera.Nonintelligas de eflimarione, que paruo tempo»
sanitpropreraliquam carefliamifed de communi eflimationo.
fecindum Loan.delmmol,in.).pretiareram.infi. lumtex.fad,
1.falcialicer contrariú tenuitibi Alex. 8 Talo.in.d.l.vinum.colum+ 6.
peraliqua motiua quibus refponder Decins.col.2.3n.d.1.vinumates
cas cum Loan.de Imo.£cquid ¿contra fidebitor obrulit congruo lo
co Scrempore.8ccreditor noluitrecipere, anin folutione regulerar
fecundum valorem rejtempore oblationis,8cmorz creditoris.vi.la»
fo.in.d.].vinumcoluinna. 4.
Partidas,
>
A ij
4b
. Quinta partida,
3 2 Csegund que valiere.Xntellige de valoreloci,vbipetitúeltitatamó, (1
ibipoterat cóueniri,vcin.rario,5.fipervenditorem.ff.de actio.emp.
Sclecandum glo. fi.in.d.).vinumE crefcicifla eflimatio á tempore
morgvíque ad (ententiá,Sceriá poll deduéto tépore.quod daturiudi
catisad (Oluendumytecúda Barvinal.z.$oia hacacolu»5. 56, fcómoda.
có
tE
decritica.que
- exprefle loq-
rar de tépote
quo accipit ia
dició.glof. eñ
$e docto, e
terimlvinam
Fficertapeta
intelligúr hoc
fapte nó fue-
vit petitú eiá
extra indicia >
liter:náfi elec
petitúcuncel»
fetin mora. 8
¿temporemo
re crelcit efi
talcola,como aquella que fuepreftada
enaquellalazon,c en aquel logar, do la
ouo depagar.Efinon fue feñalado dia,
ninlogar,en queouicfle defer fecha la
paga,dcuefer-contado,e amado, fegun
q enaquellogar, dole faze la
lemanda,ala fazon que gelo demanda
re delpuesenjuyzio”.
%Ze9.1-X.Como aquel que onie/Je otorgado que
refosbiera alguna coa empreftada fi mon le
Fue[Jeentvegada como fe prede amparar fige-
lademanda/Jen.
ua Tuza,e clperanca, fizen los
á Gdicirperi. )
a o ES $)| omes a las vegadas,vnosa
cenónas — tielfec,neque cg
mepes di in tud otros, de fe épreflartalgu-
46 es] na cofa,caquellos a quien
fazen cita promella,fazé cartad/obrefi,
ante que Ícan entregados della otorgá
do que lahan refecbida,c delpues acac-
fce que lesfazen demáda* fobre cltara-
zon,bien alsicomo fi lesouielTen fecho
el preftido verdaderamente. E quando
talcofacomo cltaacaciciore, dezimos,
queefte quefizo la carta fobrefi, deue
que ibi vide
re poters por
Soci. E lafo.
* coló.quibus
ad conflienca
údebitorem
in mora tali-
ter, ep venian
interellequanti plucimiin concractibus Qi iuris, requiratlidiscóte
i ¿exadli.8ccxol3g.in hac. fhcómod.ibiquanvis in (hi
jurisindicijs Zxcaad quí docto.renentes cómundopi.relpódent,q.
é i licé,iuxtaintellectá Barin.d.Son ha
cifla.l.par
di6tá diuertitaréintergloflacoresidt ni
Hilowsiows fuitpolicahocverbum iniudiciomóeí auderem propter
hocrecedoreá communiopi.fecundá qu intelligoilá.J.quádo ante
¡nó elletpeticú exiñextraludicialiter: náfihoc operarur inter
pellaciotacita perclapíum die expre(si:quáto magis vera intarpella
tiolicerextratudicialis?Scquia hoc reperitur exprellum in cótradti.
busbonarfidci.1.iteviliz.cúpervenditore..deadtio.empa
eo bonawrationem dinerfitatis,coraliudincócradtibus (tr
'cilo partitará.Scpro hisadde.l.9.citm14.8, 118.
1.9.dicir porjuyzio.8,1.8.hocnon dicir,
yde lic iuficiecetiam extraludicialiter pet.
Cies. IX.
39Nonporeltacbitor opponere exceptionem nó mumeratz pecunia:
Sicredivorprobarnumcracione , vel ÑKintra bienniumin indicio non
fuir debitor conquellus:anr (did exceprionirenunciani.hudo
1 0 Uemprefaralgunacafa Exiftoverbo Se qua tantñiniflo ticu. era dto?
de mutuo carumrenú.que cofbúr pódere,numero de mélura, videt
gexceptio 1nónumerara peemnia cátl habeat locumin confefione
mutui harúrcrú,nóaliarinequin alizscótraCtib?Se hutus opinionis
cltglin.liht6rracub” in prin.C.denon nuspecu,Azotameninfum
158 Cicodn pipes y Mba exeeptlalaca habcncpro omite qué
prisnonmumerauietelnon foluit,lpecuniztfde verb. fign.dufdé
opi.fvitSimon vincen:8 ali fequaces, quamdk tenet Alberi, dítés
fore deiute veriorginad.l.incontratibus.coa.(clicer y non fit diffe
xentiainhacexceptioneinter mutnum, de adiós córratus.tu dic p ad
hoc.vtifla £xXccptio transferaronus probádiin creditoré vltra bieniú
Jocisátum habetin cótradu mucvi,Eceriá in cofefiione dois intra
fuatépora,viC.de dotecant.nonnum.pertotú Sc elEragoyquia pró
ptiores(unt homines ad ¿onfitendi ex canía mutui quam exalije
laa A
caufisinalijsciicontraCtib? vel reb?,cófefio ftatim preciudicar,vein
J.generaliter.C,denó mume.pecu.mifi probgénezaciua , vel extor.vel
fiumulacio,Scita tener Bal. Sc Saly ind in ¿Btracab* in prin.d Pan.
de Caftin.d.lgencraliterai tame cofio ac ad liberádum ,poteric
opponiexceptioinfra.zo.dics,vtin.d. Mn córraStib?.s.luper carr.
vbivi.Pau.de
Caftr.S8 adde
elto quercllar al Rey,oa algunos delos - 2nor.Bal.in
otrostque fuzgan enfu logar, comoa- o (5%
quelque le prometio de preltar mara- y era Quid 4
ucdis,cnó gelosquifo preftar,nincótar * ficófeGio mu
tuifiat coram
nin dar,e deucpedir, q lemande dar la
tellib',vi.Bar,
cartaq tienclobre cl, delos marauedisd in.1.excano
leprometiodepreltar. Efife callare, q > tione.C.denó
Tum.peca.
lononmueltre afsi , ante quédos años
pallen,delpuesquefizo la carta, dende
en adelante,£non podria ponertal que
rella. Efigcla demandafle defpues Le
riatenudo de darle los maraucdis bien
aísicomofilosouiclle refcebido h-Eli
ante quelos dosaños fecumplicllen,lo
querellaffe , fegund que es fobredicho,
nonferia tenudoide refponder le, por
tal carta,ninde pagar le los maraucdis.
Fucras ende, fi clotro pudiere prouar,
que leauia dado,econtado,los marauc
dis,quele prometicra de preftar, o fi el
debdorqueanía otorgado,queauiare-
fccbido los maraucdis preflados,renun
ciaflcala defenfion dela pecunianócó-
tada.Cacftoncenon fepodria amparar
porcltarzzon, Ef efte rénunciamiento
e Ubemanda, An 3
aútlicer adtor
mibilperar:pol
fit reus ¡fam
querelá ¿ppo-
nere2dic y lic
veia authuhác
auce quesclá
8cbi glo.C.4
non nume, pe
cu, $ Barton
auch. detépo-
xenon olupe
cuiper dotes
colla».
£ 4.0 alguno de 4
- losarro». Quan
do creditor
eflabfens, re
quiriturpifta
querela ppo-
nafín judicio.
vwehic Ein. L
n concrasib?
$.inomni.C.
de nónu.pec.
Sitamen creditorpolTet habericreditori fuficererfic in feripejs, ve
n.dS.lu ommi, Y notgt inf intra.C,co.ti.écibiBal.S:Azosin (Ue
ma.columo.2.quiaramen ¡lla.l ponicillam formamsvefiat coráludi
cey8tinferius lubdlit,eficallare,quenon lo muellze 20fi. Ec, turi?eft
quod liuequerclando,(iue excipiendo fiperhoc proponatur coram
judice,
$ Udendeen adelante, dde. in córraCtibus.in prin.Exibiglosinverbo, $
nullo modo,C.denop nu.pe.Scamplia Glimica iQáregu.velatevido
bisperFelidn.cicantio.fol.4.S.5.defideinfira.
E hen anficomo filosonieferejcebido.Non ergo excularerur á folutione, 6
liceropponatexceptionem nónum.pecu,vel doli exceptionéclaplo
biénio,licervelitinfe aTumere onus pbádisp pecunianófuicnume
raca, 8 lic videturhiic approbario pins Jaco, Butrica.in. Lgeneraliter
ncontraftibus.C.denon numepe.Bal.ScSalicesin(inó fin
a Feli.affirmare videtur in.d. capit.ficautio.
:4 deequitate canonica( que ratione peccati
fernanda lin veroqueforo)cótrariú elfet fecidi comune opi. ve
tradicloan.de Imo.in.d.c.icautio.colú.7.Feli.fol.5.colum.1- 42m
remadmittaturdebitor ponenspolitionem creditori poflbiéniú, q
pecunjamnon nunerauje Bar.tener q ficin.d.lin contradtibus.$.1.
qui vulequod ereditor tencatar gefpondere nili ex ¡ulta canía se
cur quedlicsrcaquumnondk fe ferupalo per texn dia.
in contraibus.S.illo, fedtencopinio. Barto.attenta diéta aquitate
canonica,
1 vanferia tenudo.IRam regulquod debitoropponens denon nume y
rapecun.infra biénium non tencatur. nificreditor probetnumeratá
extendeSclimica.vtperFelin.in diél.capit cantio. £o1.3, columna.
4.8 fol.4.
ko OrorefiarazonSáilicetvenó tencaturloluere.nilicreditorprobet nu $
merationem,poflet tamenin feaflamere onusprobandi pecuniánó
fui(lebymeratam:nam non debet plas operari renunciatio, quálap=
fusbieni) qui(ve dixialcim de arquitate canonicanon excludar de
bitoremvolentemin (£alumereonus probádi,icatenerloa.de Imo.
in.c.fi.de folurio.colu.pemul, E: Salycin diétal fi excautione. 1, Sa
quvbi ScglofT,
Ticul.IL.Del preftamo que llaman commodatum:
9a Costa Anluficererrenantiatioin cadem charcazifa.l.innuie quod
Kicsíed viderurdurum,comeademfacilitate ducatur.vid.Alex,cófil
35.colú.1.vol.aduerte tamen quia dejurecómuni,commnunisopi
eratin contrariú.(ilicer quod nonteneat reniiatio faftaineodé in
ftramento,yetener Bart.kcommuniter dodto.in.d.Jfi excanrione.
C.de non.mu.
EEsh. atalfucllecfcrito enla carta”.
GdefoluAb> q ez. x.Quefuerga ha elemprefiamo, e que pe=
PaineSica "e dereanerelquelonon tornare.
Mera ¡Na came Ea Al fuercahael preftamod¿
Ldecidit, pS losomesfazévnosaotros,
£ fiat renun=
tiatio in eodé
inftrumento ,
delascofas que fe pueden
il cótar,o pelar,o medir, que
luego qpallalacofaapoderde aql aq-
enfuepreltada, q maguerla quemefue
go “olalleucagua,ola furten ladrones
olapierdápor otra manera qualquier,
porde aquelfe pierde quelarcfcibe pre
ftada,e nonpordelotro que la prefto.
Otrofidezimos,queaquel que tomala
cola preftada, finonlatornaa lafazon
eds tenudo es depechar,2G
lla pena, *aqfeobligo por cftarazon. E
fi pena non fire pueftadeue pechar los
fi.eam dich
cile aquáopic
nion€ loá. de
Imolincap.i
caurio. de fide
infra. númer,
25. Scallerie
tiá.num, 6:Có:
uuniter_ fer daños,elos menolcabos,* q refcibio el
ari. Limita SS
¿cintelligesni — OÉTO,Cn demíádar la cofaque fe prelto.
£i_renuntians
alimeret in
feonus probás
dí pecuniam
non fuille nue
E paraefto pagarlontenudos tambien
los herederos, delos quetomaró el pre
ftamo,como ellos miímos.
mese + S8T ¡tulo ILDel prefta:
fuper verbo. mo, aquedizen en latin Com-
bien asi Q te
netgloin.d.la
fiex cautione.
St Roderi.Sua
rez. in repeta
1.poíbrems ff.
dereiud. fol.
142col. quid
tamen (1 renú=
tiario fieret las
plo biénio. vie
Salicein.dL(
ex cautione.
qui vult , qd
tali cafu nul-
lo modo audi
sewar y Bei ale
fameret in le
onusprobandi.viibidem,GFeliin.c.ficautio.
s Lex Ko
amNonexcufarurrecipiensmurno rem confiltentéin numeto, ponde
evelmenfura cala fortuito, Spoltmoram tenetur ad pcenam li
eltappolitaaliasadinterelleiple debicor Gcinsharredes.huda
11, «orefamo.écin dubioanpralumacar pecuniadepofita vel muruata.
vi.Salicsin.l incendium.colu.fin.C,ficert.peta.
2.0 Glaquemefucgo. Concord. incendium.C.licerrpeta.Scinftisquibus
xmo.ve contrahi.obliga.S.icemiscui.
3 4 4 Aquella pena. Ecfic potell apponipoemain contrata mutuivintelli
ge fi mutuansnon felolitusfcenerarisnam hi eAerolicus prafumeres
torpoenaadieftainfraudem vírarum , vein,l.cum allegas. Cade va
Sure 16 sicaioftaca pará, GperBarán.l.cum fipalai fumas,
Edeverb.oblig.
+ e 2d daras litros cabos Ade. quodephcfidnprina. £.8coq8
y estlóco,k.l.númis. E dejnJicem juran vbi gLin verb.fua dic, Sno,
modatum.
Lpreftamo como le depar-
teen dos maneras: diximos
enla fegunda ley deltitulo
fante delte.E pues que y fa-
blamos complidamente de la primera
manera de preftamo, a que dizenen la-
daslascofas,quefe queden contar, o pe
far,o medir.Queremosaquidezir de la
tin mutuuni, porquefe empreltan to-*
fegunda mancra de preftamo,quees di
es A lAs
ñ
5
taqpin mutuo pecunia vebiceríamintere/Teiquodef éxtra rem , ve
i 5,quod noncll inalijs mumabitibusextra pecua
meraciywcinl.lferilis.$.cumpervenditorem (fade actio.empri.. $e
vi.quodex hociaferslao poll Fulzo.in.d.lnámis.zmotab. de quid
licilec mercaroran veniarotiáinteroilecxtrinfecievi.Bar.in.delanús
cha en latin commodatum, porquefe
pueden cmpreftar todaslas otrascofas
quenon fonde aquella manera. E mo-
ftraremos primeramente:quecolaes.E
porque haafsinome. E quien lo puede
fazer. E aquié.E de qcolas. Eé que mia
nera.Ecuyocs el peligro, filacofapre-
ftada fe pierde, ole mucrc,ofe menofca
ba.Equádo deue fer tornado tal prefta
mo.E quepenadeueaucrelg relcibic-
rela cola preftada fi non la tornare. *
mustest, ff de
eo quodecit.
loco.
Girls foco
de
Glez. rl
3n El commo-
dacam llud
qd gracuicó an
Jicui ad cercú.
tempus veédi
dacur Se dici
sur quali ad
cómodú reci-
Ly 1.Que cofa es preftamo; d quedizéen latin pientis datú.
commodatim,e porque ba afsimome,equiélo Ed
puedef<zer,ea quiense de quecofas. De Tack
E Ommodatum esvna ma. eS pucca
2 feni
¿nera de preftamo,quefazé — docqu
vadas
losomesvnos a otros, alsi
AJcomo decanallos, o de o-
tra colalemejáte de quefe deucaproue
char aquel que la refcibio, falta tiempo
ciertoú.E cíto feentiende quádo lo faze
por gracia,o poramor, nó tomádo agl
quelo da,porendeprecio, de loguero,
nin deotra cola ningúa. Commodatú
ire
direde vil
Íade co q
cert. loco, $
sradie Bart. in
1án comoda
104 $.ficur, (E
commoda. 8e
intellize,vele
comivodatíi
quód deturad
corea vliuna
alias elferpre=
cariú, venotar
glo.scibi Bar
Jn dia $. ficue
de quovi.Ab.
do.c.f.de pre.
cal quelarcícibio.E todos aquellos
Gdiximosenlas leyes deltitulorante de
ftc,G pueden dare relccbirempreltadas
las colas que fe fuclé cótaro pelar, ome
dir.Efos mifmosipueden dar erecebir
tal preftamo como efte,q fefaze delas o
tras cofas,quenon fon deftanatura,alsi
como delufo diximos*.
GLey.11. Enque manera fo fazgel prefiamo, a
ddixen en latincommodari, ecugo peligro es
[if pierdeyo femuereyo feépcora la cofa ¿pre
Sada:
mitum tempus
son potuifli
vti commoda
to, foreé quía
infirmus. vid.
glo.S«Bartin.d.$ufcit.
É
COxiere de
'rofequitur diéta Azo.C.eo.in fumma. colu.1,
flarcótradtus:quia pupillusnó eltobligatus,fed aliusobligacur ci. ve
in.LJulianus.5.antepe.fE.deaQio.empridemg; Ecfi pupillo commo-
dacum fit:neque enim tenetur,nili inquantum locupletior faétus Gt,
velnifinquitantccla deliquie eE commo.l4.£.6c 1 $3. Ein.
1.1.5.an in pupillum.fEdepoli.£ur.autem 8cprado K confimilesredte
agútcommodati.ff.co.l.commodare,Sc Lita vel fur,
k Coiximos.3.in fummahuius ticuli precedenú Ulex. FI.
3»Contrahiturcomuodarútribus modis,autgratiarecipientis.aut gras
sia dantis,aut gracia vtriu(g;. a dáris cótrahi? cómodatú
teneturdonatari? de dolo tácú.(iaúe gratia recipiétis tenevur de omni
culpafednon decafi.fed quando gracia vtriu(q;tenerur tale diligétiá
ficucin rebus fuis adhiberesalías cencrur de leni culpa.h.d,
y
taciteinefl té- sp
pus infra q4 5 decreta
Xre- Jibus.
lla.
AA AAA A ——————_—————————— ———— A
Precio. Adde.in.5.itemiscui,infti.quibus mo.re.contra.obli.adfin. 2
3
Í G£Jasmifmos.Sitamen pupilluscommodanerit,ab vno latere tantú 4
s
Quintapartida.
12 Gcracia al quelo refcibe.Erfinon conftarculusgraca fa tum fit reg;
Doe rlaias faétum comuodatarij gracia lecundum Bart.in
Ll vecerto. Svincerdum. f.commoda. Senota quod fi contradtusfi
rincipalitergraciarecipientis,licer aliqua veilitas venia: danti cen
(eturfactus gratiarecipientistancumtexcnot. A ibinotar Ange. Se
Alexand+iu.
rogalli.in pri.
Flicert.petan
ée ibi criam
Bacin fiprin.
ab opor defeny-
damientos. Ma
clk Jeuifsima
culpa, queclt
deuiarío incir
ta ab
ca jntia.
quam habent
¡ Epartieron los fabios anti
fguos ue el preftamo del
cómodato, lefazc en tres
22685 | maneras. La primera es,
quádo el que emprefta lacofa la empre
fa conentencion de fazer gracia al que
lo relcibe,*tanfolamente,c nó por pro
defi mifimo.E efto feria,como fi empre
falle vnomeaotro cauallo,o arma,o o
tracofafemefáte,que ouiclfe meneller,
E detal preftamo comoc!
aquel quelo refcibe, q es tenudo de lo
guardar tanbiécomo li fucflc fuyo pro
prio,caun mejorfipudiere. E filo non
fizicile alsi,fi fe perdielTe ,o fe murielfe,
o filocmpeoralle porfu culpa,o porde
fcuydamiento,'renudo es depechar, o
tra talcof,e tanbuena,aaquel que gela
prefto.Empero fi efto auinicfle poroca
fion,“enon porlu culpareftoncenonfe
riatenudo delo pechar. La fegundama
nera de preftamo csquando dela cola
empreftadafe aprouccha, tábien el que
la d2,como el quelarelcibe e ello ferial
como fidos omescóbidallen a comer
defovno avnfuamigo,cel vno dellos
ouicile vafos de plata:c el otro nó: caql
<uelosnó auia,ro galfe al otro, q lepre
Salle aqllosvallos, có quebiniclle para
fazer honrra,c plazer a aquel fu amigo.
E detal preftamo como clte, o otro [c-
mejante del, dezimos queaquel quelo
relcibe,nó es tenudo de guardarle, mas
Pas
eximos.
mi homines.
vndelidiligen
tíGimas pre
camiíler ¿de tu
nefciuilll pres
vnico de com-
moda, colv. 3.
poltBartán
quod nera:
colum. 5.2d fe
SEdepol
30 docafon.Calá
fclicer fottuie
tum, de quo
non” tenctur
commodata =
ios , cciam Á
gracia ful cano
tom faélum
clk commoda
vam. Et intel»
Jige niti culpa
etlerie ca
fu, veda.
vecerto.$. mác
videndá verli-
cu. led inter
dim, 1R.co, 6
incapit-rcod. que faria las fus colas proprias".E poré
cimscin. Lin Y ! prepa?
robo. 0.
¿idem VpraceGiemoravelpadtam, vchabecur in dictis juribus 8e
in.proximnfiacodem.
4d ae fferia. Mud exemplum ponitcófulein.L.in reb'in prin. ffaco.
5 e Ueroprias.Aduesteadi/.L ná de jure comuni conciufio comme
nisodto.elt quod commodatarias gracia vtrinfiyue tencí de culpa
esiamlemipertex.in.L fi vecerto.S.ntncvidendun, Scin.l. in rebus.
jvprincFcommodai,S.ibi Bartkrenetglo.in.$. irc iscuiin ver-
buexadtamin!li.quibns mod.recon.obli.Xin«d. fi ve inter
¿um Icommo.Abb.in.cuxde comuod.col.adicerglo.ibi dixittan=
tum dedolo Bclara culpa Ec leuisculpa prout definicar áBart.i
quod neruacolum.1o4F.depole(t deniario incixcunfpetta ab eadili
gentiasquamadhibent homines diligentes ciuldem cóndicionis Se
profefsionis. hoc prout conlideracut culpa in rebus prorfas alie-
nis,quedifinicioprobaturin.l.caigitar.fEde pigno. aétio, Coniun=
¿tacum.lprerceden.in.$.fi.quar eciam loquiturin commodado,cum
gloábi probarur.quod eriam in commodato,quádo fitgratiaverin£
ue deber ralicer Jeuis culpaconfiderariifla tamen lex vule quod
Co:mmodarariusgratiavrriu(que licer cenfeatnrdeleni culpa,debear
tamentalis culpa confiderari fecundum cam diligentiam quam ipfe
adhibebar in bis rebus proprijs , Snonvltra videlicer (ecundum
quod alius homo diligens foletadhúbere, Scideó.tene menti ¡fam
I.culusratioforte poteftaGignari, quiain tali com modato verticur
focietasquedamilliusrei commodare vnde(ufficiccamdiligentiam
adhibere qualemin rebus fis adhibere foler , ve inafocius focio,
fF.profocio. 8cin.$Minfli.delociera. Scfic quod levis culpahic con
fidereturnóvtin rebas alienis prías:fed pro vein rebuscómunib>, ve
incóibus.Barán.l quod nerua. fupra allega. diffinit leuem culpan.
écadde ad f-
deguardando loelyafsicomo lo fuyo, dia, , quel
nor.Bar.inle
maguer feperdiciTe porfereldemal re pco. polt
cabdo,fno feria tenudo delo pechar.La ibi. E ea
tio. adde. |. 8.
tercera maneraes, quádo cl queempre-
falacofa,lo fazecon entenció de fazer
hórra,e plazer ai mefmo,mas que por
aquel quelo refcibe.E cfto feriacomo
fialguno empreftaffeafu cfpofa,So au
mugcralgños paños, "preciados, por- £
quevinielle ante el más apueltaméte, e
mefor.E porendedezimos, quepuesq
el Eazccl preftamo;porlu hórra,e por fu
Mi7.partit.
hor fer el de 6
mal recabdo,
Sed quid fiin
sebus luis :elt
omuino negli
plazerticllapierde aquello quele épre aia nod
a 2 Tune tenetur:
fto,non estenudadelopechar, fuerasé qua dere
in laram cul-
pam. intellige
ergo desoqui
alíqualiter e-
rar negligens
non tamé om
nino fecundá
Bart. qui ita
declarat in. l.
quod Neruas
fl. depo.coli.
a ESaly.in.l.
Gnolla,
de,filo dexafle perder engañofaméte!.
Elo quediximosen cftaley, ha logar
non tan folamente,en eftas colas fobre
dichas, masen todas lasotras colas fe=
mejantes dellas.
Lcy.111.4quien perren efce el peligro de la co-
fa empreStada,quando fe pierde por ocafion.
q old
JOR ocafion perdiendo al- ff. depigno.a-
undomela cofa que ouicf o:
g S qu £ UA fedpeli y
[e refecbido empreltada ,* Facie"quodin
que fuelfe de aquellas que dubio> ne
HACE quedan
fenon pueden pelar, nin cótar,nin me hole d9
dir,afsicomocauallo,o armas, o paños — tius videntur
o otracola femejante , non es tenudo o a
delapechar:clg la refcibe,f1 fe pierdefin — vid. que dixi
fuculpa.E porocafió feperdiédo ,enó imil olas
porfu culpa,fcriacomo fil gela Gmallc — Taper parte co
fucgo,"con otrascolas,o f1le cayellela o
ifla fint con
fueta donar,
refumitur donatio.L.1.5.officium. f.detutel.Bcratio diftrah.8 pro-
dla n ordinationibus Taurinis. Jn nou. re
fivtcerto,
desrinterdú. Sn. |
dicuvnico.d cómo. $
h GreñosExepla hocScaliud ponitur
i Uengañojamente.Dolo (cilicet Sclataculpa.vti
$.isquoqueapud queinti.fdeadtio, Sol
Mex. 11,
aw Sirescommodataperijt percafuna ,veinexemplishuiuslegis, non
tenctur comimodatarius,fitamen culpa praceGir calum,veincalibus
inhacLexceptistencturlrem tenerur decalufipolYdiemaGignatam
rem comunodatarm non reltituas,velli(ulccpitin fepericulum cafus
forcuitiahocdicita
k di Quefe nonpueden pefar. Nam deillis procedit quod habetur fipra dí. y
primo.Lfina.
1 G como f.Habeshic quí dicantur calusfortuici $e aliqua exempla » Ec y
adde, .contractus quadam adi, fidereg,iur.de quovid.plené per
Bald.in.l.que formiis.cola.C.depigno.aCio.vbiaponittamdecó
tingentibusfaéto natura, quam falto hominis, Sibidicir quod cafus
fortuitus eftaccidensquod percultodiam.curam,vel diligentiam mé
sis humanzznon potell cuitari,8ccalusfortuitidicuncur violentiycui
Dominitudicio procedunt.venorarglo.ins.1.inli.decapio d
tradicBald in. licer.col.1.C.loca.
an Uucgo. Lncendiumergo eltcalusformicus , ve bic Scl.fvecer
terdíE.cóm. cop.etl
dotitoa lio
Titul. I.Del preftamo que llaman commodatum. ó
5.quodvero fenefuro.co.8in.l.contrattusán fi. faderega.iur.
¡4iotellige,quando ortú (uieinecalpainhabicáció. vedeclarar Bale
in.L.násclslare.a fade ofi prefe vigil.quevi,S glino.preterea
infti.quibasmo.re.con.obliga.éevi.in mateciaboná contil-Alex
so.volu.1.éc late per Salice.in.l.que fortuitis.colu,2.£,3.C.de pign
actiomvbi Se
Bal. cafardefufo),e la matalle, o fi gela lenal
43 Uca laca dsd larebafTél
fu Adde.d.s. fenauenidasdeaguas,o gelarobalfélos
ques verofé- enemigos,o gela furtallen ladrones, “o
5 Uncfujirtac Bla perdiellefobre mar poralgunatem
oía diciepro- peftad, o porqbrantamiento de algúd
pea as mauio,en qlaleuaffcome, ocnotra ma
qu vero fene- nera femejitedeltas. Pero razones y ha
¿tute $ bi quemaguer fe perdieffclacofa por al-
lo.in verb, fal .
Ein guna delasocafiones fobredichas, que
€ c Grurcafen la- feriatenudodela pechar, aquel que la
eee ae ouicffercfcebido empreftada.E elto fe-
dicil vi larro= ria, gaísi como fidemandalle valos de
pá Ide sic plara cmpreftados,con que beuicfTen é
defiinodequo — Lu cafayeloslcualle fobre mar, ocn al-
non erar fulpi— gundcamino,clos perdicffe alla,ofi pi
PEN EN dicfle alguna beltia cmpreftada: parav-
que fort najornada, cla leuafle mas lucñe, e fe
a muriellc,o fe perdiellealla. Cacntales
in.Livbinora cafoscomoeltos,o en otros femejantes
biliter. Sn de — dellos,tenudo feria de pechar,lo quere
rtamentara fcibiefTe preltado,maguer lá cofa fe per
tum nó mume — dieffe,por ocafion,porqucel dio carre-
Pr he rapor do acacfcioaquella ocafion, vÍan
in.l.cum duo dodellaen otra manera que non denia.
bus. damna= Otrofidezimos que refcibiendo vn o-
pro focio.de o ne
E glo. i medeotri,al gía cola preftada:falta tié-
e lo po cierto,quenon fuelle deaquellas, q
ituc. quibus e h A
noe conera — Tefuelen contar,ninpelar,nin medir, fi
hi.oblig.Scin. — pudieffe dia o hora cierta, aq la tornafTe
getie ab fu feñor,fideaqueldia,o deaquellaho
ee A
quádo nó po- dolacontra lu volútadede fu feñor,c fe
tel culpa ima : . cd
putari, ve in perdiefle,o fe muric[le: tenudo feria de
a ve — lapechar.E cffo miímo feria fi aquel q
somnclonta Tefcibieffelacofapreftada: feobligaflet
dara fuic ei, entomádola,quefi fc perdicffe:a fe mu
cui fircam fa- + de
nl a ricfle,o fe empeoralle , poralgúa deftas
vxor eius ei COlasEquediximos: quefucfle el peli-
fubrraxir, vel
Kifuitfa Qu farcam ¿familiari,de quo verifimilitercófidere debuit:
quiareputabafbonus,vel quia oflia bene firmauit:fed de nodte fue-
unt perforata,vemultotienscontingitín apotbecisjin quibusnullus
dormitfecúdum Saly.in.d.$.damna.£cAngen.d.$.fediftequidem.
6.8 gloin.d.5.damna,
y d arfeficia die Lbvcemno $ ledincerdificómoda.SubiBartno
tanter diflinguentem,quádo quis teneatur, de caía (culpa praceGic
calum.Scadde.).q.infracitu,1.8c1.20.cit0.13.ca, partadevi, in materia
norab.di0'úBal.in.c.1.G. epilc.vel Ab «quero.qp li quis pra:
cedéte(ua culpafuitexocular?,vel aliásinhabilis, feu jnutilis faétus,
aufertlibifeudú.Bevi.p eundéin.c.2.in finde feud.fine culp.nó amic.
3 € QTeniendo lacontra voluntad Etfic vbi mora pracebitcafum tenetar
guisdecaluwvehic 8cinolficxlegaticaula, fodeverbo, oblig. Scin.l.
quod temibi.fficert.peta.Kin.c.1.de commodato.
9 Qseobligafe. Adde.l.1.C.co.Bconeostitu. San lit idé Ñi resdaturex
timata.vivibi Abb.colu,ba z
10 y Greralgunadefas cofarsSedán requiratur y [pecificótnr calus,vel(uÉ
ficiar generalisrenúiciatiocafiwum formitori,generaliterinfe fufcipié
í UDerecabdo, Adde quod habeturii
turopini:
in contraéti
iopolt
«que d
grodel. Uiexil1T,
SLey.2111.5iaquel que toma lacofa emprefiada, Pi, Sora:
ls cambia por menfajerocuyo dene fer el peli
gro fifeperdieffeenla carrera.
Mpreftada tomando algád
Jomecola deotri, que fea de gentó anccum
eo cui como
aquellas: quefe non fuelen dans mandas
lcontar nin pelar, nin medir — vit , 8caípor
Fiaquel aquié fucíse preftada: lrembisf icanno
el netar de clus
feal feñorcuyacra:con algunfa omeh perditione a-
derecabdo'quefucilcatal, queonielfe a laa hoc
de,
coftumbrado de farenclitales colas: 0 h dcó/gumfa bé x
mayores:fienleuádola eftetallaperdiel dre.Limitani-
feporocañion,comofi gelatollefsé por a a
fuerga: o gclafurtafséo en otramanera — tacicó ex que-
femejite deftas:o file fiziclsé algúd en- O
gaño porq|laperdiefse,en qualquier de fam referret,
ftas maneras,o en otras femojátes dellas ra Eo
dezimosq£e pierde a aglq laprelto e in. d.eumquio
nó alq latomo preftada.Capues clpu- $Miin
foaglla guarda:¿embiarla:quefizierafi
fuyapropriafueffe,nó estenudo dela pe celge, quan-
char.Mas filaébiaffecóomeq nó fuelle 4 Ipecies ro-
debué recabdo!,e ¿ quiénó ouieffeaco
ftíibrado de fiar tales cofas,fife perdic ele gr
ticas,nam indi
fe por culpadelte atal:0porfunegligó — finéte piree
cia,tenudo [eria dela pechar agl qlao» periculo “mit-
viclletomado preftada.Masfiaglqueo de Ce
vicllcépreltado tal cofa:ébialleporella pera. € tener
algúd ome [uyo,caquelque latenia ge a
la diese 1aqluomegembio por ella pign. Pan. in
la perdieffe,o la mal meticfle, ofe fucf- d$:fi.notara.
E, plicftdes
feconella, perderle yaa aqueleuyafucl Puerma
fee non aqlq la tomo empreftada.Pe — tis, licee Cs
A renerctur «des
ro ficfte quela aujapreltado, e cuyacta ferread domi.
¿biafledeziraaqlaquié la avia preftada citium credi
que gelacmbiaffepor algúdiuome de da
recabdo,en quien fe fialle , e elte atal — effer periculá
perdendi tem
iniúnere,vtvoluitglo.not.in.Lcum hi.$.caufeffdetran(adio. quá
ad hocallegar Balin..liberer.colu, 4.C.de operisliberto, $: Platea
multánotansind.nemo.C.de anno.éctribu.lib.10, 8 fimiliter fiego
debitor,quantitatis tradidi eánuntio ¿creditore deflinato. Naim i-
beror,licet nuntiusperdar(ecundum Abbain.c.fignificante fupra al
Jega.Scprocedic cciam (inunicius(irecclefiz Lecundum Baln authés
hociusporreftumin fi.C.defacro(amecclefo
adde text. ,
notab. notar Balón
Liiscui.Cadefurts.
k Grierencl.Ernonrefercan elfer pauperíi alias ex bonismoribuspre
cedencibas erartalis,de quo erarconfidendum.vcio. ].fufpeétum, é£ 3
ibiBarto.ff.de (uípeét.tuto.
1 be buen recabdo. Nota quád imputatar el qui malum nundum
milit.adde.l.icum exhibuiflent.£Edepublica. $ ¿n.l.curo manda
1o.f.demino.Kglo(lin capuin grauibus.3.q.7.6c1.cum qui.$.b.
plo.Lfequen.ficommoda.Scl.l folurus.dabiBaro,1, notabi
foluio,
4
PP.
¡
Quinta partida,
$2 Cto creye fe Imputaturci,qui faiecredulús vehic,Senotatglof:
neicáula.fEco.culusdiétam approbaturin ifta,l.limita «intellige,
nificommodatarinshabeatiultameanfameredendi,vtquiapo:
infbrumencú Falítum,velerarfamulas cófuccus iittipro talibus,vcin
1.pe.fF.quodcumeo.Sc.l.vel vniuerforam.T.d pizno,atio.tener An
ge. Paul. in
diem porquiégelo embioadezir , cambialle
Eicioncaro larazó,e digefle que le embiaua dezir, q
gela ébia/Tc por fi mimo, fi efte quela
tiene locreyelle?, e gela dife, fila per-
dicile ofefuefTecon ella,es el peligro de
“aquel quela tiene preltada.
Ley. V.Como los hevederos del finado denen tor
sar la cofa que refeibioempreStada aquel, a
quibellos heredan
f SS F Vriendofealguno,aquicn
onicffen preftado cauallo,
o otra cola femejante de
gc Y ta, tenudo cs delo tornar
fuhcredero,a aquel quelo cmprefto. E
fiporauentura los herederos, muchos
fuellen,qualquierdellos queayarque-
Macofab es tenndo de la rendir, a aquel
cuya era,o 2 fas herederos. Otrofi dezi-
mosque liaquel que tomo la cofa pre
ftada, la perdio cn fu vida,o la perdieró
fus herederos, depues q cl murio, por
fu culpa, que fon tenudos cada vno de
Mosdela pechar, pagando cadavno lu
parte, enaquellacoa, fegund valicr, o
deuécomprarotra tal,como aquella, e
tan buena, e dar la a aquel cuyacra, lao-
traquefe perdio.E aun dezimos, quel
ue. $. fed có
ullo, fade in.
fito.$k.1. qui
cúg;»C. deler
mis fugici. ver
ficu. qd li fer
mus. de adde
Barain. 1.£iqs
vxori$.apud
labeonem. fo
defurtis.
dex,
20m Hrrescom
amodatarij to»
netur ficut de
funétus : GA
fine plares ha:
redes, tenetur
seflituerc te.
nensrem com
modacá: fed li
ellperdica,om
modatur res:
quiliber pro
parce mili fue
rincinflidam
obligati. ln d.
Uco»
diz hoce:
quitatecontra
cgall.pro hz vna cola fuere empreflada, adosomes,
reditarijs. C.
o mas,equando gelacmprellaron,non
fe obligallen cada vno dellosen todo,
paratornarla,fiaqlla cola fe perdiclfe,
tenudos fon cada vno dellos,de pechar
fu parte,e non mas",
Ley Y .Como aquél que prefta lacofa que ha
alguna maldad en ella.dene apercebir alotro,
que latomapreflada.
Ae e Idiendovn ome ficruo prefla
do, para feruirfe del algund
tiempo, fiaquel fieruo fuefle
de hire
acto, «
$. litres, fa
prias
ls con
tellatacam de
fanéto. fuper
dicione. (E. de
condi, furt a
1 € cada voedellos. Adde.Lfiduof.depofi.Scglo.in.l.vecerto. $.1iduo
busechicalum.(Ecómo.in parce habebuntur.
3 d Gscperdiefe.Exchocvesbo colligicur q loquiturhac.l.de obligario»
nefecundasiararione doli vel culpa
4 € Usa parreenon enmás Nota benci
niocomuunisdoBo.cratincótrariuos tilicerapin obligatlonefecú.
dariaque daturracione dolivel culpz,(i ambo commodatari eli
queruntíenfueruntin culpa,propter quam res commodata fuit de
perdica,vequilibeccoramreneacurintolidú.Se mouentur dodto.per
textin.d.5.fiduob* vebiculú.ad in£abi quodammodo duocihabe
buntar.lftavero.Idifpon
fuccitevequilibetrenearurinfolidú. Teneergo mentiiflam-1. que vi
«surapprolbarsonkgloja.d:4. ducbasvebicultio vecbo. habebl
turquecintelligicillum tex.fihocadá eltyvcfintduo rei non alias, in
telligendo glo.quodloquacur de diéta obligatione fecundaria, quam
taméglo.dodo.intelligunt,quod loquarúr de obligarione primmici
adreirellicurionem.nó defecidacia.Limita Sintelligeiftá.l. quan»
I.quiadeiurecommani opis
nonteneantarnifipro parte, nifiadtú
do vterque commodatarius dolú vel culpam commibc: nat (i
tantum comunittererái lefolus tenerecurio rotum,vcindl.1$. apud
dnos.tiade po.Barsin.d. 8 disobus.colum.3.verfisoppono.kviderir
quodin,oblizacionefecundaria.
Alex Pla
aw Cominodans
tenccur de dás
no commoda
ladron, e el feñordel non apercebic[le
endeza aquel que lo empreftava , más
fecallafTeÍ,1i efte ficruotal furtafle algu-
na colaya aquel que lotomo preftado,
vas viciofun
tenudo es cl feñor depechar aquello, — fidominos (i
quelefurtaffe clfieruo. Otrofidezimos A X commo
lacarium non
certificauito li.
dicit.
£ Use callao. 4
Cum (cireteó
efarem, vt
que fi preftaflevn ome a 0tro, alguna
cubayo tinaja,o otracoÍa, para tencr vi-
no,oazcyte: fiaquella cofa que le pre-
falle fuelle quebrantada , o fuelle tal,
que refcibiclle mal fabor, el vino, o el a a
azeyte, ofe perdicfle, o femenolcabal- — échoc requi
fe,en otra manera aquello que y meticl tur, ve pobie
agiadtione có
feye fabiendo8el feñor della, que tal era,
trar
fe callafíe, que lonon dixeflc al que la
preftaua,tenudo es de pechar le todo cl
daño quelevinielle, porrazon deaque
Ma cola que leprefto.
Ley V1:.Queelqueroma fiernoyocanallo,em=
preílado, quele dene dara comer mientra y
comio
rernoxali:,
fer eciam (1cÓ
ter, ve hic Ec
Anallo,o ficruo, o Otraco- il
fafemejante delta, toman-
do yn omedeotro, prefta-
kia, clquelorelcibe, tenu-
do es deiarle de lo fuyo que coma e
todaslascofas q fucró mencltor dnd A cacaiacad
traque fefirniere della.Mas fiporauéta expentas rei
ra, caycfle en alguna enfermedad, fin e
enlpadeaquel, quelaaniacmpreftado, dencia led de
todaslas colas quele fuere mencfterpa — espeníisinia
rá uarelceraq lla enfermedad, tambien nado
enlas melezinas, cono en gualardonal minus, hd.
mucftro, q le guarefciere por fu trabajo a
el feñorh dela cofa es tenudo de lopa-
gar,e non el quetiene la cofa preflada.
YLey.V111.Como aquel que perdio la coja empre
Jfada,ela pocho a fudueño la deue aner, filo
Fallaredefpunes.
CERA
bas. Spolfant
fReo.£ que
cacur quan
tas magna vel
patua relinquicur arbieriojudicis,glo/Min auchen. vequi obligatas fe
peribenthabe.resmino.s.ted Sci quis.Bartiinauché.minoris.C. quí
teflauto,darpoÑlvid.b: leon.colum.pentl.C.locat,S: fun
civilla,l.contra glofin.l.arboribus,5.deillo.fl.devfuftuQ.quae dicit
famuluiminfienian deberc haberenecdamexpenías: (ed Glalariam
dequo vid.Barc.in,Lfi vno.$.item cum quidam.colurn.(i.T.locar.8e
in.l.opere. de vfufiu.lega.Scbi Balan.1.fin.Cade condiainter.8e
iberri.colum,s.C.de operislibere.S: Specul.sicuade Joca,$.polt-
quam.columó.verfi.quod fi mercenarias.
ley TL.
am Si commodatarius perdatrem commodatam Sfohuit e limacionem
commodanti,éx poltea inuenit eam dominusiplinsell eleótio velre
tinere preu vel recipererem, Sepreciumreflimuete:fedliextra
es ar innosecperasca comoda tanquamfiam.hos
hit,
ta
ab
Titulo II. Del preftamoaque llamancommodatum. 7
Osficgencia. Approbaccpi.glosin.Lin cómodato,$.(1fT. cod.nóape
viccamenifta.l.quam aétiongadtor intentare debcar.an relvendicas
tionem ex co, quod elimatione(oluir.vtin.L.ficulpa.fEderei vendi,
ancódidionemfinecaulaad repetendum pretium. ve ín.L.Gfullo.fE
decondi.finecaula,anadtionemcómodari cótrariamadrem,vel pres
tium alterna-
tiuz,proutele
gerlcloluerere
usyve hic.Scin
didt.5.fin.vbi
Erdiédoalgunola cola que
omafle preftada , e delpues
Bare. poff las que fucile perdida : fizic[Te
cob. Butri,te- emienda della a aquel cuya
ner, q adtor ; se
pol cg era,pechado gela: fi acaclciefle, queelfe
vna 3ñus orfallafTe depues aglla cola: q craper
pon didayé fu efcogécia”es delatomar para
al fufigliere,e deue tornaralotro elprecio
$ Lupas «a gouieffletomado porella,o dercrenercl
cóteflacar, nó di hn ri ñ
poccpolEh preciopara fisedaralotro la cola l10-
tem contelta- — troalgúolafallafle : q nó fuelle cl feñor
tam reus elige della:puede gelademandar ag] g la per-
sesveloluatóe 7 - a a
tiumofedcoze Jio:tambien como fifuellefuya?:por:
tur foluere fe-— el aujaya dado el precio al feñor della,
cundum natu
is TLez. 1X. Quando dene tornavel preflamo a-
ram
intentataa In quelquelorefuibive que pena dene aer filo
contrariumta i
a mon fixjere.
men videsar, ps
imó quód nó
competatinifto cau attorirei vendicatio,quialicet folueritextimra-
tionemicx que tamen non eltnadtaspollelsionz, none(tíadtus do-
amínus «cúicinon (itcellarei vendicatio, non pote(t azere aftione
inrem,ée hoc credo verius,64 rencr Angel, 8 Pau,de Cattain diéto.$.
fipoltDy:in tur.ib.6.poterirergo intéta-
rcaftorvelcódictionéfinecan(a,vicótrariácómodari, vehicoBcin,d,
1.Gifullo duobustamencalibuspofler adtori competere rei vendica-
tio.Primo fi re extante,S: hocfciens comsuodans recepit (ponte rei
extimationem:quiacumvideatur vendidifle, ipoftea res perueniar
adeum,tenebitur ad reireílitutionem vriliinrem. Secundó fidolo
ple commiodacorhabuirextimarionó,vequiaiple furripueracré, 8e
nibilomin” habuirextimatione.vein.) rémihi.8cibi Albe. ff.cómo,
vi.gl.é:doGo.in.d.l.Giculpa.in verbo, luuari.£cdmgl.in,d..6 fallo.
éevi.qua dixiin+l.19,ticu.parti.z:in glo.fup verbo,queletorne.
Usaya.Dabiturciergo veilisinrem etiam fin cefsione,vein.d,L fi cul
a.ff.dereivend.S probarurctiam hic. Glez, 1X.
»ReÑituidebercómodariexpleto ví vel tépore,nec pote? retineri
2d
a
pratext debiti, nifi pro necelTarijs expéfisin cómodato faétis poft
quam fuierescommodara, Sc nifi reftiruatur tenctur cómodatarius
adexpenlas:Scriamreneturde cafu poll moram contingente. h.d.
recho, Ideftpoltvfnmexplecum.vein.lincómodatos$. ficut.facó-
moda. Kin,c.1,eod.tica,nonantealiás dareturcontraria cominodati.
veindidisiuribas,precarium tamen reuocaripolt, quandocunque
Eclirescócedereturprecario ad cercum víam.venot. Ább, in. cufi.de
fcario.Scin.ca.lupel.1.col,radecómod. limitar Se incelligit not
3n.d.cofi:coLfina.niliex renocatione Cari) incépeltiva fieret magnú
damnism fó piéti:garúc obílarerexceptio doli :ganó potelt
negari,quin Pcariá ftbñficia , Sc quomodo dillinguatur cómodarú
ipregarionddperglo.SkAlberEedoBojin.de fer Ab dl, Caula
«complido.Quid commodanicibiequem ad eundá Parifios $e te
nuiftitanrumin domo, potuifisjre ¿kredire, dic quod poflism: re-
uocare ante víum velaliu ses expletum, argu,f. deverb. obli,
1.interdum.Stener Alberi.poltlacob.de Raue.in,d,l,in com moda-
to.feficiat.fF.co,vbi dicirefleidem 8: fi commodatarios fit impedicus
vricaluforiito.Sidzdicicli commodatarins non poflervti re com»
modata namtunc ftatimpore(brenocari, vid.ctiamibiper Barto ,
UDeprenda.Concordat.).fim,C.co.G.l.petétj.qu eft calus notabilis,
«Seratio huñus decifioniselt fecundú Al.
¿in.1.6.quia res peruenirad retinere volentem
licaufa , ex quapatet noluile tradentem ins in ca conflitueres
vrin.L.reicommodatz,(f.eod.S ficceffant contraria de.la. C, eciam
ob chirographapecujpig.tespo.étalígrum.1. Scquid fi pecuniagór
Ipeciesanpolitretineripro debito.vi-Salyc: poltglo(T.
ás ¡ple ScBald. 8: Ange.latédi(tinguntin illa materia,vide
pereosililla materiaretentionis. Sp Bar.in.l.fin.Cn quibuscanto
pig ¡postacite contiahi,8cin.luinon forte, $icentum. do
condi.indebi.£Bal.nouell.in traftarde dote.£1..42..
E dosfuecqueelapefn Aprobar E declaracopiglodad
cod.Sclichabes hicenum caliam,in quo competirias retentionis, (ed
Icetrationcimpenfaram,quefadtz fueruntinre commodata ; non.
procederertameninfaétisinredepolicawveia fi defivinfra cita. pro
xi. addo
PS porel quisre,
Ara feruiciocierto A ofafta Haces fren de
Me tióofeñalado, refcibiédo — fandi quont-
algúo deotri,cauallo:o o- En Abc
LC turexpentefa
e tracofafemejite:emprefta — Qarin cius fue
da:dezimos:qluego q elferuiciofuefle nere.velinhr-
e ie amitace.linre-
fecho So eltiépoleacóplido d: tenudo fituenda.vbi
esde latornaralu Señor, enó la puede Bal.C
tener dédeen adeláte, comoenrazó de e
prendae: maguer aquel que gela auía dei podeffor
preltada ,leouielleadar alguna debda Port reine
ootracola:fucrasende fi ladcbda fuel epale Es
fc-porpro,oporrazó deagllacofamel fas,caufafre
e €mum percio
ma,quercÍcibio preftada.Eaun eftonce pledoramn, ve
ha menciler quefeafecha, delpues que - in-1.13Domí
gel preflarong enon ante.Ca eltonce er, e
bienla puedetener: fafla quefea entre- dum.fh tamil.
gado deladelpenfaque fizo en la cola . Recife. Kindo
a0.ticuaS:par
Sel resmi
norisvel furiofipignori detur(ine decreto, licetdañío non tenear,có
perittamen retencion veilitacem minoriseltver(am.L. li pupillo
IF.derebuscorum.gl.in..2.Cadecuratodurio. Item minor
Avendicado alienata repellitur fi precium in cius veilicacem verfum
nonreflicuar.l.vrere.3e.l.fipradiumainfine.C.depredijsmino. tem
vacorpotell retinereres viripro dote , veibifoluatur.l.(ifilio fami-
nprin.ScibiBar.fE.£ol.matrimo.Sevid,in hoc omnino que tra»
dit Ange. Arct.intragta malefcio.in parte, Se eius bona publicam*.
col.2.8cBalio.l.cumtibi.C.qui potio.in pig.habe.texain authen.de
exhibenarcis$.quiaveró.colla.5.Stprocedithocantequam hzrresin
tretpofTefionem bonorum hereditatis:aliás non polfer heredibus
non confentientibus.vtin.l.dorisa(tionemfE.folu.matrimo.Decius
confi.400.col.+.8cderetentione bonisintrantisin fundum alicuius,
Guoulaucfaifci de danos Barna. hocamplis.$.aín fin
le dam.infeCtitem licitéretinerprocurátorinftruméra litis, quonla;
fibifatisfiar defumpribus.l,quze omnia. 8cibiBarr. (E. deprocura.
poterit etiam dominus fruétas fecarospercolóhum adhuc extantes
infundoloco pignorispro mercederetineresvrin.l. inpradijs.E.in
quibus caul-pignwel hypothe,taci.contra,nor.Bald.in.l. dem poft
princip.C.loca.Btcum emptornon tenetur fare colono poterit eo=
lomustecinere rem, propter expenfasin re faétas.1.colonus. fFa deví
¿cviarma.Balo.l.emprorem,col2.C,loca.adde Bal.in.l.non ab e»
C.vndevi.competitetiamiusretentionisin calu.L.ratis. StibiBarto.
If.deincen.rui.naufta.pupillus ctiamin contradt vitro citroq¿oblis
gatoxio,liceripfe fine auétoritate tutorisnonobligerar:obligatramé
Sibialtum.vcin.l.pupillus.$.primo.ft:de auéto.cuto. SperBartol.in
1.0bligari,in prin.£E co. tamen fipupillusagarcontracú cú quo com
traxisdatuiuserenionis qu pupilo somueniar: ni papillas
impleatexpartefua.tener.Bar.in.d.$.1.6c fivallallus vendidit feudá
ignoranterlicernon perdarfeudum propter Ignorantiam, d* deber
fibiab emptorere(titui: poterictamen emptor retinere donec fibi á
venditorelarisfiatdeinterefTe-Badns.fivaflallusecl fegundo . fi de
feu fue,controucr.interdomi.Scagna.addectiam aljumycalom, vbi
contulicurpermodumrerentionis perglofl: Scibi Paul . de Caltrin
1.fiexpluribus.flad,].Falci.S iusretentionis tranfir cciam in ing
Jaremfaccefloremvchabewurio.l.ukf. quibusmod.pig, vel hyp.fol.
8cin.l.cum pratorffade difiraGio,pigno.Bar.in...fitertius, Sofi pri”.
ft deaquaplusarcen.probacarin.l.;.Gcibi Bald. C. quod mer,cauf.
tradirSoci.confi.s$.col.g.volw.2.éclicetrerentionis jus quod caula-
tarcxiurepignotisponiganarctiamadíradusrei.vtin.l.quanis.
Cin quibuscaul pign.vel hypo.ta.contra. tamenin iure retentionis
caufatoyalidspropterimpenÍasin re faétas , non extendicar ad fru=
¿tus rejiam (eparaos Areipla:cum talis retencio non habear locum,
mifiinéare in qua fadtacftimpenla,didta,l.Giin ares, Sc dio, Sui cen.
tam.Bcin fruftibusteparatis.tener Bald.nouellin rrataca . de dote.
fol.4wcolura. s
Partida.v. B
Quinta partida,
5 A Mco derecho. Videfupricodom,
6 b Asericelpelizr ¿E moresefletpeñtara penes cómodiitt.
vtinLcir gc inanth de depofitod denúiciatic. L.re»
Sponí.colla in debitore ex cótrar
¿uáltacitcóismiawvitene Bandcaló cólteriml.qd te mili. cer
per.8cin Le
mor flá. lat
fride Pb. obli.
huicticói có
clañói,vr for
titer obítare
preftada, feyédo la elpenfaa tal, G con
derecho*lapuededemandar. Elapena
Gdeuenauer agllos que non tornaren
lacofapreltada,escfta,quela deuen dar
cólascoltss,clas mifsiones, q fizo ende
mandandola,2aquel q la prefto.E de-
mas.fila colafe perdiclte,o femuricffe,
ofemenofcabaffe, defpues q cl pleyto
fueflecomengado por demanda, epor
relpueftaferia el peligro? de aquellos
quelarecibicifenpreftada,
té Titulo. 11.Delos có-
defijos,aque dizécn latin depofitum.
Fs Epofiticn latin, tanto
> Ni quiere dezirenromá
texin.LÁi pla
res a Ed po.
re sifiogl. ad
lá cpinreli
¡atur, qu debi
torliabebaciu
Ricán licigá-
di pptcrimpé
EEN viral
qc divinas
readilli text,
depoficari? nó
habeciulláre=
réiond rei de-
police ¡ppter
impelasvepa-
%
o cada comocondelijo. Onde
2 dedepo.Bde pues q enlos titulos an
a a 5 e defte, ablamos de los
ind, l.có res. emprellidos,deGrecibégraciac ayuda,
Liñc Meg aquellos que lo tomandeotro: quere
Barékdoao. mosaquidezir, delosconde ná
(cilicet sp aut
conflat, gres
nonfuilletita
perítura: quia
villes védica,
¿ctúe debitor
tenef, aut con
fazenplazer, c amor losquelos tienen
en guarda,a los otros, de quien losreci-
ben.E moftraremos quecofa es conde
fijo:aquedireenkatin, depotitá . Eon-
detomocitenome, e quantas mancras
fon del,equiecofasfon aquellas que vn
omepuede encomendara otro ,cqual
laspuedecomendar,eaquien:caquien
las puededemádar:e quando, eaquien
deuen fer tornadas:con q maneras, e q
pena merefe quiélo nó quicre tornar.
sencat per
delfipluzes,
z.aur dubitaf,
Be tune pra
anal córra so
rolum pp nom
foifler peritu=
ya, Scpluifler
venditurus có
modás, vel le
gatarius,veeltcafisin.d.l.cúres
n<perlonalidicie multas. l.reduci
Caft.rrálirDecitindl.qdte.Scótracócm tera
nemo.Scfortéin puadio jurisiftud elfecienendá,licet
cajjpradixiSiveroagarur adtióe realisdicutin, l.icem 1 Verberatú.
$ fifloderci vendi. Scper Bart.£cdoftvin.d,).quodte. in Prorñicon=
Iciencienontenebit, quiobligatuse(t ex córragtu ad re(fituendi ré,
fi naturaliterintereat. Sccodem modo c/Ter pericuranpud creditoré
cómoditemvel deponentem.vt tradicnotabiliterPer.de Ancha. in
repe,reg.peccatifo ¿col.e.verfi.in quefliope autem fuprá dia,
cinrin.6,Staddeip materia tex.notin.l.qui retiario, £F. de pigno.
acb.8egl. 8 Pal. de Catriin.l..i polefTor. 5. £depetithare.
Uriralas. 111, dex,l,
aoDepoficimelt quod vausdar res fuas alteri cafiodiendas copfidens
deco, Ecconttabiéribus modis, Vino modo volintarié. Alio modo
neceflarió propter incendium ruinam vel nayfragium ve faluetur.
estiomodofequeltrando ter de quain iudiciotontcadicar, de
Weg. r. Quecofa es condefijo , aque dizen enla
tinydepofieum e onde tomo eflenome,e quen=
tas maneras,
( Y Ondefijo,aquellaman en latin, de
pofitum:cs quando Vn ome daa
8 periftá CiNinfiontin afio-
hi Ú Ide
g Uloguero.Vtin.SoInltir.de loca
h etesrenado Venda bin
i GLarerentia.Addeico
k Gxecibefierasende.Tnbisenioncran:
recipiaf in cuftodi non fi 1
ud exñ ell deponere,
.dejuradotGtencrlos
Specu.inrubr, de depofi=
inhoca
d Ucódefor. Hina
otroS fu cofacn guarda, fiandofecn el. aca voca
E ee ele. ante
E tomoeftenomedepeño, q quiere tá qu caño
todezircomoponerdemanocn guar- diendiidare,
dadeotro,lo q quicrecódeffard, E fon * CSreraayrs
> 4 2yid interfic
tres maneras decódefijo.La primeracs,
uádoalgáo,fin otracuytatqleacaczca
daaotrocn guardafus colas. La fegáda
es, quádo algúo lo ha de fazer en tiópo
de cuyta,efto feriacomofife qmale, o
Tecayefíclacafa,aalgío, ¿q tuniefle al-
gunacola,o fe qbritaffela naue,en q lo
Heualico acacfciódo algunadellas cuy-
1as,dicflcen guardan otro, 124lla Lazó, e
o da '
ftorcerlas deaqlpeligro. Latercera es, pas
quídoalgúiosomescóciendécn razon [Dropriellis
dealguna cofa,e la meten co mano de tex.12.
ficl5,encomédando gela fala q la con- 99,08 res pol:
ticndafca librada por jupzio. led
towbividealias duasaotab.quefion
prer immine
tem necelitas
tem flat epo
(zum, vel ne-
Ley. 11. Quecofas Je pueden dir en condefijo. dat
2% N guarda cencondefijo,pue - cuftedia
¡ a dé fer dad: fas, de qual
, manera quier q fcá. Maspro- pre
¡oré cuflo=
priaméte,vfana dar mas en condetijo,
las cofas muebles quelasotras . Otrofi
dezimosquecltoncetomaome en có-
defijo las colasquádo nó recibe precio,
nin gualardon,por guardar las.Ca filo
recibicfle,O prometieflc,de gelo dar,c-
plex. fem nó
iráfalin des
pofitariú dor
min, nec pol
felsiorei depo
fica niÚ ares
Nócenó feriacódefijo mas feria logue- - buscófifenti=
y eN el, buspóderenu
p! ad ma po: La
ro 8, pues algo feñalado toma por la dd
guarda. E-poréde efteatal mas tenudoh
feria, de guardar agllo q afsirecibiefle
enencomiéda,G nó de otra guila. Esá
dezimosdelfeñorio, elatenéciai de la
cofa,quees dada en guarda non pala
21q la recibe fucrasédeM fucíle de aq
raytenel tú de
poñitari? dela
taculpa 3: do
lo: ta»
mucn nó tene
mifi adhoc fe
obliganic vel
fe obtulit de-
polito , aut fi
pando nan cuflo
preciumrecipitpro cuftodia,Scdiciturlara ent
dituerescomodo quo maiorpars hominúcul
cufloditur comodo quo fapiens diligenshomo e:
¿Snfiiaanda.
contisobliz.
cuisinfti.quibusmoda
dominium io depofít:
in. Lucios Titivs, £
wm.vein.l.incendium. Noni
Climicaillam.
veindaquá »Ldic(ponfalicrum
cod.tctuncpesicalum tranfires in depen
Coficertampera.Scaddo.Igcitulo.y.lib
mififinedepoficaila lignaravelclaulas nam tú tad
bere,necisvratur: niltin contrarium agar, ven
tenetAzo.C.cod.in iamma.in prinip. 6 vide Bald.s:volumi.
19 Ancipitspremittendum eltad evidencia, Se an liccar deponere
pecuniampenes vfurariumtradit,S. Thomas .quellide .78, arte
cul.vltimo.quia ad inemconcludit. qud Íi quis compita pecue
AS TN
Titulo II. Deloscondefijos. 8
niam fuam vlisrario non habentialias,vnde víisras exercerer vel hac
intentione,ytinde, copiofius per víuram lucraretur illicitum ef Se
¡ple deponensellparticeps calpa: fi autem committerer pectniam
hac viucaco aldo ales vedevliras exetcec, vecs pecuala
feraeturnon peccated veitarhomine peccatore ad bonum « forte
iflud didum
fanéti Thom. — Jlas,que fepueden contar,o pefar,o me
ja:hoc deber y e
sacelliga eeqa dir li quando larecibicíTe: lefueffe dada
1 condefijo
fuic Es porcuenta, o por pelo, o por medida.
a. qa Caeltoncepallaria el feñorioacl. Pero
videtur ex ei? — feriatenudo de dar aquellaco(a,0 otro
qnentes tanto:e atal como aquello que recibio
3m Depolitaius al que gelo dioen guarda.
senetur de la- “qe y9y, Quien puede der las c
dolo : de leui y
auténontencé v N guarda,cen condefijo , pue=
blico vel de ome dará las cofasque :u-
fe obtulir de- €
de feacleripos eliofan
Fecepltpro cu uierfea derigoso lego,oreligioloSo
fodia preriú. feglar,olibre,o fieruo*, Pero aquel q ve
culpa quando y - > .
E bien clcalmente,de guifaquenó fe pier
niorpas RO fuengaño.E porlu culpa, dezimos, q
dicif q non E
aos es enaquellamancra,q todala mayor par
a diligens — fas Masfila cola fe pierde, porleyecul
homo culfodi
%a Comedar . Er riatenudo de la pechar :fucrasende,ca
qui hjudos losdlá
túverilibere? — recicio la cola [cobliga*apecharla: ma
guerfe pierdaportalculpalcuc.El fegú
pars cuius ell el condefifo,el melmo,nó gelorogádo
baina eotropideLeruega que gelo encomié
merum de ita
lex, 11.
taculpa % de
€ aquien.
mili ad hoc le
nicre é fu poder, atodo ome>
polico, autfi
Ergicine laca bio lacofa, tenudofes de gela guardar
omodog — daymin feépcore,porfu culpaS,ninpor
ditslenís vero — fepierdela cofa,quádo lanó guardalle
modo quo fa tida delos omies fuelé guardar! fus co-
echa. pa,deaqlqlouicfle co guarda, nó fe-
Acac depofe trescalos.El primero es,fiqu
docalo escfte,quádo aquel que recibe
viBal.in.l. 6
Cdebon.au- dé.El tercerocaloes clte , quádorecibe
éto.iuidi.po
vbidicit licpertez.ibiquodint
fituanin alium depolicariuun es caulañultajudes pra ciperes , el q
iuberetred alicui, $: notoriéimon conflaret q iniuflé pracipersts
mami hocexprelíc apparerer,non liberarerur fpontereddens non
appellans,iuxtaca que nor. Baliinoltalfus.pe.Stbi.col, C. defurt « Se
quarhabenturán.lhercanios.$.caiaEdecuiétio.
2b darodoome Er fificminapublia.coden.Sdepupillo.vide.l.
y
izerem,quádo murando depo-
od.
idein.c.1.de depo*S: quando clericusrecipitdepofirú ele-
fadicefeculari potell per eundemiadicem compelliad reftitu:
tionem depoliti :quia non procedicur contra cum proprie per mo=
dumiudicii,fod exccuriue,ex confequentia oficii fufeepei £
Bald.n.Laccepram.col,2.C.de víur.dcaddein mat.l.7.infta codem.
4d Mo religiafo.Sed qualicertenebitur religiofus cum non habeat pro.
prium.vtin.cunolo.12.q.1meqyex ciusfactotencbirar monalterium
vein.d.con8c,c.quod quibufdá.de fideiuTo.dicfecundum Innocent.
in.d.ca.cum olim.deprinileg.el fecundo . quodpoteritazicontra eú
reivendicatione,vel depoft),vel furti,feualijscompetentibus activos
nibus.8cfi Abbas videritres depofitasapud monachumrapi, vel fur
tofubtrahi,velaliasperire,S£acile pofletaas liberare, tenererur de-
poficiinfolidumm,proprerdolum fuwm:(ed fi monachus furripuiler,
tuncfecus Ter quia Abbasnon eraroblizatusex.cius maleficio . €;
addequodhabeturinfracod.l.7.
3 € Usierao.Adde.l,1.5.(1apud feruum. 80. apud filium. ff. code. 8cper
Azo.in funia,col.2,verficu,datur.
6 £ ATenudo.Quid fivelitfe exonerare ádepofitovid.Leiapud quem «$.
fivelicfeoscico.vbivi,Pau.de Caltr., Z A
g Cculpalntelligedelataculpavehic:87.1.q3nerua.fEco.S.C.cod.1. 7
hi Gsuelen guardar. Vide que dixi fupráticu. la. inverbo , Lasfiscofas $
proprias.Scaduerte,quiaifta.l.diflinicquid firlata culpa , de videcur
* approbaridiBinicioloan.de Bro.quam ponitBarto. in.l.quod ner=
ua.f.cod.Sprobaturin.l.lataculpz.fE.deverbo.fignif. éevid. ¡bip
> Bart.col.sa
precio'""por guardarlacofa q le dan en * 4orlexecalpa 9
recio a ue fic deus
códelifo.cen qualquicr deftas tres ma. Pei q
'neras fobredichas fi la cofa q afsifucíse dixi lap e
dada ¿códefijo feperdie(le, ofeempeo. urticin ia.
raflepordefcuydamiento,o por mala. é: addeadiftú
guardade aglgla refcibio,temudocsde “EXtú.! quod
la pechar:Eporleue culpa” dezimos q k
fe pierdelacofa,quádoaq|q]latiene,nó Pal
ponetodaaqllaagucia,e femécia g otro opidcAd .
ome acucioloc fabidor deuia poner. de Lies. fapes
«Ley. 111L.Como el quetienelacofíen condefjo: Liedepo Re
fifeperdierepor ocafion,mop es tenudodelape= ¡Ro cala mec
ebharfuevas endeen cofas feñaladas. dam. tencbia
Es turdeleui,Ve=
y) Cafió acacíce alasvegadas,en — yum etiam de
á las colas q ome tiencen guar IeviGita cul-
da de otri,de manera q fehan on E o
de menofcabar,operder.Ecftoferiagn — peta. non y
do fe muricfíc lacofacncomédada de La E
fu muertenatural,o la mata(le,otro, fin o
fuculpadeaqlg la tuuicfle en guarda, erro e
ofi gelaroballen, o gela furtalleno.Ca Abb. in diéto:
enqualger deftoscalosP,ocnotrosfe- capin.notabi.
mejátes dellos, nóferiatenudo delape ad
char,aql q latuuiclle enguarda, fueras — fepe.fF.codé,
La nrimera, * EPrecio.Adde 1
ende:porquatro razones9.La primera, Desi quis tez
fiquando el qlarecibe en guarda, fc 0- — uum. foco. Se
bliga apechar la,fife perdiere en qual- dif: capitaa.
S hs costicul.Sciflo
quicr mancrar. Lafegundacs,quádoa- caña comi
quelquerecibelacola en códefijo;pó — niter tenerur
laquicre tornara fu ducño podiédo lo ld hos
fazcr.Cali delpuesquecl gela demáda — Jeuifsima,fecú
dum Abbaté Noninue
indifto.c.a.notab.+.lextamenforiy.titas.libyudicit quód rencatur ni in nds
delcuiGimaskeitaibitener Montaluus,quiatamen. Iori. non funt ua recopo
recipiende veleges.mifille que vía fantapprobatz.tene quod dix.
UE porlencenlpa.Hichabes difinitionemleuisculpa.Scdixiluprái yy
vu.proxida. les. 1111.
¿mDe cafuforcuito depofitariisnontenetar, teneturtamen, ( de hoc
conuenit,velfieftin mora reflituendi,autÍi culpa veldolus price
fircafum.vel fi gratiarecipientis tanetimnfuitdepoficum.h. de
o 40 gelafirafier.Vide quee dixiluprá cical 41: glo. (uper parte, y
aduerte,quód non concluditsfuitinterteétus, ergo dero”
batus.vein.l.1.GacodeScibinot,Bald.nequefequit ft derobatus, er-
godeiflistebusell derobacus,nifiprobaretur ,quód ¡llas res fecuon
Portabat ki poltea apudenm non funtreperta» asgumen.1. fi quan-
Coyndevi.8cnor Saliin.deta :
ouilquierdefuas cojas, Sed cañincambat probatio de perditione re) 2
Sequódfuiccalufortuito.vi.diflinBartsina).fi quis ex argentaris.
S.prator.fF.de eden,Stadde ad ¡Rawn.l.quod depofitarins non tene=
tuedecalaformuitol.1.C.cod«Slimica,nificulpaprecefic calm, ve
quiarranfiensperfiluasin(olitas fur derobatus.fecundum Salic ¡bi
él fupracicul.n6ribi dixi.Bcinfrailla.Libi,latercera,
aro razones. Addeglol ponentemiltoscalusin.l.15.(epef.co. 3
¿egloind1.C.cod
€oanera.InmuitlufEcere, quid in fe recipiat generalicer periculum 4
cafiumn fortaitorum,licer non fpecificentar, vide que dixifupráti-
tuloprimo,l.xertia.in glofT.fuper parte , peralguna delas colas Se
aldcadiflaca lego. Leia icomienian fl cadena. de plolla
cap.a.codern ico
»
e
S
mo
ps
Partidas B5
$ a Aicomengado.Gratiacxempli pont
Quinta partida.
amidemeÑte Galias extraindi-
irerconitiercurrio nora. ve dixigiofLin.bvinu. fuperpaute,
cumperitam elec ficertapcta.quienoreft vis jnmodo conllitué>
di quemin moraex quo quiseflin mora, vetencatur decai, SDio»
baturin.Lz(prátian.primo.
Sh dsemuiefe,
y £ Culpa. Adde
Noninue
nicam lo
DOUA,TECe
9 € tiporpro.Approbatopin.loan.de qua perglof.
lomuit venon
diflinguarur,
verum codem
modo interi.
tura ecc apud
deponentem,
velnon:quod
rcenjuyzio,efuercel pleytocomenca-
do* por demáda;e por relpuefta, fe mu
ricfte»,o fe perdicflcaglla cola ,tenudo
esaquel ¿larecibio,dclapcchar. Later=
ceracs fipor fu culpas, deaqlque tiene
éctemuicAzo. a) A A
C.co.intum- en códelio,o porfuengañod, acaclcio
e e l10cafió,porque feperdio”,o femurio.
uz dixiin.l.
aaa Laquartacs, quando la colacs dada er
primo. guarda, principal máte,porpro * deaql
quela recibe en depofito,cnon porel q
la da en qualquier deftos cafos,maguer
la cofaquees dadrencondehjo, fe pier
da,o muera,o feempeore,porecaÑó,te
nudo csaquel quelarccibio en guarda,
dela pechar,a aquel que geladio,encó-
defijo,o enguardajo afu heredero.
, quod neruas
8. ci.
eodutita,
ño. Ad
fren
n dolo
firob” fiís fal>
wis exiflemi-
bus depoftas
dicit fe lperdi-
de vemea, TLej.V. Quien puede demandar la cofa que es
acositbin — dadeencandefijo,equendo, e e quiendene
Lquodneraa, — fercoppadaycen que maneras
ff. coquode-
ani quis facie
a flo prefi
micur_facere
pormille in a-
lieno.l, tntor.
Sendeltaibi
Barc. (dead
Enudo es el que recibela
cofaen gnarda, cfus here=
derosfde la tornar ¿ 22G1
Pe quegela dio a guardar, o
alosquehercdalicn 1 lofuyo, cada que
gela demandalfen i. E maguer que le
ouiclica daral gunz cofa aquel que 2
la encomendalle:contodoello, non ge
ladeue tener , ciquerccibio el conde-
fijo, por razon de prenda, a que dizen
$. quod verd
fencíture. E
commod.ybi
glo. 8Bartoli
KaddequoddicitBald
hocqneriturC.de pisnosattio.de eo qui
:o taco, funatamien pofuicin:
.suverfico. fed inxta
"ucomivodaram reli
10, Sboscommodar
¿Squid fires fuze erant
acurlipracolicfuas . vide glo.
undum Abba.
verla;
previo
quód nonis diéto.$.quody
indictocapit.fecundo.nonter
fuascrñam viliorespratolit: quiaprimo tenccar quis fubuenire fbi,
desu proximoscap.finonlicer.13.queflio.5.6 cspit.non fa
dillinótio.demumdicitnon polfe dariin hoc cert:
exvarijsconicdurisiudex praíumacdolum ade/Te vel abefTe . quid
enimmti Galuanites vilifsimas, Ec dimifit res depofitas valde preciofasé
exqualitateergo perfonarum vel rerum index prefima dolum qui
exconicduris probaturjin.l,doluw. C «dedolo.S:forttin perfona
panperepra(imivur, quódablirdolus.licct prafera fas vilifimas.
arguruen.cius quod habeturin.l.illicitas.$.necenuis in verbo, lumis
ne fedeoftic.prefi.prelacustamen non deberpraponere vrilitatem
fuamnvélicaciecciefa.vein capitu.quicunque, 12. queflione quartas
glollincapi placuic.lprimero..queflone prima. Sede in hoc
jvodin quolibercleríco dicit Ab. ia capit.tuanos.elprimero.circa
sodas iurand.Segloll.notain matesin capita. (Gas. inverbo,
prafercoda7.quefia.
«velfaltimarqualesyan tenes
feneó
¿not.bene,quiacommuniterdoéto . polt Azonem tencbant can:
rsaiflam opinan fi quisneque caulam.fRb certum peta. Sloan» de
Imo.in capir4ir.colantepe:de depofBarcin.l.quodnetas.colbm.
ausspenulEeod. :
Ulex Yo
amReflicuendum ell depofirumm deponenti vel eins
depofitariuscúretinereprectexta compéfacionisdeb
amen nontencwurvoilidigandam depen refuercen
vel deparcium voluntate:Ccreflituetar cum fructibusa
£ «LE far herederos. Add gd habewurin.I.fiduo haredesa dci
Gi
homántaje das
turco, de
exdepofiú
l nec pote
(equelt
enlatin,compeníatio!, quequierctan-
to dezir,como defcórarvna debdapor
otraante deu le luego entregar della,
edefpues defto puede le demandar a-
quello que le deuierc.Pero fiaquellaco f5Pdes bes
faquerccibie/Te alguno en guarda, cra qrintolidá.
en contienda entre dosomes, o mas. O 8 Ú7erner.Er de
'namosen ficldad,cftoncenó nie
feria tenudo!el quela alsirccibiclTo, de
ladaraningño,dcilos, falta quecl pley-
£0,0 la contienda,queanian fobre ella,
fuefTelibrado por fuyzio, o fuellen auc-
nidos".Cacflócedeuclatorar fegun
el pleytofuc puefto,quando la recibio,
ofegun cllosfucllen acordados, quefe
tornaffe.E dcue fertornada la cofa q
dada en guarda,conlosfrutosn, e lasré
tas,clas mojorias,que faliellen della.
defcótra hara
des ppte har
delocoinquo
depofita ell,
velvbifinedo
ques. ¡feque-
Sram. (F.eod.
redefíen, Ci
ber pte ha
reditariaquan
do dpofita res
ef dividua, vÉ
intolidú Keft
Ley. VJ. Por quáles vaxones non es tenudod=
quel quitienelacofacn cidefija derormarlaal
quelad
Vatrorazonesfon,que por
qualquierdellas, non este-
nudo, aquel que recibio cl
¡jo delo tornar a a-
Te dio,ninafus heredero:
facculo..
pud lu
fo.
quel queg
Laprimera cs,quando la cofa que esda
dacn guardaeselpada,o cuchillo, oal-
gún delas otras armas,có que losomes
vfanaferir,o matar. Cafiacacicioffe, q - tesvepoftmor
temnicam vel
dat mibispotero mutarevolantat€, Sagereanted,
i Gcadaquegela
demendafi
Nam 8 fider
po(uero apud
poll mortétuá redi
moriarvel moxiaris.ve.f.co.l.1.$-pen,Ecadde.c.fecundum.co. cicul,
k dcompéfacio, Concordatcom Equis vel pecunia, C.cod.br.c.cod.
titn.quidaucem fi depofitam ficfadtum per conflitucam.. ve quiavi=
delicerfequis confticut depo Cn Dee me depo=
fiú.Baldinconfi384.indpit,duofuntvidenda..volv.relatoperSo=
ci.confiagne .valequód dift.J.pe.Bkiccamiftanon ha
beantlocum nifvin depofito adtualizerfadto $ non it: eo de quo con
fatexfolaconfefioneq p aliquamocjua confirmar diam Baldi,
quod titnoncarer (crupulo.viderur in contrarinm quod notat idem
Ballinrubr depo.veri.quintoqueritur.S Bar.in.. Luciosticius.
¿e quía fundamentá Bald.eflex noratisper glefin.afidnis.
C.quiporioan pig,ha.dedote confeflara que licetnon operefidem,
quod aQualisnumeratioin pralad tatuen in preludiciom
confitentisbencoperatar, 8 quía qui tad legos depolitinó
videocurin talinon habcant locum.ll.depclicum prilegiantes.are
gunrla.$.ficonmentar.Edepoli.
1 Unonjeriarenado. Quid iplelua(pontevelitreddore.vide.Lciapud
quem..fivelic.£f.codem titu.
m EFuefemanenidos, Quid ficiimo duo depo!
redderetvniinealterordic gpitaadimplédó el? .Scinhóccafaphilo
fophusquidiliberavicquidiancillam depofirarió, que vni tin redo
diderar.vereferr Azo.C.eod.infumma.é fuit Derofihenesilte phi-
lofophus,cui hocaccidit.verefereEralimosin lib. apophithegma.
2
alosquebe- $
y
5
$
tinc fit conuentum ne 7
n Econlos frutos. Addc.L1.5.bancadtionemff. eo. dk. C.eo.Ja,%.q. in 8
fracodL8, > Qlex. PL,
a»Depofitariusnótencturrellimere arma Qulto fiómeturop cum cis
Ledarinec eicuias bonapertinentad ffcum nec furi veniente domá-
Titulo.I11. Deloscondefijos.
¡8 ne derurfuriproteltanti,vel Gi depofitariuseftreidepo»
dla ae sedoso: probaacia, -
1 a GO</pues. Intelligitergo, quod reddere teneturrebusin codem ftatu.
permanentibus.vedixi gloón cap.nequis.in verbo,furens.12.q:24 de
(o:n.].quod feruiuspe,dcfi.col.fRde códi.ob canlam.
aquel G la dioen guarda, fe cnfandecicl-
fedelpuesa,q gela dio,nó geladeue tor
nar:de mientra que le durare lalocura:e
eíto por guardar:G nó faga alguna ene-
dei poffeflor,
viderur quód
dominas non
preteracur ele n ni a >
argu.l, $.ide — miga,có clla.La fegúda, quádo aquel q
a la dio en guarda,es defterrado poralgá
flab. Azo.ca malfecho que fizo,porq le mádoelrey
Cocod.infum,
ma.col.2.dicit
de aqtate po
tioré cie cau-
fam domini,
¿id nota mul»
tomartodo quíto ha,cacftonce,lo que
ouielfe dado en guarda,ante que aquel
yerro contecicfle,todo deucfer del rey
enó delus herederos.Latercerarazó es,
quádo algun ladró *,daalgunacofa en
guarda de agllasq ouo defurto equan
do lademáda,viene en vnoS con el, agl
aquiélafarto,edizcal q la tiene q non
gela de:ca el quiere provar q fuya es, €
que gela furto:cacftonce, nó gcla dene
tornar fallaque [ca prouado, fi es ver-
dad, lo quecftcatal dizc:e fielto nó pu-
diere prouardeue gelatornar aquel q
gela dio enguarda.L.
algunomeda enguardaaotro, alguna
cofa que ovicfle furtada acl milmo, ca
efteg laticnecn guarda, defquecono-
fcicreqlacolaes fluya, nones tenudo
de gela tornar, (iprouare quealsi es.
«Le).V 11, Como dene fertornado el códefijo q
fue puettoen eglefiayo en orrolugarveliz10J0
Jas Neglefia, ocn momafterio,
poniédo ome alguna cola
en guarda, có otorgamiéto
ecómádado delperlado ,e
del cabildo deflseglefia:tenudos fon, 4
tornar aglla cofa, aquel que geladioé
guarda,bien afsis:como faria,otro ome
qualquier, q latouiclleen guarda. Ello
mifmoferia, iquádo diclle la cola en
fidesff.cod.a
quaifta.l har
buit ortú, qd
tamenfi con=
fuctudo elfo
1n cótrarium,
velutión callel
lis darisfub ho
magio, q, red-
di debende
Ponent lices
poltea veniat
dominus pez
tens fibi dai
call 2 dic p
fernanda elec
coníuetudo (e
cundum Ol»
deal.confiliszs
coldiverfi ad
3d di dicebat.
4d desfuza. Non
emtengit de- A
ofitit rei pro * «$
en fe dde
Poonatides.8:
ff. decótrabe.
empro. l.fuze
rele
QLex.y IL,
amSi rei depofi-
tio fiar in ec-
eleíía cum có.
fenía prelad
velcapituli, veleisfcientibus Scnon contradicentibus tenentut ipfi
rellitucte deponenti,(cd apud vnum corú deponitur cateris igno
xantibus illefolus reflituet:nifiin vúlitatem ecclefiaproberurcóner
fum,quiatuncomnestenentar.bd.
1 0 Mier ajii.eo.Ex hoc viderur quod eccleña recipiens depoficú obli-
abitur n fi mibil ex depolito lucretur, quod eft contra dodtriná
Innocenain,c. idiciteccleliamnonteneri, nifide depo-
fito Jucrom(enteritargulicera.biblims.fE. de pecul. Sc Innocent, (e-
¡niéloan.Andr, 6 Abb.col.fi.ad fi.qui multú norachocdiétú Inno;
bdenselTera ¡Equiatunc depolicura fit gratia veriula; + Sc
ecclefiaobligatur:(ecus vero fi fiat gratia tantúm deponentis : nam
tuncdicirnonfibioccurrere,curecclefiaobligerar,falcim cum feper
ueniendum ad diftraftionemimmobilinm, vel mobilium pretio(o-
rumex contraftupralatiSccapiculi non inniti ad vúlicacem eccles
fix contra capiculum fineexceptione:z.queftarSratione. l.prafes,
Cadetranfactio.loan.de Imola tamenibi.colum.n:.vulteccicliá obli
gari,S finihúllucrirecipiatex depofito,perillumtex.dk hocvidetur
approbarihiciniftadineque iunabitnr eccleñiarclticutione in ing»
9
grumsquidodolo delinqueretin re depofí
videndunmffide mino.£:tenetoan, Ande.
delmol.qunorabili.referensPerde Floria.diceres q obliga
Garecipiensdepoficum,icuelialiustecepiller, ve 8 dicichao, Ladrás
tionem Abb.potellre(ponderi, quod ex que Canon permilit recipi
depolica pez
clefam
guardayeltonic[fe deláteel perlado5o el
cabildo,e fe callaffen, enólo cótradixel”
fen maguernó la dexallecó fu mádado
nincólu otorgamiéto.Mas fila dexafle
en guada de vno dellos, tá folamétc,nó £
lofabiédolosotros,cltóce aq! folosfe-
vióe depoliti.
Uperlado s Ap=
brobatglof. in
d.
cata ecd. tte
riatenudo delo tornar:cnon elperlado * inverbo a
ninclcabildo.Fuerasendefi fuclfe¡pro- + Sc ident
z Ss vule ibi loan.
tado, g aquellacofa,fucradada,oclpen And, fidepos
fic ¿ña dpud
facriftam “eca
cel deputa
dida ,enpro delacglefía: crcftonce to.
dosferian tenudosh, dela pechar
GLej.V 111.Como dene fer tornado el códefijo, $
ome faze entjo decugta o otra maneraye pe
ra dencaucrel lo negar file fuere pronado.
Eyédofleome muy cuytado de
fuego q leqmallela cala, doto-
uiclTefus bienes, o de avenidas d
aguas Gvinicfíen q gclasleuaria, o filas
touiefle cn algúnaujo, q eltouielle en
hora,oen manera depeligrar,e poralgu
no deftosembargos,o poralgúosleme
játes dellos'diellc alguna cofa,de agllas,
¿remiaáfele perderiñcn guardaaotro,
ficfteatal qla recibio lancgalíeX quádo
gela demádaftc,e delpues delto gelop
vallcel otro,deue gela pechar doblada, E
« porcllo geladeue afsipechar,porq fa-
ze gí1 enemiga! en negarlo qle auiá da
docn guarda,en tal (az6,q eflaua cuyta
fita recipicnda
fec” Gellerde=
putatosad cu=
Ftodíam vafo=
rum ecclolias
8cvid.3bi per
loan:de mol.
juid ( facria
tacíTer depu=
tatus ad de.
pofita ecclefig
$e de confue
tudine ellerz
dd ¿lle apud
ecclefiam recá
peret alía des
pofica.vidaper
eum.col.íz,
solo. Vique 3
dixi fuprácos
Ltertías
k UTenndo. Vid
hic.Stincapia
quod quibue
dá.defideiue
do,enalgúa delasmaneras fobredichas, (ou.eiquís Co
enó podria fer apercebido de catarfiera quodcumeos”
omedrecabdo,2Glaquiéladavaé guar a
da,o 1n5,Mas aglqniega,q nonrelcibio
Quex. II,
loscódelifos Gfon dadosen algúa delas
otras maneras:de q fezimosemiétc,e la zo Negás depo-
fegunda ley deftetieulo fi le fuere pro- fitú necebitas -
vado cn juyzio,valdramenos porende, o Mes
póficut tenes
tarad dopluma ed fe(t alceríus generís depo(itum tenetur ío(ior-
plum,8cad exponas fruétus Scintere(le Ec damni non lueri ¿$e cfiia
cicurinfamis:£cluper ellimacionemiurabítadtor ín litem cun iudí
cistaxatione.b.d.
¿0 poralgunosfemejantes delos Tollichac.dubium quod monebar 1
Toan.Fab.in.$.tequens.Infi.deaGio,E approbaturhic opinio: qué
tenebat Ange, Jafo.conera Fabrum.
k Usicfiearal que larefcibio,lanegaffe Kequiriturnegatio,vtlitpcena du 2
pli, vebic, Gcg. quadrupli. verficulo, fed 8e fini. Joflítuta. dea.
á
1 Ururquefee grand enemiga.Cuna enim exillente necelsitate deponat, $
crefcitperfidiz crimen , épublicavtilicate cocrcendum eft vendis
candareipublica cauía.f.codem.lege prima.$. primo «in fine.8 fi
neganscondemnerur ad reflitucionem depolii , ell infamís . ve ía
Lu depoliam.C.coden. S.L prima. -quifun dis quí
pociofam.kinfrainilta.l.que licecloquacur quando ex alíjs cau
6 fit depolirum a fortioriproceditin co quod fir cx áfis caulisna
cellarifs.
y Bú
Partida.va
Quinta partida.
4 2 GEnfimado.Contordat.l.qui depofiram.Creod, 36 1.1.5.1. Ade his qui
roceditquando proceditur ordinasié $ condemna-
sli peedereturexecatine mirsedo inftramerú dep:
fitiexccutioni,fecundura Bald.in,l.fiquis.Caco.an autéitabellio in
famaretur ex rali cana, pobitin[trumenta conficere? vide Bar
cadé.$.1.ad
e feraenfimado*, edeuetornarel con.
defijo,olaeftimacion con las coftas?,e
los daños,elos menofcabos“que ouic-
refecho elotro,por efta razon; E quáto
enlosdaños,cenlosmenofcabos,deue
fercreydo por fu furad,el que diola co-
faen guarda. Pero el juezlos dee cfti-
mare templar, catando toda via, que
omees,aquel q fura porellos. Eltos mie
nofcabos,dezimos quefedeuen enten-
der,porlosdaños,que venicró, porque
la cofa non fue tornadaquádo la id y
masnó delo que pudiera aucr ganado?
porella.Elos dañosquele podrian ve=
qui depol
¿Ianocenn
ca. qualiter Be
quando .clfe=
gundo.inglo.
mag, de accu-
la.
no de damna-
to ex attione
famoladefcen
denteex con=
traótu, an re-
mouendus fit
aboflicio, (eu
antencantge-
Ra pereun.
5D Econlascofraso
Vein.l.prope
randum.S.lin nirporeftarazó, ferincomo £ ouiellca
auté.C ,deju- dardi rada fenalad
di inauché. ardincros,o otra cola, a día lenalado,
de judicijs. $. CONPenas,o con cotos, o cnotra mane
oportet el ibi
ode ra femejante deftas,e porque nonlefue
6 c 4 Los menaje tornadoclcondefijoa la fizon que lo
des.Added-3 denjeramor,cayo enagilaspenas, e en
fFad<in litem ;
juran. L pe. AQuEÍlOs cotos. EMilicofa quees dada
$. £Efiquisia en condefijo cs detal naturaquede fru-
ena Eoper toide fi,tenudoesdepechar, de mas de-
S.heciorerdi No,todoslos frutos$queouo della, de
Ipuesque gele dio en guarda,e que pu-
dicra auer * delpuesque la pidio cl due
ño della,o fus herederos.
fito Ñs Liz. LX. Como el condefijo que recicio el finá=
ga ada E doc Ju vids,dene fer tomado ante queluso=
OU: eras debdas fueras emdecn ¿oJas feñvaladas.
t£. Ec hioc
propterdiflicultatemprobacionisipterelTe.ytin LAR depraro. fis
pul.namdolus cum d:fúcnltare probationis adiundia talem proba-
tionein videcuraduivcere,Lfi quando;Cavndevi,la.5 non folum.(E.
deviScviarma.linactionibus.
jur,8cadde.l..
8 e Uremplar.Adde.l.vid
9 £ Ecanado SequiturgloTamin.di
nummisnonrelliracisnon hab.an
tortex.inLnon vtiq;.Senunc de oficio. (Fade co quod certo loco. $e
hoctenet Barto.in.d.lmaxime peral.1.C.de fentent.quaproeo q
interell.quod forté!procederer Sdic;limitareturifla.Lquando , quí
pratenderetintcte(le lucri, ellerfolicas lucrari, puta ellér mercator
Eclucrnm eflet quali certum feu apparcrer certum fecunduma Mos
der.doctoin diét,Lza
10 $ Mtosfruras. Adde.La.5.hancadlionem.fcod,Sc lg dupracod. Squid
fi failusfuetintpercum confmpri, Scremporecófumprionis : non
lein litem juran.
ar. Sic habes,p
tancumvalébane (icue valuerant polt tempus confinmptionis. vide
Bald.in.l-2¡18.C.dcfruéSclici.expen. qui renctcofiderari rempus
contiump ¡de Bartosin.I.dinorto,s.ob dongriones-f folur.
Atrio PE
28.parie.¿.Zeque
nh (duepadiraares Videsuatabentaciodoos di
lo£to.C.defiuét,Slitiexpen.Sc.].certimo
ibidixi.8plavbiBal. $
Cade rci venidica,
h a Clex.Ix.
¿e Deponensrem qua confiflirpondere, numero vel
antesiosbuscredicoribus perfohalibusi(ed nó pr:
eididexpenditurinfun” definéti, velindomas vel nauis
necc/lariapnecpraferrur regifi quid el ex delito vel cótra dia debes
n
vurveleciampro dotevxoris.Si auter res depofitanor fuerit de his
que pondsre numero vel menfuraconúifunt, Kinuenitarin potefta
te depolitari vel hareduncius , prefercus deponens omnibus alijs
credicocibushad. e
1 (contar. De his rebusdicit,quiaincistranficdominium in depofi- 4
tarium, vefa=
prácodula.ná,
Íi extaret res
depolita, cui?
dominiú non
neda deoro, o de plata,o al
guna delas otras colas, q fe
fuclé dia i tranbret, tune
fuele epuedá contará, 0 Pe-— deponens in
ccibiédo algño en guarda — diflinete pri
ferretur.l; in
deotro,fifemuriclfe 2Gl q larccibioen
guardaanteg la tornalfe, tl privilegio
han las cofas q fon dadas en condeljo,
O eKg e ri p ar ti.5 o o
Qprimeraméte Edeué entregar, pagar fl deprivitego
lascofas q fucifenencomendadas que: E ¿illa
inline.
ninguno delos otrosdebdos, que de-
vieffeclfinado.Fueras ende, fi antega-
¿llas cofas oviclle reccbidocn guarda
ouiciTefechoalgund debdo,porque o-
vice obligado! fchaladamente todos
fus bienes,o partedellos:cacftóce, ante
pagaria cl debdoque ouicffe, queaque
Jo queafsiovielle reccbidocn guarda. e, e
Efo milimo feria,algund debdo fuel: 1 obligado. Ná 3
fefechoporrazon dela fepulcura'Wdel fi haben hypo-
o pe tecam prefer
o aquel q tiencla cofa en guar tur omnibus
Ñ
privilegijs per
k UPrimeraméte. 2
Jítud privile»
gium dat de
polico ¿ppter
frequentiácó-
crac, de ne
fdeyo!
hominem.$.Al
>
>
5
disq leouic preftado lgu oa porio.
a cala,o naue,o otr: 1, q inpigobab.d
eftaua en maneradefeperder,fila non PASO o
refizielle. O cl finado deuc alguna co- prum.
fualu muger, quele ouiclledado por Fudepad.gd
cart hi hypo-
dote9,0 fi ouicflcante fechoPyalgund — teca fat fuje
pleyto, con el Rey 9, porque fucflen — in fraude chi-
fus bienes obligados, o ormalfctriase nace
gados, 0 pormalte ponetisvel de
pofitarij, vide
guoddicieBa Linmmbric.C.de reuocan. his querinftaud.credi.alic.
fuutin princi.verfiitem certum,é glo.in.l.1$.ex contrario.fÉ. defe
parabono.
m Usepulenra. Adde.J.permle KE derelig,Scfampafan. Sc oito infia: 4
cad.par.vbivid.qui dix
n Uberafesr.Adde.l.interdumE qui porioán pigehabe.Sila8atitnl. $
pinfracaparóta
o Gpore.Addelfi.C.quipotio:inpig.babe.G.lypticulazca part. 6
p ante fecho, desu 1 poft,dammodo non in frauderm deponentis, 7
indiQl.cos.C.quí.potin piz habe, Sviduglofin.l. quod quis.in gl.
Hi£í de priileg, credito.
q Urleyroconel Key.Addo.lpennle$.rcfpublica.Sal
uigcredi.6c..6ó cam pecuniam 8c1.2.C.de tura
qu ld contrabila
x di salferrias. Videcur hicinnui, y fifcus habear taciramhypotecam 9 +
inbenisdelinquenús,eúam contra creditores , Ec fi fint depofitarij —— *
qued£voluitaghin.l.vna.C.pornisfifea.credi,prefelib,1o.eloñin.
Laufercurs.£(cus.fEde inrefifcistenct concrariú Bn.l.reforiptom in
princi.£i.depaét.aduerterñ qyilla. 1 .non probar in deliétis habear
fifcustacitam hypotecá:fed em pro bat pin profecutione fortis; pro=
rerdeliótú habear privilegió perfonale, vt preferant alijeereditoni
us,cúquibus delinquenscótraxic, Scfecáidum hoccócordatifta Li
cú.l:quodplacuit.f.de iure ifci.Senor.Cin.6 ibi cria Alberión 1.
quispofthac.C.de bon. plcripuscidemalber.n.d.1.quod placuit.de
vetitate tñprimi diú,an filcusin deliétis habear tacirá hipore
vi.Bartin.l polt contractú.££. inLanferésbicus.£Fdetur
£ifc.Alb.in.lu,C.de privileg fi ¿dInceferiptá inprine.
émagis cóis vide? opinio, y añ inchoacui iudiciú criminale bona
- Titulo UM. De las donaciones.
non haberhypotecataimo neg; ante fententinm latá fecúdú Barcin
d.l-poft contratúSiperalexávin.d.|.refcripzáin prine quem vi, Sp
A(1á hiypotecánonexcludantcreditorescódemnati, quielfene credi
gor paris hleal.Sc.fed lo=
mpolsidentem,velter
ter qui ex delidioiilius,per diét.
Jam competichy potecariahi(co córra dcbitors
tú polsiden-
tem q nó eller
creditorfecna
que ouiciicante fecho?,porqueoniclfe
algo de pechar,cacftonce, tales debdas
comocftas, fedeuenante pagar que el
condefsijo que fucife afsidado. Mas las
otras cofas, que fuciTen dadasencondel
fijo,non por cuento, nin porpefo, nin
pena délidti: por mredida,fi fucron falladasentrelos
Mrentarered, bienes del finado:e file fuere aucrigua-
ferentar credi 5,
do,quelefucron dadas en guarda, ellas
denen ferentregadasen todas guifas, a
fusducños, o afusherederos,anteque
fepaguen las otras debdas,de qual ma-
neraquierquefean.
L referipriin
pria. dic o
gia. Lincelli
ey XQue las defpiJas quefueren fechas por
razo del conde/Jijo, deuen Jer tornadas a
aquelque las fizg.
NEfpenías faziendo aquelqueto
uicffcal guna colacn guarda de
otri, porpro della, como quier
delinquéds ta
citó hypoe=
catasquiabo=
nadelinquen»
tisin ifcú fune a deuecobray,con todocftonon
e oe cuenretenct”,como en razon depren
ta, lecuindum
Azo.C.depri — da porellas,2quellacofa,quelefuc da-
vúleg, fiféi. in — da cn guarda:mas deucla darjaquel cu-
fúma io prin. dead
8 hoc eno Y1es,quando gelademande.Otrofide-
etiam_ voluie— zimos,quees tenudo “el otro de dar le
Bald.in.d.Lze
aquellas defpenfas, que fizo en elta ra-
zon. Otrofidezimos,quehialgúd,ome
dicífe aotro algund ficruo en guarda,
fibiédo quecra ladron, enonleaperci-
bicife dello:cefte fieruo furtafic al guna
cofaafu guardadoi,quetenudo cs lfe
ñor de pecharaquello quefurtallc. Mas
fiel quelo dio en guarda nonlo fopicl-
fer:cftonce,en fu elcogéciacsde pechar
elfurto, o de defampararel ficruo pore:
feripcom
prin. inleftu,
antiqua pue
ibi refercÁl
5h
qu apt pro
lamno dato
nfindofifcas
Ji, habcatin=
continent bo
ma tacitd hy-
potecata»non
expeétura len
ná tcp
prié nó prole
pira será $2 Titulo. EM. Delas do-
conditionis el ;
fetdelinquens En
3n damoumái
(ci,quam contrabensquod none(l dicendumfecundim cumbias
videtarprobariinilla.l. E
xo a 4 Ante fecha Idem fipoltvedisi3.quando maleficiú fret inte fifca
lifiverófiatinrealicuinsextranci.vid.lgaicu.14.infrd ca parto
md: Qsificrenfellader. Adde.dilfiventi.$in bonis.ft de priuil.creditos
Ulex, X.
amLicerresdepolitanon debearpratextudebitiretineripropter expea
as quasdepofirarisfecit, poterit cas repetere adeponente,Serenetur
deponens defarto fernidepoficiifciuitfurem nec depofitarium cer-
tificaniefed non fcicbarliberacur dando feruuro pro noxa.h.da
16 Grwner.Approbaropi.loade quain gloWin.Afiquisluperparte x=
miéda del farto Gdefta manera le fizo. *
10
ceptionem.C.codlicer doto.comimunitcriblapprobeniropi.contra»
siá quefuic Placentinistenecrgomenti iflam.l. q pro expeñúis Eaétis
inredepofita per depolitariun: non compertfibisusrerentionis:
d A7enudo. Hoc cafidatur aftio depofiticontraria.fF. cod.l.acúone, de
notaqpin actionedepofiticótrariaveniterian lei
quverosecibi
Bardo fate
Ares vna manera de gra-
cia,cdesmor,quevían los e
¿yy Omes entrefi, que es mas
fico mplida, c mejor quelas
diximos enel titulo antedefte. Cá
el quecmprefta,odalo fuyo en condef
fijo, fazclo conentencion decobrarto-
dolo fuyo, mascl que da, quitalo de fi
del todo.Onde,pues que en lostitulos
de fufo, fablamosdciospreftidos,e de
loscondefsifos quefazélos omes vnos
a otros,porfszer lesamorcayuda:que-
remos aquidezir delas donacionesque
fefazen,por gracias,oporbondad, des
quel quelo da,o pormercícimiento de
aquel que lorefcibc. Eprimeramente — ignorátem res
diremos que cofacsdonacion.E quien bie
lapuedefazer.E aquien.E dequalesco — faridado pro
fas. E en que mancra. E defpuesdire- o
E iiem firm
mospor qualesrazones fedefata la do- non deber el
nacion defpuesquecsdada. Edetodo fe depois
loalqueacítarazon pertenezca.
w* pignoris
de pigno. az
Eto. appros
barifta.l
adfigliamen
do
Ec ipfe Aros
vbi,z. E dotts
cóniuhiter in
Jinreb'.$.ité
qui (ens «E
commoda,
4% deponeré
(cientem vel
fio dinofume
16 femus. Sa
Ley1.Que ccf4.es donacion, e quienla puede
dra da de cold a
ERES O nacion es bien fecho que
nafcedenobleza,ebódad3
Bide coragon, quando esfe-
Y cha fin ninguna premial,
Etodo omelibre q es mayor de veyn-
teccincoañospuede darlofuyo,opar
tedello aquien le quilicresmaguer non
'folamenteque non fea aql
que decidit Ad rf
cómung. o
deter
Ulexala
mDonatio clk ria
benefició ex
cordis mobili
tate procedés
quando ex lis
bera voluntas
tefitiSpotefk
donate quili-
bet liber mas
Joras.ánis cut
voludótomen
non fitde pro
hibitis, dona»
lo conozca
aquienlo dade aquellós aquien deficn
den'tlas leyes defte nueftro libro quelo
non puedan tomar.Pero fi el que faze
ladonaciones loco, odelmemoriado,
odefgaftadordefusbienes, de manera
quelecs defendido del judgador del lo
garquenon víedellos, non valdria la le
donacion Gpinguno deftosfizielle,co= “his ¿iterdidid
ierá jala d i y piudicenóva
moquier q valdriala Ga ellos fizieffen. aldo
donará ftlde
£ EDonacion Concord sffieos t
$ Corbondad. Mlepropriédicitur magnificas Bcliberalis, quí dat fine a
pretextualicairetributdis,vehic,Cin.l..feo,ScibinoalcedeImo.
h Uremis.Ná li necefsitate cogére,nó € donatiod.ré
1 €zibre Náfera? vel monáchus,0ó potell donarc.canongicatisaz.
feruo cócedaf libera peculij adminiflracio, s.$.£1.
depaérdefilio familiasvid.Gfiliéfamiliasifade donatio.S:
L Uoñajorde.xx años, Nam minorctiam cum decreto non donat.l fi. $
verfi.cum autenn,vbi vi.glo,C.fi maiorfíaftrat.aliechabus
1 vilo conerga.Caco.lin extraneo 6
múanefádo. Vf donetvxor vel ptflio fama.vel múles donetcótubina 7
Panidaw, BN
contraglol. e BC
dá
io donatio»
P ne cú
Tias IIIL, [equis
titezos par
amDonarenon'poteltquicrimen le Cemaielaiscomaifitwelfieftper
30 Econjiciaon,
4d ope
Adtir. de
nos. do-
navideje
alias hu
Sus rita
75
Sh
QuintaPartida,
Qe IT.
nen aliud crimen etiácap.
ecclefam haereticas JudicatusyÓ
taxis donace pote(tyíque ad fententiamspolleaveró non,
Uocfdeldis Add lequifgsBoliti.Cad.l Jul. maieda so) 4+titaspt.7.
Ue vale Ad
de diéta juta,
lecon
WZez11, Quales omes no puedé fazer donació.
¡Abido feyendo quealgúd ome
Ste trabajalle de muerte del Rey,
odelifion de fu cuerpo odepar
dicin alíiscas
£ib? E:delittis
in ale se timiento defu reyno,o dealgunaparti
ute cómili E
Puminis ¿bos “da del, non puede fazer donacion de lo
naconfifcátur
ipío dure, ve
in.) cómillas
fuyo,nin deal gúapartida dello, defde
el dia? que le mono a fazer econfejare
ff de publi facnemigaefilafizierc,nó vale?.Otro
“Eecrcam(ceú tal dezimos q feria delos q fetrabajafsé
relibr.ó. Sán — de muerte, o delifió de aquellos que el
an Rey onielfecicogido feñaladaméte por
maneras fuscólejerosefcagidosehonrrados. E
surin.Limpe- aun dezimosGfialgund omecsjudga
quores de — do porhereje,porjayzio defanta Egle-
fala donació q AzicfTedelpuesnó val
que dixiind. — drja eominguna manera. Masfialguno
oa: fuelle aculado de otro aguer
Ad fuelle aculado de otro yerro, magu
fucflea tal q leyédo provado, deve mo-
rir“por ello,o fer delterrado por fiépre:
dezimos ql donacion qfizicife fafla el
dia gdicffen la lentéciicótracl que val
dria3comoquierquefi fueflefecha de-
fpuesdela fentencianó feria valedera,O
trolidezimos ¿ffucfTela donacion en
áteshq ouieflefechodl yerro,q maguer
quele acufaflen defpues: e dicllen juy-
zio contra elque valdria ladonacion.
a
del.4.in finti
Adde q eiá
debent boná
publicari, ve
Jerrenia,
probar Pin.
gl dy. SeBarta
in.dal pofteó-
cradlumma Bere
pbac opi
ofre. q
refere Barc.in
prin. Jedtera,
quí di ie An-
: ind.li quispofthac.C.de bonisdána.in prin.c
quebanturaduocad Sa fleflores,flicer, q dona
rocuentucveli condenado (rÍecuta,nontencariverólequarurab
folutoriafententjatencat donatic.qua:opi,ve vides reprobatur hi
Eccontraopi.Odofre.cftesiann calusrocundas,fecundiim Ang; ibiín
del fiquispofthacs E
€ aldria.Imelligein delidisiin quibusipfo iurenon interdictur ad+
miviltracio,prouteltregularter veinol.auferturaso reato, H deiure
Sifci.fecusin hisin quibusinterdicitur,vtin.J.ex indiciorúffideaccue
fal. qui Scá quibus,nil aliematio fienecefaria > vtin.la
,veprofuisalimentisaduocatisvel feripturisad can
fam pertinentibus.de quo vi.pleuius per Bart.jn.d.l. puít contraciós
intellizcexiam pil donacio vel allenacio fercrin fraude
G ffde dona.cufamcrel.in fraudésin prin.
cun raticas.exbonis.(F.de borisdamna, Sh. que
oniscorum qui hbi mor.confciuc.Ecex quibus pre
Bar.m.dJpoflccntraciuma,¿ 8. 4:col
£iquispoft hac.cola.C.debonis dam-
Mi Ley.132. Quales fijos pueden fazer donacion,
+ equéles non,ecomo deye valer la donacion
queel padrefaxo «fu A
Elio, onicto quecltouftllen en poder
“defu padre,oglefuabuelo, nonpue-
+. pcómuniterfe
pendeatex ft
Sinorabiliterger Ange.
ma.Gcper Decium conil as. .
aLanies. Addelfi gspollhacsverfi iquid exiá.C.debonis profe,
¿tlimita,milificrerán fraudem ffci(veclixi)in prescedentiglo.Sado
delpeculécibiloa. And cicu.de donar. ver, item pone
aligsintendés,SBarinliuurici.s procurator.col.pe.fdciu.iur
Ulexlll, s
k dea
1 4L£nfu parte. Hocidemerat deñure cómunisná
0 Elliusfamiliasnon porel donarefine confenf parrisqui emm haber
inpotellate.mifi de caltrenipeculio vel qual» Deprofebliciisaucera
donare putell confanguineis pro dote,vel alía julta caula:6% decis po
tell mazíllzo fuofalariú darc.ltemnó valet donatio per patrem filio
£a.fafla-nam poll mortem patris cómunicatcifratribus, nilifliusfie
atmiles Spas
terdonet ele-
quí 8carma,
aut (cholari li
bros. h. d. 8:
cócordarci.lo
filius familias
defazerdonacion a menos de otorga-
miéto deaquelen cuyopoderefta. Fue
ras ende/fifucffecanallero queovicik fe
cho ganancias de fu cauallcria, o otro
qualquier ouiefle ganado algo en al- inprinéfico.
gúasdelas manerasq on llamadas enla i ra :
tin caltréle,vel qual caltréle peculió:ca nario fafta 4
delo ouiclfe ganadoafsibié podria fa prefilioinpo-
zer donació finotorgamiéto de aql en ee
inofhi. dona.
8coJa donatics
nes quasparé-
cuyo podercltouicfle. Perofielfifo,ocl
nieto touicfTe algund pegujar apartada
méteg le ovielfe dadoel padreoclabue — tes.C.de do-
locó qganafle:maguerelte jaratal — na. íntervi.Se
a
fuelle delosbienesdel padre, o delabue
lo,bié podria dardello .d lotouicffcal
eNregulare Ji
iaa, Y pes
gunacol1a u madre,o a lu hermana, o a
alu lobrina,oaalgunosdelosotrosfus — fisE decond
He
Pariétes,o pariézas,para calamiéto,o pa
sa otra cofa qelentedicie q leera g
menclter dle fuelle guifada,ecóucnible
ederecha.Eeffo milmo dezimosq feria
filediefTe cn falario aalgád fu macítro,
q le moftralTe [ciécia oalgúa arte, o. me
ncíter,masen otra maneranó lo podría
fozer. Masliel padre diefle algo de lo ptas. « £
fuyo aalguno delos fijos, non valdrial, dosacepolid
Caclfijoaquiélo diefle, fi ouicflcotros - fo <ftirreno-
hermanos, tenudo feria defpues de mu a
ertedefupadredeaduzirla, e meterlaa Si tamennon
partició! cóellos,ode relecbirlaca la oonrenos
parte! entregandolecadavno deloso- 5
troshermanosdeotro tantocomo va-
licffela donació qle dio el padre.Fueras
laté per Tafo.
in vtraque lez
delfin
€. 6
col.zaleéóa, ho
die tamen de
Jure regni te=
nerdonatio fa
dafilioinpo-
teflare , $e fi
filio in pote="
Race quan ia.
emancipato »
vein diet, L17o
ord. tawrinis,
quam vid.cum.L26. aduertetamen q hocprocedit refpeéta tertiz Tn no. res
pa
isbonorur in quaparerporclt ncliorarefilium,K in quo caña lo eft.J.1o.ci.
quivurdict.a7.cefpectu vero aliorum boporumpatrás jura antique 6.Lib.5,
remanchuntircorreéta.lpracipimus.Cadeap pella.
ichabesyqilius familias conterefrarribusdonatióneGw y
plicéfibiápaure factó,qd ent corracómun1n doétri.Bar Kaliorúdo-
¿torúin autliziex te faméto.Cadeco lla, ép Bar.in.la.$.neq;callréle
col. 4.fidecolla.bono.3 fiede jureillo p: 3 nulla do hocerar
digerentiainterfilidin potellate,S fiinemácipatá, ná vrerg;cófert
fimplicemdonarionemimelligetamen,vedics
£liofanwiligsimputacurtibiin legicn
firélescol.4 fade colla-bono.8 invhinquarci.Mad.Láldicol.pe,
filiñ quehaberciccida lem Azo.C.famil here ¿cpbatin da it
x5.pú.6.queti.dicicita desnú hoc ¡pcedere li intel filios emergar
i kasmó allas,vribi,Kin. pe. Cadecolla. tic fecúdilmillaoa
legedebererillainteligi S limicarialias ia dl. elTent contraria+(ed
dicjillalimiterur, dedeclaterar p3:lá rá refpedtnimputacionis, quí
collasionis.£k hoc nora quia Rodericus Suarez perpendir contraric="
tacerítiflarum duarú..l, partitarumin repetitione,l. q in prior
fol.30.col.4.Écnon foluit. hodie tamen per.1.26,1n ordiva.caur
Ínno. re.
co : ; : a
cum filiusvideatur per donationem meliorarus pon tenebiturcon» Cf.dLio,
furrencque computascin co,quodteriusn Scquintim bonorum non
excedic.Gitaintelligacurid quod haberorin dasy.ciuldemordi.táutia
Md
3
Titulo. Delas donaciones. 1:
an Gcaralloro.Adde la. f.riequecarenfe.S
5b úsciencis.Adde.queparerA.famil, hercf:
iBar.fdecclla.bono,
-Barán.L1.foneque collré
¡usos partitasybl cioquer dixo
fequecl.ffade collaubono,S:
aldris.Exiftoverbo conilataperte q lipater miftfilium ad fu-
dium,Sdedi eilibrosad addiícendum quod videtur tales libros fi.
bi donalle Se
donatis .
de ne ende, fiel padre fizicfle cauallero *a fu
Jaté per Bald... fijo,ele diclle cauallo earmas, ole fizicf
in.l.filircui? CANA h
ver quene Teaprenderal guna [ciencia?,o le dicfTe
C.famil. her. librosen que la aprendic!Te. Cael dona
euius contras djo q fueflefecho en alguna delas ma-
siavoluit An a E a
geinduñilizi nerasfobredichas valdriaS,enon feriare
nudo deaduzirlo aparticion entrelos
det.Codecoll,
pai vale od tros hermanos.
¡o cala non
videtar donas
re, quía videé
ex necclsitate
tradidifle cx
quo milt fs
Lú ad ud
Ex ideo infere
eprancralesliz
Dri, vecóesdis
midétur quod
ia video
a bic da
Wal. 8ccogi
ta an pols
Y Ly.UI.En que manera puede fer fecha la do
nacion.
(quatro maneras. La primera,
CRA
E quando es fecha fin ninguna
condicion. La fegunda, quandoaquel
Azer fe puede la donació ca
La tercera, quando fon prefentes en al-
- gundlogar el que da, cel querefcibe la
ido z
Ipramnon efferin magnaquantitatecac didtisBalin del.
filiz culusivide queJacias dixiin.y.cia156,parte
Etexo1111,
mFitdonatio pure vel fub conditione Xprelentivelablenti.Et tenue
1d
Anote.
Llao
Mba
donans veleinshtresrem donatamtradere donatario, dedutto tamé
ne cgcardonaror.h.de
inolo puede fever. Adde.l.ablenti.f.co.S.Lneque ambigi.Cacosvli
gio.motabilis(quamíequicur communis doctorúfencenia) dicit q (1
quidam quinonfiicad hocdeputatus nuncias, fed iple mora proprio
volustatem donatorisá feincelleétam ipfi donatario declaraueionó
videbirucperfadta donario, e farisprobacur hic,Ludouicus tame Ko-
smanusinhocterercontrariamymotusperaliqua pulcLra fandamens
ra.confi.2o5.volens, q daro,p noniareraeniac its vel cyiltola ME
ldicarem donadonis,quód donacarius quocusique medo
3 donationemacceptaneri:, Qe cius fundamenta bre
Phil,Corne.confi.254.voluy,colu.a. Setandem dicit
sun elferecedendum in decif i
fentise recipienti,cuim donatiopolsieficri
prefumicarprelentia:8.8cf nonapparet de accept
ade nó valer,veenimdona:ioacaipiarperfedtionemexigiturcolen=
fusdonantis,S donararijticutellin cateris contradtibus qui confena
Suconcrabuntard inf. Ade contia.emprio.|.contenifa, ifade aétio.
8cobliz.neque obllat.c.Gibiabfenti.depraben.libro.6. quia loquis
turin beneficialbus, fecunciiro Toann.Fabin.d.L.neque ambigi, vel
Secundá Arch abfenti.Bceciam videtur vellesgl.ibíin ca
fuillo,crarquirecipicharnomine abfentis, Sefuitinuelticas. Sed an
hodie flante.lordigtitu.S.lib3.que dicit obligariónem contrahiin
rerabfentes donariofieri poGicablentize(blarisdubium , Severlatur
comunniterin palacijs.Mihi tamen (emper vifims el, y períllam
'nontellunturpradióta. Moueorex doétrina Barin.Lilladaadfin,
defacrolan,ecclel.vbiin quaífioneglo.ibi de donatione falta pau»
cribus,dicit quod conllar ep quis contra£tum donationisvolkitee
Ebrare nórena donscicA3 chan pauperibiy ablzadbióc ex bio
non fuitaliquispreelens ve ctiáglo.ibivultzaur ell dubiuun Sctic die
«icipfequod valcbitiurecuin(dam voti, feu pollicirarionis ,8e fic lie
obligarusperfonaliter.Laxin prindf.de pollicira. Si devotojKVotire»
dempt.pertotum,£ ficquando quis vultfacerecontradium, donatio
sis.monintendit(e oblizare:mifi fecundilw forman jure Etadiram,
Superforma 8 valoredonacionis.8clicce(Tar difpofitio.d.l:ordi, hoc
eiamvideturexpresévelle Barcvin di.L2.ff de pollicit, pot glofT.
Ybidumvult,quod difpofitio.|.fi.Cudelscral.eccl.non proceditinvo
10,fen pollicitacione, Srquódilla.). loquens la contradibos in cali-
busfpecialibus , vbicransfercucinetradicione dominium procedie
quelada,ponccondició enel donadio. *
inhisin quibus contraétus celebratur ex duorum confenfu, 8 fic y
¡lla.l.procedar cum loquitur de donatione, quandoin á
confenfasseccleliarin quáfit donatio. Pegtereaincenti
nonclttollewefonnam darsemiarcin comtadtibus , qui confenfia
contrabuntar,vtin.d.).confenfu.E in diét.l,i.alias fequerewor abfur=
dum + quódí
3 - ja ¡dere
donacion.La quarta, quando aquel G Hed Suenos
quiere fazer ladonacionesen otra ticr- tán dicatur
die quód perilla
ra.Ca eftoncenon la puede fazer o vend
porcarta,o por mélajero cierto,en que — tio.folumvos
lcembie adezir feñaladamente lo que dci tolle
lc da.E quandola donació esfecha fim
plemente porcarta, opor palabra, mas
nones aun entregado aquelaquicn la
fazen,tenudo es “de complirlaaquel q
lafazc,o fusherederost.Pero clto fe de- Per pecas
ucentender-defta guifa, que fi aquel ré,nonramen
que la donacionhade cumplir, fucffe pue en
S E formam lui:
tanrico,queayadelo quelefincare,tan in contractin
to delo fuyo 3 que pueda bien beuir: ad qui cone
de guiía que nonaya que demandar our bue
loageno : eltoncees tenudoen todas tere. Sitamen
guifas , de la dar complidamente.
Mas fi por auentura non le fincafleh
ipulan
Sidare
vinculíi obll>
gacioní,quall=
tercunque all»
quis le vellet
ex verbis do
nationis cono
fac donácem
fevelle obliga
wequiapromilienonreuocare,veliuranitstuncobliga:ctur peros
nalitertali ablensiperillam.Lncatamen doniniumredonataineú
rranfireracceptacionedonationisnon (equuta. £cad hoc criam bene
facit querdicit Deciuscontilio.226,coÍ. que disión.La. rulo
ainfrá esparti in glo(T.(uperverbo.gran pro. Btaduerte exam quia
£norariuslipulareturácreciperet donarionemuoriveablentisnon
polTer donatorreuocarcexdiétisBaldinl. cum á Sucero ad fin, Ce
deiuredor.Erancil de Are.confiv74.col.4.Guido papz.decihio, 494
Ludo.Gozadi.confi.87wnum.14.Sc aduerte quialicer hac. lorequirar
pricfenciam donatarij,velin ablenta certum nintiuro, velepiftolzun
vepoliirdici perfeétadonario,intell'gendumVidetur,quo ad contra»
¿tum dx donarionem,quia noninteruencrunt organamedia.Sitamé
donatarius alias certificarus,de donarionedonacorcin cademvolun»
tateperfeuerante(quód prifumitunnif sonflet de reuotatione) ac»
ceptanesiedonation£vel reidonarz pollelsioneim asesperittransfera
rurincun domivium.Lea volvi fingulariterBald.in.d L.nequeame
bigi Sciflocalluforte procederent diétaLudo.Romaiin didt.confilio.
quíahabenemaximam a quitatem Ecbenefaciuntque dixi.3aq parto
ticu.lao.fuperglofl.inverbo.niconfienten. Sitan.enante acceptá-
tionem donararij,donatorrenocarerdonationem, donatioefler nula
Lusmoment, veprobartex,in,J,5.fiquis donaturus./Í, de donatica
EctenerBar,S Pau de Caftin.d.l.abíenci.vbi Pau.refpon. ad.d.ca.fi
tibiab(enti, Decius inregul,contradtus.coluay.fEdereg.iuro Sed quid
Yi donatcr nonreuocanit,fed mortuuse(?anmoreuo co poterit dona»
tariusacceptare donacionem? Anddeller.in, f.donare. qualiter ho»
dicfeualienapofitcoluasatenct q nonper.L.bonori.f.r6.rat.habe.
Etfunilicermorruo d onacore,nion pole ratificariperharedes donas
ari in praiudició haredá donatoris, in quoseftdominiú tráslarum.
ante ratificationerm,p ta $ires.fdeiure dot.6t quia rán
tificaiononpollerheriin praiudiciórertij, culinterimius 8: domi=
niumefl quelitum,ctiamex caula habita ádebitore,venor(pecul,in
titidcobliz.Sclolurio.5.1verhiponcobligafli.ScrradicPau. de Calla
conli.igyaroluain:a.dubio incipic,vils his que narrantur.Í enn do
natorante acceptationem donatari) moriatur, videtur motiende pes
* niteresócficres non elTetintegra,quando cófenfus donatari) accedit,
e
£
É
ve ám:d,(iego,éi perloa.deJimol.in.l.2.5.fipecnniam.f.de donar
fauoreti doúsnóhabetlocipernitentia:ideo moriédo nó videt por»
niteresvtin.d.l.fiego,$.1declarar Bart.£cloan.de Imel.vbifupra.
¿MT enudo es Concor.cum.l.fiquis argéti.C.corS cum. perficiúturs 2
«infli.dedonatio.
Co fus herederos Etfic donatioex omni parteoft realis,Ktráficadhe 5
redes,vthic,Scin.d.1,G quis.5.6,8cibi Bal.
€ Dela fiyo.Ín donatióe deducifas alienú.linter eos.54i fderciud. 4
Ano lefincafe Added lintercos.51i.F.derciudi.Kinfli.de ad
funtprarerezaSeBal.denotisfeudo,cap.te
; Quinta partida,
"Ela.
28Donañoalicui faftafub condisione valctli condicio impleatur alias
zon, Trem donario alicui taa fub conditi..mefipaterliberer filium
ápoteflare,implerureciam/inon pere:mancipationem fed per patris
30 ValerdonariofaQa vfque adcertaro diem, Se poft diembhabebit rem
donaram quem voluitdonans,Sctranftad eumeiuspolTeñio-Se do-
minium, Si donansneninemexprebitqui habererpolt diem habe
lustre donacama Jonas Haredealid,
mortemefliciarurfiijuris.qualitercunque enim impleatur condicio € Addenla.Sz.Codedonario.quefub modo. g
dam permo- E Orefefion. gd?
preíiumtagis dequepudicile biuir,filocomplielfe,e — ció,enlamanerafobredicha, cumple la e na 1quea,
SS quo die flonce non feria tenudo decomplir la cóuenencia,o la poltura,o fazcaquello .. seliéto,Sipoft
ns Mex donacion. orquegelodicron, valeeldonadioen “empusalijvi-
Juntas implea ACIooS CUR porqnestias ES det quod
Ed UL: V. En que manera vale la donacion que todas guilas.Elinon locúple,o nonlo dal da
12 Quien. Eo _queesfecha focondician, y fazc,bié puedeapremiarle,quecumpla — gatum fit do
ra ibs f DO coridicion faziendo algund jo que prometio de fazer, o quedelam sigo q
Adi. E re » lonadiovnoineaotro,como pare>,ladonacion que lefizo.Otrofide + inprineSclele a te,
de donas len ev 0 dixefle ¡elglo fazedote tal y mos,que dido yn omezotro viña, o e E tt,
do. inlfina.Cude Cápo)0 cal heredad fitupadrete Éacare huerta, o credad, ootracola qualquier dit. Ld. as quel,
donaquefab defupoderilacódició fe cóplidleva- — encftamanera, diziendo feñaladaméte in ordi. Tas
mora Barcia 16eldonadio,e fi fallefcc,nóvale. Pero quando faze aquella donacion, queda * Fa: fed quid
as ; ¡ ektenorcin
J. gallus.5.8 fiacat[cielle q el padre fe muricfle ante iaaquella coa, porque delosfrutosg — framenti ma
quid Gcátúm
ola. 8e ña gel fijo facare defu poder, como quier
falicfsé della,dicleé cola ciertanalgios Joni noutfuc
e ES EA ; 05. ceflor nonpo
ada Ces quel o enlama omespára gouicrno, o para facar'cati- ef eli
+ 8: quod dicit E s
Sans 5 pa ale a el que sa E ea uos5o paraotrarazonfemejante deflas teca
Ñ cal.Cude val dE Sn 10:po! E a ni Ea € fiaquelquercicibealsiel donadio,cú- rinonprali
facrofan.ecel, — cúple porlamucrte del padre:efale en- i ñ
A e P ple aquello porque gclo dieron,vale la rs a E
de elfijo deu poder. Cacnelte cafo, e
de exercito. E
entodos losotrosfemcjátesdel,en que
coly.perlafo.
donació,cfinonlo cóple, bié lo puede
E 4 non alienádis
reuocard, E qualquier donacion de las
bonis velalias
in.), cúferuus ici E: A É s
Fdeved.ob Le ipnela condicion en a manera quefondichascnefta ley,dizenenlatin ¿tens Pers
Me Al 9 Ae ra cl glapu “fubmodo, q quiertanto deziren romá tio ¡fius.1. 8e
a ovaleel donadio fobre q fuera puelta. ce,comodonadio fechofo otramanera Az l-Tauri
a ML. V 1. En que manera Vale cl donadio que » a
dir 1 [exe yn omea orrocon alguna poftura. lez VIL Dela donacion que esfechas diacier Fs Sitolios
amDonatio in
cer vivosfadta
fub modoree
mocacurfimo-
Orcierta cola, e por feñaladasra
¡zongs le mucuen los omes a las
vegadióazer donaciones a O-
EPx
nisan confide
ent iplam ac=
quilicione vel
acquifitionis
cil eJelalade:
Alla diacierto", o atiépo feña
lado, puede lerfechaladona-
ad tros que fi por ellas non fe mouiclen [ció , elto (cria, como fi dixelle a
1h a odampare. porauétura nó farianlas donaciones.E cl SE fazea otroalguno, do tetal here= a Elio noz
ae Ea En efto feriacomo'li vn ome dieffe a otro dad,otalcofa, Gla labres, eq la efquil- acquiratvido-
mec”, k 0 E 3 cdi
de obiale marsucdis,o alguna eredad, diziédele — mescteaproucches della, faftatal dia, ca au
X E a ñaladamétequando (e fazcladonacion — .otaltiépo.E dead! tiépo,enadelante:G tune alio ¡ne
ls qe loda:porqelteel otro todavia gui ladelamparet,e qfing amis herederos: dera
mein modi, fadodecauallo carmas, parafazerlefer o aotroomealguno,qualquierqnom ye preftcum
de a uicio,o filo dice aalgund mencftraljo — brafleciertamétea eto tale juramene
Cin fidona 20troomequalquicr. Edixelfeabierta ende dezamosq la donació q afsifuc fe A
Ss de — mente,quegelodavaporalgúa lauor, — cha,valdria faftaagldia,o aquel tiépo — mem poflebio
plvd a ofcruicio que lefizicfTc.E poréde dezi- qu feñalafle el quela fizo. E de aquel ce
códistioneob mosque fi aquel que refcibicrela dona liaen adelante, ganarian lapoflefsioní, > raméto,bñad
caulam, ad re= hoc conferant
euperandum ahabenticia
donatafub modo,vthic,Srín.I.n.vbiglo.C.de donatio. quie fub mo.
«ibi etiam Salyccalcan( agar condictioncob caulampobit mora
purgari Cy.Albe. £Saly.ibi dicunr quód ic tribus concurrentibus
(clicerquodlisnon ie cótelata Scquod ficinfrá modicun tempus,
“Scquódius donantisnon (iefadtur deterius, Snota quod Eoreec-
lefía modus ap politusin donationenon ceniferurin dubio cauía fi-
nalis,vtin.c.verumde condi.appo.Sibiper Ab. SeperBaldiin.l.di
¿tamlegem.Cadecódiéiio.ob canlam.colu.a,6 delegatavio modunr
oniaaleeviLá hanentidecondiiob carla ebibecas e
cius.fEde qur.Scargen,lega.8: Bar.in.l.quibus dicbus,$.cermilliosefa
decondi.Scdemóltra,
Nota hocexemplum.nam.l.1.Cade donatio, que flb mo=
dostantum dicit de datisob canlam alimentorum.
3d UReuecar.Etilto cali dacurerjamvrilis ei vendicario ,vein.d. la fas
uorcalimentoramíenpizcauíz, les Vid
Lipoflmorein pri. E fequi delegan bie. ePau.de Ca.
n dubiotamenforte prefmendum eftraliaverba appofita refpedta
effedtus,vtvidelicerbona non intretrealitermeque bis veacar..nó ves
ródeacquificionepollebioniside quainilial.écin.dil. Tauri,cuimós
Mtaacquiliio rendatincóferuarionembonorummaióriz, ad quam,
intendle quicalia verba polulcinin(trumento maioriasfitamenclare
conflarer, quad Sriflamacquilitione voluicprohiberetenerer difpo»
fitio 8: impedireftranslatio polTeGióis Bcdominijsexchis Gnor.Paw
de Cafinalinemopótin fif.delezantadi dicitop tellatorpót impe-
dire translationé domini) reilegarwr.Sed gd (iecclefa fitin polfefio»
rina?pulchrú dubiú ell 8 forte dicendum eft q fic:ex quo lex iniecit
hocvinculú antequá pofleGio perueniretin ecclefiam ex his G notan ,
turin,c.ecchafanéra Maric.de cóft.ácconfertoptime y notatBarta
invl£efFvcin polTeslegato.ellelice. ógduerte qp omnes excepriones .
nereidprtlteemalecizanadbuchabebirloáifta Sed Tau; quen,
MS
squebio.
6. qual.
7 quel
A. que
Einnow.
mopud
tig.li.s.
5 quí
aquel
4 quel.
quel
mua
32
Titulo.MI.Delas donaciones.
ali bcpolTefioni.
ás.dorelli
Ab
ue alciorem indagi
deedidiui Adi
Fastafuicio tellamento,
(iinadoptione. verá. fed nó
ds a col fcñorio*della,fusherederosdel que
ouiefe fecha la donacion, o el otro%a
quiénóbraffe paraauerla.E fipor au
turaquíádo fizo la donacion,nó feñalo"
enquicn fincafle deaquel dia,enadelan
te,dezimos q la deué aucr, los quehese
danlosotrosbienes, deaquel quefizo
ref. fpol. Se
Alexasnd,cú
hrredesin prinofedeacqui.poffer.8cibi perBald.quod pofi=
denscorporaliterdebercirari:de quo vi. (1.82, £comfil.
8za.ro.éecontil.40.voly.Ecfunenorabiliaconfiliainiltamateria, Se
nota qpúfemel adiuitiadicemnon potedtpofiza propia authoritas
teinera numfecadú Balo.Lr.Cdeexecu.rei iudi, de quo
illo.SameminilTeEdenoui.ope.nun. ScperBalóin
3 ande jureempiy.dclimi diucrir
:diaduiuer.l.6.C.quod cum eo.Sbid:
¿to.8can mic pollefTori cóperatinterdidtúrecuperandavid. p Bald.
inauchen.defincto.C 37.101.co.pe, Item Se
l.ealege
cranficital
¡Tefsioan<appichenfionecor; ¿sferar auehos
ivinaliñ, Se coníticuae (e eins nomin paíádere pvel fi
vendataliquamr á tlenomi
neemproms pol an transfer]
disubricadecaula poffel.Eproprig.qa due
Sed qdiilteia quer ex lege transfertar p
prehsnfionemrealera an trantmitrarin fequentem vocarim, Svide-
baturqonó.ex diéto Bal.(uporias relaro.videeurtiñoy itarelegis
núcade pofleñio numero,que fulc primo delara, fe alía rransferatur
in lequentem,Eficnó ell opustradtare detráfimifione, here quid
antemortempofleflorisdefinét aligsocenparicpollziiun? su tune
transferarurin fequentérécviderorg non:quía jo clbapud
aliásiilaperaQushitosnótrásfertar in aite-ú,ndi. ¿éwc confen
fuen faGtoillius penesquéeflídaco q bene peraéiss corparcos trand
ferresur.)Probaturin+l.quamsis.$.1ÁEdeacquipoflics id
it.8chincell ey afpectu Siverbisa
fieras
quandoalius cracin polletsicnewvttradunt de £to.in.c.a.deconfle.A
a se deciditcontrariá
dl 2 autem
polí
Dan pordarpoftels *qdrepugocta
Lclampofiidere.$.quiadr cil. Sed quid
fi morwo polfelTore maioria: ingreditur ¡lle in pofiedionem bono=
tam maloriz,ad quemno! :SchrosdefunCliiralijsbonis
extramaioriam,vulemirxiin pofTefsionem bonorammaloria,ex edi-
¿to divi Adria.velagere contraiauadentem remedio,J.cum quareba
tus.Cavndevi.an poterit.8e certumef! periflam.), Selegem Taur. q
non,quiaillead quem pertinermaioriacftqui haber pollefionem
Jegein eumtraslatam Éciple deberagere, Sevideruridem dicendiex
jurecominuni,quiacum hicveniatpoefio accelforicad dominium
coliante deminiocefarpolTefñio.notabilistheoricaBal in.l,cum alie
nam.col.1.C.delega.Sed ponequod pollellor maioriz fecic aliquas
expenfaspropter quas conceditur,fibi a iurerctencio a poterit reti=
nerenonobllantedifpónchuias LE diQzleaurina, Svidetor q ic
percaque notat Abba.in.c.de multa.colag.de preb?. quod norat
Barán Ju dictar. dcimpen inrebusdora.fa8isaSin.).2.adf de
appe.teci.ltem quero an irinfantem transferacur a polTefio: Sivi
debarar q nonper16.Miinfanti.ideacquipollef.fed credocontra
siumelleveriusperid quodnotatPau.de Caítón.l.donararam.Code
acquipoledepofleGiócquierrásferruridto modo.Sed an tranfirer
ifta polleíio3n cú quí adhucef in vtero dixciin.lujticu.a3.4.parte
Telféñorio. Ortumhaber ifla.J.ab his que habentar in). quotiens.
C.dedona.quefiab modo, que+fecundár dofo.ibinonitalatépro»
uidebatificuthic vides prouidereiflamenam per illam.l. tantum da»
bavur adtioveilis exipulatu, fecundumvnamexpoftionem, vel
condiftio.ex.l.fecundim aliat, quód tamen haberer adtionem rea-
len, ék quod elapta dicillein quem polktempus fuie gollata donatio
efferdominns Etran!
protifium peril
Valdolingularis, SK Jemper il
quod fpecul.cimm.delocaro
pereumibipofitaextendir didl.quotiensad acuoncon
la donacion.
GLo.V 211. Dels donaciones que fe muenen los
mes a fazer por razon que non han fijos co
mo valen defpues que loshan.
NV euente
E . = E
Sab afazer donaciones, porq non há
see hjos * ni han efperanga de los
12
sniniem , Kpolfeflo nen fic
lam. Ádco tene exm menti quía ct
neramen veramef
ficutp
juncaliqua vent.
calas
soris ello
ge diuenfasad.
Mo, citenim
mirabile_ qé
fine traditios
ne aligua ie
fccundus do-
natasius adis Gn de-
pilcatur pol. cretuderes
defsionem Semo. donas
dominiúcon- tionib:
trasegulllra- febo.
losomesalas vegadas
*.6s
sionibus.C. de padtis,8c de hocdidto fpecul. vide Decium conflio hi5
19.pen. E fin«colamn.S fic quiliberexnominatisin donatione exit vb
dominus,Stnon nudasminifler.vid.loann,Andre.inadditio, adípe te
cul.situl.deiníbru.cditio.$muneveróaliquainaddicione queis
perfuperiora. dex ita.I.habes, fiuccedensin mañoriaclt domini, natios
Scnonviafruétados, Side vult glo notabilisin.Lddiacum celta
mento.$-Mnglol.£.f.delegaa. KSod.in.l. qui Rorzin prin. col.
peadf.EEdeverb.oblig,
b Uelorro. Sedan donatorpoÑitantetempl
dodonatariorenocarcifhud onmsyfeniflmd juscomperensfecundo do
nataño,etqueltio mulcumdubia.Bartol in.). quí Roma. STaulus.
fEdeverb.obliga.tenuit q ficeciam/ifitdonariofifia cccloliz. mone
turper.13 .defermisexportan. E fubdit quod bases donantishoc
nonpoller,éxidem tenctibiAlexand.poftmulta quervido Pan, de
Caftr.tenetcontra Bartol.8cplcrique alii, Scpinionemconera Bare.
diciemagiscommunem Guillel.Benedidtasánrep.c.Raynuntins.de
tefla.fuperverb.fiabfg;liberismorerewir. Lategunda Zo! yy5.colu.2a
vbirefererenentesiflamopi.addectiam Roder. Sua.aliegario.29. vbi
allegatiftam.Lego veró adhrereremopinioni Bartol.quamlimitarem
nilipagto huicappofito infanorem fecundidonatarijaccederet pra
fentia Scconfenlusfecundi donararij,vel donator fecilfetin hee pros
mifsionemin fanorer (ecundi donararij, (enex serbisappareat pros
mifsle,denonreuocando inxtaca que dixi.3.cod.l.q.daddead prg
diéra Deciumconfil.58.£confil.239.columna.2.adfin-K columna.3.
Balin,l.cumáfocero.C.dejure docium.8kia.1.ficonflante.Cade dos
snatio:antemup.Socin.conbl.a5.volumine'primo in.2.dubit. 8c Ala-
xand.confilia7.Si28.columna..voluminc.s. $: que dicicconbil.1o6.
8c.107.volu.2.
€ Unifeñale cnquienfincaJo.Quid fi defignanic, led ante tempusquofi g' -
bi debe quesimoruuseil dic pmancbiponesprimum donata- **
siumgrauatam dereflituendo.vein.l.paterfilium.5.cufealanus. (de
lega Jovnicash.1.S1.C.decada.tollen,loa.Andrain.deadditioncú
vu.de in(lru.edislone.y,nunc veró aliqua. inadditione que incipit
perlupesiora.
d Czosqueberedan.Bdde.5.Codelegan
in quoacquirituríecun-
6
Lex VIII,
¿»Donatiofaftapropterfilioram defetum reriocaturin totum habits
flijslegitimispollea narisiíautem habensfilios legítimos donet ná
reuocater fi legitima cisfalua remancat, reuocacurtamen vÍque ad lee
gicimam,had.
a di Porqueno han fjos.Sierzo haberetfiliosvel fltumnon videturg ha: £
bereciucim dilpofitio huius legis, vt hic coVigiturá contrario fent.
Ein.Lfi vnquam.C.derenocan.donatio ibi fisiosnon habens,incon
trariumtamenvidetnral,cumpater-$.cumexillimorer.fde lega.a. Se
quía videturetiaminiflo cali militare caderracio,ac fivollum Alá
habuilTercumpotius velitpater dare bonafilijs quimextraneis.vtin
1.cumacutifsimi.C. defideicommif.].generaliter.$.cumautemC.de
in(li£ubftita.Lcum aus E. de condi.Sc demon, Scin hane fenten=
tiam inclinar Angel, in. d, Li vnquam. co cali quo ell verilimile
patsemngndonalef fieras fosGbinaleiacos vea ever
ploibipolito per cum.Scidem vultBald.in.).1.col.;.verficu. fed quid
fitemporedonationis.C.deinofíi«donatio. vbiPaul.de Calle. diftin
it an fillusnacns ante donacionemelTer odiolaspatri velnap,ynde
hoctormmrefidebitin judicis arbitrio confideratis circafiffandijs an.
paterficogitalle tdeliberispofleana(ciuris, donaretvelnon? vtlaté
tradit Andreas Tiraquellss,incommen.d.).6 vnquam.fuperverbos
filiosnon habens. E
: ,
Quinta partida,
Bar.in.da5.imperator.col.1. idem fidonareturecclefiz: velpio loco
vtin.c.quicung;vbitex.cum glo.17.q.4.Bartoin.J¿imperatorsi.al-
lez.ed anrenocabunr flijpoltea nati ,perquerelam inofficiofe: de
nationis,vel ex difpelitione huius.lvel.d.l.(i o de
fio, an in donatione factafilio jam nato pater de alijs filijs nalcitue
ijs cogitanit,
vel non ¡uxta
caque dixió.
in glof.nbcgd
fidonatiofaétaiam natocrafmagra,non tamen excedit valoremter- 3. quello
8 quinte partis bonorum $ partem legitima ralisfiij,an filiypo=
feanatireuocabuntealem donationem? viderur quod non quiap:
ter vifusfuit talem filiumiam natum meliorare dd 8: quinta
bonorum,vtin..26,in ordi. Taurinis.Diétustamen dominus epifco- In no,re.
pusCalagarricanusinloco.3.allegato;in gl.2.tenercontrariú, 1m9 q elt.Lioci
reuocabiturdonatio,Screducemrodarqualicacrem cum alijsfilijs, 3 6.ibra
22 nin bár/perága delos axer.Iud verbú ponderarToannes Bernardus
diazde Luco,olimregij confilijIndiarú collega meus núcbene merio
tusepilcopus Calagurricanusin regulis á fallentijsfuis,in litera,d .re-
gula.141procómunicóclulionedodorú,q fipsteftollendi y dona
rortépore donationiscogisanit de filjsnon renccabitur donatio per
del. vnquam
neqyp ancla
yt voluie Bar.
30.L.citias$.im
perator.ff.de legancloan«de Imol.in,cfi.de dona.quam diciccómu-
nem elle fententiá Soci.cóf.5;.col,z.volu»4.ia cótraridtaméparté fa
ciryquia difpofitioiflias 3d. li ynquamnó fuitintroduéta fauore
donantis,fed filiorú vadenópotell perparrem huic dilpofitioni
ari,vcin, |. (Gire deberis.C.ytin polle legato.laq uod debonis.;
ad.|.alci.8crenerexprelRe Oldrald.comfi. 173.8 Joann.
inaddirio.adípecuetitul.dcinftruzeditic.$:porroinadditfina.
aquel.
auer”. Eporende dezimos,quefialgu- no portal razon,dicfleP2otro*todolo,
verlihoc autem cereúet:quejnfequirur Koma.in confia69.in fin.
netetiam Alberiyin.d.].fi vnquá,vbidicit (cita obrinuifledefadto lie -
cerSpecul.citu.deinftra.edivio.s.porró.verfic. donatio autemfirma.
vultcórrarió ponenspro forma q promittátur de nó renocádo etiam.
incafufuperuenientiumliberorá. Bar.eciáin.d.5imperator.col.pen.
verfi.quarovtríal.( vnquam.tenet q reuocacioniquepoteltfieri per
d.l.fivnquam.poteltrenuntiari per donanten:, non tñquerelin oÉ>
ficiofie donationis,quzintroduciturfanore filiorum quod efl maxi
mieffcdus,náper.hli vnquá.reuocatur donarioinvita parris, $e per
patrem,reuocatioríi que fit per querclá inofficiofz donarionis non
fitin vita paris,fed poft mortem ad peritionebliorú,nánullúius ha»
bentinvitapatris,vrin.Lfi.8cibi nozarBar.fT.deliber. agnol. $e lidia
catur y cuenietincóueniens, $ damnúfili;sin vita parrispropter ali-
uenta,fifortefuntpauperes dicendi ef fecundá Cy.Ray,£oan.de
Imol.in.d.5.imperator.pinillóin quemtranicuntbonaperdonatio
nemtranfibiehoc onusalimentora,vein.l fi quisáliberis,$.fi.F. delia
ber.agnol.£copi.Bar.dicicveriorzm Ludo.Roma.confil:29.movetur
proutBar.ex,c.quieunques7,q,12.5bi cui fliosnon haberer neque
iperaretprouteriá funtverba noftr.l, de ex olijs que poteris videre
Per enm.gcitarenet Sociadicens elle cónuunem opi.quód pofsirrená
tiariconfil.147.incipitvifafaéti contingeniavolua.col.fina,
3» 4 Diefe.Erficnonhabercrlocamitaslinvenditione,velalio contras
£tuonerolo,fed in contradtu gratuito donacionisquodintellige,niá
venditio ellerfadta modico precio lecandúm Dalin.d.lfivnquam, Se
in.L..C.de padtis.6cadducic lateSoc.cófi.as.colut.ka.volosa, Qui
fidonetur pro dote alicuiuspuelle,abalio quam ápatrean reuoceror
ralisdonatio ex fuperuenientialiberorumehabui defadto Scdefenoi
epadhuc habeaclocumifta.).S.d.1.fi vnquam,gaadhuctalispro de-
te dario diciturmeraliberalitas £ donatio,vtin.Ifinas.l álocero.
queánfrau.creditosl.1.5,accedit.C.dereiyxo, agtio, cum mil, Scin
tcrminisadduccbam cófi.Alex.71.vol.4.Ecnúcin cómento huius.
vidi Andr. Tiraquel.idem tenentem éallegantemdacófi. Alex
fito cómento.l.livnquífupervexbo donarionelargitos.cume.193.ibi
duodecimoifla dotismentio.vivibiin donarióevero ob caulam que
relpicererfauorem donantús quatemusrelpicerer,Sevalorcaufecócur
rerer pon habereclocumifta.l.v tener Ang.in.dl. vnquam.é: Ale.
- confir40.volu.4.diG18s Andre. Tiraquel.jn.d.verbo.donarione largi
rus.nu.1a.in donatione etiaan remuneratoria non haberer peu ifbr
1.neq;d.).Sivnquam,vrtener Ang.norabititeribidem, Se Deci” qui
aliosrecitarcófi.zo.S:diétus Andrcasinud.verbo.donatione largitus.
nume.11.v(que ad numer.g4.vbi multa dicit $: declarat quinque de-
<larationibus.adde Decium confi.366,col-pe.Sin donaticnemutua,
feureciprocaan habeatlocáifla.lviscundem Andr. Tiraquelsin. de
verb.vbidealijsmultisin hac materia.8can habear locumilla.L.in fi>
Tiarenuntiante iuxca formam.c.quánis paQumi,de padtislib,6,
mon babebieralisilius vnicus maiorempartemexdidta confideracio
“equód vilas fuit patermeliorare cum,nam cum eflecvnus fliustan
tumnon caditquod videarur meliorare,quianon deber prefiami illa
pradileftio nequemelioratio refpeénafcirurorum, quorum merita
6 dúnouit, 8:quiafaculras mueliorandiintellgi deberpluribus fis
extantibusinterquoscadere polsitaffeétio Sepredileftio que cellar
quandovnicumtantum habery£ulicernihilallegerad hoc poteft alle»
aritexinfodarurin(ti. de asignatioJiberto.vbihabefepilla facule
tas(dequainillo rirulo)afsignandi liberrú darurei qui duospluresve
liberoshabet,S ibiglo.paruaudicit quodinvpico flioJhoc.non etne
cefle,Sefacircriam rexr.in.].cum pateraohareditatemin fine dele-
2.2.bi viriles auteminter eos fieri qui cotempore vixeñintcum de
alijseligendipoteltasnonfuerit, pretereacumifla reuocatio fiatex.
Prsrlismpta mente parris donantis,qui Galios(ibifilios náftituros co-
gitafTer, nontantumáilio vnicoquem habebar donarez, fed aque-
Jitacéintereos(ernarernó pór dici quod diétus filius vnicus videacur
muclioratas á parre , Sclic opinio didii Domini Epifcopi nititur
femmazquitateBcveritare, Segocredoelleveramin hoc. fubdic
csiamdiétus Dominws Epifcopus in tantum hocprocedere, quódfi
parervnicarfiliz donarionem magnam pro dotefecifTer fupernalcen
tesfilijnonrelidofibitertio donationem víque ad fam legitimam
euocarent , nequein hoclecundumeum gener videbiturdeceptus.
8 fi pratendarcaulamonerclam,cemimputet 6bi qui non proui+
ditin cala fupernaféentium liberorum, nequeignorare debuit dilpo-
Siionemdid.ivnquan, nsquebuicvitime conclaoniaducrin
idici
officiola debear conliderariquód excedar legitimam Se terriam 8 ell
quintampartem bonorum,quia(ecundam cumillalex loquitur quí 8.1b.
do dosvenitmoderanda per querelam donationis feu dotis inofficio
£e.nonautem quando reuocaturex difpofitionediBfivnquam. Se
huiasnoftsz legis,Scfubditi(lud eTerationi, Serquitaticonfonum,
8: per hoc euitari parentum quorundam affeétiones indiferetas,vtibi
Lsiuspeream. Cuiegoinhoc non allentio;nám cum talis dotisda-
tio ¿parte hat judicaturnon mera donatio fed ob caulam vt probas
turin.l.cuim multz.Cade dona.antenup.Sibiglo(I.SBald.colta.l.
pomponiasphiladelphus.fh£amil.herciCvndetalis donarionon revo
careturpernaciuitatermíequentiuns liberorum,ita tener Jafo.confilio
1718 anteeum Soci.cuiusiplememinit conlil.147.incipic vila fabri
contingentia.column.fiwo].1:cnouisime Tiraquel,in.d. commen»
tofuo.verfl.donarionelargitus.nume.196,pro opinionetamen Domi
niEpilcopifacic,quialicetpaterteneaturex paterno officiodotare fi
Jiam,non tamen potell negari quin exerceat liberalitatem 8: donar
tioneminfiliam,vtprobaturiral.2. bipaterna munificentia.Cade bo
nis,qualiber.£icireciamopinioilla quám plarium dotorum ,án ta-
xanda dotefliz metan elle legitiniam, vetradit Salyce. in auben»
Laginordi.Tauri.qua cauctur quódad hoc,vedicatur dosin+ In no.re.
xesquzra.notabi.C.comadeleza. Sr Alexan.quialiostefertconti.69. In no.re.
volumi.1.«videhodienouampragmaticamfaétamin curijs de Ma: eft.luetity
dridanno Domini.1534.petitioneacs.quod ergo dat vltra legitimam x.Libo
non ex debito,(edexliberalitacefacit, ergo habebiclocumilla]. Sa
fivnquam, ad que tamen pote(l relponderi non efle veram állam
ciumconfiaSuinfi.8 quidinlegarofadto an reuocetur per fuperues
nientiamliberommvvi,Alex.confiyr.volu +8 Barin.lpe.ffdecon=
fit.euto.Bcan procederetiftalexin donationeiuris nondumdelati.vi
deSoci.confil39.volu.¿.Etquid fi filiusmaiorrenuntictmaioria, Se
velit vefuccedatfecundogenicas,an fi primogenito poflea nafcantur
filijpoltpeteremaloriam,decidesexnoratis per Paul de CaltrsScas — opinionem,quódin dote filiz metaficlegitima, fed confiderandacít
JosimlfiaCjonem.Cudepatts ex hisque habemurin.ownicode digais Bb, Sequanisfaculctam paris ura beroram
“eo qui fidemfeciragnato defeudo paterno. ein Jegefifilicz parer.ff.delega,y.l.quiero,cummal. fi quando, f, de du=
45 Cotorro. Quicunquelitille,(iuelibertus, ue extranieusyBofic colla» redotisls.ciculo, 7eG.partia. vbitextus nota. Sttradit laréSocinus
buntopiniones.nam Azo in fumma,C.de reuocan. donaBo, tenebar
confilioa83,columna.7.cumfequen, volum. Deciuscon(i.26. 8:
Lfivnquam nó procedereli donarecurali; quámliberto,idem tenue
confil.80.S dosquam paceralsigna flia judicanda eft comperens
run e Cug. 8 leinofi.dona. quamopi. dicepac — cumnullosmeliusquampater clatcapere conflium pro flia, l.ne-
procedereih pundtorationisSo ó e incasf de adulter, praterca ( pater volens acquitere genero
niopoftglo.in.d.lfivnquam.eracia contrariú ,quayafequicurilta,
Quiaca dongcearflopropritdi une nó euecaco ai
víque ad debicum bonorur fublidiun Ii cotas,C. deinofi. dona,
iuivemBporentan des docemáliz ciamescebiualndiiscon-
fideracionibus attentis , non poteltnegari quin faciar lim nego»
fui , Scvtlicacean £ibá Se Su familiz ; ergo donatio etob caw-
s.queflo,
$
sa
6
ze
Innow,te
cop.eft,
pa
ho,
b
TitulIMM.De lasdonaciones.
fam Beficnó procedicdifpofitio huias.l.neque.Lfi vnquam.quodta-
amen collar quando extranensdonarercaufa dotisve fuprá dix: tunc
eniin ceffantilte veilitates Secan(e Scmeraliberalitas exxercerar,pol
fet tamen faluari opi. domini cpifcopi quando parer delperans de
alijsliberis Secum polltedorare liliam minor dote:cum mario ¡llo
cum quocon-
traxir, dedicfi E ar
Li Aso let fuyo,o grá partida dello 3,Gidelpuesb
dotein,confi- ouiclle fijo, o fifade fu muger legitima”
derans e mul»
Jum alium fi-
Jium habere,
tc quía exer
cer donario-
nem fimplici-
ter 6 cefáne
difte yelconfimilesconfiderationesnimirum fitunc reuocerur do=
natioin eo ep dosfaitexcsl
do gran partidadello.Lfivnqu
con que calafle defpues*, que luego e
quelosha,esrenocadaf porendela do-
nacion,c non deuevaleren ningúa ma
nera8:E fi por auenturaalguno q ouicl
ua.
vadeifla imitar dicicaliquam par
tem vnde verilicarividetur in qualibet parte ctiammninima. vealías
dicitglo.in cle.1.in verb o autcaram parteade forocompe,Bald, tamé
in.La.C.deinof.donatio.Kin.l.ficurcerti.Scin.l.fi cum velin vtero.
Cadetcltamilic.tener q requiracur ve falcion pars e dimmidia.per.L.no
men filiarumss.portionis.Edeverbo.figni.Barto.vero ind. $. impo=
rator.tenet q vetificetnr Be li donar quistem particularem 8 fic non.
quotitaúue, KErancitcus Curtius fenior conti.1.col.6.adducitanéto
vitatera Bal, Selo.de Imol.ep falcemliequaria parsbonorum. ezo hoc
relinquerem arbitrio indicantis Selic quod donacio aften: le
portionem vel res particularis donata quód non effet verifimile fe
don: fidelibs sa hoctenet Lo. Bapt, d.Sanéto Se=
uc, in. d.).fivecertikLÍicú vel in vtero.dicensicavidifle judicari in
ciuitate Senaram.8crence Eranci.de Areco ticos. in princip.fEde
liber.«pollhm.Soci in.d.coni:.53.col.5.Kiflud voluicifta.l.cú dicie
gran partida lices paíerdici q ino hoc verbuminnuar, quod requi=
saturvcdonatio fiemaiorisparásbonormn. ven. le propterlicem. Se
ibiBald, Mdeexcufatio, tuto. ted tenendum eft quod dixicumifla
materiatendacad prifiampcam mentem donácis, ds quiaaliud ell di
coropluvimaparte.vein.dol propterlitcemialicd a
quoctiamvid, And, Tiraquell.incommento llo
nia vel parte aliquam.munca7.com (equená,
si dejes. Sine modico intervalo ive magno poflea nafcontar dá
tamen deliberistempore donationisnon fnitcogitarum, vequia for
temaritas divciusab vxore preeguanteabluiller, quee Naci poll do=
narionerpepericiilicmnari an ldecapcnis.l.1.Ecidem fi temporedo
nacionis habebat fi tamen jgnorabar fe habere exmen-
te Ificurcerú, Sin Li có velinvte
ro.C.detell: Lcicius.s.ncius.AEdeliber.Spolthum.Gell de
aentebarcin repe..1o. principali.C.defacrofanétecclefitradie dí
¿tas And. Viraquell.in commento,d,L( vnquam.fuper verbo filios
non habens.atmca 4 Bas.
40 frmagorlegitima Non
lijsadopuisneijucio (piro
nauitnequein monaflerio io quo don
snacuralibus cxiam (iex referipto principislegitimentar :
nisvoluitexprelle Pan.de CaftesioL.2.C.i quidintrana
conti. 40. volw. 4. Deciusconli¿9yade fpiricnal:bus paterquiailli nó
inecedancpaibas (piricualibus.venot.Anto.ScAbb.in.c,tanta, quí
Sili¡finelegi.eradit.d.Andr Viraquell, in.d.L.fivnquam.fiperverbo
Iafcepicliberos.nunis.21,cum Cequen.de monallerio tener Alber. ia
«li ynquam. Erancil.de Are a.l.1.colí.7. Made tefta, 8 de
Ardreas apor diéto verbo numeg6.8c37.vid.bi.nume, 42. an Teuo +
cecfaltem vquead lezitimam de filijs naturalibus.cenerOldral.cóf.
278 incipitlicer quantumad elanftralesin3. dubio per.l. qui liberti=
nusS.pcn.ff.deoperislibert eneraliter.$. cum autem.C.deina
MicSclubll.fequiear Diraquel«<biss.numag5.Ripa.tamen ibi.q.28.
vult contrarium ex prelumpra voluntate donantis que ffitracio
diétol. Gvnquam.iflad. partitarum fauct prime opinioni,vedixiin
princ.hmias.glo.Sc idem dicit Viraquellus c.Fe defilio natnralire(p
tu mutris donantis.name,s1 fi tamen elfent tales filij natarales quí
mari pollentfiuccedere ex tellamento cab inteltato v eluri quinon.
funtex damnato coituviderur q periílosreuocetar donatio ex quo
eciar dicere poflant inofticiofuun teltamentum matris.vid.ibiper
cam, 8. l.9.in ordinTauri.Gadde que not. Alex.confis4o.vol. qe4.
dubio,de filijsnatalibusre/lituisvel per principemlegitimaris q do
nacio pratextu cora non reuoceturtenetSalicin dick.Livaquam.
Balin.la.colpe.C-dcinodi.donaio.Stin.L«Cuf quidin fraueparr.
Scin.c.innotuit.declectio.vbi contrariú dicit elTefi Jegitimarerurcas
Jisfilius perfublequens matrimonium; pam per iftumrenocarerur
:nampartem. de
¿Líiyperverbo o-
:go procedicdifpotitio Iurinslegis in fi-
ibus,quos donator de facro fonte le
sredererurneque in
de adopti-
donatio.vid.d :hislatepor.d. Andream(uperdidtoverbo.muna. 58.8
59.cum multis fequent.S Decinaa confio7.col.fin.¿latéconf366,
aduerte tamen quiaillo,l.videtur decidere q imo 8: perlegitimatom
per fublequens matcimonium non renocerue donario ,dum diciez
que fi delpues onicffefijo , ofija defis muger Iegiima con queca-
Calle
L.verequiratur
filiun natum
elle ex vxore
legitima, 8cfic
quod cempore
cóceptionis na
fcatur exvxo=
xe legitima ga
jualitas adian
¿ta verbo deber intellizi fecandam tempus verbi»1. in delicrs.
fiderratta.fF.de noxad liextraneus. E decondic.ob caufaméslicin>
nuicfecas elle, finon nalcererr exvxorclegitima,licerpofles ex tub
fequenti macrimonio legivimetur:nequec(l de hocimirandurn, cum
esidatrentafola difpolicionciuriscomunanis Alexinelugallus.5.S: qd
fitantú.colfi.(F.deliber.S pofth,hocidem videtur tenere motus hac
ratione,q havalinodi legitimaciorrabicarretro inpreiudiciam legi
time nati.venot.lcan. And.in regula ne culpa. de reg iur.lib.6.Edn
e.tanta.qui il finelegj.quie tamen hoceftigidum cogitandú laper
hocrelinquo.vid.que dixiin.a.cit.part.a.in glo fuper verbo Lon
legitimos,
dd Conquecafife defpues Hoc dicit,quiacenñelt y defilijsnatisdo ta
Ki vxore,donatortempore donationisnon cogitanit. Non tamenin-
telligas qué df exe vxore quam tempore donationís habebar nafce
tur, quodideo donacio periilos non reuocaretnr: naúmidem elTer de
cis dicendá fi Sfimiliter apparererdedisdonantem tempore dona:
cogitalle,cum militercademratio.8citacenct Baldáin diét.
L/ivaquácin cafs pofitione8cin dubio,an prefiumacur cogitalle de
liberis,vel nonvi.Bar.in.d.S.Imperator.col.pe.verfi.quero quid Gin
dubio.de nota quodin co,qui nonpoteftopinar,p nammalitorfitha>
bicaraslilios fed ell defperatas fe poll haberecos: tune licer de
Jijscogitauerie,habebielocum huias.ladifpoficio fecundum Soci.con
fi.nz6volum.3.colum.a.verfialiquando kk terrio.Schocex rationcia:
quafandata ellifta.L Sd. vnquá.vidibiperesm qui dicic húcca
fm non reperille a doZtoribus decifinm,Ecfubdicibi colú. 4. q pro=
amibio denon renocando propter liberos fufeipiendos Se renuncias
vio.d.L.Ñ vnquamwvideturintelligéda refpea flioram Sede flijsex
«chabebar procrcandis:non autetn de fljs procrean.
sc.Scdiétum Socin,latins repetir Scprofequitur diétus
iu diét.reper if vnquain.nume.100.verfic, tertio
declararur.vidibi per cum.
fefijoslegitimos, quificffe fazer dona-
cionaotro,puedelo fazer: en tal mane-
ra,quetoda via finque en faluo alos fi-
josla fu partelegitima,tábien en vida?
defu padre,como defpues delafu mu-
erte, Ela parte legitima esfegú dizcen
€ Queluego. Etfienon expetata morte donantis ye filiosficrcnocgaa”
imo ¿kiple pater tacim potell, vehic, Scaperciusin. d. Ifivnquam-
vbi:glo.lin.fiius tamen viuente patre non polleragere ad renocatio=
nentfecundú Cin. Lo,Fab.in.l.1.C.dcinofii.donatio.fitamiegerer
filiusrecurfm haberet contra donatarium ad alimenta.vein díét,L. (a
quisálibe n.fEdeJibersagnolmorimo tamen patre filius re uo-
cabitficut Scpater porerat, licet Ecpaterin hoc nullam declaracioné
fuevoluntatisfecillerfecurdum Alberiin.d.Jli vhquam. cx quo.J.
ipfo iure renocaui
£ des renocadanIplo iure, vt hic dicitur 8cnotarglofin..
fipollefsio per conftitarumfuiccranílataio donatarium ,redicin do-
“natorem con (titucoiptorefoluro fecundum Philip. Decium. confil.
366.ad fin:quia confticutum fequienenaruram ciusadtus,cui apponi
un Balon bes teflaiienicad bo, Cdefdecomail dnd defcu,,
dat.invicem.l.commi/lo,3adde q renocabitur donatio 8 (1 fit jura
ta.wvenorsBartn.d.5.Imperator.infi.5eft cómunisdoét. conclabio.
MU btanera.i.xenocaturin totum.vcin. d. fi vnquam.<quialiccefilj
poltea natidecedant,donatio non reconualefcicfecundum Alberic.
ibi.S£Bario.d.|.ciia.s.Imperator.col.pe.verf. quero pone li fune
nati sEdeleg.2.licerAlbericasinlfEdeabig, ibecagadlllaldes
trariuminfercbat.
h Genvidai,
itimam.vid.].28.in ordin.Tanri.vbi habetur p vigore diueríarum.
foripermittencium donari polfein vicaper parentem habentem E
filioslegitimos,quintam partem , Scetiam in morte pole legari exe
traneis vel pro anima quintam,parensnon potefl pili vnam tancam
quíntam donare vel lezarc,fiue in vitafiucin morte delicet¡llo.), lo»
quatar quando donar vellegat defcendentibusáfortiori 6 extraneis
geticperillam. L tollirurillzantiqua doftoram Elifpanoram dubi-
tatioan vigoreillarum. 1. fori pofSintparentes difponere de duabus
quintis.de qua quallione vid. Raleicás nacio lee eolamend
Partida.v, Cc
13
¿imquam. Se 10
nnequein vitaneque in morte donabitvellegabitvitra les py, ye
Quinta partida,
fam in prioribus.C.deinofi.teftam.qui tamen
¡taselt huinsel, parricarum. ex qua (atis probatur,
quod non poGit difponereparensvltravnam quintam partem , fue
in vitaliucín morte, veíalua fit legicizma flijs, que elthodie omnia
bonaexccpta quinta,Stíaris probatiíla. Lhocprocedere fiue diípo=
natparens per
modum quo-
ionem ol
el titulo deleftablefcimiento deloshere
te of parti
calariú rerum — deros.E fiel padre fiziere mayor dona-
donaciones El o alca
ciendo in vis. ció,puedé la reuocar los fjos:fafta cnla
edicieRo- — quantia defu partelegitima >
ibivnúbos
Ley. IX. Fifta que quantia puede fazer ome
donacion delo fuzo, e de loque demas fizjere
cerin vica NO que quejes renosado.
donalletquin- «He
tam per mo- Efugox Mperador, o Rey, puede fazer
dam. quot
donacion de lo que queficre,
fed fecitfera
quas parcicu- : >
lares donaciones modicas:(ve fiequotidic)gp noncófucnitarrendi,ve
tépore mortis habcatur confideratio ad dirminuendá quintam part
bonorumquam proanimalezallee, propterillas particulares modis
cas domationesficlasá patrein vita: quia e/Tee hoc quodammodo li
are manas patrisyvtinducereturinterditio diftriburionis, Scadmi
niitrationis bonorá quod fecandum cum non elferproculab iniqui:
tare Stnihilallezatad hoc,nificonfiretudinem Ecablurditatem, quee
aliasrefultaret.X certé quando efTer modicasexceflias,£ filij para
grauarentar in legitima ex donarionibus minucatim factis dn vita,
quam videtur hoc diétú maxime fic confuctudineroboratum: fita
men eflernorabilisexcellas Segraua men, idem iudicaréin pluribus
donationibusad minutumfa dis, (icatin vna magna alienatione,ve
probacurin.l.nomen.$..Scibi glo.in verboprope,ff.delegar.notar
Baldiinl.frausff.de lezi.Scaniila prohibicio y parentes non dont,
"neg in vicima volantate lezécvlera quintam,incelligacur deiplisbo-
nisparentum, Scproprietate corum tantú yan etiá coprehendacfru»
£tus,quosin vita parentes habent de (us proprijsbonis, ve ic fru£tus
inh.ciudicenturficarcatera bonazell pulchram dubiun,S nop me
mini mevidille peraliquem ta£tum,niliperSocin.confi,o.volum.t.
incipicciccaprimum preleniscontalcacionisarcicaliaio¿«dubita
tione.vbi spartem,Sctandem cócludirqidan ficiu-
licium defrnslibusficurde carcerisbonis,dedudto eo'quodartinetad
necehitatem viftus,actenta perfona qualitate,Gdignitarejnxta no»
Scdodto.ia.l.masicam.tE.olut. macritno. |, plenum.S.e-
incafuluo muleum con
'ormisad. IL. noflriregnivbiper latutum facrat agmentata legitiora
filioram Kparenti tancamlicebat dilponere de quarta partebono=
rumamoucturipíe quia,l.generaliterloquitur,ergo gengraliter deber
intellizi.L.1. $. Xgeneraliter, F.de legaypra(lan,c.fi romanorum. 19.
diflinanon enim minus dicuntur bona fruétus percepti ex bonis,quá
jpía bona qui Abcando dicuntur.l.fublignatum.$.bona.ffade verbo.
fignionequein elspote(l dari ratio differentize Eccúverba flaruti non
repugnene: (ed proprié verificentur verificari 8 deber difpofitio,
$ásquinauem.ffade exercito.£c confirmatur hoc per calam quem di
cicfingalin.fiwverfiapen+fF. de requirendisreis. vbippater ep difpofi-
tioilliustieuli ,perquemimmobilla Scmobilia abfentiscitatianno
tantur écconCcribuncar,veli venia intraanoum recupere interpre-
taturperillum text.vt vendicerfibi locum in ftuétibus poltea perce=
prsillo=oo quiinter mobilia computancur.adducit etiam didtum
Bald.in.c.tin f.princiode pacetenenda.qp publicario mobilium quee
fitob pacisviolationem,vendicar fibilocumin fruétibus, adducit e-
tiam.l.paulus.$.1.E. de pizno.Sc.l.quanuis.C.in quibuscaul, pig. vel
hyp.taci.cótrahiscú concoribiallez,in glo. Ec q fru£tusaugentiplam.
sl lea senior Guo detrde ed bere deta Tacod: Dura
Liubemus.C.ad Trebel, cp fruétuscenfenturres hereditaria, ficut Se
reliquí patrimoniú:8: quía ciufdemnatura debereffe augmentá fis
cutéciplaresprincipalis.l.eciam,C.deiure dot.L.fi conuenerit,$.fi mu
da.SequodibiBar.dicit.fde pigno.aétio,.ti.C.de frumen.vrbisCó
flantinopo.lirmallegaretiamalía,quz ibipoteris videre, cad fine.
etiam fubdicbenúyerbi,iftanon elleita amare recipiéda, ve Sfipa-
xens aliquanto m2gnas expenías fecifTetin vida: Scaliquos fruétus
erogallet in pios víus: debere fieri imputacio in illam quintam vel
quartam parte wn cafú(0.Sed fi deberct(aperefTe notabilis quan-
titasicacp verifimiliter inójnuenif.parensin alias perfonasprefuma
tur verilimilitererogalfe.cótra iftará diéta Soci.vrgertex.notabilis.
£xibi Bal.in.l.cú oportet.$nó auté.C.de bonis que libe. vbihabety
pater,quihabetv/wnf4ñinbonis aduenticijshij, pótilum víam
ffix£tam donare Serelinquere,cui voluerit,neque ex hoc filipoterúe
intentare querclam inofhiciofr donationis: 8 lic licer ¡(4 fructas fine
bonapatris,diíponit tá de cis liberd,vcibi parer.vrgececió dictum Di
daci de Sezurain rep.La.$u(iviracol.26.f.de acg.polTel. vbimotusex
dittoglo.ia,l.generalicerss.planein verbo ex aliquacanía, in fines.
de fideicómil.
libera. infert
( parer ha
Lás a ¿e
JiosSvnicorá
donauit bona
fua,icainofli-
ciolé,quid po
Meaali fli res
uocaucrunt
hanedonatio»
E ranquá
ofliciofam per
titul.deinofli,
di
néteapud húc
fliúdonatarió legitima parte ta Srterio Ecquinto bonorít, q hoc
cala fruét?quos pcepiccalisfili? refpeQillius partis, que ci auteríp
aliosftares 8 tenebitrellcuere arg. L.ca demú,Cudecol, fedfireás
infpiciantiflanóob!lát:náin hiscalibus,fruC? non percipiuntex re
s,vehc codélure cenfeané pur vuleScci.fed ¡pprictas bonorúad
ci iortefthlij:8 eciá diiú rest donatarú hliovtin cala Didaci de
y plus fli 8clicnó poreft dici y talisfiu us fir debonis pa
tris,nequin fio patrimoniosqui juie dñiñab eo pdonacio
néfruétusexredonáran i écvecicitBalin 6. Co de vea
¿pdonato.fructus dkaccelsiócsrei dicunt propric donari ga nonca-
¡tin córradta fecádó formá cótradtus Scideofecida cúinó augent
eqyregriicinfimuacionád.in adibus.$.
¡cremanét vera dieta Soci.cumifis duabus li-
mitacionibsfclicer,(ipacer donervfimfrutú qué haberin bonis fia
Bij,quifladanatio nó reuocabitp Greláinofiiciofar donarionis,prout
dicicCal.in.d+$.n0 añ. Heel feuctasproeniátex re alteri donata $e
tradita:quiatalesfruGPnó augentremdonatá.ve dicitglo.inad.$.pla
probaturin, de$.exrebus.nec fueruntinbonispatris. tene ¡fla
menti quiaquotidianafunt,
ULegirima Habeshic,qp do
rú dm nacorúrevocal p qrelá inofliciole
tr, 8c 00 in tocú, tip quo deiurecoifuerút diuerfar opi.inter Azo.X
Hugoli.gloflatores.vedicitglo.in.l.1.C.deinofdona.in gl. mag,5.
8copi.Hugoli.ibirecitata dilinguentisinter donationem inoflicio=
fam re S:cótilio faftá;velre tantú magis cóiter per dot. ibiapprobaé
écitaattellatSoci.cóf.1.6.colu.vol.¿.hc.lvapprobatopi.Azo.venul
Jafiftadittinftione tm v[q; ad legitimáreuocet,quá opinionéctiáte
nuitBalin.d.l.1col. 4.6fub dubio forte dicitibi Pan.col.. ¡tá opi.
fore mclioré.Sadde ad iá.l.qp neq; remunerádo pórparens donare
in Piudició legitime filiorú,Sclic donario eriáremuneratoriarenocaf
víg ad filioralegicimá,ve voluit¿lo.Scibi norár Fulg.Pau.de Call.
Ja(o.in auth.vnde fi parens.C.deinof.telta,licerfecusficinliberto.ye
in.l.diuus.£.fi qdin frau.patroni. Quid aús (i pFalienet bona in frau
defiliorátitulo onerolo,an li fil renocent via ad legicimázvi.Barin
1:uó v(qzadco.fEÁi qsá paréte fue.manu. 8 lacias Bald.inla.verf.gro
aníili”.Cufi qdinfrau.parro.Pau.de Caftuin.l.Imperaror.£Rad Trebs
lo.And.inaddi.adS pec.tir.dereb.ccchanó alic.fip parte carerú.lao
Alex.cól.57.vol5.8can fili; posintin caluyin quo pi dilapidar bona,
perereversaligactaliqpollelio paris p Almas Bald. in.d as
ver.fed pone pf.¿cgd de bonisque pt pdiditin lado ,an reuocéc li
vígsad legicimási.Baldun...1.C.(i quidin framparro.£ Ang.in fua
tratt.malefic.in parte metidore de mali dati,col.z.S: per lafo.in.Lin
executione.5.fi.Mdeverb.oblig. dex, IX.
sw Valetdonatio fine infinuatione ví; ad quingétos morapetinos au=
ri:8cyltra non valet mii cúlicéria € fciéria iucicis loci vbi fit donas
tio tin donationibus faftis á pincipe vel ¿priuato principisnonreg,
xitinfinuatio.necin dore,necia donatione ppter nupt. quátacúque
fitin(umma:necí donarióe p redéptione captisorú,aut refeftióe ec
clefiz: vel domus aurhofpitalis.Erf: Imperator donar alicui villácú
fuisiurib>:nó intelligitcócelsille monetá nec merú iperiúsniú fpecia
litercócedar.Erli(pecialitercócedirnihilominustenetfacere pacem
8cguerrápro co donacarius Sk eruntappellationes principish.d.
Db UCoz carta. Quando donatio excedit quingétos folidosreqrit fcriptu y
raywchic.Scin.l.donatio. Éxin.l.pe.C.co.no+gl.in.ca.d célii.6ufallic
in donarióe,quáfacit princeps priuatovel páuat principi, que neg;
requiriccriptoram,neque infinuacionem,ve hic.Scin.lfancimas. in,
princip.verli.exceptis.Skinauch.ibi polita.C.cod»
con carta? o fin carta,e valdra.E/flo mif
mo dezimos que puedéfazerlos otros
omes, quádo quieren daralgo de lo fu
yoal Emperador,oalRey. Caguifada
cola es,quecomocllos puedé fazer do-
naciones,por carta o fin ella, queloso-
mes puedan dara cllos,lo que quifieren
en cla mifma mancra. Pero dezimos q
quando cl Emperador,oel Rey,fazedo
atioinofficiofa fiftain preludiciamáilio
donationis,v(q;adlegicimá
3
22
ta. qibi vide- pueblo,ofepoblalle defpues“:/i quido .
¿ PESO js gclo diootorgo por fupriuillefo q ge-
In noua
rec.clbl.
ra bet
tu.10,L1,5.
3b
Titulo. H.Delas donaciones.
€. Arglefa HabeshiciunGto verbo quod elt.j.ca.libijulticia defan
re-qp in generali donationefeuconcefione ca(tr,(en loci non veni
nerum imperium etiam G donerureccle(iz.Cuiuscontrariumindo=
natione factaccclelia perprincipem tenait Diasin quodáfuo conli-
Jiorelato perloá.And.inaddicio,ad Specsit.doiur.omindi in addi
ione fp ver.
paltoralis, 8
tenuicOldral.
cólil.aso.incio
pitad qónem.
nacion,aeglefiar,oa ordé,o aotra per-
fona qualquier,afsicomo de villa?, o 4
caftillo o de otro logar en que ouieffe
hocdifponitur
cautí ediá ell
perLord.citu,
lo daua,contodoslos derechosd,q auia
enaquel logar,c deuiaauer, non facan-
doende ninguna cofaentiendele,q ge
lo dio,contodoslos pechos,e có todas
declaration P
huius dosel, lasrentas,queaelfoliádar,c fazer. Pero
pesic35«para. non fe entiende, que clda ninguna de
Wrilla, Ville Se
aquellas colas que pertenecen al feño-
rio delreynocleñaladaméteralsicomo
moneda6ojufticia de langres.Masfito
das eftas colas fucffen pueftas, e otorga
. daslen el preuillejo de la donació,cltó
cébien pafariral logar,oa la perfona,a
quien fuefle fecha tal donació: faluo en
caltra fune q-
dá nomina, q
in (e cótinent
iwrifdiftior.é
$chonorem $e
diltiátum, 8
jus patrona: +
tus.vid, Bal.in
c.vnico. col»
de capita. qui
curiam vendi. 4
Barin.l.$/iucauré.4 denouioperismiunti«S: dicúrurville.edificia
fine muris.vtpatet Leniticiaj.c.dedicieBare.in extrauag.adreprimé
dumiin glo.fuper parte prouincie.8can polletrex homines fuos (lí-
pendiariosalteriusfacercita prráleancin cius dominio tradit Lucas
de Pen.concludés y ná inulyynica,Cadecapiraciniacenfi.exi.li. rr. qd
noraad.l.de Valladolid.6 limisaveinol.51.6i18,parea, qdancé iros
«donauit mihi caftrú referuatis ibi quibulda vadallis quod caftrum
multiplicarum ell polteainhominibus Semagnicudine queritur ad
quem pertincbicilladaugmentumadic q diftinguendz fune fail
vndeprocelferunt quid progenitores fos (u(Fedt (equi debét.!vt.C.
deagrico.Scceni.hcum (cimas libaaica Bald.in.c.1ofpfi quis de man
1o,col.vered pone.de contr
UD+/pues PofTerhocfieri abfgy aliaauthoritarefuperioris.venor.Bal.
in.1. hoc iurc. ff. deiuftit. % iure, licet enim eedificare villas $e caltra
3n locoproprio.vtin.quecúqy.C.de fundislimitro,lib.1o.tamétale
caitramficioloco proprio¡adificará mullá habecinci(didionem:fed
álle quic(t dominus ciuitatis,quo ad iurifdittioné,eft disilljuscalbri.
J.nulli.C.de epilcop,Sccler.l.quiex vico.fhad municip.cftenim q
ficium ciasinrifdi Monis,cuias ef folú fecúidumillá rezu.qdqd gdifin
catar ácc.fecundú Bal.in.l.s.verfi.ininitio.(f.de of. prefect.vib.col.
2.in fivbiiple ponitnorabilé qóné: ad cuius deciioné confertiftal.
ponicenim,g princeps donanicmihi locú public puratalem mon=
tem,Scibilego caftrum adifico,cui deputoprorerritoriorotum mon
tem,quarituran caltrú fit meú, Scan habcaiurildiftione di
cepsdonaflet mihifub nomine eniuerfali,Ccilicecterritorij
folutio elt,q (iprinceps donarfub noíe territori venitiuri(dictio , Se
caltrúelt mcú,quo ad proprietatem Sciurildiione.veio.l pupillas.
$.erritoriú.ffade verb.(ini.fiaucé donallec,nó exprelfo note vniuer
falidicitBald.q nó venietiurifdiétio in cócelsione:ga merú € mixtú
imperiú nominacimelt concedendú,l..ff.de offic.cius cui ell mand.
jur 8chocidéviderur velleidé Bald.in.l.4 procuratore.C. mád.vbi
dicit,g nihil ce habetproprictas fundorum curn iurifdiQione, hac
tamen.linnuit fi donatiotalisloci fuiccum omnibusíuribus, quee
ibirexchabebar, quid veniriurildidio canfarumdjuilium non tamé
merumimperium.facit.l.fi quando.C.debonis vacá.lib.1o.fedcamé
adhuclimitarem hoc,Scintelligerem quando (ub nominc vniuerfali
donaret,ytetiam hicinnuie cum dicicvilla o caflillo o otro Jugara
fic fiteiuldem qualicatis e vniuerfalitaris. fed quid (1'aliquis fecic
ualoriam ex facultare regisvel legis,écinter certera bona aÑignanic
filio maioriy8ccaterisvocacisinrildi£tionem alicuius cari vel vil
anex hoc videatur donaremaioriz omnia lia jura, Seredditus villes
Scvidetur quod non per fupradidta Scquz: habencur Senotanturia
capitavnico«de capita. qui cut. vendi. Sc poteltinduciad hochonas «
texinlalimentoramEdeaGig.liber,
14
d Gsus derechos Habeshic Ko jacum dicit entendie/Te quid comprehen 5
daturin donationeprincipis, cum dicit:cum omnibusjuribus. adde
1. quando.la prima. Scibi Lucá de Penna. Jo.de Pla, bo.
vacan,libo.vid.criam Pau,de Caft.in.l.pro parte.fade ca,
«Del reyno.Que luntiltababes hic.kindpenaleaitas partit. Sóbi 6
E lx
MenedaIorele 7
Bigededeclara,
vein diét.l.pe-
muleticusepar
dto
UDe fangrto
Eftergo dere-
alibus merú
Imperium, ve
hicvides de di-
cit Oldral. có.
filezseupco!
o
mn
de que lasalgadas i de aquel logar, de-
uen fer para el Rey que fizo la do-
nacion,e para lus herederos, e deuen fa-
zerguerra,epazporfu mandado. O-
trolidezimos, Gtodoome puede fizcr
donacion,por carta o fin ella, dido quá
to quifiere, para ficar catiuos!:o pa
rarefazcralguna eglefía”, o cala derri-
bada, e pordote, opor donacion que
fefazcporrazon decafamiento. Eaun
dezimos que fi algund ome quificre
fazer donacion, aalgunacalefia,o a lo-
gar religiofo:o a hofpital,quelo puede
fazcrfin carta.Pero fiquiliere dar aotro
omc,e aotro logar, puede lo fazer fin
carta falta quinientos maraucdis de o-
ro". Masfiquificre fazermayor dona-
ció * delo que cs fobredicho en cftaley,
3
nullo m
morte
abdicare , Se
fuitdidrúquo-
rundam anti
guorá ves
ferelo.á
diótis additio.
adSpec.irver
bo. paftoralis.
tica de jurid.
omniumiudicum.
ororgadas. Habeshic qprex poteftalicui cócedere ea que funtrega- 9
lia Scidem habetur in.dol pe.titu.15.2.part.quod nota»am Lucas de
Pennain.l.contrapublicam.C.deremili.li.1z.fuper hoclate ¿nfiftic
quodrexnon pofsitconcedereregaliajn perpetusm :1mo nequead
temps nifiille cuiconcederetureller mulewn proba perlona Stvti-
lis regno,quod tamentalis concefio ad vitarisegis conecdentistan-
tum yalcar habes in diét.l,penulofecundam quamifta ef limitanda
¿vide que dixiin.).1o.titu-i8.3.partitadin concelsione veto meriim
quod habeturin diét.lrestitusg.libss.prdi.regavbi Se dedo In ! nouá
nationibúscaftrorim 8 villartim.an antemis quí repeñíturin pollef rec.cfl. la
fionerezalium dequibus hic,cogarur oftendere tículam (uz pollel 2.
fionisvideasper Licarade Den vbifiapraquéd fics Ben ol endat 10%
licitecompellitar adrefliturionemcorum.adde.l.4.titurdib.2.86L.9.
titrralibanordi.rega. Ec intelligit SclimizarLucas de Penna vbifupra. ln noua
quandolisefk cani tee velad eius peritioneminltatar,vroftendatur rec, ell. L.
ticulus:(ccusfi quello ficintet privatos. 2. titul. £a
€oue las alzadas.Adde.l pen.titunssparti.z.Scque dixtin.l.22otit.3. libro4n
cad.part.in glo.fuperverbo o le cmbargalTen. di que habeacurin
venientes.deurciurand, ñ
k Gonerrac paz, Adde,l.pe.tinuas.partica.dcquie distin dic.Laztit.zo 10
cad.part.in glo.finper verbo o nole hizielTen huefte.
1 GParafacarcarinos.Adde.l.pe.C. cod. 8c1.fiCade iure dot.Bcauthen. 1
eodecurfim.C.dedonat.antenup.vbiifta habentur.
m C£glefia.ApprobatopinionemPileiglo/lato.de quaperloan.And. 12
inadditio.ad Speca.titu.dein(truedicio, Soporro. i
quamibifequicuriple, de candem opin.tener Barr.
exofan,eccle,(ed Baln.d.Lllud.tener opinionem contrariam , (ei
cet quód donariofaéta ecclefizeyltra quingentos aurcos exigat inf
nuationem,8cvidctur de mente.glo(.in.l.(ancimas.in princip.fuper
verbo quingentorum.C.co.Sciflam opin,tenet etiam Salic.écPan.d.
Caft.in.d.Jllud.ideo tene mentiiftamal.
n Edeoro.. Arbitror efle caltellanos aurcoshuius regni, quod pater ex 1%
his que notarPau.de Calt..in.l.quicunque.colí3.C.de feruis fugit.
8cin.Lfinán princip.vbiin individuo loquicur de ¡fis quingentisam
commut.de legar.Scex his que notar loanadeP!
Cadefulcep. Ecarcha.lib.10,Scinrubr,Cade vete.mumif.po.
Abbsincapit.9.conquerente, de offic.ordina.adde que dixiin.l.ti
tu.11epartita,
O Uatayor donacion. Sed quid fifaciarpatum denon petendo aliquod 14
debitum excedens diétam fummam:an cgear infinmationezlo.Ánd.
inadditio.ad Speculatatitul. de in(trumentorú editione, $, porro. in
additione magna. tenet quod non. StSalice. in. L.creditori.C.depa-
£tis.glofl,tamen tener contrariumjn. Li quis obligatione..E.deregus
s Panida.v. Ci
ibr.sa
Quintapartida. .
jur.ScBarrán.l.modeNinus.fE.de donatio.Eceflmagiscdisopin*fecú
dum Álexin.d.].credicori.vbila(.SeSoc.quidauremíi quis remirtac
peras epciaizan egcciofnuacionevid, Bol pnói.caipro.
guidind8h poll alie.valla.feu.redeme,
16 a Uconcartae con/abiduria.Non ergo lufficerer prafentia tabellionis Se
seflium:fedre
quiraturetian
prefentia du
dis vltrano-
lo quefucfle dado de mas,non valdria.
Fuerasendefilo fizicfle conicarta,econ
Pa ca fabiduriaz,del mayorfudgadofb, de a-
inJ.ata. ode quellogar,dofizicffela donacion.
aa 2 E- GiZej. X.Como por razon de defconofcencia fé
prtibi Alex de resacerladonacio.
tenuerút Cin. nofcientes fonlosomesa
EBalindGn. | Efconofeientes E
sl
las vegadas,cótraaquellosque
llesdanalgo, olesfazen alguna
graciaSeporendetouieró por bien los
fabios antiguos,G no £incallen finpena
ecftablefcieron quatro razones, q por
qualquier dellas , deue perderla >h 4
le fue dada.Laprimeracs, quádo aquel
C. qui admic»
ti. quosipinó
allegant. vbi
eciá tenet Las
fon , dicensíe
ta cófuluifle,
dx dicic Paul.
deCaftin.d.l.
ata. quod Ñia=
Bud dicererur,
omniajura lo. 7
quentia de infmuatione efTent inania, cum de qualibet donatione
conficiantinftramentam,Scquotidicprafticaturinifto regno,utqú
sonatio excesis90.aarcosintinuerarcoráludica, $ opposiarin da
Jatijsdeifto defectuaneque vaquarn fuitreceprú, ve futiiceretinftrin
notarij:dicendum elttamen quod donario fic excedensfifiatin ads
coramiudice/ufliciar,cúadta defideranciudicispre(enciá. vtin. dl.
ata.Scin.l.iueapudatta.C.de ranfadio.Schincelt q|inuentaridm
uiodfitapudadta dicicurininuatam.Bald.in auth.(i omnes in fi,Ca
Gfe.vtab huercsabítincarfi tamécxera aéta fiacdonario Scfifiar com
tabellione Screftibus,velciiceltibusrequiricar q poltcailla donatio
infinuerur corijudic ofinuatioficnonfolt cumprafente im=
dicefirdonatio:(ed exiáli poltfactuminftramentum donarionisin.
diciintimef.viprobatarin.l.donario.C.cod.Sibi Ang.Scgo.ticlin
hac vbietiamnotantBal.S:Ang.Etcóprobatar ex notatis per Loan
Andrin titu.de in(tramentorum editione.5.porrosinadditione ma»
gna.fuperverbo(ubleribar. Sed quid fitabellio, coramquo confici-
tarinftrumentum donationis,elleciudex 3 tabellio.vid, Alexand.
confia57.vol.2.incipit,vilo inftramento donacionis.col. i
net tuncfuftinebitrabelliovicem duorum«$ccoramipío fuflicitin
finuari,exquo eltiudex,fed an requiratur o iudex appsobetexpref-
fedonal cuca vel/nfiiar un Olinimeranelsiba
inauth.venon
fiantpignozaciones.Sllud quogy.colla.sinverbo geltis monumens
torústenet qprequiratur expre(la iudicis approbatio, Sperillam gl.
itatenct Guilicl.in.1.illud.C.defacrofanc.ecclequietiam diccbarin
infinuadonerequiri caulse cognitionemune donans decipiarur.
1.data.Scporell Sedcbetinterrogaride caufis quare pacrimonium (ui
(cexdianic,Scdiéta Guillel socias Baldini liconlaldf de adopto.
1.le£tu.2.colum,verficul.tertia que (tio,contrariumtamen tenet Bar.
ind.Mode(linusE.de dona.SeBalin.d.LillududicitdehocefTecafiam-
-1.66.C.depraudecar.lib.10.quitex.hocnonbeneprobat:quianon
Joquitur.vbi donatio ellerexce(siua:é; quodilla.l.hocnon probetli
cet rationgnonañignerdixitlo.de Plain]. C«deapochispubli.l,
x0.1a £n.primacol.lenprina.opinio Bart.Scalioram y nonrequira-
turdecrerí videtur probari hic,cum dicit con (abiduria.vno taméca
finprocederepolTetopin.glofl, $ Guiliel.fcilicer quando infinuario
ellercontradidtaper aliquosoppofitores, veluti coniunétos donan«
si,quidicerentex lenitate velexturpicoula fadtam e(fe donationem.
vedeclarar Bald.quemvid.in.].nec quicquam.f.vbidecresum.col..
f.de oflic.procon(ul.
17 » UDel major judgador de aquel lugar Notahanc.]. delarantem coram
quoiudice debearfieri donationisinfimyatio. de jure comuni non
eratitaclaram.ve in.Linhac.C.co.8cináuth.de defenfo.ciui.5aulla,
¿enorJoan. And.in.d.additio.ad Specade quain glo.precedenti.
Ulex. Xo
30Propteringraticudinem donatarij comunillam vieuperando vel de
criminecaptcaliautfamolo:velex quo(iprobaretur, perdererdona=
tor maiorem partem bonorumaccufando vel percutiendo, aut ma»
gnum damnuntin bonisinferendo: fiue mortem donatoris tradtaña
dosenocar donationem:fed (i poltdonationem fidtam filio mater
fecundo nubar non reuocac denarionein, nififlius de cius morte
Iaboretvelliporeutiteam (eu ve iplaperdar malorer partem bo
norumlaborer,Selidonator viuens non fuirconquellus de ingrarins
dineadreuocandam donationenciusharsdesnon poTunthocface-
re.hoc dic,
€ Gualgunagracia. Quid li doncrarpropter benemeritatviderar pinó 1
reuocemr,cúll
Janó fic pprie
donatio, veia
1.acquilius. fa
o, Bt
grecibecl donadio,es defcono(ciétecó
traagl 3 gelofaze,faziendote grád del
honrrade palabra %o acufando le de al-
. gundyerro *,porque ouiclle derecebir
muertc,o perderalgád miébro,o cayel:
fecn enfamamiéto,o perdiclfela mayor
partida delofuyofilefucfle puado ,ca "ato. Liens
como quier, q otro algúo pueda dezir ¿e pola
contralaperíona del q fazceldonadio, — pen+in contra
E e ju tamó ate
nóle puede dezirnideue elome que re ¡guiado e
glo.hoceriam
Vultin.l..Co
de reuocárdo-
natio. Se tenet
cibecl algo del. Lafegúda es,faziédole — 1.col.pc. ver.
tuerto defecho, metiendo manos yra- e
dasfenel.Latercera es.fiziendo grand uéna, deme
dañoS,enfuscofas.La quarta es (1 fe tra vita vldmama
gispraponde»
Fant,quam me
ricapracedentia,quiavitimaculpanocer Li peremptoré. ff de aa
+ empafedrene quodpredixisquiaprobacarin.dal.fípacer.Sa.vbiglo.
hoctener.écaddelaf.in.l.ex hociure.col.y.infecandocffe2u obliga
ionisantidoralis (diu. Siwre.Scnotacriam, q dosdata nonte»
nocararpristexta ingracicudinisperparrem (ecúdusm Bal.in.lf.col.
¿Cade dorispromil.Bal.Selmol.in.lpoltdotem.col.7.Flolusmattio
Tafon.$.fucrar.cola1.in(lide adtio.quodin pattevesum videcus,co
quiatenctur ad dorandum.].quiliberos.(E dericu mup. Seficnon por
teftdicigraciain extranco camen cumfic gracia Sedonario faléim tes
fpeéta mulicrisidorar viderurcontrarium dicendum ad hos facióny
eric dan glodaperpare dia quid uc Gnaliquade
pofitione maiorizecaucatar prout aligú fc inobediens patri vel
polos maior prisa (icesonsan proceda as inillino
diente qui non primolocofed vlterior fperabar fuccedore
30.LfifE de bonisliber.Sefacitl.citius.Scibi Bar.f.de te(Q.mili.quod
non:quodforee pofletlimitarinififieneposmañor, cumillein omné
cafim cellangg morte cias vel culpa debetíuccedere,facic,. vino. f-
debonisliberSolufi quisince(ti.Cadeincelt.mupr.Evidcin.l.dinifta
sresFdeiurepatro.
4 €o<palabradrainteligobarlonn.And.in.cfin.co.tic:mamdeperto- y
alibms iniurijs tarima fubdlic.Scidewn dicficum gane, velcarcera-
tumrenuitetiamfinemanusinicótione fecundum cum. Se Alberica
in.Lin.C,derenocandona.deperiftam,),SperdiB.capitfin,patet
monefenceleeepeiofeatar nuria veda] velsealprou dí
xitFaberinas (clendumiinlticu.de donatio.mofas pervorbumefun
dacpoficamindiór. fina.
€ o Acxfendole. Tenementi, namnonrepericshoc itacxpreffm de
Jurecommuni.Sevid.l.qui cam maior.5.blibereus.(Ede bonislibert.
¿inalijssglins
£ Eotanaseyradas la di0.L fina. Secapir.ina, dicicimpias mans, Sic y
nonprocederethoc ffe defendendo velaliaspercutitdonatorem. ve
incapituad aures.Gcincapicn quibufdam.de poenis, Scin capita.
veró, f«penaltim. Scfin defententia cxcommunicaionis. de tenes
Joann.Ándrin digt«capitu.fina.idemÚiiocofefecundum eum.qui de
fubditidem olle ftignorauicilluun elle donatorem,cum ingratitudo
in ignorante notar non pofsic.(iignorans.faloca.capitil vero elfe
'undo.defententia excommunicationis,habebictamen locura feciá
humenndem hzc.l.Scli manu propria non percutié:(cd per alíura
Percurifaciatycapitul.fiquis (uadente.17.quaflione quartaiunétoca
pitul,mulierisin fin.de fententia excommunicacionis.Scidem dic
Esos manuel podepenues
3
g CGrandaño. Procediteiam finonfiatin tota fubRantia,velmaiori $ *
jarte:quía Ec inminori porel graue damnum inferti , vnde hoceric
in arbitrio iudicis,fecundum loann.Andresin diéto capitulo fina.co.
Jumnafina.Ecdicitprobariin capitu.penulti.code titulo. 8 quid.
damnumnon fuirfequutum:fiictamen attentarumeloan, Andre.ibi
inclinat,quódifto caliznon habeatlocumifta poenarenocationis,ne
que obflarliterafequentis calusquialpía illatio periculi ¡bi eftdell-
¿tum con(immaculn,
ón
7b
Be
Titulo. IMI.Delas donaciones.
U. Alguna Concord
LadonacioniQuidlipron
fit denon reuocando ctiam pretexta n=
graticudinisvid.que dixiin.).67.cituaS.parto.Scquid lifuerantpia
Tesdonatari) vniusrel indiuidus,an commilla ingratitadine contra
vmum rantum reuocetar donation totum.vidin arg. L fiquishacle-
ge..quotiens.
igloMf.q,
84 quibus»
puglocical-
eric, C. deli-
ber. de corum
baja en alguna manera de lu mucrte.
Masfi mugeral guna auiédo fijo de fu
marido, defpues de la muerte del,faze
libera, donació al fijo,e fe cafacó otro,como
dde 6c. quierque diximos defufo,quefon qua
dereuoc.don. — tro razones, porqpuedeome reuocar
ES a qe ladonacion,entalcafo como clte, non
folis.vbi Bald. fon mas de tres. El primero es fide-
C.de reydona. fpuesde la donaciófe trabajo la muer
Efaciclomni za pd
modosimprio. Cd lamadre.El fegúdo fimeticreó ella
C.deinofiste manos yradas. Eltercero es fifetrabaja
Ma.E.Lnó tan o
defazer leperdertodos fusbienes, ola
mayor partidadellos. E porqualquier
deftostrescafos fobredichos puedetal
madrercuocarla donacion queouiclle
fechoafu fijo.Eltas razones de defcono
feencia quedezimosencltaley, puede
las poner, erazonar, aquel que fizo la
tum.s.(ieman
cipatas. ff. de
bonor.polleT.
contratab, l.x.
in'fincs ad
fylla.L.2. Sc. l.
divifratres. ff.
de jure patro.
J.procula.fEde
probar. limita
mi Da
fuifTeréónqueltas dam vit. l.que á parre.C.derellicu.mii
riamadanimú renocafferbi.C.deimiuravel cocpille vel pra
fe adreuocationem,vel dum venitTer ad mouenda huiubinodi litem
mortuns elt.l poftbumus.$4in.Aideinofi.cefta.l.fancimas.infin.C.
eod.ritucitemlimica nifi cxpadto appofito,velalias proptertalemin
graticadinem,donatio reuocareturiplo jure:nam tune tranfiret in ho
redem etiam querelanonpraparata. quía injuria que txabit fecum.
executionem,tranfitin heredem,venotaturio.l.$.quodaitprator»
1f.quod quifque jur.£crenetinterminis Bal.in.$.infuper.col.fi.verli.
exchis eriándeprobibi.feu.aliena.per Frede.8e fequitur Florentidin.d.
cfiwvbivid.loá.de Im.col.6.ad fi.niciturimpugnare hoc diétú:przzce
denstamen opiniocltverior éccommunis,quá SctenerBartán.d.Lr.
ad.fi.primecol.(E.de priuawdelictis, Aluarotus,S:Cardi.Alexin.d.fe
infuper-Soci.confi.66.col,pe.vol.tertio,limitactiam(i donatorigno=
rauitcaufam ingraticudinis, velfifciuie non habuictempus compe-
rensad agendum.arg.c.cum in veteri.de cleótio Sc.cfixde donario.8e
«eiusquod notatelo.in.l.fideicommiflú.C. defideicommil. Sn.1.fo
rorem.Cadehis quibusvtindig.fecundú loan.And.8 Abb.inad,c.l
fuperglo.ti.Ttem limita SintelligeiNamaL.in hoc quod dicit fito-
pus quód donator reuocét propter ingratitudinemr ia donatione
perfeóta Se alias irreuocabili li enim de lui natura elTer reuocabilis
víque ad mortem vtilla que fit per viam maioriz vel donationisin
tortiabonorum juxta. l. regni, tune videtur quodipío iure reuoce-
tursargol .$finE de adimen,lega.limitaramen hocnifiprelegarum
feu donatio reuocabilishabereturloco inflicutionis quiatune nec:
fariacíTetexiaredacio in filio : quia quando pralegatum feu diuifio
bonorum faéta per patrem, cltica magna quód videtar fuccedere
locoinftitutionis[cu hereditatis reliétiudicatur tanquam in(licu=-
tionontanquam legatam,Bartin.l.marcellus.ad Trebel. Senora.
quód in calu quoreuocaturlicer fuperuentar poftea calamicas ma
gnafilio ex quo dicereturpater mifertus filio non tamen reintegra-
tardonadio.l.nonputauit. $. fi quisemancipatum. ver. poUiminio
autem.fE.de bono.poffel.contratabul. An autom contraharedem
donatarijingratipolsitdonatorragereglorin didt.cap.fiwvideturvelle
¡nod non ex guotacuitdonatorin vita donatarij. ScidemvaltglofTa
Pnin dia. fi. £Ccquituribi Cin.Bald.Ange.Loan. Ande, £«Abb.in
diA.cofi.mamifla ado dicitur qual ado jmiuriarum, que tenditad
vindidtam:igirur (i nonfuitintenta,neque competit contrahere=
demnequeharedil.cum emancipacas.$.emácipatusfilins.fade col-
Ja,bono.£ quodnotaturin.1.fille.vbiloan, de Plat. Cade decurio.
lib.10.In contrarium tamen facit quod habeturin.l, fina. C. de adul-
terade mulieredecedente ante motam quellionem adulterij, quod
mihilominus marito competatins contra haredemmulieris,Scfolue,
vweporloan«deImon diét.cap.finacol. 7. ex cuius diétis colige pi
donatarionon fuilTerrestradíta,fed promilTatunc poteric exceptio-
ele tueri donator contra haredem donatarij.
V
diez. xl
30 Donatio"caufa mortis jnfiema ur li donatarius moritur antequánt
donásautpae=
niter donan-
donacion.E fiel fecallareendecnfuvi- remiautfi con
trale(cit de ino
ha “nonlapuedéretrao
da,fusherederos* nonlapue taco
ninquerellar defpues. o
Ley. X1.De las donaciones ¿fexenlosomes/é — mortisfieripo
ido enfermos,quales dev? valerye qualesná. — teltab co qui
Lasvegadas pizélos omes
donaciones, ¿cido cuyta
idos en enfermedades, o té
Ra
¿O daa _
bl ES 4 niédo otros peligros de q
no cuydauan cltorcer:eporende quere
mos aqui fablar delas tales donaciones.
E dezimos,¿la donacion Gomefazede
fu volútad,cltido enfermo, temiédo fe
de lamuerte «¿ode otro peligro q valef.
Pero tal donacioncomo efta,puede [er
reuocada,cn tres manerasg.La primera dano £uéta, he
a , lic.
es, life muercante aquel aquien es fe- :
cha, que clotro que lafizo,La fegunda d Goonaciones, Y
Nota tamen
9 appellario=
nedonationis non femper venit donatio caufa mortis; quianon el
propsiédonatio.l.1. 4.1. 1T.cod. vnde dic quodfiiftud verbum pona=
turpermiliue,tunenon includitur donatio canfa mortis,L.(i bilis ff.
codem. fi veró ponaturprohibitinc, vefi flarurum dicic quod mue
Jicresnon pofiintdonare tune includitur donotio ctiam caufa mor-
tsBalds princnume.6.de probi.fea.alic.per Ereder,£:fa
citad. Lregni prohibentem mulicrenn contralicte fine licentia vir,
quod ne:que pofit donare caufa morts, Íncontrarium tamen fa-
«it. 1, fina.C. de donar, canfa mortisforté.poteft dici quod hiftado»
naciofiar paóto vel lipulatione:quia cuncaccedie magis contrattul
quam vlimevoluntati exigacurmarit confenías :(iverofiacfinepa
éto:quiatunc magisacceditvldme voluntatinon exigatur. hare dis
Mlinétio colligicur ex dietis Bald,in,], prima. C. de donatio. cau.
mort. quod donarefitcontrahere.vid.L.i donationis.kibiglo.C.
quod metuscanf. : ;
deberíit
fibus. Schlivó
familias licor
non poffer fas
cero tellamen
tumpotellfa-
cere donatios
E cala mor
dis, de paren=
is" contenta,
item nó tene
donario vivel
y
€ Goelemuete. Deberergo ln donarione hac heri mentio mortisvel
posiculi, vedicarar donatio canta mords ¿neque enim eo iplo quód
moriens donet,videtur donarecanfa mortis. vein leg. Seya. $. fina.
Ede donatio.cauía mortis.ita dicic Azo, C. codem. in fummas fi ta»
men ex aétis de hoc con. (laret ftaremus certo. venor, Bartol, in lege
quae dotis, columna [ccunda. fE:foluto matrimonio. Scin dubio vbi
fitmentjo mortis, prefimitur donatio caufa mortás,vtin di. 1. Seya.
$£ina.),Seya.ff,de dote precleza.glolin.l.mortis caulas5.citia. ff. de
donatio, caufa mortis. Cin. 4 aliyin lezefecúnda. C. deiur, dot, $
videjn materiatexinor.in capit.de his.de fepultur.K Alexand.con-
111.8. volumineprimo.á confilios14weod.volumi.Sconfilio.78.vo-
Jum.4.incipitvifis que allezancur, 8 confilio.$1.primo volum, So
ci.confilio.s3.volusr.8ccontilio,232, fecundo volum.écin donatione
caulamortis fataper cum qui de propria vita defperauic,tacicdin»
telligitur conditio fi deilla infirmitate decellerit,licerfecus fic in ha
redisinflitutione fecundum Bald. in.l. fina. C.de poftbw,hered.in-
Alituendis.Sthracverba,donotibipofl mortem meam, velvterebo-
nismeispo(t mortem meam:an inducant donarionem caufa mortis,
velintervinos: ud. Bald.inl.(i mortis.8tin.l, in donarionibus. C. ad
1.falcid.
£ guevale. Sedan tranfeat dominium finetradicione.vid. Bald.inoLk 3
mortis.C.ad+l.falcid.
g Centresmaneras. Adde. 5. primum. infticut. de donatio. Éxleg.non 4
omnis.fE.fi certam peratur, leg; Senatus.de donario. canfa mortis. $e
repetit donator caufa mortis findam donatam cum fruétibus. ).
cun quis. fidecondi. obesulai, Sepotelt ejer conta cmptorema
juiemitá donatario co viuepte.fecundum Barto.inalállud.$.primo.
de donar.canla morts.
Partida.v. Cúj
15.
haber teflamé Adric.C.
ví fafione, S de dom.
seri co- canfmor
ram quingyte- cis,
'n donatio caula morti:
Quintapartida.
5 2 U7odeome.Sed anminos qui donar canla morts, debeatiurare vt va»
1eatavid. Bald.tub dubio forté quod lic,quando dorar promittendo
depacciuraditinan.
requicar prelentiam donatarij.io
que Rionet difpsratin.L1,Cade donaracanla mort.te
cócludit pic,
fed diflingue,
ve ibi lacas y Cs faquelquela fizo guarelce deaque-
aticpoft Di. — 1la enfermedado cftucrce de aquel peli-
mortisf.cod.
8cquod notar
Balin.l.ver.
modo form.
tur talis que-
Rio.C. quite-
Rafacepol
7 e Ucincorefigos.
ci
de donatio.
canfemore, led
an prefumié
donare inter
viuos,quando
non adhibnic
totteltes. vid.
Soci.conl
volu.».incipic
mulcú elegan=
ter.col.
8d UTejftamento.
In noua Hodieperlez.
rec.elt.l. Taurs.potelt
gico. go llas
libr5. satis legi
me códere tea
Ramécum.
e UC otorgamié
e mAdd.Liam
Adi safidedo:
narcau.mort.
o imitacin
FEO: > capital lies.
Indecrer Iefepultu.lib.
nde dano
dee tur mos y-
“lg pac
felices,
veifto calado
nario. cal
morés conlit
imebglof.dicie
quod fufñic
morsfolius fi-
lijio.lpen.C.
dedona.caul
mort-fup quo
diflimgue la
8cin.l.qui precio.vbi glo.
gro, porque fe mouiaa fazer la dona-
cion. Laterceracs, file arrepienteante á
muera:ca tal donació comocfta, puede
ferfecha por todo ome que hapoder
de fazer teftamento:edeuc fe fazer b de-
lantecincoteftigos “alomenos. Ema-
guer diximos enel titulo delosteftamé
tos,que el fijo que eftacn poderdel pa-
dre:nonpuede fazer teflamento %:con
todocílo bien puede fazer tal donacion
como efta,con otorgamiento * defu pa
dre:cfera valedera. Efobretodo dezi-
mos,quefi el omefizicffe donació, por
premiaquele fizieffen,o por micdof q
ouicflc,quele matariá, que tal donació
como elta,que non yaldria.
SéTitulo.V.De lasven-
didas,e delas compras.
Endida,ccópra,esvna
natura de pleyto,que
víá mucho a menudo
los omes entre fi, por-
PE | quees cola que nópue
den efcular.Onde,puesque enel cielo
antedelte,fablamos de las donaciones:
remos aquidezir,de las vendidas,c de
lascompras. E mofltraremos que cola
esvendida.E quienfon aquellos quela
puedé fazer. E enque manera bucle lor
fecha.E dequecolas.E aquienpertenc-
[cecl pro, ocl daño deaquello que es
«de donatio,col, fi,
10 É Crermied:Adde,íi donationis.C.quod metas caul.
UTitulas, Y.
Ules prima.
am El venditio vnus inoduspaéti quo multú hofesvtuntur cúpartiam
contenfircerto pretio inter eméré dc vendentem interueniétesh.
1.8 Gor preciocierso.Nullaenim eltvendiciofinepretio,ve hic.8cin.l.
j iurn.inftade emprio.Svendiwvbilo.Fab,pulchrédicit,p
n/tramentum in quo venditor confiteacur e ven=
didiff+certo prerio:non tamé declarerur,nó valererneg; fufficererta
lisconfelsio, Scidem fi te/tes de vendirioneita deponerércontraven=
ditorem,licet fecus eller contra tertiumavenor.Bald.in.l.1.C.drebus
le.Sctradir Alex.conf.18.vol.1.8Soci.cófi.208.volu.col,
alie,aon
2.incipit.vilisactis.K procedirilta.l.exiam fi venditordicar,gp vendit
jullo pretio:nam ex quo precium non declararur,non tenet vendido
fecundum Tg.de [mo.in.l,fciendum.col.».£Edeverb.oblig.nequeob
Mac.L.ifundas.5,.(E de pigno.quiaille ell cafusípecialis.fed an dar
retur hoc cafi aétio prateriptis verbis fi emptorwel locacorffuitas
cltrezAzoin fiumma.in/Utde locario.senet y lic pers. qua de canla
esd.tituquem refert de fequitur Bald ¡Aus.col.zy Cadefide
in(tru.8cfisccederer tuncarbirrium boni viriin declarando precium
ex qualirare reipve declarar Bal.noaell. in trafta.de dore.foln1.col
inpriac.Ialin.Lcum flipulatos.col.7ia prin.tf.de verb.obli
textyin,Li merces.in prin.fEloca.« ego exmére Azo.per dic.$.qua
; 4 2 delocario.
vendido,fi fe empeora,o lemejora.Ed talligeren re
vensica Jam
colas,c que pleytosfon aquellos", q de-
uen guardar,e fazer, entre los que ven-
den,ecompran. Efobretodoclto,mo-
ftraremos, por quales razones, fe puede
desfazer lavédida,delpuesquecs fecha.
zu +s Dendida.
cólumpta, vel
peréptain po=
teffate empto
sis: allas non
fisccederer
Dieriú boni vi
sin declaran=
ndida,csyna mancrade e E
pleyto que vían los omes — yíus£ cómo-
di quod em-
ptorgmuncal
legar defectú
preij habuic
exilla re.cogi
SS] miento de las partes, por
precio cierto 5,en quefe auienen,cl com
prador,e el vendedor.
Ls e ta quiadoéto-
SLez.11.Quien puede fazer Védidaye quien non. no cs
ps : y
uellos omesdezimos su
E Quellos omesdezimos que ene
4 pueden comprar, e vender,
y uefon atales,quefe pueden
obligar” cadayno dellos,clynoalotro.
Eporende,loque vendicfle el padre al
fijo, tieneenfapodero elijo al padre,
non valdria,porq non puedéfazerobli
gacionentrefi.Cacomo quier q fádos
perlonas,fegá natura, e fegun derecho,
fon cortadas por vnai. Mas ficl fijo, o-
uieffe ganado alguna cofa, de aquellas
ganácias, Gfon llamadas caftrenfe, vel
qualicaltrenfe, fegun diximos, en el ti-
tulo que fabla del poderque han los pa h
dres fobrefusfijos,de tales colas como
eltas,biépodriafazer védida a lu padre.
Le). 1 13,Como ninguno non dene fer apremia
de
2PHi poflunt
emere 8 ven
dere qui pol
funt adinaicé
contrahere Se
oblicajj: Sci
deó ios pa:
tréS: filiumn in.
poteflatecon-
flitucum non
valet vedicio:.
quía vna per-
fona reputan=
turnili de Ca-
Mlrenfi vel qua
fi caflenfi pe-
culio.h.d.
CObliger.Pro 2
fequicur diéta
Azo. C.eo.in
fumma.col.fi.
verf. cótrahié
Vender lo fio. ea vedicio
E case id.L.4.tit.1ío
Verganinpremia nó deue Feadipare
2er va. Ad: a
de.Ifinfi.C.
de impube. 8%
alijsfubflic. Se
quenoteglin
Lfccunda.C.qui tato, lib.10.S Alexan.confilio. 48.volu.1.cola
Glex. 111,
3 Nemo inuicus compellitur vendere nec emere:Scfi meru,vel vifece-
sitnon valetifitamen feruus fic communis Se focius velie ei dare li-
bertatem potell darefocio pretiá arbitrio bonorum virorum: Scidé
ficontrajus dominas feruum male tratarer :ve vapulando vel fa-
mem ci dando:alias nerno compellitur regulariter emerenecvende»
xesScli compellicurnon valet.h.d.
k «De vendes. Adde.Linuitum.C.cod.S..neque emere.C.deiuredeli X
beran.Scvtrobiquevidebisfallentias aliquasinglo.SperlaCin.l.ne
queemere.vbi Alber.aliquoscafts fallentizponitnotaros,fcilicetin
Y.fulianus.$.idem celías.ff.deaiosempri.£c..2.C.de commureram
“aliena.8ccalumin,l.1.Covtnemi.lice.in emprio.fpe.fe execu.li.10,86
L.:.C, de metatis Semeralla li. Scfub dit,g alios cafasforté curiofus
leétor poteritreperire.Ego ex ftudijsmeiscollegi cafumin: |. ifan=
dum.cum.Lfequentmanda.alium.in...1.C.dedebitos
ibi Bart.Sclo,de Pla.alium in.l,commu
diuidun.adde.|.curfum ambularem.8cibilo.de Pla.verfic.item alle-
atur.C.decuríu.publi.lib.12.addelo.And.in additio.ad Specu. tic.
le emprio.Sov enditio.s.prius.in addicione fuperparte. Celfus ade
A) Ñferfecha aninguno deveni
der*lo fuyo, niotrofi de
cóprarfinó glicre, clialgu
es
Titulo. V.Delas vendidas e compras.
1.titu9.lib.5.ordiwverficu.los maranedis dejuto
quecompraron.Ccia. li ilius.Laddealiuni cafumiin.L19.cit.4.Lib.6.
ordinameregasaddectiarn q compellicur quis vendere ob neceGitaté
h infi.C.decadutollenanotat Angein.$ Gini
soipublicaarga y
Jpnoe.re — donatio.adde eciam.1.fi quisfepulchrúin princ.ffde religio.Scfum.
cp fune. per ql
. 1.dicitibi Gui
lugo
5 d Qrecodecaner.Adde
6 e Uconrrarazon. Veli dominus vrgererancillá adimpudicitiam, Gca=
x £ Mefesarales. Idem dic decuraroribus.
nola fiziellea miedo*no valdria.Pero fi
dosomes ouicllen vn fieruo de fo vno,
cel yno delloslo quificlleaforrar, e cl o
tronon, aql quelo quificile franquear
bien podriacomprar? la partedelotro,
maguer non gelaquilicife vender, e dá
dolepreciocóueniente" e guifado por
el, fegñid aluedrio de dos omes buenos
podrialeapremiar porel fuez del logar
quelo refciba, magucr non quier:
defamparar cl fierno porque pueda fer
fráqueado.E cio milmo dezimos,que
feriafialguno ouicffefu fieruo aque
zicllepremias malas,clin guia, como
file die poco de comer, ofi le fi
ricfle de malas feridas, ole mandale fa-
zeralguna cola contra razon, “e con-
tra derecho.E por qualquier deftas ra-
zones,o otra lemejante ellas, pueden
apremiar fegund derecho a fu feñor
Sicl.Sclequicur
Floria. fire.
Jigioli: non hx
beant locú ad
habitandum
congruéte, vel
fuflicienté
polline pere-
ve: q loca fic
condecétia cis
r, Se
ea ratíone co-
gitur vicinus
védere domá
ga fauore pu=
blice veilitatis
cópellitur gs
vendere ren
fuam. SK idem
tenetBar. Ce-
pol.infiotra.
ta. de (eruic.
viba. pradio.
cin, quialios
refer lic Ka-
Mas — diccbac
loan. Andre.
in addicio. ad
Specul.ritu.de
execu.fenten.io prin. aderetionemfurca compellicar quis vende
xefolum (uan.
2 2 Uosmiedo.AddeLfidonationis.C.quod met.caul.
3b GComprar.Adde
$ohisItaq;.Cadecommu.leruo manumil.Sc gin
M.dedonadL.2.itu.e2.parditea.
4. € GPrecio conneniente Non ergo haberlocumtaxatio de quain«d.l. $.
neautem.Cde communileruo manu.vide que dixi in. l. 2. ticulaaz.
part.4.in glo.flper parte porprecio derecho.
titan partl.do
Mitatisviolarionemfecum vel cum al bi gl
debisqui func(ui velalicor,
Lex 1111.
39 Nonpotelttutorrem pupilli venderenecali
faria Se cumiadis decreto: nec potefbrempupilli emere n
ceautorizante velcum alterius contutorisconfeníu: Se quanvislic
emcritrellicuetur li eltlatusad quacnor annos poft legitimam arta
tem.hocdidit. z
cia!
narenifiin canla necel
2,C.de predi.mino,SMdere
buscorumintubrica-Seper torn. Scl6tituaS.parti.Squeibidi
xiL16.ciu.16.parti.6.
2.8 Uenagenarlarcofés. Large hicacópiturpro quacung; fpeciealienatio
nis..non (olum.C.de pre.minoJ.fi.C.derebusalic.nohalie.8crener
Azoin fumma.C.depre.vino.col.2.8c cóprelenditeriam hypothe
cam.Lan prin.cúglibi.ff.que respigno.obli.poflizt 6... (iconfen
fu.f.quibus mod.pig.velly.Col.La.$elicú.fequf.dexebus corú pol
fertamen tutor vel curator pro obleruaniacontradtus ici, quema /
citin rebusminorum generaliter obligare bona minoris,ficat Sipo=
teflprelacus,vein.c.nulli.dereb.cccleísnon aliená. Sibi Hofli. oa.
An.Card.8e Abb.Etradit Alex.con(.a£.col pe.vol.y.verli:inflper.
vbidicitiflam e(Te magiscommunem opinip.fedlicet hoc procedar
inpralato,inquonon videtur prohibita generalis,(ed ípecialis hypo
thecatatú.vein.d.conullisSin.S.nosigiturán authen.de ron alie, aut
permu,tebscccle.colla.1.Scibi glolin tutore vel curatore nó crederé
in generali hypotheca includi inumobilia, nó fieretcum decreto ju
dicisperpredidta,K pertexain.l.pe.C.de hisqui ve.zta. impe. Sega
elTercaderatio:náita ex hypothecagenerali venireturad diltradtio-
'nemsei immobilis, ficutex (peciali prout exiam in prelato dicebar
Anto.8clo«de Imolin.d.c.nullisScadde.f.dercbus corum in rub. $e
lo.dePla.in.l2.C.depradi.decu.li.1o.Scvide glo.écBal.in.l.curatora
Cfires alicspigadatafivo
Bh dLascofás. Anintelligacureciamde mobilibusiuxta difpofitionem
16
1.lexque tutores. vut.videtur qpnnon fed tantum deimmo
ilibusavcio.laS.titaó 5.cogita quia»l.iíta generaliter Joquié
8clicetad. tum excipiat feruos antiquos. idem videtur in alijs
rebusmobilibus quevtiles elfente<ternari polientvtin.d.lalex que
tutores dc ratio fuaderne fitin poreftate tutoris foli: bilia pre.
tiofaalienare,
cun hac im-
mobilibus xq
parétur uxta
potata pel.
c.tua.de hisá
fiunt á prela,
fine _confens
cap.Stinc. ve
micos de ceri,
quelo védi:e'estenudo el leñor deven
derlo maguer non quiera:aÍsicomo di
ximos é laquarta partida defte nueítro
librocneltituloque fabla dela libertad.
4 Le).1117.Como los guardadores non pueden cb=
prar ninguna cofa delosbienes de los buerfa=
20s que tienen enguarda, tame polsitpi
gnotare mo.
Bilia ad veili- Ad
il Vtores fon llamados en la
tinlos q fon guardadores
delos menores de catorzé
kE años.E cftos atalesfnó de:
r8Lo as) A
ué ema genar8las colas delos hucrfanos desaliento [rturori
fueras ende,quíádo les fueflen tá grá me sn púne ver, Sin. Lig.
nelterlq nópodriá alfazcr,o por grápro dee h forte, pal
as , O fladereb.corú 16.pasts
delos Eceltócele hhadfazer có muy grá 1:8.cic.16ipare
fabidurialecó otorgamiéto dl juez "¿l e vbi a
logar".Peso dezimnosG ninguno delos Ve fi pupilo
guardadores,nó puedécóprar ningúa
cofa,de lasq fueren de ql, *quetienen
de
for. Vefivrge admini =
ali non pofie
aliunde. vt in
1 Sancimus.Ce
de facrofandta
prito.5.inprimisad finem. (de reb?
1n.0b 25.C.deprad.mino;
crmitti propter 25 $
a vnde loannes
dePlates .deiure reipubli,libro. 1. aignans
differentiamincor pupillum Se ciuitatera, dicit quod papillas non
véditrem jinmobilem , nilivrgente debito, led ciuitasv¿dit profuo
commodo,licet debirurnon fut, l.fina,C.de venden.rcbus cin.
vndecimo+ifta.l.vultquoderiampro magna viilitace minorisres int
mobilispofiicdiftrahi, cur E fitin reb.ecclefiz.capit.fine exceptio
ne.n.queltione.a.norar gloff.ea.cauíque/lioncin fumma.Écfor-
tlin hocilta.Lfequuta e (EdiétamSpeculato,titu. de emprio. Se ven+
ditio.f.muncdicendum reflat.veric.hioc quoque.ibi,aut ob evidenté
veilitatem pupilli.Scad de glofT.in.l.quecunque.C.debonis querlibes
$cibiBald.
1 €Con muy gran fabiduria.1.Cú cognitionecanfa.l.magis puto. $.nepal 6
fim.fE.de rebuscor.Lob as.C.depradi.mino,tradit Speculat, tit. de
enptione Sovenditone. fune dicendumvercuLho: quoque, De
dius qui alíosallegatcontilio.g03.columnan.ad fi. Scibi. aber que
debeantinteruenirein ¡ftacaufe coghitione Se dicicibi Specula-quo:
vbidecretumiudicisreperivur incerpolitumpprafumituromnestolen
mitarefuliTeadhi bis eradircrismnfoatde Ionol.cóndil 8 quodtas
meneltlimitandum, nificx breuitate temporís arguacur decretum
fuifleinterpolitum line cauía cognicione,ve confaluienotabil, Petr;
de Anchar.conlil.S; incipirvilisdiligenteraétis 8radtitatis.quam de
cifionem dicicfingularem Jalon in.l.necquicquam,s, vbi decretuma
eccle.k tenerBarto.in.l.m
column.r7.fE de offic.procon.fixperquoadde queipledicit ea coli
vestinota Beferundo ligarse quodacte [03 la: Codéfideta
fru.diure halfifca.li.ros
m GOtergamiensodeljurz, Adde.d.).1 30 princi. deréb.coram. Ec.d,l
obas.C.de pradi.smino.requiruntergo triave dicir glo.inadl.1.iudi
cisdecrerum Bccaulaalienádi, E prglentiacutoris.velcuraroris.addes
L60.8quaribidixicia.18.pard.z.
n CDcllegar.Nonaperircuinsloci an domicilijvelvbi resficacft. Bvi 8
detur quod loquaturdeiudice domicilij 8: addelegem. magis puto.
$állud.fEiderebus co.lexc tamen fi pradium.C.de pradi.mino.esige
revidetur,p fitindexloci vbires ell.vbiCy. Alber. 8:Bal.tenent y
vrerquefit judex competensiderenerBalin.l.1. C.de contra. empte
nequeiflasl.hoc viderur negare.
o UDeaquel. Ade legem cumiple, C.decontrahenda emprione. 8 Janon.te
Tegennfin empeño final code hodieperd.ordialto.grlibs copeelblo
nequepubliceneg; clana.liccrturori vel curatori emere xes minorú, 23.te.
Parida, C ñj 5:
da
1 b do dealguno.Vid.glollinal.
ne
a9Drofesautiudexnó pol
1d
Le
Tn non.re
co]
5.tir
2.
In nou. re
co. eltda
Ls. kovid,
1
u
.
Quinta partida.
tag nequliceattatori emere rem pue
pilli.eciam cum autoritaceiudicis,velalcerius cótutoris? videbatar y
lic quiain cafuillius.lanon poterac tutor aliasemere, nili audtorante
aliotutorevel indice quia iplenon potelt ibi fam auroritatem inter
ponere.la.in fi.ffde auto.tuto.Scitajarellizir Ang.6Alberiin. d.l.
cú iple: cótra-
riú tamé ¿mó
gillalex non
corrigariltam
vide£veri, ná
8 de jure cón
mani anció fe
cundum cócm
opia. tutor fe
autorante pót
emercápupils
lo mañore in-
enguarda:fucrasende,filo fiziclle có o-
torgamiétoadel fuez del logar,o 3 algu
nobotro glo ouicíleotrofi en guardatá
bié comocl.E aú ha menefter,que aque
lloque defta guila comprare del:q fea
ro del hucrfano:cnó afudaño.Cafien
gañado fefallaffe el menor, por razó de
talvédida, puedela desfazer, defpues q
fante: palá $e :
bona fide :ve fueredecdadcomplida falta,quatro a-
nor.Barsin.. ños afsicomo dezimosenlas leyes“q fa
pupill 5.6.
blandela guardadelos menores,e delos
de auto.wuto. PA
bienes dellos.
Eperdodto.(i
gnáter Sal. in
d.Leúipfe. C
de córta. Epú
iftumergo cas
fumeñ corri+
git illa noua
lex. ergo e-
matbonafidecum autoritateiudicis vel alteriustatoris,poterievthio
habeur fuper quo latius diflingue veper Bart.inad.$£10.d.l.papil?
EperSaly.kP au.de Caftin.d.l.cum lple.
dLCon otorgamiento. Intellige li resmobilis elesyalias (iimmobilis: verá
querequisereturyautoritas(cilicertutoris Scdecreramiudicis.ve decla
rar Bartin.Li curatorem.C.din integ.reftismino.S: vi.Barán.l1.(£
dercbusco.Scquid (itutore(fer minus legirimeconflicuras.an (uf.
ciat decretumindicis.cumtali minus legitimo tutore.vi.Specal.ci.de
tutore.$.generaliter.col¿uvbinorabiliter.
.tutordE.pro empro.Giquod ¡bidicic
TLey.V,De como los adelítados,ni los juezes or
dinariosnon pued? ciprar ninguna coja, en 4
quella tierra en que ban poder de judgar.
Pau.de Caflt,
denlareyes Vide. 5.88.cicui parti.
der. Y.
emereperfevel velper.
ciusia loco Gx iurifdiGionis,nifinecelfasiapro viéta de vellicu:bene
tamen potell révendere(ui parsimonij ante habirá.b.d.
€.adelomtado. Hice qui deiurecomuni dicicurprefes pro
vebabo fed quid decófiarijs principisan pol
emereres ubditoram.vi,I.i.C.de relcin.vendi.vbiglo.ScBal.di
non vbi dAlberic.poll Odofre-dicirqulla.L.obuiat baratarijs
quí conuerfantarin carijs dominorum,nefub pretexta emprionis
fraudescómittant.dk quia male (emnantur fecundú cum: fiuntin cu=
vijsécoflicijsbaratarie malce ,aliqui verointelligúcillam.Linrebos
priuatorum que fubhaflantur áfilco:veproceres curize 8cconfliarij
principumillasnon emane.Bcillamn lefturam referee fequicuribi Sa
1y.quicquid tamen fit de iure cótrarium videm (eruari de facto, vid.
que dicamintralo glo feque
UL uezqualquier.S'ue liede maioribusindicib”, fuedeminoribus. Lx.
C.decontractiudicó.! principalibus.Cuf cerr.peta.l.nólicets Sel.
qui oficij. ifloritu,Lliperimpreñione.C.quod met. cau velfive
ficindexperperunsiveladcercumtempus de iuretamécómuni magis
communis eltopinio, piltaprohibitio non haber locú iniudicibus
perpetuispertex.in.Lpralidisibi quiaperpetai (nc (Ef certapeta.8e
tenctlbas.Semagiscommnnicerdo¿tán.| principalibusco.tir.Bal.in
L.(olent.$.non vero. ffdeofii-procon.¿tidemdicúrde ofacialiadbe
neplacicumsquia prepterincertitudinem 2quiparazur perpetuo. gla
in clemenci. «de praferipe.eraditlaCin didta.l.priacipalibus.co!
8sfecandum hoc videmusauditoressegaliumcancollariarú quoridie
emere decontrahere cum prouincialibus:quialicet. aregni precipiar
quod talesauditores non intelligantar nomina snif ad vnuman-
num,vtin.l.4.cica.4.libra.ordinam.ex quo jubenturfernire elap(o
anno ad bencplacitum principis ( ve in ordinacionibus regalis
audiendz Vallis Oleci, $ de confictudine principis eft, quod
non folet llos mouere ) judicartur perpetua Esla Angelum
in.L.eos,qui.C.(icertumpetacar.licettamen hoc de faéto feruetursar
tencacamenidla.l. que gencralicerloquicur viderar quod diéi audi
tores)nequealijiudicesctiamn perperui vel ad beneplacitum nonpol
Hncemere,aequecótrab ers cuba abalia dpofio em Jar:
¿ quiad.!.prefidisaper quem do£to.mouentarhocnonprobat ná
3n officialibus pretidis quí cilent perpetai, in quibus non ell cadem
ratio prohibitionis: velfaltim non cantaficur cltio ¡pá
namdefacili perprafidem polliant corrigiopprebiones talium efe
ficialium.quod non ita defaciifitin faces iudicum. Se crederem de
jure veriorem
ESTA antado, dí Zz úl opiv.Guillicl.
PIN o e E in.d.$.nonve Adéit.C.
EAN quiereg [ca puefto para fud” ro.SSaticein de contra
3 garto para fazer juflicig en del.principali- ei judia
el VW lena tien pisa bas. quitenue Cú.
ss algíaticrra,o enalgúacib- me sudicos
dad,o villa,nópuedegomprarihercda- ecam perpe-
tuos includi
miéto,nicalas,el ni otro por elh. Ni o-
troli ningúo de lucópaña,'enaglla ticr
ra,nien aquel lugar, lobreque fo apode
rados!.Fucras ende,las cofas q non po-
driá efcular, alsicomolo q ouiellen me
ad có b téporalespra»
nelter paracomer,? oparabcuer,o para (ete aten
veltir.Pero li qualquier deflos, fobredi- — tis verbis yo-
chos,ouielle al gúaheredad,o otracofa, ea
¿ovielle heredado de fupadre,odeal- lamtaciontdi
guno delos otros parientes, o ganado — inétionem :
en otra manera,áte G le ouiellen elcogi
inhac prohi-
bitione : ¿mo
plus polfine
terra cf
les en indices
perperi, quá
quía tamécó-
fuetudiac <p
mio cómunis
eltrecepra,forte defenderentur propter confuctadinem imprebione
percostactaceTante,
£ dara judcar. Nonergo procedir ¡fla prohibicio in o£iciali habente 3
aduni i jonc.bitacener Barcio.lauformur..
quódáprelide.f. rzotribucorum non inclu
dunturitl hac probibirioneliceccontrariamvoluit globin.l.pen.in
parte pollefloribus.C. ibu.liro. E
g comprar Cade cótratiud. prin 4
cisalibus.Gcn capitn
turadalioscórradi
tureplicex cado
Líarulib:
faru.libe..
«duodecia tabularú emprionÍsverbo. (E. 4
fi palam Skbona fide emar. Seetiá
comasor raroris (ecundum glo(.io.d.l.1. Scte
nentBald, juifquis.C.fi cerroperKfeyuárur dot. cómo
Ipprincipalibus.vbiTa(.coluy.7.limitationeicer cótrarió
voluit Andre. de ler.defeudo guardizrin ver. finali 8cibidicit, quod
Kiadexemeretá magno viro (ibi fubdito,de quo certam erat , quod
cum non timebatnequepoterattimere,neq; habueritcaulamvel ne.
gotiuum coram co neg;aliquis defuis dumfaitofficialisex quo ceflar
ratio prohibitioniscellabicipía prohibicio.quod diétum elt notabi-
lescilludreaffamphitParis deputcoin fuo trata, fyndicacos. fol,
verfi.contrahcre.fed non credo verum:quialicerceflet cimor imprel
fonis:adiuntaliz rationes prohibirionisde quibusin diétislocis: $e
otiudicibus,
h Gaviorrs porel.fino ex icterpoñcione perlonz prafumiturmaior fra? 5
Lpupillus.5.6.Edeauto.tuto.adde.L.fivinfi.C.decórradtiudi.S.d.l.
cos.C.ficerpeta,
i Unefacempana. Added laprind
ibusibiquicircacos (une Ein ra ¿|
brica.C.de contratt.judi, Senilihoc fuerar diétum prohibicio faéta
sincipañinon extendereturad dome ficoss:familiares, fecundum
jalin.l..Cfhireétorprovincia.perillum e
k dsonapoderados. Exiáfimodicúfico sr imprelsione.C. qd 7
met.caul.Schoc verbo paretop nóprocedit phibitio qíí contrahiccú
nófubdidisextraiaiídiioná.gl.SibiSaly.in.l.qlgs. C. ficertaper.
1 Graracomer.Adde dirá Ja.C.de córratiiudi. Bel oler5AdT- doi. 8
procó.vbi $e Bal.diciede equisin quib”equirér:ná non debent irepe
ditos.Limitaeriáfi contraheretdelicentia principisve-d.L.1. 8c.Lnon
licet BcÑiemercrresparernas,que fueruntconfilcare ,vtin.d.l. q off
«ij decontrahen,emprio.velfiacciperet donarionemremunerario
viscaufa.l.aglius.Scibi Bart.ffide dona.Er gd ficótra' efec
dic non omalifieramrocgaribocprobibet odio credito, ls
nádueltiuraméciepollea reperedú códicióc fine cauía vel habita
abfolutiócáiuramento,fecundá Bar.in.L6igs jp eo.co.4. ¡np
4.dixidde fidcinflo.ncg; pócbuiciari renúari :qaiur ¡phi
non pote(trenuntiari vetenét doétores moder. fignáter Deci
principalib*.fitamési aliquid legarecur, vel relinqueretur in vltima
quam emprionis vel aliaspolitosinifis.IL.vide cop.ef.l
Jonesquiatimoretimprelsionis. Bcitactiam la 2.tit. Ó.li-
fon ia.d.l principalibus.in prin.dicir de cteris contratibus. Sefacie Droz.
foninad. palibusán prin.dicird ibas. Se facie da
- Titul.V.Delasvendidase compras.
yoluntate,polfetaccipere.l, non dubium,$ibi Bart. C.detefta.lmi-
liesa.finalf. dere milita.
ya UreaderaVidebaturcontrarium,ex quo ommis contraGuscú fubdio
iscitprobibitus, Sc quiaerat cademratio Sceimorimprefionis:ideo
tenemendiiflaml.Scad pralensnon memúni decon, di
muni. Ímó ye E
it Azo. Co E E
an E doparatíteoffcio,biéla puede véder,?
divin fimma alosdeaquel lugar.
pór magilbra-
tus donare $ TLpWV 1 Enque manera fe dene fazer la Yen-
venderesvtaie — didayelacompra.
Placétinas. li-
cctin venditio
ne fecundum
Azo.nó adeo
própta fiera
tio, tene ergo
mentiiftam.l,
JOmprac vendida fe puede
fazer en dos maneras.La y-
na es concarta,claotrafine
ijlla,c la que fe faze por carta
E
es quando el comprador dize alvende
quevulegaó gor quiero,Pquefeadefta vendida carta
pobitvendere o D
nificácumillo — fecha*.E lavédida q defta guifa es fecha
cali. maguerfe aucngáen cl precio: elcópra
Lexar L.
3rEmpio 8 dor,cel vendedor,nonesacabada, falta
vendi
du quelacartafea fecha,c otorgada, porg
eE DÍ antedefto puedefe arropétir qualquier
feriptis, face. dellos. Masdefpues que lacarta fuefe
partes conuc=
niñeve fiatícri
prura nonper
Bciturnifitiac
ci literis K te
flibus + fi auté
non fit métio
deferiptis pli-
citar venditio
cúpartes coit=
uencrine de
preciosetiam
arca nó intere
veniatahad.
1b €QyiersApprobaropi.Azo.C.defidcin
¿pin dubio videtur contrahiin feripris,q
traétum comuentune,cpindefer prura! iicopi.Placgó.Se
approbar glo.infli.de empr.Sevendixin princi.yerboconficiuntor.Se
3n.Lcótradtus.fuperverboin feriptis.C.defideinflr. £ehñáctenet Spe
cu.tit.decmpt.devéd 4fididtú Cy.Nico.de matha.S: Bal.
1:contra£tus cótrariam opinicngimo q non videarur coyahi
Seriptisnili gh agitur ve aliter contraétus nonvaleat tener Bart.in..
J.contradtusScia,l.fin,8cauth.ibipolita.C.íi cert,pewvbischoc tener
Bald.8e lacius Salyce.quiibismultúegregietá
cludito ná ex hoc[olo gp cóneniáe (exipturá eri dicaf contrabi in
Seriptis,oiflincalique cójeftura per quasalias aparcar, partes vo
Jucruntcontraherein feriptis ScideSaly.ceneciflá parte
¿us.2.q.Ange.ctiácóliasóicipicdominaangelina.circa in.Jo. Fab.
Ange.de Arctiinprinin(t.de emp.Sevendi.cola Fabianus.d móte.
invadactpeo Sivendi. q pulacicalverí cerdo quema Sol
atreltarurcommung opin.Decius.cófig4o.profolurionedubiorum.
cola.tencergo mentiillam.l.écnota camin pradtica. €: iflaopin.
quáilta.L.eligitin punétorationis fr verior, comprobatur ex diflo
Pau.de Caltin.Iicumres.col.1.C.de probatio.vbiadducierationem:
quis cajas o la(lraoenaa debat fina maltes
apponerdieminftrumenti.Scita partestacite videntur egifle, cúnon
polsitrogari,nifi dehis que in prifentia cios ftunt, ¿fic op? ell quod
denuoinprelentanotadijcontrahant,S priusnon diciturfaétus có
tradtus Jimitarem tameniftam.l.nifiexcaliquibus conie£turisconfta
retdeintentione partium,quod noluerunt per hocin (eriptis contra=
here:fed voluerunttantam (cripturam ad probationem,vteradicFrá
«if.de Aretio.conlisg.indipir.longacitdilpurario.fecidodubio.De
usad.confil340.
2 € Ucarta fecha Íntellige quando ad fuibltantiam contradtushocfuitvo
litum.fecus(iadilliusprobacionem,vein.d. , contradtusa vbi Bal. Se
Saly.Sc(ccundá Bal.ibiquádo á principio fut di£tú de feripruracolli
gittranimus cótrahediin feripris,vide tñ qd pofY Saly.dicit Arer.in
Jt.deemprio.6i védi.in prin.fed quidgd fit deture cómuniopi.Azo.
pofítainad.l.cótradl? apppbathic.8evi.Saly notabiliterloquéteí aut
fecha,cacabada conteltigos,non fepo-
día niogúo dellosarrepétir, nin yrcó-
tt la vendida, para desfazerla. E fincar
tale podria fazer lavendida, quando el
comprador:cel vendedor, fequienen é
el precio,ccófienté amosenello, Asi g
el compradorc el vendedor, le pagáca
dayno dela cofa,e del precio,nó faziédo
mencion decarta. Ca cltonce dezimos
e
'rucio (umma, colú.6.Sefic
contraétu vel ante con=
re.pe.col.C.fi cert perbclo,
Se Decium confil.mcol.1.5i28con
8eSoc.confi.vola
d Eseñal.Adde.
emptaS vendi
349.col
pesnprincip.fT decontrahen.emp.illude 3
principa
Alex. 114
a . . ¿Ante traditi
queferiaacabadala vendida quealsifi- om eeivends
ziellen maguer nó dicfle feñal,gningu- — tw arsis dacis
poteftompror
Pornitere. $
perdic arrast
de fi vendi-
tor poeniteat
reddareas du=
plicatas : fre Adtic.Co
arce dentur qí lices
etiá proparte ab.empte
pretij non eft difec.Stin
hael compradoral yendedor porquefe
rianambos tenudos de complirel pley
* to queafsiouieflen puelto.
TLOVIL.Quié deus ganar la feñal que fue dada
porraxondecópra fila Vidida mom fe acabase.
A Eñal dálos omes vnosaotros
jenlascompras, eacacicc del :
10374 pues quefe arrepiente algío. pespomiten al
Eporende dezimos, queficl compra- e dorfpues. Per .
dorfe arrepiente , delpues queda feñal o
queladcucperder.Mas fiel vendedor fe o Cesta
arrepiente,defpues deuc tornar la feñal — femma, vería
doblada al comprador, enon valdrade
illudanté cola
: a 4- p empror
fpuestla vendida. Pero fiquádo clcom nó: a
prador diola feñal, disoalsi, q ledaua a
por fcñal,cporparte del pretio, fo por
otorgamiento, $ eftoncenon fe puede
arrepentir ningúo dellos,nidesfazer, *
Lvenididaquenon vala.
rem,ctiam qí
cótraétus ven
ditionis fuit
porte óledía
tiselt q vendi
tor perdat at»
rasiquiafict:
. citévidefa tú
Ley.VIILCOomo la Vendida puede fer fecha ma ie cómahes
guerelcompradoryeel Vendedor, montaner resrarranss
lasierra quandola fizjerona amilsione Se
duplicatione,
m Argen di. córcadtas.
Gintcontenti.Schulas opi.fuítcti:
inftran fin.verk.vltimoftia: ¡amSaly.ibidem,col.fi.quidi
puaéticari.Scadde.).2atit.10.1i3.Foro Jegum.cómunistamé opinio de Né inue
Jurecommuni,c/tin contrariumadheretió.opi,lo.de quaingHihÍi. ni legesi
deemprio.Scvendi.$.1-iyper parte compellicur Scinad.l.comtragtus. (14 in 10.
quam tener Bartinal,prerdias Madeaftio.empr.Bin-l.1$. dixeritalis recopila
quis.ffade publica.Bald.in dita,l.contraétus.Ecinel.vnica. C.defen=
tcn.qua pro co quod interelt.column.penulti.loann. Fab. 8 Ange.
indico... E .
£ 4 Del precio.Adde.1.2.C.quandolicesab empt.dilcedo,Saduerte quia +
Joquicurifla,L quando arradaturin pecunia: quíafielfecin fpecic ali
qua,tunc nonita conuenitetivt cedererpro arta. S:proparte pretije
éxficreprobariftad.opinionemllorm, qui dicebant quód quando
arre danturin pecunia numerata,in dubio videantur data nomine ar
rarumadtpro parte pretijpproucrefert Bald.in: fi fandus. fF. de lego
commúlTo.exigiturergo velicetarra denturín pecunih exprimatur,
ud Bcfintpro parte preti)hhoceftproarris £-pagamento, vtvulgo
Iicitur.veficnon/iceatpanitere adde Albesicuin.1.2.C. quando lices
ab empr.dilcede.
8 GO pororergamientasionon'dengurnomine arraram,fed in ignúi perféz
Aioniscótradtus.Snota multumiftud verbum nam nó iác6bene
memini)úimile verbumin iurecómunímili dicas q hoc vule.l. quod
fepe.in princ.ff.de contrahen.emptio.
h €iindefazer. Etli habecfacultatem reitradendz,pracile tencbitur 4
ad tradendumvenditor 8cemprorad precium vt probarur hic 8ctca
nerBartán.l(f.de afio.emps,vbigl,ponit pi. Mart Bctenet Bal.
in.Lvnica.colpen.C,defent.quiproco quodintereft. vbi diciti(tá
elle communé opi,Súidem Bald in.c.15.1 6: %a.fi de fendo fue.cótro.
inter domisbcagna.Se glocinas precium.inftic.de empr.Svenditio.S
adde.l.zatitu.7.ad fin.7.parr.
Ulex. Pp 111,
AnCórrahirmr venditio etiaminter bíentes per procuratorem ad hoc
confticucur vel permunciam vel epiftolamictiam Gresnó fitinpre
fentiahocdicir.
Quintapartida. >
1 2 Gov. Habeshic.q confenfus vendentis Scementis deber
mirefimuladdes!
11.L.1KEdecontrahen.emprio+S:.Lin con!
¡on eanen viciabié8cf contenfus interueniar exine
< partecmenti icglo.inLffipuler.$.ñin locando.
biloan.delmo. quádo alte
Stando delante el compra-
Y dor e el vendedor pueden
fazer la vendida, e aun po-
¿idos A
fioni Sidem Y 3220 dia fer fecha, maguer el
fotcefinócon z a
tradicicarg.1.. Vno eftonicile ¿vnlogar, eclotro en o
sa id tro,porcartas,o por mádaderos,confin
Ladmacedo. > 2?
alias autom fe tiendo. ambos ados,envno,*en lavédi-
o daepagádo feel cóprador dela cofa,cel
OS q védedor del precio. Eaí dezimos g le
impediat dib-— podriafazcr lavendida:maguer nó efte
ponere dere Ta cofadelátePdelco mprador,edel ven
Íua (1 tenere- ls
tur expeñtare dedor, confintiendo ambos enclla fe-
re(poníimex gí que es fobredicho.
a us | WLeyLX.Como deve for nombrado el precicior
vel gá confen=
ictalirelpon=
Aimilepeo tementeenla dendida.
cdi A SS Lerto* deue ferc) precio,en
perdi(pofitióe ER quefe auienen el compra-
ae 5 él dor,eel vendedor, para va
nus virhoc ,
Alerlavédida: cafiel vende-
arbitraseturin — dor dixelle vendote<fta cofaporquáto
ad Lon tu quificres,do por quáto yo quifiere la
Pe fidei venicid— yendida queental manera, fucfle fecha
EE cl nó valdria.Pero fiel comprador e el vé
vir arbitrareé, dedor feanienenen otro omealguno,*
Ea o bo- metiendolo en fu mano, que el feñalaf-
ed dida cer. feelprecio, porquanto Íca vendida la
cofa,eltoncefeñalando el precio aquel
en cuya manolo ponen, valdria lavédi
da.Efi clteencuya mano lo metóLeña-
lalfe cl precio defaguiladaméte,mucho
mayor, o menor delo quevalelacofa,
eltonce deue fer enderégado el precio fe
1.cumi glo. gúalucdriotdcomes buenos. Mas fi a-
ibiBald, C.de ql encuya mano lo metén muticfcban
SE ls tequefeñalaflen el precio eftóce nó val
te,Adáu.C. drialavendida.
o T20.X, En que manera puede vlerle vendida
cit Bald. pin maguer non fue/Je y nombrado precio cierto.
(olutione, gas
bell:cinfpiciturlocuscontragtus 8cnó locus vbireseftfitas vide hoc
Innow.re * legemquaterni gabellarum.101.que Alter difponit.Bcl.73.
cop.ell.l. y Ulex IX,
10. Sn.ti ¿mDebet de pretio cert rel conuenire contrahens.non enimvalet ven
w0.37.lib. — ditiofiprerium conferturin voluntate alteris contrahentiuma : fed.
9 in voluntatetertij poteft conferri, X fille iniufte arbitretur recurri-
ln nou.re — turadarbicrium bonorum virorumifed fiantequam arbitrerur decos
cop.ell! darnon valebitvenditio, :
$.tita.l. e cierro, Adde.l.1:8cqueibi dix fupra co.
9 2d Goxantoruquifieres. Idem dicar quantiequam puraneris. 1. quod
fxpe.5.1.fT.co.Scidem li commercium conferaturin arbitrium alceri?
contrahentium.vtin.l.in vendentis.C.co.fitamen accidétale liquid
contraftasconferreturin arbitrium alcerius contrahentiuin tenet: Sc
fi fitin moraarbitrandi,recurricurad indicem vt. co.L hac venditio
SibiBart,
e ComealgunoEtlicin certo hóle(ecus fi eflerincertus.vtin. LK. C.eo.
4 £ Gelprecr.Adde.duli.Caco,8rinli.co.S:precium.ver.fed moftra.
verifimmilicer
8 Codluedrio.Adde,L.fi colua.EcIfocietatem.s.arbitr
fineruz.f.pro (ocio 8efufiicit enormislzrio licet non it vlts
diam iullipretijud.Lvnde fi nerue Se hoc celinquicur judicaotis arbí-
trio : fecídum Cy.£ Ange.in.d.1.fi.Scnotaverba huius.).hicdum di
cit defaguilidaméte mucho mayor o menor,inmodico enim La dere
polfer axbitra
, Cordando feel compra- tor ;
dor,eel vendedor, de ven=
y der, cl ynoal otro alguna
cola, por tantos dineros,
quantosel cóprador touiefle cn algúa
arca, Olaco,o maleta, o otracofa qual- £9te
quiervaldrala védida,fifucrélyfallados — tamen alecr?
algunosdineros,quantos quierque leá ex cótrah
s > qa busnon obíla
maguernonovielle tantos quátospo- per. L.5pa
dria,ovaldria, aquella cofa, Masfipor — f de pbario.
E oe aso Lio Covradtio
auétura,non fallaflen y ningúos,cltóce varo ecos
non valdrialla vendida. Porquelaven — tahare, quid
didanó fe puede fazerfinprecio.Otroli Emenú
venditorisan
dezimos quefi algundome vendierca te declaratio.
otro algúa cofa, auiniendo(e ambos, q nen as bierij
a onfilcan:
la pudieffe aucrelcompradorpor tanto — per,
precio, quanto la oujera, aquel que la 14
vende, valdraotrofi lavendida fi falla
renen verdad, quela ouo comprado,
elquelavende asi. Mas fifallafícn que Ea
; E : A £tu.hquotiens
l2ouicra de donadio,o quela auiahere — 5.6in.tfdeno-
dado ocn otra menera qualquier que
non fuefleporcomprayeltoncenonyal — qpe,x,
drialavendida. 39 Vales vendio
7 o falla pro
mummis quí
Ley. X1.De que cofas puede fer fecha la vew= > funt in certo
Ciduo loco : autpro
zal E tanto precio
'Ompra o védida puedé los oa
omes fazer, tabié de las co- edo
5 . ristedíi pnl
fasquenó fon, Ininparelcen ¡7 osa
comolasquenon fepueden ptoremirnon
a , ñ 2 Val
moltrar.E ello feriacomofivnome vé, “alcibd.
S e i Usifueren. Et
dicfleaotro el frutode algúafieruaque E Ses
eftouiclle preñada,o debeltiaodealgu incerrú quod
a E 2 x relatióc ad
naviña,o tierra: odeotracola lemejáte ind porte
deftas.Cacomo quicrquela cofanópa — cenificari, ve
relcc,aun quádola vende, có todo elfo a na
valelavendida,puesque feñalo la cola infinodi.ffde
cótrahé.empo
vndelialiquisemarcentuin caftrones,qui funt apud macellatorena,
dicens q esnie quan valentstencbicemprio, quia cun (iatur preci
¡o macellato(jalioscaftrones venditnon dicirur precium incertumo
(ecundum Alberi.¿n-d+$.huiufmodi,
1 Eon valdria. Concor.cum 1. quisfandus,fE.de contrahen emp. Se
hoc quiaeltfalía dearonftratioin fub ftantialibus vendicionis:nam Á
efletin accidentalibus,non viciarer,vein.lidiuortio. F. deverbo.o-
bli.fecundum Bal.in.d.Li quisfundum.
Ulex.Xl
oDartumcercianimalis porefl quis emeresfed fi mil pariationteñerur
emprorad precium Coluendun nifi fuo periculo emir, Ltem pollism
emertiadtareris:8clicecnilcapiatur folvam preciumab.d.
1 Gavonfor. Regulariter tame empriofinere q vencat elle nópór.l.neg;
emprio.f.o.14T.dererú perno ¿ciorellige,fiue dere demo(tratiua
adoculúfiueadintellectú,vefi vedattestía pars p indivilo talis Pdij
velhomo in generevel equusincertas, cu deczcadiolej, veia. lí des
bitor.fu1.ff.8).conuenit.Scrradir Azo.C.infumma.
vel
|
ctimine,poGi
bile eft capita
Jem pocnam
polleinfigi.
diefe.la
taconditio, Ñi
fruéus nalcú
tardan. E
decódi. Sede
moni debi-
tor. $wverifimi
- Tedfco.
4 c Uavingune.Ná
fi aliquededil
fetille eritem
prasvtin.d.$.
verilimilo,
5d 554 ventura.
Túc enimem
pio comfiftic
3n folafpe. Se
vi emi vt ala.
equeemo
ptio.ad fin.
Urefcares. Ad=
di
a
¿eeo.titolemo
Ptorem. fin.
UlexAlÍ,
30Vendás dolo
feu fraudulen
terfrudtú pra
nácis ancilla:
(eu vinez cum
revera non el
et tenetar ad
aflimacionem
fruétus vel ad
interelle: quia
valervenditio
had,
Uiex. XIII,
amSiquis in alte
rius morté ca»
ptetnon valer
venditio futu-
re (uccelsionis
certi hominis
nifico confen
tiente Scvíque
ad mortemín
cófenfia perfes
uerante sincer
tiautemhomi
nisvaler,h.d.
£ E Gefperácadpes
ema fuccedadi
alteriappella-
tar (pes.vehic8c
ratio fecidum Bar.
nulliúus ele fundar intalifpes
trisviuente parte. |prediarerú:
debreipes ele tindaraluperaliguo cádeds fundamen
donatio.p
tazalsdició var
beáfundamá
ffudadoprio.
habetvel habere(peratproucapponitin E
qa habervelhabqre/peracdefuturo ex caularñide prafent alias nó
Titulo. V.De lasvendidase compras. 18
Etfictuficit.pfitresex qua pobitpproduci,quod emi
do. impri blizs fic
nterdú inprin4Edeverb.o
inc. fufiicit.Ade condi.indeb.per
indi. potelt indica
pitale ex quoinfpeéta ordinaca difpofitione
onde deuefalir cl fruto yafobreGfe faze
la védida. Pero fi agllacofade qfefaze
lavendida,non dicfle? fruto ninguno"
defi,eltóce,nó feriatenudo cl cóprador
dedar leelprecio,fueras ende fi la ouiel
fecóprado afuvétura*.Otrofidezimos
Gpodriaomecóprarla cofa q nófuel
feañcicrta,efto feriacomo fi algú ome
pelcafle,o cagafleze dixcffe otro algúo,
dartehetáto precio porlaprimera cola
quepelcares,co cacares,caficlotrogelo
otorga,como quier q nó labe,quecs a-
gllo q vende,valdria luvendida.Otrofi
dezimos,q 1 el cóprador dixcre,q quie
reatenderafu vétura,fi facaflealgíaco-
fa el peleador dela primeravez hi pili!
feo matallcel pecador alguna cofa fa-
fta ora cierta del dia,o ¿todo el dir eftó
ce maguernó prendaninguna cola: te-
nudo esel comprador, de darle el pre-
cio quel prometio.
4 Zey.X 11. Como Vale la vendida que es fecha
defruéto de fierna, ode yegua, o de otra cofa
femejantes
Ngañofamente qriendo vé
dervnomeaotro el frutod
alguna ficruao yegua, ode
otra cofa femejante: dizien-
doquecrapreñada, fabiendo G era ma-
ixcra,vale la védida,como qer q es fecha
cócngaño.Perocl vendedortenudocs
* de daral cóprador la cftimación, q po-
dria valercl fruto dela fierua, o dela ye=
guao de refazer letodos los daños q le
vinicró poreftarazon. E ello mifmo de
zimos q feria,fivendiciTe elfruéto deal
gúa viña,o dealgúos arboles, o de otra
cola Cemejitebiédo ¿nonleuzuafru
Etoo faziédo maliciofamétcalgúenga
ño,porqnó leuafle.Ca tenudo es de dar
lelacftimació delosfrudtos, có los da.
ñosq le vinieróende porq nonloouo.
1.6.Cdepadtis.non tameeltlegitimafpes. de elk
poll emácipatione.$4lludalf.deliber.lega.ga
;fliushaberiusin hereditare pas
adi dalo, SedicitAngeinl peca
Ipes,vnde fifpero me icio fuccefarú, cum mullú ha»
¡Sappellatípes. Sed ficiiusefermibipater vela»
s'cncialferoa le aceconen oblego mitipno. neg
ex pdigtisifere Bartin.d.$.illad, q fi gsremittici*gd
-ontractib”,vF remittere 19
o Emens (iéterrédeltruflátenetde fro.
Ale) X 117. Como puede onse Véder el derecho
quecfpera aueren los bienes de ori,
SS peris a
2 Sperágathálos omesalas ve;
[sadas de heredar los nos, h €
e
8/3, Wosbienesde los otros. Ee- e Peri
$ la efperica puedeferédos tre
maneras.La ynaes quádo algúo ha fiu- quibal A
, 1 ji cólentite
zia de heredar los bienesde algun fupa És pacil
riéte, leyendo tá propinco:q haya de he — bus A nonca
:fiacacicicre q finefin teftaméto nro
todo loluyo.Laotracsquádo há huzia dí
quelecftablefccra algúo porheredero. —mpán
Eporque yaalgunos omes q quieren; áne
vendertal elperancacomocelta fobredi 4
cha,o dercchoGatiendéauer:dezimos inetode
quelononpuedenfazer, fi nombraTés + os
a A Gurag Intiaude non
Lsperlonas de ante
heredar.Fueras ende,fifucre la vendida q fecus
con otorgamiento, econ plazer dellos . a
a ura : nor
milimos, he G duré toda via en elte pla- Lranss fido
zerfaflaque mueran. Masfinon los nó gi
braflen,ipoderlo yan véderen eltama- ¿Cae
nera,diziédo afsi, q todaslas ganancias, k e
o derechos, qles han de venir, porrazó cda
deheredamiento,ondequierq lesven- deconcelio.p
gan,quelas ui Porn o
A, Manda.Bi.cone
to.E por efta razonYdefendemos q.nó * caprada.desó
valala tal vendidacn quefucllen nóbta - cel ea
a “llos Gon exilla
daslasperfonas de aqllos q ouielfen fu 0ñE dlebar
zia de heredar. Porque los cópradores Soci.confa gs
detalefperanca,o de tal derecho,como — “elu3.incipie
Ñ A mirorqpinpre
defulo es dicho,nó ayárazó defetraba fent pneque
far de muertedeaquellos,cuyosfonlos ad ofhciafeca
. ji b E laria non po=
bienes,por cobdicia delos aucr. tell dari (pes
¿y XI111,Como deue valer,o non la vendida Etativa ciam
quefueefecbayde molino o decafa o de otro. Úiaxerrgeno
edificio derribado,o de arboles arrancados. do do e
. e primendo de
Endiédo vnomeaotroca oficio cert
fa, omolino, 0 otroedifñi- Pominis ficue
ll a log afsi ven-
dicflefuclederribado, o q
mado odítruydo ¿algúa otra mácranó
ellerctiñin be
neficijs eecles
Giallicis. c.com
Mitutus.de có
cefio prabís
cuius diélire
fert Deciusin.d.1.fi.fecúdo norabili.vbitenctcótra Soci.quando (pe
¿tatiuadaretur (uper officijshominisincerti ve hic Scinad.L.i.pormic
titunin hereditaibus ergo idem dicendamin ofhicijs fecularibusvi.
dehocin.l2.S.13.titu.z.lib. 7.0rdi.rega. vbiprohibentur dari fpe=
¿tatiuzadofticialecularia Se Ía8ticas.lib.
Lex. X 111
mordi.rego
aútignoráter fi quidé védi 3.
toringnoreti£celtrotaliter ditrudta:vel maior pars ¿nó valer védito $
fiminor,valetlicer dducifdeftio deteriorationis eltimario:hiaú (cit 10.
venditor non valet fic(£totaliter de(truéta:8: tenctur emptoy) ad in-
tereflefiaper quojuranitemprorinlicemeñraxacioneindicialihud.
In nou .re
ecpeett.la
Lv
Quintapartida.
14 Uiven valdria, Sed quare nondurar vendido reípcda arcre queeft
maxima parsdomus Jicerfie combulta. . quires. aream.fE.defo-
lurio. refpondeo q hicnon emút contemplacione foli (ed refpegta
adifici) tantum,¿tideocum nibitluperfit de eo cuius contemplatio=
ne emitnon tener vendicio.Scfaciradiftos cenías modernos qui ven
duntur (uper
vincis vel do.
mibus quiim
ponuntur ra=
lofabiendo el comprador nó valdria?
É we ra- layendida maguer aquel quelo védicl
dea So (e cuy dale que erafanoquandolové-
ramScvició:ve — dicfTc,cnon Íupielle queera quemado,
ce gli ninderribado : effo mifimo dezimos q
jsteuarbo- + E bi
ribus non de- fcriafilevendielle algunosarboles,Pg
beatcentús re — fuefen en efta mila manera, que fuel
a [en en otro logar,quenonyaldria la vé *
8: notacur in dida,filosarboles fueflen cortados o G
l.x Cudeíure — mados,o arrancados, enla fazó quelos
védio.Otro tal dezimos, q feriafiaque
1lacofa q asi fucíle védida: fuelle q ma-
daodrribada la mayor parte della. Mas
fi facfle la menor parte“della quemada,
oderribada:eltócevaldrialavédida.Pe
ro deué fazer lacar del precio, quáto af-
maré q vale lacofa menos, porrazó de
aquello,qera qmado,.o derribado a la*
fazon quefue fechalacompra. Pero lia
j.<ay
8.L.pe.inglol.
2 b U. Algunos ar-
boles, Adde, l.
arboribus, (E.
co. Squid Ñ
emerentur fu
étus alicuius
territori] quí
tempore emn=
alba yid. fabiendasvendiefTe ynomeaotroalgu
Baldn.la,C. na cofa,q eraquemada, o derribada, di
de cótr.épl pS
€ MLamenor paro
Y cidemficlle
dimi día pars,
¿dele dee
mú,ff.co.
4d 4 wonvale la
vendidas Sies
ziédo el qla védia Gerafana, nó vale la
Sedida doo nonlipes levéderlaco.
faq non es.Pero cfte qlavendio afsi,es
tenudo de pechar“alcomprador,todos
lo dañosquel vinieren por cfta razon,
porengaño quefizo afabiendas, védié
dolo quefabiaquenon cra. Masfilaco
fa quele vendicllcafsi,alabiédas, fuelle
quemada,o derribada, della ,c nó toda:
tenervenditio
faétal
[tin ¿tionelcientire velignorantizr venditoris Scemproris.
5 e tl Esrenudo de pechar.Elocaddirilta.Lad.1.domum.Eeo.
6 £ dConfir jura, Naracura venditio tenuit ex quo tota cesnon erat dera
¿kaétioex empto fitbonz fidel, iuratur inlicem ve in.Lin aétioni
buséfdeínlicemiuran.
- 9, Sezontoda.Nam fi totaelTer perempra nulla diflindlione fadtá non
á ervenditiovedi Sprobaturin diéta.l.domum, vbi cciá Bal.
zmonlofopie//eel vendedor. Hocdicit quia fi vterque fcireerem védi.
sampro parce elledeftruétam,compenlarctur dolus ex vtraq; parte.
10n darerur adtio
¿Ivinonproficitvein diéta,l.domum.tenerer tamen venditio pro ea
arce qua extarervedicieglo. in,del.domum. in verbo nibil aftum
«idicvein glo.fequend.
loextender, Vulc.ifta,l y ad hoc yt venditor reideftrutta:
yum prerium contra emprorem requiritur non folú q ema
elle deftruCtam,imoetiá q vendicorhocfibi dicat $per
reioretur Ecficlimitabis regu.ceum quicertus dercg,
Veldic Smeli? qp fiemprorfcirer domúelTedeltrudrá feucó.
'onexigarur qp vlteriuspervenditorem certioreturimo tali ca
mvisuque inisceebirscndica A vendiorageradcoca pg
ex quo (cienti nonfuicfadtainiuria neque dolus lun. intellis
e gdili.ediét.cezu.fcienti.dereg.iurvlib,6,lpacilci, Fl. depa
¡detureni tune Vendiarca vel talis qualisreselt:tene ergo mé-
«uein calivín quo venditor(tilicet $ empror Íciuie rem de-
Axuétam val venditorteneacin torum écfic deniatab his querha-
benrar Senotanf in.d.Ldomum, Ulex.xV.
29Non polfuntvendi,homo liber:locuspublicas. Item nec res fan=
¿tasreligiola aurfacia.quiaifte resnon pollunt vendi per(e;fed cum
, :
emptoquiainter dolofoscontradlus bon
vniuerfitare vendi poffunt,
k Comelibre.Adde.l.Qliberi.fde contrahen.empt. Ñ
1 Gosexidos, Eaci que funtin vía publico, quae publica funt vía $ a
prietatenó pñ vádi neg; funtin cómercio vt hic Scin...fed Cells
Edecórral.emp.no.Azo.C.co.infumma.co4;.Scgl.exeplificatincá
o Marto in
.1.fed Celfias,
delicentia ta:
men regis pol
feuc vendi ve
orar gl. Scibi
Bar.S Pande
cltócevaldria la vendida.Mas feriatenu
do clvédedor,de pecharal comprador
elmenofcabo, elos daños, quel vinieró
poreftarazon. E dencfercreydo fobre
elloscon fujurafconeftimació del jud
gador.Otrofi dezimos,quefialgund o
mevendielle aotro,algúacola que fuel
fe quemadayo derribada, della:e non to
da,£e elcóprador fupicfle que era atal,
enonlo fupielfecl védedor:hgeftonce
tenudo feriacl comprador, de pagar el
preciotodo- Mas l1aquel que védiclle
vbietiamdidie
Baxt.qp ciuitas
ctismtecogno
1cens fuperio-
xépoller faces
re llatncum
poller aliena=
xi talis ses: qd
didtánoncre-
la colaqmadao derribada,por tal qual gergpodle pre
es,faziendolo entenderialcomprador, e artento
eftoncevaldria layendida. dci ba
regni ve dí
in.1.2.0
1.catamé quee
funt propria
cinitacisg non
funtia víupu.
blico vendere
pát ciuitas de
licentia Pádis
ciuitatis $e cú
ei? decrecove
i $e
ey. XV.Como omelibre,o cofa fagrada, oJun-
ta,olugar publicomon fé puede Vender,
(FS Melibre,* ela cofa fagradao
(a religiofa, ofanta,o lugarpu
> blico:afsicomolaplagae las
carreras, e los exidos,le losrios: elas fué
tes quefon del rey” odel comun de al-
gunconcejo nonfepuedé vender, nin
enagenar.E como quier que diximos
defufo,q)a cofafagrada,oreligio(a, o
Tanta,que fenó puede vender, razó ya
encomo fepodriafazervédidadella.E
eltoferia,como fi vn aldea, "o otro lu-
gar,védiclTécó todas lus pertenécias.
Camaguer q la eglefía q fueffecn aqla
vendó.rebusci
mica, laa 0%
1loquitam in
his q habuic
ciuitas tinúlo
hareditatisvellegati feu fideicómifsiaut donacióisd fane als privi.
leziara.vein...fi.Cade(ac.fan.eccle.S forte nó procederctin reb? ds
ciuitas als ciculishabuilTer maxime fi habuifTerex contragtu pprño
iplius ciuicatis arguacivs quod habefin.c.Abbate fane.de rejudic,
6.SnotarBal.in.l1.co.pe.C.fi pluresvna fen.£ue. códem.liternóre
eriáali li ovndein habiris ex alijsticulis (uÉ-
is citautoritate Sedecreto prafidis: ga em ele
nouúdistú cozitabege,Sed ápolTercinitascúaliaciuitate facere có
uétioné fuperanimalibus $ ab vnapartein aliáintrátincoram ter
torijsveftanci folnár dána.vi.Soci.qp lic cófi.n7. vola ficutalias
dimultascónentióes £up cofone pafcuorú víque ad certa loca po!
dicédafuntbonz focierates (k bone conuentionesquá alienationes.
m Conde rey. Túcintelligeró elle regisqá funtin territorio regni nó
applicatoalicui ciuitat vel ali náfi elfentin territorio applicato ati»
cui ciuicati tuncralia esTétciuitaris Schoc ex his q tradunt doét; mo=
derni.fignáterSocin.l.1.inprin.col.4.£[.de acquirpoll. ScIafin.
re q nobis.col.7.eo.tis$ Soci.cófi.127.vol.1.incipienti vifis capitulis
tráladtionis.in fecunda dubitatione facitul.adefacra.S.fi.fF. decótra»
hen,emp.S:per Bal.in rab.C.de contrahen.emp.q.22.c01.6,
1 aldea.Non ergo procedercrqiius patronal inhererer cuicíig; rel 4
védite led oportet q resfitralis q fine aliqua exprefsióc cótincar iu-
tavniuerfitatis ve villa,caftrum vt hic.Scdeclarar Inneca.cxliteris,
Jure patrona.Sibi Abb.col.fi,verfi.extra glo. 6 Oldral.confil3n.in
cipieehiema qónis,co.».é Bal.in.l Cde Eonislibereocolaner. de
elthicargumentumivbi Scvide quid fi vendar gsoja bona fia vel he:
reditatem.Scper Bal.in..fi monumento.C.qtgrespig.obli.poffint.
Stade Decium confi.x27.incipit plane dubia,
o Esuspertenencias, Licer hoc non fuerat exprelfum ex vende 5
villa
Titulo. V .Delasvendidas e compras.
villzvel calbritantum.idem effer, ve dix in glol.pracedenti:turum
ríe quod drán venditione hoc exprimatur, dr quid (in venditio»
nereivniuerfalis exprimar jusparronatus, vide Decium confi.127.
$ a Cenclicalo.EC1.8.Scivues.partia.vbivid.que dixi.
Ulex.xVL
an Non. porelt
vendi adibus , - 7
añixávetepa- 2Idca,nin lascofas della,nó fe podriá vé
recur: Sei de derporfi apartadamente:có todocflo,
fafto fuit tra- ña 2 di
airis empros: Pallan có lasotras cofas,e valcla védida
remanet cum aÍsicomo dize la primerapartida defte
eo, Scempror : :
Seliraleprená nueftrolibro,en el titulo,aque fabla en
duplicará cu= las colas dela eglefía,qualesfe puedéen
sieregis : led 70, É
a agenar,equales non,
ditor pretium.
reflituer em
prori e vendi
tor foluet fi-
£co tantundé
de fuo . Trem
non potell gs
vendere Cer
in fugacon(li>
tutú.h. d. Ha-
buit ortum 4
1 fenatus cen.
fuir. fMdecon=
4 Ley. XV1, Como marmol,o pilar, o piedra,o 0=
tra cofa qualquier que fea afJentada en la cafá
mon fe dene arrancar para venderla.
Ni e) "A] ArmoLootra piedra,o ma
e dera,o otracola qualquier
¿ eftonicife fincada, *.en
E E algunacala,porpro, opor
apoftura della, nó ladeuen tirar ende pa
ravéder,cfialgúo la tira, nó deue valer
la vendida. Pero fialguno fizicfle cótra
trabaemp. 8cá An a E
Lrtera.ga.ff. — elto, vendiédotal cola fiaquella cofaq
AS EA ln. AivédiclTe, palfalflca poder,“delcópra
telligenifido- dordeuefincarcó el. Mastenudocselte
mus minate» quela cópro,dedarel precio,porque la
turmuinam, ve P
in.l.preles.la aujacóprada,a la corte del Rey, có otro
a ad tanto delo fuyo.Efel precio ouicfleda
G.Baldin. lle
docl compradordeue gelotornard,e cl
que la vendio deue otrofi pechar otro
táto*delo fuyo,quáto erael precio, por
gvendiolacofa.. Otrofidezimos qnin
gundomenó puede vender fufierno,
fclefuyelTe,é quáto andouic[Te fuydo.£
Ley. XVII. Como ningund ome non deue Véder
pongoñía nin peras con Gpudieffen a otro marar.
.: Ongoñas oyeruas, o venino,
ED o otra cofa mala de aquellas
con que pudiefíe ome matar a
natus.ff.cod.
2 0 Upafafe a po-
der. Dic ergo
au emptor
habet rem $e
precum dc pu
mitin duplam
fifco vnúlim-
plum de fuo
$ aliud quod
eltpretium vé
ditori debitú
cuifoluere nó
tenetur cum
nótenuit ven
ditio,autven=
dicor habet verunque:remíilicer Ecpretiam Ecfimiliter prerflar du=
"plumsaut vnushabetrem, St alter pretium 8: cie quiliber foJuar filco
vnumfimplam: Sitaintelligeiftam.!,Sc declaratglo.vbi $ Alberic
in.d.).Sevatus.glof.8: Barain.lAifE de dam.infec.
3 d d7ornar.Qualiindebite folurum,vrin,d.l. Senatus. 6x.l. cartera.ff.de
Jegat.primo.
4 0 Gorrotanro.Intellige ve fiuprá diflinxi.
5 £ «.Anduvieftefaydo.Adde.Linfuga.Caad.L.fani.de plagia. vbiglo(Tpo
nitrationemhuius prohribitionis.
MUeó.xV IL,
Non debetemi nec védi venenum nec alía potiolethifera nifiad me
dicinamoperandam.h.d.
1 g Urongoña.Erdeemente venenum., vt daret alteri, quid puniturac A
dederielicetnon dedifler,videin.).1.in.fi.fT.ad.Lpompe.departicid.
¿cibinotat Bar»Sc vidaperSali.í.1.1.Cademales8'marhema. Adde.l.
e — siufdeminprinc.ffad.l.Come.de fica.8cvid. Ange.in fuotraéta.ma
Jeficio:in parte Sex interuallo ditustitius ex didtis vulneribus.col.
3:Scibi Augult.in additio.-
a h Uotezclandola.Etficfub prohibitione fimpliciom non comprehen-
l diturhicmixta:co quia won duracratio prohibitionisin mixto, ficuc
in fimplici.de materia vid, quod haberurperBarraSe doo, in.lo2.in
princ.fdeverb.obliga.6cper Alexand,confia4o.primo dubio.vo.5.
19
Qlex, xr TIL,
4mNon poflumemerererm meá niñ aliusin eapartehabeat vel aliquod
jusaut pollelsionem quiaillud pollim emereslr.d. *
za fucofá. Deberenim effe diuerfitasinter ementem Sivendentem,l. Y
pupillus.$.itemipfe, ff. de auftostuto . Sceft ratio nataralis, quie in:
cótracib> eft
. . da digret
otrocomiendola,o beuiendola,non las de póid
dcue ninguno véder,nin cóprar.Pero e in. pesonan
i ideg há refpeftuacquí
£pecias y ha algunas:de q há en fiparte gado
devenino q las puedé bienvender ecó
prar.AflicomoeÍcamonca, ootrasco-
fasfemejátes della:G maguer fean detal
natura,vÍan los omesdellas,en las mele
requiric duo
extrema , yt
traditBald.in
L1.col. 2. Ci
feruus exteros
zinaspord cda maldad quehan en £ al ERES
pueden gela fazer perder, mezcládolan dacomdere
pria emenda.
con otrascolas. Den
4Ley.XV111.Como non Vale la compra que ome 39 Valet made
tioréí alienz,
desea e mf (de fedemens (cié
a Afucofa mifina/ningundo- ter ca cuiéta
me nóla puedecomprar. Eli nóagitdecui-
lacóprallenól €tionenifihoc
2224) por auentura la cóprallenólo ouenerir,fed
fabiendo:deue cobrarlo qdioporella. 1 ignoranter
Ecftofeentiende:quando la colaes to 38% ad pres
dafuya.Masitotro alguno ouic[le parte
en ella yaldriala vendidaen tanta parte
tiam $ inter
elle cótra ven»
ditorem, h. de
Z E z Habuitorcunt
quíto esaquello qesageno e nó fuyo. ¿.exempto.
Perofiyn ometouielíe cn fu poder,o en de
fu tenéciaalgúa cola que fuelle de otro
aquel quehala propricdad, ecuyacsla
cofa:bien podriacoprarlatenencia que
$. fi vendicor.
dea0.empte
k za vendida» y
Concor.lurem.
el otro auia cnella.E valdria tal védida. aleman. fide
A e cótrahé.emp.
Ello mimo dezimos q a cios
fuc[le tenedor dealgúacolacomprallc exiñincerition
deotroalgund derccho,oferuidumbre testenet cons
11200 rel alíe=
Gouic(fc en aquella cofamilma, de qel
cra tenedor q valdriaotrofi la vendida.
Ley. XLX.Como fé puede Véderla cofa agena.
E Ofa agena vendiendo vn o-
1cúvir. (F, de
víncapio . 8€
'meaotro valdrala vendida, *
¿Pero aquel que tal compra
Cin.in.L.1.C.devíacapio.pro empto.Gficconfequétertencbieurven
ditorad rei tradendam.).ex empto.inprincHf.de a£Ho.empr.quic-
quidalisdixeieglobin Lis quipro emprore 6. fe devfue $
qñresalienacriam mobilispolíer vendifinevitio furti.radic Bad:
quemvidindl. alienum.C.defurris.Scibi eriamponitipfe notabile
verbum,quód fi vendotibipoidenti rem alienam, firesnullo mo»
«do lpe£tatad me,neque ego eamtibicommodaui, vel aliter ad víuma
concefi,quód non videorex hoctibitradereremsquiacamnon ha-
beo,neque qualihabeo,neqspollimtraderc,neg; qualitradere,Sehc
quód.l.quedam mullenata Gull E dercivenadebecinicllg? de
eo, qui potelt concederetitulum efleftualem, vel deco qui habebat
pollefsionem avel quali 8: fecundum hoc non pollst emptor ex
talititulov(ucapere.in contrarium tame videturtextán. non folés
$.quod vulgo.ff:devíticapiosy bieumad hoc ponderat Pau. de Call
contra Bald.8c nota quodfi vendotalemrem , quam dicoeffe Sem-
* pronij,non videortunc venderenomine meo, fed procuratoro nes
mine Sempron fecundum Alexand.in.l.1.inprinc.col.4.f. denouí
operisnuntia.allegat.L.infamiliz.EibiBart.C.fmil. hercifc.Bald in
1materaadfi.C.dercivendica, Ecal. fifundimperfideicommilluma
ff delegayprimo. quodeft fingulariter notandum, E de feudatario
vendenteremfendalem,line confenfu domini, quod non teneator
adwadendum rem pracifesvideBaldán,5.kifadta.fi deten.£ue «cone
Partida.v. D
me dí tí non
fit furtiva, ve
notglo.io. Ji
in emptione,
$. item fiem=
toraff. coda
art. Sc alíjic
Quintapartida.
¿Scagna.Sequodidem Bald.notatin cap. de vaffal-
tárutionem lotharibenelicaalic.verlica pone quod
2 2 EComprafe:s. In emprore diflimguicur Fcientia velignorátiain vendis
torenonscinpinc.Kibinot,Bald.deinuclli.dercal
búremarledpre
Sedeuiap=-
plicabicur vi
desurg vendi
tori, cumhae
Ipernátrat,
remancar
faze*o fabequeaquella cofa queafsicó
pra,quenones de aq! que gela vende
ocreyaqueesfuya.E fifabe queesage-
na,maguer q la torne defpues por juy-
zioxaquel cuyacs, nonestenudo cl vé
dedor detornarle el precio ,? fueras li
quando getevendio fe obligo * quelo
tormalle,(1agÍcuyacraaquella cofalade
proc
Ñi cont E e A
Seatecpro: mádallecla cobrafle Maslinonlupick
hibiaseno. (e clcópra Doe A
a fe clcópradorquecrala cofiagena quí
princolum, fia
verki.fed que-
rocÍ emprora
prohi. feu.
na. perFre
do lacompro,citoncednó feriacl ven-
dedortenudo tan folamente de pechar
el precio,mas todos los daños,elos me
nofcabosquel: viniefen porrazon de
aquellave.adida que fizo. s
Ley. XX. Como non Vale la vendida quádo fe
defacuerdá.en el precio, o enla cofafubre que
esfecha.
EN] Cordar fedeuenen cl pre-
¿3 cio,clcomprador,cclvéde
Y dor.Cafi defacordaflen di
cua ciendo el vendedorquecl
* precio tuemayorde lo queotorgalle cl
compradornon vald ¡da.Elo
feriacomo fidizeffe el vi
uja vendido lacohipo:
celcompradordiseifeque non mas de
por cincuent «life ende la
berlaverdad.Mas Aidelacordaflen dizié
do el vendedor quee! precio cramener
de lo que dezia cl comprador cftonce
valdrialavendida.Otrofi dezimos que
fideficordalfenen la cola fobreq fue fe
chalavendidanon valdria. E cfto feria
comoftel vendedor dixefe que le auia
vendido vnaviña,o vnapiega de tierra,
queera en algund lugarfcñalandola-E
el comprador dixefíe que non auiacnté
dido de aquella, masdeotra que feñalal”
fcenotro lugar, o fidixefíe que le avia
Libitus,vule
applicctnr Ái=
fco,tang fecle=
re qualitam.
écidem tence
glosin.l.quem
a
tronarus,cui applicetar pr
patrona.bo.zo.col. y plo.in cap.dehoc.deliwonia.
4 cáiseobligo. Added: 'ndum.S. quemadmodum,C.de agrico. de
cenfi.lib.néproceditetiam fi corcraétselTer álezcinterdiótu:
fi exupcor llipulerar deberibireddiprerimw. itarcuerglofín diét.l.
pemadirodum./uperverb.8 emptor: $e «bacibilo. dePlate
«reneteriam Salic A A
emptor,licer glo, coin principas ds
8cboniefidei.de prohixalie, per Preder.tenuitcontracium ; ffcus ta-
men lipetererpretinmn,prafercecuremprori, vedixiin glo( precedé-
t,S: vult Loan.de Plat.iu.d,1.quemadmodum.colum3.
5 d AEfence. Adde.dl.ifundum. cum glo.ibi.Seglosin.l.non dubicarar
C.decnictio.Scexillo verbo viderarhac.l.velle quid in cai prirce-
dentictiam iemprorflipuletar de cui£tione , non agetad intere
¡m.vid.per Rech án fao trada, de iure
dolopor fu
-Ecl comprador diseflie que non 39 Sivendicor8s
endicn Uelmade - empter in re
entendieradcaquel mas de otro quea- inonisenon
ul otro home. valer vendicio
Ley, X X1.Comon3 valela viédida que fuere Eo da
Sacha ergañofimire védiido vna cofa por otras
| Aton vendiendo Yn ome
venditore ale
rente majus Se
Y) Pl Eo Emptote Mui=
E ( a Otro POr Oro, O cltaño eeledfivess
5 porplata,ootro metal ql-— ditor aflerar
(222 || quier vno por otro * non Himsiteg
valdria cal vendida.Otrofidezimosque 'dirio.hd.Cón
fivnomevendic[lcaotro algun ficruo, hide-
e fucffe fallado queera muger. E clcó-
prador cuydando queerávaron lo có-
prale que non valdria tal vendida, ma-
gueraquelquelavendielfenon fupich — Gzex, xx.
fe que cramuger:Efío múfmo feria que a E
E rejas EE itio wris pro
non valdrialavendida fialgunovédicl auto vel miu-
fcafabiendasfal guna muger por virgé — Meris pro viro
E Eo vel cormupta:
quelo nonfuellecomo quier quefifi- pvirginelció.
zicllctal vendidacomo ella, cuydando teveditre e
O ircóvaldia, $ fe corruptá, le
q cra la mugery v aldrio, BIMIBUer cas li pnoras
quenó fuelie.Otroli dezimosqueauió- — ui. Jechabens
do algundomedosficruos helyno de ¿uostemos
> dE 2 in venditione
vn menclter,cclotro,deotro,fivendicl — exprimit no-
fealgunodillos nombrádo clnombre
del vno,cel menclterdel otroficl feñor
erafabidordelos nomes dellos,aquelle
ravédido quenombro: maguer.errafle
J.inveadido»
mb?.f decón
traben.empta
men vnius Se
alterius artifi»
ciú li empror
(ciebat nomá-
panolatuseric
véditusiigno
enel menelter.Mas finon fucfTefabidor — rabat artitex
de losnombres,cftoncecllefera vendi- ¿3 eo
doque nombro por fu mencller, ma- e dpororro.Quid 1
guererraflecnelnome. li ves
Ley. XX11. Como non deuen Vender armas de
fufiesnin de ferro a losencinigos de la fe.
cicionibus..f
Es Gros, nin alos otros enemi-
AS
gos dela fc.Otrofidefendemosquenin
deadlio.emp.
$ Uraldriz.Nontrgoinviflocafi agitadiione ex empto,ad refoluen- z
damvenditionemlicér contraria dixicglo.in,lalioquin.fdecontra
hend.cmpr.écfequicorina.Lintellcétu Azo. de quo.C.cod.infom
ma.coluun.q.vertifecusfipurarem, *
h Wesfcrnos.Appobar glolin.lin venditionibas, fuperparte .ablen- +
tem.lEeod:
Ulex,XXIL,
30 HoNlibusfideinon debentvendi arira 18 viflualia arida (ue liqui-
a,nce funt portanda inimicisfidei qui contra nos habene guerrann
8ccontrafaciensperdit bona » corpuscltad mercedem regis, q
ell modasproditionis, Venientibusántern in egarionem vel caufa li-
tigandiadterram no(lramvendunturviGualia,
1 arma Esiam temporepacis.vtincap.ica quorundam.dk,c «ad liber 1
rádamadeludz.6;Sairas
EIESAR ma! def sa de fier- , “odeme
EN EN ma defulte nin de ficr Edrlaliendes AS c.
US Nro nó deué véder, má pre- — Sdésemprore ¿hs
dE War loschriftianos alos mo Etareputanté debanid:
A cam virgind.
2 a UNilesllene. Adel.
3 b UTrigo.Approbarglo.
quodtempore bellínon licerdeferre Sarracenisviétalia. de adde.c.
lim.deludz.5:Sarra.vbiidem eciam Scdealijs mercibus tema
srengarhocnon liceclecundá glo.iu.d.c. quod olivo tem-
quod:
porect
Pore vero pas
cisnoneltpro
hibicum ni
ficrecia difpé
dium chri(tia
norú,veluti fi
Sarraceni his
fe muniút ad
puna quía
inípicio belli
haberur, vecé-
us belli, Irem
in locis fubie»
étis Soldano
hoc non licer
etiam tépore
pacisyuthabes
tur in extra=
vag. Cleméis
quinti . inci
pic multa in
communibus
Sub cito, de ue
die, SSarrac.
€ Pianda . Et
fic viétu:
tum perr
hoftibus ven=
disquando ve-
>
niune cauía le
Adi garióls Sc hoc
corte addicila.lad
pe didtam.la.C.
quiere
ta.non del
cion.Etficnon
ell propric,
ditoskadpio:
ditioniproxi-
mam.vehic.Se
in.l.nemo.C.
nOT-ÁNge»
QUiex,XAJIT,
ge Damnú Alas
crum rel ven»
dite pertinet
ad emprorem
perfeéla ven»
dicione ctiam
ante traditio»
mé: mili aliter.
conuenit , li
prowenit abf-
quevendicoris
culpa.had.
10 Eon efesiculo,
Titulo. V .Delasvendidas e compras.
jenaspartica.Eul.4.titu, 1partit.q.
.1a,C.qu resexpor.non debe, £chabes hic
guno denucftro feñorionon les lleuca
ala fu tierramientra guerrearécó muíco
trigo Pnin ceuada,nincéteno, nin olio
nin ninguna de las otras colas eviandas
có que lepudieflenamparar, ni gelo vé
dan,nin gelo den ennucltro leñorio pa
ralleuaraluticrra.Pero porbiétenemos
quelos qvinieréanucltia corte en mé-
faferiazo con pleyro q les vendan laviá-
da,*Gouieré menclterparacomer, opa
rabeuerde miétraque y moraré.E fi al-
gunocótra cflo fiziere,mandamos que
pierdaporéde,todolo que ónierc,cque
este fu cuerpoamerced del Rey. Cadar
armas,o fazer otra ayuda, alosenemi-
gos dela fe,có quefe puediamparar, cs
vna mancracomo de traycion.l
Ley. XX111.Aquien pertenefceel pro, o el dz
Boyde agilo ¿es vendido fi fe mejora,o fe empeora
PV mplefe la védida en dos ma
(E ncras (egund diximos enel co
Ei
dE, mienco deltelibro encftetitu-
lo,ec lavnafe fazc en cfcrico, la otrafin
el:c quando la compra fe faze fin efcri.
to,faucniendo(e cl compradorSconcl
vendedor,el vno delacofa,e clotro del
precio:déde adelátc,el daño quevinicl
fecnlacola, es del comprador *. Eo
mefino dezimos, quando fefaze por
élcrito, que luego que la carta es aca-
bada, e firmada conteftigos, denle a-
delantecsel daño del comprador: ma-
guerlacofa nonfea pafadaal lu poder.
E cfto feriacomo fiouiefle comprado
algund ficruo:o otracola qualquier. E.
defpuesq lavédidafucife complida,en
fermarc,en guila que pierdaalgúd mié
bro,ofe muric/Tcin culpa delvédedor
ofi ouieflecópradoalgúaotra cola, cla
quemallckfcgo,o fe derribafle toda,o
6.
1 £ Esincferito. Adde.l.cominter,C.deperi, Sccommo.rcivendite.
35 Geaveniend
conuentumellinter parcesdere Scpretio 8tconfentu, vthic «
1.vbiglo.C.de pericu.Scommo.rcivendi,
/ . deemprio.Sc vendi.
4h Goelcomprador.Az
nitinifta maceriaregulamnorabil
idear perfedavendicioinmateriaifta,coip
.5.cuntautem a inflita
infumma,C.deperica.S:commo.rei vendi.po
1 quí ipfe dicit perfcétá rotun-
dam, Scquadratam que talise(t. Cum védicio:ft pure fineferipris
corte(pedei,que degaftarionemnon exizit, omne periculum (pe=
¿tatademptoré, excepto caftapublicacionis,nilipaftum,mora, calli
ditasio
declarature:
didtamregulamma
ener ibi decaras queden regule Scam
'alcum quacuor!
(equentibus.Bcex.).39.inftácod, $e
d.perglovn,l.neceÑla
$. quid fipendense. fido
peri.Sccómo.rci vendiduperverbapericulo.Sefinome vedat cuíusfic
periculúvid.lmomé.cum.l fequenti.IRdehared.velafiio.vend.
1 dofemricfe.Adde.Lfi.Cadeperi.Kcommo.rei vendi.
k Quemaf?.Adde.I.penul.C.cod.
1 € 2uclapro.Quod dittumeltin periculo rel vendita in
e ¿incom-
modo, vt hic.
Scinidoly.ctá
fit cómodá
forrun
Lhabitacione.
inprine.Scrra
dicBalánrub.
Ciconadfin.8e
gd fi venditor
añ tradicion8
rei. cópromis
fiecú quodam
extranco : Se
ga extrancus
nó paruitíen-
tentiae-arbitri
venditorcófe=
cutas ell poc=
mam an cedac
cómodo em
poris, qd fic
veditorconfes
cutuseltzBal.
parte della,o feempeoralle de otra guia
fin culpa del vendedor.E elfo milmod
zimosG feria fi la cofa fe perdicffe, o fe
empeorafle en otra mácra qualquier fe
mejante deftas, que aucnic[lefin culpa
del védedor.Ca cneftas colas, o éotras
femejátes dellas,cl daño que viencenla
cola comprada feria del compradortá
folaméte.Otrofidezimos Gcomplida
feyendo lavendida,enalgunadelas ma
neras que de fufo diximos,que la prolg
defpuesviene ala cofa comprada, feria
del cóprador: ma guer la cofa nó fuef-
fe palfada a fupoder."E elto feria co-
mo fi ouiclfecópradoalguno cápo , o
viña,c delpues q la védidafueffe fecha,
ucnilaciedos acrefcicilenla colacó- tener q nó in
prada cn algúa partida de tierracnque o a
auinieffen "arboles ,o otra cofa,porg co.qahacpos
fe mncjoralleotrofiquado védidabicl na¿puenit nó
> E exreledexcó
feacabada,valela cola.cien maraucdis, compra. Bcvia
edefpues deflo por mudamiéto delacó a do-
Ns Sea oo. I.ftora
dicion del tiempo. valiofle dozientos temoddi tud
maraucdiso mas:caquáto quicrqfeme ¿libus. vbibe.
joraflelaco(a, defpues q lavendida fea >
complida en eltas maneras fobredichas m «fu podero g
ocn otras femejantes dellas:toda lame Nócrgorequi
viafera del cóprador:Camuiladacola Pftraditio ei
Joriafera ¡el coprador.Caguifadacola adperferiione
es,Gcomoaclpertenclcc el dañolegúd a
diximos,fi lacofafe perdiefle, o feem- an ta
peoralle,que le pertenezca otrofi la me
aliquosporcos degregc,
Jaioné dñijre
graf tradiio,
do en las cofas que fe Juelen citar;o pefaryo me
dera guftardefpues que fuefJen Vendidas. citadas,
e peri. Scómo-
==e cóprador maguer nó fcala : túcpe-
cola q cópro venida alu poder.Peroco Pron dideh
eferguafitadicaytin..q Gneques.ñin co ela Gvediciibi
quafdamtrabes pendentes in nemore, Sctufignallicas ¡ud figna-
y
1 6 Avisicfin.A ddenlidquod.fF deperic.Eccommostci vendita.£.$. y
cumautem.in(litu.deemptio.Svenditio,
nzautmelaracioní pueniésípectarad veditoré,niñappolito termú-
noad hocfaciedá fueritemptorin mora: aut non appofito termino
vrin.Liraditio
Ldaño gacaelciere enla co,
rel. vendiifor
proris.Sidefi
culambhabervimtraditionis, Se fi ved
o Av alifesdeJicut.C.deafio.empr.Scl, cumpro pecmnia. C «de yo
xequificusnó gufler,ponderet,fcu méfuret: quocalu pt eta alij vés
peticulá, cer
quo ad tanf
Joriaqueencllavinicre A
TLey.X XIMI..Aquien pertenefceel pro, ocl de
mib*.C. depa
Qis.8cadde.l.
sé la defpues q la vendida es. rev
A Porno tiori ergo et
y) complida, diximos q es del ¿-qicédá ye tras
fas yagnó feria afsi.cafialguno cópral haberctres yp
tradira 8e he
Ectafignallicos,videortradidi(Te.vti
bri.colulicer fecus dicatia fignatovino.vid.
folurio. dex, XXIIÍL.
amlorcbusquapóderantvel méfurávurpericolú ante guftú póderaio
Partidayo Dj
20
Quiuta partida.
dere Ecfiminusvaleatteneruremprorcia Iré pát expenlis emptoris
«corlucere vafa ad pontdises empres, Et 100 inuenerie vaa Sefua
fintíibinecefTariapro nowis fvuEtibuspo ncalleíen funde
reremadpondusvel menfurávás « resvédica múlareé fem
ponderctpesiculúperónetad védicoró vero plus vel minusin valo-
xeresafcendie:
Imputacar ema
prori. ltéven»
ditione pfefta
ñ tradio
vioné dánú 8e
cómodi perti
net ademptor
16, 0ifidánum
euipa vendito
vis contingare
fevino,a o gingibre,o cinamomo, o al
guna delas otras cofas lemejátes deftas
que han losomesporcoftumbre delas
uftarante que las compren,cfitales co
(ascomo elas le vendiellen porpelo, o
por medida, fe perdielfen,o feempeo-
raflen,ante que fuellen gultadas, o pela
hocdicir, 4 s
1a Qinlneeli- das,o medidas, eftonce (eria el peligro
e qí véditur Ñ
del vendedor,c nó del comprador: ma
guerfucílen ambos aucnidos en el pre-
cio.Masfi delpuesque fueflen guftadas
opefadas,?o medidasfeperdielfen,ofe
empeoraflen ferizel peligro queendevi
Án genere (ub
alterno, ve in
vino talis cele
Le veldolijmá
fielfer ingene
se queda
mo Inoncadit 7
tradiar*depe= MielTedelcomprador,Se non del vende
réptioneyubde — dor.Pero fife auinicifen elcóprador,cel
terioratióe.: E .
Srneiress vendedor,encl precio efeñalafíen dia a
que guftalle cl compradorla cola, cen
quelapefallen:o en quela medicilen, fi
el comprador nonviniefleaquel diad g
feñalaron,c defpuesdetto fe perdicfTe,o
femenofcabalíe : entonce fería el peli
gro del comprador. Masfipor quentu-
raacaclciolle q elvédedos,e el cóprador
feyendo aucnidosenel precio nó (eña-
lalTendia* cierto en que guftafle cl com
pradorla cofa,nin englapelalsé,o lame
dicfíen fegund dixi “lonce el ven
dedorpuede fazerafruenta al cóprador
»b dopefada
Vale hc lex
fufiicere folá
degullacionó,
vt omneperi=
culitá deteri-
mos.
e delanteteftigosque vayaaguítaro ape
cl far,oamedirla cof que le vendio .
» dixicin non loquilierc fazer, dendeadelante, fi
lacofafe perdieffco feempeoralle, esel
..rei venda . A
peligrodelcomprador.E aundezimos
Lficut.Co
dealt.emp. de
ibidodr.fedivédaftoti vinil q eNintall vegete ad rarionédeca (oli
dorúyp qualibetíalma, vel p quolibercorbe,an dicafeunovendicom
in(pecicyvelad menfurá:quelbocft mazoi effect nú lidicacur q he
inípecic, (tatimelt pericaliemptoris.ve5,. pai. Senor. glo.inda.f
deperi.¿ecómo.reivéd,Si vero nonin (pecie,fedin ;encre vel ad mé
Surá,tic pceditquodhi -habefBaldmonctil.q.¿in.ficut.
C.deagilo.empr.Kprimoarga:t o videstvenditó adhue ad menf-
rá quia pretideclaracio pédes ex méfura. cócludittñ in cótrarióimó
gp talis venditio fivin(pecie Sc tuncvidetvenditó ad menfurá fuez
posea ¡curvédo tibitotlalmasvinicxtali vegere velex tali cel
ario gacú fiatlecúdicú (ab formamenfara fubllantia forma mate
size Scontradtus eftimipfa menfura y nó ell qá venditurtotá viná
vegetis cútic menfuratio nó venitad lab lfantiá :fed ad declaracioné
folluspretijquod in feiplo certúef tá naturaliter dp anté geomenti-
cásSccú dicto Bal.tráficexiáibi Pau.de Call.Se dicir tenenda elle mé
tiperpetuo hzcy ba Bal.quiaex cis declaranturinfinice.l.Kfinciplis
defacilicrraretur.Eefortelecundú eú multidicerentcóraridimo y
qualitercique de menfiratione fitfadta mentio dicarur Faétaad men
furá.Saliia.d.|.ficutretulichac verbaBald,¿ctener ipfe cótra Bald.
moueturgatoralevininócltappriarú gd requirifqi ve (pecies ven=
divuríed qualiberméloracíl apptiata, Se qa-ll.dicúe vina ft vendi
tumad menfurom Scnon dicunt duncaxat Ái menfura vini vendita:
funtqualiifladuo fine paria Sea: quipollentia cogitaquia pro diéto
Salic.facir.l2,C.de peric.£ccommo.rci vendiribi cum aut? vniueoo
fusa quodin ho: 'arpolituin venifTe fine menfitra, Sec. licerSali,
d.Lpro fe nonallegenfaciteriam 25. infra co ¿bi nonlaspelando,mi
e elcomprador Limita mifi periculum eMufionis accideretex viñiove 3
getis , vequia
Circul'eratma
Jeligacus, vel
vicio(i
tunc periculd
effer vendito
is, quimaleli
ganitvel vitio
lim circulum
oftit vegeta
EcadaBalin
LícutCe das
quecl védedordelpuesquectta afruéta
ayafecho, quepuede venderfla cola a
otro fiquificre.Efialgo menofcabare
cnlavédida,cstenudo clcópradordere
fazerleaquello,queporeflarazó meno
Seabarc.Otrofidezimos podria mas fa
zerel vendedor, quefiouiere menclter
aquellosvafos,en q tuuicllecl vino , o. fio.emprper
ess EEE L renetur, 3.41
otracola q ouicfTe vendido Gpuedealo vas. dead.
garotros,acoflac amilsió delcóprador cups asa
5 A e
Efipor auentura nó fallalTes valosalo oc ed hqua
guero cagllosqouiclfevédido fuefen efdie i
y ¿ouieTende. -aligua celya
detalcofa,g ouieflende cogerotro fru: Clos pla
toatalcomoaql,cnólo ouicfleengme imputari ven=
ter:alsicomovino,o otracofafemcjáte: iS .
eltóccpu ede echar enla calle,o enlacar ona: en
rerapublica,aqllo qalsiouielfe védido «proré.facit.l.
cfandolo,o mediendoloprimeraméte - Farisnache
echádoloafsidefuera.Ecfto puede fazer
el vendedor defdel día adeláte «pes laa vinil 4
fto gviniefle el cópradora medir,o 2pC aquel dit. Ad-
farlascofas lobredichas, delpuesq fuea dedladacio. 5.1
frótado q lasviniclicatomar,alsicomo
pervenditoré.
Mdcaltemp.
fobredicho cs.E lo que dezimosencita e Usñalafendia, y
o AS a
meshanporcofhumbre de gultar, ode peri. Sccó.reá
vend. Keo.ti.
medir,o de pelar.Mas filavendida fuel
ES , rulibas icet,
fefechadeoro,o deplata,o de ciuera, O £ arender. Ad: 6
de otra cola femejante , que fe fucle
vender apefo, oa medida tan folamen
te,eltonce dezimos , que fi peligro al-
guno acacfcicfle an aquella cofa, perdi
endoletoda:o parte della , ante quefca
deperica
reivend.8nó
Stelligas q vé=
ditorpofsit vé
deseadínicó.
modú tanquá
contraóta dif
folutoex quo empror noluit venire ad deguflandú vel menfurandá
qaimóadhucdurarcóraf? quoad ei indillolubilitatem, fed permic
tirhocilta.l.ad minusincómodú emptoris gafibimelius ell q ven=
daturpervenditoré á q etfdatur. $ hocpaterexifta.Li verbisleque
tibas.eÑialgo,Sc.Bparerin..$.licer.vbi Bald, de hocnorat ad deci
fionem culuídam qua flionis dequa per Mauhaum de AÑidlisin
decifio.Neapolicanisdecifione.nume.29o, $e hocidem patet in fina
huivs.Libiocrofirafezare.8c.
y CovonfallajeSiergor
hi Esfonce.Pluracrgodebent cócurrere antej. la
primo denuntict,cp veniatad deguflandi vel appendendit aut men-
Turádam,quod procedit exar it dies fturuta ¡lic ad degultacione vel
méfarationevt babe. Luf.licer,Meo,qextin hocnó reperitalibi,
fecundú Albe. fiex legati caula.col.4.f.deverb.obliga.
E habesetíáhic dit,ásípuesd fueafirontado.Lé ven
daríi pótanteg eFundar, Iré q locervalaaliapriusfica reperíar 8 p
habeateaneccifariapro nowis frudtibuscollizendis, vel ad ponendú
fina.kkfequenti.queincipichee
itaaduertetamen quiaylo.in.d) pervesh.cómodiustener
nó elliedenecelsitare qp védarprinsvelloceraliavala,(ed q hoc br de
cómoditatenó aút q véditornecefsitetadhoc 8cidg elit de mece hui?
1.cumdicirpuedavéder. $ vid.quod dixi.3inglo.monfallaica,
1 sr fuele¿Nontamen ¿exigir deguftacionerny ,
losficltmercacor.vcinaiét La,
Titulo. V .Delasvendidas e compras.
10 2 UoAntequefen pefada Intelligeniiperemptorem Nleteric quo minus
metiatur y y
mo,reivend.
nb Gcemejoria. Mad
appendarur.vtin.1.i peremptorei. (E. de peri. Sccoms
.5,l:2.C.ccsnaim fiemproreltin mora cius ell periculú.
lt valde fingularásin hoc $ earn habui defalto in
caufaardua Senóitabenchocreperitexfilam de jure coi licer Paul
de Caltrain.
cit qa
hic haberar,
fcilicer, quod
Jicer venditio
vini velfcumé
tifar ad men-
furam Se men
furacio adhuc
nó bie fattas li
cetaf méluras
tionem per
culumnó per-
tinear ad em-
prorem ; guía
quoad hocvé-
dicio non dici
tur perfcátara
men quoad
augmencun
vel diminutio
nempreti[con
ferur perfcóta
Belli preti
um poftea dí
aninuacar
hilorainusem
tor tencacur
foluere preti
um conuens
sum Sci au
ut non to-
apt
mento ie la
ero emptosis,
nótamea hoc
¡ta bene pro=
bacur inilla,l.
ficut in ¿faz
ideotene mol-
turmmenú,
Wee, Xx,
¿o Ulla que fine.
óderevelmé
fura vendun=
tur vefcuétus
vnius vinez,
pelada *o medida, quees del vendedor
el peligro.Perofirafezaflen, o encarefci
eflen,enaq] lugar,lasotras cofas, q fuel
fenatales comoaglla, lamejoria,Po el
menoscabo que auinielle porcflarazó
feriadel comprador tan folamente.
Gl XXV, Aquié perrenefco lu pro, o el daño
delas cofas fe fuelécótaryopefaryo medir,quá
dolas ved: a Vista fi fe empeorá,o [fe mejoria
SETA Viencalas vegadas, q algu
Ni yy nas de las cofas q le podriá
pefar,o medir, q las véden
losomesayátadamétea vi
fta,nó las pelando,nin las midiédo, afsi
comoquádo védevn ome a otroel vi-
nodcalguna bodegaro cloliodcalgúd
almazé,olavuadeal gúa vi 0 OTTACO
fa femejante.E porendedezimos, q de-
£pues que el comprador ecl védedor fe
aujené“cn el precio fobrealguna de las
cofas fobredichas,o otra femejante de-
llasfaziendo la vendidas vifta, a aísi co
mofobredicho es,quefidelpu
fe pierde,o le menofcaba ocucarelio la
colaqueesalsi vendida, quela pro,o«l
daño,es delcomprador tan folunente,
MZcy. XXVI. A quien pertenefze el pro,o cl daño
delas cofes que fo Vide fo condicion fi fe me-
joranyo [eemproran.
¿239 Ondició leyendo puefta ex.la
ES] vendida,filacofa qesafsivea
24 dia rempcorafle of ruejo
ralcante Glacódicion feacóplidayefto.
ccel daño de aquelempegrariióro,o la
pro,pertenefce alcomprador.Maslila
q
veltotua vinumpenus,vel vaíis: damnum vel lucran Ipeftatad em
ptoremetiam ante
10 Qseanienen.Licornon fiar dezuftucio quiaeftvendit
1vinacin princi. i
glo.éc Alber
»d Eunvifaldeftronad menfiram.velap
nilasmidiendo.Sc(icperiftam. | videturdeftrui did
ionem.h.d.
infpecie.vtin
-costicl quis vina, vbi
« cómo.reiven..
Terdeguflarione,
EL
nonlaspefando,,
1 in. defi
a cut.Codeadlio.cimpade quo dixifuprain.l proxima. glo.t.
Olex. xx pda
34m Reivendita fubrconditione damnum 8clucram pendente condicio
nepertinerad emprorem,nildererioratiototam rem ablorbcac Pri
rercafi contrahrentes decedantcondiriopependente Epolles condi
tioexiflar:heredesobligaruradimplere contragusnlicur defunéias
fiviueret.
1 € o alcomprador.Intellizefi condicio aduenienóalias.vchiccolligitor,
8cin.l.necelfariosin priacip.fFade peri,Sccommo,reivenduvndeifla.la
Sumpractt,
af Uiarendida.Quíl
nprinc.Schabeturac fi pure contratas Fagtas fiifTer.
xi balneum.f.quiporio,in pigno.habe.Scl
Ineceflasi
potior.S
¡lam contraftaemprione in preteritum. vtin dic.
luca
frácad.parti.ubivid.que dix.
Ulex,XXP IL,
amSivenditor eftin morarem tradendi $ oblato prerí
21
o per emptorem
noluitremtradere, periculum ell venditoris:nifipoltcá co moran
purganteemptorrecipere reculet.bad,
jo.Nócmtencivenditor.
cola fe perdicfle, o fe deftruye(le toda,
porqual manera quicryel daño feria del
vendedor,maguerfecumplicffe la con
dicion delpues. Otrofi dezimos, quel
fizicilen algunosvendida fo condicion
eantequefuellecumplidafe muric/Tecl
comprador, oel vendedor, ambos, o
qualquier delos, fi defpuesque fucilen
muertos [e cumplicffela condició, val
drialavendidafe ferian tenudoslos he-
rederosdellos,delaquerporfirme.
Ley. XXVI1.Aquien pertenefie el daño de la
cofe vendida,quando por rardanga dela nó en
tel Vendedor fcempertaffo
3 [circa cl védedor
y
136 ibéide dar centregarlacofaalcom
9 Btorador quel vendio, defpues
que fucilen aucnidos en el precio, ficl
comprador le afrontaffe, ante teftigos,
que ledicffeaquellacofa quezuiacom-
rado del: e que recibielle el precio? de
Íla,combidandolecon el, e móftrando
(puesdeftofe perdiclTe, o
feemproralie,feria cl peligro del vende
dor, porqueesen culpa, porrazon de
talterdanca Pero fidelpues, defto qui
diefle el yendedor, dar lacofaalcompra
dor,ante quefucíle perdida,nin meno-
fcabady:e el quelacompralle, tardafíe:
que lanon quificlierecebir : fidefpues
delio fe perdrefle,ofeempeoraflelacola
elionce feriacl peligro delcomprador,
porquela tardanga poltrimera,£auino
poríu culpa.
glinclem.tapesn verb.necelfaio.deverbaf
Ydicit Sel parte pei oflerat nódiex ¿pto act
verbúslmiusnra.L.cá diciccóbidido cóel,qdverbú
nó requiratq aligd avenditoreex:
Petr.de Anchascol.;znincipicvilis diligéter.idacih
dolecmoftrandogelo, denorátcódicionz.!.(ituex
harewvbiglo.S Bart.S ficnóalitervenditordicatas
* offeracurpreium,vehic habetur, Secúdointellige
bitadepretio dato termino ad (dt
folutioni
lere Sex quo dedittera
xri.neque quod hichabe
tienepreti)conllitueretarver dicorin
Caflinad.s.oflenifacic.1. 8 Lvendi
h dorofrendogelo No crgo reqelvurpacta
daturvehieVides.Sed qdfierfinócófidúr de fe qa
foluere primi resfibitradafneq;véditortradere
foluafadievtperSpec.it.defeqCpolSfuétin ve
feáflreturfitio mumerato veloblator:
St cauces (ibi rradacurfed refpoftuconílico
rafuflicit y in terpelletar Si fiatoblatio, vehicdic
¡ UT ardanca.Adde.l.cú inter.
k AT ardanga pofirimera. Add
norayita ell
Lo.
Pastida.v.
¡atíe opponal, $. Loc.
pair
diter.qd intel
peri.Kcómo.rei venda
traditionércinifipri*oferai(bif Y
«l.fulian?.5.ofFerrisff. deacti.empedieosti, de
perentisrom (1
drá com
Mituerurdaro
¡fecúdi Bal.
in.L co. vo
quaro quid
cftlegatos, Ca
devtur Sifra=
Ai.legaro. Sá
1.fivradicio.co
Xa3.C.deadt.
empa
Cadel
pre
offer. Ktenet
ditorgin m
a ego credos
reverioremo=
pin. Fulgo. q
te
net Deci.cóf.
ambindl
Nelica
vétur póderás
Eto ole
tig
dlqraopeit
Aparte, VEnte
¿5 offer
eltm
gerídia cóbi
arte fEdeaca|
orofosniilibi
si fidoselfer ha
ionésnam tic cú venditortencal
procederdifp:
¿imo ex lolainterpellarócablzucobla
dl
den
enpr.
luar q resf
negsemprorvale
rm ibi precio
lin. vulto res
pe veemprori
endicoré hn mo
ir,
8olp finequíEeo. 3
Dúj
+ Acceduntvenditioni domus empre
12
fequiturideverb. obli
¿nia depornisA
Quinta partida,
+ Scquod fingula'ter notar Inmo.
'plasdicuntquidam.
Klex.XxP ILL,
que confireuerimt accedere
ad ciuslervivió, verignacii (eparata que priv in opere dom ltabáre
ecos Ki nó (la
bant
la refectionis
3bierant dedu
dad.
Arutregar Sed
quid li vendi
ñ non
Gb pre
zm sradi
die emptori
sé hoc palo
ne
cultu-
Ya) vecfftext,
nowabilis.in.
veditorex bas
veditate. (E.de
hure, velaíli.
vendivibiguis
icon
fineplexiflervealienú. Sic, Bald i
veifnonoqueritur.diflinguit q aut vádicor el
¿:potellnegligereculcura Scidéf nó obralit erar
ingredifundi,vequiavenditor cóllimuitÍe precario poli.
dere vellicentiá deditingredic
talispotellastruncfi non a
¡equepofTer deferere cuftod
Senondumeradital
rod lxpe. firesfidecontral
a.lfimora.cola.££.fola
.venditorexheredira
:a.col.y
nonfeconlliti(Tetprecario pobiidere neque dedifleelicentiam
«edi poffebiongex quo emprorillam polfet patere, Se adipifci
emptori
l
d
Lan
Ly. X XVI17.Que cofasye que pleztos fon aque
dlos quedexen fazer e guardarlos que venden
ECOmpram
N Agardeucelcompradoral vé
dedorelprecioquel prometio
(ES e aquel quefizo lavendida,de
ucalotro cnrregarsenaquellacofaquel
vendio,con todas lascolasqpertenezcá
acila* o lefonayútadas.Onde dezimos
quel vnomevendeaotro alguna cala
quenon [eentiendeque levendela cafa
tanfolamente:masaun lospozos,* e las
anales,e los caños, “elosaguaduchos,
etodas lasotrascofas,q foliá feracoftú-
bradas para fervicio de 2G!la cafa, quier
fean détro enella,o defuera.e Otroli de-
zimosquelosladrillos,c loscantos,e la
reja,e la madera G cftuuiclTen mouidos,
opucitosenla cala vendida li fueren de
aquella cafamiíma, nó lospuede Hleuar
elvendedor. Mas fiel vendedor ouicile
comprado cal,o ladrillos,o teja,o made
rayo otracofa femejante,o lo ouicllcto-
mado empreltado:o gelo ouiellé dado
maguerlo ouiefle y aducho,con enten-
ció delo meter en lanor,de aquella cala
cótodo cio, lleuarlo puede cl védedor
aquello que afsiouiclle aducho : e que
nonouieremetido enla lauor.
Le). 5c XIX. Como los alfoties e tin jas forer
adas que estan en la cafá Vendida y denen fer
de coanadin
¿Ey L£olifpara pan que fuelle fe
era cho de madera,cque cftunic!
2) lefincadoenlacala, q fuelle
Lfitraditio.co.(i.C.deat.empti.
lic emprori fidó,
poteltare
á
SS)
lipolfeGioné, tñinon eracemptori
¡non potelt negligere culturam ficu-
caltrivéditi velalteriusrei vendita
de aétio 8. cires.eo,tito, $e
videtur tenerePanl,
«Bal. nonalleget £indu
fi culpacius argueretur» Alexstí
senercótra Bald,SPauin hoc, im9 q Sifiven-
wenditor.!
rad culturamfundi.Sad diétú verbú politum
lponditqyintelligaturde culpa commilla circa ip=
ib ffantiam rei non ficirca(ruétos proueetiam intellizieglo?.
udicorin verb.argu
reipafisseltco
¡umd princofide verborsobli
-quiaaliasnó video bonúrelponfum ad dic.l. venditorex haze
ec.évid.adpradiótaque nor.Bald in
cur.dumi dici:quódfruQuspendentes qui
umpiallegar csiam Bald. Angel. 8 1mol.
mihiplacent diéta
litraditiosq:to,
b Urerrenezcanacla Er tenchiturcrió ad fruétus quospercepitintiperfe a
tocentraftayendicionisfructas pertinenzad emprorem.ytin, fra
Etus.f SKincellige E dil reibiper Bald. Sper
Parade Calt 154 h ncoppono. fade
adio.empraadde etiamque notar Bart.in.d.l.Julianus'$.oMerci.cod.
+ cit.diquahas
bentur S no=
tanturinal.cu=
rabit,C.eod.
Upezs, Adde 3
Jfundi mihil.
verfic, caflella
fdeaét.cmpo
Sc quid fi pa
teus fit inter
duas domos
venditam,fc
cet Salió.
La.verfo depu
teo .fE-cómU.
diu
vendida,o que fucffetan grande, quefe
non pudiefle moucr,o tinajas paraazey
tc,Gcftuuicffen otrofi incadas, o foter- e
radasto las otras colas femejantes de-
ftas,non las puede lleuarcl védedor.Ca
entiendefequecftascofisatalespertene
[cen ala cafa,e porende deuen fer delcó
prador.Mas todaslas otras colas q fon
mucbles,c nó fon ayútadasalacafa,nin
lepertenefcé,lon del védedor, e puede
Laslleuare fazer dellaslo q quificre: alsi
comolos almarios,elascubas,e las tina
jas quenon cltuuiciTen foterradas, e las
otrascolas femejantes.
Ly. XXX. Como los pefcados que fe crian en
verficu.quero
qdliinterdo-
amum. decon
troucr, inue-
las albuberas delas csfes que vidielas orrasami ¿
malias Jcrianen ellas denen fer del vendedor. A ddeLlimes.
RT Vente,o alberca feyédo en $.
9) la calizo enel heredamiéto deaft.empl
Bevenit cta
Ed q es vendido cl peleado
SAC E8) que y fe criaflle, e fuer y £a-
Hago ala fazon que la cala fe véde dene
fer del védedorbien afsi,comolas gal
nas:e las otrasaucs, q fecriñon lacafa.
fo miímo dezimosde las beflias, que
hanlosomesacoftumbrado de criaren
fus cafas,elo que diximosentas leyesan
rotaper quam
tio dominíAc
carla
te delta dela cafarentiendefe tambien de e A rs
calfillo,o decortifo,odeotramoradadl andeadi
quier que facfle vendida. empt. ad hoc
écadid quod
Matim fequi-
Ley. XX X1.Como los xaharixes, o los moli= tim
twrimifla).
mos deazeyteso bodegas con tuajas que fon
en campojo en viñiayo en olimar que fe Vende,
on Jan del comprador, fifeñaladamente ná
lenombrare en la carta dela vendidas
lex. XX IN,
20 AEdibus afi-
xa K valo fub
a lunt vendi-
lcaétio. em-
:temprosisilla autem fu non fune
ocdicir.Habuicorium á. funds per cotum .
to
pio.
£ a foli.Adde..granaria.f deadtio.emprio. Ecod.titu.l. fivendie 1
toro
y Uojorerradas.Addeadolia.ffadecontrahicnd.emprios 2
Ulex, XXX. Ñ
¡Onis 2
cum
amPifecsinuentiinlacu vel fonte rei vendita tempore vend!
gallina beflizefamevendiroris,hoe dicic. Concordar.l mag
Eequenti fdeatio.cmpt
h delpecdo.Adde.llimes.verlipileesaurceo.cum.l.fequenti.fdeaco y
empraveniuntenim in venditione ca tabtum quee fant de natura tel
vendica.vedicit lnnocen iterisadeiure patrona, de Alexi.
ini yá princicol peicdeacquirpolid,
Ulexo,
SI,
am Acceduntvenditioni qui funtcanfarci vendite ín caaffixa: $ o>
ciamfinon funtfixa :Sciamfcruicbantelus víuiyefuntpali pro lecá
disvibushoc dicit,
a
Titulo.V.Delas vendidas e compras. 22
1a €. Apartado Etlicnon funtimmobilia vel quaíifed feparari poffunt,
veia.Iofindián prine.Sribiglosffade aCtio.empr.Bil.dolia.co, itu» Se
fuprazola9.
2D nicho. Veind.pes.fidE desétio.cmpria
30 Urarácogera "Add fedaddes jollud loca fed quidfihaberecile
váditorinol
ero velvinea
domunculam
adificatam in
que haberec
anolendinúp
oleovel torn
Liuar,o'campo, o'viña, o
huerta védiendo vnomea
otro,en que ouiefle lagar,
23] o xahariz,o molino d azcy
da EE otra cola apartada*g fuelle para al-
dorá fraéma folio para bodega en q ouielfe tinajas
+ exillo oliuc= para encerrar vino:ningúa deftascofas
El ela fobredichas, nó fe entiéde entrá cn la
habendum ab cópra,fucras endefi fuelle dichob q en-
ais aida traflecn la védida: ofi las colas atales
for olineto» — Wuelefeñaladaméte pueltas para coger"
rie vide ealiñarel fruto deaquella cafa o hereda
Vendiconene miento, fe vendio. Otrolidezimos,q
fivnomevendielleaotro alguna viña,
ros O portal, queouieffemencfler palos
bare viderur. — paraalcar las vides, camaguerclvende
Pe a dor, los touicile tafados,o comprados,
quod ipteven finonlosouiclícaun metidos,quenon
ditor ibidem — fecnriende quecntraronenla compra.
prerxerer far
¿usvincavel ;
ti ex quoad hosfuétusfignanter Se principaliter hocnen file
fadtum.
A Grados. AddesldinAdeaQio.omp.
+ Ules.XXXII,
29Silisfreriemora fluperre vendita contra erptorem tenetur empror
umapercaram denuntiarevenditorilitemmotamvecom de
liasnontenetur:dcre euiétatencturreflituere preciam $e in=
«fai promilfiz dupla : renerurad duplum verivaloxis
rcieniólenon presi emprori Sceius heredibus.bude
e Gipritaclibro. Adde.J.quirem.Sul.ex pradijs. Cade cuiio» vnde fi
% copuentaumead pretiun potell excipere re nonradica.veibi eiam
efetobligaresadpr »erinfteumentuma confefsionacunn criar.
flante pio pobsiropponievedicitBal. ju» d.La
expra quin ti.Cudeaciio.emp-S: Deciuscófil,
ducol mpa pri
$ (ara, EefinilIdebos Gepromiliim vebic, Sia lanon dubita»
so seclosseftigos.Sequivseopi-glo.in.Lfiremquam.$.6.f decui
0.6% n.I:empror.Cuercltenim Jiendaco tempore quo véditor ha
1 Jú añtépasal probada detureluo :fedan polsir eri ju caula
Uiienisividetnr q fio vtio.d.$A.érener Bald.in.l. libera, C.de
<ulu.z quod intellig.e dummodo jura venditosis cuac fintinte
Mes alía oportuna, Sc nihilei perierie,fecundám Jo, de
fi.colna2.deemptio.Svendi. :
¿fiejefaler. Adde.l1,Cade peri.Eecommostei vendi.), emo
+ us Cideemttio.S.c.fina.deempúo. vendi, fi tamen venditorfic
atuinsvel cias perfonanon pobethaber haberecur denuntiario pro
in. Ifiideo.5 fi Mdeccuitio.Bal.in. Lenin fucceflores.C.eo.ti,
fiperamtañenis.vbi Saly.co.titumdicir pl extra proninciam,,
tua zenerearmitteread denuntiandum, 8 finon potefl haberi vens
e deouniandan ct eiusfamiliz, codi A beim -Mptor..
x cum an fofliciacdenuntiare pcurarori vel marito ,p vxo
notabilibusquaMionibusinifta materia, Kteneméti no
tal mlo,de imo..n.d:c.finaad fin.decmp.Svendi.duro dicie
ep linonfitfa, :nuntiatio, fitamen venditornihil rationabile alle.
gatnequeoftendar cótra jusillíus cui faéta ficreflicutioadbye fir Loc?
edio cui£tionisquia non videturinterefTe denuntiationem fuifle
fadtam,ex quo apparcenullá cum habere defenfionem cótra jurailli?
fait ,setergo talicalinempror de cuiélione. 8 fivexe
piacurde desnntiatione nonfaCtareplicabirur quod fua non inte-
tonemficriex quo mullam defenfionem habebat con
maesincentena, Gcumdidto Lmo.craníir Alexand.con(ios67, vo-
Iugwvbiallegar Falgo.8:Ludowi.Roma:ideittenentes. pote(t enim
emptoragnofcere bonam fidem Zcremreimnere(ine fensentiafi con
ficnbi sera ella allenan Jemaproreravbiglo idealo. compe Alb:
in.d.lemptor.aduereendum tamene! yeto.inid.lkemptorem.inves
bo polTe.quamibiBar.fequiturdicit q Sclinotoria ficisftitia agents
adhuc cit de-
. A nútiandú ven
Masfilosouiclle metidos vnavezima- — ditori, fequi-
guer lostirafle¿dede(pues, paratornar tu easAaees
So eltoceferiadeleó -infele
losy otroaño,eltóceferiidelcóprador. ng Mie
Evendisivo
Ley. XX XI1.Como el Vendedores tenudo de. — Iuiteriá Albes
fazgr fana al comprador la cofi que le Vende ticcinolarqui
Vitaclibretdetodo.embar- heee de as
go dencferentregadala co» denego. gelt. yigtioni»
Cavendida al compradorgde ed
maneraG hi otrozlguno gé- opinio. á qua
la quificre embargar,o monerle pleyto in Juditando
Es be «confulendo
fobreella,q geladeue fazerfamat. Pero — recededú non
luego quel mouicré endepleyto,tenu- MDec”.cófi-
a lo.74.col.fi-
docselcópradorde fazelofaberalque natdnon via
gclavédio,o alo mastardeanteqfcan — deo hanc elle
Bien o058.d comuné opi.
abiertos losteftigos5,¿ fucrenaduchos ea lagos
fobreadllacofacnfuyziocontracl.Ef . reculi teneane
algunoaísinonio fizicle faber"alyen- éeadú cum
A - quibus fo,
dedor,fi defpues fuel vencido enfuy- — cam finis hue
zio,non podria demádarel precio aaql ius denuntiaz
; tiomás fitve vé
ditor pofí
¡ura fizadoceresquifi non baberquid doceatnequedocerepotef a
debet iuwariex omilla denuntiadone.Etan fecúdus vel rerti? empror 1, quelllo.
polsit diredto denuntiaresuétori auGtorisfuizdico, non rificella ibi
Íncrint ationes vein.|.irem quam. Midecniftio 2evi.perBarw.lla
Banus5.1£f.deverbo.obliga.Ei perBald.in+l..C. dererumpermutas
$cin.l.cum (uccellorts.C decvictio.dcin prin,deinueltit. dere alics
£18.8m.111n fine.C.deiore dor.Sufficiedenútiariprincipali licet.
non denantietar fidcielloriJ.ndorelaudato. C.decuiótio, Eran rez 2:quef
quiraturqpemprerin denuntiationeo/lendatvenditoticopiamlibel-
J.Bar.yicin.l.non folum»S.motte ff.denowi cperisniintia.n colu.
fed communiconfuetudine hoc nó fernatur,vedicit Bal.in.lemptor.
C.dcevitio.vbi dicitnon recedendum átaliconfuetadine. vide pet.
Talon morte.columa,1o, An autemfirdenundiandamínb(i 3. quee
tutoconditionali.Bal.in.l.consfuccelTores,C.co.ciuw. dicit quod nú:
qua ante cuentan conditionis: nonfpeftatad cam defeníio. Bean 4. quella
celsionafinsaBlionisfennominisqui non denuntiquit cedenci merá
fibielTelirem8cluceubuitpollicagere contra cedentem,vide per De-
cium q ficconÚil.102,8:notá quod non folum quandoempror cone
nitur tenetur denuntiare:(ed etiamfagatipfe.vepecialiterón hoc dis
citPanl. de Caflrvin.L6in2,C.deadio.empr.quiallegar. y
8: comuo.rci vend. de de emphyteotaquod denuntiare tencator au
Qtorifuo:vide per Speculato.ritu.delocarcsfdinasverficaol fina. Sibá
loanncsAndriib adobo agerepofirprimusempror quí denun s.quielto
túauicfno vendicori contra cum ad pretiumfen decuiétione ante quí
jpfefoluacinterefle eujdionis uo emptoriá quo resfiireniéta. vide
glo(Lin.L.Giprore.5..inverbo flatim,8cibi Bare de cnióo. y Ale
xand.confilios67.voluminefecundowerficulnequepradiétisdedan 6.quafle
perpadum remitil polsitnecebitasdenuntiandi.Bald.in ditaL1.co
ate de commo.1ei vendi.tener quód icpera,heten»
niasán princip.(E.decuiftio.(itamen empror ée venditorlimulelfeze
comuentinonvideturneceflaria denuntiacio.videpergioMio.l.f
Aumn.s Miprelente..dcenidtio,fuperverbopobit.quamdicir! ngul.
BaldinLanacolorpon.C.cevibrrellndldeformaentem denle quelo
Bationiszan fic necellequod requiratvendicor!, vedefendar canfsta
velftf6 ciar lola denuntiatio icis morz glo/Tin clemen.caulam. fi er
verbo inalijs.decleétione,videtur velle quodnon fafiiciar fed opor-
teatrequiri.d idem tener Barc.in.dal.non folum.5.morte.d. colus 1
ff.deneni.ope.muntia.Sco l.denuntiaTe fEdeadulter.periparen=
res.Scperal.empri adtio, Cade cniótio«écidemtener Bar.l.1.Cade peri,
8« commosreivendí. Incontrariamtamenviderortextn.l. fi cur
maltio.C. de euifio.imo quod fufficiar denuntiare Jitem mota,
jratener Bald, in diétal.n Sin capar.ivallallosde feud, ab alique
Partida. D
7 € Estenefcalos, Yenccurenim
E
Quinta partida,
intersella fue.SeToan.de Tmo.in.d.$.morte.col.perlicer dicarcautins
efes so; tet witandas opinicnes femareopinionem Bar.Éccum opi
low: 84 ¿in sict.Liranut Alexandin.d.fanone.cope. 8 illem ego
y -riorem Kfacis pmbatur in ¡Ma.l. que non ardtaremptos
ewniñiad Jemunciandum litera cif motan.licer lex fequensinnuat
neccifariá elle
Tequificionem
Weccfendar,te
ne eriam nen
que gela védio ninafus herederos.Mas
n fi gclofizicllefaber, enon quificlle*, el
$ tres calas vendedoramparar al cóprador,o nó lo
juos - ponit E
inl.Ls. puededefendera derccho,eftóce el ven
conanquibus — dedortenudoesdetornar leel precio,d
etiamablq; de Kcibió del el h 2
nuntiacionece - TeÍcibió del por aquella cofaquele ven
dio,contodoslos daños?, elos menol-
cabos", que levinicron por ella razon.
Edi por auenturaquando gela vendio,
fcobligoa pena del doblo*, finon gelo
:amparalle fegúd derecho:có todo elo
nó le entiendeque le deuepechar el pre
ciodoblado tan folamente:mas la cola
doblada", maguer mas valicfTe,
ne duminodo
alas vendicor
Aciar litem mo
tamabíoy me
pros denun
Tacione fai
cer Ái empror
ficminor, vel
escielia inqui
“bas comic
tirar mora Jr
regalaril, in
minor. Co
Bn quib caul.
Loy. XXXII, Si la cofa agena fue vendida
que cl dueño delia la puede demádir a aquel
encuyo poder la falla.
Local o Ofa agena vendiendo vn
fañas vel viá jomeaotro,aquelcuya fue
a puede la demádar al com-
ipradora quiéla fallo. Pero
nóta Cato
x qu cemprorporeflvincere non notificar eacmptorizarga de
1 tulianus ¿idem Julianus.Hhdeacio.emplio.ve! vbifdentervendin
i .quiacuncconueniturracione doliz3 teneruren pro»
aliqua denúdacione,imonequeitlo calire quireretur qued
haberetcienrior mocgliás.L, eras quem.$.bilciensaffdeacio.
Silierex.noneltatibifecandim Baln liberan (Cade term
Gets Balacantie Roma.in.cojomortesvbi exia Alex
re... Secundum tamen calm iciticcto bivéditos haberin(ira
xa porque caula pote defendi,S non netificaremptori reputo
al alicia
ten.bconmifli
col,
Cubium:tuas qui lex que adhocallegacuelioc non robar,tom cid
quialiibilisnon notificar non tenciurad defentionem vt hic ha
besar, de clarins probacurinfraifia-Libiemasíi gelo fizieflelaber,enó
quiliciTe elvendedorampararalcomprador;o non le puede8ic,Erfic
Vultisla.l.quod dato quod pobitdefeudereachucfibielt denúciadó.
5 a Usenguifefe Nota hocverbum ad idquod dixbin glpracedó.in fa
di viderurex hoc verboetiam quod precifetencaf vencitor emproré
defendere,8 «y aliastencarurde cuietiohe,de quovi.ó dicá.;.). proxia
6b ¿osos Ad lficamqueliv.C.deeuiétio, $ fictenebitoredamad
fomptusliis.vegLib' vultyde quo vide pleniusper gláin.l1. Caco» vbi
vi Bart. eundem Barsine!.vendicores. H.deverbo. obligará per Spe
colaitu.de emprio.Sivendi,$.1.col.n.8:cpi.Dar. el magis comunis
fecundám lafo.inad.Lvenditores.4limitavtpereundLafo.ibiád fi.
interefleyycin.ltivenditionesE. de cui
idemque Jolianusin princi
0.5% in Jtitius.$ fina,cum 1.
pioldeact: empt.vbiglo.
8 d oobloInmuitifta.l.exnarura contradtos non teneróad duplam niñ
fevbligaueritoxp:efein contrarinmtamenfacioa.8.l.emprori du
plamridecuictio.Se.1.quod linolit.S.quiafidua. (ld ñ
¿nonseperivillas.lljwriscommuoisapprobarasifloiure partitarú,
equevnquamin iudicijsvidi peri dupla promictimeque condem»
nationéficri deduplasimo ve dixiilla.. vule quod nifi comueniar ad
iflamduplamvendjtoremnon teneri.3 licetsliqua tine folita fer Se
apponiincontradtibus:nontamen prefamicar inceruenifle nif pro=
* Benturquandoaliquid adñiciunc oblizarioni,vreleganter dicit Bald.
of glo.ibiin.1.6 fundus.$.in commifforia.dF.de lége comu
e dipsblada. Adde.LÑicum.vendiroras..i.Scl.cuiéta re. Hide cuiciio.Se
notaadhoe diétaSpecalato.que rerulifupratertia part.tita8.lasó.
. Mer XXI.
amSi quis vehdatréwo alienam clus, dominas poteíf cam petere ab ena
E
i
prore,Se(ivenditor requificusab emprorevelireumrin indicio defen»
dere azeraftorcontra venditoremifed fi non defendatsagercótraem
prorcm(alnojureempreris contravenditoremabada
£ dí. defender. Facit proopinione Bar.de quadixitiyprál.proxima in £
glo.magna.videibi.
g Uovifere.To- 2
nuit hic 8 in
alijs bis hu=
lus.l. quod
non velic,non
teneatur pre
cife defende
re, velin feli
tem alfumere
8 plolumíu-
bijcit fe peri-
culo eniétio=
mis, Ritaeriá
volvit glofin
1.emproré, in
prin.in verbo
pole, ad finé
fade adtio.em
prio. 8 tenet
Bal. dicens il-
fiel comprador dixere,xaquel que gela
védio, qlevengaa deleadertes juyzio
aquellacofa que le vendio, eareípóder
fobre cllaal quelademáda: fi el vende-
dorquificres , entrarcó el demandador
enjuyzio,para ampararla,obligádofea
fazerderechofobre ellabien afsi como
4 la cl touielle: entóce el demandador,
non harazon delademádaral compra-
dor,ante dezimosque la dee deman-
daral que la védio: e dexar cftarenpaz,
al quelacompro". Eficl vendedor, nó
quiliere entraren pleyto conel deman
dadorfobrelacofa:entóce puede la de- lamplo.men-
mádaralcomprador.Pero cofaluofin> E, ejer
cafuderecho al compradori, de afincar de perica. €
cómo,reiven-
di. dadde.qd
norPaul.Ale-
xand. ¿lalos
in.L. venditos
ves.tE. de yer-
bor,obliga. de
ita intellige.l.
fiplus. $. mota
lice.Edecuiciio.adde eriam Alberiin.lut.C.vbiinrem adio.vbidicir
effiecafum quod non tencaturvenditorinuicus defenderesnii de hoc
£:econventum ficut hodie cominuniter fitin inftramentis venditio»
numas cun cteneretur ex conuentione.
4 Comm;ro.Admititur ergo vencitoraflumensin fe defenfionem, eciá 3
inuitoa.tore Ainte!lige quod deber defendere in foro emptoris. ve
inal.s.biglo(1.C.v biinrein adtio Scvefimplex defenfor, vel procura
orin rem fuam,Scliciurabitde calumnia, és totumindicium ip felas
£cipiet, vu hicnótamenadmitreturanimononandi,nilagtor velitwve
declarar Bald.poflalios Doéto.in dicta l.prima,Sintelligit de noua-
vioreactionis.mam inflanciabenencuatar, ve 8 hicvides 8: effedlus
e maximus fecundúm eum,quia licerhacnouatio inflantiz fiet ta=
men executioin ipfumemprorem,].fspe.5.fed fcientibus.ff. dereju-
dica. Sed li nouareturaciio nunquam in emprorempolletfieri exe-
cusjo:quia eflesliberarus perncnationem, 6 dicicifla ele benenotan
da écreste dicit quía funtnotabilia, Quid autem (iaGtor diceretperío
Famempeciillelepalloren 6 ipterelefa fecsmn nan ca
diorelitigare 8h probaretur.vileper Paul. deCadlr in diarha
columna... fuperglol.qui vultquod ista cafe audiatur adtor. per iflá
tamenlegem forte endum eflet contrarium cum indiflindte velit
emptoreñ in pace dimirtendum E quiain.l. Giaftorin qua Paul, de
Caltr.fefundaretidiucrfaracio.
Comprador, Er deletemptor defenderecaulam:quiaaliasetiam fido y
nuntialTetnó aperer de euiciione:vt probaterin.l.C+de peri.8c com
mo,rei vendi.vbihoctener Bald.columna.;.verf,vltimo opp< no, $e
dicitelo(fingul.in,L.quod finolit.ji mancipisur ¿in verboadhibue-
rit.fl.de xditi.edidto,quod fiemptornon conduxi bonúaduccacum
non agetde culcricne contraemprorem,adde Alexansin. l. vendico-
resdf.ceverbo.obliga,
porjuyzioal vendedor,quefagafanal,
lacofaquele vendio.
Ley. XX XT Sidl que eftablefcio por heren
dera de otro endieve el derecho que ba enla he
rencia,en que manera lo denefazerfano.
L sana, Expoflereriam perere quod der ibiinftramenta.Srrellesque $
actincantad cala, vtin.l.empói.Cade cviétioaSi perPaulo Alexano
lafo.in.d.l.venditores.A.deverbo.obliga.
ULA XXI
»mVenditorhareditatisde eniionetotiustenctunled ren, decuiétio-
nercifingularisivéditorautemredicuum alicuius generalicatis monte
neturmib tota vel major pars euincatur:ledvenditordomus,nauisvel
gregistenctur etiam de cuiétione panisah.d
Titulo.V.Delas vendidas e compras: 23
<orlafera.AddeL1C.de enictio.vbi glo.fe dodo,
(demlipco dimidia vel aliaparte cum tota haredi-
raselfervendita.vein.).quod finulla. M.dchare.velafione vendi.
35 Ualmoxarifedoo,Vi.lazsic.9. patitas.
4d Elgunecajajeñalada.Quid henincerceuraliquaparstertitori cuius
gabcile fune
Venditz vide»
turquod tune
agoce pole [EA
E cuittione as
Exeo, q notar
E-pertex.
bi inauch.
determioa.
¿Lalguno quefueffe eftableci-
e porderecho,vendicfle a o-
Aerotodoel derecho que auía
enlosbienes,ccn la heredad de aquel q
le cftablefciopor fu heredero, maguéra
caczca,defpues quea tal compradorco
mo cfte vengan por fuyzio, algunaco-
fa feñaladadelosbienes,contodo ello
tal vendedor non estenudo de fazer la
r"aquella cofa feñalada delosbienes
encicron.Mas fi por todala here
"levencieren,tenu hera entonce
ana la heredad, o depecharle
e
fiTitio eltvédi
sa gabella to-
tiuscomitatus
quod comi
tus mulráang
sator pro.
elprecio q refcibio por ellacon todos
losdaños,c los menofeabos. Eo mif
mo dezimos queferio hialgádomecó-
todaslasrétas dealgund almoxa
rifadgoS o dealgúrheredad q maguer
lo vencicffen enjeyzio poralgune cola
feñalada “ q falieffedeagllas rentas que
nó feriatenudo el vendedor dela fancar
nin dela defcótar.Pero liportodaslas ré
tasle véciellen, o por la mayorparte de
1as,entócetenudo ferja de gela fanar, o
E tad de tornarleclprecio, contodoslos da-
Feliin.c.cum ñosclos menofcabos Gende vinicron.
pe ea ley. XX XV Como aquel que Vende,nane, o
fs, decóNlica. cabaña do pañal ,
ls deci — epuacebadadegenadaladenegrlana
cit etiam pro
hoc.l.úifundas.fEalocs. Sefic quod diciturin ¿Rad .procedit quando
falua (ab llantiaterritori inquu contiftuntgabella venicaliqua dimi
mucio,quod paterex vesbishuius,Lbi(que halle de aquellas rentas
Exc Je faciteriam pro hoc quod not-Balinallicet.q.¿.ibi noná cerrá
lirate.C.
sijo deberan
ger pálio pro
Taca au¿me
1 emprori gas
bellarum, er
go hoc cítin
augmento ll
A contrario
diminutione.
1.fecundá na=
corporisquál -locadntelligiturnanqu vie, fizes
incodew tata permanfericL.cuña quisin princ.T.de(olutio.ce quem
adinodura deiureiuran. quede lecond' «ob caulam. cap.ne-
quisarbitrerar.s.q2. Sccumille eamprortencarurad qualitacem re
fpeóucesta(peciel, pesempra pecie debetliberari,Lin nauefaulphe
Ji.fFloca.Snotaturin.l.2.C,de refcinden.vendi.hine dicit Joann.de
Imolin.).cum ¿Soht, matrimo .qued Ñemptori
gabellganferatur gabellapro fucuro tempoce quod nó rencturad pro
1uiGionemfattam occafionegabelka (1 abfque fattofixo auferarar.in
contrariammpartemficicifta.L Sc la.Cidccuiio, Sequía denatutacó
traétus emprióis eft,quod damnum $e commodumad emptorem per
tincarl.1.Cade peri. £<commosrcivendi.Lid quodEeo.ien. Se foprá
Scvidenturifliemproresgabellararm emerefirurem cuenca
queñit.l.nequeemprio.Saliquando. ff. decontrabend.cas
¿dead > Gafimilatorili vfvfru tua
xbo.fignificaco. Seficquicun
qualite
io.lfijaétum reti
ijsfecundino Baldin.l.
quecuentus (hdinerideberpercosa vlufiuét.
vínñua. 8 facitedam norabilediótum Bald. SK Angeln
depeúharebe quan hoc esiá adducit Deciusconbilio,4,Nihilomi-
“nus tamen priusam partem crederem elle vezam fiparsterricoriy euin
cereturmamsenerurvendito: facerecertarn,fanum deintegrum terri
roriumentusgabellas locauit, Sdeiflo damno non pertinerad emo
proremperea que luprá diétafuntin primo loco Se minus dubinm el
fee lietTerlocaciogabellaruns Scnon vendicio.vtpatetex hisque nos
rat Bart.loyl:.x/9ppo.C,deiureemphy,S:qualitercognofcaruran (ie
venditiovellocatio.vide perBartn..cocem.quimaximosf.depu-
bli.£vcátig. Scin fiadilputarione incipiensi publicanos, $ Paul,
E a PA
doCaftind.foquimaximos.
QLex.3xxP0
«9 Venditor,domus.nanis,vel gregis,tenetur eiamde eniéticne parts,
hocdicit.
e Enanos
$5 Auet, ocala,o cabañadcone. quitar dida
4 ds dba MER A
¿sb diendo vn ome aotro,cnlas ma. vertical,
colasquele pertenefcen,fi vencieslen al puatibias
comprador enjuyzio, poralguna cola
feñalada de aquellas,tenudo esclyéde- £
dor de fazer le fanafal comprador aque
la cofa feñalada, como file venciellen úqui. E
Ea de vlucapio.
portodalacofa principal fobrequefue Gpeifamlo
fecha la vendida. vi
Ley. XXXVI Por qualesraxzones non cs teni
doclvidedor de faxerfanala cofanl comprador 53
G e L vendedor fegan de fufo di-
E) ximos5, estenudo de fazcrfa- PÉ:
> nala cofaquelvendioalcom — Sata Se vna
prador,jo detornarlecl preciocótodos *uincamr
losdaños,clos menofcabosquel vinil abone
ró endefigela nó ápara.Peroécalosya, —maner gres.
en G nó feria afsi. Elprimero esfitardo a
tanto'el cóprador de gclo fazer faber,G — oues)runcde=
abricfsé enjuyziolos dichos delos tefti Detvt cuido.
gos q Fueréaduchoscñlpleyto q ouief
fé mouido fobreella. El fegúdo fi la co
fameticfsé en mano de auenidoresifin
fabiduris,efin mádado de 29! q gclavé-
dio,closauenidores diclfenlalentencia e gregis no-
fi tamen
cótracl. El tercero es, li porfu culpa fe mine, allegar
perdic/Te latenécia dela cola qle fuelle 11 hbteguá,
cues venderét
vna vel plaris
bus euiclis,
quía remance
UirxXxxPI,
a»Ponircafisin quibusemprorre euidtanonhabersecurfiuncontra ve
ditoren:
$ €0cfafediximerSupracos.
Í asirardosanro.Vi.que dixin.yfupraco,
Í Eo Ancnidores. Adde.. dictum.compromifero.fEide cuiftio. Scidz 3
dicitBarto. ¡udicem non fuum confenferit (eu iurifdidtionern
prorogercum nulla necefsitate hhocfaciar. limita, nifi exforma Natu-
.cogererurad cópromitrendum.lecandúm Bar.ibidem, % Bal.in.J.
1.column.2.Cde peri 8 commo,reivendi, qui etiamdicitquod tune
debetcicari venditorcum arbiter cligi viain cleA casi uo.
«lamimo do pender flacustotius quaitionis. Limita extar fecondúm
Balin.Llibesa.C.de fenten.colu.3./1ego denuntianivenditori,vtcan-
fam defenderetcoram arbitro feu darctinftramentacinlrad defen- -
denduna Sxipfenoluitfennon fecitmibi bonun: dus.nam tune potes
ritagi exemptoad interelle.Scitainreligicdictomgle Tin didto.5.(
compromilero.Skiftalimicario potelt procederse ex his que dixi fu-
praso.l.yt:in glomag,poll Bal.in»)u1.C.de peri.Sicommo.rei vendi.ita
intelligódo.d.Bar.in.d.llibera. Limitaciamnibininfirumento ven
ditioniselTerdidtum quod qualitercunque K quomodocunque r:
winceretur reneatur de eniétioneglo.nota.in.).cumpcrna.fE. de arl
Bal.ScImol.in.L.idomus. fade cuictione.fF.delega.x. Alexan. coníil.
awvoluy.cole
k Aarenencia. AddeLfirem quí.s. fede cuido, Scvidetarincell
dum,fiexamibsione pofTefsionisinferacur quod perdere debear lus a
gendi fuper proprictatesytin calu.L.fi quis emprionis.5.1. Cade prao-
1crip30.vel.40,anno.non alias. hoc videter de mente Bal.in.d,1.
em vel fi alias pofTefsionisamiliofuifTer caula non obúnendi fuper
roprictate,vel coufa erar dubia.c.ex literis.de probario.regula,cuna
dorparanadereiarib a:
eo
sa
$b
ye
8d
Quinta Partida.
UDenefrforra Videio,.gcitusap
Desalrebeldis.Notahocverbum, «in dubio fifuiecontumax,pre
fumiturcondemnatosracionec el iidco. fl decuiétio.mos
tar Abbancapitfin.deempi «chos quando pa
fuseltcaufam,co contumaceliquidari ; fed ii totícanfe fuiepratens
8% fecic quod
debuie , licer
in iplo añu
fententiádinó
interfuitcóna>
muaciter, pol
fer adhucager
xe de euiétio”
ne, cumtunc
ciusprelentia
nibilfiilfeco-
peraca: ve 20m
tanter declas
vendida.El quartocs,fidexo lacofuco-
mo defamparada,cperdiola.El quinto
esyfilacolaquel fuevédidarcra fierna, €
aquel que lacompro,la puliefle enla pu
teria.Capor tal r2zó comocflapueded
zirlaficrua q deueferforra”, efiacaccicl
fequelo [ca nones tenudoel vendedor
de gcla fizer fana,nin d tomarel precio
ben E Otrofi dezimosq el cóprador fucfTe
de pan $ rebeldc,eneltiépo q quilicfsédar la fen
iftud diétum tencia contraelpor lacola que ouiclle
Barc.vt_nota-
bile refre Se
fequicurAbb.
in.cpe.col.4e
de re judica,
nota:eciam q
vbi próbatio-
neslunt liqui-
dar códénacos
in ablentianó
prefamiturcó
desnatus ex
conturacia:
cóprada, Gnonquificllcaparclcer para
oyrel juyzio:e porrazó de talrebeldiab
perdicífielacofa que avia cóprada, que
non feria tenudo cl vendedor de fancar
pens tornarlecl precio. El feflo as,
1lacofa q compro,quádo gelademan
daronen fuyzioauia tanto tiempo que
eratenedordella,quelapodriaamparar
fegúd derecho, portal defenfió, fila pu
fed_ propter feraantefi,clinó lapufo".Elfetenocs,
malá cauíam y Pntá
ven ta.8ibi fi dieron fentécia fobre la cofacompra-
Bal.C.decon da:mon clando delantecl vendedor, e
trasjudistucel,
¿e addecundó
Barin.c. vai
co, lidefeud.
valla, ab ali-
quo interpel-
Larus futcsin fi>
ne.Sibieriam
idem dicic
quando ladicronnon apelo* el cópra-
dor.Otrofidezimos quetialgundome
fugafle atablasS,o a dados,e cflando cn
aquel juego vendiciTefa] guna cola, ola
fugalle: li defpues delto vécicffen della
enjuyzio lcomprador8, o aaquel que
abíenseffeces — la quía ganado:non feria tenudo el ven
juíla Se proba cedordeamparar aquellaco(a,nin tor-
bilicauía. De E
quo per Bald. narleelprecio.Ello mifmo feriaficlcó
5.luco.po, Co
quibust<siudimon ee Siciglosnoraino Losa HEdeappel
fuperverbo poterit.Scibi camnotar Bart. quodemproredamaro ob
contumaciam non poteflvenditorappellare : cumtunc non interfit
vendenris,cum non tencbarur decuiétione. Sitamenex promibióe
expreflaad hocteneretur,etiam emprore contuinace, tunc porel le
cundum Ange.
E non lapujo.Adde.l.qui. in prin fade cniatio.Bidem dic de
fumpribus Semelioramentis Aaétisperemprorem in re empra: nam fi
nonexcipiat,decisnon rencbiturvenditor,veelttex, norabilisin.l.
idemquedclalianus.5u de acio.emp.Squa norarPan.Alexando
8clafo.in.JuvenditoresT.dovecb.obliza.
dnvonapelo. Adde.l herennius,5.caia.Fdceuiétio.Stnota qué din bo
acaufactiar fi iclatafententia:venditore prefente tencrurempror
appellare,venotatglo Bal.8c Angedn.d.$.Caia.Eitaintellige iflam.
J.dum dicienoneflando delanteel vendedor. £u.Scilicerwtprocedac
quando erar malácaufa:vel dabitabatur,quia tunc venditorepraten=
tenon tenebicur appellare.Siverovendicorfitablens,tuncíifententia
einfla Bcapparererex adtsciusiufitia,non tenetur emprorappella
refecundúm Angel indidto.5.Caía,licerglol.ibi voluir concrarium
fupes parte venditore.Scidewm tener loanade Imosin capicu.fina.colu,
a.decmpúo. se vendi.gcidem dicunt li dubiumefleran fententia
feciuftaveliniu/la:nam prafumiturpro fententia: Selic non tencbi-
turappellare:(ivero fententiafitinialta reneturappellare.vehic.8cin
- d5.Caia.Scl appellanitin cafiin quo nontenebarurtenccar appella
tionemprolequisvein.d.$.Caiawvibi glo.fuperparce pra(criptione» 1 Garrideres.Facitadidem quod haberurinydl Lucius dfdecnidio, 3
e
SS
¿»Non teneturvenditorde cui
k
Gugae arables Et ficloquirar quando ludusefTerillidems:quafiin li y
citoludonon habereclocumhzcdilpofisio:vtetiam vuleglo.in.l. fin»
F..quarumre.aétio.non derurlicet Angeibiindiftindteintelligate
«vendiefo. Ade, quarum reram ato non detur. 10
Ub comprador.Quierar «coMufor: nam fi ellecalius qui emitage- y
ret decuiétio=
ne, vevoluit
pradorconfintic/Te quefizicffen alguna
Ia otofin.l.quod
cola fagrada, delo quecompro,plazien minor do. $-
a radizi Gde "efticuiio. in
dole,o lonon contradiziendo. E aúde Elofaperpare
zimos que fialgúd fuezdicfle fentencia
tortizeramente, a fabiendas?, contra el
comprador fobrelacofaque ouicflecó
prada, queentonceaquel juez gcia de-
ucfancar,epecharde lo fuyo,porq gela
mando tomara tucrto. E non el vende
dor,porque el nones tenudo de ampa-
rarlaJfino a derecho.
te non omai=
modo ad fin.
fF.deminos $e
ell de mente
Barto.in.l..
quis cum feie
ren fin.ffade
víiicapio, pro
empto. Áeion
nerStephanus
de Colla, in
fuo traéta. de
ludo.column.
penulki. Sevi:
detur hocetiá
vellcifla lex
cumfabdit. o
aquelque la a
ua ganado «
¿cuÁdde An»
fin.
verficu. de
inde quero.
h € Afaliendas. 1
ld fi per
impericiam,ve
in.lofipor ima
pradentiam
de cuidtio.
8% quiacadem
eftratio,quía
Li). XXXVI. Como fi el Rey tomare elbe
redamiento al comprador, non escenudo el
Vendedor defaxer.gelo Jano.
Si Lcariao otro heredamien-
tovendiendo vn ome 20-
tro, li delpues queel com-
% pradorfuercentregado en
ella gelo tomare el Rey, o otro por fu
mádado,non estenudoclvendedorde
tornar el precio Grelcibio por cl, ninfa-
zergelo fano.E eltofecntiende quádo
el vendedor ouo carta plomada!, del
Rey, en queotorgaquele pueda véder
eenagenar:ca fital cartanon touielleX:
tenudoferia de gclofancar.ESfo mifmo
dezimos queferiaficlvandedor toniel
fe cartadelospartidores!, del Rey eng
dixeffequele daa aquel heredamiento
22. partita ter
tias8cibidixi,
8 procedir
eciam fi emo
porn nulla
poriurod heredad o por partició:o por neo
cábio de otroheredamiéto q le ouiclle — excoptionef.
de fidciulTo.
ULex.XXXP IL,
one reial eo vendita: Sctradita emo
ptori,fiperliteramplumbaram Regisfuicciiniunétum vevendat vel
Alienecremiidem fiperliteram parcitorum feu compuratoram Regis
resauferaturab emprore.b,d.
curra plomada, Vid 4cica8 parta. 1
¿Lan roxief?.Jmo videbacur quódlicettalem chartam non habeat y
venditor,quod nontenetur de euiétione, cumralis euidlio veniarde
plenitadine poteflatisprincipis. veinel. decuiétio. 8: quia
«uido defiétocxtraludicialiter:vtperviolétiam aufertur resemptas
venditornon tenetur de enilione,vtimdufin.C. de aftio.empraSt per
Abb.io.c.fiade emprio.Sivendi,verfi.(ed dubium ef. $e, poteft ici
pin caflhuius.l.rex nonab(lulitde plenitudineporeltatisremiltam
emptorimequeexiam extrañudicialiter, Ei perviamfa Ct nequeviolE-
iz fur proce(lam:fed pervianiuris,¿k fernato ordinciuris, Beficven
ditordecniétionetencbarur: fed quiahabuit dregelicéciam Bcautho-
itarei talem remvendendi liberacurab euiólióne, Sec fingulare.
Veldic q licerhicresexeraludicialicer:Sciuris ordinenó feruato fue-
sitablata per regen:(ieñ venditornon habnitárege licentiamvenden
diyadhuctenebicur de enitione:quiaprofadto principisetiam extra=
Sudicíalicerprocedentis prefimitar.ve dicitelo.in.Lrelegatifide pee
nis.Cyabcalijin.Iai.C.fi contrajusvelvtili.pabli.ALD. in capita que
inecclefiarumacol.4. de conflitucio. Sficperiflara.l.limitatur diéta
1.6.C.dea8io.empri.
*
millo. $
je
dic. (E, Mies,
llege có 3wln venditio=
a d áibnenas. e
Titulo V Dels vendidas e compras.
ot.
l vendedor. Imo debetefTeplen
hfcoyvelveze,vrin la Cudef
¿Cone fífcas rem quatn vendidirenins
juviafagta emprori,vendicor non rencbicur, via
emp. 81.0
fecumisexquo tas
na. Cade aótio.
impradentiá,
1. de cuiétio»
é% fupra eo. La
prox. in fine,
tomado*. Caficl Rey gelotomafle al
comprador,que fuelle entregado ene-
llo,defpues non feriatenudo el yende-
dorbde gela fazerfaná,
abílulic em=
prori véditor
nó tenetur ad
tales futuros
cats. del, Lu-
cius.
LX XXVIN.Quales pofturas o pleytos que
Fexen el vendedorye el comprador :ensrefi
Jon valedoras.
Olturaopleyto que pone
trefi cl vendedor có al
que cóprala cola del,Cfolo
PS, ss ue nófea contra las leyes"
delte nucltro libro, nin cótrabuenas co
Mtúbres*) deue ferguardada.Orrofide-
zimos,queficl vendedor, cel compra-
dor ponen pleyto entreli que el cópra-
dorpaguecl precio a dia feñalado : cf
non lo pagare aquel difiggue fea desfe-
chutporende la vendida,quetal pleyto
como ciltecs valedéro:e gana porende
el vendedorlafcñalf, ola otraparte del
precio quele fuedado,fial plazo non le
fuefechala paga toda ola mayor parte
della:c desfaze fela vendida. Pero con
todocftoen fucfcogeñciates del ven
dedor,dedemádartodo el precio, cta
er que valalavendida, o de rcuocarla,
teniédo para fila feñal,o la parte del pre
cio,fegund que de fufo es dicho. Edck-
pues que ouiere cfcogido vna deftas
mibus fune fer
wanda pacta
non flant
raleges vel
bonos moros.
Jtem in paéto
legis commil>
Lori ad diem
nófoluto pr
jorefcinditur
védicio fivale
vendicorScip
de lagrargr are
xasvel partem
preci; folucam
< porelbva-
are fi elegi
rel
contrariu:
emptor relli-
muetrem Sins
terelle deterio
reliuanturar
resh.d.
Perl cofas fobredichas, nó fe puede defpues
de paétis, 8 a
in! El arrepentir, de mane quede quella
ds mul porquer laotra. Otrofidezimos, quel
tall.
clcomprador ouicfle refccbidos algu-
nos frutos dela cofa,que afsionicecó-
prada,que los deue tornaral vendedor:
fueras ende fiaquel que la vendio non
bres. Addere»
gularis non
cit obligato-
riu. deregu.
jurlibas.
4 9. ea desfecha.dlota hc rerba quia font porinde acíi dixifTee res
fitinempra,que funtverba,l.commilloriz,vein.l.fina.iFdelegecom
millo.Sl.commilloria,C.depadtisinterempto. Sevendi. non ergo
illa verba,g res firinempta funt de formasita quod aliasnó fiartrané-
Jatio domini]: fed fuficiant verba equipollentia, quod nota bene
contradicram Angel in.l.qui calege.C,de pagtinterempto. Seven
di.notactiam quod non elladeó fpecialein pado legiscommifloriz,
quoad translationem don.inijzqui ficidemn nomivibushabentibus
vimrebolucinam princiyl:contradtus.ve dicitBald.in.l.calegescolum
mia yeso dica C decond ob canl Paul, de Cali cial
fade donatio.wbi dictr, q (1actaménic;yecaufa non fegunca habearur
datio pro non faéta quodeuncazi poteftrei vendicationerquia vide-
turretrotranslatam domintum»ficurin padtolegíscommillori,vel
adiectionisin diemsquiacíteadem ratio.Sidemtenercófulendo De
ciusconflio.187,col.pe.nume,q, 5 cum BaltranlicAlexan,in.1.quí
abíenti.y.1fl.deacquinpolTe.Barto.tamen Ge Angelin dial.
donatip, tenuerunt contrariomimó: quodéát Ípeciale in pato legis
commilloriz,Sidem Bart.in.),6 hominemfl. de víucapio, Sciftam
ul
1. de
24
diciteflecommunemopinio.Alexand.confilc.colnywoln.1 fed an
opinio BalaPanl.8: Decij $: crterorgn: quihhoc temucrunt equitate
fulcitur,¿eratiore Nota etiá quod al hve qppaétum legis commitlo-
size vel equi pollensoperetur tráslacionem dom
ditorem,requiritur:g interponaturtemporecontraélas in ipfo con=
“tra. $
quificfíz tornar la feñal, ola parte del
precio q ouielle refecbido:caentóce nó q a
aancioste dl védedor 3fcose
deucaucrlos frutos. Pero fiel védedor ton
dicit lol.
guin abem
púione E. de
pas ln veta
bo. cogitur.
quiñere los frutos,tenudo esde dar al
compradorlasdefpenfas, que ouicffe fe
chas cn cogerlos *. Otrofi dezimos,
qa védida fe desiziclle, e la cofafucí
fee mpeorada por culpadel cóprador:
demiétradlacitóuo,quees tenudo de
mejorar alyédedorcl empeoramiéto!.
cuwquintocon.
firmator,
€ Grafeñal.EGú y
firde hoc non
Ley. XXXIX Del pleyto que el' vendedor fa e e
econ el comprador cuyoes el daño que Viene
enla cofá comprada ante quel entregue.
o ¿Leyto faziendo el vendedor
expreffum, ve
l.de
bic $ is
ES [conaquel quecópra, que tila= carglo old
BYE cola q le vende fe empeoralle fádusiinpoi.fa
operdicllejante quelacntregaflealcó- pst verbp
> didit. eo.
prador, Gtal daño, o empeoramiento, 8
pertenezcaal vendedor: entonce dezi-
mos que feria el peligro del quelaven-
dio*.EMTo mifmo feriafilacofa queven
dicfTe,fuclle vino diziendole al compra
dorquecrade tallugar,o detal natura,
uele podria guarda non daña
quefe podria guard: que fe ond: pol diem
ría por vn muy grand tiempo. Cafife Eutá tolutiont
dañalle, ofeempeoralle, antequeloo- pretiumpera
vicfle entregado, fuyo feria el peli AE
'gado, fuyo feria el peligro,
lA 1 PeUSro, poftdiei,
enó del cóprador. Otrofi dezimos qlo h o cagor losa 6
Uefiogend
Adde.d If
lus Sr clegan=
sl
ter.vbi,
de legecomif
Lo. renuntiare
tamenvilerr
paéto Jegiscó
millora, Á
milimo feriafifupielle el vendedor, gel era
O ccly So Ftoluta mac
vino cra talque fedañaria efe callafle!, mo,
%Ley-XL.Del pleyto que el Vendedor pone enla i El empeurar 7
cofa que'vende fo condicion, miento, Adde
EQU Donne fees. dele Mandos,
“ENE A Silos omestlasvédidas o
y ad
izcelvédedor al com
LEMON prador,védote tal mi viña
anValerpagtum
vt venditione
perfe cta (an:
onem resdeteriorarerur,periculú fit venditoris, leemvenc
torvinum alleueransvíquead certum tempus duraturumaut cum (cd
retdeteriorandum tacuittenetur,fiantetradicionem vinuin deterios
ravetur,hd.Habuicortum ¿...Gvina..deperi.S:com,tei ven,
k Del que larvendio. Adde,l.fi invendicione.fEde peri.St commoxrci y
vendi. -
1 5 fe callefe.Debetergo venditorviniadmonere emprorem deboni- y
tate duraturavel non duratura, 6: propterfuam malitiamibiracet ius
eftpesiculumlicetin (pecievinum (itvenditum,vt bic Sin.l. vina,
fr.deperi.Stccommostcivendi. 2
Uiex, XL. E e
anSivenditiofiarfiib pato adicGrionisin diem, vel dicatvenditor:wven
do tíbirempro certo precio:(ed (aliusvíque ad talerdiept melioré
conditioneatruleritresfitinempradfi alias malus pre alerar deber
venditor dehoccertificareemptorem quiprafertur tantum dandoza
liasreflimetrem cum fuétibus:nifiaferens meliorem conditiqnem.
fit feruus vel filius venditoris: quiaprelumicur gias confilio facer» +
hocdicite 2
B AE
ES
inprinffdele Ad tic.
ge commillo. de in dié
4LexXAXX1S, adieciios
Quinta partida.
n demasporella.Ecficpadtam far inremnóio perfoná, quid ra
men fidicererurlalius mselioren» condicione «culeric difcedafab em
ptione;vellireslitinempiaan ; i
Jensrem eodem ppretio S ruelí
addi£tio.cicitqp nonlicer Bal.ibireferat glo.dicereg licScitaipíeno
tara fedeudic
d adi Z E .
alar E tátoprecio,fobre tal pleyto,q li yo
e e allare quié me de masporella?,fafta tal
Pipa SAL dia? qlo puedafazer. E dezimos q fila
vendidafucfle fecha delta guifa,cel ven
dedor fallafTe fafta aq! dia quien le dicl-
fe mayor precio porla viña,o q lemo-
Araflcalguna otra mejoria, q clotro le
prometiaa dar en lacópradcuccito fa-
zerÍaber“al primero comprador, quan
ta es lamejoria q cl otro le prometia a
militar cadem
ratio, Scvule
etiíBal, Azo.
tame la lima.
C.depadisin
ter empto, Se
vendi.col.fin.
tenerid quod
glo.fubdubio
force, tutene . l É
qddixi. dar.Eficl le complicrcaquella mejoria
2 ba7uldis.Quid — dene la refcebir delfe dexar lela viña- dá
fi fiacline ade
jeítione dici,
nezue exiádis
dole cl precio fobredicho con lamejo-
riaS.E fi efte nó quiñicre complirel pri-
mero comprador,nó vale la védida. E
estenudo cl cóprador detornarle la vi
ñacó los frutos ” qreccbio della, facan-
do ende primeramételas defpenfas q
zocn coger los.Perofiel Gpujallecl pre
cioalsicomofobredicho esfuelfefijo o
ficruoi de aquel q védio la cola, o otro
¿fzicfTecngiñolamére* porfu cófejo
eltoncenon feria tenudo elcomprador
catur inperpe
tunmian tune
pobsitvíquein
perpetua
ferimeli
meliore
pÍ
Vielicafisins
L.figshac leg
f.dereivenai
ca.vbi haberur
«p valer pañtú
fine ad
pe ceras
a detornarla,ninde guardarel pleyto.
denadiecios VL9-XLL De la pejfura queespuefa abre el
peñorfi man fuere quito a dia cierta fifueffe có
€
5 prada della tiene a peños fidene Valer, onome
¡pprobetvenditor.,vein.L.( venditor,verfic.fed fi nen-
diemadicétio.
Unejchir del. Adde.lanecefle.Bcqua dis fupráca.linglo.1.
con a mejeria,Etficnon requiricur quod ¡ple folusolferar ¿Scitain=
celligicar.Llicer.fEco.vedeclararibi Alberi.poft Richar.fruétus tamé
fi quospercepitinterea quod aliusmelioren conditionemattulit de-
betrellituere venditori,vtinl. itern quodin ff. co. quia non haber
remex primo contraétu fed ex nouo,undenon lucrararfrudus.vtno
tacibiBal.ScperBartinal.A.Edeiurefilci.
8h dconlasfruros.Adde.Licem «8. fivenditor.f.deindiemadicAt.
9 1 Urñjoofierno.Adde.Llivendicor.$.fed pupil
10 k dl engañofumente. Vtin.d.LÍivendicorán p.
prorlubiecicalium emprorem.
MexXLI.
3oPaAum legiscommilToria inpignoribusreprobatursnifi comueneric
inrerpartes quod pro pignore decariaflum pretium arbitrio bonivi=
ri.hocdicit.
1 1 anto podrie'valer.Concor.1.ifiandos
dicaturin padto,adarbierium bonivir vehicfabijac
dicaciultopretio:quiaillud deberdeclarariarbitrio boniy
irca.fi.Cadeiure domi pe.quinimo dicir Bar.
¿delolurio. quod Scinon dicarurinftopreriodúmodo non dicarur
pro debitointelligarar,quod vendet vel dabitin folurúproiulto pre»
tio, ¿alleg.d.5..tedvidernrobllarcifa.laScl.2.cicaz ca part. videie
bi xpollecfuflinerididtum Bar.vein dubio incelligacuriullo pretio.
¿idemquod BarcnerAbbn.cgnifcante de pigno.ramen de-
bitorpollidereelibezabimr oferendo (eu oluendo debi.
defolutio,Bal.8: Ange.inal.,.C.de paétispigno.
Mm ,Lsuja poraquéllo.Idem dic li daturin patto : pignoro tibi hanc rem,
¿£ finon lnero cam infrá menfem :munquam pofsim ¡pam amplius
lucre. mam idem eftacfidicarar ,qp dominium ficapud creditorem
dash
os
4. Kibi vi. quidfism-
-quánis
glo.nora.in.I6.C.depatt:pigno.Balún.c...colux. defew, datin vi.
cem.l.commil y
n de xpeiós.Sitamen nullo pignoreconflituto debitor pacifceretr cú 3
mutuante,vefinon fol: erithincad menfem talisres,vel domus de
toristitemptactedicori pro debito,valeret pactum,veefttext. nota,
in.L.G.f.decó
rrahé.emprio.
Balim.ca.col.
2.vcHÑi. quero Y
verivaleatade $
vi P
¡Mpeñando vn ome a otro
¿alguna cofaatal pleyto, q Á
la non quitafle a dia cierto:
E Slque fuc[Te fuya comprada,
deaquel quelarelcibio a peños:dando
o pagando fubre aquello que auia da-
do quando latomoapeños tanto quan
topodria valerllacolafegú aluedrio de
omesbucnostal pleytocomocltedeue
valer. Mas fila comprafle de otra guila
diziendo a(si,que fiziatal pleyto có el,
quefilanóquitafle a dia feñalado, que
feuda dat
cem legiscom
miffo, fedan
iflud pañtum
pofsit fieri cú
hideiuflore,dis
cendofinóex
traxero te ab=
obligatiócifla
pignus quod
pro indeinnin
tatetibi dedi,
Sir tuum loco
cada
fuelle Suya,poraquello" que daua fo- Pas
bre ella apeños",entonce non valdria — verfic.fednun
quid.colu..te
net quod fic
8: 9 Ipeciale,
ficin his qui
pro alio obli-
el pleyto,nin la vendida. E por:efta ra.
zonnontenemos por bien que vala tal
pleyto,porquelosque empreftan odi-
nerosaotros[8bre peños, non loquer- — gantur,vehoc
rianfazer de otraguila.E losomesquá — modo feruen»
5 PR turindemnesz
do cltouic/TenP muycuytadoscó muy Edie
grád menguag ouieffen,farian tal pley fumin.d. ie
ena li in prin. $e q.
to comoclte:maguerentendicfTen que hocie o
feria afu díño. in.d.ca.i
2. in fin.fedad
uerte quía gle
nonponitexé
lum,vt Bald.
cilicer quid
pignus fit dar
tum ipliideinlTori,nequectiam in cali.d.1.£virdacamfidciufTori:fed
creditori ét ideotenendum ell contrariumin cau Bala 8e ita vale Al-
besi.inad.Iefinprinc.
ss queprefan Exverboiltoinmuitur quódiftud patum.l.commil 4
foriarin pignoribus reprobetur,quádo pignora darenturex caulama
rui,8clicnon fiex-alijscaulis darerurpignus pro debito, feddicendú
eftcótrasiuna,cum indifliná e paftumi(tud reprobatumficin pigno=
ribusyrrin.Ja.8.C.depadtispigno.Scprobaturin. fin prin.ffde
concrahen.emprio.S ín.l.quanuis.(Edefolutio. SctenerAnge.in. 1.
fundas.5.finaf de pigno. de quia magis frequentatur in pignoribus
excaulamuuiifta.l poftichoc exemplum. addecapit. Ggnificante.
depigno.fed an fanore dotisvalcatilludpadlum in pignore dato, (
dosmon foluatur viresinfrá cale rempus?vid, Bald.in.d.cap.1de feud.
darán vicenal.comaillo, Se Bal.nouel.in traéta.de dote.fol.22.colz.
verlicaquinquagelimum primum priuilegium,vbitenerquodíic, $e
anpofitrenundarihuiciuri (licer qó tener padtum legis commil
forizein pignoribus:gl.SeSaly in.J.i.C.depadtis pigno. tenent quod
non.dcidemtenerloa.de Imolin.d.c.Significante.colum. 4. quiain
rroduétumeltodiocreditoris.neque firmabicur hoc pau juramé
10,licer iuranspropteriuramentum tencatur ad obleruacionempadi
fecundiim Bart in...fi quis proco.colu-4.ff.de fideiullo.grin,l.Seyus
BAugerius.£.adl.falci. $e laréperloaade[mol.quemvivin.c.(ignii-
cante.col,5.8c.6.de pignoribus.
P Couandoc/huxiefensEx hoc innuit, ep valetifud padtum appofitum $
exinteruallo.Lticius.f.de pigno.adtio. 8 incelligeveper glo. dBat.
ind.loquamuis.fdefolu.
Ley. XL11. De los que Venden por cierto pre-
cioa otros alguna rofa con condicion quel vé
* dedoro fubcredero la puedan cobrar tornán
doclpreco.
o
Uiex.xL17,
a0Padum appofitam de reflituenda re vendica quandocunque pre-
tum dareture(tferuandumsaliás poena committicursdc ea comilla
Temansrespencsemprozemenilifuriappeltaratommanene pato
ula cuncrellituererarres:8ch cam.non haber empror foluct intere£
(e hocdicit,
le
gl
Adtir.C,
pal
no,
Innou.re
..
copa.
6xitas.
bio.
Titul.V De lasvendidase compras.
1 a Quando quier.Sedvlazad quod tempusporeltofferri pecania vigo=
Í sali
re huius paétisfiper hoc funtopinióes, náquidá dicúr plempar
vfozad trigintaannosyalij v(q;ad quadeaginta.verefere Alber,
Cadepactisinterempr.Sevendi.lafo.in.Lpetens.C.depadtis.colú.4.
verficu.circai(ta,vule quod huiciuri pre(eribacurcriginta annis refe
sens ita decia
difle Ang.con
il. 55. incipie
Guiliclmus,8
Francifcus, $e
idemrenetibi
Phil.Dec.col.
2,neque dicic
obítare.I.quid
finolic. $. qd
ita, verh five-
rÓó conuenc»
O Rcierto precio vendiédo
vn omeaotro alguna cola,
poniendo tal pleyto entrefi
enla védida, q quádo gera,
Gel védedor?,ofus herederos",tornaf-
fenelprecioal cóprador,o alos fuyos q
fueflen tenudos dtornarle d, agllacofa,
mutaced, afsivendiclfe: dezimos q fi tal pleyto
o fuerepuefto en lavédida,q duefer guar
cur qud li 5 : z
iden dado,efielcóprador,ofusherederos,nó
inperperuire Quilieré guardar el pleyto,nin tornar la
o cofaafsicomoesfobredicho,/ipenafue
ler conuentio
«eperillútex,
itatenetin pato de retro vendendo Fabian fro traftat.de emptio.
¿evend.in.3q.feptima.q.principalis.8c And
vol.1.6e Fulgo.cóf 1r.S.8c.P.ciues.quiailles.ve
“Angenonproceditin pratcriptione odiofaqua
rein odiunnegligentisyvtelt peateriprio y
potell renútiari,vt etiam tener Celtic
io.in.l.ncmo poteltffdi
cijvideturadherédó,quiave
declarar
¡nuroduéta ell mes
isintasnnorum cui non
unior Doétorum opi.
:za.. chic opinioni Ange.lafo, SDe-
dicitBald.n.c..col.z. fuperverbo quá
docunqu.d nvicemel.cómilfo.de plano fatendúefl, quód
iurioffer cribicur, quando e(t pr.<ambulum iurisagendi.l.
fina.C.de bonisaudto.indi.pofi.Seforte hodie per.l.6.in ordi. Tau
Yi.praferibereturlmiciur (patio viginti annorum ,cumifta ficatio
crfonalis,vein.d.l.2.C.depactisinterempto.Scvendi.poters tamé
oclimitaretripliciter. PrimoniGitempusellet prefinicam áparcia
businfia quod polsicredimisnam tunc hue tiemaas triginta anno-
rorafiue minusillud attendetur,de maiori tenctdiétus Fabia vbi. Sa
8cquiaaliudviderur renuntiarcin cotam prefcriprioni ,aliud teme
pus ftacacum pr ¿lolR.authen.quasaétiones.C.defacro-
Lanéteccieikefacitficutio annos.fE.quib.mod.v(usfru.amittatur,
8cquodnotar Angeo. l.centelimis.in fprincip.(E de verbosobliga.
To Faberán.Luf 40.anno.De minoritener
d «in quodam contilio.S Sogin.confi.
praterca.Secundo limita,nifi conera
fuprapoltBald.in quodam con-
filio quemibi ipferefert.8cide dicerem. échic tercio limicabitur, fiel
fetenormitas leefionis in precio fimul cum padto deretrouendendo:
quiacum fecunduny opinionem multorum prefimaturcontradtus
víurarias, (¡cum hociungatar paétum deredimendo perpetuó fet-
uandumeefTer exiam.jowanniselapfis.Scnota bene. Quid tamen Áipre
fixo certo termino conueniatinter partes, quód non obfter termini
przfixi a contrahentibus lapíus quoufqueinterle fuperhocconue-
niant(uper maiori termino dando,vevidi defadto, Scdicédum elt y
tancnonobllabitlapíastermini,ytin fimiliteadit norabiliter Paul,
deCalt.confi.1.col.fi.volu.cincipitvilo libello.Kprobaturin Cle-
men.quandiu.de appellatio.
«quel vendedor.Et an ins competens ex hoc pato poGircedi alijper
venditorem.Ang.in+l.ad ofticium.in fi. f.commusdividun, tenet q
non,éceltmuleumnotandum.cogita tí (uperveritatehuius dit,
€ Ueterederos.L.icethocnon fuerarexprellim in pacto:fed tantú devé-
ditore hocius competerer haeredibus,fecundumglof. cómuniter ap=
probatamin.d+l.2.vbivideper Do£to,quandoiusofFerenditraníear
ad haredes.Stinal.li decem cum pericro.ff.de verb,obliga
4 d € 0crornar. Nota bene quod licetnon dicatur,qud tencaturrenen-
deresfedtantumreddereadhuc cogeturemprorpracil? ad traden»
dumrem.vtparerexilta,l.circa fin.cumdicit. el comprador estenas
dodetornar,Bcc.nequeliberabiturfoluendointere(Te,Sefic deciditur
hicilla quzflio,in qua laborauit Socinus confulendo confil.253.vol.
asin cauía dominiloan. Francifciin.zadubirarione.(itamen promife
rattantumreucndere,écnon redderetuncliberarecur praftando in=
tereíle cum tencatur ad merum fastum.veper Bartol, in, l. (1 idcinf+
for.5£in.ffade leg.n8ctraditSoci ón dic.confilio.
5 e € quificrenrecebirla pena.Inmuitquod fi vendicor nolit agercad por»
7 au fed vtres vendita ibi reddatur ex pacto, quod poflet, Sita ct
sb
umm
Pe
”
25
dicendum,quía S«perlipulacionempcenalem nó 'nomarur ao ex
venditoadreuendendum $ potericvenditor eligere, quam vue. ve
invpredia Fdeadio.empr
UT ornafíelacofe,epechafje.hdde.34.tituancapart.Squeibi dixi. 6
el comprador. Quid li ¡ple emptor vendidicrem ali) ,an primus 7
venditor offe
sac pretium
primoemptos
Tivel fecundo
poÑit agere,
ve fibi reddas
re puefta en el pleyto,dcuela pechar.E
fiel védedor,o fusherederos,glieren re
cebirla pena", deucfe partir delacolavé
dida,fucras endeficlpleyto fucpuelto, .. turreswideba
Gtornaffelacofa,e pechaffef,lapena. E A
fipenanó fue pueftacnel pleyto,entóce — datar hos
elcóprador3,cstenudo detornarla co- y fit per
faen todas guilas!,fi escnfu poder: efi a
en lu podernonesideuc pechar,al vé z C. de pa-
dedortodoslos daños, clos menofca- e beveadia
vnde non có.
petit cótra/in
gularem fica
coflorem.vtin
1.4i.fdecontrahen.emptio.in cótrariucn tamenimó quod detur pri
xo venditori véiliszei vendicatiocontra fecúídi emptoré, facittexte
inlficumvenderctvbi bonus textéE.depignosadtio.Bcperillárexr.
inpadto.de rerronendendu hos renctibi Pauade Café per.l. lexcve
bos,quelevinicron porguenon torno
aquella cofa,que alsi auia vendida.
£tgali.E.depizno.tencretiá Cumanasin,l..infi.Adedona.É tenet
etiá Soci, quzftione que verútur inter illuftrifsimá
ducé.so voluicAlex.confacavol,1,cu'refpóderS
in.d.con(,S certe ditú Pan.licét(tridto iure nó polTetforte defen:
quialex (ici venderet,in quafandatdidrúPawintelligif.qí creditor
nó vendacré:led ius (uúpignoris.Selic nimirú(i debitori dño compe
tatreivédicacio,vere/pódet Alcxá.in.d.confi.xo. prarterea longein-
tereltanazarcreditorcontracú,quiemitráfocreditore, qui viderur
Adebitore emillecñillo paéto, la.C,creditorécuidios
in glnondeber.Scin.1.G ob caulam.Cadeuidio.quo cafupracile cm
por tencf adrem rationepaéti de reuédendo,ve hic;anagatcontra
fecundúemproréúngulacé(uccellore,cótra qué mullá haber aftioné
nequercalé neque perfonalzadrradódicdicráci Pau.de Caft.maxi=
ma aquitare fulcicurlicernó poÑit de.
Linglo.fin«Sc quid li emptor emita duobusvéditoribusfimul e
paco 8cvn? ti ox e elercomere pants cogaturempro vide
turgó prexn.l. qdante.$..cú duob'(equ.Edein die adieGio.
Scpilá.LitarenerBarán.L.G gsaliú. ide folurio.vbi S:Pau.de Cal.
Bi cui víusfruétas. AEde víuafrua..legasScidó tener Fabia. de
Gcsind.uo rara empr.Sevend..q7 q principal. oan.de
4i.C.deagric,8cmáci.lib.w.ScaddirPau.de Caft.in. d.Jufigs
aliaun.hocprocedere,eciálivnus ex véditoribusparatus istotumre-
enere,Screfanderetorúpretiú, quod nota Sriden tenctlaréSocscól
16.volum.4.incipityanno di.8addeBald.in.d.L2.C.depadtis inter
emp.Stvendlarélaío.in.l.ipulacionesnó dinidútur.co.g.H.deyb,
obli,8cnota q í emptorg emitfub tali pacto obligerréemprá , ante-
¡ná ibireemator,refoluitius pignoris,ivéditorreemat:qa ex necele
itaterestranfitad venditoré.ve not.Barn.lin diem.(f. deaquaplu.
arcen.Bcin.l res.ff.quib.modopign.vel hypo.fol.8ci
Marco perilldrexe Abdein disadieio.Alox.cób.q5.oL incas
fa Sclitecola. Sc quid fifunt pluresh eredesemptoris Se ynuspofi-
detilláre.(olúmiodo vel cóltercú alijsyanille condemnari debeat ad
toti*reireltiturionévi.Soc.in.d.cóf.153.dubita. 4.vbicócluditqp fico
Gvifas Dicvedixiin glo.preccedecidip verb,tornale,in cad. 3
¿C£nfu poder nocs.Intelligedolo vel culpa,feufaéto emptoris.vti
hominé.fEderci vendicaSc.fiferuú.s.idemque.f.de verb.obli.ná
prremprazne moránóteneretl ex legaicana.citil deves
o.oblig.Scquid (¡ex necebitate diftraxeritavid.Litemíi veberatú.
Su.faderci vendic.
UDeue pechar,Si ergo res deuenitin alium comuenituremptor adin= 10
terelle,vthicécfacit contra diétum Paul. de Caftr. in diéta. l. cum
venderet.vtdixi (uprá eadern.l.in glo/I.(uper parte el comprador, li-
cétifta.l:non concludat:quia polfetintelligi, ve verunque ius habea
venditor,velagendi ad intereflecontraprimumemprorem, qui rem
alienauic, vel véilireivendicationecontra fecundum emprorem, ve
dixit Paul.cuíus opinio tune dejure procedere pole», quando par
¿un de reuendendo concipereturvesbis diredtissCcilicet, vetali cafía
reslitinempta,vtdeclaracidem Pan.in,L.fidtc.Codepadtisinter emo
prosscvendi. z
Partida. yo
Quinta partida.
tex, XEZIT,
39 Non valerpañtumintervenditorem Scemptoremsvt res que vendi
2 L d/ender,Bi
turcerrisperfonisnon alienetur: Gefi contra fiat: dominiam redear
ad venditorem incurtictamen peenam fifuericappolita: Bf nófuie
appolica tenerurad interelle.h.d.
Uovinfus bere-
derossNon.et- q Lgy,X L111.Quefiel Vendedor pone cb elcom
go proñibitio E ed
so peoiibido—* prador quenon Venda incopeñecofi 4 omes
do fión emo febaladosdeefergnardado.
proritcanfiter — pero
¡Aftillo,o torre,ocala,o otraco
d fa qualquier, vendiendo vno-
PEA 328 mcaotro ,atal pleyto: quecl
auth. de reftí.. comprador ,ninfus herederosamunca
fideicó$-0003 To pudiellen vender*, nin enagenar “a
elcols. Ed omesciertos feñaladosporfusnomes,e
E E psohi= ficontraefto fizieflic, que torafled cl fe
hno pnóalie Horio al vendedor,o 1 fusherederos,de
nér extédacu zjmos, que tal poftura como efta non
ad omnesht vales E porende maguerel comprador
ligaf uñ depri
mishacedibusemptorisprolibitialienare?Bart.poftlacob, de Are.
in.].lucins.s.femproniz.fE de legatazadicir quód cumilta prohibitio
£sétafuitindefinico de harredibus porrigacur ad omnes fuccelfores,
per.d.llucias.in psincip.Sc.L(iplures.cod.cit.Scin auch.de refli.fidei
comuil.5.a.Scidem voluicBasto,poll Din;8cetiam Loanade Imol
Lfiliusfamilias,$.diai.£E.deleg.1.Romanusin.l. fi quis hliusfamilias.
5.fina.fF.deacquirend.hared. Alexand.confi.56.cola,volu.r.confide
ratisverbisteftium.Sec.Ecnotabiquía Salic.in.l volítas.C.defidei,
quierensdeifta.q.reliquiccogitandum nun faciens mentionem dedi
étisdoftoribus hoc decidenúbus,Scfacic,l.in annalibus. C. delegar.
EL heredisappellacione,Scibigl.Kf.deverbo.fignif. quid idixeric
e nonalienaretip(e,nequecius li an prohibitio filiorum extédarar
ad nepoteseDic g.non fecundú Bactin.d.5.fempronis,Se Bald. ESa
Jic.in.l.volútas.C.defidcicó.6 probacur in.d.Senosigituranauth.d
reftifideicomni.Sper Bart inad.$.dini. Baldo, .citius.in princi.
deliber,8:poflh,quod intelligeynitialiud appaseret ex verbisprohi-
bisiuisalienationis,8 ex ratione curprohibetur, vt tradit Soc, con=
fil. zos ola .viistellamento fpe£tabilis,Ekc.coluim.12. 8 3.faciclpa
teros.fanduma(fde leza.z.64 quod ¡bi notar Bart.
volíitas.C.defidcicom.dicitquod olim)veitadixe
sin)io primo latoreiwrisciuilisantequam fuperuenirene plena no=
miau Jiffiniciones nomine venditioniscontinebatar omniscom=
mutacio.vein,l.flatuliberiá ceterisos.quintus.fde arnliberahodie
prohibitavenditione,non videtarprohibita donatio (iuepro=
beator álege,fiue ácontrahente, vedicieBald, ibidem.(i veró pro=
hibeatur vendicio 4 tellatore ,tunc oporter confiderare caulam ab
ipfo pofitam. Bcan au ficannexa perna vel fit annexus fayor, vi-
deibipercum column. fina latiuspereundemin.l.2,C.devlucapa
pro empro.fcdan prohibita venditione, videatur prohibita permu=
¡0:Bal,S: Alexandiin.l.fina.pertext, ibi. FE. de condiétobcau-
£amyin ftacuto volunt quod non.notarSpecula.ticu.decmpt £ven=
ddicio,S.nunc dicendum.verlica,fed pone ftatucum.Scfacictext nor.
.c.t.de his que funt ápraila,fine confen.capitu.vbi vide per Abb.
¿intellige nific/lemusín materia non odiola,S: famorabili, Semili-
taretidentitas tationis ve latius tradie Jafo.in dit fina.tertio nota-
bili.Sc dicirglofin.).quemadmodam,C.deagrico.Sccoli,librunia
verbo vendi. Se. qudcoloni prohibici vendi non poffunt permu-
tariymeque in emphytcofía daci. Sc hocpropter fauorem pe
vedeclaracibi loann.dePlar.(cilicet,ne agrorum cultura deferantar.
vidcibipi ' nota benequód prohibitiovnius contraftas,non.
extendat fe adaliumcontra£tum alteriusrationis, Speciciwvein.l.
fin,C.de pradijscuria.libro.10.8caor.Baldin.l.r.columna, 7.C.de
inofiic.donaio. :
Sul hocverboomnes(pecies alienationis comprehen=
duntur.vein.l.fina.C.dercbusalic.nonalienan, $ cap.nulli. drebus
ecclefi.non alien. quinon poteltalienare perpaétum deber facere
¿<curare,nealienetne ex difpolitione legali.l.codicillis$.penula. E.
de legao.8cperBald.ín,I.hac ediétali,1.col.Codefecundis mup.8cno
tabene qp alignatio propris loquendo eftillaperquam dominium
rransfertur fe£undum Bal.in.d.].fin.quod dicienotandum pro flat
tis.veeltrexe.notin. lr. ff. de fund, dota. Stan phibitus alienarcinc;
dacán peenam bi tantumincipias, eu tentar alienarezvi,Bart.in.lqui
ad ¿cios hare.
desyuilihoe di
abfenti.51Edeacquir.poleCSBald.ino.1.colf.Cul e
nomi.Staduerteg non po!Teailenare rei non el de difíinicione do
minij,vnde liceclionprobibitus alienare:non ideo minus dicitur zos |
fuaplenoiure,vein.l.generaliter.H.de fidcicom.liberSenor.Bald.in |
L.voluntas.colum..C.de fideicommit.
d UZornafe.
o fusherederos, fizicfTen contra la po- ona
ftura:non podria el védedor,nia fus he videturperpa
rederos, eftonce demandar poreltara- “um, alíc-
ñ cd natione faéta 0
zon,la cola aaquel,que fuc delpuesena res redes
genada.Pero li fuelle pueftapena ental — venditor
pleyto,temudoferiaclquelafizo delape Fe pie
char,ccldaño,e el menofcabo£ quel vi 1.ficha
niefle porefta razon. Eclte dañoe me Pana
A vndefivispro
nolcabo,3ue ler apreciado,có fura del hibese aliena-
econ eftimacion del fudgador. tionem, ita q
mon tran(eac |
GLey.XLITIZ.De los que en fu reftamito idefien- 5
den que fucafllozo torrejo ca[azo Viña, 0ocra
domi
ca defu heredad mon lo pudiefJen vender.
bisde quib”
ia. lfedle
£ dum Alber
e.lacob.de Arc.
in.Lealege.C.de condi.ob cau(am.col.a.poft Odo
Cin.écOldra.in.l.fina.C. derebusalie. wrerelitaforima,
vendoibi Sctradofiab condicios fiquocali
gattead aliquemaétam vel contraétum alienationis permeniro vel
procedercantequamiplaalienatio perficiacur, vel lequatur ,retinco.
Za me tin heredibus meis dominium Kpollefionem, vel exnunc
facisin me contrariam donarionem. kx conftituiste polsidere nomi-
nemeo dé hisredum meorum E fubifta condicione Sinonaliter!
Eturus rrans£oro in te dominium E pofleBioñem. hoc enito modo
fecundum euro venditioc!t conditionalis,écretinerer dominiumin
cafiao nondumperíeh a ell alienatio,quia hoc cafa dominitan $e
pollelsiofaerunt fub conditione rranflara,quod fieripoteft.1.quiab
Tenti.S.1.fadeacquir.pofTe(.l.proinde (fi cert.perataScl.potio
f.quipotán pign.habe.l.donatio.C.dedonatio.L.1in fi.G.l.2.$.
le dona. Ética dicir Alber.fefepeconfuluifTe.Sidem vide
tartenere Bart.in.d.1.qui abíenti.$.1.licetveiturpancioribus verbis,
£cilicer dono,velvendo hocpadto,vtnonliceatalienare « fi ad alie
quem agtum alienationisperueneris,tunc dominium ad mesenertas
turin cum cafum ex nunc conflituis te pofsidere meo nomine,Gcidó
dicit,quód operabitur fiperverba futuri temporis dicam fi alienabis
velalicnares,ica quod talía verbanon denotent rem perfegtam. alle-
garbonum rext.in.l.quidam reftamento.ffde fideicom.liber. alíam.
etiam cautelar ponitin hoc ibiBarto.X alias vid.ibiper Alexand.
e Gen valesScilicerquo minusimpediacor tranflacio dominijin eum 5
inquemfucricalienacam , Scnon retransferatur in prohibentem a-
Jienationem,veflatim fubijcir,Sefic reprobatur hic opinio Doétora
antiquorum, qui tenuerane prohibica alienatione per paftum do» |
sminiura non tranfire.pro quibus fecundum Alberic, multum facie-
bartex.in.l.calege.Cadecondic.ob caufam.ibi dominium pror(usa-
Jienaret.quam opinionemtenuit erjamgloán auth.vede certero non
fiantcommutacionesseramecciohia.fade cereroscolla.s.Scin authad
lienatio.Scemphy.5.fanétiGimislicércommuniteralibi tenuit con
trariam opinionem que fuiecomenunisomniú que approbatur hice
Sed quero ex lege regiacum pofit ficri maioria in tertio bonorum
cum víncalis Scprobitionibus iuxta.J.»7.in ordinario, Tauri.modo Inwo.re.
¡pares perviainónationisinteryinos al pee alien coneralia fe ee
citmaioriam in talitertio: Scprobibuit alienationem animpediarar 6.1
sranslatio dominijextaliprohibicione.viderurquód ficcam auñorí
tatelegisfiar.Scquia quando fitincerviuosillud quod poreft reuoca
rivíquead mortem(ortitur efleftymá morte.Sclicex vltimavolan-
tare.l.fequensquzrflio.fdelega.fecundo.Bcnotarurin.l. li quando.
fi delegacprimo, ;
£ 0eldaño,celmenojrabo. Adde.l.fiitaquis. $.caleges. de verborum 6
obligar
E, Cas jurá dl HxcenimoaGioelthonzfidel:vndeiurarurinlitem. y
inaétionibus.ffdein litem iurand.
lex. XLIIIT,
am Valetprohibitio alienationisfata perteltatorera li exprimic jultá
aníam quare camprohibersaliasnonvalerhad.
30 Ueanguifada Adde.J.Gliusfamilias
Titulo.V .Delas vendidas e compras. 26
18 CTefamenta Senin qualibetyltimavoluntatesquia(ola volantas te-
Aaroristransferedominiumin legarariumab(quetradicione,l. ffpar
ccim.$.liperfindum.t!. quemadaod ferai.amie. Sefic fine era
ne poteltamictece dominium , Scin aliumtranfire, fecundum Azo.
Caderebaalienis.in(amma. Se lanocen.in cap.Raynaldus.colum.3.d
teltament.
YA BES
eb acsfillo, o tor
h Níu teltamétoa defendien
ve. Ex ifisver
bisvidetur,p do algund ome 3 lu calti-
non procedat ad llo ,o torre? ocala, oviña
rd s ZA o otra cola de fu heredad,
quotiens. C.d nono pudicílen vender,ninenagenar,
a moftrandoalgunarazon guifada “por
quódíip- : E 1
hear as quelodefendia,como fidixelTe,quiero
alienaridtefta quetalcofa,nóbrado la feñaladamente
torenó cltne- ñ A
eifaria expe Mon feaenagenada en ninguna mane
focanfg, quía — ra, mas que finquefiépre a mi fijos, o a
ex qu hereden ;
+ peta O heredero, porque fa ficmpre mas
quód reftaror — honrradof£emas tenido,o fi dixce ql
voluerit tin nó enagenalle falta que fueffedecdad 8
agnationeper 6 E
añanere,quod Cl heredero, o falta que fuelle venido
Bald.di al lugarhfi fuelle ydoaotra parte: por
qualqu razones, o por otrad
fuelle guifadaifemefante dellas, non la
puedécnagenar,Mas fi cl dixeflcfimple
xao haberur mente,que lanon vendicffen,non mo:
ftrádorazon guifada porque, onófeña
Tádo perfonaalgunaK,ocofacierta,por
quelo fazia, fi la védiclfe, valdria! lavé-
tuic teflaroró
mouere, talis
titu. de fideic.
Sividermt pro
bariinales.C.
quinonpolfintadliberaperueni.Ecibinotar Bald.quodficanfapo
tellcomprehendiexintencionere/tatoris,eltperindeac fi eller e
prefla.8cidem dicir Bald in turriprohibita alienariin.Ja. C. de vlik-
cap.pro empro. forte diét.glo(T.£cdiéta Bald intclligendafine quan
docarristuillee maioramtellatoris,propreraffcttoneaniuxta id q
habeturin.l.iin emprionem.ifade mino, 8c..lex qu.e tutores. Code
admini(trar.ento.fecus finon elfee maiorum Seficce/farerlTeóhio. fi
veró fuít maiorum, limiterar ex dicto ilus glo(T. Se Bald Scfacicad
hocpalchrum ditu Bal iusfamiliB5.di cgat. pri
m0.colunfecunda.verlic.notaerzo,quid firesque probiberaralie
nati,eftcalisin qua caditalfcótio Sciuteralle a
tione (eu Cano:
1prohibicie,quód viderur ficta prohibitio cum canfalicér non
imarar:vade iellatorprohibereralienari vallallos,licécfimpli
r¿clinecanfa prohibitio valeret, famore vafTalloram, ad quod in
argumentumallezo!. generalitor. $.(ipeticam.(Ede fideicom.libertas
Edelegan8Bclaparer fi-
liuun.5ulias Azrippa. Sl. Jucius, in princip. Edele,at,tertio.Scin
1.quotiens.C.defideicomunil.Screquiricur exprefio cafe, quando
probibitiofitfauore perfonz probibice : fecusí fac re(peótn cert
perlonz.vein diét.5.dini.8cibi Barto.Scinfráifta.l ve quiavoluic cer
tam perfonamhabere.veibieriam declaratglo/I. Scnota bene quód
vbiteltatorrelinquitremplaribus Sevetat;eos alienare rem coiplo
videturfideicommiflumviciGimrelinquere fi contingataltercoram
Sinealcerias confenfualienarel.notab.io.l.codicillis$.inflituro, (F
delegae.fmper verbo-filissquí multum commendatibilo. de Imol,
Sedicitforremeliorem non reperiri.
4d Enonferenagenada, Ideft non alieneturinam fi teftator vteretur Vera
Dbofuturo fubiunétini, fialienaucrisresperueniacio ciu nc te=
neretalienatio.vtin.l.(tichus.f.de manu.te/ta.yide Barto. in diét.5.
diui.STmol.
5 € Urinque fempre amifijo.Lcem fidicatremancatin familia. ycin.. pe»
t0.5.ratrc.ffodelega.tecundo.l.cumparer.$.libertis.cod.titu, l. quo»
tiens.Cade fideicomuila
6£ Catas honrado. Divitiz adduntamicosplurimos.Prouerbio.19.ca=
pit.£cdiuespauperibusimperar. Prouerbio. 22. Ecclefiallici.y.capi
tul. Corona enimfapientum dinitiar corum funt Prouerbio, 14. 8e
18.capiculo.vbidicicur fubflantia diuitiselt vrbsroboriscius, Squa
fi murasvaliduscircuadans eum.Sccapitu.1o.fubltantia dinicis vxbs
forticudinisciuspauor pauperum,egellascorum adde de commodis
divitiarum gloflincap.1.2.quella faperparte aterm.Scaliad:
fiibeunda.C.de de .0.8cibi loan.de Plat.£kin.Lne quis.C.
dedignitalib.12.S Barto,in.1.1.cod«tituwvbi dicir quód diuiciz augér
8ccon(eruantnobilitatemfifntantiquaca,
E Uca de edad. 7
dida maguerello ouieffedefendido. — Nelitur tune
Ale). X LV. Delos que mandan o venden a 0= ua ps
pros fierno con condicion quejraforrofafta Tseass Scrclta
cierto tiempo. ment tec
Ando,ovendiendovn Lauotiens €. o
ome aotroalgundíier de fdcicomil, Ade.
uo fotal pleyto,quelo — proempro;
afforrafTe alta vn dia fe he Arenido alla. alicavt
falado,oqueluseat. Es, Mal e
forrado en codas guilas:dezimos, ma ne venderet quentib”.
guer aquel quelorecibefobretal pley- ¿am a ne en a
to,nonlo afforre aquel dia ¿nin auníde rei ,prefertim manumil
fpues,q esforro"” ellieruo de aqldiacn E Lo Gadliber
EN E ¿vt alías di- ta. perues
adelantc.Masfi dixcfle quele vendia, o «rBaldan.
daua clficruoatal pleyto q le fizicllefor Cadefallzmo-
roquando quificlleaquelaquienloda- cas porquí
uaolevédia:en talcafo como elle, feria — rerer empto=
¡bre ¿efen res.
libreluego que muricffe aquel quelo ; ScuilidaDe- y
recibc,fo tal códició,o pleyto: sague betergo róna-
£pues gel ome es muerto, non le fica Dilis eMe cau
a EE fa (ecundum
quercronin nó grer.E fi dixclleGleda- ¡fam l.quam
uso ql vendia el lierno fo talpleyto, q nota: quiade
jure comi
ni hoc ones
ratitabeneexprelum. Imó Alexand.indic.$. divi. jnprincip.dicie
quod uficreequecunquecatacxprelaceitore Slabicquód
hi diceret.nolo alienariin ticium teneret prohibicio abíque alía cao(g
expreGione, quia videtur teflator morusadprohibendum odiotis
tijallegarl.codicillis.$.marre.fE de Jegatistecundo.ScaliaPan.de Ca
ftro.tamenin difto.$.diui,requiric caufam rationabilem , $ finibil
alleget.Ideo tu tene mentiiltam.1.Sc quod dicit Alexan.quando pro
Mbsicedio Til inclgere desadonabil odfo.y do de gociads
tre habeturenamodiumirrationabilenon efferbona canía proutillás
1.xequivicán contrarium tamen facicifta.l.in fequentibus verbis il
porquenon feñalando perfonaalguna.Sed poreft dici quádilludin
velligicur aliter,fcilicertecundum id quod haberutin dit.s.dimi.ybi
milifuterueniatar perfona.Sbi glo.Scdixi Íuprá.
k GrorfoncalguraVcinad edi 16
1 do aldrisLimicaveper Bart.Sc Alexandind.$.divi, x
Ulox, XLV.
am Seruus venditus veadcertuna tempusmanumictacureficiturliberf
illo tempore non fuericmanumillas, Sei ditú fuerir quando volue-
rit emprormanumittacur eritliberemptore morcuo, Ecf dicicutr quí
dopotueritfiprefenseftferuusinfra duos méfes:(1abfensintra qua-
tuormentes deber manumicti alias eficcurliberah.d.
sm Cesforro. Adel. Palos ade libera.canican.8i3.Cof manciaica 4
fuealiena.vemana.8cL.fiquishac.Lán princ.fT.qui 8cá quibas.8cgla
inl.1.Cofi manci.ita vencatne proflituin glo.fin.
n Quemaricffe.Habetortá ánotatisperAzo.C.fimanci.irafue, ali
io um.8cgl.fin.d.I.n«Cofimanciuita fuersalic.ne profli.£c4.L6. Equ
finemanumibio.adliber.perue.
O Eon lefinca querer.Adde.ly E. de(eruisexportá.Sctex.cú gloind. $
1.1.C.fimancicafic.alie.Sc.4.f.loca.c.l gratio(e.dereleriprib.6s
S:eftró fecúdúloan-And.ibipolt Archi.quia'ci voliitasdcertaper
fona dependear cumfuo elTe corporalimorifquia folumcorpús tiñe
animanonefthomo,ytin.c.charitaseftdepen.difla. Bcexhioccol
Tigir Vbertinus de Bobiorelarusab Albericain. Jan y (filimsiuranie
"ná luderefine volútate patris,q Be fi ludar mortuo patre, nó crit pe
jurus.8cidépórdicifecidum eund£Alber.inprohibitoalienareline
aliculus volútate.8cde laturo q bannitus nonpofitexire de banno
fine volútatcoffenf, Ec dealijslimilib* E promirro tibidare fundá
cúvolam,me moriéte/tatimtencbifheres mens.vtprobatin. d. 1.6
£E.qui fine manumifsio.adliberta.peruene,Éctener Barco.jn.Jára fis
“Bgtida.ve Eij
Quintapartida.
pulatusini.oppoprimap: liga Betradit Alexá. — £ Eenantarmaros. Added.1.5.Caqui non poffantadliber.pernes. $
18.volu.y.incipic (Eantibustermánis. $ EDefaricefe.Adde. *. 4.Snotabñifá caufam ná glol 6
«do pudiefe. Added AE quilincmanumif.adliber.perueni. —” feiuriscóisduastantum que lequuncorinifla.lponebant.
lex, XL 1, Di Gazatando el por f. Vide permittere feruo,vtoccidat propria auto 7
ruusvenditurnevnquá fiar liber (emper erieferausnifidomino
terre revele
tradtacuna pro
divionis, auf
| vindicer mor=
rem defunál
domini períe
occidendo vel
per accufario»
nóad monem
occilormpro
ducendo,velli
ritate occiforé di fui,ficue X alias in aliquibus ca
ibus lex permit-
di ES
cópro fobretal pleyto lo cóprafle tos
dincrosdelficruoKo defus pariétes del
ficruocnon de los fuyos proprios. Ca
maguer tal pleyto como cfte fucíTe pue
fto enlavédida,puede cl fieruo fer libre
por qualquier deftasrazones,
Ley. XZV11.Del pleyto o poftura que puede po=
nerel vendedor alfierwo con quelo faquen de
algundlugar feñalado e quenontorne.
loafforrafle quando pudieflea, fiaquel
quelo recibe,ctádo el fieruo antel fafta
dos mefesnonlo afforrafle,dendeadelá
tecslibrecl ficruo,por razó detal pley=
tocomo clte. E fi porauenturanó cftu-
ville clíicruo deláte de aquel que lo re
. Scinal.z $.
3
cibio,fo tal pleyto, filo non aforrafle,
falta quatro meles,porcartao por pala
bra,dendeadelante,fincael fieruo libre
maguernon lo añorrafle.
aces La vendida del fierno que es fe-
¿ha Jo condicion que nunca pueda fer forro fi
Vale ono.
le appolica
fis fer
suis
Leyto o poftura de otra ma-
uede aun ponerel ven
dedoralficruo enlavédidag .
faze del inla q diximosenla
ley ante delta.Como fi dixeffcal cópra
dor:védo voscftefieruo fo tal pleyto,¿|
pinimicolux Innomre
'6.in ordi cop.elh.
Fanranam x.tit.10 ía
añ nonticeret, bro.g,
veio.Lmon elt Adúi
Aturalmétehan por coftú-
J] bre > los ficruos, de fazer
Adrit.C,
a yerros contrafus feñore nuncacntreen ella villadetal dia enade
funcadliz 8 > 6h Ela
Dejemos: ¡Cdelidcól fueras ende quando loháa lantc,o quenonfinquecntoda Efpaña,
eorú liber, $e miedo depenaSeporédede- — eficontracito fizietcen algía manera,
ta zimosq fi algú ticruo fizielle tal yerro quelo pueda prender! por mi, c tornar
fare ft dea» cótrafuleñor,porqloouielleavéder, q enmiferuidábre,o quemepechedes *
«isempedixic lepuedaponer porpena cnlavédidag — vostanto por pena, otodoslosdaños,
elo.fiferuuser
go fur. ete
natura feruo=
súfarari veia
16. Scibi not.
Bal. C.qb'ad
Bberta.procla.
nóliccat.Scgl.
muncapucda ferafforrado. Efi cl com-
prador lorccibe cótal pleyto,núcapue
deferlibrecl fieruo por quátas manost
ger qpalle,£ue sendeentres calos. El
primero es,fital icruo como elle fopief
feciertaméte q algunos fetrabajauá de
muertc,odeshó
'órradel feñor delatierra,
elo defeubriciles, apercibiendoledello
poríto porotro.Ellegádo es,fivégalle
muerte de fu feñor, matádo cl porfi? al
¿lo ouicfle muerto, o acufandol deláte
dIfuez del lugar(iguiédo el pleyto falta
q le fizicffe matar. El tercero 11aG1q lo
um fi eñlicti,
bi feruas (id
lisficcibi qua
Jañatua.Eccl.
ficus fe
dilestas quali
¿ía tua nó de-
frandes cum li
bertate neque inopem derclinquasilla,Scferwfapiens dominabicur
Aultisflijs Bcinter coshereditaceni dinidor,Pronerb
as cópedes mitecillin o
vurtimorforuilis qui qui
in.f.exhisa3q-6k nor lo.in.c.cúergong.que
xhocverboinnuitur, q (eruusnóellecdño de-
pponitalepadtú,nemanumirtad Gfiponercinon
3mp+direrarlibertas.quod bene nota quia nóita expre(fim eltdciu
recómuni q ego memineri fed báifacit.1.6,C.quinon pollunt ad
lies pera qulaciallpadacómunjeapponácur proper mai
feruoriprelumitur ofenfavbi perdominostalepaéiumapponitar,
fecunda Baldain.d.15.C.fi manci.itafic.alic.quiallegar.l.cellamen.
tocenturio.fíxde manumifio.ScIlucius.$olucius ticias daman de.
leza.vbi hocinon beneprobabtene ti hoc nienti propterautoritaté
Bald.Scintelligenifiex alijsconic£turis preftmatur dominum fine
esula odio motíin foraú,cú vna Pfiumprio excludacaliá
vedicitglin.c.dixitdis23.qu.8 p Baláin.c.n.in prí.col,
amit.Sper Bal.in.c.rin.L.nó ignorat.col,».C.qui acenía.non poée
per Alex,conf8,vol.».8 Abbn.c.cúinter.Rodericú Senioré,pen.
notab.decled,S in.c.rcoli.de bis que vi mernlvecanlafiunt.
40 Mserafforvado.A dde] feruns haclege.E de manu. 81 65.Cfimancia
jrafuealic.yemanuBoLfi.C.qui non poladliber.perac,
2 c Used de pena,Seruomaleuolo t
y.e
tiongnevacer.Ecd
in hoienófaluat
3d Gridefe tal yerr
amecitus nó polla
ILlolut.matrl.
¿uli82. in ord.
Tanri.si q
cit has Gbiipli a
nonconfequié
elos menolcabosque me vinielfen por
eftarazon,tal pleyto como efte,feyédo
puefto cn la védidadeue fer guardado:
e puede cl vendedor demandar que fe
Pwiú legale.l.
cumpla cn la manera que fuere puefto. la
E. E 16. defanis,
Peroficlficruo fizicrealgiacola deftas pz G
in fabiduria de aquel que le ouicffe có- i dr,
finfabid quel quel e a
prado andádo fuydo, o porfalago q le os
e 2 búécadde,
fizicfle engoñofamente el vendedor: tituas.part.ge
ócenú caería s ka Ddferuodd y
eltócenú caería clcomprador en pena, MELO ie
porrazó detal pleyto,porque clficruo — antáffodema-
entroenaquel lugar, lecradefendido, a
A A
fin culpa del quelocompro. a9PaRiappoli-
tine fer vé
ditusirtretín certum locumalias renertatur ad venditorem vel com
amittacaralia poena li non obferuetar, valer $e non obferuamr com
aniecieue nilicontra voluntatem emproris feruus fecexit contra pas
Aum.dd.
1 Gpuede prenderiNota hic de padto manusinicGionispropria authori 1
. Etadde.l.fiticius.ffde feruisexportan.l.prima, E fecunda.C,
filsruus exportan. vencar, Scve ¡fla manus inicfio habear locam
debentconcarrere tra. fecondum Angel.in didta,. prima. Primum
quod moram traxericin loco prohibito antequimn fe liberfaftuse
am fipoll manumifsionem ingrederetur vel morarecur fifeus cum.
védicaretyécin feruicurem reduceret,yc haberurin diét.l., Secdum
quodilteingrelfusícu commoratio fac devoluntate emprorissalias
fecusyvehicsScin diót.2.fecundumn lefturameglo.Srin dit fiticius.
Tertiumquód venditor legemafportationisnonremilerie, nampo=
1eflillamremitreresvtin did fecunda,fecundum aliam leGturam, Sc
jn.l.prima.f£ de feruisexportansSchisconenrrentibus potell propria
authoritate mamusinijcere, per qua(cúque manvsambulaneñit. vein
diét.Lfivicias.8c.L.fi quis (ab hoc,fE.de contraben.empr.vbietiam ha
betur,quód ante manus inieftionemnon tran(ie dominium in ven<
ditorem. y
mm Grechedes. Erfi copulatiud tencrer paítum fispor vtroque , vt per y,
glolT. Ca li feruns exportand, vencato 1. fecunda, Se quid £ nibil
Adtit.Co
fiquisal-
rerivel lis
bi
am SÍ negoci
12
* notabilisin.Lamalrá
Titulo. V.Delasvendidase compras.
Fuit conuentum de manus injeflione, ena feuintere(Te q tune
folusfil e ¿tas lopartitaramnó
Ponent R Sfuicforedideo
quía dam per ittas Jeges partitaram caucum erar prollicuram efficd
Eberamave fupraco.ly6.8 dl grtitarpart.4.SoL3Óxi y part Solise
Ley. X LV 111,De la crfa que ome compra de
fas dineros mifinos par nomede osroe las po=
Jraras Gfon puejtas fobre ella fi puedo valer.
k il a o
Gli je Hgo mpr ndo algund ome de
védicioné ap- SA dineros mimos, alguna
poneref , mii [xRcola en nome de otro3, aql
quod fortéin 5 acá h: h b
Er encuyonomclacópra, haporfirmeb,
axelicetexpa lacompra, quádolo fabe,entóceaquel
P venditoz — quetal comprafaze tenudo es de dar la
ibi referuare
man iniegio Cola dea cuyonome lacompro,
né luxta for- con losfrutosecon todas las otras co-
mam. d.l.1.C. a eS
fimáci.icave. -[asquelepertenelcen. Otrofidezimos,
neat neprofii queaquel encuyo nomeesfecha lacó-
tuator. SL A doded: cioalcópr:
mis fub hoc. Pra, qestenudo dedar el precioalcópra
ft.de cótrahe. dor,con todas lasdelpenías,G fizo cl o-
trocncogerlos frutos,cen las otrasco-
fas que fucron fechasapro dela cofacó
prada.Eaun dezimos,quefialgun ome
*embia la menfafero, diziendoleafsi, ve
atalome,edile",q el gerevéder talco
faluya,que le dare tal precio por ell
aquelaquiéle embia, otorga lavédida
dela cofa,poraq]lprecio,qembia dezir,
valela vendida“, maguernon le oviefTe
dado cartad perfoneria,al mélajcro por
quefizicflela cópra.E demas;elte cn cu
yo nome es fecha lavédida, elacópra,
deue guardarlos pleytos elaspofturas,
haberentlocá
Mailtioscitold
tale pactú de
nóprollituen-
emptio. nihi-
lominus ferua
efáiceretur lin
beraper.d.
Qiex.xLr
rá geltor fuis
¿potiis númis
Tememat no-
xmine domini
fidñsracamha
bear vend
mé cum prias
£cit dc foluitei
prerió dk exo
plas in come
modú rei fa- *
das Ep fs
dibus; recupe
ac rem cum
fruétibus,écpertinentijs.Irem emprio fa£taper muntió vel procurato
rem habenté (peciale mandatú valet ficut fiiple disemeret,had,
en nome de otro. Venegorioramgeltor.vttt.denego.gcfto.luman=
dafti. % nota,quód cum emit ve negociorum geltor ,debet formare
verbacótrattasin perfonam fam pata vendismihirem talem, qu
emonomineralis,cuius negotía gero,nam/i concipererverba
tiusvoluti, fi dicat vendistali ablénú cuiusftam geltor?tune nábil vas
Jeretetiá (1ratificaretur perabfentem,cui volebatemere , vt eftcafus
incerc(t.verfi.fiveró.C.(i quisalteri vel ibi.quia
faétum falli nuncijnon poteftrarificari:quianonrepericurfubicftum
in quofundeturradificacio , quía negotioram geftor concepit verba
inperloná, quánon reprefentaciple:quia non eltejus nuntins, neg;
voluntatemilliusannuntiat que tuncnone(t, Kin fenihil vultac-
equviScinaliundise mon porel! if strain qua Fundacar
fpofitio.duverfi.(iveró.fecundum glo.ibiinverbo cóparati.4 las
tiusdeclararibi Bald.col.3.non enim/ine mandato ctiam deiftoñure
partitaramalteriperalterum poterát acquiri aio.vein.1.7.8c8
miftapartita.Sed cum hodieper.l.ordinamentiz.titulo, 8. libr.y.ac=
quíraturadtio ablenti sicecalius fine mandato ibi (lipulerarració:
cationelecutavenditore permanentein eodemconfenfu, competé»
recibiadió.licerverba conciperentur,vendistali) Secr8cprocedeter
adhucquódhicinifta.l.dicicnr.venditore perfeucrantein codem có
fenliyquodideodisó.quia venotatglo(Ta.l.conten(u.fF.de aétio,éc
obliga.iniflis contiaftibusrequiricur contenfus (imultancis :vnde
ln eMeeBpE Acá onn empront ven Sold pencas
videque dishlupracad.pare.citu.4.1.4.inigloC-magna.Scnl.8.ticu.
primo.parti.a in glo:(uparverbo.ni conlientan enel:Gcídeim eltd
«cendum Scmulco mágisin procurarore, qui conciperer verba con=
traGus.vEnuatiusia qhó etiain de jarcantiquo pcedebar quod ha
befurin dir Lmuftuminterelhyerficu.Sivero.hifi quodatrenta.d.l.
:népin talicafl vendito£non polferpernitere cam confeás
+
"27
fuseriam emptorisio venditioneinteruenit quomodocun que procu
tatorverbaconciperet
b «por firme.Hoc quiaratiñabitio terrotrañiicur Semandato compa 2
ratural.fina.Ciad Macedo.
e «.oileHic ponitar qualiter former verba nuntius.
ieicada
quepufo fobreella,aquel que la fizo en LISO
funomc,quepuesqueclotorgolacom - crahen. empre
praquelaaya por firme.Eflo mifmo fe E Tuprá cod,
rizquando al gun omefizic!Te fu perfo-
nero 1 otro, dádole poder que pudiclle
venderocóprar alguna cola, en funo-
mo, [eñalandole por quanto precio, la
vendicífco la compralfe:li elte perlone
roatal firmaffela vendida ola cópracn
> nomedel otro,deuc laaucrpor firmecel
qlo cmbio,ccsobligado tábien como
f1el por fi mifmoS la ouicfle firmado.
€ Eseñalando le 5
or quanto pre=
kia Notacuod
in mádato ad
emendom de-
ber defignari
preciuro > fed
fatis- viderur
delignatum,
farbitriopro=
curacoris com.
mirtaturargu.
ioflitu.de ci
lo, Kvend;
ley. X 11 X.Quefabla de losomes que com= al ENS
pran heredamiztos delos dineros agenosque ¿fi vullum
precium deli-
guetur, vides
E tur mandare,
vt vendar ju=
Ropretio.arge
Jifiima?. $. he
sitnen en guarda que den forfigosfaluo en
cofascieírasa
Sl dincrós agenos que tienen
gelos omes a las vegadas com-
Hpran para fi heredamientos, o fdepigno.8c
tenet Paul. de
otrascolas que han menefler,eporque Cañón do ficá
dubdarian algunos, fi aquella cofa que
esalsicomprada, es deaquel quelacó-
pro, o del otro cuyoseran los dineros:
queremoslo aqui dezir e departir.E de-
zintos que deue fer deaquel que fizo
empto:
Ucomo fl mif 6
la comipra3,en fu nome. Fueras ende »». Quid hi
vendic minus
dimidia juilí
pretijwvid. Ale
fi tales dineros fueflen de cáuallero”, q
bericiin.l.fecundain fin«C.de refcind.vend.
GLex XLTX, Ss
4nSiemirem nominemeo exalienapecania eficitur res tradíta meat
mii firpecunia wmilicis in Regis feruitio conflicutizvel li tutor emit de
pecunia minoris:autprelatas de pecunia eccleliz,feu maritusde pez
cuniadotistquia tuncresempracil eins cuinsfueruntpecunia.fed ele
in cleftioncilliuscutas fueruntpecantar haberepretiú velrem,hd.
8 Uoe aquel quef ¡o lacompra. Hoceltregulareyuchic.Scin.Ifica.C.de £
reivendi.l1.Cai quis alteri vel ibi..fiparruus.C.commu. vtriulque
¡udi. Sc non prefumitar resemptapro cocuius ell pecanta (ed pro
iplo emente dcejusharede.l.ad probacionem.laprimerasScibi norar
Baldinfin. C. de probatio.nifi probareturinterpoficaméiille ad e=
'mendumab eo cuinsefl pecunia, eriam Ginterpolicas efTer pupillas
vel Abbasalicuius monaflerij.vtnotatBald.in..ncol. pen.ad in,C.
fiferuus extero.Scin dubio prafumicurpecunia fui(leloluctisal.fivé
1.56.Ehdepriuile.credito.Baldgin.la.C-profocio.Staddead predi
Tirium enuiom.s.altero.F.deadmi.cuco.Scibi perBartos
h Goecandllero. Aguerse,quiadeiurecommani erant opinicnes anid 2
quod hichabef,sp resempra ex pecinia milivisindifinde efñciacr
smilitis3 quóciqueemacur,velan fequiratur quódralisemens fuere
procirator,velnegotiorum gellormilicis,licet non emeritnomine
múlitis:(cd (uo ,vttunc Gr (pecíalein milite, quódtalis res empralic
milicis,quasopinionespo(tieglo.fin.in.L. veproponis.Caderei ven
icasundeifa fumpra eft,Sciffam(ecundam opinionem,quam glofa
ibi polioanan tenuit Guiliel.de Cugneo. quem ibi fequitur Bal.
8 Angel.£ceriam Pau.de Call.quí adhoc monenturexilla eze, que
loquicarin terminisquando¡lle,qui emiterat procurator, vel neos
tioram gellor milicis,ferundam inte! leum corum, alíj vero tenues
runtájuodilla.l.indiflinéteincellizacurin quocunque emente,
fiegellor, fiueprocurator, vel non :fecundum quod refert glo
vltimeopinione.Sciftam tenentibi CinsAlberiaó Sulice. Sella opie
Partidaya Em
A,
Quel,
Vitolas
3
; Quintapartida.
mloviderurhicapprobañiniflaLGmiliter delure communi exar du-
biumyanintellizacurhtocindillin igin'quocíque milice. Se Guilicl.
de Ciyzno dicebarquód non, ed santamin milite militante: nam el
vepludimú.lsuernos alison. antic decetta milic.Sio.lin te
famento.Scl.milicis Code milit.celluStadde.la9.titiqueapar. Sel, *
15.0, part.6
S.l.g. in fi.ybi »
rexmorabuic. Chuuiclle en lacorte del Rey: o en o-
y a tro lugar ca fu feruicio , o fi Fueflen
E . A
a cevetes de menor de veynte e cinco años *:
sano vel alio— € el que fiziefle la compra le tuvicile
exifléteindo=
mo(ua, $cifá
opitencribi Ange.SPanl.de Caltro, qui a rionem,quia
amilites milicátesprobibentar negotiari perfe, vein,lavilicesa
fderemilit.idco ln recompeníationem forcitur hoc privilegian
(ecusorgolinó militrer, (ed Rorerin domo propria; quía tune po
fet mercari perle, éciltafiicrario dicti Guiliel.de Cug.Bald.to ¡bi
tenercontrariam dino quí in quecanq¿milite armatz: milicias
qui fabdichanceflecomiuacopinione.dcidem dicicibi Sctener
Salicetamoueatas,quis.d.l.fiveproponis.loquicarindillindsvehic
vides.itaapprobatopin, Guiñielro Sedeclarar quod miles qui elb
in curia principis velin alo quocanque loco, in leraitio regis, ga
deathoc privilegio, militan: nanque , qui fencin curia principás dn
cius(ecuitioyveinl.vnica.C,de comiribus Se archiatris facri Palacije
Hibuia.Sel.,.C.defilentijs $: decurionibus cod,libraÉt deproxi.facro..
fcriniorumcaterifque infacrisfcrin.mivicant. Sed quiro quis dice
turmilesvecomperachibi hoc privilezjumosk vevides dottoresintel
Jizunedemilicearmacemiicia,Sglo(lio. penultim, ¿Rex quibus
caul-imaiowdicitqp multa debent concurrere,ve dicacur miles, nai de
becexaminariprius Se jutars,8:morcemreipeblica canfa non euita
Dir,Se deber (ccibiín milicam marricula, écalia que interuenito de-
bent(ecundamglofibi care hac habentarin.lo1g,titu.tr. partit.
8cliomnia ¡fla requiruncar: cil hodie de confistadine non fiane
vel perraro fiant,nullus pene exit milesquihoc gaudear privilegio.
Vndeconcludeyedixiio.laztimuarparta, y miitesqui vacantar-
xuis pro (uo fuperiore gandent prinileg; um, licér enim ordo
SclolennitasinaTampone militis deficrir ellein víix: temen ello
Ausremanfita Vademmilitantesín armis inrepisferuicio, fine fintes
quefbres micos, fi .gendebuntpriwilegíís militam: nam
¿eflpedefrismmil ¡gacowbiglo.8Bal.Code mup.diciceciá
Ludo. Romasconfi«43.adprimumquztitam, qiara loquentia de mi
Iicibus habenelocuwn etiamín magnificis dominis,qui dati Guntexer
cicijsarmorumaalleg.l.fina. fade rellamensmilit. Scretert Sclequicar
Soci.in.I.centurio.col.2.f1.de vulgar, «papilla. 8 Decias inrubr.C..
deteltamanilic.Scaddeadhocpulchrum diétum Paul.de Caftr.in.l.
criniarios.C.de tcfla.onilit.vbi quaerit quid de ciuealicnios civitacis
Mipendiario,quileinexercijsarmorum exercer,tamen non eft mi
destid foruieregi fuo,Sc Mar ad eius Nipendia,vel fue communitatis
angaudebicifle privilegio militum € licetarguar p non ft imiles,
quia non iurauic vemilitesiarant.vedicic.d.glo.l.penale.Se quía reci
it tipendia,ficuralij extranci:tandem ple tenercontrariam dicens
dem elle oliumin civibus Romanis,quietiamrecipiebant ftipendia,
ve.C.deerogatio.milizanno.per totamlib.tz.neque obfla fecúdum
eum q non tarant: quiailla obferuantía non ell hodicin vía, Ecluflia
dit q capitancuscoram iurer pro omnibus:non enim curatur hodie
deillisceremonijsantiqua milicizzaverradir Bald.in.la.adfin.Caquí
boniscede.pof.8t fecundusn Marti.lauden,in tradtar.de milite.q.5.
ver nauali Spedeítri militi comperunt privilegía militum
fumiliterScmilitantes in curiarcgis gandebunthoc prinilegio, ve hi
quodbene nota pro milicibus oBicialibus principis qui refident in
cluscuria,Sed cum milites oficiales; reco Uca curia pole
fintemereper fe Scper procuratores, cur es hoc conceditur privile-
gium2poreltdict: quía funt nimis occupati in feruicio Regis, de rei
mblicar de abfentes Guáspronincis yvbi habenr forcanas fis,
Vue dicebirBald.conúllo quodam óncipit.In psimis videnduma
quád gandene Cardínales privilegíís militum in teflando, quia di+
cantar militare infacro confltorio principis,ex quo infert, quid
pollécdecedere pro parteteltai Bcpro parteinte/lat,licet dehoc di-
¿to dubitarevidetSoci.in.d.l.centurlo.col.2,6.devulg,8 pupi.Ecre
Iinquitcogitandú,ncqueintelligas de quocunque oficiali refidente
a cuvapiacipiscúidla,l dicarcavallero.deberergo elTe miles crea-
tusárego, féaliquis eapitanens deditus milistas quí ad tempus refi-
detincarladeinde mitsendus in res bellicas. ,
a (tenor de veyntes cinco ños, 146 dic defuriofo S:prodigo,cui bonis
eltinterdiSuna, Scomnibus qui fub cura (une. vtinal, fecunda, Scibi
glo.Cadecuratosunio.BctemtBalindiér..iveproponis,ácidem dic
D dEngrarda.Adde.l.curator.C.arbi.eutel. Sl lecundam. Equ
€ deglefa. Approbacaloflamin did..Lii ve proponis..
d así
fiexpecania,velrebus minoris militis vel Eccleñia fam fir debi-
umm quod debcatur debirori corum, nam ecam non lata fententia
contra debitorem, Scfiue debitor corurn fitloluendo fue non
ucconfiteacar debicura , Guenon,poteltmiles,Eceleña,vel winora»
agere contratalédebitorcíni debitosisuvrin.Lserda.$.multra. fodeña
xe hlci.
pecuniam. E
Íi cercum pes
tatur, Snotat
Bald.in.L.ter-
tía. C. quan-
do fifeos vel
priuar. Se lo»
an. de Placdo
en guardat: o fi fuefen los dineros
de alguna eglefía “e cl Perlado , e el
que fuelle guardador a la fazó, fizicllen
licomprado fifucifen losdincrosdela
1.prima.colum.r.C.decómue.fifcidebito,tib.15.
NES
fictatutolicecenim curacor emat de peeunia minoris, nomine pro
prioresempta ell minoris.quodintelligeliminorea:nvelitvendica-
re.Videperglo.nor.Sibi Barco. Bald.in.l.idemque. (E. qui potio.
inpigno.babe, Scclbratio ,quiatales adminiftratcrestenentur eme-
repro minoribusde pecunia minoram. vein.Lita autem.in prin
fE deadsuiniltracio.cuto.£ciftam racionem ponit Bald.in.L.prim:
fiquisalteri vel ibi.fiveró on elit tutor vel curaror, led aliquisex-
straneus qui emerct de pecunia pupilll,tnc res non eflicitur minoris.
quodintelligit Barco.pott Thomam de Foriivio in didtal.(ivepro-
ponis.Scin.lilize (de folutio.nifiin fubfidium (iempror non efler
foluendo pecuniam:quia tuncres empra fecundum eos fuccedit lo-
copecuniz, de queritur ip lo iuredominium minori, Sidem tener
Jacob.de Rauennain dicta lege fecunda. quemibirefert Alberic.mo
wuentur perdict.l.flize.1E defolario, quitext.fecundum Baldum de
Salice.in didtalegedi ve proponis. hocnon probar ¿qua ibi tancum
tractatur de liberarioneargétarioram.De quibusibj a perfonaliobli>
garione,benetamenell fatendom, quod res empra ex pecunia Ji
noriselt taciré obligara per lezem ipli minor. vein lege teria. in
princip. ff. de reb. corusa. ex quo infertar , quod minor non elt
dominas.vtin lezesequepizans. fe deregulisiuris.Scredle dicunt.
Vandeconcludendam ell, quod extraneo emente ,neque in fibfi-
diumaesempta eritiminoris fedaget hypotlrecaria dic habebitfuá
pecuniam.
indovxorma- $
1 Sevxcorem.glolsin capicu.apoftolicos.
.desdificiofactoin folo clerici de pecwnia eccleliz,
“e, Serie eo cala folum cedit dificio.quam ad hocal»
Jegant Alexa lafo.qui eá dicitlingulio.la.$.nuncacio.fE.denoui o»
pets enuatiande quo vid.oan.And.in addit.ad Specu.titu.deempt.
¿cvendic.$.tercio loco.colt.4 Inperparte apollolicos.«Rochum
in traftaude iure parronatus.£o.22.colum.4»
en la compra.Requiricar ergo, q ficpralatas vel adminilirator 6
¡lle,qui emir de pecunia eccleliz,vtresfitecclelia,vebicdid
dottin-d.|.fi veproponistunc enimlicet emetnoíe pprio
accjuivitecclofi ficuceltin tutore Sccuratoreminoris.Sidefiprala-
tusemerer perinterpoÑicá ploná.vein.L3-5.fiab ignoro. f. demanu=
mifsio.adnerte,ga Bal, in. ¡.verf.quero tilex noftra.C.de cótrah.
vito.Hladedo:
1230. vbi Se
«quadericeccleli
josinter vi
emp.videtre(trin gere Se limitarcin cafuin quo ecclefianon [ermare-
turindénisáfua pecan, yecane in abla védices x2cmprá dep
cunia (ua
rellridtio adiflá,
'nquacunggperfona cantetin(bramécum queellet magna
.quía ficelTer diuerfitas inter ecclefiam 8c minorem
ná minorvendicat indiftindéréemprá de fua pecunia pertutoré vel
curatoré,8cnóin fublidium.vedixi.s.in glofin parte en guarda. Ego
credoin hoc Bal.ipaduertenterfuifle loquuriin.d.l.3.qa aliteripte 8c
alijloquúturain.d.Lf vt pponis.£ccú ecclefiafumgatiare minoris,vt
3n.c.1-kincauditis.deia integsre(l.idéeltin hoc dicendiin eccleña
qdin minore ¿chocfaris pbatinilla.l.fi veró qui emit de pecuniace
dele ele pololo e ettinlto ud prota negotia ecclelia
túcresempracrit emútisfuo nomine.Dicicta Bal. fub dubiofortéin
diét.J.fi veproponis.quod erit obligatacccicfia.vtin diét,Lz.to prin.
ce rebus corum.non ergo extraneo emente poterit ecclefa vendi
carejnfolidumyprout dicuntaliqui doéto.figuanter Ange. 6:Pan.d
Caftuin.dufivtproponisade dixci.i.in minore. quid tamen (i pralacus
muaa pecuniá ceclefiz facrifuo,ex qua emir prardlo,verara precia
fintecclefiarBald.dicir y noin.L.ctiá.C.de fideicó.verhiquaro fipre
latus:quia cú dominium pecuniar tráfiuicinfravrénon pote dici, y.
emit depecaniaccclela,é quid fita£tá intercú q emitde pecunia
ecclelia Sevéditoró,qp neg; dircótú neque viile dominiú acgratur ec
clefizr:fed folúmodo emproriS fuisharedibus.vid.ibiperBald,verf.
fed gdhieftaéta.8cper cdein.ca.$.8 quia vidimus.colúsantepe. de
hs quz in feu«dare pol.ín quo, $.vult.qp córralentes nó pobsintfacere
qplegisdifpoliio non)rabearlocum in a£tibuscorumalefin, fl de is
.
quiaiciamibi vule qp eccleahabear in fubíis
10 empramted die ves fupra. Be yd (i
prarlatus Ececclefía de commitni pecunia coat, dic tune res esitcón
anunisproracapretij.vtinsca.1qu4s5cnosSpecularorinad ferio lo
co,col.4.verli.flautem.
a U Dela dore.Ná
fi pecunia nó E A
ciedonanan. doteéde al gía mugor, e fu marido con
a voluntad della? fizieflelacompra. Ca
hi
le dicitar ve z E
3n.1 procalus CM taloscofas maguerel cóprador cont
KE. diure dor, — prelacolacnfu nome, gana el feñorío
3b nr della,taquel cuyos eranlosdinerosque
cite fpeciattas - fucrópagados porel precio della.Pero
eun de com- — enfuclcogencial es decadavno dellos
ini cófenk y
morúia vxore de tomar lacoía comprada, olosdinc-
corú in yxorá
tráfear ditium
vtinel.itacóltáte,Sin.Lresque.ff.deiuredo.Scita dicit Azo ia fm
ma.Cofigsalte.velibi. Scglo.in.l..C.co.iofed vide
fictpecialitas:quiali pecumia non erat dota
is, maritus emeret,resnonellervxoris,vedixiin:
nesBald,in.d.Lfiveproponisex quo maritusfibi proprio nomine
emit:qd fecus eftinpecunia dotali,Sufivir fino nowine S ibivelit
emere,dunmodo emerit de vxxoris confenfa,(i ci fine voluntatevxo.
risemerer,tuncin (ubíidium viro non exi flente foluendo res empra
ex pecnnia dotali erit dotalis,K idem fi de pecunia non dorali dona-
ta viro ab vxore,viremat.vtin,l,vxorpro marito.ff. de donat.inter
vis Ecvxo.£cnotat Bald,in.Lexpecunia 6:in.ln rebus. column.
fiza.C.dejuredotium Bal.nouell.in tratta.de dote £ol.34.column.
verficuas.privilegiamo kk aduerte,quod eriam fires ematur abextras
neo depecuniadorali quinon it loluendo quód dabicur mulieri veis
Jisrei vendicacioad rem fiuore doris,argumnen. diót. | vxor marito.
£X tener Baldain dióta.l.in rebus column. £na.Qnid tamen fi talisex
trancas qui ewvit rem de pecunia dotali velfi viremitvendidicali;
tertiopollelori , SK conueniturab yxore vtiliin rem,in fubfi
virononexiltenteloluendo,S:talisextraneus emptor feu poffellor
offeratextimationem rel mulieri agenti,an libercrurárei vendicatio
newid.perSoci.confiez:4.volumi,lecundo incipit clezanter Sefubri
Jiter vbi concludit quod fic allegattex.pro cafi.«ibjBaldán auché,
contrarogatus.Cad Trebel.
9 € UGaneeljeñoriadella.Nó ezo preti quod redadtamíuie ex ea fille,
¡uiemiede pecaniaiftorasn rem vendidifTec,vtin,l.quánis$. fi. 8.L,
quis vxcorem.S.itius.fEdefurtis.écvid.per Albericán.l.curator, Co
arbi.tutcle,
10 d denfucfoogencia. Adde.I.curator.C.arbi.tutel.el.Sedofo.in.I.penul.
Cadeléruo pig.daco manumil.£ tene mentiillam legem, quacenas
eciamrrefextur ad emptum ex pecuniadotali,
UlexoLo
39 Vendens rem (uam duobus diverfistemporibus fraudulenter habe=
bitremquí púastoluitprecium, $ pertradirionem habuit eins potfel
fionem:vendenstamen teneturalteri emptori pretiam cun damno
refarcire:led (ierarresalienaprefertarcui resprivs tradita fuit cria
nonfoluto pretio:(aluotaméiure domini.b.d..
Ye (Dos vezes. bis, Lanateriam folennicer vitraalios commentatuse(t
Tafo.in.l.quotiens.C.dercivendi.Scquianihilinifta.ádditur peque
detrahituriuricommuni,non eft opusampliusinfiftere nifraliquib”
additis diéris la. primo quatenusibilafo.in.7.limitat.concluditcó
tra Hoflicn.diétá.l.quotiens.procedercetiamin ecclefiaflicisvendés
tibns.Adde quodidemtenet Alexand.confilur2.volumin.s.vbi 8cdi
citmagiscommunen opinionem elle contra Hoflien. cuius deci.
fiofaluari pote/Hfecundum doétoincapir.continebatur.de his que:
fiuntáprelato fine confenfa capitsin cocefsioneiurium(piricualióm
quiain histransferturins ip traditione ex folo titulo. vt
incapicitibiabfenti.de preben.lib.6.cap.gracia.de relcrip.eod.lib.
8: quod illa.l procedar ctiam contra clericos , vel ecclefam tradi
etiam Felin.in cap.eccleiafanttz Marizade con/litutio.columna.2>
fitamenin ecclefza fierer alienationon procedererdiéta.l.quotiens..
¡nia ipfo iuretranfitin cam dominiumin cafibusol.fina. C.de facro=
Lina .eccleljs KxidemelTetin alio priuilegiato ve ex folo titulo tran«
fire dominium,ve traditlalon in diéta, |. quetiens prima limitatio»
ne. Et in quantamibilafonin.3.limiratione dicicillamlegem non
procedere in locatione , per fandamenta de quibus ibi per eumo
adde contrariuin tenvifle rotam decifioneincipienti veran, L. quo»
tiensin antiquis.nuime.879. $ idem vnltAlexand.ditto confilio,
122. volum.s.cur enim primo conduétoti competat tantum aétio:
perfonalis contra locatoremiexerceri non potelt contra fingularem.
Titulo. V .Delas vendidas e compras, 28
Mrecefforem 15 fi her
Stidem.tenct Suciacon to
buin vo tamen cala pollenchaberclocus disia La.o,fólicecguen
doreslocatalicetpriuselfertraditafecuado conductori:núcramcelt
peneslocatorem quádo piinsus SMeciduscódadioragievelare cradi=
rurindi. dei
Gone rota a
decriamaliam
a sedas Heitationé.vl
8[Le). L.Del ome que Vende la coja dos vegadas SA
a dosomesen tiempos departidos qual dellós Vito licor
ladeueaners qiltal. Sc di.
Lquotics, pro
cedane quan
do vendizor
Nacofa vendiendo vn onic Eo cum
ce uobus cons
dosvezescadosomeséticpos rasiestecus
cogitarerfecúr
um elle primumnam tune Ñitraderes, non baberer lócunequod
ros qual mas quiñicro.
etiam cp procederer ía
1. Scdita. laquoriens, Se fieradendo fecundo
dicartradensidemque veadens.tradotibifaluo jure tertij cui primo:
vendidiialingularicerdecidit Ande. de Hlero.incapit. (i£a0%o. fide
fcufueritcontro.interdomín.* azna.Moueturquía primo contra
fecundum nullumiusconspetebat:quiaperfolam venditionem nul-
Jum iusfibicracquaficom,nequein polleGione, nequein dominio.
non ergo poteftinsquod non competir primoreferuari contra fecun
dum.Slubdirquod < fi dicerertradensvolo,quod í primas petat á
te tradasci poflefsionemavel fi primus petita me tradas mihi pofTef=
fioné vt ezo tradamilli, quod non proptereatenebirurfecunduspre=
cifetradere(curellituerepofleRionemtradenti,veltradercprimo em
tori,fed cantum tenetur ad interefle,(¡cucin emnibusfaciendiobl
tionibus.l.fi quisab alio.$.fina, Mode rciudica, dicitramen quod (e-
cuselfili diceret vendo Ec trado tibilimocfundwn, quemprias ven
didi tirio:fed 6 ipfe titiuspetar,volo quód extuncdominium fitil-
liushoc modo dicit quód valerer.l.prima £:.l.quotiens. C. de donas
quelub mo.nam S pollefiopoteftradirfub códitione:!.quiaplen
tí.5.1.E de acquic.poffeBig.ifalunt verba Anda de er, licet ipfelo=
9 iafirin idas amen ef eadem ratioin venditionefandi.videque
ixiin.138.fupraco.luperverbofea desfecha Scque dixi co. titol,l.
43,Circa hoc vlcimuindidtum Andrez de lermíain conceptioneidlo
sum verborum 8 prinápaleejus didtum eltnorabile :(ed limitar
potelt,quod ppter feientiam emprorisdeprimavenditione, es
tat primo emproriaétio reuocaroria adreuocandúaJienatain fraudé,
vedixit fingularicer Bald.in rubrica.C.de-reuocan«his quein fraud.
credito.alie-funtin principio. 8 probarivideturin glo(T.án verbo in
rein diéta.l, quotiens ybi Alberic.éclafon.9.oppolit: quodintellige
remquádoconllaretdefcientiacmpronisfeciidi deprimavenditione
temporelecunde venditicnis:fitamen tunceratignorans, Kignorá
teremir, Ecfoluitpretium licet tempore tradicionis Íciar de prima
venditione, non habebit locum diéta ado reuocatoria:cum tune
emptor non participanerit de fraude : 8r in ¿fa fraude habecar
relpeétus ad tempusvenditionis. Scfecundum hoc diétum Ándrez
de líernia procedit limpligiter , prout ¿ple ponit_8c eft diótum
valdenotabile. Sefacir. 1 «qui autem + .fciendum. E quein fraud.
credito . 8 tene menti : quia non reperiita tatu neque decla-
ratum . 6 in contrarium facie . $.item fi quisin frauder «ibi. res
fuasalicuitradideric . inflituta.de aétio . 8 quiain traditione con.
£illictoravirtusalienationis : quiaex ea non ex venditione traní=
ferturdominium.vtán .lvintraditionibus. C.depadtis.fed potell re
fponderi quod. procederer quando fecundas empror non folvif-
(et pretium , ignorans primas venditionem : quia tunc non vide.
tur facere in fraudem : (ed ne perdat pretium. argumento didtis
$.fciendum. $e facic. 1. fi feruus, $ .air preror. fP«de acquirenda
hzredirate . Aduertecriamquod dióta,).quotiens.nequeifla.l.nó
procedentincalu in quo ad vendicionem feu concellionem ell ne-
ceffarialicentia alterjus: conc enim vere per pemum afum cam
traditione non fubnixum expiraret Jicentia Se non teneret fe.
cunda venditio vel concefíio etiami fi fequura fuerit tradióo . ve
notaturex verbis.Bald.ins$.fi fagta. li de feudo fue.controuer. inter
domin.Stagnar.colum.1.ver.fed quid (i védidifies,quia per primas
aflumexpirauitlicentia,vtibi habesinadditio.ex quoinferesad ma
joriam faétam'cumfacultate:y» fifuiefaciainprimum,tencbic , li-
cetnon fitleguuta traditio,8: prefererur fecundoin qué lecúdo loco
faétacllet maioria,licet ei pofiellio effertradiéta :ga talisfecúda ma=
joria videtare(íe inclicécia.In contrarium tam fac
permittitreuocationem maioriz 8h fagla fido licén
Partida.y. Ei
lTauri 44.4 Innou.re
xegia, quan» comet,
24.004.
copia.
cúexcraiítos calus matoria fit reocabi
dain primo atu
caufaonerofa fen alias el
¿tacon(liturione maior
cur pol
ve
notar Bald.in
diéto, $. fi
da. Scglin
in adibaseñ.
(de dona.
Mon tiempos de
partidos. Sequi
turglo.1.d.1.G
tiens. Shoe
dicit, fecundú
Pau. de Cafbra
ibi quia fi duo
bas fimul e
dérépore ven
deret fíiume-
seur vnicnig;
xo parte tano
erendia l
fund?.5.i duo
$e .1.didebi
2a
fitamen véd
ret code y
duob? fed cai
Jiber in (olidá
adhuc peede»
retilla.la
in,olidum
$: páderacibi
Tafoncia prin.
3 LU Primeramente
Qd fi vrrique
tafuiepol
fefsio nequecó
flarer cui pri
ge.indic.l.quo
tiens.
Qelprecio. 1de
- Ji fidos lie has
rerú di.
Ge aliud
ell in
rei vendicario
calud in pue
y E ULapefe
iciana.vcin haclegein fine kibidixi,
Contodoslosdaños Punitureúam hi
3 l.quiducbus,
:re.vel acti
Nonrepetitin hoc cafu de folurionepreti
Quinta partida.
dononfuit tradita pofleGio vell non fut faftaex cá oncrolar £: fic
1d viderur q expirerlicen
go quod dicir Bal.qh maiosiafierer ex
rewocabilis.Ecnotaadillad Tau q fas
“intervinospoteric donatari? agere ve Ebi
oced:
departidos, fi aquel aquien la vendio,
primeramente Ppafa alatenencia dela
colae pagacl precio:Seffcladene aucre
nonclotro.Pero tenudo eselvédedor
detornarel precio a aquel quela védio
apoftremas,filoauic reccbido cótodos
los daños“elos menoftabos,quele vi-
nieronporrazon de tal vendida ,pord
la fizocngañofaméte.' Otrofidezimos
quefielpoftrimero comprador paffaf-
[ca latenécia,e ala'pofle[sió,epagallec
precio,quecl la deucaner,cnó el prime
ro. Ecsotrofielvendedor tenudo de
tornarcl precio , filo auiareccbido con
los daños elos menofcabos q vinieron
poreltarazon al primer comprador.O
trofidezimos,fialguno vendiellea dos
omescofaagena “en tiempos departi-
dos:liacacíciere que ayá pleyto entrefi
amboslos compradores, fobreaquella
cofa,qualquierdellos queoniere prime
ramente la poflefsion:faquel ha mayor
derecho éclla:ca aquel deucfincar ma-
guer nó oujelfe pagado el precio. Pero
quádo quierqel feñorde lacoha3 véga
a¿midals,faluo finca fu derecho éclla.
Ley. LI.Del ome que Vende la cofazgena a dos
omesdos vexgs quel dellosla des
usa] Genacofa vendiédo vn o-
meaotro,cdidolelucgo
lapoffefsió della,idefpues
ql ouicfica fivendida, ga
nalle el vendedor el feñorio de aquella
cofa,como file eMablefciclfe porfuhere
dero,aquelcuyacrajo geladicfledeotra
aser.
¡zavurcriminaliter.vcin.
is. Scadid qubd hicdicituradde.l.
vendi,
fiucaúr.5di duobus.fE.depubliciana
ibigl..nota.
plain publi
ciana hocnonexipicur,| de pretio.£. de publicia.Sinfraifta.l.
38 aelfoñori
delacof
¿Nam diisnórepellitarpubliciananiiincafib*no
tatisperglin.].£.tEde publi.ná potérioreftrei vendicatio quá publi
cianavtin,
305
vent
poteftatéyede
1 h Mrrimero. Add
di.Bctraditz
2 1 Uefeladencaner. Add
Saffido
le pudiefjevender.N
ucaueca
al unes quejo
mádacum non
licares viera.
poltquá vendidi Sctrad
«caalteriproferearprimusempror:fed nó habi dominium
Ecdiisveras pofteaalij vendi
:netvendicio;
leadtio.empt. Ulex.Ll,
¡ena habui ciusdominivm demú
,praferturfecundusnifi ego habebá
rarpignusex patoweleráprocurator,b.d.
o.fudercivendis8cla fade cxceptio.rei ven"
fienresad GT deaGio.empri.Ecgloin A
publici.
cin.l.41cumfeqvbi videtitazánfia ca. parti.
¡ofcinit cumex hocvideatur reuocatuns (ibi
¡cur quodilia véditio noti-
amFadumiudids reputatur fé
ficerr ci qui emirá procuratore,vefatis hicinmuieur, quod int
25.n0 fuiemádaci (peciale ad vsdendó certo ploneigaríe fon
zorerur cerrioratio talis períon: ¡fideinflor.IEmáda. 33
ex parte decanisde referiptis.rbi Abb,col.6, Glex.LIl,
artis dideo ex vendicionerci falla
per iudicero,
pro executio
ne fentendi
traníic diium
SideGivédane
guila:fipor razó que ouielle ya ganado
el feñorio dela cofala védicile delpues
aotro,ecl poftrimero cóprador mouicl
fepleytolobreclla al primero:dezimos
que clte primero h ha mayor derecho
en ella, porque ouo lapollefsionprime
raméte,maguer el poltrimero razonaf
feque auia mayor derecho ¿ ella: porq
quandoalotro la vendio non auía el fe
ñorio el vendedor e auialo ya ganado
quando la vendio acl.Mas falgund o-
mevendietleaotroalguna cola que nó
fuelle fuya:e aquella cofa mifmavédicf
feclfeñordellaa otro defpues: clte po-
ftrimero comprador que lacompro dl
que ha mayor deregho en ella, cftela de
io fiat in pur
biica fubhafla
ES
ucauer!.Fueras ende, el que lavendio — mota. % ibi
q Pes Batie (Fdo exi
primeramente, auiarazó derecha para org .S
venderla: comofilatouiclle en peños
equando lefuc empeñada la recibio a-
tal pleyto q la pudielle véderkli gelanó
grafsé a diafeñalado, o fifuelTe perfone
c¿ la pfoneriale fucffeotorgado po-
cur. rejiudi, Se
p Bar. pultgl
n.d, eleganter
adfi.princ.
iclavéder cla védiclleé áte q fopicl. de pigno.
1feñorálacolalaqriavédoraotro — io-albi eúá
dixic Bald.
lud quod pór
Sieriper cótra-
Añ,potell fio-
ri periudicom
jnlmanifefil
fm
Code furtis.
yL11.Que los juexzes que han poder de fazer
.1x3 de faoficiopuedó viderlo ageno.
¿| Os juezes que há poderde
¿| mádar fazer entrega porra
zon defu oficio, puedé má
darvender la cola que alsi n
egada,por fazer complirla fé
técia:caquiéquierg lacópraredel, palía *
el feñorio'"delacofa cóprada al cópra-
dor.Eflo mifmo dzimos q puede fazer
los cogedores'dclasrétas del Rey. Ea-
Add.L.
le
caueror,pexa Pen.
Bores tributo
ram nó debér
priaanQoñitate cogererefiletes:fed hoc fpedtar ad prefide, qué de
Hecho repolare ote cea ice caco
habeñinin fío ñ Cadeexadto. tributo.
i i incas lla Surafed y
ptor (en có
iqpnó corr
tore,qui emitá filco.caliserñ e
bellarú,ca hab
duétoreriba
puinciali.5b eg
tributa nó folw
empr.vndekinferebar.norabilirer q fyndicus ville vel caltri,quite
neturfoluerecolleétápro otumibus de caftro (o,pót védere pofleio
nesnonfoluennú.Scide dicirPau.deCafl.fubdés q ¡Nu venditiones.
habenteadéprinilezia Sefiú pindejacíi ¡ple ficus venderer.Buide
Bar.tencBal.in.l.xinfi.Caipp publi.pétacio.neg; pót diciphocin
telligatur, e at venditio ¡pls conduélotetributorú, velgabellaram
petente periudicérinam deco quod fit periudicziá fispra dixcir ia.
8cficfiperflucretifiefecundas cafus.hodie tamenin regno hoc non
fernatut:fed indicesvenduntad inflantiam códuétorum, (jueiudices
fincordinarfjfiue delegari:quiali quando ¡fis conduétoibus á curia
principis dantur.vel dic q ¡lala ur quando ex delegatio»
ne principis deputantar aliqui ad exigenda tributa.. ¡Qi enita po
teruntvendere, vehicicum libihoc liccommíllim. E notabena
ca princi. Adtiz.Co
fin ca.
Uloscogedores, iudi, Sad
15. ti. Cade
rigatalliuriscó Ce fi pro»
munis quibus peer pub
Titul.V De lasvendidas e compras.
gplicetsali exaétori fircommiflm,vecópellatomnes debitoresfifca
lesad folnendum, ea coarétatione,quí videritexpedite, taméadhue
tencbitur feruare legó municipalem, vel loci confuerudiné, inmodo
csigendi Selva ltinreligencammrendarara seg fecundura Bala
duverfica.fed pone.quem vide,
3a Cen almencda,
o a quello querccibicrono prendaren por
lesqvéduntur entrega delas fus rentas aquello pue-
zacione alicu den vender. Pero qualquier deftos fo-
Jus executic y Ñ
vis, deberpri? Dredichos,que puedefazer la vendida,
Seba pe deuclafazer publicamente,enonafcó-
bicofipidi dida, metiendo lacofacn almónedo,
Minguic Bald, . E
inl.Csfipro- efaziendo lapregonar?. E non la de
prer publ.pen — yevender fafta quefean diez dias" pal-
fitacio. € cciá
Joan.de Plate. fados :eentonce deuclavender al que
inl.1. Code fi- masdiere porclla. Efipormas la ven-
de infra 8 ero, dezquel o ñ
Sure hal. fea, Jicre, de aquello queha fobreclla, de-
Tio. fifant
smobilia quevvenduntutin foro publico,vefiumentú 8+
O adeo notoriit,qp nó timetcollul
xelcin.vendi.túcnó requirataríubhaftatio:
buscaditaffeótio,tuncnon pofintvend finefubha >
4 b GEaiendola pregonar Pluricsiatelligesvtinal.ordo, Kibinor.Bal.co.
1.C.deexecu.teiiudic,8evi.honamal26part
$ c WDiezdias.laimmobilibus perviginti dis
6d Godemas.Adde.1.6..C.de iure domiimpetr .
fitamenexcillo fuperiluo emeritiudex,vel oÑicialisres empra tits
ptoris,8non debioris.vrin.1.fi,C.de diftra.pigno.
7 e Unondene valer, Adde,l,1.8tibigl.C.d Ad inltraRiuce halfifca. lio.
lex LIT,
nAlienaiofa/tnper reg derealiena cang fuatrásfere dominió in acci
pientésScrextenerurperenti dño aflimarione víq;ad quadriénium
fatisfacereraliasnó.Irépór vendererex vel donareré communem ci
aliointotú:debettitrcddere aflimacionem partis habenciin ca com
muniong.pro ea parte quam in ea habuerit.hud. Habuicorú ola. de
a.l.bencá zenone,C.dequadricn.pral.
y £ Gr endiendoo dando. Sen quoliberalioriculoalienádo:vtin.L.beneázo
none.Cadequadr j
2 g Uelgo).Vide Andri
tentiuim.col,s.qui dicicrequiri q prineepsero
ná fcirec alienam,nó haber:
1.omnes.C.de quadri.pricferi
opinio,Scfidonaretvefiú gd Ricbatalicnú,nó prodeferlicos
fedicerer.dono vemeum,g| mponeresl.verbis. cont
cómu.delega.Scquiacx hecfecidá cúrcincideremusin e
nid quo perglin.d.Lbeneázenone.Scvlecll q fem
snationibus in priuilegijscarúfemper apponatarillaclanfala (iurib?
alterius femperfalnis)vtipfefier dicicin regno Sili,quia exhoc
tisdeclaraturregem nolle dare,nifiius (ibicópetens.laquitabern:
de contrah.emuli dominusin fi. de lega.n8cfubditnotabilev
eli hecclanfula omittafpó prefimicarin extrintecis licetalias dí
turca que fune deforma prelumisvein.c.cum.M.de con/litu.Imo dí
cirSoci.cófi.n1vol.g.num.as.quillajuraprocedunt quádo princeps
nó haber aliquodinsin re,quáalienat:(ed lihaberet aliquodiusillud
tantum viderurconcedere:argu.d.I.qui tabernas.Scita dicieingula-
viter decidifTeBal.in quodáco(iibinum.75.incipien.illufisis domi
nusnoflerdicésideo qp ius aliud habéti non videturpraindicare sub
desqppro hac decifionce(tinfummazquitas. Se in cótrarió cltfumo
mapotellasindex auté quitatélequi debet.l.placuic. cúfimil.C.de
¡udi.Sed gd firescócedacalicui réaliená fcitsalienam, dicittñ y hoc
vultfacere de plenitudine potellaris,St quod donar cat, veluá.Ecita
vuleo (ordacurellectum,acipfe alias credens cffe fam donaffer, an
tuncprocedet,quodfispra dixipoft Andre.delfer, 8% alios volen=
tes, ad hoc vedidtum huius.l. procedatrequiricur, q princeps do=
netbonafidecredensrem elTefuá viderur ex mente Andr.de er.
dicendum gdficetiam lí apponaturclavíulade plenitudine potefla»
tis.contrariumm tamen videtur voluifTe Bald,in procem. Decret, colu.
zanum. 4.vbidicit quod.1.bene 4 zenone,non habetlocum mili con-
ftet quod princeps vultvtiplenicudineporeltatis:quía non efl prar=
fimendum quod princeps concedatremalienam, nifi cumfaci
certalcientia.8c ideo dicit quod leuis occafio errorisimpedi
quib
i
, 29
ILvigorem, Sclicaperte vult quod difpofitio dit legís proc:
slam princeps fcienter donet res
plenitudine poreftariabcidem ve
aliena.cum ficitduomembra,
dit, 8cifko cafía dicitprocedere.
sis procedit e=
n , dummodo faciar de
in.l.C.decomnm.recum
etcum fifcus bona fide vendio
m.lomnes. C.dequadricn. pra
Jexipe. Scaliud
uclodemas* tornar al feñor de la co- e
la. Efiporauentura losfuezes,closo- reflatis . 8
trosoffciales,fizicren vendidadelasco ¡Mo cafu disc
fasagenas deotra manera, dezimos q Fene a zeno
non deue valer", ne klicaper-
te valk, quod
primo callate»
GLey.L111.Dela cofa que Vende oda el Repgue — neat alienatio
es agena como fas h Sc lc princeps
nó vtatur ple- ,
nitudine pote
¿ Endiendo o dando fel flatis,ex quo
Rey 8 cola'agenahcomo a
vero cal cum Ad.l.be-
cialieneneree cft quod cam vtacur plenitudine nedzeno
adeft[cienti
poteftatis.hocetiam £cexprefsins tenuerant Bald, SEAnges per téxt, ne, cum ft
ibiinditta.l.omunes.vbidicantibi eflecalim concra cos, qui dicunt mil. C.de
quodimperatornon pote(l rem meamaleri concedere per priuile= quadrién.
gium,Scanferri no(tram dominiom: (band! fecundum illos etiam praforip
fine cau(a:quiavbi cali adeltyuulla ell dubitario : $: fi dicisquod
non potell per priuilegium,fed legem communem concedendo.vtin
illa dictada ¡mo potell per prinilegium:quizimperator có
firmatibiomnes concebiones antea faltas per prinilegium Ec” vule
quódomnes gandcantprinilegijsinclyta recordarionis zenonisyac 1 +
illa prínilegia esTencin fingulis cóce(sionibusexprelleattribura, Ne % *
quod vipta.C.de priuiimperatosofferen. vbi re»
ripta Ssprinilegia perque a blorbeturins ter nihil valent:quía có
cedo dicantipli mili adticclaníula derogatoria: vel motu proprio. Se
hocetiame(t de mente ejuldem Bald.conf.;58.volumisz.incipit qué — 7
admodum imperator,Sctenendoillampartem,non obÍlabit opinio
illorum,qui tenent quod.l.benea zenone-procedirquando princeps
ignoranterdonauicrem alienam, vefiaminam fi [cienternon pofler
Í xaliquem(hojure private: vein clementi. paltoralis. dere
judica.veScdixicAbb.incapita, dercbus ecclefnon alienan. nam.
procedererhoc,quando non ade(tcerta fcientia fenprinceps non fas
coret de plenitudinepoteftaris. 4. Veritas huiuspundipender ex
decilioneillius antique que flionis,an princeps pofsit deplenitudine
orellatisanferre alicui dominium rei fux,de quo dixiin.la.titu
parcitvbibonadzuticn.18.partitas.Se certecanfa(ublillente ¿de qua — y
conftaretG«(oluto pretio,princeps poflet nó alias. vt voluntad. 1I.par:
titarum,Ecviderurprobabilior opinio dodtoram hoc tenentium, in
ir.quavinecclefiarum.de conftitu.vbivid.Philip. Decium.col. 7.
vitas Echoneltas debent efTe impédimentum ci qui vule vé
plenitudineporeflags.fccunda.SibiToann.dePlate. Gane filcusré
quam vendi Gb.1o,
dcuacgena.Limicamíi resficcccleliz.vtin.c.quiciiquemilicam.12. y
q.2.8cin can.de rebusecclefiz non alie.vbi glo 8:demfires aliena
donaremrecclefiz.vein,csplacuit.cla.8cibiglo(T16.que:z. $: quid li
resfieminoris.Dic quodadhuchabebitlocum huía. l.diípofitio. ita
tenucruntlacob,Butrica.Bal.Saly»S: Pau.de Caltin.Lfin.Ciaduer
fus fifcum.reprobaragloibi que voluitcontrarium quá Saly.dicitvi
tiofcriptoriselTe corruptam.ée idem tenctloa.dePla.io.l.p
defideinftru.Eánrehaltefifeallib.ro.bene tamen yerum ell,g
nornonpeteretprecium áfifco infra quadriznium,pofler elapío qua
driennio adhucillud petere, vetradunt doéto.in.l.fi.quid autem in
redotaliBal in cól359wvolu.3.incipit,quemadmodum imperaror, di
citfingulariter non haberelocumiltaiurain preiudició rerum dota
lium.dciftud ditum Bal.refere Scmultam commen.lafon.l.prima»
columnas ¿Efolu.matrimo,dicensfealibinon legifles$fequicar Exá
cifcus Balbus.in trata, prefcriptio. folio.s 4. columna prima. ver.
ficul.n limitaScidem voluit Socinus quem ipfe non allegar. con»
fil.si.volu.4«8 confil.46.ciufdemvoluwbidicit q ¡fla opinio fapie
«zquitarem:Sribicorroborateamaliquibus medijsfundamécam Bal.
Scaliorum eltinéTeAm,g.luvel Mlarutúgeneraliterloquensnó intelli
giturloquiin'caufadotis, in dorisprasudicium. Áccerte licer mas
gna fitaudtoritas Bal.prefertimvbinon haber contradicentem.ve
«icit Alexand.inal fi quisvi.5.diflerentia. col.pen, de acquir, pob-
feimo EchaberprofeBalbus. Socin. Jafo. cum fequentes.
Quintapartida. -
fumdubias de veritate huñuslimitarionis ad ¡fas.l.eo quod nullo
jurereperlacarcantum hocyát Bald,8calijloquítariinelege.Scgene=
ralisfanor dotisnon videtur (ufticere,cam potencias fir priuilezium.
competens ratione etatis quam ratione fexus mulicbris,vein.LÍ
apud.fE.demino.«ramen ,vt dixi in minorumrebus habere Jocum
iltalar: E
regalariter do E
adan fuya, apaffacl feñorio,> deaquella cola
ve catera bo-
na non dotas
Ba. mifi ln his
ln quibus re-
peritur exprel
Tum qp dos lie
privilegiata
vepatetexnotaris perglo(T:Scdofton.1..Efolu.matrimo. vbilabo
rauitglo.in oltendedo fpecialia privilegia dotispraterea..ifta. del.
beneiZenoneloquunturgeneraliterin quibulcúque re-
nis:vtexeis pares, Scdifpolitio qua generaliter loquirur
incelligecur Bcincludicetiam cafus dk perfonas alíaspri di
Fraudem.$./1.Scibi eumadhocnotarBald,f.derefta.militis.
aula dotisnon reperiatinhoc iure priuilegiata (pedal
neraliterloquens complefticuretiá caulá dois, iva ciiádicie Deci>
conC3o1.que referens.d.Iafoin.d.l1,co.¿tandó.co.pe.cócluditquod
Lalo moucnsfe ex dito Saly iondol.ficin prin.C.de iure dori.nóbene
fuitperferutatus hociibiquetenece aturuun generaliter loquens,có
prchendic eriam caulaun dois quendo non repeiturinillocalu dos
ipesilcrpriilega SperhocinefeQurapondefad mota Soc,
.con(.46.co.6.imo ple Socinus parí ibi fidens de ditis Bal. Seis
iniftopropolico,tandéco.7adicirquod quidquidfi in hhocdeiurecó
amuniin cala uo fundar (e ex quodam fpecial tacuto.
42 €suya.Quid Gin alienacione exprimarcaulam ex qua dicite(Te(izam
> antuncprocedar hui?,l,difpoficio illa can(a cellar.veluti fi dicacluá
excácolifcatióisticres nó erarilliuscuius bonafuerúrcófilcata, Cy.
inL1.Cadehere.vel afiwvEdi dicico nó. pbatin.lheti
fifco.EdepetiheresSciderencribiBal.ScSal.8eB,
casprex.ibi.Cderemibiio.pigaSefacicq 8 fdixi,q qupriaceps habee
aliquodi"inrejillud videturcócedere tim Ecitaintelligedo.d. $.icé
gsi fifco nó poterit dici,q iccorredYille.S.p.
aóe puedixicgla figsScibiBar.8c An:
fequur eltcófulédo Rodericas Suarez ia (uisallegaraalleza..
Girexpolsidebarillá ré,cádonat,velvédicicain
relligit Bactn.l.ficirca medium.C.ficócraiusvel vil. publ. £Bal.í
d.L.2.C.decómu.rerúaliena.Snol.co.1.Cudehereavelaftio.vedi.de
al quela vende , oal quelada". Pero
aquel a quien la toma/le puede le po-
dir quel de la eftimacion de aquella
cola fafta quatro años , e el Rey de
de lacr.lan,eccle.elteñ notádú, fi donarariusvel empror
i/Te.Balid.La.C.dcómo.rerúalie
padtis.co.2.Sridem tener
.incipiequerituran li p oflicialesvbi Se plus addie,
:,quodinipfatradicione non interueniaclegicim” córradidtor.
6 € 4. quela vende o al quelads.Quid Gille cuiprinceps donatvelalias
cócedit,Scille cuiusresflsicantezambo pretédanteitulá de cócelsio»
nemácrezeantunc procedatillius.I.difpoficioz Ludo Roma. cófuluic
guoduon.tpareciasconfia8.qual pertorinciieicapremil
fam dubiycófultationgvbipro hocallezar.c.Abbatefane, dere indi.
Ji.5.Sccap.cuon olim.de reiudica.8cca. Caplinfétgcrucisdereferipris
écaliaqueibividebis.6ccerrecf fingularislimiratioadiftalura,quie
tamenfortenon procedessquando ex pofterosiconceione prin
cipisfeuregisconftarerconcederenon obílante priori concelsione,
feu anmullare Screuocare velleprimam concefionem.Sitain termi»
nisdecidir Philippas Deciusitaintelligens,Sclimicans diétuw Roma
ni.confi.sgr.colú.2.numne.4.vol,1.Cum fundamenta Romani tendár
ad comprobaadum principemfui(TecircumuentúrScpidnó fecilfer
finonfailTer oblitasprioris donarionis:vel circumuérasfado fecúdi
donatarij robarurcxdittoBald.in.cu.$.ad hgcade paceiura.
firanum.tvbidicic.pfi papacuidam contuliteccleñafficambaficid
deindede plenitudine poteftaisfibiauferat:8cal¡concedar , quod
tenetur papa prouidereprimo de qué bono beneficio , éeficaporte
vult quod fecundus mancacín beneficio fibiconcelTo non obllante
prioriconcefione:ná quod princeps(uofubdito concebir fola volú»
Eacconllafab(entccdata. p0thbiaufires ¿calida ve nonas as
nocen.in.c.quzin ecclefiaramde con(ticu.Angen. l.antiochenfíá
ff. de priuileg.credito.Dequotñ vi.per Bal.in.).quífeparris, Cavnde
Tiberi.£: Felidin.canouit,col.8.deindizaduerte etiam. quiafandaméta
Ludo.Romaniconcludunr,qiambohaberenecaulamab codemies
d di vender Adde.l:1.C.devédi.rerú filcal.cópriva.cómo
ge:fi vero adiueríis regibuselt magisdubium, maximefi vns Rex
nonefler heres alterius, Selic d:carur quód fondamentum ex ca-
pitulo Abbate fane. procedit eriamin habentibus canfam á diueríis
regibus: dicendum quodilletext. non bene probatid ad quod cum
diodos Romanus,neque glo(Taquam iple allegar hocica
dicit.Sedcum
hxc. 1. dicac
tranfic diñium
in emprorea
vel donatariá
rei vendita vel
donataá prin
cipe , € mibil
vltra procedac
an li queltio
nó moueatluperdominio.fed fuperaliojureveluti hyporhecar, vel
alias admitti debeat contra emptorem,vel donatariú.Ang.imol.1-C.d
here.veladtio.vendi.diciepemens herediraté velré lingularéa leo
perpetuo eltÍecurus venemo pobiicin torú vel ,p parte huereditarév?
réillam dicere ad fe pertinere.d% gpita intellizicur. d.l.oés. C.d quad.
przf.Sedbencpór qsdicerefe elle creditorem:illiusheredicarisóe
cbitoilloingetaretalz emptoré:Scita intelligat.d.l.1.fecadú Cy.ibi
órñaperitAnge.an polsit agere hypotecaria vel alía adtione nó có
cernenti dominiú cótra emptorem,k« poti? vult q nó pobsiticú in có
clufione ditinóreperar deeméteréfingularé: 6: quía haberur exff-
.d.l.oés, y neqp viáhypotheca pobithaberirecuríias,neq;palias
plonalesattióes.X hoc quádo princeps velfilcus vedicró implicicer
vela ciuendererinre creditoris vel aliquo jure (páliinualidoyeune
fcre (ciuit vel fcire potuicrem védiperfi(cú,Snihil dixiryvide?
remillújus pignoris,vein.I.fi hypothecas.Sibi Bal. C. d rem
pigno,Soci,yero cóli.46.vol.4.incipit clegácer 8:fubriliter.col.
1verúi. 4.xe/pondeo.vult etiáfi filcusvédar fimplicicer habeaf dis
¿tadiflindtiofcientiz,velignorátia ex quo.d.l./i hypothecasloquié
ñaliter,Gcitagñaliceribifrelligúegl.dk Bal.8t quia hoc dicic voluille
Bau.deCaltrán.L.fi.Cofiadueríastilca.veriustí e(t q dicic Bal. qui
bencintellexit.d.L(ihyp Las 3
videttenendú £cdiétú Pauliintelligicur,qñ védiciure credito:
ectiflasl parte nó exprimicitalate circa hypothecá Scalia , ficut ha
iia ñ applendaelt:ga ell eadéracio écintentioill”.L.q.
emptor vel donararius principis,ppetuo fielecuras, Gcrecurlus anti
habeatcórraprincipemevelciusfilcúvaddeciá q ticex vigore hui?.la
áficdominiú in emprorérci vendit,qñvenditiocít valida Scfoler
¡sfinon fuitlolEniterfadta.).£idus qui Lucij Tirij.Ederefcin.
vendi.SctenerBal.in.d.conli ¿6 vol.KSocí, d.con.46.c07:1nu46.
10.51,
de
uegela pagar:c frfafta quatro añosnon serlo
pidicílela cftimació,déde en adelátenó
podria. Otrofi dezimos que fi el Rey
ouiclle alguna cofacomunalmente có
otros,que lapuede véder,dtoda, o dar,e
fuma. C.derel
d.
am permistat principirem in totum donare, ratióe
comunis:S: camenin donando nulla adeltvilitas:niú dicas quod Se
in donando pobicelTeveilitas,cumficin remunerationem (eruitijvel
aliasficvtilitasprincipis donate:(ed elTeemagnareltridiio ad iflam.l.
vetantumprocederesf vtlitor venderes,vel donaret.vnde magis pla
cet:quod procedat quod hic habernrindiftinéto, finedia limitacio
ne.anancemlicurpote(t vendere poÑit remcomnuneln pignorares
glof.dicie quod ficin.l.prima.C.licommunis res pigno.da.(it.potelk
etiam conforspetere, ve fbi detur pro codem prerio. vein.l.55.infra
codem.8 Baldadicebatin diéta.l.fecunda, equumellecve ffcas non
vendacin (olidumsnifirequifito conforte : quivolens dareidem pre.
tiuen deberalís preferri.argumen.l.necelfe.f.dein diem addiét
Iprima.fE de privileg.credi. procedit ctiam ¡fla. lafiueres (ic ind:
duafiuc dividuafecundumgloIT.S: dodto.in diéta.l.fecunda, Scin di
Bal.prima. B ;
dr adeedar Mtudafitarepeccurdetarecómanicitdidta Jegtsdeg
b*ingl.proxima,rácilloquácurde venditione:nifi dicas,gp cú de jure
communi permictiturpeincipi,ve habeturin dita.La. St. l.bene ¿Zo
none éc(uprainilta.ldonare velalienarein totumá fortiori, i pro
paeedrefponderusg dial procedons(ve bi) quádo ignorás
remalienáptinceps dont vel alíenat: Senon quido ftitshic vero fcie
batefTe alienam pro parte.vnde ell mulcúnoráda ¡fta. la quianó crac
ficdeiuse cój:(rdhoc quod dicitdebetinteligi Sefimitari. Dato cñ
priushono cambjosvtin,).fecanda.ticn,t.partitafecunda.Ecin.l ri
tu.18 partitatertia, Bclegitima caula fublillentesveibi fecundá hoc
“noneritaliqua fpecialitas ratióne communionis:Sctamen ifta, L.yule
aliquidin hocefle (peciale fanore Regissvnde forte nonita fufficicas
canía(ufficererspretium camen femper deberSolui,
A
A
Titulo. V.Delasvendidase compras:
9 a QoienedariExhocverbo innuirur, quódtotum pretiumfoluendum
eftfieo, E: princeps(eufifeus partem reddicprivato, quod Bar. no=
tacindia serum fifcal.ad (latuta dilponetiasquód
de condemnas , Medictatem priua=
rusquodtotum deberfoluififco, Ecfiftus dabitpartem ill privaro,
1.fenatus.$.Le-
por tazon de aquella parte que ha en
ella,e paffa el feñorio de aquella cofa,al
os alque lada. Mascon to-
vtile fecundú
cum guía fa-
vorabilius fir do eflo,deucdar alacftimacion,a cadá
executio,quá ñS
a . Vho delosotros fegundlaparte que a:
nibíco ,quam , Uian en aquellacoÍa.
cum priuato
ve inal. pe. Se
ibi Bart. C.de
conue. fifcide
bilib.10.
GLey. LIL. Del ome que Dendea oro cofaage
a en nome de aquel que ouiefJe el feñorio
della;
Glez, LI1LT,
Domino “ras
cofa agena,ennomedea-
Adtit.C. — tificante ven= e En
e quel que ouieffecl feñorio
o o ns En Ndella:fiaquel cuyacsla co-
proxi, sranfr domi- aha por firme bla vendida, delpues
niam in em
prorem accio
-que csfecha, vale e palla cl feñorio , al
pientem : co Quelacompra.maguerquede comien
SO nonfiziclle eflcatal la vendida con
G , E NES
pror habuie Otorgamiento nin con fabiduria de as
imalam fidem
non praferie
bit: fi bonam
quel cuyacrala cola. Masfi non la
vendiefle ennome delfeñor della, mas
prefcubic , 8 enelfuyo miímo fiaquel quela com-
vendens tenes prafabe que nones la cola de aquel
que gelavende: entonce non pafaact
precium xefti-
el feñorio della , nin la puede” ganar
tuerc;eriamá
nomine do
mini non ven,
didie: idem fi res moriatur penes emptoremn autperdatur, quía
ratificando habebitprerinm, licer fuo nomine non vendatur. hoc
dicita
1 D ga porfirme. Habetorcm inotatisper Azo.C.dercbus alie. non
aljcnanin fuma parura poll prin. Scadde.. 46.fupraco.Scl.matet.
C.dercivendi.
2 € UGanarportiempo.Propter malamfidem.vtin capit.fina.Écin cap.vis
gilanti.depraleripcione.regula.polfeiTor.dereg.iordibr. 6.1.9. 88.
útuaa9.partita.
3d Uentodasgvijus. Siue vendideritnomine domini fiuefo.vtin.lama-
ter.Caderei vendi.6cind.1,Coderebaalic.nonalic,
se pierde laceja o femueres Tdemíi ciuldem reielt difiicilis perfecu»
tio,vtquia ad parteslonginquas efi portata.I.primacin fin. fEdeexer-
cito.Cyn. 8 Ange.in.].mater.C.dercivendica.fed cum hicpermitta
rurin fublidiun re perempra vel preferiptahabere ratam vendi
nem,anidemericdcontra, (tu emilti remex pecaniaméa, Sctuali-
rernon esfoluendo,an pom agere ad remglolffinacin.l.proculus.
fdeinre dociam mouetiflam quelion.Scvalequodpoffim, quan.
dopecuniaperuenitadteex caufilucraciuarécidem vulePan, de Ca.
3n difta.luwacer.ad fin.Ange.S Bald.indiéta.l.mater. tenent cont
xium.vide ibi per Salycer.n.queflio.d certe vbinullamaliud reme-
din poller competere cicuius pecunia resfuiccimpta , equumvide
turdictum glofl.SPaul.deCalts.quod 8Cyn.tenuitpoftPetán dia
¿%a.l.marér. Bcetiam vulcibi Alberic.Sitamen aliaadtiopoffer com
peterenionellertraftandum de aAione negorioramgeltoram infub
Sidium.proutdiiribi Salyc,an autem vendicionemrei mihi debitz
polsim habere fatam in fublidium, ve pretium confequar, text.elt
quódnomStibinorar Bart.in.l.venditoréxhareditate.ffdehered.
velaftio.vendi.
5 £ Urorfrmese demandar. Adde..fin.ffde nego.gelt.5i Lmater.Scibi gl.
Codescivendi.Exibivid.Angeduper glo.magna, Scetiam Saly-Scvi.
4.
B
30
PasadeCafinficumferanm (Ef certpeta. O
€El precio. Quid finon vendídie y fed donanicanreperempta, vel $
vfucapta, fitantum habear dominus poli: agerein fublidinra ad
pretiumrei. viderar quod non , cum hc lex foquaturin venditios
ne.«glo.in.L1.fed Si conllante. Side donaántervirum Kvxorem,
dicit quod nó
procegerer
hoc án donas
sione ¿ cim,
ibi non derí
precium_ dos
hanti», Seno
ra cxjam quod
polfizm habe»
portiempo*: Ante dezimos , que dr
qe cuyaes , quela puede deman-
ar, e ladeurecobrar en todas gailas:
Pero ficftecomprador atal 9U0 bue-
na fe quando comiprolaco(a ¿tion fai
biendo que craagena, mas cuydando
quecrade aquel que ge la vendio: en afionem dez
; biti mei licet
tonce puede ganar por tiempo cl fe- ¡pe o
ñoriodellaie es tenudoclyendedor en git, meono-
todasguilas, “detormarel precioa al aa
; s
quelcuyá eralacofa, Otrofi dezimios; ña confequi,
que vendiendo omecofa ageriacomo in fubíidium,
> glo. RibiBare
fuya, fidefpues que la vendida es fe-
chafe pierde la cola o le muere, e pue-
tokin. L cias
qui, (F.(icere,.
deel feñor de la cofa quet la vendida PESA credis
porfirme,edemandarfel precios della didcpignsnó
a di i- habesi? diftra
al vendedor,quier fuere fechalavendi: edi. polfiaha
dacnnome del leñofonon. bere. racum,
etiam re non
Zey.LV. Comola vendida quees fecha dela co peta Ae
facomun, de fo Vno, deue Valermaguernon — agam ad pres
tim glol. no.
ida entre ellos.
Eee tab. 8cibi Bali
ds ida. Cufven
a litorpigno.d- y y. a
15 z E e quia Adeit.C
E Osomesomas aujedo algú éteditor ven. Cómu.ro-
S nacolabcomunalméte delo, - dendo,vecre- 22 a
S Zafojo ditor. co pio Sadrito.
A hoj: getic negara comu
Ec licerfecundué. Ciedicos quisvendidie pignus nompoL a ivid
fircomuenii primo:ted agere debeat hypothecarid contra empro- %.C.4c3
rem,vtin.. prima de diftra denon bre de pen a. ra mu. a
Teripeaagetinfublidium adió quod fupereft expretio (oluro debiro Wantmif:
ereditoris,qui vendidir.glo/Tinorab,8cabi Bartoli lprima.ffide di-
firaGio.pigno:
Ulex. LY:
39 Potelt res communis cuilibervendicriam extranco : fed pro «quall
h
presio prfktur focius fi eam vult:(ed.non potell rei communis pars
vendiextránco intentato judiciocommuni diuidundo, nifi de focio-
rumomnium voluntate.h.d. * ,
Lo Alguna cof4.Habebit ergo locumifla.lieriamán re mobilivelfe mo
uenti,vtin pecoribus de feruis, cum ¡(tud verbumres fit generale 8:
onniacomprehendat.vcin.l.rintfin.Fficertperad.relappellatio.Sc
Lreiappellatione,ff.de verbo.fignifi.Lomhia. $. in.ScibiBald. fF. de
Tega.2.K in juribus, «adionibus.l.prima, Sibi Bald. £ doo. de
Natu. homi.£in hereditate.l. licer.C de pagtis. € cómprobatur
hoccumalias deiurereperiaturteneri colonun», fritmentum Scalios
fru£tws potiusyendere debere dominofundi,vbicolleó% fine, quam
alijextraneo.).1. ibi notat Bart, 8cLoann de Plate." C. de metallis $c
metalla,Libr. mybidicic Lucas de Penna.illam. .facerepro domi=
nisterrarum quódcoloni écalij vaflalli res conim quas venales ha-,
bent,vefruétus8calia,teneantar prius vendere dominis.ibique etiam'
dicit bonum verbumadid quod etiam inilto regno videmas, tue=
ripolTecuriamregiám(argumen ilóus.].) cogentem omnes ficien-
tesfal in falinis| eran ci falvenderefifco.Snonalíjs licét bo- Hodie im
numforet q iultitia preti) melius feruaretur, faciteriam. Í. venditor. now. rec.
5.(i conflar.£cibi Pau.de Ca(t.ff. cómu.pradio. Scratio huius legis elt vides
que eltzquitasvepotiushabeatcófors récómuné, quam extraneus da.l.19
lib.
A
Innomare
copueltela
14.41
5
Innou.re
<o.eltoz.
$8. titalto
Bibas.
Innou.te
itamilicacin remobilificut Scin immobilijin contrarium tamé facie
L7sánordina. Tauri.in prin.cum dici,( alguno vendiere parte de
alguna heredad dtienecomun con otro.Sxcsj8cliclenditilta.l. pare
re procedere incomiunioneimmobilium cátum:6 quiaeriam inc
tsaétuiare proximitacis lamguinis tancum eltcaurúin immobilibus,
veinel.6. 6.7.
titu.7.lib.5.or
di.regadug.tito
x0alib . foro.
ILhocideScfuirdcimmobilibustátú caurúinillacó(litutione Frede
rici, quamcicanimus.neque vnquá vidifiper rei mobilis cómunis
vaditererraduliem aliquá ggitari Gfortelrainiudicio pradticarets
vttáritida.leprocedererin infmobilibus:(cd deiure verioreltprima
ars perittá,l.indiflinde Scgeneralitesloquére:8: ga diuerfa ratio má
itarinréttadturaciósfanguinis:quá in rerraCturariós cófortariz,
vno * dezimos , que qualquier
2 a Ccommunalmentede fo wo. Ideftpro indiuito funt domini ralis rei ná
Jnnon.re
cop.ch.l.
titanio
S.
Quella.
cófors,dicitur(euinteligitur:per participaciongdominijalecúdú Bal
in.1.duduminfi.C.decontrahen.empúo.vnde procederet huñus.
(pofitioctiam fi vnusexpluribusernphytcotishabentibusrem cómo
nempro indíuifo alienaret parten (uá ali, quam direéto domino cui
damvidelicer extraneo. requifito domino dircóli dominij: ná 8cifti
emphyteorar habentvtiledominiumavtin.L.glo.fin.(h iagervedti-
a.vel emph.pe.Scper Barin.l.1.5.quodautemair.fide faperficicb?.
quiaetiam in recractuiure fanguinishoc voluerunt Albe,Bal.An+
<.polt aliosantiquosin.l.imperator. f.depadtisdumdicun peril»
jumeex.dominum prefer conlanguinco in retradu rei emphyteo
tica,Shabeturind.7.4.:inordi-Tauri.8ctenetAlexan.contl.27.inci
pit.vifothemate.columna.2.volum. 6. per Balin confisjoo.vo..in
cipit,flatuto cauctur,idemque e dicendum in feudo cademrstione
de quo perlo.Fab.in-$.1.polt prininftide emprio.Scvendi, £rence
Matthaus de afilidtisin (uo tratacu proromifeosin gl... incipiécito
talizo.lcolú.y.eltcol.mutorinstradta.pertextin.c.1a. (od etiam res.
erquos fainueltitura.Idemqueeltd:cendum,fin aliqua re plures
Iberica mans died plo lada ldó e dnaton dado
fuiamcommoditaté alí, quiacó(orrisconlors polTet retrahereproco=
dempretio,quod (aris probareturex vexbisgeneralibws hulus.l maxi
métenendo opinionem quod prócedar hec. .ctiáin rebus mobilib>
vndenoneritnccellaria difputatio.an vÍusfruduscónumercrrinter
mobilia velimmobilia.de qua perBart.ind.iu/lo5.0on mutar. de
vícap. Sk per Lucam de pennsindl.fi.column,.Cade vend. rebuscivi
ta.lib.n.Ced quid fi dominus proprictacis vendat propietat flan
an vlifruduarias, tanquam habens parten in ¡llare, pofiiccasn re-
traherewvidetur quod fic,quiav(isfruétus pars domini, ell,l.cuw fi=
vis. 5.dominus fl delega.z.dic contra,quiacll diuerfimi us víusfiue
Qusádominio,8clienon porel dici, quod competás verbahuius.L.
cum dicir(cómunalmente defovno)vtin.lreéte dicimus, vbiglo(T.
fe verbodignificaglo.in4.C.de vínfiudtuadk quia ve dicie Balio
1.C.decómu.re.alic. contra naturasi ellet, (1 proprietasaccederer
víufiuétui.elt enim vfasfruét pars dosminijintezralis (jue legalis,nó
pradicatiuasfeufubicétiua.fecundam Placen.cuius opi. probatur in
dicta,l.re£té.Si enim quisdicar vítsfruCtusfundi Titiani percinet ad
Petrum,non ex hocinferar,ergo Petruse(t dominas ciuldem fadi.
imo poriusfequirur contrarium:quia dominusin propriofundo non
potcithabere vfiumfructumvel alí feruiture. Sitamen dicatur v(us
fiuétusiunétus cum pro prietatefacirplenú dominium refe dicicur,
8etic vlisfruétuscll pars domini] integralis. Sc idem diffidum efe
n vía, 5 multo mais. licecenionfecundum Bald.in.d.L2.incorpore
plsoidominideciuecurmontamen haberacuran propias.
ell queda forma cerruptibils 8t de facilireuertibilis ad proprie.
tacetn tanquam ad matcriamsBridem dealijs feruitutibus elt dicen»
dam:quia portionisin(tarnon obtinent.l.maulus.$.pe. f delega, 2.
1quod adleruitutes Mudecuidtio.Sin.d.lueótedicms.Sctenet Bal.
ind. in6.Sicameploreshaberencviumfrudtú,vel ví fandi, (ea
habitadonem domas,velaliaw (eruítutem, veluti palcédi pecorisia
alieno agro,vel alias vnusvenderetpartéluris (ui extranco,confor»
tesillius uri Sc(ecuientes admitrenturad retradtui , propter cóm
none, quam habentinillojure,vt dixia5.maxime:quia ales (eru
tutesadh erentesrebusimmnobilibusiudicantur inmobilia bona, ve
probaturincap.zde rebusecclefarnon alie.lib.6.8cin.L.fi.C.de lons
gitempo.prelcrip.Snotat Anto, 3: loam-deImol.in.c.ñulli, dereb*
ecclefiz nonalic.Secumillano(tra,lgeneralicerloquacar.cm dice
algunacola,neg;(ereltringar ad bona immobilia fi plures habeant
actionemperfonalem pro fundo, 6: vnusvenditaQionem fuá extra»
neoadmittenturconfortesiiliusiuris,Sca Rionis ad partem confortis
velicpofsintagere perfonaliagtione ad con(equendum torum funa
dumlibidebiti.unde non expeditinuelligarc, an aftiones iudicen»
turinterimunobiliavel mobilia:de quo per Abbain. d.canulliade per
Quintapartida. A
Bartin.l,.Cofiaduertastranfaio.Scin...f fielegaram.s.4i.fFde le-
ga.1.Bcperlo.de Piate.in.l.2.5.1.C.quando Scquibus. 4=pars debea
turdib.o.Sper Balo.Liubemus vulli.colum..Scin auchen. hoc”
orrectum colum.fi.C.defacrofansccclel Scin.c.r.verti(diendumade
cud.cognitio.bde pace tené. Eccius violaron fi-principij.Sn.la.
C.deprato.pi
cin. dle
dellos puede vender la fu par Edo daa
homi.in vera
qe le£tura per Decium confil,237,colu.1.Álexan,confi.45.col¿wver
icu.primo enim conlidero.£: per Oldral.confil.118, SeficceSabunt
uz in terminisiftius querltioniscradit Decius,con pit, vi
(a petitione.colu:2.verfi,vlterias $e fecundo. $:c.Quid ramen li dos
nus dire£ti domini vendatfuum dominium,an habés veile domigiú
tanquá conforsin rehabeatins retrahendi?periflam.J.viderur q non
cumifta.l.dicaccómunalmente de lo vno.)écviilis dominas non ha
becdowminium commnuniter cum dircéto,fed fubalrernáturifta domi
mia:quia nó pótidem dominiuwm elle apud duos.].(i vt certo.$.f duo»
bas.tf.comuno,funt ergo diuería dominia.vtnotar Barin.L.liquisvia
S.differécia.fT.de acquir.pofl.S ad decifionem huius quarlionisfacir
quiafi dominus dircétusvule dominiam fisum vendere, non tenetor
eimphyteotam requirerean ipte velithabere qual prerio, icutécó.
traemplytcotamtencrerar.Doterit ergo dominus diteétus vendere
cuilibuerit,ve decidicnotabilicer Speculator ticul. de locao, $. nunc
aliqua.verfic.9zlicetdicat, quod de confuctudine quorundamloco-
ram ponicarinin(trumentis, vefi dominusvolucrir jus fuum vende
repolsit emphyteota precateris habere etiam pro minori prerio
decem, vel20.folidorum : fed hoc ell conuentionis non necefsitatis
proutdiciclafonin (uo trada.dejure emphyteo.fol.18.coluar,¿.vere
ficu.juxta iítum tex.vbi refere de (equirur dirá Speculacoris.GQuid
autem (ñalicui legacteltacor quintar parcem bonorum , proue com
suuníteraccidittora die,quod wariti leganevxoribus , % demum
talislegatarios emita hzrede fundum lrereditarium, quemilli qué
funtde genere de auolenzo retrahere volunt,pro tanto iuxta.llufo»
si cordinamentorum,legatarius dicienon fore locum rerraGui , ed
«piaiptehabetpartemin reracione legavi quind bonorum , $e fc
preferendas ic.vtin.l.74:0 ordi, Tauei, Dic homines de generepte.
ferendos:eo quia in taler legatarió nontranfitdominiumreda via,
cum felegatarias quote bonorun.veelt cafusin. . (quis bonorum
fade lega 1.8xibi firmar Barro, £ccenét communiter dodt.licet aliud
voluericideBarráo.l.nonamplivs.$6.co.cien. € Erfacichocad alió
quellionememaritus emicfundum conflante macrimoniozde indeil
lun vendiditcuidam extranco:vxorerus vel confanguinei «jas no-
amic, pro ca volunt retrabere pro tanto ex remedio huius.l.an pol:
fit Doctor del Caflillo.in comento (uo.d.l.in ordi. Tavri in glo.ma
gna ad inem mouetistam queflionem 8ttenet qp lic per quadam
motiua(aciseuia.ln contrario tamen videtur: quía medietas que-
Ltuum que applicacur vxori intelligicur,deduéto arre alieno $ ficnó
poralldictalcuid apertacrátaon ml cre aiéno(olucsivadenó pie
dici q reStaviain vxorérranberit dominiú, ficut $e in legato quotz:
bonorum,vtin.d.1.fiquisbonoram.ff.de lega.primo.quz fuitciusle
gisfundamentalisratio,vceradunt Bar.Scalij.in.d.L.nó amplias, $+ fi.
¿cum ante diniliones lucrorum (int refarcienda capitalia veriu(que
viri,(cilicer vxoris que ad matrimoniú deduda lune,quoníqueid
fiar,non poteltperpedi quid cópecar vxori,(eu quí pars ex reb? em
puispermaritás8c lic militacracio.d.|.fiquis bonorú, q autetn prius
deduci debeaneicta capiralia:cóprobaclate Montal.in.].x.titadelas
ganancias.qui ef terciusin ordineJiby.£oro.ll.in glosin parte de por
medio, dk praéticatur de contuetudine exiáfivir de fuo capital amife
vitludens,velin alios malosvítas con(irmens,vetradit Roderic? Sua-
reziniep.d.l.forisfol.23.colb.1.veritas tamen hi? queffionispender
excosan dominiú acqu:fitorácon(tante matrimonio tranfearinyxo
sei ltatim,gp maritus emie vel aliter acquiíiir,eciara 6 oli viro tra»
dicio faéta itáin qua qu.ellionevarize ant opiniones. náPerr de An
cha.confi.no.incipiccontra diétam donationem.colu.2,tenuitin cós
fimiliflacato domini iplo jurenon tran(ircin yxoré:fed cópetere
actionéprolocio ad communicandumallegar.1,fi quis focietatem.f:
profocio.vbietiam li cótraéta fir focietas omniú bonorú, taméipo-
Ttealocias proprio nomine a:iquid acquirac fuí erit licer competar
aétiofocio ad cómunicandum,licetenim rerí corporaliú ,quas foc
omniúbonorá habétréporecótraéte focieracis in quéliber eorú pro
partetranfeatiominiú«k polletsio ablquealiquatraditione.vtinela,
teque A. profocio.8cnotar Azo.C.pro fociodnlumma.ta
doficum
menin his que poltea acquirunturhocnó procedit fed acquificum
taliter eric propriú¡llius (ocijqui acquiúuic,ted tencbirur ad cómeni
candúwcinad.|.f quis(ocieraré,candéfentencidinrerminisno(trzd.
foritemuir doétornolter de Pala.Rubesin(uarepe.cap.perveftras
Quel,
Quilla
Etnowre
co.dequi
br ingla
proxima.
In now.re
co.elld,
Lag.ttan
Lido.
Quito
Que in
noxec.elt
la. 4.805
9.
Esnosreca
dequibus
Íoprá.
Ecin no.
red.
valga
Titul.V De lasvendidase compras. 31
rubr,col,mihi ¿1y.vbiallegatad.confi.Petr.de Ancha.Scpóderat ver
bunLfori.duniicichabeantequaliterambo.quia verbum habeát
lignificariplo jare,vt notatglo(T. $e doctosin.c.fidiligenti.de fo
«rin cap.vnicondefagitta. Sinn crieminali,C.deiuñifd.
A alitalay altera lodeto liber [Epa rocas
vedixi slocie-
tas veró inter
virú de vxcoré
nóelt vniuer-
(alisfocictas,fedtantíllacii Scqueeftus.doftoretiam de Segurañn tra
étar.debon,lucrar.fo.a9.col.4.tcnetcandemfencentiam, nálicetin
precedenticol.dixerat dominiú (latim vxoriacquiri per.l 1in 6.cú
fequenti.£cibi Bald. Eprolocio.infequenti colú.dicitvelfivelimus
dicere,quód vxorin continenticumbonaacquicancurnó habetali-
quoddominium,donecdifloluraficlocietas pertex.in.l.fi quis locie
tacem.fEspro focio,Sc.8efic viderurpocias iniftam (entéciam (eincli
nare.cótrariam(ententiam tenetidem doctor de Pala.Rubesin.d
pevinrubr.col.ibi362.vbi dicit q lecundamaliquos bona ací
taconflante macrimonio,coiplo quód ducunturad domumieflició-
tarcominania Se domiajum tranficpro parte ia iplam vxcorena ve
fenticglo.reputata ingolaris.in.d 11.5... pro focio.Scibi póderar
ipícad hoc probandum verba diétz. 1. foricam dicichabcantambo
equaliter,quod verbum referturtam ad maricuin ¿ad vxcorem, Sci
«plicueftatim marito acquisicar dominium lic Scvacori. Scpoller vl-
tracum.d.verbum alíter ponderari,ftilicer«piftud verbum habeant,
denotatexecutionemaétus,vcelb rext.Scibi dodto.in.c.ex parte.de
1ponta.in quzftionciilla,habebotein vxorcim,Scc.Roder, Suarez in
xepo. ouctillam.q.f0.23.verfquericarviterias, Scpoltg!
duxicaliquafundamétacx pradiis Scediá.L.Qili.203, fcilicer quód
prefumanturá lege bona etfecómmnia inter maricum Sevxorem,
iltalter probetyep finefia Se q fivir Sevxcor pariter in domo habi-
tantnequealiquis corunypotelt detitulo oftenderejquiliber coram
intelligitur pro dimidiapoGidere,l.fiduo.E.veipofidetis.Anguin.l.
quijure.fideacquit.pollSclicquod ex quo communiter polsidene
fatisdicitur interueniletraditioin perfona vtriufa. Tandéin nullá
parteminclinat dicensque(tionem elle facis dubiam, 8 matutius £o
itandam,Scqpiplenon deciditeo q anc habebat de facto cófulege.
d«Videsergoin. quifta quanta (it dubietas $e varietasinter dodtotes
'noflros,videsetiam q nullus eorumadnertivad illud fandamentam
quod flapra adduxi de.d..,(i quis bonorum feilicet q ín legato quotg
Bonorumpropterrationem quám dixi nontranficdominium,reéta
via,quod fundamenta videtarprecipuum in ifta materia.
CMihiveró placecopinio illa,q in ¡fa focierate que eltintervirum
Ecvxorem.licérnonlitomnium bonorum,fedtantumlucri Seque=
ftusdominium rei acquifice per virum conflante matrimonio (tas
timtranfeacin vxorem.S primo moucorper.l.46.titu.¿8.parezerbi
habetar,pfilocietas omniumbonoram quefitoram de querendo-
ru contrahacur,quód nec dumia jam queñiós.fed eríamin hisque
poltea acquirunturperquemiber ex focijs dominium Rai tran=
fitpro partein alteram locium, $elicécilla.l.loquacur quando elt có
rractalocieras omnium bonorum, aduertendum cltojin querendis
son mouetrilla.L.ex eo quiafuit(ocietasomnium bonorum: quia
vedixietiamin tali(ocierateinfuturis lucris non tranfit dominium
in focium,qui non contraxit. vein.d.l. fi quisfocietatem. vbiglo.8c
Aoét.£in-d.l1.5.i«coduiicu.fed quiavolnicilla.l.idemiuriselleinto
cictatevniueríali contradta(uper quarendis,quale erat dejure anti
quoin corttraótafuperiam quefitis.Cum ergointer virmn Sivxoré
(icfocietas vasuerfalisin querendis,vtpatetper,ll.regni. Seprobatur
in.c.cum(ocietas.vbigl.27.q2«Sin.cligniticanit, de donatio. inter
viram Bevxcorern,habebiclocumintali (ocietate difpoficio.d. 1.46.
infine.Secundo moucorex verbisl(tili.203.¡áipir.Como quier.vbi
«lEferiptailla confisetudo regni,que communiter e(t inobleruan»
tia,quod bana mariti de vxocis prefumuntur communia alio non
probato.vbi funthacverba.Pero la coftumbre guardada esencon-
irario que los bienes queha marido y muger quefonamos de por
medio. pondero verbur (funt) quodeftvecbum (ubllantiuum, Se
deprefenticffectinumaveinolhisverbis.in princ.fE.deherresinlicué.
8cdicit Bald.intradtara (chifmatis.inrubr. C.fi quis aliquem teflari
rohibue.colú.4.quodiftud verbum (abllantiain rei perfefifime
includit. neque ellaliud verbum ira Cab lanciuom in mundo, ficot
fumses,elt.8ccum dicar de prefentidiet.1.lifon.non debet intel
sá quódin futurum foluto matrimonio erantargumal.qui edificiam
¿biPau.de Caftr.E.deferui.veb.predi.1.fiica.Scibi Bart. ff. dear.
¿cargendega,Lfi lipulatosfucrim.s.1.8cibilaré Jalon. FE deverbo.o=
bliga,l.cum lipulamur, co, cien. Sifitaleverbun fueracio farutoin
quoconíuluicDer.de Anchain,d.confi.1,idemdixeratquod pares
exeiusverbis,cum dicitanam verda flacutádicunt, q funtcommunia
interiplos,Scc.fed verbum(finr) elt prafentistomporisfabianéini;
tea,maguer lacofa non fea partida. E
va
¿non fignificariploiure.cfi diligenti.de Foro competen.kk per do-
Aosio.Lán criminali. C.de iurif.om.iud.videsergo quod Gn Mataro
de quo loquitur fuerariitud verbatn funtyaliter confialuifTer, Y ertio
hocprobacures.Las.ticw fi ib ¿.£oro,ll.vbi habetursquódv=xo PO Tn no.re
teítconueniriad debiracontradia durante martimonio ¿quod non Lage q,
. eltexaliani 2759.81
puedclavéder”,aqlger delosq háene- OS
dem có
cauitol.fecundum naturam. fade regn.iur.Scex eq Mes lexipfoiure
ratione lucro yq
communicauie, valequód iplo jureceneatur ad debia. Sc facie adie Mnnowre
dem.l.6o.in ordin.Tauri que liberar mulierem ab hoc onere, ita de- <Op-<(La
¿mue $ renuncianerie lucris habitis conllante matrimonio, €: fic q: tits lia
10.5%
vulcopusclferenuntiatione,ve lucraipfoiure communicataperdan=
turanequ abilaceif qui dicen que dira esla lio, proba
sinonfuilleacquificam dominium :quiafi id effer fola renuntiatio=
ne non perdiderat dominium.vrin. li quisvi.5.differentia,fF de ac:
quir. pollel!. refpondeturillud non obftare , cúmprocedatin domi=
nioaquilito dejure gentiam mediantetradicione: tunc enim poffef
fionemnon dimittendo non potefl perdi fola voluntate feu renuna
tiatione.hic verótradtatus de dominio ¡pto jure communicato ¿per
legem quod lex voluitreuocabiliteracquiri,ficut dicimas in domis
nio,quod per legem acquiriturlegatario. l. fieibi homo, $.có feruns.
f.de legat..non obltat quod obijcicbarurdeLfi quisbonoram. Rd
Jegar. 1jquía dinrerfism e(bin legaco bonorum ab acquificione ¡florú
Jucrorum,cum bonaintelligantur deduéto rre ajieno:hic non ¿mó
iplavxortenctor pro parte ad esalienum, $: pofTer foluere capi
le viri Scretinere fibi lucra.aducrtendum tamen ell, q licer iploiue +
refibiacquiracur dominium,S<pofleñio,non amen acquiricur cum
effe£tuinifi Coluto matrimonio, Scfic finita focierate, cum matrimo=
sio conftante non fiat lucra, fed debetinfpicitempusquo difloluis
turfocietas de fic tempus diloluti matrimonij: nam de iurenon pos
teltagiad divifionem lucrorum , nifi focietate foluta, ve habecur. fa
pro focio.per pluresLécica praéticacur.ve Sracreltarar Roder. Sua
rezvbifuprafubdensnotabiliter ad decifionem quellionis princi
palis:de qua per dirá glollacorem. Il, Tawri,quód mulier done fol.
atar matrimonium,nó pote(tagere nequepetere aliquidex lucris,
przfertimcum conflante matrimonio adminiftratio acquifitorum In no, re.
¿ccorumalienatio principaliterrefideatin perlona maritisper
nieua.ficicw, 4.1ib,5.ord.rega.Scperal il
Lde ella
5. Xficpater non elle ye glib
ram decifionem dictigloflacoris, de clarius paret ,quía aut maritus Ínno.rec,
vendidic 8ccradidic fandum conftante matrimonio acquificum : Se Elladel,s.
tunccimfit eran latum dominisinin emptorem intotó fundo, non
Potelkvxor dicereleconforrem:auttantum vendidit Scnon tradidir,
8ccuméitpracifeobligatusad tradendum,cum pofittradore, Sealie
are ctiam partem vxoris , Bchabeatficultatem rei tradende.jwxta
notáta.perglo.in.s.preciam.inB.de emp.Scvend.inverb. cradatur.
8iperBart.in.l.1.(£de ado.emptiscol.4.non poteritvxcor volensro
trahercimpedire maricúhhabéréalege poteltatétradedi ,Scvédendi.
Uefa parte. Vt.Cade cominu.rerumalienado,pertotum. 3
vender, Non el alfumendumhoc verbumitalacé, q cóprehiendar 4.
quameunquealisnacionem,prout alias habeturindaftata liberi d ca=
terisss.quintus. fade Natu libe. Ec dixi.3.co.1.43.£0d cúnó fit materia
fauorabilis,vein.l.dudum.C.de concrahen.emp.refringendú cftad
venditioné propricfumprá. Vide dicebar Alberined.$.quiarsi(pe-
cialcibi elTefauorclibertaris,fed de proprio d: (frito vocabulo, em=
ptionisverbumnóellicalergumaveio.d.fodicitur, (cd (bi tius.Scibi
notglo.ex quo infertad queltionemcófimilem huicno(tra,fide a
tutovel confuetudine proximiorpobitretrahere rem venditam ¿có
£inguinco fuo, y procedetin venditione proptié fumpta, non in car
teris alienarionibus,Scin hocrefider poll Albercnn, $: Odofta q hoc
tenueruntin difputaciócfiraincipic in aliqua pronincia. quárefert
Joan.And.in addi.ad Specu.titu.de empc.Scvendi.$. núedicendú el
fegundo.col.4.inadditfuperparte quéadmodú.vbiSpecu.in verficy
fedpopeltatutúelt. dicitptale ftatutánon habebit locumin dario»
ein folutum.Scidem videcus dicendum infla. l, q confors non ada
mittaturadretrahendum rem daram infolutum.Quodintellige quá
do darernvin folucum diudice,fecusíiabipla parte lecundi Albe.in
prima parte llatutorum fecunda parterquz. per. . (ed fipecunias$.pi=
gnori.ff.dereb.corú.8cl.alienationes.(f.fami.hercif.L.cnm,fidei haze
redis.fE.defideicóibert.Sctencretiá loan«de Platsinals.C. defeudis
patrimo.libuuvbi Scin dationcin(olurúindiciaria intelligir coffan=
teftaudecollufionis.hociderener Roma.conf.107.Alex,cóf.57. Vol.
1.8ctradielacé And, Tiraquel.intradta.fuo devtrog; retratu.in glo
14.nume,8.cú fequenti. Sc aduerte qy dario in folucumá indice, quas
neceffariadicitur,elt quádo fis fubhaftacionibus adindicarur per
judicemcreditori:fitalteriadiudicerar,id non ell datioin folutum.
fed meravendixjo.lordo.Crdeexecu.reiiudi.Bald.confi¿60.voltt>
Partidas.
a Que hanenella parte Poteritergo vendere vai ex confoiribus
Quinta partida.
intelligeetiam Selma ni dsrecarío folurumpso pecunia debita,
namtancidem elTet dicendum,g in vendicione:liveró darecurinto
luramalcerius(pecicidebits nibil eTer,quodad venditionem perti.
nerer.glo.Cin.Bar.Scalijinal.libera.C.de fencen.glo.Suibi Bar.in.
Si quis aliamofE.defolutio.nilitunc dacérur resimmnobilis pro mobi-
l,quía perin- pa
o llaptea,o 2 otro cltraño *.Perofialgúo
pecania, vela delosqháparte en la cofa,quilieré dar
se tradit di? canto porella", como el eftraño, ele la
Andreas. qué 9
vidin.d.glol
14.0amn.40.cumfequentimequectiam procederet dilpofitio huñus
Jin permuracione, licut nequein retra£tu quifita proximiori vtán
ditLfori.vbivid.gl.cum enim hiccaucarur de redáicione preti) q
non potelthabere locamin verapeemutatione,ideo neque habebic
ocu huñas.Ldifpolicio.l.4. -cotiens,fE.de daminfeAniifud ver
bumpretiuinpropricad vendicionem refectac.l. fina, C. de preedijs
cita lib sbi loa deBbsto entashusos q dico quipraíe
tarinemendo non przfsrturin permutando, quid taraen iproxe
Ammobilidaretar mobilis.vid,que disc fapri ead.glo.an autem has
beatlocumintranfidione,(i ex canía tranfaétionis res dimicrantur
penes profelloremaliquo precio recepto, el dato ipolidente? vid.
Ande. Tiraquehin.deracta.in.d.gla3.mun.So.cuin fequent.8e vid.
incademglo/T:quidin locacione ad longum rempus,aut1mss79, cun
fequenti.vbieciam vid.plures queñliones attinentes huie materig.Se
Vid Declur conta ado dejo clones lansaaatempas
ile minorem parte habear,ve hic patetsquia eriá racione minimg
partis quis dicitur confors.vcin.l.prima.C.decóma fecuo manu.vbi
Bald.nor.Sinfercad facucuen Florentina», quo caustue quod do»
musnon pobiz alienariextraconfortes, vam fi (ant tses confortes
vel plures esiam ei qui habecmillelimampartem,pote(talienari non
obítante,quád ficalius confors habens mátorem purcem, quod dicic
mentitenédú,harcenim.l.prinilesiarconfortes condominos contra
extrancos,ergo.noninterle.ff.de minosl.fi minor,vbi melioceft có.
ditioconuentiinpúá itate¿ncoatrarium tamen ficital, in.
Codeagridomanci q Fandaspatrimoaialis princi
pisnon deber vendi vi tantam colonorá fkoram (ed pluribas de-
ervendi ,vemateria fedicionam tollatar: quia de natura ruflico»
rumeft cun dicancuría pesbire Ákfein elationem exzollere.delo.de
Placibiioducicillam Lin argemensum qui ¿fi rescommuris véda
turporias deber vésivrnibasconforribas Se foctjsquám vai foline
moleflusficalijs.Lucastamen de Pennaibiaticeriocelligic'llam. Leí
Licer q faliquis ex colonis imperatoris yiltvendeze priediam fun
(quod tamene/+ de pattismonio principisindireéto dominio) requi
rendifuntalij,quí (nt de (imili origine (eu jure neque ell vendédus
alicuj, qui fuiscon(ortibus prefomatar exiflere granis E moleftas,
Se fecundumintelledtamiítum non obffabir.d.|fed forte exilla po
delimitariifta(cilicet y ititcafasin quo pars rel communis ven»
licuiex confortibus, qui poflereiTealisrixofs St moleftus,
fihhabere: maznam parten rel,quódtuncadmittantar confortes ad.
rerraótum,ach vendicum ellecextranco,vefalcimpropartibas quas
dba babecca ina ia altreadncnerqusd el basnoras
dass bene que de eo deso aora lcd conan
vit dR.yp (ocio.
4 b toasrrocfiraio.Add.Lfal(o.C.decommu.rerum aliena.Sc La, Cocó
mu. dividun, valereetamen (taratam quód non liceretvendere ex-
tranco,nili priusrequifito confortesvtin.l.dudum.dcibi Salice.C.de
contrahendiemptio.l.1.£cibiloan.de Plar. C..non licere habita. me-
tropoldibra.k Balin.l.prima.notabili.C.comma. diuidun,licer
Angen did..dudum.perillaml«dicatralia farutalfe iniquarquia
illa.1.loquitur quando flaturum omnino remoueret extraneos, fed
talia flatuta non remouenc:(ed difponuntpriusrequiri confortem $e
praferriin emprione,Sctale fatutumvalet,veinilta,probatur.
GT anto porella.Siuepcetiom fit exccefsiunm Scvltrajuftum valorem
rei,fiue nonsquia venditor deberconferuariindemnis.Lad oficium.
C.commu.diuidun. cin authen. hoc iusporreGum, Cadefacrofan,
ecel.Lin fundo.ff.de rei vendicacio.vbiinllum preciumdicitur quod
habituras erac poffeflor Sc res tantum valer quanci vendi poteft.
1.(i ferus fuxtinus«in princip. 8c ibi gloÍ.allezar concordantias.
(Fe condiétiane fartina,Scita determinar loannes Andainadditio.
ad Specula.ciru.de empro.Ecvenditio,$.nune dicendum.el fegádos
colum.6.5.7fequiturBald.in.l2.vldim.q.Cede refeinovend.K pro»
bacurin.l. fin. C.deiure emphyteosbi Sc tantam pecuniz quantita»
tem, quantamiple ab alio accipereporelt. S tenerloann. de Imol.
in.1.qui Roma 5. cohrwredes, (fe verbo.obligario. Fabia,de Mon=
teyintra tata deemprio.S vendirione.¿«quaflione. principali que»
ftionis.20.Sc quid i res vendatur certo pretio Sdonetar quod plu-
viselban conlorsdebearreddere non tantam preu conuentum
fed 8cillud quod donarum: efl2Dic quód non deber acrendiillacom
munisclan(ula,que in venditionelolet apponi, S: qued plus elt do-
mavit, que po
tius de confue
tudine Seúlo
notarioripo-
mitur, quim
ve arferat alis
deucauer danteque elcltraño.E laven
didadeleftraño,(edeue entender, q pue
de fer fecha ante quefean entrados en
ti,vedicic Angelin.l.fecunda.Cade refeindend.vendit
appareretde mente vendentis, dtexallectione dtex a
Fisquód aqua parten ali prech donan ener crias ad
illud eiamfoluendum,vtpulchre hoc tradic Carolus Molinausin
confuerudinibusParifica.ó lo.s.queilio. 12. 8 Fabia, de
Monteinfio tratado emprio.Svel ¿a8.quell.principas
hi 4.quzit.k Andr. Tiraqu.in libro fuo.de veroque retractu.fo.140%
nume,ticum fequentidin 0.144.
Done aner.Hocde (teo iurecommuninon cratinexprefTumimó
liberum eracin poreltare alienantisalienare da extranetin, velcon=
Lorcem.fed de equitate confors deberpraferri, li velit rantum dare
quantumalius(ecundom Baldumin di Lfecunda.C.de commuaia
serumaliena.állegar.l.ncce,Te autem. E dein diem addictio. 82. p.
má..Ede priuilez.cródico.quiecamen.ll.hoc non probant in (pes
Sc dicebar Fabian. de Montein fuotradta:u.de emprio.dcvenditio.re
ferensGuiliel. de Cugno.in.l.prima.fE de privilegacredico. quódca-
teris paribus potiustenetur quisvendere convitino. de quod alias
pofsit appellarifacic.l. quacungae. la fegunda, C, de omni agro de-
derlibrovndechmo.Sediciteriam Fabianugvbi fapráin tertía que.
prinsipali. peilio.zo.referreita Moder. in.l.fi mihi.. deverbo. o-
ligecio,qu.a intereltao(tra non habere malos vicinos. vein. 1. Ena.
padtisincerempro.Sevendir. Scconfines fundos eriam finpra in=
extimationeminceroftnoflrainterdum habere. Lex fundus.
ais lecuaado Inper hoc ctiam Faftafaie quedan. lá Frederiz
acoso Rezo Siciliz, quam ad Eteram ponit Marthaus de Af
Mictisin ino rradacu. de jureprotomifeos. que tamen non feruatur
ini isaeq s rerragtus ex vicinitace dacur in ¡fo re.
gao,neque aliqua | yicamecur,nequectiam pet, juriscon
amunisdidum Guilicl, fundaturin (pecie did fui.tencergo ment
iflam lezemdecidentem locam habere retratum racione commu-
nionis rei venditzr, Gdlebetín illo retraftu jure cómunionis feruari Ta no. re,
omns iilud quod feruari debecin rercaótu jure confanzuinitatis,
Suxctas 11. fori. Sc ordinament. de niena. 8: omnia in illo recradta
Macucain oblatione'% confignationepretij Se careris diligentijs, Se
obleraationetermini nonem diera, Sc alijs habene locum in illo re
traQusvthabeturin lege.75.:in ordina.Tanrisvbi por glo(latoresrepe
ricsaliquas que(tionesin materia hnias legis. SMarthzcum de AÑ
Wisin dido fuotraétara.Quid autem (iextraneus,cuie(l res vendiea
fitclericus,vel Ecclefiazdic quod adhuchabebiclocumifta lex.vcclt
textos notabil. Scibi Abbas quinto notabili in capiculo. conflita-
tus. de in intezt. rellitur, hoc enim priuilegiurn etiam clericispo-
tefk competete. vetradir Decius confil. 282. ad finem. Scin proprijs
terminis noftrz. ). tenet Alexand. confil.143.incipir, Vifo Naruto
Mediolanenfi.volum.eptimo.ergo Eccontraclericos proceder hu-
uslegis difpolvio.Sed quid fit dogo habebamus rem communé,
tuvendidiflipartem tuam Titio me irrequifico , pofteaego vendi-
di partem meam Sempronio , Titio irrequifito , Se cefst (ibi jus
quod habebam cx forma huiuslegiscontra Ticium, ve mihi reuen»
deretl. Titius nunc agir contra Sempronium , qui d me emic dia
cens, quod emprio (ua fuit eo irrequifito , Sc vule habere pro eo-
dem precio partem , quam ego vendidi Sempronio : Sempronius
vero cxiure cello pratendic hibi competere insretrahendi partem,
quám emic Ticjus: quericur quis preferatar? Queftionem ¡lam
mouet Paulus de Caltro. in. 1. apudanciquos.in fine.C. de furtisade
concludit praferendum Semproniumagentem ex iure ceflo.vide
ibipereum.notactiam quod exverbishuius legiscumdicit, ee la
dee auer, ¿co Cum verbis fuperias politis , pero fi alguno. ca
Comprobaturillud quod confiluit idem Paulus de Caltro, confil.
aasincipitin hocpatliwvolum. primo. quéd Scfifint plures confor»
tes Ec vnus tantnm petar reuenditionem. partis faétam extranco,
quódille folus admittctur in folidum , Se non pro parte fa tan=
tum ; ef enim lud jus reuendendi individuum , quía continet
rem tradi quod eft jadiuidumm. ). ftipulariones non dividun
tur, ff, de verborum obligationib.. 8c notar Bartolus in,l. cui víts
ed
SB utitl
hibas.
Inmo,
ela
tulunligo
Titulo. V.Delas vendidas e compras. 32
feu tus. de vlafrat.legamon enimnifiinfolidum petere potuilTee
1.quodaurem..fina.cuwn.l.fequen,(Tadein diemaddistio. $ aduerto
«uiodextrabens remrationecommunionis vel proximiratistencbié
yefindere ogsexpeníasquasfecicin reisá quorctrahicar,vid.per Ale
beric.loquentem in cafucum iure proximitatis revábicurin.l. intra
veile.$.1tEde
mino. € ibi pleyto*delaparte.Cafi el pleytofuelle
quid fi prote» A ,
fletur q non Yacomencadoen juyzio, para partir la
ade entócenó lapodria véderal eftraño, fa-
penfas. 4 ¿dar E
Enlor. 1.15 Dag fuelle partida:fueras ende, cóotor
fit conteflara gamiento delos otroscompañeros.
vio. dainf
C.cómu.diui-
dú. á qua illa Ley. LV 1. Del ome que por miedo o por fuerga
Iiiumpracít. compra o Vende algumacofápormenos delja
dues Ly To > floprecio.
an Relcinditven , e
Adú.C. ditiofifuicfa- * Ormicdo, opor fuerga có-
o on co hos saprando, o vendiendo algú
empr. Se veré probato 'omcalgunacolanon deue
venditin hee ctiam va- valer:antedezimos q deue
as lentacecllóña pa E
adtiu.C. ad firmicarem cha, lacópra ti fuer prouado q
Shis que pofica, cria 3
SE Juramento ficmata, Ttem refcindicurú Fuie deceptus vltra dimidiam
jalipretijsniliad veram pretiuen reducatur velnifires (it perdita vel
deteriorarajautpermalorem. xl ¡nramento firmara: ramen
faitdeceptas winor.xilij.annorúetiá Giurecrelcindiécócractos, had.
1 b UDesfecro.Add.l1.Coderele.vend. 51.41 vi vel meto. Sali pervima
C.dehisquavi. mecasve canlfiune.Gdiciedesfecha, quiacótraétus
tenetlicerrefcindafperaétiong quod meras canla.venoagl. in. d.Lta
2 € U.Aralold elbralis qui cadererin conftantem viram, « qualisticifte
declaraturbeneinl.7.titu.pespart.7.
y d Urrincipalron vale Aside.L.non dubium.C det
Nis.ff.de regiur.8cl.Scius £ Augerius.(Ead
Bjcdicitur deiuramentosintelligepotitaabíoturione,ve di
tiramparty. Se per Innocen.in.c.venerabilemade clectio.£in
auresaquod «Paulo caftri auchn facramenta pus
beram.có!.1.in fin.C. li adueríus vendi. .
4. sde lamirad.Add.l2.%. 1 fivoluntate.C,derefcin
In no. rc. Leéti.é.c.cum caufa.deemprio, vendi, Él. 4.
In no.re..
eltl8o tia
aq. lib. 5.
In no. re,
Ho
rega.qua extendit difpofitionem huiuslegis Scállius ad cont
locationis K*permutationis,Eadaliosfimúles, Klinterueniar
publica fubhaltatio,Screltringitterminum perédi víquead quadrién
'nium die contradtusadde Speca,titu.de empti .nuncdi
cendum eft.colú..ebcin titu.delocato.fenunc aliqua,verficu.go.vbi
¿quid in feudivel emphyteofis concelsione.E< haber etíam Loca
ita.) dum Alberic.in diét. ndationein folutam.Ahaberur
in.Lfiquos.C. quod limita vtincafu.l.z.titu.7a
rezawvii in.l.ordo,in prima col,C.deexecutio.rciiudi. habet
etamlocuim in contraétibys innominaúis. glo, 1 oL:,C, toca. 80
in contractibus (tri iuris cam per viam exceptionis,quam aétionis:
fecundí Alberic.Bald.Sgalivin.d.l.2.Scin tranladtione.vid.pergl.la
Lucius.$.fi.Scibi Bar.EMP Trcbel.quid tamenin deceprione extima
tionisrei data in doten .116.cicuss.partit,q.Gcquaibi dixi. Ha-
betcriam locumin nimiacon/licutione dotis(ecnndum glo(linlei
excaufa.$ in dotis.f.de minor. Sctunc non deber concludiin libello
alternatiue, videlicet, vel quód dosreducatur ad iuftam menfurame
vel quód ex toto diftedatur ¿contrata dos: fedtantum q dosre-
ducaturadiuítam menfuram.fecúdum Bal.noucl. in tradta.de dote,
fo.20.colú.r.verfi.Schoceritquadragelimumfecandumprivilegium.
an autemremediumhuius legis habeat locum Ginterucuiatifta dece
prio in permutarionebeneficiorú Calderinusvoluiequod ficin tira.
dererumpermutationeconfi.4.incipitdyo canonid. Deciustamen
confi.10.vifopunéto ad finem.2.col.intelligir diétam Calderini q
extali permutationeecclehafuiller deceptavlera dimidiamiufto os
timationís, fecus fi tantum elTer deceptiointerperlonas perartan=
tiumenam tunc(ecundum exín propterfolam insequalitatem eiam
datacnormilzfione.non deberetvitiaripcemutatio.vidbispereum
$cquid iprocurator vendit.vid,2lofin.l.quifndam.
F.ptoempto.Squod not. Abb.ia. c«cú caulamade emptio.Scvénd.
verficy.1.opponocol.2.4Prolimitationeiftiustextanotaquod non
procedir, neque poteft allegariilta deceptioin contraétu locationis
gabellaram.vein.l.143:1n quaterno gabellarum.non taméper lla,
viderurtollibeneficiórellicarióis.glin.l poltquanilici.C. de pat:
E«perBald.indl1.C.fiaducrfisfifcn
x100.vendita fsirpro.10.co pacto,vt fiin pafchate non foluerentor ad
implereturiuflum preriuuán tune lit lolus remedio huius.l. Bald.
in cap.r.qualiterdominus proprieta.feuspriue.diciequod non
fufiicieprouilio contrahentiuin. que lionemetam palchram bo
dE Imic ponic
la fuercao el miedo fucatals,queloouo Pe ten
defazer maguer le pelalle. Ecomoger dia.t.zcolá.
que la vendida fucile fechá por jura, o si
por peño,oporfiadura,oporpena,que
fuelfe y puefta,non deuc valer. Cadel sem y:
puesque lavendida ola compra,quecs oe
el principal, non vale % nondeuévaler — to,vevendiro-
las otras colas que fueflen pueltas por TE foluentcdi
pagos delle Opos que Eno ES
dedesfazer la vendida, que fue fecha, — pror teneacue
sem fibi velli-
tuere , modo
venditor non
foluie— dicta
quacuor infra
terminum ná
quid evelapío
potericvei beneficio huins. 1. 8c.diéta,2. Serener quod fic , quiaex
pactonó videtur renuntialle beneficio huius.).Gicuti econuerto quis
poteft vi (peciali benaficiolicerrémilericiascommune.vein. Li. Ca
delezih.ered.gclicethac duo diéta videantar compugnare: tamen
dictum Bald.procedicexco,quia vendicor(ciuispretiam conuétum.
nonellciuflum,8cnihilominus vendiditsin fecundo vero didto Odo
fredi,S: Alberici non cóftat,gp hoc (ciuit.Scigú emiaftú preció Sere
vedétiviliori,»noncompetithocremediú.venor.Azo.CsderelcinsvE
diia famma.ibi (ciza entan,£cc.l1 Mode adh.emp.Kreg.ftiéiinde reg.
jur.in.6.fed nóne quiliber Pfimitícirevaloreres (ue.vcin.l.quiíquis.
Caderelcin.vendi.nunquan ergo habere poterit locum remedi hu
us./.Sed dic quod vbiquís panio villusvenditprafomicar, quod
ueritpretiamedi,Scica procedit.l. quifquis. veibiparer: fed vbi mula
to villus,icaqquod enormislaño lequererurignorare prafumicur, ar
gumento.l.cum deindebito. ff. deprobario.8 tenerSaliciin.d.J.2.ón
fin.poftPe.Gi Cin.KNico.de Matha. deber ergo lecúdum cú error
inlibello narrari licernon fic necelle probari. de nota quod fi con-
traétus venditionis eer confirmaras periudicem,non polTet agi re.
medio huins.l.vtin.l.1.6cibi Bar,áclo.de Pla.C.depradijs Decurio.
lib.10.Scidé Plac.in.1.i quos.Cade decurio.co.lib,quod intellige,qú
decretumfierctcumcaulercognitione,ót ¡ta cxprimiturin.coS: non
efTerintespolitumeexfalla caula.vtin.l.cuín veró.5.fabuentum.X.de
fideicom.libersB: tradit Decias config51.col.fina.
£ GenlafazonquelafideramAdd.l.G voluntare,C.dereftinavendi.St.c. 5
cúcaulaude emprio.vendiaglo.in.cacú diledti.co.tiru.Sec.cum can
famel fegundo,Scibi glo, dete/tibus«Sctex.in.l.nonintelligicur.5.di
miftarres.6cibi Bart. deiure filci. Sed quid! perteftes probatar,
quódperanmumanteres tancum valebar, nunquid per hoc ¡llatiue
concludantde tempore contraétus,Bal.poftlacob.de Rauen.in.d.l.
2.colpe.dicitprobariex hoc prafimpriuemam in breui tépore per
Jocumá communiteraccidentibus non contingit mutatio notabi-
lis quantitatisin ftabilibusenifi aliud probarerar:quiafirpe per guer=
ras éralias hominumpaGionesin breni tempore fiunt magna mu=
esroneasnde inde debeclipes hecaibirad. AlbencasibÉ coles:
vulequddimo probatio non concludar:fed debearprobati de teme
porecontraétus.opinionem tamen lacobi renet Cin.in authen, Sed
quanuis.Cde reivxo,aftio.8:Sali.in.d.J.2.cola antepe. Sefatis mibi
placetita quod hocrefideatiniudicisarbitro.
8 Upadiereprenar, Hoc qualiter probetarponitgl.mag.indiftLain fi. y
C.derefcinvendi.8cibi Bart.Bald. Ang, SeSalice,Scperloan.de Plate
io.l.fin.C.depradijsrebusnauiculari. libro. 1. £ in breui tempore
nonprefumitur mutatiovaloris,vid.lfinasitu.a5.fecunda part.Bal.
vbifupracol.pen.verfispone quidam.Scad id quod tradunt an pro-
beturex inftrymentis vererumvendicionum. addeBald, in... vnica.
col.fina.C.defentent.querproeo quodinterelt. 8: Alexand. confil.
28.col.2.voluwg,Scfundusciuitatipropinquuscarius extimiacur fecun
um Baldumio,Lfiquisargentumiin priacip. C, de donatio. $e1.(i
cuifundus.ff.delegat.fecundo.K aduerte bene , quod res debet ex-
timaricam qualitatibus(uis,. 1, $. fi hares. E. ad Trebel,lmort
fin.C.de donatio,canf, moreBcdicit Barto.in diéto.5.1 hgres.quod fis
curas quando tractarus ifka materia , quod confidexes perlonam.
Partida.y. Ei
juid auternó res quie valebac
pormenos de la meytadS del derecho
precio,que pudiera valerenla fazó que
lafizieron£.Eficl vendedor cfto pudic-
re prouar5, puede demandar al com-
l
ll
de
l
Quintapartida.
venditoris fi cratimplicinsdebiris,vel fi deditfidciafTorem, vel nó:
veex hoc polis concladere,quód ralisres non repcrileremprorem
tante quántitatis,Scidem dicicin fimilibusqualitaibusreram, que
habentangere vel diminucrepreum.adde exiam ea que norantar
incap.ad noltramale empr.8evend,Scteftes deponentes per valo
rerel:3Áinon
intercogentar E
vebenciedde Prador, quelcúpla * fobre aquello que
auladado pgr ella,tantoquanto, laco-
ao frcltoncepodria valer, fegúd derecho.
uredo- Eli cfto non quificre fazer el compra-
prestan — dor,deue defampararla cof? al vende
any A A
Extacicolá dor, crecebir delel precio auia dado
ae porclla.E por menos del derecho pre-
E ciopodria ferfechala yen dida, quando
dela gola que valediez maraucdis, fue
edo fecha por menos de cinco marauedis.
emprio.vé- Otrofidezimos, que fi cl comprador
disio. $.aune pudiere provar,que dio porla cola mas
dicedum. ver : a ,
Gc.vbiauterm delamitaddel derccho precio,quepu-
quisin vendi-— diera yaleren ETE fazonquela com
one, S pro»
bar ecala Pro, que puede demandar [e desfa-
l.quodlicetin galacompra,o que baxeel precio ,táto
A E
lle Quíátocs aquello que demas dio. E elto
mento debe QU pue )
neficio reiifed — feriacomofila cola q valiele diez ma-
tácam agatur dis. Gdicf nde
sd fepplenda raucdis, q dicile por ella mas dequinze
precium, libel
lustenera adde.l.pater.fF.quod cum eo, SK Baldio dit. l.fecúca.
colum.nona«éctene hrocmenti quiaAbbas poll doctoresalios volule
concrarium in capit.cum dilecti.deemprio.Se vendicio.vbivide texa
quidautemfiprimas emproralienanicinaliumicontra queinagarur,
videper Bald.in diétalege(ecunda.co lum.ostwua, di Salice.colum.5e
ScAlexand.con.g2.volum.primo,col.3a
re rationé
cunda.in fine.
Sevid.perSpe
Eustellicuere?videcar quódnon,cim hutcaleX eiam.
refcinden.vendistantumn dicane de re Sifructus debeaclucrifn
eosticulo perceperit.Alberi.moucciflam queflio.io diéta
columnaquarca. Scnon decidi: (ed remiccicle ad Rofredum in ticu>
lo deactione quanto minoris.verficul, imo quaeritur. vtrum debes
xelliculfunduscam Feuctibs % videcur de mente Bald.in difta. LEE
eunda,q.1.q non veniantffuftasin illa actione quod de voluit Fa-
bia.de Monte. fo traftatuadecmp.Scvend.S.q.principa
l.col.penaverli.8.ad inem.viderardicendum,q cumifta.lvelitcós
trauma vbitanta Lefio feu deceptio interuenitreduciadequa
litatem , quód tencacar reflituere fruétus pro parte precij in qua
vendizor fait deceptus,Eclimilicerinca(uin quo porius velit fupple=
sciullum precium,tenebicureciamadintereflepretij,quodnó dedit,
«corun que habencur dk nocantia.lvfaras.Cade víar.¿cio.l. eu
Ceatio.emp.Sún exvendito.Fcod,li5a.Scl.
adhibitione.ffde sedili. ediéto, quod bene notain practicafas
citeriamquia quádo resrelliruitur ex beneficio huios.l.omniain pri
¡nú ftatúredacunturad inflar rellicucionis minoris.vtinal. quod
le mino.polthacferipea habuiad manos fum-
anisquem refert Alber.qui idétener in efeétmif
eplicligatrellitucro fandi,q reflituar cúfruétibus Serccipiet pre
quod deditcúinterelle quod in regione fiequétarurar¿f. de vías
J.vidcamus.«£L.pestEde vecbo.figbi.quia (ecúdum cum verbum refli
uere plenam haber fignificarionem,cdáfruétnis: accefsionú, bic.
argu.l.corabit.Cade aótio.empt.S.do$.ex venditosd,lelulianas. Edo
acl.empr.d.Lempror.ffdercivendica,polt hac etiamreperi Barth.
Capo.io(uotradta.de fimulatione contraftuum.in primocafa prin.
cipali.coLfin.vbi vulecótrarium.imó q neque de jureciuilivel cano
nicofruétus linere(lituendi refciffavendicione exreredio.d.L.2, dis
cens pnon meminic(e legifleiure cautú.imo qud.L.2. viderarproba
ccontrariuim,ex quo folum prouidet,g fitinelectioneladentis,vel
selcinderecontraétum velfupplereiullampretium Eccum tenuerie
¡plo jurevenditiosSchicemptorperccperitírudtus reina cosrellitue
renontenerar.dcfub dir, gp facirad hoc quodnorarBaldincapir,1de
feu.dac.in vicem.l.commitlo.Sc Antoia capit.ad noltram. circa me
diuumibi(ed veniente temporeade emptio. Sevendi. Sefubdit eciam,
quódinforoanim « benecredir,quód emptortencarurreficuerefía
¿tus.velin Correr computate pro eo minori prerio ¿quo 1es
lita:vel diftracta.tu veró tene quod dixietiam in foro contentio.
ula habetmaximam quitatem e fulcicur authoricate Re
SAlberici,quitranfitcum eo. 8 vule eriam Salicer.io.d.l.2.00u0m
8 facie opti
A 4 Mustextiml,
Efto dezimos que puede fazer edemá: ió nbiES
darelvendedor,o el cóprador,nó feyé — cómo. vería
dola cofaquefe védio perdida, nin mu
erta ¿nin mucho empcorada,caíi algu
nadeftas cofas lcacacfcieffemon podria ie contrarinos
>) 3 Sex hoc etiá
delpues fazer tal demanda.Otroli di sufer quod
mos,quefic! comprador,o elvédedor — emptor tépo-
E A - TEquOremte
Jurarequandofizicrelacompra,ola vé- — suit cam hy=
dida,que mager lacofa valiclfe mas*o ree
menos, quenuncapudiciledemádard ircree veo
fueffedelatadalavédida fi fuere mayor — rembiberetab
decatorzeañosfel q vendio,quando la hypothecamá
E A enerhypotle
Jurañizo,dcuc fer guardadalafura,cnó — ca ve laté tra.
[e puede defatar entonce la cópra, nin ditAlbenad:
a La.col.qverko
lavendida por tal razon. Masfifucile equsopoll
menor de catorze años, non valdria Thomá de Pi
la fura , edefatarfe ya la compra,o la Pavo Pio
vendida tambien como finon ouiel- — busmod. pizo
. Velneo
fe jurado. ; dequoviaBal
in.d.l.2.cols;
fivjuxta hocquerirur.Glo4. And.in add: nrubr, de
nedefolutione.col.a.Scinfrá eo, omnino qu
hyporhecamsaduertectiam q li empror fuillee in
dovendenten», ve venderec minus iullo pretio, túc
polTerfupplerciullam predá
-nditepigo. agacura GkperPau.d
cfcinden.ven- 9
1. deemptio, gevendito.
a diétla.vidique dixiin
on ¡can
$ Cy
16, UA Pardo
d Ererdidaninmucres.Arprobatopi.Azo.C.co.in mina. gli
«de 19
1.2.reprobataopinione Guidonis 8cBarth,Brixien,quirenucruntpe
sicultun [pedtareademprorem, ex quo venditio fui perfeéta, 8
Sicadhucvenditor poftie conlequi lupplementominfliprecij.Sctene
bateriam Alberin.d.L2.colíadicenshane opinionem ele verioré,
8ciul men Azo.que hic approbatur dicit Salice.có
mantin.d la. 19.8caduerte quiag|.Scdoét.in hocloquun
turcali quo venditorfiuirdeceptussilta.l.parcitarum dilponitetiam
eocafa, quo emprorfuicdeceptus;in quo ell maius dubium ex eo
venditori remanet,necdum pretium: uta um E quod excede-
bará prerio inílo,itaquód venditorinilto Cu eflin lucro de inc dá
no«kvidebacurquiw ep faltem ad precium exceñiyum tenerccur
etiá xeperempra.ln cafú vero quo emprorfhit deceptos vterque re
manebatin damnore perempta.vnde mulcum nora iftam.).partita-
ramidem difponenter in eimptore decepto,quod in venditore,
€ Untaguerguelacifi valicffemas.Quid li noiuralTecifto modo:fed im M
pliciter non venire contracontractum venditioniszan tuncpoterita»
gere venditor remedio huius.l.Sc.d.la,C.dereltinwvend.vi Bal
queub condirione.$.li quisaff.de condicio.inflit.dicentem perillá
tex. nonpotefl peterealternatiuc, q adimpleacur ibi juflum pre-
tium,velrelcindarurvendicio.viderurtamen (ecundum Pan, de Calla
bi quód non obflantejuraméto faltim pofiragere ad preciom Gme
pliciter,(cilices,vtfuppleacorfibiin(tum pretiom.per.d,$.(i quis.vbi
alteraconditio firma permanet licet condicio julvurandi resjciatur,
quod(atis e(tmentitenendum. :
£ Cetayorde catorzg años Valtila.l.quód ad hocvtiuramentamoblter 12
maiori quatuordecion annorum debear fpecifice iurare, quod licer
resplas vel minus valcat, non contra venier , non ergo Ínflicerer
uramentum fimpliciter preflitum,Scfic approbaturhicglo.incap.
cum canfam in fine «de emprio.Scvenditjin diét.l.», Scvid, que dixá
iolu6.titu.nig.parrale limita Sc intelligeiftam legz,qileño ellerpa
umvira divmidiam int presi), (1eñ efec magnus excellis , velutd
an Simonvidétem necagnofcentemrem fo
2b
Titulo. V.Delasvendidas ecompras. 33
Siremvalenté.cvadarer pro quatuorvel quinquetunc ratione enor-
mifime lefonis:quiainteruenirdolusreipía non obítaret juramen
tuial.fi quiscumalicer.fE.deverbo,obliza.Lomnes. Lucius. que
in feau.credito.Senor.Abb.in«d.c.cumeaulacin finesStincap.cú con
tingar.colum.19,verfinonuscaluside iurciurand.Sprocedicetiam li
fi maior. 258
annorum y vt
declarar bene
Phili.Corae?
confia1g.vol,
3.incipie, vilo
punéto. colí,
pewide eciam
Jatéper Deciá
%Lc7.LVI1,Comola Vendida que es fecha enga=
Hofamente fe deue deshazer,
) ¡Redad,o cafa, o viña, o otra
cofaqualger:auiédo algun
omeen algálugar do cl nó
eftoniefle,ninfopicffe quan
cóli.180. K có A . S e
fi.344.8cono alía, nin la ouielfe nunca viflo : e
acuícola nonauiendo voluntad de la véder:io=
.l.sosi e E ha
ups 00 algúo le mouielle razones engaño»
Jaté Petrú de fas,de manera que gela ouielfe de véder
Anchar.inte- — Jezimosq tal védida como cfla,fepue»
pet.c.canonú E esos
cura. fol. dedesfazcrac non vale, quier fea fecha
decólli.écad- pormenosdelo q vale,quiernó. Masíi
norte cam, E Euetela cola alle o lntad
poteftxenñisa.- Ele cuya fueffcla cofa, ouiclTe volíiead
ri remediohu — delavéder:e clcompradorle fiziclTeen
inst dic gáño,encubriédolalguna cola delas ql
colu.s.8cibip pertenclctalaheredad,oa hcofa q ven
aliosdoét.vbi— djajo faziédol crecr en méte,que
vult,qp minor Sl al
smulicr velru- Magueralgúas colas pertencicielséa la
ficus debeane — heredad , dixcfTe que cluuaenpoder de
dehocbenef- 1 Mana fasdl > 5
co certorar, 218uno,quecltavá malas le cobrar, eq
¿cf renunciar eraperdidasioltoncedezimos: quevale
lavedidaporque cl vendedor ouovo-
lítad delo fazer.Pero el comprador es
tenudo* de cruédar leaq: “Lengaño, q
aaa fizo de manera Gaya e! precio derecho
werur.cola.6c G podrjavaleraqlla coft que le vendio
emptor non
videcur renun
tíare vendicor
bi ecjamvide id E
e cos paras COn lasfuspertenencias, que fueron en
elfcttus effeil — gañolamentecncubicrta
Jamclaululam 4 Zey.LV111,Como fe puede desfezer/« vendida
folitamappo-
mid moras,
videlicet, pl
plus valebar
resvéditorem
ptori donauie
pro bene me»
vitis Sc feruitijs polfenttamen habere aliquem effeétum, declaracibi
Angel.colum.pen«circa Gnem.verfic.fedaduerte.levide larinsdeiula
claufula per Barto. Cocpol. infuo tradtatu. de fimulatione contrate
prafiampiione(eptima,
eloópradornó guarda el ples desfofobre ella
WTA Veuca felos omesalisvegas
Al dagjavéder fuscofas, porpley
toque le fazen anteen las ven
Qlex, LIT,
m nec elus preríam , nec
venderevolentem dolo aliquis juduxerit ad vendendum non valer
vendicio,fed fivolebarvendere valet: fedrenciur decipicns ad dame
mum.bocdicic.
Le puede desferer.Scilicerquatenusdefidlo proceñic,nam deiureelt
snulta,cum dolasdederitcaufam contradtui.l.eleganterán principe
dedolo.L.6 dolo.C.derelcind.vend»
Gavon vale. Vin diéta.l. cleganterain pri
ff.dedolo.8caddeidem elTein diltragu,l
perBaldin.l.de turela,C.deinintegerellitu.mine, ñ
deexceptio.non tamen eTeripfojure nullus contraétas quando dos
Jus non deditfocmam contrafiwi :fed modo contraliendi, venotac
Bald.pertextbiin.Lrertia,C.(i minorfe maior. dixe. 8c6 deceprus
veller flare contraCtui poffet, venotargloffain diéta. 1.6 dolo. Scin.
dic.I. eleganter»Scvid,[o, de Pla, C.defundiseciprinaal.fina
8: Bald.inal.dolam.C.de pericn.£:comimo,rei vendi. quid auremin
dolo dante caufamconllitarionidotis,vid.Bald.nouell.in trado. de
dotechar7.col. ¿6 dedolo dante caulam matrimonio (piricnali.
vidán capa ao.qucibi glo.quidfidercaulam mattimoniocarnali,
Sidedolo dantecanfameranfaCtioni,vid,L.fub pretexen.laprimes
ra.C.detranfaét.S quod ¡bi Bald.ncrar.col.z.
4L El comprador estenudo. Adel, Tatianus.$. fi vendirorase
mus. ¡Edeadt.emp.ScL6 quisafúrmancricif de dolo.
Alex, 1UIIL,
, e anSipaduinvá
didas,o porcofa queles prometen. Dolar eo
manera que ficlto nó les prometicflen g
deotra guifa, non lasquerrian véder. E
porende dezimos,quequando alguno
vendiefe fu cola fobre tal pleyto , que
cóuieneen todas guifas, q el pleyto fea
guardado, cafinonlo guardaffen en la
manera q fue puefto,desfazer feyapor-
endclavendida.Mas fila vendida fuel-
fe fecha de otra guila, quela non fizicf>
.idéIulia- 3
f (en 1 4 E y d Ulex, LIX,
en feñaladamente,por razó delos pley 39 Sidebitorvel
cributarius re=
'endidicré
frauduléter ve
regem faoine
1e defigudee
refcinditur vé
tos: masauiniendo fe el comprador, e
elvendedor en la vendida, e defi fizicl
fenpleytos, defpues enrazon dellacn-
tócevaldriac non fe puededelatar, ma:
guer los pleytos non fucllen guarda- — ditio: 8 E em=
_ - ptoreltpardl
dos.Pero aquel q fizo la poftura, tenu nd PARE
docsdelacumplir, edeemédaral otro foluccregiali-
ud pretlum,
Josdaños,clos menofcabos quel vinic- eS
icir.
ron,porrazan quenon guardo clpley 4 rendenera a
to,quefye puelto,enla vendida, ler.Concor,l,
pe.C.derelón
den.vendi.vbi
Alber dicicsp
illa. l. cuac
bi
Jepcivm epica
reonera pabli
ca, ficur laepe
faciontiultid
quí de robus
q fiótefa
Ley. 11 X.Delome Jencubiertamente,e con
engaño cápra lus cofis a algund ome que era pe=
ebero por fuxer perder al Rey fus derechos.
213 Neubiertamente,c con enga-
ño, vendiendo fus colas, al-
2 gund ome quecra pechero, o
debdor del Rey , porfazerleperderfus
pechos, o fusrentas,¿o lu debda quele. ciúevendicio.
ouiefflea dar, lavendida quefue afsife- fe Por
cha,non deuc valer % mas deue fer.def- Odofredí din
fecha entodas guifas.Eficl comprador e a
Labe eftecngaño,efizo la cópraafabien een vale
recedere d Bo
nona,lk ire alióad legendum,cum ibi presceptum fille, ve non re
cederetfub poena publicationis bonorum,vendidicbonafitacuidam
amicofuo:led mihilominos fueran publicata. Sed quía redijt,te-
lituta Gbifuerune.hac Alberic. Angel, erjamibi noritillam.L.con=
traincolasterrarum,quiincepta guerra Sccolle£tisimpoliisin cótja
nentiomniavendune, Scindefugiunt: nam Ec ad resvenditas fifcus
habcbicrecurfam.inducit etiam contra ruflicos , qui gravantur cola
Jectis,plusí ciues qui ad fagiendá colleétas diffrabunebonaciuibus.
adde.Lincolamuneribus deltinatus.fF.ad municipa.kkeo.titu.L.or:
neSinfraudem.vbi bonus tex.3e de aflamentibusordineim,velhabi
¡fraude publicorí muncrúnvid,Bar.jn.L.femper.$.41.fE deiu
mu.sc]..8cibifoan, de Plat,C.venemoad (uum paro. vicosvel ru=
Aicoscoram.lib.arwvbi de contraftibusfa£tisio Eraudem publicaram
fanétionum,Ecibi de pena flarura contra tabelliones,Sadde.l.qui-
damignanie.Sibiloan,dePlat.C: de decurio.Iíb. vo.Barto. idem
Placexu.].1.C.de nanibusnon exculan,cod,Jib. situ.s. lib.5.or
dies
Joan.<iePlan.J.cum facultates.C.dehisquimume, liberorum.Jibro ef
10.deemprionibus quas patresfaciuntnomine filioram fpariorum. 10.
vid.l..£cibi Bal.C.de notura.liber.Sibi ep prerium confeflacom nó
fuflicitiimó arguit venditionem cTefidliciam ¿Se de modis arguen=
diiflasfraudes.vid.Bal.in.J..colú.n.C.fi quis omil.caul.vela. Sin
auth.cxtellamento,col.¿C.de collo.£in.fi quispoft hac.C.debo
Paxtida.v Fig
bidedonatione qua fit perpatrema flio clerico, Ecglo. 8cibi Juno, re.
Quintapartida.
visdamnaro.Snotab.perBaldin.Lfrsus.Adelegi.écin.la,Cadere-
pu.hare.Bcin.la.colum.4«C.qui boniscede.pollunt,
Mier. LX.
im bonorúiforú procaratore heredeinflituitvendi
dica: perferuú haredirariú iacére hereditate ,in qua
das,es tenudo de pecharalRey delo fi
yo táto como aquello porq auja cópra
doa talescolas,comofobredichas fon.
veprius fé
ritañitraditio=
Ec li (eruus
folebat in vita
dñi fic védere
quáuis refcin=
Glez. L-X.Comofe puede desfazgr la vendida
que fizo el fieruo en los bienes del fear.
|SEETY Stablefciendo vn ome a o-
veditio tropor fuperfonero, ento.
poa ¿Las fus colas: entre tanto q
prori.h.d.ifta alte atal fincafle cn la perfo-
ia neriale cltablefciefe cl otro por fu here
fide contrab.. — dero.nólo fabiédo cliñacac[ciofe,q mu
emp., ricff aquel ,¿ lo auia cftablefcido por
12 Que ffepaffada, s ps
Subawtimas Lu perfonero,epor lu heredero: calgúd
ménamidem — fulicruo vendicile delosbienes del ina
ea do,algunacofaa otro,tal védidacomo
ná Gueñie per cftajnó valdrizcpoder laya desfazer cl
heredero,quando quierque lo fopiclle
ante que la cola £ucffe palfada”,a poder
fedta vendicio
fiuenonerro-
delcóprador.E cito le puede fazer, ma-
nea fubféri
ptio nó noger
Prucone, qt Suercl mifimo fe ouielleacertado, en la
«pituribi.efto — cópracleouic[sé llamado portelligo:e
Esporánó es au ouielfe cfcriuido funóbre? ca la
fabidor.8cc.8c
itadeclarasAl carta dela compra. Ecltoesporquenó
LEN erafabidor quecracftablefcido por he-
di.ex quaita Yedero:cafilo fopicfle,non confenticra
L fumpia et. q lavédida fuefTe fecha; Pero felt
ee uo fobredicho tenia tal lugar envidad
Acurt, fufeñor,queacoftumbrana algunas co-
4 Las avéder por el,como quier quecl he
redero pueda desfazer lavédida, por la
razon fobredicha, contodocllo,tenu-
do esdcemédaralcóprador,los daños
elos menofcabos,quel vinieron porra
zon deaquellacópra,delosbienes q el
ficruo traya en pegujarlilos ouiere.
non elfer erro
nea 8eq fefub-
feribic non le
fubíeribar ve
teflisncqueve
autoritacépra
Manssalis(ub=
4Ley.L X 1.De los comes que fe arrepienten para
desfaxerlas vendidas que mon fe pueden def
faxermaguerganafit carta del Reypara def
dotisin fin, ff.
fola.mac,Pau,
de A, fagprla.
cai”. Mudepig. s ;
da es ASP Rrepientenfe a las vegadas
retde dioper AN Separa desfazerla védida, los
dendo,vtin.l WO defi a há védid:
idiacatellas $$ omes delpues q há védidas
fus cofas:e van a pedir mer-
cedalos Reyes,queles mádé darfuscar
tas para que las puedádesfazer.Eporen
dedezímos, que tales cartasnó les deyé
améto. $. lucia
tiria.Sibi Bal.
Pau, de Ca,
fidciulTor.5.pater.Scibi glo(TEde pigno.
Lex. LX.
lio perfetanon porefbíine parriú volttarerefcindi etiam ex
refeipcoprincipisiScetiam 6 vendisor ponte Ge vel dae pre]
duplunh oc dicit.
€ UDexen veler.Concord.l.ce contraftu.K.Lratas.C.derefánd.vend. 1
d Gosblads.Adde.L.non clt.C.cod.titua Giles LX11 >
30 Non poteltrefcindi venditio:licer dicarvédicor ppter necefitatevé
didilTee nit
deceptio viera
dar:efilasdicren non dcuen valer“. Ca
non feriacola guifada, que puesla védi Ñ
da fuefecha dercchamente,econ plazer (3 a
e Cam cócra dui,
delvendedorcdelcóprador,quepueda - hoedic
ferdesfecha porpremiaca micdo del v- € dl do
nodellos.Otrofidezimos, G maguercl ¿imo.C dere
védedor fequificilearrepétir, delpuesd , Kin.vend.
la védida fuelle fecha, diziédo alcópra- * E iS
dorquel darizcl precio doblado *: e gl
defamparaffe la cola, que aun portal
zonnonpodria desfazer la vend
ferintendo cicomprador de lo fa
nonquificfle.
Wi Le). L XI. Delos que quieren defarar la ven-
dida queonierenfecho de fa grado maguer
digan quela fixjeron con cuyta.
a Wena
:s dedit cane
e
h vendida q ouielle fecho de
y
fu grado, diziédo quela
E lierncon grid cuytacen q
citauadezambrezo por muchospechos Pear vend
queauizadarporrazón deaquella co- rorabad.
fa q védio,o porotra cola femejinte de h O Es
Sas, dezimos,que efto non abóda, para A i
E Otrofidezimos, que
re desfazcrla yádida,d
endo que la fizicrafpor menos delo q
valia por tal razon nonla podria desf:
zer.Fuerasende,fila védida fueffe fecha
por menos de la meytad del derecho
precio, (egun esfobredicho,en lasleyes
defte titulo. O fipudicre prouarque la
védidafuefecha por engaño que le fizo
elcópradora fabiendas nor feyendo cl
vendedor fabidor dequanto va
faninauiendo nunca vilto la afsi como
védita vicinus
aberer tigna
parte:
nontenebitur
venditor,ctiá
Ki promilifec
vacuam trade
de fulo diximos3. men» $. ei qui
feruum. fla de
. £dil.edidto.
Ley. LX. De la c4f4 0 torre que deueferai= — tenct Albetia
pollDi.in. de
La.5.uwvbiples
ne difpuras.
i € Tributaria. >
Add. l.ifcri>
lis... dadio.
dumbreo que fuere tributaria Védiendo Ya
ome a orro fila encubre el Vendedor fe puede
dnfezerla rendida.
ATA! Ala,otorre, quedeucferui-
(dal dúbreh aotro,o q fuelle tri- modela
E butariai, vendiédo vnome nor.C.eo.tit.
aotro:calládo el védedork k 4el vendedora
A 25. Etficloquitur
enóleapercibiendo dello a aquel q la quando vens
compra,por tal razon como elta puede
tor. fcicbar
tiibutum vel
ferultutó dea
beri.quid autem Gignorabarglol. 4.inol Tulianusin principio.ff. de
aGtio.empudicitregularicertenerctiamfifivignorans,vifiin duobus
cafibus.Primusinjeruo védico, q cracfur.nam(cire debebat empror,
¡ers ergof roximasfecúdusinpre:
howibutad lle (ciredebuitemptor
pescóle .omnes.C. fine cen
fu.velreliquis 8
¡tud quod glenetvidicur dodtorescómunitertene
Ltiminor.
de agtio.emp.G fecundú hoc in cala huiusal.infer-
etíam védicor
ignorans , la
predio vero
tributario nó,
fed in contra-
riú videf hec
1.que verumgs
«afin ferultus
dis, $ eribari
aqparar. ideo
dicendú vide-
tur q veroque
call tencatur
véditor etiam
ignorans,£ fic
ep iltud verbú
callando pro-
cedar fiue tan
ecar feienter,
fueignoritert
namracio, Gal
fignantglo, de
dogtores de
pradio prouin
cialinon mili-
tac in hoc re-
tenudo el védedor de tornarleel precio
có losdaños,e menofcabos' q le vinicl
fenporcftarazó.Otrofi dezimos que fi
vendicfTe vn ome otro algíd campo
oprado,quefopiefle q criaua malas yer
masodabolas paras bely sque las pa
cieffen:c quando lo védiciTe fecatlaffe q
lo nó quilicfle dezir al cóprador Ges te-
nudo porende elvendedor, de tornar le
elprecio al comprados,có todos los da
ñosquel vinierenporendo. Masfi cfto
non lopicffecl vendedor quando la vé
dionon feria tenudo detornár, mas del
preciotan folamente.
%Ley.L X 1111.Dela tacha o maldad que ouief-
Je elfierno que vn ome Vendic/Je a otro.
¡ES == Acha o imaldad auiédo el
no, in quo pe o :
dea a ei ficruo G vn ome vendiclle
a Aca Ja otro, afsi como fifucile
adioria Yétizimerkció. [E ladró, do ouielle por coftá
lg vision bre dofuyne ala feñor, o otamaldad
t ditor feiar te- Lemejátedeltas:iel védedor labia cfto*
| mebier adto" enonlodixeflcal comprador: tenudo
| fivero ignorer es dereccbirelficruofedene alcompra
! resiobié quáro 4
| mninorisproprerferalcarem,velcribucumemiflerquefuitopinio alí
| quoraw quos referegl.in.d.1iminor.Scin verbisillis las aétionis
p quancewinoriscopecieó promiliiloemilTe, vel nullo mo”
lo emilles,vendiriore ro Scrotum preció re;
mibilémio*elLilud. Fdetribuwdelarar Salin
44 di Desfazer.Nora bene, quia deiurecominuni videbatd
rerelle.veia.l.. 58d lulianus,Julíanis.T. de atio.emp.3e.L.quo
tiens deferuitute.HEde adi.cdi.eritergo periflá. e empto=
Yisanvelicltare emprioni,écagere ad interelle,vtin didtisioribas, vel
cam difloluere,vthic haber, vi. quod dixiin glo n ba
$ b con los dañuse menofcabos.n [ciente hoc bene proced: igno
ralTer,ve dixiin gl. proximanifiignorádia elfecla túchabe
turpro (ciéte.ve voluieglán.d.Ly minorán.1.Colnrióc.¿l.8renec ibi
Saly.dk qpignorans nó teneaf vltra redditiongpuj,hésintra ea
Uoralasyernas.Adde.|.pe.C.de xdili.actio. Sul.fedaddes
la.E.locas], 4.ticu.8.infía ea.parúacin.Ifundo.Ede adi
QLex.LX III TL,
inditurvenditio fi celaturlacrocinium ferui ac vicium latés(cien
ter:écin tali cafurellituiturpretium Ecinterefle:ted Gignorauit nó re
Alicuitur:fedreltivuicur quanto minus valet depretio.h.d.
d Ladron, Reprobaturergo hic quod ¿lo.dicebat de feruofurevédito,
venditor hocignoransin nullo tencaturin.d.l Jolianos. in prin-in
glo.4.(Edeaftio.cmprdrdiziinl preceden. +
» € Esabiaefto.Adde.l Juliano prin.£<.l.1in prin de adili, edifto. $e
1.1.C.dezdili.aftio, .
££ Goerefcebirel fernaSed quare hiccópetichmic aio redhibitoria cú
propter vicizanimi non detur.L.ob que vitia.$.animi.(fdezdili,edi
¿to.dictecídum Bal.in.l.1.C.dezdili.aio,q hicpropterdolivédi.
toris,qui [ciensvitiú tacuit,omnisadtio degenerat. Scideo pór cóne=
miri,vtprecium reddac cum damois:B rem accipiatsica Balibi col. 4.
Scadde,que habentarin.l.bouem.inprin.£.de adili. edito,
4 y Coxe valia menos. Julianus¿inprinc.AEcociquailtafumpra eMydicit
quanto mifbrisemptarsefTe ..4.afsignár differécias in=
teradtionéquanto minoris ci ¡ong quiro minorispratoriás
Scynacarum eltsquiajnciuiliagicur quito minoris ller emprar in
Titulo. V .Delas vendidas e compras.
el comprador desfazcrilavendida, ces .
pra
ocrebttcar ke
Ipedaperlona: empe
ñ mul noranta
viacltfécandumglSedo:
dor tornarelprecio,có todos losdaños
elos menofcabos quele vinieró ende.
Efilo non fabia,deucfincarel ficruoal al
cóprador.Pero estenudo cl védedord A
tornarle tantaparte del precia , quanto is civilem
fuere fallado en verdad, que valia me- Sionen
E E CS rúprator
nosSporrazon deagllatacha. Elfo mil — probár p Kite
modezimos, q feriafi elficruo ouiefle 1áL2.Cude e
alguna enfermedad!h mala encubierta.
año. dictt q
ili.adtio. vbá
Jmperator di
nó vider
quo jure agi
pofñie. contra
vendico!
nochplo
fi aétio q
Ley. 1XV.Que la Védida de canallo o milo o 0
rra beftra q vn ome Vidicffz a otro, fe puededesfa
xer fiel védedor éembre la tacha o la maldad del.
Auallo!o muloo otra be-
iavendiendo vn omcao
[tro qouiclfc alguna mala é
9 lfermodad Ko tacha! porq
valicfle menos, filo fabe el aldo
quádo la véde,deuelo dzir:e filo nó di
incerclfecom- l.4.
muni , ergo fequendo
multo fotdas
aftio quanto
minoris effes
zcluego qelcópradorlaétédicre aqlla empruros , de
enfermedad,o tacha falla feys meles”, eo
puedelatornar?al vendedor,e cobrarel lereabintesch
precio que dio porella, e clvédedor es de lara
tenudo delo reccbir,e tornar elprecio? — siafacilius tole
alcóprador,maguernon quiera. Efifa- E ES e
porel.
flalosfeys melesnó de mádare clcom- in honorarijse
2 $. fed cum re.
icis.S.milicia miTus.ffde tefla. mi
praterea fecunda Petrú.idecl!dicerequáto minarisyeselt vel quá
- tominoriselTetemptaras:quia extimario fingularis non actendicor,
mififecundiid qd cómuniterattéderet, Selicecdotto. cólter teneane
opinioné.lpartitarú multi videturinclinarein opinione Petri. Be La
citetiam.L infra proxi.que taxartempus annale, veScibi dicam,
h «sn fermedad. Addcintta.lproxi. es Lar. 5
amRefcindipotelt venditioanimalis proptervicium occultuw fcienter
infra (excmen(esá dieeraditionistei,Scnon vltra? bene tamen potelt
d afimationem quáco minor valetinfra annumá die tradicios
mis Senon vltra.hocdicit, *
3 Ucarallo.Idem in feruo,vtin,Lián prin.Ede adili.edito,Ecnó repe 1
táthic:qui: col proxi,licetilla.Leviá disc de vitijs
animichzcvero lexloquicur devitijs cospoxis, in quibus Se in (ero
habetlocum qd hicdicicur. Sed núquid prolibro corrupto deturred=
toriawi.Azo.C.deadil.atioin fumma q fic.ét gl. co.l.1. Bal.
in.LGprediú.col..C.comon tamen daturproiuribus.vtin, leproin=
dePomponius.fE.co.S: Bal.vbi(apra.
K €otalaenfermedad, Hocdicit quiaproparaisnódacurredhibitoriad, 3
1.5.proinde.8c.Lcuidensfde edili.edito. .
1 dZacha.Velutihiequus ficrerrogadus,antcalcitrolus,Étlicet hac fine 3
vitia,que nóconfiltuntin corporcin jumétis,fit,ppterearedhibicios
quia(úintineis viéáa naturalia+in hominibusvero accidétalia fune. Se
cótraria volútatepoflentcnrari vt dclaratBal.in.l.1.q.co.Cade gdili.
aGtio.badde.l Boutinprin.Gibigl.M.demdiliedia
m silo fabeel vendedor. Idem dic E Gignorer.vrin.l.r. $.canía huj?edi 4
Etiffdeadili.ediót.
nn Useysmefes. dde. fciedú.$.6.8c.L.cumfex ST desedili
zdili.actio.8cglin.l.adiles oiúrin gl magna. f.co. Ecnó cun
tépus pendentecóditione,vtin.l.boué.$.ti fub conditione.fEco.
co.l.redhibere.E.l.factaredhibitione, 8: deberzeddicur 6
Eeo.L ñ
¡Balin.d.lfipradió.:
is.Quid finolitreddercprecium
nemz.co,C.de adili.afio.
Partida. vo
fa Mdcadtio.Sc obliga,
«Bal. predinm ad 7
E
soinoris E res, Ád dt, FE.
Quinta partida.
3 a Crear «ño.Concor.l.fitamen,$.nó noccbir.fF.de adili. edift.Bcvi.
12.C.dcadiliatio.
9 b Grallafer en verdad Non ergoptocedet,quod dicicBalin.L.2.col.4.
C.derelcin.vendi.efTedupticemquanto minoris ciuilem vel preto
sam, vnáqua poftitagi quáto minorisres et, alíamquanto minoris
efTet emprur»
vid, que di . » y
Men 1. prador el precio:defpuesnó lo puede3
proxi mandar, efincaria la vendida valedera,
10 0 q padrla — como quierquefallavnaño,* puede el
ecoribus, $e cópradorfazer demádaaaqlqueleven
E diolabeltia,q le peche,o letornetanta
étin.la.C.de partedelprecio, quantofallaffenen ver
adili. «ttio.in — dad, Pg valiamenos por razon de la ta-
di .
bunvand ps CULO delaenfermedadque eracnella.E
fundo haben deftosplazos adeláte nó podria“el com
cherbam pes prador fazcrningúa deltasdemádas. E
aliud viciá in cftetiempodelos feys meles:cdelaño
e e fobredicho,fedenecomégaracótar, def
in.lfiodo, del dia:"quefucfecha la vendida.
8cllipradiá.
Corre PXO" Ley. LXVI.Como mon puede for desfecha led
Mol de qu flia fiel Vendedor dix paladima
Dbushicnonlo —— menteala/gx3 quela vendels maldad que ha.
quitar, 6 pro
quibus. dare
aio cxépto.
Anifeftamente diziendo,*
fortcilla actio latagha,ola enfermedad el
nes ellent per Medoral coinandel
een vendedor al cóprador de
Iuliartinprin. ficruo o delabeftia q leven
ae a e 1 cl copradorfeyendo ende fabidor
linaione feia Ieplazedelacompra,crecibelacofapor
entiz velizno (ya cd el precio porellatidelpues de
fto,fe quierearepentir, nó lo podria fa-
enim, ve dicie zer, nin feriatenudo el vendedor derece
Balin.lael. e wecio. Ef
Cereal i ¿nin d tomarle el precio. Elfo
vendi.com fo mifino dezimos que feria fi fe aujniclsé
dual a ¿clprecio ambosados e fuelle feclrá k
fune £angibi- vendida ental manera:queportacha,
lia Ecorraptá o ujolleflabeftia nó la pudiclfe defechar
bilia indecens >
habuerane, y »
fuperfiagill materia aQio e/Ter perpetua: Ed ius civile confiderar in
animatasquz funcmnaiorisduracioniscomenunitero
1 d € 0c/deel dis.In hoc videtarcontrariaridiQisfoperinsibi.luego que
el comprador laentendiere, vnde videtur intelligendum , quod hic
dicit(icadenadie empror (Cuit vicium alias effercontra predióla, Se
contra difpofitum perius commune,vehaberurin.d.1.. C. deadilia
aCiowieelind.Ciendis.6.Aderdilicdi. — dexLxr7.
40Sivendicor aperte certificanic emprorera devitio fernivel alterius
animalisnon refcindicur venditio:led inon cerúficauie vel frandule
ter vitiwun vna cum alijsque nonerantin re dixit reícinditar intra
. fexcsmenteshoc dicta
1 € 4 orerdo.Idemli non dixifTer(irñvitio eratpatens,Sclicemptor có
gnonitweinLa.h(inceligarar.SoL.f tamá,s.ciquitLco, quid tamé
Remprorfapincignoranit:venditor autem (Et, dic gadhuenon te
nebicurvédicor, fecúdiBal.in.l.1.coninprin,C.de eáili-actio;po(t
glo.ibi.concrariura tamen renstibiCyn.defequicurAbb.n cap.inia
tua n ine.dererampermuta.quia Jolus vengitoris preponderare
ecberculpa ¿ptoris.vcin.Litem hi obfterrix,fhad.l,aquiljá Schocvi
e deturverios, Scequius.caddeglo. Iivédicor(T.de zdili.
edigto,Segd notaclcan. And.ipaddiio.ad Specuinrubrica.deemp.
8:vendi.verfizponitanten,
2 £ (Que ouiic. Incelig: ie venditor viciand ignorabat;nam (ifcirer
Sononexprefit non ivuarer, argu. ]. reneturinfi, 6.1, querorff.de
aftio.emp. di tenerSpecula.Scloan.And.in tit.deempribevadi,S.nú
dicendum.verficu.quid fivenditor. Abbain cap. iniultum.verh. led
quero.dererumpremuta.
g dembuelrassAdde.J.quer EShiv E
inaddici.ad Specul.in loco dequo Inprainylproxi.Abb.
iniuítum.Anze.de Arc.in,$ Ñ
ciuiaaddeglin.camequeartificiofo.:2.g.
de empriv £
a 2 vendi pes
elcomprador. Masficlvédedordizele indus
generalmeñte g la beflia q védicfTeauia cisAlexan,
tachas,cencubricife callando las que a- ENE
uiao diziédolasembucltas,$ contras — 95.pertorn.
engañofamente,de maneraqueel com Medea
pradornonfepuedicffeapercebir,entó “diioae
cedezimos que feriatenudo de refecbir
la cola que alsivendielle: e de tornarel
precioalos plazos quediximosenlaley
antedefta.
emi venditor
MLey.7. XV 11, Del comprador que empeñalaco — Agit Contra ré
fadefpues quela ha comprada que dee fersor PENSAS tes
menté : E pót
nada a fudueño Jife desfaxe la vendida. agere Sal
contra pigno- Alie
bi
ET el comprador defpue: fipr dr de: quib'mo
ouieffelacofacompradaer corimonalis domi |
are pleno Dypon, |
b Neonadilas maneras que dixi- Par ri
mos, enlasleyesátedelta, laempeñale ton tacisfacia
aotro,edelpues dello fedefar ecuddieE
A Jud non valer
dida, poralgunadelas razones quede > vendicios ud.
fufo diximos,cftonce,clquetomalaco h 4 ddaternar. +
E y Er ficnon te»
, es dela Lve e
faapeñostenudo es delatornar,halven ge Bl
dedorcuyafac, e puededemandaral q quod de plas
lacinpeño,que pague lo que dio fobre "oproredicin, |
d ES re vendi
elliapeños. Otrofidezimos, qh vn o- padoaddictio
meempeñalle aotroalgítacola, obligá — visin diemde
E quoio.),40.f
dofeental mancra:que la non podiclle ha cual
vendernindar,ninenagenar, enningu tur in, ex
9 duobus.
aguila, falla que la oniesTe quita a
defpues que la ouiefle empeñado afsi — fdcin diza
Iavendicffe a otro non valdria la veni= iio, EG
res.£cibiBarta
SF, quibus mo.
pigsvelhypo.(ol.vbi venditio refoluiturex cant necefTaria. Sed vbi
veloluitut eye caula voluntaria, quae erar in porellate emproris. ve
nórefolucrálhr, vtinvendicionequereícindicurex remedio,ln.C 4
relvendi.8cla5ó.3.co.dejure cómuni doftores communirer tencbáe
quod pignuscúctenebar,ve dixiin,d.L56.in gLin verbo defimparara
quo qiesedlibeurquodpigons ner contra pe er
proremmenr paco Lboné piano denied Se 6d
torinprindl.quibus mod.piz,vel hypo.fol.co quiamptorredliber
semex (navoluntatefegundom glibi,in contrarium taméimo quod.
8clirelolurio at de voluntate emprorispignus refoluacur,probarur
hic.8cin,llex vectigall.fdepizno.licer ¡alex intelligiur quando
Hacuna deblcór uan pra dicte ordinatar 4d [ie ve ceda
adautorem,vedeclaratBar.in.Ln dicm.ffadeaqua plu.ar.forte pob
ferdici quodifla.ljmitezur Ecintelligacurquatenus difponie inillis
cafibusinquibustefolutiofit quodammodoex voluntate emproris
8rexfadtoadhocdireftcordinato pereum 8 non quando ex cau.
faomninonece/lariaveprocedatquando fuiclata fententiafuper dif:
foluríone venditionis,Scredditionerci,quiatune videtur diffolui ex
caufanecefTariavedixitBald.in.J.2.col.9.in princ.C.de refcin. védia
coquiajudiciamredditurininuicam.ynde Se dicebarBal.inlipre»
dium,col.2.verfi,fed pone latacít fentétia.C.de edili,agtio. quódex
fententialatain redhibicoria,cp venditorrecipiarrem Screddat preci
nafcitadtio in fagtá yendirori,etiam fi emptor nolitvtifentétia, gd eft
notabile.¡fterñintelledtus ef divinatoriusadilt3. 1.8 etifperhocnó
reípondeturrationidogtorú diflinguentió,an refoluatex necebitate,
Ticul. VID
velex voluntate:S quianó debeteffcinvo!
repignus ab coconibitutu: ii
eltlatad di ri? clbtenca
des uas perháccorrizivelicindifináte quando
¡usillius qui ddicpignus reloluitar ex caula antiqua depraterito:Lue
ex necelsitare
fiue exvolun«
tate refoluatur
lus pignoris
ass accipié
tem, veldicg
¡fla L.rellringi
surfolum adíl
Joscafusin qui
bus védirio re-
foluaf ex cau
fa neceffaria,
pro quo facie
Jirera quam vi
cecmproriSficenerte
e da.ficutinó
didas, e podria for díatada por cfta razó.
£gTitulo. VI De los
cambios quelos omes fazen entreli: e
quecofacs cambio,
5] Ambiarvna cofa por otra
esvnamácrade plyeto q le
po mefabmasal delas védidas
diin quodam [Lt je de las cópras q aotro. Ca
libro de maz bié afsicomoome ganala cofaqueha
moybinonelt D1o SIC e ana cop nen
illad verbum Ccóprada por precio q da porella.Bieno
a tro filagana por agllo q porella cábio.
tátam dicie(e Onde pues Gen el titulo áte defte fabla
ade E mosde las vendidase de las compras.
Vendida poral. Queremosaquidezirdelos cambios.E
gunadelas ra- — moltraremos quecofacscambio. Een
ad 5 que manerafe fizc.E quien lo puede fa
8efic qprefert zer. Ede qcofas.E que fuerea ha. E por
que razócs puedefer defatado delpues
que fuere fecho.Efobre todo moltrare
mosdelosotros pleytos,1 q dizenen la
ad calls vbi
ex _caula no
celfaria relole
vaturcogica tu
e pi valdria tin contractos innominatosque han fe
Í lavendida.Ad — mejangaconclcambio.
de, L. fi A
to! n.fde .
rei óifido qe. Quecsfiercambioe de quemenera
8cvehic vides. 438 A
approbat me SÓ] Ambio es dar eotorgar vna
Ñ xa nullam elle fea
Adtit,C. > venditione. de cofa feñaladapor otra.Ep
écfidere — quaperBar:in de fazer [eel cambio en tres
a tea SR maneras.La primera esquan
sl a lego, fo
Y decreral, so ablgas do fefaze con plazer de amas las partes
econotorgamicnto,c con prometimié
to de lo complir:c efto feria como fidé
xelfeclvnoalotro: plaze vos de cabiar
comigotal vucítracofa*por tal mia, nó:
brádo lucada vnadellas feñaladaméte.
Cririlas, PL,
¡YD Qouefemeja.vt
1dic. L.2.ffco,
Caco. dif
ferteñ vehabe
tarinlafEco.
Ulex.J.
3wEllpermutatio vnius rei pro alía conceíio vel dario: Scfirde partim
confeníucum voluntatecomplendisfiue pracedacinterrogatio ¿fue
non autdefafto vnam rem pro aliadando.h.d.
1 € GT vuefracofe, Elic res cerca pro aliacerta , veille (lichus proiflo
amphilo,velilla domuspro tali agro. l.quoniam alfeueras, C.co.
ntelligeprorecertanon e(limara 7mam (1 extimata elletvendico, fe
cundumelo.Bar. e dodto.in.lat,C.co.fi vero daretur corra pincerta,
vslincrtaproincerc: ye acer equusin pesicproboue ingen
xesvel bosin gire pro alio boucin genere,tiicnóelt permuracio; led
alius contragtusinnominatus,do vt des fecúdú Azo.C.eo.in fumma
¿Bar.in.l1.T.co.Scquid iinterueniar pecunia fimul cun: (pecie cer
tadicveperBarán.d.|., verf.quaro,extra glo,ScperBaliin.J1.col.
Czo.Bcper Abb.in.c.ad qualliones.verlic.Sex hisinfertur.dererí
permu.Cuinsrelolutioeltprimoinfpiciédumanimú cótrahéió yan
3ntenderint emere velpermurare:Scin dubio recurrendú elle adcóie
¿turas,6 enim precium firmaius quí resdata,práfimendumelt fic
empriosfin autéminus,eric permutacio,Scadde Bar:in,].Ariflo.(f.de
donatio.quidtamen fizequalicasficin re,8cin pretio Balinpra ludijs
fendo.colu.qudicir y in dubioiadicandas eftcórradius emprionis de
eloscambios.
afanorabilior cito cófenfap:
is.ledin..queriturán
úire.C.depactisinter emp
principaliterdeditcanfameí
iidirettacóvel ve
inotarBald
de contiouera
inueftisnon tí
erít pmutacio
Sinuda poffel
fio cum nuda
polfeñióe per
¿mutatur. Lcú
maría fatas $.
nemo.ff.decó
wrahensempris*
federic contra
edeuecl otro dezir:plazeme, cotorgo,
eprometo Y delo complir. Laotraes,
quandolofazeh por palabras fimples",
nólootorgádo, nin lo prometiédo de
locóplir:mas diziédo afsi: quiero cam-
biartal colacóvos:e clotrore[pódiédo
lc plaze, portalespalabras, o otras [e-
icjitesdellas, fc faze cl cábio, maguer
AOS Ausinncmi
Jascofas que cambio,1nó fcan prefentes báfidio, ves
ninpaífadas a poder deningunade las das K attio
flcriptis ver
partes.La tercera maneracs,quádofefa-
ze clcambio por o
1o'delpues: porfecho amosa dos, o la o
, 9% capiendicódi>
vna delaspartes tan folamente.Caétal — conemncque
cambio como elte abonda quales pa- publ a
labras quierque digan, folamente que boa
pS tractos abílra
feafechoconplazerdeamas las partes: Ausáfignifica
bis, exeoerit
Atri8li duris.Se
non pariet vía
ercíciba cl vno dellos la cola , porque o
cábio la que crafuyas in..i.cesfín Co
ifloritu.
.
JLo). 21. Quien puede fazer cambio y e de que d UPromero, Bic a *
E modas elbins
ia ¿ terueniente (li
( Es; 5 Ambios pueden fazer todos - pulatione , ve
Y
Se
ade hs z
Ay losomes que diximos enelti €:eo.lex pla
Dad
lol lefte,2 den. Ho.
rulo ante defte,$ que pueden e aror palabras
comprare vender.E aundezimos, que Pera d. nue
3 a AeeS lopadto inter
aquellos que non pueden fazet cópra nemlente ven
nin vendida,non pueden cambiar. O- _ d.lvex placito.
3
trofi dezimos que todas las colas q le f qe liendolo. 4.
5) litopaéto
puedencomprarevenderfepuedécam — résinteruentus
biar.Otroli, las que fe non pueden yen- niega
: cito:
der,nincomprar, non fe pueden cam- "que: 27
biarl!.Fueras ende jlascofas fpirituales: Qui pote! e-
wernaguer non le puedé vende; mepicado
quernaguer none pue nder, pue repr permus
denfe cambiar: afsi como vna egleña taresSquiná
porotrala vna dignidad por otraXo y. potelt vnutns
naracion porotrazo los diezmos! de la
nó pór aliud,
Lem tes que
polfiuut vendi
ntpermutari.Bo quenó pofnerád ¡necpermutari fallicio (pi
bus:quia pót permutar bencficiom¡p beneficio: 6 decima ¡p
decimiscum confentaprelaci,fed vendinon poffunc.h.d.
Ante defie. Viola 4.85 1
Lon fe pueden cambiar. Drolequicur.d.HoNiensin fia, dereríiper- 2
muracione.verfi.quid autem pote(l permutari.
«Ly na eglefiapor vera. Adde.c.ad que liones.dererú permutatios Suc.
neminenó.q.fi.8cquido ecclelía permuráturiure pprietatispermuz
tátar velut queda téporalitates vndetenetpmutario ,licet vnafeccle.
fa pmutecar p alía, Gcalijsreb? téporalib”,vcin.c.cóvenerabilis, 8 i-
bi Abb.4.notab.de exceptio.fecus ti elTerf permutarétur jure titu-
1,Srationé diuerfiratis.vi.perlo.de lmo.in.d.c.ad quefticnes, dere
rúpermutaspé.co.kp Adñia.quolibero.9.arfi.verfi.ad quintum.
k na dignidad por arra. Vide de hocinsc«quelicum. co.tit.
1 Lo losdiezmos
vein.c.fisco.ti.vbi gl.deciditnotabiléquaftioné an valear cóuetio, q
polfeGióesalicuins (inelibera al oncre decimáró, peo y tradirquo
ad pprictaté vel víumfrutrd alias pollelsiócsecclelia. Se renet quod
nonvaler, « ¿ntelligiribi Abb.poft Bartho.Brixien.in.q.dominica
li, quando ita conuentio fieret in perpetmum, nam fi ad tempus
polí
4
(6cñ decima polfunepmurari cú aliqua téporalsre, *
Quintapartida.
velutiad decénió, válerer parú etjam firespro decimis permutar:
chafmate perirene:q4 limitar Súntellizicibiloá. de lo, de refte, qí
permuaioalisticespro decinispreterisica pro aan qu
usnonpótincerueniretranfaciio, fine paparlicentia vivibipcr cum.
6 a Del perlado.Non cxigitarergo,qp lic epilcopus, (2d fuflicicp habeze
* efalem ¡nilo
distionem, ve
hic proba Se
tener Abb.in
c.queÑicm. y.
notab,de rerú
pinuta. Se gd
de capitulo,
fede vacáte.via
glo.incle, vni-
+ Cainverbo có
ferantur.co.tio
fed an eo cali
quo _collatio
bencficioram
Ipeétar ad fon
16 cpifcopum,
pobiecapitala
dede y
cipererelignas
tionembenef
dior ex cá
vna cglefiaporlos dela otra.Pero el cá-
biodeftas cofasatales,o ¿lasotras feme
jitesdollas,dcue le fazct có otorgamié-
to del perlado * que ouiere jurifdicion
fobre aquel logar, ado fucrélas cofas>
quequifieren cambiar.Cafide otra gui
falo fizicfen,nó valdria *, afsicomo es
dicho enlaprimera partida deftelibro,
enlas leyesóque fablan cnefta razon.
9 Ley.111.De la fuerga que ha el cambio.
Al fuerga ha el cábio que
ó9)] es fechopor palabrasccon
j prometimiento delocom
[e SS] plir:q fi defpues alguna de
las partes le qfiercarrepétir, la otra par
muta :
To.de Imovin tequelo quierefacabare aucr porfirme
dicufio.cosSiin — puede pediraljuez,quele mádea la otra
y eS peca ucaqu
parte ql cúpla cl cábio, o q pecheflosda
ños,e los menolcabos, q levinicró por
agllo glnóqg(o cóplir, porq lo nó quie
re acabar.E eftos menolcabosa tales !la
máen latin intereffeS.Mas fi cl cábio fue
nÓtamen pote
rit pficere per
mutarioner +
ed expeétan-
dus ell epus.
wicarias tamé
epifcopi , mil
hoc haberer
ex(pecialicommilvionenon poteftreciperepermutationévipercú.
7 » UA dofueren lascofas.Siergo fiscrantin diners diocelibus,veriu(que
epiltopi debetinteraenive con fentus.vehic.£acit $eca.cú ¡llorú. dele
ten. excómu.<tener loa.de Imo,in.c.fi.col9.de reram permu.
8 e Uavonvaldria.]mo Scpermurantesbencficia licóctuderene pmuratio
námó referenteslead cólenfumepilcopiincurrerdevició Gmonia, ve
in.c.quefitá.de rerú permu,bñ tame pollunt traétare d permutádo,
vi.ibi Abb.ad finz.Sgd fipmuracio fiar Gine cófenía eleétorú colla-
-parronoriidic«p tener permutatio iplo jure,venit tamen cal
fanda propterillorá contemprum.vr tener Erederisin traft.de peru
e beneficioram per loá.delmo,¡ colia8alitamé
fincreleruarapapz nonpoterunt permutarianétoritate cpi
fcopi.veinexeranag.Benedifiancincipitdudú. dp dominos de Ro=
tadecifione.-3.innoul
9 d aenlasleyes. Vi
esparto
Ulex, 111,
ao Faciens permutationem cum ipulacionecompellitar retn trade:
fecus(i nudo pasto.Iremfiab vnofie restradita compellicur als ad
traditionem alterius rei fi vule qui compleuicsalids eligerrecipere rem
quí tradiderat vel interelle iurádoin litécúiudicis a (limatione.
1 e quelo quiere acabar Ná inolir disToluerecur contradtas p pocnitéciá
dusyeralifipulacioncfucricvallaras..dedi.$.ed(icbiidecódiob
canfam,8cetiá (iple: pleueratex parte fuapótrepctere per có
diétionzob canlam,vribihabeí Screner Alb.in.).ex placito. C.eo,Se
gd li pactó prnucarióis icex vna parte Mipularióc firmatú: Scexalia
nó,anliceat q p Ripulacioné pmifirpoenitere?Bal.ynóin.d.). expla
ito.cespesveravadecimo Grié.kipars altera ex parte lua adimpleret,
men,quiain primo caía, Bal sex placitosco.pe.vera
Aduerte!
n.quéricur.vult q ezo dedicibirem:quia e promihiti mihi percó
trat permutationis alían ren per ftipulationem ,qpnon poffam.
Pernitere
ntibividerur abe/Te,ex quo ita efficacices rencris,al
lega aulas manda,verius tamen videtur dium
Alberic. ftipulario nontollarinspocniten di ei qui exfua parte ad
implenit,altero.non adimplente.Scvi.qua dicam infra in ghin parte
qualquier delaspartesa
2 £ dondpeche, Nonergo precife cumpellicar adimplere ;
praltandointerolle.de Gcextendicur difpofitio.l.nararal:
prelcrip.verbis $rillud quod notar glo(Riin.].cúprecibus, C. de reríl
"permurainverhoferuerar.veproceda criam, quádocórradtus pera
mucatiónisfaétas fuiepor fipularionem , quod Jímitat ¡Vi cleganter
Bald.nifi meainterlitprecite heri,vefilium meum manomiet allegar
1.cum feruus.£.manda,dk vi.ibiper Alexan.in addicio,
y UeadatinintereJe.Notahocad multas ll-parcicz. que veuntur verdo y
hoc meno(cabos.
h Goualquier de
le paró ndo
fechotá [olaméte por palabras,diziédo 4 Lex placito
alsilavna delas partes,quiero cábiar tal €. ES dea
abro: E lle fim proceder hoc
micalacóvos:e la otra parte dixellefim Pos fan
pleméte, q!plaziafin otro prometimié
to,afsicomo fobredicho es , entócebié
fepodriaarrepétir qualquier delas par-
tcs,henó feriatenudo decóplir cl cábio
Gdefta manera fucfle fecho.E fi poraué
¿in or=
sur q lic «ex €
«co. qued not,
Baldsinel.fiue
ER E apud.co. 2.
tura el cábiofuefle yacomégado acom — detranfac.t
h dior a explíe. dic,
plirporfecho € al gía delaspartes,dido out ia
oétregádo lacofaq prometicradecam
biar,e la otra parte delpues ito nó qfic
fedarlo Gprometicra,cltóce dezimos,
Gesenefcogécialdeaglglocáplio, de
cobrarlo que dio, ode demádar al otro
losdaños,elos menofcabos, q le vinie
ró por ella razó. E cltos menofcabos fe
deué fudgar,c pechar por furaide aquel
quelos deuercfccbir cftimando los pri
meramente clfudgador.
Ley.JUI. En que máncra fe puede desfazer el
cambio defpues que fuere fecho.
civilia, quelo
quíitur decon
tractibus inno
minatis , ha
bent eri locú
de jure cano-
nico , ex quo
ex nudo pa
¿to oricar a.
¿tio.vtinca
de padtis y
de fecundá eú
contraétus ii
nofati non pas
siunt agtioné,
etiá dejure ca-
nonico: mili p
implemécum
ter.R .Cenioré.de eleftio.Scidemvulcin.). cúgs
*.igno.Ecidem tener Ludo,Rorina.ex co q Mádú
vili:wbialiud ñon reperitur cautam dejure canonicosin»l. fi
pecuniam.án princ.decondi.ob caulam,S infrocetiamvidetur inclí
are lafon bidew. Bald.tamin rubric.C.dererum periputas di
non eltlicitum dejurecanonico purnirere in cótractu permutadi
inito etiam paéto nado dicensnotabiliter qynó haber locú paenitéva
Jiberavbicttfide debicibenetamen (ecúdúcú haberer Jocúpoenité
tjaex defe£tufidei non feruata ab altera parte, quie appollatur defe
£us canfr.S lic Bal bi declarar diétafua alibisfcilicer y fi parsaltera
implear ex parte fisa,nonlicer poenitercslecas (iñon adiumplear.6e idé
tener Ange, in. lincraditionibusaad fs ff. de paétis, K Alexainid.le
fi pecuniamn prin.coss.vnde dicendú ell y inquárum ifa,l. loquié
depcznitentia libera in quoliber ex permutantibus non procederer
hodic (tance.d.l.regni qua vule dari aQionen ex pañto nudo, 8 ficli
altra paraa lec adimplerenon efleel AE] pocnitére, qué
adwmodum crac deínre antiquo ¡nterueniente (lipulacione:fi taméal-
tera parsaoller,fen differar adimplerelicita crit pocnitéria ex defeéla
caula Scfideinonfcruata,
1 0 quifiee Innuit q li volet,nó ericalij locus pocnitétia. cótrarió 5
tamen videturprobariin.d.l.dedi.5.fed fi tibiEd códi.ob canlam. 8
tenct Albericin.d.l.ex placico.perglo.ibi.quiatalis contradtus vefti-
us ell adimplenc,non aliy:Sc quod hic dicitur procederetad hoc, ve
pofirpetercintere(Te,fi¡llud elegerit,ve fubdit.nó vero hoc dicitido
E e ole lante diéta.l. regni de qua
Íupra glo.proxi.altero volenteadimplere , nócric adimplenti locus
pornitentiz,
k Gefeagencia. Adde.C.cod.l.cumprecibus. 6
1 4 porjara.Etlicincótraib*innominatisiuracurin litem,vt hic quod y
8ctuib dubiofortedixirglo.inl.naturalis.5..ed cum facio. fedepre=
feripwverbis.vel dic,quodex permutarione oritur aio bongfidej,ve
a£tionum.ioftitu.de agtio.vndenimirum fijureturín lirem.vcin
Linaétionibus.ff.deinlitem iran. fed! in omnibus contraftibusin
nominatisiureturin licem habesinfraco,ci,l. fino
ULex JIM.
3mCglato vitiorei qua permutacur, refcinditur permutatio infta tem-
pus quo ¿evenditio refcindicur Scin Cafibusin quibus venditiorelcín
ditur Sc permuratio.Ítem tentar permutantesad inuicem de cuiétio *
neshoc dicit,
de Innop.re
ex Coseli.l,
sfrzgreleambio, Ade Cciendum.s £T.de edili.edidto,
dlez, P.
'mencertuoué: frquatuormodis.Vno mó vtes Écelt permutati
Aliomódotibiremnonconfifentéinpecunianamerata ¿vequid fa
clas :tíc ficres
$] Ambiando vn ome algu-
facere vel relli E ma coll e
tuereré li hoé a na colaluya con otro, alst
vale quí dedi e
terelle dura. "Pe uedezirlastachas,clas mal
mentodavscá dades q fonen E cola que cambia a
dudics aquel conquien fazeclcambio.Efilo é
modo facio ve
REE có: cambio*poreftarazon, faftaaquel pla-
Decuedare al ZO, cenaquella manera que diximos
cum interelfe — defufo,delascolasqaísi fuelfen vendi-
poft morá per
Juramécam cú h
zerclcambio: portodas aquellasrazo-
tione» Quarto nesque dezimosencltitulo ante defte,
m4, facio vefa la :
cias:túc tiva» porquefe puedédesfazer las vendidas.
E faceres
la lua la tenudosdefazerfano el vno al otrola
terellecumia= cofaqueconel cambia.
1 b Useñalados.Sú TLey V Delos pleytos que fon llamados en latin
pr eftexazo.
C.co.infíúima. alcambio
Ciber Ontragtosinnominatosen la:
hocinfert Bar, Se "In,tanto quiere dezirenromá
in,L2.fde iu- A
¿tio eltcontra losomesponen entrefi: cquenon han
Ausipnomina — nomes feñalados!:efó quatro maneras
+ was. Etidevule E a E
dellos".Laprimera esquando algúo da
atta,C. detrá-
PAN blamosen las leyesantedelta. Lafegun
a dacs,quando algíúo dafu cofaaotro lo
parir afioné Jo que nonleden dineros cótadosipor
lui nominis ,
paros: als et zmos,G faq! nócóplicilelo q prome-
a tc del dedo
Babíla.Cqá tio, fu elcogéciatesdel otro, de demá:
difce. 8cadde Pe pS
amifin iba pechelos daños,e losmenofcabos,qpo
Co de rerís per réderelcibio, los quales deuen fer crey-
z z dos confujura,fe có eftimacion deljud
córratusinno
aminatns iudis
catur fecundú — faze a otro algúa cola feñalada porque
8” nominati, lede otraycafi defpues q la ouieffe fecha
cui afsimilaé, nóledieflcaglla que le auia prometido
snif aljud a£ú
e Corse sinacoinaresdllpaco lua conuendo dan labs to
dipiens tenct
como ficruo, obeltia: de-
alias loluet'
tione. Tertio 4 sa
cubriere alabiédas, puedefedesfazer el
netur dare ali?
das.Otrofidezimos, que fepuededesfa
Judicis taxa.
faciat alverte- E aundezimos,quelosque cábianfon
tamento. h.d.
contraétos innominatos que báfemejanga 03
S:áglin rubre
sion yuan =c,como pleytos cpotturas,q
glílive apd
fu cola porotra,c eltecs cábio de quefa
qí contradtus
tunc eftnomi Quelefagaotra porclla. Cacntonce de
Jice. ab empt. darlelacofaqueledio poreftarazó o ql
amu. 8: nota q
'ador.Laterceracs,quádo algund ome
narurá contra
“4 Puedelademandar,como enrazó de é
fuerit.
isla E. gaño,se deuclefer pechadacon losda-
lepo. Se vi.
Brin agdlo.coifidevarid exmugor.cogofiplo.dePlada.Ld,
+ Cadeagrico.Sccenfili.rGclicirí eltarguero de cócradtibusnomina-
tisadinnominatos Bal.in.l.petens.col.1 Cade padtis.
2 e Gatqneras dellos Intellige de contradtibus refpeétinis,quiatantú fune
quatuorsve hic8cind.naturalis.£E de preelcripavesbis, fed contratas
junominatinonre(peétini funtinfinici,éc multa poffune exépla tras
digcvnúhabesin.ligracuicádn prin. de prateri verbissaliud in pa
dtonudogLin.lainprin.in glmagna.ad 1 de aio. dx oblig, Biei
xidealijsin glo.pracedentl.
3 d Gaiperoscentados¿Nara tune efTer emptio.diOI.naturalis,
Titulo. VII.De losmercadores e ferias.
Lite, ve
Hocintelligiz d
¡ves adimpleméco faétinú adell cantú
ñoselos menofcabos,afsicomio d fulo
diximos.Laquartaes quádo algú ome
faze alguna cola a otro, porquelefaga
aqlaquien la faze otra porella.E en efta
razon dezimos, G quido alguna delas de
partes fizo lo Gdeuia:G puede demadar de E
ala otra,quel cóplalo q deuia fazer,O h ólercadores. 4
dl peche los daños,e los menofcabos q ae a0a
recibio porcfta razon, los quales deuen tora. Judicari
fer cltimadosfegú fobredicho es: deberdebono
S£Titulo. VIL Delos
mercadores,c delas ferias, cdelos mer-
cados, equaler fon llamados mercado
tes,e del diezmo: e del portadgo q
ar E 304 SpBalinlái
dar por razon dellas. re
Ñ mmandagdde=
mas van entrefi vender e
nú qué intel- denundis
al
“tur adtio pra
feriprs
ve nou
cun mota.
de traniacú
Quintas
mutius.co.tita
Ercadorcshfon aquelloso
mes que feñaladamente “l
cibus que nes
goti) veriré
on ains Adtít, €;
betintelligide
a) iuris folénitas
0 tíbus, Se apis
comprare cambiarvnaco
E E LE '
fapor otra.Porquelasriquezas elasga Mes dber alias, nis.dcmer
que en comprando las,cvé:
feruari tamen Catoy
diendolas , allegan feñaladamente en 4ebétell Si
o A va ciuilia fe
las ferias,c en los mercados masamenu dem Bart. in
do que enlosotros lugares. Ondepues dí+$.quadam.
a - P Edic
queen losticulosante delte, fablamos
delas vendidas, e delas compras, e de
los cambios:queremosaqui dezir en e
fte titulo delos mercadores, e delas fe-
rias,e de los mercados.E moftraremos
uales fon llamados mercadores, ces
Jo q háde fazer e de guardar. E delpues
fablarcmos delos mercados, e delas fe-
rias,como deuéfer guardadas. Efobre
todo cffo diremos de los portadgos, e
detodoslosotrosderechos que há de
dar los mercadores,por razon delasco
ón InGpis
adiemon di
¿4 pgná. col.
do a cad
mercatorú nó
pótped. par
na, niinquii
tum effeétuas
lícer interfir <
refert Eclequie
ur fimpliciter
Frácil.de Arc.
in. L eadem.
$.Cato. colum
na..fEde ver-
Do.obl. quod
tamen nicitur
fas, que palfan de vnasticrrasa Otras CO impugnarela-
que ganan fazendelu pro. fono 1.2.5. 10€
S fiin fado. co.
Ze): 2.Delos omes que propriamente fon lama 6.co.tim.Scad
dosmercadores, de ad pradi.
éta Abbin. c.
dileaiide judi, E de prioribus8cconfulibus mercatorú,,an pofintfa-
cere ftatutapoenalia,visBalán.].2.C.quomodo E qñindexS de con
fuetudine q etiamin magna quantitate credarurlibris mercatorumy
anvalcat.viperAbb,in.cbonz.el.col.fi.poftul.prela.
de
3mMercator dicituremensrescum intentione vendendi cascaufa lu
crisnecdeber miltere aliquas res cum mercibusfalíficando eas ve
deteriorenturnecvnam ren fub nomine alterigsreivendere : Sre=
neturvenderecumiuftisponderibus écmentrisilljusregni, % por=
termerces perulasconfuctas SeSoluarycótigalvbifolucre deberhyda
lánou.re — habernrinpragma.k
cocfllzo palcamppulucrem,ve
* Quintapartida.
1a Gofercadores Habeshic quí propric dicanturmercaroresimam requie
vitur quod exerceant negotiarionem qualluariam, vehic vides Gto
hom.2.q:77.3rtl- 4.89 fepiusid facit.de quo vi: perBar,
princufdelega.¡.écper Bald.in rubrica. C.deconllita.
Ailimicciólcrascdialerar in martcala mercaroraa
pecu.iafin.v
namexhocdi
citar mercas
et non,
plus exer
ceat. mercan-
55] Ropriamente fon llamados
EN mercadores,ttodosaquellos
e meca que venden e compran las
tiáledinprin, . á
ATEO cofasde otri, conentencion
elo pea delas vender a0tri, por ganar en ellas.
is Elo que han de fazer , ede guardar
nem matricu= escfto q víen de fu menefterleal mente
Le: nifi6tf0- nó mezcládo,niboluédo, 'en agllasco
he gerere mer
cantam. fas que han devender otras,-porquefe
2D dv boluiédo. fallaffen,nin fe empeorafsé.Otrofi deué
L tamen Ea e
eric vendicori Suardar Gnó vendanafabiédas vnaco
bladorum có- faporotra".E que víen depefo, cde me
máfecre sti dida, Oderccha, fegú fuere coltumbreé
corrupris cum — aquellatierra,o en aquelreyno do mo-
incoreupto : — taren.E quádo leuaré fus mercadurias
quia additio»
ne noui vela de vnlugar a otro,deuen yr por los ca»
tur vererás cor minos ylados, “e darfus dercchosalos
ruptio : ficut : G
e uddicione Quelosouieren de dar. Elicontracito
boni veneni fizieflen cacrian enlaspenas, quedizen
pollitur ve" enlasleyes deftetitulo.
zum mali, 6
fic optimum TZey.17,De los cotose las pofturas que poner
antidocum. L—— losmercadores entrefi,faziendo juras ye con
quod lap $. fradias,
veneni, Made
contrah.emp.
facit.l.quive=
nenuma (E. de
verbo. fignifi-
ca. neque ob-
¡Otosepofturas, ponen los
Yee mercadores entreli, fazien-
3gjdofuras e cofradias , que fe
Md cai ayuden vnos con otros, po
quod cómix- Miendo precio entrefi,porquanto dé la
tio framenti vara de cada paño,cpor quáto dé otro
incorrupti cú dl
ida ficlpelo, cla medidade cada vnade las
Ilitatis(pecies,vehic Bcin.Lfaccalarijovbi gl.£T.de extra
or.ctimi.quiapórhoc difterni ad vifú qualis(it 8coibus apparere le
custamenelTetinalijsiebus que difeerninon pofiimr, fecundú lo.
deDla.pertex.ibiin.l.1.C.de conditisin publicis horreis.l.1o. quem
tex.ettaminducitBar.ad commitentes ceramcorruptam cumincor
rupto,quod non dicatur ceram fal(are in contrarium tamé facit,quod
mcarholicoram.fol.16.contra immiícentes
hujalinodicum framento, dic quod ibinó
prohibermisturam frumenticum alio frumento,éceftibiin probibi
vis diuerfaracio.Sitamenin (ummitete accoram véditor poneret bo.
nun feamentam:Scintusmalum Sr corruptum:tunc puniretar ex-
traordinarie.vein.d.lfaccularij, Kadde.l.8xita6.pary7.
3 € Gorarra. Add di lButic.16.partita
4 d Uefaemedida.Viin.l.7aicalo.7 partit.
5 0 Erercamines ados. Vidcinfiacodema
Qe IL
3 Mercarores non faciantinter(e monopolium dere non vendendani
fipropreciocerto:vel eriam officialisvel de non exercendo officium
niliper eos recipiatur oficialis Selocius: aut de non docendo oficiá
il nod ifecesintnon valeatetiam fijuraméto firmecur, quía
eftcontra veilicatem publicam:poflianttamen hoc facere cum cofen
fu Se ciencia Regis :Eccontrafacientesperperno exulabunt St eorú
bonaRegiapplicancarudicesautem 8 matores Ville pradiftafieri
confentientes Scnon infirmantesvel Reginon denunciantes:mono=
pon (cientesfoluantRegí qdínquaginta libras aurihoc dicit. Ha»
uitortumá.l.vaica,C.demonopolijs.
1 £ an orvosfemjantes Ex «falvidentprohibesille impolitióes.que
vulgo dicuntor/lancos.De quibus vid.prag ma,
8cvidperSocinam conf.272.vola.2.S Bartin.l.
+fuperquibus.ffdecolle.ill.
g Cororgamiento del rey. Ex privilegio ergo regispoller quis hoc
vel finule pratendere,venotar glodo.l.fane. fede iniur,vbiglof. dicie
quod potetk
otras cofas,enó menos. Otrofilos me- ed
neftrales,ponen coto entreli,por os folus piltetar
; 0d in certa parte
precio den cada yna delas colas:q fazen Tn sera reas
de fus mencfteres. Otrofi fazépolturas — poflec pr
gotro ningúo nólabre de fus mencfte — bere, feuqín
E. sa E mt co, nó
res,(inóagllos q ellosrecibenen fuscó alii canes
e Eañqaquellos q afsi fucrérece rial
idea Slot in.cfignifican
idos,q nó acabé cl vnolo qel 0UO O te bios
uicrecomengado.Eaunponécotodo Abb, de ap-
tra mancra,que nó mucftren fus mene- pd. Keiam
ano. abi
fleresa otros:finó aaqllosg defcendie= > doét.8e li hoc
ren de fuslinafes dellos mifmos.Epor <t quetibile
E púnilegio : Ñ
que fe figué muchos males.dendo,de- ers con
fedemos,que tales cofradias,c pofturas — fuerudine vel
ecotoscomo cltosfobredichosniotros » qa Pull
femejites/dellos,non fean pucltoslin gio acquircar
fabiduriacotorgamiento del Rey,ge fi “iamprelci-
a e acqui
lospufierenquenó valá.E todosquan E port epa
tos deaquiadelantelospufieren pierdá cun
todo quanto que ouicren,clea del Rey. era.
E aun demas defto fcan echados de la fimul.de ofi,
derrapataReabre Otrolides e ordiscap.nonit
tierrapara fiempre Otrofidezimosque cd OMe
los fudgadores mayores delavilla,ficó — confaza.Seno
fentieren que talescotos fean puelto tavurined. cof
foucs ; a gnificaste.Ad
fidefpuesque fuercnpueltos, nonlos Bone tamens
fizicré desfazerfilofopicréo nó lo em- — quía non fal
añ a á Gdeug Hceret praleñ
biarcn dezir al rey q losdesfaga, q deué pio vico
pechar al Rey cinquenta libras de oro. fuuetudo longi
16poris , quie
contraillamá,
nÓ valeret (ón
fuetudo fica
neque Haturá
inferioram ranquam iniquum (ecundum Tono, in.cap.cúaccefsiflera
decon(li.dumre(ponditad,l.1.C.de monopol.Requiritur ergo cone
fuerudoimmemocialis quae habeacvim privilegij«ca.fuper quibufdá
deverbofiznifiucicacencePhitip.Deciusin.dacfignificáte.col.fina
quodbeneprocederetin hís:quianon poflant fer abfqueprivilegi
vehicsveminor prateriptio á imuemorialisnnon fufficerersfed pri
wilez umnó elletneceflarinm minori cempore acquiri poffer, velud
fiquiselletin confuctudine prohibendialiosncirentad aliud molé-
dinum,vel farnum, quía tale jus bene acquireretnr ex co tempore,
quodpsohibitiacquieuerant prohibitionipertempus legiciominad
praferiptionein complendam,veSedicic Abb.in.d. cap. lignificante
inprimo norabili,Scper Bal.in.Licem lapilli in y.quellione, fEdere-
GLe).111. De las ferias, e de los mercados engue-
Dan los umes fazer vendidas e compras.
um dini.vbi fubdie notabiliterquod ex can(a publica véllicacis pos
tericinfringitlla(eruitas,q folus habeatmolendinum.per.l.fin.Cde
feruitari.Scadde Abb.adpradiétain.c. Abate lanétiSiluani, code
verbo lignifigl.S dottin.l.qui laminib?.tf.de feruitu.vibapradio,
aduertanttamé principes concedentes ¡fla prinilegia,ne concedár có
tsapublicam veilitatemnene ob ditandum vnumalios deftruant,ne
que donaingenijécnatura: que Deus dachominibusprindpes prohí
beant,inbendo:q vns folusexercearralemartem,vel tale ofició fed
pre oculishabeant Deum publicam vilitatem: cuiexiniundto re
imineinferuire debent. Ulexlll.
»Confuctudo vel Regispriuilegium pore(? ferias concedere, non alias
8e incisnonpotelí peri mañustriburum quám á Rege concelfun
“nec dominus locizaur quinis alius ferjs durantibus potefl petere debi
td mercatoribusinii cributa núdinari,vPdebitain ¡llisferijs,velan
teriorib?! ratta,6 priuilegió ad núdinas de nono cóftituédas
iconó vtaf.h.d, Habuicorriá.l.vnica, Cy denúdinis
di
p
$
|
Tale VI Deleseraderene ferias. 37
12 reriasJntelligede preccipuis Scfolenmibus Ferijsfecundú Bald.in.l.
vnica.C:cod.quasvulgusappellatfcrias, Scfiunt femel vel bis in ana
no.ifte feria non pollintcócedi,niliab Imperatore,vel Rege,texo
3n.La.citu.nparta.Sinora q ediéti deferijs elf permilToriúsunde oés
feria cénfenturprohibica,nifireperianear Sedemóftrentur permi
écperto
ta7alio.
E
1as,ao mercados, ¿ng
ordiwiy).ca. la ¿
Tapóna inglof port 21) vfanlosomes a fazer védi-
sicscltl. privilegio.
sácperto b_LO mercados,
Yi das, e compras e cambios,
sumisico.. Innvic hac.) 2, LB] nó las deuen fazer en otros
sa be):
lugares,(inon en aquellós q antigua-
mentelascoltúbraronfazer.Fueras en.
fine púxile- deficlRey otorgafle por Lu priuilejod
gio pincipis. sea zo
Baltameport Poderaalgenos lugaresdenucuo q las
Nico. SM fizicfTen.E aun dezimos, queen cftas fe
oa rias a talesquefon fechasnucuamite, q
smercara cum nondcué fazerlos Señores del lugardo
cute a fefazenlas ferias, premia ningunaalos
fint fine privi; Mercadores, q acllpsvinicró.Demádá:
legio.videédi- do lesningun tributo, delascolas q tra
xcré,por razonde la feria,nin de otra co
Li, nó deaquellas que lesotorgacl pri
etiam mercas
ta non pofle
fieri de nono
cendinp mer-
3
cata G cóma-
niterfiunt for
anclinhebdo= o o rorele alaferiE
Sua ln qué ilejo porquele fucotorgadalaferia.E
bus nulla fic maguer ouicífen adar debdo conolci-
do,eqfucile deante fecho , que la feria
focilcaftablefcidaal feñor del lugar, oa
otro qualquier delos moradoresen el,
Eranchifia, fe
si polsint line
nonlosdcuc tracral juyzio fobre cilos:
privilegio prí-
cipis » fecus (
aliqua fiar fra
chilia.veinad. NO 1 ;
| La A ninprenderles,nintomarles$ninguna
| ordi.sega.Sin ; : EN
A delas colas fuyas,en quantolaferíadu-
we tecoz — bellarú. 1.37. Tarc.Perolos pleytos, elasdcbdas ¿los
pilas Tune enim ta mercadoresfizicren,delpuesquevinic-
i ln noua liamercatanó . ad,
| recueftelo — habent priui> ren alas ferias nueuas,o alas otrasvicjas
grito. — logia :undina O las queonicren fechas, a otraparte, ad
| Ñba9. rs, vndeidi a Aia
ln nova cito!
tec
rometjeron de complir, e depagar en
ellas,tenudos fon delas complirie finó
quificren,puedenlosapremiar,losalcal
des,e los mayorales de las ferias quelos
¿eimme- cumplan.Otrofi dezimos, quefialgúd
mosialicófuc.
commcnientes,
poteruntcóne
midi S capi
mall omcoconcejo onierepruilejo,quepue
Ci as da fezer ferianucua, alsi comofobredi-
Polleeyriviles
choescdefpues quelooujcre, paffaren
diczaños,k que nó víen del,que dealli
adelantenon le dcuevaler.
Signili.
a 0 or fa prinilez
denúdinis.Scheitaparta.Sintelige, veintpri
ate glosproxi.vel vepofsitibi fier aliqua franchi=
Sasallaspollenc eri Aneprivilegio cum comercia nt deure gen=
tium.l.ex hociure.(Fdeiuftic.Sciures
5 € Cconofcido.Limicanifieferdebirú ex maleficiofecúdúBaliÍ.1.C.eo.
$ £ Eatoradores enel Nota hoc verbúznam non ita bene expre(liam repe=
ries deiurecómani quis. 1. C. denúdinis.tantú loquitur deimpetrá
terelcriprúnundinartm:vndefi dislociéc nó duesimpetrarent vi-
debarurygpiplipolfent mercatores conúenire tempore nundinarum
illa. aci viderurde mentesd.n.quiaciues in
orgfuntnundinzyfaris videntur Scipfiimperra(le. $e ad=
harresabíens.$:(i quis cucelam.coly EEdeiudi.vbi Sc di=
funtElorériz.non pollunt ciues lorentinivenientesad.
fl. mundinasconuenire.
20, g, Gaintemarles, Add .fi.tita;
6. Ordirega.
ÍUDiezaños Added. qa.ticani8 part Sc queibidixd.
Uiex JIIT,
sm Venientibusad reznum feuad nundinasyel alía de caufa mercanti-
buslicoribonaauferantur violenter:ptobara violérialicer de rebus
non probcruriuraturin litem: cófiderata periudicó mercatoris pere
fona Screbus quas conflxenicportare vtcaxata quantirate rerutn fi
perquibus iu
atut + qual
tun iras
cun dampissc
Sterelle foluaé
de bons pre
domis.cosnili
Jominus cor»
poraliter pue
niédo: écnon
Inuento pra
done nec cias
Donisfufl
tibus conciliá
WZey. 1711. Comolos mercadores, e fos tofas de
men fer guardados.
Astierraselos lugares, en
quevfanlos mercadores, a
e leuar fusmercadurias , fon
Sede | porende mas ricasi e mas
abondadas,e mejor pobladas: eporefta
razon deue plazer atodos conellos.On
de mandamos, todosHosquevinicré
alasferias denucftrosreynos,tibiéchri yeldistubea-
ftianos,como judios,c moros, eotrofí na pd
> moji ros, cotr rorpeg
los que vinicrécn otra fazó qualquier, celosa
anucitro feñorio:maguer non venga Ema
ferias,quefcan faluos, cfeguros ,*" lus 3. Cstasricas. Ad 1
cuerpos, clus aucres,c fus mercadurias, deglán1.C>
pa denúdinis. 8:
etodas fuscofas,tambiéen mar, como - y fint merca
enticrra,en viniendo anucltrofeñorio, — tores publica
nd adofend fra ti vtilecft,fecun
ecltando y en yendole" denueftraticr- dóBali..Ma
ra. Edefendem noe non o
fcaofado deles fazer fuerga,nin tuerto, dela e ibi
nin mal ninguno. Efi porauenturaal- — Bar.E denan
guno fizicfTe contra efto robandoalgu éepior aús
no delloslo quetraxeffe,o tomandoge abúdancia se-
lo porfucrga:fielrobo,olafuercapudic tú habeat ex
Ín ; feña. “trioro pro
relerprouado,por prucuas, oporféña- — prio quí 6per
les ciertas:magucr el mercadernon pro do e
a e lider 8: vFe
valle qualescran las colas quele roba- eeuisca ES
ron nin quintas : cl juez de aquel lu. . prerbellorum
gar,do acacfciofTecl robo, deue reccbir a A
lajuradelcatando primeraméte,queo- miga, defacio
mecs,e que mercadurias[uclevíaratra- Epolcrimpe
er.E efto catando,a reciandola quátia, — deportatio,eft
fobrelas cofas q ledalajura, deu le fa.
zer entregardelosbienes delosrobado
ros,todo quanto jurare? quelerobaró,
con los daños,elos menofcabos, quel
vinicron porjazó de aquella fuerga, ql
fizicron,faziédo delos robadoresaque-
dt hoc veilius
ad cóuerfatio
néciuilén
vitas q ad ful
(ufletationem
mercationum
aultitudine
idizet necelle
cibvt cótinuú”
extrancorara
conuiétum patiaturaextrancorum aút conuerfatio corrúpit plurimá
civiúmores fecundá Ariftoteléin politica: quianecefleeft cuenire ve
hoíesexrraneialijslegibus Kccófuerudanibusenutritión multis alíter
agant quam fiantciuñum mores.hzc beatus Tho. 2. deregi.princ.
le «iTados. Dehabilitarereftinge: namnon cóprchenduntar banníd, 2
neqyrelegatisralibusenimnóviderurdatafiducia,].relegati. Ko Ldivi
fratres.fHde pocnis.Bald,¡ .C.denundinis.
1 GEsoros.Nonintelligas de hoflibuscú quibuscfWbellú quia3«disit de y
nucflrosteynos.Sipatctinal.mercatores.Cade cómeraét mercato.vid
Laa.titus.J.cad.part.KBarcin.lof frad leg Tulamaicla, .
m 42 figures Pleniorelthiclecuritas,quáilla de quain.1.1.C.denund
n GZendofe. AnfuitnecelTe hocexprimi velfuficicbarfecuritasdarave
nigibusabla; eo q dixilTer Kredeúcib?.vi.l.vcioms.Lábi Bart. de
fepul.viola.Ec.écibiBar.Cade nauicukib.11.8 Alex,cóL.46.volu/2
o Euantojurare.Adde.Lfiquando.C.vadevi. ¿cadpark
Lun.citu.gyScL.g.titu.ro,j.7-part
Partida.va G
4
! qa
Adtit.C,
€ vedig.
ln nota
rec, elt.l,
4.tit0.4o
Mib.z.vi.ko
4a8t..20.
tallos
8 b Esaciyofeñerio.De quo dominio intelligarnr «vid. per Bart
Endi
tito. 4.li
3.00nz Ye.
Sopila
Quinta partida.
slcenteayue! señor Nora bene:quianon haberarhocita expreffum
deurecomeaniaam.lnequid.M.deincenral.ngafra«noniza clare
decidit.Strextinauchen.vt nulliiudicum.quoniam verócollar.y.
vulecontearum.EclimicaScintelligeíecundum Bart. Sr Ange. in dic,
Lnecuid.quando villavelcaftrum y vel doticus porerat prohibere
robariam , Se
non ¿phibui ES
Setiérequiir Majuflicia, que el derecho manda. E fi
mr qa $ los robadores non pudieren fer falla-
rol - E Se E
Pacscraste. dos,nin losbienesdellosnon cumplic
cendú Ange,
incelligit pos
vuiffe prohibe
resfiin Locista
fpeétis poi
tenere cuflo-
des de moluie
rerinererná cl
vitates do
mini obulare
deber inliáis
retinendo cu=
ftodes ininl
diofislocis,in
jribus male=
dafolentperpetrari perlegemprimi.Cadelico.Scitine.cufto, libro
1.8cidemvultBaldn.c.1án parte marchio.colam..dehisqui feu.
darepolluntdicens quód comites k baronestenentarcurtes fuas, in
quibuscoliguntpadagia, teneref:curas á tarronibus : alias tenen»
turemendaredamnadepradads,ticuica ciu Scintelligesni(iili quí
fececuatviolentiameranefortivrestecádum Baldn.l:fádeo.Cade
hisquibusvtindig pertextvin.cfide penis. b.6.8c1.1ed Sede dam
no.vbiidem Bald(Hoca.Scfadshoccópreléditarin proceda limi
tañone.Sceadermrationeidemetl dicendum fi maleficiuin elt como
millimin confinibys ville Sáincontinenti depradaror fe trama
litadaliudterñrorium,vel idenos dh
rena fazer lacmienda:elconcejo o cl Se
ñor, *focuyo Señorio? es cl lugar do
fue fecho el robo,gelo deuenpechar de
lo fuyo.
Ley. Y. De los porradgos ye detodos losorros de
vechos,ghia dar los mercadores, por rax ide
lasco/us que lewan de Wos Ingares a otros.
Viladacolaes,e corazon, que
pues quelos mercadores fon
f:guros Se amparados del
guódinnotitiamdos
venicfecundumBa E
inol.indelicósá 1.3: tenementidicum Angequates
mus dicirreneriadeuflodiam. 8 adde Angel. de Arecin (uo trata.
maleficio inpareefamapublica.columa 4.verficu.quid fi ftoruco cas
uetur.vbivideasadecerté quando dominus,vel ciuicas haber jura par-
dagii,quiecolligicicranfcuntibas.vedivirBaldinad.s.marchio. fas
beneproceditdiótum Ange.fiveró nc nperciperetf rténon teneros
turadcattodiameonfinicm. ¿fincfciuit vel prolibere non valuit,
non tenercrurad emendacionem damni, fed an ficut prebatur per
juramencunn derobatiextimariorera fen res derobatre contra des
pradantem,vehichabetur,codem modo probetar córra dominar,
vel villam8Barin.d.].ne quid.ccluma.verfiquerorúe.tenolp non
¿Kquédcalis modas probarlos tagtam bbc Jocim cute a
turcontradelinquentera. vid, Bald, (vbilaredifputas)in.j.comuen
ticulas.columna.2.depaceiora.firman,Sencta q damn pallis
eftdeillacinitatein culusterricoriofa »rada, iplecdanicon=
rribueredebetin lolutione co!leótw,fecundum Barto.alias Nico.de
Neapon.l.amicilsimosa.1ff deexcula.zuto.addeeciam ad ¿aw l.
finacituadiba.ordi.rega.Scl76. m1 yl. Sequidfiin viacómuni
duaram villarum ellerfactum maleficium, dic quód qual bee villa
tencturintolidum, Sc vnacaruu Toluentealtera fiberazur fecundo
Baldin.Lliplures.colum,s.C.deconditinfertis. adde ini fa materia
.quenotatLucas dePennaio...:.C de saufra, lib.rravbi San requis
ratur,monitio precedardecullodiendo. — *
«done
quid.vbiconeludir pofleintellii,tac dedowmino agri, quam dedo-
minociuitatis, vel ville iprohiberepomitSenonprolibult, 8:fore
réidempoteltdicideinflitiario domino perpero , ibi polico A re=
gemamSchosiuridicos, dominosappellamus, verradicloano. Fab.
in.fedidequidem.colum.7.inflir.deaétio.Sádem in gubernato:
bus, feuindicibusperpetis, mam largo modo disinwr habere domi»
mium,quilaberprzeminentiam.13.$.1fEdepublica. Sex notas
perBarránd Tinar.fi deleza.1.Sed quidfiiudexcnon lit perpetuns,
dad rempus , qui fuit negligensin faciendo caftodiri ciuitarem:
velconfinias: Bcpoterat prohibere afiquam rapinamn , quie faiefes
quitaniderordicendum idem elle, Se quod tencarur ad exmendam
parti Lele scuimficeademratio, Sequía talia debetindex ex oficio
prohibereLáWcitas licita, E Sine cefis.Edeofhicio pra. lcbep
prohiberciudezine maleficiafiant:Bal,in,l.2¿C.de feruisfugi. Sad»
dei fuperpoflione.C.derraníadh vidad faitanzaib.3.ordyroge
Glexquitas
30 Quicunique Gue fitclericas vel máles loluer Rezi de rebus quas por
tatadregnumad vendendum oétanan: partes ; mili aliter (pecail
privilegio (ic munitos ¿ nontamen (oluitur vecligal de rebus qias
quis in vefli
vu $e calciara
fuo 8 fami.
Ja portat:
illud vendat:
necdehisque
ad fuarú pol
folsionum cul
turam portatz
nec de xebus
ad Regó por-
tatisenecícho.
Jarisde Jibris,
neclegatus ad
Rogen mil
fusidekis que
canfa (ui por=
tac, dun tas
meniuree pro
fenon prado
do portare,
'mercatorautemnon denuncianscolle£tori vefigalrsnecillud folués
perdiccelatam $ccogitur foluere vedtigal.Jremexerabensá reguores
vetitas:perdicillas regehabearlicentiamh.d.
€ seguros. Ex hocverbovidecur comprobasi opinio Raym .relataab
Hoitien.infumma.ticu . de cenfibus. $. ex quibuscauliseyerficu. fe
'nunquid fine caula, dicitenimin concefsione pardagij , feu porta;
requiricaulam,veluripro defenfione trata publica contra prados
nesinterra: vel piratasin aqua, vel pro defenfione idei ,$cpatriacó
tra pazanosvel hereticos + vel alía fimili ¡uflacaufa, in quibus cali
bus, (1isquirecepicfacic hoc, propter quód fuic conftirutum, licité
8cfine(erupulocon(cientiaillud recipic «8: idem lí non facie, quia
paxeftinecra,(ed proponik firmiter,quódfacerer inilante necelsta
te.vid.ibilatiusper Hofticn.
d APerradge.Sic£r.l,omnibus.C.de vedligal. appellar huec tsibura por
toria quiaderebus que portanterécvchuntarpraflantur. adde.L6,
tivas parte
e Gclerigo, Loquiturdeclerico mercatore feu negoriatore: nam alias
nonteneretur,vein capita,fina.de vita Sc hone(la.clerico.capit.quan
quam.decenfilibrofexto.Sinclementi.prefenti.cod.titu.ó in qua
ternogabellarum.l.3.quiacleric negotiatores. quantum pertinetad
exm pegotiationem iurelaicorum con vti debent. vt. Cade epi
fro, é:clericolegefecunda.lbienim clerici, veficdixerim non fune
puréclerich,fecundum Bald in additio . ad Speculato «in cicu. de
reo.verficuicholarisclericus.allegar diét.capitu.fina, Kibidem dicio
quódclericuspelliparius porefl conuenitifub camerlingo occalione
arts.L.lin.C.deiwri(d.omniumiudicum. 8 quod lleturiurameto cle
sici,quódnon portat iz, quando aliud non probare
tur,cenctglo(.norabilisin dict.clementi.prafenti. decentibus kuper
verbo non negotiandi,Squando dicaturciericus negotiari ¿declarar
Abb.indic,capsfisad iradde ad pradicta Feliin cap. ecclefiafantta
Mariz.colum, 47.de conflit
£ Gelochano.Adde.Lexpcal
rezno non eli confuetudo ed Coluicue decima de
xcbus,quecanfamercantia deferúcuradifludreznum a vein,l.18.ti
tu.nono.libro fexto.ordin.rega.Secti
aminoraiflatibuta, vt Hip: in alíjslocis, vbi vocatur hoc tribu
tumalmoxerifadgo. Bvinfpiciturin hoc confuetudo, vein.1.( publi
canas 6.02 obiglo(N de publica-Balddn.serda. Cde pulg A
(ci, Se quam plures.lloregnifaciuntmentionem deifto tributo ¿quod
dicituralmoxerifadgo.vtin.La gir. 9.partitalecunda. Sn. titaba
parti.tersia.Scl7.0ic14.parolozaita> lib, fexto.ordi.rega.Sin pla
ribusalijslucis.£nonintelli ¡zasquod hig dicicur de oétaua parte ip»
fustaifed de oétatfa cxómationisrel : tam lla non foluatur, con
fifcatorpars o£tanaipGusrej , Scracione communionis ¡plus rei po
tericlifcusvendererctamrem,vtodtavam habear,vein.l.1o C.doven
dit.re.Gfcal.cumpriva.commu. Sc hoc quando fuie faéta profefsios
mam finonfuitfactarotaresconfifcatar.ytinfracad. 1. videglo, oprls,
médeclarantemiltam marcriam,Aibieam notar loana , de Imol, in
Lcomnill:fE de publica.
£ Uerarquezs.Cuun derogarione.ll.vtin omnia
comi Lnccdamnofa,C.depreciimpera.offer.vid.que dixito duo
titu,a8.partun glo.mag»
Rey,portodo fu fcñorio, que cllos eto
dasfuscofasle conozcan Señorio, dan-
dolcportadgo ¿deaquello queafutier
ra traxeren avender,c facaren ende . E
porende dezimos, quetodo ome que
aduzaanucltro Señorio avender algu-
nas cofas,quales quier,tambié clerigoe
comocauallero, votroome qualquict
quefca: que deue dar el ochano, por
portadgo de quanto traxcre y avender,
ofacareFuerasende, fialgunos outcré
preuilejo de franqueza, Sen ella razon.
Perofi alguno traxgre apartadamente,
is.C.dvefliga.Kinifo
ninaliquibas prouindisftat,
2
3
Tn noc
reciclid,
57.86%
sica
4
ln non
rec.eft.lg
vital
In nom
xec,
34
la noa
rec.elbl
atitaz
lib.
Co de vettizal. 8. 5
tar
dePlacin.l,
Titulo. VIH.Delosmercadores,e ferias;
6 a Grarafmifino.Addevniueri.C, de vedtig. Se commif. |. ipublica-
mus.Soderebus.fcod.Scl. ed Scipfe nante camp. llabula. Se nifias
liud probarerur, credererur juramento dicentís (ui víus cauía pora
nitiperlonz deferentisqualitas aliud fuaderer fecundum Loan.
1. C.delito.d iri.culto.libro. 12. % ibi quod talis proba:
tio deber elle
in prompt.
7 b ECompaña. Ap
prebar glo.in
dictaleges
nería, vbi
cob. de Are
tenebat con=
trarium (ect
éccommil
86d eno lo ven
Eocnim
quéd. vendie
part q mon
E vias casa
di
porabas >
hic éenotabe-
rectame
nes:
cugas
algunas colas, Goniere mencfler, para
fimelmo,+o para fucompañabalsico-
la, Mmoparaluveflir,o para lu calgar,o para
fuvianda,nó tenemos por bien que de
portadgo,de loque para efto traxcre ,é
nonlo vendierc.* Otrofidezimos, que
trayendo ferramientas“algunas,o otras
colas,para labrar fus viñas,olas otras he
redades, queouiere, que non deuc dar
portadgodellas,fi lasñon vendierc. Ea
vn dezimos,quede ninguna deláscolas
quetraxere paracl Rey e quier para pre-
fentar gelas, 0 de otra guifa, que nó de-
uepagarportadgo dellas,fucras ende,
un
ve
hoc iutelligen DRAE a 5 ls
damelt, quí gclasvendicre.ElTo mimo dezimos,q
do ikatisa ven — deloslibrosfqloscfcolares tracn , e de
derct: fi tame ) f ñ
vías fue eo Jasotrascolas que han menefter,para fu
ua fai cala
portabar ,: Se
poftes muta-
to propofit
equta forté ll
digcbat, vene
diditinon vi-
derurgptenea-
tur adlolutios
nemtribul
Cidrimo: «
erandelerip
Addestjoniner
hi.C.deveti
gal ovbigloll.
dicit, E Al
xicas, q non
proceder
is que por
tátur pro do-
mo facien
vel reficien
ppt Sequod
ábinotacloans
deDiat.colf.
aomirgoal, fia
veltir,c paralu vianda,que non deuen
darportadgo.Otrofi dezimos, quefial-
o: gunos vinieren por menfaferiaSdel rey,
i- quenonfean fusenemigos:equilieren
Icuar algunasco/as afus rierras,de aque
Jlasquenonfon defendidas defacar del
21 Yeyno,quenon deuen dar portadgo de
llas. Pero deuen tomar lajuradellos, q
aquello que lleuan,quenó es para otrí,
la finon parafime[mos,e non para merca
duria.Otrofidczimos, qtodoslos mer-
cadores que leuaren mercadurias del
reyno,olastraxeren y, que deué yrpor
los lugares,do fe fucle pagar! el portad
go: dezirverdad'a los almoxarifes, de
quantas cofas tracn,o licuan non encu
bricndo ninguna cofa,por fazer perder
elportadgo;a aquellosqueto tomaren
pornos. E fialgunos contra efto fizic='
lbe ren,mandamos, que quíto defta guifa
ha
defíalguncauallero,traxere
fas,parafi,de que le deuedarportadgo,,
a
ada
encubrieren que lo pierdan KFuerasen .,
38
tanifimetu ho(tium vel impetu maris, non fervater locú nauigii vel
itúneristol: $4 quid.EE.(i quis cautio. Bald, in di
nas.columefi.adfin.
i € Deir verdad. Adde.l.omnibus.C.de vedligal.vbi vide glo,
ke GPierdan Statimiploiure.veinl.commilla. fede publica.
dicá,
, 2 Ú
elasencubriere, ca efte atal non tene.
mos porbien, que gelo tomen todo,
mas que le fagan derelportadgo, todo a
tambien delo que encubrio,como delo
que manifeftare,edexen le lo fuyo.1O-
troli dezimos,que todos quantos leu:
rendelreyno cauallos , Yo otras colas A
qualefquier, de las quefon defendidas . y;
deffacar,deuen perder,todoloquedefta us
guiía facaren.Fueras ende,agllos,aquié
nos otorgamos poder,por nuelbras car
tas,que lo puedan facar, n0
70
4 Ley. V1.Delos mercadores que andan defcami A
"ados, por furtare encubrir los derechos que
han a dar delas co/as que llenan,
Efcaminados andan los
mercadores a las vegadas
porfurtar, ocncubrir, los i
7 derechos que han a dar de
las cofasquelicuan:Ondedezimos,que
qualquier quecfto fizicfle,que dene per
dertodaslascofas"que Icuare deftama r
in.cfieribut
Lcumprepo=
j¿nglo.fmper
verbo alforral
fe.Scglo.in.d.
.commifTa.
Dexen le lo 18
Jugo “privilegi
um milicis ele
hoc.vtin dict.
|. omnibus. Se
idevidetdice-
hs de eccle-
¡a.ytin,5.no+
arú.vbiglin
arte trállatio
1s.16.q,1.gl0»
quidta>
aca fieccleña
15 foluerer ca
ong emphy=
teoticú.vi.per
Spe
fica,in intego
$-gsaute. col,
biin as
didóe. £ Bal
acer, Ca
auté in mino»
nera.Perofi aquel queanduvicffe defca _ xime
; es m €carallos. Et 17
minado,ouielle ya pagado elderechoso * fc antiquaele
el portadgo,queauía de pagar, moltran — ¿phibitiode c-
do ende aluala,o prucuaderecha, fuel. Fw extrahé
e ed q disáregno.
fe de creer, non cacría cn efta pena fo.
bredicha:
afuscolas,poreftarazon. Otrofi dezi-
mos,queftalguno quefizicfle algunos
deftos yerros, fuelle menor decatorze bi
años,quenoncaeria en ellapena, que-
riendo darel portadgo. Effomifino de. xi
zimos,que deue ferguardado, fiaquel «
quelofiziclle fuelle mayor de catorze
años,e menor dveynte cincoaños:Pfue
rasendefil fuefle provado,quelo fizicra y,
afabiendas, maliciolaméte.9 Eaundezi y
mos,que fialgundome pafafle fu fier-
. Slax PI,
in deuenembargar a cl, nin ym Denians can
fa veótizalis
celandi perdi
suerces de quí
ms 10 foluits
fi (ie minor,
xv. Semaior
diij.anmorum.
lam tamécó
tra eum non
phetar quod
Iienter Se ma
licio(e celau
¡cl nifific im
ubes que res
quie celaf erar
Seruus Si ante
¡uám peteren
- 19 6 Eraraelgej./Adde,lMicitariog cas fMdepublica. Ecqur habentur
Etinno- iu quarerno go bellaram. Si Bald. Can ferias e fuo fa
varec.elt Ao Barrin.d.5.ffcus.
Látit.17. £ aibros.Adde ¿1c.in auth.habrta.C ne iliuspro patre. invetbo fpe=
tureratpercelantem manumillusiautres anté moricr vel perdic
vel per quinquennij(paciúcollegtorpeterenegligenter omilit, bd,
n Crodas látcsfs, Hodie nan foluitnili quadruplum $ non conficá 1,
tiromnesres. vein.Lgti .ordi.rega.fed dicpilla,).procedic ln “nou
liby. ciali.vbivide Bald. £e Loan.ctePla.in.1.;.C.demune,patrimo. lib quandorehoitineretranfité non foluir.fivero tranca per loca de rec.ott.l, i
-.deprofellidi medicis codemlib.vid, cxiam dealiis —— iacuncproceditila,), £cica declaracdidta.l.9. 7, Ut
vonfoJuitorveéti¿alin glo.L.ípublicanus.5.(E.cepubliz o Astenerdecatarigaños,Adde Limperaroresin fiTde publi. Bcvestú. Ñibos, * :
Pp Eatenordeveynte cincoaños.Adde.Lliexcaufass lincómiTican de y ¡
n y Urormenjajeria, Adde.l lepari
33 Í luparesdofefuele pagar.blte
£.devebtigal.
mino.Sibidicitglo.q hincragosdiesminorloluar, «perit turusiplo
culpabiledeuiare 3 reGtoidinere.L.f i
jurepofl,ericopusrellitutioncinintegrú,é ita incelllgicili3.l, 8 dic.
ormpublicaiba Bald in.l.cumproponas.co!1.€. — Limperatores,led hz:co].partita vultnon effeneceflariá reflicurione.
de naurifeenc «pille quinon tenditperlocum confuerum pretmi — q Gíalidejemente. Adde.dS.biincommilfom.per quemtex, dici: Bal, 4
tusirecontradeuedtuimsoccalo eniwa fraudandi tolliácber.“Sclimi >” im,ca.s.prarerea.elprimo.deprobi.feu.aliena por Frederi. y domi,
musfcudi vult,q ripor non reltituacur: obid, quodnnon petit inue
Parcidawv. Gi
Quinta partida.
£étotam intrasnram conflituateunón vera contumacia per inoni-
tionem paris curiz, 8 addejo materia.1.( minoris.C.deadminifha
tuto. kk loan. de Platin,l.pen.C.defidein(tm.3ciure halta fifcalisali,
10. %.L2.Codefendispatrim, li
Gaforrafe.Adde.l.1.C.de vectigali. Kkaduertequiaia. 1. vule quid
eran fic os d
a pt uo. porlugares, do denieffe dar portad=
¿tigal no fuie ES nonlo dicffe,fidefpuesdeffo, lo a-
Toluca, te- forrafTe/anó estenudoclfeñor, nin el fi-
Heat manu > ,
mibio faña cruo deperder porende ninguna cofa,
a
ame mowm pin dedarclportadgoVecfto esporra-
¡ónem cómil a y O a 7
de dominas 20delfraqueamiéro.Masfi cl Hieruo pal
3nanllo tenca [afleafsicomo fobredichocs , nódádo
a gener. Portadgo del:cnó lo aforraflt: entóce:
glol. sedoso. — filosportadgucroslo fopicré,c den
rí cllseruo,deueloperder, “otrofi dezi-
mos paísádo algú omc,beltia, o otra
colabiua,de q nó deportadgo, q fiante
que gcludemádenlos portadgueros fe
muriere, O fe pierde,aquella cofa q alsi
pafalle,q noes renudo el q lapallo”, de
darla cftimació, della.Otrofidezimos,
O fucré negligétes,
ennó demandar por cincoaños,laspe
nas,e los dercchos,sfobredichos,alosg
iguncill3.).
ibi non fuic
omiflaprofel=
efes
fuitá vedtiga-
lisíolutióe cel
feum, Schoc
propter timo
rem contrari
quod formal.
ex.l. cómilla,
Af. depublica:
bi r .
a tales yerros ouielfen fecho , que dende
fcfionem,fta=— en adelante, nonlo podrian demandar
tion res conf
Scar a dele
j:to calu cum
amanumitti,
jamn6efido-
minus . de fic
non deber tes
pere mano
Lio, cene
acllos,nin a lus herederos.
Ley V 11, Delasventas de les po tadgos, que fe
fer vuenamiteca la villa, ocn otro lugar
Elasrérasdelosporcadgos
fepuficrennucuamente, ben
a las villas,o en otro lugar:dezi
mos,que dente aucrel Rep las dos partes
cla cibdad,o lavilla, o clcaftillo, do lo
tomanlatercera, para fazcrlos muros
elastonesdeloslugares,do lotomaré.
E paralas otrascofas: q lo ouieren me-
nelter, quefeaa prodetodos,* comu-
ES
trariusu vnde
forte oporter
dicere, y
omita pa
fio, non inci.
datresiplo iu
re in cormile
fumfedexigaturlentéia, q hocvoluir,l.fopra pxiwin verb.pierdás
quo non fignificar ipfo iuresfed per le «Edof
Li quisin tantam.Cuunde vi.Ecli.io.c.a.ccló,s.dereferip. 8 ia exiá
1. que vult tenere manumifionea, (erui ante motam queflionem
commáli,
url portadgs.Contrarinm disebant dofto.indi.L1.Cadevedligal.8e
commil. etiam in caít in quo fecundum eos tenebac mamuniísio
ferui,
y S UDenelo perder.Widesergo q loquiturifla.Letiam in can quo fer?
perdirur,quod noneltvbitantá cellawum eta fo latione ¡fiprofefsio
nonfuit omita. Si ficvulteriá profebio fit omila, qrencat maña»
'mitio,dummodo litanze motam.q.commibi.
3d dEfimacionsA dde, la, C.deveétiga.dk fic licetresir cidatin ommif
fiumetamen debitornontenetur(itespereatcalu forcuite,vel culpale
ui,vel Jenifsima:fecus li delovellatacuipa.vein.l.2vbiinfertex hoc
Bald.quód iquis portabatfrumentumcontradcucétum . 8 ic illud
debeatperdere : tamen fiin itinere obuñauit piratis « derobanerint
eum q nontencbiturfleo adextimationem framenti
y € Ucincoaios.Adde,l.2.C.deveétiga. Sk commif.K Francif. Balb. io fuo
Tn noua — traéta.prefeript.char.5o.colú.verfi.livero nonfiant incorporara . Se
rec.eft.l, Barin.d.l.commiflaiin fin.Madepublica.
10 .cicu. 17 £ 4 En los derechos. Nota hocquiade hisnihil diccbaturin. d. Lawadde.l,
lib:go m9vinquatermo gabellaruma
Cte r TÍ,
am De veftizalibus Ec exaftionibus nouiter impolicis hraber rex duas
artes: Sclocusvbi foluiturcertiam : pro reparacione murorum pro
alijsnecelsicacibus comer unibus ciuitaris : led antiquicas impolita
lantregisficonfucuit integra habere. Iecmtubhallerar velligal pu-
blicél
¿plus offeren
ti concedit 3e
tenebit p tres
nalméte.Pero los otrosportadgos que
antiguaméte acoftumbraronlos Reyes
a anos dusta»
a tomar,paraficn algunoslugares,cllos Zoe Led
los deuen auerenceraméte .Otrofidezi — infia quodiés
E a pus confertor
mos,queeltos portadgos,e los otros de E la
rechos, e lasrentasdel Rey, deuen ler rent vltrateró
publicamentearrendadas , metiédo las ono ple
. hd.
en almoneda,K e qual mas diere pore- g 00
llas,effe lasdeue aver. Pero qualquierq — Notahcs
las arrendare non las deuc tener, Mas e deye:
detresaños.Eñieneftetiempo, delos ¿com
E a
tresaños, prometicreotro alguno , de qe e
E le eltinó erat ita
darmas,delatercera parte,“ delarréda- bene ex
miento por ello puedenlastomar,alos , Sum.
e =y ho U tatercera, E
quelastoujeren arrendadas,cdar 22d), * Norabñ bone
ué mas dicreporellas. ¿A gonovis gar
E a EdlSS: peda
Ley. VI11.De como aborreften los mercadores — gis. qua dno-
lis Vegadas de Venirconfus mercaduriasa $2 do. sliquis
algunos lugares porel tuerto edemofias que
impeo
les faxem en tomar les los portadgos,
pollunt pra
Borrclcé"losmercadoresalas — tendere ciuica
Y yeoadas, di ii us tesiflátereiam
vegadas, devenir con [user profois accel Adr
6-9 cadurios , a algunos lugares, . ficacibus. — depul
poreleuerto,c el demas, que les £izen ? lO Ae
en tomarleslos portadgos . E poren- — titma2
demandamos. que los que buicre úr >
de mandamos, que los que ouicren a ke endimeneda. y
demidar, o arecabdar elle derecho por” Adde.l.fizcm
nosquelo demanden de buena manc- q Esti:
E gLinLi.C
ra. E fi fofpecharen que algunas colas, — delide infitue
Icuaren de mas delasque manifellaren — mento.
haffifea,
tomen leslajnra, que non encubránin
gún cofa.E defqlesovicré tomada la ju
ra, nó les cfcodrinéofuscuerpos, nin les
10. de Plat. Se
texjauth.hoc
lus porcdú.
Codefacrofaito
ecch:.Balin.lo
xec.elind.SaddeJ.g1.60.44. inquaterno gabella. Ja nou
Cucle vesiivaqua illa (ip.elbnólicdiciclednó rec. ela
ordo.col,
locenrarminoriréporetriénij:quo finicoicerú fublallento ¿Alsie
m sl TerceraparteModicell. 4.vcinquarerogabella.l.76.ibialites 1001.69.
ditporitur quí hic.vi E 8h. nit,
¿»No debetper gabeliarium perquiticorpus mercatorisnec aperi j
"fpicionemercisoccultaricifedinrcenon fraudafíe : $ halio Jn nova
1odoinueniterrallepunictfecúdiins.Jré,f publicamasillicite plos rec. ella).
aliquidexegerit.reddercú duplointraanmá conuentas, poll aomam 128.4.
vero limplusn, Sáporna dupliliberacur , (i voluntarid quod ilicite 8.1.7.
excgitreilituacanteannii.had. 9
n abormgeer.Errectowadicebar Balina.cúproponasin 6.Cadenan y
mpofuitvnúgro(lú p (alma, (itinerarijde fadto ac
ciplá qu genio fugere manwscorú: qa prado
nesftint,6e vi qd prepter hoccontingicregi,debetrelcipes
eosquorú vicio hac accidirar,ligitur. Sl lhdelibera.cau,
o Enenlesefeudriñon Tenementiiflam.l.qu anó memini vidilTeitabe a
neexpreílumdejurecónmuni. .La.C.qñ, Scquibus
4uparsdcbe.liburo.arz, ll acero q puicanas
non polsitcópellere luatFarcellos fnos:me
pompa autvilitascius dercgatur.faci (E. depofi. dicit tán
men ple q glo.cenuitcontrariumi<uia exam in rrollellis cómica
falficas.veind.s.quiin racionibus.(f de falGi,.
In nova
rec.cltl.
Adtir.C.
Aiginfi,
mon pof,
4 € Crlgoy.Erflicelthocdereferuatisprindp
fdepublica.
Titulo. V II.Deloslogueros.
3 2 CDoblado. Adde.linprincip.S$..6.Lhoc edidto.cum.l. fequento
Cuexfnal.
40 Nouumvedtigal(en portaticum: nemo nec concilium,nec ecclefía
imponere poteltniliregis mandato: aliásnon valet: di recipiens te-
neturad relli-
tutioné cum
duplo, Iré gas
Bellas Code
nuens velad-
dés gabellam
vel portaricú
vitra vel in-
tra quanditas
té anciquam
perperoexu
det: Scquodvl
tra cóluecum
seceperie refli
tuar ve fupra
L:proxim.ho
dicica
UN uesamentes
parade
tu.to.par,7a de
Lug3c7.cion.
x0.lib. 6. ordia
reg.Sul.18.5
¡Materno gar
Pellara Sepor
glin.c. fiquis
rOmÍpetas.24+
q-3- 3 dicirar
de nouo im-
Poni, fine de
nono” impos
manturfiue vle
tea folicuman
geátur,vel mi
muantutol. ve
Bigalia.Sprin
«ip. de pu
blica . Bcfacic
wioperis nun
tia. ScrenetSa
lic 2.
vedtigal noz
uainíti
pole.
tones nó pof-
funt impone=-
re operas lub-
ditis vltra con
xentioné, vel
«onfuetuding
antiquam.z.
Sibiloan.de
Plat.C.neope.
rzácollaro,exi
C.noma.veétig,
abran fus arquetas, nin les fagan otrafo
bejania,ninotro mal ninguno.Ca alaz
abonda,quelestomenlajura, edeatén
derlapena,quedeuen aucr,fifallaren de
fpueséverdad,o por otramanera qual
quier, qencubricró algunaco(a. Otro-
fidezimos,quefilos portadgueros , q
ouicren derecabdar los derechos, de los
nucftros lugares,tomaren,o forgaren,a
losomesquepor ypalían, alguna cola
de mas, delogouicrenatomar, códe-
recho,quelotornédoblado,* a agllos
aquien lo tomaren, quando quier q ge
lo demanden, falta vn año. Efivnaño
paflare; que gelo non demáden, dende
en adelante, que nonféitenudos de pe
char cldoblo, mas denaquello, que
afsitomaren tan folamentc,o otro tal, e
tá bueno,o el precio dello. Elfo mimo
dezimos,qferia,filosportadgueros,tor
naré de fu voluntad,ante del año,aque
llo que onieffentomado, non gelo de-
mandandolosotrosporjuizio.
A Le]. 1X. Queningiiome non puede poner por
radgo, niconcejonieglejia én todoel feñorio
dello. fio fa maadido.
ES] Veuamente? , non puedé
El poner portadgo ningun
Ú ome nin concejo, nin egle
28) fia, entodo el Señorio del
Rey,finon fuereporfu mandado. Pero
elRey“puedelo poner : e aun otorgar
poder aotri,quelo ponga, fientédicre
quelo ha menefter, por mejorar algun
lugardqueelta muy pobre, <o por fer-
elcamino mas feguro, fo por otrarazá
fernefátezdeftas.E pórende dezimos: q.
fialguno puliereportadgo nueuamén-
te, fin mandado del Rey,hque non va-
la:efeatenudo detornardobladoitodo
loquetomarc.Eotrofidezimos, quefi,
iganturiibro decimo, :
vcimuaparta,Sad.las
.infi.nonpolfe.
d Guxlgunlegar.Ernoraqpprinilegia cócella ciuiratibus aut locis fune
realia,Scperpera.lforma.$.quaquá. E. decenfi.Scin.|vetigalia.v
Bal.nor.C.dew
visfed ciuibas
Be ántelligit
'itatisnifiex
re£'4.quid tamen fi priuilegium nó cócederetar cin
ideturidem.vtin.l.ciuib”(Edereb.dub.quodibilimi
Pau «Stilicet q reliótum ciuibusintelligaturrelióium
modo éccanía adicétislegaro, aljud apparear, vel mi
exc<ualitaterci legata aliud prafumaturavedeclaracibiSoci.co,a.per
te:
in.c.requififti.detefta,Syi.in materia quod habetin.l.anpua.
titia.fde annuis lega. 8cBali
ig:
.vectigalia.Cadevcchigos
bi
E ota fegul
curavedixifipracod,l
in princip.de paceiura.firman.
8 Usemejente.Non enim linemaxima caía polfunt
39
:thoccafialenantes pedagiatenentur tenere itinerá fc- $
4.8 ade Bald.in.5.conuenticalas.colum.z.
poni noua ve- 6 >>
Aligalia,vehic.Scineapuinnonamus.de cenfibus.Binad.l.1.$epeccane
el portadguero, maliciofaméteacrelcie
re,o menguareel portadgo,que erapue
floantiguamente, que dad 'erechado
poréde delaticrraelo q de mastomas
re,deuclo pecharyalsicomo dicho esl 3
$8 Titul. VI. Delos lo-
gueros,e delos arrenda-
mientos.
Logar e arrendar fon
los maneras de pleytos
y [q vían los omes dello
(éivno :ccomo quiergal-
(3 'gunos cuydi q fon de
vna manera: pero hadcpartimiento en
tre ellos. Onde puesque en los titulos
antedefte , fablamos de las vendidas, e
delas compras, e delos mercadores, qué y
acoftumbrana fazer las masa menudo,
quelosotrosomes, queremos deziren
eftetitulo,delos logucros, edelos arré
damientos. E móftraremos que colaes
logucro earrédamiento.E quienlo pue
de fazer, Een q maneradeue fer fecho,
Edequecolas.E quantotiempo dura,
Een quelazó deuen darlos atrendado-
reslasrétas,oelloguero que prometic
ron.Eaquien pertenefce el pro,eel da.
ño,filacofa arrédadaso el fruto della,fe
mejora,o [e empeora,o fe pierde, Eco-
mo defpuesque escomplido eltiempo
delarrendamiento,o del lgguero,deue
fertornadalacofaa fuducño.
IL:y-1.Quecofa esaloguero,£ arren=
damiento.
mee Loguero es propriaméte quan
EN do vn omelogaaotro,obras'"
a que-hade fazer có fu perfona,
oconfubcltia,o otorgaryn omeaotro
quibnfdá,5.praterea.deverifig. SperBar.Scdo
$.1i.(T. de publica. india €
i Cosblado,
ex.IL3.17.8.g.titu.10.lib.6.ordi.
k ddelerserra.Sumpraelt de,
1 Gscbredichors.Supracod.l.proxima,
Ariculws Y 111,
las:velfi daralteri práté(ba reviédi y
ta:galiinpecunianó ellerforercótra
C.ve8tig.mona.inflit.non pofle,
lex, l z
seLocatio ell qñvn? locar operasalteri perfonale vel p fhú jumérú fien |
di ip certo Prioin pecunia numerar
innciatsgin lingua Hifpani
cavocarurarrendatio quando poffefio vel aliquisannuus redivuscó
regesimponé=
tes fine caufa
fecundalnno.
in.d.c.innova
m*.Et an exá
peccer exa
Aor.quivedú
galía impol-
ta fine cua
exigitsvi. An.
de Yferiotita
qua flntregas
¡parteveóbga
Mecca fra
ret eXactor có
impofita fine
caufa vel effer
notoriú etiam.
exigens peccá
rec, Se rapina
effetialiasexo Adur. E.
aftor non de. 8í.Cadelo
betelTe curio- Cata
(usex quo per
rincipem ett
Impoltive la
tiusibi pereís
str mandado 7
del key, Nota
bñ,q quando
feriptú princi
* pis ad impo=
nedú veótigal
denouo inali
qua civitate,
vel oppido de
ber bli he
mentiodealis
vetigalibus,
feu padagis,
gbnseltonera
ta talis ciui
as, Sequaribi
foluunt, alias
reftriptú elfer
fnbrepú
c.líase de re
fcript. éktener
Alber.pokOL
dradnrubr.C.
ncua vebtiga.
infi. addecóá
q confuetudo
E sialis
asquipollras
in hocpriuile-
gio. co fup
-lipublicanes.
'veétig.noua.vbi videlignáterp Sal.
DuriorespoenarimponunturhodicperalL.ordisreg.vtpatet Ya poa
ducirarpro certoreditu . Ef alíus cótractus vocarus afleramentú
Guenanlumpropicad milo rionem periinensh.d. 1
Jocatia
mn Gobras, Vid.l.quioperas.
Paxtida.vo
Quinta partida.
2 2 Dear de fu ea. Adde LG eibi.8e.cum funda. flocalihl¿.C.co,
b non foricleguero.Addcinilima.delocatiosin princi. Gein. farsa.
quisterumn ¡Edepof.
45 Uusrrendari.adredituradare.
Qiex ll,
amLocare: 8 có-
di -porefe .
quí Blade poder de vfardeficola, a o deferuir fe
E een della,por cierto precio, le ha de pagar
ñ miles quinó . E a
porel tandas dineroscontados.Cafi otracola reci
cerepradia ru bicfle,quenonfueffendincroscótados,
flica:nele non ferialogucro? mas feriacontracto
tiumkRegisim
pediatur : nec innominato:afsicomo diximosenlapo
a dos ftrimera ley del titulo deloscambios.E
telf casialis ;
Feruiciun Re arrendamiento fegun cllcn, guaje deE-
gis perturbe= fpañazcsarrendarthercdamiéto, oalmo
PAR ce pa xerifadgo:o algunaotracola : porrenta
córrabeniom — cicrta,quedenpor clla.Eaú ha otra ma
E mptios — neraya quedizen cnlatinaflctamiento:
ad cerca té
pus vel adyi- QUE pertenelce tan folamentea loslo-
tamvniss, Et guerosdelos nauíos.
pudo ph0s ey. Quienpuedecrrendar o aloga.
conuenta fer» Ñ
uécur ifi in Rrédare alogar, dezimos,
cómra leges. de 50, qpuedetodoome, que ha
bonos mores: .
$e ante tépus <y poderdecóprar, e de ven.
a der,fegun diximos cn el ti-
pordesao — tulo delasvédidas,e delascópras,enlas
ses flare loca- — Jeyesquefablan cn efta razon. Perolos
58 o dd caualleros,e los oficiales de la corte del
sortedel key. Rey, nó denéferarrendadoresde cam
faena pos,nia de heredamiétos ¿gcnos:porg|
8...6,C.dere portal razó como celta, fe podriaembar
Find. vendia
20 GPedrianembargar Enlicvidetur debeatincelligide militantibus,8c
ficmilicesno(trizemporisvacantesocio,alcimdam vacant nonvidé
turcomprehendi(al hacprobibicione: quod 8 voluit Alberic, ino.
mulites,C.codeZcio.l.militem.C.deprocura.diceriamp dodtosesnó
debentintendere cultura agrorum,propter honorem dignitatis dos
Boralis.vi.Io.de Platin.1.fi.C.de manci.££colo-pa.Sclalalibar. ,,
3 £ aLacurieJó.Quidin harede arificis,quilocauitoperas(uas feu ¿pmilie
£scerecertí edificium,fub certamercedo,velprerio,videsur y in ds
biofiteleSaindullriaperfonaSeficlocationórrantear adhored
interartifices,camglo.Ede(olucio.kcvi.Jo.de)mocin.lifica grádo.
adfi fEdeverb.obli.S Al nfi.roS:colantepe.volu.z. Sclimitayve
ind. ficiaindafrialiaad haredenon funteranfito
-C.denego.gelk,
4 8 Galheredera.Sed an fuccelTorinmaioriatencatur are locarioni pra
decelloristilla.l,facicg fic. quiafuccelTorin baronia dicitur fucce-
forvntuer(alisfecundum Bal. in auth.celfante,C.deleginhare. Sade
toxinsc1deproba.vbibabetur y contraQusprincipis (Seficfortius
catesorú dominoram)obligacfuccelTore ibi Bal. ALL. B:doc.Cin.
¿cDalin.ldignavox,C.delegi.faciegrglonoin.I.diuorio.inprin E.
folnamatriio lo fuperpartetervia poro, ¡bitrállatiofirex necefira
te 8cc.per qua gl Bar.Scalijdo.ibidicúr y regula lt, q luccefforia
qué denecebitareftrefivutio tenetar(lare colono .Cln contrarium
faci:gaquinohaberdñiúliberiiCed cú qualicate téporali, nó pórdi-
Iponcteliberérfed cifua qualtaret£porali.Balvin.Li.$.(ed qanta.C.
cómu.delegprexindfigs domi Elocafacitrex.inal.pero.$.pre
di.Fudeleza.a.praterea plato locáte prardiú ccdelia, cui mulet al
Similaffucecforin maioria,habemus clegansconíPav.de Caltwvol.
conlizabiforiusvoluiz»peiam quído prelarus uilitercóduscera
ecclefiveriamad iodicú rempus,pneq;tunclucce(Tortenerar lave
* coloneiamoriepianó poruitanteceflorobligarefuccelTors per eip
um. 83bid8 fundar q catiofuiciplo iure cxtinda ex defeftu por
teftatislocantis:quianoh porvitlocate ad maiys tépus quí iple effer
vínrus, Sfnltodxrelocaronsfiniturios condutoris,h lex vedtigalia
fdepizoda$Á6tSmarcellas £ideín diemadaicño. dequo in pri
latolareperdoStin.cfimepralati vicesfiasdk habeturin.l9.titaza.
parúiwbivid.que dixi.Schocidein quodá dace quivediderarcená có
moditaté cuiufdi pedagijtener Socicófi.7.voluyincipitlupercóne,
Expralercimparsilla videturprocedere.bilocacionis tépusnóinc)
retin vitalocaroris,imo antea morererar,cúid quodfittépore habili,
Sicffeótuscóferaturineópusinhabilo.nó zencr.vtinl, q (poníx.C. de
donas 2Rmup,
E E hine dicit glo,
garlo q húa fazerenferuiciodel Rey, pe do. 5 lis
puede fer fechoel loguero,o clarrenda omnibus8.q.
miéto,enaquella manera, qfepuedé fa 2 haberes
zerlas védidas,clascópras, con plazcre Egea
otorgamiéto deambaslaspartes, eatié celforé: gaek
po cierto,o paracnfuvida, del grecibe in temp?quo
l1colazaloguero,o del q laloga.Efipor nó Eo
papa , E facie
auentura logafle vno aotro cala, o otra aleros i
colaatiépo cierto, efe muriclle Fel que e«vnico.g(ues
La avizalogada,en antequecltiempo fe cello adas
y E retenen .Écin
complicíle,fu heredero dcuc feruitfe, e efigsinue!
aproucchardela cofa logada, fallaque — tusquifaccef
se. fo.tencátur. Ec
fc cumpla el tiépo,eestenudo de pagar
Bald, dicie
porellalo q deuiadarclfinado,q lnauia popradee £
alogado. Otrofi dezimos, quedifemu- e
ricllecl feñor dela cofalogada:quecl he
rederotestenudode guardarel pleyto,
fegun quelo pulo elfinado:edcucloa — for rarú habse-
ucrporfirme.Otrofidezimos, q todos — e SÉcital
da lucit Áles
lospleytosquepulieréentrelilosomes, acotó. vo
fobrelosarrendamientos, clos aloga- — lu..cobt.Bcco
pe taco maximé pars
miétosque deuévalercfer guardados. ¡a proc
Fueras endelos quefucfen pucftoscon — fitalis locacio
tralasleyos deftemueltrolibro,o contra Mer imagná
dániá fuccello
buenas coftumbres. ismádiea que
a media
tiócratificarcteneturfideicómiffarios, peedírq veilic
¿enópóraliquaculpa imputa haredi:nóveró caque in
indinúfideicómillarige/talunel mulicraverífedenim.fLad trcbel.
Paul.de Caftin.].cú hereditas.eostit.S male gefta pruedecefo,
celforrenocat,vtnotar Arch.in.c.deceflorú.a5.quevel Gb pred
celforisfuitob faciendá pratiácóduttori,iuxta ca que tradicBal.cól
as7wol.incipitreueréduspater,velfilocanittépore nó oportuno,
vel pro mflltisannis cicómuniter procelTa téporiscrelcant re:
ven dScifnes.queficú.f.de mino.Scibi Alber.col,fi.8cco.titl.ve
ra.$lilocupleti Scibi Bal.ftercavbipradecefivr nó haber poteflará
oblizandifuccelfore,fempercórradtusiudicator perfonalis,K nó fub
noedignicaris.vtin.c.veniés.Sin.c.decztero,detráfadtio,per q iura
Cardidnd.cfi.neprela.vicesfisas.datiflá dodriná 8: Socinms confiz
34.voluyprerereafi doétrinaglo.d.l.diuoriio,ita vniuerfalicerfume
retureller eneruare multa inra S doétrinasdoéto, loquentiumin ta
materíapatetin prelato, q eftluccefTornecelTarins:nó taméica indie
MinQtteneturllare colono.vtper Abb.Ecdodio.imd.cfiScin vota
Auarioqui deneceitarerefticuicproprietario,q taménótenetar a
recolono vfufiAwmarij.1.fiquisdomú.5.faloc.vnde diCtñillius glo,
nó elbitagñali relligendi:fed iuxta materiá 8: cafum in quo lo»
quituf,velución locatióc mari, velin millo in pofleísionem cauía reá
Seruandersiuxta.]]. quas allegar fecundú quas deber reftringive alias
dicitglo(in.cavafraternitas«deadulter.Bar.in,l.non Colum.S.libera
tionisverb: er.legasve Se itavoluitlafo. «diuortio, colú.
8.dicens hoc diétum glo.itageneraliterinre nonprobarisvnderecur» +
rendúe(t ad dodtri.Bar. iGtio.s¿Gvirin quinquenniú.Eluma
ws. ¿enó itagencraliterfimildober dirúilliusglo.debet enim dillin-
guian predecellor habeatplenáadminillracionemrefpeétuillius cuá
denccebitate reflituitzon nó veibi per doét.Scadduxitetiamgjo.fori
in.L.7.tit.17.lib.¿.foro.lL.videetiá ad pradidta, que notar Archi.in.co
alienationes.1n. . glo.fruétus,€c. Jem vedicic
Bald.inal.1.col. mútenetur ftare colono qui efk
oblizauisad fuilicere,ut eUhueres locatoris . vel qui confenfit taci=
revelexpiellelocationi vt ecce mulier dedifunduinin dorem nam
fivirlocaneritcertd mulierconfgptire videtur:namad hoc dat vt lo
aque.
Titulo. VII.De loslogueros.
cotSclocarcinftuéta ell + (ed qui non confenfitin oblizatione Fri
Jicererneque confentirlocarieninontenerar fare colono ncntenebi
turergo fuccelTorin maioria ftare colono cum non fiaccedar in obli
gatione feuilicere ¿mili fuccelTorconfenfitlocationiin vitapradecer
Joris,velficalis fimdusqui non praferfa tá de quinquennioin quin
quéniumtune
enim locator
vtitur etiá de
voluntatepri-
ami conflituen
tis. Sedpone
quod domin?
feu polleiTor
amaioriz has
Leyo1U1.Que cofas pueden for logadas, carren
dadas epoy quanto tiempo.
Brasqueoniefaga,confus
manos, obeftias, e nautos
paratraer mercaduriaso pa
raaprouccharle del y/o de
:céodas las otras cofas, que ome
fuclealogar,pueden feralogadas, o ar-
rendadas. Otrofi el víofruto de here-
dad, o deviña, o deotracofafemejan-
pro ter
mino qué cos
JuntScipli vas
falli diuidune
fate domi n
foreéperqua= te: puede omcarrendar prometiendo
driemniúnun- — de darcada año cierto precio por ella.
+ quid pótmo- E
Pero fiaquel que arricada el vfofruto
deftamanerafe muricfle, non deue paf-
Sar el derccho de vfardetal arrendamié
to, al heredero de aquel que lo auia ar-
rendado :antedezimosque fe tornaal
feñor de la cola, ca cl arrendamiento
detal vfofruto,esde tal mancra, quee
as dominus
quí fuccedie
xeuocare diu
fonemevideg
motat Baldaia.
dlcoliodá
loquitur de
víufudtu fer
ui de certe qí
redditos (une
porperuiíuper acaba en lamuerte delquelo tenia ar-
illo termino, rendado. Perofiel queteniala cofa ara
non videjur
rendadaouieffepagado todo el precio,
oparte del ,poraquelaño en quefe fi-
no, e nonouiefle el víofruto tomado:
uod fnecele
or infringere
poi: divilio-
lead tenudo cs elfeñor' de la cofa, detornar
dinidere po» al heredero del finado,aquello que o-
Aso viefle refcebido del por eltcaño,en que
Els, fe fino, odexarlecle/quilmo del vfu-
¿PQualiber res
iuconinercio
hominum cx
fiensporelbocarivel conduci.Teem Scvíisfruétus alicuiusreipro cer
toprecioannuatimm:led ranemorruo conduétore expirat locatiocum
defi nasura morte vinfiuémari) finiavur: Sei dominusrecipit pre»
tiuinipftusannirellicuitar preciurn heredi vel permirtiturharedi có
duforishaberefruétusipliusanni,b.d.
es Del vjadellas. Aduerte qpquandoreslocatac!t deputataad certum
intelligiturin dubio locata Seconductaadillum vía (ecundá
.Lcumin plures.adfiprinci.eo.
2 b Hi Tenudoeselfoñor.Nota hocquiain.lfidomina.C.de vinfra, de qua
¡ftafumpra ell hocnon exprimiturquinimo neque doétores tangúe
excepto Angelo.quí dicitq» dominusproprictarishoccalunon tenes
barurredderepretium $e nihil.legat,turene mentiiflam.l,
fruto de aquelaño.
ra
Glez. HI,
50SoÍuidebetprerium locationisvel códudionistempore quo cone.
ite£:finili conueniefoluitur fecundum confietudinen locicontra
6noneftlociconfcrudololvirarinfine anni.
finde año.Apprcbatopi.Azo.C.coinfumma.Stglo nl. ads,
fi penño ell difiributa perfingulosanmos , Licerlocatio fe
proplucibnsannis, deberfoluión fineculullibetanni + quía to fane
Jocatienes,quorpenfiones;vrin.l.fdredebemas, Sind. pluribus.fE,
¿everbo,obligadk vide per dodho.inad.l.zdem, Stper Abb. $e dot;
crftcvifitatem,de locato.Senota q quando penfo el folug
busnondeberarantefeuds perceptos.|.firmio.$. fina. (E
guano div des; som quandcinquilins ex jullacanla mi,
a:,cúceviá non expedlato fineanni deber lolyere,fecundum loa,de
49
¿lo.li.1.argud.non vóquedidedamiinfctto
igraado.
Glexat.
amResinucótz in domo condudiacriam locatore ignorante fune citra
conuentionemobligarasidem de inncdtisinpradio rufftico locatoré
Llientes pon
tell locatorea
retinerepcopi
PisteinJa.C.deprii
Sal. lipentivtid
9 Ley UTKQue denen pagarlos arrendidores,e
los alogadares el precio delas cofás que arren
dereno alogarema
condattor 15
folwat penño=
nemdomuslo
caras interimis
$ ist
feu infine an
ni expelli po=
refl por locan
¡Agardeuen los arrenda
dores, clos alogadores,
el preciodelascolas que
| arrendaren, oalogaren,
ll fegund la coftambre q “Ehudoflabuie
S 2 ortil d.l.ceni
fuere vÍada,en cadavnlogar,oal ticm= iuris.C.eo. cit
E Dende adeo a
lante. Ximo vie
detur,quod de
bear celfarcin
folutione per
bienniuin , ve
pocnquefeauinieren quando [efiziere d
clarrendamiento,oclalogamiento.El
enalgunlogar, non ouieflecoftumbre
víada, onon ovielfen pueftocllos pla-
zos entrefi,aque pagaren, cltonce deué
pagaralfindelaño".
Ley Y.Comocl fear de laberedad o delacafa
puede echar delta fu arrendador quels arrer
do,finon quifiere pegar lo que prometio.
EE Lquilada teniendo algun
flomede otro, alguna cala, fi
non le pagare clloguero a
E = Fofuicadbis
B Silos plazos que pulieren có ia yv
el,o alo mastardar, ala indel año,fe- noti tempore
Adios rocedic ia.
úd diximos enla ley ante defta, dende” Ltecondi
adcláte, elfeñor delacafapuede echar éBallin.
xdemo vel
dellaal q latienealquiladiin caloñae as
fin pena.E demas dezimos, Gtodas las poleo de
colas fallaren * enla cala de aquel que
«itelleceflaraminprimalolucióe,quod fuit de mente lud.
locatorem,Sctenercri3Bal,in.d.lj=dó.8ivi.per Alex.cóli.1o6.incipit
magnifice ftor.vol,¿.co.1cú quammorfeque,vbiviadlimitadonem $e
declarationepredidtorá,czteravi.p.Bal.in.d.hazdés.6:3.col
tabilesqónesponiraScadde Barán. erlocaroré, 8 Abbain. dc *
prcsstenliaem vino Ban, .poftprin.C.deinrecmphi.v=
1 8clafanotabilitet Sc perBalin auth.qui rem.C. defocre fan. ecclea
e 4 que fallaren.Mulcum ponderahocvetbum,nam videtur huecitavel- 4
le,quodnonindiftinttefinttacite obligara omniainueéta in domum
fed eatantum:quereperiunturin domo tsmpore:quo domints vule
haberepenlionem, velrempore quo vulevefibifatisfiar de dereriora=
tionedomus.proquovideturcafusin.l.ef differentia.Einquib.cavf.
pig.velhyp.caci.cótrahi.que lex requiritin conchafioniemrerany ve
impediaturcarum alienado:nifi dicas q ¡lud itfpeciale: i
tatisyvt Scaliasvotniclafon dicere poftmarci.Laudenain.
fadepagtislMaranicn.l. partica vuleltod dixi, E
mamequitatemascelt magnarefriio ad notata ln d
1ís.C.loca.ybi Bald, S:Ange.voluerunt contrario.
doétadicentes,quodex felzillatione, fevinuefiione, velbió
diudurertempts locationis:contrahaturtacita hy pothe
¡ ¡Acaibinon reperianturTene ergo men
Parida.vo
pit avazia
auliccni ino
Quinta Partida.
32 Coslquilada, Secusergo,fi gratuito habitabacvtin.Lfigranicam.in — g €Confubidaris del feñor.InrhoceltdifFerentisinterprordiom rol
altasincipitomponius
«Kperlalo.in.Litem
4h Grincanoiligadas. Viin.L cer ¡temferuianain-
Nitusdeacio. Kbipzimas condudlor ali locavcrie , quod porel
ve hn lego nes
mo, C.co.res
late perfecú
dum condu=
étorem funt
obligara do-
mino pro ea
peofione,qua
ple tenclpri-
mo conduéto
ven. fín
leges.licolo-
Ela quibus cam .pigwvelhhypo.taci.con
lateniaalquiladatincan obligadas”, al
feñordela cala porel loguero"eporlos
menofcabos que ouiefle fecho cn ella:
epuedelasretener*, cl feñor de la cala:
como porpeños, maguernó quiera cl
otro falta q le pagneel loguero:o le en-
derefcclos menofeabos", quelefizoen
austiloca 8 Lu cala.Pero cftas cofasfobredichasque
E fallaren cn la caía e tomarc por peños
pi “E: non las deuc tomar cl feñor della por
bi Bart.skin= fimilmo tan folamente, mas ante los
eo. E £ vezinos,metiendo lastodas enelcritof,
sunturs veibi amtcellos:porque nonpuedafer fecho
de primero engaño. E deloquede fufo diximos
ecundum gl. Ep
indlceráía. delascafas, entiende ferábien delas he-
fecus had — redades, como de las viñas, ede las hu-
as e quo ertasquedanlosomesalabrar, o arren=
dando las. Ca quantas colas metiere el
labradorencllas, con fabiduria del fe-
8 Angel. ad
for, todas fncan obligadasal feñor, e
merces. quas
Muercatores la
uehunt in do=
mum condu-
¿tana,g non lintobligace,neque emprorearum pofitconuentrihyo
pothecaria:de reautemalienatain domum comnuniter de ¿toresibi
conraglofl.tenent quod nontitobligatamidolus arguaturin doná
norci,veluti firaceas dolofscin darurran contrahentis.6k quidin re.
busiminoris conducencisdomunrgloti io. leer quia (lado pais tes
net non elle racite oblizatas ¿ita ¿bifimpliciter cam ea eranticlalo.
concradiamfententiamicner Odofte,cuiacuiniclales oblizet, non
videturitinorciscamferiptos, quivilcwriure comani.l.¿na. Cade
ininteg.tefli.minosopinionem Odofredifequitur Rofre.int tul, de
actioneferujana.Sillam opinionem tenct Alberic.pof Cy n. in di.
certiiuris.cum dillinétionecamen, qua fuit Perri.an minorconduxit
dom fibiveilem.6cprocedariíka opinio,an amplambibinon necel
fariam,velveilem de procedar.1.opinaslo.Saly ceneropiniv.glofl.in-
diflinGté quam KrenuirCy inaddicio.£ eriá tener Ange.in».
iuris.licerdicat opinionem Perrita diflinguentis, eMe equamomibi
valde placet opino Perrita diftinguentis quamá approbarg videcur
Bal.in.d.l.certijuriscol.8.verlicuergo cófidero.Gbenefacit.L 24%. de
rebuscorum_neque placeciila dilnétio Ange.Ecaliorumdicentum
quod quando interueniar aliquodfadtum extrinfecum ex parte mio
noris:vteltinuccúó rerumin domum:tuncnon inducatur tacica obli
gatiorerumco:quia cuncnon 4 legesfed áfaéto extrinfeco procedit,
velnallum fafium extriofecum interuenír. 8 tunc quando ell tacita
obligañolegaliscadat cria in minore,vnde lecundum Angel. mi.
norcontraliendo matrimonium , St recipiendo dotem tacite bona
cius funt oblizatapro rellicutione dotis.nonenico videobonam ras
tionem diuerhtatis,cum éipfe contradlus marrimoni) ¡pla eúiá rece-
prio detisfactafintextrinfeca ex parte minoris. A duerte eó,qy com
anunisviderurconclalio doét.in diéta..certiiurisep lilocator perpar
¿tú Mibiprouidit defpeciali hy pothecain aliquibusbonisnon habear
locumiltatacita,folusBald.jbicol.fina.tenetcontrariom motus:quía
prouiio hominis 8 prowiñio.l.defcenduntex diuerfo fonte E: force
verior eltopi,Bal.cetera vi.pereum ScdoGto.in,d.lceriiuris. Gpor
IsCin.d.Litem quia
$ € Uporelleguero, Erficvnltifta.l.quod licee dominus expellarcolonú
velinquilinumadhuc tamen po fsitpetere penfionem. écidem proba
tur.lpenul.in prin. (Recs vbifdide Pau.de Caf. qui intelligic hoc quo
ad preteritas penfionesnon autem quo ad fururas.
8 d Aerener.Adde.l.viique.Ede daminfcd.Solel differéca. fin quie
buscau(pign.vel hypo.caci.contrahitor.
7 e Uatenoftabos. Vrin.Lasffin quibuscau.piz,vel hyp.taci, contrabi.
BE dEncferito.Adde.l.com domini.fT.co,5.del. el differentia Scibi Bara
$«Bal.inol.zdem.col.a.C.loca.
k diznonhaorra.Plo
1
9
vibanumiracio diHerentizre/1,quia/andta rullicicas, ve inquit Hero.
omniapalamhaberSe(i. nihileftin prardio ruífico infert p lit occul
un iuris prefumprione clic dominus defacilifcire potell st in ál>
Luúsi. prixdiuaa vrbanum effer quodampiodo inivtiofum ca detes
gere écinuelli
pers Fcmáá
Ispuedetenerporpcños , falta q ella-
aL.8:Saly
bradorpague larétaque hade dar por a
> DEE Lex. 1,
razon del arrendamiéco, filo nONPago 4 Non pont
alosplazos,queleouicre de pagar. conduétor an
Le) V1.Como non dene fer echado dela cafa — “etempusido
mo expellini
Sin calibusin
hac). expre
fs.hado
UDorquatrora Y
zones. Scanñín
his quacuor
calibus polsie
expellercinge
Jinumpropria
autoritate? As
zo in fumma *
C.cod.valtg.
fica Rofredas
o trendael quel tomeffe alogada,fafla elié
pocomplido en las cofús Jeñaladas.
¡ Logádovn omezotro cafa y,
JA o tienda faftatiempo cier-
“gl to, pagádoleclquelareci
3 be, cl aloguero q ponccó
ebalosplazosen quefe auinicron, non
Je puedecchar della fafta que aquel tié-
pofcacóplido. Fuerasende:por quatro
razones". Li primeracsquádo al feñor — quem Alber
caclacafa',cnq moratoda,o parte della a
i le col2.C.costit.
ocltaguilada Paracacr, enon haotrads dirias
en quemore:o hacnemiftad enaquella” q fiat autori
vezindad en g mora,o otra premia por tatejudicis, $e
> pro hoc. ff. de
que non olamorarlen ella: oficalalle Honacio.1.AS
quilis, Baldo
bidem..leftu.columnapenuli.verficugquaro vulequodpolsipro
priaamthoritateslitamen index fitaditusabaliqua partiun,deber(pe
Htareciusanthositas,vidcibipercum. Squid fi locacoriurauitnóex-
pellerecolonum, velinquilinum.visper Archi. polt Vincen .in cae
pini.alicnationesm-quz(lioncfecunda.qui vultqnodadhucinfite
ditioqueáiwe ntelligitasvcin.c.quenadmodum.deiurciurá. Scin
cap.beatus.22.q.2.8.l.quaros$.interlocatorem, ff loca, vi. queinfra
dicamingloflpruxima.
eIcacla cafenk ete pofiicverbum depratenti volensneceGitarem im- y
prouifam denotare:nam fi(cic cam efTe velfacuram effenon habetbe
nefician: huias,L fecandú glo (8 doéto.in diéta,l.adem.quidtamen
fiinter locarorem E conduetorem conuenit de nonexpellendo cons
duétoreinydurantetemporeconduclionis, prout quotidie videmus
apponiininftrumentislocarionis?Angel indidtl.dem.tenet quod
proptertalern conuentionens non poteritexpellizlicer Locator ¿ndi-
geathabitaionesnam per he cverbafecundumeum videturrece/lum
natura contraétus locationisevtin.l.quiero.S.interlocatorem.ff.eca +
neque dicitelle mirum,fipropternccesitaceminhabitádi vbitalepa
¿tuminteruenir,dominusnon pobicauferresquisillaverba denon ex
pellendoaliquid deber operari,vtin diéto.s, inter locatoremaée facie
optime.Lfiquando.f.de lega. rovndecontlitefTe cauto condu dto
xemvefemperio inftrumento faciatapponiilla verba,qua tamen ver
banihildicitoperariicolonus non (oluar penfionen»velmalerevta
tur, Shoe diétern Ange.refert Sitimpliciterfequitur Deciusconfiio
292.columnaprima. Ego tamen dubito de veritateilliusdiéti, exco
quodille tacita conditiones in promifione é« ceiam in juramento
fubintelliguntur aiure.vedixifupracademlege in glofT.1-vbiallega-
vididtumárchidiaco.in didtocapien.alienarionesat2.q/2.6c qu
interlocatoremnóbeneprobardictum Angel. Ec etiam quía promif-
fio denonexpellendo debeti rebusliceatantibus ¿non Ñine-
asfiperueniar argum.d.c.quemadmodum, dejurciurandi.l, q
feruus.fE.de condi.obcaukm.
fedeclaratifla, .l.adem,li 3
cerlatisibicomprchendarur,cum dicievtibustiisnecellariamo
Uofamorar. Torum hoctenditad ollendendum caulam necellarió. 4
Baldin.d,Ladem.in princip.columki.penult ponitaliud exemplí,
ve quia in domo locata vult facere artemlanz vel aliam honeflan,
quodvideturdurum; namin calicafinon vrger neceñitas , dequa
in exemplishic polis vel imilibus,farte procederet diétum Bald.
uando domints feu Jocatorin domo fia exercebae talcmm artem
dipropteraliquem cafumfuperuenientem non pote(libi can exer-
cere,vellicalus fimilis necefsitativinterueniretnorralias. Enota ber
tamalteri a e z
Titulo. VIT. Deloslogueros.
ne gpfipro obferuátialocarionis,reslocatacffer obligara conduftori,
Siccondugtor habeaciusin re, fi locator dominusdonet rem locas
ro vii fso egearre locata. Gcficiftocalu non mititabic difpoticio hu
uslezis.neque legis 2dern.C,eo.qyuiain eumnon traníit jus locatios
nisficueneque
in emproréive
. EMpto=
rem.C.cod. $e
f.co.l.qui fun
dunaitain (pe
cie dixit Ka»
pha.Cuma.
.fivilio Fai
Mas.5.fivir. E
Lolusmat.Gle=
quituribi Ale
xand.colgdi-
cens, dictum
hoceflenotan
dim 85 quod
non menúnic
«libifelegiile.
Y Camalleros,
fam caulam
non teperioin
jure comuni
expilam for-
tédemorean-
tiquo Hipa-
nie cumfilius
Hicbat miles
babitare fole-
bar feorliaia
Aparre dedos
moindigebate
Idem exgo Á
crearetur_ do”
tor, vel filius
efletiudex vel
aduocatus: ita
quod indigo»
Yer ampla d0+
mo feorfum
patre, velfi
qdo
quodnor-¿l
clalguno de fusfifos:ofilos fizicfle ca-
ualleros*,La fegunda es, fidefpues que
lalogo, aparecio algunacofa atal cn la
calayporá fe podriaderribar fi non fuel
fe adobado Pero eneftosdos calosÍo
bredichos,tenudoesel feñorde la cafa,
dedaralalquiladorotra enque more,
atalconqueleplega, faftacl tiempocn
que deue moraren laotra:o defcontar
le del logucro,tanta parte, quantavinic
recnaquel tiempo,quedeuccnella mo
rar. Latercerarazon es,quandoelque
touicflela cafalogada víafle mal della,
faziendo en ella algund mal, porque fe
empeorafle; ollegando en ella malas
mugeres",o malosomesdeque fe figui
ele mala lavezindad. La quartacs, $1 9-
logaífe la cafaporquatroaños ocinco,
auiendo adarporellzcadaaño logueto
cierto:cafipalfaren dos añosf, que non
pagalíelo quedeuisadar,dendeadelan
tepuedelcccttar della. E por qualquier
deftasrazonesfobredichas,puede echar
ante de tiempo el leñor dea cafayal que
latouicre alogadayo alquilada, maguer
elotro non quiera.
Le). VI1.De los camposyo viñas,o otroshereda
mientos que arrienda Y ome 4 otro, que fon te=
Bar doo;
«leaduo.diuerlos
.miles.E.de reóudica, Gn.Lad
6d asinonfuele adobada. Refetione tamen ata poterit inquilinus dos
in
€ UDoscafosl
wminusagar ad damuu dacum.Sidem reno
ilitatentin parte permifTie.delocato B:
finwvulequodhoctertiocafu non
velinquilinifivfedin eo
camfequitur Salicer.8copinionemglo!
amvinhabitare ice
iduo.$.cuminquilinus E. vtipolside. 8 dominus tencbivur pati
iplumhabirarevel
nuit quod non fi
do maleverfararin domo.glol
'orefeétioneexpellatur glosB:jbinotarBart.
'habetur.
80.4. cafa fequentibus quen-
¡men in difta.1.cdem.voluit quod
remifsio mercedisproratatemporis, Scquod do
Mn cap.propter le
-1.Jefu. in
lo, ex-quo culpa coleni
(ir fimplicitercum glo(T.8e
jamtener Specula. titulo
¡dalcéturat
delocatoSpollquamverica(cdmnquid a. opinionemsamenprl
mam quodnon barri
Eefuicopi.Azo.Scprocafacicilalexparti
Aerilitatem.deloca
ntPerras$:Cynindid.Lgdem.
.Bcrextin capitpropter
vbiloan.Andrinfin.quemfequicar Abb. con
cordatiltasopiniones,dicens,quod autinquilinusdardamnaminips
fadomo:vt quiatenet porcosin (olario,
tuncprocedaropinegloMlas
vumvefiacremilsio Scexpellatur dcagarad damuntlivero non per
uerfemoretur dando dampum ,fedtenendojn domo proflibulum,
velludum,ex quo domusnon damnificacur, E tuncprocedatalia opi
io,quod non iartuncremifio ex quotuncnon poreflageread dam.
mum.Siflaropimioner tenctetiam Ho!
nad. c-propteraSclecune
dúloan.delmolibi hacdiflinGio propteranto.Ho(ti.£ loa.Andr.
fortóferaaresurin practicarfed deiure fecundum eum verior elt pri
maopinió vtindiftinGtenon fiatremifsio mercedisin rertio Scquar=
tocaluperilltum text.neque obítarquod pofiitagere ad damnú quía
«exhocnó infertur quod fitremilsio mercedis ex quo propterfiam
culpamexpellitur.Scfacitregula damnunr.derez,
Jonus»$.1.filoca.fortepolitraliter diftingui quod
rirconduftorempro temporelbturo, Estunchac
livero nonrepesiator , tuncpsocedar il
dominusdamnilicetar ex culpacoloni ve
nudos derefezerlosdañosye los menofexbos que
Vinieren por fu culpaya los feñores delos,
A Amposoviñas , .ootros
e phercdamientos,arrendan
IAN se ome En
E quelosarrendare det fer
LC cuciofos,cn aliñar,cen
guardar, elabrar los bienafsicomo fa-
riafi facffco fuyos. Elas lanores que o-
uiere defazer en ellos, deuelas fazer en
tales fazones,cen tal maneraque losar
bolcs: elasotras colas que fucren enla e Uotalas
heredad,o en la calaquearrédaresfe me
joren porende,cnonrefcibanningund
empcoramiento.E fiporauéturalos la
brafle mal", o en fazones; quenonde-
via, o porotra fu culpa, o delos omes
quelosoniciséa labrar porel fecmpeo
raffcaquello que tenia arrendado: man
damos,quequanto quier que fuere fa-
lado en verdad,que fe cmpeorafse por
fuculpa o porfu negligencia , quelo
pechetodo : abien vifta del judgador
del lugar,c delosomes buenos que fa-
ben delauor'detierra.Elso milmo de-
zimos quefcriade aquel que tuuiclse
lacofuarcendada, e ouic[se encmigos!,
omalqueriétes:que por la mal queren-
£ (Daños, Vi.que dixifupra.co,l.proxi.in gl.1.8ir
ur criar li nullum pagtam de non expellendo jarerueniate
ex. VIE,
4.
jurlibraó. deL co-
Fulgofius 8:
lafo.io.l diem
8.9 tdo of
cio affeiTo, Se
lin. Ldic fun
Eto. ff. locati,
vbiefl cadena
Lreperita, +
d Uengue more, 8
Adde.l.habita
tores cum.Jafe
quenT.co.
nuge y
res. Not:
mum ex hoc
gencretar lo
Cacori, veldo»
xvi polsice
pelli condu
étor, fin do.
retrices: flex
hoc'inferrerur
detrimentam
if
.quiloquí 10
39 Condudorteneturcclere predia £ccaliremporeveipla vel corom ne
boresnondereriorenter.quodfinonfecer
num (equatur
h.d.Habuitor:
judicio.C.ecd.tt.
$ Cosenciofo.Adde.Jrex condudlo.s.
per
vi.Bar.in.Limpente.Ede impendinsebus dotafadl.
h Gzabreffemal,Sinein terre JitaxfiuGva
duftionis,quodin fequenribusannis,nibilvelparun
pofityvtin.L hac diftinéio.s.combundomd
Caftuvidbonamglo.in.l.pen
Plate.C.de mand.£colo.lib.a.
E Grnficenes Added
capitu,
ke dQuefaben de labor.Credenduum efe
femel.C.deremilita.
pperiisinas
ee orig.lur
f.vecadn princi
1 dienemigos.. Sincivimicidacanlezurculpacon
dicitgloMTinl.fimercesó.culpaEcodema vide
um de Caflso.ad quafliones quas ex hoc inferi
A
4.1 fi mercesf.conduGtorfaloca, Gea.
vbi Barr. $b.
devfiufinéntega Sin l.1.8óLi Lois de
:s.$.conduttor.£f.cod, omniacnimce
pus habentScnis patjjsuranfcunt vniuerfatub fole Es
cjusinimicos d:
lud judicivarbinio £ howinum peritoruna
in
biglo.8c.L(Ímercez.$.conda y
dor Tico. 5 antencaturfcarpere Si purgaresegeros, Sol
undi.
mdeinannis con a
ve fuéas percipl
de
clefaflesterio +
rie, vt hic8cin.l.
is$inauchen
pecular.
inpiima conil.
exis Euenonswe y
barnol. Be Par
1%, qued limita
..
Quinta partida,
¿Kinteltigequandoconduforipobit imputariculpa mala cuftodic,
dirca rem locatam:quiacum haberetinimicos licernon fui culpa cau
tiusdebuiccullodire ve dícitpradid glo(Tñ vero propter hocadhi
bercrdiligensioremcuftodiam Sradhucdamonimillacameltabini-
anicisnontenereturavteltdementediet glolf:éctenenc Ioannes de
Emo. ScRaph.
Cuma.SPau. — cia queouiellencon el* ,tafaflen algu-
ese nos arboles!,ofizieíTen otrodaño enla
dto. de ver. — heredad.
cos. ff.cómo. :
8c.l.feddedás TleyVIH.Porquales razones es tenudo de pen
no.fillotita. charo mon,la cofá aquel que la tiene arren
dadaologadafife perdiefyo femuriclfe.
A
ES
> A Cuelas porfimifmo* ocn
vegial gía fu bellia, o encarreta
Sájo en naue, prometiendo de
lenar algúd ome,vino,o o
ds.culpe. de ¡ERA
a lio,o otra cola femejante,enodres,o en
«pon. (Eo. E
Hd alcollas*o en toneles%,o pillaresde mar
$3 £concl.Secus — moloredomas,o otracolafemejáte de
fltas:(ileuádol de vn lugar a otro, cayere
porfuculpa, ag llo queleuare, e fe que-
brátare,ofe perdicre tenudo es delo pe-
chor.Masfi cl pufiefle guarda quíta pu-
dieffef en leuaraquella cofa,o [cquebrá
talfeporalguna occafion, fin fu culpa,
AS bo eftonce non feria tenudo delo pechar.
so quobno- Otrofidezimos, quetife perdieTe, o fi
tardepromic- femenolcabalffe, o fe muriclfela cofa
rente aÑo aetoiefea enn e
acta e Metouicle alogada,alguno poralgu
idem fiinimi- naoccafion, que auiniclle finfu culpa
cita effer pu delyafsicomo 11 fuelTeficruo,oalgúabe
blica, L Taña elle E ¿ En
Jtemquericur, UH dc muriclle lu muerte natura 041
S.excici. IE. fueflenaue,c peligrafle por tormenta G
acacícielleso li fuelle cala ele quemalfe,
in prin.
picor
pentelponade :
ibiisal.titola. o fuefle molino ,clellcualfen aucnidas
7b Eombalecipte derios:o por otras cofas qualefquior fe
vesofi excide Mejantes deltas Gfeperdicfle,o fe mu-
vir eas tenetue — ricfle, portaloccalion£como lobredi-
oa chocs,qnó leriatenudo dela pechar,
$.cóductor. fE.
co.nequepoteritvento euulfasafportare.Lin fiandem.$. pe. f. deu
refiíciwvideloan,de Plateinrubri.C. delocario.pradio.ciu,
lex y 11.
3 Nontenetur onera portansde fraétione velperditione finon fa
culpa:necteneturdeinteritu conductor vel de perdicione vel deterio
sationemilidecafa fortmito(e obliget:velmora feuculpaprecelit ca
fum hoc dicir.Habuitoriginemiila lex 4.1 merces..quicolumná.
loca.
16 Por fimifino. Vefaciunt Indinoftri.
2d dedleollas.Quafialiicoll.
ellificdiétiátenendo.
náta pustioJe. Inf merces.5.quicolumná.fEeos 3 quaita fimpra
ef dicirar.culpa aurea abel f ommia Facta fanc,que difigentifsimas
quilqueobferuaturas eTec:sbigl.dici fperlatiui pro politiuo poni.
écidedicic Azo.C.co.inllmena.coluszwvbi Scdixicvel q incellizarar
inconduétore diligentifimo in (uis,Sciftud videtur approbareí
$ 8 Gocafion. Non enimvenitinhociudicio cafs for niudicio.
Coloca.Bctfco.Lfi merces.vismaioraSilmaritusa dol
6h Ecomo quierque acacfriefe.Addea.liquisfandumio princi
vnicodecommodato.£%.Lzcitadupra cappartca,
7 1 Grardange.Vtin.d.l ¿ita dupra caparira.Scibi dix
3 k 0 Porfu culpa, Adde.lyvideamusysei hocadc.$.finadEco. Bcvide que di
Teo. 8c.c
mE lesorros
o iLcadaañoHocintelligcbantlaco,Butrica.8 $:
P € Cumencadode
q Crorquenonfrco porel
xiind.lzaimadupraca. parta.
ElexlX.
aoludices curia vel Regis officiales £ magiftri docentes (cientiam li
beraleso,habentesannuacimn(alarium certumá Regeciuitate vel com
muni fi poltquarn ofticium co: peruntexercere moriar: 1 totiusane
nifalar
el quelatouicfle alogada.Fuerasende rum heredi-
E ri bus debeís(e
porcafosfeñalados. Elprimerocs, fi aduocaras 4
quandologolacola,fizo talpleyto có clisnenlo vel
el feñordella,que como quierqueacas ¿alias
[ciellePdeiacofa, quefueffe renudo de dum laboris
lapechar. El fegundoesti ficiefetardá- ligan,
E vel (i vult to»
gai de tornar la cofa alfeñor mas que — cum falarium
nondeuia :edelpuesde aquel tiempo, — facianecioshe
cla denión E sedes — ince=
que gela deviera auer tornada fe per- onu impleri
dicflc,o fecmpcorafle. Eltercerocs Xi h.d.Habuitor
porfi culpa acacfciolle aquella occa- ns Y
fionporqfepierde,ofe muercla cofa. — varo 8 extra-
ordi.cogni.8e . —
9 Ley.1X.Como dene fer pagada la foldada alos: — de Nata libe,
herederos delos alcaldes,e delosabogados,e 1 “Um hartos,
z gates amtepenulta
delosotros meneftrales fi fe murieren ante — ¿o de condi
quecomplan elofficio. obcauládaci
Os fudgadores dela corte
del Rey!elos otros oficia-
om de
7 les defu cala", c los mae O Machos Aden
PE ájitros de las fciencias” que — yerbumenam cúalis.
hunialariosciertoscada año“ delRey,o — deiure cómu- de varijs
del dealenacibdid ovilledel niglo.Gdo8, $ extrae
el comun dealgúa cibdad,ovilladel caer comuni oracogra
queouiere comencado de vÍar P de fu terhoc ¡pcede
oficio cada vnodellos:maguerfemue- "ein pollito
15 cuiufcique cis
ra delpues, antequeel año fe cumpla, — vicatis condu-
deuen aucr fus herederos todo fu fala- Lo pro certo
A ERES s falario ad an=
riodeaquelaño, bienafsicomofilo 0- núvceltgiin
vicleferuido,porrazon deaqueltiem- - Ldiemfáo.
s . fede ofi. afTel
po que vío defu oficio, quanto quier o inifiv
quefca. Eftocs,porquenon fincopor — no.$.item cú
e - quidáfloca,
eli decomplir , edefazerloque de- io
e us $.
ua, mas poroccafionqueleacóte[cio, — mus. ff devara
: E diextraot.co=
quenonpudodefuiar. Mas fi algund oe
. cóiterdoét,
d.l.diem fanto.SvideperLucá dePen.in.L.1.C.de primipilo.li-n.
lex de fu caja. dde f.Code deme Seproteto. ib.
infacris.8e.l.vnicuique.C. o.fcrinio. 8i.Ly.
Ipofl duos,Cade aduoca.diucifo.iud.
¡(ta tamen.l.de confuctudine non feruatur,neque iniudicibus neque
inoficialibuscurizpprincipis.
1 0 ¿gefirosdelas ciencias, Approbaropinayl.in.l.1.£-diwus (de varijs 3
8:extraor.cogni.in elo.magnanstibivi,perBar.col.fi.verfitertio car
fu.fed credo de confuetudinenon feru:
cumsquidama loca, quando vnapreilaciotanqum erat facienda pro
roto amncilecusfi plures,vequia pecfimulos mentes erat flauta pre-
Ratio:quiatunctran(iuitreretad haevedes folú preftacioncilliusten-
fisjinquo decedicihzc tamenlimitatio corumimpugnacar ab Alexo
Eclalinad.l.diem fanéto.vbi Alex.col.5.£ Iafo.col 32. vi. Lucam de
Pennain.l..C.deprimipilo.ib...vbi ponir verbalacob.Butrica.
.. Quidfifepreparanicécin cafalicito ncipirfer: $
vireperlubQliruram.vi.perBar.inxd.ldiemfunticavbi Alexan.colv.
6.8u78cvi.Deciumconfi-70.
ratio colligiturex.l.goperas.fFloc.fednó 6
efTecfufficiens de perfe.nificóiú fa cumcafusin quo loquiturvbi ha»
berurrelpe(Pnec ditad praemiú relpedulaborigiled Exrelpeéa
Titulo. VIM.De loslogueros..
tatis, Se fcientia Ecintelle£tuslecundum Barinas Sodinus:fde var. 80
extraorucog.vbi lacédiflinguicini(la materia.
4 Algun abogado, Notailtamil.quialitet decidir quam glo.£kBar.di
ccbantin [1.5.diuus.fRde var.Gcextraor.cogsá glo.in.l.pe,C, decó=
divobcaulam.nilidicas;quodifta.Lintelligaturquandoab initio non
fait conuen=
tú de certo lan
,tunc eh.
rbitrio
abogado*pleyteaflecó dgunomeque
razonafle porelalgú fu pleyto:maguer
ayacomieagadovel pleyto, nondenea-
uertodo el falariost1 nó razonalle todo
el pleyto faflaq[caacabado:ante dezi-
mos, quefife matictedelpues , que cl
pleyto escomengado, q fs Hetedéros
desen quer tanta parte del falario, uan
to fallaren enverdad, queauiamercÍci.
do,e non mas. Pero li quificrendar o-
tro o fcafabidor, para razo
narel pleyto, faftaqueferacabado: dez
uen gelo refccbir, :ecftonce deuen les
darsodoelfalario. Ello mifmo ¿zimos
delos mencftrales,Gpleytcafien algúas
obras,c prometieren delo complir,por
precio cierto,quefi [e muricréanteque
lasacaben, quedeuen auer fus herede-
ros,aquello que ouicré mercfcidocllos
enonmas", Perofitodo el precio qui-
ficren demandar, deuen dar otros me-
EEE neltrales*,tanfabidorescomoaquellos
puter cú dide quefinaron,queacaben las obras.
masfivke.que A
e diclio ade
uerlativa S fia
pra locura ell
tario cer
pros cin cet.
to (lario, ve
receprus:
G Ley» X.Como los orebxes,e los orrosmeneftra-
les fon renudoS de pechar las piedras ye laso=
tras cofís que quebrancaren por fa culpa,por
menguade fabiduris.
' Vicrenfelosomesalas ve-
das moftrar fabidores,
decofas ,quelo non fon*,
de manera que fe figuen
danosa losquelo non conocen, c los
ercen:e porende dezimos,quefalgun
Lo ¿uquicur de
Fatario-onusn
mosibiporprecio cierto.
l.Barto imu<.lasudiuncol y verlicn.vlteriusquaro.
retarlibi falarium conuentun)
42
pro Ecfadtispraparamintis ad opus; KIERA
Anifox maga frngenseenerar deca fort cad pla
obligauitis:tenetar deculpa /elimpericiasnififeperitum és fine culo
pa prob: ico dealijsoficialibus 6 medicischirurgicishowiná
éciumentorubn errantiblsculpa velimperitia, Szlimacurdániin
ralibus drbis
wrio pericori
Kdelabuncos
tumá,l hem
querimurig. (1
géma.f.loca,
Ulre lo mp to o
/on.Cuipaciñ
orebze,relclbiere piedra preciofá deal-
gúno paraengaftonarlaca fortifa, ocn
otrácolaporpreciocierto:ela qbrátalle
engaltonádola,pornó ferfabidorídelo «
fazcryo porotralu culpa,G dcue pechár
NEL par ef Gquisigno
la cftimacion della abien vilta de omes sat aleucsare
buenos econofeedores deftas cofas.Pe Ftiresl.lulia-
A; , . musiin:
ro fiel pudiere moftrarciertaméteque fideadi. ¿pe
nóauino por fu culpa, queera fabidor E € e E
tin da
deaquel mencfter, fegú lo crantlos de-
masomes q vían del comunal mente, e
que el daño delapiedraacaefcio por al-
gunatacha queauia cnclla:afsicómo al
arufex vÉ
afferere le pes
fitumovcin» La
fi gs fundá. $.
cellus.verficol
Abel Gafeh quisvicalos.8e
gunpelo, oalgúa feñal dequebradura a
quecracnla piedra:eftonce non feriate $ videteri
nude de la pechar.Fueras ende, fi quan Poe perú
do larcicibio, paracngaftonar,fizotal amen 8d
pleyto!có el feñordella, Gcomo quier
que acacfcicfTesfi la piedra fe quebrátal-
1c,G el fuesfe tenudo dela pelas cds
que diximosdelosorcbzes, fe entiende
tambié de los otros maeftros,edelosh
ficos', deloscirujanosk, e de losalbey-
tares!, e derodoslos otrosquercfciben $
ligentia,quam
aéts regrie (a
cundum Bares
quévidein.)
cumqui. $, fi
<piftola.fF. de
Furtis adde. la
27 Ld5opato7.
segun locrana 3
. Habeshic que
precio", para fazeralgunaobra:o mcie peritia regraé
zinaralgunacola, fierraren en ella porn arifice:ná
mofreq
fu culpa o por mengua de faber. ñ
4 Lez.X1. De los falarios querefeiben los mae= Suflicit coistiz
Sires de fusefcolares por mofirarles lua ficas . Su a
que los deuen caftigar de manera glos 15 lin Docs foca.
Efciben los macítros fala- A 5d
riosdefus elcolares , POr cunaiodede
moftrarles"lasfciencias:e ai a Tino
Ñ h 7 alpleyrove
afsi los mencítrales de fus sola a ?
primero, 8.
Ja1.ticu.as.partita y¿8cque nora Alberic? g*
-deofprafi.
debentcremare,fecare,vol ollaextrahcselinemá 5
Selicuti.
incafitin quo cocpiiTeecaulam age
, bomagucrayaconiengado collígicar g pradixi
fiapraia gloproxima.
€ Me nemmasoldemtenetglofin primaopinioncinA.Gvnos$.ktem cum
quidenuElocapperillamcexr.quam approbatibi Barto, reprobarao
pinio.dequain lincilllusglofl.que fait Azo.C.co.in flumma.colum
Svi.arrádem tenenteminad.l.15diuus.verfiafliso primá.
extraor.cognie
efirales. HocnonitacxprefTum memini me vidiffe de tu-
vi. S£acital, ad fimilitudinein,€ de epifco.Stcleric,vtlio
as fuperueniens Fenol Ces pertabllias
tum: fic quando fiperna .. Scadde.Linterdumn, fecundore=
Iponfo. T.deoperis libesto. €cvideror forte limitandum quod hic
eilerelectainduflriaperfone x quodindubio prañi:
nterartifices.fT.defoluñio,Scin lege vnica»$.ne autem. C,
decaducistollendis. vel dic ,Scmelius, quod Siliellercleétaindu.
fria perfoncrin caía morús , vehic, poTer(ernireper fubfitacum
aqueidoneum.arzu.diótarum 11,8 1.quifquis.C.deepifco, Sccleri
ne foneíi aliud dicorctur haredes mancant cum danino opera ce-
dato parentumvel cognaceramintirmiyucina.cien6 ib. dorill. Jn pote,
8% incurrunt irregularitarem (iexciacifione adufione,velpod
quamdantiofirmofueritlublecuta morswvcip.c.ua ga dehomiciX sita
per Specol.tituade legarofub rubricade difpeníatione.y.iuxtascoly. bra. 6
verle exercensartem chinugiz,£e, ¿cum les
dbeprares.Nominantarhicifiwmarefchalión coniundlione ad me- quenituy
ibi tamen dicitglo.qp gquiparanturobllctricibus imc-bi14+ 61.16.
as faciolfinaio fi prin.C.comin.delega a
md Precio Licitecrgo medicusrecipitprecium,proconferandafanitate ,
maple bl poa den oaorquáa
retium. dlex,X1,
amSicximmoderata difciplina moriturvelladicar diftipulos : 6 ele ,
berienetur magifleradarbieriuwn indicis Scbonorvm hominum :
fecuustenerur de morecad eflimationt $: damna:fivgra deteriora: be
teneturad damba Es deteriorationis flimarionermab.deHabuitorú
Led € quecunque.5imagilter.H.ad legemaquisbcdLiicm que
sur fiquis.Mlocat
Qrormefirarles, Intellige pro labore 8e honore vt in.ciudicosa.g;
. Ror:glollin.d.cyqui Nluderucadem camí. 8.9.
A
Quinta Partida.
3 a Utealmente Nonigiturdoftordeber legere ad pompam 8: oÑlentatio
nemuled ad profeétuia Eholarium.vtin.Lvnica.£ibinor.lo. de Pla.
Cc ttudijsliberanvebis Romzlib.11. Sedebesleaprage pro ingenio
difeeniam,coporter quee E
3b Acefiger Dollunt ergo magi caltizare diftipulostimo tenentur,
vehic,ócvida
aj sin li,
Spcrgloia
<aullus7. q.
aprédizes para moltrarles fus mencfle-
res, porquecada vno delos estenudo
avbideparés lA a ee
us Secoileo de enfeñar le mente?,e de figar?,có
pisécdeprala meltra,aaGllosque refciben para cfto.
is E maritis Pero clte caftigamiento ,deucferfecho
Scdñisin fama E
los glofl-in.c. Meluradamente”,e con recabdo:de ma
ficut alter. neraqueninguno dellosnon finque li
ice Be fiado,ni nocalionado,por lasferidasgle
adde Alexan. — diere fumacftro:eporendedezimos, q
PS fialguno cótra efto fizicfle, edicfleferi-
40 Uoiferade- — daaaquel q moftrafle, de que murich
mente. Vin,
fe,o £ncaÑletifiado fi fucrclibre el que
seceptor E E
Ea Aquila: relcibicrecl daño, deuecl macítro fazer
vidincapsel emiendatde tal yerrocomo efle a bien
byrerleho= ña del íadead
ES villa del judgador, e de omes buenos,
ita quericur Efifucie fieruo deve fazer emiéda a lu
$.item fallan?
feñor, pechádolac/timaciondclo que
walia,imuricife de la ferida:clos daños
elosmenofcabos, quele vinieron por
eftarazon.E finon murierc,cfincarc li-
fiado,dcuclepechar quanto fallaren en
verdad que valia menosporéde, có los
daños querefcibio porrazon de aque-
f.loca.Sinac,
cam voluaras
te, delenten.
EXcominu,
5d 8 Emiendas
Civilicerintel
Lige ad dam=
numnonytca
pite puniacur
PIO Maferida.
8ib: Florian.
fed anracione
culpz punict
crisminalitervl
tea damaun?
viderurq non
periótal. quie
A Ley»X11. Coma los que tiñen La fida,o cédales
paños porcoJafabidafon renndos de pechar
eldañoque ay viniere por fo calpa.
$ Edao cendales, opaños deli-
[ínoo otra colafemejante,relci
é£ biendo yn omedeotro, para
teñir,o paralauar,o paracoler, Gdfpues
quelo ouicrerefccbido, lo cambiafle a-
fabiendas,o por errága, dandoloa otro
di ad iudic
8cbonorum vi
rorum arbi=
triumm.Scidem
<f de mente
Florianiindid5uincipitli magi
mifimaenon porel! criminaliteragi.fecundóm Bald.iral quis non
dicamtapere. C.decpifeo,Secleridiveróculpa efleclata, icucio. lin
lege. ff. ad.l.Cornel. defica.gloftamen in. l.refpiciendum. $. deline
quunt fadepoenis.veluircontrarium , imo quodratione culpar
Ms: relcolbin venias quis peniendas cicle Sceneciha
Barto.perillumtext.6.l.qui des Tdeincen.sui.naufraedobettamé
fecundum: cum miéius puniri, S dehocell bonustextinal,ffortul-
to. cod.titul «deincen.rui.Sec, Bald. ¿ndl,data cnera. columna,y. Co
quiaccufi.non poffuntadiflinguit, mod ancleuisculpaefl comnilla
1 Infaciendo, Epuniturcriminalicer:ancin negligendo, 8 tune nen:
quia msiorculpaefl facere,quám omittere.]. iculus. Sede prateriis.
if. devfufa.. proleuifsima vero culpa dicit quem criminaliter non
ri Sc videcurprobar in diLiforcuito. Sly ades./Meod, 8 lib
bi Bald. notabile verbum quod punietur culpaleuis poena pecu-
jaria:mon autem capital. Abb.tamen incayy2.cc Jumna.decon(li>
tu.aliter diffinguit, Fclicerquod aut proleni velleuiiua culpa pos
quispuntei ciuliter, Sctuncprocedatprima opin. Bald. £Cyn.
n dit. quis non dicamtapere . quía levisculpaleuiter ell punien»
da.c.cum diledti.deacculacio.Scillum diciceflepropriú cafim dic.la
qui edes.autnon poteltpuniriciuiliter, vt quía non dedie damnum
alicuia(ed alitervenit contra.l,$e tune procedercontraria opinio fci-
Sc quiaratione culpa levis vel le
licer,vtnedelitamremaneatimpunicam, puniarar criminaliterpro
modo culpar. Sita procedar didt..refpiciendum.Schec opinioAbbe
facismihi placecio culpalcuiGima, vtin dida, quizrdesed in cul»
paleui videtur quod etiam (i poiepaniri iuiliterin refartione dame
si, adhucpro modo culpa puniatar criminaliter poena pecuniaria,
velalialeuiyve
8: notarBald.
fiquisnó
enlogardelo fuyo, of perdielfe, o fe
empeoralle ,rompiédolo, o dañádolo*
ratones, o porotrafu culpa, tenudo cs
cleri. 8
de lepecharotro tanto, e tal, tan bue- colfidE de
tarefecbi gi-Se pro ln
nocomoaquello que auiarefccbido, o dl idad
Incflimaciondello, abien viltadelfad- PE
gador,cdeomes buenos, quefaben de-
flascolas atales.
¡pa vale
bitrio iudican
tús 8 bonorú
virorumavtfic
referator tam.
Y Ley.X11J.Como el que da afletada fu nauc a o
tro deuepechar el daño de las mercaderias, €
ad da ¡me
de lasorras cofis quefeperdievi por fuculpa. quam adal
quam ad alíá
pocnam cri
nalem leuem
feu pro modo
culpa, 8 ade
deBanind.f.
Mode priva, de
Kids, A proce
detrelariodá
nú 8 punido
criminis exa
dem infanda
1. quos tetra
hi.C.fiaduer-
us liber, vbi
«f Fletadaauiendo algú ome
haugo otro leño, para na-
ucgar, fidefpuesqueonicf
DESaa y) fermetido en clla fus mer-
cadurias, o las cofas paraquelalogo el
Señor delanauela mouieffe ante, que
vinielle:cl mactrof, que la tenia de
guiar, non feyendo el fabidor de lo fa-
zer, o cllando y cl macltro, nó quifiefle
obedefcerfu mandamiento, nin feguir
pS A at, Bal. Kaddi
le porfucófejo:fi lanaueS peligralle,o in canten
fequebrantafle,cftoncecldaño, elaper — fima Fnonta
Dberct vndefol
vat dampum
jetur cris
aninaliter ye
in di. qui e-
des. $e hocelt
addendumdi+
dida,queacaclcielle cnaquellas merca-
dérias pertenelcen al feñvor de la naue:
porque auino por fu culpa, porquefe
trabajode fazerlo quenon fabe:poren-
dees tenudo de Ja: pechar a aquel que
A A . ¿lo Abba. €
Iaavía aflerada. Ello mifimo dezimos — ota q quan
que feria fiel feñor de lanaue meticfle — dodelistinon
las mercaderiasenotronauio,quenon ppt dn
xíá principali-
erstunc hi celo
fee dolus, licer
adíie culpa,
mon veniealiqua pornapuniendas ittiturin alcerius
¡uriamprincipalitor vetradie Bar. um cumincelluin fa
prin.Sin ¡Scaddead pradiéta que dixi in glo(l an
tepesio.l.ntita sarta.
fuelle tan bueno, como aquel queauja
alogado, facando las delafuya, fin La»
UiexXIZ.
30Sutorlotorveltindtorpannoriitenetad arbicrió bonorú virorum de
perditidisiur deteriora imatiós fui culpateu murid rofura có
igctis.dHabuicoreñiflalexá.).fi quisas. qs vitulos.$.Jocae
€ Ebuñandoloratanes MocinducirBal.polt [acob.de bello vifo.in.1
queritur.s.fifullo(undeilla fumpra ell) Eco,contra És neratoresnó
caen nds enoros delatan (vereis pol lcola
de Bellovito,S:contra bibellos (cholavinm , 8: cótrarmtores Éicurato
ves Guferiprores de quo perBar.inla.C.de aurileguslibr.
Uilex,x1 11,
20 Domious navis fine voluntate magillricam gubernans,teneturdezr=
fimationererum: perdicarmuenaniimperitia periclitanteride ahí
quemercarorisfcientia de voluntate de naui locaraia aliam nó ira bo-
namnauim mercestraniportanira.d.
£ CelmarfiralNon cnism fine magílizo ingredienda e(tvía, qua quis nó 1
eflingreflis.c.ficlericacos.
y Usilanane, Pexit mauis que non haber adminiftratorem feu mag e
grúsvehic ScinLiceo quericur.g.(imagilerfEcosvbiBal, hocne ae
sioía
|
Titul.VM.De loslogueros.
32 Gain feglazgr.Quidficoionicordic quód tencturnanicularius, ctiam
fiimidonearamauem ral alifer merces.venotat glocin.d,Licem que
siturSaperl.fdeyíaK habita.
dex, XIILL,
3» Teneturlocatorvalorum fraftorum,licetignorás de perditione vel
deterioratio =
me liquoris Mi
Senoraiecon Diduriadel mercadero efiníu plazera,
uetorfedlo= delg la auiaaflctada:G fi aq!nauto, eng
cor pales afsilas metielTe,peligralle,aLfe or della
proper her= pertenelccel daño,e nonal mercadero.
amm mortife-
sara mile)
non tamen ha
bebitíalarium
locacionis. h.
G Le). X 1111. Delome que alquila a otro tone»
leso Vafosmalos, e quebrantados para me-
tery dino,o olio,o otra coja femejante.
dicit.
¿Dion fueifa Oneleso otros valos ma-
bidor.Speciale losqbrantados, alquiládo
efthoc indo= vn omeaotro, parameter
Jijsviciofis, fi- . 3
uclocérurfive pe y vino, o dlio,o otracola
védivar:quia — femejáte:l: porculpa de aquellos valos
tale vicium de . “Le
fc ECU fe perdicre,o feempeorare,relcibiendo
di eS mallaboragllo q y meten, ftaquel que
PECES lorelcibcaloguero,non es fabidor, de
3n materia di lamaldad de losvafos, quádo loslo go
oe tenudo csel feñor dellos,de pecharal o-
5. ité quí tro,eldaño, ccl menofcabo qrefcibio
fciensfcóm. — por culpadellos : maguer,que cl feñor
Pee e no fueffelabidor" q erámalos,o gra
1def vendate Y abidor?, q erámalos,o qbra-
vein.Lxeners$, dos,celtocs, porq todo ome deuefaber
fedfivas. fade
aÑio.empr, E
3 Uca De Eporendedezimos,que logando %vn
vendentevi. O mea otro,mótes,o prados, parapaftu
6455.02. para ñ +
ue xr. Tas de ganados,o de beftias, ftaquello q
aw Paítores ha- alogo paraelto ha malas yéruas,q mata
bentes falariú. llas] desa
cligane aquas 0 cmpeoranpor cllaslos ganados q las
éxpafcuacom — palcé,fi cl feñoresfabidor áfto,es tenu-"
imodola Sed Jo delo dezir paladinaméte, od pechar
al otro cl daño,cel menofcabo,quel vi-
nicffe porla maldad de aquellas yeruas.
Mas fiel feñor nonfopieffetal maldad,
eftonce,nó feriatenudo de pccharle los
daños ninos menofcabos, mas dezi-
nó probetex=
culanturpafto
res: liprobent
certisindicijs,velaliter Scjurentdamnúnon fi culpaaccidiTe.h.d.
y e Usirecibenfoldada.Quando quisrecipitmercedempro cultodia , te-
netur de leuifsimaculpa.vtin.l.qui mercedem.vbi gl. Sc Bar.ff.co, Se
Azo,C.co.in fumacol.3.p Pau.de Caftin.d.l.mercede. 6,
.£ o Acuciofos.Cómendatar diligentia,yehic.Écio.. pillas.
tem.s.(ciendum.ff.quzin frau.credito.SProuet
at, hice
lau
ignobiles,Sc Ecclefialles.9.quodcunquepoteft facere ivanus eua,in-
fanteroperare.aliquando tamen de peraccidens nimnia dilizentiano
cetyquiaquie ell leuisculpaín minus diligentivelindultriolo,pote(t
efelataculpain magisinduftrio(o ,vtadducitBald.in.l.que formui-
tis.col.4.C-depigno.aftio. ;
38 Ucnardarlos.Debernágypaftorvigilate,Ecnon dormirecircaculto.
diágregis.vtin.c.oporter.81.dillin.Beficac habetur in Píal.1.o. Ecce
nondormitabit.nequedormiet,qui cuftodiclfracl. Latratuenimaca-
nú, 8cbaculo paftorumarcédifine lopi.43.dif.in prin. Efñizass.cap.
4h uc pafis Vado Domicin perio leon Esrclicia a ap.
dicitur:ve paltoribus]lGael, qui pafecbane femetiplós, nonneyi
a paltoribus pafcuntur lac comedebatis: Se lanis opericbamini,8e
_ > quodcraflimeratoccidebatis:gregem autem meñnó palcebatis.
51 de alas fergnes, Siergo quisleget alicui paleua pro gregibus fuis des
fics buena,o mala, aqllacolag aloga*. *
uma erbitas
Vidillivirú velocé inoperefuo, coráregibusftabir,neque critinter
bebuntarfibitampafcua li; bema,quam 8 jua. facil. dius,
fede vlinSchabica. pla
L Grechar.Refarcirezergo pallor de fuo quid ex fuanegligentiaperdi 6
tur, ficurécprelatus, qui paticurcem ecclefo dbi.veh
incap.quicunque.z.quell. 4.gl. in capaplacu
feribi.
AO k in.c.exprelen
mosGnonledcucdemádarelloguero, humano
ninelotro,nonestenudo de gelo dar. - bi, de pigno,
E $ adde glofÍ.
, in.c.quanis.
Ley. XV. Delos paflores edelos otros omes $! descgadur
guardan ganados fircciben Joldada dellos para L 6 f prezeve, 7
guardar los como pechen a los dueños deilos, los abes hic y
d de Es Din m quiteneturad
daños queles inirenpon fuenlpas o
TE Altoresootros omes q guar- — liberarur
¡dálos ganados, firecibéfolda paro Ms
Y das, delos feñotesdellos, por — debuie culto»
guardallos,dezimos Gdeué feracucio- fireoni ea
fost,c fe deuen trabajar, quitopudicré — fua amis
enguardarlos2,bié:c lealmente, degui quod X ds
fa: 15 fe pierdámin recibidaño denin haa
gunacofa,por mégua delo q deuécllos + Imper
fazer, e dcuen lescatarlogares cóuenió- e
tes:c buenos:do fopieren q fonlas mas — legatur
bhienas palturas”: e buenas aguas por estEdelega.
EE 2.8cio.luí quis
do lostrayanfegundcóuienealas lazo cx argétarijs.
nesdel añoi:tales en Gpuedan eftorcer E e
fin peligro del frio,e delas nicues delin spas
uierno:e delascalenturasdel verano.E non fabicie
los q contra elto fizieren: non poniédo a
y tal guarda como fobredicho es ca animaliú:nifi
quáto pudicré tenudoslon de pechark atada
ES a
cada vno dellosalducño del ganado:to ratiraris , vel
doel daño:cel menolcabo qvinicrepor a
fuculpa.E fi porauéturaalguno dellos Pata cue
dixcre:que quídocl daño auinoenlos Nodierecepil
ganados,que nonfue porfuculpa mas £5 animálias
. fed cauía con
queponiendo y toda u guarda quepo
dudtionis pro
dia,acac[cio el daño:cquenonle pudo “ptes aliquod
dota 1 Jucrum: tunc
cfcufar dene leroydo:e fiprouarch por faficeret pba
algunas'" feñalesciertas”,o en otra ma Ye o
nera %:c furarc ( alsi acacício P:dene le orbe
ne culpa fua
cuenifTe.vtin.d.$.Imperator.fecundum vnam leétu, Se tenentloan.
delmo.SPan.de Caltin-d.S.(pecies.Syid,perAlexan. cól.158.vola
2.vi.l.i creditor.vbidoéto.C.depigno,adtio.8c..1o.xitua.para.
m a Por algunas. Vid.loan.de Placio.La.Codenanfradib.u.Sin.l.quo- g
tiens.cod.titu.1oan.de Imo.Pam $ Alex. in locis de quibusíopras
ULseñalesciertas.V elatiquodin regioneillacoanno tertia vel quarta
parsanimalium quz grezatio pafcintar mortalitate perdita ef, ve
in.l.quodad prefens.C.de murileg,lib,n.vbi Bart. vel docer figna
infirmitatis, quia dicitanimal fuile morrutin veluti fcabiem, que
vulgo dicirursoña, vel virolasinifiip furicin culpa non curando,
velin non (eparando (cabiofam onda grege.curelecandar.24.q.3> 45
diftin.cufedillud.in fine.Sc..qy,c.fernr, Oltédiretiam perfigna cer
tafi docer de calu qui venic finecius culpa, vein vi hoftium, impera
aquaram,velalias,vetradir Barsosin.1.iquisexargentaris. verliciar
verohzredi.fEde edendo.vbicommuniter Doéto.
o fo cnerramanera. Teltibusvelabiis generibusprobationum.
e
10
P Cacaciio. Etfic non (ufticerer ad docendum amifiioneza fine ya
culpaiuramencum paltoris folummodo : cum enim pañtor tenca-
tur jure adtionis £: non oficio iudicis, non fufficerer probatio
'erjuramentum folummodo.vtnotat Barto.jn diéto verlic, anvero
jaxedi.d,l.(iquis excargencaris, Scprobatur in diéta.l.ficredicor,
Partida A
e
In nonre.
eltolanti
18,libr.6.
Quinta partida.
C.depigno. aio, Scin.1.fi.C.defidcinftra.Scadde Bartoán.1.(cire
; fufticic.(F.de excula.curo.vbi dicicpoft raynunsqp vbi quis
cx contrata non porel probare calm fortuita per jura
mucocum,Seglo dnd ¡perverbo lacramentum. Stade Ange»
ind.noneltiucile.f.de culo, reo. (perglo.quzincipicá cultode..qp
femper pra=
famicur pecas
perdicam cul
pacultodis ni
Íl ipte prober
oppolitum $e
oprobátepo-
terit per verio
fimiles conies
Auras fed an
quando dan
mel mia
nimum (lares
turfolo palo
sis juraméco,
videcarqpficá
palto: eécho=
mo bonz fa-
me pro quo
Difacir.l.46.
valer porlo que prouare,e furare non
lo deuepechar. Fueras ende,fiel Señor
del ganado pudiere prouarq le auino
porculpa del paltor.Cacftonce, nonle
deuedar lafurad.
ULey.XV1.De los macftros que roma destajo
elosobreroslubores o obras por precio cierto
quelodeuenpechar fi lofixjeren falfamente.
= Eftafos tomá alas vegadas,
y A] los macftros, e los obreros,
Luores, o obras,porprecio
cierto". Epor cobdicia de
titug.liba6or
na lasacabarayna, acuytáfe táto q fallan
count laslauores,o nó las fazé tábuenas como
ne. Code iure denjá.Eporédedezimos,q fialgunore
deliberá. y in
cibiere a deftajo * lanor de algund e4-
minimisexpe OS ,
.Átilo,o de torre,odecala,o de otra cola
fis neceffario
fadis circares Cemejanteze lafiziere cuytadamenteLo
* hreditarias $
ccedatar here la Énllare de otra guifa,de maneraquele
diper folú ius
TaMenta o.
Urrenarecjura
reSedcurcon
derribeante que fea acabada $, quees te
nudo a decabo,o detornart
al feñor el precio,cólosdañoselos me-
no(cabos,quele vinieron porelta razó.
Ef porauctura noncayere la lauoran
ba
Emol
mic contra id
quod haberur
iucapa2.deprobadic,q deberintelligi quádo nó probavitplenc,fed
perconicóurasyndenimiran ias deca jurar lean qu
aberprefamptionempro fe,non dicitur probare, fecundum Barta
¿Code fideinftram.Scinre haf.£falib.10.Scideo qñad plenúia
tencionon probatar'locuse(tiuramento. cita deber limicari dirá
capar.dxinterministenes Dom deiura,calum. lib 6. £cle +
quitur Deciusin.d.ca.in.2.notab. Seficiflaliterareferendacítadid
quodíupra dixit,qá probatper (ignaznon quandoteftibus plend ¡p-
Daretyvel poteftdici q quando fubelleraliquacaufanon credendi te
Ribus,adhuclocas fitiuramento.venot. Abb.Scalijin.diót.c.. de fe
hocrelinquicurarbicrio dudicárts fecundum qualitatem cafe per
fonarun,vtaliquando vltraplenamprobationem exizac juramétín
yy D Dar lejura.Ex quo enim 38tor plenéprobarculpam» non eftlocus
delacionijaramenti rationeconieétararam,quasreusin (hi fauorem
adduxic.Cumenim probationes int direGtocontrarix,ffandum eric
probacioniadtoris,qui plené probauic,$elic eiccafuslegis pro didto
Barto.Scdoctowin.l.admonendi.colum.1rverfica.quidiaftor.fEde
jurciurand.
Ulex, xxr 1,
30 Faciensopuscerraptetio quod fuiculpa vel Éilltate antequám per
ficerecur corruit,teneturad preciam Ecincerellz led ipoftquám elk
perfeétum vocar dominus aliosmagillros quidicuncopus falificacú
velerracurn,tenetnrrofcere,aut pretium rellituere Bcinterelles(ed
dicunenon ciusenlpafed aliacsula cormptú,nontenetur.h.do
1 € Mpreciociento. Deilto prerio deberfibiprouidere de alimentis quan»
dinoperaturScnon potell peterefiumprasalimétorum á conducéce
vltrapreciumenifialitor(ehabeareófuerudoregionis.vtnor Bari
Gnóforee..libertus.col.pe.venfuquidergo dicemus.f.de cond
de.Balin..libeni.C.de oper.liberto.col, 4. quod procedienon Colú
fivniuer(alicercerto precio opus afTumatur: (ed exiam li condudtio
operarumfiatad dics,vel mentes, vt eltde mente dodto, $e fignanter
Bald.in dict.Lliberti
2d ocabaragna.Nonen
gemus,vcaliquid matur? agan .c.póderet,gow
priecipitanda funtopera:(edtemporcindi
tundehicreproba
turfellinantia ficut Bcalias punitur nimia acceleratio tutorisín ve
dendisrebusminoris.Ltutor qui repertorium.$.fi curor.fdeadini
tuto. Scaétus faétus percuratorem latir quod ell crearas Sciudicis
decretum feflináter fine caul:e cognicione interpofití, l.magis puto.
$.ne palsimff.de reb,corú,ScadducitPer.de Ancha,confi,$.incipit
+ vilisdiligenter
: 7 ¿ts Be a/litas
tequeferacabada,ecntendierc el Señor isScdiieBal
dellaquees falla: oque non eseftable: — dusin.l.iqua
eftonce deue llamaría omes buenos e
ex foeminis.
Icéth. C.defe-
fabidores ,e moftrar les lalauor, cfia- cund.mupto
quellos omesfabidores K entendicren, — Fllinanta el
evidensmalo-
quelalauores fechafalfamente,ccono — ramorñargu-
mentúbcinig,
sas oía precia
picar vircusan
oca, Se
perclidta
ovialolia
c.16 in perpe
tum.24+4
e A di
fcierél que el yerro auino por culpadel
macítro , deuclarefazer decabo, Otor-
narel precio con los daños e losmeno-
fcabosalfeñor della fegund es fobredi-
cho. Masfilogomesfabidoresque ila-
malíen para ello, entendiefíen que la
Jxuor non era falía, ninera en culpa cl
macftro:mas que feempeorarade(pues
qua la el fizo , o entretanto que la
fazia, poralguna occafion ” queacac- fuí, promhbi
fciefle afsi como por grandes lluuias, puta y
oporauenidasdeaguas, oporterremo — taliterg opus
tos,o porotra cola femejante: eftonce ee
non feria tenado el macftro de larcfi- fue. recipias
! fue recipiat
zer: nin decorar el precio que ouiefle — mercedéwnicá
+ recebido.
£que
dofealliinxie
ad compledú
op?ad fofam
¿Ptoto opere,
¿mepro linga
lisdicbus, gb”
operebsvt ha-
ley. XV 11.Quales denen fer las obras que — $ inboles
persenefccn afaxer alos mac/lros a pagamié
le $loca lo-
1odelos feñores. ca.Sbibide
cla.Pan. dCa,
£ Acuytalamente IdeQfelináter.vt dixi.3.itavt opere prius fadho nó 4
deficcaro, Sc vnito fuper adificabar,vecito opus.
y Useaacabada.Ercriáliopus fit perfect ticorm
in.Lan:ii partz.Sin.l.oés.C.de oper.publ. quieliceeJoqui videant
inoperibuspublicis,Sicaibi doéto.intelligie:eñidó videtor in seis
Acijspriuatis ex ratione pradiStarú.ll.cúpreftmantinera dirá tp?
opere diproviio magi có que aa milicacinprias
ficutin publicis.vndein dubio fi ná cófter de cal fortwicozex quo o»
puscormuit vel ep aliasacciditfine (uaculpatenebitur magiller intra
dictútspus,Scnó intelligasillá.lvelle, plante opus perfeétú parte
* opetisellicéta opus corruat< indiflinéte periculá lie códudtoris, fed
qávitiooperisvel (ui culpa idaccidileulccusi cafu fortuito. veelt
texvin.lomarcios.E.co.«inel.Scideo haefitatur.ff.deverb.obligas.
h (o de tomar. Non enimprarcile cogicur ad factum.L.i quisab alio.f. 6
fi.fF.derciudi.l.Ripulacionesnon diuiduntur,fE.de verb.obligati.vi
dequardixiiufracadem pact.titag.l
UDenellamar.Etlic iplapars,vthicvides cligit peritos : fed dic q de- q
bát eligiab vtraqy parte,vcin.lhiacediétali.$.isilud.C.de fecú-mp.
8clinóconcordétiudex cliger.venor,Bar.in.La.$.1.M.de ventrciolpi
cig.X Abb.quévid.in.c.ppoluilli.deproba.col.4. 8 periófsimi (úe
allumendi.vid,Ba Erámo menke(Fdefat homi.
k Gomesfabidores.Credituriflis pericisinarte.vehic £cio auch. denon 3
alienan,$.quodautem.colla.1.ybihabetar deiflismechanicis,fiuear
chicettis.Scin.d.c.propofuili.vbi late per Abb.8cFel, de pbat.écia
esfraternitatisadeftigidis Sc malcti.Scin.c.quia indicáte,de pracripo
1 ALE conofeleren,Quidíi difcordenezdic flandum elle peritioribus, Jices y
alijexcedant nuzuero.Bald.in prima fTorum.con(ti.in princip,colún
pe.verli.fed quid li difcordant,S Abb.in.d.c.propofuilti.deprobate
coly.quid autélimedici difcordér,ant vulows fitmortale vel non,vi.
Bald.in.c.1.quib¡mod.feu.amic.S Deciun confi.415.c0 lt
m Corcefen.Concord.l.maritus.£.Li.eod. Lex xNTL, 19
ve Tenetur dominas foluere pretiñi magiltro qui opus promifit ad do-
mini placitum ficerc,licetip(e dominus dicat (ibi non placere, fivi-
orura bonorumarbitratuopusficbonum. Irem ficondudtor ope
Titulo, VMI.De los logueros. 4s
risconwenitcum domino q opusefferfiso periculodonec diño opus
lacuerit,(i operecófumunato dis dicat (ibi placerg vel monitusáma
Pp P' P
illso hócdectaretnolitdeclarare fi poftea adificiuma cadar abíque
Vicio operisnontencbiruramplios magilter.had.
1 2 EDezimos.Concorcom. lin legein princip. cod.
2b Loros dede
mos, Concor= AN
dolo ¡Leyteana lasvegadaslos mac
fiprias, ftros de fazer algúas lauores,
Ho secano: 24 aaluedrio delos feñores ¿llas
. diziendo afsi,que farian tal fauor que le
col.q.veríiwve — pagaran della, quando lavieren acaba-
teria. E E A
je tener da.E poréde dezimoss, queel macftro
Licee fub hac quedefta guifa deltajarcla obra, fi lafi-
a zicrcbien c lealmente, e clfeñor quan-
fepericulisdo dolavicreacabada, dixere maliciofamé
necop*áloca e a A
a te quete non paga della:por retener le
anteapproba- Cl precio queauia deauer:oporembar-
o garle de otra guifa,quelo non puede fa
mora appro. 201. Ca clpleytodetalalucdrio¡como
bandinon te es fobredicho , fe deue entender delta
nebitur deca- i ñ S
Tiforcico, guila,queelfeñorde la obra fe denepa
cundá gl gar della, fibienfechafucre, fegund fe
d.op”,ffreo. — pagariandella otros omes buenos cfas
mififpecialicer o deb Mbid
sscipiar in le bidores. E porende frlosomes fal bido-
ericulicaas — res, aquefucre moftrada laobra dixcré
ea que nose Juecsbuena, non puedecl (eñor portal
pleyto embargaral macítro,ninretener
leclprecioque Je auiade dar, ante dezi-
mos que cl juezdel lugar le deucapre-
miar que gelo de maguernonquiera,
Otrofidezimos* quedeftajando algúd
Sl 2» omealgúa lanorfo talpleyto, quefara
qñexprellere y : ES
cepicintepes LM lmorental guila, quepor qual ma-
culácalustor nera ger“ fepierdajo fe derribe, fafta q
añ quo cala el eñorotorgue Gfepaga della, fea a fu
etíam fiveniar E 3 S
de matuta tel, poligro,fiquádol2obra fuelle acabada,
tene de cali» dixoffe el macítro alfeñor, quevicfefi
fepagadella,i ello meticile poralonga
miento, que la non quificlle ver ,o la
vicflc,enon quiliclfedezir,que le paga-
uxende, feyendo la obra buena, 1 dea-
Lopas.cu.
Jusinteciovideturliceeloqu
tangarcifex,quía ex hoc.
par Sci fufcipiacir fepericalamex
vepathamaliquid peca
cognofcere debueratmareriá ze
raipfiusrei non porerarícolpiabíquefradto
fusaccideretnon proptervi ne gin
Jias cafufortuito;quiatunccum ex natura con
tur deleujculpaatisoperarar padum pt
quz verba Pau. de Cafl.ficintelled! Bic lin cas
a huius.L.virio fal adifició córrueretymagiller q fufcepitin (e peris
culís, tenebiturtune de talicafi,licetaccidarvitio (oli, dequo alías
nonteneretar.veia.l.6££co.quia poteft hocimputari fuz imperitig
£ecusGalio cali fortuito acciderer,veluti terremota,vel vitempelta=
tissubimihile(l q pofieciimputariratione fuximperitig, quod no»
3 taad limitatiopem.l.fin.ffco.
4d CoeliacfroEáleviGima,gave dixiin g).$cedentide tali teneref,
8cnotahic q calusfaperueniésnó liberar á poena pracedétis culpa,
ve Benotrbarnperilliitex.icórraciofenfuia. Li prius.fEeod:6 coll;
ge cxjam húc qymora locatoris in approbando opus, nonliberarcon
luftorein culpa fcedenci,qdfacis ed pbarurin.dLb prius.vbi gl.
qpvbigslocar o]
dele
cur de cafí foreaito,
Jeuiffimaculpa.
funtnoran
e Uscpagafe.Poftapprobacioncerzo operispericuligefHlocatoris, qui $
approbauit,SMiintellizas qí uiepollapprabationd
Jacultodia di vel cala
turcondudior
ll . approbetione
derribaffe poralguna ocafion,quenon non obítante
quellafazon adelante fe perdieffe , o fe
feciidúBar.in
AS
maldad dela obra,eftonce el peligrofe — ybivi.tl.quas
riadel feñor,e nondel macftro. Otroli allegar.
deri el feñorle pagallecdela sena rgelo
czimos,quefiel feñorfe pagallee dela sn Fico rpe lo:
luor, e defpues que otorgafle, quefe * catióis hicódu
Ml 'sauadella:fe derriballe,o fe menolca a
alle,que dende en adelante, feria el pe Gádio fiper=
igro del,e non del maeltro. pd a
ey. X V 117. Que la cofu deme fertornada a fu dedaplo Sede
feñor cumplidocÍ tiempo del arrendamiento. . dinisacishad
E Cufufemor Et y
5 ¡Omplido feyendo el tiem- * siamiédas
¡po delarrendamiento,o del le glocatr
Nene loguero, deuefer tornada la de
cola queafsifucfledada a fu
feñorf. E fipor aucntura fuere rebelde aid
a ! vñvicqdiorl
el quéla tuuicreS,non la queriendocn- > ligeqñ fundar
tregar, alsicomo fobredichoes, ffta _ 6 in cótada
: = Jocatióis: ec?
que fucffe dado juyzio contracl, deue ¿84 agaradi
latornar delpues doblada, aaquel que. one in re, feu
Le reh védicatióo
gelalogo,o gelaarrendo,o a fushercdo ciar ng
ros. Otrofi, quando algund menofca- - faciésmétione
bo,auiniere,ca aquella cofa, por fu cul de córaftulo
ña jols tico
pa?,deuclopechar. deherprokas
Se). X T.X. Comola cofa queesarrendadaoo-, de dio, Etlia
¿ligada fépuede Vender a otro. .. cetinprocella
E 0 cóNiarerdelos
Viendoarrendado algund o- * catiónesnó ob
3 Sado rotro.caliohe tinefébyinot
meoalogado aotro,cafao he as
S4rcdamiéto,a tiépo cierto, fiel Fa quis códu-
feñordella;la vendicreiante que elpla- a a
zoleacumplido,2G1G ladel comprare, inprn. fadin
bien puedecchar della Kal qlatiencilo- fito. :sabbage
gádal mascl védedor Ggclalogo,tenu o Es
docsgtornarletátaparte dellogucro'* Alex.cól 4.
d vo,4.co.ta fia
E Gruuiere.Ex córra Sta. Jocationis Gueficipfe códudor,fue cias har a
= res.vtin.l.condudtores.C.co.Stin.l.nonab re.C.vnde vi. Gt de hare
deintellige.£. fuerar(ciens,lecundá Bario.l.non abre.
h «porfi culpa. Ventrenimin hacadtione dolus Bclatadkleuisculpacó 3
guétoris.Liniudicio.C.cod. . lex, XIX,
0 Emptorreilocatepócexpellerecódu*toréañtep*nifaliud cóuenic
iotereú Scveditore,vel nit fuitlocatio ad códucétis vitá vel pro fe E:
heredib”,Sqreprorexpelliccefiruitcivedicorfalaió pratacpi
1) radios Idom lersueso vello alo paricolacécc le egols
fuccelfor(ingularis aontenetur(larecolono
Lnihil.s.£.KEdelega.t.
k dzchar della. Sed gd fi nolitexpellere ,an colomus teneatftare loca- 2,
tionicúfingulari fuccefforezdic q nó.vt.l.quifanda.f.confiue códu
xceritad modicúrépus,fiuead longú, quia aio perfonalis competés
Jocatorinontranlicfinecelsione in imgularéfuccetfore, (tame ciler
cefla aétio,tunccogeretur (tare.vedeclaratibi Bartol.quem (equitur
Toan.dePla.in.l.cognonimus.C.de manci.S colosfibast.
1 €alogadaJdemdic 8h eferemptorfeuEtaum. fecandum Bald. per 3
texabiio.l.6ifandam.inprincip...Jeftu.fEcod.tita.
m € DrlloguerosSed an tencatadinterelfe vltra hos
fimerces.5.1.££locasScel,nibil 5. An. Hidelegar.a.hrenerBarán, Lem
Partida.y. Hi
.cod.l.qui Fandi
¿videror pficpen). 4
y
PA
Quintapartida.
proré.C.co.Alex,
¿Je liofamilias.5.(viri quinquenió.fE.foL.ma
trimo.Alberán didt.l.emprorena.Cszodem.cumenim venditor po=
tuicreleruarciós coloniin venditione,Scnó feciciultumel, vetenea
turad omneinterefle coloni vel inquilini
$ a Cooscafos.Addealiamin.Lfin.E.deiure fi(cisfcilicetin colono fifca»
L,ne fileas te.
acatar ill ad ; E
fterefTe. 8cide quanto tiempofincaua que fedenia de-
dicisLud.Ro- ll2aproucchar. Perodoscalosafon,en
maánecoleliz
fingulari (uc-
cellore.écinl.(ilio.5.fivir.fF.ol.matri.có eccleñía Scfifeus arquipa»
rencur.yrin.L.6.C.delacrofan.cccle.Screner Barto.in.l.cognonimas.
C.demancsccolo.lib.11.contrarium tamen tenct Alexan, in fiecel
forefingalacieccloizin.d.5.6 ¡colanc ec
clesinquale fundátBare.£ Roma Alexan.q ibifolum di-
citurciuitarem Sc ecclel le feo autem nollaibi Ge
mentiosvnde cum tono ciuitaris.neque
Rabiturcolonoeccletic,adduciceriam quia fifeus haber privilegiam.
tacite hiypothecz,l2.Cede privileg.6(ciaquod prinilegiumnon repe
vicucinccclefia.fecandú Bald.in rubr.C.de privileg.fici.Scinad fo
pio diftocarsci Romani fació que dicitAbD da esenciales
<g.de ¡udiwbi gencraliter dicit «p eccle(ía gaudes privilegio fi, Se
uodnotarglolin.ciandicis.(uperverbo iure minoris.deinint
Hnu.vbi dicie q eccleña vricur tureimperij,allegaró.i min.
denonalienan.colla.1.vbitex.dicit,gp impccium ecclefíanon mal
conidificucad dieras ota Dl proc pera:
foluto.tE.deiurefilci.vbigl.extenditad ecclefiá quodin illa, difpo»
niturdeffco,ftlicet q procuratoreccleliz non poBir habere fideen
depretio,ficneneque procurarorfifei, Abb.eciamin.d.caudics.col.
verfia.notainfertex didtoilliusglo.p puilegia tributaimperio có
peruntecclefia.Sccui cofimpliciter eranfie Francife, Balb, in trat.
preferipol..43.colum.g.verficu.quarto quzro.facitetiam quo dad=
ducit Lucasde Pennainrubr. defoperindittolibraninquelt.illa an
ficut terra domanij feu corona regi fantimmunes á (uperindiéto
(queddicitucalleniacioaliquorum non valen (olucretrbuca fs
calia Eclupesimpolicio fuper alios vicinos)ancriamterrz ecclefiaflá
cxlenecclefiaram pandeant cal immnunicates
Sed adhuc credo verái .nationem Alexand.Scecclefam in hoc
non ganderc dicho priuileg
¡nia nullojure probatar generas
lites<cclefiaimpgandere debere privilezijsfifci.$cAb'.in hocloquitur
excapite Scnallumiasallegar.Se ad.d $. (1 minus. refpondetur pl
quiturinalia materia, «quod illetexr.probetcontea Abb.cum dicit
non multam differt. defi text. voloie non in ommibus aquipara
Squiadaravinftantiavbinon zquiparacar ,vedixicAlexand. (ci
cetin prinilegio tacica hypocheca,Sceriá quialicecfententia lata cón
srafifcumindefenfam define fuo aduocato non teneatsvcin.l.non
intelligivor.s.diuus.(E. dejurefifci. contra ecclefiamtamen , que ha»
berprzlatum gcnon eftviduatapaflore,tener fententia, Si non de=
fendatur,neque cius procuratorcompareat.vtin.c.ex liveris.vbiglo..
8idoéto.deinintez.relt. Scin.c.fin.nefedevacan.ScperglofTán
prafes.C, quomodo £cquádoiudex.Qvedicirlafo.in. $.ex malefia
«ijs.colum.9.in(tirudeaótio. quando lex parificar duoscafis in vna
materia,non ficextenlio,quando fumas in diuccfa materiaab ¡lla, ia
quafaétafuieequiparacio,vult ergo quód ita equiparariofifci $e ec»
cleliertantamprocedatin cafibus exprebisiniurez non veró regul
viter.hocetiam tener Alberia.la,C.quibacaufapign.velhypo. taci
contrah.facit etiá ad hoc,quin dubio cum ecclelia non reperiatur p
vilegiata,vcituriurecómuni.vtin.c.1dealiená.feud.quéad hocalle=
gatdalicainl.1.verfi.munc trarfeamusad perfonasteflantiú. C. de (tn
crofan.eccle,£ Alex.conf82.col.1.vols.neg;glo:Hl.fiprocurator:
$.1:in veto. Coluto.fe fundacio equiparatióepredidtaimo diAGillP
1extenditetiá ad minoré.Sceftrario fecundi Bartin.lá diu pio.
fed li emptor.fE.de re iudica.quia fifeus,minor,ecclefianó polluntvé
dere,niliex caufa,ftilicer vt credicoribus (atisfaciát, caníamnon ad
impletprocurator habendo fidé depretio Sclicratio illíus diéti non
eltrquiparatio ifcidk eccleliz, «LY ene ergo q emptor non tenerur
fare colono ecclefie.adde Curtiú fenioréitacontulentéconfil. 10.
Addeaiiú cafum,vbi empor tenecur llarecolono vltra caluméikci..
uádo empror poítemprionem dixitcolono, valo q lic femines, Se
dentado has tacitévideturfecille pagtú colono de (ládo locatio
nú,vec(t de méceglo.fuperverb.tacito.8cibinor.eá Alberin.d.l. em
prorá.Scallegar.hicéquaericur,s.q impleto£loca.Scdicitita de fadto
obrinvifle,adde aliumcafum in colono partiario,cui(ucce(Tor finga-
Jarisflare tenetur Cecundúlac,Butricariúiin.l.idemd;E.profocio, $:
Albet.in.d.l.emptoré.vbi contrariú tenetlab, de Bello vifo. 8:Spe
cula.Iicerdubidinsicu,de locaco,$.1.verífed pone locauitibi, Sec.S
Alex.insd,$.ivirin quinquénium.mongtur,quia color? pariari? nó
haberiusinre nequín feudtib?quonfajab eo fintpercepti,l.cúin pta
mellem.Scibiglo.(F. locasSt probaturin.J.f fur, ff. de víufruct.
8cfruftus perfecto córradtnempriónis(pedtácad emprore.1. fraétas
€.deaft.empaneg; colon” habet prionaléaftionécórraemptoré:
illanó tráficin fingularé fuccelloré.d.J.emptore.5.1.6.5.61.Hade con
trab Ar
cdin-d.em
queeclarrendador delacolaarrendada, - proré.col.z.te
non podriafer echado della maguer fe — net hoc dicós
qu pilloan
no ¿ colomus
feminauir Sfecielimpons ¡tencbitur fare colono nó vltra. Sctenus
Bald dicitproillo anno,videt q debeatintelliziita q ftudt Já perce
pti:aliasnegz pillo anno tenctar (larecolono partiario li
Tumptuscolon? pollecrerincrefundú,donec decise Me
gaaliasvediftñ elt colon? muilúius haberetin «$e quía ve die
<elo.And.inaddizad Specin loco fapraallez.inadditióclipverb. 6
(eii vigore (tacuri bona Bannici deberérpenio deltrai. 1 color
JuicScfeminanicpradió, Sc fruéts ene pendentes tépore beni ¿des
firuécarnóobltareiure coloni,cúad bue fi diifindi, Sline
parsfundi.lfruttus.Ede rei vendica.Adcealiumcafum.Cvbliocón
tradylocacióisinteraenirer hypotheca bonorú pro obleruá:
Aus fecúdú Bar.in....5.quodauté.if.de fuperfi.Scin.d,l.emptoró.Se
3n.de5i vir.vbi £efub dit Alex.q ¡fla hypochecanó operabié,vt
tor Pcife tenearur lare colono, cihypotheca bonorúfit accelforia
adprincipaléobligarione q folidaturad in «dl. fun
viñoblatotali interelTe p emptoré poteritexpcHlerecolonú,ve Sefuie
de menteBar.in.d..emproré.tcibilarétradit Salic, Ecfuicfententia
Hhco.Butricadin.d.1.( merces.$.t.conSchocfatis placer Scell dé mére
ña dostorú.Aduerte eñquia' [o.de Ana.in.c,fi.col.s.verf.gd af
ne plativices fizas,8cc.dicit núvalde notabilevesbiyfi ele
«pficolonvelinglin? dicatjemproriluaintere(leperfencrarcin
locatióe, Xideo vale rélocacifibiretineri,neque praredicalindinter
efli.fed (núinterelTe clTe manercin locarióe.ptúcnó poteritexpelli
cñi ud intereflealiteribi nó pofitiblui niñ patiendo e vé locario
ne.adducitai hocal,6 credicor.
5.fiEde diftra. pig. quiatunc demú
sa agédo vol reflituendo,q6
18cindntta hypothecaria: Se
qb.mospig.velhypo.fol.$cq(i
Nñexpellere qacracobliga
porpcife cópel
dividácur, verficel
abaliguo reproba-
deverbrobli.«l Et li
nóctedo hoc fuí
fentiircótrariúsná nó intelligúr de interefle volítario colon, fed de
dáno veiinterelTe,qd veré Se realiter fentirer,qd ei fidaretus (bi ta»
lis dom? vel fand*:ficucille quécódoxity% relarcirecur bi aliud Gd-
ci intereffe,qdin vericare pratédercenócrpo flandú elfercius ca
pitofz volíítari,Scad mocina Ananie facilis rio. nam.d. Señal, Acre.
ditor.proceditqífuiefadta pmifiio de nóalienádo vlerabypothecá,
veftacin dicá Seno fuflicerer folahypotheca,ve ibipatet. ¿ga diuer
farócftin emptore Gin locatore,cod3q; véditore:gavéditorten
finó védiderar,£códuttoré expulifferattióeperfonaliad patient
vipmirrat fui locacióc,ve phafin.c.fi.Scibinor.Abbane plativices
fuas.intelligado verbúibi pofitú fide data.iypromiGióe finciuraméto
faéta Sega licutveditorcópellifpracife ad tradadú,fic Se locator,cú
emprio éelocatio cildéreguliscólilant;vin.l.1.(Eco.En(tit. coin
inalicer fi códuétorvelitpátagere ad interelle.vtin. l. excóduéto.
c.$i.Eco. Sad pdidtayd dixiex.cfineprala
i.delocato.5.pofti.el.2.verf.gd firé locatá.$
Balxio.Ltiquisdomú,in prin.JE.co.vbi bonustex.inempror¿verónó
ñ ficas obliga leo pórexpellerecolonú,G fuieró.d.l.empro
ré.C.eo,k proba Ñ ¡econtrah.emp.S véditione Sctradi
tionefuéta p locarorá,nó pofsitcóuenixi,vefcile Marer locatiopi,cú
ihocnóficineisporeltneSc. permi . pomitvedere.folú ergo
'manetperfonalis obligatio ad incerelle,8cfic hy pothecareípedncin
protisnó opegbiairlpeG ies aétio plonaliscópete
ac.velupra dixi.notatiip fi interneniretpadtú denó alienádo rélo
catá,duráte téporelocarióis,8 Locator obligat bona fra, Spec
domú,vel firm ú
locarú p obferuária pmillorú,qptúc cú venditio fic
nulla, vreltcalusin.d.l.creditor,5.£i,(cdm verá licerá. ell eriátexio
tapontsliteráin.l, :a.par.(de quano fuie memorRod.Suaá
cómerduo.l.poltréiudicatá.(up verb. lascumplades, legis ordina=
mé vbi laboratin (irudédo veram literá.d,$.creditor, elle, nullá elle
venditione) tencbitur talicalu emptos (tare colono, (ed vercótins dí
cam,cilin eúnó tráfieritdo miniú,vel aliquodiusin re nó poteritex
pellerecolonúsvel inglinú, ita poftaliostenet Alexained.S.(ivir.
glicerpolt aliosibirclatos vifacere vim,p (páliterfand”hy potheceé
Titulo. VU. De loslogueros.
sederé Sefinon Ipáliterhoc fat: (ed fat eñalis obligatio bonorá
ve voluicidem Alex.in.l.qui ablenti..1.fEdeacqui.poT:S: Rodes
Serbio peritadaeniceanen cunnon polllacllalós
gnari tario dinerficatis inter (pecialem Sgeneralem hypothecam.
Alioscafus vltrapradiétosaddeveperAlexiak Dodtoón.d.sul vir.
«Dodo,
emptorem.te
sigi fupra dis
«fos.vealiqua
adderéque mi
hiadditióe di-
gnavifa(ir, Se
anfuccellorin
maioria tenea
tur flare colo-
no. vide que
dixi.fupraco-
demina.
Ga UFI pleyto.
x hilo pato
oritur lus exo
cipiendi con=
vendiciTe.Elprimero cs, fi fizo pleyto,a
conel vendedor quando gelavendio, q
nó le pudicffecchar della,al q la touicife
logada, fafta que el tiempo fuellecópli
do,a quelalogo.El fegundo es, quído
elvédedor la ouieffelogada,paracnto-
dafuvidaD,de aquel a quiéla logara, o
paraficmpre,tábien del, como defushe
rederos.Capor qualquier deltos calos,
nonla podriacnagenar,parapoderlec-
di con- char della,al quela tenialogada, o arré
¿uo a quía — dadarante dezimos,que deue ler guar-
pi.agum. Lre dadalapoftura.
feriptú.$.tina,
f.de padis.1:
Gimercedomas fi fdeai.emp.fecandamBald.in.d.l.emptoremán
ci: quiin hocapprobar fecundam opinio. slol.ibi.(lper verbos
-licerSaliibiapprogetprimam: fed quódconduétor polsitexci
percfatisprobaturin ifScLin vlciovisverbis.cuun dicit,deue (er guare
dada lapoflura,6< clarius hoc hodie de jureregni procedicítante. la je
Inno.re.. — titudelasexceprioneslib..ordiaqua incipic parettiendo, Sic.
elbl.2i. D asu vida. Quodemeltad vicádicitperperaú.vein. JE. profocio. $e
só.libr.5.. — inlocationead viram.notatgl.in.5.perperua.1o.quelt:s.Sglo.in cle-
ment.1.dercb.eccle.non alien, quidtamen finon e.Jerlocatio ad
tam conducentis,velpro (e 8cfuis haredibas,ve hic dicic, fadta e el
fedad decennium,ScvltrasántunecoJonas vel inquilin? pobicexpel
Jiperemptoremiglo/T.S: Doéto.commniter dicunt, quod non in
d.Lemptorem.Scia.d.$.6 vir.calisnanque condugtor habeciusin tc.
vein.l1.5.quodauremsvbiBart.dicititacómuniterceneri.f.de (uper
ficiebus.glo.in.14.AGager vefliga.erinirenión vtile dominigan ex
taliconduétioncadlongum tempus.vtprobaturin.d:$:quodauren
ait.Scprobibirusalienare,6 locacád longur tempussincidit in pos-
*namprohibicionis:ytBar. St communicer Dodo po(iDin,tenitcó:
traglo.in.l.codicillis.5inftituro. Edelegas2.nifidn táli condudtione
fiatpaótum,quod nontran(eatex talilocatione ad longú-répus vtile
dominium:namtunchon tranliret.vein.l.cum many (ata.$.(in.(Ede
contrahen,emptid Toan.delmo.in.1.i domus,5:fifdelega.sa
cin dic.5.inflituto.Bal.in.c.m$.aut fi libellariosin 4.quibus mo.fen.
amit.quo cala (aluari poteltopi.ylosin dic,$ánfticuro. E Sed dubium
xmihicibjanperiflam.l.paritz reprobetar ¿lla cómunis glo(. $ doét.
fententia,cumenton temporeque it. ll partitar condice facrúr ion
erancopiniones (uperintelleciuad. .Ifina.quod
diceretur modieum tempusin quoSipfe glo.variauerunc.nam glo,
dic.$.quodautem, voluithiocrelinqui iudicis arbitrio. idem voluit
glofáin clementi.1. in fi.de rebusecclef.non alien, Stin.co in verb.nó
modicum.cod.titu.lib.6.Stin.l.fin.(E.(iagerveétigaygloff.vo luitcem
pusnon modicum dici decenniym:quz ell communis doftorú fen=
tentia, conditores hnuius, l.aduertentes forte ad varietatem opinio=
num,que eranttunciemporis,nonclegeruntillam Opiniones: fed
quód non modicum tempusintelligatar, quando ad vitamconda-
centisfieret locatjo,8(icnon fufficerer locatio ad decem annos: fed
quiaparam fido inventionibus meistu cogita
3 € Uouardadalapoftura,V ulvergo,quódtunc precifetencatur (lare cos
lono, neg; fufficerer(iofferatimtere(le, quod notaad eaque dixiin
2l.mag.qdlocatorpracile cópellerur ftarelocationi. 4 Ze. XX,
20 Conduétortemporefinito locationispradijraflic pertresdies vel
plurestenensillud ,videtureo anno reconduxille tanto pretio ficut
3nptzcedentiinvrbano autem fecus quianon foluienióprorataté-
porisquo plus ftetitrefpeétu anni prarrerit. Sc elb ratio diuerfiratis
quiainrulticis poflertalirempore dimirtere fandum quodillo anno
non fieretibicultaraón vrbanis autem quandocunque potelt Locas
re vel feruiginm habere»hoc dicit.Habuic ortum á.litemqueritur.fa
quiimplerofí.loca.
1 d dsomejente, Nor.ergo habebie locum hac difpofiio inrebus mo-
bilibus,vel fe mouentibus,velutifi conduxi equum pro decem dic»
bus,¿crenui viginti.ve dicicglo.in.Litem quericurss. quiimpleto.
$ Uentiendefe.Siuelintptedia
45
eod.imófacitfartu: , vcendo eo pro tempore ampliori, fecundo
glo.ibi,Xteneteciam Barto.limitans,nilicredatdowinuta perwifa
Tom velnilialiiscquus illefólicusetTerconduciad vecturam.Bald, ca
menibipo.l lacobum Burrica.vul: quod iv dubio prefumacar habe
xe volantatem domini prupteractumprecedens.qued bene not
Sed an habe>
at locum lila
l. in Jocantib?
operas fuasad
aonum, velus
ti in caltella-
más, vel medi-
«is, vel hisqui
Jocant operas
feas ad callo»
diam fundis
Baro.d.$.qui
impleto. Scin
L.fimora.fE.fo=
Jut. matrimo.
tener quódnó
per rationes,
Ley. XX. Como la cofa que fuere arrédada fi
aquel que laarrédo la tumieresres diaso mas
dejpues del plaxo es tenudo de fincar enelar
rendamenso,porotro año.
8 Ercdad de pan,o viña, o huer-
tta,o otra cola femejante Í, re-
E Uniendo vnomedeotro arten-
dada, paralabrarla c efquilmar la, fa
ftaticmpo cierto, fidefpues queeltienr
po fucrecomplido, fincareen ella por ration
tres dias£,o mas que la non defamparca a vide.
tí quem
aquel cuyaes,enciendefeS,q la ha arré- ibi fequiene
. Paulade Caft.
- vale quodái
cuftosremanetin cufodia eaftrifinito anno,pro quo cuflodire pro
»miferat:quód viderariterum fe obligalTeprocuítodia fequentis anni
mififinico anno caílrú obreleri: diño,quia tune non videtar amplias
feobligaread cuftodiá pertext.in.d.L.iwora.inprinc.loan.delmol.
8: Alexan.ibitenentopi.Bar.£% mihi plus placer perraciones Bartol.
cuiusopin,polfetintelligi ¿limicariznil viera pacientiam comduéto
risoperaruln interaeniller aliquis actus defignariuos rai confen=
Sis profequens tempore, quod £efide mee Baro. in medir
e soconduéto,cui claolo tempore conductionisciues folcbane foliram!
mercedem prallare.cradirSoci.confi.i96.volu.incipit,circa prelen
temconfaltacionem.quideainen if igaintrduosrezesvel dura
tesperquinquéniam duracura,anfipol? quinquenniumfincin amis
cia Scpraenefibi maruosfyuoresintellizaturligatacitérenomata?
Bald.io.$.icem focietaremadepace conflamprimo ar ¿uit , quod fic.p
d5.quí impleto.tandew tenctconcrariuim ni izarenoneturexprel +
féperillumrtex.Scargu.l.ficum hermes.C.loca. p
e Ue srrendada.Sinedebebariolui imercesin pecanianumeratajfius la y,
fra
dise
nto,velalidslitparciarios colonus,vt reñecóe declarar Bald.ia
biimpleto,colza $
£ UP resdiss Nota hocquia comrasum tesébar Odófre. £Bald;poltz
cumio.d.$«quiimplero.dicentés requiritempus Competéns Senon
fufficere duos vel tres. Bart.ibi dicittelinquendamhacarbitrió iudi-,
cis, dcintellize hoc,quando colonusretineret pra dim (ciente dt paz
sientelocatore,8cíic de voluntate illius. vy probaturin diá.]. qui ad
cercam.tE.cod.Screner Bald.in,d.$.qui impleto,
arorun,liuercipublicawwtia dic.$. 4.
quiimpleto.vbiBart.infecidem elfein tucoribus,Scpratatiseccleña
rum,que priuslocayerúit:vt gorú fcientia Scpatiencia fufficiar. Écad»
de q ¿eliinteruentat paétú, cp condudorfinico tépore condudkionis
polsicfandum rerinere,donecfibifoluantur melioramenta, gp proce=
derdiípolicio huiuslegis,quiaper tale pa£tum non eltfublacum ius
comumune hujus.l.8c.d.$.qui implero.arg,coráquetraditloá. Anda
inaddivio.ad Specy,titu.de emprio.S vendic.(ciendú.inadditione
jocipienti deemprare,8cc.que ell in.colú.Ecin rerminis confuluic
Soci.confi.17.vol.«incipit profequendo ordinéqueltionú.procedir
etíamilta.l,$c(i prima locatio eflerad decéannos: nam non elt quid
repugnetquin ex tacito confeníu locaroris,S: coloni renguetur pro
fequentitantum anno, vt hicdicir, écfacitad hoc, d. $. quí impletos
cum dicircum lultro.cquía milicacracioi(tius legisin illo calu ficur
é:pro minoritempore elferlocatio. E: hoc credo verum licet Alexá.
cont17.vol, 4.verli.r.principaliter.aliud inmuitmorusex diéto Bal,
3n.d.$.quiimpleto.fecunda ledtu.verfica. quaro hicquidin emphy=
teofi.Sin,l.vnica.col.12,C.quandonon peten. partes. vbidicic , q i
aliquisaccepitn emphyteolirm ad decennium,finito termino nó n=
telligicur renoualle cum agatur de veili dominio tranferendo Senon
de mogico praiudicio,yt eltin cafi dic.5.quiimplero. ná Bale loqui=
turdetacitareconduétioneemphyteolis pro illo fequenti anno, Sc
fic detrilacionevtilis dominij,quod ceflacincarlocacionis, vbinó
poteíl dici quád pro fequentianno tranfear «liquod domini
fortectiampolferdiciox gencralitateifiuslegis,non diflimguécis,an
primalocatiofuerit in [eipús, vel(ine q in omi cafygoxtali tacita,
A
Partida.
Limita.
¿o Limita.
4olimitas
Quintapartida.
confenfisinducacurtacita reconduétioin fequenti anno, cum:
terratio hic polita ciar cali caftolicer dejure comaruniin contra:
(quando contraétas prime locacionisfdicio (eriptis.l. aftum venon
valerer fine (criptara(ficcommunis opinio,exponedoficlirerá. 5.4
impletovin ibinifiin feripis,$c.motiper..lequétemabi neg; (cri
pruram. defis »
derantequen
dada por aquelaño * que viene: eeste-
nudo de dar por ella, tanto quátofolia
darenvnaño, de los paflados. Masfi
fucflecafa,o torre,o otro edificio ,nó le
rizalsib: ca eltócees tenudo el q la cala
tienclogada de dar poraquel tiempo q
latuniere de mas:quanto y durare,o bi
uierc,contandolo, fegúd el tiempo pal
fado.E larazon,porque hacfte departi-
miento,entre clarrendamiento delas he
tedades,e de lascafasesc[ta, porque q
tiempo quetuuiclle de mas la heredad,
delo quedeuia, podria ferental fazon,
que depues non fallariacl feñor,a quié
laarrendalle,e perderia porende,la ren-
ta,cel fruto delfcaño , mas en las calas,
nones aísi,queen todaslas fazones del
año fe puedcome [cruir dellas, o las
cunt enim, q
ex quo prim
córradtus exi-
gebar (eripta-
xam, nó videt
faétacacitare-
nouario - mili
feriprara fate
8elicer ¡fla o-
pinio(itcano»
nizata, cómu»
miter eñ videf
fragile dofto- -
Y moriuúl: ná
ex quo prim?
contraétus far
é%a feríptura
accepicfabitá
tá, «pre tio-
nemstatita re
códudtio que
ex tacigocon:
fenía inducif
periltam.l.Scd,5.quiimpleto,nó exigie (eripturam (ed tácum cólen
dism ¿Sequicquid iedeiare communi ex quoifla.ln hoc non diftin= +
xitvifapercius códitotes varietare expolicionúd.Pficoniñiiuferips
diéti.s.quiimpletosviderar p generaliterdebeacintelligi,cumals
cómunisnon clarerepugner ¿in viroq,caí militer ead
facitad hoc quod Bar.X cómuniter dodtodicútin.d.$. quiimpleto.
«plicetprimuscócractns Estas irper ipularionem adhuc ex taciro
confeníufineftipulacione, Sicline a£hu, retro mili Ferdiéta tacita
reconduéio:fed quia hac eftoua confideraciora cogita.
Limitatameiflam. la quando contradtus nonfuirfadtus per modá
locationis:(ed per vendirionisfru£tamminamlicctlocatio Se fruCiná
venditio:equiparencur.ve in.l.invenditione,$..fFde bonisaué
di.poli.cumilta.l.nonexprimat hocin vendisione fr
debetexiedi,vtin imili.qudicicglán.d.$.qui impleto, iain terminis
caner Balibiincdofios del quid liconreatis cof 8 leqalear
Alex.conli-76.w01,5,col.1incipitvifis dubitarionibus,fed fait
trarium,quod notatA lex¿n.L.lioflmilias.col.5.in prine.verl, ice
fallit regula. fEfolut.mat.vbi dicir qp empror fruétuum non haber jus
infruétibus,anted feparentar áfundo.l.cumin plures. 5. meflem. ff.
calera: decia Idbinecais factor deidemelacolonos
vtinchiuribus.Schura quandoque appellantconduétorem, quádogz
emptorem (ruétuum],cefacif.de publica. veétig,Bartin¿l.cotem.
$.qui maximos.cod.titu.dcclement.1in finde rebuseccle. nóalico,
Balinsl.rdem.C.eo. fedadhuc fto cum Bal. cum multa dinerfitates
pobintaGiznariintercolonú £cemprorem fuétuum, cum ad colo»
asun pertincarculcura Gccura, Se nonad emptorem, defi dareturca-
Ausin quo cultura óccura pertineretademproré Se penfionem foluez
rerantatim,tunc idem ell dicédú quodin colono,ex quoinvtrog
idem clteffcétus.visad pra dióta que notarBarin.d.l.cotá.. quí ina
ximoscol..2.3.8to4.ff.de publica.vbividebisquando ad emptorem
fru£tumpertinear cultura Se cura. Secundolimita relpeétu parar
-uriónis,nam fi prima feripcura formata e(lfub inftrumento pu=
blico habenteparatamexecutionem tacita conduétio non habebic
paratamexecutionemacum ad hoc requirarur publica(eripenra,cum
fcripcura debearlezi Scoculisin(pici.l.1.Fdehis quzin teta. delen.
Bald.in.l.lezemn princip.C,cod. Tercio limita.qudd cer induca»
turtacitareconduétio, non tamen videatur repetita parna appolita
in locatione prima.fecundam Dinum in.Lcum parer. ff. delegat, fe=
cundo.SclequicarBalin.5.quiimpleto.a.le£tu.adducésracionem,ga
pa£tum poenale non informarprimum contradtum,ynde poena non
pesitursodempenercaQionis,allegar,!, pradia. ideado. emprio.
Quartolimira.lecandum Bartosi qutimpleto quando veapa-
tientiamícn tacitum confen(imrequirebatur aliudex parte locato=
vis vtÍi tengpacurcentasres dare condudlori :namrune escíolo con»
fenfinonviderurrenomata condudlio.ex quo etiam infertur per eú
ad potellates caltellanos, feu rurores,(emaliaoficia,qu:
tepublicaifiponantar,vbi non (ufticieralis racirus conten?as: le
quirancurali folenmitates.Solene enim veibideclararPaul.de Cat.
nomina caliuwn officialiom qui eliguntur árepublica extrahi de bue
favelfacco ¿cil
requirár
alique folenná
tatesíque non
Jutcrucniáría
tacito confen-
funonfit taci-
ta renouatio,
quod ell nota
Dil
Mita, quído
ex parte con
puede ome logar.
Ley, XX 1. Delos que arrendaren heredados,
o otras cojas quefi les embargaren aquellos que
las arrendaven que les deuen pechar los daños
finan los ampararen podiendo
lo faxgro
duétoris non
Flenen arrendadaslosomes — pollerfami a
y Jia conicétura
vnosde otros heredades,o
h viñas, o huertas, o Otrasco
A j las femejantes: e toman o-
múfitacitus
fenfusmanen-
di,feuperlenos
3 , 2 randi imp
trolialoguero calas,o ticrras,O OtrOS'C- ma conduxi
dificios,cacacíeca las vegadas, q recibi RS
Pi E p inducaó ta
embargos, de guifa quenó puedé víar Hua seconds
ninaprouechar[cdellas.E porédedezi — éicwquia alias
delinquerepfi
mos , que fi los Señores deltas Solas, — tna,
fobredichas,o otros a quienlocliospu mo lucr
frutas, Se non
folnendi pen»
one que lr babio non pra le aa po nod
ant doéto.fignancer.Panl.de Caltrind. soqui implero.fecus ergo
fine delito aliter pollerremanereaveluti fin domolocataipfe códa
¿tor parté haberes; náróne parts p indiuilo poterichabitare totá do
mú,neq¿tencbiturad penfionépartisco(ocij-glo.notabain.L.£abinus.
¿mu-diuidi.Balin.c.1.5.przterea ducaV.de prohi.fcu. lies p Ere
de.Bal. Ang.Sc Imo«in.].duofratres.[Edeacg.here.Pan.de Call.6cibi
Ixton.col.penmnds,C.qteftadacepolqdiácul
dom'ecat ira am la, q (afficicbar pars giftehabebar (ibi ad inhabicá
dúecus!italispars nó (uBicererfibisimo eferaliá domá códn dar:
nátúlc tencbitur ad pélioné partisconfocij:Se(n
tacita recóduétio,de qua hic,hoc pbaturex dicancrab. Alber. qdnó
mewini mealibilegitlcin.l.meritó.(E,p focio.vbilimicatillad did.
io focio,g alíá domúelTer códuéturus allegar. nóforcE.$.líbertas.
:ondinde.Sfulciturl do maxima egtace, pp qua facie
dom.vbitex.dicic,pliar
Tavicinúfundúradicesegerit,eltcóis, edi
muitat écintelligitglo.pdiéta, qánó poteracíallentariex prima terra:
alias cftillius e in cuiusfundo arbornata ell.faciteiam, quiaqips
fua nó elferíofliciós nó dicererurhabere domú,iuxtanotatain. llega
togíraliterin prin.(ignáter per Pan.de Caft.ffade leg.1.8ctene cordi
¡Qlimitaione Limitactiá dcintelligcifás
mácóduQlionecóduéar habererpartcin domocódn taco (tem
orequoprimo conduxitiam habebarpartéin domo, licérralé que
flicererad habicádú Senihrilominas códuxit parté(ocij,vthaberer
magis(patiolam domum,nam tunc manendoin domo ex tacico con
fenlivinduceretdiftaracicarecáductiosargol.mela.Sar.f.dealimen£
ciba.lega.Sequiacadé volútas P(umicar durare nilicófter de cótrario
Lfipaterin princ.fde manu.vindi.gloCin.cadeneptis1.q.2.L.cú
hictatus.$.1cúfequenti.f.de dona.intervirá Scvxo.l.cum tacicum.
8el.eum qui.ff.de ¡pba.c.maiores.de baptil.¿equod not.loan, And:
inadditio.ad Speca.tit.delocato.5.fi.vert:98,in addiap verb.políta
a aquel «ña .Quidi percipiatur fonCtusbisin annovel quoliber mé $
fe.vid.Barto.beacilla deslarantemio.d.$.qui impleco,verfic.qugro.
que elb ratio, Bald.iml.legem. EC,
b Given feria an. Aliquando tameidemelfecin predio vrbano , quod $
orpolitapropee
inrullico,vtdeclarac Maránadas.qimpleto.ScBald.i.d.. legó, quos NÓ ein
vid.8ceorum ita fundanturex rarione differentize inter vébanú 6: nOUI:c0,
rullicam pradium politaín ifta lege,lexctamen fori.libro.ycicua7de
pen. vulride efleinpradio vrbano per quáita dicit Peregrinain par
telocatio.quinliterasb.oporterertaméprobari de obferuantia talis
legisforialías [taretur huic. MiexXar,
am Siconduétorimpeditur vti relocata perdominóvelaliñin cafa non
permnidlo qué dominuspór ¡phibere,tenetci dísad dánum Se Jucrua
Quinto Limit,
a Stintellige,q 6.Limita,
itariong,qápoltpri 7.Limiv
Titulo. VIM.De los logueros.
quodíndecrar habituras fi prohibitasnófuiflecidéfiex caufa iulla
prohiberenonpoteltimpes
vifed Biznorabattenetur dáta
diens.condnttori ad meliorationis (Kimiariones
carios
im
item quemkicbarlocatortemparelo
:xad recepta: $ tenecus jufte
Ecpradicta
habentlocumailicódudtortempcre contras (cluiciulte pollcim
20 juGorad folutionem ¡omnes
taoccalioneno» mulcumconíiera deftquantar: (icue
aquaramy av
:pauralicram aTonata,auibos, loculti-
46
uéas rel loca
innundaione
símiagrandineyigne,fole,ventonimis cslidozex ex
sat ermibus
in hisnon tenecurcondudtor,fedfipars fuctul remaofit ligit con=
- pedivistunc e- dute? redi-
Bi dnegatar irrodama 2 a 2damia Zo mior tostoluegejane
naicesana diclsévedar* embargafsé enalgíama — arrédamiétoo delloguero,eli nóouidl. rias ases
locatoré.h. d.
12 GVeder Velas
tifi crácfama
li vel feria
vel fubditilos
nera,alos quelas touicren arrédadas, o
alogadas,quenon pudieflen ylar, nin
aprouechar(e dellas,G les deuen pechar
todoslosdaños,e los menofcabos,que
fenrecebido nada:no hádernáda ningu
nacontrac!los.Pero fiagllos q teniálas
colasarrendadas, o alogadas, ouieflen
fccho mifsiones* enlabrar,o enderecar
penis fruétus
dio reli
ste ¿ed í cul
pa condudo=
Fis, feu herba-
is. 1. fe Po. A rumvel (pi
ef deadio. Vinierenportalrazoncomoclta.Esun — las que fucíen tales, porque valilen nibia ies
¿cobliz.non — deuen les pechardemas defto,las ganan mas,eltóceaquellosque gelastébarga- ummavolperíe
er e ciasP,que pudieran auerfecho,en aqllas — ró,fon tenudosdegelas dar , y pechar pdas
guliur. vbigle
perloa. An
dr.in.copropo.
fuic. deconcel
fio.prabé.vbi
Abb.pe.co-
10.5 fi poflec
prouiderez ne
visieretcolo-
no hinonfecie
tenecar ad to
tale intercile,
ve hic cin. le
cofas, queteniá arrendadas o alogadas,
finon gelas ouieffén ellos embargado
Masfiotros eftraños, que nó fuellélos
Señores dellas,nin aratesomes, a quien
lo cllos pudicilen vedar,les fizic/Té atal
embargosfiaquellos quelasembargan
han alguna razon derecha" por fi, por
que lo fazen afsi como por fer feñores
dellas:o portener lascmpeñadas o por
a bienvilta deljudgador. Eto quedi-
ximos cn clta ley, le entiende, filos arré
dadores aujá buena fe,quádo lasarréda 5
ró:cuydando e quien las re-
cibicró,anii derecho delasarrédar,o de
laslogar:cafiellosauian malafe: fabien
doquectádeotro, eftonce nó auriá de-
mandafningúa:cn cllarazó:cótra aque-
llosdequienlas tenian.
periculo con=
duBtoris. had.
Usemejante. 1
Sed in vrba-
mis agris con
duétis quo =
modopropter
Merilitacé fer
remifáio. die
Speculcicu.de
Jocato:colu. 1.
fifenams. com Otro derecho que onicren fobre ellas, qze.x x17.Delos fritos qfepierdio fedefira quod eu !
Iitcqué, eo. porquelo pudiclfen fazerdezimosque — zenporalgrena ocafió, ud es senudo aquellos do ex qua !
Sep Gaquellosquelosdicró,aarrendaimion — artendededirtaróntaque promero po ezo. [000 5 vá
cum quidam. — to,0aloguero, eráfabidores defto,que ¿3 Eftruyendofe, o perdiendo nópotellpro-
verficu. 3. cala deuépecharalos otros,todoslos daños felosfratos de alguna herc= Pts guerram
principali. o vel malum ta
€0.
ab UGanencia,
1Rud lucrum
oteft dupli-
dur epalidera
fi, primo ha-
bic refpegu
ad gxtimario-
elos menofcabos,có lasganácias, que
pudicrany fazer, fegúd diximos, quan-
dolo cllosembargafsó. Mastiquádolo
ellosarrendaron,ologaron, non fucl-
fen fabidores * que los otros ouielen
derecho enellas,eftoncenon feria tena
=D dad o viña o otra cola feme
jar.ecó,quetovielle arrendadah,vnome h 4 vtrrendada, 3
de otro, poralguna ocafion qué acao-
fciefTe q nó fuclle muy acoftábradaide
aucnir afsicomo“poranenidasd rios, o
por muchas lluuiaso porgranizo,opor
tum ciuitatis.
Quid ficondu
xérat ad lon»
gum tempas
an tunc remát
tuspenfo
pter Nerilitas
a dos delo pecharsmas detantoquantoo fuego los qmalle, oporhueftedelos temBaltener
quia fruar? 8: vicfTenrelccbido * dellos,porrazondel — enemigos!,o por affanadas de otros o- E cides A
prouétas erár
naiorisextimationis, qu
pote pericia ¿non lnlito nego
.colomus.Ee
inétepertinctad conduétorem..Nerilis.S.i per venditoremtE.
.empécnotaturper Bart.inal
cúdopoteltconfideraril
in leg:
in
deal
'mpretium foluendum. € ¡(tud tale lucrú.
ven. l.fundus. Sc io.
ftud eniin dicirurinterelfe circarem,Gideo
is mator,F.co.Se
Incrum, quia italé veilitaré ex funda
conductor percepillet,potujflez cum pecunia nde habita negotiari,
Eclucrari,Sctale lucrum non potel! pes. q;
dicirur interefle extra
removtin.d.$uipervenditorem.neque der: PS
$
turillalveparer,
quodintellige
cum diciten aqueilas colasqueteniñalogadas de
non folito negorierismamán folito negotiari cómu=
pis opinio Barade doftoriseltin+l.vnica.C.delenté.que pro eo quod
intercltiScin,
54if, deco quod certo lgco,gp tale lucrum peri pol.
emy. ex eos
quia O cómenfuraf cú fuaib?, Aidevulcinsda lefa.
illius,l,col,pe.e
longútépusécemphyteotam é:adde Alex.cófia8,vo
ialsignataliá rationé diuerfitatis,intercódudtoréad
1.4: Add crió
_pcedererdifpolio huius.Ifiuepreller mercedéin pecunia fiuein
<erra quátitare frudluú,licettune non dicacur ppriclocáfio fed con+
tradtusinnominatus.fecundum glo.in.l,excepto,Cae
9,
3 Ay acoflumbrada.Notahocverbuminá li ex cóluero cálu fortuito 3
corriipunt,nó tencbitdñsadremilsionémercedis, folú ergo tenebif
prercafusinfolitos,Sc hocidé pbarurindl.ex códuét
aris.verfi.fed Scfvendo.ibiferuore foJisnon alMúet
ro nibilextra cófuctudinem.ff.eo.quod Alber.in.l.licet: C.co.
dicienotaindigoyminferens adrempeltates que (pe
bardia,vtpereasnonfatremibio.
105. li vis tépe=
Ein verfi
fe
accidútin Ló
fitérimterminis locationistenerSocinusconíil.156.volu.2.incipit,p. — k €4nf como. Hiconumeratcalsfortuitos,yr Scenumeráturinyd. 5. 4
fundamesro,colu...verf.2.confideraripotelt, ; vis.Baddely.titafupracapar.Sevi.que ibid, -
y 5 Ue azenderecha, dem dic,6 fam eri bvinivflnm.cui locatornon — 1 (Izmefe.Limicascintellige quidolupernenit guerra BcineurPhoMG
oreftreliftere.l,ex cádutto.s.bjincurlishollium,fE loca. Scnorar pol cótradtal naaa “antea erat guerra,quia imputandum.
jartinalfivno.f.item cum quidam,colu,1,costitu,vbiintelligir, mili efteis.qui (ciuerúcllarú Eccódicionérel,éenon puiderút, yndenon 1
culpalocatóristalefaQuminiaflumberer propterinimuciciam quam —— exculanfapéñone fecúdi Balin.5.vaflalli y répores d'pace CóNá.
habebatcum eo.f.co.1.[i merces.$.culpm. argu.l.quibona.$.dejllo.fAde daminfeAr Kinal.habicatores.5.fi.c0.
+ qssbidorenApprobaropinionem glo,in.lifi quis domymn prin. Eo tito.8fuiceriá hocdidhi Cy.qdideBal.allegacind.s.fivis.referés, q.
Jocati,contra quam tencbat Pan.de Caft. ¡(tud diétumCy.vehementerallegabaí córra emproresfmówmú cuiul |
44 Uouefenrefecbido Prorarailliustemporisquocolonmsfiminó pomit —— dálaci.Dicirtagppro cisdicebarurdererioré códiciondagentiú, quia
1econduéta,Stficad exonerationémercedispro ratayvtin,l. fifdus. — “exnaturacontradins locator8tvéditorfciebarfereneri ad haberelice |
5 cumal.Shec difináijo,in fine-prin.fH.co. 8 -. re Bcgplocator tenctad haberelicergcriá de fatto.vtin.d.$4i visal
5< €ntfionr Vide dehocin go. pare Scquzibi di. Iecigii yendicarencinL6 Caspio emprled place primar
8É Goonanrian demanda. Adde.l fandi.Cade euictio.Sclng.tit., fipra uns 8 facisprobatinilta,l partita q valcop talis occafio fapueniar ñ
espartita. e queibidixia Ces XX LL, poltcondudtiongcú dicir(toniellearrendada.Scc,Si raméanteloca= $
> Partidava H ñ
po A
8 6 doAlguna par
yde
Quintapartida.
códy0toreignorante,cafasfortuitas vencrit.vi.p Balinala. Co
hienempt.8i nota qpin hac maceriaideiaditarar detimore
uípicione belli,quod deiplo bello.fecundum Per.de Anchar.có
epromillafidl feriearbinotabiliter,
fas. Dado Juexcepto.
Tedvslasfran
to Sampraa
cftex diéta.l
excóducto, $.
rerficaled
Labes.Ecodble
omnia; fru-
A. Ec. Sqd
fi clerici non
potueruntcol
ligere fruétas
beneficioram
propter jacur
due hoflium
an tencantur
acdcimá,quá
papa aliquan-
do imponie
Bald. dicic p
nonin.Lacces
práin i.C. de
var. allegar
bonumtecin
formas
de ccofio
mesquelos deftruyelsé:o por fol, opor
viento muy caliente,o por aues opor
langoftas,"o otros guíanos quelosco-
mieflen,o poralgun:xotra occafion fe-
mejante deftas que tolicffe todos los
frutos,Pdezimos, que non estenudo el
quelo touicflcarrendado, dedarningu
nacofadelprecio del arrédamiéto que
ouic/Te prometido a dar. Ca guifadaco
faces, quecomo el pierde lafimiente e
fu trabajo, que pierda el feñor la renta
quedeueaucr. Pero fi acaclciofle que
los frutos non fe perdiellen todos,eco-
gicrecllabradoralgúa partida de ¡los":
eltonceen fu elcogencia ea de dar to-
doclarrendamiento al feñor delahere-
dad fifeatreuicrea darlo, e finon defa-
carparafilasdefpenfas e las mifsiones q
fizo en labrar la heredad: elo que fo-
brarc,dcloal feñor deaquella cola que
teniaarrendada.Mas fi le perdielfe cl fru
to,por fuculpa “ afsi como por labrar
malíla heredad, opor ycruas, o porel:
pe nacielfen enella tátas que lo.
tollicflen , o fe confumiellenlos frutos
por.fimifmos*, o por mala guarda del
sídaskmnellige,
drag fieminas
dimidia eorú
£fruétuum, quí
foliti funtcol=
Jigináfalcen
derent víque
ad dimidiam
vel vltra,tune
nonett (teri
tas >, fed fun
¿tuum exigui
tas,quze nonindacieremifiionem mercedis.Afivno.$.ci q;
qautem licintelligidebeat patetex eo quod bue dicie(al
da.Jécticverificaturin minor parte,quá dimidiayve dicit
clementi.nin verbo aut carta parteade foro compe.quan ad hoc d
citefle menticenédam Abb.in.cfuperco:2.notabi.deeo quicoyno.
confangaivxoris(uz. $ dicitea valde fingu. Alex inadditio.ad Bare
i :m quod (abinas.E.dehare.iníti.in additione magnain fin. Ke
Ixío.io.llipuladio ifla,$.1.coluwa.Mf.deverbo.obliz, Se quid fifru£e
ciufdem fundi cófiftebantin frumáco, Sc oleo ,$ fruméri totú perda
turjolciauréfui abundantia,ex quo daranú frumenti (ippleatar,
vinerBalin.L.licenC.co.verlicu.nonoquero.vbitenet,g tune vela
minevbertatis panpertasoperitur,,
fuefcogencia.Nota valdenamtollitvarierard opinion que erane
de iure commusi,quandodicatur ferilitas fin quo fiteraríe tresopi:
mionesmagiftrales magiscommuniterapprobata.Prima q confide=
secar val? opinio,f2candum quamattenito reditupercepto tempo-
reillius locationisrepucarerar ferilicasem fuilTe.ve notar glo. Llicer
C.cowwbiSaly.dicit quoditacommunitertenetur, Secunda opinio e
rar q ¡biefTer terilitasvbicon(tarertantam elle damnú,p códuétor
nú percepiflerdimidiam eius quod folitú eltpercipi , vefuirde méce
glo.in.l£vnoán prin.Meo.S Bal in,hlicer.C:co.X 1oá.de Imol.v.
Bi declarar qualicer hoc collizafcxillaglin.c.propter Ncriitaré.co,
2.cotit. Tertiafiicopinio veiterilitas dicaffiattento precio, qdolui
turScdeduétis (ñpribus occurrécibuscirca perceptionerediruú repe
vitur conduétor deceptas vltradimidiam iu(tipretij, ve quiafruétus
qui fuperfintnonafcendancad dimidiam pes promisi, provna
«uaqueloc: joneyfecundum Bar.Bal.poftacob.de Are,in dir.
cet. Barsin.Lfivnos$.vbicunque,ff.co,ric.Anto, Sloann,de Inol.
ju diéto.cap.propteritevilitatem.Pao.de Caltvin.l ex condutto,$uto
1F. co. Bart. ctiam fuit in hoc varius: namin.. (¡ merces. $.vis ma-
jor.tEco.titul.dicic, qy tune dicitur (terilitas euenille quando de-
duétis expenfis , quasfecircolonas ,nilvlera remanetde fruétibus:
quaropiniofecandum Abb.ind.cap.propter.eft contra illum texte
veibipere
.vbiloann, Andr.ponitaliamopinionemwvideibilaré
perloannadeImol. «fa noftralexdeddir, verune dicatar fiero
tas, quando aliqua pais fruciuuon remanfir , licet pon omnesfues
runeconfiumpdi. Se quodtune fitin clectione coloni retinere fu
¿tas Exlolucrepenfionem, velli hocnolit deducere pul
exfruétibus perceptis , € (i qui (upertintilloslocatori relinquar.de
ticvidetarhic
arrendador:cftonce, feria el peligro del es s
Gouielle lacola arrendada: e feria tenu- ia ola
do dedar cl arrendamiento,en la mane Sadditar qd
raG le ouielle prometido de dar. difpos
Ley. XX T11.Poy quales vaxones los arridado
ves fontenudos de dar lasvizas, maguerel fru
a ) tegic lla
to delucofí arrendada fe pierda por oceafion.
opinionefub»
iúxit hac ver
ba, colonnser
gonon relpon
debit illo an»
no, tanquam
zutvis colcos
fed tanquam
partiarias, nó
deduéti
penis, ve
tra de decimis
o...
y Erdiendo fe los frutos , de
lacofa,que es arrendada por
gjalguna occafion , que vi-
niefle por auentura: nonfe-
riatenudo de dar al feñor la renta , cl
que laprometiera , afsi como de fufo
diximos. Pero cafos ya en que non fe-
riaalsi.Elprimero es , fi quando le fi- gd ergo hic
zo el pleyto dearrendamiento, [cobli- (horiade
goclquerefcibiolacofa, que por qual dorideorene
quieroccafionh que fe perdic/fel fru- mem
duelo erre didaro. Ellen? EP lea a
to,1clpertenelcielle el daño. Ellegun- "E ade quod
docs, fi refcibiclle la cofa , a labrar cutpafia ciler
A, non Coluie
pordosañosi,o mas, caen cl yn año
. , decimas. vcin
deaquellos feperdicfíen los frutos por
cap.reucrcimi
alguna deflas occafiones quedizimos 16. qukte
s nee Z net da ta
enla ley antedefta:y claño ante delle — pistoann. An
dr.pof Hot,
in capit.propter.elocato.fiyper parte.finecalpa,S: Dominicas in,
sadtin.dede.imislib,6.Saddeadiflam lezem.Lex conductor
£o.ibi.fi quacanen vitia.Sc.L.fi mercesss.culpsc.co.tist diét. ca, pro-
prerllerilicacem.Bcficicqp li intrafiasin maloriafecir aliqua damna
in rebus maioris»proprerodimin Scinimicidamillius ad quen pa
nebatveluti abfciditmontes:velextirpanit vineam, q 1 polleaille
ad quem pertincbatrecuperet maloriam vel filius cius qy porerit ab
coreeuperare damnaillaraón rebus maioriz: propter elus odium de
dupla Ccpide cardio calis (esandos Barcib in.l. fiemancio
pato.fladelega.pral.
£ diabrarmal.Ádde.l.ex conduGtosin fin.ibifi non coluil
fimerces.5.conduétor,eostita.
$ Urorfimifimos.Hoc verbun limitanifiid contigeritviciofoli: nam Ka
fifuúfTent percepti ficrerpropterhocromifio,fecundum HoNt.3cibi
Imol.in.c.propterllcrilicarcn.co.ticu.vbivi.Joa. de Imo, col.
%
amSiadcalimfortalcona fe opliganiccondudtor, vel cum ad dyos vel
plures annosconduxifler,écporuirdedudlisexpélis ex fruétibus cú
Vbertateprazcedenis velféquencis anni Nerilitas compenfari tencé
adfolutionempretijltem fireditusforté, Senóobindultriam S:cul- >
turarmcoloni augeancurjita q Fundas accalicduplum cius quod di
refolebar duplicacur domino mercesillius anni: quia ad quem pericu
Ium(peGaripetare deber Secommodim.bud.
EcoréeL. yr
Mlex.XxX71L, ,
h Por qualquierocafon.Inmuicila.|fufticeregeneralem renuntiacioné
forcuitoramcafum,licetaliqui calusnó exprimancur, quandogene
valisrenuntiaciofit incontratibus.quam opinionem tenuieSaly.in
1..C.commo,videdeiure cómuniqua dixiio.J.ycita.Íupra.ca.par.
8raddeadiflam lezcm.].licet.C.co.
1 Cror dosaños,Erficiub vna locacióneznam fi effent djuerfe, nóproce 2
deretyquod hicdifponitur decópenfationere(peéu vbertatis, vthic
inmuit.Bctener Bal.8; Saly.in.d.1.licer.Cco.nififiererper modump-
rogationis.vi.ibiBal,verli.to.quaro.
Titul. VB Delos
ya Codefpues.Siuefitanmusimmediaté(e quen fueinterpollatas ve hie
innuitScrenerglo.in.d).licer.C.eo.vbi8itenerSalycet.Eciener Ho-
fiImol 8: Abbin.d.copropter (iclitarem co,itu.
4 b A abandaria.Declaratbene quando dicarur vbertasifuper quo fue»
runtopinionesde quibusperglosin.Livno,in prinEco.8%.C.coi
cet. p Paul.
de Caltrin, la o delpues,“ovicílecogido tátos frutos
ex conduélo. a 2d
fico. ere. queleyendo bien almado, abondaria!
ne méiifam . para pagar clarrendamiento:c las defpé
os Las del labrador poramboslos años, c=
his,queglo,£% — ftoncetenudo feria depagarel arrenda-
doctores era” miento,e maguer clfeñorde laheredad
ocis.Scitta, 1. leouieffequitado la rentatde aquelaño
fequi videtur en q fe perdieffen los frutos, en aquel
opinione Ni-—< tel OS
co. de Matar. 280 que vinicifedelpuesdef: cogielle
ae atantos frutos, queabonda fe, a ambos
ncagar losaños fegúid eslobredicho,p:
quero.C.eo, — Jo demádar.Otrofi dezimos,que por
3 e dequiradelarer anenturaacaclcicreq laheredad, o laco
se, Eel vcacar ; a
dona- faarrendadarendicre tan abondadamé
is, vthabe te yn año, que pueda montar mas del
turind.fivno. . . e
joprin. 1. eo. doblo,delo que foliarendir vn año có.
quía vecbaac- otrocomunalmente, quecltonce deuc
quam rec
daa otrofizel latienc arrendada, doblar el
materam. arrendamiento, fielta abundancia vino
9d greramenare porauentura: denó poracucia del q la
i. cava fortui=
10 veturi filo» - labrafTe,de maslabores que folia,o
cauie a otras mejorias,quefizielle en la co
ar ete. Suifadacofa es,quecomo al feñor
wir vecipere tenefcela perdida dela ocafion que vie-
quinquagio + feto ; A
ero Mcporauentura,d [ele figa bien otroli,
quia alig mo- pOr la mejoria q acacícecnlacofa, por
lendina fint fía mifimarazon.
delta vel Ley.x X7111. Delosmejorimitos losarrén
or
pie cent lecá — dadoresfaxenen lesco/as tienen arrédadas
dúBarcin if comocl/eñarlos deuerefazer al arrendador.
A Eforan a las vegadas , los
maior, H. co.
8 Abb. A arrendadores , los heroda-
proper de B| mientos, elas otras colas,
itatá.ad.fi.cos E
títu.fecus vero 8) quetienen arrendadas, fa-
fi aliqua auzo
-mentatio veniret,propter bonitatemrcilocatevel propterindulriá
coloni.Adde Paul.de Caltrain.lacotem.$.qui maximo. fl.de publi. 6c
veétig,vbi ponitiftud exemplum de molendino: Sintelligitquádo
augumentum venitex cafi quem verilimiliter cótrahentes non potue
vunt excogitare,É foperuenitpoltcontraftumlocacionis:vbictiam
ponitaliudexemplum.videibi.
Quex. XXIIIL,
4 Tenctur dominus conduétorifoluere meliorationisexpenías ope>
risnouiplantacionisreleoifialiterconueniar + quia ficut (oluit deter
viorationem,iu(lum ell quod habear demeliorarione renuneracio-
nem.hoc di
Y e Mplentando
cellari
licloquiruri(ta.L.non folum quando expente funtne
-úctiam (fine vtiles.hocidemprobaturin.!.dominushor
incóduéto,Kin.l.pe.fF.co.8 dicitPau.de Calt.in.d.$incon
dudto.qpnecellacia indillindte reperuntarsvtiles verotúc quando fa
étglunt devoluntate locaroris tacitevel expreffe:vel nó affuitvolú
tas.nó ft graues locarori p..Lquasibialleg; «Sadd.l.go,ti.23. pto
2 £ GLasmifiiones. Sedan pobsit alportare resillas quas appoluit metio»
rando domut? dic q lihhoc vellerconduétor poteftdimodo cómo
deidferipolsic.vein.l.ted addes.$.fiinquilinus.Hco.Senora q pro»
cedicdifpcfitio huius.l.eriñin conduétorcad longú tépus,fcunduma
Bal.inrubric.C.dciur.emph.colas.
3 g Ucaentonce.Idervidetar de finon Gitexprellum ex pato q melio-
rationesfieri debeantpercolonum:led generaliver fucric distan, y
20 Vonten
diamrecipi
locator dereperdi
-anceias culpavel do
in apotheca locaranifi in (+ cuflo-
¡Lo perdator:deforwito aúr cafunó.
tenetar. had.
ziédo y lauores o cofasde nueno, e pli h br ES
ES sio, lion
tando"yarbolesoviña, porque la cola ox q, locaror
valamas delarentaala lazó queladesá horrcinon te-
netur deculto
- quequandolatomaron, e porendees dl qualosd
derecho,queafsicomoquando fazéda — fpecialiter nó
ño enla cofaarrendada, que fon tenu- Promilsit,fed
a end contra.d. l.cá
dosdelo mejorar: biena(si les deuc fer ptes
conofcido, e gualardonado clmejora- feo.
E : O eaftódil aura
miento que y fizieren. Eporende dezi- oreorí con
os,queclfeñor, tenudo es de darlas ductorib*pre
milsiones, fquefizoen aquellas cofas, LE o
quemejoro,ode gelas defcontardelar — fecádam Azo
rendamiento. Fuerasende,fienel pley- a ea
o zlo.in.l.dús
todel arrédamiento fuelle pucito,que ee. cuñas
fiziciTe delo fuyo,taleslanores, e mejo- les o
rias,co mo eftas,que defufo diximos:ca «e deber iatel
entócesferiatenudo de guardar el pley — ligi qñ expre
Len le veltacite p
« to:fegund que fucpuelto, ta
uiúlocator tc.
Ley. XX V.Del almaxgn que Vn ome logado PUnciaret cue
3 5, fodimsfecnser
1/0 para renevolio,o otra cofa femejante,n3 es
, , de 4 gofinon espl
senda devechar el daño que acaefíeenel. Fer te molle
Ogadovnomeaotroal- tener ad cun
E - An ftodiá vel cla.
a end metió econ ad
enoli
otracolafemeji- difler quiarúc
te, quando gelo logo,nó
tenererurex le
mo eiculpa pros
le promentode guardar le aquello G y peeemoiam ca
meticlfe,(ial guna cofa fe perdieffcaagl ERA
o Lee ar
se releibio aloguero, nó feriatenu ss, iaa
lo el feñordepecharle,porendeningu-- menifta.Lnon
nacola.Fueraséde file pudielle prouar Eciciftamáo
qporfuculpaoporengañagleonicl- gñaliter vale
fefecho,fe perdicllen glas colas. Pero Tocasorem hor
a de E Tel non tener
£iclfcñor del almazé ouielfe y pueftoR de cuflodia
dic, 6 melius
fecundú laco,de Are,Odo,S Alberi.in.d.1.1 £Bartin, d.l.dominus
¿quando quislocartotá domam remota fatione,dcoltodla fa
tinclocaror nóteneturad cultodiá,ex quo infert Bart. q domini qui
habent. aporhecas $e locant easadmihiltenentur:Sita procedit quod
hicdicifk probafin.d.Lcúin plures.$.fia quando vero quisnó locar
totádomúin quafisnthorrea (edipleretinet cam pro horreis perci-
pitmercedem,tune procedi dillinétio Azo.Sglollin«d.I.dominus.
Anautem tune propter: traditionem clauium liberetur ácuftodia,vi.
deper Paul.de Calt.in.d.l.dominus.Sper Alberi.poft Odo.in.d.l.
1.quí volunt q totaliter non liberctur,videibipereos. :
3 G2orfucalpa.Nó intellgas de culpa male cuftediasquiavedixiin gl.
proximayad hácnó teneturlocatortoti” dom?, Euhorreifeparatid
domo %cultodia locátis.Sed dealia culpa vel noluit traderecla
ues,vel alias culpam vel dolúcommifit,vnde res deperdita fuerút. dc
intclligadúvidetur deculpa lata,ná de leuiifto cafu nó tenerct , ve éc
fuit de menre Azo.C.co.in fumma,licet cofufe loquat:nó vero áleui
vel leuifsima,nili talisculpalenis vel leviísima confifteretin facien=
do:quiatunczquiparareturlace culpe,vtnotatBarrin. L.quod ner-
uavesfivitem quzro..1.colu fhdepoñ,
k oviefteypuefo.Intellize quando códuftores dominirerum depoli: 3
tarum tempore depofitionisfcicbantper cultodes horrea cxerceri yt
dicitglo.in.L.ex dini.C.co.vel quando (ciente Spatienteconduéto
revel confentiente locator cultodes appolvit:quiatunc non tenebi=
turdecorum mala cuftodia,(ed cantum y cosexdúbear , ve 8 fuie
cano
Habas
¿in.l.ze
dagparo ua
Quintapartida.
dementeAzo.C.coinfumma.col.penadfi.Sgloin.L dominas «Se
rencteriam Daul de Cafis.fecus fi ¿norante cordudore: quía tune
esappelidoncenticdams idea Fe reipereculodiam vn
fivtcerto.$.(Í me cozaueris.fhcommo. 3: de corum mala cuftodia
tenereí,nequeliberaretur eosexhibendo,l.videamusin princ.(E.co.
qued inteliis
ge quando ap
Poneret e
dei io ipío
ingreíla conc
tractus : fecus
Ñ ex poll fan
«£o, vtined.
five certo di
de me, Se per
algúd omefuyo,o eltraño : por guarda
deaquellascolas: eftócctenudo feria de
levar le áreclfudgador deaquel lugar,
porquele pregunten,*elepá del como
acacÍcio aquella perdida. Masfiquído
ledioclalmazéa logucro, refcibio fo-
Bal brefi cl feñorio,la guarda delas cofas, q
E a y metiele,eftócetenudo feriad pechar
An trquean= 1e,todo quíto y perdicfle, Fueras ende,
tar:vid.Balin — filaperdida acaelciefe,poralgunaoca-
bas fion,*q auinicife,por aventura fin cul-
in. d.I.domi= padelfeñordel almazen,afsicomo por
Reni dorada ode
prafumpria :
contra culto. Nemigosodcotra cola femejante.
«dem, quando E
ses allodiz q 70 x XV LComolosoftaleroselos aluerzan
nen reperiun= E k
or locas dovesemarineros fon tenudos de pecharlas
cultodiw re= cojas queperdiert en fus cafas e en fus nauios
poriturtiactus aquellos que aprefcibieren.
vedicit Any reis did E
in. d.Lex divi.
5h docefondele
$ Aualleros,o mercadores:o
(OErOS omesq van camino,
iJacacíce muchas vegadas, q
E E
oe ¡han depofar,fen cala delos
de lenifsima — Oftaleros,“célas tanernas, “de manera,
culpa tenebié
Ghan de darfus cofasa guardara ag llos
que y £xllaren,fiando le cnellos, finte-
fligos,fe fin otro recabdo ninguno:co
trofilos q háagtrar fobre mar, metéfus
cofas en lisnaues enefa mifma manera
fíado le ca los marineros:e porq é cada
vna deflas manerasd omes acac[ce mu
chas vegadas,qay algíos que [ó muy
ndo recca
itinfecu flo.
am, Se icap=
bar hie
irjiao qifo caficancumteneretur deleni culpa, $e
si mercedermac abi principaliver recipicbar merce
acaluvero hicias. non principalizerpro cultodia,
Iecumtenentere
(xd nontene
teccp! « quod cu-
%i peodorenacnolebatrcneriaur els deditdo
claueavtibi cuítodirent res fas
lun leprofum,de quoin Enange
¿b cuius memoria vistores dicunt Pater ns
vtinuen i.por Carehulienfem parta.ca.s.
2d Uopaleres.Mti fiar ab uta dequib? Enautocanpo. fabula. perto
ram, dicunturá flabulo,idellloco in quocqui Sraliajumenta reci
pioncortdeziónd polaminprinfdericanup.
3 e UTancsmas. Loca bu, «bi comeñibilia venduntur Sccomedentes re»
cipiuntorid.pes glo.iowd.Lpalamán prinfaper partetabeina,
4 £ Enemanes<. Ideik mecel itantar quodamnicdo adhoc + quia de ne-
cefitarsadiflosrect 1gohabebielocura ia. .in balnez»
tore eu quem non de siecebitate fed de voluntate recurricar , fe-
cundum of fupertitol.naatz caupo. Mlabu. $. fina. Be Alberic,
inrubricacodera titulo. Tenebiwur tamen de dolod lata cvipa , fe
cundum eos. an autom holpitator cogararrecipere hofpites + vide
cavponavel nauigio:fclente
peráira domini
rnos adpartem
de ía y
Boec
turquodfic.vtin.L..adfin.(furei aduerfisnautas.¡bineque rey
repoteltiterazentes. Se tener glofMScibi Barto.in.l prima. head.
vbivideper Albericinmbrica ni exiulla conta reculer, ve quía
domus eft plena hofpitibus, vel ho(peseltinimicustius , vel alias
quid imile.Scadde Barán.l.prima.$.ferui.frtiaduerfas nautas.
, g sin. sefligos,
Tanyit elle ne
ceflarios — te
fles ad proba-
tionem. rerús
lle
desleales, Pe fizen muy grandes daños,
e maldades,en aquellos q fe confian en
ellos:porendecóuicne q la fu maldad:
fearefrenada,con miedo de pena. :On-
de mandamos, quetodas las cofas, que
los omes que vancamino porticrra, O a
pormar,meticré enlas calas delosofta- Bart
leros ,1o delos tauerneros ,o en losna-
uios,queandan pormar,o porlosrios
aquellasque fucren y metidas, confabi-
duriaEdelos feñoresdelos oftales , O
delas tauernasso delas naucs:o de aque-
holpitarorem.
tasé por Bal,
in rubrica, C.
llos quecftouieren y, enlugar dellos, o
que las guarden de guifa que fenon o. in
pierdan, nin fe menolcaben:cfifeper- Pie Sand qu-
lica,col.11
dicflenpor fu negligencia, O por enga- h «l Defeales. 6
ño que cllos fiziellen : o por otrafu Add
culpa, loli las furtallen algunos delos
omesquevienen"” con ellos, eftonce
ellos ferian temudos de les pechartodo
quanto perdieffen, o meno(caballen.
Sclcái Bald.
in.L.prima. C.
cod. Commu-
míter hofpita»
sores Hi fune
Caguifada coles , quepues q fianen a a
ellos , Jos cucrposyclosaucres,quelos Pes.
arden toa lmente,a todo fu poder: de i dofuleros, QU 7
Autenórdcióa aa dano El famicus reci
gui ánórelciban malynindaño- Elo perecams
Gdiximosen haley,entiéce feydeloso — dic quod non
Ibleros,e delos truerncros, e delos feño on
resdelos aaxios,á v/s publicaméccare — Spesulalan de
cebir losomes tomádo delos oflalaje, —furris verficu.
quod
¡cas
oloriusro.E ¿cftamifnamanera, dezi Suc dió
mos, £5 terudosdelos guardar eftos — Rofiedi, verra
dic Alberic.
bredichosfilosrefel n
fobredichosfilosrefciben poramor) oido da:
Dula.). prima.
8: probaturinfrain ifta.Libi.e lo que di:
E € Confabiduris. Approbar opisaloio.La.s. fin. Ainaucz caupo.flabul, g
fuperparteillarer.S: vid.per Specu.tic.de furtis.col. 4. verli.quid fises
imoill aduer.uautas,vbig videcur (alud
wiccipariacur. Sebcpaticlbrecipo.
isima.venotarglo.in.l.z.$or.uper yerbofinecal y
wav campo.Mlabu.quid casaca la polkquam hofpitator recepie
fan ibi i ftate,an € tuncrencacurde Jeui(li
titu.tenct non quiatunctanquá leg;
pesetí centendus. Mutanicenim ofñ-
anodo in necellarium, fl.co.l.videamus.
$.quivinum,s a se commit. é
in LQgevienen, vencteriadefatto viatorú Sc exercitorécde 19
fartofen damnoalioran: vecroram,ve habeturin.l.1.$.£in.cumn, lo fe-
quenti,f.nancanpo,ftabul.quandoenjtw iplerecepit, tentar de far
étoyerian vieron den vectorumifivezoipie non recepillet ¿tantum
tenctar defacto fiorum,quosin nauivelin caupona habebat non-de
faftoviatorum ve ha! Ja. sLeruiacióin IF furd adueríus nautas.
8xibiglis Barco v1.cy'enim canpo vel exercitor qui recepic
tencatde leuifs ' non tiatlineculpa levifsimarenetde fur
toiftorú.l.cúduobus.$láne,Fprofocioglo.inly.lip prefineculpa
Inante,campo bic,
mos.
mais qua tanques
ciumvoluntad:
-n Uor mer. Inceilige,qúiquirecipiunthabentoffciahofpitádiséereci yy
di mercedefompra:fecus li non haberent tale offició ve dixi fu-
pradeamicodk farisptobatarhice
Dei
Titulo. VI. De loslogueros.
ditionóli-
iScaddar hoc
Nota exhocverbo quod (ólaclanió
tem áporiculo cuftadia de quatene
verbs ce guardad las bizwex hoc enim tacite videfle eximere
ácullodia Sttransferre cáin hofpitem, Si quod dicitgl.inal. faverlitó
fipredixciit.T.nan.caup.labusg fola radicio clauium Hberabit eñ
dlcuibimacal
pasnon eltve
ruim.Scglo.lo=
quitar ex cas
pito nihil alle»
gans. ve dicie
nótomíádo dellosningunacofa, fueras
endeencafos feñalados. El primeros,
fi ante quelo reciba le dize, que guarde
bienfus cofas,quenon quiere el fer te-
Balbi Sequía a
fecúdi Jacob, nudo delaspecharfife perdicren.El fe-
de Raue- 48 gundo esfile moltrarcante quelo refci
Serumquiacie DielTe,arca, o cala, eledize,fi aqui que-
hocdarefcau- * redeseltar, meted en eltacafa, o en elta
ponibus -ma=
teria delinqué
di, Ghabendi
claues duplis
catas, velarius
ibirecicar Ale
beri.licer An-
o
arca vucftras,cofas,etomad la lane de-
llae guardad las biéa.El tercero es, fi fe
perdieflenlas cofasporalgúa ocafió,Pg
.Auiniefle:afsicomo fuego las quemal
[e , oporauenidas derios: ofi federri-
bafela cafazo peligraflelanauc:ofe per
as«dicicgptra=. dicflen por fuercade enemigos. Caper
a diendo felascofas por algúadeftas ma-
fima.tenemen — neras fobredichas ; que non auinic[le,
viillam.L par por engaño,o por culpa dellos : cltóce
non feriantenudos delas pechar.
rítarum : quía
dejjore cómu»
GLej.X XV 11.Como los oftaleros,e los aluerga
dores denErecebir a los pelegrinos, e guardar
ni non reperi
itabeneexprel
Sum. ¿clubdic
ibidemAlber.. — aelloseafuscofás.
polk Jacob, de man len afsi comolos mercado-
Kne, qidem,
dica egg resclosotros omes, quean
appoluerit cur 98 dan fobre mar , o por tierra
odemad ca- É iód (so:
neram fam, Conentencióde ganar algo:
venibilomin?, bigafsiandilospelegrinos, e los otros
holpicans te=
Scale. carga. romeros, en fus romerafes:có entenció
fido acqr.pol— deferuira Dios, cganar perdon de fus
e CON pecados, cparayfo.E puesquediximos
conuen.1..8 Cnlasleyesante delta, delosoftaleros, e
adde Alber.in
1.1.C.loca.polt Odofr.8chocvidetur veri?,licetaliud voluit Bal.3hoc
qñappoluitcaltodEin,de..5.itéfi pradixeric«Sinrub. C. acpofia
D door algunaocafon.Adde,l35u,verlicusnifi quod damno fatali con+
tigeritóbaaut.camposftabu.
Ulex,X XV LI, >
4 Alitertraftantes peregrinos quam conuicinos (os in bonorum cu-
odia Screrú venditione extraordinépuniuntiudicisarbitrio, hada
€ Géamo le venden a locorres.Adde.ca.de empri.devedicio, 8 facie peu
sialibus,quiregiscuriam(equuntur nópobsint védires cariori prerio
ind cocineta vecdaaspre quofactl alla. de ce
ubliibarbcperilia diccibiloa.dPla.qvalidarur(tactó,quo
ifponitut yin tranfitu armigerorú republica conductorú vel fa
perioretranúimidorú,pabulanon vendárurcariori, fediullopretio.
non tamen ellfaciédaprerogariua milicibus,velalijspriuilegiatis per
fonisín pretiorerú venalium,plufquam fiat priuatis pertonis inforo
publico,vtin.l feptédicbus.Scibiloan.dePlare. C. decroga. milita.
ano, ibiinfertexhoc p contra inselt (laturíivel cófuerudo
pa canes peste malls made emez pas, qui eL
fentempra(pecics velannonz procurialibus: quia per hoc vendun
turvilioriprecio celfantibusemproribus,Sedicithocita fuiflede mé *
te Andrade Barulo.neque poteft quis cogi vendere res fisaspretio má
musinfto,vthabeturin.l2.£E:d.l.fulade anno. $ probaturin.l, decu
.Hionesán princip.f.de admi.reramad ciui.percinen.Scin.J.nó enime
“M.xerumamot.écintelligeiltam.l.de pretio fecundum quod eltinfo
ropublico.l.pretiarerumafE.adulfalci,ybiBarr.S probacurin diétado
Septena diébus,
amEmphyrooliseftdario,
48
d GotracfeatimaNam quidquid plusinlto quis appetic , ue empros, 2
$
fue vendicorfit,hocturpe lucrum efi. 1.ne cletici vel men:
vedicit.B.Augulkin lib.1de ciuicacedo
hocvitioinuvluti ve vili prerioemnanc,decaro ve
zqualesfuntvbiquefrumenii vinique menfore,
<mnes (uy
dan,
vbiquidem emun-
sur amalores,
vbi- venduno
los marineros Grecibé alos canalleros
ealos mercadores, calosotrosomes q
andácamino,enfus cafaso en fus melo
nes,o enfusnauios:q los guarda(Té que *
nórefcibicffen dañoé lus cafas, mucho
mas guilada cola cs, fagicflo mimo,
alosromeros,q andié feruiciod Dios.
E porendetenemos porbien,c manda
mos,atodoslosaluergueros,clos mari
neros de nueltro feñorio, q losrefciban
enfus calas, e enfusnauios, e les fagan
todo el bié que pudieré,e les guardélas
fus perfonas,cluscofas de daños , e de
todo mal,equeles vendan todas las co
fas que oujeren menefter , poraquellas
medidas,c por aquellos pefos, e portal
precio,comolovenden,alosotros,*q
cas de Penna,
inud. ].feptem
dicbus.
UFizieren, No
tacriam, quod
quando. pere.
griniinhuma-
Niger traétane
turnó folana
pollunr habes
Te recurfum
adiudícem lo-
ci, ve hic fub
So fed cam
adepifcopum,
Scillcell cafas
ja quo contra
laicos -potcft
Le intromitte-
a
fon moradores,é cada vn lugar, denue re.yeprobatur
ea A ind. cap.1.de
ftrofeñorio non les faziendo otra cl- — empr. 8 védi.
$ ibi notar
Joan.de Imol.
quiék allegar.
Eiquistomis
peras. Sccapeli
quis.24. q.3-
Se notar Ínno
cen.vbi Abb.
in.cfignifican
1s. de off.
delega. Sc ade
del fi, $.icemm
<piltopi, fade
mune. 8 ho-
catimalen ningúa manera quefer pue-
da,e los que contra cfto fizieren* deuen
recebirpena por alucdrio deljudgador
dellogar fegúdfuercel yerro, o elda-
ño quefizicren.
GLey.X XVII. De las cofas que tomá los omes
a cenfo aquien pertenejceel daño delas, fife
uerden,y como deue fer pagado el cenfo.
Ontraétus emphyteoticus en
latin tanto quiere deziren ro-
8 mance como pleyto o poltu-
ra,quecs fecha fobre cola rayz : Fque
Andtánydas
abbatemantiquum dicentem quod andivit'magiftrum (aw indu
centemillud capiculuw proiurifdiétioneeccleñaltica,contra tempo
ralem,vepolTerpunire quofdam,quiimmifecbane farinam fabarum.
cerarvenali.quod dió forté non adwiteetarin foroleculari, licor
Toa.de Imol.ibidicarefTediétum menticenendaz,
Elex.XXPIIL,
reiimmobilis ad anmuú cenfismm in feriptis ce
Jebraras Scfitcum partium voluncate ad vitam recipientis vel eciam
haredum:Seliressota cafisperic,cltemphyrcora liberatos + [ed fixe=
manetoótaua parstenetur ad tocum cenfum.lcem fi empliyteota ec-
clefieperbienniumantlaici ceffer pereriennium in centus folutiones
etiam domino non petente pote(tcidominus rem fig audtoricate an
ferrenifipofteainfra decem dies inelitefoluar: Scnifiin histerminis
foluatincidicin commiflim,k poteftanferá res per dominum eri
finelitesquiadies ftatutapro dominointerpellat.b.d,
£ Gcofarayz, Conflituicur enim emphytcofis fuper. immobilibusa
nonfuper mobilibus,vehic 8: ins$.licentiam.in authenticaddealic.
Sc emphy.colly. SenoratglofTuin. sradco.infltitu. de locatione. $
Azo infumma. C.eo. Schoce(t de natura emphyteofis. ve dicic
Bald.in.l.1infin.C.de jure emphy.ex quo dicit quod fi contineatar
ininítrumento, quod ecclefa concefsit ia emphytcofim oliueram.
incalilocofitum, quod intelligitur de terra oliuata non de arboría
buspendentibus, 6fubdit q (1 2£tum efTer p ¡ple arboreselent om
phyteoticar non fundus,qp valeretdenec arbores funtinfundo , pro»
prerimmobilemradicem:6cbiveteresarboresficcantur $ noma cx
no.d).C.de Adrit.C,
epifcop. audi, Fiure emy
$crefereloan. phytes
Quintapartida.
¡lis pullulent, durabicemphyteo6s: quianon eftmortua radis pro=
duéliuaimo vinicin plantis.Qadedamn.iofettol damni.$.s qui vicia
nas.Ec p emphyteolisconfillartaneiin immobilibas. Adde Bar.per
teicibiin aurhé.de nó alienádis.$.emphyteofiznse.notabacolla.u.0es
amen mobilisaferiptafolo pócdariin caphyreofimvenotar Lan.
de Plate. per
odio, esdada"acenfofeñalado , paraen toda
. de azrico.
Ecenfilib11.allegar.d.s.emplyteofimintn
» a Dada Ernonrequicitur q principio preciamiintecuentar,licergle
n.c.pomit.delocato.dixitcórrariúfecundum Abb.qui dicitcómu>
nitertencri.Scviuinglo.fequen.
3 bd. scen/o.Nonintelligasqy contraftusemplytcoticus (ir contradtus
cenfualis:quiainterhos mulce(unc differentiar venotarglo. Sibila
re Abb.pe.Scf.colin.c,conflieuens.de religio.domi.lalosin,l1.Cede
jurcemphy.colu.to.io fi.cum prin.ar fed gemphyteofisdacur fub an
"mua penfione,vel ccfi.Scaduertesquia probatur hic non elle de lab
Rantiacontradtus emphyteotici,q á principio interueníarcerta quí»
titas presi velaliares proucrenuecitimuld.vesefert Albericán.d.J1o
vbidicichanc ellecómunemopiadequo lateperlafo.ind La. vbidi
cir(colin8ta.refbrensin contraritelfecómunopinionem)g non re
quiratura principioaliqua prellatio quanticatisvelalteriusrci, que
Queft.z. opinioapprobacurhic.Quidtamé(iinin(tramento cótincarar tlis
deditinemphy+eofim,velcenfim quiscótradtus dicacuremphyteo»
ticas, vel cenfualis:loa.Fab.in diét.lu.dicie yemphyteoticas. allegar
Lfcd fi adijciacuc. pro locio.Scl.(pecies dear. cargenlega.Kcú
corsanfielalo.C.co.La.colu.8o.vedi.8.quero clin.B9.colum.totius
traétatas.écidem videcuríi diceret,recipio in emphyteolim Be cena
fumanifi ex adiundtisaliud conltarcr.Sed quid de contraftibus cen
Quelt.2. fualibusnoftritemporis:vbi ponens cenflumliucannuí redicá faper
poflefsione (ua non transfertdominium reiin ementemantuumre-
dicum,ficuceltincórractibusalijscenfiaalibusantiquis.de quibus in
d.c.conflicacs fediplevendensannuú reditá remanet dominas fun
di,óctolum vendirillud ius percipiendisviram diéticontracios incl
citizelt quefio antiqua ac contrarice de dinería opino.
nes, veparetez noratis perlanccen.Hofti.Ec loan, Andrin.cn ciui-
saco. devíara Scincafitin quo vendicur anna reditusiam antciflum
cótraCtaminfticutis.communis dottorúrefoluriocítqpficlicicas ta
liscontradtus Anetalis cenfasconfiftatinreditibus fundi, vel domus
fiucexlaboribusceita pertonseliberi,vel(erui,velin afrione vel no-
aminesneque potell dici ophicinteruentacvíura imopuruscótracins
empconis Be venditiomissquia ¡bi'eilprecium, (licor certaquuan
taspecnniz, icem elLibi merx, Giliceccertusredicas, canon vel
nona, Eprocedir hoc (jue exmaturin perpecuun > fine ad vic
velad certum tempas,velutidecemannorum.S: idceltiudicandú de
talí contraéto,licuedealio puro contradtuempionis,Sevenditica
cuiufquerej. Siveso reditusde nouo con limicur c£pore venditionis
Super fandovelaliare,hxezoncquidátalem congractum elleillicica
vfiarariuro,vepote quiaibi deficit merx, que emacur, 6 quiaintero
menit Frans decontracta adconcráftum, Scin hácfentenciá videtur
inclinareloa.Andrn additio.ad Specul.fuperrubrica devíur.vbidi
1 qp quando fruéius Fuiffent cer, puta cepfiales reditus non fub=
fe; fortuna, Sctempus certum,plastrahererur contradtusad v(urá.
Ta hanc eriá fententiam inclipare videtur Innocen.in.d.cán cluitate.
«em dicic,comfulendum elle omnibusfidelibus,qp ¿tali coneraétu ab
fineant,quando cen tus denouocouflcuiturhanepartemeriá cenit
Hensi.de Gádano ,prout refert Guilliclous Bontinfivo quolibet
vrruiliccatemerereditusad vicam vel imperpetuum,vel hn illiciti
8evfivarijovbireferto£to media, quibus diétus Hentricus de Ganda-
vofandabaríudalfertionem. E principale motiuumi(toruws videtue
epinemptionibus Scvédicionibuspecunia debetellemedium.nó ex.
tremum.l.1.fdecórrabé.emp.nó ergo in propofito pecunia debetel
(e exe jares empra:quia vbi pecunia e resemprayibiell víura,
ex quo pecunia pecuniaun producit.É ficvidetus,q nonlicear emere
redituspro pecunia:quia hoce(bin cffeótu emeret pecaniam prope=
cunia.vnde dicit án caí in quo huiulinodi contractus licii eflene
oportererelle duos contradtus Cclicer contraétum emprionisfidi,8c
polteavendicionisfandi ad certosreditos $ cuncaccipitur cenfi,
Iinepenfio derefsa: qua de terraempta tradita St expofita pro an=
nio cenfin fine proanmma penfjone percipitur, neque obltat fecúdá
eun folutiv aliquorú dicentiú, qy emendo penfones vel reditus non
emiturpecinia:fedinsrecipiédi pecuniam: quíalicec veram fc alud
efleiuspercipiendipenfionem,vel redicus.glyaliud iplapenfio velre.
ditus.6tpropterea criam verura fcillud ias percipiendi pecuniá pofTe
emi, quiaetteflimabile,quia fecúdum eú videturnó polle emi illug,
us immediate mediante nudo pecuinia; (ed oporteres, q emafmediá
tealio,puta mediante fundo, vel wediáte domatióe: veluti fitaleios p
dipiendi esTer donaruiná Keze.loaude Ligniano, quétequicur Lauré,
de Rodul.intractatn fo dev(ur.q.t.in fistencse viderur cando len-
iamefivleracóflitucionenowi rediras iuceruentar patú de reven
dendo.8cidem viderurrenere Abbsín lua.s.diípucacione.incipic, Au
gerio.éi Contrariam fencéciam io q talis cótradtas fit licieuserá in.
centi,qui de nóxo conflituicur,tenuericmulii docto,verefert Lino.
in.d.cin ciuicatedevfuraimo Siple Innocen.non videtur deviare ab
eadew fententia,licerperviam cófili; dicarabllinédam effcab huiuf
modi córradtibus:referc cri alios quiplurimos dictus Guilticl. Bóe.
vbifiupracande fententiá tenentesin'telpon«ad.7.mociuú Henrride
Gandauo.hocetiátenerS y Ineiterin fua fimina in parte víuca.el.s. in
verficu.ia.quericur,vbi dicir hoc communitertenere dotores Par
nos Secanoniltas.in.d.c.inciuicatedibdens qy non videe bonam diffe
rentiamioterafliduo antiquá de nomás quia nó directe S din
diardemitnr: dida. (eucetitnos felis xizendi 6 percipiend
Jamitum quia,liafliétas anciquus,quem lecunidá omnes emere ficer
fuielicitein(litacus, quare non potelb e núc aliusiniticui
vero faicinílicatas,¡llicicó qual: resdefeiniutta,licitéenim nó poller
perregul.non tirmacur.dereg.jurolibr.6.ueqseuá porel dic fecundá
cum qp hicnon interueniarmerx , qua emicurs quía ino ell fiicer
cercusredicasfcu lus exigendiillud.Se quiatenet emprio de fhuctuum
futurorú pco seme dale contrahen, emprio, vt $
injactaretis fia um. lEdeactiosemppl Lec ciar pars videtappro=
bariperduasextranas, Marú.quinci, Se Calixcelcertijaquiefiane Cab.
título de emprsivédisin volu.extraagancomuranium.vbirales có
traftusdeclarantarlició Se non vlararijolvocetiam patet ex 1=,€ 10- Tn now, re
fra Taurina.68. Sc denowis.llale Madrid.anno domini; 4:perk co.clta
tione,127.8co curijs Toleti peticiones vbi tales contratas permit citug.libra
tanturcciambiinteruenar pactom de rerovendendo Sila pars de 5.
Yigoreiutisvidecarverior , Sc comununisinter doctores, $ Hancibos Ta now.ré
dica declaraciombuspapalibusnon eltamplins difpurandama , pro cop.efl,
ucinfimili.quvale Perle Anchadn repul.peccacum.derez.juelib. 6. 4. tioslio
inti.só.col:vbivalcin.qullaan bonaintidesia, qui oc biem vi 5.
nere voluntyinpacepobintcapi Scdeprawdari in qua. q, fait contrario d.a.cóa
tasinserInnocen.deHolli.fed dicis Aicharcacibiepvbi excauélorica: Bislliasts
te Papercaperentar,Sdepredarentar, cin deter sinstioni de dif cul,
itioniclTerflandaminequepeccamen incurre aucloritateco
cemparet.refert exam Guido papa: ln fuv opufeulo de con=
¡busillicii.colamsS púLam opiniones fernar totus mundo
PapaficrolerarnoncolecantadiBimenluoriated ex certa cienta
eciaunintereccleballicos:k q Papaconuental Sancti Antoni; Vien
nenfi,£e exiamliquibusccclolij>colluriaiore ¿ui Francia, Del
plinatasconcebit: % quotidie concedid Vaculearem ,vtpobint tales
penfiones annuasemete liver fecunda cum nen foretnecofletales
Jicentiasiraverare,cum inrecominaniconzedacur, Se liccr illa opi
mio fitvesa Bccommuniterá thcolojísS camoniflis apro bata. 4.Li-
mita cam primo, quando nowws cenías conttituitar á dante peca-
miamin pertonamiplios,quivecipitpeconia : quiatunctaliscontra y
¿tusfempereltillicicas, Selapit vfuariam pravitaró mam túc emitur
pecunia pro pecunia 8: pecunia inuentacl,vcextimetalias res, non.
vrexúmecuelficalideiulloref.de(idciuffo.Eón.d Ja MEde cótrab,
empriolreclimicario col'igicus ex diétis Inmocen, vbi hoc exprelle
videturteneze.in.d.cán ciuitare,de vítr, delequicar ibi loan. Ande.
Anto.S communiterdoél.écideo dix lo.de Ligna.in.c.
quemrefere £xfequitarLaurenade Rodulyhisinad.tratat. de víitr.6.
q.principali.verk ber lacurum.bec.ap li confueccudo,vel
Marncam ciuitacis hrabear, gp rectores vendan de pecuniaciuitaisalis
cui $ fuis heredibrus quinqueflorenosvel decena annuatin pro. cen
tum, calis contraétus elbillicicuseniti ciuicas con/liruerer ¿llum cen=
fumin bonis ciuitatisalsápecunia, $ fecundum iítar Limitacio»
new confulujt Francife de Arecio. confilyuodipievilo hemate ad
muetratinilo.Sicedaduercesqnia Baldo. mic. Cade his quí pone
nomine,colu.7,verh.8clrocfacicad queflionem.viderurvelle contra
Yiumexprelleconcrabitam limitacionero, dicirenim hac verba, po»
necgoemiátitio nomenfium,hoc modo:quiaemo ¿títio pro milo
Jesedics quis ro centenario annuatim, Scplerique dicune
illanon eltvlura: fed in contrariumfacic quiaille redicus ef infale
Xibilis, 8 cinldem perpetui tenoris, vnde ¡lle contraétuselt fulpeGtus
de dlumdafrzuliae peter le coletas cepas conilene
racficnerari,plerique cócedút quillecórractus ell (u(pcétus: tame ná
adeo qpfaeneraticius debeaciudicari.quod concedoinregione cora
auniter hicreditusfrequentacor , Súntes bonosferuatr, $ apud
mercatoresehoc idem contra id quod diétum citín iflaprima Bis
tarionestenctidem Bald.in.c.vnico,fi de feu.vafa. ab aliquo interpel,
la.fucrit.verfic.fed quiddiceswvbi dicit,qp ieguemoá reannuum re-
ditum de quinquaginta lorenisin anno pro pretio mille Ñloremorá,
<vendiz
simio
t.Limira,
Titulo. V MT.Deloslogueros.
quos sibifoluosquid licetaliqui dixeruntiftum contraftum non el-
fefiae vfirarum (crupulo . vtaliasip(e Bald.dicitin.d.l.r .pifitamen
apponeretarpadum gyilla mille conuerterentur io emptionem pre
diorunutuncifte contraétus iuflioreller, $e fi venditornon vult eme
re imputetfibi; Scouna hoc videturtran(ite Bald,licectacim fubdar,
confiderafuperilla cautela. Sccogita ncperiflas cauillationes con=
fcientiamtuam ledas.Similiter Se contraiflam limitarionemtenere
viderar Sy lueltervbi fiupravbi pollquasm reculit dich lo.de Lignia
no,de quo fupra, dicie ibi videri crían ifto caía efTe veram vendi-
tionem, Scquódnonficobligario perfonalis: fed realiscum obligen-
var bona venditoris proreditu. mouetur perracionem Veruer.. Se
Alexand.Lombar. quam fupertusreculic : quía cum habeanus tí
Donorum genera,mobiliafiilicer 8cimmobitia,Siurain verifqz, hoc
rertiumgenuseft, quod vendirur. 8 idemvolxic Contradas ia (uo tra
éta.de contractibus.q.74.8.75Caro.Moli.intradta. de vfr,8e con=
rratibus.mumeaz.lo.á Medina.in tractande reficuco in. q. decen
bus.col.5.Sed propterha:c diétanon videtur recedendum ab ita li
mitacione,que videtur elle magis communisinter doctores, Si quía
verescrealiterin hac primalimitatione nó interuenie es aliqua,qu
ematucalia,quam pecuniain elfeftu, $ non potell negari quio ta-
liscontradtus magisfapiacmucuomfub vítris, vel (slim maximam
habsatvicinicatein cura maruo,neque potell dariillud tectium gen?
bonorumiflocalu,cumiftud iusnequecadae fluper ve mobili velinr
mobili,8e (ic deficitfundamencam Sy luellri, neque dato quod obli-
geubonafuapro folutioneralis cenfas, tencbicralis contractus cum
Sila hypothecafitaccelloria ad perfonalem obligationent: Scemprio
iplanon contrabiturfiper bonisaliquibus.8 faditad hoc quod dixi
fiipra cod.l.yg.in glo.magna.quód hypotheca velnt accelToría deber
regulariad pertonalemoblizacionem. £ compróbarur hoc ex didis
extramagantibus, cum dicunt quód imponebatur cenfis Íuper op=
pidis, agris,terris, in contractu exprefis.. Etquiaiflomodo € non
alias,illicontradtas frequevtantar, vodetene pradiélaw limitaio=
eso tanquamveram Scobuiantembiaudibus víararum ln vno
amen cali non procedererifla limitatio, [cilicet li ¡lle quí conflicuie
cenfian fe obligando, efes lolitas locare operasfitasad cantam pro
anno: Sevenderetiplasoperasfeuconílitnerer cenfumón illis, mam
taliscontra Qu licitus cllet.ve el de mente Innocent . Ec aliorumin
diét.c.inciuitate,Scteror Ange.de Claualin fa fanamaón parte vli=
ra.elanverti.quid deillis.colum.2.clLenim tune mers que emarur. $e
perpradiétaprelt cria dici quod li res fuper qua imponitar cen-
Js penitus deflruantur, quód cuco non ficin quo maneac ud lus
percipiendi,quod fuievendicum, liberabítur venditor á penfiene,
velccnfi Seporiculum hulas perempcioms exicemprocis.vcin. pr
ma.Cade pericu.Scomno.rei vendita. quid li sesnó penitusinter
tatled remaneacarcasvi.que dica infiain glon parte cporfuepo.
8:plane procederet, quando centusfcn redítus conilicuitar limita
tirationetalispradi) vel predioram, la quód conflitueos E ias
Desde llo nos cnc leonel
xe¿nifirationeillius rei 8: quandia ¡llam pofideane : (3 tamen hoc
faretefTet mais dubiur cum fundusille non fit venditus led o=
Dligatus proceriorifolutione cenfos € lic principalis obligacio vi-
deturperfonalisK alienatio pred fisper quo conflicuir accello=
ria. quodcerte multumconfertad opinionem ¡llórum quod pobic
dictusifleannuusceníus conflituifaper perfonali obligatione ¡llius
quirecipitpecuniam.fedadhucporell diciquod licet fundas non Ñe
venditas vendunturtamen reditus ex fundo pro ea fuma qua emú
turscilli intluper quibus contrabitut, E:(ice(l ibiñusreale adha-
sens fundo. Secundolimita nifi cenfus qui imponicur(per re non
poGitin rotum haberi de reditibus rei, veiccoflituam cenfum fu
perdomo de decem,cum nonpofitconduci,nilipro quinquesnam
tunctaliscontradtuselTetillicitus Ec fraudulofas,fecundum Icá. de Li
a.in capefi.de víuris refert 6 fequitar Lauren, de Rodulphisin.d.
fuo tradta.de vfur.12.quin.6.fol.totius traétarus:quia ticinturgitobli
gatio perlonalis.vt incapillovos.depigno Srcaad noflrinde emptio.
Scvendi.Syluelterctiam vbifupra.tenerciamtalemcontradum ef
(eillicicum:Bcillud pluselTe obnoxiú reflitutioni,licerpropric fecú-
dura eumnonpolíirdicicontradtasvíurarius, fappolita veritatevós
ditionis:quiaceflar mutunm.Scaduerte,quia huce limiratio ell mmul-
tum contigualeperiori: quiain refiduo in quoresita in quaimpo=
miwur cenfas , zon fufficicadredicam confliturum quolibet anno,
videtur,quod deficiatmerx, que entatur, 6 ficcontradtus eicillicio
tus S<prorefiduo infurgerperlonalis obligatio, Seconcradtus cenfes
serurfaétusin ftaudem vítrarum, Eccrederemquód 8e fi pro folu
tione talis cenfus ( impofiti fuper re quí non fufficic ad talem re»
ditum quolibet anno ) obligater venditor omniabona fa , quód
adhuc procedererquod fypra dix ; quiaveldixi in pracedent limi
tatione,requiricue quod in bonis conflicuarur cents , Ecad bona
49
Gatrelario: Sí dato quod quis omnia bona cbliger (vedixi)non per
hocvideturconftituere cenfimfuperillisbonis, vt ctas alferie di.
¿lus Lauren.de Rodul.vbifupra.quaÑlior.eny. Quod multi tene mé
tisnam forte ex hac limitat:onefic declarara multi contracius cen»
fuales á perfonis pauperibus Factifuperrebus vel fndis, qui d
Etisfumpribus funt parui redicus fubuerterentur . Kbenefac
bum Bartol. cilis.$.inflituco.(F.de leg; i
qu16d aut quis vendir finélus conflituendo tus vfasí
ementisk tunce(lal'enacio.vtim.l.fina.C.dercb.alicranonalien.ant
non conítituendo: fed feoblizando actione perfonali ad dandosfra
tus, tunc non ellalienacio benefaciteriamad hoc , quod hypo-
tleca omniam bonoramvenitaccelToric $ ad executionem princi
palis difpolicionis, Sc non deber ampliarenequealterare principar
Jem dilpolitionem,ficur écalias habeturin clementinaprima, in in,
depraben.si traditFoli.in capitulicerdeofíordinakk Dec con=
filio305.colum.tina.Sconfilio.413.colum.fi.intellige, quod diétum
eltcircaiítam lecundam imicariones quando empror non igno-
rawit reditas rel luper qua cenfus imponcbarar : nai fi ignoralfee
és-deceptas 4 venditore crederer foflicientem ele ad tot reditus
quandierat cenfus tuncnon ellerillicicus talisconcractus, nec vid
recurfactusin frandein víurarumm: imo compererct aÑo emprenis
pioricontravenditoremad interelle, vein lege. fi Nexilis.io princi
pio«*in.5.primo.IEdeaftio.emprio,E. Lin vendicionibus.fladeco
trahendaemprio.Larz.Sc..G.tic 5 infracadem parti.Siveró nun fué
ferdeceptus, licer dicarle iguorafle valorem redirutin procederer
quoddixi :quia videtur aíleciata ignorancia, Ecquía explorare de-
Dueratargament.|.qui com alio,1. deregnlisiaris, 1. (ed 844 pupile
Jus.$.conditio.fF. deánilito. neque contra lam limitacionem obiici
poteritde diéto Barco.in.l fundas quemaf!. deanpuis Jegat cum d
cit,quóidem ell dicerelego.ro.fuperillo fando, quantura fi dicerct,
obii,.o'lum fandum, E hc quód non itjuter hac differeniiin con
¡lizutione noi cenfaszan dicaroblizo fundum vel impono fuper +
Jifendo ¿namlicer diétum Barco.elletverawo (quodiamen non cas
rerferupulo,vtpaterex notatísperSpeculat.itu.delocacof. nunc a»
Jiqua. verficu.86.)BartoloquiturreipeSto pignosós vell ypothecirsed
fusautem nollerclbnonre(peéta hyporhcc: fed vevidcatur in quo
fuítladtus contragtus vendirionis , fou vadefuicitle rediras vendi=
15, Sic quie ficmerx que venditus.Pratere Barto.vole quod
fit dicere fisper fundo quacum oblizo fundum : non yeró dicit,
quid écontra fiidem efler dicere obligo fundum ad decem, que lego
quantum fi dicerer fiperillo fundo Jnrer que in calu nollro longé
uterclt . Hocidemprobamrex diétisextrenagantbos , li ex ver
bisearmn narraciuislicieam (icarguere, cur narrant impobivionem
cenfasfa£tam fuper talibus pracdijsdomibus, Kc . Secum dicit bons
in ipío contractu tune expreÑis pro iplius centias ex folutione da
perpetoumobligatis, fi tamen fuper omnibus bonjs e
cenfus:tunc bene teneret contractus com principal
unía bona concernar, dcnon veniar tune accelliorid
ver. vi écvoluicdi.tas Laurentius de Rodulin dic. quaditones
«Terri limicamif in tali vendió
resendendo $: preu efler ini
tum: nam tune paruitas pre)
junciacum padto dereuendendo , facerer praelimi contraftum il>
licita, Sc fraude vluracam, ve dicitglo(T. notabilis in capito.
conquelius. de vias. quis
mo E fortias ef quod voluit Laureot.de
Rodulsindic.fuotractat.de vlor.quellionc.i8vinfinquod £ñ decur
pretii dullicia: fi tamen imillis cabibus quinouicer inflituuntur jo-
¡cruenta pactum dercuendendo, ex hoc premier contracios ¡le
licitus 8 in fiaudem yfurarum , quod diétum reparo folfim perca
«quee fuprá dixi: quia data lullicia pre tale pactom eciamin tenfi-
busfenredicibus quide novo conflituuotur elt Ecitam, E appro»
batusin diétisextrauagan . quando veró cum parultate pretij con
curric diétum paétum, an ex hoc prefiumatur contiactns licitas Es
vfurarius ficrantvariz opiniones :nam quódifta duo fufticiant ve
traid quod habetnrin diét.glo.hoccenuerantInno. loan. Andr, An
10.loann.de Imo!.in capitul.ad noftram. de emprione és védicione,
Kplnresalij docto.relatiáBartho.Cepo. Veronen,in (uo rraétat, de
fimulatione concraftuum in.6.cafi principa, Scper Socin.corfio.48,
2.volumine incipit nunquid ex duobus,8: Decius confilio.167, canta
que coram reuerendovicario.£ confilivzc8.6 dicieBald.in.l. final.
C.de condit.infertisaquód contraétus de reuendendo non, ell liwfpe-
Etus , nifi ex redituum,quantitate immoderaca reípeéiu preú: 8%
multo forciusefinlpedtas fecundam exa ificibi donationis clat-
fula. contrariam opinionem quód ifta duo non (ufiiciantrenues
runtplerique dod1o.qui eriam referunturin diétis locis, Sc huic par
ti cum certis limicarionibusadhererevideturBartho. Cepol. vbifu
pra, 8c eriam Socin.in dic.confi.242wvbiplenerelpondent ad capitu=
Jum.ad noftram.. deemprione $: venditione . Kad capitalumaillo
Partida.vo 1
Sone cenfusinteruenirer paílum de y, Lixite.
In noua
xec. ell.l,
4.06. l
bro.8,
la nona
rec. ell]
4aitu. sa
Bb.5»
Quinta partida,
vos depigno.Egoverdin materlade qua loquimur, propter mas
gram vieinitarer, quara habentifi contraftustcenfuales cum mue
uo, de quiaproprercoscharitaschrifliana exulat , in confibos qui
denouo con(tiruunturadharerem 31li, opinioni, quéd diéta duo
predigta, paruitas(cilicer presi Xpadtumi de reuendendo fafficianta
cum hare epi
nio haber E E
feglof.amio- fu vida a de aquel que la recibe , o
vitarem K van
lentifsimosdo
Bores dequiapro ea fatisfacirext. dift<capltul.ad solltam..nam
poteft dici quod Papaibinunindicar contractum vÍkrarium ex ap=
pofitionepaéti , quod á feptennio víque ad nouennium pobit re»
emere,poteltenimvendirio fierjad cercam tempus.l.lecunda.C.de
paétisinteremproraS: vendito. Scquod ex hoc nen debear indicar
contragtusvfiararius ,tenetBald in capitv.primo.verficu, querode
piuldam. defend.dacin vicens lrocumnil. non ergo propues hos
padtumporel ió, quedfunder cif did cid nan
led excparsitate pres cumpacto dercuendendo. fiue puré (ue ad
certum tempus. $e quod ibi ponit Papa de feptennio ad nouen-
law, fuit contiogentia cafus.. Ratiofundamentalis ei? quía non
pratumituranimas vendendi ex paruitatepreti], cuna paéto de 1
vendendo. Scideoforré.Lregui, S.ordinam.rez,queriudi
catcontradlum víurarioméx paéto de reuendendo cum didto pa-
to, quódvlquead certumtempus non poe redimi , deber intelli
gi data paruitate preti)mam ( pretinno efes iaftam £x hoc padto,
non polfercontractusiudicariv(urarius.proue dcdicit Bartho.Cepo.
in dittofuotradtatuin decima prefamplioneSfatis probarurin dis
€tocapirusad noftram,Stcredendum ell pron.ulgatorem illius legis
segnbin hochabalie relpedaus ad dilpoliicncoataris noni de
quía contrañus canonicun feuñn c2fu da quu deficerer juriscanonici
difpolicio,non valeret(tavuran laicorum, perquod ex cer
Autisco:
nisconfilio.96.incipir.apparecquadam lex,
'ul.cum contingar.deturciurand,Felinusin ca
ariz.colum.22.deconflitu. USed quod diceturiuflum pretium,
veperpendaturin his contradlibuspareicas preúj + Abb . notabi
Jicerin dicto capiemlo,adnoltram.dicit quód non fufiiceres quad
betiniufticiaprevifed oponerer quód prerium fir valde tenue re-
fpe£tuvalorisreizquia propterpactums de renendendo, res mias
Jer.argumenta. fundi partem.ff.de contrabenda emprione. X voluic
hocetiamSocinus,qui allegsAbb.indiét.confilio.248, infin, qui Se
prohocallegarinargumen.notataper Barto.in.l.primas.fileeresE
ad Trebellia.Xin.l.pretia rerum.fhad lezem falcidiam. Á hoc doce
experientia,cumproptertale paclum comanuniter res vendarur mi
noripreioquam venderetar,vbi non interaenit tale paétum. $e bo
nui elUfimere argumentar ab experienti, vtinclementi.difpen-
diofam.deiudi.capicu.mulás, yo.diltinátio.c.quam fit.de eleótio «ll,
fexto .opinionemtamen contrariam quod nihil diminui debeat de
vero Si comuni precio,rañione diév padtitenerBartho.Cepo.imd.
fuotraGaru.certia prafamprione.ad fin. ¿Guido papa, quid les
vitur in termini ¡Qaruro annuatam penfionum in (uo opaftalo.
devfaris.fol¿«columnverficfed iuxta hoc quaro.Súa decifione par
lamenti Delphynalis.quellione.siavbi tener exprelle quád fi non
interuenic juffum: preciurn:, fecundum communeny valorém re,
tuncinteruenientepadto dereueadendo ,contradusprefumiturfos
neraciiusalleg,glokin diét.cap.conqueltas. dicit quódita femper
vidieferuariamil veró placet prior opinio:quianegart nonpote(tr
tionetalispadti rem minus valere ,emptoremqueratione talispaéi,
snon ita plenunn jus habere ací tale pa£tum non interuenilfer, $e
quía pecuniam fuam poflet in predia Se alía (Di vliora conuer=
tere,quirfbisc hoeredibus prodeller. S camemictabhoc padto vi
deturintulpento fuam Jabere pecuniam , cum quotidie (peret ta
um redirmumredemptionem , de hoc viderur approbatum excdi-
¿talegeregiade Madrid, querilloscenfusin pane Scvino,£kc.confi
tutostaxatadrationem.14.milliumpro miliario, 8: forte polletd
ci quod falcim quarta pars vel paran vltra pre veri 8 comun
mis, liceflarectalepa£tum pofsie minviraione talis paéti, Ef vk-
tra minuereturdicaturparuum preciutm , videcur (uaderi ex difpo
fitione diéta:.l.regníiunGo,f. quia yeró leonis,in authen. denó alics
collacione(ceu nde feploticnuhenje perpeatas Cde Reralana
ecclofis. 8:glofindiét.$.quíaverolconis.fuper verbo faciendam, 8:
gloliundtorext.in lege.circa.Mad legemfalcidiam, Scetiam ex glo,
.hociusporreótamdecima que flionefecanda.fuperparte dira
¿cum videamus vnum miliarium perpetum feu redicus pere
peta commwniter valere ad rationem triginta millimen morape»
tinoram E% vlira, faiseritquód raione diéli pat minmacar quae
ra pars Se fic dentur viginti % duo miliaria cum dimidio ad qe
nus pro quolibet miliasio Se fi imponarur cum pañto de reuens
dendo ¿$ cui pretia varientur ex tempore non ftetur taxatiogi
diétarleg. de Madrid, fed ve communiter redicus perpetui valeane
confidererur, $ maxime inillis reguis vbi rariora funt commercía
éx minora lu-
cra quelluas
sia Gcnon fo=
lent homines
tam afidue Se
Jate negotiari prout folent in Tralia, £ Gallia,OPollent etiam addí
alía limitaciones, que collizguntur cx noratisper Abb, in dido capi
tuwad noflram.in fine , £cper foann, An dre.polt Hoflien, ibídem. Se
exillisprafamprionibus ¿Cepol .truditisin digto (uo tratara, de
firuulationecontradtus. Hzctamen tanquam principalioratetipib>
fe fuficiar , cntulo tamen cum Innocentio , Ecalijs grauibus do-
¿tor. abilinendam ele, proue femperabfkitmi ab huiulimodi con=
tragtíbos:quia vedizó fupra , propter eos chrilliana Charitas exular.
la hac materia Gripe charifSiuvos filius mens Dicentiatos Didacus
Pigarro quendam traétaror quí habetar in Lampa qui vt virtimo=
ata contcientizr copien» Íalutem fidefium quencom potuit reftrin=
xiciflum contratan poteritis viderefi placcar.ego que dix fentio
inilla materia, correóoni medias fentientis me fitbmircens.
de lus herederos * o fegund fe auic-
Uraracntodafy ida. Idero 6 ad cercum tempusvelutiad decenmiuin,
vide Bald. le inprincipio.1T.fiagervedtiga .vbivide per
eum quid mon adiciacurquantitas temporis + fed dicatnr concedo
inemphyteofimad tempus.5perlafo.in.l.lecunda.verfic.7.quero,
Codeiureemphy. * 5
«Lo defusherederos Ercum Gmplicitor diQú eN de haredibus, veniúe $
ompesharedesiaintinicuml. in annalibus.C.de legar,Se..fina,eo- QUieft1
demtitulo.l.haredesSclciendumf deverboram fignificacio.quia
devaturacmphyteolisell, quod fitperpera, venotar Barto . in lego
primaiin principio Efiagervetiga.Scin ley fecunda.columna fecú
da.C.deiureemphyte.Angcán lege.quí laminibus.(E de feruitu.viba
pradio.limitatamen, Sintellige:nú lic empkyteofis, que non con
fueitconcedi,niiin prin: haredem : quia tune nomen heredis
indefio'té prolatum rellringicurad prima haredem tanturo, 8c
fi contienit concedi in fecandum hareder, relbringicar ad fecun
dum. dc deinceps fcundum Baldum. pertextbiinlege, antiqui
tas.CodevlafraSiu, Limita ciar Edintellize,ni emphyteofis conce
daturab ccclelisalicui $e ús haeredibus: ham tunc non inteligicue
de omnibus lredibus ; fed cant de defcendentibus : neque ta
lis concebiocompachender haeredosextrancos.veefltext sin authéa
denonalienan.$.emphyteofim.collatiofecunda,tenet glo(T.S:Bar,
iu.l.crjamm.fTfoluro marsimonio.loann.Andr.inaddicio.ad Specula.
in cudelocato.$.muncaliqua.verfica. 1. Ec ¿a eftcommanisopi
mio.vtadducie laré Deciusin capien,in prafentia. 14. colum depro
baticnibus.dicens,quodillaopinio deber praualerein indicando Ec
dontalendo da ttoponderad moras AUD la dlel cnica la pa
fentia.co hamna nona.quitenuir contrariam opinionein. fuper quo
ygita: mam cil emphyteofiseccleliz polsichodiedariin
perpetuun:, Cami difpoficione. $licentiam.in anchentic, dealienas
Ecemphyteo.collarionenona.quam cx. luertia.citrg.partica prima.
vid=tur,quodid quod habewwrs.emphytcofimánauthen.denon alie
nan.cóllacio.fecunda.queallringirad rertiam generarionem E qua
litatem harredum,hodie non habearlocum pra lertim cum per,l. par
titenóreperiacarapprobarusdi8t.$.emplyicofim . nequeetiam per
juscanonicuin,8cforréviderctar diflinguendam, quod ant in concel
fonedicicnrfimpliciter, quod concedir fimpliciter,ccclefía in emo
phyteofimalicuitprofe , E harcdibus ; non adijciens perpetuo Se
tuncprocedit opinio commmnis : aut fuit adiectum hoc verbum
(perpermo) 3 tune comprebendantar quicunque haredes delcen
dentesvelexeranci. ¿ocu jta mii videjetor tandem reperi ¡fam
fuifTefententiam Bald.inaddicio.ad Spectla,tiru.de locato. Sin amo
thentica.li quastuinas. C. defacrofanétis ecclefijs, columna primas
8cin alijslocisrelatispor Alexandin.L.criam. f,foluto matrimonio.
«un refere quastam principalem opinionet vbi refert Angel. Sc a-
liosiflam opinionem reprobantes. Sed mibi acis placers quía per
sam ¡fte opiniones reducuntur ad concordizun . Se idem. videte
dicendendum li concefsio fieretin quibufcanquebaredibus. Scan
tunc etiam comprehendantur legatarij , cum legetarius in re lega»
ta duodammodo haresfir. perlezem.id tempus.¿aprimo » ff. de vía
plo vilepolate tn las le anda uso allen
luresrenentes quod fic. Licetexprefse non loquantur in concel-
one ecclefie, CLimira criar Se jntellige didtam communem opi-
nionemin empliytcol(olita concedi;nam fecusclfecin ca, que fer
1Limita,
2.Limita.
¿Limia
so Limico
Quilla.
Quel. 3.
Jn nova
Lg.cics. li
bro. 5.
Quieftugo
Titulo.V IIL.Deloslogueros. 50
nata folennitateán talialienatione 'requifita de nouo concedererur,
cumaranfitet eriam adextraneos hueredes.vt tradit Decios vbi fuprá
columana.27:0 Limita etiam piliin concefione dicatur de haredibus
mafculis: mam tuncnon venientextranes, fed tantum deftendentes.
tatenwic Rayne.de Forlidn difputacione fua, incipir, quidam habe=
bat duos filios
fequitur Bald,
inleze.Gall's
$. etiam. colú.
penulci.(F. de
liber.Spoithum.pertext.in didt,$.ficlientulus.dealienacio.feud. Se
exiaun Deciusin diét.cap.in prefencia.4Sed quid li recipiar quís em=
pliyteofim pro fe Scfuisilijs Scharedibus, an exigater, quod Ajo
e
jurilurandi.$ fi iberi de operisliberto.tenet quód ficallegando. $.
emphytcofim.d.authen.de non alienan. 3 fequicur Bald.inal.rale pa-
¿tum.jeio prin. de padtis.periilurt text. Angelin.d. 1, Gallus.
$.exjam.fEade liber, p olllu.Kcidem dicir Alexan.confi.q 4.vohimo
4.xilohemacesin poc. fi dicavur pro filiis fuccelfor:bus, qui alle-
gatImol.in.l.quoddicitur.in fin.vki.colum.1 de verborum obliga.
Sed q (161 line insequaliter inflicut in hareditate: anin emphy
1eofifuccedant equaliteraBald.quod ficin diét.authenti. fi quasruá>
nas.C.delacrofandr.ecde.colum.4.Sin.Lliber .deope
sisliberto. aducrte tamen, quía Bald.logaitur, quaido nov futit ad=
jeétumverbum ke haredibusted cantuwn fue dictam defilis: quin-
ino ex mente Bald,ellin.d.authentic.h quasmuinas, cum dicic, quía
tuncempbytcolis non ell ioshareditariom,quód quando adi
fuic Sc harcdibus Kc.quod tune luccedant io emphyteofiv pro par»
teio qua funcinflirai, 8h alíquis coruminflituaturin re certa, túc
non faccederetin emplytechvtvoluitBaldán diéta lege.liberú
Jum,fepcima.verticu.fecondum dubium « quia appellacione haredis
in dubio venithares vniverialis¿non artem hueresn recerta. L, quo=
dehare.inflitu.l.luereditas.T.dereza jur. Sc faltem hoc pro
,quardopuer voluit S exprefsé difpc'uit, quod ad her
desvniuerfales pertinerent bona emphyteotica,vtadducit Alexan»
referens Angelum KImol.confi..24.circaprimum dabjum.column
penul. voluni.s,vide ctiam lao. in.d.l.2, verficu. quinto quarit hic
Salscerin.y9.colum.totinstrafaras. C .deinrecmphytec. vbi dice
pallum elle dubium, 8: dod%ores varios € mibidaflirmar :fed
tuanilitremiBiionibus contentas non allezansdiétum confil.Alexan,.
jam,quód emphyrcofisharedicaria poteft vni ex filijs afsigna
dom Baldum in di8),l.liberá. colum»7.judicarur
s bonis patrimonij teflatoris$c (e fecundum
od nota, quie fecundum hocartentis, 1. bua
talisemphyrcolislimicabicurad viresterti), $: quinti, $ par
tima ,fautem non eller hereditaria fedrantom recepta (im=
pliciterpro fe, filijs fine adieétione S haredibus, tune pater non
pollecvni flioramillam prelegarevel denare, vevule Barto] . in dis
Eto.fuliliberti.columpalecunda.verficu . fcundum dubium. Con=
trariuin tamen tener Bald.in aiét.amhenti.li quas ruinas. Sloan. de
Inol.in capiz.potuis.de locaro.in vlimachrarta. 8 quod opinio Bar»
tán hoc magiscommuniterdamactar, «Merit Alexand.in didt.con
£l.24.colum.penulti. vbi ponitrarionem de hoc Se docroresitate.
nentesvid.ibipereum. USed quid fis inuellitura dum concedicur
emphyreofis, non haz aliqua mentio de flijs, nequede haredibos:
fed limplicicer quisaccipiar remán emphytcofimebald. in capiro.pri-
On iieiad eu.corftitupolit.vult, quod fiemphyteofis lim-
pliciter recipiatur intelligitue recepta pro filijs mafelis,(icoréc in
feudo dicitibi gloll. S: “diciz hoc ele tenendum cordi, Se notane
dum.dictam Bald.refertTalon in did. Jege fecunda, verficu, decimo.
qu.eroin.1o1.columo.cotiustradiatus dicens. qued Angel.in.l.izem
dendum.$.6n fFdepetitio.haeredi,perrextiin diéto. $. emphyteo=
fim.voluic,q cum fimpliciter efbrecepta tráleacram ad £lios mialcu=
Jos, quam 2d foeminas.$ pertran(itbreuiternon dilucidans ¡flumar-
culum. «Egovero beneconfideratisverbisdidi, S.emphytecfim.
JofTanin diéto capicn.primo.quibus modisfeud, có=
pofvit.aliverdicerem,quód autloquimurio emphyteof ecclefizoa
que limpliciterrecipiturmullafada mentione fliorum, neque ha=
redum de tali ca comphyteofis durabic ad fotam vitam percipien-
ús, nequetrar dciusfilios,vel nepotes; ex quo pro cisnon foie
recepta,quod latis bene p algo di Ao:j. empleaban recio
telligendo,am cum ibi dicitur,nili filos autuepoteshabuerit: refer
turadid quod primoin princip.S.dixicinverficulo. eri inimus Se
in accipientisperlonam Ein duobuseiuídem perfonar haredibus fi-
lis dxc.¿x lic quando fuit in concelsione de flijs 8cnepotibus cau
tumaécideo fubdic, quód non tranfibicad virum ¿uxorem niúifpe=
cialiterfitcautuy.non tamen vultillet:xt. quod iemphyteofis ece
ne*, por cada año: e tal pleyto como
tiam inthwredes,vtfuccederepoÑintinemphyteolizBarol.in..l
denotatispel
dlefiz fimpliciter recipistur, pihil dicendo de filis, vel nepotibus,
quod ad eosemphytcofisextendatur, neque Angel in diéto . $. fi
na.tenercontrarium,quia allegardié?. ¿emphytcofim, quí ve
Joquiturquañdo concefsio Fuiefadla eriampro Blijs Kneporibus. de
exhocpatermale dixiiTe Joan. delmol.in.d.1.quod dicicur.col.104F.
deverbo.obái
gaciosinquan-
Tum dit, y
li emphyteo-
fiscccleliz có
cedieurnonfidla exprefioneremporis intelligit quód eltin perpe-
tun concelfa quo concedi potelt in perpetumn Se temo
pusnonad: ¡urin perpesuum concedi.argumene l.fervis,
depoenis.nam hoceftexprelsecontra,d$.emphyrscfim. qui non.
elt correctos, quando emphytcofis fit conce/fafimplicicer:fed quan
do per verba exprella vel 2quipollentia in perpetuum concedere-
tur, vedixis,Parececiam male dixie Bald.in authen.fi quid, C-qu
potio.in piz,habe.Scin addi.ad Specula.icu.de locatoscolumna. 2.
verfica.ezclefa potell.vbi dixic, quod fi ecclefia limpliciter conce:
ditin empbyteofim,puratitio, quod tuncintelligitur de fe $ Silrs
é« neporibus.ita dicir notariin.l.ctiam.fFlolu.macrimo. vbi glolfa,.
hocnon dict,fed quid emphyteofis ecclefialticanon eranfit adex
trancosharredes: fedad filos vel nepotes.Stallezatad. $.emplyteos
fim,quive dixi, loquituretian de bilijs Scnepotibus « X quoditain-
telligatur.d.s.emplytcofim. ell de mente Bald.in auchen.defindto.
Cad Tertuliia.parum poltprin.cumdicit,nam emphyteofis eccle=
falica de fui nacura non refpide,nifilincam delcendentem : quo=
miamnon debetficrinili inacópientis perfona, Sc in duobus ciuf=
dem perlonz haredibus pondero, cum dicitberi $ cum poltea
Bald. fubdit, ri dicavurexprelle quod tranfeat in omnes defcen=
dentesin infinitum:quiatale pagturn hodie valetper. d. f.Jicentiama
¿ex hoc pater quod malerctulic Pau.de Caltrin.l/ctiam. in princi.
IF folu.macrimo. duro refere Bal.dixillein.d.authen.defanéto. quad
fimplicicer concedendoemphyteofin, videtwrecclelía concedercin
tertiamgenerationem.ék hocetiam patet, nam fi de hoc fuerat ca=
fusinnd:3«emphyrcofim.Bal.in.dac.nin fin .quibus modis feu. con
Ripofir. non ita dixerat tenendum cordi S: notandum, quod ara
guendo de feu. ad emphytcofim tranfirer emphyteoles fimpliciter
receptaadfilios mafculos $ quod.d. $. emphytcolim . debear intelli
gi, quando fuicexpre(lam de fibijsSefiliabusstener loan . de ImoJ.in
diétocapituspotuitad fin. delocato.. fed quia ifla eft mona confide
ratioad. d. $.tu cogita fuperea: ná ex aliquibusverbis.. $.emphy
teolim.innuitor, quod Et fidefilis nepotibus non fiat mentio > in.
concelsionetamen intelligarur in cis fa0%a,cum dicitqp deviro auc
vxoredebetelleexprelTe diétum. Schic vulequod in filjs Se mepoti
busnon exigiturcalis expreñio.CA duerteetíam, quod cum hodie,
Vial mprrali ceda polstdas ln papel! romecdeto
turintcruenientejulla cauía alienandi , 8 interuenientibus folenni
tatibusdiure canonicorequiliis licer concederetur fimpliciger , in
tellizerctur perpetuo concella,, $: tran(irercriam ad haredesextra
eos, ve Svoluit Alexanin.d.l.etiamán principiSclacis ell de men
1e Decijin» d.columers. $e hoccafu poflerfaluari Sprocederetopi.
Joan. delmol.in diétalege . quod dicirur. «Si vero privatas lim
pliciter conceda emphytco(im , tunc bene crederzm quód tran£
eacin herredes recipientis etiam extraneos, ex quofuitconceffa A
netemporisprafinicione per.l.fi padtum.fE deproba .. S argu.dict.
Jegaferuus.fEde pacnis. Ex pradidtiseriam parermaledixille Bal.
in legelecunda,coluppnaprima.C.dejure emphytco. 8 in «$.finali,
deferdaninvicem¿.commilo. lasetineapico. quidam. de vía
Mediolancnfisvbidicit quod fi quis acquifivit emphyteofim eccle
Giper preeipejonem, quod emplgoli le prtcripra extende
turadrertiampenerarionem ,ficur dick jpfe Aánformáter eller con
ceffai.(ineperlonaram diftinétione intelligicur in tesiam genera
ticnem allegando . $ . emphyteolim.quiforiehocnon probar. Se
in. q. Bald. deemphytheofipraferipta. contrariamtenct Angel.in
ditalege fecundasimo quod intelligatur ad vitam preferibentis.
8chicquodminimum ell £e forte in emphyteofi praferipta ¿ud
eftverius ,quidquid dicaclafonin dié1a legefecundacin. 89. column,
totiustraétatas,
€ segun fe aniene . 'Voluit quod traníear ad primogenirum fecan
dani Baldumin legefecunda.cotumna prima. C «dejus «emy hyteo
«lalo, ibidem colum.69. totins traftatus.verficu . fecundo quarie
Bald. ScvulcibiBald .inípici tempas morts in confideratione pri=
'mogeniture,quia fuccefio habetnacuram relationisadtempus mor
ts, Sideoin(picicur prioritas que tuncin rerum narra verlstor.
allegat.1.ex fadto.c.penultimo. ff.ad Trebcllia.quodverbim nota
admaiosicaras,valeb;t ctam paétuim, quod fpuri fuccedane [ecunie
Partidasra 15
efte , dencferfecho con plazer deam-
Quinta partida.
.cofumnaprima. Se fequirme
jgnarBald,rackonem: quia nom
tanquam hareces, fed tanquam perprocuratorem lúpulantem ve-
riutapfedlicerdocto.non ranzuntobitare hue diGboviderur, quod
percale pactuminitatur quis ad delinquendum e igitue non deber
valere.l.conue
aida aslaspartes :epor cferito*: cade otra
vauss$.iMlud, — guilanon valdria. Otrofi , denen fer
o aná guardadás todas las conuenienciasD,
mon tener Mla- quefucrenclcritas, cpueftas en cl. E
tucum habili- porquecltepleytoes femejante, mas a
sans (purios :
ad ficcetvio. Joslogucros, que a otro contratonin-
em. ve tener guno , porende fablamosen elle titu-
a o To dele dezimos, quefilacofa que als
in.l.Seyus. dk es dadajacenfo,fe pierdetoda por oca-
dd fion,afsicomo por fuego", O por terre
Bald. in lege motodoporaguaducho ¿:0 por otr+
prima. C de razon femejáte:tal daño como efte, per-
Jure Jure, a
mullo. Sin.
prionaacolusnafecanda, C. debis qui penanomi. Scin legs. com
quam.columnacétana,.C.de ideicommilvbi Sin columna nona.
dicit, quid Se fiprincepsveller facere conftiwutionem generalem,
quód fpurij fuccedant confliturio non valeret; quia elletindirecté
contrabonosmores, Seller permábic futuridoli. vudefubdic, quód
hacsarione non poteltlezitimare nolcicurosex aliquo quinondum
funt conceptiin vtcro:quía eltdolus de fusuro irremifsibilis vnde Se
tale/latutomtanquam nucriciuuin peccari pote(t epiltopus annul-
lare veconfoluit Eredericus de Senisconfilio.175.alias 0268. de refert
JosnnesdePlateainlezeprima.Cadelíis quí fedeferunt libro decia
mo.ináinScaddeBarto.in Jurcllomendifactio E men. APo=
teltdici,quodaucitlud paéti apponicar sefpcótn ilus , qui po=
tefthaberelegicimam Senacuralem prolem, vesuti el qui potell ma-
trimonium contraherezée ex matrimonio procreareliberos,tuncte
nebicpaétum,quóds(puri fuecedane in enphyteolim : cum tune
pactumnonita inuicetad delinquendian , $ ex quo pocell habere
Hlioslogitimos,nonprefumetor, quód velit cos habere ex daninato
coitaifiveró verbaralis padireferanturad euwo , qui nonpotell
berenilifpuriosfiios,velud adclericumin facristunc videtur, quód
tale pactum non tenear , Sc hac difiiudio colligitur ex notaris per
Barton tegeharedibus.j«primo.verfica.facitad queftionen» Head
Trebellia.£: per Abbatéin capicu, in pratentia.columoa quirta.de
:io. tene ment, quia doctores nontanguntSvidi de hoc.q.
»inregaliaudientiain magna cala.
dnmemndem Baléin djetalegefecn:
Jafun.ó9.colum.totiustracta
7 3 porcferito.Quid requiratur de necefíitate Ceguera ¡Ramos
gemprobatur.Ly.titul.14.partta «1.3bi, e deucle fizerpor carta de
ano publico. Ecdejure comntniila crat magis comprunis os
pinio.vcceltaturlafonin legeprima.C. de iure cmphyteo.columnas
15—.16,Sctenuit Azo in fumuna.C.codemacolumna fecunda , verfic.
celebraturifte contragtus.Scintellige, quod requiratur feripeura tam
adíubllantiam»,quamad probacionet (ecuncum falo. vbjfaprá.vn
de dicebar Ange.in lege.pratorait,fFade edendo. quód f'emphyteo=
tanonexhibetin(lramentam emphyteo(is dewino diredlo, porelt
percumexpelliSprefumicur emphyreofisfinica. allegar Bald. Se
Speculiqui tamen ita in /pecie hocnon dicunt,
8 b dconuenencias, Adde lezembrimam Sefecundam.C.dejureemphy=
teo.E.$ádeo.Inflitu.de locatione,
9 € diPor fuego; Siergo domus (it combufla,licetremaneat arcacun ex
incendio arca non confomatar,vulcilla, |. quód remittacur penio
emphyteota.quod multom nota : quiacontsarium in domo com
buitafener Angelin authenti.de non alie.$ lex itaque.ad Giner. ell
enimarea maxima parsdomus l.qui res.$.aream. (E. de folutio. És fic
non poteftdici,quód perieritrestora, Écita arguitin. q. foil Joan.
+ «delmolatn.cypotuit.delocato,colum, 19,verfica.Spradióta aciunt
adquedionem.SeiGum Ange,fequicar Lafon in dicta legeprima,
¿Gadejureemphyt.colum, 4, tene ergo mengi ¡famL.$ liruiliter po=
tdi quod! fivinea vel oligerum emphyteoticam comburacur, in
cettemancaciolnm, quod emphytcote lit remiccenda penfo per
¿Mam legem,écidenviderur dicendum (fi terremora domus perirer,
stiammanente areaySpro decilione huius,l, facie quíamutata for»
mafubllantiarsi vides ellepesempra.l. iulianus. $. (ed 6 quis.
£ Cocha
us
mae Gofevét, amic. 8cidero
Baldusi: columna pemalcioy
«co. dicens, qu 'earez, S non fol"
lationsas : fizamen velitfoluere cen-
¿eeolís. quod dictum ell fatismoz
bile, Scogi
PoR an idem eric
tenelccal Señor della,e non aLOfrO QUE dicendam
la onieflcafsirefccbida, de aquel dinen res luper qua
adelante,nonferiatenudo de ¿mponitur cé
les
: e AECI as fecunda
fo ninguno.Mas Jila cola non le per= modernoscón
«heffz detodo , por aquella ocafion ,e laos
fincafle quaaco la ochana partecdella — Arvesctar: ga
alomenos:eltonce, tenudo feriado dar wilitare vide-
deceníb cadasño por ella, lil colmo le
avia prometido.E aun dezimos, quefi- di
lacoaque esdada cenfocsdecglalia, yt
0.de ordea,li aquel quela tonieffe, reto foréfiadacit
e S Ross, % aperta ter
e,oc z, Pp
uolaronéa , o clcenfo por dos años, aia
s Cuan. ve deca
sacloannesácTmol.poll Toannem Andre.incapit.poruitade locato.
declarando vecbum (chafmare) poficumibiin gloil.quodinteliga:
tardecerra motu vel fractio
agradecho. 18 cf, ion
adexhibend.l.repetí.
lone : quía quod ef! inundatum ab Y
aquis cenfecurdeperdirum . |. £ invendicione.S.primo. (E de perica
«comino, rei vencita. lex tertia.s. Labeo.). quivni $. Jem
qued mariiE de acquirendapolfetsione:S: para lantrem elícinun
dacsm,velámari,velaflumúine velefleab holtibusocenparam.l.cum
vnus «Sefina. If de bonis auto «iudi.polsi.endelimiliter fet emphy=
teotze remilsio penfionis , li propter guerram non potuit percipe
xefructus rei empliy teorica: Barto . referens Jacob. de Arctuin leges
intecdun.$.primo.tEdeacquirende podefsione » Sin legeprima.
Cudeiure emphiyteo . 8 renet luan.delimol. qui Sc aliosretertin die
¿tocajital.potuica8.colum. luan.de Plate. in lego. quicunque,C.de
fundis patrimo.libr. vndecinro .wadic larclofo. tandem relidens ia
ilaconciuioncin,l.s.cclum,zo cum mults lequen .C. dejurecms
ply.videpercum qui refce mue sopinicnes inhocScalia
quanotabilia diétain materia.
parte. Ex distis A zonisflmprum eli hoc. C. de jure emphy- 12
teo.in fumma, verlicu.eltaurem natura . Or licer Azo ita exenp li
cetstamen ciusinteacio ( veex ciusverbis colligitur) ell quod fi que
Jibeeparsquantuncunque mínima remanear, empliyiecta reneatur
ad peniionem, Silla etiam fuit opi glo.in.d....8 in.j.adco.hnfli.de
lecacione.K glo, in capitu.potuiz.de locato. Stenet Speculacindo
Locato.$ununcaliqua.verficu 15.3 ell commnuniso] tamen
Jupautice vule, quod (icétavapars reinonremancat, licéemaneata-
Jiquid minis octana, quod non tencarur ad penfionew, $ fuitopris
imaprouiñio huias.l.inilfa taxatione,Sinccilige $ lincicaiflamm legó
quando pentio erat modica, di non correlpendens fuélibus: (ve
xo penño correlpondeat fructibus dato quod. res non fir in torum
fubmerla,nequeinandata : fed promsiori partcita , quod percipias
tur minus dimidia parte feuétaum, qui per
non ita qued ex co, quod fuperelbnon potsit percipi fruélus
diens adpenfiorem , tunc non tenebitur empliyteota ad integran
pensiones fed pro rata fruéiuem « ve tenetl5arcol.in lege primas
Cadejurcemphytco .vbiéx Bald. 1.oppe . Sita confuluitAlexando
confiio.nz. volumine primo «incipit,videcurio prelenti confulta
- Ecrencelafo in dida legeprirma. celu. 19. efi ergo tunc dan
da emphytcots eléctio , quemadmodum conductor + ve habecur
in,l itaan idem hit dicendunrin contraciibus.
i fus imporitur fuperreimx
wr múlitare cade ratio
Se quia in effetu tune cenfos seperisur jumpolitas fiper perfonam
justacaque dixiinprinc.huins.l.
or desañas. Aide capico lum.pora' tde locato.S authent.quirem. yy
C.defacrolanét.cccle.Sipre cediteciam fi vna ecclefía fit emphyteo-
taalterius ecleia.glol.in authé.de añe «Sk empliyrec $.(i vero quis.
collacio «g.inparte perbienniumlicer Salyinadaauthen.qui rem.vos
Juitrequittriennium , fed magisplacet opán.glo. per.labraquemal.
legar, « quod ecclefaceflans foluere per biennium , vel triermiun
cadar Ajure(uz emphyteofis, tener glo(lin capitu.con(liwntusadere-
Vigio, domi, fuper partciuktararam «S Bald «in capiral. piioade
ta corselpond
Titulo. V IMI.Deloslogueros.
aliena.fcu.columnatertia.8cio.I.placet.C.defacrofanétiseccleli.vbi
8clafon.columna quarta.co quiaiflarefolurio inelt ex natura con»
traétus. idem tener AI
renearcontrarium $: Specul.reliquit
diét cpicapomielicecibio. Aude.
'ancquaftiopemfub dubiore
ferens contrarias opinionesintitul.derellitucio.in integr, $. quis au=
tem. columna
oétaua. pote-
rit tamen ¡llo
cala
ecclefía
quelo nó diejfe,o por tresañosa,fi fuel
le de omelego, quenon fueffede or-
si
proquo vide Ludomicum Roma.confilio 103. vif prepofra que-
Ihionis Sic.facir.l.8e fi pole
«AE quis cauto.Si qu
renonadmitcicur,pilireintegs.
gumen.ejis br,
€
di.8capitu.(i tibiabfenti.depravéd.libr. 6.tradit lalun inúseta le
ge.finfilam.columag.
AT nenela refie- 17
Señor,maguer non le pidie(Te el cenfo,
elporfi,nin otriporel. Ca entiende (e,
petere reflitu= A A nda.
no den,quedendeen adclantelos Señores queeldiadelplazo!, aque deuc pagar e
ao ficue — della finmandado del juez?,la pueden lrenta,lo demandaporelSeñoreapla daim.2.teóu.
ol Se tomar.Perofi delpues deftos plazos,fo — zaalotro que lapague. o
cul.cica. de lo
bredichos, quifieflen pagar la renta por
Ley. XX LX.Como aqi qriene la cofa a céfo fila
telleétu quem
caro.$. nunc
onierea enayenar ¿la deueVideralSeñor ante ja
aliqua.verfic. e
otro qurédo darráto¿ciopor ellz como da otro ome
días", dat ad capitu=
Tun. pocaita
fifin pleyto ninguno, falta diez d
deuclarcfcebirdel Señor dela cofa : e
ab sj dovi ola , locato.
lago eftonce,non geladeuetomare.Efianin +3 Nagenar, e vender puede e daengelade
-fiaduerlo e tomar. Mlalos
dapigno . Se gunodeltosplazos,non pagaflcla ren- — AREA la cofa, aquel que la refci- re
perlafo. Sin ta:eftoncef, puede le tomar la colas el 3 bio a cenfo. Pero ante ciam emp
diéta lego le= teota priva
cunda.qu «Ca oreft ma
deiureemphyteo.columna vndecima. Ei quidfieccleña fccefizpri
varo vide Bald.in diétalege fecanda.n fecunda leátura.colum .fina.
C. dejureemplytco. vbicócludit, quódliceranaas vnas Grelapías
cuinprivaco llo, qui concelferit emphyteofim adhucrequiritur, y
cusratbiennit cum ecclefía que fuccelsitprivaro 3 quía ex quo ee-
cielia veicur adminiculo defndi, debetvtiiureillius. vide eriam de
¡fla qualione Salycesin dicta lezefecundaspen, quelt.S per laloné
queltazcolurm..ya.coriustractatus.
14 a G7resanos.A dde] fecundam.C.deiureemphyteo. Seprocedit eriam
(¿canon emphyeeoricus debeaturffco qui cor cefferarin emphyteo-
fico.v-vultglo.io,litutores.Cadeadminifi.ito, licer Saly.ibidicar
in esmpl:yzcora ff (mfiicere bienmium : cujusfundamentun tollitur
exis que dixi fupraco.La9.3n glo.magna.
15 b risinsmandado deljuez, Approbatopinionem glofTein lege fecunda.Co
eodem.dkin capita; potuit.de locato. Sfaitopinio Azo.C.codem.
fuma, Sell communis opinio.non ergo tequiritur, quódprzcedar
fententia declaratoria, fecundum Hoftienlem, ScAnto. in dicto ca-
itul.pocvit.wbi Anto. dicit hanc elle communen: opinio . £ tener
Nald Inaddirio.adSpecala.iuL de locato. $.nune aliqua. columna
fexta.k Alexand.confiliooS.volumine.j.colum.pen. Decinscontilio
de aletas daba d Limo camennilenoh rol dean pe
fiterer,fecundum Dart.Sc Angeán diftalegelecunda. limita criamy
dominusproexpellendoadiuitiadicem , non proteltans: vefibi
auancrctíaluumi.sexpellendi, juxta notara per Baldum in lege fe=
icuadecimo quaro.C.deferuituwvide latélafo. in diétale
da.colmna.67.S Decinowin diéto confilio. $cadid quud di
Ximniliemohytectareíiterer defacto,vide lafoner in diéta lege fon
cunda.columna.6x.corius traétacus,cum duabus fequenti. vbi tenet
comr:rinm:Wrefercalios vide ibi,Limitactiamniti emplhyteotanes
garecle nonfoluidle,fendicererrempus folucion'snondum elapíim
Bamtanc, quia pernezarionemreseffcivur dubia nonllicererdomi
noexpellerepropriaaurorirate, fecundum Speculasitul. delocato,
$.noncaliqua.verficu. 48 ted loan.deImol.in diéto capicnl . potuita
columns.1.velniccontrariumsquia li hocefTetveram ¿defacili pole
fer eluderedi'pofirionemitliuslezis,8enezando impedire hoc remes
ium: fed licer hoc fitinconuentensytntiusell praéticare fencentiam
Specula. quam eciamtenet Baldjn dicta legefecunda.Sin.f:ad beca
colum.fina.de pacelura.fir.Scvidesur de mensa D ecij indiéto confi-
Jio.46.dubio(ecundo.
16 € Eniezdias, Approbacvnam excopinionibusglofT. in dio capitulo,
potuit.de locato.biglof.Sccommaniter dogto.moniltar fed aliam
tenent gcconcludune, quódrelinquereturarbicrio iudicis. 8: tradit
Zafon'in dicta lege fecunda. queijone,3o.tenementi ¡Nam legemin
iftaraxarionetemporis,Senota,quoderíani fi domsinusanteillos.1o,
dies declarauegie tacice vel exprelsé fevelle expellere emphyteo»
tam,adhuc adinitrereror purgatio morz , vtariscoll'gitur, Spro-
bainrexifto,l,[icer Alexand,in.l.fiinfulam, E, deverborum obliga»
sionib.voluitcontrariu:m, Eceriam Bartho.Capol.cautes ys vincipit.
quod emphyteota.Ectradiclalon in diétalege fecunda: quel,
a0.vbiipferenetcontracos. Sed quid lr elapfo biennio, vel trie
nio dominns ante hos decem dies concefifler alteri rem iflam
exphyteofim vel aliter cam in alterum alienauerit; an etiam tunc
poteririmoram purgare? videtor, quódnen ex quo res non eltin=
tegrapra(éreian, li dominus Jam effet alteri obligarus de euiétione, +
porgareinfra decem dies. Tene ment! ,quiade jure communim
communisopin.eratin contraciam.vetradielafo «in diéralege.z.
29.wbilare $e Alexansconfi-106.colum.ve lui.
£ az fonce.Non ergo poteritantea Ef velic,vediaiin'glof.praceden: 19
tíznon enimexecucio ficá lezesnifiiflis rerministraníactis, ve hic b
beruraxfic relpondeturad notara perdogto. vbifisprá quód vbi «
deciararavoluntas domiviicumexecuñiofiatálege , non admiti
purgario morasl.traiedt llo, ¿obligada as cui.
vbibarto.fEdeleza.a,8 initteLinfulam.fde verbo,oblia
y Uzacofa.Cum melioramencis.vesmala.Cadejure emphye. vbivid.:
laiv«s.notabili. Scadde Balin.c.fi vallas. hicfinitur lex in ví. fos.
de quibustamen melioramientis hocintelligarur vid, Carolum Mu-
+ kinfino comento confuete,Pariien.itua. Sin glof. quintafol.8.
col.y.verlicu.obirer. culusrelolutioell vt ¡lla melioramenta arvittar
quí concernuntíciitam melioracionem pradij ad que exprelfe vel
taciteex contraétu tensbacur: fecus (i pudam formam meliorariójs
exceduptad queex natura. S.l.cótratus nótenebaf, ve finonas má
fonesorbanas vel ruflicas vel alíud magni fumprrsaddidericrei.
h Que eldiadelplazo.Idemhabeturin.d ha écin,c.poruit, vide que di- 24
cau del Sacicu»1g.infra eadem partita.
Lex, XXI,
0 Potell emphyteota príts domino requifto ciq; muntiato quantum
lb aia prosshi slfaturremo al venere: (ell docaira Volaesa
habebit can: proillo pretio infra duos menfes : 8: cenetur dominus
fieam non vultpro codem pretio habercinfraidtempus, nouo en
prorinowam charra facere: Schabebic pro leudemio partem pretif
uinquagefimaw vel aimarionen: fi alio modo quám per vendi-
tionemfúc:icalienara: Scemplytcoraporefteamfine domini sicen=
siapignori oblizaresfed (cam alienctve] pignorer homini á quo ita
Jeuiter cenfiara dominus haberenon pofic:ficur ordinivel homini
potentiori perdecius quod habebatin es.h a
ALefcibio a cenfo. Adverse quiaex hocvetbo videtur, quid difpofitio y
huius.l.habeát locum eciam incenfirario , veli alienct rem cenfuas
Jem dominoirtequifito,cadarájure (uo, éc hanc/ententiam tener An
gelusde Arer.in.y.adeon fin. Inflitu. locarione. allegar Barto.in.l.
prima.$penuliifEde fuperficicbus. tu dic contrarinw», quía ex quo
3n cenluariam fuie tranflacum orune jos domini. $e Ge omne do-
miniulnjuxta notata in capicul . con(litutus . derel'gio.domi. per
glo £doéto.potefllibererem alienare; quia in re fia quiliber ell
Tuoderaror gcarbicer .1.in remandata. C . manda, , fed de filege. $.
confuluit f.de perit.heredic.8c quiaficur in contraétu cenfhali quis
nonprivaturiure(uo : non foluendo, vtnotatur in diéto capitulo.
conflivurus.(icnequealienando,quiailta, duo aquiparantur, vt pas
tecin capitu.poruic. delocato.tradit Alexand,confl.1o6. vifothen:a
telibro,4.8citatener Decius confi.164, non fuillerSic.colum.tertia.
diceos Angel.de Aret.non bencin hocdixifTe,Squód Barto. quen
iplejallegar loquigur in fuperficiario in quem tantum tranfe vel
deminium non in cenftario,Scidem tener Soci. quem Decius nen
allegarconfila08.vilisadtís E aétitaris $:c.columnaquarta «volumi-
nelecundo. dicenshocifenfiflelmol, in capitu. ad audientiam.cok -
fecunda.dereb,ecclefi.non alien, Scadiftam. L. dic quod loquierin
contradlu emphyteoticojuxrall. precedente , (eu quando ces lus
foluereturin recognitionem dominij , penes aliumexiflentis insta
saque notar Baldia ticil, de paceconflantiz. in verbo, perfoluese
Partida Li;
Quinta partida.
fiQum. kfcitbeneadpradida que
solum.penulti.Cedciureemphyteos
locumin contractibus nollrizemporis, quiappeliantur ad haredi
temperpetuamvid biper eu Senctaiíla, quía dodtores non tan=
guntiv dita.l.fina.nequejn diét.cap.porwit.
otar Alberic , in lege Gnali.
ifednunquid hrecllex habear
22 Ganeguelo
pleta venditio.
ne imsellig;
ñam benepo-
tell exponere
tem venalem
fine requificio
ne domini.venotat Abb.inadac:poruit.de loca.t.notabi.item Se (inó
tradérerexculareturápoenacaducicatis.vid.perlafo.in tracta o diu»
re emphyteotico.colug5. cumfequena
que la vendas , deve lo fazer faber al
Señor“, como laqui revender,cquan-
toestlo quel dan porclla. E ficl Señor
3 b «Le vende.Quidfi permurercnmaliare, dic ey non requiritur con-
Quilt,
Quella,
Quxlt.ó,
fenfusdomini,vel requificio de quahicsimo fine eo potelt permutas
recumalio Sceftratio:quianon poteft confequiá dominorem ,quá
ica Pano ol ieloa.And, inaddi,ad Spe=
cula.citu,de locatosverfiazms idem vuleioan,de lmol.in.d.c.potuit.
col.3.verficu.anaurem.Abb,confilio.74.duo principaliawrola, 1. De
ciusconfiluóo-lafonin.d.Ifina.colum.145.cotiustraétacus,licetglof
aruaibijin verbo ,tranfponere velit q illa lex: etiambabear loca
Jn permutacionesfi tamen tantum cúsin per viam permutatióls pol-
fitconfequiá domino , quod ab alioshaberetlocumwilla, |. fecundum
Innoc.insd.c.potuitsAbb, in dict.confi.«Deciusvbi fupra,tencbitur
tamen requireredominumpoftquam cumaliopermutanerie, veillá
inueltiar Xin pollefsionem inducat recipiarque laudemiam lecun-
dom lafo.wbifupra, (Quid auremin locatione ad longum tepuse
dicidem quodin venditione (ecundum)Imolain diéto capita. potnit.
medal dede lena srefert conf
Iicetenimemphyteotairrequifico domino, (cu Ñineciuscon(enta pol
fitvendere fuam commoditarem fructuandi alteri, ve elt de mente
Barco.in.L fu fruta Eloluto macrimo.camen procedir, nilificretad
longumtempustalis concefsio commodiratissnam tunceller (peces
alienacionis.vein.Lprimas.quod sit. (Edo fuperficio. 4 ita declarar
Bald«ncuellusin traéta.de dotefolio.q1.colunmnaprima, polTettamá
emphyteotaaliquem facerevlifeuétua.iun in re emplyteotica, ¡ere
quifito domino, fecunda Baldumin. prima. (E. quibus mod. vu
uét.amicio verficuridemio fundo, Sc hoc dictan, dicit elle notan=
dum Alexand.in.l.¿.J:ex contrario. (fdeacquiren.polleBio. cola
1, Scdiciofehabuille defacto, vbi $e dicit , quod potell conflimere
vliumvni Ecvliamfruétn altera, Scin penult. colum.afsignar rario=
nemad didtum Bald.quiaex hocnon transfertvtile domúniunt, ne
quetita melioramenta, vnde non limas lircatiacapico.posuir. deloca
to.nequedictac legisfina.Scidem tener latonin.d.Lfina, 149. columa
xotiustraétatas. 4 Quid vero, (idonet videzlo(.in, dil.hnaquz dicit,
quod nou tenetur requiere dominum. Sell movis comunnis opi=
nio.viibiperlafoná.columna.128.8 columnasitotiusiradtacusvbi
quid iu emphyteotaccclelia,an polirdonare.bevide Bald. in. l. pes
mulúi.Cancrei domiwel templo. Bin, $.donarc,qualiterfen. alicspol>
fi. ins$Libellarie,iepaceconftantiv.S Barto.in.lánconuentionas
Xbus.tf.deverborumobfigacos ib. Eran pobitlegare? vide por la
fonemibi.columna,138.8 quid fi venditio,velalienatio fitneceffaria,
vtquiafitpro debitisemphyteotewvide perlalo.ibidemcolum. tay.
rotiustragtatus.verficu. quinto quero.vbipcft Baldum incapie, pri
mon princixde prohi.tew.alien.per Erederi.teners poñitdariin fo
Jutum periudicem faluo tamen femper canonedomivis fed aduer-
te, quiavideran dicendum contr m6 quád requicendas fic
«dominas, qui fortalle velit Coluere debita , quod (biabiznetur
in folutum , SK non eltratio, curin hocalind fitdicendum*, quod
enim fit per iudicem fieri videcar per debitorem. lege + fi ob eau
fam.Cudecuiétio.l.eleganterain princip.F de pigno.actio. Secumem
pror habeat caulam á debitore , feruanda ef huios legis difpoli-
tioac liipledebicor venderet alege lulianus.$. idem Celtus, (Fa de a+
donibusempri.lisqui.ff.de víuftuét.Jega. Shoctener Bald. con=
fulendoconfilio.306.volamine primo .verbaiuucliwre ke. E
cer loquarur, quando fit FaCtum paétum de non alienando: vifi
tequifito domino: tamen idemeft , Scfi cellercrle paítum, exprel
fam cum hoc fit de natura contradtos Scdi(pofitionelegis. , $émi
Titat.eadem ratio. €Quid fivendar dicens, vendo tibi fi, $e quan-
tumúleiure poffum, X nonaliter Bald.incapitul.primo. $.primos
colurmaquarra.verhicuufed pone, quód vendidi stc .de fuccebione
fendi 1oquens in feudo, tener quód perifta vecba exculerará pa
nacaducitatisagguneny). fi mein vacuam. Sc, quiabíenti .$ «prin
moff.de acquirenda pofleíione . exiam fi quando tradir ie obli-
us excipere luradominí , qua in plo constadta excipi deberento
argumen. 6 binoram ejem (E.de(ruica.vrba. predioram. quod.
dicigelle veram , mil aliqua carlo domini pollet interuenire per
corporalem traditionen», puta (elle cafes dominas
recuperare potericiao: doluseftintradicione. £ideo pnrgari deber
peramifsioneas fcudi: quoniameonGéta £ fimulace: proreltationes
mihil operan=
mui: hmo fras
cia augentíi
¿tiones. ve.
de iure patro-
na. Jege. li
bere. Squd
rifa verbacxenferur emphytcota d pena caducitatis. tener Tas
JonreferensBald.vbi fuprá (ficeenonicalate, vedisi) in diéta lego
fina.coluimna penulcima. verficulovigeimoquinto quero. tu adde
Bald.in capicu.primo.$olina.qua fuesprimacanlbenefic. amic.
ficu. fed pone, vbi'pcnit candem quellionem in feudo, 8 conclu
dic, quod licerclam fis satur Cum non dentntiatur donúáno,
Sin preindicialibus non iuuerproteflatio : taínen cum adijcit hace
verba, nonaliternequealio modo ( quiatuncnibil videtur atm)
forténonperderer feudum < nam confiar, quód non intendic alie-
naresoifi pofivuxta notataio fimitido.J.f fiquidem.C.de exceptio.
8xin.Litemiabeo.sLEfamil.hesciftas zumen..L. Pquis locus
ples. demana, tefla, Kiden dic, ivendicfub conditione , fi con=
fentusdominiaccelleric,fecundum Albericumin diétalege fina. co-
Jumna.fina.per jegem Guia. Codefandis pattimo.libr.vndecimo.t
diclafon in diéto lege nas 4Ecquid lali
Aoinualidé celebrata ? dic quód talis alienatio non induceret por=
ñam caducitatis.l,ca quidem.C.b mancipsirafie, alicna. lego.conti-
.cum quis, (f. deverborum obligatiorib.Specul.tical, de lo»
cato.f.nuncaliqua.verlical.o5.Barto,ih legefina.óLinautem,C.com
amu. delega. Baldos inlegelecunda,C. decpilcupsandien, Alexand,
conlitio.99.columna fina, volumine quinto.vbi «vide per Alexan.
an hialicnacio farpro parte cadacin totum jure emplyteotico , de
quo vitimo,vide eciam perlafonemin diétaleze lina.verfica, y.que»
ro«penuli.charta.colos na fecunda.intelligectam ¡Qam 1 deven=
dentefcióte qua emphytrotica:nam fecus fiigno
raver.vtwradilalon in didtalegefina, verficudecimo quinto quiero
columna.s5g.totiusiradtatus . ¿cadde Decium confilio.. 328.colum=
nalinaperquemvide colincumbarprobatio(cientar . $ per Bal
«unn capitaloprino.$ ¿fivafallus feudum dn En . fi de feudo fue.
coatronervintes domi.Saz
trem,qui receperacpro le Kb
de Bartalum,quód he
a. videBalduminl
$ quid lit
Je gficre dartáto porella, comoclotro:
eltonce,la deve véderante a el aotro.
Masficl Señordixeffe, q lenon queria
Lem
.quía
.£neporibas prañadicerar ¿is? vin
lejeprima ad finem.fEde interdiét. Serele=
«doptinwm. $, parronum (E. dein jus vocan.
vorquivendidit? vide Baldumin.) .cem quam. Cs
aduer lo-pigno
ell fonor.Etli fun: plures dominiomninm tenetur requirere con» 4
denfuin,quando fint domini pro indivifo . vide per Joannem Andr,
additio.ad Specula.tituade locaro.fenuncaliqua. verficu.. feptuan
geliwolecundo. fuperpartefilel. 8 perlafonemin dióla ali.
verficulo.duodecinio quajo.is;.columna, corias eradtarus - de quid
hi plures domini requibiti vnus velitpro fe retinere ; alles veró non?
videper Albericumin.l.iduo pacroni .inprincip.ft de iurciurand,
Lafon vbi fupra.S3o.Lifipulacicnes non dividuntur.colum.rg.ff. de
vesborum obligaciomantíi vult totam rem rerinese, $ torum pre
tilo lccebencauditur, perteztom sotabilemin.l. du bello. $. 11
feruusplurian.ffde capcio Se an fallar, quód emphyteota vxoris
denuntictciusmarito? dicqued icper. Lat quisliter. $. quod fer
uusiundtazlon.f:qued viqurclamdeclarando. veibiper Barcolum
traditlafondio.Lina.7.quellione.c5.columea. corluseradtatos. $e
deophyteoreemplyrecte reguirsre debear confentum domi
i ¡de A.C.co. intimas kglo io.d.1.b. e perBalin
ermiitente.Cuad Macedo.
diequantoes. fina, quita fampracl!, habetur quantum:
precium ab alio revera accipiporell, fi ergo veritace pretijnon no
tificar , fedaliquid Erllitavisaclnifcer,vnde dow ins nolleremereca
derctemphytcota diuve fuo.vt notar Salycer. in diéta lege fina . 8
Specu.ien.delocato,5.muncaliquawvertic.ga. Écvide por alo in diéta
Llim.6.8.7.motabili,
0 xelenonqueria, Quid finonconflat dee:
centia + fed apparet, quód dom
nemab emptore , cui vendidit emphyteota , an per hoc prima
turdominum conteníille venditioniz vide Alexand , confulencem,
quidficconilagsolumincquarto.Sencrbic, quod foi quod
lominus dicatle nolle emere ,licét non der licentiam vendendi. ve
tenetSpecolasin didto.S.nuncaliqua.verfic.100. quero, Svidem pro
batur hic,Scfi dicat noloretinere; quía non c(t vlterins expeótandes
:preffo contenta, feu li 6
jo fit malla ted de Éa- Queftya
. 4 Litanexs vendirione Eu per Pa- Que,
s longo tempoze recepit penfio Quall.
Titulo.IX.Delosnauios.
EcerSpecula.verficutor.teneatcohtrafiumitamen Toann: Andre, ibi
in addicionibus cenet primtim per dictum capiculum. potuit. Se bene
fecundum lato, in diéta lege fina, 8.notab'li.coltmna.t:o. rotims tras
dual ttammsaScquid fi poftlicenciam dominiemphyteoraperannum3c aan
2d plius difulic venditionem? diflingue veperloann. Andre. la ad-
ditio. ad Spe-
L.titusde lo-
pa dartanto,o lo callaTerfafta dos mefes),
quele non dixefTe filo quiere fazer, o
EEE non:dendeadelante,puede lavender a»
sue lafon vbi quienquificre:c non le puede embar.
3.proxi.dixi. — gar aquelque gela dio acenfo que lo
¿que cd qua SUIqUe ques q
“vendido de nonfiga.Pero deuclavendera talome
ria des de quien pueda el feñoraucr el cenfo,
minisfedpol Eos ¡fenol
a spieranquí tanligeroScomio del miltno ' Otrofi
deceprus re- dezimos,queefte quetienela cof a cé-
inedio.l.1. Ca fo,quelapuedeempeñar “a tal ome co
de relcindes ñ A eq
da vendio, mo fobredichoes lin fabiduria del fe-
a OE Eeftonce quandola enagena, te-
:ad.par ÓN de
a ante mudo esclfeñorde la cofa, de refecbir
a enellaja aquel aquien lavéde, ede otor
vendidic cum a A
paño derrués SAY 8CÍA faziédole ende cartadenucuo.
«endo kpoft Eportalotorgamirnto,o renovamid-
sa rcemit, an to del pleyto,nó le deuctomarímas de
in ifla noua E E
tráflacionedo “la cinquétenaparte, de aquellopo:
koini] requi=
racur confe
£usdominizvideper Baldum nouelL in traétatu.de dote. folio. 41.co=
Jumna prima.vbitence quod non.écibitractacillam quefioncm an
confentuspraÍlicusper duminuim, quódresempliyte vida-
returin dotem fufaciatfine eo quod iterum dominuscor Uá
do foluto matrimonio dos tradirur mulieri Se rencr q so:
quiaquivoluicantecedens,videtur velle $e conter de
acquirenherredica.l.quanuisGmpliciter.C. delidcia(ío.
usa quo adid quod ici loreftindatus y
lea.velvbi -¿a:prohoc dicto.
¿:viderar quódíaltimin eo quod diciedepadio derenendendo, non
benedicar, iuxtaca quenotacAlbericusin.legb emprivne.fT de par
tis.vbilalo.fina.columna,eftenimecemp:
<patto primas, Se fctecundusiprocederetras
uen dió: Ba! ¡primusvenditicni de
dirlicendiamé «ii dereuendendo: qui:
prole
mu.del:
remedio. lidiuua Bald. novell. cum
aoqueflo Eienenta rimasperíupra dicta. GE
amellefactam, con
on tuflicerer, nequec=
sm Paulum de Cate, in.
rupt. (itamen dominus
ellerconiciusde turfecundum cuen renuntÍ
Ux,arznd. poll diem, fEde
princip.ffiquiscautio. Sadde Ale
cundavolamines;.1Notacúam,
onfenfim emphyteora, véven
Balduca inprarla.feudo.colun.
fev.amit. «
llafe. Quandoergo nontacet:fed fatim exprimitfenolle e-
noneltexpegtandus laplusduorum mentar, vehic parerócin
d.c.porwit.rbilo.de Imol,S Abb. S
«Des mefes.Sedan poitdomiions poll duos menfesmoram purgare?
Toan.And.inaddi.adSpeca.d.S.nuncaliqua.verli.icrtenerquodfic.
¿evi.pertafo.in.d.L.fi.col.102.totinstradatus
Tanligero. Norabenehoc verbum quiaidem dicebarToan.delmo-
-á.rap.potuit.columna8.5clafo.in.d.l.fina.columna.14.totius
- traótatus.
10 d dicomodelnifimoVideinfrá.
1 < Qempeñar. Approbaropi.glofT,in.J:fina.C.cod, fuperverboalijsvca
qu
fentiarvendic «2dicquod
té Titulo.1X. De los na-
52
derc, Senorahancil. quiaadditin hor quod pignorar o far perfora
nosprohibira, quodverbur neqsin.lituroty ti AEdepizno. ad
nequeinllex vectigalidE.de pigno.neq, per doétoresita rep
claracun, CÁn auren y teota pofitalijin emphy teotim conce
derelineconfeníu domini,vide per lafosin dictalege fina.
torias di
. a s tus, vbi
fue vendidazo dela eftimacion quepo — Spec. écatios,
dria valerfiladieffe. Masa otrasperfo- — quednon pe
dit hoc faces
re fineconíen
fa domini.qd
limita $ in
tellige : nilián
Jienaree filas
cómoditates
xetento fibi ye
tili dominio,
fecundí Bald.
in.d.l.fn.per
3n.L.necel
fade
nas, dequenon podicfeauertan ligera
menteclcenlo,non la puedevender,ni
empcñar,afsicomoaorden$ e a otro
ome mas poderofo queel, quecftonce
non valdria,e perderia Pporende el de-
recho que auia enclla,
vios e del peciodellos. fari
8 Aulos de muchas ma-
fai neras alogan los merca-
Blderes para lcuar fus
mercadurias de vn lo-
(ES POS garaotro : € porquea
Ls vegadasportormenta de mar,opor
otra occafion , fe quebrantan', o fe
vide per lalo
in.d.Lfin.col.
M6, totius Era=
étatas, USed
an plures em-
phyteot« pol
fint interelle
alienare Seres
quifito domi-
no? Bartán.L.
combis ivniderranfa.8cin l.qui Roma:4.duofrarres. ff. dever=
bosobligatio.cenetquód lic dk idemrenerlosnnes de Plaresin Jlegcota
-.deimpo.lucradeferipr.Hibrao.Bcin,la deexecuto.Siexado.libre
jumpvereferclafo.in.d.l.in.columasovbi
videpereum. perquem criam vide col.143.8.16.codustraftatusan
poGitfilievelextraner concedereindotemvidcibi,
Uonle deneromar.Sed quis folucriflam quinquageíimamegloffapare 12
ua luper verbo accipere inadal.fina.dicit qy nomas emphyteota Ácita
notaribilalo.as.notabili,
L.Aorden. tud nonjita bene eratdeclaratum perl. iuris communis. $
Srecolarorraraen iran allen veclculaie dile quodprouine
cialesdeconfitetudine ponunsinillis contraétibús, quod non pofir
emphyreofisalienariónecclefiam,vel clericumvel militerm, S:quod vi
deanurprohibitz ecclefia,capitanei, éesmilites, Scaliz perlone non
idoner facilitateconueniendi.vein.l.a.fqui faifda.cogantur. fed Ta
nocen.loan. Ande, Holliin didt,c-poruit.dieuntnon reperiri hocin
Jurcexprellimm:que perlona videlicerfintprohibita tnifi tantim id
quod habran. hcuales e 1es.C.loca, Kexiftal, partit
«iusverbisvidenturprohibira ecclefiz, menalleña, clerici, monar
chi, 8 milites, Geperfonz potentiores, 8: pauperesnotabiliter (eu enie
denterjaquibusverifiailiterexigi nonporell penfio ¿(cu canon em-
phyteoticus.Sidem videtur de mulicxibas, cóquod pro debito carce
rarinonpolluntyvtinauthen.fedhodie.C.deofiiadiuerlo. indi.
LtaurinosScvide eriam dehisperlalo.inad.Lfin.col.143,cotinstradta-
tuscum duabusfequentibus.
1
9.
h GPeraeriaMa.l.tantum viderurimponere poenam caducitatisin cafu 14
quoresemphyteoticaalienaturin perlonamprobibitam. dic tamen
dean effe Behalienctin perfonam non probibitam irrequifico dosni-
no,vt.3in prin. dixit.8elicer in hoc cala nonexprimatur bic de pos
na caducitarisfuppletur tamen perdiflum capi.potuit. de locato. e
perod.Jafina.ja ne.
Critulus,1X.denanibuso
si quebrantar. Quierant aliqui Ñi fapiens in nauigio pofítus pol: £
Gicinfipienti naufragio tabulam extorquere verum debear. Beatus
Ambrofus libro tertio ofiiciorur capitulo quarto, refpondet ja
hecverbamibiquidem 86 praftabiliuscominuni videatur víki fa=
pientem de naufragio, quam infipientem evadere:tamen non viderur
quod vir chriftianus de juftus de fapiens querere Ñibi vicam aliena
morte debeat , vt pote qui eciaw fiin latronem armarum incida
ferientemreferitenon pofsir,nedum (alurem defen dir pierarem cons
tamíncta
Partida, va 1
pericu.8ccom Ad.ritdo
;mo.tel vendi, nauibus..
In no. ré, +
10.tdo
Quinta partida.
Utex, T.
feunante magi 3 pacroni (unt malores quorú man=
dv: atu naueséx gubernanturiadquos pertinet folcire nauem
sstmibus neceffaris ad opus nauizandi: dedebepefecum hal
um Es regi isgubermacui peritos vifaluasiqueant á ado,
Porc Venice
mani gantes cú
xcbu> (isides
pierdé,e defpuesnalce contienda entre
HE - e ha los mercaderos,c los macítros,c los ma
Emilia ad Tincros,en razódel pecio.Eporéde pues
vifidelicercó- Genel titulo antedefte fablamos aparta
(eibar: <sias — daméte de los logueros ede los arréda
Gpura da E o
ditorshabeane Miétos,queremosaqui dezir de los na-
inde pro le Se
vios, q delpues q lon alogados peligrá
fobremar. Emoftraremos colas fon
tenudosde guardar, e de frzerlos mae-
ftros delos mavios,clos marincrosalos
mercaderes q fiancnellós. Edefpues di
remoscomofe duccópartir. cl daño en
tre ellostados, quando acacfciolTe q las
colasdealgños dellosecharé encl mar,
porrazó de torméta.E fobretodo fabla
remosdel vaziamiéto delos nauios. E
del pecio dellos. Ede todastas cofas q
tuis viétualia:
dicátg; extra
neis ve profe
parér cógruen
tem prouiio-
né Se armaad
defentiond.có
Unanchcrasa
Hi vulgodicú
tur pilorcsila-
tiné veró1mar
gilbíi nacion,
Vin. l.itque
vitara$. li mas
12
gilter.¿f.loca, 2algunadeltas razonespertencicen.
a La Leyol.Quecafisfontenndos de guardar e de
_faxerlos maeftrosde las nanesz los marme-
ros alos mercaderos ca losutros que fe fan
en ellos,
E ñl Auchcros*,e macftros,e patro
' es,fon llamados los mayora
A lesomes por cuyo mandado
fe ban de guiar losnauios.Eacfos por-
tenelce feñaladamente de catarPanteG
losnauios entren fobre mar, fifon cale
fetcados, c bien adobados, cbien guar-
dados,e bien guarnidoscon todos apa
[sico
magiflermauis
fea. naniculas
1 debearcilo
vil gcicolo
peicic.ze Sci
qualiter huic
huius magifte
Hi poreflascó
cedatiiro
2b citar.Debet
enim naci
locat elle ido=
neavi hicóin
d.itéquarit.
$. ii nauiculas
locas. rejamiétosqueles fon mencfter
Si) a mode velas,c de maltcles,e de cuerdas,
tine, MTaad.l.
Rhuddera, Cdeentenas,ede ancoras, ederemos ,e
detodas.las otras colas que pertenclcé
enlos nauios, fegun qcóniene e ha me
nefter cada yno delos. Eaun demas de
fto,dcuélcuar contigo tales omes que
fcan fabidores para ayudarles a guiare
enderecar, egouernarlos naujos. De
manera finon geloembargarc tempe
ftad,o tormétadela mar, q puedáyr en
dercgadamétc,aaquellospuertos,o lu-
gares q há voluntad de yr. E qpor cul.
: quadera
Aduerccbe
acancum
exjitad.dator
autoritas hule
notario
ná-
peraliisconfi-
coscciollramé
fed (eribiseun
tibusin naui-
bu» ad indos
maris Oceani
Hz ordi= ex ordinatio- padelos q han de gonernar los nauios
mariones 1 ne regia mas O e
Motontin. dor. potes Rócayienpeligrolos mercadoros, nin
nomareco dafywevidebis losotrosomes q loslogaré,de perderle
pilaio... indidisordi- los minfuscolas.Otrofidezimos q de
-narionibus: 4
teporibuslis E
permefucrant copilata¡biqueproviderur Gin talinani nanigatu-
Tusliviliquis notariusregius,huic deturiftud munus:deficientibus ve
rótalibas notarijsiviangatur alijidonco exibicuntibus.
4d Qaizgocho,Deilto panevi,eiam.).9-titaq.partita.
5 e Garma. ErgoBrrencbunturarimare nauesbombardis Sk alijs gene=
ribustormentortm ad fi'(ecuricacemfiafiicientibus Eciuxcra capacita
temnanium:Bslicerrex tencacurcosdefendereabincurfibu Lar
Ecpirataram vedisiin.Lfn.cicaoa.partica. nibilomiruster cbuntur
domini Sereftoresnavium deferre manes armatasvt hicprobaruriexo
peditnamquercipublica ne re fia quis malevator.l. his. fade his
qui funt fui
velalie.jur, Se
nen leuar configo vnefcriuano q fepa
biécfercuirelcer:celtearal, due efereuir
en yn quaderno todas las cofas q cada
vno touicreemeticrcélos nauios,quá- — pone pater.Ca
tas lon,e deq natura. E efte quaderno" iquidinfau.
atal hará grá fuerca fobretodastasco= Pu”
fasq fo cferitasen cl, q deue fercreydo,
tambiencomocarta que fucffe fechade
mano de cferiuano publico. Otrofite-
nudos fon debaftecerlosnauios dear-
mas, debizcocho “e detodaslasotras
colas que ouieren menefter para lu vian
da,ede agua dulce, cllos e fusmarine-
ros.E deuenapercebiralos mercaderos
ea los otrosomesque ouicren de levar
enJos nauios que faganeflo mifimo,de
manera,quelicuenagua,e viáda,la que
Jes fuere mencfter, E aunarmas “aque-
losquelas pudieren leuar, o aucr, para
ampararíe delos curfarios, e delos o-
tros encmigosfi menelter fuere.
verlaled:
€lex.1T,
9Nauló cllfol-
uendil Siente
xa cóugtaliue
feruanda ix
ta conuehtio=
nemincer par
resfadtam. Er
fiquis in mari
comun
mé capierar
domino feu
magillro na=
ús áciudicilo
ci vbi mais
exonerabicur
tradetur pur
niend?sgadás
mauis non has
bet práté paz
piendicorpali
ter necpechla
ricer, nifi fic
A Ley,11.Como las conmenenciós que faxen los a
; a fernitor q pót
nercaderos con losmayorales denen fer gua: ,
Cada poralesdenenfergnar e cceffa per
dadas e que poderio ban eflos mayorales fo-
brelos otros omes que Van con ellos.
Enri vel Magel
ari, mortcleu
mébri debili-
EN ¡Onuenencias, e pofturas po- E celfante,
a «de
nen los macftros, elos Ícñores £ a puedé Sedan
+4) delosnauioscon los mercade — tencáturivi o
sE nó vtin.lnon.
ros,ccon los otrosomes que han de le-
. ' C- gdqd.fEdeiu-
uaren cllos.E quando lo fizicren, dezi:
di.éibinotac
mosquefon tenudosde las guardaren O
todascofas,tábiélosvnoscomo loso- "rius:gain hoc
Jexilla dacin=
rilliftionem
dño di mugío
avis Gciftad
verbúspótyim
portar necelsi
tarem venotac
Bal.in qóneli
mili gallo
privall.delibo
tros.E maguerdelpues que fueffenen-
tradosenlos nauios, emouidos delos
puertos,acacfciclle alguno delosque
fueflca y FzielTeyerro porque mérefci
efe muerte, o Otra penacn elcuerpo, o
enel quer: el macltro, ninel feñor de la
naucnó le devé fudgara muerte, nin a
erdimiéto de miembro,nindeningu Xpoflhu. vbi
le fade fuanermas puede 050 e lo.delmol,
na cofadelfuauerimas puedéflo pren= 4 Ang. Ayer
der3jorecabdar, de manera G non pue- fuostraftemas
da aotro fazerotro daño ninguno, nin add
mal:equando llegaréal puerto, dode- inquilisiocol.
a lud pensé p hoc
vieré delcargar,deuélo prefentar aljud aa
1.cúinferins dí
citdeuento prefentar.garegulariter hocverbú, debent, importatne»
ecfitatem vt dicit glo.in.c.propoltit.de appella. 3 5n dle. artenden»
tes.deflatu.regu, Bald in.L.col.¿.C.quomo.écquandciudex
g Crrender. Et ficquinon ell compercos inuex ad: puniendum,
ell competens ad capiendum , vehic. fic Rinantlcad.de deítn-
PA
Ad titelio
a
Titulo IX De losnauios.
Lo.cinita.Sraudi
¿enotararperdoctoin.magillracibus.fl.deiur,o mniuimadi. imo
¿in fraganti criminerepertum a > Stflspér lioc
habet mandatumá lege.vtin»l raprores.C.decpilco. 8 cleri. Sc Ín Jege
capite quinto.fF.deadulc.8 notar Bald.in.L£i,C,deexbi,reis. hábe
turn 8. ca,
14.ibr.fecun=
do.ordi
gador, que y ouicre defudgar*:cmo-
firarlecl yerro quehizo. Ecltócecljud-
gador deueoyr al recabdado,ea los q
Qrellaren del:ccydas lrsrazones deam
bas las partes lo G pudiere fer provado
fobreaquel yerrofobre que lerecabda-
ron,dcucle fudgarala pena, q entendie
reque merefce:o darlo por quito, fien-
tendiercqneestin culpa.Perolos mac-
ftros, o losfeñores delos nanios, bien
pueden caftigar? con feridas de agotes,
afus marincros, e afus feruientes , por
yerros, Gfzicren, guardando toda via
quelos non maten,ninloslificn.
cadmio d1g.
colutn
cccierer illa.l.
etiam fidelio
quensin nani
«ler clesicus,
duxra notata
per Innocen.
a
excomno
perBartoio.l.
di quisin feral
tute de fe
A Ley-11T. Como fe dene compartir el daño de lus
mercadurias queechanen lamar por vaxon
derormentas
in capir.cú
non ab homie
deiudaa.d
¡gros grandesacacícon 2
Colt. z
deonicredejad las vegadas, alos queandá
gar Lictergo Afobre mar, de manera que
Le mE $ porla tormétadel mal tié-
Hi pole f poquetienten, epormicdo quehan de
per indicew il
lius, territori)
cui illud mare
adiacer. ven
peligrar, e de fe perder hanacchar en la
marmuchas colas, deaquellas g tienen
enlosnauios,porq fealiuien, epucdan
eltorcer de muerte,e porq tal echamien
tocomoclte, fe fazeporprocomunal-
mente“de todoslos quecltan enlos na
uios:tenemospor bien, mandamos,
quetodos los mercaderos,'closotrosq
algo *traxeren enel nauio que ouicren
a fizertal cchamiento, ayudenapechar
lo que fucre echado enla mar, portal ra
zó como eftaz aquelloscuyocra, pagá
do en ello todavia,cada vno táta parte,
fegúvalicre gags, o menos, aquello que
lesfinco cn el Atuio,c que non fucecha
far. fEde publ
nótíide necel
fitate deliqués
efbremitrcnd?
vbi nauis de-
ponitonus ve
hicvides,gefic
videtur bic cas
fus pro diéto
Luci: de pen
dolar vbi
dicit quódtuncdelinquensin mari puniri debet ab illo judice veldo
vino propinquiori,cuimare quádoibiinueniretur, velabias
fitin poreltater ¡ontamen videturad ciusimpes
riumremictendum.allezac,$ánfula.in(l.dereram diniñionc.Slinfa.
Le ff.deíudi.quod dicitfacere contra Venctos,quiin mari Adriatico
Gibitaliaindebicévfarparúr.fed an intelligatur, quodhic dicitdcifto
judice de quocunque iudicectiamalteriusregni, velan detudice, qui
eltinportualiquoilliusregni? videt quod ciindifiae loquarerán
diflindtedebeatintelligi.cliRomanorum.93dif.].deprerio.ff.de pu
blicia.fed quomodo index portuscui nauisapplicuit crit competens
adpunidonemdehidti,quod nequeconmillum eftin (no reritorio,
nequequicomwilic, fubditus el alijudicirarionedomiili,vel ori
ginis2 potelt ici quódex quo deliquitinmari , quéd omnil
Eiteané velaprinipiníS.desecin dnifionc Soda
28,partitsa.fiille index competens, quia hoc (itadecveilitas publi
ca, necefsitasquia alias deliétum remaneretimpunitum, cap. veas
mz.defentexcom.hica volneratus.fhad lesaquilstencergo mentiif
Jpartitgrquianon memni concordan:em in iure comuni, Seviad
53
-nt.collaa«Bcindadelertoremn.inprin ff dere milita»... pradiGaquenotar BartintraGatindcinfilain partenuli2in prin,
b
Ucsfigar.Adde.l.relpicieridum.s.farta domeficarf.deparnis. vbi 4
glo.8cin.cicutalterius.pes ¿lo.79.1.5 Loan. Fab.in. $aled hoc tem.
porenflituadehis qui fansiuivelalic.in. E, coduoiftanomina.23-q»
4. Abb.in.c.cum cotingat«col.s.deforo cópesBi.l.fed d fiquecias
$fin.cum.l.le
docnlamar.E magueralgúo y traxel- dues LE sd
E : zen Aquií.
fepicdraspreciofas$,/o0ró,o otrotanto kreo,
auer monedado, o otracofa qualquier, +elaéta a
o , xi caufa toma
deuc pagar porellofegund que mon etico ne
tarc, o valicre, c non fepuedecfcufar: 'uem allenians
én p adam debent
pordezirquecracofaque pelana poco “fa debene
caental fazon.comoeltanondeucn fer fi fine presio.
lascofas afmadas,nin apreciadas fegúd ss , Alecun=
Le a
las peladuras, elaliuiandad dellas, mas ad DS
fegund la quantiaque valicren. Eporg — haberín naui
no tan folamente clluercé las mercade-
rias clascofas que fincan en los naujos
por razon detal echamiento como efte
tenetur contr
buere $e fai
facere hisquo
run fue
PEN sútiaGare, led
quediximos:masaun eftuercen porcn- Jiberihomines
delos nauios, porque fraliviados non profúsperto-
: mis mibil fol
fuellen: podria acaclccr 4 fe perderían.
orendetenemos por bien,e manda-
mos,qlosfeñoresdelasnaucsó fean te-
nudos de apreciarlanaue, oclotro na-
vio :dequ-fizicron cl echamiento,ca-
preciadas las mercaderias e lasotras co
La5,que fincaronen el nauio fegund di-
ximos,dcuen todos de lo vno cópartir
entrefi,la perdida del echamiento, cpa-
gar cada vnola parte q lecupiere ,a 9q-
lHosque lo deuíá auer, dandootrofi, ca
vent: quia nó
pollune alli
marie da
e Ecomsnalmer 8
se. Notacpvbi
propter cóem
vúlitaré vous
ii fentird
bet on? coiter
cóvibuivehie
8c5 La. fuad.Lo
Khod.dejad.
qdibi Alber
polt aliosjdu
cit ad qónes
davnodellos8, táta partefegúd q mon he Eo) de
. o Sededo
tareaquelloqueera Íuyo qee fe perdio mo coidefira
porel echamiéto,e fi acaclciefle queal- 8a neincedia
gund mercaderoniclTey ficruos, tenu- “garstindo
doferiade losapreciar,e de pagarpor de ed alicalus
cadavno dellos,tambiencomo porlas 9 mmoruusfuíc
cuiplerclifto
rethoflibusin
otras cofasqueen elnaujo fe incallen.
vadentibus ci
Pero fi ouiclfe y omeslibres, quenon
traxeflen enel nauio al, fi non fus cuer- a
pos, quítos quier q fean, nó deuen pa- plo.Amin ad
dípec.
de iniurijs
€ dáno dato.
i.autclá.8 perlos
.C.máda.$:p
idett p Paul.
in cófuluic de depofitario merciúdi=
nerforú mercatorú q vraliasliberarer qualdamex eismanifeflanic Se
:cefTarerur ab inquificionealiarum obquodresalize(aluze fue
¡8 pereundecontil.220,voluincipitproponitur in fadto.
Algo. Licetnon inemercesvtbic,Sindla.$.comin cadem. (E.
Rhod.dciadtu.
ofas.fádde,d.$«cumin cadem.
janes.Addewd.$.cumin cademo
Gorltos.Adde.l.2.$.portio.Sl.naui
poft lacobadeareaad qóné qplicóitasalicuius loci ex Forma Ñatntite
neaturrelarcice damnum vicinis fuis ¿lle quifoflínuic domr
neaturcontribuere pro parte (ira S£codem modo ficc leia ie
ruroccafionepradidtabenefacic ab cronibus.$áricio. 1.
primo,quidtamen fivicinus occafione dididamoi litigaretes
muni $ expeditcolleétam imponi occalione expenkaú bend
garningúacola en perdida del cchamié
6 a dl nonpuede.l.
n.j.cod.S
de.l.ex hacif
fiquadru.pama
pe. fecifodicas
8cL.fino.fEde
his quideiece,
veleffiado,
Ulex, 1111. *
amSi ob metum
tépoltatis(cién
rerarbor, au
antenna [n=
dirur: Se velá
prolicitur fol-
cur ab om=
ibas pra
dicto "modo:
fed li cala (cin
wxibus gener
bas falmi
vero lidorus
ssdib.Etymno=
logiarum di
citera elle no
suina falimi
orquiain
ES
fulmen quía
it, Scideo
e, quternás
agút.
corú aut tépe-
(tac impulía
feufixoráob-
tí timo-
e periculi ro+
gentnauis ma
ram ve ad
:amfuo pe
riculo dirias
turreuncqu
bet teneturde
damno ¿pxa=
ta qua libera-
vit de fuo: 8:
fimilenafitnó
tenetorahd.
4 5 Enron ferian te
ados. Adde.l,
amillviprinc.
frad,l.Khod.
dejadt.
2 8 ares fcacfef? Explicacifla benciflúicafum Ecco!
fi verlo
S.ficonferuar
Quinta Partida.
la canfanunquid 8 ipfeilli contribnercrtencbirur?Alberi,ibipo(t las
cás á
sodnó, -L.imperarores. ff. de tute, derario
'baquod notaad queltionem.deil»
diréxin communi fupergenerofitatevelnobilizac: (ha.
aan princiinledhantiqua.ff.codom.
to,porrazon de fus perfonas: porque
ci omelibre,non puede”, nin deue fera
preciado,comolasotras colas.
4 Zey.1217.Como los mercaderos deuen compar-
sir entrefi el daño delmaflel quando la cor-
rán por eftorcer de la tormentas
Euantandofe viento fuer-
reque fizicfTe tormenta en
A a mar, de manera que los
ls ZAS guardadores delas naves
temiesfcn de peligrar: e con entencion
de eltorcer,cortaflen el maltel della, o
derribaffen afabiendas el entena con la
vela,ecayelfcenla mar,e feperdiefle:tal
perdida como efta, tenudos ferian los
mercaderos , elos otrosque fueflenen
lanaue,dela cópartirentrefi, edela pe-
chartodosdefovno, al fcñor dela na-
uc:bienafsi como diximosen laleyan-
tedefta,que deuen pecharloquecchan
enlamar,con entencion dealiniar lana
uc. Masliacaclcioflequeel mallel, o cl
entenayo la velanon mandalfen cortar,
nin lederrib; biendas cl macítro
delanauc: maslo quebrantaflcclvien-
tode la mar, orayo que cayelledelci
10>,0 feperdic/Te por alguna otra cola
femejante deftas,queauinic/le por oca-
fion:cftoncelosmercaderos, ninloso-
trosque fucfsen enlanauc, non ferian
tenudos de pechar enclla ninguna co-
£a, magucrfuscofas fincalsen en faluo
que fenó perdiefsen.Capues que ellos
danloguero de lanaue, laperdida que
defta maneraauinicfsc,al feñor della per
tenclce,enon a losotros.
9 Ley V.Por quales razones non fon tenudos los
mercaderosde compartiventreficldaño dela na
ue quando fe quebranta/Je empeña, oentierva: e
porquales mon fe podvianefenfar.
Orriendo algund nauio por
la marcontormenta , de ma-
=nera que porocafion firicl-
«dlivoluntareveAtorum.fhad.]
€ QDixendo.Quid li hocnon dicaneled tancum dixerint magiftro na
wisvelineretenrrere nauem contra terram?viderurquódidem fi di
cendum, ica vultP aude Calt.inad.S.fi conferuatis.dum dicitnota
cautelam p quando mercatores vident tempeltatem finon dúbicane
pesiclitati mon debentmagiftro dicere quid habeatagere,quia dice
«quodfaciar tale quid, puta qp pauem exarmet vel quid aliud quod (ibi
xefulcacdamnoas potericab ilisreperere tanquamecerit deiplorum
voluntate vel mandato.
£ GT adofeperdifíe EitenimhaecaGio in rem(eripta quianondebetfie- 4
fe enpeña,o en tierraslifequebrantafsc,
ofeenarenalse:maguer los mercadores
facafsenfuscofasen faluo non ferian te
nudos“ depecharlanmue. Mas fiacac-
fcicfsc Iqueante quepeligrafselanauc,
afsicomo (obredicho es, los mercado-
rescon miedo que ouic[sen de fe per-
der, cllos eafus colas mandafsen al fe
ñor de la nauc, que la dexafsen correr
contra la tierra a ventura delo q Dios
quificlac fizer:diziédo *quehacacfcich
fequelanaue fequebrantalsc,quecllos
queriñaucr fu parte enel peligro: e que
leayudariana cobrarla,f1 eltorciefsen,e
lesfincafse de lo quetirafsen della, con
quelopudicfsen fazcr:cftonce el feñor
de lanaucladexafse y correfpor ruego
opor mandado dellos:e fe quebrantal-
fe,deuen la apreciar, quanto podría va-
Jer,e contar lo quetiro della cada vno
delos, deaquello que cra fuyo, ecl fe-
ñor della,ctodoslosotrosdeuen com-
partir entrefilaperdida,pechando cada
vno dellos, mas o menos, fegund la
quantiaquedella fico, o cobro cada v-
no:c losque non ficafsen nada,non de
uen pecharningunacofa, efi todo fe
perdiefsc£, nonha el feñor dela naue
demanda contra los mercadores, por
eftarazon.
ULey-V1.Como fe dene compartir el daño del e=
chamiento :maguer defpues fe quebranta
el nawio porocafion.
Empeft: A algu-
¿ff nos quertidonicísen fo-
bre mar deguilaque te-
q miendo fedepcligro, o-
uiclsen a cchar en la mar algunas co-
fas, de lasque troxicfsen enlanauc, por
aliuiarla:fi defpuesdelto acacfeiclse que
fequebrantalse la naucpor ocalion ,fi-
riédo en peña,o entierra, o de otra gui- y
fa,de manera quelo que troxicfsen en
ella cayefse en lamar,£i delas colas? q
dicoin.1.7.ifftacodem.
xi collatio mili
de 1cbus que
reperiótur, ve
declarar Pan.
deCafin.Lna
wis.in fi.princ.
fT.coduled ad-
norte , qa hoc
ppcederer qñ
nonpracehil
fetmandacam
veétorum de
quo hic :imo
cumnon pra=
celienótenes
xerur ad aligd
veinprin.Ldi
¿umellifi ve
ro fceñitman
datumvidecue
q ctiamuebus
omnibus peré
pús_veótores
tencitur.8: qd
hiciniflad.i
cótrarió dicit
cfbexeo quía
incóuentione
diáum ell y
xefarcieturdá-
num mamis ex
ebus q falua-
renturex ca.de
fi hocnon ita
fuerar expref-
fum tenero
var etiamÚi ná
bil recuperala
fent vedixi in
glof. pracedés
Mex yl.
alo contribu-
tione caulaar
¿tus ellimarur
eta qd ex na
vistrafióetub
mera recupe
ratur, ecos e
córrario: quia
de rebus jadla
is Srecupera
tisnon fatisfit
res perdenti.
busfine jadtu.
hocdicit.Con
cordatel.amil
Gs fad legem
Rhodiam, de
a.
UZempefiad,
Cácor.l. 4. $e
fedfimauis.
ad.l.Khod.de
1008 vi, que
h Gsidelascafes. A contrario ergo fenti Ginihil recuperauie non tenes: 2
turadcontributionemaliquam:quiaquodammodohacadio eflin
rem(criptave dixilupra.proxi.quia cumtencaturadcontributione
re(pefturerum quzlalue fadtarlonceis perempúisliberacur,linnavi,
fFlocadl.cledtio.Sfñidcosfdenoxag
Titulo.IX.Delosnauios.
3 2 TCubrar.Inmuicurhic quod non ftatimquod ficiaQtusdeberfcri con
tributio de qua ini/lotica, fed pofíea cum nauisperuenit ad porcum:
deflinatum.3ita tener Alb: Inauis.5-fin.colum.fispofl lacobade
Raue,ffaeo.quia poGibilecfl q antequem nanis veniar ad Jocum de=
linacum oporecbicfierialiumiattumn velforté merces deteriorabun=
tur, velnauis
fubmergerur
maximé had
huc funtinlo
Jolos
en aquel logarcaycflen,pudicfstalgu-
nascolas cobrarilosfcñores dellas:tenu
dos fondeayudaracobraralosotrosla
perdida quefizicrenporrazon del echa
miéto quefue fechoa prodetodosco-
munalméte,apreciando las cofasq faca
ron,clas delosotrosd fueren echadas,e
catádolo vnoelo otro deuen compar-
tirentrefilaperdidadefoyno. Pero fi
aquellos Gecharon fus cofas enla mar,
por aliuiarlanauc, afsi como defufo es
dicho,cobra(sé defpuesalgúa deaqllas
cofasqueouieffen cchadas,nó ferian tes
nudos de dar parte dellas a los otros fo
bredichosq perdiefsé lasfus cofas*,por
razó de peligroqueauino por ocafion.
ciciadu lla
tiun velit reces
dere de naui.
$ quid livnus
HICICALOMAM y
proiecicomnes
mnerces qus
habebar in na-
ui, deinde 0-
Lo. q ad»
ha: proprerte
faciar
¿tum
munquid pri-
mus rencatur
cótribucre ad
fecundam ia-
£um? Alberi.
3bi poll Leco.
$ Ley.V H1.Como las cofás que fon falladas enla ri
bora dela mar que fear de pectos de nanios,o
de cchamiéto,deué fertornadas a fos dechos.
de Are.dicitop
fic : quia pro=
prercontribus
tionemquectt
fienda adhuc
videtur habe-
re merces in
¡Iedo de muerte mueuc alos
mercaderos, ea losotros o-
Bl mes accharfus mercaderias
enlamar,quando han tor-
5)
sauiargal jo o
uantizace.5. Penta con intencion de aliuiar las na-
amagisT.ad.l. ues,porque puedan eltorcerde peligro,
fala. Selfiliz cporendetenemos por bien, e manda-
bertus.ffdcia ps
reparo, mos, que todas lascofas queafsi fuefen
bendicion la had ñ vien qu e a
4 Roa «1 echadas, que quien qu + quelas falo,
finonper queleatenudo delas dar, aaquelloscu-
tune fedíalu yasfuerenS,o afus herederos. Eo mil
venerune ad
mo dezimos,que deue fer guardado,fi
acacíciere,quelanaucfe quebrantafles,
por torméta:o deotra manera, gtodo
quanto pudiere fer fallado della,o delas
cofasqueeran encllazo quierglo fallaf-
fen,que deue ferdeaquellos queloper
dieron,edefendemos q ningund ome
non gelo puedacmbargar,quelonon
porcum debi
faéta conti
burione refar»
cun eltdama
nun eiquife-
cerat jaétum
qui polteaali-
quas ex his
mercibúl vel
és quas ami-
ferat. propter
jaQumsecape 1Ayan:magueronicTepriuilejo,o coftála
rar an cencaf Dreyfada, q talescofas como ellas que
alijsproratare
lizuere quod 2portaflenaalgund puerto [uyo:o que
ex cótributio
neaccepieviderurdicendurn qp fic $e q cenfeatar qualimercesillgnó
fuerintami Tesarguahuos.La.relpon.8c.a., fed limanis. Ticod.vbi
¿Parde Caft.Sequiafialiud dicercturmelioriscondit quí
fecitiaftum quam ali S:fienone(Tersequalitasquam omnes. llahulas
tituli,SciliusVolunt Ec facit bene. Pomponias.(F.de acqui.reram do
minioSl propartes.vefum.fE.deinremverlo,
Cuy IL.
yo RefUtuenda funtdominis vel heredibus eorum omnesresex lau
repertepriuilegio vel confuetudine contravijs non obflantibas ni
fintsesinimicorum que occupantisfiunt.hocdicit.concord,l.nauis,
+ bien afsicomo diximosenlas leyesan-
ES
54
$.Ledfinanis.fTco.titu.
€ Ecuyasfreren.Adde.L.í leuáde.Se.L.deprecario.Mad.l.Rhod.deial. x
El fia.relpon.ff.deincen.ruiinanfras naufrag lib.
d Usequebranrafe.Addeauchen.nauigia.C,defintis. Lnequid Sh. de 2
incenari.naufta.Gl.interdum.. y ex naufragio. (f.de acqui pofa $e
ibi de
fucíTenfalladas cerca dealgun caflillo,
ocnribera dela mar, q deuen ferfuyas: e
nin porotrarazó quefer pueda:ca non
tenemos porderecho,quelascofasque
los omespierdenpor ocafió de tal mal
andáca,que las puedaninguno tomar,
porcoftumbre,ninpor priuilegio“que
aya, fucrasendefitales colas fuellen de
losenemigos!, del Rey,o del Reyno: ca
eftonce,quicn quier quelas falle, dcuen
terfuyas.
Ley. V111.Como fe dene compartirla perdida
delas mercaloriss quemerin enlos barcos pa
va vaxjarcaluiarlosnanios enla entrada
delos puertos.
SN Coftados feyendo los na-
AÑ ulos a las entradas delos
puertos, o de losrios, fi fe
temiercn los macítros de-
Hoc additad 10.
d.ambe, pais
ja. C. de fur=
ús quecantú
dicitdecófues
tudine ga non
deber tenere
privilegium ta
Jesquiacll con
trans maturas
partiy. Senora
op debent efle
Solicii potlef=
foreslocorumn
quído videne
tempeltatem
cuñtodirelitto
sa ve habetur
die, de Men.
deflatu con
llos,que fon muy cargados, clasentra- fue. contra
last 3 E bert, eccle.in
dasfonfecaseangoltas:cporcltarazon vo ros
vaziaflen algunas mercaderias dela na- £ exe
ue, clas meticflen enbarcos, o enotros “
naulos pequeños, porque pudiciTen yr
masfin peligro: dezimos, q fiacaclcief-
fe quefe perdicffen aquellas colas q me
ticflen en el barco porq le qbrantafle, o
porotra ocafió,q dené cópartir la perdi
daentretodos los mercaderos, aquien
fincaron fuscofasS,cn faluo enla nauc,
autlié.nauig;
Codefintis.
€lex. VIIL,
20 Rebus nanis
fradlióe perdi
ús vel cafionó
tenentilli pro
cis qín feapha
cualerde coca
buerc:ganon
fune provúlim
tatecomimuni
pditei gd di
tedelta, quelo deuen fazer delas cofas
quecchan en la mar,afabiendas,conen
E da xi de iadta
tencion dealiuiar e de eftorcer,delator UE
5 Mutsferoatia
menta.Pero fidefipuesdefTo, fequebrá- hisqueallenid
talle la nauc , efeperdicilen las coles — denavis cana
que vinielen en ellazefincaflen en fal. Etñlitas per
Stumvelangu
fúam Jocivel
portas hn fear
uo las otrascofas, que fucifen metidas
en clbarco, conentencion de aliujar la in fca
E e pliamerillas
nauc,aísicomo fobredichoes:aquellos Daria
cuyas fucffenlascofas, que fincaffenen — buitonú
faluo,non fontenudosde dar ninguna
cofadellasalos otros,a quiéfe perdicró y
Genfaluo.Ra- Y
tione allevias
tionis nauis Se tranflacionis merciumin fcapham. Quidtamen fi
feaphacum mercibus Se etiam nauis porifler Se poltea recuperar
fuerealique resque erantán nauisan dehisdebeatficri refartio dam
ni mercium qua pericruntin (cap ha? Panlusde Caltroin lege.
onuftzin principio. f.ad.l.Rhod,dciadt.tenerquedncn:quí
tus propter quem fuit faftatranflarionon fuiefecutas fcilicer quod.
res querremanferantin navifaluarentar. Nequeobflatfccandum
cum.5fedú navisólliuslegis,fou lex fexta fupra eod.quía incaluillas
rum.ll.navis faluafattacít,licet poftea exinterualloin alo loco per
sierit,
Quinta partida,
hocdicicuragereproditoriciuxtaca que notarBarto.in.Lrelpicien»
Qlex,1Xo
mTenetar mans exercitor de rebus perditispropterinfipientiam (uz
'ubernationis:vefitrandiuitper loca inimicorum vel alías periculola
(cieasmercarores non monuitsautí tempote hyemis quando fune
noétes Seven»
timagoiabvn
decima dieno
uembrisvíque
ad decimam
Marti; contra
meréatorum y
velaliorumibi
reshabencium
voliitatemnas
vigauit,hocdi
cit.Habuicor>
tama. quipe
ono Ja da
da Grorcalpa.Vi.
Adtr.C. — Azo. infum-
denaultas —ma.C. denane
libuar.Sj. fra ibr.rerero
Lu.cuma
ficusllud pre»
Dis.Sco
tercundá. Seca
b dTicmpodena
tul.10s wegar.Hoci
Parú.z. — ducitAngein
1. qui petitos
riosfadidere
vendica. con-
tra mulliones
profequentes
ler tempor
magna plus
mae quie fi(ale
meperduntar
intranlitufor-
te flumminis fa
Ali rapidipro=
prer aquarom
impetam vie
ra lolitum,pe
siculum ec
moulliomis: 6
codem modo
Ki propter in
ordinatam pla
ñam (alme de
Aruancar ve-
dut ierantíal
efe. Eltergo
culpain'magi-
Atronauisnon
premoncre de
petículo quod
<fin tranfica
nauigil. de te-
nementi quia
adprelensnó
amemini de le
ge iuris come
munis in hoc
fuscofas en lanauc:porque laperdida,
les auino,porocalion,cnó por otra 13
zonninguna que fuelle por prode to-
dos,comunalmente,
e9:1X.Como los magorales de la naue on tez
rudos depechar a los marcadores los daños
queles auinieven porculpadellosa
ES pere delos mauios, t-
E Viene a las vegadas; por cul
1) pa? delostnacítros, e delos
lgoucrnadoresdellos. E ello
podria acacfccr, quando comencalíen
aandar fobre mar,en tal fazon quenon
fuefletiépo de navegar! .Ecl tipo qnó
esparacito, esdefde clonzeno dia del
mesde Nouiembre,fafla diez diasanda
dosde Marco.E cftoes porqueeneftos
temporales, fonlas noches grandes, e
losvientosmuy Fuertes, candala ma
tornadaypor lafortaleza del inuícrno:e
acacícen en efta lazon,muy grandes tor
mentas, muy grandes peligros, alos
queandannanegando.E porende qual
quier macftro,o gouernador de nauc,
que naucgalle en eftetiempo fobredi-
cho,contralavoluntad delos mercade
ros,odelosocrosomesquelcuaflen lus
colas enclifiacacfcicffe que fe quebran
tallcclnanio,auria may grand culpa, e
ferintenudo de les pechartodocl daño,
eclmenofcabo querclcibiclfen porra-
zon de precio. Elo mifimo dezimos,
que feriaficl goucrnador del nanio fo-
piclle que avia de pafarpor lugar peli-
grolo de enemigos:o de otra mancra
depeligro:e non apercibicflesendealos
mercaderes. Otrofi tal feria,fiacomen-
dallelanauca tales omes quela gouer-
nallen,quenon fuctícn fabidores* delo
fazer. Cacldaño, querefcibicffen, por
qualquier deftas razones fobredichas,
tenudo feria de lo pechar.
concordanti. eftergo culpanonpremonere, facit.. Gvina.Ja ET. de
peri.Sicommo.rcivendi.
4d UQuenon fuefenfebidores. Add item quiercicar.fmagilerElocatia
Seilipratitu lao
29 Gubernaror,
fonemfara
Ulex.Xo
¡dulenterfaciens perire nauem vehabere pofit occas
di mercesoccidetr,S deboniscius(atisfirde damno lg
fisinlitemiurantibas taxatione prehabita judicisarbivrio.bud,
16 Mos que hande guiar, Etnimirum fi contraillos fc farmarurcum
h
dumasidelinquát. f.deponis.Sccorum que notar
tum. Cdedelato.libro.xo. inadditio.ad Barco, de
ti bannitamoccidente quod dicicurfacere
0. Etenim homo pacismez quiedebat panes en
9 Lez.X. Que pena merefcen los marineros que
Fax quebrantarlas panes a fabiédas por cob
dica deauerlascofía que vanen ollas.
EN gaño e fulfedad muy grande
zen alas vegadas ,algunos de
3% osquehan de guiar", cede gouer
narlosnauios, de manera que quando
fienten quetracn muy grand riqueza,
aquellos quellcuanenellos guianlosa
fabiendas,por lugares peligrofos, por-
que lepercíciofTen los navios,e puedan
aucrocalion defurtar, o derobaralgo,
deaquelloque traen. Eporende dezi-
mos,que qualquier dellosaquien fucf-
fe provado queavia fechotan grád mal
dad comoefta,que mueraporello.Ecl
judgadorantequíé fuelle cfto aucrigua
do,deuc fazerentrega delos daños, elos
menofcabos,alosquelosrefcibicró,de
los bienes deftea tal,q fizo cftamaldad.
Etenemos porbien, quelean creydos
por fufural, fobrelos daños, clos me-
nofeabos, taflando los primeramente
eljudgador,fegund fu aluedrio.
Ley. X1Delos peféadores que fuzen festales
defuego demache en los nauios por faxcr los
celtas
5 Efcadorescotrosomes deaque
E dlosque viana pelcare afer cer-
232 Jariberadela mar:fazen feña-
les de fuego de noche engañofamétes
entoslogarespeligrofos, elos q andan
nauegando, ecuydan que es el puerto
allizo las fizencon entencion delosen-
gañar",quevengan ala lumbre, oficrá
losnauiosen peña, o enlugar peligro-
fo,c fequebranten,porquepucdan fur-
tar,erobaralgo delo que tracn:e porg
tenemos que eftos atales fazcn muy
grand mal, fiacacícieffe que el nauio le
quebrantafle,por tal engaño como efte
epudicre fer provado tal engaño:c qua
les fucronlos qlo fizieron:mandamos,
vero fimplum Scalía perdita querad enmnon perua
farciatcorporaliterquecatEigabivariudicis arbitrio.
ALinemn.Cadefor.
dengañefimente. Ex hocverbopater,quod finon
cominodumnauigantium licitumeileshic S dicic A
fummnadib.12ad Gn .ficur Se Loan.de Plate,
penul.C.cod.li.m
engañar. Inducichoc Ang
Angela lego for
conocio bai
ditorie Se illud Plal.
¡cos magnificanie
fipper me fp=
plantationen
¿Pals Tu
vero homo V=
nanimis dux
mens notas Ad cie. (E
aneus qui És de incen,
mul mecom
dulces capi
bascibos. Sc,
Etidem dicas
fialiusvenicas
in naui clanú
per quema
uis guberna=
tur ablluloric
velfimileguid
feceric vnde
naufragió alij
homines pal
fa Cantenam de
deber puniri
poza legiscor
nella de fica
sijsved.Lz.5 Ni
na. $e ibi Ano
gefi.deincen.
Fui auf
Eror fujura, 2
Added fiquá
do.Cundevi.
vbivilafo.fol.
pescoluj.verlin
cuero fue»
celsiue. £no=
¡Ram lapa
Tito querexten
dic di quen
do.ad dumú
illatum modo
dequo hic. Se
fic app
turopin.gle
in,c.lin.de his
quiz vi metos
ve caul. fiune
Vi. na
fia.
Mex XL.
soFaciensignem
denoéte frau-
dulenter iuxe=
ta marevecre
dences ibi por
tuntkilluc va
dant Seperic
tentursliquid
< cali rapur
vic naufragio
folwet quadra
pluminfizan=
mum polea
vueruntintegréres
J.d. Habuit ortú
fiat dolofe fed ad 4
z0.C.denafurin
licitde ciuitatelanuain.l.
L.ne pifcatores.ff.deincen,rui.ngufe y
dequailtalimpracít contra llos qui flo oflenduntizer desu de
perniciolum velenti, Se queerenti bonumÍcire,
Quatro do»
Titul.IX.De losnauios.
¿ 2 Uoxetro doblado, Hec enimpocnaimponicar rapienti ex mau
ve fadeincen.rui.ngufía. Laia princip. Scin hocquadruplo inell rei
períecurio.l.hocedicto.Su. ibi Bar.HE.depublica.fed qualiterd.ya$.
Amos didequedald quid lia Alco fresa lides:
tur quod condemnandusficin odtuplum 2 dic fecundum Azo.C. de
nautra. librar.
in fuma, q
atio,que da-
tur parci non
daf viera qua-
druplam fed
poena que ap=
plicatur fico
quetado quanto furtaró,o robaron de
losbicnesque enel nauio veniá, quelo
pechégero doblado, les fucre demás
dado porjuyzio,cfifaftavnaño non de
mandallen, dende adelante peche otro
cer hogde- ps PS
Tin potelt tito? quíto fue O
excedereillud— ayentura acac[ciofle,que ellos nó loro-
quadruplum
vrin.dg. Sc DafTen,masquele perdiefle,deuenles pe
adde que di- chartodoquíto perdieron e menolca
ae 2 baronporcltarazon.E aú demas delta
4D dorrosanso.Ec mandamos, que eljuzgador del lugar,
fic poll aná
tantum tenet
adfumprá veí
del.Schica
$ 0 Uenloscuerpos.
Addelpedius
ff. deincé.rui
ante quié fuere cfto prouado,les faga el
carmiento,enlos cuerposelegun enten
diereque merefcé por lamaldad,cclen
gaño que fizicron.
Le). X11.Como fe deue comparrirel daño que re
ciben los Yan en los nantos delos corfarios.
== V,
EST ríarios , robadores que
28%) induuiciséfobre mar, pré-
liédoalgúnauio cóloso-
pÉS mes e lascolas que y fucf
fenen el: idelpuesfe pleyrcaffen,de ma
fradibar.Sevi.
detur probari
exilta
pobit vltra de
druplum vel
fimplá_ quod — nerag lesdexan yracllos,e funauio,ca
dmarpariós> Cuscolasaquello que diefsé porralrazó
Ley. X 117. Por quales razones pueden cobrar
los mercadores las c9/%s que les ouiefen tomaz
delos curfarios fi fuefJen de/pues fallados ye
porqualesmom.
Poena pecunia
Maviteriusnó — partir Tentrefipagádoenello cada yno
polsit progre e a
di quod inca tátaparte,quáto cralo q traya,fegú que
La Le bñ valia mas o menos.Calialguno nó tra
tell admit-
ie ds xclle y al, finon fu cuerpo, dcue pagar
lum iftoram — poreffo algunaco(a,fegun fuere guila-
qui lumineac E a E
o plellerde do s,ca non fazepoca ganancia, quien
nauigantes ve Cltuercecon el cuerpo, de poder delos
incorpotept= encmigos.Mas fi porauenturaacac[cicl
nianur fed :
alijs non ita fe,quelenon apoderaflen de todo cl na
fallencibus £ — uio,ninlo priticflen, mas que robafsen
divipientibus h Z A
ex naufragio algitascofasdel,c nó todas,lo q afsi ro-
bene polfetia— baffen,pierdefe, aaqlloscuyoera, enó
lexexaquita A ¿ demádar ni
ds Mi abia] pueden,nin deué demádar ningunaco
imponere pos fa,porcflarazonalosotros,aquicnfin-
nam pecunia- — cafíen lus colas, enel nauio.
ria applican
damfilco,con
fiderata perfo»
'narum condi-
tioneécrsrum.
palitateyucin
Dosis
in.dL.pen.8cquidfirapinafadtafit nauicularijsafiter quam tempore
naufrazij.vi.ly.Scibi Joan.de Pla.C.de nauicuslibatr.
Ulex, XLL,
aso Tílad quod piratigdacur pro redemprione nauigiiperfonarí Se er
'compartitur ficutiniadtuyinfuper liber homo cúam finil ibi habuic
foluctpro fua perfona,Schoceltiuftum quiacualitde manibusinimi
corum,fed finontocum nanigium (ed perfonas (eu res pirata occur
Paueruntimputatur perdentibus Scnon aliada
comocfta,todos de lo vno, lo deuécó- .
55
d GComperrir.Concord.La.finanis.Mad.lRhod.deñat. 1
€ Usegundfuere grifado.Non exgo conuibuentrelpeótu corporí provi 2
ill fed promo suidi iberica aba vip 4 $ cua
incadem.Rad.Lehod.d inyfapracod. | GueraltL,
piracie abltulerútá mescacorib'ad terráchriflianorú cúrib”
fiantégad lo.
cú falugtionis
a Obi eprenden los curlarios£
u perueniane
3] alos nauiosdelos li a
4 DN a d fa ant: rellicuel
[a US! mercideros , elas colas que neaiibane
ad terráinioi=
corúcúqaibus
rex trcuga mó
bébar á mero
ces fine re,
mádato porta
rene : tuncem
funto
tracnen ellos,cante que (algá dela mar
nin lleguenconellos a lagaren quelo
pongien faluo 5, fallan (e có otroschri-
ftianos,que gelo tuellen. E. porque po+
driaacacfcer contienda, entreaquellosa
quienlorobará losenemigos, ecltosg
glo tollicronapollremas, cuyo deue Hisniipe
fer: queremos moftrareneltaley,enG rá qui fune
manera fedcuclibrar tal contienda co- beristedb quis
non VEmercas
1or: fed quieris
canlatempore
guere naule
seabla-
tenó rellicuct
y li guerrá
faciens capian
vurah.
€ Curfarios. Tan y
tellige de his q
funthoftes, ve
.Albe.de
Lab ho
mocfta.E dezimos,quelilos mercade-
ros yuan,o venia tierradechriftianos,
etrayan y vianda,o otra cofa qualquier
querambié los mauioscomo losomes,
etodaslascofas quetray3,dcué fer tor-
nadasen poder delos primeros feñores
aquelas tollicronyelas robaron losene
migos.E cfto mádamos, porque delas
mercadurjas,que traen los mercaderos
feaprouccha la tierra dellas comunal.
métc.Mas fiacacícicfTe,quelos mercade
res,licuaflen las mercadurias ha tierrad
los enemigos : con quien non ouiclle
mos tregua, fin núeltro mandado ecau
tiuallen,e torna/Ten,alsicomo dicho es
quien quierque losroballe,o los tallicl
fe delpues,alosenemigos: fue lertodo
fuyo.Fucrasende,las pfonas de loschri *
ftianos,que deuen fincar libresi, e qui-
tas.Efto mimo dezimos que deue fer
guardado, en los nauios pequeños, que 0
losomes tracnfobre mar,non con mer
cadurias:mas cn qandáfolgádo Le tre- A
bejando, q quienquierd losquite a los fa iba
enemigos, quelos auñícautiuado que di o
deuéferfuyos.Calos queentiempo de i o 4
guerra andan por mar,c non cn razon quorundam.d
de mercaduria,nin de fu prouecho,nin dues cinco
en cola para guerrcarl los cnemigos, Heanll Le
mas locamente fin pro de fu tierrajelda — runt arma $e
ño queles viniere, deuen lo fuffrir,pues
quelesyiene por fu culpa.
>
Icod.
g € Enfalno. Q4 »
qídicaf.dic ve
in.L2ó.i0.26.
alia prohibita
hoflibus fidei
mam tunceli=
ciuntur ferui
capientiumo
k €rolgande. Adde.l1.Midecapti.Scpolllimi.reuerfs. ,
1 Mparaguerrcar. In nauibusad vfium bellilocusell poftliminio etiam %
fi deduitz lincin locumtutam, ¿«incrapraidia hofliun :(i pollca
recuperanfánfismilicib”,veeradjt Sali, ho(lib?.la.
a.vbridevule decurrib”, S£ quadsigis ap qbus arma portant, dcbóbar
dz,ballifte,S machine. Erdebobus,Satijsanimalibus,cú quib? ve
huntur:Se de viétualibus,qu.e procampo deferunus.
Partida K
10 QU Compaña.
Quinta partida.
Glez finalis.
amludices in locis maritimis coznotcane de caulisnanigantiom (per
SactuScalijsfirmmarié, Sede plano veritareindagaca, tamex ferips
pertabellionem nauisquam ex dilistefliunid.d.
1 a Uorracejaqualquier. Velutiupernaulis quie vulgo dicuntur fletes
Seupertalariós
Aa Ley. XI111.Comolos judgadores ¿fon puefios
di. en la ribera de la mar,dené librar llanambre los
2D sinlibelo.Ad — pleyros que acsefcierenentrelos mercaderes.
delpenulvbi [pee SNlos puertos,cen losotros
aa lugares, que fon ribera de
ela mar fucléler pueltos juz-
2 gadores, ante quienvienen
los de losnauios en pleyto, fobrecl pe-
cio dellos,e fobrelas cofas quecchanen
lamar, o (obre otracofaqualquier?, e
porcndedezimos,quecftos juzgadores
atales, deucn aguardar que los oyane
los libren llanamente, fin libelo?, elo
mefor,e masayna que pudieren, efin ef
catima ninguna:elin alongaminto:de
maneraquenon pierdáfus colas, nin fu
viajeportardacion, nin por alongamié
to,punádo ¿fiber la verdad enlas colas
dubdofas,que acacfcierenantecllosen
los pleytos,có los maeltros,o có los fe-
ñoresdla nauc,o cólosotrosomes bue
nos, quefe acertaren y.Porque mas cier
tamente, e mejor puedifaber la verdad.
Otrofidcuencatar, el quadernodelana
uc,el qual deuc fer creydo, fobrelasco-
fas quefallarécleritasen el,afsicomo di
ximos.n la primeraley deltetitalo. E
quando efto todo ouiere catado, en la
maneraque es fobredicho , deuc librar
lascontiédas,e dar fujuyzio enla mane
Barto.Sloan-
nes de Platea.
£ Lucas de
vndecimo. $e
ell fpeciale in
cauía. maufra-
eii. dcvid.que
Rabécur ia cle
menti. fepe.
de verb. liga.
Urisulas. X.
dle
am Elb focictas
duorú vel pla
siam adunas
tiocum inten=
tione lucran»
di adiouicem
fe iuuando ini
talado
Ponit hic de-
Cocodiin (uma
ya. in púnd.
vbidicit q fo
cietas clk duo-
rúvelplurium
conuentio có-
tradtaadcom=
amodiurem
fm ad vberio
ú. quí raque entendiere quelo deuc fazer.
onem
cit non repe Si
sin eos $8 Título. X .Delascom
red in Marco
Tullio. £ad- pañias quefazé los mercaderos,eloso-
mente qui 2D= tros omes entrelipa poder ganar algo
pellatione fo=
cietaris ppric
loquendo ve-
mas deligero ayuntando fu
aucren vno.
micilla querer
iy £0 mpañia * fazenlos mer-
A fievehicuvñili- [E
EeCopro — cerdicaterios YEN icaderos , e los otros 0-
locio: «ietas interdu dl (3 mes entre fi, para poder
os fival habi
tátes«vcio. Lp. ganar algo, mas de lige-
de EN Y ro,ayuntando fu aucr en
vno: e porqueacacice alas vegadas que
exprione
his qu
vel elfo
materia odio- cnlacompañia,fon algunos recibidos,
porcompañeros,porque fon fabidores
(a apelación
focij nonvenit
foci”in domo
cum tune verba
ita dixillcin.q.facti.nequeillalocietas que conerabitur incidéterp
prercómunion 2..heredes.fanon tancum, ff famil.herciliSe
¡n.vefitwvbi glo.££.profocio.nó dicitur ppeie focictas.vt notar glole
¡té fi inter aliquos.inverb.focietare . Sc in verb.
obliza.que ex quafi contra£t.nafcunur.Sctradit Ale:
prolpedtisverbis flacuci.volu.2.3d inem.
d dcafentimiéro. Add.l nittif.fLeo.Kinfl.de obli.ex cófen.iprin.
e ATiempo cierso.Et nota p cótracta focietate ad cescú cépos,licuenó li- 3
cet durite tpe
mánuere d
eentendidos de compraredevéder,ma
guernon ayan riquezas có que lo fagá
eotrofiotros quelas han, fon mengua
dos de lafabiduriadefte menelter,c aun
ya otrosque maguerhan lasriquezas,e
la fabiduría non fequicren trabajar de-
Mas, porfi mifmos:e porende, pues que
en lostitulosante defte fablamos delos
logucros e de losnauios,e del pecio de- p
llos.Queremosaquidezirdelascompa ¿ Hice
Íias,que ponen losomes entrelicalgu — de. 1. adeo,
na delas maneras que de fufo diximos. al acias
E moftraremos que cola es compañia. na ae
Eagticne pro. E como deuc ler fecha. —fona focictas
E quié lapuede fazer,e fobre quecolas. ea
Equantas manerasfon della.E quales - taperfona le
pleytos que ponen fobre ella fon vale= Spccthercdis
derosonon. Eporqrazones le acaba. > recórahentes
Ecomo(edeue partir entreloscompa
ñerosla ganancia q fizicré, ola perdida
les auinicfle por razon dela cópañia.
tateficneg, de
lucro qa aílua
muitnaturá cd
L2,p illútexe.
y vu. vrba
conllan. li
fub dubio For
teidé tenetil
Jo.de Pla. abí-
adcertú hare-
dégdell dejan
re impoftibi-
Je.l. ipulario
hoc mó cóce-
pra.fEdeverb,
obli. $e vid.
materia, L.ne=
mo pór. S.L.
Ley.l.Quecofaes compañia, aque tiene pro
como deueferfechaye quien la puede fazer.
O mpañio “es ayuntamien-
el to de dos omes, o de mas,
Lg que es fecho con entencion
il je ganar algo de fo vno,
ayuntando [elos vnos con losotros. E
nalce cide grand pro, quádo fefaze en
trcalgúosomes buenoselcales, cafea-
corré los ynosalosotros,bié afsicomo
fifucflen hermanos.E fazefela cópañia
conconfentimiéto econ otorgamié- e
to delos que quieré ler compañeros. E $ Gorfasdelrey.
puedefe fazer fafta tiépo cjerto“o por e
todafu vida de loscompañeros. Pero Fpemms
fi algunos fizicífen compañia entre fi feo, $e intel
tambienpor ellos,como por fus here- eicra:
deros,valdria quanto en fu vida delos 1. adeo. vbi €e
mas non paffaria a fus herederosffueras
ende, fila compañia fuefle fecha fobre
re. (E. p foc
8 qd de cócra
¿tn focidg*B,
dicit q ul
hicredé,
vein.l.cú duo»
bus.5.fi in co»
Alber.colligic
q mulier non.
fiiccedit in có
arrendamiento de algunas colas del daionevebi
2 2 galium.
Reyo delcomun dealgun concejo. E y, dntenoy de ca 6
todo omeq nó feadelmemoriado, nin — sorgeañas, Ná
ci pupillo ná
orcll contra
hi focietas ne
queexprefle.vtin.Lincondnonibus.f£.pro focio. neque tacite.vt
inal.qui adcerrúsfiloca.Scnotar Barc.£ Bal.in.].(ipatruus. C,com=
mu.veriufiudi.colu.penul. $ Bartin.Leidum. Semauium, $.alteros
columna. 2./E de adminifirat.cuto.Sc Angel.confilio.6o,ScÍntellige
quando pupillas non habebac curorem: ami haberes pollet cúeo
menordecatorzcaños, "puede fazer có
Titulo.X.De las compa
eótrahi focieras tacité Sc exprefsé vede exprefTa habetin.d.l. vein có
dustionib”.é% detacitatenerBal.in.d.l.fi parruus.col.fin.Sintellize
nifi tutor elTer fraterpupilli cum quo contrahendac/Ter focietas: ná
tunc nen pollertalisfracerturor auttorariin Facto proprio tacitó,vel
exprellel.rtfadeauéto.cuto.SrenctPetr.de Vbal.de Pesulio infuo
pañia cóotros.Pero fiel menordeveyn
teecinco años:entédicre quefelefigue
daño delacópañia,o quele fizieron en-
trar enclla,engañofaméte,puede pedir,
aljuezdel2ugar,q lo faquedella, eq
fagatornar, cn el eflado en que era de
tefin fu daño,e cl juez deuclo fazer.
3.00.
dequo
Soci.cófi.i60.
volu.2.colú
verlicled con
trapremiflam
cóclulionem.
Eccolú,6. qui-
nimoX hiper
pcuratorespa
tes pupillorú
quí durabant
poft mortem
fuiccontipua-
talodierasobli
gancur pupil>
E vevotieSo
cin.cófi.87.in
finewvolo.pri-
mo. nota ctiá,
2 pol par
pillarem 2ta-
tem remante
runt in focies
rate. videntur
xatificare pue
pillictiam ge
ftain pupilla.
ritate,vetra
dit Alexand,
cófil.49.volut.
mE
Y Ley. 11. Porque roxones fé puede fazer coma
paña.
3 Azerfepuedelacompañia,
| fobrelascolas guiadas, e
derechas, aficomo en có-
prarcenvéder, cencamiar
carrendar,clogar,cen lasotras colas fe-
mejátes deftas, en que puedélos omes
ganar derechaméte. Mas fobre cofas de
faguifadas”, non la pueden fazer:nin de
uen: aficomo para furtar,o robar,o ma
tar,o dara logro,nin fazcrocra colanin
gunafemejante deftas,que fuelle mala,
edefaguilada, e contrabuenas coltum-
referens Bald, bres.Elacompañiaque fuelTe fecha fo»
de bre tales colas como eftas, non dene va
bus. Sc idem — ler,nin puede demandar), ningúa cola
Alexan. conf.
37v0.aincipit,cófideratisacol.2.quiapote(tratificare geftain pupil
ari etatelifútveilitergeftacoradit et Deci*có.1vifo púéto.co.1.v0+te
Ulex. IL.
0 Fitfocietas(uper rebus vel contract:bus licitis: (operillicicis aurem
deiurevel contrabonosmores nó valet necfisper homicidio: rapina
furto vel vfurisnec huiufmodi pretextualteralteritenebitur.h,d.
12 €Defiguifudas.Ad facinora ent nulla fe extenditfides neque obli-
gatio.liurifgentinm,$u(i ob maleficium.(£ de paGtisnegy(ocietasva.
Jerneque confxderatio,vt.f.prolocio.!.neq;pratermittendam, de=
Tictorum turpis Seforda comuunio ellal,qued añt.ff.eo.
2 d Ubemandar. Vf oct? perererexpenfas quasfecievel dinavide glo,
n.l.qui multafacinora.faperverbo,(applició. C.ad.l.Juliáude vispu»
Qlex. 1,
3 Potelt contralifocietasomnñú bonorum prefentium Ec furprórama
velíupercertistebus.Stin ealicita paéta fine feruanda: Ech fuper la
cro vel damno nibil conueniat ,e(k eequalicer diuidendum (1 fuper
Incrotantum vel damnotantum conueniar.idemferaabiturin omil-
fo quod in expreflo.hoc dicit.
1 € Grodaslgsco/as.Deberergo (pecialiterexprimi ve fit focieras omniú
bonorum,vhicgcin.l;.$.cum (pecialiter.fEcod.J.7.infrá eod.Scfan
tisdiceretur(pecialiterl dicatur quódex quacungzcaufa queñita cós
municarenturyglo.in.l.fifrares.$.idem Papinia:usinverbo initum,
ff.co, 8: quid li focietasconerahatur peraétustacitos anvideátur vai»
uesfalitervel fimpliciter (euincerta negotiatione contrata vid. pes
Bart.io.d,|, Titjum.S.altero.infina.col £.deadmi, tuto, SDecium
confi.66+AJberi.in,l.cum duobus.5.(ifratres ff prolocio.
2 d Ce lasque ganaren.Hocdicit quia non venirent bonafuturajn focies
tate vniuerforum bonorum nf exprimatur,vt hic écnote gloCin.l..
$£f.co,8cfacic.Lfilocietatem vniuerforum.cod,tit«Schoc eríam vo
JuitAlexan.conbi.77.col.2.volu. 4.aducttetamen,quod fifimplici.
tercontrahereturfocieras vniuerforum bonoram non dicendo aligd
deprafentibusneque defuturis,quód tunc exiam futuravenirétcom
municáda iudicio locieratis.vtin.1.(1 quis (ocietatem contraxerit, ff.
cod. Scita efl de mente glo.in.d.l.1.8ctencr Alberi-poltlacob,de Ao
ren $.cum(pecialirer.fhco.titu.
e rmac
. EE focietate,€ hincemanaucrunt.l).fori.s.8e
asdelos mercaderos.
inflide feciercán prin. Seno
quódú lancplur Sacionis Svnfis exercer Por
al.er Florentiwitlividentorine H je
altera alcero fecund: an Bar.in.lacins qui.col.s.
iplenotacio.L.cum tein galiñs. Culacert.pete
vnoa otro, porrazon detal compañia.
Ley I.En quantas maneras fe puede fazer la
compiida dic, quód in-
Ed) Vedefe fazerlacompañia en
Le E dos maneras. La vná manera
ES! es,quádo la fazé defta guifa
quetodaslas cofas", que han, quando
fazen la compañia , e las que gana-
ren 4, dende en adelante, fean com- — confuetudiné
munales; e tambich la ganancia co- einaaeiena,
molaperdida, que perteneícaa todos. — defideiuiTo.s.
Lx otra es, quando la fizen fobre vnaco US
fa,feñaladamente,comoen vender vi- quodhi Uña
no, o paño: o otra cola femejante.E to-
doslospleytosquepulierengentrefi, q
fean guilados, e derechose: fobre cada
vna deftas dos maneras de có pañiava
tracia, Íecuno
dum cons»
tudinemregio
más inter non.
mercacores: $e
inter mercato
res, fecundum
tener iSald.in
Li.colum.2.C,
Va profocio
len:edeuenfer guardados ,en la guila y 4 cnifadasede 5
rechas, Nó cm
valerer paétú.
quodellercón
tra macurá fi
cietatis videli-
cetquodcap!
tale vnius fig
faluum St cas
pitale alterius
fraéti.vei
per veftras. de
donatio.inter virum Scvxco.SitenetBald.in.prima.colun3.verho.
quero.C.profocio,Stadde qua habenturinal»5.infra codem.
quelos puñicren.E fifobre las ganácias
elasperdidas,non fuere puelto *pley-
to, en que manera fedeuen compartir
entrecllos:eftóce deuen las partir egual
mentei. Efi delas ganancias fizicron
ployto, quanto deue auer cada vno de-
llos:non faziendo enmiéte de las perdi
donfuere paefosSiveró de hoc pacilcacurleruandacll cónentio,ve- $
Juti, quod ad voum duz partes Jucri Scdamni perrinéane: ad alium
pertinear tertia.veins$.Infti.defocie.Scin.lfinonfuerit.fE code.
7 guebmente Hoc ¿pcedit,qñcapitaliaflant <qualia.S opere Etequa q.
lesvtinfra ec
curradú cltyv
Siverófuntinaqualia,túcad arbirsibiudicisre=
(ftribuar ¡p modo capitaliú,nili opera vniws fic fuio=
for quíalteri?,vein.Lfifocictaté mecú.££. eo. £tp AnguinadS.1.in he
poltylbiinili.defoc.kcvi.j.co.l.5.gd tí capitalia (ncequaliafed
opzluntinaqualesvel fortévo*tmponicoperá X parcé equalé cq-
pitalisalcer vero non ponitaliquam operam,vid.per Salice.in.l.1.C,
<o.écper Ange-Arctiin-Sedeilla.Infli.co.vi.Salice.vbi lupriin ver
fic.quaro feptimos£ intellige de hislucris,que cótemplationefocie
tatisacquiruntur,vein.l.Socium, quiinco.S.Sociasff co. nam fi vai
ex focijscontemplatione propriafuz perfone donareturlicet focicn
tas fuillercanlaremota,tuncnon acquireretyr focietati :fed (ocio cui
eltdonmum ibi declarar Barácidena perillam.l.dicitBald, in ru-
brica.C.pro (ocio circafinemvbi dicit quódin focietate veniút com.
municanda Iucrarcalia, qua:ex pecunja communi vel ex opera in
comununi ponendaveniunt, feu procedunt:perfonale veró lucram.
quod vnifociorum ell collatum,non venitcommunicandum in ¿fta
u-3.libr=3> In no.rec.
foro.ll.St.l.ordinationis de nicua,quz habecurin.l.fin.titu.4.libr,5+ ef. 1
ordi,rega. quód donata árege velalio,marito vel vxori non foma Ét.sotit.9.
nicantur, icutalia lucra quzfluaria, que commpnicantarinter vi- Jib.5.cum
ru Scvxorem,quas..l.Roderi.Suarezin commento.d.l..forivin-3. alijsibia
Jiitatione limitar, Gcintelligitin donationepropticfumpra 8: non In no,rec.
quando donatio elfetremuneraroria.ex quo infere, quod li maritos elt. del. 5.
ambulatin curia in feruitio regis communjbus expenfis mariti, £ t.o.lib,s.
vxoris écrexcin remunerationem feruitiorum faciarfibi alíquam do
nationem,quód debet communicarjintes viram 8% vxorem , vt late
bi viderepoteris per cun, é« fatis placetin co in quo donatio non
excederer debitúpropter feruicia: fed elercómelorabilecú feruiijs
incoveró quod excederet, nófierercommunicaio talís, cúlitmera
Partidas. K ij
Tn no.rc.
efelaasicio
xo.libasa
Ja'no.re.
et. tit.
sb
fano.re.,
elb.6ti
aolib.5..,
* arteilla vel qa
d
1
20
3d
Quintapartida,
donario Scmiliterrario diftaram 1 £ori.£e.d.1.de nicua.faciunt que
habentucin.cadhecScin.csrelarum.el fezundo,de teftamensin.3.
cer.Sel.cumin plures.$Mif deadmisturosSLr.$.1.Éde turel.£era-
tio.diftrah.écquenotanar.in.l.i donacione.C.de colla.8cinclar ei
1u.9.libr.s.ordisregiconfereciampradidis:quiailla que lucrantur
in curia Regis
dicútur bona
caltrenfia , ve
habecur in. la
citnl.17. pac
ti. q.quelibe-
rie funclucran
vis,vtibihabe»
tar. Sc. Lordi
das, entiédelerg tanta parte, les alcíga
delaspdidas,quáta deué auercada vno
delas ganicias. Elfo mifino dezimos q
feriafifizicllen pleytofobrelas perdidas
nófaziédo enmiéte delas ganácias.
MZey. 1111.Quales pleytos fon Valederos q/losco
pañerospontensrefigorrazó dela ganancia.
ua declarando
tas EA] Os cópañeros q fe ayuntá
na liberdpenti 7 parafazer cópañia, para ga
ere ad mari- [e nar,acaclecalasvegadas, q
tum,quinca (ER E
ad propricta- (35 el vnodellos, es mas (abi-
temcoram
a cs dor, clorro deaqlla arte, o deagllaco
fade q dcué vfarfobre que fazélacópa-
ER E
tamen. eS ñia:o lemetea mayor trabajo?:o (e aué-
niena non dis i o
ciedato,qcon — EUNAAMAYOreS peligros.E poréde quí-
munibas exe
penlis lucren=
do fizic(sé pleyto entreli, qelteatal*g
fuefle mas fabidor,o le metielfe a mayo
restrabajos Gelotro, queouicfle otrofi
mayorparteen las ganancias.O fifazen
pleyto,g life perdicfTe enla cópañia, €
aqllascofasqvlan,G nó ouiefleparteca
la perdida tales pleytos comocltos, o
otros [emejátes, valére dené fer guarda-
dos,enta manera q fucré pueftos.Masfi
fazé pleyto,Gelvnoqouiefíe todala ga
nácia:e Gnó ouielfe parte cn laperdida,
otoda la perdida fucife fuya, enó ouiel-
feparte en la ganácia,nó valdria cl pley
to,G della guila pulicffen. Etalcópañia
comocfta,llaman lasleyes,lconina.
ey. V. Quales pleytos non fon valederos que
loscompañeros ponen entre fi
Ngañolamente fe trabafádo
algunomeparaauercompa-
ñia con otro:fi la compañia fe
dí quod pre-
dixiz non eñ
dic.ladeniena
corrigit.d,La.
fed declarar q
tin.de
cor. $.illud.la
ficu.codem,
mai” lucrum,
gel pociorin
maloriperica-
lo aut labor
Se exponit va-
Jet, fed con-
meniáe ve vn?
ficrotum lucrum»S<alterias tocum damnu m non valer:quia er fo-
cietasleonina.h.d. Habuicorizinemia.l.á.linonfucriar pro
loci. a
Ur rabajo.Quidli vnusponitin focietate millesalcer operas, demaxcis
amaparsillius capicalis caíu perdita ir.an aliter [ocius tencarur ad o>
perasin reliduocapitalis?vi.Bal. nonin.l.r.adfin.verla2.quero.C.
prolocio.
Efe tal. Approbatopi.Azo.C.co.in fumma.col.2, Screprobar opi.
qua perelin.L non fue faperpateocieraú cod. per
plio.$.dcillainft.co.fuperparte Bcadeo tunc enimrolerantur paíta
3n:qualiainter fociosqualterpluscórulicoperz vel indu(hie G abr
ter.áis
cieratiialrer,an valeret padtum,g partes lucri (int aquales? Barcin
conkiliofao dni efi roponicurqallanas deceronio,con-
fuluie o fic,Scidem voluit Phi, Corn.có.266.vol.z.ad fin, primgcol.
intelligens opi.Azo.Scglin.d.Lfinonfuerint. quando fuicpadtum
delucrisinaqualibas, cun nó plus poneret vnus excfociis, quimas
lius:fitamen paótam e Ter deucro «rquali,q pactumtencbicdidem
tenetcólia7.vol.3.colum.a,Scin.L.tipalcenda.C.depadt
Ueconina, lux ecitarloan.Fab.
cictarScAlberi verli.Ariftofiveod.
defo
«4 quidlicapitaliac(Tentinsequalia (eu plscontulillervnasfo.
Alex, Pe
3» Non valet focieras dolo confocijcontraftamec vefocius de dolo nom
tencatur.Erficóneniar y habear cicam parté lucri quantá extraneus
dixesitstantam debechabere quentam ¡lle axqualiter dixerit niti ox
canfaiuita maioré parcem adiudicaneri.ve fupradl, pxi.Siveró alicer
arbitrerur re-
curreturad aro
afirmalle porpleyto,delqueclotro co-
nofciclleclengaño,nonestenudo de lo
- guardar. Otroli dezimos,quequando *
dos omes fizieflen compañía de fo ¿
vno, diziendo cl ynoal otro, que ma- e
guerlefizielfealgun engañocalacom £ koisefeales
pañia,que non gelo demandaria: de e
mos,que tal pleyto,non vales ninde- — cieratemitieo.
ve ferguardado.Calos pleytos q dícar z 4
reraa losomes,para fazer engaño, non
deuévaler.Otrofidezimos, q algúos
fizic[sé pleyto en fu cópañia delta guia
Gcadavnodellos oniclfctanta parte,en
la ganácia,o en la perdida, quáta dixefle
algúofotro,qnóbraflen,caqlq feñalaf-
fen paracito fiziefle las partes guifadas,
ederechas deuen eltar por fu aluedrio.
Masfilas fiziere delaguiladas, como li 4d
mádalle tomarmayor. partealvno,g al
otro en las ganancias, o en las perdidas,
nó moftrádo alguna derecharazon,por
quelo mandana,eftoncenon valdria el
aluedrioante dezimos,que deuc fer en
derecado, por aluedrio de omes bue-
nos,quecató,li alguno delos, merefce
mayor parte porfer mas fabidor,o por
La
f.depo..
explicatyye lo
cias mazis ins
daltrioóas $
operofior plas
lucri habear
in focietate Sc
alitare p
onis non
-quá
gr
dias fivnuspos
mac duas par
tesyalter tertiá
partemn, nara
erdeber
habercin lus
cro Se damno
parten cortes
leuarmayortrabajoS,Cegund diximos” ipondenté. ei,
enlaleyantedefla.E fifallaren q esalsi, quí poli in
deucn gela dar,(egund entendicré, que E
esguilado,efinon mandenquelo par- > riculi fulliner
plus emolu-
tanegualmenteh.
Ley. V 1. Como denen fer comunales los bienes
elas ganancias entre los compañeros quando
es fecha la compañia fabre todos los bienes
quebancfioncepoe/peran aner.
acti expeéter
1. fecúdumna-
poleN
Macha.in.d.L.
1er que
10.C.profocio.8cquidl vausponit pecuniá tñ,alter operam tl
p parteserunta:quales,ita qp medietas aceribuator ei quí ponit pecu
niam,Écalia medictasci qui ponitbperam,vtinadal1.C.yp focio. ).cú
duobus.$.(1incocúda.ft.co.tener Bal qu Scvi.5.de illa infti.de
focieta.Scadde Lud.Ro.có(i.46yincipit,quoad primú.d gd fivnus
exfocijs,qui operam ponebatin (ocietate habuicab alijs aliá pecuniá
'muruó,éx cum eanegotiatuse(l,Eccófecutus lucríyan alter focius ha
Bebitpartem luccillacam peraniarumevididefadio,Se videtdiceda
nonex quopericulumillaram pecuniarum,quas alterex focijsha
Buit mutuo.nó (pestabatad alíumfochun fed ad ¡llum qui recepit
suutuo, Se fuo noie negotiarmse/l.eritergo Jucrura 8: damnum iplius
cuius periculoeratpecunia.].fivnusextocijs.$,fi vnus fro fociol.
¡dzg3.5.limádauero,Eimanda.Bar:in.l. quiapoteratin fi fEaderebel.
dilex. PI.
am Sicontrahiturlocieras omnium bonorum prelentium 8cfururoram
bona omnia éclucra quecú ¡ne Beca calle peculium vél qua
co mennicancar lee quiero onda diccar cba BpEpoo
cisiniudicio ficutprofuismon tá pót huiufinodi pratestu álterius
focij debitumpetere ¿nec ciusiuritdiétioné exercere quambabetin
aliquo caltro velterralinelpecialimádatolocijah, d, Habuitortum
illa lex ara. Eg inprincip.fEcostitpro focio
Titulo. X.Delas compañiasdelos mercadores.
1a ia ita. Scqueribi di
¡Senora pin
iftafocietategenerali nonartendirur, an vnus plas la
velplufquá aliusexpendar:(ed onmia fune zqualicerparcicda.,
ciuspro hilia.f.co.étenerBaldan.l,(i patraus.col.fi.C.
queiudi; Sificurlucrafuntcommania inter focios ornáuim bonor
pariter Sc om-
nes impeníe
8conera debér
elle commu-
mia. l.cum duo
bus.fepercon=
O tal pleyto faziendo la
compañia que todos los
bienes que auian loscom-
erariumn Se, $. e Ipañeroseltonce,eque ga-
Eros - naftendendeadelante, feayuntaffen en
vno,efuelfen comunales entre ellos, de
zimos,que deldeel diacnque tal pley-
to fuellefirmado , deuen fer comuna-
lesa entre ellos las ganancias ,clos bic-
nes, que han , o que les vinieren en
qualquier manera que fean: e aunque
fuelle caftrenfed,vel qual caftreníe pe-
focietatem vai
nerloram . co.
itu.vade fi
vnius ex focijs
deber dotari
decómuni,gá
fist focij om=
sium bonorá
St tenet Bald.
Gad.l.fipatra?.
col.4.veric.8¿ culium.Otrofí dezimos,que cada vno
prediétavera. deftoscompañeros , puede víar deftos
C. cómo. va S e
elqiiudi bienes,e fazer demandafobre ellos, biz
ás diétú Spe- afsicomodelo fuyo mifmo.Perofi al-
guno deloscompaícros, oniclle Seño
zio,o jurifdicionfobrecaftillo, o tierra
oouiellca recebir algúacofa defus deb
relacúticul. de
dudicijs,Se(eq-
tar, Se teneti-
dem Bal.ju ad
ditio. quas fe-
cicadBarto.intraftata,de duobusfratrib.verfi.Senota q de matería,
¿ic.8: Alexan.conúis7o.volu.5.Deciuscon(1L.68.pro refolutione.col,
2.3.4. SconÚi.66n fecundo dubio.vbirelponditadal.fi fociuspro
filiaffpro focio, quie videbaturaduerfari idem tencrSoci.conficao1a
vifisliteriswbilacifñime.Scallezacpluroshoc tenétes Sc relpódec ad
tecesmelofin dl blociusoro Blaicaciden Soc. cual
inprafendicon(ultatione.col.pen,vol.1.cótrarium confiaba
¡taelle magiscommunecóclulione.Scideni pin.d.con(ila29r.confa-
JvitSoci.vbictiamrefponditad.d.|.Gifocius pro fl «qu
tumadprimum.volu. 4.verfi.quo ad fecundum.vbiláiGime hoc
fputar.Achocviderurtenendum'lue exprefsisverbisomniúm bono=
rum/itcontradta(ocietas (lueperadus tacitos, luxta ca que notar
Barán.Ticiym,8: Meuium.$.altero.(f.de adminicuco.S Balin, l.
fi patruus.C.commu.verinfqueiudicicerin hocfrilicet quando per
aélias tacitoscótrarium voluit Bal.in auch.es tellamento.col. pó.ver
fi.rzacapitulum.C.de colla, quia focierastaciré contrata intellizicne
tantú(aperadtibus queltuarijs.l.coiri.cum.l. fequenti. ff. pro Íocio.
EctenerAlexaconfi.153.volta8cvedicic Decius diéto có(i.68.col.pe.
3niltatacicafocierate,que ex aftibuspromifeuis colligitur ifte ar
culusde dote filizeft adco dubins,quod Percas de V baldis de Peru-
fiontradtaca (ocietatis.6.parte quzitioness.dixeritquód de menda
cionon argucrerur,quivnivel alter parriadhacrerer,Ced Deciusidem
concluditeflein tacita eriam(ocietace omnium bonorú $e idem mi
hividewsr,cum(ocigtasconfenfiycontraharar,Sceademratio conclu
dicinverogycalu,Sebenefadic.lsyán ordina, Tauri, que vale dotem.
fili:eperpatceny promidam,(olui debere de boniscommunibuscon-
ftantesinatrimonlo lucratis,velareueniens ex (ocietate contradta in-
terviram Sevxcorem.cuius l.difpoficionemcrederemprocedere,Sefi
matrimonio foluto pater dorer filiam : cm vxox ad hoc tencbacur
exnatarafocietas, per pradiéta, Scquia percius mortem non fuie
extintaciusin hocobligario.uxta notataper Barto.in.l.fimaritos.
fEfoluto matrimo.huic aurern vltimo diéto multam obítar difpolis
tiowd.1.Gociuspro filia.in fin. Sccriam.d.l,5;.Tauri cum dicir,duran
tec! matrimonlo.qualiveller q co foluto (ecus elTerfipateríolus do-
taret iliá, Cita intellizit, Screner Didacusde CaftellogloTatorilli>
Lin duobuslocis:Scq quando dos daturfiliz difTolutalocietate, non
polsirdari decommuni partimonio (ociorum.tener Anto.con
cipitprontfiuprisin primo dubio.itaintelligens dif (ociusprofi+
Jia.cum enim pater teneavar dotare filiam deproprio patrimonio. l.
quiliberos.E.derit.nupr.Lfi.C.de dotispromibio.1.8.tic.undecimo:
parti.aulicerfiliaaliundéhabeatbona paterp fi doteciam foluto ma
Freno de proprio delieacdostola denon debonisfli
'ESedadbuchisnon obffantibas ideo in púimo diftosimó quád
idem fic fi parer doter folur
quasiuriscommunis quicquid
omncideratmaritis
donatio.intervicum 8ev:
Abbn capitu.fecundo. de dona
arrimonio. Moneor quiap.
rebasar conflante m
dores,losotrosnólo podri
nin víar de lajurifdició del feñorio”, Ale
ñaladamente,non les fucfle otorgado,
del otrocópañero%poder delo fazer.
QLe).V 11. En que manera deuen fer partidas
Ls ganancias, elos menafcahos que fixioren
o E y
Doscompañeros quandoes fecha la compañia
fobrelacofa feñalada.
$
di
centur yxos,,
debér cú fuis
oneribus com
municari.l. (=>
cunduin natu=
.ram. (Eder
iuris. Sc 5
ter iíla one
eltiftud dotá-
di communes
filias ex como
munib? Jucris
dana nangz
£c onera, quie
vni ex focijs
veniunt occa=
fone focie
is, abíque fui
culpade com-
muni debent
relarciri, ve in
fra co.)yproxi-
ma. de licer in
focietate inter
extraneos pro
E cedat quod dis
citAnto.in diéto confilio £cquod habeturin diéta. 1. fi focius pro fi-
Na.fT.cod.in focietare coningaliactenta.l. Sk confucrudinerezn aliud
videtur dicendum,efl enim djucría racio cumin prima, (ocius ratiós
focietatisnon pofiiz dici ob loc grauaras;inilta veró fic ¿pprer filos
conftante matrimonio fuíceptos Ec lacra hinc inde comunicata,
qua debentefle obnoxiaoneribus á matrimonio caufaris, Scpropter
'macrimoniumcontingencibus,l. cum duobus. $. quidam fazariam.
ff.co.£.l.ompeszsalienum,co.tico.Sc nec quieguama
Db Ccafiren/e.Adde.l.f frarres,verficidem papinianus.feo.Sc.Jas$.t.cú 2
].;.verfic.cum (pecialitey,ff.eodem, a
e Eseñorio,ojurifdicion.Bonun Snotabileexemplum 8: hocideó:quíá 3
iurifdiGrio efUus incorporale écnontranfit line cefsione eltenimipe
cicsferuicutisave tradit Specu.cicul.de canf.polle(.Sproptietatis.$. fe
quitar. Ñ
d Ecompañero.Qui tenctuchoc faceresvtin.l.z.in principKEcodem. 4,
¡Implemétcfaziédo algíos o-
¡mescópañia, diziendoafsi lea
EA mos copañeros, nó nóbrádo,
nifeñaládo qla fiziclsé fobre todas fus
cofas,(egú diximosélaley átedefta, cto
cefecntiéde,Gdeué partir entrefi,egual
métetodas lascofas, q ganarens, de aql
menclter,deaqlla mercaduria, q vfaré.
Otrofidzimos «fi fizicré cópañia lobre
wynacolafeñaladaméte,afsi como fobre
védervino,o paños,o otracolafemeji-
Cies, XXVII,
am Sifimpliciter contrahatnrlocietas inereram expreGione, lucra di
widunturzequaliger (1 veró fiat focictas vnlus negoriationis debent
diuidereficarfimul conuenerant y alizautem lucra quer extra negos
tiacionem quilibetfecerienon diuiduntur. Trem/icut cómunia fine
lucralic debentelle Sc danna, nifi damna confocij culpa deueniane
nifiprober q poliediligentiam quampotuit.had.
e Que canes, Refisiglcr focas fimplicis contrata ad aétus y
quzlfuarios,uthiciécin.l.colri.fP.codufitamen non ita fimplicicer,ve
hicdiciturelferconradtá focietas ,Ced dicererur ficus focij dn lucris
tune quiaiftud verbum(lucrum)e(l generalein omnibus lucris,ctiá
non defcendentibus feupronenientibas ex queÑu ,intelligeretur ve
inlegc.fed fiadijciacur.Scibi gl.feodem.Scidem viderur dicendumt
in tacita focjeratecontradtacx promiftuis afibusin ompi commu-
nicationelucroram,namcunc hon reltringeretur ad adus queflua-
riostantumzimó ad omnia lucralicer elTent caftrenfia, vel quafi vein
lege.fiftatres.syprimo.ff.pro focio, Scper Baldumin. l.fipatruus. ad
finem.C.commu.veriufque iudi.vbiécSalic.colum.fin.éc Soc. con
fil.2.volumia.colum.4.ipfatamen capitalia,vel resex quibuspro=
nenerunediéta lucra Scfruétus, non cenfentur communicara fecun-
dumSslycebi écetiam Alexand.confil,48.volumi2.intellige tamé
Sc limita,veibiper cos,
£ Mnacoje.Adde.l.cum duobus.5.fina dc. Gfrarres.in princip.feod: 2,
8cidem dicin focietate tacita que ex confenía contrabicar: nam Á
communicaneruntlucra vnius negoiationis, illíus tantum videtar
contraftafocietas, quiaa£tusmo(lri voluntari) non extenduncur vi
Partida. Ki
Quintapartida.
mont. Lfin.C.ne vxorpro marito.l.prima.$.hocin-
tes .aftuque priva Bartiociciam, £ Maruium.$. alte»
ro.f.deadminilir.zuto.colum.fina. de ideofubditBarro.ibi qud i
pus eimeretfundum (uo nomine, nontenererarfanduaa comuni
Care fed tenererur commnicare pecuniam , fi ex negotiationein
qua tacité eft
cótraéta fode-
tas, fille
vous. 5.1. Ep
Socio. quodik=
ne dubio pro”
cedit in tacita
focietatevnias
te,q deuen partir entrefi las ganácias,q
fizieréenel tiempo dela compañia,enla
mancragcóuinicron,quádlo fizicronel
pleyto dela cópañia.Maslas otras ganá
cias,quefizieré,porotrarazó,nó las de-
goriaridisii a ,
eS cllerex. Uépartirentrefi,ante deué ler proprias,
re pros dl q las ganare.Otrofí dezimos, q entre
amileuisconfer qlo AS
endo omnia H1deué lercomunaleslos dañoselos me
nofcabos: q lesacacfcieren cada yno,
poríu parte:legun les alcangare , delas
ganancias ?. Fueras ende, los daños, e
losmenofcabos,acacfcielfen porculpa,
oporengaño de alguno delos cópa-
ñcros:cac/tonce,tan lolamente aaquel
pertenece:enonalosotros. Pero fi efte,
porcuyaculpaauino cl daño, o ch me-
nofcabo:pudicre prouar,que pulo ya-
quella guarda", quefizicralifuyas fuel
fen aquellas cofas:cftonce por talcuipa
nó feriatenudo de pechar el menofca-
bo:ante dezimosque dcucalcágar,a ca.
da vno dellosíu parte.
in communi,
tunc Í1 nus
clam ab alio
roptio noni.
Scemiflr fan
dum , teneres
varillum fu:
dum comu.
nicare ¿fecun-
dum Baldam
in.La.C.fiquís
alteri vel libi
8cin.Lfivepro
ponis, in fine.
C.dercivendi
casbcinal. cum.
diob”.S.(ifia-
rres.alíasi
pit li frarres,
¡Eprofocio. $e
Les. V 117. Como las ganancias que Vienen de
malaparte, non es tesudo aquel quelssfixo
.comun.veia(queñadiidenBaldinG.5.quiuo
perillum textum.1Edelega.fecundo.Eccontuluit Ale
volumaprimojín fecúdo dubio quod ell repeticumaconíl.y7. volum.
«quod limita,niliap ex diCtistociis emisTefuo proprio
nomine (cienteali cientibus: quiatunc non te-
neretr communicate: videntar enim per talcm actum tacitó recedo
¿loci :aque.fEpro focio, luneta, la prima. Samagiítrum au+
tem.Mdeexercito.Gener Baldusio. l.Cfocíus, FE ficerta. peta. 8
Alexconti.7.difeuis Sccontideratis.volu.5e
31 QDelesganancias Adde(aprá cod.lzinfine.
Ko porengaiño, Adde.l.cum duobas, $.venitautem,8,5.damna, fa
cod.Scnon cópenfavar damumilloram Afocio ex (uo dolo vel cul»
pacum eo quod lucratum ef exfua diligencia, ve .(F.cod .l.non ob
cam.damna vero contingentia caí fortuito communicantar in=
terfocios.l.cum duobus.f.(1án cocunda.G in.f.£inas ff. pro focio.fed
ancredaturlibro (ocij mercatoris fuper talibus damnis contingen=
tibus in rebas (ocietatis 2 videtur quod non,imó quód mercator
debestlegicimeprobare talia damna, argumér.Lecunda.Scibino=
tatBarto.Scloan.de Platea.C.de naufralibro vndecimo. vbi Bartol.
notar ex úlla,l, argamencum fecundum cum mirabile pro his qui
dant fuampecaniz mercatoribus ad partem lucri, Se damni, quod
fi mercatores dicant fe fuftinui/Te damnum farti, rapine, incendii,,
vel fimilium quéd mercator deberfidemfacere,infrá annum alias
non audiatur, Sceriam Angelus ibi dicie quód cum mercator debe»
atreddere rationem omnianno,argumen.l.neminem. vbi Angelus
Scloaunes de Platea notant. C, de fulccpto. Starcha, libro decimo,
ergo inf anmuwn deberfidemfacere decafu. quod tamen ibi An-
gel.fiemare non auder:nam cum regulariter exceptionesfintpera
peraz,vtin.l.puré.fEde doliexceptione,Sciftá exceptio allegetur ad
defenfionmercatoris,poterirprobari víque ad (ententiam,Scideo
dicirfecuari de confietudine, quod apponitur paétum per quoda-
Atringinúr:mercaror cafum probare infra certum tempus, quod no»
tainpraética.benetamencrederemin his, quee fiane verifimilia , Se
connexa Gubordinaracredi deberi libro mercatoris.venotat Bald.
inrubrica.C, defideinftrament, columna decima, verficul, (quitur
€ Eo squella guarda. Qu
am Quodexfurto velalio maleticio ac
defesipeuris(ocioram.quemvide.
Afocius(oci
tua.cadopartl.
Ue:
feod. 5 £inllit.de fociera. y
¿edixiinclas.
PILI
icur nó communis
mr, SÁ
focij ignoran»
tes talem par-
tem lucriacci-
plant condem
nato acquifin
tore ad reflitu
tionétenentur
dedarparteafus compañeros.
sE E furto,oderobo,o dcen
¡Es
| gaño, o deotra manera ma
iÑ la femefáte deltas faziendo
¿Ed ganáciasalgunaslos cópa.
ñcros,nó deuélosotrosrefecbir parte d,
Efiacaclciere, q el qaísilas ganare,lasa-
duxere apartició con los otroscópañe-
ros, fi parte re[cibieren dellascaqlqlas
gano, fuere delpues vécido enjuyziod
guiía q las aya detornar aaqllos cuyas
fueré:cadavno dellos tenudo es de tor
nara lía cópañero,aqllaparte qlecu
podeaquellas ganácias, maguer nó lo-
pieron,quando las refcibieron,que fue
ron de mala parte. Masdezimos,quefi
Joscompañeros,faben,quandore(cibic a
ron parte dela ganácia, q fuera mal ga- a
nada, que maguer, qaquel q aísila ga- te 5 Ende
10,06 dielfetantapartefa cadavno de Jn A Sos
Jlos, quátalecabia, Gporaqlla parte ficio per cum
refcibio clotro,quanta quier q [ca,que commillo: fed
es tenudo cada vno delos, deayudarle
tem (ciemterre
ccperant tot
decómunide=
ducitur eá (
vmísplas alte»
crorecep
hriufinodi $=
text qui plas
accepic teneÉ
alijs.hd.
d Grerte. Adde x
1. quod autem
cum fequentá
ratione alicue
jus códemna=
* apechar,delosbienes de lacópañia, to- tionis ex male
e p » ficio per alió
doquíáto ouiercapechar E, porcltarazó — perpetratoyali-
id confecu=
fuiíTet,an hoc debeat cóicare interlocios 2 8 certéfifoci
bonorú,cómunicare teneret.vtin.|.fifocietartvn
¿notarBald.de capita qui curia védidic.in prinecol.
raretiñalia quelt.Siveró elfent(ocijin aliquainri(diftióc, Scex tali
esla aligd querereó diLinguedi elet,proue di finguic ¿biBal.polt
Oldral.vbicócludit:p comescócelsic milici in feudú caftellaníarm
cú quarta omniúobuétionú:Scquidá debueruotamitterebona, quia
offenderút comité,g caftellanus non deberhabere quartá deillis bo
nis:quiaillud qd alicuiin vindidrá propriz iniuria debetur,alteri nó
content la demendpaci flalecolabeno Lac vbl Hdepeiiiere
Lboné,s.fi qsferno.fáde edilisediéto.ve habeat dñsfalcim fug iniurig
vitioné.ca.3.pe.querfuitprima caul.benefi, amitten. Sed lipoenz de
fcenderentex delittisnon inipfam comitem commibis: fedinalios
talespornzevenirent communicande.l.crediror.in princip.. deaét.
empt.8clatinsibi deducicBald.quem poterís videre»
e GTenudocs de tornar, Adde,1.quod enim fEcodem.fed cumiltefocias a
qui furtum vel violentiam commilit damnatus fitexfuo dolo ,vel de
licto,curdarurci regre(lss contra focios,cum quibus res furtiua vel vi
acquifitacómunicata c/t2namvidetur obflare. 1. fi plures turelam. ff
deadmini(tra.tucorum.S quodibiin glofT:£: quod notar Alberic. Se
Salicer,poltlacob.de Raue,in.l. 1. Cade condi.furt,£ quod babetur
in.l.mancipia. C. deferuisfagiti. 8cex improbitate fisaconfequitur
aétionem contra, itaque.fE.ncfurtis.poteltdici quid'hoe fic lpecia
leratione focietatis,nevmusexocijs lacreturcú damno alterjus,quia
efletcontra naturam (ocietatis, Sc fic eftnotabilislimitatio adpradi
€ta, Econferthoc ad qualtionem de marito communicante lucra
furto velalias habita cum vxore, quod foluta etiam focietare coniu
gali,fi marituscondemneturad reltitutionem relarciatur hoc fibide
commani.vein diéta.l. quod enim. ét. .necquicquim.8c tradi Do
AtordePala.Rub.infua repeti.c.perveltras.inrab.colús mibi-18.0
formis minoribus. Ñ
£ GT are parre. Notahoc quianonica bene explicararin Li igicutf. y
eodráquaifta.l. habuicorcunt.
E Crechar.Concor,LigitfT.co.kintellige deco q loluitnoieporng.ve y
in. d.lefiigipar, Sfatisvidetdeintentione huiu3.l.dum dicir,apechar,
»
vo Limito
sa
Titulo.X.De las compañias delos mercaderos.
Uconfntieron. Alias enim non teneretar ad pocnam ex maleficio fo eij
LG fratres, Gli ff.cod.vbivide quid fiperinturiam iudicis condemna
tiofaftaciler, Ulex,lXo
39Ne derur cccafioraptande mortis alreríus non porel! fuper futura
1 b conf plazer.
fucceliione certz perfona focietascoñd nili de confeníyperfone de
cuius hucredio
tate agitur, li
víquead mor-
té perleueraue
xic:polluntta-
amen focijfium
plicicer_ (per
Futuris (uccef
fonibus con-
traheresh.d.
bien afsi,como fi ouicíe auido fus par-
tesenteramente:e non pechara el quela
fizo,mayor parte,queningúo delos ó-
tros. E efto esporque refcibiendo celta
parte,confinticron*c otorgaron el mal
que el otro ouiefle fecho.
Ge). 1-X. Quales pleztos fon valederos o mon
que los compañeros ponen entrefi por razon
delos bienes que atiendan heredar.
y Irmando,o faziendo al gu-
Adde.luz.tite
5.lupracadem
parcta.d que
bi dixo Scade
destozcitalar PA E
Sepa no cópañia,(otal pleyto,q
ca IG A los bienes que entendicré
amSoluiturfocie [(K8 es heredar de algun omeque
ras morte nas
re
nombrallen feñaladamente, quefuel-
fen comunales entre ellos , ondequier
quelosheredallen,porfercfhiblefcidos
porherederos,o de otra guifa: dezimos
que tal pleyto non vale, pues que feña-
* lan la perfona deaquel cuyos fan las
riñaliud fpe- bienes.Fuerasende, fi fuclTe fecho con
cialiter conue Lu plazcrb, eque duraflecncltavolun-
perint ice - edo fafta fufin , porque podria acacíccr
fione bonorú . an
per cófociom quealgunos dellos fetrabajariá de mu-
perexilióper-
peta in inte
Jam,ga ex hoc
perdunturbo=
na 8 (uperui-
mentes nó ma
ment confocij
fitta ada Le * ertedelteatal,por cobdiciade partir los
nacreditori ; E
spplicantur, Dienesftiyosentrefi.E poréde, pleyto
Xé per interi- deque podria nafcertan grand mal co-
a mo elte,defendemosquenon vala.Mas
quafitfocieras — fiquandofirmaflen el pleyto dela com;
contragta vel
fiefficiatur las
era. hocdicit,
Uberlamuerte,Adde.afionefamortefE.coske.5Lotuitar.inQhco.tie
1u.8c nó tranficlocietas in hreredem.].veram.$. in heredemff.co Se
Lfurtió.(1. de his qui nota.infa.neq; valerpacti, vtfocieras tráleac
inheredel..Se Vipraco. vado Befi socios combi
capitale focietatis repetimon poñit infra trienniurn intelligicar mil
interim morte alicuius corú locieras (iefanita,ve confaluie Ancha.cós
£L394.dubium ellinhoc. ScAlex.confil y 3.volumavincipit.vifo in
ftrumento.Licetincontrariúficiar notabile dictum Specul,cical. de
locato.$.nunc aliqua.verfic.195spro diftotamé Ancharra. Se Alex."
facitquod elegantertradic loan. Andr.in rubrica.de fecund. mup.in
additio.ad Specu.Scvi.Soci.confi.5Scconfilyo,voltaj. Ecconfil, 47.
colu-pe.caídem volu.CLimitatamen Scintelligeifla nifi córradta
Sitfocietasfibi Echredibusiuramento hincinde appolito, nam tune
attentolure canonicojuramentum facicttenere focietatem in perío
pañialo fizicfTen defta guifa:diziendo q
nas harredum,neg; viui poreruntcontrauenire lecundum loa. Fab.
$.foluitur,inli.de focicta.qui tamen hoc dicitfb verbo,forte, al=
Jegat capitulumacumcótingat.de jurciuran.gcnon memini alibí me
vidiffe hoc , E credesemhoc diétum lea. Fabrieffe verum quando
fimpliciter non exprimendo perfonam haredis contractacífer fo=
sicrascum talijuramento prout lo quitur Loan,Fab. Sitamen perfo=
naharedis nominarecrtunc , quiaelTer reflringere libertatom tes
flandi.vein.L.cam duobus.5.idem refponditsalias incipir. li fracress
$idem re(pondit, fL.eo.tunc non firmaretariuramento quia contra
bonosmores, vtin regula non e(t oblizarorium. de regul. iur.lib. 6,
¿notar Bar.£ dogto.in.l,flipulatio hoc modo cofcepta, de ver»
bo. oblig. quando verdperlonalraredis non exprimarur ceffar ifta
ratio,dequainad.jeidem refpondir. 8clicer fine alía: ctiam rariones
prohibendi ne contrahatur focietas cum incerta períona , Se quia
vVidetur in (ocierare electa induilria perfonz,, tunc pimirum cum
- atendicíTen heredar , non nombrando
d Goo
€ Qotperte cin
s3
Izcnon dicantur contra bonos meresÍi cont tune obligen=
uteiuramenti, USccundo limitanifiteílarorin tel
preópcrecha «i.vtad certumn tempos perfencretinte
dum baldum in.J.quartado princip.tf.d Af
donotabili.quiper llum tex.dicit valere precepeunatellaroris fctú
her
ad cen
pus perma=
neantin locies
tace, d quod
rali mandaco
teltatoris (E
cbediendú. 82
idemtenuit có
fulendo Dem
ciuscó(il. 4418
pralens cone
fultatio.col, 1.
Si camentale
pracepcumn el
lec factum in.
fauorem har
redum ab cis
remiti poller
fiefflentmai
res, vradducit
Oldral.confiz
lio.241faétun
tale e(l.mino-
restamen non
pollent con =
trauenire , fe=
cundum Bar,
in. Ifiliusfani
todaslas ganancias, queles vinie/len de
qualquicrparte,porheredamiento que
de quien, o deotra manera quefucílen
comunales a todos: citonce valdria cl
pleyto,cauriacada no fu parte, detal
ganancia. +
4 Le).X. Porque razones fe defata la compañia
defpues quees fecha.
Efata fe la compañía en mu-
“has maneras, primeramente
Sor la muertenatural de algu-
no delos compañeros, ca maguer [can
muchos,desfazefe lacompañia, por la
muerte “del vno. Fueras ende fiquan-
do lafirmaron,pufieron pleyto entre fi
quemaguer muriefle alguno dellos, q
losotrosfincaflen enla compañia. O-
Sy
trofidezimos,que fialgunodcloscom rasscdiui.cos
pañcros, fuere defterrado d, por ficm- Ca primas
; de legar pri
preenalguna ylla,queledesfazelacon mote
mica mili polk
morté defun=
Et hares cum
focijs cótinma
pañia,portal razon como cfta: porque
tal delterramiéto como efte,es llamado
¿latin muerteciuil <. E nonle dizéafsi
finrazon,pues.núca el ha de falir.de aql ia
E oc A quiavidesetan
lugar,e pierdeporédetodos fus bienes. ne rnonans
Eauúndezimos, fe desfaze la cópañia cumeofecune
dum Baldum
fialgúode los-eópañeros es encargado - ¿ inandad
tercio. Opos
C.mandati.vbi dicir, quéd fi flius mortuo patre, cun (ocio, cif.
deminlicoribus vearur, prius ficut inrelligatar renouata focietas
etiamói filius eee pupillas tutorem habens qui ifla faciar (cu cue
us parientia in hoc interueniar, per id quod habetar in, 1. quis
mancipijs..fiimpubes.fF. de inftito. Scidem voluie Bal,ín.1.(i par
truus.columy verficu,aut continmar negotiumfolicurn. C.comma.
i. 8cin addicio. ad Bart.intrada, de duobus frarsibus.
255.8: diét.confil.4.41.doétor nollerdePala.rube;
repescpiper vetas insubrica.dedona, ins ir. E vx.columa
308,vbiinferrexchis diétis Bal.ad queflionem fi matimonio folu-
to morte vnius coniuguw alter remancat in communibus bonis,
¡uód lucra quafita dinidi debeaotinter cum Sc heredes defundt
vi.ibi pereum, Se aduerte qhod finita focictate hares tenerar lu=
cra que habuit excrebus que, maníerunt in focietate commpnica
re focijsel; aftiones$4i in rem certam. £c.1.8: ati, (.coslicer ad in.
rereileralislucrinon tencaturquamís vtererur cun coin (uis nego
tiacionibus , vehabetur. ff co, .fociam qui in co. in princi. 8ibi
lo(T.8ctradir Alexan. confil.12. volu,s.perledtis % ponderatis.co.
E besipeAlbes
1.pertex«in.d. laétione,$.item fi aliculus, verficu, quid fi integrís
omnibus.f.co.Scibi iv. Bal.ponentem pulchrum calm quí legic
illum.5.adfi5.renuntiare ciuldeml.
jueenin maior , fiuemedia capitis diminutio interue
niacloluicur(ocietas.vtin.l.verum.s.fifco.Sc).agtione.$.publica-
tione.co.titu,Scin.d.S.folvicur.infitu.codem.
Haberur nanque deportatus pro mortuo quo ad 3
plura , vedicie loli: publication vi que dlian a. as
Parita.
Partidayr,
1 3-Limies
.d.I.focium qui ín eo. 4Quarto limita iflam 4. Limit;
Quinta partida. >
4 2 Anelomparar AdE.S e qsexfodis Inftdefocicra.Sl.4.$.. Fco.
5 Urerdiendoe.Add:1.Gid quod.inprin.£e$.1té Cellus.co. de Azo:
a Coluicaragcia prin. q.colú.£ed quid fivnuspo
focietate pcenniam alius operam Scindu(triá e perdienr capi
taleScperinde locietas diTotuitus,vchicdicic,an ponens operamte-
caer ad die
suidiam capia
talis, Sc fic an
tale dánú de-
bear cóm
inter fo=
cios? quellio
de muchosdebdos, quehaa defampa-
rara,porédetodosfusbienes,a aquellos
aquien fon obligados: porrazon delas
debdas.Otrofi dezimos, quefeacabala
ee te en compañia, muriédofe,o perdiendofe
opinionú va= de otraguila,la cofa, porque fuefecha.
eras.ná glo. EfTo mifmo dezimos, filá cofa fobre q
finoníte
rint.$.1o(1per
verbo (olus.3ciny.Caprolociotener,ralepericalum non ee com
auunicandam jano quod rot capitale perit immittend. Side
tennit Odofresrelarus ab Alberiain,d.1.1.écetiam Rofiedus quando
pecunia non elTet comunicata tempore focietatis, 8cveibirefere
Albericus.opinioncetiá gl, renentBar.Ange.Pan.de Caftin.d .1.8
opinio.xlo(f-dicircommuniter approbari Doétorde Pala. Ruben
- repe.c.pervelbrasupertex, col.mihissooin formis minoribus Sera
tioglofl.Screnentiumn cam ca elt,quód quarenus quis Jucrum fencie
eatenus de damno participare debet..fecandum nacuram. [Ederega
jurd.amanifefliGimi.5.fedcumin (ecunda.C.defuris.(ed operampo
snensnihil decapicali lucratar, vecommuniter Dodo. tenentin. del.
1.dicenteshoc elle de jure contragloM.ibi etiam cellante confisetudí
neziturnallum damnum (endire deber.Tacob.de Raue,Richar. Ole
dra.deciam Saly.in.d.la indiftindt3 tenér periculum amil'z pecu=
mis: fotecomununeper.l.cum duobus: $.quidam fagariam Scdiétl.
delucroincontradta focietatis,quiaille quí pecaniam imei seri»
net apudledominium pecuniz, E fubit pericalnm ip(us pecunias
ideo decet velucsum etiam capiat: Schwúus (entendia ¿ell cria fra
¿tus Bernardinusin (uo (ermone.39.artic..capiur.verticalo. fectindus
calas. Syluelterin fama parte locietas.z.verfic.ó, quericar
catinema So-
cm edá cófi.
2650.24 vol
indipit , pres
fentis conf»
tationis inue
Mligatio.in fe
cunda difia
cultate plend
examinaciila
aruculumn , Se
tandom.cócla
dit quéd fim-
pliciterdiceraquód valerpagtum,ve damonmn capitalós fit comme
inciizem impliciter dicere quod non valer elfer Eliana: led
dicandum cifetin hoc vermin induftria, Scopera non elltt minors
extiemacionis quam capitalepolitum ab altero focio. vetane tale p
Ecumelferininltam,Senon valerer 6 vero elferminoris, Separs lucri
non eflerminorisextimadionis arbicrio boni viri quar fulcepti pes
viculi,tune valeret Se fundar hoc exdiétadfinon fueri
deillacintidefociera,faciretiam.1.4.Imprácodaschocetiá mihi pla-
cetscimiurafempercontiderent rqualitaceminteríocios, $ proca
partequís lucramfentiar, pro qua éefubell periculás ve voluitalo(la
comununiter approbataind.cpleriquara.quelly Se perpradicta, vi
deturquód poltitatcentari,quod quádo mulier deditin dotem vico
«pecaniam,vel allas resextiwatas ca eftimacione,quie transfertsperi
culuminviram, quod non pobitpetere lucra querlita conflante ma.
triimonio,pro dimidia: quiacum nonfubcar pericalum capitalis da
fizicron la compañia, mudalle defpues
fu cftado.Efto feriacomo fi fuelle laco
faatal,de que podriá losomes yla, fir
uiédolcdella,e delpueslafiziclfé fagra
da:como fi fuelle cala de morada, clafi
zicfTencgletia,o fi fucffe plaga ,efiziclsé
della ciméterio, o por otra razon femo
Sid quod.$idem ceifus. ffcod. Selidicatur quódilla. ll Joquuntur —— focietazeconingalisnon deberperciperelucruw,Sed contrarió vide
Ñ quandoyterq;ponicpecuntamin focietate dici pote(? quód'non et veri”exquo paleSccófuetudinaregni hc lucracómunicant, Scin de Veín tc
darerationein diuerfitatis , fiueambo ponane pecunian, fiueynus — tecxtimacanó pócdici,pinGiemurnúreprictentacú,vel alias: (ed da goli.g.no
pecuniamalteroperam, cum operacorrelpondeatpecmis: veing. — oboneramatrimonij:neqinceriocíl lucrandi (alcem principalites. mg recop.
deiilasnidefociotare.Sxin.d.Linó factir.5..8cfecundum hanc os
pi.confuluir Alexan.conliy.vola.sncipit la quisveras, Petr? veró
quem fequicas Cyán.doladáflinguican pecunia aia perempra cf?
antequamalivs prebear óperam,é tune damnumn debear comuni
catine contras claudiccrliidquod.H derelcio, vendi, autpije
poftoperasexhibiras, Seran dama (ifolíusiinmitientis. dio
cafaprocedar opi.glolI.£ciftam opinionem dicit ee arquams Alb:
ind, poll CySficvidetacia cazeliderefedilam diflin. Petri
seprobarSaly.indiétLa.8 Alexanactiam dicichhanczrquitatem non
falcirilege feripta in predidtoconúilio, Ego veroin ita queflione
dicerem quod li de hocelfer confuctado regionis inter mercatores,
illa cTerferuanda,Sefecundumvillam viderar contradta focietas. ara
gul.quodíinolir.s.quia afidua.Mdeadili: edito. E in authen.de
fidcinllo.$.6.Balin.d.lwverfig,queron fine. idem fi fierer expreíe
fimpaétun de hoc;fcilicerquod pro ca parte pro quaponens operas
faflinerlucrum pro cadem (a(lincardamaiiacapicabisicur caficna
curafocietatis,velucra Sedamnafinecommunia,veind, Li nonfies
yit,Gefupracod.Lz.neqy obilaridicagar quid Catiselt quod perdito=
peras:nam dicendam ell quód inter damna focietatis non conlide»
xacuramiio opetaram fedcapitalis:dllarum amifsio ,damno non
aferibitur(ienim capiraleremnanceíaluum8calceroperasamificnibil
fibirezalariter refarcitur, vepater ex norasindid LS exnotacís
perBalin.lfipacreus.column+(i.C:comma.veria(quindi.vbidicirop
fiperdatur operapoficain ocietate mihil perditar quod non fit con=
mine vni dx alceri,quíacalis opera ell ereperibiis.l. finon fortena
Y cau de con 2odebo el oie viderareuipacod Inter
ufariopecunis vadefi vnusperdidicoperas alterinterulurium pecu-
pisnon fichincindecóntiibucio, Scquodtale pañtum valet tener
glo.in.caplerig;.14.q 3,8 viderurvelle Abb.in ca.nauiganti.col aude
Doétorde Pala, Rube.vbi fuprá col. 5oc.Sciltud proceditfine
dubio quando iplirm capitalein fine focictatiselTes dinidendumin-
terfocios.namalias (totum capitalcin fine (ocieratisdebererelfelo-
Husimunitrentis cancvidearctalepaítum non valere imoeltiniaftú
quía ficutdicitur tale pacuum elle iniquum quando ponens operas
pacifcicur,vefub (lincacdánum tot ,
riq;SBalin.d Lr.q.0:Abb.Bcalijinsdeconaviganti, igituridecltdi
cendurm fipacifcatur(mperdamno dimvidiz capiralisl.quedetota.Fo
descivendica.pratercacumexctali paéto pro partepecunia: non(u-
finestpeicalua poneospecaniam infltum ft percipia pro
lapariclución pro quí su tabirpericilumvcellde mates, Tha
inca, quello, 78.arcicula.vbidicit, quod Jicer pacilciScfperari
scapicalis ve dixicglán. deciplo ,
$ ita foruatur in practica. Se quia etjara vxori, que nibil habuicia
doté,communicanturtalia lncra, 6: Gelicermullá capicalis fubílinear
damaum,£citaferuatin praéticayquidquid alias eflecdeiure, vt te-
flatur Roderi, Suarez. inrepo,! 1, itu.delas ganancias .lib.3.foro+ll.
GSiverónesin hocellercontuerado aliqua velpaétum: (ed fimmpli-
citerfujeconcractalocieras, Ecvnus poliic pecuniarn alter operame
fed capitalefiir ¿principio ex paíto communicarum elfectualicor,
itaquód Lnita Cociccare communiter dinidacur : tune plané proce-
dit:quod iperdarurcapirale,damnum communicetur, quía cum elle
communeperijevarig; : fivero torno dominiuin pecuniz referua-
sinuviccentem,pronte(tin dubio, fecunduar coment
o“tosreprobaraglo.in dicta,l.primastúc capitale peritina
miuén.Schic; re codi opinio ¿lo,communiter approbatz in diét.La.
quod cames limitar Socinusit.d.confil.col,z.nilifocieras fuillee ca
a peremprionis, vequia pecania, ijiler, h fociezas non
fuilercontratanólez ac Lkiidqu G Ec quiactiam
quando respropria yniasex focijsp=rije occafione focietarís , perije
focietaciuallezacad.l ema duobus. 6.quidan Cagariam.fE.co.6l,
du Tulianuw eod,titu,éelitalisiimitacio Socinicft vera , efletforé
deftruercopín manem:quod capicale perijcimmicréri, Se
son confirar quiponitoperaminam femper diceretur perijlle occa
fione(ocieratis:quia(iin arca habueratnon perillet, Sci effeéta efe
dicerecontraca,que npraconcia(a fame, quod veiullumficlucrum
eapitale debeat elle periculoimmirtentis, vadereputojítam limita-
tionem Socini elle falfam.Scad.gvicem Celíus, quem ipfe allegar re=
fpondetur.quodibipecunia non erat vnius tantum :fed veriulg; fam
in cormmunicollata,S<ad.$. quidam fagariam. St. l.fecundam Julia
'num.dic quod non concladithoc:quisaliud ell perdereres proprias
vniusexocijsoccafione (ocietaris,aliud eltperdere capitale deftim
tumfeuiomilfamin (ocietatesnam primo cafu dampum contingíc
extrares locietatis.Secundo veróiniplo capicalifocieratis, quod de
betperireimmittic,veinllficetur lucrum, vnde limiracio Socininó
robarar per.ll.quasallegarineque,diét.5.quidam lagariamn, deberes
1ntellizión omnibus rebuspro prijsvnius ex locijs,quasperdidifTer oc
caliong exercitij (ocietatis:fed deillis tantum : quashabuitneceffefe
cum ferte ratione focietatis;6s quasipfcalias non tuliflerye clare can
tatille,$,(i vero vterque ponit pecaniam Soperam:tune quia cenfe-
tirpecaniacommunicara.argumen.lyprime,Sca.fEcodem. fine du
bio damnuin critcommnane.Sán hog ve $ dicitSocinus nulas do
£torú dubirat.quod intelligere quando cócurritqualitas tam in ca
pitalibus, quam eciamin operisinam fi eÁTerinargualitas recurrendú
ñ 1
Innon.ze
cop.elll,
als
mg
2
Lo .
Titul.X.De lascompa
effecadea,quie fapra disiquando vnus porirpecuniam
operá,Siad dci
inprima do '
$ hacmateria,que e(bmultuma de
quicquidaliter volnerieBald.confiluo.493volámi. 4d
cipit,ultilo-
quium femp
difplicnic Sces
alius veró
Socimusin diéto confil.
evi anibsi cóclu=
ante deftas.
quinonaduce GZez. XL. Comofi dene ome partir de la com=
vit ad pre pañiappon fe pagando do fus compañeros.
qe aaa E 50) Vena eslacompañia entre
rationestheo- ye ..
logorum. Se losomes miétra cada yno
quastraditSo
deloscópañcros, hivolun
229 49] tad de fincar en clla. Mas
quádo alguno delos cópañeros, non fe
cinus in diéto
conúiledlim-
plicier pererá
dir, Secontra E añ
phone quí pagalle dell puedela defamparar 5
tenuitin.d.1.1. quificre,diziédo afsia lus cópañeros, fa
vnum tamen
fingulariterno
ta , quod iple
dicirinprealle
gato conhlio,
quod diffolu»
ta focietate,
pót peti exe
cutio pro Ca
pital ab ipfo,
qui illud po-
fuig, non ob=
flante , quód
non fieliqui.
darum, gn in
teruencrit in
flaagora mepague de auer cópañia có
yuíco”,masde aquiadeláte, nóquicro
fernueltro cópañero,cnólepuedécm-
bargarlosotros,quelonon faga. Pero
fi cfteatal,feparticiledelacompañia, an
tequeferacabado cl fecho,fobrequela
fizicron:o ante que fea acabado cl tiem
po,en queaujaa durar: eftonce tenudo
feriadepechara los otros*compañeros
todo el daño,e el menofcabo, queles vi
nic[Te por eftarazon.Fueras ende, fi quí
En damnum, — dofirmaron lacompa' ia, fizicró pley=
vel non :neq 6 E y
poñenstecal: eto celo quee que bno pre de-
cubaneqivifze Ma,quelapudieffe delamparar,cadaque
a sacióss: quilieffeantedel tiempo fobredicho,o
A reusexci
jar de amiñ delpues.
Pone per ca
Lam, vel fine
sulpa,hoc ¿p=
ber intra ter-
minu far
tum, quodta,
multum no-
saad. Il. regni
pracipientes exequi inftrumentatabellionum3
Ulez.x lo
amSolulturfocictasconfodijsrenuntiatione,f¡tamen anterempusvelne.
gotiumn(lperquo fuircontradta defiftar:tenerar ad interelle mififuil
derconnentioin contrariumtada
a Upurdeledefumparar.Adde.Laiones«diximusE.co.8cin.$. renun
tiare cadem lege.Zxibiper gloin verbo.co.tempore.cum glo.fequen
Sesto fapezvatbo, dehoc de Lrandio.Cocoibci.ó(oiasóaf ablen
ti.facodem.
D Uconvafeo.Erficdeberfierirenuntiiofodierais pratfenrióe £cienti,
fiverofiatableni,vi.Lfed Sfocius.fa.Eco.
Le). X11.Como fe puedo partirla ganancia ola
perdida enerelos compañeros quando alguno
dellos fe parte dela compañia por pro de fizeda
dodeloscampañeros,
3 6 Goa lesegras.Debernamg; confiderarig renuntictin damum toríus
focietatis,£cplociecaijuterfir, q non inépelluerentrierur per vnú
ex-focijefienten (ocierati expediret, tenerct renuntiacio intempelli
vadlicerintericvniusexfocijscamaó diffoluvrinyd. Sediximus.ver
ficulabeo autem.
dl Urizierarpleyrs.Paftum derecedendo 4 focietaro intempelliue non
eÍRfuperuacium, ve hic Scinvd. .diximus.Ecibiglo.
Glex. XII,
anFraudulenterfocietatirenuntians propter aliqued lucram gdexpe
Gthaberegeob haredicacebi dela, venon comrunicaretean
cúfocijs,tenethocnon obltitecómunicare:8cfiquid pdideric pofk
sentndationtelfollimputabi:5:q4 fociploslucratMerint elnon
cómunicabitur ppterdolú quécómiich.d. Habuicore i
$.diximus.ver.quid ergo.£iprofo,Stinllico.
.maner,
» € UQuetodas les ganancias Nota bene:quia non exigir, qud fir Socio
Tias delos mercadores.
tasomulum bonoruz
Sequer
asifta.l habuitortam.
£ Cengañofamente.Opponitloan,Fabin.d.$.maner Inia. de!
queda
4 Vefta,o firmadafeyendola có
pañia, entrealgunos omesío
talpleyto, q todaslas ganan-
cias,“qhzic[sédeag! diaéadeláte,qla fr
maró, q fueflencomunales a todos los
cópañeros, fidefpuesdefto alguno de-
Mosentédiédo q levenisalguna ganan
ciamuy grande de algunaparte: afsico
mo fi fopielfe qleauiaalgúo eftableci-
doporfuheredero, o g tenia écoragon
deeftablecerle,ole vinicfe la ganancia
de otra parte, qualquier,e porrazon de
la,engañofaméteffe particlle defus có
dinon vútar.
J.qui aurésin
prin.fEde his
quiinfiau.cro
di.Lnemo ex.
no
focioltemvbi
quis ad proui
fionem
icaliquid nó
céferar dolus
A imolextalem
pañeros porla aucreltoda, cfazer per- - dolum conti
deralosotrosla parte ( deué aucr £ag- lite!. cum pa-
tor. Sa Titio.fE.
la ganácia,ficito pudiere fer prouado,
tenudo cs de dar lu parte dela ganácia,a
cadavno deloscópañeros, maguer fucf
fe ya quito delacópañia. Eaú dezimos
q fideag!diacn adelante q fe partio de
licompañia, afsicomo es dicho acac-
fcicfTe ¿Gperdicífe,o menofcaballe algu
nacola,ga el lolo Spertenefce la perdi-
da,ocl menofcabo,enó alosotros, elo
q losotroscópañeros ganaffé, defpues
qelfe partio delu compañiz,todo deue
ferfuyo dellos,enon le deuen dar par-
teningúaacl,por razó del engaño qles
fizo.Caderecho ts qquié-engañolamé
te quiere fazerperder algoa fus compa
ñcros toda laperdida a el partenefca
delegatia. Lac
quí Maturas $.
cú me abíen=
te.ff. de nego.
gellneque vi
deíur dolo fa
cere qui iure
fuovtitur.Lne
movidetur.fE
dercgul, iuris,
cum igicur (o
us renuntia
repolsitlocie=
tati quomo=
do dicitur cán
mittere dolú,
viendo iure
fuo renuntian
do fosictati ad
fuí prouifiios
mem? relpon=
derloan. Faba
ad primum,
uód vbicontraftuspracedir,vel materia, que obligetad quaren-
cdi fecundum bonamfidem:tunc elt dolus fi non acquirac $e te
netur.l.fecunda,$.non tantum.ff.de hzere.veladtio.vendi.l. fed 84
lege.5.perinde+f.depeti.bxredi,Scita debent limitari,ll.in cótració
allegara..de peti.haeredi.8cita debentlimitari.llin contrarium ale
kgatz,8cl.prima.$.confertursff-decollasbono.£ confertiftarelpon
fio loan,Fab.ad decifionem pulchridubii, quod vidi verfariin regio
sonfilio y namquidam (ex eo quod iniuriofe perculferar quendara
ln manu,ex quo mans fuitabeifa velremaníit ínutilis 8 arida) con
deranatusfait per judiceminteralia,ve pro damnoilli percullo illa
rojdaretei duo millia quéarorum , Sclata fententia fuperuenit huic
perculTori exiltenti in fuga hereditas matris, cum antea efler pan
per,nequehaberecvedefoluerer: quitamenrepudianit hgreditatermy
verfabacur queftio an in ilisbonishereditarijspollet fieri executio
proillacondeinations pecuniaria,allegabatur, quod non per dida
Jegem.quiantem,Scaliasfimiles.in contrariuns allegabatar.Lán fran
demin principio. fade iure.fifci.fedillud fpecialceltin fifco y fécun»
dum Bartolum,8: Albericitibi 8cnon allegabarur ifla confideraio
Joani.Fabri.que (stisfacit S:pronuntiatumfuie quódexecutio fierer
in diétis bonis maternis,non obftanterepudiarione : vel potefl aliter
relponderivltraloan.Fabri.qued longeinterlit differre aditionemo
écantearenuntiarefocieraci,velrepudiare,cum primo cali intendar.
Bliacqulte denon focindomado peque lb ncqiíos sd alta ob
iegtareíponderloannes Faber,quod procedunt quando ell fine lar»
fionetertija .
$ Queaelfolo.Erficclaudicarhic diftradtus.ve Binorar Bald.in did. , 4
aQiones$.diximus,
Quintapartida.
cius,fed damnú perdeloftm(oció cómillum doloío taneñimpur
turimeccompentabicipfim cum (ocijs pratextumaiorum lucrorem
perdolofum obuenientinms dolofus tamen bene compeníabit cum
dololis.
13 UDepartidaad q 10). x 111.Como fe deue partir la ganancia, o
quia erid ame Perdida entrelos compañeros quando fe par-
disTolutam fo. tela compañia por alguna raxi derecha Gaya.
cietaté debent e . pa A
rcuideri rado: [AREAS] Epartida*feyédo lacópa-
ness er ocios Y ñia,poral guna delas razo
deanno in E
y "24 nesque díximos,enlas lo-
licer,fcaquan- REE yes antedelta, luego que
docungs line fo feafecho,deuen partir entrefi to-
calumnia pes y ;
tatur, fecunda — daslas ganancias?, e las perdidas, en la
Baldam,£:$2 — manera que fue puelto * enla compa-
ycinrubricas >
PA pro focio. iia quando la firmaron. Eli alguna
a . nds perdidaauino co la compañia, poren-
ar.kcibi lod. ed
dela. vir, no S1RO“que fizo, alguno de loscompa
rabili. perilla — ñeros:22quel folo que fizo el engaño,
textin.4.C, ñ
delalerpc de pertenefce la perdida , e non fe puede
Archa.librao. — Clcufar,quela nonrefaga, maguer que
«perBart.in el diga,quefizo otras ganancias", a otra
LimuióEcod. 599 E q
2b dcsnncios Er Parte,que fuerontantas,e tales, de que
confulaie An — podria fer mejorada aquella perdida.
gel.dePer. p
Fueras endc,fialguno,o algunosde los
innegoria= Otros ouieflenfecho, otroatal engaño.
vionis exerc- Ca eftonce dezimos, quefe deuc com
partirhentre aquellos quefizieron clen
gaño:de guifa que nonalcice ende par
+ tealosotros.
Si infra
proteltetor. de
prober perves
Ley. X 1111. Porque razones fe puede partir
cia de oppoli-
to pertextum Vu compañero del orro aute de tiempo.
in legefecúda.
inprin.Codenauicula.lib.1n.Sclentor qui repertorium.$. que auté,
ii deadmi.cuto.refent, 6 tequiturloa.de place.in,l.4, C.defa
Archa.lib.10, Se
incumbie prol
quí diciclenon fuíiTe Jucracum ex nezo
:quia in dubio preíumiturquis lucrar, de non
deficiériam.cJ.femper.S.negotiatio.(F.de mune,dk
do,velmere ¡pfityvtram debearcompus
tare in parte ina bona ic male confiampta. $ concludune, quod fic
ade ibiquod in aleaautin adulterio per-
diderio 1.5 is curn quo.fi.comma.dividun,És.).cohares
desas.quod ex facto.(REmilize hercitcun.dictcum docbos.
ná. (h
Epartir fe puede lucompa-
ñia ante de futiempo , por
quatro razones. La primera
es, quando alguno delos có
pañeros, es tan brauo3,ode tan mala
parte,o q ouielfe cn fiotras maneras fe-
mejátes ¿ftas, q fucfTé atales,qlos otros
cópañerosnó le pudiclfca fofrir, nin be
uircóel enbuenamanerah.La fegúda es
fialgío delos cópañeros, embia el Rey
oclcomundealgunacibdad ovilla en
fu mandaderia,ole dan algádofficio, o
le mádan afazeralgund feruicio,o algu
na cola,quefeaa prodelRey, o del co-
máúdel logar.La tercera es,quando non
guardanal compañero lacódició , o cl
pleyto ¿fobre Gfuefecha la compañia
feñaladaméte.Laquartacs, quádoaque
1lacofa,por la qual fue fecha la cópauia — tuntcquod a-
esembargada de manera que nó puedé o
vÍardclla.Ecfto feria, comodi fucílcal= $ maxiané fe
gunanauc,en q ouieffen a andar fobre a
mar,efucflcrota,oempeorada:de guila. dea
quenon pudiefíen víar dellazo fifeña- — non in toman
laffenalguno delos cópañeros alguna Micenas
tierra o villa, oalguna cala, do valle r2:Kquisma-
de la mercaduria, o delfecho fobre que o
Io fizicron,ele quilicren delipues toller — di, quod ne
eflintoci
: de
quiaiplifanequiprincipaliterlabores(ubeune, Se quí lucrancur, ve
ibilaciuspercan
cabenefacicquianon el
terqueextoci s (tuile
nalis.KGccoflamed
cy lok confuccadine, quecítio prafti>
itadenasasaconiuzalis focietatis, quod y=
cute! de narutalocietatis conuentio
«deber ceffare , quod damnum non.
9% bere facis, i.denicua: cum tá Tn non.re
nen, ¿quando fitcantelofe St animo defran= E
9.libr
hono.Ifideíundtas.Carbitritutelz.ficur Sedicimas, gin calibusin —— compenferra
.obligant aliquenzfa£tus Gitlocupletior,in dubio prefa= —— rumprohibecal
amicuz q fa£tus fucrielocuplesior,nifiproberur contrario, J.veram — dandivxcor:
iunétaplo.Scibi Ange.(Ede peri.hrere.fed an tencarurfociusreddere — £ «Compartir. Adde.!
infracad.partita. 5
fociopartea lucrorumhabicaracione, (ecundurn quod ali) mercato- 111,
resciuldemexercieij,communiter lucracifunt.vi.per Alexan,confil.— 3aPoteftante tempusfocias renuntiare fociecati: Gein ofidum lega
ncipit,circa primumavolu.t. tionis Regis,velcomenunis vriitatis conta aflumatur. Jrem fi Locas
€ Uuefto..lntelligeramenjuxcaca que dixiin.l.4.fmpraco. écindo. — fitrixolusvelincomporiabilis.Leer spactanon feruar. Tera
4d Lengaño.Idew fi culpaleni (eu negligentia de qua focioteneatar, ve finonporeflwtirelicarconvener
in.l.7.fupraco.£.l.de illo.8c..non ob em. fT.co.citn.fed contradicir — g U2ravo.Adde.lfi conueneit.di 1
Loiu infiaca partitawi.queibi dixo legando cap.veniens.de fenten.excomunni.dicir Alberi. quód mo=
5 « Ucanancias Erficalcerfociusamplecticurlucrum Scabíliner á dam- — nacharixofapotell expelli.
noillaco per focium,vndeobflare videtur.lfecandumnaturam.E. de — h Gnbrenasmanera.Adde Abbincapinterdiletosinfi.defidcin(tra >
rexul.iurafed dic q hocidcoeft,quia de natura eltfocieratis,vt loci) men.vbi vide de (cholari ,quimaleverfacurin domo, Stnon porel
ftudeanclucro,vtinflio.in princisvndeficutvnus fludet adluerum — + compefcia fuainfolentia,quod poteritexpelli. Adde ctiam Bal.
fic Scalius deber facere, Sfi non facitrenetur: quiapropterlucram —— aedem.adfin, C.loca. de inquilino qui ponit meretrices in domo,
ab co Fiéum cófequicnr lncrumetiamalterins,vedicit Alberic.in. l.—— quamconduxit,Sctencr farm faétum á collegio, quod non pole
deillo.s.Marcellus.tE.co.Scantecum glolTin.Llinegotia.fT.dehego. debitagrea liquisriscofis, veleurbulentas homo. Bart.in..l.1.f£
-olus4radde cciam Bartos)
gelt.ubivide Bar.S< docto. quando damnúin vno compenferarcim —— decollega interpupillos, . deau=
Jucroin alio.hwic ti di£to lmias legis videcurobltare quod haberur—— Ro.tuto.Scin giéta.l. fi conuenerit, quod pupillus prouocaré poteft
in .14.infíacad.parti.vbi vi,que dixi,Sficiontpradidtaad — addiuifionemfoció rixolizw,Epergloin Liubemmus.inperbo, dini= — *
uerflionein focietacisconiugalis,ve Ñvirin aliquibus fia culpa vel —— dere.C.delacrofan.eccielneque dicituridoneus fideiulfor, quando
neglizenda aliquaperdat licetin alijslucrerur,venon compenterar— eflerhomocanillo(us,vel quitinelitigio nonfolueretargumé. Lena
dama cun lucro. Ad quod ctiamfacic qua: adducieMontal. £—— quiinfi.fEdeindiemeddicio.Barto, Talon, l.fiquis [lipulacas fic
polt cum Roderi.Suarezinrepeti.l1.cicul.de lasganancias.lib..£0» —— $aideverbo.obligar. Addectiam quód ierétrices Se víbrari; non
xo.1l.foLantepenalesveficusqueriturcircalaoc.de marito qu luden= dl i ideaconíyenerunt conducere domos ad men»
Titulo. X.De las compañías delosmercadores.
Km, feu (olucre quolibet menfe,vtrradit Specul.titu.de locaco
$7 expellitur quis de ciuitatevbi ell timor,
i Bald.vlri.norabi.SAndre.Barbasin
mo potelt expeliá de vicinia,ne aliosinficiats Scan ius focietatás pol.
fit cedi alicui
extraneo ii
vis alijs focijs.
vida per Baldo
1.L.1.C.q tela.
face, pollint.
y 2 7 oller deaquel
logernorahoc
lá quod
facis iocludif
fub.Lvelqdea
deaquellugar, *cembiaron aotro, o le
cábiaflen deaquel cftado, queonicflon
feñalado,o enalgúa otra manera, feme-
jante deftas.
Y Ley XVASi el o3pañero que tiene los bienes de
a compaitia Vimierc a pobrerg,queesloquele
pueden demandar losotros.
reco. ñ Vehosfeyendo los compañe-
a ¡NA rosal daa tres,o mas, ficl
Y Socios renens 1156248 Y vno delos? touieffe en guar-
focieratis bo- dalosbienesdela compañia, fiefte atal
na, dans vii : :
pan fuam quelostiene dicfle partcal yno, o a los
line aliorum — dos,fin fabiduria, cfin mandado de los
o me Otros,o de alguno dellos,(i acaclciereg
pientis inopig aquel que los touieffe en guarda,vinicl
aliispartes f- fe defpuesapobreza, de guifaquenon
le fincaflc,de que pudieflc dar fu partea
asfolnerenon
pobittenet q
receperarpar- Jos otros,o al yno,fin cuya fubiduria lo
term cam als — 47. Jo ñ E
Sn dio: dezimos que eftonce deve fertor-
nado“alacompañia,aquello que defta
guia tomaron: e deuc ferpartido otra
vezentretodoslos compañeros.Pero li
aquel,o aquellos non ouieron fu par
tedelosbicnes,fupieron como aquel q
lostenia cn guarda,cen poder, auiada-
do parte alosotros, e duraren tanto tié
po“en pereza,que non quierá demádar
fu parte:fi el otro q los tenia vinicflc a
pobreza,cftóce non podriá demádara
losotros,q tornaflen aquello, q auíá re
fccbido,porq fueríenculpa,en non de-
mitipof
Solutam (cine.
sint, negli,
ter partes li
as exigere O=
miferút. Irem
£i Cocius per
fentétiam vel
confelsionem
connitus fue-
yit ratione fo»
cietatis debes
ze aliquid (o-
cijs,nócópelli
tur foluere:ni-
fi quarenusfa-
cexe porefl de
duéto ne ege=
at. led praltabit cautionem (ad pinguioré forrunam deuenerit folus
turum.fi tamenartificium vnde viuere pofsic haber, in totú exigen
h.d.Habuit orrumifta.Lá.Lverum., -um tresall, pro fo.
xD Gsiclvnedellos.Etficcontra malTarium focictatis, qui tenet rescom
munespoteft divigilibellus pes quemlibetex focijsivehic Sein.L.verá
$.(í cum tres. Sibinotant Bartk Bal.fE.co.Scco.tir.l.adtione.$.(i có
«munispecuni:
2 € Urornado, Speciale eltpropter focierarem, contraid quod haberur
in.L. nonimpedierit.5.1.de bonisauéto.judispolli.
3d UTantotiempo Sampromfuit ex didtisA: :0.in fumma, colum.
antepe.ad fin.ibivelniñipo(fitimpurari mihiculpa, q non fuo tem=
poreegipro pradidta perfonalipraftadone,non tamen aperitilla.l.
quantum debear elTeiftud tempus: potelt dici quod dicar detempor
equod habeturin.l.finacin prio lebonisaugtoiudi.pollida.vel
dicguod hoctempuseritarbitrarium periudicem confideraranegli-
sentiaaliorum fociorum.in non exigendo fuaspartes, iuxtaid quod
abetarin.l.2.C.arbi,tutel.Scargu. corú que tradit Socin. confi.273.
volu,2.col.4.Si5.incipitin pralenti cófultatione.Ke.
14 € Uconofiiere. Nam fi neger fe focium,non ganderer hocbeneficio
in.Livmus.5.fina.ff.co.kX.l.fed hocita(E.de re iudica.Squidfi nega-
+ ret fed poeniteretantelitis conteltaionemovid. Barto.in.l.cum qui.
SP.dcinlitemiuran.« Angelus de Aretio.in, $. item focias. inflicu.
deaétio.
3 E Gola compañia. Addeveramin princip.fE.co.Zc.d. $:item fi focius,
n(ti.deadtio.Sprocedithocetiam li non fic focieras omniun bo»
norum,fed vniastantum negotiationis.vtin diéta,l.verum. 8: quid
focius promilifler integreloluere , feu mullam iuris vel fadti exceo
tionemcpponere:S
Alesana
beneticio
fic.in.d.s.
ditu cont
mádarfu parte aquel tiépo, quelapu
dicrancobrar. Otrofi dezimos, que f1el
vn compañero,conofcicre“al otro deb
daqledeuia,porrazó de lacompañis,o
fuere vécido por ella cnjuyzio:tal privi
llegio,etal franqueza,ha la compañiaf,
Iuperverboid
quod. f.co.de
3n exigendo
o quarcum
queñila debdafucretan grande,quepa — fruétibus pas
ádola todafincai ende tápobre, timonijextra
gádola todafincaria porende fi pobre, ea
quenóayade que beuir,quenondeue pot
dehis:inon ve=
fer dadojuyzio cótraclg la paguetoda
átedezimos q cljudgador del lugar, fe
gúd fualuedrio, Jue mádar G pague tá
taparte,Gfinque acl,de q puedabenir,s
eclcópañeroaquienla denia,nó lepue-
d apremiar ql paguemas.Perocljudga
dordeuetomartal recabdohdel, q 4 de
alliadeláte ganare de q puedapagar, 1G
lo que finca,quefca tenudo delo fazer.
E elto fe entiéde, fi elque deueladebda
non ha menefter,' porque puedaguarir
calilo ouicfe,eltoncerenudo feria dela
reinfpiciturp
prietas reruin
feu quantum
exvenditione
earumrediges
retus. 1.qui bo
mis. de ibimo-
tar Bart, Ba de
celsio.- bono.
Quid tamen
¡habererpol
felsionem ma
valoris 4
J parui red
ditus , an illa
fit vendenda?
; Bald. tener p
pagar toda niendo de a n.d ae
trabajar defu menefter de que biua. yitus in id. ff.
folu . matriz
mo . contra
Hum tamente
netibi loñ. de
Imol.(iex ven
dicione polsit
Sufficienterían
tisfieri credi-
tori, 8efocius
vel? maritos
pofit cxrefi-
did viuere,có
nertendoin rem maiorisreditus vel deponendoapud mercatorem ad
artemhoneltilucsi,quod placerlafo.in.$.fed Si quis.columafina.
inffi.deadtic.S Alexenin.d.L.fi maritus.wbi relpóderad. d.).qui bo
visceÑic.poll Imol.fed quid fi fociusmihilaliudhabebatin bonis.nifi
prediétun debicum (ocietaristdic quod tune non gaudebir alter fo.
ciushocbeneficio,vtin mulicre repetente fuam dotemdicie loa. Fab,
in.iem li de doreiofli.de acto.
h 7 recabdo. Suflidernudapromibio dehoc.vein dia, Lveram. in y
princip.f.co.
3 Evan hemenefer. Siente habeatartem , de qua poÑit vinere non g
haberlocumilud beneficium. vedicieglofl.in. 1.fi marirus inid. (E.
foluamatrimo.Scin.L.(i quis argentum. j. 1. Cade donatio. % pro=
baturhic,
Le), XV1.Como lis defpenfas, elas debdas que
clgunodelos compañeros fizgeren porpro de
ladrar
Sl Efpenía, faziendo alguno de
A los compañeros , por pro,o
el 008 E
por mejoria* de la compañia
o fi andando cn feruicio dela compa-
ia adolefciefTe e ouiclle de fazer defpé-
Qlex.xP 1,
amExpenía in vúlitatem ocietatis, velin focijinfirmitare fadta dm fo
«ictatiferuiret:deducicar de communi.Id¿de debito puro ratione fo
cictatiscontrato, Pro condicionaliautemdebicovelín diem prafla
turcaudio Acon(ocijsdeparte foluendaaduenientedie vel conditio-
ne.Srintesim diuidenturinterfociosbonaintegraliter.h.d.
k GPerproopormejoria. Adde.l.Giftacres. $. fiin communionem. Se 1
1.fipro focio.$.1ff.co. fitamen fierent pradiéte expenfe in ho-
noremli,velin miliciafua ,velin nupúis (his, hocnon deberet fica
vi commanibas expenfis.L.at qui orizinem.S..cumibinotatis. ¡Ede
mune.Scbono.L. filia.Sidemícribic.Seg jus.dLexpar
1654líus. Eo lucias.
22 UD:Jper]
Adde.
fas.
1. cum
duobus. $. qui
dam fa:
Selec
¡an
undum
Jolianun. a
ecd. $ nota
iam.l
cichoc
.cumdi
proce-
dere, cum am
buler
tio
nanfiá
alía
nferai-
deta,
nego
s ppris vel
non pole
fer dednceze
talesexi
vid.gl
ii
bush
alíás.L.G
penfas
¿Bar.
¿um duo
fratres
fratres
inverbo redi-
geraráficod.
3D otanii
Ldcltex:
cis.
endo
penfas
%c dLucgo. Nota
bencad
rationé.
nezsali
decla.
Lom
lnum
fico, Kadea
quehal
per Dodo
mil. Jercil
bentur
d Gcomun. Ad-
uertega Bald.
E Ange per
tex ibi
decond
bi, dica
Cant
Lfra
inde
np
pur
xnercatores lo.
cy ke
exercul
vnus
e fun
dicum,S man
Gr obligarusin
mi
tamen
indinifióe nó
porel fbi res
tinere tí
pta
de bonis focie
ta
poccltíi
ueri de
mitate,
(ed bene
ibi cas
indem
nifita-
lis (ocius elfer
jam col
nd:
narus períen=
tendl:
efler ob!
» vel
¡gatas
Lfiparron”. C.
E hoc efi pla
fas, *para guarefcer:afsi como ¿daralgo
aalgun: filico,o encóprar melezinas,a
tales delpenías como eflas,o otrasfeme
jantes,bié laspuede facardelacópañia,a
quel quelasfizo.Otrofi dezimos,queti
fizieflemanlicua,Ppor pro delacópañia
atal quelaprometiefle de pagarluego,*
que puedeotrofi facar del comú,ede la
compañiadequela pague, ante quelos
bienes dela compañia fe defpartá.Mas fi
la debda fuefTe fecha fo códició, o oniel
feplazo de mayortiépo,aquelo ouieffe
depagar:dezimos , que lascolas q fó de
comun,g lasdeucaduziráte ellos: c par
tirlas con ellos, Pero dcue tomar reca-
bdo,decadavno dellos,que paguefu-
partedeaquella debda, alplazo que cl
pulo dela pagar.
G Lo. XV 11.Comolos bienes que los cópañeros
toman dela compañia fon renndos delos sor-
herederos.
Oimanalas vegadas,algu-
E nosdelos compañeros, de
Aa las cofasdela cópañia, fin
S%y Abiduriadelosotros:c ma
guerquelatome alsinó deué los otros
cópañerosafinar,q la furta:porq nó de
ucomelolpechar, Gninguno quific/e
furtar nada,deagllascolas,en que hau
partef.E porende dezimos, q lo q defta
guilatomalfe,alguno delos cópañeros
nó gelo puedé demádar, en manera de
furto.Fucras endefi parc(ciellen feñales
tancicrtas contrael, porqueouiellen de
crecrálo auiatomado,có voluntad de
lofurtar.E aun dezimos:q ficl vn com
pañero haadar,o a don alguna
ootracofaalotro:e muricreante quela
deque fuhcredero, testenudo, de dar,
o de tornaraquello Gl deuia. Ecfto mil
mo feria file ri aquel que deuia
recebir lacofaqueclcompañcro, tenu-
do esdelo dar afu heredero, Ca como
quier queclheredero non puedeentray
'mentumguarenticium:namifta.!.nonfolumexigitad hoc
y
quod fociusfit pare obligacus, écquod promierirftacimfoluere,
6 e Urccubdo.Adde.L. omne asalicnú.Ecokl.cúlocijEcúmu.diuidú.
lexfinalis.
29 Non prerfismitar quod (:cius decommuni quod alijsfocijs igno»
ri
app
tibuscapir furetursideo furti non teneturnili ex conicéturisaliud
ebitolocieratisrenetur fociusvel eias heeres,con
fucio vel ciushueredihoc dicit.Habuícoriginemá.l.merico. f.co.tit.
detureniim facere proiure fioslim
nmuni
mis.l.duc fratres.Scibi Dofto,
fT.eod.Saddequod notarglol!
firemcommunem totaminuado.C.ynde
en lacópañia, en lugar del cópañero q
finco,có todo cflo :en tales caloscomo
eftos,o en demandafilaouielfe vncom
pañero conel otro porrazon dela com:
pañia,tenudo csel heredero, de refpon
der,o depagar,o dercccbir en lugarde
aquel cuyos eran los bienes,queheredo
aclea losherederos de fu compañero.
SéTitulo.XL.De laspro
mifsiones,e pleytos que fazé los omes
ynosconotrosenrazon de fazer, o de
guardar,o de compliralgunas colas.
Í otros,enrazon de fazer
ode guardar, o decom
¡2 pliralgunas cofas, q 16
deotra manera: qaquellos pleytos , de
que fablamos en los titulos antedefte. y
Eporquefon colas, quecomoquier q
decomicaco fon fechas, con plazer de
amas las partesinafcen delpues contien h
das, cpleytosentrelos omes por razon
dellas Porende queremos aqui fablar
deftas promifsiones. E moftrarque co
faespromifsion.E aquetienc pro.Een
que manerafe faze,E entre qualesperlo
nas. E quátas manerasfó de promifsio-
nes.E [obre que colas fe puede fazer. E
ual pleyto:o pofturadcue fer guarda
das non maguer Ícapueltoe firmado.
E que penamerclcen aquellos que lo
non guardaren.
Le). 1.Quecofaes promifsion,e a que tiene pro
e enque manera fefaxe.
mai Romifsion es otorgamiento
TA quefazen los orhesvnoscon
14 WA otros: porpalabras, econen-
tencion de obligar fe ,! auiniendo fe
fobre alguna cola cierta, * que deuen
dar , o fazer vnos a otros . E tiene
Y)
hentesauteisprefentibus declaretinterpresos
] Can entencion deobligarfe.Hebes
acvltra quam el liceafacerel
'atamen, nifi fo- 1
in tantamaverficuy. quid
Setradic Alexand.cób.
103 videcur pri
mia confidera
rione.kc,vol,
y circa
iitam nobilem
prelumpúo «
mem exculan-
di delia. ad
de que dicie
Ange.de Are.
ii 37
veprobari. lla
de noui. ope.
risouncia.Bal.
io.l.cumopor
dn prin.co»
5. C.de bonis
que liber, de
in.l.precibus
col.6.C.dei
pube. d ali
tub. in
col, le
acquira pol
Jafo.in. Jin. Ñ
la.5.col. (E. de
verbo.obligas
su bheredero. 2
Addo.L vera
$.n haredem
Mod.
Ei berede-
Addeacá
focietas.. Ce
cod. .
riadas xr PESE
tes Lo obliga. Se
Le Mpal ES
contenfiss €,
inter contra" £adiin
hentes cumán fe ge
tentione obli.
andi feu fa
ra
veldandaver- de contr,
bis exprelsis: 8 comí,
Sit interpre (ip,
fentesinterro-
lease Ercpo
foctublequen
tezve promit
dis ?promitte
velequipollen
ta verba:nec
refertvnoidi
mate vel di
werfis loquan
tur dum ta.
men fe intellá
pe contes
d inul
:quod Mlipulacio requirit confen 4
fumnonergofufficerene vecbamiliadlivcontentas vehic.Skin. Lie
adeo.ff.de padtis.
k «.Cofacierta.Oportet enim quod fit certitudoreipro
certisfinibus contincatur,vthomo vel equus, alías
miffezita quod 2
on valer.vtin, |
ta ipularus.inprinaff.de verbosobligadkinlcumpofl5. gener. fa
deiuredor.
UGranpro
Titulo.XT.Delasp romifsiones e pleytos.
3a €Grenpro.Faitenim (Vipulatio.vedicitPaul.de Caftr.inrubrica.fEde
«rbo.ublig.inuenta propter necelsitatem dx veilitatem, nam erat ne
'um interdura contrahere in calibus non promilis á iure gen=
tium,vtpatetin obligationib*fidcia/fori $.Latis accepti
fl.deverb.obliz.l.blanditas.C.defidciuflo. Scin puuibionibus in
«ciarijs, Gd ta: ;
menexemplú
mordetibi A-
lexá. dicveibi
per cum £p
Ia(o.col.f.qui
65 addir Se
lam ful vilo
leéaminuenia
re fecundum
cundemPaul.
deCaftr. cd
a calibws pro
wiúisdiure gé-
tium. de quo
ibi por eur Se
Iafo.fina.colú.
Hodie tamen”
dejure segni,
modidi vide:
gran pro3yalas gétes,quádo es fecha de-
rechaméte,ccó razon.Caallegurá los o
mes los vnos alosotros,logpromcté,e
fon tenudos delo guardar. E faze fe de-
fta mancra,effádo prefentesPamoslosq
quieréfazerel pleyto dela promifsion,e
diziédo“elvno al otro,prometes mede
dar,o8 fazefrálco(a, diziédola feñalada
métc,cclotrorclpódiédo q fipromete
oqlootorga decúplir.E relpondiédo
poreftaspalabras,o porotras femejátesd
dellas fincaporéde obligado, cestenu-
dodecúplir lo g otorga, o promete de
a dar o defizcr: e maguer los q fazental
prota fp pleyto,nó fablafsé amos vn léguafe, co
lacio perl; in motel yno fablaflelatinos,c cl otro ara
or, "go, valclapromifsió folamétc,g [een
z.ordinreza.g — tiédaclvnoal otro,fobrelapregúta,ere
necdú voluit puefta.Eflo milmo dezimos, q feria, li
pagtam nudá
as o a
ligacionemeficacem ad agendum «(ed ciampollicitaionehocin-
ducere,que ramen.l, circacontraftusinnominatosnibil immutac,(
cutaca; immstauitius canonicum.vt notar glo/T.£: doAo.in. e.ca
inter.R,feniorem.declectí.8: Bal.irllineapud adta.C.de tranfadti
col.2.quidtamen fiin contractalonominato interueniat Mipulati.
Paulide Caftinad.rubain fiper.lex placiro.C.de rerú perimuta.dicie
use ram aneimplementi ex pare, riera, él
fetexceptioanted adimplear. ¿ideo referr Bartol.in.l.2.fEdecondi.
ob canlam.dicentem, cú hodicin ofbusin(trumentisnotarij app
nant(tipulacionem,raro poteltproba ¿vasinnomi
tranbcín nominatum:tu veró adde Bal: .c.vnico.in verfic.fed po=
ne.defeu.daco.wini.valuap licér conficiaturinflramentum ¿non im
stacurnaturacontradtusin effeu, vil in caliinflrumento proce-
derccur viera nacuram contradtus.Stnon farecurin finibuscius.alle=
gac¿Fde paétisl pacifci.an autemperillaw Lordi. fabuertatur for-
“nadata dure contraftibusqui confeníuperhiciuntur ¿vel forina das
tadonarionisdixi lapra.ca-partiital, qin.l.q.in glaimagnavidabi.Se
lidtisadde diéta Bald.in rubr.Cade dotispremi. vbiconchudit,p
etiam dospollicitata nuda pollicitationenon potell peri, licer contra
siumtencatibi Cyn.mouecer Bald.perargu.abablurdo: quiafeque-
seturquodexnudapollicitacionefacraiorerablentes , non interue»
nientenuntiove!epiflola,pofTerági ad dotem pollicitacam; quede
fallum pernotatainl.neqambigi.Cade donatio. Sn.L.illud,C.de
facrofanét.eccle.Scin.l,confenfu.tfde acto. 8 obl fine.
ff decontrahen.emptio.Scargul. ablentivin princip. ff deacquirena
<polfefimo (nbijdribi Balqued efi quisperlivrasferibereole d
tempromitterc,illaferiptura non ell obligatcria nifiteceptis lite
veindiduLablenti,quaon
itvaldenotabilemad determinacion
przcedentisquellionis,vbi pacerfecundum.eunn, quódadus quí
teris explicaturnon erahicfecumefteótum fuera, mibilicerisprelenta
tisudic,vedixiin difta. .quia $: did1.l.ordinamenti claré inuit
¿cvuleex aida pollicirarione,feupromifionealicuíns nonaccepta.
taperalcerumsledinterabfentesfadta,obligationem oriri, Se fic Man
bicpcndus,an verbalonentpromibionemavel non ,vedixiindifta
+ Jegequarsa.Befic erithodie (faltimdeiure hmins regai) vera opinio
Antosin capitalo.exparte.columna finasdecenfibus,vbitener quod
ficutdeiurecanonicoex pato nudo ocur actio, fecundum magis
communemopinionem . vein capitu .primo, Scia capital. qualiter.
depadtis ( quicquid alias dixcerit Salycet.in lego. feriptaras. fecundo
notabili. C. qui potiosin pigno .habé.Scinicge.legem.C.depadti
vbirelpond.ad diétum capitulumprimunnde pags. )itactiam ori.
tarado expollicitarione ad fimilitadinem votis Scidemjvoluit Ab
dásin dift.capitusqualiterlicetconerarium voluit idem Abb. in ca
Ót
piru.cum inter vniuerfos.circa fin. de ele£tio,8:Iao. in dit. rubricas
[E deverbo.obliga.colum >
b dsfrardoprejentes, Adde,l..fEco in prine..5temverboram. Inf. 4
tipustu (erua quod habeturin.d.l.orcinanicnti, E
ixjendo,
e
fucfséamosdedos léguajes,maguernó
lotrédiclleclvnoal otro,e cltido amos
prelentes.firmalsé cl pleytoentrefipor
algúarrujamaniaf € q le aujniclséamos
ados, valdria la promi(sió, tabié como
fife entendicfen,los Gfazen cl pleyto.
prima.ScPan.
de Caltro. in
diéta rabricia
fideverbo.o-
bliga. feilicer,
ve magis ex
rimatur con
fenfus, ne in=
o s terdánonpra
ao acc premio eta PAPER dei
palabras e mon porfeñales. lib
ti promirtant
vel offerant,
non tamé ani
mo(e obligan
di, fedgratifio
candi creden-
tes alteros nó
ACCeptatoros,
'nam plerungz
quis polliceé
alícui, quod fi
ftirer accepta
turum nó pro
mitterct.
d do orrasfeme 6
juntes. Ad del,
onmes, C.de
contrahen.Scommit.flipul.%.5.in hacre.Tofticu.deverb.oblig.vbi
vi.bonam glo.fuperverbo.quibufcunquequam dixit mirabile Bald.
in.Iblandicus.C.de fidciolTosK limita, Scintelligcillam. vepes Paul.
deCaltrin.1$.£c de verbo.obligawvbi vi.la(o.colum.priima,
5.1 £E.cod.8e Inlbi.cod.$.inhacre. >
£ ET rujamania.Ideft,perinterprerem.vtin digtal.primas$ina.f%. cod. Y
Scnozaverba hujus.l.cum dicit, en queíe auinieíTen amosa dos:quía
tuncfuffcir vnus interpres,quando elleradhibitus de confeníu par=
tisvtriulque, ve e commaniterintelliguntDoéto.jn diéto. $. fina.
Ecnotaturin,l,Theopompasftde doteprelega. alias vnusinterpres
non fufticeretyú plures polTent repesiriin loco, 8c dehoe vide larius
Alexand.indisto.5-fina.Sconfilio.35.volumine primo.Scnota bene
quódin remultumn arduavelutifiageretur de vita hominis , tonc li
cetin locononreperitur nf vnusinterpresnihilominusdebet mitri
pos iftentibus in locoalí Í ni mis
bationes debeant elle luceclariores
Mli.colum dl
Regúta crclpuclta ha me-
nefter q fea da en la pro
mifsió por palabras,ccócn
Es! tédimiéto defcobligar. E
quíádo eftofizicré,nó deué entremeterS
otraspalabras.Masqndolavna partepre
gútare,dcuc refpóder la otra, fileplaze,
olinó.Efi porauéturafuercfechalapro
mifsió enelta manera, diziendo prome-
tes me de dar,o de fazertal cola nóbra=
dola,ficl otrorelpondiere porque no”,
loquens generaliterin peri
onin didtos$. fina. quód
:m autoritacem in praética Edo
alijscontradtibustamm 104: » quimalijsquod pobsint contra
hiperinterpreceminterhomines ciuerfe linguz vide perlalo, 1n di
éto.$inain tertio notabi.qui Staliosreferte
lex. ll,
Interinterrogationem $: refponfionem non debent alía verba ¡
terponi;(ed ell lacim ad interrogata relpondendum, Sei refponde
tur curnonsvale: llipulatio, fed dicarur:benec(lerjantbene herivel
nonloquatur,velannuacnuta promifor : non contrahjrur obliga
tio + Tee mutos Se fardos non polfint flipulatione obligari . hoc
E
$ GentremereraA dde legemprimam.5.quí prefens.fEcódebó.
nuus.primore(ponscodem titu. 8%! uos.$finas
bustcis. Staduerte quiaperdidr.L ordi: odie non:
fipulario, feu prom'tsio propterinteruallum:
etiam propter exeranca verbainterpolica,comilja. cul
confenfui Snon folennitati,neque forma verborumfacit ad hoe,l.
fi ftipulez.$.fina.cum glo(Tibi.fi.codem. vbihabetnr , quod contra
Etusquiconfenfu contrahuntur, non vitiantur propter refpóbonem
exinteruallo.
h CPorquenoludinducit Bartol. poft Petramin diéta,),prima.g.fi 2
pta leverborum obliga.ad quzflionem quidam interrogatos,
Vistu dimittese bona tua tali2qui refpondir cui altcri quám bi vel
Patida.va
conti £
crationein quaxe deber pracedere interrozario refpon= M6. lib.
fioné, pornunt Snouz re
Alberi.in. d.]. COpé
deduo Er none
retur recopil
un,neque de q
ácam prox.
ll
1
l
l
Quintapartida.
quednonpoffintdamnariexconfefioneyfed ex depofitionibuste.
Gium.vide pergloCin.quí id quod$.mutas. de donatio..S: quod
noracIBald.io.l-humanitacis.colum. vndecima . verficul, tercio quee
i Icimpub. Scaliisfubllivucionib. (ed quia non plenéhocira-
¡ndiétislocis.videdehocperloan,de Plavis].fecunda . Co
; qui morbo-fe
leon dimittere? an perheeverbavideaturibi dimicterez Ec derermi-
nant, quid ficde quaqueffvi.perA lexamábiscol.¿ £lafo.cola.bvi
de que dicamindió.ticu 3 hofía par,
fere.Nota hoc « ett ratio quiareiponho deber ficripraci
cnfionevoluntatis.vrsctradirAzo.Cedecontraben. Seco
pul infame
dá veñcie tábien finca obligado como fi dixcíle — pregítar,ninrelpóder. Ninlosfórdos, ria
rpsfoquod AfiprometcMasliagla quienes fecha nópuedéoyr,quádo lespregútafsé,co: cremminope
Maviediaa., lapreguntajrelponde bien feraa,obien — moquicrápodrisnfazerlosotros pley 1 queñllo.9
ordinameai. fefara,entoncedezimosG nóferinobli- — tosquefefizenpor confentimiento*, — Ponte ex
ab goteefileca ado portales palabras . Otrofi dezi-
se famprum mios, qfiquádolepregútafica nórclpó-
ef. Codecon: diefe nada,masq monielfcla cabega D,
vralitra fipudl; S eS
jn fumna.col, O fizielle otra [cñalalgúa, nó diziédo fi,
ninnon,nin otrapalabra ninguna,cató
pluma in tuto=
repacruo, di
duxit
Ley 1. Porgrazones Vale la promifsionmra-
guerná joan prefentesagllos q la fazen emrefi
Veriendo f vn orzea otro obli-
ar fe por pagar *e debda a-
ena , embiandol: prometer,
Ín Ad nO
villam: 8ábií EfEdecó
quadam > vi- fit. peca,
nea faffocanit $18,
sd, Lno
10 siillad cero
o pooR cenonfincarizobligado.Cataloblig
ció comoclta,q le faze por palabras, nó
fepuedefezcr por feñales. Eporéde de
zimos, Glos mudos",ninlosfordosd,nó
puedé obligarle,nin fazcrtal pleyto co
mocfte.Porquelos mudos,nó pueden
vhidedicdcAn
gelug declaras
tio voluntatis
armada VE
nezaiua
humos, vica
pite,folñlo ile
Jof.dicieur
micvisenimno(bricff,fecundum enmaflirmare inclinando caputver
Aus pettus,veleriam huuseros Itringendo:vibrare autem 3'dextris Se
¡lrisnegarionew importar Scquia moris noÑtri eflficfacere, (16
fufficirFdelponía. 8 licvid=cur quod lartchodie.d.
Lordinaruentitenebitur qui hamerisvel capite anmuit interrogatios
us. Scticvolniete oblizare, quod Separetex verbisilllas,. or=
dinamencibi,o cn otramanera,
€ Estudos Mutus,quicarerintelleu rquiparatarinfant 8 furiolo.!.
feruoinuico.S:penalcin. ad Trebel. hverocffue mucushabens in-
tellcón pofietaliter, quim per verba obligari, li contlar de
conícalit, deptocuralvbinó voce.lf dere;
mssuesasimigrauorkerecurcorisfecandis Angela
main páncip.fEcod.vbi ScTafon.colusniiea.contra Darsol.ibiídeo-
¡gue Scleralispofler nur obligar per imendi
fuum.perdidt.l ordinamenti. Addeglo(.
Fido padtis.
6 d sordos Eadem dicendafinrdo(ardo,que dida funtin glofT.prerce
den:demuto.fecuridur Aogedn dicta. prima,in princip. dea quí
bufcunquenezodis fermone opusnon eltfificientecófeníi, in his
exiarm(urdusinteruentreporelt.Lán quibufeunque. ff. deadtio.Scobli
gatiosfítamen mutas dclurdeshaberent aliqualem intellcGtom.
non perfeéumitancdié quéd xquiparantur pupiilo .vcin.l. pap
los fidezcquiren are. quanió ina oacquienpoleC
uoinvito.$.fipapillo.fiad Trebeiia. Sener Alexandin didtad.pri
mainprincip.f£cod.colutn.fecunda.fiveró haberporfedlumintelle-
um 2quiparacur rualori.ve diria glo precedenti, quodell tenen
endo conte
inverb.mutus.
du, fecandum Alexand.vbi pra. quicquidalias ¿ixerit loan , de
ImoLin.l.quiid quod.5.mutost, de donaño. qualiter sucemprobas
arquem elle mutun», vel frrdum.videper Barto.in,] fecunda.(£ de
bonapoflefario.muto ve delata.de dí Lincapitu.primo. Saf
na.cpifcopum, velabbaté. quód aque currentes de paradioterre-
Miripropterciusalritadinem faciuntrantum Nrepicum quód omnes
gui ibisafEnatur perdicandicum,refertAlbertum Magnum in hoc
é« dicitquódibinon flane(urdid natura: quia audirent had alium lo
cunitranfportarentar,ancequáro furdofcerent, Scibidem dicie fevi
dise quedamy furdum de quandamvillulaperaina, que appellacur
Carrignanú, Cuil quisvoce inaudibilifibiIpÚ loquebaturingurta»
re,ciusvocem mutusaudicbab;(ed ( vocem exprimeretnos audiebar
8:ego vidialiumíimilem quieñitíanor.
y e Crerconfentimieno.Adde dit Lin quibufcique.E-derGionibus. Se
obligationib.vnde polluntfacereteltamérum.vrin lege-diferctis.Co
quiteflamen.fice.polline.Bucon/Mituuntprocuratorem.vtin mus
rus.in princip.fE de procuraroribus, Scadeune heroditacemnl, mutú.
fi deacquirend. heeredi, 8:consrehunt matrimonium.l. mutam
psiccipfideiurdorcapitucumapud Sap suz dofponíali-an
autein pollentteltificariócqualiter vi:perglo.incapieuellesy, quee
Bio Kan policcorquescconfer dltumeá peral. ind
is
cacolúó.verliqueero nunquid lurdus.C.de confelis,vbi concludig *
cum, Ecfepel
wiryve ci flecos
derer.dcnócó
parentepay
lo habita eft
Aufpicio cóma
o dezir por fu carta gfirmada , opor
fu menfajero h cierto , que el le obli
gaua a pagarle la debda , quele den
via fulano : nombrando le feñalada-
A vacion Pátruum,con
mente,como quier,que tal obligacion tes
como efta,nd valdrial, fila fiziefle nuez rexitfama,ex
juaparra? cas
a podido
tentus,qui ne delidtum confiter poflet,gladio Gisiinguam abfcidic,
Scdicitelleremedium,ve locovocisper feripteram relpondeat con-
fisendovel negando, que feripruraobligar licutconfeliio, ve in au=
shznuica.contraquipropriam.C.denon numeraca pecuni.Bcin cor-
e, «inlegediferetis, C.quiteftament.ficere poe
tuslizeraru fuflicie(i nuca vel alio figno confitea-
isterio. Speralollin dida, licemquias 80
ad decifionewillius queflionis.concluditur
; probationes,filicerfubltirmtionis
¿nor de fublecora: able
urecondesanad, velic quenon probintÍin=
vu Ecalas ex violéta preliamptione Sa
vbinonporel! haberi vera probatio,
procedere.. non omnes.
h diéta Tancredi
zu ve] furdi proceduntex accident, veipfelo=
¡avero Baldin muto Eelurdo ¿narura,Scitaintelligir Ale
E ¡Sta legeprimo,columna(ecunda.fFdeverboram obligar
tionibusinprindpio. verficusB:an pole confiteri. Qual'terautem
debeatrabellio conficereia(tramentum de corractu mus, velftrdí,
vide pér doftorem án lege.murum.££ de acquirenda hareditate, Se
perBarcolum in lezs.mutus.in principio. (de legatis terio, per Ane.
gglum in Igestem quiso depadis Snes (10040 pncpioa
Er. devulgari, Sepupilari,£ perlSartolum in lege.(i pater.Éf. de ado
prionibustin dida lege,mutus.£tin lego, difereris,C.quí teltamena
fucerepofsumt, Seperloannem de Plateaiñ lego fecunda, C. qui mor
bo fe exculantalibrao.
1
Glex. IL,
30 Kon poteflinter abíentes aut per nuntivm vel perepiftolam Mipue
RaOhEr sil pro dato tarso perenandtna el csi
am debicum : Sideo perhnec verda, benelolucttibidebitor,vel citó
habebismon oblizarurproferens. Item (ipromili quid debicum ter
tijezo ScTirins folucremus, Ticio non confentiente tensor ego ad
medietatemafiautem dixi quodezo vel aliusfolugremuss
fentiéteteneorego infolidumfedl contentar quilibecin dimidiate-
netur.hoc dic
£ € Queriendo Mla.lradtat matcriamtitul.C.Siff de confticu,peca.8c a
S:depecania.Inflicu.deadtio :
$ o derir por ficarta.Adde legem.quidara. (de conflitu.pecu.£enota a
cafumillius.l.quem ad vnurndicitefTevnicumBalin authen, (quan
do.adfinem,Cdeconítita.pecu
dde legem.qui aurem.$.finali.Eide cófticaspecin S:A- y
la famza fnac fecndo. vel conteos
conftitutio.
i Unor valdria. Hodigvalererperdiétama, l, ordina pareciendo, Bic» 4
Titulo.XI.Delaspromifsiones e pleytos.
5 a EDequal mavera.Addeprimá.s.£in.cum.Il.fequenti.fde conflit pe
cu.S in.l.quod fi maritus.5.primo.cod.titu.vbi vide quid fi debitum
fitciuile tantum vbiglo.querityan cunc lalcemyalear,vedonatio, de
quovideperBarc.in.l.hactenas.5.(iquis.f. od. $ perlalonéin.
perfonam.colum,6.ad finem.Sicol.7.Infti.deadtio,
«Ll Debdo an
gue. Adde au
the. fi quádo.
C. de conítit,
pecu.8cl.cum
qui .$.qdexi-
imus (E. cod,
6b
vamente,por fu debdapropria, nó eftá
doprelente,el que prometielle, eel que
recibic(fe lapromilsion,pero vale, quá-
to enla q esagena, de qual manera? ger
ciu. Sequidfi ayefea.Otrofi dezimos,queli vnome
conítituar fe 5 o Sl
pro debito al-— deuielfea otro: maraucdis q lo ouicíTe
terius tanquá
Ai iple tenere
tur credens (e
reneris fed er-
adara dia cierto,cquádo inte quel
plazo,aquegelosdeuia dar,ombiafle de
zircrogarpor fúcarta, queaqllos ma-
rs: dic quód — ranedis queledeuia,quenon gelos po-
fiutum.vtin-— dria darenante: mas que gelos daria en
pinastávid. algun lugar quefeñalaflea otro diacier
fEcod. toquenombralletal obligacion como
7e tes elta, vale porquees fecha fobre debdo
sorté. que antiguo”. E qualefquier palabras, que
do.C.decon=: embialle dezir, portal carta, 6 menfaje
Mirapecn. vbi
vide perBald.
de imperlona
Jitate ln vlti-
amis voluntari
ro; deque pueda quer entendimiento,
porquefefazedebdor,apagar cl debdo
antiguo, quier feaageno, quier fuyo,va
bus.delibel le:eesterudo decumplirlo que embia
Joimperíona- — dezir.Perofidelas palabras fobredichas
Ji. ¿climica Se EE:
ntelligequod * de lacarta,o del méfajero, nó pudieflen
bic haber, tomarentendimiento verdadero, para
quidaimpet
el fincar obligado,de pagarladcbdaen
toncenó feriatenudo delo pagar.Eclto
feria como fi embiafle dezir tal debda
que tedeuiafulan,bien te fera pagadac,
erecabdo auras della,o aynalaauras; o
otras palabras endiibiertas femefátes,en
quenonfiziefle mencion de li mimo
quelapagaria,e añ dezimosd,que otor
gando fealguno,por debdor de debda
antigua,enal guna de las maneras q de
fufo diximos,diziendo,c prometiendo
queel,cotroalguno,nombrandolo fe-
ñaladaméte pagaria aquella debda,a tal
lazo,dezimos, que fiaquel quenom-
cano enaquello,que promete
amosados deué pagar el debdo egual
fonalitaseltia
verbo obligar
tino": nam li
eilerin verbo
executiuo, ve
di dicerct pro-
amitco qp Íacil-
ficc tibi, runc
talis imperfo
nalicasnon vi.
arar promi
fionem , vein
1. finaliin fi-
me.C, fi cebtú
potasl. illa (i-
palatio. $. eú
quieff.de ver»
bo.oblig.Bar.
jo: flipulatio
if. $. fi quís
ita.co.titus Al
beri. S:dodlo.
in.d.auchen.fi
quando:Xprobarivideturinifta.l.cumfubdic, en que nonfizielTe
mencion dei miímo quelo pagaria, See. quod verificacur, cimiple
dixitpromirto q (atisficetibi nam ¡ple le obligat.
84 Usanndezimos.Sumprum eltex diétrauthen.li quando.C. deconíti,
pecu.din corporevndefúmicur.
Qe JIIT,
m Fatuus vel fine memoria aut infansnon pofluntex flipulaione o+
bligari,pupillus autem Ec adulcuscuratorem habens polfin ad com
modum (uum:led non ad damnumjex fipulacione fine curatore fa
Garenerih.d.Habuitortamabindl.deinucidipu.s.furiofis.So$.pu- -
pillus. ;
1 6 Ho defineinariado. Mente captuseft , cui mens deficic 8c confilium
animinon haber;nullumtamen farorem oltendic, Bald. in. 1.1 fu
62
rio(i.elefu.C.denup.£cifte haber furorem latentem : Furiofus verd
pateritem,vedicicidenvBaldusin.l. fecunda.C. decuraro.furio. ren
deinens fine mente vel deflitutus mente.l.tam dementis.C. de epi-
fco.audi.gaddeadiftam.l.l.foriofi.£.l ijs.A.dereguluris.
étilbud de mente captoini jofas. Inflica.
inusl. ftipule
quando nibil
racióls habet,
mentetanto elvno comoelotro.E fiel
otro contradixelfe , diziendo que non ene
pagaria y nada, portodo ello, fincaaql pirallgaród
Gfizo el prometimiento, obligado apa E
7 cu. fed qddi-
garlameytad Masfiquádo feotorgalfe ne Age
por debdor,dixefle afsi que el,o el otro
quenombrafle feñaladamente, pagaria
eldebdo:entonceficlotronon confin- £
tiereenaquello q le promete, elfolo fin
caobligado portal prometimiéto:a pa.
gartodo el debdo.
dixiin.Ló.cit.
fecundo, parte
quartá.
Glufans. Hic
eúamm tutoris
auroritate in=
terueniéte nó
videtur obli-
ari; cm ni-
úl intelligic,
ey. TT1T.Entre quálespérfonas puede fer fe vúndis pe
cha la promifiiom. nulam. dcibi
JolF.de acti.
Rometer puede a otro, to- blicanos
Ed 8] do ome,aquiennones de- áchoc (1 effes
salis infans, q
fari non pol-
fetyalias fi fari
pofíer, turore
autorcobligas
retar veibi, de
in.5.pupilles.
verlicuded ád
diximus.Inf.
de inutil. (tio
pulegcadde.l.
prima.inpria
fendido feñaladamente. E
ESA porque ciertaméte puedan
faber,quales fonaquellos a quien esde-
fendido, queremoslos aqui nóbrar.E
dezimos,que fon eflos:el que esloco,o
delmemoriado*, e.el menor de fietea-
ños aquellaman en latininfans£o elpu
pillo8que es menordé catorze años e
mayordefiete . Caclteatal non puedé .8omulier.
fazer prometimiéto q fuelle afudaño.. «ibi vide. E
¿ : de verboruim
Pero fiporrazon del prometimiento q
fizieflcelpupillo,fe lefiguiefle alguna
pro b,yaldrizel promstimiento que f-
zicile,faftacnaquella quantia,que mon
obligationi,Se
nora quod in-
fansnon- obli.
garur ex fuo
contradtu,etiá
talle lapro del,e fincaria por aquello o- a Er
: - enii
bligadoenonpormas . E loquedix: as icla
mos delpupillo, halugaren el mayor AR
decatorzcaños,c menor deveynteecin Ipods
co, queha guardadori.Cael prometi-- nova
intelli;
neatur aétióe
ex eo contra
Eu, tencbicur
tamen_ condi
¿ide fine cau
[avTadexbibé
dum,qñe/lfsftuslocupletior,k adionesinrélocú haberent , veno
rargloin.ly.inprio.ff.commoda.Barto.in. lenoua.colum.z»
g Crpillo.Deilto quando obligerornaturaliterc ¿vel ciuiliter 8 na
turaliter. islomeg.de mio quae iiniarefccundú Bar bi
* in.pupillusnegyyel io, Seund¿Barain,d.l,1.fde nova,
hina preAddol Late
wagloán.d,Jpupillusneg; velle.poteritergo pupillus|per coarradlú
Seudonationeminter vitiosfacere maioriamin fillum vel aliuro bi
fuccefforamfcum ex hoc Bcipíe Scciusprofapiaconfequarur veilita
tem;Scadde quenotarBalin.).1.ff.detutel.8iracio. dif.
3 Uquebe guerdador. Adde.L.obligario ft, de a£tionibus de obligarioni
bus.Sc fi curatoremm habes.Cade inintegr.refticu. mino. glo(l. indi
8.).pupillus neque velle. fiveróralisadultus carcar curatore
obligaretur,vrhic,Svbi fuprasimó 8 tunc polTer procura
Mitucreadeajin quibusipIcobligarpofle.tecundum Bartol
Partida. Li
miento,quefizigfTe fte atal, fin otorga-
miento del guardador, nó valdriafiná
en la inanera que de fufo diximos del
pupillo.
¿bene
¿fideo y.
s
Quinta partida.
fremratabrallegatiargo diu (E quipetanttutores .8c.L.ctiama
Suablens.T.de manussindi2t.S: quod noraturin.c.ex parte. de reflite
ipoliato,Scadde.c.fiannum.dciudi libró addeeriam, quód aduleus
on habenscaratorem, potcítadire hareditaté de repudiare .l.cu
sonColumsf.finaurem.Scibi Bal.Cude bonis qua liberadcnota
quod adultas
habeat cu qq 37 como aquellos que fon defgaftadores de
ús bienes,odelohuerfanos queejlan en guar
dede orrinon pueden fax promi/sion a fa
daño,
ratorem, licer
cótrahere nó
¡Ñ latin, prodigus2, tanto
quiere dezir en romance,
$ como defgaftadorb, de lus
deta biencs:e dezimos, quefiac-
1. E delibera. fe atal por efta razon , le fuelle dado
po guardadorSaalgun fu pariente,propin
fratreso C. qui CO, Oa0tro : ele fuefTe defendidod, del
pe E juezdollugar,q nó valle de fus bienes,
Gedeferrerara finotorgamiento de aqlfu guardador:
mentum fine ningund prometimiento quedefpues
ide defto fiziefTe, non valdrias, ninfincaria
sandum quod porelloobligado, finon enla manera
as qdiximos,en laley antedefta, delpupil
deiurciurand. 10£.Otrofi dezimos, quefi acacíciolle, q
Baldus ia le- algúo q fuelle mayor decatorzcaños, €
ter, $. curatos
dis. (ad
esadezct menor de veynteccinco,que ná ouiel
xebus credi. Se
concludunt,q non. úlex FP,
anProdiguscuibonisinterdiú ell non tenetur ex (Mipularione finecu
racorisanctoritare factasmili ve dicicur de pupilo Mpradproxi. adul-
tusautem non habeas curatoremtenstur (ed li prober le minore
Sizfumrellitucib.d.Habuitoreuma.Liscui bonis.fEde verb..obli.
1 2 SrcodigasProdizael qu fermonibas epica inafisaem
infipiensal.isqui.s.diuus.tt.de tuto. X curato.dac.ab hi Kibi.Barto
a d UDofz af cder.Prodigas dicitur quinequetempus,aequefinem haber
expentaramifedbona lua dilacerando Se difsipádo profundit, ve hic.
¿cin.l prima.$a. fade cura.fariosprodigus dicitur,qui expendic vera
Subilanciam fam, citranecefitaremoveih.f.cú veró.vbi Angel.poll
glo.ioauchensvedetermi.fiename.clerico.undeteftes deponentesía
perprodigalicateaÑignantesracionem,quiavidenteum quotidie di-
Japidaretulb(tantiam, Scvalde vleraexpendere,quam facultares (op=
portenr,(uficienter probant,vtprobaturexilla.l. Se ex fupradiétis
Bcrradit Angel. vbi.s.adde quod habecurLuce.s.cabidifiipauiciub
Mtantiarmiuamviuendoluxurio(e.Scvid.S.Tho22.q6.142artic.vli»
3 * Uosardador.Quod Bóudex deber ficereex oficio, li (it noti!
bona difsipare.vein.l.ci deliberarent.Sbi Bart.fEdecurato, ti
8cin.Lhocaurcm. inprincipf.ex quibuscaul.inpolTescatur. Bal.
1.qui haberin principio fE detutel. :
4 d UDefendido Ponderahic,quódeltneceTariainterdiQio, Enon fufli>
cerermanifeta prodigalitas fecundum quod etiam notar Bartol.. Se
cit communisopin.inle
tamen curatorega videturiudex Gibiinterdicere,licetcontrarium il
nuitiltalexibi, e lefuere defendido.nifi dicas prohíbitam videri cb
1p(o,quódcuratorillidatur.|.peoultiffde curato.furio.Sctenet Bara
tolindictalege:iscuibonis.ft.deverborumobligationibus. Sc adde
Iegem. in fine.icalo.1.cadempartita.Sed contra Barto.tenentibi
Bald. 5 Angel.pernotata per Innocentsin capitulograndi . de
lendanegligentiaprelaroram.O pinionemtame arco tenen
Foan.de lol Ludas Roma. Paulus de Calro.ScAlexand in dí
Liscuibonis.8cdeiure communi hac viderur commurior opi
Barto.tamenin.lprima.colum.tertia.ad finenr.fE denonatio . dicit,
quod perrationemenratorisnoninterdicituralicuí poteftas admini
ftrandi,quam haber deiurenañurz,(ed tollicarfomentum , quod da»
baturaiureciuili:(ed quando bonisexpreleinterdicitur, tuncto]
taromnispoteltas. vc india lege.s cuibonis, de eltoptimum dis
¿tum fedi(tal.optimeprobac,quód verunque requiratur ¿vt contra.
Etusprodiginontencat.Sed an derurrelticutioin integrum prodigo
cuibonis.ftadeverboram obliga, dando
vel cius curatoriad alienata anteinterdiionemplo(Tinlege.. patri
profilio.in principio.fuperpartesinterdiói.dicir, quód fi maniteíte
prodigus anteinterdiédionemcontrabar , velallenct , S poltea(i-
biioterdicatur bonis, 8 detur curator , quod poterit peterereflia
tucionem in integruwn ad infringendum tales contraétus per pro-
digum -cele =»
Les SN bratos » ante
feguardadors, fiziefle prometimiento — snerdiciones
paraobligarfeaotro, enalguna mane» Loquicur tas
aled im life menilla glofo
ra,que valecl prometimiento. Masfile noria
finticrcengañado, oquelofizoafuda- erat minorvi-
ño,puede pediral juez del logaren ma- e
e á innis » Lalon.
nera de reltitucion , que le defobligue — poft Ftancifes
deaquel prometimiento,equeletorne deAretio. in
enclefladoenquecraanteque lo fizicf- Html cui
fe. Efieljuezfallareclto enverdad, que — tenen, quód
esmenorde veynte e cincoaños, cque prodigus ma=
case FS corvigitiquin
elprometimiento fue fechoa fu daño, — queannis,nó
deuclodesfazer,mandandoque aque- teflicuerar có
a tra alienat
llaobligacion,non vala. a ae
fuie maior
ley. V Y, Comonon puede forfecha promifiion — “lienanit an=
Y teinterdiétio=
depremiaentre padre fijo,o fiero eSeñor». mem nerema-
neant deceptá
: : cum co con=
Adre afijo que tenga enpo — rrahentes exiá
é der,nin tal fijo afu padre,non eco
2d! fe pueden fazer prometi - prodig”.iltud
Francifcide Areti.ScTalo,limitarem dupliciter. Primonifiex parte
huius prodigi allegaretur aliqua caula jufla concedendi reflirutio=
em, exclaulula general! vein lege prisma. 8inlezc. necnon.fhex
quibuscaulamajo.detenuie Ludowi.Roma.confil.225.relatusálafo.in
cui.Secundo,fitempore quoalienauijian crac fibidarus
emcaror, vt prodigo, icetexprefs¿ non efec (ibi interdiétaadmini+
ftratio bonoram :quiaex quo ell prodigus fub regimine curatoris,
gaudere deberbenefcio rellitutionisin integrum. ve voluit Baldus
in lege.ficuracorem habens.C.deinintegrum reflicu.mino.pernora
fecúda.C.decuraro.furio.6:perBarto.in. l. Marcel=
r«detidciuflo.colum.fegunda.veríicu.notailtud.Alexanind.LG
elratoram facundo moras
e Exvonvaldris.Sed quid li contradtusiurerurper prodigum? dic quód $
adlrccontradtus non valerer:quisiuramentam non repralentar eú
fancrum morum.ve dicit Bald.in.lfina.vericu.filijs autem,C.de bo
nisque liberaSciftam partemtenet Barto.inaL.is cui boniseff deverba
obligarionibus.Sceftcommunis opi.fecundum Ia(o.ibicolum.ante-
penul.5adde Bald.in.I.padtum quod dotali. colum.fecunda.verfic,
7.quartor.Cade collacio.
£ Gel pupillo Jdellquarenusfadtas elTer Jocuplerior: Sccumfaciecon- 6
ditionem fizam meligpem,non obllatfibiinterdiétio,l.cam bonistf.
denouatio.norarBald.in 2.colum.8.Cadelacrofanétuec
cielusnora bicprodigumaquiparar pupillo.8;adde. l.certi condi-
8ioss.pen.f li cercumpera.Se,lficuratorem.8xibi Bald.C.deininte
grumsellicuamino. Se Baldin.l.primasin prima le£tu . colum.tertia.
C.defacrofanét.eccle:quiparacureriam furiofo.|.Fulciniusa.adeo.
flex quibuscaulin polTe.catur.].priwma.C.de curato.furio.l.iscui,
deverborumobligarionibus.8cquód gaudeantprodizi bencficis
norum.vide Ecancil.Balbain tracta preferipcio.pluresreferentemin
65£ol.colum.z.
E U que mmonieeguardador.Adde didtam Lficurarorz.C.deinintegt. 7
* rellitumino.S que dix fmprá eod.l.proxi.S quid iiudex interdicar
adulto necontrahat, antunccontradtus firmeruriuramento ? vide
Bald.in.$.item facramentain fine.depácciura. firman . concluden»
temquódfic.fihocfaciatiudex aliaratione, quá atatis. vide ibi per
cum ibi vide quidin patre (icinterdicentefilio,
Ulex 1,
mInterpatrem Ecfiliumfamil.vel inter domininum Sc(eruumnoncon
traliturcfficaciter lipulacionifiexcaftreníi peculio vel quafisvelni
fferuns quid promirtar domino vtmanumitrar, quía fi manumitú-
surfoJuer.hoc dicito
4d GobligadoAd
di
Adtican
feruus ex
fuo fadt.
polt maz
nutenc.
1 6 Qzercera perjo
ln noma
el.
1.16,
La Uorometimiente.Adde.5.item inutilis.in(litu.deinutiipu,.
fi
£ CAotrosercero. Hictertius y
Titulo. XI.Delaspromifsiones epleytos.
:fe1miflis enim il Eavilias vice pacrum familias Es
ad Macedo. Scidem dic in peculio aduencicio ¿in cali
*inquibuspató nonacquiiurvíwéracus, velquia foi pate
lt, quod fibi acquirarur.vtin.1.fi.Cdebonisque liber. (ecun-
dur Joan. Fa-
d.$. ice
mientoa, para obligar feel vno alotro
“ finonfuerefobre cola quevenga de las
ganancias que losomes fazen: que fon
vsíer Mamadascn latín, Caltrenfe,? yel qual
< fuo fa. - caftrenfepeculium,fegúdiximos: en cl
poft manúae- . eigulo del poderio, ¿há los padres,fobre
nEaturo SOS
losfijos".Otrofidezimosqel Señor au
Cie rIr, ficruo, nin el a fu feñor , non pueden
ae Si promixco- € pi a
“ibi auc Titio. fazerprometimiento,el vnoalotro,de
foluere loluen manerag le puedan apremiar, poraque
do Titio fam
liberatus Scip
fetibitenef re
lla promifsio.E maguer lafizicflen non
valdrialapromifsion: fucrasende, fiel
daily: fiero prometicffe alguna quantia de
lando nil agie Maraucdisal Señor,porqueleafforrafíe
mil filiusfamn.
patri > feruns
domino, reli,
giolus fo mo-
salleri
maiorielusno
mine qa tunc
edefpues quelo ouiclfeafforrado non
gelosquilicifepagar.Ca entóce, portal
prometimiento como eflefincaria el fi-
cruo obligado, feriatenudo delo có
plir.
quarituradtio A
habentieosin» TLc7.V 17. Como Ya ome nom puede recebirdeo=
poteltate, idé tripromifsion en nome de Yna pe“fona fo cazo
di index aut
notarlus tan=
quam feruus
publicas alte-
rius nomioe
exaliquacan-
fa vel pone
do treugá Mis
ulerur. h. de
abricorcum
quis allá
dina
Rip.bca. la
pulatioiflaia
princabk. $.al»
teri, ME dever
obliga. «
poder mon eftoweff.
EEN ome non puede rece-
E bir promifsion de otro en
, Ch nome de tercera perfona,e
CAS lío cuyo poder non fuelle.
Eleriacomo fi dixc/le clvno alotro,pro.
metes me quedesa fulátalcofa,eclotro
re[pódicileprometo. Caportal prome
timiéto,non fincaria obligado, el q lo
fazc,nin la tercera perlona,encuyo no-
me fue fecha la promifsion ,nol puede
apremiar,nin deuc.Masficl que fizieffe
na.Adde
pupilacioiftas.alceri.8.5.( Mipuler.Aideverbo.obliza.Sin..fi quis
alipéin..alecriioflico.deinuil.lipul. pofierrame lomunicipali Na
tui,palteralteripollerflipulari,óx quod acquiratur adtio fine cefii
nevtnotatbal.in.c.que ineccleiarum,col penu.inprinc.deconfti
quiallegat.c.quoticscordisoculusa.q.7.ficut8bodiede.l.reznihue
¡usílacutum efbinud].cparelciendo,titu. delas excepciones libra3.
ordin.regasperquam.l.ctiamdirefta aio dabitur el cujus nomine
fuitfaftapromiliio.venocarBart.in.l.1.6.blatain fin.ffad Trebell,
Scvid.perBald.in.).tigenero.C.dciure dorium.
ideturadiedts ad folutioné ,quizin eius
perfonanon poterarconíticui obligatio per ftipulacionem alterius,
vefupradixi.neergo adieótio extranei reddarar inutilis cerferur exo
traneusadieétus folurionirecipiendar:vehabecurin lege. cum qui. $e
qui fibiantfilio.ff.deverbo.obligarwvbilafo.1.notabiliexplicaciflam
rarionem:fi enimadie£toquererenur obligario, tunc lipulatio coi
ecptain perlona duoram alternative, non valerer, licuilibeteorum
polleracquirisveio.L1.5.fifruétuadius.£f de ffipul: feruo; Ecin. 1. qui
resaefiferuns.frdefolurio, Sc vtrobique glo/l.dicichocellerationcin
cercicudinis:quiaincertumelt cui acquiratur . E cum hódie ante
díéta.l.ordinamenti poi: vtriíque quer tam (iipulanti, quam alij
tertio,videbaturdicédumiftam.l,o(TecorreGamper.dlordinamét,
eparefciendo. 8: quod tatione incertitudinis y in perfonam nullius
eoramctenererobligatio, Aduerte támen quiaBartain.l.icesa( fer.
63
5-fi cumduosán fi.fTade flipu.ferno.dicit quód didta.l.dictres,quéd,
ando obligatio potefl vtrifque acquivi, quod nonrencar obligan
tiorationeincerticadipis, fune hodiecs 1 quidam.C.
deverbo.lignificawbihabe:ur, quodal (xa inter perfo=
nasreloluiturin coniunézm, 8 ie quedvesifyypro «quis parcbos
acquiratur, tá
in vitimis vo-
luntatibas,
quam in con=
tractibus . $e
lapromilsion:dixefleafsi:prometo, que
deavos o afulan tal cola li cfte quefizo
l: promifsion,el porfi milmo,non (eyé
: fro . idétenerBarte
do apremiado, quiticfte complirla pro incas E
milsion,dandoal otrotercero,flog pro folur.maci.
meticraa dar,dendeadelante,nó podria a
demandar aquello., qué ouicíle dado,
ninel otro nó feria tenudo de gelo tor-
nara cl.Masaquel q recibio la promif-
quidam
Bald.Scalij. Se
idétenet Án-
gerindidlos.
fionpuedelapremiar, demandando ge aun $e
loporlosjudgadores, q tormeaquello umbociane
tehodie didta
1. ordinamen»
ofiqui
Jaretur (ibi ge
alijstenerer in
perlona, vtri-
ufque obl
vio, Se xqualis
ter diuidere»
cur inter c0se
pertextán dis
Eta.lfin.quod
lamitarem mis
fi conftureril
lun tertiuni
non cíTe adies
¿tum obliga-
tioni,fed fol
vioni, velucif
iludquadpra
miericur era
querccibio poríu mandado. y Mas agl
que cftouieffe en poder de otri, afsico-
moel fifo en nomedefupadre, oc fier
uoennome de luSeñor,ocl religiofo,%
ennomedefu mayoral, ' bienpuedere=
ccbirpromilsió deotro.E valdralapro
mifsió quecadavno deftosfobredichos
recibiclleen nome de aquel fo cuyo po
dercltouieie. EpuedclademandaraG1
encuyo nome fue fecha, al q lafizo tá.
bien como fi elmilmo la ouielfe rece.
bida.Eaúdezimos quelos judgadores
eloselcriuanos,K deconcejo,queclcri-
uencóellos, pueden recebirpromilsió
ennomedeotro.E elto feria, fi larece-
biefTenen nome de algund huerfano, — ¿cblum tano
E tum Ripulan=
prometiédolcel guardador quelealmé —¿: mam tune
tc guardalic,lalaperfonadel hueríano, — alter aa
caflusbicnes.E filareccbielleen fuyzio us foludos:
delavna parte ennomede otro ,fobre non obliga
algú pleyto,que ouicffecntrcellos.O li plas
larccibicíTen,tomando tregua de yno
ennomedeotro. O fobre otro pleyto
5.nou
copil.
od ¡lle cui
lebebacur de-
bicum , velis
fibidonare:cúmin dubio non prefumatur.vedicitglof, Sibi Barco.
50. ulianus $. £edeyerbo.obligar.wbivid Barcia verfioqueroanab
adicéto pobitrepeti. Sieniuvitav? liter de hoc con(larer, tunc proce
derentomnes.Il,quz de adicto lolutioni loquuntuc,
$ Corfu mandado. Ertuncrepeticabadicéto aétione mandati. tin. $
fiquisalij.inflicar.deinutil.Mipul.vbidicirglo(T. quod quando pra-
celsiflet mandatum, veladiettus ellerprelensagitur aftione manda
tizalidsagirarafione negotioruns gelloram. ve tener Barto.in dis
da.l.lalianus.5.1f6deverbo.obliga.vbi lcand,de Imosdicicillam gl,
fingulare:
h dzlreligisfo. Monachusquo ad articalum acquifitionis , equipa- 4
ratur Serio vt hic probatur. 6: tener Barto, in lege prima. in prin.
£f.de flipulacio.(eruo. norat Innocentain capita,cúm olim papa . de
rinileg.
Y Eo fo geral Esla fUralear(0ellmperfónlica,velquomo y
docunquecontrahar,(emperacquiricar monafterio.fecundum lanos
indié.cap.camolim . vbi vide quid fi monalterio vetante acquirat,
elo AUR »
k € Indgadares elos eferinanos.Adde glofT.¿n ditto, $. (iquisabi.io(lira. y
deis «Rtipulacio. Se vide Bald.inlegennegue ei.$. primo .fÉ. de
adoptio,
1 QGuardefí. Adde.l.primam,fecundam,tertiamm, Ge quartam fl 1cm
pupi.fal.fore. El
Ló5
Partida,v.
titar6nliba
q
cd, 1d
Quintapartida.
procederór(neq; obítarer.
quando pertona domini non
8a Esenejante Esficio hisque ad officiumiudicis pertinent , 8 fc vi-
urilta.lapprobareopinionem [nnocinca.dudam.deconuer
ju.vciniudicalibustantum notarias pebi: [l:putari non in e:
dicialibus.Batd.camenin didaneo¿cio$er Aide adop.valequódin os
sibusspoñic fi tipuletur vipublica perlona quod in dubio prelas
mitur . Adde
ep quina: — femejante,adeftos.Ca maguer ningúo
8cinauth. de deftosfobredichos,en cuyo nome fuel
hereaabintel. ferecebida la promifsion,non cftouicf-
Mies fedelante,quandolarecibio,vale la pro
inguche. ma-— mifsion,c puede lademandar, aquel en
tucan 28 cuyo nomefucfecha,tábicn como fi el
quando mu» mifmola ouiefe recebida. Pordeltos,
cd encuyonome toman eftas promifsio-
8clus.exigs nes, foncomo cn poder,e en guardade-
res(f.demagi. fos officialesatales. Eaúporquecitos
conuenien . P ,
9 aros pubis Officialesatales, [on comofieruos publi
cos, del concejodobiuen, porrazon
delascofas quehan de fazer, que perte-
neícen a fu officio.
1
libr. 10. Sedi:
95 capiculú, E
Os CPI: Lo). VII Quales perfonas pueden recebirpro
víiisdibas. mfsion por otr.
run Erfoncro del Rey:o del co-
át mun, dealguna ciudad, o vi-
am Ex fipulas
Ma lla odealgúatierra, Eotroficl
xeroris. Regi guardadordcalgund huerfano, docl q
a fuelfedado por guardadordealgundio
vel curatoris 0,co defmemoriado.Cada vno deltos
pupillo velas pueden reccbir promifsió, ennome de
dulto aut Ei AOS
duo queritoe aquel,cuyoperlonerocs:o cuyo guar-
actio line cer — dador.E valetal promifsion, cpuede la
fione: led per PR: e a
EEES demandar,tábienaquelen cuyo nome
alterios: non fueferecebida:como ciprocurador, d
es guardadorque la recibio: ennome de
z aql.Mas fi perfonero deotro:ome qual-
les cópellitar — quicr,que nó fueffe deninguno deftos
capús pigno- pio ES e
las persadlo fobredichos , recibicfTe promifsion de
cem víque ad otro,ennomedeaquel,cuyoperfonero
aflimacioné: EE PO
Ta monta 5, como quier que valelapromifsion:
bee pignora, . pero nonpuede demandar,aquelencu
agit dominas 79 nome fue fecha, quelede, o:quel fa.
Sine cefilone. z : ;
medie ganloges prometido, faftaquecl per
1 £ Lo del comun. fonero,q la recibio porel:le otorguepo
O der:fquela puedademandar . E fipor
auenturael perfoncro,non quifier 5 0-
sekos», torgarpoder,dedemandarla promifsió
cum qui. 5. 22quel, en cuyo nomefue fecha:eljud-
fina.
y € Cloro. Videibidem,
4 £ Gtcarerguepoder.Adde.lpoffefioquoq;.$.1ifFdeacquir.polfe.8cdi-
ciloan Fabi quis dio pal quódin omnipro-
curatoresvidermniuftum se equien vradlio derur domino , in fubli
diumprocuratoremorruo fine hraredesargumn,C.deadtio, $ obliga,
+ 11. vbicúque eniniresaliterfalua Te domino nonpocelt, darur aétio
dominoex contrata procuratoris. l, Tulianus,$. fi procurator.ffde
aio.cmp.l.infin.cum.L.fequen.(dcinflito,Scimiliter vbicanque
ex contraétu procuratoris domínusad indicium vocarur: potell ex
eodemcontradtu verfavice, petere fine aliquacebione. Bald.ini +). fi
mutua, Code xerciro.Eraduerte,quiailta. 1. Sfiunileserjammhodie
IN
k den)
1 G7enudo,Adde.l.(tipulatioifta.
nar
rorsil:dpeslonatantam iplus pa
Gi quisakeeri,vellibi. Siveró co
domini, tanedomino quarerur
¿tus condiperecurin perlon:
o per diétam. ) . ordiaamenti,
Sidem ef fi
verba obliga.
g cllog: cucentres; Ñ
gadordellogar lodeucentregar,en tan ES
tosdelosbicnesdel perfonero, quanto — renwur in pera
podría valer, o montar, loquecsenta fonam procu-
fs z toris:Rexe=
promifsion.E fifucre tá pobre, que nó — cuiva in pere
ayaenqueeneregarfe, afsi como es fo- fonam do
de A B imam adios
bredicho,entóce,aquel en cuyo nome quereret dos
fucfechalapromifsionypuede deman- — minopered.L.
dar, tambié,como fiel mifimo, la owief Ordinamlices
a de iure com-
fereccbido. muni nonita
GLey. 1X.Comolos Señores pueden demandar o
f 7 t de
loqueueprometidosfasperfimeros, pino
(SS iplertascofas fon enlas promif.: a EE
l Rei ione, querccibenlosperfo. a ia
tz nerosdealgunos, quelas po- ” Idem li efec
dirá demádar,aquellos: encuyo nome — 008 ablens,
o vel latitarera
fon fechas:maguernó les otorguen po veleffermo:
der los perfoneros que las refcibieron — tus fineba-
» de: quia «:
porcllos.E cftoferia,quádo la promif- seno VÚlicha
fion recibicfle el perfonero , cftouicíle pd
a pritna.in fine.
delantesnaquel,cn cuyonomefe fizo,o lets
maguernoncltouieledelante:filapro — SibiBart.. fr
mifsion es fecha fobre cola que fueffe de info. 1.
. + GfnCaad
Saya, propia dezcuel cuyo perionera a id
cs.Afsicomo fobrelogucro,dealgunas
fus calas : o fobre renta de “algunas
fushercdades,o fobre orracofafemejan 39 Ex fipula-
e ñ ice tione procu-
te deltagjotilarccebiele elperfoncroca rosa que
juyzic obre cl pleyto que razonaíle, dicio agentis
o demandalleo amparafle porel. vel defenden
dls aut extra
judiciom fap
GLex.1X.
Liy.X.Como puede fer demandada la promife locatione aut
fon queesfecbaen'nome de osri fin carta de teditibus re-
: sum domini,
perfoneria. velinpralen-
'MEbdade dineros,o deotraco Úndominiin-
Danos terpolita que
jala dcuiendoyn ome 1 0troÍi tir domino
eftedebdorrecibiefle promif ao ea cel:
a ¡one.hude
hon deotro,ennomede aquél : cuyo h a ndelance,
debdores,diziédoalsisprometedes me Adde.l.fipro-
que dedes a fulano tantosmarauedis, Entrdover
otal cola que le deuo yo: fi cl otro bo.obligar, *
relpondicre quefi promete Éncaporen 1 Corcidifos z
deobligado:cestenudo,Iporéde:decó procurator
y de procuratos
: Adde.Linomribus.ffdeprato,Mlipul. SeLliprocurator. y
FEfiquiscautio,
WLex, Xy
oDebitoreflipulante ab alio fotol debitam creditori , quericur ci
20%o,ék tenetur cipromiilor adid quodpromifit,Sc( recufet imple=
restengturad intere(Te Sc damnasfedoreditorextali promibione non
poteltagerecontrapromillorem.hocdicita
fi Ripuler.S<.$ fi quisintalam. de
verboramobligacionibus,Sc$.(ed(i quid.infticuc. de inutilibus
-Pulacionibus,,
incipit, eparelciondo, Sc.) Et: no
esla án contraclu procura recup.
«vtin.l cumpercos.C. que se
¿29Dationemvelfi2om alienum qu'spromittendo non obli acne mii
5 mouse
copi.
f:tfaoram hercdumivel ión iudi ivpromicósalianradicio Bf ¿vel
rem satam habere:aucrem pupillifaluamore,velniti prominarlecu
satura Seas
¿tura q ali?
dec velfaciat,
uiaalio non
implite tencf
ad interelle
mitlorah.d.
Plirlapromifsion.E puede leapremiar
elte que la refcibio del que la cumpla,
comoquier queelótro,en cuyo nome
larecibio , nonlepodriaapremiar, nin
e pea lcpodriademandar, quele compliclTe
Gmpli dre ss tal promifsion.Enon tan fol:mentecs
mittendo ta=
Aun alienú,
videtue pro:
sli quise
faurú
tenudo de complirla promilsion:mas
aun depechartodos losd:ños,clos me
nofcabos que fizopor razon de que la
non quilo complir.
E
ve hic hab Ed
quis — (Ley. XI. Comofechoageno non puede ningid
¡¿inflisdein
ome prometer.
urilfipul.ho- P
dictamen per
á AS Echo agcno : non puede
$) ninguno prometera otro,
ole oblizo de
daraotroo de, | efto feria, como fialguno
farer(quevi- | 88) dixefTe : prometo que fu=
derur vera er po pe e
lan vos daratantos marauedis, o vosfa=
ratal obra, ootras cofasfemejantes de-
flas. Caportal promifsion.como efla,
fifuefTe fecha fueradejuyzio,non esva
ledera. Fueras ende fiprometielleque
de litera illius
1.8 non q di-
car, oGfeobli
fazer mamilla
Jitora. a. fuper , E
aida Lus herederos -farian ,o darian alguna
od En der cofa,caentoncevaldria. Perofiquan-
e diseno do fiziclTeclprometimiento,dixclfe al-
jdemquod di
erat, ».)vide=
tar quod cura
promktticur fa
¿tumalientna.
fimpliciteryr
Test promil
dio: 8 vides
fi:yo vospromcto que procurarei, o fa
re de manera que fulan vosdara, ovos
fara tal cofa, entoncedezimos, que tal
promifsion vale: porquenontan fola-
mentepromete fechoageno, mas cl fu
yo mifmo,E porende ficlotronólocá
plicretenudo feriacl* delocomplir, o
delopechar, conlosdaños , elos me-
nofcabos, quele vinicflen por efta ra
iza cabbareSandiSylua
musaquod ideo Mlipulariofa-
rita incer fipulantem $e
vulansem.in principio»
pos.
o.obliza.tollitur per distLord
Tefadturam dk curacaram : Sad hoc dirigienrinten=
wis.Facis quodnoratelo.in.l.fiapudnglo. fuper parte
..C.deadili.aciio.X quod norarer perglo.6cBart. in.lane
mocl.F.de duobarcis.depromitrentedarelibram feripeomamanu al
«le: (fipulacis, quianonrefercurad Geri :fedadfadtum
perfcóium.].cont fiabco.fFdeverbo.oblizafadretiara, quia
Aipromifiio (aChialieni Srmacuriuraméto,tenec promifio, quia vide
torpromiiTe fefaciurum Se curarorum.vetenet Abba capit.ex re=
feripro in fido orciuripoltgl.K ¡tipulacioiflain prin.
IEdeverbo. obliza.colta.
quid port adhibens ominé
¡llecamennoluitfacere,
vrraraliberabiu ab interelic sl pocna,fifuiepromilfa? Commnonis
viderarconciafoquódficper.fivehéda.Spemultiad.]. Rhod. de
316%. £tenerAbb ¿ncap.zemmarde(ponta. dit dicitelfe commu.
nemopin, Francia de Aretio.in.l, ica fipulacusfuero.$,poffim, fa
en opina
elena ad
ex cuius dicriscol igesaliquas limitaciones ad co
zon-Mas quando clprometiento de fe
choageno, fuele otorgadoen fayzia,
afsicomo li diseflc,pro meto vos q fare
afulan cflara derecho, oque aura por
firme lo que vos judgardes lobre elle
pleyto, oqueguardarabizn , o terna
bien en faluolascofas de Fulan hucrfa-
no : entoncela promifsion quefuclle
alsifecha, fobrequalquicr deltas razo» AOS
nes,o otrasfemejantesdellas, fera vale- a
dera contra aquel que la fizo:magucr — pura , aliain
feaotorgada enrazonde fecho ageno. — fiem certável
incertamquán
J.pardca las
viger contra
communécpi,
nionema
Glex, X17,
Ley. XII Quántas maneras fon de promifsio-
nes, morts velan+
te per decem
Alederas “ promifsiones die
Al pueden fer en tres mane-
ll ras. Laprimeracs, quando
[gune promete aotro de
caro de fazer alguna cofa y nonpo-
niendo y condicion, nin feñalando día
paracompliraglloque promete, e cfta
promifsió cs llamada en latinpura.Ela - a ratederas. 1
fegúdacsquádo lapromifsió esfechaa Orrum haber
dia feñalado: e efta es llamada enlatin Ade
promifsioin dié:e puedefefazeraun tal tralicn . ffipu.
Prometimiéntocomo elte, a dia quee ino
non pueda leñalar ciertamente: como — fipulatio aus
quier que aquel dia hade fer en tadas tem > dinidi-
guilas.E cfto feria como ficlquefizicl., a a
fcla promilsió, dixeflcafsiyo vos pro- leen
meto que vos dé mis herederos, o q fa-
futuro
non elezvel
de prrterito
ve Piiusco
fal faftus ella
hcedicit.
morlar, Idem
gan tal colacldiaq yofinarc!. Ecomo An
quier que tal dia non fe puede feñalar — morté meáda
ñ E bo=quia inter
ciertamente alafazonque clfaze lapro pianos
la ell diferen
ta.vtinlege,quodeunque.S.pennlii.Edeverboram obiigatio,S har
beslric,quodiralis promúiio non diciturcondidlonalisifedin diem. Se
probacureriam in.l,fipupúllas.5.fifub condirione, fí. de nonatio, Se
¡biperglo(T.Scaduertesquiaexifla promifsione flacim oriturnaturas
lis «« ciuilis obligario ¿licerelfeétus exaAionis (uípendatur in diem
mortis. Iraprobarurex textán legesnam Ecfi cum moriar.fodecon,
di indebiwvbibabetar:quod promiflam cúmoriar, li ante mortem
1oJuacurápromittente,ñon porel repcti,tanquámindebitam, quod
non ell exalio ; mili quisante mortemnata erat navuralis dx ciuilis
obligaiio , Seliceracdebitum namallascompeterer reperitio, vt ja
lege quipromifit, ff, co. Kitatener S declarar Pautus de Catlr. in di=
dtalege.nam $ li cum morjar.ffdecondi¿indcbi.vbi £Baldus , Se
idem Paulusinlegeprima. ade condi.ét demor ym Íoann, de
mol. 8 Socin.hoctenent.licerBartánal, (ta Mipulatus, lagrande in
fecunda quelioneprincipali,ff.deverborumobligatio.tenear quod
quando dies eftincerta quando, fed cercasvteft ales morús : dicarur
obligatio conditionalis; £equodinteritr antemorter non fit nat:
bligatio,neque aétio, licetalias habeaturpropura refpcéta traníin
fionis,Simpedienderepericionisper di.I.namBrfi camnoriar.có
smunior opi.e(tin hoc contra Bar,£crefteznam Bar.fundatícin.Juna
Civcadtio.abhareSKkcontrahore.vbi dicitefTg calm quatemus 10%,
Partida, vo N
lia fub'Adri.Co
conditione de decét
que S cimite
potell elle vel Hip.
Quinta Partida.
¡bidicitincipereaflionesal herredibos.ad quod refpondieloann. de
1mol.£ Soci.in.del1.quod aliud eltlipromirto poll mortem meam,
quecafafubllentia promibsionis confesturpoll mortem: de per co1
feguenscunc non oriturablizatio antea: ¿ira procedirdistalvenic
aliude(l,cúmpromitcorcuminariar , vel dicen permoriem meam
dabo«quo cala
Rarim oritar ese E ;
obligario : € — MIS, perofeñalallccl diaque muere,
vltra ea que o comocíta, fincanlos
do nocjadda herederos obligados,de aquel quelafa
éeSucimuseó- — ze,e fon tenudos dela cúplir. Eaú dezi
firmacur
mos,q podria prometer vn omea otro
dedar,ode fazcralgunacolaantequeñ
decollar, bo naffejadias córados, o delpues como
mos vbi hade= y:
tusgrelidum — Jixelle:prometo de dar,o de fazer tal co
filio emanci — fadiezdiasante quefine,ode(pues. E
paro, cúm pa- if o
Re inoriea) Portal promifion como cía, fincano;
deber confer- troliobligados fusherederos: efon te-
si per flia audosdela cúplir. Fuerasende,fiouicf
tanquain ace
um pa Te prometido defazerlacola por fus
rreviuente: 9 manos*miímas,e non porotro. Cacn-
tanen libifue . ¡(ió
sac. relidum tOncenon valdria lapromilsió, fi el i-
poll mortem — nafleante quela cumplicfle, La tercera
filius non te- E .
er dona Manera de promifsióvalederaes:como
ferre.éeconfir quando promete vnomeaotro, de dar
a odefazeralgunacolafo condició,c efta
jadeciliod, : qa :
Dúñice. non. es llamada cn latin promifsion condi-
venitad deci cionalicfaze fe delta guifa diziédo afsi:
os prometo a fulá,de diro de fazertal co-
tionisfactgcá La, tal naue vinierc de marruecos aSe-
modasquiad liz deotra manera femejante defla,
cifumiamerac eS .
pell.anciquas: quepucdefer,que fe cumplirala condi
ví habetur in cion o nó. E aun dezimos:que cfta pro
d.ll.fed ad de- 7 E z
cilionemiliius MiÍsió condicional fe faze cn otra ma-
fcupulofz de — nera,como li dixcffe el quela faze pro-
Espe e meto de dar,o de fazer tal cofa,fihan fe
J, Grapulola. cho papa fulá, o enotra manera Íleme-
€. de contra. — tante deftas:que pertenezcao quefeafe
8 comunic, (ti Ka no.
Pula, cum ves cha atiempo paflado. E cltacondicion,
teres alsignas "nó cs detal natura, como la primera q
ban diflren= Cs del ej ae A.
tam inter fo 5 del tiépo porvenir, porque en cla,
pulacionemfa queescltiempo pafladoP:maguet que
di aquel que la fazc,nó fabefies verdada-
diequam os quello,quefaze ola condicion, luego
riary Seflipu-
Lationem poft
morram,quo cafianonvidebarar p polfecvalere(lipulario ,cumeias
fubltantia conferebacurpolt mortem,ybinon erat fubicétum, in quo
obligariofundari polfer,quodtamen decidicurperillasnowas.llanon
obflaresSclic pares y non loquiturdeciioillias.Lvnice in fipulario
'ne,cum meriar:de quain veteribus.ll.fam erat cautum. Tene ment
ifla:quiain caufiarduifsimayican cótingentiafaCtitam cófului cum
tribusalijsdominis deregio conflio,ad regismandarum fuperloc có
fulentibus,
3 2 € Porfusmanos.Facic.l.vnica,$.neautem,C.de cadu.tollen.
4D elriemp Adde.Litaque.GolcumadprafensEf cerapeta.
8csscondicionesinlideverbo.obligas
5% ErafaqueJecompla.Adde.Lcederediem.fideverbo.(ignif pestan-
cunte(linconditionalitipulatione jplamquetranbmitt mus,fiprias
quam exiftarconditio.moriamursvrin»$,ex conditionalivinítitut.de
verbo.obliza,quodtamen limita,nil (tipulario fixccedar locoalterius
promiionis¿vel obligationis nontran(inifjbilis.: nam tancnon
Gran(mitteretar.veimlijdi quis(ab copditioae, E. vein polTeGio, lee
gato.Se,|fiid quod. deconflitu.pecmaitemimita.repergloM 836
<ommuniterdoctesin.L.hidecem cimperiero, ff. de verbo.obliga. in
gloila.6s fi fartradiio ex contraftucenditionaliante cuentan cu
«icioni:,au trantear dominium velvfucapiendicondisiorvidenlas. fi
fub conditione,f.devfiacap.pro empto.vbi Paulade Caflr.8rinlatt,
pro dote. fed
E uid ficondie
quela fizefincapor ello obligado fies Seinen
verdad, ofinonfinca defobligado. Mas pore,quonon
enla otra non esalsi,que non puedefer A Pefonare
obligadonin defobligado porella;fa- qua obligario
Mag fecúplaclo q feñalo: Etiacacíciol- findecur.vide
feglecúplaaquello que dixo, finicacn peace:
tóccobligado.Efinon fe cumple lacó — ga.leu fideno
dició,entoncenon valela promifsion. "Ese g77,
Ley XU11. Fsfa quantotiempo dee fer com- 0Qui promilit
plida la pomufsion, puré fine dic
dellodieiprel
Bligandofe vnome aotro de Palais
fdaro defazcralguna cofa,en — tempusad fol
6) la primera delastres maneras an
ue dizimos cnla ley ante defta que cs quicertologo
llamada promilion pura:maguernon — Promilit dare
e velfacere non
feapuelto en ella dia cierto “o logarya- id
letal promifsion.E eljuez del logar,de — tancum tem-
tcalmar fegun fu alued rio, faftaquan- pu cope
to tiempoferia cola guilada, parapo- lapfum pad
ler cóplirlo que prometio aquel que “Mluez locum
feobligo.E fientendicre, quetantotié- — init malitiosé
cs yapalfado de quefizo la promif- recufans,cogi
poes yap d ca E lida fi foluccin
jion, que la pudicraauercumplida fi Joco vbiinuco
quificfle, deuc le apremiarquelacum- — nicur campos
- ao fañalado — nis Scinterel
pla lucgo, faftatiempociertofeñaládo fúpalaso=
vndiacierto, que el tonierepor guila- — ris:quíainlo-
£ sipri a co flatuto fo=
do$aque fagaloqueafsi prometio.Efi E
porauentura prometicile yn ome 90- fed a recepic
tro,de dar o de fizeralguna cofa,en lo- da
A pea E 2 Penam al
garcierto,nó [eñalando diaaquelo CÓ- intereffe non
plisle, fi elteque fizieffe la promifsion Pe
andouic(Tercfuyendo maliciofamente Lan peiaredo
pornon cóplirloque auia prometido: dicit.
dezimos q fitanto tiempo fuelle ya pal d as
fado, ¿pudiera ya ferydoaaql logara — diesin obliga
cúplirlo Gquilicife,ducleapremiarelfu Gore non ap=
ie h 2 pomitur pra=
ez dellogarsq locúpla allimaguer nó pa MeshE
wur.l.cumqui
Calendis. ia
prin.ffdeverbo.obliga.
€ Uguelapudiera. Adgclinterdum.inprit.Sc.L.continuus.S.cumita. y
M.deverbaoblig. quisica flpulatus.Elodeco quodcertoloco.
mandaro.$.quzlitum.fdefidciuiTo.
lo conflitutapecuntacíl limitacuns tempus. y
promiflor.(T.de conflitw.pecuvin als veró tempus
eltarbiioiudicis,vehic,Sin.s.tina.infticu.deinuilflipularatum.
quoddicimus £f.delolucio.Biita dicir Bartoin,l.cuim qui Calen-
+.eod. ;
y Ueljuerdellagar, Nonaperit,quisiudes itiftestamen intelligede 4
iudice alias Competenti, vbi porerar promiílor conueuiri.yt Seno-
tar Azo, C. vbi comue. qui cert . loco dare promif.in famma. Se
tenerglo(lin lege prima.fl.deeo quodcerto loco. 8gin.lofi duo. $...
f.deconflitu.pecu,Siffa ell comimunisopinio, Bartol. tamen pclt
Nicola.de Marhat.in diéta.L.(f, deco quod certo loco, tenent cms
trariam opinio.quzfuitPlacentini: pro cuius opinione de jurecom=
sami ancfoires Ucero quis E deiudir ¿cido primas,
feafallado'en ag! logar q aviaprometi-
dode locáplir, eno tan folamentees te
nudo de cumplir loqprometio de dar
ode fazer.Mas aundezimos,q deue pe-
char de masdefto,todoslos daños”, e
los menofcabos Grefcibio el otro ,por
razon que le non cumplioen aquel lo-
garlo que le prometio. Pero fi aquel a
quiéfuc fecha la promifsió, refcibicfTe>
de fu volítad del otro lo que auia pro-
metido dedaro de fazer ,centócenó le
demandaflen los daños nin los menof.
cabos:ninla pena q fueffe pueltamin fi-
ziefTeenmiente* deninguna deftas co-
fas:dendeadelátenon gelas podria de-
6. fedquid fi
xcus promilic
fefolacurú Hi
Inúin.l. centá
Caputo de 105 E
eo quod cerco mádar,maguer la paga nó fueffe fecha
loco, tenct, S a
el encl logar do craprometidadefazer.
4[Zey.X UH. Como non puede ferdemandada
laco/á que es ororgada por promifsion, fafta
que Venga el día que fecumplala condicion
obre que fuefecha.
Diacierto,ofo condicion pro-
deber conue-
niriinloco fui
proprij domá
«ilij, vel alio
idoneo : quía
alias ellet di-
, quedo :
aaa metiendo vn ome aotro de
wibus locis. 'dar, o defazcral guna cola: non
Cum princi.
palis tantúm
ellecoblizacus
estenudo de cumplirlapromifsion,fa-
ftaquevenga aquel dia, oque fecum:
duos e
induobus + £e pla aquellacondicion, fobre quefuc fe
e teneretar 3
Orem cau. : ,
contra.l.grect,6illud, ff defidciniTor.8cdicithoc probari enidé»
.centum Capuar.in verficu,neque oportebit.
s.Adde,.nonvtique.S.fi.cum.l.fequen.ff. deco quod certo
-ap.dileGi.deforo compe.
6 b Uecibiefe.Adde.l.centú Capug.S.1.i.f.decoquod certoloco. vbi
vi.Barr.colú:4aSponderaverbum,defuvoluntad, pofituminilla,l
quiaex hocprobatur,quód hocinducatar ex tacitaremifiont, 8 fic
quod recipiendo fortem tacitéviderurinterelle', $: pcenam remita
tere, Sc confert hocad que lionem,quá ponit Barin«d. fin finezan
- perproteftationéremanear(alua periciointerelTe.visibipercú, Sela-
tisprobacur hic,pprote(tacioconferuettalcius,S quodrecipiens for
ter fincaccelsionibussdebitisex morafibipratudicer in accesiomio
bus.adde Bartoin.Llicui.$.primo.ffdeverborum fignifi, per,
depo.8cquid fi maritus (cui ex morapropterdotem nofolutam
debebanturaccelsionesdotis,iuxta.cdalubriter, de vínr. ) reipit do=
ternfinciftis accefsionibus,an ibi praiudicer,vtillas ampliusnó pof-
fit pererervide Baldumnotanterin.l.Gna.y.primoscolumnafecunda.
verficuaduerte.f.deiure dociumaSs concluderevidetur pol! Petrum,
quódfublato principaliiflaincrementapetinon pofsinesquia veniúe
iudicisofficio mercenario. fuperquonon poteft pere fundariiudiciá
LGiniudicio.MTdeexceprio.reliudica, 8cibifubdit Bald.nota. verbú
quod quandolex difponitcircaaccelToria non cenferus inducere ce
DligationemsCediudics oficiumaallegardid...coniundadidl.cen
tum Capuzaff.de co quod certo locoskde recipiente dotem fine poe=
sayallasex mora incurla, quod (ibi preiudicerin poena,videSod.con
filio.8.volu.1.colum.2,6c.zincipityprofequendo ordinemltem (ido
minuspo(tannum $cdiempin quo vaflallas tenetmrpetere inuellitu-
ramabharede domini recipiarvallallum gd obedientiarh viderur res
miiTeingratieudinem mora fi contrariumnon fyericproteflarus,vel
jufto errorcignoranterfacerer,fecundum Bald.poft glo(Tn capitua”
n princip.cofamaa,quo tempore miles, Addequod notat Baln.$.br
miterdeprohi,feud.aliena.per Frederia devaflallo mictente loco fui
Titulo.XI.Delas promilsionese pleytos.
6s
militem nen acceptabilem: quod tamenfidominus eom accepta-
vir iciurifacistactam.argum..ted Siclulecperit.fdeiudi.Se.l.quí
faciídare.f.qui (atiídare can. de recipienteremdeterioraram,2n
praiudicetfibiin extimatione deterioratloni
ter.J.nonfolum.f.dedolos«perbBarto.notabilit
in l.quifibi
Nichum. fi de
folutio. St per
Balin.1.cólt.
fevereSdiver
ficul, item no
ta. vbi de reci
piente ronci
nú deteriora
tum denoétes
CEnmiente, Fa
it qua Ñi pro
teflaretin con
trarium, pof
cha. Efi porauenturamuriclle algugo
dellos,antequefe cumpliefle la 7]
cion,o queviniefleel día, a quelo deuie
rá cumplirlosfus herederosó, de aquel
que finafle, fincá en aquella mifma ma
neraobligados, paracúplirlo quefue a
prometido: maguerviniefle la condi
cion, oeldia defpuesdela muerte, de
jualquier delos. fetadhucpete
a e cto
vi,que dixifa
$ Le].XV. Como dexe fer cumplida la promif pra a glo
hon que esfecha e dedar,odepagar preceden.
fon que es fecha en razon de dar,o de paga a
en Calendas cada año co/a cierta. z .
de . ice promil
¡Alendas“fonllamadas el pri- * for non tene
mer día decadames. E porga a
velcón
Y caclce alas vegadas , queal- diionisexila
gunomepromete aotro dedar odefa — tiam pe
zer algunacolacn Calendas,nonfeña- condido le
conditio im.
lando quales, ental cafo comocfte de- pletar aliquo
: S ir if. sorum mor=
zimos, quefedene o a a nentar
fion en las primeras Calendas, que vi- — heredes:fieue
nieren defpues de aquel dia que fizo el $cipK 6 viue-
ret.h.d.
obligamiento. Otrofi dezimos, que d € szcrederos, E
quando promete algund ome a otro e
de darlecada 2ño6 tantos marauedis, o Upulatio con
1: rra haredes,Se
de fazer letal cola, non feñalando en in Jingedente
ñ ll ueln;dando.
quefazon del año, quetal promilsion lado
confillar.1.ve-
ipul. Scadde.$:cum quis.Inflit.de
Lex, XV 0
aoSipromili (Gluercin Calendissintelligirur de primisproximis furue
¿fi promitto foluere quoliberanno, incelligicurin fineann!
fiptomitto omnibusannissintelligiturin principio cuiuliberanni, le
rem lipulatioincipicá promifsionepracedentiline die poena pro»
milla ficontra Fecericicommniricur porna quando iniudicioperituniSe
potuiimplerenecimpleui:Ced fi fipulatioincepirápracedenticondi
tionenon commictiturpcena nili poftmortem mepmivel quando de
fivitpofTe dari vel fierizvt quiares promiffa perdicur, moriturvel de-
Aixuitur.hocdicir.
€ Gcalendas, GraciCalendiscarentyundeformacum fic prouerbiumn y
ab Augullo Cerfare.ad Calendas Gracasad fignificandum,nunquá
fuuramavi perlalo.in.1.centiliímis.in prin. fade verbo,obligat, vide
Eran Apoh.Chil.a.cenru.s.jn Adag, 84.
£ Usslecaduaño. Approbacopiglotin.S.quihocanno.Inflitdeinu- y
úiltipul.vbiloamnes Faberaliter dicebaraliterctiam dicebar Barto.
8cAlbericas,Gcalijin.l.quihocanno.Edeverborum oblizacionibus.
vbi dicune,quód quando funtfaciende plaresprallationes, Sctem=
pusadijcitarcanfa multiplicande obligationis, quod eft quando ap=
Poniturin tempore obligacionisttunc quzlibe: preftacio debear her
riinprincipioanní,tamin contradibus, quie invltimis voluntario
bus,quando enimvna prellacioporiciell llenda,vrí promitro decer
hocanno : tuncquiatempus «enferur appolicum cana diferen»
da folutionis , Scltc fanoredebicorisdebecurin fine annt: quando
verorempusapponitarcaufa mulciplicanda obligacionis, tunc vido=
turapponifaulorecreditoris,(cu ipulatoris: Echcprallaridebejín
principio anni , vtficmuldipliceturtanor (ed vtbicvidesilacomo
munisopioio hicreprobatur $e approbaturopinio , de quaindis
Bag. veficdiflinguatur , anpromittar quid anpuum, vel pros
mittar quid prellandam quolibet anno, Etaduerte ,quiainhoc
:non fait fequitaila,l,opinionem Azo.fedopin,loann+SBulga.de
teris,C.decontrahen.X com
inueil.(li
Quinta partida,
quain.dquihocamo.namAo.C-deconteaSecomiiipal in
(u:nmua.colú,,ver:icu.ell dilferécia nibil vulcreferreinzerpromibio-
seus annuam,vellingulisannis.Scforreia.hideó elezit opinionem
Joan. Bulz. e Accurtiindito.j.qui hocaao, quia cum expri-
mitdefoluionefiendainquoliberanno , videcurhocapponi cauía
diiferenda lo»
lutioniss éefie
quód mongol
lt periantelin
nemannisquá
do veró hoc
mó exprimi
quianon vide
rarvolifledif
ferre Colucio-
pemadebearr
in. principio
annipvefanora
bilius fitpro-
viíum ci cul
promiticur.
Ta denlafrdeca
de maño,
annas ins
A diepromil
fionis , vehic
innuit.S pro»
bacurín. dul,
hoc anno. ff
codem.inalio
feenticade,que dleuc fercumplida, en
ndecadavnaño?. Masíi la promil-
tion fizielTe afsidiziendo quele daria,o
quelefarizaquello quelo promete, en
todoslos años' de lu vida :entonce fe
entiende,q deuecó plirlo que promete
encl comienco de cada vnaño. Eaun
dezimos*,q quádoalgunome prome-
teaotrodedar,o de fazer tal cola, nó le
ñalando en que fazon, ninen qual dia,
obligandofe quefi efte nó dicfle,onon
fizicfle,que pechariapor pena tátos ma-
raucdis,o tal cofa,entoncefe deucenté-
derquefe puededemádarlapena* quí
do aquel gfizo la promifsion, pudiera:
dar,o fazer lo que prometio,e nó quilo
feyendole demandado enfuyzio". Mas
filacondiciócs pueftacn el pleyto,an-
tedel promctimiento, diziendoafsi, fi
vos yo non dicre,o non fizierctal coa,
prometo devosdar,o pechartátos ma-
rauedis.Tal condicion como ella, fe en
tiende,que fe puedealongar, faftacl dia
dela muerte, deaquel que fizo la pro-
re precium
que ad annús
tune non com
putabirur ano
mus Adietra-
is fundi, clar q
vein.le fulia- — mifsign. O faftaaquelriépo, que laco-
us aer: faprometidanon parece,por muerte,o
pe.£in. dei porquecsdeltruyda, o perdida. Edea-
vbibon*text. — quel día enadelante puede fer deman-
ff. de iure do- dal:
tium, Screner Adal pena.
Alberivin.d.l.
quibocanno: — GLe3.XV 1.Delpronitimiento que esfechofo
iadarEa. Pomdicion quando [e deue complir.
titulo. part Acondicionquando es pue-
ftacn cl pleyto, antedelpro-
metimiento dela pena, dixi-
E
hic ad vulga
Gehilas velan quidfi mon dixerat,en todos losaños dell
vida,(ed promitro decem quoad viuet,an tilcinteligerecur de decem
preltandis quolibetanno:selde(emelpraftandisdecem tantums aná
snutatim per coturatempus vitarilliustvide Barto, cuías diflinéio da
hoc communiterapprobaturin.l.eum quiita.$.quiita (lipulaturver-
ficulo, quetopromiis6-covbidiflinguit efron 'omittarurpan; e
rovel diviti:videibi.¿am in cal, in quofemel debentar polónt per
fimol,vel minutacim.vide Angelum,£: Loannem de Imo!.£ Paul, $e
Rapha.Cumastenentes,quodlemel pet polfimtperillumtex,Barsa
nen tener quod múnutacima debeantur, d cum Barto]. renetibi Ale-
xxan,éctenerglo.in.l.legarur.fT.de anmuis lega,Se dicrum Angel. 8e
aliorum videtutverios Sczquins.£c nota cx itla.l. quodidemíitdices
repromitro quid dariomnibusannís vita tuz,quod promietofingu-
Desenirvize mas quedleae notaad ditu Barto.ia diéto.f. quiita
ipulatur;
se Degas Orrambabuá, ita Nipulatus,Madeverborum obliga.
6 d GLapena.Caiédicic, lapena : namipiun principalepromifliun fla»
rimpoflerpeciwvein, panda lupraco.
7 € UDemandadocn juyrinidem dic, Galiasperinterpellarionem extraju=
dicialermconflituercturin inorafecundum Bar.Scdofto,magiscom-
municoia dira ipularis.9ad0,colum tE. codemascidem Barril.
fipadto quo poenam.C.depaftis. Erin. l.nuda. C. de eontrahcna ff»
itistamenconteflariofecundum eumoperabitur, quód impar
gabilitermoracommi.tatura Aduerteramen quiaidtad.videturej-
Eere,qud lisconcelterur liperpeinsapactione, vepofsitagi ex pas
sali fipularione : fedadhuctene quod dixi, quiacafuslivis conteftas
É vionishic ex-
prelllss — per
quera confli-
tuitur in mo=
ra,nonexclu-
dit alios mos
dos,per quos
quís in mora
* conflicuacrz
8% poena peri
polsic maxi
amé hodic,de
jure regai. de
1.parelciendo.
quefaciecea
x6 opiniones,
ju eran in
mosenlafin de laleyantedelta, que le
puedealongar,entodoeltiópo dela vi
da, deaquel quefazecl prometimiéto.
Perocalosf ya que nonferia asi. El pri
mero es , quando la promifsion fe
faze devnacofaa dos omesya cada vno
dellos apartadamente en vna manera:
como fi dixclle el yno , fiñon dierea
fulan tal mi viña, prometo que ladea
tizedixefTe ello milmo al otro defpues,
que fi non diere a fulan tal mi viña,
prometo que la de ati: cafalguno AS
dellos le demandare en fuyzio aque- E per Jafo.in
lla cofa quel prometio, deue geladar.. d.bitaflipula-
8c14.co
Ánantear
ifta Aipulatio
poenalis no=
et primam o
bligacionem ,
«E difiicilis
queñlio . in
guavariz ant
opiniones. lá
pes insclct
«obligationú
de
E maguerel otro le quificíle mouer
pleyto fobre ella, nonestenudoel que
la alsi prometio de refponderle. Mas
antedezimos , que la, deue dar en to-
das guilasaaquel que primeramente 5
comengo el pleyto fobreella, por de-
manda e por relpuefta. E cl fegundo
cafo es,fi vn omeentralfe fiador aotro,
diziendo afsi: fi fulan non yos diere
tantosmarauedis,prometo quevoslos
dareyo. Cafiaquel que relcibe pro-
milsion demandare en juyzio al deb-
dor quel pague aquellos maraucdis.
Ennon gelosquilo pagar, dealliadelan
s
pú. por Bar
tolum indiét,
Jegeira Mipua
Jatusab, vé
: E quead.15.co
te, feraobligadoclfiador por lapro- en generar
milsion quefizo, edeue los opa beri.15. 6. 160
gar. Eltercerocafoes, fialguno dize £l-Sperla
£ovi.15. vigue
ad inci. $
OpinioBartol,
ibi eft mais
communis fe
cunduca lalo.
ibi. colus.16s
alsicn fu teltamento*, fimio heredero
non dicreafulan tal heredad mix, o tal
cofa: mando que le peche tantos mara-
uedis, o quelede tal cofa. Ca fiel here-
Ecvidezsinfracodem.
Qu, xr 1. 6
amPonitcafisfallentizr adregulam de qua fupra, proxima. de flipula=
tionequarincipicá pracedenticondivione.hocdicir.ortum haberád.
fi Vivas dideverb.oblig, Sea fidcialTors.iva. E delidcin(T.8cá.l.
1ótem fitanfad.l.Falc.E ¿ita Mipularas.verfi.fabizus fe dever»
bo.obliga.Brá.l.liberis.$.1.Mdemantsrelt,
£ ALCafos.Sumpraclthacol.ex dicris Azo.Cedecontrahenafkcóm
pul.infumma.colam.pco.inprin.verficu.fodexcipicur.étáglo!
ita Nipulacusinverbo.(pondes. E deverbo.oblig.
g Urimeramente.Orcamo habera.Ll Ticius.f.de verborum obligatio=
nibusinimicacíljuribus perplexiras, vipacerin judici
rem.ibinotatur.f.dejudic.Bald.in.l.cum Papinianus.colan
tenten:Sinterlo.omnisindicum.lrcm vigiacioflicutionem.l. Ticas.
ff.de condisin(titu.co.quiatellator voluitfacercperplexitatem ¿(ira=
men perplexitas contingererprater voluntaem te(faroris, tuncnon
vítiarer.l.qui quadringentan princip.S: ¡bi Barto,bk Paulode Caftr
A fad..Falci,
nferfmen
Speciale eftinteftamento,vthic 8in.Já.$. item
Ata.fivad.l.Falci.Scin.L.ita (lipulacus,vertica,fabinus.columaa7.£óde
verborumobliga, ps
Et.d.l.a,
m9
pila.
2
3
Titulo.XLDe las
46 Cenfirrefamento, Specialecllintellamenisyvchio Sc
ita. ci. Sin. Lita Mipulacus.ver.Sabinus.Kibi.
¡Tdeverbosobliga.
sb €UPudiera, Adde.l,
ibertas.5.1f.de manu.tefta. Ec ipecialelibertar
Esore.dicsprofequere hoslibertatisfauo-
tisfiuoreaaddeeriam qu
yes. vt dixi in
dero:defpuesde muerte del fazcdor del
teftamento:puede dar ag!la cofa, enon
li dio,dealliadeláte puede otro de-
mandar por fuyzio quegela de, o quel
pechelapena q fue puefta fobre ella. El
quartó cafo es, fialgun ome dize en fu
teftaméto* fi falan mio fierno,no fucre
atallogar,o non fizierctalcofa, mando
quefea libre, calacgo queaquelficruo
pudieraD, fizeraquella cola que le des
fendio,c non laquifo fazer fincalibre.
4 Ley. XV IL. Del prometimiento quees fecho
fa condicuunye adia feñalado,
a Dia cierto, focódiciópro-
metiédo vnomeaotro de
h dar,o de fazeralgunacola,
ZEN maguerfeciipla la códició
nonestenudo porcflo, cl q fizolapro-
mifsion dela cumplirinó quifielfe, £a-
flaquevenga cl dia“ quefeñalo aque la
cumplicffe,o lá deuccúplir.O trofidezi
mos, quefialguno-pufiere condicion,
con prometimiento quefizicil: a otto
deilaro defazeralgtinacofa, qfilacon
dicion esdetal manera quecóuiene ch
todaslas guifas, q fegun curfo denatu-
ra,qnon venga, queluego que es fecha
lapromitsió defta guífa ¿finca por cllo
«mDie 8 condi-
tione in pro»
mifione ap»
expeétab dies.
Jrein promie-
tens fab con»
dicione omni-
noextitura:e
Yisy velfimiliz
ftarim eltobli
«puendo_ dies
el adieóta có.
Facira qp non
pore(blerice-
dir dies. vein
fo
aurperdo%o.Sed aduer
vrapprobare opi. Ázos.
$: ponitarzo.Calecomtradli
vbictiamin fipulecione.cuinsrefolu=
¡cimplementumconditionisdependear áfadlo pr
¡¿oserijfenalidstadhue debrate: diesquan
ofituscum condicione, feufaitappolita conditio Se
ficiente condicione
«priv de xquirate:
condicion,
Atoalterius
endo dixerit
pradiéta.tfdever
id.Bart.
inguitinter poe
-cormillade le.
nillavinprinci.
mili
donalem.£:allezs
inerioviderurconfundiperte;
i disdecem (intra termi
¿deberexpectarid;
«Ciimdicicucairmatiuelidigito coclumecrigeris có
svidiarconera8tum: 8 promifforon obligar,
s.Edeverbo.obligad nflir.deimaril pul Sim
inifal.quiarunc ell condi-
Torremanetobligaras
cordarcum ¡fan
P
ami res promiflzante di
ES
h
xk
romifiones e pl
rac/lipurévideturpro
,cedere diem. té
0
Lex a rd
j euentumpinés
Jñpolt moriurtenca
beraturpromitior,
obligado el q lafaze. E elfo feria como
fidizcife:li no táxeres. có el dedo alcio-
lo, prometo tededar,ode fazer talcofa. das cia
Capuesciertacolacsqningenome le- poll, rencir
ad pr
gund curfo de natura,podria cito fazer,
fnca*porende obligado , el que faze la fa
promifsion. Ello mimo dezimos que
feria de las promifsiones que los omes
fazen,fo otra condicionqualquicr que
fuefTefemejantedeltas.
4 Lo. XV 111, Como fi femuere,o menoftaba
Lacofa que Y ome prometede dar a otro m8
. estenudo de la pechas. Ñ
POfafeñalada£ prometiédo vn
$3! o mea otro de dar, o de fazera
dia ciertoS fla cofafe murich
feenantedel dia, de fu muerté natural,
1h
ccrcafcad ,lo
Falci.vel ip»
mittereé quan
sitas. vein.hin
cendium. Coi
cereapera, Ati
debeator gen
mus refpectu
corta Bederer-
minate fe
* - E mn cici,tlcrepes
finculpa del faze lapromifsion,non lala
estenudo delapechar nin dedarningu — ram,exúngui
tur obligacio
nacofaporrazon della, masfimurielle
defpues del día q deuicra ferdadajentó-
ec,feriatenudo de pechar la eftimacion
delacofa. Efiquando la cola feñalada
próometic[le algúo adar:nó dixefli cier-
tamente, en qual dia geladaria, fi de-
fpuesdeflo gelapidiclfci,cl otro, aquíé
fue prometida , pidiendo gela,enon
gelaquifiefle dar pudiendo lo: Lizerk;
generis. vt ina
Lin none fan
pheli, (E.
Sridem fi de-
beatur genus,
fed fpecies olt
in(olutioe.fa=
citrleledtio,$.
fecundo, 8, L..
pes. pea. fido
noXa . notar
glofP. magna
circa medium.
fed ex Nipulatio
in.La.Cderefcinavendi.Screnerctiam Angel
nefEdeverborum obliga,
EAdiaciento. cilat ineinterpellatione hominis. veinlege 2.
magnam.Cedecóntraipul.ée dicamin.L8xiculag.infrácad. parti.
quid dies ellerincerta.vide per Barco. Sc doétowin.l.ita(lipulatas.a,
queftio.principalid.deverborum obligationibus.Scextende Semi
taiflamrsgal.quéd diesexpre(lainterpelles, 8ccon(lituatpromiffos
Semveldebivorern ie mora: vr perlita (es legal ua Seo
col. fE.deverboram obligationibus.fedan conditioniscuentus confli
tuardebitoreminmmora.vide Bartosindieta, ica ipulacusffecod.vbi
inantepenul.columtenerquodnon»
Ustncilpa. Ve fioccidicferanm promilfiun vel neglexicinfirmum.l, y
Gferuum in prin.fT.de verborum obligatio.Sivid.perBarto.ibi circa
hocquandononeurauitinfrmum,, Ñ
«Upidiefe.Exiamextratudic alter. ve notatgloMTin.l.quirome. $.co* y
Ireredes.f.deverborum obligationibus.nilipetererurid quod (olum
perofticiomiadiciselt debirum: quia tune deberctinterpellari ¿nin
dicio.ytinJ.cum potúlafleminprinaScibi Bar. fade damánfedtwvid.
Jalon dida. ex legaticanfacantepen. St pen.colú.vbi eriam ponit
aliastreslimitationes.
xger.Habes hic;quód difficultas excufar debitoremfpeciciámora, $
¡dem haberorin leze.quod temihi.vbivide Barro.penulti.colam.fR.
Aicerrapeta. Addeetiam.).cum (eruus.Se.).cum ressin princ.ff delega»
primo.Sivideeriam perBarto.inol.continuus.$.illud.colum. fina. (Ta
«deverborum obligationibus. imiliteretiam difiicultas excufatdebi=
toremfadidmora,vtindl(ivehenda.$.fi cum eawverticidemiuris, (o
ad..Rhod.deiaGtu,£ tenentomnes Dodtoresin diélal. qued tesis
hi.Sed an excuferdebitorem quanticatisfuunt diverfropiniones, de
«quibusvideperlexanin.cil quod ed difculcasma lelrarprepreo
text inslad diem fade verboríú obligarionibus, 6: per texeura in
Quinta Partida.
eapignificaate.depisno.mibi
Imoliodg.ólled.co
iic,ve(oleret vel expl
rueniens bene exo u let cumd
Eto.c.fignilicane.faliim quandoimpedime
contra quem
debitor non
pollet habere
regrelfima ve
declarar Abb.
inca.brevi.de
acctinhoe quod dicicloan. de
cor quantiratisfecicquácum po
«tencbatnryquod tune cafis fon
dezimos, quefi muricre la cola defpues
defu muerte natural, quecstenudo de
la pechar. Pero £i le muric[se ante* que
iurcitrand. Se el otro gela demádalle,entonce non fe-
inbocviderar ria tenudo el quela prometio de dar le
refidereAlex. :
in dic.l.qd te. Ningunacolapor ella.
quivulo id GZey.X1X.S1 aquel que promete lacofa lama-
Jultacaula, vel :
ta como estenudo dela pechar.
ilertacofaprometiédo de dar
4vn omcaotro, fideípues de E
= fo la mataffe?, tenudo feria de
la pechar:fucrasende,lilo fizieffe con ya
zon derecha. Eclto ferircomo fiaque-
lla cofa feñalada que ouicfe prometi-
do dedarfuelfeficruo. Edelpues lo fa-
llaffeconfu muger,o.có fu fija, o fallal
fe quelauiafechootro yerro alguno fe
mefante deftos,porquelo ovicffe ama
tarcon derecho %entonce non feria te-
nudo de pecharpor el ninguna cofa.
impedi nento
faperuenie dif
ficultas excu-
fet debitorem
etiam quanti-
tatis. Ecidem
vultibi Deci?
in fine. vide p
eos latias ibi,
tenectiámen
ti notabile dis
£tum loan. de
Imol.in diéto
5.illud. quod
in caluinquo
difíicultas ex
cuíaret d m0.
radcbetintel-
Jigi quádo dif
ficultas efltan
ta, quod asi
amilatur cali
formito, vein
LX X.De quecofasfepuedefuzgrelpro-
mnetimiento.
«gs Valquier cola que fea en
Ni poder! delos omes, caco
Ro umbrada de enagenar fe
Ae entre cllos puede fer pro-
metida. E.clfo mifmo feria de las colas
cundum cum
non excularer
persextamin
l.fiferan dado fonnalcidas:asi como delos
princip. , Gh %-
Poo ole Frutos de alguna viña,o huerta, o decá.
gario: 8 adde
gu.e dicaminfta codes Jy7,
6 a 8 enante.Addelegem,Ñiexlegaricanfa.Mcodem,
Qiexox lx.
¿o Teneturpromifforfirempromiflam iniuftt occidar.fecnsfiiafle, ve
fiferuuricum vxorevel fliacoeantemreperiaryhocdicit,
1b Userafo.Addedieil. jala. quid li ferum promifam
¿maniwnitrerer.vi.l.liferann (ichum.6cibi Barto.Macoda
2.0 Ucouderecho.Vide.l.6.ciu.22.X que jbidixi:part,4.
lex.
«oFitílipulatio de qualibetrealienabili fue exter fiue non'(i fperarar
extarezvcfra tus nondum nati q uosnontenetur dare promiller an-
tequam dari pobintsS fi non nalcanturefl liberatusnili cissdolo na
tinon fuerintah.d
1 d dLenpoder,Hloc dicirpropter ea que habeñtar. Inf. deinwcil.Mipala,
in prin.Scrradir Azo.C.co in fimma.col,iverh cn.icemnulla el fi
pulacioratione rerom,Scintra duabus.ll.proximélequen.
20 Uue ch Valetergo promifio partusvel£uétuú nafciturorion
extalifundo,vt hic,8Ín.Lincerdum.inprinci.écin.).inter Nipulan»
tem.S.lacram.fE.co,8,ldebitor.5.verílimile.IF.decontrahen.empt.£
3 lebearcolligerefruétus cura nalcentnran creditor vel debitor,8c
(ic cuius expeníis, coliigesex notatis perBartosin,l.fundi Trebatia-
ni.fadevíufruét. lega.
3 £ denclefado.Si ergo vellet dare fruétum immatarum non audiretur.
argumé.l.fifermasleranmasl olivam.Ead.I,Aquiliam ni elfent ea.
Jesfiuétus quivtilioreseÑTencimmaturi.veio.J.in fruétu.fF. de vfufru-
£u lega. Ín hoc tomen artendenda eft con(uecudo in feparandis
fruétibus.vetradi Bald.in.1.i paterC.de víufruQu.quid (iv ellet da-
re parcam ancillz,vel partus animalium nondum ablattaros , vides
turquod fafiiciar dare facim cum nafcunto
in princip.S dicty factam.8cl debitor,$a. nemp.d
quiainiquumel urpromilorem elle proceratoremereditoris,
$ fic compelli paíteze aznos peralicquur menfes,£ abladtare puerum
nac ex ancillavacgunicn..polinlantes$.ti..ad Trcbel.l.fideicom
milla. $. fire,
f.deJega.z. Se
po,oclparto,dcalgunaficruroclfiuto pulida:
dealeñosganados, v de otracofafeme rium. C. de
g ,
fida “togemili,an=
fantedellas.Ca maguernon feamafcida so bn bos
aun qualquierdeftascófas fobredichas, — ramenvidetur
quando fazen la promifsion fobreella, — deiure, quód
hoedulus .vel
poque puede fer que nafcera", vale la
promilion,cestemudo dela complirel
que la fazc.Luegoque fuere aquel fruto
oel parto deaquellalierua en cl cftados
quefe pueda dar.Pero fifruto, nin par-
to,non falieffe ¿de aquella cola que fe-
ñalo, fobre que fizola promifsion, en-
tonce non feria tenudo dela complir.
Fuerascnde, fi el fizicfTealguna cola ma
liciofamente porque nónalciefle, Ca
entoncetenudo feriadelapechar por el
agniculus per
aliquod temo
us debeatela
fe apud ama
tremae folu-
tum nimisma
tura preflacio
ne periretalof
feruus, infos
1,6 folucuras.
ME defoluci
Mipulacioifla.
$. inter cerrá.
vbivi.glolR
deverbiobliga
engaño quefizo. hac tradic ÓL
7 deal, inmate-
Glez. X X 1. Dequales cojas non puede ferfe- a folutionis
chapromifion. decima ani
malium con=
fil.236. circa,
'olitam. 5
'ereteciam lor
nulos abladta-
Hámatreguf
Qyreperiat cre
ditor mutric?,
vel faltim ex=
penis credito
vis, Ec /aris fa
Na.l. dam
en cleíta
do quelepuer
a a
Unonfaliefe. 4
5 Intellige dfru
Aibusillsas anniin quo promifsio fadtafuir, guia fillo anno non na=
fcuncurdebicor liberacur,neque debent dará ibi £ruétusalreriusanni.
Lneque emptio.f.de contrabren.emptio.|.prime.in fine. decondi
¿desmonftrata declarar Barto.Scalijcommuniterin.l.interlipal:
facram.flacodem.cclum.penul. 8 hoc quando non promátti-
turcerta quastitasfíuétuum, nam ficerta quautitas promicteretar
aliudellety ibi in hoc diflinguitca-
jusdillinétionemvide.
h Goraic dde difUí.laneque emprio. ff decontrahen. empe. $
Sedictl inter fipulancerms lacra.
'Romifsionesfazen losomes en
a eel quencnlon valederas. E
tico feria como fi vn ome pro-
meticlle aotro de dar, o de fazcrtal co.
fa,quenunca fuenines,ninfera. Otro
Si dezimos,que fi yn ome prometicfle
aotro dedar, odefazer tal cofa; que
non pudicfle (er, fegund natura nin (e-
gund fecho de ome : como fi dixcíe
darteheclfol, olaluna, ofrzertehe
yn monte deoro É , tal promilion,
rex xxi,
20 Superréquie nunquam fit, neceritvel fuperre mortuazantfuperim
pobibililtipulacio conceptas vel promiteo tibi dare folem: inurilis
cli.hocaicit.
1 4 Quenuocafue.Vt hippocentavrum vel hyrcoceruumque effenon £
pollontwtioffi.dejnucil.fipulin princi. nunquamenim animal vi-
Jam elf de cqua Sctauro vel detaira,Se cquo» we dicit Azo.C. decon=
trahen.fipulain furia. colum.prima.alitervero dicit.B.Yfidorus li
bro,1etymolog.capit.de portentis.ad finemasercferteuw loan.Faba
in princi.Inftic.deinucil.fíipul, quod centaurusell homo equo mix=
us nunquam fuicin reram natura, led dido fuichic exe quadam
imaginacione,quia thefTalozum ¿quites currentesin bellovidebantur
facere vnum corpus. 8 idem diciede Syxenamaris 8Scylla omia
hacfuileconfidta.
KGtonte de oro Vide quee dixiinolJina.cicu.4.partic4a .
ii
pará.
E
Titul.XI.De las promifsiones e pleytos.
3 2 CYamuerta Liwicavtin.Linter fipulantem.s ftichum.F.eod.
Uiex, XXI LI,
am Eltinutilis fipulatio fuper refacra vel religiofa feu libero hoíe dá»
do eiamalipoleadelinaref cra veleeiz/ola Jane de ibero formas
efliciamur, 14€
£i Judas vel
Sarracenusler
*uum Chriflia
num ipulet,
nececiampoc-
na in hoc ap-
pofita. tener:
led econuerío
fic fi á ludzo
nin otralemejante della non valdria. E
aun dezimos,que fi vn ome prometicf
fe aotro de daralgúa cola cierta afsi co
mo cauallo,o otra cola femefáte q fuel
fe ya muerta*, quandofizo la promif-
fion dezimosque tal promifsion nó va
Chrillian? fer 1c,nin estenudo de dar aquella cofanin
uum Chrilltia 5
Mun fipalee Ofraninguna porrazon della.
hocdicit. .
yd dndariónu TED XT.Comolascof fegradasefantas
te ponit dare mom pueden fer prometidas, min chw/liano
mamá promie fer promerido a ome de otra ley.
erer. tradere
tenetet Mlipu-
lario fecundú
gloio.fuinfle
¡Agradacofa ninfanta, nin reli
¡giofa,ninome libre por fier-
duo non puedeningúomepro
deinuti(tipu. E re
Vbictiamicás meter dedar Paotro.Maslapromilsion
Fab.aliter di- quefuelfe fechafobrealguna deftas co-
cit,fcilicer, > b A
fitalisilipula- Las, nin fobre otra femejante dellas nó
tiointerpona= — yale.E aun dezimosque maguer algu-
tur fupér reb”
ex caula nó lu
cratiua q i-
pulator ignos
sans potelk a-
gere ne deci.
Piatur (ed vbi
ex caula lucra
tiva neque ig
nadeftascofas fobredichas delpuesque
fueren prometidas, vinicfenatal efta-
do“que pudicífe fer fecha pro mifsion
della otra vez,comofifueffen Fechasfe-
glares cayendo enpoder de legos,o el
omelibre fetornallefieruo poralguna
pa ocalion, con todo efto non valdria la
Pads s EN A
5 ad Cra promilsion,puesenel tiempo que fue
flipulanté. $.
facram.f.eode
Sesaialli de
inuti. (lipu. 8
facit qp litera
$ pore depofitis
onis teltis e-
sac inhabilis
on conuale-
fcit cius dirá
licet poltea fi-
athabilisvetidoneustenet.Balin,].(eruos.C.dete(tific 8cca,quefis
untab excommunicatonon reintegrantur coabloluco.Bal.pertext.
ibiin.l.exlibera, Cade (wisSclegir.hared.vbi Sevidean icfamentá
vítrari] manife(li peconualefcar per caucionem excinteruallo pre(ti
tam. fic Sc ivritum matrimonium non reconuale(cit, licércefferim
pedimentumsBaldibidemper diét.l.exlibera.vbi bonus calus facie”
etiam ad quellionem,an li filiusantequa ellecheres parris libera
witdebitorempaternui Scpolteahseres excitityan libetacio conuale
carade qua queflione vide per Bartol.in.Lifilius. Ef. defolutio.Scvi
dein materiaaliqua notabilia djéta Abb.in capitu.cum ex offcij.de
przferiptio.colum.pegulti.Scfin.
3d Grorfierno, Adde.l.vnicam.C.ne chrifia.manci.Scc.Sperglo.£edo
¿oán.l mulruminterelt4E. de verbo obliga3c.lf.ritu arparta4o
fecho el prometimiento fobrecllas pri-
'meramente-eran de tal natura, quele
nonpodriíprometer. Otrofidezimos
queningun Chriftiano,non puede pro
meteraludio,nina Moro; nin3 otro o-
me que nonfeade nueftra ley,quel da»
raotro Chriftiano,enfupoder, porfier
lex, XX TIL,
Si quis promifitferuum Stichum cum duos haberetStichos, autpro
militalternatiucipíe eliger quem illoramfoluas,fedvno mortuo te
neturfoluere fuperuiuentemeh.d,
10 Gefeogencia. Adde.l. fipularioifta, 5.ín flipularionibus.écleg,quí
expluribusfico.6e glo.in,$.(ide aliare.inftideinudi. pa, fic Gein.
citationeequiuocaiudex poteft declarare de quo (enfe (ecuadum.
Baldin.l.aonignotarinfin.C.defruét.Sclici.expenefiauté equiuo
67
cationominis rin imperrante seftripra ,pestomitar quidítib
Je qui eltin paflefsionerefcripti.capitu.EnarScibinorar Abb.
bi.dereferiptis.adde etiam Bald. in additio, ad Speculat.titus.
pellatio.columna duodecimasverlc.(ed quero.qu id figen
bidicit quodin generalicítatione Ticij cum duo fint Tktij,illearéta
turcai ef pre
fentata citatio
fi autem non
uo “.Cala promifsió q fucfle fecha fo-
bretal cofaconpena,o fin pena, nó val. fuitprefentata
: H i alicui, ga for=
dría, Masfiludio, o Moro prometic(le A e
de dara Chriftiano otra Chriftiano que
fucíTe fieruo,o quefe obligalle a pena,
fobre eftarazon,valdria lapromifsion,
cestenudo dela cumplir.
praconé tunc
dicit quod fi
tangit vtrum-
uenguter vi
letur citatus
1. eum quer
tcmere, ff, de
iudi.fi tamen
yn tant
tangeret,vt ga
Vmus, contra=
xt vnus tan-
tum deliquíe
ille viderardi=
tarus cum con
itare debuir
He intelleRú
ex que (cie fe
detiquifle vel
GLe).X X 111.Como quando algun ome ha dos
fieruos que há Yn nome, prometo de dar alo
guno dellos,que es en fu efeogencia de dar
qualfequifire.
Nnome feñalado hana las
AN vegadas dos fieruos, o mas
que fon devnfeñor. Ea-
A] cacfce q aquel cuyos fon,
a
q
randolo,e non lo feñalando porlas £a os
ciones del fu cuerpo, nin por mencíter — ciam judex
fi lo fupicife.E quandotal promifsion — fnlir. vide
reiudica, 1. fi
como elta,fucllefecha:dezimos, queen
fu efcogencia*es, del que fizo la pro» to. nue:
mifsion,de darle qualquier detodosa- das
quellos,quehávnnomc.E elo miímo qn poni in
dezimos que feriafivinoméprometicf :ánno qui me
ex tellamen=
to, Sc lic inue-
feaotro,diziedoalsi, prometo quevos ÓN po
detalcofao tal,ca enfirelcogenciaes, q feruú,$.(1im>
darle qual quifiercf delas, mientras q oa
fueren biuas.Mas fi murieflelayna,eltó — écica dico
Í é rentiz fuille
e tenudo feria, dé darlela que fincallo in dica a
ua. * de cundeBal.
GLey.X X 1117. Delas promif3iones queloso= ¡nel quister=
uum. $ Ñiinter.
mes firxen de muchas cofas ayuntadamente
Ne de legatisfe
90m departimiento. E
cundo. $ no-
ta benead. ll. Er no. re.
xegni inbentes delinquentemcitariper preconem£raddein hocno ].y.tic.xo
tabile,d.Barto.Sc declara veibi perdo£t.in.linterftipulantem..pri- Jib,ga
smosin Gnc.fade vesbo.oblizatio. Scadde Bal.ia.l. hacconfulásima.
col.2.Ciquicella.facespolfiunts
£ Goxalquifere. Adde.lpúlacuslam damam cod. Sereguán alter» 2
nañiuis.deregu.ur ib.5, i
8 Urincaffebiua.Adde.Qichumin principio. f. de olutjo, dribivide 3
diftin.Barto.6t aduerte adid quód dicit quód quando cledtio erat de ;
bitoris Scanteclgálionem peritablquefit culpa:quód debitorfivule
poteftoluere extimationemrcimarug Selic non tencbicurprefla-
revivápertextimyl cúces.verfi.qua ravioncfde legaris primo.nam
ifta.l.videturvelle contrarium dur dicirtenudo feriade darle la que
fincalTebiua.échic quad videacarhzc.|.approbare.fecundam opinio.
nemglo.politamin diét, fichum.in principioin verbeconliturum
fed 2quiorvidetar prima opiniocum non pofsitimpatari culpa pro
mifloriyyclibererur de equitate preltando extimarionem morcui.St
quódiclimiteturiflalex.cetera dicveper Barto.in dita.].(lichum.
inprincip.
Giex. XXUIL,
am Os8c.co Veldifiungit, Scconiungir promitrensigitur alternative lo
lam vnum promitticfed coniunériueytramque, fed fi ipulaturpro
amiismihi equum $e mulam ,cúm reíponder promitto equum ad
cum folumtenctur.h.d.
Partidas, M
1a oye fondoslen
fcod.Scánora
Quinta partida.
¿Ortum hab:tá.Linter fpulátem.s.6lipulante;
er Azo.Codeinuti ftipulaón famma,Seper glofe
in.$.pratercainltit-deinudil. flipa.
ab
ES A
AY no delos. V traquetamen resin promifsione alternativa e(tin obli
gationelicer vna licin folutione.vtin.l.fiduorciflipulandi.f.cod.
ayunte. Er
fic ad veritaté
copulariuere»
quicitar q Y
trunque inter
jungúcur plue
za copulara re
quiritar con-
curfus, fed qá
fant plures co
pulate difpo-
firionesnóre=
piricurcócur
us mii mens
difponentis (ie
incontrarium
L generaliter.
Code indi
fi.dercb. dub.
Qlex, XX PA
20 Siprominoti
bifoluerecer-
tadicin talici
vitare cú fine
due cinldéno
nis:nonin=
tur deil
laad quí non
pole: vídy ad
diem preeficú
iresfedfi non
apponat dies
intelligitur de
illa cinitare q
ell xegno vbi
promitritara
hd.
1d Ecartageras
Aldo
exéplificac in
>Y Efon dos letras3,que fa
zen gran departimiéto en
¡Noa lospleytos,cenlas promil
5 N fiones que fon pueftas.Ca
la O.deparce , edefayútalas cofas q fon
prometidas.E efto feria comofiaquel q
fazelapromilsion dixefle alotroa quié
lafaze,prometo de vos daryn cauallo,
ovnmulo. Caentóceestenudo dedar
le ynodellos? qual el quifiercenó mas.
Elo mifmo feria en todaslas otraspro-
mifsiones que fucffen fechas en efta ma
nera, de qualquiercola. Elaotraletra q
dizen E,ayunta“las cofas,quefonnom
bradas, enla pmifsió. E.clto feriacomo
fidixelleynomeaotro,prometes me d
darvn cauallo,eynamula. Cali clotro
dixelTe fimplemente ,prometo, vale la
promilsion entodo. Mas ficlrefpódiel
fe,quel dariala vna tan folamente,cn a-
quello q otorga, valdriala promifsion,
enonenlaotra.
A Z:7 XXV.De lacofá quees prometida de dar,
ode pagares vna de lí vil que omic/Jen
Danone.
Illas y ha algunas, q tal no
me han las vnas como las
A Ay otras.Eporende dezimos,
Wi que fialgun ome promete
dedaraotro algunacofa,a dia cierto cn
lugar feñalado nóbrádo lo c ouielle o-
travillao lagar que fuelle afsi llamado
como aquel queanomcalsicomo car-
tagena den Elpaña,e otra q ha en Afri-
eso como carmona, queesen Elpaña,
eotraquehacn Lóbardia, fi acaclcielle
quelaspartesouiellen defacuerdo entre
ellos,entendiédo cl no, quelapromil
fionera,acumplir en vn lugar, ecl otro
enelotro,ftaquella villa quecs mas le-
xos,estanlueñe del lugar do fuc fecha
dupliciBononiain.I.quetiensin fipulationibus.fE.cod.
2 € Epedriallegar. Quid li vterquelocas eratita propinquus,quéd in
quoliberpoteratad dicmadimpleri:runcreccurrendielladaliascós
icéturas de quoloco fenferintequibus cellaneibus,tuncid quod fauno
pulaciosili 8:ego ftaci
Jeerafi ihipulerccacam.
3mSi Nipulorpuri,EpromifTor(ub condisione refponder,nonvaler fi
dicam quod mibi placecvt iple promitt
¡ple promiccic quinquaginta valetin qui
quazinta,licetmihil diéam, (ed li (Yipulerin cencá Scipte prowirtacia
centumé<quinquaginta,valecin cencuin Senon plus, fed Ripalans
la promifsió,que nó podria llegar* alla
acúplirla,cl que la fizoal dia en que de
uialercúplida. Entiende fe que la deue h
cumplirenlaotraque es mascercaf, E
fi dianon es y feñalado a que fe deuicfle
cumplir lapromilsion,entiendefe,que
fedeuecumpliren la villa, que es en el
reyno,do fue fecha8lapromifsion.
leyX XV 1.Como la pregunta ela respuefta
queesfecha cn la promfion deue acordaren
lacofafobre que esfecha,
5% Cordar deuc la refpuelta?
Sy con lapregunta, quádo fe
faze de guila, queaquel q
promcterclponda enaque
lla manera,en quees preguntado, ca de
otra guifanon valdrialapromifsion. E
ri,como fidixc/fealgúo,prome-
tes mededar,o de fazer tal cofa,eclotro
reípondicffe,concondicioni,promcto
lode al cofa acielciere,ca lapro
milsion,que alí fucrefecha,nó valdria:
fuerasende,fiaquel quefizo la pregun-
taotorgaluego *quele plaze, aquello
queclotrorelpondio.Ela razon, porq
non valdria tal promifsion como efta
es:porque en aquella manera deuere-
fponder: efobre aquellas cofas que le
pregunta:enon de otraguifa, ninfobre
otras colas. Mas fi cl que quifiere rece-
birlapromifsion pregútaal otro fobre
cierta quantiade marauiedis, como(idi
xclle, prometes me de dar ciét maraue-
dis:cclotro refpondielfe, prometo de
vos dar cincuenta, fiel otro fe callafTe,
quefizola pregunta;que non refpon-
dicífe ninguna cola, a lo que cl otro
dezia yalela promifsion quanto en a-
quellos cincuétal marauedis,fobre que
fizo lapromilsion.Otrofi dezimos:que
Bertamvxoré Tit
repone 6
placeccisvaler
in totum pro-
mibio.h.d.
Uta refpucfta,
ES
(ponlo decla
racurexint
rogatione.)
dtenfor.$. qui
interrogatus.
KT. de imterro=
ES
¿ncclligi fecan
dum fapplica
de diuerfisre-
fecip.vbi lafo
plura cumue
lar,écdicitBar
bigua.
dicis.q que
do iuterro
carpo
eso ele
ua, de
claras relpó
fio fecundem
interrogatio-
nem. argumé.
text. in dio
$.(i quis inter=
Ao,
quéd fi fer
uns fait inter
rogatas, anfi-
gerit ante ven
ditionem , 8e
xñdic fe fugil.
:licéenon di
cat añ védicio
nE/icitelligit,
8cadhoc alle-
gatillum tex
tumBaldin,
prima.colum.
fin.C.de xi
li.aGio,Svid.
AbliofEdele-
garis primo.
, vbiBarco.po=
fuienorabileverbum', quod acculatus, quod cognowifTer carnalices
relpondcarfe cognonille Bertam, non exhoc
videaturfateriadulterinm,(cilicerillam fuifle vxorem Tis) [Sccradir
Alexañd.confi.42.volumsjo
rabiliuse(t promilToriaflumendum eft).femper in (Gpulationibus.
f.dereguor.
y £ Uzescerca, Adde.l.quotiensybiglo.feod.
4 y UDofueficha.Adde.que conditio.$.1.fE.de condit,8cdemonítra. 8e
uodnotat Barto.inyllibelloram fede aceuíatio, verficnlo.fecundo
quero.
1 € concondicion.Etfic approbavúr opinio Loan.8: Azo.dequaper glo. 4
* in.La.$.fiquis limpliciter.ffde vezb.obligaain partealiquid,quz opi
nio eltibicommeniterapprobara perdoéto,
k Gotergaluego.An (ufficerer illa complacentiafignis oltédacur,vel y
5 ilta.Lovideturrequirere verba.vepacetinfine,lvid»
jcer. 4.805 notabi
A fipulanti codo A
Álex, XXVI,
Titul.XI.De las promifsionese
«timplicier KEde ve:b.obliza.scio.$.prizter»
sdel1.3 fin. K per Azo.C.deinu
die tamen artentad. Lordinamen=
do ex dinerli-
£i fiziefTela pregunta delta guila,prome
tesmedar cien maráucdis, e el refpon-
diciTe:prometo vos de dar ciento e cin-
cuenta marauedis,q valela promifsion
quíto enlos cien maraucdis, fobre que
fizo la pregunta, e non en lo demas, (1
aquel querccibe la promifsion,fecallo,
nebicpromif-
Ko, Selinonte
quatur illico
complacentia
Mipulatorisin
quancum lie
in velitas
millorissin có
Bucgdes. quandoclotro re(pondio ala pregúta.
henesin cafa.— Masfi refpondieffe quele plazia la pro-
Led len
volue
mifsion,entonce valcen todo.
Le). X XV 11, Como vale o non la pro. mifsion
que es fecha fobrela cofá de que non es pregun
tado aquel que la fixjere.
non valer , ve
fipulado ne-
que poteritva
Jere ve padtú:
E Eftias,eficruos, eques, e o-
459) trascofas femejantes, y ha,
hal ES) ¿4 que han fus no mes feñala-
NES 3 dos.E porende dezimos,q
fialgun omequiticrereccbir promilsió
deotro :edixelle afsi, prometes me de
dartalfieruo , queha nome Adala: e cl
neg, culam ve
pollicitatio,ve
habeturin.!
$. cum qui. fa
decóllica,
cu:
pular
Lem
er flipulerur,
nequeacquidielibiafienem de conflitura pecunia,ad quam aliasfo=
lusconfenfuscon(ficuéts fufficiebat.vcin. lana princip. ff.decon(li.
peca.Scinolaluprácodideprobafin.in. $ quisica.£ cod.vbi habe
tur q quando inutiliter ftipalacur,neque naturaliterobligatar pmít
tens,SexhisBarto. ibiin diftindtio.fumitillamregulam. vblagi-
turdeoblizacionecóttahendafeuinducéda,(inon valeradtus veagio
turnequevaletaliasvevalere potet.EPratereapromillor,qui diuer
fercfpondiradinterrozarionem, non viderurhabere animúle obli-
andi,nifi diuerficascalis fipulanti placueritvultenim fcirezanita as
p cernon intendic.vcexperientiadocer, feobligare,
quoddixiin.l.prima,fuprácod.tradens rationem quarein (Y
pulationcinterrogatio debeat prercedererelponfionem. (Dicergo
quódadhucdifpolitioilias, Se lequent. procedent Se quod eriamm
hodiccftnecelariaacceptacio promilsionis diverfarab interrogario
ne:3cnon fufliciertaliscomplaceatiafignis ofkenfa:fi verbis non ex-
primacur.vedixi fuprá,ó:parercciamex.l.fequéd.Stenent Moder,
Senenfesin dit prima. .(i quis fimplicites. Sc probatur etiam in di
Qo+S.li quisita.
Quer AXP IL,
xn Siegodico promittis mibi Stichum,tu tefpondes ,promitto Páphi-
lum,nonvaler(lipulatio,nifi ezo atim dicam ¿quod mihi placer de
promifTo,Idemin alijssin quibuste(ponfio non concordatinterro»
gationi,hoc dicite
y Divan valesAdde$.fidealia.Inflicadeinutil.Mipul.Sepergloio5-pre
terca.co,tirul.Sctene menti doétri.Barto,in dicta, prima.S.£.3o hn,
quódquando diuerfitasinterinterrogationem ke refponfionem in+
diuerfitatem inre,vel qualitate obligationis femper viciarur (Y
lidiuerútnslilco placncslvehabacacin 4.6 quisGimol
ter.verfi.cumadijcitura Sclmpra.l. proxima. dc etiam inifla.l. vide
ibilatinsper Barto.Sc doéto,fignanter per Toan,delmo.in.da$.fi quis
fimpliciter,vbiponitregu.cum.9.fallentis.Sed omnia reaucírur ad
doétrinam Barto.
Mlex. XXVIII,
am Nonvaletflipulatiodolovi metave faéta, nec poena appolia lluper
eayetiam (iiurerursfedíi promitTorvltró foluat non potell repeteres
Neceriam valetflipulatio contra leges vel bonos moresfaéta.h.d.
3 € Gor miedo,o por fuerga.Metus quoad animúsvis quoad corpus, vtex
primieglof.paruain.L.(i vivel metu. C.quod merus canfvelt autem
metustrepidatio mentiscaulaio (tantis vel fururi periculi. ve habe-
turin.l.prima.ff.quod metu.caul.velfecundum Baldumin.)fecúda.
C.dehis quiper me
quan las liberiarbicrij arce
habi i
otrorcipondic/le,prometo,quevosde
Abrahem,non vale P tal promifsion co
mo cfta.Fueras ende, fi aquel quefazela
pregútaotorgallc luego quecl otro re-
[pódieffea ella,quel plazia, lo q refpon-
dio: cacntonce valdria la promilsion,
quanto enaquel fieruo,quenombro d-
uel qlafizo. Elfo milmodezimos,q
des fer guardado,en todaslasprora
fiones,quefucren fechas defta guifa, fo
brelasorras cofas, cnque non acuerda
larefpueftacon la pregunta.
E
Mdedo
lo, Stintellize
iltam,l.detali
dolo qui virít
cóltantem Ec
prudentem de
cepifTer, ptex
tumnor.ibi
Abb.inca ita
cum di
dehús que
metníve cal
fiuntimo:
Innocét. A
Abb. polt cú
columa.quód
vbi interues
reciuramentú
non fubueni.
retur dolum
palo : mili c£-
fettalis dolus,
ui habuifler
fallere prudea
tfimum. Se
adde Bald. in
c.verum.deiu.
reior. Sn rue
n bri,C. derofte
vendit,nequectiam fi azacor officio indicis minor dolusfuficicr ad
reciliones aétus:cúmádin dolo non habeaturexprellsm, ficue in
winori meturepericur,vedixiiod.finali,cicu. vndecimo, partita tera
tia.écnctar,Bar.in.l.iaterpofitas.C.detranfagtivanegy in hoc difpefi
túcirca minoré metamin.1,6.5,l fornerator.fFaGd metus caul. exten
damad minorer dola non militat eadem ratio.neque repes
riocautum dari ofiiciam iudicis adrefcíndendum minori dolofacta,
ficutreperio laturemin minorí metu $e ficut dicirlnaocent. in did,
cap.cum dilectus.fatuitas dolo compen(atur. z
efixiefe. Etlic loquitur de dolo ex propofito qui proprié dicitur 3
dolus;naw dolusreipla non dicitur propuie dolus.ve dicieglo. ne
quiscumaliter.fl.de verbo.obliza.dic tamen, quod prouihio huñus.la
etiambhabebiclocumin dolo re ¿plowvtin,d,l. fiquiscumaliter.
Giaranda,Huic.|,de direéo obllar.lutin.cit.vndecimo,partitatertia, 4
ibi,caun dezimos que el que juracola guiada ,non fe puede clcufar
denon laguardar maguerdiga quela fizopor fxerga.cum qua.l.con
cordantiuracanonica ibiallegata.Solue vtibi: quód ¡fla lex
Joquitur vbi quis promitticSGuracluperrebusillicitis, tune e
ramentum non obligar ibi quando jurar fuperlicitis quo cafulicecia
retpervim vel metui,iuramentum obligar (ccundum communem
opinionem.de quaper glolT.in capitulo.autoritarem.15.quaftio.fex:
ta. perglo/lamin capitulo.fiveró.vbi Abbas,SFelinadeiureiuran:
do.fed huicintelleftui ob/tant verba huius.Libi,pero (i defpues.cum
Joquitur de purgatione metus per (pontancam folutionem. $: fic
loquitur de promifsione fuper rebuslicitis. Item quíailta lex loquí=
turgeneraliter.ideo dic,quodin effeéto,quem volait confiderareifta
lex iuramentum non celia fir met extortum: ex quo oppolí-
ta exceptione.quod metus caufa abíoluendus eritdiudice, vt dicite=
tiamglo(luin diéto capítulo. auforitater. fed hmic intelleétuietiam
obltardidt..fin.ibi,maguer digaquelo fizo porfuergo. vel dic quód
¡lla.].procedat quando jurans habuitanimurn fe obligandi,licet co=
a£us.Scvunc procedatilla,l.£commu.opinio,(cilicet, quod iuramé
tuin meta extortum obliger, quou(que ht abfolutio juramenti cona
celfa:(itamen non haberervoluntatem(e obligandi,S de hoc confta
reteuncnon obligeriuramentum.Ecita procedacifla.l. Scopinio te-
nentitmiutamentum metuextortumnon obligare. fecundum Joá.,
deImol.in.d.c.fi veró.adfi.vbi «fubditnotabile verbú, q videbitur
dehoccon(tare:fiprecefsitproreltajo pnonintédebat aliquo mo=
dohabereranimum e obligadilicótingerctiurare per mer perid
quad habetin.c.1.Gd metuscaufa.Kin.l.q in aliena.s.Cclfus.fdeac
quisharested hicintellcGus fimilitereft divinatorivsadiflam.l. cum
Panda. Mi
Le]. X XV 111.Como non ale la pro;
quees fecha por fuerga.
2. Or miedo,o porfuerca “o
por engaño“, q] fiziefles,
1% pmcticdo vn ome, 3 otro
ES dedar,od fazer algúa cofa
maguer(cobliguefocierta penajurádol
aturse in dubiocú dealio non
scrantanimá le obligan:
¡sent quiiarac meca lim!
ret precarer mortalicer,cúadducar
e dic:
bio,vel
au l.
decumplir loque promete:dezimos,
non escenudo *,decumplirla promil-
tioa,nirfde pechar lapena. Pero fi del-
pues que ouielle fecho tal promifsion,
aan pagallcclporibo fiziclfelo que prome
milla per in- tiomonleyendoapremiado, dédecna-
psilatióem — delante,non podría demandar de cabo,
aquello que diefle,o quefizice. Eclto
es,porque aquel derecho , Gel avia por
fi, para non [er tenudo de fazer, nin de
pechar,lo que prometio,porquela pro
mifsion fue fecha por miedo,o por fuer
plon
lim per me-
tum, vel mo+
calola fiin»
rata, non ob-
Ráte,quodale
legezur metas
vel violentia,
deberadimple chape o
si, quod fuie ca0porengaño,pierdeloquidoclpor
¿milumiene eumpledefa grado”,efin premia, lo
¿pmittensind P
que prometio. Otroli dezimos ¿que
Gac in periue
todo pleyto,que es fecho,cótra nueltra
rium. debetel
Eo loluere ¿Se
polt,per aétio
em quod metus canfareperere.arzu.c.debitores. dejureiuran. Sita
preceditad,la.veró diesnon in(lat: ancequasn conllituacar in mos
rafolusndi porel? nilTor ye declarerur fe nonteneriad ob-
feruantiarapromi .e Sc quod creditor cozatur_pprer
fuamenrprcadinerailud relaxare, ica quod de hoc liquest aut
repobirantequaminfer rerainusimplend furamencu.n, 2
cedicilta., Se proiftoi ¡quenorac Abbin.c
quactum remedism.dejurciorana
52 Unonesrerado.Cumo igesmamoppofitaexcepsione doli
vel meras abloluendas ell.vein.l.dólo.C.de inueil.ipala.L56
¿.parti.quando tamen dolus darezcaulam contractuivi
8 quenorantperzlo.$«Salyc.K Dodto.in.d
6h úoefa grado. Addo.lagos pare.
merca Xvid.que dica ind. le 49.Sintel
licionepurgararvrind.la49.8 q)
MipulerÉco.
sacBaLind.J.non dubium,querconotabi.Sevid.b:Lalo.coló,plimis
cemiílam regulun quatuor vel quinque modis.vide peste. quid
Gilexvieraprohibicionem ad eres poenamyan tun tenicatactus, cd
¿lacé perDoQodn diéta.l.non dubiam, Se
ateípoll Bal.in.d.L.non dubium)ia
(Yib.iw exiarm ide adlimitaciones lalo, quía et
aducriendom,quódiftarezul.«quódaCtusconera. . prohibiciuá non
ceneryecbetincell:girefpecta coram quifaciuntadu.n contra. veín
¡1 fauorew non tencards fic annullecar aus. Sitamen pocña
mullicacisa Qusnoon cócsrnereriplosagentesconera.lprohibitiuams
(ed alios qui in hoc non peccarentenoctenereradtus. pone exem-
plummonacho prohibeturexercercoficiam tabellionatas, que ad
iníbrumenta de nono conficienda.vtin capirficur.neclerici vel mo=
machi.Sitamen faceretin!tramenta,non elTene nulla:quia tune poe=
ma annullacionisconcernerecillos¡ad quorum veilitaceminftramen»
verenceloan.Andejn.d.cicursAlex.qui ecióaliosrefere
sisas lb decdeñd Siomlliol prubibercrardobar
lisaduocaresfiaduocarentnoninritarerur quodia
aduocacionisgelTeruur sipfitamien contrauenientes punirens
pertextibiin.Lplacer.C.decpifeo.Secle.adde eriá
quódíilex prohiberadtumyciliEruerurcerta folennitas tempore có
tractusuncadtusaliasconcra.l£atuselt mallus.vcin diéta.l.nó due
bium ¿kregul.quecontralus.deregulisiurislibro fexto.Sitamen di
IponivLlapercontradtuian fadto,quódaliquid fatleu feruct,cunc
ploiure nonannullareruradtus fed debererper fentétiam renocari,
videclarar Barsal.vbi vide percimexemplam.in, l. ita quis. fucas
demiezo.yerlis.querovtrampohibirio.ff.de verbo.obligationib?.
Scquidhaftusbatcontras!.vinam.i. cótraprincipis prohibitionem
velimandarunyide notará per Abb.in-cdilectusel3.col.fidegbé.
cui
Quintapartida.
d Ussena:
ES)
£ QUcarrera. Adele,
generaliter.cum.1.fequenti.
“%.C.de ioucillipulal
tifsiméloñ de
Imol.in capic.
cum contin=
gat.co8. vlqz
ley Socontra las buenas coftumbres d,
que non deueler guardado, maguerpe
nayo juramento “fue (Te puefto enel.
Glez. X XIX. Que la promifsion que ome fi-
xieflea fu mayordomo yo fu defpenfero que
le nen demanda/Jeel fersoo elengaño quele
Pxiefje que non vale,
ERES O ndició o prometimiéto
ss cé, feziódoslgu ore alu ma-
¡ER yordomo, o afudelpenfe-
Pr ro q non le demandalle cn
gaño nin furto q le fizielle, déde adeláte
nó valdria tal pleyto, nin tal promifsió.
E cltocs, porq lostales pleytos, podriá
darcarrerafa losomesd fazer mal:ienó
deuófer guardados.E elto dezimos,G(e
juran vbipro=
fequicar dia
Barco.inad.l
quispro e. $e
intellige qued
habetur de
Tucaméco pra
nos motes, q
non tenct, ve
procedar qus
du efi contra
bonos mores
nature vPqua>
fs vebilucctar
non obedire
Deo, vel Ra
an Eccle=
Gacinfpicica
libus, velnon
Seine .venia, Codeinius vocan.l.li-
bertas.vertaalimentorum..F.de operisliberto,vel fiin facto cilet tur
juifzcacian Medepaltis.i
«codem.vel iiurareraliquid contra imperiam vel
feu contra Regeim.verradieBaLin-5.fina.colum.penul.de proni.fena
aññenaper Frederi.Sicamen elle contra bonos moresciuiles tenoret
juramenar,vcadducieBald.ia.l pattum.colum.penulc.verlica
quericar.Cade collacio,S notaquód neque llacuro vel confuctadine
porelbticarar id quod eltconerabonos mores:quia li non porel fie-
riper pactum nequeperllacucum.vide perlalongin.l.llipulatio hoc
modoconce; ta.5.notab:liE.codeio É
lex Xx 1L,
tario non exteadicurad ea quae quis doloféin futuram celauic:
“adea quee in pretericuim celaviedamaxachad.
0. fivnos.$.¿Hlad.%5.padtaque corpema. Ed pa
Ets lcónenire.tf.de pactis dotal.$:.!paéta.C.de paétis, Seper hác
acionera Fuitconclulim , quod Natacul quodvolt(purinn fucces
dere fit contra bonos mores , étinuitet parres ad delinquenduns. 8e
ideo non vaterita Balvin.1.fin.C.de natuca.liber,Scadde Barco.in.la
Seius Sk Augerius.iFad leg, a Lea quearcolú.y. C.defidel
commitT.haceriaim cacione non valet padtum per quod patronus ex-
era creaoniorcieiespcca belen [ertorccob gato
tadinem.senotar Baldn..fina.C.de bonisliberto.Similiternon va
Jerer paítum quod quís promitteree folnere condemnationempro a»
Jiquo delinquenteancedelidtum comuillum.l.fiáreo. fin de fi-
deiu/To.Senotar Bald.in.l.vevim.colum.fina.ad ná deju0i. Kin
rewvbi fubdic, quódipá reipublica bene pote(l promistere foluere
Pernamalterius: cum ex hoc non relinqueretar delinquens abfolu=
tus.cademracionenon válerpactam, quód proptertalloniavanó per
daturfcadum,quando calisfallonia clercrimenavt declarar Bald. in
u.ericur.(E dererum divifio.8cadde ad¡faaliqua quepo
diéto.S.illud:quía funtmencicenenda. Scadde quod cul-
pafitura remvittápote(t.vide per Alexand.conti.67.ad fin. volum.
pradiétaetiamracione, ne quis inuiteturad delinquendum conclu-
detar,quód fi quis legetliberationem alicuisdcinfuper dicar,quód re”
linquitei torumilladin quo elTercádemnandas,ratione dolivel¡ma
Le adminiftrarionis, quod non perhocericliberacus ¿ dolo futuros
dano potelb all dal ula vende Barone (Ca
jus.Edeliber.lega.Salyce.in,l.cum neceGitarem.C. de fidcicommila
«per Alexandram conúilio. 6z.volumi, 4. columna lecunda. Scter
tialiceraliud di xericconíulendo Angel,confila85.fuperhocpúto.
8cconfi.zn.incipit,Brunellus.vbirepericuridem conf. cuiusapinio
pollesprocederein dolo prafumpto, (eu vbi doluseflec in pon fació
do,(ecusverofi elferin faciendo éclic in dolo vero , vetradir Decius
confi178.in caula que proponicur.és confil.1gar8ciolaftione.C.d
tranfaétioyadfinem.
Mitocótrabos y,
Acum
ls.Lba
lus citull,
Titul.XI.De las promifiones epleytos.
cul.sicuadeacenfico;
non tenet paétiine clericas pral
quiaveipledicir,turpepaéta:
5llud.Silcontractus.H
11 .potelt
deuc ¿tender,defla guifa,que nó valacl
pleyto,nin la promiflió en losengaños
cenlos furtosque pudicilen fazer def-
pues del dia en que fue fecha la pro-
mifion.Mas los otros que ouic/Ten ya fe
chos,enante dela promifsió:bien fe po
driá quitar,por pleyto,o por poltura,q
fagaaquel,aquié los fizo,de nunca ge-
losdemandar.Ealo q diz? en eftales,
delosmayordomos,c delosdelpéferos
entiendele,tambiendetodos los otros
omes,quetal pleytoo promifió fizief-
fen entre fi,fobre qualquier fecho, q fea
femejante deftos.
Ley. XX X.Comolapromifsion que esfecha
envezon de cuenta que fuefe dada de ni ge
la demandar orra vezque non Vale fi engaño
oxiera fechoendarla,
publici,
relfpcétu áe iu.
risprivad, (en
fuz oflenígre
netet paéti,vi
denotatal. d,
c.quéadmodá
$cvi.ad hocep
notat Angela
traóta. maleñ
cio.in verb.có
tra voluntaré
di
Uler, XXX
amSiquando of.
ficialis vel ne.
gotiorum ge-
lor dar ratio-
nédegelliscó
manita, vel
domino celat
Sibialiquasres
on == Ficio P teniédo vn ome de
valeria his q ¿200 feñor o deconcejo ode o-
dulole celauic
quín rillicua
ea cum dam-
nis de expélis
¿desa in cm
smibus alijs ra
rationem dare
E eS f| tro ome qualquier.Si quan
S do le da lacuenta, le encu-
brealgáa cofacngañolaméte, maguer
el leñor fe Eigapagádo del, porrazó de
alla cuenta,e le de cartade pagamiéto,
eleprometagdealliadeláte,nó le demá
deninguna cofa,por razó de aquello q
1b
.quidádecedésiprin.E.de adminill.cuco.Scá.L. Au
lo,5.Cayus.fEdelibe.lezawbiBar.norabiliter. Sá notatis persgl.
jo.laétione.C.derranfacio,
mentilitam. Lnam inoltres
licaripollt,exqhus verbis lislibera-
illa.i.iplo iure pocrigiturad! Sed
icationisremedio,vade cancun redditaduocarunn,vefic
ccumberetilkal.vule,q ¡plo dure calisliberatio nó ex-
quefueranedolo fubtracha vel oceultaca tene ment.
encubrió.Non enim extédicar libesatio ad ignorara Se
n.d l.tcesfrarres.Edepadtis.Sin.l.qui cum tuto=
jo.¿enoratar in.l.Pomponius./T.de nego. gelt. 8;
detranfaél
4 + Deo no. Exciflis verbis E: ex principio Juins.J.confar loqui legó
¿ika quando ficliberatioi qui tenetur obligatione generali,velvni-
uerfali,proureriam loquitur.d.Ltres frarres.Sc.d,I.quidam decedens
namfiliberacio deturei,quitenetoraGione(peciali ficutici qui tene-
turexaliquo contradtn (peciali,in quo venit dolus,Se culpa leuisvel
leuifsimartuncvidetar reliétafeu data omnia, ad que tenetur ratio-
nedoli,velculprvelreliquorum,licétteneref adhucaftionercaliad
rellituendam rem,quér exar liberantis,Sipenes i
cui.fE.deliberalega.Se E .
nonfolum,$.ti.cod.titulo, quodintellige,nifi doluslarebarremieren
temjecúdum Anzecio.lfivnus.$.illud,ÍE de padts.argumen.d.Leres
fratres.coducitu,limitaetiamniúi doluscómittererur occafioneiplius
Jiberacionis,quia forte dixit,yoloaliqua fubtrahere,co quod habeo
liberationemfecandum Bariin. argad.lares fratres.
5 £ Cofizestra engaño.Bar.in,d,$.Cayuscolún.verfc.4.quero.inteligic
hoc quando dolus fait commillas in adminiftrando $ ipÍi admini
ftratoriquidolum commiitaliquid del: vt quía fubrraxir vel reli
¡uatetiner:vt tuncnon veniatdolas in generali remibsione.(i veró
mihiladeft ci qui dolum commnifie;tunc videturfecundum cum dos
Tusremillusécquod ita procedat glofin.l.aftione .Cude tranfaétio,
atresdici
alert
dolo,
Stidem tener Bal.po(tlacobade Arcán.lMbpretesa la fecrunda.C.
de traalatio.quiain primocalk
1manentem,etiá temporeliberatjs
idzvult Angel.
vius.(fdeliber.
pais:
¡jo verocalcúnihilali
tuuo del, tal pleyto,nital promifsió,nó
vales,quanto en aquello g encubrio *,
como quier q valecn todas las otrasco
fas,de q dio verdadera cuenta.Eflo mif
videaí do-
IcG dio ver ñ P remiflos; $e
mo dezimos, q dcucferguardado,éto- ita pecdirglo.
das las otras cuentas, losomes fizicré — “ólswnice: ap
E , probacin, d «
entre fi,fobre las colas que ouie/Tende [adióc. Shoe
fo vno*.Ca maguer fe otorgé por pas qñ fit libera=
tiointervinos
gados,vnos deotros, delacuéta,epro- > fecusefer in li
metádenácatornaracllarfi fuere fabido
en verdad,qel q diolacuéta, otano las
cofsen guarda, encubrio alguna cofa
engañolamente, ofizo otro engañofcó aa
tra aqllos q há parteen aquella cofastal 12 idad die
pleyto,nin tal poftara,nin promifsió, — éúBar.cúlo-
nó valc.Ante dezimos,q puedé demá
dar,q les mejore, aquel engaño que les
fizo, con todos los daños c los menos
cabos, g vinieron por razon del.Fueras
endesfi feñaladamente, leonicffe quita-
docl engaño, que ouicfle fecho.
Tley.X XX 1.Comolapremif3ion que es fe=
cha de manera de Y/ura non Vale.
Eynte" maranedis, o otra
quária cierta, dando vn o-
meaotro,reccbiendo pro-
cl] mifsió del, quel de treynta
Jiétain vitima
voluntate, ve
ibilatiusvide=
quifdelibera-
tióe, feu quie-
tationein con
trastibusinter
vinos, vt Pron
cedat, mili de
rantiasemitté
tis doceretu
náve dixi ta-
Esliberatio ad
verilimiliterio
gnorara Sc oca
Cultata nó ex>
sendituryvtán
d.Ltres fratres
fue aligd_ad
¿ fitdololo fine
nonsimó Svidetur ex generalitate huius.1.Scdú eciam infra dicit ad
finem legis,( feñaladaméte Sec, q fiucexdolo adfitdolofo ,(iue non,
adíit, tempertalisliberatio nó porrigitad cómilla per dolú,nifi ex»
prefle dolusnó remictat, 8choc fiue de errore fiye deignorantia do=
ccarar,fiue nó .quod videtur aquius ditú $: verius qualiternonap
parerervoluifTe críátalem dolum remittere,8cfi hoc eflin vltima vo
Juntatevedolusnon videatur remifTus,eciam quandoadminiltratos
inibil ade(t.vtin.d.Laurelio.$.Cayus.Scibi Barco. Sctenentcómus
niterdocto.invdl.aétione.C.de tran(adti.Sc in illud.E
depaltis.Cur etiam non exitidera filiberatio iatinter viuos quando
tamen dansliberationem,non laretin meristerminis folius libera=
tionis,(ed etiamremitterer aftionem (ibi comperentem,tuncfecun=
¿um glo.in.d.l.adtionesin glofTfin.in fine,vidercturremittidolus de
praterito:cum nep experiri,Stvideturprobari
diétum glo.in-L.fi quis rationes,in fine.ff.de libera.lega.fed licet com.
muniter doétorestranfeát cúillaglo.ego idemcrederem Sci remita
tataCtionem:cum non debeatreferri adaélionem cópetentem ratio
ne doli pretesiti,vtlatisprobaturinifta.l.fiyprivin princi.ibi,e lepro
mete É«c.6cquia texsin.d.lufi quisrationes.loquitur qñ expreflecon
farex verbis q voluirdolú prateritúremittere, Se datformá qí hoc
valt,quomodo debeant concipiverba liberationis:non veró pbat.d.
1.qpnó data (ciéria doli, q licerquisadtione remittar, pex hocdólum
videaturremictere,imo probaturoppofitum inilla.l.ki ergo non pro
batur,quód inremittente foiefcientia talisdoli idem crit,Scita cciam
tenet Alberivir.d.J.aétione,insfine.
Useialadamente, Adde.l.(ivnus.5:lud.F.depaGtis,Scibi perglo(T.Ec
dodto.8cind.fiquis rationes,fEde libera.lega.
CITA
¿ni mutuo tibi.XX.8: (lipulor.xocx.non valet flipulatiosnifi in.xx,
qa el! quodámodo vfura:(ecusfi minus quá mutuawi (tipuler.h.d.
h 4repare.Habuit ortum ¿.l.fitibi decemsin princip.ff.de paétis $e
rogalti.$,(1tibi.£E.fi cercum petarur. dk ál.haétenus.5.fina.cum duo-
bustequentiafEde conlti.pecu.
Partida,
M ój
69
Quintapartida.
derfura Ems eftre2dvfurartinca..14.q3.quando eiñt
lispromibio ficrefpeótu contraétus,vtquia promiitibiplu(quí mu
tualliyredte ell vfura, vt dicit Barto.in dicta.L.Gtibi.ón princi.ex quo
infere quod fiininitramento veadicioris apponiturillad padtam,
tid quod plus valet dedit vel donauie,quád illa non ell vera dona-
cio,nco litex
mera liberalis -
tato: Schabes. Maranedis,o quarenta por ellos:tal pro
hic,q quiegd — mifsion, non vale, nin es tenudo de la
promietitarvl he 5 a
aio mas complirelque la faze,finódelos vey
uan, imcelli- te maraucdis,que relcibio:c efto es,por
párar promil:— qucesmanera de víiura?. Mas fi diclfe
vítraram, ve VNOMCAOtTO,Veynte maraucdis: e rc-
Exdicebarglo. feibieffe promifsion del que le dieffe
in di "1 , - :
bicquidaarzú diezcocho maraucdis, o quáto quiera
plusftipulare»— menos,de aquellos, quercfcibicfle, tal
a promifsion,dezimos, que vale,porque
interafurio pe — non haen cllacngaño devfura : pues q
cuni quad refcibemenos delo quedio.
tempus care
creditorivide-
LO WU XXXII. DE como de fr deficadala
du commu= — promifsion quando alguna delas partes dize
nem opinio=—— quefuefechanoneflando eldelanto,
nemglo.Sdo
¿tor, eciamin
Aliciofamente fe podrian
mutuo , licer
a moueralgunos omcs, pa-
erica radefatar las promilsiones
fis quo quis queouiclfen techas: dizien
Edo doquenon eran prefentes nin feacerta-
íu0 non com= — ronen fazer las,¿aquelloslugares,o di-
Dacia zenque fucronfechas,E porende dezi-
icuoqóa.ted mos", que parclciendo alguna carta,
hoc debet in
telligic limitar, quádo detaliintere(le Mipulareturnon ex die mu=
tuicled ádiemotz,(capofl tempusredicioni mutui appolicum : qua
cuca ofiicium mutui iclibesale,S gracuicom,mutuansnon deber vé
derevíampecunia:(ed deber liberaliter donare,faltem víque ad tem
pussalioquín non eTer veram mutuum:fed fons, Svfura, Sin mu-
tuo non venitinterelle lucri,fcu darmni:niti poll moram.).Jeda.ver.
nonenim.fEi certampeta.lin hac.in fin. fde tritica.Paul.de Calt.
in.l.[ulianus.5.ex vendiciof.de aftio,cmp.Anto.Salijin capi,falu-
8
briter.devíiris. lee fi ¡flud plus nomine jatere(le raxarerurnon te
nerer taxaciosfed probandumell verum,Sciultum interolTe,quia in
mutuotanquam in mareriaprohibicamon flarurconfefionibus par
sium durante cauía prohibicionis, Se (ufpicionis,videliceranterefticn
tionemmucui.|.qui te/lamentinn fE.de proba.|iforte.f.de caftre
fipeculio.Bal.in diéta.L.rogalli5.(iibi.columna fecunda.Deciusin
cap.cumvenerabilis.de excepacolum.quinta.Eraduerte q periflam
18 fimiles poteftdici, quod improbentur contradlas qui liune per
ftosyquicenenccambia llipulantes,Scexigentesintera(lsium de nú
dinisinoundinas Sillararione exigentesvitra fortem, namre vera
valiscontractuse(k murui Senon cambij, nec permutationis.neque
ad hoc fiunt,fed roto intentio eltad lucram vltra forten.confert ad
Joc, quodtradir Deciuscólil.116.de contrata facto fub nomine de-
policiad numeramsquia cum transferator dominiá pecunizídepo
fitariam.l.Lucius.SeLdiefponfaliorum.fF.depodiudicari debetyytcó
traftusmucaicum tale depofitum efficiacur mutuum,vein diéisiu.
vibus.ltem viderur ex ¡Na probar, quod pecunta cum confidera
turfocmalizer écablolutéeftinnendibilis.ficurenimalbedo non po
te(? efe alba cum ficiilud quod formaliter eft albásita valorfen pre
tium peconiz,non poreftappretiari,fed eltillad quo alía appretian
sur (eurezula appreriádi non enim confiderahur ¡lo modo caula
pennutacionisentuspecaniz:cum alja,gratia(en ratione plus mato
iz, Bcinfpecie archicpifcopus Elo, Sc Siluc.in fumma.in verbo,v(i.
ala.4.domnantcontratum,qué dicúcferión curia romana, decle
xico quicólequurusellbencfició,Sc habens (oluere annatam accipic
centumromz ¿ciploreobligansicillareltiruere in partbusvbi ek
beneliciatus de moneta ibi eurrensi, Se virra lucram confequens va
vietató monetorú,daturas quinquepro centenario velfex fecundó y
conueniuntplusaut minusin/labrevitatem,vel pre bixitate tempos
ris,quo eibreltituenda pecania S fitinitrmnentam de mutno Se vfus
ratang totú fir decapirali,dicunt enim elle magnás manifelávía-
ram Saddead pradita.conanizand in prin.de vítris.
Mier, EX TL
. 29Sipinftruné-
que fuelle Fecha, de mano de eferi- "Pinus
uano publico, firmada, con tefligos, av .
EI Tello 22 dif pres foie
0 otra carta f=llada, con felloautenti-. 37, polarós
co:enque dixelle, que citando amaslas — pratentescre-
partes prelentes, prometieron el yno 4
al otro, de dar,o de fazer, alguna cola
que fea creyda tal carta, maguer cl o-
troniegue,quenon fue prelentonio amen
zoaquellapromifsion. Pero fi elte pu- — vEptresPqua
¡ o toteffisos tworbonostes
dicreprouar portreso quatro testigos — fr Uds
buenoselcalese verdaderos,queaguet fipúlacióós io
dia que dizelacarta,que fizo lapromif has loco o
= fille remotos
fion,eraa tan lueñe de 2quel lugar, EN epnullo modo
quedize otro fique fue fecha quefená — tune Praia
, a 0% terelle.had,
podria y acertar a fazerlaco ninguna, oesmaor
manera, deuelefercabido.Eficlto non — tumhabera.l.
pudiere prouar,portelligos, bondale — “púwi.C.do
a cotrahé. 6 có
quelo pruege porotracarta,que fea fe= mi.figpu. 8.5.
cha de mano de efcriuano publico que a
: zii tip.
feaatal quefe pueda aucriguar, quenó e >
Í dicreyda, Stas 8
fue y prefenze,nin fepudicra yacertard, — turergoverbis
a a enútiaciols in
en fazer aquella promilsion. Ca pro- umeines
uando vna dequal quier deftas colas, — pres córrahen
non dene fer creyda la carta, a
er creyda la carta, que ade. CUE
zen contracl. cótrahe, il
rellige,qprando toliaverba enuntiatiua (untnecellaia adadtú,de quo
ysitur S eios validitaró.ná rie probant ,aliás veróextraillñacióciá
dutercafde prefamp
tio.xibietiá Abb.coyyinilla queslione an pil rumécú dotis veldo.
natióis pptermuptias pbefmtimoniú.vi ego in in(truméto dico,.
«p fichús feruus Titi fait d me Mipulacus¿itta confeñio par (lichum
feruú elle viciy Gtivad validitate (lipulacióós, dequa tune agebaé:S ita *
¿peeditijdhabelin.d.l.oprimi. (ed lipofteaprincipale de dio ferui
renocetín dubiú,cuncilla tófebio, fuitfadta ppreraliud nó probar
dominió (erui Schocidéveluit Bal.in.l.ad pbationg.i(5.C.locari. $e
refert hee $calia Decius confi.ri8,col.ti.8 confia.ad 6 £confi.310.
col.s.£cadde Alex.cófi.132.colú.8.S: prin.9.volu.5.icipir,perleótis $e
póderatis,Stc.8:cll bonus tex.in.d.cillud.6 dicit Specu.tita.depro
curatoread 6.5.illud.verfiillud quoq norádá qy ideo?.!.oprimá.C.
decótrah.(lipul.crediturin(Qruméto eriá in verbisenútiatiuis, quia
eratinítrm corracíi q fecerar inftrm, 8 q lec? céch p fe cfecinftrm.
vúiin alid inftro diego ralis eps,vItalis pcuraror,vFeuror feu (y n=
dic?,nonideo credifeps,¿pcurator tutor aut (ynaicus:nifialiás pbet.
LAduente ed q vbicúgy ininftro fitmentio de alió, d ell polsibile
expediriin ¡llo,túe cúin(tem cóficicbator,tícinftrm pbathocinter
celillosenotaturin. la. Code bdeto(ti ¿ore haltp6balilibaadea
d.Loptimá.notatBarin.l.theopúpus.ffade dore pralega,Sin.dela.fi
verótúc nó poterat expedirino pbatur,vt p Barak lo. Plat, in.d,lo
1.poft Inno.in.c.qmcótra.de pba.adde Sffecu.ticu.deinftrw. editio.
5.reflatvidere.col.pe.8Alex.confi.17.colí 2.volu.4.interaliasveró
períonas,quádo verba enuntiaciua inftrumenti probent.vid.perglos
Scdoéto.in.l.cumaliquis. Cade jure deli.8: per Alexan.confil50,co.
¿wolu.5.S: que notat Innocensin,c.cum olim. de cenfibus,
partesnó ppbantvtdeclarac Anto.in.cilludade
d Usepadieraacersar. Supple ex diftácialocisfedan q pbacfefuille ab» 3
fenté aciuitate cali die,an Plumpriud pbetar, fueritablens p cotá il
lam dig*gl.dicito ficined.L.optimá.ía gl.fuperparte,jplo die. Se dicie
ibi Ang.elTe hocnorádú,6<fe nefcireaibi,qdfortd pcedit, qinó els
feraliud quodrepugnares,vtveluriinflrcirans deciusprafentiain
illaciuitare,oam uns oporterer aliterhhoc probariipofsibileefTerin
parte diciprerfenten fuilTe vt colligitur ex verbis huius.l, le
PARO RUN
3ANon y:
1a
Innow.re
cop«cltl.
8atitaro, li
br.
b
se
da
nente |
ccrichas
caresíed fin
xeuocerr
cederluperui>
nens julla con
uertioné. hoc
dicit,
Todo lo fuyo,
Erlic fecus el-
fer fi tantum
promitieretur
certa pars bo=
norum:Spott
mortem quia
tinc non pa-
ciícitur: ve de
fucura fuccel-
fione: neq;¡p-
o
tura fuccefsio
eS
leberi: nifiex
reflamento vel
abitellato: led
fi iure contra»
Y ex quo Na
siortacitobli-
gatio, licet ex
actio llipen-
datur ad dico
mortiá hiso.
nia feri po
tell per cone
traQum,vtimLfiquís argentum
quin fran.credi
$.Lucius
fatp.
«rpaftum vel comuen
vns in alterlus mortero capicenilif
tes
¡cóuentionisvi ore, Selieualerie quilibeipoteritillad e
Ue
uis fi vans marie
toque faxenlos
XX IIICG
Como la promifsicn, o elpleyo
omes entre fi que bereden los
>mosen los bienes de los otros nun valesfue-
ras ende en cofis feñaladas,
dod
cafe que here
Leyto opromifsion fazien-
losomes entrefi q qual-
Y quier dellos que muricffe
primero queclotro quefin-
affe todo lo fuyo 2, tal
pleyto nintal promifsió,dezimos nó
deuevaler”,porá ninguno dellos non
ayaocalió“de fe trabajar de muercedel
otro,porrazó d
rolital pleyto,o tal promifsió,fizi
dosdcanalleros
enbata
le heredarlelo fuy o. Pe-
Ten
Griendo entrar
sentrelí,
E PS
afalguna,o cn faziéda, fralgu-
nodellos muric/lecnaqllogar, clotro
Gfincafle,hered
aria lo fuyo,(1 nó dexal
fccl muerto fijos legitimos.E hporaué
tura non murielle y ningúo, edelpues -
queende falieflen, le cambialle la volú-
di
.ad Spec
pulchram.C,
que tuncdema
fed Giquis,C-de donario. l:omnes
¡ca.Cuvtaétio ab harebc
Scontuluje Otdraldus ecnfilazosad habendam aliqualem nor
Sloan And,inadd
8cAlberi.in.l.fcol.1.verfi.fed qua
o fenfaprobarur ini
quando fit de vniuerfalifuccebione, Er
difponentem,non valere donationem omnium bonorum.
cinftru.edi
$-porro.col,
depagtis. Bas
impre batpadti,
menti.nouam Tauriná
cam li
Quíia non valet paQuen futura (uccebvionis, ve hice, 8e
in.Llipulacio hocimodo.fEdeverbo.oblizXLpatum quod dota
C:decollacio,l.cum donationis.
Alisconuentis,l.verbagelleranta
umm cótra bonos mores.Scidco nó valerliex e
8ctalepaltum non firmacur juramento, vEnota 0.
hocmodoconcepiaSiniquispeo defi
in,d.l.paftum,Scadde Bart.ad di
Seta mil
pic,promicto ti
verbisinitram
der:
am
Deciúcófi.
deverbo.(ignil
¡Alexan.confi
z cock
¿* Cocefion.Non ergo ett lolañllaracio:qui
cultas Scfic li darerur calas!
Mandifacultas cúimtamen 1
mortis,hac(olarationenilierie
sanlactio.Lhareditas.C.de pa
«cil enim tale pas
.deinutl, Mtipa=
irAlexane
¡concluficnem.coní indi
cipit, nóparua difficultas.
mpodiccílibera tellandifa
quo ex pasto non rellerctur libera te-
lietratio , ne desur vocum caprandes
um defurura (uccaÑióe, vtpro-
baturhic.8cin terminisconfuluit Alexan,confil,28,volu.z.
id felfecvnos ml
Tedcuifdam pagan
beturfecundum Alexan
Ccxualleres. Added
cetinterprinas
: Stita dilponeret non favore alterius
le quod adliuc proceder quod hicha»
l.paótum quod doxall
5. C.depactis an amé quod hic
depadl
difonitar fauore militum,procederetfanorepize cante vel fauore li-
berorú?videiqpfic pernoracaper Barán
de tefta.S autl
¿tú,5.fi fade padtis.
e
da fucceflo.ab intelta.K.lhaccófultibima.$.ex imperfedtos
Cafl.vi.
ipofita,córta Ba
,lacélafo,qui defendit opiBar.cadd Balina
depadtiswbivoluit,q patú de fuccede;
tenctibi Ange. Á Panl.de
o Fanorepigcaul
interpretabiturelTeteltamétri.arg.d.llicetintes pruatos,S licct Lu-
do, Ron
repeauthé.fimiliter,C.ad.l.Falci
.col.
inó-tpeciali pig
caufe intercontraftus,conetur reprehendere dietá Bart. inquantam
el reípeót pia caufe:tameipfeidemin cadem repecidóe in vléimo
Specialiinter contradtus.tenet opinionéBart.quándo dilpolitio efer
interliberospertes
quodetiamia
f1.C.famil.hercilc,quinimoin.d.6,co.dicit
aulaforta(le propter auctoritatem Barrol, deci
Go fuaferuarecurio y
fuluical
tadaalguno dellos, e quiñiefle renoca:
clpleyto, ola promifsion,bié lopuede rá eifein ata
fazer. Masfinon lo reuocafle, eloonicf propinquo ad
a EE á bella, ve vule
fepor fr mefafta la muerte de algo de Boga ib Boa
llos,cl otro q fincalle heredarialos bic-. tam
nesdl muerto,afsicomo fobre dicho es E naa
Ley X XX 1111.Que pena mercfcen aquellos ¿€ Resocar SEE
quenóguardan las promifsiunes quefazem. — letergota ca
Gúinvim vid
Ena ponen los omesa mi sudicija
las vegadas en laspro- e AXXIIL,
ea ai promilio=
mifsiones q fazen, por Pp Ara Aa
que fean mas firmes e na conuentio=
mejor guardadas cflta malls Aplicas
z É : ponánon te-
penaatal,esdichacnlatin conuentiona — netr ad pro
lis,que quicretanto dezircomopena, a E
qespueítza plazer deamaslaspartos. E — poa Ep
porende dezimos, quemaguer la pena
fer puefta en la promifsion, que non es y,
hocdicita
te yno. Non y
tenudo el quelafaze,depecharla,e de — aperic, quod
E los htan 20 púincipale
fazer loque prometio:mas lo vnohtan 9 huacos
folamentel.Fueras ende,fiquando fizo puna. Sevi
q pena fil
lud quodpetiporeft:quiapromibioprimaper Nipulaa
lem viderurnouara Bin pena trásfula.vein.L.ob
f.dactio.Sobliza.l.1in f.F.de poenal:ga,l.1-5
és quod pre cedic quádo promilslo faitex caufa lucr
illanonatar per fipulatione poenaré,écita peedic.
fi.Siverofueritex caula onetofa tanenón nonatur per panalé,
«lia. Edeaftiosmp.tedwn dodtri,Bar,G vEcoirer approbatain.l.
¡:ulatas.col.13.ffade verb.oblizaS fequiruribi Alexá.
estcolantepe.verl
» oblizacio ell bona fidei nunquá per ipularionépa nalévide
<tanonario.vcin.d.l.predia.S docio,oés in hocconueniuntán
jpulacas, Sc hac intellige quádoprima conuentio fuie obliga
kifuillerliberacoria,tune indiflindté nunquá novatur per le
nalemvpinlrefcripeum 5d padis.Ein,l,qui Rome.
duoftacres.f.de verbo. oblig.fuper qua materionvi, Barc.lacius di
guenteinad.l ita Mlipolacus,col,15.6 BaLin.! rán duobuslocis. 7.col,
Code hisque peenz nomi, éctene menci, quodin Nlipelatióe pocnalí
sábil elipnouatúper.l.(i,C,de nona.ve tener Bart, dipulas
wus.col.14.6 efl cómunis opin, Aduertetamé.quiapradióta quz
¡ipulaio poenalis nouetprimá, procedír ¡cdm notata p Bar.
in.delyita fipulacus.nam deiure ifto partitarum ita deorú
pulacio pocnalisnonatprimam,fi llipulator hoc eligat:nat fi vult po
tellagereaétione prima,vtpatetinfra proxi.Sibidicam,
3 G7anfolamente. Intellige,quádo poena apponitur loco toralls interelTe 7,
Extoralisceflaridis:fo loreto particularis cefTacionis:
nátúcviriq;pótexigi.vein.ltraieóivig.fdcillo Fidea Gio. 8 ubli.l.
qui Romg5.Calimachus. cenct Bartin.d «Lita Mlipulatos.col.
14.1n.10.0ppo.icem limita Sinceltige nili poena apponatifloco cótE
ptusimátúc verúg; exigitur.ve án.1.(i quis ré..de arbitufi pecatur dis
uerfisarioibusveluti restci vendicaione:S:pcena aflione ex Mlipa=
latu:quia nó paritú (nía arbicel,(ecusfi agacur vno iure £ agtione de-
fcendente exeadécá puta,ré actione delcen: aarbiwi SK pos
namadionecx Mlipulatu:quia nó paricum fía», quiatuncnon poffer
viranq;exigiled altero tantum deber effecórentus.st in.d.!, Cellus,
f.dearbi.éctener Bar.in.d.lsita Nipulatus,col.a5.in.1. oppo. Sci du
biopoenavEadieéta loco interelle,£nó contáptus, fecundúlo.And.
inregu.bona fides,de regu jur.in.6:in mercurio, $: Angescal. Mipula
tipilla,s.alteri.£f.de verbo,cbli.S procedir,quod hichabetarinpoe
nacónéionali:gafecus eftin peenalegali,vtán. 1. pignore.5.cum fur
ti fodefurtis.8 vide de hoc perglind.s.6linav,canla,Platin,l,
fi,C.delocapredio cinidi.r. Sc Bartin1.id quod porn fade Colucjo
Parúda.ve M
Quinta partida.
32 L.Atodo.Heceltclanfiala, raro manentepadto.adde.Lquidem. de
tranfactio.S:,l.cum proponas,C.illo tir, £ cú apponitur iuramentá,
habeteifeétum huñus claulnlrimo $ maiorem. vt in.1.(i quis maior
.col.2.C.detráfaftiowideetiá lo.in.d.].có proponas.£ que
in gl.(upra pxi.Sadde pia hisjin quibusnóteneí quis preci
lapromifsion,fe obligo, diziendo que
tercile ( vt efk
in leo fuciferenudo,atodo?,a pecharla pena,e
mib” ad.6:93 a cumplirlapromifsion, entodas gui-
in.Lílipula- 2 ere
Mones oca dio fas quátas vegadas vinieflecótra el pley
widiturs.Cel to.Caentoncebien fe puede demádar
lus. fedeverb. ,
ES la pena,e lacofaprometida.
Pponant clauía Ley. XX XV. Que pena merece el que prome-
Jaca mane ededar, ode fixgrolguna coa decoro
cor co lo dio min lo fix
Le, fedliberabi SO ciertapena,c a diafeñalado,
su folucdo in Aro metcdobion
recen [prometiédo”, yn omea otro
diBaldia. LG 2% de dar, o de fazcralguna cofa.
o q Siaquel dia no ouiere dadoofecho log
legar ad hoc prometio tenudo esde pechar la pena,
rundus. (£. O de dar, o defazer lo q prometio qual
L
eo. vide criam A o
que dixiin.1, Mas quilicreSaquel que refcibio la pro
3.itulag.infe — milsion.E non [e puede efcufar que lo
ca.parti. Bcali-
quádo in ia PON faga,maguer cl otronunca gelo o
clauíula nece viefle demandado. Otrofidezimosq li
pe mala aquel que fizola promifsion non fena
Ja pocna com» — lo diacierto,en quela deuiefle cumpli
suecas ES 2 edelpuesdelto,el otro Je demádafe, en
ho- tiempocóueniblel, cen logar guiado
so purgado, quele cúplicleagllo, q le auiaprome-
ade Balabi tido.E non lo quitiefle cumplir, podié
vide exemplá dolo fazcr,o feyendo tanto aa
Aa do,en que lo pudicrá fazer, 4i quificlTe
phyr.columg. quedeallicnadeláte, feriatenudo de le
vesical. quae
roan dominas. %
hañasclanfil vi
¡bi ecam q peenanó potel (xpiusexi¿iex
inverlic.fequéri.SeSpecul.tcul.de lo.
piicaliquas nverífequé.vi.per Bald. qd Áifiradtó,
vepoenarocióscómirtature fuerit contra fatú, Godo
quib'vicibusimellizabvá .coli.7.werficn.pone
«y eftclanfula.C.de his qui pone nomicrclin.écglo/Tán. Li finita, in
prin.fT.de dam.infeá ¡duo.4i.fdearbir3cita clanfila Co
loo operacurfmore oblernantis padtumnon verófiuore contra ve=
entis.vt evadir Abbn.c.cum inter.R feniorz.pen. colu. de eleétio.
¿evbiellia clautiala.Se fi pena appliceturalteri,quam part, adhue
parsagitad (uuminterefle fecundum Alexand.in quod cófil. vol, 2,
Scvideiniila macesja-glo.norab.in.c.quicunqueas.q!
Ulex.XXAP.
mino
vel promifam qd
poll interpellaionem
orcfadtam,velpolttati téporis lapfium q potuiiTer
iuaplre.comisiccpacnated edi pena romi trenes
poltremporislapfiam quo benefacere poruilfer:foluendo tamé pro»
miiTa ante licis concell.non tenebitarad interelTe.had.
4D GPromeriendo.Siue ex: coulalucraciua,(ue ex cauía onerolarquia indi
ftinaéila lex loquicur, é ue prima obligario fitbona fidei , fiue
dtriftituris,.
» € Coalmasquifere.Approbatopinionem lacobade Are. Se Dynorela
tara d Barto.in.Lica llipulacos.colum.11.ad fiT.eo.quá etiá cenicibi
Rapha.Cuma. $: Alexan.Scetiam Bald.in.l.ipato quo poenam.C,
de paftis.opinio tamen Bar, quam recitaui (upra in.l.proxi.in prima
glo.approbaturcómuniter per dosto.wuergo tene mentiillam.l.par=
titarana, contra cor.opin. Bl
3d dentiempoconeniblec lagar guifedo.Adde,l.mora.fE de vltrglof. Se
dodo.ial.vinum.fEliceití pecas
2mPromittens quid darevel facercad cerrá dic fub poenafiin
no impletctianó petére Ripalatore foluet parná
elegstis Mipulator:fed (idiesnó fir appofit
loco Et
€ CT amo tiempo pafado.Vide fupra codem.L.4e
£ € recharla pena.Si hac llipulacor elezeric;vt fupra o prin
g Enonfeñalando dia. Hocideo dicit: quia vbieflerdies
mittereturpurgatio mori. vtin.l.tralediicias Jade
oblizaScin.lmagnam.C.de contrahé.
pechar la pemar. Otrofidezimos, q fa-
ziendoalgun omepromifsion de daro
de fazer,aotroal guna cola, nó feñalan-
do diaS, cierto,aquelo deuicfle cúplir,
ninobligandofea penaningúa: q litan »
to tiépo dexafle paffar,cl q fizo tal pro-
metimiéto,como cfte,en quelo pudie-i que rcjpondig g
racumpliciiquificlfe:efinco por fune- dedo
gligencia,que lo nó quifo fazer, q dalli
adclátc,quel puede demandar, loquele
fue prometido,contodoslosdaños, De ástimntam
los menofcabos, querclecbiopor razó — tépus trantic-
que noncúplio aquello queprometio. f ES e
Pero fiel que fizo la promilsió,quiliere — cundú docto.
luegocomencaracumplir loqueauia fónuDier có
prometido,en ante que refpódiclle!, al
otro,enjnyzio,dcuclefercabido.Efilo
cumpliere,entoncenó feria tenudo de ira quis. $.
pecharlos daños nin los menofcabosg Seya.f.eod. p
A quí Barc.polt
defufo diximosk, te da
Ley. X X XV 1,De la pena que promere Va o- K Que de fu
mescorra de faxereflaralgun ome en juyzio
éx procedite-
cide
dy, bre promifsion, q es fecha inione plo. E
S Sálon fuyzio:cefto feria, como que elt come
fivnomenal juyzio,ante cl iewisin. dle
, Aiofalamovbi
judgador,prometiendo,fo ciertapena, — glo.limitar
Jam. 1. (quate-
ittiepurgationé morz,vfoad liiscóteftari vedar
sinterlir, ql Bar.ibi.moppo.polt Dyn.intelligitdincerefe
creditorisexcedenti exrimati un tuncdicitnón adwitten
dá purgacionémor fu detur illud quod vlerain=
tereflioxcaglosin, o ladearbi.vehicvi.
ifaGúfar
hes.$.fi.cum
des,hrco.decidic oppoficiñimo q nófoluco cali inserelTe admicratur
purzatio mota antelicem conteitacam,£ quod deciditifla,l.viderur
veciusesióanéisolduriscómunisanáte Seya cauie. ex quo
glo.SBar.fefundant,loquitur quando erat dies appefitaápartibus.
Tdcónimirum,6 a dmiteacurpurzario more ,infa modicum tempus
hocadieéto,vtfoluaturinterelTe creditorisiflaveró.l.loquif, Sceiam
d.l. finfulam.vbi diesipartibus non fuitexprefla:ied in dic tacita le
gali certificidaarbirrio dudicisjiuxtaid gdhaberarfispr:
Íicumdies.$.6iE de arbi.Ideo ppprerincercitudinénó diciturdebitor
eileintáta mora,prout Saliascófiderar lafoin...infuláin princ.
colu.6verlicu.amodo pri tad tex.qui magis vrget, pro opi
nióe gl.Bar.S£cómuni,(cilicetad,l.fi cú dies, $.fi.cú.l.fequí 'arbi,
qua incipieveig; Sc.pótrefpóderi,q ibilicecnó fuerit termin
preflius ab arbisro: Se fic fuccedat terminos legalis, quatuor filicer
menfú,talistermin? et cerrus $ declarar? álege.Ideo nimirum 6 te-
neatur volés purgare moráante litem cótellará, (oluercintere/le:hic
verdinilla,].terminusnon erar ica declaratus:vt patetex.d.l.1zfiypra
«o. Sexhis,quaibidixi,ideo nimirúfianteacceprúiudició admita»
turpurgacio moraseriá non (oluto interelfe:Scmulrú elt confideran
dú,qulaypcitag.parti.z.que habuitortú ¿.d.icúdies.$.finanibilibi
dicit delolmuóctalis intereflein purgatióc mora: (ed dato qy debear
inrelligijuxta.l.juriscommunisa qua habuitorcum, ef diuerfaratio .
pote lanal cen de lex, XXXVI,
alo poenisiudicialibasin iudicisprefentia parte partiin indicio pro-
miGis:fipofl duos vel tres aurgngsplurclve dies arbítrio iudicis im=
pleturpromifsú, non cómitl poena:(ed perid eépus vltraterminun
nullumaducríario fitpraiudiciamin relhper qua contenditur.h. de
HS [Nlacin,dizen, ponajudicia slenabin A Adér th
S Sis, ala penag es puefta fo- deturifta.l.de Gquiscan
12
2 b Evosdias.Conco:
ge
Titul.XI.De las promifsiones e pleytos.
Geserallade!Decisilipeticioneincell
Lazo 8 infra cicu.prox.vbi
Sh quiscauti
guod hichabcruriue in tidcivifore quisiflerereum pro:
iploreo qui fell romisryvthic vides.SGin. del. pol tres.
dis
na fin criminaliloquié
an
quelayudaria acftar,ca cumplir de de-
recho,al que ouieffe querella dels, al pla
zo q puliclfen.Ca maguercíte quel fal
fe,nonlo aduxeffeal plazo, quel fucffe
puefto,filoaduxelfe ados diasPoatres,
oacinco,o mas, fegund abien vifladel
judgador“,non caería poréde en pena.
Pero porcftealongamiento, queloror-
gamos , que pueda aucr de mas del
plizo,mandamos quenonpierdad nin
fe menofcabe alotro ninguna cola de
Approb:
pinionem glo,
indiáta.X ú
poll tres. quí
eciam ibiap=
probar Barto.
Subdens,quia-
dex hoc arbi.
srabié habita
confideratióe
perfonará de
locoram. vin
J.continuusas.
cumita, $
lam. i£devers Fu derecho,quehacn la demandaprin-
na in cipal. Mas q lefinqueen faluo, para po-
SEE Ha der gelo demandar, bienafsicomo fa-
Coyenonpier- rixal primerplazo,quel fucffepuelto
da. Teneméd
illá.Laliterde
cidérin hocg
efto dezimos,quehalogar, entodaslas
otraspenas,femejantes deftas , que po-
E e nen losomes fobre las promifsionesG
berorumn:ibi fazenlos ynos con otros, ante los jud-
enim Gi a- gadores",
£toris,erat fa- 9
Hdi
adv. prefcri
pta nó admic-
tebafila pur-
galo mora +
ta veró.Lre=
adori
das fuum Éca-
Glez. XX XVIL Porque razon fe puede efru-
faromeenla pena que promerio maguernótra
xe/Je a derecho a aquel que prometio «traera
Tando vn ome a otro en
LON juyzio prometiendo e o-
0] bligando fe a tract le a de
Ne] recho a cierto dia fo cierta
acurmore purgario,Sce(t equitare mn
fifusactorisfactur fit deter y
rai funtedicvreft de mente Alberi.in.d.l. Si poftuesaad fine.
polllacobade Raue.qp tuncnon admiteetur purgacio mora, Squali>
techoccalu probabiturinterefl+ aétoriscumin prormifionenon fale
appolita poena,vide pereum.
€ Ludgadores Intelligein praparatorijsiudiciorom,náfecus ell io de
ciloris.vein. ly. 4.parti ¿Golf cum dics.$ fin Madearbi.
Elex.X XX V LI,
29Qui promifitiniudicio alium fitere certa die fub poenali ¿ufo im-
h
pedimento non potuicimplerepromillim non tenetur ad poenam:
fedimpediméro cellante tenctur lifteresidem de poena ab arbitro ap
pofitasliautem extra iudiciurn talis promifsio fiar:non excufaturali-
quoimpedimento milires promillaantedici cuentan perdatur, ha d.
.(i quisiniudicio. comfequentibus..E.K
¡de cap.cum dilecri.de dolo Sccótuma. Sbi
Jo(lien.quorum opiniovidetur hicapprobari.ex quo
dá patet,q li citatusad certú terminum non potuit propter impedi
mentíicomparerein termino prefixo, p tenetur comparere poll tet-
6, quina cirius poterit cx fine ciratione noua.tene meno, quialn
hocfucrút varize opiniones,quas recitar loan.And.in. d.c. cum dile»
Ai.vbi Abb.lacius.6.8.7.colum. Se vide Ange.in.dolza$ai quisiniu-
dicio.vbidixir opinionemiflá Inno.e e fallam,imó fitopus nona ci
tarionesfed veriorvidetutopiniolnnoc,neque..celis.(X.de arbi.qua
Angeinnicitur,probarcius diétum,Ced oppolicum.
ueriendo leferer al mas ayne.Cócord.cumd. colas Edearbi.Sad
L.cumnauarcorum.C.de nauicula.lib.amper quam Joan.de Plate.ibi
poll Andr.de Bardicit q 1 ofticiali mandacurá (uperiore y vtmic.
tacceneí modiosfeuméd cúrali navi,p (illa nanisimpediacur, Sber
mirtercín aliamaui,Scillá ad hoc códucere: duo. enim fune pracepta
q mitrar Se apin illa naui wittas. Adde críasa de.mandaro qualifica»
tofiinqualitate nópóradimpleri, quód deber impleri inprinc
tex.not.Scibinor.Abb.in ca-grauis.dercllitospolia.Sed quid
ceps delegar caulam appofita die terminali.nunquid delegar
Apladic pobicpronuntiare,quali duo fuerintpracepra: Bala dicic
nóia. erlicu.extra quiro. Cade hisquipurna
hxc d
pena. Dezimos ¿1 facre embargadof
dealgádembargo derecho, porque lo
nó puedeaduzir.Afsicomo por enfer-
medad,o porauenidas derios,o por 0-
trocmbargo lemejantedeltos , q nócs
tenudo poréde de pecharlapena. E de
uclo aduzira derecho luego que fuere
libresde aqlembargo. Ello milmo de-
zimos que feriaialguno delosjadga-
dores deanencacia, mandaflena algu-
mM prece
i.C.iele
ga.l.cúnon eo
hc. C.quando
prouoca. non
elt necelTe, ad
de eciam y in
eo quod eibre
parabile polt
tépus non ¡n=
ducicur libera
tio.ex calus fed
ditfercar pra
nadalas partes quefiziclle alguna cofa ne Ea
E a hc Bald.in. q.
acierto dia,e lo cierta pena. Ca fiáalga norabis lA
na delas partes auinierecmbargo derc-
cho,porqlonon pueda fazer, quenon
cacen la pena,queriédo lo Éxzer al mas i
h i el e
aynd que pudiere lo quel fue manda= ema
do.Ecito que diximosen ella ley,cen eo.kglolin
la otra que cfta ante della, halogar élas la a
E ¿ lema iuris, IR
penas quefucré puellasenfuyzio. Mas — adleze Khod.
enlaspenas quenon fon pueltas enfuy de a
zioqueponen losomesentrelifuerade en senor
uyzio,finó cumplicrecadavno loque - in.d.illud.fa
yzio,Í 1 d: loq in.d.s llud.fa
prometio, falta cn aquel diaque feñalo, Pe Parte non
de poc de aduer
para cúplirlo,tenudo es de pechar la pe te,quiailta. L.
nazenon lepuedeefcufar, por embar- pidetur appro
go'que aya.Fueraséde, fila pena fucile
puelta,lobrecofacierta, q ouiellca dar
efe perdielle, o fe muricfle, fin culpa,
neg; pacroni
C. de operis li
berto.
Uror embargo. 4
Adde. 1.Con-
bare opiniong
digtarum glo:
volétium_ elle
differenciá ja-
1er (lipulacio-
nes judiciales,
Econventionales:namin iudicialibus difficuleas fen impedimérum
fuperueniensimpeditpoenam cómicti:in cóuentionabilibusverónó.
Sficperillam.lvidécur deltrui didta Dy.Bar.8alioriin. d. $.illude
diftinzuentiáyan in obligacionefit datiolpecici vel factú.Serácetiam
in connentionalibus (lipulasionibus difiicultas impedist mora $e
mibsion: quodteiEficert.peta. Sin. Lcum feruus.
uer.fEde colla.bono.an vero fitquan=
titas.Skrúcimpedimécum [eu difficultas nó exculer,necpocna, neg;
Smibjonz.ytin.! um. C.fi certapeta.l.ad dié.Hde vera
uádoimpedimeci efec ex parte pro
áliex parte credicoris,ctiáin obligatide generisvel quan
tatis,difticultas excularecápcrna.vein. de nauti. fueno. vide ibi
lacius perlo.de Imo.referenté diéta Bar.S: Ang.Staddenté aliqua. 8
diciales Sc
qd apte dellmuicita. Lin hoc
¡Sv Erquádoin cblizatione
ficdottorescóiter volúe q fic diflercuainter ft pulacióss
cóngtionales:fed q diflingual,ve (ip
faciés differéciam incercales ipulaci
elt datio fpeciei difhiculcas (eu impedimerú fapuenigsndexenler pos
necómifione, pbatin.l.20.tit.14.part7.ibi,poréde dzimosg hagl
cuya.era la cofafuelle obligadodela dar a alguno, o cl fruto della,fo-
penacierta, cadialeñalado , fi cayo enla pena,pord no la pudo dar
pocrazó quelecrafiurtada,ca eltóce el daño,e el menofcabo que le vi
nielle portal razócomo elta,o en otra femejante,tenudos feciá los la
rones Sec. Etlicaperté probatur,gp ne gatione fpecicidifii>
cultasexculera poena cómilsione.pórdici pilla.l.cú dicit,porébar-
go gayasintelligatur d diflicultate,que fupuevit poft llanon
Secufacdebitore velo.L.qé remilu (Ef corepediexlegará could
deverbo.oblig.8ciflo modo norefragabirur didis Dy Bart. Sdodto
rúin.d.$.illud.(i vero fuit difficultas ance morá,tu: culetur debi=
tor, Bt procedan diéta Dyn.Bar.écaliorú,quodetiá ¿pbatur in.L18.
fupraco.£cibi dixi.veldic,g aut eltralis difíicultas. que afsimilacur
cafuiforcuito:Sciítatamin iipulacionibusiudicialibus,quámin con
uentionalibusexculet mora X pocna: comunibionem , quando orta
fuitante mora comuni! SK multo fortius, fuitveré rcaliter
Quintapartida.
cofusfortwitus. Scita procedan difta Dyn, E Bar. Seprobatureriam — 3ÓPoenam quan promilifi quisnoncontraheret cun aliquamats
í abetur ctiam hic in finehuius. aut non fuic talis dif
iásmacuralitereciam fine cala fortuiro proueniens, Serj
quóddi(linguarurinter(lipulacionesiudiciales 8 conuentionalesHe
intudicialibusexcuteryvrinifta.linprincip.Sin.) fecundasó li quis.
iniudicio.££.G
quis caurio.in
conuentiona=
libusverá non
exculer talis
difficultas, ve
hic,Scin.d.$.
illud. 8 hoc
fit vifum gl.
8 elt decias
mentedn, L.Ú
vehenda. vere
ficidem iuris.
ffad.l. Rhod.
deiadkcumdi
cie alias di
cultas vel im-
pofsibilitas ta=
lis adincom
modumpel
net promillo
vis. hoc etiá
vult loan, de
Imolin.d. $
Mipula,
obftabicdic,l,
20.140 pate
tita.7oquiaibi
n
difíiculeas,
prouenitlec á
cali fortuita,
vel fimilitudi-
nen habente
cumo.vi
quodúdfuribus
mo.xecontra.oblig. ideo
a Wo tore del dia. Intellige criam,fi ante diem fueritinterpella.vcin. l.
comáilius.66.Eco.
a0Saperinailipromil
traleges velbonos mores:vtquiapromitto oc
ud deliturn coministere (lb porn:
¡um facias,nontencoríoluereer
murambo de delito
1D Unvon fea valedor:
Jer.8c5.fi quisalij
tinecquidcurpe,velubi
wl.colum.
4 osro yerro.A dde.) generaliter.cú.l.fequé.Sci plagijEco. 82.28.
0. Ecquidfi promi
5
deinutil.
..
fupr
¿quotiens.$ánpoteftate. A.denoxa, fed prouenie
furto quod cómittiturex defeétu cultodi
ante del dia*a quela ouo a dar, 02
moftrar
Ley. X-X XV 1I1.Como la pena que alguno pro
metefinenmataveyo non figyere algundzer=
ro quenon deuc Valer.
5] Oniendo penaalgúos omes
entre fi fobre promilsion q
fizieflen: maguer la promil-
fion non fea valedera?, yale
la penase feria tenudo de la pechar el q
lafizo.Fueras ende ,1ilapromifsió fucl
fefechafobre cofa que fuelle fechacon
traley,o contra buenas coltumbres. E
elto feria,como fialguno prometiclle
fo cierta pena de matar algund ome,
ode fazer adulterio , o de fazer otro
yerrolemejante deflos.Caentonce ma
guer non cumplicile tal promilsionco
mo cfta, non feria temudo de pechar la
pena.Otrofidezimos, quefi algundo-
meprometicíle a otro de dar cola cicr-
ta porque mataffe“algundome, o por
quefizic[le algund yerro, nó feria tenu
do*de dar lo que prometio: maguer cl
.cum duobus. verficr
:terca.inil
'1commi
rofocio.Snorar glo,
Ulex,XXXP ILL,
mepocnaappolita,valer:nil promilsiofitcon
i hominem vel a-
«em (tibi aliquid promitro ve
ra fiadimpleatur , [ed tenebi-
<ommillo.h.d.
aprarcrlegem.vti
J.QipulacioiRa. 5.1 fipa
x Infli.co.gaalreri.lecus fell contra.l.vel có
ryécortihaberá didtis Azo.in fama. Co
iu finererlicu.f veró Ripulor,
eretrici ob meretricium? Commus
miorvidetur opinio q pobitexigiab ca.vide per Bar. lafo.inadal.ge
neraliter.Sinalog.
ted quod meretrici.£.de condi, ob tur. canfá, Se
vide Andrade Iferin ca,1.verfica.tarpiter luferic.colua.quibus mo.
feu.amitratar .vbi ScrefertT heologos. Scrradir tia latelo.Lmpide
Pala.Rube.in repet.c:perveftras.de don:
.cum (equenin formisminoribus.
¿0 CPorquemarafieldem Gipromistat,vt non occidat.vtin
¡cium.fE de padtis.recipete pecuniammine malefició far,
colum,
5.1 0b mal:
intervir.Stvxo,in mbrica.
iurifgent
nephaselt,SeDeo Semundo,fecundam Angeiinad,lgeneralicer. vbi
dicit,quodhocforfitanfall
pecuniam mulieri,ne mererrix fiat
authen.fcenicas.-ircaprin,colla.
F.de condi.obtur.cauf.dicar cotrarium Eelimpliciterreferr
¿cfequitur loan.de Imol.ibi,
venudo,Ecficnulla eftobligario.vade q
4 e Unonferi,
fruore callitacis confersanda , vefi do
wega limperialis, Cademupt, Se
«licerglo.fecundum cumin.l ob
probarevidetifta
Vovitidnci gl Sebas ln gene ve quaedoldquedproad d
tur non efl turpe:fedíuperre torpipromitsio ft, ficiplo jarenulla,
vide ibiperB.
Lpen.f
ngel.é: loan.delmol. $ lafonem reípondentz ad
ecor.di,ob tur.caulame
y £ Esonamostenudos,Adde.l.nonideo mins, Cade acculatio.
Mex XXAIX,
nium,nontencorfo!
nayfedamoresepartiiconfenfueftmatsimon
$ Ue nierenfizor.Siueerzo quitale marrimontam appetunt peraliquos +
contrahifintparentes,(iue coniunct,vel amici contrabentiusn, feu
Hecenencontrahaca
prom
otrocúplicifeaquel mal porque le pro
A
metio, de dar le lacofa.Pero tambien el
que fizo la promifsion,comoclotro q
cumplio el yerrospor razon della, fon
amostenudosfarclecbirla pena,o de fa
zeremiendade aquel yerro fegun man
danlasleyes deftenucttro libro.
TL. X X X 1X.Comola pena d'es prometida
porraxBdecafamientonon la pueden demídar.
SF Alamiéto quicréfazer*los
¿fomesalasvegadas.Eporg
aya] le acabé, obliganfea cierta
7 3pena prometiédo los vnos
por losotros,q [e cuplira el calamicto.
E ello fazen porq aqllos, porquien fa-
zen la promilsion, queca faranenvno,
noneftan delantequádo la fazen, opor
quenófon de hedad h,opor alguna o- ena
trarazon.Onde dezimos, que acací- — gsma. defpon
cicregalguno dellos,nonquiera UA tes
plirclcafamiento,entonceaquel que ninas Laa
zola promilsió por elquenólo quiere trahentes non
fazernin cúplir, quenon es tenudo de competa
pecharla penal, E cftocs, pord el cafa-
polt glof. 313)
tencnt qui
diatur, $ ¡dé
Holli. veroin
dicgemmadi
cit, q quando
¡onemyvrfliduobas loquenti=
extranciinterfebonafideficiont/p:
busdefooníalibusvaus promittis fi tiant S alter totidem:f non fiát,
q tuncvalcatinterextraneosproniio Poenalis:éx quo mullam coer
tionem habentintercontrahentes.nequecontrahétesob hee intimi
dancur vatem fecundum cum li note malierás promitrant (pon
adicta pena nominefuozfi non fiant ¿quiatúe nó tener pro»
á iaprincipali , quod deber efle liberam, Secupa
cifireviderorin.d.l. Ticiahn pri
2.colum.E videtur approbariinillajbi,c elto fazen porqueaque=
Mosporquienfizen la promibion.8cc.Se icloquicur quando promit
tuntnomineilloram,qp promirtunt contraéturos: fed propter hac
ego nontecederemab opinione glo,8 Bart,8ccommnunisin.delcitia.
inprin,quim 8: communiter tenere videntur canodinad,
quando ex talipromifiioneextrancoram libertasintercont
in aliquo non l:+deretur.ex quo vedixicelfatratio prohibi
ratio é eftexprefla inifta.l.cutn dicit,eltoes porque el cafamiento
mon deucferhechopormiedo de pena,
h Qavonfon de bedad. Vidcin cap.1.5.6ide defpon(a.impubetibas. a
1 GL<pena.Licerfitinparua quantitare fecundum Barto, Bcalioscom- 3
municcrin.d.l Titan prin, K Abbié aliosin.
bene poteftpraftariin cótradtu fponfaliorúsvtin.laarr:
de(póla.laacitanparti.4-184.ci01:8.vbi vide laté, que dixi.3a partit.
¿cintellige dearrisíen pignorib? realitertraditisanó pmiistantam,
ve cólacex.d.Lfi.crenér Bar.Ange.Pau.deCa(t.£Loan«de Imol.
eta lafo.in.d.Ltitia.K Abb.in.d.c.z¿ma.Soci.cófil.z.vol.1. E pórlica
ritraditioarrariin quacúq quátitate ex generalibos verbis.d Lf.8e
tenctPau.de Calt.Ange.ScImo).Roma.Eclafo.inad.|.titia.licer Bart
ibi ScAbb.in.d.c.géma.velintnó pofle arras excedere quátitarédo-
tis,vel donationis ppter nuptias,(eu vbi dos vel donatio talisproprer
auptiasnóexcederer quátitaré policáin.Liubem?. C. de repu.£1á9
tionédiuerfitatisinterarram 8cpoená,dicút do4.cóiterelle quiaarra
realitertradifipocna vero pmittitur donó ita fincas holcad
realitertradendú,(icut funcfaciles ad pmitrendá fub poenaex quo
vultloanade Imol.in.del.citia.in prin.co,pc,verfivfed hic oceurrit du-
'ú, q li quisita dicat q datcentumpro pocna , fi cótingar matrimo=
miúnon cótrahi,qp exitid8ac fi diceret,qp dat nominearre; quia alias
ellecimponere,l.verbis,$cnó rebus cór L1.8c.2,C.cómu.de IegateSe
L1.ffade conkiypecusad finem.tene mécisquia ely pulchruma dictuez,
Titulo. XI. Delaspromifionese pleytos.
42 Qrecho. Quid Gpromiscarurub pocna quod matrimonio
foluctur.vid.L pul huer:t.ficodem elo. de
delmo.colaadiéta,lT .
mona appofita fuper promiilsione aliculusfadticommiviturfisen
li fuper
milió quí
Titacisnon, có.
miscicur li
pularoraliquá
dovíuras exer
Cuit alias fic.
Ec paétumíen
conuentio in
fraudem víisa
rum faéta nó
valet: Se ficia
fraudem víu-
miento:non deuefer fecho,apor miedo
de pena:mas poramor,ccon con/enti-
miento deamas las partes,alsicomo di
ximos en laquarta partida delle nucítro
libro,quefabla delos cafamientos.
Ley. XL.Como la peña que es pueftapor razon
de dara uon la pueden demandar,
rarura quando
reveracltma-
tuum: fed (te
fitlitera vendi 'Torganlos omcs,eprome
tionis:marm ap tenvnosa otros, de daro
parer p hoc
E ve interim
dum foluitor
Precium cres
ditor Jucretur
frufus.d.
de fazer alguna cola obli-
gandofeapenacierta,inó
cumplicrenaquello,queotorgá a pro
meten.E mucuen fea poner cla pena
¿las promifsiones,por dosrazones. La
primera, pórq aquellos que proracten
dedar,o fazerlacola, feanmasacucio-
fosacumplir la promifsió, por miedo
1b€Ddefergro
Adde, Í. pro=
mifsis, C. de
traufadio.. de
d.Lucius. fade
2óti.emp. dela pena.Lafegunda es, porque algu- -
a e, ia nos engañolamente lo fazen, porauer
gas. Cdeví. Ocafiondclouar algúacoflacomoen ra
ES lJulanus, zon devíura.E porédedezimos, quefi
nd eds Japenacs puefla, fobrecofa que prome
adio,emp.qa tealguno de fazer, bg cacen ella, aquel
empenaadó" quefizolapromilsion, cqueestenudo
citur dationi
quantitacis fi
tepecan
alteriusreitin qua confi
dela pecharfinon faze aquello quepro
'mutunm,cenferurappofiraloco vfurarum
quiaintalibus cadicvfura:fecus tamen el quido adijcitur dacionicer
tx fpecici velfacto:quiain talibus nom cacic víura . vt declarar Paus
Jus de Cal un allegas.Cade viu ereumquidin com
promiTo,vbi arbiceriuflit dari certam quantitate fub pana: ápolsir
talispoena peti.S: concludir y fic:qu tutadieftanófolá ppter
darionéquáricaris,(ed veparcaturasbitr.o, de ne fententiaarbic con=
temnaf.X (ievidetur ctigadicdtafadto. vi,inifta materia notabiliter
Alex4.L.Mipulatioilta.galteri.co.6.4.fhco. Sido q Pausin feréria
atbirri vol Bal.in.d.L
fipcnaadijciatur darioni quantitatis.vt tenct Bal.in diét.J.comalie=
gas. Kin. l.promikis.C.detranfaCiio.Sidem tenuit Alexan.cófi.m9.
columa.penul.volu.2.contrarivm tamen in contraótu tranfaétionís
tenetidem Alexan
oft Raynerium,lacobum Butricariam, Par-
eta.l.promifis.Scin.d.|lipulerionam $ finas
lem Alexan.confi.5o.vol.4.pofl confilium An=
tonij de Pratoveteriibipofitum.Scquidififtum cui poena adijcitur
ordinaturad exaftionem quantitatis,fcucius loco furrogatur:antúc
poenapofsitexigizvi,per Bart.in.l.cum feruum.f?.de condi.8c deinós
ftra.£loan.Andrein additio.ad Specul.in titu.de obli.8folutio.$.
ante! omnes fequics colu.3fuoperparte eltquoque. 8: per
Alexa.d:coni.5o.vbidicit opinionem Bartiin.l.cúferuus.elecome
munemsSquid li poenaadie8a dacionPquanticatis promitcacur ali,
¡uameei cui quantitaselt dandasvi.per Barán.l.quires.$.qui QípulaÉ
E.defolutio.S opisBar.fequiéx defendit Alexan.in.d. fealteri. 8 in.
iíta materia tene menti diétú Bal,in,c.vnico.verfi.pone emphyteota,
$e verficudequenti.qualiterdominus pro. feu«sriues vbi dicit quod
fiemphyteorapromilitdño duos denarios, nomine cenfusinanno,
fub poena cétú librari:qp valetadiettio cius poeng quía videt adicóta:
locoexpallionis,Seliclocofadti.addead pradióta que notar Abba
inxc.dileBi.ad fi.dearbitrisanteps,col.
d dejara. Habeshicexprelfam,p poena adicta datior
prefumituradicóain feaadcvluraró,miliqui pora
Jicustuericfienerari, Seficapprobarilla.!
pornis.Scglo.in ll poenam. (E
metede fazer:afsicamo diximos enlas
leyesáte delta. Mas fi la pena fuefle pue
fa [obrequantiacicrta,que prometiel-
fealguno de dar, “aquel que recibela
promifsion es ome que ayavÍado dere
recebirvfura,entonce, nócs tenudo de
pecharla pena,cl q fizo la promifsion:
maguernó locúplaal plazo.Peroficlq
recibela promilsó: fuelle atalome que
nácaouielferecebido vfura d.Entonce
tenudoferia de pechar la pena cláfizo
Japrómifsion, fi nondielleaquello que
autaprometido de dar.Otrofidezimos,
quetodo pleyto,o poltura, q feafecha
áte tefligos,o por carta, por engaño de
vítra que non deucfer guardada, cefto
* feria,“como quando aquel que prefta.
losdineros en verdad toma por ellos
algú heredamiéto en peños,e fizc mue
ftrade fucra, que aquelque gelo daa-
peños,que gelo vende faziédo ende fa-
zer carta de vendida,porquepueda ga-
narlos frutos£equelnon lean demáda,
dospor víura.E poréde dezimos; que.
talengañocomoelte,nó deuc valer, le-
yendo prouadoStalpleyto, qué verda- .
deramente fuelle preftarmo, elacartades
lavendidafuciTe fecha porenfinta. .
diledtidearl
z -l.q apro
poema p din:
Barpillote
¡ipulatilara?.fEco, pco
dar lorti.8ta ell de mente B:
A a
hopi.lonocenine
devíur.Sin.Lveraninglo.6.f.
de pi
glfi.S Archia
nic.com deuo
silsimi
Mipuladi (im.
KT. de verború
Há opinionem
2 in hoc non
ariftadiflin+
Año, fedindi.
Slináte videat
adiegta infrau
dem vfurarús
tenetgloin. L.
Tuliamus. Se Hcé
Papivianus.E. Ad tit.C,
deallio.cmp. Plus vale=
Ecin.d.Lcial- Fe quedas
legas.. Jacob. Bitur,quá
ino. pe- 9d im
cuniz. $1. ff la, ci
devfur. vbi.Se
fequit Eloria.
«idem tener
Toann.Ándre,
in- additio, ad
A
»ecul.ticu.de
obliga. Sola
anteome
nis.verk.fequié
3d£ Ang. mo.
Aléxón.d. $.
algeri,ybi $e
Tafo.dicit lic
opínioni elle
adherendam
Abb.cr.blode
delmoxin.d.ce
.cú allezas.Anto.de Praweteriintercóf.
i .cómunior.tene
neraciong mehú vel annoríi.ga tunc efTet víura. ve dicit
lixigithe
Lorellige tc, 8 limica,q túc pora adieña obligar
nftaudox furarú, gi verigy tá fers principalis, ¿ poena
peápóryvel panacxceditforté:ga vt itvfura requirit» aligd acces
Lin.d.l.cúallezasin.1.oppo.(iveró pos
quática
naelletminor forte Scvirúg; nó pofTet peri(4d eb regulariter.vtin.le
34.253.008
tia integre prom
verfiadeinde qu.
Hua volaban sides perBal.
po.xper Alexand.in«d.$.alte.colum
€ Usería.Ortum habuir
quod agivor.8.3.c.adnoflram.de emprio. Svendi.
£ GErutos.Lacitadillud Gd notar Bar.in cófi.65.incipi:
idixi)eanendel creator
donisapparer.veedáBalin. dd,
Fa > s
re(peciem gccaular fimulacion:
opponarur ápartefecundú Bal.KSaly,
dúBal; :galli.s.fi ibi dedero.fEficert,pe.
sulatúincibiconus pbádi,ytin diétisiarib”.
fE.de pbario.Kpotent pbarieriá perindicia Se
cefi.devfuris.tradicla(o ino
prones fimularionistradit Bar.Czpol.nfuo
$tvi.Alexand.confi.46.vo),y.incipig circa ¿(ent
.zro derali quelione.Scquid (ipceriaadijo
«d,cumallegas.9. S:.10. ope
'mprione.cúibinotatis per
in fin Mhdevenobli
asde fima.contracs
lil) marear,
Gevíiura:li dela,
ciallegas.colu.pes
aria vie
gl.C.plusvale. ye
tras Nichole. $
ircontradtí limulacú,(iue agédo fincexcipiédo, deber dice-
Hásfuccumberet,quodintellige
y.insl.ab Analafio.C más
E Ceronado.Nó ei pratumicar,pcorracfic malas,
8cind.fed(imaci.in fi. Eq Ecagh”.Scinc.fi.derená
ú elGbi.maxime, qñ de corra Gu elt cófe
s.£ibinoracur.C.de pbario,Sinamthé.d fide
infra fivero moriácuraocos plumitcórradi vlbrari
allegáci cótraRúl
:baturinl.parron?
fi pbetlecú
<cúin dio
26.prafús
m
del
sa dere
4d dRsego.
Quintapartida.
GTisulas XI7, Defdeiuforibas.
Uiex.l,
anFideiufTordicitur y feobligat dare velfacerealteridebitoris mandato
velcogatuza hocprodell crcditorizquia tam principalisquam fideiul
forfunt ciobligari:s potelt Te fideiwilorille qui potelt obligari: 8e
jui polliunt re
: $8 Titulo.XIL.Delas fia
cipere promil-
fiones.hocdi
durasque los omes fazen entre
fi,porque laspromilsiones,
a
men fideivilo.
ris generale
eb, vt conti elos otros pleytos, e
neaceiá mam las polturas q fazé
dicorem, con lá
flitutorem ex. cámefor guar
¿pmitloremte dadas.
cundum Ázo.
C.co.infum=
ma. fed lla,
itypront
in [pese accio
picar fideiaf
foridede diffes
xentiaque ell
inter dos. via
gloGin auchéa
de fidciullo,
colla.zioprin
fiyper verbafin
deiullorem.
Va) laduras fazen losomesen<
l trefi,porá laspromilsiócs,
N e lospleytos que fazen , e
1d $] las pofturasfeá mejor guar
dadas.E porend e , pues que en eltitu-
lo ante defte fablamos delas promilsio
nes, queremos aqui dezir de lasfiadu-
ras,que fazen porrazó dellas.E moftra-
temosquequieredezirfadura. E aque
tiene pro.Equien lapuedefazer.E por
quien.E (obre quecolas. Eenque ma-
riera deue ferfechala fiadura.E que fuer
caha.Ecomofe puede delatar. E del-
pues delto diremos de todas las otras
colas que los omes fazen vnos por 0=
tros, porfu mandado, ofin el, de que
nalce obligacion entre ellos,queesotra
manerade fiadura.
GLey.1:Qesquieredexjr fadura, ea que tiene
prajequien puede Jer fadoréquien sn.
Idor*táto quiere dezirco-
moomcddafufeb, e pro
mete aotrodedar,odefas
eN zer alguna cola, por máda
do'o porruego“deaquel quele meteá
Iafiadura.Etienegrádpro, 2241 gla re-
2d EQue de fu feo
Grariam fide=
julloris ne. 0.
bliuilcatis dex
ditenimprote
animan (lam
Ecelenalagacs
Be 4 arendados
Nañfineman
daro vel rogar
1u potias dici=
fponfor
quam fideiaf-
dor : licer de
Iniccompetar
aítio mandas
morat lola
desuchen. dei
oinprr= | E
ciploluperver
bo. fidciutlo
renasled quid
promili fide-
jubereproteyantencar meobligarefinere?Bald, dicitquodnoninsl.
fancimus.C.deverbo.fignifica.quianon tencor me conflicuere prin=
cipalem.allezar.L.eribus.AE.de víbfruét. carum rerum quee vía confi,
¿cqui habermandatum de fidciubendo,videtar etiam habere manda
tumdefoluendo.lindebitam.SibiBart.fodecondi.indebisBal.po(t
locinL.6 nanda.verficu.tu dic quod mandacum. glo(T. 8:
deiuTo.Ecan dicarur fidciuflor qui promilit folue
.Barsin.lfiica fúpulacus.$.polTumvúliter,L.d ver
sepomineT
Dosobii
te enim pecuniamprofideinionepoffetrecipere.l. hoc
3ure,$.labeo.ff. de donawvbi Bart.Bal.inol.antique. C.ad velleya. per
tex.ibi.l romunerandi,$.6.£.máda.].z.bila quintavinfra eo, oriíitur
namuque incommodaex fidciulsione.
5 0 C.Amosadosoblizados.Eltenimaccelloría obligatio fideiufToria.
1.hiquifE.co.Scídem in conflitutore Ec mandarore, vedicirglol.
alienaim,C.eo.Staddeadiftam 56 infti de replica.
6 £ OLDclas promijstanes. N clmpra tic
in
ide
. Mlex.l Lo
o Sunt quidam quifidciubere non poffunt: vemiles qui ef! inregis fer
vito quireditus haberárege ne ab elus feruitio anocerar s 8: quía
¿uan conon poteÑtirafaciliteraduer(asiusjulliiam confequi.lrénec
episvelclericusfecularis ut religios?nec feru* mili peculid habear:áe
tácpro pecnliopórinec mulicrne csi virorúleimmifcear, Sec.bad,
g Ucaxalleros. Adde.1.milites.C.loca.intelligede milicibus: quifune
inexpedicione,velin feruitio regis.vtin. .3oScin. lefina.
verficiubemus.C.locasék renct Albo ¿C.de procurato. de
Specul. quem
retuliin, dl.
Se probar lla
Jiinfra dum di
cit querelcibé
1
cibe,cacsporende masleguro de agllo
quel hana dar,o fazer, porq fincáamos
ados obligados* tábien elfiador como
dos Hador foldada — del
eldebdor principal.E dezimosqpuede — Rey,ribispor
ferfiador,todo ome puede fazer pro- pene le e
milsion para fincar obligado por cla... Er adde que
Otrolipuedenrecebirfiadorestodos a- dixión: L 40.
a o ltedan
quellosqué pueden recebirpromilsio- — parties 8: lic
ex rationibus
huius prohi.
bitionis hac,
neshalsicomo dize en el titulo ante de
fte quefabla de laspromifsiones.
4Le).11.Quales non pueden fer fiadores. exprelsis col
PA SSA Mes feñaladosfonquema- ligtur q mon
sencbit iforí
julio , de
6 renunt
huicpriuilegio
cuius contras
sium voluzc A
SAN] guer puede Exzcr promiñio
nespor fi,que non pueden
- ferfiadores por otri. Afsi
como los cauallerostde la mefnada del
* Rey,grecibé foldadadel Rey,e bien fe- Let
chodel.Ca eftosatales,nódeué reccbir iubere pof
fune,
h Gialez. Sed y,
que lex?2nam
lex málitcs,Ca
Jocatiloquicur
losomespor fiadores,porquenó fecm
bargue cl feruicio qhandefizeral Rey.
Otrofiporg losomes, non podriáaucr
derecho dellostábiennintáto ligeramé
te como ¿los otros.E feñaladaméte de
Finde la leyhg los caualleros nó puedé intpecie,foré
5cana, Ledo ocdicitprop
ferfiadores,poragllos otiené — terlaprima.Co
arriédi,
enficldadlos aida clasren
tasdel rey,e los otrosderechosdel Rey.
Ello mifmo dezimos delosobifpos', e
¿los clerigosregularese delos religio Ñ
fos!. Capodriafer,que por razon de la
fiadura feembargariac] feruicio que há
de fazeraDios,e viene dañoende a la c-
glefña.E añ. dezimos,q ningund ficruo
non puede entrarfiadorporotri.Fueras
ende,iouielle pegujar apartado , quel
quibus ad con
dudtione pre:
dioramfilcal'a
accede.non li-
pon fc
cant babetur
hicaSin capic:
j
E Eo copla
non loquésfpecialiterin cpiltopo:(ed in clericisgeneralicer dicic y A
defastofideinfTerinttenecfideinbio.8 idem volait Moncal, in gl.d.
1.fori.loquesin cpilcopo.Mihi tamien videtur q ¡fta.L.in hoc aquipa
xarevoluitepilcoposmiliibus«religiofis:ideo ficut lideiufsio mili
tisio cala huius.l.non teneren vehicipauitur,cú dicienon puedan, Be
probari videturin.d.Lmilites.Sán,L.. C, locasBridéeil in religiofis
vrin.c.quod quibufdá.de fideinGio, Etficaperte.Lifa vule qfidciuf-
fiocpifcopi non tencatiepifcopi náq;fantin (lato magna: i
mistcilm (uccefferi::elocoapoltoloram, vtiny ¿
lacus perfeétionisporiuselt,Gefle debetin epifcopis, qua
Jigiolis.vtprobare contenditeá lo. Lupi Decanas Segobien.in tra
acude matrimoni.fol.z:col.1:2.8.Credoran practica lesa
returopiagl.ined.c.te quid, Mótal.in.
nialibus,£ reditibusepilcopatas,epús obligare
k Golerigos reglares.Qual lecusvelit esfein cleri
1.6%, G.c.cófticucusade fidciulTo. bi: ,
atita.Clericitamon eccleligcollegiara:, feu regue
¡deiubere.vt lic $e ¡andú cit de éis, quod.
“de alijsreligiofisivecít de mente dodto.écibi Abb. q.leétu.incap¿d
fideinfTo,
1 €xcligiofes.Nidedehisin.c.quod quibufdamco.titua
5
GPorrazda
te quidem. 11. Non el
nou.te
Ulex, 117.
amunt cafusinquibusporet muierfideiubersquiinhacleze (pecar
ter nominantar.h.d,
1 a GDorragndelibertad.Adde.l.penult.C.ad Velleia,Scidem videtur di
ccudam,fi muicrintercedarproaliapiacauía : cum valear argumen»
zum de liber=
tate_ad piam
canfam, vel
contraBar.in
Lfivnus.Cde
refta.écin.l,p
ximedE delas
gin teltamen
todeleotur, la
ouicfle dado fufeñor. Caentonce, por
ls colas que pertenecianal pegujar bié
podría entrar íador porotri. Otrofide-
zimos, quemugerninguna,non puede
entrarfiador,porotri. Canon feria cola
. aguilada,que las mugeres, andouicffen
en pleyto,porfiadurias q fizicflen,auien
pera.Balio.1. doallegarjalogares,do feayuntan mu-
Si «quis in fio. chosomesa varcofas que fueffen con
C.de fideicós y eta
Eberec, Són.l, tra caltidad,o contrabuenas coltúbres,
- if quelas mugeres deuen guardar.
1C,
a
á fortiori ar.
gui porelt de Ley. 117. Porguales razones pueden las muge
Ñberate ad res/irfiadoresporotri
pilar caulam: s
quía libertas
Lal non ell
precilé caoía
pia:cim non
reípiciar ani- [Bl
má, iuxtano-
tatain,l. qs
Tico, (Edelee
go. Seperlo,
de Placeaioil. A
prima.colum,2*C.de bonisvacan.libr.decimo, Ecquia etíam dos €
piacauía quiparantur Bar.n.lficuiannum.ff.deannuislega. Bald,
in.l.ficur.Cade aftio.Sobligacio. tamenvidetur tex.
inauchen.vecum deappel.cog.$.caulas.colla.8.ibi in (uacú volunta
te fideiubionefulcipi.Sibiad maículos tantummodo liberos volu=
muspercinerecumploibidx, trolidezimos queleyédoclpa
dre prefo.Scibi,caa las mugeresdefiende el derecho quenon puedan
faraotri.namibi opus plum eratredimere carcesibus prelertim
patrem caprum pro debito vel maleficio,venctarglo.insc.lacrorum.
12.9:2Badl.in auchéti.fimilicer.C.ad,l.Falci.Stin,L¿llud,C.defacrof,
eccisaSperAbbincap«quamuis.iEfoluamatri,
L € 0edore.Adde.!.f1i.C.ad Vellei clariusprobathociftalex,quam.
¿lawvehocperpendicibi Pau.de Calt.dicens,quódilla.lJoquitar quí
melierpromifieprincipaliter glofzamen $ dodto.ibiintelligune
text.eriam quando acellonicadariam obligationem promitre=
<fequicurhociftalex.
Idem dicendum $: fortiori,Gintercedarpro dote rellituen»
:co calvin quo poreltaccedere fideiu(Tor, fecundum Bald. nouell,
in traótat. doce pane pdas lezi od diciteiTe notandum
S cffeétus :veluti, li matertel aliusconiunétus mulieris pro
rficuendadoremuliei, quo caña non haber Jocuen le
nabicar Vel.
4 Vgerdiximos en la ley an.
B| tedcfta,que nonpuede en-
trar fiador por otri. Pero
Ej razones ya: porquelo po-
dria fazer.La ptimeraes , quando falle
alguno por razon de libertada. Ecfto
mitrercrd
tunefiddu(To.docium dentur.namtalis mater non
Iciano,veibi pereum quem edamvidein.57.priuilegio ciuldem pare
divo oee leal eoptas canino da
sunlicris;iuuerur Macedoniano:quod mihinonomnino placer ¿cum
nonseperlam dejure cancun in Macedoniano , prout repericur in
Vellciano.
A úiscbidora.Habes bicquódexfimplicirenuntiarione Velleiani, non
prafiumirur mulierem certioratam de tali beneficio, prour requiri-
turad hoc, vevaleartalisrenuntiatio:SchoctenerAzo.Caad Velleja,
in fuma.col+«Scglo.in.Lfi$spenul.fhad Vellcian verbo,nón vía
ram.Scin.Lfciendam.ffde verbo.obligatio.nam prerfamicar mulier
ignorareiusa,L.cum deindebito.5.pennlidE deprobaa,5fina.ff.de
sureflKrenuntiatio non trahitur ad incogitata. l. mater. ff. de
inoffic.ceflamen.lcum Aquilianad. de eranla£tio.Limita Srintelll-
esnifiinterencritinramentum.vtin capsexrefcripto, de jurciuran ,
Aexcin.d.Litlendurcolarana.y lem imiesincalairatlerda:
Cad Vellcia,8cibiBal, Scan Nlecur notarijinftrumento alferentis de
certiorationé.vide Alber Codehareti.ScperAlexandin
d.l£ciendum.colum,8.Scconcludicur,quod fic,quando notarinsfcin
serquideffer Velleianuo.
5 € Gsidepues.Ideftpoltcertiorationem fideiulsifec renunciando huic
Titulo.XIT.Delasfiadurias. 73
juri.
£ Grenancianda.Approbar opínionem Azo. C, ad Vellcia,in fumma 6
h
8 dixitellecommunem opinionemlafon in.I.i quis in conferiben=
do.colíS:infin.C.depacts.vbi 8: Decius.numero.3csÉtenementi:
uia deiure communinon erat. 1. que itahoc dicerer : ámo fecun=
: dum Dodo.
multos, deluz
re communi
potiliserar din
feria comofi alguno quificffe afforrar
fufieruo,por dincroscle entrafle algu-
namugerfiadorporlos dincros del a£
forramiéto La fegundaes fi falle a otri
porrazon dedoteb.Efto feria como fi ¡';
trarium,vtat=
fin. tad
algunamugorentralTefiador, a algun — Velleia.£An
ome por darle* la dote que deuia quer pe hiaEso.
de la muger con quié calaffe.La tercera inM.C.cod.
es, quando la mugerfueffe fabidorad,e ad Vellejaná,
s Abb.in.celidi
cierta,quenon podia, nin devia entrar
fiadorfidefpues“lo fizicife; renuncian-
dofdefugrado, cdefamparandoel de-
recho quela ley les otorgo, a las muge
res en eltarazon.La quarta razones , £
algúa mugerentrafiadorporotri,c du
ralle en lafiadurafafta dosaños , eden-
de adelante , diefle peños , aquel a-
quien entro fiador, o lefizicfle cartade
Jigenti. col. 4.
8.5. de foro
comper.Deci?
vbiluprá. Liz
mita ¡lam
mili mulicr 8
deiuberet pro
marico : pam
tune non fue
ficeret illa re-
nuntiatio , ve
inauehenti.
nucuo,en que renona(letotra vezla fia» dear
dura.Caentonce deueomealmar”,que Bartind
coBald.in,l
C:co.gatunc
cumiplo iurenon teneaturpro marito , non potefl aliguid Operarí
cendum con= e
teflatur Albe- M4 . COn.
ri,£Bartol.in Yelle.
radiétareníiciatio: Se haberurplene in.Ja6nin ordi Taurinis : 8cl e In noua
neficio diétsauch.(i qua mulien dit l.
autinz nópót renuntiar, YScO. ell.
mifiiarcúiuraréro promictendo non opponete de aliquo remedic, l-9-titu-za
fibidiuredaro,fecundumPaulide Caltriin diétaauthenci, (1 que mur lib»
lier.vbi vide Bald.ctangiclalonin did1a.l.fciendum: colum.1o. f.de
verborumobliga.leemlimita,nibintercederercoram teltibus ,in (lu
mento noninterueniente:nam Écrune renuntlacio nihil opera: e:ur,
vein.Lantiquar-Sneantem.C.ad V elleia, Bald.indiéta.l prima.cum
8ctune fideiufsioficnulla,neque dit. poteltrenuntiari ecundum
Baldin.d.Lantiquainfine.nifi fiar camiuramento vedixi fecúdum
Paul. de Cafir.craditeriam Bald.in.l1,C.ne vxorpromarito, cum ta
mendilpoliñio.d.Lantique.$o.non reperiatar aprobara ifto jure
particarurn, forte (ufficorerrenuntiario, prout in hac). dicicur, licet
fatfineiura mento, tutiostamen eric, quódin inflrumento fiat side-
¡ufo Sc rerfntietar cum juramento modo quo dix.
Srenonaffe; Mulcim operator reiteratio adtas,vehicsón.l.fimulier 7
Jafecunda.C.ad Vellciamum.vbi Bald. £vide late Prapo.in fio tra-
Etatunde verbisgeminacisa vbi mvulca comular Scala quer ctiam cue
mulacPala.Rubeinrepe.capaperve(tras.in rubrica wihi.colum.7 4.
805.6 lalonin ubrica.ffade verboramobliga.colum.a+Scio.), td
cumin fine.codem titusk per Baldiios!:necdamno(a.C.de preci, im
pera.ofreren,Decium confil;;.Bal,nouclL.intradla.de dotefo,;
Jumnaprima.G perFelinumin capiculo.dehoc, delimo. vbivol
quódex confefsicne extraludiciali geminata poGi quispunisó,
¡fadaclTetiniudid doctrina Bartol.in.).cum (cir
C.deagrico. Secenfivlibro vndecimo.Barto.tamen loquirurin Gili
bos,Scpront dicitidem Feli»,.in capi derefeript.colum
inalio propolitonon ell bona «quiparatio de cor i
Jibus ad confefsionem in criminalibas , 8
Aantiam , vade non ell eutun, quod ipfedicitin diftocapivul, de
hocptoutperpendis Josh Bernardas de Duconune spifeopus Cala
gurricanusin fuúsregulis Sc£allentijs.in parte, confeflus , decrimine,
regula.86. ;
Afinar. Erficfundacarifta.l.Sdifta.l. fi malies,iniftapracfome g
prione « Ex quo patet , quod fi alias apparet aliter fe habere veti
tarem, non (laretur huic prafimprioni . 8 ideo Gin prima into
cesione aftum efler de ifta renouacione fienda pol bienniam:
tuac non patrocinaretur talis recognitio (en renowatio :imó pos
tiuspre(umeretur collufo,vel frausfecundum BalduminIege. cam
fidesa.adfinem,C.de nó numerara pecu.fedan admitteretur mulier
Patida.v. N
Quinta partida.
*- probarevolens contraiftampre(amprionembhuiusl.videtar pnon:
ex quo proceísich eco llaruendo (uper presimprione, vedicirglofT.
notandain.cferram.5o.diflin.
9a Uagcili .Erdeberprobaritalisreceptio pretij pertefles, vel
perconfefsionemfaBaminiullrumento.vedilponitur ia legesanti-
quz.C.cowbi
hoc bene de» PERS
claras Panlde €lprincipaldebdo fobre que fue la fia.
Caftro,fedan — durafecha:mas pertenelccacilo, q aa-
fufiiciar ques a E
lecungy pre Juelpor quienentrafiadora. Laquinta
sá acciperes razones la mugor recibiffe precio a,
Cláral, que A
e porlafiadura gfizicfTe.Lafofta es,quan
dolamugerfevitticiTe veftidurasde va
ron Pengañolamente,o fizicllcotroen
gañoqualquier,porquelarefcibiefle al
gunopor fiador,cuydando queera va-
ron.Cael derecho que há las mugeres,
enrazon de las fiaduras, nó les fue otor
iindlegecanti-
que. Cad Vel
land. á qu
¿falumivurte
net quod fic
perad.l, «per
Litaaurem. (E.
de adwinifte
de e gado para ayudarle del, encl engaño *
es mas porlafimplicidad,eporlaflaqueza
damnito,
y tamenibi
tener contra:
Fum,quivole
quád ve mue
que han naturalmente. La fetenarazon
fcria,quando la mugerfizic/Te fadura,
porfufecho milmo*.E cltoferia,como
li entraflcfiador,poraquel que la ouiel
lier (ibi pra-
iudicer deber fefiado 1ella,o cn otra manera femejan
pS tedefta,quefuefe a fu pro.O porrazon
Jens quantitas — de fus cofas proprias, La oftaua razon
tispro que esquando la mugerentra fiador,por al
deiutit. quod ,
Bald.ibi on. gunocacaelcioredelpuesdeflo, que ha
o qe de heredarclosbienes deaquelqueño.
cañas cx de En qualquierdeftasocho razones" fo.
geñomn in bredichas queentrafle lamuger fiador,
Eñmalieiót orotri,dezimos que valdria la fiadura
cergole:
cundum cum — €leriatenuda delacumplir.
quod requiri-
curquódred»
piattantara precios de este quod homo difteetus pro lo prado
fecbligafTer: vnde fecundum cum totum hocad judicis cognitio=
con perciner,Écopinio Bal. fatisplacet, licércontra Bald,ibi tencar
Salyc.volens fufiicere qualecunque pretilm:(ed communioropin.
(Hncontrerint
10 L «Peflidurasdenaron, Hoc eft abominabile apud Deuntve habetor
Dentero.an.cap. e rradicB.Ambreecpiftola.15.adbonumtamen 6-
«acmveiutipro cuendapodicióa lidia eltmalies ¿ve ell pero:
gréprofectura,velaliasyti vefe vivli. venotar Archi.poll Hugo in
<apicu.li quaferminago.diftinio.Scfamplirhocifialex á glofT.in
A 1:1.C.ad V ellcia. E
lu e UDelengaño,Addelegem.fi decipien
ne.Cód Vellca. > E A
nd fecho wifone, Ad desl.aliquando.E.l.( cum. 816 virvxori.5. En.
fíad Vellcia,S.C.eod.in,2a
1 e Uozeredar, Addelegem.quamuis.$.fi mulicri.verli. plane (i mili. ad
Velleianum.
14 £ tLochorazones.Adde alium cafumin Li apud.fE.de mino. Scaliumin
1.6.C.fimaterindemni.promilles A
foeminis. SL
+ CUtx. 1111,
mDatusfideia(Torpro adulto in coneraéta in quo fuicdolo(Edeceptas
nonteneturitedíidolofé non fuitdeceptussfedaliásteneranilicer mi-
norprincipalispoftitinintegram relliti: Ec fiextalifideiubione fol
ar,non habetcontra minoremrecur(um.h.d.
1 8 GengeñoDiored nonfelumhexprepolvo doluintermeniarsve-
súmveriam (ixcipla,Lfi quis cumaliter£f.deverbo.obliga.bcinípecie
traditnotanter Petrus de Anchara.confi-3yo.incipit vilis fadti narra-
tionibus ácc.veríi.defcendo adobligacioner Laurentij.colum, antes
penultivvíqueadfinem. vbisevoluit hoc procederenecdum quan-
doobligatiofideiniloriseltfdciulToria Sraccefloriazverum etiam
Sirprincipalis Sedeper(e , ve fialiquistéreiuspromitteret, quodmi-
noroblernabit Seracificabitcontractum,quemfecitex quotalisobli
gatioeítconnexa Sc dependens á prima: quia irritaca prima fecunda
Femanetline caula,Eicin cfoétuincéficax laa circatl. de dolicxxe
esptio«k peraliasrariones,quasibivide.
hi Cenquento má *
tareNora hoc
verbal ula
non ita poni=
turí Cade
fidciuilo .mis
¡fando algund omc a mo- O
$) go que fuelle menor de; sd
Y ps : .
p | veynteecincoaños.Siatal .licetperbene-
28] menorcomo elle fuciTe £e
choengaño 5 fobre lo que es fecha la
fadura:nonestenúdoel menor: nin el
quelofio,en quanto montareMelenga
ño:ante dezimos, qdeuc fer desfecho,
Masfien aqueltacofa, ocn aquel pley-
to fobre quecradado el fiador nó fucf-
WZe1.J117, De los omes que fan a los mogos que
Jonde menor edad.
tionis in inte
gram, quidta
nen ficontras
étus gellus p
aninoreín fuit
mallos, vt qui
sem iommabie
lem vendidit,
fine decreto?
fefecho engaño , como quier que cl Elofinda.C.
moco fe podria ayudar del derecho, — mino, in ver-
quelees otorgado,por razó | que esde bo,noncoge-
visán fin. vale
quod fideiuf-
for tencaf per
1. ¿chis.C.de
pradijsmino.
Cótrarium teo
met Jbi Paul.
deCafex cos
quía non fub
ell principalis
obligatio, cui
fideiufloria
poísit adhere
re.Lfiadrelol-
nédam. Ca de
pradijsmino,
3 relpondet
de ad legem.8:(
is.quamallegarglol. quid ibivenditiononfaitfaftad mincres(eda
tusorevel curatore:prohibitioantem el! circaperfonam minoris, ade
minillratorveró porcít vendere in fui praiudicium éxfe obligare Se
fideiufloremdare,cujadde quód hocidem voluitBart.in.l.camlex,
in fidt.defidciallo.vbi siciequód li minor vendensprardium promit
tando oidlióned: dechdaloseoiehaallsenoncencbirara Ese
quo minorvendensline decreto hon fiicobligarasciuiliter, neg; na
turalitersfcdú exrroneuspromittar decuidlione $ decfidciufforem,
runcbenetenebirar fidebulor.Kicai
k dido go mi
menoredad,defatando lapoftura, ocl
pleyto,porquefucrafechaa dañodel!,
contodo eflo,cl fiador fincaobligado!,
para cóplirlafiadura: maguer nó quie
ra.E nófe podria efcular delo fazer por
tal razon,cómo efta.E demas fipechare
alguna colacnelta manera:non la pue-
dedemandaral menor:
Ley. V. Sobre que cofas e pleytos pueden fer de
dos fiadores.
fed quiaminoripretio vendiciciuxa.l fiquidem.C. depradijs mi.
no.tencbiturtidojulTor cui ito
cuiétam.vcimds.Sibi Ange.Cade odeiuflorminorwavbi Albericas
'dlipplendu pretium, adhne tenebitur f-
Siciquód Eslora
deinliorper. di (ermas.$a.in fin £de:
noragitad hociure fpeciali.vein di
«om vt quia deceptus ultra di
for decuiétione non poterirconsenid
torad fidciullorem.l.exceptionesn princi
exceptio.Selt de mente Alber. Ange,
tño.S intellize quando mis
16 quidew .. am iageret jure
ú une fideiufe
uiailludbeneñciom porigi
icoberentes. fade
3
Adtit.C,
ficiam reflica d
mino.
non quia vendidite 4.
1 tinca obligado. Addelegem.Marcellas Hide Hidciulio.Sedic.ha.Code 5
fidciufío.mino.
dex P.
amPote(tquisfidciuberepro obligato naruraliter vel ciuliter: Se tene»
wurefficaciterex talifideiufsione:S diciturobligatusciuitier Senarm
raliter quando obligatus potelt conueniri efficaciter veloluar: natu
ralicer autem dicitur, quando quis eltobligatus, fed nó poteftin iudi
cioefficaciterexigi: ven feruo qui.contrahendo obligatur quia eft
homo: (ed quianon haber perlonam landiiniudicio nonporeltad
foluendam compelli. bd,
Titulo. XI. Delasfiadurias.
12 Esepuedeobligar. Adde legéprimamcum gl.fcodem.8c.5. in omni
bus. lnllic.codern,
'smaneras. Imotresnam Scciúiletantum obligalfoniacceditfide
julor.vtin.s.1.Inflic.cod. ibi ¿lo.in parte,ciuilis. 8 probatarin, 1.6
de non numeraspecunia.vbi vide per Baldí .poteldici, quéd
idcoifta.l.o-
mit de ciuili
tante: quía
in ca ell dare
naturalem fi-
¿tam,vel pre
fumptá,vepas
tec in chyto=
arapho pol
Biennium : Se
30 fententia,
vPli papa con
al TE dezimos q fon dos
maneras” de obligaciones, en á puede
fer fecha fiadura.La primeracs quando
elg lafaze, finca obligado por ella, de
cedic repi de» LG gado por ella, d
cimam bono guifaquemaguerelnólaquieracúplir,
run quamez quelo puedan apremiar porcllacfazer
aapies pre gelacumplir.E acftaobligació acal, lla
lari (eu clerii manenlatin obligacion ciuil engtural:
regoi (ui:nam a á ELE
coramelt, y Juequierctanto dezir,comoligamien
prelaci fune
obligará regi
ciuiliter vere:
fed non nacu-
ralitervere: ga
confenfus co=
rú non ade(k:
toc,q es fecho legú ley e fegun natura.
Lafegunda manera de obligació, es na.
tural, tan folamented. E cfta es de tal na
turaq el ome q la faze es tenudo de la
cúplir naturalmentee,como quiet q nó
reputatar le pueden apremiar enjuyzio,que la cú
zuen (eu fingi E EfOf: :S
tur adefle pro Pla-Elto feria, comofialgunficruo pro
er confen» meticlleaotro,dedar, o defazer alguna
fam, Ecantori
tatem princi
posta
fentac vol
tatem prel
tl. hac tradic
Baldind.).
cui.vel dic,p
hac lex fup=
pletur p alias
1.8 fic qpan-
tumciuili obli
gationi poie
accedere fido»
infor .de quo
vide Barcolin
L.£. cod. fimiliterpro eo quitenetur officio indicis accedit fideiu(-
tor ,fiucil'ud fit ofticiuns nobilefiue mercenarium, licer ofñiciam
iudicisnallam przlippenar obligationem ..fiper collufionem, fa
dea6lio.empti.Barcol.in.l.marce/las,E.codem. |. cumquis. $ fiquis
proreo.vbiBarto.ff.de (olutio. an aurem fidelulTor pofit acéederé
oblizarioni, qua quisceneturad fa£tum? vide Barto, in al. iquispio
eo.colum.1.ff.co.¿in.interarúfices.A. de fclutio. Scan proeo con.
traquem poteftperiin integrúre(litutio2 vide Bar.in.lacum quis.$
4 quisproco.fE.delolurio.
y € Gcomoligamiento.viinftitu.deoblizainprinci.
4 d Unáruraleanfolamente.Etquando oblizatio raturalis tanto (ice
ficax ad agendum in forocccleñalico? vide Barco «notabiliterin ex
trauagan.ad reprimendum, in glofin parte, denuntiadonemáio
1.86:.coltm,S nora ¿quód quandoactus pecéazin forma: mequ or
turmaroralis obligatio,vide Bario.in.l.prima colum.2.£Ede condi
indebi.S quid filex refiflat contraétwiz vide.l.cum lex. Sibi Bart.
ft.de fideiullo. 8: vbilex vlera procedic amullando aétuin ibienegz
oriturnaturalis obligacio .vide perBald.in capitul.a.io princip.col.
fin.quidfitinueflitura:£ quod idem Bald.notatin. $. fi quispertri
ginta.colum.3.fide feu.fise.controuer. inter domi, 8: agna.verlicu.
led quero nunquid farutum. St an in oblizationeex maleficio;
Senataralis obligatiozvide Barto.quód ficain,J.non foluro.$.iniur
ram.£dcinjur.SperBal.in autbé.ad hec.colum:4, C. devfur.Scin
Lex hociure.colum.fina.vbi Barto, fedeiulli. Sure, $ li princeps
impoxaclubditis colleftam, viruin ex hocinducatur obligar
cofa,cacomo quier G nó lepuedéapre-
miarporjuyzio Glocúpla, porq nó ha
perfona,paracltarenjuyzio , contodo
elfo:tenudo esfharural mente, de cúplir
porfi, lo que prometio por quanto cs
ome.Eporendedezimos, Gtodoome
q puedeferobligado,enalgúadelas ma
nerasfobredichas, puede otro entrar fia
dor por ele feratenudo de pechars por
eblafiadura, maguernon quiera.
ra
74
turalis>Bald.in didtalege,ex hociwre.in Gne.dicirquid fic, quando
collectare(picicreipublica vtilitaté 8 mecelsitarcmfed li ,
cipisetfianatam voluntatem:tune non oritur obligatio nacu
nota quod e otell naturalis oblizatio.l.iciusinprin.Sibí Paul.
de Caitr. Mad Trebellia.
€ E narnralmen- 5
te. Addelezó,
cum amplias.
$.is natura de=
Ger. VI. En que manera deue fer fecha fia=
dura.
lar puede vn ome a otro; Le Rd
y encía manera, diziédole) £ azenudoes.Re 6
A el quercfcibe, al que entra gulach quod
0 ,focs me vos fulan — quibrliberho.
quib?liberho
mo obligar
ciuiliterána»
turalicer, 5 his
feruas obliga
acurali
ter.vedicit gla
SiibiBartonm
fiadorlobre tal cola queme ha de dar,
o de fazer fulanome* Siel relpódefi, o
dizc,yofo fñadorporel, olo otorga,re-
fpondiendo en tal mancra , o pototras
palabras femejantes deftas, finca poren»
deobligado,tambien como el debdor
principal.E puedeivn omeporotro,cn
trarfiador,fiquificre,enante que cl deb
dorprincipal feaobligado.Comolidi-
xclle, fivosdieredes tantos maraucdis a
fulan,yo vosfofiadorporellos. Otrofi
lo puedefazerenvno,conaquelaquicn — quedil.decó
fia,diziendo afsi,por eftos maraucdis: o iindebi.
poreltacofa, quefe obliga don fulan, y «rechar. Vide
peculoScio le-
gesnaturafitera
SXinleze. id
yo lo fiedorporel. Eaun puedeentrar * inlege.Marcel :S
fiadorde[pues que el debdor principal Ji: ónleses
“esyaobligado,como fidixelle: yofofia gari. $. fezun-
dor portal cola,quevos deuc dar, o far a
zerfulá,ome.E en qualquier deftas ma. ao
neras fobredichas , entrando fiador vn nonvtiturex=
eeprionerci,vi
dePan. de Ca-
ftro.in diéta le
ge.Marcellus.
columna (écú
da. quid amó
6 fuie ignerás
feaccedere na
s turali tantum
obligationi.videperToannem Fabriin. $. in omnibus. verficul ,atnes
¿«c.nflir.co. quí vult quod tunc potefl excipereper-L.f quis pole
quam.f.codem.mihitamen dubium eft hoc diétum Fabii . cúl
plorare debuit fideiulTor_conditicnem illjusspro quo ide
gumenal.qui cum alio. fa deregul.inr. neque da ci
eliein damnumcreditoris,queracio ceffar
Li quis poftquam.
omeporotro,valdrala fiadura. Otroli
puede entrar fiador a tiempo cierto X,
efto ferja,comofi dixelle, yo fo fiador
por fulan,fafta tal dia.Otrofi,puede en.
trarfiador, focondicion diziendo aísi,
Ulex yl. >
am Fic fideinGio interrogatione precedente E: refponfione fublecuta
8e poteftficri antequim debitor obligerur,aut tempore ob!
mis,ancpolleazaucad temprs:vel(ub conditione.l. de Habuie
nemá.$inflipulacionibus.in/lit.co, ita E z
h «CoxgendolaHabeshic quod fidciallornon obligatur mili verbis $e E
interueniente (lipulatione. adde.l5.5.Cuisaceeptio.fEde verbo. obli
ga«d .lbladiens.C.de £ideiulTo.fed nunquid hodie per. o
Pitseparelciendo.itu.8ulib.y.ordi.rega.hocerit correátuma
non exdiéto Balin.c.coLf verfi
vbi dicit,y neg; hodie de jure cancnico dci
actonudo: 8: gpillud capitulam debetintelli;
E enoninené vorólneo qui llame percal
apudada,vtinl.cumoltendimas $5.
.xemcontrarium elfeveriusex gencralita
1 4z puede.Adde.SfideinfTorinlli.co.8 :
earamrerum quee vía confia. Sl. llipulacus fu £ccde
k Uatiempecierto. Ade. pe fEco.ScSLideullorinílit.co.
Paridas. N5
abr
ex
'or Obi
defidciuflo, tur. fed erede=
Sd Lordino.
ide ep Tn nora
'dmunquid fidciuflor de paétis. rec.clt la
E, rn
Ni devino. 2
«93 quisin plusfiddu(St quim pncipafis tencia
a Quintapartida.
Ue PL,
'on valer fides
iufsioin co quod eft plus ,fedinalio ic, Etplus dicirar quátuor mos
dise(«quantitate, veli malorem,quaw reus pmilirynáteneturad con
currenté.locos
ve fialio loco
grauiori reus
promilit non
valer fidciuf
fo. tempore:
ve fi brealorl
tépore ¿pmilie
folucrenam Ñi
militernonva
Jet.caula: vel
debitorfub có
ditionefidciul
for puré pro-
mili non vas
Jee. hoc dcir.
Habuit orcúd
$-fidciuiTores,
Ínflinco.cioml.
yofofiadorporfuláfi tal cofa acac[cio-
re.E tal ñaduracomoelta, o otrafeme-
fante della, deuc valer fafta aquel tiópo,
oal dia,ocnlamaneraquefue fecha.
Le). V 117. Comoel fadornon fedene obligara
masdelo que dene el principal.
% Or mas de quanto es cl deb-
dorprincipal obligado, non
a 4 [e puede obligarel fiador, cli
lofizierenon valcla hadura, quíto en a
¿]lo,q es demas.Eftedemas fegú dere-
cho,puede fer en quatro razoñes.La pri
mera es,quádo el qentrafiadorporelo
tro, fcobligapor mas deagllo qdevia
aquel aquien faye elto feria,comoti de.
wicíTe cien maraucdis, e cl otro entralle
fiadorporciento,eveynte marauedis,o
porquanto quier masdelosciento, ca
tal fiaduranon valdria quanto en lo de
>,Lafegunda es,quando eldcbdor
EJ
€ Non vale la
jubsionemená
tic tenebitar,
ve principalis,
fiion tenecur
ve fideiuilor:
8% fic ve obli
gato prindi-
palisnó vrac-
celloria,veper
rexcindl.cám
mas
enlogarcierto:c aquel que le fa entra
fiador por dar aquella cofa en otro lu-
garmas graue". Ga entonce tal fadura
non vale.La terceracs,quando clquede
uialacofa,era obligado adarlaaticmpo
procodf. cod.
col.5.verfic,8.
prohibetar $e
án.l.fiárce,
Tommdelmolinvlabi quiaccefitones.infine.f.co.
titu.licer contrariumtencaclosFabin.5tideialToresinfi.eo . col,
verlicu.fed quid Givravir,Secundolimita quando fidciuflor non ef
obligatus in plusifed efficacios quamprincjpalis: nam tune senebi=
in.L.gupráco.in fi Eco. 8crenerBar.in.l.hiquiaccel
..co.Bcin.Lifdciullor. it derciudica,Sidemtener
.d.5.fidciullores.Pficulo, fed pone quod principalis. Tertio
quandofideiuflorpromittitpecnam ex suora fua nam tunc in hac
Pegnavidecarveprincipalipronáiez,Scnopaccaid lance
bilisin.l.icutreus.fl.co.tenerBarto.Ange,Sloan.de Imolain.d.1.hi
accelsionis.Se Bartán.l.cencurncapuzr. de eo quódcerto loco.
'jarolicie cando falar dao prosileo veus
modo probandiefiicaciuspromilíir, nam tunctencbitur, ve li pro=
mieritímperinterellepromifo, quod larer luramento parts : quia
exhocnon videtur duriorconditio.l..f.deintitem juran .tenet Jo-
an.Eab.in.d.$fideioflores.colum.2. verfica fed quidíi promilerant
8uc.Sed quid fiprincipalis promictar.10.corbes frumentis fideiufTor
veró promitratextimationemeorumyanteneatfideiubio ? vide glo.
¿<Barin.fiíta idciullorem .A.cod,qpnon,licertextibivideturin»
muere oppolitum:(itamen ptincipalis promittar faftum , fidcinffor
potefl promíttere pecaniam., Nipulatuselt. SibiBarto «E. o «tit.
Scqualiterfideiullor accedarobligationifadi, videper Barto.in.l,
quando.$.1ff.deopefsliberco.lalon.in. 1. ita ipulacus ellem abs
re. deverbor.obligat.1.Sc2.colume 8 an difpoliio huius. | .procedar
etiasm quando (cienter ideiuflor pluspromifit, vel an procedar tan»
tum quando gnoranterfeciezloan.Fab.cangivin.d.f.fidciulfores. in
fi.primz colum.dicens,quódindillindéprocedachoe :quialura in+
diftinfiéloquantur. Sk quiavidenturdarecertam formam, qua non
feruata sorumanibilarurl.1.6cfin.Codefideinfira. 8c iure halla fi>
principal,esobligado a dar «lgunacola”
fcallibr.decimodlicer fubdir , quid pofe argui contrariam ex Ms
que divifuprain prinostitu.d vultallegare ,quéd dixit in. $. atne
verfisquid (1 (Saseumnon elfeobligatum. quod tamen non viderar
obfltare:quiadiuerfuselt cafus Se dimería rado,
b_ 4 guantsenlo demas.In covexó yin quo principal tenetur Filicet in
centusn ¿fides
cierto,e el quecntrafiadoraporel, le o-
bligaadarl: a masbreuc tiempo. Eclto
feriacomo fila ouieflcadar a dos años:
eel entrafle fiador pordar laa vn año, e
atal faduracomocfta, dezimosotrofi
quenon deuc valer. La quartacs, fi el
debdor principal eraobligado a dar la
colafo alguna condicion,cel queentra
Cidabitur, $e
illa fule opi
mio quoran=
dam .verefert
a
róglofatorve
ibirefere glof.
fadorporel,fc obliga adaraquellaco- e
fa puramente fincódicióninguna. Ca 5 pitilam he
deiaflor to
neatur. SciNtá
tenerglol. ia
$.fidesuílorcs.
Ínflit.eo.Gin
1.pecuni;
devíur. Bcifta
eft communis
opinio,preut
dicuntBartol.
¿ Joannes de
Imo,in.d.
tal ñadura como cfta non valdria*por
quefcobligaenmasel fiador q cldeb-
dor principal,
Le. V 111, Que fuergaba la fiadura que suma
chos omesfazenen Yno.
7 e Vchosomes entrando fia-
9 dores envno: obligando
“f lc cada vno dellos en to-
E lud.tene crgo
y E] do de dar:o de fazer algu- smenalidande
nacolaporotri.fontenudos delo cum £fpartitaque
eft contra di-
Étam commu
nemopinioné
contra quam
etiam mulcá
vrgebar texto
pliren aquella manera quelo prometic
ron.De guila, que aquel grecibela fa
dura, puede demandaratodos, o cada
vnopor fitodaladcbdafque la fiaron.
E pagádo el vno?, fó quitos los otros, E o
perotilosfiadares, nó le obligaflen ca C. defideiuíT.
davnopor todo, mas dixeffen fimple- * Lotesgraue.
ergo leuius ef
fet fidciuflori
darcinlocoinquo promilir, non viciaretur fidciufsio , quód nota.
«<hocidemtenerloan.Fab.ind.$.fideio(loresan finain(tit.cod.Bar-
10.tamenin.Lhi qui accelonis.colum.tercia.i dem.vale
contrarium.tk idem tenetibi lo. deImol. latiusin. 1. fideiuffor o=
bligaris$.quicerto loco.ff.co. Scidem qd Fabertenet Ang in. delahi
quiacceñionis.tu notaiítam.l.qui hocdecidit.
e
i quiacesGionis.fco,
rerioridicafide con (lipecu.Bar
Ulex. FIL
€ EN veld
$0Si plures
omuibusveláiquo volueritrorum petere;é% vno foluente caterilibe.
rantur:fedlifimplicites(untaccepti:Sc omuesftune(oluendo non po=
tell peterenili partomáquoliber:Scli vnus non fitfoluendo alí tes
nentureriam pro partcilljus, bd,
£ Qrodala debda.Sed anpotsrito;
dumobligarunt, de beneficio divi
ua fiementioinlinterlidciufiores.fF.co.Ecin.1.f,C.deconfli,
inS.Gipluresinfti.defidciuflLdici q ficveeltcafisin
aduerte, quiadiQillis.L.fundatex eo qa Sc ideiuflores
expreísénon fe obligaueritinfolidú,tacieshoc áfure lucelligobator
veinad.Siplares,Scoxprefioci? qd tacicéinerar nóimunuraciuri di
Ipofitioné,vtin,l.3.Cieo.Buin.ly fdelega.iohodievero p.Liftampar
Torundd lor pae Cnplcenapi ar, sos beca aller
infolidi:fed provivili,vt facim(ubditucinifa.1.Scficef fablarm
fandamentum.d,l.nóteóte,vnde vi non poreritopponide báficio
divifionisqiintolidí(efideiulloresafrinxerútled quiliber renctur
adtotú debitum, vt vulrifta.lnco¿obftatlto.j.co.quiaillalaquitur,
il
Adde.$.Adciufloresinili.co.
se:cepilloladiui Adriani, de
)
resprincipaliter(cobligantibacveró qhaccelloric,
yr ddde decos b.lÍoC, e
cod.
eE cl que entra por fiador. Secus(ite obligarer ,veconfiitutor.l.fed fan 7
Y E
iullores (unt in fotidum obligati poteít creditor ab $
nercilllfideiullores, quí feintol,
za
+b
quyellan
tesicida
liba.
“trad
Titulo.XIH. Delasfiadurias.
Esenvalicfo.Qui 16 dehoc dubicecur.vi.L.( dubiretur.(Ecodemn.
a gsefedomandaladebLs.Lo.5 liplures.Infiitu.codem.de tépo:e litis
ecietace diciturifad quid hicredicornegigiragere? dic quod reme-
cum evir,vendei ¡Tordenun¡etcrediro ri, quod conueriar AdeiuE
foretwia parte, qui elt foluerdy cum dubiiacur cum efiicá non ul
uendo S tune
li credizor dif E
ferar ese cias: Mente,nos fomos fiadores porfulx, de
pe.iculo, dar,o de Erzerral cofa,enronce, fitodos
dem Paul de .
CaltinJ.6- Lon valiofos3para poder pagar la ñadu
deso: ere > raja la fazon q le demádala debas, de-
i£icodE > E
Bectiplebanl: zimos,quenon puede demádarla cola,
deCatbinlin cl feñor de ladebda,a cada no delos,
1er fidcianio- de cuí E a
old masde quáto le cupiercddefu parte. E
cacnon (uf fiporanenturaalgunos delos fiadores
cereralem de- fueffen tan pobrese que nó ouielfen de
náciationem,
fu. protefla:
tionenued veriusviderarqued dicitin.d.L1fideiuffor. vbi K hoe
elt demente Barto.videibi percos.
ticadarrmo ellos, Approbar opinionemglof.án authenti. de duobus
reisia verbo,cedere.colla.7ascin.l.creditor.fduobus.Sin. fi man-
datowicij.$.Paulus.ff manda. Sreprobat cpinio.glcLin.l.non reétés
E.co.Sinseliplures.lulli.co.que deiure communi efe commnnis
doftorum opinio. Tencergo ment tam lezem, fecundum quem
nonell hodivneceTariua beneficia ep Mol divi Adriani, de quo
in.d.S/iplures.Kaddeadilam.Jlegema. iman libesiordica ,regal.
que nesellariocftintelligendain hisqui (e obligantaccelTorid, vé
deiuiloces.nam de «bligantibuse ve principales non oporsebar an
visommnniderozariproutin,d.Lfitcamiden: erar de iure comu
vi vein.).reos.$.cum io rabulis.££ de duob.rcis .nequeilta,L. porétz
corrigiturper.l£ori.a.de qua cicu.18.libr.;.foro legum. licet Contras
riu dicacibi Miontaluuséc male:leges nangyfori non corrigunt ja»
raparútaramoiñille que (une v(urecepras vehabetarin. la «in ordia
Taarinis.Sctradit Roderi. Snacez.in proce. ll. fori, Sebic hodie iure
¡flo non eftnecelle quód renuncierur beneficio divifionis cum per
i(tuimal.hocbeneficium confequantar . Gprolsacur eran: hic quód
a:tio ell ¡pío jure divilapro parte inter confideinTores fifane fol.
uendo Se fic non requiricar qu.d opponatur exceptio ylicet aliud
enter beneficio piola, veptctosalOalegcintadolTor
tudem.biglol.Barto.Sdodo.fed anidem qued inilla.l. difponi-
tar procedatinfid:taforibas de judicato folaendo. f. ex claufbla
¡casum(oluiz Pald, dicitin lege fnz. colamoa penultima.C.de
tarareiiudi. quód eciami1ti zandeanebencficio divifionis. Se quid
plurescomlitucores 2díc quod gaudent codem beneficio ye
Cdeconítitu. poca . $ idów in pluribus mandscoribus
perdiétam legem.SrenceSpeculadneiza . derenuatiacione E con=
elañionecolunnafexta.fe qualiter ager Credicor contra plores lie
deiaffores: nas Ñipro partepetac Scaliquis coruen non (it fsluendo
non viderarquod pobitab al
partemab co petitam cenfequi. dic ergo quod confilium ell quod
peratcontraomnes Se contra questiber corta fab hac protellas
tionequod vna foluriozotias debici fufisciar ve alías dixit Barto.
La.$-penultimacolumna¿n princi. 4.quzilione, ff deduobu:
Alexand.confilio.37.colu:t.t.voluminea. quideriam Ñ alú
pi ex fidciallovibas fint pratentes aliqui abíentes an tunc eriam
deraendalilaalezsdifrabno urqucaliper cuenta peo pa
tel omacstimeloiuendo ? Speculacorin titv. derenun.Sconclu. co
Imbnafasta.verficisquid liplures . dicitiunc demum fiendam di-
viñoneim quando omnesfinepralentes pertex, in. d. Ltidubirernr.
aliasincipieú dubitecin principibiprellotint.Éficod, Ec argumen»
¿uthen,hocira.de duobusreis.Xauthent prefenteadefidciullo. C.Se
facicj.co.ldecima, €Egoverodubito deillo didto maximé arren=
tadifpoficionehwius. . ex quo lidciullores non accepit infolidum
8: quando fimpliciteraccepithacal , dividir adtionem inter eos pro
parte quando omnes fam cluendo; quod ia nl ue abla
Fuepre(lo fintficut Scalias imputatur creditori fi vnum Edeiuflo-
rempuréalium fub conditionerecepitvtinal.fiplures.inprinip.£E.
codem.nequeobítar.l, decima .intra cod. quía loquiturin his quí
veprincipalesfe obligant;imojilla, 1. facic in cppolitum qual velit
illud non artendencum in fideivlibribus , quí von. ve principales
fedaccoflorió accedunta Jem ¿bi altrinzerune e infolktum vnde
eftdiuerfaratio Se. fi énbiterur, proceditfecundura jura digeflcs
tum, quibus dx Gnihil dicecerar idciafioresincellizelanturialoli>
ero qui ef? foluendo aliquid yla -
dumoblizari: quod hodie non eltvt cenflar parti
dixiin prindp.. huius glofT. Quid plures hidciufTeres non fue-
ru tinfiwul recepti, fed vmws hodie alcer ex intervallo an proce
dat difpolicio huiusJezis? Speculapol! Huzo.écA zo, quod nen ve
ple notar vbi fupricolumnaepéma.verlica. quód 6 aiquís lean.
«in diéto.
S.liplures.polk
princip. tener
contrarium.al
Leg. diétam.l.
fi Ticos. que
lex certe pro
que pagaraque!la parte que lescabe,en
toncelosotrosí queouicllen deque lo
fazer,quicrfucien vno, o muchos, fon
tenudosde pagar,toda la debda princi- k
pal,o decumpliraquella cofaquefiaró. alibes pare
pubodecumpliraquellacofaqueñaró. ore
ML ez. 1,X. Como la debda dene fer demandada — duci. Barcolus
E a ee Elo e.
D queal que fio. een
Nellugarsfeyéd Ique A nenetas
*= WA cl lugarsteyedoa lem. .
a e speculato.
poft'Dynú. 8e
Jacobude Arer.dicenselíe caí in diftalege.Gcicios.fedin.d. If
tiusin fin. aliter loquutus elt Se forte meliws 3 divit enim quod ilie
qui primo intercebie non haber bencficium divifionis : ¡lle vero
qui intercefit fecuado haber codem modo quo quando fimul
intercollerasperillaw legematu vero dicfecundum Pau.de Call.in di
¿taleye.fi plures. quod lá tempore quo fuit datus primus fideiullor
fuiractum de dando fecundum: Si primas hoc (ciuir quod tunc ha»
bebitlucumilta.1 . quiavidecurfidciufille contemplatione lecun=
diz alterc autem ¡llorum deficiente non habetlecum ex quo non
cenferur GdcinBille contemplatione fecundi. Se hoc quantn ad
fideiuliorem » Secundusautem haberer beneticiom huñus
Lrelj»eétu primi vedicic Barro. litamen (ciuic eumelle datum vs des
clatar Paul. de Caflrin diétalegcafiplures. Sin.d.Licitius. Se eflea
demratio quianon cenfetar Aideiukiffe contemplatione primi. Ad
¿ectiam quod interfideinllores diuerforam non haber locum ll
lex. | fiatitio.fi.coden.vide Barto.in.L inter cos.$.duo rei. ff.cod.de
an fideiullor qui non potell effcétualiter conueniri faciar locóm
hule benebciv? vide per Barto.in diftalege,fititius. aduertecriam qp
ifta.l.dividatabfíque eo quod opponatur , quod non
¡ureiilo difpoltio.l.fire/lamento.$ «quod lí duos £.co.
¿clic(olucam viera debicum poteritrepeti.
d s[Quasre lecapiere.Ercomputabiturin ea quod antea foluerate1. in- 6
rerccs a fiocodo
€ UrxeJentan pobres. Added. $, Giplures. 3
quod pronuntictur per judicem ve divilio fiat pro parteinter lides
iuflores vtexiode periculum(peAet adereditorgmvedicic Paul. de
Calt. in didtalege.inter idciuflores.££.cód. pertex.inal. interes. $.
cuminter.codein titu,(ed (tati poll conuentionem periculun: (pe
étabitadcieditorem: Ñitamennon potelt creditori imputari r cpli-
entiaquia ftacim quod cocpit petere aliquis ex confideiuf oribus
fxétus esbnonfoluendo zantequam haberer commoditarem corue-
miendicum,tunenon elletpericulo credito:is,vteíl de mente Pel.
deCaftin.dl.iuter eos.5.cuminter.
F ALtosetros. Quid fiduo fidciullerunr difiribuiue , vnus in decem a- 8
hius inrefiduo, $'illequi fidciufsitin decem.ncn el! foluendo vtrum
alvercenchirurinlolidus?Bald.quod non in.l fina. colum. penalti.
Code vibr.reiludica. quia obligatio fuit d'nifa Sc taxaca per padtum
allegat.llidciufloresmagillracuuin,$.proaurelic, fF.de fidciullo Jin
cetalidsnowinereñidui cotum contineaturviin.L.fecunda. Cade hice
ein. quid Givnws fidciullor fair acceptus purgalcer fub condi.
tione vides] pluresin princip.£Eco.
lex, IX.
3» Prafenterco principali non potel! (co non prius difeuflo) fdcint
forescrediror conucnirerí autem ablens ell! , ¿ndulzecur tempus ar-
bitrioindicisintra quod fidciullores principalem repralentent : $e
(intra tempus datum non reprafentaueias couenientar ee ¿pl
foluentprouedifponicur.lproxi,h,d.
En ellugar. le ergo dicicurprarfens qui elYin cinitate ve hic Se vi
detur approbari opinio lacob, de Raue.quam refer Barto + in au
thentica.de fideintlo.in princip.vndeiila.lhabet ortum «glosramen
ibiimtelligitpra(entem, ctiam cum qui efLin terrivorio Cuicatis ¿A
samendelsgl citas porel Sede renetibi Ange. dk eriam Barco. da
Jege textia,$.primo.columna.fina. ff. de duobuarcis Se fatis placer Se
Patida.va Ni
(fi. co.non ergo requiritur 7
O
Quinta partida.
deberpriusfierivimatio an fitprirfensve notatBartol. ín difta lege
tercia.;.primo,in fine, 6 Bald.in.l.cura non folum,$.necelsitarem.in
tin.C.«de bonisque'iberi
€ Primeramente. Quid idcinflor de hocnonopponat? dicquódtene
bitiudiciumcum fideiuíTore.Barto.perglotfam bi in,lfecunda.C.
comuna» dini,
quod Álexan»
ibi in addicio.
dicitperpetuo
notaodum. Se
adde Barrolú
in.l,fin.io fin,
princi.(Ficer
cumpetaf . de
Alexan. cófi,
¿«colum.1.vo
Jumi. 4. Barr,
in.1.fimanci-
piumóficom
muni. dec-
uiétio, Álexá.
confil.73, co-
Tumna finali.
volumine p
suo. lotellige
tamen Ne ef-
res, quéd ad
hoc, vragens
vincat requie
ritur,quódfa=
ciar difcufsio=
siem vel pro=
fuelfeprincipaldebdor,primeramentea
aeldeuen demandarque pague, loque
deueenona los que entraron? fiado»
resporel,efi por auentura non ouie(le
eldeque lo pagar , deuen demandara
losfiadores.E fiacacícicre , que los fia
dores,fucren enel lu gar,caquelporque
fiaronnon,ccomencandolesa deman-
darcl debdo,pidiciTen plazoa que adu
xicffen a aquel aquienfiaron, deué gelo
dars.Efial plazo nó lo aduxic(fen,cntó
cedeuenrefponder alademanda, e pa-
gardeadavno dellosfu parte,o losricos
porlospobres,oel vno portodos, enla
manera que dize en ley ante defta. E
elte plazo les deucotorgareljudgador,
ante quien demandaren cl debdo, fegúá
ranminAidecemá :
adáxofum knonidonemnfacilicate conueniend
damali ¡laperadditiona
nemazna, $e
cederetline hrredetenebituefidciufToradid quod principali:
LG fineharedodiibi Barro clone eRtoras»,
Miáreffvelegatoden fideicommunillo.nomiscauc.de quádo fidei
feobligatveprincipalis Ec fimulcumprincipali eane non cftnes
jnexcubito.vtradie Alexand.confilio.y..columna penultáma. Sc.
..ewalimicans glofMin dit -auchen.de idciuo, inprin.£a
crverbo.fideiafforew. Kquid fi principalis habeebona alibi quí
inlocodomicilijvel vbicorttraxitan eriamilla bona debeanprius
fcutiantequam perueniaruradfideinfforemeBald. quéd fic quando:
facilisefferexado (ecusí difficilis quia ad ornon cogeturperegripa
revideperBaldumin legefina.$£cdficemScio.coluninatertia. E.
cercum pera. per Alex.confi.£4.colum.finawvolumi.3.vide Baldú
vbilupra.verficu.fedpone q [cholaris dealemania de,
losqueentraron.Podicergo non poteritfidciufforin mora
3h dpueno
conflitulañte principalemavideperlafongin.l.com llasfamlias.in
princip.columa.fdeverbo.oblig.
4 € GDeucgeladar Concordarcumauthen:prafente.C.co. Sin corpore
vndefumiturex auchenade idciutTo.in principios
5 d Ue pagar.Quid ficredicorhabeataliquod pignus debitorís an pole
obijeerefidciullorquodvendarpriuspignus.videperglo(lindif,au
thendnprincianglo,(uper, parte(umnia.Scibiper Barak: Angs
6 € Ualuedrio.Approbarglolia didt.auchenc.defiddiaÑlo.inprincipn
lo (uperparcedettempus,
UlexX,
amPloribus Kideiuforibus obligacisinfolidum non poteltcreditor vná
conuenire(5 omnes flant prelentes St quilibet elt foluendo :fed fi
abíuntaliqui velfintnon foluédo exigactotum ab omnibus qui (int
prelencesécfoluendo.h.d.
1 E C0ejovo.Orcum habetab authentiade duobus rsis.colla,8.8cab au-
+hen.hocita.C.de duo reis.
2 8 Codeferer Inpuiturhic,quódfiplures(eobligentadaliquid facie
dum,ita ve quiliber tencaturihColidum dicantur duo rei debendi,
sacfi promitterentaliquid dare innuicur erjam iunétis fequen . ver=
Bishuiuslegís,quéd estaminter plures correos qui promiferant ali
quodfsQum habeariocum benefcium diviGionis, de quoinifta
¿cin diftaauthent.hoc jta.C.de duobus reis.(cd contra hoc epponi
tur,quódregulariteromniafadtafuntindiuidua,vt dicieglodo
cato.fF deverborun obligario.Scibi dogtorescommuniter.Bin.L ie
pulationesnon dividuntur,(ecundorefponfo.co.titu.Stficde marura
obligationis.Scfinon dicaturintolidum , quilibetrenerarin(olidume
“nontamenper hocdicuntarduoxci debendi, ve probatur,in leges
remhareditas
, R ram f.decui»
fu alucdrio e afinando toda via, falla aio.licetergo
quante tiempolo puedan aduzir. exprimater, |
quod tacité
inefnibil des
bet operari.l.
non refte. C.
defideiallo,l. AdúrC,
¿ofFdolegar. 1 de duol?
Dreterea negy reis,
intercos vide-
tur, quod ha.
WILo5. X.Como quando dos ómes fefazenfados
ves principales or Ya debda, la dené pagar.
7 Bligandole muchos mes
de lo vnof, ecada vno
portodofaziendo fe prin-
1
(a 20 cipalesdcbdores,de dar o na E
de fazer 3 alguna cola a otri, fitodos onisenmho
fucrencnellugar, quando el fcñordel num diviio
corrumpar fl
pulationd. de
lege.flipulacio
nes non diui-
duntur, Si pro
pteriíta Barc.
dn.La.verfica.
drorffde duo.
reis, tenet q
Se fidicacarin
«bligarioncindiuidui, quod tencantarinfolidum: non tamen pro
pterhocdicenturduorel debendi:nitiexprefiédicatur, quod animo
conitituendi fe duosreos,fic promittunt.Stinfuper ade; Bart.quod
¡dae ques cipal on dabebLos bendicanid ticas
griscommperesfipuladio. Seminci Baro. tenercam aby.
ma. Scin authá.hocita.C.de duobusreis.aduertetamen, quía
.6.oppo.vult, ep fufficiar dícere , q
uo rei : Ecillud videtur veris Se
cife. de Aret.ibi.columna .1. 8
Sed quantum ad beneficium dini
os repesio do ftorem contradicentemdidtis Barto. in. d.l.2.
de duabusreis.undeveldicendum ell, q ifla.l.partita. incelligas
var,quando fic promiflum fagtum , quod erar dividumm quod efe
maximare(tridio ¿divinatio.vel q illa.l.partitz approbet diétam
gloin.Lrcos,$.cumin tábulis. de duobusteis. faper verbo, vide
bantur.volentem, q eciamin individuis habeatlocum.de authenti.
hoc CER
debdolesquificffefazer demanda, ma-
guercado vno dellos entralle fiador e
debdor? por elotro , con todo elfo,
non deue demandar todo el debdo al
vno.Ante dezimos, quedeue ler apre-
miado cada yno de dar fu partel, fi to-
oprobacarinilla.) parti
€ sntrafiefiadoro debdor Hliccolligicar, quod túc duo reifidciubereyi y
denturrelpedtucreditoris, quando hoc atumelt, Scnon alias . Ec
videcur approbariopi.Perri,Tacobi,de Raue,%Cy1+ quam fequicur
Barton legercos.f. deduobusreis.vbi hoc probatur. Se in. d, an
«he desinobasraladacororejbaltemaGdeaficne Se: addeeriane
«fiuncafum,quando cfTercolorqualias vein.l.fed e Julianus Seto
fadMacedo.Barto.in.d. reos. z
€suparze. Quidfi duo re fine obligar , perinftramentum habens 4.
execuonenparatam,prout deiure regni habent inftramenta púe
¡cxtAngein.d.authen.hoc ia.loquens defimili ftacuto Florende:
dicióquad ucnonliabcbidlacini diTofido HA aciendo quí
EberpoGitconueniriin folidum . Eccll didtum fingulare (ell ve-
runuled noncredoe(le verum, Se moueorex noratis per Barto.i
«un quiitas$.quiita.(F.deverb « obligatio. ex eo quodillá exceptio
taciteineftipfiadtioni,Snon producitur actio,mifi qualificata cum
ilaexceptione, Se quia exipfain(peciioncinftrumenti, ex quopla-
resfeobligantinfolidurn ,apparernotorie de ¡fla exceptione, ita vi
derur dicereloan. de Imol.inal.fina./E ¿quibusappella . mon licet,
aateserdo tas Bolo dic quod gusndo (lacio ponia
quod contra inflramentam non pofsine aduirti exceptiones mili
folutionis,poterienililominus opponi alía exceptioade qua appa»
rernotaridexin(pedione inftrumenti, putá : quia promibsio ell fi-
necaula,Sclequitur Alex.confilio.77. vifis dubittionibas, column.
Finasvolumiz.Scdato quódin ftaruto de quo loquitar Ange. (num
diétumprocederet,fecundum.l.régui non procederet ex quo om-
neslezitima exceptiones( dun tamen infra decem dies probentu) lo non
¿cadmittantur contrain(tramentum publicum , ve ind. fi, habecur Tecla
tixulo oétauo.libro tertio ordina.tegal.éi vide Roderi.Suxez. hos Uta
Titulo.XIT.Delas fiadurias.
¿demvoleiemnda leAu.) poftramiudicatorm(F.derejudica.vb]legit.
A 4ostolumha Qharta.verticulo inferturetiame(ifo
l>.14.4 ilus operistoriuscum repechl. quoniam in priotibus,, siora
<damyquod coimmunisconclufiocít y remedio illbus auchenti. pole
Sierenuntiari.E ic poteritrenuntiarihuius legis remedio, notarglof.
que commus
niter appros
barr in dis
dos ouieren de gue agar.Efi poraué-
vu
cios tura todosnon fucflenen laticrra, o 21-
ivadusloIi 2 — guno dellosnon fueffevaliofo?, enton
cafamnorabie celos quefucren y,e que ouiercn la va-
Jem vbi non
poller opos
mi de tali res
nuntiationevi
lia, deuen pagartodo cl debdo, quítos
quierquefean vno,o dos,o mas.
depeiBariol. — qyLey.X2.Como aquelque reibela paga, deal
cda dEds gunodelosfiadores, ledeucotorgar poder,
re indica. Se
elt mirabilis
determinatio.
licAlexane
a para demandar alosorros,
Ed 'Agando alguno de los fiado-
cum principio(equentisvolumi.a,
Leon fueffe valiofo. 1d eftquatenas 15 pofTerfoluere,nam adid quod
poteítab eo haberinonrensbiruralter conreus declarar Alberiin din
¿aaurhentica,hocitas
O lexoxd,
0 Vnusexfidciu(loribustoluenscreditori nominefuo,poteflperete ve
cicrecitorcedaradtionesycontrarenm di fideluffores:óeis cebis agie
fivule contra quemliber fideiufforum pro parte eum contingentes
veladtotum contra reun principalem, etiam fino» cedaturci actio
8cnomine principalis (oluit, non potelt creditoractionescedere:
quiacius folutionetuiedebitor liberatus ácredirore Ke fidcinffore:led
reli licloluensrepcrere á reoprincipalitorumafed á contidciutí
sisi autem non exprefsic cultas nominefolvir + fipoftlolwtios
mera ¡tación petitcefsionemifercicelsio contra ones : fed li pol
exinzeruallononporeltei inericelio:quia pralumiturnomine de
vorisfoluílleex quo llacim cefionemncn peje, porelt camenex
xequodlolvitadebirore.
ge
1 b slPegendo. Osxum haber inoratisperAzo. C.codemain fimma,co-
Jana penultima.verfic,conuentus autemfidcuflor, Knota quede»
tiam po folurionem qua:1:£ecitfidciuilor potelt perere celsionem.
dequahicinequeobltaci,Modeflins Fe loluriosquia in hisquiac
ceffori? tenenturlemperfoJuensviderur foluerepro obligatione fla.
A4ifilims familias (E dejn rem verto.l.Papiniapus.ffamanda. Barto.ln
Jegescum hiseY.cefideiuio. quod tamen limita Seincellige fi (lacim
poli folutionem petit cefsionem vtinfráín fine.hncius.l.quando veró
exprefsedixicquod foluienomine fuo,tunceriamói ftacin non perije
celsionem:potericeriamexinteruallo campetere,vehabeturiniltal.
ExtenerAzowbiluprá.
Uruededonandar, Etoporrerquod perarcesionem , namfinecel
fionenon pofler agere contra contidcin/lores.vria.l. veideiniTor,f.
eod.Sedquoiurcagarcontracreditorem vt cedpredic quodindicisof
ficiovtin.d.).Modeltinus.ff.defolurio.vel (? credirornolitcedere,re
pscerfolutum tanquamindebicum vedicicglo.notabilis, ScibiBarto.
3n4l.cumissfacodem.
GContracl debdor principal. Contra quem debercreditor cedere nec
dumadionesperfonales:fedetíam iurapignoram S:pypothecavtin
1.ftichnum.$.(imandaco.f.de (olutio.Scin.l.a.vhinotatglofT.C. defi
deinilo. $cin.l, ficur.codemticul.l.fideiuitoribas.5. 8. 1fi manda»
tomeoslege.Gtideiuifores.Aucodem.S:fatisprobatar bic cum abfo
ute dicit quod debetcedi iuscontraprincipalem debitorem e A
noncedatobflabir (ibi exceptio aftionumcedendanam ve in dia
dlisiuribusSclifacto velculpa lua non poteflcedere repellitar etiam
exceptionecedendarum,vtin didtalege Qichum,.Gicroditonsrán le
gs fipupillosalteram.ff.de adminiftratione tutorum. 8 quando ¡fla
exceprioobflervel nontvidenotabiliterper BartoluminlegeGi Aipu
Jatus..primosfT:codem,S: opponicuriflaexceptioerjam/i ideiuffor
Sicobiigatus perinftrumentumguarenticium fecundum Baldam in
anthentipratente,C.defidejufio. Sceriam inipla execurione fecune
um Balduminlege.fideinfTor.C.codem.Eaduerte quía Cyn. Sc alij
dofto.krefertibi Pan! de Cal
fanumvolune, quod heciutel
tontemplationehypothccar ¿nas
cedirepelliturexecptione cedo
templacionehypotheca,Ecadde Bartol.
quetas
ocn. con
filioa100.quo.
miam ex fora
maflacut dos
talis SKcwvolu»
mine fecídos
res,todocldebdocn fu nome, puéde
demandar “a aquel aquien faze la pa
a, a cl poderque auia
para demandar el debdo , contralos cslumafecan
añ a. Scadde, q
fiadores que fueren fus compañeros, orltpess
enaquella fíadura. E otroficlque auia
contracl debdor principal Y, cel deue
gelo otorgar, edefpues que le fuere o.
torgadacitepoder,en fuefcogenciars,
relideiullorve
quod fibi ex=
Lib
muentem de
bid prncipas
dedemandaracadayno de losotrosfia a
dores, aquella parte“ pagoporellos. ted.vel agtios
ice vendi.B tener
Efialguno y ouicfle tan pobre, que IbiBalduinres
portatis amtís
quis quemrefers SSequicur Alexanderinlege.fciendutn.columnafe
cunda fEdeverborum oblizario. Sinon futticiorfecundum cos hoc
oflendereperfentenciam latám contralidciufferem , quinimo fia-
£orobtinúilTer dictam/ententiaminiuflam polfetá fideiulTore rez
pelliin executione,quianon habererquig cederer,quod Alexand.di
cirperpetno notandum, 8: quid fidebitor obiigauit omria bona
fua,Kpofl hoc vendidir Tancreto domum éx poítea Perrofundum
«ditor agit contra Tancrecum hypothecgria perendo domum
qui cbtulic debitumeredirori qui cesit ei aftionescontradebitos
rem Sccjusbonag virtute cefionás agit_modó contra Petrumslle
vercopponitde beneliciocedendaram adionum , Secun non pol
fictibicediadtio contra domum jan Eberatam quexitz , an obila-
bicexceptio. Specula.titulo decefioneadtionis.s.primo,verficnlos
fed porichabeo debitorem. monetiftan quzficnem, d:concladit,
auod divid :urobligarioperlegem.cum pofTelTor. KT. decenfibus, 8€
peral Gpo radoiira odas s.primo.F.ad le=
gera Rhod. deladt.huie tamen dido Speculas obllare viderur coma
sunnisdoftrinateribentim in diCtalegesjubemusidequa dixilhprás
Esntestis poffllor its qu consenicar nop contaxi prats
tuobligacionishypotheca. Sideononporetobiicerdoxceptionem
eedencarumficutpoteratmandator , velfideimiT:r, quiprartexra
Eccoritemplacione hypotheca , quam fecledebitorde bonis fuis,
contraxit/cu (eobliganit,dk percandem rationem reprehendicur a=
lud diáum Specularo.intitulo. derenuntiarione $ concluliones$a
primo.verfiew.(ed pone.fufficier ergo cedere tercio pofleffori jura hy
pothecz,quecreditoragenscontiacum haber, vtinlege.mulier.f
quipotio.in pigno,habea.3 non ius hyporhecaram iflarum rerum
juibus renuntiauit, vel iusfatoficruntliberatze, Sad intelle um
<limitationem diételezis.mulier.vide perBaldumin lege.fires obli
gara. fT.delega,rverficulsquinto nota,8cibi Alexand.infin. Staduera
te:quiscum non polsitconuentritertias polfellor pignoris, quando
principalis debitor efHoluendo,rtin authenti.defidciulTo.5.fedneg;
¿cauthen.hoc lidebitor.Cade pigno.fideiulTornon poteritin talic
fu peterecelsionen,contratertium poffelforem ita notat Balde in
additiovadSpeculato.titurdecebio.afionis.verficu.icem fi debitora
Benota quod potellpertidejulorem renuntiari huicbeneficio ceden
darumpvedicirelo(.norabitisán legemnifihhocaftum.(F de padtis.Scan
Auficiargenerallterremuntiarebencficlo defideluToribus, vel auther
ti.prifente,veperhocexeludatreriam benefician cedendarmnz vie
de Socinum in diéto confilio.200. quoniam ex forma ftatuti Ste, Se
Deciumconfilio:27,8cpro vivili. Scsbi quid irenuntianitgencralites
omnilegumauxibioyan perhocexcludaturhec esceptio. 8t confll.
Ludo.Roma.bipereosallegatum.dk videperBaldumin diganchen
tipralente.Cadefidciullo.
€. Aquellaparte.Non enimporeít quéibetconuenire infolidumifod 4
propartedfiplurestutelas alterumpro parte, Bic. (Fsdeadn
niftra.uco.6c.l.compupillus F.dewtel.Scrario,diflra.!. prima $ lea
cundayPadlegem Rhod.deiaGuin.$.cquifsimam.Soffdecenfibus
Leumpoffeffor.Berener Azo.C.codenián firmma.colamn. penolt
Barton.) fipluresla fecunda. fade adminiftra.uo, S: vide quee
caminglof.fequonti.
Partida.va N
Quinta partida,
5 Enerersnar. Tonuñiurtic, quódilquod ex cefionenon pote:
reinlezeprima.Codeafio.Soblg
fideiufTorconfequiab vno ex fidciu(fevibus,nen pateritconfequiab
ali contideiufTyre:fed ótum debscarefleconrentuscautione, de qua lex. XL.
hic:Cedaduerte,quia Bart. lusin lege. Modeiti:ms. columaa fina, ff. A
del slucio.verfica.querojuxtahoce quzris, anfivnusextribustide= — ¿mSifidciubeo pro debitore ciu man
jufocibus fol:
vitinfclidum, E
an pro du JanonpudiciTcentoncepagardeucto- — faquefizo lapagacn nome del debdor
ari e ña
a ar dol calrecabdo,quelepaguecada — principal,e non en el fuyo*. Perobien
o veliñae mandato eopre-
fem e non
€: ntradiceme
velco ablerte
Scpoltquám
om cel z (cit comentié:
viderex quepucda. Epuedeaun demandar la wededemandaraldebdor quelede lo cestelhfiecis
infolidumz de a , il comuodum
con lucipon Parteque pago porlis debdor princi quepago porel. z a
gloffimibi.p pal. Efiefto non quiliere frzerafsi,pue- %ey.XIJ.Como el debderprizcipalestenudo — conteniiar va-
Jer tidchufsios
Betencuur mis
lic Sefrario,
Ls Sesa dear al fador lo qué pago por ela
de demandar cl porfimifmodal princi
Andandovnomecaotro en-
1
tale ius. paldebdor,todo el debdo:maguer . ] hi adca que AdGaf
deber es ñordel debdo, non leotorgalle el po- i erar fiador por el,o.cntran- feJvimifiide- £.Caman
o der queauia contra cl. Mas li acaclciolle doclotro fiador porel dela Ietiquiasene da. 8
cum. Sidem
tenetglo.inle
bar el ad 42 20.cumas
que alguno delos fiadores pagalle to- voluntad , delante aquel a- que folui vel lis,
docl debdo ennomede aquel que fio,
enonen elfuyo, entonceaquel quere-
fcibelapagade! nonpuede etorgar po
tol. poll Lac
bum de Are,
quód hoc des Jer para demandar alguna colialoso-
bec intelizis — erosfiadores. Ecflo cs, porquetodocl
guzndo ali
duo fune fol
vendo: mamá
alter corú fol»
wendo nonef
fryuncdebes
recinivicom pe
derecho que el aviacontra los fiadores
parademandarlesla debda, o paraotor
garpoderpara lo demandar,a 2quel q
gclopago, todo feremata, porg el fia
. dor lefizo la pagaen nome del debdor
ES
siculam cone 5 e
municari. ar. Principal. Empero el fiador quealsipa-)
gunentod. ve galcladobdacomofobredichoce, en
rum.y.ficam ida A E
O TE faluo incalu demanda, parapoder de
cio.8.fipta- mandarlo quepa soyaaquel por quien
reste adi entro fiador, Ef algáo de losfiadores,
cacioatuo-
1ú. 8 licaper-
védicit Barto.
quod inter fol
pogale todo el debdoimpleméte, nó
diziendo quelo fazia cn nome del deb-
dorprincipal,ni enclfuyo,h luego que
uentem, Sas
Bum fidelutfo — lapaga hafecha, demanda 22quel que
rem quie fol ale a a dá
es La faze,quele otorgue poder dedeman
coruna
itud damné,
fen pericucum
ro parte il-
do que hia-
ops, quod
vis habere vi-
dere aqpitads e repugnarifla lex cúm vtrunque reme-
diumpolit foluens habere, velpraceder quod hic dicituc, quan
do fideiuilores non erant obtigariin foliduin ; viwstamen (cluivlo
dum,cviceíTe fueruntadtior.escontraalios:namtune perícula
lius, quinoneflfoluendo; Upectabistantumad foluentepio ein. li
e Infli.eod.ciéta ergo Basto. procedunt quando erant infelidá
obligati.
Sh arorfmifino. Add. quid Inftir. defdciallo.SJqui fide.S Lex
mandato./F.mandr.
7 € 4 xonenelfys.Se-¡uicurilta lex opinionem glofTin.l, Papinianus.f.
manda.que fuit Azonis,licet glofl.nonallezersC.codem in fummzs
columna pennltia.Siaduerte : quia Doéforescommuniter tenent
contraglollim d'centes,quódincafa dubij tidciutlor videtur folwif-
fepro fuaoblizacione,£ icetiam ex internallo potett fieri cefsió. ica
dicit Bartolus,ccmmuniter Doctores tenere in leze, Modeflinu:
columnaprima.fT.de folucionibus.allegat.l. cumis.fTade fideiufTos
bus. 8clegá,fi/lius.(E.dein renrverfo, [oannes de Imola in didta lego.
Modeflinus.allegareríá ad hoc. L,Scmazis.fF.de folutionibus, tenecr
go mentiitlam lez que limplicicer lequicuediéta Azowv bi fuprá 8e
glcuin didtalege.Papinianas.quam glo.dicit Bald, elTe meliorédeiu*
zimos, queledeueferotorgado. Etfien
tonce nonlo demanda, dende adelante
non gelo deuc- otorgar, porque feme-
icari darloquepago alosotros fisdores,de- *
fifideiafi pro
eo animo do
manditvelfbis
deiufico vol
to contra cius
peohibicne.
quien fía fin fu mandado,c nó ló cótra-
iziédo,o entrando fiador porel,a otra
partelin fu fabiduria efin fu mádado, e
quádo lofabe, cófiéte en lo Gelotro fi-
oclcplazc,o fi entrafiador otrefi por
eL finfu mandado, fobrecofaque otro 4
cue darjo fazer, aquefea afu pro. Ma-
gucrnonlo confienta en qualquier de-
fas maneras q entrafle fiador vn ome
por otro, valdria lafiadura. E quádo pa
garcel fiador poraquel aquien fia,tenu
docsclotrode gelo dare fazercobrar.
Fuerasende en trescalos”, Elprimero
es,(1clque entrafiador paga cl debdo,e -
lo fazecon entencion de le darporclo-
tro aquello quefia,o de lo pagar porel
para nunca gelo demandar. El fegádo
es,fila fiadura es fecha porpro dei mik-
mo,deaquel queentrafiador.E.cl terce
roes,fiquando entra fiador, lo fizo con
tra defendimientofdeaglaquié fio.Co
moli dixeffe,nonvosruegoqueentres
S
Urenudoeselo y
tro.Addelez
ex mon
$.primo. 8. la
quifide.6d.k
remunerandi
5-1 pallus. la
manda. $ fee
quituriflalex
ióta ) Co
eo. in fuma,
El Entrescafos, y
Hos cafts po-
ás ei
de alium cts
fum, filicer
quando fidcia
bet ex necebi
fate, putacx
fadorpor miantevoslodefiédo,o di- Parásotla
ziendo otras palabras lemejátes deftas. — tuncloluesnó
repetir, veeft
: . calusfingu.in
LeribuswbiBal Edevfsf. nu earú reram, que víiicorfumuntur
dicitibi qinterrogavir de hoc quédamin priuaco examine, refpon
diccontracaluwwillluslegis.Scviper Alex.conti58.vol. jad fine.
UContradefendimiento.Piolibiviodiicollta ion negoriorurn gello y
ruw,vebicK in]. En.Codenego.gellahind. fi nanda.lim'ta
1liverferurfavorpublicusin loluende,velutipro vitahomisisyvelre
endo eumácerceribus,vel curando abinhrmitate,vel maritanda
miuliere,velíaliterfitfauo: publicus,juxta ncrata per Barto.io:l,
<hus HE pecul lega. perglosn copo. difin.Bala. e Pav. de
Mroin.d.1.£.idemPal uacelsd loluto matrimo,Bal.nouellus.
Jotradistu de dote.fo.11.cola Socinusconfiac.volumind. veis
Nisquirininéto.colemipenul: vbitra£l.ede expenisfachió ln efe
four cuiulam calle iio prohibente domino. ¿e vide notab
quallicnemn, quam ponit Baldusinlege.fiinaliquam.in fine princi
¡jHE deafic procontuliRex forificanilocu meva, vehabillas
Eidefacererguerrara. 6 poltitibigentes(úas qued potter me
inuito.vtin lege xima.C.de nauib.non excufandis.libavndecimo. $
3n.bna.fina.ff.depigno, adto. fipoliea finita guerra recupero los
um meumantencarad(ompras2á cencludicg non, nil tanques
vnusdepopalo.videibipercun. Ad
Titulo XIT.Delasfiadurias. 77
GlexxT1L,
mSimandato reir abíente fideiufvi,tenetur mihi mandator
amNonpotetñ-
.b
- qee: Orta
in debitoris vtilitatem fidciufsio
Scnon debitor, ad eaquz folui ni
in diflalege.fiproca.
ud pobitagere polt
SS
tiones,quod mihiplacet.Scidemtenet
columa.verlicuted dubitariporel!,quid
petitamexecutionem contra cum,vigorein(brumentiguarentig
videtura quam dictum.É idem tene Roderícus Suarez. in repeti
poltrédfade reiuiabversvilumelt mprao.148.Zexifto verbo, jud-
conuertarur:quia tune Se quando debitorerat prafens nec contradí-
xitagam con- - gado dic. po=
tra cum vel E A Kítoin fa leg
Mandante WZeyoXII1, Como el que mandafée 4 no que La primeraes, ficl queentrafiador fue- colligit, quid”
entraf]e fiador por otrotercero]e dene pechar
el daño quele Viniere por aquella fadara.
Cenfudfoger REO otro que non eftunic/Te de-
cia. Adde ad ED)
fami 150 ante, entrando algun ome fia-
fidem. ibi lor nonlo faziendo por fuman
glol.primame E
¡Emendari dado, maspor mandamiento de otro
terccro,dezimosquefi talfiador como
efte,pagafe alguna cola, poragl aquié
deiuflor reum — entrallefiador,quenon puede deman»
darlo quepago,a aquel aquienfio:mas
aquel por cuyo mandadoentro fiador.
QU ex, X11IL,
rejudgado“apagar todala debda,opar - nonfufticerer,
te della. La legunda es, fioniclfe cftado pas E
grantiempo en lafianca. Ecfte tiempo — fideiufforem :
deuc fer determinado fegun aluedrio E Ed
a o lemnatas, cu
deljudgador.La tercera“es,fiquandocl ius córrarium
queentrafiador entiende que fe com- TRA
pleclplazo aquedeuia pagar.E pornó sa
cacrenla penacl,ninaquel aquien fiaua a Be
: . fi focius + Ha
a aquel aquien entro fador, le uicre otumu. di
pagar, celotronó gelo quicrerelecbir dido.qualex
poralgunarazon, opor auentura non loquicur in (o
cio communi
fallicin Pero fiquando defta manera fizieffe la cscnc logar:e entonce pone f aquello — non infideiul
hac: Siadara cltuuicile delante aquel aquien quedeue, enficldad, enalgunacglefa, forn quel
iuerfaratio.
fis, hgedici. — fiawa, enonla contradixcfle o entraf-
rones r"— Tefiadorennomedel:maguer non cu
viefledelante,fi fetornacn pro daquel
porqutenfizo lafiadura, entonce en fu
jullor provea — €ícogencia? es, de aquel que entro fia
o monelterio,ó en mano dealgun ome
bucno, antetefligos. La quartacs fiquá d €.Aluedrio.ap 3
degiue talon toda ciertoSagl Probar opi
devicffe facar de lafiadura, ecs paffado. - ge. Lucios.
al i jen — Mandaci.8ón
La quintacs, 11 aquelaquien fio comicn ves
oa e pe Aena e Por €; codem. 8e
norieffadefide quien Ro,oalotrotercero,porcuyo quier deftas razonesfobredichas, lede- -gloff.in didto
julTo.Scálege. mandado fizolafiadura. E cllosfon te-
E pita, fina,
Sata la ñadura, e puede apremiar el fia- ela
fi pea.C. .
dan ñ.- nudosdelopagar. dor aaqlaquien fio quele laquedella. — pinio Guñiel
na.Sfideiullo, — LLey XIII. Porque razones fe defata la fado . mba e dice
atdebiennio
CAD pes raye puede el fiador falixdella.
quando fide» LB Y o
encia YY Vexar non fedeuenlos fa.
telua obliga: dores, aningú juezpara 2-
tone libera fl premiar aaquellosque los
meticró enlafiadura, q les
retdebicorein, A
Ley. XV. Como los, fadores deuenponerde= 8 aliorú, qui
Fenfiones enjuzajofi las onierécllos, o aque- — dicebát de de
llos quelos metieran en la fadwra.comtra los. Cenmio. ve ra=
quelesfaxzen la demanda as
ea. Bchocelt Que 1
lEmádadafeyédoenjuyzioal tenenduminá Que La
fiador ladebda qño,Gfabel q dede eno Mnnouzze
iador ladebda qfo,ifabei,G dr de ano copias |
port flaim BEBER
agers contra faquen dela fiadura, fafta que paguen
"toda lis 2lguna cola deldcbdo, porqueentraró
a
cui.fEdefolu- fiadores.Fuerasendeporcincorazócs”.
tio. Se quidin
fidciubente Ái
e in di.L.fipro ea. di
non. Alexan.tñibiinaddiriosdicitidem elle áicendur in fideiuflore
finemandaro,quod in negodorúigeflore,qui porel! eriam agereante
quam foluarjuxa notataperglofin.La.¿cin.Iai quis mandato.
nep.geft.cpfatis placec.fed quid fidciu(Torvultperegrinari,vel
fudium an polsitagereveliberetur?S pec.in tic.deiudicijs.$ (pecialia,
verli.quid fi Rdciullor,videtur velle,q fic per.l.auclongé.
8xper.licerin fine.fEedearb. Albericustamen tenetcontr:
quoilte calssnon reperitur expreflias : Semagis placer. Scibidem te
net Alberiagp eciam li capiralesiniimicióarfuccedantinter fideiuToré
¿xpricipalem debirorem,licér int culpa debitoris ,non poli agere
velibererur,licercontrarium tennis Guiliel.videibi perÁlberic. cuñus
fundamencum eft,quod ile caíus nonreperiturleze exprefTus. loan,
And.tamenin additio. ad Specul.in.dsf.fpecialia.in additione (uper
verbo,(i pro ea.polt Odof. $: domúinum fuywmtener quod politage
requandointeruenitinimiciciacapitalis culpa debicoris,6c/atis qua
videturiflaopinio,
everejndgado.Quia Gproprrinopiam dear Grincarceratus,an
Matim pofitagere,8cad quid agar? vide perBaldn.).fi.col.fin.C.do
víur,reiándica.qui vult:quod polsit agere propter maceriem carceris,
EchiefiexinÍtramento guarentigio fidciulloraperetar: flatimagere
poffet alías non » licet fir ebligatus per publicum in(trumentum,
Jices contrarium voluit BartoJusinJege fidelullor pro venditore, fa
eodem.contra quemsencosibi Angel. Paulus deCall: perbonasra
€ GsaterceraVi
g UDigie
aquel por quien entro fiador — non cftlex ni
PESA brad
vías,
recontra debitorem.Bal.tamen in ditalege.fipro earquinta quafio
ne.Camandvultquod criar finefolarione veltali depofitione polfer
ifto.calivazcreséemihilallegac.vnde tenendum ell quod hic deciditur
contraBaldum.
.. Idem (dix, q quandocunqyad ejusperionemliberarer
L.ipro ca.8cqualiterconfulatur fidciu/Teriinifto cali
defiflere ab eiusobligacione ,licerdebiror daralinm fi
Lfipater«Cude collatio,
6
cumavtins
creditos mol
deiullorem,vel pignora.visBal.
h €Dr(gafar.Quid Iraliquis ef fideiullor duorum correorum, Scvnus 7
dilapidat,anpobitagere córravtrunquerAlbetin.d.Lf proca.tener
quodficallegar,l.vbiadhuc,C. de jure dotiur. 8: quod ibi haberur
inglo,1xquandolocer £kvirtenenturad doremoluendam,
Qlex. XI.
amSifidciu(Tor conuentusfeienter omilicexceptionem peremproriam,
1eo velei comperentem ,vtpadti denon perendoreo vel eifa£ti, non.
habetrecuríian contra reum principalem.nifitaliserar exceptio.
felúperfonz fidciulloriscópesebar :vrexceptio Vellciani mulicsá
deiubentisvel coperebat perlona rei principalistantimm.b.d,
1 €sifebe.Namfiignorarerpollet reperere Adebitore,de quo dic, vtn 4
1 idciuSTorán princi.fmandat,
le.l.quimuruam.5.idelafTor.Fimandad. 4.
£ «one. Inmuitilla.l-quod abíque depolicione, non poffetifto cali age $
pletaadiad
Quinta Partida.
¿non noceret fideinfFori;
» Azo, Camandacio fimimas
aun oppoñiit , quod procarator
quiacrar miles velalias : kcusfiinver
qua non ha
_Debat manda»
tun: nas de. 22lgunadefenfion porfi , atal que fe
huc tenetop=
remataria*la demanda, fifuciTe puclta,
dei ¿non la quilicre poner, ctuefle dada
420, fententiacontra el, quanto quierque
inter pagaffe de ladcbda por clta razon,
non lo podriademandardelpues, a9-
y uel por quienfizo la fiadura, porque
dan dial boda que lo fizo engañofamente,
bericopolt la porfazer perderal otro fu derecho. Ef-
auge omilimo* dezimosque feria, fi cl fa-
derr veras, — dorovielle alguna defenfon atal, que
9 illud adói 4 fuelle puelta que valdria tambien,
xi Bala. pole h
Jacobum de Ac comoa aquel, por quien entro
Bello vifo. in fiador,enon laquifo poner. Ecfto fe-
dictaleze if e pe ce y E
dciullorgigug "fi el Señor de la debda , ouicllke fc.
dam, fálicer, — cho pleyto, al principal debdor, o al
aodille.sán — fadorequenon le demandalTe el deb-
ñ donunca:o otro pleyto femejante de-
fte,porque pudieffe ferrematada la de-
¡belle procurstor y ve
Dup erat procurator:
man
daro.iF, man
ibi relpondit,
ad.$5.manda= s
to. icerur ee. Manda, e fabiendo lo cl fiador, non
tia dilatoris, - quifieffe poner tal defenfion centra a-
humiitexce-
piionem ex-
vommunicas: QUE
tionis, vel ban
mi fecon. am
Alber.in diét.
quel que le demandaua. Ecomo quier
os, q ficlfiador ouielfe por
tt alguna defention , e non la quilicf-
ngañof'mente.d3 dde diam legemafiidcia(T.ráo princip.fE man
bi viderur dolo veríari Sic. li tamen ex cepcionon folebar admit-
ti'nitlo locoyvel aliaspropter recuperanda pignexa iceiufTor foluif-
fetpolTet repetere.vide Joanem de Imola,inin copirula
Jun qquinta % (oxta.defidciuilo, Alexand.conbilio.220.colunin,t
voluminefecunde,
dejomifre.. Ideftpredifaproceduntnen folum in exceptioni.
busreicoharencibus,ve doli aralizvelmeras cauta vel ngn numerar
tepecunia: ; fed eciam'icalisexcepio fitacquilitaex faéto debito=
vis,vel fidcinToris,feualiasivt bic Scin lege.exceptiones, Cade exce
prio.vndeíi excepticiurió latifideiutlori nó oppónarurab
eo nonagetcontra debirorem : quia juramencum habet vin folus
rionis.l:ge.duobas, f.primo. £lex inalis.in hne.(F. de jurciurand.
non tamen idem ericfi udeivfTor tir abíolurus per fent
tane non prodett pijncipali debitori;ve ell magi.
cluño Barto.écaliorumin did
gefinali
ge. exceptiones.cclamnapemulima. de fina, fitamen fententia
taproprincipali proficiet fi 'deiuflor habicuras erat re=
greffim contracum, ven dicta legefinalisvbi Barcol.¿cin didta lege.
exceptiones,
A7ambienael, Ernota,quód ctiam fireusnolitvti, vel non fuity=
fustali excepone ; tamen ideiuor poteritca vtivenorar glofl. $e
ibi Baldusin lege finali.Cadefideiu/Tor.mino, $: gauderfidciulTor ta-
Irexceprione.d G obraleritfead fideiu(sionemnon rogarus , vt el
caíhsnotabilisin lege, fi mulier contra fenaruiconíalezm.$. finali.fE,
ad VellejaSrenct Baldusinlegeprima.C.ad Velleia, Kpotell fide-
julTor ópponere exceptióneni, tia teo inuitovtin lego, fifiñpus
Jotoselles a defidciullo, niorarglofTavbi videperBaldunvin lege,
tam mandatorí.C,denon riumeraspecuni.columnafiná.vbitraditan
firesisfatcatnermumersrantfin(Te peciiam ,poltitfidciuforexdpes
redenon numeratapecuniaSi multa nótabilia ad materiabujusle
gisvidebisperB aldunipertotaiiledt rat ¿Ulius legis: Nóta criar
quód tenctur reus dare fidciu/loripribaciones ad huivfitiodi ex.
8
h
Mads2Aio.empri. Senetar Bartolas
excuptione.IE.de . Sporiperere fidciullorá
exiai pendence vedertibiexpentas adlicem, Seu pesun
proexpeníis: quiacius nezotium eric fecunda Bartol, ibidema
Squid fiexceptio quie iemelcomperirtara debirori, quamfide»
iullori,pofiea
celler in de-
bitore 2 vide
textum notas
bilem,Scquod
ibinotar Bar=
cobinI.fin. 8
depaétis.
lonesyvtin legefier
fe poner , quando le demandalfen la
debda, que por eftarazonnon podria
depues dernandar,al que la metio en
la fiadura, lo queclpagafle porel, ca-
fos y hacn que non feria afsi. E cltofe-
ria,comofiladefenfion pertenelcicllea e Cod fador. 6
la perfona del fiadorftan folamente, e Intelligequan
alquelametio enla fiadura,como — ¿Pati de
non a que / non perendo
tifucífe mugercl fiador , maguer que factum £de-
con derecho podria poner defenfion cai
quando fiziefle la demanda que non — que perereme
era tenuda de refpondera ella, porque
lasfiaduras quelas mugeres fazen, non
A reo vein le
ge.idem.infi
nescum legele
deuen valer fi non es en colas feñadas. Quede Ñ
ES io pagtissfecasli
Portodo ello, maguer nonla quiliefTe Ele paren
poner,tenudo (eria aquel por quien en — nale tárum in
tro fiador, dedarle lo que pagalle por no -
el. Effomilmodezimos, queferia fila cer fi ferec
defentiom pertencfciclfe tan folamen- — pincipali de
avertonadel princiodadebilos, Bisibin ide
te, ala perfona del principal£debdor, saforem pora
enon al que fizo la fiadura. Cama- rigererr, ve
guer que cl fiador pudicra auer te PA
matada la demanda por ella, filaouick- fina. depa»
fepuelta?, con todo cio temudoeside “is
Fa odfiador.Ad y
de legem, idé
ques$.kgeneralisera8l.(ifidciuTor.s.6ina.femandati, Gileze peral
ti, E tina.s. limulier.ff. ad Vellcianum.S intell ge eriam (1 fcienter
non opponar,vehichabetur %cenerAzo infumma. Co mandati.co-
Jum.penultio
Ala perfona del principal. Exemplahabesin.Lexeeptiones.
ff.de excepto. Scin.1.8cl fidciuiTor. ff. derciudica.dcin,
a0uim de pais.
rin. g
¡hoc
Usilaoniefeprefias. Tamuítita lex , quod fidciu/Tor poteftoppo-
neredeexceptione perfonali comperenú perfona aebitoris tantum: 9
8clievideturfibi contrariari cum luprá dixit ,e non al que fizo la fia-
dura.é< quiatam Azo,C.manda.in famosa, column, antepenultima.
quamlo (Lin lege.fifidciulTor,S.quedam.(Fmandari. 5. C.codem.
Jeze.fiproca. dicunt quod neque ifidejulTorvelit, petefl opponere
detaliexceprione.potelt dici quóde(l dabiliscas,in quo licetin fin
deiulTorem nontranícacralis exceptio perfonalis: tamen per indire-
tum potell deca opponere, $ eller elidere intentionem creditoris
agenúsvein cafu.l.nifihocadtum,tLacpadtis.Namlicerdircéto non
polsitfidciulTorepponerede pattotaxatineladto jn perfona debito=
vis,potell tamen perobliquum vtivclens beneficio nouz conflitu=
tionis,vel cedendarumaétionam:8 ficin effeóu excludererar aftors
exitnon pobsiccederenequecomuinire pinGpalem debitorem, ye
vultibiglo(T.8 Alberic. 8 Barto.declarant.S: ficvule Gngulariterifta
lex quod licetin cafuilto iflis remedijs poterar fidejullor repellere
creditoremagentem:(i tamen noluithisremedijsvti, 8: foluarnihilo»
minus poteritagerecontra principalem debitorem,pro quo fideiu(-
E
frquodefPGngulare, S
Grenudocs, LimicaBcintellige, nilihabuicfacultatem certiorand! yy,
-Scconueniendireum ve fuavreretnrperfonaliexceprione, Se non fe
namtune non polletagere contraprincipalem veinvlidemque$.
- E'generaliter Mamanda.gloM.in didto.5.quadam. Sindifta leges di
proea.8i Azowbilupra.
am eredes fidel
y]
Titulo.XIT. Delas fadurias.
Qler, xP TO
ristenenturficutiple: Kchabert caldem exceptios
"nestucuciple li viuerersbaberet 8 opponezet: 8: ineñadiciofoluane
azent contrareum principalem pit ante tempus foluerentiquiatune
expedtabirur
semputbi a
dsterederorad dar leaquel, porquienentro fiador to-
do loquepago por el.
a.Inflit.
on LEY. XV 1.Comola fisdura ionfedefita por
quid 0 fida muerte del fiador.
fuic fideiabio ;
in caufacrioá
mali vide
per Angel, in
tallas males
fc
¡Vriendo el fiador tambien
A fincan obligados fus here-
USES || deros * para complirlañiadu
== ra , comolocracl mimo
quando era biuo, e todas las defenfio-
nesic todos losderechos que diximos
en las leyes antedefta, que ha cl fiador
porfi, todos fincan otrofi a fus herede-
ros*, enla manera que cl mimo las
deuia, opediaauer. Otrofidezimos
queficlíador, o fus herederospagal-
fen ladebda que eran tenudos de pa-
gardefuvoluntad,finjuyzio, e fin pre-
mianinguna,que tambien es tenudo
aquel,porquienentro fiador,de dar les
lo queafsi pagaron ,como fi lo ouicl
fen pagado porpremia quelesouiclfen
fecho por juyzio. Pero fi acaclciclle,
quelo pagaflen ante del plazoPnon lo
pueden denandarfalta cl diaque feñan
laron para pagarlo.
herede durar
obligutio Ade
jutforic añ
Ierede. prin
deadmi.
siudicio Mad certam diem adillamillum nó po
ipuenire,baberaliudtantumtempusad quarendumn cumficutin
o primofaicappolitum, fifuleminus lex menñibus 8% fuerune
fex menfes habebitatioslex + Sclifto annocompleto cum adini-
iumnon daxer:foluetpoenam promitlam.h.d.
Wacujado. Exiflo verbo Keex verbo lacio lequenti¿fobre algun
¡uódiilalex loquiturde Aidejulfore promit-
in cauía criminali, 6 fic aperié vule quod lex
CS ficapprobatopinios
lex Cancimasán caulacri
voalía opi-
,quód lex. Qulipoltwres
£iquid cautio. loquatur in priacipali promi:tentelle ere: lex ve=
ro.lxacimsin AidciulTore promaxene aliuw fiflere, SiNaficcam
monis opinio in diéta lege. Si puf eres. Sin dicta leges fanci>
men ve bic vides y Sc criar haberur in lgge.trigelimmafexta.
fuprácitul proxim.intellizicur dicta eze. Eclipo(ttres. Se procedit
eciam io fidciufTore promittente alum Gif incaula ini: veró
aula fit criminalis, procedit quod hic haberur. 6 in diéta lege.
Sancimus, tencergo mentiiflam legem, Eceriam diftamlegt rige
fimamiextam ; Namdodtorescommunicerincelligune diétam le
gem. fancionas . quós loquatur tam in fideiuíTore in caufa iuil,
quamin caulaceiminali, vel dic,quéd didtalex. 8 lipoll tres éelex
trigefimafextalupráticulo proximno.procedant quando tam princi
palís,quamfidciuflor promiferunt deiudicio (ifliad certum diem,
quod ¿colligiturexverbis didtl.criglimatexte.cim dicit, que le
ayudaria d«cabcibi ,fialTe a oro Sec. % fic quod tunc tam prnci>
palis, quam fideiulTor tencantur aqualiter + hacveró lexf8 lex.
fanciinus. procedant , quando aliguis promittit aliquem ablen=
tem pralgnare poreflati ex caufa ciuili-, vel criminadis
taliterpromitrens , non diciturfid-ifl' rpropric.: fedi:mpropric,
juali án fide fua cum recipiens.: d iilo mudo dicebar concordar
ri diétas leges Ricardus Malumbre Doctor antiquus y quew res
fert S< fequitur Albericus in diéta lege . Sancimos e Pmut
camen intel
leótas , vedi
Mlinguatur de
canta ciuili ad
crinúnalem .
mmagis. vide-
tur confo=
Cufado “ feyendo algun Pare verbis
y : hruius legs (ho
Jl ome fobrealgun mal fe= — prá pondera=
all cho, fientrafle otre fiador se 3 propter
Ao verba dife
por el delante del Rey,0 — Jegis” rrigefin
dealguno delosotros quejudganpor mxfexte.que
fu mandado,obligandofefopena cier. Fendero de
taya tracrle aderecho a dia feñalado, dez denturcafum,
ue lo aduzir aquel dia que cumpla de
quando fine
derecho, aaquel queleacuía. Efipor
SLey. XVIL. Quantos plezos deme suer aquel
que fio a elgund ome de faxerle eftar a de-
recho para aduxjrlo.
poncipali
dejuflor pros
aventura acac[cieffe,quelo nonpudicl- o
lo diuerfitas
fefallar,deucauer otrotantode plazo%, — isporeít ell
para bufcarlc eaduzirle antedeljudga- ia de
dor quanto fue el plazo primero, a que gg rca
loouodeaduzir , fifue menor de feys re reum in
meles.. Efipor aventura fue el plazo “ua
7 A quám in als
de feys mefes, deueauerotro tantopa- — minali, cum
rabuícarle.Efino le pudiere fallarjo no “ommuniter
a sei ciiminum
le traxere a derecho, faftacl año cum- fuga
plido",entonce es tenudo de pechar la
judi-
cium,vtin cas
pena aquefeobliga. nad
prio, Veldic,
Gx). XV 111, Como el fiador puede defendee quód quan=
E . do. reus dk fin
cnjurxjoa aquel queflapara adungrlo ade» 40. Tens Ef
recho, mul promí
runt, feu
deiuflor
cefsit obligacioni principatis, nulla fic differentia, an fit ón cau-
(a civili , vel criminali : St procedar quod habetur indidta leg:
imalexta. vero fidciulTos prindpaliter (e obligar $:prom
tat de per le de reprelentando reum in iudicio, in cauía criminaliz
tuncprocedar, quod hic án ¡fla.1. habetur: (1 veró faciar in cxufa
ciuili, procedat quod habetuin diéta legestrigelimafexta. Sc ¡fte
nrelleétos colligitur ex multis verbis huñas legis. ibi, obligando=
fe fo pena cierta a traer leéke, Sr ex lege fequend.in princip. ¿big
enla manera quediximoscñla ley ante della.videque dico jnfrá
J.fequenti,
d pro
de plazo. ConcordarcumdiBalege.fancimus. Ce de fio x
deiufl. $ procedit hoc cciam , lifideiulToriurauericlecundum Bale
dum in lege. qui crimen, in vndeci maque(lione.C.quiaccufe»
re nonpollant. $ vide Jalon. in ege.fi infulam. decimaoétana co
Jumna.verficulo.in quinta que llioneBartol,fT. deverboram obliga
tionib.
e Gelanocomplido. Quando primas terminusfui fox ruenfiuminam 3
6 fuic minorillo $ alio tantumdem elaps committerar poena,
habetur in dita leze, Sancimus, veríiculo. fin autem 65
fecunda.
Uiex.xP111,
anSifidciulTorprimo termino elapío vale pro reo fufcipere defenfio:
snemsauditurnecpote(t cam poflea termino veniente dimittere. $e fi
reusinueniturfine culpa, abloluetur fideiufTor saliás foluet parnam
'promilTam Bcinterefle :fed fi reus ad aliquid dandum vel faciendum
tencbaturillud(oluendoliberacur ápornafideiuflorex quo cum de
fenditvíqueadfententiamincluliuéabd,
Quinta partida,
¡Ma.nondiflinguar, an procederetiasnlicaufa cri
sin qua veniacim pana mentisvel muti
briyve!relgationismerpeta, lus. partit.ter
¡nod Gcex gencralitace lui o lenin
L penuleiSspritao ingl luper parte,procuracor, cl conerarium. de
hoc vale ex
losa. demo.
ibid colon: la que entra fiador por otro
fo peer en la manera que diximos
¿quid ve fi 4 3
ne en la ley ante defta, defque
tetur ápoena, paffare el plazo primero,a
polsir eu
defendere in
quocung; cris
que lo ouiercaaduzira derecho, bien
puede,fi quiticre defenderle* en fuyzio
zune quod fobre aquella cofa, de quefueacufado,
ia fitdemen» Z
te huius legis Ocmplazado. Eclto puede fazer falta q
quapodass fea acabado el fegundo plazo. E de-
derequiresa pues que comengarcadefender cnfuy
2b de fporaxer= zio,nonfepuede dexar ende, faftaque
0 E
suresNorabie e] pleyto fea acabado:maguer muricile
verba víg; ad
finem.1.nam
per ca (upple-
tur écdeclara»
tur dióta lex.
Lanciomus. vero
fed fiquidey
ito
entretanto ,aquel porquien fizicfe la
fanga.E fi porauenturafallaré en ver-
dad, quenon era enculpa, aquel que
fio,esporende quito dela fiadura. Ef
fucrcbllado que era enculpa, entonce
bentur, deucel fiador pechara la otra parte la
ye a pena“aque feobligo,contodos los da
elapena. Eric E on
pla ños, elos menofcabosquel vinicron
turparivthic
videstfedintel
ligeveperBar
to.inlege.figs
Icum, Yerlicu,
¡tem qugro. E.
porcfta razon. Masfi aquel porquicn
fuefecha la fiadura , deuctalgunaco=
fadar, ofazer, fobrequeeracmplaza-
do, deuc la pechar, o fazer el hador:
decultod. reo cOn los daños, e los menofcabos,que
ram. + levinieron,ola otra parte por efla ra-
4d Urrea.
Scilicer pro- 20M.Epechando cíto,nonestemudo de
prer o la penaa quefeauia obfigado,pues que
cium,Sliccó loeniuvzio. E
ES lo defendio en fuyzio, falta que la fen-
furor vitrapoe tencia fuedada.
mam damna,
que habuic
ex maleficio,
fas propter
delitum.
$ e UdeucEx his
verbis videtur
innui.quód.l.precedens $ exiamifaJocumhabeant, 81 AidciufTor
fuicadimptusin caulaciuili : Scquódverbapofitain principio legis
fapraproximz nonrequirant deneceísitate, quód caufa fit cximinas
listed quodgratiacxempli(untpolita.S idcotorteintelledus (ocna-
dusquemibidedifperglo,1.viderurverior, $e cóprobarar hoc quia
Lfuprá proxima.cum dixir,acenfado efobrealgun malfechonon vo
luitexcludere,quodeiusdifpofitioetiamnon habear locum in caula
ciuilisfed polviediftaverbaad tollendum dubium de quoperglol.ón
“epenul.$.primo.fde publiiudi.videliceranlex.fancimus.proproce
dateriamin caula criminali.6 per Specul, tulo de acculasione,Sufi-
a.columna.q»verficu.fed quid fifidcinfTora
MLey.X1X.Como fe defara la fiadura muriera
do aquel aquien anian fiado para aduxir loa
dercchoye que pena mere/ceel fiador fies bino,e
molotraca los plazos que lo denicra traer.
Mex, XIX.
«wSireusin primotermino moriaturnon teneturfideinfTorad poenam *
promiffam:(ivero poftprimum terminummoriatur tenetur ad por
snamiled lipcenanonfuitpromilla de dieprafixa reum non duxerit
condemnaturin quantitate certaarbitriojudicis : fi tamen nec dies
necfcriptura interuenit: tune fi creditor non petit fidciufTori quod
rei exhibeatvíque ad duos menfesliberatur a fideiulione mili fide=
iu/TorintercedatÍmperre vel pagto Regis vel communitaris:quiatunc
víquead+resannostidciullorteneturnon vlira,h.d
E CDefpues del ;vioer plazo Erficprobatarhie Ecio.lfancimue
Aiqu.istatumpraelt quod impedimencam Mperneniensté,
rnonexcuferápcena lam commilla,quod tamen Inteli-
gevrelezanto¡ eeBarino.iiintvlan.col.penin.7.q(tdeverbormn
obligaxibidemperlafo.:9.colum.
g UTanfelimen 2
jInandofe aquel aquien o- E de
uiclTealguno fiado deadu- qui
zira derecho, ante q fecom
plieflecl primero plazo,a q
lo deuieraaduziren juyzio:non estenu
do elfiador dela pena, aque fe obligo.
Masfi muriefle defpues del primer pla-
zo6,tenudoes de pecharlapena.Efipor
auentura alguno entraflefiador poro-
tro,nó [cobligádoa cierta pena, maspa
ratracrloa fuyzio tan folamentes, a dia
feñalado, fiaquel dia non lo aduziciTea
le cuíto. reo=
tum, ánora
ficu.fed fi de-
dic fidciuiTo-
rem, ácñifla
ja ecjam (1 he
fidciuflor in
cauía ciuili de
juyziopuedcelfuezcódenarle,enalgu- ficextendacur
napena cierta de dineros, porpenaqpe difpolitioad.l.
A P fiquisteum.
chefegun fualuedrio.Efipudierciaber y, q aeyor pena 3
porverdad que elfiadorengañolamen — Arbitro tudi-
dis.vtindl.
quis reum. Se
sraditglo. in
<.cum homo.
telofizoquelo pudicratracr a juyzio e
nó quifo :entóceledeue poner mayor
penal'gfideotra guilalo fiziclTe.Otrofi
E A 35
dezimos, quefialguno entrafle fiador; era quid 4
porotroiparatraerloaderechonófeña- fipro fe quis
lindo fafta qual día, nin feyendofecha dolia
elcritura, entócefiaquel quereccbiola — de per gl
fiadura,nó demádaal fiador gaduzga a pa
quel ¿fiofaftadosmefes*, dendeadclá vers
a poraprafcri
to,esquito el fador:fueras ende, fila fa
dura fuelle fecha, fobrepleyto Gperte-
nefcieflealRey, oalcomúdealgun có-
cejo,o li fuelle ende fechacfcricura pu-
blica. Efilafiadura fueffe fechacn qual-
quicrdílasrazócs, dura faftatres años),
clifaltalostresañosnó demandi al fia-
Le aduzgaajuyzio 12813 fo, dende
enadelante es quito delafadura, c non-
k E demefes. ln $
tellige li fue
negligens in
tschoando li
teminfraiflos
duos menfes
nam 6 lis fuie
inchoata tene
bicur_ fideiu(-
for víguad en.
tentiam. vtin
1. grace. $. 60
pot litem
<o.non datanegligentia inprofecutionelitis.ita declarar Barco.£ Al
berin Li fidciuífor.C.cod.de qualex ita fumpraelt ,Gfitalis lides
jubsio factafu erelpeétu certelitis mota vel mouendz procedir hoo
plane». Quid autem 6 Barfimmplicizer 8:non erat liscuius occalione
fueritfadia promibio fed fidlafuires aliacaufazdic ex mente dodto=
rumin.d.llifideiniTer.gy ellidemenam(iño cauía privata núinchoer
Jizem víque ad duosmenfes,¡nontencbisur fidciullor.in caulavero pu
blica vel quando fideiubiio fisir facta in feriptis tencbitur víque ad
triénimm,vehic declaratur: ¿e Jitemotainfracrienniumuenchicurví
quead fententiam vtin,d.l.grarcé,
1 di Tresaños.Approbat opi.fecundum Azo.C.cod, in fumma circa fi- 6
ent Beca baropieicosa sud pepe polctesmenta oh
calibusfideinfTor,que eratcommunis:fedcum hodie dejure canoni-
co,é criam de confuerudinenon fernetarilld detriemnio,quoelap=
fo expirabatinítantia iuxta.J.properandum.C.deiudico), gotítulo,6.
artita.6. videtur dicendum, quodadhuchabeatlocumiltalex, cum
3n hocnequede jurenequede confuerudinereperiarurabrogara éefic
licet non expiretinftanciare(peéta partium, expirabie refpeótu hu-
iuscautionisdeiudicio fifli,ex quo adtorfiicnegligenstanto tempa=
reín conuenjendofidciuflorem. Sitamen lismoueretarintratrjen=
nium Eon dra degizeniaiasecpiete cautionera , tun cul
durercautio víquead fencentiamayedixcián glo.proxi.non expirabic
cautio
Tonowse
copclts
1 $ adues
quo non pere infla >
¡cru ab eo quod habetar in.l.; titu.1o.
lexdelizoar tempusinfia quod li
beratue deja? le iudiclo liti ita venon cadacía
pana, loc amencoruo, loquitur ÁÍ posa
die commiva Si
lepueden defpuesapremiarpor ella,
GLey.X X.De la cofa que Yo mido fazer a 0-
proa pro defimifino.
Aztalgúos omes por man
dodeotros algúas colas, a
las vegadas, porque finca
am Quando má- 8] cadavno delos obligado,
o tambien aquel que lo faze,como aquel
daiíd COMO que lo manda, aqueesotra mane-
tumymandara — radcobligacion,quees femejante dela
mias lud ace a dura. Ecelto puedeferé cincomane
3mplere Se de — rás.La primera es, quando el mádamié
dolo £ culpa — to, esaprotan folamente desquel que
dai. Señiexe Máda fazerlacofa. E elto feria, comoli
ara yn ome mádalle a otro,quele recabdal
recupera a fe todaslascofas,queouicffcen algúla
mádante hoc garjo le mádallecomprar,ofazeralga-
e a erro Macolafeñaladaméte,o que entraffe fa-
que lo manda, — dor por cl ole mandale fazer alguna o
OR tracola femejáte deftas. Ca frag la quié
dati que dici- Máda fazer la cofa,recibcel mádamien-
tor contraria». toftenudo csdecúplirlo.Efialgía co-
ee fapechare,o pagare,o defpendicre,den
cúplir el mandamiento,tenudo es otro
tide gelo pechar, aquel porcuyo máda
dolofizo. Otrofidezimos, quefiaquel
que recibecl mandamiento faze algun
engaño en non cumplir lo,o porfu cul
pa “viene daño al otro, q es tenudo de
pa intra annú
3 polica per
non poterít.
Mex, XX,
xo non temu-
nerandig.con
trario.Mman-
da. haberar
etiam, Coman
date dE UE
ab cinio mane Pecharletodo cldaño, g levinicrepor
ras Oran razó del, catal mádamiento comocfte
reciben los omes,vnos de otros por fa-
zerles amor,e non por fazerles daño.
Ley. XX 1.Dela cofe que mandofaxgr algu-
no apro de orrotercero tan fola mente 0. pro
defiode orro.
¿inílitu. co-
demuin pi
cipio,
3 0 Geecibe elmá-
damiento Ade
.de.Lufi manda=
vero. $. final
Y. manda, 6
Andando yn ome a otro,
fazer algunacola quenon
init. cod.$, fueffe a pro de aquel q lo
mandatum. ES A NE
vbi_ haberar [26069 y) mando, ninde el q recibio
quód re inte- el mandado,mas deotro tercero,eltacs
gra potelt re
nuntiari ete
amíine canla,
E ita intel
it loan, Fab,
Ll quis.fopri-
mo.tE.codem, Alberic.ramenpo(tlacob,Butrica.in diét. $. fin. vule
contrarinim,¡imó quód nequereintegra tin libero arbitrio manda=
tasijrenuntiare,Scita intelligirdidtam,LÚ quisalicui,$.primo. f. e
dem.éciftud plus placer, viderurprobari hc, Scin clementina pri-
ma.de procurato.
4 d EDefpendiere. Adde.1.fiveró nonremunerandi. $.(1 mihi mandauc=
ris.fmanda.
5 € Grorfuculpa. Deomni culpa intellige etiam leuisima quando
lafegunda manera de que fablamosen
la ley ante defta.E efto feria como fi di-
xellc, mádote que recibas las cofas que
Titul. XI. De las fiadurias.
mandatum req
lex, XXI,
3mQandomandacum fitad comencdun terri tanta
hafulícn tallugar,o quele cópres 0.4
lefagas tal cofa,diziendo lafeñaladamé
te,o que ¿ere fiadorporel: ole mádafle
fazcr otracofa, femejáte deftas.Ca ag!
a quien mandan fazer efto, recibicile cl
mádado,por fazer gracia,camora 2614
gelo máda, deuefe trabajar decáplir lo
quanto pudiere bien e leal mente.E li al
gunacola pagare,o pechare,o defpédic
reen razon delte mandado, tenudo es
de gelo fazer todo cobrar, aquel q ge-
lo mando fazcr.E fialgun dañorccibio — commedam
efletercero por cuyo pro fe fazcel man tndanás Se
c Pop MAN alccrios tertij,
dado,o por engaño,o porculpa daqlG efper manda
E oder - taria Y
recibiocl mandado,puedelo demandar a ac
aaquel gque lo mando fazer:e cs tenu- > per adimplen=
do de gelo pechar, Peroquáto pechare Sa A
erat expen-
poreltarazon,aquel ns manda- Pedra
miento,bienlo puede dermádar, a 21 q
recibiocl midamiéto, e cl estenudo de
lo pechar puesque porfu culpa,Popor
fuégaño vino.Laterceramancrade má
damiento cs,quando manda fazer vn o
mea otro algunaco(a, porpro delimil
d Go E clto feria Paveldolote-
mo,e deotro tercero algúo.E cftoferia herur mandá.
comofidixefle,mádoteq recibas las ca ti.hed.
fas q aUcmosyoe falanen tallugar,o q E Aquel, Etde £
compres tal viña, o q fagastal cofapara
micpara el,o queétres fiador por nos,
o quele máde fazer otra cola femejante
deltas.Ca fi aquela quien mando fazer
elto,recibe cl mandado, tenudo es de lo
cumplirbien elcalmente. E fialgúa co
fa pechare,o defpédiere,aquel q recibio
tal mandamiento porrazó del, tenudo
es de gclo pechartodo,aquel G gelo mí
do fazer.Otrofielotro a quié nombro
enel mandado deuc y dar fu parte,fi lo
queafsipechoentroenpro deli. E fia
quel qrecibiocl mandado, fizo algund
engaño;en aquello q ouo de fazer o de
recabdar,o porfu culpaauiene daño, O y d.saquel. A-?
menofcabo en cllo:tenudo es delo pe- * étione neo
a a EE tioram gelto-
char,2aG1 de quien recibio el mandado soul
mandans ne-
gota gelleric ¡Míustertija vt inlege. fimandancro, $. curacor. E
mandar.
h Gzorfucslpa.EraBiione mandatiager.yefupra.l.proximandk, €. de 3
sescgdeil mandacum.
3 Gsnprodel. Approbatopinio, Azo. C.denego. geftvin fmmaicir- 4
Capincipim vercalitemoponer.kvidepes Alberic. San.
deCaltroin.l.imandacum.C.de nego.ge/t.Sper glánd.certia, ef.
f.denego.gelt.
num quod
cushabuicdo
dante, Sc
dmandarario.
m fit ad
fe fuerune la,
cius veilicaté:
Ez de damno
dato eius cul.
bent cedi per
mandatarium
mandacoria=
¿lides corraile
Jumterciú ¿ve
3naL.fi quis alie
cui.5.finali. Ea.
manda, (ed
an teneatur li
biadtione ne-
gotiorum ge-
Ttorumille in
cuius velitas
tem amanda»
taras negoria
gelsit viderur
quod veia
proxima
Scibinotaui.
Partida. vo o
Quinta partida.
Glex.
¿9Quando mandacum fiegracia mandants Se mandararicvcfi mane
do quod mutues procuratori meo pecenjam tub cesto lucro,tunc te-
nerar mandanspecaniam cúlucro E eueratoritertio foluere quor
quorrecipirprocuracorádesn eltac fi dominus reciperer, Cúm veró
mádacaso fi
gratía manda=
tarii 8% alreri?
tertipyvefimás
do quod Tí.
tio mucues
ub Incro vel
aliv modo,túe
Ñ pecaniam
non poteriste
cuperare tene
bor egotibi a
¿tione manda
ti. hocdicic,
Habuicortum
Miley. XX 11.Delacofa que manda fazer va
ome otro prodeamos ados,
Or gracia e a pro de aquel
quemandac de aquelque re
cibio el mandamiento pue-
de fer mandada fazer algu-
nacofa, celta es la quarta manera de g
fezimosemientedelulo.E elto feria, co
mo fialguno ouielle menefter marane-
x ortum — dis,c rogafle,o mádalle, a algunjudio,*
ea de dicile,o le cmpreltaflccitos maraue
«Suasimea. — dis,aganácia,acl,o afumayordomo ,o
e do Ala perloncro, de aqlq lo mádo fazer.
Adlgun ja 3 ado hz
dio. Permiecie Tal mádado como clte,es apro del g lo
ergo hac lex manda fazer, porq fe aprouccha de los
judaisfocnera . ES
timovcintes Marauedis cn aquellascofas,q mida fa-
sius fubdicue— zerafu mayordomo, oa fu perfoncro.
a Otroli,es aproglel querccibcel manda
Jutionem vís — do porquele den ganancia, delosmara
raramiledcó- y edjs que preíto.E porende dezimos,q
aquel q mádacfto fazcricstenudo depa
gar los maraucdis,con la ganancia,a aqi
querccibio,el mádado del. Capues fu
tra hoc videé
tex. i
capit. quanto.
de víuc.. vbi
habeé q neg. mayordomo, o fu perlonero, los recibe
E del peliuos pormandado del:tenudo escomo hiel
se, cumeriam MifimolosrecibiclTe. La quinta manera
al cad de mandamientos, quando vn omea
od otromíádadgfaga,o de algíacola, apro
me fi exigané — tan folaméte de aql que recibe el man-
per iudaos á
clrilianis. €
ibi ctiaminid
dado,edeotro terccro.E ello feria, co-
moli alguno mádaHie aotro:que dic fe
ba fusmarauedis,a ganancia, a otro terce-
ribus, ve fmper ronombrandolo.En tal calocomo elte
E pe 3952 dezimos quefi clte quedio los maraue-
nantur omnia dis,nó los pudielle cobrar deaquel que
Lacan '
Fuera
tire vlur.Zenon pote
incsquibuspraflarnrfamorexadioni víararum, vtín Clemen
hoc difpen(ariwucin cap.fuper co.vbi
Abb.de ví, 8 dice Bald.in,].cunétos populos.co!.y.verhifediuta
:0. Cade fama erioica, Seside cacho. quod neque.propter
hocq
bonump
licum poteftImperator dipenfare permitiendo vítiras.
¿idem dicieBald.in authen.ad bac.C.devíar.Scnullo jure permictá
debetvíurarum exadtio exjam propter aliquod temporale bonum
«uod inde oriatur,vel propteraliquod malum quod inde euitaretur
velacecradic loan. And.inregula,peccacumán mercurialibus.de rez.
Suc.llbroCexto.poteltdici quód temporibus harum legum ex genera
li confuetadine S permifione Suannni Pontificis:Sc ciusforte concel
fone propreraliquamcaufam permictebaturind.risin i/ho regnofoe
de mente aliquorum Dostorumeft,vt fuper hoc teneat
concesio Romani Pontificis propter bonui publicum, Se juftam
canfam , vt elt de mente Petri de Anchara, confi343+ incipit chri.
núfsime Gcállufeis princeps , Sc confuluie Alexand. in primo
conil.volum.fecundiincipit circa primum. Sc confil1o7, ciuldem
volism,pro inuelligaticnesv bi refertfe vidiiTe (operhoc shultas con=
selsionesapoltolicas,quibuspermictcbacur quibafdam principibus
licencia conueniendi cum iud.ris: qued habeanc ibi vías exercere,
fecundumconfueradinespserteritas, 6: quódhoe polsit papa face»
us tradit plene Alexan
re Seconcedereezcanfainaliquibaspa
invtroycó! idotnódecere:
Jibecafio peccandie Eden la.vipare:
temporibus ¿efiantiodxi quí feneres
ius(veinquiebeatas Becmardas in Epiilolas jar. ad
Ho.imil
non defun:
losrecibio,quelospuededemáidar delo
pues,aaquel que gelos mádo dar. Elo
milmoferia, fi algáo mandale a otro
quepreltifleciereaquantia de mar:
fem) ludaizas
re dulemus
chi Eu.
neratoresquos
ando tá
J0-
inagis conte
disaotrotercero fin ganancia, d 0 0tro — mitmdios bas
; or prizacos apo
pro que clperalfe quer del preflamo. liquid
nomine ca
GLe7.X XI, De la coja que manda fazer vn
ome autros pro de aquel q recibecl mádado.
7, Pro tanfolaméte, de aquel
que recibe el mandado, a-
eno
ra acerbilii-
ma exercent
hduter ita
%) tud Palin.
y cacíce a las vegados que impleatur de
manda a otro fazer algu- ds
nacoía. Ecfto feria, comofile dixeffe, los. Plal.
cófefo vos,o mando vos, q delos mara 54+timéda a
ás da dadas Y
uedis, Gtenes,quecompres viñas,o he dice beatos
redades,o otra cola alguna femejáredo Ambrolí. in
ftasquele mádaTecomprar,o mejorar.
Cafi ello fizielle porconfejo, opor má-
inielledaño, €
ento, nó feria te
dado deotriymaguerle
tal coní:o,o mandan
nudo,“ ¿e gelo pechar , el quelo mádo b Usingenancia, y
a : Sed ¡le mo=
fazer. Ecllocs,porque cal mandamien= das tam com
tucomo cfte, mas esconfejo que máda - prehendicar
lub modo fe
cundo polito
fupricod.Lp
sia, in prin
miento, Ezquelaquien cs fecho, deue
catar fics afupro, onó ante q lo faga.
Caninguno nonestenudo porpremia
detomar confejoqueotroleda, finon
quiñiere.Porende,non le empece aquel
quelo mando fazer. Fuerasendo, ulcera mea
fe£allado en verdad, que tal mandamié — dacarij tátum
to,o cófejo,auia dado, maliciofaméted vt A contito
oconengaño.Ca entonce, quáto daño — yr de pecuntis
le vinicfTe,porrazondelengaño,feriate ts aliquid
nudo delo pechar.
Ulex XX 11D
2095 mandarum
pro te esmas:
quamis ex
hoc damaum
ibi venisenon tencor ni fraudulenter mandar aut confului, hoc .
dícic
Usen feriarenudo. Adde).Cecundam.in fine. mandar. Sinflitu.co- 4
dem.s primo,
Gtaliciofamente, Idem dic Galias nonerar fadurus (¡Ne non con- 3
fuluifTer. vein lego, iremunerandi. o (ividi. verficul. planes ff mane
daci.vbigloM:8Do?to.Barco.criam in legesnon folur. $. li manda-
to colunmafina.verficul.pradiftaveta.fEdeiniur. Squid in dubio
verum pra(amatur quód non erat alias FaCturus 2 dicendum vide»
tur quando confilium datur circa concraétuim , non prefimitue
quódaliásnon erat fafturus : fivero darur con(ilium circa deli-
éum,tuncin dubío prelamacur quód non crar alias fafturus, $e
ita voluie Dinus in regul. in oblcuris. de regulisiuris. libro fexto.
8 Baldusinlege.ob hzcverba.columna fecunda. verficu«quidin du
bioff.de hisqui not.infumi $: idemBaldun.l.daraopera. colume
x,C.quiaccula.non pollunt.imó inconfiilo adhibito circa deliéta
non adhibeturilla di finélio exat alias faéturas vel non ,(ecundura
glo(T.8cBarto.in diéto.$.i mandato, Dictamen Angel.in trad,
maleficio.in parte Semproninm mandatorer, columna fina, quid
iflo cafú quando mandatariuserat alias fafturus confulens punierur
Icuius.Gelt notabile verbuin.Scaduerte quod Jicet fimpliciter das
Titul. XI. De las fiadurias.
Rores voluntincontrau confulentem obligari ex confilio quan:
do mandararius aliasfafturus non e/Terper dict.5oplanciifla.l.pari
tarum videtur velle concrariuum cum indiflinéte vult fiue conte
lens vracur verbo mando (jue verbo confulo, quandoaéts haber
meramnacaramconfiliquódconftlens vel mandans non oblige-
ur, Sc hocelt
demente glo.
ins primo.
fica. manda.
fuperparteex :
Goy. X XLIII. En que manera deme for fe-
choelmandado.
Osmandamientos ¿los o
mesfazen vnosaotros, de
Q| que fablamos en Jasley'es
antedefta,puedéfer fechos
cn muchas mancras.Capuedé fefazer*
eftando delantelos que mandan fazer la
cola,elos que recibenel mádado.Eaun
fe pueden fazerpor cartas, o por méfaje
rosciertos,maguer non eften deláte los
que mandan fazer la cofa, ninlosque re
cibenel mádamiento. E puedé fefazer
adia cierto,ofocondicion.E a diacier-
tofepodriáfazerco mo fimandafle yn
omeaotro porpalabra, o por carta, o
por mélajero , q dicffercomere aveftir
algúome fafta algun dia feñalado. E Lo
condicionfefariacomofil mandale, fi
tal cola acacíciere da afulantátos mara
uedis,o tal cofa.Ecftos mádamiétos fo
confilio.in fis
ne. dum tan-
tú excipit ca-
fam. L.fecúde
FE. de proxe-
ne. Se quan»
do confilium
fuicfraudulen
tum, Se quód
alias non tez
ncatur, neque
obítar dit. $.
plane.quialo=
picor a má-
disoreso non
in confulente
$ mandaron
obiizac + vbi
nó haber me-
renaturá con-
filii, quia non
eracalias fact
ras, Scita ed
intelligicdid,
$.plane. loan.
Fab. in difto
5.primoadfi- bredichosde q fablamos falta aqui, fe
nem inflitde den 1 bras:P dizi
smádato,pquo Pueden fazer portales palabras: dizien
faciequiacon- do vnomeaotro:uego, omando, o
fulens non ha
ber intentio-
nem fe obligá
quiero q destantos marauedis, o gfaga
destalcofa,o queme fiedes. Por qual-
di quod requi — quiergralespalabrascomo ellas, 0 por
sitorin mane OS
daro. ve infra Otraslemejantes 'dellas,porquefepue-
1.proxima.- deentenderqueel q fazc el mandamié
ue ergo alias .” .
ficfadlarasver to lofazc con entenció de feobligar, va
non, confulés 1cel mandamiento, e finca por cllo obli
pe obligabi- gado el mádador,a aquel, querecibeel
mandado.Efi porauenturaylguno def
Glez. XETIL. pues que ouieffe fechocl mandamiéto
3» Mandaticon Por talespalabras co mocftas, quede fu:
trahitur inter fo diximosquilicre dezir quelo nón fi-
prafentes,vel
ziera,con entencion deobligarfe,nó de
ueferoydo.Fueras endefi pudiere pro»
var,poraquellos, ante quiéfue fecho q
per cpiltolam
auc nuntium
inter abíén=
tes. vel ad
diem, velfub
conditioneautpure,Ecperverbarogo,mando ,volo,velfimilia: ex
quibusperpendipofTer, quod mandans fecitcum intentione fe o-
bligandi quod in dubio prefumirur ni mandans contrarium per
<ot: qulintesfucrantprobarerquod eiíiileadprobídun. oc
dicic.Habuitorramá.lprima.fEmanda,
1 a puede fefrzgr.Orvum habetá. Lprimma.fimandat.Scánotatisper Ar
zorem.C.codem.infumma.columnalecunda. verficul.contrahicur
mandacumo ,
2D GzalabrasSedan (ineverbisfolavoluntasinducar mandarum.l.pri.
ma. ff. codem .ibi fiue volo . ékc, vult quód (ic: fed intellige, ve de
clararBarto.in.L.pofl dotem.columnafecunda.verlicu.oppono Se vi
deturffoluto matrimo, Se quodidemBarto. notar in), fecunda.$.
fecundo. ffde noui. oper. nuntia»8canper oflenfionembigillipraría
matar mandatumevid,Bald.quodnó jn.l prima,columoa.£ina. Cade
procurato.
80
€ Ggsego. Adde. .primxam. Eomandat. Se capitulum rogo.vndecima 3
quelt.certia.
d Gsemejantes.Adde.l.cuicúque.$.Led S comfullo.A.deinítico. a
.Iftveró non remunerandi.$.(i quid mandauerir, ff: mandar. 8in
Lprima.inverbopericalo meo. f«quodiuífu. Se vide glo8in diéta
L-prima.
alsics,como el dize,que lonon fizo,có * A ;
entencion deobligarfe,masdeotrama — rupi fignitica.
nera,lo que feria granc*de provar. Sl
tioni
non ali
Ge). X X V. Qualesdefpenfas puede cobray — de legatis ter-
aquel que las fixp por mandado de orro o “io-Scl.prima,
_quáles non,
2
Efcibiédo vn ome de otro
[ mádado para fazer alguna
¡Icola guilada fiacacícicro,G yoLicertenearur
pecharcalgoporende,este an q
nudo clquegelo mandofazer, de gelo ias.
pagar.Masfi le mandale fazerfurto, fo adi
robo, oomicidio,o le mádafTecncéder
algunas cafas,o mieles, ole mádalle £a
zcrotro malalguno a otro atucrto,ma
guerpagalle poréde,algúa cola ,cl que
recibe el mádado,nó feria tenudo defa-
zer édecmiédaa aquel que gelo mádo
fazer,como quier qtábienclvno,8co- ne d
moclotro, deué pecharal tercero glda da
ño,o clmalrecibicíle,todotanto quáto — tis mandato
menofcabafle,o perdicileporrazó detal fdsimbco ali-
Uiex.xX FP
ma
illicium , ve
furtum facere
velaliud male
ficium,non e-
vit Ínter cos
mádadi aétio,
licerambo te-
neantor dame
E z ES 5 quid cius me-
mádado.Otrofi dezimos, Gfialgunod uicida, a
fuelle menor," deyeynteccincoaños, — cum in dam-
mádallea otro,Glquier q fuelle, g entral a
fe fiadoraalgúabarragana,ogotraalgu fe inhonefá
namalamuger,con que ouielle Gverg ye! malú non
E ; , tenetur múbi
le dicfledeveftir,o otrasjoyas algunas, dare quod fol
o otra cofaglquicr, maguer eftea quié — ui-hud.
lo mádafle fazer, defpédielTe portal má £ q rarro, Adde x
dado alguna cola, nó feria cl otrotenu — Lfecundá.cicu
do de gelofazercobrar,, finonquilicre, a
porgtal defpéfa esfechaa dañodel me- — decimo.fuprá
nor,cfobrecofadelaguilada, emala. “idem parti
1a.8cán man
GLey.X XVI, Delas cofasagenas querecabda — dato gencrali
Van ome poroto, non. Veniune
Ante! las vegadas Epia, Sn
Anfe'losomes a las vegadas > hoheña.).lu-
e de fustierras, cde lus lugares
aotras partes , por defacuer-
refpondit
fEdecondi.indeb.LlipaterfEquzrin fraud.creditocal
3 Cel ynocamselerro.. Adde.¿8.lupra titulo primo. $:
ff.ad legem aquil.. Sc legem..non folum. $. fi mandato. T. de ín
iuris.
h G24mor..Adde.l.fiver$nonremanerandi.5.fadolefcens.Eamanda. 3
Lx XxV 1,
Quando fine mandato alicuins abíentis negotia cius quís gelic res
fuasne perderentur reparando , teneturdominus abíens ad expo
fasin ciusveilitatemfadtas DS Sciple renetur domino de fiu-
Sibusperceptisaboc dicir. Habuicorrumá.l prima, Sfecunda. E. de
negosgelt.
3 Gan fe.emuic quódifta.L.non procederetfifint prafentes illi quo- x
rumpegotia geruncar, fed contrariumienergloll.in.prima. (E. de
Partiday. O 5
cius. $. idem Adri £F.
M. £.Cuáno
ad municipal. go. gefl.
fiprocurator. cumalijs,
Quintapartida.
nego-gelt.quando dominusnon elfer prafens S(ciens. vid. ¡bi per
Alberica
+1. Adde Ja idenego.gelt.Scln.primo.in(ti.Sobliza.que
exquafi contraftuna(cunturo
3b
Ucuenra verdadera. Adde.].fecundam.ScibiBarto. adenego.ge.8e
$uinítica, de
¡bliga.. . e
TOS do,o poroluidanga, non encomiendá
E E fus calas, nin lus heredades, aquien las
cir iftas La S y
pra e recabde,nin las labre. Ea cacfcequeal
terqui ecitin
communione
cum fracribus
tenctur redde
reracioné fra»
tribus admini
Ararionis ge
fzcum vene-
rintad divifio
gunosdelosquefincan en aquellos lu-
gares,porparéte[co,o poramiftad,que
han con aquellos quefe van,eftos defu
voluntad, lin mádado de otro,trabafan
fede recabdar, cdeenderecar, aquellas
heredades, elas otrascofas q afsifincan
como delamparadas,c defpienden y de
nem, veia: E
minis decidir lo fuyoa las vegadas,ealasvezes elquil
$e cófulit Bal. man delasheredades, e aprouechále de-
conli.gi8.par
llas.E porende dezimos, aque quanto
defpendiere alguno delta manera en
pro,oen mejoria dela heredado delas
cofasdeotro en nomedel, que tambié
estenudo degclo fazercobrarel Señor
dela heredad, comofi lo ouiellefecho
porfu mandado milo. Otrofi,el otro
estenudo de daral Señor de la heredad
ant lo que ende efquilmare, de mas de las
cia delpenfas,que y ouiere fechas, dandole
to,Seriamrin cndecuenta verdadera,P e derecha,
non modicisi
perfonas quali
tas, verifioili
wudoSiudiós
¡fexto du
biofecundum
nouá imprel-
fionem,allerés
quód de om-
nibus tenetur
reddere róng
qualiter reddi
pollet: nánon
deomnibuste
Meshaberipol
fune,fedin mo
GLey.X XV17.Delascofasde los Reyes , ede
los huerfanos, «del comunde algun concejo,
que recdbdan , o faxenalgunos ames fin fu
motas, cú hos
concurrát. aro mandado, Ñ
gun, l. 6 quis
Pro redéptio- 3 ¡IVardador de huerfado , o pro
ne.C.dedona (a
CITO 2% curador , o mayordomo del
x2B Rey o de otro ome, o del co
mun dealgun concejo , quetuuielfcen
guarda, o queouicffe de ver, o de recab
darlascolas dealguno deltos fobredi-
chos, fiacacíciefle que fucfle a algía par
te,cnó dexafle aquellas cofas, q auia de
recabdar,o de aucrencomiédadealgu-
no,ofincando enel lugar, fuelle negli-
motacur do. la
Sampras.
Lin fundo,
de rei ve
Son
cundo
vitiureftaternicatis, mam vezutor vel curator: diligentem te-
newucreddereracionem.vein.lprimain princip.6c$. de rationibus.
fido tutel.Se racio.difta.l.aduerfusesc raciones. C «de adminiltrar.
viamadducitcomfi.norabile Abb.quod filius qui viuen=
ininilltavitreneturreddererationew dehis que admin
cerinvitaracionemnon petieritovide ibi.de per Abbe
incipitmagoificuscomes.a.6.dubio.
rel
Qlex, XXVII,
20Negotiorum gellor minoris tenctur ci:vel tutorieíus rationem da»
redefraftibusquos percepithoc dicir, Concordatl.manda(li. fade
negorgclt.
EQueriendologuardar. Hoc dicitquiaíta demum teneretur adtionene
gotioram geltorum is ad quem accion tinet cura 82 folicia
Tudise,(uicontemplacióc geftamefEL pupill. primo, Se fecundo
sefponto.ff denegoriisgellis.norarAzo.C.codin famara.colum.fe
cunda.verfi,futautera,
A .4pro.Vidcinfra.l.proxima.S concordatifta.hcumod.L6 pupilli. a
rxclpon.Hidenego.gelt.8c,,
upillo..defolutio,
€ Q7enudoes.Adde.I.liberto.$.primo: ffidenego.gelt. 3
Ulexix 20 111.
mExpelas villes
áprincipio vel
ex polt fadlo
vel vtilesá prí
cipio non ta»
gente,enrecabdarlas,ealgun fu amigo
opariente,queriendolo guardar“de da-
ño, fetrabafafle, dealiñar agllascofas,
0 méex poltfa
fi cfteataljalgunacofa efpédicife,a prod 8to.Iré necefa
delosSeñores fobredichos,enrecabdan dE Ginequí
olaaa uses perdes
dolas,tenudo es“aqlGlasaviacn guar- — rentur.vel de-
teriorarent,re
cuperat nego
tiorum gellor
ádowmino,ni-
£ dominus(ic
fubturela: qa
túc recuperar
da,oaquel cuyasfon las colas, degelo
fazertodo cobrar.Otrofi dezimos, que
efte que fe trabajafle de recabdar, o de
aliñar,las colas fobredichas,que es tenu
dodedar cuentacnde a aquellos que
lastienen en guarda , oal Señordellas, so fi forte
a luraucrút ve»
tomando todo lo queelquilmo ende, - les:ed finon
demasdelas defpenfas. Alsicomo de — durauerát nó
fulo diximos,enla ley ante della. io
£ Qsemeja. Non
(aficerer opi
miogercs.led
Ki dominusel>
fetidemn fadta
rus .fedanvl=
tros $1. de
nego.gell.vbi
Bart. dc Bald,
UAcacfic. Vi
hiferuía xgrá
curauie quini
bilomin” mor
tuaseft, veia
dif.lfedan vi
xo.$.1.vPfido
múrefecit, 4
pollea exulla
elb vel fi emie
merces in quí
bus (oli erac
dominus ne-
otiariqueca
Biparcrt les
cus fi gererer
negotiam ia
foliturn. vt ff.
eo..finegotia
Scinfraco.lyz.
GLyX XVII, Que de partimiento ha en las
+ defpenfasyque los omesfazen en lus cofas age-
más fin mandado de aquellos cuyas fon.
Epartimiento ha, cn las del-
penfas, que los omes fazen
3) recabdando lascolas agenas
fin manuado deotro. Ca tales delpen- 8
fas y ha, que quando las comiengan a
fazer, Cemejafque fon apro de las colas
eacacicetdelpues, que non es afsi. E
otras y ha que fon apro enel comiengo
edefpues,que lon fechasb. E aun y ha
otrasquefon neceffarias,iqueconuiene
entodas guilas quelas fagan , e fi non,
perder feyan, o menofcabar feyan las
cofas.E porendedezimos, que las del-
penfas,quealguno fiziere a buena fe,en
recabdando cofas agenas de otro ome,
quenon uiehurbao. menor de ca-
torzclaños, cn qual manera quier q las
faga,deltas fobredichas,quelasdcucco
brarldeaquel cuyas fon, las colas. Mas
fonfechar. Vi
fi fafta domo
velrefeftadus
rat,velfifoluitcredicoripupilli, Sic pupillus cófecutas eliberario=
nem que lemper durat.
i 4 Kccefarias Vide.l.Gueheredivaria.ScibiBarr.. denegor.ge(t.
L 4sgerer de carores.Hc.l.approbat opin.lacob.de Raue.quainreciat
Albericánl.(ipupilli..relponCfEdenegot.gelt.quod li geranturne-
gotia adult licercuratorem habentis, cenfeacur in hac matería tana
quam maior mióre(pedu reflitucionis Sfecundumeundem Alberia
dlaptolacantalega Posse aepacis E dencgoc cello te
probatacopiniodiceniumquod Ái geranvur negotia adult qui has
bar curatorem quod cenfeatur Ñicuti gererentur negotia pupilli,
cum heclexnondillinguar habear curatoremadultusnecne,(ed exi
at quodfit minor quatuordecim annisaye diflinguatarinrereum, de
hac atatemaiotem.
1 Madenecolrar Nam faficir vúliter e(Te ceptum licecvilicas non
duret ,ve hic.Scin didto. goprimo. ). fed an vitro.ffde negor. gellis.
8cin.l. Scintorum.f.deimpen.in reb.. dota.faét. quo ad aélionem
tamen deinreraverío non dicicur verlum, niliduretver(lm.li pro
>
ho Due que y
4
5
6
El
SE
10d
Teil XXIMDeleshadarias.
verfur.fE.dein rem verfo.fed contra, quiavbicunque datur
tiorum geflorarn datureciam $: dein rem verfo.vrin. L.3.
ariter.If.deinrem verlo. licet huec regula non conuertatur
notarBarán.l.Ñue hereditaria. Ed eN folutionem colli-
atis per ¿lolliSPaulade Cati ad.goverfim.
filas delpélas Fyeflé Fechas, aproc guar
da delhucrfano,quefon necelfarias,30
guefonapro encl comiégo,c delpues>
en lamancraque de Íufoes dicha, deue
las cobrardel huerfano,aquel que las fi
zo.E li fucffe fobre colas q femejaflena
pro quandolas comencallen,cdefpues
non parefcicfle aquellapro,o 15 dural-
fealsi como dize encl comiéco ¿lha ley
entonce non feriacl hucrfano“tenudo
de dar talesdefpenfes,masaquel quetio
ne'fus colas en guarda, las deucpagar
Ede ver.
ifica.l.
quaslupperius
poíai, fcilicer,
mum expeníe
fune
ellas
declarar
E
an vigo, A
«. e.
tempore lidis
conteltarain-
tellize quido delofuyo.
vúlicer gella Ley. XX 1X.Como los que recabdicofas age
Suntinam quÍ asa mela entencion, non deuen cobrar las
do necellario,
quey fxieron.
1ó inípicicar
dit locuplecior
velnó.vcin.l.
dis cócellace
fí.denezo.ze.
Misdn prindip.
declarar Az.
C. coso fuma
colu.fecunda.
verficlune au
tem Ge glolin
On buenacntencion fe de-
uen moucr los omcs a re-
)|zabdar las colas agenas, có
voluntad de fazerplazer, a
aquellos cuyasfon,c non por cobdcia
deganar,nin de robar ninguna cola, en
aquello querccabdaren. E porende de-
a zimos,que li pudiere ferfabido enver-
delo dad,quealguno fe mucue con malaen
Idemdicines tencionta fazercfto cen aquellas cofas
ve dicie
querecabdo,non parclce quealiño,nin
mejoro ninguna cofa, dondepuedifa-
carlas defpélas quefizo en recabdar las
queentoncelasdeue perder,c non este
nudo el Señor de las colas, de gelas pe-
char.Pero fi fallaren , que enrecabdádo
¿ibi declara
Archi. poltlo
an. de Fanta.
quód idem p
omniafitinec
clefiaficurinpupillo.Saddead ¡fam legem.].fecundam.C.de nego,
cflis,
ne siene.De geltore volíítario intellige:nam fi efTet necel
tutorvel curatorstuncindilinéte reperererá pupillo fi expenía fate
ilisiccenon neceflaria, 6 licecvúilitasnó durer,vein.l.certia. fat
SicitT.de contra.iudi.tutel.Se notar Angel.in dit. (ipupilli primo
relpon.SitamenaccelTeritturorad negotia animo depradandi non
sepeterec.mili quatenus pupillasell fictuslocupletior:l,(i pupilli. e
fed 8ufiquis.Madenego.gelaScibiBarto.in fine.
Mier XXIX,
20 Negorioramge/tordebermoneriadresallenasprocurandasbonain
ne
tentione ve domino profitiham li gerielolum vefibi poliraliquidex
torquere non recuperat expenfas nifitantum defeuctibus quoscolle
gitquibusin partem ádomino receptis deco quod fupererie habebic
Tetentionemgeltor:teneturcamen de damnis vel dercriorationereri,
qualitercunque contingéte:quía malafidenegotía gererefuit motus
cumintentionefiaudalenta,h.d.
¡Con malaentencion.Qualiterde hacconftabitevid.glo. ingulio.L.fal
cinius.S.quid ftautemain parte animus.fR.ex quibus caufoin poll
catur.Barto. in. (ipupilli.$. fed 8: 6 quis. vnde illa. fuic fompra.
ff.denegot.gellis.dicit, quod conflabit dehoc fitemporereddendas
racionisaliquacelat Scfupprimic.nam prafiamiturab inicio talem as
cimum habaiile arg;
dopoteltetias
ibi.Sexilta,l
Mludetveli
las fizo tanta ganancia, onde fe puedan
pagarlas defpenfas,e que finque ral $
ñor de lascofasotrofiparte delas ganan
cias entonce bien las padria retencrÉ.
Otrolidezimos, quefialgund daño, o
menofcabo,auiniclle cnlas cofasquere
cabdaffe cfteatal,quelo deue todo pe-
charbquantofe perdicfTe, o fe menof!
Baíle,por qual maneraquier qacacícicf 7
1c.E elto es, porq femonio, arccab;
eftascafas,a malafe,conentenció dero
bar,o fazcral gun engaño.
Aloy XX Xucomodl deiocelmenofeaboque
Viene enlascr/as agenas por culpa deaquelque
Las vecablalo denepechar.
titace expena
farú non pof.
fiegerens has
bercaftionem
velrotent
propterimpé-
quod ell
bile Sicó
sum vides
tarprobari in
diéto. $.fed 8:
fi quis.quiane
gari nón po-
icft quin in
quantitate ex
penfarum do=
1winus fit loc
plecior Si fufe
ficirquód non
fe pauperior,
ve locupletior
dica Lipupil
' Buena fe e lealmente deue
todo ome recabdar e ali-
ñarlas cofasagenas, querió
do fe trabajar ende. Ecfto
¿duefazer,de manera q porfuculpa, nin
porengaño q cl faga,nonfe pierda,nin
fe menofcabeningunacoladellas. Ef
algúacolafe perdic(Te, ofe menofeabal
feporfuculpajeporfu ¿gaño, tenudo
lo. £F. de folu-
to. E quod
notar Bartol.
esdelo pechar. Pero fife mouielle are- fub. suimpur
cabdarlas cofasfobredichas, porglas fa - beres..prime.
iflatamen lex:
llo tan defamparadas, queomedel má
doFnó metía mientes encllas,c por ¿fui
arcl dañoal feñor dellas,o deaquellós q
lasticné é guarda ,fetrabajo delofazer,
entonce non feria tenudo dapechar, lo
+ quepor fu culpafe perdicfTc.Fueras en-
forte habuic
refpeótum de
clarandi diét.
$ed 8 fi quis
$: in cafu in
quo lucrum
multum effer
vitra impens
fas noluit do +
minumhaberipro locupletiori propter animum deptedandi,quo ne
gotiagefsit.tene menti.
Unctener.Etattionemciiam habebic.veia di,
E:doéto. a
h 47 odo pechar.Etfic ciaudicat hiccótraftusfen aio, vt Srnorar. Bald. 3
indiét.sfed 81 quis.
¿(ed 8 quiswbiglo y
GlexXxXXo
ami quis bona fide coeperic alia negotia gerere non tenetur,mifi de
dolo 8:culpa , fed li motus fuitex.eo quod res perdebantur totali-
ter,neceasaliquis adminiftrabat, nec adminiftrarecurabar, ve do-
minum ádamno eximeret, non tenetur de culpa, fed de dolo. hoc
dicit. 6
3 € porfuculpa.De dolo, lata, Scleui culpatenetur ge(tor regulariterve y
hic.Stin,Ltatori.C.denego.gelt.Scin.l.fi negora.fE.eodem titulo.
aliquando deleuiima,ve quandoalius dilizentifimusvolebatadai
nillrare.vtin.$.primo.vericu.ficut.inflitut. de obliga
ficontra£t.nalcuntar.veliple dominusnegotiorum erat diligentilsi>
musquiefleradminiflraturas.fecandum Panl.de Call dict. fine
decalu veróforeuito regularier geftor negotiorum non tenes
tur.vtin.Lnegotium.Cacod.titu,licetinaliquibus cafibus tenearure-
via decafufortuito quos ponireloin.l.finegoriaÍ.co.
LG Queemedelmundo. Idem fialiquish virecur fed effet minus y,
diligensvelidoneus(ecundum Albericampol! lacobum de Raueán
1.3.S.interdum.]f, denego. geft. de quailla.lfumpra efl.per.L.s.
quibus.fEquod cuiufvniuerli.nomi.
O ij
Patiday.
Quintapartida.
3 2 Goorengaño.Vellataculpa qua dolo comparatur.l.quodnerua.Fde
el, Ulex.X xxi,
a»Sinegotiorumgeltor credidit rem quamádmiriftrabar ele alicuius
fuiamicicum clfer alcerius:tenecur (ibidominusrei:ficueíi fuo nomi
Kciller , 8: ¿conuerto ¡ple tenctur domino.hoc dicit. Habuitor-
item ll
cúmpuzanía
fin «tl. de nego
gelt.
2% Uóiydando.
Bic habes q
plusvalet veri
Tas quam opi
jo. 8: ide ha
de,file proualTen,que feperdieraporen
gaño,*que oujefle el y fecho.
GLey.X X X1, Delas cofas que recabdan los o-
mescuydando que fan delgun fa amigo , €
fondeorro. el
E 5] Vydando ? algun ome re-
A in Eici fu
ER amigo, cnó fuellcalsi, ero-
l cablafíe las cofas de otro al
cumputaui «$.
1. ME. denezot.
gellis, ex que
ilaL. fampra al
ell, <cibivid.. guno,nonlo fabiédo,tenudo es aquel,
p doctudeio cuyas fueré,de darlecnde todo lo q del
Brocardo . $e ys: y e a
ade. vi pendiere enrecabdarlas,tábien como fi
Bald.Cade in- cn funome)o por fu amordl, fe ouicfTe
trabajado delo fazer.Otrofi dezimos, q
elte q fetrabajallccn recabdarcolas age
nas,alsicomo fobredicho es, q éstenu-
fub condicio»
ne-Sibi Bare. do de dar cuenta dellas,129lcuyas fon,
foro empro. — ederefpóderlecon lo q elquilmarc de-
videciiáBald
3n.I.barbari”, Mas, facadaslas delpéñas ,tambiécomo
Pa O fi el mifimo gelas ouielfeencomédadas.
Das: Sispe: Tlg. XX XILD: la pagaquerecihe,ofuxe
culatostitde — 2/gwnoennomedeotrc
a ¡Nnomede otrorecibiendo
o alguno maraucdis , o otra
£Sequodira- Scola qualquier:quierfeadeb
oa S=8do que devan , a aquel cn
4 cuyonome lerccibe quiernon, “fi clte
encuyo nomelorccibc, lo haporfirme
defpuesque lo fabe,tenudo esel otro 4
darleaquello,queen funomerecibio.E
fial gunas delpenías fizo ,enrecabdan-
dolo,o enleuandolo,deuelascobrarde
aquelen cuyo nomerecibio lacola. E
. ficradeuidala cofa q afsirccibio luego
queclotro lo ouo porfirme, alsicomo
de fufo es dicho,fincaquito, detoda la
debdayel q ladeuia.Otroli dezimos, q
fivn ome pagaffe debda verdadera,que
otro omedenicffe,que luegoque la ha
agada,quefinca el quela denia libre, e
uito,Ímaguer la pagalfefinfu manda
Code tella,
Qilex,XXMIT,
39Si dominusra
A, folutio=
us mo-
am fuo negotiorningeflori tencruriplerecepta tradore:Se
turad expenías habendicanfa fadas $ debirortalira
¡eracur Irena foluens debiemon (ine debitoris mandato,
Lberateumrrepetirque ab co quodciusnominefoluicticurficiasmá
datofolniler.hocdicir
10 di Quiernon.Etlicratihabitiocófituieruum negotium quod abinitio
toun nonerar vtbic.Scia.lai pupilli $ icéquaricur.fE de nego. gefka
2d «Lzibree quiro.Quidin oblationercidebita anliberet debitoré ápoe=
nafiamicuseiuscam obtulitcreditori quinoluie cam recipere ? tan=
gunt Alberi.SeBartán.Lloluendo.fdenezo.geft8 inclinane quid
Tberccurper.l.cum polliminij,C.decaptinis.8c.lqui decemo.ja fo
delolur. Ñ
3 e Urggo.Adde.lfolucndof.de negogeltisvbi glo, voluithocpro»
cederc,Scliproinuito quisfolvifTer:fed eótrarium proban xo E
te.ffmanda, Inteilige erzoiflawm legem,quando foluitproignorante
feciidum maziscommun<m opinionem.quía Guilicl, Andr.8: Odo 4
frestenent! Tonemplo.vEcrizan procodarquandofolultpro nal»
to.verradir Alberin dicta.Lfoluendo, — Lex.XXX LLL
zm Diligenter 8e
bona fide de-
ber quisin ne-
gotioram gee
flione verlas,
maximé quan
do fine man-
dato gerit , de
non exercear
qua disexer-
cere non Ci
fuevitialiá
netur lirescas
fu detcrioref.
lam ve
vel
Mig r
¡tve emir,
¿efires imei»
retar, crit dos
mini locrom
tamentencbi-
turfibi ad ex-
do . Pero aquel por quien es fecha cfta
paga:estenudo dedaral otro, aquello
que por el pago, “tambien como fi lo
ouicfle pagado porfu mandado.
Ley. XX X111.Como aquel que rebcada las con
[ás agenas nondenecobrarnin fx cofás q
mon aya acoftumbrado el feñor dellas,
A Cuciofamente,fe a buenafe,
e 3 elquefe quiere trabajar de re
y (EN cabdarlascofas agenas,lo de
uetazer.E mayormente , quando faze
elto fin mandado de losdueños delas,
guardádo fede noncomprar,nin de fa-
zer otras colas quenon ouiclle víado,$ e nas,
acomprar,nin afazer,aquel cuyo es lo £ ¿oseacigimon x
que recabda.Caficontra efto fizielle, e 1eIdelbacure
deaquello,'quecomprafle,ofizielTe,vi $ Hisentr,
nicffcalgundaño,o menofcabo, quier — besin. $. pri-
vinicile porocafió,o en otra manera Gl a
quicr,aclpertenefcetodo, e non alSe- ex qual e
ñor de las cofas.Otrofi dezimos, quefi — traétu.nafcun
gananciaauinie/Te, que deuefer del Se- Pa a
orde lascofas:peroentonce, las delpé
fas,'que ouicllefecho en recabdarlas,de
uelas cobrar.
tar bes fi
prá cod. l. 30.
gue ndoiicfe a
fado . Culpa
cltaggrcdi
olica ,vt bic.
0%
Le). XX X 1111.Como aquel que recabdalos
cofas agenas que otri queria recabdar (que y
lodexo de fazer porel) denefer acuciofó en alí
Dar las.
vbi ponit glo.
exemplum (
vala vítrea e-
merentur . $
Angel. etiam
ponit fi vinú
emeretur cau»
La mercantiza
nam facilicer,
alteratar, Sca-
ceruméit, vel
fi emerentur
£qui caula mer
ancizsquits
ciliteraprotá-
tur, Scvitia (ue
munt, Spoft
¡ Veriendo recabdar al-
' gúdometodaslas colas
¡ dealgú fu amigo pora-
morde amiftad,o depa
4% rételco q ouieflecó el,e
auiédo volútad delto bié e acuciofamé
tc,viniellcotro q dixefTe,yogero recab-
darcltas colastfi elle g las gererecabdar
primero parte mano dellas,portal razó
eareuerendinon poffunt.
Cenaguello,Quid li in quibufdam fitlacram,Scio aliis ficdampum? 3
vid.diétamd.finegotia.Ecibiglo.£:Dodo,
1 Gar dofpenfas. Hocfumptum cltex didtisAzo.C.denez.gelkinfum 4
ma.colum.s.ad medium, verficu,idemque ell.
Mies XxXXILIL,
»oSialiquovolenteadminiltrare diligenter res ablentis,Salíus eas reci
jatadminitrandas,tenerar adhibere diligentiam quam prior adhí+
ere volcbar,aliás fi eiusculpa,negligentia vel dolo quid perdatur te-
«esedopuins-hocdiót Habalr cana pupilli.f.videamus.
denego,geft.Scá,l.2.C.codtitu,
k Gefarcofas.co.Etlic accelcit omnia geltuns ficut primus gerebar, 4
Dogorestamenin.l. fi pupilli. S.videamus.dequailla.l,fumpta ell,
intcllizunediét.;
alius ¿que di
doquisaccedi
Titul.XM.De las fiadurias.
videamus.quando acceÑic quzdam gelturas cum
enseratgeflurus omnia, namecunduin cos, quane
:tomnia ¿e£uras,non elbnecelle quódalius elietges
Aturus,fed ex co folo,tencretur de nezlcctis quenongeBit.peral.Dó
pon:
rumio.
desmus Sin
1.turori. C.eo.
vbi Alexand.
vnde confide-
aan fi dicen
dum quódilta
J. voluit ap=
probare opi
nionem loan.
gloflatoris, de
quaind.Leu-
quí ctiam
ibitenes S de
fedir S
vet tune demú
negotiorú ge-
sinnegorijsffade nego.gelt.8c ell communis conclufio doéto
como elta,tenudo es elte poftrimero de
lasrecabdar, en lamanera que cl otro
lo queriafazcr.De guifa que por fu cul
panin porfu engaño, ñin por lu negli-
gencia,non fe pierda,nin fe menolcabe
ningúa deaqllascolas.E fi cótracito fi-
ziere, tenudo fería de pecharquanto le
perdicfle,ofe menofcabalfe, por qual-
quierdeltas tres maneras fobredichas.
GLey.X X XV. Comoel que fe mucne a criar al
22
'deproba.notar Alberiin.l.8efi quis.5.(ed interdum.fF.dereliza
fumptiime.gloán.l.vtrú.E. de dona.interviram Scvxo, Conflas
re ergo debetex conicéturis vel alías y motas fuit a ¿Sye
dicivAzo.C.denego.geltin fumma.c
fericordia,“entiende fe, quelo fizo por
auer gualardon deDios,c porende non
es tenudo el moco de dar le ninguna
cola, porel bien fecho quelefizo, nin
porlasdefpenfasque fizo enrecabdan-
dofuscofas,como quier queel mogo
entodo tiempo de luvidaledcue fazer
honrraebien,ercuerencia, cntodas las
cofas que pudiere.
Ley. XXXVI. Como deue cobrarlas defpenfas
ammpen.ver
tem ha caétio.S probarurindido.fuled intecdum.dift
ceflarau-
dusele
pietatis mo=
tusififuericde
co tantum gd
gefsit, Scans
tá inco quod
Ñ
Jer ¿Sin qu
buldam per
is gerentibus
ipfa natura ¿fe
cundú eúi euís
déter denotar
cauíam pietas
is, puta matre
la K cola
milibus, vei
fraco.l.prox
ca gundierfanopor piedad, e arecab dar fus bie la madre,o el auuela que fizjefJen en criarfes Rini vedas
darsveomnia — nesnonpuede de/pues demádar las defpenfas fiosjofas nieros,o en aluñarfús cofás. busin fine.vbi
gellur)tenea — quefizierefobreefta razon. vide quid de
tar de negle-
is, quando
alíus erat gee
Furus: livero
alius non erar
gellurus, non
tencatyr » led
quiafundams
tajuris cómu-
mis ulcam
vrgétprocom
muni opinio=
ne:non vide-
turab ca reco
dendom Sad
t
Tedad mucuc alas vega-
das alomea refcebir al-
gúd huerfano defampa-
ado ¿fucala,e darlepor
A andelas cofas quelefon
mencipiter,deendiendo delofuyo, en
recabdar le fus colas mientra quelo tie-
necn Íu cala,cacac[ce defpues que clte
quiere cobrarlo gafsidefpendio,delos
Adrco auucla, teniendo
[us fijos Lo fus nietos cn
fupoder,defpuesde muer
Ls te de fu padre“dlos mogos
do ocrofiéfu poder losbienes de
Mos, fe dádolesacomer,c abeuer, cave-
flir,e a calgar,clas otrascofas q lesfucí
fé menelter,cauiédo cllos táto delo fu
yo,q podriábicn guarcicerlas delpélas
lamadre,o cl auuela fizicrenen talesfi
cóflanguireis.
ff.co.£c.C. co»
La.vbi de ami
dis. Sia. lis q
f.co.attendea
dusetiácftmo
dus de genus
expeníz. veia
dle verú, in
d,l.ex duobus
infine. $ a
limentapreRié
tur extrancis.
vide jnfra cos
Lin.in fipe.
ilomrefpon bienesdel mogo:edezimosquelonon jos,o nietos, bien las-pueden cobrarde ade adpradi
decur qintelli— puedefazer.Capues el femonio a criar fusbienesdellos. Mas finóouiclfen dos 048l norab
aturfiueaccel TS e , Jemán.L pa- y
el mogo,porrazon de piedad*e de mi- mogosdelofuyo,dequepudiclengua - terno.C.co.de
: nego. gel
¡rzdamexbis,quia veranquepotel?cóprehedifub verbo,ellasco= € Codemifiicardia.Vidinfia.1.6.8climita.vcinaly5.cig.infra.ca. pl. y
as Scintellize Gelimita quando accelc, ve quadampelturas q de- LLE AXXPL,
bentconcurrerotria vel quatuos;(ecnadum Bartade Pan, inud.f.videa — 40 Matervel auñaalens S;ten ens Blios vInepotes £ccori bona poftobi
anus.que probantarinitla.Primó,q alias eracgeñt vúpiiseorú,recuperataliméta de boniscorú,fibonahabebárex qui
cundum qpillealíusezar dilizens. Terdum q propter busilla foluere Sc viuere bene poflent:alias nó.Sivero bona corú ma
tervelanianon tencbatilicetipfieTent divites:quos educabar:non re
cuperacalimenta,oifi quando erogamit,fuit proteltatasg de boniseo
rum deducercturisúc enimrecuperabiciniliiplieffent pauperesh. de
A Gsus fjos Defiatre vide DeciúcóG.2m8calin.Jnélentos.f.denego 1
geft.qui dicicidew in fratre,patruo Sc asunculo,qdin matre Scania.
e di szuertedefa padre.Nam fipatre vinérepolletrepeteredpatre.vein.d 2
Lnenteniosf.co.vbi Bar.£Pau.de Cafl.£ careridoc.fed gd fi mor-
tuo patreonusalimentandi tráicetin Sliúmalculú,vefitin mañ
pernotatain.c.licet.de votosan túc GimilitermaterreptterepoÑicá ta
liozwi.Cy.« Paude Caftin.ialiméra.C.denego.gelt.vbi divide
quedamilleomi tam, qe quiza
fcilicesquodaliusellcrgelturusoninia, ittenó .
procedir ¡ed procedit quod habewuri Sedquid fi moria
le culuscontemplacionegercbantus aro Scferuns,5.(i
viuo.kxibi Bar.fEco.vbi vi. Alberi. qui vale quéd in caltin quoille
adeui" omnia gerenda negotia accchsit ná moriatled viuar ep teneor
gererectiamillanegotia,que quandoaccef non imeninebant,fed d
howo (uperuenerant:cuías contrariunn tener Azo.C.con (uma.
colvmn.verfi.veniuntautemibicum dic item gerenda li accelle=
vir qual omnja gelurus.Sctune vna ellaétio vel quafi coneradtus pb in
omnibus negotis quarimniinebantrunc quendoaccelsitad gerédu, — Alexá.náinhocfuerune opiniones Seforte opinio Cy. £ fequaciom
noraenim vel fuperuenientiainchoarenecefenóelt, Séicri Azo. —— ¿peederetinmaioriamona p.Lfiqsáliberisas.ivéreferipri.£E Sib
credoverios, $ aquias. nequeobltst. $. viuoin quo fe fundar Al gnof.8riflo call mater repetereráfilio fuccedentein Denis muioriz:
beric.quiacum dixiribi nouaynon intellexit confultus de fuperueni cuz, liveroeffer maioricatnsantiquustuncprocedercropinio Los
tibus,fed dehisqui erantrempore quo acefsit nondumtamenillain, — AndriBar.K Alexan.in,d.Lalimenta.
chozuerat:Se tuncin cafisin quo moriaturille cuñus contemplacione — É. Gsienesdellas. Idé dic ,¡ielTerdebitrix návidereídarealimétaanimo 3 l
gercbacadillanon tencbirurjad que tamen li vimos fueracrenebarur, — cópenfandicúdebito.vein.l.vxo! javbi
¿eficfemper remanetdiferficas,an viuacvel moras ft. patcapialiacóleéturaqui donationisnó pralumi E
k Qlex.XAXO )nentenius.f.denezo.geft.Adde Alex.cóli.1c0.vol.1.6 qd fi elfent
ani quispietate motusrecipiatorphanum dereliú, Sin cumresfias— bonaimmobilia que (aluauitanin eishabeacrerótione y) alimentis
expendat:nil abeo cófequetur,quia Dei amore feciffevidetar:tamé que defuoprafliizAlbe alimétn.ine plo k ex
proptertale beneficium debetci osphanusomnibus dicbusvirefuxz —— habebitaftioné.arg,.f(lipulara,(T.de dona interviz.8cvxo. Sidem
:quadam,hoclcicbar
Teuerentiam exbibereahocdicita 5bidicifi matererarcotrix flj.Si gd fimurno accepie vimwin $e bla
1 2 Grieded.Dierasamica Deo,parentibus grata, dominú cóciliar,necel- —— dú,cúipfanó haberer,neque d bonis(uis,neqsde bonisfili, velnepo |
fitudinesfoner Dei cultura et,merces parérúsbliorá Ripendiumpic Alberivin.Jnenfenius.A.denego. gelt.quicidc
tasinenk¡aflori ibunal.erenor portan lfesori (Alá Sei. tuncnon videvur canta pietatisfecifle S prepereto
$ Gorascefas.De concementibas aliment
extraalimentejinreb? blioriivelnep:
in verb.munere, di
B.Ambr.fuper p(al.u8.fermoaS.ad inem.
2D Gzorrazondepiedad. Quod faftum Gi pietatis cauía in dubio non
prafumitur,cum neo jaétare (num prefimacur Jacum de ¿ndebi=
intellige quidri es
i .C.£nej
Parúca.v.
YC EFE
E d Goueje fir
noreperendiconlarerst
it demente doctora ind. Lnenfenias.Mdenego.gelt.
€texfiral.
:mindomofuaslizmentans: (3 non proteflatur re
relcer:entonce la madre o cl abuclarde
wé penfar dellos,mouiendo fea fazerlo
nacuralmente,enon porcobrarlo Gen
ellosdefpendicron. Pero fi los mocos
fuelfen tanricos,q ouicifen bien deque
beuirdelo fuyo,elos bienes dellos,non
eftovieffenen poder dela madre,nin del
abucla,c teniédo ellas en fu poderalgu
nos dellos,les diefTen todolo q lesfucf
Ten menclter, faziendo afruenta,que las
defpenfasque fazian en ellos, queriand
quefalicffen defssbienes dellos: ental
mancra,bien pueden cobrarlo que de-
[pendieron,caucr lo delos bienes delos
mogos.Masíi el afruenta non fizielfen
recuperabk
fi tamen pro:
tellatur recu-
perabie : niá
talis satis e
alimécatos q
ferulatvierico:
illatemenque
in rebus llims
adcius vúlita»
tem expendie
recuperabit :
Scidemdede-
tinéte pueros
extrancos 80
corum boa.
had.
lasfruen
tas. 1dé h alio
modo conftet
Ñ e . .
mea pu aísicomo esfobredicho, entonce non,
a pe podrian cobrarlas defipenfas, que fiziel
añ Ordene Jendefta manera.
go. gel vade q Ley. XX XVI1.Como fe pueden cobrar,o 3 las
Madcllm defenfas queelpadrafto, ootroomefiereen
ajo dalbio — «lidarlascofisdelentenadoodeotrocfirañore
«vale p — miendoloen fupoder.
cam Adraftroalguno teniendo fu
entenadó cnfu cafa, dandole
p/ ei comoer,cbener, e las otras co-
fas quel tucifen menelter , faziendo a-
fraentas*quelasdelpenfas que fazia cn
el,que lasfaziacon entencion delas co
brar:cíitonce denen lascobrar,delos bie
nesdel mogo,tilosonicre.Perofi cl mo
cofuciletan grande,q fefirnielfede! “,
maguerque figaafruétasafsi como fo-
bredicho es;non deue cobrar las delpen
fasqfzicre en gouernallo, Ca guilada
colacs,que el feruicio del mogo,fe def-
cuentcen las deffpéfas quefon fechas,en
1220 defu perfona.Mas fifizicfle defpen
fasalgunas enregabdádo fus colastata-
lesque fucílena pro del, tales delpenías
deatureumale
re allicétu pas
termo ficnó
animo repe
di.quefuito
io quorundá
ca pergl.
Lhi pate
probatur hica
slofl:tamen $e
dogto.ibinon
opiniongimá
epprobarioqd
paterno allen
¿tufecerie in
quo
icéturis al
apparcar.tene
ergo meriillá
Léaddequód
fi expeníx ef-
mago, Ecvitrics non multú dines etiá ne proteflarióc polfee
Apriuigno.fecúdú Pan.ce Caán.d.l.fipaterno.qd nota.
e del idem dicitglo“in.d. Af parerno.ted nonita diflin
éteclarevtilla.l.que dicitprocedere hocnó oblláte preftatione.
3 e UinecabdandoJiscofasL Added, alimenta.C.denego.zellScqua dixi
fupraco.l proxima.
4 £ QT odos los otros ames, Multam generaleverbum et hoc, ve idem fitin
quocunqueextranco dléte quodinvitrico.S (iitageneraliterintelli
gaturvideturablurdom , quiain vierico milicatpieras , Spaternus
affcfusqui ceffatin estraneo alente : folent enim priuigoi diligid
vitricis pprereorú marres,quod in extraneo non elt:vndelimita,6c
intelliz extrancisjin quibus malitaretfimilis affcétio , vel
erancamiciparentumvelpupillorúsetin.lásqui.Edeneg,gelto Sc di
a fipraco. 135.8 itaviderurdo mente Azo. C. dencgugellain fum=
Quinta partida.
paternaaficétione,$
.nenfenins.Edenego.gelt.ver
fic.item quidinextrencisaclerr y Guiliccin alimécisprallics extra
neisficdicebatop fiquisextraneopreflatalimenta extra domú fuá,
videturfeciflecanfapieraris, fi vero in domo aut vtcbatur cius ope-
sis Scsompen
fant.allegatal
inrebus.$.pol
pes
ibiite li quinisextrancus
bié laspuedecobrar.E lo que disimos
encftaley delpadraltro: entiédelctábié Gane, E
detodoslos otros omesfque gouerna- moda crea
a a non vtebatur
ren,o quepenfaren delos mocos eftra- eee
debeat atten=
ños,e que recabdaren fuscofas.
diconfuetudo
Z Ss cius qui alimé
$ Titulo. XI. Delos ¿poetas
peños quetoman los omes muchas ee pra
vegadas por fermas feguros que les farezvel
fea masguardado,o pagado lo q les
prometen de fizero de dar.
T. de pignor.
aótio.cum con
cordantijs. e-
goin iíta man
3 Eños toman los omes
terlatotum re
a] muchas vegadas , por
[er masleguros ,queles
[ca mas guardado, o pa-
dl sado lo que les prome-
ten de dar,o de fazer. Ondepues queen
el titulo ante defte fablamos delas fiadu:
ras,que fon fechas enefta razó , qremos
aquidezirdelospcños.E moftrar que
cofacs peño.E quitas manerasfon del.
vic caula pie
tarisyuelne ve
ex conicfturis
cebear arbi-
traririn dubio
autom teneqd
dixi fupra co.
Las.
uecofaspuedenferdadas cnpcños. ariel. «111.
Equienlaspuedcem: De piguesibasa
kspleytos pueden ferpue qe y,
ftosen eltarazon delos peños.E quales
non.E quederccho gana omeen lasco
fas qrefcibeen peños.E quando lasde-
uctornaraaquel cuyas fucré.E porque
razones [edefatala obligació del peho.
Eotrofidiremos,como,equando pue-
den fer vendidas,o enagenadas.
¿oPignus pro-
priceftresquá
alijobligamus
go modo ceiá
Sinmobilis po
tell ici pign”
8 ell triplex
conuentiona -
$ Lez.2 Que cofa es peño e quitas maneras del.
ER E ha Je ¿e iud
a] Eñocs propriamentesaque- lc que fiuñe
llacofa q vn ome empeña verbo £ pis
y Agnus cacieum.
1otro apoderandole dellah per ica
e mayormente quando Cs g 8 Propriamen-
mucble.Mas fegúd el largo entédimié- > *Addefiré
alienam.S.pro
prié.f. depigo
iBar.licetnon firmetinfertad flatuta loquentia depignore,ve
lantin hypotheca dk Alexand.ibián additio.refere Paul.
itenentem contrarium quod in mea leAura Pauli ego nó
habeo.8cditumPaulivideturapptobariiniftalege,ibic mayormé-
te.Scc.Balsin.d.f«propricfimplicitersrankicibferens illationem quá
Bart.ficitvidetur dicendnm quod fi ftatutum prouideret circaadtú
odiofum nó compreliendererur implex hyporhecaaargacán noftra.
deiniur.Sccap.cum dileétus.decopine.ita dicicAbbain ca.cum deali
quibus.dere.iud. e.
«Apoderandaledella. Aliquandotamen non cranficpofTeGio pignoris
in creditorem, fed fola dereritatio,vequandointerpartes iracítadtú
venotat gloff.Scibi Bald.in.l.Gferuns.C.quod cameo. videin mate»
xia.).(ciendum.5.creditor.ff.qui fatifda.cogan, 6,1. cum notifimi. fo
illud.C.depreferipo.yel.q0.anno. >
fesamad arbi P
Adi
Cade
no. aio.
.
Titul.XII.De los peños.
ezarlUtud pigaus pretoriumnon conftituitur, nifiquisinpof-
i Inon eltmirú.ffde pigo.aét, limita tamó
cafu.l.quamuis.£E debonis auto.iudi.polbi.3e.c.contingit.de
83
diipfis(eruitatibus, nonvero depignore 8chypotheca ipfas ferui-
tutisad dd benefacic dd de víufruét pignoriobligando tradút Bare.
8calijin didta.Lfs qui.5vfuftudtus. Quid de re emphyteotica an
veniacin genecaliobligatione.videia.l.bnali.C.de jur.emphytectio
ja perDofto.Sdepignoranterem communem, an pignoris obliza-
tío conttaha
:pignusiudicialegio/Tiin,La.C.quipori
poto. in pige
Pan
Uiex. tl.
amPignorari pol
lane res cor
porales, $ la
corporales, tá
nata, quánal>
to delaley. Toda cofa qer fea mucble,
o rayz,G fcacmpeñada a otri,puede fer
dichapeño:maguernon fuelle entrega
do dellaaquela quienlacmpcñallen. E
[6 tres maneras de peños.La primeracs
la que fazen los omesentrefi de fu volá
tad,cmpeñando de lus bienes vnosa o-
delosotros que fon obligadosal Rey,
porrazon de rentas:e delos derechos q
cogenpor el e de todas las otras razo-
nes[emejantes deftas que fablan las le-
yes delte titulo.
tur pro parte
fociorama Se
quid faéta di-
tifionepoltea
A focijs an ius
pigneris re +
Iilagacur ad
arte que
Ec ione
pofleaadiudi-
citar, ve fea A 4 Ley. catar illi ex
an pue trospor razondea E ñacola, que deuá WLoy-11.Que cofis pueden ferdadasen Deje qui obs
ancillara , vel daro fazer.La fegúdacs, quádolosfud- praos ligauie vel re=
pecoráskfra- — gadores mandan entregar'aalguna de a
us debencin lod e cóta pat=
forcem coma las partesen los bienes defu contendor Mpeñar, “le puede to- —dumatiorias.
putari,velred— porméguadere(puefta,o porrazon de l da cofa ger fea mafcida a
print rebeldia,o porjuyzio” q cs dado entre A] o pornalcer,afsicomo Boa oe
1 0 Cempeñar. O: ellos,oporcumplirel mandamiéto del 3 elpartodclafierua,c cl *habe. per Bar»
e 3 rey,catales peños,o prédas como ellas AB fruto delos ganados, € E a O
b fefazen porpremia. Ecftas dos mane- — delosarboles,ede las heredades,ctodas — generali. a
hocverbo Ele
quentibus col
Jigitur. quod
ras depeñoslobredichos,, fe fazen por
alabra.La tercera manera, cs de peños,
la que fc£rze calladamente: maguer nó
esy dicha ningunacofa, a(si como [e
las otrasrentas que losomes há de qual
quier naturalque fean,tambien las que
foncorporalescomolos quelo nófon.
Pero que quier q cfquitme o desfrute*
€
QU efquibme 0 vio. obli.
desfrate.Defri Cole vel
étibus ques non Kin.
=creditor pet (£8c,5. in,
epit loquí - 1.54. cum
turifta lex. $ foquentis
mucltra adelante,delos bienes del mari
do, como fon obligados a la muger
como por peños,por razon dela dore, e
ctiam jurifli>
dio, S iuspa
tronat, Eius
pedagij,Scque
cunquejuraia
corporaliapofluntpignori dari Sc obligari.Bart.tomen ind.(is qui.
$.¡feo.dequaila lex fumpracit, dicitquod quedam fune jurag
cofifluntin hominibus, vriurifdictio quam haber dominus in vale
fallum,Scas quod haber pacronusinlibertum, Schisfimilia , Scifta
non pofluntobligari,nifiincaula maximo necefsicar 10d
ope.liberaSt aljs percumallegaris,que dam vero funtiurain
patronatusecclelta, ius percipiendipedagia , Se fimilia, 8: ¡0afi
funtralia ex quibusnon percipicur aliquod commodum pecunias
riuimnonpollunc obligari,utin capicul.cumn bertoldbisade reus
veroaliquod commodum percipitur poirobligari perte
$.fina.Stperalias leges,ex quo infertar, quód i alizua penío debe
returpactono rationciurispatronatasilla bene trantirec cum pigno=
reincreditorem.venotar Abbain cap.cum bertoldus.col.pen. dxfi.Se
inquantam Bart.diciedeinriídidtioneforte non procederet io jn+
diflinétépotefl pignorari proprer generalitacem huios.l. 8cquía ho=
diedeconfuetudineiurildidtionesvéduntur táquam fieflene vnúpe
cushwredirarium,velouilezvstradir Bald.de fendo marchiz. col. 1.Se
3n.$.ex cadem. de lege Córradi.Scfacit bomustex.indl.eleganter fia
(Ed pigno.a.perquem tex. Romanusin quodamívo fingulariinci
picati, queritura me.fol.15.col. 4adicicquod creditorpurelt vúiurif
digrioncin callro fibipignorato. Scquod diétumelt de jure parro.
natusecclefiz extendectiam li vniuerficaspignoretur: vt non tran=
feat(ub pignore vniuerfali,vevoluieglo. Sidi Abb.K Feli.coluapena
in diétocapicul.cum bertoldus.Sceradiz Rochusin fuo tradtacu faris
patronatus(lper verboipfe yelcis.queflionea7.licer contrariumin
hoc dixeritBalin didta,6 isqui.5.fin. dad ¡ffum text.qui videcur
obilarecum dicit,de qual quier narura , re/pondecur quód proce
ditfitalesfruétus precepti ácrediétore fint talis natura , quod pol+
fint debitori rellitu,vel cum debito compenfari : qued non cadie
infrvAtaprefentacionisin iure parronatuseccle(ia. ve glo.dicit Sino
tarurindiéto capi.cum bertoldus.Kifacicqued fatiminillalege (ab
ditur.pero qual quier quee(quilme,o deffrure.kc.Quidauré de fer
vimabasralicisyel vibanieanpollac hy pothecaividindie bla
quí in.fedanvia.fE.co.Kper Eranci.de Ripa.io.l.obligatio
e bmalliE eo quieseln cu os olóne q beque Ercinates able
nequevibana pollintin abftraéto hypot hecari feu pignori obligar,
Scibirelponderadlfedanvig.(T.co,X q loquatur decómoditare veé
deftascofas fobredichas:cl q las touiere
apeños,tenudo es delo delcótaríde E
1lo,q diofobreagllacola ¿peñada, o de
fic videcur «p
-non, tencatur
crediror d fa
éibus perci-
piendis y feu
qui percipi potuerunt.de jure tamen communi cautum ell quod
tencatur tar de perceptis quam percipiendís. ve in.l.fecunda , Cade
piz.a£t.Sc in.l.2.C.departu pigro.vndeconíiderá an fi forte voluic
Ieclex approbare opinionem Hoflien.in fismma.citade pigno.in.$.
qñiefticaciter.ver,Sed munquid creditor.vbi vuleeréditorem non te-
neri de percipiendisex eo quia nullustenetur de percipiendisnifima
Ja fidei polleloriuxta notata Veiga dis od quiiteed
dumhoc haberetnecelTe creditor colere fandum velit,nolit,quodnó
elt dicadíi quia neque debitorlibenter eiredderethouesfi amitteret,
ergonon debet ab eo exigere quod colar fuo periculo St fruétusred
ditarguienpenuld Cide folu,quod tamen limitat , nifi omite
setin frandem, Sc prefumicurfrans li colebar preprias poflellióes, 8e
dimittebatpignoratas, vell non locavit cumpotuerit locare 8 erar
reslolita locari,argumento, utertizr.C.de diflraft.pigno.8 idem A
'noncon(uenit locaristamen paratus eracconduÑtor volens colere Se
cauere. Doétorestamen commoniterin capitulo. cumcontra:de
pigno.vbi abbas Anto. Cardin, 8:loan, de Imola finplicitervo=
Junt quod creditor teneatur de percipiendis per didas leges : Se
idem voluitinglofl:in diéto.capirulo.cum contra, ego vero attentis
vesbishuius.l partitarum adhaereremppinioni Hollien «Screfpone
deoad diétamlegem fecundam.C. depignor.atio.quodibi dicitur
quod credicor tenetur de fruétibus quos percipic vel percipere
debuir, Scfic per cam fundatur opinio Hollien + qui $: voluit
quod quando omifit percipere in fraudem velfi non locauic cum
potuit locaretenebitur de percipiendis: quia ¡fis calibus perci=.
pere debuit nonaliás. ad di. l.vero fecundam. C«de parc pign.quód
dicit, quod «e tenebicur de fruétibus quos percipere poruit. Kc
fi ex folanezligentianon percipir, vultquód tencatur, refpondeo
quodilla Jex Jogiear in debito forneratitio Scvfturari poca
nimicum fi de hoc teneatur ex quo haber vfuras: in fimplici
veto debito non proceder nequeloquicar illa lex, fed dida. 1 .te-
cunda.C.depignor.adtio.tu vero cogita quia hac efl nona confi>
deracio ad intelletum ¡llarum leguin , % dodores non tan=
ML.
Tenudaesdelo difeontar, Adde.l.primam.C.de diftradt.pigno.£:. 1. 4,
primamfecunda, 8cfi.C.de pign.a0i.coprimú, 8 fecúdú de vínr.8
esdepartu pigno.l.fecunda,ó« capiculumcam contra. de pigno . de
Quintapartida.
collizehic,quodpotefteredicorviifiuSibusreipignorare , E con
uerterecos invíin fam, velvédercita vr compelecinlortem,quod
8enotar Albericasin dir1a.C.depigno.adt.fruetas nanque centen.
tueres quecommuniter(cruandoferuarinonpoffiunt , lem din.
venoratglo(T.in.l.1.C.(aduer.vfucapio.ideo nimirum fi permitra-
var credicori
eosdillrahere, 5 ;
fecundumios, lodaral feñor de la cofa. Otrofi dezi-
delmolin.di.. mos,que todas lasdebdas, que deuan
pa avnome que las puede épeñar a otro,
vide perBare. contodos losderechos quehan ¿ ellas.
dub a Eaquel que las refcibe en peños,puede
hesfifolu.ma lasdemandar*en fuyziofucradefuyzio
trimosSitame — bien alsicomofarizaquelaquienlasde
elfentralesfra E
Aus quí por UE0 QUE, gelasempeño.
funt durare ln
tempus quo q Zey.111.Quales cojas mon denen nin pueden fer
debeter res 1e
firui debito.
£, vef elle
frumentam,
oleum , S fi
, tnccre
ditornequeco
gererurimóne
que poller ¿le
dedasenpeños.
Antas'colas,e lagradas
e religiofas , afsi como
las eglefias, elos monu-
mentos elasotras colas
p Ao | emejites,nó las puedé
E AO los omes relcebira peños,nin fe puedé
foluto debito. obligar.Fueras ¿de,por colas feñaladas
telicuere te- fegñid dize en eltitulo“g fabla delasco-
nerur debito- PA S
rivarga,lás cui asde fantacgleña, ¿la primera partida
5.queriporelt - defte nueftrolibro.Otrofiizimos: q vn
fvtin poffef. es fouede E
legato.rener Omelibrenó fepuede empeñar. Ante
PetrasdeAn- dezimos,q qualquicrquelo refcibiclle
cha.Sefequicor
loan. de Ana.
co:mmendanshocdidtum in capita.dev(ar.cola
qui dntafuiepienori, Sccreditoream inhabicasá
quodnotac Abb,poll Specuindicto.c.cum conera.colum.
ád.confiag dubio.s perPaulide Caflinad.l
C.depign.adt«Selimita quod in iltalege hicdicitur deffuétibus
pignoriscompurandisin(ortemin cafu.c..depigno.Sac..devíiar.$e
cfalmbriter.co.titu.
y 2 Uruedelasdemandar.Adde.l.ficonueneric.in pri:
e pignoaét.
Uiex. 111,
arResían te lacra vel religiofie non pofíunt pignori obligarisnec fi-
berlomo:Sccumrecipicns perditcredicum:Sctantundern ei velcius
confanguineisfinon vinitre(lituet,mifiin cafibus quando fe obligar
prozedemprionefue caprivitacis,vel parerfiliumin necefitare famis
conllitutus:vel quando pro pace ,treuga, vel fecuritate dacur obles.
Ettunclicet promilliumnon impleatur, tamen obles non occidetur
fedfernabicur quáto temporevidebitur tenéri vel donecpromiffim
adimplearur.hocdicit,
1D esantes. Ortum haber inorafisperAzo. C. querespignsoblig, pol.
jn fummaiin principio fed quid de decima an porefl pignorari? vide
perSpecular.tiru.de pigno. .1.circafinemvbi concludit, quodius de
ciaxx nonpoteltpignori obligari,cum fitres(piricualis, neque pof-
fitperiaicum polsiderisfruCtusancem decimz obligari, de vendipof!
func.vtin capit.ve(tra.delocaro,¿cargumento.l.ivíaftadtos.Edciu
redot.Svideturde mente Speculato. quod alterieccle(iz vel eccle.
fiaflice perfonz insctiamdecima polsir obligari. Et comprobatur
quia ex quo inalteram ecclefiam vel ecclefiallicas perfonas fine ¡a
juradecimaliaalienabilia, 8e eriam pra(eripcbilia , vt in capitul.ex
muliiplici de deci.8cjn capivul.adaures.depraftripti. per confequés
talicaliteruntobligabilia.vrin.L.fed quod.ver.quod emptionem. f.
depigno.
2 < rirulos4.pertotum, vide quodhabetarin.l8.cicu.a. cadem paro
tita.S.cude pigno.
3 d GetombrelibresAdde.ca.de pigno.
4 U2 eueperder, Adde text.in authenti. vemullitudicur, foquiavero:
colla.s.vndeliumpta ell anthientica.imo. C.deadtio.Scobliga. hodie
autemanliberhomo poÑitcapi,vtfemiarcreditoripro debito.£ q.
Jiterhocfiatividela.ciras Kb ¿Corolegum. Gs ita bro. quede
foro, cirupemaibr.c ori sega. lleguen Sn Pr q
66, SN
marcara Lolo Pi
E GscempeñaJe Mal videuraddore ad Mbercapas Bad. de OREA
decapi Sad
a E Lpenul.titul.
enpeños,que deucperdes“todo lo que ¿0.8cl. tral:
dicffefobre el.E deue pechar mas otro — 30. +. partita.
tanto delofiyo,acle afus parientes A uncar quin
porten non fueflebino. Pero do aliquis re-
dos cafosfon en que podria omelibre demicapcam
crían fine par
ferrelcibido enpeños,e fincarinobliga- — £o.quo idem
do.Elprimcroces, ftalguno yoguicfle— redempras fe
á A E jgnorer pro
catiuo,ecl mifmo fe empeñallcóa otro etolDie ves
porquitarfedecatino.Ecl fegúdoes fi rofuitpadtum
alguno empeñafle fu fijosporcuyta de en
fambre.Otrofi dezimos,que omclibre tam
ucdeferdado en rehenes, porrazonde Le e
paz',que firmaflen algunos entrefi,O — gum fue fic
ortreuga,o porotrafeguranca'opor — pignus legale
pora gorocnlegunacaloper Her nea
otra cola femejante deftas. E maguer cionale. Sfes
el pleytofobre que fueffe alguno em- - prem ñ
E A omar. quibushicne
peñado,enefla manera, nó fuclfe guar- Jubibicas
dado,contodo ello, nondeuena el ma - difloluienr. vin
tar,nin ferir,nin darle pena ningúanin a
fazer le mal ninguno", Mas puedenle Japtimera.C.
guardarquáto tiempo touieré por gui de cspú.
E forté la vno
fado,o faftaque cl tiempo le cumpla,al cafupolTer e
fedinerficasin
hoc inter piga
mus contento
oridederitpro pretio
fina. d.l.pen. tito
»rferaiendoperquinquennioi hi wílimas
¡ficiensad prerium, potuicenim. huiciuri
(iquisinconferibendo, Cade padtis.
t0.17.4.Part. é
dem.23 8.5 gloffin cap.cx referipto, de y
rei £.lrobíides.f.de tefla, cum gl
¡ Gor orrafeguranga, Adde capitel. espolita. dearbi.Sglolidbicuias $
opinioapprobarar hic.SecoramquztraditBald.in.l.colunana, fin.
¿Cade patriuquifil di. Screprobaturopinto glo(T bi dicents hc de
EOL tarpacamaSs etiamAzoibiinlumma. « Abb.in capita.
exrelcripto.deiurciuran.6« loann.de Imol.in.J.obfides.la fegúda. Fa
detelta.8chic hodie de iure partitarum poterit homo
profatisfatione debiti,fen pro quacunque aliaconuécione, vthicvi
desmecnonú hoc,cum Srlegamus Gene.42.fecuritatisratione, Scf
deiracitepromillz adimplemento Simeon ín obfidem retentam ¿
fratrefuo lofeph, prapofito AEypú, Scfihomo liber efler. 8 de
materiaillorum oblidum.videlatein diétocapit.ex refcripto, de iu
reiuranwwbi Abb.quodille oblesvocaturqui furar q non recederde
certo loco quoufquefucrir de debito:pro quo oblidefedac(atisfaMú.
8cquid (ifitconiundtus,fedinops quiin oblidedaturwvi.Bal.8cAlex.
in.L.Kvtiniusvocati cant. Sec. ep tencar promisio oblidisdenon
recedendocerto loco. fivideat(uáarétarelibertaté.vi. Specul.inti
tu.derenú, 8: conclu.verfi.iczeft benefició, vide etiá Inno.kdoét.in
d.c.exrefcripto.deiurcinrá.antantá pro caula publica. Se non priva
tapofsiroblesdari.Scvideturtencre ep tancú pro publica y ¡ftaramen
Jex partitarum ved (enticeiam pro priuata, cui? decilio perprag
maticaspermittentescreditorib?vtaccipiáe debitoris perfoná.yÍque fp, nos
adfatisfactionedebiticófirmatar:8canilkiinuiti aliquádo dari pol poc.ell
finticolligesexcibinotatis per dodto.d quando ¡Ílidantur A regevi-
deturquodteneanturobedire.vtin.L16.tcu.15:partita, SevuleBald. ¿65
ind.l2adfinem quem vide.
L Gralningano.Nequeporerit cogiadaliquaferaitia.yenotacloann.E
TmoLind,c;exreferipto,ubi aprobar opinionemillorum qui dicít,
ipleoblesdeber fepaleere fuisexpenfs.Scaddo Balind.l.2co4f»
Cepero quifldió
Titul. XMI.Delospe” os.
GLexITIL.
amencapro cultura vel feruo
criyrecipicas,reliudex vel al
pro cultura
sin els exe
va que huiuk
onom fac
modipr,
ya Lapenos.Re-
probacar hi
slol.legis pes
€. que res
pign. ob. pola
de
4 Ley. L1.Como las cofas que fon puejtas feñala
damente para labrar lás heredades non denen
ferdadas enpeñ
me dica > : e
E E E Veyesonin vacas > Mín otras
gen intelli ESA bellias dearada, nin los ara
gi in pignore lista id i
bridas vel dos nin las ferramientas,nin
iudiciali, Se las otrascofas que fon mene
fecus eiléc in
y fer paralabrar las heredades, nin los fier
comventiona- da
hi, Se cum ea. U9sque fon pueltos en ellas feñalada-
tranfibant ibi mente E Aden
a mente para labrarlas,defe ndo os,que
$ approbatur Ninguno non lotomeapeños'ninotro
ca o fi ningend judgador,nin otro ome nó
fegcatbene, fer 0fado delas prendar, nin defazcren
Bart. kSalice, — tregadellas”.E qualquier que lo fizicf>
quede o feriatenudo de pecharal feñor dellas
cóuentide pol de ñ
todocldaño,e el menofcabo,que le vi-
funcita
nicíTe por cltarazon.
Le).V. Que cofas fon aquellas que non fon ob.
gadasporsguer el feñordellas obligue todos fus
Bienes a puños»
To morte reza. que eftnorabilisin materia, Sceam vide Scauthen.agricultores.
cope*lloL Ciqueeresapiz.oD.pof.quefuumpra fit ex contRicacionibusFrederica
[e 7 UE de tatu. Ecconfie.contra liber.ecclef.capafin.vbivide Andrade ler.
A u1e Videctiamnincapirulislegumfracemicatis.£ol.5. ver, orrofi manda
MILE mos quelosbueyes y mmuias.Etlimica mili vna cum pradio caperen=
a ¡í tur.fecandom Alberic.poll.Betrumin.Lexecutores,C. quere: pig.
Das AE ob.pol.rbi exiam vulequod neque in fublidium polfent capi de per
Seslicetalia bona deficiant.de quo dic,vt habeturin diéta,l.7.ordisre=
ga. A ratioiflarum le zum fuicne Merilitas fructuum inducatur,ex den
Feétuculcurae his rebusá cultoribas acceptis: percunte enim cultore
terramredigiin Colicudinem o!lenditar,Gene rillud Dentro»
10.24.100n accipies loco pignorisinferiorem 8 fuperior
quiaanimam (uam poftit,(utcenimívevulgo dicune rafli
8taliadequibus hicpedes Scmanuslaboracorum.
Ulex, Pa
¿»Oblizacio bonorumextenditurad futura,fed in tali generali obliga
tioncnon includiturconcubina,ancilla,autfilij,velíciui ad feruióá
quotidianum domus,vel ad astriendum debitorisfilios, neciudamé
tadebitoris,auceius vxoris: nec panni lecticales Scinítraméra coqui
mas pecarmascequicorporidebiors had,
y € Aoblizando.Siue icexprella obligatio fiuetacira, que áleze inducié
exiam lificpeo dote non venient hicexceptuara,fecundun Alber. in
Lvnica.col.2.adfivC.dercivxo.adt.
2 d Agops. Vndeneque velles ¿Qiualesneq;hyemalesade quibusin.l. ra
C.deremililiba
y * Was armas Nota bene,quia de his non dicebaturin.|..oblizatione ge
de quaifla flmpra efllicet ex mente dit. 1. fequen=
neral quaillafumpraclt, q
tit bene conprehendituraadde....titu.273.partita.Scdelibris.vid.
Ange.Aretiin.$.item ferujana,infl.de aétio.col.2. vbi(ub dubio for
te dicirp libri (ine quibus(£olarisfine dedecore , vel maximo dam-
no viuerenon potelt.non veniuntin generaliobligatione.
y E Ur odeslas otrascofes. Nowintelligas deprohibicis aliengei, mam ¡lla
non veniuntin generali obligationevelalienacipnebonoram , vt in
cap.in generali. li defeu.fue.córro.interdomi.£k agnawSnotar Bart:
3n.1.codicillis,$ inflituto.£E.de lega.2. Specular.citn, de pigno. $.1.ad
finem Bald.in.l,1, €.querres pignaobepol. Sin. l.voluntas. C.de fia
deicom.8rin capit.impgrialem.deprohi.feu.ali.perFrede, Ange
auchen.de reflicu.Scca gui paricinprinc.an autem in generall hy>
potlieca veniane yenalia, vide per Bald.in.Lvbi adhuzc.q.So5. coli.
Codeiure dor.S:inohcam tabernam.
tionemcadere,licetalique alienar
obltaracobtizacione,acquitariuz tamen loco
ui obligando bono lua mercateranercát
énisn mercancia quoddam corpus vniuer
> per
2 las y ha feñaladas que Ena
a 3 nonferiá porende obli
z gadas.Efon ellas barra 3
Sanaquetens niñcftamo . s
ganaquetenga manificllamentc en lu inprine. tE
cala,closfijos que ouicredellazeloscria co. l.fina.Ca
dos,e ficruo,o fiernaquetouiere feñala Ri
E : MA bp
damétepara feruirlee guardarlo,e criar — ror.$.iim.
le fusfijos, e lasotras cofas de fu cafag figno- a
. cen EX vedtialio
ha menclter cada dia paraleruicio deu de pizacvti
cuerpo,o de fu compaña.Afsicomo fu Eee UE
l : adbonaéphy=
lecho del,e de fu muger:claropa,elasO — ccotica, ciar
tras colastodas, defu cozina, que ha eccle: ñ
menefler para fcruicio de fu comer, E
elasarmas, “celcauallo de fu cuerpo. adquel, ani
E todas las otras colas É que owiere gris dicar y
. fua dar
entonce. Exunlas que atiende aucid, vel retinqui
ri fe viutra.
ri
defpues fincan obligadas por razon in mies
de tal empeñamiento. Fueras ende hh amen:
eftasfobredichas,o otras algunas, filas — tur eriam de
bonis fururis.
Senon folum depre lentibusad cuíusqurliionis deciilunem vidéda
fant q notar Bartin.JaicaE.deavrosdt ac legaran autem cenltantas
hypotbecara in obligatióe generali,res cul" dominiúcúperit obligáo
tijarelingulari.vi.Bal.in.l.hrac edictali.5 1.£.co.C.defecúdisnup. Se
anextédafad nonuina debitorú2vide eduzBal,in,l.heredé. C.deha=
red'ta.aet,6c ville doñiú 15 repellachypchecariá vi. gl.SBalia
ibeadde ib cae palielae menfencollas dendeBal
jv.Linrebus.C.dehuredoti.Gnora quod necduun in gencralbypo=
theca bonorum veniuntetiam querenda, quando falk exprella iy
potheca,vehic.fed esiam veniuntin tacica hypotheca, |. liquís pias
ris.5.fina.ibi Bald.Xol.hacediótali. omnibus, C.defecund.nup.S
ocacion. na procederseiam quod bichabetaraS obli
gansgeneraliter bonafua dicar,qua: bonaconQimienominecredi
ri»(epobidereslicerincontrariam (entenciaminciinaucrit Barc.in. d,
Lfina.motusex nortisp Hideacquiren.pol
fel.iderutener laco.Butri. na.in Lin, £ verific:
surlecundum cum confliratumin foturis , quando caperir deb
tor capolsidere, $ ficcefTar motiuum Barto, X idem tener Al
xaud.vbi multosrefercin.l.testiashincertam. fade acqui.pofle.nen
tamencomprebenderethare seneralis.obli¿aco ca bonafacura, ques
acquirunturperharedem debitoris,vtin,l, Paulos.in princip. 1F. de
pigno.quodprocedit fecundum Angelibi ccoo fi elen qualica
ex bonisdefunéliwvenorar ¿lc/Tin.tabiduis.C, qui potio.in pigos
ha. Si tamen eflent feuQtus naturales habici exre per defantum
obligatabene venirent in hypotheca.reia dicta. ¿Paulas. $. 5 mans
cipia.S.|.cercia.Cín quibuscalibuspignusvel hypotheca tacite con
trahatur.Sinfra.co.l.16.£tener Angel vbi fupra.limicactiam ¡fun
1.3% fimilesincafi,.6inz, C.deremilio. pigna qui et calus Gmgu-
Yaris.limita eciam li quis obligaretoronia bona fua que haber y
habere (perar quía intelligitur de fpe caufara deprarerito non de
caulandadefuturo.fecundum Bal.norabiliterin.l.fina,col.2.C,de pa
dlis:qui. Scallegatnoraca per Bare.in.l.qui Romo $.duo fracasan
quallione-6.ff.de verbo.obliga.Dabitotamen an frverum hoc dis
¿tum Bald. S:potius inclinarem in oppolitum propter generalitas
temcuis,«Sclimiliuan,Sequia agirur de parno praudicio quod nó
eftincaluin quo loquitur Barr.in diéto. y. duo fratres. vbión diéla
queftione,ó.traftar deamilsioneiurisfideiconmnifi,quodell maxi
mi praiadiij:écquia Bald.nihilalind allezaroxeque reñte pole fun
dariejusdiftum,8c quiain (pecicifta lex partcanum,videturde(lsug
ve diétum Bal.cú dicir,c las que ariende de aucrii dicas q incelliga
uriuxta limicacionem Bal.qp referácurhac verbo adípEin canfata de
Quintapartida.
«le prefenti £cnon defutnro ,q4nenperell dic cúbac
:tendat comprehendere fzb hocverbo omnia futura, quia obli=
o fuitgs neralistub qua includantur habita « habenda, dato «p
alíqua canta deprarerito n6 li tpes decis habedis ves parce
¡buscequaillafampra el, Sex dictis Azo, C.que respiz.ob.
polinfumma,
verliculo alía : :
Ha ouiecre:quefean femejantes*deltas.
ergoresods
Ley. VI.En que manera denen fer dadas las co-
6a 0 Semejante
Adde.L.deni= —— fusapeños.
que.fico, Aedo
ES Mpeñadas pueden fer
Les.1L, 'S
o lascofas,efládo prefen
joris obli teslosducños dellas: e
ON losotrosq las refciben
lentes , per Te
nunduma vel === apchos, quicr[cálasco
epiliclam, « fisenaqblugar,ototro. E aúlo puedé
fine feriptura
fazer por menfajeros, O porcartas:ma-
gueralgúo dellos nó fuc/le deláte, con
elcripturazo fin ella. Otrofi dezimos q
uádoalgúo ¿peñarealguna cola, qla
aaa feñalardo porfunome,o por leña
les, opormedida, o por otra manera
qualquier, pord fea fabida ciertamente,
qual esla cofa,quecsdada a peños.
velcumea, li=
Meres fit pra»
fens (¡ue non,
8c deber res
defignari 'no-
mine, figno,
vel menlura,
velaliter, ve
cognolcatur
h.d. Habuie
ortma. con
trahicar, 80d
Leredivor.d q ey y 1.Quien puede empeñarles coi.
ino. LE A
1D Uladene fñan Os que han * poderio de
larbocexpe: enagenar las cofas,porque
ditetiam debi
ona fon feñores dellas , eltos
la
dus — hui miímos las pueden empe-
a ata aun dezimos,quefialgúos
ceretnr veni- 1 e
han derccho en las colas, q las pueden é
a peñar:maguernon ouieffcn el fcñorio
efiibasnon 41d O roñd A ialeuno ah
conftlerexpe — Jellas, Otrofidezimos q fialguno el
ditciameredi perando “deauer el feñorio de alguna
Fanta duo Sofa la cmpeñafle,ante q ouiclec! feño
pofsirinvnoi” rio della, defpues q la ouicffe cmpeña
pe al a,afsi ganafe el feñorio,tarabienfinca
má.decena Obligada,como fi ouicfTe el feñorio,c la
enencia della, quando lacmpeño.Eaú
czimos,queñialgund omeempeñalle
otro cola agena, non le apoderando
bal della, eaquel aquien fucffe empeñada
nandi: Señá fuelfefabidor que fueffe agenasmaguer
non Grdomi - AefpuesdefTo ganallcel q lacmpeño,el
nus fi [peratur Lo
amen ire re- — fcñorio,con todo elo, non haderecho
r<biz obliga:
y» qnandofuerie domini afTecutus Item fifcienti pignorari rem
tam acquifui + concralicur tun
autem ignorá
me quico dominio cótrahitur,lremqui haberjusin
porcflillud piznorare.hd.
« han.Orcam haber ánotatis per Azo.C.co.in fumma.co!
poreft quis pignorare,Sciglo.io.uia prin.fuper parte diflici
has.E.co.Gibivide Barro.qd autem li defunttus obligauic bonaha:
sedis,an teneatoblizatio lequuta adicione hgrediratis.visque dixi in
110.0tu.9.osparír:
2 8 Welfeñorio dellas.Er ante acquificionem dominijilludinseritobliga
tum acquibito vero dominio exillo jure quodei competebatcú obli
gauit ipíareserit obligata.l.¿.5.cum ex caula.fE.qui porio,in pigno.
fecusli domsinium (uperueniar ex alía cquía, vedeclarar Bar.i,
Sin pecic.i.co.a diftináione.
zeclub hyppo
thieca ex quo
Alex vr TL,
anPorell pigno= 2
habe
€ Orfperando Nel eratiibiesali qua canfa quipo-
1 Fg-ha.
E Qiaraderardasl.
dicta; losTá
meglo.cuin dicit,quod
vius.l.videte reproba:
jo pria: pare dif
vosedar hoc fáiliceryotnó
ar ci lay pot
ria , a
teriue
enella,para demandarlafa elteque la re
fcibio apehos.Pero fiacacícicie, que
aquel aquien fuclfeempeñada, fuefTe te
nedordeaquellacofa.Entonce y quan
dola ganaffe,bien la podria tener en pe
ños,faftaquecobralle lo que aniadado
fobre clla.Masquando refcibio lrcofa
apcños,fi creya queeradeaquel q 2
dauaa peños, fi defpues dello ganalle cl
otroel feñorio della, quando afsi acací-
cieffe, tambien la podria deniandar, a
quien quier quelatouieffe, como hi o-
uiellecl otro el feñorio,c la tenencia de
lla,quando lacmpeño.
non po
pe cala
ALe).V 11 1.Como el perfonero o el mayordomo
oguardados
algun huerfano pueden empe=
caria, quia ci
azacur hyppo
tliecariamm rem
poreil refri
queflio do-
mini), venota-
0. Ita ve
fur. com-
moda. $ ¡fia
opinio vide=
tur aprobara
bic, nes 03-
ftabic quod
habstur in...
ñar los bienes delos.
o mayordo-
mo, dealeundomecn
peñando alguna cola,
leaquel cuyo perfone-
8]:0 , o mayordomo cs,
:1a%e fin fu mando h, fi los
maruedis querefcibio fobre los peños
entraron enpro del feñor,cla colaépe-
ñada, palo a poder deaquel que la re-
fcibioapeños,entonce bienla puedere
tener, falta que cobrelos maraucdis: q
dio fobreclla. Mas filacofa nó fucife pal
fadaa lu poder,como quicr q puede de
mandar los maraucdisal feñor dela co
facimpeñada, fientraró cn fu pro,afsico
mo fabredicho es:con todo effo nó le 39 a el
puededemádar,queledelacola q téga —curator Hine
o da LS a
enguardalos bienes dealgúdhucrfano nori ob
fiouiere mencfter decmpeñar algúaco Áeradarpretio
fa dellos porpro deaqlq tiencé guarda
quelopuede fazerdelascolas muebles!
loquieerinere
ditoreignoran
tere ellealio
nam.
(IR GIIA
in domini vi
litatem con-
uerío — haber
creditor reten
tionemsfed (¡non tradideritnon porefl pignus petere licetpretiuum
fuericin domini vilicatem conucrlum . emtutor vel curatorpo
teltrem mobilem minoris pignorare(ipreciumin ciusvulitatemcon
vexicfedimmobilemnon potell fineiudicisandtoricare fed (resta
torisvel curatorispro iminorepignoreras, contrahitur pignus contra
tutorem velcuracoren licer pecuniain minoris vtilliateso nó conuer
tatur.hocdicit.
8 Usinfufabidaria. Nálecus fi cofciéte.vtinlifine. Cuad velleya.8c. 2
2.Cohialiestespigo.derafic.Scinfra co.lproxima.ibi,e fecallalTe.
h E standedo. Sufixceret quodratam poltea híaberet.|.sesalienaciprin. 2
f.depiz.adt. Scinfraco.l. proxima, ;
1 GDelastofes muebles. Glollvin,l.curator.C.(iresalie.pign.da.fit8cin 3
Leutorán prin¿Ede pigadbintelligieniliresftrtemobilta que feruádo
feruadi polfunt,nam tunc non poteruat Gbfigarifine decreto judi
cis.vcin.l.lex que tutores.C.de admi.cuto.dccum illa gleraníeunta
3
Adúe.C.
Ñ aliena
respi no.
a
datalit,
Titulo. XIII Delospeños.
ibi Bald.8k Salice.idem volentes, Tu aduerte, quía ¡fa lex loquicur
indiltinctd, tantam excipit immobilia ; neque ad preléns memni-
nideleze partitarum, que Ji(ponatid quod habetur in diét.lege.lex
que tutores. mili diceres hoc ele prowitum per. utitus5ocadem par
tica. in Betis partió.qua taménonica probibentalienationé
omnlum mo.
bilió, quefer= — metiendotoda via en pro del moco,
úiando feruari Ian a
poffene, ficue Jos maranedisqtomarelobrelospeños:
prohib a Maslas otrascolasque fon rayz,non las
sico fonte de. Puedcempeñarlinotorgamiéto deljud
iítoiurepará- — gador. Perofi el guardador empeñalle
tarum, tutor b
polen alguna cola delasÍuyas,Pparapagardeb
teboname da Gdeuieffecl huerfano ,o poralguna
Ja esiam gue otra colavaldriaclempeñamiento,con
feruádo ferua
mipollunteúa — tracl guardador,maguerel moco,non
a a £ncfle tenudo,de pagar la debda, porg
dee lors e mon ouielTe entrado enfu pro.
ej: 1X.Como puede ferempeñada o non lacon
fa agena.
SSTOfa agena, non puede fer
fent ferui , de
quib*habetar
indiét.1.18.8c
ind. lex que
tutores, cogi-
4
ao jempeñadafin mandado de
a empre. a
Jítal pa pana cuyacs. Pero fialgu-
etiamin alijs fi
comraciib? vie
tra mutaú, de
bear probari
nola empeñalle, e defpues
quelo fupiefTe el feñor,lo confinticife,*
oloouicle porfirme, do cllido deláte
pecaniamefte — quando la empeñavare fe callafTe.£ e nó
verlamin ve E u l
tarem_ mino lo contradíxeffe,cltóce valdriaclempe-
Yis, itainter amiento,tambien como fiello ouiefíc
minis huias.
tencrBarini, fecho,o otro por fu mandado.
curaror. Co fi
Sal 4Lez.X..Como puede ome'empeñar o non la cofá
ÍA quedioa otroenpeños.
1. cad. partitas Mpeñando algun ome fu
elsa. cola eaotro, fi delpues de
de las fugas. A Neg elo quiliclle empeñar , ag=
Adde LK his. 2) lla cofamilmaotravez, nó
C. de pradi.
mino,
dlex, IX.
ó 59 N6 pote res
aliena pigno=
ri obliganinili
domino man+
dante velpralente non cótradicite:vel poftá fcicrarificante sh. d.
1 Gslfeñorloconfimicfe Induciporel ad queionemilta.l
decon(enfayxoris feciempaioriam de re vxorisip
Straliter q maritus di ponerervt dere fuaipfius mari
amarizusrenocer maloriam qptalis res manebitapud y
reddetadvxórem vad quam queÑtionem poteris inducere n
di£tí Bald.quod magis facitin.l.prima.Ceb vnusex pluribusappel»
Ja.verh.item quzro pone minor. quemvide. forteramen fi mañosi,
extalirefictot ín áillum communc:n, vidererur dicendum quód res
deberetimancrefilio ex defeéta caía finalisavel quod reuerti debear
ad macrem.tucogitas
2 d G?orfirme.Adde.hresalienado princip.(F. de pigno.agtio.ex quo in-
fervurfecundum Ripam in.l.prima.fT.cod.coluruna. 4» quod li domi
nusquihabeteleftionem rem fiiam vendicandiá credirore vel agen=
dicontra debitorem,vepignus reddar iuxtag. cóiterapprobatam in
cap.exprafentiumiiítotitu.li elizat agere contra debitorem cenfes
turapprobare piznusnifi contrarium proteftet
3 e UE fecallafoNotalioc quia aliud vult Bald.in.l.fifine. C.ad velleya.
vbivulenon fufficeretaciturnitatemtantum fine aljo aQu indicati
noconfentus.per-Li fi ¡per derigno. Salice. 1amen Sc
Paul.ibitener,pofl glo.ibi,quod hiciniftalhabetur.
Uiex,Xo
mum quis duobusdiuerfistemporibusrem obligat, nilagitfine más
lo podriafazcr,finfabiduria,e fin máda
do, deaquelaquien la ania empeñado
primeramente,Fueras ende filacofava
licíTe táto,Eque cóplicilcapagar, amos
85
datocreditoris primi : tenerurquefecundo aliud pignus dare 8 pro
'comimifTa fraude punieturindicis arbisrio, idem de co qui pignorar
'amignorante creditore, fed fi pignustantom valeticut y=
trique debetur, valet % tenet pignoris oblizatio.h.d.
e dis cefa,Et fic loquivur depignore fpeciali 1 vndeiíta lex non proce-t
deret 3n obli=
gatione gene=
rali bonoram
quía fi ita in=
losdebdos.Ca entóce bié la podria en
peñar,fin fu fabiduria,por tanto, quito
valicfle de mas,de aquello queclauia fo e y
ólla á 2 Fetinterdicese
breclla.Otrofi dezimos, quefialguno: Fominibiscó
trahendi_po=
tentiam (fecun
dum Angelú»
in.l,prima.Co
decrimi. fe
me ouielle empeñado alguna cofaaal-
gáome,portáto quáto valía, edefpues
dello empeñalle aqlla cofa mifma,20-
trofin fabidurra,e lin mádado de aquel h
quela tiene en peños , que es tenudoh £ gs fabidarian %
dedarotropeño alguno, allegúdoo. Adde.Ítutor.
meaquiéla auia empeñada, q vala táto ao de t
quanto auia recebido del. Eaun demas- elócqua nó
delto,puedele ponerpenaieljudgador dis fin. E. de
del lugar,fegun fu alucdrio, por elle cn y dio cita
god fizo decmpeñar vnacola, ados * Adde.l.fiquis
omespormasq non valiz.Elfo mifimo e idepiznos
dezimos,g deucfer guardado, quando adio. -”
, E knslo(abié h Uesrenado.Ap 4
alguno empeña colaagena,Knólofabié ad
do aquel quelarecibe en peños. diopinicnem *
lol: pofitamÍ
9Iej.XT.Como n3dene ningamoprendar otro. oie dspios
Jin mandadadel judgador. aGulicdr dota
z RendarInon deue ningu ibitencát pri.
: no lascolas de Ott0, "MÍN ; pcne/Added, $ e
78 mandauo deljudgador,o — IutorS4. Bl, Se e
2228 del merino de la tierra. * haa piano A
7 : 5 depi Mi Ep
Fueras éde,fi 8uielle puefto pleyto,con peas a ases
G ieilic o Ñi Cdecrimátel A
fu debdor q lo pudicile * el fazer porli Mos vbibaber Útu-14.,
fin mádado deltilcalde, Efialgúocótra y liberabicur 14
eltofizicíTe,tencmosporbien, e manda — ab'hoc ces
mos,que tornela prenda alu ducño, eg ae bo
pechelavalia deladebda al rey,e demas
que pierda ladernanda, Pque auía con
traaquel, queafsi prendo.
notabilem Sa
Tice. quádoin
deliétis fit lo»
C.netutorvel curator veóti.condu.
Midepizaadt. $
enspernitentimkvide.
k Gorfragenacidde Luco!
Ue: a
296 potell creditor(izaantoricatepignora debitoris capere fine iudi
ce-niliexpagto sillicear, Sel fecericrellicuetpignus X perdeedebicú Titul.1g.
foluctque Regivalorem debiti.h.d. Ñ
1 E rendar.Adde.l.pen.C.de pig.a8t.5l3.C.ri bono.sapto.
ffiquod met.canla8.íi quisin tantam.Cevnde vi.Sc.lat. tit,
jta.que lexetvarde notabilis.4L.l.5.tituan lib. cor
tulao.feptimapartita, dcqua Jl
8cibiBart.fad.Iuli.deviprioa.
¿deotro.Sufiicir, quod bona fidepoBidearillas, vtin.l¿non tan» rec. e(l.
epeci.harre,
1 €Agerinodelatierra.Nonerzo fofiicereciolTisjadicis incompetent
vehicsfeddcbetelTe judexíub cuíns territorio ef res, quae capirur q
¿cdiceresur competensad es cufindumá ponaluinslegís. li
aliqua caufacius jurifdíctio,quo adillam caufam poterat declinari, te
cundum Alberic.poft Guiliclin.d,L.extat.colum.z.
o GlopuedifenAddedpe.C.depi: creditores.Codepiano. 4
P. Oierdalademanda, Etlichabes hic iunctisverdispreccdentibus hu- 5
jus..ep fiquis oceupacvná rem debicoris,non folum amáritins quod
habebatinillaresfed erísminstctios debíti.vnde reprobari videtur
opinioloan-pofitain glo.L.extatdf.quod muer.Can.quar eratcomnto
Partidawv. P
Lextats In nora
par» rec.eN.L,
14.4 9.8064
9:
din
bi debita,
o1 Capes
aria ae
cexquano
decoria iudi-
cis haberi pór
ve haberur
Laliws p.bel-
Jiñime, T,qd
viaut cli, eras
dicto, dePlar,
in.l.nemo car
2
qui
acanibia
um tedit
nun poll
eun desánere,
vob tua
ne, qua
pie me vault
llore, ven
5. «quechi,
5.1E quorá bo
1. no.
asin, l.
Si certis annis
Codepaltisani
Ratio el
nocararip 1.
fcienduio. Hg,
- fasiflnacogan.
de licita deti-
nensyvelres es
Juscaplensicas
deter A dure
Sao fecundum
Baldán.
hoc dia
e
e
o
Ste quiere
fonis,an polsit dominusclaudere S/lía domas locar:
to di
e!
quód decontuciadine (cruatur, quódpobsitpropra
¡nfecundaleQura.col.
sextatlimitarsamen, il hocfacerer ex fia iurildiclione,
vt «quiaerar dominostemporalis fuorum valfallorum : pam conto
:cundum cunseriam in propriacavfa dar iurildiftionem. Si
olensia Geretinrebus fideiuiloris, non perderer in credic,
quo adereditorem
contraaquel quea
Quintapartida.
:erapprobata,K teneturaliortm opinio, la princip'. diéta gloffie
Sfuic Azowrpatetes ¿
bécconftitmi
¿icit iure totius deb
us dicts,
divi Marciniivetisdicerequódifla lex
d : (ed deñure pignesis, ve aperciós vule
partica idetames nota
4ucades
iy X12. Qualesiplezsos pueden fer pueftos
porraxiidelos peños e quales nom.
Ta Odo pleyto,quenon fea con-
Ss traderecho,nin contrabutnas
288 8 coftumbres puede ferpuelto
fobre las colas que dan los omes ape-
ños.Maslos otrosnondeué valer. Epor
ende dezimos, quefialgun ome empe
falle fu cofa aotro,atal pleyto, dizien=
doafsi,fi vos nó quitare eltepeño, falta
tal di,otorgo que fea vucftro dendea-
delante,porelto q mepreftacs, o q feas
vueltro cóprado,queatal pleytocomo
eftenon deue valer.Catiacal poftura va
licffe,nonquerrian losom: cbir de
otra guifa los peños, e vernia porende
muy grá daño ala tierra, porá quando
algunos eftuuieflen muy cuytados, em
peñarian las colas, por quíto quierque
lesdiclsé,fobrecllas,e perder lasyG/por
talpofturacomoctta. Pero fi el pleyto
fuecffepuco, deguifa,quefi el peño nó
lequicaile,fafla dixcierto, el que lo.cm-
peño,quefuefe Myo, vendido,edelo-
tro,comprado,por tanto precio, quáto
leapréci Ten omesbucnos, talpleyto,
dezimos q valdrix,afsicómo diximos
encltitulo* de laspromifsiones, delos
pleytos,c de las pofturás, en la ley que
fabla en cfta razon. E
Le). X117.Que de partimiento ha entre los pez
dos que danlosjudiadoros, e los orvos queje
«dam Ynosomes acivos de fu Voluntad: e que
derecho gañaínencdllos.
nfin.Carnde vi.
Mlegarad
tindpalem, quod (arisprobatar hic, cum dicit
prendo, krenet Alberic.in diéta,l.extativentic.
:GuillielSitameninquilinuscefecin folucionepen=
propria_au-
.ColocatiaseperAlbericumin dict,l.cxtataqui dic
autoritate, Ecan
exigaturlententia(uper amilGione hwiusiuris Alberiens poll Jaco-
bum deKanciin did .exrarnfine.columnafecunda.tenecquód fic.
Bald ibitenetcontrarium,ex quo perillamlegem ell prodita exce-
peio Snon petit
:Seper naturam exteptionisnon potell pronoca-
Mad (ententiam tu tene quod competir exceprio iplo jure : Ñita-
mmenveiintenare sont, viure ignora, velerei prestar
fe
per (ententiampoteltillam intentare,
ciuliam.devipciua.in fincsallegar. LmerúsS.Ced quod pre:
ad.le
-cundum Barto,in. |. credito-
tor.flquod merascaala.
Mes, XIL.
AnPactaappoficacontrlezes vel bonos mores vt fi partes conuene-
rint vta
certamdiemdebito non foluto pignis fir creditoris ¿ non
valent,fed fi contiene
valetconuentio.hoc did
a 8.0 que Jea,Perilitm text
barda iengsparán glo.
755] Entrelos peños que dan los
- 5 ¡omesvnosaotros,uiniédo
¡fe cntrefi mimos, porrazó
do algúacola G auien a dar,
eryecntrelosotrospeños, q man-
dientregarlosfudgadores eh razon de
fazer cúplirins fuyzios,ha departimien
to.Calascofas q mádá dar los judgado
res por peños,nó fon obligados, fafta q
entreguen “dellas,aaquellos aquien las
mandarendar,Maslos peños q obligan
los omesvnosa otros,afsi como fobre
dichoes luego q fó otorgados: maguer
Gnóayádla tenencia dellos, aquellos q
losreciben apeños fincáa ellos obliga=
dos.Efiacac[ciefle quelospeños, q má-
daffen darlosjudgadores,afsicomo de
fulo esdicho,los empeñaTecl Señorde
llosa otri,enante q el judgadore entre
gafe dellos,a aquel aquien losauja má-
dado dar: dezimos, queentonce, ma-
yorderccho ha,enlospeños, eftea quié
fueren obligados apoltremas, queclo
¡evtin termino non foluto debito? resfitem»
pracreditosiproiuflopsetio bonorum hominun arbitrio taxar
as
quando cófia
er exmétecó
trahenciom,q
res mancret
eredirosi pro
debito,non re
forendo le ad
recium inftá
hoc enim. ell
reprobacum,fi
tasmen conflas
rez quod retu-
Jerátlcin pres
vio ad arbitri-
um boni vir
in eflimaciós
rei ,velpiroba+
biliter ex qua
Licateperfona-
rum contrahé
tiumpvelexa»
Jisicircunflan
újsyita prelu=
mi deberet,
8 tune proce
dar doétrina
Barndequa di
x:iind.glo, tu.
cogita,
b encia,
Vided.g1. de
5. cad, pan
Sid ibi dixi.
dies, XI.
tro,aquien los mando dar cl judgador, ¿Pig? judicia
cnon los entrego.
Ley. XII, Que derecho gana ome en la cofa
queesobligada a peños.
N peñando algú ome la car
tadedonadio, odecompra
dealgunafuheredad, o cala
E entiódefe q fe épeñala here»
dad,o la cafa,fobre q fue fecha la carta
t:bien,comofifucfle apoderado?, dela
izer,potiorefvlimusho
Wientregnea,Realiver;neoy lu
feioné,dicererimitco e
diaturcamavidoclararBarán.Linprinán, 4-2»
pol.licerfecusfitin po(idetesquipórin alió crásferr
alpe6ti.!.qd meo.$.6 pervenditoráft.deacg.pofí.
decla.Paulin.Lnó eli nirú.fEdepigsadtivide qu:
d Eno ie prin.fdepizmadt.S.Liesh
pignus£de pign.S:..kcem ferulana.inflitu.deni
€ dfudgader.Secus cet obligaller poftea qu ex cau
eflecpigous.vein.1.li Sare.fr.quiporio.in pign,has
poftquá.ffvein pole lega uz
amignoradogsinltrm emprióisvel donaridisreiincel
ficutfi poffelsionereicreditoricradid
prin
le in caulam
Judicati non
el obligacam
donec credito
Yi tradatur:(ed
vuznari vide: 41 ud quod de doArin, £
-assquodillalexpro:edat
pignusconués-
tionale exiam
citra traditio-
em folacon=
uenticne obli
gaturs Sfian
iequam indi
ciale cxeditori
csadatur ali
lud debitoro”
friceretfi nñítius oñidensíibiad oculú pol
pofleGiontilli'xci.imó oportetyvtingre
cipali.fideacgr.
< poflefionéper
tngo pardo
dixiind,
ypothecgSu
o.
ufaindicaticapr 3
wbiscglolaBc
HIT,
répignorare
$illecreditorpót á debi
torevelciusharedibusperere,vtpignuscitradal, fed (añ traditione
pignusalljpignoretvetaliencé tradat,priusad debirú cóma debito
1éager:Xhekicófequi non pote(l,ancager córra rei
pignorate pole
fefloré,nifiantez alienctvel pignoretut vel tradatfecido prinsftip pi
gnore cumdebitore litigabat, quia tin ciusele£tione conitra quem
Velitagerelhocdicit.
£ Como fifuere apoderado. Tftud verbum non ell in. fecunda
xespigno.obliga,pofI. de quailla fimpta eft, non
Coque
tarnen intelligas
quod exhocvideturtradererem cuiusinftramentú tradidit,(ed tana
y
ha
3b
Titulo.XI.Delospeños.
rms plgnoris conflicuere (eu rem pignori obligare , ve declarat
Azo.C.que res pigno.obliga.polTuin fummasécgloLin did. fecun=
da..eqsobltat quod habecurin.1.8.titu.¿.terciaparticasSán.l primas
C.dedonar.quiaibi pracelleratcontraétus donaticnis i
sum fitradicio infteumentorumn operetur pofleGionis tre
hicveró malla
aliaconuentió
precelsir, dla
viscltp tradi-
tio indbrumen
úoperetur có
fticucioné pis
gnoris, ne dug
Iimpropricta =
tes concurrát.
cómrad.1.C.de
doris promise
de hoc nota:
quía feruie ad
clletum, de
perglof. in. $.
tem (crulanainflic.de aétio.fluperparte,nihil intereft. $: quod dixi
probarurex haclege cum dicitentiédeled fe empeña lahteredad, Sica
«Lo afis herederos. VideJ.cum notifimis.primo.C. de prafeript.30.
vel.4csanno.
0 Quele entreguen y porhecariananquenudam polfeGicnemaduos
car.vtin.l. (1 cum vencitor.f. de euiétio.Gunera hic colfizj qualiter
fitformanduslibellusin hypotheca + deber
ditionem poflefsionis, vel rerinendumin caufam pignoris, vt $ no-
tar Barto.in.l.£ina,C.ñ vnusex pluribusdibro céiauo, Covbis dicie
quódnon viciareturlibellus, fi alternatiué concludar, quód futuar
debirum,vel tradarpollebionem piznerisaScidem notar Abb ,in. ce
exliteris. de pigno.tertionorabili,Scvide Bartol.in.l.ifundas.$.in
vendicatione.ff.de pigno.Scin.).remalienam.ff.de pigno.a£tio.Sán
Kibello hypothecariz peram etiam frutus.vi.in.l.quanuis. Scibivide
per Salicer.C.in quibus cauf.pigno.velhypothecá.ta.contrahí. non
tamen poteritpeti vigore conuentionalis,vellegalishypothecainter
elf cauíacum ex mora vigore obligacionis contradiz pro principa-
li debito , vel forte: nifi exprefle de hoc cautum effer, vein. l.lucias.
4.quipotio.in pigno.ha.tener Bartoin,l.lucius./E de alimen. S:ciba,
leza.Sctradit Baldusnouellus.in traétara.de dote.felio nono.colum.
qitarca.quem vide,
dLentrezado.Nota hac verbaad eaquz poltea dicoinglo(T.fuperver-
¡meramente
mente Concordarauthentica.hocfi debitor.C.depignos.
Limita primoiftam.l.nilidebicorqui bona hyporhecanit,cóllicueret
fe ca nomine credivorispolsidere,nam fi tuncaliquid alienarer, $e hc
alienando credicori pofleñionem interuererit,tunc credicor potcft
Gritar escsíone deblcotló ap conos 1.5.C.
¡cacqui.polTe/.ad recuperandum pofleísionem contra cam,¡in qué
alienacio faCta ell fecundum lacob.Burr.querre!
¿:Ange.in diét.Lfiin prin. dicirperperuo mel máx hoc
dictum(acisprobacurin i(laleze partitarum: cum dicic ano
te que ouie(le entregado lapollefiion dellaaquien la empeño. $e vi
dequod not;
in (rav.alie.func.Kadde Angelán.L
bip Bononientes multum vtútarid
inaccio Vber.de bobio.4Secundo limica,vtctiam exito.) probacur
dbi,cuwn fuperiusdicitientregád ole della.quandofuic tradita poflel
fio lin quem ficalienatio :litamen qui poísider , pobiderer Lomi-
nedebitoris:tuncbene dareturhypothecaria cótracom,quemadmo
dis contra debicoremfeconduna Baldumin authent. fed hodie.. in
princip.C.deaétiosócobligario.
« Tertio limita, li agerecur contra nomen debitorismci mihi obliga
tum:nam poffum nulla fadta difcubione contra debitorem .fecun=
duio Cin, Albericum, 8 Barcolumin..nomen, C. quieres pigon
obli.pol.S:perBartolán.lei conuenerir la fegunda .in principio.
depizno.attio.contrarium tamen tenet Baléusin,]. haredem.C.de
hxred. aio, Seltquefio facisdubia, veexrarionibus doftorum
oteris videre: dperSalice ¡in dita.l.nomen . qui tener opinionem
Balam bi farisplacer opinio Bartoli, Alberici,é aliorum cum eo te=
nentium quam dicit elle magis commanem Angede Are.1ma$ ió fer
uianainfitu.deadtio,6: tener Alexand.confi.15.6.volu: vilo Secon»
fideratozhemare.colum.fina,
¿Quarto limita, nili agacurcontra vnum ex reis, qui ell cum alío
prndpaliter oblizacus,vtin.l.mulier.vbiglofl, £ Barto.X. qui po=
tio.inpigno.ha.Baldus,in diftaauthentica.fed hodie.6 vide in mate-
xiaper Rodericum Suarez,inrepeticione.I.poltrem iudicatam. (Edo
pollefsion della,aquel a quienla empe
ño. Otrofi dezimos , que pues que la
cola esempeñada,queaql que la recibe
apeños , puede demádar, a ¡aquel que
gela empeño, oaflus herederos, a que
lecntreguen ? della . E fi por auentu-
ra, aquel queonielle empeñado la co-
ra Scfequitar Bale
Ealdn.l.1.verliquero quid í debiroy.C. de scuo.his 4
«hac aftione vi bo.rapro.Be
precario Sp fuit into feu
86
reiudica.folioajo.columna fecunda fuperquadamd. fori. vbiexeme
pliñicathocinpluribusharcdibus. écidem tenet Álbericus in dióta
auckentic,hoc hidebicor.
Quinto limira, dummodo opponaturiftaexcepelo prapolteracio
srsanteltemcomteflatam vetraditBaldusinal.f>cundas
di
dicit,quód de
ber pendente
proceilin doce
xi de inopia,
cum alas fibá
non fit aper-
ta vía agonia
(Sexto limi-
ta, mili ffcus
azachypothe=
ña ob tribu
tanon folura,
ven). cú pole
feTor.gofin. (Eo
decenti.Loan.
dePlateaind. prima «columuafecunda, C. de conuefifesdebi. libro
decimo.
«Septimo limita, Se intellige quod hic habetur, quando quís agie
hypothecaria contra tercium pollellorern ; $ fic perviam agendi,
«ula priusdebet eri difeuio in bonisprincipalis debitcris:lecustñ
efec li contratertiam polIeíTerem exciperetur de potiori jure firze
hypothece comparendoad inipediédum excufsionem peremm pes
titamón re hypothecata:mam tune non elferneceflaria talis difcufíio
vrprobaturin.l.á diuo Pio.$ufed Killud.iT.dereñudica , ¡fa erenimn
jurayvt exorbitantia $: correctoriaiurisantiqui, non (une extenden=
dacxtrafuosterminos,Stquía non ell tantaratios quando perviam
excipiendiprofequisur quisius fua: hyporheca, ficus quando per vi.
amagendi quiafacilius paratur exceptio , quam ao. l.iurifzen»
tium.$.igiturnuda.fT.de padtis.l,exiam.T.decompenía. $: quía mas
ori nicitur equitate ese quamadio.l.quí aquitate.fhde doli
ex: ept.itatener Bald,nouellus.in (uo traéta,dedete.fol.35.columa.te
verl.vicefimumquartumprivilegium.vbivide,
Oétano limisa, quandoliteiam contellata fuper hypothecaria, Se
fuétalezitima difcuísione , fupernencrunt de nouo aliqua bona de-
bitori,nam túc pcedetiudicium, $ non poterit reus excipere quód
farpriusexcufi in bonis quz fuperuenerune, ¡ta tenuerunt Pecrús
€: Cin.inauth.prafente.CucefideiniTo. Baid.in.l.peremptorias.colus
penul.C.fencen.refcin.non polle.verli.quzrro facta fuit executio . Se
Paul.de Caftrsin.l.fiin princip.FEf cerpera. pertex. ingularemibi
inverfedíicumfeio.S Salicain dianíioc fi debitorin fucótrarió ras
mentenctRay.de Forli.in.d.anché.prafente.$ laco. debello vilo in
anth.defideiuffoón.5.fedneg;Ludo.Reán.l.flipuláticiflainpri
¡ope.enunain hancparteminclinas Álexan.in addit. ad
»corias.£confi.100.columnapenultima.s. vo-
incip.dilcuBis his omnibus.vbitradit riliones ad Fondamenta
Petri, dk Cini, Se Pan. de Caftro.8c ad di£t.Lfina.S idemtenct Ale=
xxand.in didt.l.binain princip.ebis Lafon.6cifla vlima opinio miki
placettanquam aquior Sciullior. Si bene facit quod habeturín . €.
inlinuante-deofiic.delega. :
«Nonoli:mita quando debitor cefsitbonís , nam tune mula £a8a
excufoneposeritag] hypethe terciospolíellores, fecun=
dum Baro. po(talios quosibire chenci.defide ufo. $. fed
seque. UDecimo limita in pignore prierorio in quo non requiri.
turexcufíio,l forte millas ce olfefione fecundum Baldé in
d.l.1.C.derenoshis qee infraud.alie.fontaverfical. fed ezo quero . $e
perlafin,l.credivor.la.:.£.(icertperasd Vndecim3 limita,niliagere
turfalujano interdigto,nam polletagimulla excufiionefacta, ve Vule
Soci.confis8.col.2.volu.zincipit.in Juzfiione que verticurinter lla
Nribimum.allegarnocataln.S.icemteruianaio (tirado adtio, Seno
ienam.ff.depign.aét.quodego non credo veram in caíu huius
¿te aut hocfidebitor. Seaperte videtur confimdi hoc di
¡itamlegem. Nequein hocxeperio differentiam inter hypotheca
tam, Scfalajanam interdi4G,SScd.non probar diérúfanm.
«Duodecimo limita,nifi pendente procelía fuper hyocthecaría con
Mlarerdeínopia debitoris, ¿(ic bererdifenfsio,quia (úficeres ací ante
Deo de ecoltiba de Bald.pertext.ibiin.l.cum tellamento.
C.detela.ranu,
Decimoterció límica, mii debirorfitabfens.glo(án di;
fajavno,en ante que ouielle entregado
Ja poflefsion della,a quen lacmpeño, I
dicffe,o layendicfle, olacmpeñafle,o l
enagenalle a otro,entregádolcilla, eE
agen fuccmpeñadaprimeraméteddeué
demandar,al q gela auiaempeñado,to-
do aquello,quele aviadado fobre ella,
ahí
ca.hoc debitor.Sidem dicin prafentibus,liramen convenirinon pol
fent,fecundum Cin. Albericaibi,
UDecintoquartó limita fi norerium fit debitorem non elfefoluen
da-glo.in.l.s.
sd
e.
Qui nta partida.
EDecimoqui
decejuibn
<m hypothecatá
d. authi. hoc li de
rmac An¿c.a: fi. 4.coluvenlica
num tamen tenementidal iimofextó liwvita veper
Socinunconfi.n8.primo alpectu.1.volu.duplicatovin cófi.75.4.vol.
4 Decimor
Efilopudicre del cobrar,2deue dexar
eftarenpaz, "elotroquelarienc.E file
aucr nó pudierc,nincobrar, deaql que
gelacmpeño,cltonce,puede demandar
lacofaquel fucempeñada, a2Q1q falla
re,qestenedordella,enonante. Fueras
endefiaquelqauia empeñado la cola la
ve
przferipcam — yendio,ola enageno,delpues q! mouio
adtioni peslo. E y
nati, Se (api £Ipleyto, Tobreclla,aquelaquié
folahypothe- peñada.Ca entonce,en lu cfcogencia fe
cariañastano riadele demandarluego,primeramé
tata per glol. Pudele dema Ucgo:pr
Bald.
La. C.deluiti,
Pig icacolligi
turex notas
perBare. polk
tal debda, aquelque ñ
dao la cofa,al q fallaile,en la poffefsion
della,aqual dellos mas quil La
il ej XV.Comofincaen fulnoelderecho,queo=
aibacide — mebeentacofa empeñada: mazuer mode fu
ino. Sind. eladoyofemejore,
eumquis. $e
uis pro reo,
de lolu.Bal.
inauthen fed
hodic.f. q. C
deaít.S ob!
57 Ambiando, “fu cftado la
cofadeípues que fucre cm
:comofifuelitca
cuya fuzifejo plicalle y¡arboles,o fer
dalle en otramancra alguna lemejantes
deltas,có rodoello,en faluo finca fu de
recho en aquella cofa al quela teniaen
A Pe
peños.Eli2G1q fuelle tenedor, detal co
diuerlis terdi-
torijs , au ad
omnia deber
prius agerez
vide quod di-
xdin..9. cita.
1. cadein par
tica.ScAl-xand.confi.£4.colu
tacitahypotheca legali.l. molebis.
«comuu.deleganin.l.,.C.de hiere.
.min dote, vnde limulicr eclit azere ypotliscaria contra
rertiospolTellires, nonpotellnifipriusfactaifiadiícafióe in bonis
smariiaglo.notabiiisinals:biadhuc.C.deiure dorsSxibi Cinus.vndeci
ma.q.«Bal.col.6«Bartin.Lficonftante.in.a.parceg.partis lola.
matKeltcómunisopinio.vt Kfiretur Bald. nouellus in tradtara de
dote.fol.46,col.1.ver.y7.privilegium.ticetipíein hocconetur proba
re,gp imo mulierin do:eltabeatin hoc privilegjuma
LOLfpuesquel mosioel pleyto. Aprobar opinionemloannis, ui ponie
lo.in auch.hocfi debitor.C.cod, qui eftcommuniter aprobara. de
¿ncellizzeniil motalite vendas. vt acisfiarcreditocibus $e re vera pre-
tú folúacur: quiatuncliberarecurpigous.vt declaracibi Salic,
Ulea,
20 Additio vel detradlio qualitatis circarem, non extinguir hyposhe-
cam.S< bonartidei polleflvrquirein hy pothecaram meliorauit, non
alitercozendusell meliorarionesteflicuercznil recipiar lumprus ero»
garos,quacenuspretiofiorresfila ell, Trenn/i creditor, cui resell pi
gnorata:rem meliorerfuo flumptu,vel creícar alluuione, habecius pi-
etiamin tall melioratione: (ariffacho tamen ci debito, SexpE
'orarionu, quasfecic,rellituctur res cum incrementis del
ri.hocdicito
Acambiando.Ortam haberá noratisperAzo.C.codyín fiummma.col.2,
verfivintendicur hypothecaria.dálegcah fundus.y, 6 res. Paulus,
$.domus.flacod.
semejante Secusefecdifimiis, vt (materia tranfiser in mater
ás fi quiscaueric8cibi Barco. 8: Bald.(Lde piz, ad.
-$.res.Bcfacicad quellionem , an creditor pobiir prohibere
debitoremnecedarlyluamfibiobligaram.de qua pst Bald.in. d. 5.6
quisyvbi Sc Albericaa fine
E 6 Abuenafe.Addedifam JD uulus.t.domurfP.cod. 8 notaquód
non velletreddere remiled folucre ritimarionem cias : habit refpe-
ftuadvalorem,quies: uoipferso habuir,liberacers lol
uzndotalemeflimaciones e motababarroper text
C.depredi.Screbusnauicuaib.11.¿xibicriam Loan.de Blatcide
ieaño d.C.
ficomoetta fobredicha, non fuefe el decenñsóccen
Siro.libars Pau
Señor della: eteniendolaabuena £e,€ TusieCa ia
cuydando quecrafuyafizicile y alguna — 1-ficóuenerica
mejoria, eftonceaquel aquien fuecm- a
eñada,n0 le podria delapoderardella, — ¿ivid.Socinú
Fara qlediefTe las de(pélas Eq parelcieh <onfazavol:
fen manificftamente, q auiafechas,apro Ene uba
delacofa empeñada.Otroli dezimos, q Sl a
fiaglquetienc, "la cofaenpeños, faze? anal
algunamejoria enella,o feacrefecideo» - in eis compen
tra gaila,por auétura,como fi fuclTe cá- a
po,o viña,o huerta, q ctouieflcenribe- 1,4o.titu.x8
radealgúd rio:ecó aucnidas *deag!rio eo Sque
SeallcgalTe,oacrefciellealgunatierraa.e- h 6, aquel quetie 5
Ma:talmejoriz,o crefcimiéto, q auinieffe a pea e
cnalgunadeftas maneras, enlacolacm dass ve tapra
peñada finca en faluo:naqueldlatienca inpñiochuias
peños,envno,con loal.fobrequefue fe [Siteme iia
choclempeñamiento principalmente. - facerer alius,
Perodeuclo todo tornaraaquelg gelo 2d quem res
> ES > peruenit,non
empeño, pagádole lu debda:elas defpé — venirtcin hy=
Las, li las fizo fobrecíta razon. Ps
Ley. XVI. Que derecho gana aquel que tiene la a na
cola apeñas enel fruro quenafcedella. poliffore,ad
laquel1q empeño fu here Pon ener
d a lo empricnis,
y dadfeyédo cltenedordella fimili res pere
lafembro,ofi fcempreho, ñ vedixi
S fuprá in glofí
fierafierua, o otro ganado — fupverbo.cn
buenafe . de
, Af certitm peto
$ 6.0 feacrejer. Adell fandusán prin E.codwvbi.SBald.quódproce
i ¡ami iple debicoradijciatfundo pignoratolimitato percó
alum fundum.vtin.l.cumn fundws.£E.delega.(ecundo, quod for
tepotelLlimitarisnif fub menfara iugeram (euallas,fundus fuerie pie
notatus,yeinyl.6.fupracod.Scibitetigi. Se facientnotaca per Paulo
e Caftinil tera $ modos ff deadizempr.Scaddead ¿aun
“e SfipudaEdepigno.adi.vbi Bart.inducicad queeftio-
snemderegno anguentato qui brs legibusregi deber.8 Angel.in die
¿aL fifundusio princindacicadqueíliongm deinimunitatepralli
taalicuíacolleótiszan extendarurad nowascolleftas, quarimponun-
turracioneguerra ? de qua per Bald, Dodton.L.
gar-priano. Sad pradidtasquarin principio huius gl
adiceto, adueríari videntar quadam didtacómentaroris confuctudi.
mim Pacilien(ium.o.16.col « lentishrecaugmentatafolú pro»
delle proprictario, quando veniuntex caufa voluntaria, Scaccidenta
1,8 non abexillenú canfa,Sed pro dio Bald,mulcam militar dit.
L.cum fundas, :
L do guenidardlifundusdn princ.fecod.de quaifal.fumpra elb.loqui 7
turinalluvione, quod ell incremécum lacens ¡fla tamen +1. vale q
Prccdareciamtiimpesa Jaminis cada, ius em quod
haberurin$:praterca.inflit.dererum diul, Sin asin 8uertia par
tita.dcqueibidix.
ElexkP 1, Y
3mFruétusperdebitorem remtenentem feminati vel apud cum conce-
a titulo resvadar,remanentlicut res ip
fapignoriobligari,(ed apud eun cui resfui alienatafeminentar vel
«concipiáturnon funt creditori pignori obligatishoc dicit.
1 Asiaquel Profequicar dida Azo.C, codem,in fuma, verfica, item y
Josendetus
Titulo. XUL. Delospeños. 87
Gto: frutos Xntelligectiam (ab emprore perciplantar, ram extane
a zetas ley pothecaciapro eis.vtinl..$ com pradium. S3biclofT. in
Dárre confamprosdRcodisc glo.h. SbinecalBaldvid,Salfecin
«quansis.Cuán quibuscafi.pignwvelhypo,taci.contra.
3D d.snagenadalaco/a.Si ergodcbitor non tranftulit dominium pradij
anibi obligar
perue- A d P
cromo pres Gunlquierde a 2
diumadbonw paren,maguer delpues defto la védiciTe
fidci poíleTo-
16 8 úlle (cule
fruétus dt eos
percepit,dabi
turmihihypo
thecaria pro
frustibus:nifi
cófumpt fune
ia.l.1.5. cú
iú. tE. co:
ola empeñalle aotro,o laenagenalle de
otramanera qualquier, dezimos queti
bien fincan obligadoslos frutosade ¿l-
quierdeftas colas fobredich
las tenia a peños,como lacofa milma,q
Iefucempeñada.Masfiaquel aquien cs
enagenadaPlacofaGespuelta enpeños
feyédo tenedordellala fembra fe odicl
fe otro fruto defi, dezimos que entóce
losfrutos “non fincan obligados, 2241
aquien era primeramente obligada la
cofaenpeños.
Y Ley XV1L.Que derecho ha ome enla cof: quees
eñada [o condicion o nicmpocie
Omádod vn ome de otro
algunacolaenpeños focó
dició,o adia cierto, nó pue
dedemádar q gela den por
peño, falta q fecúpla lacódicion, oque
végael dia que feñalaron, Pero fiaquel
ngbasca
pig. vel hypo.
40 Ulosfratos.De
lan perceptis
intellige hi
vero
veniñc
de qua perci- — [PY
piancur. veia ¡
1.6 fundos. $.
in védicatiós
verli.interd
fE.depig.8ci
glo.fi-perl£ueos ff dercivend
20Contrahenscum debitore q decfibialiquam rem inpignus víquead
certam diem vel fubaliquá condicione,non potell petete ve ante dif
¡cendiciongadimpleacqd promitrdonec veníat diesvelextet con
d icredicortimeat defugavelrecella debicoris potell perere
fecuritarem biprafler. had.
ofcquirurdict,Azo.C,códin fum.coly.verf incédicur
ariacfiacacitendcadde.l grezess-quitubcódicioneJl.que
1
. Clex, XV IL,
enit de nouo talis,
iponi
étuscreditorignoca
voludincip.vio proce caprara.
yra.Quifortere:nafportarer pignoracam, Side fiiam recelo
titSelfertimorafportaconis.
4 g Uoemandar. Adde.l.queficom.iunQaglos ff de pigno. éceltaddeci
fioneim quellionisquamperillasleges decidir Rodericus Suarez, in
repe.cuiufdam.Lordinamend quam legicthbrepetitioned. poltr
jdicaram.fE derciudica,fol,36.col.;.84 quam vide.nan ell decie
fionotabilis. E Qe XVII
amSicreditor perarpiznns Acerti
pignoriscóllitutionem $cdebi
tempignoradirecuperabicilludiñitamétenenso era
recipere,dcadtionesquas contra debitoréhaber,cicederesh.d.
y h 5171. Adde.lante omnia fEdeprobat.£.Lffeparator. 8.1, $: que
quoddicit Edepig.S.lcúres.vbiwl.C.que respig.obapo,
¿fe probetde dio direéto,vel vrilitufiicicnvtin.l.curer.b.
i lex veftigali.fE.de pig.imó Sclufficerer ¡pbare iplima fuiiTe
ceít cumtitulo, « bonafidepofledillesitacy babebar
in.fiab cafedepignazlo.jn.l.firemalien, £cin.l. ré
ypothecariaviliveldirecta. Si
agererinterdictofalufano,túc fuficerer ¡pbare pofefsi
iebirorisweind.,Stibinotacis.C.delalujasinterdi.Sc.f.co.l
-in.$án feruñana.colas:inllirade 21. Ecaduerte quia
procedút qiiagieurcórag terciá poficlloré, e ¡fo calla leqrurilla
citaron agereturhypothecaria contra principale debisorehny
qlque..
fufficererprobari q debitorbonafide poBidebat tempore obligation
nis.wvenotarglo.Scibi Barc. ho.d,l.cum res.noneniartune poteltebi
torreferrequallionem domini] velal'cujusiuris.Sratrende pin cala
quoagicurcótratertió pollelTuré, Barvindiliinete vuitin.d, hem alie
ná.col.antepensin medio q fucilteterius polleilor habear ciculum
á debirore fi
ue nó habeat,
8 fine habexe
tículo lucratie
uo vel onero
lo necelfe han
bear «creditor
¿tomo la cofaenpeños fe temicte *del
que gelacmpeño que le yra f de aquella
ticrra 2otra,bié le puede demádarSque
gelade,o qle detal feguráca,de q feafe-
guro,qalafazó q fe cúplicrelacódició,
oviniercel diacierto,que gela de.
Ley. XVTIT,Que cofas ha de pronar aquel q din
étú elb.idé ran
men Barto. in
Ze que fuealzana cof obligadas peñosjfia- ie leirecad
quel que la tiene la megas 8ne,fuiríhoc
Emíádandovnomea otroal — fibicontrarius
écdiflinguic
guna coficnjuyzio,diziédo,
9 queaquellacofa, queel tiene
que fueraa el empeñadanombrandoa-
quel que gelaempeñara. Si aquel aquié
fazclademanda niega clempeñamien-
to,0 dize queaquelquenóbro,que gela
empeñara,q non auía poder delo fazer.
Entonce,cltedemádadortenudo es, de
prouardos colas. Lavna, qgelacmpe-
ñaron.La otra, quea la fazon del empe-
ñamiéto,quecraaquellacola fuya, "de
aquel que dize que gelacmpeño.O que
aur extraneus
polfellor ha-
ec caulam d
debitore lucra
tiuá, Site ide
lit dicendú ac
fiagererur có
tra debitorem
principalésfes
cus tí ellec li
haberer caulá
onerolamáde
bitore,gatune
probandá efe
ferdedñio vt
1. apud cellús
Sedeaurorisf,
dedoliexcep.fweróextraneuspolTefTor non haber caufam ab ¡pío
debizore.tencoporrebir pbari percreditoré debitoréfuifTe dim
sépore oblizaticnis bona ide Stritulo poffeditfe.8cnó folú Bare foie
in hocpunciovarius,imó deglo.variarltuve paterexglof.in,$uité fere
ujana.iofli.deactiS in. vfucapio.C.de pig.n glmagna. Sn atith.
detrienteSc(emiCsoillud quoq;.collargoinglo,quarinciparci vedi.Se
in,Lfifuperarus E de pig.vbiindiflinte voluerú necele efe ¡pbari
dedñiodebicorisalibiveróglo.voluitlufficereli,pbef q répoteobli
grsionisdcbitorpobidcbarbonafide,vedicitaliñ.d.|.etalienáprone
3h aliquibuslibisdelicicibi verbú cúritulo,qaea quebonatide pof-
fidewasin bonisnoflriseltevidensur.lboncri.deverb.fig, Sidi
voluitglosin,d.l,cúres.S if opi.firmat AngerArctn.d.5.itéferias
nadibdens,pifa opi lernarurin pragiica. Kill córrarieraré perpen
dit collector decifioná confili, Neapadecifione.¿Y3.vbifubdirquidi
¡ohadtenus obferuará fitin pradtica.Spec.etiáritdeobli,
.colno.verlidted qidicicureflein bonis.dkverli.gdfiprobo,
difpncati0á quefiloné: Se tandóconcludit o htercius peltelior vé
Sure debizoris,vt quia prerrenditconfam ab eo, (ufiiciat pbare debiro-
rente oblizatápolledi/Te réporeobligarionis:quialicut hoc fafiie
cerercórradebitoréfic Se cóurahabentccaulamabeo Kluo iure vten
té. Siveró nó vtaturiute deditorisnólufticier phatio(olius polfeñio
«debitorisS; ficter: ¡Nor eritabfoluendas. ¿cin ¡Uta fenten=
sia Specánclinarevidetar Bart. in,gá!lud quoqydá feremo
Speciinlaco llegare older Spec.titu.depig,sa.col.5.verli
turaliterdicirzaficrens nulla eze caueriop qí haber
feGionécáobligarnafcathypothecaria, qa vixeciá hocin publiciana
cócedicuravrin.d.1, abeo.S tandéd cit artendéda elle quienotacin
locofhperiusallegar.1oá.And.inaddiad Specu.in disver. fed quari
ponitetiávariasopi.8cin titu.deoblig,S folu,co! pone.
inaddifuperparte obligataponitadliterá d quelle
fuaquz incipirtitinsacecpita ini. Se Sbiplenedi
néarguésad partes,6cfoluit q fidebicorpofief:
Jo (ufficiarcreditomagEdhyyotlrecariosperda,
1.£.depigeliverófine titulo túc Ñacatloy po ln
ter,pbans dedñiodebitoris:fitñagitad pe Leí
poteratralépolfefiontaduocare ve dich
C.undeviali.velalio (iwiliiudicio, Se
Selsio,(ed apud aliú ef cadé quie fui de lict Se
polletcótra debigoré,debitoris: cum debicormene ficcredicor polis
Parcidawv. P
Lario, Be
1 pescits pot
Quintapartida.
dentis. ve Edeverb,figni.L.creditoresfi auré polTeGionem aduocare
nen porerat punccreditor depofTefsione debitoris que extinéta elt
azerenon pote Icacquiren.poflefe Pomponiws.$.fina.8c].
cum heredes.Albericin dicta.|.cumres.poltvariasopinionesrelaras
dicit,quod femper vidicioindiciofernasi quód li azarur contra de»
bitoren , vel
cius heredem
habear locam
glo.d.l.cúres.
aujapoderde gela empeñar.+E prouan-
do cfto,deuc fer entregadala cola q de-
volens quód mandaporpcño.Otrofidezimos,qelá
e do vn ome,entenencia de alguna cola,
ne.fiveróagas demandando gelaotroalguno, di:
TUTCOntra 6X=
tsaneú ferue»
turglo..pofita
dn.d.lremalie
nam próutelt
dogaclfucracmpeñada. S1efte q es te-
nedordellaquilicreluego pagarlo q de
vizaueragl, Gfizo la demanda, deue lo
elotrarecebir,maguer nonquicra. Ca
ibiverbú cum
título, vt ego puesquele paguan aquelladebda, q a-
oa Va o
Eciotrino choninguno.Antedezimos,queaquel
ES Lei Es derechoqueel auiafobre ella, porrazó
aseo menci deaquelladebda,ante q fuelle pagada
oa Glodeue otorgarsalotro,quegelo pa
abel go,figelo demandare.
E Tay, XIX Delacof quefuedada a poños,
ficiatpbaride defpues que fue demandada en juyzio fue
fola pofTeí srafpucfta,o perdida , o emprorada, como fe
me debitoris
quando agitur
contra extra
meú polfelfo»
denetornara pecharo
dE % Eyendodynome tenedor
34 de vna cola diziendo otro
na alguno,queaquellacofa,q
¡pus debito- $ 3clacmpeñaraaq| cuya cra
oa Sideípues,que gelo ouieffeprouado,a
Matera $ ius
dádiin pigaus
talem rem veluri Gresfibicrardcbica.vtin.7Lupracod. Seque di
dixi,vel habebacpublicianam,vel hy pothecariamadtionem »vel vt
Jem rei vendicarion 551.8. G ab co. lfinter dol greges
A in reauterm al.
quel q fuelle tenedor della ¿gañolamé
quispignoriubligare, 5cpre
heagacorhy pothecaria(hue veiliCaluiano interdi£to,li
interdiéto Bart.vbifipra Sc do%o.pelt¿lolin did, cm (erviana.
jum excepto lafone,ibi qui meo iudicio melius hocin
tellexie , Scquia(aluianumn interdiétum fue direétum fue viiletan
tum competitpro rebusillatisinfundum ruflicumvelvrbanam non
alias,Seficneque de iurecommiuni,in añjs rebus non comperet , Se
quiainiltislegibuspartitaruro non tepericur aliquidde hoc interdi=
¿tofaluiano vitracaquzhabencurin..5.cicu.o£tauo .cadempartita.
Echarcplaneproceduntquandofuiclpecialishyporheca, nam Ki £3k
fer generalis oamivra bonorumjin qua cam includuntur jura de ar
Etionestunc!idebiroricomperebat áliquodincerdiéham ad aduocan
dam polTefsionem,poteritdaricreditorivileinterdidtumad aduocá
dampolleBionem,Scrali cafiunon oporteret smplius quam de pef
(cfsione probari, de ita proceder quod fupra tradicumfuir de diétis
Iacob.de Aret.Scloan. Andre tenerBarto.in diét.l.remalienamaco
Jamna pennle.Salice.poll Cinum in diéta.l.curmres,lafon in diéto.
jtem(eriana.columna.a. Sadde quód procedir qued haberur in
ifla.1.3fimulicragathypothecariapro dotefia. iuxta, l.vbiadlnc.
C.dejure dor.fecundam Baldumibi.columnaprima.nam Sctencbio
turprobare quodbic haberur.in cali tamen authentic. contra roga
tus.C.ad Trebelliceragacarhypothecariaiftanon requirerentar, fed
tantumid quodinpetitione hareditatisrequiritur. vedicie ibiBald,
columna fina.videctiaminiNlamateria notabilem quellionem quá
ponit Specular.itu.deobligario.£cfolutio,.primo.colú. penultim.
verfi.fedquid fi. T. debitormicns.vbiquerit dedebitore quiaaliquam
vepolsidebacfinetzulo Gobligauircredicor omnia bona quzfabes
bar habituruserar,Santequí cópleretinila re preferiptone de-
cc(sir,8chreres ciuscótimuatotéporedefirn cti cópleuic pralcripcionz.
an cóvalefcacpiznusquoad vil€ hypothecasiáinillare? de cócludie
qfic.vide ibi. b Govonle fica»
Gcelaempeñar Vide Gdixiingló.pracedéi. —* Ortú hécila
Jexá.l,fifua-
d*.suin védica
»
tecla trafpulielle diziendo qlanó podia
aucr.Eltoncecljudgadordeue mandar Jo ca
al quela demanda, jure quito daño, e PES
meno(cabole viene,porquenoleentre ieed.
goaquellacofa.E por quanto furarede pig, velhypos
scan
felToricódéna
tolhypotheca
siadurer iflud
jusofferedi d+
¿loz Mafcipiar
judiciá fuper
actióe judica.
¡Speca,
uemandaral otro,quegelo peche,fcon
ladebdaqledcuia.Pero cl alcalde, deue
primeramente tallar la cltimació deltal
daño,o menofcabo, ante otorgue la
juras lrotra parte.Masfi acac[cielle, que
la cofacmpeñada fe perdiefTe,por culpa
deaquelqueeratenedordella, cnópor tu.deoblig
engaño que cl fizicfTe, entonce, nonle ra
deuemandarpechar, mas deaquello? q da
avia fobreclla.E fiporanentura nó fuck vbitenet fic
felacofatralpueftacngañofamente nin Melee
perdidaporculpa del que la tenia, mas
feyédo tenedor nó la quiliclle entregar.
Eftonce en fu efcógéciacs del quela de
itaiftam
Licafiin quo
mulieragathy
$
máda de jurar por ella, fegunq es fobre pothecara e
dicho epochargelah los daños, Enter pole
dicho : e pechargelahacon los daños, feforepro fea
elos menofesbos, odepcdiral judga- dote cóftante
miimonio, vt
fealat ex caña
dor,que gclatuelgapor fuergabe que le
Ñ xtaformá.y-
entreguedella.Mastila cofafucilecntal
lugar,gauiédo volútad deladar , nólo Piadha
E 2 jerome
pudiclcfazer.Entoncc,nonlo dcuecó nó efercogt-
da talis ma-
Jierrecipere pecuniá dotalEibi oblatá pofTefTore,fed poterit tenere
bonaficlhyporheratavr ex fraétibus eorú (e SFamilidalat.vtin. d.)
vliadhucitatenet elegáter Cin.in.1.cúvibi.C.qui
Albc.KSal.BiiderenetPau.de Ca.in.laimpri ma, B:
uellusin tract.de dore.fo.39.co.1verlh47.privilegió.vbiiflá doi
dupliciterlimirat.videlicecmifitalia bona hypothecata efTent mercá-
tiz,velnoía debitorú vel talia,excquibus muliernó pollet(e fuÑtétare
niá diGabona redigerécur ad pecuniá penes(etenédi,vel qifmé*bo
norum hypothecatorumvalde fuperexcederentexpenfasonerú mas
trimonijvideibipereum.
€ Gotergar.Adde.Janulie
inpigha.vbi
poti
fol
iporioinpig.ta Se debercedeerá per 4
fonalemquá hypothecariá,veibihabeain Lex. X7X,
amSipollá creditorcorradebitoré vel teniú tendré pigo”, pbawitpigno
siscóllicutione,8ctenés dolofe tráfporietne idere qacfóluet cidebirú
EclupinterelTeiurabir creditorinlitejudicialitaxarióc puia,fed i nó
dolo fedculparesablittenefad debicúsm.f añttener sé fed reflimes
xereculet eligeccredicoran fibifoluafdebirikinterelle, vta. Pg cl
judox violéceranferar pigo”,Siyoresfitin loco ybi reticui ná pollic
depñci 8:nócómilir doli,fedheát reftiédi volíitoré, Pllabiecantio
nevíqzadcercádié dawurú Bcrellicutará au debicúfoluturum. h. d.
fegónor,p Azo.C.covfii.co.tivverfedvbiiudiciario ordíe.
€ UsngañofiméraDol exgo.bE pp pofleflide. p polTe(lore.1F.derega
£ algu gelo peche. Quito tñamipli debito creditorsólequnfuericrelli 3
tueré deber debicoripignoratitiaaUivewin Line :o.quod
videturintelligendúin eo quodactinerad valorem rei feuinid quod
attingic ad remaquia hocperpignoratiam reflituedú ef! debirori,or
ibi: tamen credicorvierahocaliud damnum (entiret,tunc Abi pol
Serretinere nequetencbiturid debitorireltiruero,
8 UDraquello.Planeproceder gí creditornúquá habuitpofTellionerei 4
hypothecatráiverohabuitplñont Eos calpailllamife tácalir
polfeiTor de hic,ex G fuaculpa amifictenebirurcreditori adintercía
ferciamilTevltra debicúsquiaintmcreditor debitoritenetur:vti
culpa.ff.dereivendica.Bcitaintelligirel.in.l.Ginrer.$.5. FT. de pigno.
h Gr fuerga.Manu mil baron qulcficucre, E ers vendia
Liccladasitua79 parta,
Titulo XI. De lospeños.
6a Qrnlresddo Added fifanduas invendicatione.[eodem,
y b rnrudectastejan Erlicquando debicor dolonor refitueres pignus
juteracinficemcontracom y Gtenebimradidin quotaxatione iu-
priemiflaluracm fuere. quodde(Wridloiure plane proredir
vedicicAzo Crtod.infummacitca finem de quitatetamen non
tencturmifiad
debitum , ve
in.d.1,( fon»
dénaren ninguna delas maneras fobre
dichas , pues queporfuengaño nó fuc
O e Mas deuctomartal recab-
al ñ
eo, fed aduer- do?, del quelaaduzga a algunddiafe-
ear ñalado, clacntregueaaquel que la te-
cEquicalans niacn peños,o que pagueladcbda,que
an aii elotro auja fobreclla. Elfo mifmo dezi
Fui ee dl mos, que deue fer guardado en todas
feréria fterde-
biroré ¿e alió
polfefToré exe
trancú quere
admodum vo
Juít diftus. $
Ñi plurisKdi.
$.tin, Seglo.S
las colas? fobredichasen cftaley algu
nadellas fizicffcaquel mifno, Gouiclle
empcúadolacola.
LX X.Comofialennos de aquellos quetiva
ven lascofís a peños las pierden o Je empeorÉ
¡edo la Í3
por facalpa ls desen pechar.
Dodtores qui ¡Ráfemencia,dcueponeren
Ataintellizante =
crederem ta» guardarla cofa,todo ome q
amet y atento
otiam ¡fo jus
re particarum
dicendum q»
auridgdvltra
debitum ere
ditor iflo ca-
fu cófiquetet
á debitore te-
netecnr refli-
tuere ipli de-
arcícibe enpeños,de guila,
quepor fu culpa, ninpor fu
negligencianó fe pierda,ninfe épcore,
E pacíto ferbié guardado, ha menefter
qnóvfe,lospeños, nifefrua ¿llos el q
los tienc.Fucrasendefilofiziere en bue
namanera* de guila Gnávalan poréde
menos.E añefto qlofagácó plazer ecó
bitori, quéad-
modunstenes mandado deaquelloscuyosfon.Calos
seurquádos- — peños principalméte fon dados, por a-
>úgarecab Bi
tranco', tune
in ralicafu nó
debear exigi
di debitore, vt
An.d. 946 plu=
vis ScibiBart,
Si vero ene
aliquid quo
son effereli
tuendum de»
bitorisfedpro
pre villa
creditoris cer
ver fegurangadelo que dan obre ellos
aquellos quelosrefciben por peños , e
non por víardellos. E porédedezimos
que fi alguno cótra efto fiziere,ela cofa
empeñada feperdicfTcho fecmpeorafTe,
vÍando dellacótra voluntad del Señor
deila: o fideotra manerale vinic/leelte
daño,por culpa, o pornegligencia de
aquel quelaticne en peños, que estenu
do delapechar.Mas fiacacfcicffelaperdi
da, o el empeoramiéto en la cofaempe
ñada,porocafion:e nóporculpanipor
engaño que fizicfle aquel quela tenía
in glof.tertia,
Ectieplane pp
cedit ia leí.
de idem effer
delurecommgnivtell de mente Ba
ind Lfiíntery $.fiduen loquít
decreditore ¿qui ob chirogtaphas
«cunlá poterar pignut retinerey
Glez. XX.
«9» Cteditor non deber vti pignore fine licentia debitoris: 8cfi contra-
riumfeceritsvelficulpaleu negligentiacredicorpigans deterioraues
i sde a 8 cl
vit, deber damnynrelarcire: (ed licafanon culpavel dolo ereditoris
pignus perdaturfeu deterioretur,nor tenetutimoetiam ficalecontin
gantencturdebicorcredliorifolueredebigum:tenemar ramen creditor
probare cafium;fiéamendebicocprobauericcafum proneniflk culpa
creditoristreneturcreditor(acisfarere crediton:Bóple debirum folues'
recreditorishocdicit;
10 Ucraofemencia. Id eftexaftam diligentiamvehic.Kin$ Li nfti.quí
bnsmo.reconsobli,Sx,1.ficum venderer. $1. fe pig,adt,
2 d Enmvje.Addo lytitag7opi.8:g ibi dicá.polferta credigorvti repl
guorataadvium dellinacú, Sper dim confustum, veprobatin,lyreSe
88
otatlosn.Fabri.C.depig.101.k potefterdere() luar folitá cerdi
i ficónencileódi quisfEde piz.adt. Scan poñir perfs
Jumm cor ptm perdominum.vide Bar.iraLtiferuos. (fo,
€ otenera Vibonos paresfamilias.caigitur idepiz.ad
£ €'scperdieJ?.Exiambnedolo Si culpavtentisalio mudo quí deberer, +
ind.quiter-
” ma hum. dec:
apcños,nó feriatedudodelapechat. An defurina, €
tedezimos( aqleuya cra:cs tenudo- de ca
daral otro la debda? qouleflefobre e- En cafateguen
la.Peroefteg tomo la colaapeños:de ti dieardealo
o oa E o nó,
ueprouarlaocafió porádizegfeperdio pS NO
lacofa-E provádo la:es quitoidela de-*? nitinhacadio
máda,cdeue cobrarlog dioafsicomo — »* pignorati
4 . z tia dolus, lata
decfulo esdicho.Fueraséde,iclotrocu 8 tevisenipa,
yacralacola:proualTeg laocaliónuinie honleuifiima,
raporculpad aqlqtenialacofaa peños,
Catrócecomoger q ¿duecobrar fudeb
da:tenudo es de pechar lacofa:pues qfe
vt indito. $.
finfli.quibus
perdio porocafió q auinopor fu culpa,
Le XX1.Quido deué tornur lascofás qlosomes
mo.te.có.oba
¿cin.hficum
véderet.Sufin,
cum.l.fequen
f.de pign.ade
iS q oran
tienbapeñosaaquelosquegelaempeñaron. — BUgiciod:
Veriendo alguno cobrar la 1, que forme
¡cofa qovicffeempeñada:de- ee Estepigos
uc primeramente pagarÉla y Usedebda, 6
dde.l. que
debda que tefcibio quando
lacmipeño. Enó tan folamétedeue pas
garla debda:mas todaslas defpélas gui
fadas q fueren fechasporpro! de la cofa
empeñada para mantener la quenonfe comobe
perdicffe:o fecmpeorafTe,O para mejo- 3 Utiguin. Apo»
rarlaafsicomo fifuelfebeltia quele de- nd ao
vicfTe darccuada:elas defpéfasque fizo nis.C.de pige
dandoleacomet,elasquefizo eh ferrar ai
lazo en las otras colasfemejantes deflas: Sed nunquid
q leeran menelter,c fi cra cala quelede
probabíz cren
; diror.kk Acute
uenotrofí dar las defpenfas quefizo én fijinadelicredio
refazerlapara mejotarla,o en repararla tor. €.depige
é > 10.Evideque
porque le non empeoralfe : o 4 fuel- dixiinJ oie
fe heredad, e lalabrafTe zm le deye dar ceprantade
otrofilas defpenfasque fiziereen qual- cando
ifta partita.
uierdeftas maneras,o en otras femejá- Clex2z,
dnSi debitorfele
tesdellas: defcontando enladebda los e crediror
frutos" queouielfcendecogidozaquel debitum ces
la tenjaenpeños,o el alquile de lacafa Penas pet crá
7 , ditoremvepi=
fimoracn ella", aquel quelatenizapes — gnus pacliore»
tur «non der
terioreturfaCtas:teneturtuncereditorreflituere debitorl pignuscum
incremendisióe nificreditor hoc faciar 8crefituerg recufet: furabic ln
item debitorfuperinterefle,étplgnorisvalorepratiaindicistaratio
tine jimmoderare habear oceafionem ayandid.
k dPagar.Adde,Lfi rem glienam.$/omnis.ff.de pigsadt, 2
Y drorpro, Addegloin.|.Gfernos.fidepiz.adt.£xibiBal.filam no- +
rat. hic eftrext,pro diéta glo(T.8 fic creditos porefl petere necdom
expenlasnecearipsifed enn viles, ve hichabeturibj, o para mejos
varia, y
mzosfruros, AddeLa.upracod.B:queribidixio ,
n Esimoreraclla. VukesgoMa,quodíi ercdicorinhabitavit dorm 4
pignoraram tencaturad penfionem. qd Paulus de Caltralimitar 5m.la
prima, ad finem,C, depignoratitia aflione, quando creditor effes. *
alíam domum conduciurus fi hanc non habw (Ter , tunc enim
debes prafaccillam penfionem queer domo illa confucui pers
Partida, va E]
54 ME que tenis.
$» UDerfijora Eftecimbecp
40 Gsobrepeñas
4 erener.Nongamen por
HabulTety.a ute poriws idecur intral
amelius fic hal Stata quam inhabicara,S eftfingularistimicadio, Sevide
que uixiluprasodemtitalLa. Sn cata quo cxeditor facta dilizenti
inquilitios¡e,von reperiret conductorer cui donan locaret far
mé procediedi
um Paulade a
Eso bastado Sos. Efeyádo pagadodeladebda, edo
poteratcam lo — las defpenfas, afsicomofobredicho es,
EE Ea -tenudo es cl q renia*las cofas a pehos,
gno.adiinem — de ladar luego aquel que gela empe-
Volt enero: ño, Efigelanó diere nó poniendo, nin
ur ad pentio- Ao
no que pere prouando ante fi ninguna razon dere»
Zi A «E cha, porquefe pueda defender de gela
a sie dar : deue pechar la cofa con los da-
ex decifione ños, elos menofcabos, elercrey do por
cda fufura?, aglquela empeño, tábien fo-
Lavingl.tuper Drelavaliadela cofa,como fobre los da
ins ños clos menofcabos, qlevinieren por
dicalesanes 1325 della. o
filaquvolus. — ciar primeramentelavaliadela cofa, e
incipicsifo che
maria fecan Otrolilos daños,c losmenofcabos,c le-
do dubio, co- — ñalarquantia guifzda, cderccha, fegúd
luim.pe. fualuedrio, falta lo de la jura, porque
Sed cótra aliú
polfefTorem non datur pignoratitia cun:
nrem , mi fosyus intercederer,y
Bald.in.J.C.de pign.act. Spin capita.
L.cowmidlo, * e
1perlonalis,Senonferipta
mcontterdepi
uminili.deactio. ici
Jicemiur. 6 moza q credirercvi del
tiria,vereflicuacren , non folum qua
fedetiamquandoresp'gnorata
Jiequitino.fTde damn
robarerini(la.l.cumíú senado es el que tiene lar
ños.Sc,kprocediteciáin pig, torio. vtinLis cui.$.queri po=
tellaffavcin polle Jegaco,tencr Bal.jn.d.rubrica.SBarainad.linglinos
Mlex.xx 14
amDotelleredirorretinere pignasqued recipirá debitore pio alto cred
to,quodíine pignorecidem mutnavicdevitori, donec virunque credi
tum libifoluarur.qudde/tinterco: :ntes,S eorú heredes úble
uandum,Si ramen debitorcuius ell pignus,alteriillad y 3¿norervelvé
dar:potelliftefecunduscreditor perereá primo credito:e pignus (le
uendo cifixuna credicum,nec potell exculari pratexw altesius debi
quodfibidebecar.hrd
Ediamki iepigouspretorium veliudicialeprocedicifta
nd. ingl. Coca behirographa.pecu.pign” red. pol.
enotat Ba
cpigno,adt.S
Lfecúdigl
2 d Execibiendo delmaranedis, Idem fiexatia caufa Gedebicum,dum tame
le.vevoluitslo.8 dottoin.d.la.C.eciam ob chi
n.dequaifkafumpracl licerGdebeatur(pecies,Sa
debirum ficexi
rocraphaypecuni
Bibidubiter.
€ dconcarsaIdem diclidebicuw (itfine chirographo, vedicit glonru
brica.C.etiam obchirora.pec.quihocdicium (uu plicágicás Azos
C.co.infumma.Scapprobatur commuz ter per doctaábicum cadera
Grario,S poniturhocerulaexempli.
stpro talidebito vendere pignus.£le.fina.
io.d.LaBrapprobarurcomununiter. Si tamen crecitorvendarpighus
pro debito fub pignorespoteritrefiduuminiflo debito computare.ve
in.L1.82.f.decópenía. Cymas, Sedodtin diéta.l.S quod habecar
nifla.l.procedit,etiam ficreditoraccepitvnú pignus valde idoneum
provno debizo,Scpro alio accepitpignus minusidoneum, ná S:pro
Vrroquedebitoposeireinerepiguus unas idoncilecúdam co.
de Arc.Alberia Salice.ibidá.Procedicetia ia lex intacita hypothe
ca.fecundujns Alberiibidem.col.2:cú fit cade racio.adde Barin.L.folu
,16.5foluci.de pig.adtprocediteriam (ecúdum cunde Alber. ¡bidE
8elicreditorfeceric remilsionem debiti,qd erat fub pignore, quia per
hocñon viderurseruntiaflehuiciuri recentionis.procedircríáfecun»
+ diicundi eli quiicominodauicpizaus alicaizvc pignori darerpro de
mynam Sxpoteritretineri per credicorern pro alio debiro,Gne pigao
xedibi dato a debicore , quiatacicevidecurcominodans confentire re»
ÓN
Quinta Part
to
_ priom
ida.
ioni,Ge
gprocosfimmer, Ade
Riépicecrbueralecebicum fitante
¡ende Alber sligort V beradebo-
ds, ciscader perfona céleacur
viii familias fideo diindefecá
dui cunde
Alberic.SV=
ber. Se fa
probaí in iila
Dinfess. ibi
A A rita Ali: herederos
lej-AXLConioaquel queemprio calera
ome fus dineros fubrepoñospnsguerfeapaza "enceduorie
da dello puederetener los peños porrazzn de ¡am condem=
otra debda que ledewie[ mars adi
ve piguusteli
morisvelpe Mica
iia E el
cidefundo.facicLinosn (orto
elotro non pueda quer razon de jur:
defaguifidamente.
ES
he . Oe,
otradcbdarelcibiendo del marsuedisó icúnóabita-
con carta“ fin peño, maguer paguela - litneg; aufer-
e sue pas re pemillet,
vnadebdafi cl otrononlequilicretor- arg. adulrer
narlos peños, fafla quel pague la otra LOS
debda,que ledeuia có carta,bien lo po- a
driaretencif, como quierqueaquel pe- deiftarerétio-
ño, nó lefucile obligado feñhaladamen- * fuiler op=
poñitum de ca
nó obílátecó-
demnamsfait adreflitutjonera,tuncvú non poffetretentione.vún.
five auterm.$.i.cum fin ide nego.gcAwrenetid? Alber.poft Vber.
licet huic dicto contrariari videtur,quod norar Bal.in.l.perhanc.cel.
«4.verulitariporef.C detempo.appesvideibi pereum,nara ciusdi
¿¿umnoncredo elle verum,quiaetiam ficreditorrecipiatfolutionera
debitifub pignore potell aclwevti 3 opponete derctentione, vthic
unrs veludoctun.d.L.1
salio 8.Lviprocedat in pigncrere
poralis;illa enim vere pobiderar,fec*effetinnomineoblizato vel alio
reincorporali cumilta non verefed quaipofideantur. Alberi.ibi-
quircfere Vber. q eciainitlishrabeaclociifta.l.$d.La.quía
$ inbis haber eredirorvtilens hypethecariamartin.l.nomen.Cquee
sespign.cbli pol. Albeticasibi refercaliostencre cótrarium quiaifla
verenon polsidentur.f.deacqui.rerú domi $.incorporaliasc
ifud videcarcutius,quia cum i(ta.loaliquid (lacuar Contrarius coma.
nenon videturpolleextendiadimpropria.lvius (ingulare. 8.1, quod
veroMadel :zi-Secundo limicaiflan 1. creditorconcefsit pignus de
bitori recario,nam (icreditorvolensreuocareprecariumdebitorof:
ferardebitutn,liberatur pign?. 1. ádebiroresFdeprecario.SrenerAl
bericuspoltDy numavbi apra. Tenic limita, ficredirorcadar ápigno
re,quianópotcll petere,veviaturretentione cú ¡(lar leges retentioné
non pei jeneminducanoitavideturvelle.clofTin dida.) inverbo.
pertecutione.$ tenctibi Albericuspoll Vber. Ange. tamenibitenet
contrarium,écintelligit¿lo.procedere quádo ceeditornóceciditápis
more Selic quando c:ecitormenquá pignosiir.cumbit fed Bincum-
esmero derbi pinada cts raros
cuniachirographaria,percondiciionincert repetet faélum reflitu=
tionis,eo quod reflicuicylus d ñ HtSonó reúinuit:
hoc mudorecuperab tpolk Xx incúbet eipro de-
Birolimplici.8 refer hoctenerelaco.Butti. 8kbenes i
n.S.ipars domus.Ilde códiinde,Si.hfed 8 fi mepu
ter.co.itu.S econueríofecun (idelitorincumbenslierei pi
gnorater dilleluto pignore, reddiditrécrediteripro pecania chirogta
Phaciareperetfattú cracicor vindei iecfitar perpercódiQlionépra:
«itta,Sidetenccibi Bali lecturailla Bald.S non Ange.eft mibi plus
acer opinio Vberú.S; Alberi.pertex.in.].iin areaaverfio ed 8 Ús,
tested es pode le
Ierestradidie demini quod erstapud cum reicradite,ideo nimirú
Girepetatin caluillo.fed in cali ncftrorelicuic remalienam in qua ni
Mlmds mil eicanonca poceraclabe lance
twitfundú liberúad quod non tenebatur, 8 fic poteratcódicerescum
rem pinguius quam deberet reddidecit:hic vero non reddiditrem pin
gulusquam deberer.Ttemin veraque legetradtatur dejure coharenti
Sinharentiiplireitradita y. hicvero deiure prorfls ab ipla re lepar
mento diet: ¡a rá
or
E : . uar qui«debi Ad tic. C.
E, Obre peñose deuiendo y 1O= a Aultlola: estobcli
¿meaotro maraucdis , fi def 16,quiaiudex rog.pecu-
¿£ pues con aquel mimo faze Insondemnar ni
hochene- tipo.
uscómacióprofupponicBal. jp limit.
a.límit.
rato,velfalcem ipfrei non inharenti. QuartoJimita, quando pater 4.Jimis,
obligarer flium in cali. l2, Cade pacriquifiliadil Sil évcitw. 17.paro
6.limic.
7. limite
fnoulads nd zfttrahendusad cófequentiá, Alberis
sroncqueproceJerfecunda eú in cali. fimo
verelt calús (pecialis.neguein ca
ampaleem nó procedetfcundurn Alo
dem in turore oblizanterem pupilil , Si pupillus pe
te porla debda quedefpuesle deman-
da.Ecfto dezimos,que deueferguarda
do táfolamente,aaquellos que frzcn el
debdo,c afus herederos. Caliacacicicf
fe, q aquel cuyoes el peñolocmpeñal-
imhoc nófuit feo lo védiefcactro, feyendo tenedor
Telas cum re
tentio pro a- del pcño,aquelaquié fue obligado pri-
lio debito ds meramente, ficfteaquié facempeñado
ucndamnon O vendido la fegundavez,discffcal pri
eltadquidpol mero dadme el peño" quevosempcño
ref L> fulá,erefccbid desmilo quesucys fobre
jnteg.relli.lee el,quea milo ha empeñado,o vendido
limita fi es- cn talcalocomocíte,tenudo esderclce
e fulecón q a El
rasa bir fudcbda,queauia fobre cl peño, e de
mon polletres entregaral otro,lacofaquecracmpeña
tineri pro cali x €.
devico fecunda, enonfe puede cfcufar, quelo non fa
a ende ga Maguer digaGaquel quegelo cm-
só» peño,leauia adar otrodebdo por carta
va fidciuffo- afsicomo fobredicho es.
qm flat Ley, XXI, Porque razones los bienes deal
dx perérem cel de Es
fionem pigno guno fon obligados por peños maguer feñala
Yiscreditorvta
turremedio huius.LvidegloMSdodtoresin.l.2,C,de fidciulto.Trem
nonprocederitfialiquisex celsionealterinsacquirerer fibiñus pi
is, velirrerinereproalio debiro,(ecundum Cymum SeSalice.ibidés
Jicet Albericus dubiter.$:addeBal.in.l.confentaneum. Cyquomodo
Scquandoiudex.columna.govbitener quod bencfidum hulus.lenon
potefl cedilimita etiam quia inpoenisnó procederetilla lex odi
aru decundum Bald.in.lpignoribus.C, de vítirapeque eiñá proce
derervbiquisob vnam caulam lcobligarer adcarceres nica non pos
teritob aliam caufam detincri, pro qua capusnon eft.(ecundum io.
dePlare.in.l.nemo carcerem.columna.7C.deexactosribu.lib.10,
5? Coadaneelpeño. ExiNisverbisclascapparer,quód procedatquod hi
dicitur de emptore,Scctiam dicebar glo TS do cúamtiems
ptornon pcftideat rem empramaled perat á creditore polsicente, Se
itatenebantibi lacobus de Arena,Cynusék Albericus,licerSaliceras
uleconerariumin quellione(exta.
Úlex, XXTIL,
39Contrahiturpignustacité , vefi quispromittatdoremviro : velvir
onde ino lerdc losas cuac
nnorum ¿die quaincipitvriadminiflrarione bonorum donec fatisfa-
ciatsidemprocarátis regisiuratune tacité(licecmihil conmenianobli
gata.hocdicir.
4D Tolligedos. Nontomenin hactacitahypotheca virhabebir priviles
jum,prelationisaduerfus cateros credicores ficuthhaber mulier + cú
Eocronreperisturiurecaurzm.venotar :0.C.dercivxoyattio. in
Sammacoi,5glo/M.in.].vnica,s.fed veplenius.Caco.vbiáSalice.per
quem vide quidíi fecundus marivus lipuletur dorem ab haredibus
primi,
ac Grincanobligados. Adde diQum.s.fed ve plenios. 8, 117,titu/t9.par
T titasS videper Alberic, in«d.$) quid de bonisfoceri frpater $e filius
fimul dotemreceperunt , vel fifolusfiliusaccepit in prafentia , $e
deconfenfiapatris : Scvule quod tune etiam bona (oceri fine obliga»
tas8cdiciricavidifle feruariin praética. $ quod tener Speculator.£)
tu.de dote pol dinorgrefli.$.fina.verfic.quid Ñifilius familias, 8 fen=
titglo! isánglofl.magna.C.quiporio.inpign.ha, $ pro»
cedit, quandocítfiliusfamilias y quirecipiedotem no nfielt man.
* ciparus.vtin.l4.C.defliofami.mino.libra10.6:traditidem Specula=
tox,quem viyin,d 5final;columa.a,verficued pongfiliusgmancipas
tus vnde cum fecun
filias Niberacurá potellacej
i « eñiam deco:
damentenon fea dicho,
22 Or palabra fe obligan las
¿cofisaotroapeños, afsico y
¿mo defulo disimos,caun 12 quemado
A calladamente porfecho.E — tusrecepit do»
efto [cria comofialgúa mugerpor fio tsmqnodeias
a > bonanon fune
porotro,o por ella prometicile de dar ob hoc obli=
dotea aquel con quien calaffe.Ca cfton CAN a
ee,todoslos bienes della, incaricn obli E advelleyas
gados*al marido, clos delotro,quela per quem vi,
prometiclededar por ella, fafta quela q ea
pagalle. Maguer quando prometicílea — cundem Baldo
darladote, non y fuelle fechamencion 2-columa,
defncclosb: Miemdesdel Cade priui. da
defincar los bienes obligados del vno iS perbal.
nin delotro. Otrofidezimos, Glosbic- a in e
nesdel marido ,fncan obligados", ala Ea decos
yaleret pactá ag
24.colurmn
muger porrazon dela dote q refcibio Scan vinure Adir.C,
huiustacitehy de admú.
con ella.Eaúdezimos, que losbienes d TSE
delos guardadores", delos hucrfanos, — tur contra
q fon menores de veynte cinco años, bitoremmari- Partió
s > e deBald in
ancan toda via obligados, aquellos 1, hates info
Cade dotispro
mi,Alberic, S Bald.in.Lharedem,C,deharc.afto. $e licerpro lecus
vitate dotisaliquaresíit [pecialiterhypothecara : nibiliminus haber
Jocumitla tacitain alijs bonis.vi.per Balsin.l.vbiadhuc,colum. 4,C.
dejare dor,perquem ctiamvide,an bona haredis acceptantis haredi.
:semvid hioteriam vxoriobligarawvideinesscolumn.Ecan polsitago
remulierperhypothecam,vel alias,contrapannos vel merces, quas
maritus mercatorvendidit,vide pereundem Bald.ibidem. Sr per do»
¿to.dePala.Rubeiinrepescapitpetveltrasfupertexr.col. M:8.nota
etisunqppropteraccehionesdotisbona mari (unchy pothecata.
perBalinauthenti.ci quifurar.Cde bo.au/to.iudipofi.colum.5.Sc
Aquotempore incipiatila hypcpheca, an dtempore promifsionis de
concrádti matrimonijavel ¿temporelolusionis,videper Baldein.L. ai
duis.C.quipotioinpign.habeanadkper Bald.nouc.intradha, de dote,
chartassi.columna,1.Secharta 34. 45.column.sa Ernota quod (ies
trancusdorans pacifcatur (ibi dotemrellirei, tuncnon habebithane
tacicamhypothecam,quz daturpro dote.vtin,5.fuerat.inft; deafilo,
£c1enerBal in. Jpania.colu,a.Cudeiure dor.8i Salicer.in difto.$ufed ve
plenñus.Scanin donatione propter nuptias locumhabeartacita hypo
theca?videper Baldum Ec clusadditio, in.).fecunda.C, de bonis quee
Libe.SrglofFinalvbiadhmc.inpartefuppofitas.Cadeinge det. que die
dic, quodúic, €: criam Albericusin diéta.lvnica,columney.Caderel
vxo,étio. gloffjin.l.aláiduis.ad finem.inverbo.fuotempore. C. quí
potio.in pign.ha.vbiglo(T.dicit quod licet habeat tacitam hy pothe=
cam non tamenira privilegiaram,vehaberdos. Sidem dicit glolloin
dl wbiadbue,
Wes bienes. Tan prafentia,quim futura: com ficobligatio generalis
1tina.C.quierespigno.ob pol.A Ibericusin.l.pro ofticio, Cade admi.
raro, adfinem.Sidem dic de bonisfidciulTozn vel hgredamacin.l;
fina.xim.16.6.partita.
De losguardadores, dem in gerentibuspro turore, vel curatore, ve
notatgloTin.d.l.procficio.C.deadmi.cuto, de queia,l.fpracit.
Braddelfina.tica.16.6.partita, E cumiftarlegesloquantur generali-
ter,procedétetiamin bonisdoralibusmacris,vel auñar tunriciós e £las
té comprobar Soci.cófi.26.1.volu.incip.diligenterpunéti narratio
cófiderata.S Decius confi,349.co.fi.8 addeidé efein bonisadminio
fbracorisieipub,venot.glosin.1..C,debonisdebito.ciui.tib.11.8: Lo.
de Plaúin..2.Codeñure reipubai.amunde E bona magiflratum eran
obligata pro eorú adminiltraionibus.vt Sitenet Alberiin.d.l pre o£
ficioslkan bona paris quiadmipilranicaliquabonz bilig,celidlapre
Pd,
Adúr.C.
de bonis
que libe,
So de
bon, 1
tera
sa
: Quinta partida.
Alzrpro mata admin
y dedotesto, 49.c0=
¡uequednGsex quoi tafibos
iftrator : quie adoicióras
ss aduinilbrator, fitamenfecundum
exi patercro-
derctle exam
in dis bonisle-
giimumadad
mifbracorem,Se
ve tales admb>
milret: tune
lostienenen guarda, defdecldiaqueco
mencaron *avlardeloficio dela guar-
da, fifa queles den cuenta, erecabdo,
delas colas quetouicren dellos. Elo
el- mimo dezimos que deue ler guarda
¡ do delosbienesde losomes que refci-
ben el derecho del Rey?.
cias bon,
fent obliz;
perid quod dí
rinci-
bona tutos YT Ley XX TIL.Comolos bienes del padre fon o
Scuratoris da bligados en peños al fijo,fa/la en aquello que
4i ad lite fune lemalmerio de lo fuyoymaguernon fuejjen o
taciceoblizata BS j
bligados por palabra
sminotibus, ve
ell bonus
nequealibife=
33] lenes hí apartados losáijos
¿4 | quefon fuyos“propriamé
cundum Bald.
ibi exprabior te,queloshádeparte de fu
inueniturin.l, d ierá
rca madre“. Ecomo quierqta
Cudeiudi.
a Baln.La.C.qui darieuto.pol.bonatamenprocurataram,vel
actorumnonfuntracitehypothecara.veio. des.ina. ibi etiam no=
tacBal.bonaetiam fideivfTorum E horredumturoristur toblizata
i.Liutica.16.6 partica.S quaribi disi. Sed quid
¡olizvelprodigi,an lintracice hy pothecata? vide
tur qpnonpertext.in.Ldecrcavionidus.C.deepilaudisvbilex vale, q
talis curacor expresdobliger bona fua, Se ficin: uicquod non fun tá
cicécbligara faciteriá.lads moulicr.$u1.Mdecuraco fuio.Sd.r fe
quiprotaro.El..5 (ed cumnanciqquicas.C, de curato.£ario, fac
pro hocista.l.parcicaram,cumn dicit,guerdadores deloshuerfanos. de
fic pnoluizidem eleinalijscurar oibusitedin concracium Facioquía
eciamcontracuracoren adulicil hoc privilezjum tacita hypothecg.
vehic Kia di:xa.l prooficio. Scumidem priuilezium extendatur
contreprotutsrem,sadem racioneviderarextendiconera cum, qui ve
curatorger nficeader argam L.6 libellum.C, de diuer.re-
fe:ip.Sdn hanclententiñinclinac Dywusrelacasibiab Alberico.i
¡dew privilegium.f.depriui.crecito.vbi8 fubdir, quod cademrario
ecuridemio emnibusalijsquiperalios regoncur 3 gubernane
tar:cum plenamadminiftracionem dicanterhabere.cin.hrinter bon
norum«ff de admi.cuto.Ad hocetiam glof.nctabilisin,>.Cadecura
1o.furio.qp omniaprivilegia concella minoribus extenduntur criam
ad furio(os,6t mentecapros. Sad diétam.l.decreationibuspore(l dic
q litipecialeinillacura,é: fine expre obligatione bonorum curas
tor non polsicadminiflrare,licecin alíjs curistacita hy potheca (afti-
cicbarsinilla tamen non fiíticererFta refponderares mente Balin.l.
nonalicer.columnarfhde adop.Siftam parten velur aquiorem $e
julljorem [equormequeobllab:cifla.l.quiacum farioíiequipardcar
eiosnesododhe llatacu laicas heesticeiaaaEieó
8calñs huiuímosi.Bonactiam preladfuor racicdoblizara pro admi
nillraionererumecciega.vtincapitu.illud.n.quellicne 3.4 capi la
tors»q.Sanorarol.Gibi A bb, inucses Jjeris.de pigac,Bal, in.) iquis
prelbyter.C.decpile.Kcleriin principio. bona tamen wagiilracos,
qui dedicrucorem pupilli nen fuotoblizara ex quaíi delidlo, vel ne-
gligentiarext.elt non alibi fecundum Bald.in. Ls. verficu. priuilegió
SE de magil.conuesSglo/T.allegar ad hocillumtexcón, lt, Scolle
ya.C.demazil.conuesaduertecciam qued priuilegium quod haber
pupillusin actionetucele non tranímitticad haredem exam ex fede
fecudentema Bart.perrextábiin.l.non folam,j.fina. (E dericumup.Se
adde.l.ex pluribus,£cibi not..de adm 1.dabin",fT.de privi
credito.8 Alberic.in dict.l.proofticio.in principio, $tan ¿ connerfo
bona minorisfinttaciréobligataturori.vel curatori pro alimentis,vel
aliisneceTariisexpenfisivide per Alberic.io diéta.I.pro officio. con»
cludeurem,quod non:cuw hociurenon reperiacar expreffism + fita=
amen debjarn) StJiquidumibabebic tutorrerentionem bonorum, fe=
cundnmeum, ,
ti 1efdedl día que comengaron, Td eftex co tempore,quo corperunteTe
rusoresvel curatoresaSelicapprobatur hic prima opinio glo, pofita
ve
h
india pro ucicsS reprebar focunda epinic 11 pofita ln plo.
1.Seeuiadti. nepertorallacecdas ur ciltazacica hy potheca? declaras
ibiplene Salice.
Unecihenel derecho del xej. Adel femper.condudtores ff. dejure y
jnudrinfiaaco.Las.
MLexx adn,
Jes bienescomo ellos, deuéferépoder a
a Assad 2 amLicerpaterin
del padre", epuedecfquilmar los fru-% bonis flia
tostdellos,có todocfTo,nó losdueena- utirijshabese
admin
A 103, 2 tio
genaren ninguna maneras, efi poraué-
turalosenagenaffefincari porédeobli
gados, ecmpeñadosal fijo *los bienes
delpadre delpues de fu muerte, falta q
relcibicileentregadellos, de agllo q el
padrele ouieffe enagenado,o mal meti
do.Efipor auétura,en los bienes del pa
dre,nó fe pudicflcentregar, porq fucsé
tá pocosk,g non complicien,oque los
oviclfeel padreembargadoso mal para
dos,enalguna manera,entóce! pueden
demádar us bienes, aquienquier qlos
fallé,edcuenlos cobrar.E clto feentien
nes vfumfa
umm fiticaa.
lienet, remar
nene poll cius
vabo
obicam
na tacecob
gara quib” 16
fafficientibus
aget iliuscon
tra quemliber
derétorem bo
norum patris:
pil fuese pa
tris heres:quia
tune tenecur
quee pater fe-
cerit feruares
hocdicit.
€ Usuyos. Add, E
1.C.debonismater,Síl.cumoportet.C.debonisquelibe.3olas.tit17
<4.partita.
E De parte de fumadre Nel de extranciliberalicate,vellaborib fis. ve 2
in dicta legess.óta7.partica. Di jeuretiam acuentitiun jd quod
pater promitcicfilio benemerito, $ obligaturparcrex calipcomib
ne.videperBarcoin.Lfitibidecem. 6 paétw.Madepaciis. 8 horedi
tasprovenicasneporiex hlio emancipato,cicitar aduentiia:quo ad
vil cam pacerumgle/Tin.Li pucas.Codepeti.hzre. £cquod im-
imediareacuocatur a suatre, Se crantit in lios ¿licer mediante contras
pacerno,cicitureciann aduentiium,videper Baldumine)s.columa
2.Codeinoiadotia
Videind.Lssicu
Suesfrates Vidcinod.ls.Squeibi dis.
€ aavinguncmancra. Limita nilalienerpropterfolutionero arísalic- $
ipro folutionelegatoramavel quando resfunedamote $ onerolz:
Juereditati.vtin.Labna.goin autcin as olienena Sin. eiplomaurem A
Jiuw,C.debonisque ibe.Scin calibustic pern isis, poteritpaterven
dese reshili(ine decretoludicis feu alíásalienare,licetin turore requí
vaturdecretam iudicisinequecnimabfurdamef fipacria peteflas
quee naroralisefl $ priwyitiva plus polsit,quam eutorisporeflas.fta te
ret Azo,Cudebonis que libe.in fumma.columna fina. verficubipro
confernacion:
GEmpeirados alfjo. Veremá patrealienaram velcíus preium confe- 6
quaturvrnoratAzo.C de bunisquelibe.in fuma. 8:g]0.1.ia lege»
cumoportet.$.non aurem.co.titu, Senora quod in caluillicica alles
ationisbona paris(uncoblizara,etiam áprincipio gerendz adwini
Arationis $e fiepaterantea quam alienaretbona aduenticia bli con=
craxiedebira,cum hy potkcca,Fljuseritpotivrá praferccurcredirori
busiita declacancBal. Pauluspertexbiin.L.cumoporer.$4ina.Ce
debonisquelibe.
EDefpuesdefamuerse.. Non intellizashyporhecamiflama
mostemiquianalcicuripriacipio,vedisiia glolT.pracedemi, Echa-
beturindicta.lecum oporteninas (edquo alejas exercicium deme
poltmortemparsisiquia antes Bliuserar jmpedicos agere. vndeídem
«Mcclifilus peremancipacionesn, velaliasliberarctar d parts pote»
Nate, E
Tan pocos Licer ergo aliqua remancant bonapaceis, (non fafficiane
poteritagiaétionercali.
Uentence. Sentitifla lex,quodí clfent bonapacris, ex qu'bus folui
pofierfilioprecinmreifuz , quampareralienanir, quod non pole
bitagereadtionercali cortracos , quid patreticuloemprionís, fenas
Jo Jabuerunt.quod videtar durum Secontra.|primiCodebonisima
ter.ájo fina plom autemáilium.C.de bonisquarlibe. vadevideme
dicendum , quod hzc,l.non corrizatiura antiqua,neque velir flo
(cuñusreselfiliciealienata per parremrollerercivendicationem.ó
isapofleflores :imó quédilta.l.debeatintelligiScliwitarí , quando
fibusclegericviam agendiad preciumeei uz , velc agar contra haa
din pederdel pad;
4parita. ,
ipoN 7
tedesparis, Sceamhypothecaria,tontra poffeforetbonorum pas
ttis Sitamenfiliush heviamnolicelizeresfed velletazere agtione
kealiconttapoTedores bonóram fuorumy que patetalienavit: quod
ilominuspobie , dato quádea bonispargispolTercontequi pres
tivetreramalienacarin, vel dit a quod in caíbus a quibus pater
poteflalienare
ve dis fupes
xius valet alie-
mario, tati er
runt tuncpok
Lellores, li tas
1 pater nó
Sitir pre» sx
:0 in cominodum fil .cuncprius deber agere filinscótra bona pa=
uisextiilba non tuficionstancagerepore: contra pofiellores boro.
rue quaditajncellizaturátta lex. ted huicpoficioniobitar , quia
Jexiflayvepatetex elusyos iturin cafuin quo non fule licita
alienacio.kcem quía ral cafitnon viderur agipolle aétiohe reali con=
tra polfeáTores bonomm, excoquód predumperpacrem non fule
ucrfiuin veilitatem deberellepeñculo, heque
daranoemprorim,quiia calulicito cmorunt.arzumentoslimadE.de
exercitoioLlicucs lud videamusfT.quibus me d.pignusvel hypo.
periartinal alicacol fimverfiaquaro quid li dicitu
m,quod notacbanin auth.hociuspor
hic.Codefacrolimé?,eccle, Licerin con
Scliprafacam.C. de jura
spro foluca-
dequandonSquifieré heredar niñ quer
parteenlosbieitesdel padre. Cali gli
[6 heredaren cllosyentóceinó podriá de
aux eimprores py
idemibiper Bald poll Oldral.colánas
sex.sxibi Alberi.ó Bali. lamagispuro
derebusco. ql
nandum bora maior cum fabrogationealiorum bonorum, vel po=
tcitdici,quod iflarlintelligararquandoresallenara per parrem con=
Sistebaucia pon ¿ere,namero,velmeníhrasita quodiníno genere re
cipicbanzfunétionem , ve wuncparreexiftentefoluendgnon pubic
Situs agereaduertissemptores , Kpolleffores calivm rérum á pan
alienacarmsli veroresalienara fintralesquainfuo genere non secin
plan: fanctionens: tun quia fequeretur abíurditas 8 inconmenicns
«ued vaumproalio contra volur:tatem li] cuítusreserant foJuere-
uliuspolicrazereaciione reali contra poflelfores boporam, malla
culsioneia bonis paris. KcomprobaturificintelleAus, leu
uu cictom,ex nocaris per Avgerauthen.dereflimutio.in verfi exi
Jotuppleriacolla.S, ianonita ad manushabebislibrim
¡tus Angeli hicioferei que fanctalla.nora diligenterifum texts q
ido, quidquidesiereditato fapercsi,
ds quarca, velesiamalienatro=
1y Juod itadema hideicoom illarjuspótazere contrapol
vaylirugacusde refieuendo non huberdeparrimos
seu, quodfideicommidlario ex patinonio Juzredis fat
pohir Sille vex videcurtingulariterJiinicare.L$
yg esquod resquelubiacentreltioas
voluntate defencúsin condicioniscuentmó allenanttr per
oiluntvendicaricxiftenreconcitioneperfideicommiliariam: pam
Atina ell verum,quandorogawns dereítituendo son hiabetdepatr
aio fuorantí q letisficere pobsirfideicon Haro projhis quie alienge
erhñcliteram.quod an ieveró copitabissquiaviderurdebere die
«contrarianíiue habebar fiuenon,racio «ula li diceremas quód pul
der tisgresfacistaccre defiao pare] monjosizar pofier hdcicommiffario
jui elteresitorfoluialiud proañio,cánácicommiiTaio debearurípe
esperteltatorérelitaincondicionis enentí, eilteuadulce polla
herescarealióipeciom inrecópenfacionemillins, vel (limationem,
quodviderurablirdum.vtin he. fEb cer.pesSiadifA.5poler relpó»
der presalienateperhuredes,confifiebant in pendere vel menfas
ra:itaquodiaJuo genererecipiebantfanétionem, $ ideo denenitur
ad determinationemiflius,9.Led vbinonrecipinotfuntrionemin fua
gencce,cunencne quiturablurditaspiadióta , Scideicommillarios
res alienatas vendicare poterit eciam (i harreshabear vnde farisficere
polsic.huec Angelus.vel dicquod quando paterrecepitresmatrisdo-
talesaritimaras proceda quodináfla.l,dicitur, quednon admitracur
filiusad resvendicandas,i alicnata fuerun: perparrem eli lo fable
dium patrenonexillentefoluendo.vcioslinrebus.in principio.Sábi”
JoTinverbo «ltimarg.C.deiure dor. S «pinifto cafaprocedarquod
hicdicirur. Secustamen effetquandoresdoralisnon fuicatlimata.
¿e ve reducatariflasl.adiuracon:muniasica q non corrigantur, Seve
euiterurabfturditastenendividentarifliprimus, £cterrius, Se quartos
incelleótus licervideanturaliquatenus dininacorije dk ifta, l £acit ad
Titulo XI.De lospeños.
fdquac.
go
queflionem quód fi porerex pecunia Flicrime prime vxoris emle
pradiadequibuspofiesfeciemaforarumin iamiccandavxo dsp
rencbicmatoria Stan debebicaráilijs prima monii pecuaias
adqderiam facie qued notar Bald.in.$.pen.col, «de hisquiés
pol.ésibinota q in feudis nor.refertcujas peon jo, Ke viccibi, Eran
> E ih calibus
las pater ext
Tensutolacdo
non pobitazi
contra pole
Lores bonorít
requiramur_ q
Hill? faciarfieri
“agatcórrapofTafforesrerialienaca
q in fini cióPaulusde Calirina.Gral.in principio. ÍF. de co
ñ Guportextán verbo idanohinais id
dacarforma có quem ex his prins tencacur
«uod tune ubiciarogentáícireillam non efe foluehdonarran+
njibu!lc,Ecñidem fsceresquodille none/lfoluédo ,KMllidieto
má
aquiclosonieffeclpad
gund qesdisho;porqu
arlos fus biencsproprios, a agllos”
e enagenado, le
todos lospley
matre,camglo(Tibi.Cadereivendica.G quid 10
inuentariumev3dg lona di.Sán compnratiene, C.dejure
¿Aterperálber dal Alex.Sintelligcitam.l. 8: Gmi
quandeTacium patsisdeñan Gillerobligatoriu cx quo contra
¿ascium polfer competercadiio velexcepdo,nam allas pollecha=
eraucnire,ve dicicclolEncrabilis.Sibi Bardo. Lucia (Afolua
ama. quidlipaterallenarerbonalaBleGa refticutiól vejari bora
losioyveifeudalia,an Sillus heresparrispoSitcontracenine,Súlla pero
re7Angin.Liilimsfamilias.$acon pater.(7.delegasdicit quad resfieb
hxc uñomi, ex.co q eftalienariprolibita, falicnetur contra
pech biconewm tellaroris,ton poterit revocar porheredem.quodta
mentiadza dintoligigoió bares fuericinflitotas (oluniin (va legis >
aia qua cone fecunda cum reuccarremnalienacam, cum deb cat ha.
bere Le ¡timam ineomnizravamine.),qm in prioribus,Cade noia
junéta.cal.cum dmarre. de quo tamen vitimo dic vt plenias
in.d.Leum á matres6 Alberic.6r Alexan.in.d.$.in computar
-.£c cótra id quod primoloco dicicArge!.facit.l 1 82.Cofiquid
intra.parro.porquasdisBarina.Cadeinoti,.dora, dicit,que d quan»
dohzresnon habetá definétoiilud q necelle (ibi haber relinquere,
poteftrunc vepire contrafadum defandi. ci eciam glo(T. notabilis
in cap.r.$aboc quoquelipecserboinnefiriad: fisccelsio, Féndi. quod
infeudo paternosquedáil usnon haberá patrsledá gerátonbusnon
tenetar! tetas enciclopedias er de
15m Brin cap-t.ad equi lisccefowencan.Écib capa: an apnatsvelfi
lius.Svideetiá que tradicla(onáncon(i-563v01:Sed cio minis re
nendú viderur,guodñliusqui adiuic hereditatem patio 3500 pobit
reuocare rem ápa:re alienatarn de bonisfendalibus ¿vel malcrizr, vel
aliasreftitntionistiabicdis,relewabicurtaméconficiendo ipuentarió;
'blizeturvitravires hgreditarias ad flandum fa dto defined ve
indidt.$incomputacione, Sener Balin.l. quife pati. cotuñinas 6
C.wndelibe,Sivero non teciinuttarium exclucetorbiljus hreresuni
ts falisin totomyac li parervendidiflecfondur Mlijnonprobibitain.
alienariá páncipe,veltefarorerneque aliasfabieQmh refticacioni,fes
cundum Bald ibidemán principioscolumn.7. Sivero ffius elletpro
parte hescs¿pyo ea parte repcllurá vendicando.vtig.d.hcum d mas
tre.montencbiturtamen li feci; inuentarium vitra vires hereditarias,
ve plend declaranr Bal.8caijin.d.$.án compurarionesvideibi pereos
Scaddendoradicra Deciunuccnú..65.columnas;.verticiadabundan
tézamen catelá.é poterisiniflamateria inducere bonum text, cum
gloMibiin.LG parronusinprincipi,(.6 quid in frau,patto,quod pro
parchares finonfecitinuérariam repellaturctiam pro eaparte qua
non ell aresifed tutias efi dicere qptuncá vendicando tentutn repele
Jator pro parte Ef £xáto inuentario harsediras in mulloíit folnendo,
in nulloexcluderur ávendicando. S:tenédum elEimenci vna, quod
pulchedicitAlbericusin diét.sáncompuratione,columna pen.verfe
di autemempror.quód li interest habere fundum vendita 3 pas
trespropterinterellgafechionis ,vequia fuit progenitora. ven. 1.
in emprionemulE, demino, quod tuncfadtoimuentario non deberre
pellibliusheresAvendicando:quianon deber fentire dompum pro»
pterinuentariumifedtencbicorempreri de eviérion abearfo=
Jumdebitam bonorumfubádium,vel minusifed non tencbitar viera.
vireshrereditarias. Tenendum e(Hemperment hocdictum, propter
autotitatem Albericis Scquia multoticns venictin praética dn benis
iS co .fortétamen Inpraáicanó
vidautem Ñipaternnon alienauir(ed contenficalicná
¡oc quoque,coltmnafinasde luce. fen,Si a deres
gujurdaliudo
Adiit.C.
in quibus
reb*corús
Quinta Partida.
Mx €pleysos derechos. Bdde,l.que iparre.C.derefismili. Sel, vendirri
dlercbusalic.non alie.Sclalabeo.C.delibescaufa. dk quando face
for tencacue(lare fadto pradecetlorisvido ptr Albericun in.l. digna
Ulex, XXI
miapupilli. có
parata elbcita
citedonecpe
cuna fibi fol»
matar bligata
idem de bonis
cribucari, feu
colleétorisant
arrédacorisiuo
tos derechos”, que cl padre ouiefle fe
chos,ferian tenudos de guardar,e de nó
venir contra cllos depues que fuelfen
herederos. 3
G1ez.X-XV. Comola cofá comprada de los bie
nes del huerfano deme fer obligada ael,elos
iumRegisbo h
o bienes de aquellos que ban a dar pecho oren=
Ja autpropria taal Rey fon obligados alla,
et ¡Omprada feyendoalgunaco
fune ob hoc . a
obligaraRegio — [Y delos bienes dealgun huer
hocdicir, ES no menor de catorze años,
1h GEincaobligan a a El b
de. Addc leg, aquellacofa fiempre finca obligada al
idéque. ff.quí — huerfano, Esla quecobreaquel precio,
porque la compro. Otrofi dezimos,
que li alguno fuere tenudo de dar al-
e gundtributo“al Rey,quetodos fusbie
Ps conan. nesdeltefincan obligadosalReyfafía
. vbi y Ehoc quepaguen aqueltributo.Eomilmo
he peca decos losbienesde aque-
vnius pupili— llos que cogélospechosdelRey,o que
faztalgunos pleytos* dearrendamien-
podcnpiga
a. Seglol
J. quanvús.C.
depiguo. Bel.
ematur pro al
teropupilo, Se
addegue dixi
in.l.9.citw.cadem patita.
2 6 Grribares.Addela.Cfipropterpublig
penfitaS:.1 1 Con quibus cau
'obawrhicopinio Jacob. de
am pradiuan cribucariu elle
oblizara.6 reprobatar opinio Penriintelligentis defolo predio tribu
tario,proutrefert Albericusin.d.).1 rte, quia Albesicasi
di duli videturintelligere hoc,quando tribura debentur racio
nercislecus dicit de collectiséconeribus, qua imponuntur perfonz:
rorebus.Sed cum ¡flalexpartizarum indilináé loquscur,videtur
indillindiéintelligenda, qualivercunquetriburum debeatur regi. Se
facitpro hoc,quia ve dicit, [oann,de Pla.in.l.1.C, deanno. $ tribu.in
rubrica. Triburumdidum eft,quodantea porfingulastribus exigeba
mir, Gicununcper Gngulaterritoria. Scanciqui fun:pras quos dabane
populitributum nominauerant.prodiéto tamen Alber
inverbo.pendant,fidepublica 3 veóti.
interveétigal £ciburum, dicit:quód tiburam
prellerurracione foliproprij dpobidencibus: Se dicitur ctiam cenfias
quod quotiens lex tratar detriburisponitdepofleGionibus, €
o Mliendoas qu coguntureapraflare,quam glo. dicitvalde notabi
fa.quicontu.ef. Qi fndidemqd Albe-
1acum ex ponitcenfenturid cfl cenfium , hocell tri
butumpraflant.Sedrenendum videtur quod ¡fudnomen
fem Bal
tawvideAlbericú y nonin«d.La.Cán quibuscal
dicensnullibi hoce(leexprelamaquod bencfaciradea ¿que di
1agutica.S.fupra cadem partita. ide tener Bal. in.l.fin.co.3eC, defacros
eccle.icens ephocfallitin cafa.$.(cire.in authadennonalic.ant permu.
colia.2.flicer quando emphyteota ecclefia pradium emplyteotia
cum deteriora
Y
tosconel, o de otra manera qualquier, h zos bienes de 7
pararecabdarfus derechos, como dela — lepmgeraHoc
osos cados tf “tas de jure
fo disimosf, le fincan obligados 8£a'2 comunietiam
in cauía pr
suipilari crac
Macucam . ve
Lx Cade prin.
fi. excepta
dote mulieris
uz propter
simioftrao
nen primi
Jaremeratobli
gata, veinalla
he notum.C.
inquibus cala
quecomplanaquelpleyto quepuficró
con el. Perolos bienes dela muger” del
quetal pleyto fiziclTe,afsicomo fu dote
olosbienes que fuellen della propria-
mente,non lecntiende que fincan obli.
obligadospor tal razon.
Ly. XXV2.Quádo los bienes de la madre fon
abligados alos fjos,elosdelteflador alos que
han de refcebir las mandasye la cafi o nanezo
porloquefegaftoen repararla, pig. vel hypo.
Aridoide alguna ¡Muger a Pe
nando > fi calafle K ella del vein.1.6
pués con otro, lasarras e las
donaciones',quecl marido
tur primi
finado le ouieffe dado enfaluo fincana 1i+quiprioú
fusfijos'"del primcrmarido, edcuélas vo óilinace
cobrar,c aer defpuesdelamucrtedefu Íoan.dePlain
madre:éparafer feguros defto los fijos, Paipa
12. Ktita eriam
declaraturin,l.16.citu.9.2partita,vbi¿lle hodie dicirur Alferez. Seras
tionem,quarcillo caía dos vxorisá bonaflioramfintobligatawvid
per Abb.in.cvex parte.de confue. vbidicitg primipilarij dicontr,
qui deferebantprimipila,id ell psimatelain bello: proptermagnum
iculum,quod in eisvertebarar,cum erácprimiin bello ,fuit indu-
“faila(pecialita,veficcondemnati(co quod prauefe gelléruntin of
ficio)non habear:tvndefoluanc,pofsitmanusextendiad doremyxo-
¿Sbona filioram, Se q fecundum Nico. de Matare.fuie flatutum,
ne proptergemitusvxoris Khilioram male gereret officium. ex quo
infercibi ADb.ad validitazem hacutoram Florentiz,vebona vxorum
¿eriamfilióram Ecipfisl poflentcapi,quando patresfallunt,quód
vulgo cicimusalgar(e ibi percum.
Lex. x xr.
«+» Mulier fecundo nubensreflituetfilijs prioris mariti arras 8: donatio-
nes quasei prior maritus dedityad quod funtciusbona tacicé obligata
pignori:£cti fi Sccoram bonaerantfub tutela cius exiam bona (ecú-
di viri fune eistacirdobligata. lrem bona teflatorás funtJezacarijsobli-
gata. Item donmsananis Sc aliaresrefedla velfata de creditoris peca»
ia (imtmucuanti obligara. hd,
4 acarido.Idem gd his dpomiturerga bonamulierisobligata,habetlo £
cin boda yialivaorpecdccedia cio quepan ioillo. Cde
Fecun-nap
(cribucurm)ficgeneralead omnistribura.vrin.cade confivbiin.c.ma — le 45 cafof%Siveromon tranfeatad fecúdavota,non habetlocúillalex e
guumarqure ban fieus proptertributa pra feracureuicunquectedito —— vtin.lgeneraliteras.fi.C.de fectidanmp-Siind.bac edidtal foi
ri.videglo.8Bald.in.dola.CAf propterpu.penfita. dexiqd habetarín Jaci aclibasori 8 J.sain ordinasTaurinis, In poste
Uzasarrase lasdozaciones.Adde.l.hrac ediétali.5.illud.y eroomnib?.C, ell. Lati
y dG obligados dl ey Idem dicdedecimiste(peón ecclefie,cui debencar
fecunduin Albe:poff laco.de Raue.in.l. C. in quibus caliapign. vel
hy.taci.con«qui allegarelo.in cap.(iquislaicos.16.q.uque non loqui-
turdeomibusbonis Abb.etiam in.c.tuancbis.col.2, in glo,tede de-
cisrantumintelligit quod pollefsio firobligatapro decinos,
4 € Coslgunosploysos.Addeaz,C.deprivifiti.£%.L.2.Cuin quibuscafi.pi-
gn.tacicon. ñ
5 £ EDiximos.Supráco.lyazán fi.
6 £ Tobligados, IndeliCtistamen fifeusnon habettacitam hypothecam
sit lata fengentia,vel náfi delinquacur circa admin; Rrationem fifealé
fecundam Bar.é+ ibi Lozude Plain fin.in.].1.Cade pornisfifca.credito.
przfelib.1o.Baráin.l.aufertor.S.£ifo i.Kin.lpoltcon-
traftum.ff de donavmodernisin.l.referiptum.in prin fade padtis.vbi
Iatéper Ale.8 an bonacontrahéris cúccclelia int eitaciréhypotheca
defecun.mup-Side dic generalitorde omnibus quetitulo lncrátiuo, 2.
ue invita liueán morte á »uavito confequutacitavt in. fecminasin
principio.C.defecun,nup.Scin.l.cumalijs.ScL.gencralirer.conitu.de
quidin hisque lucraturvirvel vxorex forma flarati municipalisadic
dem ele fecundú Bal.inauchen.v xore.Cadefecun.mup-Sinantben.
exteftamento.columnafina. ver.fed Narim.co.ticn.Idem tamenBal
tenetcontrariumin-l.fina.in fin. Cade bonismater.perillum text
* cens,qp non confequitar hoc viral yxore,velvxor a viro:fed ex legis
prouidentia.videaddicio.Bald.in.d.authen.ex teflamento. Sin pon
«tojuriserederem verum elle diftumBald.ind.I.finadliceraliud fita=
quum Ex fauorabilefilijs.
mm Usincanafus fijos... Et habentea flij, veaduerlari) matris , non vt 4
ciushazedesivndenon imputane Gbiinlegitimam, qua cis debesur
Titulo, XK. Delospeños.
de bonis matrisaglo.in authenti.de nuptijs.$.optime,colla. 4. Bald.in
pria.Cadebonisquerlibe.Scanilta.l.8caliz.1l, loquentesfoper
¡ilisIncris referuandis per matrem , velpatrem tranfeuntem ad fe+
cuudas nuptias» procedant criar in auo vel auia(qu tateris alcen=
dentibusttex,viderarquod(icin.l.generaliter in prine, Scin authen.
fitamé. Scibi
Bald, C.defe- ñ E
e AUpEd fincan lesporendeobligados,cempeña
idé tener Ma» — dosa calladamentetodos los bienes de
chellanas in a cose
fo. ranas lamadre.ElTo milmo dezimosq ferial
dfuccebicab muricfleel marido de alguna mugerde
inceflaco.£o.6. qujé ouieifefijos,etenizdo ella en guar
colum.prima. z
cuius dieta e» daaellos , e 2 fusbienes fe cafafe otra
sl reallumie yez, Gfincan entonce'todos los bienes
es delamadreobligados a lus fijos, c aun
ferúrur.Iaflir, Josdeaquelícon quié cala, falta Gayan
a guardador,e q les dé cuenta, erecabdo
lúspen. vbilo
quiturin so quod haber pater vel mater ex (ucceñionevninsex fia
Jijs,an procedacin auo vel auia,(eu carerisalcendentibus? $ conclu»
ditpficpertes.ín dita.lgeneralizerinprin.Gibiglolaprima . Se in
diétaauthenti.fi tamen.S: quiainifto cali fecundum cuni elt maior
satioycum magisic debita hrereditas il patri vel macri, quám auo
Scouia,vein authenadefiméto.C.ad Tertul. vndefi peena privatios
nisimponitur matritranfeunti ad (ecundavota,multó fo: creden
dum eft camimpolitam fuifle auo Kauia:S 4 hi ¿si den
elarar ve procedant refpccin bonorum quee auus velauía habuit a
mepoteprocedentiuno ¿fio marico , vel vxore li e(t mafenlus aus,
¡nicranficad fecunda voca:quía haicfadta fuiciniuria per talem erás
¡cumenon tawen ericpriuata, velpriuatos re(p:Ou proptietatis bos
noram,que filius (nus paternepotisacquifiuie aliúde, quam exfub-
Mancia (ui parris,naricidiéte avi, vel marrisvxoris diéti aui ,qued
Sacisdicitprobariin dia lege.generaliterá contrario feofi: ad quod
eciam addncic quia (¡ matertranensad fecunda vota priuatur lo-
Turunudaproprietare fublanciz patemz , que peruenit ad filium,
euiabinteltacofucceísit,nonautem priuarur muda proptictate fube
Manciarauice,venorar Barto.in didl:anthent . ex teffamento , za Se
sodem modo auia materna tranliensad (ecunda votá priuari deber
folumnudaproprietate bonorum fabllartiz aui pateraimariti jp»
fiusauix,que adnepotes peruenerunt: non autem priuari deber pro
prietate bonorum pariisipfusnepotis,qu ad cams peruenerú pro-
cederiumaliande,quimab auo paterzo.Que didlatene menti, qa
(untvéilia Sepracticabilia, S:commien Jatea Ludo. B=loniousin ad=
ditio.ad Mathefitia.8caddead prev
tionem.Cadefecend.mupr.bcamo
davctadebrarilijecauere Jehislucrisrelli
ibiBartodo ant
perve
Sa ds
Cudefe
ns bonis, quam
defuturis.K «ita veffiunt ciar
bonafiriura.
6h Esizcanenronee,Adde.imater.Cán quibus cafpign. vel hypothe
taci.contras
120: deaquel, Videctiam.iodl. Go
elfedicuntwaritocontrahenú cum 2.
igudos. Adde.lC.commu.delega. $. Lcreditoribus..delepa
rabono:perquam dicebac Dinwsiftamtacitar: hypothecam cias.
deiuredigeltoram,induétam fuifle.vetrad: C.ytin pol
felolegaro.vbi «vide an legararijrarionehyporheca preferácur cre
ditozibus chirographarijs in tantum 'dacur aétio hypothecaría
prolezatis,inquantum datar perfonalis.Scnon vltradifliralawver.in
omnibus. notarBartain.lertia.ff.deali.S ciba.lega. Schinc porel?
fundaribenedisille Bald.iv.L.r.col.fin.verli.Kidemdico.C. omil.
cauía teftamenti. vbi dixic , quódinlocisin quibus ell Klaratum,
quod lezata debcátur,eciamnon adita hareditate ,proutefl legecau=
tuminilisregnis, quodeo caía bona non funt tacicé oblizata pro
legatis: quis (fatutum hocnon diétar Sá iurecommuni excrbitate
¿Xquia hypothecaacceditperfonali obligationi, Si fine perfonali,
que eltpropriumfubieétum obligarioniselTenon potelt, quod di-
¿tumúi verumelt,notandum eltvalde ad legem regni.a.citu, 2. libr,5e
ordi.rega.crederemtamen,quod ex qUo per legem regiam tenerte»
Ramentum éelegata debentar, quod etiam competeret hy pothieca
er . bi doétores cauendum
riafaltemvrilis: quia negari ñón potefl quin, detut of
protalibuslegatisavenotar Bartosind. primado
Jolum competitofacium judicis pro lezatisagcedi
othecaria.dubium ramen efbjan in cali il y
Judicis: cúmnullaillius verbadirizantarad iudicern , $e quí
y Jegacs pis
E Jecid 3
delo fuyo.Orrofidezimos, q los bienes e commune
de cada vn ome g fiziefle mandas en lu oplsicos he
e A 4 reditatenóadi
teflaméto, ¿fincan obligados 2 O con compe
Mosaquiéfizolas mádas, fafta quefean — sie ofliciomin
pagados dellas.Eaun dezimos,quefial a
= e y anda de
gun omerefcibiciledeotro maraucdis - 1.coluyo.te-
preftados,para guarniralguna naue ,o ner opiniong
para refazer la,o para fazer alguna cala, a
ootro edificio,o pararcfazcrloGqual- eam compro»
quierdeftascolas en q fuefen metidos! bamfedvrSo-
ñ cinus ibicon=
fiderartale a
tutumavellex regni,non poterataliterpraQicarimili quo mulloexi
Mente haredelegatarij,petent daricuratcrem bonis, qui darurad in=
fanciam cius curasintetell,vrin lege fecunda, ff. decuraro.bon «dan»
vbipratorcontra curaroremconceditvilem , cui contra haredem
dabacur directas nde vircuretalisítatuti,fu legisregni dicecur vilis
conceifa, S contequenteraccedere porelt hypotheca : nam ex quo
lex vel ¡tacurum voluitlegata deberi, voluité: antecedens remediá,,
(cilicer quo potient confexpilegata.argumen.L1.. deinriComoiom
judicum.cum limilibus.An autemtellaror politprolibere ,necom
peralypothecapro legal o lis glofl.quod licin lege fe-
cunda.C.vtin pollet-legato.Bald.in.l.prima.coluruna quinta, Ca de
hisque pana nomi.É<hoc videtur tenendur quicquid dixesint Pe-
tras, Cyinus in dicta legefecunda.Sanin rebus fpecialiter ali
gatis habeat quis hypothecamprofuo legato . vide Baldum in di
Jegepsima.culú.4.C.comimunia delega, in duobhslocis. vbivnle, y
nonvideedam Ange.ÉPaulvin.l quarebatur.fl.ad legem Falci.
qui hociocelliir, quando hareditas efl loluendo, quando verónon
eltfoluendolruc non procediefecundum Angelum, quiatune ambo
Jegacarij tam legararius(pecici , quam legatarius quantitatis concut
ren eS prorata. etbtdadiviioereoapti. quem ad hoc
inducir Angel.in dictalege.querebatur,de quovide per Paulum de
Caftr.in teze.fi quisteltamento, pe 0. Alexá.
in.Lipolt miftone.n.Scin.l.fiferuvs.s.fiincertum. ft, ad legem Fal
cid.átan fili habeantbona paty gob leidas, vel
profupplementolezitima.videnotabi.per Decium coniii35.in cali
3nagniucido mini generalis.colum.tin.in.q.dubio.
€ Sara fair. Reprobat opiniaemglofl.io legesinterduim in glo(l. fi y
na.io fine,fF-qui potio.in pigno.habea.quam bi renerBartolus, Ste
neteciam Angel.in.).quod quis.!f. de privi, credi, Scvidecur de jure
communiopinio comununis, (iticerquod is quicrediditad fabrican
damdomum,velnauisn,leuremaliam, non habear intalí retaciam
Iypothecamylicer nabearattionem perfonalem privilegiatam . ¡lla
lex partitarm decidit,quod ino habear tacitam hypotiiccá , qued.
Scglo.tenere voluli.in auchensderqualita.doris.hiscon
princfiper parte agrom. Tene ergo menti legem ¡lam
Juris communis potins videbaturprobariopionio ¿lol.in dic:
intesdum.namad.J.quod quisdE depriti, creciSadad,
quens.in princip. potell refpondeiá, quod nen log;
hypotheca: fed deprivilegio perio nalis a£vionis quatenus loquirur
de his,«ui crediderunt ad dos», vel nauim fibricandam de no
1o.cunsille,5.fe referat ad . 1. anciquas quie de credicore ad refe=
étionem loquuntursled certe cade elt muente ao
rumlegumvoluitimperarorsin Ci:to.5.his confeyuens « idem efie,
Scñicconra opinionewn gloli. mulvum Ficicbar dictus.. his co:
quens.qui $ loquiturexprefsé quo ad hypothccam + a Angel.
bi contrarios dictom.fintelligicibi.vedisi, ¿fa les partitarióa tol
licopiniones.tenementi.
'
£ GMetidos, Notahrc verba ¿nam deber conflare de comuerfi
pecunizinillaro caufam in quis Fuie creditor, Stidem probar
lege.buñus.fE. qui potio «in
Lána.HEde exercito.S que
titiflalex.fed loquíturin
preiudicionon tractabarur, quibusres £ bonadebicoriserant obli
gaca,ficucellin cafuhuias.!
Pada.v. Q
|
Quinta partida.
Ulexaxv Il, zS
amDrimuscreditor prafertar in pignore fecundo: nififecundas primo
pecuniam numerauít debjtorhtuuc enim prefercur fecundas y
£uicin poteflate debitoris ¿primo pecuniam non reciperepolt fecan
dinumeratio= »
nem, h,d.
Ba QU Primeramen.
se. Siuegenera
Jiter ue fpe-
cialiter, veia
J. fi fundum.
. li genes
zalicer, C.qui
potio + in pi
odelpendidoslosmarauedis, incan o.
bligadas calladamente a aquel quelos
emprefto.
Ley. XXVIS, Comoaquel que refcibe la cofa
en peños primeramente ba major derecho em
patea e ella quéelquelarefcibedefpues: fueras ende
Fecodequige= — Cencofas feñaladas.
7 neraliter 8 la
Po fipignus. ¿le ag V y ada cola es , e derecha
Ah vnica.C.ren
queaquel querclcibe pri.
Ei meraméteila cola apeños,
Py 8) que maior derecho aya cn
ella, que clotro que la refcibe delipues.
Pero cafos ya en que non feria alí.
Ca fi vn+ome pidiclTe dineros prefta-
dosaotrofobre alguna cofaquel dicífe
apeños, e fiziellecartafobre fi,o fe obli
gafledeotra manera a pagarlos en ante
que ouicfle refcibido aquellos dineros
*edefpuesobligalTe aquellacofa milima
aotrorclcibiendo luegolos dineros de
aquelaquien apoftremas laobliga, ma-
gueraquel aquien primeraméte fuelle
obligadala cola pagafle delpues,aque-
llo q auía prometido aempreflar fobre
ella, fincaria obligada la cofa a aquelg
fuedefpues empeñada? .Eclto es, por-
vulescá pio»
sem cacitam
praferri exo
prole de tence
Barto.
por
credito , pres
felib.10aécan
cam in bo
nis polea ace
quis per
feratur prior
exgeneralihy
pothecabono
ram? videper
inomnibus.C. defecun.mnp. com
oltlaco.de Ares £Oldra,quód pra:
drtasar por earn pole queliis. Squid Desh ypériicats e
Prandi palacio podais
trapolTe(lorem,anager ad preciuun redatumexcillate vendita ? vide
glo.SibiBarto.norabiliterin.1.1.fdedifts.pigo.Scbiconcluditur,
quódlic; quando pretiuin habicnm fair ex canfalucrañua . vide ¡bie
dtficreditorlecundus diflraliierem (cienteprimo, $ non contradi-
centesprimusperditius(urumn.1. hypothecas.C.deremilio,pigaalias
verdaget priorhypothecaria.ciétalege.prima.ff.dedillrapignavide
erglolT.in.cum vnus.E.debonisauto.iudi, poGi.ingloíl». Se per
loannena de Place.in.I.quoties.C.de exado.tributo.libaro, vbi alle
gatquod haberurih «eurefilci, vbiglol. qué dfi-
cusqui expriuilegioprafercaraliycreditori auocatab £o pecuniam
folutam perhypothecariam (iextar,vel condiétioncex .1.(i eftcone
AnmpriseR dorploirlpecanlan. Cde
materia decilio.Neapoli.190.in decifienibus Marti de AfMiéto.Se
vide quodnotat Paulus de Caftx:io.] pecuniana.C, de privi. fifGi. 8e
nota,quódila regulade quainiftalege nó habet locutn in pignore
pracorio.|.6n.8cibiBald.C.de bonisauto.iudi.polsiade quo tamen
videibiper Barto. «per A ngelumin lege.diuerfis,C.qui potio inpi-
grorhabcan.fcadlimitacionem huius Jegis E fequentium, videtex>
tuntcumglo(luin diéta lege.diuerís. Selignanter notavnum, quod
ibivoluitglojnverbo,data. SmotantibiBald , $ Angel. quodnon
fuflicerersipecuniad primo creditore non efTet realiter dara : (éd.
Sansomconfea ple prefer raione prior hy poc er
£undo eriamhypothecamlabenti , imo oportear,quód realiterfues
vitdata:quod elt ment tenendum.Scideo confuluntibi Bald.8 An-
gel.quódfaciatcreditorapponi in inftromenito , quód debitor fair
confelllstecepilTepecuniam : 8c quéd habuit 8e recepit in prafen=
tianotarij8cielligm , Se lic prafertur aljs habencibus nudama con=
rvidetaropinio Bartos;
ciurefifci.Svideinifta -
Felsionemtantum.k adiftam limitationemadde glofin authenti. ve
exadtio.cocisinitan.colla.7.in pareepublica,
Da aquel que fue defpues empeñada.Cócordar cum.l. potiorán princes.
fraquipotioua pigno.habea. z
€ Usnjumanecra. Sine aliquo cius incommodo:fecusfi poterat non
secipere y fed
erat cum fo
incommodo »
vrin lege pri-
ma vb
fe
quepago primero los dincros,eaú por
queaquel,queauia obligado el peñoal
primero :cn fu mano era € de refcebir
losdineros,o de arrepentir[e, fi nó qui-
ficlle guardar el pleyto.
8 y
notabilis.
écnotat AzO.
C.co.in fimo
ma. colum+1e
polt medium.
dol. SBarto:
dn diia. 8e
ad illam- leg?
vide quod no
rar
tortit«deobli
Le). XXVII. Como aquel que prefta fas dine
rospara adobarjopara fazer pane, o ostoe=
dificio ha mayor derecho en ello,para fer paga
do queerro ninguno.
Aue,o cala, o' otro edifi-
cio , auiendo empeñado
ynomezotro, fi hcfpues
E, dello refcibicfle de otro
dineros preftados, pararefazer e guar-
daraquellacofa,q fenon deltruyelfe, o
non leempeorafle e los defpendicfTe en
pro della, entóce mayor derecho ha en
ella cl fegundo d, que prefto Tus dinc-
Tos,parar o
q có los dinerosq el dio, fue guardada
la cofa, que fe pudiera perder. Eporen-
dedezimos,queel deue fer pagado pri-
91.colum, pe,
ver. fedpone,
8cvide.l
codem.bla9
ad finé . adde
etiam ad ¿A
Lrext.notabi=
Lpen.
FF. que respi-
gno.oblipofa
vbi bonus ca-
»
pecula-
gatio. $e fol.
fas. 6 ex hac
lege 80 diéta
lege.potiorin
púinci . habes
meramente, maguer aquella cofanóle . e
fueflcobligada,por palabras",poraque — fir ex dua-
Jlosdincros.Eífo milmo dezimos, que
ferio,ficfte que preltafle losdineros,apo
perfcdrio formar, fitexordiur.quod Bald. inducit in
morabili de
bus canlis fe
snuliundis: 4
pollremo a
An, in quo ef
quzfioneilla
¡ere fidejubenteiteram poll biensiurn ,anretrotraba
turiftaobligatio ad primamintercefionemevide pereum in authen.
til qua múlicr.C.ad Veileiadn finewbi concludit y non.
Mlex.Xxx y 111,
40 Prafertur fecundus creditor fi mutnanic in domus vel manis re=
feétione: vB armatura cius: vel marinariorum «ibaria (in hoc opus
conuertitur mutuum + licec prioricreditori fuerit ¡pla res obligata
exprelsé.hocdi
d AelfigandoLimitanifi eTer dosmulicris.vtia authentico. de zquali
ta.dotis.fobisconfequens.collaiio.oftaua.Scin authenti.quo jure.Co
qui potio.in pignorehabean. infra codem. lege proxima, gloff in
eze interdum,ffacodem.de quaifta fumpra ell. Scan mulicrán dote
preferarurnon feljm ei cuius pecuniaresrefeflaclliverum eriam ci
cuies pecunia res ell empía de ex pagto fibi pro prerio (ps
obligara?dicquod ic, (i mulierpracedicin dore:non alias . ve notar
gloflin diétaauthentica,de qualica.S.hisconfe
pofterior.écvide per Speculat.cirul.de obli
Columnaantepenultimaveria
* gesinterdum.ad inem.ff.quipotio. in pignore habean . Se cautelam
quomodo fiat,vtvenditorrci pro pretio praferaturvxoriagenti hy2
pothecariapro dote, collige ex]. cum manu (ata. $.fina. ff. decon=
trahen.emptio.Écex notaúsper Baldum in rubrica. C. de contrahen
daemprione.quzÑiione decimiatertia .Cclicer ¿ quod venditor reler
uetfibi dominium, donecpreciumfibiintegraliteríoluacar +ali
mira praferecur mulier,ó: Ginvenditioneex padto obligeturbi illa
xes.veSedixitSpecularor indidto. .quid ivendidisGcvide que dico
inftadl proxima inglo(.quaría.
e Crerpelabran Videlupracodula6in fins.
2
Titulo.XIM. Delospeños. 92
Uiex XXIX.
30Prefertur creditormurnans ad (olutionem portationis mercium vel
conductionis domus vbireponuntar :licetpriori fuerint exprede
merces obligacie: non tamen prafertar contra dotem arras aut de-
bicun Rest :
quia ¡fla a ftremas,lo fizicfTe, por guarnefcerla na
A E uede armas,o delas otras colas, ql fucE
runtur.h.d.
14 primeramen= en y menelter,o para dar acomera los
te. Concordat marineros, o alos goucrnadores della.
cumal. huios
ff, qui potio,
in Pizn hab. Lex, XXIX. Comoel alquile de las cofas que
ab odearras. In om dealmazen,o que lienan de vn logar a 0=
Els LE rrodeneferamte pagado quelas tras deblas
in augmencá
doris:nop ve-
ro de fimplici
donatióe pro-
ji Ercadurias algunas refei-
biendoalgun omea peños,
a alsi como olio, o vino,o ci-
prer muptías.
Einanchentl uera,ootracola femejante:fi
eS E Pe aquellas mercaduriaseltouieflen en al-
Otis. 3. hise $
leia cea. guna cala, o almazen, porqueonidfea
8.éibiglo, Se pagar loguero porellas,o fucffea llenar
Er a de vn logaraotro,enalgun nauio,o cn
inpign » hab. beftias,o de otra manera, cotro alguno
ls a empreflafledincrosdefpues,parapagar
dianas me- aquel loguero,o loquecoftafle el acar-
la rear delas colas , dezimos que efte que
jure coma Preftolosdineros apoltremas, por al-
ni.vtfifeusan — gunadeltas cofasfobredichas, efte de.
terior tempo= : E AN
de penferaar Ue fer pagado primeramétca,quecl psi
his,qui inre-— mero.E las cofas que diximos:cn efla
po pea Joy,cen lasotrasdos, quediíximos ante
ne tamen fi- — della,que deuen pagareldebdo, quees
Cl fcchoapoltremas,ante que el primero,
cita e á
AO Se a entiende fe que ha logar contratodas
Jier pari paña — las perfonas. Fuerasende , en debdo q
te fuelle de dote,o dearras de muger, o
fé, drexifta endebdo antiguo, queouicca dara
legs stiam no la camara del Rey<.Ca encflas dos co-
sa, gd qué ia
hbérerán. 1. Las,enantefepagaría el primer debdo,
deftas perfonas queelfegundod.
derer ctiamin ley. X XX. Comoel huerfanojo atroomeha
Feo. Kfice- — * mazorderecho en los bienes de aquel quecom
tam in fito
biclimizatur.L27.fapracodem,
4 4 Equecljegundo.Ex hocnota,quodGis,quicrediditin refeftioné do
mus vel navis eller tempore anterior , quam soulicr, vel fifeusin
atione, quod preferetur mulicri vel fifco.Sira inte!ligebat Cy=
nusinauchent. quoiure.C.quipotio.in pig.hab. contrariwio tamen
teneribi Salyc.Stad hocinduciraliquaverbadidti. $. his cófequens.
au dequaliodeoducicn aacomnendansestanuea
'nouaékinaudica:
Ulex.X XX.
¿9 Quandóo3pollerios credicum prafertar pilmo,namlicerquis obli
ctalicuiornia fuabonaprafentia Sefutura: ¿cpoltea per debicoré
¡corphanipecunia comparatac(taliquares, ci potíus quam primo
«lt obligara Serradenda: velpars li dedidlis pecunijs non.fuit tota
empravelelt eíprjus(oluenda pecunia , idem fiquis poftea mutuet
adalicuiusrel emprioner vtci remanererresilla obligata . 8cidenk
decxpenfisfunenisin quibuspolterior creditorprefertur.h.d.
¡pra porfi. Sequivurifalex intelledum Azonis.C. quí potios
¡infiammna.col.1.quem ÉapprobarBartin.lidemgzf.co.
£ Qzuerfano. Depupillointelli
8 Uruziendo lepleyto.Addelegem.
hi Celpefirimero.Vtin..licer.C.quip
reprobansaliumincelleRumadillaro.. quí colligiturexgloMibifa-
perverbo,comparatas
lumvideror, veliaberarin. d.lidégp. 2
$: pupillus eft, qui cum impubes efl deje dn patrás porellarecó
autmorteaur emanciparione.].pupillus.in princ.f.de verb. fig ad+
a herte tamens
pro alguna cofá defus dineros que otrodeb= — quis ifladnos
dor ninguno fajta que fea pagado. men orphan?
ganaba que fs pez das taco
E / quám popul-
ES Ey Odos fus bienes obligádo vn Jus. ve dcin
; ze .cha8opal
¡omeaotro tambienlosq haa ia 8 170208
¿ea fazó como los otros que pt ia
auradédeadelante: fi delpues dello có- ole E
pralfe porficalgunacofadelosdineros — decem anno-
dealgunhuerfanof: maguertodos fus 4% Winore
E da OS AUS amen vizindi
bienes fucflenempeñadosa otri,afsico — quing;, patre
mocslobredicho,có todo ello mayor — orbato £ bez
, nefacit ; quía
derecho ha en la cola afsicompradacl [res emuenr
huctfano queclotro aquié cran obliga — percuratorem
dastodaslaftofas.E porende dezimos pecuniai
que el huerfano deue fer entregado pri curatoris, mi-
meramentedeaquellacofacomprada.e Por por cam
le deucdarlaquantia de los maraucdis — ín.1. curator
de qfuccomprada, fitoda la cópro de or
fus bienes. E finonde tanto quanto fue Sofi
aquello quefue dado en comprarlade — nor non vle
losbiencsdel hucrfano.Otrófidezimos e vondicas
que fi vn ome ouicfle obligadostodos — vincere p hy=
fusbienes,tambienlos que avia entóce io
quando fizolaobligacion,como los G — pecuniam pof
auria dende adelantc,fidefpuesdeftoto fet veef de
Me di fdosid menteglol.ia
malle maraucdis preflados de otro o- 4 lidemascá
me,para compraralgunacola, faziédo allegar.d.1.cu
lepleytos,queaquellacola quecópral: os peer
fedelos maraucdis quel preftaua , que bens coratoré
lefincafle obligadapor cllos, fafta Glos ERE LA
cobrafíe.Entóce mayor derecho auria curatorem. Se
elpoftrimeroPenlacofa afsicomprada gloMlibi.C.de,
. ¡sh fechodol Inintegoreflit,
quee) primero aquiéfucrafechocl pley . mino; vifor
tode la obligacion general fobretodas — té,quodhábe
lascofas del comprador . Otrofi dezi- da E
mos, que fialgund ome defpendielle — minoreviine
fiquinque a
norumpatre catente,de cuñus peconiaresematur, faleem fi talis mie
nor habear curarorem, $e maxime fi curaroremat profe de míe
norispecumia. ,
¡anuis.Ja.e.C.depigno.
de a.dequeiflafumpra 3
<2.limirasnii it wnlicrin dote, vel civcaugwento prior in obli- 4,
gatione:mameunciplaprafercaravtinauthen.dexquali.dotis. $. his
confequens.coll.£ak dixi.5.co.J+8.Stenct Bar.inol.incerdum:iRqbi
potio.in pig.ha.fedeumilla lex non excipiaciilum calirm ,proutex
ccpitluprain.).ptoxima.n fin.videíures hoc q noluirdare privile-
gium mulisri,neg¿viderar exdemratioficutinalijs, dequibusio.d.l.
Jupra pxima. quiain.l.27.quodammodo esarncceflarinm'viro reci
pere dotemi promilTam : vnde nimirusa li quodibilíaberwrnon pro
cedátindotein.l.vero. 28. Sc.29.cranthyporhecetadir dales
dufta:Sideo nimirum fiin dorelexfunm deneger an
indidisecibusresrfeda, feu pro qua con
eratjam fub hypotheca mulicrisá principio: :
"uenit Éctunc ¿un padtohypotheciciplicredent tao: ia
huiusal.fuit hypotheca conuentionalis boncrum p:
"Partidas. (5%
E
Quintapartida.
turarum,vnde inbonispofteaquebitisemptiscam pecunia alicuios,
cumpadtohypothece ,videcuriulbum, ve qui fecredidit, omnibas
treditoribusanterioribus, eriam mulicrá A ffcoin ¡fis proferatur
poriftimlegentvdulegelices.C.qui poten pignosbab.s:huias Feo
tentieftBald.noucllusin tradtatandedorein principio decima par
tis.columnafe
cunda . $ fe- A . ,
cunduin hos Marauedis en foticrramiento 4 de al-
e a vis pa muerto, maguer efle tal debdo
Gua inocino fuelle poftrimero : ante dee fer paga-
do que otro, debdo * que ouicfle fe-
cafu huius Je-
choel muertoen lu vida. .
gis orphano-
Tum fAnOres
Le). XX XT, Como aquel que mueftra carta
desferinano publico ,en que empeña alguna
52 Confrerramié
so. Quid com
drcbimorin —— cofabiemezorderecho nella que orroque mo
expeníafane- — frafJeotracferiturao pruena decefligos,
Nise videlegó. [a Sala ee E
Lancos ¡Scriuiendoalgun ome car-
Sita defu mano miíma, en q
diseffe G conofcia g auía re-
Al cebido marawedis prefta-
dos*deorro alguno, equeobligauaal-
gunacofaporcllos,o faziendo tal pley-
prusdecel.
Scliumpe. fi
ne.Slan.titu.
13. plimapar-
tica. que ele
lex notabiis.
£cio.loi
In moua gina. Tauri- to como clte, ante dos tefligosd a a-
recieft.l nis.ócvid.que
y.tiu.6 dicñio.d.n.
Bb.» D Uoueatradebdo.Ecfifieub pignorevelhiyporheca, dum tamen non.
hi
fithypotheca exprelTa fecundum Azonzm.C. quipotio .in pigno,
hab infumina(ub dubioforic gd: (T.cciamin lego penalti. dere
S.Sclumpri.fime.Senora,quódimpen(afonerisprafertur ejam dos
ti vxorisyvtellt de menteBarto.in.).prima.colum.fexza. Eofolu.matrá
mefaperverli.quarto opponoad fecundam pattem» Sctenet Angelo
Aretinusin.$.fina.ln(lic.ad le zcm Ealcióiam, dicenselfefingulare Se
“mentitenendum,licetfecundumeum de hocglofdubirauerit in di
£2.penulti.£ed vepaterex illazglo.non de hocdubitauit, neque lo:
quiuta cftin hocsquód aurifta iimpenía funeris preferatur exiam has
bentibusezpre(las hypothecas,probarivideturin diéta lege pere.
com dicitomne creditum Sclicnihilexcludiraargumen,capit. Ro
manorom.19.diftiné.Scquía ct, o catis militacratio Bart. de
quañn ditale geprimaquodiflo caía publica wellicas, que verticur
3nimpen(funeraria praforacar cuicanque prat . pro hoc eciam
faciciftalex cum áblolute dicit deaiio queocunque debiro : non ex
«ipitcaftm doris,neque alii. inimpenta funeris neceflaria
£xtis mibividetur,vepezferatus cuicunque credito «etiaun fub exprel
Jalypotheca.
S Mlex, XXXL,
9Drobans per Eesipruram debitoris priugtara vel per duos teles pia
gnorisobligationei potell pignusá quecunquetenenteanocares ni
Firenensproberper (csipturam mara public tabellionis confeftam
obligacionemlicertirpoficrior: fed fi primi Seripcara privata cribus
tellibuse/tfubferipraprafert E
1 € orefrados,Gratia exemmpli posiivar:quiaidem dealio credico.veind.
fesiptiras.C.quipotio.inpigno.haba
2 d Le Antedorrefigos.Depontrescorameisfifiam fille feripturam pri
1, 2kconfefsionemdebiroris de contentisin ea «ve infra cadem
prueua de dostefligos,
3 e Moxorro qualquier. Sinefithares debitoris,(ue alíus pofTefTor, fem
eredicor ,qui non nitator ex inflrumento publico . procedit enim
ta lex fue agataz perfonali, fiuehypothecaria contra debitorem
vel dustaaióio, vel hyporhecaña coniaallar creicorem pon
pitentemexinftramentopublico, vehic pater«dk approbacur hicin
rellestus AzoaC.qui porio.in pigaha,in fumma.coluna, a. Ec Accurfj
indidta.l.fcripturas klicectalis (ecundus crediror fatcatur fripita
za flama faétaménilTe perdebitorem, licétneger contentain cal
ferensdebitorem non pignorafle, neg; praludiciam caufari pofle
ex tali confefsione debitoris nihilominus vincet creditor primus
exquo fecundisnon nititur exinftrumento publico, lícer contra-
xiun inhoc tenucritla,Baldo. dicens(e mirará de pradidto intelles
¿u Azonisquem (equuntur Cymus de Albericus in diéta.l. feriptu=
zas. dicentesnon flare vimÍn co , pfecundus creditor qui pofsider
pratendat publicuminflramentara , vel non: quia femper licer ei
negaredebizorem pignoralle , ¿cdicere didtam fcripturam contra
cum nonprobare , deminodo talis fcriptura non habeaterium te
Miu fublesiptionem : 6% Sta jntellizobar didtam Jegema .£eipeurasa
fed ifte incelle:tus non applaudicliterz ¡lilas legis nequehuic nos
Atresimoaperteconfundivurpereas, cum faciane vin in publico in=
ftrumento.dk ratio diuerftatls ell prous colligicur ex didlis Azo.
quia licetcon.
, a tra debicos
quel aquien fuelle obligadala cofa,en qui tener
alguna deftas dos maneras , bien la Ea
Podria demandar , a aquel que gcla dusteradon
ouic[le empeñada ¿ o a otro qual= praludicet ta=
equi dis feriptura
quier aquien h fallaffe .Fuerasende, Euoleo quas
ficfte que la tenia, dixeflle que le era do córra cum
obligada por carta, que fuelle fecha agatur , non
; dE tamen pre»
de mano de efcriuano publico f. Ca judicare po =
entonce elte poltrimero fi tal carta teftcreditori,
ftraflesauri dee cal licét pofterios
moftrafle,auria mayor derecho enlaco haben pue
f2cmpeñada,que el otroprimero, que — blicum infra
ouicflecarta clcrita, de mano de fu deb
dor,o pruenadedosteltigos, alsicomo
fobredicho cs£. Pero fi tal carta de la
debda delempeñamiento, fuelíe fecha
mentum (Un
pormano del debdor B efirmada con
per pignorez
guía. plenio-
rem proba=
tionem olten=
ditdeiure fuo
quan prin”.
Bclicer, ve die
xi ,ilke intelo
IeQusAzonis, £kAccurli) approbetur in ¡fla lege + tamen refultac
quid abfurdum : qua ex quo ralís feriptura privata probaret tam
contra alios, quam contra debitorem confitentem, de facili debi-
torpoll' praponere polteriorem creditorem priori , Se quód tar
leioftramentum priuacum praludicaret alij quam confitenti , 8c
cias hueredi: Sciflud erarquod mouiclacob. Baldo. Cynum, £e AL
bericum contra intelleétum Azo. Se glo(T. fed potelt relponderi,
quod ex qu fecundus creditor vel alíus , qui polidee defi jure
non oftendie per probacionem ampliorem , quam primus credi
tor ; cum verique nicantur ex confefione debitoris , non elt de
quo conqueracur: 8e contraifkam fraudem quie poteratfieñ , pote
xac (ibi caucte perinftramentum publicum e Se li mon fecic (ibi ina
putet. vndecrederein,quod li fecundus creditor vitraprobationem
fi hypotheca:, quan ollendit per feripturam priuatam debito»
xisconfitentis:o(lenderetporteltes deiure fuo, quiinterfuergnt ¡pl
hypotheca , quando faéta fic cam fieri viderunt : quod tunc li
aitaretar quod hic ¿cin dia lege . feripturas . habetur ex quo
plenior eft probatio ex parte cius, quam.ex parte primicreditoris,
qui tantumoltenditconfefionem debitoris,que ell clegans limita
tioadilfamlegem Se eltde mente Azonis Bart, Se doétoramin didta
lege.fecipruras.Scficquódilto cafíaprocedar opinio laco.Bald.Cyni,
ScAlbericiin didtl.feripruras.
£ EDeferinaro publico. Idem dic (i oftenderer cautionem paluatami 4
trino telle notatam , que arquivaler publico intrumento , ve hic
in fine « de in diéta lege. foripruras , e bi vule Salycews de
bene,
E SComofobredich es. l. deponentes tantum de confefione debito» 5
ris , vedixifmpráio glof!. fecunda , fi enim teftes deponcrent de
pla veritate rei, de debito, felices Se hypotheca pro co fadta fuf
hicerentduotefles, de veritare reideponentes olege .vbi numerusflo
detellibus. Se praferrererar primos credicor fecundo etiam publi
cum inftrumencan habenti , vevolunt Bartola Angel. Se alijin di
dalepe.feripturas.perlegem.in exercendis.C. de ideinftrumen . Se
hocfatisvoluicifta loxin hocvesbo, cura dicic, o prueyade dos cel
goscomo lobredicho esa
h: Goermanodeldebdor. Velmanualicrios (fiv debitorefubferipea. 6
vein dista lege . feripraras . quienica (e (ub(eribic, perinde ell acíi
totum inftrumentum (eriplier .lege.cum antiquicas.$. fina.C. de
tefta. Sc notar Baldus in auchentica . contra qui] propriam. C. de
non numerata pecania.lmo Se paria funt(e(ubleribere quem, vel a
Lum vice ips lege.vice dónavricis.C. de donatio.ScibinotarBaldus.
ad plantoracediinco quinon fctyvl nonporeliebere ye uf
ciar, quod fubferibar peralium ,proue Ge vule lex de Alcala circa
fubfcxipcioneno in publicisinflramentis,
Titulo. XIII. Delospeños.
.4sHic nop fufficerer fubferibere peralium , ex
> ve ipli teltes proprijs bus fe, fubferi-
3 b digntence . Hoc elt ex eo: quiaralis(cripturarrino tele (ubferipea
habetviin publiciin(bramenti.ScdicitSalycetsin dicta.) feripruras,
quod illo mo
do feriptura-
run vitae
Veneti $ id.
Uat a
trestefligos,queefcrivieflen fusnomes
en ella,con lus manos miíimasa. Enton
fine publiz. ce',mayar derecho auria en la cola em
es initrumen- peñada,el primgro, que cl fegúdo, que
sa moftraffe la carta publica.
XXIL, GLey. XX XUL, Quien ha major derecho en l4
cofa que es empeñada a dos omes.
RR V cfta feyendo condició
Glez.
9 Si voi prius
fub conditio ce
nes Salij ea Sobre la cofa empeñada:
pendenterem, ñ complidh
Lea sid ftante que fe complicl
sl le la cropeñafle otra vez
la otro el que la ouiefle
obligada al primero. Sideípues deñto
fe cumpliclela condicion , mayorde-
recho ha en la cola cl primero aquien
fucobligada, quecl fegundo quelato
ditione pra
fertar credin
viuscos 7 Ele
sana erac des 02 pchos, pues que la condicion cs
minas : alter cumplida". Otrofidezimos, que fivna
vero non ha-
beba porella
temen obli
gandi prefer
turis cui do-
minus obli
gatlicer fit po
ilerior, Sive-
ró icuter erat
dominuspraa
fertarviriinusquíirem pofider,
ULacondiciones complida, Intellige de conditione cafuali , vel mi-
10. de poteílatina. vein lege.quibalncum .in principio.verlia
egeposior4sidcamps lego codior 4. primas quí
pigno.habea.Se. penulcima.f:querespigno. ob .pofl. 8€
«prod habecarfapracodem inc. KexiNa.l.8cfimilibus La-
+5, ¡od conditio cafualisvel mixta traharurretro. addelegem.(1Í
tas inprincipio.ffde verboram obli gacionibus. quie conclu
fiononpcocedicin legacispertexcum in legeprima.$ «primo. E. «d
mum. Sc eltbonus textus, qui « loquirur de fruétibus
percepis pendente conditione, in lezepenultima ,
S /T. Se doéto.communiteran diéta lege.(i
cola fucfleempeñadaadosomes, deo-
tros dosapartadamente:e ninguno de-
llos non fuelle Señor della, fiacaclcicl
fequeaquelaquien fue empeñada a po
ftremas, fuelle tenedor d dela cola entó
ce mayor derecho auria en la cola que
10
poú
illamconclafionem renuievbique Bartol, in repeti,
s quipro emptore.(E de víicap Sin lege.Ecperinfurandame
S.:]uiitasflade acceptila.Scin legenfi quis xori.$. flaco liberan .
¿efurússhnic tgmen conclalioni fortiter obflárdidta lexpotior in
(«dc fihreres.cuirelponder Angeiindiéta lez
principio.quódimo diéta lex loquitarin contraétibus,
cum pigousibi dacum fuit percontratum ab herrede: $ quod lic nó
oblter,licér contrailtam re(pontioneminfurgir íbidem Angel. per
textuman lege./iberesteflamento.f de aio.empti. quod quando
contraétusordinecur ad vltimarn voluntatem exequendam, infpice
re debemiscaufam originalem, (cilicetvlrimam vólantatem. porel
onde, quédilipa procedi”, quando id qued fúnimpl ento
fitex necelsitate ad complendam vleimam voluntatem defunéli,
proutfuir indiétalege fi hares, fecus quandoid quod fit ab hare-
de,catertalinecefitate: nam tuncelt quid ab (tragtum ab vltima vo»
luntate ¿efic ve contractus deberiudicari - Se hocnora; quía Jalon
indidalege.i Bljusfamilias.poluirdiftam folutionem ad dictan Je»
gem. (ihares.taciro Angelo, 8 nonrelpondir obletioni Angeli.vel
dic,quódiplegarisconditio non trahiturretro,quoad dominium: fe-
cusquoad obligationem perfonalem S hypothecariam. vt in di-
¿to.j,fed Scfilxeres.fecundum Imelam Se Eydoui,Roma.in didtale-
y quipro emprore y ssadie Socimus confio ducentefimofexas
e
93
efimonono . fecundivolumi, Nequeproceditetiamdiftaconclu-
lo , quando tempore exiltentis conditionis reperitar extremum
inhabileex parte rei vel perfona, vtin lege. quoticns. (F. de noua=
tio.S ibi Barto].infine.nequeli adtus medias iuupediar retrotra
quia aétus mediusobuiarconiunctioniextremorum gloMl:morabitis,
Ye ibi Barcol.
inlege
bicudn ¿$ pri
mo + fren ra
tam hab. Bal.
n lege finali.
C. ad Mace:
el primero, Masfipor auentura la cofa
agena ouieflc empeñado tal ome, q nó
lo pudicfle fazer,c defpues, defto lacm
peñallcaotro el Señordella,entóce ma-
yorderecho auria en la cola,el que lare
fcibieffe a peños, de aquel cuya fuefle e
ucelotro,quádo quier q la refcibiel-
feprimeramente,oapoltremas.
Siprote.deres
feript.librosó.
8c tradie Lar
fonin. |.cuía
quiita.¿.fiho=
minem ¿n.5e
potabili.ff. de
verboram os
- bligationicalie
quas críam as
Jas limitará
mes . vide per
Modernos il
diéta leg
Musfamilias.
rincipio.
di ini
teria Barcol.in
diétalege. is
quí pro em
ptore, colum=
nadecimalex=
Glez, XXXULD: la majoria que ba el Reyen
los biemes de fudebdor ela magos por lá dote
+ los brenes de fu marido.
a (¡Alpriuilejo ha el debdo
¡delacamara del Rey £,eo-
¡rrollo q deue el maridoa
les vila muger por dote , ma-
guercltos debdores $ [c4 poftrimeros,
primeramente deué fer entregados, la
camara del Rey,en losbienes de fu deb
or,q otro ningúo,aquiédeuicfscalgo
Otrofilamuger,en bienes fu marido,
fueras endeen yn calo: fi el debdo pri-
mero esfobrepcño: Gouielle empeña” a Erenedor, Có z
do,an1guno feñaladamente, o fiouiclle — cordarcam.
obligado por palabrash, todos Lup bie. Si non domi-
nus , Se vide
ibi per glofT.
fT.qui potio.in pigno.habe,
Ucu7afuefe.didelegemáicares idea. empiisiglo.in. 1. iueauté, 3
$.fiduobus.in verbo.perenti.ad finem.fE de piblicia.. S
Qiex.x XXILL,
¿9Debitam ctributum regis dotis deber prius folui licer fit pofte-
£
h
us, niliantiquioreredicor habearexpreilam hyporhecam lepecia»
Jem velgeneralem ,nifi fint due dotes ; tuncenim prafertur prima
nilin bonis reperiantur bonafecunda dotis,Ec(i maritus obligar bo
apro dotisrellitutione:dcantequám ei dos loluatur:alijca pignoret
receptadotis quantitacespolteá praferturdos quanuis polteriusfola
ta.hocdicita
Gcamaradel gey ¿Notacameramregiamidem elle quód fileum vide
Auugesin lege pignusff.quipotiosin pigao.babe. ¿
GEfos debdores Mera: (cuszquiparanturin hypotheca, vthic Sc y
fuprácodem.|.vigelimanona . ad fine. Sc etjaminter (e paripallu
ambulant.vtjn leze fecunda, Ce de privi.fili.Zcin.J,dotis. C . deiure
dotium.(umicar épiminterfifcum K mulierempralatio ex tempo-
re,vtibi 8 icadera diefadta fuiturriulque obligario. Scnon apparer
que prior e quepolleriorcaula dotisprefertur, la in ambiguis . KE
deregu.jur.BaJd.ín diftalege.dotis.vide tamen de hocdidto bald. Sé
dealijsnotanterperBaldum nonel.in trata, de dotesparte nona .Ín
primoprivilegio. Ae
LOblsgadoporpalabras. Erfic habentibus tacitas hypothecas eciam 3
anterioresprafercarmulier,Scfilcus, quod notain hfco:nam de iu-
re communifecus videbarur.venotat Ioannes dePlatcain lege. ynás
C.pocnisbfcascrediro.prrfe.lib.decimo.mouetar per legem prin
C.remalic.geren,quetamen non plené hoc probar imo $: de i
communiglo(fizin hocerane contraria: namgloíl. in lezc fina. in
glofl,magna.C. quipotio «in pígno, habe. tenuie, quod;
preferacurhabentitacitam anterioremain legs.veró li pignus.
dem.tenetcontrariui Sin lege.cos,C,codem, é hace vitima fui
pinioAzo.que approbacur hic.Ecrenemel
nio eratin contrariam . ve notar Bartolusin 1
Quinta partida.
AG quid autem in bonispoftea quañitis? vide diftamlegem (is. Se
per Barto,Senota,quodin cala in quo alinscredirorin hypothes
cacltprivilegiofiorfifeo,potell fifeusvendere hyporhecarm , Sefacif>
facere primis Sereliduumn ibi retinere . videperaoannem de Platea.
indiétalege.vna.
42 Uentence, Apo
probatur hic
opinio Bulg.
de qua pergl.
in. .afsiduss.
€. qui poo
in pig. ha. de
*ifka fuie femo
per cómunis
opinio: Be lic
diciteam vale
garem Az
C.cadem.in
fuma, ad,
nes.Ca entóccatal debdo como clte, q
fuefleprimero, ante deuc fer pagado,
que elotro delacamaradel Rey, ninel
dotedela muger-Pero fivnomcouicf
feanido dos mugeres , e fucilen amas
muertas,entonco,ladoteb, quedenicf-
lea dara laprimera muger , deue fer pa
gadaprimeramente a lus fijos", que la
deuen auer.Edcípuesalafegunda mu-
alo ger «porque cltos debdos fon de vna *
dincapproba= natura. Masfienlos bienes del marido
tam.Sdlienota*
quód maioris
cilcQuselt hy
potheca ex
prella , quan
fueffen falladas algunas colas, quefucí
fenprimeramente* dela fegunda mu-
ger,eftas atales, enfaluodeucn fincara
ella,e a fus herederos. Otrofi dezimos,
tacita, videg
not a e je que cafando al guna muger, con fuma
ge.li quistab Ed
A rdiconeco "ido,eprometiendol ella, o otro por c-
lla,de daralgúa colaciertacn dote, ficl
marido por razon de aquella dote, que
Na. tute vel
uidGintures , E
ticas elperaua aucr le obligafle feñaladamen
quodiniftal. tefus bienes.E defpues defío los empe
haberur inca-
ñalle aotraparte,enante que la muger
ouicfle pagado afu maridolo quelania
prometido por dote ootri,pagádo ella
delpuesla doteo otriporfunomc, en-
tonce mayor derechoeauria ella cn los
bienesdel marido, que otro ninguno,
folinre da
rincip. $e ibi
al lasEnos
anteriores .C.
de jure do.
Tea limitado
bonis poltea
queñtis: quía
< mulier in aquienlos ouiclle obligado.
dore prose ,
var da taliter GLex. XXXII Porquerazgnes el que toma
quefitis: cum
8% filcus has
beat hoc pri=
vilegium > ve
in dictaleze.(is quidtatener CymusBald,ScSalycetus in dita.L.af
fiduis,Bald,nouel.intraGta.de dotesin.1o.partesin princip. Secolumm,
a. Sclatis probarur in ¡fla Jege volente idem peromnia efein mu
liere, quod in fifco circa hypothecam. « áflad videtur tenendum
licerglofdubitanericin die LLafsiduis. Ec licer Barr. volueritcontra
iumón diéta,lfis qui.quod Scfublimitaré: bene diéwisBald, mo-
n repoflcaempra Sefpecialiror obligata propretio vendi
vori,vedixifmpracodem,in,l.zo,in glo,quarta, Bcaliaciceaiflam mace
viamyidelaréin dita,lafiduis.per glo.k dodo, vbiSivide yan i lud
privilegium degurin dote confefTatayde qua que (lid cia pleng vide
seporeisperBaldumNouelin diétofuo tracta.de dotefolio quadra
gelimooCtauo.columna quarta.cum folio fequen. Ec vide.Lin contra
¿tibus.fa(ed quoniam.S ibiPaul.de Caftro,Codenó numeratapeca
nia. qua dicit Andr.deIfer.de (tacutis $ confue.contraliber. eccle.
inparte,diffidamus.KDeciusconfilio,g6infiie, Se per Baldumin,
pecunis,C.delolu,
lacofía pofivemas a poños ha mayor derecho
enellaqueel primero,
5h UzadorrSumpracítex autli.vtexaGio,dotisinftante.Sorcollat7,8c
Snauchen.fi quid tamen.C.qui potio.in pigno,habe,
65 Crrfusfijeso Quid deextrancisharedibus? videglofl, in didtasl.al-
vis. que dict, quod ¡ftisnon darur hoc privilegium, vt in Jege.
exiamifiíoJuto matrimonio, videibiper Dodiores.écper Baldum.in
lege prima columnafecunda, C.depriwileg, dotis. hy porhesatamen
non privilegíata benetranfisin quemcanquebaredem, venotarBar
¿Toluto mátrimonio ; de quid fi
deperBaldumin di8talege prima.
mn autem tranfcane priuilegi
i Barton authent i
in materiaBald .noucll ió tracta.
dedotes char=
E : 46 -
Dosomes podria fer cm- Sia e
peñada vna cola , al vno d dguefagi pri y
primeramente, calotrode »eremeneko
€ z goctiá proce-
[pues . E fi acacícioffe que — detheclex Se
tol.in legeprima.columpaprima
snuliercedaraftionem de dote?
cclumna qua:
creditoresmalie
pa AdtirC,
defpuesdello,el feñor dela cofa, la em- A dehisqui
e runca/limaro ESbiss
peñalle aun a otro tercero ,en tal mane ln peo
A TES credi.
rapodriaferfechalaobligacion, q elle nequefaceres Eo" E
tercero auria cl derecho enla cofaem- quod sevolle ñ antig y
> AS E Se
eñada, queauíacl primero .E cfto fe- — glo. Erenent Eos
iaa P EymostkSaly Ejin.L
ria fi cn la obligacion fucflen guarda-
das cflas tres colas f . La primera es,
que elte tercero refcibieffe lacofaa pe-
ños, con entencion que los dineros
que dicflc fobre ella , fucffen dados a
aquel aquien fuc obligada primera-
mentc.La fegunda,quehziefle tal pley-
to,conaquel que gelacmpeño , queel
cen dida au-
thent.fiquid.
quod intelli -
ge fecunduin
cos quádo bo
na mark non
<fTene foluen=
dovtrang; do
té:namticin
rebus extima=
1 sispreferturíe
derecho queelotroauia fobre laco- candados, ac
fa empeñada quel ouielfecl . Laterce» fresmonfuif
P ki fentdarexti
ra, que los dineros le fucfen dados mate.
afsi en todas quifas al primero . Masfi + 4 atour dere $
el fegundo aquien fuefle otrofi empe- ae
ñada lacofa,pagaffelos dineros al ter- demin.L:74n
cero ,maguer non fizicfle otro pley- glolfina,
toS ninguno conel : entonce el derc- zex. xxx7211.
cho que auiacl tercero cn lacofa torna
rial legundo.Otrofi dezimos , queñi
otro cftraño,aquicn non fucffcobliga-
do el peño fobredicho, nin ovieffe de-
rechoninguno enel lo quitalle del pri-
mero,aquien fuera empeñado fobre tal *
30 Tribus a
disoribus di
nerfi. tempo-
dis edit te
sins fecundo
otior fúlicer
tercius dn
hoc mutuet
ve pecunia
priori creditori(olnarur ££ conuenerít cum debitore ve loco primi
in pignore (lsecedar ; $e fic pecunia ad primum peruenerit. fi ve-
10 Cecundas cseditor fins conuentione edam primo debicum fol-
wc ias clusquericurfecuado, tem extraneo foluente debicum priori
eredicori fub pato ve cedacin ius piznoris quodipíchaber, queritur
ciius.hacdicit,
£ azues cafes Orturo haberádiótisAzo. C. de hisquiinprior.credilo. x
fuccevinfummasó ágloMTin,lprima.codem titulo. Scin.l. Arillo,f.
que respigno. ob,pof. vbigJofl.addirquartum requirum feilicer,
quod rerdusereditor conueniar,quód pigmushiceiobligatum, quod
éclimilitervoluit haclex cum fuperias dixit,la empeñalle aGiao=
ibi,eelcibiefTe la cola á peños.glol(T. tamen in diéta lege
prima voluit(uflicere tria, és eriam Azo,vbilipra. 6: qué diffud quar
tumincludacuríab fecundo hicpofito, quod é: viderur;veram cum
exhocvideatur conuenire de hypothecas
8 Corro plezro.Addo ls, C,quiporio.in pigno.bab.8c.L.fin.C. dehis qui
npriorun credi, Jocum ficce. Sclypotior.$.(ina.fEqui potio.in pie
gno, hab, Sc1.C.fanti.credi, pig. ven. SciQudius offerendi com
Petitlccundo,vel tertio creditori, contraprimum : 3 etiam contra
vxoremfoliuto matrimonioofferendo ci dotem, veindl.cumtibi.C.
quipotio.in pigno.habea.ScrenentBald. Ange.loan «delmo
us de Caft.8e Alexan.n.l.ficonflante. inprincip.fE lola, matrimo,
$ tamen conflante matrimonio propter vergentiam vir ad ino=
46.
Titulo.XIT. Delos peños.
voragererad doteminxtad,vbiadhuc.C.de iuredot,tune cre
:snoncompetitiflud ius oerendi,fecundumloan.Andrein
addicioad dedonaintervirum Sevxo.$ diver. fed cúmu-
lierlbaljad.lovbiadhucin prin.2.col.SctraditlatéSocinus multralle
gansySitaconcludenscontinsyolu.y.inci. vilaconfignarione dotis.
quod. tamen
videtur limi-
tandun, vedi
xifupra codula
pleyto?,queleotorgaffe clotro cl dere
cho queania fobrecl peño:entóceram-
bien le Ancarizobligadalacola como
£i gela ouielfecmpeñrado primeramen,
tecl feñor della.
Le NX XXV.Que lacofaque Yn ome tiene
not. in traéta,
de dote,
legiá. quan z a
poo peños e la empeña ela orro como la dene ca-
feribatyr hui
brar fu dueño.
offerendi. 7 /
Lead j Er podria quela cofa que yn
fimisecodéin a relecbida en pe-
10, Cade pres || Minos que la empeñaria cl mil
d modelpaesaotro. Emagueraya po-
derbde la cmpeñar fi acacíciore que le
y bal: paguen a el Saquelloque avia fobre la
ica. Se cola, clotro aquien la empeño non ha
us — dercchoninguno fobreclpeño. Ante
tellize d limi
de qa dezimos, quelo deue dara aquelcuyo
nora Bal. per es. Pero clte aquienfue empeñada la
llum text, la defp led A]
s.licerinprin CoÍa depues puede demandar a aque
cip. ki de few. que gclacmpeño,quedeotro tanbuen
fue,controjin= $05 5d lod adj
sordo, draga, PCñO! atal, oque pagueaquello auja
UEsobreralpley preltadofobrecl,
so.Addalezóli "q Ley XX XVISila cofa empeñada fi pierde
oe empeora cons fe deve defconsar dela deb
dadel daño quey auinicre,
Mpcorandofe * la cofa em-
peñada porculpaf, o porne-
gligencia deaquel que Jatic
nc apcños,fitanto fuere el
empeoramiento quanto escldcbdo q
avia [obre ella pierde porende el derc-
choqauiscnel peño: efi fucre menos,
deuc ferdefcontado del debdo quanto
fuerclempcoramiéto,E fila peoria fuer
qui in prior.
credi.lo,
Qlex, AXAY,
aoSi_ credicori
qui pigonspi-
gnori > dedie
faciatreflitue-
tur cid credi
tore creditos
Tistcenctur ta=
men primas
creditor aliud
pignus (ecun=
docreditoridare,veldebirym ci foluere
Uyapoder.Adde.l.C.l piznuspig, 8 Iggreges$.cumpigno
vi.MEdepigno,Sivide Specn.citade pigno.y.1.ver, fed cuna pignus, dis
temqued hon poterit piznorari vltratertiam vicem, vt infinitas
evitetur.cum quo difto tranfitibi loan, Ande inaddicio.nibil adden
do.Sclequitur Abbin,c.cum contra.colu.2,depigno.S cert
dictum (atis quí ,ne pigous ambulerperquampluyes manus
son ita defacilirecnperati pofic,Bald.£zmen in.d,L..tenet qp
1múlliespoteritpignorari, «forte procedererquando let facilisrecne
peratio,veliin cadem ciuitacepignoraretur. devideeriam per Specs
« Abbyvbifuprá an ljberefprimius á pericionepignoris foluto debito
ficedataftionem coneralecundum,velrercipóm, qui deditpignori : $e
tener epfic,Stan cradiror polsitvendere pignus,quando pollerfbifol
ueredandopignuspignorizBal poll Per, 8 Cynum tener quod ficin
lego.ficeflante.C.dediltraft;pigno.Senorar Álbericusio,]. quandin,
costic«ScvafTalluspoteritalceriinfeudare (ab padtoinergmenti, ficut
jp(chabebac.vi.in.c.1.Sefina.Bábi Bald. de contro.inue(tj. vbiScvide
pereum.colu id remancatva (Tallo taliter concedenti.addeetiam
e. verded erjamcosper quosfiatinuelaScca.1.qualiter feud,alic.po,
Eytrobique Bal.E.c:16beneficiumeli de feusfite. contro.ipterdo. Sc
agna.8ón.5.fimiliter.delegecorra.Scglo.nor.in,caudealic.fevspa.8c
BinitaveperBald.in capi.1-decapiscorra, Se quid fivlcimusalienet ad
quemrcnercaturfendumanad domínum. vel ad proxjmwa in feus
had,
h Gorfeguifada.Adde 2úbi,caun dixcronSquzi
bonafuficiuntereditocihud.
94
erErede, Bribi vide cu
dantemvideBal.in.$.illud.deprohisfen
jus confenfusrequirataradalicnationena
€ uAel.Idem vultgLin.l:greges$.cum pignori.in verbo, Coluetir.ffde 2
pig foluacur(ecundo ereditorisná el foluendolibcratar áfuo, £e ka
exavultibi Bar.in veráté gro quando pignus, Scadde ad ¡Mam de
bicor.$.hink
A depigno.aé
mayorquecl debdo deue perderaque-d worm ranbuen 3
lloqueauiafobrelacofaempeñada. E — peño. Adde.
pechar fobre cítoal feñor dela cola el Rd
dañoque y acac[ciereporrazó delem- - pigno.acte
pcoramiento, Eaun dezimos, quefila ES
E »mDeteorario
cola empeñada fuer ficrua, evÍare mal” pignoris, cul-
della aquel Glarcfcibeapchos,fazien= pavo nesligó
E tia creditoris
dole ganaralgo por [ucuerpo,metien pueniés dedu
dola en la putcria, que deue perder o- cit deforte: Ki
troficl derecho queaviacntal peños.Efl e
'o mimo feria filaapremialle,faziendo fuú foluet cis
Lo mifmo feriafilaapremialle faziendo — Mináfolues
le cl fazer alguna cofa otra defiguifa- Fdfitantivel
y ddelfeñorddla. tics
dal contra voluntad del feñor della, tá atcédie ol
OCT ms its pigno-
«Loy. X-X-XVI1.Comonon dene ningiofran Ñato ppt
queso fufierno mientra quecflouiercónpoños. Teide
A Ranquearinon puede nin-
gunomeclfieruo nin la fier
4] a otro,a daño Enin a meno PEoftitit, vel
AS ¿nina contra debito
fcabo deaquel que latenia a peños,de is volútacem.
mientra quefuerc afsi empehado. Mas os
E ; vifecit. had.
fi acacfcicfTe que lo aforraflecltando de e 4 empeorando $
lante! aquel quelotenia da cnon ¿e cat
lo contradize , valdria elaforramientor ao iaa Os
pero bien podria cobrar fu debdo'" de pig.adt.
Ñ - £ Crorinlpa,Ná
deaquel que gelo ouicleempeñado, a 4
Otrofidezimos, que fi acacfciefle que patvez.L.fimul
el feñor aforralle lu ficrno, p fufier- lr Codepign- 1
0 a A ¡1.80 1.40.5,€+
ua , queouiellecmpeñado 2 0tri, non y, LES dd dl
lo fabiendo aquel que lo tenia ape- Non dicic, q
Ea lat jus credi
ños, que luego que el ficruo paga E pariticzo
fe " el debdo porfi, ootri por el,val- - ill pererete
j rami ñ cundúAlberi.
driaclaforramiento. Perofialgunome Anda: E
in.) fi
cúvéderet,
A.depig-alhagertñ debitoradinta
Qlex. XXXVII,
29Nop potell debitor(fernura fpecialicerpignoratum manumittere : Se
fihoc Eacipcreditore ignorante, (ed fico prefente Scnon contradicen
testenermanumifsio:laluo credicorijure debiti contra debftorem, Si
veró oblicanirdebirorgeneraliter bona (ha tenetmanumifio: Galia
'.Concordarcuma.
jallegatisin glof.
Tp(enanque manumifTor non poteft reuocarelibertatem 2
quamiprafitir Li crcdiroribus,C,deferuo.pigno,da,manu,
1 Crdefemno pig.da.ma.Bl,abeocum
1 Esfando delante. Adde,|.Giveproponis,C.deferno pigno,da.mann. 6 3
3núfto cafiprefentiahabetur pro cófenflas ex quo taisaftusnon po-
eracficrifine confenfircreditoris inxtanotata per glo.in.l, Cayus.(E
de pigOo do defino. (quis prsby anota de tilasecle.nop
alic,col3y8cprocedie 8 ficredicor fieminor; nam reperciascofenfhs
inhoc»vtind.fpater,$.6,(f.de mann.vind, Scadde etiam adiflam leo
geml.1.Caderemifiio.pi
am, € Cobrar fu debdo. Quianon debirum(ed pignnsremilicvein,l,polte 4
quam.ff.de paétis.8c vide.l, 40.nfracod,
n Uragafe Bddelpignori Aide hered.inflic.£.Lficredircribus.C, $
deíejuo pig.dato manu.
i Parúda.v,
Q
tor debitori, Adtir,C2
Tté foluifíicre Fleruo pi
2 ES ditorancillam gno. data,
ua, que ouieffe empeñado - pigncridacam manty
A
Quintapartida,
abeo,C.defemopigula, ma
neralem Se lpecialem hy=
dam,
adas
62 Iscneralmente.Adde.
nu. «habes hicv:
obliga/Te todosfas bienes generalmen
confio. 5. 1es gen
velumine. co- qe?, pordebdo quedenicife; fi delpues
aaa pea aforralcalgád hicruo,bien lo podria £a
aljama vi.
zeryfide losotrosbienes que fincan pu-
diere ler pagado cl debdo.
fade adimeno
lega. Seper la
fonailege. qui
poll tellamen
suas, colin. 2.
Ly. XXXVI. Porquerazgnes fe defara la
obligacion del peño.
Efata fe la obligacion que
Vies fecha fobre los peños,
veríi «fecundo
notabiliter Li-
mita.C, dele- fyluego que aquel que los
e Fesrgempeio paga *loque de-
Qtes.xexy112. yea aquel que los ha empeñado. O-
amDebitore for» trofidezi mos, que ferizefto milmo,6el
vente vel cre debdorquificile pagarel debdo, e eio-
ditore recipe- trononlo quificlfereccbir”, Efizicllca-
se folurionem 20D
reculante con fruétadefto ante omes buenos, elellaf>
o fecon fufello los dineros, clos pulick
tore debitam pe ; Ea
pecniam : 8c L0 enguarda dealgunlogar religiolo,
cam deponen odealgunomebueno.Otrofidezimos
es oluiear PÁ-— que aniendoalgunomcempeñado fu
gnorisobligar qa
io, Trem pro. colaaotro, fi delpues cl fudgador con-
debito cert dénare poralgunarazon, 2391 la cm-
mon inuentis sta
bonisde- Peño,mandádo le Gpague, o figa algu
bicoris_ exe nacolaye cljuezqueriódo cúplirfafuy-
quicar nte — jo,nonfalla otra cofafdelos bienes del
re pignorializ— condénado, de Gfagala entrega, aagl
data:de cuías — porquediolafentencia, que biélo pue
o die a
er prius cse- deentregaren aquella cofamifma que
ditori cara te- aja empeñada, (1valicre mas$deaque-
menti; Sar m 1 ia fabieell É
erfuum dd oquee otro aula Onle eila, megucr
(oluirar, pre — non quiera aquelaquien era obligada
ECO ps primero edcucfeyendes” efte peño en
dicic. .
1D draga. Perfolwionemtollunturomnia accelforia ad principalem
obligationem,vthic,Ecinfratitus).prima. Ecvide quertradit Sécinus
conli.18unvolu.col.,
2 6 Enonlaquifcrerefechir. Added. alienares.$.(i per creditorem.
gno.a£t.8cbiglosS:.Lf priu(quam.Cade diftra.pig.
3 d Ciosdineros. An fufliciar offerre cosin mar(upio finon numerentar?
videperAlex.in.).f mora,colg.ad iFololvamatri.
4 0 E lospufiefe. Quid Ñipecariamnon obrulit neque confignamit: (ed
(oloverboobrnlicfepararumfoluere? videeurquódnon lufficiar ve
hic:quodinrellige,quiavenditio non impedictur,fed val: i
quod debirornonfoluar: fed po(teaco loluente venditio infringeres
ur Serefcinderetur,urin.].fandus.fE.de refcindenda venditio, Kno+
tatglo(l.inlege.lirefidunm.C.de difiradiypigno fed ad hoc ell reme-
díum fecundum Barto,in+fi¿ad fi«fF.de diftraspiz.quód cum debitor
verbo dicieparatus(am foluere,creditor dicaró egoreciperesná tune
illo non folusnte proteftacionihileperacur.argamen.l.áur qui aliter,
f£quod vi aucclam,échicer Albericusindida lege. fi reliduum. dicac
diéumilliusglofI;non ele veram, Scaliter incelligar, quam Bart. di-
¿tam,].fundus.tene quod diftum eft:quia lle ef! intelleus commva
+ vis.ad diGtam. |, pronté dicitAlex.in.l.fi mora.colura, tertia, verlico.
2-fallic.folumman
depi
£ Camifallesiracefá Nora hocverbum : nambi elle alía res, quara pi
gnoratajin qua polfetfioriexecutio fententiz
quod Sprobarividerurinle,
Idem tamencrederem $e
pollerenecuiio lententia, hiftaqua piznorid
modépollet vendiécin minus dammurdebitori
qui
Eabue, ae
fucicad hoc quod
habetur in le
a e. quanis. (E
almonedae del precio del, hadeferpa- E ES
gadocl que primero la refecbio en pe- g Espraleremas,
hos, elo de mas, deue dar a aquel por Ex hoc paces
ña di ara aquel por mod firesnó
quien es dadala fentencia. plus valerety
le XXXIX. Por quanto tiempo pierdeo= — quam credito
me el derecho que haen la cofa quetiene ape deber, quí
> a habebat ¡lam
Jos,fila nondemanda al riempo,queeldere= 0
cellarer huius
igacam, q
Bligan alas vegadasloso- legis difpoli-
io. cumex
cho mands
Kícolas enpcños,enó losen-= pofler e
a qui vélliate
ES cregá dellas e defpuesacac: AOS cul
lasenagená aotri.Entalrazonco — fauore fit exe
moeftadezimos,Gf 29! aquien fue tal o S
cofacomocttacmpeñadanó la deman — JusdeCaljn
daflealos tenedoresdlla, faftadiezaños — dLádivopio.
feyédo éla tierra,o nófeyédo en ella fa- : A illud.
ftaveynteaños, q dédeadelantenon la h drender.Non 7
di Gdari. E intelligas, gd
podria demádari.Fueras ende,fiaquela Eta
quiéfuelle dadaovédida la cofalarcfci — pellatur ven
bieffefabiendo q eracmpeñada a otro, — derested ven
o : detur author
caentóccbiéla podriademandaraquel cate id;
a aquié fucobligada primeramente fa- — vel per debi
a E : torem : credi
Statreyntaaños", Otrofi dezimos, que cariño nen
fiaqlaquien fucempeñadalacola, non — cogicur vende
lefeyédo entregada,alsi comofobredi- 1» fed ollen
> dere rem mo-
choes,nó lademandaffe el,ofusherede — bilem,velim=
rosaaglaquié gelacmpeño ,oafus he- A
rederos Esflaquarétaaios!, q dendeade id iquod
láte,nó lapodriademádar q gela entre habetur in
gallen porrazon de peño: maguer que e
el quela empeño fea tenedor della. Kibiper Bar:
GLe).XL. En que manera fe defara el derecho. tOluma
queelomebaenelpeño por palabra o callido- re cxxpx,
- 20 Soluienr pi
ligatio res pecialiterpignorata antetraditionem per debi
toremalienerur, 8 creditor ápolsicenteinera decemannos inter pre
fentes,6cvi¿intiinterabfentes pon perierá 'amobflattuncpra
feripeio,miliiscui fui alienatahiebar pignoraram, quia tune peter
intratrizintaannos, Snonvltra,fi vero creditor 8: cius heredesáde
bitoreveleius haredibusrempignoratam intra quadraginta annos
non peticrinepollea non poffunt.b.de
1 von la podria demandar.Cócordac cum 1.862.Coliaduer.credito, 8: Y
cum l27.titua9.partita.y.vbivide que diximnequeJegesin hoc difpo
nentes (ant correéter perid quod habeturin authen. malfidei, Cade
prafeript.longi.tempo.8:3n.l19.ticul.:9.partita.y.venotatSpecal. $e
ibilo.And.in addicio.in rub.de preferip.colu:pentlt« Scf. Si requiri
turtempus, dequo hiceciamin re mobili,vcprzlcribi poÑit contra
creditorem glo.Sibivide Barto,in.l.6.cumpradiuni pignoxi. E
pigno.Svideglo.inJ.fi.Cfiadueracredí
k €Zretaaños.Adde didam.la7.5 queib
1 €Quarenta años, Addediétom.l.47.8queibidixio
lex XL,
aeSolniturpignus(ipercreditorem remittaturexpreGérfedremíttendo
uspignorisnon videtur debitum remifiTe.fecus écontra. Jten $: re
aniteicurtaire pigous:S eriam debicumicancellando,f.
gationis pignorisenilihoc fiar dolo vivel metu.b,de
gnorisob!
1 Adtic.C,
(4 mes vnos a otros algunas — diúdenullam fi “aduer,
fe credito.
tr Aizo.Cde reno, ple
oluctarsamen», E ibi pontrltlaro vería,
aucio fifueriecubreddiraliberaripfr
«danita pignora(ecus crio
UU queltorana peña. Ex hogvidetur decidi quodredditio pigno»
Aladinamente * por pala=
18) E bras o callando puede el
ls ome quitar el derecho que
9 da fobree) peño. E porpa-
Libras feria como fi dixeffeaquel aquié
ouicifcobligado el peño al que gelo a-
uielfeempeñado,o a fu perfonero quel
tornaua el peñod,o quele quitana el de
recho queauiafobrecl peño,E maguer
ele ¿e quitalfe delta guilacl derecho
infobreel peño,có todo o non
iendo q le quitacldebdo ¿ quea-
uiafabre el. Fucrasende lircenibelas
mente dixeffe quelquitava tambien el
debdo comocl derecho Gavia fobre el
vis, quod
diror habe=
cosimla polk
quan. (F. de
paét.percext. dj
indar ade le
be, lega. cono
tsariuan tamé
tenct ¡bi la=
fon columna
penule.mone=
tur ex diétis
of. Se docto. ps A . a
e CO peño Perofile quitaffecl debdo princi
teddido PR paljentiendefeotrofi, quelquitaclpe-
groris por
inducere al
veiliracem,quá
ño.E calladamente qui
recho q auia fobreel peñ
bligaciondelacofa empeñada fucfic £e
chaporcarta. Ecl feñórdeldebdoque
tuuicie la carta lacancelaf”, o larom-
tencre Barro]. Picflejo ladicífe a aquel que gela cmpe
in dista leze ñara.Catornandolefla carra de Jadeb-
prima Belo
la Orne el de-
sfcili>
cet q debitor
vrarur pigno=
re, Scsicjthoc
“23 daprincipal,o cancelandola entiendefe
quel quitacldcbdo eel derecho q ania
fobree! peño. Fuerasende ieftofizicile
por micdo,o por fuera, opor engaño
bene intpicias
neque lol
neque Bártol.
hoc dicgne, 8e
tant dicunt, qué d ex redditione pignoris nop videtur remiffhm
us debjú ; Scficifla lexparricarum cura didtalege.1.f. de Ijberlega.
probarevidenturopinionem Alberici pol! Ray ne. neque referre via
detur,quodhwelex Loquitur, quando creditorverbisexprefs dic,
quodredditpi sons:éx etiam quodio.d.| xánterueniant verba teftajo
rislegando piguusequia nibil inscrell,analiquid demenftrerurfadlo
“ velverbo,y ¿5,8 biverglo.deappelafortepoffer dici,quód
autredditio pignoris fadtafuiefimplicicerñiacaliqua pratinitiónead
certum vígm:é tune colli vi, ñ gnoris , fiveroreddaturad
cerrumvfumtancnon ari cum prefivitione. ff, quando diés lega.
cedir. 6: ejus quod norar gl ofl.de privilegio feu concelsione limitatp.
n capital cun ordinem.derefcripsss.l,2-8: quedibi Baldaff. deferuis
expor+kkin dubio potius prefumensrredditum canfacerti delimita»
tivíus,quim (impliciter, Sita procederdiéryen lalipernotataper glo,
3ndiBtalege.poflquam.neque obflabithaclex, Gdida lex.1. quia
Joquunturquando pervesba fimplicierprolatareddicum faiep
feulegarum: Sei verbafuifTent limicaraad cercumvfim ¿nonvis
arias piguorisreriillimperpradid.
40 Gsidebqa Addel poNquai dude peá
4d Cel debio princip, JJabeo.fh.de
E" delibe.lega.Bc.l.credi
5 * Gracamelafe.crcVideque á
frátitu.proxí,
6 £ UT ornandola.Quid fi noncon!tat,quod creditorreddiderit cautionés
reperiturtamenpenes debitosem,vide djQlamlegem.n.titul,19,tertia
parSibilatecixi,
Miex, XLL. E
«nCreditor ex paño porell vendere pignus poll diempertam ela,
pla dic e Scdebechocdabiron feflinjocoillosvell pl abfemsesó,
Titulo.XIL.De lospeños.
95
fteniibusin domo cins denunciarefipoteft: S-pofica poteritvenden
republice 2: bonafide : Sei pignus plus valer quam debisum relila
ques faperficundibicor : E Endirccerabicabeo qued det
hoc dicio, *
$ Men equellamanera, Concordarcum.l.fina o princi.C. deinre des 2
aniámpes Sol,
fi conueneri
la. Mide pi
quelefucffe fecha en eltarazon,
, aót si
Ley, XLI,Comoe quando puede venderla 9 h 4 bazer fabers y
facespeñada el que ls tiene a peños, filo pu= Fabes hice
diere fazer por pofiuras ig vbi ex
¡Onépleytos a las vega-
idas los ares ynos con
otros,quádorefciben la
cofa a peños que fiaq-
enn Mos que los empeñan,
non losquitarenfaflacltiempo, o dia
cierto,que defpues los puedan vender.
Eporende dezimos queíi talpleyto es
puefto quando obliga lacofa apcños,e
aquel quela empeñanon la quita'fafla
el diaque feñalaron, que dende adelan-
tebienla puede vender el que la tícnea
peños, o fu herederoen aquella manc-
biz prius dee
cujus contras
rium dicebat
inches
tellato, C. de
difiradty:
$ Bal
»
prima, epi
gno.adt.in le=
¿u. antiqua
£cinilpradia
raSque fucíTe puelto cl pleyto quando infin.Cadefia
gelicmpeñaró.Empero ante q lavéda, Era
ladeue fazer fiber Wal que gelo cmpe-
que gl Pp
Je= ibidéallegans
ño, fifuercen ellugardecomo la quic-
gloff diéte.l,
cor, dl
re véder',Efi el non y fuere, denelo de- Les
ziya aquellos que fallare en fu cala. Efi domi, impes
Ea q a so da
eltequelarienc apeñoslo fiziclRe afsi, o
A ñ o dilalegascres
nó lo pudiere fazerporalgunarazon!, — dicor. lex ia
entonce puede véder! publicamente la dicir. .aperte
El pr 24 Conarivo, 5
cola quel fue alsiempeñada Enal védi- 'nqu sam de
tene - mentiy
quam limita mificiamex paGo conueniar quod fine aliqua deman”
ciatjone vendat fecundum Baldam in difta Jege. creditorjfaintel-
lizensglobipunétuandoglo( vbi dicir, vbiactanel! ¿vepólicvens
detefine denuntiatione. ¿loM:tamenibipotíus voluir quód punétus
ficrcrinverbo vendere,ficut illam intellexirSalycetus, ibi $ Alberi-
eusin dióta lege. ficonuenerit. Sdubdit Baldusin ditalege; credi
tor; quod etiam vbi hoc aétum eftex pacto , melius faciet credi=
vor. , fi denunticr propter conferuandam opinionem boni viri ; de
nepobit pignoratita connenii.pro quo adde quodnotge Bartolas
n lege, alio.verficpl.quero ap hagres.ff.dealjmen, Scciba, lega. 8e
quód valcar paétum de vendendo pigius , fine alíqua monitio=
ne,tenet Barcolus pertextumibj in Jege Titio. $, Titus. ad muni
cipa. . ;
fcepla quiere vender Hobeshicquidnonfuf6cirdenwntiare debica 3
Yi, quód foluarnifi Gcaddar quod aliasvenderpigoys.3ta exam di
bantJacobus de Arenay6: Albericusin diétalege, liconuencjirzallegá
tes diétymm,l.creditora
ko Groralguya rezon.Fortg;quia debitorablensell : 8cnullum domireli 4
quiryuclfadto debirorisimpediretur, yrquiafe fubrrahebar nelibi de
nUntarEtar.
] SLentonecpurdevender. “Videtyr probari quod: (nella denmn- $
éjatione de qua hic creditor non habear potelarem vendendi
, rem licetex pato conuenerjtpvepofsitvengeresérfie quod omiflata
Ji denunciatione non tencat venditio, copprarium tamuen ¡fo caí
tenentlacob. de Área. 8 Cynns 8t Alberic.in giéla lege. creditor.
vbi_ de Baldus monentur quia eriam inter catera quie sequiruas
tur ell bonafides , que tamen fi ablit valer vendicio . ve in lego
prima, Colivendite pigno,aga.licee (ecusficin fico y ven lege. li
quoseC, derefcindenda vendicio, ergo SeG deny
padto estero Le
ditori vendes pio,
A NENE pig: Exjalo
re pigmusado- 27 8 de
ia
snuntiare Ven" pee
dior > ante a
juam vendate ajjoX,
velhopg
5
Quinta Partida.
non faciernulluracontraftum:fed agetur contra vendentem , vtin
L.cum concra,Cf vendi. pignos aga. quia quendo credicor haber
Fscultatem vendendiápacto vel ¿lege, ¡iladenuntiatio requiri
adexecetionempotellacisiam dex, denon acquirlcurppercam pos
reílas de novo , Ñitamen ex denuntiarione acquirerctur poteílas
vendendiypro
ue ell án cali
Jegis fequétis
tune non te-
merer. vendie
sio omilla de
nátiacione, Se
Sc incafuili?
J.concludunt,
quéd tenebic
venditio + fed
tentbirur ven
dicor pignora
viria ad later
elle proprer
denuotiatio»
mé omillam
fed obltacilla
les iftud
verbum quod
ponicur ad po
tellarem ve
ide,
eodé.l. 48.8
que ¡bi dixi
vbi apercias
hoc probatur.
«Enel almone»
dale deue fazeren el almoncda a bue-
nafe,e fin engaño. Ef por auétura mas
valieredeag!io, porqueel latienea pe-
ños:lo de mas? deue lo pagaral que ge-
lacmpeño, Otrofidezimos quefime-
nosvaliese,lo de menos,que gelo deuc
tornaraquel queempeñolacoÍa.
GLe).XLl,.Comoe quando fe pueden Vender
los peños: maguer mon fue dicho a la fazon
que los empeñarom que lo pudie/Je faxsr.
Qs ¡Inplazo obligan los omes a
filas vegadaslos peños fimple-
0978 mentenó feñalando dia aque
los quiten nin fazjendo enmiente*de
losvender. E pórendedezimos quefe-
yendola obligacion del peño fecha de-
fha guifa, fiaquel quetiene lacofa ape-
ñosafrontarc"al que gela empcho ante
ds, Nonergo a z
creditor de- omesbuenosque la quite:fila nonquí
eel fierequitar,e la cofacmpeñada esmue-
er in pue bleye palfaren defpues quel dixo quela
blicislocis có-
quitafle doze diwz o treynta * fi fuere
Less barr rayzG dédecn adelanteg la puede ven
di,vehio, $e
ner Bald.in di. der. Otrofi dezimos ¿(1 pleyto fuelle
a les: de puelto.quando empeñalle la cofa, que
dixir de ia clquelarcfcibepor peñonon lapudicl
fubhaltacióe . fevender. Maguer tal pleyto'fuclTe pue
7 b atedema vi Roshiaquelaquicn fucempeñada afron
ad
je dotrgma.Nonrepenicsifoster:
Non ¡nue
mi cam in
RON, TECO.
In no. re,
viol.ta
de. l.quamuis. — taffeal que gelacmpeño tres vezestan-
tcomesbucnos quela quicafle.E pal
fen dos añosdefpues! que lo-ovieffea-
frontado qe la quitalle, dende adeláte
ñ
lex, XLTL.
ansi dies non bienlapodriavéder. Pero lavédida del
apponiturven >
disionipignoris,debercreditor requitere debitorem quod luatpiga?
aliasquód vendetillud:X tunc elapfisara. dicbusfi reseft mobilistvel
¿o.irescilimmobilispctefi pignus vendi: 8eficonveniar quód non
Vendaturideberenim requirereter:8cextunc clapfis duobusannis po
teltyendere bonafide publicelicirando, Vendicio autem pignorisio
csulam iudicari venditurper modupu radican. y. patrcsitu.a7elo
hocdicit.
€ E Ninfaxjendo emmiense. Concordarcum,L.Ki.5.1.C.deiure domi impe.
8ccum.Lficonueneric laprima.ildepigno.adi.5.).croditor,C.de di.
firaGtpizno. E
€ cAfrontare.Semel (ufficitifto calizvtin dira. l.fina.fnécin diétis le
gibus8<hiccolligicar,
inos deiurecommunizam.Lfina.
$.primo.C.deiure dom.impe. añignar biennivm. fequuractt hac
Jex partitarnim forum caftellz,dequoin.!.xtítul.19.Jibro rertio foros
1.quibuslegibus forá cacemás e(tltandum , quatenus ¡fis lezibus
pd y, vebordinamientorum,feucon fuetudinecon(tet appro=
jari non alias, velatetradit Rodericus Suarezán proemio fori,fL.
Jin ordina. Tautiais.vnde ergo in opereifto, legesillas fori non al-
lego nifi cas quere de pradictis,¿Jiceeve dixi de jure commsuni
daresur bicnnium: tarmen icredicornoliriantum tempus expedtares
poteritadirciudicem,S condemparefaceredebicorem. 8e fic capos
rerurpigoms in caníamiudicati ; benerenim potef! concutsere
guus precorium cum conuentionali, ita declarar Albericus he dis
¿ta lego Ena. Svedicit Baldusin lege: avad fin. C. debo.auto,
pole quisintellizererdistamol.lanas Je adiudicarionepratoriailla
de confueras
4 5 E dioeneníí
[alos quando quier quelafagadencÍór aro eu vena
echaabuenafeenalmoneda fegun dí- mentiftam.l,
idezimos á . Particarma, dí
zecnlaley ante defta.Otrofidezimos q Eon eo
lasvendidas de las entregas, e laspren- hicvidesa
das que fonfechaspor mandado delos £ 47alpleyroad 4,
lufin.$,2.C,
fudgadores, fe deuen fazera aquel pla- Ge ón
zoi, cenaquella mancrages pucfto en impe.Sidem
dic fipadtum
fuic fidum,
quód pignus
véderetur cera
ta quantitate,
fubcerta con»
ditione,velin
certoloco 1 $
non aliter ve
las leyesque fon pueftas en cltitulo de
losjuyzios decomo fe deuen cumplir
enlatercera partida delte nueftro libro
que fablan ch efta razon.
ley X LI11, Porque razones aquel que tien
ne lacó/a empeñada: maguer [ea pagada la
na partida de la debda la puede Vender elo 5.idemquE.
Jus herederos . de pigno.38,
mó notar Bald.
Or vn debdo refeibiendo in.Jo4 cone:
salgun ome muchas cofasa — nerit. la pris
ma.fE.cods
*peños puede las vender fi y
quifiere,o alguna deilasen
alguna de las maneras quedizeen las le
yesante defta. Enon tan folamente las
puedevender portodoel debdo,masa
vn porvnapartida de lo q fincafle por
pagar deladebda. Efi poranentura fe
UTres Vezes, $
non fimul a.
Elis y led inter
vam écaliam
denuntiaio»
em interuen
niente falten
vnadiezfecun
dun glofT. de
ibi Bartol. in
muricllccl qtenialacofaa peños,ante El Jaquartas (E de
fuelle pagadaladebda, pueden elfo mil as
mofazerfushercderos.Otrofidezimos bic (peca:
le alias
fufficeret vna
denuntiatio -
L titia, $. víu»
quelacofaempeñadaque fue vendida,
afsi comofobredicho cs, quetambien
pafaclfeñorio!dellaal quela compra, “ras. ft delega,
como filacomprafle del feñor mimo _ fcundo. 8
la glo. cla
cuya cra.E eltefeñorio feentiende que
ganaclg lacompra de[que espaffada a
fupoder',epagac! precio "" por ella.
gularis fecun-
ques Jal. dn
.. quibis.col.
2. ff.de verbos
obliga. Scalle-
gatar(rpeperdodores,ElignanterperBald, invubrica. C.de novo
codi.compo.kinleze fecunda.C.quod metuscaufa.per Bart, in tras
d%a.dequeflio.perAlexan.in addivio.ad Barco.in lege prima.$.diuos
feuesus.Ifadequalio.
h Uocfpues.Habeshicá quotemporecurratiQud biennium,de quo per 6
glo.in didta.4Mdepign.ad.
1 naaquel plazo. Videinol o Bcibiadditacitoa7.3parto 7
Utex.XLIIT,
aoCredicorvelciusharespotetkvendere pignora vel vmum coram pro
debito velparte debitisátextalivendieiore tranfit domininmin eme
prorem ficurfiiple dominnsrei vendere:dam tamen precia foluas
varon Scresemptor tradarar,b.de
k Gelfeñorio.Adde.ninli
20.8 l.quedcredivore.C.de dira,
1 €rafadaafupoder.Adde.l.quancia.
$.finauf.cod.
m Urgel precio. Inmuie, quód nonporit creditorhaberefidem de 3
pretlo:conitarium tamen probacurín legos eleganter. 9. li vendi=
+* deritf.de pigno; ad. Gxibi quodrenebirur debitor habere racum,
- exjamineo,quodeelt viera debitumaquod Paulus de Caftso ibi linia
Titulo.XIII, Delospeños.
tatsintellizirqtando non poteraraliterereditorvendere, vel qua
itacratcontuetudo,vtinal.l piznore.$.1i.fT.co.alias fiporuifiervende
iecanianó porel fSteto grati calleno pega quiRó>
deverbo.obli,
salimachus.l
QLex.x il,
anCreditor non
pst E Et0s MZeyoX LIT. Como aquel aquien es empeña»
dela cofa nonla puede el mifino comprar nin
orri porel,
Adic.C pea que tienca peñosalguna cola
A 'debitod refliz Jeotrinóla puede elcomprar”,
o tuer ¿Piera lila quificre cl vender.Fueras en
rene el de filacompraMe clcon otorgamiento
proremnóin- e con plazer de fufeñor della. Efide o-
nenistalados era ouifala compraflecl non valdria la
cipctenti con ce E ho
cedar pignus Vendida.Caquando quier que el feñor
pro sei delacofale dicfTefudebda, tenudo fe-
riade geladefamparar. Masfiporauen-
tura metiendo lacofach elalmoncdacl
quela touieffcapeñosnon fallaflecom
Prador porque nan gela quificfle nin-
fe deal
toremulido UNO COMPrar,O non afafle pormiedo
delfeñor della, oporquelesouicfe el
1a del comprar. rogado quelanoncompralfen, Enron
Concordareá 3 . iS
legede ccpuede demandar al juez del logar!
jonagine ueleotorgueaquella cola porfuya.E
de diftradi de ad ! He
a cljuezdeuclo fazer, Catando todavia
quanto es el debdo,e quanto podria va
da de £ Terlacofa.E fientendiere quemas vale"
torvendar Jacofa quecldebdo,dcue mandarfegá
pa Sa uE fu aluedrio al quetjene la cola por pe-
Hi? videla. E
C.dedoli ño queltornelodemasal feñordella. E
a fede fi fallarcque non valetanto, dene otor=
Pra garotrofi alotro quel finque en faluo
proxima . € fu derecho,para poderdemádar al que
idem fifecun» a ñ
e le empeño la cofa,aquello que enten-
mat vá priore, — dicre quevale de menos.
eS: l.cum 4Ley.X LV, Dela debda que es dada fobre pe-
fecundus, $ la 5 z
Ss orador ue derecho dee frente
Li los peñs fuen vendidos,
quior cres ladores e pcños en vno dan-
tor pign, ven» ES
a doalgund omeaotro por al
eo.l. 46. 2 guna cola quel deua fazer o
2d dvd juedel
lugarila.CofincauGiudi.dequaiflafimpra ef dicitauthoritateprin
dipis.tunotaiflamlegem que viderurfequi opinionem Vber,de Bo
bio,de quaperAlberián.1.6.Cudeiure domi.impe.
3 € Catervale,Adde.,fi.cio,79 par Be queibidisó.
dLexXLr o
amSidebitorfisocreditori detpignus Scfideiu(Torem: poll, debitorilr
lud pignasderfecundocreditori:Siprimuscreditorá fideiutlore debi
Y tumconfeguaturifidciufforiqueperindicem illud pignpsprofao con
cedarur:nihilominus debitore vel Ecundocreditoreloluente quodip
feprimuscreditor(olnitreneturfidciuorpignusreflituere,hado
1 d Teno feriacl fador.Addeal.1.C.dedolo.éribiperdodto,
2 e Uzfomifmorhdde.l.a.C.deditrad.pigno,
lex XLVI,
3mEodepignore duobus diuerfistgporibus obligato renefcreditorprior
cui datum eltin (olutí fecundo debicú foluere Se pignus dimitteres8e
. — fiptimocreditore vendentefecundus emar:debitore quándocanque
fecundo verunque debitm(oluenteyrelcindisur vendiciosrellimetar
quzpignus debitcrisfruclus tamen poflemprionem perceptifintem
proris.hoc
£ denpagamiento.Idemfivendac vita drá
pig.ven.Sidem Gin folutam ¿tudice accipiar,qui:
patamurfaétum partis.].fi ob caufaim,C.deenisiios
iSalycaCafianti, credia 1
l 15,10
3 Codrimer. a
Secus li ipíe
prior creditor
venderer ali
cul extrencoz
nam tune fe=
cundas credi»
tor ná poller
agero hypo»
thecarla,neq;
competeretfis
bras offerens
ditali emptos
e
dar.Sidefpues delo el feñor empeñal
fe otra vezaquelpeño a otro ante que
locntregalícal primero. E efteaquien
lo empeño primeramente, demandaf-
fe eldebdo al fiador, elo cobralTe del, e
el ador demandalle defpues el empe-
ño a aquel quelo tenia, (el fuez gelo o-
torgallcporfuyo,porrazon del debdo
que ouicfcafsi pagado, dezimosque
maguer el judgador gelo otorgafle, có
todo cflo quandoquier queclleñor del
di.pig.ven.va
deiflá.L fum-
peñole dieffe lo que pago porel ,tenu= od
do feriaclfiador ¿de gelo delamparar. — fitaris > inter
bunc cali
8caliumal.qí
ple priorcres
dior emit d
debitore; vide
psp al
beri. de Salyce
bi. Squid fi
¡lle prin us cre
ditor qui rem
in folucum ac
cepit , vendas
ré poltea alij
an fecundos
creditor pole
fet venite bj
pothecaria có
tra ¡um £-
cundum emo
proremédic:
Botert, ex 4
Primus credis
tor non ven+
dit ¡pre eredi»
soris , fed ve
fisam per emy
prionem, vel
dationem in
folutum, 8: fic
vendit ex dog
minio lam af
feto per ler
ctindam obli
gationg:quans
doveró venditinte creditoris transfere dominium non affefum.ese
fecundaobligatione, Ek fic non poteritcredirarlecundas agerc,ita de
clarantlacob.de Arerin,Sipoft cum Cymus, Albericus Se Salycer, ix
4nlegeprima.quod nota.vndecon fulantibi Cynus Albericas, KS3
]ycetus.quód ille qui vnle emereabso qui haber multos creditores
ematá prjorecreditore vendente iure creditoris: quiatúic omnia (une
planayutin lege.quid croditoreyC.de dillraftrpigno,Scdiftalegest,C
Mianti.creditor,
Elo mifmo*dezimos quedeucfazerel
fiador fiaquel aquien deffpues obligo
el feñorlacofa a peños gela demanda-
re, pagando al fiador aquello que dio
por precio delpeñoaaquelaquien era
primeramentcobligado. Caentonce
deyegeladefamparar. d
Le), XLVI, Como quando la cofa es empeñan
da dos omes a cada Yno por fila puede co-
brarelquelarecibio poftremas pagando al
prirneroel debdo que aia fobre ella,
E IN peño obligando vn
lomea dosapartadamé-
teen dostiemposdepar
, jtidos, fidefpues deflo
z llo dicfTe en pagamien-
tofal primero 8poraquelladebdaquea
vía fobrecl:contodo cffo,fi el fegundo
debdora quien fue empeñado apoftre-
maspagarcal primero ela die avia
el primero fobreclpcño, tenudoes de
gelo delamparar”.Otrofi dezimosque
fracaclciclTe q el fegundaidebdor con»
h 0% gelodefamparar Sed an fruduserñam euincerrdicvtin,lo6. fupra
sode,quiaperindecítacfialinsextraneus emiflera debitore vtin die
Etalegeprimasverhicu,cun aucem,C.iantiqui, creditor. Sevidequas
tradi Say cc poftlasode Are Cyogmánl quan, Cria qu
E ¡gataci.con.
¡ Celfegindo. Concordarcurmsl.cumfecundas.5. primo. .dedifira 4
£io.pign.Scracio poniturinlege lecunda.codertitul, quía huiufino.
E vendio transfercndi pigioris canía y nectar inpis fierh fo
cta da
Quintapartida,
52 Utaorradebde.Quidii vltra debitumplusdeditcreditor,primoratio-
nevendicionis,quiaplus valebar res? videturquód hccnon tencacur
offerre,quia debiroriseractale rehidunm,vufupracod.l.q1.Svide,in=
fracod.).48,
6 b Wtofruros. Indillinttcintellige deomnibusfruétibus, non atrenta
diltinctióe, de
indaóS. > A a S
E 06% "prafleel peño del primero que auia po-
der degelovender,quequando quier
gel feñor dela cofa empeñada le dicl-
feaquello que 2uia fobre cla, e la otra
debda*que dio al primero quando la
compro del, Gfe delata porende la ven
dida,ces tenudo de tornar le aglla cola
que compro feyendo del debdor.Pero
losfrutos grefcibio delacofa defpues
quela comprodcuenlefincarenfaluo,
porquecs derecho que los gane por la
compra quefizo.
minor aduer-
Sus pignoris
emptotem li
in emptione
prober fe la-
Junmifed tener
tur dare cmo
prori víq; ad
quantitatem
+ quapig
darume(t:
de maioribus
quorú pigno-
savendunclvi
creditores cis
Ue). XV 11.Como fe puede defararla vendi
mam Gforce fiprafensfuiTer,maioripretio res vendita fuerar,Scidem
voluie Raphael ibi relatusá Paulo de Caflr. Scsila opinio aproba
turhic,
$ Gouurroaños. AddeLfin.C.detempo inintegacellitn, s
QLexszr Ii,
2nNon — potelt
debitorimpe=
dire creditoré
ne vendat pi-
mus mili fla
tim foluar de
bicuns /
men creditor
poteltaté non
habet venden
potelt des
bitor agere có
tra emptorem.
pignus tencor
tem folucta;
ei debiti quan
titatem : $e
minus fit de-
bitum quim
emptionispre
aprendiendo feiencia, ocn otra ma
nera lemejante deftas. Ca quando tor-
nallcal lugar qualquier deftos fobredi-
chospagando eldebdo,porqueouiclfe
empeñado la cola deue la cobrar de
qualquierquelaaya comprada. Perofi
fueren negligentes por quatro años3
defpuesquefucffen tornados afusluga
res en demandarla cofa que afsi fuelle
vendida,non lapodrian defpues demá
dar,nin cobrar.
Ley. XLVIH.Como fé puede defatar la "vendi
> da que non es fecha fegun laley.
xabit emptor
tium recupe- Adri C,
in Romipetas
glo vd Regis
aut commus
mis vel (ludi
da del peño que obligaffeel menor de vezmte
Ender queriendolacofacl
ecincoaños.
quela tuuicife empeñada,
'en.pig.
fuperfluun 4 aga, dd
venditoresfed ¿e Cdi
fiempror ren to, vendi,
¿Enoród veynteccincoaños
empeñando alguna cofa de
as fuyas, lo tal condicion,
que fi la non quite faña
diacierto"g lapudicllevéder.Dezimos
qlidefpueslavédiere q fepuede defatar
lavendida,pudiédo provar el menor q
erafechaa fudaño*.Pero tenudo es de
daralquela auía compradalos maraue
dís falta aquella quantia,porquecl auía
empeñado lacofa. Elo milmofdezi-
mos queferiafi vendiefle cofa que avia
empeñado otro qualquier quefuelfe
aut captiuicas
ús coufa ab-
fencibus:dum
tamon poltre
greífam hora
¿quatuor ános
inperendonó
fueriot negli+
gentesahada
yc E enor, Or-
cum haber á
l,<reditors
lud infpicien=
dedi.
24 €rdladiacior
coDrocediter- a
go hc lex, Mmayordeveynte ecinco añosque non
súambexpa- fuefícen cl lugar quádo la vendio.Seyé
a ea doclén otraparte cn feruicio de Dios,
dendipignus: — alsi como en romeria, o en cruzada, o
ve hic vides
quía 80 mi
mor potell ce
Aicui contra
<ontraftum.é: hocpondero,obid quodglofTnorar 8cibi Salicein.l;
can linibucó dec lidades. y
30 Cosfudaño, Nonapericquantum deberelTedamanín. communier
ceneturquod fuflicerer parawm damn» non veróminiimumn.la.Co
depradi.mino,£cJ.fioE dein intezureltic.go(T:S dogto.inda.Ci
+, aduervendit
y Ese famii. Ex hocverbolanéia quefequustar Seprecedunt, pas
tetquód $: f1abfenscaula reipublica ex paéto conuenerit, vecredis
or elapío tenmino pofsirvenderepignustadhuc poteritíe rellituere
contravendicionem.8 ciuscontrarium dicieglolhn.l(icummilita-
ribus.Cedereftituramilitin glof.fecunda quan: ibi dicir mivabilem
Bartol.é Báld.tenéntes cum ea; exo quia miles velaliusablensrei
publica: caula, non pote(tperere ferefliwi aduerfum fin contras
¿tuny6cidenatenecibi Panlusde Callro, [acob. Butrica, amen tener
«<óntrarlumimo quéd Si tune dareturetiam abfenti refitucio, quia
ccuparas proptermailiiam,veliu(lam abfentiam, nonfecitad diem
+ quod debuir,quod verilmilcerecifferñocempacus milicia, velalias
nomfuificr + Selicablenseltlefus Scideo rellicuendas, Sepro hoc.
rima de fecunda. Cade reflicu.milic. £ciflam opinionem dicieeu-
ioremSalycetus, Svule Albericusindiétalege.lí cum militavibuse
enferuicio del Rey,o defuconcejo. O
fiyoguiefle en catiuo,o moralle en cltu
ll epodiendo lo fazer fegun
SN] dicho es en las leyes ante
defta,non le puedeembargarquela nó
venda! aquel que gela empeño, Fue-
ras ende en vna manera, Í1 quilierepa-
garluegoloqueauiafobreella,o le qui
Sieffe fazer cumpliraquello porque ge
laauia obligadafin alongamiento , e
finrebuelta ninguna. Otrofidezimos
quefi el quetienc la cofaapeñoslaven
dicffe non auiendo poderi dela ven- h e
der,oauiendo poder de lavender lacna a
'enalle cótra la formal ela maneraq di Cudebito.v
ze en las leyes delte tirulo,Gfablácomo Pelis
deué fer védidas las colas empeñadas. i 4 xo añendo
tempoze pra- pig
fcriplit monte ++
nerur debito
Xi : mo efici
cur dominus
reistenecur ta
suén vendens
ad damna €
intereffe que
venditionis $
text debiter
fullinuic. ade
C.debito.ven
Quecllóceclfeñor dela cofaempeñada Pe
h puededemádaraquiéquierd “1alle! > vendia pigno.
Glaayaalsicóprada.Eladucalsicobrar "82-
pagando'Macfteg la afsi quiz compia- jet contra la for 3
más Vide lu-
priscosl.q1. 8642.
1 €. quienquierquelafalle.. Talex deftruerevidetor illam opinio- 4
nemcomounein y deque od.in glofl:fuper
verbo,entoncepuedevend
ereditorifacultasvendendi|
ibirequíó
trarium faciar, quod vnum derequiitisin diéta lege. 41. el
venditiofiatbonafide:que tamen liabfir,non annullatur venditio:
veibi dixi,8 haberurinfrá.lproximaspotelt dici quod quicquid do-
o. dicant de jure comuni per lilas leges partitaram , requi
tur ad poreftatem vendendi Sci data fuerie Éxculras ex pado,
quod denuntietur debicori, Eaitihocpracedat, noneft poteflas
vendendi,vehic: cin diéta lege quadragefirna prima. pater , Edic
quod fitde forma, quódprius denunciet , S:quód vendar publico.
quod vero ponitur in diéta lego, quadragelimaprima. de bona fid
quod interueniar in vendicione , non ft de forma fubflantiali,
quoditaprocedar,quod habeturinfrá coden» lege ta
-cirdiéta.l.quadragelimaprimo,que quando loquuta ell de bóna li
dixit.deue.
m Gragendo. Addelempror.Tadereivendica. ;
Quanto
Titul.XI11.De los peños. 97
64 Tonantolecofro.Adde..ficum militaribus.C.dere(Gamili.
7 d Uv endio.Hocideo elt quia tale refidunm án vtilitatem domini nó ve=
nicyetindi8ta.L.emptor,
8 € dportiempo.Concordarcumm La.C.fvendico:pig.agatur.
9 d Obligado. Tencbitar enimadionep'gnosaticia, vehic. Sn.1. cum
venderct. of
cum. l.fequen a ;
sisfadepigno, — da,lo queauiadado por ella, fafta ena-
ta quella quantia quelael auia empeñada
ftratt.pign.8c — f1portáco fuelle vedida.E fimenos, de
uc el dartanto porella quáto le cofto,*
elodemas guarde lo para aquel que la
pi.nosnonde — aujaempeñada. E fi por auentura por
¿cinfubli- E . eS
daa re vlica Mas la ouicífe vendida deaquelloporg
pra agere pote — lateniaapeños, lo demas es tenudo de
ricad prerlum Jo pagar el que la vendio,? enóel feñor
vrin.2.8cbi
glo.Cuivend. de lacofa.Mas fi efte quecomprola co-
Piguo.agatur. — fa laouielfe ganada portiempo,“enton
cc deue fincar por feñordella .Pero aql
a que gela vendio, fincaobligado “al fe-
30 Vendente cre
dicore fraude. ñordelacofa depecharle todos los da-
Jenter pignus ñose menofcabos,quel vinicró por ra-
minos presio zon de aquella vendida,porque nó fue
pererab eo de s
Bicor damna fechacomodeuia.
Giles XLIX,
Sinterelle li q Ley, x ,1-X.Como fe puede defátar la vendiz
cer habuerac
vendendi po=
a Ey On engaño vendiendo algú
cornóntoluca — | (258) ome lacofa que tunicllea pe-
do ,petat rem [QRSA Sospor menos de lo que va-
cum fiuétibus qa me E . PS
ab emprore. MAI elengaño pudiere probar el feñor
fisudis parti- della:dezimosquedeuedemandar a a-
de e quela quien laempeño (maguerlapu-
audictur cm= dicflevender)todo cldaño,e cl menol-
pror yoléspre — cabo quel vino porrazon de la vendi-
dun totem
fupplere, mia da.E fifuer tan pobreel vendedor que
debitoreófen- Jo non pueda del cobrar, caquel que la
e oevaliEios compro fucfabidordelengaño,“enton
ftaudis nófuie. — ccha demandar contra el quetorne fu
mn, Felt cofaquel comproafsi.E deue la cobrar
étio debito con los frutos que el otro faco della,
fcáfolim con porque ouo mala fe cn comprarla .Pe-
ravédicorem,
hocdicit.
y e Uodengaño.Quid6 dolusinteruenie tantum ex parte emproris?glo.
in dicta legeprima.C.fivendi.pigno. aga. dicitquod tenetur emptor
a fublidium,Sefic lap ponit,quodcreditor qui iure vendidir, Sedolú
monadhibuit,prins conueniatur:quod non videtor verum : quia do»
Jus non deber ezredi perfonam comuittentis.l.fulcioius.$.quod had
verassfvex quibuscanfin polea. in. 1.6 cellante.C.de dilbraét
gno.ex quo videtur, kita renerSalice.inad.L.iin fin. quód fotos cima
Prorsencacarnon cion ni co quod plaisvendideicquáhar
ere debuit.vtin.lfin.C.dediftra.pigno. 8 dicitibi Salic. quod licér
inillo fuperfluo,creditorrepericurnon foluendo:poteritcóueniriem.
> — prorpropterciusdolum.argumen.|.£.fT.de co per quem faéwm erit,
¿e quodiíto cafufaluctur glo. quod tamen vltimum relinquiccogitá
dum,S meritó,quia hocvitimum nullojure fulcicar:neque «quitas,
dequain diét.l.fi.verfi.plane.milicatinifto caíu,ficutin cal Leal
plané.neque glo.volnitid quod Sali.dicitimo debetinteligifecun-
«lamconcordantias,quas allegar, que loquuntur quando empror par
ticipanicde fraude cumcredicore.
¿£ Gsercchido.ApprobardittamAzo.C.fiveng
8rglo.in.l.fi.Cacodem.
da del peño que es fecha engañofimentes
igno.agauinfumina.
tex fnalis,
Si pigss per credicorem licité incitan nó tenetns
tor,feddebitor de eniétione,nifiere feobli
rema:ienampignorirecepit,ant tanquam fuam no:
ratam vendidic.h.d.
g 4obligadosQuinque debent concurrere,v
creditor vendenspignus, £
non tensacur
de cul z
rotenudoes el feñor delpeño , detor- Primi, quad
E pignus li
nar el precio que pago el comprador aca ve
por ella,cn la manera quedize en laley pater in hoc
ante dofta.E fi porauentura cfte que o- Y“boSecidá
E a quod cseditor
uieflecomprado lacofacmpeñada,por — vendensfitpo
menos de lo quevalia , quilicffe desfa- toraliocredi»
E he torcex tempo
zer cl engaño,cum pliédo fobrelo que de ple
auiadado por ella, falta cnlaquátiaque — gio.ve E lege
fallaffenporderecho que valia, non le arraigo.
deucfercabido.Fuerasendefipluguicl pigno.nonde
fe alfeñor de lacofa que gelo otorgal-- Pe: Tertiam
a SS qucdi credo
fc.Masfiefte quecóprolacofa nó fuelle — rem cifedebi
fabidor del engaño e ouo buena fe en o
acur
comprandola, entoncenonleempece indica. fecá
aclel engaño,o la malafedelvédedor, — da. Quartum,
nin ha demanda ninguna contra cl elíe eS
ñordelacofacmpeñada puesqueaquel - paéto »vel ex
glavendio lo podriafazer,como quier Es ve prota.
E urhicibic
uel quefizo engañofamente tal ven= ja pueda a
dida,featenudo de refazer el daño e.cl der ,velquod
aboallcnordel £ ” faltem credar
menofcaboal feñor delacolacmpeña- ibiticercicnm
+ dayafsicomo fobredichoes. interdú iufte
mr e.
Ley.L.Comoestenado o nonel que vendeelpe= PU E
o de fuxgr lo fano,al que lo compra.» potabili
Bligado 8feyédoalgunpe
uicio.
e od iple ere
4) ños qlapucdavender, lia deordecuian
cae[cielle q lavendiefTe non como fuya 9ne non pro=
amittar, ve hic.
mas como cola empeñada, ic defpues S.1u.Ccod.
dello venciellen por aquellacofacnjuy h al pleyto. ?
zio al que lacomprafle del. Entóce cite EEE Ae de
Ggelavendio nó feriatenudo Ede gela ve fuprá cod.
fazer fana, masel otro q empeño !laco- q E
gloff. prace-
. S denti
GEmpeñada.18 ell jurecreditoris.qd fifimplicicervendaridodo.fecí 3
dí Albe, %Salivin«d.l.1.dicunt quod videcurvendereyvefuá.vrin. 1.1.
$. liagerveétvelemphy!peta.fed limica.ve dicicibifing.Bal:niúi
véditio hacinter (ciétespigaus.vein.l,quitaberná.(M.decótrab.empo
k Gwonferiarenudo. Tencbitar tamen cedere emptori contrariá pigno 4
xatiam aétioneim. Vein.l.creditoreffide euiétioig notar plofM:tertia.
in diétalege prima.non enim ex venditione tranfcrine jura perfona=
n emprorem,nificedancuruvein diét.lincreditore,S.fires q
fE.cod.Kideocaurela eftfecundum Angelum in diéta.Lprima.quod
notarijapponant ininftrumentis venditionum ¡lla verba,cedens Se
concedenscidem emptóri omnia iura,tam perfonalia quam realia Se
mixtaquecreditoricompetere pofflnt.
1 4 Queempeño.Habes hicexprelfum q debizor decuiétione tenetur,(i $
pignus vendicam acredicorecnincacuraadde.l.referipti. ga, Me de dí
ftraft.pigno.6.L.fi plures.$.primo.fÉ.de cuiétic,3% la .codel.fi ob cau
fam.Schoce(t planum,quandocreditor habuicius vendendi,vel ju
fte putauihabere,ue bic.ée dixiñn glo.ned quid (non habuieneque
jultecredidit (e habere tale jus , an tuncemptorazerepolsirconira
debitoré,qui fua pecunia fuirliberarms?Salic.h icir,plicerifio
cali creditor tencatur de eniétione,licér jure cscditoris,
ve patetyex diétis fuprain glo(l. prima. tamen adbuc poteric agero
Partida.v. KR
1.C.crodito, 6- Adtir. Co
S h igenó crei. cuí
ñoaotroatal pleyto, "que debe.ingloll. Etio.p'
aquel q recibelacofa a pe- £n-Quintum, nondebe,
Ga Escoblicafe.
Adi
8í.Coéin
decretan
de folu
do. «in
fituta.
b*mostol
li.obliga.
y > UQie era age
80 Usevendi
yA ús
Quintapartida.
emptorcontradebitorem,vtiliex empto nonad interefle, fed ad pre
tium,vedicitgloin diér.L.referiptum.5.1.S hoc ex racioneillius.l.ne
debicorlocupleterurcum aliena¡aétura, Sc hoc quando creditor qui
védiditó elferloluédo,Sibenefacic.l.verfipland.Edeco per qué
fatíell.cópellereteriá creditor cedereationgpignoracitid.vtinad.
lin creditore.
fRdecuictio.
fa al vendedor.Pero fi aquel que véde
lacofa fcobligalle, * afazer lafanajo fa-
biendo que eraagena,Pe non deaquel
que gela empeño, la recibio en peños,e
lavendio“defpues, ofila vendiocomo
fuya denon como cola empeñada,por
Simplicitervé
des nunquam
intelligicar fe
ad hocobliga-
xe : im tacite
videturagi, ne
deeniétide te E a
neatar:ve no- Qualquier deftas razones , tenudo feria
targlotinadal. el vendedor defazer fanala cola aquel
releripcam..
1. Er intellige., Quelacomprafledel.
cócurrentibus
Ss quatuor qe
de al Titulo. X 11. Delaspa-
0 gas,edelosquitamientosaque dizé cn
ga latincompenfació,e delas debdas q fe
l-Ffonda. cs Pagan aaquellosa quien las non deué.
de cui, Sgd (REST Agas e quitamientos fon
ro dos cofas queporcada y na
duplum nomi dellas fe delatan las promil
ne eniétionis, fiones,clospleytos,clispo
aneuiétare ip. E
feagere police Muras:c losobligamientos delas fiadu-
contraria pi- ras, edelospeños . Onde pues que cn
groratida ad 1 tienlosantedelte , fablamos deto-
daslas cofas,porque fe pueden obligar
los omesvnos a0tros : por palabra
illam duplá,
contradebito-
rem? vide, le (1
pignore.5.fin.
tE depign.a£t. Queremos deziren efte , cn que ma-
vbihaberans nera fe puede defatar tal obligamien-
poteric fi erar
contiuerado p
mitédi iftam
daplam,velfe
cit yt maiori
pretio vende-
ret.videjbi,no
tactiam, quod
quandocredi-
tor deeniétio=
to . E moftraremos que quiere dezic
pagacquitamiento. E aque tienepro.
E quantas maneras fon de paga, edo
quitamiento , e como fe deucfazer,e a
quien:e de quecofas, equando. E que
deucfazer el debdor,quando paga loq
deuc,eaquelaquié ha de fazer la paga,
ne promifit, . .
dibrecue non laquiertomar.E de fi diremos :de
deindemnica- — todaslas mancras dequitamientos,e de
teper debito= z e de def í
reptil Tenouamientos, e de defcontamientos
dedebdas, e de pleytos. E porque ra-
sedes zones le puede seuocar la paga, o cl
na. Concordar
cum.La.C.credito.cuiótio.pigno.non debe.
'ufficerer(cientiatempore,quo vendidinlicet quádo pi-
groratafibi fit non (cireravehabetorin didta,l
mofuya,Adde.|.non dubitacar.C.de enidlio.
Grirulas XIIIL efolurionibrsa
Geexprima.
+wSolutio ellillud quod daturcicuialiquid debetur , quietatioautem
dicitur,quando habensporeltarem liberandizpromittir debicnm nú+
quam petere,hocdicir.
4 € GDenunca demandar. Hoceltpagtum de non petendo,quod ctiam de
2£ lega
Jureantiquotollitip(ojurenaruralem obligationem, Scelidi civile,
glo.Sedodto:n.L.fivnus.$.padtus nepeterer.(fde padtis.
eldebdo. Siue peracceptilarionem (ue peraliam formam Ji
berationis,nam Scliberatio habetur profolurione,etiam quoad códi
tioneminuplendam.veindifandim.s ciciofundum,f.delega.t. +
3 ¿AL fusfiadores. Tollitur enimomnis obligatio tam principalis, quam
accelloriá.vtin princinflic.quibusmo.:oll.oblig. 8 cumprincipa
lis.F.dereguiuris.Scin regula.accefforium.deregu.uris.librofexto,
8:quod notatgloin.1.iparronas.s-parronum.tEf quid in fraudé pa
1r0.138.fmpracienao.Sal.primaEde folutio.G.l. (lichum, $. natura
lisscod.titua Lex. Ma
¿9Quotlint modidebiterum tot fune modi folutionu :rolliturau?
tem obliga.
rio debiti lo-
Jutione: acce-
prálacione:no-
uarione ; vel
compeníatio=
me, Eealijsmo=
dis de quibus
infra dicerur.
hocdici
quitamiento,defpues quees fecho.
%Le).1.Que quiere dexir paga, e quitamiento, e
aque tiene pro.
mm E Agatanto,quiere dezircomo
Ad Pagamiento que es fecho a 9-
3 Waza quel que deucrecebir alguna
cota,de manera que Áinque pagado de
1la,o de lo quel deuen fazer. E quitamié
tocs:quando fazen pleyto al debdor de
nunca demádar,flo quel deuia, e le qui
tan eldebdo,faquellos que lopueden debitor non
fazer.E tienecito grand pro al debd ia
zer.E tieneclto gr pro al debdor, — rem. ff de
lutio. S vide
quod habetur
in. l. quific.y.
biBarto.ff.co-
dem. Éirecon=
ciliatuc folu-
tio. vfucapio-
L.isqui. E
porquequando pagaladcbda, o le qui
tan della incan libres cl,cfus fiadores:3
elospeños,efus herederos delaobliga
cionenque cran obligadosporque lo
evian dar o fazer.
UL:).11.Quantas maneras fon de pagas, e de qui
tamientos.
E pagas fon tantas mane-
rasquantas fon naturas de
debdas en que vn ome le
puedeobligara otro. Cale
gund dizen los fabios antiguos pagan
doomeloquedcuceslibse, Y dela obli
gacion, en quecrapor lo q deuía dar,o
fazer.E a puede ome fer libre dla por
quitamiento,'o por renouar pleyto , *
owavez,o por dar de mano)! quien cú-
plucl pleytoofaga lapaga, oporcom-
ciliacur raciba
binonc. l.cum
decem. $. pri
mo . codem
titulo, Sefifol
vatur nego=
ñ
Sáb
cod. 8: quid
fiquoddebeo
vni creditori,
foluam de má
dato panal
reipublica,
penlacion:quequier tanto dezircomo — vel alíj derci-
defcontarvadebdo porotro:opormu — Publiczman:
erte delacofaquedeucfer dada,ceno= — Barto.inle
creditor, eodé
titulo . neque
intereltveram
poll folutio»
nen, cali vel
alias, res folu-
taperear.
hiseSibiloann.dePlat.C.denanfra.libro vndecimo . 8: quid hi fc
lucum poli repeti2vide.. fi teflamentos in principio, ff defide=
iullo, aliquando tamen ex folutione non tolliturtotaliter obliga
to.dequovideperBarcoluminlega.fcdSGpollloif de furia
xando, ;
Della por quiramienro.Addes5.Item peracceptilacionem.Inflitu.quí »
bus mod.tolli.obli,
tras maneras muchas que fe mucltran
porlasleyesdeftetitulo.
9 Ley.111.Como denen fazer la paga o el quita-
mientoye a quienze de que cofas.
L Urenonar pleyto.fidde.b.preterca.infticu.quibamodscoll.obli. 3
1 € Darde mano. 1d ct delegatione. 4
Muex.111,
3mDeber fieri folutio habenti poteltatem cam recipiendi , Se debet
fieri depromifis non autem de alijs ¿nuito creditore - li autem
de állis non poreftfolui , vel promifitim fieri arbitrio iudicis, fol
uetur aliud pro alio cum damno de interefle creditoris . Sc lnon
folum debitor foluendo liberatur ,fed 8t alius quicanque etiam de
bitore ignorante foluendo pro eo liberar cum quanuis contradicat,
hocdicita
se
12
2b
Latitao.
lb. fori.
quzinno
barecopia
sd
Titul.XIUL De laspagase quitamientos.
Eaton de otras. Adde.lfecundam.5.1 bi perglo.BartsK Do 0. cer
tumpera.SL.eumáquo.C.defolu.5.1.8cibi loá.deplar.C.defabri
bricen.lib.a:idem dicin d<bitore,quianon potellcogi,veloluat va
proalio:milialiud ele: de confuctadiacavcio.l. domini. 3xibi Lo'ann.
dePla.C.de agrico.éccenlalib.11a
entregados
na Agamiéto delas debdas de-
pórtolaialiud ue fer fecho a aquellos que
iS lashan derecebir , e deucfe
inad.Lenm.C. fazor de tales colas como fue
e ron pueltas e prometidas enel pleyto
quando lofizieró,enon de otrasa, fi nó
quifiercaquelaquicn fazen lapaga.
ro fiacac[cieflequecl debdornó pud
fe pagaraquellas colas que prometi
ra, bien puededarleentrega deotras?
bié vifta del judgador”. Otrofidezimos
que fiel que ouicflefecho pleyto de fa-
zer alguna cola, e nólo pudicfle fazer
en lamaneraque auia prometido, que
deuecumplirde otra guifa cl pleyto,fe
gúlfualuedrio del judgador del lugar.
. E deucpecharle el daño e el menofca-
boquelevinopor razon que non fizo
aquellacofa,afsicomo prometio. E nó
col.iEl cero
ee. quiinom
Eibas usd
es ibi appro-
barr per do-
éto.ibiprater
quáin eo, qd
infinedicic, vi
deibi per Ale
xand. ¿clafos
quí accumular
viziati fallen=
tiasad diétam
regulam. dean
poo pecamáa
fora , polsie
foluimaila are
genti,velaurie
videperloan.
dePlacinlos.
£. de fiufcepe. ;
¿eacchadib.1o.écin.Ivnica.C.de colla.eris.in.l.1.C.deargen.pre»
sioquodthefaurisinfer.codem!ib.Sper Deciuminad.La5..Srel
Juro viderur quod fic,quando ex hoc credicor nullá damnum patere
tur. Quod notsad lezem rezuicircarerractum rei vendica quie fuje
progenjroram. ke notabene quod eriamin calo,vbi porel vnumlol
xi pro alio:velutifi hoc canerecar fbatuto velconfuctadineifitame in
terueniciuramentá feruñisuell in forma (pecilica,vteradiclaté Alexo
<ó637.volainfecúdo dubi pote tépus protéporefol, quádo
non mucacarrei tub(tatia,vel qualicas fecundú Baldin.L.fecundacir>
cafi.Culocari.3xfaculcaselizendivnúproalivtranlicad ingalaré fuc-
celloréd.fi quando.5.hares.vbi vi.Bar.ilide léga.1,Sibiená vide per
Barro.quando perlicisconteflacionéperimarar Facultas: quando vnú
eratin Oblizationealiudin folutione, X quando vaum foluicur pro
alio,15lludeuincatur,qua aQione agatur. vide per Bartadíflinguen=
rem.inlfi.verhicn.alia:. de fola.G quanto tempore durctfacolras
folucndicm 2wideper Barto.in,L.fi quis lipulatus.T.co. de
incalu huinsal.dicquód procediterianafi fat execuriolententia con
tradebitorem contumacem.venotar loan. Andn addicio.ad Specu.
titul.deexecatententi.$ fequirur.in primaadditio. Baldasi Salices
in.L.ordo,C.de execuore indi,
0% juzgador. Non eso tencbirnr debitor dare welioremrem, quí
habecsprourdicicarcomenanicer in authentica, hoc nifi.C. de folu-
tio.fed (ufiicit, quod fiemediocris, € fufficiensarbitrio iudicis, pros
uthic habecur , quód tene menti. Stvidetarapprobari hicopinio,
quam tenebacCyousin auchen.hociosporreétum,C. de factolanét.
eccle. qui intellizebacquod habecurin dista authentica. hoc nifi. de
re mediocri,vel dato quod procedatin meliori, incellizatur dútamen
non generetur magnum praiudiciom debitorí. yt declarat etiam
Salice.in diétaauthentica.hocins porreftom.colunfina. qui vale
quód hoc relideat in judicis arbitrio, £ nota quód huic remedio de
quoinifla.l.non pofTerrenuatiari per debitorem:ficut neque pofler
ecuntiar extent bascciniotiradisA been diclesiclenhos
nifi.Sin rubric.Caqui boscede.pof.£k Bar.in corpore vade fumitura
diét.authenohocaifi.
Urudiere fazer. novit quod fi polTet facere cogitur prarcife facere,
£nonliberarermrfoluendo interelle.Bcidem videcur probariin. la13.
¿cin.l3s.fupratizul.endecimo.cadem parcica,6 hc dejure illo part
tarum,non proceder communis «pinio Barro. Ealiorum
tum, quod in obligarionibus £:Éti regulariter (uccedar 'oblizario
adinterelle,licerfallatin ali quibuscaibusiverradir Barco.
Tationes non dividunturán p incipio.colum.pevuleim. Ein.
verborum oblizacio. vbi Sc Tafen.zo.d.21.colum¿ap: robatur de
iflo jure partitaruzn ojinio Martini de Fano.dotlorisantiqui cone
58
inAénifiguan
catibustenebivur ad inte
humalleganar, ice
uma quita «1epruber iia opi
nionem. tene
ergo anda A/A
1, conta opi-
nicnem co
muneia ¿de
quod hide diz
legibas.13a
25. habe-
EoL . vbi fupra folapenultin .
tanfolamétces quito omedelo q deue
faziendo pagadello por fi mifimo, mas
faziendo laañocro qualquier por cl en
fu nome.E maguer aquel quedeucag]
debdo no fupiciflequeotro fazia la pa-
ga por el,contodo eto feria quito.Ea-
unquelo fupicleclocontradisefTet,
aequítate cano
nica ob)
tus ad factum
Si adimplere
potell pracis
ALey.1111.De que manera dene fer fochala pagá
al menor de vejmecvinco años porque el que
la faxe fia feguro que gela non demand otra fé poreltcom
Dex: peli ve faciac
Percebido deuc fer todoo. “persapit.qua-
liter.de paétis.
me queoniere de fazerla pa-
gaal menor deveyhteccin-
coaños parafazer la demane
tenee Abb. in
capitul. venis
raSqÍanó aya de pagarorra vez. E pa- enscolumpe
valer feguro dello deuepagarlog dee ¿in Ebo.
Tafon.in diéta
1.(lipulaciones
non dividun-
tur. ln prin
acl,oa lu guardador" có ororgamiéto!
o mandamiéto*del juez del lugar.Ca di
pio.columnafinalia
€ dtaguer.Adde.LE lurionem.<.1.fipro meT.cod,Gin.lfoluere. $ 5
Inítizquibus mod.coll'.obli in princip.
£ ticontradivefe.Sed an tune repetar foluens per adionem negotio- 6;
rum geñlorum ? vide Bartosin de nous. polt
glollibi.
flichura. $.fina.!
QiexITL,
30Minoriviginti quinqueannisautfucuo vel prodigo cuie(tdatus cura
ES
h
i dConororgamientos
rator debctlolui cum authoritate tamen judicis»au eiuscuracori,alías
foluens lolurum perdexer,Scteneretur debicor debitum iterúloluere.
hoc dicic.
«L Demanera.Id elt,ytconfequatar plenifsimam liberacionem, adde. y
Lfancimus.Code adminiflra.cuto.X Jaitprator.$.permúcicur. (E de
mino,
Guardador.Idem elTerfi Coluerer curatosi pupil
racoriffacod.in-$.penulcimo.
< hocverbo pater,qud fufiicerer approbario iu 3
dicis.ndefifactaColucione minorisnihilominusagir contra debito=
remsquia tamen debicor probauit cum habere pecaniam faluam:fuie
ablolucusilices poll fentenciam pecuniam amictat,non poterit minor
rellitwisquod Screnuir V bertus relatasab Albericoin.l.1.Culi aduero
fola.ficetiplein contrariumarguar.quia ex amibione minor de nos
uo ledetar. ,
Uorandamiento.Neqytencbicarappellare debitor cótra hunc juffam
veinte pero polera (denle quote ligicAng.in.l.
fecúda.in 4 ¡Fde appei.reci.quod procedar,quandotolués eracralis,
qui nequelcirzneque fre deberartatem minoris:cunc cri licicó ele
foluentiparereiufTui judiciscitraappellacionem, Si credere cum man
Joremsvtradex nnuic,abfq;alíainuelligatioseli vero Ícirer vellcire
deberetiuxtal.octauiif.vndecogna.éc-loderutela.C. deininteg.re-
Mianino.cunccontra juli iudicis precipiendis folui minorifine ta
torc vel curatoreappellare deberet,6 imputarerur el finon appellas
wit.icaintelligicdictam,S.permitcitor Ange.vbi fupra . Sccertó vide»
tuefingularisintelleétusad lá text.Sad iunitacionem huios.l.par dl
xarum.Notactiam quodad hoc,vefoluens pupilo confequatur pl:
niorem,velplenifsimiáliberarionew,fecundúnoratapes glo.in.
2.Coliaduerfolu.requiricur,g incerueniacloripcura.glo.nuta,)
folu.Gclibera.debi.ciui.libarmoctener Gvilio.d.s¿peraericar. Elo:
delmo,i detola.Aduerte
gafecundú Alberi.pofl Cyn¿ ermitsitar.quo ad debito,
1.18. kpacióCodo
contrahivnr.quo adtutoréti crit necuttarialc
i,Caarbi.cure.X.l.chirographis Te ade
Parcida.v.
.vein.Lvero proc 2
vero procuraroriscom.lfecuin.y fte
ted.
uérenó «lbnecelfarialcripeora,ve
de pig
proceda
Quintapartida.
mensfalfo procuratoricoaftas periudicem liberetur.videBal.nota.di
(inguentemin.lfalfs.colpen.C.de furr.6: loan. Andrán additaad
Spec.icude oblig. dk folu.cotes.KPanl.de Caftr.in.J.qui hominem.
$.finullo.fEdefola
5 2 GOfpues.Duranteminoristateintellige.nar fecusfi polea licetin=
fea quadrien»
piá quod dat
ad petendáre-
fticucionem (e
cundú Alber,
inL1.C. fade
uerolo.
$b dar
tellig
gilitate velcul
'aminorisper
Eexecarecas
caía fortuito,
ná tunc quan
de foluci fuie
minori cau”
toritarecuraro
visnon compe
de otra guifalo fizicffe,edelpues*jugal
felos dincrosq| fuelfen pagados, o los
malmetille:o los perdieflecnalgáa ma
nera no feriaquico“poréde del debdo.
Antedezimos quelo auiaa pagar otra
vez.Mas faziedo la paga có otorgamié
to deljuzgador, alsi como fobredicho
es,como quierque fizicile defpues fu
daño de los dincros el menor de. xxv.
años, nonferia tenudo cl otro de gelos
pagar.Ante dezimos que feriaquitoen
todas guilas del debdo . E cflo mifmo
terer rellita» dezimosG deucferguardado en la pa-
tiosl.verum.$. EEES
'¿ gaqouicllcafazer al loco, o al delme-
fciédum, ff.
mino, £ttenes — moriado d, o al defigaftador defus bie-
a nesaquien fuelledado guardados".
uerdolus
Ley. V. Comos quito el ome dela deBda pagan
dela al Señor que ledexeaner,os fa mádado.
Ebdaf deuiendo vn ome a o-
tro,e pagandolaa otro tercero
por fu mandado de agla quié
la deuia,ofinfu mandado. Auiendolo
el defpues por firme, tambien es quito
deldebdo elque lodeuiacomo fi loo-
vicflepagado,a cl mifmo . Elfo mino
dezimosqueferiafipagalle el debdo al
mayordomoSoal procurador q fuelle
pueltofeñaladaméte del Señor da deb
do pararecebirlo),epararecabdare pro
curar todos lus bienes. Otrolidezimos
GA preftafle vn omeaotro dineros, e re
7 e igino. Nam
uando mino
siloluicarcum
antoritateruto
vis, vel curatos
vis, veliplitu=
ori competen
ret reflitutio Í
integrú mino=
rsh pecunia
Sibusnotads p
gloin.d.l fa
mus.K nó.
cicur debicor
fecurus li peri
potelk inin
gora reflitus
nemo.H.deinteg.refli.glo.magna in haitprgtor.f-permittitura
+ Mdemino. Mlexann.l.¿.$.labeo.infi.Edeacqui.pollel.
8 4 ¿orfmemoriado, Ai xquiparantur winoribus S corumgaudent bene
dicjswchic.Sin.L6oxcitai8y,parti.vbidixi,Svideglollin.l...C. de
curato,furio.
9 e Ucnardador.Nórequirithaclex quod exprelTe fit interdiéta prodi
go bonorum adininiftracio:(ed tancum quod dacusfitlibicurator, q.
notaadeaquadixiño.l.5.titu.i.cad,partita.
ULexo,
+0Procuratorigeneraliomniam bonorum vellpeciali,vehabene plená
Ecliberampoteflatem petendicadminilrandi,velalia que domin?
facere polvicfaciendo:porell folui,8cfi negoriorum gelori far Sedo.
aniousratuin habeatcontingitliberatio. lem fi mihiant Titio promi
fifliColucre quod mihi debes. Titio adicéto foluendo esliberavasinifi
pollquam contrate egi,8cin iudiciovermitibi ne cifolueres , vel iple
mucauie/latum,ve quialeruus vel reliziofusfadtuselt, aut exulauit,
velcum (uituriselfetfaftuscltfub alcerius potellate,tuncenimtene-
visiterum (oluere,fed poterisab eorepetere folutum,idem fi folui cre
ditoriaccuíato demaleficio fun liberatus»nifi fittale maleficium ex
quocorpusperderedebet £*bona.h.d.
1 £ «ipebda.Concordatcum principio huias.l.L.folutamán princ.Ecod.
Sal,licum dotem,$.tran prediamurfo luama.Sclimica in cali. l.fur
giciuns.f.co.Sel.1,C.dethef
2 g UstayordomosEtlicgenerale mandarú ad negotia importar,vr folutio
nempofsitredpere adebitoribus.concordar cum. | vero procuratori.
Geodon.
3 h Geccebirlo.Oportetergo,quod cófter de mandato,nam fi non confta
crdubitarerur de mandaco,non polferci folui.glo.inal. non fo-
quialieno.ffide procurato.vbi vide Barto.Sc loan . de Imoljn
Lveropcuratol eloludequitida
mpraclt, e qd li olui pro
curacori habenci mandatú adrecipiendum folucionem, tamen quan
doci foluierar infirmus,S fai decelsiriSpecuniaperdicafuic, an 4
lim Kiberacuse
Joan. Andr.in
fcibicile lapromifsió del cn cfta guifa:
prometedes me q mededeseftos mara
uedis q vosprefto a mi,o falan nóbran
dolo (eñalalamétesi los marauedis pa
gaal otrota quié feñalo quel pagalle, tá
bienesquito del debdo como filospa-
gafcaclmilino . Maguer defpues q la
lapromifsion ouiefle alsi dle
fendicífe q gclosnon pagalle. Ecfte de
fendimiéto dezimos q [e deue entéder
enelta guia fi fucicfecho ante q lo o-
vielle clte qprefto los maraucdis comé |
gado ademandarel debde porjuyziok. 3
Masfilo defendic/Te defpuesq cl ouice
fecho la demáda delos, eficótra tal de
olor. dilputac
ad vtrágz par=
té: cocludir
lu.£ quod no
tot Barciinal, fi
_peuracosi ale
doscol
condi Ub cata
fendimiéto os pagaffe non feriaquito — Wreo.srdcito
deldebdo.Ante dezimos queloauriza adiuntto,vide
quedixiin. le
..cadó
cti. glo mua
gna. Bcaduer-
top licerfolui
polsic adiecto
¿lolutum nó
polsitabeo ro
pecisi tamen
decor pignus
adicto pro le
pagarotraveza aquel q relcibio la pro
milsion.Pero ES Lu derecho
alquelopagallcafsi dosvezesde demá
dareldebdo aaquel aquié lo pago pri-
meraméte,como a ome qnóhaningú
«lerecho enel pararetencrlo. Otrofi de-
zimos que fi elte que cra en la obli-
gacion lobredichaapoltremas parapo-
a E curitatedebidi,
derreccbirlapaga cambiafle"(u eftado — potelt pignus
defpues que la promifsion fueflealsi fe — repetistexano=
cabilisin. Lis
cha,que nó le deue pagar el debdo cl q
fizocl prometimiento . E eflo feriaco
mo Íi cra entonce libre e le fiziefle de-
quiEdepigna
E fi leruas ett
adicét” nópóe
folui cius dño
fpues fieruo ” por alguna razon : O 1.fiflipularas.
É P M.defol. 8enó
pótadic¿? alio modo liberaredebitoré,nifirecipizdo folutiong.l.qd
Atipulatus.fE.eo.Stan polticnouare¿vide perlla>,in.Jaeúi qui.$.qui lia
biaurflio. 'erb.obli.4: facultas (oluendiadietto non tol
Jiturpercóflicati.L.Gita ipulacus.E.co.8vi.l.fed 6.5.fed Sel mi
hiffdecófti pecu.de harresadieéti,non pórreciperefolutioné.1.fi Ni
pulatus.ff.defolu.6c1.cú quis.5.(ibi aut Titio.fkde verb. obli. Scvida
3biperlafo.an fi aliud pro alio volentecreditoreloluaruradicho libe
retur(oluens,6c nó debetalibi foluiadicéto,quamin loco dellinato,
1.nonvtique.Sádem lulianus.ff. de co quod certo loco,
k 4 Porjuyzio.Adde,Lfi quis fiipulatas fueritdecemín melle, SibiBar. 5
ff.codsgxin.l.penul.cod.titul,per Barto.cltin.laliud.
1 €DefendimientoInmithic,q etiá vleralitiscóteffarionérequiral ex- 6
prella phibicio,neloluafadicttoin.l.cifiquisMlipulacus.»i.fin.deú
ftalumpra el, hocnó dicitfed y p fimplicélitis cóceftarionérollicar
facultas foluendiadieGto, Ecfic rotátibi dodto.cafam,in quo pluso=
perereracieat cótelta.quá exprefla cótradidtio.Etfic de mente
lo£to.elt y nullaalia phibitio,quálitis cótelta.exigatur. pót dici
iflalex fequuta fuitopinionéglo.in.l.cú quicertari Elena
deverb.obl.Gallegádo.d.L.(i quis lipulatusintelligir ed, inceruenié-
tectiá phibitione,% GiccefTabitobicétio cur maiorisefhicatizr fir taci
tú expfTum,£ crichiccafas, q túcnópórlolujadieeto,qñ virraex=
preflamprohibitionginteruenitante,litisconteftatio,tene menti.
1 Esrefrado,Orrumhabetá leze,cum quis.in prin.(F.co.quam vide.
n-Gsierno.Quid ¿contra fiexleruo fiarliberan poterit eifolui2 opinio $
nesluntinhoc,de quibusper Alexáin.l.eum quiita.5.qui ibi.(F. de
verborumoblig.Siple tener q non pofiitei folui.pertextumo, Scibá
Bartol.in,1.(i quisferuo.ff, de folutio,S.l.(1s qui rem. $-Lalianus.
10
n
y
Titul.XMI.De las pagas e quitamientos.
ftdefurtis, Seplacetmihi , quia re(postu creditoris , non muratur
ftatusin melius: fed in deterius, quando feruusadicétus, erat feruus
domini. quiafaciliorerar exaétio domino ab ciusferuo, quam.cum
jam fit liber, fi tamen adieCtuspon eller fepusdomini,fedalterias
extrane. tune viderur quod poBit ei foluísnequetunc obltabunt
Jegesin contra
siumallezace:
que loquun»
rurcum feruus
cracdomini.ce
nemente,quia
doétores non
itabenedecla-
Tanta
a Ceeligiofo.Dis
¿runt fic hoc
fiera [eglar,e fe fiziclle religiofo*.O filo
defterrallen * defpues defto parafiem-
preaalgun lugarcierto,o en otra mane
raqualquierque falicfledefu poder , e
entrafle enpoderio “de otro.Otrofi de=
zimosqueficl feñordel debdo que rc-
cibiolapromilsion del otro, fueflcacu-
Rayne.S Lac. fado delpues dello de algúna malfetria
de Are.in.l.cú A Qin .
is. M.codem queouiclfe fecho,atal,porque deuicfTe
£ approbatur perder cl cuerpo %etodo lo queonielle
hice
D 4 Deferrafen.
De relegatios
neloquitur,ve
indicta.l cum
quis «io prin=
que cntoncenon ledeucotroli pagar *
eldebdo, falta que fea quito dela acuía-
cion.Masfeyendo aculado de otro yer-
ro,quenonfuelle detal naturacomo e-
fta,entonce , nan ha porque retenerle
fudebdo. Ante dezimosquegelo pue-
de,edeuepagarefera quito dela obliga
cion pagandolo.
pter,l. cum q.
$. qui bi aur
lic. fade ver
bo.oblig.nam
fiflius efñicia»
Le). VI. Como dene omefaxer la paga a otro
lercero por mandado de aquel a quien denia.
ae Lerfechafidepuesle defendicfJeque non la
wiolicermures — dicffenada,
facom sveibie Andandoalgú omeafudeb-
Eevide ibi per Ba llo quel deuicf
Alexand. po- Jr queaquelo quel ¡CuIci=
nentem alíos AN le que lo pagaflea:otro algu-
cafis sin quib?
pote(t fol
Cet muteé fla-
no quelefeñalafTe ciertamente ¿fi delo
pues deflo le defendielfe que gelo non
dieta pagafíe,e cl debdor contra tal defendi-
tabene,gavule Mientolo pagafle,non feriaporéde qui
quodálibo- todeldebdo.Masfiacacícic/fe que felo ,
naveniantcón
fícandamóra Pagalledeípues que gelo mandalTe pa-
mé infligator
Peena mortis,
y pofsie Gbi
gar,ecl feñor cuydandoque lo nóauia
aun pagado, le defendicffequelonó pa
Le 8ciftud galle,entonce quito feria del debdo el
verbum nóba «fai a
a póna — queafsifizicllcla paga.Efo mifimo de-
f.cod.fed for
te i(lalex voluithocintelligerein crimine lx (e maieftatis.vbi mors
infligidr,Sbona confifcantar 8 interdicituradminitratio. vt
fina.C.ad.l.Tu'smaieftasin alijsvero cáfibus vbi poena mortis nonia
Migitur,licer bonaipfo jure confifcentar,vult hac lex,quod polsit ac-
colarotol ni boraGntannoccat lidia .cumglolT. feo.
¿ticaBal.ibiintelligic, E
UragarsLimicar Salicetiin dita,l. ina ,ad.J.Julomaiefta . quando (ci-
vitdebitor,velfcire debuit facultatem (oluendiibi fublatam, alíasli
berareturadinftarillius,quifoluit procuratori reuocato,vel filiofami
lias,cuipecaliumeratademptum.l.cum quis.fde(olu. Sc, (¡1nólor=
tem.$.quifilio.F.de condict.indcbi.
Uiex IL.
30Simandauitibivequod mihi debesalijColuas:(oluendo ciantequam
demea contraria prohibitionecertificeriserisliberatus:fecus ( folui
Sipoltcertificationenich.d.Habuirortuma,l.vero procuratori.5fed
8chiquis.Scá.l.cum quís.$. debitorem.ff.delolu.
1 E GA fudebdor.Idéliprecipiar alicui,vtex debitorerecipiat, nam per
confequensvidetar mandare debitori,vecafoluar.l.qui homint.ver-
Gic.ita Ticium.ff.cod. ¿ibi noratBartol.
2 g Unenfebiendo.An (oficiar proponererdiótum, vel proclama fiper
reuocationeprocuratoristvide Bartá
ff.cod.Scl.fed lipupillos.$.de que palam.éc ibi
deperAbb.deilla materiain capitsex parte deca .Pertres
fina. col. $equodnotat Bart.in. [.vero procuratorias. primo, fa de
folutio,
CAN TÍA
zimos qu feriafidelpues que le ouief- ea
«eo Judicia nópo=
fe mand lado pagar eldebdo, le embial- telacccprater
fe dezirporcarta, opor mandado cier- remeclolutio=
to,quelo non pagalle . Cali acacfciclTe
quenon dicflen la carta, nin el manda-
dero,non gelo dixelfe,e pagale el deb-
Sitamen pro=
curator conflá
tuaturad agés
aa E O- dam, dcrecipi
do,non fabiendo8quelo auiadefendi- endum ale
do el que gelo mandara pagar, enton — naácliberapo
quese atea
ce feria quito del debdo , el debdor gue demas
tambien como filo ouiefle pagado a facere. polle,
ES folucionemre
E , ¿ls] o eipere , Séqui-
Ley. V 11.Como deue ferfechala paga onon al. iabionen face
perfónero que la demanda enjuyxiopororro. . xepoteric.h
53 Erfonero faziendo vn omea” Cep grla der +
we a el pagar,
Concoidat el
1. hociure+fF.
cod.Bcd.fed li
rantum, de
pais. fed gd
econuerlo, an
qui nó potell
petere. polsie
folutioné reci
perervide Bar»
toinLonon lo
Jam. ánprinc.
fefolu. mat.v-
bi 8c vide an
pokit filiofa-
miliasfolui fi-
arrcin ade
mécijsin quie
bus patri non
acquirié vÍas-
Fractus. Sctrán
otro parademádar en fuyzjo
LA algunadebda quel denicffen.
Maguer venciclle al debdor clte perío
nero, tal non geladeuc acl pagar!, fue
rasendefi el ducño enla carta de la per
foneria,le otorgalfepoder tambien pa
rarccebirilapaga”, como para deman
dareldebdo . Efitalpodernon le otor
gallecn la cartadela perfoneria , deue
pagar e entregar cl debdo alfeñor,X e
nonal perfonero . Otrofidezimos que
tal perloncrocomo alte non puede fa-
zer pleytó de quitamiento,con aquel 2
quienhaa demandarcldebdo, que ge-
lo non demande, nin gelo e qui-
tar.Perofi enla carta de la perfoneria le dicciabiAlbe
: 1 si.in.L.vero ¡p=
fucílc otorgado libre e llencro! poder carac ho
folut, Sccóclu
dun qdpobic
folui Aliofami
Jiasin his,
Mara recebir, y
Quid fi detur
poteftasad exi
genduman pofit(olutionemrecipere?Bar,tenet quod icin.d.lhoc
Jurcf£.cod.écin.L.nonfolum.ybi communiterdocto, ff. folutamatró.
idem fi fieconÍtitutas procurator ad agendum,Scexigendum, fecun=
¿um Barto.in diéta,l.hociure.vbiidem tenct loan, de Imol, licer An
gel.tenearibicontrariam.
k €,Alfeñor.Ex hoc verbo Bar.Imo.SPau.de Calt.in, d.l.hociure.(F:
co.colliguntformarionelibelli,quando procuratortantum conftica
Euseftalorcliiatosyocaielodecorideraras bl Scfolaidolaiuo,
1 zibreelenero.Adde.l,procuratoreni gencraliterlibera.fF. deprocu 4
rato.ibitamen non habetur,quod pofitprocuratorhabensliberá fa
cerequitationem debiti. Azofub dubioforte. C.deacceptilasin (um-
ma dicit,quod poteflferi acceptilatioperprocuratorem habenté ad
hocípeciale mandarum,vel generalezcur libera veífipulerur nouan
dianimoglo.ciamin.lnon bli. C.denouactenequodprocura
torcumlibesa pofsirfacereliberationem, 6: quitationem : Érappro=
baturhic:Scintelligeita,quodnon fiat donando.].contra iuris. E de
2€ús.l.filivsfamilias, f.de donar. 8: per Bald.in diéta.l.non abftulif)
Alexand.confi.44.volumi.2.
m € Que el/eñor Lonuivurhic,q8 requiritur hoccalu necdú gd detur po 5
tellascumlibera,verú qd écdicaturqd Sepofiiteaojafacere,que dis
polfet,fed ve dixiin.Las «citulaquinto, toria partica,per hac verba
Parday. —— Rii
endemíádar,cenrecabdar ladebda,efa-
zer todaslas otras colas que el Señor"
podria fazer li fuefle prefente, entonce
bienpodria reccbirla paga, o quitarcl i
Quinta partida.
qui dpoGirfacere quod dominus po(Ter, videturconcedi, libera, lis
cetesprefse de libera non dicarur.vide ibi.Sccertó de méteiftiusd,Se
csiamáicte.l19.cf:quidfemperinconcebionei(tis libera poreíta
vis,addarur,vepofíir eafacere, que dominas polfer: Srideo confulo,
quod Cemperinin(tramentisprocuracionum faciasapponi.
6 a Celdebdo. Lac
tellige,vedixi
fupexin glo debdoa,tambiencomocl feñor quelo
Eporparo, li- fizoluperloncro.
te.
Mex. PITT.
¿mSolutiocf fas
cienda in tere
mino A partio
bus prefixo
esiam li credis
coses
peller debito»
sede fi cre=
dicos folutio=
nem recipere
reculer: deber
eñ debitor re-
quirere loco,
«tépore con=
gruo:oNlendé-
doscofferendo pecuniam demum cá deberfigillare Sc apud bonú
hominévelecclefiá deponetes8clic faciendo liberacur ,nectenetarfi
polteáperdaturline cipal pecunianh.d.
L:).V 111.Como dene fer fecha la paga quedes
elquela dene aer.
Lazose diasciertos* po
nélosomesentrefi,'ag
li prometen de dar,odefa
zeralgunascolas,vnosa
fjotros. Eporédedzimos
1 d Ccierros.Secas ergofieilerincercusdies,vchic,Scin.lmagnam,Cado
cátrah.Scómi.Mipu.vbi Se notar Bald. quad diesincertus non con-
flituiedebitoremin mora, 8teneteciam Bar.in,l,ita ffipulatas. in. 2.
quefioneprincipali.fE.de verbo,obli.Alexan.Sclalonin,l, quotizs
indiem.ff.cod.vndefi promitrotibi, cúmerislegicima atari, opus
esitinterpellatione.tenet Bald.in.L.fi pato quo poenam. C.de paétis
col,z.vetlit,queroquidautenin euentu condicionis, an conftiruar
debitoremin moratBart.tener quód nonin didta.l. quotiens. vbila-
fon diciciftam efTecommunem opinionem addeetiam Bartsin, 19d
dicimus.E.de folutio.Sin.Leuicts.Edev(ur.Scper Bal.in.l.pe. $.cá
ancem.C.ad Trobel. Sed quid de dic racica induéta á lege 2 dic quód
illainterpellar,S<con(tituic debitoremin mora. vin dicta. l. quo!
in diem,Sibi notant lognn.de [mo.S Alexan. € lafon dicit ¡biitt
ciTecommnnemopinionem, quanuis Albericus contraciun tenue:
rit, ad idem eN tex.in.l.2.in fi, C.de iureemphi.Svide perlalo,tri-
d.l.quotiens.Scadde quod dies tacitain
etex.notabil,i verficul.
fulam E deverbo.obligain
dies ¡lla tacita fit certa, $ reus
alon fuper cadem quinta op=
. de nota quidfuflicit,quod dies fitcerta licee fi variabilisad
ipulatoxis in tempusprolíxcum : vcin.L.cum (lipulacas fam.
iza.Sccriam Ange.Beloan.
delmo.Sadde Socioum,confi.:88.circaprimamqueltionem.2.vo=
Lum.q.4.quidaucem dehota,aninterpellerficur ScdiesoBald.tenetop
ficán.l...Coneliceattercio provoca, pertext.quem dicit valde nota=
bilem.inl. Titio.S.inaEde ado. empri.tangitlalon ,quem vid in
Lex legaticaula.4.co.ff.de verbo.obliza.verli. 4.amplia, Sc quid fi
diétum itinconuentione ,quód creditornó polsit petere ante pal+
chan dies palchatisinterpellstrglo.diciequodlicia.L.Giduo.$.fina.
fE-deconfli-pecu.Sequitur Bald.i0.lfed Seti cx flipularu. ff. deverb.
2-Lafon.in.d.l.cum tipulacas fam mihía proculo in fin, princ.
.C.quandodieslega. cedit, per gloll
.videibipereum.Bald,tamé.in.c.vnico.fain
fratre domi.fui.dicit quódfidebeo tibi decé
puré, Sctu promittisnon petere vía; ed palcha , quod dies palchatis
noninterpeller,allezat notataio.).fi vnus.$1Mdepadtis.
2 € dLoteguerclorro nogelodemande, Liwmira nouem modis,vetradiclafon
inkl ex legaticaula.colum.quarta, de quinta. de verboram obli-
gationibus.St nota quod clapío dicinítrumenti agens haber funda»
tomintentionem vide Decium conf. 439.vifishis queaccuraci
me, quid deco quipromiliefe £iéturum , Securaturum , quod quis
1arificecadum v(q, ad certum tempas ,anadhuc debear interpellari2
per Deciuun. confil. fecundo, Sequidin delidtis, que confiftune
Mono antcipla morafiat ilco?videglo.SBald.in. l.prima.
.dehisquibus vtindiz.Saduerte qudd Bald.jn. L.cumallezas, co=
Dura
múhid proculo.«ibi Bart.fEde verbo.obli
lumpapenultima. C, devíia, dixicvnum verbam(atis notandum, Ñi
samenveruiefTer, quádin contradtibus bone fidei non obítante
dies: poena, potéll mora purgarl:(ed contra hoc didtura Bald. e(t
we fuxereldebdorfinon gela quifiere reccbiv:
d duAfrensa.Concordar ci
Jof:cum qua Doftores videntureranfirc.iod.Luciusinverbo. e
Euiciandto rest de adtio.empol Seconsra Baldur tenes Aleranda
confil+196.magnificeprator.colum.fecunda, tertij volumi. Se Jalon
in..fúinfulam.columaanona.fEdeverboram obligationibus, Nora
etiamagplicerfitappolficadies,Ecporna:fitamen inter partesfair act
vtrems etiácer
tiicari debear
Gcadavno estenudoddaro de fazerlo pastores
qlpmetio,al plazo dl fue puelto pac- — talis diesnón
llo. Enó fe puedecfcufar qlo non faga tiptllmiao
maguerclotro,nó gelodmáde“.Otrofi — purgabilis. ve
dezimos Gfi el debdor quificfle pagar notatglo.jn.
a ,) ita fápulatus.
eldebdo al quelo deniellerecebir,c cl fup ybo cerro
otro non gelo quilicffetomar, deucfa- E «1E. de E
oram -obli-
zerafrentad, ante omes buenos en lo-— eaconibas. 8e
gar é entiempo guilado, moftrando — ibi eps
los maraucdisde como quiere fazer la ea
paga. E deuc ponersaquellos marauc- haber, ac
disfeñaladosen ficldad de algund ome Plé disselier
COÑA Pa appolitus : ex
bucno,oenla facriftaniadealgúa egle- quo inferr ad
ade
nentiainftruméca publica feu priuatam (criprirá recognicam execu
tionimandari:prouce(tini(lisregnis, quád non habebanelocum,
quando dies certa elt appolita cui pato, quód ante dier cenifica
tio debcar fieripergétorem,quoniam ¡llud paftumreditterainam
condi omalanenodlarale oca cao dende dais
multa liain materia purgationis morse vide per Bartolum, Angelú,
Se Alexandram,Kcererosferibentes in dicta.l.iinfulam.érintercas
tera nota,quód de aquitarecanonica femper mora purgari potelt fi
aduerfariasnon fit dama pafTuspropter moram,pertext.notabil.
fecundumvnumintelleftum.in capital. fam. depocnis.tradieloan.
1ol.incapitul.dilecti.dearbit.columnafecunda Alexand,
lorC.derraníadt Deciusconfil8.colum.fecunda,
notabilem.in capiculo.potnit.delocaro.Silalimi.
inhis ss effsstas : quiacam per illas, ll. par»
um non reperiatur exprefTecautum, quod vbi ell diese pena
nonadmittatur purgacio mora, Stfic deficienteiure regni potias fit
recurrendutn ad jus canonicum,quam ad. Il. Imperatorom. vt tradic
Toan.Lupiá Pala. Rubeisiniatroduflione repetitionis ,capiculi.per
veltras.de dona.interviram Sevxo,verficul.Idem videroemihidicen
dum.adwittetar,vedix purgario morglequendo axquitatem canoni
cam, tene ment. E
.fifoluturas.£f.eo.EcJ.obfignatione.C.cos y,
Lacceptá.Cade víur.Scl14.tit:01.801,8.tico3.cadem part. Se quee
ibidixi.ée 8cibiBal.C.de cómnileruomama, 3 gloMinad.
1.c.C flo tica. Sc quando debitum non eltliquidum quomodo fiat de.
poficio,Sconfignario ? dic quod deponatur Sconfignerur id quod:
eltliquidui £cpro reliquo liquidando detur fideio(lor. fecunda pfa
¿ticam que habeturin.]. atu liberi d cateris.ff. de ftanlibe. Angel.
¿«oan.de Imoln.h gf.pratorait.fíde noui ope.enunsctim condor:
dantijsibi allegatis p Alex.Scvide quod habetio.1.72.i00rdisTawr. Jnno.tee.
LDene poner.llaoblatio depolicio, e confignatiorequiricur,adhoc, ella
vedebitor confequaturliberation€ debicizvcin juribás, (apra ¡n pre 1
cedétigl,allegacis.8cvt periculú pecunig deinceps (peétet ad ¿rédito
10.Sititradtarerur de euitationepcenz vel more propter non fadtá
folutiong,non femprequirerefiftaoblario,depolitio, Seconfigna
náfiabelleccreditorjitaqy nó haberetdebitorcuifacerec(olutionen
ná elfetin mota:ncgyincideretin pocnáfinon deponerer,Eccófigna
in.L.Gfandas.5.fiin .£fde lege cómilIo.l. pecumicfenebris.5.
le var.neqyobitarquod notar Bar.in,Lf reusparatus.in £% de
procuratosdá dicit q qí quis vule loluere ve paná cuitet: fednonre
peritcreditorem cuioluere pofsir deber auétoritate judicis facere
cófignarisSccoráiudice offerre,pad fire? parer”.£cad hoc ve fciarur
yerisillecreditorreperiat,ve quiaforceelTerforenfis, fiat preconiú de
hocarg,|.ficorépore.C.deremi.pig.náve declararlex.cóli.92.1vo,
incip. perípedlis his Gin themate narratafunt.col. 4.illadecifo Bart.
intelligitin caib'in quibus requirebafdepofitio, Sc conlignatio pue
loquitilla.l.G reusparacas.veibi declararBald. ScBartan.lGlerumm.
$.nuncvideamusin fi.EEdeverbo.oblig.ficut criam requiritad impe
diendúcuríum vínrarú jam inceprarú.Licreditori. C. de vftux. Scecíá
quandog;ad euadendi poenam requiritur oblario,depolitio, Secon
Signatio.l.fecunda.in6.fccundum vnum intelleétum glofT.C.dejure
enaphic. Scdicta.Ii creditor.fecus verocll, quandofamusin caña
Titul.XUN.Delaspagase quitamientos. 100
quo non requiricus depoficio , Se confignatio: ve elt regularicer
quandorra sfefttu non incurrendi mora, vel pocnam,vel
curfizm vÍararum necdum inceptarum, nao tunc fi eltcui offeracur
deberofíerri, € fufricit folaoblatio.l.fiperte. C .de vfiwris 8cnotatur
in.d.l.acceptam fed fi nonerat cuiofierreretur ytunc non potelferi
oblatio, S:ab(C
queoblatione E
Lunas eftde fia.E dendeadelante esquito*, del deb-
Ditor. vt do,enon haclotro demanda ninguna
a contra cl E aun dezimos que fi los ma
Jegarisper A-— raucdisfeperdicllen fin culpa del deb-
des.vdi fupra — dor, defpuesque fuefíen pueltos enficl
qd tene me ! E
A Spred dad,afsicomo fobredicho es,que el da-
ño pertencccal feñor del debdo tan fo-
lamentc, porq fue en culpaquelo non
ietueqdno- quiloreccbirquído gelo quilo pagar.
Baldin.l.:
InñCdelare U2ez.1X.Como por muerte de la cofa feñalada
emphy. fobrequeesfechoel obligamiento es quito el
53 es quito. Ip=- — debdor.
iure ve hi 2 . y
a ERA Eltia o otra cola cierta de
a
a glo viendo vn omca otro :fi
parda ll aquella cofafeperdiefTe, o
munisopinio. [$ 2 fe muricfle ante del plazo
Mo ded jo Aque la deuia dar:o fiel plazo nonfuch
ne vel ioreri fepuelto antequeel otro gela deman-
tuzfine debico — dafTe porjuyzio,fi la perdida o lamucr
ris culpa ante E A ”
tempus foluá— tenó auino porculpa, nin porengaño
Dal as del debdor:quitoesPde taldebdo. Mas
-pus. appotisa fe perdicfTe,ofemurielTe por fuculpa
ante quam in oporel engaño que el debdor fizielfe,
judició peta- ogg, H .
e osa entócetenudoferia de pecharla eftima
debitor: fed cion della.Otrofi dezimos que deman-
on dando vn omca otro alguna debda q
Jus per : ,
carta dixelTe quele denicle,c negale clotro
HE eldebdo, diziendo que nol devia na-
Lente crea da que fi el que demanda le da la fura
toreiurerdebi — defuvoluntad: e cl otrola recibe del e
e fura quenonledcue lo quel demanda,
cut folurione queesquito“del debdo, tambié como
Vellindia ab, E pe
lalo ouicffe pagado.E fuefle ende quito
ficrediflordo Porfentécia deljudgador. Elfo mifmo
net vel ram feriafivnome dicllea otro lacarta* que
a auia fobreel,del debdo qledcuiclleola
tédione remic
tendidcbitum:(ed ( probetnon canfaremirtendi:fed alía dedifTe vel
rapiTe,aue cifuilTefuratam anepermetum vel vim ablatumremanet
ciiusdebiti faluum.hocdicit. >
1 b dgrirecs.Adde.pe.fE.co.Scl.8.tit.m.ead.part:vbi Sevide que
2 0 U£sjura.Concordatcum.Iafichum.Sanaturalis.HE.co.Scl,za
randumctiam.f.deiurciur.
3 d Qgueesquicoplo iure,vtin didto.5.naruralis. Schic multam tamen
obltar.$.equé.Infit-deexcep. vbihaberar, q periufurandum dela
tumacreditore debitori,non liberatur dbitoripfoiuresfed ope exce
tionis,Ecdeilto conerario oppofuir Ludo, Ro. in.l.2+(F deturciuran.
Screliquit cogitandú fuper(olutione. Alex. Seria Jafonibi foluúe
«pperiuramentá voluntarió,veliudicialetollatur obligario naturalis
iplojuresfed non ciuilisipfojuretollatur:fed ope exceprionis, quod
colligú exclla diflionezquéjundo.5.pracedér vbiadum fic de
¡uñas
paéro denonpetendo.licetramenitafolurio poflereffebona quoad
didum.f.equéadiflam.l.partitarú nó poflethoc dici,quevult q ex
hociuramento voluntario delato ápartelicetiniudicio(quod etiam
vocaturioramentifudiciale)d bere, perinde ac (ifolue
retiex quo haberconfenfum partisiuramentum deferentis: $ quéd
Jiberaturiplo juresvndenonindiger ope exceptionis mili velis dice
re q etiambiecleserequirat, qp opponatar exceptio quod £: potelt
piobari ex co quód fibj'cic(efuelle ende quitoporfentécia del jud
gador)vbipatec opus elle exceptionesvei
deexcep.«iftud videturtucius neiuris communis inducatur
étio:cum hic taliscorreétio non exprimatur.
cotto=
€ Gtacarta Ad y
, a ex 36 desk. fichiros
rompielfefa fabiendascon entenció de A
> 1
quitarle cl debdo,q tambié feria quito, deproba. .
porédecomo filo oil pagos a
fiaquel Gavia de auereldebdo, pudiere pracic.
que pl q
prouar conomesbuenos,d dio lacarta 9uzk
es - in.J.1.citU, 19,
enficldad al debdor,enócó volítad de parita.z,
uicarlecldebdo, og gelafurtaróo for £ € xompiefeaja s
q »048 bendae 8
Garó, o gela rópicrógcótra fu volútad, in
entonce en faluole fincaria fu derecho — vP alias fine a.
contra aquel que deuia la debda.
GLe). X.Como quando Va ome deue debdas de
mucbasmaneras a orriefaxs paga de alguna
dellasde qual feentiéde que fue fecha lapaga. a y
Ebdas de muchas maneras ec d
leuió : tés qhexiras
a Icuiédo vn omeaotro,filcf POE
zicllcpagaalguna: cfeñalaflc—mafti infira-
por qualesdebdaslefazía aquella paga, "étumdebic
des ¡ al Chale, Ponamicási
deuefercontada en aglla que feñaloh,.. ¿eo justuum
enonen otra.E fipor auécurac) que f= pes ea
zicffelapaga,non dixellepor qualdeb- pets
dofaziazecl de refcibe feñalalle luego Sullcalasó
e ihdi izid eferetcil
vnodelos del dosprincipalos, dizicdo cai
GtarclcibecLefecallafícel q faziala pa fupplemétom
gaentoncedeucfercótada encldebdo probaridis. as
quefeñalo, enonenotro. Masfilo con- ds palaos
tradixclTelluego áte que fepartielle del — mis a
logar deuclfer tornado*, lo que le par Ecamiguos
go,o contado cnaqueldebdo quefeña y algd por.
def Fer efe inin-
lare elque fazelapaga. Ef acac[cic[Te unio da.
queel que fizicflela paganinel quela quononrecor
refcibe,non feñalaron por qual debdo io
la fazian,entoncefilas debdas fueren e- tocas de
ales quenonaya agrauiamiento nin dl
ud yaas dicitibimenti
guno depenanindevfura, nin de otra tenendáPaula
manera, masen clynoque en cl otro: de Cate ¿
deuc fer partida la paga en todos los E Cograreupte 6
lex, quód fi
creditornonprobet,rupraráinftraméifaGfuilTe pervim.feucótra
ciusvoluntatem:q ex quo reperitarin(tramentam ruprá prefumat
Liberatio debici,de quo tamen vide qui latius dixiin.d.Lantitu. 19.3.
partita.Ecper Ploria.inal.fi chirograplusm.fE de probati
dn.d.]labeo.fidepadtis. der. X.
perBart. Se
dot
amSiin folutionecxprimir debitorin quo debito de multisfoluar , eric
nillofolutú,(iautem debitornon defigner: Seeredicor ftatim dica
- inquodebitosecipitufitacerdebitor,inillo exis (olutumsnentro auté
delignátefi debita fintgravia vel (implicia Ecliquida fine contentióo
3n omnibus debitisprincipalibus reparcitur folutio:fed fi quedáfune
¿Eaniorapropts fura vel penam au mill cópurabico,
utio quo magis debitor exonerctur.h.d
h enaqueligac [ño Quid fi non (úfliciar quantitasfolutaad (olué-
dumstotura debitum perdebitorem defignarum, an ¿pcedar huecos
gloflellafinalis.l.Eco.vult y ficsócidom tenerican.deImo.in. d.l.
1n prin.per.l.ybifideiu(Tor.ff.co.ex quo enim creditor tacuit,
cepitnondebetobílare particularis folutio,
3 GiLecontradixeffo.Adde J1.Scafiscodem.
Se
»
de UTornado,Erficreditor nolit,debitor offerat Kconfigner.vtin,Lobf y
natione,C.co. h
Partiday. R
AditC
de privi
eredi.
Quintapartida.
43 Wentedos les deblosprincipales, Deiure communitunc hoc procedir,
quando nullam debicumes:ifls cracanciquias altero ; nam (i efTet
tuncincanfamanciquiorem cedic (olutio:vcin.l.inhisánprin. Se.L.
vbisidciiTor.Si.Liex plaribus.$.£n.8e. Lereditor. $. Valerianus.
eo.Sctener Bar.in.Leuin expluribusicodemcit. e dicitur caula an=
tigaior infpe-
Eto téporefo=
lucionis:á: nó
tempore con=
traélus ,Vein
debdosprincipales*, ¿aquellos que co
nocicrecl debdor fobre q non ouicfle
cótiéda ninguna.E fipor auétura deb-
li ex pluri , A a
d'.5.5.8 Bar. day ouiercal gía, q fuefle mas agrauia
vbi fupra, vá da quelasotras por razon de penaque
viderur, qilta ? p
lex fic fie res fucflepueltacnella, oporotro agrauia-
Itringéda , $: miento femejante?, eftoncedeuclercó
Fmicida Ad cadala paga tan folamétcen tal debda
nene tame y Cidala paga tan folamétcen tal
Azo.C.coin como efta",quecs mas grauc.
Summa. cum
Lez.XT..Aquiendene ferfechala paga primera
mente en los bienes del debdor,quando lasdebdas
quedemandan fon de vna natura,e fin peños.
tecigic iflam
materia, mul
lam mentio»
nem facit de
debito anti-
quiori: fed q
mpliciter va
bi caule (int
pares de om=
mibus decedie
rata, 8 ira
nel
quendo diéta
Azonis, fut
fadtaillalexafed perhoc nonrecederemáiurecómuni, $e o
comenuni,cum hieclexnon exprimarcorreélionem debiroráiurió,
Scpobsitinelligi dreftringiiulta terminos iuriscommunis,
5h Uuxgrariamientofemejante. Vide per Bar.in.lacum ex pluribus. Mco.
vbiponitlex modos,quibus diciturcauía granior, Scvidectiam per
Toan.de imolin.d.l..co.6. Di Spote(l dici caufa grauiore
6 € UT al debdscemoefia.Sedan prinsin vfistam quin lortemal.1. Cuco.
dicitquodpriusín visas, Cequiefcratiogglol. 8 doéto. laborant dn
hociadista.l.r.Scn fliciensratio. de lexilla particarú
ideturyqu »mbitcum pana, vel vfaris(nulla
»c)folutio cedarin ¡llud debirúnon tamen declarar, an
víiras velin (ort ererurrecedendúdiurecom
caña qu viurzlicicd pererentus, 5 pofTentde
fo, canonico exigi.aliacirca ruius.l.materió, vide per Barán
L:camex pluribus.£.co.kper [on.de Ienol.:mulcum lardinad.l.1.code
tica.vbividepereum vitam motabilé dererminatione ad ¡fla mae
ream.cofi.delibris mercarorum , qui communitér hiscemporibus
fctibantur,in quibus(eribitnr,quid dobeant habere, $: quid debene
unquamin his querecipiune dicunt quod bi foluicur:quía
rito cala debizorpercompenfationem eligere in quo debito
bi8cperAlex.confil.8z:vola.;. S Decium con»
5) Acan debdasalgunas ve-
gadas los omes ynos de
[otros 30 non obligando
fas bienes d nin parte de-
llos,mas conofciendo la debda tan fo-
lamente por carta,o ante telligos, o en
Qlex.1T.
305! (untplures creditores 8: bona debicorisnon (ufficiunt, (i debítum
¡tperfonale,ve quando non funtbona debitoris obligaca ; tune ex
pluvibus perfovalibus credicoribus primo (ati'ht ej qui privs pro fe
Sententiam reportanit licetin tépore fuicpolterior : fed li pluresvno
tempore mreportaucrunt, dividitur inter eos confiderata
cuinlliberquanticaresneetenetar als licerprioribus communicate:
tedinlpecie cerracxtante prafercuris cuius ett (pecios. hd,
1 d dvi obligando fis bienes. Quando enim ell hypotheca bonorampro
Y: quodhaberarín.la.£L.cumrem publica, 8.L.cos. C. qui po=
Nota ergo q intercreditores hypothecrioshabentes
ME mméravel fenteciasnó pde, pros :qué coriirepor=
tallefentendiá,Scperileexecutionem , nam (iantedarionepofefio
wisalterperererexecurionem pro (uo debitodilFerendacífertraditio
pollefsionis,reri in quibusfadta fuírexecutio, Sefolutio debitiprio
_visperacislilecúdusin (ua hypotheca clfer priorfcu privilegiaior,
8thoc viderurprobari exifta,Lin hocverboá contrario fenfu¿neque
obftabicadhoc.Lisáquo.f.dercivédi, 8. pe.fde peri. harre, qui
¡llud quádo fuit aú actionereali,S: Ge dejure rei fuit cográt
quádoagerecurperfónali,Scfierer execution Bonis debitoris , quia
tuadoftendens deiure fuoinreinquafitexecutio, impedir exco
tionem,lecanduin Bar.ind.á diuo pio.$.fi fuperrebus. fF.dere iudi.
Xficlecunduscredicordocens deurefiio, Sepriori hy potheca dn re
in qua fitexecutioimpediet execurionem,quía de iflo jure rei nun-
quam fultcognitumedifacit..y.tiem17 «ibi (o que anian derecho en
ellas)ay:partica,Sc ad de quod notarB, imodorenocoin du-
bium.C.debo.2u2o jud-pofi.stibi Salice. vel dic: melias q ter-
ius fe. oppo-
més quádo (o-
fuyzio.E tal debdocomo eftecs llama-
A a lá prerédir las
doen latin (dcbitum perfonale) que pignoris %
prioris hypo-
quicre tanto dezircomo debda quees
obligada la perfona, del quelafaze, e
nó fusbienes entodonien parte.E por
ende dezimos que fi alguno ouielfca
dar a muchos debdos que fueflen de
fanatura, que qualquier dellos que
demandalTe fu debdo porjuyzio,cpor
quien fueífe dada fentencia primera-
mentecótracl debdor,aquel deue ante
ferpagado, queninguno delosotros,
maguer cl fu debdo fucfle el poftri-
mero. Elosotros a quien deuia algo
elte debdor fobre dicho , non han de
mandaningunacótra agl que véce fu
debdas. Masfitodos los otros o parte
dellos demáda!fen fu debdo,otrohi por
thecenóimpe
dit executio-
nem factá ad
peritione alte
sius credito
rislicetficpo»
Itesiorin hy-
potlieca ¿neg
re capte án
cauíam iudi=
cad venditio
ne,ledex pre
vio pri? facil
fier priori cre
ditori; Srefi=
dusm cóner-
tetur, in fola=
tioné fecádig,
petije execus
tionem, veelt
cafusin diet.
ádiuo pio. $.
fed Scillud. (Fo
derciudi,
€ Uepor imeramente. Concordaccam.l.in y
tercos. glo.ibiin verbo, occupantls : que
declar
ad (enter
¡tur preoceupare qui prius peruenit
lezcm hoc tenuit pro regula laco. de Are.te *
vud labeonaE.querio frau.credi
licores diueaforum Iscorú procedunt con
3 vouseoram pass ibcepie proceffum quam
do insepitprins dediz [ententiam contra hgre
Ecdosto. inf pluribus. (E. de le-
B: y pioua
perhoc
Elvia sclligequádo¡Recredirorqui habuie profefen y
centiam,p ationei prius,quam alí credicores + nam fi codó
tempote concurrentin perendaexecucione,habentes plures lenten=
tiastuperdiuertis debiis non privilegiatis, vel pariterpriuilegiacis,
icotdiuerfistemporibus laras,oranes concurrentin bonis debitoris:
quando bonanon eilentomnibustoluendo,Scpro rata cuiuleunque
debitibonadiniderenvurintercos: 3efihabens poflesiorem fenten-
tiamprios peterct exa tur pertex, in, Ljudicadi
action fderciudiSrencreio(ISc dofto.communiter in did
tercosán verbo oceupándis.Scbi per Alexan.Sevide,Loscien.tin
fra cadem prrtita,Er nota q habens actionem perfonalem privileg
tampote pecurian folusam alijcreditorinon privilegia
to, ererlententiam profe Ex peicrerexecutionem, vtin
S.licentia.vbivide An
ntercos.cio. 13 MEqued cum co.écinL
ge.Cudeiurendelibe.
y Core vence ju debda. Quid ¡non per féntentiamindicis, (6d demana 4
debitorislhaberctfinmwn debicuw, antequam ali credirores venir
¿« bonaomnibusnon cilentloluendo*dicvcin.l9.tituf.cadem p:
vita.kvide Bartin.l.pupillus.(í.quiin fraudem credito. Scnotabi=
Jenfdeciionem Neapoli.igo.in decifionibusMacth ai de AfÑio.8c
quidíi vnus debitor haber plures negotiationes diuestas,feu dinería-
um reram pannorun vnamsaliam ole velalrerius negotationis:an
exitconditio preocenpantismelior, ita q alij creditoresciuídem
gotiaxionisnon poteruntab co auocarezdic qp non:imocum/ibipri?
venientifoluitur deber canere fe refuluram prorara fiapparcant alij
creditores ciu(dem negotiationis, quiainillisnegotiationibus non
«(lmelior conditio ocenpantium, licurefl regulariter in alijs aftio-
nibus,quenon danturoccafiope negotiationis, quia deber fatisfierí
primo venientibus criam nulla praítitacautione, quiamelioreft con
ditio occupantiamniffuiffone milstin polTefsionem, vel nifiellene
magis privilegiari,quia tuncrecractarctur foluciofadta, non privile-
giaisivtin.lexfatto.in finde pecutradirBarin dié.Lpupllus E.
Titul. XUL.De las pagas e quitamientos.
quin fraudem credito. denota
3d quando funt diuerfe negos
viationes, non veniunton:nescreditorescomuriterad omnia: fed
quiliberad fuamnegorizcionem,vcio.Ls.$fiplures.verfic.fed fiduas
tabernas. ff.detributo.quód non ellinalijscrediroribus,qui nón con
-untoccafionenegotiarionis,namillipolfuntire ad quatungz
decla
bona,
¿hac Paul? , y
e Calinad. fuyzio,e fuelle dada fentenciaacontracl
$. fiplures.£ — debdorenvntiempo por todos o por
de o alguna pa dellos. Entoncefidelos
petita fuerie — bienes del debdornon pudicffen fer pa-
exccutio eo- gadaslas debdas:deuéloscópartirontre
dem tempore >
ve dixi hpra aquellospor quien fue dada la fenten-
in.glzSevido cja,dído a cada vno dellos mas o me-
ao nosfegúdlaGntia q deue aucr. Pero lié
6h dx fufeñor. trelos bienes detal debdor como efte
eta fuelfe falladaalguna cofaagena, quel o
ne.erí. fed viefledadoalguno en guarda: en faluo
a E a dezimosq]fing afu feñor,? e q los deb
8c.l.cumfan- Joresnon gelopueden embargar.
dum. $. a Le]. X 17. Como dexe ferfecha la pagade las co
tau ¿hlicer. dad SE
mamo fusquefindadaenguerdo
auét. fi quid ó Ejoriamuy grand chan
pq losdebdos de las cofas
potio. in piga S ss
no.ha, q fon dadas enencomié
ad da. Camaguer deuao-
29 Debitam ex ce bla
caufa depofi= tras debdas aquel que
ti prius debec— refcibela cofacn guarda fi gelademan-
A alía dargante ladeue pagar que otro debdo
cet anteriora, — que deua.E efto feriacomo fiacac[ciela
do contar Le quceltequeouielledado lacola enen
rác.hoc dicic. comienda lademandafIcenjayzioa2Gl
10 rea aquié la auia dado en guarda ,cen le
ES densa fazon milma le demandaflen otros deb
ta, St. L.iven- dos porque non fueflen obligados los
bienesdel debdor:e quenon fucífen de
tal naturacomo clta. Caentonceclfuda
gadorante deucapremiar a tal debdor
como efte que paguelo quelefuedado
ó encncomienda,tqueotro debdo,énin-
Lpe, vbid
2 d (Que otrodebdo.Sires depofitacxtat plane proceditifivéro nó extar
deberintelligidealio debico non privilegiaco:nam li funt paricerpri
vilegjata concurrune,nifiquatenus legecauetur:quód vnum privile
um alecri preferatur lecundum Azo.C.de bonis nto. iudi.pofíi,
infumma.coly£ dix fupráin.l.proxima.£ vide.l.priuilegia. écibi
glo.«Do%to.ff.de prinileacredito,
lex Xx 11L.
3Debitum ex canía maleficijvel damnidatiinrealiena: efprius (ol
uendum ei :quiprius egic Se qui fentétiaro meruit, quam alijs quíbus
extali caufa debebatur.hoc dicit.
1 € Gobligadoelmalfechor. Nam Scexmaleficijs prodice(intafliones,
vtin,).ex maleficijs.infli.deaftio. dex omni de cur ciuilis:
feu profecutoriaaétio,venoracglo.in...fi.f, de priva.deli.Scin.l.neg;
pratermictendum fE.pro focio. £ctradir Bald. L
C:detranfatin fi.8cin-l.1.columaa.ad fido có
Baldus.quódin quocunq; crimine, ex quo oriatur acculatio crimi-
nalis,ex codem oricuractio in faftum,vel de-dolo , vt. A:defalis.l.
quinomine.alibicciam dixit Bald. quod ex delido oritur obligario,
non officiuim iudicis:nifi quando nonfubelt materia fufficiens , ex
parte aftoris:tamen quitas fuader remedium dari , ve notacuria
1.£cideo.Madecódifurtiin.$.Nerstius.ica Baldio. lcum feruum.
qualibetenim iniuría aliculillata duplex oricur a-
quoticns. atics.quodilli
.column.quarta,C.(1anon com
defernisfigid
osvnareipublica,altera part
citeEdepublica.Baldusin.l.prio
pesiudicca
£ dorimeramente. Limicanil darecor damnum da re ñfcalisvedixi fu
in gloífa mas
Ule.x HL
prá eadé pare
E tita.tituloter=
guno ¿oviefle a dar: maguerlosotros AE Aca
5 E » 2. gra,
Mlej.X111 deta [ed ha la paga delas ici da
amalfetrias e daños que los omesfazen Ynosa fupracodal.11a
ota ana :
A] Alfctriasedaños fazen los
t fua auétorita»
É las cofasagenas ,cortando a
arboles, cearrácando viñas, in bonis vel
ematádo,cfiriendo licruos, e ganados, E
E “gnorare £ mili
cenotras maneras femejantesdeltas. ¿E ex pañtoci li
porendedezimos, q fi algío ouiellede — cet 8icontra
máda contraotro,pordaño o menolca tal pignora-
bo,quel ouicíle fecho enalgías deltas — tioma recipic
colas: debitum,re(ti
qrefcibio cl dño,tábiécomo porotra — perdatinscre=
debdagleouiclfcadar.Elquier, vno — Hitorstfinon
fuit ci folurús
enjuyzio,porquiéfucíle dada la fenten A
ss O pódebitar el
cia primeraméte,cótracl malfechor,de pe débicos
vnodellos,en los bienes del malfechor clear És
en la manera g delulo diximosenlaley h €» braueza.
que comiengafacan debdosS. A ae
Wi Le.7 X1111.Como losomes denen demandar lla tur inter par-
námitefus debdas porjuyago, en8 por premia. tescttamin Ja
prendara los quegelas deuen por fimu/omos,.— diciodeberfie
debdos fuellen mas antiguos.
ERA
8 omes muchas vegadas en +eNó potell gs
laperloná
faciens Li ex
finca obligado el malfechor,“al sellada
o muchosquel demádaffé la malfetria — reficmar p
ucferentregado primeramente, fcada — donec pigons
id qued ger
ri fine contu-
Lanamente , e fin brauczah — melia, Kira
A - — Cundia fimpli
ningunadeuen los omesy- cae Pesado
nosaotrosdemádar lasdeb — yel excipien-
3 das que les devicren, epor a lS
podernin portigza,! q aya aglaquiede dela
ueneldcbdo,nódcuecl por fiin man- Specu. titulo
de acculatore
verfc.fed po-
ne.column.14.8 bi loan. Andr.in add; wbividean agatur aftióc
iniuriarú, contra cum,qui perviam judidaliquid criminis velinfa-
mix aducríario obiecirsBcadde Ange. Areti.in (to trad%, maleficio
in parte neq; nonad querelam.columfecunda,8cin parte verbacó
tuieliofa,colum.fecunda. Se Socinum.confi-n18.8 confi.146.1. vol.
Philipp.Cornenm,confi.8o.tertij volu.SperOldral. confilio quin=
quagelimoterio,
$ ALE por poder ni porriqueza, Hocin (peciedicir:quia potentibus vicina
foletetleluperbia, Sc penelemperrebusaflueatibus clatio fociatur
Gregorius26.Morallum.cap.23.infine.
k dnodencelpor fAdde.L.extat
eadem partita.£.l.nullos.C.deju imo, de pace jura. fir.
¿e hoc elt regularenequis jusfibi dicar.fallit tamen in caGibus le-
gum fequentium.l.prima, Se fecundar.C.quandoliceatvnicnig; fine
Judicefevindi.Sinfriin cafu huius.1.Ec. pri primos ff. quo=
um legato.Sc.l.vt vim.fEdeiuftiia Sci jentiam5.quí cum
aliterfhad legem Aquilian. 8.1. quemadmodum.$.primo,codem
titulo.l prima.C.vncevi. 3. prime. C. de iure emphytcotico, E:
1.deuotom.Cade metatis Kepidemidids.libraz.Ec.l.aitprator 5.6 do
bitorem.fI.quein ftaudem creditorar,8.l.gene ñ
nibuslibro decimo. Lprime. C.vbi quis de cu
lave cond.conue,é.J.fiadulteriur cum inceÑtu
101
>
£.quod metos caufa.S Lanticulo.. y
is. Se.
E
de
Quinta pa
dicin
mrcipublice, cuilibeccf licirum lam propuitare , fi-
cuciniuriampatris vel mars.) velutatceio: d.C iure. Baldinad..
1.depaceiuratirma.vide cunde! ¡cinu-Miin mari.fadta, vi
deper Abb.deifta mate.in.c.cumvenillent.c. lu. X loq. deindi. 8
an con(uctado poliirdare iurildictionem in prepria coula2 vide per
Baldio. 1.1. io
Seco dnde , AOS
Eu. Co ende dado del juez del logar apremiarnia
vi.Svidecap. prender al debdor, que pague el deb-
Lee E do. Fucrasende fi quandoladebda fue
quod haber fechrotorgo , e fizo pleyto [obre li el
incap.dileto. que ladeuja, queelotro ouiefle poder?
defentene, ex AS
comtibre.s «deprendarle, ede apremiar le? porfi
per Andre. de — milino fin mandado del judgador.E li
o alguno contra clto fz efleyapremiando
proh.fcu.alie, cl porfimifmo afudebdor, non aien-
perErede do derecho de lofazer,alsicomofobre
42 UQuederro ic la Dtemi le fas
nieje poder. Ajcho csfiporlapremiaque le faze o-
¿Ade diétam — ujere de pagar el debdo , «cue lo tor-
Las. tit. ca 5 k
dead nar,epcrder el derecho que auía con-
anficurdehoc — traclyporrazon de aquelladebda, cfiel
ra debdo non refcibicíle del, e leprendaf-
cofuerudozvi- fe porfuerga deucl tornar laprenda do
deperlo.An- bladazcelotro quenon le relponda fo-
dieim.c.cútá- PEE
to. deconfue. Drcladebda fafta que torne la prenda.
Alberán.Lcre
dores. Cade q Ley, x y, Como fopuede defarar la obligacion
more
enauiequid — principal por cra que faxéde puenofabre el.
Adict a % Enouamiento es otrama-
e de dicioríappro Pq nera de quitamiento, que
baccalemcon defata la obligacion pri
ferusiuem, ao Ea
vbi viger , € ¡pal dela debda, bien als
¡ilequí
porell capere
Innomfe — tigia ezecutioni manda:
cop.ell
dto5 8 rispeticionemabÍ
ncepadlivadacad udicemovide laté Seleganter per eun
dem Albericú poll Laco.de Belo vito ind. Lereditores. cuiusvelola=
tive(l, quod fi creditorcñinftramento paéti accedit adiudicó, $e jus
dex aduerfario non vocaco witelceumin polTefsioné pignoris, tune
milTusebeatin fuv iure rueri deplano: fitamen index fecit debito=
semcitari,quod fecundú cum pradentiusell, Serarionabílibus,derúc
Kidebitorconfitcarar,planun elt:bcnonell opus libellas fi veroron
tradicar dobeclibeilus offecri 3cordine iudiciario procedi. $cibi eriá
concludic poll multa q (miis ficperindicem aduerlario non voca
to,milsionon debetex hocreuocariquali non folenniterfacta.quod
rene mentisquia Lncas de pennzin.l.fin.col3.ver.led ponecreditoro
C.deagrico.Scenfilibr.1contraritm voluit moras. x dicto (pea
ticul.depigo.$a.erliquidiiudex.be alíjsque ibivideas, dicit amé
ytali cali non folennisordo iudic
procedendumee(t.mihi vidotur, q pofitproced
nontamentalis mibiolicetfiat de 3
fedconuentionalis,ve Scvuls (psc.
judi.Scfevidemusnallapreniíía parti
jignus y
citarione inftruméta gua
xta.ll.regni , tucius tamen erit ve opinio
entur q in pacto facias opponi nplicem creditos
qsalia cau co gnitione Sk partiscitarione pofsic Se
de neseui
19.tianli — debeatiudes creditoreioducereinpolTelsioné,prouteciá rradic La
br.4.
casde pennvbifapra.vera.ex premwibisquericur, An autom ifbud
iuslicvedibile,S:ceGibile.gl.qp icin.L.cumfundos. de vi.Scvi.ar.
8. tenetBal.in.$.1.de pace iurair.dúmodo ciuili modo 8: finearro
citare fackiingrediacut.l.nó elllingulis.(E de regu. jur.8e vide per Do
Aowinad.l.credirores.«8: qyiflud paétum eranleacetiam ad haredé cre
divorisBal.ibidem q ic,cumi(tud padtumnon fitprivilegiuin , led
Juscominuac.
5 D we deapremiarle.Facitadid quod notarBaldusin.LlegisTuliz.C.qui
bo.cede-pol.quod valerpaétum de ingrediendo,dcloluendo fibi pro
priaqudtoritate,que licentialecundum euwm,pote(t criar in teflamé
toconcedi.Iitiaccum.$.primo.ff.delega.2.an autérequiratur quid
o paftoexprimatur.ncc dum quód creditor pobsiringredi pollef>
tida.
fonempignoris, (ed criam q poñitp!
8choctener Bar.éciequ
€raftaquetornelaprenda. Relliuitocrgo pignore sita,
audiaturfuperdebizo.contrariótñ apertevaledictalat.ciofupra,p:
mosSibi dixiSividecuritla iutelli ¿nda fecúa Gila, dic tomen mes
Jus ve dixija
o 1 tÍt0.40. 7.
comolapaga. Eclto feria,comoli vn a had
ome vendielle aotroalgunacola: def deinreordina
puesel comprador renouallctlpleyto nacen a er
en otra manera con cl vendedor, obli- 14.libro. or Entran,
; disregan Bol. bug.
gando fe apagarelprecio, comoen ra goin et
zon deemprellido. Cacltonceno lerla 5. ciuídem or.
tenudo cIdebdor de pagarlelo que de- “inamenti. Jnrouse
A e tex.xr, Coslbla,
uja,como enrazon devendida, masco puatio Babia
mo fi ouicflelos marauedis del precio Da sando 17.libi.
debi
S x cau
tomados empreftadosdelotro. Eau vendidioris
dezimos,quefe podria renouaren otra — promirto fol-
mancracl pleyto q fuelle fecho primo- "ste ex canta
a e muta, ga non
ramétezafsicomo li el debdor GdevicÉ — rencornifitan
fealgúa cofa a orro,renouallecl pleyto — quae
a es tuo. Tremi
otravez,didootro debdor,o maneroé — quando debi
fulagaría aquela quien deuielfeladeb — cor loco fai
día plazer del, diziendo abicrtamétezel fai de
debdor,quelo fazia con volátad,quecl
primero fuefledelacado. E eftedebdor,
o quía licet fee
o manero q metieren cn fulogardenue — cundus efiicia
uo,quefincalfe obligado porla debda, - turnontoluen
eclotroquito. Cacftonce valdria el fe par CELA
Ñ
gundo pleyto, e feria defatado el pri- hoc nó agicur
mero. E magucrelte fegundo que yiprior ht lia
Es berats erant
renouo el pleyto,fobre fi vinicile a po- ambo obliga
ti, Gvnios los
: lutione liberá
rurambo.ltem (idebitor puréalium fuíloco animo nouandi deleger
fub conditione fitnouario aduenientecondicione:fed li conditionó
impletur,, vel ea pendente mues delegacus facam taliter q» definac
Randiiniudicio poteltatem habere remanet prior, Snon fecundas
eficaciteroblizatus.lid.
Ugenonafe. Videad ¡Qudexemplum dequo hic. 1.6 expretio.Ci y
cerpeicióigloWT.x.l.aduerfias.C. de non nume:pecu.ds facisvidecur
exprelliw bic de animo nouandi:cum vna oblizacio jn aliam cráste
racusjur BedicitSalice.in.1.fi.C.de nowacio,
LO manero. Habeshic yd dicitur delagatio,, licerqui delegator non fit 2
debicor.vide Paul.de Caftrain.l.quanmiss.( mulicraalias incipic.l.
mulieratfaadvellcia.dcficdiait Azo.C.codin fumna.q tam debitoré
guar no debiroreurdelezo,Scidco iflalex dixiteriá de manero.
«Ln fulugar.Perhocvesbur deftruiturquoddam didtum Balina. 3
C.deexccu.ei iudivolentis per hac verbapromitto loco Titi). el
das ficliberatus,licernon dicatur de animo nouandi,Gidé tenuit, A-
lex.in.l.qui vftmifruétum.t£ de verbo,oblig.
AAbiertamente.Approbacopinionemgloll-in,
C.denouario.volentis,perdelegarionem non cri novarionem, nili
exprelle munis tame opinio videturin contrariú loqués,
fecund údú Bar. Ange.loade Imol.Si paul. de Call.
delezare.la primera. 1Í.de nouario.Shoc eriá vult-g.inal.3o Cocos
glu.écteneretiam Alex.inl.qui viomfructú.fE.deverb.obl.vbite
net, (iinteruenit delegario,cciam fi vltta nó exprimaturdelegás elt
liberacus:qui é fubdit q ad hoc velitdelegario, q fatper flipulacio
neorquactecandú jura ordinaméroriin rezno nó requiricur,8uff Yo.
cererlimplex conuentio. q qui delegarus lie debiror delegamtis: 8e Cde
tanquaso talisdebitor delegetursalias non e(l propricdelegario, verán PIÓnd
I:quanvis.$.imulicr apudáLad velleya.8cibigloll. magna ad hi fub Wo:
ditetiaqpideclle 6 dele at abfque delegarionepromili(ler, per hec E SA
verba;pmitto loco Picij.quiariciusericliberarus:quia qui elegirvná úl
dcbitorépro alio,nouare videt,exceptis auté hiscafibus, fecúdum cú
non fitdelegario.negy delegans liberaf.nii hocexprelTé agacor , 8
gpitaprocedit quod habetucin.d.lufin.ve latiuspoterisibividere per
verb, euanuit, 4
5 A O y ne $
Titul. XI. De laspagás e quitamientos: 102
cum Bxfic quatemusifta.l loquivur de manero;idefldelegato quinon
erardebitorconcurritcum communi opinione:quarenus vero loquié
de delegato quinon erat debitor deftruic dietá comuné opinionem,
quí dixitcommunem lafonin.l.(ingularia.colú.ag (E. cert.pe.
5 a QA pubreza. Vel decoquererlen falierer,vt notar Bartuin diétl, finga
laga. Eh
peta. Scvidel: AE O a
Palas. fede. Preza":de guilaque nó ouicfle de ápa
nouaio. ..— garladebda,con todo ello, el qa denia
6h gro merera — quer,nó hademandaninguna,en clara
qnoninducié Z0,contra cl primero debdor.Masfilas
nouatio inter palabras fobredichas non dixefle cl deb
petone sai dor,quido renouafle apio fegúdo
exprelle dica masfimplemente dixefle, quedauapor
a debdor,o por manero”, deaquelladeb-
da,afulan,eftonce porefte renouamien
to del pleyro,nó fe defataria el primero
busin quibus : . pa
dad antedezimosquefeafirmaria, efincariá
ra antiqua ta= > obligados por la debda,tábié cl vnoco
citéficbat no- E B E
vacio, far ho, MO cl otro,como quierquepagádo el
die ope exce vno“dello feriíquitos dela obligacion
prionisidiuer- io cinal, A
euatopinto principal Otrofidezimos,queñel reno
nes,dequibus uamiento del pleyto,que diximosencl
perglo. Edo- — comiengo dela ley fueffe fecho fo códi
cto. 5 . mar q
Silla cit ve cion,elecóplicilela condicion defpues
siorscommu — defatarfeya porende el primero pleyto,
mior opinio , e da
hodie non £Valdrisclfegundo : eferia tenudo clte
ft nouatioip= o tomalle fobrefi, depagarid,
foiute,neque. debo querenoualfe,celotro quelo de
opeexcepio- CO qUe ,
nismifi a par Ulaferiaquito porende.Masfi lacondi-
sibus agatur. cion non[ecomplicle,eftoncefincaria
vetradit Alex, . E
in.l.quivíam Ármeel primer pleyto:e feria tenudo de
fruétum, de locúplireldebdorquelo auiafecho : e
Tao uE non valdrigclrenouamiento delfegun
do pleyto.Elo mifmo dezimos,que fe
sabill. Sino pia
do ria kicftequerenouaflecl fegundo pley
adfinem.EEde to,mudallefu eftadoSante o enel ticin.
verb.obli.So+ poque fecúplicllelacondicion:de ma-
cinus notáter oda
confiswol. Mera,qnó ouielle poder decltar enfuy»
Deciusconíil. zi0.Caeltonce maguerfe cúplicilelacó
e dicion:non valdria el fegundo: ante de
Rorescommu ZiMOS,que deuevalerclprimero.
viternouatio- — Ley. XV 1, Comofi loque fedene fazgr fimple
néficri, quan- E
a mente fe renuena fo condicion, ha de valer.
do cuidenter ie Jena cios
ex conicéturis 2 Bligarle podriaalgund ome
manto: (Y) faendo pleytolo condicót
paro pares E pley!
nouasionemta (NY)
parapagaral gía debda,o pa
cere voluifle; y
veinterminis gloCin.l,6n,C.denouatio.Scin 4
8xper Alex.confi.2,vol,Gcfatis probaturin princi
autél quís promiit muliericertam dote foluerc.8clinó (olueritin
tracertum tempus,alsignaniralia,Sctaliabonain folurum,an videas
turexhocfaftanouaciorvide norabileconfir Decij.conliwa.vbi con
clndit q adliuc pofit mulier perere quántitatem doris,neque exa
gnacioneinfolutum,videacurfafla nouadlo:videibi pereum.vnúta
nen (ingulariter nota, q in cali quo fecunda fipulario interponitur
animo nouandisnon tamen perhoc tollitur mora prercedentis obli-
ppionisecundam Ah Sebande Ctro feria Su fdever
0.0blig.vbivideTafo,Xvide omnino in,L.(1fichum.ff. de noua. $
-fubrradto.C.defntta
7 € UComo elorro.Intellige quando delegatus acceptanit , vefispra inifla
Jinam finonacceptallercum remanerer tanta fimplex mádarú.cro
ditor pofíetreuocare,Sficifle nonteneret.L.hocture.5.fiquisdede-
rit.fE.de dona«£.L.fi cum Cornelius. tfde folua Se tener Bartn.LGin-
vularia.fF.(icer.per.S loan. Andrán additio.ad Specu. vbi $ Joquié
1n fortioribusterminis:quá Bar.inrubrica dedepofito.cuiusdiétum
<ftlingulare,Spro tali femperallegacur qp lola acceptatio impediar
reuocationem
imandati.
ra fazer alguna cola. E delpues defto ¿ q Pagán dl 8
podria acacícer,queotro alguno reno- — m.Quia bo
varia tal pleyto,de aquella mifmadeb- En E S
h a - ginebisidem
da,obligando fepuramente: fin condi A imaciids
cion,apagarporel. Ecntalpleytoco- Lo
: ña sides. Écin
moclte dezimos,quenon deue valer eri hos
fegundo pleyto , fila condicion que - dicit glo,
fuelle pueftacon el primero, nó fecum Aia
plicffe. Ca pues fobre aquella debda — tolii. obli.vi-
milmaferenueuad! pleyto non puede de Pa
fer filacondicion non viniefle cóel, af a eS
ficomo fue pueftaen el primero. Fue- e Uomdafe fue» 5
ras endc,fiquando larenouafle afsi, di ro
xfle paladinamente, que maguernon 1.quotiens. $.
cumplicffe la condicion , que era pue- 15d a
fta en cl primero pleyto, quefcobliga- de cuñas. Lino
uaapagar la debda,:efte que denueuo - tellcétu, vide
A A dd.in, L.
la prometio. Caentoncequicr fe cum co
plielela condicion onon, valdriacl[e- . colum.n, C.4
execuarci due
gundo pleyto: eferia tenudodepas indias
Jadebda, el quelo fizicfle :cferia delata — colum.s.C.de
Sl
cótrahé. emp.
docl primero, vbise Saliceta
qus. 80 habes
hic quod non
4 Le)-XV 11. Como la debda,que deme ome libre Raras ion
non puede renonar Jobre fi. ome que fuelje * pedic” novas
freruo. tionem “obli-
e aciopis, cone
licionalis fed
D]Enouando algund fier ¿lla per quam
quis non ha=
uo pleyto fobre debda per perfonam
que otro deuiefle, obli ftandi in judi
p gando fea pagarla: talre osSán dos
nouamiento de pleyto non valdria,nin telt combiftes
defataria porende el pleyto principal, . *+, obligatio;
ó vein, d.Sfed
que fue fecho primeramente fobre la Sc6id.6 ergo
debda del ome que fuere libre: por. fietet feruús,
vel monachus
queclficruo , non fe puede el por fi vel deportare
mimo obligar, en ninguna manera. a velficrer
Fueras ende fi tal renouamiento fuef- friolas a
fe fecho por razon de algund pegu- hichabetur.ve
in.fernas, C.
.deiudie8aL.$,8cJuo.tito.3-partita, a
Ulexox DL, y
oi debitam fubconditione aliuspuré nonando promittat non valer
nouationili condirioexiftarnifiexpreiéconueneritfecídas: quod
fue cxiftacfiuenon:non tengarar quía tune non prior debitortene
turfed lecundus,hoc dicit, '
£ Gsscondicion.Quid Ñcratin diem E: poflea promittatur puré animo.
nouandiedillingue vt perlo.de Imoln.l.indiem.ff. de nonatio. qu
pleniusloquitur quam Barsio.Lúillichum.S.1.É.co,
e Uilex, XV IL.
mSeruus animo nouandipromittens nilagit quia non poteft efficad
ter obligarisitamen haber peculium pote! nouare,ltemnec poteft
mulicrobligationem nouare:quia eltmod? fidciubionis quémulicr
facerenon potelt.hoc dicit.
|
|
Uuintapartida.
va Genalgonesionda Exhocparerquod habebar ferzos Eberam pecp=
My adwiioiftcaionemnamadias non pollernomare; vrnorat Ázo, E.
denouaio nfumma. kelo in main princip. Feo. Búbidofo.
COmanuniter.
2h Qrederloyarenocar. Added. dk Aenarafconfalra. E patermam
So. ú
far quecl fcñorle ouieffe otorgado, de
vendero de mercaren algúatiédadgel
ficruotouic/Te.Otrofidezimos, Ki al-
Hoc dicit quia
mulier obli AC!
gaturiplo ju= gúa mugerrenonalle pleyto de debda
Se fedluccure E ic enta
e perdes eS algund ome denicile,entrádo ma-
leyanú ; nota Merapara pagarlo : maguer q la ouicffe
a hen alsirenouado,poderlo yareuoca?.Efi
£ fi creditor 5 . E
Kiberabie mua JoreuocaffeS mó valdristal renouamié-
liereminfe a- to de pleyto,ninfedefatariaclprimero,
al porel.E eftocsporqueescomo mane
mo nouandi tadefiadura,a quenonfe puede la mu-
Hbcincaros Esrobligas.
¿mas debivoe: — YZe) XVI 1. Como la debda, que algund ome
veeltcalistn denie[Jeela renoma Je elhuerfanofobre finon la
gulin.L.quan — puede defpues demandar al menor ,nin al osro.
vis, $. marcel -
Jus, KE ad ve= ==) E nuevo tomando fobrefi
eE AREA aleúd pleyto,cl que fuclfe
axxrizio ESG! mayor deficte años, efuch
L LS [e menor decatorcedobli-
3 Der noua-
tionem farra. gandofea pagar debda deotri,finotor
per pupillum * gamiéto defu guardador: portal reno-
nora oyo wamiéto defatar feya“el primero pley=
ne tutoris au= — to,e feria quito el qlo ouiefTefecho, de
bd Tnanera q delpuesnó leestenudo de pa
bitorácpupil= garladebda,ninotrolicl menor, finon
Jusnon tene-— quifiere, E porende afuculpa, fe deuc
tursimpucecur ; Su d 1
enim contra tornar,el quecon tal menor renouo el
hentí cum co pleyto,quenon aua poder delo fazcra
aereos daño defi.
oblizariadíui — Tley-X1X.Como fi alguno cupdando fer deb
dor de otro que lo fueffeentraf]e de/puesma
ero poreldebdo a otra tercero, fiesrenudo de
Lopagar.
damuumuhoc
dcir.
yd Aarenor de con
tores Tdemin
adulto cura- (q
torem. haben
te, venotarar [Ys
5|Vidandofalgúd ome, qera
debdor de otro, epor efta
¿razon [e moniclle ,aentrar
¿A]manero a0tro tercero, para
aa pagarleajgúadebda, ql ouiefleadara a
a faiEdeno quel cuyo debdor cuydaua que era, re
judo pes nouando cl pleytodeaquelladebda:co
vana. 9 bligáido fe apagarla,por talrenouamié
tocomoelltedelatafe3el primero pley-="
ide to,cvalecl renouamiéto del legído. E
mefalfoalicui , estenudo depagar ladebdaclque la f-
A ciigcre zo, maguer fopielle ciertamente del
'n ANO E E
novádiprocre pues, qlo ouicflcafsirenouado, Gnon
“ditoreméo pu ;
tatino liberando promilitencborextali promifione: Sc antequam
ol for rua mena puaiv csi? gee viese me
abillaobligarionesSfimolltt,recuperabo ab eo quod cius,credito
vifolvú. SuL( ¿contra creditoripuraciuo mel ver creditoris animo
nouaridiprommib,opponameiexceptionem:quia promifi elindebicú
S fidefadto lol lidad creditoris meilum libera
a.
g E oeádia a
aulaa dar'ninguna cofa,a2d] cuyo deb- Ae an
dorcaydauaqera.Pero en faluo fincaja fdla hyppo-
eftegrenono el pleyto, de poder demá a Ce
daraaglcuyo debdor cuydauaquecra tar. E demo»
Gteg el paguela debda, qlefagdeaglla - varioni.l.no-
obligació en G entro porel. Efiporaué 1
turanóloquiliere fazer, e apremiaTéal 40
, Otro, de manera Glaouielledelo fuyo ¿per iao.in
apagar:cftóce tenudoes elotro,porcu 1qui
yo nome fuc prometida la debda de iS
nueuo,depagarlecn todas guilasagllo — deivilore, vi-
qporelpago:enonfe puede cfcular q deperbaldón
lo nonfaga, maguer diga quenó le má Genoa
doentrar mancro,nin pagador deaglla E
debda,puesqueen nome del pagoad- pi; lados
loque cl deuia,cuydádo, q lo deuia fa- — pisan durene
zer.Masfialgúd ome Eq fuelfedebdor 1, obigatos
deotro,cuydádoque efte cuyod ebdor — vide.!. aliam.
era,auiaa daralgúa cola a otro tercero LS par
enon fuelle afsisfirenoualle pleytocon in. 1.6 is quie
el, e feobligaflea pagar le, aquelloque a jure fla
cuydaua,qledcuiaaquel cuyo debdor ds sico o:
erael.Maguertal pleyto ayafecho con — utionis obti-
el,púededezirante quelefaga la paga q e
lenondaraninguna cofa poniendo de ff denouacio.
fenfionlantefi,q nógelo deuc dar, pues ho gpueHoc 3
queclotro,por quien entro mancronó — dicit, quiañiá
ledene nada. E fiporauentura acacíciel a d
fe quele pagafle aquello, porqueentro ouiEsesa
manero,efizicflela paga,por mádado” — quí exceprio
delotrocuyodebdorel eracílóce finca peon caeees
defobligado dladebda:pcroé faluofin- — nácialle vi -
ca a elteaquié deuialadebda, podercó ee
tra cl otro,qletornelo q recibio dema El
no defu dibdor, puesq el non ledevia i gee ne» aria 4
nigúacola,cel qrefcibio la pagacomo o
nó deuia,es tenudo de gelatornar. Efi — poterat com
lapagafizicíTecl por(imilmo,finmáda ca ag
dodeaglcuyo debdorcra:eftócenó fin competircon
.cadefobligado deladebdaqle denia, e miso
dezimosqucestenudo de gelapagar.E Ice pde
ql gela pag: deperBart.de
hademandacontraclotro,queletorne — materia in. 1.
lo quele pago, deue gelo tornar ma- EE £deno
col,
guernon quicra. k Uotasf algund $
XxX0 dedefarar vnadebdapor ¡Qda
Ley. XX.Como fe puede defatar Vnadebda por pera, 1, Julia
otrá en manera de compenfácion. nus.fE. de doli
éxcep.
1 GPeniendo defenfion.Vcined, Inlianus. 6
m €?ormandado.Idévideturíi dlegar*ab cofoluerirputatino creditori. 7
RIA
a Compenfationeappolita Scprobaca per confeGionem parts + velín
intrawxodics tollicur debicum.
a
Titulo, XMI.Delaspagase quitamientos.
1 a 2 0<pegamiento.Qui ergo compeníat videturfoluere ve bic , Se vide
2d Loicefí. Vul
IulianusdE.de condi. Scderonftra.S licercondicio de=
Lis: sapleriin £ rma (pecifica ; tamen impletur conditio foluendi
eu npenfando.lefi pecusiú.il.de (tatu. liber, de vide quod notar Barto.
5a.Lamplius non peti.colum.fi.remratam ha. vbi conclavit quod
de qui lab in
JaMmento pro.
je folue-
e, ficompen
»plerevi
derur prom
Me
Facu á po
vio. fed concra
iltam decermi
pacioné Darte
tenencatof, Se
deét. comuni
ter per ilu
textin capaad
noftram, el
deinreiurand,
vbiperloann,
delinolek tra
dir Alexand.
confi.:1o3 vo
Jam, Sctutior
opinio videz
tur Ala, quod
pecbano
S Ompenfacion es otra ma-
SERES] nerade pagamiento 2, por
e quefe defara la obligacion
les 5 kleladebda, q vn ome de-
uca otro,ecompeníatio en latin, tanto
quiere dezir enromance,comodelcon
tar vndebdo porotro . E efto feria, co-
mo fivnomedemádalle a otro en fuy-
zio mil maraucdis:cefte a quiélosdemá
dale dixefTe,? que queria prouar,quele
denia clotros tantos ael, eque pidia de
dercchoal judgador quele mandafle,q
fucfTen quitostlos vnos por los otros.
Cicltóce fallando el judgadort en ver
dad,queafsicsdeue mandar que fe qui-
tecl vndebdo porel otro, efó tenudos
cae delo otorgar,c de fazer alsi.*Pero cljud
alas quun Sadordeue catar primeramente, ante q
eitvt compen — mande fazer eftequitamiento, fiaquel
e quequier defcótarvnadebda por otra
quod compen puedeluego prouar,e aucriguar lo que
O dizc,o alo mastardefafta diez diasf.E fi
rio : vide per lo prouareafsi, o cono(ciere elotro la
Bald.in.tter- debdaeftoncelo deue mádar,afsicomo
tia.in fine, C. . .
de cumpenta, Csfobredicho.Masfientendiere, que lo
non podria tanaynaprouar,porquelos
teftigos, fon lucñe, o las cartas de la
prueua, eftonce non le deuc otorgar
iltalex,quod
debitor
catur de-
bicum,tuñera
»nenadmirtarar exceptio compen(átionis quando id quod opponie
ell decicoliquidabile.vedicitin fine. 8: idem voluit Azo, Cudecom.
penfño fumuná.S Albericin.L..C.decompenfar.vbi etiam Bal. 8e
Paul.de Caltintino.
3 € 0 01cfuefenquiros.Nota hic modum obijciendar compéfacionis,quéd
opponatur per modum exceptionis: namólperererpermodum re-
conuentienis,non procederer compenfati die Baldinilcam Papi
ñ ln.z.C.defenten,vbi,£x vide percum,quod opponens exce
compentacionisvidetur fateridebitama
Esiam coramiudice delegato porel obijei exceptjocó-
penfarionis.fecundum Bald. in, Periana pone
dice.licerin arbitrio fecus effes fccundom cum quando compentacio
ec ex canla extrinfeca,fecush ex caufainerjnteca.Scidem Bald. in
1.cum Papinianus.ad finem,C.de fenten. Side Bald.in,l.prima.cip
camedium.C.dearbj.
$ e Urezerafs.Neque admirtererur aftorl Sc apponeret compenfationé
4 E UEafa diezdias.Habeshic, quod illa exceptio
Queelt.
sic, 8. 1
jo inno
varecaelt
La. titan
lib.q.iun
alterius del
mcompenfatio compenfationisadmittincn deber,
vedicitBald.
authen.Sccontequenter.col.1.C.delenten.
icitur cito liquidabi
lis,que potefliquidariinfta decer dies. dogtoses aliter dicebantin
lege fina.C.decompenfar.volenteshoc ellearbirrarigo $ Barto.in
Livisáquo.fE.vrin pollelegato, Angel. in. lilleá quo; $. fi de teftar
mento.fÉad Trebel.Innocent.8calijín capital veniens. el fegundo,
detefli.Scaduerte quod per ¡llar Jegemiunéla criam Jege ordina.
senti, qua preáipit jnltrumenta publica mandari execttioni , 8e
etiamfencentiam que tranfiic in rem judicacam,non obftante quae
cunqueexceptione, quartameniofra decem dies non probetur , vio
deturquód non pofíit hodie de dure regni praéticari ¿lla norabilis.
doctrina Bartinlegesanfercar$, qui coripenfaionem deiurefilcia
vbi dicit ,quod quando condemnacusoullum haber tempus datum
ad folucadam , potelt opponers compenfacionem., cria (fe
103
oferar aci liquidaturum . quam dodtrinam ctiam refert Bald.
in legetertia.C.de compen(acio . adducens ¡llam ad ¡flrumienta ba
bentíaparatam executionem ,Sciubentia, ve flacin viloinítramen
toreusponaturin carcete, donec facisfaciar . Scli:ee Bald. ibi tencar
contra Barto .camen opinio Bart,ef! comiunis. vt cradit Alexand,
confilio.o3. 4
volu,Sconhl,
94+X.95.1am
el quitamiento fobredicho, ante deue
andar por.cl pleytoadcláte, como el de
recho manda.
Ley. X XT. Quales dendas fe pueden defcontar
porcampenfacian,e quales nun,
tur decem di
dum excepú
onen oppoli-
<< Efcontarfe pueden a
9] rade compenfació todas las já Bonos
45 debdas,quefon decolas,que Pati excepcio
Ñ ; compenfatio=
fe pueden contar 80 pelar, o medir, fa- nisinfra decé
fta enaquella quantia,queclvn debdor de : ae
deuicreal otro, Otrofidezimos quefi fe Rodericus
dosomes deuieffen vno aoerocolas, q Suarez, licer
nonfuellenciertas,nin feñaladasafsico Foc be
mo cauallo,o otracofa qualquierfeme — radial. or.
jante,que non fuc[Te feñalada,? porno- in «polita
feñalesci Misco biz Pb repertióo
ma,o por (eñales ciertas,que cftóce,bié
uedendelcontar el vno por cl otro.
Mas fila vna debda fuelle fobre cofa fe-
J.poftrem iu=
ñalada,alsi como, ficlvno ouieflea dar
dicatam . fol,
19.verficn. ve
nio ad (ecun-
dam parten
ovni iñ Et nota quod
al otro vn licruo,o vnaviña,o huerta,o Dodo
otra cola cierta,cel otro deuicffe aclo- compentatios
tracola,quenonfucllecierta,pornome — "is pofit op-
poriyetiam hi
feñalado,afsicomo alguna quantia de
trigo,o otracofa,quefe puede cótar,o
pelar,o medir,cftonce*non pueden los
executióe (e
rencia ve dixi
tamen non pa
terit opponi
debdores fazerentreli, por premia del- cauía appella
quitamiento de vna cola porotra de- Lon Baldo
ftasdcbdastales, j perhanes
colú » quinta.
C.detempo «appe.mouepur,quia haber vim recomuentiopis: ¿cficue
in caníasopelladonisnonhabeclocumseconsentio, ienegue come
penacio.se quiaifla exceptio non impugnar (ententiam, videibiper
sum, 8cforteinpraética non admitreretur hoc diftum Bald, —
Glex,X XL,
amPoteltcompenfariillud quod ponders, numero, vel menfira conti.
ciuídem generis, Item compen(stur debitum equi
velalteriusrein genere cum fimili debito generis: (ed resfpecialis ve
feruusvelfundusynon pote(tcompen(aricumre que numero, pon=
derevel menfara continctur.h.d.
y € quefe pueden contar. Adde.l.quegunque F.decompenfa.E.I.ficon= y
hue nan fuafe rxaladald ello genere, vibomorel equi ¿Ec adde
Í Cefonce.
ftar.C.eod,8can fiarde quantitasepeconiz ad quantitatem fruméri.
vide Bart.Sglinl.dinorcio.$.0b donationes.f£.olu.matrad vide gl.
in.Lnequefesipuura.C.de compenía.
lo.in:l.fi.C.de compenfat.que allegatlegesad hoc ,uas de allega
Azo.C.cod.infimma.columna prima. Snota quod etiam de quota
adquotampore(bferi compenfatio.l1.5.penu, ff parsheere . pe. 82
Ldeduta.somummis.fEadtreliel. Sc inteliige iftam legem quandod
qualiberparre deberursidemin codem genereslecosla diucrfium ge-
nuseller vt vnusdeberer equumalrer bovem,, fecundum Cinú $e
Crdecompenfa,
¡de.1.i comuenerit venomé.inprin.££ de pig.20.8.1.(5ex
ca,C.dercivendi,li ei elTerdcbirú alterngriud quantitaris vel (pecicl
ipoller cópenfario ad debirú limplicisquanticatis. fecundura
Ex inaiorfagtusalie.fine decre,ra.halimita cid
.1,Sjubetautéprator.verficu.fed £ itantú.fidecoha.bo.
Tímita eciam quando non extaret fpecics $e fic deneniendum eflcrad
z/limationé.vrin.l.fi.C.decópenpergl.8 doét limitará mili quid
tas pecunia dara clletin lacculo, vtfpeciesiná cue bñadimtratob aliá
quanticarénameratácópeníacio fecundá Cio.SAlberiinadlfio
4 Partida,v. Ss
cu hodie de In noua
juseregni den rec.eft. de
La
ade
es ad proban- lib.4.
, :
Quintapartida.
Uiex.Xx11,
4oPoteftcompenlariinterfocios quod exvtroquecuiaiber necligen
ña deteriorarumeltifi ex veraqueparterqualia fins danna,
alía víque a rrenté quanticate. Item adwitritur compen
fatio daran perfoció faéticum lucro percum tactoviquead concurié
tem quantita-
1€ vel cius qd
vias de come
muni recepit
cum dáno,gd
aliusincóma=
nifecit.h, de
1 a 4 rorlral.Con
tradicere vide
turlex.13.titu.
s0.lupta cadó
partita, Sc La
non ob cam.
8c.héideo.f.
so focio.vbi
habetar y nó
Ue. XX. Comolos compañeros pueden. de
feñzarentrefilos daños elos menos cabos fome
renporraxpn de compañia par culpadellos.
5 Oso mas auiendocompa-
bi ñiadefo vno, fiel vno de
y llos demandalTcal otro e-
85 | mienda delo que aua me
ado delas cofas dela cópañia por
nolca
[unegligencia,o-por fuculpa.Ecl otro
lerefpondicife, q clotrofiauiaperdido,
omenofcabado otro tanto delo delacó
compentatur OM
per lociúcom pañiaporotratal razon, cl menofcabo,
pendiumeum —G deflamaneraauiniciTecn las colas dela
negligenitia,6c
esté de jure
cómuniillac=
satcommunis
opinio , vtin
contcadla (o=
cictatis cú qui
liber exe focijs
debeat Nude
relucro,ve dia
xiindidt oy.
non compen:
fecur damnú
cum lucio qá
interuenitcal»
pafocij, q dá-
umm dedit, fe+
<us fi damn
veniret per ca
Sum. Scitates
netAzo.C.p
ocio «in lum=
ma.coltm.ó.
Bartindefine
gotiafde ne-
gor. geft. vbi
glol:vndepo-
rel dii, quód
iflalexintelli-
gp quando
famnuns fuie
cópañia biépuedeferdefcótado el vno
porclotro,fi fucreneguales,cfi nó falta
aquella quantia, que montare el menof
cabo,quefizo cada yno dellos.EfTo mil
mo dezimosqueferiz, fi acaclcielle, q
el vno delos compañeros ouieflefecho
daño en algunapartidade las cofas dela
compañia,cenotrapro. Cacl pro cel
daño quefizielle , deucleregualado lo
vnoporlo al,+e delcontado fegund la
quátia que fallaren que montacl daño
ola pro.Otro tal feria fi el vno delos có
pañerostomallcalgo por fidelacompa
ñia,celotro le demvádalTe quel dieffe lu
partedeaquello que tomara.E clte que
lotomale dixefTe que non gelo daria,
porqueel le pronariaqueania fecho da
ñoen las colas dela cópañia, que mon-
taua tanto o masdelo que cl tomo. Ca
fieftoprouaredeneferclquitadoloyno
porloal.
fincculpas (ed UZey. XX117.Como dene fer defcontadoel daño
videtar oblla= —— quealgunodelos compañeros fixieren en la cd
reilalexcum —— pañiaporengaño.
in pricipioura E
élac de dame
no illato per
culpan velne
gligentiam ve
mus ex focij,
8% in hoc vere
Siculo cun di
cit elo mif
movideturidem repetere ,videm(irifto cafu de compentando lu-
rocura damnoiillato culpa vninsex(ocijs.vndeforté de mclius po
fetdici,quó dira... procedatán cali foo quo loquitur, filicer
quando damnumfiitillatum dolo perfocium ,vetunccias dolusnó
compeníerar cun Jucro aljas per ipíum facto in rebus focieratis
Jinoteneaturad daronumperénm dolofcilÍftum ; ¡fa vero lex pre
cedar,quando non interuenitdolus: (ed culpa velnegligentia, verá
admittara compeníatio dameñicum lucro , $cquod periltas duasle-
oi pradidta iuñs communis. licet ve
dixi Dodtorescommaniteralicer(entiant , quorum opinionifatis fa+
nentdiótalexqnonob cam. él, de dlco,cogita; quia cure ¡la lex
SiNgaño faziendo alguno
slide los compañeros , en las
cofas de lacompañia,porg
winieffcen clas perdida, o
menofcabo,fielotrocópañero,ledemá
apertéloquitur quando damnum cflillatam ¿Cocios8cnon ¿cali : 8
ficinteruenienteculpa, velnegligentia : $: viderur qua pradiéa
dillinátio.vtlongealiud firia damnoillazo dolo , quam negligenti:
cxteriseni paribusgrauluspunitur dolus, quan negligentia: ven
capicuanibil.Sibinotar Abb.deeledio, de anperprocuratorem,g ui
damoificauie
dominú pof-
fit obijciexce
púio compene
lationis de co
in quo melios
rault2 vid.
in.Jictiama Co
manda.
daflecmienda de aquello quefe perdic-
ra,o meno(cabara por fu engaño, ficfte
aquien fazental demanda, le refpódicl
fe,que el queria prouar q fe perdiera, o
fe menofcabara,otrotáto delo dela con
pañia,otrofiporengaño q el otro aniafe
choprouádolo afsi,dezimos, quedene
ferdefquitado,*el vn daño por cl otro.
Otrofi dezimos , que fifeperdicíe, ole jm Compenfore
menofcabafícalguna cofadelasdelacó — Peffint foc
mo. ae adinuicem dás
pañia,pornegligécia,o porculpad yn a doli vnivs
cópañero,e fe perdiclle otra, e femeno- cum dolo'ale
fcabalc,que valicffe otrotanto, por. cn a a
gaño queñziclle clotrocompañero, q culpa ol
eltonce,bié puedédefquitar la vnapor vic
lotra.Mas fi vna.cofa tanfolamente fe concurrentem
perdicfle,o fe menofcabaflc, porculpa erpanok
del vn compañero,cpor engaño del o- arias
tro:eftonce non fe podria defquitarel — lum: alter cul
engaño por la culpa,ante dezimos, que Domo coupe
el qfizocl engaño,quees tenudodepe - fatar ¿mó to-
charel daño,o el menofcabo, que auino
porcl,enonhademanda contra elotro
porrazó dela culpa,porqucenla balan-
ga del derecho,pefa mas clengaño* del
vno quelaculpa del otro, quando mic
Ulex. XXIIL,
netur dolofiss
ad damna 8e
interefle, nec
haber ob cul
pain contra as
lum adioné:
quia in libra»
1 ire minciurisado
nen amosfobre vna cola mima EloG Ts praponde
diximosen eftas dos leyes delos cópañe raculpzshoc
lit,
ros,entiendefe tambié en los pleytos,q
aulencentrelos otrosomes,fobre tales b 4 pefquitado.
cofascomo ellas, que ouieflen comu- Ori haber
a A moratis per
nalesden vnoporotrarazon, Azo.C.decó
penta.infum-
ma. columna
fecunda verfi-
cu.item dolus
cum dolo, $
glof. fecunda.
On tan folamente los deb- 5.1.6 ambo.
dores principales, puedende — fidecompen-
RS fac.vbi haben=
RES) fcontar vn debdo por otro há
Le). X X11I7. Como los fiadores , elos perfoe=
ros puedé defcontar lus debdas de agilos q los
fiarena, files fuere dersandado en juyxz0.
mas aun fus fiadores lo pueden fazer iflalegedicun
bi 1 tr
tambien dela debda, que deuicífen a 2 e aslageDos
quelaquica fiaron,como dela, Gdeuicl” Jus praponde
rar culpa ve
Kic.Scin,Licem fiobftetrix, 5. £n. 8, Lirem mella.Ec.L.( ex plagis.$..
fad legemaquil.litamen ex vnaparte elferdolus: excalía lata cal-
Percompenfarurdoluscum ta culpastadducis Alban capit pez
nult.ad bio,dehis queevi, metusvecan
dl Gcemnales.Nonergo ell lpecialitas aliquain contraétn focietatis, cir» 3
cacontentainillaleg.8c.fupraproximasproutalias dicebar gl. in.l.
Sinegoria Mdenegos.gelt.fed procedicini quacunquere ex quacúque
«aulacommuni,
Glez. XXITIT.
aFidciuiTorcómpfat gáfibi vel principalidebitori debe ácreditore.
Titulo. X1M.Delas pagase quitamientos,
Teen procurararcompenfa: debicumprindpalis,vel fidejulloris:dum
tamen procuratorde: fidcialTorem de raro + non talnen procurator
compenCae fun debicum cum debito domini nifi de voluntate do=
minihioc dicie,
Dando fadores Facit.ficumbiliofamiliasad fin. de compen.
al perfonero.
Nif efler pro
curatorin rem
fuam.vein .L.
in rem. ÁR de
compen. ¿an
pofsic obijd:
,
se
fenael miímo.EfTo mifino dezimos,G
podria fazer el perfonero del debdor
principalo del hador dido fiadores,aG
lo ayapor firmeaquel cuyo perfonero
es.Pero debdo q deuiellecl perfonero,>
x'aquel,aquien faze la dernáda en nome
deotro,non le podria defcontaren no-
mede ag! cuyo perfonero.es en mane-
radecompenfacion, fin plazcr de aquel
cuyo perlonero es.
«Le).X_XV.Como el fijo puede defcontar en juy
xjolas debas que demandan a fa padre.
¡Mplazado feyendo algun
¡ome ante el fudgador por
debda quedcuicife, fiel non
> pudiee venir a relponder
al plazog le fue puelto,e vinicffealgáo
de fusfifos“a refponder,en fu lugar, edi
xelle anteel judgador que aquel que le
aujaemplazado deuia otrotáto a lu pa-
drecomoaquellosgledemandana.E q
pedia al fudador q mádaffe defeontat
el vn debdoporel otro,tal defquitamié
to nó deucfer cabido:fuerasende,¡ elf
jo diercfiador q aya por firme el padre
lo quel fiziere en aquelpleyto,Caclton
cedandoafsifiador,e prouando ladeb-
da quedizc que deúia el demádadora
fu padre,o conofciendo la el otro,bien
puede mandar eljudgador, que fea del
fivadeco quod
deber cedens.
vide Barri
feruum quo=
que.fefioffo de
procurato . 8
vide quodnos
tac Bald.in.l.
cius.Cadecá
peníar, Nota
exiá qidaquod
debetur [ocie-
tatinon com-
penfatur cum.
<o,quoddeber
vnus exocijs.
vid.l.Cione,
$. fi cómunis.
E prolocio.
Ulex, XXP,
amFilius defen-
densiniudicio
patrá non po-
tell opponere
aduerfusaéto.
xem compen-
facionem de-
biti,quod pe=
ticur ni der
fidciulToré de
rato ,Scidé de
quoliber fine
mandaro aliú,
defédéce.h. dy
1 0 sus fijos. Ad> PUC
de.esigendi, quitado “el yn debdo porcl otro. Ello
C.deprocura- il ezil E
nera milmo dezimosque deue fer guarda
do,en todospleytosquequilicrenam-
pararelos omeslos vnospor los otros,
maguernon fean fijos nin parientes,nin
auiendo carta de perloncria.
Ley, XXVI.Porque razon a los que denen má-
rauedisalveyyoolgun concejo non les pueden
deftontar poy manera decompenfaciona
Iximoscnlasleyes ante deftz
E quetodaslas cofas que deué
los omesvnas aotros, q fon
flio.$.1.f.de
compenfa,
2 d ODefauirado,
Licer ergo fi-
lus non pof-
fic recipere id
quod patri de
betur ex año
cócrada, quí
fuozetiam pra:
Rita cautione
derato, ven
LÁi vmus. circa
prin.f.
ds.Scin.Lnó
olú. $ quod
ibinotatur. fl
foluama. (04
tamen folutio
nempote(tre=
ciperecompé»
fandoidquod debeturparri,vchic.8cin.d.Lficum iio, vbihoc no.
tacPaulusdeCaftro.
30 UL, amparar.ldcftin quoliberdefentoreleunegotioram geftore , €e
fequiturdidlaAzo.Cadecompenfainfuma.colum. fecunda. 3 ad
de.L.exigendi.C.deprocurato,Scl.folurionem.fF.defolut. bro L.1o.tio
SÍz
detal naturaque fe puedenpefar y me-
dir,econtar, quepuede fer fecho £def-
quitamiento fobrcellas . Pero razones
y ha,enquenó feriaafsi. E clto feria co-
moficlRey,ocl comun de algun con-
104
tu,s.3 partita.Sctene mentiiflam.l.quód defenforpto alio comparés
potell compenfationem obijcere. :
Qlex, XXVI,
awDebitú quod pro muris, pótibus,galkis, arms,
Regisvel cómunisdebetur,non copenfacurcú al
Analibus exercitul
o debito , idem de
cejoouieffén aucr q fuelle eftablefcido
apartadamete paralabrar, o refazer los
muros, 8o lasfuentes , o las puentes de
fusconcejos,o para fazerengeños, o ga
leas,o paracomprar armas, o vianda pa -p
raenhueftejo paradarracionesalosque tellamenta 6
eltan en feruicio del Rey, odelcomun, £ «'strfecho. Six
del concejo,oparaotras cofas femejan- prponitues ve
e E haberar fuprá
tesdeftas.Caqualquierqueonielfeadar coro «Khe
maraucdis,quefucifen eftablefcidos pa non fir ¡pto
ra cfto,magucr el Rey,o elcomunde al EISE
gun cócejo ouiellena daraclotrodcb- ricur gp oppo= -
do:nonfepodria defcótar el vn debdo a aos
por cl otro, Otrofí dezimos que auien ee idenderas
doalgun omeadar pecho,océfoa laca
mara del Rey, o al comun dealguncó-
regi vel coma
ni sellituere
rogat*(iueper
per defiderar
fentenciam iu.
dis , ve in
; a didtlzo.btra
cejo,maguerclRey,o el comúdeaquel — dicAlbersinal.
daclonodebd de Ñ quid. fEde
Jugar deuía clotrodebdo ,nonpuede ed
ferfecho delquitamiento delvndebdo - videglo,
porelotro.Eflomifmodezimos quefe Bald:
e Al SS conflat,C,co..
riacnlosportadgosquelosomeshana — ybi vide
darporlas cofasquelleuan de ynoslu- in quibus fe
iplolure.
garesaotros.E aun dezimos que fal e doemee.No e
gunomeeftablefciclle aotroporfu he-” ta haciexem-
redero, fo talcondicion,que TR es de El de abia
fusdiasaq!heredamiétofincafle ala ca C.decompen
maradelRey,oal comun-del concejo, — fet
e ñ quie
ole diefle maraucdisenfieldad o o- o e
tra cofacierta, quedicíeala camaradel inrefifc. $e
Rey,oal comun:maguer elrey, oclco- 4glo: 7
mú leouiellenadar aclalgúadebda,nó — decompen.8e
puedefercfquitadolo vno porlo otro. dos exemplú
! le murorum
conftruéticne
Rx refeétione,
fumpemn fuic
ab Azone.Cs
Ze). X XV11.Que aquello que Ya ome fue/Je có
denado enjuyxio por razon de fuerga que o-
nicfefecho lo quefucfJedadoen condejjo nd. “e composta
puede fer defcantad pór otro debdo. inlomma. ad
Adafeyendofentencia con- Esolum.
traalgunoque pechafle cier ES
a
; ! famin:J. ex
ta quantia de maucdis a 0- venditione.C.
“tro; porrazon de fuerga: 0 y, lia a
detuertoi q ouicflefecho, magucrefte * Nota bñ hoc
¿recibio cltuertodenieffe algúa cofaal exe AE
otro ele fueffe demádado q defcótalle din
aglla debdaporlaotrafobregfuedado - ea.
eljuyzio non estenudo de lo fazerfi nó penis
decom.
vnde
quificre.Eaun dezimos,qfivn omeca praeft
e
«a.
3mCondemnatopropter delidtum vimvelaliud facinus,ve aliquid fe
uatlz(o,nonlicet compeníacionemopponese: idem dicendum ell
dedepolitario qui compenfarionenos iuuacur.bed,
3 Gderverto. Erlic nonobiycirur compeníalo ad id quoddeberar ex 2
canlamalciijavebi .C.cod. limita tamen vt fupza code
Partidas. >:
videper BaldindidwJ.fna.
des Habeshicverumprivilegium depolivi
perveroudotaduauthiade deporés denien.colla.
¿o Sicredens me deberecuimiam procuracor meus fo
tor meus in (uo teflamento me ignorante liberaller
bato errore ta
Ji, velfinili re
ficuecur mihi
(olucum.hade
1d Ebo pedria for
vides hicduos
odos, quib”
probatur fo
uc indebi-
Tam pererro-
rem. Idemef
fee fi debitap
patré meúfo-
Jura cui fuecel
Úziverú folui,
veintegala. q,
inalraiP fade
reguur.dem
i foluí auto»
vitae falfiin-
ftramenti,qd
pucabam ver
lua pro-
comendaffe 2otroalguna cofa, quier
fuefle de aquellas q fe pudiefen contar,
opelar,o medir quier nó,maguerjaquel
que gela dio en guardale denicllcacio-
tradebda, quenon le puede? demádar
que fea fecho defquitamiéto de lo vno
por lo al,mas deucltornaren todas gui
fasaquello que recibio del en guarda:
edefpues dello puedel mouer deman-
daporlo queldeuc.
Gley. XXVI. Como dene fer renocada la par
4 quando es fecha como non dene.
HEN Vydane creen a las vegas
daslósomes , que fon te-
nudos de dar o de fazer
Dipagasde colas que non de
odria ferb como fialguno
quefucfTe debdor deotro pagaffe aque
lladcbdafu perfoncro, o lu mayordo-
mo,cdefpues deffo clnólofabiendo pa
galfcotravezaquelladebda mifma. O
comofiacaclciole, quefeyédo vn ome
debdor de otro,lequitaffe aquelladeb-
dacnfu teflamento aquelaquien la de-
viacclnó fabiendo q gela auiaquitado
lapagalle afus herederos. E porende de
Seriimiliterás
hoc probabié
4 tolvi pres
textualicoias,
Ceriptar vela
iréllan
quo po $
Sal ibi AL zimos que cn qualquier deltas colas fo
de predium: bredichas,o en otras femejantes deftas,
am probabi h e
EirEROE qucalgunofizic/le paga por yerro* q
ducam telta>
- prouandolo quel deve (er tornado en
mencum, vbi
todas guilas,lo quealsiouielfe pagado.
vihil de hoc:
a que Tay. XoX1X. Quendo aquel quefuxs la paga
larenocadiziendo quelo fixo por yorro , eel
otvomiéga qualdeuepronar.
ES Vbda Y podria aucnir fo-
bre la AE > que al
guno fizicfle a otro di-
—ziendole que pagara por
yerro lo quenon denia, fi el otro di-
relacio ad calé
Feripturam te
flamó. vel p
babiturindebi
tan folucum
leproca-
ratori meo nu
merafle pbabocñilladicalibifiifTe.vcin.s.pretereacnftit. de inut
Mtip.L.6 defentor.fdinterroadti.ditradir Alex.cóf.2y.io pinto vol.
€ Por erro. Eadti veinexemplis hic pofitis(ecusfluris. ve in. 1. com
quí. C. deiuris. Scfiiigno, vbi vide, Se vide lacjus pergloll. Sribi
Bareo.in.l prima. decondiétindeb.k pergln.l.cuinsper errotí,
K.deregu iuraScin.cap.fi«de folutioanam diflínguituran foluacur in
debítum ommiiurecinili.cilicet,Svarurali 8 repesitur ingjllindté
«quantuncanque iuris vel Fa£tiignoranciafoluacur ;an ir indebitum
ciuiliter.(ed naturaliterdebirum .Sctone procedet diéta difinAio,
videibilate. 8 aduerte quod (i probar indebicum fe fotuile (acis
robaturex hoc,quód pererroren (oluielecúdum glo. Scibinotane
ars Baldiin,).camde indebito.fFade probatio.Sitene mentiillam
glo/adhocqueeftcommuniterapprobara quantamcique errorille
Verleturinfaéto proprio, veetiam notant dodtoón.I.nonfarerur . £E
deconfe.tetradirAlexander confilio.164+colas5.volpim,Écvide que
dicoinfrácod.Lo,
Ue
»oDebitore contendente fcindebitefolurionem feciffe (i creditos fos
¿n5Soluens(cienterindcbitum donare videru
lationens negar incumbit ei probatio folucionis debira: debitore
probante folitionem faétam : (1 camen credicor Folucionem fates
egat tamen indebicé folucum incumbit debitori ind bite
vio:ni
fit minor. ase
annorum y2ue
mulier ; fimo
plex agricul»
tor vel miles
cum armis Se
equo in ferui-
cio Regis vel
patria “occu=
pacus:tunc e-
mim creditor
prober debi
tun: alas se=
xeffe quenon era afsi, qual de las par-
tesdeuc prouarlo que dize cl demanda
doroeldemádado.E poréde dezimos:
Qftaquel aquien fazé la demanda:cono
[ce la paga diziendo quel fue fechaver-
daderamente,e non por yerro,quecftó
ccel demandador deuc prouar el yerro
efilo prouare, deucle fer tornadolo q
pago-Mas ficl demandado negaffelapa
gacel demandador prouafle tanfola- — fiwuer folucú.
mentequelauiafecho,maguernó pro ¿ Hosdicie
uallccl yerro,tenudoes el demandado — cordat cum
de tornarle agllo quel pago.Fuerasen- alege ; lex
6atiterg.tertia:
defi quiicfieluego prouar quela paga
le fuera fecha verdaderamente . E elle e
dapartimiento,quefazemos eneftaley,
partir
Upronafie, Per 2
1eftes, vel
mí i
halogar entretodosomes.Fuerasende - tellige : nam
enel menordeveyntecinco años:cenla 14 per confel
onemaduer-
muger,cen cl labrador fimple, en clca- faj delato fi
uallero,quebiuccon cauallo,earmas,£ biiuramento,
End | dehoccoma:
enferuicio de Rey,o delaticrra,caqual — ser tuncnon
quierdeltosque demandalle a otro en ies
A : nam » de que
juy zio,queauiafecho paga, como HON. ergo
deuja,e clotro otorgalle lapaga:cfton- fam confef
cetenudo feria el que la paga recibic= fonem ele»
uauje aduer-»
re de provar que fue verdadera, eque — farium ab o-
la deucaucr porderccho. E fiefto non nee proban-
3 argumento
roualle, tenudo feria de tornarlo que
alsi ouieleroccbido.
Ley. XXX, Como aquel ¿paga afJabiendas lo
quendadiicinon lo puidedo/parsdemándars
Leum qui . E
dejurciur . Se
Sic habet pera
indeac fimul-
Jaten* folio.
E. Agádo algunomeallabié nénegaflerle-
de dal icflles cúdilo.And.
dasdebdaq non deniclte: poll Vince,
etiáfeciidú lc.
delmo. in
de folutio.
te eos te=
Pe dezimos,lq efteatal nonla
puede defpuesdemandar,
porq aquel quepago lo que fabia q nó
deuin,entiendeleque lo fazeconenten- nuitglo.in.d.
ió delo dar.3E poréde, nó puedefa: J.cum deinde»
cio cielo d E, po! edo, no puede: 12cE bit [F.depro
demandaquegelo torne, fucrasende,fi_ ba
faconcacallocar 3
¡¡n.l.49.titu. 5. cadem
smasenferaicio Nor.iltao logem adea que di
paztita, Álex XXX,
ec potefl reperere nili
pam pecuniam deber:
de
fitmjnor.z;
Gicamíoluaryo cen
40clo der.Etideo nontepetityethicoSkin.. indebirum,C.decondic.
indeb. á limito,8 intelligeiflam legénouem modisquibusper
io.l.1.ffde condi, indeb,cel.2.X;.6 gnanter tene ment primam li
sionem.fecunduw Paul. de Caftro,8% Alexand.ibidem.vtproce
dar quando vterque tamfoluens quimrecipiensfciancindebicum (ol
wizaliás difTenfusimpedirer donationem.Lh ezo. vbiPaulus de Caft.
8calijmoderninotanc.£Efi cert.petasd:pdde qp hocprocederet,etiam
fifclaiindebiram procuratoriali ¡am ve impediatur repecicio
ndebitirequiritur,quódis cui? nomineprocuratorrecipie(ciará re.
«ipiat:non enim prins donatusvidetur donarevoluiffe, quámillino-
Kibicarum fuerit, veeft de mente Decijin difta lege: li ego «ita intele
di mpiiog;
proba
|, mihi donacum.fEde dos
Titulo. X 1H. Delas pagase quitamientos,
Quattaetiálimitacio, ibi pofita
biinfine.€.qlimitérar, qipotelt capi alía pri-
ibi Bart. ff. de fólac.faris
¿quelo haze, Sie. Se fic extan=
ud;
tealia pralumprione prafamprio donacionisexcudererar, Squid li
quis foluar de»
birá proc
tori, qué (e
bar reuocatú,
anvideaídona
re pcuratori?
vi.pergl.Scibi
Bar.ind.fipro
cutatori fallo.
fE.decond. ob
cauf Sep Bar,
in. difpen(a-
torg.ff.defol.
vbi cócludit,
epic, mili (ole
uar hoc acto,
col.é.verfio 4.
quaritur. Co
defur. Scquid
Si habés priuis
Jegiú fup ¿Por
talisnótolués
disftiéror fol-
tacon repetac
vid.Balsin.L.
fi.po.col.verfe
fedquidGifte
8cverfi. modo
venio.C. dfru
Hibdiciexpe.
vbiconcludir,
9 non pole
reperete, neg
Mondial
vit neg
£to. videibip
en. Bcin due
o, an videa
foluiíTe (ien=
tervelpererto,
12 vide nota.
p Pau. de Calo
And.(iheres.j.
fitocam
trebel.culusre
folario ell, 9
gá foluit ome
ninoia
excerta cient
rOrEfacti.pertex
debitúope excej
letal
miliprobarcrerro:
daad digitum,S extendehuinsnollra le;
nobilem
22 Cone
A:
3 » UDudando.Concord.cum.l,b.
paraturignoranti.videJafo.in.]
aoSoluenslegatam
premiarporjuyzio a aglencuya
bizú,velindebi
famitur pererrorem(olurúspotius
maturaliterdebicum.licetci
el quefizicetal paga, fucffe menor de
veynteccincoaños".Caefteatal biépo-
dria cobrar lo q afsi ouicifepagado por
razó dela menoredad.E otrofi dezimos
que ffalguno pagafle deba, q non fuel.
Le cierto lila denia o non: maguerlapa.
galle, alsi dudando? 6 defpues dello
prouafle q la non deuia,tenudoferia de
gelatornar,el que la ouicfle reccbida.
Ley. XX XT. Como las mandas quefon pue=
Jrasenteftamito imperfecto, fifucren paga
+ “desnonfepueden revocar.
$. Cabadamente, ca las vega-
By lasnon fazen los omos Lus
E reflamentos, pero dexá man
Má ¿as encllos . E como quier
Gfegú fotilezade derecho, nó podriá a-
o
fucfTctal teftaméto como clte, q pagalle
las madas q fuelTen fechasenel,có todo
eflo,ficholos herederos defuvoluntad
laspagallé,nó puedé defpues demádar
esampaña por derechodenó pagar
tales mádas,porq eran dexadasen tefla--
métognó fucfecho,como devia.E aun
dezimos, q como quiet q elté gouicíle
pagadolas mandas, dixefle, q quádo las
pago,nó fabia q auiaclte derecho porfi
denonpagar tal manda, e que poreflta
razó las denia cobrar, q tal efcufangá nó
deuevaler.¿Ca tenemos, quetodoslos
denueltro feñorio deuélaberteftás nue
ftrasleyes.Elialgúo por nófaber lasfi-
naturaliter,Licetciviliter debi pre
i ex certa(ci dq fol itur
aálitcrindebicú:cancpralumirar y foluie
el per eortiuss5 ic nonrapesieni ofre
totamafi vero debitú fitvtroqueiure fed in
ne fiezcejstio ell fanorabális, videtarfol»
ion
alter iuris 8 non ex certafcientia, Se ficporetitres
petere.fiveroexceptio(itodi
a cunc nonrepetit vein fecundo cali
que dicit Paulusmentitenenda $e ligan=
ofitionem pertexta
8cibiPau.de Call.
rem fas
y . fl decondndeb,
«decondiindeb.gcficdubicans equi
ff. decondiindeb.
Miex. XXXI.
¡is teftamentoinmalido relidtum, repetere non pos
rellyeciam lipratendarinrisiznorantiam, dicensquod credebar tale
tellamentam dejurevalere, iilestamen qui arma magís quien jura
fáiredeber,S mulieraut minor.xxv.an.vel implex agricultor erro»
bd
reiuris(oluentes pollintrepetere,
15 Co trabadamente.
1d eltíolenniter: non enim loquiturbíc de imper-
fedtione voluntatis,de qua loquituril.6iisqui. E deteflament.(ed de
imperfectionefolennitaris¡iuxta caque notatloan.de Imol. in diét.
gelas tornalsé, maguer dixcfsé,q fe par
1.5is qui. 8capprobatilalex opinion:
.la.ff.co.8cin.L.cú quis.C.del
nus (oléni voluntaredebeacarnaturaliterylicecno!
trusdeBella periica,Scali) Vleramontani
zicrecótracllas,al gunas colas, qué lean»
a fu daño, torncÍc porendeafu culpa.
Fuerasende,ficl que oielTe fechotal pa
gacomoelta,fucile cauallero de nueftra
corte.Calosnueltroscaualleros mas fe. .
deuen trabajar en vío de armas que en
aprenderleyes.O fi facfle mugero me-
nordeveynteecinco años, o labrador"
fimplc, cacítos atales £ bien le pueden
efcularen talesrazones cómo cltas dizié >
do,queñon fabian eltasleyes.
Ley. XXXL. Como fe puede renocar la paga
que fixieffen de debda que fuelJe fecha fo
condicion.
E tal natura feyendo la có
dicion que pufieffcn enal
h eunpleyto , quefuclle en
(EZ z E dubda , fi fe compliria o
non,comolidixelle,prometo de pagar
tantos maraucdis : fi tal naue viniere a
Seuilla,fi pagalle 8los maranedis,enan-
te quele cumplicílela condicion, bien
podriademádarque gelos tornaflen.E
elto esporquepodriaacacÍcerporuen
tura,quelenon compliria la[códicion;
masfilacondicion fucllede tal batúra,
que cn todas guifasfe cumpliria¡como
ti dixelle,prómeto de vosdartantos ma
rauedis,fi me muriere,h
rafemejante deftas filos marauedis pa-
galíe en fuvida,nonlos podriadefpues
demandar quela pagafucfle fecha, por
quecierta cofa es, que la condicion 'fe
cumpliriaentodas guifas.
8:faG.igno,Sctradit Alexand.confilio;zo,colum.fina.a. volar
¡bíctiam vide qy extef+ó nonfoléni non cápeticis red
Baldnrepe.l.C.defacrofon,ectle.col.16r videgd notar
'Oenotramane» *
ios
¡C.decádiciiade.in fam:
fadignosp legata in mi
iuilizer:que fui
cómunisopinioBar,S citramóranorúin.d.l.1.Scd.lcá quis.
runtcó
arturo. Sevi,
inillamarería
no:abilia ver=
baBald,in
veritas. adfin.:
Code fideic. 62
quod idemno
facina. 5. (o=
lent.ffde of.
purfvrb. poft
prin. vbidicie
ep exculaf ma
terpupilli,que
peñas bir
tas á teflato»
rein minus [o
lennivolunta-
te non pofuie
in inucotario
pupilli, €can
quod (oluieur
ex minus (olé
nivolútate di.
cat haberi ex,
teltaméto? vis
deperlo. An.
referctediipus
tationé Oldra
£laco, Butri.
Taddi. ad S
tica de
Diacof.ph
elteriam (cien
dime cóclus
dúe habericx
tellaméto.no-
ta cúá q (nc
cedens-ab in
teflaroco quia
Felfamentum
non fuity fas
Jenpe, non te=
hetur naturali
ter haredibus
jpllicutisi eo,
vr probacurin
JA poft dini
fonem + Scibi
BartcsBald, 8
lij.C.deiu
Se
er
pl
Ale:
confi,219.col.2. verfic. 8cfubditIoá.Cald.SividelatePetr.de Ancha.
A
a
fdciur.dcfaR.
£ Uefosarales.Ad
ignosSlas aro primapará
reg
Mlex, XXXL,
4.8c.15.dereguur.lib «6.
d Adler. Adde.hcúgs.C.dcimn Kfftigno.gl.Scdoftincliadefolut. a,
€ Goenenfaberafidde.Llezes ficrarifimgsC.delegi.Sclregula «in prin. y
ala E deior.Sfétigno.Eol.iseitparete
soSolutscódicionaledebirianicóditioniscuttiypótrepetere.fitaliseft
códitioquepotexillerevelnó.Siauté denecelitarecxcituraclt:ve,p
mito fimoriar,nópótrepetereli
£ disipagafe. lenoranterintelli
terepercódidiontindebii
ff.decondi,ob canfinificóditio de
tione.ffdecódi.indeb.S Angen,
fin ff deverbroblig.per.L.lb condition
h Gotriere Vide que dixiin
vidlidebesturindiéce
(itincertas,idem eBycpin condiric
demontkniñicum elfetonmino
in. linam Gi cum morias,ff,de condicio. in:
>.
licer Pe
30Soluensindebitumper
9h Ukazonadores.
a ;
Quintapartida.
Baldin.Jarabiguitare Also» Lex XXTI,
ara nó repetitpropterauthoritaté rel
indebitarnifi probet falls inflruments vel allegstiorábus fuiTe las
tam, fed Gi foluens debicum de quo fuerar fentencialiter abfolurusnó.
sepetit,quialicernó polTercópelli foluere,tamé quia remaníi nata
valicer obliga»
tus impeditur GLez. XXXI11, Como aquel que faz la paga
o S porrazon de juyxjo que es dado contra elnon
peoqdin: lapuededefpuesdemantar,
debite perienr Ondenado feyendo alguno
tenecur ad pe s . 1
peo ¡enjuyzio para pagara! ¡guna
bet aduerlario debda, non fe algando de la
um fcientem ntc . 1
pides entécia, como quier que la
liciofe litigaf- debda nonfuclleverdadera, tenudo es
delapagar: e delpues que la ouiere pa-
“gado non puededemádar que gela tor
ne,maguerdigaque quier provar que
nó fue fechor como denia,c clto cs, por
la fuerga q ha el juyzio.Ca magueracas
fcicfle,que cljudgador dieflela fentécia
contra verdad, por culpa de los razona
dores, quenon pulielfen fus razones,
como deuian,o pornecedad *deljudga
UEnefed
samé non ime
pugnarer len=
tentiam (ed +
tEdeteryp cau
fa ex qua laca
fuit fententia,
deuenit adnó
caulam : tunc
bi admitret.
vtín.).lifullo,
H.de condi.fia
a dor,pues dd
A clatmio nófealgadella.Fucras ende, fi pudiere
cd prouaragl contra quienfuedada la fen
parnicdoRo” técia,queladio porfalfasalegationes, Y
diándedequa otcfligos,o cartas.Cacílonce, prouádo
E lo,bié puede cobrar loqueoniclfe paga
do,enrazon de tal fentécia.Otrofi dezi-
mos,que demádandovn ome aotro en
juyzio,cofa ql denieflcdarofazer, fiel
judgador le dicllepor quito de aquella
demáda,e defpucsdefío de fu volútad,
elte porquiéera dado eltejuyzio,pagal-
fe obaidieaquello queledemandavan
nó podria de[pues"demandar que gelo
Lfifincinps
Areas «ha.
Ex hoc videt
gli nó potuie
Impucari culo
Pa ¿led exco-
prio non pos
wuitexamina-
mitiilojudicio
potcrit poflea
ce torna(sé,ca ma, guegos [gadorcs q-
tarBarin la. l
58 paa 4 tñalasvegadas delas demádasaalgunos
a vi aquienno deuian quitar, edelpues que
ancla. Sn
lasquitan fegun fotileza dederecho:nó
lospuede apremiarquepaguen,conto
docílonaturalméte £fincá obligadosa
aquellos por ES
Lfifiacinprin
cipfEcem.rat,
habe. vade
pars, que non
pese refticu
aduerías fen-
tendam,nequiuicprobationé debicam ScnecelTariamproduicere, for
te,quia reftesfui crantin captivicate, vel peregrinatione , vel furore
desiacbanmr,Scparspetir áprincipio, ve differrerecur difíinicio cau
fe Scnon poruitobtinere, tunccanté cognitione pramilla , poterit
fententia perbencficiunn rellitutionis relcindi fupereniente proba
tionuncopiadra voluielngocó,in cap. leratertiam.detelti. Sc tener
Abb.polt cumio cap.(uborta.col.(i.ad .derciu
2er recedad, Quid li dolo alorisqui petije quod ibi non erat debi
rum,fcienter Sedolofe,vel quod fibitam erar lolurumevi detextonora
in.LifidciulTor.5ánomnibust£ manda. 8 Angeliin.la.C.de
condidode.bcinfrdiniflalads
14d E. ligaciones. Addelfipraror, fomarcelussf.deiudi.Sc.ldiuws. fo
derciudidicinal1.Bca.ciuuaótertiapartitwbivideque dixi.Sidem
vule Abb:in:c.(mborta. colum.fin:de rejudidinotoricratefaéti con
MlareslcocenciarafuliTcioiallam; eriamex cauía Mperuenienti.
bi perum.« Ban dexur aliquod.remediumei quipoft fentenrizan
repexicinltaduegtiaColucioadógrideperBaldinala,C. de condisia
de.Sper Abb.in diftocapitulo.fuborta.colum.penulcim, Stade
¡llam.Lin hoc qued dicitdefalús allegationibus.L.G AdciulTor. 9.
omnibus. fmandat.
Non podria dsfpues, Adde,Liudox,Ss
deconditio.indeb.Slimica millo
Inlianusvernmdebitorem,
ata effes prolata inter per
nassinter ques
elt” prohibica
donario,vtin-
ter virum $e
vxor8,yteltca
fus notabilis
eporendepagádo,o fxziendo lo g lesde
mádan,nólopuedé defpues demádar.
Peroficítos aquienfazé demádas torti
zerasyaborrefciendo de yrantelos fad- jo, Gfponfas.
gadores,fazenpleyto deles daralguna — $. li vxor vel
cofa,porqlosquité de las demádas, De nda fdo
E A lona, intervi-
zimos,quecomo quierquefegundere — rumécvxoré.
cho fe podriandellos amparar,pues de — Fillum ee
L ES Gn
fu volátad,prometen,cleobligá, adar rem PÚAEER
confi.8a.,. v
lum.indp.
lo peelfiucan-
fxvertentis 8
les alguna cola:tenudos fon de locum
plir-E pagando aquello que prometic-
ron,non lo podrian de mádar defpues. *
Fueras ende, fipudic/fe alguno prouar,
queaquelquele mouio el pleyto lo fi-
zo maliciolamentesfabiendo quelenó
denia nada.Caprouando efto, bien po
dria demandar,*e cobrarlo que ouieffe
Já calm qui
ñidum Bala
le(t.Flo.
xentina pra
Matargumen=
tum ad reuo=
cationé mul.
pagado por eftarazon. Cr
tiarum , vbi-
Le). XX X 1]. Como lo que omequita a fu cunqzperfran
dem parsum
mediátibus ta
libus_fentena
rijs deuenires
contendor,porenojode mon féguirplezco, non
lo puede defpues demandar.
ñ Erdadcros pleytos mucué
E tur ad prohi
¿Ml losomesalasvegadasvnos — bitum yvelilli
4 cótraotros:caqilosaquien , “tum. ,
ER a DE Cnanedmét.
AS fazen las demádas, ampará * Adde.l.Iolias
fe elcacimolamente dellos,de manerag nd
ES ñ ¡bé it bitoremf.de
porel cnojo,querccibédelalongamié- e omarinde
bi.8c.l,16.in
ne. titulo va
decimo. tertia
partit,
« araliciofamé
re, Concordar
infum
to del pleyto, e pormiedo que han los
demandadoresde perderfus demádas,
auiénenfe conlos demandados, cquitá
lesalguna partida del debdo,queles de
mandauan,o fazé otras polturas denue
6a
uo,q nófon a fupro.Eporéde dezimos ma. in princi-
quelaauenécia,cel pleyto,queafsi fuef Leo dd.
fefccho, que denafer guardado * tam- h Gredriademan
bienporlavna parte,como por laotra, PE da
k
e quanto quier * que montafle aquella
2ionemiploiure,vehic. Scind.infumwia.£ de condiétio. indeb.
iflamconclufionemtimitaclalon,s.modis in-l Mb prarexta. la pá
¡mera.Cadetranfadtuvideper cun.
Qiex. Y 121. $
¿9QuodaRorpertraníaficnem remititvelpromittit reo tenetur im
plece:nifi probetidcófecifTe, quia dolo aduerfarijfuie impedicus pro
Bare hocdii Habaitorginem leganes quis Hedocondi
inde
1 CGuardads Jicetergoreus dolofelitigerrefiflendo, teneteranfadio,
licecaliudfitinadtore, vefupra.) .proxima.dk(ic approbatur hic 0=
pioio Azo.C.de condidtio.indeb.in furama.colurana tertia,verficon
item Ectranfaio, Scglo.in.l.(ub pratexta.la primera, C . de tranía-
Ao.vbiBarto.8cdodio.Ecapprobataropinio Roge.8clacob.Burrica
8: Angein.Lin (umma.f.de cóndiinde.
L Cuanto quier.IMalexin hocverbo vale, y tran(adtiondrefcindicar
extemedio.L=.C.derelcin.vendi.8L56.cits, part.ine cófderecur
extimaciofecidi dubiú cucúlitis hue nó. Gelicapprobathisopinio
z
”»
Titulo.XIMT.De las pagáse quitamientos.
glo.8:Balindifta.le.Scprobarurin.l.Lucius.$4iEadTrebeltia.8e
plerique dofloresitatenueruntpronclardadducuntAlexand, 81
fonáin.Lfiquis cum aliter.ffade verborun: obligarionibusa $ Decius
confiszozwve vera refolutioscol.2.vbi Sereferuntcontrariam opinioné
Barco didta.lfiquiscumaliter. X quamplurimos lam fequen»
tes. ita.quod
Decius ibidin
alero parte, quequitaffe cl d dador, nóla
sine Barc. podria delpues demandar, e maguer fe
elle magiscó- quie isla ,
a quiliefTe defender diziendo, que fe mo
uieraa fazer pleyto, oel quitamiento
porlascícatimas, que le parana delante
el demandado, nó deue valer.Fuerasen
defiel demandador pudiercprouar, q
Decius conil.
216.incipitvi-
La tranlactio-
ne concludir
iflum articu-
o eldemandadolefizo engañoen fazerle
ergo menti perderlascartas*o cmbargarlelos tefti
¡lam legem
paritaram q
tollicdiétasos
piniones.imo
Scvulciflales
quod exam
dic cnormibi-
ma lalo in+
tranfadtione ,
non relcinda-
rur.cum dicie
gosconque pudiera prouarfu deman-
da. Eqporcltarazó fizo el quitamien-
todeladebda,o algunapartida della:ca
filoproualle:cftoncebien podria demá
dar,ccobraraquella parte que ouicffe
afsiquita. Ñ
Le). XX XV. Como lo que ome da encafá=
mmientojoen obra de piedad,non lo puede de-
as fpues demandar.
dani ño á Op parentefcooporotro deb
múbil excipit.
<Lolitead fin,
demaio. Sco=
be.$ querra»
do quealguno cuydaffe aucr
algun omea alguna mugcr,
hdi £i dielle delo fuyo en dote, o enarras
quodcunques — Porclla, maguer lopicile enverdad de-
jupriac.fde — [puesquelaouiclle calada, quenó ania
vesborá obli-— razon delo fazer alsi como cuy daua:có
ga.culus cons E +. ;
irariem con- todocílonon podria demádar, ninco-
fulvicDe. Phi. — hray aquello que ouicffe dado por tal
Corncuse cól. z ftedonadio?
66.privolun, - TAzOn. Ecllo es, porque eftedonadio!
$ re De esobradepicdad:c porendenon lo pue
a de defpues demandar. Otrofidezimos,
asóvjamuliere que las defpenfas que ome fizic[Te en
criangade alguno que criafle cn fu cala
pordios,que nonlaspuede defpues de
mádar”. Fueras ende,lilacrianga fuefe
tamen vel ru=
fico, enormil
fime_lefo la-
traníadtione »
fortéprocede=
rec quod dió
Dogtores dicúrproptercorú fimplicitatem, Se dolumreipfa, quicós
miniturcacisintali ran'aQione,vel (icránligéserar minor ,ad quod
de
d
confere quod noratBald.in.l.2.colurana.verficulo..
reícin.vend.8c.L.cum deindcbito EE deproba.é.
verte etiam quiaifta,l loquitur quandotranladii
tayitaquoderanfigensinteliexie qualecfecius(hum,fedtimens cavil
larionesaduerfarijvenitadtraníactionem, vndefortein lite nonita
mota Stranfigentenon habente (cientiam iuris (ná procederer forte
diétacomunisopiniofaltemin leñoneenormifiima.
Urazerle perderlascarras.VideglofE fecandam ind. fubpratexta. C.
derraníadt:que ear fingularirer hoc dicjtprocedere, ctigm fi celer
inftrumenta nam: e os ere tranfaftionemille
quifubrrahitaduerfarioprobationem,Guefubtrahatreltes fue in (ru
menta, fecudum Baldum,€: Doro, ibi.confirmatur, quíafírefles a
meproducendifudiosé fefubrrahune, venonexaminentar propter
quodegofuccubui, tenentaradintere(Te. venorar Baldus, Angelus,
¿e Danlis de Caltro per text,lbl in lege,argentarius.$.1ff. de eden,
quanto magisin parte celanteapud quam remanet commoduny , Se
Antere(ferencbiturad re(titucionem 3 $e quí udiosd tacet in alcerius
deceptionem, perdit jus fuvm authenti. ad hoc, 8éibi Baldus, C.de
laci.Uber,toll.8cvide que dicitAmbrofius.tertiolibro officiorum,ca
Piculodecime. Sgloflin).reGifsimo,fE.delibe.caufaréclex prima, $;
.quer9,C.
106
ibigloM.f.de dolo jnelt enimeranfaiiontie dolusáideo non purza
vurpereá Bal in.Llib prrtextuda.a.Cudetráfadhinta Lex, x.
29Non poreft repeti datum in dorem velarras pro confangui:
taiuo 3 lices poltea appareat non fuillecontenguincum. idem de
alimentisfaétisamore Dei,nilialímentaca lit mu).cr in domo alimen
tantis nutrita,
¿enurriensves
Jircaminpro=
po) Mil ma
trimonio col
locare, Sciila
vel pater mo-
fechacn muger, e quificíTe depues ca
farconella,o alguno de fusfijos,e fu pa.
drede la criada,o ella mifma lo contra»
dixefle:Cacltóce qualquier o
YES 2 of lies quia tune
bargallen elcafamiéto que fe nonfizicf impédieia
fe, fcriatenudo“de pecharlelas defpen» trimoniumtol
vie nutrienti
alimentorun
expenías , 8:
dem in alii
milibus.h.d.
D Ufo dona
Add.
fasqueonicffefecho en fu crianga, Elo
Gdiximos enefta ley, ha logar non tan
Solamente enlas colas fobredichas:mas
entodas las otras femejantes “della.
WLey.X XXV 1, Como Ji el que cuyda fer here
dero de otro pagafJe algunas debdas y las dene — Pe. SibiBa
cobrardelos bienesdel finado. oo
ucdn tratar.
dedote£o.10+
col, 4.861, 16.
titu. 86, partio
vbi vid. que
xi.
U pemandar.
A Ntrádo falgú ome heredad
de otro Gfueffefinado, cuy=
dando abucmafeg leauiac-
ftablefcido por heredero,o
¿auia deotra guifaderecho de heredar ¿
lo, efeyédotenedordlla pagalle al gúas
debdasdelasq deuiacl feñor dela herc=
dadé¿nomedel finado3, enóenel fuyo,
diacaclciciTe que el ouicfle tornarla he
redad, viniendo otro heredero
demádalTe,que fallaffen en verdad, que
auia mayor derecho de heredar lo qel
deuclecntregar* delaliciedad, inte q
la defampare delos debdos q moftrar
Gpago delo fuyo Verdaderamente cn
nome delfinado,e nonademandanin
guna contraaqllos a quienlospago.E
fi acac[cierequelaayaa defamparar, an
tamal. S.L.
C.denegegola
dseriaremido. 3
qe la * Addel. paré
C.denupt. 80 ,
I.fin+ tit. 4 ñ
1. patr£Joqui-
tur quando
paterexpofe *
úfarúl nó fade
te q gelos pagué, puede losdemandar Prod
ecobrar del otroiq hereda el heredamié.. lin 59 ha
vitor ed alues
to. Masfi porauenturanon pagalle las ala pia
ds.Sraduer.ga
proutelthiclitera,oalgunodefus fijos, Addiviffalexad diftam.L.pa
serve procedatetiaw (iiple mqurirorvelitcum ea contrahere matri
moplam Bciplaveleluspater fecufet,quod procederet quádotalisny
tritorefferparis eravis,vel parar vlera cum lla,
€ semejantes Scilicerqnellercanlapieratisyvtin.d5 li, CleaXXXPI, 4
a»Hareditarisbona-fideipalTelforhereditarecuidtaretiner de bonishg
redisdebica hereditaña q de (foi foluitnoie defiméti. nó tñrepetit
Arecipientivled finoiefuocredensíe deberefaluatrepetit 4 creditore
Eclíab eo recuperare nequirireperirab enicérehareditarem : quia quí
habatcommodahereditadisaequum ell ptencaturad oncra.b.d,
£ €ensrando.Orvumhaberalegesli pene caula.$a: EcibiglofT.de condi, Y
ind.£c¿.l.queáparre,C.cod.EcánoratisperAzo.C.coduin fumma.
col..4.vesfi.Item impedir hancaftionem,
8 Grinado.Hocprzfumitarin dubio fedm Barin.d.EG pones$. 1. Sádé Y
tenetibiAlbe.Anges$calijlicetlafon tenctibi contrarii ¿mo qpin du
biovideaturfoluercluo nomine,E fic pofsitrepetere fed opinio cis
e(tmelior.S probarurex diftisÁzo.vbi.3.cidicir.hocadietto, quia
credelarícobligaioquad6e yla, .cum inferius uydádo
quecl deueladenda.vel vedicaminfra.in gloMaperillo verbo,
h CEntregar.Adde.l.dehareditate.C.depeti
j Gocátro,Aionenegotioram geltorú
Saliccsin,del.ipenes$+quamuis.£F.decond;
Partida.vs
3
¡vriliter. Mide nego, gel +
indeb. $
Ss
Quinta Partida.
HocdicirprópternotataperglofFn.1.f quid poor.
.inverbofito nomine.fFdepeti.harre,nam 6 folnicantemo
tas concrouccliam (per heveditatescuncquia credebar le hirredenn
viderneloluere nomiiue fuo,credens [eobligacunralivero craribi mo+
taconerouerfiaytuncviderur foluidlenomine hareditario. Srica cciam
declarar Pau-
debdasen nome del finado masdel fu-
S yo,cuydando*Geldeucladebda,efton
diindeb.3tra *cepuedelasdemádar fiquiliercaaque-
diseñan De llosaquienlas pago. Elidellosnon las
rSca.cola, — pudicllecobrar deuc gelas pagar aquel
Qex XXXVII,
aquien pallo el hercdamiento. Ca gui-
lado ese derecho , queaquel ayala cor-
gade pagar lasdebdas, que hacl biene
el prouccho dela herencia. ós
ULiy.X XXVI Si algio pagafe a osro debda
quenondente/Je.ha puede cobrircon fus frutos.
'e
amladebite_fo=
lutum reflicuj
tur cum(rudi
bus per reci
piensen pe
cepris Sulire=
cipienshabuie
femper boná
flema [Ns ¡la cofa que pagalle algu-
per de hi tl 'ne,como non deuja, fucí
itionevel 4 pa
ted rd cala, ge detal natura, que diclle
contingentis + iifruto de fi, dene fer torna-
am ven> 3 De
Sidi ondas Jaco losfrutos”:quelleuo della, aquel
near ni de
rerio quod
Epi Ida
gi recepit vel
port habuie
inalam fidem
tenetur ad ye=
sam 2flima-
tioneireiper
dice autvendi
t.hocdicit,
Eb acom los fran
sos. Intell
diam li lintcó
Siupei díimo
duex es loca
plecior fiétus
die; namlicgt
alias ratione
cule Sepus
re,bonefidei
aquien la pago. Otrolidezimos, quefi
aquel aquien laa vendiclle
aquellacofa olaperdiefle,i quando ge
la pagaron, caun delpues,ouo buenafe
enteccbir la,cuydádo quela denia aucr
isla védio,dcue tornarel precio que re
cibio ilaalque gela pago:masfi la per
dieffepor muertco porocafion,non fe
ria tenudo*de la pechar. Efi quando la
recibio en paga,odelpuesouo malafe*
enrecebirlalcyendo fabidor,quela nó
deuia quer :eltóce quier la perdicfico la
vendiclle: tenudo esdepechar por ella
el derecho precio que pudiera valer a
bica viftadel judgador.
Ad ea Lg, XX XV IL. Si4quel que recibio fierno
ciar fruétus lu ra lodí
lao enpega lodéne afápe
Npagadando algund ome
fieruo a otroquenon fuelle”
tenudo de le dar , fiaquel
$=/0 quealsircfcibicife lo aforral
fe delpues:valdriacl aforramiento. Pe-
rofiquando lo refcibio,o defpues fafta
quisá non do=
mino. infti.de
eram divi.l.
4s.poftlicem
ff.fini. regun.
l.z2cicul. 18.
pantita.támen
¡fo calu tene=
bitor eriam Ái
fine. confum
pti, dummo-
do litfadtuslo
cuplecior, ta
declarat An=
gel. in.Lidem
birlo,fabiédo quelo non deuiaauer te-
nudo esdepecharlacfhmacion del fier
noa lu feñor.E fiouicHe buena fequan
do gelo dicronenpaga,cuydando qlo
e. din. Lin ¿deviaaucricllonce non feria tenudo de
" accódrina.. Pecharlacítimació, pues q loaforrocó
2 eUeonferiatena -. entencion que cra fuyo.Empero todo
dad. aquel derecho quecl rien el aforado;
E por:razon del Orrabajento,deue lo'o-
Era a pelado.
lafazó q loaforro,ouo mala fcen rece- .
amSir
turnihiadcedendóloluenti jura pacronarusife
vel poll habuic malam idensstenecar ad a
ibio.hoe dicit.
torgaral otro quelo dio en paga.
Aley XX XLX.Si aquel que deue de dos cofía
lama lu pagare ambas a dos,qualdellas pue
decobraro no.
a] Epartidaméte prometiédo
vnomeaotro, de darle de
dos colas lavna, diziédo en
efta mancra,prometodevos
darvn cauallo, o mulo, o feñalando o-
trascofasqualefquier en clta mancra:fi
acacícicflcdfpues dello que pagalle por
yerro aqucilas cofas quenóbralfe,cuy-
dando quea mas las denia,bié puede de
mandar que letornclavnadellas* qual
masquifiere f1amas fucré binas.Elipor
ipienslernanviodebite 8c credens fun manumittar non tene
:dfitemporefolutioms,
narionem, valestamen
Habuitorcum ¿»lin fumma,$.fiferuum. E
Ulex XXXIX,
amDebitor alter
únatiuts veran.
me pererrorá
oluens Tepes
titrnum quod
amalicfi veran
que folutorá
viuiesfed five
num ell mora
tuum hon po=.
rel quod fu-
peruinic repes
terc.had. Ha-
buic ortum á
1. cumisquia
ff. de condi.
inde.
e Esa vradellas, X
Adde. 1. pen.
€. de condi.
aucntura alguna dellas fucfle muerta, _ inde.
nonle podrian demandar que dieflc la
£ dina. Adde >
1
y .(iscui, ff. de:
otraquefinco bina. lega cú
Ley. XL.Comoaquel que faxg algunas obras,a isvinprinti.d
orrocuadando de fer senado dels fuzsryemon — “Ondiándo,
lofuefepuedo demandar el preciodelas, AR
$] Vydan alas yegadas algu-
CON ertudos de fa 9PSicredens ter
0 2 nosomesfertenudos defa "e aliquod
ÍA zcralgunas obras,enonlo opus facercil-
lud fecerie, Se
-Dfon.E potende dezimos,q
fi algúd meneltral fiziefle alguna obra
aotro,cuydádo que geladeue fazer af
ficomo cafa o nauc, o otra cofa femejá-
te que fucfl defte mencfter, o de otro
qualquier, e defpues q la oyiclle fecho,
fallare bal non eratenudo dela
fazer,deue le darporellazag]qlafizo tá
to precio, quáto le pudiera'coftar3 el fa-
zerdeaquellacofa otro mencítral tan
ueno como aquel gela ouielle fecho.
pe
A Le).XLI.Como fl vn ome quita/Je a otrocl pley
toque le omie/Je fecho por otra cofa quele omief-
razó dealgúa cola q le ouicf
le de darode fazer ental ma
nera,queporel quitamiento fe obligaf-
feclotrode nucuo, a darle, o fazerleal-
guna cola, fiefte aquien quito el pri-
merpleyto:non le cumple aquello que
prometio en el fegundo en fu efcogen
ciaBes del otro de fazer le cumplir lo 4
h Cenjufogeniadde.Lfiquisaccepto tulericaSci;
1.Gimulier.(Ege condi.ob caufiScLob cam. Edepra?
poflea (cit nó
teneri repetit
ab cocuiopus
Fecicquancum.
sidem confli
súllec fi alius
que perirus
in arceiilla id
$ Uguento lépu= x
dicraceflar. Et
fienonquanti
arifex alias
elle locatu-
rus.vtin.L fi
non fortem,
Bbertas
fede darzo de faxerse Jinon gela diefieocaplic/Je biglolTiT.de.
quel delas puede demandar. . 2 Sondinde,
Vitidovnomeaotroclpley — dtenxez.
to gouicfle pucíto có cl por da
meú, ve quid
mihi faciac á
debito libera
is8e promific
facere Screcua
fesspollm eli
ren petam
prim debi
tums velcom
pellam cum éa
cere quod pro
ES
Adtit.de e
cond. ob — ario, Lítalex
ES er meliuslir
L 41 cum
Titulo. XIUIL Delas pagáse quitamientos. 107
22 Cal primeropleyto Limita niliprimaadio, que fiicextinGa,elfertas
lisnatwte,que non pobirpattofeu confenti partió fulcicari ¿ve quer
relajno njuriaram.fecundum Barán,d Ll quis acce
ptotulericvbi vide
31 Sacsquec Fogar quello. Addolepenatico.npartica, S qua:
ixi,
prometio a poltremas, o de demandar
quel cú placi primer pleyto”en lama-
nera queeratenudo delo complirante
que geloquitafle,E nonfepuedeclcu-
farclotro que lonó cumpla afsi:por de
zirg del primer pleyto ya fuera quito,
pues que elfizo contraaquello*que de
ae Wieradarjo fazer por clfegundo pleyto
Jicú parao, — porrazon del quitamiento,
Escomina 0 Le Ll, Quiles mádiadefjues que fuefJen
pe ptas
inprinc,IE.de 3) Or teltamentario “ feyendo
Jnofiic.eefla $e eftablefcido alguno en tefta-
mento deotripara pagar las
vide quosino=
tatlBald,C.de $ E
corral eto = mandas que fueflen efcritas
Guelo de enel fi laspagafe, aquellasque fillaf
10, addetve= y efcritasicacacicioffe depues q el tefla-
ciumeortaós mento fuellercuocado poralguna ra-
zonderecha,afsicomo fi fueffefalloo
porqueaquel quelo fizo,non pudicra
con derecho fazer teftamento:nin man
das,o que eraquebrantado porotro tc-
flamento que fiza delpues.Dezimos, q
aquel g ouicffe derecho de heredar los
bienes del fizedor del teftamento, bié
Eofap + puededemandar las mádas, a aquellos
poñte ¿pagadas, efon tenudos de
Ley, XLUI, Como el que recibio alguna cofa
porfaxgrorva la deuetornarfinonfáxe lo
que prometio,
SE28 Ana las vegadas los omes
Y vnos aotrosalganas colas
or razon de pagas fobre
Ez tal pleyto que lesfagá por
quello que recibe dellos alguna cofa.
12.9. quid. Ecftoferiacomo (ivn ome dicffe a-o-
es tro marauedis, o otra cofa qualquier
fudecon» porqleaforraflc algun fieruofuyo que
in o z
QLex.3 2211.
a £ o derarmar,Esgo poteltreperere datum, Er azcroad intere(Tepropter
non implementan vthicvides:8:probaturerá in.litibidesé,f.de
preferip.verbislicetin contrarium fac Lnaruralis. accom do, ln
Alsernaina, quem poniibiicondie ciporef vel praforips vebis
ejsScibihoctenuirPaul de Calt.gy'ttero tantum debereffeconten=
tas.cuiuscórrarium hicdeciditur,Scvido Barán.del.naturalis$.6.
deprafcrip.verbis.Les tame fnalistic,6.fiupracadem particasexprele
fediíponitidem,quod notabar Paul,de Caftin.d,$.at cum do. ibicú
dicit(enfirefcogencia esdelorro de demandar le la cofad e dio por
eftarazonyo pechelos daños elosmenelcabos que porende recibio)
Poteff dici y vbinullumaliudimere/les(t quam p reddantur data,
túccompetitcondiétio ob caufamadreperendum data.Sivero etiam
vicraid quod dedicpratendacaliud interelleicune aio con.perer ad
viromqy.vehic Scin,d.1.f ibi decem.vel potefl dici,quin eleétione
adtoristit quid deiftis duobuseligat.vtn diéta.l.ó. Kctiá dixicPan=
lus de Caltr.vbiliprasfi tamen clegerit viam agendi ad interellestane
in hocinterel>
£ e y Seciamveni
ouicfse en fupoder.E porédedezimos, — ve fibi reads
G pues qla paga ha recebida fobre tal tur quod ob
1 1 E ¿fosa ¡am caulam
pleyto,qestenudo“entodas guilasd fa dedit.Sita pe
zerloqueprometio,odetornarfalotro — cedar qd hie
EA me dicitux. Sed vi
lo quedel recibio,e losdaños,e losme- decos qillalo
nolcabosquel vinicró,porquelenócú — utio flare nó
plio aquello que promctio.Elo quedi Pobit:mama.
E ¿io prelcri-
zimoseneftecalo,halogarentodoslos — prisgbis,que
otros,cn quelosomesrecibéalgúaco- in EEE
ña a ¡onánarisda
faen paga por otra q prometé defazer. mur adimerer
Le) XLIUIZ Carmo los que reciben dineros por — le propter de-
a fectumimple=
.. y E A
prenmifegeriss ino fuerélos denen sornara ioindada
'Mbiáalas vegadas losfeñores O turadreperen
a dum id quod
losotrosomesalgúostenlamá fiedar, ve
'daderia, cdanles dineros ciertos
parade[pélas:eacaglce quedelpuesque a
fon aparejados para yr, e que hanrelce- verficuin qua
bido los dinerospar las defpenfas,em- ¿Cione. Sábi
. ah notatPaúl.de
bargafe la yda,o por fearrepétirtaque- Caftveldico
* Jlos quelosembian:o poradolelcerios hue lex: dix
ES
h
k
e verba ad
quedeuenyr,oporgelocmbargarfuer E nminauens
tetiempo quefizic[se, afsicomo veni. elicobligammn
dasderios,o de otrosembargosfemejá porel
tes.Eporéde dezimos:que fifeembar- - ierefle advnú
galayda poralgúa deftas cofas fobredi os
chas,clos dincrosqueauiarecedidos cl La al
menfajeronó fon delpendidos,quelos - tiró fupra al-
deyetornaral quele embiaua. E fipor e ar
auenturafucfsentodosdefpendidosen Eficilte.Lnó
A funt cótrariz.
aparcjamiento delas cofasque eran me CAKE,
nelterpara layda:nó deuetornarningu aoSi dotibi pro
nacofa' ¿Ef non fuefsentodos defpen- red
didos,deue letoraraquellos quelfin- irenolsicidie
cafscn.Masfi fearrepentielse aquel que — tues quod re-
deniclse yr en la mandaderia defpues ES
ue ouiclserefccbido los dineros para nia fiue non;
defipenfa, deuelostornartodos, quier Led ire aliter
z E impediris vel
losayadefpendido,quiernon. o
tía non reíli-
ues quatomusficiaracon(iamptasbad.
A izonbresalgunos.Jntellige, cy non fintíolid operas fas locare:quia(
eflentfoliri,non elTeccontractusinnominatys;fed nominatuslocatio
nis,3cnóelletlocos parnitentia,etiam re omninontegra, vein.L.quí
operasánprin.Sk.$a.flocati,Screnerglo.in.L fi pecuniam. io prin, in.
verbo.reperetur.Adecondiét.ob cant.
2» fe arrepentir. Habetergolocú poenitentiain córradlibus inpomi 3
natis,vebic,Sin.le pecuniánprin.vbi vi.p el.SedoGosrbi Tafo.po
nitaiz.limirationes,ff.de códi,obcaul.á p Bal.in.!.ex placito.co.5.C.
dererúpmus8cqdnotjin.lrmidarú.co.;.Camádadwvbi gdípiacoula,
Ninguna cojasDe pecuniadaraintellige ná resemptasex pecunia, q 3
extentpeterepoteft,quí deditpecunian ,venotarglofin-d.).Gpecue
niam.in prin. verbafsci(ti,8cibiBarad finem,S Pau.de Cafl,col zo
UDenelostornar. Hocfiaftor cligcragere condiéticne ob canfamad q.
repetendiqd deditimam écpoller agere praforiptisverbis ad interefe
fepropternonimplementum.vtin.l.naturalis,pertotam.L.(Y, de pra;
Icripavexbis, Se dixi fupra) proxima.
$
/
Quintapartida,
Ulex, XLV,
s0Simihitaliquid promilii ve Leruuim mantimitterems Se manu milite
netimanmoibiosfed icopromitTum(olucrenelisteneris mi ad fer
vi eilimationem Kinterellelupecquibus(iudice precaxente) abie
turmcoiuramento.h.de
€ Lacfiimacion
RE Go. XLV.Como el que aforra algund fierna
eadem pa poralgo quelpromeno ,ledene fer pagado.
sa. 8.1. nante ¡Lalguno queonielle fieruo lo
En e E rforralle pormarancdis:o por
de prelcript. atracofa ciertaqueotrolepro
el meticllede dar, valdria cl aforramiéto:
proponas. ni
dedelo. £elo= e fi delpues delo clotro non quifieffe
aca: z Cóplirel pleyto g ouiefle pueltoconel,
eciam dia, l.
fi.clarius quí
legs juris có
munisala quod
vbinonporeft
daricondidtio
obcaulam, qa
facium non
ell ropetibile,
quod tuncde-
turaftio dedo
lo non folum
advaloremrfer
ai manumifi
fed ciam ad
aliud incerelle
quod przeen-
dat: quianon
impleuifli.ten
mementia Scvi
deBarcioa.fa
$45. de prete
fcrip.verbis.
deucn lo apremiarde manera que pa-
gue lacflimacion delficruo*, e los da
ños,clos meno/cabosquecl otro rece.
bio,porque nó le dio aquello que le a-
via a dar. Etambienfobre la cltimació
del fieruo como fobre los daños e los
menofcabosdeuc fer creydo porfufu-
raclqueaforro el fieruo, eftimando lo
primeramente cl judgadordcllogar. E
lo que diximosenlaleyenrazon del
fieruo,halogaren todoslos otros pley
tos quelosomes Érzen entrefi, en que
haclynoa fazer algunacola,e cl otro q
daro pagar otra.
GLey.X2V1.Como ag] que paga o de algo a otri
poralgunacofaquelefaga,o puede demandar
minos Felt loquepiamaió
RSE Ando yn omcaotro má-
1 3.rauedis,o dincros, o Otra
cola, diziédofeñaladamé-
te que gelos daua por al-
guna cola que lefizicfle:comofi gelos
dicfle, porque fueffe fu abogado, 04
fueffe conclaalgundlogar, o por otra
colafemejitedeftas:fiquádo gelos dio
dixo feñaladamétclarazó porque ge-
los dana:c el otronócúplicile,onon fi-
zicflc agllo porg los refcibio, bienlepo
dria demandar “o quel ouiefedado ,e
feriatenudo el otro de gelotornar. Mas
fi quando gelo dicflelo fizielle con en-
tenció", porquelefizicfle alguna cofa,
MLlex.xLPI,
¿mQuod alicui
datar vt certá
quidfaciar ¿1
tempore dario
mis caulamex
vuercli caulam
non impleat:
fed ficaulanó
fuie exprella
£2d in dantis
mente retenta
non reflitue-
ur quia vides
implici-
ter datú. h,d.
1h su abogado,
Juid i
fcopusvelali?
dowminus(cholariredeuntiab ludio,quera credebat peritú,cum elTer
imperitus,dediepra bendamvelEcudú,qui pollea núfcinit defendore
aula epifcopi,vel dominian pofitab corenocarez¡famquef
nemponidloan. And.inaddito.adSpecntitu,de prebenn rubrica.
8cconcludit q nó poller renocare: ex quoconfa que eun mont vel
£uit mente cócepta,nó faje exprella in collatióe prebendze,vel fendi,
8<quiaáprincipioidexaminare debuirsEcclefia ch poller iunari be
nebiciore/litucionis.videlati*dcifta queNioneyperBar. $ Alex.in.l,
su qdo. cerpe.$:p Nico.de Neap.io.lenelennius.[Fde excu.tutos
Useñaladamente. Exprelis A verbisidem dicfiex prafationibus vel
alijs conicéturisid tacite appareacaQum.fucunduen Bar, Se Alex. in
dicta.lcuin quidlficer.pe.
3d UPodriademandar.Adde Ja 8 ere pertotum, fF. de condiét. ob canf,
8:.C.co,l.didtamlegem,
20
€ conentencion Queria mentererétanibiloperat;vthic8cin.l.(irepe- y
rensi.Codecondi oben BT dedi$(igsquaiinfi.feo.Sex hoc
i in.ldos á pieptofecia,C.folu.masan paterretinens dotem
vxoris,ea mortua videatadire herreditatem nominefiliorá? 8ecóclu»
dic nonsalle, icuslT.debono.polfe,contratabu. $e
quía nibil age
re eftnon ens
¿ideo noria
cludit aditios
nem hueredia
satis. $0 nota
qpidquodcon
téplationealis
cuius perlona:
fer prefamis
tur pinde ha-
betur,ac fitas
lis perfonano
minatim exe
primeref Bal.
pertext.ibiin
Shin. fi de feu.
fue.contro, in
ter domin» 8
agna. Ge facie
Leruo legatos
$. Ñitellator.
fl. delegada
£ideicoramiffa
S.incerdum.fK,
delega. 3. e
ad notar Bar,
cuydido en fu voluntad que poragllo
qledaua, qyriacó elenalgúd camino
o 3 le fariaotra cofialguna: o que feria
masfuamigofnó dizicdo feñaladamen
telarazó porque gelosdaua:maguer el
otro non lefizicilcagllo q cl cuydo en
fu coracon q lefarianóle puede demá-
darlo g ledio : niestenudo cl otro de
gelotormar.Capues g nó feñalo nin di-
xorazóninguna porque gulo daug,en-
tiédele q lofizocó entéció de dar gelo
francaméte. E poréde non le puede de-
mandar depues, maguer diga que por
eltofe mouio a dar le,oa prometerlcag
lla cofa,porq cuydaua q lefarizalgun d
feruicio, oq le daria otra cofaporende.
ley. XLVIL, Como aquel que referbeen paga
cof sorpemente la deue rorñar.
Agascpleytos fazcn loso-
ínesalas vegadas vnoscon
potros fobrerazones,o co-
ánima edefaguifa
:contraderecho:c porq efla terpe-
ad auiencalasvegadas de partede aql
ue dalacofafolamente a las vegadas
desató larefcibe,ca las vegadas bien
delvnocomo del otro3 queremos mo
Itrar q departimiéro haentrecllos.E de
zimosq la torpedad auiene táfolamen
tedepartedeaq|querccibelapaga o la
promifsió , quádo le promete de pagar
alguna cofa,porg nó furte” ,o nó mate
omoconófagafacrilefo,oadulterio,o o
tracola femefáte deftas,deaqllas quefe
gund natura,c fegund derecho todo o-
meestenudo de guardarle delas Érzor,
¿deuctornarentodas guifasaquello q cal
recibio por aqllarazó. E finon geloo- Gfcdonatam
vicfsépagado,deué quitarlapromifeió — obangméum
, amidiize non
queouieffenfecho para pagargelo. Ca poteftrenoca-
Yi, Sii caula
GLexxLV IL.
Tela2a5. (1 duo.
ffdecolla.bo-
tioncin
retéta, qu
opereta
ta quantí ad
cómodá ¡pl
qui inmétere
irná quo
adíumincó
amodá aliquid
polfet opera
ri. vtnor, Bare
opp
cer.peta.
Uguejeriamas
fu amigo. Con
cordar dida,
Ldediagefi quis
qual edecó
5. quis quafi.
omittiturob cur fam fi turpitudocltex
parterecip quíadovelpr ncadulteriumvelho
micidi Gmilia que Éscerenon licerfacias vel verem quí apud
tedepolui reflitaas cum reflitucrenoliszant quod mihi furripuillire-
Miro implenstenris mibilolutusn relliuere, velápres
mifsione fataliberare.hd.
g Ucomodelosro.Quid Giinteruenjatturpitudo tantam ex parte pm:
de Paul.de Call.in.) fi obturpatEade códi,ob tur.caul.Binal
dd darur.! :2G.Cade dona.antenup. Bal. 6k doétos
af. 6 quid fiturpitudo fictantum ex parte
so.infra co,8c quído ex parte verinfq;aviel.51. 8052, cea
h aro furte. Omniaiflacxépla relpiciútcaulam de fucuro quid ergo 2
fidarecob cala curpépracerica,vequiacómificfurí2glo. insubó.
inale2.5o fin. AdtivC
Sul. dcó
ad tertul. % dobra.
aula
no. $ qd hic 15 cum
habetdeinten (qutib”
Titulo.XIM.De las pagas e quitamientos.
eaffoSCadecondisobeur.caulvule,qp polsitrepetere.Srita renerBaro
í le verb.ob«quod intellig : quandoin dationecxprimi
mami non exprimatur videtur ee donatio. vide per
1afv.in rubride condi.ob tur.cauf.
fiplazijdEdeverbo.oba
mucho escoladefaguilada de reccbir o
meningú precio por nó fazeraquellog
el por fimilimo es tenudo natural máte
de guardarfe $ lo fazer.Otrofidezimos
a aviendo algund ome dado a otro fus
pmilliaa
ein mifica Cofasen guarda ocn preltamo, o alo-
picas guero,fiaquel q las refcibio afsi del, nó
(ti illias cali >
gelasquificffetornara menos quel pe-
chaffeal guna cofa:fiportalrazó le Ciel-
Seal goluegoclotro, o gelo promcticl-
fe,tenudo es de gelo tornar, o de quitar
Jela promifsien quel ouieffefecha,por-
ende:porqesgrand torpedad derelce-
bir eme precio poraquello:Gfegun de
rechoeratenudo de fazer. Elfo mifmo
dezimos queferia fialguno fartafle ao
tro fu fifo*,ofu ficruo,o otra cola qual-
quierenon gela quifiefTe tornar, a me-
nosdepechar le algo, Ca aquello q del
recibio fobretal razontenudo feria de
gelo tornar maguernon quificíTe.
idem (1 ¿preb?
ablaris Fecupe
sandisquid de
derim vel pro
aniferim. hoda
Addeg2
habeturin, L.
mam Klerulus
Ley. XLV111,Como el que de algo por falir de
carino lo puede defpues demandar o nan.
¿9 Atiuado o prefo feyédo algú
>mecnpoderdeenemigos, o
Jeladronesifiacaciciefle q vi»
nieflcotro alguno a el quel dixefle que
le diefTe algunacofae que le facaria de
aquella prifió:cl pleyto quea(si fiziefle,
tenudo feria de lo guardar"cumpliédo
el otrolo Gpromctucra. Efi le pagalle
aquello quele prometio, non gelopue
de defpues demandar.Fueras ende fi cl
que re[cibicile el precio, fuclle cópañer
ro“delos otros quel prificron, efcacer-
talle en prenderlc,o fucfleayudador, o
confejadorque lo prificífen. Ca elton-
fic Se talca la-
trúculorú non
debétar.vedi-
citan
náscleab.
denezo. gel
adde.lo quiin
carcera. tl. qd
metuscaula.
SN
teneri nonte=
petit. Iesfolu- — cebien podriademádare cobrarlo que
a ouicle dado en tal razon como cfta. E
lum,velmerú lo quediximosen c/taley dela priió o
racedentem y ió
uabara: del catiuamiéto dlomc, halogarotrafi
riginé.a.L. Gob
surpem.fEdecondi.obrurp.caifam.
y € Uscbidor, Concordarcumal.pen.fEde condi.obtus.cal,Scintellige
Xlimitaiflam.l,quádo temporefolutionis, vel periplam folnrionem
purgaturcurpicudo pracedens.vi.Barto,8:per Damade Calt.Buafoda
dialapen.
a E Deja grado. Adde.ln8.titan.cademparr.$c.La,C.qqmetos canas Ec
procedithoc,quiafolurio(pontanea quarfequié tendirad exculario»
nemaéwsprecedeúsimeg; ad aliud pótordinari.nóergo procederer
nalid cto (equés,nóordinaretar adexcu(ationgadluspracedris:
vefiport ñ
Ab .poll lan, incaderellidpo.co. 4.vera
deperBatinipvim.C¿qdmesascanta dc!
poliationébeneficij quis beneficio renpnciatet, vt declarar
ra huncintelleCrú.Svi
so
108
fi.C.decondi.obtur.canf.qp ciuitatesqua inuadentcaflraaliena, que
noluntreflituere,nif rece; tapecunia,q eú túenon fitarpitudo, mill
tantiex parterecipiéris,tenenturciu ipatesrellituerequicquid accepe
rútneg;talis córraflusiuuabiturfecidó cú percapiculapaci de
unpis Simprebiuas. quod norg valde di vid.perlafo,
entodas Jas otras cofas, queomediefle
o prometicfle porcobrar*, lo q le fuefTe
robado o furtado.
«ley XLIX. Quecl ¿promete algo por fuerga
oporengaio,fila paga podiendo/e efcufarcó
derecho que mon lopuededefpues demandar.
p: Abidorfeyendoalgund ome
ya aquel pleyto fobrequefi-
ziera a otro promifsionera tor
procedunt ex
cade fragilitas
te.non confit=
mátadtá pón
cipaliter cele»
bratúel. fina
lier.la.2. Sal
Bal.C.ad vel=
es a E leya. 8 vide
pe,e que aujaderechopor liparadefen- — cundemBalde
derledenoneumplirlo:ifobre cltofi- in trattarmtcil
ruaris fub _ru=
zicfTc dolpues la paga, dezimos que la
non podria demandar,e la demandaf>
fe non feriael otro tenudo de tornar ge
la. Otrofidezimosqueferiafialguno
prometicíle a dar algunacofa por enga
ño quel fizieffien,o por fuergao per mie
doqueouicflequele farian mal. Cala
brica..C.fi qu
ali. tel. probi.
<ol.11. Si. 80
in. diredtas,
Co de teftama
anu. dsinal.
la, Jiberato,
que ¿quod dicit,
promifsió qfiziefleen algunadeflas ma ol
neras,o en otra femejantedellas nonfe — temarchio.co
riatenudo delacúplir.Perofi pagafleo 'Wnua. deis
e quifen.da:po.
dicfle defpuesde fu grado, aquello que Saddcadild
auja prometido, non podrianin puede) quod habe»
defpues fazer demanda fobrecllo. uesdcaliaví
4Ley.L.Comonon puededemandarlamungerlo — de per Basto.
fumarido, Jabiendo quen podia indidtalpen,
Jrmentes fabio queer pedi a
cafárconel,
MAbiendoalgunamuyger, q
wurp. camí. $e
per Alexand,
dl Gu
Sinon podria cafarcon algú “onúilica9g.de
. ñ cólil100.3.V0+
gjomocó queonieffe pleyto jun, Es
LN de cafamiéto porque fuel. Utexe,
2mMulier Ícieno
fefu parjetes,o porque ella ouiefleotro le
ter cótrahens
marido, o porotrarazon, femejantede — marimonium
ftas,quefuefficatal que fegund derecho - ilicituny do
tem tradens
«non pudiclle con elcafar, enonfeyédo
elfabidor que uiacntreellosalgunem
bargo,cafaffecon ella, file dicfle ellaal-
gunacofapordote:maguerel cafarmién
to(eparticile poreftarazon,nó podria
lalo lo quelcouicffeda
do por dote,nin feria tenudo* de gelo
tornar,porque fazecl muy gran torpe-
vito hoc igno
ranti non Te-
perit eáz quía
fic turpitudo
ex partedans
fis tanta a
idem in alijs
calibus vbifo=
lim ex parre
dantis turpie
tudo veríacur,
hocdicit.
sv pariente. Etnota p Inregnisinfidelium non haberlocum títulos £
deincellismupdijs.fecundum Balin,].foeminze.fE de fenato,
UTemudo.Sedanjfocalu dosapplicabiurfifto,velcedercómodoma »
sicijla.lmó facisaperic:fedinétadilpoliióe,].feq.viderurvellepiflo
cafitcedar]ucró mariti,8n0applicetifco, 8 i j
glo.ín.l.q córra.fmp verbovédicari.C,deincefanop.S«pofiitduasopi
imásqiftocalia dos mancacapúd virú,per.L.fin.fF. delega.s.
(lacus. $fi:Ededodntorvi,Scvxo.Scfrenndam q appli
: Eqpdiétz legesprocedantin legato,vol donari
veróindorerSciltam vltimantenentlaco, de Are.Cinus, €: Salicer?,
primamtñ opinionétenetibi Albericus,quá SrrenerAzo.C.de cód
obcanintummacirsafinem verávera verfacurcarpicudo, Ed. has
QuintaPartida.
arte dátis
-mverfarun tumpleudo
dl Ñ eltede
Cen
¡copmulierislonegarur repo:
siernonfobiifles, cdrom
to ciu quod leia: de con: dinde.
des apersé A-
zo tencrillam
partem, qua
¿ecu tequí
lex ifla parco
tara. 6 dea
etiam intelie=
nun vbimulicr,que
virautem crecit te»
tu. proximo,
sargumen=
hicvt vi
dad en trabajarfe, a fabiédas decafar có
talomecon quien non podria cafar có
derecho, eporídenon puede demádar
Jeaquelloqueledio. Ecftocsvn cafo
enque vienela torpedad tá folamétede
partedeaquel queda lacofa. E loque
dezimoseneftaley en razó de cafamien
to,entiédefe tambien en todas las otras
colaslemejantes defta,en quevinicifela
cu, delasga
cab
procedat quod habesurperglcán Ibis
tiustamen videpurtanenduno ep na perenti nó pofíit hoc catis
viroppone:edejarestii.écita tenecCa cin.in.c.Ecli necele. de do=
na.interviram di vxos racitde Riva imal.>.(F (chu. ma.8equidde feu
¿úbusdotis,veldonationispropterno pra «vide Ba'd.nouc.intradta,
de dotesfo.57.
columz.
Uatencres de 4
Deynte y cinco
años, Adde.
Lqui cótra.nó
ergoinhucate
tendicur atas,
confequentertf.fami.herro-
fenalgunospor yerro.Enó afabiédas, A
maguer fueffen mayores de. xxv.años.
Cañife partielle el cafamiento delpues
quefopicTentel yerro,bien podria cada
vano dellos cobrar lo queouicfle dado
al otro porrazondel cafamiento.
YLe). L11.Como fialguna parte dic/Je algo al
judgador porque die[ejuyxjo porel, deme for
dele comaradel Rejo
7.partita,
€ Por yerro. 5
xeperio quina
damlegipard
tediceicémal
De errore fa- Adtit,C,
éxiefl planum de poa
veio dictlaqui iadici,
torpedad departe del que dalacolatan
folamente,enon dela otra.
el Arauedis o otra cofa qual-
«431 quier dando alguna de las
A
«oi vrerquevir
9 Zey.Li.Como fi el varo o la mugercafan en Y
no fabiido ¡bos que non lo podriá fazer deue fer
loque dieron el uo alotro dela camara del Rey»
tationem au-
thenainceitas,
ca El partesal fudgador a pleyto
0 de la fentencia por el
quier ayamayor derecho en cl pleyto,
e Sabiendas cafando”algunosde — oentademandaaquel quelosdafquier re ¡iuris fone
P/N] fovno, feyendofabidoresPeam — cloro, ñon puede defpues demandar LE
Mlertl. EEES bicn el varon como la mugerg — aquello'que dio: nin deue fincar enel Aniind.cu8e
auia entre cllos embargo a tal que fe-
£i necefle. te
judgador que lo recibio. Antedezi- heneneress
¿malicefien — gun derecho non podriácalar,ficada — mosquedeuefor de lacamara del Rey, - fareabillapas
ter contrahúe edi alía A E errors,
mavimonium VO dellosdicflcal orro algíacola por en efla manera, queñla demanda es odo
iicitamados — dote,o por arras,cfepartielfecicalamié — fobrecofa quefea de dineros, o de otra Callinai
ea. toporrazóqera fecho contra derecho:
cola qualquiermucbleorayz,quenon — decon
seperirurifed . LO PA iS > EE anlbtenttcón
tun regisiga — dezimos quecltócenó puede ninguno tangaajulliciade muertede ome, ode feina.
e dellosdemádar al otro lo quele dio por lifion,deu=pecharal fudgador tresdo- traglo.
dá Abb.
tal razon como eftamin lo deue cobrar
porque viene la torpedad de amas las
partes:antedezimos que deucfer de la
camaradel Rey”. Fueras endefi fucilen
vis efbrarpita=
do ¿mititqui
dedit minor.
xsvanno,cul
prarestuatas
blo? de aquello que refcibio. E perder
la honrrayc cl logar quetiene, efncar
enfamado para liempre.E aquel que lo
dio maguerouicfle derecho enaquello
cadlinecelle
quá opinioné
alTerit elle có-
muné Bal.nos
ue.in tratato
beses (4 *mosmenoresd veyntec cinco añosó, quedemanda:dcuc lo perder porende, lo
i a1.col.8:tol.sze
7 fambomaio- Caeftoncecomoquierquenonvalacl — edeuenaucramos cla pena,porque la (solari E
res impedimé
n calamiento,hácfcufaporrazó dela me
tum ignoraue
nor edad: para poder cobrarcada vno
tamen Íi con-
torpedad auino tambic del vno como r
tralicrecur clá
del otro.Cacljudgadoramenos de re-
xint, Kerrore o A vel errarctur
poes dellos,lo queledioalorroendote,ocn — fecbiraquello,era tenudo de judgar de ignoráciaciaf>
E arras.Elo milimo dezimosq feriafi tal recho. E elotroamenosdelo dar po- E
> de e Es . de tin. fe
12 U cundo, De calumiéto como cftefebredicho fiziel* driaalcágarfu derecho. Mas fila demá- E derieamup.
matrimonio d Sivide p Bart
ab
prafenciinssllige,Ecundum Bar.S:dolo.cómunicerinL5.M.de cón
didinecayladedan fufiiciarmao usmper verba de prafenti, 8 fi
non li cagnali copula confismmacam?Bartjbidemvul q ficscontra-
riumtamentener Anto.in«cy3cti necelleade dona.interviram Svxo.
euiusopinionem dicitibi ADb.polTeteneri:cum fimusin materi. par
nali.Sciflam partem renerBald nouellusin tradta de dote.fos5a.cola
8ifo54.co.g.in. parce tratar tac pbabilis videcur hac opinio
ex quo legesinceftum punirevoluerant,qui finecopula commitcinó
orell vere: huicejam opinioniadharerBalaconfulendo confi.n8.
incip.verbamacrimonii.primo veluni.
siseyendofabidores. Mud vexbúfatis probat quod dixión.), fuprá pro=
xima,Siergoignorantercontraxeruot,non habebunglocumillze po
nalfina.fidecondi.bne caufas late
contrafiumpalamfecusl clam,vein. lina. desico nup: glofl in.
quicontra.C.de incefanup.Albericusin,) fadulreriumenr iocellu.
S.1fdeadul. :
nel camaradrl Rex. Adde.l.quicontra Scanchenticaminceflas.C.
deincelmmpdedanvirá quo dosperiturpoirexcipere de iure Mis
vide Baldn lege.auunculoin Gn. fdocondi.inecanío.quilicer due
biusvultquod ¿facalizipfo iure dosacquirárar fíco.Selic,quódnon
getamen li marrimoniam fuje *
in.d.Lifadulcecium cum incellu.co.pe.
disupicfen.Added.l.quicontra,C.de incefommp. 8 errore comperto 6
duraflentin macrimonio punienturhacpona, chicinnuicar, Kvide
per Bal.noueún tradta.de dote fo.57.col.a.verli.quidautem.
Ulextil
39Datumáliviziteiudid ,vepro co feratfententiá, Belic habeatiusnon
repecicur:B dansperdiecaufan habebitg; rex dacum cú triplipornad
juice perloluenda perdica, honorem indicatarz, Sk perperuoinfama
tu= ¿eli canfacrar capitalis vel mennbriperditionis :perditindex omu=
nia bonaregjapplicanda,S perperuoininfalam deportaretur,bad.
la. Notabeneypetiam habens bonam caulam, idas E
ipatiturpa nashiuuselaquid amen (i exprelsé dix:
un dediepecuniam,quod dar veiulleiudicer, feu velibinó faci
iniuflitiam.videtex.nor«S quaribi dixiin lege.A.cituaa 3 parta. Ec
nota quod proceder hocetiam (dans pecuniam det eamiudici, ve ci
rocaulam expediar glofT-notabilisin.l.2.Mperverbo.fed Ecf dedi. Y.
decondi.ob tur.cau-quam commendant Barco. $ Angeán.Ja.Cade
pornaxudi.quirmalciudi,
h Arresdoblo” Addeamhenticamnonoiure.Cdeparnaiudi.quimale
judi.8cJaqaticusazozpartita,
ab
30
Titul. XI. De las pagas e quitamientos.
Uiex. 1111,
29 Quod mulieribona fama libidinis cauía datur:liceripla ve promi.
onionileeacar:repecinon potelt quía cum ex vtragz parte ver»
fetorcarpitado:potior ell condiriopefidentis. Ité dacum meretrici
exi non fit turpicudo ex parce recipiencis quía meretsix non tura
plterrecipitli.
vecturpiterfas ,
de ceundo, da fueffefobrecofacn que pudicfle ve-
seperinonpo- — nir muerte de ome, o de perdimiéto de
Aida fa Agua miembro:deuc clfudgador per-
Cócordae dertodolo queonicre tambié mucble
como rayz:e fer delacamaradelRey.E
demas delto dcue fer delterrado en al.
guna pla para ficmpre : afsi como dixi
mosencltitulo delosjuyzios: cn lasle-
yesque fablan en eflarazon
Le)» 111]. Como lo que alguno die/Je a muger,
porque fixje[Jemaldadde fu cuerpo,ni lo pu
dedenandar máguer la muger non cumpli
felo prometido.
fgciilamal,
donatonó me
eri
dsiniquifieres
Notahoc ver=
bum: nánulli>
bi vidibos
bene explicas
tum. quid
gofi ipla Fecie
torpitudiacm,
promt prom
Sityantúc poke
ca repo
ideturlex
¡Qaíomuere, q
fic: cótrarium
tamen tenent
doft.inad,La.
C.decondiéta
obtur.caul.Se
Alex.poft Bar
tol.£ alios in
1.1. f.de con-
did, ob tape
caul. ScPaulus
de Caltr. inol.
do algunomea algúa mu
3er:que fueffe de buena fa
na*,con entencion quefi
tclle maldad de fu cuerpo maguerella
promete defazerlo Gdemáda, crefcibe
los dincros, o las donas fobreeltarazó,
con todo“effo finon quilicrefazerlo
ueleprometio: non le puede el otro
dado quelcauia dado: nin ella
estenuda de gelo tornar. Eefto espor=
que latorpedad auino tambien a el por
vda qua daraquellasdonas comoacllacn rece-
nde Dirlas. E porende pues quela torpedad
+ auino deambas partes mayor derecha
Ate hacnla cofa que es dada fobre tal ra-
dans ifto cali
non reperatsrepetittamen Bcauferefifeuspertext, in. l. Lucias. Mad:
jureffciLin haredem.in prind.fE.de calumniaco. Scidem tenet An
gel.in.d.l.2.pof'Cynum dicenshocefle multum notandum contra
Muulicreshabentes amafios,á quibusextorquentiocalia in auro Scar
sento:«p fifeuspotericab eis anocareséc idem tenet do“tor de Pala,
utelo res ap ervelltacioribric elisa sea oiaos
busnequetalis mulier porericfecandum cos derali lucro teftari edi
1poneresScidemtenetlafonsinad.5.(ed quod meretrici.Ced an in cali
huius.1.cum muliernoluitfacere tarpitudine, pole ab ea ifcushoc
turpeluerum vendicare? videtur q lic.ex quo haclex dicithoc elle
cuspiecacquifiama Se GfeusperecvcinalLLucias E iurcfi.
nforo tamen animzinilto nequein pracedenti cali refliturio non
eflerfacienda fifco: fed pauperibus Sc hoc de confilio: quia non ell de
néctGitare (luis, vade A vollerefbcuers non eee damoacida. ve
tradicSylueflerin ammaio parte,reficutio.la.2.iaprinci.col
8climita,veibipereum Be aliquid eriameraditdoGordePala, Rube.
vbiflupracola79.8180.Abb.ciáin.cuya plerig;.co.5.deimnu.ecel.
Uotalamager.Pro mererriceaccipivur.veinad.l.4.$.fed quodmeretri
«iE.decondiét.obturp.can(.Sclla diciturmererrix,que palam libi
dinemexercens ,quellum facitcuiu(que turpitudo publicé venalis
et palam.Ederitunupt.c.meretrices.32.q.4u velill: que multorú
lbidinipatec.ca.viduaz4.difl.ctiam (inc quelto,utconffarex dida
l.palam, écexifa legepartitarum,que non fe fundar in quieta, Se
mihil referczan Gin lupanari,canponalocovealio,antraberna pro(li
tuta.vtined.).palam.cx quaeriom patetp nó dicarur meretrix lla,
que duos tantum caufa queítus ad coieamadmiilfe, licer contra
sum dixerit Abb.ia capiacum decoremade vita Schoneft.cleri.Scrra
ditdidtusdostordeDala.Rubesin dida reperi.c. perveftras.colum.
17140 formis minoribus.
d Que gelosoniefedado.Idem dicfideditibipignus pro fecuritare fo- 4
Iutio:3s,f£cundum Cynam pol glo.ibito.l.:.C.decondi.obtarp»
cau(cidtusdodtorde Pala Rubewvbilupra.colú.172.noncnim (ola
poteritpiznusretinerezverum agerepotericcortra donante,
gousredimar,vtibiper cosa promilla veró merstrician pos
gidb cava
lane opinio=
nesnam glofa
in digto.$. fed
quod meretri-
ci.8tin.l.1.C.
<o,tenet q nó
Scinhoc vides
tur inclinare
Barton E
eod. Se Paulus
zon, cl que estencdor, quecl otro que
la dio.Elfo mifmo feria alguno dicl-
fedineros aalguna mala mugcr, por-
que yoguicíle con ella.Ca defpues de
gelos ouiefle dado “non gelos podria
demádar,porquela torpedad vino dela
fu parte tan folamente, porende nó los
1 brar.C . 1 de Caltroined.
denecobrar.Cacomo quierquelama- siedgdmere-
la mugerfaze gran yerro en yazer con — trici.loann.de
los omes, nonfaze mal entomarlo ql da
dan.Eporende enreccbirlo:non viene — donat.$cin.l.
generaliter, ff.
deverbo.obli.
latorpedad de parte della, :
4 Le. LTL TI.Como el que diefJe algo pornon fer
per
defenbierrolo puede de/pues demandar. Cad
N de doll fin.Edeadt.£c
[N yerro de adulterio , O cbliz.Sctener
de homicidio , o de furto — etiam Jafanin
- dittos$.fedgd
ode peccadolemejante de- conse
pe fltos cayendo algun ome:
fipor miedo de fer defcubicrto, diclfe
alguna cola a otro porq non le defcu-
bricffe: como quier que el fecho es ma-
traia" opi
nionem , ino
ypobitpro
millum steps
tere tenet Cy.
nusia, la. Co
lo edefaguilado,c fue muy torpecnfa- > decondictrob
zerlo: ¿on todoello nó faze torpedad* cesa, Sidi
- Ange. SSaly.
en daraquello que da,poreltorcerel pe Par
ligro en que podria cact fi fucffe defeu-
bicrto.E porendedezimos quelo pue-
de demandarf. Ca fabida cola es,
que todo ome deuc puñar quanto
pudiere, para cflorcer que non caya
£tionis. ffde
dona. Abb, in
e.quia pleriq;a
colum.s.deim
muni. eccle. 8
¡ilavidefcom=
munior op!
nio. vt tradic
distusdogtorde Pala.Rubein ditafirarepetirione. columna. 182. 8
15;.ciun fequenti.£s quod habetur.in.1.fi.adfin.ff. deadtio. Scoblig.
procedet,quando mulierpromitcit viro.ée vide notabi.perAndr. de
Merida uibus modis feu.amitán verfic.ruepiter luferic.
Qiex, LIIIL,,
in Cumquis datvel promittitalteri ne maleficinm quod fecit detega
e pedepacit queno atea stiperilo liar
fed alterturpiterrecepit sideo quia non pretio fed naturali amore
quem homo deber ergahominemhabere:debuifÍecad eum liberan.
moueri:Scquiatarpe fecitcelando jullitiamne compleacur.hoc
dicir,
torpedad.Contradium dicictex.in.l.4.verfltem li dederie y
iecondi.ob tur.cauf vbihabetur,quod fifur date prodatur,
veriu(que turpitudo verfagur,pote(! dici quód in dando ne prodatur
non ver(atarturpitudo, vehic: (edín delito fuicturpitudo,vribi Se
ctiambhicdicitur:vel dic, quódillalexloquatur, quando pecunia ne
quisprodatur,dacuriudici vel officiali,qui cenetur ad inquilicionem
criminis: quo calu criam ficturpitudo ex parce dantist quía videtur
corrumpere iudicem.vein.Lrbiautem.codew ticulo,ifta vero, intel
Tigatur quando dacur parcivelalij quinon fir iudexvel officialispu
blicas,
£ € Que la puede demandar, Adde,l.neqy tignorem.cumprincip-LlegE. a
qué metas antic 6oL. Ed fomerancio. Beda
Jiemn ( dederirfurAE-decondi.ob cur.caul.op repeticur peradtionem,
quod metuscaufa:vel per oficiummindicis.vcinad.s.fifoenerator, vbi
Barto,vel fortépoterit repetiillo cali per conditionean ob turpemn
caufam.veterigiin glo.fapraproxima.
Porridawa
T
32 Godemslefona
Quintapartida.
Leranfi>
Fac
gere.Coderranía.
(Riquidemfiquod meras aula
ad Ús nen porprecio.Nota pulchramverbum hoc:Scallegara feb eclex
Adtit.C.
Bifdece
in contingentia facti: cum quidam recepilTee pecuniam á quodam
carceraco condeninaro ad mortem : vt infaret precibus feu fauore
fuo, ve libera»
remur. Scadde
adiftam. h.pul
chra Sba bea-
enpeligrodemuerte, ode mala fama?
Mas aquelque refcibe la cola fobre tal
1azó faze grá torpedad.E clto fe da a en
pia8mibier= tender pordosrazoncs.Layna porque
q evade filequerialibrarde muerte deuclo fa-
velnaturaco- Zerporelnatural amor q yn omedeue
palas SeBez. quer conotro,cnonpor precio? ningu
ernardú ter- ar
no.Laotra es que encubre lafufticia cla
tio fermone
aduensus, co- — yende,porque [enó cúpla puesquere-
a el [cibio precio porécobrir el malfechor.
is, Nonerzo, Porendedezimos que deuctornar lo
dabicur fico
alsirefcibio al quegelodio”. E fipro-
ex quo non ns E
fic "euepieas. mision ouiefTe fecho para dar alguna
de » expres cola fobre tal razon como ela non es
lantise vee as
las did lol tenudo de la guardar.
io.l. in here- a
dem.inprinc. , >
invatose BT itulo. X V. Como
rorquebit. A
iS han los debdoresa delampararfus bie
tofitamenex — nes,quandonon featrenena pagar, lo
Vtraque parte
eller tarpitu-
do ¿licer mes
lor efler con»
ditio pobsiden
ds , hifas ab
eopolletrepe-
tere. . Lucios.
Gdeuen:e como deue ferrcuocado.el
enagenamiéto quelos debdores fazé
maliciofamente defus bienes.
Efamparanlos debdo-
resalas vegadas fus bie
nes, veyendo quenon
pueden pagar lo que
== deucn por aquello que
han. Ondepues queen el titulo ante
deftc, fablamos de como deuen fer fe-
chaslas pag3s,poraquellos quelas han
poder de fazer : queremos aqui de.
zir de los otros que defamparan fus
bienes , quando non han poderio de
fazer la paga. E diremos quales fon
“los debdores , que por tal rizon co»
lieno juri fub=
jeótus non ha
bensvnde fole
var poteft bo-
miscedereséc hoc deber facere coramiudice creditoribus hocpetenti
bus,Schocfaciar per feaut perprocuratorem aut per literam cogno-
fccndo debicum, aut li fiede cocondemnarns $e nóante: Sctunccel
fon fadlaiudex anfertomnia bona cedenti prater indamenta lipis
(iedebitor parrisaucanisans de afcendentibus: $e crediror
dedefccndentibus:vel(ifirparronas vel fuciusbonorum: aut donata
viusdebitorzillisenin dimitticuevndevisane Se refidumm publicé
venditur Se depretioCatisficcreditoribus.h .d.
AT edoome.Quid decollegio:vniuerfitate vel (ocietate,putá mercato
um? dic q poteft cedete cum fiteadem ratio. de videturtextuin au
thenti.vedeterfienuine.clerico.$.inuelligantes.ciecafin, Ectener Al
bericisinrub.C.decefñio.bono.colú.fin.dc quid de minore an cedar
bonis*Bal.dicicquod(icfielladoltus. in lege prima,col.K.C. codé.8e
ibi ponicbonum verbum , lid minormon porel? carcerari pro de
bito.d quod deberfiericelsio cur indicis decrero :cum Gt alienacio
vniuerforam.Bcidem dicdefifirdebitor flei ibidem Bald. colum.2.
S:perAlberi inrubriscodem ttalo, columnaprima. qui tamen a:
diosédilapidauic bonafua,nop ganderilto beneficiofina.ffquein
frau.credicosSe.l penuki.f.de jure dor.4e deherede qui non facicin
uencarium videper Bald.in diéta legeprima.4:ibivide quid (fir de
bitor exinftrumento guarenticio.Scvide per Socinum conil.204.
voluminefecundo.8cqui potell plenarie fatisfacere non admittitur
ad beneficium celsionis.vide Baldum ibidgmn.colum. 2. Svidelatius
in ¿la mate.
per lao. im$.
din. Inílitu.de
aéiio.
UL Ante eljudo +
gxdor. Porelt
cam fiericel
fo extra iudis
cium. vtin, la
fina. fE.cod.Sc
mocíta pueden defamparar lo fuyo. E
ante quien lo deuen fazer. E enquema
nera.E aquié.E que fuerca hatal defam
paramiétocomo efte. E que penadene
aucrel quenon quierepagar lo quede-
uc,nin defamparar fusbicnes. E defi di
remos detodas las otrascolas que per- per bal E
tenelcenacltarazon. E feñaladamente ito colone
deaquellos,quecnagenan lo fuyocon fi.codetir,vbi
q non requi-
xicur relpon=
fum aliquod
judids neque
creditorú illa
tamen lex par
tirarum vide-
malicia queriendo fazer perderlas deb-
das,aaquellosaquien lasdeuen.
9 Ley. 1.Quelos debdoves pueden defampara» fas
bienes, quando non Jestreuen apagas lo que
Y ; $
que deuen,e ante quien,e en quemancrss turexigere, q
celo hac in
cio, feu co-
ramindico:po
q] Efamparar puedefus bienes iu
Jrodo ome'q eslibre, e eltu-
AJuiere en poder de fimifmo,
30 de otrinon auiédo de que
pagarlo que deue.E deuclosdefampa-
rar ante el judgador*. E eftedefampara
miento,puede fazer cl debdor porfi, o
por fuperfonero,o por fu carta, cono-
[ciendo las debdas quedeue,oquando
fuere la fentencia dadacontracle non
antel.Efide otra guifalos defampara-
rc,nó valdriacl delamparamiento.E de
uclos defampararaaquellosa quiende
ucalgo, diziendo$ como non ha de q e
faga pagamiento. Ecftócecl judgador £
deuc tomar todos los bienes del deb-
dor,quedafamparalo (uyo,por efta ra-
zon:linonlos pañosdelino' que viftic. gl
re:cnonledeuc otra cola ninguna de-
xar.Fueras ende,fital debdor como efte
fuelle padre,oabueloi, o alguno de los 8
otros alcendientes, que ouiellen algo
tell dici quod
fieri porell e-
ciam extra du
dicium , veia
¡al fin, fed
eft producena
«um cefsionis
inflramécuos
cozam iudice,
ve bic, hodie
deiureregoivi
dequod hal
8
rega.Sin vola
ani. pragmnad
carum + Folio fnpo.re.
er Azo. Caco
dem. in fum-
ma.
EDixiendo. In 4
forma cefíio
mis feruanda
(nt farata lo
coram,fecundum Baldum in lege prima. columna fecunda. C. cod.
nontamen deberpermitrá modasvitaperabilis,fecundum Bald.in.la
fiinprincip.C.co.Sctradit Alberi.C.co.in rubrica.col.2.verfic.Icemn
uzvituradeiurenulla [olennitasrequiricar:(ed (ficitficai verbo,ve
ibipereum.
h Gsinonlo:pañosdelino,Notahoc,quia deture communi non erar ita $
exprellum.vide per Barin.l.diuus.fE.de bonis damna.d Bali.
C.qui bo.cede.pof.£kIo.de Pla.in.l.cum/upra virentes.C.de re mm
lib.1:.Bario.L.pe.ad fade cefsio.bono.vbi Ange.dicit qp cedens bo
cesincbitÍ4os pannosconuenientes,quoshabetin dorío.
1 Qadre, o abnelo. Nota calus collectos,in quibusnon tenetur quisnili 6
inquancurnfacere potefl.Scadde.).funtqui.cum.]l.fcqfderciudic.
declerico videin.c.Odoardus.defola.plof.in.c.fludear.zodiftin.de
milite videquod habeturin.]..miles.(f.de re iudicata.Sc aduertes quia
iítalexcvule quoderiam 1i(i privilegiati cefsifene bonis ,debeane
andere ¡ltoprinilegio , Sefc facie contra ca que notar Joannesde
(mol.poftPetrumin capitulo. Odoardus.de folutio.colum.2.vltimo
mota.vel dic,quód etíáfine celsione competer iftis priwilegiacis hoc
¡bilo.de Imo.Scnon eflent compellendi ¡n=
uxdenthoc beneficio: nan ve dici ¡bie
is, $e fecuns
gantur clerici
cedere fruéti=
bus benefi
rum.Abb.criá
ibi tenecidem
in clerico , ve
non tencarur
cedere bom
cademracio
¿licac in alijs
adaraalgúo de aquellos quedefcédiel-
fen delios.O fi fucifefijo?, o alguno de
losotros defcédictes, Gouicflen algo a
dar, anlguno deaquellos de quié delcé
dicffin. O fifucfe ome q deuicficalgo
alu muger:o ellaa fu marido. O fifucf-
fe ome q denicffcalgo a aquel a quiéa-
via aforrado,o claforrado acl. O fifucl-
m
quibas come
peri hoc be- mo. E -
a fecópañero de aos que firman cópa
ñia entrelizauiendo,o trayendo fus bie-
qa aa nesdefo vno,quedeuielfcalgo alotro,
oclcompañeroacl. Ofifucífe omca
uié demádafTen en fuyzio fobre dona
dio” queouieffe fecho aotro. Caclton
plicacur,quim
in diéta lege.
fuar quí. cum
feq.Ede re ie
dica. cc,cljudgador deue dexar a cada vno E
8b Uomadio.Ad- ftosfobredichos,tantaparte de fusbi
delequiculiyo Moslobredichos,tantaparte de fusbie-
cadem par
nessde q puedibiuir guifadamente".E
€ Grifidamen-
lootro todo deucimandar vender en al
moncda:centregar el precio deltos bie-
nesalosdebdores fobredichos.
ge
Ley, 11. Como fe dent partir los bienes del deb=
dor,quándo los defiemparazentre aquellos, a
quien deve algo.
y E vna mancfa, o natura fe
yendo todas lasdebdas q
$ ha de pagar aquel que de-
| Zampara todos fus bienes
¿0Si plures fine
x ca
fa cseditores
omnes concur
runc in folu=
cone intolidá— chonce deve el judgador partir entree-
ex bonis ces a Aa
dentis fienda. - los“los maraucdis:porá fucré védidos
fi amen y
fant prius
na obligara i-
Me pralertar.
86 fi ante ves
ditionem bo»
soram debio
sor velit cam
reuocare Sbo
na recuperare
ve creditorib>
facisfaciatanefe defendatibene potefkhoc dicie,
1d Grertirentrecllos.Adde.l.quisutem.$apud labcone.f. quin fran
«Sevide.lfupra titisprimo.
2 e Aotejoria.Siuerationehyporhece, vefubijcit velprivilegi) interper
fonalesadioncsaveEde privi.credito-per torum.Bcin.ljo.icul.y.Sc
Lar.tica4.cadem parcica. petita j«cadem pareita,Scad ¡fuen ef-
¿tam credo polirasin titu.ff.de cefio.bono.lprimam.Sca.
3 £ aLoydo. Adde.l.quem penicer£ decefsio.bono.dr..2.C.co. SefEco.
Lqui bonis.vbiBarto. Scnotaiflam, l. que loquicar indillindt fue
cedens celsitremeró Scinconfulté fue non temere: fed confule, ve
adhucpofsitpaenitere.adde eloff.cosl penul.S Alber.Cacosí
brica.quipoll Cynum intel! cum dicicten
mé:quiaidemáhfolenniter 8cnontemere cebit.
losbienes del, dando acada vno dellos
fegáú laquantia q deuiaauer mas,o me-
nos. Masfilas debdas nó fueré todasen
vnaguila:pord algunos delos q las de-
ven aucr,ouieflen mejoria *,Glos otros
como filesfucflen obligados primera=
mente,o ouicflenotro derecho alguno
Glez. 111,
amFaGa celsione non potell amplius cedens conueniri nf, forté ad
pinguioren:forranam deuenerit: tunc enim exigjtnr inquántum fa
cere potell acduéto tamen vade viuar, (ed fideinflor cedentis te
$ UT alfuersa Sedan profitcefsio,ctiam quo ad creditores conditi
los.vide notas erBaldumin.l.ex contracta.Cade bonisaltror
pol.stibiciam vide, an pro(í: quead nonuw debitorem fucce
dentem in 0
blighticnes
porfi,cótra talesbienes, enla manera q
diximos,en el titulo dlospcños: eftóce h Gegfpidor.Op ?
deuéferpagados primeramétecitosde petita be
a . ptic Ñ
bdosa cales:maguer d palos otros, nó Mis alla
fincafleningúacofa:deq los entregal- quiaperceñio
fen. Pero cl debdor,G ouicile afside- ficos oa
famparado lo fuyo,dixclle ante G fuel» neque ciuilis
fenvendidostodos fus bienes,quelos — obligatio fed
E hr Duodeb Ompecie ex-
queriacobrar,para fazer paga afusdeb — ceptio fecun-
dores,o paradefenderle luego có de dum Cynum
cho contra cllos:eftonceynon deuéven
derninguna cofadelo fuyo , ante dezi-
mos, que deueferoydof,
Bald. de alios
incl, púima.Co
quibon. cede,
pof.lafinas.
na.colum.pri-
Aloy. 117.Quefuorgahacldefimparamiento,] ina Iafiacdo
fax eldeddor de fus bienes por debdo quedene, acti
ES2 L defamparamiento que fizcel beshic, quéd
e ¡ dl ef Esio bonorá
RES debdordefus bienes, dequefa jmpedic lis
blamos en las leyes ante defta, conteftationá
FE 4 adde,l.is qu
ha tal fuergas q delpues non puedeler $ fabinus.
eldcbdoremplazado, ninestenudode ¡bi Barol.
reíponder en fuyzio,aaquellosa quié de SS
deujefícalgo, fucras ende li ouicile fe- 1 Ten gran gá-
cho tan gran gananciai, que podria pa "eri. Addele
$ gem. quí bo:
gar los debdostodos, opartedellos, e más. Se lega,
Gfincafle acl dequepodiellebiuirk. E iaa
maguerlosq delampararon lo (uyo, fe quad ceo
pueden defendercótra aquellos, aquié — bonorm fas
denicienalgo, para non refponder les a o
enjuyzio,fegun quees fobredicho:con tencbitarpo
todo cífo, non fepodrian defender fus <a os EN
: = tiam fi perue-
fiadores!,portal razon, tenidos leriá here al pins
defazer pagamiéto,delo q fincafle por guiorem for-
pagar de aquellas debdas, porque entra ui plolf mos
ron fiadores,maguerlos principalesnó — rabilis in capi
ayan de quelo fazer. plo ci Es
MLe)-11 11. Que pena merefce aquel que nó quie a ha
re pagar Jus debas: min defimparar fas bienes... bento de homi
cid.Kglol-pri-
main regu. peccatum. deregu.iur.lib,6.8ciftas glofTas ad hoc alle
wit ParisdePuteo in traéta, (y ndicatus.verficul. oótuagelimotertás
columna quarta.
Le e que podi biuir. Exficin bonisqueficis pol ccfionemnonte 4
“neta vltra quam facere potell deduéto,(ilicerne egcar,yrhicécin di
¿ta.L.qui bonis. Scin. $.fina.Inflicut.de adio.non ergolcholaci, quí
cefitbonispolluntanferriTibri,quos poftea emit,Bald.C.codem-in
subrica.ficusnegue miliciarma,neque lerico breviarium,qui allegar
glo(l.Gingularerain.].neposproculo.£fde verboram fignisin verbo,
dignicate.
1 asus fadores.Concerdar com.$fina.Inflitu.de replica.Ec.l.heres á de $
bitore.5.quód hi flipularor.Kibinotar Bar. TdesidciniTo,
Uzes, III,
3» Debitorcondemnarus;vtloluaccreditoribus fiipfe non vale fol:
neccedere: mitticur in carceremadinftanciam creditoram.
dumeftin carcere difipat bona,vel partera perditbeneficium cefsio
misoh.d.
Parida.y. T5
Inno.ec.
id,d.l.4. d Uafalmeric fe. Hocdicit , quia ex hoc conftatde fraude.quid erzo(i
Quintapartida.
o bonorumdebitorisglo.
Ipeccas, Sener Bapo
ofT.idem volt Bald.licer
nfine.Codeiuris Se
bonis «ci nonfafñi>
12 fEnpr
ciesquód
SBaldus,
Sedanprinsdebetfier
ioJeze tertia.$.tutores.tE.de
1prima.C.qui
'amopinion
ignoran.debercrgo prias fieri
ciant eunc des
uenñcas adca-
turás ni
tor elfer fi
Ipectus defi
gaqacunc (las
cin capi pol
fevita Abb.in
j. fecundos
Or juyzio condenado fe-
gyendoalguno ,que pague
las debdas que deuicre a
$ ájotro,fi las non quilielfe pa
gar,nindelamparar fusbiencs, fegund
diximos.en las leyesantedella, el fudga
dor del logar, deue lo meter en pri-
fion%alademanda? de los que han de
adlegemlu> — recebirla paga,e tener lo enla, faftag
as ague “lo que dene o defampare fus
hina Efientretanto qyoguicíle en
laprifion malmetieffe “los bienes, to-
dos,o partedellos,maguer los quificl-
fe defamparar,non deucfer oydo.Fue-
ras ende, fifeobligafle :dído recabdo*,
detornarlos, cn cl cftado en que cran
quando cl fuc metido cnprifion.
nori, vel niá
lit debitor fi-
fealis.l. cú eo.
dePlateajn.
nemo_ carce=
rem,Co de exa
Ao.triba. lib.
decimo. Suilá
opinionem di
de comimuné
Alexand. de
Imolin.Ládi-
uopio.$invé-
ditione. col. za
fidereindica.
hodie ia ¡lo
xegno prat
caturquódre-
quiratur debi-
tor, veabigner
bona, in qui»
bus far execu
sio, Sederfide
jullbre, quid
ennebonava-
Joxisdebit
fanafinepericulo cuitionis tempore corn diflradtionis, Se quéd
fiitanon feceric derrudacurin carcerem,Sceltbona pradtica.é:pro de
bicovniuerftari xcurrcttores populiyvelabbariffapro debi
10monafler Baldumin lege.cxiam.columna quarta, Cde
execu.teiiudica.
D dl edemanda.Notahocverbum:approbatur enim hic afTerio dicé
vium,ceGionem bonorum non (ier creditoribusnon inflantibus, ve
carcercturcumporceGionemfrandencar creditores in acquirendis,
velproxima.vevoluie Cynms.C.cod.l.prima.Setradic loan, And:
inaddicio.ad Specul.citul.deexecurio.fenten..finacio addicioinci
pienti.lex prima.8ccacaditesiam Balin distalegeprima.col...vería
quero.ficreditores,
3 € dra quepague. Hodiedicvein pragmatica Regúm catholicorum
folio.m.96.8%.97.
A Ley.V. Como quando alguno esdebdorde mu
chose lesruega quele eSperen poveldebdo e
dos Ynos lo otorgan, elos otros mon ,qualra=
zon dene fer cabida.
Ñ Ebdor leyendo vn ome de
muchos fi ante que delamo
paralle lus bienes , los fun=
calle en vno Í, e les pidicl-
antecapraram alienafletzdicelTcidem/iudiosé Scin fraudem credi
¡Ter,icaquódbona non polfentrecuperari,vcell textus
SisgularisinSn.inti.£f.quarin frau.credico.Scibi Bar, Ange. Bal.
in.Lucolum.2.C.qui bo.cede.pof:Scfic habes cafiam,in quo nongan
derquisbeneficio cesionis.undecimalioscalus vide per lafonemin
$.fi0a.inlti. deso. $: quatenusibiin quarto cali ponic, y quando
«uís conueniturex deliéko vel quafi ,non admittiturbenchiciam cel
fionis,fed perna pecuniaria conuerciturin corporalem per. l. penult.
IF.deiniusvocan«8L.quicung;C. de feruisfugi.intelligo, Sclimita,
nifiagacur pro puro intrelle:nam tunc cefsio admitticur fue conue
tucex contraétu velex maleficio fecandum Inno.ScloannéAnd.
* Abbascloan.de [moiin«c.O doarduside folucio.videjbi per eos.
5. e UDandorecabdo Nora hoc:quianonitadeclaraturin.l.fina.$.fina, FE.
quizinftau.csedico.dequailta (iumpra efbliceribipofirhoc famiin
argumentam Sbi Alberiensidem volenspof'Dynum.
Qlez. Pa
«+ Siex pluribuscreditoribus mañor pars fecundum debiti quantita»
temvelitdebitoritempus ad foluendunvindulgere petendo ve non
cedar,habebitab omnibus tempusillud. Siautem in perlonará mus
nero Scin debiti quantitare fintzzquales, Sevna pars indulzet tem
8caliacefionem defiderat, prafertar pars temp
quiamagis pietare mouccur «Sed fiin debito fine arquales in pecfos
e A a ales. abi
fe8, que le dieflen yn plazo feñalado in añ
aqueles pagaffefitodos nófeacordal- riu pulento
ee A nlayo . TUmabad.
fenen vnoa otorgaríelo aquel plazo £ desp. Idem 1
dueauer queotorgarela mayor partel— habcrarin. 1.6
dellos,maguerlos otrosnon gcloqui- na.C.quibon,
a E cede. poll. de
ficffen otorgar. E agllos, dezimos que ki
un
fe deu entender, quelon mayor parte, A
pe go neceflaria
que han mayor quátia en los debdos. Eouocaco, de
Ef fuelle defacuerdo entrelos ynos, G omnium coa-
riendootorgarleel plazo:c los otrosdi on
ziendo quegelo non otorgarian, mas — ve ibi
quepagalle,o defamparafle los bienes: "nt de
eftonce fifueren eguales enlos debdos,
princip
eanquantidad deperfonas, dcue valer — lius legis. elt
lo que quieren aquellos quel otorgan falar
clplazo,porquefemejaque le mucuen
afazerlo,por piedad que han de el. Ef
porauentura fucffen eguales en losdeb
dosedefigualesen lasperfonasaquello
que quilicre la parte,do fueren masper
fonas elfo dee valer.
Es maior pars
poteít. praia
dicare mino
si, q debeane
in vnú locum
omnes conue
mire, Se deipía
xo difentero. vt
notar Barton
repe
populi
Qe. V 1.Como quando alguno es debdor de
muchosye les ruega quelecfquiten algo,elos
Vos lo ororgan,e los orrosmon: qual razon
dene fer cabida.
. ones
viúis his quer narranturin chemate,2.volu.fed an (aliquieflentabíen
tes, (ufliciar q cicenturScli non veniant fieripoliitline cistvidetur y
ficex notatisin.L.rcferiptam.fl de paétis.
$ Utespidiefe. Extichoc fit ad peritionem debicoris,non vero fanore 2
creditorumivnde fi debito: velit cederescreditoresyeró velint,vtnon
cedat,dare dilacioneminon (untaudiendi,ve communiter tenent do
¿to.in diéta.l.fin.itaconcordantesglo.in verbo,detur. Srin verboin
ducias.
h rn pleofeñaadofioalis de qua ¡Ca fumicor,loquitur de dilatione 3
quinquenijaqualivelitquódin maior dilarione non haberetlocum,
quodibidilponitur.doctoresibinontanguntifed fimpliciterloquun
turdedilacionequinquennali,velexipía loquicur ita vero. l.partita
xumfimpliciterloquitur fine adie£tionequinquénij.quamnotacnam
per hocinfertur quod habebiclociila difpolitio, eciamfi detur alía
maiordilatio ¿creditoribus, ve hic pares Sccúinferias dicic,aquelpla
zo deneauer,
3 (za mejor parte ErconcelTaiíla dilatione excluditurdebicor: nepolt y,
eapofiitcedere bonisilo. 8: communiter doél.in diéh.L A. Angel. 8
moderiin.Lalia.5.cleganter..olur. matriselapla ergo dilationei
carcerabiturdebitor.quia alias deciperentur creditores.fed an tencbi
turfatifdare defoluendo intratempus dilacionis , prout alias habetur
in.kvninerfa.C. de preci.imperoffer. Albericusin diéta legefinali.te
nerquódaon.Paul.de Caftr.ibitenercontrarium fi poteft atifda
alias tencbitur'ad juracoriam cautionem cuen flipulacione pocna
quod nonplacer, quia neque¡llalex nequealía exigiciftam faciída
tionem. Tencergo diftum Alberici quod Sceft de mente Alexand.
indidconfiaos.volumia.
Ulex. PI,
aw Sidebitorantecefcionemacreditoribus remifsionem partis debi
petacyvefiuperflaum folwa : Scvehoc ficiant difcordentipíi credito
resivaletp maiorpars vel aqualisfecerit habita confideratione legis
Supra pxime ctiáabfente aliquo creditore: nif abfentis quátitasel
fectotiusdebitimaiorpars:vel ablenspignoxishéas obligationc.ld»
|
Ticul.XV Delosdebdores que defamparan fus bienes. UI
1a € Dedos. Periftamlegen tollícurilla communis opinio dodtoram
in.J.Scfixum harredem 5.6, (de padisaquilla lex non procederetin
debitore vino:(ed in debitore mortuo ve haberenteredicores hare»
dem quemconueniane, Fulgofustamentenebar id quod in hac leze
difponitar,ve videbispérIalo.inad.$.lin.queo legictub.loiuris gen-
cian.
1 b Eo tquellodene
“valer, Limita,
miñilli qui re-
mirtunt 8 fan
ciunt malo»
Jem. partem
elfentconían»
guloci debito
Tis, vel fulpes
ADO gando eldebdor, *a2d-
e llos aquien deuiele algo,
9 jante que les defamparale
E fusbicnes, que lequitaflen
algúa partida de lo que lesdeuia, e que
lespagarialo otro,fiporauentura fuelle
8ialiás:tecn — delacuerdoentreellos, queriendo los y
ET nos quitarlealgaú cola, elos otros nó,
¿elaum here aquello deue valer,Pe fer guardado, cn
dem.$. fina,
de pactis, vbi
vide la(.in,7.
limitatione,
30 Uguitamiento.
Lámica dá ta-
men non 12
mmietacur, to=
razon del quitamiéto, “ques é todas las
colas q diximoser la ley ante defta, en
razon del plazo, quepidieffe. E aun de
aia alguno de agllos
aquien deuicíle algo non eftuviefle de
e lante:lquando los otrosle quita Ten al-
sai debítum de
fecandumdo- guna partida del debdo, quecon todo
20. inkl. £ cf deuevaler loque fizicren, enonlo
fumo. fe. k
depaélisa puede scuocaraquel folo. Fucrasende,
ad ca de fila quantía queel denia ancrdeldebdo
ci e fucffe mayor“quela detodos los otros,
citenturabíen — ca cflócenon empeceria lo que fin clfñi-
tes? commur zjefTen.E otrolidezimos quefi algunos
misopi. Barto. A ; p
£x aliorá et, Que ouiellen a recebir algo de fudeb-
g cin. Lxe- dor, lequitalícn alguna partida del deb
Icciptum. fade d facie ielentefe do fiel
paáulicerAn= do, nó fuelle y prefentefquando fizic]
fen eftequitamiento, alguno otro , a-
quien fuelle obligada fañaladamente,
algunapartidaS de los bienes del deb-
dor, o touicfle algunacolafuya feña-
gol, SFalgo.
Paulus de
Caltr.SlTafon
ibi tenentcon
trarium.
< e Uóayor. Adde
glo.ina.releri
verbo creditorum.ff.de paétis,
:1eQuid fidebitor qui habebar hypothecam , elTetprafens
non habentibus,an (ibi praiudicabitur per confenfum ma
iorispartisiplo contradicentezvideturhicá contrario fenfu,g ficsfed
diccontrarium per textumio.L.6,C.qui boscede.pof.$cibi glofT. 8e
quíara oque dae queno praiudicabirur creditoribus hypo
thecarijs ablentibus,militat etiam (1 fintprafentes:probaturhocetiá
in.Lrelcripcam. in verhzc omnia sbiBald: depactis.
7 y Le alguna parrida,Idem fiomnia bona vtin.I.sefcriptum. (de padt,
8 Ñ oempeñados. Quid linon haberet pizuus vel hypothecam: haberer
tamen fideju(Toremevide.L.fiprecedente.$.Aina.famáda, Pan. de.
Caltrán referiptum, 6 perlaCin..8fuum haredem.$.hodic,
in.6 limitatione.fFde padús.
Glez y 1,
Si debitor perfonalis obligationis in culus bonismandauitiudex
fieriexecutionem antequar fiar,omnia bonavtnon inueniatur vn
defoluat alienet,reuocant creditoresalienata á die fcientiac intra an
num:quiaprelomitarin fraudem alienalTesidem fi quid donauit aur
in vltima voluntate reliquit:é bona alía non fufficiant creditoribus
fed fi debitorvendidir permutanic(cuin dotem dedir vel pignorinó
xeuocaturmió proberur Serecipientemparticipem fraudisfuiTe,tune
enimintradiétum tempusreuocatursnifi recipienserat minor, XxV.
annis:licetparticepsfraudis fuitsreflicuicr ci pretinm quod pro illa
re dedir,hocdicit,
11 Grerfonaldebdor, Víta lex cumfequentibus víquein finem ticuli tra
tac materiam alienationisin fraudem creditorum : quía in ¡fla
materia Bal.in rubri,C.dejreno,his que in frau.alie. funt.pofuit mul
taGvalde notabilia:ide 3bipereum.videctiam laté per loan-Fabri.
Ange, lato in.S.icem li quisin fraudeminfli.de aétio, Étinter ce
tera nota jllud qp alienatio vera in frandem futurorum credi-
torum»,quorum pecaniapriores dimifsi nonfiint , non renecaca
nilipriores «. 1. ajprator.fita demum.S:ibi Bartolus. ff. que in
fran.credito,Lidebitor.Cade privileg 1fiquís polt hanc. Ce
debonis proferipto.nifi temporealiena irancricfranden
futuros
ES 4, creditores, vt
ladamente,en peños, q lendempecciia bentd
el quitamiento, que los otros lefizicf- > añ necell
fen.Caen faluo lefincatodo fuderecho C:de donan
en aquellosbienes que fucffen obliga-
dos,o empeñados,
4 Lez.V 11. Como fiel debdor enagena fus bienes
a daño de aquellos aquien demefJealzo,quefé-
puederenocartal enagenamiento.
vbi..verfcul.
quero pone
Guri concepil
fem,adde cuá
1 . p petere pol-
1 Erfonal debdor'dezi- P,Deere por
| mos quees aquel quan-
dolaperfonará folamé-
tecs obligada por el deb
l loc nó losbienes".E tal
uebaor como elte,acacíce alasvegadas
Gdelpues'qescódenado,en fuyzio,que
paguelas debdas e ha mádado cljudga-
dorfazer entregadclosbicnes del, que de
Se on 3 alle, fuperpar
losenagenatodos"porquenonpucdá e aietarros
fallarndclo fuyo, dequeentreguéaad- k denon los bie- a
llosquetodeuenaucr.E porende dezj- ia
mos,quetal enagenamiéto como alle, 1 4 gue dejpues. 3
puedéreuocar aquellos, Gdenéferétre Hocponit, ue
a > cuidentios di-
gadoscnellos,delde el dia q lofupicren came conftare
faftava año”. Porque feda a entender, de emdos ná
ed idgcller fi an-
quepuesgtodolo fuyo enagena delta mua bos
manera, quelo faze maliciofamente e
na. alienaret,
có engaño. Ello mcfmo dezimos q fe
tor detruda
ayrebeleteos, xen
in quos alie- q
in additio. ad
Specontivdere
busecele, non.
cúl creditores
haberet:adre
uocationé ta
men nonádwitmator creditores:milipracefsitlententia jndicis , Se
creditores mitranturinpoffefsionem bonorum:que fi non reperian.
tur,velfinon fintlufficientia:tuncintentantreuccatorigin , Vein, 5.
item fi quisin fraudeminfli.deadtio,
m U7odos, Adde.l.omnes$.Lucias.Eequicin frau.credito,Scem dicit 4
enajena,vult Schalienettitulo onerolo, vt Scvoluir glo(T. SibiBar
tolusin.l.pacronus.ff.de probatio.in gloffa prima ad finem. ¿e ¿nl
quirellamentum.inverbo,modum:eod.tit.Bcibi Barco. Se in diéto.
$.Lucius.Skintellige,quando vendicioomnium bonorum elTerfafta
pro valde minor precio,quam valent bona: alías fecuseffer , vt tra
ditloann.de Imo.in.l.poft contratum./T.de dona.column.prima.la
jn.$temfi quisin fiaudem.colum.s.infli.de ado. £cidem dicli
alienetar maiorparsbonorum.glofl.Gingalacisia.L.nomen,s. flio.in
verbo omnisfabltantia:fEdelega.z pertext.in lege prima. $e ibi Bal
dumin terca.q. C. fi quidin fraudemparro.S cuilla lex gencrali
verloquatur,intelligefíuealienet omnia bona, vel maiorem partem
final bue minutatin feu vicibus interpollatis fecundum Bald.in Lora
column.fi.C.qui boniscedespoT.Bart.pofl glo ibiin didto.$.filio.Ja
fon ,indiérSitem fi quisinfraudemco].8tadde Baldum.SLafonán
12.C.derepu.hare»
n €nvonpuedanfallar. Hoc criam ¡lio non probato conflaret ex ta g
li alienatione omniun vel maioris parús bonorumn , vehic ianui-
turé clarius in diéto.$.Lncins.8infraiftalege ibi porquefe daa.en
tender.
O UExfa vn años Adde.l.primam.f.codem.£,C.codem. 4-6
8cetiampoltannum deco quod peruenitad eum,vein.laaie preror.
$.finali, [F.eodem. vel dolo fecit quo minus peruenirer. deexemp
fica.vtíbi perBarto.eftautemifle annus vúlis:vnde non curret mili
Partida.y. T ój
res q aliena- Ade
¿C-que
tur in carco- infjat.cre
rem , quonl q. 2C.d
mo. his
e infra
aut, ve per md. alles
loann. Andr, fuste
j
4
Quinta partida.
alienationis,vthicdicicurSfubaudi etiam Atem=
s factarin Donisdebitoris, ve declarar Albericusin,
mus.fE.eo.loan.Fabri.é: Angelusin diét.$.icem fi quis
in fcandem,£quodifteannas incellizatur de vrilipacetin.).1.ff. cod.
tener Azo.C.co.in fixemna.col.t.
7 a 4 Diefe en fa
vida, Siintelo
ligas dedona-
tione caula
morás, plane
procedit: quia
tam in dona»
vionibus
fa mortis, q
in legaris re=
uocandis, fo»
lus (peétacur
cuentas : cum
non debean-
tur mili dedus
éto are alie-
no.l.fcimus$.
fi vero credi-
tores. Cade
redelib.l, qui
autemof.pen,
f. quicio frau
dem. credito.
Atempore (cien
poreexcuí
alrpracorá,
ria,fital debdor dieflecn fuvidaa, o má
daffcn lu teftamento, alguna cola de
lasfuyas,a otro.Cafi deloque finca nó
pudicílen fer entregados, e pagados, a
llos,aquiédicfícalgo, q fepucdercuo-
cartal donacion,o manda, en la manera
quedefulo diximos. E fipor auentura
aquellacofanon la enagenafíe dandola
omíádandola en fu teftamento, mas la
vendiefle o lacábiaffe, o la diefle en do-
tePoapeños,cftoncedezimos que fipu
dice ferprouado,que aquel qrelcibiel
felacofa en alguna deftas maneras fo-
bredichas, (abía “g el debdor fazia clte
enagenamiéto maliciofaméte, o cócn
Gitamenintel- gaño »gpuede ferreuocado falta aql
ligas de dona- — ti¿po q defufo diximos. Fueras endeli
tione inter vi- po
os, tunclicer 3QUEÍ q ouicffe por alguna de las razo-
nes fobredichas reccbida la cofa fuelle
Iucrfano.Cacfteatal nó feriatenudode
latornar finóle dieffen * lo que auiada
do por ello:maguerle prouaflé quecra
fabidordelengaño.Masticlengaño del
enagenamiento nó fucíle promado, afsi
como fobredichoes:o non fuelle fecha
men exigitar
expartedebi=
toris donan=
tis, fecundum
Azo.C.codé,
Gquisinfia
deminfticdeaCio.allegant.l pen.C.codem.Scl,quiantem. $.fimili
¿uemodo.fi.cod.Semcliusprobacarin.S:in frandemainfti. qui dc ex
quibus caul.manuon pol. $e alsignant dodtoresrationem differen
diz: quía intervinoscum alienatar vel donatur , fabelt (pes lucri
querendi.quod celfatin vleimisvoluntacibus.Sed aduerte : quisilla
lex parcicarumin donationcinter vinos, viderurloqui, Scvultidem
clfequod invltimavoluntate,vefolusconfidereturcuentas, quo cre
ditoresftandancur licer defit confiliv,feu 8 non proberrdecon
lio fcaudandicimo ficurlex prefamitfraudem fubeffi,cuw alienan
taromniabonadic Sciftalex pretumicandem ínco qui haber cre
ditores, 8 donatinterviuos quidquid Gr állud quod donet , vel sl
tem hzclexcvultfolumcuentuacia hoc confiderari, Scidem videcur
deiurecommuni dicendum: nam.l.pemult.Cacodem.querin contra
siumallegatur , nibilexigie de fraude donantis + fed tantum cuen
tam confiderat,Ñiredcin!piciatar €: fimliter idem vule didtus. $6
miliquemodo.8 ade fin fraudemm. poreft dic , quod procedatfauo
velibertais.hocctiam parerex,lerigetime feptima.cirolo decima ter
tio. cademparticasvbi (iferuuspignori dacustub generaliobligacio
nebenorammanumitretunontener ianumitsio,ibonanon fune
ciccuentum», Gira etiam, videturintel
pigno«da.manu.licecillam.]. Azo.in fumma
Cadereao.hisque infeansalic.funt.allezetad id quódin his,quiralic
antarticnlo lucratiuo raquirarurenentus , Scetiaméraudisconiliá
expartealicnantis,
8 b Gendote Ergo doscfttitulas oncrofus,vthic. quodintellige ex par
tevirimamex parte mulieris diciturlucraciuus.de adde.lfinal. 6.112
focero,Sulaitprerorafli cum mulicr¡Fcodem.Si.Ltertía. Caeod.4e
perSalyco.quemvidoin.l.ignoti.Caco.S:perlafo.in diéto. $.itemii
quisin frandem.columna quarta.
9 € GsabidaTnalienatis titulo onerofo tria requiruntur./. fraus ex par-
se alienaíns : $e fcientia exparte recipients + Seeuentus ftadis in
damnú.fcreditoram,vthic E io.L.penul.C.co.K per glo/Tán did. 5.
Tren fi quisin frauderr. neg fufiicerer quod emensícirer vendentem
haberecreditores,vtin.laieprator. $. quod it. fa codem. $ quid li
debicorciuicatis alienettitulo onercío , an requiratur quodempror
Iciatfraudemevide.l.fecundá SvibiBarto.Cade debito.ciuí.libr.vnde
cimo. d per
Lafo. in diéto
$. lec fi quis
lo fraudem,
column. quin
tu:écibihabe-
cur quod non
requiracur Se
lit lpeciale fa-
more ciuita=
demádafobre el fafta aquel ticmpoque
defufo diximos,nonlo podria defpues
demandar quefequitaflepor cfta razó.
9 1ey.V111.Comola compra quees fecha delos
bienes del debdor contra el defendimiento de a
quelcagodebdor es fepuede resocar.
Treuélcalgñosomesacó , ts.
hs colasd: llos Y 4 Cen enga
prar las colas de aquellos * Envidemeeie
que fon debdores de otri in “fraudem,
ex quo fit
(ehabere cre.
dicores,Kbo=
nalva nó elle
foluendo, 1 (1
AA
aquellosque han areccbirlas debda
fusperfoneros, o fus mayordomos. E
maguerquelo defiendan
o
»
porédedezimos quecn tal razó como — quís cum
eltao enotra femcjáte della,(ilosotros a E ibi
bienesquefincideldebdor, nócúplen 55 fauecn
apagar ladebda, quefe puede reuocar
talenagenamiento:fafla cl tiempo que
. diximosenlá ley ante delta.
GLe).1X.Comoel que esdebdor de muchos fifá-
xela paga al vo non fe puede renocar.
Maalas vegadas el que esdeb e
credito. per
fiquisin frau-
dem. inflicu.
de adtio. co-
lúna feptima.
simo le dicfo
do fr, Non e
dor de muchos, mas el pro hr tener
k 2) del vno quedelosotros:epo — niñ inquan-
rendeacac[ce queante que fagan entre tuto ef loca
: E plesior, veia
gasenlos bienes del que paga fudeb- lege air pre-
tor. $. alt pre
tor. $e. l. quí
autem.$.fi quid cum pupillo.fEeodem. S:procedithoc , eciamíi Gr
adolefeensipte minor,(iipfeignoravicfrauden licet ius curator fc
ret, ve indittos.aieprator.s: forteetiam ex mente huius.) proce=
dechoc,S hi ipfe autoleícenslcirer:Sc cl! hic fpetiale,namin alíjs reuo
catur criar non reltituto pretio,vcin.l.fidebitor.éw.J.ex his. tE codé
vbivide.
Cue PLL,
aoSiquis¿ debitoreematdenunciante creditore vel eius procuratore
neemar:quianonfufticiune bonaad debita.reuocaturintra annum
alienatio,bocdicir.habuicoriginema.).aieprazor. $. fi quis fiaudis.
(F.quacinfraud.credi.
£ UComoe/la.Licer non conftetaliter de participatione fraudis vt io. . x
aitpracora5i quis particeps.fR.co.
Ulex Io
2mQuod vniex creditoribusante executionem vel ceionetn debitor
vitimo credicorifoluitenontenetar alijscreditor contribuere : fed
poltfoluitericlocus contriburioni.h.d. Habuitortum.á.l.quiauté.
5.CciendumeltdFquzinfian.credi.
y Uentrega, Ideft ante quam bona polsideantur per creditores. íta x
declaratur in legc. qui autem.$. fciendum,fE. codem. nam poftea
quam bona experunt poftideri omaium creditorum jura pas
sia fnt fi ergo omnes creditores mii fune in polfesionem bo»
norum:tunc non pofler debitor vni corum foluere ve hic habe
ur. Scidem dicfivnus immirtatur in poffeGionem bonoram , ex.
rimo decreto : nam Sccgteri videntar immifi, veind.finali, Code
onisautorita. judic.poll. nam in pignore pratorio non procedic
illaregula, Qui prior elttempore vtin. Lcum vnus.fEde bonís au
toriviudic.pollascibi Bartol.Scidem Bartolus in didto. $.fciendum.
¿chabeturin didta.Lfin.vbi hoc intelligir Paulus de Caftr. quando
10
¡3
Titul.XV .Delosdebdores que defamparan fus bienes.
primusfuicicomidlusin omniabona:quiaerar ficnece(Teiuxta men
Íxras debiti per cum peti:nam li elfént alía bona , tunc mibio
vaias mon prodelleralij. Anaurern (itidem quando bona caperen
turin caulam indicar, ve creditor polideat loco pignoris res 4
¡udicecaptas pro executione fententiz,de quo loguiturtitulas.. C.
fi in caulam
judica. anilla
inmibio ex
caula iudicari
profit alíjs cre
ditoribus, ve-
lutin pigno-
re pracorio ?
Fierunt varia
opinionesiná
Barcol.inlege
cum vous. da
ncip. colú.
tf. de bo
mis auco.iudi.
polfel. tener
quód nó,imo
inillo pigno-
re in caulam
judicad > quí
prior tempo-
re, potior ell
iniur. Scide
dicicibi Bart.
fipignora car
perencur vie
gore inftru -
xuenti haben-
do.aaquel aquien bien queria?.E ental
razon como efta dezimos que maguer
los otrosbienesquelefincan noncum
plan apagar las debdas delos otros que
non le pueden apremiar ,que tornc*a.
quello querecibio enpagade mano de
fu debdor.EfTo miímo dezimos que le
riali lapagafiziciTcotrofi ante que defá
parallelosbienes. Mas fila pagafiziclle
defpues que fuelle fechala entrega, o q
defamparalle [usbienesc,quierlo fiziel-
fedefu voluntad,quierporpremiaddel
judgador:eftoncebienlapodriandemá
darlos otros debdoresal quela ouiefle
reccbido:c deuc fertornadac ayuntada
conlosotrosbienes que defamparo :e
defi dcucnlo partir todo entre los deb-
doresen la manera que diximos*,
tis paratam Ley, X, Deldebdor que fé fuge de la rierra por
excentioriera Es
exceucoñen —— guenon featrese a pagarlo que dene
Ang.in dióta
lezcrfina.Scin Vyendofe algun ome de la
oa tierra, porque non pudiefle
DibelBald ve pagar las debdas que denia:
ro. in dia 1.
finawbietiam Salycet.tenuerunt contrarium in cali" quo alí cre=
ditoreshaberent(amiles fententias velfimilia inftrumenta executi-
ua, Scircaveritacern huius pundtilaté difcutic Rodericus Suarex,, in
repeticio.l.poltremindicaram.folio centefimo quinquagelimo ota
Y vo,verficavlteriusnota Sclicer ¡ple non eligatinter iftas opiniones,
smihi(acis placeropinio Baldiin diétalege Bna. quiapracipuum fun
damentum,quod adduciturin fauoremopinionis Barto, per Ánge-
Tum,£Rodericum elt,quód millisin polle(sionem ex caula ¡udica.
ti,polsideat,Silta pollefsio pereum alteri quari non potelt:namil-
Taopinio,quód miflisin pollefionem ex canlaiudicai, pofidear:
quefuicopinio Baobinlege.diuopí fuperrebas. fFidereiu-
icara.communiterreprobatur.vtadducitibi Alexan.columna oda
ua.S«Deciusconfilio.400.columna quarta. 8 fic reftat idem dicen-
dum,quod in pignore pretorio:Scquiaiftud pignusin caufamiudica
tietiam dicitur psarorium lege prima S:fecunda.C.de prieto. pigno.
fitamenis qui habet fententiar velin(lrumentam guarenticium,pe
tatpriusexecutionem quam aliushabensfimilem fentenciam velin=
ftramencum publicam,tuncillepreferrerecursiuxtaid quod habecur
inaucito,14.cad.parrita,Scibidida
€. Aquel que queriabien. Etfic locus eftgratificationiin contrarium
tamen videtur.l.pupillus.(E. quzrin frandem credico.Scdintelligepro
utgloflaibiintelligitr:quando vterque creditorinftabatpro fuo debi
to:non enim tunce(l locus gratificacioni debitoris,vtin. 1.finóexpe
dicrirs$.primo.ff.de bonisautorita.iudic. pofsid. fecus quando ynus
tantamin(tabat,vel nullusinftaret ve hicvel in (tabant debitor vai
foluit per compulñionem indicis, 1. qui autem.$. apud Labeonem,
fi.codem.addequz dixi,in.l.7aticulofexto.partita fextadin glosfupor
verbo,que deudas.
2a
3D QQuetorneLimita 8e intellige nifialij credirores elTene magis pri
vilegiari,vein.L.exfifto.f de peculio. Se vide per Bartol.n.
pillus.f.quzin fiaudern credito.procedit exgoi/a. inter credito=
reshabentes sequalitatem, vide per Bartol. ibi.Sc per Paul, in lege
prima.$uí pluresad finem.ffade tributo.Sc Angelusin diéta lege. pu
pillus.£kin decilionibus Neapoli.Mattha.deafllidlisnumero.igoin
EN
ES
12
«ipit.pulchrum fic dubium,
do quedefomparafjefus bienes. Tune enim non refiderin eo facultas 4
aliqua fuluend::fed deber ficsi periudicerquod haberario.l.fmprá
«ode.
UQuier porpremis.Nora hoc verbum,nam ante cefionem vel bono- 5
rum pollefsio
mem aliad ef
fer,vcind. quí
aut, $. apud
fi alguno de aquellos aquien deuja
algo, fabiendo que fe yua afsi, fuel-
fe enpos el con entencion de recab- Labeonemf,
darle, e de tomarle loque lleuaua : Ki a o
fe fallaflencomo en yermo, o enlo * eo.l.a
ar que non ouíelle merino , o juez:
ga el ole,
eltonce bienlo podria elpor fimifmof
recabdar, acl, contodo quanto lcual- a9$i debitorem
fegconfigo. Mas fi lo fallafTe en logar des
do ouiclfejuez O merino: eftonce non tur: porelt eú
Scquz portal
lo deue recabdar cl porfi, mas deue
lo dezir aljuez del logar, que gelore-
cabde,c el deuc lo fazer. E todo aque-
llo quelefallaren,puedelo retener para
£1, por razon dela debda que ledeuia,
faftaen aquellaquantia, quemontana
lo quele auia adar.Enon estenudo de
rgcodircon ello, halosotrosdebdores.
Masfifallalle mas, de quanto montafle
fu debdo:cftonce,lo demas,dcuelo dar
alosotros,cuyo debdorcra.
vbinon eltía.
diciscopiacar
peresfed fi pos
telt judict in»
uenire deber
hzc cum judi
cefacererócde
bonis fic car
cis Gbi ati
Facere:nectes
netur careris
creditoribws ;
licer alía bo»
na non (uff
ciont, contri
bueresbad,
La 2ór $ mimo,
Adde,l.aíe
tor. $.f debito
remmff.cod, $e
¡ in authenti.Ve
iudicesine oque (ofi nccefitarem.colas.ScibiperBamol. 8
indidto. $. lidebitorem, Sc debitor fugitiuus porel capi etiam ante
diem.vide per Bal.jn lege prima.C.de condi.ex.L8cvide comin aus
then.iino.C.dea8.8coblig.Sc quid debitorem fagientem vulnera=
vit,8citacepitivideperBaldum in authenti.fed omnino.columpa,
Cane yxorpro mari.6 columna quinta, E quid fuga in promp
tufednonina(tu,videBald.in.l pignoris, C. de pigno,aét.loan.de
Platein.Inemo carcerem,C.de exadto.tribu.libr.16.vbiponie qua=
tuornecellariaad capiendum debitorem figiiaum:vel defagafufpe
£um:Sibiponitdeaftriéto alicui collegio,anpofircapi á quocun=
que decollegio,Ecper eundemin.l.qui descliéta, Cude decano, bo
10.8c an quilibet de populo pofit capere debitorem publicum fugié
tem,videloan.de Platesin.l.zenerali. Cade decurio.libro decimo. 8e
de colono velaferiptitiofagiente,vide per gúdemind.ficoloni,C.de
agtico.bccentivlibr.vndecimo.£in.I,vna.C.de colo.palel.codem lin
br.Sededebitorefugiente fe defendente,addeBald.in4l. fi de vi.Caad
legem Cornel.de Sica.vide ctiaminifla mate.per Felin,in capitulo
Himo.column.oétauaade iudi,6cde clericofuziente vide per eidem.
eli.in capir.cumnonab homine,deiadi.it.S.¿coluwnn. de vidcin
materiaillanota.cól.Alex.vol.cófi.64+Scibi videan procedatifta
lex in debitorelarge prout eftille,qui conueniripoteft a£tone reali
Kcibidealijsinita materia, videctiam laré per Iafin,L.vinú.colum»
na (egunda.8t.4aft.fi cersper.Benor.per Andr, deller.in.$. fi quis
vero,cl.1ade pacejura.fir.
ley. X 1. Como la cofadeldebdor que es enage
nada engaño/amentedene for tarnada y c8los
feuros della,
Ucon todo quanto lenafe.Debettamenrescaptasindiciprelentares v
deBald.inauthen.fed omnino,C.ne vxorpro mari.Andr.de Ylersin.
diét, $.Li quis vero. de paceiurair.vbi 8cBal.poltglo.ipíe etiam cap
tus debetduci adjudicem.l.capite quinto.inprinc.f.de adulte,
Une recadircon llo. Limita Ec intellige, quando debitorem fugien y
temcepitantebona pollefla per creditores, ve.5..proxima,8cdecla
racur etiam in didlo.S. li debitorem.l.aiepraror. de qua ¡fla fumo
pracíla
Ulex. Xx lo
aoResinfraudem creditorum alienara refticuenda eft cum frutibus
Quintapartida.
us temporealienationis: Sccum perceptis dtempore per
adidem(entencirdeductis expenfis fruétuum Ke me-
rem medio temporeante peritionem perces
pri,funepoffelo
1a denclefadAdi perhane,SeLfi..non folum. F.quein
fran, credi. $e
É al Ornada dcue fer la cola q
cade algun debdor enagenafle
Ni maliciofamente, faciendo
no.
aid [eel yjengaño 2aquel cuyo deb-
iurib*8i.fra» dorera en el cftado*que cftauaanteque
del pa fueffe enagenada,con los frutos'q auia
dica.Bl. Julia fobrefi ala fazon, la enageno, ecó los
a otrosquefalicré della, delde el dia que
enmracnor: fuedemandada en fuyziofalta q feada
SibigbT. 8 dafentencia,* contra el q fucfle tenedor
a] della.Sacadasendelas delpéfas,quefucf
cidia placuir... fenfechasenrazon delos frutos, fo por
fadifili.S: — mejoramientoS que fuefTe fecho en la
de fruétibus End
pendécibus in Cofaenagenada. Mas losfrutos q faliel-
reb* fupieftis fendella,deldeel día que fuefle cnage-
e nada, faftacl día que la comengarona
Arosin.lánfi- demandaren fuyzio,dcuéfincar al que
a compro la cofa. 2
bellia. “GLez.X 11. Como denen fer renocados los quita-
30 Cue flieren. mentos, quefaxen los omes « fus debdores,
coa maliciofemente.
lchis quí per OS A
dipi potuerúe A] Aliciofamente quitan alas
vtinad. $. per E
EEE a e
3 J Eds a -
frandarore p- al A E
rán e Ey zerengaño,aaquellos cu
sicvtilias.Ldo
mum.C.derei vendi.£eL.C.deperihrere.Ange.in.d.$.perhác vbi
hocexemplificatinmilite ScrulticosScibi dicit Ange.qp cautusfitad
nocatus, pvbi agicuradfruétus perceptos nifi de tali perceptione
proberurnon ef? condemnandusrens licer probatum fit, quod tor
feuctus verilimiliterpercipipotuerunt.allegarlacob.de Arc.io.1£ú
dum.C.derei vendica.fed bene fufiicictalis probatio fecundum eum
relpcótu fruguum qui non peruntur ve percepti fed ex co q percipi
potuerunta
4 dl UDemandadaen jayrio. Tdeftálite conteltata: ficexponit Albericus
poll Dynumin«LE.$:non folum.3 .allegata.
5 € Enadafentencia. Eccriam v[que adrefticutionemrei.l.certam.C.de
reivendica.ly9.titaBapartio
6 £ Men razon de los frudlos. Palla conce potelt qui hoc genus
deduftionisimpediar quantuncang;pofTellor (itmalae fidel: vel pra
do.l.fundusquiáin prin.£E. famishera Se fifine cultodia forcalitij non
potueront frutas percipi,forte quia fundi erant ti in loco guerras
ram.ctiam (amprusfidi caula cultodia dicuntfa gratia frudtuum
uzrendorumfecundum Angein.d.l1.$perhanc.Ecodem.
7.5 steranieno Added perla can plo abiSc hala patos,
GLex,xI1.
amLiberatio (eu quitatio in frandem creditorisfadta renocatur + fi libe=
sacusparticepsfraudisfuit:Sch fidinfTorfuieliberatus Sparticepsfran
cis: (ed debitorfraudemignorauieteneturfideinlTor:Sineo in quo
bona cias fufficiuncrecurritur contrapriacipalem:fed (idebirorfrau
«em parcicipanit:(ed fideiuffornon tenetur principalis: 8:fidciufTor
exicliberatus.h.de
1 h Corqimes/ Orem haberá,Lin.a.relpólo.(E querin fiaudem credito.
Wi ánotatisper Azo.C.co.infamma,col.fi.verfica Irem datur contra
cum exacceptilacione. Seprirmitrea
Jatio fadta reo prodeltfidciufTori,:
púilaciofacta fideiulloripradelt
<perinfiurandum..£clifidezutToris.8e.
deacceptila.Sc.fi quisreum. fade libe.lega,
perBarco.ibistin.l,
cum exceptio
ne.$.labeo, ff.
quod
cau
teltigehanc.
ibieli pora:
uétura. qhac=
ceprilatio fuie
ex caula cne=
tofa , k tune
plané ¡pcedie
calus Muius.l.
yosdebdoresfonellos. Eporende dezi
mos, hque ningun quitamiento que e-
fos atalesfizicilen afus debdores, non
deuevaler,li fuerenfabidores del enga
ñojiaquellos aquien quitan cl debdo.E
fiporauentura,cfte que fizieffe el quita
miento engañolamente fobreaql deb-
do quequicrequitaral debdor princi-
pal, e tiene otro por fiador deaquella ;
debda mila, fi quita cl debdo al fia-
dor, feyendo labidor Y defte engaño: e
eldebdor principalnones labidor!de-
llo:eftoncenon valeel quitamiéto,quí
toes enlaperfona del fiador:ante dezi- fcientiainifis
mos, q estenudo de pagartodoel deb- pd elt o
do,tilefallarendeque lo puede pagar: ¡qe
efindeftoncepuede demandar al deb- k e seyendofibi-
dor'"principal, aquello q non pudiere er Incl
ferpagado delos bienesdel fiador. O- alicia ex
troli dezimos quefi quitafleneldebdo ff onero-
al debdorprincipal,feyédo fibidordel ba
engaño,c cl fiador non lo lopielle:cltó — Ange.ind.Léi
cefincaclfiador quito de la debda: "er dsc, y
estenudocldebdordelapagar,tambié — Ec caula erac
como fi non gela ouicfle quitada.
Usabidores del
engaño, Intelli
ex cauía one
rofa:namfiex
Jucrariua illa
onerola: náfi
Jucraciua fp
plédum efec
hicmaximé,
m Uemandar aldebdor.Quiacx donationecapitydicit confuleasinal.f 5
na..refponfo.ff.eo.namlicer refpeóa fidelufloris acceptum fuerit
excaula onero(are(pe£tu debitoris,cuitalis acceptilatio prodeft:ca=
pitexcaufalucrativa: Ge ficreneturcumn fit fidtus locupletior , Sel
¡plefuerit ignorans. St aduerte quia hoc procedit in calla quo fides
julTornon potelt habeterecurítin contra debitorem ,peradlionem
mandará: ve quia ideiu(feritanimo donandi:mam 6 pollet habere
recuríam proco quod foluiífer , requirererur in debitore ftientía
fraudis, feuquód ellerparticeps fraudis, ve declaras Angel, in diéta
lezefinanmoueturquia tune non capit ex donacione. (ed certeante-
go noncapiointentum Angel.aur cius diétumin hocnon potelt
procedere: namquomodo poterir fideiulTor A debitore repetercid
quodipíe nonfoluircum enim hic difponatur , ve debitor id fole
at quod non potell haberiá fidciuflore , procederS: finunquam
fueritparticeps fraudis : Ec hoc licet acceptilatio fadta fuerir fide-
julToriex caula onerola , ve dixi intelligendam fore hanc legems
inam fi ex caula lucrativa non effec dubitim, quin debitor caperer
excauía Jucratiuaidquod non pote haberi áfideiulTore , juxca
idquodhaberrin.Lmonremunerandiánprinciandto $ fina Lide
q;fmandañi,
n GQuirodela debde, Quialices detrimentum non pariatur non ta 6
menlucratur, vedicic textus in dia lege finali primo relponí. $e
exmentehuiuslegis.Scetiam primi re/ponti.I.fina, procedit Se de
bitorprincipalistolucado nonfuerit.$cifte calas eltfingularis. dete.
nementi,
Fin de la Quinta partida.
EN SALAMANCA,
En cala de Domingo de Portonarijs.Impreflor de fu
Catholica Mageftad.
115 7 6:
ALAS
A
IFARBILLACDSE OS LN IEVIT OS
dela Sexta Partida.
ITVLO.I. Quecofaesteftamento. Folio.2,
Titulo,11.Como deuenfer abiertos losteflamá
tosáfonfechosen eferipto en poridad.Fol.: .
€Titulo.111. Como deuen fer eltablefcidoslos
sed herederosenlosteflamentos. — Folio.1z,
9 Ticulo-1111.Delascondiciones que pueden fer pueltas quádo
eltablefccn los herederos en los tellamentos. fol.
4Titulo.V.Como pueden (ere(tableftidos orrosherederos en
losteltamentosen lugarde losque y fueren pueflos prumera
mentea que dizen en latin (ubllitutos, fol.26.
4 T'tul.VLComolos herederospueden auerplazo para confe=
jarke fitomaráaquel heredamiéto en ¿fueron eltablefcidos
herederos,o non,e como fe deus fazerclinuentario. Orrofi
como dese la muger fer guardada defpues de muerte de lu
marido quando dizenque finco preñada del, fol.35.
Tirulo.VIL.Como e porárazones puede ome desheredaren
fateltaméto a aquel deu heredar fusbienes. Eotrofi porá
razonespuedeperderla herencia aquel fuelle etablefcido
por herederocnclmaguer nonlo desheredaflen. folz.
Titulo. VIT. Como puedo quebrantarel teflamento aquel
quees desheredado en ela tuerto a que dizen enlaun,quere-
lamofficiof teflamenti. fol. 53.
Titulo.1 X.Delas mandas quelos omesfazenen fusteftamen!
tos. folio.56.
YTitulo. X. Delos tellamentariosque han decomplirlasman=
das , fol76.
4 Titulo.XI.Comofe puede menguar la manda e fafta que qué
tiaaque dizen en latin >falcidia, o debitum bonorum fubfi.
diam,o Trebellianica. folio7.gu
ATitulo.XI1.De losefcriptos quefazenlos omesafusinamien
tosaquellaman en latin,codicillas. foL.86.
4Titulo.X1IL.De las herencias G ome puede ganar porrazá de
parételco,quádo elleñor della musiere finteltaméto. £
«TTitulo.XD.Como deue ferentregada latenenciajocl Señor
rio delaheredad delfinado al heredero quier lademáde por
razondeteltamento,o de parentefco. folio.95.
€ Tirulo.X-V. Como deue ler partida la herencia entre loshere
deros delpues qne fueren entregados della.E otrofidecomo-
fe deuen amojonar las heredadesquádo contienda acaefciel
felobre cllasencllarazon. folio.98.
GTital.X V LComo deuéfer guordadoslos huerfanos,elós bie
nesque heredan de(pues de lamuerte de fus padres. fol102.
ST tolo.X VII. Porque razoneslos ¿fon efcogidos para guar=
dadores delos huerfanos (e puedecfcufar ¿lo nó leá.fo.1 10,
€Titulo, X VI11. Delas razones porque deuen ferfacados los
huerfanosefus bienes de mano deus guardadores por sazó
defolpechaque ayan contraellos. foliowr 1.
/Txtulo.XIX.Como deuen fer entregadoslosmegores li algú
daño, e menoftabo recebieren en lus bienes por culpa de
milimoso deaquellosque lostunieren co gaarday fol.x2.
Titulo.I.De los celtamentos. 2
hsextaparica,
12 FE vto ordene VinalaperteSinelligerene,Senouiima
UG E Prouidorene.Deutero.a.caienoraramen qomnistllado
PA) perfumitorpradens, Set deber conieáturar
e | Luciosán inc. f.de heredi.Inflic.EcnotarBal
columna pri-
ma, Co dejun-
piso. £aiés $8 Aquí comienga la
prima.
30 Edimenam
in teflamento
ponitur, vefol
hantur debica
Efudamente dixeron
¡ los labios antiguos,
que palían fu tiem-
Gellacodió., de po, aquellos que bi-
velas ab co ale) ven fiziendo bien fu fa
faisiar: £po — zjenda,tomando guarda en las poltu-
nuntur cria E
legara pro ani. Tas,cen los pleytos , que ponen vnos
maíua.vtí-l. con otros . Mas mayormente tuuie--
102.cicaIBpar iancerandfelo di
de terca. ron , que aujan grand fefo los que
BRE
4d smemtienda. alfufinamiento fabian ordenar ?, cpo-
o CEE ner lo fuyo en tal recabdo , de que
mibióistellan ellos ouicffen plazerb: efizieflen pro
tr aduce de fus animase., e fiñcana delpues de
a fumuertelo fuyo, findubda, e fincon
capulaynúci”. + tienda dafus herederos. Ondedelpues
Iupeeverboze qe en la quinta partida defte libro,
Namentum.el — fablamos de todas las pofturas, epley-
a do tos,c conueniencias , quelosomes fa-
italias raro zen entrefi en fu vida, queremosaqui
a dezir de los teftamentos , que fazena
mo.l. prima. fu fin, porque cfto es encerramiento
ibi,poreldefa — de fu fecho. Edéfi diremos delas he-
ei rencias , que los otros heredan delos,
prias cótrabác — defpues que mueren , tambien porte»
e flamento como por manda, o poro-
obinmumera- tramancra qualquier. Otrofi moftra-
ear remos , de como los huerfanos, clos
filios ée vxo- Niños chiquitos, cfus cofas deuen fer
resprimiécfe- — guardadas , e pueltas enrecabdeg de-
a Ea Ipues de la muerte de fus padrés . E
tur. todaslas otras colas que pertencÍcena
eftasrozones.
GTitulus primas.
€ Ccordura.Hoc 2 Ti 7
cusga $8 Título primero,Que
Pr cofacsteftamento.
Haiubent, ná A ñ
coiploprafumuncurnoN comporesendsiaiempore E, nf
probeturcontrariam. veefl textsiundiagloíT.in verbo, mens.
quidam infuo.fF.decondiinflic,Seprobatarin.L32.ad in.titulo no-
“o.inftá eádempartica, iru) ugpartita prima. unde vedicie Barra
in dict.l. quidam in fuo.cautelatabellioniseíTe debec, vt feriacim ver
bazeftatoris,queexprimir ponat:vtex ciscolligator:anfanz vel ina
congruzementisfuerit.addein materiatextadiibi Alberic
dineptas.£.delegatisprimo.
2£ A Topuar.Vltimacnim voluntasioomobilisperfeuerat. ,
tima.capic.cum Marthx.verficul.caterum. de celebra.mifla.l. prim:
C.defacrolantt.ecclesvnde lex reputatursin authentico.de mupt$adi
1ponar.collationequarta.
Quex prima.
+»Teltamentam eftquafi teltario mentis » Sceft Inplex núcopaciura
fcilices,8cinteripeis, Éc eo facto cor teflantis quieritur (candaluque
interluccedentesremouentur, Se deberreftamentun: in feriptis he-
. sicorá feptem
a celtibus per te
Eftamétoesvnadelas aora vos
fublitn. A E colas del mundo, en — catis $e roga=
a d Urlazer. Quie— Sextapartida dele libro:quefabla kl deuen los o" “s+¿quiliber
fcit enim cor dele Le .. 1 A quemas dcnen dos o=" eorumferibar
He elos teftamentos, e de las ¡ O
teflantis cont rn E mesauercorduraequá propria manu
dio ae pa E dolofazé,e cltocs por. tsfacorem ile
10, Vtinfía ti. - Ind teltamen-
tulo primo. dosrazones- Layna, porque en'cllos com eo pre
mueftran, qual esla fu poftrimera vo» fente condisil
litad.Elaotra porque depues que los ad
“han fecho, fife muricren, nonpueden — mandaro alius”
tornarfotra vez a enderegarlos, nina ne
fazcrlosde cabo . Ondepues queen el: quilibe: Pron
cormlecodeflapátida lcimosenmié era
te dellos.Queremos aquidezirencíteli fun non da
bro,delaguarda que deuen auerloso- benicintine
mesquando los quilicren fazer. Emo- Hs" ea
ftrar que quier dezir teftamento . Ea feribatreferen
gtiencpro.E quantas maneras fon del, dofcillud tes
Ecomo deuc fer fecho . E qualesnon ¿e: 8: (ne
pueden /erteftigosenel.Ecomo,equié ft autnequie
aluscius man
Jopucde fazer. E.quando , e porque dato oc feri
razonesfe puededefatar.Equepenade- - bat, hoc dicho,
vénauerlos qu embargan alosotros,
quclos nonfagan. E
lec ergo argus
AE .. molegia voca!
Ac). 1. Que quiere dexirteffamento,caquetits bulioSthic de
neprose quansas maneras Jon del,ecomodene-inltiderellaf
prin. ¿nl
vbi Barco! 8
; L prima. y
y retanto dezir en romance” Barrado
luntad del ome.E deftas palabras 8 fue= Cb mn
tomadoel nome del teftamento . Ca nicipa . Abb. par,
enel fe cncierra,c fe poneordenadamen A
te la voluntad de aquel que lofaze, é- > pololú,5, no-
flablefciendo enel Ly heredero, ede- “ydepreben.
! vbi declarar,
partiendo lo fuyo en aquella manc- els. los
ra, que cl tiene por bien que finque lo ecdaciftud ar
fuyo,defpues de fumuerte, E tiene grá a ne
pro alos omes cltcltaméto,quido esfe — Alexan
cho derechaméte,caluego fuclgaclco- Prada
tacon deaquel quelofizo, etuclle fe poftutccti.z.
-- hine dicicBal,
incapiroloprimos$.fi quís de manto. colum, finali.de controver.ia
ueñi. quód etymologia ell refolutlo vocis in proprivm effeétum
rel que demonítratur, Se bene ; quiave dixi Elau de Jacob fratre
Suo,iufté vocacum ell nomen cias lacob, fupplantanit enim ame, ve
haberur Gene.capaz, Ñ
dh defablefciendoEltinimillicutio herediscapue $ princi
menti.vtins$ante heredisánf.delega,Binfrasico
cil. in.$.1.104,defideicó.hared.hodie ves
ib.$.ordina.tener tellamentum abligz haredisinilitutiones
3 Corazon Notahocverbuim.
Partidawvja Añ
g Uralabras Va i
mend abay=,
q Eltatio Semens, fon dos - doét.ff, deace'tel
palabrasdelatin, quequie. guirend. poffy'de
SA comoteltimonio de la yo. idemBarcorin 5.
jum teflas a
in fum.S:tefla To om
áncocam finehueredisin[Etutione non tener. vtin.l.fin.fdeinr.codi res
j
4
Tn nova
pour re
copil.
Setena partida.
a € Antefitereficos Modieper,l.ordinamensRegis Alfonfi,que ferua
siiubeturioJy- Taurifutticiune quinquete/tes , quando tettamen=
tumnuncupacianin fc fine tabellione « Ecficum tabellione fufii-
ciunetres . Exigitur tamen veroque cafa,quod fintvicini loci, vbi
fir.dxralesteítes debentelle osmni exceptione máiores, ctiam in alio
cala illius le-
gis , vbipro-
prerpenariam
hominum nó
poflunt habe=
vi vita res ts
Mes. Namcú
illalex fit exe
traordinaria et
minuat nume.
zum teftiú re-
uifitorú hic,
de jure com
munisdebecin
teligiSe limi- E
taria vereltes: Porpalabra , o pÓr cfcripto ba quales
de quibasibi, eftablefce porfus herederos,ecomo or-
fint Omni ex=
ceptione mar
lores:velatécraditconfulendo Decius.confil 105. pro tenuifacultate
8tc.colum.fecunda. d,3. vbipluraallegarinter catera allegar cona
filiúDerride Ancha.178.viis 8cdiligenterinfpecús. quitamenibilo
quitur in caluvaldedifferenti 1 Se Mviftud diétum Deci de aliorum
quosibiallegar intellizatur de cefte infasmi iofamia iuris: vel de eo
quialias nonpote(te/lereflisyvchabeturin.1.9.8.10.infracodempla
néprocediceios didtum. Si veró intelligacar de alijs , qui pollune
«fletetesin teflamentis, nonfunttamen ormni exceptione mañores,
iuxta notata perglo(Tam SBartoanlege.cundospopulos.C. de fum
maTrinita.Sefidecacholi.colum.quinta.6 que dixtin.l.8.itul,1ó,
parti.;.diétum Decije(tmultum fingulare, Stenenduminenel, Sefe
cundumillud in auditorioregalí promuntiariaudisi in canl: cañule
dan teltamienti faCiin loco defer”»,vbi cantum rresteltes poruccune
haberi,qucirim vnusnoneratomniexceptione malor:ego vero fem
perfui dubiusflperifto dictofalcimvin cafu vbi ex nacura vel quali-
tate loci alij telles haberi non potuerunt : cm nen fic quid cule
Perimputecur teflatori, cur alios non adhibuic, juxta ea que tra-
dic Alexand.comfilio.152.columpa. 'olumine, 6. Joan. de Pla
teainlege.quoticns.C. de naufta.libr.s1.clFerramenatrendendum an
obicétustellisex quo non poteltelleomui exceptione maior: ft pu-
blicusvelnon:vtin.l.prima,Cadeteltamen, 6 juxta id quod habe=
turín diét.L,8.civul.16.ibi, de mala fama conofcidamente.alias durum
elidicese, quod obieétusoccultusteftanti faciac, veinualiderur cius
tellamentum. Sedquarocumillalex ordinamenticxigar, q teltes
fintvicinizanin dubiofi non conftet dealio donicilioprelimancur
icinizvideturquod ic,vtin Gili notar Bartán.l.deiure,f.ad muni
cipal.Angein.1í cum exceptione.Sin hac:ad inem.f.quod tnerus
¿aula.vbiallegazo L.1.án 6. f:ad amunicipa. Er quod not. Angelus de
Aretiin (uo tractaru Maleficio.in porte, de Bononia.verficulosquid
áutemfididta verba,S Eclinán capitaquo niam. de oflic. ordina. vb]
dicitquodindubio mullasprefamiturforenís . vide criam Hippo-
Iy:.confil.7.oume.a.volomineprimo,fedan lufñiciar quod fe famis
Maris vel (eruiensalicni ex vicinis locitviderarquodíic: nam $e ferul
dicuntur deplebe.venor.glo(Tin capir.rogationes. de confecrar.difl.
3-Sed quid ireflamentuos fiatcoram quacuortabellionibus an (uff
iatviderur quod (icperid quod not-glof.inauthen.de haredibus de
Falcid..hinenovis.collatio.nfiper verbo, tabelliones, Bald. vbihoc
notatinauthen. fed cumteltaror, verficalo quero pone.columnape
nul.C:ad legem Falcidiam, Scante(lamentusn imperfeétumpropter
¿defecium tellium pofítper principe cófirmaricradit Lucasde Pé-
naiod.penulti.C.de decurio.líb.10.8clatius.io.J.1.C.de hisquiin exi
Zum dati funt. vbi diflinguican res nonfitintegrarvt quia ex fenten-
tiavelaliashares abinteflato harediratem pofsidet, £ tuncnon polo
fitsautreseltintegra,k tuncpoGitdeplenitudine poteftatís, non tar
men inecaula,videibilariísime per curo. vide que tradunt Barto»
Jus dk doBoresin.l.Gallus.5.Sequid fitantum. de Eberis £polthu-
misinqueflioncibiad inem mora per Bartolum.
$ b 4.0 par <fiipto » Pote enim teflamentum muncupaciuum Geri
perfevipraramtabellionis.vrin.L.to1.Stulo-ecimoodtano.partitas
otarglolTainLhacconfulkifima,$.per nuncupationem. in
.1.Caeréflamen Sedebens(eibinomána proptiate(bium cum
luabus qualitafibris circun (lantijs, feu accidentijs:alias non dicun«
turlegitimedelenpu, Sccertigudine demsonflrati; ve notar Bartol.
por el , defacuerdo , que podria a-
cac[cer entrelos parientes, que ouicl-
fen elperanga de heredar los bienes
del finado . E fon dos maneras de
teftamento. La ynaes, a que llaman
enlatin,teftamentum nuncupativum,
quequicretanto dezir , como manda
que [e faze paladinamenteante fictete-
ftigosa,en que demueftracl quelo faze, *
3n.1.demonfiradofalfain principiquefione:
monftratio.allegar.l.haccontulufiimain principio, Cadetellanena
8 tencrloannes Andre, in addicio.ad Specul,ciculo.de inftrumento.
edit.$.breviterán additioncincipienti.Accuríus . vbi dir de no
suinibus Si cognominibus tellium. 8: tradir Alexander confilio .153a
videwr_ pri
maconfidera=
dena,o departe las otrasfus cofas. La — tone. colum=
otra manera,es a quedizéen larin,tefla Paprima.
mentum in feriptis , que quiere tan- e
to dezir,como manda quele faze por
elcrito,cnon de otra guila" . E tal tefta-
mento como efte , deue fer fechoante
fictcteltigos, quefcanllamados , e ro-
gados%deaquelquelo faze ; e ningu-
no deltos teftigos, non deue fer fieruo:
- ninmenorde catorzeaños:nin muger,
nin omemalenfamado * . Otrofidezi-
€ Enndenra 6
guja. 1d el
<úm teftator
vule ceflari ón
feriptis , non
ad probatio-
mem voluntas
vis: fedad (ab
Slantiam te =
Mamenti y Sta
quód feriptu=
sa fit de fube
fignúa, vein
y Jeje. centra-
ds.C.defidcinílramento,
dl UQuefean llamadose regados. Quid in teftamento nunenparino? de 7
jure communjidemelt,quod debentrefles eferogati .vtin lege.ha=
redes palam.$.f¿E.deteflamensés lege,hac confultifsima,S.pernun-
cupationemeodem tulo. ¿eeradit Álexand. confilio.70.volumine
f:cundo.periflamtamen legem videtur, quod hocfolum exigaturin
tellamentoin (eriptis : cit fupracum dilpoltit deteftamento nun»
cupaciuo mibildifpofiie deroyatu tefliuwn : hic vero difponit ele
Tarium in ceflamento in feripris: Se fic per locum ab fpeciali
videtur harclexhoc decidere: cuius fundamentum potuit elle quia
etiam deiure canonico dubiumeltyan exigarar quód teltes fint roga
tiinteflamento nuncupaciuo. Cum Anto . tenuit quád noninca-
pátulo cúm elfesade reftamen,licét Alexander in didlo contilio.7o.
aliter voluerit,allegans 1oannem de Imola in dito capitalo.cum el
fes.vbidehocpereum.cclun:n. quinta pofi Francifeum de Albergo,
deAretio . Tene, quod etiamin muncupatino exigatnr, quod teñes
fintsogati.vehabeturin.lyatisalo.decimooétano partita tertia,Ácino
fracodemlezequarta Gefexca. noratamen, quódlicer notarius non.
atcelletur de Rogitu tefliuun parerictamen probari per duos tefles,
¿quod fueruntrogati fecundum Baldum, quem videin lege fecunda.
columnafecunda,C.de bonorumpolleñio.fecundumT abulamimó
fecunduwn eidem Baldumin lege.hac confaliGimadn principio, Ca
quiteftamensficere poffnt.ficeltis(ubferiplic vel paflías elttcftator,
quéd de(etiberetur tellis ex hocvideturrogartsargumento legis .cú
oitendimus.$.61n2.ff.de fidciuflor.cutor. 5 tenct cam Paulus de Ca
ftcin di£tadlhacconfalciGima,in principio.
e Exinememalenfemado. Vidernr hicefle calus, quodin teftamentoin' 8
feriptisnoa folumrepellitar cellis, quiellinfarnis infamiajuris: ves
xuen cam (fit infamis infimia facti : du tamen talisinfamia fic
amuleura nota, faci lex oétaua.ticulo decimolexto,partia tertia, Bal.
duscfffoin capicul. primo.an remoucridebeantteltes, qui paresel
fe deliesdicir,quód telliseft noratusinfamiz faétitantao, valet e-
jusceffimoniva:,(laliquid teÑli fuffragacur «2D gracia dicir Bal»
sal lr end Creole alada Elie tonto bic
plerune :namlicetilla privar feripcura non fuciar plenam fidem,fa-
cittamen admiviculum,quod viva vocereftium confirmarur.allegar
Jegem primain.C.detellamen.quando vero lis telis notaras infa-
miafaéti, non haberpro feadminiculum tune in aCtibus folennibus
son admittitur,vtnotafE de (enaro.lege.Ca6us.fedin alijsadaitó-
tur: adhibecnr tamen ci minor fides :(igrauicer infamacus fic apud
bonos écgranes.Sed ex cauía leui non putar, quod judex debear
hocmultum ponderare,quieverba Bald, twmultamnota. Secerté de
mente huluslegis muleum viderur , quod in teflamento in fcripris
nonadmittatur tellis grauirerapud bonos $e graues infamatus , ex
au crimine: licét tantum ficinfamiafaéti,Schiceralías habcartolis
teftispro feadminiculumteflamentifab(cript áteltatore dcreltibus
vthic habetur, Tu hec confidera , d: tene menti . pro quoel
facit, quiaiftaviderurcanía gravis , que 2quiparacurcriroinal: Se
¿ncrimialibus grauibus repellicar tellisinfamisinfamiafaéti, ve di-
xiin dida lege oétaua.vbi vide Se que dixifipra cadem lege.in glo.
inverbo,lieteteÑigos.
In nova
Titulo.L Delos teftamentos. 3
9 a Dotrofideqimos Ja.lwvtvides Ec fequentes ponunt formamtellamen=
viinfecipús,8ciftislegibusnon cauctar, quod fiarantetabellionem:
mó quod potefl feri finetabeltione (ed.l.;.de Toro,quz hodie eftin
vía, circaformamiltorum teflamentorum in (criptis, exigere vide=
turtabellionem,écica incellexic.l.illan Michael de Cifuentes vnus
interpretó dis
¿tarim «ll. di.
hoc cor
¿fas legos
partitarum, Se
Auris cómue
nisvtallericip
e paran pott
principiá
20end illius. L,
zualiuso,glol
Íator Didacus
de Caftello a=
liter fentic, Se
meliusiadicio
mco.io glo. fa.
perverbo, te-
faméto cerra
do,verficu.fed
quero forte
non tepericur
tabellio, 8cad
hoc ponderar
bene verba
illtus legis in
fine, inquan=
tum inualidar
tellamentun
n feriptis , la
quo dlicit mus
meras feprem 2]
teftium € nó
alias, 8cfica
contratio (en
fufideficictabellio,¡llalex non inualidat teftamentum : (ubdicta»
men Getiam bene,quod quando noninternenitrabellio , eritnecel
fariapublicatio teflamenti corá judice de attellariones tellium par=
tibus qua polTentledi ciratis,redigentorin publicam formam: 4d.
noneritnecellarium quando fit coramtabellione, vt dicic glofT, ad
hoclemperallegabilisinl.fecundasfF. quemadmod. tella. aperi Te
neergo quod non funtcorreétaifte. ll.parttaram, 6 deficiar tan
bellio: quianon repericur, vel dato quod reperiatur, li teftator te-
flari voluiclecundamformam harum legum , Senon cum tabellios
necxpeditenimiura juribus concordare.c.cumexpediat.. cum con=
cordant.de eleftio.librolexto.k cvitandae(l legum corredlio; nam.
lex Taurinatantam voluittollere dubiun , quod oriebatur ex lego
ordinaméd,fcilicetanilla lex (minuens numeram teltium requilt-
torum djurecommuni, 4 perillas leges )procedatin teflamento in
feriptis,in quo lex tanxidifp oie quodnón innouauic in aliquo fo=
Jenitatem teltandi in feriptis, dict. 1. ordinamenti. iliud ergo du-
bium,didta.l.nouatollere voluic: non veró corrigere iflas leges in ca
fufuo.
ño d GDixjendo afii.Adde.! peufTucodem. z
1 € 4zopuede hazer. Notabene, quiadeiurecommuni, quód vnus pol.
Gtfub(eribere per alium nonita expreflim erat . Sed quid (reis
nequiefubferiberenimia(eneftute,veltremore, an tunc eius manus
capieturper aliquempericum Bcdivigecur ad feripturans ? Lucas de
Penna in.lonulli.C.de numerg.3 actua. libro duodecimo.tenet q
ficsSiiscuius manus tenetur G'tlanus mente. Sar iplo mandantein
prafentia te(lium.Quod diétum fortéalibi nonreperies.
nd Cconfellodeorro.Adde.$.pofluntinftitu. de teltamen. Sc.L./1 vnuse
C.codem.
jy € CPegrorro, Adde.l.hacconfulcifima.io principi.in verfic. quod fills
teras.C.quiteftafacer.pof.£cl.cumantiquicas,in veric.cum autem,
C.cod.vbi declaratur Sicorrigitur in parte difpoficios d. verfi. quod
filiceras.Gcvide.d.l3.in ordina,taurí.
mos*, cada vno dellos deue eferenir
fu nomeenlafin del teftamétosdiziédo
alsib:yo fulano fo teftigo delte teftamé”
to,G lo fizo talome,nóbridolo, feyédo
yo delante.E fi alguno dellos nó fopic-
reclcrcuir,qualquier delos otroslo pue
defazercpor mandado del. Edemasde-
fto deuen poner todoslos teftigos ,£us
fellos,en la carta delteftaméto, có cuer-
das pendientes.Efialguno dellos,nó o-
vielle fello,puede cito fizerconfello de
otrod.Otrofidezimos, q el fazedor del
teftamento,deuceferenirfunomeen la
fin delacarta, diziendo afsi, yo fulano
ororgoguefizeciteteftamento,enla ma
nera q esclerito en efla carta. Efinó lu-
picffe,0'nó pudicflecfcrcuir,bicnlopue
de fazer otrotpor mandado del.
%Le). 17. Como puede ome fazer re flamento en
¿frito de manera que los reflegos
non fepar lo que yaxe enel.
Neferito queriédo alguno fa
» Uiex. IL.
mSi quisvule in (eripristeflari, Sc (ecreté claudaciiteram vbi feripra
eltdifpofitio, Scápprehendar feptem chiordulas pro figillis teflium
poncndierelida pane charsz munda ybi clitoris 8 refium
fubferipriones apponantur:dicarque tellator teflibus , quod incra
continerurforeflumtellamengun,togans cos quod int tefles , des
f
indefigillentipf,SeGubferibanr,Scteltator coram cis,vefipra. 1 .pro=
xima.hoc dicit.
Cen paridad, Potelt ergo fieri teflamentum in feriptis, ita quád tec y
(lesiciantcontentaln eo ,vcinnuirurbic, fed an tale teftamentum,
in quo teflarorcotam voluntarem fisam expreÑit coram teltibus Se
ihilowin”de
eafaciclcripra.
ram manu(ua
velalterios, 82
ipíam clanes
feciteáfib=
feribi ¿:teflis
busdeGigillari
fazer lu teftamento legun dizeen la ley
ante delta,fi por auentura lo quifiere fa
zeren poridad£que non fepan ningu-
no delosteftigosloquees efcrito en el
puede lo fazer delta manera , Deue.el
: 2 Elermauitcó-
porfu mano melmaefcrenir el teftamé — centa in lege
to.fifopicrcefcrenir,efi nó deue llamar - precedencian
iílud dicerur
ho feriptis ob.
obíeruatióem
aotro qual quificre,en quienfe fic,e má
de gelo efercuirenfu poridad.Delpues
E forma, velnú
quefucreclcrito,deue doblar lacarta, e apadale Cya
poner en ella fiete cuerdas, conque fe n*inlege. hac
cierre,demaneraquefinquen colgadas an
l . per muncu-
paraponeren ella ficte fellos,c deve de- lion
xar tanto pargamino blico de fuera,en cit, quódta-
a lereltamétum
quepuedanlosteftigos clercuir fus no
mes,c delpuesdefto,Juellamare rogar
tales fictetelligoscomzo dizeenla ley an
tedefta,e moftrar les lacarta doblada, e
dezirles asi. Eftecs mi teftamento: e
ruego vos que cfcriuays en el vueltros
nomes , e quelo felleys con vueltros
fellos. Evl otrofi deue efcrcuir fu no.
habens dupli-
cem formam.
dicetur tefta=
menta (cria
ps: Se cciam
muncapati
nam non ell
de (ubltantia
teflamen ja
feripús, q te=
fles ignorent
ibi contenta»
S:poterichoceffvtile, quia Gteltesignorarent 8: fic elTet mere in
feriptis idelicererlub(eiptio vnfasteflis,velaliquidaliud,ceftamen
tumeffernullam fi vero habereciftama duplicemi forman, potcrít
talicauvalere ; yenyncupativyri + 8 poterant teltes examinari p
eo écitactiamtencr Paulus de Caltro ,ín didto. $. permuncupationea
Quod tamen videturdebercintelligi quádotellatornon (e arétauica
ve vellerteftamentum flum valere,vtin feriptis, vteftde mente An=
y priva.$ufin autem.ffodehered.jafí, Sc fatisprobacur inifta
-partitarum foperius.cum dixit.e non de otragwifa «Sc adde Bartja
1.6.fE.deiur.codiillo.S Alberic, in diét, $. per nuncupationem. Si
veroteltator nonexpreíit voluntarem (Mam coram teflibus ¿tune
teflamentum in fcriptis quod ex aliquo defeátu folennicatis elfer
xnallum non potefl valere , vé nuncupaciuum, ve yoluic Cynus 8e
Albericúsin dito.$ «per muneupacionem , Shabetur in quandamt
decifioneNeapolitana.mumero.143.colum.fecunda, aduene tamen
qua fufficererífta exprelsio voluntaris eciam implicite.vnde (dice
vet coram teftibus vello talem feripturam ee fhumteltqmentuma
Jicércoramteftibusnóexprimacnominahzredum,vel legata, que
facit,tenebic difpofitio, vs teftamentum_nuncupacioum, licet non
polsitvalere,vtin feriptisexaliquo defeótu, quando non alias con=
Itaret:quód volulctelgagor (carétare ad teltádum infcriptis,vt con
cludicPau.de Caftin.lharedespalam.in prin, FF detefta. de latecra=
ditAlex.confia76.volt5+8Soci.conli.142.v0]ui.fed quidin dubio
an dicetur q noluit(caftringere,velaliud ?loan.de Blinolto dodtor
antiquusrelatusab Alber.in.d.S.pernúcupationé, vultrecurrendum
tancelle ad conie£turas,nam fiteltatorferuanicaliguas ex folennitan
sibus, quznon exigunturnifiinteltaméto in feriptis veluti fublcri-
ptionesécfigillaciones,cunc 6 deficiaraliquid ex lolenniratibus,non
valcbit,venuncupacinú,quod Albesbilimítar qñteltacornomen has
redis exprimerer coram teftibus : quia tunc fi teftamentum tion
valerexvnaformavalebitexalia.cimnó (intformz contrario, led
dinerfeeque fe fimulcóparittur.Cim ergoidem fit nominarenom
heredisimplicite,p expliciteitxta doétri, Bart. in.I.(ita foripferc.
fte condi demó,S: dix flupra.videtur ex mente Alberic q) in du
bio nonfitrecurrendú ad diétas conieéturas ,an feruauerit diétas fo=
Jénicatesvelne.Siltuderiávoluit Socí, in. d.confirg2.8ibirelpon.
ad.d.l.haccóGulcifima.in prin.namdicit pilla.l.cancú. declararein=
renditqhvalcacteftamenciio fcripris Se dicarurfolénicer faétuto , Se
quandonon:non intendit declarare aliquo modo quando teftator
Partidaw). A ii
Scíta partida.
¿icororvolviiTereQarión eripris, Se quando non, Vndedicir,quód
noncitabíurdun dicere, quod iia. intelligetur quando apparet,
«uodinferipdsteltari voluir: aliasavtem non pretmacar hoc wo
lille, quando non porel? valerevein feriptis quod difpoluit , licde
'tnuncupaciuum perol.milesquí deflinauctar.X deteflamen.
mili. Sifli par
teu dicit pro»
bari ma:
(ké: man tel
mécum elbas
éus, qui pos
- tellfeñineri
púsBcfinefori
meayo fazerlo cfcrenir, en fin delos o-
trostefligos'antecllos,diziédo alsi,yo
otorgo quecfteesclteflaméto ,queyo
fulano fizc,cmandeclcrenir,
QLey. 111. Que denen guardar como en manera
de regla los faxzedores del telamento en far
xiendolo,
fima, in prin
cipio. Sin. $.
per muncupas
tionem,Scetiá
habeturi fis
legibus parti-
tarum. Jévali
JOmunalméte deuen guar-
dar como por regla los o-
mes que quieren fazer fus
yes tcflamentos, pues quelos
dumeft arga- — hancomencados antelostelligos, que
mécum decon 3 é
tradlibusadv] non metan entremedias otrosfechose-
timas voluata — ftrañosS,faÑta q losayan acabados.Fuc-
tes loferennn fi delo omic lazos lag
cum quí Tasendefilo ouiellen a fazer por cola q
chitographú . :
cum concordant.ff. delegatis primo. Sedin contraSiibus, qui pol
famefiertin(eriptisécline 3 non cenfentar partes voluitle celebrare
inferipislicérvoluerintíccipcaram confici nifi expreflerint (e vel
Ieinferiptiscontrabere.glonorainsoninfti.de empr, Sevendi.que
. cómuniterapprobatar, fecundur cum. ergo idem dicendumin tes
famento,venon dicaturin dubio reflator(creflringere ad teflamen
tuimin fcpeis,ex quo hocnó exprebic,Smaximeila procederents
GelTecappofitaclaufulaconíuera,gte lamécum vule tellaror valero
meliorimodo,quo porell:veibilatids pe eú. Pan. tamen de Callr,
¿n.d..heredos pala, in i.valtrellaroré fevolnilTeretlringere ad te-
(tandú in eriptis, quandofecirreflesigillare (vedixi ) ECilem vale
Alexaniawdconfia96.vbi hoc limitar quando adeficé dieta clanfu-
Ja, tellamencam valet mel do quoporcft, Et fic Doctores
funevarijan hoc :mibi veromagás placet, vein dubio quando tNfla-
tor palm non exprebie corain tefibusnomen haxedis, € vol
tatcmficam, (prou cin tellamentonunes
Jeonitatestellamentiin (eriptis,
parivo : fed acihibu
icérimmplicitedeclarare videatar ju=
xctadoétrinam BartindiBta.hfiica [oriptero,) quodrune videacur re
Prinsillele ad Formameellandiin (criptis :noque valebit ve nuncu-
pariuum,vtvidetur e(lecommunisintentio doctorenvin diéto. $.per
'nuncupationem.ék Pan. 3 Alexan.vbifuprá, $ fatisprobat hoc ifla
lexparcitarem,cum fapraproximajbicum dixit,enon de otra gui-
fa, qualivelitquód qui vitur forma teflamenti in feriptis , co iplo
prob quéd sion vultteflarinuncuparinés Sc etiam probári vide
tarin ditta,l.cercia taurá cóm vule , quod teflamentun: Ein fe
neteftibus modo de quoibi.nuliam fidem faciatiniidiciow extra,
ene Y facitetiamquod dixiin.). fexta.inftacod. quienimeligir vnam viñ,
smouere E ib ea A .
copies videcurrenunciaficatriLpantonius. de acquirenaardi. lvl
tom.C .fiquis alter.velfibi. Sitamenex alijsconieQuris elideretur
iilaprefmpcio,8capparerette(santóaliud voluitTe: ve et, vbi ad:
ef dista claufila, velalia que hoc oflenderet : tune valeret eriam vt
nuncupaciuumex communi mente doétorim. Tene hoc menti,
quiacit pallus quotidianus Sen contingentia fact dabie ibi hono
E
+ 2 Ussnomes Quidaurem hodie in teflamento mtnenpativo fado ii
Et moux Xta.1. ordinamentoram , anrequiratur teflatoris fubferiptio mul
eh ic. totiensdubitarividiin regio auditorio:namvidebatar, quod non éx
atibs. — quo.ltertia, in ordinascaurifub(Criptiónem tantum exágit do tefla
Etdla. amentojaÍeriptis,in nuncupatiuo aucem vale feruari folennitarem
sona rez Lerdinamen.vbi nibilhabeturde (ub(criprione tellatoris. écfi nun
cop. enpatiawr teflamentom fiatcoram tabellione,neque obítare vide
Jo. nóua tar pragmatica de Alcala exigens (ubleriprioné partis in in/tramen
Jewel. l. to: namilla debetprocederegeneralirerin omnibus alijsinftrumen
metitras. tisextrateflamenta,nonvero inteflamentis, quibus ell per alías Je»
dbo4. Bescerraformadata.nonenim generalís promiio extendi debet ad
<a, dequibus/pecialicereftpronitumawcin.ltertia. itul.1o. infrá cad.
arti.ted 8cfiperpratorem:s.deinde.E.ex quib.caulimaio. Bartol.
-10.Lcalisferipturass 6. de legatis primo. Scala Clio legum.f. de
ponitemdidal-Taurifacta fic poltdiftawm pregmaticam de Alca
> :
tioneminteflamento muncur a=
tio.d.Lorlinamét. videl
Tariainteftamentis muncnpati=
un tamen videtur quod diét,prar
ipcioner parts in omuibus intlin- Ecin, e,
1uendis, Se ap- aah
peilacione in- Drag. rec,
£rumétorum
cótinenturte=
flamentad vi
time volunta-
tes, vtpateria.
13d. in pri=
ma glof. Cade
codici.Prater
ea militar ea=
¡den ¿mó
tior ratio : ne
falfitas cómico
tatur, quiera»
tio magis vr
gecinteltamá
Us,quámin a=
lijsinftrumen
vis, Scbene fo- Ade
citad hoc, P RC. Ein
mor. Lucas de f, den
Mac DES
diterranez,C.
deanno.Stribu.libro decimo,verfic.fed pone confiitutio regni , Se
quafiinterminis, viderurproiflaparte decidiin decilio . Neapolita,
166. quam vide vbipulchre allegatur pro Vtraqueparte, Sciltud cre ,
do verius Sctutins necobllardiéta.Lcanri quee (ólum venit ad decla Que in
randum numernmteflinm.vedixi fuprain glof.. fiper verbo otrofí DOUA Tec,
dezimos.nec fuiteiusintentio cosrigere difpolita per diét. pragma. ell.
deAlcala.neque etiamobílar primi quod non procedit in cafu ¡(lo 4-libsse
esaño hello lero ntcdinas Epa nacen
inalibifpecialiter promifisferuari deber. 1. genetalis alían folennica
en» adden» contraria vero loquuntur quando Ipecialis $: generalis
pronilio ellin cademdifpolitione.
D dorrasrefizos. Quid autem fi coram teflibus fubleribar in fine feri 3
cele cala ¡proraillanon fuic iouoluta feu teóta alio.
papytoalbo,vtvididefa£to,an flfiiciar ? videtur quod fic: cumra
Jisprepolterationon viciet a£tum $ quiahoc probarorex,. haccó.
fulóiima.in púincipio.C«quiteflamé.facerspoll, de quaifta fumpra
elty8cguiatubferiptio operator, ve videacur, totúm in(bramentuna
Afubíeribente. venotat Bald,in anthentica contra qui propsiam . Co
denon numerapecunia.S quando ell fcriptum propria manu non
exigicnefibleriptio alía, vtin.l, cum antiquitas.infine, C. detefla
1uentergoidem operabicur, fabfEtipfecit la Bin feriprara, vedi
xinltem ex quo coram telibus fubícribit in codem context ordi
nointelleótus, perinde ell, acíi in fine tefiuw fubleribar argumen
t0,1leéta.f. (Aceriam petator tem neque adhoc reptgnare viderur
canti licettellamencarain feriptisfiat coram tabellione. ex quo Qyz ja
reperiturfubferiptio teflacoris,Stcllium fuperferiptara cellament, ou reco
Ecitafuirpronunciatuma s dde
la.Ercumnonexigaciftamfabfcrr
riuofed quod feructurtantum difpo
Ñ ,VERON lt
nó pudiclTen efcufar,afsi como el do
lor dela enfermedad, los enytalle:cnag
Ja fazonzo fiouicffen'cltonce grand me
nefter decomer,o debeucr, o de venir
a fazer otracofa, q natural méte nó fepu
diefíen della cícular. Ca por qualquier
deftas razones,bié podria el fazcdor del
teltaméto partirmano delo queauiaco
mencado,faftaque aquel embargo pal
fafTe,e defitornarlo acabar.
GLe.1117. Como pueden los cavalleros fazer fu
seflamento,
» Veriendo fazer teltamento
algund cauallero, £i lo fizicf-
fe cn fu cala , o enotrolugar,
dex 1 IT, .
3mlnconfefione tellamenrinon díuertar teflator antequám perficiar
adaliosadlusestrancósnili nacura: su infirmicats neceñitate hoc
dicit.Concord.cum.l.ciantiquitas.C.todem.titw. Et. f.codem tt,
Lharcdesufina.
€ dsfiradios.Siergo fiatcontradtusve! denario inter vinos , licet tene
bitcontraGas,vel donaiviuxipglefl.in ul. haredes palam, $. final.
Af. eodem.vicabitertamen tellamentum , hi co-pto teflamento di
uertacur ad conátraftum fiaper re extranea ab his, que traétantor
inteflamento. videperloamuem de lmol.pof! Baldur in dido. $.
fina. Sc per Oldraldum confilio. 14, $ quid legerar aliquid parte
culariteralicui,Scdicacur quod ii reuocauerie cellammenca, cxXnane
donacintervivos au adluc pole reuocari canquam impediciuua
liberiarbitrijevideperBald.in...fancimws .in fine .C. de teflamen.
Kin.l.cumantiguitas.in principio. C,eodem + Sotin . in confilio
73dificulcacem facicbar.columna fecunda.volu.3»
€lex. 1117.
am Mifesincaltris cum duobus teltibus vocaris£crogacis inpralá_ di
fcrimine conflicurus quando polsic Se velic crjam cum fanguino
Er di
Úl,
Titulo.I. Delos teftamentos.
ig armisvelin terrasvel arena foibensteflari porel! : Sevalebie quod
difpofuit:dari tamen duobuste(libusprobetur : fed nor occupatus
inespediconereftabimuryvequiiber paganos hd.
32 0 enbrefe dd eltinexpedicione milita.
2D úelamades.Addclegem.Dimus.£ade teftamen.milico
3 5 UDosomes bue
mos, AddelezE
Lucius, M. de
smilica sellam.
Sin Janilites.
quenon fea en hucfte? denelo fazer eh
lumaneraquelosotros omes : anfi co-
mo dizeen las leyes ante delta:mas filo
óuicre defazcren hucfte, cftonceabon-
da SE elofagaantedos teftigos,llama-
dos',erogadosparaclto. Efipor auen-
turafeyendo enlafazienda, veyendofe
en peligro de muertequilicife agila fa-
"bo vel
Jeripto , vel
pradiétum et
cumtellitem»
Scvidemevelo CN c
Je luce lexin zÓ fazer fu teltamento:dezimos quelo
iftoverbó 2 puedefazercomo pudicre,e como qui
non (iÉiceret,
quod probare
vur per duos”
teles, epealis
Feriprara crot
fiero,porpalabra, o por efcrito. Eaun
conf fangre mima, cferiuiendolo en
fu cfcudo, ocnal guna de fusarmas :0
manuralis mi — feñaládo lo porletras entierra,o en ares
ex cop : -
bno na.Caen qualquier deftas maneras que
lo clfaga, epueda ferprouado por dos
omesbuenos*quefe acertaflen y, vale
tal teítaméto. E efto fue otorgado por
preuillefo a los caualleros, porles fazer
honrrac mejoria masquea otros omes
porel grand peligro a quefe meten, en
feruicio de Dios,edelRey*,e de laticr-
raenquebiuen.
smuain literema
nuscius, vell
probarecur p
comparationé
Jiterarú. licer
Joannes Faber
in.planéln-
fituta codema,
derefiaménmi
Jita, aliad vo=
Juiciralotelli=
gens, Lucia:
Hicodem.tcin
cellizciftam.la
_pccdcró quan
«Ley. V.Como puede for fecho el reflamento de
aquel quepor derecio sis le podria faxgr ye le,
les de- otorgo el Emperador,o el Rep,poder para fa
ie ARE Ixe losccumao Vale el refiumento en que esel
nome del Rey efcvico por tefligo.
tratos á bel
lo, fecancum
Angelú sc Ale
xanio.l.milis
tes, C.codem.
e 4 Enfersicio de
57 Dios edel Rezo
Procedit ergo
Bocprivile
Fab inrubr.detellamnil
tibusextendiedáp
fanét.lacobum.velal
nanS«quod antemacollaa.
24 dido, 1algunos omes que nó
Í :22 puedan fazer teftamento. E a-
caciccalos vegadas , que los Empera-
dores, elos Reyesporfazerles bien , e
3 Orderecho,eporley,esdefon
:d peregrinos,quiperegtináturRomá, ye]
volvi: q licin authentico. denon alíe
in authentic.omnes peregrini,C.cómu,
defixccefio.vide per Alexis el fi,Cadetellam. Ec pro ¡to didto facie
etsamilta.l in quantam dicit,en feruicio de Dios.nota bene ad limi
tarionem.Lordina. dle,
. 295iquisprincipisindulgentia eiclatarse(fabilis (ecundum jus com=
une deberteltari.Praxercavalecteflamentumin quofolusprinceps
eltreftis.had.
1£ Ubnlamaneraquelosorros omes Concordat cum Ifiquando.in prince.
Code inofacio.teflawvbivideperBal.£cdoét.8chocideo, quiafit con
iofuperprolibiis deiure comunun fecus (iconcefsiofiererfiuper
neraliascócellorú, vt declarar Bald.insl,milites.col.x, Cade
.le
ampli
teflaumiliris.loquens de flaruro Venetorú. 8 adde,qd notar Bal
*fi.col.»,C.defidcicom.vbi dicír,qp quandotalíslicentiareltandicona
ceditintelligitarfecúdú confuetudinélociaScvide ende Bal.in flud.
fou.co.9.Scuhisque dicirBal.i.d.).milices.cócordare videtAlbein
d.Lfiqhán pri.£ nota exila.l.g refcripram prindipisinquantá pofíá
bilecít,debetreduciad ius cómuneadde.c.caufam que. de referiprase
ibi per Abb.8cvide Alex.confi.:y.volu.1.verfizsprobatur,
15 Cel rgytanfolamente. Principecnim audtorantenulla porefl efefian,
distal
ferurhono
10,8: do
melt.ib.12.6c qui relidencin prafenta p izmiores caes
ris,vedicitBaldin.L.uffide ofiic.proconíula Áddecirca caque ope
S vatur prafen=
. tía principis.
merced lesotorgan poderio delos fa» Los Dan
zer,en tal cafocomocltedezimos, que Iprobarorias.
ñ E C.dediuer, oÉ
efte aquienes otorgado, dleue fazer fu f
teltamento enla manera quelos otros
omesf. Otrolidezimos,quefi algund
omchonrrado, pidielle merced al Rey,
qefronieffe delante quádo el fizicife fu
barr. gd
Li cellamétam
fit coram Da-
ce vel Mar»
chione, feu a
lio dío inter
e ful vid
teltaméto.i gelootorgaflequefeacer- Helio
talle y,quando lobiziefle, q talreftamé- ilcaliíin tem
poralibusnon
recognofciefar
periorem. 86
q ita debeat
intelligi,quod
dicieBaldusia
1.Sandimasán
to vale maguernonfea y elcrito otro te
ftigo¿f1 non clRey tan folamenteS.
4 Lcy.V 1. En que manera pueden los aldeanos
fazorJus sefbamentisa ,
Ldeano alguno queriendo
azerfuteltamento encleri princip.C.de
; donationib.8e
o, fignaqueilugardocl adi Guils
BESA morare non pudiere aucr
ticteteltigos que fepan efcrenir, puede
fazer fu teltamento delante cinco tefti-
gos que fean llamados para effo, e que
fofcriuan fus nomes en la carta del te-
ftamento. E fipor auenturatodos cin-
co non [upicrenefcreuirpuede efcrevir,
vno delos, cl que lo fupicre fazer por. ru
f£i,cporlos otros. Perotal teltamento a
como clte,quefefaze ánteteltigos,que -. quinque fub=
nonfon e doleirados non deuclate £cribentibus,
Jel. Benedivin
repeti.ca. Ray
nuntius. detes
Mainparte,te
Pamentumla
CTA
¿oTndulcum ele
ruflics ve in
rute deficien=
E É A Vel vno proa-
choenporidadh, añtelodcuéfazerlecr- iscnerar 8e
puladinamente antelos teftigos, quefe: cia coma pre
; ñ fentia,eflamé
acertaron y porquenó puedafer fecho cu ordincrur
yengañol, > hoc dicir.
LV 11. Como Valeel soffamento que el pa- Es perito a
dre faxcentrefus fijospnaguer nó fea fecho mes huevas Lá
acebadaminte. reprobaf opi=
nio Azonisin
1.5.C.detellapofitaidi perglo.volentisillam.].loqui de teflamento
31: (eripúis, Seno in múcuparino. Sed an haberetlocumiflalexán tefla
mento muncuparino,de quo norteltconfeftaferiprara glo i
teflamito.3.fi.M.cod.tenctgpnó.£xilla opiniovideturprobarihic.Có
O ii
¡ctamenper,d,|.ordinamentilufiicirlolennicasteflid bi pofita:
procedittiintellamentisraflicorú, 3 aliorú. Sed an inteflamento in
criprisrulliifufficant hodiequinquetelles, vel cxigatur g feruetor
difpolitiol.;. Taurieviderur q nú:
feruaridebcarqdinilla,T
dicantur coramtellibus.ék runcvaleretvenuncupacionin ve dis fs
pracod,),s.fortetamen dici potefl,quod vbinon polfent haber fepté
telles.quifubleribárluficerent quinqueteflesticerad,quifub(eribás
8cquodiltocafinonfithrec lex correéta,
3 07 Jer fechoengaño.Nota hic q licetin teflamento in feciptis implici2 ,
rédicarurteflatorem declarare voluntatem fuam,vt dix Ímptacod. in
Jepe.1,tamenplus euitatur fallitas, quando apertédicitur quam quan
doiimplicikd.
Uiex. VIT,
ismPorc(t quisteftari interliberos folicú ducbusteftibus, fed relidtain
taliteftamento alijsextraneisíunt Bida:mifi teflator omnes 1115]
fubleribantreflamentilaudáres vel Bip£eteflator corn tefamentá,
fcribar,E in fine dicatomniaineo contentavolo fore li
Paritalexta, A
«d L.aho= Ta no, re,
UE ft.
imoqadelle debeaneleptetellesÉ Er. 0e,
vidifponteursnifi contenta ineopalatm y libro, 5.
TI
Seftapartida.
y 2 ovonferia valedero.Quid fiteflamécum feretinterrisinfideliumav'
deperBal.in.la.C.quemadmo.rell.aperian. vbicenerquód valebit
cellamentamibifacto,fecunduin merum iusgentium,quod|
guribicigeee,nificontrarium proberur.S quodita de ficto relpondie
in cellamienco culufá mercatoris de Anchona.¿eficibivult,quod vas
Jear cun duo
bus celtib”. £e
de illo didto
Bal. meminie
doctor de par
Cabado teltamento es aql
)que es fecho cn algunas de
É y las mancrasquediximosen
a ¿las leyesantedelta, efideo-
petione.co p tra guilalo fizicfle non feria valedero?
de: one Pero ficl padrefizielle teftamento, en
cola. 89d que cftablefcie/le por herederos alos fi-
esftamensic£ os, calos nietos que defeendielfen
ora mass delo particlTe lo fuyo entre ellos; ma.
iuxtacerrá far gueren tal teftamento non fueflch cl-
racenorum, vi A . Le
de per cunda Critos mas de dostelligosS,valdriabien
Bald.in rubri— afsi,como fi fuefe fecho acabadaméte
os ante ficte telligos, que pufic(sé y fusno
mes,e lus (ellos.Eflo mifmo feria quan
do defta manera el padre, o el auuclo
particffeloluyo,por palabra tan fola-
méteentreflus fijos, e lus nictos, fazien-
fic. (ed querit
an por maris
2d La bosfijos,
ere. Hodie vers
A EE
ri cade foléni-
lib. AOS d
alos deber ter dolo ante dos tefligos, rogados e lla-
ari inter £i- madosparaclto.Otrofidezimos,q hen
lios, quzin- tal teftamento como clte, fucileayun-
terextraneos, oe
que lex pr tada otra perfona eltraña q hercdalle*
cedic 8h al padre cn no conlosfijos, quequan-
ecur in fer da 7
.totañe enla perfona deleftraño , non
- valdria clteltamento, como quier que
entodas las otrascofasque fucilen y cl
critaso dichas,feria valedero£.E aun de
a zimos Gi el padre faze teftamento en
illuslegis. a E
e Con lo cleritos, nó guardando todaslas cofas
Deiore pd que diximos,q deuen y fazer e fer guar
muni (uficies
Dar duo cetes. dadas, poderlo yafazeren dos mane-
mares, velfee, ras. Laprimeracs, que defpues que cl
mine de non z
xogac,venocacedo(Tinauthentica,q Gne.C.detefla.Scinfina$.in
omni.Cadecodicil hodictamen perl ordina,Sc.d.|.Taurividerar,y
eciamin reftamentojnterliberosteftes debeñrelTe mafculi.Ernó fx»
mineve vale Didacus de Caltelloin.glo(f.d.l..fuperverbo, Ñietete-
fligos.ciustamenfandamenta non muleumvegene, Esforé jn' puño
* Erídidtis — Goiurisinteltamentointerliberos veriusclTer contrarium,cumn ¡lud
di fuesicomillum,tamin.Lordinamenti,quim in+l. Tauri. qua tentam
Jocutz-fuenincin iurnerotefliuminon autem in qualitace malculini
tacis.Eelictanquam cafusomillas deberecremanere (ub difpolitione
iiriscomenanis..commodiGime.fdelibera pofth.fiveró.$.devi
lola peedols: Cde apfell lance. Cad cost
tatamen,quiacxquo dict.l.ordinamenticommunicer(emper fhicin
telleftadetellibusmafculis,Screót¿quia mulicresnon poflintelete
Nlesintellamento.veinfaco.l9l Tamtina,quiradillamferefere,8e(
¿Zcdla. rellene libero ato yidesuerclle quod Sceltalntomalcl Be
nouarec. ifludeftturos.
4 d ERegados. Nota q quando fic dinifio hrrediratisáparrcinterflioste
Mtesdebentelleragati.quod nota ad.Lfina.C.familhercil, +
5 e eriredafeLargeaccipeliuepervi inflicacionis, ve ino.
fin.C.famil.hercil S.L haccófltibima.).ex imperfeeto.C. de tela.
8chocetiaminnuicacinia.lad inem.
6£ Useriavaledero. Limita Scintellige, quando effentaqualiterina
(liristecas huequito reconlalie Ladoties Romas.confia,
y85.mouerur ex diéto Specnlatorisiculo dein(trumento.edit.$+com
pendiofe.verficu.quidh paterhabenstres bliosadicens quéd pres
gía quecunque quee haberpaternum tellamentumés Quminterlibe
zos , procedunt quando parer habens plures filos, in ompium £a-
il
tu. libas
noma rece
Quechtl
orem difpoluit:fecusfiin fauorévntus, gin odiñaliorú. 8 dicit Der
ciasconfil105-adfinem,qy ¡fla decilio multú videtur qua 8 narura
lis,quo ad metamen non caret ferupulo,$ contra camtenerPaul. de
Cailiin.l.ha. cóloltibsimacad f.C «quirelface.pofT.fed qua parun
moméielthodicilta quahio pprerdilpoficionemadal.Tauri,nonin
fito. Limita
tellamentocsclcrito , deue foclereuir <i3i0á.l, quá
do filij eiTent
inflicuti:fecus
veró fi extra»
nci, Sclegara
elle falta fin
lijsivt adducic
Socin. conil.
5.volu.ad(i-
nem. Benota
bene, qp tella=
menta con=
ditumintorli-
beros femper
cenfetur habe
reclautulá, q
“valear_ omni
meliori mo-
da, quo pór.le
coharredi.$.có
filix.Mdevule
a. 8 pupilla,
edit Alert
el padrediziédo afsi, elte teftamento q
fize quiero quefea guardado:otrofid
nen dezir, e focfcreuir los fijos, elle te-
ftamento quefizo nueltro padre otor-
gamoslo.Lafegunda mancraes, que fi
el padrefupiefle efcreuir, quelo puede
fazer de fu mano, diziendo en ellosno
mesdetodos lus fijos, e todo fu tefta-
mento enque mancralo faze,e como
Joordena,c fobretodo deucelafsi cfcre
vir,todo quanto en efte teftamento ef-
creni,quiero que lea guardado. E en cl
teftamento quefuelle fecho en alguna
deftasdos maneras, puedecl padré man
daralgo aomecitráño,e fiquiliere pue
de franquear fusficruos,pero hamene- — in,d.S:exim
fter que tal teftamento fea fecho ante a
dostelicamalo ma dae e
dosteftigos”a lo menos,rogadosi,clla? Qgergodiaú
ell in princi
pio huñus.).¡p
cedic in tellan
mento nunca.
patiuo verbo
madospara elto.
Le).V IT. Como puede mudar e renocar el pa-
dreelteflamento queonie/Jefecho entre fus
, ? velcúferi
fijos. ten? vel
la pura, in qua
es Vdar ereuocar puede el pa caca
+ Bye 1 dreo clauuclo, cl teftamen Fo fesancar
EN . aia
En |to, olamanda que ouicl- procedúr quá
do reftamen=
tía fic per feri=
pruránónun=
cupaciue + fed
in feriptis:fed
minus perfe-
tea ita decla»
ratAzo.C.eo.in fumma,col,antepe.verficu.Sed noftri doftores.gl.in
authentica.quódfine.Cucod.titu.
h Cossreffiges.Quidin teftamenco ad pias canfas,videin.c:xelatumade 8
telta,in.c.cúm effes.cod.cion. % quid firellamentum fiar tempore
peñis.videAlox.in.J.fin.C.cod.8laréperFranciócum defanéto Ni
zariojn fio tatu de pelle.fo.37.cum lequenti. quid fi teflamentú
fiacin maci.vide Cepolin traftacu de (eruicu,in ca, de porta, $e quod
habeturin.J.s.ticul.2,lib,5.ordir Tn no. rt
urerzocriam interliberos ¡ojurepartitarum, y ef, nio
tellesellentrogatizáfortori ergo hoc erithodieflantesdl,Tauri. — galibas»
Mex 111, e End
¿0TellamentumfiQum inter liberosnon renocatur per fecundum te- noug Ke
famentum non folenne,in quo nón adfintleptemteltes, Hem é re-
uiritur gp teflaror dicar,quódreuocatprimum.bad. le
k Gen algunas de lasmaneras. Exiflo veibo reprobatur opinio Angeli 1
in authentica.hocinterliberos.Cseod.vbidixir, quod tunc teltamen
tum interliberosnontollebaturp+rfecundá criam perfcAum, niño
fecundo fieretrenocario prioriscellamenti, quando primumteflani
tum eraclcripeum mana pacris,prourdifponiturin authencica. qdfi-
ne,C.cod.£clupra.l.proxiora.ad finem. Secus veró fecundum cú lite
ftamentum primum interliberosfuiflernuncupatiuum. $ hocidem +
voluitibi Alberic.inprin,illius auch. nam vehic videsiflud procedic
etiamfiprimum tellamentam fueritnuncupatiunm, vt hic pareciun>
ta.l(upraproxima. Gila cracetiam communisopinioin,d.autlics
hocinterliberostene menti,quía tex.vnde fumirur.d.authenabocin-
terliberós.multum faciebarpro opinione Angeli,£ Alberis
Eijendo defpues. Quid finonfaciaraliud telamentumafed eancum >
ESA fcho entre fus fjosgen
alguna de las maneras X que diximos
enlaley ante defta, faziendo delpues!o
troteltamentoacabadamente, antefie-
Mo
|
derogerprim
aliud,fcilice:
baciin.d.auth
Titulo I.De los teftamentos.
orVidel y nólufliciar,imó quid requiratur verumque
effamentum Sederogacio prioris, Écidem videturpro.
hen,hocinterliberos.vbiPau.de Callranouethácque-
MiondiS concludendúvidernr,qp fideo derogauit primum, quia vo=
lebardeceder:
Lóiure, tF de
lega». 6 Ale
xandiinl.no-
» ftrau.col.Co
dercíta.
a UDidendo es
el, Notabenes,
nánon fufiic
rejoreltacsiftud folum: (uficier, juxta norata p Bartn
le
teteltigos,c diziendoen el*,como mu-
daerenoca clotro que fiziera primero.
Caficlfegundo teltamentonon fucfle
afsi acabado, non fe defataria porende
el primero.
.”
e.
ter generalis
claufula cal=
fans K reno:
cans one a:
Jud tellamen.
tum mili eiá
expreflerit, y
callar qdcun-
| queteltamen
tum eciam fas
tam inter li:
beros. ita dicit
Paul.deCaltr.
in.d.authenti
hoc interlibe-
os. quod no
ta. E hoc eti:
elt de mente
Balibi,ipri
nusconbil.163.
colu.8.vol:
Ereót
ex quo lud
tellamentum
Ley. 4X. Quales omes non pueden fer tefhigos
enlosteflamentos.
Y Efliguar non puedé enlos
Mfitellamentos, aquellosque
(aa fon condenados por fenté-
PERN ia que fuelle dada contra
ellospormalas cátigas?, oditados que
fizicron contraalgunos,con entenció
deenfamarlos. Nin otrofi, el quefucffe
condenado porfuyziodelos fudgado-
res,porrazon de algund malfecho,que
fizielTe , alsi como por furto, o por ho»
micidio,o porotro yerro femefante de
ftos", o por mas graue de que fuefle da.
da fententia cótra el.Nin otrofiningu-
no delos que dexan lafe delos chriftia-
nos,efetornanMoroso fudios:magúer
E
e
imer_ liberos — Cerornaflen“delpuesanucitra feque di
Faber tacitarm 22 A :
clauíalá dero- Zé cn latin apoltatas. Nin lasmugeres",
gatoriásoppor — ninlos quefuellen menores decatorze
tec fieriiftam
métione. Sed
an teflamen:
tum inter lib,
10s
xogatoriam as
, pracedentia
tellamenta,
Sicutintelligi
videatur
etiam habere
claulilam de
años. Nin losfieruosf. Ninlos mudos.
- Ninlos fordos.Ninlos locos mientra
'= que cftuuiecren enla locura.Nin aque-
llosaquien esdefendido que non vfen
de fus bienes: porq fon defgaftadorés
da e
dllosen mala mancra:ca eltos atales nó
ñ
¡vurhaberead fequentia? dodtoresnon tanguntin. d.au-
then.Socinusinad.confil.vuteqp non, quando exigererur (pecialis de
rogacio primi
iteftamenti,vt quiaibiellerclautula derogatcria dicens
hocnóreperirijurecauram.limita tameniftam.], 8. d, authenticam,
nilin (ecund:
lore(tamento eciam ilijeffentin Miu BrefTer.
Diliusquamprimuminam tone revocarorprimumab(que alía fpecia
liderogacione:glo in authenti.detella.imperfet.colla.
authenshocin
ld dnd.
anideCaft.
nterliberos, Alex.confil.:46.volu.2,Paul.
in.d.auchen, Senora etiam q lapfirs decennij poftteltamentaminter li.
beros idera operatur quódclaufala derogatoria. fancimus.C.de tes
fta.Alex.confil,105a
teflamento eflet
olumi.4+colsantepe. 8efina
infliturapia caula,Schijin aliqua parte, non elfer necefTaria laufola
derogatoria
Alexan:
a. lingularie
prioristeflament eriamfadiiinterliberos, ve adducune
.confil.105+8 1afoind.authen. hocinterliberos. veria
limita. Anautem quod hic difponitur procedar quádo
in primvotellamentofuitinficura pia causa, vin fequenti Ñitnecefla-
riaclaufula derogatoria ad primum.vide Socin.confil+229. volurmi.z»
col.fin,verfic.
AllegatOldr:
poítremo.volentem quod fic:quode(lfingularediCtá.
alconfil.ny.icius condidicteflamentam,Sicaltem nota
quod fi fuperueniarcau(a reuocandi primum teflamentum, tunc non
Tequiriturin
reuocationeclanfula derogatoria, fecundum Baldsin di.
authentica.hocinterlíberos.
«Regulariter
Glez, IX,
quilibet non vetitus pote(t elle teflis in teltamentoz
funt tamen aliquiquinon 'ofTunt elle teftes: vt damnatus de famo
flibelliconfectionezac de furto,de homicidio, velde mili, velma
¡ori delito. Item apoltaralicerad fidem redeat:8: minor.x55j. anni
Trew fecuas,murus,(urdus,mulier, fatutss fatuitate duranteíen fulti-
tia.ltem prodibus,curatore ibi dalo.Et proliberofegerens potelt el
fereflislicet poltealeruus deregatur.hoc dicit
b úisialascantigas.Adde.láseni..fi cod.
pueden fer teltigosentellaméto. Otro
linó lo puedeler omequees fierno de
otro.Perofialguno delos teltigos,que
feacertaronquádofe fizoalgund tefta-
mentoyandaua enaquellafazon poro-
melibre3, maguer defpuesfuefTe falla-
doen verdad qerafieruo,nófe embar-
gacl teflamento por ellarazon.
Ley X.si puede ferteftigo,o nú enel reflamé=
toel que hanatura de varon €o de miagero
Ermafroditus en latin tanto
quicre dezirenromance, co
mo aquel qué ha natura de
varó e de muger. E eftcatal
dezimos quefitira masanatura de mu-
ger q devaró, non puedefer teftigo en
teftamento,nín en todas lasotras maa-
das Gomefiziclfe.Masíi fe acoftaflemas
anatura de varon,eltonce bien puede
ferteftigo cnteftamento, centodas las
otras mandasqueomefizicrc.
929. X7. si aquellosa que manda algornelte
_Jiamento pueden ferrefligosen eljo non.
Ontienda nalciendo fobre el
teftaméto,entreel heredero q
era efcrito en el”,elos pariétes
del finado q quificfsé defatar cl teftamé
to,eftóce dezimos qbiépuedétcítiguar
“agllosaquiéfucflcalgo mádado enelfi
1
€ Usen
Jos. Vida
un 6.partit.7a
Detrd
his quinotan.
infa.vbi habe
tur qui noten
tar infamia
juris exíá pro
crimine priva
to: Bn illis
etiam intelliz
ge procedere
quod hic has
Becur. An aus
tem dinados
contradu ex
quo der:
infamia, pole
fint le teles
in teflamento
viderur quód.
fic ex quo
ifla.L.eosnon
excludic. ln
contrarium
tamen facie,
quía repele
lancur á tel
monioex qua
cunque caía
fint infames,
vin cap. licet
ex quadá. de
tefli.Bincip.
praterea . de
teflib. cogen.
+82 notar glol.
vbi communi
terdodto.jo
1.C.defmma
triníca. Se
catho. de dixi
in.l.8.titosió.
fupra. part
3 foriori er
go debét re=
pelliinteflamentis,vbi de maior prañudicioagitur. 8c ¡lud videtur
yerius ifta.l.fuppleri debetin hoc peraliasaScficinfamisinfamiaia
vis qualicercanque itnonpoteltelfercflisin teftamento.
d dserarnafjes. AddeLahi quilandtam.Cede apolta
€ €nilumageres.Adde.5xcltesinttderela,
an,Fab.in.d.$.teftessinft,de telta.Súbidici
3
junte de a,
y
La
£ 4Lavilos fiernes. Idem dic de monachis,fine licentiaabbatis,vetradielo, $
,quodexhocpolfantim
pugnari multa teílamenta, in quibusreligiol(unt tefles fcptifine
“abbatislicentia.fed ccue contrarium,quia monachibene pollunt efe
teflesinflsunientari inclicentia AbbarisyvetradirSocin.conla7.vo
Í
finsin cap.cum nuntiusadeteflib.
Cardinal intermánisiflis.confil.100.incipirteflator haber ScFe
8 Uror hombre libreádde,l1.Caderefta.8c.5 Led cum aliquisinilit. eo= 6)
demtitulo.
ex:
amSifexusvirilisin hermafrodito fieporentior,ericteflisinteflamentos
aliásfecus,hoc dicit.
Clex.XI.
amSieltcontentio fuper teflamento inter haredem feriptum , Sete-
Mantis confanguineos vel legatarium polfune ele tefles legatarij,
fed haresveleías confanguinci víque ad quartum nequaquim. hoc
dicit.
h Geferiprs enel. Ex hocverboviderar velle hac lex quód cios di-3
(policio
proceda , quando legrariusadducicur
lore tel
lamenti facti in Fósipiis , vel de quo
fem (mper vas
fic fadla publin
ca [criptura : E legatarij, fuerunt defcripti in tali tcllamento a
Que in
Noa ec.
“Sefra Partida.
Nonergoprocederetinteflamento nnetariuo, de quonon fi
¿ta feriptura.Sehuins opinio.fuls Nico.de Marhare.relatusá Bali «in
Iictantibus.C.deteila.£ idem voluie Abb.in capita, infupera colu.
penulti.detellib. Sitameninomnem euentum fue valererin
Ireredis,fiue non:lezatarijelTent confecuturi legatum, tune indiflin-
¿e admitcun”
tur in tells,
ve velune lo.
Aadr. Anto,
Abb. poll a-
Jos antiquos
in.d.cadolip.
vnde cum hos
diede. laregni
a.itu. deloste
Mamentos. li-
bro.5.ordina.
8 vitiecue
rellamentum
vel non adeas
feacertaron y quando fuc fecho. Elfo
milo feria fialguno deltos aquien el
fiando dexalicalgo encltcftamento, o-
uiclle contiendacon los herederos, en
razon dela cofa quel fuelle mádada en
el. Cacftóce podriá telliguarlos otros*
que facilen y eleritos fobre tal razon,
pues quenon tañelacontiédadetal co
La a cllos.Mas cl que fuelle eftablefcido
dar meca POr heredero fu padre,olos quede-
ex eo adhuc . Íciendiellendel,o fushermanos,o loso
legata deben» — tros parientes cercanos, faftacl quarto
ruz,diceadum £ 2 as
esfer,quódin= gradoc,1nó pueden fer teftigos lobre la
dillincté ho= contienda queovielle el heredero con
die .Jegatasl 105 parientes del finado,o conlosotrós
omes en rázon delteftamento,en que
admitterentur
intelics, vide
cam Joano. ios
Ebindioa fueilecfcrito 'porheredero.
Yoga Biper MEX IN En que cof puede/r eferito ete
Alexa, confil-
.. famento.
+2ETN pargamino decacro , o
A E depapel, o en tablas, quier
AE con cera, o deotramá»
EA Hd) nera, ocn otracoÍa en que
da Ceesorros.N > Le pueda fazer clcritura,e pefcer, puede
iptelega- — fercfcrito cl teftaméto. Eaun dezimos
que devn teftaméto ,puedeome fazer
muchascartas de vn tenor.E deftascar
197.colpevo y
lu 1% per lo.
de Imol.in
quí teflamen:
rosinprinca fa
"Vide per Ángo
$.lezatarijss
3b a taspuedcel teftador leuarla vna confi-
rr.Addested — goye lasotraspuede ponerenalgund lo
nequiallir. de
garfeguro,alsicomo cn facriftania d al-
mmenciiflamo
quatémusdi
quianon meminificvidiffe.per. ljuriscommunis.vide tamen que
orarSalictdnd.parentes Cde elo vbielamvalt, quédiflo cat
fiat computatio gradutim, fecundumius ciuile,de que in leges.titus
6.partita qu
4 0 Urafacl quarto grado. Vide qua nora Alex,confil. 47.inprin.volus
<a. Sexillaliderorprobaríquod 6 vas ex teflibusrequibs de
Mamentisefferinhabilis,velnon omni exceptione maior, quód non
fuppleaturcias defeétisex integritatealioram,co quodrequiratar q,
omneshncincegdreftes.videlalon in.1.fiquis ex argentaris,$.cogen
rur.col.1.(f. deeden. 8 Decinrm.contil.105. 8 que dixi fupra cod. Ls,
nglo.anteficteteÑligos.8cgdnorarloa.de Imel.in.l quiteltamentea
inprin.f.dereftawvbivult quod fifunt duoteltesnon omniexecpúo
nemaiores,habeñtúrloco vnius.
$d Mxjerito, Ex hocverbo viderur quód etiam fi tellamentum junes
tur(eripturatabellionisvelaliás,covfanguinci haredis, non polfunt
efletellesibtra quarcumígradum. + Contra quod viderurid quod dis
xifuprain glo(T:.ad quod potelldici ¿quod aliud fitin legararis, qui
- mon repellamtur:
suriure.Sciflalex eriamficótcontralá quod netar Salicecusin legespa
xentes.C.deteNib, vbivcluit, quod fifracerfuie rogars teflisintes
MNamientofratrissbene pobivellereltisiquia teflacor haber authorira-
remconficiendi faro (uum.allezar.].quítéllamento,y. percontra-
riumifEadeto/la: neque ve hicvides eriamo £ fit rogátus , porel efe
tellis in reflamento- 1afed procedit quando heresin(licutas elfecfra
rercellis: dim eroSalicó, lote guando extrancus effecia,
KUtus. EN EA z
bus 8 confanguincis intra quarrum gradum
oadmittuntar dejore, fecusinillis quirepellun
Glex,x17,
amPoteÑ ribiteffamentumin perzameno papyto veltabula etizmce-
xeavelalia rein qua(eribipoteitisypolfanteluldemrenoris ficriplu
rescharta tellaméizquari vna defectuofisnó nocetalijs pfeaiis. bad.
€ €aonempece, Nota hocverbum. Si hocideo ell, quiaratione abuo- 1
dátioris pro-
ciomi
gunacglefa,o cn guarda de algund fu Ep
amigo. Eellascartasdcuen fer fechas diste 4
A in. vnú.verú
envnamanera, felladas de vnos fellos caida as
dum. f.cod.
milmos,cde fátosla ynacomola otra,
vnde fiin alijs
de guiía que acuerden las vnas cón las
charris bene
otras. Perofialguna dellasfueremen- — fr feriprá cis
guada, nonempecealisotras quefuel a
E - uta
fencomplidas. defeñuola:
quia abundás
cautela nó fo-
Jernocere,l, te
flamécum. Co
Ley. X 111. Quien puede fazer reflamento 6
quien non.
pm Odos faquellos a quien
non es defendido por las E
a ¿:.A.dereiud.
leyes defte nueftro libro, “dzex.x111.
| pueden fazer teftumento; ae Toñi pea
E tell quiliber
eloso ros que nonlepueden ro e verusino
estos. El jo Gelta en poder8delu pa- tame polfime
dre,maguerel padre gelo otorgafle, Pe fa blu
ro 4 fueflecanallero oomeletrado qual — paris confene
quicrdeltosfizosqueaya delos bienes, — lu mili: depes
.s culio caltrenfi
quelon llamados peculio caltrenle,vel ve qual Je
quali caftrenfe, puede fazerteflamento — nec mafculus
delos. Otrofi dezimos, que el mogo *
que es menor de catorze años , ela
mogaquees menor dedoze años, ma-
tabul, coc Lo fps
ánis,autfocmi
na miner, xij.
a intellcaú
d nó habent.1t€
guernon fean en, poder de fu padre, nec fultusdu
nin de fu avuelo , non pueden fazer” — rante Qulúcia,
aut prodigus
teltamento. Ecftocsporque los que
fon deftacdad, non han entendimien-
tecomplido. Otrofiel que fucfle fali-
cui ell bonis
interdifúsan
teinterdidio=
ne veró teflas
méwum valet,
Tremnecmutus E furdus fimulánatiuitaresíccns (iácali ¿ quía tune
benepotell.iipfefcribarilludyaliásnon nifi de permiflu prind
necetiam folum mutus dnarjuitatepotellteflari: quod raro accidicz
furdus /etó tanetimm bene poteftreflari,hoc dicic.
£ dTedos.AddeLab caparto.Mdeproba.
y Couecfeenpeder Hodiciellarar ací ordi.tauri» ele
7 que conigitillam.l.8cfimiles.De iure communiveró,videinillama 4.
teciá,quelatétradit Guilliel.Benedidlin repericio.c. Raynunitius. de
refladoverbo,Smarrem infuper Clará. de quer habenturán cali
defepul,lib.6anon tansé poterit hodiefiljus familias ref
viújs quacenuseliecin praiudicium vlasfruG us parentis, fecundá lo,
delmosin.coquiaingredigtibusaderefla.col.6,cúprin7.NicK faltas
bonoriaduentivioráremanent paris fiblusingrediatur religion,
fecundiim loan.Fabr.£e Saliccánauthenticaingrefi.C. de facrolane
ecclel. quidquid dixcric Abb.in.cinprefentiascol.1y.deproba.
h del mojo. Extendei(13l,8elipu ilusteflerurad piascaulas.veproba- 3
vurin,cal pateradetellalib.ó. é ell cómunis opinio dodorú, quam
tenceBarinrepetaL1.Cadefacrofan.ecclelScreneretiamibi Bal.inre
per.quelt.anbi erjá Salicer.corra Richardú ciusauunculú.vbictiam
Alexatradic eri laré Guillel. Bengdiét.in reper.c. Raynuntius.deres
Main verbo.AdicAcimpuberiSúbiadfinemadducitillud,qd eltno
tandum q tellamentú pre fumiturfactú á puberezvnde cótrarió affe-
xentiincumbitprobatio.allegar Innocen. de alios qui eum fequuncur
_ incapcis prafentia.de proba.vbi ad hoc elttexanotabilis,
1 ran pueden fazer. Si amen impubeseller dolicapax., polfet cur eo 4
princepsdi(pálace,vtfaciat reflaméci.oi. Alex in.L.fi.C, deteflomili.
¿in.Llifracer,C.qteftam.facerpoll-Barin.Ldi queramas.f£ de ell.
co.gl.édoé Adri,
IL CGc Ada
i queramusfiderefta, Tn no.
Titu.I.Delostelftamentos. 6
defatuosloan.Faberin.$.prerereaioft.qui
scftastencrquód potell eftari. $e fequi-
fiftarer. C.quiteltafacer, pofScibino=
i mis licechabear imbecillitat
do de memoria*,non puede fazer tefta-
mento,mientra que fuere definemoria
xecipit , vedi- doP: ninel defgaftador “de lo fuyo, a
e es quigouiefle defendido eljuez* quenó
do.taméin li- enafenallefus bienes.Pero fiante*detal
Dr defendimiento,oulellefecho teltamen
“ yeterS,Tho. tovaldria. Otrofi dezimos, queelque
22.3. 4ó.art.1> csmudot, ofordodeldefunafcencias,
Sacuúvale dis
nó puedefazerteftamento. Emperoel
di quelofucflepor alguna ocafion,afsico
ada mo por enfermedad ,o de otra manera
fiunfed hebe= eftea tal fupielfe efcrenir, puede fazer
Pare fario- teftamento,efercuiendo lo porfu ma-
fusveró ná te
fatur, ve hice nomilma", Mas fi fucfle letrado”, e
exá fi ad pies nofupiclle efercuir: non podria fazer
fu teftamento. Fueras endeen vna ma-
nera,fi leotorgaflecl Rey, quelo cferi-
debio dm Wiefle otro alguno cofulugar. En efla
ell ebrios manera mifma,podria, fazer teftamen-
quia fuiolo “Oc omeletrado, que fucfe mudo de
comparatar, ,
+ veineca á cra Lu nalcencia, maguernon fucile for»
pala cum ibi dozcefto acacíce pocas vezes".Empero
notatis de vit
netecle. Aquel que fuelle fordo defde fu nafcen
sicorú. 8evid. ciao poralgunaocafion, ficfteatal pu»
Ad diere fablark , bien puede fazer tefta-
a2.quuell, 4 MEnto,
dé ericin dor
miente, vein A
clementina li NL:)X 1717, Enque manera el que fuere cie-
furioP.de ho-
mici.Stradir Barbainc.r.detefta,Brin cap. ade fuccefsio/abinteft.
8xidem dic infienetico.arg.d.clementina(ifario(us.vid.per.Bal, in
11.colú.7.verfio,quero.C.derefcin, venditi, Screx. norabil
cum dilestus.detuccefabintellaco.
6d Entientras que fue Jedefivremoriado, Sedquidin dubio, an prefamatar
faGtumteltamentam tempore furoris vel dementiz, vel tempore dia
Jucidiintoruallivide glofl.inac.judicas germanú.z. q, 6. E inscofio,ia.
verbocomporcin,deluccelio.abintelt.érperBar.ir.Las tido bonore
polliinfan.furio.dela.adfinem.Sper Bal. Alex. Sclato. |. fuciofum,
C.quiteflasices.poll.£cvidentur do£tores ereloluere, quód faros
nonfaicinftantancus vel parno tépore duranstimó duret peraliquod
rempusvel per mentes licet aliquando aliquainterualla habuiller,
quód tancadtus pre(umaturfiGtustempore farorisenifiparsaduería
alíud prober.videetiam de hoc Roderic. Sugrezallega. 1. Sclafo,in
di¿t.Lfuriofiyo.verlicaquid autem (inon apparet quo tempore, $So
cin.confil.q2, volum. Alex.confi,q4a.volusScconfil, Sg.volúna. vbi
biliter,8cconfisga.col.4.volu.s.
der. Addediscuifcod.Si5.iremprodigusinft.quib. non
eftpermilfaceraeta.Sed an teftetur ad piascaufas,videpecBalk ino
1.C.de facrofan.eccle. 8 perloan.delmo.in. c. quia ivgredientibus,
coluss.detelfa.Bctenent q non. tenerst tamen teflamentam faétum
anteinterditionemvribi percos Sehabeturhico
3 d Uorfendido el juezNon ergo loquiturhiclex ininterdiftione fadta a
lege: quia teltamentumtalisnon teneret eriam fadtumantea, quod
noncltinerdidiionefifiaajudice,vefubdicarhic.
9 € pero fanresSi fat quisinteltabilisan tenebicreltamentum antea fa.
ErumevideperToanade Imosivadal.is cui,
10 £ GQueclque cemudo. Orem habera lege fi mutass ff. codem, Era les
gedifereris. C.quitefla. facer, polT.ée a. .item mutus. inft. codem
anotatisper Azodiafammna. C.quitelta, facespolí, verficulsicem
maras.
y
E
ER
$ CDcdefunafrencia Hocintellige quando murus caret intelloftualias 44
fecus,vetradit Alexand.in.l.dilereris.C.qui teftasfacer.poll.vbivide
quidde militemuto, Sc quid li mutusteltcrurad pias caufisa
h deferiniendoloporfismanomifina. Qui ergo inintirmitate confticas 1a
tusperdidirloquelam,non poterir tellarí heredem fgnisioMitueo-
do: deber er
Ea ca
nomen hare.
e dis propria
¡L ciego nonpuede fazerte- manu feribes
amento, fucrasende defta — "e vthic pas
1 ter: E vide
maneral,deucllamar fietete — per Anguin.l,
tigos'", e vn cfcriuano pu- difereris. C.g
. . tellamés face.
blico:edclante dellosdeue dezircomo pom. Pautas
uiere fazer lu teftamento. Otrofi de Pe a
a hac confilif
uenombrar quales fon aquellos que e ANOS
ablece porfusherederos, e que eslo humanas Co
ue manda, e elefcriuano deue efcre» , detefa.
terradosdeft,le
virtodaseflascofas delantelosteltigos “gere fciensa
gopuedefixgreefamento.
y, . ja fecundá
láte dellose delpuesque fuerenclcritas, E
eleydas deuc dezir el ciego manificlta- —mutuselt, de
mente,como aqueles fu teflamento. E Pe ¿econ
de fi cada vno delos teftigos,dcuc clcri vt in diéra. l.
uirfunome%en aquellacarta, fifupiere O
efleriuir:cfimó deue lo fazer clcrivirao- $e nota quod
tro.Etábréclefcrivano publico: q eferi summuto, Be
. . furdo á natívi
vicrela carta,como losteftigos,dcuce, tate,neqsprin
larla carta có fusfellos, efieleferivano ceps dilpen-
ñ o E E, vepolsitte
publico nófe pudiere aucr,deuen aucr fas ulanl
otro q lo eferiua.e quefeácó clocho te o po=
E i z tell concipe-
Iigos ¿lugar delefcrivano.Ecflaguar ;¿ A
dadeuc ferfechacnelteftamentodelcie mentis , cum
E ingú non cenfemr
go,porquenon pueda fer fecho ningú o e
engaño. tem vel jutel
IcGum,quoad
exercitú (lecúdúPaul.de caft.quí ita declaracin.),fimutus.Feod. qd
intellige,vepradixi ingl. pxima.a. quando mutus caret omnino in
telleft,aliasfecus. 3 dicie Bald.in.l.humanitais.cola.11. Cde impu-
be. étalijsi, quodcontra mutum $e furdumanatinitace non poteft
fundari procefus:quia carer fenfu:videtamen Baldjin.Lynica. colum
na.6,C.de confel,
”
turaquiali ell furdusanatiuitate efl mutas fecúdam Azo, vbi fupras
Uiex,XITIL,
+n In teltamento cxci debene feprem teltes « ynustabellio, vel eins los
cotellisoétauus ad fublcribendam adhiberi, qui lubicribant Sfigile
lentteflamentum, debet coram eisczrco dicente fcribi, vel jam
eftordinacum lezi,8carcus dicecilludfore ciusteltamentum. had.
Mt uera ende defe manera. Probatur hic cxcum non pofíe celta
feripris,ita quod teltes Bcrabellio nefciantcius difpoficioné: polletes
nimezcus quiteltarerarin fcripris faciliterdecipi, € fubici Gbivna
feripturaproaliza
m dsieretebigos, Hodicluficlunt.s.ytin,l,
Ecibi Paulusde Calt.
D eferivir/i nomesAn esjamhodie Mante. L3.Tauri fernanda ficiftafo y,
Jennitas,calizinilta,l.defo
¡praintellamentocaci 2 viderur qued
fcquiaperlegem Tauri nibileftimmatacum circa hoc , mil in nu- 8d Lo,
mero elliumsin alijs ergo (eruari deberiftalexol.
fta.itatenet Michael de Cifuientes, $ licer ifud videbaror iuidi
credotñ qn practicanó polsitobtinen
nitatis$chigillorúre(tiá ceflamentúiczci vicietarpum quía itta figjlla
teítium delicrant elle in vía , S fubcriptiones tantumn exiguntur
peral, Tauriin teflamentoin feripris 8 cum diéta, ), Tauri veras ad,
o ficráantecferitas”, deuéferleydas dei ec vezes 3
pudiere hablar. Infurdoa natiuitate vidernrhocimpofibilea n2- 14
ns]
sin ordina.Tanri. Inno.tec,
n Goantecferiptas Polluntenimanteferibi incteltibus eriam perpla- ellola.t
res diesnlahac confulcifima,$.arcúbtamana.C.quiteflafacespofl. 4+li
Sefta partida. E
amenti, Svoluitrollereillud dubiá ,quod
lerogattm fuiífer huiclegi partita
rum (pecialitecdiíponenticirca teflamentum czci, de declarawic in
tsilamento caci debercinteruentre quing;celtes videtur voluifle
É quedinomnibusalijsferuari fufficeretformam diét. Lordina, Íccune
dum quí ifta
fubleriptio € «Ley. XV. Como los que [on judgados a muerte
ofon defervados para fiempre, non pueden fa
xerrefamentos.
declararionemlegis o
zea percain
viderar ergo
quódud. Tau
rivoJuie corri=
ger iflamo lo
cilponentem
circa formam
tellamenti ce
di, 8ereducere
adformá, de la
ordinamento
súxdum tamen
interueniane
Vgadoa feyendo alguno a
muerte,poryerro que ouicf
fefecho, puesquetal fencen
ciafuc dada contra cl, non
puede fazerteftamento?. Elfo mimo
dezimos,del que fuelle defterrado para
fiempre, en alguna yla, file tomalfe el
Edad.
sal. 400
nOLICC,
inq; teles, de
sl. a rey todolofuyo:masfinon letomafTe
a todo lofuyo,oEvefle delterrado atiem
E y isuo, Posbien puede fazer teflamento delos
cun e p fla bienes que le fincaron. Otrofi aquelcó
tutum dicas era quien fuelle dada fentencia de muer
Bar-pole.fica , 5
¡ riin.Lfi que te, efe algaredella, bien podria defpues
1 ramus, fl. de
frzerteflamento de lo fuyo :efiáte que
fueffe confirmada la fentencia finale,
valdria cl teftamento que afsi ouiefe
fecho. Masfi efte que fuelle condenado
a muertees cauallero,Azicronlos fabios
antiguos departimiento en razon del
Baldin.d.L/A y Ciro porqueerajudgado. Cafiel aua
quzramus, IE fecho yerro en caualleria,alsi como ci
decelt. vbidi s
dp do<en hucfte, vendiendo o baratando
tú, quo difpo- — lasarmas, o fuelle defmandado al cab-
Ae a dillo,fxziendo lo quelevedaua ,onon
reftesin tela» cumpliendo fus mandamientos, aÍsico
mo deuicffe , fipor tal razoncomo efla
fuelle dada contraclfentencia de muer
teíla, clicerp
dLormina. nó
poterat: reste
diciiflá.l. que
tenus ad telta
Juentan Ce
di elle cortes
ea, vt notar
mentis.non vi
deftolli quod
dure comuna
miel dis
sominteltaw
E
sento cxristamen flante.d 1. Tawi¿que exprefedifpo
pins tefies ju teflamento ceci. videtur tenendina q
ares huiuslegis,non finchotic nece/Taria: imó quéd ex
videcur quodvbinon poichaberitabellio ,tenctersefta
anentam caciruncep :£Lam cum quing; teÑlibus, coram qui-
buscicusexpreísir vam hicer nulla Gat inde (criptura,
artículos tameiltecitánbios. Tu cogita, procederettamen fine fora
pula quod dico, icacusteflargtariotes liberosex gomennni opinio
ne doétcain,l.haccon(ultifíima. quod lila lex non procedar quando
escustellarecurinterliberosypoflet etiam carcusteltariad piascanías
cum ducbus tefibus,juxtacapitulum,relatum. pitulum, cum ef.
fes.detelta,vteriá voluit Alex.jo diét,l.hac confultifsima, colú.fi.
Ulex XP,
29Nonporeflseftari códemnatusad mort£ , velininfulam deportarus
adempsisbonisnifipádenceappellationcfadtoteflamento moriatwr
autfitmiles qui de militari cmánead mortem fit dánac?, gpoteftpo
ficadecaltrenfibus,ibiin fententía concedaturteftari ib pro bue
fraftione vel proditione dánetur :(ed fi proaliiscriminibus non mill
taribusdánetur,vt de adulcerio,furto,vel de alíjs ctiminib?, que cod
non milites commitcunsroncpore(? vrpaganus teffari : fed non iure
militari quiapriuilegiuwo¡llud perdiditperfententiam.h.d.
1 2 6 Iudgado. Oran habecá poratis per Azonem.C.quitella.facer, pol.
ña (anunosverfiicen dirias, +
2d Esonpuelefirerrefamentos e M.Scaliz.luriscommunisáquibus
Tonoxeco ¡Rafumptaalicot,
shodicinrezno perl. 4; Tauri, quinimo
84 dicunt dodtotes quodper Natura Sc con (uetudines locorum dam
natiad morténaturalen veleiuilé,faclunt reltamenta, vtdixicloane
deImolin.coquiaingredientibuscolú.8ade refta.Alberiin aci? qui.
$.1.E.codurnde Si poterúitdonare caula murtis,vtin.l.cum hic/la.f.
fimiles vxcri.F. dedonadinter virú 8cvxo. Sedan (icut per d
Tauriifiñcdamaari habilitáturad reflaméifaftionéactin
tur, habilitaciad paiuá,veficcapere poftine ex tellaméds aliorun
dic «p non, ve
$ in cómento
illius legis di-
Senos,
te,non podria defpues fazer teftaméto.
Fuerasende fien taluyzio fueffeotor- ir Michael
gado quelo pudicflefazer. Caeftonce de a
adde ii
en losbicnes que fon llamados caftréfe
peculium,pucde fazer teftaméto, o má
da:masdclosotroshon.E fiporauentu
raclcauallero fuctle fudgado a muerte
gd haberar p
glo. dodto.
porque quebrátalicfufe d, opor algúd ca
: , idetur,g cun
yrro,que cupicfle en traycion, cftonce E ia Eos
dic tefla adi
ue , per conte
quens videtur
habilitacas. y
Be fic tellabi-
lis paliue, HE
quía cum non
non podriafazer teftamento en ningu
namancra.Pero fi cl yerro quefizicflecl
cauallero,non facie de fe quebrantada
nintáxeffen en pleyto de cauallerío.Mas
fucllcatal, enquecaca los otrosomes,
comunalmátca las vegadas,afsicomo — Mt ferums pos-
Mulero def na: ad tellano
porrazon de adulterio, o defurto,o de Gum adtine,
lic nec pal:
Ñue. 8 forté
if lex ideo
hoc (anciuit,
quia nonrepa
tauie ferias
pane dampa
otro yerro qualquier femejante deftos,
eftonce bien podría fazer “teltamento,
defpues que fu
cjudgado a muerte,
guardando,eponiédoen cltodas aque
Jlas cofas,q los otrosomesdeuen guar-
dar, cponeren los teftamentos. Cala tum ad mor=
pa e a ouidep tem, proye Se
mayoria, cel p cl ouicre POr voluit Sali, c-
tía de iure
comuni lo.
quendo Jn au
shética fed ho
dic, C.dedon.
Ante visuen e
vxo, pot ali
quasglol. quee
idem volue=
runt,quee opi
nio videturap
probari in. de
1.Tauri. Tu cogira,E an pobitteflari deillis bonis que de iure conr
muni confiícabantur,fed per authenticam, Bona damnatorum refer
vantur certis perfonis,vteciam habesurin.L.6.cit7opartita.7.8 in.1S.
titu.1o.Sc.l.5.titmncad,partita,videper Roderic.Suarez inrepetitio.
slib..foro.llac.limiratione. G tu vide que dixi
O dela canales omo qui
rdelo portal fentencia,que fuel
fedadacontracl.
Ge. XV 1.Delos omes que fon dados porrefen
neselos judgados porenfamados por citigas
que fixieronye los que fuefjen fieruos e deloso
Eros,quenon fuxgn teJlamento.
€ Ms Anficamocfiando, Nora bic quod crimen, dicatar miligare crimen, 3
addo.l.:.8¿dcremilicaicdictitoas partita..
A Une brantaJefofeldeltiuramencá gd preliciz,cumfuit alfumpros 4
ad ilitiam,vt habeturivel.cx militari.fidete(la.milic. Paul, vero de
Caflin.L2cmiticibos.C.derefta.miliis exponit, vequia fecit prodi
sionem duci bellivel transfugicad hoÑesa
€ Padrisfazes.CommunicerglofT. $ dodores dicunt contrarium ita 5
nes. La.devetersd mili. fuccefio, dicunt enim quod miles
inc comuni non potelt facere tellamentam, ita
Azo.nfumins,Cadetefta.milit.ad inem glo. doftoresio. L Semi
litibus.C, cod. x partitaram dicic quod miles dampatas
decommunicrimine ad mortem naturalem,vel ciuilem poterirtefta
xismon tamen gandebitpriuilegio wilitaiin teflando : fed ceftabicur
jurecommunio
damna
Lex Y La
29 Obfides qui datifuntloco captivorum populiRomaniteflari nó pol
Sant.Leem daranatus ob crimen famolurn inceltabilisefficicur,ideo ta
Atamentum facerenon poreftyinec ell capassteflamenti.Icern de (ara
uo dubitansvelerransnon poteftreftari :vequia nefcicíe manumil
fumvelemanciparum»leew hi quibusá.l. incerdicancarbona veha
xetici crei perducllionis, Item necfergus.bado
Inno.tes
fla. ci
eLlibaea
Titul.I.De los teftamentos. 7
1 a Ecurino.Jdem lidentur pro pace componenda,veltenendafecúdum
glo.in.L.oblides.FEcodem.Scintellige vtibi declarantBald. dc Ange.
¿uando darencur oblides his,qui non fune (abditi apud ques nulluin
cil commercium vel holpitiumvelati Tu
b UDecansiga. Adde.llex cornel
S.L. cum lex.
M.codem.
¿0 Aorfpuesmó
8e tellamentú
antes. faétum
iscui.$.primo.
Efenes dan a las vegadas
los omesporfía losenemi
pi Aleospor falir de catiuos. E
jeritator, crio SE E
men , hores ¡2 ¡Desporgeltos atales, q fon da-
vel maieflacis — dosen retenes, nó fon en fu poder, por-
mais ende non pu eden fazer teflta mento. O-
dehierericude- trofi dezimos que aquel contrá quien
Paulo A Pa
tb. de fuelle dadofuyzio porrazó decátiga *,
cui. f.codem. Oporrazó deditado ,queouieffefecho
*probaturin — cótra otro,en quel dixefle a tal mal,por
l, cius quis dieele E do, clk LA
ficod.s expe quepudicflefer enfamado, eltea talnó
e elttam podria delpues fazer teltamento. Otro
iciure canoni : a ES
onda tal feria,fialgunofiziefle teftaméro,cuy
i dádo queeralibre,fi defpues fucflepro
vado quecrafieruo,que non valdria fu
li, q her
teltamento.Ello milmo es non
iquele-
fas creden»
es, de fauto=
105, Eereceptas
tores,flunt pri-
ua fxftione
teflamenti, ve
in authentic
credétes. Cde
hareti.c.excommunicams.5.credentes.codemtitulo,Scorum bg-
nad diecommificriminis fine confifcara.vein capi.cun lecundum
leges.dehhereti.libro fexto.8ctradir Albericiin.l.cognouimas.C. de
hivreti.an auteminfamisex aliocrimine poficteftarizPaul.de Calla
in.d.Liscui.5.ndidtquód fic écredte.urdicitrextainad.l.cius qui.$.1.
8cinil-prima.C.delecund.nmp.adde eriam quod damnatus propter
carimen famofumnon porel teflari.vtin.d.L.iscui.S.1.£c.l.lex corne
lia. lifT.deiniur.fed quid li cómittat deliétum Sodomiticúan pof-
fiereftarisPhil.Decinsin.l.1.C.de fecund.nup.numero.7. dicicquód
nonex eo,quia dato q non lit condemnatusiplo facto, viderurinfa-
amis.lapalamia$.quivin adulterio. ff.dericu nup.prinacas enim intellis
Nigiturbonis,vndenon potelt teftari.4cica dicirfuilTe cófaleum per
quendam Anallaiun dodtorem,ve haberarinfertumin libro confi-
Bora Barbain fine. Sc qy bona Sodomicz confifeentyr haberuriu-
«co rehuius regoiin pragmatica Regum catholicorum.
t.
euydalTe ferfalido de poder de fu padre
filfucffe prouado defpues que nonera
Qlex, XV IL,
30 IngrefTus religionem non haber teltamentifadtionem quia fuccedic
ci religionili habeatharedes defcendentesinterquospotelt bona dí
widercavt quilibethabetad minus legitimam que ell, lifunt quatuor
vel pauciores,p omnibustertiapars bonorú,l1 plures dimidia abíqz
vllo grauamine vel condicione, Si pluscis donet:habet locus ¡lle vP
relizio,tantúm pro legitima,icur vous eorum ellet habicarus fed
mill difpofuiemorte prauentus, habebant fil legitimam, locus au-
temfeurelizio refiduum.h.d,
1 d Mentrando.Lutellige profitendo tacicé vel exprefsé,naminfraannum
probarionis, de quo.17«q«1in fumma.Bcin.c.Eccobenefició.dereg.
libro.6.)teltari pote(l.quid tamen (i intettacus decedar infra anna
probarionis,an appliccatar bona monallerio velconíanguincis(uc-
cedentibusab jntellacozvaria fuerunt opiniones, de quibas perloá..
deImolin.cuquiaingredientibus.colum, y. detefta, Stante eum per
Cynumin authé.ingreísi (acrofanét.eccle. mihú verior videtue
opinio,q uód (uccedant venientes ab inteftaco,in qua feinclinar loá..
deImol.vbifupra.8c tener Abb.in.c.in prafentia. de probar. lafoin
authen.fi quamulier.ad fi.C.de lacrofanét.eccle.vbi alios refert.licde
Deciusindidt.cap.in pretenda probidad
munem opinionem elle, quód fuccedarmonallterium, Scin eamiple
videturinclinare.
+ € Getermitaño, Siintelligasde cremitis facientibus profefsionem, ve
funteremita monachi.S.Augultini.de quibus in capitulo primo,
verficulo fané.dereligiof.domib,libro fexto.plane hoc procedi : fi
veróliteremita non profe(las, 6: qui porelt habereproprium, Stifle
valdria cl teftamento que fizicfle el que.
¿chi quisdicar y Specu.inferius,in verfizad pramúl
hentic.ja
:uslo inc.
talispotellcondere tellamentum. vt Alberic
greGi.coluinna penultima.ad inem.C.de
quiverésó.quelta.Abb.in.c.cum monadlerium.de el
Gemparedad» Intelligevepradixiin alijs Giprofitentur fubaljquaex
religionibusapprobatis: SK deiflisfiementioin.L.29.in quaterno gas
bellaram. > Innosre,
, E otra. orden. ell zowtia
afsi.E aundezimos,que los hereges de 8 Qudhasianélibo.
[pues q loncódenados porfentéciude
heregia,nó puedé fazcrteftaméto, nin
aqllosq fonfudgados por traydores.
Le). XV 17.Como los que entraron en religion
sion pueden expr telamento.
grediacur mo-
nalleció,(edin
mana epifco-
pi profitecue
segulam no=
mallicá in ges
nerervide Bal
dumin authé-
tica, ni rogan
ti.C.adTreb.
Inno. Se Abb.
ln capi. porr
€tum.ders
E irellige 3llá
1.quádo ingre=
ditur monalte
riu feu ordi-
ne, quí haber
ropriaa da
anto de
non in p:
Eligiofavida elcogiédo al-
gun omc,o alguna muger
defazer, afsi como entran-
do 4, enalgú monclterio, o
faziédole hermitaño*,o emparedado 5
otomádootraordéS,cfteatal nó puede
fazer teltaméto, mastodos losbienes q
ouiclTe,deué fer deaquel moncfterio, o
de aquel lugar do entraffe *,fi nono-
viclTe fijo, o otros que defeendicffeni p
or la liña derecha que hereden lo eva, fecun-
e dim Alberic.
fuyo. Mas fi efe atal ovielle fijos, 00- indió.authé.
tros herederos que defcendiclfen del, | iogreti.ad 6.
b h Gbsemrafíni y
; depleñéin qu
thenticaingreñi£cin authentica.fiqua mulier,C.de facto. ec-
cle.vbipergl.Sc dodtores,¿% laté per Abb.inca prefentia, deproba-
mio.col acti legeibusaríque ad fnems.dcquid6 poli dagredua
inde recedat.vide per Abb.Scdoétoresin.c.quod te,de cleric.coniú.
ga. Socin.coníilio.s2.volu.4.yifo intrumento fyndicatus, Sc. 8
Volucucont3s Bale l five proponis Cdenpe
«o«feendiefenInaui videtar hie,quód polico qued haberetaleende- 6
tes legitimos naturales, proptereos, non excluderetur monalte.
riumtimó monafterium excludereteos que fait opinio Azonis, de
quaper glo.fuperverbo,liberos,in diftaauthentica.fi qua mulicr.ex
co quod monalteriem reparatur pro filio.5.fed Echocpríe
thenade fandriBi.epifecolla.9.£ candem Opinionemtenceghin.c.
ja enuller.o,q.q de Specnl is it. ita monacho.e eric splodo
'db.in diétaauthent.fiqua mulicr.Bcin.S.mortuosInflit. de acquifia
perarroga.pertex.ibiscontrariumtenuitPlacentinusglo/Tator.vt re
Jereglo.in diéta auchenticadi quamulicr.inprimacpinione glof.ibi
polita quamibitenent Alberlacob.Burrica.Panl.de Caltr. £Sa
Sibidicit Pau. de Caft.quódiflaopinio,quód parentesfen alij alcén
dentes debeant habere legitimam tenecorcommuniter per dodto-
res.Sciíla eriam opiniocommunitertenetarpercanoni/tasin capi
in pra(entia.vbi Abbacol.18.de proba.verlic.fed dubium. vbi cam
dicititacommuniter teneri per doétorescanoniltas.idem etiam te=
neelafoin difta authética.fi qua mulier, ée concordando opiniones
vale, veopinio Azonisprocedaryveillam difpoficioné(quam permi
ticillaauchentica)non poñiittacere filiusingrellas,quando nó habe
retliberos,licet haberet parentes: relpe£tuveró legitima», ve debita
ficparentibus procedat prima opinio Placentini poficain glotI. ve 8e
parécibuslegitima debeaf.Scifta opinio, q Stparétibusdebearur legi
tima, Sc non excludantin hocá monallerio,videtverior, K zquior.
Scadillud y dicitur monafteriú haberi loco filijríideo q non proce
ditvbigg:fed tantam in calibusexprefsisiniure,velaté ¡bi dottores
adducunt,kin.c.inprefentiauvbi Fel.col.21.procedit hac opinio
hodie maxime ftante.1.6.in legibus de Toro.neq;obllabici(ta.].ga
non deber fumiargumentam ácontrario (enfis:quiaconera id quod
expre(lim eltin iure non deber fumitale argumentú :cúm iflud fe
decifamper.Leam 8e fi parencibus E dcinoBiccefta.l.4tic.gd
cadpart.de pod.L.6 de Toro fait LlGñllus,Cudeinoflicadon:
qnilta.) particarú dicicurhabetin auth.
nus magiscómuniter teneturpradiéta opinio per di
cuidem volvicvbifuprá,nó entnfirmacprima opinione ,imó vid
relidercinopinione.quávltimo recitacibi,terd dicunt,Xc. que fuit
opiniocócordans c diflizguens,quam pofuir Screneelafo. vbi lupra.
xúmvbi fexemie
Paridad 5
Inno.re.
EN
8.lib.5e
«it.
|
as
Sefta partida.
itviderarcenereprimam opialonem,(uficitquad in contrarium fe
habercommanisopinio,tan legiflaram quám canoriftaram, Se ve
dixiproilla parte mulcien vrger didt.L.óxde Toro.neque obflatd.$.
morcuo.Infli.deacqu uiadebetlimicari, mili telpeón
NO, FECOs
legitima debi llaenim non fuic prajadicaram
pac nacurali
Do puedepartir? entre ellos lo que oviere,
hem prout te.
ue demanera,que dea cada vno dellos fu
19,partid
7 2 UPnede partira
Sipta «(lila
desexanchtd
legitima parte e non mas.Efiporauen
tura mas les quificre darde fupartelegi
timaeftonce tanta parte deue fer dada
al monafterio quanta cayere alvno de-
Mosb.Ea clta parte legitima ,dizenen
latin, parte debitajurenarara, Empe-
ro fidelpues que entrafíccn la religió,
ca fi qua mur
licr.Ciálacro
fandrecdavbi
6 bonajglo(k fe muricífe ante q particile lofuyoalus
a herederos,afsicomo fobredichoes, fus
prefentia. per fijos“ deuen aucrfu legitima parte cel
eel monelteriotodolootro. Ela legitima
parteque deuen aucr “Losfifos eselta, q
tifucréquatro o dendeayulo, deuen a-
ver de las tres partes la vna, de todos
losbienesde aquela quien heredá. E li
fuerca eincoo mas, dené auer la mey-
tad,cpor ello esllamadeelta parte legi-
timaporque lrotorgala ley alosfijos,
edcué laauerlibre:e quitalin embargo
efinagrauamiétoc,e fin ninguna códi
¿los obilpos,closotros clerigos,
re Se mutare
pótreftamen»
Tamante pro=
felsionem fas
Qum inter lie
beros vel mos
nalteriumali-
¿ter difponen-
do:nóverofa-
uoreextranci.
vetradicbald:
india fi
¿malier.dum
modo non fic O
profeffas ordi como, de que cofas puedé fazer telta-
nem miaorú, . A
vbiScPaul. de Mento,mueltrafecn laprimera partida
Calh. 8cS.
nde
tna do Sujar delosclerigos.
hum. A Lez.X VI] 1.Como fe puede defurar elsefamé
e Ecerbb. — — sopormiudar feclejiadodeaquel que lofixo.
Adi poñt profes Vdarfe puede cleftado delo-
inflado há
pda né nulo mo- inc entres maneras, que por
nue, cada vna dellas fe defataria el
«f] quamalicr.fuperverbo,connumeratay intelliz
tur detar monaflerio quantum fuiedaramillifilio, cui
ñ intelligenshoc quando
jamprofefioncex privi
¡ene Esitingrellus,£a
¡eliorarcin tercio bonorumynum ex-
¡ederemonallerium, cui mon pote(t
alud terior ¡agranarencar ali Al) in legici-
majincelize eriam Selimitaiflam Lita quod monafterio nó afigne
rurvleraquintum bonorumparris, can omnia alía bona ex.1.fori
(er parer,e ui relig;
í
Alijsiuxia
bas.
Nona li=
i Gnclegiimafilioramin que non pollurtzrauari,
incallega e: ss fijes. Sed an tencanturexpeétare mortem naturalem patris, vel
ta, kin — polsintílaim bli pererefuam legicinameglo/T-penul.in.d.auchéró
no.te.e ll “quamulicr.dubitanir Cuperhoclegifte cómunitertendt, q expeéte-
curmorsparris qifuitingrellus ordine « pote(t habere propriú in
cómuni.vetradirSali.S fal poftaliosin.d.aucháfi qua mulicr.dod.
verócanonifta cóitertenentcótrarium pertextn,c.cómfcimusede
regula.quíihoc non pbar.8cmihi plus placerlegiflarú opinio,cuifa-
vettexaln«daaucholigl 1.8 edíá ¡Mla,l.prour dicúr Albe,éclas
cob.Buui.ins: hifi mulier. «Dei. in.c.in pitia.de pba.1u.67.
:0- d Que depenaner.Cócor.cianthaderric.scfemil.$.1.collazaScio autlr.
vg:icop. — nouifiima.Cadeinofiic.tefta.de lege tamen fori,quer(eruaturinillo
fupraalo= — reznooíabona parentistuntlezitima filiorá,preter quintá parrem,
rias. vehabetin.Loutitudelas mandasibr.y.fororll. dk q reneaciílarascatio
ic. — deflelibro,enel tieulo quefabla del pe-
cró fuerunt inaquales, tune.
legitima ciiáre(peQu eccleliarú,Scclericorú.vide per Ecliincsecde
fialanéte Mariz.col.37.8:¿%.de confliza.vbinotabi.quinimó 6 pa-
terreliquitfilijstitulo in litutionislezitimameisdebizá:Sinreliquo
inflituie heeredéextraneí, $ tempore morts patris bona valcbane
tantú5o.Sic quadrazintadebeba:.Eflijs ex legitima, pollea bona
Auétafucrunt,
¡cu pvalebant
cérianio ¡flo
augmento fia
dij atiquid ha=
beát, Sic cis
¿plititagp polo
lint perere o-
teltamento que ante ouicflc fecho . La
primera es, quando aquel que faze el
teltamento es dañado para fiempre a
fofttir alguna penaf. Ca elle atalnon
ofa deffpues beuirenotro lugar, finon
en aquel, o ha defer penado ,e es co-
mo fieruo $, e non ha defpues fus
fijos en fu poder como auja antes. E
ello mifimoferia, quando alguno que
fueíTe franqueado, lo tornaflen a ferui-
dumbre, porque fuera defconofcien-
tea fu feñor quel aforro , e perdicíTe
la libertad por otra razon ca elte mu- “ide hubeas
damiento dizenen latin, maximacapi ramos de
tis diminutio : que quier tanto dezir, — 4 retro fingié
comoel mayor mudamiento de clta- anda
do que a ome puedeacacfccr,porque — Hhorá,edha-
porcllapierde la libertad, c la cibdad, ceros
€ fu familia. La fegunda manera es,
quandoalgunoes delterrado paraficm
prehen alguna yla , por juyzio, que
nunca ha defalir della,quier le fean to-
madostodosfusbienes onon. Eacfla
dizen enlatin,media capitisdiminutio.
quequiertanto deziren romance, co-
mo mediano mudamiento del cítado
del ome,ca por eftepierdelacibdad ela
tale augmérú
prof hueredi
extraneo 2 de
iT.debo.liber.
gptale augmés
tar prin fe
cod.vbieriam
ponic rationé
curaliud ficin
legatisin cala
jnquo augmé
6 faculcacum
familia.Laterceracs,comoliaquel que - teftatorispro.
non es en poder deotro , fedexa porfi- E legararijs
Jar,e cacporende en poder de aquel ql «e quise
porfijo:camuda fucftado. Eacltemu- gitima cinsva
lor referri de-
bet adtempus
Ñ mortis.l.cum
quricunC deinoficctamab ideTa(o.hoclimitantem, (ed quid
paternon reliquitintegram legicimam filijs, Scideo agant ad fip=
plementam,aniltud debeat (up pleritamab herede , quim 3 legatas
rijs,quibus defunétns legara reliquieevide per Bare. 8 Paul. de Caftra
3n.Lán quartam.f.ad.l. Falcid.vbiBarto.vult,quód ab omnibus pro
rata debet(uppleri. limitar Pau. de Caftr. quando legaraclfencin
fpeciebus:lecus(iin quantitate,videibiper cum.
€ Usinegranamiento.Adde.lar.ic.gsinfiacad.parc. Scqueibidicam. y
damiéto dizen en latin,minima capitis
Ulex. XPIIL,
20 Infirmarurteflamentam per maximameapics diminutionem,per
quamlibertas,Scciuitas Sc familiaperduacur,aut permediam, qua cí
varas Gcfamilia,ve deportatione, fiue per minimas quafola familia
perditur.vtperarrogarionem,perquam teftamentum ante fadtú ino
firmatur.h.de
£ era. Veliclt damnacusin metallum.vein.5.primo. Inflitua deca- 1
it.diminu,
$ Como ferne.Hodie tamenper.l.Tauri. 4.nonrumpetur neque ieri- Jn no.1t.
tabiturteflamentum damnati ad hanc mortem ciuilem, quíá cum efi
¡atl.permicracraliteltari,permicticetjam afortiori, vereltamétam 4
ius ante fatum non irritetur,fed valeatiplo perleucranteín cadom
voluntate.Liquisfilio exharedaro.$.irritumoverfic.qua racione. f
deiniularape.
le d2ecefompre odie icdeifodeporatosrdixifapracodinglol.
proxiniaude damnatoin opus publican,
Erad.d.l.
nouzrec. hoc ex
Innosrec, — Josteltamentos.lib.5.ordina.Srin.l ¿Tal
AS
+0 Infirmaturteflamentam polibua:
Titul.I.Delos teftamentos.
42 Catinimacapitisd) 10.Sed cumiíla exiam contingat peremácipa
tionem.veios$.lnflica.de capit.diminn. S periftam tellamentuen
£ili familias deáure comuni, qui poteratteltari de caflreníibas, ve
Supra codem.l.girricerur.vcinsfralio.Scin.$.non tamenalniticu.qui
busmod.telladnfirmen,an hodic flante.l. 5. Tauri. qua permitticar
cuicunque fi-
ea mubz diminutioa,que quier táto dezir cn ro-
turper eman- Mance,como cl menor mudamiéto (|
cipationemte — omepuede aucren fucltado,ca por ella
famétam ab 2s e -
eofactamvir mudala familia tan folamáte,c nó mas.
del JE porqualgerdeftos mudamientos qa
Xi O e Ae fecho lu
Jnfticdetelta, - teftaméto,dezimos q fe defata poréde.
múlico qui vale
qa Jetta q Ley, XX. Como fé puede cobrarelreflemen-
¿da remonacio — 194uefueguebrantado por alguno delos eres
tellamenti,ve mudamientos fobredichos.
teneat.gloCtñ
ibivult, quod
fufticiat tacia
Obrando alguno fu eftado
cumplidamente, q auía mu-
dado, enal gúa de las mane-
sl] ras que diximos.en la ley ans
tedefta, fiquierquevalacl teftaméto q
.d..Tau ante ouiclle fecho,e quefe nonembar-
o guepor razon del mudamiento,puede
ill quisas LO cófemar? por fu carta,o poz fu pala-
lio exhxreda- bradelante teltigos*, diziédo que quie-
dei 5
Adela
Tup.cóm a c
emñ mutel ta» ante q fucffe mudado fueltado, e fi lo
tusin melius, afsidixeredeuevalerdealliadelanee,cn
nó rampitar A
teflamenta. la mancraque lo auiafecho.
Qlex, x Tx,
Recuperato flatusper ca
ta, ex quoper
fiftitineadem
flamentam us priwsfacta:
valida
1D Gbuedo
diminutionemperdito conualidaturte
Gexprelle coram ceflibus d
sar. Ade.1.quiex liberis
polT.iecundimtabul. 3 dicicloan. Fab, K
men. Inllitu.quibamod.teftaiafirmen.«uddiftud tellamentum re=
conualelcirdeiurepracorio,é% fic eciam hodieerit vnus de cafibus,
in quibas critnecelTaria bonorum pollelsiofecúdum talas, Se vo=
JuitAzo.C.codin fumuna.quiatale umm recomualelcie pa
torioiure.Ego veró artentoillo iure parcicaram, quod ná curanit de
iltisbonoram poffebionibus , credo ñ
bonoram polfeñio, Sc) ñ
ficmato,S quod procedit fine exitin feripei:
cupatiuum,ciim. |, ifta ¿encraliterloquatar, é milizescademratio,
negyericlocusdefpu:
quoperloan«Fabain.d.$.non tamen.
ye erehi os Deiure comeunir
Barto.to.l.quiex liberis.
bu.Bal.in..fi.column.fexza.C.
palamaf.6i quid poll. de tefla. Ange.
reregniferaandum ¿Ter quod habetar
iopreallegal.prima, ticulado
Glex, XX.
¡agnacionefiinco non fait infli+
tutos, quía diciur praterieuspoll rellamétú vel morté patris narus.
Tte cúiaminkirmarurper arrogacionem veladoprionempolleá fas
Samba.
1 d €Pofibumas, Sumpram ell hoc principium á didtis Azonís. C. de
polth.haredibain (lin fumma.
2 0 Qenefamifina manera Impropric tamen vein,Ltertiaio principio.£.
deiniaftruputeflame
3 £ Gouebrartan. AddeLpolthumo nato.C.debonor polfeficontratas
bul.3c.1.tertia. E. deininfl. rup.S.5.polthumi.Si.5.polthamorum
inflitut. de exheredar, libero, Scnon rumpiturteflamentam víque-
quo nafcarurpolthunjas:licet ficin vtero,quia non ef? antea (uns
hares,cóm negshomo.vcinL6.fE deafigaalider. (E. de colla
requevalacltcitaméco, que auiafecho *
bonorumbenetamen apericedistam alii ilad.5. A.
ffdebono.polle(.contra tabul.Scnota quód licerpofihumus apro
bettellamentam patris: tamen adbuc cellamenen non valet quía
nonadeftvoluntasteflantisvalcentepolihumo de quo ipfe nonco
Ejtauiclecandum Bald,quidici: hocnonum 8 mirsbilen. 1.6
velinztero.C.
a fio detelka, milita
Le. Como fe defara elreffamento por fijo obcane
que m9foiefedefpuesdelfazedor,opororroa. Jezua ad los
Ñ
quien porfjafJe calas supto
e teflamétopre
Ofthumusdes llamado cn tericione polk
Eg latin ppriaméte, cl mogo — humitvi.Barr. Aduit, C.
3 in.Licolón, de pol
de , 0 .fecun= he
Cde fu padre. Edeffa mima — do,quzro.C. tuen.
Gnalce defpues demucrte cer
heras z 4 ma- Ielacrolanét.
manera “puedefer llamadoclfijo q na obirene
[cio defpuesque cl padre ha fecho tefta fics quando
méto poftrimero.E cltos fjosatales, q Past ignora
b:
vic polUumá
¿non ouieflen feydocftablelcidos por in.li.column,
áglos teltamétos de fus padres,ch quod Baldus
penulti, C.de
herederos.Otrofi dezimos, gfalgano cae. dona.
ouielfe fecho teftaméto, e delpuespor- — limitar quar:
fijailea otro de maneraqueclporfijado rúnet ad
fe tornafe en poder 8del,q por talpor- y «£npoder.Tus
fifamiéco,fedefataria el teftamento que “add q habes
a A E turin.l,penu.
ante ouicilefecho aquel quel porfijo.
titol.16.partito
4 Ein. led
Ze). X XI. Como fe quebranta el primero te- — hodieolnllide
Jiosentopororro quefuefefecho defjues..—, aéoyio
- de delatar por otroi que fací-
¿tum? varia Fucrunt opiniones inter lezi
Barc.Bald.dcaliosin auth: quamaler.
Abba.Xaliosin.c.inprirleniá de probatio.
Malinare dienlelo opliianea ABD
20 Per(ecundum tefamentaminfi
rumore prolato de morte h
setle quia morimos, in
turprimum,(ed fiteltator falfo
at, quia ralis non pocuit meus
uo talen, tunc prior eft hares fi vi=
autewfecundos,ted legaca verinfd; teftaméi amore Dei £i
-0: fanguincis,vel amicis debérar.bed,
1 UPororro.Adde.l.cumin (ecundo. ff. de iniaft. Srupt.5. poNeriore. 2
inflir,uib.mod.te(laiofirmen.cum, $ fequenti.$.J. fi iure. de le»
gar.3.8 procedithoc eriam ex (ecúdo teltamento non adcatur hg-
editas, qua (ufiicir,q fueriepohibilepofleex co adiri,vtin.d.l, cum
ia fecundo.Scin.d.s.polleriote,£.l paterfilio.Edchere.in(li, Paul,
deCaftuin.l.fancimus.C. de tefla.EctenerBal. Angel. Toan, de Imol.
in.l.fed Shin códitione.$.(Ede haredain! CÓliJ7«VO-1:CO»
€elicétBart.6k acit hocad ¿Nioná,vefi quís in tellamero fecic
onorú,vel deoibus bonis incqfa quo polfes fine
privilegio principis:q li polteain.axeltó alicertellet, Scnó perl
¡fu fecidá telim,q fortenó videf ex hocreuocata maioria fadt
primote(taméco.fitá primamaioria fattaciTer ex facultate regia
q incipiensaliterteltari,Sefinó perficiat vide. d
ioria,per.Lciosmilics.5.fi milita.E.de celta. múli, peediteiñifla lose
Scfi p legatofatto in primote(tó hueres cauiller legatario, vein.l.có
¡uisdecedés.$.fivffde lega.8 tener Barin.l.ftacios for
.dejur.f(ci.vbietiá dici pi teftatorin primo teftó reli.
fundú (ub onere,ne alienctextra famili, ¿cin fecído tefló eondem
fandú relinquichimpliciter,q nó videtreperirú omusdenos al
do,dequoinprimoteltó.allegar.d auczlite
fecicecltmaliud, (ed coráfepté reftibus dixic,
valere,anex hocirritabiftelliñizcexcá
infirmen,vult expre(se quod non:
procedere,quádo teltacornó
- Partida.)
3
E € rorfijamien= 5
L primero teftamento fe'pue- — ro.Quidperin Ad ú
grellium mo- den:
> nallerij,anrú up. So).
fe fecho defpuescumplidamen — par rellamé ead. part.
tum prias És ja tito
las, Secanonillas, vt per 2. écin
'.defacrofanétueccle. eu
Decius numc.6X. £2c. 8ci:
Sc Anto. que mibi aisplacet, fir. quib*
mbimitarem oil tantum tempustrafieritá die conditi teltamend srodis.te-
t3,vf, ad ingrelTum relizionis,quod elTetprlmprio obliaionis fa- fla.inf vi.
éXiseltamendi: nam tunctenerem opinioneín Bart. fupra. in
Alex xl, 138,
|
|
|
|
3h
Sefta partida.
ftatosfiauremhoc adiecifler, ic quiaca
i urprimton teflamé
$
sola, fade Li
Cen poltls
qpibi illa ver-
ba fuer p eo
Jara noninter
eniéte legiti-
mo numero te
«Mi: fecus au
tem licoráfo=
Jenni numero
teftiumprofer
rerécur, Xcilta
opinioBarto,
eli magiscom
munis prout
accellaur An
Jex.cólio. vo
te*fuctas ende quando alguno ouic-
fefecho Lu heredero aotro en el prime-
rotellamento, fi def puesoyendo nue-
vas que aquel queauia eltablefcido por
heredero erafinado,e nó lo fuelle . E cl
creyédo quecra alsifizicile defpues o-
tro teflaméto,en que dixeffe, puesque
yo non puedo aucr a fulan mio here-
dero, que es muerto fegun que mees
dicho fagoaotro fulan mio heredero:
ñ fi delpuesfuelle fallado quecl primero
a heredero erabino,tal teftamento como
140.voluain eftepoftrimero,non deroga al prime-
sipienci pau- 19D, Eel heredero queerafecho en el
cis ytar. «in 5
Lancimus.C, — primeroteftamento, deucaucrla herc=
de sefla col. dad fegund que fue eferito enel. Ecl
Flgi beta: otroquefucclerito en el fegundo,non
tornó vtatur
verbis in reno.
cando primá
tellamentam:
fedfiéto rempendoillud vel Cindendo2vide.1.quiex liberis.$.te(ta
mento.fE.de lecundur tabul.£.L.no(tram.C.deteila.d Oldra.cófi.
14:4:Quidtamen fivecan:y;ccltamencum criar diuerlistemporibus
fiCtumidemcontineretvidecne ep teneret verungy. argurinento» 12.
fuprácod.Seciusqd norat loan.Faberin.d.y.polteriore, iré intellize
iftam.Ldumtamen ex iecundo te/flamento hereditaspobiicadid
habeturin.d.5.poleriore.Stin.d.l.cum in fecundo. vbi vide per do.
£to.fignanterper loan.de [mol.quid i fecundum tellamentams Fuic
nullú potefttí cóualelcere ex aliquoiure.8 quid fiña fecundo tel
amácoinflicafuic haeresincapaxevideio.l.có quida.£. de his quibe
«eindiz.vbi Bar. quid fi fecúdo teflamento Giciníticutns aliquis hó
potensccceflamentam fuienancupaciuó, Se fic debererprobari per
teitesvide.L.nolumus.C.detefta.ékper Alexand.confila
€complidamenteConcordatud.$.pofteriore,cum fequen
reEdeleza.q eltlex tinzularis.Scibi Bart.nocar, q licecia fecundo
tcftóinualido (xcilla clanfula derogatoria caflans 3 irritans o aliud
teflon p hoc viderurreuocatí primurn validú,quod exiam notar
deucaucr nada: pues quenon era ver-
dadera larazon , porque cl teftador fe
Paude Castaperillam.l.ingularenvin.L.Cancimus.C de teftain ins
lion derzga dl prisrero. Approbariltal.opinionem Specula.cic«Lin
Arumen.cditio.3.compendiose.col.11.verlicul. quid fis.qui ieaíntel-
Iigirdifpoficonem.|i.Edehrred
tisprimátellamencá an rá
8cqueibinotar Baldcol
an terur verbo teltaroriscir
desex.norabile, cp licin. Ll
exrallesvedicieBar.ibiargu.d lá
(.á quita (umpra elb.volé
cam ¿»Co defidcicommill.
0. Severficulo fequér. de
ALelrefadorJemonio,Exprellaila cana vefapra: fitamen canía efec
in menteretenta gon rumperetprimum cellamentum.ve voluit glo.
in.d.l.£in.in glo.pen,Se quid ifolfa cuufa propterquams tellator 1mo=
rus fiis.nontuie expreflain teflamento fed corarn ceflibus
1o:n,de ImoLia.4.1.6.colom.4.volentem non (bficiar.nifi expris
marurcoram totec(libus,quo: requiruntar ad valiitacemtéflamen
timon enim (uficercrfecuadum cum exprefiller coram dnobus
telibus.Scfacicifta.Lveíiinflituens maioriam in fliam fecandum
dicar,quiafortuna fui,quód non poricarn(acercin fijum primos
genisúscp fin hoc fuiverrore dudas, qpretradle? inflírutio in (ecun=
dom Sevideaturfadtain primogenitun saduerte ti ya difTere cafas
iflcacati.|.ui?gaioi/la.linteruencrarprima in(livucio in calu ao
nonjfed acirteriambicvideturcá facere.arga.l.;.Cadeinofficacltas
cogica.Sequidú cumfiliusprimogenitus eflerextra regnum fecus
da genius publicari ci állom elle morcunm : cm reveranon e(-
der 8 ia patér fecic maloriara 3n (ecurido genitum, an auferacur
abco, Se derar primogenito venienti? decides exnotatisper Bald,
: per Bar.in.1.6iSh.eo.Sccñ io cafia ma
6 querererur flco,negy fecundo genitos fit foluend:
ur q auocerprimozenjensab eo.potelt ctiam induciiita,
iverc.inlti.qp li pacer fecie (ui teltamentú ¿cin eo mai
fecitia álium muñocem ecia viera terciá bonorá, Sk fixppiicauie pri
cipive confi
maret eius die
Ipofitione , Se
poflea ignos
ans , ppri
cops ad cios
fupplicationé
jam confirmas
nerarfaciarfes
cundum telta
mentú in quo
Eli
re waloria re-
La.Cofiquisali.tefla. ¡pbi
mouio “afazerlo heredero.Empero las
mandasque fizo enel tprimero cen el
fegundo * teftamento porDios o a lus
parientes,o a fus amigos, deuen valer.
ley. X X 11, Por quales razones el reftamen-
do que ue fecha primentinacia, nu df
via por otro que fixie/Jen despues.
Azones feñaladas ya , por-
¡que maguer el teftamento
porende clotro,queante fuc fecho: dh e EE
E hi primera es , quando cl padre fi- imentio dius
zicfle el teftamento, en que cftable- o
TciciTe por herederos los fijos que de- conti. Al
fcendicffen del: cafidelpnes fizicife o- +3 volum
troteftamento,c non fizicfle mencion M5 indi
del otro primero, non fe defataria poré po
de,el qante ouiefle fecho, afsicomo de
de
e
mcatian nom
debent opera
Yi dim
aioriamin Gilium fecundumd
in frarremtusm maiorévt tu polsis honeílé viucre facio
ibusbonis an (ipateriam renocauerar maioriá
censtiliosad «equafitaten tenebicin(Lcucio faéta amarre? de
deturgpfíc pertex oriunda glofcommmnicer
italegarumnfirafade condiaSc demon.in contr:
qdnocarBarin.la.C.delacro.ccclesdicens q iteltaor relingraligd
aliculcand paupi q in vetitate eracdiuesfedignorabartellator y non
debefiliccliótá Sficic Lale Edad xquior
videasSoci.po(tCuma tuper hoce
de denclprimercoNota maleñillá deberedibinftiaqua $
Sumpta clbraneí 1 fecúdoreflamerorelictis. Sc Joan.
deImolikicol encrcoació mg lega primo tefamentoso
lidta nó deBcácur moucturex diétis Bardn.d.l. iure» (Fdo legaty.Se
¡útext.acontrario fent:8cquiain dubionó videfhdile mens te-
¡sde gravádo herede duplicioneresl,Fiia.$+q invica.Madeleg.
cundorefertrá,g Daldibidem voluit,p eúa legata primi telamendi
debeantur,dum dixicig (ecundumceftamenca ex canta Falla fina=
Jifastam nonrumpitprimumsfed onerac haredemíciptam da pri-
moad posampreltationem lezatorum, eriaw fecundi. fed qp prima
pars(ecundum eandem Loan, de lmol.imó q legata ex primo nde
beancur viderurfibiequior Se verior,licse fecandum cum non fitfi-
dLEnelJegun
concernerer legarain fe í
gara cflentin magna quáticate,nó deberérur,licóc aliud eflerl ellene
modica.argumento.Liifilizffe legar.3.fiveró Falfa caulatanci con
cesneretinititutionem, non legatartunc indiflinG deberencur le
candumBarán.dl ¡nflicidem tamen Bartolaiml.de
monftratio..quod autem./f.de condicio. Sc demonftra,viderurindi
find limirareadli«itademun'procedar, ireliéta (Fent modica
8efecundum hoc viderurde mente Barto.fuilTe,g legara primi teftar
ment omnia deberentur, veterigiin glo.fuperiori, loan, de Jmol,1a
in.d.Lto.col.6.videtarinciinare.cp ex quo teltator non appo=
fuitprefacioncu circa legara fecundi teftamenti, q ¿lla indiltinte
debeancur. “nice,5.finautern deficientis. Code cadustol
len.Scqphocy jus deiure,licétprimum fit -quius fuppoli-
ta opinione,q debeamur vtraqylegata. — * ULex.XXIT,
apiinprimo estamento uncinfiacdeeendenteseappofiacian
ula qudd teftamentum pofteafaclum non valear nó rumpicur pri»
mum teltamentu por fecundam soil in co de primo $e de claw
fula mentio fiat:(cd fi per fecundum cum quing; teltibus factum al»
inteflato fuccefurusinfliruatur confanguineus,iofirmatur prius (o-
Tia Delos tellamentos
d GEfirao.Nonergo procedetifta.I.ián primo teflamento effent in- «+
Jennicerfaftumin quo extraneus extiticinfticutas.b.d.
12 Cocfufodiximos Y elupta cod...
2 D Useraladamente. Ade. quisin principio teffaientisdelegat, 3.
núergo lufficeter,qp dicererin genere.Non obltantequocung; te(tó
flicue
enientesabinte(faroquod etiam tener Al
fulúfsima.5,fi quis auté.Cucodead fin.dequailta lex fia
incipit dubiú facitin fu-
pralcripto púdto, ic, Bcfacicilta.lad.q. q (ipFi cellaméto
Pau.de Calt.alias volueritconíi.327.volu.
9
aninal. haccon
¡praefllicór
neg;
ade fufo diximos*.Laotra es, quído eltefta — deroalgun fu parienteyatal queficlma encino |
fiodehocfiar, dor dizeafsi,efte mio teftaméto Gago- riellefintellamento, heredarialo fuyo — cádoteltame.
Re ra fago,quiero q vala parafiépre,c non porderccho, eltonce el teftamento po- oa ata
Nonobítante quiero GVala otro teltaméto q fuelle fa ftrimero valdria f enonel privacro, ma tuitegliterf-
cio clau- lado, q ouiellefechoantedeftesnindel guerfuciefecho acabadamente. Los fuospteris
ula derogato» tótamen filio
ría huius viti-
ami tellamen-
tidifpoficione
vi
ralerevolo, $
ita es de men-
teBart.i
del,
figsin princi.
éctener Paul,
pues.Ca fi acalcielle,q efte atal mudafTe
fuvolútad,e fizielfe otro teftaméto, nó
qbrantaria porédcelotro,¿ ouicflcante
fecho, fueras ¿dc,f1cl teftador dixefle en
el poftrimero teftaméto feñaladamen-
“te, q reuocauaclotro,e non tuuiefle
4 Le). X X 111. Como el teframento poftrimero
deueforfecho acabadamente para poderdefa
rarelotroquefuefefecho ante.
Cabadamente auiendo algun
[28] ome fecho fu teftamento, fide-
Et [pues dello, queriendo lorcuo-
maiore in qué
fecerat maío»
riamvel nepo
teex filioma»
ori fi filius e-
rar mora, q
non cenfetur
reuocata ¡mas
de Cali daño Sa aquel teftaméto que agora fi- car,comencafle afazer otro,enon loa» e
Ed e ' e - exfecundote
Toratirds zialas palabras q dixeracnel primero.E-— balfe8, poralgun embargo, quelaui- ramentonon |
ega.t.vbiSo- otrolidezimos,q li algú ome fiziclle fu nielfe,o porotra razon, non le embar= — potell heredi-
cidicitiflácl. tasadiridei |
fe cómuné O.
teftaméto acabadaméte ante fiete telti.
garia porende el teftamento primero.
pinion ds" SORenque eftablefcielle por fu herede — Caderechocs,quel teftamento que es xifuprá., pro ¡
pa CE á roalgunomeeltraño %lidelpuesdello — fechoacabadamenteante fictetcltigos amas enó |
-particard.te- E. E E e acu.
ada ge- fiziefle otro teftamento,ante cinco telti quenonfe defateporotro, Gnonfuclle rim glol.8e
neraléconciu- gos*,en queeltablelcielle por fu here- cumplido.Perofialguno ouieflefecho Bartin.1.1£-
fioné ,pexq- Mus quiinpos
bulcunq;con. teltate.fF.de li É
ber.8: polthu.Scadintelletumhuius qualiterprocedar $ latiorem
declarationem videasibi per lexand.Sed iuxta hoc pone qp quisfe-
it maioriáperteftmio fil (uú maiorévircute facultatisregia, poft
eaínalioreltó facicaliam maioriáin alíumáilium Gne licentia prin-
cipis,an per hoc viderurrenocata prima maioria? Scvidetur q licex
quo vircutelegispotuit facere majoriam in (ecundum.filum , in tera |
Ba di quinta bonorum Kpralumitur ex fecunda'con(lituione ma
Soris q voluierenocareprimam,vefilij minuslgderentur,neqje/tve
tilimile y filios velletduplici Onere maioria'grauare,argu.c.manda
tum.derefcripe.S:.l.nauisonu(tz.Ead.l.rhodi.deiadu.
e Qcincotefiigos. Hodie parúi vriliraisin hochaberer difpolitio hu,
úper.lordinanticu.2.lib.5 hodiciánó requirant feptéinteltamétis: -¿
«er? quingy tefliú, vel eriú cú tabellione-pofler rñifore
in priotefló foléni fecádi folénitaté,d.l.ordina, vP.J.
,raurivin priv elTetin(titut? extraneuscio fecúdoauté veniéres ab in-
teltato coráquing;teflib*etiá nó vicinis,6 ine tabellione, q eftno
tandú,vel cria, fi primú tell elTerfatú cora.7.ceÑlib?, Senó vicinis:
cú Scillud tencrer etiá hodic.d.l.ordin.nú obfáte,G imo porins per- |
rogatoria.dicit eriam ibi Socin.p (tin fecundoteltamento dicererur, —— mittiz,cúnóvelittollere difpolicióeshharú legú,imo exprefsé in fine Í
non obllante quocung;teltamento,(ub quibufcung; verbis eriamfi —— dicityp valeacte(tí cú boniste(limonijs.i.cúnu. 7» te(tiú. li tellaror
decis (pecialem mentionem facere oporteret:nam hoc(ufliceret,ve— nolitícrnare dilpofitionz.d.l.g permirticcú tabellione,velfi minore
fecundum teltamentum preferatur,écita dicite(fe de mente Frede, numero teltiñ,vribihabe primoita foléni.cú.7.teltibusin
defenis.confi.46.S fatis placer , Gcefl deintencione huins legis..ub= —— ftizucrefexrranens,Scin fedo inllituerentveniéresabinteltato corá
jesturisiudiciconítare polsit,quád teltator voluic fecundum refla-
métumpraualere q tollesurprimur criam fi fecuadá elfes impli>
citer fsétúnó faciens mencioné magis exprellam de claufula deroga
toria in primotellamento exprella:hocideo,quiatotahztc materia
fundatac(tin prafismptione yoluntatiste(laroris.ta tener Socin. dis
censiitaclTe de mente im dodto.in.d.$.inlegat .ex qua Con»
clufionededucitar(ecundá cum pi poft lapíium decem annorú fas
¿tum fucñíclecundútellamentú, prafumicur teffarorem velle ¡llud
ravalerefecundú Bald.Semodernosin.l.fancimas. C. de teftamade
dem (poll primumte(lamentininteruenilTent graues inimicicia in
tertellatorem Scheredemaargu.l.;.ff de adimé.lega.Scidé 6
y volebar fecundum valere, $ q) contentain co fortiantur effeétum,
fcuadlara Bald do quedas colige plentireneitar, y quizas
xic.refertécfequitor Soci.in,d.$.in legatis.vbieciá dicit,g idem eller
fi dixifler q volebar fecundum tellamentá elle precifim. allegar la
cobade Raucáin,l.omnes populi.F.deiu(t.8cdur.d Abb,in.c.ex par
te.derefcriptdehistamen duobusezo dubiro, (altim artentis verbis
huiaslegis,que vultin (pecie fieri debere mentionem declaufifla des
Lor que
ditedamibi Sodi. qjad materiá hancplurimú operacur magna affe- utclibus.iá nonvicinis Serif cabello haberiporeatrene
Aioadperlonaminflicatam n fecundo teftamento ad conicdturan= —— Dicledmex difpoliióehuinstextSctollerprimú,gd nota bñ, Se fic 1
dam mentem defundt iuxtaidp not.Bal.in.Lfijure.C.detellama= —— adhucqdinilla odifponifpoteric elle magne vúlitaris , deber énim
nummisScadde p filecundú reltamérú eflet inter liberos, hocviderar— diéta.l.ordina.Sctaurireftringi delimitar fecundum difpoficionens
Sufficerecriá abfqy(peciali derogatione primiex méte Bal.confil.22. — juriscommunis.argumen.rezoL.hiferuive(lvi.C.denoxa. LS
volu.1.culus contrariúimon allezato Bald.in.d.confisenerSoci. ind. — £ ¿Laldris.Nogveteltm,fed vtinteftati volútasevtin«d.l.haccófuld(s
$.in legatis.Scconfi.163.volu.a.vbi dicienon repeririiure coutú, qptes mass. qsauré,Sc debebuolegata in hoc.a.teltó reliéta fecdm Bald
flamentá interliberoshabeacviw clau(ule: derogatoriz ad praced —— d.$.ligsauté.fed gd fiin primo teftó fuitfacta repetitio fideicós
tiaceflamenta,maximé q precedens tellamentú haberet(pecialem ab inteftaco,núgd facier valere fideicómillumin primoteftóreliCtó,
claufulá derogatoriá.vid.deifta materia,latéperlalo.in.1.fincimus.. ex quo periltud refe fedm minus folénejin que fontinftitutivenié
C.cod,Scdoétorgá Couarrauias in rubri.detefta,parte,a.fol.1c. cum. tesi ineftcosreseltredafizad canlauminteftaridic 16, qa facto
multis(equétibus. Se pcedir qdifta, habetur ue precefferie unam teltacorisprimú cefe corruit,cum oíbusclaufalis fis illa em clau(iz :
tellamencum habensclau(ulam derogatoziam , ue plura teftamen- (abintelisjturmiliteltacor pornivuerit,vt.d.Bal.in.L.eá quí.coles.
tatnot.Bal.in authen.hocinterliberos.C.deteltamen, volt Jaco.de Aret.StNicol.de Mattha.allegat.l.eum qui.
y 2 año. Vide Socia.deillisverbis,Sclimi ñ.c3.vol.a, colú. debis quib.vtindig. lex. XXI.
tertia.cum alijs fequencibus éc omiino percundem Socin:confil.z.. — 3mDPerfeciditelimimperic2únó rúpitprimi,fedaligs de nó defcé
volum.tertio,vbividesan (aficiar,(ide hocperaliqua verba teltato- 10 inftitut”pofteá corá quinqy teltibus teftarordi
rismentaliter collizatur,licét non ita exprimat.¿k eundemconfil.37» rex heredó elle qa ingratus,vel contra me ertauite vel fia
col.2.cod.volu.S quid in fecundo telfamento fit appolicar iuras ftitucus heredicacei, Se applicatur reg jus loco
mentirvide Socisconi.53.volz.col.:,8 Alexan.confil.34.volus 1.86 izuatin (ho teftó quia cun fubrogatus cvichares.hd E
adde in materia Alexand.conkilio feptimo.Sconfi.44.Volu.4+ y Mn sccbafe lntellizefiue imperfettionevoluntads.vtin.L.hisq(Ede x 3
Pautis
je B új
Seftapartida.
talta.ucimperfedtionefolennitatis,vein ñ
polteriore.cú fequériintt,quib.mod.ceftainfirded an tencacceftamé
túad pias cantas, KG ft imperfe2tG róne voluntas
co8.Codefacrolanttucccle,verl.(up.7.qutenet q
dicere ep pro parte quis decedartefíatus St pro parte
decedar quis
femiteltatus .
teflaméto acabado, en qdexaffea otro
Bar. yeró q
in seltón ft de — por lu heredero, quenó fuelle fu fijo”,
fdeicólibere. nin delosq defcendiellen del,e defpues
riús Ke: disclfebante cinco teftigos, quiero que
delmol.
fulano que era eferito cn el teftamento
pormio heredero, quelo nó fea, porg
non lomerelce,por queme fue defco-
nofcióte:c erro cótra mi,caportalrazó"
opor otra fenejante della,que defpues
elteftador anfidixcfle, pierde“elhercde
rola herécia del finado : e deue fer del
Rey pues Gel teftador nó quifo quelao
vielle aquel que cflablefcio porherede-
10, porel yerro queaniafecho, enonde
xo en fu teftamento otro heredero que
hercdafTelo fuyo.Masfotro ouiefle de-
xado porheredero'en lu teltamento,en
lugar deaquel,deuelo cfle aver, e clrey
non ha y ningunademanda.
TLey.X X 1111, Comofedefata el teflumento,
quando elfsxedor delromipela cariayen que
eraefórito,o quebranta los fllos.
Vebrátido afabiédasclfaze-
dordl tcltaméto,algiodlos
fellos dela carta,en Gante o-
uiclTe fecho fu tellaméto en
elcrito,o tajido algúas delas cuerdas, o
rayendolas feñales£, que ouiefle fecho
ca
colzab intelta.
8c hoc vf ve-
ius intelligen
do,prout pre
dió do8ioja
telligút ,qudi
Ipolitio ad pis
- cauías fuie
perfefta.utpo
16,1 am tefla
sorad alía le=
gata tranficir
prout exem="
plcar Abba
Jnád.cataS tras
dit Deci*có(.
159.6 fortdida
dicendú videé
in difpofitióe
inter líberos,
fecúdú Abb.
vbi fupra.qd
Imiteadá y
detur fecundá
Joan.cle Imo.
in.d.l
polive induce
xe feand
ppter
taté,quia cuncnon tenebitdilpofitio imperfecta ratione voluntatis,
interliberos,quod ell bene notandum,videibipercum.
sufijo. lud verbumnoneltinl.hareditas.C. de hisquib. vtindig.
dequaiftafumprafuir,écideo! it: qa ad auferengú heredita-
tétilioin(ticuzo, non (uficerentverbade qua in ¡facu exprimon
dafircau ingracicadinise fc deillis. 14. de quibus in an
thévecá deappella.coznoiualiud quoqycapicalá.colk
sicu.7 infra cad.parú.leem quia exharedarinon porel álins in codi
«ili, (ou extra teltñ.vein.Lhereditate,C.de codic.£cin,$,codicillisa
Infli.de codicté quia fillusteQdexhrredatas haberur pro mortuo.
vein.la.$.fipater emancipatus, IE de coninz.cú emancipa.libe, cius.
vndenon fuccediciliuseled alijvenientes abinteflato.vide per Bart
ibidemaScin.$afiparerin poroflate $ facicetiam, qud habewnr inau
then.hocinter liberos,Cade teflame
3 b Dixefe. An (ufiiciarqudtellacor dixeritSch nibilproberurab ha
sedeñlta,l.vnlt quód hc, licer Marti.Silla.relatas ab Alberiin.l.ha=
sediras.C.dehis quib.vtindig.aliud voluerir.
Geo. lomuitexprimeadáelle caulam, ve pcedae quodin ¡fta.Lha
betur.Schoctenuerúr aliquidofto.anciquiOdofted.veró dicit,g in
Mituto hzrede extraneo,non ell necelle ep cauía exprimacor:Bclafñ>
ciar pteflaroreundicar demericum vel indignuní ¿quod etiá tener
Albericán.d.|.harredizd.Cadehis quib.vtindigoS idéteneribi Bald.
dicens,cp non eftnecelle,qpconfa ¡zexprimar ,potell enion
in hociudicareexcaniwiluj motu:gain repropria quiliber e(+ mode»
saror,Scarbiter.L.in ve mandata.C.máda.quod eriáfequit ¡bi Alegá.
colaScfatis pbatinilla.lh rtedicas.quinimo(ve declaratibiPati.de
Cafljex eololo q dixi(lesharede no merci, veleleindignú abfeg
cop dicat, ly perhocnolo eúhaberehareditatefufticic, qa tacicó vi.
dexrhioc divi(To licerilladuo pofineflare,q Scillenó mercatur, $e
ficindignusScnihilominos rellacorvoluitiplamhabere, (ed dicit o
hocnó prefamibvepuetinillo tex.Sefatis mibiia placs neg; ob=
ftacifta.Lnágraria exgolipleniusexprimir,nóvtvelit oí
hicpofitacile necelfaria,vt hereditas auferafyvelutab indigno, Shoe
idemvnltifta.1.dá cisit,ca portalrazon,o por otrafcinoj
d 4 pierde,lEx hoc verbo innaitur, q. heresadivit higredital >
L.£acic.l.exfa8to.5.iulian”. (ode vulg.Spupies quid hgres nó:
feradicoíi
pudiauerat
dé clk dicéd
gaví hos fecil
fein Fraudé
enlacartacl cfcriuano publico,orópié-
do las defatafe gel teftaméto por ello.
Pero fifuefleprouado, que alguna de-
ftas colas fobredichas aninicllen en la
carta del teftamento,porocalion, eque
non fueflefechoafabiendas,non fecm-
bargariacl teftamento porende.
Le). XXV.Como todo ome fafla el dia de la
ocrabadle nadas reia
A voluntad del omees de
netarís. S
non adi
facró dicta d
fiadde,portio
tal natura, q fe mudaé mu fia acciefcic
chas maneras:e porédenin — Soheredifeci
ae maconca 19 ¿umgdiecla.
gun ome non puede fazer
*tcitamento tanfirme,q lo nó pueda de
Ipues mudar, quando quifiere, faftacl
dia que muera, folamente que feacn fu
memoria,quando lo camiare, eque fa-
gaotro acabadamente.
Ley. X XVI. Que pena dene auer aquel, que
embarga orroporquenos pueda faxgrscfla
Pan.de Caltro
in. del.híditas.
vellinó habe=
quo polsit au
ferre,
WiTeredero,1dE 6
MEnto.
Alamente yerran algunos o- e
mes,embargandoalas vega-
10% Y das aotros, que non pucdan
fazer teltamento. Eporende cs guifa-
«do,que non finquen fin pena aquellos
Go fizieré. Onde dezimosq qualquier
tal embargo fiziere 2otro, q deucper
prolit dida y $
bafaucre veni alig
flato, ná tunc
nó applicaret
ficosted perfi
¡ú el
da.l. peto. in
areditas.Sideficólaci prolic
diéta verbafauore coharedi: ifúscalibinó pollecheresira á telta
toreiudicatusindignus detrahere quartá:cú re[lituit perfideicommil
fum,vt vulcidéPau.de Caftvibiub dubioforté. lex, XXIIL 1,
30'Si tellator cófulte frágitchartam vel chordulam, ant figillum tefta
mentl vel radarignwn notari) infirmarur teftamentum nili probe
tur cali fuifTe fattum,h.d. Habuitortum á.l.penul.C.detelta.
£ señales, Add.Lad telliú, 5.6 figna.feod.8cin hocvidctr(ta.l, velle. y
vtprocedatcinsdilpoficio,ctiá inteltó nuncupatio puectiá voluic
Pau.de Caft:in.L.nfam.C.co.Angesñibi quéfequitÁlex.tenetcon
trariá,galicerteflatoramoucatvel rúpar fignú tabellionis pofium.
in cetó nunenpatiuo dato fibiá cabellione, cú ti remanear aliud ori
ginaleapud: tabellioné,non ruptúnówidetrenocatúl teltmper text.
Juel.61.£ de his Gintelta.delen,Scadi(tá.).partitaspotefl. relponderi.
qpteltiñ fuitin feriptis Scnullialiud erarvel raprifuic ipftum origina
1e,quod folúeratapud notarií, gh eratte/lmnuncapaciuom.
$ Uodfurafo.Sedaniplo iurevelopeexcepcionistvid.Baránd. fin y
de telladelen.8c vide de mareriahuius.l.norab.cófiliú Oldr.
Lead loads resoedtendotoraló, dle y exeo o Empliser nilale
leads als fóon lí Albe.in.l.fancioms, C.eo. deteftan
intelligetrivehabeturin.Lmilitis.f.veteranus.ff.de tefla.mili, % per
Alexánpradiétis confilijs, Qlex, XXV,
30 Quantuncunque firmum it teftamentum poteftteltatorillud reuo
care,Gcaliud condere.h.de .
h (orfpues.Nota bene verbahuius.],qua bene faciuntpro diétisBarto y
lA quid panes oe Ecol dies pucaliino
dusaliquis datusdiure quo teltm non pofsiematari, videibi, non er-
go proceder cautela,de quaper Capol.nume.117.in fuiscantclis,
diex. Xx7 1,
aw Drohibensaliquem teltari perditius, quod ex teftatorisboniseratha
bicaras,Scregiapplicacur.bude
dic fi teflator Adúl
entiti ab intc= (L.prohi.
Ticul.I.Delos teftamentos. 10
y a UDeneperderelderecho.Cócordar.cúla.1.refp. (Es quis aliquétella.
bu, Ein.l...C.co.Se de praética huius mate, visnotata per Bar=
aduerte y Scvltraillampoenam punitur probibens
exiraordinem vt voluicglo.SBartánad. L.uditamen interuenic vio-
Jentia, tune pocna ordinaria devi publica vel privata. ].qui dolo.f.
La frala tul. dercl derecho, *que deue aueren losbic
devi.priua.8 — nesde aQlq deftoruo, cn qual manera
tenes Guállel-— qnierqlosdeniefle aucr. E aquello Gel
8cAlex.in.d, — perdicre por cfta razon deuc fer delaca
Le. fc S 5
2D Elda dog O adelRey.E ella penadeue aucr,por
nado. Fitenim cl grid yerro Gfizo a Dios,eporclatre.
granis offena
da ci qui vule
reflari, fipro=
hibeabycin. lo
tellamenti.C.
de inofiicio,
teíla, proper
quam porelt
exharedari,
ve habetar Se
ell hodie vna
de. 14. canfis
uimientocel tuerto q fazcal Schor de
Laticrra, e al alma delfinado Pe a todos
losotios omes,cn dar mal cxéplo defi.
Le). X XV 11.Que razones mueven los omes
aembergar a losocros,Gmó fugá reftamiétos:
equantásman eras fondeficcmburgo.
Anasc malas razones mue
uéalosomes alas vegadas
acmbargar a otros q non
ES faganfus reftamentos. Ca
algunos ya dellos , q fazécfto, porque
losayan cftablefcido fus herederos en
ALex.XXV IT,
AnSiquis prohi-
beat aliquére
fiari aminas
teflaturo » vel Lusteftamentos, eveyédo q quieren fa-
tabellionisvel — zerotroteftamento, embarganqlo nó
teflibusne ve-
fagan,niñ cábicn, “aquel Gauian ya fe-
cho.Otros ya, “que fon tan propincos,
que atiendáde heredarlos bienes defus
parientes fi acaelcicre que mucrá fin má
da:eporende embarganlos que non lo
puedáfazer.Otros ya,q maguer,“cófien
tá q fagáteftaméto, có todo eflo, quieré
Glo ordene afu guifa e afuplazer,e clte
embargo fazé en muchas maneras, alsi
como faziédo fuerga, fa agllos mimos
Gquicren fazer fusteftamentos, de gui-
fa quelos non pueden fazer.E otros ya
niant inferen-
do :fiue fitfi-
Tus fue alius
rogaminibus
relator telkas
mmentú facere
omittatah.d.
1 Cc € Nincambien,
Je primos ca
Aus ponitur in
Lutte/poneÉ
fi quis aliqué
cell. prolib.
8cvide deifto
caluperBar.in.L.6.col.pe.verfi.a.cafi.M.cod,
2 4 dLorrosya.Deitocaluvideper Barsn.d.1.
3 € 4 Quemaguer.Deiltos3.calu videper B
(u.percumpolito.
4 E Qezedendofuerza Viderurvelleila.l.ex hocverbo Scexillis, fequí
proxima,q figscogitaliqué ad (cinflituendum vel aliú,p.
inflítutio teneat Scauferantur bona ab co per fifcú,tang abindigno:
cuiuscontrariútenetLoá.de Imo.in.).1.col..fE.detefla.p gl.ábi.Imo
dicir,ptuncinfliturio Sc nulla.Sc mouet: quialiberú debetelTe arbin
trium Scvolútas teftancis,vei.l.n.cú fimilibus.C.delacrof: ecclesBi q
coaítio interueniésannulleratú ¡plo iure ficue dcaliasanmullatma-
i o quia deberibieffe plena libertas:vt insc.cum locum.de
de facroeccle.2¡p hocdicieviderielTecafumin.J.quí
.fi.F.detella.vbi dicit, y coadtio faétate(tib>reddictelta
mécúnullú.Multo ergo erithoca fortiori,(ifitfadta teftatori:Sc hoc
etiamtenetlaforin.l.1.C.figsaliquételta.probibuwioto.camenin.l.
1.C.co.veipreferuot.voluntcontrariumsimo q tali erjá cafu veniat
fifcusauferensharedicatem,vtabindigno:Sefic qinficutio tenuerit
Lexfatto.s.lulian”.f.devulga.S:pupillo.Scide voluntiftel.partica
rúvtpredixiéifortectiam d iure cómuninóprocedererdi£tá Imo-
Tz:ciim non reperiarur expretfiam io/licutioné vive! meto fadtá offe
ipfojurenullá.8 quia.l.q teflaméto.$.fi. p cum p caftallegata hoc
nó probar.Bcdifsimile e vim fieritellibus,vel tellacorimá telles me
.peverfig.calu.
ico. fopera1. B2.ca+
h drogandole, Mddectiá.1.f.£ES quis alig.ceft. phi. E C.co.1.fi ¿Sc
i Gcanbiar.Quid iblá
k dzosfijes.Addel.rellamenti.
1 sie pas
tu pturbaci prefimitlexeos non intelligere que agastur. Scideo fla
wiéfvi detinentnó valere teftamétútellacor veró licet conér ;
gittñ qUagitiót coadra volúras,voliicas eitregulariter.v :
15.q.1.8.c. Abbas. S.c:ad audiéúam.qd met.canl.unde dicit Bald.
1.1.5.fcdfi gs.C.cómu.delega.colefi.qp lees quee dicit,qp coaéta volú.
tas , voluntas
elt,pcedútin
megotio, pro
1030 vero
inalieno. vn=
denon pcedit
in ati geo
p adominiltras
torem,vedicit
idem Bald. in
rue decontro»
uerinueltitu.
ad finé, % e
difimilis eft
aétas contes
volútacis in te
fle,ab aétuco
a6tonis iplius
paris. Anaúe
debeantur le-
gara ex tellas
queamenazan los efcriuanosealos te-
ftigos,con quien lo han de fazer,cn ma
nera que non ofan venir a aquel que
quiere fazerfu teftamento delo fuyo.
E porende mandamos: que qualquier
que embargalle a otro en alguna de-
ftas maneras fobredichas, oen otra fe-
mejante delas, fil fuere prouado : que
pierda£ el derecho que podia aucr en
losbienes de aquel , a quien fiizo cfte
embargo, enqual manera quier. Em.
pero fi fuerca, nin premia ninguna
nol fizielle , mas rogandole ¿hi por
buenas palabras:lo aduxelle, aquenon
H a méto facto p-
fi efe teflamento, eflonce nonperde- meideBal
sialo que devia aucr , o hercdardelos - in.l.Cafiquis
bienes del, maguer cl otro por fu di- iquemtcla,
prohibue.col.
cho, o por fus palabras, fe dexafle de
fazer cl teftarmento : o de cambiar Jel
queante auía fecho.E otro fi dezimos
2. 8 gdfinon
imerenit me
vas fed dolus
viper. Bal.sbi
que fi los fijos, Fembargaren al padre, ti Se.2od.
J.fequent
qucacn ga fu teflamento , que non y, ride Ep
puedan defpues heredaren los bienes ” plicabitur 4i-
Icowyt fuprál.
pxima de die
xixin glolpre
cede. fi ripro
hibicio vel co
aio fuic ia
damnum alte
rius,qué tefla
tor inflituere
volebat - fuc=
curritur lalo
vtin authens
delpadre, maguer muera, fin manda.
Mas fifucflen dos fifos o mas: e:el vno
dellos embargafle-que non fizicile el
teltamento, non los otros:aquellos q
lonon embargallen, deuen quer cada
vno fu parte, cla parte de aquel que
lo embargo dcuc fer del Rey. E ello
mifmo feria , fi el padre embargalle!
alfijo , que nonfizicile futeftamento, — venul.iudi.5.
delascolasque lo pudielle fazer. Echoc pue
colla. 9. 8:
Lucias.$.Sem
pronia.fidelega.2. Bcper BarroluminIG4ES quis aliquem tefla
piclilne Balli lacolRiG cod verdad quer e éste
sodem.Lz0.
gd nor.gloin.5.Itéfacramenta.in verbo (ponte. depace.iurafrmá.
vbi de minoreblandirijs ¡le£to per tutoréfinita tutela.Ecadde etiam
quodnor.Bal.£k Salice.in.l.quidquid-C:arbistute. Abbasín casz.de
pecul.clerico.£k Alex.in.l.dedi.$.fifTode cond.ob cauí.fed quid (nó
perblanditias: ed p pecuniále faciar quis haredó inflieuizvid.Panl.
deCafin.l.itio centún5.flio.el.1.f.de condit.ScdemóN fed quid figs
volebatdecérelinquerepupillo, Sc ciustutor blando fermone attras.
xúctellant€,ve Gbi relinquerct.vidugl, in parte incidiflerán.Liicio.f.!
admunicipa. Sc vid. que dixi in.l.2.£ic.8,.cad.partit. 4
sis Scplialionib? reuocalTer primú et períia 7
n.1.Cáiquisaliquemtell.prohibue.
de inofficio.cefla.Scla.gracis.T. fi g
quis aliqacirolib. 8: Azo.C.codinfumma.
be embargafe.Facicad quelionem.de qua perBald in. Lee- y
flamenti.C.deinolficio.ceflam.defiliovolente teflari, qui prebibi
vusfuie ámatre , ácteftes examinati dicunt, qp matorfbum dicen.
tem,ego volo relinquere bona Tito coram legitimo teflium numer
ro,impedinit ne per notarium (criberetur,6cex pulicnorarium, 5 te
fles.vidcibiper cum.
Partidas. B ij
dentem in/lituercr?vid.la
Selta partida.
€Lex.xxXV IT,
40Sidominuseraiinficuimpedistinftiruentem funmteflamentum
mutare,velaliud facere:licet poltca(eruus manumivtatur ante tefla-
torismortem,non erithaeres.led propinquior defanét conlanguine?
mili Scipleimpediuitymactuccedie ex,
12 Celfeñor. Ad-
des la. $. (dis
A. ( quisaliqo
tefla, prohib.
Tley X XV 117. Quepena ha el señor o el fier-
no a quiéalginoonteJecfablefcido por fu he
redero filembargo q n3faga otrorestamento.
Aziendo algund ome fu
pS
2b ac Vi
de die 2
(policia 4), teftamento en que cftable
e ticas fi quis y || [cielle por fu derecho fier-
aliquelta.pro-
bib labenelo WEA 28] uo deotrofidelpuesdelto
cumin prohi- Quilielle Fazer otro teftamento e el Se-
q iO ñor*delficruo lefizieflecngaño? enal-
jolu.col.fina. gúa mácra,o ¿bargo porq lo nó pudiel
ca fe fazer,maguer delpues defto afforral
ye eeedr ina fecítcatal alufierno, porq pudielle he
verbum non redarlos bienes de aqlq lo ouiefTe efta
der E blefcido porfu heredero, pierde poréde
2Q1qfueficruo el heredamiéto, porclé
qua ifta fum-
ptaelt, écte- 9ah á Scñ
deb gaño,o porclembargod zo fu Señor
hoc relpetu Maguerquecl feafin culpa. Ecflosbie
on ana nes deuen fer del mas propinco pariétes
dicendam.. de aqll auia fecho fu heredero en el
4 d Cel fes fiscal teftaméto,fucrasende, fi eftequeloem
pá Nota hos bhargafTefucilecl milimoel mas propin
verbú:nam fa e E
citadqueltio- co parientef.Cacftoncenon lo auria cl,
neglolin.L2. masdcucfer del Rey.
Coi quis alig. E
telta, prohib. — GLey.X XIX, Comoaglembarga el quiere
Fazer testamito,quenon lo fugaydene pechar
doblado,el quelo fizo perder,a aquellos aquié
elteStador quiere mendaralgo.
5] Oluntad auicndo algund
h ome de cftablefcer a otro
por heredero é fu teftamé
to.O de mandar lcalguna
cola encl: Irotro tercero loembargafle
por fuerca,o porengaño , quelononái
pellencis
inflituere,no=
«eat inflítuco?
cómunis con-
clulio contra
glofMibi Ny
mocest, folus
TaC.ibi limita
commundopi
vionemproce
dere, qdo tar
lis inllicaas — zicflenficlembargo, oclengañopodicf
fuiefens auc fp “de ela
en aat fefer prouado:deucaquel qlo fizo pe-
chargal otro aquien deuc fer fecha la
máda doblado, todoaquello quelfizo
perderportalrazoncomo cfta.
TLey.X XX. Que pena merefeó aquellos emo
1o5fi erat igno
ransvolensita
elfe de wmen-
te dodt. fed re
vera dogto,lo
juntar in die
(indie Scion (ai ltanteciar(Gúignocars Acá fic hoc
na uertenterlocutus, motas fortéex, Lnon interelt, C. q met.cau.
bi fienteemprose.non videns,qibiluppletar,maximé pers, Ecdo
éto.confirmatarifla communis opinio icintellesta peri(lam.l, Sed
euíuseritalicafd hurreditassan ffcivel venienió ab inteftato do
comuwunitervolunt,púfrSedeclararSalicerin.d.l1.C.fquisaliq.
tefloprohib.iflaciilexin vesbisproximelequendibus vé aliud velle,
vidque dixiio gl.fequenti,
Dil mat propinque pariente. Sireferas ad pracedentia, qí feruusfa-
Austuicliber,proutdebetreferri, deciditur hícvnus cafus , qui non
crardecilusiure communisSc deltruicurcómunisopinio, dequa per
Barcoda.l..colspe.verfiquarto cali (Fi quisaliq.tefla.prohib, qui
¡gr quandoinílituripercoationem vel dolam meum,crant ia
ua porellatespe phibitionisiicirnó eMenetje adicionisharredita-
tisaufercurab elsharedicas, Sap plicaffifco:Scvthie vides decidicur
contrariú.difacitadid quod distin glo.3.próxima; qí ad compul-
fonemterú)fuitinílicatas aliusextranens, veilto cala hareditas de
feratur venientibus abinteflato propinquioribus Econ feo licée
dod%.cominuniter volueruntcontrarid,veibi dixizcum eniv haredi
tas(icapud eumqui nullam coaétionem nec fraudem aduábuie.vide
tariuflaprouiñio,ve deficienteinflicatoin dignitarepor'uswenientio
Dus abinteflato,quar filco deferacurifi veroin(litutos participarer
in coaélione,
vel ftaude per
alium adhibi-
ta, tuncproce
deter opinio
bargan elos pelegrinos e alos romeros que ná
puedan faxer Jus relamitos,
SI * comuni
[Nferman alas vezeslos pe ellas
Jlegrinoshe los romeros an _ 1.1.C.co.
dando en fus romerias : de £ LEL mas prepin 6
Sfinticndo fi quo pariente,
¿manera Gfintiendo femuy dde glo.fin.
cuytados delas enfermedades, háde fa- ale
ES (E quisalig.
zer fustelta mentose [usmádas, cpord — :eda. Enel
acacício yacnalgúoslogares, queaque
llosen cuyascafas polauá,losembarga
van maliciofamente, quenó pudiclen ¿nDolo vel alias
eltofazer,cóintencionquefi murielfen — impecicns te-
fefincafí llostodas las cofas Mtoré Tito
quefefincaflen cn.cllos todas las colas — selinquere,
qtrayiPoréde defendemos, qningúo — hoc probetur
omedenueltro Señorio non ferofado
defazertá grand maldad como eftade
losembargar, nin cótrallaren ninguna
manera, q ferpueda, que nó fagan (us
teltamentose fus mádas, en la mancra e
e aniñ he $. £hoc
quequilieren. Antetenemos porbica, Perm
e midamos:queayan libre poderi para g %rechar.Quid 1
fazer loe como quierque ellos ordena non fi tot:
Él á uendo? dic,
réceltablelcicren, e mandaren fazer de > tunclalus res
fuscofasconrazon , econ derecho alsi aia
S 1 ze
lo otorga a etencmos por bien que Lbinpila.l£
vala:eningúacoftambre mala, opriui- de eo per qué
lefoque ouiele'enalgúd logar cótrac-
fto nó gelo puedacmbargar. Efialguo
Mex xx Xo
facteft. K. L
ES
plané.laa.$
ffudelegas. Se
cótracito fuere: mádamos, que reciba
tenet b;
aa Mi fiquisalic
pena en aquello mifmo*, en gero, de qué teila. pro
manera,que dealliadelante teftaméto, — hib. 8: ES e
nin máda quefiziellenó vala é ningúa [necscdido
uifa.Edemasdefto mandamosquecl fpehn pana
dubli, licet Sa
judgador del logar do acacfcicre,lcfaga idiota
elcarmiéto porello cn el cuerpoeen el indi.ta.Cuñ
aucr,fegund entédicre que mercfce, ca quisalig, tell.
prohi,
tando qual fuc el yerró quefizo,e laper
+ fonacontraquien fucfecho.
amPeregriniliberá habentreftaméti faCtioné,cófu
obílante,8< eosteffariimpediéseflicitinteftabilis ¡Sell punigdusin
eo ,ing delinquitinfaparbiriio judicis,corporaliterpunietur. h.d,
h (elegrinos.Non (umasnecintelligas hoc de peregrinis, ¡pucfiumicar x
inauét.vedifferétriudic.in prin.colla.9.Sibinot.Bart.fed de peregri
mis quicá deuotionisperegrinantur ,qd patethic,cim dicir,closro=
meros %c.Scica etiá intelligit Ange. SPau,de Caltuin auét,omnes pe
regrini.C.commun«defliccelsio.
Gtibre poder.Exifto verbo quod etiamponiturin.d.auét. omnespe- a
regrini.C.córmunade fiiccel.dicebaribi Ange. q perhoc verbú vitol
Jomnislolennitasiurisciuilis, circateftamenta peregrinorum , $e
quod rencbunt eorum teflamenta cum duobus teflibus tannim , ve Dequaz.
Crederem tamenitud diétum procedere,quan Sibicltl
doplurestefleshaberinon páfeos, ais feuanda el dipolo. novato
ordi
¿cdixilupriscod.
inaunota tamen in praética bene diétum Angel.
X Q2tifmo.Panitur quisin con quo deliquie.vcin.d. aythécica, omnes 3
peregrinidic 8ctorqueturquisinco in quo peccanita ve tradie beatus
téibus tradar
caSiverónon
mitrát:nectá
tur, necappa-
ser, habene
hxredes , eius
bona Epifco=
celo criplú «Y
ad occultanie
SA
wiplú S alía
bonadiribua
turpro elus a-
ima, had.
12 € sea dado en
guarda, Periu
dicemloci, ia
judex ln vita
eorum cis te-
netur imper-
Jas punicur ve
in. e lit,
Tn nou, re
co, ell.
tion lito
riusiplis mor=
ruis tudexe ad
hoctenebitar,
2b 4 £ dembica
mies perezrini,
C. cómun. de
fuccele nontá
vedixi, repo
targablonú,
hoc at per iu-
dicéfecularem
Joci: érfacitad
hocj.co.lpro
ximo
30 Upudiefen fan
ber. Sicctiátic
rellicatio pau»
perib”,cúnon
reperiarur ¡lle
nec heredes
eius,cuideber
rellitui, vi.per
doftincap.cú
tu.devíu. Gin
e.cúfic. delu-
deis.
4 d obras de pie»
dad. Nonesgo
bona peregri-
norú,vevacan
tiaapplicabun
turfifco: fed
expenden cur
in pijscaulisarbieriocpilcopi,vehic.Sei
ibinor. Angel.
Titu!.1.Como deuen [er abiertos los teftamentos.
mutasáoft, quib.non eftper,
Ele xxL,
in”hine teflaméto morié eius bona
fcribar,8c dentar epifcopo diocefa
cisíucceMuris,ve veniátvel
Ley. XX XI, Como demi fer pueftos en recán
bdo losbienes delos voreros e de lospelegris
nos quando mueren fin manda.
Vriédo algun pelegrino, o
romero fin teftaméto,o fin
8] manda en cafade algúd al
berguero:aquel en cuyaca
,deuc llamar omes buéos de
aqllogaremoftrarles todas las colas q
trac:celloseftando deláte,deuclas fazer
elercuir,non encubriendo ningúz cola
dello:nintomádo parafí, nin paraotro
fueras édeaquello que deuiere aucr có
derecho porfu oftalage, o fil oniclíe vé
dido algo para fu vianda. E porque las
cofasdellos[can mejor guardadas, má
damos,quetodo quíto lesfallaren , fea
dado é guarda“al obilpo del logar: oa
fuvicario:cclébiea dezir'por fu cartaa
aqllogaronde clfinado era; qagllos q
có derecho pudieré moftrar, q deué fer
fushercderos Quevengá:o embiéyno
dellos,con carta deperfoneriadelos o-
troseqgclo dará. Efitalomevinicree
fe moltrare fegúd derecho Ges lu here-
dero,deué gclotodo dar.E li porauétu
ratal heredero nóviniere,o nópudic[sé
faber*onde craclfinado , deuenlotodo
daredelpéder ¿obras depicdad'allido
entédicré q mejorlo podrá fazcr.Efial
gun oftalero cótra cito fiziclfe, tomádo
oecncubricndo algúa cofa mádamos q
lo pechetres doblado,todo quanto to-
mare e écubricre, e q faga dello cl obi-
fpo o fu vicario afsi como [obre di-
chocs,
Le]. X XX 11.Como fon tenadoslos aporte=
llados delos logares de guardar e de ampa=
Odoslosjudgadores c ofñ
ciales de nueftro Señorio,
mádamos, q feñaladamen
8%] te, [can tenudos, cada vno
dellos,cn fu logar,de guardar, e áparar,
los-pelegrinos,c losromeros, q nonre
d:au£t.omnesperegrini, Se
"le Xk XX] 1,
9Caufa peregrinorum,auecorum fuccelTorumfiper bonisquerlecum
jnperegrinacio!
16 ELucgo,
medeferant,eflbreuicerterminanda,
hocverbo, Scetiamex(equentibas,videturvelle ¡fla.l.
Y
pprocedacurinhiscaufis peregrinoram flmmari¿ , fine repita Se
frultrasionib
nino,quod parer,dum fubdir lo masayna e,
fciban tuerto,nin daño, ¿lusperfonas,
nin cn fuscofas,e queguardécllos, efa
g1guardar, atodos los otros, todas e-
fas colas, enfecho delos romeros : alsi
comofobredichasf6.E demasdelto,les
«mádamos,que fiacacciere, q algúosro
meros,olosherederos dellos,quevinic
ren por razon defus teflamentos , ode
fas biencsantecllos,¿ losoyan lucgo,*
eloslibrenlo mas ayna,c lo mej gpu
dicren,e fopieren,finefcatima fin alon
gamiento. Demanera que fu romería,
ninfu derccho,nófelesembargue, por
alongícade pleytos efcatimolos , nia
en otra manera que fer pueda,
$2 Titulo.IT. De como
deuen fer abiertos los tefta-
mentosquefon fechos
enclerito en po-
ridad.
Scriuen algúos omes
fusteftamétos en pori
l dad,£ de guifaquelos
teltigos, queeleriuen
. E) 'y lus nomes,non fabé
que es lo quecftacfcrito en cllos.Onde
puesqueen el titulo ante delte moftra
mos las manerasdecomo fedeuen fa-
zer:queremos aquidezir de como dené
ferabiercosdefpues que fueren afs1 fe- £
chos,porquelos omesaquié fuere má
dadaalgunacola en cllos fepáciertamé
te quanto es.Eotrofi,quelasporidades
quefó encllos pueftas,fcan mejor guar
dadas.E moftraremos quié puede man
dar q feabracl teftamento.E ante quié.
E quádo puede pedirquelo abrá. E en
que manera deuefer abierto, e moftra-
do.Eantc quales.
4Ley.1.Quien puede demandar ante el juez. que
abran el reflamenso que esefévito en poridad.
30H quibusinteflamento inferiptisaliquid relinquitar, pie
ñ hocperere debítco o
lito priusiuramento q nonmalitiofe, fed
tú petere ap quia fu
poltmortéteftatoris,p
¡.iuxtacaque habenturia clem. [xpé.de verbo. fignir
AgimintelizdeecaciGimadiligenia , Eompibus
ampuracis:nece(Tariuintameninterualltuminettom-
5.confeltim. f. ad
Tertull. Bald.
in.l. nequicg,
Sude plano.co
Jum. 2. venfic,
tub ad
bio facim.
fade ofii.pro=
conti. Sc cm
hicfubdic, fín
efcationa. vide
tur idem im-
> acÑi
Tec”, de
no: abbres
clabuntar cre
bellus in mo=
dun po
inal.clo
pobaldin die
¿to. $e deplas
cio finalonga-
miento,ell die
elenacove,
lo, ve ¿5.l.de
fubmertisa Co
de mavfra. He
1 Barol.
in. ne quid
column lin. E
deincende mui
ma y nauftage
fuflicic ergo,
Ñijudex pro-
cedaclaloa Ju-
flica Se equi
tatc.dl
Leredit
fFmande
Adri
X, Coquín
admodú..
Gritulus, TT.
Quemado:
tofamenta apo
viantura
Cen por
Ex hoc
tor, quod
Titulus non
Jrocedar mili
ade y
in tellamento
inforipuis: dic
tamé ¿dé cile
inteflamento
redañto inferi
ptis per nota
sium.gherBar
plecha
rolusinal.s.in
principio. (E.
codem.
Giex.l,
credentes (ibi aliquid reliótum peruntelusapercoram,nec pacta
perreliétisinco fan» valeranteaperturan»
Sefta partida.
12 a lgo.Eceriamilli quibus nihile(t retiú hoc perere pof-
fuor,fieorum interfisave pote fi filius fit prgteritas,K velit dicerete-
famencamanllam, fecundum Ange ind.1.«in prin.fE.cod.Sfufiices
retinramentum ad probandó, q lua intere yt voluiéglo(.Kibi Bare
nprindi.fEcodem. Paulin l.r.C.co,
ab Gseyendo
erso.Debetigis
turpriníquamn
tellamentum
aperiatue 8
publiceÉ con-
ftare de mor-
te tellaroris .
vehickin,
¿ Nporidad, e con efcritura
feyendo fecho cl teftamen-
to,pueden aquellos a quié
a es mandado algo*en el de
mandar antecl juez, Glabran, feyendo
muertoel quefizo el teftamento. Pero
5.5 dmbiterur. a
Eiegonpilo el quecfto demanda, deue jurar prime-
rest, cod. £ 10,Glo nó fize maliciofaméte,mas por
fi notarius dis
cat quod exiá
mortuo telta»
tore mó deber
cuydarg en aquel teltaméto yazeal-
gúacola, q lefue mádadaacl, o2aquel
por quienlo demáda. Elto es porquel
publicare : qa
teflatorprace» teflamento non pertenece tan folamen
pitnon often tea ynomelfolo, maguer feahcredero,
di teftam >
mas atodosaquellosa quienes manda
daalguna cof enel. E porende pleyto?
nin compoficion*, quefizieflen entrefi
il aquellos quecuydaflenaucr alguna co
de sali com- acnelreftamento,non deucvaler, falta
miliune apare A ps A
ar, fecundam. ear juez. Canon po
Angeláim.d. — deiaferfabidalaverdad ciertamente, de
5.6 dubiretan a
daddeaainz lo queescícrito e mandado en el tefta-
Jegem.L.s0:.ci — mento,a menos deferabicrto.E poren
a de podrizacacícer, querc(cibirian algu
nosengaño cn la compolicion que fi
zieflenante.
mili cestás an-
mis elapíisydic
quod nócredi
ur notario de
hoc, nifíaliter
hocapparet fa
fficerciurame — GLey.11,Qu4ndo pueden pedir que fe abra el ccfha
es ae gee: eh
alía probatióc
interolle,vedio
MEALA
Edir puede delante cl
AS EE ES juez qualquier delos q
hicexprellum, dizecn laley ante delta,
qued ficut nó ¿abrí cl teftamento,del
tener trama
8 quefucre finado aq! que
11eltcitaméto fuere cn lavilla,
¿io, mill da-
¡um grarulcumoSe hoc etiamtenni glodo.la
i Bar. Bal.Ange, $ Alberic,contrarium ta
antencac nonvilis verbis te=
tosind.3e5a.F.detranfaet,volvie quó din fentencia non ha
a Tocumper.I.fi materáin prioc.Edeexcutarei iudica. 6 tc.
14.«Guúllel.8 lacobade Arena.in.d.lde his Balin.d.$1.Có.
trarium tomentenetPaul.de Calle .inudil. dehis. vbi cúamidem te
neclaonallerens fe mirari deglol. Scdo(%. tenentibus contrarium:
Cúscontracoslitrexr.exprellus fecundum cumain. .s. jo prince.
quemadinodum cellaperióibi neque apudiudicemexquiriveritas
aliterpotell.Tutene opinionem glo(T.Bal. £alioramin quam etiam
inclinar Albericusio.dd.de his,pertext.in di. fi mater, in princ.
darecar tamen teflitucio ex claufula generali propter juftur erro
remvedeclaratibi glo.Bartol.éc al. Fent tamen fenten tia de meró
vigote.Ecad.dJnáin prine.quam allegarprofe* Jafon, $e ctiam cam
alleganic Albericus.Refpon.quódili non deciditur , quód nó polic
proferv fententia non cognitis verbis teflamenti , ficut difponicur
nonpoffealitercranfgi: led tancuin dicir text, quod veritas per ju
dicen aliterinquiri non pote(t inter qua 'vetba longé intere(?, Se
prohocbénefacip ifa.l.partacum, que tantam annallar pañtum,
8ccranfaftioneminicam non ol;
écnihilde fententia iudicis dicic. ¡fa macenia vide per glolla
dodton diét.Lde his.Scper Bartol.io.l.qui Roma.f«Jnofrarie
5.5.6.q.1.deverbo,obliga.Scin.|.Seyphi.Tade opr.leza. 8can pole
senuntiati huiclegi cum turamentorlafon tradi: Latéin diét,Lde his,
quód fic, cui
adde Deciura
confil. 345.vie
dishis que la
pra.ScAlexan
der confili.1a
vilo vtoporter
$cc. volumia.
vbi etiam vid.
quid li hieres
figarcum d
bitonibus: he
oencl lugardolo pidicré,deuclo fazer
aduzirclfuezante fi,eabrillo luego,afsi
comoadeláte moftraremos. E fifucrca
otra parte deuc les poner plazoa los q
lotouieren,a qlo aduzgá: c defq lo adu
xcré,dcuclootrofiabrir.Efipor auétu-
raal guno delos, touicflen el teftamen
to fuclTercbelde de manera q lo noqui
fiefle moftrarpor mandado deljuez, de
ucpecharna aquel, oaquellos quelode 10.
mandaflen,todo quanto les fuelle man $ ES 7
dado enel teftamento: e demas clda- — Hamentos (E
ño e cl menofcabo que les vinieflepor Mdrquedición
: per relationé
eltarazon, porque gelo non quilo mo- potarijavel te»
frar-
vilo reftamen
(tim fenalias
corté felatur »
licec nen in =
(piciantar ves
ba reflamen =
si, fecundum
Paulamind.la
8 Lep.212, En que manera, ante quales omiesden
e fer abierto clseStamento e mojirado.
Biertoldeuc fer el teftamen
todelante del fuez ordina- — fde his. 3 fut
E y ficie , quód
sio, edelosteltigos, que 5n ipftamen-
to traníadtio=
mis partes dis
cane quód ha
buerút noicá
comentorma
in teflamento
venotas Baln
de his. Si
tamen ex rela
tione ¡fla per
pendererar ce
xors quiaam
plius fit in te-
flamento, qué
referar . lea
aliter difponi
tur quáo dis
catas Á parte,
tunc nontene
rec tranfidtio,
venor,Angelán.d.Li inprincEquéadmo.tefla.ape.kcin. 1. qui Ro.
masfaduofratres.ffado verbo,obliga. kx licerloanade Imol.ibi repre
hendar Angel.tamen Alex,8:Francilde Arerábitenentdiótum An.
gel.Scvide Socin.confil.214.volumi.2.in fecunda dubitarione.
Gllexoll,
amCópellitindex tentrtteltamentúad el? edivionevtaperiat. Erfi in
¡llolocononelttcitamécamalignabir terminumad portandú. qdí
tenens darenolit,tenecarpetentibus ad reliéla Sinterefle. had.
h vere pechar. Adde.l3.$condemnacio.ffadetabul.exhiben. Sedele x
gatariofurantetellamentum.vide.Lfi.it.7 infia cad.partita. -
Ulex.11
AmAperiridebet teflamentum teltibus juracis, fua fgilla Sefubleriptio
nescognofcentibus : ¿cjudex ordinarius aperit Jlad , Se dat copiam
illis quorum intereNsfed omnes tellesnon fint pralentes : hocfiar
coram maiori parte, di cxiam coram minorifiiudex viderir quod eft
necelle q aperiarur: és hoc faciar coram hominibus probis 8: poflea
mittactellibastellamencum funeinfirmi , vel perfone egregia
autabl8resivelubleripriones Selgilla cognolcant:dcnegatio alícuias
dercítibus non impedir apertufan clicecreddac teflamentum fulpe
Sumebad.
1 Co Abierto.8kc.de forma publicationistellamenti, viera iffam. 1.8 fe 2
quentem.vid.Speculato,sicu.deinQru.adir.$.oftenío.cul.pes
> Ton eferitos encl. Pero en
antequeljuez lo mandé abrir deue fa-
ber dellos, li esaquelelteftamento, en
que pulicron fus ellos, o fizieron po-
ner: o cn que efcriuicron fus nomes.
ostefizosdenen conofcer fi fon a-
quellos lus fellos:'c 41 la mayor parti-
ellos dixcren que pulicron los fe-
s¿clecfamento, deuc ferabierto an
Jo:maguertodosnófeacer
[puesdelto deuc lo ¿bisr
os Gnonfucron prelentes, que
conozcanfus fellos, fifuclfen dolien-
da
Inoue.
Titul.11.Como deuenfer abiertoslosteftamentos.
> 2 Mio grantrabajo.Sen line magno incommsodo,vein.L.fed 8: quis Se
ibiBirco.poftglo.(.eod.non enim deber oficiuma fuma fibicile dá
nofum,veibibaberar,
3D dure fomes buenos, L.fed Scfiquis.de quaifta fampracft.dicitopú
mz opinionis viris.vbiloannes de Imol.notat q nonfuflicic aper»
turam/ierico-
sam viris bo» tes:operlonas muy honrradas:o fi fucl-
na opinioris, a dicfh
Gatijeter op. Tenen otra tierra, que non pudieffen
time opi: ferllumados , nin venir fin grand tra-
nis:Stideo di- ,
Uco bajo*.Efi acac[ciclle que alguno deltos
cl ye morarias — teftigos negafle, que non pufiera fu fe.
in inftrumen= lo en el teftamento : non lo deuen de-
to attelterur
de hoc:quiai Xarporello deabrir , como quier que
céc gs prela- alguna fofpecha fcacontracl teftamen-
marar bonus, essa a
son tame pra 10, por el niego de aquel teltigo.
famitur opti Íi por ventura el juez non pudiefle
mus feu non A Ñ
operar ap Merlosteftigosante quien fue fecho cl
de jure praíu teftamento, paraabrirlo ante ellos, por
maf to quefucífentodos , o la mayor partida
Lclarum eltp - dellosenotra tierra : cftonce dezimos,
fuficerent te- que ficljudgador entendicffe que po-
de seicienia, dria acacceralgund daño, oalguadem
prone á Sure bargo porrazonqueel teflamento nó
prelamontur, ielle ellos telh
rasta Le 2brielle , ante que aqueltos telligos
inaudr, de te» pudiclfenvenir , que deus fazer venir
Mi. $.x colla. antéfiomesbuenos >, cabrir el tefta-
. 8cfacicilta E
ae ¿ura mentoantecllos, edelque fuere abier-
js Angeécse to, deue lo mandar trafladar , e lcor.
daga E defideuccerrar el teftamento, eman
jutadmod, te os que pon-
Ilucaperi. anfi gan fusfcllosenel.E enelta guifafe pue
per farucum S
Euros te- deabrirelteftamento,maguernon efte
fles_ optimz delante ninguno de los teftigos ante
opinionis de E CEho Perodef; a
bear probar Quienfucfecho.Pero defpuesque vinic
p fint tales: ren losteftigos,dcue les moftrar* cl te-
namexhacL framento que conozcan los fellos : e
quo funt bo- fifucren aotra parte embiar felo alla
viderar q ex
ni reputentae fegund de fufo diximos. Edeuen c-
slonissquaia llos furarique diganíi Lclteft
mionis,g8eiá losfurarique digan fics aquel cl tefta-
voluerít loá.
deLigna. k Francií Rampon.Proutrefereloann.deImolin.d.$
col. 4.ad finem.licecipíe pol! Ange.vuleconerar
4.0 UDenenlesmofirar. Quando teftamentum in feripris fit fine tabel
lione debentifla feruári , fiveró fiat cum tabellione , prout com
muniterhodiefiuntiniMisregnis,maximépoft.lz. Tauri, ¡(ta non
equirantur cum propter auctoritatem tabelli Giptura fic
eabllcrsctden neu proacioltelo Eacbls apena
terapprobaturin.Laxin princidn verbo publicum. E. quemadmod.
tefla.aperi.tenetetiamlo.inalxqueffioncm.inverbo,olendirar, Co
defideicommifT.Bald.in.l.hacconfultibiina, ui teltafacer.
poléin.lmadfin.C.derella.Sin.l. omniam. Sc qualiter
debeattabellio conficere inftrumenta: deciusfor
mavid.loan.delmolin diét.l,2.0in princi 2,quia errantali
qui,quitaliainftrumenrafadla coram tabellione facient coram judi
cepublicari vraliquando vidi:nam non elt neceflarium, Sadde An
geindiét.l.1.5.2.C.detella.
5 d Kncuenellosjarar. Habeshic q eciamin coufis ummaris requiricur,
quódielcsiuen vid perBanoincxsraaaanzad epámendan
parte fura maric,S in parte fine hguraiudicij.Ecin.llimsfamilias. Eo
dedonatjo.
6 € UDar traflado. Sed an credarur huicexemplo por judicem 2uftenti
ato fen publicato,etiam (ioriginale teflamentumnó aparcar,
perSpecolucit.deinttramé.edic.$.oflenfo.verficulosr, quogz Sverfi
culolequéti.£k perAlbc.in.l publicai.C.detelta.Sc(acishic probari
videtur, vetaleexemplum fac
amifsio osizinglis,prontaliqui dicebancio,lpublicat p tescibi
de nodirdil ololana pont becas pde opt
y Gorizinaleexrar deb G á
efidem ne regu
iliainoriginal
1unt viía temo
mentoquecllosfellaron, conde fucró — pore publica
: E jonis: Edf
teltigos. E defqueaya tomado la ju= ee ana
ra, deucn fazer tralladar el teftamento — Le, túc flaretur
enfuregiftro , elosdichos delos tefti- Eablclo e
gosque dixeronquandojuraron:ocn ranteco,g vi
cla mifina carta en que ella clerito clte Ur dióto “au
, , tentico, q ori-
flamento,fiouierey pargamino tanto — ginalenon ha-
enquefe puedaclcrcuirlo quedixcron. beat neg; do-
Jodeíierit ha-
Edelpuesdelto deue dartrallado “del porepcolñ,
teftamento, aaquellos aquien esalgo C.defid.ittru-
amen. Kitaét
mandado en c),fi gelo demandaren. pradicaie d+
túdicin regali=
7 Suda, DL? auditorijs,
ALey.101. Que puede fazer el judgador. anos pea
guandoel rstamito es fecho ante 1eJ0i Sur elelnalo
¿gos fineferito. exliberi,
EST Ntcteltigospaladinamen 40 Lido eo
tefeyendo fecho el tefta-
ri PA
mento ofin efcritura,fial ei ifalpds
3 guno de aquellosaquien cita refiú:
tucalgo mandadoen el,pidicílcal juez o
quefiziefle venirantefilostelligos,exc numero, Ele
[cibiefle losdichosdellosen efcrito,éla la dia vale.
A bunt ficu: tcs
manera quel teftamétofuera ordenado — Aamentum in
ante ellos, deuc cl juezffazer lo afsis,c Eripdseemor
E ñ A 1calicuius vel
defquelos teltigosfucren venidosante mal pole
cl deuelosfazerjurar Gdiganverdad:e — fecuta nonin
de fideuefazercÍcreuirlo que dixercn. O
4 vEcú.hado
Eyaletanto cle[crito que fue fecho def q £l1ue Dex
fta guila,delos dichos delosteftigos:co ordinario in-
añ (Sicoh telligeweinal.
moel teftaméto ges fechoenelcritoR . eQanera oía
E maguerd muricflélosteftigostodos — C. de teftama
a A ñ Bal.ined. J,pu-
algunodellos,defpuesiquecfto ouicl a
fenfecho, valdria el dicho e la efcritu- KinJ.gefamio
princa Codere
Scvide deilla publicationeteflamenti perAbb.incap.bi.in fi.
defid.inítru. Sc fatisbene habeturini(la.l.Eradde Speculuitul, dein:
Au.cditio$.oftenlo.col.g.ver.fiebarautem olim
8 Ue2eggrlo arf.Citatis tamen his quorumintetell ,filicee his quiab=
intellato faccederentyfiteflamentumnon effes fecundum Barco. $e
Bal.quemvidán.lpublicari.Cadecellamentislimita ve per camina.
1:in fin. C, codem.fed quid fidiu eft, quód faétacl publicatio tefla
jan prefumatur, quód interuenesiecitacio corum, qui citan
fi Speculiin.di.5.oltenfo.verfic. fed quid (i poll publica
tionem.S:loann. Andr.£c doBtoresin capitulo. Albericus, de teftib.
¿communisopinio videturibiquod(ufticiacionguim tempus ide(Y
decennium ve prefiamatur ¡fla folennias interuenifle , moxime
quando ininftrumento fit mentio decitarione. quod ibillimitar Fe
lin.ad fin. ni ageretur de graui praiudicio terój ; nam tunc re
quitererur decuríascriginta annorum.vtin capitul.peruenic, vbi per
Imol.de eimprio. Se vendicio. Scintellige quando illa diucina ob
feruanciafui Ciencibuspartibusquibushereditas defundi (6 tefla
mentumnonelTer)pertinet vecft demente dodo. Ec.
caicut.derciudica.cola 4. Deciusconfi.q09.Évid.e
confil9.volty.
h G/ferito.Intelligequando fait publicacem teflamentam in fespús
ve fuprácodem.lproximawyelfuitfadum manu publica tabellionis
veibidixia
per Álex.
1 pues, Secus liantea; nam tunccormucret teflamentam vein.l.pu y
»
Seftapartida.
inirio.fT.quemadmod.tefta, apere de
.coduticul.Scfacis videgur hic proba=
osrancamdocefibudilclads mo:
cier, argumento. l.tiw=
rercturante pul ed
Linftru. quod eciam vide
nus.Cadetella,Sctener Abb,incap.fi.de
tur pbari hic
ve dixi , Eli ratdellos,bié alsicomo fi fuelle teftamé
di E
Sabe sete toacabado, feyédo las perfonas delos
probar $ tefligosatales,q nó los puedé delechar.
illevel ill qui
mori lem TLeJV.En que manera dencel juez, der traf
fuerant rogar
tiin teflamen
to idem eller
dicedú quádo
venientes ab-
inteltato ne=
dede rfmentos quin jue mandado fo
enel.
Efuez deucdar traflado del
IJtcftamétoa los herederos",
Sarienedias )bié alsicomo ella eferito el
folennitatem teftamétooriginal:masalos
veran edávo Otrosa quiécs mádadoalgo cnel,nó de
ritatem tefla» E p -
menti-dequo UC dartrallado, finó lolamétedelog a
vide perglofh. ellospertenece “pero nó deuéé el clere-
ved do are diaS nin clmes, nin la craen Gu
ponele as, nin lacraen Gfue
2.Cude bono. fecho.Ecftodcucfazer afsi,porgaql q
E fecidi efcibiere cltraflado, nó pueda fazer fal
perBar. edo - fedaden el teftamento.Perofi aqlquefi
o. S ade zicfTeelteftaméto,vedaffe G nó abri té
ad predidta
glofindada
alguna parte,como fidixcfle, tal cola q
verbo, publi
yoeftablezco ¿el mio teftaméto, mádo
e e S po > 7
mod. tea, Gnófeaabiertaningúa cola, nin publi-
aper, de per cada faftaa tal tiépo,o faltaatal día: ofi
gol hiba dixclle:maguer loabrá, mádo q nó den
Iigefla, Co
traflado de tal cofa q y efta eferita, a o-
medel múdo,caéaqlla manerag el má
daregalsilo deuc cljuez guardar.Otro-
fi dezimos, q elfuez nó deue dar trafla-
do deaglloque el entendieffe cn el tefta
mento, de q podria nacer pcligrosalgu
no , maguer el fazedor del teftamento
nonloouiclfe vedado.
Ley. VI.Porque razon fe podriamoner el refha=
dora defenderquenonabriefen el teStamen=
ofaflatiempociorto. *
Vbdarian algúos, porque ra
26 le moueriacl fazedor del
Ueaejcriptara,
Qué Jicer po
fica perdere=
ur calls for
tuito — pollve
probari tenor
Se ami
sa
de bonor.pol
fefecunda ta
sb
ADefechar,
Íupra cad.par
dle Po
tur copiatotinstenorisreltaméri, legatario autem folum
e die Scamno:vtfallitas cuitetor:fi camen aliquí partem
cilatorvetuitivel vígzad certá rempus:ciusvoliitas deberfer
debetindex copiam dare coram in quibus periculum (equi
pollitslicetteltatordari non prohibuerit.h.d.
1 5 Ba loshereaeros.Approbat opinioneglo/Tatoris pilei de qua p glon
.3..quéadmod.celta.aperScvoluit cua gl.vedeclararibi Bartin.l.
2udie.f.co.quid uo (is q petitaditionenó fithares feriptus, (ed
Drreslegitimus quialiastellaméto nó obíláte fuccederer abincefla-
tovelforté qui petitellÁilius exharredacus ? dic ep tunc debetardi ta-
mien ne dick coníule,fecundum Balsin.d]3. Sadde ad ¡ftari legó
Yipliautem hveredi.cumn.l,fequenti.flacod.
2d Gdeloque arlles pertenece.Adde.l.argérarins,zdi.f.de den. q8
habeí£ esa norat pdoRoo.c.contingit-defid.in(fru. 6 quie nor.
Batinrubrf.de now,cperaiiga. 8 dari deber particulatalis camin
fi:ucioncharedis,yefcire pobiclegarañíos qué habearcóueñireyvtér
declararloan deTmol.in.
e del dia.Cócordat.d.l.2.6adi ñ ge ed quan- 3
do petitofticio indicis:á tabellione quí tenetur reddere tatione ofli>
cijpintelligecciá quádo pecirur, ve legatariusinfpiciar quod in tella
mento feriprile(t,tuncenim deberhierifine dic Kc cófile, vehicSin
dictis concor=
dan.X fc ve
abricffentodo,o parte del, afsi como di
: Iciatur,an co=
ximosenlaleyantedefta. Ondeparafa aincañevos
carlosdeftadubda, queremos lo aqui Noi
inedeai 5 cafe decorú intere
dezir:edezimos, q ficlteflador ouicile race
cúdickke
e adi deber
a legatario
quidn re lega
fufijo,q fuelle menor de catorze años,
file eftablefcic/Te por fu heredero ental
manera,G fiel moco murielle tes defte
tigpo,que hercdalle todolo fuyo otro
alguno que nóbrallefeñalademétcenel
teltamento, porq folpechafTecl fizedor
del queeftea tal le trabajalle de muerte
del mogo,porque heredaffe lusbienes,
quádo clto fopiefle,poreftarazon veda
riaqlo nó abrieflen fafta ¿lmogo ouicf
fecatorceaños. E la manera q moltra-
ta habe loco
Dicredis. ). id
cundum la
cub,de Arcti.
fecundi q.
ró losfabios antiguos, para cllomejor ¡Li dedare
fazcrescftayalsicomo ficltcftadorelere — loanade lmol.
ujefe,o fiziefle efcreuir encimadelacar 00% Mtione
tadel teftamento,aquallarazon queve Nes
daflequenó abricflen, e lacerrafle, cla AÑ .
fellae, ecfercuicileLobrelaplegadu- Esa, Sept on
ra dela carta,como defiende queaque- lequens cum
lla partedelteltamento,quenó laabricf ele
fen faftaalgund tiempo o diacierto, e lfolen
dendcayuloEdela carta cleriuielle aque
la parte queel quiñicfle que fuefe abicr
ta delpues de fu muerte:cacn aglla ma=
nera deucfer guardado, e abierto el te-
.É quía des
Des ficri ali
ná vepobit,p
ftamento,como mandaraaquelquelo — bare de jure
fizo,cnonen otra manera. fuo S probar
tio aliter fieri
non poller.ni
exiberetur
ibiinitrame
tumin publi-
ca forma, 80
circaillá adi
tion inflra=
ment fine die
$ confule dis
xi aliqua no-
rabilia ¿nol.11o
$2 Titulo.MIL. De como
deucnfereftablefcidoslos herc-
derosenlos tefta-
mentos.
titua8.3.allega.videibidem.
£ gue elmandare.Not.hene quíanon ita exprelTum ell deiure cómo
mili bene mensini, licerfatisprobetsin.hpupillares.(T.co.Scibi loú,
de Imol.8cfatisexprefle probaturin.l,.C.co.
$ UDeligro,Laciús lt verbum hoc quamid qdhabernrind.Cacoduit. 5
Ulex finalis.
29 Nefublitutuscaptetin da pupilli inllicui:potefl teflatorin
fineteflamentiapponerefubflitucioné Seclaudere cam,vetarequene
arsillatellamena víq; ad certú rep aperiaf:ve(ublticurignorerfub
itadonenfi tarada odocadiroelebicteliscosie oluatatea: bado
ho €tosfabiosanrigues. Vio.$.tin utem.inltade pupilla.fubíti. 8c.L pu x
pillares.f.quewadinodo.teíta.aperian.
1 Qeferisieffe.Exlolacnimclaulura $e ligillo taba!
deturhocvelletellator,vtin.lpupillares.fE.co.
perfe cient tabular pupillares
Le € ende ayufo.Vide,loa.Pab.in.d.5.finauté.qui eriam ponit qualiter 3
fla (ublúucio pupillaris quaraperiri veratur á teltatore pofsit fer
inmedioteflamenti,velin alía chantas. —— ziralsalT,
Fundamento
Gpupillarivm, vi 2
intellige quádo de
Título. T.Como deuen fer eltablecidos los herederos. 3
1a Mrundemento ray Concordat cum hocrexr»Sante haredis « Inflitu.
ln noua
Adic(.
$ Cin
fiero,
infliécad
duda
deere,
pr .%
lferencia
Bajas.
credem
non codicilla-
xi , fed tellari
videcurshodie
vero per legó
ordiname. pri
mamtita. lib,
5. etiam (1 de-
ficíllitutio ha
redisé ficfun
damentum i-
ftad deficiar
adhuc deben=
tur reliéta in
teflamento
que alias in
eo difpolita
funr, fedan e-
tiam fláte.d.l.
ordina.requi:
zacur gp hueres
dicas adeatur
ab intellato?
videtur, q fic
ex verbisilli?.
13 facitolaff
defideicom .
Jibere,Sc.l.qui
filio.$, feruus.
fEdeharedib.
inflitue, deqd
not.Bald.in.l.
hac confultil-
fima.$.pen.C.
deteíta . vide
tamen quee dí
in.L37.titu.
gxinfíaca, par
fiin glo.fuper
verbo. losfru-
ftos.idtamen
quod habetur
quafi legacum
alla requi-
yit aditionem
etiam abinte=
Maco.gl.Sábi
eúamonor. Án
geloin.L flie
cuius.C. fami.
hercicund.
Glez L,
3 Inflituere ha:
redem idé eft
quod éum fa-
Scadde,quod honorelt 8econfermatiofama defanéti habe-
:m,vetradit Bald,
prima. colíafina. C. fi quisomil.caul.
fandamer:to erayz. nai exhoccol»
'odicillum. C. detelta.quod quiinlti-
=>
>
Vndamento erayza de
todos los teftamentos
dequal natura quier q
Y [canes cltablecer here-
| deros en ellos como
quier quealas vegadaslecomiencan de
otra manera, fegund es voluntad de a-
quellos que lofizieren.Onde, pues que
en los titulos ante defte , moftramos
quien puede fazer teftamento:c en que
manera,ccomo lo deuen abrir: conuic-
nequedigamosen efte titulo del efta-
blecimiento delos herederos,quetazen
los homesen losteftamentos.Edemo-
ftraremos queco(a escftablecer herede-
ro, Eque pro vieneende. E quiélopue
defer.E porque palabras ha de fer efta-
blefcido.Een que manera. Ecn quátas
partes puede partir el fazedor del tefta.
mento lu heredad entre los herederos.
E defi! diremos,todas las otras colas, q
pertenecen acfta razon.
9 Ley. 1. Que cofa es eftablefcer herdero ye 4-
quien tiene pro.
j AErcdé inftitucre,en latin
e] táto quiere dezir en romá-
ce,como eftablefcer yn o-
> meaotro por fu herede-
ro, de mancra que finque Señor y de-
fpues de fu muerte de lofuyo, o de al-
gunapartida dello : en logar * de aquel
quel cftablefcio . E tinc muy grand
pro a aquel quelo eftablecidod, porque
dexa lo fuyo a ome que quier bien e
parte fefuanima defte mundo mas fol
gadaporende. Eotrofi tiene pro al he-
cere dominum bonorum : 6 per hanc inflítutionen tellator relin=
quitbeneuoléfua,de quociusanimaquietatur: 6 harresper inffita-
tionem magisopulentatur.h.d.
Csinquejeñor.Intellige ve habeatidiusquoddefanQushabebar: nam
id quod quishabetharredi fuorelínquicnon plus) publia.$. Titía
codicillis.F.deconditaBcdemonfira.
% € QEnlugar.Nambhares Gcdefunétas reputantur vna Se cadem perlos
navebic,Se inauthen. deiurei. ¿mor.preliván princi.alía tamen
eftconícientia defundtialía heredis.yt perBald.in authen.fi taruene
C.desempoaappelinnotaliliquaflionesdequaibipercsm. Senor
quid husescenferuremnilepoffedifleré co incdo defocra gia
efunttuspolledi: veper Paul. de Caft.innora.quaflionein.l.neque
fruQuarius,C.devíafruét.
3 Y €, aquel quelo efablefer.Nolra coiminterelt haberehieredem vehic
8 n.).ScquiaiF.deinterrogaro.a8io,SctenerBald.ind. qui (epatris.
colum.1.C.vndelibe,
Glez. 11,
de Potcít heresinftituirex : regina aut ejus camera vniuerfitas locus
ad Deiferuitiuminflicurus Sc quiliber quinon inuenicur prohibitas
fueliber,(ue (eruus dum tamen cius dominos inflitui polfer alias
non valetin(titutio:nifi dominus anteadicam hareditatem eum ma
numittat: ve adeat Scfibi ipli quarat vel Gialienetalij qui ft capax.
Tem poteltinítituihzres ferunsharedirariusiacentehereditate,non:
tamen porelk
redero,porque fe le acrecen mas los lus — fine iuffa hi»
S redis adires ht.
bienes defte mundo porello. dicit,
Mez.11. Quien puede fer eftablefcido por here e U Emperadora *
dero de otrio ena
. haeredes. C.
y Stablefcido puede fer por volta fac par
heredero de otro Empera- AS
A dore: : idemin Papa
> dore:o Emperatriz, ORey, £q.7 ja la PTA
tare=/d o Reyna. Eotrofi la cama- Adde.l.. C.de
radecadavno delos, elaeglefía Fdeca fcrofan .eccl
davn lugar honrrado $ que fue fecho
étca.quicig;
para feruicio de Dios , e obras de pic-
17:9. 4.vbiba
berur decon-
dad.Otroficibdadiwo villa, o concejo, HA. Auee
otodoomequierfca padre, quierfeafi- o
o inf ium ve de-
jo,o cauallero,e quier fea cuerdo, o lo- aredega
co,o mudo,o fordo,ociego,o galtador
* defusbienes,clerigo,o lego, o monge.
Ebreucmentedezimos, que todo ome
aquiennon es defendido ¡ porlasleyes
defte nueftro libro,quier fealibre,ofier
uo “puedelercltablefcido por herede-
rodeotri : pero fi cl ficruo fucfle de tal
ome enqueel Señor del nonpodria fer
eftablefcido por heredero, eftoncenon Yo cota-eode
lo podria el fer- Fueras ende fi el Señor ¡Ucadrilagcer 3
de
diétum intel»
Jigitur refpe=
Ela legitimo
fecus Ñ also
vide per Ale-
xand.in.l. par
¿tú quod do»
tali.C. de pa
8 per Dec
in.l.licetinter
prinatos . tef-
aforralle!tal fierno como efte, enante herrado:
que entraflecnpoffefsióde la heredad. ¿Stud
Cacltonce efte atal , bien podria here- 8cl.haredita-
dar" aquello, en quefuelle eltablefci- eS
do por heredero, enon feleembarga- in.$.ceflamen
ria por la razó fobredicha de fu Señor. e e
E cllo milimo feria, fi el Señorvendicl fren, ecyio
fe tal fieruo como efte a ome que po- de quod habe
turin.l. colle-
dicile fer eftablefcido por heredero fe- sum.C.eodós
gun derecho.Caeltóceel fieruo biépo h úctudad. Ad- 4
driaquerlaheredad, en q fuelle eftable- Pi da
fcidoporheredero, có ororgamiétode - tats.C. cocú
fte nucuo Señor.E aundezimos, que el
concor
pofcisin glo,
1 tquienmo es $
defendido, Sumprumelta didíís Azo. C.codem.infumma.col.fin.8c
quifunt capaces equi capereprohibencur, aut quibus non eflteltas
mentifadtio pafsiue.vide per glo(Tinsh.legari.Infticu. delega. Gino
fracodem.l.4.
L Gsierzo.Adde.L non minus ffcodem. 6
ld sforrafe.Ad hi feruus cias» f.de acquí.horredito 7
m €ienpodriaberedar. Addeal. Gilermos. fed hoc videturmirum cam 3
8cvtfuprahac.l.dicitur.capacitas velincapacitas confideretur refpe
Auperlonz(erui,vt haberurin diéta.l.nonminus FF. codem, $ in.l.
fi miki Scribi.S.regula.fF.delega.primo.Se fic videnr qued non pof-
fitreconuale(cereratione manumibsionis vel alienarionis.1,quódab
initio.fE deregulis jurisaS< quiainin(litutione deber adeffecapacitas
tribus temporibus.vtin.l.alicnum.$ain extrancis.T.eodem. diri Se
3n extraneis.doflit «de hared.qualica.6 diferen ly2n infra coderm.
- non.ergofufhicitcapacitas tempore adirionis.vnde ¿JfI,8 dodio.in
d.l.iferuus.mulcum laborantin folutione huius dificultar
Jusintellexit quando feruus fic in(licutus, fui contempl
non quando contemplacióe dominivelfimpliciter, quía curo Gampli
Partidawv).
nl,
a1.8ol.23.
Bray. de
intic.4.l.
STE
Sefta partida.
«iterperindeliaberuracíi contemplatione domini, vtinlege, cm a-
liqui».Cadeince detiberan. 6 Bartol.fequunturPaul. de Caltr. £Joá.
de lmol.icctnon bene declarar: Angel.verorcijcitintellestum Bare
tol. tanquam divinatorium, Seper alía fundamenta quibus re(pon=
dent Paul. de Caftr.8 Joan.delmcl. mibi placer intclleétus Bartolo
quí videtur
o asa » Sieruo puede fer eftablefcido por here-
intellegAn- ero de otri , maguer fu Señor fuelle
cad muerto. Pero non puede ganar la te-
diccbanted. 1. nencia del heredamiéto, faftaquelo má
Í feruos .lo- del heredero delufeñor. A
qui in feruo
qui omnino
Ze). 111. Como puede el tefador eftable[cer fu
pad fierno porheredero fi quifiere.
fed harres(criz E - E
bi poterar ¡ el Señar ouicfle tan gran
ecrveabiadi. amorconalgun fu ficruo,
gro fleuspo-
¿[que non auiendo fijos , lo
terat auferre Y
izicfle heredero de lo fu-
cófunditurex des
ea yo,poderlo ya fazer, e feria poréde here
Gferuns. Bcas : E 5
eras e ver dero,elibre,maguer nó lo ouielleafor-
ishuias legis. rado:ca entiendele 1 que lofazelibre,
periusdixio Presquel dexa todo lo fuyo faziédolo
qe el Señor heredcro.Pero fialgunaducñag ouicl=
ll nú podria
fefieruo, fucfficacufada q fazia adulte-
rio*có el, ecnante q fuelle librado del
pleyto dela aculació, lo cftablefcieffe e-
lla por fu heredero,nol valdria, porque
fuertelolfpecha feria cótra ella, q era ver
dadloquedella acularon, puestanto lo
fer elableío
do por liercs
dero,
9 a Ur oefemuerto.
Adde lezem.
fervoshacodia
tarius¿feodé.
ferus ae
lienus.Scibigloflnftiucod,inverbo, teflamenti fadtio,
Les JH, É '
39Non habensfiliospotef! feruum (uum heredem inflitueres
de manumilsione non fecerit mentionem , confequitur libertatem
8 hrercditatom.(i tamen domina de adulterio cum proprio ferno
commillo accuferur: non potelt cum inflituere donec fit ablolura»
hoc dice,
1D GentiendefSi tamen feruuim exprelTe inflcuit pure liberarem tas
men ei dedit fubeonditiong tunc non eritliber exinftiturione, fed
camdeber (perarecx difpofitione exprefla quá teflator fecit, ita di-
citglo.notabi.in.l.quotiens.$.fi.fuper verbo, die veniente.Scibi not.
loan.de Imo.ff.cod. 8 adde ad iftamal,$. ide 3s.Inftit.quib.ex
cauf.manu.non licer.Sc.l penulti.C.de necell ibinfli-
tuendis,
2.0 Enadilrerio.Adde.I.his verbis.interdum.Ecod, 6 fucir.prima.C.
demulienque feru.proprfeimmil. in.cói qua cum feruo.vbi bo=
naglo.v.queflez.5.eltautem calsvbi bonaglo.Inftitu,de haredib.
oflituen. de mulierincontinensinterferuos dedecusefl totinscogna
tioniscius.lvnica.C.de fenatu(confulr.claudia,tollen, 4 ibi Bald,
3 9 ante quefuefelibrado.Poltea ergotenerermanumibio »vehicScin
. ditalege.hisverbis»$.interdum.th.cod.Sin.5.eft antem cafis.lnflic.
cod.fodquiipendenteacelcione fu inflitucus, £e polea fui fe
quutaablolutoriayan: nenclicioffiracorglolTvideta vello quod non
in.l.cum flins.$.feruus.fdelega.(ecundo,£ videtur de mente hu-
jus Libi, porque fuerte (ofpecha , que fufpicio non videtar purgari
perfententiam,Schocviderar eenendum ,licer aliud volnir Raphael
3n.d.1.bis verbisa5uinterdum,Sc Angesin.d.$.cfl antem.
s Mex, 111,
ao Nonpotelthrresinllicuideportarusvel in metallum vel opus me-
tallivel alterius operis principis perperuo damnatus , legata tamen
párticulariapore(thabere taliter damnatusenec porel? hares infli-
E ssecondemase apli coa
idem dimi farernitas, feucolleginmm córra jus +
5 le damnaro.cojtn procrcarus ¿ve
€ UD:portatus.Habeshicrext.exprelfimpro opinione commani de 1
¡rresinltituen.contragl.6in.ibilicergl illam mults
:onetur (1ftinereloan.deImo.poft lacob.Butri.in.l. 6 feruus
"de acquiren.baredi.columapenulei.Scfin.habes ergo bic,
tiodeportari eltpro nonferipta, Sclic hiereditas venier
nó ad fifcum:
fed ad venicn
tes ab inteflas
to, (ecundum
diétam come
munem opi
nionem que
approbaf hic,
amaua,quel fazia fu heredero.
%Le). 1111. Quien non puede fer eftablefcido por
heredero,
(On puede fer cftablefcido
por heredero ningú ome
AAA q fea defterrado por ficm=
¿Qu pre, aquien dizen en latin
tumad hoca=
e : A lásA quiparar ¿fla
deportatus nin otrofi, los q fonjudga- | deporcema
dosa pena de cauar fenlas mineras de — damnato in
épreS, poryer- . Tuetallum, in
los metales del rey parafiépre?, por yer aia
ro ¿fizicron:peroeftos atales q fueflen
«ódenadosenlos metales, olauoresdel
Rey,bié podriá aucr otras mádash qles
algúos mádallen o fizieflen en fus tefta-
clk dubium,
quod cius ins
ficutiofit pro.
nÓferipta . ve
in. ). fiin me-
métos.Otrofidezimos, q elquees fud- ss
gado por hereje!, non puede fer elta- — nonfesipe. ha
benaScadde.l.
blefcido por heredero deotri: ni agllos 0
Pao E Sn.tiv7.infa
qfcfazébaptizar dosvezes * alabiédas. > eadupartca
Ninlosapoftatas! q fucráchriflianos, e £ CDecaner. Ad a
- de dictá legé
tormaró le moroso de otraley.. Otrofi, fo PY E dels
nó puede fercftablefcido por heredera que pro non
; Ad a feripe haben.
E A m
ningunacofr adia,nin ayuntamiento » Eirefempre 5
Hocdicit, ga
£1ad tempus hoc faceret ¿non videtur inmetallum damnatus,vcin
Lcapicaliui.s.ciuus autem Adrianus.£f.de porn. Sc quid de damna
toadmorem velad perperuum carcerem vide Bartosin diftal ¿ef
dehisquepro non (erip.8c.4«in ord.taurinis.
Gorrasmandas.Adalimentaintelligo,vchaberurin.d.I¿Senotaturin 4
Li deportati feruo.ffdelegasy.
ES
fina.titu.feptimosinfra cadempart
Mitui vel cialiquid legarifucruntvar
prima.Cadeiudais.tenuie quod fic,St idem voluir Cymus, A Iberica,
8% Saly cetusin legeptima.C.de facrofandtsecclehs. Si Bartohin lege
cun fenatus.ffde rebus dub.Angel,veró in dida Jege prima.proue
refere Anan. in capital. Judzi.cl fegundo. de judzris, tenet contras
um.ScidemtencrglofI.8 in hocviderur inclinare loanes de Anas
n diéto capitulo.Tudai.el fegundo.de judas. allegant capitulo
igefimaquarta quallione fecunda. (ed illa litera, prout dis
cixSocir.indiéta lege. cum fenatos. loquitur in harerico. allagane
etiam capiculum,fiquis cpifeopis.de harretic, cum fequenti, cubre»
fpon.Socimusin diéta legcacum fenatus. $: inducie pro contraria
parte.videibi per eum,k certé in ecclefiaflicis perfoniscalios ibi
dewur, quód abeis Pagano vel ludzro, nilpobitrelinqui:de.
10 nón ita repericur y img ¡Na.l.pacitarnio, cúm enumerat incapa-
ces, non dicit aliquid de ludiris in particulari vniuerfitati tamen
Tudeorumrelinquinon potefl. dirá lege.prima,C.de Tudaris.quód
tamienludzras vel Paganusnon poliit hares inflitui habetur in Jege
nao feptimo.infracader partita. 8% in.l.16.citul,fexto.libro 3.
foro. ll.
Adi
dehisque
quod eriá pa: Po non
tez qua quan Íripaab,
nova
dsreróe.Adde.IfinaC.de hieretiaScanthenti.credentes.cod.tirul.8e.l. rec.cf
Sedan pofit Judas haeres ín ¿óit.4e
opiniones: namglofTin lege Dro.5a
(6 nue
k (2aptizar dos vezes Azo.C.codem in fummna.ad finem.dicit bápti nicamin
matisiteratores:elt enim hec vna fpecies herefis, vt habetur vige» nOUA rec.
Simaquarca quellionetertia.capitulo penultimo. verficu. monatiani,
8ccapieulo.non licer,Sccapicu.rebaptizare.£capitu.quiuis.de con
fecrari tione quartaxSccapitul. qui in alíquo,51.dillinétione.
8clegeprima.C.ncland.baptl.rcite.Se tene mentiillam legempar-
titarum ad hoc,8r anidem it dicendum dercordinato, Sederecon-
firmato (cienterividetur idem dicendum, pro quo facie quód notar.
Archidiain diétocapitul, qui bis.in concracium facic,quia hace.
pocnalis,vndenon viderurextendenda,
1 € apefatas. Adde.lerria.C.de pola.
mA sine) untamiento.Addel.collezium.C.eodém.
seu
pá
In noua
E lo b Econtrawolan
1 d Eotugerreligiofe. Gratia exempli pon
Tiítulo.11l.Como deuen fereftablecidos los herederos.
9 a Contra derecho.Regulariter de jurecommuri omnia cólleg;.
probara,vehabeturin lege tercia.$uin(imna, fE. de colleg,
Jitin aliquibusquz de jure gentium, vel ciuili fit approbara, dejqui
busvide Barton legefinaff.decollesllic.verficui.videomus.Sadde
.8cqueibi dicit Bal.de pac.juramen.firm,6c de colle
que fuelle fecho contra derecho *, o
contra voluntad * del Rey, odel princi.
pedela tierra.Ninpuede eftable[cer por
heredero aninguna perfonaque fuena-
fcida ne dañado coitu*, quequierctan-
to dezir,como de vedado ayuntamien
to:alsi como deparienta,o de mugerre
ligiofad.
quod cuina
sí nom.
omn.judic.
tad. Nota ergo
collegia non
cipeincontul»
to, vt hicScad
de, quód ha=
betarincapite
Sin. dereligio.
domib.lior.6.
¿que haben
$ Ley. V.Como la muger que cafá arte que fe cin
pla el año quemurio fa maridonon puede fer
efablefcida porberedera.
A] Vguer qcafafle ante de yn
ne : año delpues de muerte de
tirar.l.8, ordi Ei] fu marido,no la puede nin
po ES 8) gun ome cltraño eftablez
extrauagant, — [cer porheredera,ninotro que fuclfe fu
qui fint rebel.
Isánglo.fiaperverbo,occulte.
Qnafíida de dañado coien.Ex generalibus verbisluius.) videtar quod
nonpofir (puriusfeu nams ex damnato coitu inflicui haeres ab ali
quo, Sfinon licpater , fed 6 hit alius extrancusille qui inflicuar
cúm enim equiparecillosnefarios Sclpurios hirreticis , $e alijsquiá
quocunque capere non pofluntiarein(tivurionis: ficvidetur vellcin
¡ilisvezqualis Ge determinario; l.íam hocíure. cum (imilibuseff. de
vulgari Spupilla . fed contrarium videcur dícendum $ quodilta.l.
intelligatur,quódilti ex coitu damnátonatinó polfunt inftituid pa-
rentes nd non prohibeatquodá fratre vel alio poffuntinflituis
«<úm hocita fitdecifamiure communi, veprobacurin.1.fisquiex bo
mis.fT.de vulgari Sc pupillari, 8: not.glo.fimgularis¡án authentic. quib.
mod.natura.cftici lui. $ fi iuperverbo,participiumm.colla.7. que com
suuniterapprobatur, de eriamita intellexitAzo.ex cuiusdidis(um
ptacítifa,|.C.deheredibainfficuenin fumma,in fine. Scparerexlo»
cisvnde feremúttic. Scita eciam tener Bart.inol1.in princi. Aidejure fi.
" (ci.taddead pradidr.].1o tic iz infra cad. partit: ¡
nde idem eftdicendum,
in alijs(purijsex damnato coitu natis,vedixiin.).y.titu.7acad. pard-
ta. vbi vide que dixidefilio adulterino refpeón fuccelsionis mavris
Squomodoliceataliquid relinquerefilio(Purio,videper Albericn
Lhumanitatis,C.de natura.libe.6e in.l. ás quiex bonis.ff. de vulgari
Spupillari.SperBarcolamin.l.fin.colum.fecunda.ffde hisquib. ve
vaig loan. de Places Al infine.C. dedelato.lib.decimo.alios
cafusvitrabicexprellos,in quibusquiseltincapax vidcin auch, dera
pra imulic.collar.9.Scibinor.Bartol.vbihaberur, quod malicrrapta
nubens raptori non potelt aliquid capere ex rellamento raptoris,
«quod forte etiam dejurecanonico procedet:cúm lex pofíittolleretas
le lucrumenoncamen caretfcrapulo,quia ex hoc tolliturlibertas ma
trimonijcontrahendi, feu intimidar contrafid quod not.glo(T,
puellis36.quzll2.quam fequitur Abb,in capitu.primo.de pontal.Se
incapic.ecclefialánétz Marirdeconflitu.Alexand.in.l.Seius£ Au
porius.fad leg. Falcid.áclicerglo.in.c.curm fecandamleges de hare
tilib.6.inverbo.cercady.dicatcontrariumcius quod disieglofTin.d.
<«depuellis.aduertendum e(l,quía loquicur circapaenamamifionis
dominijbonorum raptoris,qué lex propter raptum detulerat mulie
rirapte:quia fub hac conditione vifafuirlexdedife, Senimiram fi
Jucram quodipía lex dedit,pofitanferresin noftro vero cala lex nie
hilin hoc dederarinulicrirapta, Scimponexe poenam, ve non polsie
capere extellamento viriraptorise(l mera poenayannexa prolabitio
ni matrimonijigirardejure canoniconon potelt procedere:Kchocvi
derur verius,quanto magis quód eriamin cau glof(.c. cumfecundam.
leges.communior el opinio contraillam 8 doéto.magis communis
teríequuntar gl.in.d.code puellis.confirmantar prediétaexeo quod
pocnaimpohita dejureciuili wnulieri fecundo pubenti infra annum
Juétus,venon poliitcapere ex tellamento,vtin legeprima.C y de fee
- Lavynaporgnó dubdéslosomes fi aui-
14
cund.nup.Sinfra.lproxi.fublara eft deiure cañonico: Saliar pane
in hocimpofitz.vtin cap.fin.delecunmupt. S:tenergloland.Li.8e
dofto.communiterin didto capi.fina.
Mlex.Xo
20 Muliesfecundointraanmum luétusnubens non poteft harres infii>
cr non
pariente del quarto grado*enadcláte.
Edefiendé las leyes a las mugeres q nó
cafenantedefte tiépo por dos razonesf,
nec per cons
fanguincú vl-
tra. quartum
gradú,éideo
prohibetar in
tradidum an
num mubere
nee dubium
an púmi vel
1ccundi mari-
ti ft foboles
quam anno
lo habit : Se
nicre q encacíce ella en cfle mifmoaño,
de qual delos maridos del muerto, o
del biuoescl fijo,o lafija q nafciere. de-
1la.La otra es porque cl marido fegun-
do nonaya mala fofpecha contra ella,
porque tanayna quifo calar.
quia fecundus
, 3 rdeca tgny>
Lo VI.Dorque palabraseenquemanerápuede Prenicor us
fereftablefcidoel heredero. Ca ape
retur.h.d.
Jertamentedene cl fizedor «pel quarcegra y
del teftamento nombrar do: Áddelega
al
aqua G quicre eltablefcer ea
e por fu heredero, diziédol; glo.S:Azo.in
: fuma, C.do
fecun,nupt.
£ Por desrazones. Sumpta eltex.l.liberorú. de hisqui noráinfa.8c
á.L.confenfu.C.derepud.Scex authen.derefti.Seaque par.colla, 4a
écvidepergl.in,ciomnc.27:q-2. 5
8 Urorquenodubden.co. HecfuitvrgentiSimaracio, feilicet pertara
batio fanguinis,velfeminis: 3
fert Petrus de Anchara.in capit,cuna fecundumleges,de hereti
Rayné,de Forli, Se Petrus deleaza.decrerorym docto. confulucrunt,
quod quandoralisperturbarivade(ler, haberelocum 3 de jure cas
nonico poenas 4 iure civilimulieri fic fellinanter nubenti impofíz
tas : quía non elt verifimile, quodius canonicum voluérit date fia
luna vninsalteri.JEge prijna,$.quanuis. ff deventinipicien, 8: quod
idem videturtenere Roffte.intitul.de boporum pollefsionc.ée idem
tenetBald.in diéta lego liberorum..fitales. Shane opinionem di»
citAbba.in diétocapitu.fina.defecundismupeijs, primafronte mul=
tum probabilem , pro qua etíam facie quía ex caufa interdicitor
ad tempus víns matimonij contradti, quinta diftinétione.. capitule
ad cinsvero concubirum.8cnotacurtertía quzflione quarta. in fama
mafortiusergo expradida caula polfet ad tempus incerdici matri.
'monium contrahendum:(ed tandermiple Abb.cenuircontrarium. Se
temuitgl.in diBtalege.liberorum.in verbocollocare.Abb.étin.c.ec«
elefiafanta Mariz.numerovigelimo.de confli, vbiAretin.£cFclin,
ntum.57.quar opinio videturtutior $e comprobatnrperid, y habetur
inlegefin.tit..4.par.
Ulex. PL
awDebet teftator haredem $ partem harreditatís in qua hares ios
ficuicur declarares Se (ue dicas calisichieres meus aurtalis (e har
es ; vel qui teflamento reperacar(eripenstalisfitzctiam fi non dí-
cacur heres operacur inflicurionem quia minus feripcum quam
fuic di8um prefamitur idem fi dicactalisticdominus mearum ha
reditacumiaucbonorum meorumautrelinquo taliomnia bona mea
vel mandoauryolo quád(ithares velper2quipollentiaverba.h. de
Habuitortumad.quoniam.C.detefta, :
h CDidendo. Adde ..iubemus.C.deteftavbigloffanotabilites dicit y
(afficere,fialiuscoram teflatore exprimat nomen haredis , Se iple
difponensira agnofcar profitendo verbis , quod fic : Se Jicer aliqui
dogto.antiquiproutrefereSpeculaintitul.detefta.$.primo vesficula
quid fis. voluerune contrariam , quam opinionem dicit verio-
xem Jafon, in dita lege.inbemus,8 exiam Roderi. Suarez .intuis
allegatio.allega.prima vbiallegaciflam legem particaram «Led opi
nioglo(T. comuniterapprobaturin diétalege .iubemsus - 8 cam
tenetloannes Andreasin addicio .adSpecnlavin loco fuprá allegas
roinadditio.incipienti.quidam Pileus. SJoannes de Imol. vbidi-
Partidas). Cs
Seíta partida:
dirbancefecortamemopinionemincagital, cbm tbi. eclumpa
£ canda.deteña, qui tamen communeim Opinionem limita 8e
intelligo, q.uandotettacorhabobar bonum intelleétum, Et memo»
sam: lecusergo eller fi tellacorica oppreflus erat infirmitare , Se
Inortispteifluza, quod bon poterat articulate loqui : mam tunc non
valer ielamé-
cum «guia tas
lis diboseas — falano quiero que fea mio heredero,
morto fiimáe
liseft vide fi nombrandolo por fu nomet, que fea
Inerrogare=. — heredero entodo, ocn parte: como
E iomineme — el tefladortouiere porbien. Efi pora-
icereráic,iza — yentura Pel teftador dixere en fu teltas
da mento:fulano (caheredero:cumple cfta
rolas in ditta— palabra maguernon diga mio .-E aun
lezeiubemas Jezimos , queíi fallafTen eferico en el
86 voluic Ale
bertus Papien — teflamento,quefulano heredero,nom-
a lo brandolo el teftador, non dixefle fea,
he: A
ind adios 0 fe Lallafle eferito fulano fea, e non
adSpeculaco- fuelle y puelto mio, nin hereredero,val
Datunencrata dria el eftablefcimiento que fuelle fe-
Ja,Scvera, $e choenalguna deftas maneras . E cíto
caos es porque folpecharon los labios an-
Ga, pronta tiguos,queel fazedor del teftamento a-
teílacar Paul. le 13
rcan: uriadichas todaslas palabras, que deué
filio cátefimo
quinquageí -
moquinto, vifopundto Es allegatio , volumineprimo.Scvide Ale-
and, confiliotcizeimorertio ponderatis volumine textio. Sctener
Joan.delmol,in diéto capitul.cimeibi.écita tenent docro, commus
miterin didlalegc.jubenmus.8cad declaratacionembhuiuslimicationis,
velcias quando teflaror dicacur non loqui articule . vide Socinum
confiliovigefimo.incipien-abundeSfubilicervoluminequarto. Li
mitactiamdiétam cominunem epinionem,quando tabellio eft lle,
qilintecrogacteflatorem,an talemveliciuum efe hreredem: focus li
adíuggeNionemalteriusrelponderit, vtvideturde mente Bartol, 8.
Baldwin didtaleze. iubemus.SCin (pecicira limitar Roderic? Suarezo
vbifapra.led egoctederé,quódetiam 6 aliusinterrozarer, dum tamé
nonCafpedas,quodtenebitteflamentuminecenim docto. loquísur
fridtederabellioncinterrogante:ledidéo inencionem de tabellióne
Esciuntobomncm fafeipiónemtollendam.Siergoalius ellerica non
fiufpedtus idem effer,quoderiamvidetur de mente Alexandiin didto
confiliorrecentefimotertio,8:Socin.confiliovigelimooétano . volu-
minctertio.columpapenulima,S¿Paulusde Cafte. in lege prisma. $.
fiquisitaTdeverbcramobligacionibas. naim Scidemellet in tabel-
lioneadhibito á perfona(ufpedta,vel (iplealias elTeufulpettus, ves
tiamtradicidemSocia.conhlio,9..incaufa Anconijvoluminetertio:
columna decima.tertiolimitadidtam communemopinionem,.quan
dotabelliovel aliaperfonanonfufpegta de (cientiadevoluntate tefta
torisferipliletreltamentam, 6 poltea prefenteteftarore $ ceflibus
exprimatnomen hzredis,velheredam: nam tunciufficir quód tella
tordicarficaScita quotidiefernarurled (aliquis fecir(eribi teftamen-
runtfinefciendia d voluntatetefíatoris , E: pollea conuocatis tel
busnotariusinprafentiateflocorisilludlegit, Scinterrogar teftato-
rem,anitavelic:nam licecrelpondearquodc, Scpofirartienlatélo
quítaleteftamentum nibilvaler,maximé quando teftator erar gra=
vatusinfiraitate, fecundam Ludouicum Romanum confilio tri-
elimofexto,in vltimis verbisitaintelligens opinionem Albertam
Papierade quafupra. 8 idemniderurvelleBald indi... iubemus
8cDaul.de Caftr.intege.hacconfultifsimas$, atcum humana fragili-
tás.C.quítellamentacere pollunt,Gctenst Talon in dictalege « jube»
mus. adfinem ,dicens hanc opinionem elle valde zquam: d: per
sam occurri fraudibus quee multotiens commiteuotur , $e idem
tener RodericusSuarezsin di. primaallega.chartafina . qui dicitad
oc eflé calism junta glof. in dido. $. arcum humana fagilicas,
Super parte, rellandi : Griflacft magna limiratio ad diam com
munem opinionem, Se quafi ad nihiluim illam red forte in
Púindtoiurisnon etvera , quando ¡lle qui interrogar ell homo fi-
dels finon(a(pedus: 8crellatorloquivarinclligabilicer, Se haber
Sana memoriara ée intelleótuin pro tune mana faris ore proprio
exprimit nomen haeredis; exguo exprinilt per ieladonem ad an
Gudlprima.$.fiquisitersf. deverborum oblizatio. Se contra ifiam
Jimicacionem bie terministenere videtur Alexand . diéto confi-
Norrigelimotertio. Scidem esiam vult Alberic.pofí Petrum S:Cy=
num in dida lege « jubemus . dicens repecitam videri per teflatos
sem.quod il
terregutor die
dezir écftablelcerel heredero,comog- iorentracis
er quele non fallenafsielcritas. Otrofiz — muruñ.$ pri
fipor auenturanon las ouielfen afsi diz mo-ÉÉ. serum
amotarum, de
chas, fofpecharon que efta mengua a- f.decódiéiio,
uinieraporagraujamiento “dela cnfer- dl de
reus.Sal.fides
medad , enonporatracola, pues que fortafies.
el teftamentofe fallaacabado en todas — re ergo debes,
lasotras cofas.Masfivna palabra tan fo- dE ASE
lamento fe fallafle cfcripta enel tefta- sis voluntare
mento comofi dixcfleel teftador fula- ri
e a. les
no,o dixelfe heredero, nonnombrafle — partici in
quien,non valdriacftonceel teftamen- Pr debas
ibi, fulane
to :porque por tales palabras hon po- 5d dlieds
driatomaromecierta folpechadninen — infpiciáturver
de ba Bald.in dís
tendimiento verdadero del fazedor del rcrinpas
teftamento. Efobre todo dezimos, q mushocidem
el cftablelcimiéto delheredero, fepue- — Yult dum diz
citsfed quid
iple día. és
E fc contras
dicere videtur verbis Nico. de Mattha . que fiipra pofuit Paul.
etiamdeCaflr.loquicur etiam io calu differenti, ve pa
fil.centeimoquinquagefimoquinto ad quod fe xefert vbi plura ae
Jia concurrcbant ; vnde (lantibus alijs prefumprionibas , q;
flatornonexvotuntate + fed opprellas infirwtitate, 8
bus:nonreétintelligens,neque volensdixerit, quod fi
cedererdidlJimitatio,pre utvule Alexand. diéto confili
feria 8 Sodius conlilo Hora icoleciado le ado
Antonijvolumínetertio. ¿olumna noña Si decima. ceMfancibos au
tenvtalibusforte non procederet talis limitacio, vtarguicar ex men
1edodo.
a € aombrando lo por fu nombre. Sed an ad pias caulas valebitefla
mentumnutu faétum 2 loann . Andre . in addicionibus ad Specu
larorem,titu.deteflamen.verúcu. quid £is.dicit quodlicer valestle
gatamnuta fam, non tamen tenetteflamentum. Bald .camenin
Jegeptima.C, defacrolanét.ccclefís. columna decimaleptima . alle
causglofT.in capiru.comtibi,de tellamen.cócludir quodad pias eau
Ena [etccftamentam nutufactum : 8 fic qued tenebít inflimtio
hredisnutufafta,quod etiam placer Abb,in diétoca, itul. cum til
adfinem.vbifubditnotabile verbum,quod eciam in alijs extra pias
caulas, ficonllarer de voluntate teflantis perfigna vrgentia, quod
valebitteflamentumper figna vrgentia , led certé dicinm capita
um, cum tibi. hoc non probat proutetiam dicje Ioannes delmoh.
in dífto capitu.cum+ibi.columnafecunda. «ve dicitBald. in reperi
rio.diéta legisprimz.decimaoétava colum.non poteltfacere jus ca
nonicum quod tellamentum non folenne yaleat dejure ciuili, de
bet ergo intellizi, quód habetur in diétocapicul. cum tibi.quan
do dipolo elEad pias caulas, in quibus e onldede lid
teltamenti,fecundum jus canonicum : inalijs vero feruandum ell,
quoddifponiturinreciuili.
b af
$cadidtis Azo.C.codem.infumma.% quid in fententia an perficia
tur exverbo fubaudito, vbialiud vexbum non pote(t intelligi lalua
rationercéti fermonis?: tangirBarto.in diéto,s. na.vbivide Alexan.
inadditio:3:Joanade [mon lcGura.
€ Gor egraniamiento.Facichoc verbumad ca quee dixi fupra in glo(T. 4
proxima.
dl Uciertafafpecha. Si enien talis potelt capi pro exprefo habetar vt 5
hic,Kin.l,vnum ex familia.$.61.(f. de legatis fecundo . exprellim
dicitur quod colligiturex exprelsis.Baldain legeprima.colum. fina.
C.dehisquiante apers.tabu.Xinol.fimarer.Codcinllica . Sfubilir.
raxentura Sumptacftbac.ilegeprima,$.primo. (E. codem. 3
Tiralo.MComo deuen fereftablefdidoslosherederos.
Oldratconfil:24.Deciusconfi.367
6 a Ubereracpalabras. Addelegen . quoniamindigoum. C. de tefla-
menti:
7h discaf
dominusello.
vado:iu neta
hoc vecbum
quia f:cúdum
vulgare Hifpa
sem iflud ver
buen (hereda
des ) refertur
ad findos ¿$
fortdin hac. L.
-weliuselfer,d
rodami here»
dadinam (ipo
neretur pre»
ceden verbí,
8cdaretar has
ses vniueríalis
álle/cui relin=
qutintur here
ditates.moncl
fechares vni-
vcríalis ed le-
gararius,fecun
dum cominto
mem Hifpano
rum vía lo»
quédi, nonin
flitato tamen
alio harede i-
Me effer bares
voluerfalis, lee
dem. $ infra
«eodem,l. deci
maquarta,
9 d 40 dexaletado
loquebe, Ver
buin (habeat)
8c verbun (re
linquo) adie»
étis vniuerfica
si bonorum,
3ndacic info
tutionem , ve
hic, 8tin capi-
rulo Raynun-
ius . de tefla.
Ecibinor.Ab=
bamBartoinal.
Centario.fin.
colamna.fd
vulgar. Sepu-
pilla.videple»
néper Guiliel
mum Benedio
¿tumin diéto
capitulo.Ray-
nuntius.laper
verboreliquit,
¿cade glolT
8cBartol.indi
dla lege. his
verbiscinprin
«8 Ale-
-Addelezem.bisverbis:in priacip.ficod,
8 e UDetodasmisheredades.La dita.l.his verbis. dicicur hz:
ratis met:
deaunfazer por otras palabrasa, alsico=
mo fi dixcíle aquel quelo fazia, fula-
no fea mio heredero,o quicro, o mádo
quelofea,o fi dixeffe fulano fea Señor?
detodas mis heredades" , o aya todos
mis bienes,o dexol todo lo ghed, o o-
traspalabras quales quier femejantes
deftas,porquefepudicife moftrarfu vo
luntad cnefta razon. Ñ
ley. VH.Comoeleftableftimiento del heredes
»0, dene fer fecho en el testamento e non en
otra feriptura,
AL eftablefcimiento del
l heredero deue ferfecho
4 | en teftamentoacabado
2 quees llamada en latin
courcilluse: quefe fazc ante cinco telli-
gos fucrasendecn vna manera,comofi
aquel que fizieffecobdicillo dixeffeafsí,
qucelrogaua,o mandauaa los herede-
ros,quedeuen heredar lofuyo da
maneraquicr quefea,que delpues defu
muerte dicflene entregallen todos lus
bienesa alguno que fuefle nombrado
feñaladamente enel cobdicillo. Ca c/tó
ce tenudos fon delos dar, c entregar, a
aquel que asi fueffe pombrado en el,
facando ende la quarta parterdetodos
losbienes,quepueden tenerlos herede-
rosparafi.
€Lex. VIII. Como defpues quel heredero es efta=
Ulefcidafimplemente enel reftamento,nol pue
defer pueftacóndicionemelcabdicil.
E] implemente e fin condiz
ion eftablefciendo vno-
meaotro por heredero en
l Nu teftamento ,4i defpues
deltofizicTecobdicillo, nó le empefce
ria lacondicion quefuelfepuelta en el.
Otrofi non ada vn ome eftablefcer
porfuheredero en el cobdicillo aotro,
xcan.confil.fepriragefimo volua2.8 confil.105. volumine quarto. co-
Tumnafecunda Se penultimas
anHarresnion poteftinflita
Clex. y,
lireéto in codicillis , bene tamen poreft
enon en otra elcritura *
incishresrogaripolt mortem alicuireflituercomvi
15
ja bona reftato
visiX debethoe hxeres adimplere excepta quarta quam ¿ple habebita
h.d.Concor,InRit.de codicil.5.pen. vhi.
€ GcodicillaseAdde lezem(ecundam.titulo duodecimo.eadem partitas y
Scvide queibi dicaro
£ da querta par a
enlugardeaquel que ouiefle eftablefci
do enel tcftaméto:maguer dixeffe, que
senAddeLóne
titwendecimo,
eadem parú
fimoriellectte fobredicho ante que o- Squeibi di-
vieffefu heredad , quelaouiclfe cl otro *
aquien la mandaua darenel cobdicillo. a zex, r21%.
Pero fialguno fizicfle lu teftaméto aca ,
20 Heredi puré
bado,cn que dixclfe, que aquel quería
quefucfTefu heredero, quelnombraffe:
edixefle enel cobdicillo : fidefpuesde-
fo fizicffecobdicillo en quefeñalaffzal
gunoporfuheredero, olo nombrafTe
enclteftamento acabado dixo , que lo
farina(si.E porende,maguerla perfona
delhercderofeanombrada, o efcrita en
el cobdicillo,nolempefce?,
Ley. 1X. Quando el heredero ques feñalado
enclteflamento, que aya en los bienes del te- E
Jrador laparre que le feñalarenen el cobdicil-
lo,fimon fuer puefta,fi aura los bienesdelfi- Fidecondi
nados
5 Vbda podríaacaclcer, fi el
fazedor del teflamento di: 39
xclfcafsi:yofago a fulano
y) miohcredero , en aquella;
parte que clcriuiere cn micobdicillo, tá
acaelcicffe,que quando lo a
zer,non clcriuicllePenel, nin feñalafle
parteningunapara aquel heredero que
nombrare enel teftamento: fiefte hade 4
E
dicillis
inflicuto non
potetk in codi
cillis appóicó
mecvalet
di
fubflitutio di
reéta in codi-
z cillisfadr
tan folamente,valdria.Ecfto es,porque men io(ti
turin tella:
fica
tellator feno=
minaturú no»
minacusin cis
exithares.hoc
dicira
von le empe- E
Jeehddelin-
fitutio “€
Mitatio.
Ulex, TX.
Siteltator in
teftamento di
xitfe declara»
ura 1h có
qua
se:ellec hue
es in reftame
to inflicucos
non declarara
partecritin to
un heeres if
"manda defpuesen los bienes del tefta- in reiicis alijs
dor. Eportoller efta dubda dezimos,
quemaguer defpues nonefcrivala par-
tc fobredicha en elcobdicillo,queefte a
tal ferahcrederoen todoslos bienesdel
ñí
períomis: 8e li
fune duo vel
plures (ic in-
bicuti fucce
dunt equal
terfitamenia.
teftador,cn aquellos que elñon mádaf- codicillis par
Te dar a otri.Efifucilen dos omes aque
tem declarauie
flabif declara
1losaquien eflablefciefTe por lus herede - tioni-b.d. Ha
. orná
ros,en efta manera fobredicha: hereda- jogo, quis
“rán eftos a tales los biénes del fazedor
del teftamento egualmente?. Pero fie-
feriuieffcgn el cobdicillo el teftador al
gunaparte [eñalada , féra heredero en
ella aquel,oaquellos > aquien lafeñala-
h Ge redoriniefen: Adde.l.fiquisica feipleic del
tuen8cl.penol.Cdcinftica, 8 fabíi
3 Cagualmente,
fciiplerit hue
redem «ff. de
heredibus ía
Mié.
inJ.affe toto.
codem. tit,
aredibus infli Y
ergo tefles futlicientes mumero ad teflamentum dí 2
cantlevidille q quis duos veltres Ineredesin(licuit, €:tamen dicune
nonrecordanturpro quibas partibas hoc (uf
decpro aqualipartotecandun Bal
X erunt hare
"fin.
Sefta partida:
“Quex, X,
di duo funcciuldemnomisis: quorum ynus inilruitar nec poreft
appatere de quo fenfit reflaror viciacur inftientio E fuccedunt ve
ieutesab incellaro,Tcem vitiatur, (1 in teltamento (pecies malefici
harredis expri
amitor:vefite- T9,CNONENMAS. :
Maror diciz in — q Ley, X.Como el seftador deue dexir, 0 eferenir
dlcao clébe ealedipamenteel nome e Jobrenome del que
ire faxefu berederoyolasfeñales queenelavia,de
prodicoré vel
imilia, (ecu nan pueda acaefierdubda.
Li generaliter
dicat ¡llú ma-
luin vel male
diétú aut inis
A 4
Osamigos aautendo el te-
fador q ouielíen vn mil-
JA mo nome, fi quificlle efta-
blefcer alguno: dellos por
tuo vnuna de s
fiarribusmeis heredero fuyo de tal mancradeucnom
qui de brarefeñalaraquelaquien quiere dexar
Lcdo lares, lo fuyoporlunome, ode fu padre , o
hd, porotras feñales, que pueda fer fabido
Ba amigos. Or e 1 d
ja 3 ciertamente, quie esaque que: icxa por
tam haber á : p
nor.perazo. fuheredero.Cafi de otra guilalo fizief»
fe, tal eftablefcimiento como efte non
valdriab:c aurian los bienes del teftador
lospatientes mas propincos,biéafsico
14.qu mo limuric[le fin teftamento.Pero de-
:ód.kintel — zimos,que portales feñales deue nom-
¿ilam«l brarelheredero,que non [ea deshonra
doS nin mal enfamado.. Gafidixefíe el
co teftador:dexo por mio heredero afula-
da dp AS
ión no,Gjudgo el Rey portraydor,o quees
Li vnus effer herege,o dixelTe del otro gran mal leña
magisdiledus Sa Es >
e vidererae Jadamente:porqueclotro fuc[le deshó
rantum iofli-— rrado,o malenfamado, non valdria tal
ed dial blefcimiéto de heredero.Masfi el te
torio, l.fiquis Jordixcffe generalmented, mal dizié
derma dins E
terduos.fE delega.fecundo,Stenet Toan.deImosin.d.$.quotiens.
2h sovaldria.Peoprer defeftum probarion's: naen in fisbllantia be=
«ctenetiniticucio,fecundum Ange.se loanade lol, n. d.$.quoriés.
fic6altasdiciturdeficitprobatio,nonautem jus... duo font titij.
detefla.cute.).( quis feruum,5.fiinteraff. de lezafecundo, idem
casin fentetiacitatione,velbanno,fecuodum Angelin.d. . quoti
vbicsiamBal.vide glo.in.leum quecvrenere.fleñudic;
30 Cuhorrado. Adde.Iquotiens.$.fi quisnomen«ff.co.8c.Lturpia.in
principfdolegas. ls
4 d Gomeralmente.Adde.1.hisverbis.$.M.cod.S quod habetur in diéta
dompia,
5 e €uecajureAddesd.l.quotiens.9.6i quisnomen.ffcod,
C.cod.infam
5
£
Wlex XI.
wInfticatio vellezarum nonporeftinllimuiin alterias voluntatem + E
tamen coramfeptem teflibus teflator hominat in prefentia nota
ij hoeredem vel legararium; E mapdet quód vadar norarius ad:ynú
peritum qui ordinet fuum teflamentun fecúdumias : 8 quod ¡ple
ordinaueritvule quód valeac: runc fic ordinacum teflgmentum per
-pesitumeritvalidumub.d, q
Y EG guifere, Idenfidicar quem arbitratus fuerit, vel quem putauerit,
velaliaverba importancia arbicriumn boni viri: licerán legatis fecus
eflét.vsin,l.ideicommilla.5.quanquain delega.
> $ € dlucdriodestro, Non ent tenerán(litutio, que in alterius arbi
triumconferturieh enjm captaroria, vnde improbata. |. captatorias
cim.Llequenti,£c.illainfitutiodide hetedib.infliruen, |. capraro
rias.Cadeteltasmilidaas parti.Sedicirur eaptatoria, non cu
iusfoladifpofitiv neg; cujustola declaracio ab alio depender: fed ile
lacains effentíaEcexiflentiacftpoftainalterius voluntate , vt pro»
baturin.l.vtrurm.5.cúm quidara.vbi bonustex.ff. de reb.dub.l. fi fi-
r.Baldin.l.r.colum.penult.C.de facrol.eccle. Sn
tellige Sclimita hoc yveprocedar quádo expreliécom-
misticurin alveriw voluntateslecus firacicé Se velate commil
dl o veluti ti dices
doafsiscftablefco por mio herederoafu — retinilmoi-
tium heredé,
lano,maguerque fequees malo, e non fScuas
dixefle feñaladamente aquella maldad — deric capico
dequal yerro delcendicravaldriacl cfta Del Aca
Ss : Po »vtinada
blefcimiento.ElTo milmoferiafi dixel- 16 quis fons
fe,[ca mio herederoaquel maldito mio — promú./E. e
fijo:maguernon mefizo núca feruicio icerer naa
porquelo merefciclle.Otrofidezimos, — exprella non
Gfic iia NOCENT) YE¿ Ue
¿licltellador dixeffeafsi,eltablezco por LsprRdE
mi heredero cl vno de mis hermanos, — dercgulvur.la
nombrandolos,aquel quecalarcecófu — nonniquam.
$F. de condit.
Jana muger, que el quecalafleconella, 8 demonttr,
feriaheredero del teftador. Jiwita.2.io li-
bertate reli»
. ¿a:namillam
8 Z:y. X1.Comoielocftador dene nombrar por ff POD Vidat ca-
cobos ptatoria volá
mfmo e aquelquecftablefcio por heredero e Prsrodag ¡oli
on ponerlo enaaluedrio de orri n.l-fideicom
, milfara Liber
tasas. f de
Eclarar deucenombrarel fa * acicate
El zedor del teftamento porfi a 3
: lo datio liber
milmoclnomedeaquelque fois ended
«Te por heredero.Cafiel otor — textij volunta
gaflepodera otro que lo cftablefcielle “a deplano,p
enfulugar,non valdria,ma ¡guerdixelle — fus, £aore li-
alsiyaquel fea mio heredero quefulano A veas
quilierc, ocftablefciere pormio quelo Praia
fca.Elto es porq cl eltablelcimiéto del difpofitiostúc
: códicionalis:
heredero ede las mandas , non deucfer Gó Meca
pucíto enaluedrio de otro3.Pero fial- — tiusdixeri, fe
nolle tunc nó
valeb'tlibertas,vepatetexilla.I.3 declaratloan.deTmol. in. d ,J.ca
ptatorias,cola,££.eo. idem quando confertur difpofitio jn volun
tatemlegatar reliio! bertatis mullum el (peciale prout ibi
etiam dicitur:quando verórelinquitur libertas in voluntatem hare
diseft maximavarietasinter dodlo.fuperintellcAu illus.1. cim in
sincip.l,perverba fatis aperta confultus vult propter faorem li-
ertatis,teneretalem difpofitionem: inferius autemin ver. q fica
perverbactiam aperta voluit contrarium elus, q primo dixerat in
prin. L nde dodo.diuerfimode intellexerantil3illam.lonam glo(Ta
“bi intelligit quod principium.l. corigatus perver.q italea quod
principimina » Scquerflio propofitadecidatario.d.ver:p fita.contra
quodapertdvideturfacere.d.L.ram decidirquafticnen propchitam
inprincip. Sccumibi decidatur,non ell dicendum quod decidar
pet.d.verti.neg;exjam ell prefimendum quod Naci fe cortexerie
confulcus.ifhumtamen intellectum glo. communiter videntur do»
to.tenere,vtrradit Alex.Glal.in.d.Í capratorias. C. detelta.milit.
fedliterailliustex.vehementeraducrfatur Screpugnat: vnde Alex.
IoCibidemreferuntaliosintelleGus ad illam vide ¡bi pereos, mi-
hiplacetintelleótus Andrea de Pifisinad.lcaptatorias, relatusá Bal.
¡bicum quoipfetrantire viderue.Gcetiam Salycet. querneriamintel
ledtum tenvitlacob.de Aren.8: Angel.ind .1. fideicomni/laria (cio
licer q fitregula epliberrasreliQaa,(ihares volucrit debeacor. 8 non
firfauorelibercacisdifpofiriocaptatoria. ita difponitar in princi
pioillius.l.quodtamen debetlimitariper.d, verfaquód/i ra ni ex
alijsverbis (eu ex alijsadiundisconfler teltatorem le retulilTe ad li
beramhzredisvoluntatem,vt fi adieceric, li cilibuerit vel fi dixeric
¿cfinolucritnon deturlibertas; nam tunc libertas non debebitur.
Selic,quodlicetm alijslegatis verbum (3 voluerit intellígacur delis
beravoluntate.vtin,|.cum quidamicain princip.fe delega. taco
quet
* fecandumintellctum Andrez dePi(.quem ten
Titulo TIL. Como deuen fer eftablefcidos losherederos.
inlegatolibertatis verbum,G'Voluéri: haresintelligarur..fivellede-
bue-tcy¡icutifielfencaliaverba importitiaaroieiom boni viri:Bcille
jncellzétuseltvaldeamicasiliiusticerz,Santequem vidilfem predi
os dosto.mihi ita videbatur,licer loan.de Imo.in dira lezc.illaine
Aitarioadicariítum incelletumaliqualiterdivinare, $ illum eciam
gunorogafle al eledonane fizicfTe lu
heredero a otri,nombrandolo, ficlque
latumin dick 820 el teftamento gerecaberíu rucgo?,
capratoriaselis A S
mira restivin Cloellablefcicreporíu herederovaldra.
difpoliciós ad Otrofidezimos,queíi el fazedordel te-
piascaufas , de
ftamento dixcíe a algun cfcriuano de
concefo!,ruego te,e mádote, quecferi-
uascomo cftablezco por mio heredero
a fulano: e q mando tantos maraucdis:
otantas colas,o táto heredamiéto, que
quo vide per
Alexá.8clalo.
in.d.lcaptaco
rias. quod for
té cfler intelli
gendum vela»
pra de libertas
te diétum ell,
¿nonenim repe
curexpreflum nequejurecanonico,nequeciuilialiquid, quod ad
cenduw contrarisum cogat, landumergo ef regule dequaia.lL iuris
communis, Sinifis.Lpartitarum.Sin hancopinionem,quodidem
die dicendum in relietis ad piascaulas , quodinreliGo libercatis mul>
tuminclinar(eloan.de lmolán didtalege.captatorias.fF. de haredi-
businfiituen.Limita quarto,quandoteltator deditalicui poteltatem
tacienditellamentum pro eo:namtunctaliscommillarius poterit fa
cereferuatadifpolitione.l.y.in legibus de Toro, que lex eítmultam
En
szna dubía, que erant e jure commurdonam de
iebavur,qued teltatornonpobitconmitrere faftio
“new teftamentialterizquiaquis deber teflari de animo fuo:nóauté de
alieno,vtip dicta legellain(ficutio,6 notat Baldus in ege. ex.ecuto-
semucolumnaptima,Cade exccu.rcióudica. Sed pulchrum dubium
eitcircaillamlegem.n quodibihabetar procedat, quando tellator
non verbisimportantibus arbitrio bonivici:(ed iberg voluncatisv=
aturyvefi dixilTer extremam vo luntaremaneam committo in volur
tatera Titijzan tunc commillarius poteritfacere ea, quzin ditalege
continenturcvideturquodnon:quia ifteleges paritaram, Se alía
e cacununisteprobantrlem difpolidonen,tanquamea raton
vamSchoc vult Bartolusin repericio.d.l1C.defacrolandtecclef pe
nuluchartascbitenerquodralis difpufitio non tencar quando non el
ferexepre(Tmr quod ralisporeflasdacurad plas caufasifed Cardin,Plo
ren.incapit.comtibi detefla, videcurvellecontrarium, quod etiam
tali cali procedar.d.ca.cm tibiweficinrelligacur, quodillecommil
fariuse/Uin(titucus Ecgravatus de reflituendoad pias caulas, quod dis
'QumToannesde lmoLin.d.l.captatorias.col.4. dicittenendum men
ticfed mbijcicquod re veradiétum elusnon probatur perdiétumcap.
cum+ibi.quianon Ioquitur quando quiscomuvilicextranco voluata
fem luamextremam perverba importanta meram volentatemn (ed
“ando commificin difpolitionem alecrius:Sebicperverbalmportan
daarbicijum boni virixvnde dicit delure veñioremvideriopipicnem,
Bart.quando nonfuit expre(lim,vtficultasefferad pias caulas fed ar
tencadicta.l.Taurividetur dicendum,quod procedar 8 fiteflator dí
fat quód cormirtitfa liorem (ui reftamentiin volurtarem commif
farijexvervisgeneralibusillus legis, 6c qua vult calem comiariá
Kolum pofle extendere mauusad piascaulas:Sfic viderurachiinfacul
rateteltacorisellerexpreflimad piascoulas, jwxta dodricam Baro.
Equiavelapecins dia fecundumopinionem quannteoni in libertrre
Epia conf verbum (voluerió)nen deber referriad mear volunta
temen aliudconftecex adiunétosvt fuperios declarani, alias limita
tones:Scditanotabiliainilla máteriavide per Esannemdelmol. in
diftalege.illacenflicutio.Exin dia lege.caprarosias.6i perAlexanda
Soda dida lege.caprasoras.Cade eflamáli, 5: posisimeper Ro
deriviio Suasez.iocradtaculo devoluntate captatoria,pofl lcéturam
1aliquacum for videibi.8 ex-pradigts patet,quód non valeretin
tutio maiorie A patrefacigfub conditione fi mater illam faceretin $
Tium.communesn conferendo verbainfaturum.lege fecunda, 8.il-
le jnfliturionestt. deharedibusinflituen. $ procederetiam iba
buerit facultatem regiam » ve facerer cum omnibus condiionibus
áx fabmifsionibus quibus vellernamintelligicur de non improba
tisa fure 8c quía tuncnonipíe facit. fub conditionetamen depraz
tericold eflfimater fecir bene valerer vein didisiutibus, Sedan
tua fuíficorerquód mater maioriam fesiflec án filium aliumn for=
teminorem de cius defcendentes dk indefeftumiploramin liura
protanda,8etol
Jure communi:
16
mmsiorem 8cviderurquód fic pertext.inhauiera.fina, £cibiBarto.
fade condinfi.ibi alíquo ¿tadu,repugnat tamen intentio teltatoris
ideo tucogita,
a Ucaberfuruego.Addelegen.captacorias.Meodem.Bfuprá cadó par
tisicmprimo.L27.
b € De conte]
me méd itam
legem paztica
auimper quam
robarur te-
fea dado por mianima, diziendo aque
perfonaslo manda dar, o quantoa cada
vno:antefictetelligos e mandote que
: lamentorum
vayasaalgunomefabio", ecnlamane- infiruméta có
ra quel ordenaregfeafecho mio tefta- e Les
z eE Enur
mento,e departidas mis míádas, quelo — merifeuconci
efcriuastuafsi, porque tengo por bien, Mm » O
quevalacomolo clordenare. Eftonce — Peucindagaie
bié valdrialo quealsi fucfefecho%por — decimo oéta-
uo.librofecun
mandado del teftador. ce
do ordinamé.
» regalenota ta- Kn no.reca
men,quodfidefuiffervel abefTertabellio de numero,aliusfortéreshus ello],
tabellio vel familis poflet recipeseleripcuram tellaméti,pertestn le a5.Libro4a
erficu.codem.obferuando Scibinoraloande Plar.C.dese mi
.1a.vbivideperenos
gefi
lit.
€ ComeJabioNon ergorequí
sam aliqui contrariam di xerant,verefert Alber
sma.colum.5.C.deinofiicio.teflamen»
auchendi.noniísi
d zo queanffuefefecho. Approba
dem. non tamen ex verbisimias legis videtor fublata illa antiqua
quzftio , antalis fipiens , culiflacommifla fant poterit addere
adrclictuin fadtam átellatore certz quantitatis vel rei fico velfiliz,
Jurefiilicer inflitutionis + vel' fi preccilerar teflamenturo habens
elaufulam derogatoriam , anpolsit fapiensaddere clanfulam non
obílante.quocunque alio teftamento, in quo fent talia vel que»
cunque verba derogatoria,neque exiamaperiturhic an poli: talis la
piens addere inreliéto faéto(purio hzcverba, (cillceccim capere
poterit, velpto alimentis; namquoad primum Jacobus de Arena
tenuit, quéd tapicrapoll Bartolus veróin digta lege,illa inflitue
tio. poll mulrafandamenta hinc inde addudia, renercontrarin
oftRichardum Malumb, quí hanc qualtionem difputanit, cujus
verba refert Albericws latéin difta authentica. nouilsima, columna
fecunda, tertia, quarta.Cadcinofficio(o teftamento, Scpro opinio-
neBartol.aliquatenusfacere videtar ha col partitarun, cóm exprel
fe difpoluir, quod heresdeberinflitui Scnominariá teftatoresloan..
Andre.inaddiñionibusad Speéulatorem.titulo deinflrumen, editaga
¡otremo» aliasincipitin(trumentum. columna quinta. fuper ver
.0,quidíi ¿contrahientibus. inadditio. incipien, infltutio.. tenct
quódillaopinio, quod pofsitfacere hoc fapicas, feraawur de facios
o cumiillud nonell addere,fed declarare.Sedicit, quéd
jila opinio haberaquicatem , Sin hanc opinionem , vezquam
inclinacloannesde Imol, in diGalegesilla ¿nflieurio.columna quar
ta, Bequinta. dicensidem ¡bi velle Bald.Kibirefpon.adea que ad
ducuntur pro opinione lacobade Áren, per Bartolum faterur ra
men articulum “elle dubium valde propter authoritatem tanto=
yum dofto, 8 exiam propter pesplexitatem rationum, que hine
inde adducuntur. baopinia 1mihi placet : Scadiflam legem par
titarampotef refpondetivere/pon.lmol.ad legem.iubemus,Cade te
ftamen. quódloquiru ininflitutienevniuerfali, quí debet expri
mi per cellatorem ; nos veró loquinar in inftiuione particulari,
quz haber loco legati praterquam quo ad quzrelam alio val
verfalicerinlituto . vin Jege.quotiens.ft.dehzeredibusin(lituendis.
Ecnoratglo(Tintegeliquispriore.Mad Trebelliamum, Srideonó efe
abfonum, quód aibiofapiariscommiiipoGt, quod tale cita
Tarn declarety argumento legis primar ade lega. fecundo. (ice $e
fiteltator reliquilfer on
dere illa verba y£ciliceciure inftitucionis.l.his vecbisaS:ibi glo(T, 8e
Bartolus.ffadehzaredibusinftituendis.glo(linauthentico de heredi,
¡Se falcid.$-6i veró nulla, collatione prima. S cm áfla opinio. fa
ucarteftamento , indubio lla ell tenenda.J.Ñi pars, in principica
$. deinofficiofo telamentoscapitulo fina. derciudica. 8 idem ere
derenv dicendum'de claufula derogatoña : ci hxc fit tefla
intentio ,vcomniaillaponantur cx cuins defeétu voluntas cius
ad lll inf
icunquod nominetur, quodbenenotas $
Min legesllainlicaio f.co 6
seque
ona fia Tirio , pcller fapiens ad,
Sefta Partida.
surio.columna fexta.in princip. ficer Barto.ibitesuit contrarium,
el larum, li claufula de confilio fapienús ordi=
Ecitflicer volo te fesibere prour dixerit ta=
vrea quetellamento reliqui magis valeant., £ quod e-
pobitad lens inrelicto facto [pario pro alimentis, vel
GLy.XU.Comonon Vale el eftablefcimiento
delheredero quando esfecho porzerro.
AR Rrando el teftador en la perfo-
Ssiss na de aquel aquien cftablefcio
“2porfu heredcro,cuydando clta-
blelcer avno, eftablefcieffca otro, tale-
fable(cimiento non valdra porqueer
ro enel.Eclto feria,como fi alguno qui
ficile fazer fu herederoa otro ome que
oviclleleydo fufeñor, e eltovielleotro
antecl, que non fueflcaquel fu feñor:
mas otro que le femejalfe, ecuydando
el teftadorquelocra, dixeflcalsi: elle q
fue mio leñor e meaforro, e elta ante
mi, cfablefco por mioheredero. Cac-
ftócenon feria heredero aquel lu feñer,
aquien coydauac[tablefcer”, porq nón
fue nombrado, nin clcrito enel teltamé
to.Nin lo ferja,otro(iel otro, maguere-
raprefente quando locftablelcio, porq
vi, quade
canta - dubie
confulere: (ae
pientem . de
conferane ad
pradiéta no=
sabilia. verba
au id quod
addit fapicos,
fuie omnino
Atellarore o-
millimo,Senó
potelt lapicas
facere ; quí
de mullo_ non
potelk facere
liquid , aut
te a - el tellador erro en la perfona del, cuy-
lo: vo. dandoque cra fufeñor.Effo milmole-
ria,cn las colas que cl teftador mandal-
fe,cuydando mandaravyno vnaco(a, €
errafle mandando la 2 0troalsicomofo
bredichocs.
tell quía non
clk novam rá
facerezled in=
clafam. dere
gete. 1. adeo.
$. cum quis.
E de acquir.
rer. dominio.
vnde fecun=
dum com,
omnino con=
Mat quód te
Natorvoluitlegatadeberi, poteritfapiens declarare clau(ulam cod'=
«illatem: nefciunt enim rudes aptum proferre fermonens.lfin.Cace
tella.Scidco indigentopeinterpretam (apientamm.reliquacircaiflera
materiatvide per Bartolum Edoéto.in didalegeillainfirutio, Se
aliquid per Abb,incapituclericus.de furciuro£ per lafonainolo1.5. 6
quisita.colum. prima. ff.deverbo.obligatio. 8cvidealiasrenfifsiones
crálexandiin...ex ea parte.£: in, l.quidquid altringenda, .devera
Eormmobligs.8c quéd hor Barco impuberema cadetes
gem Coxnel.de fall.loan.de Plain. ].quicunque.laprima, Cade omo
magro defer.librar
9% L:7.X117. Como Vale el eflablefcimiento del
herederosmaguereltcstador nonlo nombre
pués que es cierto e la perfona del.
Mex.xIT.
amSireftatorinperfona harredis vellegarari error credens vara elle a+
Lium viciaturin lituñiovellegarumohed.
13 Ocsydaracfablefccr.Adde.J.quotiens.fecodemavbiglolTradirillad
delacob 8 Eta ibiBaldus Seloannes del mol.8cadde adi(tam le-
¡nec apud. Cudeharcdiinfticuen. cl.cam quam.
Ludowic.Roma.cobfilioy27.infine,ille fant rar
«em Lfipater. Se
.defideicoma
tones,
MexDT, ;
«eNonvitiaturinftitutio (teflacoramicamifub fratris appellaione in.
flituat nec nocet errornominis vel cognominiscóm de perlona cont
fatin(ficutivhoc dicit: Habuicorrum A Jege.fiño nomine.C.de telfa.
Eeconcordas «de bonorum polfeGióaelegundim tabu, lex prima?
Suleda E E
2D Couedenevder.Concordatcuin,Lmemo.5.qui fater. cod.
€ Górend amor. Siiftaafectio non effet,in dubiopraliumendum efes, 2
quodteftarorerrauit credens cumfratrem, prontdiitglofT. notabil,
1n.d.5.quiftacer.prefumitur enim quis credercid quod loquirur, vt
traditloannes de Imola, £probarurin.l. labeo.fde fupellcéti. logro
fitamen probarcsur, ptellator bene(cicbar ¡lus non efle fratrem,
tune licet cele
faret amiciúa
vel alía affe-
¿tio,non vitia
recur inflitu-
tiosex quote-
ftator non er-
rauityquod fa
tishic,8cind
gi fater pro»
batur, Éctenet
ibi loan, de
Ino, qui dícic
hác fcientiam
teflacoris pro
bari perpubli
cávocem fa
mam «viciniz
quod ille non.
eratfrater, ga
tunc teflator
prafmié [cie
“Mitad muy gráde hanlosomes
"nos con otros, de manera que
feaman bien, afsicomofifuelsé
hermanosedexael vnoalotro lo fuyo
diziendo afsia fabiendas,clte mi herma
no eltablezco por mi heredero:tal efta-
blefcimiento como elte, dezimos que
deue valer”, maguer non fuelle fu her-
mano:e non dcue fercontado por yer-
ro aquella palabra que dixo hermano:
porque deucome fofpecharquefelodi
xoporrazon del granamorG auiacóel
puesgIdexauatodo lo fuyo.Otrofi de-
zimos,Gleyédo cierto el fazedor delte
ftaméto, qual esaq1q cftablefce por lu
0d resperid quod
heredero,oaquien mádaalgo encltc/ta nor.glo,inadei
méto:maguererrafle en clnomet, ocn de
elfobrenomedel,valdrialoquealsior- perBartin.L.
denalle,o mádafTe, Caportal yerroco- — spotel de
acqui,hercie
cer fama ali
puando ¿ve-
mo eltctnó [e tuellcla verdad,pues que
cierto esdela perfona, deaquel aquien
£ize la manda,o dexa porfuhcredero.
Ley X22. Si alguno fue]e efrablefcido por Veotindepras
herederode alguna párcida delos bienes del Esprcolade
1eflador,enon dex otro heredero en loalco mo. q tradie
molo puede heredar todo. : lo.ceDlate.ja
¡Nynacofa feñaladaalsico 12.C.defund.
pa Ecfalti.rei dos
2% mo en viña, o enotra cola — minilibr.móe
in.l, (uper fer-
vis. Co qui mis
non
libata. Sel
C.dedefer.codemqlib.Bald.in...quicunque.colum.penul.C.defernis
fugit.Decius.confi.s5g.calus de quo quaritur.Bcconfi,3270ad lino Se
Alexand.confi.65.volu3
d Cerrafe cnelnombre.Adde.L.iin nomine.C.detella. Ecin(t. delegar. 3
$uliquisin nomine.kk quid fiteltatoropponeret nomen proprimn, $e
nomen oficia in alterocorurh errareroviderext.notabilem in leges
i E derebusdub.8 quid fi eTererratumin nomine patri
sevide.L.verbis.5.£ina.fl.codem. Se ques tradit Ano
gelus Arctiin fuo traCtaru maleficioramin parte Caium Seupronije
columna penultima,Se per Barto.in.l.demonftracio £al(4.fa decondi
tio.Bcdemonfras
e Ccrmesfe DesrorereiocisSrproiaciz vide lisveri 5 nad] 4
cod.Bcly s+slibertus E de leza.3. ¿in cap. ignificante, de re=
feriptvbivide quid (ferretárin nomine appellaiuo?
videl.quotiensn princi.vbiA ngel. Sk Ioan.de Imol.Made hgrcinÍia
8x.fiquisinfandivocabulo.f.delezatate
Miex.X1111.
aw Vnuslolusin certareinfivutas alio noninflituto habebietotam ha=
reditatomidfifune duoinNitut vnusin vnaaliusin aliare fuccedune
zequaliter: 8 habebit prescipuam quilibetrem in qua fuicih ictus.
Si veró (unttres,vnusin vnaresalijduo coniunétim án alía dividitué
intereos hareditas vevnushabear medietarem $ duo ecniundi alió
medietatem il dicatur quod fuccedant omnes aquialiter cea res in
qua quiliber einflitucus fiefibiprecipua.Si autemvnusin vnáre
Nusfinerefitinfticutus:tunciuflitutos (incre evithares,aliusvetóhas
bebicremállam tanquam legatarius.hoc dicit,
qualquier, eftablefciendo
E vn omeaotro porfu here-
12 GO cren
que.
drlimita
Titulo 1. Como deuen fer eftablefcidoslosherederos:
'Túnc enimperpolterius teftamécom rempitorprimum.
vefupra citu.tlat.
b «torra.Tuncenim protederer quod habeturin.l.quotiens.C.codems
Sinfráifta.L.quando vnuscftin(lícurusin re certa , Scalius eftvni>
nerlaliterinftitaras in tota velin quota hereditatis 1 quia inftituras,
in re certa a=
lo adeunte,
habetur loco
Jegatarl) , 8
Joc ell quod
di quis recipes
rec emphyteo
fim pro fe 8
Inxredibusfujs,quod appellationeberedis veniet hatres vniuerlal
non verdin(titutusin re certadaro aliocoherede:fecundim Baldum
inlege.qurdam .E.decdenaybiad hoc allegar nota.per Specu
Jaitulo de tellamens.primo,verficulo finali. Baldus críamin lege.
Jiberti.columna feptima.C.de oper.liber.8c Angel.in lego, Gallus. Sa
eciamóiparente.fl.delibe.dpofthu,Salycetusin legefecunda. vigelis
ma quellione.C.deiureemphyteo.£altim hoc procedie fecundiim
Angelum cófilio. 15t.exforiwa és ferie,vbi effer digtumin emphyteo
fide heredibusvniuertalibus.loannesde Imoliin cap. potuitde loca.
verficulo feptimo tangityfi tamen traétarentde fuccefsione fendi for=
tealiud efTerdicendum:cúm in materia feudali verbum (heredibus)
intellizatur debilijs maículis: dk licerrequirarur quódfiliws fic hares,
vtin capitulo primo.an agnat.velfilicarmeninfitutusin re certa con
curreretin feudocumalioftarre vniuerlalicerinílicugo : $ itatencr
Baldusin capitulo primo.in princi.columutina.verficu.quaro vtrum
lefuccefsio.fend.dicitctiam Baldus in
diétalege.líberti.colum.8.in fin. quádin hocdiflinguitur inter con=
traétus,Scvltimas voluntates:nam in concragtu fi quis recipitempliy=
teolim profe Ecfuisharedibusproceduntpradista,velicutnon obli
gaturin(titutusin recerta ad penfionem:ficnec afiuenecpabind de.
Icenditin cum jus emphyteoticumiia vlómisveró voluntatibus lar
intelligivar eciam de filioin recertainítituto,ve fiar diuifio viriliter,de
quocamvideper Specalawbifipra, namabillo habrás Bald Jane
iffin8tionem«Sibi criam vide quidli emphytcofis fit concella per
contra£tum abecclefa,8cvideetiamper Toannem de Imol.inlege.ex
fafto.ff.deheredibusinftiuendis.nctatamen quod fiberes vniuer»
faliterinflicucusrepudiarct,ei? portio accrefceretin(litutoin re certaz
¡mo ii inflicutus inrecerta decederer ante aditionem heredis vni-
uerfalis,tranfinitterer iusaccrelcédi ad heredem fuum, ve tradirAlex,
58.volumineterdo.habita (mpernarratás in themate, intellio
getamen idecederetpofl agnirionemilliusinflitudonisin,re certa,
veviltidem AlexandaScnorarBartolusin.l.exfidtola fegundaide
heredibasin(lituen.
dero, fi en cfte mimo teftaniento, o en
otro*Gfzicffedefpues el teftador,nó fa-
Ma(sé q el ouielfeotroleftablefcido por
filiusiottitatusin recerta.S
€ ET odoslosbienes.Concordatcum.l.primasiex fando.f.eodem. 8c
Lquociens.$.f duo.codem ticu.vbi Barto,hoc limitar Scincelligit,mifi
teflator prohibuille infitucum in recerta ne quid amplius caperer
debonisltismam tuncvitisturin(fitucio, fecundum cum:8cli non efe
alius cujusfauoreappareatreflacorem hoc prohibuile,harcditas elus.
applicabiturvenientibus abinte Rato , quorum fanore cenfeznr teflas
¿sorhocfeciffe,vt latiusibiadducit Bartolas. Dynustamentenetcon»
trariumsimo,quód non obitanteprohibicioneteflarcris inflitucos in
recerta(uccedacin totum, flerunteciaminhocopiniones ali: quas
laréibiadducitloannes delmola,tamin leRura quam án repeticione
d.$1cx fundo ybiperfex column.profequitur huncarticuluna : 80
- tandemrelidetin opirione Dyni.8ibi laterefponditad fundamenta
Bartoli, Scaliorumibipoterisvidere neque expedithic tranfplan=
tare,Sccúilla opinione loan.delmo.tranfiteríá Alexanderin. l.quo
siens.C.codem adfinem,d certéille arcicnluseft mulcum dubius, Se
3n contingenta faCtiego vidi ln hocimagnamcontroucrfiam in cali
arduiísimo. Mihi mulcum placecopinio Cyni cum limitation
queadeam colligiwrexverbis Salycetiin diCén lege. quotiens, fex=
ta Sfeptimaquallioneoilicervetalisin/livuensnón obflante pro=
hibitione habear totam Jrereditatom ; fed tencacnr reflituere ves
niendibusabinte(láto , quorumfimoreverba ¡fla prohibitionis in=
telliganterprolata , ée loco quarterrebellianice retinebic bi l-
Jamie , inquafticparticlariterinftiwas + 3 licor Ioannes de
Imolain repericionediét.5uficx fundosantepenul.column. reprobet
¿Mam limicationem Salyceaad opinionem dinizdicens quód licer pá
mio Salycer.primafacie videatura qua Sccolorara:quer tamen videtur
elle contracafumin.).fiquisita hreresin(lituatur excepto fundo.fa
sodem.nasn fecundum opinionemSalyce.in call did). deberet in=
'icutusin re certa haberetown 1 Sed tencbicur reNituere fandum
venientibusabintellato , cuius concrarium videcys probar in dis
17
Stalegejunidtaglo/fanam ibidicitarquódin diét. cafuperinde elt ac
fifineexceptionefvi(lerinfticutos Scfiica elTexin(ticutosclarum ef
quad haberettorumineffedty,se nihilrefiituerer ¿erzo eo modo ¿fe=
¿undum Imol.exmeñte.d.l.ín cafiSalycerenihilrellieuer. pro quo
eslamfecundim euméacic , quiaracicum Ecexprellum equiparana
tut.1.cum gd
cum mili
fu heredoto, cfteatal duéanertodoslos dust cen
bienes“del teftador:maguerfuclfe eftas LoS quando
blefcidoé ynacofa feñaladatáfolaméte — Prohibeturta
cite plusperes
re, quodele
quandocfinflitutusin recerta habertotim non dato cobarede, fé
debereffefecundamenin , quandoprohibetur exprefiéneplus pez
tatnequeobltare dicirpradiótis.l.peto.in principio. fF. de legatis fea
cundosquam profe allegarSalycetas,quiadiciclmo. quédillud pro»
¡etico quando prsclien (Edo/apeitoto Ecole dubEtar equis
eMTecontentuscertarepro lualegicima portione ; quia tunc mon e(h
aliquidquodrepugner , calusvetóno(trequeflionis ell, quando
iprincipio non ell (upertotumtellatus + fed fupercerta xe vel parte
adijciendo diétamprohibitionemycontraformamiuris vélentis, né
«quis decedatpro parteteltarus £epro parteinteflatos,contra.lius nos
Atram.f.deregulisiuris.Écideo tuncreijciturillaexceptio¿vel prohiz
bicio, E: habeturperindeací elfecfimpliciter inflitucos per diet.
3caquis.Siperdidh,5.K ex fando.Brproi fla ratione addueit etiam,
va lMLESily ceouiin ld leseiquodensi8 os (lona Bidiiecaudd
f13n/tituo Titiumin feraifle , € Seium in alio feniiTe. Se grano Se
jum ve pro fia portioné fir contentas habere cerrar xem , quód
¡flo calu vterquecritharesyniuerfalispro dimidia ; fed cosetur Ses
Jus rellituere partem (um cohzredi per diflamlegem peto.dele=
4t.fecundo.in principio, neque obllat(ecundam euns.l.quotiense
Junétaglo(T.C.codem. quialoquitur quando á principio Jul fene
aliqui Íreres contenti elle pro certs rebus neque pracedir alis
que inflitutio de cis: híc veró fecus. Ge fié parer fecundum [mola
aliudeffe, quando ¿ principio pracedit difpofitio fupertctosaliud
uando 4 principioiofticuiofici Ego veró adluer
decia opinione , Slimiratis a dubiwra non ficquin
ex conicéturis verifimilibusinducaror fideicommiflim excons=
jeÁurata menre tellatoris , Scquomodócunque conftet de cius .
voluntate , induciturfideicormmillim,l.cúm proponebatur.fl, de.
legatis fecundo. ymum ex familias5.finalis8cibi Battolus codes 4
titulo. Xin fideicommifis pradominatur-mens dc voluntas te=:
ftatoris. 1.in conditionibus+ffa de conditio. Stdemonftratio.L.ex fas;
o proponcbarur f.de haredibus inflituendis. quid 'ergo aliud *
pote(k coniefturari de mente tellatoris, cum probibul: inflica="
tum in re certa plus accipere , mili quod hoc fait fauore venien
tium ab inteltaro, quando non efler alius cuius faucre hoc
feciflen vein diétalege-pero, inprincipio..8:quomodotolerandum.
ell, attenta opinione Imol. _ ve contracxpreffam prohibitionera
teftatoris , E contra ejus voluntatem inflicupusfuccedar in om-
mibus bonís : ciim polsit capi allus modus, quo nequeleges pros
hibentes quem pro parte teflatum , Scpro parte intellatum de=
cedere , ollendantur , neque criam contra voluptatem tellatoris
catur? facit ad hoc quod notat Abbasis capitulo fecundo de teftan
men.verficu.fed eltdubium. vbi tune demum concludit in foro a-
anima dilpofitionem diéti.$.iex fundo. Ec aliorum dilpenentiuma
su ¡Mitutum in re certa fuccedercn tom, locus habere quando non
dolosé teftator fuifTer induéws ad inflituendum in re certa ali:
quem , cum Sib; fuilTer perfaaim ex hoc ánflícucam non habe=
xe regreífim ad alía bona : Sefic contra, voluntatem teflatoris:
mon eller tucus in-foro animar hares, quí haber centrariam vos
Junta den cum har huic par far opino Salycet
licez articlas i dubías , tenenda cl opinio quae Éauet anime «|
capitulo, innenis. defponfalibus.neque Jmic pinionirefiagara, LA
ita quis inflicutos fueric:heres excepto fundo, iunétaglof feo ;
dem. prout inducic Imol. quia ctiam faterur Ídem Salycetusa |
quad toram habebirharesinfticutusin re certa, fed reflituere tenetué
¡nod ita habetcontradefundivoluntatem , E contra eius exprel-
am prohibitionem,(inon reltituerer 8: longe intera(l an quis fuetit
inflicarusinre certafine probibitione,quód plusnon perac, vbics
mensereflaroriscapere torumviderur ; cúm prafirmacteltacoriilud
voluiffe , quod lex vulte ve nora Baldusiin lege. precibus. penultia
char.C.deimpuber.Scalijs.argumento.leliduo.fT.deacquirenda ha»
reditate.vel quod quis inflltuatur in re certa ¿ cum prohibitione,
quád pluspeterenon pofit:vbillicetvidearur ex dilpolicione legisvel
le, quodcorumzaccipiar:tencarurcamenreflituere xefiduesa db, cue
2climi,
2.quefa
¿quel
Sefta partida,
jusfauoreprohibuic, neque (aisfacierefponfioafignataperlmo.ad
dictam legempeco.in princip.quiaciostefponfio ell diuerfificare ca
fusinonantemredderéracionemdiuerítatisintercos y neque enim
citratio diuedtitatisintervmuma calum, 8 aliuw quia cm inflicatas
in recertahaberedebeatrorum y perindecitachellesinflitucas in
cotum, Éipco
hibici 1
havendi Eg Perolas mandas*delteftamento,deue
quód E las cumplir,afsicomo las fallaré y efcri-
deber tas. Efiporventuraclteftador fiziefle
delpuesP otro heredero”, eftonceaquel
quediximos defulo que era eftablefci-
operari in y=
troque cali.
Er diótumSar E
Iyceti quod doenlacofa feñalada , deue auer cia
Imol.adducic tan folamente: e todoslosotrosbienes
pto ratione
deuen fincar al otro que fue defpues e-
ftablefcido. Otroli dezimos, que li dos
omesfucflen cftablefcidos por herede-
rosenvnteftamento:el vno en vnaco-
fueclotro en otrafeñalada, cl fazedor
del teftamento non departieffe nin má-
dafle dara otro los bienes que ouicfsé,
eltosamos los deuen auertodos cgual-
mente e cada vno dellos deucauer an-
teaquella cofa, enque fue cftablefcido
por heredero,pero2mosde fovno,fon
tenudos de telponderalas debdas del
fizedor del teftamento. E fipor auen-
tura clecftadorcftablefciellcen yna co-
na efbincalu
amule dife
xenti,vtpote-
vis videre per
cum + loqui-
tur enim vbi
erat dacus a
llas coheres,
non in certa
sestedin dimi
Ha
tus, quiin to
tumreliduam
exclulera Jn
Nicatam in re
cerca ; VE tan=
tumbaberetur
loco legatatila
inrecerta:fed fimpliciterindimidia, hocadto, vepro
Inaportione ali xeconcentas efletfacit ad predidta, quód notar Bar
telusin.lparerfamilias.icodemad tinem.vericulo, fede quero.
8c.aliaslimitationes Scenulca norabilia didlain materia vide per Jo=
amnem de Imola in diétospliex findoin letra. Sin repetitione, 8e
perdofto.n didtalege quotiens. Limitaciamillamlegem quando
vecbainftiturionis in recerca funt relacaad inflicucum : fecusfiada>
Iiumyquiacuncerahicuradfdeicommniffinm,vein lego. parerfilivan
fialisécibi Barcolus.£F delegar.terdo. circa quas limicariones quarie
Baldusinlegc.omnimodo.inprindipio.C.dcinofiicioloreflamento.
verficulotertio quero Sec. quidlibliusfuicioflituensin recerta , Se
polteafuitin(licaras extraneus bares vniuerfalis in codew tellamen.
to:á polteain codicillisadesaitflio, quod in teflamento reliquerat,
anfilius pofiiedicerercftamentam nullum? ¿concludic quód non:
quiatuncfilius non habewurlocolegarari), licerlecaseffecíinon fuils
fecin(ticucusfilius : fed aliusexeranens, quod dicirdiligentermoran=
dun. Sedquidúfubftitutiocompendiofafiatin e certa, an traha-
turad vniuerfam hareditatem? videperBartoluminlege, Centurio. .
columnaduodecima.verficulo queto vlterius,quid 6 fubflivutio com
pendiofa.cum verficulo fequenti.fhadevulgari écpupillari. Baldnsin
lege.precibus. columna finali.verficulo. item quarirur, C. de impu-
ber.£calijsfub(Titutio.Paulus de Caftro in lege, apud Jutiamum. acá
autemaliaselt.l.cogi+Sgeneraliter.ff. ad Yrebellianum, Alexand.
confilio nono, columna penultima, volumine primo, vbi dillinguir,
anfuitfadtaper verbadiredta vel ciuilia,vel perverbageneralia , feu.
comwnunia,videibi, A duerte eriam quiavedicir Baldusinlege.huma
útatis.C.deimpuberScalijs.columna duodecima, verficulo quarto,
rincipaliterquzro lexifta parcicarumo.8cdiéta lex primas. (iexfun
do.proceduntyvbiinfliturioin recerta fitperverbaalias pracile dire
¿ta, que verba ciuúliavocanturinlege.verbisciuilibus, £ in legencos
haredis.cimfiliz.f.de vulgari.£ pupillari, vehedervesham (inf
1u0)vel veybum(haresefto, ) Secus (iinflitererurperverbum com-
¡mune,velobliquum; quíatunc nunquamcraliienrad cocam , veia
dialege.cogisf:kgeneraliter.Sábiloannes de Imola Se Paulus de
Caftro. li raiñien inflitutus elTetvel Gibllicutas invna quora heredis
tatis,putáloxta vel querta tuncerabiturad vniuerftim. glofI. Bartolus
8Dodtoindiétalege.coharedi,$.finali. Angelus $: Imol, in didto.$.
fiexfindo, Aduerectiam, quía Scinflituruselfer dn fundo aljes
no.procedorctiltalex, dt diét. 5. fLexfando, quía viderur inflicutas
inextimationefundialieni,que dehrreditate deberne teflatoris.le-
gefialienus£ad legemfalcidlam. Sctener Baldus fingulariterín dí-
¿ta lege.hmanitatis.columna duodecima,ad finem. Án autem ill
rutas vniueríaliter, quire(lieuicomneparrimonium heereditarium,vi
gorerranfaciionis,retentarecerta,habearurloco legatarij? vide glof
in lege.contro
uerfa. ff. de
tranfadtio. in
glolla magna
Pofl medium.
An auren Ca
piensex flipu
Jacione+ (ifla-
fa feñalada por herederoa vn ome, ca
dos ayuntadamenteen otra cola cierta
finon mandale losotrosbienes,deuen
los aucr eltos herederos partiendo los
entrefien eftamanera, lameytad aaql a
E pulatio fuccel
que fuecftablefcido porhercdero enla fir loco titi
vna cola: e la otra meytad a los dos" yniuertalisha-
z beatur locole
que fucroneftablefcidosenlaotra,fuc- — gara? die y
rasendc,fi el fazedor del teftamento di- 2on.vide Bal:
xelle' que heredaflen todos egualmen-
duminleg;
arrogator pri
tc.Perocadavno deftosdcuc aucr ade- malcttura,pe
y. nultima co-
lantada8, aquella cola, en quefuc efta: Errar LA
blelcido porheredero. adoptio. Stan
Iuic,quihabe
tur loco lega
tarij, debeane
tur fiuétos d
tempore mo»
re? videPau-
Jum de Caftro
in leges fi quis
Donna «e
de legaris pri-
mo. Ánqutem
inflitcutus do
parte bonorú
alijsvninerfalicer inflitucis, habeaturloco legatarij, ficut iinre cer
inflitacustvide Bartolumin lege.f quiseruum.$.finali, ver
culo.fed quero aliquis.f.delegatisfecundo.not, eríam quód omnis
ile quinon habetius accre(cédiinter hueredes habeturloco legatanij.
Baldusin diétalege.fiarrogator, tertiacolumna. ad finem.ff. de ado
prio, Quid autemdecocuirelinquitarvítsfratus omnium bono
Ley. XV.Como non empefce a aquel que fuef-
Je cjtablefeido por heredero, tiempo nin dia
ciertoque fea puejloen el reStamento.
o cierto non puede
¡nin gun omeeltabielccrao
Útro porfu heredero, cfto fe-
¿ria Como in dixefle quicro
4-quz,
Sul:
7-qu5s
3 quel
rum, vel lezantur omnesres, an cenfeatur heres vel legatarius? vide
Barcolumin legemalcuminterefl.(F.devíafuét legato.an antenrper
fecundumteflamentam, in quo quis animoreuocandiprimumin(ú
tuicaliqueminre cerco,talisficintticutos hrabeaturlocolezatarivere
fiduum derelinguatapud haredemin primistabulisnominacum vel
locoharedis,veaduocer ad fe totume vide Paulum de Caftro in lege.
5quispriore.fhad Trebellianum.
a Eperelas mandas. Vide Barrolumin lege.inemo.in fine. fdetefla.
tutelo
b €Defpues. In codemteftamentointelligesalias(ecus vedixi.videda
quispriore.fFad Trebellia.
€ .orroberedero.Tn tota hareditatevelin quotaherediradis.vtin didta
lege.quotiens.«StibiBald.6:Paul.de Caftr.8:probacureciamin Soba
roditrdndlce hredibus inficuendis.
d Urgualmente. Adde.l.exfado. lafegundaF.codem.8legemi alte
rius.codem tito.
€ GU. Alosdes.Addelegem.Titius.T.codem. Sc quid Givamsinflituererar
interia parrccertarrei: écaliusin duabuspartibus ciu(demreivided.
quotiens.$.fiduo.feodem,
£ dpisefe.. Ex Azone lumptum elf .C . codem in fuma, colum
matcióa. qual ditam leen. Tis egomnterdum. feo
em. >
E U.adelantada. Addediftam legem.ex fito lagrande.fcod.
CUA
anHarreditasad diemvelex die certa darinnon poteltimo non expeñta
tadicinfticucus fatim eltharesmifireflatorlitmiles Sin militiatefte
turruncenimexpedtatar diesin incercáautem diem pote(t quisinfli
4
5
6
q
3
$
tui,vtin diemortis:quia Bf cextum elf quem mori:elbtamenincertú
quando.hocdicit,
rquelta
Titulo I.Como deuen fer eftablelcidoslosherederos. 18
ya Urafaraldis, Certamvelincertam intellige, quialicerpoGitdaria
temporeincerto, nonautemad tempasincertam , vel diemincer-
tamiquia poltquamquisefthzresnon potelt ex difpofitione tela-
toris,- dircRo definercelle haresl.ei quifoluendo.(F.co.licet perfi=
deicommitlinm pobitdefinere elTe hareseffectu, Lex facto. Mad Tre-
belliao vnde li
eL ¿fulano fea mio heredero fafta tal día?
alium donec Ofidixefle fea fulano mio heredero del
vixerie, inf detal tiempo? en adelante.Ca maguer
Turusremoue- S
bitar tempo AÑtiLo dixefleyauracl heredero luego la
sisadicéio. — herencia'en que fue cftableícido, c non
durabit— he- . A
reseam port Aura porque efperarel tiempo, ninel
monem. fic día que fuefeñalado en el teftamento,
e fueras ende fi el que lo fizic/Tefuclle ca:
heredemiafti valero, que bivicfle en feruicio de
tul. £itate- Dios,e del Rey,o dela tierra. Ca cíton.
ner Baldusin
lhxred
dicfF.co.quid tamen ñalius pofteainfliruarar,vepotá, ivxorin(li-
tuicurdones vixericodcpo(tmorter inflicuicucalias y fuerunt in hos
opinionesde quibus per loann.de Imol.in.d.l. hareditas, colum. fex
tsnvbi ipfeinclinacin opinionem Martini Sylla.quod vxorerithgres
pesperuo detradto tempore appofitoin in (liione cins,Eevidobicur
togatadereffituendohareditater alijpofl morreminftituto. quod
1u0).dicite(le mentitenendum,propterfimilesinflicutiones , que
Cp edefsbió Ga pettallarotes Scar ncailta plajoue Mardy E
La.quuamn fequitur Imola.idemvidererur dicendú,£ hi inllitucio feree
ad diem certom, veluti fi reftarorinftituerer Ticiamvlque ad Palcha,
¿Sempronina poft Pafcha,yeicintelligacur, quod Viciusfiegraua
tas dereflituendo Sempronio poll Paicha per fideicomnillum,
quod tenuir Baldusin legeextranenm.C. co. ve voluntas féilicer de=
funér forueturque pra cateris feruandacítlex tertia. Cade libe. pra:
teri, Sc idem tenes Baldusin legc. milesita.in principio.Hf de teltac
ta.Baldas, Angelus,6 Imola in lege. lios apa io princi
.detiberis £ pofllumis,Paulus de Caltro in Jege. certi. Cadete
.smilita, Sciflud eciam voluitloannes de Imola indidta lege.
diras.columnaquincain principio,Bartols támenin didtalege.
hereditasener,quódimo omne tempusfubducatur de medio in per
fona viriufque: X quod fit períndeac fi quiliber eflerpurdinlicutus
er diétamlezem.lrereditas.cui confonariftalex partitaram Se opi-
nionem BartolitenerSalycerasin diétalege.extraneumadetiamAle
xxand. dicensquod fimdamentamBald.Slequaciom , non viderar
procederse: quiatalis difpofitiorellarorisfadta perverbadiredta in te-
Mamento, nonpotefkrahiad ideicommilfum ,exiam dedeferularar
voluntatiteftantis,ve latiusipfecomprobatsvide ibi pereum qui
nen fubait fefateri, quod opinio Bald.e(t quior ,mibi magis pla-
cer opinio Bald. S fequacium , que ell imagis communis.kad
motiva Alexandr potelt refponderi,quodlicerreperiaturiurecaua dl
fum : quod inperfona vniustancuminflitati non polsit hrereditas
dari ex dic cería,, vel ad diet certam velincercam ¿mon tomen hoc €
reperitar caucam , quandoeÑencplures infliwuti, filices vnus víque
adpalcha écalinspolt pafcha , [citicer vepoll paícha inflicarus cen=
feazar pare inflivacas,ficur Sprimus :licet enimbhoc reperitur ca
tum in perfopaprimi : non tamen in perlona lecundi, vt perpendie
Decius confilio ducersefimo feptuagelimo oétano, columna prima.
Cuin igicur Sempronius poll paícha inflitutos, cúm (tr paganas, £
non polsic eliehases directo ; quia inflicutio de eo fagta non por
tell valore jure ci: ecto: quia viducurfieri poftaditam hareditateme
Gpollqu:
ilquam Tiriusfuir hores, quod non potelt elle in pagano ¿vt
n.5.tivali.inflic.depapil.fubltiturio. Sin lege.cj qui foluendo, fade
heredibusinflituensex quo ciusinfliturio ab inidonon haber
jure dino , videtur quód valear Si trahatur ad fideicommilTimm
ju.ta notara in lege.verbisciuilibus,ff. de vulga. 8: pupilla. 8: in le
ge.precibus.Cade impuberaés alijsfub flicuvio.Xilla refponho ad fun
damenta Alexand.eltex verbisImol,in dida lege,hereditas.cclum-
naquinta. . Sed quidíi teflaror inflicuie quem víquead palcha vel
donecvixerir,Senullo alioinflituto prohibuit expre(ié quod lic in-
Micutus amplivs non elferharesad diemfeu tempus? Bartolos in di
dla lege.hareditas, ad fin. tence vitiari talem ioftientionem, Se mul»
Tan elle ratione perplexótaris , ficut Se dixit in inflituto in re cer
ta. , £ prohibica amplius habere in lege. quotiens.$.fi duo.Fcod.
«equo dixi in Jege proximainglo(T. fuper verbo, todoslos bienes.
Baldusverós: Salycezusin didialegeextranenm. tenent contra Bar
tolum, imóquodinflítutio valeat, Sprohibitio vitictur:ego verd
fentioidem in ¡fla queflione,ficut $ dixi in diéta glo(,ón queftio-
ne illadeinfiicuroin. recerca perealdem raciones 2 quiadeve dicie
Alexander in dictalege. extraneum. decifiohuius que flionispen +quzft.
derabálla. "Quid eciam fiin poenam haredis feríptiteftator polt
tempas aliuma
PE + Inflícuit, velu=
ce deue valer cl eftablefcimiento :a8i 5 6 infimie
comolo ouiclle ordenado : efperando RO
elheredero el dia,o el tiempo quelcana ui vor ya
lero ouieffe puefto en cftarazon. Pero fumfrutum
en dia non cierto“bien podria fer algu- forum bo=
: SE porum,8rad=
no cltablelcido porheredero. Ecftofe- 3ecir $: prohi=
ria,como fidixefle cl teftador, eftablez- buit , ne fra
: 7 tes smoleltas
co que fea mio heredero fulano el día e vxorem
quel milmo murierc£, E tal eftablefci- in 1 MEN
: i fruta > 8cg
miento como efte vale quierlo faga ca Calls Pa
bat cum han
reditate , 8 inftimebatvxorem vel alium? videturenim quod hoc
poli fieri per legem primam.C.de his que poenz nomi. dequa
queflione vide perBarrolam in lege pater Familias. f. de hare-
cibusinftimendis, 6:ibi per Joanne de Imola notabiliter quem.
vide : quiacftqueltio contingibilis vbictiam vide quod fiteflas -
torintalicaflnulluminflituic, cut applicabirur harreditas ; 8 ibi
ad finemvide per loannem de lmolo, an hares inflirutos, qui pro=
prer talem moleltaionem , rellicuichareditatem, polát derrahe=
re quartam trebellianicam2 qui vale o cua of
Gedetrahere ¡fam quartamargumen,legisprimas$ item f1ica, load.
legemfalcid.
«LD(fderaltiempo. Certointelliges nam ex dicincertabene poteft 2
darihrareditas cut potell dari fubconditione , qua dies incertus
pro conditione habetur.1. dies incertus, ff. de conditio. € de=
mmonflratio. tuncenim cum condiciotrahaturrerro, ipfa cuenien=
te, vein lege. quod dicirur, ff. de teftamen, milita cenferur femper
teftatorena decelille reftacum , velfi conditio deficiatinteftaram,
¿ficnonreftltarinconuieniens , ne quisdicatur pro parte teflatus
8 pro pañte intellacus : quod non eltin dic certa : quia illa non
trabicur retro, l. miles ita.$. Se quod diximus.iundtá. ) fequenti. fa
de teflamen.milica. Srila ell vnaratio diffcrentiz,, alíam poli la=
cos de seri ditalegeJredicas videibiBaolum, Blozonema
¡e Imola.
Canallero, Miles nanque poteft pro parte temporis decederéfinte” 3
Status, pro parte teftatus,atiles ita. S.quód ita diximus.fF. de teltas
ta. Sidem polTerfieri per fatucum Bartol, in lege finali.fF.
ad Tertullia,
Que vinicfJe. Vide qua dixiin lege quadragefima nonatitulo quin= 4
to,partica quinta.
(Len dia no cierro... Sieltincereus an 8c quando de plano proce- $
dital. dies incereus.f. de condition, E: demonítration, $ dixi fu-
pra. idemdecerto an ; fedincerto quando, vedies mortis alio
cuius vertij. lege extraneum.C. eodem.(ecundum vam intelle=
Em,
El dia queel mifino muriere.. Ex pracélentibus pater quod ine 6
telligarur quando féilicer ipfe bares inflirutos morietur , quí
fuie vnus intelleétus , quí idaturad legem extrancum.Cacodeim.
vbi glofTa 8: Doétores communicer hoc intelligunt ¿quod ¡flo ca
fu. valet inflitutio perinde ac fi pure effer inflitutos Íablato vi-
tio temporis : quia certum ell, quód iple inflitutus morictur: 8
fic ex die certa videtur inflitutus Sc quía certum eft ¿llam con
ditionem euenturam vino herede , eo quod vinens moritor, lege
qui duos. $. primo. de manumi6. tellumen, Se fecundum hoc
in cffeétu mula ell diuerfitas interiítum calm $e pracedentena
fuprá cadem lege pofitum quando quis inflicuitur ad diem cer=
tam. Se dicitfcilicer in dióta lege.extraneum. quódealisinítitutio
fir trufatoria 8e viciola : qui dum hares vult adire , non poteflz
quia condicio nondum venit,neque etiam pofl cius mortem adi
re poteft impobibiliratefih obllante : neque ciaffpoterit adire
elus hates: qua hareditas non adita nontranímirtittr.lege vnica.
$. fín antem.C. de caducis tollendis.lege prima. C.de his quian
te apcie , tabulas . éc fic cbfar impobibilitas iuris ye
Seíta Partida.
tamen hicvidesinilalexcapertedifponitur valere talem inflitutio»
nem,Skadueríari his que dictaluntin principio.l.dus dicit,pero en
dianocierto.dietio cnimiíla (pero) que latine dicicor.fed,velG aun
tem,adueríacur tan in fure qual n facto...a.£.(iquisinius voca. nó
ierit.Barcoluspoftgloflindl.qui víimftaum.f.de verbo. obligatio.
8in.preto. >
uallero,quierlo faga otri,porgmaguer
es cierta cofaque deue morir.Peronon
es cierto eldia en queacacíce al ome la
muerte.
cod. in fum-
mia coluuz.8e
cum Ázo, te-
nuit Oldrald.
verefertAlbe=
del exo
tianeum 8
operabicur tas
ri: R.de
preto, Mipu-
la.glo. $ Bar-
tolus in.l.hoc
amplius.$. 1.
f.de damno,
infeét. dicen
dum ele > a
Dane afin — UL XVI. En quantaspartes puede parrirel
vionem valce faxedor del reftamento fu heredad entre los
1e , vecondi- herederos.
tionalem 1 8 == ES ,
ias de Artir puedeel fazedor delte
Ínccrtas mor» ftamento fu heredad, en tan
risquando, lle $ :
eses a tas partes quantas quiliere.
etiam in ¡flo Perocomunalmente touie-
e “E ronlos fabios antiguos, que deuc fer
fufpendararia departida en cuentadedoze oncas”,
licutivin eu£ — que cada vna dellas hafa nome depar-
som condo ¿0 enfada. La primera della eel
sis: cum hee tido en latin. La primera della es Íla-
sóla mo mada fexcuas : que quierctanto dezir
ñ, feu esicin da. E
aciculo mor» COMO OnGae media. El fecunda Ma-
is, Klocide man lextans:que es táto como dos on-
voluitAzo.re — cas.Elaterceraquadransicn que ha tres
latas per slof 50 a
in. delvextras. ODCAS» Ealaquarta triens:queespor
quatro ongas.E ala quinta dizen quin-
cuns, que es tanto como cinco oncas.
E la feftafemis, quees feys oncas. Ea
lafeptima feptuns, cn que hafiete on>
P 9
as.E ala oétaua llaman bes, que estan
tocomo ocho ongás-Eala nouenado-
drans,en queha nucuc ongas.Ea la de-
le id cimadextans, quees tanto como diez
e inflitas
tasadiaic has. Ongas. Elaonzenadeunx, quecs por
redicacem in - Onzconzas.E la doze llaman,as:en que
sali articulo ecomprenden todasdozc. Otros dos
camtranímit- >
sat ad. heres o a todase-
des,velíaltim — flasdoze partes lobredichas, afsi como
Si non adiuic lo fi 1 a dell des
trifmiceos jus To fazcen la poftrimera dellasaquedizé
deliberádi, ex ase llaman ala vna dellas pondus, clio
quo fluir fi- .
Uddasie Malibra.
ta.l,cum an= r
tiquioribus.C.deiur.deliber. 4 poterit tali modo ¡fla inflitutione
vei,quando teflatortimerer dilapidarionem haredisin vita, Se velitin
hoc cautum efe heredibus,fen delcendicibusinflicuti:Sidem quod
ifta.L.tenerglo(lin.$.harres¿in(ticu.co.vbiperloan.Fabra
Wear,
soPotelttellarorin quotpartes volueric diuidereharedicatem fizam (ed
scuaniés dle aria ducdeta quilioipila void iSiabE
fecunda (extans:tertia quadrans:quartatriens:quinta quincunsifex-
tafemisifeptimafeprans:o(tauabesinona dodrans:decima decuns:vn
decima deuns: duódecimass. Scclaudunturompesifte fub nomine
pondusvellibrah.d. Habuitortum 3.5.haceditasin(it. deheredi,
inflitueo.Scáolferunm $.vult.ficod.e
13 CDed - Aduertetamen, quid quedamfuntnominanume
ralia;vtdua PArresueltresparres ke, Se tunic in dubio intelliguntur
dur veltrespartes de duodecim ,vt hic Scin legeánterdums
haredibusinftituendis. Sul, cil quelo, C. delega. j.harediras.
Mi.dehere, infli. nifaliter appareat dedilponentisvoluntate.quz»
dam(untnomina quotx, vetertia, quartavel decima. Be tune deber
intelligidetercia,vel quarra, vel decima, totiushereditatis, fclicer
cin dicit teria, vefianttres partes cotius harreditaris. Sclic deali
diétalegednterdum.$.£ina.8 nor.Bartolusin.l.codicillis.$.qui (ema
pronia. ff. de
víufruáa les
ga. fiquis er-
go perererdu-
ás partes ha
xeditatis , vel
fiundizaon ali
1er declaran
do intelligi-
tar,quód pe-
vie duas para
tes de duode»
cin, ve Senor,
Bartol.in. Jin
GL:)-XVI1. Como deue fer partida la heredad
entre los herederos quando fon muchos.
Res o quatro omes eftablefcié
3 Eo el teftador por fus herede-
%)rosayuntadamente, nondi-
ziendo quanta parte dela herencia daa
cada vno:dezimos,que feran herederos
todoscgualmente?, Mas fifu entenció
del teftador fuelle tal que quificffe dar
mas a losvnosquealos otros, eftonce
deuc feñalar en quanta parte eftablef-
ceacada vno dellos.E filo fiziereafsi,ca
davno dellos fe deuetenerporpagado,
con aquella parte que feñalo,enonde-
uemasdemandar,nin quer. Efiacacf-
cicffe que eftablefcielle a omes ciertos
por herederosen partes ciertas acadav=
no, e demas dellas dixefle que eftablef-
cicaotro heredero non lefeñaládo cier-
ta parte :eftonce cada vno dellos here-
dara aquella parte,que lefeñalo. Eclo-
tro, quierfea vnoomas, aquien non
feñalo parte heredara todolo quefinca-
re “de masdela hercdad,ede las man-
etiam Joánes
delmo. cido
cítin hoc di
cendúin alijs,
quódinhiere=
ditatibus per
didlá legé. cú
queflio. Cde
lega. fi tamen
peter. pané
fimpliciter y
non. dicendo
vnamvel duas
intelligerctur
petere dimin
diam todius,
nomen fil
um. $+port
mis. (E. dever
bocum figni
ficatio.. aliter
das,edelasdebdas. Otrofidezimos*, tame dicitAn
quefialgun ome ellablelciciTe en fute- Cad
flamentoaquatro emespor herederos, * codem. fed y
enefta manera mandando a vnolamey dixicftverias.
tadde lalieredad :calotrola otra mey- > aro xp 71,
tad,ca losotros dos nó les feñalafle par
tcninguna. En tal cafo como elte,aque > Quiliber ha
.. . :dum habec
los aquié eftablefcio porherederosen — fanta par
partesciertas,heredarála meytad,enon — teín quantam
fibi teflator
mas, e partirlahanentrefiegualmente.
Elosotros dosaquien non feñalo par-
te, heredaranla otra meytad de todos
declaran fed
fi plures fune
coniundi in
Múruci. fucce
dunc equali
ter.Sed iprimumintota,fecundúmin remanentiparte, primos habe
biceotam haredicarem:Scfccundusnihil cum parsaliqua nó fe rema
nens,Siveró quidamin certispartibus Se vnushine partibus hieredes
inflituancur, demprispartibus aGignarishabebiere(iduam inticueus
Sinepartesfiautemvnumin dimidia Scaliumin dimidia:8c aliosduos
¿nflituar fine parcibus :pristi duo hahebune dimidiamcabijaliamm di
midiam:fuein principio,velin medioaurin fineteflamentiinlln
tar. Jtem tribusinilicucisin tribuspartibushrereditatis zequalit
dequariapartenone(tdifpofitum divident bi quartam ¡llam qua
liter. Sitameninzqualiteríuntinlicuti diuident quartam pro partí
busferedicarijs.
b Grgualmente.Adde.l.quotiens.s.haredesfeodem.Sin(i.codem,$+x
(dl plus 6 lc iodereminass dipolo sarad placa carreras
Simplicicerip(a Scaqualiterre(picir. :
€ MZ odo lo quefincare.Adde..item quod Sabinusinprincip. ff.codem. a
¿inft.coG ed fiplures.
d Demos. Adde.5ded li plures.inftico.
3
Eaun
Titulo IT.
a dr.
y
Adde.limterdum..primo.fEcodem.Slaflita, code $e
Ulex xP 11
ar Si quatuor Sant hazedesinftieat quiliberín quarnor vncias, habe=
bit quiliber tregne vltra duodecim yncias huereditas diuidat.h.d.Cón
al liiéauod
fabin?.cum. L. , .
fea ticodue los bienes del teflador, e partir la han
A entreli egualmente, quier fean efcritos
-coduticul,
asi por herederos enel comiengo, o en
medio,oenlxfin del teftaméto.E aú de
zimos*,q fiel teftador particflefu here-
dad en quatro partes,de manera q clta-
blefcicfTe ca las tres partes herederos e-
gualméte,nó dandoal vno mayor par-
b C.aduir Ad.
Linterdum. $.
primo. ffcod.
Álex XIX,
mSiteltator pri
mumin duo-
decim vncias
inflimicíecan SMA Ol o
dumin.v). va te Galos otros, (nó fizicfle mencion de
cias,velecon= Se
raras labo 8 quarta parte que remanel ciefTe,deucn
bit duas par la partirentreli elfos mefmos, a quien e-
resalius terciá — fablefcio por herederosen las tres par-
hereditatis,Se
G has: in tes tomando cada vno dellos tanto el
tota haeredira. ynocomo el otro. Mas fi cftablefciefTe
to, fecundú in
por heredero alguno dellos en mayor
parte que alos otros,eltonce deué par-
tirla quarta parte fobre dicha, fegun la
quantja en que fue cada vno eftablefci
do por heredero.
Ley. XV 111.Como el teftador que parte fus
bienesen cuenta de mas de dox< ongasquan
ra parte deueauer cada Yao delos herederos.
IN doze ongas deue fer parti-
da,e contada la herencia del te
Ñ fiador, afsicomo de fufo dixi
tota, fuccedíe
sequaliter fed
tem quampiá
mPhabereno-
quiuiciífituas
dx primus nó
ell capax túc
fecidus habe-
bittotá huere-
dicatem. h.d.
la doluntad.
eS
Hoc ideo di- MA
citpropter có as Beyo fi ;
traca, quod MOS. Pero fialguno fiziclle mas partes
pofferforma- della,comoli cftablefcicffe quatro here
deros,2 cadavno dellos en quatro on-
casseftóce dezimos, q deuen aduzir Pla
herencia a cuento de dozc ongas,defcó
tando a cadavno dellosyna ongaylsid
im vnirelige
totum:alijpar
tem, videtur
adimereápri- — ayá todos quatro atresongas. Ga bien
mo quod aÍsi como diximosen la ley ante delta, q
fecando inf > a
tuto, vein.d. quando el teftadoreftablefciclle tres he
cura quel rederos enlas tres partes de fu heredad,
finó fazc mencion dela quarta, q la de-
vé eftos mifmos herederos partir entre
fi egualmente,tenemos otrofi por bi¿,
que quádo acacÍciere quela departcen
fumma. colú.
pee per Bar.
8: Imol.in.l.
interdum. $.
a Pa a eo mas,que menguea cada vno delos here
ligeitagpcon- deros , aquello que fue de mas manda-
Mletex conie= doafsicomo fobre dicho es.
Auris, qpintel
lexitdalisvn ze), "1 X,Comopuede fer partidi la here
cisbaicvido Io OA e
oval dad elecflador en mayor cuétodedoxg engás,
excedere alsé,
ve fupra dixivvide per Bartolumin diét.5.denigp.
za doz:.Hic enim conllat quéd volut excedere alferm:quia totum
non poteftadimid parte. z
segundo. A dde legem-fiquis haredes.fEcodem. wbi hoc ponitur in
fortioribusterminis.
$ UguclmencEsbcprimo nominatusnon habe plas jus, quico fe
cundo veltertio loco nominatus,ódinducie Bald. $: Angel, in. dG
quis haredes,ad queflione,ve fippsinus canonicorú habet primá vo
eN
19
cemin elizendo epifcopum,non tamen exit perhoc liza vox poteña
tioralijsvocibuscanonicoram, St idem dicic Angelán antianis emicá
tis, quorum prima vox ell vesiliiferijullicia:vid.hosie quod in hoé
dilponitur por.ll.huius regni.
h 4 Qrefncana. Adde.Licé quod Sabinusin verfialtor. A co.otergó y
appellasiós 1é
ao a ida vel sella
Ondus enlatin táto quicé — quimilil cons
dezir enromáce,como do — tingut, fi ni
(504 ze oncas en G deue fer de
ANS | partida la heredad del to-
ftador.Eotrofi llamá a otra palabra en
latin dipódiá,q quier táto dezir como
veyntec quatro oncas.E aotra dizé tri
pódiú:q es portreyntae feysongas.E é
tátas oncascomo feentiéde por eftas pa
hilíuperc(t,8c
facic ctas
Joánsde Iimol;
ad notabn.l
caguada
do inftituicar
fil in vé que
noneltin 1
labras fobredichas,o é mas,o en menos Ylinte fiera,
y vel. xelisiolas
puedeel teltador departirfa heredad Ñi > vel in re pro-
pria, quódins
Irae nal
La, Se filos tar
quím preted
tus pole dicé
retellamentá
nullnm, quod
e notabile fe
cundumi Bal.
$: Anzeánado
J. (une quog;-
quilicre.E porende dezimos,que quan-
do es manificfta la voluntad “del tefta
dor,que fu entencion era de partir luhe
redad en mas partes de dozcongas, co-
mo fi eftablefciefle a vno por heredero
en dozcongas,ca otro enfeys Le nó fs
zicílc mencion delasfeys oncas,que fin
cauan para cumplir lacuenta del dipon
dio,que eltonce deue aueraquel aquien ¡
es eftablefcida por heredero é las doze *
ongas,las dos partes de toda laheredad,e
elotro a quien eftablefcio enlasfeys,de-
ue aucrla tercera parte.E effo milmo le
ria,(i primeraméte eftablefciefle por he-
redero cnel teftaméto al yno en las feys
ongas,e defpues al otro en las doze.E fi
acaclciefle que el teftador cftablefcielTe
tres herederos, diziendo al primero, e al
fegúdof,e al tercero,q a cadavno delos
eftablefcia porheredero en toda fu here
dad,ental cafo como elte, deuen partir
todos tres toda la heredad entrefi egual
menteS.Otrofi dezimos,que dexádo el
fazedor del teftamétoyn heredero, dizié
do que aquel ouielle todos fus bienes fi
diipucdo dixefle q cltablefcia por
heredero alguno otro,enla partequefn
caualeftóce dezimos, que deucaner el
primero todalaheredad,cel poltrimcro
€ eredar. Bea
netamen po-
tefbinflitai in
capaxintem=
pus, quo cape
re polsit. l.im
tempus.fE
1. ficar, Scibi
glo MT quiba
mod. vÍnstito
amitta. pnde
dicic Bald. in
LG quis infli-
tuatur.fcod.
quód fi inflis
tuacur (pue?,
cú legitimabié
idefl cum ca-
paxcerit,quód
tenet intlitu=
tio per dirá
Lin tempus.
$ q videtne
quód interina
antequim le»
gitimetur po-
terit bonorú
polleGionem,
nó aura ende ningúa cola.Perofi cltea Iaminllita-
2 abléleido porhered tus Cub condi-
tal q fueffe eflablefcido porherederocn rioneg: pote
ric bonaadmi
milbrare tan >
quáv curator
¡ tamen non
Jegitimetur, tenctur reddere rationem de geflisillis ad quos hecredi-
tas pertinet fecundum Baldum, Se Angelum ibidem,S licéribiloar
nes de Insol, dicatiftud menti tenendum idem tamco
tempus.col.1.)dicit qp hoc forte nó ¡pcedit,ga ellet faces
qui valeg purinenon poli feimmitesepatermsbonis!
le natura.libe.Scfub tali colore non viderur pofTe fe insmifcere ne
vecurator:perid quod habecar in (imiliin capiraanarió x. de eleétio,
Jib.S.mó « plusvoluic Baldinl.cam quam.coluravndecima, Cada
Panida» D
todo fuelle tal óme q legúá derecho nó
pudicíle heredar a otro, fiel teftador cfta
Sefta partida,
fideicomverficu. Sex hocinfertur, quód Ñ pater legac (purio cum
daper:potuerit ion valet legarcon ex que prolibccastelator sho
(uo Senonalizno teftaricirca (purum. allegar inargumentum.l. (
minor. fTdeferu.exportá.licut neg; pótlecundá ei donare vir vxori
irreuocabilitorexian dicendo cun vidua csi neg; dammaaro in ametal=
Jum. dicendo
eí capere por
verit, quíalicó.
iateflandi de
blefciefle defpues a otro, diziendo afsi,
quel fazia fu heredero en aquella parte:
ones quel primero non podria aucr: eftonce
teftamenti. la. heredara el legúdo*,toda la heredad,e cl
$. fed 6 flio.
Áfdelegat.8e
quia fecñdum
.cí cum ibid
pofitrelinqui
Ipurio,ergo ne
que (pes que
aliquid alt ei
relinqui potes
vi ilbud di-
AumBalddie
cit pulchram,
fingalare
Das
primero non aura ende nada, quando
tal fuefle como fobredicho es.
Goy. XX. Quando el testador dexa por fus
herederos rodos lospobres dealguna cibdad,
encroquales dellos dew fer partida la hero=
dad.
S ci tziédo el teftador, cftablez
co por “mis herederos a
los pobres de tal cibdad,
o de tal villa, o mádo por
1,q fcan dados todos mis bie-
nesapobres:porque dubdariá algunos
en quales pobres deuen fer departidos
re, dl.io teme y , 2
ena ¿pia e Jos bienes, del que fiziciTefu teltaméto
tol e lea en ela mancra: queremos lo departir e
illal.qu d
€tus prouenit
aliunde, Son + telatore, ed quidquid fi deñureifla opinio, quid
Ipuriaspofiitinflitui á parsecú legitimabitar ell cómunis, Steam to-
nentcóiter Dodrin.l.Gallus5.inflicuens.E.delibeKpollhvbivido
Alexao.defeodentéhancopinioné, Kreípondentemad fundamenta
Bald.Scibictiam impugnar dictú Imol.in.d.l.sn tempus dicens, non
alí (bringere vbiexiá elpondetadud,e ibi có maleura
probabilisvidetaropinio Imol. Scobnians frandibus, pro qua etiam
facir,quia venotar glo(l:in parte,c in..ciG.C.defideicó. Sin
Lcogis.bi quifolidam.Fad TiebeLh a fitincapax, in
tocum non poteíbiallitui exilio
Mituachoreditarz alijzctiam (ifideicó
esñá quid 6 filbus et
ple negzciusfilimslices
incolli.Cadeince
Vinflicui etiam cum cape
sitimus, fecundo Bal.pertex
Scin hocetian viderurin
cedirilla,
fo,undej
didoyvt dic gl
in finsulavibus in verbo
incelluofum firm vol
turperfupradicta.Dal
an mulier conftante matrimonio pofi
rendoalienarionem in tempus (ol
vault quod nonín repetirio.c.cum contingat.colú.14.de jurjuran.con
teariumtamen vule Bal nouelón trafaci.de dote. charta.28.colú.q.
ad fvihi plus placer opivio Imol.cum lexcabipfo inicio reftat con
Kilio mulicrisalienantis argu li minor (E de feru.exportan.6e ve dos
ibi conferuerurin cala foluti matrimonij, vt iterumn mubere pofít,
licetincafiin quo alienatio ficrer in tempus folut matrimonij per
mortemipliusvxorisforte pofer procedercopinio Bald. nouell. ex
quo cellatiflaratio,quod tamen (altea inteligórem falienatió effee
veilismulicri a conflante. Fade inr.dotlimita ctiá quod
habeturjin«dlin tempus.per.Lintor flipulantern.5.facram, ff de ver»
bo.obliga.Scibilafv.col.quvidectiñin materia quod not. Barto, in.La
$-muwtiatio ¿E de nou.oper.nunti.col. y Bald, in.l.C de contraht,
emptio.Scinl.C.de nundin.
a Qelfegundo.Addela.C.co.S Azo.C.codn fumma.colum. pen fine,
QUiex, xx,
am Tellatore Clrilti panperesinftituenteane bona fua cis relinquento
debentea habere poficiin hofpitaliilllus ciuatis vel villze quam te-
fratornominauit Sinte!ligicur de his pauperibus qui exire nequeñt
ad mendicandam :£:d fi nullam defignanir cinitacara habebáie bona
dl quisincelti $ addead pr
ares, non poteriterzo inflitui mmañ
¡usfilium ctiam (ab códitione fi Jegirimabi-
'm poteffcirca materiá. del. im tépus.
¡arerem dotalem confe-
b
dl onagucllos ho
pauperes holpitalisloci vbicondirum el tofta
áLLos denen aner. Deomnibus bonis dicit, tam
amobilibus quer ormoña debent vendi, £e pauperidas
eotam , nonergo procedithodie quod haberurin
snandam.C.de epilcop.Scclecivbi dicit quód ummiobi:
moftrar.E dezimos,quelos deué au,
e dara aquellos que fucflen failados
en aquellos hofpitales , de aquella cib-
dado villa q cl teftador mádo:e feñala-
daméte a aquellos, que por algunas en
fermedades en que yazen non pueden
falir 5, de los hofpitales, a pedir de que
liusloci, veex
reddicid” pa
peres fullen-
tentur , quod
etiá tener Bar.
Bal. Sc Paulus
deCaftr.ibi
textain auth
de cccleia
> dé » ir.$.(1 quis.
biuan:afsi como cótrechos,o los coxos pida
olosciégos,olos niños defamparados piione.
Le dar.Nona-
que crian en ellos, o los muy viejos 3,0 €
los que ouicflen otras enfermedades a
tales porque non podicffenandar ninfa
lir delos hofppitales:porque eltos lo han
mas menclter que los otros que puedé
andara pedir onde biuan,E fi por aucn-
turaclteftador non feñalafle los pobres
perit per qué
dabuntur. ina
tellize ergo p
cómillarios te
Mamenti exe
cutores, vel Ñi
ifti non fune
per Epiftopú
illlas cui
de qual cibdad,o de qual villa fon, deué E dE ia
se y dliquisaro
fer esparidos entre los pobres de agl tm pro red
lugar”, do fizielle cl teftamento. pleno ex
hoc videtcom
ls daca
A teftatorepoteflasalicnand: vetradit Saliceriin ditta.L.6 quisad de-
clinandam.verfiicem vides hic.cola»
teles. Nonergo bona,feu bonocum pretium dabicar
ho(pitali pauperioriillins loc, ve dicebat.d.Lfi quisad declinandam,
neguefimiltercritin arbitrio cpifcopi,velexecatoruns teltaméi dis
frribuetcild inter pauperes quosipfvellentyprout dedicar ar,
ibiimo dittríbui Se erogaridebent inter pauperes hofpicaliun illus
locivbiteftatorinfsit,8 fignanterinter debiles $e claudos, ve facim
fubdir,Scia hoc voluitifta.l.difponere fecandum, quód difponitar,
io.d.LÍi quisad declinandarm.in verfica.vbiautem.S: in verficu.quis
enim pauperor,dicocirca modum diftributionis.
Que non pueden fal. Mis Fcrciadior pietas debetur,vt Scfecit domin?
infirmo quitriginta Sc odo ammisfacrat in grabato ante pbaticam
Pifcinam,quera fananit dominuscognofecas quiajam multum tem
pushaberet quód exire non poterat ad motum aque,vtlegitar Joan-
niscap.5.8 exverbis huius.|.colligi potell,quó d erogari poGit exam
inter incarceratos,ctiam pro malelicio,vt de volur glofMinc.facrorús
n.qa-k% tenctBal.inLillud.col1.C.defacrofanét.ccclol-8cin.l.(ed Se
fiideo.fFfolut.matrilicet contrariurn volueri: Baldin authen.contra
rogatos.C.ad Trebellia.dicens.Carceratos pro maleficio non efe dis
nos mifericordia,quia dignum ell, ve male merici egeftate laborent.
-bonafidesEdepofita
Les miñosdefamparados AddeBar.E: Doftoii
ff. deverborum obligationibus.
say viejos Decrepitiergo interinfitimos numerantur vthic, mm
ve dicir Tesentins,¡p(a fencétus morbus eltadde Abba. in.c.magne.
devorsg.nota.vbiinfertad Mlarutim difponeos deinfirmatis cafo, an
procedatin fenefture.ScaddeL3ptitulo.16.parti.jo
De aquel lugar. Si ¡lle locuselt vbi teftator habebat domiciliam in-
tellize, vein eze. fiquisad dectinandam.C.de epiftopi.8cclerio din
anthenticde ecclfialliirul in nomine,collationenona.$_,
videl.que conditio.$.£ina.fE.de conditio. $: demonftracio.glofLin cz
pitu.fipater.de teftamentisin fexto.in verbo, pauperes. Se Speculas
torticulo.dein(trumento editios$.munc vero aliqua.columna trigefí-
maprima.verficul. Sed quid fi teflator. 8: _ ibi Joannes Ándreas in
adeicioneineiplenciconílar qued tener Jxbcutio pauperam, 8,
perloannem dePlatcain leze (ecunda,Cade annon, ciuilib, libro vaz
decimo.quod diciclimitandum, nifi ex conic£turis aliud appareat:
ve Giufittcltator diftributionem fieriin diefepultura, $ _iple de-
cedar extra locum domicilijinloco,vbi non poteft ita alportari in
Jocam habitationis. Quid autem fi teftatornominationera panpo-
ram commifitluo comai(Tario,anipíe teneatur eligere panperes do
micil teflatoris? vide per Joannera Andscam in diéto capitulo.
quídam cum Álium.
A
Ticul. IN, Como deuen [er «Mublelcidos los herederos.
fipaterinmoucllasin glo.licet certa.colí.s.qui difpurat queítionem
adpartes Scconcludit <p pobir eligcre vnde velicin tali cali Se dici
feica confuluille per.l.cumquidam.primorefpon. f.de
etiam querican religioli pauperes fiat alijs pauperibus pr.
Stinclinarqp hocprocederetarbitrio cpilcopi,ucibipereuco, Se quid
6 teltacor due
beraliquid da-
si ccclelia 8ú
loco lun: plu-
«Ley. X X 1.Que departimiento ha entre los bes
rederos del faxedor del reftamento.
¡esecclelia de a Tíferencia e departimiento ha
qua intelligas ES a
OS a entre los herederos. Ca algu:
vbi fuprá col.
30. verhquidfi
quis legauerita
Scibiloá. An-
de.in addir. 8e
104. de Placin
1.1.C.demuni
cip. 8origin.
Bbro.Bartol:
S:dotto.iñ
1. que condi:
tio.5.fi.1aloin
]. quiinfulam.
de yb. obli
Sef legetmo=
naílerio £ nó
cólter de quo,
potinsdebebi-
tur monafte-
rio monialiú
¿virorum. vie
Bald.jnlcum
multe.co.2.C.
de donar,ant.
in.Lin multis.E.deflac.hom,£cadde ad prerdifta loan. Faba
Sedius quidem cnile:infli.dejare natu.genwveliui.
Uiex. XXI,
am Triplex elthres,aut(ims, que necellarius,aut esceranens,fuus dicitur
defecadensquia in vita parentis clk quali domiinusherediraris, nam
debonis cius gubernatur, nec poteft line caulacxhercdarinecelTan
zos elt feruus teftarorisia toto velin parte inflitucus, quianecelfas
dosfuyosdelteftador. Eotros yaque
dizen neceflarios. E yaotramanera de-
llos a quellaman eftraños.E fuyosfon
llamados aquellos quefon fijos, o nic-
tosto vilnictos del fazedor del tefta=
mento, fi fucréen poder' del, alafazó *
ue losfizicré herederos. E llamaró los
dbios antiguos atales herederos como
eltos fuyos, porque lon comoynaper=
fonae vnacolacon el teftador.E aun de
mas dixeron que fon como Señores
dela herencia, biuiendo có lus mayora
les,porqueen fu vida , han todo loque
lcses menefterde losbienes,tambié co
molos padreselosabuclos. Eotrofi,
rioteneturharedicatemagnofcere Écram defiso quam de haredita=”
credicoribus de legararijs facilfacere Scper
imaextraneas elt alius prater flupra dios.
xx lo intellige,vein.5.in aurs.inft.de hrered. quali. 8cdi£
intellize cia, quando nepos(uccedicanoex voluntate de-
fanétisnam hi luccedarcontravel pratercias voluntatem,Spater ne
potisfuicexheredatusá parte ,codemgy auo tune nepos non dicitur
Suns,cxquo prarcedic cum parer:neqypotefl dici quodammodo do-
minus bonosumaui,citn exbetedatio fumar effccium pole mortem
J.6liú.$.fed cum exdrrredarioEbosiospolf.cont.tab. nde aunsnon
habernecelizinllimere,velexhoredare cum, vedici Barco Sidodto,
3n.1.quiinaliena.S¿ncerdum.fE.deacquir.hesedi
2 b GE» puder.Clericustivvel monachus,licer non fit da poteltate patris
velauinon definic elle funs hueres patrisol«dco nobis,C.de cpif.£ccle
ri.Lexcaufas papinianus.Ede mino.cum inpenle
ju(inprin. Co deadop« Senor. licet hodiefie(mblata differentia paz
trizpotellacis,£emácipationisin fuccefione ab inteltato. veinau-
thendehzresab intelt.venien.$a.verfisnallam.colla.9+l.meminim”,
Cadelezicoharestñ adhucin aliisdurant eflcétus(uitaris, veftin con,
tinnatione díij Se tranfivifsione hareditaris non agnitir. de primo
nud.Lán fuis.AedelibesS pollh.Ecin.$.fuivinfli,de hare. q. Se difFe,
cúfim; .apud hoftes.C.de (ts Scleginhere.I.ifratris. vbi
doft.C.deiur.delibe.ScperBarsio.lliberhomo.5.1.X de lipulru.
¿:in.l.ventre fideacqui.hzrre.Sc durar etiñincalu.las.citu,6sca.pare
¿cincafin.lfi.it.6.eapart.vbivid.quedixi.Scvid.etiñalios cafus per
Albern. d.aurh.in (uccefsione, Scdurat ctiáin hisquenon ápatria
poteftate.(ed ¿nacurafeu naturalicau(a dependent quo ad ius rum-
pendite(tamentam,vedicitBal.quem vid.in aurh. in fuccefione,C.
defhisSclegi.here,din.l.finemo, fade tella.cut.idem vbicumgy exi
ftentia itatis eftfilio proficua non enim eftetiam hodie(ublataper
bencficiúabflinendi Barran,l.,C.fi mino.ab hared.(c abíi.vbiper
cumcpercandeina. Glas parido vol Scpupil.Sán.
quifepaterna.E.de acqui.here.Sin.J.finemo.fE-de tefta.cute. Sep:
Bal.1.quifeparris.colum.1.C.vndelibe, Scvid.in dita.iberhomo,
nos ha dellos que fon llama- ,
* go: libres g chan de pagar luego las
ES
h Gsonluegolibres. Adde.l.terriamfupratodem.
$.primo.Senon videtur fine hare
Fun reliquic,licóe fe abílincas.l.có
Bber Bar. ó
£ilijsadopt wis Se leg
defideicomScumesi
porquealafu fin, non lospueden def-
heredar elin cierta c derecha razon. E
neceflarios herederos fon dichos los
ficruosfa quien lus Señores fazen here
deros delo fuyo , entodo ,o en par-
te,cfon llamados afsi porque fon te-
nudos de ctorgar fe por herederos de
fuSeñot,maguernon quieran: E por
talcitablefcimiernto comocfte,fon lue-
Mis herredid”,
an pofsle (uus
heres cxprel-
le: renuntiare
onni jure (ui=
tatis? Bal.dicic
qnonin.qui
díeulogio. Co
Bald.in.). nie
«lebdas,e las mandas del £izedor del L4.Cogh
teftamento, tambien delosfuyos pro-
prios bienes dellos , que auian gana-
do ante de la muerte del teftador, co-
modelos otzosque ganallen defpues h
quando la herencia non cumpliclTe a E
pagarlos. Ecftrañosherederosfon!la-
madostodosaquellos,Gnó fon denin-
gunadeftas maneras fobredichas de he
rederos,a que dizen fuyos necelfarios.
nó peten.par-
tes, q conera
exillendiá fui=
tatisnó poteft
Pore quo m0.
ritur tellator
ven. S. ful
huered. qualic.
Ecdifferen. fic
quis fiefunstemipus mortisin(picicnr. 261 teftamentum
Infpicicurtempas quo veffamentum deflicuicaryve habetarin., pri
ma, fu[ciendum.fE-de (is Sclegiti.harzed.vbi Bart.
UComefeñores.Concordar.L.in fuisAfdeliberi 8: pofiha.8ccum di. 4
$dui inflimu.dehered.Lío (ais. defuis,Selegahered.Sperhocilins
repisdicitarrex,venor.glo.in.c.fin.24.q.1:Klipater eltdiues,eriam
fUiasreputafdiuesyvrin nota,queflióe dicit Albcsin.d.Lin fuis.ynde
figabellaficlolnenda de haredicaré, que de novo acquiracurnon ha-
bebitlociin fliófuccedentiña lrrredirate parentis,quia magis acqui
ficumeóferaat quam de nono adeundo acquirar,fecundum Angel. $e
Toan.de Imol.ibi Sc Benedi.Capra.conf.41.8cf venátins Sc. hincdi
citgloin.cspaltoralis.de decim.quodflius nó tenctur folucte decia
mas de hrereditate patris,quia de nono acquilitanon videwur Si pro
pterhocafiliisfuccedensibusia omphytcolinon deberr lapdemió.
Lecandum Baldum in capica.quz inecclefiaram. colum.penulti. de
conllicfiliinang;pentad bona propria veniunt.lat.$epe.fE de ficcel.
edi glo.inscpredicacor.6.q, fliusviuopatredicif ha
berc(pemuccelsionis,venor.Balin.].neq;ciHEde adoptio. S fi per
faratum eflecfolnédagabella, de donationibus,vel aliisrebos qua:
titulo luctariuotrasferútue non haberctlocum de his,quierransterun.
tur interafcendentes,Ccdofecadentes:quia non videror Jucram , fed
puagisfoluio debi cuidara Baro. Seoane Pas rte bin
1.1.C.de imponenlucra.deferip.liB.10.non tamen per hoc fiius!pof>
ferobligaterem patris.vtinlnegofi maior. écibiBald.C.fires alien.
pigno.dar.ft.
€ DesheredarExharedatastamen perdiciura(hicaris,vtin.1.£ed fiplu 5
res.$.exalTe.dcetiamibi loannes de Imola.6: Alex.ff.deyulza.Sepu
pill.Barto.in.l prima,S..ciendum.de(uis Klegiti.hoered.
Usierues. Non reperies vlera (eruum aliquem dicineceflarium
der,vehicvidesliceraliquando hareslibercogatur adire,vt
oterataScin. l.cogi.cum fimilibos.
Fopiorporinibiataadlegemfalc
tiscogeturadircexpriuilegiomilita
quia
adtrcbell.dicebareriam Chri
principio. quod hares mill
tanquam necelfarius heres,Cu
iuscontrariumtener lafonio.inteftamento,la fecunda. C. detella-
ment.milir.
...cumquidam,C. 7
caul, manemit. non.
denecolla.feru.hered.infticuo Se intt.quib.e
pol. $ liceraurem, Sc.
«Gnafendefpres.Contrarium videtur difponi in,$.primo.inflitu.de $
harred,quali.8e different,ver(i.8 perhoctamen.ted dicartibiin glo.
que fuicAzoialummainfti.cod.
Partidaj. D5
Sefta partida.
Glez. XXIT.
se Sufficichacedeí fuum tempore mortisteflatoris efTe capacem : fed
innecellariorequiriturcapacirastemporcinlliturionis$l mortis tes
ftatorisjinextrancoautem tempore infliturionis S£ mords Scadirio
mishzredicais,aliás defertur hareditas fubilicatis vel coniunétis 8;
incorum defe
Au venientib”
ab inceltato.
hocd.
12 Gererencia. Ap
probacopinio
mem. loannis
de qua per gl.
indlialienutoa
$án extranci
A. coduin ver-
bo haredicaró
ve in hredo
fio etiam re-
ípefa capaci
vais, Sceciam
Ñi nitarur ex
teltaméto Mu
ficiateapacitas
Tempore mor=
ispatris.glof.
tamen ¿bis de
doéto,cominu
sites licer hoc
faceátue (ufli-
cere dad hoc
ve fe (uns hos
res.mon tamen
concedunt re»
(pedta capaci.
tatls, imoexi-
guntcapacitas
Temetamtemn
poretellamen
vi, finitat(uc»
cedercextella
mento.tencer
go menti 114
d partitaram,
que eficontra
illamcopam>
né_opiniong,
Seliclimicatur.l penúlt.fEde regul.jur.Sratrenta difpoficione huñus
Jpartitaram.non procedi ditu Bald.in did.$.inextrancis.cám di
ies quódá paterinficuie Glue, quí tépore in licacionis erat fratec
minor,Sclic fanditusincapax h.ereditais,veinclemensexivisverfica
cunqude verbor.ligii.quod 8cfi poftea auétorirare Pap: Ñatmona-
ehusvelepiftopusata que fit capax,quódnihilominusnon tenebie
inflicurio,cúw exigaturcapacitastempore teílamenti, Si idem dicie
di flius elle incapax ex forma iuris vel flacutoram ¿nif fortédicas
quódin fliofratre minore adhucprocedar diftum Bald.ex cosquia
habeturpro mortuo iuxra not.per cundem Bal.in authen.fi qua mu
lier,C.defacrofanét.ccclelaSin.1.Deo nobis.columna quinta, C, de
epifeop.Sccleric. 3 fic nonpoterirdici fas hxzres.quod eciam exigie
ifta.parritaram.Sed ad hoc poreftrefpenderi,quod cum illa (uitas
infpiciarurtemporemortis.vehic.Scin-s.fuisinitito.dehered.quali.
Scdifferen.Scilletilcrepericurcapax quod eric fuusheres. pro quo
facirquodnor.Ang.in.l.hisverbis.$interdú.(f.co.vbi allegavicillad
ditum Bald:X intine poftea fubdit,defratre autem minore dubito
quiareliétarn ei videturrelitura relizioni.vndelicerreligio ft inca.
pax,fipoltea ¡pfecficiarurcapax ex Denignirate videtur in/lituio
confirmari,S: per hacvidetur calusin.).fiferuus cius qui capere non
potefl.fEdeacquir.hared,
1 b (weceflaies, Sequitaropinionemglo.KcómuneminaLfalienum.
Sun extrancis.(Rcód. :
3 € Gremporales. Limicanifi quisinflktuaturin cempus,cum eri capaxe
tuncenimvnamtartum tempus.hacquilicionisinfpicicanveio. Lin
tempns.ff.eg.Secidolimica qricapacitasreducirur exccanfa,que re=
trotrahitur, vtin haretico,vel rebelli reflicato,vel(purio legitimaro
tellatore viuo,vtnor.Bald.X lózinade Imo.in.d.$.in extraneis. CAn
imerdum.f.cod.vid.per Bald.in.l.prima.C.qui
E licpOne darnato ad perpetua vincue
a Sed! quiduheresin(licas, quí tem poreconditite(lamenti
Ale).X X 12. Quel tiempo dese fer carado en $
elheredero puede [ereftablefcido o mon.
Os herederos a que dizen
fuyos, alsicomo los de-
fcienden del teftador ma-
pizza |) gueralafazó q los cltable-
[cicllen,tucilena tales, q non pudielen
fer pueftospor herederos de otri fi al eié
po ql padre,o el abuclo muriclfen,¡non
cia*dellos.Mas los otros herederosa q,
llamineceflariosd, deuéferatales enel
tiépo g los feñoresles eftablelcé porhe-
rederos,e ala fazó de la muerte deloste
ftadores ,quenonayanalgunos de los
embargos q dizenen lusleyes deftenue
ftrolibro,porque nó puedan fer herede
ros. Perolosherederosquefon dichos
eftrañosha mencfter que feande tal có-
dicion,que non puedáfer embargados
por razon de fus perfonas, en trestem-
orales.El primero es, quando los efta-
Leícen porherederos.El fegúdo, quan
do muerélosteftadores.El tercero, quí
do fe otorgan por herederos. Cafien
qualquicrdeftostéporales“ouieffen al-
guno delosembargos,porq nó puedá
los omes ferherederos, perderían poré-
TOTO
ouicllecftecmbargo,podriiaucrla heré .
8cmortisceflatoris erarfeculacisintranicreligionem frarram mino»
um ante adicam hosredizatem $ceam profeilus elt.deindeablolurus
eN aregalaperDapam,vel fuétus eftepifcopus,nunquid poreftadís
xehzreditaremeviderur q ficyex quo iftistribus temporibus rep
turcapasiconcrarium tamen ia hoccafi tenet loann.Fabain. fin exe
traneis. inflit.
dela herécia,cquerla yenlosotros G fu de bare. qua-
A li, 8e differen.
elfen eltablefcidosenfu lugar dellos,2 vide ¡bi per
Gdizé enlatinfubltitutosdolosotros" cum,
d Usublirares. 4
Subílitac'nan
que incapaci
imoscvenis
tes ab intefla-
to,(inonellee
fubllitaras ex
cludune fe
gfuctsécltablefcidosenvnocó cllosen
- elteftaméto.E finingúodeltos nó oui-
cile y ,eltócetornariala herécia a los pa-
rientes mas propinquosdel finado.
Glez. X X 111. Quido Ya fieruo esdemuchos
comael vue delloslo puede fazer fuheredero.
> Tel vnofde los Señores de
al gunficruo,lo faze lu he-
redero,elo aforra, e lode-
ES ES xa por fu heredero, fola-
mentgcon entencion $que fea franco,
tenudo esel otro dtomarel precio por
1920 de la parte q clauia en cl.Mas filo
fizielle heredero có entencion q fuefTeh
defpuesficruo, ganaria porende el otro
feñorlaherécia delteftador,e de masán
cara el fieruo todo fuyo: pero fi amos
Jos (eñhoresquificifen fazer el fieruo qa
uiáen vno heredero necelfario,nó lo po
driá fazer fueras ende poralguna deftas ¿
dosrazones. La vnacs, ¡do cllosamos e,
adoslo iziefséfu heredero, clibre,emu inprioci.had
ricfsédefpueslos feñores todosenvno; ink en
aísicomo en mar, o cayendoles la cala ueric infiue
defufo,o de otramanera. Ela otracs,
bis que pro
nonfeript. has
ben. Se tenent
ú fiprá co.
«ficaméin=
flitut' nó effer
incapax , fed
indignus tune
fifcusadmitis-
recur exclulo
fubíliruto , ve
tenccB
prima.co
verficulo.item
quero quidfi
heres.ffadeval
fue nó adiue-
ne kel como
munis fencen=
tiavtarteflacur Alexand.in didJyprima.co.rverfi.queric hic Bart.
e Corres. Sinon clTe:flabfticutas admi:córur coharedes: li tamen elfer y
Subllitutasprafenarcoberedi quin. peEdeinialloapein. lo
can primo, 3c.$.pro fecundo. C.decadu,roll.Schicideficienteveró
fabílituto coharredes veninnt perius accrelcendi quia quis non po»
tell decederepro parte teltatus, Sp parte incellarus.S q ¡llúd quod
mon daturincapaci applicerur coniunéto, $ non venientibusabintes
fMlato,tenet Bald.in.I.cam quam.co.fi.C. de fideicó.verfi. modoiux=
tapradidtaallegar. Li ticio,Scmanio.slalianus.(Ede lega.a.fed mes
liusprobatarin ifa..partitarú,dum fubdit,e(i ninguno dellos Sica
Jicéchzc..loquiturin hareditacib ,in quibus de neceÑitate portio
incapacis deber accrelcere capaci adeunti excregula, quam dixi, Bal.
vero loquiturin legato ceffatiftaratio.adde notaperAlexan.in.L
squi.(£ devulgar.X pupilia.colum.fecanda,éktentia.circa illiuslegis
intelleduna
lex XxX 1 11,
3» Vnusex dominis pote(binflitucre (eruuú comminemcumibertate
heredénccellariom, Sk tenetur alter dominus reciperelugparás ef
mationem,led hi fine libertateinilivuarur habebitalcer dominas ha
reditatételtatoris é remanerer feruus tor” ciufd¿domini. Ambotñ
domininópoTunteú fibiharedem ficere neceffarium ni amboia
fimul dece(sifTent, vel (ubeadé conditione,aut diueríis quz infimul
impleantur,inflícuunt eum cum liberrate.h.d.
£ asiclmo.Sumpra ell hzc.L.ex dicris Azo.Cude necelTa.feru.hered. 1
inftiinfumma.col2.verfi.f2ntem quisin (licuar.
GConentencion.Hoc(cilicer exprelo.vedicitAzo.vbifupra. 2
E aconenrncion quefueffe. Simpliciter fcilicet cuna inflituendo fine 3
Lbertace,vtponicAzo.ctiam vbifuprá.
1 U7odosenrno.Adde.l.duo focii.IF.de lizred.infli.vbi Angeliaduci 4
ad currentes imul ad brauium.éibi erizm Joan. de lol. inducitad
aliáwidbigcperBar.in.l hoc artisulo.cotio
manunó.
Titul.IM.De las condiciones que fe poñeri en los teftamentos. 21
elidieslibentaris8e haredicatis ex tellamento
acsticiecondiio viuo vtroque tellatos
ibi Paul de Call XEcod,
e hoc procedere,
vdua codiciones (imul exticerine,Scintellige mul, id ell;
quando los feñotes q hin vn fieruo de
fovno,a quiécftablefcicfTe el wno ¿llos
por fu heredero con tal condició, dizié-
do asi, eftablezco por iviio heredero a
fulano, q es mio fieruo, e de fulano mio
compañero, quefca heredero elibre, fi
talomeque es ydo eri romería aSantia
go tornare,fi cl otro cópañero eftables
[ciefleaquel milimo ficruo porfu here=
dero enelta maneta fobredicha,é lo el
fa mifacondicion, valdra taleftable=
fcimiento,filacondició fe cuamplicre%.
Ecllo mifmo feria, maguer lo cftable
fcicfleclynofo vaa códicion,cel otro
fo otra, fiacaclcioile queamiaslas condi
ciones! fecumplicllen.
4 Lc). XX 1111.Como el feñor non puede fas
gertodos Jus fiernos herederose Libres quan=
cedenti.
Quer XXI,
am Debitisonera
rus bona fua,
vel maiorem
partem habds
dn feruispotelt
aliquos ex cis
cum; liberrace
jnllitere hos
xedes de erunt
necellarijohoc
dic.
15 Goten podria,
E fuic lex
<entia de
1 de mon omiefje otros bienes deque pagarlos
non polí. E e
pao debas quedenia,
SjBligado feyendo algund
» A Ualguros des omca muchos, por deb=
Mos. Quádo ef 4
de luendo Hdo,o por otras colas que
plane proce»
dit, icer plue
resinilicuat,(
autem noh ele
fer foluendo,
tune tanta
NS deuielle dar, o fazer, fi efte
tal ouiclle todos los bienes fuyos,o la
mayor partida dellosen fiefuos, e losq=
fieffe todos tornarlibres,porfizerenga
vou Se ño aaquellosaquiendeuia algo,nó po
plates vedicie— drjac, perobié podriaalgunos dellos
Azo.C.den pe
ceflar.fera.has CMablefcer por lus herederosen fatefta
redi.in (litusi
múto.Ca derecho es queaquellos q fon
pobrcs,o encargados de debdas,q pue-
dicltablefcer por herederos algúños de
[us fieruos, quelesdefiendá lu fuma,ere
(pondan porellos,c Anqué enfu lugar
defpues de lu muerte,
Ley X XV Sil feñor que elablefcio fa fiera
10 porhevedero,lo vendio dejpues, como pue=
deaucrel comprador la herencia en queera
efablefcido el ficruo.
ES a Talgun teftadoreftable=
y [ciefle fu ficruo por he-
redero cnfu teftaméto,
e delpues delto lo ven-
o diclfe,o dife, olo ena-
genaflc*,er qualquier manera , femeja
qpucslo enageno,g fearrepétio, porq
fumma.Xglos
in. Sprimon
fcu.quib..ex
caul manu.
non pol. Sevi
1.qui foluendo
non erat duos
apollonios. (E.
codem.
Ctexfinalisa
3 Seruum fuum
haredem ¿n=
ficurh poltea
alienans videt
ocniteredeli=
ertate dona
Ya,Scfi moritur
cuwillo telas
anto sille cui?
ell feraus eric
herestfed (pl
vesdominiha- z
besnt(eruum Scabaliquoaliófuericin (ticas omnesacquírune ius
Isereditarem pro partibas dominicis.l,de eE
1.0 Esnageraffe.Concordar.curi.feruus. Inflica.de haredin(.Sóvide
ibiperto(T.
2 Useganicbeacadayos Coticotdas cum. $. feruus autem plusium,
infúíruta eodena,
OTitulus quartmsoDecondivionibasinfiiruciónia
ULexprima,
1 El conditio differensteltamenti dipofitionem vía
Je auia fecho libre.E poréde aqlá cuyo
feñorio palo clficruo,heredátalos bic-
nes del teftador fobredicho,fi nó fizich
fedelfpuesotro heredero. Efirinuchios
omesouicilenyn fieruo,e non tgdose-
gualmente, a quicncftablefcielicalgáo
dtro en fu teftamento porfu heredero,
cadavno de los feñores heredaraen los
bienes que fucron dexados a tal ficruo
como clte,fegú cabeacadavnoflapar-
_tequeauiacn cl.
Sé Tica. DM. De lascon
diciones que pueden ferpueltas quan
do cftablefcen losherederos en los te-
ftamentos.
y Ondiciones ponen los
PA3 omesalasvegadasenfus
ZA teftamentos,c mayormé
3 teenaquel lugardo efta-
blelccn los herederos. E
pues q en el titulo ante defte fablamos
delos eftablefcimientos delos, quere-
miosaqui dezit d las códiciócsq puedé
fer y pueftas. Emoltraremos q quiere
dezircondicion: E quátas mancras[oú
delas.E en G mancra dené fer fechas. E
pueltes.E entendidasenlos teflamétos.
E quales deucri valer.E quales non.
9 Le): 1. Que cofa es condicion, e quántas manes
ras fon dellaecomo fi pone.
MOndicion esvna manera $ de
Ñ Ipalaba, quefuclenlos fazedo
a res delos teftamétos poner, o
dezitenlos cftablefcimiétosde los here
deros,quelesaluéga lapro delaherécia,
o dela máda, falta queaquella condició
fea cúplida.E los fazedotes de lostefta=
métos,alas vegadas, ponen códiciones
paladinas éeftablefciédo los herederos.
Ealas vegadas,miaguernó lasponéen-
tiendéfe calladaméte? bié afsicomo fi
fuellen y efcriptase pueftas . Eañentre
aqllas condiciones que ponélos omes
feñaladamenteen fus teltairientos ¿de-
llsiya,qpertenefcen al tiépo palfado
uensdifpofiionem.
hi
deprafená €
quedá depre
terito Se ques
dam_de futui
105 é% ¡flarum
defataro; que
dam funé im
poÑibiles de
natura, Scques
dam de iure;
quedam defa
do : 8 alía
funtperplexa:
dubitacina: $e
Sas ;
les, Adtit.Cs
» m decondi.
quadam funt inter. Se
poteftatiuar, C. dein-
quedam ca- (li, Gfub
fuales , querdá Nic, Sa
mixte , ve ón ind
fequencibus le Se
gibus deter- códid de
Ibinatur» hoc móftr. Se
dicit. 3
Gotanera, Sés 1
quivur dil
tionem Azo.
€. de con
tio. jnferp. in
fuma. prin
cipio. 8: glo(T-
in subrica. ff.
deconditio:
bus Sedemon=
Arationibus.
impugnacBar.
in.l. prim
duldem to
Socinus veró
deféndit cam
in difta rubri=
ca: vide peos
$: Abb.cuam
án rubrica ¿de
condirio. ap=
polit. Se ante
cum Cardina.
Florentivin ea-
pitulo.vcrume
eodétitulo.quí
dicunt , quod
códio elt a
jedlio appofia
cave fabratel
le£a in difpo-
ficione, fufpert
dens velrelol
h Acalladamente.N tin.l.generaliter, Codeinftira, Ec lubllitu Lig if
decondit.« demonítra.Svid.infra eo.L10.
1 € rllas Addesl.cimfecundo.£f.deiniufto rupt.$x3bi vide Concors 3
dantiasinglo/T.
Parúdas).
D 5;
nh € regladas,
Seftapartida,
43 ricmpo prefente.Impropriétamen dicuntar conditiones, quie ad pre
fenstempasreferuntur,fecundam Barco. insl.1.colum. r.ff.decondir.
E demolt.8 habecurinfracodal,z+
5D Moenerara, Videinfíácod.lz.
6 c dEl derecho. Videin.d.lz.
y d airecho. Vide
infracodal. 4 16 ras da
8 e arfures. via, COtrasal tiempo prefente*,eotras ya q
infrácodds. — pertenelcenial tiempo quees porvenir.
9 £ Senpoder. Vi Eaquellasqueperteneícen altiépo que
nfráscod.lz. ER uelasquepel E pod
1 8 Gen anentera, CS POL Venir ee
Vij.cod.L8. algunas quenon,que fon dichasen Las
tinimpolsibiles.E deftas quenó puedé
a ferzatales y adellas, quefenó puedé cú
dio tie Plirporembargamiento de naturab:ca
códitione, qd — tales y a,quelas cmbarga cl derecho*e
> voluic otras quefeembargá de fecho?, cotras.
condir. dede. ya Gnon puedenfer, porq fondubdo-
monttea- «Bi [as,cefcuras*.E delas códiciones pue
imo — den fcral gúas y adellas,que fonenpo-
derf, delosomes paracúplirlas.E otras
y a,quefonenauenturaSf feran, onó.
Eotrasya,quefon mezcladash, que en
S a derde
quo idiota PY tecuclgidel poderdelosomes,cen
potías faperee — partecftá en auétura. E fazé [e por ellas
sonitionem, — palabras diziendo,fago a fulano mihe-
quam condis dicréi E: eltol 1
sione, ve nor. Yedero, fi el dierci, o fizicre tal cofaa ta
Joan.delmol. — eglefia,o ¿otra manera' femejite ifta.
in.covenenbie
Jis. de ofiic, de y
cradic A= — Glez. 11 Delas condiciones deltiempo paffado
ñ ¿del preféne, e delque espor venir, cormofo
desen poner en los eflablefcimientos de ios
a men
jealijsdia
¿sionibus , de
vesbis,quiein
ducuntcondi.
sionem, vt de
* diétione cum,
Ju.fecandam,
mulés,
yk den
niendo algund ome có-
ició del tiempo paífado,
> del prefente, quando efta
z alefcielle a otro por fuhe-
edero,, aquella cola eng es puefta la
códicion fucreverdadera:aleclcltable
fcimiento luegol queesfecho.E clto [$
riacomofi dixefTe:eftablezco por mihe
redero a fulano, Li el Rey fizo atal ome
adelátado,o fidixcfle fago mi heredero
a fulano, fi tal ome biue. Pero tal condi
cundá
Baldá
pio futuritempori:
¡Bary Edeacquirhrrod.
90
is difpoficionem:
antpropa
rzfenti non fafpenduntteltato
o
conciti quefiwede faturoshoc dicic. Ha
¡cortan a). cura in fecundo, inf Bci
n qd.é
inflicacio.fina.
ego. Vtin.l.cumnin fecundo FE de iniuflaapr.
d riempoque es por venir. Quid tamen, (1 cempore teflamenti condi
o, quiefuitappofita perverbafacuri téporis extabar jam, feu jam
iorepureenr pura? Sedicendum e(tquód fic,
* insplementum conditionis: nas fifeirezadim
polet,tune videtur teflatorefenfife
xccondiro flis mex,cum.Le
Gita fiefesipram fefina. f. de
Lic Macor ignos
pletam, cilertal A
dealioimplemento futuro , vein.
quen fade condit.Gdemondt,
3» Conditioimpol
Pp Urerralcondicion.Addelfadecós
q. Was mandas. Adde..obtinuit de cós
lega.s.Scl.quidam relegatusán principio. dersb.dube
turSenon vitiaciaflitaciónemvel leg le deimpobitilido ia
re:vtillaiq eltcótrahoneflatem vel bonosmoresve! contra opuspie
tatis, velcótra
E jusracurale,
cioncomoefta quefe fazey bras Gro
delticmPopalfado,o del prefente, non — enim ellercó,
En mn dirio de prate
esllamadapropriamentecondició:por via
queaquellacofa enque la ponen, non ( pol
esen dubda. Caocs verdadera,onon, A E
como quier que es dubdofa a aquelg bilisoó F
la pone, porg non fabeficsafsio non. — tursled vitiar,
dae o quiapotius
Masaquella escondició propriamente, IN im
quefe fazc por palabras del tiempo que pofsibilis a
esporvenir” ,porquees dubdofa ti fe Thin do
cumplira,o non.E eftoferiacomofidi rupt. fi tamen
xcflc:fago mi heredero a fulano $1 clige
rena talome por obifpo detal egle
Canon fabe filo clegiran,onon. Een
estas maneras fobredichas, ocn otras fe
mejantes,Íe puedé poner,c dezir,las có o 4 exteantaren £
diciones, colos ctablefcimiéros delos da EE
herederos, cen las otras maner; impol
Sl bilis án perlo-
mam honora»
de: fed
perfonam
grana, am
Ascondiciones queponé a
litio. rejiciaf
losomesencitablefccrlós E nfieio
herederos, por palabrasdl + xemancac pur
A “venjen 1a2Azo.Cadé
tiempo quecs por venir 2 infli. Sc fubil.
%Leg.117.De las condiciones quenon pueden
fer por narurayo por derecho.
atales yadiellas, quenópueden fer:por in fumma, di-
que fonembargadasd natura. E cftofe “1 quód non
reijcitur tune:
ría,como fi dixefle el fazedordeltelta- imóviciaturre
mentoaalgundomce:fago te miherede —lidum a gro.
uaco fub con-
ro ftalcágares %alciclo con lamano. Ca
portal condicionPcomoclta, nófecm 1 te
bargacl eltablefcimiéto dl hercdero,co dela ES mE á
mo quier que lacondicion non fepue-
decumplir, ante dezimos que valdria P20 o
tambien como finon fucfe y puelta. E opinio. Azo.
elto mefimo feria,entodaslas mandas Y cómuniter re-
> robatur per
otto. in.d,l.
:ontra Barto. Salio E fatis
ilaré peream. colum. 3.84»
pofibilisinf. 5
dehared.infti.quid autem fi non eflercondit -d modus imipolsi-
bilis de natura vel defaéto > dicquódidemeltdicendum, vein diéta
1.1. fecundum intelleétum Angel.ibi abducitenim tali caíu , de me
dio talisconditio vel modus,neq; requiritaraliquod impleinentum,
fecundum cum Be loann. de mo), ibi £ in conditione elt text.hic,
ibi. fino y fuelfe puefta, K idem vepradixi,dic de modoitaim
poGibili. Scintelligeillam.). 5 fequent.quatenus dilponunt de rej
ciendaconditione impof3bili, quandotefator (ciebaccamimpoli
bilem:nam li purabatpoBibilem,vitiatin(litutionent, l. feruo man
milTo.cum ibi nota.ff.de condiét. indebi.Sper Barin.l.ab omnibus.
$u1.£f. de legaz.1.quod declara Sintellige,vt perloan.de Imol.insd.l.
1.co).6,verli.quod intellige.ff.de condit.S demonfta
demo. %.d.5.impofsibi 4
lis.inft.dehare.infi.S vid.quod habetin.l.qui dotis.£idedot,prels
gawbi bonus cafus.Bradde.lrabadminiltratione.C.delegas
Titul.MM.De las condiciones quefeponenenlosteltamentos. . 22
sa Do derecho. Adde.l.conditionesquz contra edita. fade conditio(li
tuk.d.l.
1nol.col.2.%
vide, y habeÉ
in. (iquisita
inficucasEd
condicio. inflí
€
ás ardada, Sith
defaéto
rétur non per
derorheredita
rem lreprehé
centra hise
usd. Addele
que cómra bo
ínorcs. (fa
decondition
8. l.con=
ditiones, laz.
co.tit. e facie
illa, L ve fite-
ftator códens
dis aliquid in
2ods
quodítiuiti Schoneftumtraduncibidem Ange, Selmol,
u.vbiperBar.Scloan.de Imol.colum.per
¿bipercos. Anautesillud quod ad
nodo impoGibili,deiur econnestiin aliud,
«ipud
que fizicfe cl teftador , enque fucffen
pueflasatalescondiciones,o otrasfeme
añtes dellas.Otrofi dezimos,quelas có
diciones que fonimpofsibles de dere-
cho?,quando fon pueftas enlos eftable
fcimientosdclosherederos ,o enlas.o-
tras mandas,quenon embargáa los he
rederos,maguernon fe cumpla, Eclto
feria como fi diseNe cl teftador a algun
ome:eltablezcotepor mio heredero , fi
non facaresatu padre de captiuo» of
non ledicres quecoma. Ca ataleftable
fcimiétocomo efte,non vale, de mane-
ra,que maguernon fueffe guardada la
condicion,auracl heredero la herencia,
cotrofila manda quelefucile afsidexa
da.E gencralnéccfon llamadas impol
fibles,fcgund derecho todas las condi-
ciones,quelon cótra honcitad “de aql
aquien fon pueftas,e contra buenas co
frumbres,o contraobrasde piedad , o
contraderccho natural. h
ter 1111Deleconbinquees impo e
echo,
> Mpofsibiles fon llamadas
Pal de fecho algunas condi-
Nirationem licer alquimiftz dicant ele pofsibile quod
bussion elbmanifeflum,ideo talitcrinílitacasnonerichar
vepatercxifla.Lloquitur de monte aureo artiiciali
stellator denacurali,tunc conditio eller impolibi
que faftacitetiempo non fuccolamani e aso
fiefta alosotrosomes. Eporende dezi- pura fecandú.
mos,queel que fuelle pucíto por here de
derofotal condicion ,quenon aura la
herencia,que afsi le fucíle dexada.
Le). V. Delas condiciones que fon dubdofas, e
vonciertas. E
3 Vbdofas cnonciertas y hao
A trascondiciones, quefon lla
< enlatin,perplexas
fto feriacomo fidixeffccltcftador: cfta
blezco pormiohercdero a fulano, fital
omefuere mi heredero. Eficlte ome o Es
fucremio heredero :eftablezcoafulano ne perplexica
elfobredicho por mio heredero,a talc= Fives
flabicícimióto comocfte, nóvale, por — yas hi o
quenon podriaferscn ninguna manc- as feyus
ra,quecadavno dellos comencalle an o pares edo
tedelotro a ferheredero,lo auto mene — vitistsquianó
Nerpara valerecumplirle la condició. [st vmusel
quamaliasepd
Ley VTQuandoelfexedor del rflamiro ee Gsasimos se
Blefeca otro por heredero focondiciónqueje=
vede faxs alguna coja como deneauerlale= y sra. y
víciszo non máguer non jure. Imputetfibite
> Mator, quiica
Vando h algund teflador eftpplexé lo-
tt.4.
E
e 0 ciones que los omes po- eltablefec a otro por la he- cenas
fub puena poi al nen 2 las vegadas en cfta- redero,fo tal condicion, Ñi wat perplexi-
e vs máio — blelceralos herederos. E clto feria co- jurare que de a fulano tan teswvedicitBar
e di moi dixeffe el teftador en cl teftamen — tos maraucdis,o tal viña,o otracofa fe-
Ade to: eflablezco por mio heredero afula — mefante,talcondicion, en quantotañe
didone, ¡ad noyfidiercatal eglefiayn mótede oro, alfuramento, pues es de cofa que ha
Trebeliia. $ Catal eftablefcimiento comogfte, nó de venir aque dizen en latin, de fu-
ibiglo.k Pan.
deCallr.quan
do vero arma
fuar honefla,
Scaliaquiia-
ber conditor
maio:
in *
plendafunt fi copulariuciubentur,copulariuelunt adimplenda..
vale,porqueespuelto fo tal condicion,
que non [epuede cumplir defecho,ma
guerquelosalquimiflas fcuydan que
pueden fazcroro quanto quilieren, lo
x13ánfta cosGtraditin bono calla Socinusin.l.quibusdiebus.$.xcrmis
Bus,colam.antepefEdecondisSedemontt-verfScprgdiéta faciunta
vbi de precepto,q in tumulo fuo eligeretfepulcuram. Scadde crió
Guido.Papz in decfionibus Delphinatus,decifione.251.icitrefune
condidionesquzsppontarad conferacionemdomus de famili. l Quando Profequiturdidta Azo.C.deinflicu.S(bNica.columapri-
Llegarum.Scibinotantdoto.f.de víufru, lega.l.lexque tutores.Ca — masverficoneque eltpratermictendumo +Inno.re
deadminiftra.tnto.6: limitandurn videtur hoc de fepulchronifiju= 1 dPernenprefa. In vlima yoluntate procedithoc, vthic. uz cop.clta
CUA
turo ,dcue fer auida por non puelta!,
empero non deue [er- heredero, nin a- 35Siteftator ren
ver los bienes del finado , fafta que PR o
de,o fagalacola que clteftador manda - res quid fada
rum vel datu-
sum remitticuriofiurandum: nili feruo relinquatlibertatem: autcó
vunitatem fub tali condicione in (lituat:quía tunc oportet iurare as
reliétum non foluctur,hoc dicitaHabuit orcum á.L.que fub condi
tioneff.decondicio.inflitus primo.
beataryvtaliquidibi fiat quod (apiatgentilitatem, venal. feruo alice, Sub conditionciin principio.f.codem.Si tamen d lege,velá miniftro 1.t1.a Ebo
no. fifEdelega.s.vbi Ange.Scan-de Imol. Andr.Siculos incapi. * Jegis,velajudice,velácontrahentibus apponacur, non remitóturta- 4.
1adeiora.calum.colú.so, Sccontrailllos qui depingi vel poni faciáttar —— lisconditio.vide pergloff.Bald.8Paulum de Caltra in. 1. ficum pa “in no. re
aa (uajn ecclefijsvel ornamentis,quas conflruune ,veldonant. vide tim0.C.comman.veciulqueindic.de iure huius regninon pot E
Doumini.incapitaduofunt.circamediú.45difl.S: Felinain capi.Ter= poniiuramentam incontradlibus,vthabeturin i
tioloco.deproba.vbi volunt q Mi quihocfacinntperdant merito “ordina.Scin pragma8o.*niú elTetin hisconuraCtibus, qua
fifaciantad inanem gloria fecus(i faciant ad incitamentam virtu» nerentíineiuramento, vtibiinpragma.de Talauer
ps
tisaliorum,velobaliumreétum linévideibipereos. —, náquenccellarianon videturlex tollerc,vt not.is de aros
ALI, 1.que(ub conditione.deconditinitic. din.
¡impobibilis de faéto,vt fi mórem aureum dederis vitiacin manumifl.tefta.
d Partidasyj.
[iuramenta pVidn.d.
4145
Selta partida.
3 2 Greradasofir.Bdde.dL.quetab condirione.5.quoticns,
4b Cotendo. Adde.l.quilub condicione.in principio.ff.cod.verficu.
hocedidum,
5 € Qeavna.Adde.Lfiquislibertaten
6d Qzecera.cdde l.municipibus.
opinionem le
nda Bl Surarieclto halugar tambien enlas má
poficiuam, EE
quefuicAzo. dascomoencleftablefcimiéto de loshe
ye nr de rederos.Pero dos cofasty ha, en que có
inflicu. Sclub= , ,
ficu. in fam. Ulencen todas guilas quejuere aquel a
. quien mandafle el teftador jurar, de dar
iu 1bi per Ode fazeralguna cola, fi quifiere aucr
dogto.appro- lo quel mando?.Lavna“eslidixefle que
barur opinio» — franquerua algund fa fieruo fi furalle
3.pofica ibi in a
dedaraalgundome alguna cola feña-
lada. Ela otrad es, fieftablefcielle por
£u heredero al comun de alguna cib-
dad,odealguna villa, o le mandafTeal
velan SO fifurafle de dar, o defazer alguna co
tatibus,nece= La,quecltcftador mandafíe. Cacn qual
sent da con- — anierdeftas dosrazones , non puede a
tractibus quí 1 E
do fuie appo- ter aquello aquel a quien es mandado
fica circa ca, algo lotal condicion finon jara prime
que fune de 9 defizcelo quel tclbd
praterico ve Tamentedefazerlo quel teftador man=
de preíeni do.E masdezimos que 4icl teftador fa
o as zcalgú heredero ,o mandaalgunacola
¿o.inditral, 23 lgunofo condicion fijuralle alguna
es Aaa cola deltiempo pafadoS,o del prefente
divide. in pria P E
cipio. Ba queeftonce non deucaner la herencia,
del, ficum pa- — ninla máda quel fuere dexada ante que
to. Coco l Lteltad d
Oc OÓN jurclo queel teftador mando.
H
Fodemanu.tefh.
.decondir. « demóftra, fecundum
Glec PIT,
39Condicio poteftatiuain dandovel faciendo confiflenseft adimplen
da antequam foluarurreliétanifed in non dandovel non faciendo
elt:prieílecur canti denon faciendo:S:foluetarítacim reliCtumb.de
4 Edie pedos delosomes.Videsfuusquoque.$.rtE de harred.inflitu.
fin aterali juid (ub condisione.C. de caducstoll. porel dici códi-
tio poteltaciua,que mere dependerá poreflateimplere debents. de
non eftmixtacum viribusforcane.vidL.6.Cade neceffar.feru, hare
diinflita.Sc Azo.ibidem in famma.col y.
2 y Usimefiderevas egleja Idemtiicaclimananú
hac mterópoteftadiua ell cuun eciam Cera inuii libertaten confequá
.C.demanu,tella. Sc adde.l14.infraco. Éctenet
«dein(ticn.fubltiruSed quid ficpifcopus non
dificandiecclefiam,an códitio habcacur proa
1.1.5 videpereumibicolu.y, verficza
“.C.defideicommilTiber.
quodixa condicio, fidecem dede
quaro.Kpercuadesr
3h Sm
cultaten adimplendi,prout e(tin homine diuite
+: potettatiyg,vevolait glo.in+.fi.£Ede condicrinflica.faperpar
$ volut loaudeTmoLind,l.fims quoq;fuperglofT.3.vid.
nteltamento,la...fedecondit.Sdemonfira. Bald.in
infert. 8: quid fifitconditio dandinnon capaci. vide
fundum dederitlicconditio dandiv
deinlica.£ fabllica,
cumpliere, Et potes
.. Cum in vita inflicutd,
faciendiwideBald,in.l.1.col.z
'¡conditio poteftatina impleri quando-
que delinitpolTeimpleri, niúper mortem,
vtin.d.Lfizus quoque.S.ibiloan.delmol.1.nota. Ade hreredivinílitus
mii fuevit appolita dies inconditione ipfa.Lthais. $. intra. Fl, defia
deicommillliberta. 8c.fEde heredib.inflicu.L.fed fiin conditione: $
Jicecin intlicurionibusconditioipía quandocunque in vica io/licuti
impleripolsic,vediki,Scnor.glollin.l.f quis hraresin(timacur code,
.virica.$.(in antem,Cade caducstollen. Gan conditio(.
tituwcamen in leg; »
fira.l.haccódicio.glolin.d.1.fi quisharesinflimacur Bal. in. lolipas
ter.col.fi.Cadcinffito,£fubiltica. An aurem condicio dandi pobitiar
pleriperalia:n, quando ¡lle cui fuit appofita laboracin extremis, de
elblinciatellcturBal.vult q ficin.L.vna,5.finautem. verbcul, extra
quaxo. C.de
«Ley Y 11.Comolascondiciones que pueden fer, — Ad0ESUAS,
Jifuevenpueftas en los testamentos deuenfer de condi.
complidas, inílicu, Nota
Se e 5 tempas
Ofsibiles condiciones fonlla- idimplena
4 madasenlatin, aquellas que — conditionem
' ¿fonen poder de los omesfde o
las cumplir.Ecfto feriacomo fi di
eltcftador, quiero que fulano fea mio
heredero, fi me fizierc vna eglefag,o yn
hofpital ¿tal logar.O fidixcíTe, eftablez
comio heredero fulano”, finonfisicre ita. hd
talcola, diziendo la feñaladamente.O — flitucio, Avi,
fidixeffe,Eago mioheredero atalome fi a tapia
dierecient waraucdis hatal eglefía, of ses.pecol. ver
non dicretal caítilloa fulano omc.E cal e a
cftablefcimiento que es fecho fo algúa
deftascondicionesfobre dichas: vale fi
fe cúplicre; lacondicion. Pero aquel q
fucflecftablefcido fo talcondicion,que a
nonfiziclle algunacolafeñaladamente av
elte atal ha menelter, quede atalrecab- pieri conditio
do *g feanfeguros, q nonfagaaquello Pobit impled
- . -? clus harcdi,
¿ledefendiocl ecftador!, Eficlto non vide. ibidém
quificrefazer"%,nó deucaucr la herécia? perBald.vei
enquecracitablefcido por heredero. 1
8.1. llicho
bertas. $.2.1R
ce curritiznorá.
il. (Édecon
$ demóla
an li deccbie
deftatuliber.
L d.atalrecabdo, Hocfuitremedium cantionis murciana, de quain, |. 5
mutiana.fde condit.Scdemonílra erBar.é doo. in mas
teriacircaillam formamadimplementi in conditióibas negatinis, de
ibieciam,vidaaniflacautio habeatlocum ncontraétibus $e per Bala
glo.Scdo*tin.l.fiue apudadta.C.detraníactio,
vbi vid.quid in iudicjs,£cencbitur relticuereremcumfructibas li
venerit contraiflamcautionem.vtin.d.l.muriana Srita cancio cre
cum fideiufToribus,vein auchética,cui relidtum. C.deindiét, viduita.
tollen,Sedjcveibi,
1 Gelrefiador.Quid auremin contradtibus modalibus,anpofit imple- 6
ri moduspercautionemavide Alexand.in.l.fineapud a£ta.C.de tran
(a6t.8: Socinum i
m Later quiferefrer.Sitamen veller ScelTertalasiin quo cautioprgfta 7
sinon polsitrancfimorelibertatisreliétum debetar , Srita por
tell ñ EN
nem Guillicl.de quaper Ba
uorelibertaris.idemg;elTer dicendum in legatispijs feu in fÚtucioni,
busad pias canfas,com vealiás dix privilegia libercatis con cefla fine
pljscaufis,vtcradit Barco.in.l.prima.C.defacrofan.ecclefibcin leg.ti
vnus.C.detelta.Sin.l.proinde.fÉ.de hisque intelta.delen. 8 in ter
ministenerSocinusinad.J.mutianz.a.nota.In als verocalibusextca,
libertatem Scpias calas dato, quod cautio praítari non pollernon
confequereturh eredicatern, (eu legacum Scinguantamifta.ladicic, 6
non quihiere, Suppleridebet iden £kfi non potuerit, fi tamen non
poflerpraflari caucio cum fideiuflore propter pavpertarem videtur
fufíieere iuratoriacautio,vció authenti.cuirelictum. Cadeindiét yi.
duita.toll.Sibi Bald.colum.2.quem vide.
van dene anerlaherencia, Si veró accipiat preltita cautione , € 8
polteacoritraneniat ,an auferacutab co hreditas tanquam abhzte
dezanvero qual nunquam faiflechaeces eft magni effettus propter
legata.Barco.difputacin diét.J.mutianz.quz dilputatio parvivel mul
liuscffeétuseft quead nosartentojure hulusregni difponente, vt e.
tiam hzreditate non adita legatadebeancar,vein.].prima.titulo fecú 9:
do.lib:s.ordina,rega. os
Tanou.re
A ATAR
goSiconditio eltcalualisnon potelifab ea heresinfliturusante eluscó
TiculIIM.De lascondiciónes quefeponenenlosteftamentos. 23
Glex, MILL.
plementam quarerehrereditatem,(ed conditio qua: (itcerta veli mo
siatarnon fu(pendithereditatis acquifitionem.had,
% a UDeferermplida.Adde.lis qui hares.f.de acquirsharedirasóe quid
1 bEnafaieredljol.
3 * Esimuricre.!
am Mixta condi-
Siccondiriocu :
co de Glez. V10.Que quando la condicion quees fecha
E eran vide oPuefaenlos eftableftimientos delos herede=
ross detalnarura,quenon esn poder delos
ames de lacomplir,que non puede el heredero
aucrla heredad fafia que fe cipla.
1.quifundá. $.
fica ex parte,
fad.l.Falci
Eltenim om=
ninoexttura, pd
8 fic inllicas ¡Afuales condiciones fon:
Er ¿/illamadas aquellas, quenó
jura
saltos fonen poder delos omes
denouacio. : As a
sl cen por auétura.E efto feria, como
fi dixelleclteftadoreltablezco a fulano
por mio heredero, fi lloujerccras, o fifi-
zierclole diaclaro fin nublo. Ponien,
doclfazedor del teftamento tal condi
cion como efta,o otra femejante della,
G fucffe puefta a masalongado tiépo, o
2menor,nó puede eftea tal entrarla he-
redad del teltador, nin fer heredero, a
Jaenim ¿pprié
dicitur con
tioque (uípé-
dic, 8 potelt
fehabercadel
fez8tad nonel
fevinot.Azo..
Co de inftitu.
$ (ubílica.in
fumma, coll
na fecunda, l.
oír menosdefercumplida*, primeramen
£cper latong tela condicion. Perocafuales condi-
sn O ciones ya,quelon de talnatura,que ma
Pie verbora guer fean pueltasnon embargancl efta
obligatio, blefcimiento del heredero. E eftoferia
fiprá code. — comofi dixcfle el teltador : eftablezco
tio que par-
tim eflin po-
teflate homis
mis £ partim
io viribus for=
tuna falpen=
die haredita-
vs aditionem
donec implea
turán extras
neo inflituto
licernóinfuo.
hocdicit,
fol? ,ofi dixcfTe , fago mi, heredero a
tal ome fi muricre, non feñalindo fa
ftaquetiempo. Elto esporrazonque
tales condiciones como eftas , tan fin
dubdafon, e tanciertas, que en todas
guilasfon. Eporendelucgo que fon
pueftas, valeel eftablelimiento del he-
redero,c non feembarga, nin fe aluen-
gapor ellas.
1d Untegladaror
3
>
tumhabetá.l.fipater.Cidcinflim.S fubíticu. Sá notatis per Azo.
C.cod.in fumma.colum.2.verficu.mixtacverfic. quidautem,écper
glo.in diéta.L.f pater.
«Defeendientes, Filivelnepotes (ue fintin fua poteflate , Gue fine
emancipati,nequecrit hodie falim atrentoiito iure partitarum ne=
cefTarium,quod emancipatos ioflitucos (ub.condirione cafuali y vel
“mixta pera bonorum pollelsionem fecundumtabulas, de quain
3.So(ifub ca.ff.de bonorum pofTe.cont.tabul...2,$.(1fub códitione.fE.
debonor.poff.fecundumtabul.licerglo.in.J.fin.C.vnd:cogna. dicat
in calu diétarum. ll adhuchodie neceflariam diétam bonorum pof-
felsionem.
Urraldriaclreframento.Tene mentiiftam.l. que decidicillud magnú
dubium,dequo pergl.S Doétin.l.fipater.C.deinflica. 8cfubflitu.
An etiam (lante difpofitione.l.quoniauin prioribus.C.deinofficio»
telta.tellamentumin quo filiuselt infirutus fub conditione cafia»
Ji,vel míxta.6cin cujus defe£tomnon clk exharedatas fc nullum
vel antencattcicétaconditione,£approbatifla. l. opinionem glofT.
iddi8t.lfiparer.'Ecin.).fuus quog; in principio, in verbo conftat.
fade hzredib.inftitu.quam Scibi tener Barto.polt Ricardura Ma»
Jumb.loanide Imoliv diéta, fis quoque.Scig.lfina.ÉE. de condit»
inftita, Salicetin dia, 1. quoniaminprioribus, Paulus de Caflro,,
delas cumplir: masque a-
TM LO.X Que condiriones fe entiendenen los elta.
afulano mi heredero, fieras: nafcierc el >
i GDesfjo.Gratiae:
Alexand.Slafoin diét.1.fipater.qui omnes mouentur, per textum
i cum autem.C.deinofficiosteltam
» illampariem
tener Roderic.Suarez.ja repetitio.diéteal.quoniam in prioribus, in
fecunda ampliacione, qui esiam dick ¡Rám opinionem »periflas. L.
partitarum approbari, (cilicerper.1.17vincipita religo ide fuprá
E titu.primo. Se
Le). 1.X, Delas condiciones que enparte cuel- Po a PE
gandel poder delos omes,cen parrecfian en
y allega ¡ftam
euentura quedizen mexcladas.
J.qua hoc clas
+ 0 iuadidr, 8
expíius.nora
bene, quiave
* afñirmatSocio
nusconfil.97.
xelens cone
uleacio, vols
3e8cin confi.le -
quenti coma
munis opánio
Ezcladasi, condicionesfon
llamadas aquellas , que en
El parte cuelgan del poder de
los omes, cen parte eftan en
auentura. Ecfto feria como fi dixefle el
fazcdor del teftamento :eftablezco por
E eratin contra.
mi heredero afulano,quees ydo avltra am ld
mar Íitornare aquiamotar a ella tierra. — refercurán die
Etal condicioncomoefta, en partees fisconfilijs,
enpoderdefte herederoatal. Ca puede asesor
logar algund nauio en quevenga eeh :
E OO saTaciointell
parte efta en augntura, Ca maguerto e aetcop=:
elalogue, puede acacfcer peligro enla > dicio:vt vide»
licer duobus
- filijs legácimis
maturalib* n=
Lltutisk vno
alteri pramos
riente (lb:
tutointellizas
turtacita con*
ditio ¡fcilicet,
fi. pramorias
tur fine libes
is: qoía ¡pl
venida. E fiel heredero quealsicracita-
blefcido fucffe delos defcendientes", de
aquel quecftablelcieffe,valdria el tefta-
mentoS maguernó fe cumplicilelacon
dicion.Mas li fuelle eftraño, no valdria
amenos defer cumplida.
=> blefcimientos de los berederosiiiáguer Dela rocas y
y puefrasja quedizguenlacin Tácirás 0 feos ele exo
.2 57 francis. inflia
tutás pérdiñto
Acitaconditio, en Lafin,
táto quieredezirenromá-
ce,como calladacódicion
b AN) qes detal natura, que ma-
guernon [er puefta [eñaladamente, en
tiende fe de derecho?, Ecfto feriacomo
fialgund tefladorh, q ouielle dos fijos;
odo fublli=
¿£ucis: quía cxiá
remorenis li
bass cxpulís
admitsicur ad
fubQiutióem
fuperltes. hoc:
dicit. Habnie
ortí, dsJacom
auusffidecon
ditSdemon.
$ Centiendefede derecho.Sunt multe conditiones quertacice fubintel» y
Jigunturdiureyvehic;8cin.l,hecverba.ff-de lega. primo.Écin. co qué
adimodum.vbiglo.2.Keriam loan» Andre.deiurciurand.£cinel«cum
quid.f£ fi certúpeta.l.conditiones quz extriníecus,ff.de conditio. $e
demonitra,
h Gslgunerefador.Siue pater,fiue mater,vc dicitglo in, L.generaliter. 2
Sfecúaucé.in verbo Mmbltimnir.C.deinftita.Sibi per omnes. Bart.in.l.
fade condit.8: demonft.vndeincontradtibus qui celebran
nonprocedethuius.l.difpofitio fecandú Bald.inl.
¡in fine.C.de fideicom.procederer tamenin donatio
necauía morús.glof. «de dona.canía mortis. Gcetiam in donas
tioneintervinos que ferer gratia donarasij,(ecundum quód vuleDe
ciusin.lgeneraliteracol.4.C.dein(li.Stablla
'mpliponitnamideme(Ter fi plureshaberet,
vnuib tantum ex identicate racionis. «probatur in+). com acutá
mi.C.defideicommif.Btn diéta.l. generaliter. $.cum antem. ex ¡fla
tamen lege collige quod loquitur quandoaltendensgrauat defcen.
dentent fideicormifTo vniverlalí: non ergo procedit quando frarer
grauatfrarcer feu tranfuerfalew in(cicururn fecundurn Alberic. Ape
gel. cóicer Doéto.poft lacob.de Aren.S ia.de Raue.in diét.5.cum
até. ell cómunis opinio,vtreltatur Socinusin diéta. L.cúauuside
L3
Seftapartida,
¿E Deciusconfi. 43;.contrarium tamen dicic
¿mi.peraliquamorua quibuszelponder Soi
«colú.2.fimiliternneg; procederctín yxoreinflituta gra»
vatadercltituendo, que decedarcá lijscómunibus.per,l. qui Alita
S.Cibinastadtrebell.vid.Socin.in.d.l.ñauus.colyverfil
negy cciambha
bebít locum
quando paré»
tes init:
Ablijs,fecun-
dá Barin dla
cum amas, Se
-ómunisopinioteic%adiftindióc Angel. in.l.exfaftos$.fiqsro»
raderebellaS procedi diéta cómunisopinio (ue decedar cú
Jiberispater,velfine iberiscum parenteauo in licuentis,vtconcludit
Socinusin.d.kciauns.colú.s«Scpifta.l. diciedo filijs ,idedic dealijs
deftendécibus.gl.in.d.$.camautl.cumacutifimi.C.defideicómila
4 a 00 naturales. Adde.l.zencraliters.cum autem.Cade inftico, Scfubi
tutio.Gcan procedátiltar leges nedúin filio naturali grauato , veram
esiáin nepote naturali velpronepote.viderur dicendutm fic cúmili
teteadératio.argumero.lfi.C.denacura.libe.vbicircainttitutionem
quieramos fucífen legitimos, o natura
lesa, cftablefciclTe en lu teftamento, que
el que muricfle * primeramente que
exteltamento vel abinteltato,q flatuicurin filijshabeclocumin ne
pocibusnararalibasex.d Lextenfione,ScicatenetSocin.
«d.lcum
auns.col.a3.verfic.oCtauum corollariú, Sed quarifin ¿fte leges proce
dantinfilijsadoptinis grauaris.Rayner.S: Alberiind.5.cumautem.
tenent pnóco q maioremaffcétionem haber paterad filium nacura
léquamadadoptivú.¿chanc opinionéapprobar Alex,in.hexfadto,
$.fi quisrogarus ad Trebell.non enim adoptini dicitur proprieña
dis, (ed quidquid ápatre habenthabere videntutex mera liberalitate,
vein.l.cumn in adoprivis.cú ibi nota.C.deadoptiosvbi criá dicit Ang.
9 ltacacú volt q Ali; nó (oluane gabelláde haereditate paterna Ki
adoptini(olueretencbunt:contrarium téccCumanin.d.l.cóauus.Se
Fulgo.in.d.s.cumaút.Sociverdin.d.!.cúaaus.cols4.tenerprimam
opinionemquandofibj adoptivifuerantadoptariab extranco,eogp
nórráleuntin familiá [cu potellarzadoprantis.vein.d.l.cuminados
tiuis.In adoptatistamen ab alcendentenatarali cúcranícantín fami
lam adoprantisy¿kin ciuspoteflatc.vtin.d,l.Steriam infilio arroga»
to,qui cciusfilijeranleuncio Familiamarcoganis,vule q habeantlo
cum legesifaylicervitimoloco relínquar cogitandú, Ego vero indi
Mlinéte adhereró primar opinioniex co:quia hoccalu, nequepatria
Poteítas nectranfizusin familiá confideratue, fed aflectio mataralis,
quien itacadicin adopciuisfcutin nacuralibus:Scquia non reperis
turinjureralisexcsentioad adopeiuos,prouctepericuein nacuralibus
acumfuper his dicar,
jndi8t5.comaurem.Schic Slicetilla lex part
quierambosfueflen legicimos,non intelligas de legicimis adopiuis,
fed de legitimisScnaturalibusproutitarllparcicari illoslegitimos
incelligune,vepates in.La.citu.1 part, 4. quando vero call nacuralis
caccidentaliscócurrerccin adoptivo grauaro, prouteltinadoptaro
abalcendenteplane procederentilteleges.Pateteriamexifta..qpnó
procederstcias diipolicio,(1fli gravadi eTene (purij,fecundum Álbe:
ric.Scaliosin.d.$.cim autem.mili int legitimari,cum perlegitimacio
ama ¡ura filorálegirimorú cófequaf,vtin autbentico, quibus mod,
£fici(vi.5.ilud,L6itul spartita. 4.tenet Socin, quo ad cas
d.L.caníauus.col24.verf inferturex premio.
Cue mriefjeprivicramente.Quid li hoc nó fuirdidtum led inflitutio
telcendendisfuicfafta in vita tanta, Sepoltmortemalter dire£to.
iokiicaitarheres,anprocedethuíus.ledifpoficio,videf q nóper.. fin.
icza.8equia loan-de Imolán.l.filio preterico.fEdcinialtaScrus
pt uicitip ¡a.l.eft exorbirans,Sideo non extendenda. contrarium.
ts neo cenerSocin n.d, l.comanas.colyo.Sc arde icarefertfaillecón
fultum,vid.ibi late per eum.Not.criam ex ¡fo verbo.L. non proce:
seritta,Lin gr ¿sfcilicer non adijciendo poli mort?,8 con
cui communiopinione dodto.contra quam vide»
tarcinere Socinsinadel.cemanus.coL iS.
6 * Lt ssbicnes del muero Eclicloquitaria.Linfub/fivutione vniuerfali
dis romenidem cie jo relidtis parcicularibus fadts fl fi granantur
«le:rofiizuendo po (! mortem,vte(tcalusin.d.l.generaliter.$.cum aus
tcm.ve omnia.C, deinflicu.Sfub (lic. 8 procedituefilius
fveritvniuerlaliccrinílicatas,velin quota,Égrauatas dere certa reli
:nda ue ierar reliéta corta res vel quanritas Scgranetur poft mor
'Mituenda,fecumdum Baldum.in.l.cum acutifimisC, de
¡Socivin,d.l.cum auus.col.13. 8cr4.cú
fonatin hocitta.
deca
FidcicommiT.col.r.de quo
esnfequénci.S: per Deciumin diér.$.cum autem .verfí. 4. Jimitatura*
vbi vole quod quid oioicutasvninerlalicergranaturin re certa poft
inortemnon habet locum dilpofítioillius.5.cum autá.in fi. 6 tenuit
Albericusin.d,l.cú acutisimi,C.defideicommif. Shocfatisplacer
snaximécuon illa. «particarum.non loquaturin Jegatis particularin
bus, fed luccebsione vniuerfali, S quod haberurin. d. $.cum autem.
infi.reltringendumcitad propriuu caíum in quo loquitur, Rilicer
in legatisparicalacibusipl: ns gravadis relés.
€ Quemariejje.Loquitar de filioinibituzo grauato mor'éte: non enim
procederetifla,l.quandononipleflius honoraretur,fed aliustertius
grauarecur 4
elotro ¿fincaflcbibo, heredaffelos bie. a ES
nesdel muerto". Cafielte que muricl- in. 1. qui
quibilió,
fe% dexalle fijos",cllos denia heredarlos — $Sabinos. EE
ad Trebell, 8:
ibi Bar. Ang
Scloan.de Imo).quid tamen fi GicbannitasBaid.io.Leumacuiias
colum.fin,C.defideicommifl.dicit,quód adhuenon efeclocusfidej
commillo. $: quódin hoc caía falijciusexcluderentfublticaram, Se
petcrerlibi caueri de ideicomenilo refliuendosquia quotiens condi
tiocltinmedio,illacautionon potetlpraitariLita tame. .peimo.f.
adTrebellia.
UDexafe fist. Nonexprimit an naturales Sclegitimosvel naturales
tantum, lic videturvelleq Selidecedac cum biijsnacuralibas, can
tumescludancillifabílicuruen ficur Schaberurio.l«sxfacto.fal quis
rogatus.elprimero.ff.ad Trebell.vnde hicprobarar,q eciam ifiljus
naturalis fille qui fuiegrauatus fideicommillo qui decedar cuy fe
Jio natucali,talisfiliasexcludic(ub Ricutumscuius contrarium proba
rividecurin.d,l.generaliter,5.cumantem.C.deinílica. Sub Tea, de
iraibi dodto.magiscómmuniterintelliguneilluntext. verequiracar
falicaiad excludendum (ubltiruram datum flionaturali, quód de
beantextarefililegitimi Scmaturales ex natural adj. quis roga
tus.relpondétye procedatquandoillaconditio Áfine liberts decos
(exitfuitexprelfa y tellacore.d.$.có aucemintelligacar quando talis
conditio fuitálegeracitelubincellcéta, que fsicoiolu.glo.in.do$eca
autemuin parce-loboledn fin.Sed Bartaibitenet primas (Oletionen
glofivibitciliceraquod.d.5.cumaurem.quatenusdiciedciulia fobole
Sncelligatur,fecundum diétinttioner politanmin.d.Suí quis rogatos,
lic pnihilnouiinducararin hocperd.f.cum auté, $e ita opinio
fuit Azo.kidemtenerBarc.in.d.3.liquis togaras.3e tenécctiara An.
geleó:foan.ce Ionol.qui dicuntittam communem opinionein, Sd
dicit Alexan.: Deciusjinittam partem inclinacinad. $.cum AaULem+
fed re veraosanuntor ei? opinioprieno potita,qu.e fut dict-8lol.
am etiam dicit ves cum auus.colu.29. tenen
lacitoy
cumante
vcetiam naturales comprehendantur, de
Spurl idea jura anciqua, nar iulta dicicur.
iegitima.l¿.5.deillo.fEprofoc.I vxorinprincip.E.deadulter. Se
naturales filijinexcludendo fub titutum dicunturlegitimi. ve in die
80.5 iquisrogacus. An autem filiexcludant eccleliam , feu piam
cauíam (ubllicutam,viderurdicendam > quódíic:ex quo excludune
<óianétum paran filium teftatoris,vehichabecur in diét.l.cum
aus. ex quo Slium preculiteccieliz continuata afeione conte.
turvoluiile praferreomaem cias pofteritarem. tener Bald. in diá, la
cumacarifimiscolúumazs:.KibictiamPaul.de Caftracircafinem. 8€
ifudtencas quidquidin contrariumtenncritBarba.ia commento.de
Lcumacutibimi, £ Lafon in dicto.$.cumantem, quorum fundamen
tislatérefpnder Socin.in diét.l.cum auus.columna.19. 3.20. Se Den
eiusin dica generaliter.columnatertia.videtamen quz adducit Fs
lin.in capi.ecclefia.S. Mas columna, ¿8.deconítitu.vbi referens có
SliumAncharradimicarniú6 ex hoc non depauperarentus. Jem
Quid igranatusingreffase (Y religionem,an monalteriura habearur
loco fifij,8c ¡cexcladar fbllicutuo Bald.in«d.l.ciacuciómi oli
na.C.defideicom, diftimguit, an ingrediacar religionem minorua
Eratrumaqui antincapaceshiareditatis, Ktancnón excludator lalo
Aicncusvero ingrediacaraliamrelisioner capacemexccladatar vi
de de hocperloan, nem.Baprilt.de. S.Seueri.in repetitio.diét.l genes
raliter$.ciautem.quell 7 BcperSocinumindhcumavos. qui
flione.Aduerte etiam,quodincafulmios.l.quando ell etanol es
Qizuereaalterifiioveftacoris,mullo cala exacto vero
baturhocpercafum inauthentico. de land. Epilgop. y. cd hor
prefénti -ollatio.9.vbimonalleriú non facitdeficere. conditioné, de
quail ¡quando 'contenditcumalio monalterio fubllituto, vedicite»
fam glofin capitn prefentiadeprobatigituridem eric dicendum,
dar eumalio Gio tellatoristabflituro,quia non el minoris
E »cumdileSio maiorvidearari fis
guoste(tator cognouit,quaminnepotibusquos non copas Bejva
infatoconfuluitócobtínuiMaria.Socin.vtreferteias Hliusin diéta
lege.cumauus.col.19.Bcin.9.gad finem.quod iciTetverum ellecln
gularicernotandum fed cauesquiaifia.ldeltuiriud diétum : naa
3
Queñs
Quefis.
Titulo. ML 2
in ca fliuserat granatas reflituere fiat fuo, Sé tamen adhuc ha
ber locum ifla tacita conieéturata conditio , vt nopotesex flio
premortuo grauato excludant patrutim filium teflatoris. Ec idem
probaturintexadl, cui aus. vbi patraus non excludit proncpo
tem nepotisgranatiidco intellige diétum Socin. quando inflitue-
scrur filias Se
granarel dere
Jlituendo voi
filio ciuídem
grauati,quia tune alijfratres illius filij,non pollentex conicéturata
mente auocare fideicommiflism,quia funtin pari gradu : $e fic pro
cedit fandamentum Socini.dum arguic de monafterio, 8: vbi
eltexprefla voluntas de rellituendo vni nepoti cellar conicétu-
yata contra mentem exprefle. An autem filij adoptivi quos
seliquit grauatas és cludant fubitituti, dic qp non, quia ellét in pote
ftate gravati adoptando filium excludere fubltitucú: quod in filio
natural mó EEN dici,cum nó tantúl ab cius voluntate,fed a dei do
no fibiagnalcatur,8c quia liberi adoptini nó funt in cófideratione
in preiudicia (ubllicut.Ldeicómillam.f.de condi Se demon(t.li
ta quis; $ulio Made legaz. Ange, in. di$. cum autem. Socinus in
d.l.cum auus.colu.24.8 Deciusin.d.$.cum auten. verfi.7. illa lex
$t q hicdicirur quido reliquie filiosidé cf quádo reliquitnepotes
vel da alios vlteriores defcendétes, vt probacurin. d.
cum auté.Xin.d.lcúacutifiimi.S eradic Socinimd.l. cú auns. col.
17.Drocedit cti ilta.L.ue 66) Gint malcub, (ue focminz fea nepotes
ex focimina.liita quis.in prince tofta.curel.Bar. plendin, Í1. Co
deverb.Ggniá.l...C.de conditinferraSi tam? tettatorexprellerar ín
códitione qualicató malculinitatis tic deficiénb? malculis propter
focminas,nó excluderetur fubilitucas,vt dicie Bar,in.d.L.cá auns. qa
qu ciusopinio renetcóruniter, 2: á mullo reprobatur , vt atreltaf
Socin.inad.l.cum auus.char.9.colu.2.8 circa hoc, vide cundéSocin.
ibi chatt.10.col.4.cú fequenti.Procedit etíá hace lex, hue ti Ge na
tifiue nafcituri téporecóditionis,fecundá Rapha.Cumacin.d.l. cun
auus.«Svidetur de múte Baribiz.q.S tenentaliqui modernivin.d.$
cuna aút.proutell losn.Bapti, de. SeGcueri. qui lateibi ¿(lá quirÑlio»
ne examinanic, Sin hanc fentencia inclinar Socin.in.d.l.cum auus.
fol.y.colz di. 4.8% fequenti.sciltud viderur tencndum,
viú tenuorit Ludowi.Roma.cófil.yy0.in propofita cófultatione, cui
videntadh.rrere Tafon. Se Decins.in.d.5.cum auté.6 proifla opinio=
ne Rapha, multú confere ifa.]. partitarú, que indiflinéré excludie
fubílicacuma por liberos grauati, li excent Se fignanter, cui dicitur
eltoes porque liépre (e entiende por derecho, maguerel padre, no
Jodiza paladinaméte,q uuriendo el vno y dexando fijos, Gel otro
herarano q finca biuo,no deue heredar lo fuyo.Ponderandú ell ver
bá femper,Slicintellizic,Gue Kilij finciam naci, Gue nalcicuriNam
¡fla dicto fempor importar q, idern (tin omni cofis,Scin omni tem
pore,vt dicir.zlol-motain verbo. femper in-l.rfE folut. matri, Quid
amen li ¡(le 3cauatas decedar cá flijs,quí amen funt incapaces, ye
quía funedeportativel demnarión metallom,an tales fi ación des
ficore fidcicommillumedic veperBarin.£lufFamilias.$.cum quis.
fido lega. Aduerte etiam,quia fuíficit liberos extare, $ fi non fint
Ixmedes quia solunt adite paternam hareditatem, vel fuerant ex
heredati,vtin.d.$.cú quise hoctamen vid. que infra Mati dicá
in glo.qui mcipiz,lo dem sue Noria e Gili premara»
re habcantáminoreag.anvis vivi potente, eniáifti non tantil fas
cient ceflare fublticutionca fideicómillariá, de qua hic, Sin didtis
inribus:(cd ená pupillarem. Barin.L.gallus.. criam Ñi parente, Fl de
hide BanscapolbilaioJin pupillarifina.verb. ff. de
lem elt £talispupillas relinquar vxorem prgnan»
tem,namn talispollhunus,ex eo faciet ceflare pupillacem fubilin
tionem,vt notanter tenct Balin.l.neque «i..de adoptbidum di-
citltem fi mali pie astatem d acóperet vxorem k concipe
rerargam.l.ex de velg. de pupilalicet tantumipíe loquatur
de extinétione pupillaris fubftirutionis.Nor. etiam ¡ftum. tex. ¿n=
quantum dicitydexallehijos,quia vult q non fufficiat habuifTelibe
105, fi deceflerant ante mortem grauati,ve eft caías fimgularis in.
exfaGo.$.pe.lLad treball.Requiricur erzo q» extent tempore mo!
ts cius é< Roc fufficien,ticer poflea moriantur,vtexcludatur fub/
tacus,ve probatur in.d.$.pe.X habecur in cap.Raynuntius. de tel.
¿tin capin prelentia.de probatio.l.cum vxori. C. quando dies lle-
gat.ced.lrem intelligciflam.Lin fiijs qui nafcuntur non monttruo
11,8: tendentesad prodigiumenam ¡li % bi vivi nafcantur non fa
ciunt deficese conditionem.!. non funt liberi.ff.de ftat.homin.Si
miiliter intellige quando talostiliiperfe£dnafuntarnam fio aa
natiuitais morizntur pata dam fuit totus extrafos pretervnum
pedem fecus efler.J.quod dicitor.M.de libe.S pofth.l.pc.8cibi Albe
tiBal. 8 alij.C. de poflbu. heredi, inflit. Si tamen incilo aliquo
períctto mébro nafcesctvins,tuncille excludores fiobltitutú, (cue
bienes de fu padre'”,e nó fu tio dellos,
pup
aciditin co,qui finealiquo mébro perfeto mferet: quia el perfa
¿ushomo,vt adducit Socio pol! loa. de monte (pere. in.d.]. cum
auus.char.perncol.2.intellige eíá de nato ex partu qui viuere polls,
fecus lie quinque velfex menfium quia non «lt perfeéte natus
ve in. d.lepen, Socinus ybi fupra vbi refert fe in hoc confuluille.
vide exiam lu
SE e is de
a quienauia cltablefcido el teftadorpor po h AS
3
tauri, que ell
lex motabilis.
zos bienes deJu padre, Exc hoc verbo patet quód Joquicur ¡fa
J.in fubllirutione fideicommiffaria, quia-non feguuta adirione
velitamixtione nor dicerentur bona patris qui fuit grauatus, ted
primiteftatoris qui grauasit.argumento.l.pott aditaw. Ce de inn-
paber.S alisfublicos quo videar fer quód ¡al 5: miles
non procederent in Gubíliturione direta vulgari, 3 ita dicte Ale
bericas in_diéta. generaliter: $. cum autem. vbi glof. in ver
be.fubllitit. videtur hoc velle, Sc hanc dicit ele communeia
ópinionem Socinus in dida.L.cuwn auws, colu.7. vbictiam notabi-
Jiter dicit hoc debere intelligi Sc limitari,ni6 elfemos in cafu ja
quo inflicutus filius tranúinicterer jus adeundi ad nepotes: nam
Jicetalids fit magna dubitacio nanquid ille qui admittitur ex vul-
garifublticutioncexcladar ¡llum qui venic per lus adenndi trafo
SnifTumde quo per Barto. dk doftores in.La. a de vulg; ée papillas
tamenin hoccafuindubitanter,(ecundum cum (ubllituras exclua
deret per texin.l.vnica.C. de his qui ant. apert, tab. Se argue
mento réxánl.cum ac Code fideicommif Limitar eriam
Socinus ¡flara communem opinionem , quando vulgaris fubítica
tioelletiunéta cum compendio(a, ve li dixie teflator quandocun.
quedecelferit, nam cun in compendio(a contineatur vulgaris , fe.
cundum doStrinam Barto. communiter approbatamún, l, ceuta
¡0.colu.10. verlicu. quero verum fibítituio compendiola fala.
8cc.ffde volga.8: pupalla. Se in.].precibus. C. de impube. S:_alijs
fubíticu. quia ficur in fid:icommiflaria, quam etiam amplezticar
compeadiofa intelligié tacita conditio, (i decefferit fine liberis , ve
hicéx in diétadl.cum auus. pariter iden ell dicendum de vulga.
rifubllicatione in compendiofa comprehenía , ve sequalis fiar de-
terminatio,argumento.liarm hoc iurefE.de valg, $ pupilll quan-
uis.C-de impuber.8calijs,Contra ¡ftum tamen diétum Socini con=
fuluie Decius confil.416in teltamento ¡llultris Se magnifici domi-
ni capitanei.Sc.motus inter extera ex co quod licet fíe verum q
á principio Sc potentialiter fubltitario compendiofa applicari pol»
fit ad vulgarem vel fidcicommiflariam, fecundum quod cafissoce
eurvis,i tamen talis compendiofa refoluta fit in vulgarem vel fidei
cómilfariá de tali vulgari,vel ideicómillariain qua cópendiofa re-
foluifiudicari deber tanquá de vulgari vel fidcicómilTaria fimplici
ter Scablolurcex notarp Barin.Lharredos mei.$.cúira.(£ad rebel.
8efequit Alex.cóla.perlpeatis verbiscis.col.fi.volu.1.Siergo occut
reret cafus de vulzan tudicaretlimplicites Scabfolure,fccundi eñ,Se
fic quód non (ubintelligeturin ea talis tacita conditio (i decefserie
fine liberis,£cita fas comprehenfio, quód veraque fub/litutio co
fecuetarin (bata (uo, £c veraque proptiam nauram retincae ,quía
illa determinatio que aqualiter deber fcri refpicit ¡llud quod ex.
primitur Scnon viderar haberelocum in co quód tadee intelligia
tar,prout cfl diéta códitio liberorum,de qua nibilfuic diftum , ad-
'dsetetaaala que vides: peri Uca pacta basico
pro ilka parte quam tenuie Decius.Nam videtur loqui in compen
diofa fub/titutione inquantum dicitur,queel que muriere prime-
raméte, quód fuerit fadta hoc cau ubllitutio per verbú commu
ne,ficut de deverbo fucecdar,dicit Barto.in.lcenturio.colu. fina. [Fa
de vulga-£ papilla.hareditare enim tantum eft dicere quantunz
fuccedere,vt in-l.nibil aliud elt hareditas. Edo verbo.fignifi.é ta-
zLifta valequód vecóditio liberorum fubintelligatur,quód fuc
cedant ex fideicommTaria,ve dixi in principio, patetettá ex alijs
verbisiflius.linferios politis ex quibus conítar bona paterna jam
fuitTo fili grauaci,Se lic epiam cracfaCtum (úum pacrimonium,per
aditionen ten inumistionem.Led Gplures filo. de valgo 8: par
pilla.Scinflituta.do hwred. qualit.dcdiflerenan princ. Pro opinione
tamen Socinamulrú vrget conicátura pietatis Si paséis affeétio pres
fampta,que fuit originariú motiuum hara difpofitionum, Eq
quis praponerevoluit extraneuro ze polleritat) quae ratioica más
Dat, li fuccedacar ex volgari,ficue(i ex fideicommiTaria,£ pro illa
parte poteflinduciifla.l.partitaram, neque obltarent verba funpra
ponderaca:mametiam ante aditionem vel imenixtionem bona ps
wrisdicuntar fil in (uis.KEde libe.£cpofthu. lar. fupra tulo pri-
mo. 8 rule interelt ad conicdturandam iflaw voluntates
defandti : an fata fuerit fubílitutio per verba compendiolaz
an folum per verba dircóta , importanta tantur vulgarcia
|
Sefta partida.
fubflitutiont Sefic q» debeat efe dinerfitas intér vn cam Ec ali
8cattentailla arquitate, Scteftatoris atfeétione potius inclinarem in
opinionem Socin, ta cogita, quiapaílhs ell certe dubius, quid autem
fit dicendum in fubltitutione pupillari.vide laté Socin«in.dal.cum a.
mus.col+7.8.39.Cuiusrefolucio videtur quod pupillaris fabllicatio
non firmatur'
fufceptioneli- : i
Daroca prod heredeto.Eclto es porqueficimprefe en
dixitBanoin tiende por derccho *, maguer el padre
La aval nonlo diga paladinamente ,que mu-
Le pupila, riendo el yno,e dexando fifos,que el o-
necpetiam po tro hermano que finca biuo,non:deuc
pea der heredar lo fuyo,mas los fijos del muer
Javis rápitna- to lo deuenquer?.. Pero fi muricfTe fin
haa E fijos,eltonce el otío hermano * hereda
ef magiscom - rialo fuyo, afsi como el padre ouic[Te
munisconelu- puefto,Mas(i cl que fazcel teftamento
fio.in dit.Lin y ed
pillar; ed CMablefcicíTe a dos omes eftraños “por
eneldo ale
Ecpoteft dici quéd expirer mortuo pupillo cú is. argu. dl. cam
auus.quid auté i telkator duobus pupilis filijs fubffituerar pupil
Lariter per adietiong nominis colleétiui e primus decefit pubes re
litis fil, Se poltea decefsicimpubes alius,an fil) puberis excludác
emstinss al less impulciovidBalo Kcal. pe cola Code
impubér 3 alijo fublt. Se Alosin.l.haredes mel ceumita ad
trcbella
a Usjemprefeenriende por derecho, Nota hoc verbum, nam ex eo tollif
magnum dubium quod ellinter dodtoind.Lcum auus. Anillad q
ibi Schicdifponitur fir iio legis, vel an (ie prefamprio iris: am
Raphrae, Cumabi vulc,ep (ie fiéto co q fingátfcriptú vitraid pap
paret.Paul.veró de calladicitq fit prafumprio Se rationes pro vtra-
que parte difcuiticlacé ¡bi Socinus. col 30.8% Sie. effeétus ell ma=
gnus.náfi eferfidiio nó admitterctur probatio in contrariú,lecus
tamen effer fee pricfamptio iuristantú,8c non prafamptio iuris
8e de iurc.Se q fitpcicfimpeio juristantál tene Iacob. Butri. Cyan,
Balinadi.cum acutiflimi. C. de ideicommilT lic admiercturpro
batio in contrariuun percóle£tucas vel alás: tene ergo ment il
parttarú que difponit q hicliciuris prefuimpdio feu tacita condi-
tioá iurefubincelleda nó itioimá fi voluerar q er fiétio nó dixe
ras,entiende'? por el desccho,maguer el padre nolo diga, fed dixe-
vacius ingiefii/le dió, fed quia ¡pcedie ex cólera pietais ideo
dicit entiende fe por derecho.
D Elo denenauera id nolúr Ec repadiét,an erit locus fubítituto?
Alberic.mouet tam quelioncind..generalicer.$.cum auté. C. de
inftica.Zx(ubititu.S refere opinione quoridam dicentió q faflici
liberos extare, licet nó fuccedár, vtexcludá: (bltitutá argo filiuffa
milias.$.cum quis.(Edeleza.1.8clex fittos$ái. Scibi noticas. ad
trcbell.8cin.l..Lucins.Edelrerediiniticu.Lcum paters.volo.de lega.
2Sedin contrarium dicit,g videcur 1 veró teflamentumn,,
inl.defucceflliber.d: quia negare ná pofflumus extitiff fideicome
milfum condicionale. licez delcendentes ex privilegio ¡Qo fubllitu=
tum excludane,vtin.d.$.cum auté.cum dicit liberis camexcluden-
tibus,ergo alij detali privilegio non oppongc.mili ip6.l. qui liberis.
$4i.Éde bonor-poll.lecuadum tabul.alij veró dicune fecúdú cum
q aliud ell quádo conditio exprefla apponitab homine,£ctunc (uf
ficiatliberos extare, vt excludatfub (licuenssaliud quando á lege ful.
intelligituranam tune oportet cos h:rredes ele per.d.$.cú auté. aliás
ceflarecratio quie mouet coniecluram,de qua in.d..cumaútál in
d.lcum acutiísimi. 6 in hac refidot Albericin.d.$.cú autem. cuius
opisioni adlxerere videturSocin.in. d.l.cum auus.char.8.col.2a $,
Ia(Cin.d-$.cam autem.col pe.8_vidiin hoc Socin.conúila82.volla»
inapiclicerflia emiaz..
€ UElotrobermano.Quid (1 decefsit ¡íte frater fidcicómiffarius anteg,
cauatos,an tráfmitracios petendi fideicómillim ad heredos. Paul.
le caftrin.d.lcum auusindi.dicity non ex quo ¡flud fideicómif-
fum erat conditionalc,licer condirio efler tacize fubintelleda, Se fie
condicio legalis,cquiatamen non eftneceffaria,imó prouenit ex có-
¡eéturata mate defundti ira q camtelator tollere potef li valciudi
catur condirio non necellaria, Se ficdicir coffare qd habefin.l. con=
ditióes qua extrinfec..E de códir. $ demóft. Tu veró dic qifta que
fio eltfacilisex quo hic interuenit condicio ex prelladteflatored.
cum morerciolaliesincortus.fade condir.8: demonft, 8 ficnon con»
ueniunt propricyerba Pan. decalt.diétum tamen cltycrum,
d EDisomesefrañas, Aprobar glo(TL.eum acutiñimi. Co de fidsicom.
8cd.$.cumantem.que fint commanicer approbate: celliant enim ia
extraneo rationes, que funtin flio cios liberis
pictatis Se (anguinis, de qua in.d.l.cumauus.Si criar euicas
tarisintellante ne videaturalienas laccehionesfuis prapor
aut fi filias Se
, PO extrancus
lus herederos, fo tal condicion: que dl eacintiaa
q muricffe primero,G elotro q hcredaf- 8: derelituen
1efus bienes,maguer q clteg murielle de poll mor-
a L té grauati, an
primero,dexalle hfos:nó heredariá ellos inpertonafli
eftosbienes atales, mas el otro a quien pe
; :ódicio:
eftablefcioel teftador por fu heredero. Socin.tra
9 L:7. X 1. Como el padre non deme poner cúdi y
cion ningunaen lalegirma,que dexuafafio- ca auuschor
Al 6.colum.a. ver
SA
le
Sn € A ficu7infertur
Y ln Ibremente , e fin ningund eel pl
28 agravamiento, e fin ningu- quello. $e res
ferc ibi Cuma-
núarguentem,quód nó intelligaftuncifta conditio, licet in fine re
linquacfub dubio,dicensquitaté fiadere contrariam opinionen
Sodnibi poltlcan Baute feuerinad iu auté.S ml.
ftamento.C.detefta.milit.tener pio perfona filij fubintelligat, vid.
ibi porcam,% pro ita opinionelatisfacie ¡(tal particarú.dú in hoc
verlisponit hac verba, dos omes eltraños, quafi (ecus vel </la
quando nonambo efTent extranci.
Glex. XL.
¿mINOn potelt teltator filis apponere condirionem in legitima. ln
o tamen quodelt plas ciiureiníticucionis relitum porel apponi
condirio poreltarina.Cafualis autem vel mixta nequaquá, (ed habe
tur pro non appofita.h.d.Habuit originem 4l.quoniam in priori+
bus.C.deinofk.teltó.
€ Guibremente.Non ergopoterit A parente filio relinqui legitima, ve
compenfet cui debito,ad quod filio tencbat,veluti dotis maternz,
vel als, vtin (pecie.not.Cynus Setiá Bal. in-fin.z.C, de jur-dor.
Er quidfipater relinquar filie iurcin(dcucióis aliqua bona vel quá-
titaté pro lesitin lote materna Se bona non fufficiant ad folu-
tionem doris S legitima? vid.notabile confilium Socin..volu. con=
filio.225.diligentifsime Efubtiliter. vbi etiam vide, an aceptando
hocfilia abi preiudices, Se quie haben ind. cófl. Addead diéta Ro
dericiSuarezsin.l.quoniamin prioribus.C.de inofficio. tefla. 7. am=
liatione vbivid.de hoc,Sc quid li flis infticuat in fua le
jubetro(litueretitio,qui reculansadire St reflicuere compellitá iu»
dicesantune habearlocum ifta vt adhucreiefto grauamine con-
fequatur,Gcretincar legitimam?Paul.de caft.dicit,p nonimó tune
limicabififta.l.S fimiles.per tex-quem ipfead hoc ita intelligit in.l.
d erebell.vbi Roman.dicie hoc etfe no-
wisimam dittú,fed Alex.ibi reprobatiftumintelle£tum, 8 dicitef>
fe contra texin.lpes.(i parronusffde bon.liber.vid.ibi per eú cu
jus diéta fatispl tamé filius fic grauatus recufansadire, adi-
ret 8crellitueretstune videtur,q cú agnouerit judiciam defianái nó
pofiitrepetere legitimá pertex.in«d.l.pe.$.fi parronus.6: videtur de
mente Alex.wbilupra.An autem grauame qd per ¡fas reijcicue
in perfona fil delegirima rejjiaf eriñin perioná cius in qué filus
usadeundiziftam quelionem tragar Socin. confió.
itnon potell negari.col.7. neque meminialibi_me legilTe
vbi concladir,p nó per pulchra verba.vidibi per cum:S in maté
ria quodipfe ibidem dicit.col.pe.veric.6.8: vkimo. Aduerte earn
quia fi paterex facultare regia polfee gravare iiosin legitima iuxe
taca que tradit Roderi.Suarez, inud.fua eleganti reperitio.]. quoniá
in prioribus.18. limitatione: € in le£tu.Lfori. confequenti.in fecun=
da limitatione, adhuc deber conftare de voluntate exprefla pa-
dis velos gran de quod dali pora ene as
mus grauare noluifle,ad quod beneacit, ep dicicOldrál. confila8,
viía donatione,vbi confuluir,g li pater dat aliquid filioin yita, cú
oncre reflitutionis,« polea in tellaméto aliquid 'fbi Legat jurcin»
ftitutionis,S vult illum e/Tecontentú cú co, S cum eo quod fibi do
panitin vita, q videf ppter hoc remittere onus reflicutionis appoli
tum in donatione,quod elk bene notandú, neg; dicitobftare cófue
tudinemloci,ex qua permittitur grauare in legitima, quialocú ha=
berfecundum cum, quádo de exprefla voluntate tellatoris appas
reatzalidalabicur iuri cómunid.2.Cade noxa.c.cum' dilefus.decó-
fuetu.écteneas fempermenciad iflas regias facultares,ex quib*per-
ictus
Titulo.IH.De
mittintarfieri maioriarin vmum cx lis liceraligranicoturin legi-
tima dummodo eisrelinqiiantas alienta prour ell deforma dieta
amo fault liú,quod debes inrellígere dú tamen id quod res
Jinquitur flijs pro aliwmentis, relipquacar eisin o
dicerur. fuum proprium; parrimonium non fubíacens regulis ali
mentorum Se
ta erit eran
mibibile ad
haredes ¡pue
volune hilpa-
vidodenollri
dottorde Pa=
Ja.Rube. ia re
peti.c
Ítras. Íntexte
na condicion?,deueauerelfijodfu legi-
timaparte delos bienes de fu padre,c de
fu madre,fegun diximos en el titulo,de
e
enla ley. que comiéca:Religiofa vida.
Pero ficl padre quificre eftablefcerfu f-
jo porheredero en mas de fu parte legiti
ma,en aquello que le dexa de mas, bicn
vbi (apra. de
fecunda liwi-
tationeillias.l.fori.fub reperione.l, quonian
6zolicércontrariurmvoluit Bal.in.Ja.$.i
¿ciur.qui tamen loquiturin cafuinquo per Ratatú tollicur legitima
nontamen vbi minuicurfaluis aliméris, de ic nó reéte poreft allegari
in contrarium quía de meteprincipis iniflisfacultatibus maloriz nó
eltín torum tollere legítimáfed tátú minuerc,inter qua lógeintere(t
veparerexnota.perPaul.de Caftrain.d.l.quoniamin prioribus, vería
item querricor, 6 q ¡flerfacultates regir fiedebeantintelligi , yt non
tollant,fed minuantlegitimaín confertnotabilediétum Bald. im. l.
cum lege.C.de epiíco.6 cler.vbiloquiturin terminis quando Maturá
rationeprimogeniti excludiefecúdo genivum.Sch pEfe habear fencre
contra alioshliosvel filias in taxatione talis legitimar: fic diminuta:
ro fuftentationefiliorum Scórra pietatisoficióstuncindex in hoc
luccnrrere deber ,$*bono arbitrio taxare £ moderar poterie juxta
qualitatem perfonarum Écpacrimonij quantitatem , $e alías circun=
Aantias(icut $ ego pluries fieri vidiin regaliaudicorío, nam cum pa
tervalde cnormiter, Ge contra boniviri arbicrium minuit occalipne
talisfacultatislegirimasfiliorum ¿idem ell ací ¿ntotumtollerer, ve
adducitSoci.confi.150.volum,1.co.s.8 Dominide Rot.decifio.13.
nouis,in priaci.2.colu.éctencbitur pater ita prouídere alijs filijs.licéc
iplihabcantaliunde vnde poffentalimentari cum principis intentio
non lit ja totum tollere ,led diminuere legitimami8clicce(Tar quod
incontrariumfentit Abb.in,c.raynuntius.detesta.vld, nota, an auté
Áiliuscontra quem fuit impetrata facultas , ve pofsic (ibi diminui le»
gitima poterit ¡flo jure vti contra patrena fuum diminuendo patri le-
icimam.Bald, dicit quod nonin,l,fiwverfisponeprinceps, Cade fruca
¿uo xxpen,cateraadiftam materiam pertinentiawvid, laté per Row
deri.Suarezainad. (ua repet.lquoniamin prioribus.Scper Guil.Ba
vbi ponitaio.limitaciones inrepe.capiculi Raynúrius.dece(t.£352.col.
4.8ifo.lequenti et luperverbo reliquit, quibusadde quid dicédum
fitin militean ex dircáta milirari(de quain,Lcenturio. fade vulg. 8e
pupil.8c precibus.C.deimpub.EaljsGbltitu. Ein «ein teflamen=
C.detella.mili.)pofit privare iliumlegitima,que dicam
incplecompendio o infeatirala.Addo etiam q fubllituere filio vul-
ariter nonreputatur grauamen,vtinfpecie dicitPaul.de Caftrin.d.
. quoniamin prioribus.per.Lipofthamus,s.quod vulgo.(F. devul.
vbi criam Alex ,quem vi
82 Ucondicion,Sed cum fubltiturio dicatur conditionalis inftitutio , ve
in.l.cohwredi.$.cohares.ffde vulga.Ecpupilin ratione. $. quod val-
go-ff.ad.l.falcid.fifliusfubflicuacur vulgarirer,vel compendiofe $e
aprimogradu firpratericus , an vidcaturin(licucus reicótacond;
ncinquamfuicfadta (mb /lirucio? Se videtur quéd fic per 1.6 filiusfa-
milias(ubflisuarur.fde bare.infli.8e 1. fipaterfilium,Bc1.ex falto.
4.lurius.fE-de vulga.S: pupil.Bcper.d.l. quonianin prioribus. St per
= Hamm deviderar bai demente Rodo Suaccrcio.d.l quecianda
prioribusjio«i.lixBirarione, Sc exprefiushabetur per Alexand.indl.
lipaterimpuberes.f.de valga,6: pupil.uper glo .in yesbo fb ituic
¿cprobarietiam videturin.).Cámus»$.cum anté,C.deinnoflic.tefla-
amen. Se fic fi alter filios fit inflitucos in primo gradu Scei (2 daras
Sub (lucas vulgaritervel pupillariter,vel compendiofe alcerfiliusta-
Jisfilasfublliruusrcieéta condicione concurrercuminlituto quod
elttenendum ment ,quia nonita declarar Roder ; vbifipra,(ed ad»
uertequianeque Alexand.necRoderic .faciunt.meptionem de Ol-
draldaconfilat71.thematalce(tticiosfilium.column..veric.fed quer
taryvbi valcoppofitum loquens in calisfuo in filio fubllituto pupil-
lariter qui fir áprarcedenti gradu prateritas , $e dicit non obflare.
d.J.quoniamin prioribusmeq.d.$.cum autem. quod oftendit > quía
diét.l.quoniamin prioribus.commemorar.J,omnimodo.ciu(dem ti-
tulizardirS.cumáucem,ScLlancimas . commemorat Viranque, Cte
condiciones que fe pont en losteftamétos.
25
gooportetquodambieintelliganturdo cau quo Loquitur +. omní+
imodo.adculús interpretátionem faéta:funta Se authen . de lis añ,
dotainftro.natis.collas;Sed.l.omnimodo.circaprateritosfilios ni.
hilimmurar, veibi diciturin text.ergo.Scolresb.l, omnimodo «inue
pitpetitionemfupplementi, $e circa ¿llud. verlattrincendo illaruin
asú. 1. Sc hoc
pomé fupple»
meatum dicie
duo vnú pre
exiflens aliud
ci accedens. li
De prioris ta»
men interitu.
argumen. l.
fade diveif. Se
tempora.pra:
(rip). pome
ponius.cum.
, quis, fa deac-,
quinpolise hocfupplerentum ficdapliciter,vereftilicet,poraccel
ionem quancitatis,ad quancitatem vel (peciem, vel (peciel ad quan»
ticatem,vel (peciemveloquicar.omnimodo . kt interpretabicur per
ainotionem condirionis adie%cinituuionifadte ex legirimavel mo
di,vel dilationis,velalterius cuinfcunquegravaminiscapiendi,tamen
amodusnon mutatur,fed reprelentatur.arga. | bareditas. ld hores
in/liwu.vndefi quis aduertatad.L.(cimos.$.camantem. legitima que
ibireprefentaturnon expectatadievniuertalifdeicommilloadicAta,
non capituriure dire£to,fed iure fideicommii, £perrelliturionena
de manu heredis faciendam , vt ibidicie litera dum fubdit quartas
quidem partis reflitutio, Sic. de fic non muracur capiendi modus
neque primas interimitur , fedin propolito per amotonem condi
sionisadieG'z dupillari fubílicutioni non folumfuccedendi modus
«seprafemata, ed rad Sole pesimicar ia. $ rcindo. died ñ
extiteric conditio. ff de vulgat.Spupilla.vebac $ aliainifto propo
fito adducicOldrald . vbi (upra, confirmator hoc quia ¡llud quod
dicitar quód teflamentum poteft incipere,á tacita vulg;
Tadniexprefía pillg Ec k flioidtcicda ota]
puedeel padreponeraquella condició,
queesenpoder* del fifo de la cumplir,
mas ningúa delas otrascódiciones,dÍsi
como las queacaclcieren porauentuta,
o las quefon mezcladas fegun diximos
en las leyes ante defta,non laspuedepo
ner.Efi las pone, non enpelcendal fijo
heredero,maguernon (e cumplan.
ca vulgari lan
xis dicitar infliturus, ve probáriripel. fi parer filium.é ibi Bartolo
f.devulga.Spupilla,tamen hoc procedi fecundum tertirinios diét.
Jo parer filicer ,: quando filius mafcicur qui fue filio ja
saco fubflicutos inuenit tempore quo. nafcicut purificatam condi
sionem fub qua ef fubllitutus, quía tunc non potelt dici preterl
tusper. l.cum pofthumus.fI, deliber. Spolllum.non ergo proce-
det quando filius.aliquo tempore repetiretar prateritus á primo
sadu conditione non purificata. Sed quicquid dicar Oldrald. qui
inhocadharet diftisantiquorum in qua(lioneilla, an conditio £a=
fualis vel mixtafuab qua filtus fuic fubltituras reijciacur de legítimas
juxra nota,perdo8o.in.l.fipater. C. deinflitutio. de fubfticatio «Se
3n.|.fius quoque .in principio.ff.deheredein(titu.8cin diéta.,quo=
niam in prioribus. pro eo quod prius dixi, videcurcafusin didto,$.
cam aexculua decifonelolerrara uodcutn hodie legitima des
betrelinqui filio ,tituloinftitutionis. fecundum jura autenticoram
¿ciftarum..l. particaram. (filias bli rmarurin cuentum alículns
conditionisalteri hefediinflicutioreicfta conditioneconcurrere des
bercuminftituto prouthaberurinid.j.cum autema
b 2 fjo.Idem dicinnepote, vel pronepote primum locum obtinen» 3
te,vtprobatarin diéta.l.omnimodo . Sediéta.l. quoniam in priori
bus.Cideinoffic.tellamen.vbi vid. Roderi, quarta ampliatione, €
jdemdic deafcendentibas écpatronis, Scetiam in fratribus quando
turpis perfoña hares inflicuicur ab eo, nam ¡Qi ectam non polfune
granatiin legitima. ve dicireloT,nora,in antentica de heredib,ée
falcid.s.Kivero expreflumacolla.prima,, in glofl. prima... pantho-
cnius.$. fina.ff.(i quisá paren, fuer. manu.vide eciamper Rodoric. in
diéta « 1. quoniam in prioribus.16.ampliacione, Seprobaruroptime
in.).6.inordina.tauri.
o UQueesen ed Deobaramengohis quodinlegitima quecanqueco.
ditjopoccllaciua cam 6 ffs jc de legitima fullentacar
veroinrefiduo vitra legitimá, vnde Silla condicio li volet rei;
«tur de legitima vt hic,tenes Bald.in didta.l.quoniamin prioribus.
Torn delmoLirkána dde condicio (lino Scinldaro dbicalo
columna feptima.ffde haredi.inflituen, 8 Roderic.in.del. quoniam
-inprioribusss«.6ampliatione.
d, Evan empecen alfijo.Dehocvid.Roder.vbi pra fecunda ampliatio- y
ui legensiliam intelligit quando folos ¡fte fiius erat hieres in 1
-obferal.(cimus.$.cum autem.C.deinoficio.tefla « cniadde
“altrán.l.firusquoque.in principio.ec La. ff. debzered ¿nilo
li quaricrejetia condirione de legirioaa quid esit de re *
¿did ¿orefpondet quéd hi non habebar cohieredem vel labliicuo
Partida.yj.
In nova
p Tec.cfl lo
E Seltapartida.
rarntorumfiblacerefdt:quonfámin omnem euentum e) illud har
biturus file deficiar condirio fiue non , fi tamen haberer cohere
dem,vel fubffitucum (pectabirureuentas conditionis que fi nonexi
favillud teiduum peruenicrad cob, redem vel fulliturum , fitamé
exiftataccre(ci fibi fine noua addiiócficut videmusin eo qui eftfub
fúícul parimt
Pureptin (ib
conditione,vt
fdehere
9 L:).XIT, Como aquel que es ejtáblefcido por
heredero fin condició ninguna, puedeentrar
la berencia,maguer la condició que es puejta
afu compañero noi fra cumplidas
mos.
femifle . 8 lin
cerRode, Sua
rez, pol mul»
taica veli
giiltam.l.
partite emp
tamé vifus ej
remanere cú
aliquo ferupu
lo ergaintelle
£umverú hu
jus.l.fubdeste
nó determina
teallerere, fed
vtpericiori da
ret occaltoné,
aut probandi
auccorrigendi
dicens hoc ef-
femagozmportantizin pradtica,egovero,,licetimpetitus , copita»
bamiltomintelleétum non conuentrehuic,]. parcicarum cum quía
disinatoriuscumia hac.l.nullamentio £c quód habuericfilins coha:
redem,velublicururn , vel quod non habuerit, rm exiam quiailla
Liuxta.l.fuusquoque,écalias leges iuris commanis facie differétiam
an fliusinlliruacurfub conditione porellaciuazanfub caliralizvel mi
xta vt primo caíu reieéta condicionepotellatiua delegicima, iuxta
didamá. quoniam in prioribus.¿ciflans l. reneatinfliturio conditio
nalisinreliduo, Scexpedtetur condirio. Secundo veró calú non lo»
Ju rejjciaturcondicio de legiima,fednnequectiam refpeéta refidui
expeíterur, Gh torailtalexintelligi deberet quando non fuitdatas
colurres,vellub(ticutus dicendam elíetnullamin viraque condicio»
ne £sciendamelle diffcrentiam , quia veroque cali non effet expes
¿tanduscondionis euentus cur in osmnem cuentan illud efler has
biwusus.re(tatergo quodweifla differentia inter conditionem pote»
Natiuam, inter calualern vel mixtam polsirbic applicari de necele
fitare debemusintelligere quod fuericdacusinifta.), fubílicutos , vel
«colrares Se tunc verlatur labor inrelpondendo ad diftam.l.(cimus
5.cum autem.vbihhabecur quod in refiduo vltra legidmam non rel
eiturcondirio cafialis,welmixta.forté pofTernon Improbabiliterdi
si quod cumille.$.cum auten, guatenas innuit, quod legitima pol
£rtiliorelinquititulofideicommibiic(icuc Scaliz.lL.ilius tico difpo
fiverunt, ve habeturin.l. omnimodo,codem titulo . iccorreétus per
jusauchenticoram ex mente dodto.ibicupn Jégicima hodie zalsgal
debearriculo infiicutionis,vtinanthen,vt cum de appella. cognof. $.
aliud quoque capitulum.colla.o£taya.Siin .l. 5. ticulo oótauo. infra
eadem partita.per que jurarediturad antiquasal,fecundum quasfi>
liusinflituinon poterat (ub condirionecafuali,vel mixta, Sclicetad,
$. cumautem. fit incoricétus, quatenusctiara di(ponicgr.od condi-
tiocalualis, vel mixtareijciacur de legicima, Éctellamentum teneat,
vein.).9.fupraco.Scibidixitaménó potell negari quin in legitima,
fimul Sin reliduolegiáimz paterhodie non poteft filium inflituere
fub condirionecafuali vel míxtaicur eratpperal,antiquas ante: ll, C..
fiergoin(titutio peccerin forma, ve fiarfub condition caluali, vel
mixtarciedlaconditionetenebitreftamentum, St.euentas talis con
dicioniseríam datocoharede , vel labílituto non expeétabitur , Se
quedes dlaniquas dond, ve filius talicer inflicurus pof-
ctdicereteftamentum nallum hodicperiftas.ll partitarú,, licér hoc
non polsic dicere £cteflamentum teneat :tamen dicere poteric filius
condicionem talemfibi non powmifle apponi, de cius euentum muila
tenusefle expedtandum.oporter ergoparrem elTe cautom, ve filium
inflítuacin legitima , velparte legitimarpnre nonfub condicionecas
fixali, vel mixta, velin reliduoinilituatalium, vel (1 inflituar Élium
in omnibus bonisgraues, li velitvcalterirellicuatrefiduum pure, vel
fub códidone,8dimiliterpoteritiliñinllituercin legicima, Scin refi
duo flab códicide,cafinali vel míxtadato (ibi coharedesvel (abífiruto,
ve hzeco mniaprobanturin.d.l.5.titu,8.jnfra eaparó. fiaucemfilium
ioíliruererfub conditione calualivel mixta, ramin reliduo quam in
SEE elteftador acltablelcierea
ela aportados al
Nel vnofo códicionque puede
fer, Pealotrofimpleméte. E:
fteatalaquié nó fucffe puefta códició,
luego qleamuerto elteftador,puede en
traren[us bienes, enaqllaparte, en q le
eftablelcieró porheredero,c el otro que
escftablefcido có la códició fobredicha
nó puedeentrarsenla fu parte, a menos
defercúplidalprimeramétela códició,
Iegicima,vel(impliciter ;tuncprocederethuinsa, difpoficio exam da
tolibicoharede, vel fublliruro, K«forteidernelerdicendum attemtis
.juris communis, ¿fic quód non procedant difta Paul. de Caftro.
inadel,fuusquog;.S Cindnl.fipater.C.dciollic.Sfubllico. E ic p
inhoc.Lifta partitacum,non corsigacins commune,fed declaretanam
fuppofito pp
ralis condicio
reijcitur dele=
gitimaScrefla
métum tenet
fecundú Bart
8cdoBto .vedi
xiio di£t.Lo.
fupra eo « erat
necellaria de-
clarao qu
erat faciódum
de refiduo Gd
non repesitur
declaratum 8
jure commu=
fo quefuc eflablefcido porheredero.
4 Le3, XIII, Como denen fercumplidas las con
dicioneisque fon pueftas en los eftablefoimien
tos delos herederos ayuntadamentezo fo de par
timiento,
NOnenlos teftadores a las ve.
| gadas muchas condiciones
a los herederos ayuntada-
fo deo rentals vegadas las po- is mn
nélo departimiéto.Eayútadamétepue re declarate
déferpueftas en e(ta manera,como Gi qee obíta-
xellecl teftador,eftablezco afulano por Pio a
mio hercdcro, fifizieretaleglefía, tal feripferit.fide
ofpital, ediere tantos maraucdis a po- heredi.inltito
quía loquun-
curin caludn
quo mullumpeccaramfícin foranain(licutionis , 8cibi etiam extra
neuseftille quiinflicuitarnon filius, vehoccali + Preterea $e iniftis
Jegibus.8:indiet.Liliberhomo.$.cicias.inflicutio fut pro parte pur
13 X in partecondicionalis:nullam, vedixi fuit peccarú in formas
ininflitutioneverófilijaliter fir eríam de jure communi dicendum
quodifta.lpartitarurn opúúme declarat. in conditione vero potefta»
tiuaredtedillinguicur habuericfiliusinrefiduo legitima coharedem
velfubfEicucum.velnon:quiainftitutio nópeccatin forma, Se in'tali
condicione loquiturloann»defmo,relatus ¿ Rodevin.l «jam dubitari.
7,col.ft.de hared.in(ti,verfic.Shacopinioratior viderurintelligen
do eam fane,8c.E nonin condirionecafuali, vel mixta . confirman
twurifta autoritateinfignisdodto.Anto.de Bur.coníi. 69. ¡pic-vifs
ñtS tumbas blade dan ancancaindl de Jure aan Mido
anterquandofiliushaberet inrcinÚticurionis.cumergo per. Ll. anti
quas 6liusin(titurus (ab códitione caftmlivel mixta habebattotá hz.
redirat£.neggcurabafin aliquo deralibuscádicionibuseriá inrefiduó
vitralegitimá eriái darerur ibi coharres,vel(ubllituras idécritetiam
hodie. ends obflabir.$.cum autem.quiloquitur fecundúiura,
C.fecundum quefafficiebarquoquorelidticitulo legitimam filo re
Inqui abfqshonorabilitiruloinflicucionis,Scvidetur ad confirma-
tionempradiétorum.quodhxc..approbare voluit cpinionem Ol-
eraldi0.dl.quosiam inprioribus.quam ibirefert Alber,colu.r. vere
vel poflesdicerequatenusdicit quod eciom fifilius infliuacur fub
condicione cafkali,vel mixta inlegitima,S vitra legitimam quod ve
legitima manere debeatintegrafilio, tales condisienes remorentus
(eahhabentarprononappolits.
; lex, XT,
49 Vnoharedeio parte pureyalio in aliafub poibili condicione infli-
tudis,primoinflicutus pote! ftacim per mortezsteflantis fuam par
tem agnofcere,alins autem non donec conditio impleatur.hade.
a Esielrefador.Addcadiltam.LIi liber homo.feliita eriptum. de x
hereiafica,
b ose puede feroDicvefuprácodem.L primas 2
€ Mavan puede encrar. Adde.1.h is quilizeres.fodeacqui,kered.8elimita, y
vein.L li quisinfiiuacr,T.dehrered.inficinprind.Sán.51.8: la.
fub conditionesfi.debono.pofT.fecondumtabul.
dl Ccumplida, Etfitempos non fit adicum quando conditio imple- 4
ridebearparebo condirioniquandin voluero fecundum Azo.+ C.de
condic.infert.in fumma. culumnafecunda.verficul. Sei quidem . vbi
reípondetadal.hxcconditio. qua contradicere videtur.£f.decondi,
Zedemonitra.addeBald.n.l.Gparercolumnafina-C. de infiva. e
fubllicu.verss.quaricur (iverotempusfitadictumy infrailladr£pus
parere debeo $ compuratartempusá dieaditz hereditatis non au
tem ámorteteltaroris, ve.ff.de condit.Sedemonttrar.). fi in diem,
: lex. XI,
3»Dluribusconditionibusconiunétimappofitishaeredi omnes adimre
pleridebentyaliasceltamentum erivingalidum,edA dilin ive po-
aancuefubicirvnamimplerk bad. :
Titulo. II. De las condiciones que fe pont en losteltamátos.
1 2 GTalescondiciones, Ex hoc fume quod condiciones plures debene
elle tendentes ad diuer(aimplementa 8 diuerfium finem atrenta mé
reteflatoris qui viráy conditionem voluit adimpleri,nec ciusmens,
¿tíntentio verificacur vna tantum condicione impleta fecus nang; el
fet liplures condicionesctiam copulatiue poliza tenderent ad viu
fines $ quae
Liber earú jan
pleta verifica»
recur Se imple
retur quodex
arar impl
mento praten
debar tellator
mam tune fate
ficerer, cuñulli
bet carum jim
plemécú vela
bres.Quando clteftador ponetales con
dicionesacomo ellas, o otras lemejátes
dellastodasenvno, cftonce cóniencen
todas guiíasquelascumpla elheredero
para valer tal effablefcimiento.E clayú
tamiento deftas códiciones fe haze por
eftapalabra.cP. Elascódiciones puedé
fer pueftas departidamente en efta ma-
Eos acord nera:comofi dixefle cl teftador:cftablez
tuusfiefineliz co pormiheredero afulano,fidicre ciét
deris$epresbi — marayedis pormi anima: o fi fizicre tal
ter fueric talis
eglefia:o tal monafterio. Ecltonce dezi
mos:queabonda para valertal eftablef-
cimiento, ficl herederocumple alguna
dellasc.E cl departimiéto deftascódicio
nes fefazepor cftapalabra.o.Otrofide-
zimos,queficlteftadorponevna códi-
ció fobre muchosomes q cftablefcicffe
fitheres ula
Jem fubílituo
mam tic cun
mens teflato=
Ys fuerie pro=
widere de (ub,
fituto ¡pprer
carentiam li-
berorum que
ita jndacif ex
presbyteraca Porfusherederos:fiqualquierdelloscá
ficut es mor-— pledlacondició, valdra el eftablefcimió
a to,maguer todosnó lo cumplí. E clto
ditionepsbyte — feria,como fi dixciTe cl teftador:cftablel
ratus extare
coamis fieruos por mis herederos, fi
fueren miosquando yo finare. Ca ma-
guer eftoncenon fucíTen fuyos todos,
fiacacfciere que lo fea el vno, “aquel he
redara los bienes del teftador, que era
fuyo alafazon.
ve até confia
JnicAlex.con
fil100.volu.4.
incipien , Vi-
fa parte tella-
menti,Gic, ta=
lienimcafuin
effeétu ex mé
te teflatoris
ambaconditiones flunt purificat, « quod hic diciturininflitutios
ne idem dicas in (ubltitucione, fi plares conditionesin eacopulati-
ueponanturcum Scfubftitutio fit fecunda infliturio , Sita in fub-
ftitutione coníuluicPetr.de Anchara,confi,266,incipi ¡fte magiller
Gerardus, 8Ludo,Roma,confi.y1,primadubiracio, 6.8 confil.133.
nova luperuenit.Deciusconfi.89.Sconfi.417.viliscófilisclarifsimo
rumdodto»Xca
2d Uefa palabra.s. Etan (ubllivurio vulgarisfafta duob?copulatiue ha
beaclocamin perfonam vnius velintelligaturin perfona veriu(g;-
Bar. « De .quanuis.C.deimpub,8calijsfubfti.Sadde ad ¡flá.
124.8cibidixitit..partificamen non c/Tecvnain(litutio fub dua
busconditionibus copulatiuepolicis,fed fivx duz vel pluresin(lia
tionesciuldemperfona codem contextufadta tunc purificabitor in
flitutio exiula conditione 4 prius cuenerit, vtinyd.L.íiplures.fEdecó
ditánftitu.li veró ex interuallo fadta fuerit. fecunda inflitutioin ear
demportionefub diuería conditione, tune viderur receffinm ápri-
mas purificabiturexi!lente conditione fecundo loco pofita.l, quod
traditumaSclonon adea.ff.decondic,8c demonftra. fecundum Paul.
deCaftind.Jiplures.gl.tamenibi,8: Baravolunt y fiat hoc vitimo
cafudifferentiainter legata,Stin (litutiones.viibi,cin opinionéglo.
Sí Bar.inclinat loan.Fab.in,$.(i plures.inít.de here.infú.
3 € Uodlguna dellasaSuflicitenim ad veritatem difiunétiuz alterá efe ve
ram,vthic,Gin.l.fiheredi plures.H.cod.K in. $ plures.inflitu.de
hzred .inftitu.quod limitanifialiud efferde menteteltantis, vtn,),
generaliterin princ.C.dein(ti. 6 fubllito.cuius.l.difpofitio , an pro
cederet,lidaretur capacitasininflicuto, vid .per Roder.fua.allega.27a
vbilaté conatur probare q) non ,8cdeillius.l.intelleáu, vitra dofto.
bi,videelegansconfilium Soci.5?.volu.primo,
A Moualquier dellescumple.Et Ge habeshicabtin.I2.5.fifT.co.quédvna
4 — pluralitasgeminatplures(ingularitares, vbi pluralitas refpicic plu-
sesécvarioselfcótusin fingulisfubicétorumadde.J.falía, $. fineff.de
26
condit, $: demonítra.Gin.1.3,5:£in.fF. co. Fecusfi vnum tartim effes
Etumproducir,Sclicincellizicor.l, quanuis.d:,l.penul.C «deimpubs
¿caliis(ubflicufecundum A ngin.d...falfa.
€ Guelo fra clwno,Adde.l.fecundam..fi.Macod, GLExxTI2,
swSi cenditio potellatiua harredi vel legatario appofta cafia non pos
teft adimipleri
habetar ¿p ion
pletasliatten
ele mixra ve
lego tibi cem=
tum fi cum ta
+ li mupleris: de
ipía moriator
antequam im
pleripote(l vE
tumotiarisnó
habetur. pro
impleta ; vbi
yeró ipfavelic
fed tu nolis ha
berur pro de=
feéra mili ipía
fictaliscú que
úbi non licer
defiurejcontra
hereah.d, Ha=
buitorum. d
9 Ley. XIMI Como deue el heredero aver la heré
cra, fimon finco porel de cumplirla cemdicion,
fo que fuecfiableferdo.
|¡N' manda o en eftablefci-
miento del heredero, po-
y niendo condicion el telta-
4 idor,dezimos, quefila con-
dicion fueflcatal, queesen poderio de
aquelaquien es puelta de la complir, Mi
lanon cumpleporalguna ocafion que
acacíce, de guifa que non finque por
elde lacumplir, valdra el cftablefcimi-
entofdcl heredero,o la manda, E efto fe
ria,como fiel teftador dixefle, cftablez-
coa fulano por miohercdero,o mando á
letal cofa,(1aforrare tal ficruo que ha Lan,
Caficlteatal ouicre voluntad de cum- £ ar eldra el ia
A blecimiento,
plir, lo que el teftador mando, on dde que
Íinco por el,masporalguna ocafió que — fub conditio-
acacfcio enlaperfona del fieruo,murien — ne $: quo
fdecondiin
Micu.écglo.ia
I prima, C, de
in/liru.Sfub-
Nitu «vbi hoc
lmicac , Dif
haresfijeritia
moraañi mor
télerpi qui.de
bebar mante:
dofe,o perdiendoleen otra manera, lin
culpa £ del queledeuia aforrar, portal
razon como efta ,non fe embargariacl
heredamiento,ninla máda que alsi fue
re fecha. Pero fi el teflador, que faze
el teftamento, dixeffe,mandoa tal mu-
gercientmaraucdis: ofago la mia here
dera,ficafarecontal ome, "fi acgelcicre
tioconditio habeaturpro impletaac fi naturalites morererur cum die
citmoriendofe, o perdiendole, cn otramaneralin culpa,Éc.Et Kc
feruns occidaturá tercio viuo teftatore,licetnon competataétio con
traocforem ad extimationem rrreditatistamen rofpedtu confeque
di huereditatem condicio habetur pro impleca, licet contrarium vo=
Juitgl.communiteribidemapprobarain verborerrorlims, in. Juinde
neratias.$.idemlulianus.ffad.l.aquilefed quod dixi tenétlo.de]mo.
8:Sociun-l.inte(tamento .la fegunda, fede condi. Sc demon, ¿efaris
probacurhicili tamen feruosá tercio loccideretpr poll mortem tella=
roris,tune hoccifore(Terfolnendo pretium hareditaris, conditio non
habetarproimpletas(ed agiturcontra occilorem.vtin.d.$uidemiw'ia
nusEcibiglosSocitamen vbifiprá vult q etiñifto caft habeaturpro
implera,licetóchoccafl daruradtio contra occiforem in cius odium
velutinonimpleta conditione.vide pereum in prima , $e fecunda.
col fedtuvide.Laaz.tit.9unfia ead.parti.S: queribidicam.
h disicafarecontalome, Quidécontra veli dixerat fi talishomo cum ea 3
matrimoniúcótrahát,an hereditasdebeaffi nó Nat per moliers, fed
perillú hominézviderur pnon ex quo códicio appolita cl principa-
Jiterinperfonam talis hominis, hcin clus potcltare elle debet ive
Jitmpberc,vel nonavtin.l.cum ab cosf.de cótrahien.empraScita tener
Lcob, deRaue. ScCin.in.la.C.deinfú.8fubllidcanadelmel, 8 Ra
pha,Cuma.n.l.in teflamento, lafegunda. ff. de condi.8 demon» Jota
tñin.lindenera:ius.$.idélulianus.elprimero.in ver.quoniamctror
fumffiad.lraquistenetcótrarió Alexin.d.lalicetprioallegetpro. de
Ltádem dicittutius efletenerecú opi.lacob,de Raue,Salioray tario
3n hoc confiderarideber cuius intuico Si fauore teflaror voluit vt tra
trimonium contraheretur nam fi fauore mulieris inflitura: vel o 4
fuit legatum hoc fat non Mlerper iplam confequi deber harecia
tem vellegarun», (¡vero teflarcr hoc feci intuien e fancic ¡lus
hominis £i contraherer cur ifla muliere ; une cum cius volun»
Partida.vja Eñ
micciperd.pe. La2.ad,6.
$.» ff decódi. titul.9, jo
+ Ec demonítr. cad, parte
8 Uoinculpa. Viderurexifta.L probar q (feruus occidarur ab alio tere
Sefta
taticelinquarur,Scciusfanore fecie Ñiáple nolie contrahere non_de=
bebiturhareditas vel lezarum,Sifacirad hocal.feruo legato.$..i ten
flator.1f. delega. r. Sadi(lamdiflinaionem faciz etiam quod dicie
inpr agnginquancum diflimguic.Erarteftator,
us, vel non facicetiamlillislibertis¿io 6.£de condir.k
demoník.
4 a Usemuers, Et
fic fi condirio
mixta defide
percafam, ha
betur pro nó
impler
quela muger fe muera a, O aquel con
quien la mandaua calar, ante que fe
cumpla la condicion:cftonce, non vale
elcftablefcimiento,o la manda, quealsi
“ fudlefecha.Masfiaquelcó quien la má
daua calar, griendo ella cumplir el man
Linteltamen- ; .
to.la.2.1f, de damiento del teftador,e cl otro nonqui
sondir. Se de fiefTe:Seftoncefera la mu gor heredera: o
móft, $e quid
aura tal manda,c non fele embargarad,
porellarazon.E fila mugernon quilie
recumplirlacondicion:nonqucriendo
calarconaquelcon quien le mandava
elteftador:nonautaclheredamiéto,nin
la manda.Fucrasende,fi aquel cóquien
la mandan quecafafie, fuelle pariente
della,o tal omecon quien non deujac,
ninpodria cafarfegund derecho.
fipro partecó
dicio impleaf
pro parte d
ficiarcafia, vi.
82 quid in le
gato liberta
vis, vel ad pias
caulasovide.l.
cumitadatur.
fEcod.écin le
gato alimen=
Le. XV. En quemanera fé puede cumplir o nd
La condicion queespuettaen el eflablefcimien
to de los herederos , que fon en poder deo-
173
ammuis lega.
¿Earcán Ll
ls libertis. (a
de condit . de
demonít . Se
quid fimulier
impediaf. ab
aliquo tertio
ne polit con-
trahcre, nó
ab illo cum
quo debebar
córrahere? gl.
tcruo algúo feyédo celta
blefcido por heredero
deotri,qnó fucflefu Se-
nor, fo condició, elteatal
£á1n6 puedecúplirlacondi
ció, lin mandado,f£de lu Señor, e filacú-
pleynóvale.Mas fiotroalgúo qfucfle li
india dl * bre,emenor de veynteccincoaños,ma
ora E guercitouieflecn guarda deotro:fi loc
demólt. dum — Mablefcicilealgúd teftadorpor fu hercd
Prats e ro,fo alguna códicion, puedela cúplir
ob cauf. vule
tuncidemolfeaciicafo fortuito condicio defecifTes.Barábidiflingnie
anille tercios impediar direéto , vel per contequentiam , aut du=
bitarur.videibi per cum.sperloanade Imol.S:Socin.col.ó.verf
«calas Bevid.bonútex.Scbi Bar.n.l.Guidns flamasEco.titadecon
edemonll,Sclamaniocin prin.SibiBar.fE de anmuislega. tame
mauia.loquituraquando conditio deficicpropter faGtum llas
inculusperfonadebebatimpleri, vecciam ef? catas hujus.), par
rum.Jtemerjamin.d.|.fiticius.conditioimpediturab co » fine qu
«condicio implerinon poteratscum cius licentia requireretar , fecus
fiimpedireturátertio cuíusconfenfusinon requiritadimplementum.
mam tune videtur perindeiudicandum, acfi condirio delicerercall.
.. fortuito, Scita confiderar Socin,vbifupra.preditaintellige quando
teriusiniultenonimpedirer, nam li iniulle tunc recurrendum clk
adeaque habenturin.lindeneracus. $.idem lulianus. el primero,
fad) dixiluprájnglo.
5 » tiza condicion. Quid finon frreliénum (ab condirione, fedfub modo
Scmodus deficiarpercalum fortuicumivid.Liticio. 8: ibi BartolLét.
deleza.primo, Si per Baldin.ygencraliter,5a6.7acol.C. de epifco Sc
der.
6 € Geletronoquifide. Sedanpolsitparnitere:Dofosin dita..1. C. de
¿nlito.Befab tica ¿nftaneíuperhoc, de fatis placet refolutio Socin.
3n diéta.Linteflamentolafegunda. col. 4 «verfic.fexcuscafus vide
perte.Senotaquod vbi non elTercondiciofed modus,túchaberer lo=
cum poenitentia, de agí polTet ad implerionem modi , fecundum
Bartolinl.quibus dicbus,5cermillimsán ff. decondic. £demál
partida.
vide Alexan.coní.102.c01.20volu.t;
d znonfelecmbegara,Sed an difpoli E ¡um procedar 7
in contraétibus > Doéto,fuerunt varij.in.d.l.1.C.deinftica. «bl
fed tenenda videtnr opinio Cyni.quód non.ci quatenetibi Alexan.
colufi.Ecetiamlalo.quidicicelle magiscommunem,col.y.
€ UN denia nin g
podria. Add
cis ¿ta Jegarú.
f.decédic. Se
demonfl.
fin mandado defu guardador :S'e aura
porendeh la heredad,o la manda.
Le). XV]. En que cafo la códicion quees pue-
JhueneleStablefcimiro delberedero, vale) la
cumple defecho, maguer eflonce non fe pue-
decomplirde derecho.
Viplir fe pueden algunas
ondiciones ya de fecho,
maguer fe nó pueden cum
al plirde derecho . Ecfto fe-
rialcomo fi dixefle clteltador, cftablez-
coa fulano omepor mio heredero fiel
tornarclibretal mio ficruo q he. Cama
guer cftcatal dederecho non puedetor
narlibrea2qlficruo, porq esageno, fiel
fiziere quanto csen el elotornarclibre
puede delpuesentrarla heredad del te-
ftador caucrla,cpor ellarazó, Klera ver Le Crd Ls
daderamétclibre clficruo,cauraclotro £ sin mandado. y *
ri Concordatcú
la herencia. rd
ne.ff. cod. vbi
lol. opponit.
de.!.conditi
nibus.f. de có
dit. demon»
$ fecundalo.
glo: ibi vide
apptobarihic.
€ orandado de 2
fa guardador. Adult
Adde.l.fipu- Scinft.de
pillus.ff.eod. vulga. $e
lex. XFG
20 Alienus feru?
cui elt appoli
tacóditionon
potelt cam fe
¡ula do-
implere
pro non
iupleta habe.
tur,minor ta»
MENoXXV. 20
mis libere pór
conditionem
el appolitam
citra. curato»
vis volíltatem
adimplere 8%
harreditatem o
Titulo. V.Decomopue
denfercftablefcidos otrosherederosen
losteftamétos,enlogar delos que y fue
ren pueflos primeramente, aquedizen
en latin fubllitutos, 5
ma Stablefcen fus herede-
roslosomes enlostefta *
mentos,cponen y con
diciones,alsicomo mo
3] tramos cál titulo ante
|
¿tintellige(o-
cundum Bart. 803 «ti.
¡quando implementum conditionis non contincatalienationem $c3.tit.9.
rerumminoris,nam (ialienationemacere debererneceffario requiri LX. 3d
tarauétoricas tutórisvel curatol E Bis.
h 4. aura porende. 1n filiofiso qui oítlicres necellarius, plane proce-
dityvcin dida.l.conditionibus E. de tonditaSk demonílra. Sedeclara
viábiperPanl.de Caftr .inalio vero licet ad purificandum condicio
nen ipfe minor poli parere condirioni non tamen polsit adire
fineauétoritatetutorisvelturatoris, vtin.Lpotuit.C. dejur, delibe.
Ircumquidam.C.deadiminiltra.tuto.
Ozesfralis
amSiinítieno quemharedem fub conditione fi feruum bareditariúma
aumniferírslicer dejute ante quin fit hacres manwnittere non pobir
quiacitalienus,tamen (i defaéto manumittar,acquiritherreditaten.
hocdicit. ;
i elo feria. Adde.I.mulier.$aE.cod,
k € Porefiarazon, Et lic fnficit condicionem impleri de fadt
quovideBal .inrubrica. C. de fubllica, 8 inflicu . ¿nfine.
fipater.penul.colunin.vcrfical.fed nunquidifla condicio. eodem
vulo.Sitamen conditiopcte(l imples dejurenon (uflicr, uncimple
mentón de fadtosL.hferuus fdo folut.vide per Doét.in.lamaruios.
de conditi.éc demonít.
,
dez
Uritulis Po
Titulo. V.Como deué ler dadoslos fubítitutos alos herederos
3 3 crederos.Ecnonfolumin hareditacióusTed eciamin legatis poteft
ficrifubítitutio .J. vehzredibus.ff.deleza
mica»5.inprimo.k.
pro fecundo.C.decadu. tollen, Scetiam in donatione cauía mortis.
ita. vnicass,fin.fed e
nin contraétibus dt agtibusintervinos, vt
in.l.quotiens.C.de dona.que fub modo.
b Ls» lugar.
Dicicor enim
fubllicurio fe-
cúdus gradus
vel tertias om
niom corum
gui in locum
infliturorum
deficientió vel
non adeundid
in (lituúrar, Se
fic dicitur (e-
cundas grad”
quía fequicur
pcimú 8 fub»
Jlicuio , guía
fub prima in-
Micucione (lar
y le
vulz. Scpupil.
La. $ prio gras
bono
rampol.
dútabu, Azo.
Cadeinflit, Se
Abi. in fama
ams inprincia
$: infta cod.
I.prima.
dltes.l.
am Subílitutio E
fecunda infli-
tuo, feu fecú.
dusgradus ,vÉ
tertius corum
quiin locum
inftirarorum
deficiensium,
velnonadeun
cium inlliaá
rur:Scfianelex
genera fublli-
tucionum, vul
garis, filicer,
Pupillaris,exé
plaris, compé
diofa, breuilo
qua, fideicom
milariahad.
1 < Ue Habes
hicquare dici
tur vulgaris,
quía á quoli-
et de val»
gofieri porel
a0tiue Gccuilio
ber de vulgo
ficri poteltal.
defte,cporquepuede fer, que aquellos
herederos q primeramente fon pueftos
en cltcitamento muerenantequeayif
Jos,o noncumplá aquellascódiciones,
o aquellas cofas, q les mando el quefizo
el teftamento tuuicron por derecho los
£ibiosantiguos,que zicron las leyes,
en vn milmo teftaméto, pudicíle omg
eltablefcer herederoside muchasmane
ras.Porquefilos primeros muricflen,o
non cúplicilcn la códicion cla volútad
delteftador,entrafsen otrosenlugarvde
1los que lo fiziclfen.E porédepues que
de fufofablamosdelosprimerosherede
ros,qremosaquidezirá los otrosaquié
llaman en latin fubltitutos. E moftrare
mos que quiere dezir celta palabra. E
quantas maneras fon de cftablefcimié-
to.E quié las puede fazer. Ecomodeué
ferfechas.E que fucrgahan.E en que tié
po desfalleícen.E porque razon.
$Lejo1.Quequierdexir fubfiicutus,e quitas ma
nerasfon de fafliciciones,
ESSE Vbftitutus en latín tanto
quicredezir en romance,
[como otro heredero que
[ELA os cftablelcido del Eszedor
del teftaméto,enel fegundo grado, def-
puesdel primero heredero .Ecfto feria
comofi dixeffe eftablezco a fulano por
mio heredero, e fielnon quifierc,o non
lo pudiere fer,fea lo fulano enlugardel.
Etal fuftitucioncomo efta llaman enla
tin vulgaris, quequicr tanto dezir,co-
mocltablefcimiéto, q puede fazer qual
quier del pucblo,caquié quifierc. Otra
fuftituciond y a, aque llaman en latin
pupillaris,que quier tanto dezir,como
eltablelcimiento, que es fecho tan fola
inratione.$.quidvulgoffad.lfalc.ficenim ámilice vel pagano par
tre velextraneo, foemina,vel mafculo,dummodo fichab;
dumfecundum Azo.C.deimpube, Sali:
quia poteft fiericuilibet vehic dicicur,$
id teltan
fubflitutio . infumma. Se
i¿infti, de vulg. (ubili.
pd dsibiicucion.LiQayenumeraripeciestubNicucionum,de quibus etiam
er lol
in subri
le vulga.Spupill.Síperglo.in.$.quaratione.in
itu.depupilla. bibi. per glo(ln capiru.caynuntius. deteflam.
ingl.quarta.
y $ Gerersloqua.Habeshic q breviloquacfpeciesfublltucionis de per
fe.quod nor.contraglo
rayhuntius.deteflam.que nonenume
ratillaminteralias.Sociin rub.(E.de vulg, $ pupil.concludit quod
fubllantialiter ScefTe
quianibilaliud ett quam vulgaris 8 popillaris vel v
uxtacaquae norBarto, ñ
jaliter non fitifta noua fpecies fubllitutionis
As tantum,
emaliterta
cod.
Jucius.colum.pr
men bene diciturnoua (pecies mamin formajin duobus ditlere á Gin
plicivulgari,primo, quia breui loqua , denccclitare fe
garis vnitantum.Secundo guia vulgaris vel ell om:
ino tacirasbreuiloquavero femperelte
moni faria, Dicitarergo fubfíitutio il
sia vhievides,Gcin$utin.vbiglo.magiftr
menteal mogo,quees menor de cator-
zcaños,o alamocaqueesmenor dedo
zcaños.E otra manera y a de fullitució
quees llamada en latin exemplaris: que
“quier tanto dezircomo eftablefcimien
tootro deherederos,q es fecho a feme-
figa del quecs fecho al huerfano. E pue
dé lo fazcrlospadres,closabuelos, alos
que defcienden dellos, quando fonlo-
cos,odefmemori:dos, eftablefciédoles
otrosporherederos fi murierá en lalo-
cura.Otra manera ya, quees lamadacn
Jatincompendiofa,quequiere tanto de
zir,comocltablefcimiento que esfecho
porbreues palabras.Eaun yaotrafufti-
tució,que esdicha en latin breviloquas
oreciproca,que quiere tanto dezir,co-
moful/litucion que le faze breucmente
en pocas palabras, en la qual fecontic-
nen quatro fuftitationes, e las dos fon
vulgares, clasdospupillares.Otra ma-
nera y ade fuftitucion, aque dizen en la
tinfidcicommiflaria£.E de cada vnade-
ftas maneras de fuftitutiones diremos
adelante cumplidamente.
%L<y.11. Como la fubflitucion quees llama val
garfefáze porpalabras demegoye alas vega
dascalladamente.
Laramente fe faze la fufti-
tucion que csllamada vul-
¡garis por palabras negati-
moli dixefle cl teltador,eltablezco afu-
Jano pormio heredero *, Eficl nonlo
fuere, fago mio heredero afulano.Cafi
muriele aquel que fuefle cftablefcido
primeramente, "ante que quicffe toma
dolaheredad , o fe aya otorgado por
juas8, en efta manera, co- g Uxegatinas.
ninoe:
Uidciconimiila +
popiifuollita.
«quzaperte, ar
guextibivo
cat hanc ful
flitucionem fi
deicommilla=
rim Sc facie
adid gd dodl.
tradune an in
facts appel
ctubltica
amPer verbane=
gativa fic uba
Eee
ys ve inflicuo.
tálem heredó,
Sofi hueresnó
exit, Ticius
Gichuwses, tune
finflcucasan
readicam za
reditatem mo
riatur: vel po
lit aut repudi
es hurediraté
eritticius ha
res, Scetiamta
cite fic vulga»
is fublli
vecalé, Saló
inflituo % qs
corum fit vi-
mus, fitheres,
quiatacité ins
celligitar q (
vas fit mora
tuus vel nolic
adirealius ha=
beat hueredita
tem,b.de
Sequicur_d
Aa Azo.Cade
impube. Sas
lis fbllicut
in (um.coluato
Scglin.S.qua
tencialtede
pupilla.(ubli
ru-gloltamen
jo.dcaynuo
tiusaderelha.dicit q» concipitnr verbisaffirmativis. Sevtrungz diam
potelkeffeverumX procederefecundumextremú cui verba apli
.colrg.vetlt. vlten
turfecundum Barco.io.Jprima.fEude vulga,Scpupil.
rius quero,cum quo communiter dodo, tranfcunte
h €zeredere.Quid lidicatrogo,vereltirmas |
hucvulgaris Barto,tenetqp (ici
ti écintelligeni dicacrogo,ver
itaprocedir diétum Guillel.de Cugai
alijs(ub(ti.fecúdum Soci.ja, l.rft
am quellionen
8calijsiubllica,cola
mirabile dica
;
elibersipoll
Parcida.y).
reditasemiitioaneritad
quiercbacar.fFdereÑa.a
luar ex fideicommnil
efferfidcicómillaria 8charesinflicutuscogeret adire Se
«Lpsecibus..C. deimpuber. de
evulgsScpupil.co.15.vet
humanicads, Code impu,
nam tone
eflimuere de
Írcater
arastindfipater3
¡le fidecóalil er. pl,
hu.
E ij
Seltapartida:
4.1 segundo, Qui habebitheredictem cum frudibus qui augent he=
«ditatem,vc in. icaramen. primo. fhadcrcbelll.centurio.in fi.Se
ibi Ang, 4 doR:Ácodem.
5 bo Le mono feria, Pabes hic quód fubllirutio volgarisihreres non
esitcomprehendicnon tancum calm nolícacis,(ed ctiam calm im
potencia, ade
desl.cam pros
ponas.C.d he
rediioltitaalio
quando tamé
Sita verba fihe
xesuon ericlo
Juan includúr
calm nolun-
racis non ca
fum impoten
tiz.vinqua-
ftionegl.in.k.
hi mater so
Tus. E de vul+
a.8cpupil, Se
dea
detatione .ad
venecia y
fabflizurio val
garis fiéta in
Vnoexillis ca
hercdero,fera heredero clfegádo,. Ello
milmo feriab,fucífebino ,cnon qui-
ficiTerecebir laherencia,o la defechalle.<
E aun calladamente“le podria fazer tal
fultitution,como fi clteftadornombral
fe dos omes por lus herederos, diziédo
afsi,q qualquierdellos,nóbrandolos,el
que elsa fuelle fu here
dero,cltócedezimos,quefifuclsé binos
amosauran la heredad.Eficlvno morie
retanfolamente,aucr la haclotro qfue
rebiuo.Eeltocsporqueentaleftablefci
miento como clte , fe entiende calla-
damente, quefiel vno es muerto, o fi
fucrebiuo e non quiliere la herencia
fibus nolunta
úisfeil cl otro entrara en lu lugar, e la deue
mpot
prehendicalidavein.l-gallas..$ quid Geantam poll.
Si.[cdm leóturam Raine,«Bart.C.deinti.Sfubll.cradiBart.Kpo(t
cum modern. luncol.q.ver.hocpremillo quero. fí.devulg,d pupi
vbi Socin.coliigit..livitaciones ¿col.1v[gzadcola.
cum Sietiam per Alex, 8lafo. Guillel Benesinrepeti.ca, Raynun=
cuado citelpevado fable lbcimoracinlas
Sc QUeadefechafe.Admicticur ergo lubllitucos facim qp hores repudiat.
qs proceditcciam fi infticutus polir reftirui aducrfis repadiatio=
nemfecundá Ba EdevulzSpupicin.a.qpricipa.col.sállios
repetitio. Se idem ( ex beneficio (uitatis pobitreuocare abllenfio-
nemintratriennidiuxtaL6.C.derepudi.hiaresbarin.ly tE deaqui.
hred.vid.perSocin.in reperi.d,l.fol. 4. columua quarta.. verficule
circa primam queflionem. an tamen illeán quem tralmibicinilica-
tusiusdeliberandiexcladac fub litucum . vid . ibiper Bartol « con+
cludétemquó potenior lit jus eranfivibionis qua ins (ib/lirario=
is 8cfico preferacur bares hieredis(ublliruro d opinio Barro .com
munitertenetarlicer paflus fir difpurabilis,fecundum Alexan,£So..
3bi.quidauzema fifilivs familiasin lirucasrepudieran admittatarpas
ter,vellub firurus Barrol.rener q pater:vtinL.6.$.fmiliqy modo.C.
debon.quelib.SctenerglofT.in principivillins fo perveiborecafen
tefilio.bar.in.d.1a1.cola.6.Cuiusopinio communiterapprobacuribi
perdoéto.moriente vero filio ante aditam hereditacen (ubllítueos
admitietmr exclulo patrefecundum Bar, dk cólter do éto.ibi quod tar
suen limita.
fequensSedanfid ¡ariuspreferacurfabílicuto vulgar repu.
diante inflitutoBar.ibi tener q fic fdeicommállum firrepecienm á
fubllituto.fed tu dicidem efe 4 finá Gerepericú fecúdiloá.delmo.
ibiperzextin.L.fadtasS.inlianus. Mad Trebell.vbiídem tener Bartol.
¿« Alexan.Sefl cominunis opinio quodius reflicutionis praferarar
¡uri fublticationisfecundisSoci.jpi,colu.1.Char.8.verhc,circa.6.que
fionem Bar.Sitamen ipfe hareselleriodignus fifcuspraferccnr fuba
flituto, quafi porentior litiusindigpitaris quam jus fublicotionis fe
cundum Barbicol,9.Scciusopinio eltcommunisprocedittamenin
hredcindigno aliud inincapate vt notarur per doéto.jn, 1.1. C, de
Hiered. infti.Sidem quidoindignus mortwus fuiffer ante defundú,
vel anteaditam heredicatem celfante fraude,fecundum Soci. Kalios
moder.fo].4.colu.2.verfi.rca.7.queflionem Barcel mili inflicutas
repudiaretanteguam eTetindignas. Ifiantequio. Rad Sillania. vel
múli fic davas fubllitutas haredi indigno in eo qp capere non poller
fecundum Angesperillumtex,in.l.2.C.deherc.in(t.% fequunturibi
moderni KiJem Angel.in,l.in tempus.f.de
7 d Gcalladamente, Yud exemplumtacite vulgarisponit.l. Tirias, Se
Seyus.fEdehrrediinflituen. cum.|.fequenti . aliud exemplurh elt
de vulgar tacita q ell comprehentafub pupillariexpreflayrtn. Liam
hociure.inprincipio.flade valza.S pupill.$io.l.quannis.C, deim>
pubesécalijs.Ec per Barc.in.l.prima.column.fEde valga. Spupiila.
é% extinéta papillari exprefla oo quod Blius decefitin vita teftato.
vs extinguitar eciam ifta vulgaristacicas vejo.l. quodíi filius . de
odisdequibasperSocinibi Char.7.co..cumprina
icon
ibivid.Barto.FEdecaptipofUl.teuera8etradit Pande Ca.cóf. 1,
voluprimo.fuperprimo dubio,(ciendum,Sie.vetic. venionune ad
quintumdubium. vbi dicir fecus efTe in tacita vulgari contenta jn
compendioía vel reciproca,vide perBarto.inlprima.colt.a. verla.
principalker quaro.fl.cod.devulga.Gpupil.£ per GuilleLin repeti.
ca.raynútius,
Sup verb. (ab
(03 liberis mos
xercfelao je
aver toda.
We. 111, Quando muchos herederos fon efta=
Ulefcidos en el reflamento fufiscuros entre — biraf.apud do
fis quanca parto acrefee a cada Vnodellos, EE . ea
artuin.
fialgmo delos nen quiicre for hereden Vs veros
ro.col.8, So
Talguneteltador eftable cifo.14.co.ra
[ciclfe tresomes,porfus
7] hcrederos,al vno en [eys
NN ongas, ealotro en qua-
ral tro, cal otro en dos, ¿tal
manera eq ueñalguno delos murielle
ante que entrafíe la heredad o non la
quiliefle, quelos otros$ heredaflen en
túc excinguas
tur tacita vale
garis? Bartte»
net ficinad
La.col.pesvera
; viceri” quee
lugar del eftonce dezimos, quelalga- a ren
nodellosnonquifielle fer heredero, o queftione.
dequid fi pue
illusefñiciarurpubes,Súbiad vide quid fi pupillaris at maior, vP
incatcacitam vulgaré,Enota q licet per dationem
ivolgavisexpreffam tollatar(uices,vtin.). (filias harres (E
deliber. «poll, montamen tollitur per tacitam vulgarem fecundum
communencondufione doftoramin.d.l. Gi fliushares.£in.LGA
Jiusqui parúsEco. Ko lapudinlianú.$.idemiulianus, ff.adtrebes
Glex 111.
¿»Partsadichz ininfticutione cenfentur repetitz in fubllitutione.h.
dicit,
e €sialgun.Concordar cum,l. qui liberis.$.fi,heod.S: cum.l. fiplure
eod.icu.Scumel..C.deimpub.Salijs.Sccum.fe Bci ex difparibus.
infitu.depopil.fubltico,
£ Gentalrmarera.Licerilta.l,ponat exemplum in (ubllirutione diredta y,
idemtamendicendum eltin fideicommillaria.), lutius, $ «patera in fi.
¿x.$.mauiadc. quotiensin princip.£Ead trebel,
$ Coueles ocres. Nonaperir veram teflacoriltos fubílituros nomina: 3
ueritproprissvelappellarivis nonminibus.]. nonnúquim «ff. ad tre-
belliaa hocdiflinguit, 8 glo(T£: cómmuniterdodo.in.l.prima.Co
deimpubekalijs.£ibi Salicesverficulo,tertio cafia principal. ybi de
claratin finequoddicantar nomina appellaciua omnia ¿lla,quenon
funtpropriazve fidicar vos inuicem , vel quos inucem fubltituo
velalios hatedes(ubftituo vel fratrem (uu (ubfticuo, vtin diéta.l.
E aderebell. Scratio differentiz: fecunduin Raphas
Fulgo.in didia.1. prima «ell quia nomina propria exprimunturcum
copala,6: que dividit provirili.lrcos. $.comintabulis.fE.de duob,
xcis.l.prima.C.fi plares,vnalenten.£ue.condemna.ex quo inferturfe
cundun Philip «deco 8x alios modern digta.l.prima. quod dara pas
Yicate terminorwmnon eft differentia inter nominalpropria E ap-
pellaina, veconcludit Raph. Cuma. ín.Líurpia,$.£im2.£de legatís
ximo. vndeú fubllitutio de hzrredibus itfadta cum copula $ hon
haberet locumi (la. fedpro vi ima
eft bene norandumfed quí
nunquim ponicurinter nomina appellatiua , fed inter propriaideo
J.fccit diffcrentiam,G ergoteftarorin appellatiuis nominibus vratur
copula ,idemvideurdicendum quod inproprijs, ve fi dicerer prin
mum Sefecondas mbheredem fubílituo sfecustaraen li diceret quos
haeredos, fellicer,Perrumn SeJoannem labílicuo, quía tuncpro hiseec»
ditarijsportionibusfaccederent ex quo in nomine ay pellatiuo hae=
redes,quo dprecelsit , deficit copula. vtvulr Bald.in dicta.lprima.Se
idem(iin proprijsnominibusdeficeret copulavtli duo hgtedescinf
desmnoís ellent veluti loannes, 6 diceretósloáneslubicno , fecundú
dd declarariaío, in diéta.1.1.quía tunc fuccederent pro heredirarijs
portionibus, €: ¿Ma differentia proprij nomiris, vel appellar
ceditinin litutionibus fecus indez; in. vnica.$.Lcd ve mani
fellins8: ibiglo. Cadecaduc, tollen,in parrepro visili,quam fequitur
Alexand.SJalo.indiéta.l.prima. Side Alexand.in dia. quo-
tiens.fad trebel.Scvide etjaminifa materia decifio.Ncapo.nuner,
¿ogaladipit pater quita.
Titu.V.Como deuen fer dados losfuftitutosalos herederos. 28
a Osegundla quantia, Limita fi ex onerciniunéto haredibus aquali-
literyaliud colligatur.l.quotiens.fRad Trebel.Lveram.s-£n.f.dereb.
dub«Limitactiamiftam.lpercalum fingularem.in.|.coharedig.qui
diferetas. de vulga. Sc pupi.de quo vltta Dodto.bivide Alexand»
confióó.volu...Decium.confia86.Sconfi304.Limicaciamnificó
fharct de méte
reflacoris a-
lud, vee vie
dere la que-
fioncilla, de
qua per arta
30.l.fina. ad.
Trcbel. S
cet de filis
amafcalis ynic
meríaliter inc
flicutis ,
ver inte ce
a. Spor eun
dem inol. Lu
cius.colu-pen.
verlioledque-
ro circa hoc
4pulchraque
Aline. (E de
valg, Se pupi.
Sonar
Rionem de
joriequodp-
Mbidenes “8
vincula appo=
fica in prima
fubllitutione
célentar repes
titain(edavided, Cayo, in prináfdeali.SCciba.lega.lfitibi. SL. (e
quen.fide adi.leza.l.cum pater.$.ab inflicuto.ff.de Jega.te
Qiex. 1111,
20 Expiratfab/tizutio vulgaris adica heereditate per inftieucum. hoc di>
cir Habuitormum 24 poftadicamC coctin :
1D Gulgaris Sicameclleciub/licurio militarisjid «ft dmificefafta(quá
Alexano.Lio teftamento.Cadetefla.milita,. vocatmilitarem) her
pofletetiampoltaditam hareditatem nammiles fubífitucre porel
<tiamdireóto poltaditamheredicatem (iconflar,quód vel velie privi
Jegio militari.vein.l.Centurio.(F.de vulgaScpupi. idem eric in alijs
perfonispriuilegís wilicumgaudencibus, ve Dodtoresregentes, Ec
vniuerficareapprobaralegentesaduocai criam defacerdotes. vt addu
cicGuilliel.Benediérin repetitio,ca. Raynuntivs.derefla.fol.y7.co-
Jo.3.:n parte fiab(queliberismorcrerur.lanzwvbi videin.4.col, quidin
fubllitutione ad piascaufas.
2 € Uzntra la beredad.Gerendo fe proherede.Ecnot.quod per adivioné
primigradus,omnesgradus expirant, veprobasividecurhic. Scin.l.
comio teflamentof.deharcinfti.Sin.Jdfi marer.5.fin. Ade vulgo
¿papilas fub (licurio Sar plaxibus,an vno tantúl adennte expirer quo
2domnestvideBarcin.lmio prin.col.aufiadevulga.£cpupil. Eclacii
néperSocin.Confiderautennin hoc plures cafus ¡bidem fol
anverfica.circa lecundamquaftionem Bar.
3 d Lo Antequemuera,Quiai non adica hareditate morererur, admittere
surtub(lcurosnióidaftitotastranfwififlerius adeundiin cias hieredé
quiatuncprefirerurcius bares (ubfticuto.vedixi.eod.La.glo.m
4.0 Ale fofe pruena,Dicit Azo.in fuma. Caco,in prin.col.a.hoc patere
pis,Sctonforibus»
5 E Giza heredad. Quid inin(licurionefaain vínfrada, ( fcinflituto de-
torfiblcacos, Gin lcura
rec fubllicuio2vide Ale:
«devulg.Scpupil.pertex.
fe muriefle ante que tomalÍe fu parte de
laherencia, cltosdosfincaflen binos,
deue cadavno dellosheredarlos bienes
del feñor,queles fizo lu herederos: e la
parte del otro,fegund laquantia*, eng
elteftador los cftablefcio primeramen
teporfusherederos:
4 Ley.111.Porgue razon desfallejie la fuftitu=
cion queeslamada Valgaris.
28% Esfallefcc la fuftitucion q
es llamadacn latin vulga-
lrisP: cada que aquelquecs
23ellablefcido por heredero
primeramente,entra cn la heredad" del
teltador ante que muera Y, ofi cófiente
otorgando e diziédo quequierc fer he
redero,maguernon lotomc.Cacítóce
elfuftituto nonhaderechoningunocn
losbienes del muerto, en qfue eftable-
¡19d nonin.leprimacin prinata. col.
ina fde vínfiuél.acerclcen.
Ulex Y.
a»Subicurio pupillarisfic quandoque expreGéper verba fitalis hores
exicácinfia etatem pupillarem decelferic Ticiam fbifubílituoií em
infradiéta :etarem moritur (ucceder ei fubflicuens eciam in bonis pu
pillialiunde queñiis.ltemfitraciveic,quifquismibi hares eri fichar
resilio meo.aut icififilius mensimpubesnon eric hrarestaler cifub
Mituo:namliceriítafitvulgarisexprella,continettamen tacitam pu-
Pillarem,quia Seihzeres fueritli moriaturin pupilas 2tate admittá
turfublistucns:fed quando vulgaris fic difpavibusin atatevtynipube
valijimpuberiinflimis:tune nos continet tacicam pupillarem qua
non pollerambos comprenderes8idemúi talisficlublliaas cui non
potelttellacorpupillariter(iabflicuerc. bad.
18 Uquedefufo:Suptacodl prima.
clean Smart ses *
h (Zo: pádres. Mater verócum non habeatfiliominpoteftate nonpo- 2.
reriypupillaricerfiblRirnereshli macer, E. devulg.£ pupi.quidautem
fipater Gemonachasqui Seteflacurintes liberosiuxta formamathen -
vili quamalin Cie iierofandieccial € fopracadena il
1.:7an polsichilios fubMlituere pupillariterspeculasin título de fiar
ficuloagadicic
Gimplicier 9
non: exquo
flios non h=
fcido el primero heredero, maguer clte
que primeramente fue citablefcido mu
riclle defpues,efto fepruciaS, por las'pa
labras del teftador que dize eftablezco Petimporella
a fulano por mio heredero,cficlnonlo. nerBal.inau-
fuere fago mio heredero a fulano. E en. ingrefsi
S coha..C.defan
porende puesque el primero heredero — crofant. eccle.
entra la heredadf, oquicre ferheredero, Fin authent
os 00% 6 que mulicra
non ha porq lolercltul ItufO, MAYUCL — cols. verb. 5.
muerael primero defpues.
quericur cod
tit. vbi éedicie
quód vulgar
Ley. De la fuflitucion quees llamada pupil 1 recto
Lariscomo dene fer fechas Scperfideicó
enel Ma
Vpillaris es llamada en la- ao
tin otramancra que ha de
AQ lultitucionsfegund quede
E ufo diximos. E fazen la
lospadres*,alosfijos',e a los que defcié
den dellos*, por laliñxa derecha: fi fue-
quantum ate
tinet ad pres
dictasfubltica
tiones ¿ pote=
vit cifubílitue
e dhetidexí
plariter fi ca
fus cue
videibipereumanota cif quod Sfadíitpatriaporellasilia
tereflecvilis perfonamon poftet filiopupillarizer tubflituere, qui
cutauferturciadminiftratio bonorum in vita:lic 8cÍn morteslecune
dumBartolumin.l.fed iyninss filiofamilias¿Fideíniur. Bal.
'manitatis.col.7.verh..7.díferentia.C.deimpuberBcalijsablir. vbi
depatremale viuente, 8 ibividein additio, Sed aduerte,quiafecune
dumAlex.£Tafo.in.l.2.E.devulga.$ popi.communisopinioin has
ell contra Barto.duobustamen caibusfaluari pote opinio Barto.de
quibas vide loan deImosinac.Raynuntius.detellarS:in.d.lefecandas
vbietiam Alexand,(ub(litutio tamen pupillarisfata extrane:
continettacitam vulgarem fecundum Barto.inad,l.rin princ.f. cod;
¿Bald.in,lbfina.colvh.C.deinflitu. $ fubíbupoteritetiápatezpau-
per é mendicusfilio etiam valde divivi fubílituere. vectíá volnit Bal,
3m.1.Cdejuraifc.lib.ro,
5 imis Scnaturalibusintellige.vtin(t.depupiLfib-
flián princola.8úbi Bar.col.1.f,de vulg.6 pupil.Sidem dicdelegí
mistantum.vtir arrogatis.|.fiarrogator.fF.de adopt.I.fed f5 plures. $u
inarrogato.f.de vulg.S:popi.non hicinfilio adoptivo. quando non
zranfitin poteflatem adoptantis.veintt.de adopt,$.(ed cumnoltra.8c
in.1.cum inadopúvis.C.deadoptsmaturalibas tamen filijspater non
poteál fabllituere.l,Lutius,E.devolg.S: pupimnequealijshilijs fpurijs.
»ififintlegitimati cam pofl mortemparride veJuntate tamen par
tsis.fecundum Bas Callas 3.8: quidfia um.fEdelibe. 8 poítn
Joan.delmo.lafo.in.d.12.fdevulga.Epupilpoll.Bart.ibi colu.3.8c
itaintelligitverba Bar.Socinusibi.col.
k ose defiendendells Nepotibusfcálicer pronepotibus Se vlteriori:
buslíberis,quiefTentin poteflate aujy fecundum ius commune,Ketiá
fecundumilta jura partitararn , fecundum quefil!us per cor
matrimonijnó iberabaturá paria potellate:8chiceiusfilij
teflateani,vthabeturin.s.1 io (lic.de patria potefta, 8x5. permilfuma
inflt.dernce.inprincsin(ticayuib,modaias par.por.foluitain prin. ver-
I.ucitux8.part.q.|.ivxor.G ibi BartiC.de códit.infer.lo
it. ibi,Barto.fF.deiniur.k fi fila fecrminarranficin potel
aritizadhuctñpater retinebat pan puteflatem in ea.vcin.Je fiin
feu 6abiBal.Colsnopt hodiecamecí de Jurehiulas toga filas per
contraétá matrimoni] ibereturipatriapoteflate.ytin.h Kina, ditu.te
libunfori.£c.L1.cit.9.ib.3.ciu(defori.8: traditDod or de Palar. Rub,
.infuarepetiionerubricz de donat.intor vir. Si
misminctibus.£ habeturhodiectarins.in.1.47.
teritauusin regno fo fubflituere papillaricer nepotibws few liberís
viceriorbus:exigimriio fitvelarasivedicitdl Tantina: Blc q rece
pesitfolennébenedielionanoptiariiuxta ca qua habs
Irates.8i.c.£oeminz o.q.5.K in.csvir amtem.de fecunda
+ Suenentaligui exp oflacoibusi
Parúdav). E
Tono.
dell
Ec noux
recopi. de
qua.s. dc
Seltapartida.
adliberandumá patriapoteftate copulatiudexigatilla.L.contraQum
«ximonij,Sefolennemn nuptiarum benediftionemillatamen Tan
sina.Lánilloverbo,y velado fempermihiingeGir (crupulum, que fue
ritmodiva Se Gnalis ratioillud Aatuendi ¿cum anteillam nibil de hoc
eratcautúper.d.ll.fori.negyinordinationedeSepulueda,nequeincó
fuctudine 8
praótica aliud
exigebaf, quá
contragtusma
trivuoni], ve
perinde: filius
Avexu patria
po le
'eraretur, S
potius videtur
illud verbum
y velado , fe
minarium fuil
fefuturaram li
tium,proutaudiniáquodam dogtiGimo viro,dú ellemiuvenis in hu
dijs,quam aliquid vilicatisproduxiffeznifi forte dicaslegéillain vera
boillo nótam habuiflereípeétam ad(olénem nuptiari benediftioné
quí q poflillam,vtexpenigtia docerfiliusteorfum habitarefolerá pa
tre, S:vxoremducitin propriádomú.Er quíatuncnóslitur de bonis
pacris, $ ad fetora cura domus(peGar, nimiram fila, Tauri volvic
antiquas leges fori $ veterem regniex vfixinterprerarionemita decla
xareyne quisintelligeretex (olistponíalibus depszfenti nó fequura di
¿taleparatione domus,bliuma patriaporeateliberariznó enim hac
confideratio ell parui momentienam $ fecundá iuraantiqua,( ilius
£awvilias,qui dotem recepit cum vx:ore, (corlum ¿patrerecedenshabi
tabar cum vxorefrudus doris non adquirebanturpati:(ed exát fil.
na 2quum ell quodibietlec dos, Soris frudv? vbierantonera ma
trimonij.1.cam his.$.vbidos.Edcior.dor.Si tamehliushabitarer cú
-Bcfic pateronera matrimoni) fubiret alimentando filiú £vxo=
fequenterfindtue dotiseruntiplinsparris, ve adducit Baldus
tractatufuo de dote.fol.19.col.1, ncelledt eoram,que
tradit Bar.in.l.contramurú.$.quoñás.f.rerum amota, Bene tamé cre
derem,g attenta dilpefitione.d.l-Tauri.f aliquádo filiusiá/oléniter
duétavxore:8 muptíarum benediéticne recepra, mancatin domo pa
vis, liber efec patriapoteflace,licerlegislacor motws fuerie diéta
confideratione:quialicetaliquádo nó concurrat:non ideo minus veri
ficabicurillius.l,difpofico.l.uam adca.adelegi.Seius q8nor,gl. 8
dogto.in.La$.fexum.verficoorigo,ff.depoflul Credo cmian o ph
to,qp filius vxorem duxir,Sccum ea habicauicio propria domo (cor
fiam á parre:sp hoc fufficeret ad ereptionem ciusá parriapoteflate :1:4
cum la raduétio communiterfiat premiffavelacionek benedidtio
nenuptiali,facisperhoc probabiturexemprusá poteflare, abíque eo
graueturfiliusin prebáda velationeinindiniduo:cum etiam inifla
materia probationum valeat argutnentumácommuniter accidéribus
vradducit Balsin,l.nequenatales.co].1.C.de proba, écin.l.cum dotó.
C.deiur.dot.not.Socin.confisa.volum.2.colusantepenul.$: confil.
249.ad fi.co.volu.Epraferim quando fadtumelfer antiquum.Scvbi
ex cueíu diuturni cemporis diga (olennitas pralumeretur, iuxra no»
ta.in.L.(ciendum.ff.deverbo,obliga.Jate per Feli.in.c.(icut de rejudi.
Similiterfi álio pateromnem fabilanciam,autfilic tradidicin dotera
¿matrimonio $nuptijsfolenniterfadiis , paterremaneatin domo
quafi gubernator parrimonij cranslación Áiliur ¿velfiliam, cúam Gn
alían domum vir $: vxornon feparentur ,ericliberatus antliberaca d
pauris poreltatefiliusvelfilia.Cúctiam fitin domo patrisnó vr flabie=
¿tus fed vedominus ell .Aliquoríi cai etiam flante difpofitione. d
1. Tauri.poflet hodieí rezno auus(1:b/lixuere nepori pupillariter,fcili
cet quando fuiffer conceptus filio cum vxore fua habitante in domo
patris,ante mupriaría benedidtionem:vel li cótradlis (pofalibusde pre
fenti,hiliushaberer filium ex vxore manente apud ejus patrem, antea
«quam canutraducerer, Stbenediétionem muptialemreciperer : nam.
cm tuncneposfitin potellateaui , datoquod polleafiliusfequutis
benediétionibusliberaretar á patria porellatestamen eius filiusremas
neretin poteltateawi,ScpolTecfibipupillarivcr(u(liruerezargumento..
$illud.inflitu.quib.mod.iuspatr.potelt.(oluijunéto princi .
de pupílla. fubllica. intelligetamen nepotis tenere fubltivutionem,
Silo er mortem auifubílituentis non ell recafurusfilias ln patris
fui poreftate,forré quiacrat mortustalías fecus. de quo dic, vt per gle
inodsprincioflit.de pupilla.fubli,£ per glo(Tin.l.245-pollhumns. 1.
devulza.kpupil.
Enf poder.De hocvid.per Bart.in.l.2.colu:af.de vulga.6:pupilla,
verficur.dixi.8 opinio ylo,Bar, Angalmol.ibi q fufliciar, y (tán po=
teflare tempore mortisteflar:ús ,teneturcomunaniter , Sferuatur
in praética, proutatreflatur Angel.Aren, ja fuo traétata tellamen=
ren enfu poder feyendocllosde aque-
llacdad',que diximos de fufoen la ley
que fabla en eftarazon.E puedefe fazer
tal fultitutioncomo efta, alas vegadas
manifieftamente, e alas yezes callada.
E manificitamente le faria como fi di-
xelle cl teftador:eflablezco por mio he
rederoafulano miofijo , e li fuere mio
torumiiaverbo pupillaricericetipfein
tu.cenultcontrariacn fententiam,fcilicer quód duo tempora require=
sentur,tempusícilices fat fub icucionis,Sctempusmort i
io ámultis iunioribusfequura ell,ScáPaulo de Caftr. uma, Imola
'nfticuta.depupill. bf
éxIafo.in.l.fecunda, fede vulga,Sepupill proutetiárefert Dodtor de
'Conarruuias
4 - fludiofus vir,
heredero", emuriere ante fea de edad go linde e
nus in leótura
ua.c.Ruynun
de catorze años: eftablezco a fulano
quefcafu herederod. Cafifemuriere*
S ES tius,$. sado tes
elfijo,o clnicto, que ai fucfle puefto qeda
exilta.l.partis
por heredero,antedelacdad en quepa bno
de fazer teftamento : aura cfte fuftitu-
to enlogar del,laherécia del padre o dl
auuclo. Otrofi calladamente fe faria
ne perpéditur
verungue tem
pus requirinó
recederé á ci
muni opi
ne:cumenimteflamentum morte confirmarur, $e runcilius reperio
tarin poteflate,tunc videtur etiam fierifubflicatio pupillaris,Ex hoc
requilito infertur,q pater hrrreticusnon poteritfiliopupillariterfub=
Riruerezcum non habear filiosin poteflate,c.1.de hereticlib.6.neque
etiam paterfchifmaricus,fecidum Balin.l.namciuium.f£de hisquee
funt fuñalic.jur pofthumo tamen,bene poteftfubflicui pupillariter,A
namus eTetin poteftate.L2.5.pofthumis.verfi.plané.fEco.Lfi.decolla"
bono, miles etiam potelt lio emancipato fubllituere pupillariter
milesita.$.exharedaro ff dete(la.milidlicerrúctantom valear fubÑi
tutio,quoad bona militis,non quoad bona pupilliwvibi dicitur paga-
mus verólicer filio ermancipato non pobir pupillariterfubflitueres po
terictamen paterhabens vnum flium emanciparuro, dc alium in pos
reltate,vtiremedio.l.cum ex filiosin principio.ff.devulgsS:pupil.vbi
videBar.8: do8to.not.ctiam quod licetnon pobiitfilio nonexiflenti
inpoteflate pupillariterfubfiimi:valebic tamen fubliitutiojure ide
commilsi.glo.vbi Barr.6c Alex. ell communis opínioin.l.verbisd
vilibus.1.co. Aduerte ctiam,quia requiricurquod tempore mortis pa
wrisfiliusficinciuspoteftate.vtin.l.coharedis.comíiliz.Eeo. Quid
tamen(iexeatá poteflate per dignitatemavide per Bart.in.dulz. col.
¿yesica quero quidfixeat, +
UDesquellacdad. Velupraco.l.1.6cperBarin.d.La(f.de vulg.Kpup.
inaa.requifito.Requiritur etiam quod pater priasfibifaciar teflames
sum.L2.5.prius(Eeowbivid.perA lex, Requiricar edá q fliusinfti-
tuaturvel exharedeturad.l..5(ed i cos.SrinfraproximioRoquivitur
etiam quod hareditasadeatur ex primistabulis, feuex patristeflamé
10.1.2.verfi.adeo.ff.co.de vulga.S pupi.quod vltimumfortéhodio de
jureregniatrenta.]
eriencceflarium.Requirirur eriam,quodimpubes poltmortem teffa el
torisafli iuris efficiatur :meque recafuros fitinalterins pote/latem. yt 4:
in.d.La.in prin.fEco.vbiBaruinu4.requifito.6i etiamdeifto Gcde aljs
xequifitis,7.necefTarijsad pupillarisfub flicucionis ellentiam, vide ma
gilbraliterperBar,£cdoBoibi.
si fuere mio heredero, fa forma verborum poniturinJ.1.$.1. deval 7
gasscpupimontamen illa verbafiane de fabflantia pupillaris fub(licu
tionis:quia ad ipfam (luffcic dicere,( deceTeritin pupillari gtare.. ve
es Deia eco callate pone caia
¡fa fit mere pupillarisfubílitucio,quo ad vetba, Scquo ad métena sita
quod quoad verba $equoad mentem, non continettacicam vulgaré,
licet ex legis interprerarionetali cali contincarur tacita vulgaris.veia
Liam hociure.f.devulga.S: pupil.
que feafu beredero.Quid fi dixicteflator, (filias mensin fuamtutelá 8
"non venerit,talisfiemihi hares,vel talí bona mea obueniant? dic,
adhucdicitor pupillarisublicurio.vid.tox.SciciBar.lfiitafcriprú.
cff.debonor.polle.fecidumtabu.gl.notabi.fup verbo. Cañus Se»
f.devulga.Scpup. Et quid liteftaror dixitTitius 8: Seius fi-
lijmeivterve corum viuacheresmibi efto.quz:cflforma.la Titius
de heresinflicu.an contineaturfub talibus verbis pupillariseBar.
Lutiusr.colu.ffde vulg.S pupil.valriflam fubllitutionemreciprocá
«Mles6e fic córinebicur pupillaris;ila enim verba (mihihareseño) nó
impediontpupillarem.).:.£Edevulga.Scpupilla.
si femuriere.Nórepetitillud fi hereseller: 8 cante, nam fíflicerer 9.
decedererin pupillari crate,daro q paterna hhereditate feabílinuiSte,
vehicprobatar. Sin ITulian'.fFdeacqui, hare.Scin.l, pater ide pri
vileg.crediBan npro.col pverilad queso eta cum
baconus pbádi,qp pupillus decefferit,velnó decellericin pupillari a+
tatezvidetar q» icfindacaincentio fub/Yicuti, dicécs popillá io papilla
vi atate decelsille,nifi peraduerfariú de maiori atate probetur.p tex,
notin.L.exfadto.s pe.fhad Trebel. de tener Bal.cófil incipi. ex parto
cotingéte.quérefert 8 fequitDeci*in.cuin prafentia.de pba.nu, 50,
«delosteltamentosalibrs.ordina.rega.non Ín no, re.
. Titu.V.Como deuen ler dados losfuftitutosalos herederos. 29
10 2 UCdladainentes Approbátopinionem Azo.Cudeimpuber.Ealijsfub
£t.columna.1.(úlicer qp hac verba (quifquis mihi harres eric, fit filio
meo lmpuberi harres)continent valgaré exprelTam, $ papillaré taci-
tam.peral.cúfilio. E, quilliberis.5.higeverba,f.co,glo.taméin.f.que'
racioncinltit.depupilfub(, vule q ¡Ra fit exprefla pupillaris, $e ta=
cita. vulgaris,
Selictorú
tea. Bcidemte=
netBart. inade
$» Iiec verb
pollet pro e
cordia dici,
tal (uftitucion en cfta manera: como fi
dixeflccl fazedor del teftamento: efta.
blazco por mio heredero afulano mio
fijo, que es menor de catorzc años:ca
al oa + fulano cafulan misamigos.E delpues
mili fucrithe delto dixcfle asi: mádo que qualquier
res , fit filio quefea mio heredero, feaheredero de
o miofijo.En cfta manerafeyendo fecha
ve fair da cau la fultitucion, fi muriclle clte fu fifoan-
deL miibe- te que fuelfedela edad fobredicha:en-
ba.prout log= tiende fe, quelosotros fon fuftitutos
ES calladamente”,los quenombroP el te-
feceforentes.éc Madorenfuteltamento, cellos hereda-
ia fic pupilla.— ranlosbienesde fu fifo,a quien auiacfta
expre blefcido por heredero primeramente
vur impubeúz de fovnoconcllos. Eaun dezimos,
sl En mue que fepodria fazer la fufticucion pupi-
procedar di- larcalladamenteen otra manera:como
fumazo. £ fiel teftador que cftablefcielle por fu
Joqu sueo po. heredero afufijo, oa otro qualquier
ne tamen cre= que defcendicífe del, porliña derccha,
do rsibeda quconieflcen fu poder,e que non fucí
fe de edad:ele dicffe delpues otro fufti-
tuto enaquella maneraque esdichavul
gar, diziendo a(si:fago mio heredero
a fulano mio fijo, e finon fuere mio
heredero “ efte mio fijo cftablezco por
mio heredero cn fulugaratalome. Ca
fi por ventura cfle fijo fobredicho,
wise fub=
fiitutio fierer
modo de quo
in hac.J.non
adiefto illo
verboimpube
si,quodexclu
deter fubllica
tus matrem
cúquoad men
tem Sk quoad
verbapartimficexprelTa,ficutaliásdic folet,perBarto. £ doftosde
fubllivutionereciptoca,vel decompendiolasinal.Lucias.8ón.l.centa
sio.fE.co.bcper eandem Barinad.|.záinprin.col.5.án ti.Hico.Scfacicad
dliétam concerdantiam notabilisdoétrinaBariin.d.l.centurio.col.10,
vesfided quidíi dixifiliomeo impuberi.fEde vulg.Spupill.
Jocinte!ligevebaberarin.d.J.cumáilio, Be
de. S-pupill.
ya € Gsinofueremioberedero.Er liccó;xchendiccafum voluntatis Sc eciam
impotendia.idem tamen dic,quandoin vnuimcalinm exhis concipe=
rerur.veio,].fi.Cade infli.Gclublitu.vbivid.per Bart.S dodo.
d Gzacalladafuflitucion pupilar.Habeshicop in vulgar exprella conti
snetur tacita pupillais.adde.Liam hociurc.fE devolga.Sipupi. E: pro
ceditiflaconclufio, izan fi mater fitin medio: quia adhwctacita pus
pelsiscópetendiariovalarfeci linlprecibus.C depa
quí
c.8calijs.quam ibi communiterdodo.lcquiscuricll tame dubiaStin
certatalistacita punpillarismacre extantein mediorquia fi mater(luper
uiuacflio,kkveliteiin pupillariaate decedentiluccedere, cunecalis
tacitacontentain vulgari nonforticor efTedtumefiveró nolit ficcedes
re autfilius(uperujucas marri decedatadhucin pupillari vtae tune
tacita papillarisconfequirurftnmelTcAam,fecnndum gd not.lafon.
in.d.1.precbus.col. 4.8 Alex in.centurio.fEdevalg.Spupill. 8cfi
mater ellernegligensin non petendo tutorem fio, ennon aceptan
do cius totelam,proptergd privatur fucceGionebiaper.la.$aconfes
Sim.fTad Tercal.L£Gianc.Codelegir.brrre.5.£cd quemadmodum in-
Nicu.delegiuazna fuccell.hoc criam cafu admitcecor(ub/litutus exa
cita pupillari.fecundum: Pawl.de Caftráned .precibus.divide ad pre
diéta Guilliel.Benedidtin dittrepet.cap.Ray nuntius.fuperverbosi
abíque liberis morererar,lafegundajin materia fubfiturionis vulza=
sisol.293.colutBiro8i3.8cgd dixiin vulgari contineritacicam pupil
E Corepinquepariente.Abinteltatointellige fiiple reperiaf proximiot
h
Jaremslimitanili de contrariatellatorisvoluntateapparear. vrin lege
deimpub.8calis fu b/YicueS: fecúdum quod traduntBal. de
¡ad ifá declarationévoluntatisfufficerentduo teltes. Cótra
riumtamé vuleBaránl.»n prín.col.pe.venquero ergo. (de vuly;
8cpupi.imo pprequiranturtorteftes,quot requirunteria probatione
vlumz volun
tatis. cum
Bar.trantit De
ciusinddoquá
fucíTe heredero , e muriclfcante que
fueffede edad decatorze años, fifucre
varon,o de dozeañosfi fuere fija, clton EA
ccaquelquefuc[fceflablefcido porherc pinioBald, 8:
Alex» Sidem
dero fuftituto enfu lugar, heredaratam
bien la heredad del teftador,como los
otros bienes quevinicren al moco de*
otra parte. Ecfto esporrazon dela ca-
Jlida fuftitucion Ypupillar, que fe en-
tiende fiempreen lavulgar, afsi como
fobredichocs. Fuerasendequándo el
teftador que ouielle dos fijos , el vno
mayordecatorzeaños,c el otro menor
eloscftablefcieffe por fos herederos di
ziendo afsi “que qualquierque muriel*
fe dellos en ante q entrafle en la here- £ <
dad,o que non quificlTe fer heredero, Het bie
quel otro, quefucflehorederocnfulu- ná túcón per-
ga. Cali aquel quefuefle menor deca e
torzeaños, quiliefTe ferheredero, e cn- tacicapupilla
tralfc la heredad, murice, non feyen= is» vevolo
2 ha glol Sbido
do delaedad fobredicha,nonpodriacl Aorcommuat
otroaucrlaheredad, porrazo delalu- terinad!.quá
ftitucionfcallada,como quier quela ga hn: a
narja,por razon quees mas propinquo
pariente3. E elto es porq'deuefer guar- E Crorrezondela
lurc.
da se eo? 2Ó
dadacgualdad Mentre cllos.Epuesqen De
voluie Bart.ya
bifupra, licet
incontrariáidc
non red refe
ratur ADecios
. Qualicer auté
dicaturcóflate
de taliteflato=
is voluntates
vi, Decabi.Li
ita etíam ve
flacim fubdi-
wr hac leges
Uoigendoafsi, 14
Secus ergo fi
feparatim cui=
jam
el mayorhermano nó pueden aucnire- a de
ftasdosfultitucionespupilar,cvulgar, odiada
mento.la..C,
detcfla.milita. quávis.C.de impuber.Scaijs(iblien, fue ergo bi
tutio vulgañisfiacperfonisimparibus,(uercdproca, (jue breuiloqua
nó continerpupillaretacitó,veindidrisiuribus. Quidantéfiéecireci
procainiungatarfubíticutiocópendiofa,anrunccontincbirfabllica
tionem pupillargin perfona pupillizvideturdicedig, non ex raticne
iflarum]l proptervniformedeterminacione.Bitaelt demente Bar,
3n.. Lucius 2.col.verfi.fed quaro quandoiftafub ficutiofir duob”.ffa
«Scpupiiunáiishisque dicitin precedenti quee dick enim,
cumlubflirutionereciprocaconiigaturcompendiolaadime
no cótinécurfub eafablitationesimparisnumeni, ni aliud apparcat
desentetellantis.Scidem voluitAngel.confias2.incipit quidáNico
Laus.8 dicicefle pun lamnonúySiftam dicircommunem 8: verácó
clufionemSocinuscófivago.col.a.vol.a.incipitgih prefenscófultatio. 16
temporemortis pupilli,oonaliás vt probaturin.Lhareditatema
impube,éi alisfiiblbicari
Us gualdad.Nor.deequalitareleruanda.vid. cócordantias per glofTa
Edo o.indliam hociurewverficu.fed fi alter. Sc de mulús in quib?
attenditura'qualitas.vid.perloa,de PlatenaLinfacrisaverfica. in.Ca
deproxi.facror.fcrinio.libro.12.8 q fervanda fir eíñin numero judi
ertexibide cótrouer feudi.apud parester.Ad
cordic interftes.l.cúpater.f«cuidtis td lego
reltantsincer filiostalitere(linterfráda, q in
gloM.éc do
17
<ñglo.8e voluntas pi
tercosreftler equalitas.l.cú patera «pater pluribus.Se
dtodhde lega.a.fic eció in fucceGionibus inte faro feruararequalitas,
(ucccdarur,ncqspoficfuccedere ven anthi.quib.1od, pata
.nullá.colla, ¡Bar.fim Sin cómacib? rain
prerandis,quim iu disfermáda eftarqualicas,BalinJ.2s
«lerelcindend.vendit. (acia Li fociuspro AiliasfF. pro focios
Seíta Partida.
$ a GGuledacoltes.Cumenimvnadetrrminatio refpiciat plara determí
nabilla,parifo coiter deberca determinare,vehic,Scin.d.Liamhociu.
ref.co.Gl.Lucios.d.lbaredieatem.6e].quanuis, C-delimpaber.8
ali(ub/Micu.Lin celtam ¿tos lat.vbi vid.Deciú.gunor.Cade rella.mili.
19 borra perfona. Quicunque extraneus,quinon fit deliberisexillentib”
la celtatoris
au mas lavulgar tan folamente: guifada
sind.l.Luci? coles a que aquella fola fca guardada
8l
a enel menor,c ello milmo deuc fer guar
cafusadde, y — dado fiotraperfona? qualquier fuelle
vbifablcuo — ¿fsi eftablelcida parahcredar con el fijo
vulgaris fit cú ES
dictioneraxa- — del teftador,que fucíle huerfano, e de
tina,non con- — taledad, :
inet tacicam
pupillarem. ve
in.¿Líamhoc
Sure, verle
Ai alter. ¡bin
volgarétantá»
modo .calum
Salicerus ir
4Le).V1.Comoe! padre puede dar fuftituto alf
jo enlos bienes que heredare dela madre:ma
guerloome/fedesheredadode lo fuyo.
Im Vede el padre cftablefccr
po otro herederocn logar de
Ba z fufijo,quefuefle menor de
vbiAlex.col. $ '¿Aé4catorze años enla manera
ltemadde,p 8 z z enla manet
O E Z qesllamadacolatio fubftitutio pupil-
bitus fuccede- — larisfaziendo lu heredero “al mogo fo-
tellator d. . . eN
retlubilicaras — Dredicho,afsicomo defufo disimos.
vulgariter,ve= añ puedecfto fazer, maguerlo deshere-
Ju fi flote» dafTe“delofuyo,poralguna derccha ra
gitimo teflato a Z
Es fubtizuere zon diziendoafsi:desheredo tal mio fi-
tusfpuei uf jo,porrazon detal tuerto',o yerro que
lem tel E
quunenonin Mcfizo, ceftablefco por lu heredero
aa fulano,enlos bienesqueaaquel mio fi-
E blico fovinieren, departe de fumadre, ede
fiznulla ,pro= Josotrosfus parientestiafsique fiel mu
A ques Mere ante queleadecdad de catorze a-
tati. vetradic ños, qeftesq eltablezco por heredero,
Guñilicdl,Bene
dihinrepce.c Raynuntius.derefta.fuperverbo.(iabfqueliberismo-
reretur.lafecundaLolag3.col.q. del,
amDoteftparereriamexheredaro lio pupillaricerfubllicuere Sfixcce-
derfubllicutusin bonisaliunde qua popillo:fed oporcer y exha
redatus fit maior decemannoramecú dicitur, proximus
pubertatizalias exharedacio non valet,h.d.
1 € Uaziendo fu heredero Ponitaliudrequilicamin pupillari fublticurio=
ne.ftilicec q filiusinflicuatur,vel nominatim exhzrecerur, adde.
$.(2d (icosf.devulg.Spupiles vid.circa hoc que ponicBarindaa
prinán.7arequilito.fX.co.
2 d Wzodesberedaffe. Adde.5.nonfolaminfl.de pupil.ubfficu.
3 € Qorraróndelruerro,Debetem exprimi caula.vt?. jea.part.
4 £ 4 Delosotrosfus parientes. Vel exiam ex donatione amicorá, vt quia for
tépupillus eratgratiolus.vedicirglosin.d.fenon folumiintt.depupil.
fubílicu.An at ab ¡flo fubllituto fil exheredarípobitaliquidrelin
qui.feupoliitáteltaroregranari.vid.yxitu.o.infiaca.partita.
Ananutemabifto fubilituto filijexheredat pofsi aliquid
2íen an pofíitilleá pareteltatore gtanari? idol Lciva.in
fra.cad.parti
6h Udiezañes ymedio, Semperiltell
de quahic:ad declarandúiuscomn
mus pubertaci,vehic,Scn.l.qaico.
1.3.citm3.7.partita,
73 Uporquenafemeja.Adde.Lfiquisin(uo.$uegis.Cide inofficio.tefa,
ardtarumtaxantifam atatem,
0 quádopupillus dicatur proxi
frawca.pareBcl gnfrat
Lex. P 14,
0 Perpupillarernfub irutionem fucceditarpupilloin omnibus bonis
civndecunque queíiis (icurfiipfemerharedemin/licuillétinió ab»
liturus(icincapax bonorumaliunde venientium,h.d.
1d Morro refamento. Erficreputatur diverfum teftamentum ápaterno.
fed intellige quead quedan: nam quoad quardam etiam elt ynum,
1
quéd declarantglof.£ Bart.8:Paul.de Caftr.in.).patris fl). A. co.
8cdeclaratetiamplené Aoge.Aretinán.
fublticu.
UT odoslos bienes. Procedir hoc eriam ki fueric ubflicutus in re certa: y,
non datoalio cohuerede vniuerlalizvteltcalisinalacohgredi.$fina..
de valg,Sc pus
. . il. K intellis
ayacn fu lugar los bienes fobredichos. cid PR
Pero para poder el padre desheredartal do fic hata
fijocomoctte,hamenelterqueel moso “els o
aya masde diez añose medio" aquella
man enlatin proximus pubertati : que
jcur.infttur. de papillas
. S bis «
quier tanto dezircomo queescercano — f.co.vedeclas
aferdeedad,e haentendimiento. Cali ratAlexan.in
menorfucfle nonlo podría desheredar. 1% as
delofuyo:porquenonfemejaiquepue - dit eiam 8h
de fazer tuerto afu padre maliciofamé- teeth
te:mas quelo faraporncecdad , epor — rapupillari.ve
mengua decntendimiento. Ao Bale
text. ibi indi
Gio. V 11.08 fuerga bala fuflirucion pu= VinGóloquen
pillar. Í plures.5.ad
fubltirucos.
HH OR hala fuflitucion Eso¡knede-
queesdichapupilar,quea — niens, nepue
quel quegana la heredad Pilluspropat=
Ed EX porrazon della, dcucaner — fatus, feilicer
los bienes del mogo,en cuyo logar fue 4 fublticutus
eNablelcido por hcredero:tambien,co- — vacur ad bona
mo fi cl miímo lo ouiclle eftablefcido — parerna:Sipro
1us,finonad=
fe fazerteftamento. E poreltas razo- mitteretur ad
illi. Quidau-
mo otro teflamentoK, que fazeel pa- ias
de , vulgari , que
fulticuto, comoclte todos los bienes! tondne: tae
anin eavenisotbona pupillificutveniusitexexprefla pupillari*quz
io fuitvalde difputatainter DoBosantiquos.prou: late traditAlbe=
teriusquericur.dic.6cibidicirquód opinio Dyni, quód omnia veni-
ant,teneturcommuniterperdoR o. moder.quod tamen deber decla:
vis fla admittatur (ubllícutus ad bona paterna, 8: decedente po-
fica pupillo ¡mpubere,capier bonaciuflem ex popillari tacita, vt in
ter prima,col.. .effe£t vulgaris (ubllimutionis.fF.eo. Aduer
tectiam quod nia (ub/ficucione pupillarsper quam (ucceditnr pue
Pupillari exprefTa,noncontinerartacita vulgaris: de quibus cafibus
tradi Barto.S Alexandin.lavinprincinss.principali quelione. fe
.d.5:adfubílitutos. Senimirum ex quo per
»nemimpuberisbona cocperuntefle vnita.l.fed Ñiplures.$. fio.
in expre(la pupiilarizan exiarn veniant bonai:mpuberis?D y nus tenuie
quodíicpertex.n.l.quifundum.$.coberes.ad.lfalci.Bart.inad Jo
«quandofucceditur ex expre(la vulgari.Scú Bar.comuniterdodto. to
nentproutatteflaturSoci coly.folus«venietetiaro in pupil
tamehabebicfubfiicucusbona per pupillá alienata ante (1 morté,(o-
cundum Angel, Se Imolin.l.Marcellus,$.resquzE.ad Trebeldúmo
tio.La:5.fed nónnullos.Mdesmc Sora dilltawid.perAlexs ind. Garés
quee Bal.in.l. nec ch fdeadopt.Item libonaalienatactár ta
Al tur inconue-
le
A te decedat te-
2
tantum admic
porfuheredero,en tiempo quepudicl- Par a
nes, talfuflitucioncomo efta, es co- “iabona pu-
dreal mogofobredicho, E heredara tal dat ex explla
tampupillaré,
rico rubrica.ff.de volg.S pupill.columna.14. $e fequeneverficu, vl-
varifecundum lacosde Areti. ve repudiante pupillo hereditatem pa»
LG pupillas.f.deacquir.hered.éxita tener Bar.8 Doéto, comuni»
pillo,vinicnteciam bonateftatoris, quanuis eMfercalus in quo intali
nl paterfamilias primistabulis.Suibi Barsn prin
codem tica. quid ear fuccedarurex volgaritacica comprehenfa
ntrasinprin.col.1o.tenetidem in hoc dicendum,qd diet fapra fuics
Jarilegitima fiijcu mprelegatis ex tvibus.Cadcinofficio.tefla.non
doalienatalíncexiufta caula, $ debito modozalias nótenebit aliena
.
la,quae fine cauía GefOlenoitate alienari potuilTene,iuxtaul. lex qua
Titu.V.Como deuen fer dados losfuftitutosalosherederos. 30
tutoresC.deadminiftra,tuto.alienatio non reuocarettr : namvedi
«itErancil.de Arerfubllitutio pupillaris, quivinuenta ell fauore pue
illiwein,did Lex tribus.Cadcinofhicio.teftamen.non debetpup:
lotollerefacultatem di(ponendiintervinos,derebus(uis, 8ufibi
judiciuminduceres].quod fauore.fE.delezi.quódeiam parer:quiata
ls fubltitutio
«lt. teltamena del mogo%onde quierquelosaya, fue-
ill, 2 B
dei ids Tas ende, fi elteque afsi es eltablefcido
Sunemoex,p . por heredero del moco, fucre ometal,
E quenó podiefle heredar”, porderecho
non aliexan= los bienes de otri. Ca eftonce, nonlos
di.veind.ne- deye quer finonenaquella manera, q
modf.d regul. q
jur. las leyes defte libroc,mandaflen.
a DelmepoDro
bacur hic ma= Ley V 117.Si muere el mogoa quit es dado fu
a ad _Jrítuco,como puede heredar el fuftituro fuzo»
Jepicimam exe s
clidi per exa
prellam pupil
Jarem.adde,).
Papinianus..
fed neque im-
d Vriendo el mogo aquíén
Bl el padre, ocl abuclo ouicf>
fe dado otro heredero fu-
23d E flituto,en la manera q dizé
pupilar,ficíte fuftituto quifiereheredar
E icio.cefli y A
men.6cclartas ta Lolamentelosbienesq fueré del pa-
habetur in ca. %
Siparersderefta.lib.6.in (1.6 hoctenerBar.EcxteriDoéto.communi
ined.Lasin pri :£tu pupillarisfubllitutionis,f.co. Archi
¡cithoc procedereiurefori, non iure poli.
y Giunda.l.nam Gli parentibus. fade inofficio. tefta.So
2.colum.gwverli.circa tertium effcétmm.referés hocdidum
a contiralóniaeucalduar, quidjdercontedie
«quieaci naturali,quod margr excludaturin tor vepatetex pule
chrdaddudiisperBal.in.l.precibus.poft principi rlicu. circa ter
ao ;
«palco ligaeinfacoconísepdanevelelnctatilecTa
«uiapleriquesdeiamnunir.ecclolvndeinferrar, quid nó poirfubli
tutusinforo confcientia retinerelegirimaim debitam mat, Siguod
pordentntiationgcuangelicam ad cam prarflan dam cogipe.
mento notarorum per Bar.inextranaganaad reprimendim,
perdenuntiationem,[demtamen Socinusibidem dicitillam « pinio
new Archidia,efle valde dubiam.qui lex pofitiua,quarnon eftnuti
tiuapeccatiligar Sedcbetíeruari in foro conf legarlcan.An
dre-pofeS .Thomam.in.c.quanquam.de víurlib.6.8: quód non pec»
cat,qui anthotitatecanonis aliquid facit.3, q. 4.c. qui peccat. nec lex
canónica permisticaliquid cum peccato.vein cap.(am. de praforipiio.
bonaglo.in capacumcontingat.deinrciuran.Sub dictamen Socinus,
uódtencaturmentediétum Archidia, proptercins authoritatE:quia
Póterisaliquando ratione concordiw aliquid coníequi : Sccerte iltud
diéum Archidia.videtur durú, Cum legitima eriá lio debita potefk
- tolliperflacucum,veefl cóclulio Bard. Ticiocentum.$.Titio gene
10.fT.deconditaS demonft.Cum quo multi Dodto,tenent, licercom
suunisconclufo fir,quod pot minuiznon tamen intotum tolli, ve
arteflatur Decins«cóli.106.Scpro termi Exc.que deber limitari, quádo
áilius non haberetynde(ealerer:nam ihaberetintotum tolli polset,
fecundum Abbwin.coRaynuntius.col.5.detelta.Secum cómunice: ma
sreshabeantad alimenta alias, Seproutin plucimum tranfeunt ad (e-
«undasmupcias iu Qum fut $e rquitati confonum remediunn legale Se
«canonicnm prowidendi filio, Ec patri Sceiis£imilia perpaternas pue
pillaremSubllitucionem , Scmultofortiusharc procedercat in Jegá
iuadebita matri,vein totumpofitexcludi,cuinon eftita debita fegie
ximo ficurdeftendentibus.vtin.d. mam E: hi parentiBus.Sradiclate
8:pulchré Guilliel Benediin repeti.d.c.Raynútius.in verbo, Scvxo
K Erpomine Adsl. pco equal. Sita materellervaldesmper
taquod non haberetalimenta ,tunc polletagere contrafibfftutum
pupila adalimento,quie eres Gloria. qisáiberis.$-h€
cvipyn.E delibe.agnof.l.6.dqueibi dixi.tionasipardas. Etpredi
Sam cóclufionemiquod roster excludatur per pupiilare expreflam.
exteindecciar fafub flitutas (ie eurpis perfona, vt probaturin. d$Led
ne impuberisjúéta.gl.8 ibi tener Angsvi.G dixi3.co.l5.tn plo.
4» Gsteredar. Deberenino ímbllicutus eflecapax: tempore teflamenti Se
mortúspupill, 8: eriamtemporeaditerhereditaris.veih.l.Gisquí ba
xes.GcibiBarto,(E de vulg.£cpup. S:quid ifubllitutas Grfilios maras
valis,vel(purius tellatoristvide.Ls quí ex bonis, fadevulg, Se pap»
vbiBarto.k Dodo. ñ
€ Enefelibro.Forcedicipropteréa quehabentorind Bust
parciéa.8cin,|fiis quiex bonis.flade vulga.dcpupi.Bol.a.e
partita, lex, VII,
2wSi parerin(lituarheredesduos filios,«vno inilitutoaliá fub ftiruar,
Somoriarurin
dredel huerfano,enonlosque ouiera fitutsnecefle
- Jaber fubíti-
el mogo de parte deu madre, odelos — tutus pupillaz
parientes della: dezimos d, que ficfte — riter omnia
fultituto fucllecitablefcido por herede Pe
roenvnoconelmocos, cnelteftamen- — patermapotelt
to de fu padre: cotrofi,, file fue dado os a
por fultitutosquecftonce,conviencen ¿contra, ta
todas guifas, que fea otrofi herederos, pin
en los bienes del mogo, maguer non — to parrisinftis
quicra, olosdefampararetodos". Mas — tutus¿Scmora
= A tuus dumviné
li el moco, quandocrabino, eaquel re conuenie
quefuceftablefcido porheredero enfu cum fupertti-
. ena te fbílituto
logar,fe acordaflen de fovno, que nó ito
quieran entrar los:bienes del padre de bona: pater=
aquel moco : fienaquel mimo teftas Pastunemore
s a mo pupillo
mento ouiclle citablefcidocl teftador — Gibftimae fue
cedie pupilla-
siterin bonispupilli mortul, Expót(ivelitpaterna bona repudiare 8e
intalicaluhabebiepaterna bonatertius harespacris,aliásmon.b.d.
4 Dezjmos.Orcam habetiiflalexá.lquidan culogio.C.deiur.delibes £ ;
8ca.LquirñtumoScaslfipupilims.ft de acquir,hrediécddlapater.fide
privilegacredito.étd notasper Azo.ín fuma C . de impub «de añijs
fubíti.col.ywvetían autemin(ficutus.
Con elomogo, Idem éller dicendum, fi pupilltss elferex haredatus: Sci+ $
Me alius fue irextrancns,(ue fracer pupill,fuifletinílicntos in torú
quiaintali calzacecptando parerad,cogitur acceptare pupillarem Le
cundá Loan.de Imolin).qui parri.f deacqtinhuere.So.l. quod fio
pra quadrantem.fRad.l Falcid.vbiglo.repútata ingularisvoluitcona
¿fed cáloí.de Imo.cenerAlex,£Jalin.d.l.quidienlogio. quía
inilitatracio.L. ed Gef pluxes.$.quospoflum.fK.devulgas Se pup!
fuicratiofundamentalisiltarun:..1fecundum Bar. pofl Dyn.
fT.de acqrahrered.vbi Bart.plene difcuricperlatá diflindiong, quí fas
citin'cribus fina.col vbi videbisalios cafus vltrapofitosperiílaml.
£ Gisufiraro Drocesichochueficexprefa pupilaisfiueccita contéta y
in vulgari,quia crió militatratio,d,$.quospolfum, dequain precede, * +
1.8cfutisprobaciltal.cómgeneraliterloquaí.£cL.y patri. ft. deacgre
hare.vbi Ale: of Roma. Sin,d.l.quidáculogio.vbietiam Tafo.
gUuzeredero Jpleliviuacioce lige,8ceciáldece(fericantepupillumguía y,
adbuc ciusbarescogitatadise feu acceptare pupillaré haredicató, ve
efLcafusfingularisa.del.qui parri.f de acquirahare, Quifiadiuiecoa
dlusad peritionem fideicómifTari] hereditatem paterná, an etiátune
Pa itifta.Lvid.Alex.poft Bar.SRapha.Cumain,)itarñ,5.qui fu-
ipcaú.fradTrebel.tentresoficigarúe crifmilitacró.d.5.quospolsús
Nicerlalin.d L.gdáculogio.dicar phocnó effine magna dubita
sizados.ideltyvtnec pateraáyueg; pupillare(ablltutionéacceptar
ná prinsacceptare paterná,nó porerit polteadelererecá papillare
Lficur.C.derepud,here.Barñinade.fi.col3.f.deacquharediper,l.
cumbreditate.fl:cowult,qliobueniétipupillasi bereditate,vellet
pudiare paterná,q póchoctacerene Schabcar pupillaren:cutus diQú
videfapprobariperif.Lprica.fed ren ecótrarid ¡pue etiárenwie iple-
mer Bar.ibicórrariusin.lacftó.C.de imp.draliaScA ein. l.gia
fiideacquirhare.lode Imolin.dd.6.colasPaulede Cabin. dig
eulogio.col.4,C.delutdeliber.vDietiamrefpódetad,d.1,cú here
tacesósiflam] particanintellige vedixi.vel ertampoteftimtoligi: y (
eltminorcum adiuic,Screftituarur contraaditionem,ficrofticuros ye
tranque haredicaté deferar.fed quid 6 infilcutus, quí eratminorreflús
tuaturcontra aditionem paternar hareditadds,8chcrefliturus velicha
berepupillarem exfubllitutioneyan pofieviderarhicprobari q nós
Córratium ei viderar de méte Azosin fummasC.deimipuber. $ alijs
fublicu.colprvbi dicit:cp fi impubesadiuit parcrná hoereditaté 8 de-
cefsicin pupillari zrare,Jcelus fubíVitutusvel it integrú reflitui
pudlerportiontpatermz hareditats delata (ibiexcperfon:
is: fortére/litmerar (icutetiam pupillas poterat reflicui.ytá
folum. ff, de integ. reflirlicer Azovidernr loquiín calvin quo erat
alias colveres pupillia(enincaluin quo per exiflendiata fui harredis
nf cas $
e cadé
a
e
|
Tnno.rec.
q
Seftapartida,
tabulzepupillareserantconfirmaceireia.L(flius qui par Mideval-
ga. pupil.hodic dejurerezni videcuridem dicenda,Scfiexteltamé
to paterno harreditas maneter (ineadicione.per,la.titarlibasuordi, Se
quiacriidejurecómuni lvquédo, iquisrellicual contra hrereditaris
aditionéscdm tínudo nomineliarres remancat vecinal. (iness.Led
q Papinian”.
ifide mino.
eo folo rema
nentconficina
ta cabulepaz
pillares,ve te=
necBart.in.d.
LfinScell eriá
de mente cius
inad.la (iilios.
a otroalguno*porherederoscon ello,e
ftonce,li muriefle e ante q fuef-
fedecdad:clfuftituto fobredicho,here-
daraporla pupillar fuftitucion, enó en
traracn losbienes del padre del mogo,
finó quifiere: mas heredar los ha aquel
de eftablefcido por heredero con
ellos. Pero fi el teftador dicffe fultituto
al moco enla manera quees dicha pu
pilartan folamente,c non lo eftablecicl
fe por heredero de fo vno con el fijo,
alsi como fobredicho es: fi el mogo
quifiere fer heredero, en los bienes de
fu padre, eentrarcenellos>, conviene
queelfuftituto fca heredero, tambien
enla heredad del teftador, como enlos
otros bienesdel mogo, fi muricre an.
tequefeadecdad, deotra guifanon lo
podri2aucro.
ui pri. vbie- QUE
dam Ioan. de
Imole Se Cu-
mas 8calij mo=
dervi illud de
claráe (uper. 1.
m0. Acontras
tio ergo, Ñi
mullus clferda
tuscoheres,cu
iusaditionecó
firmaretar tae
bula: pupillas
xes non poller
fubllicutos ha
bere pupillas
vé heredit
vt pbacur hic
8in.l. fed
plures.$.exal
1e.HT. de vulga.
Ecpupitedopponiturde. filias qui parri.cocicu.nam cum inf
tushicfuerie pupillas;cui datosfuiclubi deutus cohares cum eo
cuts licetvrerqur i creditaré, fubflitue habere
deberpupillaren pupill, cofirmate fuerúcea
bulz pupillares:fed dic,ep talisexiflentiaper darionécohwaredisextra
«ncifuiclablaca.veio.L.apud lulianó.j.idem fulianus, ad Trebel.de
fic dejurecomnnniscum non adeatur hzeredicas extellamento pater
no,tabulz: pupillarescuanelcuntfiveró coharresfuiller, alter bares
fuus.ve filiusin poteftate,tunc procedererqd habetur in. dl. (ifilims
quipareiSciadeclaatgl8odca indildcdf plores $
gané pupi.hodiecamen de inte regni,cumetiam haredi
valeanerelióta Se qugcunquein reltamento contenta,videcuro cria
finon elletcohgresquiadeat,blicuras habere poficpupillaremhg
reditatem,per.d. lib:s.ordina. +
dLEntrare enello, ¡mtáciundta SefaQavna hereditas paeris de
pupilli:Scideo nó poteftillamfubllitutasfeparare,vtÍ. 1.fedliplures.
$hlioimpuberi fi parerafFdepriuileg.credito.verfaarcum fub
fi vero pupill”y folusfuicin(licue”,abllimuicle :tunc
fubllitususbene pórhaberepapillarad.L(praSe.l.(ipapil asin prin»
Mad acg.here.i tá papillus gadivir poreracreltini,cócraimmixtioné
ovticiushares.wtind.l.nonfolú.f. 4
dfinpa
:gaglamagrín
deL. pater.tenuit cótrariúpertexaibi.imo q ex quo
fubllítutus approbauitvoluntatemteflacorisadeundo ex pupillar vi
detur eriñapprobafleadicionefadtáper pupillú,(ecundú vo:untarem
tellantis,Scfic q.d.L.non folum habearlocisinfuccelione ab incefla-
topupilli,non autéin fuccedente fibiex fubflitutionepupillari,6cillá
gllequitursibiBar.dicéseflenorabilZad declarariong.d.l.nonfolú,Se
Ídem vult loan«de Imol.in.d.Jfi.col.fi.fideacquir.haresvbidicici(fá
elTefingularemlimicationéa ¿calm ind.lipatera
cffein hocfingularé,Gnó ali delfipater. tranlitcum
diGtaglo.pofl Dynñ.Idem tener loa.de Imo].fibicótrariusin.dl.
lus quipatri.Scinal.fed(iplures. :eo.wbietiá Pau. de Calle»
ncpimididóAzo Sar in
GLey.1X.Como aquel que porfju[Jea algiómogo
puede dur fufissuco.
L1.fi.Alex perpenditillá contrariera
temin.d.l.quidam culogio.col.2.vbiipfepro concordia opinionú di
finguit , quod aue fumusin cali in quo ablque aditione(enimmix>
tionepupilli, fubftizatio pupillaris eratconfirmata: ve quia flius e-
ratintlitucusin poteftate ab(que datione colvaredis extranei : Se fic
exiilentia (uitaris confirmara crac pupillaris(hb(ticayio ¿Sctunc nen
fequicurex necelsitate, quid fublicutusaznofcendo hereditatem
pupilliex fabllicurione pupillari , videacur confiemare immixtio-
neinfactam pupilo: 8: quód tune meritoprocedaropinio Barto. ja
d.slio.kin.d.l.fn.lecus veró,Geratnecellariaimmtixtio pupilliad
confitmacionem fubllitutionis , ve quia datuserat filio plapillo co-
hares_ extra
ne?. Cerille
articulos efe
valde mibi du
biusimeg; ¡a
porfijalle algund ome al
jo de otro,quefuefle mes
nordecatorzcaños, en aq
concordia do.
olla manera, queesllamada nt Alexan,
en latmarrogatio%edefpuesdeltolede — mulcamdrin-
xa/Tefuftituto en fu teflamento otro al Elolicervidea-
E tur coloraca,
gunoen lugardefte mogo,cn aqllama — ¿forcinpun
nera, q esdichafuflitutio pupillarisital Lo iuris ve=
: a sioreltopinio
fuftituto comoeelte,nó hercdaracnlos Barón de
bicnesdelmogo. Fuerasende en aglla — ho.feu in.$.(
parte,qel mogo deuiaheredar de dere- e
choen losbienesd ag! qlporfifo,Gesla — dixi fiic opi
quartapartecdetodo lo delporfifador,e nio Azonis,
Se A e E cumdiétLnó
loal gleouicffedadoalgúd fu amigo folú procedar
deaquelqlo porfijo poramorde aquel eS mis
fupadreadoptiao.Maslos otrosbienes —icatimenas
que viniellen atal mogo como elte de — 10, feu exten
parte de fupadre natural e legitimo,o — famento: ne
29 que deneceñi
de otra parte,heredarloshan los paricn
tes mas propincosdel:fi fu padrenatu-
ral non ouiclleS ordenado alguna co-
fa,enrazon de ellos en fu teftamento.
tate fequitur,
«padeundo ex
popillari, fub
Ilitutione , vi
dearur. apro
bare aditioné
£aótam per pupillum de hareditate pacris:cú poflerdici papppbar, ita
tamea,vefaluum fibiremanear beneficiúreftiturionis ibi cópetésexe
perlonaminoris,per,d.| non folum.8,L.f pater.in qua fefundatglofo
ibinon probat,qp perhoc excludarur(ubíBtucus ¿beneficioreflitutio
nis:quo 8ciple minor incafiyin quo elletneceffariaimmixtio ad con
frcaionciaesbalacampuplllciócnefíes refitui.ergo éccius harrese
¿procedit maxime flante
necxteflamento paterno tabulz pupillares,
€ Even lo padrizanersHabitatamen veraque hereditate ex agnitionepu 8
pillarispoterit ex perfonaminoris reflitivedixiinglprapxima.
le. 1x,
a Árrogatofilio poteflarroganspupillariter ubflituerein quarcam fo=
um bonorumarrogátis Scea que intuicu arrogationis abamico eius
arrogatus ef confequususzin caterisveróbonis fuccedentpupillo ve
nientesabintellaro,hoc dicir.Habuit orizinem ¡fla,l.á. ). fed plures.
$.in arrogaro.ff.devulga, 8 pupill,
Idem fiefferadoprio, ex quafiliustranfiretinpo:
teflatemadoptantis,vt fi deturá patre natural) auojuxtasl. cúmán a»
doptivis.C.deadopt.$(ed hodie.inflaco.l.9.citu.16.4.partita.
€ Uteguarta parre.Que deberurarcogaro.veiml,8acita6.parti.4.Scin.la 2
fiarrogatoracumconcordan.ffdeadopr. Sraduente, qptunc deberur
fla quarta,quando filins artogatusellerimpubesiecus autem elec, fi
eflerpubes:quod (atisprobaturhicinifta,l.Sin.d.l.(arrogator,Kán
$.cumantem.inftituta.de adopt.Scitatener 6 declarat Salicetus in le-
gepeninpri -olusCadeadoprio.Kin.l.2.co.titulex tamentie
tuóspart.4.de qua indiflind e Joquitur,vrarrogatofilio debeatur
Jia quareónoque dile fepubesrelimpal es, vndevidemr
forte dicendum,quodilla fitintelligenda,fecundúilam,fóllices quís
doimpubesfuitarrogatos, 6: quod aliasifla quarta mon debcaruríed
y tune debebiturarrogato filio puberistradit Salicetained.La.vid:qug
dixiin.d.1.8.
£ Usuamigo.Adde.d.$ánarrogaro.|.fed Giplures.£. devulga. Scpupill.
dicicur ergo profeéricium quidquid habetfilius contemplatione feu
occafione pattis,vel alidsvt bric, Sin.d.$.in arrogato. ScibiBar. Sedo
Ao.laté.Adde Bar,in.laanpuas.. lega.Abb.in capit.fedes.
cóluina,s.derefcript.loan.dePlatesn.].1.C:decaflren.pala.pecualis
brcen.Bakin.I.cúmtc.C.de donac.ant.muptiadde.pe. ScibiBal. Co
dejur.deliber.
E Gavon oie Pornitenim paternaturalis, Gi legicimus el ful irneresrt 4
fupraco.l.5.
E
hodiead.l.ordina.exquanon egentaditio Erd.Lno
secoph
cd
Titul.V.Como deuen fer fubltitutos los herederos. 31
lex, Ya
pillarisfub(titutio per maximam,mediam vel minimam
c Íminarionem pupillicidene a vita jollituentis eficicur fui
jurispupillus,autiu(ta rationeab hareditate patris fe abílincar hz.
ses:fed hxiniulta:cogitur agnolcere cam: Schab abílinentia in inte-
gru reflic
Eoorelbiegta- q Lay, X. Porquerazones desfallfie lafaflica»
do queperao — cionpupilla,
fenlionemex
pirauerat. lee
expiratíi teta
menta pa:
vis polthumi
agnatione vel
alias infirma-
Efatafe2 la fufltitutió que
esllamada pupilarporqua
trorazones. Laprimeraes,
Ñ 85 | quando cl mogo viene a
pil SD edad decarorzeaños,e la moca adoze
te. «ij Sepu- aquiencllablefccel fuftituto, Lafegun-
pilla ad atacé qa es,quando tal mogocomoelte,pier-
xij.anno, per- a
ueneriat. hoc de la libertad que ha,clacibdad , ela fa-
dicit. milia.Ecfto feria, como fi fuelle capti-
1 a EDefatafi.Or- E E k)
túbaberá no- YO delosenemigos delafc:ca portal
taisper Azo, — prifion perderia cltas tres colas fobredi-
a impube- chas.Pero fal padre“acacicielleciteca-
ptiuerio,nó fe defatariaporéde, tal fufti
S Ss tucion pupilar, que ouicfle fecha de fu
pira pupilla- fuel E Di
vis fubítita, 8: Ñifo:que non fuellecaptivo. E tercera
on es:quando pierde la cibdad£ ela fami-
€ - E a A
Pulg 8papito lia, non pierdela libertad, e cfto feria,
2b Eececdad comofifucíle defterrado para fiempre
cbquápri. a r e
má auge Malgunlogarcierto.La quarta esquí,
do pierde la familia8, e non la cibdad,
14.annorú
nin lalibertad.Elto feria, como ficlte fi
pillari.fdevulga.Scpup
imetampupillacs(ubilitud
35 UEueffe caprino.Stintel
cedicyutin.L.lex cornelia.verh
ve valeglo(F.
.col.8.verti.vlterius quero.
costili vero intelligeres mortuo patrepupillú file caprá :tunclicec
derigoreiuris,vidobaf(mbitutionépupillaré expirafle vrinl.fiquis
filio exharedaro.fárricum. f.de iniullorupt.tamen de aquitate con
firmantuecabula pupillares.vtined.l.patersa fin.8cin,d
lia.hocfiuein captivitare decedatimpubes,(iue pubes:
vertatur,fingitur deceGfle preambula Guita
4d enemigos delafe.Senticifta.Lintorchri
capriuitacis,quo ad perfonasvid.per Ba
5 € al padresAdde.d.l.lex corneliajo
vero parer Sefiltus(untcapti vide], za. Spupi
6 £ U Quando picrdalacindad.Hec elt media capitis diminutio.vide.l.ne-
queci.5.coram.deadopt.pofTuntenim hz poer
dolicapacem-lafíarrogati.ffad:
Derem.fEuad.l,corneliá.de É
Cugn.inaLin pupillari.f.de vulga,8 pupil.quia crió pupillus effer
pubesjin taliftatu non polletteltari.l.ciusqui. S.fina. (E.deteftamal.
a5.tiru.primo,fupracad.parti.vnde teflamencum faCtum irritareturo
vein,d.$rricum.Sed cum hodis peral... Tauri poGittellari,videror
“q non procedar quod hichabetur, Sific quod tubllicutio pupillaris
onexpiret. E
7 8 Conandopierdelafamilia.Hac ell miaima capitis diminutio. evi. L.
'nequeci, S.eorametF,de adopt. E POR
8 h €Quele porfjaffeotro. Tunctamenin efictunó expirar pupillaristub
Rítutio: quiacx lipulatione debe haredítasillis, qui fuccedune
«exfublticutione,(ifa£tanon efTerarrogatio.L.ná aliter.8l.hisverbis.
fEdeadoptio.S: quid fi moriaturarrogator an reconualefcar pupil-
Jarisfubflicucio fadtaápatre natural? vide glof. vbi elegantes. Bald,
i
1
colíayff.de adopti.Scquid ex difpenfacione Papa pupillus ingre-
dereturmonaflerium, veltraderecurmonallerivá parente,an tune
expiretpupillarisfabl ?vide per Barú. Seimola.in d:ctad.in pu
pillari.vbivid.AlexanaS Lalo
UQualquier manera. Etficviderar, quid 3h per dignitatem exeat, 9
fubllicudio pu
pillaris expi.
joatalfucfTecmancipado,cnó cfuuicf
feen poder deotro,eel mifmo conlin
tielle,queleporfijaffe otro Palgúo. Ca
eltoncemuda feen familia agena,pord
cra anteporfi,e le meteenpoder de o- re
tro,cfefazedelacompaña deaquel que la E ola
lo porfijo.E elo milimoferia,fitalmo- $ fecundum
gocomoctefalieffede poder defupa- host
dre,porqualquier manera!.E por qual
uier deftas Gtro razones fobredichas
destiltccllalicaciós esllamadapu — 14.cit8 parti
Pilar.Eaun dezimos, Gdesfallefce, fiel 4«eMenimeó.
pS k modi filii im-
mogo nó quiere fer heredero *del telta puberis, ve pr
dorqueledioclfuftituto.Perofielto fi- £bi faciar te-
zicflecngañolamételefleatal, querien ia
do malal fuftitato,e porédeno quilicE deinofticio.te
feferheredero delos bienes del padre, — fa. licce forte
” z pa ex verbisgene
porrazó del teltaméto":cflóce el fud- — valibus Jouus
gadordeucle apremiar,q la reciba, efi Ipollerdicicó
tratinm,quane
nó la quilicrerecebirmaliciofaméte,oó Tama Tb
moltrádo algúarazon derecha porg lo — tutionem pur
pillarem . de
textán authé.
fazia maguer murielle ante que fucfle
decdad:auracl (uftitutola herécia delte
ftador ".Otrofi dezim 0s,qfidelpues q
liberás fljam
ipatrispoteflare,in quo fe fundar Bart.non loquiturin(ublitutione
Pupillariznon tamen auderem recedere á dito Barto. cum quo coma
xuuniterdoéto.tranfeunt : quia(ve dixi) fubllicucio pupillariselt fa
nor commodumfilij.glof.in.d.Lexttibus.
¡son quiere ferheredero. Habeshic,qud fublticucio pupillavis euane 50
£citpapillorepudiante parernam harreditatem:Scfic quódexiflentia
fuihaeredisnon confirma rabulaspupillares. Culuscontrarium pro
barurinal.parer.Ét.de priuileg.credito. Erin. 1. ifilius qui patrio fis de
volgari Scpupixgcin.Li pupillus.fade acquiren.haere endo videftor
rigcte lus commune,quod non credo verum,quiavbiiflaeleges parti
tarum hoc non exprimunt,non ell de earamintentione lus comu
necorrigeresi (appleriincelligi 8 limitari per jura commu
miawvndcintellizeiflam».l.quando pupillo fui datus cobzrres extran
ncus:quiatuncíuitastollitar,vein.Lapud lulianum.5:demlulianus,
fad Vrebellia.quando vero exiflentia (ui harredis none/Teefublata,
£scendumeltex caconfirmaritabuler pupiilares:cumneque peras
aparticaramiara fuicatisfinclublatain hissin quibus (uicaselt fanor
filioram (uorumvein.lea1.8cibi dixi.tito.3.fupracadem partir. Se fas
uoreltygp conlirmetarteftamentam pupillaryee Inle de pupifabo
£tiin princi.videlaréinifla materia Bar.8c Alexan £ doo. ind. 1.6
filius quipacii.vbi etjam vide an reuiilcas (uitas, li extrancus cobre
esrepudier,vt exea pupillarisfub(titutio confirmetur, Sc communis
conclulioeltquód nonyvtetiamtradicSocinus,ibi.colum».1o.quem Que án
vide,an autewn hodicetjam non adita hareditare confeructorpupilla no.recaclk
ristubllivutio,ex.l.ordinatvid.que dicaminfiain glo(T.fuperverbo, delati4a
.
Le delataria,
Cengañefemente,Concordat cuml.fecunda.verfipland.cla.fdeval
gar pupillari
m UDelreffamento. Volensabinteltato haberes Side, quan hocnotar n
Barto.jn.l.i arrogator.in fi.ff.deadopt.
n CDelrefador. Etctiaimhareditate pupilli.yeprobacario diftala. sf
verficuplane.écibiPanlade Calt.notate
Paridajo F
Sefta partida.
14 4 G.4frma( Concordarcum.lfecunda.verfi.ergo f minor. deval-
pillas
eftaria, Concor.cum.1l.P apinianus. Safed nequeimpuberis. E.
deinofíicio.cefta.dejuretamen comuni perauthé.ex cauía.C.de li
ber.prerescomiunisconclafiocil , y conferaecarpupillaris (bilis
tucio, rupto te
flamento ex
5b
el mogo defechaffe laherenciadefupa-
eauía prateris lechalic lal ia defu
Seaviles ¡dicte arrepéticlTe,diziendo s querialer
pa heredero: c pidicre a algújudgador del
o. E -
5 DORA lugar qle entregue de laheredad:eftó-
cómuniterdo-
to. fade vul-
gar kpupil. de
10.d.auché, cx
canla.pofl gl.
ibi.Dy.tamé,
ve refert Bart.
n.d... tenuit
contracium di
ens q auch,
excaulaloqui
tur in lega
fideicómil
is, que criara.
fine teltamen=
so pollime ab
inceltato —re-
linqui,nonin
fubílitutione
Pupillari: que
mon tener (i-
ne teftamen-
to parerno,l.2.$.adeo,Se.$.prins.(Ede vulgo. ScpupiL.8 fupra. eod.t.
9.Sciftamopinio,approbatittadl parti se ctiam videé fuilTe
opinio Azo.C.de impuber,Scalijs (ub/licin fuimnsa.coluadfin. qd
tenementi.namlicete, 1.8,ca.parti.approbeturid,
q habecurin.d.auth.excaul Gbilicuiócpupillari proces
dethodicia regaoi(ta.l.Scopini.etíá Dini nicicar como
probarefalon.in.. bi videpercum.opinionem eriam Dini te
ce bié puede fer heredero,emaguer def”
falleício la fuftitucion, porque non qui
fo aprimas entrarla heredad, afirmáflca
portal razoncomo efta, luego que fea
entregado della,de guifa quefi murief
feel mogo ante q fea deedad decator-
z.eaños heredara el foftituto los bienes
del teftador,e del moco. Otrolidezi-
ino queteyendo que beintado por al-
guna razon derccha el teftamento que
ouicflefechoalgun teltador, en queo-
vicfTc dado fuftituto el padrea lu fijo, o
algunootro enla manera quecs dicha
pupillar,que fedefataria? la fuftitució
netBalin anthé.ex caula.col.9.8.10.C. deliber, prererio nec ob
Eidelisó. — bir acit.delosteftaméroslib.ssin ordirega.quiailla.Lanti dec
ROXecop» — catimilli,quando deficicharedisinficario.quia teflacorillam non
fecieyvelliFecitheresnon adiuithxereditatemedciflecafus, de quoia
¿íka.lpartitaruma quando ceftamencam difloluitur ex caula precerio
tionis vel exharredationis,noa decidiruribi:ideo remaner fub difpo
fitioneiariscomemnnis, commodifiimefEs
extraneus.ffadocondi
inflicationen inter corporalia.de
tracila.cpilvelelesXficitbonustexinol.Gaurmullum.C.delepi.hg
re. deparia(unnullo modofacere velineptefaceres!. 2. Scibi notar
Bal.inprin.C.de fuccel.edi.Pretereai Gabilicucio pupillaris tenerer
vigore ilus lordi.criam quando nulluwninQicuic haredem ex ero
boenlasorrascolasbi pofito nas ¡fla appellatio cxterorum etiam.
continertabulas pupillares vetraditBarco.in, d. $1.afortiori tenebie
¿quando inflicuit Scexcaula pretericionis rumpaturex hisque dicie
glo.imd.$.1.Irem q proceditilla.l.ordina.in his quee necefario inli-
tutionem haredis exigunt écnon debe: reftringiad ea qu abinte-
Rato in codicillisficripoflentde quo vide que dixiioda. tit.7.cadé
pastitain glofImperverbo no quifiera, quidantem in fubltirurione
exemplariBal.vultin.l,hramanitaiscol.5.C.de impub.Scalisfublti,
ep non poliefier filio prererico,Se videibi addicionator.
16 e ¿Lorrese/fhamentoacabado.Concord.cam.l.fiquiseum.s.1. E. devulga,
Spupil
17 d Users Esficagnaione polthumiGubRtitutio pupillaris expirar
co quiarampicarparermumte(famentum quod Barto,io...in pupilla
za.Sepupildicieuód proccdebarolims e quódhodienó
expitabitperad.auth.ex canla.concrá cuíus dictum habes cafim hic
deture parcicaram, S disiin gloCpraceden.addectiam q fi papillas
'moriavurvinoreflatore,quodexpirabicpupillarisfibllicutio,vtin.l.
5d fifilivs.fFde capreScnoraloam.Ancire.in addirio.ad Specul,. tit.
inprincip.in primaaddicio.mazna.in tertiacoluwm. verficul,
nsovbidicit,quod fab/itatas non venietneque ex pupilo
wod tamen intellige, veper Bartol.in.l.
; ¡z.Ecpnp.Scin,l.cum patronus.fF. delegan
«¿kin parer Made adoptios
Uiex, Xi,
itpaterfilio Fatuo, ficzinflicuo Grim euro
¡a moriatar Ticiomfibifubltiruosled Ñdefecn
s frarer: de
fiftarrem non
haber quili-
ber extranens
potelt fubíli.
> Exemplaricerfublio
hereden $ Gin ful
dentes haber mente captus illifune fub/lituendi
orende, Eaun dezimos,que desfalle-
ceefta fuflitucion pupillar, ficl padre
fiziere delpues otro teflamento acaba- e y
do“. Elfo mimo feria, idelpues que ES pu
el padrefizoteltamentoedexo fuftitu= pillstis : quia
veraque pro
to afufijo, le nalcielle otro hifo %, ofija. re lenfis de
feótum fic de
6 in furore
muoricar ade
márticor fabe
Ritut.Ec reli
piente: vel ei
nato fillo :aur
tellatore per
aliud ceflamé-
varo fubílitan
tionem reno
cánte: expirar
diéta (abítita-
vio. hocdicír,
Babuir orcum
d.lehumanitas
ts. C. de im-
puber. Sc alijs
fubllica. Ka
Ley. X 1. Como fe fare la fafiicució que eslla»
mada exemplarise como desfallefica
Xemplar fultitucion dixi-
[mos quees aquella , que
E pueden fazer los padres, e
En Úllas madres e a lus fifosf
que fon locos , o fin memoria 5: e
fazc fe en cfta manera h diziendo
aísi: cftablezco por mio heredero a
fulano mio fijo , e fi el muriere en a-
legesex fadto.ieod.tic.
e Ulesmadres, Extende hocetiam(i mater tran(ierit ad fecandas one x
prias,fecandum Bal.in.l.humanitaris.col.8.C.deimpub. é alñistab.
Úi.contra Barin.Lex Lcúquo contra Barto
sranficlo.de limo. delhumanitais.Scidem
Imol.inuc.Raynunds exemplaris lubllicarióis,
quodin dubiéprocedit»(imater humaniter Se honelle circa filium
teflatafit,non fi corraptoanimo sali, quod filiws li elTeclanz men
tisaliterteflarccas,verradic Angel. Arecn:$.qua rarione.infli. depa
pil.fubítitu.cuius verbavalde placent Guiliel«bene.in repe.d.c.Ray
'nuntias luperverbo. fi abfq¿liberis moreretur, la. zin materia exem
plaris(ubttitutionis. Poteriteriam mater filiis(uis baflardis non na
tisexdamnato coieuyiuxtaid qfhabetarin.l.9.Tawri, exemplariter Tnño.rec.
£ubftitucre,vevaleBal.in,d.l. humanitatiscol,1o.ver,2. videamos de ef
perfonis.SctraditGuiliel Benedi£tavbifipracolum. q«quidautemfi 8,
nater vel auus maternus concurrantin fublticuendo exemplari-
ter,quis preferacurevideperBalin.d.l.humanitatis. co].11. verficm.5.
uaricur.S melius perBar.in.d.Lexfaéto, col. 8. ver, quaro fiauns.
vbietiaminquzlione antecedenti vid.percú. Quid fi paterscmras
terambo fublticuerine,qualiter in gb” bonis fubltitwti fuccedent?
£ Grijos. Sed an flioexheredato pofit exemplariterlib(ltui. Lia e
inferiusain formahwias (ub/litutionis videturvelle,quód non,Scidé
probari videturin.d.l.humanitatis.vbi Bar,hoctenet8cinad.l. exa
tto,cvtrobig;dof.cómuniter, Sedinpundo iurisforteverior ee
opinio, y polsitfilio exheredatoira fubftitui:cúm criam furiofusre
éte exharedari polsitex caufaingracitadiniscommifÍa ante furoré.
Lnónunquá.5.(1 viF.de víucapio.l.fi. $. fed cumantiquicas, Crdeca
ra.furio.Barin.d.l.exfaGto.(icutenim pupillaricer(ub/Micuicur filio
exhzredato,vtin.l.6.fupra.coficetiáporeritexemplariter:cuaetiá
iftafub(titutio illamimitetur,ve hic habes bftabicifta. lin mo
doformali:quia exhocnon poreltid inferriscñ ide dixicin.l.sfupra,
eovin forma pupillarisoneg3.d.l.humanitatis.ita vrger q ex ea fandef
cómunis opinio, contra communétener Decius, ibi co. 4.8 Dida
cusa Couarruniassin fito commento.cRaynuntius.$.6.detefla.
E Uzocosyfinmemoria.Adde.l.exfa%o.Ecd.l.humanitatis.ScL.6.5. finas
C.decura.furio.poteritergo fubltirui exemplariterfriolo ,vel men
tecapto,vemutis £cfurdis, quiteftarinon poflunt: 8e eriam prodí
gis,quibusfidta eftinterdiétio,vtomnes dicuntinad.Lexfadto.fE. de
vulg.S pupil Bal.eriamin.d.J.humanitatis,C.deimpub. Sc aliistub.
flicu.col 11.verfic.6.queritur.
h GPegfeenefamanera. Fitetiam verbisgeneralibus, vefidicariio( 4
tuotióum dfemproniúfilios meos haredes,6eosinuice fubítituo:
«rana li vterg;cltfusio(us, vel méte captus, fub his verbisineítexera,
Titul.V.Como deuen fer dadoslosfuftitutosa losherederos: 32
plarisfubfticucio ,fecundum Bartsin.J.Lucius..de val¿.S pupiluvbi
esiaim Alexan.colum.penult.lafon.colum.mvellidicerer.(ub lituo
filiomeo Ticiamlicecnullafiar firorismentio,vevolnicBartoLin.l.
exfadto ff. pupilla,
ga
reflituca fibi quellalocuraen queagora es: eftablez
fanamenteno co por fu heredero cn lu lugara fula-
1nerit eeh e- A z
ses,vel adhuc NOOme. Pero ficftelocoa quien dan el
a a fuflituto ouicre fijo o nieto *:o alguno
dlenri Eset delosotros que defcienden por dere.
hareditas le. chaliñadel,dcucalosfultituiró en fu la
gitime repu- gar,enonotros. E firalguno deltos
diataxcompre= 820 S a
henderernr e NO Ouiere,eftonce le pueden darfultica
tiam pupilla= £o 2 fu hermano, filo ouierc:efi non o-
La o
le a vierc hermano pueden le darpor fu fue
a ftitutootrocltraño “. E tal fuftitucion
in farore:edie da DOFá
ln tanbiess CO TO elta os dichacxemplar,porg es fe
re exempla chaafemejanca,eacxemplo dela pupi
riscumdecel Jar, Caafsicomo almogo menor deca=
ferit poll pu- za q z
bertateminfa torzcaños,dan fultituto,porquenó ha
ore fecádam — entendimiéto de fazerteltaméto, fimu.
Bartolum.cn» ca E 2
lus opiniveít Ticrecntaltiépo por clta mifmarazó le
puedendaralloco,o aldefmemoriado,
pilla. Sedeftpulchtam dubium an fubllitutione cons
ceptalub forma hmins..l.fcilicer fi filius meus decelTerit Ín furore (1
contingya,quod filjusintra pubertatein ceffante fuurore decedar, an
fucceder fubílicacos cx pupillari contenta in exemplari, Selican tas
Xi cafu in exemplari contineacar pupillaris? que ¿ouelligatio ma=
5,8 quiain excaplari (olum pote fubltia
sab intellato, ve llati babetaria ¡fla
pozcítquiliber extraneus. $e Alexan.in
post.Salic.ia.l.humanitatis.colum.7.C.de
bilicu.ver.muncquero vult quódilto calú tafiter
£aéta fubiEizutio nallo modo valcar:ex quo teltator expreÑit cas
fim /ifilius decelfericio farore, quí tamen non cuenit , quod clk
benenotanduns Avautem hocpofitlimitari, nifi in taliter £afta
me, datos cffec fubíticutas extranews , S non de jllis de
quibus hic, 9: ie ñ tune viderur dementetelta-
toris fubílituere pu o non polfer fubítituras cape-
qualis(itfubílizurio, e 8x poteltare tella
Lin teftamento, C. detcfta. milic. L (1ica quis. (E. de
p Cogáta ,quiaetiam viderur poffe dici quód etiam
(to cala tune videatar fub WBtnere pupillaciter, (i filius decedar in
fatoreznon fi fanz mentis. vtilius ergo csit,vtexemplaris (ub(litus
tioficfiar:filio meo furiofo talem(abílituo ,tunc enim comprehen=
ditar expre(lepupillaris,(iflioimpuberi faéta ficexemplaris.fecun=
um Barco, Ec doéto.vbi.3.8: quódnon feallringarte/tatorad formá
hac. pofitam.notatamen y ctiam Í
furoris, vehic :eraheturetiam ad caflam, (iliusprodigus vel mutus,
velfurdusdecef »zallus.5.S quid fi cantum.£E de libe, 8: pofthus
Bar,8cAlex.in.d.L.cx falo.
6b dEijojoniero. Non diftinguielicfapiensfen (ana mentis, vel nerintel
Jigendam tamencttde (apiente, prout haberarin. d. l.humanitacis.
C.desimpube. «aliis fublticu. nam mentecaptiexcludantur abifla
fubflitutione,licetnon excludantur álegitima: vedicamin glo(T.fes
quentigScrener Ange.in.d.l.Jrumanitacis, vbi eriam Decius colums
penulti.
pot Dels fig pluresfine 61 furiofi, polfer ynum tantam
excisfubílituere, vein.l.humaniraris.C. deimpuber. 8caliis abi
tu.dumtamenaliosin(licuatín legitima, vel exhareder, prout vo=
Tnitglo.finan.d,l.humanitatis.cum qua refider Alex. Stell commu-
nisopiniofecundam Angel.inas«qua racione.in(ti. depupil. Kbflic.
in hocetiamrelider Deciusin.d.l.hamanicacis.30 Gn. vbi refponder
ad.l.Papinianus.$fedneq;impuberis.Edeinofacio.tefta.
3 d dorrocftraño. Quietiam matrem pupilli furiofi excludervefatishic
¿nnuitur é« tener Barto.in.laex £ato.IEdevalg.Erpupilla.col.6,verf.
exemplarisconcipiaturia cala
L ipiatuxin caí,
€ GTernaren fu menor
juxtahocquero.S columna(eptima.verfivitimoquaro.cuinsopi-
nio ell comunnis, Scam defendie Decias contra Bald.8caliosin.d.
Lhumanitatisin.6.00t1.
¿Quid fi farer ted
Barto.indict.l.ex fióto. coll
taciocapiet vires,vet
efimuriercen la locura aura el fufiitu-
to todoslos bienes del.Pero tal (af
ciócomo eftale puede desfazer en tros
mangras.La primera esfiquando aquel
aquien dan el fuftieuto, es delmemoría ocederee e
do, edelpues dello torna en fumemo- ne, furoria
ria". Lafegundaes,quandolenafcef- Droui renertes
A recur, q (¡pol
jofofija: Latercera$esyfiaquel quela. mel: cor
fizo,larcuoco por otro teltaméto que — Pussdubia eE
fetopinio Ba
fizo defpues. copiniobar
rerederer, y»
Ley. X 11.Como fé faxe la fuflitucióa que lle= “Eveluiciald.
A enlaincmedalc queda dc
7 pLyas maniraris.
Ompediofa fultitucion de Ánemuver
z 4. quero. €
q de fufo fablamos, fe fa- — Angin.s.qua
zedefía guilat,como fidi- — rstioncinlliz.
¿A|xcMTe el teftador:fago mio
heredero a fulano mio fifo*,c quando £ Ue nafce fijo» 10
Cócordatcum
Lex fio.
princ.fE.de valga. depupil.Scintellige defilio legitimo, Se nacur?
utñex marrimonioante furoremcontradto. l.patre furiof
is quifunt fuivel alien jur. Scvide perlalocinad.l homanitar
fin:dicitetiam Guliclan benedier, inreperi.c. Raynuntios. de tefla.
fuperverbos (Tabla liberis moreretr.la fecunda. in materia exc
plaris(ubflitutionis,qyintelligidebeat de flio fapienci: quiafinafce-
fetur demets, ¿cin dementia perlcueraret , non famperer fcsndum.
cum fubltitucionem patri fuo faétam.Mouetur,quiáeo cau filij jam
pati,eampontamperent, fi dementesellent,vt in. dil.umonitacis,
cuíus diátum io hoc non vidernrvérum, propter generalítatem hu
as.l.Scd,l.ex faftola princip.nihilin hoc dillinguentióm: Ec quía
vedixi quod diíponiturin.d. le humanitadis. debet Jatellighdus tas
men alijfili; mente capriinftiruar:turin Jegitima,velexchrredentar:
¿timputer ibi teator pater,qui non promiditcirtai(tá caíam Life
Tiusfuriofidemensnafceserarrelinquendo ci fegicim
8 Gearercera. Quartam addeex defeétu cius, cui eftfacta.rradie Bart. e
in.exGAo.ff.devulg, Ecpupilin fi-principij. quem alii dotto, (eq.
Clex, XII,
¿o Subltitutio compendiofa fitin hecverba: talem filium meum in
Mlicuo: 8 quandocunque moríatur talis (it hares: que fita milite,
mortuoflioinfra pupillarem retatemadovircicar fubliticus pupile
Ji exclula marte: fe poll pubercacenn: habebie mater tertiam bono
xuwp patris Se omnia cius bona aliunde obuenientia: E jura fepul-
chrorumparris. Sed aliabonahabebirfubllicutas, Sivero miles can
dem fubllicarionem extranco heredifecic: ad omniabona quando
cungy decedie admicircurfublltutus. Si auterm per didtayerbacam
fecitpaganusadmisticarfubllituras marre excluía infra pupillarem
gtatema ¿poflcaautemrepellitarin totara fubllitutus: (ed ficar fe
citperverba fublliruoranedixitvolo q fietalishrares: tune poll pu-
Pillarem mortuo habebit mater tertiam bonorum parris ¿e alía de
qb>.3.5fubllittasália bona.b.de
Use faze depa guifa. Doteltctiamiicr verbisgeneralibus, Seli non y
adiiciaturverbum (quan docúgy) vefidicaryf deceTericfilius mens,
Sbílicuo petrumebercenimindelinita :quipollervuinerfa il
ribus.fEede lega.o.tenetglo.magna.in.Lin teltamento.la.t.
mili.itemíi dica, Gineliberis seusdecelTeritegloll:i
ter.deteltam.libr.exro.item eriam itafit, (ifilius meus decelíericio
1apupillarem zratem,vel pol:vel intra vicelimumquintam annú.
J.centurio,Scibi Barto.ade vulg.Scpupi
». Retéponit exemplum in hlio: veapparcat (ab compen a
un fubftitucionem ampledi diuerla tempora pupillaris, gta
Panda. ES
]
Sefta partida.
ds Spubercadis.Lorecibus,Scibi glof.C.deimpuber, Ecalijs. Scin cas
Aipateraia verbo,abíque dedudione.deretta.libro. 6.ficetiamá
¡chac (ubílirurio extranco,ve infra.
y 2 ca ie heredero. Lita antveroa dirsQtayvedicisglo(Tinol. verbis ciui.
Libus.Scin.1.Centario. E.de vulgar. pupilla.videporglo(Tn.), cam
quam, in ver-
bo diredis.Co
de fideicon- quierque elmucra,fea fu herederoatal
mill. «Barro. — Ome:en talcalocomo cftedezimos: q fi
ea escauallero> 241 la fazepor tales pala
miamde leg, bras,e clfifoaquien dan el fuftituto ha
4b a madre cfife muriereclmogo ante deca
Htore, vel ad torzeaños ela fijaante de doze: eltóce
uocato, Sicle- cl fuftiruto heredara todos los bienes
fico. tener Ale «e CES %
xand. quí laca. U:clamadre nó 2ura ningúacolatéde.
hoc examinar
3nlege. Cena
rio.1.8cfecunda colam.cumfequentib.(E devulgar.Sepupiilla.quilie
<etin hocibidem iupuzacturá Socin.tenendavidstur opinio Alex.
cum iftud privilegiumnos derur milicibusracione fimplicicatis, (ed
ratjoneexercit ¡nod milicabitin Doétore actu legente,Se
aduocaro aduocationisoficinm exercente:Scclerico, qui ell miles cg
leltis ilitiz,videlezem oótauam. 8: que ibi dixicicul, fina. fecunda
partita.S de quo militeimelligatur.videibidem per Alexan. % Bal.
inteítamento.infñ1e.C.deteltamen.ovli.nam intelligicur de mi
¡aribas cantarsipublica.Scque dis indl.49.icul.quinto, partica
pinta x
se acid re.Idem fi haberetaníam vel aliosalcendentes, quibus debe
returlegitimaveinlanam Se pascotibus.Edcinoficio.:eflamen. l.
$.inordina.Tauri.
. d o antedecarorzg años Erficpares,quidin cala hulus.fublicuiocó
pendiolafacta fuitfilio impaberi-Quíd autem per verbadireéta de
quibushicfub/itueratmilesfilio puberi,anetiam matreexiflentein
valeretiure directo, Brexcluderer matrem ctiam ¿legitima?
gloíT.in lege.precibusupctverbo,fideicommitii. Cde impuber.$e
aliis (ab (li,vule quód fic. eftde mente Azo.C.codem.in lumma.
opinioilliusglo(L.ef cosmuniter approbata. Seibipercam videra-
tionem dinerlitati:
q £ Sningunacefa.Concord.cum.l.precibus.C.de impube.S:alijsab(W,.
£cl.Papiniamas.S.ted neque impuberis.A.de inoflic.tella,
3 £ Uiuere defpues.Sinelibesisintellige,L cum auus Edecódition.6r de-
monftcacio.l.cum acutiGioi.C,de ñdeicom,l.10,titu, 4.ca. parti.vbi
vide qu
9 8 Ue aora lamadre.Sedan habebit, ve fuccedens ab inteltatoin bonis
£ilii,cum onere fideicommifire(firuendi,reliqua bona paterna (ub=
Slituto:vel an habebitex eo quod direóta milicaris polt pubertatem
non comprehendatlezicimamfilij,nec ala de quibus hicfauore ma=
tris.licezex directa milicari(ubflicutas fuccedacin bonispatris,priui.
legio múlitariznon (atisaperitila lex.ámo cúm hicnon exprimat,
feo llituras capiacreliqua bona patrisde manu matris, proucexprel»
fitin cafiafina.bmios L videcuritto cala volvi Te quod(ub flirutas dire
¿to per (ecapiar:Gxillainuellizacio magni e(t effe£tus obampliores
veilitates,uas habeedirefta (ubiXientio¿quam fideicómi Variawvtcras
dir Barco. Angel.in.l.Centurio.columna (ecunda.ffde vulga.S pu
pilla,vbietiam Álexand.Slarius Guilicl.Benedidtán repetitio.ca
pitu.Raynuntius.detefta.in verbo, fi abfquelib: moreretur. lale=
gunda iorraftara compendiofe,vide que dicamio glofl.fequenti.Se
i erparte,delinaje defu padre.
:a tercera parte. Hxceraciure ¡flo partitaram Sede jure cominuni
inabihiLez.diz.primo.6.partita»8cin authenti.noviísima.C.de:
icioto mento, Sex hos videtur reprobari hic communis
dodtorumepinio,inlege-CenturioE de valga. 3: pupilla.quifequen
tesibi Barto.volunt,quod fublBicutio compendiofa verbis dircétisfa
¿aámilice filio impuberi, pofl pubertatemvalear ,vt ditefta mili.
is S fubílitutus fuccedat io omnibus benis patris excluía ma
licetPaul. de Caftr.in diéta. lprecibus.co=
nul.concludar,necper dircétam militarean poflpubert
4] mtolliznedum matri (1 ipía exiflar:fed neque al
«ellazo ad fluccchionem fili,quo detiam tener Ale=
cander de iurenouibimo suthenticoram hodie procederc,licernon
úquo dizeiloram guo poterar miles Glium príuare legis
etiar illo cempore poteratíiliumeriam fine canfa exl:22=
1,Cade mofficioto tellamento.fed hodie didto jure no-
vilsimo Ktatutara faie,, quoduon pobit exharedar, criam d mili
re ¿vee(t magiscommunis opinioinxta glofM.inlege. aduerfis, Scin
Lfna,C. deinofiicio.celtament.renent Barto. E: docto.in autheori
ca,ex canía.C.deliber.prare,vnde viderur,quod hodie non poli fi.
lio militislegitima rolliex dire£ta militari«Socinusveró in diétale:
ge.Centurio.refpondens ad hoc fundamentum Alexand, tenet opis
nionem Bar
tol. Scaliorum
Efiel mogo,olamoga muere defpues£ — dicens , quod
delacdad fobredicha:eltóceanrala ma Jicec a fe
E 2
dreslatorceraparte "dela heredad,de to sdn odo
dos los bienes q el mogo heredodefu ve non pobit
padre,etodoloalg gano deotraparto, His exbares
ondequicrálo ganaffe.Otrofilasfepul — quitur, quód
turas le pertenelcen delinajedefupa- dm tata Ge
a h E correétio quan
drei:mastodos los otros bienes K del do fliws eltin
Nútutus 8 gra=
macus per fub=
mem diretam: Scán materia correftoria fbridté proceditur,
yeprecibus.colum.penult. numer, 5. tener
¡dem cui Socin.dicens,quódecjamviderur quodaliafitracio,vepol
fieamiles exc directa milicari ¡lia privare legitieno,quamilla quecol
ligiturex distis Alexand.videlicer quód hochitexnacuraipíius dite=
¿telublicurionis:que ell, quód omnia bonaab(que diminurioneia.
Fubílizatum transferantar, h ze evim videtur pecaliacis natura di
recta (ubilitutionis.vnde lecandum eun opinio quod ex lsac dire
¿tafiiiuspriueturlegitima indillinéte videtur verior etian de jure
novifiimo videibi pereum $ perSocinum in diéta leze.Centutio.
char penule.colusinaterria.approbarurergoliicinilta loparticarum
fauote marrisexiflentisia medio opinio Azosin(uimma, C.deimpu.
beraSaliistubílica.colum.terma,verficacompendiola (ubticutio, ve
direfiamiltaisfanoze matrisobliguerar poll puberratem, Ec vales
iurefidcicommibi:quam eciamtencrgloflán diétalege. precibus.in
qua.l.(acishioc probacur,cuinullarefponfiododtorun tenentiumcó
tsarium facsfacir. Sclic in fideicommiflariafub titutione non com-
prehendirurlegi E
tribus.C.deinoficioloteltamentolu.tiru»4.cadem parti. Aduerte
tamé quód cum hocficfauore marris, (1 maternon exiftataliós harea
dibusfilliexiftencibus,quibus non debetur legitima,taleshigredosin
totumexcludenturaa bonis patris milicis ex direfta militar, eciam
uo adlegitimam debicam hlio:perrariones de quibus fupra(i tamé
suiles fubititueret perverbum comunune.veluti per verbum (fube
Mituo )cuncpoll pupillarem etatem eriam matre non exillen in
srahereturad fideicommifTizm.vtcradit Alexan,in didt.l. CE
turio.14.columwverfic.cx predidús, A duerte,ctiam quia in calu quo
. mater debethaberelegicimam fili,videtorintelligi debereli ilius he
reditatemparrisadiui? , proutetiarn habetarin diéta lege. precibus.
narnfinon adiifet, (uccederer fubflitutus exvulgarin compendio
a contenta:é< matrem eriam ¿legidimaexcluderer cum per vulga»
rem(uccedacur defiamdto, non ei cui fadta ef fubllicutio. In ita, de
vulga.fublicuin princip.Sc que notantar per glo(Scdoéto.in.l.fin
C.deinfticu.Sclubltir.
vtin leg
.quoniam in prioribus.«Stin. Lex
1
€Delinege defu padre. Tntelligi deber de omnibus fepulchris cam yr
familiaribus,quam hareditariizl.quiaperindoss.rélicuta.fFad Tre=
bellia.I.£amiliaia. 8ol.vel quiz dereligio(.£ lumpr.fane.£. Caco
dem lúifepulehrumabelictabfticucio compendio(a de qua iniflo pri
mo cal his legis poll pubestatem fl , famore matris , 08
bliquatus Se valet ve fideicommillaria : quia li valerer ve dircfta
mila oa fepulchrorun tam que habenvur gener pazo
mo ¿quam reliqua tranfirenc in heredera direétum , ve habetur in
diéta lege, vel qua. 8 in diéta lege. fi fepulchrum. quía tamen. L.
ifailo cafu voluic,quód ¡fla fublticurio obliquaretur, Se valeres
iure fideicommi(i inde e(t, quód ¡ura fepulchrorum ax parte par
sris fiue hareditaria , (ue familiaria mancre debeant apud mas
rem fuccedentem filo » Senon tranfeancia fubltitucum : co quia
vesiciueGdcicommii vin dit leg.quiaperinde,qía ide
commilTariusnon el! harres,licer loco harredis habearur,idemóue
eric dicendum in iurejpatronarus ecclefiar:ve non tranfear infube
flirutam fidcicommillarium ,venora Bartol. in dida lege. quiaper=
inde. Scibidem Alexand. legcos diétam legemfab lego. quanuis.$.
nihil.codemticulo.ScinJege.Centurio.cofumina nona. (de vulgar
Scpupillari.Toannade Imol.in lege.fparronixin principio. (f.ad Tre»
bellianum.
L diodos los otros bienes. Sed an pralegata ,Ecdonationes, quas Pan 12
Titul.V.Como deuen fer dadus Lafubítitutosalos herederos. 33
terfecitlilio, venientad (ubllitatum, vel manebunt apud matrem,
coiliges.exal.Marccltus.$.quidamascibiper Alexan.fE. ad Trebellia
num.ke: umvirum.C.defideicommilT.S nota. hiccum dicit,to
asis dear blnediem niobaEcreeGs marea rompe
deducere Trcbellianicam,ve criar voluicglo!T.ín legeprecibus.in
lofT. final, C.
: impuber
8caliis lubli- A
tu. de fic has finadoa,deueaucrelfultituto. Masfiel
bes ex teta canallero non aviendo fijos eftablefciel
to militis
on edu fe en fu teftamento por heredero al-
Trebellianicá — guno que non fueíle de los que de-
aro re [cendieffendel”,cftonce elfubíticuto q
doétosinel pri fuelle y pucfto por las palabras fobredi
mas.iGlj. E — chas", auriatoda la heredad Y del here-
ad Trebellia. NES E E
quorum fen- dero,quando quier q murieflcc.Efiaql
o Ao quefizola fuftitucion porlas palabras
pa alles s
Tune soma» Lobredichasf, non escauallero, e aquel
nemin.d $ a quien danel fuftituto , es menor de
A e catorze años, fi muriere cfte atal ante,
1o.la primera. quefca de edad decatorzcaños , feyen=
C-detefta.má- do yaron: o muger dedoze:aura cl fu-
Jira. Kin hoc E)
fequuta . foie
fla, op!
nemglofhia didtalege.precibusiin glo(Ttin.culusopinionem etiam
aflecebareffecommuneo Alexandrín lege Marcellas.n principain.
tertio notabi.ffad Trebellianum.vide que dicaminfra eadem lege.
glofffina.
3 a UDelfinado, Exiftoverbopoterisdicere,quod fruétusinuentiinha
reditatetempore mortis tellaroris,pertinent ad (ub(licutum, vein le
$r-Cenmaco fede vico Sep calla h vero peta fueras perla
dem Strecolleétipoft mortermteltaroris, licet reperiantur non con
fawptitempore mortishxeredis;non pertinentad fubfliraram: cam.
illanon f1erunt bona defunéti:fed heredis,que non veniuntin refti
y fidcicommifar principio.6c.I.mulier,5.hzres. cú
¡Mad Trebelbanumenecpertinze fabíticuto ex direéta mi
Jitari,fecundum mazis communem conclulionem doétorum, Ange.
ind.8cal'orm in diétl,Centurio.contra Barbi que opi
"mio (atisprobatarhic.
14 D UQuenonficfen delos quedefcienden del. Profequicar difta Azo,C. de
impab.Scalijs(ubfliru.infumma.columnateriia.verficu.compendio
fa.cam dicitatvbi mileshominicxtraneo puberi poltead hzres ex
ticic, (Mb /tituiz direfto,non habetucilla confideratio, haber vel non
habetmatremenamnihilad legem velad teftatorem de matre cius.
15 6 Mporlas palabrasfobredichas.Exchoccollige Sex distis Azo. quere
tuliin glo! precedenti fabticutionem ámilite fidtam extranco per
verba quandocunque decetl mpendiofamilicet nonficibi
temporisdiucríitas pubertatis,velimpubertaris:fedadicionis, vel nó
aditionishoreditarstimo iftocaluin militee(tpropria fpecics come
pendiofe:verradieloanaes de Imol.in.I.Marccllus.joquidam. E. ad
Trebellianm.
16 d Arodala heredad.Nontamé venientprelegara,querelita fune ¿mi
lite ppimo heredi,fecundum Alexan, contraloan. deImol. ibiinle ,
gc.Marcellus.5.quidam,colurff.ad Trebell.
€ EQuandequierque muvieflePoteltenir miles ex privilegio eciá poft
aditam hareditarem directo fubilituere,8cprotempore habere vnú
hueredem,Scpro temporealium.l.milites.£ ibiglo.6l. milesica.in
princip.Scin.5.exheredato.fEde teftamen.mili.
Lá
28 £ Gara pelbrafabdis XL venis dns que polvora Si
veró verbisobliquisconciperetfab(liturionem,orani cemporefublti
tutiocffetfideicommniflaria,vtin,l.cohzredi.5.cum filiz.£f.de vulgas
8cpupill.Barin.].Centurio.codatitu.
19 8 Unenberedaraninguna cofa. Erficpolt pubertatera talis fubllieudio
expirarsitavt nequevalcar,vefideicommillaria: quiacompendiolafa
Aaa pagano per verba diredtanon valet vltra tempus pubertaris ne
queiure fidcicommifi.l verbisciuilibus.(E de vulga.Spupilla.Scap
probaturhicopinio Azo.C.deimpub.S: als Gubltiin famma.col y.
verfi.compendiofa.quam etiamtenetglin ñ
Bisciuilibus.Gin.l.Ces.. .
C.deimpube.Scalijsfublticu. Edeyulga.S
f.Seglo.in.c.li pater.in verbo,abfque dedhEWSr
ciftamopinionem,vtcommunemtencrA!
colum.16.cum(equenti. $ lafon numc.19.cui opi
Ein copie
Ina
E vbihabecuryg
ftitutola heredad, e la madrenonaura compencioía
ende ningunacola. Masfimuriere de- yetbis directis
ains fadta ob cau
puesdelta edad, cltóceelfufticutonon fam. erabicnr
heredara ninguna cola $ de los bienes dum ad
E fi ia
deaquelencuyolugarfue fultitutoan aminnnens,
telosdeucauer la madre, fila ouierc,o — quod regulari
a E in ter non poc
Sus pariétes del muerto los mas propin (cr 1en poGir
cos . Pero fi efte que non es caualle- miffariasrepro
ro dixcíleafsi, quando fiziclle fu tefta- Paturergo.hic
paa 2 opinio, Toan.
mento:eftablezcotal mio fijo por mio deta ias
heredero,equando quierquecl muera cap.fipater vo
finfijos", dexole por fultituto cn fu lu- emi quodiz
gar a fulano omc, o quiero que fea fu turad fideicón
heredero fulano :cltóce ficlmuricrede "iflum : quí
pleriq; doéto.
lequuti_funt,
quosrefertA-
lexan d.in dita.l.Centurio.vbilatdinfiftitDeciusetiami i
bus.col.6.nume.17.dicitiftamopinionem loan. And.maiori mi
qui ¡aconferuarurvoluntasteftatoris, qui voluit exjam face=
relubítitutionem fideicommillariam, faciendo compendiofam :in
quactiam fideicómilTariaincludicur ¿veprobatur in didta lege. pre+
cibus.dlicer vtatue verbis direétis, qua non conueniunt Édeicomo
millaria verbareflatoris,debene potinsimpsoptiari sv voluntas te-
ftatorisferuetar, vedicitBar.in.linambigua, ff. de reb, dub. 6: fub=
ditpilta opinioloan.Andreamaxime deberet feriari in curia Del»
phinali, vbi ve plarimum xquitas abundar , Sc voluntas teflatoris
nípicicur, etjaw coram arbitrarore, vel (1 perfóna fubllirura eee
mulcum dilecta téltatori , vel eller pia caula fubllicuca ; ve eradie
Toann,Baprill.de.S.Seuerin.in diétalege.precibus.quem Decins re=
fest. líónica tamen ¡fam leg, partitaruim tenentem prisaaiopinio=
nem:nifiteftacorin (ub/licutionecompendiofaadieceric verbum(fi-
neliberis) ve fi dixifTe, quandocunque lineliberisdecefleri : tune
enim $e (iconcipiacfub flitucionem(ub verbis diredtis traheturpolk
pubertaremad fideicommifTumwt infra. iniftad.vbi dicá.Secundo li
mita nifiin teftamento apponatur clanfula codicillaris que hodie
communiter apponitar in teflamento: nam tunc traherur ad 6d
commillum,venorabilitervolwt Bal.in.d,l.verbisciuilibus. vbiet
Angel.Imo.S Alexan.Decins inud.l.precibus.col.10,8t probaturin
y .C.defidcicom.8sibiPaul.de Ca(tr. Scidem vult Guí-
in repeti.ca.Raynuntias. de tefla. fuperverbo. li abíque
liberis moreretur.lasaain tradtatu compendio(r.col.18.Ñitelator ver
baxrquipollentiaclaufule codicillariapponar, velfauoreliberoram
Subintelligererarade víde perlo.Baptil.vbifiupra.£cex pradidtisbene
infercur, q (ab (Qicurio compediola far in teftamento puberia pas
gano per verba direéta, y ericfundicusnulla, Senibil habebit fobíti>
turas. veetíam voluit glo.in.$.extraneo:inflade pupilla, fub(t. eradic
Alexwlawd.l.cencurio,col.19.ver. Sex pradidtis.
h Csin hijos, Títefuit vltimus calus , quemin materia huius compen-
dio poluicAzo.vbifupra.quid autéhi(tud verbúnon fuerit adie=
¿tum :(edperverbum comune ,purá ((ab(ticuo ) pagamus fecilTer
iftamfubltitutionem : an tunc infra tempora pubertatis valebic ju-
redircóto, Spolt púbertatemiure fideicommifsi2 velan omni tem
porcericfideicommillariaifta,). non aperit: quía non pofait iflum
cafum, fi fublticutio tantum ellet faéta quandocunque decelleric,
nonaddensíi fineliberis decellerit. £ Azo vbifuprasdicit hanc fub
fivuciondomnitemporceTefideicomnilariam: quía verbur (fub
lituo ) adaptaturad AideicommilTum.l. generaliter.Sofin.Cade intti
tii. Se fubllicutio, Se quia ralis interpretatio rem omni tempore va
Jercfuader.]. quotiens. ff. derebus dub. Stidem voluitglofl.in.).cen
tutio. ff. devulgar. Scpupilla. Scin. 1. precibus. C.deimpube,écaliis
fubltita.ctiamplo/L.in diéto capicu. ipatec. Se ¡ftam dicic commu
nem opinionemBald,in.l. iamhoc iure, fe yulga.S pupilla.Ecin.
Partida.v). Ej
Sefra partida.
e «os vbieriamre-
aliquibusconfilijerctaris ADecio indie in.qua racione.ta
fercaliosiflam opiniones ET quod Gimpubes moriaturin pupil-
ficde opio tubilicacio iure pupillaris atatis. Scita valear
Be matrem excludat:pollpubertaresa tamen obliquetor. Se ¡fam
ad
<pinioné com
probar 8 fe
juitur pol as
Kos quam pla-
1es, quoS te-
fert Alexande
n.d, l. Centus
pues dela edad fobredichat:aurala ma-
dre del fijo de las tres partes de los bie.
nes la yna, clas otras colas? que defu-
fo diximos,e todos los otros bienese de
end: Z veaucrelfuftituto de mano dell»,quan
multi ali a doquier que mueracl moco.
Deciorelatiñn
dictalege.pre-
cibus.
9 Ley. X 111. Dela fuftiruciona que dizen en
latin bresiloua , como fe dene faxer e que
tol.in diétale-
e Céturio,
in dig precibus.tenet primam opinionem,quando matere(tin me
dio. Balún didt.Lprecibus.columna fecun da.é multi alij:ita quód
Fran fia:9.dicatiflam ele ma; iscomnm:em opinio
nemalijveró dicunt waziscominuncin opinionemelfecontra Bar.
«contra quos infurgit Deciusin«d. I.precibus.dicens, quód non facilé
3udicari porel, quefircomunisopinio refercgyibiquám plureso-
pinioner Bart.tenentes fubdens quod hxc «pinio Barto. habet mas
ghámequitarem : :perillamiuilofardere diftinérionis opiniones
concordaripollint. £ quía incertum ef de communi opinione iu.
dex qui habetiudicare de aquitate, debererfi poller componere cú
suarre , quód ipla habeatíolam leyicimam debicam iure narurar ; $e
non Trebellianicam.« quod ralisconcordia, viderar iuridicain ren
busvalde dubijs,Guliel.Benedict.vbi (upra colum.24-%.25.2udas
£tcrallericopinionem alofin dito.$. qua ratione ele comuunem
Jbiqyeam late defendicsinducens aliquas ab(urditates,queerela larét,
fi opiniocontraria teneretara Ve dixilexifa partitaruca non decidit
iftam ca(um:fed cafium quando fuitin compendio(a adieétam , fifa
neliberismcreretur,in quo caía etiaw loquiter. d.capicalaw. li pas
teradetella.libalexto.voluirg;.l.itain hoc mulcum eiferponderis,ve
etiam ( (ubliitucio tali calu concipiacur, etiam per verba directa,
obliquetar poíl pubertatem iure fide!so:milsi: que tamen non
obliquarewr, finonad divo disto verbo (fubixituto compendiofa)
exiamcum verbo(quandocunquedeóc peretur,vt iflad«dixicio
cedenti cali. Erzo videbacar concludendum , quód cañas ifle re»
mancatlub difpolitioneuriscomm iflanl. non decida»
turámoilla.).in fina.caíu polletinduci contraoy irionem glo.in di-
£to.5.uaratione.cumvellevideatur,qud verbu ((ubíltituo)quod
eltcommune, tuncintra tempora pubertatis inducar directa fub»
Lúicucion: pol pubertatem vero fideicommiTariam , quando.fuie
£304(i fineliberis morerernr,X non alias, Ego veróarbitror opinios
nemglo(lin dicto.$.quaracioneselle veriorem, Be magisaccederitem
voluntaticeltatoris,£ difpolitioni jur um S menti huñus.l parcitará
nam Á_cum teftator concipit fubllitutionem compendiolam fub
verbo filine iberis moreretur, perverbum commune: vel direétun
E pollerdici fentifTe detemporepo!l pubertarem, £non de tempos
rextatis pupillaris,in quo non ek veofimile pupillum habere libe.
xos: nihilominas difponit intra pubertatem valerejure directo. E:
poileatarefideicommilsizáforciori ide videcar dicendum,quando
hoeverbun non fuiffee adicétum Sverba communia conueniunt
tamdireéte quam oblíque (ub/Aitutioni: vnde nimiram li muras
temporibus murccarip(afubltitutio ex mentetellacorisa
€ Depuesdelacdad fobredicha, IdeftpoA pupillarem atarem :Acon-
erario ergo vule, quód fidecedar jnera pupillarem cate ¿fubllio
tus aduittatuc ln oribus bonis exclula matre Sccateris venien
busab inteílato expapillaricontentain compendio(a: reprobat er=
on hocifta.l.opinionews Azo.in fumma,Cede impube. Scaliis(ub.
Áitucio. circa finem. qui interpretator talem fubllimtionem omni
tempore fideicommi/lariam:quiatalibus vetbis non dircda : fed fi-
deicommilTaia fubllitutioconfacvit de jure,Se de fafto cri. Etnii
verba ditetta traherentur ad (ideicommillum > nullo cempore va-
leret magis ,quám alo: quiactiam ¡llud verbum (fine liberis ) in
nui , quod exian in popillariatate fubllituerit per fideicom=
amiflizmo : qua tune liberos habere non potefl. Sciflam opi
new Azo. tener gloll. in lege. precibus» C.codem. E proilla o)
pione Azo.keploflfatisfacitrexrin lezc-ciedendum.SJiveró maria
tus.fF.quipet.tuto,allegatusad hocper Baldur contra quel
petenten,verefort Paul.in recibus.ila veró lex
videruríequi difpoficionemcapituli.£ parerde teflamé, libro fexto,
vbi idem videras probari, ¿citta conclufio de qua licin illa, la
renebacurctiam perglofT.SBarto.in dictalege.Cencuri
fuerga has
EN Reviloqua fubllitutio en
FA] latin,táto quier dezir en ro
e] mance,como legúdo efta-
K) blelcimiento de heredero
queestecho breuemente, E tal fulti-
tucion como ella le faze sen eftamane-
ra. Comofialgund teftador ouieredos
fijos menores de catorze años, aquien
Sai¡cet.in
talege, precia
bus. Se E de
jure commu-
ni opinio có
wmunis, VE ate
tellacur Gue
Niel. Benediét,
in.d. reperi.ca
piuli. Raynús
tjus fuper d
¿to verbo (fi
abíqueliberis)
la(egunda.in traftarucompendiofir.ante penule.foli. S eciam Alé
axxand.di8t.colum.fexta.Sáftam ear partem cener Oldrald. confio
lio.m5.vbí vide.
b Mesotrascofas.Bona(cilicerfii;
xi fipra,
€ dir edoslosorras bienes, Ex hoc viderar,quód criamio teflamento pa: 33
gorideíurciólo partitacum non poteriemracer vlesa legicin am 1 li
educere quartam Trebellianicam ,licet growacos fuere filas fub
conditione,vthicfuirfifineliberis decelferit: A licecciresrís tempos
YibuslegitimaS Trebellianica veniant deducendz,vt ell quando fi-
lus non ¿ravacur puré: fed fub conditicne ,vel ad diem incertom,
quod videturcontra comiunem doctoram: aentionesn in lege Ce
turio.ff.de vulga.Scpuril. dum ponunteflectus direftaefal Mtutio-
le quotacn labere (ablitueo fdeicomsifada nde infor
quodarrentoiflojureparcicaram,£fori %legum Vauri:quibusper- Etno.tt
mitcicurliberadifpoficio patriin quinta bonorur, vel illo habenú ha.8.Lz.
afcendentes legitimos,in textia, non felocus il! difpucacioni,an A S-8.cum
Liu vel patergranacas a filio poffent deducere duas quartas, legici alñisa
rain (eilicer ££ Crebellianicam ,in quo articulo maga comiuunis li
ezac Canoniflarem E Leziflaram opinio, vt tali cafupolsint duz 1
quartz deduci ex difpolitione capituli. Kaynuntins. deteltamentis, 5
quod plenims mgamin legeprima, fina,tienlo undecimo. infíaea ua recop.
Kiuca fepulchrorum, dequibus di- 22
. ed A
Jem partita.Scliceca filio legaretur,vel relli ui inbereturperparrem
tellantemquintaparsbonoram,vela illo tercianenpolTer Glius vel
pater deducere Trebellianicam:quiaille cui relin quitar iudicacur le-
gacarius,vetradirBartolusinlege.ii quis (eruamasina.cum.l. lequés
ti. f.deleza.fecundo.glo.in.l.mulier.5.fina.fad Pxebellia.
Qiex. X111,
amBreuiloqua fubllitutio ficlic; talem Be talemfilios meos haredesin
Rito de cosimuicem fub (ticuo Bctunc amb (untimpuberesconti
ecduaspupillares Scduas vulgares (ubllitutiones : ita quod aliquo
eorumnon adeunte admittitur alius pro vulgari: Sefiadeac Sin pa
pillarisetare decedas admictitur fubílicucos per pupillareza fubllica
tienemah.de
d Gareuementel.cum in teltamento.$.hzcverba.fEde haredibusinlti y
tuendis.
€ QLse fire Fit eriam reciproca verbis de quibusin-1.6 fandum fub con y
divione.$.his verbis.fadelegar.páimo.Bartolusin lege. Lucius. coli.
1.££ de vulgar.Scpupilla. vbi etiam vulequód fiaceriamiuxtaformás
J.Ticius.+hodehzredib.inflicuco.quid autem(i far vltimo morien
an ex hocinducaturreciprocafub/litutio» vide. 1, Titia Seio.$.5
fF.delegat.fecundo.plene perdoéto.fignantes Socinum in.l.hreiedos
mci.s.cumicafad Vrebellianum.d.Lvel (ingulis.fade valga. £ pa
Pilla.8c.5.vellingulis.In(ticu.de pupillaLubífitatio. Sevltra predicta
admateriam.d.$.Scialibertis que ell multum pradticabilis vide So
cio.confiliouyadfin.volu.primo.Ecconfia¡8.penul.Sefinacolum.za
. volu.Sceodem volw,vbilaiGimé confil.249.colum.4.5.6.8.7.6:có
fil104.col.5.8.7,.volu.vbivide eciam Decium confi.z38.in prio.du
«Scvidegpnot.Bario.l.quandiu.latertia. deacquir.hreredita.de .
nor.confilium Alexanas 1.volumisnéceo,volu, confil.1o5. Se conil.
14.volu.4.col,pen.bcl.
£ Des fios menores, Ade legemsiam hociureff.de vulga.Spup.Spo
mitdefilijsgraciacxempli,8evt oflendat quaruor fubllitutiones tub
illa Dreuiloqua cótincri,nametiamexcrancisicafub/licni porelil.cá
Titul.V.Como deuen fer dadoslos fubltitutos alos herederos. 34
:Stemideo hic dixic
inteftamento.$hzc verba. (Édehered
Ñ ¡1 vnus fliorum ea
menores de quatorze años:quiaaliud e:
besaalterveto impub: .Beala.8c1.quanvis.
impube.de .1.Codetefta.mili Sepórcon
tingere ¡la difparitas tviplicicer : nam alíquando hac fubllirutio
Gt perfonis dí
fparib? ab ini
lo de femper,
juando pe
fonis difbari-
bus ab initio»
fed non fem-
Per: putá,
els pollea la-
puenit «quali
tas , aliquádo
eltablefcicfle por fus herederos dizien-
doafsi:fago vos miosherederosaamos
ados:ceftablezco vor por fuftitutosal
vno del otro de fo vno. E enla fuftitu-
ciones fechadefta manera contienen
fe quatro fultitutiones: dos vulgarese
dospupilares.Ca qualquier deftos mo-
fit ploni 3 y E
bar, da cos fobredichos,quenon quiera entrar
quibus polea laheredad,ofilaentrare, e muriereante
inequalitas
cótingit, que
fingula prole
- Greveper Gui
Jiel. benediét.
in repc.c.Ray
nuntius. de te
fta.luper ver-
bo fiabla; li-
beris.la.1.in traétatu Dreuiloquee.colum.13. cum fequentibus. Et ade
ueree,quíaquando vnusfiliorum ellecpubes, alterimpubes, licet in
Breuiloqua feu reciproca (ubllicucione adiungerewur compendio»
fare quiatollaror dixerit,quandocung; deceffesint : tamen propter
*miformé determinationem talis reciproca cum coimpendiofa non
contincbitpapillarem fubititutionem,vt efi demente Bar.in.l, Lue
cius.col.2.verfided quiero quando.(Ede vulg.Scpupill. 8: tenet Ang.
oconfi.1gt op Nicolausek Petrus de Ánch.coníi+ 68.4n
cipicfubriliter, 8 adplenum.8: Socinaconfi.290.incipic qm pratens
confultatio,volu.z.col.2.vbi dicitiftamejle veram E cominunécon
clufionemscaddcinida materia, que dixit Alex. poll Bartin. dele
Lucius.colyverfi.quidautem iteltacor.
3a tLQuarro fuftieuciones. Item ctiampoterite/Te, y contineat o8to, vefi
ficrerduobusfilijsimpuberibusmentecaptis, li fubíliturio concipe-
returperhacve1ba quandocung; decelleríne eos inuicem fubllituo
sam continerer duas vulgares d duas pupillares Scduas exempla»
res £cduasfideicommiflarias.Bar,in,d.1.Lucius,col.2. fh de vulga. Se
pupil.áceltcommunisconclafiolecandum Alox.ibi,Sife fubltica
tiones(untexpre(legeneraliterlicertacive (pecialiter fecundá Bart
in.d.l.Lucias.S limita feco ndú Alex ibiin verbo fublequenter que
vichicBar.Quid autem fi cumredprocanon jungereruccompendio=
fa elttamen claufula codicillarisin teltamento vbitátum continerur
reciprocayan virtute clau(ula codicillaris fubítitutio reciproca com=
prehendatlideicommiffaciameSocinusconfisó.vola.3.incipicinpree
fenti confultarione.tenet q ficin prima, in.2.col, quem vide diílin
on in hoc poll Phihip.Corn.in.l.fifrater. C. de fideicommils
volenté, q in claufula codicillari dicatur, q finon valervelvalebic
jure directo, valeat iure fideicommibiwvideibipereum.
quefea decatorzc años, auraclotro to-
da laheredad.
Ge). X 1117. Delafuflitucion que es llamada
en latin fideicommo/Jaria.
Giex.X TIT E
aoFidcicommifTaria(ubflitutio fic fic: talem hareden inflicuo Ee ro
oyel mando fenvolo-ppoft tátum tempus re(lituac heredicatem
Fitiosruncinftirurusrellieuens potell ibi quarram Trebellianicam
seinere:fed liadiserecufet vel rcflituere,cogiturper judicem ad in-
MantiamfabNituti hoc facere.hudo
1D Uefe. Addes.1.50S.fiin(li. defidcicommifTharedi. ScGd haber
in.6.C.defideicom.
a € Gefablezso, Eltenimneceffariaharredisinftituio,vein.5inprimisa
inft.defideicommiGhared. Schoc quando confiar voluille teflato:
remfaceretellamentumialias fecus.vrin.S.pratereaio(l. cod. hodie
inregnoindiflinAdrenebirfidcicommillum 811 conflet tellari vo»
Juiffe,Semullam fecericharedisin (licutionem,vecolligiturexolantita
qna z
Ruego. Quecung; verba live deprecativa fiuepraccepúi
a reos Orca delo E Dal dela:
úgrlio5a Deva E a
gul.rcb.perfidcicommiCreliét.Lfeauola.ad Tícbellia.
40 Grantotiempo.Intellige fiveftatorita volgicnajn Giuberet latim h
xeditatem re flinicyadimpleñduin ita effee, vein.$.cumigitur.infl. de
fidcicommil harequidautem, (quis grauerur de reltituendo polt
Innou, re
ele afuficiunt,
certumtempus,velacipo(E mortero (vá alteri + Se interi
tus deportetur,(eu eius bonapablicécars an ilus capict bona víque 4
ad mortem natusalem condemnari.Spoftea reflituer, vel an fi
5 poller flacim condemnatione fiéta petere bona iure
fideicommifittext.elt q interina ficus capiatinel. Racius Norus. $.
- Cornelio. feli
dG Edciuro fi
Ideicómiflaria fubllitatio (cal ex fa
Sy enlatin, tanto quieredezir Ao. f ex far
Eto.flad Fr
enromance,comocitable aia. facil,
fratres
fF. de furapas
tro,d q hai?
LargasScad. $.
Cornelio Feli
«i.no.Bald.in
1. antiquitase
in fioCade vía
fra. Limitata-
amen ¡llar có
cluñoné, mili
teflator pro- '
hibuerit alles ha ñ
nationem pre :
ci ieosyut bo.
na remaneát
4 jo familia, (eu
fi conllaretipfumvoluifTe, quodbona etiam Viuenteinflituro non
rranfirent in alium ena tune Main admiictererur fidcicommilla-
xius,Gebleusexclu derccur.limiperatorán princ. Scibi Barco. de 2
deicomill.liberta. Ectradielaré Se nocabilicer Alexand. quem vide
primo volumi.colilio.13.incip!e optime confiderais. Jtern 8 (gran
uatus relticuere hareditatem polt mortem (vam, inerte monalte=
sun licercealearnr mortaus mundo,vtin.l.deo nobis. C. de cpilcos
pis 8ccleri, non tamen admitcecor fubílitutos, mifico nacuraliter
'morcuo.l.cilm pacer,$.hereditatem.ff.delega,(ecundo.Bartol. ind.
$.Cornelio Felici.quodintelligit8climicac Barcol, in. d.$. heredita»
temenifiinralTet monallerium minorum , qui nec jn particulari ne
quejn communipollunthabereproprium, per Clementinam. exi
vide paradilo. de verbo.fignifica.Scidem vule Joan.de Platea in.l.1a
C.poen.hifcawcredi.preferr.ad En,libridecimo.C+ée fideicommiffum
reliétum fimpliciter poll mortem aliquorun , an intelligacur poft
mortem ompium vel an admiccatur fubítcatas -fatim ad parcem
cuiuslibermorientis vide.I.Lucius.$.Caio.fad Trebellia. 8.1. co-
dicillisinprincip.Scibi Barto.nctabiliter. ff. delegar. fecundo la
haredesmei.$. cimica vbi Barto.Sc doo. Fad Trebellia. £ com-
munis videtarre(olucio: quódíifubllitutio fiar polt mortem plu
riu, etiam Ín tota hareditate fubftitutas admittatur : polt mor.
temculuslibet ad illius parcem : cm he pluralitas refoluacur in dl
pluresfingularitates.l.folla,$.fina.ff.de condition. 8: demonítratio. y
).ferunda.ad Énem. f. de condit.inllitu. que tamen conclufio lis 4
amicacur, nifi adíit perlona, querex verilimili mente teftaroris fic
fubllicuto preferenda : tune enim mors omnium exit expedtan= ]
¿SAC 28l [cimiéto de heredero, que
espuelto en fePdealguno, que la heren
cia dexa cn fu mano, que la dea otro,a(si
como fi dixc[Te el fazedor del teftamen
to:cftablezco“por mio heredero a fala-
no,eruegodle,o quiero,o mando gelta
miherencia,que yo le dexo ,Glatégatá
totiépo“eque delpuesquelade e entre
gueafulano.E taleftablefcimientoco-
moefte, puede fazertodo omefa cada
vno del pucblog, folo que nóle fea de-
daScinterfub flitutos cenfebitur (lb ltitucio reciprocd fadta y exc ras
tione.lpenul. C.deimpuber. Scalijs (ubltirurio. vbi Alexand. Sc
Decius columupenulcima.Barto.KImoliin didto. $.cumita.vbi Sos El
cin.fateturhancefle communem opinionem. 8 adde Curtium Jue
niorem conálio quadragel mcrertio.mumeronono. Áducrte criam
quod. fideicommilfam in dubio. videtur reliétum ab ¡pío inf ;
tuto,licét poli jus mortem relinquatur. Lcoharedi.verficu. quod i
Gihredem.dcibinor.Barco.f.de vulga. Scpupille, E probaturin. L. $
duodecima.3 eodem.An antem bideicomaillum seliétam pol cer
tumtempus, vel(ub condirione pobit reflituiante diem , vel vena
denteconditionervidenctabi. 8: magitralemtext, in. 1. Úiusfami- !
1as$.Diuus Seucrus. ff. de Jegat,primo. Scibi Barts ¿.l.polt mor. j
tem.C.fideicomo
£ aredoome, Ttaquód habear teflamenti faCtionem aQivam, vt fubi- 5
citide quibushabesin.l.e;0iemprimo.cadapartta. Se per glofl nal |
queramusfi deteltaper Abbain rubrideteila.
8 Eotcade vo del pueblo. Et esiamiplisciuitacibus Ec populis. Lomni= 6
busfhad Trobel.Sceriam collegijs vel ecclelijscarterify; piso
C.de facrolecele.Ité Scfrarrib'ordinis minorú,nó vebona retincát:
fedveilla védar, vepretió in aliméta,(en alió necefitaré (uá cóuertit, sl
fecundum Bar, Alex. 8cdo o in.l.apudIulianú.5 Lin ¿E de legatato
quosfequitur Abbin.c.recolentes.de ftatamona. vbidicic, quod li
Partida)» Ei
Seltapartida.
emptoremnonreperirent,tenerentnrillabona dare pro Deo, vel ali
rerextra manu ponere E omnino dimittere, Et aduerte, quódÍire
«quererurfideicomanifTos mibus hominibus talisciuitatis, vel
locizvideturreliétum nóipíi civitati, fed fingulis habitatoribus ciuí
ais. io 6o.ff. de colleg.illici.Kper ¡ítum textumahoc afTerit Gui
licl, Benediét,. .
Rayonciasdo fédido3,poralgías leyos deltenueftro
libro.Pero ázimos,qelte Gesrogado?:
tellamé.fuper
verbo, (ablq;
Nberis more»
setur.Ja.:.col,4.(ed contrahocefttexin.1.ciuibus, ff. de rebus dubs
vbihabetur ep legatam fatam ciuibus, ipfi ciuitati videtur reliétuma
perciuesnanqy ciuitacis ciuitas reprefencacardl Lucius. S.ciuibus. (E
delega2.Écrener Abbainsc.requififti. circafinaderelta.Kvrconfide
arSocinus ino d. ,ciuibus. cum legata fiant ob merita pracedentia
vein.l.necadiccit.fapro(oc+8tinl.quí fliabus.in princi.f delega.
ideo potiuscelerarfactum lezatú ciuitati, in qua polfunt cadere me=
titaptacedentia : quartamen non pollst confiderari in partícula»
ribusciuibusomnibus,vnden dubio hoceftfequendum, fecundum:
eum.Procederetergo diétum Guíliclm. quando ex conicéturis alias
conftarer nonciuitati:(ed hominibusciuitatis fideicommiffum fit
fereliétú:qñtamen vniuerlitas (eu collegium efetreprobatum:: tune
noncollegio: fed ciuibus deberetur, 1. cúm fenarus. f.dercb, dub. (í
veto fidcicommifam relinquamur canonicistalisecclefia:: tuncnon
ecclefize:fedipíi colegio canonicorum acquireretur fecundú Abb.
SCardina.q.10.in.d.c.requififi.
Uosfendido.VtquiacíCincapaxpabiuciuxtaid q haberarind 4.tia
tuy.fupra cad.parti,Sper glo.in.$.legari.inltudelega.Sexifta, Lvi-
deturapprobari opinio glosin.l.cam quam. (uperverbo coguntar.
€. defidcicom queibi approbacur per doéto.communiterve non.
valeat fideicommiffura vniuerfale seliétuin ab incapace inítituto,
quandoin totum eratincapax, cf grauetar, ve Matimrellituata qd
«cian videtur fuifle de mente Azowin fumma, C.ad Trebellia.col.
verli.quid in fticutus.licet non bene (efirmer. ejus fundamenta
realfamplicglo,in.d.Leamquaw. vbi Bal,hoctenet exprefiéin (pu-
rio dpaticin(bicuto.Scidem tenerloan de Imo+in. la fiquis folidum..
Kie hared.inítit,8 Alexan.in.l.cogi.$.hi qui folidum, ad Trebel
lia,contra Nico.de Neapol.qui tenebatconcrariumA duerte tame
quiacuw precipuumfundamentum al. S*do£toram fit, q cum in
flitutio nonvaleat,que ellinitium Scaputte!lamenti, veialadele-
ga-$uanto haredis,Sefupra.cad.parci.tit.;.in famma.oihilin teftamé
tofcriptumvalere debear.l.proximcfEde hisquain tefta.delen.arté
taiftarationevidetur qp attento jureregni,dequo in, I.r.tu.2.delos
tellamentosilib.5.ordina.rega.qyilla opinio communis non proce-
co.eftad. > dat:cumvelir diéta,l, ordinamen.petiam deficiente harredisinfita
Li.tioquli. — tionelegara,Sfideicommilla debeantur : de Jicetilla,ludicar, li el he
Se sedero no quiliere acceptar.Scaidemvideturvelle,Scliadice non po=
tuesitpropterincapacitatem vel alias f;cur videos fubintelligi in
illo yerbo(tub/litutionís vulgaris) fi hreresnoneritifue hoc eu
racionenoluntatis , velimpotentiz: cum cadem fitratio, vt tradi
Basso. na, E.delibe.£po(tbumis, vbi ponit exemplum in
(tituto.ftem eciam, quia (ubíliturio in cafu nolantatis in=
E iz, Gallus, $. Sc quid fi tántum. ff.de libera
:candum Icéiuram Kayne, 8 Barto, Ca de in
'iurio.Se dix Jege (cunda. (pra codem.in glofTa
mo.8 quod dixiin filio fputioinflicuto , atten=
cum haberet, de co quidux. ín matri.
quam poll.peradulaquam etiam vila fuiefequi.l. quinta. cicul. des
monono.quarta parttasSibidixi non procederet diéta communis
conclufio,so quod ftcapax relpcétualimentoniw. Bcitatener Ale»
xanvin.d.shiquifoldum»
"fe que esragado.Erficondicio fidcicommifiiveniarpoft mortem
iytencatur hrrredes gravaci.videper Bartolin.led (fic. f. de
Je o.corrios Alexand.confi.zrad finem.y.vollumi. Ec quid diesce-
das viuente fideicommiflario, qui poflea decelsitante aditionem vel
cuactionenvide.Lilloa quo.$.nvbi gl. 8cdodto.tad Trebel.£c.Se-
yuc(acarminas.cod.ti
9 e Eiza berencia.Etanin rel
avide,l.Marc
A Trebellia.ó teti
za
Ip nou.re
ct
E poltbami
flicucio. Ze dl
iuprriverbo,cTo y
ta sexquitare canónica capi
Sb
pe
Yieutioneralis fideicommifi veniane prale=
.quidam.Scibi Barto.Scl. Lucios.$.pluribus.
»pracodcin,l.n.Sevide.l.cumvirm. C. de
comevbigloT.dillimguit an prelegata precedant fideicommil
'antur:que ¡bi communteerapprobarur. 8e idem per
1.5.quidar liberiswvbi Alexand.diciriflam ele communem
taduerce quod eo cafla, quo alias prelegata non v
icommiG, veell quando faáia fuie ment
deponione hareditacis, vein diéto, 5.quidam liberis.taruen quan=
do maiorparshareditatiscontinetarin prelegaris,veniuntpralega=
tain fidcicommiflum:quiatalia prelegata in efect fuccedune loco
portionis hareditarisfecandum Barcolumin dióta.l.quid ergo.la.a.
perillumtex.deleza.1.Sinal.exparte. Svinteltaras Mo familabercif.
8cn.d.5.quidamlibesis.Bald.ia.d.l. cum virum.colú.1.S ¡fla dicie
clle commur
nem opinio=
ecftablefcidoen efta manera, quedeue rem Decios
dareentregar,la herencias al otro %,afsi confilaasquin»
cipit, vilopun
do. vbi hoc
eleganter extendit8cfi prelegata fadafintaliquibus , ve faciant de
cisadvoluntatem firam. vide ¡bi per cum debita tamen dteltarore
hzredilicer prelegentur non veniuntin refliruñione fideicommib
nifi(pecialiterdicatur, Sctuncquarta Trebellianica ad taliadebita
fufbciar,vtin.l.Lucius, $.maritus.fhad Trebellia. donationes veró,
ctiam, que mortedefunéti confirmatz fuerunt,non veniuntin se-
Ritutionefideicommilsi.).fequensquellio.fEdelegas. nifilintrettas
mento confirmata vel fit(pecialiter diétum, quod veró daturhare-
di cauía condirionisimplend=>, non venitin tail refliturione.l. qui
hzredi.funcibiBarto..deconditio.S: demontra, Squid in dona-
tioneinterviuos,que fitfilio videperBald.in«d.l.cus sie. y,
quzro nunquid.in fubftitutione hodie perl. e
tiotenerer donatio faéta filio in potcltate, vedixiin legererria.tit.4.
“s«partita.vnde non veniret in reflitutione fideicommiñii, Iremnon Y
vesiuntin reflitutionefideicommilsi ca,que quis indicio defunéti,
nonpercepir,l.cim quis.6cibiBart.ffade dor.praleg. Scnen veniunt
nifiea,que quishaberex vltimavoluntate.l.vxorem, f.tellamente.
ff.delegaz.Siperlalo.in didalege.cum virum.venitramen quod ha
resdebebardefnéto vide.Jpenultin principio. tf. ad legenn Falcid.
Quidantemdeco,quod capicurex (ubiliturione vulgari, pupillari,
velexemplari,compendiola vel ex inre accrelcendi: vide per Barto.
Jumún dictaleze.Marcellus, $. quida:n. vbicriam vide per Paulum
de Cafie.quid icaptum ficex alio údcicommilio vniuerfali. $ adde
quodnot.barrol.in.l.libercosSoilium..deannu lega. 6 Decius con
filio.Eo.incipitsvifisduobusconíilijs. Sk Bartolusin lege.ita tamen»$.
ui talpcdam.tf.ad Trebelliamu. Bald,in lege.extribus,C.deinof
ficiollo reftamento.S in diéta lege.cum virum. Scan veniar haredi
E
ls
tasdelataleruohereditario2vide.J,quidamira.5.(i quis.fhad Trebel-
Lianmmn.écan ventarcfructus pera
epti jacente hareditate? vide per
glollanrin lege.in fideicommnillaria, ffad Trebellianum, $ glo.
gexin ádeicommiGiia princip.ín verbo(non lucram).¡Éde vias, Se
perAlexandin dictalegein ideicommifluriacolumna quinta. vbi
concluditur,quod veniet talesfcuctus in reflitucione fideicommibi.
Bcvidein materiaregulam,quao ponit Bartol. per gloflam ibi in le=
ge.fipatroniT.codem. Si evd<m titulo. l.debitor.$. fina. Scan veniat
dosperparre lx data, vel promilaíliczvidesla filio.Scbi Paul. de Ca
Abro fEcodewn.E vidcomuinoquod nor«Bartol,in.l.£cguola. (E. code,
anautew veniar, quod ex pacto de reuendendo harres habuit2 vie
de perDecium confil. dacentelimo trigelimooétaucsincipit , pro»
ponitur,quodnobilisdomina.colun vbicontiluic quod fics
quiafaftarecuperatione dicuntur ellcapud hereden: ex cauía pri-
ma.allegatBartoin.l in diem.ff.deaqua plunia arcend.debertamen
fidcicommiffarias fecundum cum folucre pretinm quod dedic ha=
res:quia videtur reemifle de fuis peconijs,prout in dubio prafumis
tur,venor.Barro.perillumtex.in.l.lecundo, Csprofocio. Kan que
reperiuncurin haredirae gravari pritamancue fuille hareditatis,
quafuitreliéta per fideicomoillums tangit Socinus confilio ducen
teimo quadragelimonono.columnafintecundivolumi.incipit, ma
teria prefer scontultationis,faciuntnota.pex Andream de ler, de
controuer,inter macul, formi,de beneficio. columna fina. $ per
Specula.titu.de loca.$.rmnc aliqua.verficus quinquagelimonono. de
62.8 quilione.76.6 que Decius confilio.146.tertío dubio. 6: Ale=
xan.confilio,s5.columna oétaua.quarúivolumi, Socinusconfil. 167.
antepenul, Spenul. colurn.fecundoyolu.Scanid, quod filius perce=
picjagensad fupplementum legitima , computeturin co quod fibi
debetrellitaiiure fidcicommitsizvide Barto,qp ficpertextibiinal li
berto, 6.filium.fde ann.lega.
Woalorro.Etfiviventefideicoimmiliario fideicommilTum fit delatú, 10 .
tranfinivitur ad hixedes.lecunduw Bart,quibenehancconclafioné
probar, ktcquuntibi dodtin.].cifilio.in pri
intelligo,vt per Barob«Pau.de Caltvin.l.quid:
Rea
fade Jegat.Sclimira 8e
ta.inprinci.vbibonus
ad Trebelafidcicommillum vero conditionale ante euentom
isnon trafinitrereturavtin.l.vnicas.finautem fib condi+
+ione.C.decadustoll.quod ecáglin.L vnica.C.debis quí anteaperto
tabu.voluitprocedere,eriá li elle deliberis adliberos. Se itacólterte.
nerurcontra glol.qua concrarium voluitin.iscuj.5.fifEde adio,8c
.
nb
io. vtadducieBald.ín. Lin perfonam. C.de fideicommil. $
la erverbofi abíqueli
intraGata. fideicommillariz fabflirucionis , follo totits
repetivio.342. columna fecunda : non potell tamen ius Ñideicom=
suilsi vniverfaliscedi 6: delegari, $ fic procuratori in rem fuam.
non poteltfic :
rirellicutio fis
deicommifii y
ve probatur
jo. 1. fi muller
ita dotem. $.
ex afle, fade
juredot. dicit
tamen Ange.
in.l. apud Íu-
Jianum. $. v=
como el teftador mando: facádoédela
quarta parterdetodala herencia, Gpue-
de tener parafi.E cla quarta parteeslla
.Mada,en latin trcbellianica. Efiefteque
alsi fueffceftablefcido por heredero,nó
quificfle reícebirla heredad, o depues
que la ouiere refccbido nonla quificre
Le a etregaral otro,puedele apremiarel fud
lia. Se E
var Paul. de gador*dellogar,quelofaga.
Cafl.inalrcíli
tuta.in prince
code cicul,
quéd procu=
rator ln rem
fuam vt celo
fionarius, cui
£dcicommil=
farius cefsitito
ra (ua , bene
poteít petere
ve cedenti fiar
reltituúo ad
commodum
cefsionarij,
cer non pol
fit petete, ve
fiac Gbi pera
d. 5. fiexafle.
8 quód ita
obtinuit Bo-
noniz, Aduer
te tamen, qd
de aquitate
juris canoni.
<i, veinferius
tangam : non
videcur opus
ele aliquaaQtuali verbali,vel reali reflitutione Adcicommi(si : ¿mo
illo die fideicommibii cedente Ivereditas tranfit iplo jurcin fidci-
commiflarium fubílticutum,ve ell text.8cibiad hocponderauiteum
Bald.col.Sin capicinpralentia.de probatio. Se fecundum hocinra
am competentia fideicommillario cedenti tranfirent ín cebiona=
um, qui polls pets: veadtualics il radar. Copia tameno
pa ¡oc non viderur recedenduma difpoicione.d. $. ex afle
¿doétrina Angel.ad quód faciuntdiéta Paul.de Cal. in. l. quí
ta.faprimo.fF.ad Trebellia.fuperglo.quz incipit ergo, procuratori
tamenfideicommiflarij habenti ad hoc fpeciale mandatum , bene
poteltfierifideicommifiireltitatio:8: tunciurarcáta via in fideicó
1niffariumtranfeuntinec momento relidentapud procuratorem.d. l.
quiita.$.1.ad Trebellía,
dla. ertapaie.Hacvalgo dcir Tecbeliapica, queinduttafuic
perfenarulconfuleam Pezalianum , vein, $.fed quia, Inft. de fidei=
commill:herediaScdeiftahabetur.fF. 8. C.ad Trebellia. éci
Raynuntius.de telta.Brc.Raynaldusade hac eciam habetur in.
tit.n.j.caparti.vbivid.querin materia huius quartzr deo dante dicá.
€ Apremiar el judgador.Es ¡sofiicio fit iila coattio, vectin
$.quia auté.infl.de fideicommil.haredita.).quia poterar. flad Tre=
bellia.q fiadiret(pontecogerernelired: Qi ña
direftavel vúli excoteftó.glo(lin.l ag Trebellia, Se
in.Lexea.C.cod.cit.Bartoin.l.fi legatarius.$.1.8cin.lemon eftcogen
dus.ff.ad Trebellia.ó quando feruys inflirutus polTer cogete hure-
demadire.vidediflindtionem Barto.in.l.firesaliena, $.(eruus.(£, ad
Trebellia.6chares qui coa£tus adiuir, pote(l cogere fideicommifTas
rium,éccios heredem,vehpreditatem recipi fi harredem von
reliquit,bona vendi debent,ócreditoribus afsig; uftulan-
rcsin princip.fE.cod.hares nanque deber manere fineincommodo.
Titul.VI. De comolos
hercderos pueden auerplazo, paracon
fejarfe,1tomaranaquel heredamiento,
enque fueró eftablefcidos herederos o
non:ecomo fe deue fazer el inuétario.
Otroficomo deue fer la muger guarda
da,defpuesde muerte du marido, quá
dodizen quo finco preñada del.
Eligrosctrabajos muy
grádesalasvezes viené
alos herederos, quádo
fon daño(as las hetécias
1] en que fueró cltablefci
dos:e mayorméte filas debdas,e las má
das,quefona pagar, fon mayores,e mó
tan mas,de quáto vale el heredamiéto.
capita
L.quiapoteras.codemicu.vbietiambabetor , y heres, quicoaétas -
Ticul.VI.Delplazo que han deaner losherederos:
35
adijt;non habesquartam Trebellianicamadds. Lita tamen. $. qui
fafpe£tam.fEeodiBcab iia). quiaporerar, víqyad.l.ex fatto. videbis
multa circañílara coaétionem hreredisaócin.lonam quod. $. qui coma
puliis.videas perPau.deCal?, vii; ad qued tempus polit poenitere
reculansadire,vt pobichabere hane quercam. Silegit ¡Mom $b. la
apud La
an autem quí
coaétusy adijt,
non (olú pere
E por defuiarlos herederos deftepcli-
gro edefte daño:touicton por bien los
fabiosantiguos, que pudiellen áte aucr
confejo quercfcibieflen laheredad,fi les
erapro,o daño en tomarla. Onde pues
moftramosen lostitulosante defte, de
comolosherederos ,puedé fer cltable-
cidos en losteftamentos, qremos aquí
dezir,decomopuedendemídar plazo,
parademandarconlejo,firefcibirá la he
redad en quelos cflablelcieron: E mo-
ftraremos que colacs clteplazo.E.a que
tiene pro. E quienlo puede demádar.
Eaquien. Equádo: c quáto tiépo deue
ferotorgado,paratomarconíefo. E en
fed ctiam ias SF.
commiflum
elle núllum;
videturde mé
te Barto.in,d.
L apud lalias
num. $.fidete
flamentos ff
ad Trebellia:
q ei perder
Sílud ius dicés
dinullum, gé
Pad
Singularecfi ta.
men ellet ves
run. de deye=
eds tomarla herenciadel race hujas
finado,ficl entédiere Glecsproucchola — dit, dicic £e
dubitare : Se
odcfecharla,ilanon quiliere. ended
tu vide llum
text.náexeo
decidicar ¡da
queñio meo
indicio , ve li
cet hares cos
adus ade
adhuc poflic
dicere demul»
Jitare fidcicós
Le). 1. Que c0fa es plazo quel heredero deue
auer pará confejarf? fi tomara la herencia, o
noñea que tien proyea quienlo puede deman
derea quien non.
Eliberare cnlatin, táto quier
deziten romáce, como quer
) omeacuerdo porfi milmo,o
<on fusamigos"; fi.es biene fazer a- miBishodieve
e Uco? fÓ ln” regno
quella cofá (obre quetomo plazo para — f3 a
confefarle. Etienegrandpro d elte de. difpoftione,
li.5L1.ex iplalege hgrede nolfteádire,vel repudiante: Bareditas ya
ditadfubllvuthdcicomenillarió vnde cefabune Bodie lle fubrie
litates 8canfra£tusiuriscóis(uper coaltione heredis adire nolentis,
Scillicireuitusinanessia quo.d.l.ordinaméifequutafuic quitater
iuris canonici,de qua dixiflupraxin glo.fu perparte.al otro, fecúdum
quá equicaté vt dicit Guilicl.benedidt.in.d.vesf.ablqulibers.iudicaf
inparlamentoTholofe,eranteciam dejure antiquo aliqui calus , in
quib*adtionestranfibantin fideicommilTarió,exá abla; alía reflitu-
tione,quosvid.in.l.pe,$.cum auté.Scibi per gl. Cad Trebell. 8cper
Alexanin.l.1.5.fed 8: quoriés.fE.cojn quibusneg; ecíáin alijs hodie
dejureregni nótranlitpolTetsio,nifirellitutionefadta ,glolT.
fed Bcquotiens.cum alijsallegaperBal.inol.pesin.g.finali,
Critlas, y I,
Qlex 1.
amDoliberareid¿eft qee 'cñíamicis confilium an recipiat hareditatenz
n
a
- ten.deappella.Scintra q tempo.colla.
quis habere:S«prode(tvtinformetdeliberansan ficei lucrofa vel dá
mola hareditas:quh deliberatione póthabere is cui hareditas ell de-
Jatasfedliferuus eltinfticutus cius diispetere deber deliberacioné de
fiminor,cius curator:Scdebetperianteaditionem hareditatisa h. de
UConJus amigos.Sequicur dida Azo.in fuma. Cade iure deliber. y
col.1.ver.deliberares
rán pro.Deliberatio indifcuflos hominúcaloresrefrgnat: $cá ma y
Joindicio rerrabit.canteriorúinprin.Scibi Archidia.a. q.6. Sc inan
in princ.Écvide Arifotel.ó.
eshicorikc.7.8cdicirBalun,l.cúm precú.C.delibera.cav. ep vbi pre
colsitdeliberatio prafiamicur, p confio fui faéta ex cera fe
8caddeBal.in.liaccafationz,coly.C.deaccufacio.Seglof3nc. fi quis
iratus,q3.dicentem pertex.bi q ibi noh erratur vbi ex deliberas
tionealiquid fra
dar quattam. Adit.C,
dicendi fideje re delibes
ordina.ti.24F, q,
tic. 4.lib.
sq
copil,
y € Usierso. Etfidelatafichereditas monacho, Ábba
a Eo dlosorros.Idemdicinfidcicommiffario voluerfali, in quem tran=
feantomnia onera,fecundam Barto. K Paul.de Callraquem vide
¡a.la.5.xitpraor,fdeiur.celiberdices legararionnon dacur , veibi
dicitglof
4D damayor parsidadelaberencia, Nota hocquia non jta bene aperio»
Darue per. ll.
as libramiento a losquefoneltablelcidos
nus ad delibe- por herederosenteftamento deotri, e
Ad aun alos otros*que há derecho de here
iudice, vbiet dar,porrazon deparentefco,los bienes
. Major parshe — dealguno que murielle fin teftaméto.
editatis. faci In
Uh bacon Ca ental plazo como efte, puedé verfi
miflum.inprí tomando la herécia,les viencendepro,
do odaño. E deucn demandar los herede-
50 Cante que fe rosplazo,paracltoal Rey, oalfuez del
ina a logando esla mayor partidadela heren
ris. C.deigre ciWdel finado. E clteplazo deuen de-
delibe, mandar, ante quefe otorguen" porhere
€ 4 dniscario. Ta
tellige tam de Jerosdepalabraodefecho. Otrofi,les
debi, pa pueden pedir,quelesfagan moltrarl.s
e umibean. £artasóeloselcritos que pertene[cen a
ve exhibean= :
tur inftrumés — laherencia,porqueellos fe puedan me
rado jorconfefar.E cftascolas dezimos, que
er proclama, puedé pedirlos herederos, quátosquier
e ne fean vno,o muchos.Fueras endo,fi
MA alguno dellos fucre ficruo*dcotri.Cael
resde liberans
pofitinípice=
revedicirglo.Bar.KPaulin. Arido.ff.co.Srpol terminnmnon an
dientur credizores fi nonexhibuerint.l..J«cam igitor.(EÑ cui plus
quam peral. Falci.k facie fecundurn ifo.pliadtorin
Bbellotaciat mentionédeali quibusinítumentis pot petere reuse
veillacihibear:vedeliborare pofsir,Gegpalias non tencbicarro(ponde
re.8ce(t practica lnnocenio.co1.de probate
'onachas
percstempus ad deliberandamscar iufá log us, locuia
habeancin monachisfecundum Innocent, in capitu.cumolitn.de pri
vile.maximequia Se Abbas folus potefl adire haredicatem fine m0+
snacho,venor.Íanocenn capi.,.deprobarin fin-glolT magna, Paulo
deCalt.in.liAdciuredeliberK
3 £ Gatenorde veynte eciacosños, Nonita bene expreflamreperios deiure
communi.nam J.air pracor.(Reodem,loquicar in pupilo, 8 nonin
adulco:imo videbarar,quod ficur adultusper fe poteltadite harredis
tatew.vtin.lpuberem.C,dejuredelib.L.yinfraco.in Éitactiam pol.
(etpetere terminumad deliberandumsvnde videwr e illa. l. debear
Sntelligión adulto habente curatorew.l.ficuraroris.C«de inintegram
relli.mino.pam finon haberérficucpo/Teradire, polTer criam a indi
cepeteretempusad deliberanduwa. >
Qiex. 11,
sege: Rex concedit annums
pass bonoram hrredicatistin
dulgeenouem menfesivel wines, 6 bi viñ fuerit : non tamen mi
mu: quam ccotum dies: úheresintra cempus deliberationis indul-
tun moritarciusheres habcbirrcliquumtempus quod fupere(!. Si
¿voftrempus lud moxicur, li non erat mortuus de liberisciashe
epelltur, aucem era deliberisadmicitus higrescius terporela
plo non obitanteshoc dicit, -
y Ue naño.Orcum haber ¿LS Sehac quidem.C.deiure deliberan.
ÍA aucue rnefes. Amprocedit hoc, eciam fi hazrestit de liberis teflato=
s,quibus ad aznofeendam bonoram pofResionena dabacur annus.
ma.pertorum.Ecioss.largias. E defiuccel, edist, Ec jube-
xione huias teria iuitar prectoris edidtum,vein
quis fdcharediin/licuen,dodo. comuuniter
lle vident,p non poir minasanno dad liberjs: vttradune Alex.
8elafin rubrica.C.de(uccel:edidt.fed Ludo.Roman.l. quádic in0i
us«fadeacquirécharedi.Sconfil»493.incipitsincalu con(ultatióis
propofita adiertendus.yult, enon habita diflinfione inter hare»
2001:
(ed iperatar
tempusdeliberandipecion
udicelocipvbicft ma
Seftapartida.
demíuum vel extraneum: hodietantum dentur nouem menfesper
-i0..6.54ed quia quidam. C.de jur.delibe, Ad quem tex.relpone
dentAlex.x lalowbi fupra. quod loquafin extraneo harede, vide
dementelwias.l partitarum,o tam haredide liberis , quin extras
«nectantumalignenturnonemmentes: Ec non anmusille , qui das
barur de jure
A ratorio ex
eS nó lo puede fazer ante lo im ;
¡cuedemandar fu feñor por el. Otrofi, ye e
ze ne loquivi
quandoalguno delos herederos fuelle 5% pee
menor de. veynte ecincoañosí nonpo. gaiflg. ll, pare
¡ E titarum non
driacl demandar,por fi tiempo,parade andén
mandar,caucrelteconfejo:masdeuclo — lis bonoritn
lcman: el iereé poltelionib?,
demandarporel, aquel quelo ónicre é o
guarda,
re pratorio,
9 Ley.11. Quantotiempo deue fer ororgado pori Gcienedias.Ad 3
plazo alos herederos para aucr elconfejofo= — dexlitaque.
bredicho.
codem, ledan
por lapíum
Naño8de plazo puedecl tsraici al -
fgnadi pote-
Rey daralosherederos,en — siotiadhue vio
Y fecófejen,liquificrento — vatadirestoxr,
VS
AN cum gloíh efe
ga marla herécia, q fonclta 24 non da.
bieícidos o no:maslos otrosfuezes, les — quandiain fi
é e efesh o fientádio TUtus. If de ac
deué dar nueue mefesh.Pero fientédie ES
réqueen menortiempo,lepodria acor — cet nullo ai
dar,bien les pueden méguar elle plazo, grato, termi
E Do perpetuo
dádoles cient diasialomenos!, E fi por — pofr adire
licete Cad:
redeliaglol:
1cumantiquioribus.C.co.k tener Azoin fumma ciufdem ticuli.Bal.
in.d.|.cetia hoctamen diclacios,q ÑillererminusafGiznecar ad pe
titionem fl) exlhzredatiferaandam elt p haberurin.tícimos, Seite
Jud.C.deinofucsteitame.kveró ad peticionen creditoram,tuncpolt
tempusprafixam videcaradirevejo.l.fcimus.54
beran.dixittamen in hoc Bald.inrubri.!
lertihoselarenod horas prodelie males ll El cercos
busad quoras peritionem eft terminusaliznatus.argumé.lde
de incerro.aétio,verfic.contumax aut
lictom Bald.non enim seperio dofto.ibi qui
iveróterminas (tatuaturad peritionen fubíti
elaplotermino videcur hreresrepudialle,Ccahabetarpro repud'ante,
vein diét.l.quandi.Sibiglo.Sí Barro.Sidem Barto.in. is
fE.de iure delib.Xin.l.filiy mater. ad Tertul.Aducrteetiam,q|
haresGcdeliberis,videtirguód ex lapía termini (ibi priefii ad de=
ibetandum,non excludarur á(ucc<Gione periflam lezem partitarúo
infine.vbidicam.quidaúch e EA ed
tam alterias petita efér dilacio ad deliberandum, Cy mus ¿e Falgoli,
in legefina,verúica,fin autem hoc.C.dciuredeliberand,dicunt,qued
tune procedetilletext.(ilicer, quod habeturpro adewnte elaplo tera
mino,quodlimitagcintellige ve per Alexand.¡bi quandocempus ad
déliberandum faiedatumincegruan:(ecasifucricperiudicem abbre
viar ¡ula tunc(ecandumcum cam li datum elfet ad inflantiam
fub/tituti,non videtur repudiare, videibi pereum qui Se aljs mo=
dis etiam diétam limiratconclulionem, Aduerte etiam, quod fiha 8
res dicat:credo HEreditatem elle refpuendan : (1 cum his verbis tran:
(catcarlustrium menliuro,induciturrepudiatio,videio.Lin.in prin.
cip«cumglo ibilisperverbo.melius,Scibi Barto.S Paul.Ec Alexand.
C.dcinre deliber.
L 4 alomenosJomit, quódilt terminasnon pobie per iudicem ab: 4
breaiarizmonaniw hexedes funt precipitandi.ve in lege prima. $.
largius.£E.de fupceediót.8 ita tener Barcol.in leg. (1 quisinitituatar..
ff. dehxredibus inftituendis, dicens, quod ex hoc mile proceflus
deuallabuntur.* Bartol.fequicuribiloannes delmol. Xidem tenet
Barto.in lege.quandiuin(titutas.fladeacquirenda harreditate.quod
tamenlimica $ intellige , ve procedatquo ad habendum hatedem
proadeuntevelrepudiantejiuxtaid quóddixi inglofl. precedentis
fed quo ad hoc ve curator derur bonls , qui relpóndear eseditori-
busninor terminas pollecpras gi vein legeprima.$.(ané, E defuc»
cell.evicta fi curatoris.C.deiure deliberan.d tenent doéto.commus
niteryvbieriamlafon,E Alexand,inrubrica.C.delccefsio.edift.vbi
>)
¿
Ticul.VI.De plazo que an deauer los herederos.
Alexan.8:Decius voluntquód ex canfapobitiadex ccíam ¡Num ter
anigumabbreulare excregal.quaw traditBawio.La¿Edereiudi.copi
tu.comficromana.ydi cam Decius de appellasS: caulapofferae
Ralisuid celeritariszoquieret itaveleredis longa deliberaio dama
sas afferas : ve li dul fir bares daxe alicui alimenta ex die poll
quambared
tae adiero delos hered. sel
quí interim auctura al [¡guno d ¡elos herederos muric.
E fame, fejante que fecumplicfIcel plazo, q les
Ls ocames ra pucftoa:aquelciépoquele fincaua?
xet defiderans — defpues de fu muerte, deue lo aucrfuhe
e redero para confejarle. Pero life muriel
Bartol. in di fedelpuesdel plazoS,ante q fe otorgal-
Qalezs fecan feporheredero,licfteatal era cftraño, el
placer, fuhcredero,non auradercchoningúo
$a UQue le fora
puefo.. Ydemn
dic 8c(inullus terminus efTet Ajudice dacus :tuncenimfucceditrefpe
Etutranfmifsionisiurisadenadiannuslegalis, de quoin.l. cumanti-
quioribus.C.deiure deliberandi,Scbiglo(l.in verbo,meruerit. qual
communiterapprobatur:(ed pone,quod aliquís fciens hareditatem.
fibidelatam,(tetitper decem menes, quibusnequeadivit,nequere
podiavicsquicamen inraduos menfsqirelabat ad comple
um annum,petijrájudicedilationem ad deliberandum , iuxtater-
minoshuius.l, Scicindex dedit cinoucia mentes, velcentumdies
nuoquidinfraiftumterminum ajudice prafixuw , licet annus
Jis fitelapíus tran(mitrer jusadeundi ad [uum harredem, vt hicdicit?
Baldusin ditalege.camantiquioribus.in quintaquaflione determi
'nat,quod fic vbiidem tener Paulus de Caftro.Sidem Paulusin lego
fi finali.C.de iure deliberandi.lafontamen ibi tenetcontrarium
dicensin contrarium elle text.claram Ecapertuntin diSta lege, cum
antiquioribusibi.cum dicititatamen vtvniusanni Ipadis eademtrál
»nifsiofucrirconcluaiundtispracedentibus,in quibus imperatorlo
alacena docu dad eliaperoida a pllape vel
aiudice.Grita dicitquod tenuir expre(sé Raphac.6: Alexand. in lego
fina.$.fina.vbi dícir Alexand.in fin.glofT.ón verbo, miinimépolitam.
in diétaleg.cumantiquioribus.hocitavolui(Te, Tutene menti iftam
Jegem particaram, que videtur approbare ditum Baldi , S Paul.
cum nullam mentionem faciar,gnod tranfimifsioifla coneludaturan
no: quia diét.l.cum antiquioribns.nó claré Ec aperté, vedicic lalo.
eltcontradittum Bal.imo vult illa, od Ecfi dilaio maior an=
no desuraiadice,quód polls excanlaperiidicom Geri extra, per
Ba:tolumin legefecunda.fF dere iudicata.Scper Abbatem in capitu.
primoicolumpa(+cunda.cegilatio.ficuretiam oler mimuesec cau
fayyt dixi fuprain glo(Tfuper parteyalonzenos.tamen re(pecta tranf-
mifsionis,nonpoterit prorogari annusille per diótam egemenon ve
rónegatilla.quod!í beneficiumiudicisiungicurcum beneficio lega
Di,procedacdiétum Baldi,
6h €Epuele fincana.Erlic(ifuerunt afignat centum dies, RdeceGicha-
xespoll quinquaginta,heres cius poterítadite intra lios quinquagin
ta,énonpollea : quíavbi habeturterminus ajudice ad deliberandú
nonefttraftandum determino lezaliannizBctancam tranfminicurre
fiduumilliastemporis, quéd defanétus aiudice habuit, vectiam de
clarat Paul.de Caftrin dídta.l.cumantiquioribos.vbi eciam vale gl.
inverbo,meruerita
7 € UDefpuesdel plazo. Intelligede dilatione Ajudiceftarutavelfinó fui
Racata deannalidilatione a dic(cientiz delacar hereditario, juxta die
¿tamlegemacumantiquioribus.C.deiure deliberandi.Scnota, quod
vehemensopinio habeturprofcientia.lin fumma.$.idem labeo. E. 4
aquaplunia arcenda.licetci non congruat difinitio(ciencix,quetúc
habevur,cum quisnouic cauías Seprincipia víquead elementavttro.
ditAriflotelin princip.Metaphy.itaAngelusin didtalege.cumanti
quioribas.
8 d EDefrendieffedelalinea derecha. Nam baredicarein forum paren
tum ex paterna vel materna linea, quilibet de liberis perpetuo po
teftadire : 8 perpetuo potefttrantimittere , etiam ignorans dela-
tambi elle hareditacem.1.1'6:1.C.de iure deliberandi.8el.vnica.Co
dehisquiantapercabul, Er aduerte : cunnhicdicir, defcendiefles
namex hocvidetur deciderequaltionemillam , an liberi exan(mic-
tanthcereditaremadafcendentesex dilpofitione,d.l.wnice, de qua
pergloTin.l.Cccunda.C.ad Orficiaque voluie , quod eran(imitrere=
taretiamadalcendentes fed comnuniter Dodtores tenent contras
Humibi Sin dia lvnicasScin.Lfiinfanti, Co deluredeliberandí, 8:
+ fuedado fparaconlefarfe.
hoc quando trantniGio confideratur' ex potenía £a
eltin caía huins legis.Sodicl.Lvrica. mam li efiet ex pótenti
tas, Gtias fis hieres nedein rtonlimiuscet lurrediratem parts ad
matrem vel alios alcendentes : imócriar ad quoleunque la
desextrancosvtinel.apud hoftes.vbi glu(T. Ca de luis Glegitl haeres
Bartolus Es
y , Alexan.ind:
enlaherécia,lobre quel finado auñato- ¿a Jege, in
mado plazo paracófejarfe, Masfiaquel fan. 8
quefino defcédicile de laliña derechad
ij
multi rela d
Decio coñfiz
delteftador quelo cftablefcio por lu he Dela
ad teria. incipic,
rederoSieftoncefa herederopuede aucr pro salados
laherécia maguer aquelaquien hereda — ne cafus pro
ofiti, E con=
ua,(ea muerto defpues del plazo, quele o e
fimoquinqua-
gefimo. inci
E, antiqua,
¿larisnotas a
su heredero, Defilio velalio ab go defegdentiintellige,qui etiam de y
berelle heres:nam fi ellerexhzeredatos,licer ellet de liberis nó ficret
in cumillarranfiniGio.glo(T.S docto. indiéta.. vnica; EX propterca
ftal.dixicfu heredero, Item intellige de liberislegitimis 8cnaturali
bus:mamadadoptinos non fichectranfinifsio,tiequead naturalesná
Jegivimostquia appellacio liberorum inlezalidifpofitione ,non refer
turad naturales... generaliter, C. dejntirutio,£fubllira, fecundum
Angelum in diéta.l.ynica, 5
Gatuerto defpues delplazo que le fue dado. Tenepeiperuo metiilamles 10
gem,quevule qnódille quie delibefisteflatorás , Sel decedarpoft
terminum fibiaiudiceprgfi: ad deliberandani,non per hoc cen
Letur exclufus ex laplutermini:imo Scadhuc tranfmictitius adeundi
ad (nos defcendentesex potentialariguinis,prout hic habetar, Sc int
dida lestvia.C debi qu alitapec lalo Sficifta, lparritas
xumin hoc videruraduerfari diétis Azon. C.deiure deliberandii
fumma,columna tettia.verlicu.prater hac [ciendum el glo.indi
£ta.L.cura antiquioribusfuper parte,beneficio.vbi gloffadicit, quód
funsfeu quielt deliberis teltatoris: pesperuo adic ES perpero tranf-
mittitadliberosfuos. vtin lege.vnica.$in noviláimo; Esdecaduds
tolléd.8cin dieta lege.vnica,hocira dicirgloffinifi repudianic vel cer
tum tempus adcundarhiztedicatis nioh praterijt,pertexe.quem glol.
allegacin.l.quandio infruras.ff.de acquirendeheredira.Barco.eriam
inlege.ex militari.$.primó.fhde téflamen,mili.quando terminusad
deliberandum c/l Ñarutusajudicé.vultidem elfein (uo , quódin exe
tranco,vbiveró nullum tempusefl ftatucum, tune diciciple , quód
semanet differentiainterfiuum Sc extraneum:quia (uns ad quolcúgg
8 quandocunquecranímictirzextranens infra annum tántum.
idem vule Alexand.in diéta lege.cuín antiquioribus. numero quara
10.8 cum fc com glofT.quam dotto.diftinguunt,an terminus ad de.
liberandum(ielegalis,vtannus:dequoin diéta lege. cum antiquiork
bus,vetunc(uus vel qui eft de defcendentibusperperuo tranfmíttar,
ctiam elapío anno¡llo:velan ficterminos flarutus aíudice Bceñc crió
in fo procedat,veelapío termino habeaturpro adeunte, vel repu-
diante,fecundum quod habeturin diét,l.quandiw. cum glo. Se di.
xifuprafuperglofl.in verbo,ciét dias.£e ve dixi tam glofl. quam
£to.monentur pertextum in didt.l.quandiu.intelligéteseam tamin
fuo , quamin extranco.8 vtinifta.lpartitarum vides deciditur con
trarium,imo quódin hocfit differentia ínterfiuum/cu defcendentent
teflatoris,écextraneum.Ludonic.vero Roma.quemetiam refere An
lexand.in diftalege.cura antiquioribus.in e de acquiré
daluereditatesrelinquebat cogitandum!, an deciísio Barto.in diétale
gesextmilitari. fir vera. 8; adducebarcontraBartolú.quia licerfilius
petij/Tetterminumad: le ¡ll repuntiare, Sye.
nirereGtaviaperfacultarem adeundi ibi perpetuo concellam , lego
fuun.iunéta,l licet.C.de iure deliberandi.ergo hares eius deber etiá
idempoflefacere:quia eltcinfdemconditionis, cuíus eractranfinic-
tens.Ifi quisilium.$.primo..E. de acquirendaharreditarc.Se ¡der teo
nerFulgolusvbivide Jafo.in.l.quife patris, C. vndelibe. Sevide per
Tafonemin.l.fina. C. derepudian. hare.in.9.limitat.S: diétisRomas
fatisfauetifta.).partitaram, mentiigityream cómenda Scnon potelt
dici,quódin hoc corrigataliquam.J.juris communis.d. L.enim.l.quá
din licetindiflináeloquacur :non tamen exprimit de fuo harede,
feude defcendente,qui perpetuo poteft adire 8ctraníimitrerc, $ qua
tenus dit.glof. 8 doéto.intelligebant cam cúamin talifuo huredes
rcprobatur hic per áltam.l,
a dl Gtascafároparalabrarlaberedad. Angelin.d.
ye desornar dano
2 £ tos bicnesdelrefador.Quie defi
Sefta partida.
dex, 111,
aDeliberatione pendente non poteft hares vendere rem haredita-
sam nifi ex mandero judicis$ex iulla caufa.h.d.
3 a Uender ni ensgenar. 1nauit prohibicionem venditionis¡non com.
prehendere o-
imnem (pecié
alienationis:
jncontrarium
videtur text.
- im. Qaca libe
Yi.5.1, Made Ra
tu liber, vide
perBal.de Jal.
in.l, fin. fade
códi. ob cau=
fam.per Abb.
4 Le).111.Como mientradurare el plaxo ,en que
fedeneconfejarelheredero,ni puede vender
nin enajenar ninguna coja dela herencia.
ESA Ender, nin enagenar*nin-
S 2 gunacola delos bienesdel
e teftador,nó deuc*el hercde
incopadelis E | to,mientradurarecl plazo,
que fiune a Glctueotorgado paraacordar(c.Fucras
prahécin.c- endefilo fiziefle por mandado del juez
derer-periue E ;
ta. 8cloan, de Poralguna razó derecha.E cfto feria, co
Pla A qué mo fi mádalle véder alguna cofa,q fuel
prindp. Cide > femenciter para cnterramiento“del fina
agsicol, £cen do,o para gouernar fu cópañia, o para
fi.liban. Sido reparar,o fazer las calas, o paralabrar la
+ heredad entendicreque es meneller,
43
Enóderehoc o quefe menofcabarian, fiafsi nonlofi
dici quia iO, ao.
+ aliter facerer Zielle:o fi auieflen apagaralgun debdo
a adiacierto:cfinon, caería porende en
deis algúapena.O hiacacfcielTe queovicllen
judicet yitnad — defazer algunacola otra,quefila non Á
alienationé Py j E ee
a, ZielTen que vernia porende daño, o me
1 Ar nofcaboalos herederos, queouiellé de
2 auerlaherencia.
Mi Baride IL. 11I.Comvel heredero que tomo plezp pa=
lur.delibeyda ' ra.comfijarfé, deue tornar ls herencia a los
etiádicic P
decaft.quad Serequiratrvprotefleturexprefieg non facitaniimo
adeusdiyorgu.l.4,fquibanod.pignus velhypothe. (lui. quodnon
esedo,quialatiseltadireluper hoc iudicem,ex quo viderurtacité hoc
proteltari,vtprobatarin.d.1.Arillo.5..SchicaS tamen horres infra cé
us deliberandicifeccon!licucyscurator hareditatis, quodfieri pole
(cciuxcra.l.fiquisinfticuacor.(Ede heredibusin /lituénd.s, fin.poller
etiam finciudicislicentiaistafacere,védeclarar Barcolus in.Laic pre»
tor.fFadeiur.deliberan.Khoc quando heresell maior:f) tamen Grpu.
pillus,licetdatas ircuracorhareditati nibil poffetminuerefine licen
tiaiudicis,vtin.d.Laitpracor.$ibi Bar.
€ Genterramienco.Sumptam ell á.d.laitprator.verficulo ergo S fune
riscaula. Mdeinredeliberan. vbicriam. de his que flacin fubijcio
iftal.
prator.$.primo.
inducitavepro bowibus emendis ad culcuram agroram 4 pro adi
cif que funt deftruéla pofie prlatas ecclefiz vendere
Ecinte:ligivuretiam deprelacis,quinon poflime
reinconíulto principe, (cu papa.: vt funt communiter omnes
auagri prada
“lex IT.
9 Sideliberansrepudict teneturbona Inereditaria credicoribus vel
tucc«Toribus rellituere vel previa indiciali taxatione iurabunt ipli
in liceos faper bonorumn quantitate.
villa Lao pédéte dilatione, G dat htdi ad deliberádú
res hereditaria dbérellepenes(e.1de phai i,fi.verdi aúchoc Scibi
no.Alex.poll fulg.C.deiur.deli.8 in verbo y li poll deliberationé,
reliquicrempore morts : non.
él
incerviuosfeualio contradla lieres ha
mtradlus fitmi permanent, licet hgres repue
¿tio, obliga. cria fi fantín rellámento juxta
donationi
s palim. in fin, (. de teftamen. quantumcunque
rtum.argu. lin. E de rebus ccrum. fecun=
.C.dcomniagedelerclib. vndecimo. vbi eriá
1oann,ce Platcasimo capore polTerctiam prelegatam. l. qui filiabus,
.fequenti.fE.deleza.1.Kdonationes ratgmanent , vein authz,
rens.C.deinofacio.tefta.cai nen eft fpecialisin dict..
haredesin quo hareditati renuntians perdit omnia , que quocur
quetirulo ¿defunéto perceperat, in harede feripto 4 debitore tri
butariofifci,quam.l,Barto. €; Joanade Plar.inducunt in argumen=
tum, quodin
Atizucus harres
E Adebirore có.
q Veriendoanerconfejo, fito imunis pera
marala heredad,onó, clque Ñij, firepudics
a cius heredica
4 fuclecftablelcido por here> — tem ,priuerur
== dero fi acac[cieffe, que lanó — omnibus bor
quificiTerecebir:tenudo esdetornarito Fins. telares
que ladenenaner,quando non la quifiefe.
dala herencia, closbiencsdeltefladorf, re acquiúicis,
camen
alos quedeuicrealgoel finado, oalos e
q ouicren derecho dela auer.
uencuranon les quific/leentregarentos HS
bienes del teftador,que pafaron acl:c- pnollafir (pe
ftonceaquellos que há derecho de losa ads inbe
:ncciilla,
uer,dcuen furarquantos[on, elercroy- dica E
dos porfujuras,eftimandolos,primera — nolés pro mi
mentecljuez,fegund lu aluedrio quan Pes idoneis
predisprefta
talumadcuenjurar. ye. cributa fia
(co amitrata»
. bgna, que
4L:y.V.Comocl heredero non queriendotomar ias quesos
plazo para conféjar]e dene entrar tos bienes tulo ibi e
deldefunto,feguramente, fazgendo inuenta= — Úators obuer
nerane : ho
vioprimero. '
a valcilla,
Y Nuentario en latin, tanto. — micca
a 6 he na vália, que
quiere dezir en romance Pepo ade
[como efcritura q es fecha qjticulo lufeo-
delosbienes del finado. E PeratoX com
E > text. dicit ex
fazenlosherederosh talefcrituracomo - cifdem boni
exponit,fcilia
cetfifcalibusnon teltatoris:quia (ie effecesíam in alio polfeilore. l.
quifundos,3c.fequenti.eostitu.dl.queveliaque flacim fequitur
polt.d.l.hgredes.cumalijs concordantijsallezarisibi per cum An-
e.ctiamin.l.Fodeacquirenhere.vbi glo.allegac.d.l.hgredos. dicic
¡itamm.lae/Tepcregtinam,Écquód loquatur cum ex difpolitionelega-
Haliquid defercur.quo cafí licecillud iediwiduum : non tamen ell
Bicicumpro parte acceptare : Se pro parte renuntiare, Se ideo fecuno
dumeun ( ex forma; llacuri bona immobilia patris condemnaciz
conferuantur:ne coganriit iendicare, non pollune acceptate
partem eorum, Se partemrepudiare: quínimo (iciuitas (taruens ha-
etpriuilegia úcalia, vt Florentia,coguntur iljtalja: bona agnolee-
re, fi obnoxiafuntdebicis fifcalibus: nifiillaagnofcant , privancur
alijs bonisiam queíiisa paterna (ubltantia,exalio capite. Alex.in
dlaintelligicd.|.hgredesprout Bart,SePlatca.incelligunt quando
bonaobuencrant iure hereditario. Sc q fc fpecialis calls fauore +
(ciovude non porlerad aliumcalum extend, Tu cogita:quialexilla
verunq;intelleétum pacitar.
$ Urorfujura.Intllige quando haeres non fecit imuentarium , pront 3
loquitur.Lfin.5.pen.verh.q fipoftdeliberacionem.C.deiuredelibo.
dequaillafumpta ell.
1pora- heredes,
aliter
Uiex. Y.
am Inuétariumdeberincipere hores infra:xxxxadiespofiquam (cit fe hz
redemóctenerar perficere infratres mentesifed (iomnianon fune da
sodemlocodatur eiannifpaciuin vitraillostres mentes: Scconuoca-
tislegararijs deberícribi per notariumn eis prelentibas: 8 abfiane
vel pracfentes non veniuntfiar corameribus probisceftibusharedem
cognofcentibus.Etin ciusprincipiofa:1 e bares fignum cracis: de
jade omnia bonalreredicaria feribancur: Ecin fine lubleribar hares
feibiomnia bonaferiplile.hoc dicir.
Í €2os herederos.Quid de vfufruétuario omnium bonorum, an tenca- 1
turadconfeétionem inuentarij, ne aliasiníolidum teneatur credito
ribus, 6 legatarijsevidetur q ficietim onus aris alicni cum fequatur,
licernon onuslegarorum,verraditBár.inali, Mide víuftn. le
videpes Deciama conil incipicvia cronica in. 4. db,
vbian
3b
Título, i
vbian pofGicibi perteftacorén remict confeftioinuentarij de ver
tatetamen didtiBardn.dLdivideas oiunino p Alexá.in.Lv(bfruétus
fad.LÉalcid.£ por Guil.Bened¿a repetic.raynuntias. de tellamen»
in verbo cartera bona.61 +7 401, Etnora bene cum hic dicit hrerede-
rosa (neccdentesnonhareditariodure,vtill quibusbona adijció
sur cla
ertatiiconfer
wádarum, vel ella, porque delpuesnon feantenudos
monalleñiam de pagarlas debdastde aquel que here=
occupis bona Fuerascnd E
ingredi ds, pr daron, fucrasendeentanta quantra,qua
Pe een to montarenlos bienesb que heredaran
BA ocupas delfinado.E deuencomécar afozerefte
bona filijiure — ¡nuentario atreynta diascdelquefopie-
o rend,quefonhercderosdelfinado,e há
bona contifca lo acabar fafta tres melts. Pero fi todos
tisefinonfa=- Josbienés delá herencia non fuelfen en
sat inuenta 3 E
rium,nócene- VA logar,eftonce bien les puedédar pla
buntur do lo
lidom, 8cide
deexecutoribushereditarijs,qui tenent vicem haredum vetradie To,
Andrán addi.ad Specu.titundeinftrumen.ediio. .nuncaliqua.in ad
ditioneincipicn.lacob.de Aren.Sc Angel.in.l.i.5-hzc lipulario.col.
a.1£i cui plulquárm per legem falcid.
Gzasdeudas. Ade cam legara,vcin autede hare,Sfald $. fivero nó
fecerie.colla.n8cinfra cod.l:7ubrexcillaratione, quam dicit ita.luvi-
deturprobari, q hares cohartedi, neq; vniuerlalifideicommilario,
nonteneatur facercinuentarium,quod cóameenuiclo, An, inaddito
adSpecu.itul.de inftruedicio.$.h.in additio.fiuperverbo fecericicon
travitun tamen,refpectu vniuerfalis ideicommillarij,tenetSoci.con2
fil51:volu,iocipitvifoteftamento ,vbinonallegato hoc diéto loan.
Andrc.dicite licéelegenon caucarur, quó hares idcicommifario
vniuerlalitencacurfacoreinuentariv,tamen concludendum ell ex
mentedoét.quodteneatuy hacratione: quia tencrur redderesacione
veeltcalas.Kibi glo.Bart.Scdocto.in.J.cúrale.S.citus.fEde cádic. Se
demon.fedinuentariuan elt capueracionum.].15.officio.ff.derute. Se
xatio.diltra jgiturteneturfaceteinugtariú, Scfarishoc placer'ex quo
militar cadem Ek maior ratio , quáx in egatis particularibus.A dde
Alberin.d.|fin.verfifin autédubius.col.2.verf.irem quéritur, vid.
quod dicitAlex.in.Lin ratione.$.q vulgo.col.S.(Ead.Lfalci.polt Ra
pla,Cuma.rbi val q licerharesad jnflantiam fideicommillasi voi
eríalistencatur facercinuentarium tamen finonfaciar non tencbi-
rucvisavieshaxediaiaeo paterno hocjucainli, cali
edema
dsienes.Addelefia.verficul.Sbiprafatam.Codeiur.deliberivbietiá
ponitur aliud commodum quod (entithares exconfedtione inuen-
¿fcilices q fibinon imputacur, 6 foluar primo venientibus, quod
an procedaretiam fialiquibus defisnétus extosferar víuras ( quibns
diccbar Archic.in.c.fané.14.q.5,priusellefolugdumaquám legacaris,
licérprimo veniane)vid per Alex.in.d.$.Scli prefatam.ver.emno
ta.vbietiam quid de cxecutore dato ad emendacioneen damnoram
datorum perteltatorcan an pobicfoluere primo venientiBus
QT reynta dias, Quid fi non incipiar inuentarium infra criginta dies,
fedpolteain alíisduobusmenbusinchoavir,S perfecit Cin.Barto.
¿e Bald.in diét..G.C.deiuredeliber.tenent q futiciar, quiainchoare
infra menlem e(tomilsio leais folennitadis. A lbericus tamen Se An-
gelibitenentcontrariuw,quod eriamtenuieloann, Andrin addi.ad
Specu.itu.deinflramen.edicio.$.fn.inadditioaincipienaquidii pers
ficiar e exjá polt multos anciquos,quosibi refere.led Alexan
diét.L.in. $. livero pollquam.dicirquod poll faétum teneret opinio
nem p valeat:(edreintegraferuaret opinionclo.An.Selequacium.
€sepieren.Glo(T.inaLfiia prin.(uperverbo delatá,C.deiur « deliber.
fupplerScpoltquám aditalichzreditas,volensvt tempos confeso
misinuentari) non currar ante aditam heredicarem . allegarglolI. .
fivero poliquiimá eadem:lequitextinon concludenter hee proba
quiaibinon dicicur quando incipiat tempus conficiendi inuentarí)
8tideoibifaciementionem de aditione,quiafinon adipilTet » non
polfetharesconueniviin flidum.Bart.ctiamio.dL6 Zin. facoli-
beros.liquisharedi. ff. de Qatulibe.perillum text. tener opinione
glot!quitexre verahoc non probat:quiain cafritlo non poterat les
gatarius dare haredi veiufsicreftacornii efecharesperaditionema
¿cillaopinio glo. Se Bar.ell magiscómunistecandú Alexvin.d.l. fino
in pria.col bi refert tenentesillam opiniong,8 iliáetiá tenet Alb.
Sbiden in verl>fin auté dubius.qui etiárefere Mará.Silla.dicrE, có
ficiédo jnuentariú,haresvideruradire pertexn.l.p re hiarcdes pe.
el plazo que han de auerloshérederos. 37
re.quod taménor credo verum neqydid.s.pen . hoc
rlisijl fi poll delibera
naentavinin ciera aditio
fdeacqu
probaréccócrarium probararin.d.L.i ap
tionem.C.deiure delibe,poteftnanazficn
nemhzredicatis.veibicolligirur.S n autéhocaliquis. cu
contrariamopinione Gi pillud tépuscurrat die fcicntiardoat has
reditatis , te-
s mue Richard.
zo devn año,de mas de lostresmeles;e — Malú.inedolo
parareconolcerlos,e meterlos en eferi finpin.Spe
cusclo. And.
to.E lamaneradecomo deue fer fecha riru.deinfiras
Ja eferitura detal inuentario es eltazque edicio.$.ti.Sa-
fe deuc efercuir por mano de algund piola.
eferiuano publico , e deuen fer llama: deCaft. quod
dosftodos aquellos, ¿quien mando el a
teftador£algunacofa en lu teftamento, — opinionéymi-
queclten prefentes,quando fizicren tal. Di fats placer
a opinioglol.£s
clcrito. Eli por anentura alguno de a- cómunis,mas
ximé cú tem-
eraméco Bar
to.ined:1.6,quando non maliciofe,Sinculpabiliterheresdiflulicadi
tionem pro qua fatisficic lla. partitasum. ibi, £tzen los herede=
ros, talelcritura como ella porque delpues,Sc. Sentir. enim de ha
sede, quí lam adinit. dx qui alias allrictos efler ommibus one
bus hateditarijs, % clarius, Se exprefiusprobacutin.l.decima, in
fra codem ibi, de que omere entrado la heredad del teflador . 8e
idem videtur dicendum de fubftituto per fideicommifTum, ve cur.
4 rattibiiflud tempusá die acceptationis hidejcommifii , Se non á die
Andrándiét.$. fiin additiod Specularo.columa
'n Lecundum Vber.aljudvoluerir.
«dequaillafumpto efl,diciturdenonazin 6
liber mentem continere
feientizlicetlo
fextaxin addivinci
e Azresmejes.In.l,fio.in p
tadiebus:¿ ficvule ¡Ra.l.p.
Cadies cum fit mentio menfis,8 glo.voluicaperte in diéta. 1. finan
prin.fuper verbolexaginta.vide de hocperglollin.cquambr.decie
AioJibr.6.fuperverb:menfem,£: peraliosrelatos per Alexand, inuda
1.fina. quibus adde barto.in auten . ve£iét.now.confitu.colla,s. Sin
autenti.vecum de appella,cognof.$.primo.colla.oftaya.£c Rochum
intraétatu dejure patrona.Char.n.columnaf:cunda. $cnotatur per
Alexand.con(.14.cohumn.penul.£c6 5.volu.6: per Bal,in.Iprima
1.6 quiscantio .videturtamenex quolila'lex , vía et hoc termino
trium menfium,quod etiam li inuentatiun peraciarur nomgelimo
primo die,quód (atisfic,vein.Lwbilexaff.dereg.iur, -
£ Qlemados.Suficitvnicacitatio, 8 li non fitperemptoria, cur index 7
'nullam debeatferre fententiam : fed tantummodo coram eo deber
explicari 2lioinuentarij, fecandum Angel in.].primas$.bec flipu=
Jatio.colam.quinta.f.( cui plnfquam per. ). falcida vbieciamvnle
iflarequifitio poflet fieripperindicem laicum, E hilegatarij vel crecio
toresfunt lacerdotespralati vel iudicesaGillentesin magifiratu.
cettutiorem dicatelle viam, qíndex laicos fcribat fuperioniillius la
cerdotis,vel prerlari, li cius copia de facili haberi poteft, q moncat ta.
Jemfacerdotem vel praelatum,qp li fia putaueritinterefle, comparear
corameali judicelaico ad videndum fieriinuentarium.
£ od Decitatione creditorum, non reperitur text. qui de 8
hoc faciat mentionem, fed glofT sin diéta.l.in,in principio.fuper
verbo caterorum.idem voluit quodinlegatarijs, £glo(T. in autente
deharedi.8 falciduin.y.fancimas.in verbo in fideicommilTarios.. 8c
iiteglofTmags communicer approbanturfecundum Alexand.in di
¿ta.Lfina.in principio.in quartacolumna, qui eciam concludit quen
do funtcerticreditores,, 6 legatarij,non fuflicere gencralem citatio=
¿nemfecus li ellentincerá, «6 aliqui fierunt citari alij vero on,
tenebit inuentariuim , quo ad non citatos , ve adgucit Baldus in
autentica. fi omnes. C. fiminorfeab hared,ablli.S: an (ufliciar cica
voprocuratorisabíentium, vel vna tantum citatio, vid. perBald ,in
+ digta,l.fin.$.cumigicur.columna quinta.quid antena fi plene S6deli
ter hreresfecitinuentarium , deftit tamen ¡fla citacio:vid.per Bald.
inauren.fed cum teftator.columnsfecunda.Coad. 1. falcid, quivultnó
renerejnuentariumavidetamenin hoc Basto.confiñio.5g.incipiciva
vicus.columna finaevid.omnino . 8 ponitetiam Bald. ibi vu bo
¿num verbum ¿ni alia fit confetudo lociin confeCioncinuenta
écvide cundem Bald.infine principi.di8.Jfin.S: Pavlumin.j.cum
igitus.columna fecunda $e adueste quod hanes deber facere inueos
tarium ,coram hudice non rarione decreri,quianan ell neccifacios
fedproptercitandos creditoresó: legatario»,vide Baldán . 1. prin
columna fecunda.C.qui bon.ceder.polt.SiSpecula. ticul. deiftrue
ment.editio.$.fiacol.za
Partida.)
me reste
md Que conozcan.
15 g GTodos los bienes del berencia.Er [15esnon ficla:
Sefta partida.
9 2 Urxeffe aotra parte. Idcftabíens elferiaddein autentico dehered, Se
£alci.g fiero abfianracolla.primas
10 b dLEnóquifere Nora hocverbum,Elumprum eltidiftis Azo, Code
¡urdeliberán fumma,col.2, ”
Sumpeum ell exedito.5.fiveró able,
Súptú ef exo
dl. $.cúigio
tur, vbividep
glof. Se Bartos
cats in quib?
requiticur
tefles cognol-
cant cótrahen
tes (en perlos
nas, dequibus
reflificantur.
8cibiperlalo.
de tabellione
vero, andebe=
ar cognolcere
contrahentes,
vid.la54.ticul.
quellos,quehan de aucrlas mádas, fucf
fed otraparte,ao fuere enel lugar, enon
quificre venir, quandolellamaré,elton
cc deue fe fazer tal efcrito,antetrestelti-
gos",queleanomes de buenafama, e a
talesque conozcandalos herederos. E
en comiengo de la carta, deuc el herede
ro fazerlafeñal dela cruz,e e, defsi a de
comengar el efcriuanoa efercuirdizien
doafsi.Enclnombre de Dios,fpadre, e
fijo, elpiritulanto: e delsiclcrenir,epo-
nerenelinuétario todoslosbienes dea
herencia.$E enla fin detal carta deue e-
[creuirel heredero de fumano, *queto
doslosbienes del teftador, fon efcritos
enefteinucntario lealmente,c q nófizo
ningun engaño.E fi por auentura el nó
fopicre efercuir,deuc rogarartguno de
los cleriuanos publicos ,quelo efcriuá
en fulogar,ante dosteltigos.
tatis non vitia
ret inuétarió,
Barc.8Bale Se
Paul.8r Alex.
in dit j.cum
igitur. Silla
opinio elt a-
quior Scbeni
gnior , fecun=
Bio ino Ze. V 1. Como aquellos que han de
vrefecbirdebdas, omandas de las be-
vencias del finado, fi mon feacae/Gie=
ren alimuentario , pueden pefguerir,
efaber,fifonp puejtos sados los bie=
nes.
tic húc palsíla
fF.devulga. Se
pupil.. opinio
vero cóttaria,
quod requira»
tur de necefsitateiftafolennitas,efl magiscommunis mili placeto=
¡o Barr.peradduCtaperAlexio.d.Soprius.Semaximeperiltas. Me
Pastitarun,que conditionaliccr non faciant mentione his (oJé-
nitais,proutvidebararfieniio.5.Sc praficumd.Lf.Cdeiurdeli
quoderatprecipuum fundamentú dodtorú tenentió parré cótra
¿elicbenefacirproitlapartea.$.6,f.deventr.infpici.
pi
14 £ den elnombre de Dios.Similiter Sci hrocomitrereturnon viciaretaria
uentarium ex his, quae dixiécin gl. pracedenú.
¿Senon tantun, E.
depeiitio.here.Bal.in.d5.cumigitur.co.g-1.6.Cadejundelibe . 8: p
Alexandin.I.fide co.$eíifortéfiide acquir-polle. e in(brumenta po
nenturin inuentario juxta formam L.chirographisán fin.£Y dead mi
nift:tuto.Bald.in auéten. fed cumscltator.col.f.C.
ind.(i quisintra.Cade bonis damnato.Scibi
turinuentarium legitimum,quando omniacátinerdillindteS clards
Ec fi hueres vnárem fubtrabic ,an per hoc corruar totuminuttaium.
glofin audtenade here.£ Eal.5.liveró non fecericisper verbo lucrasi.
dicicquodfic,quodintelligic Bald.in.d.au tened cum tellator. co.
pen. friinternenicdoluselecas (i culpa, nam culpanon nocet, nifiea=
tenus, quatenus.quinimo fecundum cumanee nocebit culpa lei»
ma, Se multo minus influserroravidejbiper eum qui dicir vtile efe
ficicur lacio prateltess ques [cid indeed topo:
rumininuentario ponet:nam proteltatio repellit dolipreefumptio»
mem . quod nota, quiaaliasprecfimeretur, quod fraus interuenerit,
fipollcares aliquasreperiantur, veinadli quisinera.Sctangitloann.
iPlacin área 6.C.tebon.jocanaUb.to.olidoliscacladesero
exalijs conicétutis.videtamen quí: dicoin.losinfra.cosin prima gl.
Ecquid fi non feruaret proteltationem : imó quód poltea deuenir
in notitiam nonpo(uitininuentario?Bald. vbifupradicic quod.non
perdetbeneficiú,mifi quoad illam fem.videibipercum, Trem quádo
mibilreperiturin bonisdefandti,protetario dehochaberarloco in-
uentarijfecundum Bal.in.l.fi.col.».C.qui bon.cederpoff.
16h, Defumaño, Inaliquibus tamen locis de confuctudine iftud non
* doslosbicnesdel teftador quantos erá.
obleriaturproutdicitSpeculacitu.deinftra.edicio.$.difto.verficiia
£tcredo,quod inifto regnoilta(ubferiptio non eft de confueréine;
¿xiftam.lintellige, quando hares per (cipfum conficit inuentariuw
vero conficeret per procuracorem,quod potefbwtin,]. fin.verficula
finautem dubius.infi.C.deiuradeliber.Snotar Bartolin anéten. de-
hzred. 6 fal
di. $. fením.
colla. prima,
tune jple pro
curator facier
itam fubleri-
ptione, vt des
clararPaul. de
Caftr.in.d+ $.
ci igitur, col.
2.Intelligic e
Paul. deCall.
¿cfequicar ibi
Talon . qí res
non crantpra:
fentes inloco
vbi eft heres,
vt tune demú
pofit inuen+
tarium cóbci,
per procura»
torem,vtcans
tardic.$.cum
igitur .in fin,
$e quod alias
inuentariun
fieri non pob-
fet per procu-
ratorem,Écno
tabene, quod
nó requiritur,
quod “inuen=
tariú fac vno
Context , Ve
nor.glolin.d.
auéten.de has
seda Bxfalci. y.
fiveroablunt.
fuperpartein-
uctariú. deber
glo. quam adhoc di-
Egatarios llaman en latina
EE [| quellos,aquié manda el te-
04772! fador alguna cofa cn fu te
ES | lamento . Efieftos atales
non feacertallen,iquádo cferiuicffen el
inuétario,e por auétura dubdaflen,qnó
eranelcritos enel todoslos bienes del te
ftador:eltoce“puedépefqrir,para faber
laverdad, tomádo lajura del heredero, q
nó encubrio ningúacofanin izo enga
fñoningunocnagle[crito.Otrofipuedé
fazerjuraralos teltigosqfeacertaró,quá
dofefizo cl inuétario, fi fuefecho bien e
Jealméte.E aun de mas delto,puedé pel
querirco los fieruosde la heredad, me
tiendo losapena,e atormento: queles
mueftren todala heredad, eles diganto
Epor elta carrera,pueden entéder,fi fue
fccho por el heredero lealmente el cferi
to, o non.E efta pelquila,deuefazercl
judgador dellogar,ala demanda de los
legatarios fobredichos.
«Ley. VI1. Como mientra faxeel inuentario el
beredero,non le deuen mouer plegtos los há de
refecbirlas midas,e que fuerza ha el inuenta-
viojequepro vieneendeal heredero.
tamenficriperenndein tabellionem,ve dicit
cie Bald.norabilemin l.1inaquizuffde ofiic.coníi Scalibi dixicBal,
quádconfeétio inuerarij:dicicur quid indiuiduum.in.govafallos 4
defeud.fueracontro,interdomiikaga.
Ulex. Flo,
arSilegatarijin confeioncinuentarinon auerine poffune iudicem
requirerevt pes facramentnm hueredis 8 cc[tium requirar an legalicer
fuicconfedtum, Ececiá perqueltionéleruoram haredicarioramab. de
1 Gnfeaciria fen.Shue quiaerantablentes;vel quia venir:
fupra.l.proxima.Scmeliusprobaturin auéten.de hacres6 fal
roabliunecolla
k 6 afoias Nonergo procedit,quod hichabetur, ilegatarij fuerunt y
prelentesconfefioriinuentarijevtpollea admirtantur ad perédum
ca que dilponitilta.].Bal.ti pert «fisóJicentiam.infin.C.d
¡ur.deliber.vule contrarium,notansexprellecxilla.).qppratentia le-
ú triana celliuni
¡nonimpedircontra inuentasiúpolleprobari.Sceftratiole
juia respollunecisinfeís occultari.|.tresfratres.f.de pad.
errantactio.pórdici,gpilla.l partitarama8cda diveró
abliunt.de quo fumprae/lfuppleacura difpoliisin.d.5licentiá.Lfin.
Codcins.deliber. 8 fc remediú de quo hic,criá comp erat legatarijs, Se
creditoribusqui fucrint prefentes,bico vt velintimaxime li de no.
uofuperuenit(Cientia,quod aliquz resfueruntoccultare «argu: coin
fovante.deoftic.delegas Lex il,
Durante temporeconcello ad confeftionem inuentarij,non tenetur
harescreditoribus vel legatarijsre(pondere: faluum tamen rermanes
biccisdebiram áteftacore: nec renctur hares ance legatarijs facisfi-
cere quám omnibus creditoribusfatisfecerit, Item vrerurfalcidia con
sa legacasios li ci non remaner quartá pars hevreditacis:d liprimo
Legatarijs quim creditoribus fatisfaciar fi non remanct de quo ex
tra quarcam Qatisfaciát creditoribusnon contra eum fed contra legar
tarios creditoresagent.£chis non (ufiicientibuscontra heredem qua
tenusaccedirfalcidiaretenta.hud,
gatarioró,vel creditorú,uel eorñiabfentia replera pá
idone:
1 a Enonpuedenmoner.Extende etiam fi horzeditas fit locupterifsima,fe-
cundam Baldumio.l.fina.5.cumigirar.án prine.C, dejure deliberan.
extendeetiam Se li feripeura inuentari; fitredadta in publicam for-
:mawa (ibi dicatur inchoatum fuic prefens inuentarium Gibinon
dicatar, quod fuit perfeétum conlummarum, fi adhuctres mentes
ad hoc da:
¿line elap s :
e quo 08 Enmientraqueduracltiem
pares hates po q otorga el derecho al
habueri pro de A
perfecto Se ab heredero , parafazer clin-
foluto .lecun. ARS) uentario, nonpueden mo
dum loan, de uerscontrac!pleyto ,para demandarle
Imol.in,l. 4 A ñ
hzc flipulaio — Ningunaco(a, aquellos aquierr Ouicfle
ff.ti cui plulá mandado al goben fu teftamento, falla
aca queaquel tiempo feacumplido. E elta
ibicola6. E es, vna fuergaque ha elinuentario.Pcro
dis placer,ex ee E dol ñ
scr, Poreltctiempo fobredicho,non fepicr
feriptio here defuderecho“a ninguno de aquellos
dis iuxtafor- qye handeaucralgo delosbienes del te
má. la s.(mpra s o
eoduicér Ale- — fador.E otra fuera haaun clinuétario
xanin.ds«do que delpuesqueesacabado, nó es tenu
< . dicar in E E
cotrariam fa do cl heredero dercfpóder, alosque há
cere.l.frisqui — dereccbirlas debdas, den losbienes del
a qee efan-, — finado,nina los quemandafle el telta-
-m dicia doralgunacolacn (u teftamento,finon
creditorib*has quanto montarenflos bienes, clahere-
e eianido , a x
verilqyem log dad,quefucren cfcritosenclinuentario.
surul.6n.$.do- Otrofi dezimos,que nó estenudo cl he
mec. C.deiur.
delibe, de qua
¡ftalumptae(t, Svulcetiami(ta.l.cum inferius fubdit,a ninguno de
aquellos quehan deauer aIgo.Etlimitaiftam.l. écdiétum. $ -donece
n his qui agunt,t contra haeredema non audiantur durante ¡fotem-
oreconfectionisinuentarij,Sclecuseltin lusquz conneniunt nó ve
unica eu lan irelao lapa felicdenes
Ldeco.$.fihadexhiben.).Nenfenius.5.fund.iE dereiudisirélimica
in hzrede conuento ad reflicucionem vlurarum , quas defundiusinf>
fitreitui,velcauiciecúdumformam capiculi, quanquam. de víur.li,
6.quiaagitur de periculo anima: fecunda Alberic pollichar. da
d.$.donec.6cidem/i haresconueniretarproexpenfisfuneris.velpro
alímentis relitispanperibus,qui fameperirent fecundum Angelá
¿cloan.delmo.io.l.prima.$.hacftipulacio. f. fi cuiplulquamper. .
£alcid.limica eriam ('iplebares voluntarié conueniar debitores ha-
reditarios, quod facerepote(teciam dutante diéto tempore , fecun=
dam Barto.in.d.5.donec.namtuncpoterit reconueniri 4 conuentis,
fecundam Angjio didt.5.hzc lipulatio.cola6wwerf.fallirpor.1.fecú
dam.$.fed á agant.F.deiudi. fecus fi necefsitate compulluseoscon=
uenirer,vt quiadebitores hareditari) fugiebant,compecunia :vel do
uusvicine minabantur ruina, (aper domum hgreditariam, ve tea
dicAngibid.
3 € Gsuderecho. Impeditonarqzimpedimentojurisvelfadti, non currit
effcétualiterprefeiptio,vthic.Scinad.5.doneciécin.L.15.11.C.Fanna.
exccpt.Scin.c.quia diuerfitarem,de concelsiospraben,Scvid. notan.
intraétaru prelcriptio. fl.zucolum.fecunda.é tertia.éChar.$7. co.
lara d Charcacolean comi Siquaras Jaco Gori quod rd
tad limitationem Alexan.conbilio primo.ad fin .5. volum. limita
etiam,vinotatarperlalo.ia.l.6 lipulatusfacrim.$.primo.colum. pri
ma.ff.de verb.oblj,
4d Uiadebdas.Adde.!.6.5.Scfiprafatam,C.de jur.delíbe,
se is memanda/Je. Adde.5.fi vero nó feceric.in autentic, de heredi,
«falcida
6 E € guantementaren.Etnot.quodillud quod hares foluitin poenam cón
tumaciz non nocebie legatarijs, Sclicecconficiatinuentariam non
proderieibi quominnsteneaturfoluere defuo, fi nihil reflatin he
reditare,folunisdebicis, $ legaris,vtir.locum parer.5.primosétibinot,
Paul.de Caftraf.ad legemn falcid.limitaeciam ¡flam.l.ex co.quod no-
tabilicervoluit Angel. cóblio.¿1.áncipic dominus.Philippus colum,
ubidicir, quodiflud beneficiuin inuentarij, quod darur
redicomperir, quando agitur contra haredem iminediaté ex caula
hareditacia,(ecus li debicum haredicaciom bt reformatum ex cons
38
cordia 8cconuentionefadta cum harede: quía fi hores pofleacone
ueniacarimncdiace virrutaconuentionis , nondh nenetició
inaentarii, quí iftad folam dacur, citen ex cauía hereditaria hoeres
conuenirur, Stalíscanfarenouaca non dicicurh eredicario,allegar
cúm haereditas.MadirebellaScio mili caía eradic Al
138. incipicin
quellióe pró=
redero q fizotalefcrito,en la mancrad poficaccal. pe.
defufo diximos,dedar,ode pagar las de tradic Der
z cius ifla ref
mandasquefizo el fazedor deltcllamé a ono
to,faftaquefean pagadas todaslas deb- 137. incipic Se
das5primeramentequeclfinado denia. Pligenterpro
: teni faculta-
E aun dezimos, que puede delpuestete re meacolumo
ner,parafila quarta partede losbienesq Penle.nume,
A uarto. an aus
fincaren,delpuesquefucré pagadas las iraheresven
debdasaquellaman en latin falcidia PE
fitantosbiencs nonle fincallen delpues
quefacílenalsipagadas lasdebdas,de q
el heredero,podria fer entregado cum-
plidamentede la falcidia:eftonce puede
retener para (i,c facarla quarta parte de a
E vide norabili-
cada vnade las mádas del teftador, fafta Erpalei
que ayalu derecho, afsicomo fobredi Andreinaddi
>, ; E tio.ad Specul.
choes.Pero dezimos, quefiel heredero eos
defpuesqueha fecho elinuétario delos mensedirica
bienes del tcftador,pagafe antelas man £:colum.4. Se
soinadditione
das, que lasdebdasidelfinado, de ma- fuperperte fe-
hera que le non fincalle acl,masde la <ericex cuius,
diétis colligié
haredem cali
canon compell vendereproprio nomine, (ed vehares, cum bene
ficio inuentarij, ne dammurn paciarur, propcer periculum cuiétionis
Svid.perCinsin diét. $. Sc fi prafaram. vbi eran vid lalo..in verfic.
quarta veilitaseltovbietiam Alber.colamn.iverliátem quicicuravbi
tiara vide pereumquodillaexceptio bencficijipuentarija(i omifla
fuit ante fentensiam ,non poterie opponi in executione lenten:
videibipereum.veráic.foletetiam queri,vbidigic pita communice
dodto.cenentifed contra ium tenecloann. And.in addir.adSpeca,tita
deinftrumnen.edirio$.fi.column,7.inaddicioincip.fecandum V ber.
io loan. And.elt magiscommunis.vide perdodtosin, |. ex
imo.ff.folu.matim.perBald,in.l.abexecutione,colume
pen.C.quorumappe.nonteck
8 Utasdebdas Adde.l.final.5.Scfi preefatam in verbo licentiam , Scibi 7
glán verbo accomodare,€.deiur.deliberan,
h Gralcidia.Videin. nfrá cad.parta 2
3 ouelas debdas,VelGilolilTercreditoribusprimovenientibus, vt in y
deob.8fiprefaci.hac em eltvna ex veilicacibus inuétarij,qp fbinon.
Jimputacur(ifoluac primo veniéribas Gcintellige,qiharesiznorabac
alioscreditorespotiores Sticloluitbona ide: aljasíecus', Ñi cautio-
nemnócxigorer,veinaludolo.fhad.l.falcadctenetglyparuad
prafatam.écibiBar.uñeriá Pau.de Caft. in. d.s «e liprafará.
Archiia.cnólané.14.q.dicit y hares vfrarip,lices có fecerititoméra
Mú,nó debetfoluere primis venictibusmilirecepta cautione, dere(tá
tuédo:quiakcitvelfcireporaliosfubelle,Scfic eflecin dolo quo ad il
los: £nonhaberet diétunbifció inventarij.quod didlñintellige,q
dolo vero vel prafumpto haresfolucrer, fecus(i bona fide ignorans
alioscreditoresvfirari£ecúdú Alexio-dj. 6 prafará. reference
Lapú,SDominidin.c.quáquá.de v(untib.coScHollvin fum.dereíl
ar quidheres «quid auéexecuroridusdatisadreftitution damn:
velablatorm perteflatoré,velheredibusad hoc gravatis, an polipe
folucreprimo venientibus? loan.And.in addi.ad Specu.titu.deinfira
editio.$.mune veróaliqua.colu.in addirioneincipiincidit quellio
faeti.Referelaco.de Raue.dicenté fituá talécxecurore fol i
venientilimplicier,vel line cautionei
deCalldn.d.$.6:Gprafacaminuvescideratiozexeo : quia (tire
betalioslubelle dánificatos,Grintelligeréiwsta declarar
détis diéti,núquidautéalijre
£tasalijscreditoribustvidiimad
ju.lautores. E. decondiiadeb.Erquid in creditoribus
an poisincpetercío admitriadcómunioné có bi:
Partida.eje
¿liprafaram.és q dicirPar.
iulófriposi a
ti».Oldra.dicebar fieper 1. S finon expetie: Jebomanto
rira.iudi.polviden, Alber.veroimd.s. El prefatánducitin contra
vió.J.oupillusán (Ade his din frand.credi, % Gc q -nibilabllrabacur
redicoribusquí vigilauuerunt ad (ui debirú cónfequendú.diétú Ol
dralaprocedererquando vtrog¿credicoreinftante, haresvni grarifica
viralias proce
dere pofler dis
€tum Alberic,
per.dal «pupil
7 3 da ce
demence Bal.
in.d.$.Sc(ipre
fatam «in fia.
Ybis, licér pau
Joante referés
diét. Oldrald.
fimpliciterper
trátieric, Silla
inducitAnge.
in.i.fin.5.licen
.codapro
mercatoribus
ui confluít,
contra imercas
toré celfanté
fuziciuú i (Ge
: aligiotercosq
h de pximo añ
fuga foluio
ná receperút,
an debeantre-
ceptum cómu
nicare cú alijs
pour plurcis
dicitfe vidifle defaéto perabij.vide que dixiin.La.citul.ra,5.partir.Sc
in.Lgatitu.fivcad.partit.écan com ra emptores rerum haredicariaram
quibus hares vendiditcreditores hhabeanerecarfum? vid.io dic. KA
prefatam. de vid. ibi,Paul.de Caftuinver/quinta viilitas.
ota parte, Notáltam.lper quae limitatar, quod nor.Cin. n.d.
ji porioán pigno.habean.k Bar.in.Liscui.s.polfkquam.(lavein
poflel.legato.velinacicom.vbi dicivur ep quando harediras e loluen
do,date q hares feceritinnérarium,creditores non polfunt inquietas
re legatarios,quibusprimo folucura e, fed ageredebent contra has
redem:12m procedet quando apud heredew loluús legatis remaner
plus quarta falcidia :(ecus li apud harredem tancum remancat quae
tailla,nam tuncagent contra legatarios, Sion contra harreder, 14
figuando quodredderentlegacarii non tifficerer ad (+ lutionem de-
bitorum,veintra fubditur:sidetur ten:en q tali cafo Jegatari) habe
rentrecurfam contra herredem,"tconcurrant cum coin dict, 4, ira ve
folutisdebitis de refiduoh.ercdicatis foluantur legata deduéta fari-
dia,de queliberlegato.
hi bd Quarta parre.Nam quando h:ereditas non efl foluendo, neqy valent
le gata, bueres derraliicfolcidiam.l.prima.5spesfhaderebel ¿lo(jn
J.115.8 6 prafatam.C.de iur.de liber fuperpartefalcidic
y € Uas demdas. Legata coim debeñtur erealieno dedudto,L.creditorib?.
(F.defeparat.bono.|.fi vniuerfe ,C.de lega.
y 4 Usubia. Veldebebarfcircidem cian E hiignoraret, nam credito»
| resaguntcontra eam racione talis quartz , etiamí non per moduma
quota:fed in vna re,vel in cesta quáticate heredi remaníifler, ve decla
racPauljo.lprima.$.(ás qui.S inos.(ihares.Scin,y. idem iulianus. E
adtrebel.nam as alienum preferarquarce.l.io imponenda. Be. lirri>
tum.Coad.lfalcid.
quarta parteade laheredad, eftóce aque
llos,que denenauerlas debdas non pue
den primeramentedemandaral herede
ro que gelaspague , mas denenlas de
mandar,alos que recibieron las man
das,eellos fon tenudos delestornar aq
llo querccibieron de que fe puedanpa-
gar lasdebdas,c fi fueflen tá pocas, que
nócumplicifen a pagarlasdebdas, cltó
ccporlo quefinca dellas,deucclherede
han derecebir,de aquella quarta parteb
querctuuo parafi. E cltoes porque cl
fe devia guardar de fazerpagamiéto de
lasmandas,ante q pagallelas debdas,c
pues que fabiadque non abondauanlos
bienes,para pagarlo todo.
Glez. VI1I, Quales efpenfas non es tenudo el
Ulers 11.
49 Expenf:sfeneristeflatorisvelaliasiaftas non tenetur harres feribere
¿n inuentariosfed prober easpertellesvel propric huraméro, S quod
huredidebeturá defináto confequicurhures fadto innentatio licue
catericreditores.hd. Habuitorumnilufina.fincomputavone.C.co
demtit.
soterrar.Idemán expenfis,quasfeciferin curando defundtam, Bal.
in.Linrellituenda.C.depeticio.bareditawelininúinuacionetellamé
ri,vcin.L.fin.5. in computatione.de quaiíla fumpraef!.C.deiur, delia
beran.velin eo,quód toluithares proxenetis,vel Gmilibus cum yen=
deretres hareditavas, fecundum Bartoán.Lvbi pure.s.6. Mad trebel
Scquid de expenfis, quas hares fecic Itigando cumalio conten»
dentesíe hwredem , velcreditorew baredicariumevid.per AngesPau.
¿e Alexand.Klafon.in diét.5.n computatione.tenentes quad dedu-
cantur,quando haxesobrinerer, Schazedicas non «es folucado ad
Le
ro fazer pagamiento a aquellos,quelo .
] Seltapartida.
omniacontraBul ibialitervolertema
£ Ossjura. Approbatopinionem glo/Tin.dsein computatione . fiper a
verboapprobaner'tecontra quantibicencbant Cicms, €: Albericus.
¿xintellige quando expentxelTentparuz, fecus fi magna: nam tune
requirerenturtelles velin(tramenra fecundum Bart. S commiuniter
doet.ibi,é ap
ellat Angel.
malas
ras expenías,
fumptas quo
tidianos:pucá
caruium ,ole=
ris,portinz: de
Smúlum y ná
adhoc difhicul
ter habér te
ftes continuo
¿tandem có
cludizarbicrio
boni viri hoc
relinquédums
omnibus hinc
inde Ea
heredera de pontren elinuentario.
As delpenfas que el here-
dero fizicre enrazon de fo-
terrar “aquel cuyo herede-
(|| rocs,o las que fiziere dere-
chamenteen otra manera qualquier,nó
estenudo delas cótar,nin efcrcuir encl
inuentario ,pero (racaclciere alguna có
tienda lobrecftas delpenfas,deuccl here
dero prouarcontefligosante quien las
fizo, o por fujurar. E fi aquel que es
eftablefcido por heredero, ouicifealgu- .
a €iefnca, An y
nademanda, ole deuiefTe na cola, ” iploñure vel
aquel quele eflablefcio porfu heredero ¿4efcQú glo.
indito.$ in
computatio =
nc. dicitquod
quo ad efle=
€tú qual imo
potil
deacur , quód
hares (bi ápíi
fe obligatus.
videibiper Alexan+Scin.l.debitori.C. de pad! «vbitenet opinionem.
gioil. de dicit magis comunicer teneri per doéto, fi tame aditio
Ízereditacisfacta lit cum beneñcio inuentarij, vel ante aditam hare
ditarem Gat inuentariuo» ,tunc confulio agtionum impediri vide=
tur áplo jure,quia li confettio inuentanijreloluit, quoad effedum
confulionemfaétam,áforiicri , videtur impedire confulionem fic-
risargumento.l.patre (iuiolo.fT.de his qui fun fui velalien,iur . (ecun=
dum Decium in didta,l.debitori.Scnota diétum Bald in diét. Ldebi-
roxi.columnalecunda, quod harres, quifolenviter fecit inuentari
citatis creditosibus, St legararijs ,porefl inxplorare officiam iudicis,,
fuer feparatione bonorum, vt pro eius dúbico aliqua ses fibi al
gnetur,imó etiam fecandum Bald,in.d,$.in computatione. celumn.
priwa.verlic.ex hoc fequicur. hares pcísit biipli foluere cligendo
1em ¡in quavalt fibie(e fclutum ,pro debito,argumento.l. credito
vis.£f de dillraét.pigno, quod fecundum Decium, vbifupra de plano
procediralijscteditoribusconfenientibus,fiveró contradicerentnul.
law deberethares in hoc habere prerogatinam ,imo fimilem cam
alijs creditoribus deber habere fortunam, vt ig diéto, $. in com=
firadoncluaia ¿tamal iD basales le simo Compenaas
«ii ¿cum eo quéd libiteltarer deb<bar.l.fi compenfandi, C «de hare-
dib.inflitodimita eciam io quefi debito ex dilpofitionelegoli, ve e(k
illud quod pater tenetar dotarefiliamm.l. quilibercs. ff. de situ mupt,
ramáibliainflimerciurá patre, Si grauaretur legaris non deducerer
primo dotem: 8 potleafalidiam:ted primofalcidiam 8cfi ad dorem
fufticeret deilla deberetfe dotare:S:finon fufiiceret, detraherer qua
tenusdeficeret,per nota.in,lurwulier,$. cumproponerctur.f£ ad tres
belii,itatener Paulus de Callro.in.J.(idebitor.fhad le¿em falcidiama
E: vidcetiam quod idem paulusnot.in.l.qued debonís.$.quod avus»
ffad legem falcidiamabinctaiftud vesbum Sctene menti. Aduerte
etiam quod contra fideicommilarium vniverfalem,etiam non confe
Aoinuentasio,hueres detrabit quod (bi definétus debebar. videPau
lamdeCadrs camen.5 di extrebelliano.fradrrebellia,SScci
mum conáilio, 4. volum.tertiosincipit.Non paruadidiicultas . aliajn
illa materia videper Alexand.St docto.poll ¿lofTuin didto,$, in cobri»
purationes
en faluole finca8 la demanda,o aquello
quel deuia el teftador,fi el inuentario f-
zicreyafsi como fobredicho es.
Ley LX. Que pena dene auer el heredero , que
meliciofamente faxe elinuentario.
Ulex,IX,
awSi quidexera inuentarium fraudulenter occultat herres tenetur ad
iusduplum his qui aliquidiuris habentin bonis tellatorís, Se caula
inuencariy non duratvltra annumlicétaliz ciuilesinftantiz: vfquead
triconium: lesvfque ad biennius durch, d.Concord.fina-
ls Cacosit.saliconciarcum,$(equens
Titulo.V1.De el plazo que han de dar alos herederos. 39
12 Ugerd .licentia.vérfical.illo videlicetade quoiftal.fmpra
eltadijcitur vol hzereditatis quantitati imputare compellantar« fin»
ion huereditatem locupleté ita,yt ex eactiam vitra rem ¿llar oc
cultatam vel fasreptam ab harcde, temavet: vnde integre ais far
ltoribus éclegararijs:Sufic meli eri haredi, quod ¡ud duplú
imputetar he
rodicati, quia
fic smanchit fi
nepoena, quí
<ipliscredito
mbus et legata
js foluar ¡Ná
7, Aliciofamentefaziédo cl he
| redero inuentario, encubrié
do,o furtando alguna cola
a delos bienesdel teflador, fi
rexponitilla clto lefacreprouado,deue pechardobla
l. partitaram. — do,tanto quanto encubrio , o furto, a
viderurtamen e denían tefechi
ita fappte 2quellos,q deuian refccbir aalgo de los
ridebearexile bicnesdel muerto.Emandamos,d tales
Jacumiftspos — contiendascomo ellas, q acacícen enra
na Gicindudta : i
ve amplius ie zon delinuentario b, que las libren los
in hareditare judgadores, queloouicren de fazer , a
ex quo legata E d
sj Eerctiess lo mastardefafta vn año , como quier
res contequan quelosotros pleytos, qfon llamados
O dad da en latin ciuiles, pueden durar a lo me-
fuaderi videt
ex iftadl.cum dicit maliciofamente,$ ficquandoheres animo fr:
dandicreditoresvellegatariosfurrpic vel occultat rem haredicacia
fecus quando nullum ex hoc generaretorpratudiciam, Se fic fraus
feuocenltatio noninducererdetrimencum.argu.l.pen«C, dereuocás
hisqueín fraud.alie.funtScl.7.cico.fins.pare.Sque ibidixivdde
etiam q de vlerapocnam dupli purácur hieres fursipiens , vel occul»
tans, vi perdarfslcidiam quo ad omneslegatarios, ven aurendié « de
heredi,é falcid.5fancimus.Sibi glo(l.Mmperverbó forte, Scillud ius
autendicorum elbracionabile; quia cuim talis fubrractio inducar 8e
auzmenter fal.icjam,quoad omaesquum ell verelpedtu ompium
puniacur:óe (ic d neminefalcidiam detrahar,£ bene pore(t flare pora
na hruñus dupli, de qua hiccumpoenaamáionisfalcidiz,dequain.de
5.fancimus.ve dectarar Sali.quem vid.insd.verfiillo videliceta
2D UDelinuentario.Nor,hoc verbuw,ex quo declararaturcextusín autés
debrred.Scfolcid..iljud qu imo.dequoita.! . fampra
<íb.nam largins,quám hic difponicur,g].8 dotto,intelliguntillum.5.
y € UTresañas, Nota bene: quia habes hic approbacam de ¡ftoiurepar-
titaram decifioné.|.properandi.in prin.C:dciusic.denórepexies ali
biiniftolibro particarum. Video tameniftajn defuetadinem abifle
¿eficutobleruatarin curijseccleñaflicis,vtinftantianó expiret trien
nio,vevoluitglo(Ninad.|. properandum.inpartetriennii.in fi.Bcglof.
in.cfi.dedol.Xcontu.g].S: doétoin,c.venerabilis.dejudic.ic etiam
yitccin casisregalibús,Scccnó fine cumperhos pasara labor
bus, Scexpenfispartium E breuiori viaiu(litía miniftretur.
4d ddosaños.Addes.feptimam.cicu,29.par.7.cuius difpofitio, Si ctiam
iftiusin hocin defuetudinéabicrunt. vide que ibi deo dante dicam.
Mex.X. A
a0Haresintra tempusiurisinuentarium non conficienstenetur credi.
toribus de legatarijseriam vltra vires huereditaris, Sc falcidize commo-
dopriuatur.hocdicic,Habuitorcumá.L.fina.C.deiure delibe,g.fin ve
xopollquim.
1 e Eslinuentario.Quid ifecle,fed omibieponerealiquam!ttininuentario
Fcaudulenter, vel maliciofe an tenebiturin folidum creditoribus ,vel
Jegatariisac finullum feciflerBarto.in.l.Panlos.fad legem falcid.1e
net quod ex hoc hares perdat beneficium inuentari dm. omnibus.
An;el.veroibitenet, quod folum perdatbeneficium inuentarii quo
adfalcidiam, non vero vt ex hoctenearur viera vireshareditarias,8c
¡dem renetPau.de Caftr.8loa.deImo.B:Alex.¿idemtenerSalidn
Líi.$állo videlicer.C.dejar.delibeinfi.vbi dicitde hocfuifTe queflio
nemarduam: ácica le con(ului(Ts,folum ergo tenerar credito
legatarijsin dúplorerum occultataram, yeluprá.cod.lproxima.écin
asilsione falcidiz,quid autem fi imperfeérefecerisinuécariam, quia
non defignanitresprouthabetarán.l100.cicul, 18. certia partica fed!
fimpliciter dixicponoininuentariores,quiefiane intaliloco, an ga
Jable béncicioiquenció]! viderac decada gubdinon ¿cum hos
italicfubflantiale,Kprobatorin.L6.$.fiveró poltquám.Cadeinrades
liberan «ibifecundum formam prelentis conflianionis paria enim
funtnonfacerevelinuiliterfacere,cainter corporalia. de tranflacio.
epifcopi,velcle£wcum fimilib.Scadde quodímprá disita.lzán glo
fuperverbo.todoslos bienes.
$ Las mandas, Limica mili agentes contra hrtredem , in £ lidum con
terentur, quadin hrereditate non remanfitvlero id quid hveres al
vit. quiá contraomnem pralumptionem ins, de de iurefici
contra l
le Cee non
nos, falta tres años", eloscriminales, £a- tem inuentari
ftadosañosd. tim, quod 4e-
cultaueric bo=
A Le).X.Como deue pagar las mandas, e lasdeb- — naradmirticar
dascomplidamente elberedero,fi mon fixo el Probasio1 có
; g er con
Susentario al plazo que le fue puefo. Elione 08
ya el heredero de Goviere en is, ve rotane
trado la heredad del teft= mu 8 Bos
> dor,nófizicreclinuétarioe, ca.fediamnes
[ES falta ltiempo , quedelu. el 8
fo diximos:dende adelantefincanobii- ¿glofincor
gadostábienlosbienes, queouicre de Pose vade É
otra parte,como los oup del teftador,
para pagar complidamente las debdas
elas mandasfdel fazedordel teftamen-
quem haben
tem.colum.pe
nule.C. £imil hercif.8clicérBald. ibi loquatur de lezararijs ex cius
miente dcex diéta racione, idem vult in creditoribas , Se ita exi
vult Alexandin.).fina.5. Sh prafiétam «columna prima,
se deliber. vbi esiam lafo.columna fecunda . verficul. Emitatamen.
diétum Baldi, non caret ferupulo.. prowt ccians tradit Socín .in, la
primas$iis qui ante.ffadtrebella8c Alexand,in,Lin ratione.$.quod
vulgo.fcolumnaoétana. numero. 13..ad legem folcid. Sequía harres
adeundo videturquafi contrahere cum credicoribus 8 legotatis. 1.
apnid iulianum»: $» fina.Bc.la fequenci ff quib.ex cauinpolTel.eata
¿in.Sheresdallitu: de oblizacionib. que ex quali contradtu na
fcunturadclic excfuo quali contratuéx proprijs bonis téhecur. hoc
etiamvolciftad particaramibicum dicic,tainbien los fús biénes que
ouiere de otra parte,como los queouo delteltador.
€Przterca,$.lancimus. inautentico. de heredib. de falcid. qui vi.
decur efe fundamentum di Bald. non videtur fe omnino funda»
reinilla prafumprionelubtraftionis, ytpater:cum dicit forté , €
ficinnuit quodidem fic, finon fubtraxerit, Sc videtur illa ratio
pulíiua, Snonfinalis.texr.cum glo(T.8cibi loannes de Imol. in cle-
mentinaprima.de appellatio.glcMTin.J.in commodati.$icut, có.
moda, hocetiam fupderi videtur ex..fin.$.(ivero poltquim.C.de iu
redcliber.vbinon fit fandamentum in prefamptione (urreptionis,
8coccultarionisrereen harcditariaram , imó quíaex quo non fuie
Jueres vías beneficio inuentayij , remanet in antiqua difpoliio-
neiuriscommunis,; ¡ione tenebaturcredicorions, ediá
vitralvireshareditarias.l. qua dotis.fE(olut.macrimmo.Ifite bonis.C.
dejuredeliber.8: quiainpupillo ceffac didta prefamptio vlarpatio=
nis , Ec nihilominns in pupillo eriam non doli capace procedit,
ve tencacar viera vires hereditatis. $. pupillis, in dicto autentico.
deheredi. Scfalcid.vcetiamadducitidem Alexandiin.1.6i.5.G1a. Co
dejuredelibeinilla queftione , an ecclefia non conficiens inuenta
Ñ
S.liveronon fecerit.inautencico. de hgred.Scfalci.ibilicet pure
ftantigmorientistranícendat menfuram legatorum dario, 6 ibi ticde
dabiteipoenam exagtio fug maliguitaris: cum tranfcenderit leges ex.
quibus cauté omnia agens nilvl;poterat damnificaria forté pole
fer dillingui inter creditores , é: legatarios , vt diétum Baldí
procedar in legararijs prout re véraiple loquicar, Se nen in cr
ditoribus : ¿cell ravio differentiz maxima: quía creditores tr.
¿tant de damno: legaarij vero de lucro. Ltem qua hares seputas
tur cadem perlona cum defunéto , ve da aurentico, de jurciurand.d
mori. prielti. Se ficut defienétas rencbatar in folidum , (ie Se cias
hzres, quinon fecicinuentariumn , que ratio ceffar in legatarijs,
quibus defanélus in nibilo tenebatur ,¿é quia de jure cord
antiguo ira erat conflicuta ín hoc differentia inter creditores , Se
legararios , nam reípedu creditorom hzeres tencbatur in foliduw,
etíawa lí conftarer haredicarem non elle foluendo.diét. l. que dos
ijsverónon tenebarur viera vives heredicarias, ven. L prís
isquiantefaad trebellí ¡ene.9.quod vulgo . Fa ad
«falcid.gloMTán diQLo.3.(ivero poftquaz .deiuretamen autenti
corúaddicu fuicyveciiam timiliter legatariusteneretur in (clidumo
Paxtida.v)e Gúj
e
m tencarurvltravires hgredirarias,hocetiam probarividetur ex
Adict.
de acquie
heredir.
víque in
fiuein ha
jus tic, Se
3a
Se fra
nonfaftoinuentariosvtinidas fi vero nonfecerte. Scin auften.fed cú
teltator.C.ad lez.Falc.S ditum anéten,quodaminodo fe furidat in
prefamprione(ubrraQióiscficilegararijs habere pobr locú diftá
Bald.atcenso jurecommuniifla tamen.lepartitaram refíticcú arqui=
patetinhoccreditoresklegacariosnihilalTerens de tali pralumprio
nestimó expe
fe difponens,
ve de proprijs
bonis. heres
tencatur, Scin
sigore lus
iftud videtur
verius tam in
legarariis quí
incredicorib%,
tocnon puede retener: nin facar para
$ lau quarta parte delos bienes delte-
ftadordelas mandas?,antelas deue par
garenteramente,pues quenonfizoclin
uentario ala fazon que denia.
Glo. X 1. En que manera deue el heredero to-
o Murla beredad fientédicre lees prouechofá.
folcicurmaxi- ] .
a Omado auiendo acuerdo cl
gs comí heredero ¿file plaze de relce-
tercumeo trá
feunt, 8 adde
Paulán.Lio racione.$.quod vulgo.ad 6.fF. adleg,Falci. Anautem in
forocon(cientiz: hares teneatur ad debita vkrá vites haredicarias?
Barto.tenet quod nonip rubrica.ff.deacquir.hered,verfi.Scex hocíe
uitar.allegar Hoftien.in fummadetelta.$.pcoverficul.quidfibona.
<loann.And.in.ca.quáquá.devfur.i.6.in nonella.d:quod iratenent
Theologi,vtdacic (e vidille in mulos(ententijs corum . Scidem tener
Baidá lua quem habentá.col.peallegat.c.parrochiano, defe
pulcu.fubdens quod filegatarius plusextorqueret, renerur ad reftiru.
tionem in foro confcientia : quia lle forus non (equicur ius ciu
le, quiajusciuile fundar (ein fictionenon inveritate. £ ibifobdir
licetad peticionem haredis fupertalibus arsicelis, quód nulla alía
bona manferunt,nifitalia non cogantor lezatarijrelpondere :tamen
¡udex opsiméfacier,(intecroget ex oficio, vrobuierinigur extor=
fioni.Lillicitas:in prinfE.deoffic.przfid.Loan, delmol.in.d.rubrica.
fedeacquic.herespolk icAngánla.5.hgecflipul feui
plufquam per legó Falci,volenté quod etiamán foro contcientiz hie-
res cencatur vleta vices hareditacis, dislinguic ,quod fi hares fcie-
batviresharediratis,non fufficere, Scoihilominus adiair: quiatunc
videtur obligariex[no quali contra, tencacur ctiamnin foro con=
fástiz:cum videaturfe creditoribus obligalle,f autem ignorauit, vel
dubiteturyan fciueritvel ignoraueric, Si tune non tencatur vltra via
res hereditarias: quiatuncnon videtaríe obligafle lira vires , cum
fententia Bar.sranfit Alexan.in.d,rubrica.vbilafon.diciicacife con
munem opinionem,Eredericusvero de Senis.confim18c104.de Imol.
Gibiccntrariusin.l.gerit.fEdeacquir.hered.KPaul. de Caflroin.
rubrica tenent contrarium dicentes nullamin hoc efle differentiam
inter forum cófcientiziSiudiciale.lex ecenio humanaqueintta efe
etiamin foro anime el feruáda,cdmS. Tho.1.1.q.96art-4agl.cómu
niterapprobatain«c.que in ecclefiarumadeconftitu.aricolas ¡fe cle
facisdilpurabilis,Sccotum pondusad decifionem confiftit, an lex hn
mana fefundetin prafimprione,velnon : quiahiex prafumptione
pon obligarerinforoanimz, vbi veritas attendicur, quód autemille
lezesde confedtione inentari) difponentes non fe fandent ex fola
prefumprione,(arisliquer ex fupradidis, Aretin ,in did, rubrica di.
Alinguebatintercreditores Sclegatarios ve ctiam dixiln.qpraceden
quie dillinaiofortépoflez pricedereatzoo quod dictus.5,f vero
non feceritumoucacurexprefumpcione,S quod falcim falpicans ita
Aacuitfed areenca difpolicionehmñas. | partitarum, quee non fefun=
dacin tali prafismprione,videtur de vizorcidem debere dici in lega-
tari¡s,quodin creditodbus,benizniortamen ell fentencia ita dillín
guensicim forteilla,parcicaram habueriteundew intentum, quem
diélus.5.(iveró nó fecerir, d quaifla funpra eflatu cogita . Altos calus
o quibushhares non conuenivurin folidum, licet non feceritinuen»
m,videper Alexand.in dic.5.Sefi prefacam. Se quid de ecclefa,
vide cundem.inad.1.fina.Jo£inebcper glo, 8 Dodto.in capir.primo.de
tellamen. A
€ De les mandas . Non ergo perder Trebellianicam , vide per
Bartolum « Do4.in.I,Marcellus, $.quod autem.fhad Trebellian. 8:
Bald.in anétenti.fed cumteltator.C.ad.].£alcid.column. prima. neqz
obilar,5.Sanci fivero non feceritin audtent.dehueredib., $e
cum dicjt de fideicommillarijs: nam iotelligitur de fidcicom-
¡sparticularibus non de fideicomiiiIS vniucrlali 3 vnde con*
Aicuriones loquentes defalcidiaamitrenda,corsigentesin hochusco-
mune,non funtuahendaad Trebellianicam.vide late per Alexand.
parti da.
in.d:1.Marcellusán prín.columo.pe.Sefio.verfi.3. quefule hic Bart.
vbirefereplures ,qui tenuerunt contraria , fed ipíe refider quod
nonamittar Prebellianicam dicens ee magís communem cpivios
mem Befacisinillam partem confert hac lpastitarum. vide qua dí
xilupracodem.L5.inglo.prima.contrariamtamen opivionem ¡me
quod heres
non conficiés
¿nuentarium y
riuetur Tre»
ellianica, dis
citmagis com
munem dá ve-
siorem Deci?
confi.a36.in.5
dabio vbiplus
resiflam pare
tem tenentes
refert «idem
vule_Didacus
á, Conarias
wiasin.c. Ray
Anuntis. $. e
Numero.to.de
teftamequeperderlegitimamdebitam jure naturz.glo/Tain.$.(iveró
non feceritain auétentic, deharedi. Sfalcid. rencbiturtamen dato,
quod non perdar legitimar (olucredebita,Sccredica defi1o, ve decian
rar Bartol, in difto.$.fi veronon feceritacaddeglo(M.in difta.l.fim.$o »
pen.inglo(I.finain fin,C.deiure deliberandi.vbi A lexan.diciciflam
Opinionem magiscomuniter tenexi, qu opinio approbarur per.l.
7.cicul.uiofracad.partica.diminuunturergo legatarationelegitima
fed fic diminuta foluentury tra vireshereditarias,vt per Bartolum, $
Albericumsin diéta andtentifed cumteftator.Crad leg. Falcidiamvbi
declarar Albericus,que vtilitascrirfilio detrahere legitimana : cuin
dercliduo Ecpropriotencatur foluere legata integraliter. Adde e=
tiam Balduntin.).prima,C.debon.auftoritindic.pofsi,grawato ergo
filio legaris deducetur legitima, tencbunt legara reípedu quia-
tepartis,Sime zraliterfouetilla filius, licet excedant quintur, in
terclle ergo affedtionis ad bona paterna erit vilitas quam ex hoc
confequetur filias , Se quia propria bona filij augentur ex deduftios
neleziúme.
bir la herencia , en que es eflable-
fcido por heredero de otri, o le perte-
nelce, por razon de parentelco , de-
uc lo dezir llanamente : a otorgando
fe por heredero. E aun fe puede cfto
fazer por fecho : maguer non lo diga
paladinamente . Efto feria como fi
el herederó víafle de los bienes
de la herencia , alsi como, herede-
to e Señor , labrando la heredad,"
Glez, X lo
amDoteltharesdeclararefe'verbis haereditatem adire vel cria fadis;"
vecolendo pradisé aliaquzcisra ius Se nomen herredis $ domini
ficsinon poflintded li quisnon veharested pietatis caufa faciar, ve
feruoshrreditarios curare, velresne perdantur cultodire non vide-
rurpropterhocadiresdebetramen(ne dehoc dubirerur) prodictanó
vtharres (efacereprotellarichad.
LG 0cueledezr llanamente. An autemadicio hereditatis foloanimo có y
filtens non declarataperaétum ver bi,vel fagti,obligerheredein in fo
rocon(cientia: vltravires hareditarias?tangic Angeles Arecio.n.$.(1>
nadnflitura. deharedum qualita.ScdilTerentia . Scvide que dixi in
precedenti,l requisiturergo vehic vides,quodanimos adeundi decla
returperatumverbi vel fadtisalo(T:8cBartolain.lugerit.. de acquir,
haredigglq/lu8cindióto,5.fina.derequiricur aétus exterior ad declas
randum anicui motum:nam conflium in corderereituin non facie
quen haredemsquia confentus mentalistantum neque verbo, neg
facto demonflrarus non accommodarur aibus homiruim, neque
reddiratusipfoseflentialiterperfedtes, vesba fune Baldi in + la po-
tuir.columnyprima.C.de iuredelibcrandi.Kibidem. column.tentia.
vesficalo nono quarricur.dicitsquodíipoficio fiacalicui quod animo
adinichareditacem,non tenetur ei relpondere , nifi politio foner de
animo aliqualiter declararo, Scan per hiecverbaego fam harres talís)
inducatoradicio? Baldacnerquod fic.in dida! potvir.colampafecun
dawvericulo fextoquaricur pol BartolinJifliusfamilias. .derus
telis.Scibidem vide perBalduna,column.cercia.verfica.octano quer
rur de aditionefaélaperbacverba,adeofi deiurepollum,vél pra de
celTor mensnon adiuit. Sc poll tempusdarum ad deliberádum, lí quís
dicarqputo mihihzrredicaté expediresviderar exc hoc adire.l. omnes.
écibinor.Barto.ff. ad Trebeilisnum.didem(idicarvolo adire. gl. $e
Barto.inleruiclectione,in princ.fE.delegarisprimo,videBar. 5 Do
dock diéta.l.gerit.
€ Grabrandila heredad, Sumprima elt 25,£ina,inftice, de haeredum ,
qualitate, de difierentia.facie quod notazloll.in.).certia,Ctiniunr
gundorum.
22
4b
ye
Titulo.VI.Del plazo que han de daralosherederos.
LArrendundo.Ex cods5£fumpram elt,Gibínor.Bal.
UDejrurandala, Addes.fifilios. Edo turelis,8cibi BartaScnor.hoc q
colligcrefruétus haredicatisinducit aditione, quod limita ni pofiic
capialiaconiedtura, quod non animo adeundi fortéfeciflet , prour
Jigi fecit 8re- o arrédando*la,o desfrutádola?,o vían
poni.(f. de ac= dodell: lavica Le
uirenshereda so della en otra manera qua quier e
probaturin — mejantedeftas".Ca portales feñales, o,
Lptima, C. de
porotras femejantes, fe prucua q quic-
refer heredero:cestenudo de guardar
ede fazertodasáquellascofas, queho-
redero deue fazer. E efto halogar,non
tanfolamente enel quees eftablefcido
repudian. haz»
edita, Setene
mcnciillam
arta
arro.d.colú-
na.7.Volebar,
quod camifle / .
aus colligea POr heredero : mas en otro qualquier,
difruétus queouielle derecho de hercdaralgund
terar feri Jicio
té vtroquemo
do ,nomines.
fuo,vel nomi=
nealieno , y
Alaretur fuper
hoc declara
vioni heredis;
ome que muricífe finteftamento.Pero
fi algundome que ouieffe derecho de
heredarlos bienes deotri víafle delahe
redad,o de los bienes del muerto , non
conentencion defer heredero:mas mo
niendofe por piedad, afsicomo en fa-
namifta.lovule A
contrarium: zer guarcÍcerlos fieruos, que fucró del
ima uodce teltador, fi fuefTen enfermos, ogn dar
(anteproteflas dor, 11
tione, de qua lesacomer, oles darotrascofas, que
infra infla. S a
probaretur aditio.Scita eríam Joanade lmol.tenercontraBartóvin di+
Hadl.gerit.columna pen.per.d.l.1.C.de repudian. harred.oporteret er
goprobari deproteftarione. vedixi , vel quéd probetur quéd actue
¡lle colligendi frutus,non fisicanimo adeun di,vrexprelGé habecurin
diéta.l.prima«Setradit Barto.in.d.col.6verficad (ecundum,SiBald.
i quem vid,
onejane dejas. Wifi PÚllMica: resharedicarias.vtin,]. gerit-fF. de
acquitend.haredita.Sin.l.eun quibonis.co.cicul.Scnot.Bald.in.l
colu.11.Caquiadanica ñ
viloprocallinScadua
eu occiforibus parris,non per hoc viderur(cimmifeere fenadire hize
reditatein paternam,nequepropterillud quod accepit pofler conue-
Acreditoribus parts. fecundum Nico de Neapos
ff de turc.Seratioadiftrab.limiraccamen nili arucum diceret, quid
occilores debenchaberepacemab harredibusdefundti: quiatúctilius
accipiendoaliquid, videturhareditatem adire.adde.I.quefitum. de
ibiper Bart.f.delepule.viola.quódfacienspacemaccepta pecunia de
"mocte pattás, feuagens adtione inturiaram, pro iniuria lata patri nó
videturadireavide etiamperSaliceramain lege.cum quí.Caarbicr, tur
te.Sibictiam per Baldum»,Salios.vbieftrext.elegans quodetiam (i
filiuscon(equaturinterelle átutoribus (uls,proeo quod abllinuerune
um ab huereditate parernalocuplete,, non tenetur creditoribus pas
tris.Stadde Barrcin.lli lios qui patri.in fi fade vulg.Scpupilla. 6 vie
deloan.de Plare.in.L'A.C.acprimipiLlibro,1a, ade [alo.innl. cadera
$.cato.pescolumn.fFadeverbosobliga.noracriam, quod Selegaratius
exfiétonon videturacecprare legacum,nif frida tale, quod fir
non pojercitra ins Scnomen legarasi.[ccundum Bartoltin n legea
veróprocuracorisJedfinon vero.ff.defolurfed an patsg,qui moria
vxorerctinuit diu penes fe dorem materna, videacurper hoc adire
snoimine filiorum.Baldusnotabiliterdicit,quádnnonin lege.dosá par
treprofeéta.Cfolutumarri.contraBartin.l.gerit, fedeacquisen, hare
di.colamna.8.verlic.venio ad quarruni moerur,quiaiflamenseÑtia
cosderetenta,que nonaccommodaruradtibushomioumeSquia adi
tio hrereditatisrequiritadtam verbisvelfidi in cali autemillo sibil
Simpliciterge(tumeftá parreiaduciceriam lí prareritus.f.de bono
xurapofles.contrarabu.videibi pereum ¿per eundem inleze. cum
antiquioribus.columnaprima.C.deiursdeliberanaSe in lege.li ceris
annis.adfin.C.depattyper Bartn didt.:gerit.8:3bi vide dillin tioné
Joaade Imol.coluwna penul.écho.d:cetiam quod limilis modus eric
fifoluarcredicoribus:nam ex hoc videturadire.l...C.deiur.deliberá.
¿vide q nor.lafoninal.fraterá fratre,col.17.fde condiindebi,Scidé
6 foluat legata , velfoluere promictatmaln videturadire 'ccundum
PaulúdeCallrin.l.quod de bonis$u-fad legem Edi, flius ctiamie
40
cipiendo,quod patri erat debirum,licetnaturaliterrantum videtur as
dire,vevale Barvolus. 8 vide ibi per lafonicoiumna. y7win diéta leges o
frater ¿ftarre.ffade condi indebidácibismultum exaltar didtum Bat '
tol. Srnota bene, quod oporter, vtallegecur quod haresfuicvifus
adireleuadiuic,quiaita demum pra diéta procederent, quod exaétia
bus que Se-
Xi nequeunt,
citra jus de no
men haredis
indáicatur adi
tio, fihocal=
legetur, vttras
dit Alexande
conlil:94.vo=
lu.2.columaza
verliculo «plus
dico . incipic
confilium in
caula Se lite
vertente cos
ram arbitris.
vide ¡bi per
cum. Fe quid
fi heres der
elcemolinas p
lesfueflen mencfter,oen guardarlahe-
redad,e losbienes della, porque fe non
perdieflen,nin le menolcabaffen, por
tal Vío como elte dezimos, quenon fe
mueltraquequiere fer heredero : pero
porquede tal víanga como fobredicha
esnonnazcaende abdaclila fizocon
entencion deferheredero o non : elle
atal deue dezir*e afrontar manificlta-
menteantcalgunos omes,comolofa-
zc por piedad, enoncon voluntad de
fer heredero.
9Ley.X11, Como el fijo fe ororga por heredero — anima defun-
del padre por algunas co/ás que faxgsmaguer — Eti,anex hoc |
videacur adi. |
ele diga por palábric
pt ad re 3 vide per
Bart, in diga
1. gerit.colú.7e
valo. a ,
quiro bee |
cal quesos |
SxperBalind.cumte inprimale£ura.coL.$.C.de donatioaante mp. |
el fijo de algund ome, que
¡fuefíefinado ,non quilicíTe re-
8 ccbir £la heredad de fu padre
quid autem detutoregerente pro harredervide Bald.in.l pomit.C.de |
jurdalibe, |
6 Por piedad.Concordar cum.lagro herede,verfic.cgterum.Syerlicua 6
feruosfideacoui here :
veedor Sedan linen prorelicturiprelumaturaditiorglocinhoc y |
a
fuerunecontrarizán.d,l,proherede.d quod dodo. magiscómuni-
tertenentell,quódhoc perpendaturex qualitateperlonarum, Seca
foum (uper quo Bartacit longumtráflatum n.d. gerit.f.de acquie
hared.videibipereum, 8: perloan.de Imól.Ghocidem viderurvelle 1
¡fa.l.cum diciryporque detal víanganon nazca ende dubda: écficin-
nuit quid neveniantin dubium,an fecerit caufapictatis vel animo an
deundi,vuleene pprotelterur. , i
Uiex.xII.
mi quisde defcendentibus in poteílare teflatoris conffitutos fraudnle
terabllinensbonahzrreditariaper cum aur alium fubrrabi fecerit:via
detur perhocasirealia bona:fed fi heresfuir extranensvtfur defuba
tradlionetenerribad. 2
Saronquiferercfccbir. Videwurin5lúsverbislex fa approbare intel- y
1eQumgloT 8: Dyn.inal.fis qui bonisfE.deacquiren.heresad illam
Lícilicet quódilla,.loquarur,quando ante ab/lenfionem filius mer=
catas el bona patris,quali velit,quodlecaselTer pol! abllenfionem
8c merito,quia cciam lipoltablléGonem furto furripiar res paternas,
non viderar(cimmilcere haredirari, 8 abllenfionem renocare, vtin
Jegeslferuum.$.fipae.de acquirenda haredita. á fortiori deber hoc
procedere,finonlurripiat:(ed emat poll abNenfionem.licer malafi-
de Se malicioféemar.ccum diét.dicitfeabQinuir dicebar Dymus.1o
abllinereporuit,Sed dofto.communiterin dita legesfi is qui bonisa
Stinlege. repudi.baredaenentcontrarium ¿Sintellizunt din
Aam,liisqui.prouriacesmon violando literamabflinuir.Bchic quod
difpofiioilljus.l,procedarexiam poltabilenfionem, quédetiam vos ñ
Jul glofo din egsa.Coderepud ree oem quod fla 1
cerpoltabllenfionem emit resharreditarizs prefematur , mala fide
feciflein damnum creditoram , SabÑlenfionem pracedentem non:
fuilTe veiamfedfi0am Eefimulatam:é: quod cenfeatne reuocata ab»
ftenio.8cad.lifermum.Sfina.refpondet,quodibinon conflabar, y
malafide abflinnic ficurcon latin cafviflo ¿ex quoinfert Alexand
d.lrrinfin.quid fincafu.d.fiferaum.jfina. hereditas vel meliora
bonahareditatis confiltebantinillisrebus,quasfilius furco fubrraxóe
poltabitenfionem:prafiamererarfimilicer abllenfionem fille 814
mualafide, 8: quod intelligi debearreuocaraficucin cafudiót.Lfis quie
quod dicir clTe notandum 8: á dodo, mon ira tradi , voluptque
Panidasi. 3
ES
Sola Partida:
dogto.quád etiamifla malafidesin tribus cafibas prefmarr. Pri
mus quandopoft abfenfionem reperiaruroninia bonapofiidere,vt
diftalegediis qui.Lomnes.$. Lucius. fqueinftaudectedle, Secúdus
quandoaliquid clamperinterpofitamperlonam mercatus eft.di..
Misqui. Terrius, quandoinuenicur incontinenti pol abllénfio>
nem pobides E
pia CY entendiendo quecra mucho cargada
poft lacob.de — dedebdas,e maliciofamente?compral-
Premio ¿02 felosbienes del padre : faziendo, ella
addie Angel, compráfazcraotri parali, d fi tralpu-
quertam
a- fiefle,ofurtalle “algunas ¿olas dela he=
fum , Klicer 1 ,
Sefinonom- tedad, odelos bienesdella: dezimos,
mia bona e« queporrazon de aquello queencubri
utente tal 09 quello queencubrio
ofurto,fe entendio querelcibio la here
d dad de fupadre,equees obligado por
Taco Gramis lla, demaniera quenon la puede de-
ell peral finm- dE defechar*, fialgunacofa deftas le
e e fuerepronada. Ecftohalogar encl fi-
ios E de pe Jo50enlos otros herederos, defcédicl
nd: Ten por liña derecha delfinado: eque
ad hoc dicic
Snclius facere — Can en fu poder Sala lazon que fino:
notar per gl masenlosotros herederos,quefon di-
oros ele chos eltraños", que non defciendé por
delega Alias — laliña derecha,nó feriaafsi. Ca maguer
edamprafam ajo uno efto fizielTe, nonferia obligado
prioues male 18 a
fidei vide ibi porende a refcebirla heredad, como
perBal. tuno» :
tum meliora,
vel pretiofio=
am. l.par z
sicarum qui fumprafiicádia.L6 ds qui bonis.viderar certe appros
barcintelle£tum glokibilicerilla glofl.commnnicerá dodto.reprobe
vursbene tamen ellerconcedendum, quod ex aliquibus conicótu.
ris conflarecde fimulara abílenfioncyidem efTerdicendum: cum fiéta
ftenfio perindehaberi delycar ac fadta nonelfer ¿$ex
famatuchmulata relinquendum ellet arbitrio judicis ex.
«conieéturistraditisperdodto.vbi fupra, Scnon quelibercaram (uff
<eret,proutetigm inferius dicaminifla.l.
2 1 UE stalicioficmente Secusergo fi bona fide.vtin,l.2.Caderepud, hare.Se
illafrans prafumituryve fubijcit ex emprione bonorum per interpofi
tam perlonam, nota
y Dd Mzesbicnes.Idem fimeliores resfeu m
xiinglol.prima,
€ 4 raxendo efa compra, Duo ergo requirit.Lifta.vecius dipotiopro»
cedat, omnium bonorum emiptio , quod perintespelitam perfo-
samtiac,Scidem videtur per.|.iás qui bonis « de qua fumpractt. la
cobustamen de Aren.Cymus; A lbericus,Bartolus, Scommuniterdo
éto.in didtalege.a.C.de repud.herediaStin diétaleze, fis qui, renent
quodliberiftorumfuficere, - Prim de emprioneomnium bono»
rum,perdiétam.l.omnes.$.Lucios.fT.queinfraud. credi. Secundum
per.l.pupillas.$.(ed 8fi perinterpofitarn./T.de adminift.tuto. 6 per
didtamlefiis quiel.camenillaparcicarum.imo Scdiót.lege.swolnor
bftar.l.onmes.S.Lucius.neque.L. á
o,quiiam erat ob(triás creditoribu
is obligatas:quia vel nonadierar,veja caña huiús.lavel
bitinmeratin cala diét,l.is qui.fecundum quod communiterdo=
do.intelligunt,8: ficnon videturtrahenda difpofirio didti.$. Lucius.
ad no(trumcalumapraterca,quiadilpofitio«d.$. Luciuspprocedit,quá
do emnia bona fintempta valde minori prerio,quám valeant, vt dis
xiin diét.l.7.meque ctiam textáin died 86 perinterpofitam.
ducipoteft adcafum hmias.).nequedidt.l.isqui, quia ibi prohibirá
erat rem pupilli tutorem clan emere, quod hicce/lar. 8: licerfilio
nolenti (eimmiltcre,vel ¿bllinenti, emereperfe, vel perinterpoli-
tam perlonamsáliquasres ex hereditate, Sclicerprobibitum reperia
turemereomniaper interpolitam perlonam , nonreperiturel pro=
hibitum emere vnam vel aliquas particularesres perinterpolitam per
fonam:ynde non fine my llerio,d.1fíás qui. $ harclex duo illa copu-
Jariuérequirontaaliqua tamen poflunt concurrere cum quoliber ifto=
ram, quee probarentlen arguerentftauderir , Sctali cala hoc reli»
quercn: arbitrio dudicis + cm dolus ex perfpicais indicijs probetur,
ém parten bonorum.vedi=
Ldolum.Cade dol.8:.Láftaadarguendamftaudem gratia exemplipo
natilladuo.
d arrafpufefrofirrafe.Concord.com.lfiferaum.$.£ina.fEde acquir. y
hared.Kin hoceriamclare pater,quod»l.iflain calu precedétiloqui-
tur,quando filiusnonfeabllinuerate
e
quicrqueles feria a torné
alaherencialo que tomaron della ,afsi
comoen manera defurto.
4 Le3.X 121. Quales omes que fonejrablefcidos
porherederos,pueden tomar, e ganar laheré!
cia por fisequales por otorgamiento de otri,
3] Vede ganar", centrar la heré-
cia quel pertenelce por teflta
mento,odeotramanera de-
UDeficber. 6
Nor.hocadli
dere
pud.hare. ve
dilpofitio il
Bus.l.nonpro*
cedar,écontra
fiflias veliere
mocarcimmixc
tionem; Btad=
de.lifuus ha- Ad ticin
xes, 8cibila(. fica. per
col. Ciderez quas pere
pud.hzr.imó-(o.nobac
recha,todo omequenon es Splusproba-, quiry
: Le turhicigedd
fieruo:equenones enpoder depadrese pra tea
quenon es defmemoriado,e queesma tio fitinuolun:
taría , vel que
y CRPREE E
yor de veynte y cincoañosk, e que la oo
be que aquel cuya heredad quiere en-
inducitur,aon
trarquees muerto.Camaguerelfieruo polsic a filio
: % . Touocari
puede fercftablefcido porheredero, nó £ qx Hi. CG G
enia illo in
poteltate be=
nefciamablé
siendi flitin=
dultum exbe=
néficio (pecias
li contra rigorem juris ciuilis.vein.$.fed hispermittitpretor.inftede
bxered.quali.S diffcn facilins amátcicfliusins ab (linendi,quám extra
pcasiosrepudandicum fui perdes ore (pcia
li,quém concelfinn exturecomionni MS mili. $. milicia mias.
Aidetefta,miliidtamrationemponitglin.L6 quisextraneus. in pra
.IEdeacquir bare.
$ Genji pode.Videqua divo Lansicaapraca paria deaiquibis 8
effedtibusfuitatis,quictiam adhuchodie durante
h GEfrañes.Concor.cumaldi quisextranensdn prinf.de acquir here, 9
Mex. 111,
arParerfamiliascomposíeméris maior viginti quinquéannis ¿quí (ie
clcuiasfuitheredicásiamdefimeto, de bi delará hereditate pór adi
iljustáifamillas:veMerunsin(Tu parris vel di prarcedenteadire de
«duentiriáta heredicatébene pócfiliusfamilias adi
re finciulllapacris,Sefilio abfente pater pót adiresfuriolus vero vel de
menshareditatem non aditynecinfans,led pater nomincinfantis, vel
curatar nominefuriofSmortuoinfante,adire porel pater Scacqui-
xerefibi minor añ quituordecim annorúi maiorinfante, adice deber,
cum authoritatepatris,velcuratoris velindicis,li patrem,vel curatoré
habcar,Si vero itmaior quatuordeciin anniorusy fed minor. 25. Secas
xeatcuratoreadireporeft(aluo ibireflicurionisbeneficio.bad.
1 oneden ganar Profequitur.Lifladida Azo.C.deiuradelibe, Sedeac 1
quir.batenfomma,col. qwvorfi.potell hareditatemadire.
de dl tayor de veynree cinco años, Hoc dicit:quiaminoresnon polfanthe 2
reditatem adiconii veintra illa. fequíturo
1 €vonpuede el. Concor.cumaieemvobis.verifedfiferuusinflit,per 3
Puedeel 'parafiganar, ninauer la he-
redad,mas para fu feñor, e con otorga-
miéto "" del.E eflo milmo dezimosdel
quasperfanob.acqui.Sccum.lfiquismibibonasin prin.Si.ju.fdeac
quirohre.8c.lplacer.E.eo. :
mdororgemienta.Otorgamientoin vulgarinoflro idem elt,qplicentiad 4
goxtituo4.1.pare. Solicenti idem yidetur, q iuflks vel preceptumn, vede
clarit Bara ismihi bona.5.¿ullium.fE de acquirohueres vbi Bar.
voluityq filicentia debetin aliquo afuinteruenirerequiritur, q pra=
cedaeficuteriájulTumbenefacicrexr.in capita.licet.deregul. Scadde
Joan. Andain.c.cum'veteri.de eleét.vbi dicit,cp vbirequiricurlicentia
fatiselt quódinterueniac ante, ctiamex interuallo ab iplo adtu. Has
besergohic,Stin dito.S.inilima quód nón pote feruus haredita
temadire,nifi precedat licentia femin(Tus domini. Scidem dic in repu
diarionehareditatis.fecundum Bartán.).quialienain principio.Sán
Jegeis qui hares.$.£ina.fode acquirenshoredit. Sei commanis con
clulio.fécundum Alexan.in dicto. SiuTumaquanús Salicet. tenuerie
contrarium.in.l.fina.id principio.C.debon,que be facitbenetexta
T
invl.feruas dotalis A.folutsmarrizno.Satisautem diciturprecedere,(i
dominas Se feruusfimul agnolcant y velrepudienthareditatem
quihares.5finaffideacquidharedi.8ctenet Angel in. ds iullum. de
facisprobacurhic, 8cqua fcratio,quéd ¡fleiuflus, feu licentia deber
pracedereneque (uffciaeracihabitio fequens.vide per Bart. K Alex
1. quí liena,
al fijo,que esenpoder de fu padre: cafia-
5a bara fa pa
tale quel queloeftablefcio por fu heredero,
re. Add laadi
lo faze conintencion q gane la heredad
tio.f.deacquí 01d
sendero para fu padre*,eftóce nó puedeel fijo:
Ss le a ganarla heredad para fi,mas para el pa-
Lena de dre,econfu otorgamiento. Etal here.
dadcomo cltacs llamada enlatin profe
€titia.Pero fi tal fijo como clte fobredi-
cho,touic[fe herenciade parte de fuma
dre%o deotroalgúo quele eftablelcicf
feporfu heredero,conintencion",quel
fijo aya la heredad:enon cl padre, efton
ce bien puedecl fijof ganarla heredad,e
auerla fin otorgamiento de fu padre:e
aunficlfijo non fuclleen el logaró,puc-
deel padre entrar la heredad en nome
de fu fijo:etal heredad como efta dizen
oportetin pría
fup verbo. ex
dius fabllan-
va. C
quero quando
dicacur deline
qui filio con+
téplatione pas
vis. Scvide. la
dit.S demon
frac,
6 Usonpuede e. Approbaruvebicvidscommnnisopigio lod á
Eto. pin profechir
io.l1.C.quiadmir.8e
és communiter Dodo
hareditacelura antiquaremanentincorredla.
n.14.f.quisordin bono polfef.£ rue.Bart,
s qui hreres.JofifE de acquir.haresós Joa.
¿iufTim.licercontrarium voluje Barte
1.C.de bon.que Ub
vel alio cognato ex parte ¡as
Bart.Se Dodto.fade vulga.p pil,
.Codebon.que libe. h
y € UconimencioniQuianon fuit contemplarionepauis, vepradivicin
fed contemplationcipGs fl vel mars.
Concerdarcumali.Cadebon«quehbe.Gliczorrefaclt
nan pain. E.de acquir.hiered.quaterans loquiteri
hereditace lis Gbi delaca per Orficianum. Stita pol. Dy 1. ibi tener
PautdeCall.Siaddegio.inad Af recufantedn prin. 8d
fingucin hoccirca artatem Pl y 1]
ju É Uencl lugar Delongaablentia
tas.C.debon.queliber.ableos
cutaditparerhlio conflitutoininfamúli grareavcin.d.LEnas.vbiaus
tem puerilis zetas. 8.1, Ginfanti.C.dejuradelib. ficetam filongé fe
ablens. >
h «son puede el padre.Quid in aliahareditatein qua efTecinflirucas pa
teran poÑitpater excludercab ca filium repudiando, vel nolendocá
adire,velan tali calu iliusp Gre, fienepaterpotelbreculan
refilicin cala luius.L.5c diAte.LGna.vid,perlafonin.l. cum pponase
col.$.C.dcharedinfl. ,
Ñ' Even puedeconrafiaral padre. Videin dita,l.cum non folú.ia pin:
XinSLinautem.C.debon.queliber.Scl.is quilreres.$.£na.T. de ac
quirend.hurediEcqued hdi quenonayad vfofrudo, Added.
quodimo reculante lio adire hareditatem aduéiciam bi delatam,
parerpoterit cam adire,8cpleno jure fibi querere.veán diétal.fina.in
principio.£.$.fin autemin fecunda.quid autem in querela ¿nofficios
Si vsftamenti delacafilio an paterzeculante flio, polsícillasu intentas
addeauthen tem
1.6 Sovbiautem volune
ES
tulo.VI.Del plazo que han de dar alosherederos.
¿£infansaquiparantar:vndcli2 >
41
re?Paulus deCaltrán lege.Papinianussin principio. ff, deinofiicio:
téfamé.relinquitfuperhoccogitandum, co quod querela fit odiola:
viderur quod hanc quellionem decidar_texte ille, vtinuito filo,
pater non polsir mouerequarelam inofliciol. , cuilegi videtut
flanduas exam in harreditare aduenticia, Cixm quoad querelami
non reperin
tur correas
vndeperillani
Ivdicebar An=
gel, ibi quéd.
ínuito monas
cho exlizre-
dato á parres
en latin aduentitia: dela qual es cl Se-
foriodelfijo, eelvfofruéto del pa-
dre mientra biviere , por razon del
poderio que ha fobreel. E tal here-
dadcomo cfta nonpuedcel padre? fa-
monafterium
zer que lanonayaelfijo: e otrofi cl fi- non inten «
jo non puedecontraftar al padrci,que — tar querelama
z $c ibi ctiam
non aya cl vfofruéto della, Mas fi el
heredero fucile defmemoriado , o lo-
coK,o menor deficteaños! non podria
ganar por fimifmola heredad, quel
pertenelciefle, nin aucr la, pero aque-
llos, que lo ouieffen en guarda”, la
puedenentrarennomedel , fienten-
dicrenqueleses prouechofa.Efi el me-
nor de fiete años que es eftablefcido
porhcredero de otri, fucffe en poder de
in alia qua-
fione , dice
Angel. quós
diéta 1 fine
comigens jus
ra' antiqua
non eltexten
denda_ eriam
ad cofmíi
mile. limis
rat eciam Bale
in.), [ecunda.
C.ad Orficias
diétam. finas
volentem pa-
trempolle adire heredicatem aduenticiam delatamfilio,reculantetia
lio:veprocedarquándofiliusfuicinfticatasin totum:lecusf pro parte
'tancenim comvocetur cohgresper iusaccrelcendi iplepraferetu: pa
tri venienti ex privilegio diéL.£ na, cum potenciuslat hus comune,
quárn priailegiam:hoctamen diftum impugnac loan.de Imolin LA
paterfamilias Titium.columna feptima,1l.dehredibusinflivuendis.
inducitdi8amglofFin verbo recafantesin di finu.inprincipioa
qui valepatrem preferri fabllicuco. videibi per Imol.-qui erjam rca
estic diétam. biccogdanss,6 quis exliberisitad Tertulia qua
jald,fefindarwvidcibi pere.
”
$ o1asfel herederofutfe defnemoriado,ola
glofivin.Lis potell.fEide acquirenda hareditate. Scglolljn lege. mu=
tum.primo refpon(o.ff.codeni.adibit tamen hareditatem cius cura-
tor.vtin legefina.$.taliitaque.8 ibiglofT.C.de curaco.furio. de vide
biin.$.fin avtemm. vbipates,quód hos deber intelligiagnolcendo bo
nora poffefsionem,Eicinpre pri glcflbi. cin dege. pupillos. E.
de acquirend.haredita.dixitadit.vt declaran Angel,Ímol, S: Ale:
i¿talege,pupillus.vbi Alexand,quódifto caluhodie exit neccffas
'm pollefsio,E fi furiofus in furore decedat y haberarproná
E ¡cin dictoss.taliquieft valde notabilis.fitamen furiofus e
fetfubpotcftate patris,cim paterfiecius)egitimusadminilbrator,, po
erivadire hareditatem pro fusiofo,ficur tutorinfanti fecundum Bar
rolumquemfequantoribi Angel. Alexand,£alijin.l.Ginfanti.C,de
juredeliberandi,fuper glofÍuin verbo. quañita.videibi per Alexanda
$ adde Bald inlege.infantisainfine.C. quiadmitti ad bonoram pof-
¡onem poll.Senot.benead llimirationem eorum,qua habenturin.
diéto,$.tali.
'Addes. qui feruum. Se
hgredita.EcLinfantisC.de jur.deliberandi,
m € pero aquellos quelo eniefjen e
C.deiuredcliberandi.fed an ipícinfans tutore authore pofler adires
communiter concluditur,quod ici pupillusfari pots gloIT. Barto.
8 Alexand.ín dittalege.pupillus.ff.deacquirend.heredita:Bincn re
pugnar.Lifla partitaram:cum dicitno podríaganarpor li milino:ná
intelligidebetquandoiplefolus finetutore,nó quañido tiitoreaucho
re.Si vero infansmeque tucorem¿neque pacrem habuit:S: in infantili
ataredecefsitivideque habenturin diéta.).Ginfanti.C. deiure delis
berandiwvbi vide per Baldum in quarta columian tranfimitrat per exá
Aentiam fpiratisyvel per beneficium reNiturionás. vide percum vbi fu
prscoluana quinta. Sn legevaicn nouiísimo,C.decaducistol
lendis,£k an tranfinictat,per.).vnicam.C.de his qug ante apertas taby,
las. videibiper Bald.norabiliter.
O menor defereños. Added pupillus GifaripoteftfT.de acquirenda 19
rdas Adde diam l:finfantí. 16
18 b 4bien
0
qa f disinor:
38 4rorf.Add
IGinfunti.verliscavero.C.de]
elpádre, Adde.
auo,velalio alcendente perlineam paternam,vcibi habetur.
Ala heredad que eradezadadlfijo.. Videcurvelleifta.l.quid pater des
beacadire 1
redicatem de- E
Jatansáilio ¿n= fupadre” bienpuede el padre? entrar la
fanti,nonadi-— heredaden nome del fijo.E fi porauen-
tan viuente .
Slio:dicrame — tura.murielfe el moco,ante que fuelle
quód (aris e- deedadde ficteaños, ante np
> quódez Iaentrafle:cftóce puede aunel padre en
reditacem in trar,etomarlaheredad que era dexada
od alfijoc, caucrla para fi. Eltocs porra
, quódali E
ter adcar ha= ZON delfijoquela auia yacomo gana-
mie da.E otrofidezimosqueningund mo
elata eracin» tos
fani,quenun $0 que fuere menorde catorzeaños, q
quam fuic e cltouiefleen podero en guardade otro
EA non puede ganar, nin tomar laherencia
SPaul.de Ca- en quelecltablefcieflcn por heredero, a
Aráilban: — menosdeotorgamiento de lu padrel,
ti.biAlexan. 0 de aquel quelo ouieflccn guarda". E
da fipor venturanon eltouiefle en poder
ve ph E E
ce ia deninguno,nó la puede otrofi ganar,
fantis , pater. fin otorgamiento del fuezdel logar. E
a fiel quefue cflablefcido , es menor de
reditarem lic Veynteecincoaños,e mayor de cator-
Pace ¿a zeaños,enonefta en guarda, nien po-
nor - a
ter poll 2% derdcotro: eftoncebien puede por 118
o da entrar la heredade aucrla: mas fi por a-
demo vevale Uenturade(pues quela oujefTecntrada,
Baldns 30.1. entendiefleque nonerafu pro dela tc.
ner, bicnfe puedearrepentir e defam-
cum anciquio
pararla.E cfto puedefazer por derecho
ribus. colin.
jur. deliberád,
10 d Q Ocoturganiento de fipadre.Concor.cominali.£tinautemio fecú
da:rtaresCadebon.querlibe.Sd
fi.fE.de acquir.hierco
10 Genguarda, De rucore dicicaadde.l.pupillus.fEdeacquir. here. Bula
poruit.Cadeiur.delibe.
-amiento deljuezdel logar.Concor.cum.Lbonorum.C.quiad
¡nfanciinfi.Cadciur.delibe.8: approbacurhic opiuio lla,
acis autbroritas judicisfupplee
fummascolu.
.5.vbiautem voluntas. ScLisquí. $.
amit.
pelicernonalleza
deinintegerefti mino.Bal. 8 falicern.l.poruit.C.deiur.delib.g]
S.noquexinflade aurhori.tuto.Alexan.in..Lbonorumalicer cótta
tenuicPau.deCalt.ibi dc Angelin.1.fina.Covnd Jegidi.Xin.lreficue
1a.5.tina.fad Prebellia.de nora quód ipaterreculet adire haredita-
tem aduentitiara delatam Bliofamilias pupillo,concipfe papillosexá
finetutorenequeauchoricate indicis,poteritadire.vt elcestin.l.fina
$.fin autenin fecunda.C.debon.quelibe.Sctenentálexand in dió.
Lbonorum.in primalimitacione.éxell communisopinios lecundam
Decium ibi.lices Iafoncontradicar.
puberibus, 3.1 ei quife.8c.Lnecefaijs. de acquís
hiere,8cl.puberem.C.dejur.delibe.
24h duero. Addelnecelariis.fde acquirbre. Sel, Cofimia
nor feab huercdica.ablli, E an decur iflud beneficium relticutionis
minori, Sinó probetheredicatem elle damnolam ? ¡fam quelo»
new tractar Tozanes Andreasin addirio.Specul.tiruladereflicuin jo»
tegoS.quisautemaia princi lo.n fecunda additiosfuper parte mino»
xes.8 ibirefer oy intonescontrarias,dicitenim quod Guilliclm.in di
> fiminorícab haredita.abÍlin.teneemánorem qu
ucre(licul cia li de bonisflisnihildiminnatar, Allegarallhgredia
aranda.St.l.quia poterac,É ad Trebellia, 8cquód dic , y
male,kefrs criar quód Cymus poll lacob.de Árss
Scítapartida,
y7 2 rueffe en poder de fu padre XdemdiciinfansefTecemancipatasovtin
tenetcontrarium : Exibi refere corum moriua , Srandem dubiys
viderurrefidere loan. Andr. neutram fententiam firmans , licer
refpondear aliquibusmotivis Cyni.Slacob.de Aren. primam opi
i iebald.pofl lacob.Burrica.in diéta 1. Bcexiam Salicer.
o autlienticadi ommnés.cod.titu, qui pro hac opinione allegar texta
ina 1. defen=
EE dente. ff.
dercltitucion!,porquenoneradecdad ihoritare pe
complidadeveynteccincoaños,quan — tor. loan. de
ae Jmol, veroin
dolarelcibio. it neceflás
vijs. tenet les
cundom opis
GZey.X1I11.Como dewe ferciertoel heredero de — PONEN Exa
la máertedeaqarlquelifablfiosanteque DA o
entre la berencrayorrofifies a sal ome quege— quéd montt
la podria dexar. ficas "minor
probare,qué
funt creditos
Terto deue fer cl que cs €- resin heredio
flablefcido por heredero — tate quia non
o bu derecho de heredar Mio te
los bienes de otri, por pa- pocgolamie-
rente[co, de la muertes de aquelaquié fus quiapo-
A . el elle quéd
quiercheredar.Cademientraquedub- hareditas fe
darc*, fiesbiuo o muerto: non puede — Jocuples: fuba
- a di
entrar, nin ganarla heredad del, nin la Tuolqoada
puederená: ar,maguer quiera. Eotro minor probal
: ; — fetaliquos cre
11, cl quefucie eftablelcido por hercde ela
ro fo alguna condició:mó puede entrar — hereditate;
la heredad,nin defampararla!; fafta que
locódicion feacóplida'”.E aúdezimos dic víque ad
quetodo omequecltablefcieréporhe= mille Kinha
redero, deuc fer cierto de la perlona de E Es
aquel q lo cftablefcc,fies omequepie centum,quód
da fazertcltaméto",onon.Cafitalome btnebie de
a . volens dicere
fuercaquien defiendá las leyes defte li- — córrariompro
ber . allegar
text, cumgdo.
in.comdelegefalcidiaWT.de probat
fidereviderurÁlexand.in.d.l.necefari
pinionem ele verioremsiftad.partitarum (ari facirpro pri
neibicum dicit,maslide(pues quelaouielleentradayentendieñle que
noera afi pro dela tenerse kk icinmuitin hocífari arbicrio peten-
sisrellicusionem an harediras fe damno(a,velnon. A
Miex.XIVL.
am Dubitanstellatorem mortunm efTesvelan potwit condere teflamens
taminon porelt adirecius hiereditacemcidem fi cltinflirarasfubcon=
ditione ea pendente,uon poteft eriaminterim repudiare hereditarés
fedlidefua conditione dubiter hares,an firfidiurisvelnon ,potefta-
direahocdicic.
€Delamuerte, Concordatcum.l.qui hereditatem, Ecol neminemk 4
Iheresin(tituras.curv.|.fequentiaft.de.acquirend,hare. Senor. quód
neque executoribus teflamenti currittempus , nili ex quo funt cert
de morteteltaoris.vide Bald.in cap.n+n.colurmnafina.quotempore
miles. dicicarhareselfe de hoc certus,lide hoc fit cómunis epinio:
vrintege.cum quidamaj»quod diciturffade acquirend.haredita Ste
netAlexan.polt Roma jndid.).qui hereditarem.
”
iuriergoquod quisdabitac bi competere non pore(brenuntiar, fe-
cundumÁlbes
1 Gorfamperarla Limitanió repudiet coram iudiceyvelur ad infant y
credizoramalsn plurium.(T.deacquir.hare. ;
11 La condicion feecuomplida, Concordarcur.lisqui heres.arelponlio. 4
deacquirahzre,
n Que puedaferrrefamento. Adde.l.haresinlticurus.verúic.quód Gde y
.. Sonditioneeltaroris.fXde acquirabare,
fequicur, fune *
Brinifla fententia Imola re» +
Que durare.Addealisquis.fiquis dubirer.fdeacquirend, haredit. 7,
Titulo. VI.Del plazo que han de daralosherederos. 42
6a UD: fmifno Adic.l.fed Ecfi de (ria. ff.de acquir.hare.S co.titual.is
qui parar $fina,8%.L.quí fe pupillum.
Mex, XP,
3mNon valetadiriofub conditionefadta, necpotellferi per procnrato»
rem nifi fit resvel commanitasheresinítituta : fed aditione £idla
potelt poller-
fio. bonoram
pet + procura»
torem recipi.
hoc dícic,
1d Ubueds entrar
laherencia.Có
cordar cum,l,
$ quis extras
acuso So fcien=
dum. 66. l, ex
femille, (Fade
bro,que nó pueda fazer teftamento,nó
puede él heredero entrar la herencia de;
tal ome.Ecomo quier quela entre, nó
gana derecho ninguno en ella. Masíi el
heredero dubdalle dela condicion de
fi mifmo* 4 porfifegund derecho po-
dria ganarla hercdad,o non, tal dubda
nó leempelce.E efto feria como fidub
tutoreauthore , velfilims ¿ quinon porel ineiulfu paterno, poffee
tuncconítitui procuratorascidem dicit Baldain mulicre, que nonpo
teltadirefine confenfu coniundtoruar.in lege..insjo.oppo.C.quiad
mir.vbi ceiamidem dicitin ecclefía + cum enimonon polfimus ali-
quidfacereineminiflerio , Scadminiculo alieno , licienm eftcon=
Mituere. pro»
curatorem: be
ne tamen el
fer cenceden=
dum quód cie
blefcio por heredero, fo tal códicion q
fi yo fallare que es atal,que me puedo
aproucchar “della, fere heredero, ofidi di
xclTe fo heredero della falta tal tiempof, a Ea
ootracondicion qualquier,que el pu- po fe contra»
fiefle femejante deltas,quando la entraf a
fe, non valdria, nin ganariaporendela
tarem abíque
heredad.Otrofi dezimos,queel herede — co,quódadid
S mpelce ñ conflituar (yn
aequir here daffe,Kicrafalido de poder defi padre, — romonpuedeganarla herencia porpro — dicumvinodas
2.0 Uconcondi onor,o fierafieruo o forro. Ca'ma- curador8.Fueras ende fifucfle Rey”, o — Paul.de Caft.
Jdeft co pro-
pofico. vide...
quiviure.ffde
milita.telt. Se
glon.d. cie
uma cin dic,
guer dubdafle en alguna deftas cofas,o
en otra femejantedellas non fe le em-
barga porende,que non pueda entrare
ganar la heredad, puesque cierto es, q
concefoi: ante ha mencfter que el por fi
milimo venga dezir,e otorgar,filaqui-
ficrereccbir,o non.Mas delpues que o- k
vicreclotorgado, que quiere fer here.
La pofefion 9
della, Idem fi
le ex femilte. cl teftamento vale,equelofizoaquel q cro:bien podria entraretomarla pof- conflituereir
que communi Sl felsion della Xporper! E procurator ad
der approba= 2iWpoder delo fazer, efsiondellaX por perfonero. agnolcendam,
tur Quid E 9 L:y.XV.Como el heredero dene refccbir la he Le). XV 1.Como quandoalgiid ome muere fin de prendas
li ía y 2 7 E e L ¡onorum pol-
quen Side renialramente frcondiongporfimif* reamemsedesas fumuger quee prada, ocembao
mbenon por otra perfama,
Y 88 Eyendo algund omccfta»
blefcido por heredero en
conitaret? dje
in dubio fi
Sibivule eta
habere sétiaim
2 deueñ los parientes del inadotomar la he
sencafalla ue ceci afina
3881 In teflamento muriendo al
juris elt.L.1, $e
adquitere. Ha
de bonorum
poffef. $e per
alían partem ¡parte cierta,magucrel non A gundome dexando fu mu glof.££dotto.
prafamedura Nilepa quantaes : bicix:pue- Bi serpreñada,ocuydandog in-dal.perpro=
pboilmwe — deentrar la herencia! folamenteg la cá O ] lo eraW:dezimos q nin her “UERA
eller damno- trecócódicion*delaauerquáñta quier manoninotro pañiétedlmuerto,nóde. Uie.xrz. +
as quefca¿Efto deuefazerpuramente fi] trecntrar"lalieredad delfinado, antede 4 Si dubica
non aparece ingunacondicion':calicondicional — ueelperar,filti qGlimugerencacicao.E * sur :an. vxor
deviilitatevel guna y pulicile,comoli dixelle, quiero efoncefielffoolafifa nafciere biuoP:; Íntefad asa
imitar; E ñ entrarlaheréciadefulano, queme cfta elauralaheredad,clós bienesdelpadre, - gmans;velnon
adiui: asino- $8 Lo sulla: porel
e ee na ditatióbonar8clipéperit filium lle either lásproxiimior. hocdi
Bar.Sloan.de mo.
Juitcontrariumn,co quodin maior partcinefl minor, Se procedir di-
fpotitio huius.l.Gue dubiter de quota,fine exretinám quandoadiensta
liseratpropolitivehicdicicirjerrornihil nocer:vetcnuitglofl. Do
ind 5éci-ndum.6 tale propofitum,(euvolustasex
is qui fecitaditionem,cixerit, qp cám facitomni v
jure modo éforma.quibus meliusporuiffer, vt tradir Decius confil.
14.8 pro teni facul:ate mea diligenter confideratisa 8 ibi allegatad
hocejuoddam confilium Anchar.vid.ibipereym,
3d Usinaizguna condicion. Nam agtus legicimi ton recipiunt conditioné,
nequediem.l.adtus.fde regul jur.S cap.délus.co.tiwm.lib.6.
a € UQuemepuedo sproyechar.Sumpenm ell á.L.eum qui.S.fin4
hare. kk procurator conítitutus ad adeundun fub relicon
acquirereciam lifimplicitarip (e procuraro: adear íecundur Baldum
j .C.quiadmitad faz. ibiin additio. polTetca=
men conflitui fub ita condicione ad perendum bonorum poflefsio-
fecundum Baldum ibi, Loan.de]moliosl.Paulus.ff. de acquia
1 6.0 aydando qu
cic.Habuicortum
ege.cum quidam,f.quod dicitur, cum fequen. ff.
deacquiren.baredit
Gsinteftamento Idem dic fi cum teftamento, (ipofthumusfuitprates y
ritusvelexheredatus, culusexheredacio pro preteritione habetur:
ciu polthumiusnon pofsjecomnittere caulam ingratitudinis. lego. li
14 lios Jegis.Cudeinofficio.tellamen.l.non putanit,$.non que
lebonorapo(f.contratabul.glin.J.ipoflmumus.£hxdelibe. Se
poiihu.in glo(T. Cum enim po(timams li nalcererur rumperer teftas
anentumavtin Iegeno.citul, proximo fupracadem partita, cum bi al
lega ita Sc antequam nalcarurimpedietinftivutmmadire. vtn lege,
cum quidam$.quod dicicur.f.deacquiren.bered. hveró pollhunius
fuisTer cum alio inftitutus : tuncadire poflet.quod glo(T, 8: loan.de
Luol.% Paul.de Caftr.declarantin di8t.5.q dicitur (1 effet extranens
prosquinaparlecundum legesregai, namreliquabonafunclegii Los
¿ori
malito.
au Trembifeirereffepragnantes
harcoje : noneltvis.vrin dia, quédicicurted hocpoluitifalpratiaexem Éinnoua
£ Grafaralriempo Viator enimberedicatis aditio,que fitvíqueadta — pliinpuensjideó.mon teflatas pater:quia fcicbarveleredebarvxorem reco. 1.7.
lem diem,veltempus.d.regula.adus.ff.dercgul.iur. + pregnantem. .
6 8 Lor procurador.Concordat cum.l.Panius. aliásincipitper procurato
horedi. Sci
n Eos deueontrar.Vtin,d.5.quod dicitur.
o dencac/ca Vulgare anciquom Bfpanoram ispariat. E
P Unafiierebino, ” Hodieperlegem Tauri.requiritur, quód etiam fic delib.
baptizatos , Sivivatpers24. horas , 8 quod tali tempore nafcatur, ME NCCOp.
, a quódíitpolsibile cum vivere naturali,cr.vtin lege.yy¿inordina. Tau Ip no.rec,
pesperprocuratorem , quodvbialiguaoperarequiriturio addiñio= ri. per quam legem fuerunt fublaca multa dubíá quee erant de dure falacia
mes ando monachus val adire hareditatem, quód non pote(t—— commvuni,X propterillamlegem partitarum, $. 13.ticulo.6.librog. 8.Jibrs.
silipracedatiaffusabbaris , vel pupillus , quinenperel nificum for,
«llige fuefitgeneralis,(ue (pecialis.
o procura.cila, a
ene y quia non mentotitavidifTeexprefam in ju=
recomuni:benetamen facirguod notant Barcosk Angel.in dictale
Ade. gmanseleryrel | Vgeresy haalgúas,quede-
a [pues que fus maridos fon
pi. authoritateh Se
ee PER muertos,dizé quefonpre-
ingrederetur | ñadasdellos :c porque en
los grandes heredamientos q fncan de
tex. xr 11, > [pues de muerte delos oñcs ricos ,po-
j afariála ge-
il driaacaclcerque fe trabafariálas muge
ponisforaam — Yes de fazer engaño enlos partos, mo-
as deberíess firandofijosagenos,diziendo que eran
wari_ quando :
llo por fuyos:porende moftraronlosfabiosan
more viéi — tiguosmaneraciorta »porquefe puedá
iaa Pete losomes guardar defto.E dixeron,que
evirecur dolas:— quando lamugerdixe/le que fincaua
a ' preñadadefu marido,Glo deucfazer la
Domund debería los pariétes mas propinquosidel.
ponacur.h. d. — beralospariétes mas propinquos'del,
Habi cera dl ¿doles, decomo era preñada defu
.Lifideven- .
cre intpi.g ode Marido. E cflodlcucfazer dos vezes cn
infpiciendo. — cadames, deldecltiépo quefu marido
y 6 Gludene hazor
62 Usupicrecierto.Quiama!
SeftaPartida.
dicebatfenon pregnantem, Sita cidar
teltararoblisriices vid ima $ «quid dicirar, vel erat de hoccommus
visopinio.videXbi per Paul.de Caltro,
7 de Con otorgamientodel¿e <del logar lud non haberarin dir, 5. quid
dicivurantque docto,quos ego viderimpid tamgúrs ideo tene mén iá
1. quas hoc ad»
dit, Forte me
divióc hu=
Jusconfanguia
ci, Scoccupa
tione bonorú,
Pero fi fopiere cicrto*quela muger nó
finca preñada:eftoncepuedeel mas pro
pinco pariente , entrar-la heredad del
mucrto,como heredero del, parando fe
apagar las debdas, e fazerlas otrasco-
fas,queeratenudo de dar,c depagarel
Señorcuyos fucronlosbienes. Eclto
deuefazer con otorgamiento? del juez
del logar. .
OL XVIR Que, guarda denenponerlosparien
tes del finado, quando fu muger dix que es
preñada del,
forte vxor a
que á defian-
¿to reputata
fultpregnans,
eietinpollef-
fisebonoram
vnde opportu
num fate, veda
diciconfatet:
an vxor pra=
fuelfe muerto,fafta que ellos embiéca-
tarftesprehada,o nó. Eliporauentura
los pariétesdubdaren en elto deuenem
biarcinco buenas mugeres que fcanli-
bres, le caten el vientre, de manera q
nó latangan contra fuvoluntad”edeli
puedan embiarquienla guarde, (i qui
faber, Si non
a > fed
impericia mmu-
lieris hoc fas
¿tum nó efler,
remitrendum.
ellet yin. l,
ediétum, de
ya
a ficré.E la guarda delta muger,deucfer
nifiquádope- delta guils.Cacl fuezdeaquel logar,do
a LEE elto acacfciere,filosparientes del muer.
inquis defun
Ei, demos re tolo demandaren,deue catar cafadeal-
goal e guna buena ducñachoncfta, en q mo-
fecundam cí, Yecftamugerfafta que para. E ella mo-
obferuarivea= — randoen cala defta buena ducña,quan-
tiem $ par? do almarequedeue parir,deue lo fazer
tem oporterer— faberalosparientesdel finado, treynta
Lediétú.E.eo.
Sciofracanin
4 MUaraspropincos Hi, (clicetquos proxima fpes fuccefsioniscontingit,
nonantemtubllicuro.l$.cdeoubtias. de vent.infpic, facitad que-
Mionémaanfententialasa contra pollefTorem maion, 8: bonorum
ciuspraludiceralijspoll um vocatisad malótiam:de quo vide que di
xiinJ20.timai3.parita.
e Eguenon latangancontra fu voluntad.Com
1bi cum dicit,£nequa esram dumin/picivinuita mulierey
Echorfortónelequarorabortusex tacturaventris, dacurenim
in(piciódiventré, criáinuita nruliere,(ed nó tágendi ventrécaínuitas
£ Giftedrisara Facicvecullodes qui ponuntar in limitibus regni pol 4
finttraleuntes
perferutari y
nefecum defe
ant extra ren
gnúresveticas
extrahi, vide
perloa. dePla
tein.lz,C.de
curí. publ.lib,
napertextibi
dí tenet qprer
fiflentes “talí
fcrativio - den
bentacriterpu
iria facit ediá
dias,jante queencaczca:pord ellos em-
bié otravezalgunasbuenas mugerese
honeltas,qlecaté el vientre. Enaquella
cala do ouicrea parir, nó deuc auer mas
deynaentrada:cfi mastuuicre,deuca la
cerrar:c a la puerta de agllacafa, do efta
la muger q dizenquees preñada , pue-
denponerlos parientes del finado tres
omes,c tres mugereslibres,c ayan ellos
doscompañeros,c ellas dos compañe-
rasquela guarden. Ecadaqueonicre ve ofticia=
eftamugerafalirde aquella cafa a otra 15 Pobint de
SeraMa El a nodteper(cra
que fea dentro en aquella morada,para — tarideferentes
arma probibie
entrarenbaño, o porotra cola qual-
quier,quefca menelter:deuen cataraq-
Jlasquela guardá,toda la cafa, do quier
queentrarc,O el logar do fe quificreba-
ñar:de guifa q nonfea dentro otra mu-
ger, que fuerepreñada:oalgund niño
afcondido, ootracofaalguna, enque
udicfTen relccbirengaño.E quandoal
gúdomeco mugerquilicreentraraclla,
deuen lacfcodriñarf, de manera queen
fuentrada , otrofi non puedaferfecho
engaño.Otrofidezimosque fintiendo
la mugeren fi milma talesfeñales, por-
tadefeni.vide
1. omnisferui=
rus. Scibiloa.
de Plar.C. de
aque dulib.
34. Se quetras
dúturperBar.
Bgl.Scalios in
Liequirédi.C.
defera-fugiti.
g Cetombre min 5
gunoNothoc
quecntédicile que cracercac] parto, de — cir g viri feu
. E ó maículi_ non
uelo aun fazerfaber alos parientes otra a dog
vez que la cmbiena catarie guardar fi in parta mu=
Jierí, fedran=
i «E quádofi ada, por
uificren, E quíádo vere cuytada, p une
razó del parto , nó deuceflar en aquella y, dsirnientas. In 6
cafadocllacitaomeningúoS:mas pue- dla verfomie
Le faltadi b 5 tantur.hasvo=
len cftar y fafla diez mugeresbacnas, q cstancillas.
feanlibres,cfaflaleysfiruientas',Gnoni arrñade. Et 7
fea ninguna dellas preñadabedos otres dla
imugercs fabidoras",quefeanvladas de - futurgtuor, de
ayudara la muger, quandoencacfcc. E
qua — earn
E deuen arder en aquellacafa cada no- pragnans Í
vel he aliqué
aruulum pol
Gr fecumdefer
re, Glubmie
tere,vid,in.d.
Somittantur.
Uorugeres far 8
bidoras, Deob
chetreslumbres,faitaquepara,porque
non pucday ferfecho algund engaño
alcondidamentc. E quandola criatura
fucrenafcidadeuen la moftrara los pa-
rientesdel marido, fi laquilicren vez. E y,
feyendo guardadas cltas cofas enla mu
here ñ reh ftetricibus di
ger.deque fueredubda,ficra preñada O nan dle
non, heredaraclfijo que nafcicre della, ria Kcexperi
dia requiriene
inóbfetricando,vrhic Schaberuretiam Exodi.c.1ibi noníint He-
brea ficue Ay priz mul cres ipfee enim obílterricandi habentício
tiam, 8 conferevtad protomedicos regi jllarum ficut Se medicorú
examiinatio competac.l.1.verlfed obllerrices. E de varíjs S'extraordi
na.cogoiti Lion /iobllerrix./fad.l. Aquil.
1 Orreclambre, Quarencbrsadlabiciendum pá aporesfors y
ll.verds
cda
Titul.VI.Del plazo que han de dara losherederos.
d'Qa.L.prima.verficustria lumina,
10 a Evonleentregarisn.Exfadto ergo matris generaturfilio preiudiciom
inpollelorio nonin petitorioiudicio,vehic,Scin.l.1.$.(icui.vbiglo.
Sdodto.fEde vent.inípi, Qlex, XV 111,
m Porellharres verbis vel fadtis hereditatirenunciare Bcli vnusex ha=
redibusaditS
alñus repudice
nec tie fublli-
tutus potelt s
quiadir eliges
re li vult pare
temrepucian=
dis tocar ha
*bereharedita-
té, Veldimit-
tere parté quá
ius adiuit.
tem femelre=
pudians hare
ditaténon po=
reltampliasil-
lam rehabere
mili fit minor.
delpues dela muerte de fu marido los
bíenes del. Eliclltamugerfobredicha,
dequefuere dubda, ficrapreñada,o nó,
non fe quilielle dexar catarel vientre, o
non quifiere q la guardaflen, afsicomo
fobredichoes, o enotra maneraq fuel
fe guilada e víada en el lugar do biue
maguer paric(Te cbiuiclle cl fijo, non le
entregarian* de losbienes del muerto,a
menos de ferprouado, que la criatura
nalcicradella,en tiépo, que pudiera fer
fijo,o fija defumarido.
hocdicit.
yb €recebir. Non — Tle). XV 111.Como puede el heredero defe=
autemvidetae —— charlaberencia queleperrenefce porceftamó
repudiare ha
reditace, q ¡me
portunatus 4
crediroribusdi
cit nolo jítas
brigas,(ecúdá
Balúin.l.(e-
conda. C. qui
bon.ced. pol
nota tamen,
quod qui re-
pudiac on? he
reditati anne.
xum, videtur
xepudiare hi-
arem.videin,l.proindef cert.petawvbiSalicorepudiare eriam
videtur haredicacen qui poftrermint ad deliberandú dicirfibi non
expedire,fcu ep non putacíibiexpedicns,hareditaremadires. (cd Se
fialio,Scibi Bart.ffad Trebellia. Ak repudians hereditatem (implici-
tecvidetur repudiare,tam extellamento quam ab inteltato, vide gl.
fingularemio,l.prí :dvidendum.in verbo, fuccedar, (E defuc=
celforedit.Scper Baldum in.l.1.colema fecunda.C.quandonon pe
tent.partes.8Panl.inol.quandiu.Japrimera.iÉde acquirend.heredí.
1.pe.inftacod. quam vide non tamé videruerepu diari harreditas (ire
pudicturofficium cómillarii religtumin ceflamento, fecundum Bal.
in.|.cumproponas.C.de fideicommif.liberta,
€ Razo». Vide fipetar (ibi debitú videtur repudiare hareditatem. l.
pres da bono pobectestalulide pes Belda del
tum.C.de hared.actio.vbi bonustex.vel fi fororpermifitfratres diu.
polsiderehareditatem paterram , £ccum aliquo egebar parebat ab
cisvtafratribus excluÑaiotelligicur renunciando tacirepotentiz fuc
cedendi,licéclolus curfaslongitemporis,nonfufficeret. 1. licér,C.de
jurdelib.fiautem filuic diu cum fratribus ac nunquam quicquam ha
buitcommuncab is percado ,velcum cis rationem cdciliado de
alijs gellisintercos,hocfolum diuturnura filentium tacitam repudia
tionem nonindacit,fecundum Bartolum,8cAngelumia,l. reculare,
deacquiren.haredisvbieriam loan.delmol.per diát
10,0 por razon de parentefto.
Enunciar puede cl herede-
[ro la heredad en dos mane
¡jras, por palabra ,o por fe-
<ho , por palabra como hi
dixcllcante q entraflela heredad, q non
la griarecebird e de fecho como fi fziel
fcalgunpleyto,o poftura, o algúacofa
enlaheredad,o en losbicnes dellanó co
Inno.xec, — Videturbenenotandam ad limitarionem.l.2.ticu.1.Lib.2.£oro.ll.que
«Misa “Minfertain ordinario.regalibus.libr.ztivul, delas prefcripriones. Se
e. added. fi.ScquodibinocBart.EcPau.ff.pro dote.
d Gveluntad.Vtlipatiaturrem hereditariamperire velde(tri,l.2.C.
deinfantib.expofi.Albe.£cloan.de Imol.in.d.Lrecufari.
inotantBar.Paul.
4% Cruede.Adde.Lficur.C.derepudhared ¿qua
8cAlexand. Sede fororerenunciante hareditaciin vanm ex fratrin
busanprolicomnibus,velillitantumevidePanlum de Caftr.in lege
rima.dinde neratius.fEad Trebellianumn.videin hoc fuicqueftio
mis ff.deacquirend.bzredi,8eBald.in.].fidefunétus.C.de fuisée legí
tim.hered.kin.l.pa£tum.fecunda quflione.C.decollario.Scloano
Andr.inaddicioaadS pecula citu.de teltamen: $. primo. inaddicione
incipienti V bertas $e vid.Soci.confi.91.columuterriasprimovoltumi,
Se confil.147.E:confi.guin quinto dubio.tertio volumi.Se vide...
ujam.C.dciuxe deliberand.
Es
k Gouifefe. Poltadicionemcoharedi
.licer,quód -
% qu
43
Lprimam, K fecundam,C.fi veomiCharedit.velbono. $
ica.abllino.
lerepudian.haredi.Slimitanifiex 6
rain calla pracedent imín Le
inu.Sio.necelTarijs Eo
£ Greor.Adde
pol.%.l.ti.C.tiwinor fea haredi
dde.d.lfi ps
g Udefimparar.
beneficio
abharedabíi
Gncluiyveleze-
mohercdero, mascomo eltraño,eco- velvn?
mo omeq logercauerporotrarazóSo
fi fiziefTe al gunacofa en la heredad,por
q feentendielfe, q nóauia volúrad “de
la reccbircomoheredero. Otrofi dezi-
mos que auiédo cl heredero defechada
la heredad q le pertenclciefle por tefta-
mento,oporrazon de parentelco non
lpuedeedefpues demandar, ninaucr.
Fuerasendeficlhercdero fuelle menor
deveynteccincoaños.Ca fi efte atal en
tédicre Gfizo mal en renunciar la, c la
quiñieffe demandar ,e cobrar defpues:
bien lo puede fazer, porrazonque non
erade cdadcumplida, quando ladefe-;
cho. Eotrofidezimosque aquel quee
ouiefle vnavez otordado por heredero
deotro:nó puede defpuesdefamparar3
ná ppterbene abllina
io ablú Ecedico:
nédisidem ha- C. fi veo:
berfuus,quod mill. hrs
emancipatas , red.velbo
l.nam negye- no. polí
mácipatos. EE. £.j.in
delezam.l.pro fi. $ in
hetedes$, Pa- 10.fuprati
pinianus. Mode ta.proxis
acquis.hared. mo.
Uorergafje.qd $
Ñ repudiallee
parcem fuam,
« poltea cos
heres fimilere
la herécia.Pero quádo dos omesb fuel Pidal par
fen eftableícidos en vno por herederos priimus
celvno dellosotorgaffe1,que loqueria "cpudiansad
fer cel otro nólaquilieTe non auien-
dofuftituto 1. Dezimos, que elte que
debacur, q
quiaadicio, de
S repudiatio fe
comueribilia. Lis potefl-fdeacquiren.hrredi. quod bene procede»
setin (uo,qu abílinuit, écpoltea velleradire,(euab Renfionem reuo
carciuxral.f.infraeod.8c.1f,C.derepudiachicred, in emancipaco
veró, feu extranco harede non videtar,quód poitprocedere, vela»
praitlaLibi,orrofi dezimos,Sl.ficur.C.repudian.hwre.
namíi coheresadiifTer polt 9
sepudiationgalterius,tunc nó procederetita.l. fedindillincté coge-
retur haberevtrangz portionern. Li duo. ff.deacquiren.heredivintel
¡zeeriam quando cohzres poftea repudietiplo iuce,fine aliquo bene
ficioreflicatióisinam liadiuerar,Scpoltearepudietbeneficioreflitu-
jonis:noncogicurcohares,qui adiuichabere portionem repudian=
mitterefuam.Sed potelt haberefam, Scaliam dimitrerecre
firvinor.f.codem,quidaurem infideicommillo.vidal.an,
tepenulcimá,penultimam.fkad crebellianum,Scibi.Barto,
1 Csubficuro. Namfublticutas preferrerar coniunto. l. fecunda...
dus.¿Edebonor.polleGio.fecundamtabul.l.penultima. Fede iniute.
rupt.Scin auth.hocamplius.C.de fideic.8cin.L.vnica, $, Ín prix,o.€
in.f.prolecúdo.C.decadu.colSenotarurin.l.quipatel. (E de
re.8cnó foliexpila fubflitutio:verúeciá tacita pótecior ell. 1
crefcendi.glo.in.1.fi.8cibi Bal.C.deinflita,Sfubiicá 1fub (liratas
repudiarer(gadcrúc accrelcererillaportiocoharedi,vein.d.
procederetadhuctácitta.l.quidaureti 6ci s, quiptias adi-
wit, erarfubllicutas cohgredi repudiant!,an eriam tene procederer
huiusl.difpoficiozBarán.Linte(fó.C.deimpab.Scalás fubíico. vale
gpcod procedacifta dipolo» gatic devo exprella dilpos
itionedefindti, quáignorate non potuit. 8tficciinuito lla porrio
xepudiataaccrel acoiplo ,qp adiuit,cenferar obligatus feu (e
obligafleadreci i in qua exar fubilicucas vuly;
rer,ficureriamo! «lí bereditacem pupilli, in qua
eltfubíVtucaspppillasicer.l.quipari. E. deacquir.hgred. Si
nerAngel.insiéta.l.cum heredi sBartolad:
itatemonall
diétum apptoprians fortevedicit Paul.quianon vidifer ibi Bastol.
8cclllingalaris limitario.
Pp
undum Paulur de Caftro, ibi, idem e-
tiamtencribidemloannes de [mota.morus ex co,quiaille calls po=
tuicper hredem prouideri,S non fuitinopimaras, aduerte tamen
quod glolindiéta.lin teflament
Seftapartida
ficoheresGiclubltituras, adhucbabest 1ocum difpofitio did.lez. cú
hetedicateintellizens did. re(lameto.cum dicir invitis accrefceret,
fcilicerfi nolunt dimitrere partem fuam iuxta difpoitionemillius
L5c.d.L.cum hereditare,Scopihio glo.confirmarur,quiafracioiílias
difpoficionis,vpdodto.voluat,elt cafusinopinaras ita hoc el, inuo
caro pius fiub-
Ritucionis (ie
ve cciá in dure
accrelcendicú
qualiber_ via
hares (ciret,
feu fire debes
repartem hae-
redis repudia
tana(ibi accre-
L entro, en lu elcogéciaa,esde tomar la
parte del otro,e deucauertoda la here-
dad, o dexarla fuya? que auia entrada.
Le). XX. Como aquel quécseftablefcido por
heredera en teftammentode otro que era fi pa=
fuere :8expr viente,fidefechare laberedad por razon del
do coat retmento monda puede des cobrar por
citeio(unt, ni
hiloperatur, Parevtejco.
3.Cdefidciule
fonl.hccverba.
fdelega.t.
€ Praterea e-
tiam fuccedes
re p lus acere-
feédi ex dilpo
Vando alguno es puclto
porheredero en teftaméto
E deotro de quien cl fucle
á pl > el mas propinco pariente,
E Gel bido queen afictablacidopor
Ur AN heredero enel teftaméto, defechallclahe
rencia, diziendo que lanon queria to-
£ticio Se ma-
mios $. iulian?,
fEdelegaslicérhulerationipo(lez refponderi, quódnon exprio
tur per cundem modun, qui tacice init quando cohrres eubllia
tutusimo addicur fibiiusex (ub(lirutione vnitacam jure accroften=
dismam 86 repudiarer parte fuampolTetveniread parrem cohare
disperius (ubilicutionis:Stitademumn habebie parten fam perias
accrelcendi.l.fituex parte.f.deacquirend.lreredhd ramenti non el
fer fubílitutos, Serepudiarer parcem am perperuó elferexclafas.
opinionem ciar glo.aliquibusracionibus defendir Arcunus in
éta.l.cam haredicato, Ecrarionibus, qu:
cum Barto.re(ponder
artículos icdubius,imi lacetopinio glo (Lia dióta leze.celta
smento.cumenia fubllírutio, -desad commoduin iplo=
rum,non debetredundarein odium.],quod fauore..delegib. Sin
odinm elfer,6 preci uracceptare portionenl repudtantis, 60
iilaopinio videta: licértu polleseriamiltam.l.partivinduce=
repro opinioneBarto. Angel alioram cam dicit,nó asiendo fufti-
| tuto.Siimeltigere velis, Xi ¡ple cohereselferfabicurus.Sed nó
surleníusgermanus litere. E. 1,0%ava.xitul.5.liupracad.parti,y oteít
inducipro opinionedidt.glo(l, mifi intelligas, veibidixiinglo.fuper
verboso los defamparerodos.nihilominus opinio Bar.efl magis com
amunis.Sprole haberdiót.Lteltemento.qua multumfacic, Vnde in
prafticanonelfet ab opinioneBartarecedendum,
ua Esfegencia, Intellize quádoertrcreditores, dquibus ile hares pol
fetconaeniri, Se vexari: com E hac videacur ratio Énalis huios. Lye
/ paretioudJ.cum hareditate. á quailafimpra el, fiverómulli efTene
Ertditores neg legataril,hoc non procedereríecundá Barco. $ Paul,
in.del.cum hareditate.ex quo Bar stad quellionem notabi
i perewm,Scan li confe£tum elTerinuentaritun , procedat
difvoficio ingjasd.Bart, Paul, quód non in dista.l.cumhgreditates
vbicontrariuna tener loan. de lmol. 8: magismihi placer: cum hac
1,00. dikinguat,Satvetaon inuentarium:3t quia ve dí ¡e Imol. licét
fecicinuentariam profuaparte, non tamen fecit pro parte colare
dis,in que fentie lncl.quodfide qualiber portionefaétum fuitinué
tarium, non procederetilla.l.1teg;¡0a: £bicillo cafinprocedereropi
vio Barto. «Paul. de Cultro: Se qniaadhuc mi raliaratio, ne fum
pribusé< laboribusinreípondendo dreditosibus heresvexettn
recundigchone/li virieftlitesexecrarid, res fadealienatio.iudic.
mut.cauf.fad.S hinc dicebatBal.in.d. cisp hereditate, quod etiam
$ eflent creditores, licétnon tor, quod ablorbeant vires harreditacis:
quod adhuc habebiclocum beneficium ¡li de intereltheredis
ad euitandas vexationes»!. minoribus.ff.de min: ideibí,perImol.
quivultin hoc contrarium, 6 docto,in diét.l.cum heredivqre.poriúc
duplicempradiicácirca iflam eleGtionem. videibi pereos ÍIgnanter
Paunéloan.delmo.poltBarto,
1 Dd ZaJaya.. cum harredicare,addiz decredicoribus, velidicant, Coon
tentos portione adeuntis,Sc quod non conuenient eum vltra vires
hereditariasin caí quo non conficit inuentariom,pif pro illa
midia,Squód repudiatam accipientipíi creditores, vel daro quod
maneant apud hzredem,non convenient eum pro iila vlra vires
heredicais : quid tunc compellerar hurres habere veranque por
tionem,veldi-
xmúttere re
diatam credi-
totibus, di re-
(pondere pro
altera quam
adiuit fecun=
dem doasprae
5 politase
ibip gl. $cdo-
Eto. ell be-
ne aduerten=
dur, quód, la
illa partitarú
mihilde hocdi
xt, Stmerico,
mam veicar ile
La. luna here
itate, in “hoc
verbis obíeu-
vis, Sc quevix
bene intellig
polfianc , (ape
plendum ta=
men videtur
huic.L.cam ve
dixiratio fina
lisrecedendia regula iurisfuir, ne ex inopinato cali huctes vexete
Acreditoribusécegatariis, 8 conueniacurvltravires haredicacis, quee
ratio celfir.icreditorescontententur iextapradióta, Solum enim
prercreditoresdeferéhzeredii(laele£tio. ve vbipate
¡arr.quód linoneflentcredirores,neque legatati),
elfencaliz implicariones,que forterequiruntlaborem ani
fonae.mon tamen propter hucdeferetur harcdiiftacle,
ex benigpitate hac eleétioconcedatur contra regulas imris difponen.
tes, quod quilemele(lhseres, mon potell definere efTe harres, 1.8
fine.3.fed quod papinianas, fade mino.6 quod parscoharedisrepa
diantiscoinerediinuito accrelcat.l.qui exc dualus 5. fina, (Fode acquí
rend.hueredi.refiringer da eft,ve locum non habeat:fi creditores con
tententarpradiétis, ¿ctene menti circa materiavo huiusel.notabile di
¿tum Baldiin,].watersio fine,C.ad Tertuliia, ybivoluir, quódin ca
fa, quo macer privatur proprictate bonorum filil: cui fuccefitpro
prercranfitúad fecundas muptias:Scrarum (ibi remaner víosfruétus,
«fi mater fe gravata foluerelegata relidia in ceftamento ii de pro
priaburla,que poltea nubat' quódtunc cedendovlufrua ui liberare
turallezar di.cum hereditate.quod diétum non video, quod pol
Siveflealicuiusetfetus,cum materluccedens ex te/lamento. fuccedat
plenoiute,vtin aurhentica.exte(tamento.C. de fecun,nupta
mar porrazon del parente(co , fiefton-
ce non le otorgafle luego por herede-
ro porrazon del teftamento,non lopo
dria defpues fizer , porque fe entien
de“quela defamparo del todo. Masfi
el heredero non fabiendo que cra efcri-
to cnel teftamento del finado defecha-
rela herencia diziendo,quenon la que-
ria ganar, por razon que era pariente
mas propinco del muerto, eltonce bien
ha podria Y defpues cobrar por razon
del teftamento. E eltoes porque non
podria renunciar el derecho, que auia
enlaheredad, porrazon del teltamen-
to,puesquelo non fabias.E otrofinon
odria delechar cl derecho Gavia clenta
des razondel parentefco,a me
Glex. X1X.
3 Siinflitutus in teftamento alterias fit eius propinquior confangui
neus:¿choc (ciendo repudicr harediratem ratione propinquitatis
fiftacim nonadeatratione teftamentiexcluditar vtraque vía (aut
ignoransíe(cripcumhzredem renuntiet ab inteftato ,non excludi
tarextellamento,quianon potuit quod (ibi ignorans competebat
renuntiatc.hude
€ Qscentiende, Probatuchicdidum glofT.in.l. prima. 5.(ed videndum £
ff.defuccello. ediét. de quo dixi fupracodem in. Ladecimaotauain
Jofl.prima: patetetiam hic,quód ad deftruétionem confequentis
cquitureriam deNruétio antecedentis.).illud. de acquirend. hare
di. adremmobilem. kk. l.ad legatum.fEde procurator.Scad ¡hum
Brocardum,qui vule confequens Sc.videnotabile confilium Decij»
yr inapievi pantiolupealeipto.
d (za podria.Adde.Lnequeis5.hxresinftituras ff. deacquirend.hx- 8
redi. exclulus enim ab vno remedio non videtur exclufus ab alio.
1,4 fibjusquí patri. EE. de bon.liber.1.£i domus.£E. deferuitu. vrbano.
pe a e
e Unofabia. Quianon videtur quis renuntiareiuri, quod quis ignora
bar, de eee 3 Tuater. Edcinoóa . ecc
Clodiusft.deacquirend.heredi.Ecidem fi dubitaret ibicompeteres.
Lmanifeltifsimi.$. lin autemnefcius.C.de furt.
Titul.VIT.De las desheredaciones:
42 UDerenunciar Mareditati enimnondum de!
tell:vehic, 8. fitalcriptum. $.(i fubcond
do.hás qui hares.fFdeacquir.haredisnifital tio
¿tumJ.prima,C.de pactisl.defideicomuilTo,C.decraní
Qlexfinalis.
Filius vel ne=
pos maior ata
tealcendentid
bareditaté re-
pudiás potefk
cam habere (
bonanonfunt
nosderenunciaraprimeramenteel de.
recho,queauiacnella,por razon del te-
ftamento. Eporendetal renunciacion,
non leempefce, fi quifiercaucr la here-
alicnara sque — daddelpues.
Ralienaca lane TZe- XX. Fafta quanto tiempo puedeel fijo,
non potelbni-
£ fit minor. y
hocdicit, ls
€ Drfechando.
Erfic.).ifta lo
onierocobrarlaberedad que owee defechada.
¡Efechando el fijo", oel nic-
to la heredad de fu padre, o
idefu abuclo,defpuesdelamu
veynte ccinco años, fila heredad,o los
bienes della nó faciTen cnagenados,bié
los puede delpues cobrar£, e auer falta
tresaños.Mas lilas cofasdéla herencias”
prella. gd au
tera in tacita
per laplimté-
pos darú ad
de imvilten-
dime able ,
nendumegtol — fueffen enagenadas,non las podria de-
a inel3. [pues cobrar, nin quer. Fueras ende, fi
.de ia,
fuelle de menor cdad,afsicomo de fulo
diximosh:
$£ Titulo. VILDe como
cporquerazonespúede omedeshere:
daren fu ceflamento aaquel que de-
igno. volunt,
quéd non hue
Dear locum dí
Ipoñiti
dexepudidn
hzred.de qua
iflalumpracit
8% tener Bald,
lim.
quis (bus. fade
jurdelibe.Alexand.8la
fiupraco.ticu.vide queibidis
ctlegitimam, an habeat lo=
«Li. vide tamen loan. del mo. qui
vultcontrarium. ia. la quia poterata flaad trebell.peral.ita tamen.$. (1
parronus.feodern.
«elfo. Deluoinporeftateloquituriuxra.1.6.C. derepudian. hare.
de qualumptacíthzc.). 3.1. fi quis aus.f%, dejure deliberand.Jicér
dietlfina.voluit,quod procederet eriam ín hlic, emancipato
pernonmunguámdecollciocbonor, quie isrzebar.comimi-
nitertamen doéto.tenentcontraillam glolT. Se quodila.].fina.non
procedatin filio emancipato, .Scidem vo”
JuitglofTin.l.fiermancipata.vbibonus text, Cadejur. de £a8t.i:
Paul.de Caftrain.dlfiema
nem.quía emancipato ita dez
ate praroria debita eft haereditas
s.ficur filioin pote(tate, E: quia hodie prateri ¡nancipa=
vojitareddicurteflamentura nullum, li pretericiofaéta fuit fine cau=
fr exprelsione,Gcutíi filiusin poreltate efer prateritus fine caula,
vcin authético.de hered.defalcid. 5.exhgredatos. qua tamen funda
mentadicicfragilia Ale: Sifacetar tame poll Cynum $e Ray. *
i 8:Bal.inad.J fi emancipara.quó d emancipacusinfra anpum-
treuocare repudiationem fam, argumen.d,l. nonnunquám.
¿demqueefTein quocunqidefendente «uinon effet fuas vel eman
cipatus cadem ratione ,ficut in harreditare materna potelt repudia
tioreuocariperilium intraannum.l. fil inater, $. primo.ff. ad Tor
vallia.ScibiBarco.Scidem Barto,¡in diét.l. i quisfuus. licér contrarió.
tenuericindid.l.£na.Primum tamen tener Alexand. in, I.quifepa
tris.columnaquarta,C.vndeliber.Scin diéta.l, fina, poll Cya, € Fal
goÑi.ibi,8 lacob.de Raue.Cin.SBald.in.l.fecunda,C.de jur. kfad,
ignor.cad.l.fecundam,C. de ¡ura 8: fat. ignoran. que videtur ob
Slaresrelponde,vtperAlexand.ibidempo(tglofT.in diéta,l. fecunda,
¡módibicratelaofissanmus vel fequensadinerar.
3 d Gelniero, Intellige deeo,qui cftíuushetes , ao ; velud quiaeftin
poteltate aui,etin,6primo.inflicu.de nupt.tener Bartol.in. Luli quis
Jivus.f£ de iure deliber,Scio diéta.l.fina.vndecum hodie peral, Tauri
filiusper macrimonium liberetur a patria poteflare fililab co gená
cum non fit in poteflateaui non habebunt infuccefsione aui be
ertedellos,feyendo.mayor de cdad de.
neficiumhuinsol.habeb
de coltatio.bonor.vt $:
mil
¿contrain fuccetsione defcendenti
(acibi(uitas,tenceglo.bi
¡tenetglo(T.Svehic vid
uc heredar fus bienes. E otrofi,porg
razones puedeperder aquel quefuch
fecftablefcido por heredero enclma
guernonlo deshercda(Íe. .
Rauemente yerran los e
omesalasvegadascon
tra aquellos en cuyos
bienes deué ler herede-
> 222) ros,porq loshan afu fi-
namiento a desheredar dellos. Ande
pues enlos títulosante defté moftra-
mos deloscftablelcimiétos de los here
deros,comopuedé lerfechos, e de to-
ctamen-beneficiom.l. nonzunquim
¿cum iflud
- ¿um deturd+fcendentibusrarione Ívicatis non proceder hare. L.
:jum quo ad afcendentes, q
,lnoniuftam.C.ad Tre
44
cb
ADE dejare e
cinco años.quid Adrit.C.
2. Pte
fi efec minor Al
tépore abíten
fivais 2 aic ve E
E
jpa ita fan
pia ell, 3 ado
verte , qa hita
1, viderur re
probare pie Sontia
nionen glo bu. 4i
S<Barto.in.d. lib» K po
lo fina. volen» hue
5 C.de
das lasotrascolas aaa dre
mosaquidezir de losdesheredamiétos — tum pera
ES A E % ibi, vbietiam.
Glosomesfazéalas vegadasalu fincó identener AL
pelar, que reciben de aquellos, dequien — ben
deucn recebir feruicio eplazer. E mo-
ftraremos primeto que cofa es deshe-
redamiento. Equien lo puede fazer.
Ea quien. E como deue fer fecho.
ciu pe
repudier hare
ditatem pater
pam: fitamen
orquerazones.Equefuergaha.Eo- repudise in-
Eporgl ao e igelimaa
A - ¿Mona annú
8cficintraquadrienalunr, quod adhuchabebiraliad trienniú.quod
etiamtenecibi Paulus dé Caltro,teprobara opinioncaliorum,qui di
cebant, tuncnon darinifi tantam triénnivin : que videtur fviíle opi
nio Azo,quam approbatifta.l.reneergó mentiiftam.., particarum.
Stext.in diét. Llanos probatopinionem glofT.8Bartol. Paul.
via loquiturin tempore ,quo filiusyulr ab(tenlionem, vel re
tionem reuocate,8c/1c quód li reperitfeín minori atare,velinte
driénium tempore talisreuocacionis ,non vero fi tempore repuala
tioniscum erat maior,ét fecicillum intra quadriennium : quía com.
tuncnullatemporarellitucionisei fuperfincjilico currir trieoniusn,
vtetiam habeturin.d.l.
£ oepuescobrer.Limitanif fuusheres haberccfub/licutum, nam per $
daionem fub Micuti vulgaris tollitur(aicas,Lapud inlianum. $.idem
iulianus££ad Trebellia. 16 cliberis kpolthum. Sta
net Alexand.SIafon.in diéta,l. fina. poltglo/Tibi.in calibustamen
(pecialibus,in quibus per dationew (abftituti non tolliturfuitas, ad
hucprocederctilla.l.fecundum Alexandruw ibidem, Écfic videtur,
quódíí fiiustepudialTet maioriamia quafuir inflítutas , non poffer
Peenitescumfemperiamaiocia babas (abMcucam lees mia,
haberetconiunétum,qui adiuerar quia tunciam nó elfetres integra,
fecundumeundem Alexand.ibi,fecus non adiuerar, Scidem dic fi
legicimusiamadieracfccundum Baldum in.) fecunda,Co de iure e
facti ignoran. qual equiparencariltiduo calas y bonaiam effes di-
ftradta,velhaereditatem peraditionemiamalter e acquilitampro
quo Alexándr.in ditalege finalivallegar Li mater,$.primo, ad
Tertullianum. *
g Uoelaberenció. Omnesvelaliquz carumita quod rerum dilbraftio 6
pondero(a it:non enimvenditio vnius vegetisvini vel vnius(acci tri-
tici facift hareditatemin codem tatu nonc(fe,fecundumAngein.d.
Iti.argu.cui densabefl.fEide adilir.edidt.
h GDiximos.Supra codem.l.decimaoótana.Kadde.l.fina.C.codem. $e 7
ad contrariumde.l.quádíi minos, f.feceuola.fide mino.refponde ve
per Alberánad,$.fccruolawvbi optieneloquicura
a Aritalus seprimus.De exbaredas,
libero.
Partida). H5
E
Sefta partida.
Wexprimas
se Exhaeredario eltconfanguinei ab hareditareín quaiushaber fucces
dendi expullio,Scfitper hac verbayexharedo filium meura propter
tale cantar, Kalienuim eun faciodbonismcis. hd,
3 a EDeferedar.Se
e
4d
mun locumnon etbinfticacndas,nequexheredandus.l.
quiehe_ dicta E
Azo.Code ti trofidiremos,porqualesyerros puede
sieriin + perderlaherencia,aquelque fue eltable
¡nave eo za
credare. fcidoporheredero,en el tefaméto, ma
guernon fuelle deferedado.
ley. 1.Quecofa es deferedamiento.
¡ Eferedara,es cola, q tuclle
ja ome elderecho,qauia de
heredar los bienes de fu
padre,ode fuabuelo, odo
troqualquierquel tágapor.parételco.
inauthen.non . ear
cate E cftoferia,comofel teltador”,dixefle
ber. preto, £ deleredo miofifo,o mando fea cltra-
in authe, vecá foc,detodos misbiencs,porqtal yerro
de SN 4 p
esta. sa. mefizo,E elo milo feria fi tales pala
Find quogy ca- bras dixefíe contra fu nicto,o contrao-
pitolit. colla,
vide hodie
etiam contraceltamentum marris,in quo filium non rite exhgreda.
vir, dorerurbonorum poflefío contra tabulas.licet enim de inze ans
tiquo.Sforum.filiuscontrateftamentum macris non habebar bono=
rumpoflebionem contratabulas,vrin.JLllud.5.adteflumenta Fade
ofiz.concratabu. ke Sdiberi.in/t.de exharreda.libero.tamen
Ñ corú, Stluraifta particacum cum eodew iure decue
honor pofeGio contratabalas, quód detur ius diccadi nullum,
veisquie Barinel.poft mortem. $.h.Edcbonor-pollicont.cabul, per
Luáa prinacod.citu.Acúlio exhuecedaro dmarre fine exprefsione cau-
'uriusdicendinallumpperd.5.aliud quoq; capivstum dcinfra
eod.¡10.8di%.auchenanonlicet.dabirur er ¿o=tiam bonorum polle(
fioconeratabulas contrareflamenca foemisarum, Se hoc eciam vo=
JuicAlezand.confi.87.colu.2,volu,2.incipicvilo puntto.
a eee efiraño. Addeol.fi quis filium.C, de liber,pratedk facicifta. la
«hgredacionem fiarextraneus exheredaruscciam abonis
naloriefrarri maior fueruntrelidta de cius defcendscibus,de
xibus alijs Feacribus: ve in tali fubltiturione non veniar
exi eredatus.vide ad hoc bonum text. in authen,de heredi. Sefalcia
he: quidein verl.exharredatos, Erquid (imaledicar flium cum.
exprelsionecaulie,an ex hoc dicaturrite cxharedaras2Bal, quod nó
inptozcmio decretaliuan.col.fisverfiitem quero nunquid pater ma
Je licendo fliam.quod diftumretulit Selequucos fuielaton in diéta
aarhenmonlicer.colú,t.C.deliber, prereri. 8cin alislocisrelarisper
Guilielar. Benedict.inreperitio.c. Rainuntias.dete(ta.perverboin
eodemte(tamento relinquens.mum.213.[demtamen Ls(oosiad,lipa»
tertuus.C.dehzredib.ia(li.col.».tenercontraditú Bal.ex quo ma=
ledictio non cftin genere, fed iv (pecie.Allezar.l, Quotienss.(i quis
nomen+fdehare.infli,S ibiglol. Scforte hrocellerveriusdumtamé
ex coniefturis con(ter patrem animo exhrarredandi filium imaledia
¿ionem protulifle,cam lex non fit imponenda vesbis,(edrebus.l,
2.C.communia de lega,
e oueleoniefe deheredarde derecho.Ex3Qa.l.viderur comprobar
¿tum Balvin reperidlpaterfiliñ.col.6.fade inofticio.xefta.Scin reperi
rio.linftis.f.de liber.Spolth.6cin.lypofthumorú,ad fi.fudeiniuf,
sup:elta.quod quando exheredatar vel praterifline cali exprela
fionegllequi nom tenerprimur locumin fuccefione: valearexhare
dario velprarericio.S ravio huius didtieft,quia ¡lle quinó tenet pri
Gallas,s.
omnibus. ideliber.<po(th ali quisfilioexhzeredacos in prig, ff. de
¿niult. rup. ex quo diéto refultac , quód ( flius emancipatas ex=
Tueredanitfilium : Sceciarn éxhgredanit, (eu prateriit patrem: culus
pretericio haberurprocxhredatione, vtín diéta. l.pater filium , de
¡binor.Barro. Semorruo reflarore filius iniudicio inofficiofes que»
relefuitexclu(us per fententiamm a quercla, 8cperhoc fuicaperta via
quetelandi patri quí tempote morts non tenir primum locum,
cum przcederetur afilio reflatóris, quod patersron poterit (uccedere
abinteflato,neqle dicere reflamentam nullunr: 6 habebir neceffe
intentare querelaminofñciofiteflamenti,tanquamrite exhzredacis
e fuacxhrredacionevelprereritionenon fucritinferta can
1, uc eiameradir, E not.Aexan.in authen.non licer. numer.quinto
8rfexto.C.deliber-prareri.Sccademracioncidem viderur dicédui,
fipaterfiliumuite exheredetcau(ainlerta:nepotem vero ex: co exhg
redec fine ex.
A . relsione cau-
tro qualquicr,quele deuiofle heredar, 8 dde cla
derecho d, ros quee
9Le).12.Quien puede deferedaryea quien. aa
Odo omeque pueda fazer te- Lanécam
dicendi
¡ftamento, hapoderdedefere- Portas: dao
dar*aotri defus bienes. Pero — córra tabulas.
fiel teltamento en que fueffe alguno Sedhabebite
E ceileintentare
deferedado, fe rompielle fper alguna — querclaminof y
derecharazon,o lereuocafle aquel que ficio6 teliame
lo fizo: o fe delatalTe, por razon que haredacas. 4
“los herederos , que tran clcritos en cl exhuredato e-
non quilieffen entrar laheredadSdel Úamdeioran
tiquo únecan-
teflador : eltonce el que fuelle defere- fe expreio.
dadoental teftamento , non le empe ne non daba»
E tur contra tas
fceria. Ca pues que cl teftamento non — hulas, negyius
valicífe,non valdria cl deleredamiento, rumpendi te-
Mamentum,ve
in.non puta:
debonopole.contratabulas.ivero nepos elTerprgteri
tusapatre:tunc elusprarteririo non haberetur pro exharedatione,
imo cópeterernepottins dicendimullum,velcótra tabulandi,venor»
glin.illud.5.f.debono.poffe.contratabulas.Gxiu.l.fíás qui. fÉde
inoftici.tellamen.Scque habenturin,l.Gallas. in prina8: pertoram
LE deliberSpolthu,Kprocederer hoc fliuscxhzeredatus decel>
feritiuo parre,auo, nepotis: fecusifuperviuerer: namtune nepori
opusellecquerela,vcin.l,fi quis ilio exharedaco.inprin
«einialt.rupt. S traditnouifsimelacé Se plane Rodericus Suarez
inrepericione.l.quoniam in prioribus.ino.apliationefol.u.verle
fupere(t.8cfol fequentipolt Bald. 8 Doéto.in.G quis filiam. C. de
inofliciolo. tela,
Qiex. 11,
a Enacuaro teflamento feu annullaco vel infirmato euacuarar exhze
redatio in co fa£ta Se pore(tficri exharedatio cuiliberafcendécium
8cdefcendentium, du tamen iemaioraxcanniscum dimidio, Trem
collateralis porel preteririohado
€ Gszapoder de desheredar Profequicnr dira Azo.C.deliber.preterin £
famma.columpprima.verfipotelt exharedare.Sccolligitar híc adya
liditarem exhzredarionis opus elle, quód fiatin teltamento : quia
incodicillisneq;dari neqzadimi haxeditas pote(t..quidam.5.fina.
f.de condirio.infitu.Eclnlt.de codicillis.codicillis.£c.Lnon codi-
cillum.C.detefta.quid antem fi exhrredarione fafta in codicillis,
codicilliteltamento confirmentar:antenebitexheredatio > Azo.vi
deturvelle quódnon,vbi fupra verfi.quód dixiinte/lamento.quod
«Sediftar fmgulate:entadde quid natabillcertradic Joan. Arda
additi ad Specula.cicu.dein(trumen.edicio.$.compendio(e.coluas.
inaddicio.(uperparte habetur. 8:Azo.ibi loquitur fuib dubio forte.
8cvidifemel hocin caula ardui(simain cala quo pater filiam exha=
redanerar extrate(lamentumin quadam(eriprura: depoltea conten
tumin digta(cripturaapprobauir in ceftamento,Screfricabacuria du
binmvaliditasdiétrexharedationis.S pronuntiatumfuie valere di
¿tamexhaeredarionem:K bene,ex quo teftarorin teltamentoin hoc
expreflefe reculicad exharredationem contentamio feriprura,per,l.
aflesoro.Scibi loannade Imol.ff.de Imol.f. deharedib. infli, Alex
Selafonin.l.huereditarem.C.de codid
£ GserompicfJe. Modisdequibus.in.lunfTodeiniu(lmpt.Ecin.L18.86.19.
cumfequentibus.cicu. 1. 5.ead.parcica, ablurdumenion ell vigere exe
haredationem,vbi te(tamentum non Valet. fipacronus. $. cx teltas
méto.ff.debon.liber.Badde que habentin.Lfi-ffdeliber. 8cpolth»
E Uantrarla heredad. Concord. cumdlflium.f.fedcum exheredario, 3
ff.debono.polTe,contra tabulas.c cum dicta.L.fi patronus. $. ex te-
Mamento.ft.de bon.liber. hodie tamen de iure regni ordinamento»
ruw. libro quinto. titulo fecundo: 1. prima. tenebic exharedas In no.rec
tio :licet mon adeatur hxercditas ex teflamento : nifi dicas, quéd ell
illa. 1 tancum procedar in his que abintellato fine cellinasnro qutiboso
»
Titul.VII.Delas desheredaciones. 45
ne ficri.prontdicchar Dynws ibi relatusaBarto!, £:dodo.in
iecundafEde vulgari % pupillari. que cerré eíTec magna re(h
addictáLordinamentiade culos inatentione fuifTe vidleruriden
ifponere incafia,quo non adeatr hareditas per haredem fer
un, quod difponebacuraiure antiguo lus cominunis Se partitan
sí in cafa,quo
te bamencam
todosaquellos que delcienden porla lí
ñaderecha,puedenfer desheredados de
an, Aquel miímo de quien defciódé fizic-
¿cala Cute Ten pordje fueren deedad de diez años
libe.preter. — emedioalo menos. Eauntodos los
incorpore vn. e ==
defuniar k OÍTOS quefubé porla liña derecha, pue
J.i.tituoS, cad. — den ferdesheredados delos quedefcien
itclanonpo: den della,enlosbienes que pertencfcen
terar ab inte alos fijos,oalosmictos tá folaméte por
cesiedi effa milimarazon. Etodos losotros pa-
riétes qfonen la Liña de trauicloS, ma
tutel= datio guey que losvnos pueden heredaralos
conferaatar p 2 e dol » Eno
daucbeni.es Otros feyendo los mas propincos, finó
ouieré fijos,c muriendofin teltamétoz
con todo elto,qualquierquefagatefta-
méto,puede desheredarenclalosotros
fiquificre,tambiena finrazó , como có
raz0. Epuedeaotroc[triño eftablefcer
porlu heredero,e heredaratodosfus bie
nes, maguernon quieran eftos pariétes
z atales,c aunqueel teftador non fizielle
Ai ingrad a 6
nos adeusdo: Menciondellosen futeltimento.
illa ta Le), 7.17, Como dese for fecho el deshereda=
ne parul
E miento,
ommu-
irorum. fanteramen.d.difpofitioneordina, vrgere videtur
quianemo audeterallerere tante diéta.l ordina, vitiari
zemturclenonalita hareditate,qu. tamen vedixsi,non pote=
linqui,cogitatamen,quiaariculos e(E dubicabilis.
in.l.quarea.ciuu.infra pro ximo. Sc quod not, Bartol.
illudin principio.f. de bono.polf.contrabu.
a EDezimos Profequicurdicta Azo.ybifupra.
b GDediezaños enedio.Nam antciflam atatemnon pore(tcommitte=
reingracicudinem: Scficnequepotericexheredari. 1. quisin fue
'C.deimofiiciofoteltamen, B:po(t decimum anu m cum dimi-
fla reputarcum dol capacem,quia cómittere poffet omne des
:zcer vicio m carnis,vtin.lauxilium.f.1.8cbi per glo, $e do
lemino.ly.titua parti, d
6 € GDerrariejJo.Concorsum.l.fratres.Sc.. fratiis.Codcinofiicio.cefla.
Scinfratre.vided.r2 infra eodem.
Uiex. 117,
30 Certus Scindubitatws deb ecefle exharedandas fiuenominacin fiue
perfigna idemíihabeatenicum flinm dicendofilium meum exhars
redo:led fihaberer plures per hzcverba mulas ellerexharedatus,po
teftetiampacercum conuiciofilium exharredaresvelidixerit nono
minandusvel non filiusmens,latro,gladiator,ex adulterio narus, Sé
exhredatio deberficripure line códitione atotahgreditate alias nó
valet.hada
1d Geierramente.Concor,cum. prima. deliber,Sc poflhu.Scinftit. de
+ exheredarlibero,S.nominacim.
2 0 Quien fea varon, quierfea muger.Addeleg:em maximum vicíum.C.,
deliber.preteri.
y £ GPaderomon.Adde.d. A maximumviciam.Sc $fd hee quidemveta
flasin liura. deexheredatiolíbero.
4.8 Cnfjo. Adde.Lfecundam.T.deliberis 8: pollhu,per quam dicebar
bi Bare,quod quando non preceGitnif vnicqm tanta mm ceftamena
tum, fuficir generalisrenocatio,Scl nihil dicatde elaufula deroga=
toria in primo teftamento contenta, quod diétúin reprehendunt
bi, Angelus, Scloannesde Imola, Paulus de Caftro:Sk Alexand.
5.3.voluwmi.vbidicitcomnuniter teneiícontra Bart.in hoc
eludere
dai
que fuefechoen el Otrofi dezimosa:G*
Sedaduerte.quia Barto.in
in.1.fi quis in principio teflamenti.udele,
4.1. fecunda, refere fe adid quod dixic
tertio.columna quar
ta.vbiformaliter dicit,Ced querofi efler ponere calm in quo (ufñ-
ceretrenocario gencraliterfacta,dicenscaflansomncaliud teftamen
tum,ín que
verba derogatoria, $e hoc voluit pravalere? refpo
deo lic, (1 vnú
ylertamente Inóbrandolo por ES
¿23 nome,o porfobrenome, o opi iSha
¡EZ pororrafeñal cierta,dene el te- “oquitur Bara
ftador desheredara qualquier de los q “Piobaini:
defcienden del por la liñaderecha quá-
dolo quiercfazer,quierfcavaron,o ger
fea muger*,ofeaenfu poder, o nonf,
de manera queciertaméte pueda faber,
qual esaquel q deshereda, Pero mane-
rayaen quedesheredaria cl teftador al» Ñ
guno de losquedefcendicflen del: mon ¿Sia defi
nombrando! porfunome. Ecfto feria dicdietá Barr.
como li eltcftadorouiefTevn fijogtáfo - pdiétad fecá
laméte,e dixeffe:desheredo mio fijo.Ca osa ad
allazfcentiédo,q desheredadoes,puesq formá $ mo-
lam, quopo-
nó hamas de aqlfijo. Mas fi ouiere mas — fui En
fifos,nó feria desheredadoninguno de inprincipio te
los portales palabras*.Otrofidezimos Mia
q quádoelteltador havn fijo tá folamé dicitur, €
teyaquien qeredesheredar,e dize daa Bard
G lo puede fazer diziendoafsi,elmalo,e 1.5. Sidco
el ladró,e el matador, G nó mercfce fer da a
llamado mio fijo, desheredo lo portal. Fcse” quando
yerro G mefizo,catal desheredacionco in infrmen»
moelta,táto vale,comofilonóbralTefe aaa
pesyuctollacue
fufpicioinfteumenti requiritur, quod notariusdicar que fupra cria
peafuncin tali, Scealiparte emeapropría manu (ubfcripl, Se ad
dis tamenelt vnicarantam fupraleriptio, fuffcit, dicit, quod fu
prafesiptum ef,nam adillum tanta refer. vide eciam in (mili,
quodnor.Bald.pofl Gulicl.in.linipfiusin fn<,C.familihercifcin dí
citetiamBartán.l.prima.$.inten ad legem Comneladefall. quód ge
neralislubferipiio haber vim (pedialis [nbferipeionis quando refla-
smentumhaberetfolum vnumcafum. Addectiáin fimili,quod note
Paulus de Caftro,ficlimicansillum testum in leg,Lucios.$. maritus.
ffad Trebellianumiin verficul.iftud,£iciebac dubium.Scvide, l fun=
dasquem.cum.).fequenti. E. de víufruétu. legara quando énim non
dealio,nifi devno necefitasnos cogirlentiro,clau(ula generalisad il
Jud refertur,vein quellionenorabi.tradie Baldusin lege. cam quam
nonacolumna,C.defideicommif.verfcnlo.demum quero. S dices
DatBaldusinlegeiberti.columna oétaua, C, deoper,liber. quod (i
filia que cefsit jus, quod habebar fuper bonis paris nullum aliud
jus habebar mf jusdotis materna, quod illud videtur cedere per
1.fundus quildcátás.(Ede fundo inftruft.Sclicéralias Mlipulatio intel
ligi debeardeeo , quodde prafenti debetur pure,S non de debito
conditionalivelin diem veinlege.f fipulatusfuerim.5.primo.ffide
verborum Obligarionibus. (1 tamen nullum aliud debitum purum
fubelTet,cune comprchenderetar debitum in diem, vel fubconditio-
elias difpofiio reddararinucilis,vetradielafon in diéto.$. ad int.
columnaprima.verficulo, tertio principaliterlimita, argumento di
¿ta:.lfandusqui locatus.vide criar ¿nia mareria multa lia per Fes
linumincapiculo primo.columna quinta,Rlexta.de referp. quí ta
mennonaddacicpradidta,que tunora ex longo Qudio colecta.
h Gralabras.Adde di£tam.l.fecandamo s
1 Gelmalayeel ladron, Concordaccum.8c fi pepercericán principio.(. 6
deliber.8polthum.
k User llamado mio fijo. Quid Gi exheredereum dicens, nonelTefunm e
filiumevidel prima. ¿demaic.Sibiglo!T.S Barto.F.decarbonias
edifto.ScL. polthumus.5.fi.Edelibes.S<pollhana. Se ditt Le fipes
Panida.y). Há
Selta partida.
¿2 Csinningunacindicion Profequivar notataper Azo.vbifupricolum.
9 b CE nande vna cof. Concord«caml.cum quidam.
Adauth.
ve cum
de appe.
cog.ó.cau
fas.cum le
uendib?.
jo La
cumalijs.
3 € Goranscyradas.In.$.caulasin aurhenti.vecum de appellario.cognof.
fecunda, verficu.exhredario autem deberfieripure:Setiam fi cons
ditio tacireinfignon tener exharedario condirionalis., fi quis(cmn+
pronium.E.de heredib,inflica.
eliber.Spofth.
£cficinexhz- É
redationenon a
oca dan ñaladaméte quádo le deferedafTc,equal
accrelcendi, fe quieraquié desheredalfen deuefer del-
cundumBald: heredado fin ningunacondicionaede-
Ibico, quía ex z
harredatio ine toda lahcredadlo deuedesheredat,e nó
ducirprivario= de ynacofa? tanfolamente,efialsinon
enanos Pa" Jo fizieffen,non valdria.
Ze). 1111. Porque razones puede el padre, o el
fiiogem + 80
ideo nócltha-
j
bilis ad reci abuelodesheredaralosque defcienden delos.
piendú incre-
mentum. vide Vlertasrazones fon porque los
ibiper Alexá. padres “ pueden desheredar 4
das limitatio 4 e
nesiniflamar PRA usfijos, afsicomo quando el
teria, fijo afabiendas, e lañudamente, mete
lex, 1111,
amIngracitudi-
nisiuulez funt(pecies xiii afignantur quibusliberiexharedantur,
vel pratercuntaráparentibusy cin hac «cum duabuslegibusíequen
tibosb.d.
€ Gradres.Intellige deomnibus parentibusafvendentibus vein authé»
cic.vecumdeappella.cognofcitu, $.aliud quoz capicalum.colls.3,
d ODesberedar.Eradde,quód criamitte cau exclud
agendiad fupplementnmo, Scaremedio.l.haccdidh
de fecund.mupr.fecundam Bald.bicol 4
fisnon cogiturpateradalimencafilivtinal.i quisa liberis.fádem iu
dex.fEde liber-agnofcend.l.6:iru.1.quarca partit. Scexitis ciar
caufisfliusperditprivilegiumáili.vede ipatereumocciderer, nor
tenerernr.l pompeia.deparicidiisaScidem li pater commicteser ali
quam cau'amingracitudinis;ex qua polera lio exhgredari,quia ve
án diéta.lfexta perderetias perendialimenta:Seexiara perder
cermuin,Seálius patremoccidens nontencbiturperna parricid!
cundum Bartolomin.Ldiuus.P.adlegem Pompci.depanicidis.vbi
idem dicitdecolla:eralibus.Anauter excraiftascarías hi
jsaquegranibus,velgranioribus flius poBitexheredarievi
.monlicer.C.deliber.prareri, colummaz.
quódficvideibilateper cum. licer Ale:
xand ibitemnitcontrarium. 3 pro didto Alexand.(atisvrger.l. oétas
uainfiacodemácibidicam. Anaucemfitintacanía exheredaño:
nis,(ifiliusizoominiolam vxoretu duxerieivide glo $ Barto.quód
nonía.l.teri.h emanciparas. de bonorimpolleícontratabul,.
Scvide que dixiia.l10.Scatvbi bonas rextustitlo primo. guarra
partica.c quid poll ingracicudinem commniffam bas fu
pan,faciens(ibi magna (eruicinvideper Baldumm,€
.Cudeinoflicio.tellamento.8efipater exharredanil
caula,Scpofea fe reconciliauiccumn co,quód videtur adempra exhe>
redario,
dislegari
vbidicircommu
vndzi(la fumprae(l, dicicue li quis parencibus fsis manus intuleric,
ex quovidetur,quod non fufficeret,(ileuaretmanus minandosfimon
eilerinterendo:lun tenim hare diuerla,vt patetexol.itenrapud labeo-
nem.$. fi quis pul(atus. (E. de iniur. Scibi Angelas quí dicit non te-
"metí tanta pcena, manusleuanscontra aliquemficuc 6 adtum con-
fummnaliet pernora.per Cymum Se DoRorcsin. 1. fiquis non dicam
rapere. C. de epifcopis£ clericis, in contrariom tamen facicifla lex
n,cumfubd ferirle,o paraprenderle. Scetiam.]. fex=
ul.9.parritafeptima.bi,algando la mano con palo,o conotra co
Ja parao ferir,maguernon lo fiera,fazele muy gran deshontsa, Pris
mun videtur verius cum. if requirane manusinicfionem,(eu il
Jationem: qua non verificaruria minatione, vel leuatione manuse
quaenon ef ica grauisiniuria, Sciflud verbur, mete manos yradas,
non bene verificacur,nifirealiter manusinferanturin parentem, És
cit eíam capitu.fina.ce donacio.ibiimpias manusiniecerit, 8ceriam
3fa.L.cum loquitur de iniuriaverbaliinferias dicit,maguernon le fi-
rielle.£i Ge fenticprimam procedere,cum atualicer manus funtinic
¿tesfacio ctiamo la prima, e de obleg.áliber.Scliberaparen.S paro.
preflanibivelimpiasmanuscisinfert.
4£ Urdlabras gravemente Indi8io..caulasdicicurfigrauem 8inhone=
Lam injuriam cisingellerit.vnde tenementiiltam.l.partitarum,que
¡deperBartolin.].cestia,.non foluminfinc.Aide adimen
ES
Í. € 4orinyo for defierrado Non ponivut hoc verbumia dido.$.caufas£ 6
+ manos yradase en fu padre, para ferirle,
hocexponitininiuriaverbaligraui.ficeciam Joannes Andreas in dí
Aocap.fina.de donario.(pergloLinverbo,atroces.columnatestia,
exponitillumrext.cum dicit Átroces injurias de verbali contume-
lia, quemibifequuntur alii dofto.fic etiamintelligirada5.caufas. Ale=
xxand.confilio.o¿.volumi. fecundo. incipir(uperthemate.quarauté
ficgrauis inius
riayybalis, cole
Be ex notas
sin. at1oXa
infli.de iniar.
¿rinl.20. tit
pardo
Seve hic vides
non queliber
injuria verba-
ls faéta perfio
lú fuficeret,
fed deber elle
grauis,Xlivo=
Cauit parré
ditorem y din
cicurgrauisin-
juriafecúdum
Alexan. izado *
confio dicés,
quodrali calu non powiflet ee qual granioriniuria,cum.x hoc,
SiveramelTez,pater efferdecapitandus ham cenfecur quid ee gra
ue,velleuees qualitate pocnaJfecunda.fEde publicijudic.lauxiliá
o para prenderle: o file deshonralle de
labra graue métefmaguer non lo fi
ricfle:o filo acufaffe Sfobre tal cola, de
Gel padre deue morir,o fer deftersadoh
ligelo prouaffen:ocnfamádoloiental
maneraporque valicífe menos .Perofi
el yerro dequele acufaua fueffeatal, q
tanxelle ala perfonadel Rey,oalproco
munal delaticrrayeftonce, filo proualle
elfifo, non lo puede el padre deshxre-
dar porende.Otrofidezimos,qelpadre
f.de minor.glo.induadco.f. deregulisiuris.cumn aliisibi per Alexá.
'uleaw eílin hoc atrendenda confisetudo regionisyutco
gnclcacar quie Gelenis,velgrauisiniuria. Ang; la.fE deaccu-
Jio.L.facculasi).S.Cant que dam.Edeextraordin«crimini, quieltad
hocmeliorcoxt.quam fitin inre.fecundur Baldumio,l.fecunda.in
fine.C.denoxalio idem fillus vocarermatren affadturatricem.que
vulzo dicitus hrechizera.videglo.iuntto textánl prima.fEde obfeq.
aliber.parenti. prat. adde deiniuria fadta parencibus.l. primamo
itu. none. loro o*tauo,ordinam.rega.
sido,
xiaque non fantaducrlisprincipemvel rempublicam.
perhocvidewur, qudd loquitur de acculationein capitalibus caufis,
juxta.l.fecundam.f.de publiciudic.requiriturergo quoddelidtiac>
cufacio fir talie, ex qua veniar imponenda mors naturalis, vel
ista quód perdacur vita vel ciuicas.vnde eciam fi efec poena able.
fionis membri, cum improptie dicacu pcena capicalis: cum ex co
-non perdatur vitavel civitas:venor. Bartol,in did%,l. fecunda. non
ofsirfilius exheredari licér de crimincinferenze amibionem ¡mem
siparentem accularer ,in contrarium tamenfacic..;.itulo fecun-
do¿tertiapartica. ibi fueras ende fientendie(le, que la demandacra
talyde que pudic(Te nalter muerte,o perdimiento de miembro, o enfa
mamiento, Stcs Tremecam.l18.titulo quarto, cadem partita.ibi,de
muerte,o de perdimiento de miembro,o de echamiento deticrra.leé
etiam.l.duódecima.citulo quinto.cadem partita, ibi, fobreque pue-
davenir (entendia de muerte,o de perdimiento de miembro,o defter
ramisntodeticrra para liempre. Lrem Scexprefsimin»l,oétana.in-
fea cod.ibi,o perder algun miembro.Scin multisalijslegibusiftaram
partitarum.vbireperies lemper 2quiparari peenam mortis, velablcie
fionis membri.Faciceriamilla cadem.l.cum inferius dicic enfaman=
dole,vnde¡ftampartem credo veriorern,Scquia textsin.d. $. canas.
son dicit ja capitalibus, fed in criminalibus caulis, 8 fi pro iniu=
siaverbali graui pote(t exchzzredari Plius, quanto fortius ex accus
fationead membri abfcifioneinevndefipplendae(tin hoc.1, flaper
aliasleges,8c quod dicit,defterrado.intcilige de perperuo exilio:hzc
enimelt mensiftarum legum parcicarum cun: loquuntur de exilio,
Scficrimen efler Jeuc : de quoaccufarer filias patrem: non viderur
quód procederet hare poena,Íi ex conon fequeretar infamia arguina
1.6 magnum. 8 Li fororem.C.qui accula.non polTlScetiamiltlus..
partitaram.
enfemandols, Exchocpatet, quódíiex accufacione, feu condem-
natione polTer fequi infamia contra pareem , potelt filius exhare
dati,wnde procedit hoc, eriam/iparensnon acculerar de crimineca
picalifed de alioinferenteinfamiam,Scforte procederet ex generali
tae huius.l.Scexco quod haberurin lego. fed hac. $. preror aíc. (E
dein iusvocando Seliequercetanxminfamia Fl pad bon
dcgranes.8cfacie.GGounda.titulo quinso.St.lfecanda.citulolexto,in
fraleptima partitan E
+Jaffc1n diBto.s.diciturfi cosin criminalibuscaufís acculaue ef.)
1o.liba.
Titul.VIT.De las desheredaciones. 46
erefechizro Tn difto.5.caufas,habetur, (1 cum maleficis homi=
nibus,vtmalelicasverfatar-gloLvero in.c. quintauallis. deiurcitrá.
icfeparacim iftosduoscalus. Sicum muleficis verfatur: fi male
ticusefiiciarur.Gittudiotelleótum approbat hic ida).
9 bh Gencantador.Quifuntincátatores.habesin.l.1.5. medicos. Íf de var.
$ extracrdio
má. cogakibí, , ,
non tamenfñi puede deferedaralfijo, fi fuere fechize-
incátauit, vel 792,0 encantador”, o fiziefle vidacó los
imprecar? ell. E
(vtvolgari ver quelo fuelfen, ofi fetrabajaffe de mucr
bo impollo- — tedefu padre",có armas:o con yeruasí,
vrar ) S o
a ode otra manera qualquier : o fiel fijo
non funt ita yoguiefle con lu madrafta, o con otra
medicinz ge- Lefo de
mera canes Mugerque touieffe fupadre pare
fins, qui hosfi mentepor fu amiga, o fienfamalle Fel
bi aptsidle «fijo 2 fu padre, ofi lebufcafle tal mal5,
nea da porquelpadre ouieflca perder gran par
E ME a *tidadelo fuyo,oa menofcabar. Capor
Enrachenas, Qualquicr deftas razones, fean pueftas
p totum. vbi cnel teftamétoldel padre, o del auuclo
Anisiza<o Gfuere promado,deuc el Élo ,o eInicto
incátaionem perderla herencia, que pudiera quer de
A losbienesdellos fi nó ouicfke fecho por
gram a SS
dinem lei. que.Otrofidezimos: quefeyendo el pa
£xfubdityideo. dre prefo por debda gdlenielle, o de o-
alcala 03 manera, fi el fijonóle quilicrefiaren
faduras fieri, opa facar lo dela pri-
CEA a fion',que lepuede defered arel padre.E
inJ.muli.vbi — cfto feentiende delosfijos yarones,enó
Angel. fum- — delas mugeres.Ca a las mugeres! debié
mat qui De-
mones incan=
cauic allasimuoca
vel perimaginescereasincantauitpunicur.¿bigp
fubdit fuper glof.nota bene contra facientes imagines cer e
pingendocas,vitas homivumlabefadtant:Se ideo non d i
10 € Usesrabajafe de muerte de fu padre. In diho.$.canías.haabeta
parentus fuorum pervenenum,vel
««puniturhic atcentarum,licernon fitleguetas elle
ud Ecoryersas.Venenolis.£.vtin.l.ciufdem. imo.vbibBarto, d
guittriplex genus venenisfi.ad.!.Corm
nena.ff.de contrahend.emprio.].capitalió..veneni,cúg
1 5 Urorfivamigo.Vide que dixi in,l.finacicu.2 3+fupra. 4. partica. in glo.
antepenul.
yy £ CoferfonaJeSupra disicdeiftainfamia que fequererr ex acculas
tione criminalizmunc vero loquitur de infamia extraindiciali, Ad-
uerte tamen quodin.d.$.caulas.vndcifta.l. fumpta ell, hoc non fic
habctur:fed dicituribi,f delaror contra parentesfliws extiteric: de
perfuám delationemgrauña cos dilpendia fecericfubltineri.vnde vi-
derur dicendum,quódilta.l.partitarum reftringarur ad formam , $.
difpofitionemillius,de qualumpta elt.vel dic, quód h:ec.l.aptius de
claretillameScfic 6 ex diffamatione,vel ex delatione (ilij parens fir
fincat magnam ¡20uram fuorum bonorum: filiuspolsit exhareda
ri: 8ci/te videtur verusfentushuius litterar.vel dic,qued eciam hac.h
velit, quód non folú quádo ex tali diffamatione vel delatione aua
Jiterparcos foltiauie talemiaéluram , verum edamói ex partefiBj
diffamantis,ve!deferentisfuit data occafio ,vehocieripoller , flius
pobitexhargdari.Sprobaturibi cum dicit,porque cl padre ouiefTe
aperder, Sckidewm crederen, (1 ex sali diffamatione vel delatione
iunmineretpericalum parentifuflinendi aliquam ponam corpora-
lemáiudiceper fentenciam : cum talís porna fit maior quanis pecu-
niaria.Lin (eruorum.in.fi.E. depcen.fivero crimen,de quo filius dif
“maret parentes,elTecleus,vndcifla fequi nó polTent:nó videt,y blius
pobitexheredariex diffamatione extraludiciali circa accufationem
argu.L.8.citu.6.7.parcita. Se huios.l. (upracum dixicdeiniuria verba
Jigraui.cu cogita quiapalTusi(tein termúnis, quibus.l. ¿fla Joquitar,
«dignuselEcónderatione. vel dic, quód fi exdiffamatione filijetiam.
extraludiciali parenti lequererurinfamia faéti juxra formam, Laretin
tulofexto.infra,7. partita. quod etiam exifla canlafilius polfetex=
haredariex verbis, nenteilliusd.partitarum.hic Sfuperius, cum.
* tequedenia aucrdela herencia del pa-
1 QLenquanto pudiere, In dido,
1 (caalarmegeresNotailtumtex.adid quod dixiin.Lrertia.in.
m WE nenle puede fazer. Quia decefsicin ip(aprobibi
1 Grerderelfijo. Sequitorglolindidto.S.canfas.£-
dixitenfamadolo ,
tur cauto, querido
te ddiquodcem ditamars
apuelibecnes
¡cet de jure communi hocnon ita seperia
Fsimia lequerecurcirca accul ed po-
liquem,ficeom niuria:i,veio, L em
ipratorneg
idem compreñendebacur de juro communi.cum in dido, $.
diétusn fait, A
grauem Gin-
deles cl derecho, que nonpuedan fiar — honeñam in-
oredar Jutlam cisins
aotri. Eaunpuede el padre deleredar as
jo, fi le embargare que non faga — tamen placer
teltamento.Cañicl padrefiziercdefpues — vt dixi quod
diflamatio de
otroteltamento, puedelodeferedaren cimine teni
el,por eftarazon. E de mas dezimos, non fufiicirer
que aquellos aquien tiencel padre en
voluntad de mandaralgo, enonlo pue
defazer'""por embargo q le fizocl fijo 8 Eze lufeaferal 14
2 > 7 mál. Deferen
puedé lo acufar por cfta razó,e filo pro
uaren,deue perder cl fijo” aquella par-
caulas.
dre,c fer del Rey. Ecada yno delos gñalitate hui?
otrosaquien queríamandaralgo enel 1, partitaruma
> Hdem cfler, fi
teftamento, deuc loauer fegundque lio modo, 4
fallaren enverdad, que clteflador auja €x delatione,
voluntad de les mandar, fiel teftamen- ES
toouiclTefecho. tbus.
Da ruefas en el 15
teflamento. Er
nótenetur ex
o heredans da
«Le).V. Comoelpadre puede defiredaral fje ff retomo yx
fafsrejglar contra fa velumad edelaño= piimereloci,
a ES tempus cós
ends razones porquelo puede fazer. OS
E y tudinis,vel de
Maiperflium,quiahocvonseperitur jure exprefumihares tamen
«eberprobarelocum , Scrempus.argu.ltem exiginffidedol, Sr.l.
prstoraicio princ.f.deiniur.de.coprefentiam.dete(lib,librofextos
2: fecundum Alexand.vbi refereconfiñum queddam Bal.in confilo
203:2.volu. verfi.confirmo. Scidern tener Socinustertio volum. coli
105.columafina,
caufas, dicicuringuantumefTe quipe- 16
ritur, probacur idoneus. vnde non effer infpiciendum an e obliger
vitra quintam parcem bonorum, daco quod habearfilios legitimos:
non enim hoceft donare,fedid facere, ad quod filiusex debito pie-
tatis,Seneexharedetor, tenctur.facic.l. non vfzadeo.fF.liquisápa=
rente fueramanumál,vide perBaldn.].fecunda.C.hin fraud «patro.
k 4 Dclaprifien.Idem li ab excomunmicatione , cum fit graviusliga: 17
menanimar quin corporisfecundurnloann.Fabriinaudteni capt
ni.C.decpifco.Scleri.
partica.in glofl. quod ob piam caufam muliernon pofitpro alio.
deiubereonor.ctiam quod licet renunciando velleyanc, 8 legibus
difponentibus mulierem non fidciubere pro alio perdar hocbenes
ficium,vein diéta,.tertia, non tamen licetnon renmnciet , poreritá
pacrein hoccafa exharedariper ¡fam.l.que noluir cam adítringe
read talem renunciar imnetaad fimilia.
me fine pofsibi
bi
19
Jitatefaciendilibere teltamencum, vedeclaracurin djéto.J.caufas.
fauteminiplaprohibicione,
prima. ff, fi quis
aliquemteita.probibu.S'l.(ecunda, C. codem«Svide fupra candem
particaica.ad26.S27.S queibidixi.
Clex. Y.
¿0 étaua caula exheredationis eft : fiquis fe fecit joculatorem:
patre hoc ofticium non exercente. nona fi pro prerio cum hos
mine aut com fera bellia pugnauic; decima fi parre filiam mas
jorem vigintiquinque aonis madirars nolenteipla mereuricalesa
vitam elegic. vedecimra li filius patrem furiofom alimentare feu
cultadire noluiz,hoc dícir.
Partida.vjo H ii
Seftapartida.
1 a GTuglarMtosin did. 5.caufasappellas mimos,ve funtfaltantes Seres
pralentantesin (cenawvein.L.2,$.aieprerorE.de his qui notantánfs.
dhosibi Angel. vocarioculatores, Y repellonturifli á promocione
ordinumevtin capit.maricum.y diflinét ibiautin (cena, Stc.quéd
Bal.in.Lfifratres.C.ex quib*caulinfa.irro.intelligitin maiorib? exa
te, % quód
pascedum fc Velar fefaziendoalguno
minoribus, vt L Adef
ilipofintpro contra voluntad de upa
moueri ad or- dre esotra razonporquel
OS padrepuede desheredar fu
ioculatores.£ — fo:pero tel padrefuelle juglar, ? non
idem videos odriacfto fazer. Elfo milmo feriaficl
quo ad illa 2
1. vt intelliga— Bjocontra lavoluntad del padrelidial>
turde maíor-— (epordincrosccn cápo con otro omc,
bus , non de f cafe jo lid:
minorib? pee Ofcaventurafleporprecio alidiar con
ea A algunabeltiabraua.E otrofi,quando el
o. padrequificile calarfu fija, e la dotaffe,
fegund la riquezaquel ouiclle,efegád
quepertene[ciefle d aella,c aaquelcon
hiftrionib”
tium ell im-
mane,cap.do-
nare,86. dillin
Etione. Scvide
Chrylofto.faper Marthzeum homil.49.colu. pen.Ccfina.Bintellige
iftam.l.quando filtasin hac profelsione permanfecir, prou exiam
habeturin.d.$.caufas.videtureriami/tad.limitanda in his ioculato-
vibus,quifine delcGtufui ludibrium faciune, 10 enim funt infames,
vein.d.$.aitpretor.qui autem cum deleftu ex eo quod in loco ome
nesintrare non pofluntad videndum,ve ell exemplum cumin mis
litia Kadtu doftoratusalicujas, magna £untconuivia, € intra do
"mum canitur,vel (alícur: tales enim non funt infames , vt declarat
Ange.in.d.usitpraror.Bchoc cxiamprobarurin.l.4.titu. 6. zaparti-
ta.vbideclaracur deiflisioculatoribus pretio recepto, (eu cauía ques
ftus uiriurenim, quod affefecerint (e inarte ifta:vt declarat In
docenScibl ADD Togaiences juoad promotionem ordinum in cap.
cumdecoremade vitade honefta.cleticofecusantem fecundum eos,
vbiin oculto hoc fecillent,maxime ad complacenciaminfirmi. Idé
dicit Innocenti femel,veipluries in publico hocfecerit: dummodo.
nod late scale aos ARbab limicacnifi inpublico faltim bis il-
Jamarter caula qu.eftusexercuerit: nam efliceretur infamis. argu-
mento.lapalar e dencaap
2h del padre fuef Jam nihildolofusdolo(o,nibil Cathilina Ces
thezo,vtetiamtradicglofin.d.s.caufas.
e por dineros. Vterant arenarijl.in arenam. C.de inofficio.
«canas. funceniminfames, qui canía quellus in cer-
tominadolcenduntad.Ladn 6.8.de his, quinotantáns.
quel wiefeofegund que pertenefcieff, coc. Tene
:qualiter dicatur,quod pater dotet competenter
m.éc adde.Líi fille pateraffede leza.;.non ergo legitima ericmes
:1 detis.vide quod dixiin.L.8.titu.4.im glo.fmper parte a.otro,, circa
finem.s.partita.
5 € Uouenoquen
confeneri
tea quim flia perueniffe
filial
ES
r.Hocidem habetarin.d.$.canfas. ibi Ec illa non
quid tamen (i hoc non contigit, (cilicetquód pater an
letad arratem. 2 5. annorum, non fe obrulic
mavitare, $e dotare fil uia forte facultas none obtulit, vel
alías hochicri nonpota tum non fuitetiam negligenterper
patrem : an tunc filia luxuriolam vitam eligens ante,25. annos,
poísicexh.eredarid patrezlíla litera videtur innuere quód non ¿q
vero fubdicur(pero fi el padre alongalle el cafamiento ) innuit con
trarium, cumpater nonvidearur negligens , neque culpous víque
adil am iraintelligithoc glocind.5:canfas.S c(t glof. in.
vi: 8cefl de menteglolíin cap. quincauallis. de jur.
rin. tiliam, cumauchentica ibi pofita.C. de inofli+
flam.1.Xad didtum.$.caulas.in verbo fi alicui.potelt
'zantur,quando pater hocfecifler,etiam quando flia
a 35.anmorm:Stper eam (letiller nolensnubere cura
» parer volebar,Se fi filia elferminoris eratis (opplendum ad.
quia idera eflerlipaterante diétam eratemad
co,qu
hocefTer,maxime
hocfe non obu
6 E en pureria.In.d.S.caufas.non poniturilludverbum: fed dicitur lu-
xurioíam vitam degere elegeric.ynde videtur quód.l.ifta partitaram
sequirar, ve locum poGit habre exheredaio,, quod flia in lupa=
pariturpiter viuatadhoc Jancillaram. fede peticio. hare. $ fic y
in locopublico meretricerer, quod videcar duram cum fuficero
debeatad caulam exberedarionis, quod flia vicam Juxurio(amcrjá
extralocum lupanaris faciac: Sciftud videtur verius, Sci 3
communis Smentem iplarum,de qua ¡fa fumpra ell, incellige er,
iftam legenajuxta di étasalijuris com mcunisad.l.á flia, Codeine
cio.celtamen.Scdidt,$.caulas. Se quod bic dicit ( en pureri
quien la queria cafar:li ella contra fuvo a o
luntad del padre dixefle que non que- Cl usd
ria cafar*edelpues defto fizicre vidade flia fas
mala mugerenputeriaf, poderla ya cl E, cedo de
padre desheredargportalrazon. Pero — fic quódintel
fiel padre alongalíe el cafamiento de Hsturienos-
fu fifa, de manera que clla paalle de e- xuiote viuen
dad de veynte ecinco añosh, fidefpues dos a
defto fizicilecllayerro,o enemiga defu probabitar le
cuerpoo fecafafle contra voluntadde Lian carlo
fu padre,nópodriael desheredarla por, Tocumen
tal razon :porquefemeja que el fuecn muniter accio
culpadel yerro que ella fizo , porque dentibus
ma
quía paísin
iuuenes acce-
debant ad iuuenculam cum fama publica , fecandum Ba
confiligram,confil.a5neque exculabirur fecundumn eum
quod ron potuitcognofci,quia erat aréta; nam licer iLaprum non
ficconfamunarum;(utlicit conacus, allegar capit.1. feicem li fidejis,
quibus mod.feud,amitra, 8: quod line contattu corporalis
tionispotefl vita luxcuriofa indecens, Scinhonelta inceruenire, |
tantum.Sali emancipacas, ff.deconc,taba.L.achleras, $e pomponias.
fEdehis,qui notan.infa,
E Cocshereda
¡edan mater, que (imilites elTecmerstrixc, polfér fi-
liam ob 1
al. poll Bart.pertex4
quod no:
Li filiam,C.codicit,q li tempore mortis mater er
ad honellam vitam redaíta, quid tunc poterie fi
re,cum non debear tune reputari tarpis perfona ; de vitima con=
fuetudo: jenda fic.].mella. $..fE. de. gas Se
ibi Angel.pof Guillielaper.limperialis.in princ.d+.5.cales.
autem inipíaflia :quz ob luxuriolam vitam poterar ex
ipía ante teflamentum patris,co viuo,ad honeílam vitam
redijtyan eriam tunc poteritexharedarizvideturguódnon ex notas
perSpecula,ticu,quifili funtlegitis.1.colu. 4. verlic, quid hipfa pos
niteat de peccaro, vbi concludit tali caíu patrem teneri ad alimen
tasóclicvule,quód non polsic exheredari ; cum ifta ambulent pari
paftu.Lúiquisáliberis.5.ñ quis ex bis. ff.deliber. agnol. 8 fimiliter
talicaluparertencbiturcam dotare,fecundum Abb.in cap. quinta
uallis,columna.2.de jur.quia caula dotis non minus fauorabilis eft,
quám cau(a alimentoram.Bal.nonel.in fuo erataruade dote. fol.
colum.2.in. 16.fpecili priuilegio. vultidemin dote: licet nonallegee
Abba.vbifupraskrefpondit ad.d.facaulas.verfic.fi alicni, dicens q»
illa difpofitio non debe extendi ad ¡ftum cafum dotis , ne matri
moniam impediatur : 6 ficinnuit, quod licetfilia tali cafuadhuc
poliir exharedari, deberer tamen dotari ; ne maurimoniam impe-
diatur,Alexan.vero de Imol.relato.d,Hoftien.in.l.1.col.9.nume.y.
infertex co, quód filius , qui ingratitodinem commific , adeo quod
exhwredari poftitii tamen viuo patre poenitentiamagac, vel ante
teflamentum conditum: non poterit exharedari : (aris facie pro
hoc diéto feu illatione Alexan.d. $.caufas. in verficul. fipreter.
3bi £ inhac profefsione permanferitiacic quod nor. Bal. án. le
fiatres.verfi.quero quid iinftitutus.C.de inoflicio,tefla.
h GQueclla paafedecdaddeveyore yeinco añora Quid 6 de confuera $
dinepatriz,, filig maritantur víque ad vigefimam annum , Se flia
poltiflad tempus nupfifler', parre ignorante vel contradicente,
cumindigno: an.propter hoc pofsir exharedari 2 Bal.nouell.in
traótara de dote, in.6.fpecialipriuilegiodol.1y. columna... tener,
quodnon : ne alias per indireétum rollatur ipfiflielibertas ma-
trimonij , quam libercarem non potelt impedire jus cinile , ve no
taturin capitulo primo de Iponfawvbi Abb. hoctenet, fecustamen
fecundum eum, fifilia non expeétauie tempus confietum, fecun
dum morem patrig. vide ibi pereum: ( Jicetnonán ifla mate
ria) quod artendi debear confuctudo parriz circazeratem,qua mu.
Titul. VIL.De las desheredaciones.
¿:óntuaivideper Alexacontilao.columar.volu.2.incipit,
nifa.25.annorum expectabitur , adhuc eciam
o norerezgioniciiliainhone(law vitam elegerit meretri
candoyfeca: ¿un Balanoucllam vbi fupras
ya Gorroejira u femoniefe. Quidfimullas pcurarerfuriolame dic quád
etiam adhue
atardo tanto quela non cafo.E otrofi de
foo Joco , de manera que andouielle
defmemoriado,e fin recabdo : fi los fi-
fos, olos otros que defcendic!Ten del
por liña derecha, non le guardaflen, o
non peníaren del,emmascofas quel fue-
re menefter, fiotro eltraño le movie?
porpicdad,e queouieTe duclo del,do-
liendo fe de lu locura, e de lu mala an-
danca,e lo MeualEe alu cala, e penfalle
del.si cfle atal delpucs delto rogafle, e
afrontaflea aquellosque defcendieffen
del furiofo fobredicho , que penfaffen
defu pariente fi ellosnon lo quifiellen
fazer, e el furiofo muricTé fin teftamen-
to:cftefobredicho,quelollcuo a fu ca-
fayeque penfo del, deue auer todosfus
bienes del furiofo: e los parientes que
lo defampararon, non deuen quer nin-
gunacofa.E fipor auétura elteatal tor
naffecnfu memoria, ante que murich
fe, podria desheredar por cfta razon a
aquellosquelo deuien heredar por de-
recho, linon erraflcn cótrael. Eaun dea
zimos,queñi elteatal que fuera delme-
moriado, onicfle fecho teftamentoen
antesque cayelle enlalocura. E en agl
teftamento onicffe cftablefcido por he
rederos a fus fijos , o algunos delos o-
trosque defcendie(fen del, porliña de-
recha,fi cl furiofo muricfle defpues en
cafadeleftraño,quepenfava del , non
anporum. ve
iníraco.],
Ximas.
Giex. PI.
aelix hac. 1. por
mitaraij.cauo
Sa exhareda-
vjonis fsilius
patrem capris
msn edi
fue á latroniz
bus (ens pira-
dis feu aliaprio
tata periona,
quía ille quí
paritur quem
Ín carcere mo
Yi, videtar eú
Epilcopis 8
idem
dic,ficondem
nacos a dudi>
ce detineacus
in carcere , vt
tadio carceris
lacacios vale cl teflamento,quantoes en el cfta-
ma.C.qui bo-— blefcimiento de los herederos: canon
as deué ellos? aucrlahercdad: mas aquel
yes. E. de fu= cltraño Gpifo del eleayudauacn cuyo
fpefttuto,Bal
poder murio.Masbiévaldriaelteftamé
ta,quáto en las otras mádas, que eltelta
dorfobredicho ouic(Te fecho enel.
4] Ley.V 1.Como el padre o el auuelo pueden def.
heredar afusfjos o afus»ietos, finon lequi-
fren facar decapruo,
iusibidem.co
l6,prima.quia
ex quo carcer
pecunia redi-
muicur, habe =
birlocumilta
Lfcus li deti-
neatar in car=
cere , ve quía .
elteiinflictapcena perpetui carcerís, veladtempus : quia non cadit
luicio,nifiinueniatur compoliio:vellidetineacurpro inuefligatione
C.deexhiben.reis.Bald inditauchéricaficapciui. 6 eriá
del
Paulusde Call.
a A Exegligentes, QuidGiple carceratusvel captimos fuirfimiliter negli
«ens; quiaiple poteratíe redimere fine aliorumauxiilo, Ec neglexie
'suthérica fi captini.dicit y tic parcendGeltalijs, ienm nó
.arzul.quintus.Emáda,£.ca.defidcialTo.Sitamen conflas
set q iplenoluillecredimi:túe dicerctfilius vel cóluntiusnegligés, A
zimos,quefeyendoalgundomefurio- ,
iplenon redimat:Scipfe vel hares feriptus priuaref Iueredirate e
argu.l.isquireipub.caula.la(egáda.Squodibinota.fE.ex quibcanf
maio.fecundum Balvbifupra,
€ Unondencheredar. Imd.$.caulaswverfic.vnum de pradiis.dici
ilosadlucccionelsveniscnon pac inaniciiegpiC-
de Epifcopis
écclera dicicur
fedetiam lege
denegatur ei?
fuccelsios ex
quo pacet, q
tales filij, vel
coniunéti feu
haredes (cri
Pei, fune inluc
cclsibiles ¡pl
captivo , ¡plo
jure abíque as
Ba fententia,
vade fuperua
cua ell que-
fio quam in
hocponirBal.
in diétaaut)
ticas Ñi ca
ur 3
Aptivando “ algund o-
me, o muger que ouiel-
lfefijos, fi los fifos fueflen
Jjnegligentes , non auien-
e redemir fu padre , o
fumadre: o lo dexallen captivo , po
diendo lo redemir, fi defpuesdelto fa-
licre cfte atal de poder delos cnemi-
gos , puede por efta razon desheredar
fus fijos. Mas li por auentura muricl
fe enpoder de los enemigos, aquellos
que le deuien heredar, que fueron ne
gligentesd en facarle de captivo , non
deuen heredar * ninguna cofa de los
fus bienes. Mas cl obifpo de aquel lo-
gar, onde era natural efte que murio E
enlacaptiuidad, deue entrar todos fus Pa
bienes, efazer ende efcripto cierto de” riribidé Paul.
quantos fon: e defpues'defto deut los ¿ dear,
vendertodos,e darel precio en reden=" Saleen de ee
cion de captivios £. Capues quecfte prinos. Noner
que era Señor, non fe aprouccho de an
fusbienes , nin.fue redemido dellos: fequencem in
bien es quelean:otros redemidos £ en meca e
. fulogar-Elo:que diximpsen ella ley (ena. da pri
de los fijos:ertienda fe tambien delos
otros parientes,queauiandebdo de pa-
plo iure , vel
mo grada, ad
quéhzereditas
a A= pertiner Be de
rentelco con elcaptivo. Otrofi dezi- E cam ad €
piltopú vel ec
mos, quefi alguno ante que cayelle Picea
en captiuidad ouielfe fecho teftamen- — prione capi
to, en que ouicfle eftablefcidos algu verá: guiacú
Lpriuar , póts
nos por fus herederos , fi muriclle en
inquem vle,
poderde losenemigos, non lo querien
conferre (ecú
» . :qd de
do ellos redemir, non valdría el tefta- e
mento, quanto enel eltablelcimiétode Call, in. d.au
los herederos:mas valdrah enlas otras "écaprivis
cofas,fegund diximos en laley ante de g, a.nienesquefeá 5
fla, que fabla del furiofo. E la pena «reredemidos
9
a Notaiítam ra
quediximos eneltaley ,e enla que fa- scnem, que
bla del furioo , deucn auer tan fola- semper
mente los parientes, e los herederos, 5%. famp
quefon mayores de dieze ocho añosi,
fa. L(umpra
cit. (cilicer in
e non los otros que fueflen menores
diét.auche. ve
cum de appel
lacio.cognole.
$. vnumdepredidis.Erpoteftad aliainduci.
h Estes valdrá. Tenet enim ciustellamentum, cer captizb hoflibus, y
git decile przambula horacapiniai. Los coma,
:devulga.Scpupil,
3 Gotayoresdedieze ocho años. Et non compecice
fipoltiflanatater
dumin diét.authenticaicaptiui.col
priuo/Ma stscomplenturfecundomenro ibidem.quisoblequiasa
filij»ergapatsem haberfructum fucecisiuainyncninllantancan
seftitucio in imtegrú
izant ,fecundumn Bal
¿iuflicit fiparrecxillére ca
Sefta partida.
3a UrenierMudverbomronita exprimicurin.d, $. fivmum de pre-
diéis.negyindasuitéticalicapticd.vbi dicitor: quiautem redimere
ludenr,fiproprias non habea,e pecunias Íaper rebus iplins, in eá
saufamrettécontrahune. Et Gelímica am. «quando ¡fi flij vel
coniunótiproprias non haberen pecunias, 8 inducic Bal.in.d.2m-
étenica li car
prini. ad dei
lulTorem,non
habenté vnde
foluat,Sctimé
tem feponiin
carccren >
pofiit vende»
re bona prin=
cipalis.Laf p
deftacdad, maguer errafen, afsi como
fobredicho es. E non le pueden ende
efcularlos herederosfobredichos, ma-
guerdigan quenon refcibieron manda
dode loscatiuos, paravéder, oobligar
fus cofas,porrazon de quitallos. Ca fin
fu mandado las podrian ellos vender a,
cobligar, tambien como las lus colas
proprias:afsicomo dize en el ticulo de
los captivos en las leyes? que fablan en
efta razon.
«Ley. Y 11.Como el padre puede desheredar alfi-
jo que fetornare Moro,o ludio, o Elerege.
z Ercge",oludio,.o Moro
] LN tornandofeel fijo, ocl nic-
Ej to, Miel padre fuelle Chri-
de $) fliano bié lo puede deshe-
baicorigioem * Tedarpor ella razó:masliel padre fueVe
ab auchent.ve hergge,o de otraley,closfijos, elos nie
Eo tosfuclsé carholicos“,eltócc el padrees
0 is tenudodecftabléfcer a ellos fijos ata-
les porherederos, maguernon quiera.
E íi por auentarael padre ouicllefjos
que fuesen Chriftianos coros quelo
nonfucílen. Otrofi los cacho!
heredarídel padre,elosotrosnonauran
endeninguna cola. Pero fideípues de-
fto fetornalTen ala £e8, deuen les dar fu
partedelaheredad.Maslos frutosh que
Curaorcim. $e
Ki ignorgates,
f.manda,
9 b Ken las leyes,
Non ita bene
ficut hic ¡bi
hoc explicaf.
126 filius fac
/hzreticus, lu.
icoscl
d.c.excómu.
Dicaimas.
dentes, de na-
retic.
a d Ucarbolicos.ad
de legern.
grouimas.
y fil] catholici ficced:
tamiencanctar de jure canonic
Sin.cfilinS in.caquicung;. Soler
n authentica gazaros,C,de hgrs
ant pa
¿fas ll partitarumo
lo/T.23.96.7n feminadixi
rorthedo:i Ñl
orú.Fefequanturibi Arclidiaco. 8 oá,
witcontrariuan (cilicerquodio bonis teripora
bus ferrene Sa :+, niftin terris mbieétis R
fx, clara quead jurildi one wm téporalem.jta nctavitin fumo
Ldehzereric, $. quid ihareticiflioshabeant. ¿ciftud ctiam
an. Audeind.capevergentis.vbi dixic gin terri imperij (era
hocall feculares,qu maiori zquitati nituntur. Abb, veró
ibi ies dicicn andum elle de opinios '.Toan. Andr. quía non ha»
bes in te rationg, Si probabilitatem cum in-d.cap.vergentis. Papaex
prefsefaciar mentionem deterrisimperil.S< mandet principes fecula
resad hoc compelli:meque curandum eltin hoccafu de legibus cum
crimen hrzrefis(it mereccclefiallicum, vin capivinquifionis.$.pro
hibemus.de hareú.libr.6.6 porna: impofitio fpeétatad iudicem ec-
cleliaflicum,non ad fecularemafin hocaa4. quelta. de itud criam
tener Albericn diét.J.cognonimus.C.dehareti.£crener glol.quam
bi docto.communirer fequunturin dié.ca. vergentis.hoc etiamvo
nl elo Tina caficnan cda leretdo Keaillb 6 Altas
men. quia deiure anciquo minus dubitationis ¡fla quzilio habere
ebarar (lante difpofitione. d.authentice gazaros. Atrentis vero
¡Ñ%<JL varsitaram maivs dubium videbarur:led adhuc tenendomeft
que d iuris canonici difpolicio in hos leruetur ; cum iftud crimen
pin orre
¿tascife lez,
parcormimh
fitmertecciefaflicam + Ec ius canonicum hanc penam filijsinfli-
git, confideranspocnam filioruas elle parentum. hifli quicem. EE
quod met.caaf.d cum ¿dem Ñitin caiminelale maiefacis tempo-
ralis,quantó magisdiuina, vi inad.copi.vergentis, Se ita dn practin
caleruacur.dadde loan.Lup.de palst.cub.ia repericione capit. pee
velltas. luper
: E 4 tex.colu.¿40s
ouicren llevado los catholicos, entrctás 5 formis mie
to que los otros fifosfucflen hereges, e A ver
S : a 5 ic.ex ¡fis v=
noncreyanen la nueltra fenon lospue piro a
den demandar.E fi por auenturacl pa= an fl dea
dreclos fijosfucfsé hereges, closotros 4Ete debe
E 2 2 . alimenta ha-
parientesimas cercanos fueffen catholi bere á fio,
cos:clloncelos quecreenbien, auran la vel fliz d
heredad,e nonlosotros. E fiporauen= ¿5% e
tora alguno fucfleherege,cletodoslos ante deiérá
quid in il
otrospariétes,q ouicre, cambié losque eres áp
b EE tre comas
defcienden por la liña derecha , como fumnatis.
losquefubenpor cila. E otrofi losde + GEpablefccr.ln 3
mui hiercti»
Jasliñas de trauieiTo, faftacl dezeno gra
do:fi clte herege atal FucreclerigoL,cftó
ceheredara la cglefiatodos e Dicnes
cumpolfecon
dere teltamen:
tum.vides.16.
n ” Vita. de fupra
los demandarefafta yn año!, delpues q boda se
fueredado por herege. E fi paflare vn se ibi a
A r a 2 Eto cachul
año,clacglelia nonlos demádare, eltÓ * cos denen hore-
ccaucrloshacl Rey.E fielte aral fuere le der. Vide fu=
go,aura el Rey ocroli todos los bienes. ,
4
pra in glof. a.
QTemajen a 5
Lafe. Tanvicue
hac, y bona
debent relli
mui hiere
reuerlis ad fia
Ilo. V 111
quando es fecho derechament.
Tel padre deshereda fu fifo
z 7 dem.acde gl,
poralguna razó qualquier 72. quet.
de las q dizimosen las lc- fuoma, que
z os itedelta,fi fuere proua- Gctquocie
da',dez1mos q dcuc perderporédeelfi ablata here
jola heredad del padre. Otrofidezimos
uefuergaba el desheredamiento
el tamé te.
uertantur ad
Jidem,ex mis
fericordia cisrellituunuravtin cap.ipla pieras.a3.q.4. 8 non cum di
cit(de mifericordia)nám de rigore non (unreisrellituenda, vevoluir
Archisiainca.fivos.23:q5. Addectiam quod habeturin cap.ad abo
Jendam.de hereticabin,cvrofticiam.$.liverósde hareticalib.6. Sica
vtcommniis«necnon.Scibi Archidia.codarit. Sclibade vide Domi.
inca.cum(ecunduná lezes.de hareric.libras. de pragmaticam regu
carholicoram datam Cordubar.-anno domin
h dtosfrutas. Facicvecicaliubái
tica.iderndeneltorianis.C.de heretic. - pecctedo
j Uewientes.Hocetiam cordigirurperius canonicumsquianec filjs re- fuifle ibi
eruantus bona parentum Ive. cticoram.vedixifispra in ¿0.14 poliam.
k diclerigo.Addecap.excomimanicamus.$.1.de basetic.vbi vide Abb, Y
8cloan,de Ana.vbividebis quidtaciendum debonisclericihrrctid.
1 Gabe vnaño.Nota de annalipraicriptione,vteriam norglosin dit, 9
S.caulas.verficufi quisde pracdiótis. Anautemlegesilkxe Regia hoc
tempuseccleñi pranire polsint.nonelt fine dubioex his, quae hac
benturin.c.queia ecclehiarú.Stin,caecclefianS, Maris. de conflitu
Jicetin contraria adduci polTent ca,quz comular Guillielo»,Bence
diétin reper.ca.Raynuncius.(uperverbo,Svxorem nomine Adela-
fam.numero.240,cúfequenti.vide que dicamia.l.a.civula6.part.7o
in glo.pen.
Glexp TIL,
o Legjtimacaula exheredacionis reftatore inferta Se ab harrede pro»
batatencresharedaco:é plores caulzinferantur,(uéficic vnamle
gitimamprobari.hud, a
m dsifuerepravada. Adde.l,omnimodo.C.deinofficioneftame. Ecin
authiémóliccr.Cudeliberopcare.din corpore,vade fusnicarinauthén
87. Nóinue-
mareflituiveluti bannico, vela= ni camia
Jias danwnato non debeantreflitui fruétus. S adde Alberic.in authen nou, rec
Titul. VIT. Delas desheredaciones. 48
vecúdeappella.cognol. 5 fiueigicur.Scdicie Ang. in authé. de mapeo
¿ingracitudinem.collatione..4.quod fit cautusaduocarus, vtlemper
consta blium exheredamm faciar caufiun ingracivudinis probaris
metiam iparerinexharedacione flij,caufaimingracicadinis non
inferueritylicee reflamentum ob hoc nontencat, Gcluccedator ab in-
tellato, vtpo=
1e exhzreda- que como quiergcel padre pulielle mu
nd a chasrazonesdeltas lobredichas, contra
tasen adime fu fifo,quádolo deferedare: inó pudi:
en retodo provar gelo cl,o el heredero, q
ta cauía ingra— fucfleclcrito encl teftamento, abódag
E feaprouadala vnacofa*,tanfolamente.
i Mas fipor algú otra razó qualquier>,
a e quenó fucfle delas fobredichasen eltas
E leyes,deferedaffeel padre afufijo , non
le valdriatal defercdamiento.
gulare Talon
dambht.nó q Ley. 1 Xx. Como quando elfo esdeferedado en
Hioniaióe, de elcomiengamiento del rostamento, o en la fin,
e ibieú — feentiendequeesdeforedado en rodos losgra=
eo. Egota- — dosdelaherencia.
men femper
dubirani de veritate huius diéti,quia videtur contra textum in dilo
authiz.vtcú deappell.cogno!5.aliud quogycapiculá.colla.8.%.5.fiue
Jeitur.Scontra.l. 4.Sc.ro«ical,7.partic.6.d quiaingratitudo non ex.
cludicá fuccebioneinteflas.L.cogradisdT:end.coguati. Se renár Gui.
Jiclm. Bal.Saliy in... fratres.C.deinofiicio,tella,vbi refpondente
ad.d.$.ingratitadinem, ten tetiam $ laté probarhoc Francilcus
de Areti.in.l.;.5.filius quoq;.fdeliber.Scpofthu.tenetetiam Socin.
conli65.incipienti,vilo proce/Tu.in canfaquarelz;.volú.col.fin.de
juretamen parcitarum ingratitudo excluditfratrem eti fuccelsio
neinteltati.vtin.l.s2.infracod.vbivide que dixiin.l.rovinfra cod.
sa Unacoja. Adde.d.5fiue igitur.S.5.fi tales.in authenti.vt cum deap-
pella.coznof.3cfacicadillud diétum fingulare Innocent.in capiciio.
de renunti. quod fententia latacxpreiTa duplicicaula >
tenetfententia ex cala vera. $ adde
f.de his quinocant.infa. SK inducitBart. diéta
10d ñ in libello plura fimul narrantur, vel mandantur:
lterum per fe fufficit non effe neceffe omnia probari: fed
alteramtantam.3remitritad nota.in capelicercanfam.deprobatio.
Stinca..derofeript elin.colu6.6.17. cúfe
uenti.An antem videater quis (e aftringere ad probandum eo mo
[o,quoinlibellonarratavide Bar
¿indubio nemo videtur (e adílringere, niñ quatenus agere delide»
rat.vttradicBald.in.l.g leétusco!,2.C.de eden. S notactiam
quódlicet quis(cadílringatad probandum , non perhoc fundat a+
'entionemaduerfarijagentis.Bald.in.].:. C. fi aduerf. crediro.S vide
quodnor.latonpoltSalice.inl.cum virum.C.defideicom.Itemnote
F quódiicerpars/c aftrinxeritad probandam pertelles, € inflramés
Poteritcongruo temporcfacerepoliciones.Bald.in.l.fecunda.$.quód
obferupri.C.de iurascolumnix.videnorab.inifla materia per Balin
1.prima.pe.co,C.de condi,indeb.vbiadintelleftum.d.c.licetcaufam
inverrbo,(cabltringit.8:ibi datregulam, quód ad qualitatem probá
dam,nunquá videtquis adÚ ringere ¿Dif qh qualitasmutat (pecien
adtionis,vel exceptionis vel facit aliquéadmirti adid, ad quodalias
'nonadmitteretar. $t datetiam aliam regulam, quod quando plura
requirunturloco vnius cante finalis:tuncomnia funt probanda con
nexim.Secus firefaltent plurescaule finales.vide ibiper eum. Sin
caulacriminali adítringere fe ad ea,que non funtde nacura punitio»
nis,nibiloperarur.gl.in.. ¡cer caufam.S Bal.in didta.l.penu. vide
eciaminifla materia quod not.Bald.in.l.fecunda.colum.prima, C.d
proba.Sin.l.fecunda,col.(exta.C.de fervitu.Gio.l.fiuftrad in.J.có
te minorem.C,cod.titu.Sin.l.ceftium.colum.C.deteftib.S: in. 1.
non.C.decontra.empr.S Bartcain,l.qui vxori.5.quidtamens f.dea
dulte.k quod dicirBald.in..1,14.S.15.colum.C.quiaccufa.non pol
«in.Lfina.C.defal.Sin,).fin.colu decdióndi AdriacoloS:
in.l.minoribus.C.de hisquibus veindignis.6c loan. de Plat.in. L.fecú
da.Cade delato,libro decimo.notahac,quiacollegi longo (tudio $e
poterntprodefie,cum calas feobralerit.
3 Gotrarazonqualquier.Nota valdeiflamlegem,nam per cam videtur
reprobariilla communis opinio,de qua dixiin,l,quartain gl. prima.
fupraillo tituloscilicer quod exalijs caufis aque granibus vel gra»
wioribus: quin in ¡fis legibos exprefis, filias pobit exheredarie
perteconfandirorillacommanisopinic,cum dicir, orcara
zon qualquier, Seatis bene criam quod diciturin diet.$.aliud quog;
<apitulumin princión authensvecuin de apela. cognal. per quesa.
tex.hocidem volvi: Alexand+in diéta aurhen.non cer coli a.
E NA. quart
ES Radosllamácn latin, al eltable Sei
Y So titarmm. pri
E [cimiento del heredero, q cs £e bar hoc dar?
choprimeraméteca lafubíticu * cúdicit, qual
ció qfazédelpuesándodi fubllicuto a Poco
aql heredero, cíto es puefto por feme-
fágas.Ca alsi como ha é la elcalera mu
chos gradosgel vno eftaante del otro,
alsienlos eftablelcimiétros de los here- pe an
deros ha grados, Geltivno anteglotro ¿spedi
engfon llamados fubltitutos,ódeficl die late Laton
padre defercdalu fifo:éante dl primero Ter muodeia:
gradodo defpues",detodoslos grados — oblizationib”
delosherederosinftitutos,cfuftitutosé — Pon eniw fe-
futeftaméto,entiédele'Ges deleredado fralierhetel
de todoscltos grados fobredichos. ligedo aliqua
iehumanicas
1 Scexclulic exheredationisque eftodiofarvenornglof.per
texbidn.LfecúdaTedeliberis d: pollnumis,neq;(equereinr aliquid.
ablonurn: nequeoporteretperaliamlezem aliquamreftriéácneméa
cere:imo exprellecxcluduntur ones aliaringratitadines per,
prefe.vciadiéto,$ualiud quoque capitut ;
nes,quz dantur adid,quod haberuriw dicto
opinionemvltra Alexand.vbifuprastenui: Honien.
fa,$.qualiterinfirmetar.in fexta col.ibited $ef aliacsufa. ques Fec
1inadicitad hocánemineallegatum in caspaitoralis.col. prima, dere
fcript.Bcfacirquod nor.Salicein.l.fratres.inte:tia opos C.deinofiz
cio.tellamen.quid autem defilia velfilio,quemuplit contra volunta
tempatris,an pobsitexharedarizvide.).antepe.S: pen.titul.primo.4.
particc8c que ibidisicquid mcr exbirredaio fer in fauorewa
Hilijvelipló Mltoyolentezvideper alexand. quod tunc etiam extra
ifloscalus tencar inauthen:nonlicer.col,1.8c2. C.de Jiber.prateria
imofa
Quer. Xo
amExbhzredatus ante (ubltitutionem velpoft omnes gradas fubftitu=
tionisviderarob omnibus gradibusexhredatus.h.d.
€ GPerferjanza.Adde.ljurilcontuleas.Sogradus.fedegradib.affinita. £
d €. Antedel prémere grado.Azo.Codeliber.pratesnfumma.dicic. Jré
fieri deber exheredatio ab omnibus haredibus,non ab vnius perlo=
natantam.ff.deliber.Spoftbum.13.$efliuslem fieriporef? ab om=
nibus gradbusharedum. qued ell fi far exheredañío antegradus
omnes,velpoftgradus omnes, vel intra gradus,Scell tune inter gra»
dusquandoperfona precedens exharedationem, eflin alio gradu
quáperlona que fequiturexhetedarionemad.$.Slius.d,Saante.
ineodem,Sr.C.cod.|.,.Scvide dehocperglo.S Dotto.in. d.L..
€ depues. Adie.d fiius 84 a.C deliberprete. 3
£ Gentiendefe.lta quod dicebatglo/Tin didt.L prima. quód nec proba- 4
tioin contrarium admitteretur,comexhzredatiofadta fuit polt om
nesgradus.Sed communiter Dodto.ibitenent contrarium.écin.d
filius.Siveró exhzredatio far ¿perlonavninsex hreredibus,non var
let,vedixiin glo.prima.cum enim exheredatio tab hareditate ex:
clufio,vtinl.quidam cum flium.fEdeverboramn obligatio.non va.
Jerfiá perfonatantum fiataarga.l.cum quidam. ff. deliberisSipoflh.
quiafirepeQuilliusá quofir,valeret: 8cre(peén alterjus non vá-
Jeretseflet dicere quod quisdecedererpro parte teflatus. Se proparte
inteltatus.contraregul.).jusnoftrum.fE.deregal iwvis.Sitamen vnus
tantum elletinflitutusytoncvaleretexharedatio ,!icer abillims per=
fonaetiamproprio nomine nominata feret arguendo ¿contrario
exdifoofiionedidti.$.filins.S.lomon putanir.$.(1 ab wno ex hare
bus.ff.de contr.tabul.Jefiá primo. A.deliberis 3 pofthumis. Sid
elec, fiplures cient inftituci, Sab omnibus exam proprio nomás
nenominatis ficretexharedavo.veprobaturin.l.penulti. A. deivia
ftorupto.iremexifla.l.cum ejusconcordan. Nota , quód cloufula
in principio , vel in fine appolita refertur ad cnania in feriptara
cótentadcadde.l.6 ex argentariis.Sltinició Eodecden.K.
feriptura. Stibi plené notataffadeleg.nitéclaufisla in medio cayicul.
Sefta partida.
rumpofita referturadprircedentia E fequentia. vrind, Slius Ence
2.requiris.deappella,diprocedút pradiéta eciñinpornalibus dilpo-
riouib? quando iplarace cla (ala couateilposant pocndle ideo
qyná potelt difpolitio cenferi repetita fine poena, (ed quando porna
efec diftindtaádilpolitione,runenóreferturad capitula(equétia.gl.
magna Cle,
2.ad fi. iundta
glol fade vita
de honeft. de
xico.clttamen
glo.córrariain
c.demulta.de
sabe, quem
icitveriorem
ibi Abb.colí.
finwvbinot, y
fiin fine ali-
GLe).X.Comoclreflamento enqueel padre non
deshereda a fufijozinfabladel mon vale.
Reteritio, enlatin , tanto
quiere dezir cn romance
comopaflamiento,que es
fecho calladamente, non
EEN
faziendo cl teltador mencion enel te-
culos faruti E
poenalis fitali— ftamento, delos que auian de heredar
gquaadiño, Y 19 fuyo por derecho. E cfto feria como
poena appoli
ta ln prindi-
pio viderurrepetirainilla aditione, ex-quo enim adijcirur, viderur
op fitpacsillis faru, quodincelligitci poniturin ftatuto verbum
adijcitres vel limile.vide laréin materiaper Alexin.d,lcalis foripea
1a.SperFeliná m quexdere(tript. vbicria Abb. col.2.vide
esiá per Abb.imceecclelia veltra.6.not.vbi bonustex, de eleétio. Se
«p dicitglo.inc.cóNicuimos.;.q.5.Scvidegd dicir Bal. notabiliter in
1.1.C.delegitihared.Xins.pei defeu.fuer.contro.inter domi. Se
agmatumés perBarin.Ll feruas.$.ericoy differéria. vibonorú ras
prcSin.l. maritif.hoc quinquéniú. de adulte, Scinal, ilegacum.
ffdeannuislegarié in.l.fin.$ pe. fE.delibera.leza, Addecriam depor
nain fine appolitaloa.de platin.l.pe.C.deaque duétulibar. Et q
etiá declaufulain fineappofitadicit Barán aucten, vtlicear matri Se
auia5di.colla,8.8cnotabilicerperemnde Bar. 8: Paul. in.lfinwvbibo
nustex.f.dereb.dub.£ Bal.in.).1.f.decóltitaprincip. 6 quod di.
citBalin.].quifquis.C.ficert.per. Scadde quod habeturin.c.inquie
Srioniwteappel.Etnotaquod quando cómode non pollune referri
verbaclantula fequétisad pracedóresnon fiillarelario,feu repeti-
hocedicto.Hidepoftul.glo.Sedocto.in.). (1idécum eodé. E.
coru.iudi.léquido precedentes claulul e haben: (14 propriá
alisclaafalafequés,non refercur ad
o.ubal.t cara. Scibi Bart. fido
ebiCarci.kx Imola Balin.l.C. delega
quádoverbaq aclaufala, nóluntper feprin
¡iterpofita fed adstiam difpoficioné qualificandá,, ve quiacon=
is modusinfericur iegato vieimo loco appofito ,tuncad vii
mo locopofititantú ref=rcur.lfillam.ff. quádo dies lega, cedic. Bar.
¡ lereb”cubi.l:é neq;referuntur quando extali relatione an
nullarelppracedás difpofido.Paul.de caftin..1.6i.Ecin.L1.C.delibe.
prieto.Icenvti claufula spponicurin medio alicuius capi, tunc ad folú
jllud cap.refercur di. yofíilims. glo, Bar. de dofto.cómuniterin.d.
J...C.delibe.prate»Abb.in.d.ca.cequiris. Seleganterconfi.75, inci
Pitillud de iure quzritar, In his locis reperies in ¡Namateria rmulta
notanda,qu (parfim difpertahic collegi : quie cum cats ocurre
ritsdabunt ibi honorem.
Ge
a9Siin exhizredatione canfi(pecialiter non defignatur,vel defignata
2b
non probatar: repellicurinilicas: St fuccedit exhueredatos licet
haresquádo nó eltexprefla cau(a pertellatoréle offerar juflamcau-
ll 'edarionis probacurú:Scidef ell prateritushlios.
ALA raño dem dic,Gin(lituerer aliosfilios, Sevnum prateriter, 1, (i
po'tmortem.sfivfidebonor.poff.cont.tabu.
4517 »edandalo ni dejberedandolo.Habes hic pprarerit? dicitur, qui nó
fuiciaticucas > neygexdieredacas. vnde licet de eo aliasfaéta fitmen
tiv io tellamento, dicitur álius preteritas.l.quidá.Scibinor, Bart,C.
de fidsicó.idé Bar.in.L¿.C.de liber.prate. Bal.in autentica, ex cana.
col..C.eu.lk procedircria fi relinquereturhaereditas filio praterito
perlidcicomuiiffism.l.ica ramen,$.qui rogatas. Scibi Bar, 8 Paul.
ad Trebel. An autéfilius,cui pacerin vita dedie (uá legitimam, pofic
adhoc tanquá preteritas dicereteflamentú nollú2 Bar.in.l.gallus.5.
8ccquid (itácum.colu..a.verfic.pratereapofico dí allegat.l.papinia-
nus. S«quarta ipoticd colla edlicnidetad, quod ná iciam
notácali dodto.pofteúlle enim, cuinon debeturlegítima non po=
tell regularicerimpngnare teftamentú, co q, tune nulla (ibi fit iniu-
ita etiá con(ulendó tener Alexan.confil.18ovincipitvils duob?
mentis.volas.cc lu.2.Deciusconfil.68.mumero.2.tuadde, q
hocprobacurin,L.cum quericur.C.deinofficio.cellame.Glimicanif
turpisperfonaciferápatrcinflicutamátune flius, eciá fi biferal
Etxintegrale itisnapoteritagere querela ad refiduú , odio intli
per.l.Pantontos.££fiquisipar.fucr.manu.idem tener Pau
ti icio.tefta,ficut eciam cltin fratre, inflitura turpi
deinotid
na, fecundú cundé Paul.qd nor.Contrariúeñin fraure voluir Salicer,
in.Lfrcro.C,
deinofscio.te
fi cl padre cftablefcioflealgúd cftrañoa, a
ootro fu pariente porfa heredero, non adín
a E lensirifli
faziendo enmiente defu fijo, hercdan- Eran
dolo,nindesheredidolo?.Perocltclta- adi panoni
mento,que fueffefecho en cfta manera, — Y loquitqun
: de paterexto
non valdria", eporende ha mencíter q
tOCrac plate»
quando el padre quifieffe que valafute ritos. Kitud
ftaméto,c ouier Sborde desheredar la fonera a
fijo cnel,q mucftrerazon ciertaporque ño aurea
lo fizenombrandola:diziédo feñalada
02.
in. del. bras.
Sriltudvidetur verius,tam in ls quiminftatribus.
o» valdria. Intelligeliue Glas prateritas ficán poteltate.ve in.Lin 3
tercateraEdeliberapoflhas la Made iniafl.rmpr.iue ficcmmanci-
patus,hodieperiura autenticoram,Seperilá. .indiftindlel
tem.éctenerBarrol.inadela.Scin.lgollus.5.in omnibus. fade!
ofth.Limitatameniflá.l.perrex-bmgularé fecundá Barto.ibiin.Li
usbarg pnucfrdebo poteontrarabade perl coro
quidáfolénisaduocarus és fatis doctus, quod li pater hiabens faculta»
tem faciendimaioridinprimú vel ferundá:Sccorú delcendentes
q ifeciepervire llamé maioridinprimá hlid, S cius defcend
tes.Etdeinde moro illo flio,reliéto nepote ciusflio,parer Feci
cusdumstellamentam,in quo praterijt quendaw aliurn fill mo-
machum nouicióforcein ordinelandi Prancifcis Sefecie ¡lá maioriá
infecundoméilium,qtencbirmaioria/ecundo locofuéta, Scnonpai
maperilluwtest.quod procederer.fitencremus opinio Parade Cl
conlil317¿ncipirdubinanfacie.volua.qy «$e quis tuté.l. hac conful-
tifiima.Cadoreltagprocedor, de fiin priwvo teflamento effent inflita-
tivenientes abinteilato.cuitsscontrasiórener Ale fiquisano
teminá imdaastitna.fapra cad parti.fore
xetur mañorialecund! teilaméd, ¡uando non elTEr fa
tutionis,»ecauchenticamex cauliCude libe-prarte.fecus fi per viam
jnflicuticri.cogita.Esquid fi parercendens ad morte fecitemaioriam
infilitiplian y; zrauauic ve dare mille liv (purio : contigir, q tela
'mentum,in quo faéta ct matoriam rumpiturex cauía prertericióisvl
Allesdrerales E tous por pee ab ecesoitfab ere algid
fi legixiomi:3 lic ef sbrentum cuñus lucro ceden ta múlle, an más
ori velad lucram alioraw filiorumeSvidetur q lucro filicram per
texán.L.hiquibws.fecundá fecunda lecturá.glo.SBartindy. $. item
Siquis.fade 1t.Quidanté6 filos prateritus taceat per anná
an excludacur alure dicendi nullózg!c3n.L. impubes.$.f. ¡Ede car
boniawdist.vule o excludatar:8: camilla gloaranfitBarco.in.lufilio
preterito.col. _fiverotaneotépore nótaceat. 8 hocetiamte
nerid oris.C.depollb.haresinit.8c. nánunquáBal.ve-
ñ hr:xed.arguwento llas, I.dicit Bar.petsinné locus
tuminhocin.d...ólio praterito.S ponderat,g glofliinad.54ia ju
pubes.dixici ¿qu pater file de mente glo(T: quod adhuc
dicipobieteflariencuin nullum, incerim tamen donec dicarur mul
Jam, époltquam pes cartomanniprateritas ell exclufos á cótra ta.
bulas bene valeccellamentaar aquitatepratoris: jta quod later
inflitutus etiar meuetactiones, Sclueratur fruétus hareditatis ; de
(tum diciteflecafuco fingularew in. dflinadincipienti quelicam.de
idemtenetBal.in.l«s.col.1.C.debonorumpoff.cont.tabu:vbi Al
col.g.verfcs crdictacllvidendumetenuicidempofi Bald.An-
gel.Paul. de Caft.£ Ludovic.SeFrancil.de Rampo.£lmoliin.cllfi
Fo preterito,é« aliospereumrelatos.vbi late deintelleu.d.5queíi
tum. éccumperpretericionéflijteftamenci Gicmullá nó potell ha
reditasadirividcin.l.ventre.Hdeacquirahgred.Sindiilud. 55d
contaabu.G quenor.s1.8 ibi dodto.in.)a.C.de bonorpolTe.contr.
tabuán glo.6.Et quid li flia pretericanolit dicere reflamentum nul
Tumzan pofíirpetere dotemab.extranco haredcioflituto2vide Bald.
gficio.14i.C.dedor.promibsio.an autem preteritos pofsit approba
reteflamenturuin prejudiciom fratrum,quibus ell apertavia 2 vide
perBal.in dióta.l.2.C.de bonor.poflef.contratabu.coll...vbi tener,
quód non per,,fipoll mortem. j.fina. E de bonorum pollef. con
tratabuvin quo func opinionesavide per Alexansin.d.L.2. col. . ver
ficudublequenter quaricur.
a Uscñaladamente,
Titulo. VIT.Delas desheredaciones. 49
Geset exprebio caule venal
“pr,
5D. ce de otra
goije non ab
dria. Appro= Mente,aque poraquellarazon lo defe-
batur hicopi- reda.Ca de otra guifa non valdriab el te
io loan «de a ;
Gin auren.ez Limento.Pero dezimos, q maguerdi-
ca Ca Eo ga el padreenfu teltamentorazon cier-
et.prater ; Osa
Cll slo es ta,porque defereda fufio, ofunieto, q
smunis, dequa non deuc fercreydo,amenos dela pro-
ae uar“e] melmo: o »quellos que eltable-
sipet fciopor[us herederos. E fipor ventura
Bal.«Salysin cl padrenondixe/lecnfu teftamento ra
dictaaucé ex 7 Z
caula,Serepro — ZÓ cicrta,porque deferedauaa los q de-
bar opinio fcienden del:o porquenó fazirenmien-
a tedellosden fu teftamento, nonlapo-
in.d..quidi driadeípues moftrarecl herédero : nin
sebant» quód — deneforoydo fobre eftarazon, maguer
eciám hodie, >
quando filias diga que el prouaracontrac! fijo, q erro
eltexhzreda- ental manera contracl padre, porq de-
fi e . .
io via fer deferedado,ante dezimos, quecl
giima,nibilo — fijodeucauer la heredad defu padre. E
minus valecte + A a
Manentama, “otro cftraño que fuccfcrito enel tefta
opus fit illud mento,nondcueauer ninguna cola.
per querclan E y
xelcindere.
6 € Uoelaprenar.Vide que dixiin.1.2.fopra.co.2ce(Hliquido probádain
gaiadowtindia.L5.C defecanmuptbiBal qnonpofitinde-
Gumprobarionisdeeriuramentum, es quoles exige liuidam
probacionem:S:rario huius. L.efideo, quia li] habene legitiimam á
JegesBcidcocít probanda:Snon (tarurfulo diéto ceflatoris, alías ves
rollareturerian(inealiaprobatione,vcind.diui.Bcbi Bart.f deadi
- mendlega.
7d M0porqueniferiaemientedellos, Acomtrariocrgofi pretericiofierer
caula legitima ingracicudinis inferra , teneret te/lamentum, de pros
batacaulafiliusexcluderetur.vide per lofMinautent, de haredib. de
falcid, $. exhrrredacos.d formam apponendi caufam inprateritio»
'neponit Bald.in auten.excanfa.coh6.C.deliber.prate. veliteltator
dicar ,talem filium menmideo non in(titui,quia me vulnerauit : vel
fidicatsideo cumprzterco,vel noninítituo,neqyexbaredo quia Bt,
Genie apponeretverbapriuaciua,tunc elTerexharedario, Senó pri
teritio.Sccumilta.l.particaram indiflintré loquatur, videtur quod
etiambhocprocedac,8 fi bliusin poreftarefit preteritas : dummodo
caulalegitimapratericionisinferatur.glo(l.tamen ind, $.exharedas
tosdizperverbo noluitrenercontrariumia filioin poteltate ;imo q
teltamencum,iplo jure, non valeat,(i pratereacur filinsín poteftare
etiamcaula cxprefla.quam gl.ad hoc dicicfingularem Alex:in.d.au=
ten.nonlicer.col. ¿.vbidicit,hancelleccmmunem opinionem:licér
afferatbenecTefatendumfecundum Ángel. ibi8Paul. de Calh «in
auten.excaula.C.deliber prete.Sindl.cocit.quodíi caufa expref”
fainprateritioneprobaretur, cxclnderctur Gliusáiure dicendimulr
lum:ficutexcluditur á querela, quando probatur cauía exprefla in
exheredarione.vide lateibiperÁlexa
3 e Uni le podriade/puesmoftrar.Not «bencadid quód dixiin.1, o8aua
fsprácodeminglolTa Baddoinauten.vecumdeappella.cognofén
S.liucigirur . quid autem fi nullo condiro teftamento , pater des
«cedar:an ingracicudo probata per.fuccedentes abíntellato repeler
ilnlutegraruno d (uscetioneineflaaii/Eal onaperiequaloqui
tur quando, (vit conditum teflamentum, Óe in eo non fuit feruata
formaio exharedatione,velpratericionefilij,quo calu vult quod lie
cetresreducaturad caulaminteftati,filiusfuccedac patri, Senon ha-
res(criptus.quando vero nonfuit á parre fam tellamentom,, fed
decefsitabinteftaro.l.ifla nihil dicic. quo cafu viderardicendum,Q
fiingracitudo pofirprobati per (necedentes ab inteflato , repelles
turfilius sficut etiam repellereturfrarer, in fucce(sione ab inteflaro
fcatcisjingrativudine probata.vtinfraco.luzuio fin. Scáito caía faluari
poteltdistum Angel.in.Singratitudinein.inautenti.deruptede quo
dixi fupraeodemin.l. oétaua. in contrarium tamen tale Á
modo.C.deinoficio.tellamento.vbi babeturexprefie,quo
nonrepellosuuráflccelsione,nifi teflator eos exharedaueri
fi nulla cofum,qual ingratorum, fecerit mentionem ¿non lic
cias hueredi
“bus, in;
Io. XT. Por quales vaxones puede el fijo defe cos" nom
vedar al pádresde los bienes que onic/je aparta. xe.Led porele
damente por quales nom. al
illa. Leiro
3% Cho razones fon ciertas, — Joquitur,q
fi d dofiric condiz
y porque los fijos pueden mum ceftamen
48 por qualquier dellasdefe + tumisnonlo
248 redar lus padres, cfus ma- Jara quan-
E 3 o - do fircceditue
:olosparientesdequien defciendé, ab imtetiato
deaquellosbienesque fucró fuyos pro qua E
pad mon fecic te
priaméte.E pues queen las leyesanted Qamentums
fta, moftramoslas razones, porque los Pia
padrespueden deferedarlosfijos:poré- tires CA
decóuienequemoftremos, quales fon — pellícr á fue
eftasochorazones. E dezimos,¿ lps ceso reda-
” dto teftamen=
merarazó es : fiel padre fe trabaja de la. 50, in quots
muertedefu fijo,acufandolequeauiafe lios non fuie
. iteeshared:
chotal yerro,porque deue inorir opor cepas
der algunmiembrof, fuerasendefilaa- fam intefario
culacion fuelle fecha fobrecofa queto- Es in calas
1 quo parer os
calle ala perlonadelRey.Elofegúdara» ftendit figna
ingracicudi >
7 nisyvtin. LA
defunáws.C.defuís Sclegiti.bere Afortiori nón dbetexcludi, quan»
donullamentiofadta fuitnequeexharedarionis,neque ingratitud
pis. Item quódidquod.l.duodecima flaruicin fratre, non viderures
tendendum ad filios(eualiosdefcendentes,feualcendétes, quibusde
beturlegicima,8cherediras eltejs quali debita.l.Ccripto, ff; vndelibe=
Yi. S.interquoscftmalorpietas,quaminterfratres , Sciftudvideie
tenendum ranquam equius de verius.
Ulexo XI, >
39 Hzzclex ponitoftocafusingratitudinis, quibus flius potefl paretía
ter exharredare:Shabuic ortum ab auten.ve ció de appel , cognos
$. 8 hocquidem. -
£ 40 perdermiembro.Hocnon dicicurin,s.fiueigiturn ante
de appellatio«cognol. ¿quoifta.l fumpra cit, fofum dicitur,(ipa
rentes liberos in¿interienmn vice tradiderint, vnde tu nota iflam
hog. $ adidquod dixi inlege quarca (ipracodem, Anveroctiam
ficiufla caula exhaeredarionis jn filio contra parentem, fi parens
iminaliter de graui crimine acculaueric inferente exilium
vel infamiam ,licec non pofit fequi-mors , vel membri matilar
prout exam babetyr in Alijs fupra codem,in diétalege quarta, Se
inautenti: ve cum deappellar.cognof, videtur quédfic
ex natura correlaciuorum : hain pater Se dilias fine correlaía
quia non porel flare vnum fine alio, que ell regula cognolcendi
correlasiua.veeradiclafomin,L.quarta.$.cato.columna.decimanonas
ft. de verborum. obligatio , vbi ponít exemplum de patre 2: Gi
€: domino 8cferuo : Seriamin pocnalíbus, «in correctorís fitex
renfio deyno correlaciuo ad aliud, velate diciclafonín. .ina.C«deín.
diétuviduir.collen.in contrariumtamen faciciftaascdica5.iue igivuro
que volueruntdiuerfficare ¿fm caftm inter patrem S:filitn ¡e
quia maior renerentia debetur á filio patri ; Se grauíos ell Glium
acculare parentem,quam parencem filjum, Sc quando in correlacinis
eft diuerfaracjo dilpoficumia vno non extendicur ad alind, Barte las
in distalegefinaper.).fin.C.dereltinden.venditio.vndectiam dices
batBaldiin.l.quicungzcolamn.quarta,Cedefero.fugic,quodú flara
o cauccur, quod lil bannitorum expellantur de ciuitate, non ex+
pellentaráliz Ecminz :quia non ell eademratio prelimenda, Exc
quo minoraudaciachi in mulicribasocin.l. quífquis,C.add. Judo mas
jeft.prefamitur eciam , pacremnon ita prane fllum accufaciuoos
cum mullusqmor vincat parerntm.lfina,C.de cura.fucio. 1.¡( quis
: Partida.yje J sad
j.vtcum €
sl
1
Í
1
Seftapartida.
dem.ff.quodmer.cauf.facit oprime filius.£ quod ¡bi Bald.Cade
parri.pozella,
28 Escsrabáa.Adde quod haberurfapra.co.L.4.Gcin.dfGueigicar,
3b Cimiga.Adde.5liueigivar.S fupra.cosl4.
4c Ulaguarra.Adde.d.5 fine iiundpaicadas
5d U Pesheredaro
Noriflá cau-
Lam 8 anpol-
Sichoc calu fi=
Bus acculare
parétem , qui
tale delicta
commáfico
dequano. Sa
Iycecain,!
uu, € qui
accul. nó pul.
z5cs.Ñiel padre fe trabajas de muerte de
fufijo,queriendolo matarcon yeruas,o
confierro,o conalgund maleficio: o de
otra manera qualquier quefueffe-Later
ceraes:quado el padre yoguicre conla
muger:o conlaamigatde fu fijo. Ela
quarta'razon es:quádoel fijo,quiere fa-
zer teftamento delosbienes, de queha
poderdelo fazer conderecho,e el padre
partir.
6 e di neivemeis. Jo cltorua por fuerca,de guifaquelo nó
do.ddde.d.$. puedefazer.Laquintics : fiel marido fe
a ed E trabaja de mucrtedefa muger:o la mu
: cpifcopa.. gerdemuertede fu marido, dandole
audi. Sefupra — yeruaso de otramanera qualquier. Ca
sola.
7 £ 4 em las leyes,
Supraco.L.6.
por sal razon puedecl fijo deltos defere
daráqualquier de los que delto fe tra-
bajafle.E la feftarazon es, quando el pa-
dre nó quiere proucer al fijo defmemo
riado,co loco, delascofasquele fon me
nefter.La fetena es:quando el fijo cayel
Sc en cativo, eel padre non le quilicffe
redemir.Cadeferedarle puedepor tal ra
zon.el fijo. E todasaquellas colas que di
chasfonentasleyesileftetitulo, que fe
S
E
9 h Uscñaladamen
se.bide dic.
fue izitnro Se
in auten-100/í quee
cxt.C.delibe, — blan del padre,quando cacen cativo, q
RS deué fer guardadasen los bienes del pa
10 1 non valdrael >
sefamento. Ap dre cfías melimas han lugar, edcuenfer
probac opi- guardadasenlosbiencsdel fijo, q caye-
nionem com
reencativo, fi mutielfc en catiuidad:o fi
falicile ende ante que muriclTe.La oéta-
wasazontes:quando el padre esherego,5
muné de qjua
porAlexanán
ante:
fa.co3.Cudeli .
oo on colfifoescatholico.Capuedelo defere-
male-delmo: dare fijoporeltarazon . E fobre todo
volvitinal. fi-
lio prarerito.fdeiniullrupt. E
me ke Uosaslarmendaselacorrascofas. Added 5fiuci
excaula.C.deliber.pratewelexharedardcl
Mllex KID.
2oDotellfraterfiatsélumm intellamento fuo praterirelenexhzredare
comcao(a:velctiam fine caufa mili male vita au difacmacom info
ruativel feruum:tuncenim per quereláinofficio(.rupto tellamento
finccederfraternifiñn fratrismortecaptauit ,aut cum csísminaliter de
cali mortisvel membri accu(auie, vel maicremparcem bonorúienm
perdercfecitaut polle fuumad hoc pofvit: necinaliquo ifloru cas
fuum viuns potelt fuccederefrarri abintellato,fiprobeturah.d
11 Usinraen.Adde,l.Cecidá fupra.eo.£e.l.fratres.8fracris.C«Linoff,
tefta.Scin auten.deharedi.¿cfalcidin prin,Sán.l prima, fade inoffie
+ o.telta.Grinll.co,£Lorore»
2 m Uemdlavidasinfnado. Added lfracres bi feipri heredesin.
famiz velturpitudinis, velleuis norz maculaalperguncur. Econo tito
infra proximo. Sc dicunturturpesperlonz meretricesvcin.l. pantho
aiusin prin IE. quisá paren.fuer «manu. dcomnesinfames: (ue ie
infamiafadiivel turis.glo.SedolRo.inad,$.fororabcind.l.fiarses.Loá,
Faber exiamin dito,$.[oror «dicit comprehendi exam excoriatores
equorum, laforessebrijsbrigoli,difloluti,Semala vita Bcin honeftz,
vndectam mulier,que pallacíl(ccumncommifter,licerfine qugíta,
turadfin.Scinautén.
Sinfracad.par,
+ fo,afsicomo los hermanos.E dezimos,
o
rs
fed(olumardorelibidin's,dicerurtorpis(ecundum eundem To. Fabr,.
item dev(urari) fecunda Bald. £eSaly.in.l improbum.C, de his, qui
notaniofadeem fidusex facerdore fecúdum laf. quialios refertind,
1 fratres.ad finem.8cidemúifraccrinflituerirfuan, concubina, vel
aliquem exbannicum aut damnatun de vulnere eualiqua violen
tia,veldealio
a A maleficio in«
dezimos,quequandoclfijo quiere de- — famiam irro-
amte , VE tran
fercdara fu padre,que ha menelter, que a
diga feñaladamentchal gunadelasocho
razones lobredichas,porquelo faze,c q 5
feaaueriguado:cli non lofiziere aÍísinO tna. sesduer
valdra elteftamento, quanto en el de- te cum Anges
feredamiento del: maslas mandas e las diciecondei-
de 25. natumdeval-
otrascofas,Yque el teftador eltablefciel ere: mam
fe encltcltamento,fon valederas. non eflet cons
demnatus ex
eo quód tano
tum vulnesa-
witnon cenfes
turvilisperfos
Asrazones porque puedé — na: quia hoc
non probatur
ferdeleredados los parien- 7 ón
jure , ve dicic
1 Mza tesque defcienden, eq lu- Philip.Corma
ESA | ben porlaliñaderecha mo conbluiz, in
SR E > caul eres
ftramos faltaaqui. E agora queremos — fa.a. volamia
moftrar,en que manera pueden fer defe ss
ñ Genta liá ¡ef 2 Celbermano. 3
redados,los quecftienlaliñade tramicl ” eee,
junGojmelli.
ge, vel faltim
confanguinco
ex codempas
1remon devte
Le). X 11. Como el omepuede deferedar a fus
hermanoscom razonyo fin ella
Gelvnhermano puede deferedar al o-
troconra70,efinrazon! .E aunque nó
fizicfTemécion del,enel teftaméto, pue
de dexarlo (uyo aquien quificre, quan Proulabene
do nó ouierefijos:ninotros que defcen — ind. 1, fiatres
dicflen del, de la liña derec ha:ninpadre
ninanuelos,fueras ende £i eftable[ciefíe
porfuhcrederoatal omc,¿fuefle de ma
lavida,o enfamado."Ca eftóce non val
driacl eftableícimiento de tal heredero,
antedezimos, el hermano"puede que
brátarcl teftaméto,? e aucr la heredad Pires. SK Angel.
defuhermano,prouádo clte ante cljud inolurffco.nó
tre nato exle-
gitimo matri-
monio fecune
dum Bald . 8c
ergo proceder
An fratre natue
valiicerlegitimato per
Ia(o.in.d.|.fratresfperl.comimunium.in prin.C. ;
telligectiam defcacre primigradas,non debil ftatrum,), fratis. Co
deinofiiella.
Gel refiomento.Idem dic, lifaciarfíater donacionemin ofiiciofamtar 4
piperlona.vide glo(T.¿:ibi Bartol.in auten.deimnser(donacio.coll.
feptima.in glo.Iaperverbo filiorum : Scintellizefiue fraterfitprare-
vitus fue exheredatus(<cundum Saly cet.KPaulade Caftr.Galiosin
dictalegeftarres. an autem rupto cellamento per querelam á fratre
praxerito velexheredatoydebeamurlegata per autenti. ex cauls. Co
deliber.prateri.dcvehaberurfupraco.l.proxi,d pfti.ca.
parti.Salycetdiíputatiin.d |. fratres.q.quarta. Gcdicitde rigoreiuris
non deberi..ed quid parscontrariacit quior: Scpillearticulus ege
rerdeciioneprincipali.videibilateperla(o. dumrenercomuunen
ppinionem elle, quodlegara non debeantur.Sclic quód. d,auten, ex
caula,non habeac locum infracribus turpi períonainflituta . 8 bene
facitadhocad.L.Git8inftaco,
za heredad, Approbaturhic opinio Guliclarelati ¿Paulo de Caftro
in dic,Ifrarres.venon folumreuocerur teflamencum per querelam,
quoadlegitimam frac debicam : fed exiam, quoadomniabona, 8e
idemtenerBarzol.fcuille,cuiuse/tilla lestura.in authen.de haeredil
dfalcinprincip.collayper.Pantonius.f.( quisáparen.fie. ma=
Titulo. VII. Delas desheredaciones. so
inci. Squid fi aliquid fuit fe
a fica
irelióum , an tunc agar
as.per. 1. omnimodo.
¡uod tantum agit ad
¡bo pertonis.dcilla clk
sconil. 176. in caula
gadorafsicomo deuc.Pero tres razócsa
fon,porquefe non quebrantarizel tela
mento enq el hermano ouicffe eftable
md fcido porfu heredero aome maguerfu
gine Suliel.< Teenfamado>,o de malavida. Lapri-
Salyceán. dele .
featres. merates: (el teftador ouicfe defereda-
6a Erresreznes. doaaqlfuhermano, por razon que fe
rear dosadilabermano, pos razon que le
ex authari. de Ovielle trabajado defu muerte en algu
nups$. ingraí— namancra.Lafegúdacs lienalgú logar
tudiné.col se PE oa
nana vila Otiépoleouiefle aculado criminalmen
Glex.xUI,
¿mPonimturin hac. fexccafis in quibus hares
ditatema primas fi quis ope vel confilio fami
aditionem haresciens querelam iudicialcin non appoltit, Si
abextranco incerficitur: poteíl hores adize8 intra quinque
conquerialias
aufector el hue
hermano erro contraclotro, en alguna
delastres maneras [e] diximos, que fiel
hermanoaquiéesfecho cl yerro,muricl*
fefin teftamento: d nonpodria el otro
queauiacrrado contracl,demádar, nin Sontulifylla-
» » niani, in quo
heredarninguna cofadelos bienes del, tomixer
porrazondel parentelco. ya
raté,neqy bo.
noram pollel
U2o)-X 111, Porque razon deuen perder los here — fionem petere
deros la herencia quedenizn auero hxres debet,
nú vindicaue
tas vita Sc in- tea muerte,o perdimiéto de miembro. 5 Eysrazóespricipales mo rienece defien
famizsquean —Taterceracs:file ouieflefecho perder la Es Mrarólosfabiosantiguos, “iSqueltio Ad.cicf
tediétum.s. in E e nem habuerit ad fenafe
Gporcadavnadellasdeue — defamilia, 8: est fila.
perderel heredero la heré cup E
gelosfazer perder. Capor qualquierde — ciadelfinado.Laprimera'es: quando cl Genpoma ca Ej
gracitudine, Mayor partida defusbienes , e aunque
repellebar fra Josnon perdielle,fi non finco porel de
trem agentem
querela ve in
:lé poltula j.cx.la1e
Linarená. C. — flastres razoneslobredichas , que fueré
de Snoficio aueriguadas , puede el vn hermano de-
teltadhodie cú s
repeller:Saly= feredaral otro, maguer eltablefcicflea
<sdifpuratsin ome malenfamado porheredero. Eaú
del. frarres. in
tenia oppo. dezimos,¿fipudicre fer prouado quel
3% concludie
fic Sequodealiscanfanon fir correa, cum fit quedam caulain
trinfecaná legeinuenta, percorrelarionem ad torpitudincin inficas
visundepote(tdiciinnata perregulas iurisnaturalis,Geciuilis: quibus
dicimus nihil dolofusdolofo,licet ergo repellantur fecundum euva
aliz: cau fioilesiftis express, que exreinaruranon veniune, fed.
¡facto extrinfeco, non repellitur diéta caufa intrinfeca Se velut la-
feñordelos bienes fue muerto fpor o- piraléy
Lei Spa Vetic imponi
bra,o porcófejo de algunos de fucópa e apa
ña Gel herederolabiendoSefto entrafíe — tuerir fucenra
la heredad, Pante que fizieflequerellalal Fere 2 negser
E E hgresper com
juez,delamuertedeaquelcuyosbienes > pendió Gum
deberoccultarcin.l.3.5.qp ad canfam.cum fequentibus.E$.nÓ canti
fadSyllaniaGin.hga.C.de bis quibuvrindig.Shcer,l.ifta praces
piúsdedictamen beneficium beredibas,vefiiplrintecim decebiflent,
traníimirtane jus adeundi ad luccelloresfuos.l.pe. Cade hís quibus ve
indig.£in.d.Lteria.$.cleganter, 868.6: rraditAzo. C.de his quib.
indiginfumma.
nata, -Quidlinonappareatavide..Ecficertus.5ufivnus.£cibi An= >
7 db €enJamado.Approbarquod glolTintertio intelleftudicitinad.$.ine —— ge.fadSylla.
gracitudineme
8 € Ga primera, Aliquantalum latius ponuntur bic ¡fl tres cau, quí
indic.S.jograritucinem.vbicantum dicitur,qui mortem voluitftatr,
aut criminaleminducere contracumin(triptionem , aut (ubltandias
ciusproperanicinferréiaQuuramideo rene menciiflamd.
9 d Csntefiamento. Habeshicquod ingratitudo ex caufis fupraferipúis
xcpellitfratres críamá lucecísioncab incellato: Se fic approbar ifla
$ Usbiende Namfecusfiignorancritvein.lfideo.Scinol.cumfratrem, 3
Cadehisquibivtin di
h Gentrafela heredad. Approbatopinionem Hugo.relatam per glofT. 4
in.l,incognicione.fad Sy/lla.Ereprobat opinionemloann. £ Ázo.
dequactiam ibiperglofl. SCopinionem Hngo, approbar glofTa in.l.
fica.C.de his quibusvrindign.8 in.J.rercia.f.quodad cauíam.fP. ad
Syilania.Scproiíta opinione elttextvim.Lnecellarios,S. non alias. fs
codem,
J.primumintelleumglo(Rin dic.$.ingraciudinem, quemetiamibi — 3 Querella. Iommi fufficere accufarionem proponi abíqyco , quod y 1
cermit Angel Barcozamen SeBal dali po((GaliclinLfraires Cde expeñerequod fupplicifumarur ab osaloribas vel fesuls quí id
inofli.teflasreprobane cominuniter dictum intelle£tum : 3 tenent
quodingratitudo non repellac(ratrem áfuccebione ab inteflato . $e
ctiamAngeo.Lsánfi.f.deinofiicio.tefla.vteriam dixiin.1.8.(upra.
<o.in gl prima.ldeo tu tene mentiiitam.l. partitaram approbantem
diégÍ. cuiusopinionem ctiam tener Saly.in.d.].farres.q.8.decuios
mentectiamelt, quod hoc procedar, li fraccrollendiefigna ingrati-
tudiniscontrafratremingratumper.Lfidefondtus. C . delegit.hze
re.Scfingratitudo durauit, que elfer magna reftsióio ad iilas. L.
indiflindte Sgeneraliterloquentem, Sefortefafíicerer q ingrarituo
do taco vel espreós non cd fans ao lla deus dela
non loquicurin Fratre, fed in auña: vbi requiricur exharodatio vel
prateritio cuminfertione caufi,vtin authen.de hare. Sfal.f.exhes
redatos.8ellypra.co.l,4.8c.10.8cvthic vides iúita.laofupra.co.ILiftg
partitarumapertevolucrunt conlituere diflerentiam inter exhare=
dationem vel prateriionem,quer fitinteralcendentes Scdefcenden»
resablqueinfertionecaular:dintercam,queinterfratres ve primo ca
fu 8cGingratitudo proberur,non excludancurdelcendentesvelalcen
dentesálucceione abinteftato, quando non fuicfadia exharredario
velpreteritio cum infertionecau(s:ffarer vero repellazur propter ia
raticudinem afucceGioneinteltati, Sefiin pretericione bulla fitin
Jercacanla.8cadde,que dixilbpra.co.in.l.1o.inalljsvero cognatis,in
racitudonontepellerer afuccelsionciaceltacivcin.l.coguaís. vns
lecognaci.BeperSaly:in.Ld.fratres.
dominum noniuuarant. aduerte tamen, quod Salycxin,l.eum fratré
Cade hisquib. vt indiz.in.2.oppo. quaritdehoc an quando defun-
Eusnecaturafamilia, (ifliciarquellionem prius habesi de familia,
Sc cahabita lacim hrediras adiri pofit,an vero necelle fe fupplia
ciumexpeétarizin quo dicitquodtext.videnter contrarijz mam il.
3-5.quódadcaufam.Sinal.necefTarios.SanfradS y lla.viderur
quirere quodíappliciomexpedterurtedinad.ly.$.nontancum.4 in
Lfica.Codehisquib.vtindigwidemrtexaexigere lolum que lionem
haberi, Serefert quod quidam ¡llostext.fupplentper primos . $: 60;
voluntg (applicium femperdeb er expeétarión necato pala five-
roclam,quod unc(ufiiciarquelljonemhaberi ipíevero Saly .quan:
donecatarpalamafamilia, vale quódante vendicaram mortem des
fandt heresnon pobiradiresSlic q fupplicium expeftecur, iveco
clam,dicitnecefario priushaberi quelliorem de familia, 6 que-
Mione habice,l confebio aliquafuflicienshhaberur:cunc expedtetur ,
fupplicium,alias inihilfufticiensex tortura ab els haberetnr, tune
pofsitadireimpune,negyaliter itdefupplicio quarendun. £ cs
didtisSalycet.trasfitibi Álex an.Éccerte harcdifiinciio ell faris
ad concordia diétorum.IL.É ccandum exi viderorharc,
enda,Selimi
tel
peraliasleges.4 nota hoc bene, «ua
terio
Liborema
node, Netñamiitasl.
tu diétarum. lá dotto
Partida.)
inintcik
a Cefraios Nondilinguie
y b Uraftacinco años. lud quinguenniamnonardar heredes cius,
gs
Sn nona
yec.cll
aria
bio
Sefta partida:
%a.L.fueclam fue palam occilas fit ab
extrancorikfieviderar,quód viroque call ante vindicatam mortem
defancá herespofitadiveycuiusferzentia: fait Azo .vtpater ex di
dtiseias.Cadehís quibas veindign. E referrglodn.l.cum fratrem,C.
de his quiba veindiga.(ed opino Azo.videwur dle contra cali int
1. múnoribus,
adíin.C,cod.
vein.da). cum Gueriaheredar.Masftaltefladorouicfsé
fiatrem.dicút— muertoot ños,2que nó
oa erto otros eftraños,2que nó fueffen
defu compaña:bien podra fu heredero
entrar laherécio,e delpues fazer quere=
Aladelamuertedel falta cinco años.> E
fifafta cfte tiempo nonlo fiziere,deucta
perder,“edcuegclatomarelRey,alsico
mo 10meg lanon merece. Lafegun-
darazon cs, quando el heredero abrecl
Pau, de Caftr.
Ex fic volunt,
<p quando 0c-
ciditar palam
ab. exuñanco,
Derres nompol
fit adire ante
vidicatá mor
tem defenél,
8 fuppliciun
fumptum, %
cumista.l.nondicicGue palam Gue clam occifas fuerit ab extraneo,
TienitariSintelligi deberiuxcaid, qu haberarin didl.Lavinoribas, Se
icalimitater Sntelligicurifra.ca.lábita fezunda razones.
occifusfaira Familia(ua: quía foluw tali cali facultar, q hiere
nonadeantantequellionemdefamilia babitam S more vita,
vidixifapráingl.fuper Pande Cafr.in.l.s.
colu.a.Cade hisquib.vt ante aurea quí adeat,
videtur,quod debeacfibialiud tempus przdi:cum (ena ufon
imponacibihianc necefsitatem, ante quammadesra vado fo
ficicfibiabftinereab abitione, ablque eo q compellacarcitivo vine
diétamfacere,Ecidemvidetur dicendum quando occióas fuie palam
acum ibi iubeacme,neadear ante vita mortein de
rprain glofT.. roxi.idem ericcanedicendum ¿licua
lo4familia.x iden tenerSalyccin.d lado. «oppo.ibianceadi
a hreredicatemtatuerenon porcib, juia tota tempus anterius
eel pro dilarione datum fanduns :naque punitcr fino acu
Lat, tifiadearas rene mentillaca.t. partivarem prrlegentem hoc
i i funtias occilus fait ab cx
comiranihocnólta repes
quib.ceindigaán Gunina. quod cum
non brdererminstum tempts, lnea Uacuct fu axbiurio vel q fora
teinerictempr jt accs Care vel elle cempus quinquen
miisveS. mau approbaturhica
pido:
Ratuen=
arial. li quis homicidij ¿€ de
Lprertoredisir.5.fi dicatar. deinivr.Siquia ex Cata
sdjureftacuta moderanturi 1 primo.
: Romana.de
proptervenenidf.ad Syil ¿ima
:quibuvcindiz, Ec la titul.tertiolibr.quinto.
b hac perna lsilla cxccpieminores Sefecmn
quod occiforlicia pronincia ia polsit accufani.Se
otibus, C. deliisquibus ve indigr.Scl.tertiam «$. quis
orans. Sad Syllaria. vbiidesa haberor in ruflico: licet contras
a Semale tenir Paulus de Callroin dicta ge priva « fecundum
ibiad finaBs Tafon.in.l. vd, de habecur in ruflico
ibi la(egundarazon. Kew limita , mil fir prauentos
loin aceufando.Lfororem.C.co demo limiractiam in (lio infli>
tuto harede: quia fi cius paterocádir reflaterem» , fllusinflicaras
non debetacculare parrom,nectenetur vic necem defindl con
tra propricm parrem, 8d adeat,neceinulta, non reddicur iudignus
fecuudum Alberic.pof'Dileumab eo relacum in rubrica. C . de his
quíbus ve eyar text .notabilcan.in.].fiadulterium curo in-
cello. «H.de adulter.quod dicic in¿ulare Jafon. in did.J.pri
ma.column.lecunda.dicens,quodab alionón didicit nifi ab. Alber.
ego etjam didicialoann, Andreavinadditic.adSpecala.in rubricado
faccelsio.ab intelt.colum.prima.vbi refert, d. queftionem Pilei. de
addiclafonin dió.l.i.idem dicendum econtra,ifiliusoccidiffer,Kpa
terfuiiTerinftituras per rarionem dit. liberco.in fin. Sclimitacrian
vrinfráco.l.proxi.quidautem (iiplemerheresoccidit, an tencatur fe
deferrerbald.dicito noninal.¿C.in quibuscaulisin integ,relli. non
eltnecea.gribi quod nallusnifififeas poreft referre ¡fam quellio-
mem haredibusvindicantibusnecem defundti:herestamen qui o0-
cidir,licernontadicerrindionas exo, módenon defert + exit tan
amen indignas ex eo, quod uccidir fecundum Bald.vbfupra. 8chabe=
turinitailta.Libilaterceros: ide ciáinifta materia. ls. Ga6dufía eo,
fifeus vero non teneturylcifi morcem defisnétifecundum glo. li
larermin,l.reculare. (1fifCo.in verbo vindicauctitof. ad Treb
Aduerte ía
men, y An
de Ylecn.inti
tul. que fine
rega.invenica
$ que indi.
gnis.vulecon»
trarium 5 imo
q fileus accun
fer occifores
de homici-
dio ,finonfie
alius, quiace
cule per tex
iaa, €
caulfifcal.
cum dicirnequebona 16ftopetipolfeprinfquam de crimine con
teritapud eum,cui conuiétis parnam ircogare licet: dk tene ment
textasedióta Andre. de Yíeen.quia opinio.diat.glo(T.comnuniceribi
tenetur per doéto.mon tamen allegant,neq; telpondentad tescinda
Jisaddeeciam quod Siflapo:napriuaciosie procedir ln his quí loco
hzredum fontvtind.ciqui.cum.lfequenti.fade hisquib . vt indigo
teftamento*deaq glo eftablefcio, ante
quefizicife la acuíacion de los matado
resdel, feyendo fabidor delos quelea-
vian muerto. Pero fi non lo fupiefe o
fuefle aldeano necio:feltóce non perde
riala herenciapor cftarazon. Latercera
esyfi facie fabidor en verdad, q el tefta-
dor fueffe muerto porobra,o por cófe-
jo,0 por culpa del heredero.gLa quarta
Habes hicquod regulariterapplicari
qdauterturab incigno.Scadde.l Pap!
hicio.ceitidh ibi per Pande Cafl.S.l.qui cótra. 8:31 8
auptlimita tamen,vein.!.£ infra co.8c quaribi di
e Al abreclecfamenteNo (ufticereclola aperturatellan
hancditatemadcaryve ex hocperdar hareditar teener Bartoli
3áncugnicone.fad Syllania.8 dixifuprá cadem.L.in glo. tuperver
bo enviale la heredac.ideo fipplendum hicelt, 8: harreditatem ado
jesiteaili forte velis dicere,quódperifka ¿mui concordétur
opiniones Hog:«Slcann.S: Azo.d: xiindiétglofTvidelí
cer vi.opinio Hugo.procedar , quando hares ignorar o
son fabliciacapertara rabuilarum, opinioveroloann .dk Azo. proce-
dat, quando hueres fciuic,qui eTent fores: vrtunclola apertura
fufirciar fed magisplacer primum didum, ve (uppleacurilta, l.per
dj. non alias.
enti,nifietianr yo
£ di Aldeanenecio, Nor.bene quianon parcicur rnftico : mili quando 14
elbignorans, feu quando efhrullicus opere d conuerfacione, 1. athle=
tad aderuliiv ¿de excufacio.tuto.fiva.Cadercita.3ald.in.La.com
lumna quivra.Coderelcindenda venditio . ruÑlicus nanque, qui fa-
gps eflnon exculacarpresexaura(liciaolecundons ¿lo mora
ict.3.derufticis. Sor Balind.primo.C.de iuterdidtacatrl inter pur
pil.dk turn veraqueleétuarbi glofprafamitcontra:
tem actum clam,
g Uodberedere.ázoinfumma.Cadehis.quib.vtindig.colu.a.ficdicir, 1
multS mias anferetue himreditas haredi: fiiplemer occiderie tell
toremsnan auferturel, cius negligencia, Á culpa teTator decels
ferit.Fcodewv.l indigoum.tu adde. de dubincde bon dans
pacoram.éioloLucios Tiñus,infin. ib
quensainprinci..¡inoEad Sy lla. SribiBarrol, 8 .L.?.
imaparti.£...penalt.citul.nono,lib.;for.llaSe.Lhisconfequente
primo-Tatamil,hercifcun.vbicolliziur, quod cer harredicas pol
ab occilore defenéti aufersi , velur ab indignosnililominusinterin
¡cun facien
meshacreditarias.Bcnot.Baldainll
indign.vbistiam ait,quod linon occ
ficaciter.ex quonóreperitexhare
grcas.colasaScimlW
Occiditrellato
e, fedvala fuccedetef
us, vein autéecí de sppe.co-
C.dereno.dona.vi.ctiouibipereú, quidlinó -
fed ejusvxcorem velliberos, vel fratrem te (laroris:8e
anportiofrarisinterficientisaccrefcar alterifiatri velan cófifcermr
vibiperenm.Aduerte edam,quiañ facer occidicfracremebarediras
occili debetconfifcari,non veniread lequentesin grada ; vt erjam ex
ia m colligitus,quiaiptimolusadennd! wsanfit ad fifcumo
vein.d,Lhiscóf:quenter.$.1.namiura fanguinis non abforbétur pro
per crimenfedtuccedirhifeusfecidá Balsia.l.cam quí.col.z.ver, baso
faciuntad góné.C.defideicó,Eidemfecandi lus paté inter
fecit,quianonfiiccedic nepos,fed :.ícusin feudo ríi parerno ¿fi frarer
occideritfrarremfú,feudum non confifearetur (ed wranre! ad alios
agnatos:venor.glo.in.c.iivalal feo, prinerur cui delta. Bal.in.c.1$.
fimiliter.no. 4«quibamod,fcud.amic.ex quoinferos ad suaioriam , Se
Noninue
antequamffcusauferar ipícell herrescum efeQu, Stexercer adtio= Mi camin
«dinas.colú.y.Cadehisquibusve NOA 106
Titulo. VIT. Delas desheredaciones.
inmaioria.vide bonun texn.LpoR legas
his quibusviindignade. 1. in ferviruto. $. fi quis
sioneni. Fl. de bonliberaScin ca.l.in. mi fe
res. EcibiBartol.FEle iure parrosér
authé. vecum deappel.coga $+ A
es,quandoel heredero yoguicíTe a con
la mugerbde aquel q le cftablefcio por
heredero.La quintacs:fi el hetedero acu
fafTe clteflamento, o laefcritura en que
fucfTecltablefcido, diziendo que era fal
fo5,figuiédo efta aculació fafta que dicf
fen juyzio“obre clla. Co. fi fucife falla-
do cl teftamento por verdadero perde-
ciforis morias
tur fine filijs
fuuccedet. par
teroccifor? $e
tex.viderur p
nonin.d.l.Lu
cias . (E deiu-
sel adoer tia el poréde lahcrencia.Efo milmo fe
tamenguiail- a
la lloquiturí Mali clhieredero fuelle perlonero, oabo
Donis que ha
benturá patrenon inhis quzhabentor ab antíquiori
lorizefed ad ca quie habentar iprogenitoribus andiquis : quód
nus paterna hetredirate perdacilla facic..f ex parronis.$ .Iulianus.
dEdebon.iber.ltem ex quo paterfuít cxclufs propter deliétum per
peruo deberelleexclnlis quia caufa excluñionisfuie perpetua . facie
ad hocquod notatBal
y.2.vol.col1o.Petrasparifiusconí
Ya UY eguiefe.Azo infumna.Cede hisquib
fore idem, Se li granibimam iniariam ig;
putacum vxorefua concubu eretur ci lega=
tumiBrforte adimetur ci haredicas.ve dde adimen.loga.l5.fin.ted
argunientum concracítin co.ticLex parte. Bal. criamáo.L.fideicome
mifum,C. defideicommifl dicit , quod fi non offenderie tellatos
em viu, fed cjus memoriam, ve quia(fupravieviduam? é concla-
le pofglo(L quo dperdidlegarandemaleofortias 6 rllatorevinca
te, cum eaadultererur fiue ergo hoc fiatteftatore viuente, fine eo
mortuo : videcur ep procedit, quod hichabets, écifta.l loquiturin
diflindte.vnde verung; cafism compleétisur, Bart.ctiamin.d.expar
se.concludit, quód propter calas inimicitia tantum poftit quis 4
fuiccefsione repelli quando heres in(licutas prabuit canías inimici-
tiz,vequia occidichliun teflarotis,vel Edie bialiquid grauifimum,
fitamen teflator velextraneus dedit cautás inimicitiz, $ non iple
in(titurus,tunc haber locumaquod habetnrin.d.l.ex parte. quía non
xeppellicurab h.ereditate,8cira (oluit, quod Azo.reliquitinlolutum,
hocetiam quodiniftrl. difponitur,tennitzlof:ia.l.fororem.C.dehis
quib.vt indign.Aduertetamen prointelicétuhmius.). quia videtor,
quodintelligi debear, quando hares poft mortem defunéti concu-
buitcum ciusvxores nar fiviuente tellatore hoc feret, Seco igno=
ante: tuncreuocarecurinflicucio, de legatum¡exprafumpta velun-
tatereflacoris:quod ifciflerrenocafles,veno.gloLiin.d.Jfideicommil
fum.C.defidcicommil,G quía tunclegatario vel harredi inflicuco ad
Jruc non eraraliquid quafitum, neque teflamencun confirmacam,
nonporettdi ,quod auferarar ab eo,tanquam abindigno, ita
notabiliterBartoo.l..£Ede hisquib.vtindig.Bare.cameloquituribi
inlegato:8 aliudvidetor dicendum in hereditate , quenon potelt
adimá voluntate nuda, Ginefolennitatewvtinad. Lex parce. Sin lamili
tiscodicillis.vereranusT.detefta.mili.8c tener Pau.de Caftrinal
deicommiffium.Cade fideicommilvbi vult, q hueredicas tune appli-
ceturfifco ,auferendo ab harede,vt abindigno: prout etiam voluie
Bald. Alex. vero inal. fororem.Cade his quibavtindignadicic hoc,q.
applicerurcuncíifco,elle contratex in diét.l.exparte.Scontra men
temglo(T.Sc dodto.io.d.llrareditas.C.dehisquib.vriodign. dumre-
probantíolutionem,fecandum plofTad.d.1 ex parte.Eclicvult,quod
tunchareditas non appliceturliico, fed remaneat penes heredem.
Vadeanientas ecc dlls Sccoafión Maga colnienia
viderwrdicedum, quedifla.l indiflindé procedat ,vedixi.8 ell de
mente Bar.in.d.l.cx parte,8cde mente doCtorum inad.lfideicommil
fiumvbive dixiBald.tenerexprelscad fuit eriam de mente Azo. $e
quía.liltagencraliverloquicur:8quiavidetar ablurdú, ve hereditas
maneatapud hazredes ¡ea indignum.
14 d Econla miger.Idem viderarficum flia, vel nuru:vein.Lguicul.26.4.
parti.Si quivibidixio
15 € GQuecrafaljo.Adde.l.quicam maior.$acenfafe fEdebon.liber.Sc.
ala caufa.C.de hisquib. veindign.Ecvide per Azo.C. dehisquib. ve
indigno fumma.col. 4.verfic.eibecunda canfa. vbihocincelligicin
harcde majore viginti quinque annoraminam minos atari ciusquí
accufauicparcitur pol legarumasurtati.fMadehís quib. ve indí
arg laminoribus.C.cod,qiid autem finon dica: Falfima (ed ie
bonorum pofleionécontra tabulas,an procederet quod hic habe
vurvvideperAlexan.in.d.l.alia,6 glo. doét.inalis qui contra. ff. de
vulz.Scpupil, Senor.quodiaimpugnance illud jn(trumentum ex.
tra tellamen=
tum, velcodís
cillosnon pro
cederer quod
his difponicur
1. quí Roma,
$. Scia, fF. de
verbo.obliga.
Pasl, de Ale.
xxand.in diéta
gado, *parafeguirtal aculacion como
celta contrael teftamento ,en quefucffe
eftablefcido.Fuerasédefi lo fizicfle por
pro,opormandado del Rey£o fi fucfle
guardador$ dealgund hucrfano, e ra-
zomalle cótra el teftamento porpro del
cacftonce nontecmpefceria.La feftabra , Lalia.
ligado de fen ¡5
zones:quandoel teftadorrogalle al he-" rencia. Impon
p
nente finem
Jiti intelligs
nam fi appel=
Janit ¿ «k pena
dente appellatione, diititrideme0 acííín primaínflantia dilijo
fec.arg.l.qui cum mujor,5.accufTe.Edebonliber.elofin.l.Papinia
nus.fmeminitle, ff. deinofhicio.telta.icactiamideclarar Azo vbi fu-
pra: fufficitenim avceuicetiflam poznam fue á principio fue pena
dente appellacionedefiftar, Sita ell intelligenda Glimitanda, ta
partitarum ad terminos iuris communis, vadefamptacft. Quid ano
tem fi deliflarpoil conclufionemin caula:Cyñas in dic.Lalia,vol
idem elle ach lara ellet fenteatia siquia caula cenfetor confumpta
poltconciufionemin caulaper. |, quanuisindubitati.C, deadultera
vndecaurela ell fecundum cum, quod expeéterfententiam, poll»
ea appellet: 3 deinde ante conclulionem in caufarenunticr, feude=
fiftat:quiaficnon paticturpocnam privationis.perdic .$.accufalle.Se
idemtenetibiBald.allezans¿lo/finorabilemin lege primado princi.
inglolT.fecundarad fi. de actio.empr.litamen ¡lle,qui deliftereran-
tefententiam poll conclufionemin cauía non agebar litem impro=
bara écitaex adús appareat excufaretur renuntians poft conclufmn
in caufalecundum Pau.de Caft.8cAlex.i lia pertext.in.dic.fe
inifTe.ibiliceimproba,perfeueraucrir:per quem texr.etiam deci
dicur,quid fi fententjaelleclata contra abíentem contumacem.
€ per] rseroeabigado del pof lega. fnt qu uan Éde his 17
quib.vcindignis.Ec1.fi.nrñ.fedeinofficio.tefla,
£ del rey.Videin diét.Sianequi putant,ver.aduocatum fit. Be no- 18
taiflam.L particarum , cum dicit por pro o mandado del Rey . nam
ex diñun Ava vult, quod dfinonnecelsiteturex necebitare offici,
exculevurprocurator vel aduocatus fifciafTumens hoc ofíiciura folú
proveilitate ffti.excufabicur ergo quicúg¿procuratorveladuocatus,
¿cfinonfitille, quiadillac(t deputarus Arege.6eficextendicur difpo
ficio.dwveraduocarumbild.
g Ucnardador. Adde.5fitutor.inft.deinofhici.teftamen.Sc.l.cum que 19
dammulier ft deadminillra.cuco.vbi vide Bal. idem voltcemin quo
libet legicimoadminiftratore.
h U2afexie.Adde quetradir Azo.C.dehisquib.vcín digáinfumma.co. 10
aoveríi.cft alía canla torta.
dsd.Secusfipalarma veindononintelligicurn princip. ££. de 24
iure fifci.vbivide bonum textum quando dicacur feri clamjvel pa-
redero en poridad * que dielle aquella
heredaden quele cftáblefcice a algun
Tam.benor.quod licocfarpromilsio de refliruendo incapación púa
biico iuflramuenzo: li taruen rogantarteltes Sctabellio,vtreneantin
fecrerosdiciturfien clam fecundam Barto «in.l.nóincclligitur.Satacia
tc. f£dcivrefifi.Gcin.l.infraudem.féde his quib.vtindign . vbi pos
nithecyerba, Idem diceremn, ffieretinítcumentum publicum ade
hibitisceflibas,Érnotario :in quorusn fidem ofi, quod hocfecre.
tumtenerents tunc enim fácisell tácicum fideicommiflim , 1d enim.
diciturfiericlam quodtaliterfic, quod non potelt devenire ¿n noti=
tiamaduerfarijfecundum Barto.inud.$tacice.Sadde Decium confila
399.column.fina.écin dubioquando non cercificanit perlonam ¿cui
reflituerctur,eltaliqualis prefumptio, quod reliqueritincapaci
amen tanta quod (ufliciar, nifi aliter probetur.fecunda
J.Lucius.$.intellamento fade legasprimo.8cibiBarto. Scidem Bar.
in..quemlieredi.infin.£E. de rebadub.£ licernon fi.
probandum tacitam idem fille accommodaran: + fi comen 2%
torrozat hiaredem ve refliwar,cuivelletsnon poterit hoc cali
jum elizere: quiatune videtur capere a tefla vanm ex
ipiodelegadecundo.Screnetl alege firali.co
deis quibus veindign. vide eciom in
siom,verfic. ler quaro.Cade
ría pecSalycet
Yiter hoc probeta
habeas Gil
22 dls fi
Selta
Rizvatexorem,Seroger, ttpofl morteza reflitnar quibusvelit: que:
polteajoitwicíparñam Glam tellicerds an prefimatur , quod per
reso faírracita fides ad hos accomunodata: Bactol. dixitquod nen
a diet.5ánedla mento quierñacita confuluicper multas racionesin
coulibo quedincipicCuechus deípoleto.adde que noridem Barco.in
Aiisquitl de
vulga, Kpupo ,
nica fufifos,oa otro,quelonon podia here
conil darb,pordIecradefedidoporlaley.Ca
vilo OR a
ema df, Hel heredero cóplicile tal tuego,“o má
e: fecundo vo
1.8: que not.Bal,iml.cam quenncoluo.verffubiungitartalis:q.C,
defidcicom.
Spurio Siintapaci vt fequitur Scadde.!.nóinteligitnr, $.taci
taideior ici. S Baldio. Ledam.verfiamodo quero.Ciad.Lfal.Sed
an fiteflacor lio (purio reliquiepalz:m applicerurhifto» vel remancar
apud heredé (criptuin, velad quosbonaacbearedeuenirezvide Bart
in.lf,col.2.ver.quero Screnoco indubiú. Ide Iris quiba veindig.vbi
etiam traétat, an litaliquás modas relinquendi fitio (puxio. vide ibi
pescumo
23d, Quelonan podia heredar.Quid fipoterateaperer tempore teltaméti,
fed non temporemortis:velecontratvi.Jnon intelligicungquádoaa
tem E dciurefili bc lin fade. Edehis quib.vtiridig,
24 < e complice ral ruego. Evinferias dicit. e laencrégadie, innuit aperte
¿Mia lp exfola accommodarione tacita Áidei de dando incapaci, li
hueres el non traderethrreditaremenon auferctur harreditasabha=
sede veisigno neqyperderethareditatem . Se fecundum hoc fu»
pevifiaciferaifpanacia Barcosin.d. há felis quib.vtindig, quid de
beat fucerein contiien quiell tacirerogarusde dando incapa=
cizcbi concludiclegalitesyveiple dich loquendo falua ratione thrrolo-
german, qp debear darelifco lecundúcófeiensiam,negspore(t dare (pu
Mu velccuinerecquiacenendo,diciunr male fideipolíellor.l.cum q
od. maletidei ell omnc, quod nonell ex fide,peccatum ell ve in
in.depraleipuex quo Bar. valtaperto,q ex folatacitafide, eciam
abla tradiione,harespatiaturiflam pocna, qued iidiétú Bare. cdi
eiinon pofleretiacrein cófcientia,S:quod:enerr páderefifcopnóca
ser ferupulozcuin vers hucvesfit, Sin pocnam. ll. hane hzereditacea:
ifco deferantsdk pocnaño foro confiientia nó foluitur glo.vulg.£eno
tabi.in.c.fraternitas.tz.q.2. contra hoc diétum rener Didacus áCo-
narcnuiasio (uo epito.matrimorialissparte.c..$.jover.quinto. hi
cenit, q fcnónan ui Gus ofi oro conil ae
lia bonaretinere, (itibiab hreredetraduntor, ecjam lipraccfli fides
dercfitmendo,videibidem verti.inferturded Forte diétum Barto.ye
ruusell ¿ex quo ¡Nehzres non habervoluntacein defanéti , neqy fibi
relinqueret,nififidemracitam praficíR. vade non poteltdici, y
fitverashares.lem q fubdicdicios Didacus fpurivs poteftrerine»
refalya confciencia li fibiab harrede rradatut,videtur contra ca que
aixifiipracadlin gloLfuper parte en poridad.q.Cille [pusiusnon
desee cáperes led 4 reftatoresó cum Gr incapax criar in
foro confcentive úncbirur reflicucre, prouteriam ipíe Didacus fate»
1us,quod fpurius non potelt cam bona confiientia retinere res fibi
á pacredonaras,velrcliétas vurraditubi fupraver.primuw, Screfpon
dera featernitas.Tu cogitafuperhis.ScaddeLucam depen
¿Cade ltisqui fe defilio.coa.ad fi.sbi ponit quallioneman
¿qui comilitaliquod crimen propter quod debeat perdere Do=
malva ficrómen fitoccultunstencarurip(efedeferre in foro confcien=
are.Scibi refer diflinguentem Bartol.an bona publi-
»fo jure vel per fententiam , tu vide in lroc de confftatione
ip(oiurequodnon liget in foro confcientiz vetencatur fe prodere
quie tradit Didacusá Couaranias in diéto fuo trata. matrimonial,
partess.capitul,Gajo8«Slaco.feptimacenfisin fao rradt.de harrefi. cas
pitul.9.vamero.a7.cum fequétibas.Schocetiam probari videtwr ex
Janow invcelligitarnprin.(Fdeiure fifci.vbitocum pondus ficin ac-
cowmmedationetacita fideidere(livuendo incapaci.Scidemm probatur
3m.5.quando autem.probacareriamain diét.Leum quisinprinEde his
du veindig.ubihabetur,eum quicacituro fideicómiliza a fran»
alecpit,cosquoque(tuctus,quos ante litem motamperce»
pit, relvicuerccogendumarefpondi, quía bonz fidei polfefor fuifle
non videturspondera verbum(quoque) namexprellefenticde hare
de, quipofsidebat,6cadhuc non relticuerar conuento item quía re=
putac cum male fidei polTeflorem 8e fic tencatur adírudus etiam
ante licermoram,hoc cti probattexc.iunéta fecunda expofitione
glofT.ibiinal. cxiam.C.ad legem falcid.8cibi Salycetus exprefle no,
dicensnor.quod nonexpeétatur , ve fidei accommodaror folucrit,
(el fuficie , vefolumfidem accomodauerit, vt patet ex fecunda ex
posicivne, quamfacirgloll. mperverboadminillrafle, quod tene cor
di.hixc luntverba Salyces.probacnr eriam hocin.limperators (E.
partida.
defideicommifTaliberta.hocctiamprobaturin.1. intecitis. (Fue les
ga.1.vbi loansde Imol.notar tria requilica perillam. dicatur
infraudera fidem accommodare,/eilicer quod faétumft clam, $ q
hares fecrera cantionefeobligancrir, 8 quod fit fides accommoda-
ta dereflicuendo noncapady qpnifi prediBtainteruenians, non has
bet locus ali
qu penas
damiento del teftador,, e la entregalle
rc quod fole
alotro,perderizdporende el derecho q a
: ES ee dos Velne/none
aulacnlaleredad. Eporqualquierde- ia ccnfdera.
ionejbigyre»
fertlacobide Are.Rayner.EcBald.inferentespfi noninteraeniatcas
tioaliqua fed £ortenuda pollicitario,vel nulla penicus apparcat cau»
tios quod tunc nonhabcbitlocum aliqua pena Écquod fic dodto=
xes prardidii-videntur fentire q licet hneres accomodalTer tacite fi=
dem:litamen fe nonobligauiccanioneprivata vel chirographo,non
habebitlocum pocna:Xpercon(equens nonapplicabitur filco,quod
dicicellefimgularein material eflerverumipleramz tenec in hoccó
trariumper.d.L.nóincellizaturs$.tacite.cñibinota.perBar.SperBas.
in.l.5.£t.de his quib,vtindigwvbiglo.d Bart.videnturvelle q nedum
per cautionem priuatam recognitampotceft probari deaccómodacio
neracitar fidei : fed criam percontelsionewn cius, qui dicitor rogarus
Sriftud diétum Imol.videtorverius maxime fante. l.ordina. huius
regniincipientie como quiere heee omnia probant peccacm hare
dis, 3 quo poena privationisdelcen dit confiltercin (ela fidei accom-
modatione tacita de reftituendo non capaci. vndevideturgitla.l,
parcitarum(upplenda iciuxtasll iuris communis, de quibus limpra
elkcuanin hoc valla diueríitas opinionum fuitinter glofTatores neg
aliosfaibentesin inrecomimuni, Et lic q fiheres rogawus foluit non.
capaci, confifcerurheredicas,vt hic.Sdem (non Coli. fedracicam
fidem acommodanit de dando non capaciper diótasleges éific feción
dumvtrangzexpofitionemglo.in.d.l.eciam. $: quodilta.Linhocno
litcorrigere,que crantde iure communi,patetes.l.sacito.rminfta. ca.
parti.vbiponitur haresex lola accommodatione tacita fidel, mili fe
tiliusin potellare,vel feruusteflatoris,vel dicquodifla,l. paricarum
decida calum ingularesn,quinon ita clare repericbawur decifus de
lureconmuni , ÍGilicer q lihreresfecreto fuitrogatus de reflituendo
Incapaci , non tamen conflatquód hucresfuamfidemad hoc accom
modouit:fitamen hores procebsic ad agtum reflicucionis in perfona
indigni stunccalis haredicasrellicara applicatur £f0: Ec heres pera
dicius, quodin hereditate habebar: vt enim hic vides nondicitur,
quod haresfidem accomnodauit,fed quod rogamentacicum tefla
torisimpleuityreftituendo incapaci.Slicer de hoc videatur calirslin
¿ularisio.L6 pollulante.$.kina.fl.ad Trebellia. non tamencllita cla
Tus. Isald.illumtex.ad hocalleganitin,l.eam quam .col, 6.C. defi
deicom.verficul.fedquerowbiquerit,quid li dignus rogatuse(tre(ú
sucre indiznovelin minori parte dignozScrefponder,quod frogatus
accomodauit tacitam fidem fuccedicfifeos: ted fi non accommncda
vit»non fuccedit,quod dicitefle verum,lixes/letin aCuverbifed Gro
gatus precebitad aCtú reflitucionisin perfona indigni len incapacis,
tuncillud quod refliturameltindigno applicatur i(coper.d.l. fi po
Seujante,$.f.quem tex.dicicvnicnmin jure,calus ergoille,quádo ha
wit tacitam £idem de rellituendo incapaci,non decidi
turbic,S remaneríub difpolitieneiuris communi:.l. conimodifsime
cumfimilibus.fE delibe.£kpollhu.
Wperdersa,Liberrarestamenin teflamentorelidta deberentar.Limpe
rator.fulina.ff.de ideicommillliberta.8 nó veniuntpralegata in bo
mis, querauferunturex cauía fideicommibi, |, cum quí Jo final.£E
de hisquibusve jadign.Snunquid ille , qui tacitam fidem accom.
modauitin vno nus mo, cenfeatnrindignustoca hareditate? Bald.
quod ficio,l.etiam.C.ad legeméalci.tedin córrarium ell textus in.
liaeresqui certam.t£. dehis quibusvtindign. Quid autem fiteftator,
quicale rogauic, erat presbyter: heresvero infticuras laicas , quí
bonareflituit , feutaciram fidem accommodauit:cuiflco, an eccle
hize velimperi) bonaapplicentur:Baldusinal.fi quís presbyter. C ade
epilcopis de cleric.verlicul.fecundo induciturifla,) dicit, quód Seo
regio ,ex que benaauferontar de manu hrzredislaici, 6 cui erat jus
quaeficum : fi tamen hzreselíerpresbyter , applicarentar ecclebar fe
cundom enm,quí arguicafententia iudicis ad fenteniam legis 3 quia
cum per fententiam Sudicis bona eclericoram non políane filco im
perisapplicari,ficidem ef dicendum in fententia legistác cum ditis
Balstranticibi Pande Caftr.8i loan. dePlateain l1.col.2, Cade bon.
vacanlibato.Scnota,quodlicer reftatorroger(ecrero hreredi,yr de bo
misproprijsdertantumincapacisliabebiclocum hac pocna, itaricun
dem haredia teflatorerelinquicur, quantum rogatur reflituerefccua
dumLoan,ce Platvinol.a.circati.ver,icem limita, Code delato.li1o.per
L(edfihoc.$u.fiade condiraéi demonílra,
Titulo. VIL.De las desheredaciones. $2
25 2 Ca menda Nora bencillarmregúlam ¿que eciam probaturex huris
busallegarisfopeñusia qualiberex pradiéiscaufis,
Quex. LL 11,
[ assi incapar
ei tellatorali-
- quid - relin-
ouar fraudu-
lenter jure in
Alirutionis, ft
um alias E is
flas feys razones lobredichas pierde el
heredero la herécia:edeue la aucr el Rey
epor eftas mifmas razones que el hicre-
dero deueperder la herencia, por ellas
mifmas perderian las mádas*, aquellos
aquien fucfen fechas.
rie hocreue-
let : habebic
inpremiú me
1 dierarem ha= Lg X 1111.Quegualardon deneauer aquel
xeditacis , vel — que núpuedeJer porderechocflablefcido porhe-
lega ad miz redero min re/cibir manda Ji alguno lo faxe fi
nus. hoc Y pS
Ls heredero,olemand. algoye elimifimo lo defeubre
ante que fos acufado dello.
1d LA le corte
del key. Non
Adit.C. Pet coran 8 alguno deaquellosaquié
de li qu a O l defiéden las leyes fte nue
defelis do, q : loa
Eo ¿dei ls ¿trolibro, q lesno pueden
$ 22 fazermádas,nin eftablefcer
por herederos, acac[cicre que gelafagá
encubiertamente,fegund diximosenla
ley ante delta,fiefte atal fuere ala corte
prima. C. de E 3
Hisquiidte delRey?,e dixercafsi:tal mandaque me
sepa te. fizofulano omelegund mefazen entó-
dernon lapuedo aucrfegund derecho,
fazed della lo que touieredes por-bien:
porefta bondad quefizo en defcubrir"
loque lecramandado en poridad, que
lo nonquiforelccbird contra defendi-
miento del derecho:dezimosque dene
aucrla meytad“alomenos de lo q le fue
mandado, odelaherenciafen quefue
eltablefcido porhercdero en teftamen-
cunda, C.
caufifcal,for=
1e inregno (uf
ficiet, tu fics
vi deberer cos
sam, his qui
prelidene da
patrimonijre=
gnisqui vulgo
dicuutur con=
tado: lo
xes,quivident
SuccclvifTeinlocum procuratoriscafariscum cognofcantde anís fi=
£calibus,S inter fiícum $ priuatam,prout de jurecommuni faciebar
procuratorcafaris,Sficin audientiiftorum deber fieriiíta delati
¿eno viderur(uficerelifiate ram procuratorefifcali, proutetiam
tradit Lucas de Pennain.].1, adfin.C.dehisquife defer.libro.so. vel
dic,quod poteftfieriifladelario coram procuratorcRegisvulzo didto
mayordomo mayor:ad iflum namque perúnetinquirere,Scireredi
rusóciura ResiswvehaberurinL17.ticu.9.2.partit. dcvidernr(uccefsile
fein locum procuratoris cafaris, 6 hmic diéto confonarevidetur.
infra.co.nontamen vevidemus de faéto cognofcitde caulis,ficut e
gnolecbarprocuratorcalaris.vel dic quod lufficicr,idelariofiatine
+ioconfilio:9: cumilta.non exprimarcoram quo fiat, fed tátum dí
<atyadcuriam Regisividetur quod fufficeretin quocunque auditorio
vegali fedeferatilta quod exá procuratorififcinnotificerur, ve canfam
profequatar.venotglolMin leges!.in principio fuper parte receffum.
fdeiure filci
2 Uendefcobrir.Statuitur premium fe deferenti,vehic $in.L.1.Co dehis
quifedefer.lib.10.Xin,l.cdido.deiurefifci. Kin.l.fenar?.$.2.8 4
ia ffode iurefifci.(icetiám renelaneibusprodicionem pr:
iumalsignatarin.l.quifquis.C.ad.l. Jul maiclliin.Linteftaméto, $
Bal.vbietiam dercuclátibus occiforessff.de haredi,infti. Aduerte
tamien q quidam (invita toraliterincapaces,quód $e life deferant ¿nó
cófequunturpramió,vehereticidarnati in metallum : deportati.vt
no.glo.1anl.nin prin. (de iurefifci6 vide co,titulecióto.$.cos.
3D Quel non quiforefecbir.Iamit quod Giamrecepit, quod efe defe=
Yarnó. conlequatarprarminim:cogirciam tamen habicturin.Ledióto
5
h
in principios(K.de iurefifci,Scita eriaine(lintelligendaifla.Lcú fic ea
décimo Semaior racio,cum durílsficrelinquereiam habita Si pofí
fasquam habenda.Senota,quodiita confebiofufiicirquo ad (ul pra=
iudicium,licerquoad praiudicium aliorarnonfaficier ablquealia
probationesve declarar Bar.in.d.l.eciéto.in principio.
todeotro.
natu. $.
tusAdrisi
de iure fic, la
tomen. C, de
Dis quí (e des
fer. dicittertiá
que Joguitur
in harede ro
gato ¿ ionia
Lidclcómillo -
éLey..XV. Porque razones fe puede efcnfarelhe
redero que non pierda ls herencia, -maguer
mon fes Vengada la muerte delseftador a
guren heredan
MÁ
Enganca disimos que es
tenudo dedemandar clhe
redero delamuerte del te- ricsideociflón
% Nlador. Efinonlo fizie(fe gue-viperA
ber. € Barc.in
als1, que pierde potédela heredad q d
ia zuer del. Pero cofas y ha eng la non
do portalrazó. Eltoferiacomohel
heredero querellaffe la muerte , masel
juezo el fcñhordelatierra,non quilicfies
llegar la Grellaaderecho. EMomilmo£ «
feria fiacofafle aaqllos q fofpechafTe q telise, dimis
Icanian muerto, cdicfsé lafenten: ven dé
tracl heredero, alfoluiédo losaculidos a
equitandolos delaacufacion q auian fe
chodellos.Camaguernó fe algafle” de
tal fuyzio,non perderia porentle la here
dad:otrotalferia,fi el herederofuclleme
nor de yeynteecinco años:o fiagllos q
ouicflen muerto al teftador, nó pudicf-
fen fer fallados para fazer fulticia de-
llos.Capor qualquier deftasrazonesfo
bredichas cneftaley, Gqnon fueffetoma — for o
davengancadela muerte del teftador, ¿2 a
non perderia laheredad porende, porg — iufitiam non
fe entiende quenonfinco porel, e
mie; au fico
c<umbens non
appellatur velfiocilornon inuenitar + autheresell minor.xxv.
annorm nec accaíauic non aufertur ei hareditas propter hoc.
hocdicito
ITA
¿PSi hares
acculár octi-
forem cios
aronqrifefnfupremo domino veljudiceexcuñusnegligentia 06 y |
elerfuperior,cuificret querela denegligentia, veliudicis malicia pla-
neptoceditfivero eletiudex inferior, querclandum eifer coram fu
periori.naim (inferior grauar denegandoins,potelt adirifo
cogatiudicemovtparti y erent reddacius.vein auchendi.vedifferes
dico$.fivero.colla.gavel veipteibiinfliriamfaciar cum ex negligen=
ta dcuoluaturiuriídidiioad (uperiorem.vtin authend. de queltica$.
fiveroforfamaécibi Bar.colla.ó.<perloan.de Pluvinal, nemocarceré ;
C.decxaftoritribuib.o. A
Uavenfealeafo. Ade. propterveneni.S.inafT.ad Syllan, intel y
Nizelecandum Bartoibi quando fententia efUbenclaca:velefl dubit,,
quía tune prefimivur pro fentencia z vel fiexcularerurpropter inc
pian», alias (imale efletlataappellaretenetur. $: eriam tenetur fi pars
adwería appellauic, ebrelponccie fecundum glo $ Angel. ibi Se
Íi appellauie prolequi tcucrur.l. minoribus. C.dehis quibus vein=
dign. '
Gsicllerederafucfemenera Added minoribus.C. debisquibus vin ,
dign.
Giron podiefenferfallader. . Addedcrtiam.5.6 quisignorans. ad :
Syllanta.
Panidaci. 1 si
A A
Seftapartida.
lex. xr 7.
«¿0 Heredirare par regomabhxtede defindti necem non vendicante ui
12
2b
a.
d
43 Saque ref
ge
6f
¿ta haeres (atisfacier creditoribus imxtavires hereditarias de Jegatarijs
retentafalcidia quasn erarhares habituras. lid.
dDezfmos.. Profequicurmorayper Azo.C.dehisquibasveindigo.in
fumma. colfi,
NENA ze. 32, Como quando rl Rey of magordo-
el miyordo= — morecabdalas herécis de losherederos, que
mo, Facitad
non las merefcen, aquedizen en latin indi
1d qá dis. 5.
grisestenudo de pagar la debdes e la man-
NA Laya los que fueren Jeñores delos,
Add.l,nó pol ENESUAR A delconocéciacel yerro q
desd dela: (ERELA dea!
e $5) el heredero fazc, ennó qrer
l vengar por fuyzió lamuer
a l 6) te deaglaquien hereda nó
:et noncon- ii
ficiarinuenta deucempelcer alos otros q nó auíá cul
riu, ponte" palE porendedezimos*, Gel mayordo
» ;
vires haredis Moo el procurador de la camara del
tatás, vebic£ Rey, gouierearecabdarlosbicnes qe-
fos atales Sué heredar, alsicomo fobre
0 E. dicho es,porq los nó merc(céauer, q de
de iure Sl vepagarlas debdasgfincaron del tefta
vbi hoc notar S AE
Bart.écAlbin — dor faftacn alla quantiaq montare lo
sie a queel recibio“de la herencia.Otrofi de-
-colligio, 2
quod fi alicas Zimos,que deve pagar lasmandastque
pa a fueren cfcritasen el teftamento del fina
sis bona ad fi- E E
dara paras O lo,fafta enaquella [uma, que montare
niantynonte»= loque la camara del Rey refcibio dea-
net via quí quellosbienes, tirando ende la querta
adcumperue-
mit, Sontelia Partefpara ei guela deucre-
ge iaa tener para ficlheredero, eefla qusrta
e laa pattefe deve facar de las mandas, quan
va feu conf- dononfincarctanto dela heredad deg
fcationis fio
fcus fuccedes
retsquíatúcnondicimurin hereditate(iecedere.1..5.cadem conflita
de ideicommilla.liber.cum glofT.bi Scideo non tenetur vlira
vires huredicatis.vtin.d.l.1.5.an bona. 8chic. BitaintelligitBarto.in
in rab (Fade acquir.harewver(i£ ex hoc apparet:vnde(ecus elfr, quá
do fifcus fuccederer,veheres $ iure hareditario.
lasmandas. Adde.l.cum fifco.fad Syllania.Ec.dicitura!
ñ
deiure
fi.
La quartaparte.Adde.l Marcus 4 adTrebella
UlexoXV IZ,
goSilegatarius conftiturusturorinteflamento recufer officium perdir
a
legatum pupillo applicandum: ¿cfiteflamentim celar perdir lega»
tan barediacquirendum.lceraharestanquasn fliasinfbcutas (apa
aretnon elTehliue perdithereditacem confanguincisdefindi pro»
icandam , quibusnon exiflentibusregi applicatur,
infidelisvel herericusin(licuarar. Tremfilio patrena furiofiam
alimentare nolenteapplicatur hereditasexeranea de co curante, E he
redecapriuum non redimentedifiribuiturhareditasin redemprione
captiuorumehocdicita
UCaydarian Profequicurnotataper Azoón famma.C.de hisquib. ve
indig.colG.verppratorhocad maiorem notitiam hulustitul «Se vide
notab.perBar
n-l.finpen.8rficol.ffdehis quib. vtindigsS:pergl.
la ergoericexifa.l.quod quidquidanfercurab in-
dizno ,apnlicarurfifco.adde.! Papinianus.S. meminille, ¿xibiglo(T.
ruflacio.reflamé.vbiPaul. limitar, X intelligi
quando propterlimen del
nul.Codelegat¿Cade Cecundisnupr.Idipato
J 5 surinprincipio.fF.deiure fil écade
1m.l,quí contrasixibi Bald.C.deinceld.ompt.hecregue
la,limitatar, vehicvidesio muliscalibus + tuetiam Hmitain Desa
redcindigno inllituto, quinonadear , led repudier hereditatem:
sam tune hareditas non applicaturfifcota Bartosper text.ibi nulo
eius.S.primo.tf. de iure if, cut enim indignus non acquífieri,
nonpotell dici, quedauferaturab cosBald,camenin,l, earn quemas Co
de fideicom.
ls L1.ver.:
fe podicffccntregar della. pe qua bres
Ley.XV21. Por quales raxames la berécia que Aa Jmicas
elberedero perdiee por erro que omie[Jefe= Pos mili indir
nus repudiar
choznon la dene aucr el Rey. ció
P Al de fic, quod
¡VydariáSalgños, quetodas — dicic pretami
¡las cofasquefon tomadas a Él, Predicas
Yesos colas q z erat locuples
2 pa merefcen,quede vel expediens
erdela camara del Rey. o aut
Eporende dezimos,q cofasyha "eng adSylia.gdr
nó feriaafsi. E cfto feria como fidixelle meniplelimi-
E . » quandoi
eltcftador,e mádalfca algúd ome algu cba
A e
UE
nacolafeñaladaméte:e defpuesdefto di adiuctempo-
re mertistefta
toris: fecus(i
xelle querogauaaaquel omeque fuelle
guardador de fus fijos,aquellamá enla
tin tutor.Ca fi cfte atal non quific/le fer
guardador delos mogos,non mercfcia — gnicatis,nihil
auer la manda.Pero tal manda quefeto — polfer aufer-
maacfleporrazó quecradelconolcien Pi Sm des
teal fazedor del teltamento, fera de los di
hucrfanosifobredichos,enondel Rey.
Otrofidi
o: hisquib. vún
mos, quefralgundome fur — diz. quod ha»
talle clceflamento , en que le ouiellen bem tamen
fechoalguna manda,quela pierdeKpor pS
eflarazó , cquedeuc fer delos herede- quens.inprim
ros del teftador e non del Rey. E sun rías
dezimos, queficl teltador cflablelciere is obftare:
cum loquitur
ibi quandohg
resfiiferiamnegUgensinvindicanda nece defimOtisSclic excnegligé
tiaiauo erat jas quielicum fico: ¿cbiceft prelumptio, quod infraudem
fé non adeaibrficvulequódharedicasindifindle auferacur ab in=
digno,fiueadear (ue non adear. IdexnetiamtenerBa 6
: 'quiero.quid haeresinflitutus effetindignus. M deyug
Alexan.coludicitiltam ele communem opiniong,So-
«i.cuiáibidema4.col.ver.circa.7.q.Bar.aWTerithane Te commanem
conchnfionemapfifcus auferar hgreditacem abindignoetiam exclufo
Subfiituto:quarn limitar tnonprocedatin eo,qui pullo modo ell ga
pax,quiacnacfiféus non fuccedit|1.C.de heresinfi,Secundolimita,
Veptocedar quádo inflirutus recufauicvelin Eraudem ci diflic ad
sesfecusfimorrunsfui(Teruereditate fine fíande nonadita: quia tune
filcusnó admirciror,Ceclubllicoras. Tertio limita nifiinflicutosrepus
diareryantequificretindignus.Lantequim. Mad Sylla.8cvoluit Basto
in.d.].ifequens.Quarto limitapnili dawus elle fubíticucus haredi in=
dignoinco,gd csperenon polfer.yrtenet Angeperillum te
deliare mpustL.co.8 licor Soci, contra ¡fam vie
cosqexprefsio iúsqd taciccineli mili
operatur:8cnonfoluat:pocefl dic, illa expreioefl per alió modá:
quam raciteinfiryci dicitin eo y caperenon poBit, qued verbum po
teltcomprehendere etiamincapacitatem(uperuententern exindigná
tatesquod non comprehendicid quodraciteineft(cilicer6 non adie-
ricveladire nonpotwerirqdreferruradaliamincapacitarem, quenó
proueniatexcindignitatead quam+l.iniltotacito non hsbuicconfide=
racionemtellator verocxprimenslica
Usera delas huerfamas, Adde.l.poltlegarí.$.amittere.de his quibave
indig. qUemindigoitasalicul refpicitfauore cettirperfonarsillad qd $
Sbiauferturálegesapplicacilliperfone.lpe.C.delega-kin.d.$.ami
tercovbi Baraquid añtí sxiyation! cur áceflacorer vial
vxoré$ahieresad ée quid (hteflaroralias eratlegaturas Be fino
effecmtorivideper Angaás lobiin.].pe.Cadelega.
k is pierde.Concord.cum lilegatariuoCudelega. 4
Tic. VII.Quando podra el desheredado quebrátarelteftaméro. 53
ya GrerderiasAdde.Lfipater. necapud.Cidehgredibiniavidcia
maceria,l.cicugca parties que ibi dix.
6d Usterejesótareyo Tudio.babeshic expreflum quodindgusnec paganus
non poteíl h.eres infiel. otaad ea que disiiva.a.ticys.3.caparte
0 tesmasprazincos pariemesNotabenenárextinambensidem de ne-
Morianis, Ca
delueretia qué
adhoc allegar
; Azo.C.dehis
quib.vrindig.
3níumma,co-
lam.fi.nonica
beneproba
porfu heredero a alguno cuydando fin
dubda ninguna que erafu fijo , que fi
defpuesde la muerte del teltador fucfíe
fzbido en verdad quenonlo cra,perde-
ria* porende el heredero tal heredad,
porquenonla mercfccauer, puesque
fabido cs verdaderamente, que non es
fufijodelfinado. Perotal herencia co-
mo cltanó feria del Rey, mas de los pu-
riétes mas propincos del teflador £i las
ouicfle.E 11 parientes non ouicffe,efton
ccdeueferdel Rey.Elo meimoferia Ki
algú chriftiano cftablefcicRe por fu here
dero aalgunherege, 8 moro, ofudiod,
Cala heredad en que fuelle cftablefcido
porherederoalgúo deftosfobredichos,
WDiximsSus
praco.l
ye
Cricslusy 111,
Deinafi rea
lex lo
molle, ape
ponese queres
Jam ivoficiol
teltamenti de»
feendentes ex
haredai ele S h
querela fic di aucrla yanlos mas propincos parien»
oa tescdel teftador,c nó clRey, maguer e-
ensfed E E >
era pletati flosatalesnó la merc/cielséaner.Otrofi
ficium, ide
de altendente
ániuite exhaa
dezimos, quequando algun fijo fuelle
fin piedad, quenonquilteffe penfarde
redaro,Spro= — fu padrequefucffe furiofo,o delmemo
pola queres sjado; podiédo lo fazer: e penfafcotro
Jacuatrahere pS z ,
dem feripeam Sítraño del, fegund dizimosdefuto en
citabi cua
dex Ecpronús
siabitop tefla-
Mentúnon va
Jer 8 hared;
1as lit quero-
las leyes”, q fablanen cla raz0,que por
ende pierde la heredad como ome que
la non merelce aver. Contodo effo,tal
herencia como efta non feria del Rey,
Janis: et. masde aqueleftraño fobredicho, que
preteritus des penfo del, dandolclo quelecra mene-
Ícendons. vel
fteren fu vida. Eflo mifmo feria, Galgá
me y oguiefle en cativo, eel fijo vel o-
troquelo ouieffca heredar,non loqui-
jeffcfacar de catiuo:afsicomo de fufo
diximos. Ca maguerefte atal perdicíe
la heredad,e nonla mercfcieffe auer,por
tal razó como por eftanó feria del Rey:
mas deue fer dada para facar captivos,
afsicomo ya diximos".
alcendensnon
eft neceflaria
querela ; quía
ipio iure cit
nallum tella:
mencam.h.d.
. E UQueonsefe de
dd
darNamquen
rela inofiicio-
di tellamenti
datur filio 8
nepoti Scom-
mi defcenden» a
,qisenpo $8 Titul. Y IU. De como
Aulas por puedequebrantar el teftamento aquel
Gesdesheredadoenela tuerto, aque di
fer fuccedere,
non obítante
precedóte per
fonawvttradir Azo.C.codemin(imma.colomnaa.verfdator ante
querelasbenor.g) ¡uimficod.nar quinontenetprimum
Jocuru non eflinflicuendus nequeexharedandus.l.gallus.$.in cani
bus deliber.és pofthu.fi quisfilioexharedato.in princp.ffode in
SuNrupr.wide que dix indaacia fu pra proximosin glol.Muperparte
<uelo ouielfe dehercdar.S non poreltquisadmictiad querclam,n
proeaparte > quefbiao reftaco defercuril. marer decedens, $
LarSVanl ff. codenmvbi vide quid li de factoadmittacur? li ergo fio
Nuspracedarmeposexfuaperlona , non poreltagere querel
¡am querclanen prapas
za hacteditatein. vto legedi quisfilum, Cade ino
«cellorio edidto.his
ex perlonapacris pot
rata, ante ad
«iolo teflamento. Sin querelalocuselt
iparerde
lices
A
principio.ff, codema Sctunchi querclacftiamia elle produéta: quia
zen en latin quercla inofficiofi tefta.
menti
EN
Eferedan atucrto a las
|vegadas los que fuben
J]por la liñaderechaa los
¿que defcienden delos.
Otrofi i
den porlaliña dercchaydo
fa manera mefmaa losque fuben por
ella. Eporende defpues queen el titu-
lo ante dele moftramostasrazócs, pot
que ome puede desheredar 3 aquellos
queauiá derecho de deshoredar [usbic.
nes,fi les oniefséerrado.Queremos mo
ftraren eltclas razonesporque cl heres
«ero puede quebrantar el teftamento,
en q fuelle deshercdado atuerto.Otrofi
como puedecobrar fu derecho. E dire-
mosquien esaquelque puede fazer la
querella paradefatarel teftamento.E q
quiere dezirtal querella. Econtra quie
denefer fechase ante quien. E porque
razones,e en que manera, Eotrofi por
qualcsrazonesnó fequebrantaria el to-
Sameénto,maguet fizieffe querella para
quebrátarlo: Eque fuerca hatal quebrá
tamiento como efte fobredicho.
Lo. 7.Quien es aquel que puede fáxer la que-
vella para defatar el teflamento,e córra qual
omese ante quien,e parque raxpnes ¿e de que
MARCA»
L fijo ocl nieto del teftador
o alguno de los otros que
y) defcienden del , por la liña
derecha que ouieflen dere-
cho de heredartie fi muriclle fin tefta-
mito, filo ouicifen desheredado a tuer-
to cfinrazon: puede fazer querella de-
lante el juez8, paraquebrantar cltefla-
mento en que lo oujeffe desheredado,
ccljuezdeue oyr fu querella,c fazer em
plazar”al q es cftablefcido por herede-
rolenelteftaméto ¿lu padre, e fi fallare
adita erar har
reditas , agee
nepos cria
experfonalia
per fuccello- AdtitC:
Hamediétam. Ecfdcin
ve declarar Ja: ofitefl
fon polt Rae Sus.ino
plain die. 1.6 parti dd
quis filium. tul.
in fine.
lus regni, e0,
00 ad vi
tatemcxhgre=
dadionis nó re
rare adi-
to heredi
vis vedixi
pratim.proxi
moin.la. few
per fequensin
gradu po
Intentare ques
ela ex pers
fonalias
"cis quí
Paede Calb
canifla
rela. por
(rt obició mo.
Papinian
defemeno del
iJiusconuenia
tur petitione
Lareditatis ab
hurede, feria
pro deber «p
penere de ¡fa
árelayaliasnó
poferpoftíen
tenian latarn.
querelares vie
ley Baldin.la
2.colum.2. Co
femtentiam re,
fciudinon pol
fe.
h E smplazar. y
Er contra abfentem contumaciter porerit procedi ad definiduar
exam litenonconteltara.vecradunt Barrolusé: Paulus de Calbr.
leze qui repudiantis.$.1. Mucodem. liceeglofT. ¡bi contracium vo-
lit.
1 GiDor heredero, Aliquando tamen quercla áfla intentasur con= 4
tra alium, quam concralcipemos haredes ¿vin cali. lun. Edo
bonoram poflefions contra tabuls kk legeprima.Co de inofuciola
tellament.
Sefta Partida.
5 a Cotenciondel Vid.fapracitnproxiin.L1o.
6 b Even vale. Adde.l.Papini: Ainaffeod.
7 € Gia herencianintellige pro caparse que (ibi abinteftaco defertur:vedi
xxi fupra Senatura querela el, Gnó deturcontra ¡llum qui eratfuccela
farusabinteflato,denonhabeevitea quamíibitangacab inteltato.d,
1. mater dece-
des.gxibiPau.
quefue deferedado a tuerto,o q en elte
ftaméto nó fuefecha mécion del*:deuc
el judgargral teltaméto nó vala?,e má-
darentregarla heréciatalfio,o al nicto,
(e grello.Etaldmádacomo efta es lla
A.
de inofhic, te-
fla. cum.
quentda
Grela eftquaái — madacn latin,Grela inofficiofiteftamé-
acculacio Gdá
quierctáto dezir, como querella g
dánans quaú E
le fazede teltamento que es fecho cótra
memoriam de
find, quiá A o
damn den: -Officio de piedad“ c de merced, Gel pa-
rate feceritte dreouierauerdelfijo.. Pero fiel telta-
flamentom, (1
dorfobredicho quando cftablefcicfTecl
heredero,nó fizicil emiente enel tefta=
mento de aquelGauía derecho dehere-
darheredandolo nin defercdandolo,tal
teftaméto como efte non fe quebranta-
ria,pero nó vale:nin esnada".E poréde,
es G ná deue valer, non fe puede que-
Bra deuc fer entregada laheréciaal
fijo o aLnicto,de q non fuelle fecha men
cion enel. Elo que diximos en efta ley
delosdefcendientes, entiendele tambié
de losalcendientes3q fuelfen defereda-
dosatuerto,efinrazon,ofinó fuelle fe-
cha ninguna mencion delos cn cltc/ta
mento delos defcendientes.
Ger II.Sipuede cl hermano quebrantar ,o non
elreftamento que onie/]e fecho fu hermano
en que mon fizge/Jemencion del.
Ar ¡E tcltadorq non oujeffe pa
riente de aquellos que del-
cendieflen por laliña dere-
Úlcha:o fubie/fen:eftonce ma
guer ouielfe hermanos'o otros parien-
tea de laliña de trauiello, bien puedee-
Rablefcerotro porfi heredero enfute-
ftamento, efazer delo fuyolo quequi-
ficre. Ecomo quier q nófaga emiente
del hermano en el teftamento,ninlede
xcningúacola delo fuyo, nóle pertene
cue bellugque
deuoranthlios
hic oflicium
inter pacré 8
filium dicicur
pietas.adde.1,
9 c.Unin es nada.
Adde.l, inter
cartera ll.deli
be. 8 polthu.
8c.1.f deine
Sullrupt 8
telligc in flio
exam emanci
ato prateri
ela
sione cauleve
in auth.de he
redib. 8 falci.
Suexheredatos
¿pBartinad.
pS
pro
si. laro.8cidó
esicinpreteri-
10 41matre, vel
alcendentibus
perlincam ma
tecnam ¿ná li
cerpreciioma
trishabeafpro
exhgredatióc.
ven fol
dexhcredac li
.fitamen pretereantíine caufateflamentam ell nullum.vtinan
thenti.vecum deappella.cognofcicur..aliud quoquecapitulumacol
la.8:glo.Scdoéto.n.lfliam.C.dcinofficio.telta,
10 £ Exonfepuedequebrantar. Nam cuacuari kerelcindinó poreftid quod
mullume(t:vehic.Scin.l.nam Sub conditione.veric.polldefeétam
Fedciniufrupte
m3 Godfeendicntes Addo.parerflicm.cum.lfequent.
suranthen.ve cum de appella,cognof.colla.8.
Giex IT,
anTefatornon habensliberos defcendenteslicer habearfrarres, pore(t
lvcsequévelchnedem nfture Sesa hi ele lt
inquacnonpotelldeinoficio(o agcre,miÚhominciiafanté vel fera
uma celtatorisanamiflumiblandicija hoc Inadenter, alijautem có
fanguincitranluerales deinofficiolo agerenon pofÑimtd.d
1 ho Usaguerovieen hermanos. Bddelfecundannés lt dipratitac lor
cor lincigi
fE.deinoficio.telta.
1 Cdemalafema Vide (opraticu.1.1.12.S queibidixi.
L GPorfalago.Sequirurexpolitionéglo.in.l.fratres.C. de inoffic,reltar
mé.Bal.veroibiintelligit de liberto ingrato erga patronú,qui reputas
turvilisperlonapropteringratitudinemallecucz libertatis.8cita es
intelligic - ibi
ccal hermano de fazer querella del tefta Ea de lic cum.
mento queclotrofu hermano ouiefle Deia don
fecho,nin lo pa Fueras Ese os
ála : — intelligunt de
ende,fiagl qfuefle cftablefcido porhe ingratis:ó cer
redero fuefle omede malafama!, o o-
uicflefeydofieruo del teftador, ootro
quel ouifle aforado, e defpues lo cffa-
te videf bona
expolitio : cú
collante ingra
titudineblan=
blefciellepor fu ad [— onvide
: : turadhoc e
lefiziclTe elaforrado,non lo merefcien- as
do el nin auiendo derecha razon porg
lo deuielle fazer. Ca feyendo el herede-
rotalcomo fobredicho es,eltonce bien
podria el hermano querellaríe ante el
juez, quebrantát el teftamento en que
fuelle cftablelcido por heredero.Perofi
cedútur, vé in
1. Cigsali-
ques ella,
Pibroszaie
3.caparúr. qí
quisblanditu
alij adfuú có-
modus tátú,
eltehermanofobredicho, ouielle fecho ad
contraelteftadoralgúadelascofaspor- — cigaleeriosfig
quelos hermanos pueden fer defereda- de
Ed : aula -
dos, fegund diximos enel titulo'delos « viadhocveres
deferedamientos: eftócenon fepodria — fator priuer
hereditate có,
quercllar nin delatarel teftamento del
hermano. Efobre todo dezimos, que
los otros parientes que fon delaliña de
cuiillam vole-
batrelinquere
aliud efler ve
in. nócltem
trauicflo'",non puedé fazerquerellapa H.S inofficio.
ra defatar cl teflamento, nin há quever tella.vbi An-
e. dicitp hoc
en fus bienes, auiendo fecho mandao
otro ordenamiento delos.
Ze). 1I1.Porque raxonesnon puede el hermar
noquebricarelteflaméto de fu hermano ma
guerejtablefciefe fu fiermo porberedero.
de obcinuifle.
femel circa de
dam magnam
hareditaré in
fanorem pau-
peram ,quib*
[Omo quier Gdiximos enla. <ratrelibia: S:
E agnatiteftato-
eyante defta, Gfelteftador rf pliaferane
eftablefciefTe por fu herede- — «i peleemoly
nanóerat bo-
ro ome G fucflede mala fa-
ma,ql hermano fe puede drellar e gbrá
tarel teftamento: razon y hacn que lo
nonpodria fazer.E efto feriacomo 1 el
teltador eftablefcicfle por fu heredero
algun fuficruo*:caefte atal, maguer
pa nequeacce
prabilisdeo. Sc
9 ¡lli quibus
relíquebat nó
erantbonz:có
ditionis: Scn
duxerunt te-
ftatoré,p mu-
tale propoli-
tum, « iploshrredesrelinquit, £ quod abillishereditasob hocfuic
reuocata,ésilis pauperibus conceflayallegatadhoc nota, per Cyncin.
1.quidquid.C.arbi.curestutene menciillam.).partitarum volentemgp
nonrequiratur,quodlibertus fucritingrarus (ed quodfufliciar,g non
fitita meritus,q defunétusci hareditacem reliqueric,fiblandicijsiple
teftatoreminduxit: cum tellacorhabererfratremvtring;cólunQum
vel confanguineumtantum. Écnotabene 8: icblandiciz fune repro=
batainlibertonon bene merente, qui blanditurteftaroriad exclufio
nemfratris,
1 Cenelsicudo.Videio.l.:e.upratitu.primos
Mm Uña desranicfo.Adde.l.lecundamfupracica, Ribidixi.
GlexoL11, :
¿mSeruo teftacorisneceario heredeinftitutonon admittitur frater ad
inofficiof querclam,h,d.
a Coferye Cóncortcamlfarrsin in: Cod.
3
4
5
Tic.VIL.Quandopodra el desheredado quebrátarel teftaméto. 54
aa Uneefaris.Videi
3b
goluíta exhízre-
Inmo. te
e. otito
«ib,
. reditarisadita pereos,neque deb
inftic.dehared.qualir.ScdifTer.8Cade necel
far.Ceruohered inftir.pertormm.£pignor. cumalijs,T. de haredis
businflituen.
e nende buena fuma. Quid tamen Gileleruns blanditijs tefatorem
indusir,vecumninftituerer: an critidem in liberto, de quofupra.l.
proximazvide
tur quód fic
me melionacó q non, puedelorpremiar fegúd
ditionis elle — derecho q fea heredero. E poréde lola-
OA 'manen latin heredero neceffario?, e ma
Icfama, quí guercíteatal fcaomevil,e nó de buena
ma E fama'por todo elfo nó puede elherma
nogrellarfenin quebrantar cl teftamé-
to enquefuceftablelcido porheredero.
hac.lnequeil
la de quafusa-
pra clk in hoc
nó diltinguát:
$ quia ¡ppter
hace ho:
noris_ defian+
¿ti. latutum
fuir, veleruus
inflitutosefTer
Ley III. Porque raxones non pueden quebrar
rar elreflamentolos que fon deferedados de,
E E Vchasrazones fon,porque
Y
A $] non fe quebranta cl tefta-
mento, en q alguno fuefle
necellarius hz ) , le
resvecredicos — [ESOS deferedado. Ca qualquier
res habeane delos que defcédicffen por laliña dere-
quem conues
lan Luis cha del teftador, quefizicfsé tal tuerto,
fdo interra» - porqmerc[cielle ferdefercdado fegund
ga.atio. diximosen.el titulo delos deferedamié
ares amar. tos:cle deferedaffecl teftador por tal ra-
zon fiel heredero efto pudiere provar,
que clotro fizo el yerro porque le defe=
redo cl teftador:eltóce non le quebran-
taria cl teftamento, Ello mifmo ferizen
dationis cau
fa oppolita $e
probataremas
met tellamen-
tum him
idem Ñiniulte exheredatusiofra quinquenniam poll adicionen: har
reditatis querelamnó proponacnili minorfitquitafra atatem.xxv. $
anno.kkpoltea per quadrienniumpotell cam proponere.
Muiia de traniefto.Defracibo Snralige veÍmpraco as
cinco años. AddcLfi quisfliumaio 68c.fcimus,$állud.C.co. quid
auteorin iure agendi ad (upplementum,an excludacue quinquenio,
ficutexcluditur querelazcorumonis opinio ell, quod non: fed compe
tarperpetuo ad.jo.annos.ve tradit Jalon n.d fiquis ilium.Jicet Bar
ro.bi,écin confi.incipi.aniusagédiad fpplementum. tenuit contra
siam.l.quód excludezur quinquennio.
¿entradoc» la heredad. Non enim nalcionr querela ante adicam hare,
ditatem.l.Papinianus.5.fi condirioni.H.co.dkratio fecundum Angel.
ibiell,quiaordinaruradrefcilionem te/famentiaquod non haberefa
caciamante aditam hareditatem : ideo proprie non cadit impupna=
tiosvndefecus ell iniure contra tabulandi,quod eriam non adita hare
ditate proponitural.vtliberis.C.de collatio.!.quód vulgo.(Mde bono-
ram polTel.cont.cabu. Sell racio,quiain califudicio de iure tellamen
tinon quaricur fed (olum deiure contratabulantis.vin.l.6lio.$a.
deinoflicio.teltament.8s fic potericinfers,qp cum hodie dejure ordi.
huixsregniad (ubfiftentiam contentoruny in teflamento non requi-
zatur aditio hareditatis : quiatune querela non ordinaturad relcil>
fionemtellamentisfed canenan projure querclantis,poterit querela c+
siam non adita lvereditateproponi, ficut ctiam dejureantiquo pote
var bonorum poflezio contra cabulas,dabitur ergo curatorharedica= — ha
tijacenti ¿contra quem filiusexharedacus proponerquerclam. Sei »
ftatim ¿die mortis tellatorisvel darioniscuracorisincipier hodie jure
regnicurrercillud quinquénium.vel dic 8cmelius ¿q li haresleripeas
in teflamento,in quo fllus ell exheredatas, repudist : poteruntadire
hrereditatemalij venientesabinteltaro,prout vult.d.L.ordina, in cola
in quo, nteftamento mulluscf hares (criptus.cumidem fc nullum
efTeferiptum,vel(criptum:8cnon adire.6% contratalesadeuntes ab in
teftatoexharedarus mouebit querclaminfraquinquenniumá die has
eTemicum ve querela derur con
traalium,quam contra hasedem (eriprum contra. l.primar.Eil.cir>
ca.dcinofic.cclta.é haberor(upra ji rales fuccedentes ab
intellato ¿Cacceduntin locum haredis(eripti cui propter cius repu=
diationem, hxereditatem habuerunt. $ 0x beneficio.dl, ordina, (ace
cediturin locumbharedisiStidéo poteltcontracos da querelas(icut
esiamporeft dar cótrafideicómillariom vninerfalem.).1.C. deinoffi
cioutella.Sclicutetiá in cala. (ed cúexharedatio. verated qué
admodum.ff.debono.pof.contaabu.darurexharedato querela con
trapratericum,quí auocanie hereditatems 8 luccelsicin locem hare
: 7
los otros que fucflen deferedados por OE
razon detal yerro,quier fucffen delos a £ Uotemrdoren +
Ni i aliña 107 dnco añora
fcendientes, quier delos otrosdela liíña Aldelado E
de tíamic/To”. Otrofi dezimosque fial- feentir.C .in
guno q fuelle deferedado callaflz enon quibuscan, in
AN 1 integucllinó
guercllaffe falta cinco años”, defpues q eítneceñ
el heredero ouiefle entrado en la here- ra
Ex Po
dad*del teftador, que delos cinco años
enadelante nó fe podria querellar ema
guerfe querellaffe, queriendo moftrar
razon porq nó denia fer deferedado,nó
deuc[eroydo.Fneras ende, fi fucfleme-
nordeveyntec cinco añosf. E efe atal,
puede fazer tal querella, falta quefea de
edadcumplida, cañenlos quatro años
que fe figuen defpues.
s0Si parerlegii
vara jure Ins
Ritucionis
Jinquit filio €
omnibus alijs
bonis pót ad
Jibitum facere
fed (iure lega
tilegiimam el
relinquar.icá
filiusnonacce
prac vel acces
prás protellcÉ
faluá elle que-
xclam poteric
rúpere tel
per querclam.
fi inter il
ros teflator
tra teflamenti
faéticnem di
fponat
jure
Ley. Y Como fiel padre da afafiofupartelegí
rima puedefaxerdel o orrolo que quifiere.
E5]L cl padre faziendo teftamé
pto dexa afu fijofu partele-
[gitimatif cfta parteledexa
como a heredero”. E cfta
úrutio
nisminuslegitima Gbi relinquatpotesitad fupplementam agere.h la
Lou parsele, isima,Excludicur ¿quercla filins,cui ef reliéta lua legh
ua pars,vthic,Scin.l.cam queitur.C.co. Bcinft.co.$igicorquartam
8c.1.penul.Cdecollatio.adde quedixiin.L1odin glo.1.fupra tic. ade
not Graplicierio ficar blustalzido cal inilicado dió
tur vniuerlaliseSiperinde haberurací ellecinflicueusin omniheredi
tate,excepta quintajuxtad.fori.£.)l.Tauri.icaprobáttex.fecundum E s
Ange.ibiin.l.itatamen.S.fiparronus.fEad Trebelliz. vbiipfe de Paw. Bs, E ria
de Caftr.refert,quod alijtenuerunt contrariumo quía legitimanon.di 195.108
citurquetapars hereditatis.fed quotabonorá,quod patérganon de- 120.8 10
beturnilideco, q remanetdeduño arealieno.l. Papinianus.s. quo= PO-FEcctÉ
niamantem quarta. fadeinofficio.freflament.fedinftiturio in quota 17:85. «tl
bonorum non ell vniuerfalis,dato alio coharedein haredirate vel in “U:8-lib.s.
vniuerlo.l.cogi,S.generaliter.fad Trebellia.(ed primum probarurin €
didt.S.ipatronus.lecundum Ang,c/tautem effes maxiniws lecun Y
dum Paul.ibi:quia fi viderurintlitutusin queralrereditatis,acceptan BDI-5:0.
do,potelt pro rataconueniri dcredicoribus: $ fecuselTer (in quera *ECpÍ,
bonorum,Sdidtum Ang:teneribi Pau.qui refponderad illud quód
legitimanon debetur nili deduéto xrealieno : quia licer hoclit reve»
yastamen ell quoraheredicaris, Alexand.tamenibi dicir,quód magís
communis opinio efl.qus legitima fic quota bonorum,£: qucad elle»
um per di8.L. Papinianus.Sequarta, SctenetBartolin,l,exfaéro. la
grande.ffadeharedib.inflimend,
KiComoa heredero. Habeshic q legitima deber relingui filio tit. infli>
tutionis.idem in legitima debitaparemibus.vttradicBartin authent,
vecumdeappel. cogno.in+feÑucigitur.colla.8, Silla eftconimunis
opinio fecundam Apia 'ouilsima,column.11, C.deinofiicio.
tefta,contra Bart.ibi,qui tenvitibi cótrarium,fed an in dubio alío nó
exprelTo cum filio á patrerelinquitar aliquid pro legitima y intclligas
turtic.inflituionis? communicrvideruropicio interdeéto,loquétes
dejurecommuni,g icproutdicútBanBal.6 Rapha.Fulgo.in aut
vndeliparés.C.de inoftella.Baln.l.humanitadis.vbibon'tex.C,d
impub.8c alijs(ubflitu.E hance/Te communt opinion attellacar
Alex.6 Decius.córrariam opinioné tener Saly in.l.quodizs.C .de har
L.g.tito5o
redib.iníticu,quefLoá,de lmol.ins!ohis verbis.Sin lot. 5 ex fundos
ff.de haredib.inftico.Alex.inJoam quód.$.nó onmis.Kf. ad Trebel.
Ja(o.in authenti.nonibima, Cdeimoficiosteftamen CuillichBencd.
y
Seftapartida. é
Sotepe.copiclRayeuniosinvesdodeinques elder. £cuje
opinionifauexiita.l.partitaraminverboillo, Scinferiuscum fubdic
mas (1 aquella parte le dexaffeen elreflamento nó como a herede-
ro. Ethancconclulionem, quód filias debeatinflicui muliiplici>
rerlimicar Guillielmn.vbi(upravideibipercum pertotasn ¿llam par-
com. quis - ;
ciam Bald. in ss
cspirpertuas, Diefcicfe en effemelmo teflamento a
de probario. . otro cn losbienesotrosqueovieffe, o
a ordenalle dellos en otra manera qual-
tunc elle de fa quier:cltonce, maguer fe querellaffe el
tea fijo,non podria quebrantarel teftamen
aliquem tan» to: Masftaquella partele dexafle en el
ree teftamento,noncomo a heredero:mas
re, 8: poftea , COMoOcnrazon de manda: cítonce po-
mucavic E driaquebrantar* tal teftamento. E clto
» E , e
Maio cuan fe entiende, ficlfifo non refcibielle a-
modicaquan= — Quella partequele era mandada. Cafi
titate nonno- ¿fribieffe? S di
lado dos A refcibieife?enonlo protcftalles, di-
fui ve filtum, — ziendo que le fincafle en faluo laque-
fed tanquam — ella e, que auja del teftamento, non
sucrican do
domo : mun= Podria delfpues quebrantarlo.Peroficl
quid poftittá- 3
quam pretes
ricustumperetellamentumavidcibipereum qui arguitad partes, Se
relinquitindecifam: juiapendebar defadto:Kquiacratquirfiio mul
tummardua.6 deilto dicto Bald, meminit Alexand, conb.87 incipie
ja cauía motacontra An gel.tercio volv.A duerte exiam quod filia pa»
tell inflitui in dote.glofláin lege.,.$.(cd vtram,fEdemino.¿x ell com
munis opinio,proutatrellatur Atexand.coníiliv.179.5volumáre. co
Jumnapenal.Scinconfi.168.co.5.vclu.é quid (1tellator in cedicillis
declaretyqpid quod reliquitfilicinte(lamento, valeat iurcinfltucio»
nis?Bald.30.1.non codicillum.C.detefla.vule quod nó fufticiat, quod
smuleum noraScforte fecura um Jegesregni quando re(lamentum fui
nuncupatiuam:Scin codicilisinterueneruntrottelles, quorin teltas
mento,contrariua eecdicendun «¿uid aure fi paterfubilitarlis
Jio vulgarirerdicendoífilius meus haresnon eric, talemtubliitn
an tuncfilius dicatur pr.ctericus,v el in licutusivide Baldumpoltgl
¿:Bartol.in.l.antequam.C.commusia defucceic.Quidaucem lipa
terreliquitfilizcentuin,neque diciciureinfitutionisa prohibuiceá
plus petere,vel haberes unquidiilia dicetur preteritaz Bal. dicir quod
nonin.L.fiadulta,C.dehgredita.acrio.cum videacur reliquilfeanimo
compelandi cum le 2itima allegar.Luñ debitos. ad legemfalcidiama
alij exar temueruntemn Bal.vtrefesr Guillicl.vbifuprain tertali-
auitacione Salycet.tamen tener comeraciumán did. li adulta. dc lequi
zur Guilljelma videwurver ús, 6: probarur apercéiniflaapartitarós
quid autem/ipater diceret,relinguo centum hlio meo iure falcidiz,
animporteridem quod+isinflitutionisglo/fdixitquód ficinlege.
parronus.$1:1 de donatio. fiper verbo deillo.quam ad hocallegar
Bartolusin.J.fina.fE de pecalilega.que hoc non probar: fed tanta
robar qued eun legitima debitaturenatura dicitorfalcidia, ciQú
¡arto.tenditad fuam opinionem, juod (atis dicivur relinquitorcinft
tutionis,quando relinquitur pro legicima, $ fecundum hocinduciril
Lam glollafaristamen placer dicto: Barco. cumtellacor diceretrelin-
quoiurelezicma quod viderartic.inftitutionis,ex quo fe refercad
ius quod deberrelinquilegitima : Senon ad legitima tano du
ve legati: 8 adde que dica infía cad Lin glofl:Ímper parte comoa
heredero.
y 2 Woxebrarrar.Dicendo de nullitate contra tefamenturn : cumtaletes
ftamentum,¡in quo deficiciniticatio filjell nulla». velo authen. ve
um deppellario.cognol.s.aliud quoquecapitulum.6S.queigitars
lla 8. ,
flerefbiefe.Addeipars
ofiicio.reita.8.1.8 Hex modica,s.6i.cialfequen. fl. de boris li-
nl primacolumna.fin,ver.jeem ponefilio lezatum,Cade
3uretifcilibaso.d imicamil talelegacum recepifler,vralij¡illico re(ti
tuerersvehaberurin diér3.fina.quitex.fecondum Angel.ibi allega»
turpro cala yflusexbaredars,vel pretcritns reliéius executor inte
Stamento licetaccepterideicomilTaiam ¿non excludivuiproinde
Biure querelandi,vel dicendi nullum.Sk hoc dicit ¡bi Anzel. quod te-
aebarBald plo Angelvaudienteádem tamen Ange. ¡bi tenet contra
.penule, So.
fibirelidwum prolegá
+ tisnarratisinthematescolwnina fea
wsiumvolens,quod ex hac acceptatione inducatursgnitio k appro»
bario tellamenti,licernonacceptet ideicommillariam , ve querar
fibi, fed veimplear votum celtantis: mili vero magis placetopinio
Baldi.cum enimex tanía pretericionís, velexhated:tionás rumpar
turteflamentuw, quoadinflicurionem, non quoad legataySt cartera
in tellamen=
: - fé toconten
padrenonfxic/Teteflamento, € parcic imauchend.ex
fe*lo queouiclTe entrefus fijos fazien= caufa.Codetio
ES A be.prateri. de
docodicilo,oalgunacfcritura, en que ;0gniho tiras
moftrafle fuvoluntad:magucren tale- . Ifina.poffune
fericuranon dexalTe alfijoaquellaparte a Maze Gima
agnoliere te=
que lemandauacomoheredero,porto — ffamentúquo
docifonófe podria quercllarparaque- 2d Ea
AS nemrclidiori,
brantaraquel teftamento. Otrofi dezi- ¿£ impugnare
mos,que dexando el padre alfifoalgu- quoad inftica
ma cola en lu teflamento como ahere= Vier phd
derof, maguer non le dexaflerodalafu - cafusin.ds
partelegitimaquedencaucrfegund de e
recho,por todo ello dezimos, quenon in opinionem
podria quebrantar el teftamento , mas Bald. allegans
a E pro eo detero
Ppodriademandar queagllo quele men — iminationem
Jvan,Andr.in
addit.ad Spe-
culasitde inftru.edicio.fanúe vero aliquacin addicio.quee incipitado
mitcatar,
UE non ls protefiaje Nor.hoc deproteflatione,quianóita exprimeba 5
lL:de quibusiflafumpracfl, 8 induciporell ad quaÑlio-
«iliorecipiente rem porte fub certo pravamáne que tamen e-
racresancique malorie quod ex hoclibiblius praiudicer de qua que
flione vide quod not.Bal.in capitu.vnicosdefen,¿uardi.e.ffi.verlica
modo quero.vbidicit q litalisrecogoicio far pererrorem velimprel
fionem aliter quam morefolitonon nocetlibinequepoliers.és dicie
exam Bald.in cap...qualiter iurare debetvalla.domi.fideli, quod no»
aiuramenta exorta contraantiquar confuetudinem pra fumuntur
imprelsiua.quodtunota.
Ga querella jus dicen di nullum,quia non fuitreliQQum jure inftitu>
tionis.vtin.d.$.aliud quoquecapitulum,vel dic , quod intelligaror
proprie dequerelainofticiolitellamenti:S fic quod periilam.1
teturconclulio do“to,per.d.tex.quód teflamentum licnullum (fa
Jiusnon inflituatur,liceraliquid Gbi relinquator iure legati vel fideio
«comuifsi:venonprocedat quando filius (impliciteracceptaviclegará
amnam tuncrtenebitteflamientum, neque po»
relcindi perquerelam ,nifiproteflerur, cum recipiy qy falumm fic
Sbiiusquereleuimo exiam vlterinsprobari videturexcifla.. quedetiá
fiiliusnon acceptetlegacumrelidtum Gbi pro legitima:tamen adhue
adrefcifionemtelanentiopus critintentare querclam. 6 fic quod
mon competarfibiius dicendi nullum. 8cifto calu poterit procedere
opiniocommunior,de qua dixi fuprain glofl.fecunda. ebltat ramen
adhoctextvinad.$.aliud quoque cayitolivibinec!i per quambibet do»
nationeas vel lezacom vel fideicommilum, velalium quemcunque
modus dederint Jegibus debitam portionem.vnde cumiNa.l fa
periusdixit (quebrantar. ) expone veixi fupraño glo.y. dicendo te»
Mlamencum sulla
zar fe Prolequitur nota.per Azo.C.deinofficio.cellaméin fam 7
ma.columnalina.verficu. figutem nop faciatpater perfeétum tellas
mentum Seconcordar cum lege.pargribus.C.cod.8.l.final. Co famil.
hercil.8 videperAlexand.conú.168.quioto volumaincipit pondera
vbiprobar, quod talís divi
fiononrequiritur,quod bis ticu.infiieuionis. E: quodita debear limi
rari,d.$.alind quequecapitulum.8 diftimgui per. d.l.linal. Sita ap
probawrhic,
Como heredero. Approbatar gloflin.l.omnimodo.C.codemánver y
bovel ideicommitlo,cuid autem liteltator, quiper verbum relin-
quvaliquid,datáliofus, adiyciar quod vult quodreltamérum valer
omni sucliori modo, via 8 £ rmac, an per hocfuftentecar telia-
mentum, Sí cenfeacarrelinquilure inficutoxis¿Baldus notabiliter
vult quodíicin.l.quotiens.colunmmna fecunda.C. de huerocibus inflic
ex eo,quod vesbafuncuahenda $ aptandaperlonis , quibos loq
mur fecundumo «politates perfonarum allez at. qui iure milita
de defla.milic.Scalia queibividebis: 3 quía vulgares homines 5l
veras
Titul. VHL Quando podra el desheredado quebrantarelteltamento.s5
teratinefciunt val garizarcaliudverbum, quim relinquo ¿$ darum
¿contra sequiratem el dicere, quod verbum generale non aptetur
in eafpecie.jn qua mazislalnacur, Sabdit: amen, quod Ñ tellatorex
h wuncfivias elle di
erics. Erfa-
ramnon repu
gnat imócon= ,
ferrcumlupe SUAUA dela fu parte,quedeuia quer, que
siusdixit(mas — gelocomplicilen a,c los otros que lon
o elcritos por herederosPenclrcftamen-
Ucelo caplicgje. to, fon tenndosdelo fazer.
Concurdar cú
|. omnimodo.
a: TZez.V 1.Como aquel queotorga yo confiente
proce: emalreflamento en que lo deshereda fu pa
ditetiambi par drezuonlo puede defacar de fpues.
ter, qui inf
tuie minus le-
pa prohi.
'carplusperes
re,namadhuc
agitar ad (po
femécem, ve
In.$.CaLrUm.
in aurhé.vecú
deappella. co-
guol. de dota
cómaniter in
d.l.omnimodo.Etfi reliétumm n
UN o manera que
e jotorgalle o confentieffe «1
nos nieto enclteftameon
SSéltoen Icouieflen deshere-
dado,afsicomo fileouiefsé dexado má
da en cl, o alufijo *,o a otro alguno
$
us legitima firaccepcarum. Etad-
dePouind.p deboni Jeicsanillima. lci.leéprocedic
hocnonfolúin lil parcúbus,Ecio fraccibus inflicuca
pesfonaglo.Scibi vide lafo.inad.l.omnimodo.kcaduerte q li=
cctittudiusagendiad fupplementam (ucceÑic loco querelz.vtin di
¿ta.l.omnimodosnon tamentollitur quinquennio,licuttollitur que
ulpeal proxima. ira efl cominunis conclutio contra Bar. in
isfilimmi.C.deinofñicio.relta.vedixifupra.l. proxima, Scuradir
¡mé Roderi.Suarán comméro.l.£ori pofita lubreper.I.quoniá
ibus.intertia limitatione.fo.66.colum.terciaseritergo hocre
¡am perpecunn ví2ad triginca annos, etiam flante.]. Y aurina.
63.quacatctur alemcomperentemad perendum del
(crib «ncalislex non extendicar ad (upple-
anentum legitima imam,pro qua dacurpericio hiarredita»
Ú icaloquendoin fimili ltatuto conclad:tP p.Corneas.confi.
¿ne.colam.r.¿c4n primowvola. 6 Balb.in fo
aca anverficazquero.éi (tud jus
agendiad fupplementa vurad haredes.venot. Bald.
i ouifsimo.C.decadac.collend.Salicecán Lfcimusin prin.
cipwverli.quero.cum glo.C.deinofic.teflamen-Decius vbireferr ali
quaconfilia Alexand.confilio.Si.numero.1.vetamen excludicurhas
restriginta amis, finon petar (upplementum fic excluderentur Se
haeredesiquía curla talistemporisinducividerarrepudiatio, ve tradir
Rodericvbi fupráqui laborar in refpondendo, quomodo excludi
pofietlapla remporis haeres,cumreplecio fiatiplodure,tuvero polles
etiamrelpondere adhoc, quód repletioira fit iplojure: dum tamen
petaturaparte,vedixitglolT.norabitisjin dict.L.ícimas.in principio.
quamibiapptobant Alber,Bartol.SPaul.de Call. Sidemvult Bal.
bi quoad immutabilem acquifiionem,que non fitnifi per aguitio=
nem.Solus Saliceibi vule, quod Guppletio Bariplo iure, Se Gnihil pe-
tacura parco, Se lic quód fat pure,Scnon condicionaliterfiperat, mo=
uecurquia (1 aliter diceretur, gravamen ineflet: quod eltcótra,l. quo=
niamvinprioribus.C. cod, neg;tuncfecundumenm tranfmirterctar
ad Iieredem fi(upplementum non fiifletpetitam.J.fiitalegatum.$.
lli ivolet,fF.delezaui.tandem fatetur Salicer.quodin elfentia reple-
tionisnon prodellet:nifi petacurper filium vel ciusheredem in qué
tranlinicct:Báta fimplicicertran(1cibilafo, Se vevidesopinioglof.eft
magiscommunis. vnde admirari non delino, qualiter Roderic.vbi
Supradixericglofillamcommnunicerreprobari:cum folus Salice.re=
probet cam , motus forte fraqili fundamento , illa nanque tacita
condirioalegc(ubintelledta , 1 filius perieric , non impedit tran
mibionem,vtin.lcondicionesextrinfecus. E deconditio. $: demon
ftratio.Sed pone quod paterper viamlegati fecir maioriamin vnum
filiam,Scaliumiliumheredem vniuerfalem i0/lituit ,6cfilium mo
cnachum forte presteriule vel ei minas legisima reliquie: modo ¡fte
filiusmonachas vel qui ali asvultagere ad fupplementum vultage
re tamcontraillum cuiflic reliétamaloria quan contra heredein
vniueríaliter in fitucum vt fappleatur legitima,an polsic? Sc vide
tur quod (icjimo quód ab vtrogj reperar per textingularemin.1. 4
b diWterederosEtlicvidetur vellciftasl.quod onus fupplementi petet 10
liborcus(ub conditione.$libertus.in fine.fE de bonislibertor. neque
obitar.l.1. Ca ficertunpera, quia illaproceditrelpecta creditoram
hie vesoloquicur de fupplemento legitimar
auché.vecum de appel.
cognol. y. cx
teria fed Bart.
adlicredestantuw,prouteciam vuletex
que fuefTecn fir poder,elarecibiefTe% o
fiel fueflcabogadoSo perfonero en de
fendiendo el rcftaméto, oalguna de las
mandas qúe fueflen en el elcriptas,o có
fenticlle en cl tcltamétocn alguna otra
manera femejante deftasfió podria de
fbuesquercllarlez, paraquebrantar el te
ft:imento,nin deue leroydo.
Gley.V 11. Que fuerga ha eljuyxio que esdado
para quebrantanelreffamento,
Vebrantado leyendo el telta-
mento por alguna delas raz
nes fobredichas, en las leyes ras legos fe-
a cundumr quas
deftetiealo ",tal fuerga hacfte quebran- debecfieri tam
tumiento,que luego quela fentenciacs ab hesedibus
a quam alegan
tariis: vcbabe-
tuvo legitima patroniin.|.iliberras (Ub conditioneshlibertas.fEde
bonislibertoram. Vehicvides.1, ¡fla parricarum loq.icuc, (implici
teryvidecur dicendum cum Saliceto poltalios quódcum legitima
Jiisdeb ienum,vein diéto. $. quarta.omae 2sal
namp. deducetar fecundo verdad avs alien fi
militudicewn lezicima Ali deducecur, ex rofiduo vero (olacorueleza
ta derractafalcidia jure in (licucionís haeredi debita $e per hunc mo
dam poreíldici,quód dewrabricur de vecoque : vbi vero portio reman
fura lerediita(ie opulenca y quód (uhiciar ad replerionem legirima
Sil, profiafalcidiactuncintezralegataloJacocur,Senilil cie minus
tur.Etita viderurintellizendaifla.I partitatume
+ Ulex. VI.
ab haredibus
ua lega
teruim , quod
non dicác lime
pliciterab ha
redib”, fed fub
jungit fecufi»
dur alias no=
e Qualirercunq;exharredatasconfentiar teftatento,vepiita legarutit
e
d
e
f
recipiendoycivelfuoiori(abicttoreliftúyvelfiteltamerá ve procura
torvel aduccaras defendarexcludicurab ¡(a quercla,had. Habnitor
tuma.Lparentibus,C.co.ticu. Se I.penulrima. Se finaficod, tit.
fu fijo. Adde.l.nihilinterehff.cod. r
a eibief. Add..fupra proximamibi.cafilarecibiefle, cumconcor 2
damibi allega.
€. Abozado,operfonero.Concord.cumalfin.fi.cod. 3
Usemejentedefras.Viincalil.penukti. $1 harres.£f. deinofficio.telta +
menáin verb-dinerluam.Sverlicquid ergo.cin cafiLfi proponasefs
$ coda ¿cin cala Lpaventbms C.codo
€ uerelle»fe.Etinfineetiam fubditur(ui deueferoydo)Seficexhere $
dacus aznolcens indicium defindl repellitur a quercla , e nihil ha
bebirde bonisteftatoris,8e fi perar legitimam . Nam,quod dicitur
quódagnofeensiudicium defunti,nonpreiudicas Gi inlegicima,
vebabeturinLfiquando.SSegeneralisr Crinofiioellamentos
procedit. veibi habecur, quando filiusfuicio aliquo inflicutus :tune
enim 86 recipiat, quod fujereliétuin fine aliqua proteffatione,rema
nechibifaluumias legicioxz,pront nouifsimepo(taliosadducir Rode
vic.Suarezinrepet.lquonizminprioribus.in nonaampliacione, Re
quiriturenim tunc (pecíficarenuntiario legicime fecundum Baldum.
¿talios, in diét. febegeneraliter.Scfecundum Alexcand.confilio ota
no.voluminetertio.d videin materia elegans confilium Petri de Án.
chara.confilio.152.incipic,plura fane dubiai veró filims fuilTer exha:
redatas,tunc agno(cens judicium defináti repellicura querela, Se ciá
añure petendi legitimam (eu (upplementuin Jegicimee , vedeclaral
Pau.de Caltinal. Papinianus. $. condicionifE.deinofti.cellamo
Ue pllo
2 Rapto teftamento perfententiam que cráfiic inremindicaram has
h
redisinflitucioremanet nulla, Scfuccedune venientes ab inteltato : le
gatatamen Gclibertates valida remanent, h.d.
dDefe riculo.Sine ex caufa cxheredacionis, fiue ex cana prarer
nis,vefapracodemel.prima.ócin auchentica.ex canfa.Codelibe
teriaScquod hicdicit,quebrantado,intelligelargo modo,vt procedaj
cian euacuaro,fenannullaro reítamento ex canta preceritionis;
Partida,vja
¡ok
.
Selta partida.
2.2 Grierde.Adde.l Papinianus.5.£in.Meod.E.lomater decedens.
mater decedens.ff.codem.
3 b GrijojonieroAd:
4c Gsegund derecho Nonapai ¡sam partenyintellige ergo desa,quam
habituras eee abinteltaro fecundum opinionein Yenerij sde qua
perglia dióta.lamater decedens,quam approbancibiAlberiS Pana
+ de Calbra Blas
e aia E dadapor el fuez, para quebrantar lo, fi
cúxelcillo re- non[calgare,o algando fe fi fuere da-
famerosere- do el juyzio delalgadacontrael herede-
Cam inceltad, TO:contraquien fuere dada, pierde3por
deiuredebene — endeaquellaparteenque cra cftablefei-
Silj in viei
es ae doporheredero . Fueras ende fi facíTe
dere. fijo , o nicto* del que fizic[Te cl telta-
5d En mento. Cacftoncecttea tal,maguer le
Gn.pricica, quebrantalflccl teftamento por querc-
primo. $ gd lla dealguno de fushcrmanos, aura, la
Ín fratre prie= a n0
ea fu parte que denia aucrfegú derecho".
redato turpip Otrofidezimos,quecomo quier queel
fona ¡Úituca? 0d o oi
Baldin.I.fta- Kjo% o cInicto, que fuelle deshereda-
tres.in3.q. Co
deinofiicio.coflamé. tener quódidemeric:%quád legara conferuent
Angelweró inauthen.vtcum deappella.cognof:$.6.colla.8,Slmos
in.Lflio prtesito.tenercontearium,quiacumi(te,[Lfinr correóto=
riz.8clolum loquanturin fis Sc parentibus,non debentextendi ad
fratrestécficifto cafiarumpentur etiarnlegara, Papini Gi
deinofiicio.teftamen.idemtenerPanl.de Caftcin.L.fipacron
ad Trebell.vbicriamidemtenerAlexand.colum.pen.
6 « Uesheredado.Vide que dicoin glo.fequenti. Squid lipater, vel ma
terpraretearfilium,quemignorabachabere,an procedacilla.l. Sid.
authenti.oxcaulavin hocfierantcontraria opiniones de quibuslas
té videper Alexand.indift.aurhen.excaufa,columna decima nde»
cima,Gcduodecima.vbiconcluditarquiosem ele opinionemBarto.
8calioram tenencium,quodiunc lezata non conferuentor cun lie
micacionibus.Angel.quasibi refert,fed veriorem efe opinionem có
trariamin puneto luris, quie fiic Bald. Scaliorumm, vide ibi laz y
cum.
7 € Gtoquebrantafí Siucper querslam fue pi di mullam, vel
pes Lonoraapo Idiot conaiabal ie cuando coles
niterintellignariext,in5fiucigicurin anchon.vt cum deappelk
gnof.dumloquitar de recifionesvcaccipiarur diuerlimode dell
jurequando aprincipiozellamentan fue pullum, Er de tecifione
porremiedia reciloria, quando fuievalidam,Eacitrext.cum glofin
fecunda.¡Fde ofiic,proconfis.kkfatis hoc probaturin.l.vndecimas
fupraproximo.ad finem legis, verbum enim femel poficum ali
quando proprie,vel improprie ponitur.glofT ia diéta.l, (ecandas Se
fic etiamíi filiusin poteltarepratereatur,confervátur legara per ¡(lá
Jegem.Scper diétam auchenticam excaula,Scin corpore»vadefiami=
turelicec Oldraldusconfilio.:38.incipit thematalecít. Durandas ha»
Densquatuorfiliosin prima quzllionecontrariumtenuirperfundas
menta, quieibividebis: Scremmeranteciam aliidocto.antiqui, inter
quosfuiile viderur Azo.C. deinofiicioloteftamento. in lumma,co.
Juan pennltim.verficulo.hodicantem nonvidetur. Erfandamen=
tumiilorum eft.quía cum tune legata non pendeant ab infticutio=
sneperfe ipía detcéta mallitarelubhftere non polfunts Squid text.
indi :stucigicasduintra dar deconleraionelegatorer,non lo=
quicurdeprateritis.(ed deexharedais, vel de emancipatis preteri-
tisiquilaborant in rumpendopercontra tabulas,magis communis
opiniotamen ell in contrarium,fecundum Alexand,in diétaauthen
ticsex canfa.columnadecima.vefi.cxtra glofhaelt videndum, quite
Iponder motinisantiqquorum,Scloarade Imol.qui tenuerune Contra
comunemaSefoflenzat opinionem communcmiftatamen.l. part
tarum videturvelle,qp tunc legara Sc certera hic contenta conferuena
tur,quando filiusfuitexheredatus,patetexprelle,cumdicir(queco
mo quierque el joyo elnictofucre desheredado.) Eric aperte vide
tur ¿pprobare opinione Azo. 8 Oldraldi, 8 aliorum antiquos
rum niffuflentando communemopinionem dicas, quódiftud ver-
bum,exheredario,largefumirurproexcluñone ab hareditate fada
tacite vel exprelle,prourrelponder Bartolasin lege.filio praterito.
columfecunda.(deiaiult.zopt. £cquia negarinon poteft, quía ¡fla
1.5 dit goucigicur.in verlicnofin autem haze obferuata, habeant lo
cum ,quando filias (aitexheredarus a patre fine expreGione cault,
quéd tune legata conferuentur. ve dicir glofT.in diéla auchentica
excaula.vbi late hocprobat Barto.verfic.expeditifiumusde contras
vijscirca verbumprareridion .primafupraifto ita. zqui
paratexhzeredacionemperperamf«étam,Scprate
quodexhzredatio fagtafinecaufa,ranquam non folennis haberi de-
bet pro 'prateritione paterna.l.non putauit.S.non quais de bo»
'norumpolTef>
e 2 Me fio. contra ta=
do enclteftamito,lo quebrátale£por Muela
algunasde lasrazones fobredichas,con 8cd.$tiueigi-
todo cilo,las mandasg que fucron ye- TÍ
fcritas,claslibertades quefucilen y má- one par
dadas, e otorgadasa los fiernos, non fe na o E
E z o
embargan,nin fe delatan por eftarazó. ES
» + diciturexha>
E fobretodaslasrazones Gauemosdi- redaco:Sga
chasen elte titulo,dezimosquecl yetro pls
queélpadre puficre alfifo en el teltamé- rre ext
vedall , to 4 illo be
to,paradesheredallo,quel heredero que a
eltablefciere, es temudo de lo prouar, fesuenturlega
alsicomo diximos enc! titulo delosdef ta. Se catera
; prater exhg=
heredamientos. redationemin
A Juncal. fa-
pracadempartita, igicuridem dicendumin lio non trite cxhireda
to,velpreterito:Schocvidernrtenédum.quidantem fi pater fecitte
famencamin quo Áliumprareije.Eeneminem haredem influir,
an habebiclocum ¡fa.l.8cdi8t.auchent.ex cauli,glo.in,l.prima,,.
f.devalza.Scpupilla.valt quódnon,quamibnonBarto.k fic quod
authenticaex caula.non habear locus, quando quís fecic reftamen
tam,Scnemoin cofuieheres inficuens.Etidemtener BartoLallegás
distozlo.indidf.fiueigirar. Sc Alexand.pofl aliosin dio, $.fina. Se
idem liteflamencum ficnullum racionenó refteinfrudio:
quiltione Angelin:l.Gallus.$.illecafus.f£.deliberis Scpo(tl.ho:
tamen peral ordina.titu.delostellamentos.l.prima.et
flituto,conferuantar legara Sealiai ato contenta. Stlic non
procederdifpofirio¡llius glo. Sr cam.
gequoadin(tieutionem, vin diéta authentic de quafam
pracft,(cd ell pulchram dubiuwn, an (altem quo ad quintam par
tem,io quaporeratinílitni extranns.(ilio exlrredato vel preteri
conferaabitarinflicutiorScvidebatur quod fic portextnmin
$.fcd fiportio.F.delegar.preftan.coneratabu.bono.poff.pet
quodinnullo conferuabitar quo adin/titucionem, quando exharre
dario non fuit ritefaéta. vel iliusfaitprateritas, qui erat in porcíla
tc,vel fi eratemancipacas, fuitprateritus inc aula, quia cumiflisca
fibusteltamentum fic aullum,venot.glo/Lin authentic, de huredib.
8cfalcid,$.exheredatos.in nullotencbitquo adinfiturionem, Sc hae
reditasa:quis portionibus venictad libertos, Se fuccelTores abinteíta
to fiveroexhueredetur filius vel priecercatur caufainferta, 8 fiteman
cipatus,eltmaiusdubiuar. Cumtali cafi tenebat teltamencum , E
opus eratrenedioreciforio.Sed etiam adhucvidetur idem dicendú
inilto cal, Sita probaturin diCt.5.(iucigitur.in principio.S:in verf.
fitales.namrapto te/tamento quía canía non elt probara, tellamen
tiireddicar nullam quo'ad in ficutionem, Schereditas quis portio
núbus deucnictad liberos, vribihabetur, Stira vule Alexand. in. da
auchentica.ex caufa.colam.finasverfic.limicatur criamifta anthenti
cauécadde Bald.in.l.Scin epiftola.C.de fideicó.dum tener, quod etiá
fipauperes int in(lituti filio preterico , pretericas ilius dicet tefta
mentur nallum:6cpauperés inflicuti mibil confequentur.allegar. de
authenticam.excaula.
$ Ustendas.Extende etiáin legarisreliftisfub fala demó(tratione iux 3
tarlefi non defiznara.C. efalt.canladicét.lega.lecundum Salice.ibi
Jicctibi contrarium yoluicAnge.Scopi.Salicesapprobar Alexásinad,
authen.ex caula.colantep. Verum autemlegata relióta lio prateri
to quiceftamencum rupitydebcanturzglo(: monitiftam queflionem.
in.lmaximúvitiumCede libesprater-fuperverbo,totiasfubltantigz
¿cponitopinionesnon fefirmans.Bartán.Lfilium.5.1.fEdelega.pre
ftan.xefere q MartiSilla.difputavichanc que lione Sctenuit,pnon
debcantar el,qimpugnavicte/tamentumicaius opinionem renetibi
Bart.qué videas pleniusin hoc loquenté,8tidem tenentéi
excaula.col.9.Scin prin.1o.Scila opi.Bar.tenctur per Ale
liosgpluresper eumrelarosin.d.lamaximú vitiá,ad fi. quid ctiam fi
vnusexfibiis elfecinftitucas,Scab eo legatum relitú,Galijpreteriti,.
velexharedati rumpantte(tamentuni:an tale legarum debeatur ab
-omnibusvel(olamab ía (lituto?vide rex.cum glo.in.l.nonnund=$u.
ftdeleza.preeftan. quid etiam fiteltacor fecerit primú teftamentum.
in In nostec.
innemincin 4.ibg.
Adict
4
¿
4
,
Ticul.IX.De las mandas. $6
validam Scfecundum fecie inualidumpropter vicium pretericion
verum hoccaía haredesfcripti in primo teltamento tenebuntur pra:
farclegata relitain fecundo?Barto,in.l.Giiure.ff.delegar.zofimplici
ter teuer ap ficvolens q authen. ex caufa. criar habear Íocum in ¡flo
cafu:contrarium tamentener Angelin confil, 86, incipit,berta has
bensvirú,mo=
tusex eo.qud.
Titulo.IX. Delas man-
das quelosomes fazenen lus
teflamentos.
eo cali , quo
xupto tellas
méto vadithe=
reditasad (uc-
3 Andas fazen los omes
E en fus teftamentos por
fusanimas , o por fazer
eftas E Pal biéaalgúos có quié han
Acdoniloda e 4258] debdo deamor,o de pa
deber ficriex- rentelco. E puesq en los otros titulos
a ante defte,fablamos delos herederos, q
illam opinio- - heredantodos losbienes de aquellos q
ȎAngel.polt Jos cftablefcieren. E otrofi de los deshe
lios quae iblelcieren.E o
Alexan.in.d.. redamientosq lefazéa derecho,oatuer
E a ¿au to,contra aquellos quedcucn heredar.
ans Queremosaquidezirdelas mádas que
dexael teflador de cofas feñaladas en fu
eS e teltamento.E moftrar quecofa es man
dicillaris,licéc — da.E quien lapuedefazer.E quiennon.
an od Eenque mancra.E de q colas. E como
nvicBald. fe puede reuocar, odefatar. Equien la
fi filius quiin puede demandar, delpues quefuere fe=
otelfare,Tvl- a
Fino diéto.1£.— cha.E en quetiempo.Eenquelugar.
Ley. 1. Quecofaes manda, e quien la puede faxer
eaquienjten que manera.
EN
cap.camefles,
de tellament.
"8 Andacs vna manera de do-
!
¡nació? que dexa el teflador
¡cn fu teftamento, o cn coba
== dicillo a alguno por amor
cauía mortis. deDios,o defi anima, o por fazeralgo
an co i
o oltres Aquela quien dexa la manda.Otradona
ficutlezarawi ció fazéa q dizé en latin, donatio caufa
mod
¿t.ad finem.C.depatt.videctiam Bald.in.l. fecunda. col.
tertia.C.quib.resiudi.non nocer.$: Bartosin didt-authentica.ex can
fu.columna antepenult«e(ablticatione pupiila.vide.l. decima.
quintofupri cad, partita,vbi etiam y jn exempla
fttotione,de fideicommifTo vnincrfali,an confeructur Bartol.cenet
quódícin.Litatamen-S.quociensiFadrrebel.poltglofTábi, Scidem
tener Bald.in diftaantentica.ex caula.columnadecima.verficfecá
do oppono» $cibidicit quod Álins habebie Jegitimiam, Se reliquum
vigorefideicommiliireltiener, Se hác dicir communem opinionea
Alexandiindidtaaushentica.excanfa.columna quinta.6tin diéto.$.
«uotiens.columna quarta.diciehancefTe magis communem opinio
nem. mouenturad hoc doto.quia perdiétam authenticá catera fr
ma manent Se appellatione ceererorum vent fideicommillim vni
uerfale,vtin diét,$.quotiens.Eiferunm.s. primo. ff. fi quisomifT.
cauf.telta. 8choc videtnr renendumetiam Ranteífla, L. partitaram,
quenonitalarge dicitdecarerisintellamento contents, Sc fupple
sidebeatinliocperalías. Il. iuriscomununis quibus fla noluie dero
gare,écbene confertadhoc.lvndecima.in fine.fuprá tica, priimoibi
cum gicit (mas las mandas,e lasorrascofas ,) 8cdealiisetiam que ve
niuncfubappellatione crterorum.vide perBaldindifta authentica
excaufa. columnadecima. alias criamlimitaciones adiflam. 1.8%. de
authítwideper GuliclBenediétn repetione capituli. Raynunds,
deteflamentin verbo,in codem teftamento relinquensofol,2274
a
e
$ eneltitulodelosreflamentos.Videin.Laz.cum(equentibas.
k
20 Pluribus hzredibus in teftamentoreliétis fi vnicor
di enclricaloVideio.l,quarta.Scdecimafiypra codemo 9
GrirmlusnonusDelegatis,
Lex prima.
arLegatam ele
a a 5 quedand
mortis, quiertáto dezir, como cola q iaa
dael teftadoraotro, cuydádofe morir. — to velcodicil»
E deftefablamosen eltitulo delasdona 19m kpo
cionesG.E puedefazertal máda,otaldo — quipotetthie-
nació todo omeqha poder de fazer te- tesinlicui-he
E EE é e iJegecaria
ftaméto,o codicillo “, Otrofidezimos: — non fir capax
q atodosaqllospuedefer dexadaman- — tempore telta
a q puede fer eltablefcid herede ent (6
daq puedé ablefcidos por herede fe capas: Se
ros%,equalesfonlos que puedenelto la — liber tempore
zer equales non meftramos cumpli- e
damenteen las leyes que fablácn efta ra b a de donacion, E
zon,en el titulo de los teftamétos£ cen Adde.leza
: a f.deleza
eltitulo delos eltablefcimientos delos 54
herederos3.Pero dezimos,quemaguer pñn
acacíciclTe que algío ouiefle tal embar a
go enel tiépo q le mádaflen algo enel Quidautremá
5 : ipierellarorin
teltamento, quecftoncenó lo pudiefle Main leas
aucrdederccho,fi enclticmpo que mu ram tradar le.
ricllel el teftador fuelle libre de aquella ES
anfcatin no=
razon que gelocmbargaua,non deue — uam donatios
perder la mandaquelefue dexadajante m3 8 in
la deucauer. canoa
y terviuos? Dya
A Le7.12.Quando muchos herederos fon eftable= us volnie, q
fuidosenelreftamito,como el'vno dellos pue GicRayne. qué
de auerla manda que le dexa/Je el reftador, EquiturAlbe-
maguer mon quifie/Je fer heredero. nd
Vcehos herederos de lo vno trarium , ¿mo
dezandoalgun ome en fu te Y adhue reti-
di dale aa near (ui narue
ftamento, fi mandafle aalgu- — samiegati. vi
no dellos (eñaladamente alguna cola a
so.diflinguen-
de mas quea los otros herederos, de- im an foluar
zimos q clteatal, maguer defamparal- - fimplicirer vel
felaheredad del fazedor del teftaméto Peto
quedcucaucr porrazon que era eftable si, a
c € Enelritulo de 2
ramis.ff.de donatio. cau. mort. 3
prohibitusergo teltari vel codicillarinnon porerit legata vel ideicom
milla relinquere :vnde Cardinales quinon pollunt telari, nifi de li
centia Papzr (ecundum confuetudinem Romanz curiz,vtvoluit Ho
ftien.in fumma,cieu. de poeniten,Scremif.5.cuiconfitendinwverficul.
cuiantem debentvel epilcopi de rebusecciefiaincnimacquilicis, ve
in.c..detelta.non poterúr legatanee fideicommifÍa de talibus rebus
relinquere,de qua materia,vide notabile con(ilium Socin3.volu,con
filio.91.8Socijunioris.confi.8o.primo vola.
Ver herederos. AddesS.legarisinltitu.delega.
En elsitulo delos efrablefcimientos delos herederos. Vid.in.l.3 8.4.8.5.
urieJe.Add.l.£imihi,Sctibi.s.cegula.F. de legar.Ec..fi feruuscias. 7
fideacgrabare.ScLfi cognatis.fFdereb.dub. 81. fi deportatiferuo.
fdelezarreípon.Sc.lndincelligit Edcinr.fts;Kglofinadl. 6
cognatis.bapprobatur hic opinioillorú quin legatis dicebant capa
citatem pedtandáin Iepacriorgporemods ve traditLucas de Pen
nain.).i,Cadedelato.libato. Utex. 11.
xn teflacor in
gulatiteraliquidlegat,Kisvelichereditatem repudiare potell, fed
sibilominus legacum habebic nifi teftatorprohibuiclegacum repn
diantihereditatem.h,d.
Partida.vjo Ki
AR
1
12 Uesmanda Concord.cum.l.quifiliabus.s.f.cum.l.fequen
Quas po
Suñas,
»
2
ximofip
plo.dic
hus
acaddita
Sefta partida.
dele-
gata.coducicula,flio quem pater.8ccumn.l.miles,f.pro parte. fFde le=
ga cum.l.cum relponfo.C.de lega. Sciftud e(t veile quando ha+
vediasltgulcamimplicaa, carino vale paras pros
garmar:quialicesexecrarurfecundum Bald, gcloan. de Ímol.in.d-$,
inc Ot
ta fuie decilio
LTansar q fi fcido pe heredero conlosotros,non le
las macliora? — leembarga porende q nóayalamádas,
interio $qa+
delacofaleñalada q ledexoel teftador,
Fuerasende, file fuelle defendido feña-
ladamentcenel teftaméto, Gnon ouief
felamanda?, fi dexaflelaherencia, nó q
riendo fer heredero della.
9 Ley. 111. Como el fazedor del teftamento pue-
deobligara aquellos a quien manda aleoen
elque den osri fufta en aquella quantia que
desdexas S
BVede el teftador mandar, e
23 obligar en fu teftamento , o
Ey cobdicillo a aquel que cfta-
to bonorum
pót acceptare
melioratic
$ repudiare
hereditatem:
£x habetur etiá
inal.29,de do
te 3 aliis dos
nationibus.tá.
incalid.l.2s.
derrabiturpro
rata esaljenú
fiue »meliora-
o faña fue
ritin certa re,
fue in certap
te bonoruma
Sin hoc elt
illa.L.Gingularis Scnotanda.SebenefacicL. quisferamm. 5.£inas có,
fequenti. 1 delezat.2,écerte qí melioratio eltin quota bonoram,
Satisraciofuader quod meliorat'pro rata rencatar ad debica.cumbo-
nadicanturdedalto arealicno.lubfignarumas.bona.f. deverbora
Ggni.l.mulierbona.FF.deiur.dor, quando vero fuit melioratas in re
cexta,non milicatiftaracio : 8c cum fit legarum rei particularis, Le=
gatariusnonvidebarurteneri ad debira.argui1.C.fi cert pera, She
neconferr,quodnor.Barto.in.l.fina,ff.de vínfrudt lega. verfiquero
quid6legatur. dia sd lega tertia pars bonoram mobis
lum de imunobiliuan, videtue Jegacun certarí resi: quiajura, Se
actiones non continet. 3 ficralislsgararius non debergrauari one»
ribuscreditorum.vtin. $. fi quis vnasinít.de fidcicómill haredi.L.(
hereditatem.5.1 manda. tin donacionibusdonatarias non obli-
s.Sedineres dowacoris.lueris. Xul. fipater
.).1.Cude remoc.hisqux in frau.credico, nt,
quod proceditnec dismin donationerciparticularis,(ad cciamin do
nadonetertia vel quinta partis bonorum prour late confalaie Des
4 6.237.incipitin cafl propofito.£cforte ratio illius decifionis
¡cum omnia bona, excepta quinta parte, finclezitima filio
fuie,q
sus juxtadll.huiasrezni,ifegatasias vel donatarius parús bonoram
baberettalem partem fiberamab onerecreditotam ,fili
inci
feret prat»
ismin (aalegíeima,ex quadeberétloluerecroditoribus:cumle=
«maintelligaue deduéto «re alieno. |, Papinianus. 5. quarta, fado
ficio.tella. Etidconefiarpreiadicióm Sliisia legitimalegara-
riusvel donatariustertiz partisvel quince bonorum in effeótutene»
tur ad debita,quia debet priusdetrahiomne es alienum, vecradic
Paulode Caftin.d.Lufi quisteramm.$.Gn. ficntenim reuocantar lega-
tapropterzsalienum.vein.L.6i.licenciz.Co deñur. delibe,ficeriá te=
Gcurpropter debitum bonoruw fublidium.Lecfido.verfi.vnde
lehaced.infti.Senor.¿losinad.l.1.Cfi cert. peta, queesatioita
militar, fitecciam vel quintam aGignetur in omnibus bonis,fiuein
certa re particulari. Et huec nor. pro declaratione $e intelleéta diétle
Tauri decoran, que tradunt Dodo in locis dequibus(uprá.namvbi
cellarctiftud práindicium in legitima filiornm:(i donaretur vel lega
rerurcertares,tuncuibil detrahercturde re donata, vellegataratio»
neserisalienisSed hrrestenererur, quando harreditascíTer foluéndo,
mami none(fer(oluendo,tuncprocedererquod habeturinad.l fina.
$. iprefacam.verlilicenria.C.deinr-deliber.nóergocít dicendú,
quod.éa.Tauina.corsizaLiuriscommunis£cdiiaDocho. ron
ia hocdixitquidá ex interpretibus ditará.ll.tauri ,imo cias difpo.
fitio conformiseft cumiure communi,$caue ne decipiaris ,cumle=
gerisdiélum cóilium Decii: cum vultquod dedonacione tertizrvel
quartepartisbonorum non derrahatur «es alienmmn pro ratar(ed q
totumonus (peter ad haredem; quía hoc ele: falíaum, Se concra
texándifta.Lfi quisCeraum.5.fina.cum.|fequenti.8e contraglolibi
communrerapprobatam:quetlicerloquacurinlegato , idemeft din
cendúmin donarione,cum legatum fit donatio, fupra codeml.r. $e
quiaciteademracio:cum bona incelligantur deduéto arcalieno. 8e
Barto.quemad(uum propofitumallegar Decius in didto.$.fin.non
negatimo aÑfentic,quodde talilegaro deducendumn fics alienuma
8cquandofaciedifferentiamin legato omnium bononum, $e partis
bonorumelb.refpcdn Trebellianicz, Screípcóu deducendipro rara
asalienum,vein legato omoium bonorum,intelligatur non dedu-
80 are alieno. Etfic vninerfalitertrantcancin eu debiza £e credi
ra:fecus auremin lezaro partis bonorú, vetunc deducatur as alienú,
b UQuenen omic»
blefci lu heredero*,'que de o Fierenda Ad
efciere por fu heredero", que deo “del.fedínon
pagucalguna cofa a otri. Elle milmo tds
mandamiento puede fazer todo ome aasde o
quas vide.
a aquellos que han derecho de here- dues, 111.
darlo fuyofi muriere finteftamento 9. aid en
Eftosherederos lodeuen cumplir lue- — meum ex te-
go*, que fon apoderados delaheren- des Me
cia del finado. E aun dezimos que fi eidalidas
elteftador mandaffe aalguno deaque- — Geriamlegaca
llos , a quien cl oniefle dexado de lo a
fuyo feñaladamente , que de aquello fed
que le mandana , que diefle alguna
cola a otri : tenudo es de lo cum-
fed filió ma-
jorem decem.
plir , £ faña aquella quantia ¿8
annoram cum.
dimidio exhas
redo ej dato
fabílituto pur
Pillariter non
pofum fubllitucum in alíquo dando granare, Irghereshoredis vel
Jegatariiteneturicuris cui fucebic.hoc dicita E
€ Asuheredero.Adde.l primam.s.(ciendum, ¿eL fita fueric.FE. de lega, 4
tervio.xinftiradelegat.in pr'n.
d Esinrefamento.Adde diéti.l.finon Fueric.8c1. quis. 8t+l. conficiuns
turn prin.f.deinr.codicillo.a filio tamen precterito licer fuus ha
reserir fideicommillum relinqui non potel!.Lex filio.éxibivi. Barta
fT.delega.tercio.l.quidam,C.defideicomirifdicebartamen Bal.in
1.prima.C.de bonor, pofle.contracabu,in fecunda oppo.quód fite»
Mator grauat pretericum (ub condicione ,fihhzrredicas ad cum porae-
wenit,quód valersfecusli eumnon putar (uccelluram Sctamen gras
matsarguen. Led (fic. (E delega. .quod dictum viderur contra.d.Lex
filio.Scidem Bal.contrariuan ¿bi voluit, quía ex quo preceritos no»
aminacim efegravatus,nontenet legarum, neg; confernaretar per ano
then.ex canta. Sol fina.fupracitu.primo.Si tamen generaliter grana»
retvenientes abintellato,vepucal appofuirclanfialam codicillarem,
tunc praterito fuccedente,valereteciam legacum.Etidem vule Ange
indida.lprima.
€ Gcumplirlnego. Namhetedicatis adicio moramlegati quidempeti- y
tionifacitlicercelsioni dicinon.l.harediso(Y. quando dies lega, ced.
¿ercilegatievere dorainium tranlitab adica h.rreditate, Sc quercile
eptzaccedans (¡úibi hhomo,5.cum (eruus.f.de lega.primo. Sci
pperBartol. quid defruéribus Scaccefionibus rei legatar ante adi-
tam eredicarem, 6 vide eriam in materia Barto.late.in.L.in flcicó-
miflariain prind.£Ead Trebellia.8cl,fi quis bonoranr.8cibi Bartol.
Ang.ScImol.ff.delegatisprimo.é Barros mol. ina. feruo legato.
inprin.fdelegatisprimo, 6 Bald.in.l.zrege.ft.delegar. primo. Sin
1.£in.5.fed quia.C.communia delega,
E Grenudo decumplir,AddediCtam,|.primam.$.£ciendum.ff de leg,tor 4
tio.£t.l.abeo,C.delideicom.
8 Urafia aquella quantis. Adde.1.6j.comamin co quód exceditnonte y
net granamen,vcin diéta.l.ab eo.Erin.l.cum quis vxori.5.primo, fE.
dedor.pralega.dc1,fafta.$u(i Titias.fhad Trebell.quid autem de fru
¿tibus,quoshabuit:an cian in ¡llis pofsie grauari? viderar quod fic
vtin dicto,5.primo,écibivideBar.hoc incclligentew quando con=
ftaret hocfuilTe dementeteflatoris,aliasfecusavtin.l.quod hisverbisa
inprinci.ff.delegatis.3.8cadde,l.filiusfamilias.S.apud Marcellum.tfa
delegarisprimo.3el.ftichus.5.citia.fE.dealimér.6e cibar.lega.Stexa
nota.vbivide glo.fi.8cibiPaul.de Caftuin. l. quod de bonis,$. quód
auus.fEadleg,falci.Bcadiftamal.addeeriam, Ea
ft.delegat. fecundo. vbi ponicregulam,quód oneratusin quantitate
non pote(tvleragrauari , quam fit quanticas Gcciusvíura. Slficni,
ft. defideicommifl, liberta, Gteodé título. . generaliter,$ui quis alio
num. vbibonustex. Sc.l. i debitorin prin. Xins$.infideicommilla
di inifúsILbabernalleicaio falla marerla veprocedar, quan
do quantitas cum quantitate compeníatur, fecus li cum [pecie pro
pria.veluti fipecunia accepta, zogatus ficferuum proprium mann
mitterc,vel rem propriam quanquá maioris preti reftituere: nam le
gatopcepto,ten de lplus tes (avalen alestve.co LósBcin.d.
$6icentúnScin diftislegibus. fade fidcicómill,liber.¿xidédicendam >
3
Titul. IX.De las mandas.
filegaret (peciem propriam animo compenfandi cum debito, quod
lezatario debebat:nam legato percepto,non poterit legatarius dice-
re,quod fpecies(ibilegata vales minus, quim quancicas fibi debica
Scquódideo perieretiduum.glo(T.nota.in.lcredicorem.ffde lega.z.
quevadhocallegarad. $(icentam,Scllam glolladicicibi fingularicor
notandam Ra -
jaa, Cuna, Se
loan. delmol.
diciccammen
ti tenendá, cú
qua fecunda
que montafle aquello que el auia de-
xado por manda. Enon tan folamen-
te fon obligados a cumplir clto que
cameranteune 10d (
Dinus «Bare. diximos los fobredichos en efta ley:
idem tamen — mas aun los herederos dellosa. Fue-
loan. de lmol.
fub dabio for Tas ende, fi el teftador deferedafíe lu
te dicit,quód
didt.glo. vide»
turcontra. aci
fijo menor de catorze años , e mayor
dediez años e medio? ,por alguna ra-
uitacibas, fai. zon derecha: ecltablefciefle aotro por
er heredero del mogo, en los bienes que
Pau. de Caftr, le viniellen de parte de fu madre, en
inecúabvno. — tal manera , que fiel mogo murielle
fEdelega.lecú
do.Sin.icó ante que fuelle de edad de catorze a-
¿fandi. Cade ños, eftequefuefle eftablefcido por he-
.eredibinfti-
redero loheredafle e mádalle a cfte atal
que delosbienesque heredafle del mo
go dielTe alguna cola a otro, tal man=
damientocomoefte,non obligaal fub
ta. diftinguir,
quód aut te
facor legat a-
liquid animo
compeníandi
O ftituto “nin es tenudo de lo cumplir.
daro,quódle- Ca affaz abonda Y al padre de poder
gatarias legas
tam agnolíar
non tenetus compenfare,nifipro ratavalorisrei legatee. |. penult. Sa
ina.fE dealimentis Ecibar.legaris. Autadiecit rellator quod nibil
amplius peterepofSiti3: tone iagnofcas legacum creditor nihilama
pliispereseporerie,daroquódicacia minusvalcar, quim fic des
irum.X cum hocdiéto Danl.videturtranfire Aléxand.conúilio. 132.
incipitvi(oinftrumento diuifionis.fecundo volum. Cófiderádalime
verba,quibus debitorlegar (peciemanímo comoenlandi cum quan=
titate: namúl diceter, lego pro debito; feuloco debiti y faris ap paret
quod prohibearyne pluspetar.videin hoc quodiradirSalice.in.l.fin.
C.dehisque lab mod.legat.
Glas berederosdellos Duplciterpoteft hacliteraintelligi,vel y heres
hzredisteneaturad legata ,(icut exiamiple lueres, quia hareshare-
disteftatoriselthaeresauli quistilium.$.bi. E. de acquirend, haredi.l,
fina.C.decodicil.vel quod ctiamab hrarede heredis vel legatarii pol.
ficlegari,vel idcicommitti.|.Gifuerit. S.primo. cum..(equenti.£t.de
lezatistertio.Scin hunclenfium loquutaseft Azo. C. codja (ima
adlin.primacol.cuius diétaprofequicur ¡a lexc.
i ¡Namante iftam rtarem non poflet committes
recautam ingratitudinis, vehabecarfupra titulo (eprimo.in.l! fecun
danenotglo in.Sanonfoluminfticata.depupillari fubtita,
«sub fiituro.Concordarcum., bexheredatifubíticuto, EF de legatis
tertio.Sccum.Lcum quidam.C.delega.Saduerre,quiaifla.l, nón ex
pim no hocpreccdas Sifpueilo estes dato liquid lega
xityenequere(pcétatalislegar fubllicutas exherredati pofir graua
ri.quod tamen clareexprimicdidl.cum quidam. 6. quifundin
$-quiflios.fad legemfalcidiam. que extenfo itafuit mirabilis do
¿toribus(cribentibus in didtislezibas,quódnequeipú neque glofT.
Sciucrantdareracionemillius difpofitionis,¿cmerito, Cum illa di
1poficio aduerfari videtar iuribus difponentibus, quód quando pa
terflio exharedato lepar pote cum grauareratione talislegatial.
coharedi.$cum illa de valga. papilla. de L.abco.C-deldeicó
miffiergo poteftlegareab exharedaco ,multo fortius ab eius fub-
firuto.litueric.5.primo.ff. delegaristestio. Sefuprainifta.l, hoc a
ts colligirur. ex quoforte videretur dicendum,quód cun talis ex
tenfio careatfacione,Eciflad. partitarumillam hic non expreÑi,qp
non fit (eruanda,in his regnis calis difpoficio tanquim ratione ca
sensérnonapprobatañltisl.partitarumoin concrarimtamen vide
tar,quiaita.l fumptacfl adiétis Azo. C. delegacán (umima.ad in.
primacolumaa.nam cum traétacza quo polsitlegar,(ubiungit, Ieem
abherede heredis mei,Sab haredelegararil mei. vt. £E delegatater
d
tio.laiFuerit.$.primo.nifiincafu quiado fliam impuberem ex
redaui,8ccidemfub (lituijitem cillegacumrcliqui: námlicér exbrare
datan, cui reliquilegarum,po/Tum Onerare: non tamen onero flab=
flicutum cius,vtinfra codem. l.cum quidam.hacluntverba Azo. Se
ficifta.l.cum pofueric didtam regulam,quod ab harrede hreredis, vel
Jegacari) pol.
fi legare,cxci
ie ¡tum cas
fume 8 licér
non exprimar.
quando dará
fuit legatum
exhueredato,
fatis hocvide»
tur Jacludere,
cumiltum cas
fumponatpro
fallentia regu=
le, quia alias
nó eller calus
fallentizrinca-
fu, quoab har-
rede. legatarij
legaretur , Se
cum.liflanon
reprober talé
dilpofitionem
Jus commu-
mis, neque hoc
dicat, videtur
velle quod il-
lud remancacz
vam 6 alud
desheredar fufijo ccftablefcer otro por
heredero enlugar del, enlosbienes que
el fijo gano devtra parte.
4] Ley. 71 1,Como el fazedor del teffamento pue
deobligar alos herederos de aquellosa quien
mandaalgoen que den a orro,fafta en aque-
la quantia que les dex.
Tel tefador quando e-
ftablefciefle por fu here
dero a alguno., dixcre
en fu teltamento alsi,
Sil) quienquier que fea he-
redero de mi heredero mandoque de
a fulano tantos marauedis, o li dixefTs
ruego aaquel que ha deheredarlo mio,
que mandea fu heredero que faga, o de
tal cola“2otro, q tal manda dezimos q
infra cad.pare
Sac limitaiam Lduplcice Primo pertetinudlqui fundan.
5.:qui filios.Secundo per text.in.Lin ratione,la primera.
ger falcid.fecundum Baldum:Angelaw, S Alexandram in di8ta.l,
cum quidainwbictiamIafonadducir aliainlimicaionem, que fecú
dumenménieloan-Fab.i0.$.non folum.infticatadepupil. fub Me.
quando filinsfuitexharedatiss bona mente, £ad pronilionem fil
yrruncpobielegai siomeejs(abicnoincliétisibiquedToan
Fab.nondicit,fed Ange.de Areci.hoc inferrattenta ratione.d.l.cum
quidam.quefuicin exharredantis odium.dlicerlalo. ibi dubiter de
hoc diéto exco,quiaratioiniuriz exbaredacionisnon videturbona
ratio ,nam cífiliuscxheredacus ftille : quiimmediate pacitorinia
vam exharedationis,ipíeelta quo non deberet pole legari atcenta
iniuria exharedationis,nonab eius bllituto,qui nulla inturia 20%
tur.tamen diétum Ange.videturfuftentabile,ex quo. ifla particarú
approbareviderar dictam rationem,ve dicaminglofa fequentio
U.Abonda al padre. Iniltisverbis, que hicpomuntar, videtur appro 9
bariillaratio, q difpofitio.d.lcá quidarm.Scd.$. qui lios. l. quí fin
dum.tE.adol falcid.ficin odiumexheredantis:quafujt opinio Azo.
quamibiponitglo.que fecundum Alex.ibie(tmagiscóls, Etcerte
ratioiita applicata ad cafizm huias.Lin qua nibil exprimitur de lega
to facto filioexharedaro, farisconcladis,qh verólegatú ell relidtum
¿non folúnoncócludic,imo auge difficultaré, quiah hoceltin odiú
exhtredantis,afortiori nó deberetvalere fidcicónillbm ab iploex
hercdago,quá fi fieretab ciusfubllituto,vt dixiinglo.pracedenti.
Qlext 117.
3mPo(Tm meum haredevellegarariúgrauare ve haredi (uo quid dare
vel facere mandet,(ed fi dico,mando quódfitalisfuerit haresmei he
redis detralitantumnon valer, qulanoniudicio meo ell hares , 8€
quiaquem non honoro,onerarenon queo.had.
do deralcafí.. Erdaroquodiplehares rogatusa teflatorenon roger *
heredemíuom,vtdetvel faciar, debeturhdcicommiffam,, vi ¿fla la
vule3ceriam.fE delegar.tercio.l. fifuerit.$.fi quis. Scibi nor.Bal. E
facit ad quellionem. veli condens maioratum grauict fucccllorem,
vecriamipletalem tem, vel quantitatem ponar in maioratu, quód
licée ¡ple (ucceffornonponat haberi debeat pro appofita:
fuccelfor habuit maioratum,vel faltim compelletr ipfe v
sus vtponatquod viderarineligendum ,iuxtaca que di
3n.1.proximasn glo.faper verbo, falla aquelta quanti:
Partida.vja Kij
3
Seltapartida.
3a non vale.AddeL(ed Sei lic.Adelega.zoBcfic habes, quid nominas
timaperfonanon honorata, non poteít relinqui fideicomai lame
licerpolteaa cali fortunz ille fnccedar precer indicium teflacoris.
exquoinfertBal.in.d.L.fed Sclic.quacolegit(ub. If fueritos. fiquis.
¡nod fiteltatordicarinfticuo flium meunharedena, de li decelle-
ric cum filia
ena vale, Ecstenudo dela cumplir a
lercerú.quid que heredare los bienes del heredero
ies deltetador Masfienclefblecimien-
fam. deberer- todelhercdero dixeffe cl teftador: efta-
blezcoatal ome pormi heredero. Eli
acaefciefle que fulano, nóbrádolofeña-
ladamente heredarelos bienes defte mi
heredero quando muricre, mando que
detal cofa,o tantosmarauedisatalome
dezimosquetal mádanon vales, nit cs
tenudoaquel aquien nombro dela pa
gar,Ecfto es porqueefteatal,non eshe-
redero del otro porfuyzio del teftador
masporauentura?,cporende aquelnó
esobligadod; pagartal manda. Canin
gundomenonpuedcobligaraotro, q
dealgunacola porcL(i non leouicre el
dadoalgo“delo fuyo.
lua infticucá
hoc modo:
decelleriecumn
filiaherede,ro
go ipíim A
Bum inflicus
+ú , qued der
czcum. quod
dicit multum
elle aduerten=
dumio
grauamin
quod didum
vel eft corru=
ptum án meo
líbro,vel non
videturefle ve
zum. nan ex
quo ego pof-
E io E GLez.Y, Porquerazon el heredero non es tenú=
lia dode pagar las mandis queel señor de labe=
bhzrede ñ
lis mej, renciaomieredexades.
prespotuie fic grauari. quando vero non
cancum, Cum flia, tune procedere
joria muleum debetarrendiad
ua eaque nor.Bart.in di-
31 vioce!nmna.1. verficu.quaro viterins.
SepupiL. dubia illa deciñio Bartol. vide late pee
.coli.1os.primovol.Sccófi85.fecúdi volu.8:Corne.cófil 84
icerBar. Er zwwoln confia 4. Deciam.consa7adicécó, quod
punéto comutnisopinio ell contra Bart, Scidemdicit. confia
-Paulustanien in conúil.z.primo volu. confuluis fecundumillam
¡cerlefandetexalliseriá mediis. confil.
€4.quiato volu.vbi refere Raphra.dicentem opinionem Bar.elTecós
aouocnidanteriamconfideranda verbafideicommiíi ,an gfanamen
¡delicerfiferiptum in rem Stbichxerediras (ie granaca vel 1
cum aflicie rem ad quemeung; vadate ve
Bald.inI.precibus.colpen,verfic.extra
úsfubli.£cbene facir.lplane.la.s. $. qui
o. qued quando ab initio fideicommif-
¡nipofitú ci,cui poraitimponi+ licet alí acqui-
lus,cui eracimpolituwn: non ideoexpitarone
mpcligo.argu.lapacre.E.de lega, tercio. Ec). alien. (E. delega.
«cando. Senor. Alberic.pc(+Din.in diéta.1.(ed Sebifc. Scaduerte q
ndoaliquidel reliétum alicui ad cercum tempus: de poll lud
alii, viderur gravari primas legatarius liceeverba grauami-
isad cun non referantur.codicillis.in prin. Scibi Barto, fade víia=
fruét lega.
¿Lor anenturasSic Ecalias.mor.glo.quéd non proficitfierifaco. in.la,
Ide condit.ée demóftra.eradieglo.in capitulo remitcicur. $. hinc
notandum, fuper parte non nifi..quaftio. 5. Scignoranterpre(en-
tansbannicu non ganderprazmio Hatuti Ls quí.verti. quod fer
uus.Scibi Bartol.FEdeacquir, rer.domú. ¿cin ¿de his qui
notantinfa.dk perBaldán.Lf quisharedem.C,deinftita. 8 fub li
1u.vide tameninhoc, quod de interficiente exbannicum, etiam Ái
igoorer bannumenotas Barto. percextibiin.Linter omnes, f.refte.
verfi.vicimo hrunc.$.allezo./E defart.Sadde de co,quiin veritateclt
index delegatusifediplenon (cirzanteneas fencentia, Bartia.l.mul»
sale gravemente om feo
inclez:
antigí
tum. fEdeconditio.dk demonQ.SeNicho.deNeapo.n.J.quzro.fide
eo qprouto.Se de proce(li contumacia puníciuo,en valear, quando
udicinonconfliit de contumaciarBasto.tener quéd non,quiaigno
ratfiadamentum fui proceflus.vide peream.in dita,l. mulcam in.
tereftScin.L.h finica.$ Lulian?fadedáno infeét. per Abb. in capitul.
[q todo herederoes renudo de
quoniamcon-
srafalíam. cola
sl 6.depraba. de
CAD cúplirlas mádas, de aq lcuyos
bienes hereda, quierlos herede por ra-
z0 de teltaméro,ofintc/ltamento. Pero
anin córrabti-
bus 'oporteat
conditionem
potellaciuam
impleriexpro
polito? vi af.
cafos y a,en q nó feriaafsi. clto feriaco ducu ia
mofalgundome Gnó fizicTeteftamé- ).cumbliusta-
to dixefle afsiante teftigos : afulanos,q
es mipariente mas propinco,d ha derc-
cho dehercdarlo mio, mádole q de tan
obligarionib.
, e € El dado algo.
tos marauedis,atalome, cali efteatal, ” vide iaa de
Lproxima.
dlex, Pa,
ami quis abi
teflato morle
nóqglicileler heredero, d losbienesd aqi
q lcelto mádauayeloétraffe otro q fuel.
fe mascercano parióte defpues del nó
feriaobligadocltepoltrimero heredero — "urusdicarco.
FSE ramtellibos
depagartales mandas:como quierglo Titus qui k
ei ab inteflas
fuera el primero, a quié cl auianóbrado ab int:
to fuccelliaras
ti ouicrereccbidolaheredad.Mastieftez
q tomola heréciadel muerto, era ene-
gual grado deparételco qelotro q la d
fecha:cltócedezimos, q estenudo? de
cúplirlamáda tobredicha ¿tibié como
lo fucraclotroli ouicííe tomado la he-
alius vlterio”
is gradusfuc»
cedensnon te=
netur_foluere
fecus fifitciul
dem grados,
idem dicendú
ef deliberto.hocdi
4 LDiximosProlequirurdita Azo.C.cod.infismina.col.fecúida verfío y
licetaucesa dixerim.
€ Urulane. Hicponivurcalus.L.15.5.E.deloga.jo ,
£ €L04fpues del. Held, quieracin grada fequéd.lr iccolligeypromt not. y
¡LG Titio Senvruio.fluliams.Scibinor Bald. fl delegat.n. q
abintellacoilledemum vidctue venite ex tacita voluntace defunéli,
quilt proximiortempore mortis: nonille qui ef vlretiorin gradu.
Addernfecida Bald. ¿4 notafin.l.$ovel maxime.E decolla.bono:
E Gotarfiefe.Hicponicar calusl.(iTixio S Mauio,$.lulianus.£f
gar.fecundo.Scapprobaturhicfecunda policio.glo(T.que fuic Azo.
quam etiamcenuit Dinus, SEA Jbericói
h WTenad». Videbarur dicendura contrarium cx quo Jegatum nomi- 5
mario fuicrelictó nomine,pprioab eo, qui repudianir:vnde portio
haredicaris ciusline onere travfiredebebar ad cobaredosabinte(tan
ro.venil.Cellus.5.Gdalicui*8 delegar, ScitareneeBarcinados.fulia
nus.Sceriarn o, de jmol Sccfkcóisopinio,proucarreltacar 3bi Paul.
de Call.Scidem Paul.in..licer Imperacor.f?, delega. rovnde dicendú
e, pófa.ficexprella córraillamcómungopinioné: ¿eq approbet
hicopinio Azo.de qua p gloinud.$.g alicuins.fciliceryille.facorri.
ocelloatla boli caduca vel epa cádaciy fefedpa
eneri,de quo fiemétioin.1.( Titio 8: Menio.s.lulianus.£f de legan
fecundo, 8cin.l. noniu(tam.C.ad Trebellianum. quam opinionem
.d.LlicerImperator.Scin.d.$. q alicui?, 8e
ficarcenta difpolicionebuius.1.e(l dicendum,q-qñaliquiseltinflitue
tusvel nominar? de his, fuccedicabioseftaco: € (1 legara noínacim
8: pprio noíefuerint relida atali harede¡inflituro ,vel adinteltaro
fuccedenti:licer de rigore verborumnnó debeantafubllituto velalio
fuccedenteabinteftato,£clifirin parigradu cú cosa quo elf legatumn,
veindef.g alicuius.tñ ex referipto dicti Imperatoris, qui fuit inter=
precacus concrarium dezequitate, Sex conicélurata mente defandti
debent.vcinad.s.Iulianus.quí aquitaréamplectitifa.l.partitari, Se
¡/opinionc,vedixive pcedac ctiam dejarecómani, late cóprobac
Paulin.d.llicerImperator.wbi cúñalicerre(ponderad.d.$. quidali
cuius,vt procedar quando legata nor: habuerunr originen in per
Jona nominatim grauati: quía non erat in rerupa natura tempore.
Titul.IX.Delas mandas.
um hic vinebar, led repudiauie
E E
ñ per Alex.n. y bi
; '.de Call. idemtenentes cum paul.
y ¡Te(uftentabiléSed ep non firrecedendús <ómu=
miopía xa, quiedeciditittud das
10rgo menciiflaml pas
biun. contra
rencia delfinado.Otrofidezimos”, que
ñalgú ome q fucfle aforrado defu Se-
ñor,nó ouiefte fijos?,qheredaffen lo fu
yo,nin fizielleteflaméto: mas dixeffeal
fi,uego afulano que fue mi feñor, que
haderccho deheredarilo mio,que de tá
o tos maraucdis,otalcofaa tal ome. Cali
onicd eN E a
80 Ven acacícicfle queelte feñor atal murieffe,
en ante que entrafle la heredad del afor
rado, maguey la entraffen fus fijos de-
berto, fpues:non fontenudos de pagar las má
TEO a dasque cl aforado ouiclTealsidexadas,
ll como quierquelo fueran fi fu padre o
tarius eúima- — vjeffcentrado tal herencia ante que mu
numittat non de
poteftlegata= — Miclle.
rio hulas pra Ley Isi fazedóndelicfamiro dicfefa fer
ol d
opos PO cotrajen menera quelesforrJeeleman=
feas ipoltee.—— daffequedieffealgunacofs a otrocomonon es
cítmanu= — temudodelofaxgr.
dustune a
ct appo- ¡Tel Exzedor del teftaméto dicf>
A z
a fefu ficruo a otro: ental mane
deraco feruiti lees.
conodones IAN raquelo aforrafle luegose por
etiam feruoin' eftarazon G gelo daualo quificile agra-
Tamillo o cuy Viar,ro gádolc,o mádidolcq dieflealgu
mil alud relin— nacola aotro:dezimosd,q:nó le puede
quitue poteft aoraujar,nin es tenudo” depagar lamá
da,aqlaquié dicffocl fieruoeneftamane
ramas figelo dicre,diziendoafsi:quele
danacl fieruo lo tal condició, quefefer
uiclTedel,cle fiziclTelibre fañta algú tié-
¿te pofo diacierto, eltócebienlo podria ro
neurladEl o dí o
alienus,nóte- garG dieffcalguna cofaa otro:e aquel q
libere
netar pro eo recibieflecificruo en efta minera, tenu=. *
ln(quá rece»
Dedue. Jm docsde pagartal mandacomocfta, fa-
egatacios quí — ftaaquella quantiazque montarc la ga-
tel in ios nancia quel vino por razon del ficruo,
odel feruicio que recibio del , defde.el
diaquelorecibio , falta el dia que lo.a
1 d ADdezimes.Pro
fequicur diéta
Azo.C.co.infumma.col.verfi.fitamen feruum tibileganero.
2 e Uninestenudo.Concor.cam,lplancí bilium. 54. fi.de lega. y. namnd
eN Jocuplerior qui libertama habet, vtibi perglofT.hissnim deman
pecuniam ex caula fideicommilsipraftare cogendos eli, quialiquid. .
cinídem generis vel mile ex teflamento contequiru, verva fune ile
Jus.L.que regula (ecundum Bal.ibinonita benealibirepericur, loan.
delmol.Pauí.etiam de Cafluibinotat,p ex iure parronacus nomdici
surquislocupletior vtpropteriplismpoÑit pecuniariter granari, Ad
degdnotasin.l.naturalis.$.6.f.de praferip.ver
3 £ Qrafaalgundriempo.Concord.com.l.i
4 y, Grafaaquella quanris.Adde.|.terciamfupra eod.
5 Í Urerrezgn delaforramiento.AddediG. plane Glium.s.G..deleg.3o
cumenim libertaslitresinexcimadilis,non potelt grauari onese pe=
cuniario velextimabilis S:ex hocallegaturilla.l. fnic adinfinicó
nullacítproportio fecun dum Bald. S Paul
63 U.aforrallo.Cócor.cin
tanus+fEdeleg:3a
flegatarionScciolegialiteró gsalienú Ed .
fideicó.liberca-Slafi debitorin prinade.5:in fideicómil
k dPorquefemeja. Adde.limperator.$.cecifadeleza. ió
féruus.fl.ad le: ¿fupra eod.inal, ithoc fecúdú Bal.
in diér.limperatori cent. dánatusin teflamento vendere sem
nó polsitincétare remediú.l:,C.de refcinden.védicio, noibí
e, dol
. % mitariquando
forro. Otrofi dezimos, queñiclfeñor mera iilacos
franqueafle porfi fu fierno,enonle dicl. redefignarum
: . recia certil
fe ninguna colade fusbienes , quepor hz pace
razon del aforramientoh, nonlopuede 1 d.4zer.adde 8
agrauiormandando le que dealgúa co- e SS
faaotroenrazonde manda.E aun dezi quisalienú. E
mos,quefialgund omerogalle a otro, e fideicómé.
z > esta,
qulorrafT= fu hieruo dexando le en [ute- in arretajerfes 9
ftamento alguna cofa delo fuyo, por Adde.tdebe
quelo fizielle,li depues dello recibieile E: Cde fideis
el feñor del ficruo,aquello quele avía biponicureúá
mandado, maguerel fieruo valicffe mu ¡Marato. quá
cho masque aquello que avia recebido- 1,4 cl na
tenudoes deaforrarlo!: porque feme- ducivigrara-
A OS rus Der fidel
jal,G puesquelorecibio G le tuno por cómillian, ve
pagado dello.Pero fital ficruo fuelle q- ematialen ré
6 ] de ponat cama
genol,cvalieffe mas queaquelloquele $, a
dicron,de guifa que cl feñornonloqui — hicer dominas
dato z le Yeiabeo requi
ficíle dar partanto:cftonce aquel aquié ¿ibes a
rogaron quelo aforrafíe, nocstenudo — politvenderez
dedarporslimas desgllog recibio. E. ¿iarvon-
a eat, q pro-
fiporefte precio non lo puedeaner de- rriono a
uclo guardar e trabafarle "todavia, dlo — beraturgranas
EDO o y t?fedtencafad
auerporadl preciosfipudiere:catalesco Hale prrcained
fasfon que puede omeacabarenyndia Ginpolternn
Glasacaba envotro. Mas fi algú teftador jestals poGie
dexalle maraucdis ciertos ¿fiwteftamen — pacurio e
toaalgúd ome,c mádalle a aquelaquié Ea ETE
losdexo,que dielle aotro mas deaque- ben. mbilosl
llo queel le avia dexado,dezimos q clte ct ad alía,
5 : 3 funt notan
atalnó estenudo depagar ningunaco dentado
fa, de mas deaquella quantia que reci bitel.pecor fi-
bio,maguer ouiellerecebido” aquello HixS. ET
queelteftadorle mando. quiaibi defuic
(pes posibili
E atis adipledi
%Le3.V 11. Como el heredero dene caber elruego ula defi
delreftadorywididoledar a orro fufaenaque ¿ptes diola
lla quancia que recsbio del. Boné colle
Jeaquillerecebí
de.Nota hxc verba,Scadde que habentorfispraco.l3%an auterm pol
Secdeluces a pes,quosfecl inconlequendo Iegatarmisid
ficarguelilegararius..delegac.¡.an qutem illa polcir grauarión do
rereceptayyicamrelliruac.vid,Jfi.$.tideicommilsisialiasincipir flig
ff.delegara.Erquodibi dicirBarto.dkBald.in+l.cura virumCade fia
deicommill
Mex y la
¿mPoflumrogarcillum, quemcum filio meo infticui heredem ¿ut fia
Jiu meum cum fis inflicuat ; É2 tenetur qurenas el accedit cum
fmuétibusindeperceptis. lem legararios corte reicrogatos caro ali)
reflituere,teneturfi cam habet: alias ad cedendum actionem tene
turfsbilituco:£ fiplufquam resillacirelinquirur, $ habear , E Ena
culpáresreflituendaperditar vel negligériaa pecendo impuecrur te
nebirurfubítituro,fec b aliud ei legaruznontuitynon tenetus mil de
doloshoc dicite
Paridaio $)
pe
n E saguer eric] 19
*b
3
Seíta partida.
12 Loueefablezcas Doteftenimquisgravari,vealiquem heredenin(li
ic,Sin.limperator.curn quidi.ff de legar. 2. de quecl.ifta
Camptacit,
€ Deximos.Concordarcum.
imperatorin principadelega, $: cum.la
carins.(lde legaristen
Gror fi culpa.
Concord.cum
Líferuns lega
ftamento a otro.por fu he-
pa leul, quia Breeze tedero diziédoalsi:ruego
«Rad fotito te que quando tu murieres , que efta-
dintm contra A
Etus:veibi has Dlezcas'a efte mio fijo por heredero en
veia « vnocontus fijos, fielte atalrecibielfe la
Mabes ero, heredad delteftador fobredicho ,tenu-
hic.Scinad»S.. docsde cóplirtalruegocomocíte, fa-
cúgd. de qua
culpa tencaf
legatarius fi-
deicommilla-
vio:de qua au=
1% tencaf ha
ras legasaris,
fideicómil
ftaquáto mótala herencia ,en que fue
ftableícido por heredero,con los frutos
querccibiodella.Otrofidezimos”, que
faziendoalgund ome alguna manda a
otro,decolaciertadeziendolea(si:rue-
goteque delpues que auras recebida e
auida tal cofa,queyo te mádo dar, que
la desafulano,ental cafo como cfte de-
zimos,quetenudoeselte a quicn es fe-
cha tal manda, fi la ouiere, dela dar alo-
tro aquien el teftador mando que fuel
fe dada.Efiaucrnó la pudierc, elte que
recibio el ruego del fazodor, del telta-
mento, deucotorgaralotro, el derecho
queenella ha,porquelapueda deman-
dareaucr.E fracaclcicre que a efe atal
ouielTeel retador mandadoalguna co-
fa otraapartadamente para fi, de mas de
aquello queleouielferogado quel dicl
feal otro,fioviefle ya reccbido aquella
fuyase fuelle negligente en demandar,
lo Gdeuiaauer por el otro, fi fe perdicf-
fe porlu culpa“, dezimos que eftonce
tenudoesdelapechar. Masfiapartada-
mente nonle ouielfe mandada ningu.
na cola,maguer por fu culpafe parafle
malla manda,quel deuia recabdar: cel
otro deviaquer:cltoncenon feria tenu-
do delefvzer emienda ningúa por cfta
indcumress.
culpa.fL.eodé.
dequa veróre
neacur exec
ror legataris,
videper Bald.
in. de $.ch gd
vbi, cóclud!
q fierarmixo
tas executor,
ve quía aliqó
commodá li-
bi remanebar
ex tellamen=
to,tuncteneaÉ
etiam de leui
culpas liauté
fitmerus exe-
curor, vequia
sullum com-
modum har
bebatextefla
mento ,
tune folum te
neatur de do»
lo Xi lata cul=
pa. per illum
texc.iunda.l.
nera Made.
polita 8: facie
ifaLrrpolfel
for maioricae
mus tencatur
ipleSccius he z
redesad refartioné damnorú, que culpafia cnenerítin rebus mañoz
r.Siceriá prelatus cénetur refarcire ecclefiz: ouine damnú quodcó
siproprereinenegigendamezlo inauhen.idede neftorianise C.
heretic.Ernot.loan.de Plar.pertex+ibiin.lavnica.C.decolo.illirici,
Mb.u.in o Addeeria depralato dimittécepernegligeriárem ecclefig
in.coplacuitel fegundo,16.q3- Abb.in.ceex prafentid
¡gnoa 3anorabi.8cin.casde dona«Sio.c.1.col.j.dcininteg.rellá
rue perErancilBalb.intraftacapreferiprio.charta. 43:c0).2 dice
batglin.c Cope
es ¡autem compenfetorrale damná
3
-qó.xcleriénpollepriuárieccieña, inegligic
tionefic:ScfiliberfueritcúcelTerie
noin(titutocius domino qui llegetar: iionemef
ber,habcbit dominuslezarum,8leruusharedicarenh.d.
Al ficrua delberedero. Idem dic lezerurferuoreflacoris.vcin. (e
uis.C.de lega. Side dicédúinmonacho 8 monalterio, vel ¿contr
ficut bie dicis
vur de feruo,
8: harrede lo,
e
razon.Fuerasende, file fucffe provado
quefe perdieraporalgunengaño quel
ouicllefecho.
lc. V 111. Como quando el fazedor del refha-
mnento dex a algun ome por fu heredero ynon
puede dexcar mandas al fierno del.
FP ent el feñor dealgun fierno
fucile eftablefcido por he
rederodeotro, non podria
Silcl fazedor del teftamento tacón
delpues mandar ninguna cola delasíu — fade auroScar
yasal fieruo delheredero * fueras ende pe la
fi gela mandacon condicion, o fafta dia 'incib. ad
otiempocierto,diziendo afsizmádo tá- rebel inde
tos marauedis: otal cofaa tal fieruo de epi
mio heredero, fiacacfcierc queel aforra inf. Adeleg.
refu feñor falta tal dia:o poniendo leo-
adaliméca va.
Lear relictom:
_pprio ferno?
ide. l.fernosa
Bart.
ent. Se
cibar.Jega. $e
anápatre pol
fit legarifilios
1wbi Bar. vule
q hi parer ad
tracódicion femejantedefta.Ca facae- quépuenicha
fcierequefe cumple lacondicion,aura tedias media
tefilio,graucé
elfieruola mand:y enon de otra guiía:
masficlfieruorde alguno fuelle eltable
fcido por heredero de otri, fiaquel mif-
mo ¿lo eftablefcio,mádalle alguna co-
fa al Señor:eltonce dezimos , quefi cn
antequeentrafle laheredad el fieruo le
aforrafTe lu Señor:o lo vendielle: cfton=
ceauraclSeñor la manda, eel ficruola
heredad.
rellicuere hro
reditaté filio,
o cenfefrogas
tus rellicuero
polt mortem
patris nó ante
allegar, L epis
Nolas5.1+M.ad
Trebellia. vbi
exam Paul.de
Caltro retorta
hocdidlú Bar.
licec li pater
eller inflicus
vas SC gravas
tos reflicuerc
videretur gra
wacospure. Et
fic non vale
rerde jure di.
gellorum. per
S.an feruo. in
Ílituta. de lego
de quo illa.
fumpracllyni-
£ appolueric
verba, per que
volueric díffer
reintempus,quoclTercffedtus(uiiuris, deiure vero nouo tanquam
aduentitiaquo ad propriccatem Úilio quererentur , Scfic valeret gras
wamen,vteríam vuleloan, Fab.in.d.
£ Gotas fielfierno,Ratione diuerfitatisinteridtum Se primur calm po y,
nittexvin diéto.S.an (eruo,quiain calu iftohareditasdelaca feruo elk
fepacua legaromihifiio,quednonclt qiero meo eilegazumá
meinflituto:quialegatum non leparaturab haredirate Er ibi decla-
ratAngel.(cilicer q quando dominuseltharesinltiruras $e Jegacum
cius(erao, hcereditas dk legatumpenderálola voluntare domini: quá
doveroin(litutus ell feruus.tuncnon pendet áfola voluntate dormí:
misquia etjam concurrere debetvoluntas feruiin adeundo vtin. l.cú
xoponas.Cade harediai, lex, 1%
ami legacur Titio,Scfunt duo Titijinecde quolenfit tellator apparet,
non valetlezacum proprerincertitudinemsled vbi de perfona cóltar,
errornominisvel pronominisnon nocet. hoc dicit,
$ Dos amigus.Concoracum.L.fi quisterumen.j.liincer.
%Ley.TX.Como la perfana de aquel a quien es fe
chala máda,deue fer nombrada ciertamite.
o Aperfonadeaquelaquien
esfechala manda, deue fer
Q| puefta e nombrada cierta
ARO | mente, de guifa que pue-
danfaber qual es:opor funome: o por
otras feñales:ca liciertanon fuelle, non
valdria la manda. Eclto feriacomo fiel
teltador ouilledos amigos5, que ouie-
delegarisasSe
Titul.IX.De las mandas. 59
ci LA ñicciv. (E derebdub.Scexponit Albericsin.d.5finter.quando
faorispari amicitia.bonus text. licetipfe non alleger
'uesic.vbi exprelle not.Socinus q debefmaiori amicisiacon
icerpo deaarguitin contrariú.qp.d-Safiinter.indiflinfteloqua
firmar: fecusvero li vius non eltamicas, alter fica
feclvnonomealsicomo elotro,e dixef
fealsi: mádo afulano mioamigo tátos
neque ad
£, da ES de marauedis,o tal cofa, enon dixelle el fo
neconter q AS
dois Ibai Drenomedeaglaquié lo mandaua. Ca
Sd nó fepuede faberaciertamente,
plurit:$.£.co. — qual deagllos fus amigos quificra el te
alud PS e
bi induceilta — Ltador, q ouiefleaqlla máda: porédenó
:xt, ad que — yale,nines elherederotenudobde lacá
Sioné, q dicic “PD, .
habuitte deta Plir.Pero fi fueffe cierta laperfona de a-
etodeódáqui Glaqen fucffe mádada, maguer errafles
dioE e tetadorenelnome, cécl fobrenome
fició,quivoca deaqlaquié la fizicfle, non empelce tal
bar Lanfrácus le 97 2d a
Red Jato minte embarga poréde la máda.
erant quí ta= S[Zez.X. En quales cofus pueden fer fechas las
lnominevo= —— mandas.
cabácur é pe
scbant le ade
amitri ad tale
sperfonasdquepuedé fa
zermádas, diximosé las ley-
oficia: . G á
a yesantedefla,corrofidelosg
fanguincuscle — lisrecibé.Etal mandacomo ella,es lla-
dtoris,alternó
praterendusGeconfinguincas. Capicurenia conieftura ex cone
anguinitate Stamicitianycin.d.$.fin. 8cfub dic ibinorabile verbuw,
quod quando eledtordeclarat,de quofenferit,(fandam fiteius declas
raciomiindubio.argoldin pretorijsfdepraecor-MipularaScin.Lin am
biguis.ffide regul.iuro
2 a Enonfepuede/aber.Facicad que hionem de parmgemino, de quateti
giin.la.tituspartitasadeincertitudine vero circaresyvideglo,S do
¿oan.d.$.fiinter,
3d Unvinesel herederotennd Polletameiptefivelerliere cui foluar,
obatrexacú gloin.d.$.fiinter.Ecliitaloluererhsrres, legatarius
ita. pro legato,£nóticulo pro donaco,vribi declarar Bar
confertad quellionemin materia maioria, vefialí-
¿tudo oriaturex verbisinfleutióls mañorize, quis fitvocac
rente, ScdecómunialTenfiillorú quipratédatins ad bona
maioria,declaretur quiscorúfuccedar,q Mea lucscie encia
riz.Scoum vinculisScgravaminibusin in(licutione maioriz expref-
fis, Scnontieu.pro donato:tenementi.Scvehicvidesapprobacur glo.
d.$.fiimer.cúgl.expoluit ditumverbúdeberidell,potelt di ell ma
giscómunisexpolivolicer Bal.ibigp necelfe habeat hgresalterum eli
gerc feualcerigratificarisquiaconidluselt perprobationes.Cuius di
¿tum lo.de Imolibi dicitforteciTe verius,quia probatio eli fadtacú
Ierede,non autem ell faéta pervnum legacariom cum alio : de resin=
teraliosadlaalijsnon nocet.l.1.8a2.C.quibaresiudica.non noc.pote
)
sistamenexdiéto Imol.efTe cautus,vecum heresfuper (folutione ta-
Jislegati voceturin ius pervnum exc iMlislegararijs, q faciaralium lo-
gatasiusnenocari,Scamborum proce(Tus cumulari,vtlicprobariones
Jianttamcum hrede,quam cum legatario. Quid autem falter ex
amicispecijtyalternon,velrepudiativide per Bart.in.d.$ufi inter, 8e
quisopponercontra hoc q inila.l.habetur de.c.duobus.derelcript.
Bb.6.vbihabetur q (fune duo impetrantesin cademecclefía, in oma
nibus pares,8ceadedará habétes,qp capiculú, debear Scteneatur alte-
rúcligere.folueveperPaul.de Caftr.inad.$.(iinter. qibiquiliberco-
Ti lab dbaevol arar capzalle varo fon qullctlabda válido
+. teflacoris,(cd vnustancum,de quo erarincertitudo,
4 c UstaguererrafoConcord.cum.s li quisin nomine.infl.deleza.
- Mlex, X. =
aw Siteflator remaliená quí legarícicelTe aliená tenetur hares cáemes
re,8c legatario de (cientia re(faroris probanti dares8clinóporelt cam
habere,folmariuxta eltimaticndarbitrio duoram bonorúvirorú, Si
veroignorauicaliená nó valer legacum, nififeruo alieno libertatemz
aucvxorivel confanguincorelio quaclegatumahoc dicita ;
1 d..EDelas perfonas. Prolequiturnota.per AzosC.cosin fumma,colum.3o
vertic.hucuf acis de perlonis.
2 0 EneaquilquecfiablejecsConcord.cú.$.non fotíinfli.deleg.8c.L.unúi
exfamilia.5.firéuñdfadelegezovbihabecar, q hoc pcedir,cciá (ella
torlegerróharedis,ve fuá (eiérervelignoriter:Ec ctiá fi rellatorin tas
Jirehzredisius aligdvel parté habeat:ná $: queadcorá xé valer lega.
tú.l.cúfilivs. fdo leg,2.ybi Bar.Ec dott. gd plane peedicvbite
Matorfimpliciter legarerré heredisifecusfidicerarrein télémei lego,
tecúdúToan.deJmol.in.d.5.firem,6: Bart.£: Tafonin.l.feruiclcóí
ne h Mide
madaé latin,delegatisprimo. Eagora — parmnó tá rel
heredis legatar
queremos moftrar, dequalescofaspue pto iuretran-
deferfechaslas mádas, a que dizcen la- firet domini
tin otrolidelegatis fecúdo.Edezimos, Hsitquádole
da E S > gabres pri.
Gelteltador puedefazer mádas,tambié — venor.glin.
delas cofasfuyascomodelasdeaglque Papinico”.
fablefccporfa heredero. Eporidete Ieermirrepro
eltablefcespor fu heredero. Eporédete barato. que
nudo es el heredero de dar e de pagar — vohuit contra»
lascofas q alsi dexafTe o mádalleaglq Puminta.Co
locflablefcio,quicrfcá fuyas delhcrede legaque com
ro quierdel teftador.Otrofi dezimos, q panceribro
OS curp gs.
fielfazedordelteftaméto mádalle cofa — inquilinos. $.
agenaa otrifabiendo Gnóeraluya, nin úlernú. fade
de fuhercdero,tenudossclheredoro de JE: nánalitte
e luheredero,tenudocselheredero de Astorpof:
la comprarle de darla aquien fue man — Dligarerembe
dada. Masfieltetadora la fizon quela 555? vas
mando,cuydaíle que cra fuya efuelle — nesde quibus
agena:ellonceel heredero nóes tenudo Pot Alexanda
dela comprar,ninde darle la eftimació — ferus.colum.
acffdelegar
vbi Alex. d'citcócluline,qy aut defandtus noíeharredis, obligauitbos
wa hagredisidctunc,pcedacopinio, q poBitobligare: que fait opinio.
h ránpigshabeá.6: Bal.Si Ange
Gharedis.autnó obliganic noíe harredis:G tune procedato
mio cótraria.qug nie Cyni,ée Salio.d.Lafiduis,pertex.in.1.fi Titio
Edepig.B perrgalionárrelpolfade pignora.acio idérñAlex.có
Sil.e7;.vol.: incipic.vifo themate.Quod eta lt repeticí y.vol.cóN91e
indiffinQlétencttellatorapofle obligarerélizeredis:S qp baresadeús
dohareditaréteflarosis,vr diftá obligationg approballe. Leo áma
tre.Cadercivediol.icreditoribus.Cadeferno.pign.dat.manu. 8: pign?
folocófenfieriá ablqytradiriós cNliruicur.l1 ¿hd pignora, a fo
fin quib.canfipign.cacite cótrahi.Pór écteflator ¡pliiberealienati
alaba borda rotebeido leyenda
demanumiflcella,quétes.ad hocallegarPau.de Caftuind. $. rem
tuam.Etfacit vereflatorpobitgranare haredó:vtreponar in maiori
catnfaBto perteflacoremvelab alio,d'quo teffarorhabuie; $ prohi-
berecinsretalienacionem,ficurf elTerproprisffacic.L vxoreminprán
«ip.£.deleg.¿£acitetiamilla.Lve habensaregeliceniam ficiédi ma
Joricatum (1 vinculis Sgranaminibus (bi placitis poftiemajoriam
etiamfacere derebusherredis.quod benenota.
£ €Delécomprar.Cócord.cú.$. non foluminfl.delega, Sí. C.cod» 1.cú
aliena.8c.f.delega.;.lnó dubiú.£(.8c.Linmeuius.$. fundo. (E. de le
ga.vbi habetur, quádo vflsftuétus fundilegati eratalienus, An
difpofidoiflarú.ll.procedatde iurecanonicosdocto, late infiftun
ñ in.c.filiusnolter.de tefla.propter varios intelle
Scvidetur y predia difpolirio procedar in vtro q, foro.
vein cadi epifcopus.a.q:5oSiuq.d.c.filius.procedatin fio cafu (pecia
lin quoloquitur,videlicer quádoresalienacíl lezaracccleúa inpre
tum fopulturz,prourtex ¡llecantarevidetur, q vé quodimodo exe
crabilciwxtatex.in.caabolendz.de(epultu.Sideopapa ibinoluitra
lelegacumreialicnz admitcorescciá quoad xfimationemn ne locusía
cervelreligiofus ad fepulchrum vendi videreruraEclicernonira dila.
cidesiftisintelle€tú voluitcenere Anguin.d..cúaliená.vulteriá ,licer
nonitaclare,Didacusá Couarruniasin releftio(ua.d.cfilius nofter.
ad fi.dicensitacolligi perleéto epiola beatiGrego.de quailla decre
talisfumptac.Ecp ad hocipleanimaduenit, $ certe Ange.vt credo
jamanimaduerteracin.d.l,cumaliená.Cótraiftumintelledrúri facio
gprelinquerealiquidecclefiz criágratia fepulcura nó ell pro
veprobartextin.dec.flius.Sibi notar Abb.negs hoc prohib.
¡uo jutezex quo non interuenir védicio(epultura
Iiberaliterteltarorelargicur.vndenulla.l.di
cómentione lcd
neg
verat:papatamenibi monctur,ne quid hat conta le
patet quod dictusintellechus procedere nen po
cus fepuleurz,de quo in diéto.c.cratíacer (eu reli
feculi non potell vendi ; quia non ell in comune
preterca fi lo.
fusseriam per. llo
lo, lin cantan
| Quita.
Quel.
Sefta partida.
S£acra.E.Brerdivil ly infraco.Scficpapaibinó pomitex hoc mo
uericontra legesciuilesexecrando vendi loci adfepulchrums
cumetiamiple.l.hocexecrentar,vnde pro núemagis placer jntelle
étus Bal. quem datadillitex.in repeticiones]. col 14.verlivitépono
tertiú.cali.C.de facrofansecclel qplicecarréto jure civil legarafadtú
eccleliz dicat
faétú comiun- 3lla.E para faber la verdad, fi el teftador
ae fabia q aquella cofa eraagena, quido la
mando, ha menclter q aqlaquien esfe-
ficediá fiigno
xádo rem elle
alienam, ata E
Jeltatore de. Cala manda,que loprucues efi lopro
beatur, vein Uare,dcucla cóprarel heredero,edar ge
d.l.ci ali
la, gelaquificré vender.E fi por auen-
turanó lapudiercaucr porcópra,o lede
mádaffen por ella mayor precio delo G
valeseftonce cl heredero deue le dar tan
to por ella,a aquel aquiéfue mandada,
Hoc tamé nó
peedar de jus
Te canonico,
exco y Deus
¿as prefum-
priones, Sim
Proprictates ,
qalidsellerreliQur”,8ci (cirerré aliená,non curar,ne eatperiflasfi>
mulationes.ci(tú diciceTe cafumillius,c.p fecundá cum canonilte
fimplices nó intelligunt.Eclicer Abb.in.d.c.filiusin.s. leQura,repro
betiftítintelleAú motusex quibu(dálcuibus fundamentis , mihi fa.
ts placer:máinprimisilleintelle2?,nódiuinar, licetenimibinó fiar
metio deignorátiain dubio,illaprefamit, Seno (cientia. l.verins.
deprobamo,veinila.habetur legatarius tenetprobare (cient
8clicdeiurcignoráciaprefumit.Keé nibilrepugnar, qyeciá iuraciuj
Halatelligáturetia de coniun fionc(pirituali,que maior $ fauorabi
liorefl quácarnalis,vtin.cainter corporalia. detráflario, cpifcopi, vel
elcét.8c quia criáfi teltaror ignorierlegse realienánó coniuncto, (í
tamédilizit eú,ve proximúleu coniunctam,tenet legatum, ve dixi
GuillichdeCugsind.Lcúalicná.G(equitibi Alex.proceditetiá,quá
dolepatú fr ad piascaufas, (eu pro anima: velatetradit Alex.in.d. L.
cil aliená.col.2.ltélicernó reperiatexpreíTam de jure cil, y debea
torz(limatio,quádo lezaturres alienaccclefiz ¿ tellatore ignorante
récflelienátatishoccóflariciexprellritin cólunétis, $ ciexplTe
sit quádo legatpto libertare. 8 placetille do haresá
quo fierer,ecclefiz legatum reñalienzzcrrancer c/Tecfilivs, Se non ica
diues,prouefuitin calid.ca.blusnofleraargu.ca.fi.17.quvlki-quia no
torqu de ri
jarisciuilispoterar.8elic q cáii lo temperaméco procedarintel!
Bal.tuqui mausocim habueris labora, fi pois aliúi melioré intel»
leéum inuenircad ¡llud.c.erga quod ita dodto,illullres infudarunt,
neqyobliuifcarisvnúintellectú,ex ibitraditis per do étoquemeri
tenetArchi.in.c.vnalolas3.q.5.fecandum quépoterisinferre,q (ile
grctur res alicuíus maioris: non debeatur z(timario,vide.l .fi quis
inquilinos.in principio. de legatisan.écogita rca pradióta fi pof-
fer dici,quód autres eltprohibitaalienarizex facultate principis , 8e
nd deber Eli matlolapud las Star Gibigl, Bar. dot.
fi vero maioriacflerfaftaline facultatesio cala quo polfec
ficri,Sctunc li legarís la tú vir fciécer debeat eltimacio, venoraglole
SBarindvnúexfamilia.$di fandú.Eodelega.1bi vi. Pau. decafte
Ecin cali in quonó deberar eftimatio Gilegarer ré maioriz,veltalem
12aliá, que nó ect maiorig,tenerctlegatí p tex inf $6. E. q 8d
quibus.glo.norabilis.jn.c.emltorú.26.q-2.5n verbo aut corte, Sal.nó
vtiq;.inprin fdo co qd cer,loco. Kad qualtioné pradidtá, p legata
ñ erdebcatura/limatio.vi. loan. Fabriin.fanon folá in
delega loquentéin re feudali.6 ibi vi.ad intellcerú.d.c.6lios.
.ibión hocpórdici.Sed pone q. teftator p viam legatireliquie
polfeiTori mañoria aliquáre,Sgrauauit eb ve pretlareralcerialiquá
sem maiorize,$ q alñás finon pez tetpercar legatúzan tencat tale gra
uamézvidecor q nó cú hocfitimpofsibile, S“ipfeincideretin peená
Stante dilpofitione maiorizp nó pobirpermutari, tu dic q falté de-
bettr «limativ,(ecidum Bal.in.Lapud lulianú..conftac.fÉ
1.vbi % Toan.delmol.dicentes,qlicet gravamen fit deimpobibilede
betimpleri voluntastellator i dico q debebitur
Nimatio,vtin.l non dubiú.$.6.£Edelegar.Scvide quedixiin,l.1o.
ina6ngl magna.verquid añeíialicui.z.partir,Sed pone parerfe
citamaloriam perviam tellamenó, de re vnius filij qui eratin eius po-
tellateinalium filium,moritur polteai/le filius cuiuseracres,an rez
conuale(cetrelitum hocin maioriam?videinifla queflionead ejus
decifionem Barto.éx doto-fignanterPaulum de Caftr.qui fubtiliter
confiderarpoftgloCabiin.lferuum Al. (E delega.primo. in prin
Quidautem fiparerrem quan poluitin majoria emerat , Senonfol-
ueratpreciua ln totum,vel pro parte an teneatur ad pretium folnen=
dumille cuirelinquitur majoriawvel haredes defianéli: Bald. dicic q
a Gogelo pruene.Erficlegatario inc
haredesin.I.cumaliená.C.de legat,verfic.dubicarar tam
caturresmaioria,an harredest par
delegar Bal.in-d.l.cum aliená.C.delega.verficavlteri
aucéti quislegar fandú dotaléjan debeafeflimaio gl in Jadotals. fa
deteftammili.dicit y non.Bar..ñibi tener contrariú.« Bald noucl.ia
traétatu . de
doteparte, 7
priuilegio. 22.
fol.m.34.col.
4Panl. Alex.
Se afon in. La
quanto apreciaren "dos omesbuenos,
que podria valer. Mas[inó pudiere pro
uar,que cl fazedordel teftamento fabia
que aquella cofaque mandaua craage- sud fallando
na:eftonce non deueauer “ninguna co $.cóltar. Fde
fi,porrazon de tal manda, aquel aquié les E 3
de Te E a alie=
fuemádada, Fueraséde fi fue fecha má sa. ybihoc di
da . di
paa a dire
da de tal cofa,a tal perfona que oniclle ir communi-
alleganga “con el fazedor del telta-
rerteneriióc o
E Hazedi cedir fecundú
mento, alsicomo fi la fiziere a lu mu- dodto.vt Bal.
dicicin, lez. Co
deiure doti.colnaverfic.fed tune quero. S:f maritusfitilleaqui legar
remdotalem.Idemtamen Bald.X Angel. in.d.l.dotalem. « Salicer.
Lcumalienam,C.delezar.Sloan.de ImoLinad.$«conltacintelligune
«quando extranens legaretsfecus fi maricus,qui cancum videtur legal»
(cias faumlicercias morte pericurumiuxtaillam opinionem > que
eltmagiscomenunis, de qua per Bartolum 8 Alexand.ia. . quodia
recamaendEdelegaris.1.quie opinio, quando teftaror (+iebacveré,vel
prefiamptius jusfunm percius morte expirare ,milú videcurin pi
dasvnde contra cam tenuicloan.de Imol.Ec male alij relatí per Ale=
xan.BciplemerAlexaindol.quódin recu fecandam quam opinios
"neo procederer,quod disiz8fi maritusfit,qui legarer fandaw dora
len, Quid autem,lilegetur res furti
potelt redimi a domino, fecunduwm Bal ¿in tinc.C.devfiicapio,
pro empto.fi vero legetur res feudalisper errorem iuris, credens lele=
I.ficho.ffde vfafiuétlega. (exe certa
¡mario ,fecunduin Baldá
videin hoc percundem
incapi..f«donare.qualicerfeadaalicn.po.co.r.verficu.led ego quetos
cienihil deberi,quia ex quo tellator legatinsfuú, quod morte
finicursjnurileofblezaci Lv icorpatrui.Cade lega. Eeli quis tótura ha
are polleynó debetur aliqu
Acientia vale:
benshabitationena, dic ap non valer,veper Balan. habita
dC ia pd cor paccadec culos.) mater vide per
.9.2.volu.cofi.Seqdnot.Abbain.c.uodaír. .
donantezán videacur tantum donar us qp habet ja re2 vide
file47aolu.3.quádo tamé quis haber ali quam partem, vel
aliquodiusiu re q illud tancú videacurlegace.vi i
difletré,quí legabar,esfelá exalig
eraryuein.l.licho.ad (Ed víufruet
«ptradit Abb.in.dec.filius nofler.de e
in re quam legac.Eraducrte,qp leges dilponentes, q videtur quis lega
rerelpeCtuiuris,quod habet,in realiena proccdunt quando teflator
fcicbatillud ius,nam (rignorabar,totares,vel cius:e/limatio debitur.
tex.eft,Kibi Bar, EPaulide Caftrain.Lfcruum fbi.fde lega. Li
1.8cvi.eundem Pau.in.lfidomus,
probario,p teflator fe
.1on folum.inilic.delez.Se quando pratu-
velignorantiainte(tacoreinifla murcria.videperBal.
.namacol.Gverfdubican
elle alienam,vehi
matur (cient
in.d.l.cumal
dQuantoapreciaren. Added.5.non(olúinl delega Lnon dubiú y
Su1.8c1.qui concubinar.S.fiÉt delega. Ec i
Usfancenon deneanr.Limitamifileganeratrem aliená,quá fas m puta y
baranimo cópenfandi,ztcú debitore naturali tiña, quía cenferur velle
fibideberi =ftimationem,fi res cuincatur, % q in omné calum volue
xiteam haberc.itanotabiliter. Paul.de Callin.l.harespercepto.!
Trebellia.pertex.ibi quem dicite(le expreflimealum.
GoAlleganga.Cócor.cúd.l.cialiená.Sccú.l pradia.Cade fideicóm.S 7
1.quind.5.(i.ff.d aur.écarg£.leg.8cvidepergl.in.d.l.cúaliená.que di
caturcóiiéta plona,Scvlq; ad quégradú. videibi y Alex. Scan (afín
ciar ficcoiúeta plona tépore tellamenti,licer poflea defieritevidep
Balán.d.l predia.columfi.vbivult pfic.videibiper eum,óe an fifa
Jiusin(tiruaturin recerta aliena, pofsit dicere teflamentum nulluma
vide Bal.notabiliterin...fcimm?.in prin,C.de inofticio.tefl.col.2.verl.
extra querit.vbipoll Guillicl.vule q non,Ecfiilto calu crroriuduxie
patréad relinquédáré aliená.gdlimitarniliresnó eller in cómercio
Quels.
jodteneclezacum , quía Que
Titul. IX.De las mandas. 60
s.dxibi Bar. de lega.
Limia tá fingulariter Sinto
batin relegata,livero credebat
mam: tonenó
sefringet ad gerjoalgíidomeg fucreparióte del mil
jus, quod ha- ES
bola fed de. Mo,ca en tal cafocomoctte, étiéde feg
Da ple- fiel teftador fopiciTeqlacofa q mádava
on Bar e ?algúadelasperlonas fobredichas, que
Paul. de Cat. ergagéa, q le mádariadar,o cóprardelus
Líeruí fio bienes proprios, táto quáto afmaflen q
podria valeraqllacola agena, elfo mef-
o- moferiaficlfazedor del teftaméto, má
force habeos de aforraralgáñicruoageno,cuydan
lus Penta do gerafuyo:ca tenudo es el heredero
quod ignorar or ;
Lido ala decoprartal ficruo como efte,e deafor
conllituerer— rarlo%,
maiosiam. Er — «Ley. X'7.Como el faxedor del reftaméio puede
peda o faxermidadecloñaco/a fuefje empeñada,
a i E Anda”, faziédoel teftadorde
sl sE l [igmacoña 94 fabiad,
vide omnino | EA Y q craempeñada, o obligada a
f.delegs
ad pradiéa, — otri,pormenosdelo Gvaliefle, tenudo
4 dicit Pal. E Ed A
55.Lvnumex £SCl herédero de luquitar, delosbienes
familia.s. fed — delfinado,ededarlaa aqlaquié fuemá
E KE dada.Otrofidezimos, Gh tal cofacraé-
ga Essforrando. . peñadaportáto,opormas delo qvalief
Concord. cú
1,Paulus.r.repó.A.defideicommilTliber. Uiex, xi,
0 Tellatore rem fisam pignoratam minori precio valoris fcienterlegan
tetenerr cam heres lucre debonisdefunéti Sclegarario dare : idem
fipro maiori quí valet velpro tanto eriam ignoranter eracpiznori da
ta,tenerurenim hzresluere de bonisteflaroris:fed fi pro minori pre-
rio eratpignoracatellatoreignorante luetur pecunia legatarij. hoc di
cit,Habuit originemá.$.(ed X firem fuam.infticu.cod. cita. $. á, 1
res obligata. de lega.primo,
1 b doranda.Concord.cum.lfiresoblizata.(f.delega.Sccum. l.pradia
C.defideicommill.8:cum.s.(ed Selfrem.infl.delega.
2 € Usaya. Quid úilezaret rem alienam,quer eratobligata?videperBarto.
in.litibihomo.in prinfadelega...Et poterisillam tex, qui eltline
gularisinducere ad quielt.an fi polfefTor maiorig leger matoriam (te
Guentiin gradu qp operetur hoc vefi res maioria erat obligataiure pie
gnorisalicuiexfacultate regis qphharedes defanévi legantis teneantur
serctalem rem perillumtex.qui non ell alibifedim Paul. de Caltra
polt Dinum.
¿4 AQuee julia Etinfaño proprio prefumiturfcienia.L. quanquam.
fad Velleia.quod limica mitin facto antiquo vel mulcum impli
to,fecidum Barin.d.Ifiresoblizata.Etiftud de fadto antiquo fiabe
Jimitatriplicicer,vtper. Alexan.ibi. quid auterníitellator obligauic
xempoft teflamentumedic quód tunc hares tencturcam luere in di.
ftinéte.Lterta.Cadelega.
«empeñada Intellige Gueficobligata y debito hereditario, ue $ de
bitoalienoalicni*terrij,(cdm cócm opinionécótra Bar. in. d.).fires
obligata.cúilla.l.8ci(to,indiNintreloquant:S: eo cali quo erat obli.
ata pro debito alieno,S onusluendi (peétar ad legatariam: tenerur
hares cedere legatario afionem, quam habebacheres contra¡llum
tertium.peral,apud lulianmi.$.idcm Tulian”, de leza.s, Sivero res
fuitobligata pro debito haredis ante mortem reftatorisstuncdiflin=
¿tio huius. non habet locum: quia indiflindterencbiturhares ad
Juendum,curo non luendovideaturelitin dolo Se culpa. l.cum res.
$.culpafE.co,Gcica tenér Angel.S Raphael.S: Pau! de Cal. % Alex»
in.d.L.Kres obligata.licerloan.de Imol.ibivoluerit, quod etiam ja
iflinatio llius.1.Sccias dilpofitio.cumindiltinde
Joquarur,Sed opinio pradiétorá videturverior écaquior, quam cid
jtBartii defideicomm. Scproilta opinionefaciti-
Mla.l.partitarú.ibi cum dicit(de losbienes del finado) nam fi pro de-
bito haredisfuerar ob! zatazeriam deproprijsbonis hares tenererur
8cficesivitlavna limitacio huñus.lalias duas limitaciones ponit Bal.
4
in.d.l.pradiailicet qiires elTecobligatafao legatari, $e quando,
quid omiuería ixum velapotheca puta pannorum, lez
ciTet:nam tune onws luendi non [pcétatad harredó,(4d ad legacatiumo
. Quialegari elergiinutle, filegatarioincúbereronus luen- $
di.Etideo tuncipectat ad hrerede,exíá fiteílacor ignoravir rem fuiiTe
oblijatam, $e
fe,Geltóce ladcuriaQtar clheredero del itactiá intelli-
teltadordelos bienes dela herécia, quier pci
fopiclTe,G tal cola cragpeñada, o nófin — ta. vbi iila ef
dola mádad Masfi por menorprecio 524.8 Aza,
dequíto valia yaziatalcol1 épeños, fi C.co. infma
el teftadornó lo fabiaquádola mando
deuelaquitardelo fuyo, aquel aquien
esfechala mandas.
Ze). X21.Como de las cofas que non fon aun na
idas puede ferfechamands. qeócubi
Vedéfazer mádalosfizedores na.$.q hortose
delosteftamótos, delas cofas delega: abi
Gfonnalcidas a la fazon q las Ange. po qué
mádá,c aun delas q puedé mafcer h, def La
puesqlas mádaré,afsi comolos frutos Le Caftro. $e
delaticrra cdelosarboles.Otrofi delos AlexinsdA
res obligata.
fijos,delosficruos,e delos ganados, ede alíter ole
lasbeftias.Perodezimos,qfilosfazedo — pitillá.l. vide
- : - hi ligd
resdclosteftamétos, fizicllen máda de Fo q pee
tal cola de G nó fuefTen ciertosi, fi erabi la foluto
u1onóalsicomo deficruo,odeotraco Tinas he
La que fuelfecn otra parte cftóce clhcre res luere te-
neatur , qí
videfefTeia culpa nó Juendo Scfaciendo,(icut quiliber diligens pítas
smiliasfecifler,licectellator hocignoranerit:qh vero hilfuperfit, de
dudo erealieno:rác quiahueresnópór dici elle jaculpanon renebi
turharres luere:co qyía efTeéta cllerlegare r£aliená.S á quodámodo
vi exiuille de primonio teflatoris,nili qñ legatari?e/lecconiúdta plo
na Soccalione huicvarictad inter ¿/tos Docto.dedit Jirera ¡lli?texce
vbiglo.fupplertex.cúdiftióe nó.citex.dicir,velpóraliquid eMe Lu
pfuá.tupplerglo.velniinópótaligdeMTelopfuam, Schc, ve litera
texvintelligereíplane Ange.diceísirá lefturaglo(I.(ed re vera ibiin
litera deberefTeillud,nó,8cita vidiin aliaimpreGione. Scillá bteram *
cúfuppletionenon (equituritta,l.partitarum.tenc menti. >
E Uzamanda.Limica Scintellige,nifieffercólunétaplona , feu talis cuí 6
aliastellatorrelidtur elTet:ná túc haeres luere tenebiévcin.pd
delideicó.R gloS:dofto.cóiterinad.l.fires obligara.
Alex x IL.
a0Poffuntlegarifru 8? naficuri. Eti res de qua dubitafan vinac,leget,
caucehares de careflicuéda cú cá habuerit,St ret eá fuis explisohnda
Habuitoriginensab infli.cod.titu.$.cad.quoq;.8.fE.deleg,1.Lquod
in reramain prin. :
h Gavafeer Profequitifa.l.norp Azo.C.co.in fúma.co 3 Pfiitélegari y
potett.8ccócord.cum.].quodinrerum.in prin. (de legas.Scibiglofe
allegatconcordantias»
3 €ciertos.Etficréporercflamétiiá dubitabatelTeríirerú natura, vine» a,
. vñitic (ufticitcancre legatario:vehic,8cin.].feruo legato..£ina, f.de
leg18cno+gl.cóiterapprobatain.cúleru?.fEcodiaútlcial, q res fic
arerú natura:(ed fitin locoremoto,debet haeres fuo fumpta
pquirere, Scdarelegatario.vein.d.l.cú feru?. per quá limitad.l..
¿f.co.£ pnoratp glo.in.).qp legatfdeiudi.q (xtisfic baredi pl
xelegacario r€ go loco,quo erat tépore cellamétiená hoc fallit qí ses
, túctéporisfuifletin loco mulcú lóginquo:ne aljas(i diceremus lega-
tariú uo fúíptu cogi plequirélegatás inutile redderef Jegatum. Seira
not.loá.delino.BcÁlexin.d.Jacú(eru«vbiatreltat Alex.icacólterte
igdts ibilimitar Pau.de Cal. vt ¡pcedatqitelletor fcivitrgelle
)¿inquo:fec(iznorauctitikitaintelligitad.l.córes.1. Kcúilla
Mmicacióc Paul.de Calar erés pbarián ero lega
inprindi:co.Scmilkfacisplacec ilián cala quo ¿pprerexpenías pros
fecutiójs legatú totaliter rederefinutile.argu.l.611es obligara. ff.cod.
8c1a5.¡pxime,8 queribi dixistuncenim (úmptu heredis deber per=
so feruuslegarusfiugir poftrellamentum, vel mortem te
ide perglo.in.del.cumferuus.Scibi Bara
Seftapartida,
3 2 Mealicefas Added feruolegaro.5 fico. facitadidGd disi
jolin.glu.pracedentás, Lex.£111,
Res lacra aut principis, vel xdibus affixa, feu feruus chriflianus, in
fidelinon potefl legarisnecdeberur estimatio: idem fireslegata pon
ftealine haredis culpa venit ad cali, quo legari non pofsitabad,
1h aCefas fugrar
dis. Prolegrar
diéta Azo.C.
coinfúma, co
4er liceran
tem dexerim,
dero deuedar recabdo a aquela quien
fue mandadatal cola,que fila pudicre a
uer por alguna manera que gela de. Ea
vn dezimos:que el heredero le deuetra
bafarafucoftaaporcobrarla.
fidecoriem-
púiog<.Lapud
jullanú.
Ge). X 117.De quales cofás non puede fer fecha
manda.
As colas fagradas? q per-
tenefcena la y glefía: otrofi
las colas que fon feñalada
17. titanó,
2.0 Ene los Reyes
Rexhabetda- :
plex pacrimo 4 | mentedelos Reyes : alsi
niumovniqd comolos palacios:elas huertas:closci-
dicicar priva a € Ea
cum, Scappel- lleros:q fon cofas que non deuen fervé
latur pacrimo
nium Cafaris
ad haber tan-
quam Titias,nó tanquamprinceps feu rex velimperatorzaliud eftpa
1rimoniumfifcale quod haberráquam princeps. lprocurator, Scibi
Cinus,C.dede.La.5.hocinterdiéta.fEne gd in loc.pub.8r..fdeof
ficio.procu.cefa.1.Burcúibinoratis.C.ftaduerf.hfcú, l.procurator
Covbicaul.filcal.Sctradir Alex... vol. conf. 6.ponderatis his queria
fubrafcripto.cui adde que dix Lucas de pen.in rubrica. Cade find.
rei priva, lib.udixitetiam Bal.in..1.C.dehreredi, velactio, vendi.de
dupliciparrimontoprincipis q vatiappellacur Sfcale"pur
Ecexituscamerzefilcalissaliud appellacurcorins pacrimoni) regalis
rebus quie funtin eterno parrimonio principis.videtur ergo intel!
gendailta.l.de hisq funtin perpetuo patrimonio regis Senon io his
Gad aliquemprincipe cópeterósdurepria: veluti ad ei
tiumvid.Lasit7a.par.S que ibi dixi.icónon proceder in his quee
jureconfifcationispriacipiapplicaréturiira q non eflent redad
formápatrimoni principisprontexprimitércex.in.d.f. con:
interminis q ea G confilcanturnon dicácur de dominiolen patrimos
nioptincipistenetAnd.delfer.de prohibic.feualiena.per Fede. vera
neqsdominas.col.$cide vuleCasolus molédinusio gl. fua cófucopa
riGien.5.3.10.14.vbi dicit p dominiá regis ellinalienabile Kextra có
e pao mnoneltprincipisfed maieÑacisfua: 3 rcipu=
tifeuda Ecfubfeuda Scalia quacung; immobilia ab codé do
'minio depédentia, que iure confifcationis,velcómifsiad ¿egg deberá
turpoffuntlibere pereñalienari, Ein perpernú concedisqm imiulimo
di accefsiones 8 obuentioneslicer dependerent Sí monerentur á do=
minioregio Sp confifcationevelcomenilliumfaéte funtprincipis:cá
nó fun de dominio antequam dominio incorporétar de ideo polsúr
perprincipealienari.Allegar Et Andre.de Uer.vbifupra 8 30... in
prúnci.col.2.de his quifeudadarpof.Sconftitationgregoi Síciliz Fe
dericifecúdiGincipitcóflitudone.8ibi Mathgú de Aflicto, de licer
Liftadeclareraliqua corum que (untin parrimonio prinaipis veluti
palaria 8chortos prinipis intellige vedixi quido nidos
patrimonio principis non de alijs:lices ineciascontenfu nó polTene
alienari cúinhoc nó interueniat cófen(us,vtcófentus principis:fed ve
confenfuscuiufliberprivati Scnotabene quia doét.nóitabenedeclas
rt, léctiamrebushicenumeratis. Addereditusregales de quibus
in.l.6.cita8..part.fint enim 8cilla in perpetuo patrimonioregis de
xegni dk Guntimpraferipcibilia veibi habetur. Se dixilaré. 6 quía ma-
is fariofus videreturille quilegar redicus tales quam ille qui legar
undum albanú vel ortos alada
$.conftat.viderifuriofus Srvedicit Andr.delfer.in didt.ver.neq; dis
feudi.colú...(ub appellatione domini principis ctíá de ciusnuraero
funtpanes civiles dohanagabelle demaniaad vi principis ordi-
“nata,prout etiam dixic.diét 6,
3d Gsinmanda de dellos.Adde.dl apudiulianumajacon(tat.ffco. 8cácó
trariovide turhic q parrimonit regale pofsicalienariperprincipem
fendecius mandato,GlicarguebatAndr. delfer, in di6t.c. imperia-
Jemined ver.neq;dominusfeudi.col..quitamen cócludic q fingra
wipreiudiciumregni de dignicacis halienariónes fierent $e dignitas
regisgra witerledereturnonvalerentiuxtaca que habentur ín capa
didas, nin enagenadas en ningúa mane
£ Non pueden mandar
iamospriaciis ul repuratr ind.
intolle(to.detur.juravide $ dixi in.Lio.cicul.:83.par.Scin.La8.citano
ea.par.habeseciam hic Scin diet. S.conflar, q repuranur impob
Jaca quedependensexfolavoluntateprincipis. 5: vidibipes Dar.
¿Paulum de Caft.Alexand. Sclalo.inferentes ad aliquas queitio=
nesquasibivide per Baldumn. l.cumalienam.columa.2.C.dele
gar. verfivitem
dubitatu, Se
adde Bal in.
rafin mandado dellos?.Otrof las pla-
gas,e los exidos,e lasotras cofas,que (9
comúnales*, delas ciudades,e ¿las villas
eotrascofasfemejites,nó fe puedé má-
darf.Otrofidezimos,q ninlos marmo-
les8,ninlos pilares, nin las pilas, nin las
puertas,nin madera,nin ningúadelaso
trascolas q fon pueftas e ayúradas a las
cafas,e alos orrosedificios,nó pueden
[er mádadasé teftamétoaotri. Elal-
gú omefizicfle máda dellas, o de otras
femejantes,nó vale, nines tenudo cl he
dero de dar aquellacoÍa: nin la eftima-
cion dellai.E efto es defendido, por-
que tales colas como eftas, fazen mas
y firelinqui-
turfub aliqua
conditione, G
nópótesille=
re nifi per di
pol
cipis q taliscó
ditio habeter
pro non adi
¿tapnifi quan-
do effer calis
conditio que
efes defubltá
via, ve li pater
vie filio
lios
Niruen.BcaddeBarán.l.continuus.$.cúquisón f.Tdeverbo,obliga.
qpid quod non poteftobtineri, nili fiat nova lex per ciuitaté reputa-
tarimpolsibilesquod doét.limirát niliin cis que de faciliprincepscó
cederecófueviryveno,Pau.in.l.cótinu”.gicí quis. T.de verb.obliz, A
in.d.$.cóN 1.quidátelezatusin prí.Madereb.dub. Se
intercidicf.decódicio. Si demó(hk pertex.in.d.5.cóftar. Scperi
potell dici p fipollelTor maiosiarlezae rem aliquam maño
.alícuictiarn li leget cam [cionter non debeatur aflimatio quando
in tali maioriainteruenicprohibitio principis.ncresille alienentar:
quía cu fue principis licentia non point alienari non debera
zilimacio.quid tamen fi legarertalemrem Scalidque non eratmalo
«iberzaiematicividerar e cun debes verla qui efe
berapertex.in.L1i.5.( qui Sc quib. Se facir gl.notin.camulcoram,
27.q.::in verbo autcene,Eclanó veigy-poll pin. fEdeco quod ces
in contrariú faciac.l.quae fub conditione.$.£ed fi(ub iurei
do.tEdecondisin(ticu.£cquodibi Bart.dicitin fin. princip
e Uguefoncemunales3.in publico ví: vtplarea: forum ¿Gcilla quibusp 4
milcuévtunturvehic Sin dito,s. :cusergo de alijs cuius Ya
fusnoneit publicas licetfintin patrimonio populi ve in.l.fed $e
fus.£de contrah.cmp.Sc..fin,C.de venden.reb.ciuita libran
quie dixiin.Lag.cicu.s.s.part
fic negydebebicar gfimario.quodlimicanió $
devoluntate tellatoristacita vel excpretlaalind con(lareevein.l. figs
inquilinos, Scbinot.glo.ff.de lega.i.£cglo.in.$.non folura. in verlico
fedfitalis.inflitura delega, Screnet Alberiindidt.5.cóftar.edilla glo
commnuniterreprobacuefecandum Bald. Sc loan.de [moL.ibi, Adue=
tetamenquia Albero disárenctllam lo. Side valcindidt. 1.6
quisinquilinos.vbiidem viderurvalle Panl.de Callatener etiam lo.
Faberin.d.5.non (olum. $cAzo.C.coxin fammacolla. .forte potelt
dici qyinrelacra cuius non eltaftimadio filegetarnon debetur 2Ñi-
matio Seliteltator voluerit vederur a/limarion aliavero requz de
perfeciTerallimabilisnibilrepugnar fitalisres legerurlicet nonficia
cómercio:quin debeatur arftimatio fide voluntate teftatoris conter
voluifle deberi imnationemn, de qua voluntate deberet conflare ma
nifelto ve dixieglo.in dift,S.non folum,vef dixifTerlegotalemrena
veleiuse(limationem.
8 Cotarmoles.Etanappellacionelaxoramcontineantur marmora.gl. q
fic $cibi nor.loan.dePlareain.l.pesC.de metalla.kb,1vbividaan
Eceatinuito domino pradfjintrare Gibi querere marmora? Se ad»
de.l.$.titu.12ib.ódin ordinatio.rega. ,
h 4 ¿tounades ls fs Concoraan mera
formatione adiuinremoner polfent.Ecaddetex, nota.inelufideicó- 6.
mifla.$i gsillicite Made legg.vbiéciflaregulalimitafin his $ ¡licite
ellentafiza.gd aúcinafisisparaz domúculazvide.|.fenarus.
cellus.fE.de legamátemlimitatarin calu.$.£ed Ef quis.di.l.egtera.
¿cincalulanarcellus.cúibinota.ffde donatio.intervir.Scvxo.
1 Gninlacfimacion Reprobatopinionemglo.indidtl.cetera.in princ. 8
fuper verbomon pollint G voluit p licerlegarúrei edibus afixa nó
Innon.te
delegara.8cL.nuta. copete
$. ffidelegaz.vbiillad.fingularicerlimitar quádo resaffise fine de 3. tiago
Titulo IX.Delas mandas. 6i
valeatquoadi :valet'tamen quo ad eiusextimationem Se
lla glc.cosamunitertencturibi per docto.vtaxeflaturAlexando.d.
L ibiediam 16 tenuitconarariam opinió
sen ho quádnon debereturextimatio peraliqua fundamenta quee
want Alexan, delalon, qui tamenfatencue pes hoc non elere»
cia.S
apucllasa lasvillas elos lugares do fon,
eporende non ledeuen portal razonar
rancaren ninguna manera.E aun dezi
mos,quequádo cl fazedor del teftamé-
to mandale fu fierno chriftiano, 20tro
que fuelfejudioo moro, ,0herego,d tal
mandanones valedera. porauétu-
raalgun teflador mandaffea otro en lu
do e teltaméto algunaco(,quefuelTe de tal
pebant prout natura e de tal códicion,quando la má
e daua quelo podia fazer de derecho, ede
.inprinas [puesdefto lecamialle aotrocitado , q
$ fone racio. — fueffcatal, que fi eltonce fueffe por fa-
pusiost£02 zoreltoflamento,quetanon podría má
vidensíerene=" dar, dezimosquenon valdria tal man-
si ad extima doc. Ecftofcrircomo fi mandalíe algu
tionem auel.
Jerer res afi> Nicolaquenon fucíl: fig vda quando
xas do. La mádaua e acaclcio (le que la fagraffen
no ES delpues,fin mandado efin culpa ¿del he
uererse Ne ci rederoWiCa eltonceel heredero, nó feria
aia tenudo de dar lacftimació de tal máda.
EX limita ita. Ecllo melmo feria en las otras cofas fe-
l. particarin — mejantes deftas,quando lacofa q fuel
calu,d.l,cate-
rain. $. ¡cea Temandadamudalicfu eftado,o fu con
quer porcíl — dicionfin culpa del heredero.
in verí.fiduo
bas, veficíitil Ley. X1111.Como caftillo, o otro lugar q fuef]e
le cafus (ppecia dudo a algun ome por feraicio feñalado Gelfi-
lio prom efeporelloyuó puede fer fecha milda dela 0-
phaí quo (pe- tros que non fupie/Jen fazgr aglfernicio.
cialiter wiclla
turum deberá
extimadionó,
propter dubi-
Aftillocovilla,oaldea, o
(algunaheredad, quediclle
ña lExnperad lor, o reya algu-
umquodinca [YE .
lo relata [ems NOS OMES, porquelefiiel-
barexbisque — fenalgun feruicio feñalado,fdelas rétas
digta esantin — quelcuaflen dende, obligando para
princ.illius.$. > de
«spucfas. Ad fiempreaquellacofapor aquel fernicio,
derócicula: — afsicomolila dicllicacaualleros q lefer
ya
37 «ica8scadempart.Bca08cLpen.tin fica part.
8 rcbusnanicula.lib.11.vbictiam vide loa.dePla.
1.8cibiloan.dePlar,Cadeiur.tei publi
10 D dsóesvaledera.Adde.enicam
a1.quarcapartica.8cLaz.icul. 1. quinta partica. Suc. and;
8cnorhic,qp diciturdeharetico ¿cctiam dicicurinad.l.f. Ecio rubiio
C.nechrillia.manci.£cvide glofTnctabilem infla marcriain. $. hoc
runc.sgdiltin.Scillocaflneqsextimao debetur.J.mortuo.$.labeo.
fE.delegat.».Scylo.in lfedGires. de lega.i.hinc Barrio ).apud jua
numas. conftataé delegar. 1. dicirponcas aliud exemplum q fi per
flacucum ell probibitusforenfisacquirereimmobilia pi legetur fo-
renlinontenetlegatom ctiamre(peólu extimacionis, fed contra Bar»
to.senentcommuniterdodto.inad.$.conftar.ebivideper Alex, in f
renfienisn noncltincapacirasratione deliet, vtiniudzo vel ha
cocui legarurchrif am, Be atásacit pro diéta opinion
necomunni quod difponicarjinftácoin.L.feq
1 e UZalmanda.Concord.cuminceripalacem.5.Lacram.ff. de y
C.deprad.
videio materia.
obliga.8ccum.l.czrera.fi.cum.Ltequent
antes econuerto, hi áprincipio tempore tellamentdinó powir l:¿aña
vequia reserar(acra vel edibusaftixa, $e poflea tempore morts t
Matoris veladitar heredicatisiltudimspedimentum cellabar vide ia di
¿ta.l.carera..primo.
delegat.primo - quid
d oe! heredero, 12
A 2 Added.l.cgre
ujeflen con armas, fegun quecóuienea ragti.Sibi
ordé decaualleria,o lila diefTea marine notloamn.de
o . mol. « que
ros,quelefiziefíen feruicio cónauioslo habérrin: de
bre marjo almoganares,So ballefleros, — S+facram.
filacofafuefle dadaporalguna deftas ra E
zoncs fobredichas:oporotras quelesfe * certo feruicio
mejan,(ifizieffe mandaalguno deaque a de
llos aquiéera dadayatales omes, que nó E 7
fupicfTen fazcraquel feruicio, aquecra — feruicium dae
obligado,dezimos,que fi aquel que fa- alte lesion
zetal manda, fuelle cltonce cierto, que e ad
aquellosaquien mádanatal cola como pepe
efta,que noneran omes que fupiefca impotentiam
ignorauic, ni.
cumplir aquel feruicio, que femeja que aca
fuvolútad fuc,queouicllen táto de lus G ficut tell
bienes,quanto vale aquella cofa queles - torpoltet le;
taríus delerui=
manda.E porendcel heredero es tenu- ye
do de dar laeltimacion*detal manda, e e E SE 1
E ñ - tuimhaberá
nonla cola mandada. Mas finon ful cont
fe cierto quando la mando ficranomes — fa.$.(i feruo.
q
paracumpliraquel fcruicio,o nó:efton,
ce non feriatenudo el herederodecum has,
plirtal manda, nin de dar la eflimacion — alicuif dele-
della.Fuerasende,iaquellos aquiental EM¿púmo: $
iS sad) qules Anota.per gle
manda faze cl teftador, fueflentan fabi- 1.J.6d Gres.
cod.tit. SK per
dores,etan buenos, paracúplir ellerui- cedía *
ciofobredicho, confocraaquel quefi- . fuma. colu.
zo lamanda. Cacftoncedeue le cum- ¿ JUarta:
a E £ dseñalado.Ha- %
plirentodas guilas. . bes hic q ca
fa scvilloa
oppida. regni
políimt per re
gédari aligui
Ley.XV.Como pueden fenfechas mandas delas
cofas a corporales.
Na Azerfe puede manda non di 9
sl tá folamétedelascolas cor buspofáínt de
porales, afsicomodelashe — feruire regi Se
reguoTaliquo
redadesc delas otras colas fermitio deis
qpucde ometañer e ver.Masaú, le pue- e
tic dicetur do
nacio, ve fic dis
cararcontineriflblegibus regni probibentibus dopationes talíum,
fed concelcioin feudum,vrin.fecónda.titulo, 25. quartapartita, Fan
virum Kv xofs
«tur contratusinnominatas do vefacias quam dos
ff depreteiptaverb.lfinalcitulolexto, quinta pate
dAlmeganares Dehishabesteconda partitayótulo.
h 00 De der lacfiimacion « Silegataciustamen eras coni
debebitur exrimatio , Se teltavor ignoranit llum e
Snhabilemad hoc,arguméto.l.cum alienans. Cedelep
1.decimadcrener Alox.inLapud julian má.ce
gatisprimo.poll Per.de bellaperúi.£Nico.de Nea
apo. Rapla
QLex.xr
s0Doffismlegariincorporaliasenorin
Ratorle
E (ipoftguamte
TS AS
L
tállud e
te Limit.
Sefta partida.
1a Gor losrnfon.Addel,cereraán principio fdelegar primosB$.c.
ts.codem.
srafsdeudrrerBr ex talilegaro acquivicar véis ado eriam fin
necelsione.C.zo,L.exlegatonominis.dí quid filezaravio agenticppo
matdebicor op cellamentumn ell falfnas vel non folenne,an ad cuitán
dum clas Ca
lániam heres
poñie agere di
defazerdcagllas q lonó font, afsicomo
delosderechos Gomehacontralusdeb
dores.*Ca bien lospuede mádara otro
en futeftaméto fiquificre. Eflo mifimo
dezimos q puedefazer de los otros de-
rechos,q ouicíle porrazon de feruidú-
breSen perlonas, o cn cafas, ocncáposa
genos . Pero li aqlladebda, o cofadeq
fizo lamáda el teftador en fu vida, la o-
vicile ya demádada creccbidad deal q
gela denia, eltoncenon levaldriatal má
da,nin feriatenudo el heredero de darla
eftimacion della, porque fcentiéde,que
lareuoco pues que lademando, eque
geladicron. Masficl debdorde fu gra-
dospagalle aquella debdaal teftador fo
bredicho,aquien la devia nó gela domá
dando:eltonce el heredero tenudoferia
opficinsla.col.
6i.C. comas
delega.Scficio
iilal. 9 mio»
via poteltcon
Aicuiiifis re
dicibusannuis
- quí dicuntur
juros vel cen=
fos;8can Gil
reditas depre
rentur ad ma:
joriam venido
reditusilli qui
Sicucurreraoe
viuo tellacore
cu vivo co q
condidie mas
Joriamavide. 1,
debitos
in prin fla
de legar.3. de
Paul, de Cat. fi ionddla 6
in Lbúbihos de darla cofa,o la eftimacion della,29G1
mo.$.cum (era
wusefidelegatisprimos
3 € € Defernidambre.Vide dehocpleninsin.lpecoris.Edefenicu.rulin
cespradio.6xfE delervitu.lega.pertecumécin.l fina. F.conununia
pradio,
4d dle recbida.Concord.cum.d.$tam autom.
divierecevidaynawn perfolam periionem exi
diccrernrlegata:m adepuin. iosan8ibi Barvo. M defundiin(ba
«ibivide per Bazan per novationem extinguacuc legatun nomit is.
5 0 UPrfugradossvdde.idcicomenitliy rem delega,terionérglof.
in dic tomaurem, dex.xr.
¿mCreditor pignus debirorilegansnon videtur debitum Iegare fed pis
gous bado
1 £ aftental.Quid dcontrafi debitorleger rempignoratam creditori? vi
creditor.C.delegaukt.l.creditorem». G.de legs. 2. vbihabetarq»
valet Jegaruun,E<perhoc creditormontepellicurapctidone debiti,de
vidcintra coin glo .vexi.Ecquidfidebitora
+ g Grile. Quo ad semibionempiznerisnon quoad liberaionem de
biciyucfobijcienil alía fueric vcluntas teñacoris que non prafumi-
turnifiálegatarioprebetur.vtin.I.prima.fa. E deliberadega. 850. l.
Gunalicr.Sditf de lega.z.de quibusiila.L.fampra ell. Bcidiclisibiper
glo.non camen ob tale lezatum debito cuiremiCio pignorislezatavi
desutpotell grauari quía remifio pignoris non continet commo-
dumpecuniaiunl ipiguus. fraud.credico. Scnon dicitur
donatio vecolligitBaldain.d.$-11.2cadde.vtper 2) Jo, Lacredicor.C.co.
quid autemí crcditorlegásin calle huius. l.putaret cam rem ee ná,
antanevidemurremitterepignos Bardici y nene al, (ibi homo,
3nprinc.fdeleza.ili quando lezarercólundta perfonmsper.l. cum
alienam.C.cod:quamliiiraioneimrcdcimpugraribi Alexans poft
Pau.de Cal facicoprimsetox.in.l,vnum ex familia. in.$.6 remio sa
vione fui.fde lega. «quia fitellatorhabuitaniomn lezandi domi
bum rel quanto fortius videtur jus pignoris lezalle 2 Quid aces fi
tibilego rétuá que cl alteriobligararhice( calus.d-. bi homoda
prin . velegacum valeat, 6 hares copaturrem liberae qui cafus non
eatibi,fecundí Din.Bal,8: Alex. ¡bi E: procedivillecafisfecundum
Baribiquandoteftaror (ciuitrem elfealienam Genon ignorabar cam
alterie(Teobligatam,(ecus li putauit elTe fam velignoranitaleeri ele
obligatam.viibi perBarto.Paul,6cAlexand,facittext.in racione(ul
in. resobligataffdeJega
h Gosdineros Bartoin.d.L li cibi homosin prin.limitar ve hoc non pro
cedat quando a»quivalerer quanticas debitiextimationirei lega, id
eftresefTerobligata pro tento quod non fit veriúimile quod debitor
cam uat,quia tuncviderur teftator crían remistere debirum princi
palc,Allegartextio.).quibabebatán princi.f.de legar.Sccum Bar»
perglo. nota com
»lequara fensa non
to.tranfeuntNico.de Neapo.8:Rapha.ibi,GPerrale Anchar . 8 Le
delmol.in.c.filias.detftamen.Ango.vero Scidems mel, 6 Paul. de
Caltr.S Alexandin dical.fiibi homo. 1 prine,tenentcontrariun
iltudvidecor verius.amaximé Mancilla. Lparticaru, lea
Bierdifponente.tiSed quidfidebicorleer cxcditosiré po
aquien fuc mandada. E eltocs, porque
puesel debdor gelo pago de fu grado,
non gela demandando cl fazedor del te
ftaméto, femeja que fuentencion fuede
larecebir,como para guardarla, paraa
quela quien laauia mandada.
GLej.XV1.Como aquel que máda la cofa quetie
neon peñosza3 feemiéde q lequica la debda.
peños teniendo algúome
coladeotro,por dinerosque
= ouicllcempreftadofobre ella
fiefte acal aquien fuelle obligada, fizicf-
fe manda de aquellacofa a aquel mil-
mo que gelaobligara,vale 8tal manda.
Peroa fusherederos en faluo les fincafu
derecho ,para poder demandar aaquel
quelacmpeño, losdineros h queclte-
debicor vide
legue animo
compenfandi
vnde creditor
habebit vtrun
dy procedit
cciam livir
get vxori cul
esar obligacos
addotem,vtí
J.15.(cizdum.
C.dercivxor.
aGioniliexpá
mat ¿legatas
mimo compen
fandi feu pro
dote,vtibivel
fi dicar aligd
mile ex quo
valis ciusinten
tio colligatar;
velo]. cumpa
ter. $. quí dota
le ff. de lega.
autól
ftador le auña preftado fobre aquella «Qui
cola
ri mancipla q
extimata re=
dotemyan poliiemulicr habere suancipia Se extimationeme
cie ticinlEdninsin prin. delega.2.Sener Bar. quem vi
¡Fdedor.pielega.Etvulilla glo. quód exiá hocpros
lacor dixcerit quod legabar talemrcm feu tala más
cipiaquee fibiin déxem datafuerancstalia enim verba, fecundú [mo.
ibividenturadieéta cala demon (trarionisnontaxaionis.l Quidan
tem /itellacor dicar q perere non pobic, an per hoc videacur legare
animo compenfandisrelpondeex notatisper Bald.in.). quoniam no
vella.coluso.G.verliy.querritar.Cdeinoflicio.tella, Ecex his qua di
citin).fiadulta.fecundo nota.C. deheredita.actio.inverb.led nun-
quidperhecverbauidem Baldusin.lliberti.colú.octaua, Cade o=
per.liber.videibi ommino.EQuid autem hi parerlegauie flia ducéra
pro ca maritanda qui poltea cam maritanic dais centuin nomias
doris,veruméiliapoirpeterercliduumavide Bartol.in.l.lucios tics.
fEdelegata.vbipoll Dia. valequodnon fed vides ibipercam. 8c
perAlexand.in additio. videas etiam per Alexand.in.l .huiulinodi.
$.cumpater fdo lega. vbivitra Oldra.refertmultos qui tenterunt
contratium io qued Alia pobit petere alíacentuw , fed opinios
em Bartol. Dinicenetibi!oá.de ImolSin,c.fitias.derelta.per.l.
Libertis quos.ff de alirmen.S cibar.legar.écidem tene ibi Rapha. Se
etiam Nico.de Neaposin dic lucins.Scvidermrarquaopinio,licdr for
teinpunctoiuris contraria opinio polsiccffe verior 3
elTecommunem opinionem lafo.in.Lfilialegatoram. Cade legar. Ec
Socisconfilaci in princi incipicvifis duobusteflamáis. y. volumine.
Quid vero fiparer, y riuno dorar filiawn Se poflea lezarevide,lasiia.$.
qui vica.Tdelegara.Sevide.].ficum dorem.$.6 pater. Scibi Barto.
H:folutamar.¿ quee lurécradiclalo.poll Bald ¿bin autlien. prarterca,
C.yndevirbcvxor.devidecial nin pareraffdeJe
ga adde quod nor.Baldin didto.$.£ciendam.Sin.l. quoniamin
prioribus-penul.éx in.colum.Cadeinofi eri diftinél
andebitorlitneceffasius qui legar,velvolúrarius?vrind.$.(ciendiste
in.d.$.cú pater.8c n.d Leredicoré.vide eznota.perBal inf vxor.
C.debonaautoriiudicpolir.verfi. quaronunquidin dubio,vbicon
cluditquód aut ell debitumex necelitate legisinduétum, Scvidetur
relidlumanimo compenfanci.vtio.daauthca praterca. Sinad.Lficá
dotem.$ufi pater.autex hecelitatecentradtos, Ecfecustane mita sao
tione,legis Ke contradtus,vtin (lacuro dilponente quod maritus lu-
erexurtertiam parten dotis,Sctune aut lezacuan recipie fun Conem
«cum dore, Sefie compenfacio,fecundumlacob.de Aretas Bartfed fe-
cundumErederadeScal.cuius opirionem Bald.ibidicite(Teveric rene
mon fitcópenfatio q [equicar cómodú ex contradlu có
fequicurex fuaprovidentia: lezarum aucem confequitur ex prowi
détiaaliena, SchicSeparar nt canibal debicor.flad lego fallan
Queftas;
Quel.
Quéfego
Qurñ8.
Titulo.IX.Delas mandas. Ó:
nonredpiuntfundionem,vtquia dosefl in pecunia legatum in fpe-
cie tune non fit compeníatio , quía qualitas rerum non paticur.
Sos Ailicercam pera. Quid aurccontra(i debizum ell volútajum
reli¿hum vero necellarium ex difpol nunquid fer compen=
(ario? Bald.ibidem g non per calumillius-L. quema dicíc fogularem
videibipereú
Quilt. € Anaút hoc
Gddicitin le. W0-XVIL Porque raxgnes fe entiende quees
renocada la manda, quando el faxedor del te=
gato procedar
Jramito la cnagena,defpues que labafecho.
indatointervi
mos, ve videaÉ
darianimo có
piládi quído
debitorelbne
cellarius 2 Jal
dicit q ficia
Iñayo tierra, o otracofa fe-
mefante2 defías,que fuctle
[uyadel teftador, fi laman
dafíea alguno cn fu tefta-
authéspriter» cd ; a
Sacolr C. Mmento.E defpues delto en lu vida lavé
eS v- dicffebo lacamiafic,en faluo finca aquel
xxor.verl. Hem er nda, a i
add ode quico la manda, de demádar Ll clima
cilione Bald. cion deaquellacofa.Fueras ende,ficl he
(deguoetiam — redero del teftador pudiciTeprouar que
in hoc memi-
nitdoftor. de fuentencion fuedelquefizo la manda,
fegurain repe
ticoneLcoheredi.comífiliz.£o.17.colu.2.(Fde valga. S: pupil.vide
etiamnota,perlao.in.l.fraterá fatre.colum.¡, in peina lectura.
de condivindeb.vesficul. 8 ex his habes colligere fingularem doctris
nam ,vbi hoc declarar,limicar Sincelligir.videctiam de promittente
dotom nomine mulieris,an videaturanimo compenfandicú co quod
fibideberper Barto.in.l.vxoré,$.paternaturalis.ffde legautentio $e
vbiporeftcapialiaconie£tura quam donationisnon prafumitar do-
pailo.vide perlbaldn.Lfin. C. de dot.promil.Aduertetaméquia ad
id q diftum ell, quódeiam data inter viuos tomputenturin debito
neccilario (eu videantur data animo compenfandi cum tali debito,
obltareviderarrexc.in,l.eriarm.5.fi debita.in yerfic.fed $: fi non mor
sis.fadebon.libert.vbivideturexigi quod dentar contemplatione de
biri 8 (ic conftar deanimo compenfandi.Sel.fi vero. f.caterum.fk
«od.vbibonustextus,Svide in hoc que eleganter tradit Soci.confil.
9y:iacipic Circa primum prafentis confultationisarcicalum in quin:
ta K fexta dubitatione.primo volu.forteporelt dici pi pracefitpro
io dotisab eo qui tenerur dotare obligatione legali, Se fic necefe
it ohe dodne peca dense uelesmpenlaos
di.dil.huiuíímodi. «cum parer.Siyerómullapromibio precebit ne
<4paterdotemiam datam liz exegeritiiuxtatexcindiótLficumn do.
rem.$.fipater.q túcaliud titin donstione quámin legato,écfic quod
non videaturdonare animo compenfandi,pertext.in dié?.l.etiam.S.
fidebita,Sc.l.G vero.$.carerú.f.de bonaliber . 8cad hocconferrquod
morubartol. huiu(modi,$.compater.verficu.quero,quid ecó
tra.vbidicit quod li parer primo legat implicirer, 8 poltea dotatp
tuncíiliadebethabere vtrúgz.argumento.|.quinquaginta. ff de pro
batio.Scquód notarial plane.$.primo.fEdelegatisprimo. diétum
tameniftud Barto.communiterreprehenditur fecundum Jafon.in.d.
Lfilialegarorum,quía pater fimpliciter legás filia in dubio, videturle
garopiódoto viliupulericcn dido Baldasto:.quéd sue lofpalas
tioneperillum text fade iur.dot.qui taménec,ltalis5.1.hoc nó pro
bátincafi quo primo legarer quam dotaret fed fidicitlego pro dote
perindecftacíi dicereranimo compélandicum dote, text.eft.inol.vni
ca.primum.C.dreivxo.aftio.Scibinot.Bal.vel dic autdonanyvel
legatfliz: que cúc eracoubills 2tais, e viderur donare,vellegarepro
dote,(iveroadhucnonerar talisaecacistuncfecus, Sic non potett di
ci y animo compenlandis cum tuncpaternon poteritcogí ad dotan-
dumi.l.gpupille.E.quido dieslega.ced.Se tunccefar necelitas lega
Ls.vtin dié.$afpater.ita Alexand.in dic.$.cumpater.col.;.ver.3. po
tefflimitatialcan maritus legans vxorivideatur legare animo compé
fandicú arrhisfibipromifsisivide Rode.Suarez,in repe.l.1.tit. de las
arrasorolegumaverfi.fed pone queÑlionévalde quotidianam.tena
ifta mendisquia funtlongaledionecolleda.
Qlex.XV II,
amSiremlegaram donatreflaror,viderarrenocaffelegarum,(ecusfi ven
datjanpermanet,quiadebebirurzflimatio.l.d
La semejante. Ecficinouie quód non eTeridemin remobili, led contra
siumcredocumnulla tin hocratio diuerfitads. 8. fideicommnifla.
$.fizem.de quilla fumpra ell loquaturgeneraliter, Sin quacunque
re éccriam.S.firemán(litu.delega.8e,)remlegatamide adimé Jeg.
2d Ur endicfe.Ex necelsicare rcifamiliaris, vel quia res efTer peritura, VE
dicitglofTin.d,LfideicommifTass.(irenr.
tiandiidem elferquodio donatione,vtd
fdeadimen.legar.KibiBarro.S Bald
am venderet cua nego=
celoRind.l.remegaraimo
-Ecfrestub con=
ditionelezeeurtuncaon fit diflindiio, alienct exnecefitate, vel esc
voluntaresnamperalienarionem legatuin extinguicar.lMichtn.quí
merci
lega.
dreuocarla,e poreftolaenagenana.Mas 34
ficl fazedordel teftamento, “defpuesq argilega.Bar-
ouieÑTe mádada algunacofaladiclTeen ¡Qin cdics
don daotro, eltonce fe entiende, que 3nl. quipolk
reuoca lamanda,queauia fechadella, e teflaméri. Ca
porende non la puededefpues deman-
daral heredero.
%Ze).XV 11 Como dale o non la manda y el 1e-
tantewn . Írem
Jrudorfaxze dedineros Gcuydatenerenclarca. fitefator lega
q -— terfindomes
Eniendo algun teftador di poftea alienar
nerosenfiarca, ficuydan vfimfruétom
do que erá diez marzuedis ¿hmex! neccl
ñ Se . frrarcin mullo
dixclfeafsi, diezmaraucdis - yidetur lega
sum reuocati
fecidumlaco.deBelowiC quemfequitarBalin.d.l.qui poftreltamé=
fisperglo.fecusin fine.écvide cria inifta maceria alíaper Barr.
J.reegaram. Sc por Bald.in.d.l.quí polt.S: dumtex.in.d.l.qui
poft.difponit,quád per pignoracionem rei non extinguitur lezatuo
dodo . limitanenili pignoratio eiTerpro tanto quod non ellcrípes
Juicionis,l.quihabebacán prin.fE.delega.y.¿incellige,vtper Paulina
deCallroindical.qui polt.nilicriameuncintere/feafle Moni
dererur,vt quia fuiefuorm muiorum, de fic habitorelpeftuad
aftcétionem non cenfcbiturobligatapro tantoquantamvaler ,
non eltverifimile q velicillam diimirtercapud creditorem, Sefi
cafunó habebirlocú diflinétio.l, quihiabebar. Quid fi teftaror:
ecclefíam fieriin domofua quain polea vendidic:Gemical
dormo empra debeatfieri ecclefia?Battol.confhluit q (ic ibicorumo
deferi pobir.vepatercius coníilio.26.:incipitrellator.S fiibicommo.
de fierinon palitcuncancoritare epiltopi conuocaris his quoramin
tercfl conítracturalibi,videibipercume y
€ UDelreframenta Secuslihiares eríam'ex permifilone teflatorisalicra y
retol poftquám.S.ifEvtlegaro.momine cauca.
d Cendon.Adde.d.L.rem legatá.fiode adimen.lega.Scquid fi malicrres y.
quasin te(ló legaueratpoltea dedit matitoín doté: an, videatur retos
catúlegaramvideper Alex. confi.zt.incipitpóderatishis Gin chema
te.y vol.ver.vlti.etiam nó obflar.ex cuiusfundamerisvule y nójvicea
turreuocarí legaciplicetlafin.d.]. quí poft.dicicfe nullatenus hoc su
dercafiirmare,(ed certefandamenta Alex. fatisvrgér. Etnora q cue
reuocaturlegarú cxalienationevolútaria,ficeriamreuocaturdonatío
aula mortis ¿legato cópararur.l.marceli”.$.rfidedona, caul.mor.
Bal.poft Dinin.lichú qui meuseritáo prin.A.delega. SK Alex.i.d.
1.gpoltrefiñ,C.co,Bcproceditifta.l.eriafi poll volitaria alienatios
nemeftatorredimat,nánon reintegrabiturlegará.|.pracdia, $.
so.ff.defund.infira,l.cúfermus. Ec ibi Bar. ff.deadimen.lega. qd eñfal
Jitin calu.Lfenú.aliasincipitlcnallegatur verú.ffde manu, fauno
reyfcilicerlibertatis, ví idé dicendú elferin legato ad piascaufas ex no
ra.perTo.delmo.jn.l,3.$.1.fdehared.inflivbicriiBal.Gtenet An.
in.$.firem.infl.delega.Sed quid fi reslegatafuicalienata ex canfav o
Juntarianon tifuiceraditavel preiúnó faitreceprú*Bald in.d.l.quí
pofl.pertextumin.l.pradia. $ .libesto.fE defund.inítru.lega. tener
qlol'corradus nóextinguarlegaró,Elequitur Ang. S Parade Calo
cótrariúrenuicgl,$ Bar.in.d.$.liberro.SaloAle.Elafin. i
te(lm,quiaetiaro vbialienatio teftatoris nó renuit reuocatle,
in.Llegarú.S.paterhorros.fT.de adimé.leg.¿fordori reuccabí
calu.GaddeBal.inrubr.C.deverb.fig.ver.fed quid fitellato:2alinest
videperBal.ScPaucinifta materi quipofEtellamentun
tem reilegate fatrran/latioin aliam fpeciemavide.l.Scia, tud:
argen.lega.Gef rei logar aliquid addatur.videdl.(latuam. co:
Glex.XxPI1L,
soSieflacorlegarcentum que putatin arca fuahabereií
minus,tenerur ea hareslegatario dare, Si pluresf
nó tener haresplusdarelem fi tempore most
tumerantinarca, Si poflea fuerantdiociomta teneta
quanticare lepacam. hd HabuitoriginenAd. fermus
guingz.thde lezacisprimo,
Parida.vjo
5
Seltapartida,
14 Men aquelarca. Quid fi dixit que habeo penes medepofta? viderur
quodíitidems dicendum pertonin.lasbadeosrerficulumam Seliquis.
fidodorpradejanti fase hoc.Barto.tamencibidicitpoft
Gidsald. quo latorle refiare ad quanticten,
E in corpus quando non fuitdefiznatus cestus locus
Geftan enaquelarcarmia,mádo losafu
:lano filos marauedis fueren tantosbya-
do lela manda.Efi porventura fuelTen me
totora quan nos,valcotrofiquíto en aquello que y
deber: .
falcapta, Ke fallaren, e clheredero non fera teñido
ger. glolíaro» dedar mas.Efi fuelle mayor quantiade
sisibinilipro- diez margucdis, non es tenudo de
bareturab hz losdi dis fobredich
rede ,quódee. los diezmarauedisfobredichos
fasor a fueflea en clarca quádo murio cl tefta-
fdepoicaná dor: e pórculpa del heredero fe meno-
tune a fcabaró defpues ,tenudo es el heredero
de darfaftacn agilaquítia fobredicha,
Gey.X IX. Como deue Valer lamanda queel
cefiador fee alguno,caidando que le de
aicalgrjenonfuifeafi.
q 3ilerta quantiasde maraucdis
4 .
o el teftador en fu
dic,5.qui
fed contra ¿3lteftaméto a otro diziédoa
Spoficioné lnm= EOS me
das.l.8cl,ffer 35, cient maraucdisq yo de
mus dez vodafulano,mádo Ggclosdé:fi poraué
4 turaacacciore quele non denieiTeSnin-
videttexio, gunacofa,tenudocs el heredero del te
facin poe fador,dedarla quantiafobre dicha,a a-
quela quienla manda: porque feentié
deque zelo quifo dar. fi gelos deuicl-
fecltcitador,por talmanda como. elta
'ovoloquod praftesquing Seio minga
:zacum dtio2videperBaldcinal. prúmacol,
foil caufadicó. lez;
detemporetelfimiez
el morts, $ vide
lonape
iurquol dibear detempore teflamentidiica, de aur. Se
argeuJegavnde Gremporete(lamentinon crantnil! quinque illa o
Juny tada deberenr, dicictas
ment A quod Ii teftatorputabar efede
«cemétpollea repesiantur addita,tota deberéenr, fecus fiteftator (cie-
batrantumelle quinque,Scquod probatio talis Telentia! incainbere
debeathrercdi,fver que camenselinquit cogitandam.fed diri Pan.
videturraionabile,imo exiara demente Albericábi ell quod ¡fudre
feratradtempus morts, Se fic quod ifaverba, licer fineprafends
temporisreferunturad ficururo,fedintellizo,quindonon conflarer,
quodteltatoríciuitraotumeffequinqu4epro hocfacicifla,l partit
Tumenn dixit. cuidando que erá diez marauedis.Sivero temporete
ftamenticracrora (uma, fed teftacor confimplit, Serepoli.ticto.
tadobetar.fecundam Bar.8Doét,in.d.S.quiquing;. Sc vide perBar.
in.d.L.Gira.fE deaur,Scargen Jega.vbivide de ve/libus legatis vxori,
8ede fiumento Legato cófimpro, Le alio fubrogaro, Ec per Bar. 8 Pano
in.d.$quí quingye
lex. IX,
anSilegotibicentum, que debcotibilícereanó debeam habebistamé
cade bonis meisifitamen ea debebarn vel partem,tencbitar harres lo
lumadid quod erat debitum.Hocdicit.Habuit origioem du.ficredia
torerr ¿6c4.lJegani.delibe.lega.
1 € Uciertaquanria.Concord.cumol..C.defalcauf.adicórlega.Sicumal,
legani.dhde libera ega.8 IG fc Sa dE delega.
1 d CQueyadenosQuid econsra,fi credicorlezerdebiror
pergLibi.Scin.dl.Cecunda,8ón diia Llific. $.primo.Ecin. lina, in
prin.s .delibera.lega.
y * LQgelenondeniefeExtciarrallarornibileidebere:lecusliputaserefle
fayun debitorem,quia tunc ceffare viderurcanía Enalislegai ,Eonon
d.lJegani. Se *
8
aoPoteflegaripurevel (al conditione,quefirperf, Scante condié'
h
valererlegaraml«prima.Cade fal
legatis(ecúdo.Einor.Alexa.poltPe
iexiamallegatadhociart,
Scdemon/tras
dues.
non feria el heredero tenudo de darle
mas, de aquello quele deujapor razon
deldebdo, inflitu.codem
situl. $ longe.
Ley. XX, Como ni le empefce a la manda ,fal- £ Una fueerer y
fao mentirofe razon , que fea puesta en olla. dad. Hocideo
S . ell quia caufa
Alíao mentirofarazon di- A
sella erat
ziendo clteltador, quando — télis re
peas nonleem- e dle te
pelce, nin fe embarga por flatoremtini
ella.E clto leriacomo fidixefTe: mando o
afulano ome q mefizo tal honrra, otal i4quoqzqued
feruicio,titos maraucdis:o talcofa. Ca 9h aula
maguernó fuelle verdadEg le onicllefe — debi.fecus er
choaquella honrra, nin aquel feruicio, £ en A.
, : prelfa esféctas
non feembargariala mandaS por cla [;; que etiam
razon,ante cs tepudo el heredero de la fine legaro có
a pellerctaddan
A si dum, vefidjce
ley XX]. Delascomdicioneserazones¿ema — yet , lego Ubi
Derasciertas que pueden fer pueflas co las decem quein
mandas: negotijs mes
LN p impendifliná
5 Ondiciones € TAZOBOS > € cane pesto
«¿maneras ciertas ponen los ale finas
les 0n Cue lis dficumte.
ES pm quando Eazen las depa e
mandas , e las condiciones — cftratio difte-
fefazen por efla palabra, fi , h como tertiz, quiz
O
quando dize el que faze la manda ram fi cam
fa fitfalfa, non
curaturde errore teftantis,fed tantummodo attenditnr verú teflator
esferalias selifturasvelnon,vtinel.cum tale.$.£alfam.SibiBar. de
condit.8 demonfiraK Barto.in.].demonftratio.$aff.de códitio. Be
demonítra.Ange.Acetin.in.$.longesinft.delega.de quo,Lifa parcita
rumumpraclvin fecúdo veto cafa probando! er teflarorern
erralle vitiatur legacú, vein.l.1.cum gl C.de fall et. lega.Sed
quidíiteflacorpoteratcompelliaddandum non tamenJezccillud ad
quodpotearcompelitedaliud ve icre qua expendifli decena
Sn negotijsmeis legotibifandum,vellibrumeloan.Fab.jn.Sabuicppro
ma inft.delega.dicit quodilta caufa vidererur runc impulíiua , Sc
hon finalis, finotabiliter excedat pretiumad quod credebaríe tenerá
¿uíatanc videtur donare voluilTewarg,d.$.id quod.
¿Le mende.Quid autemin contradtibus an falla caufa vitict videper y,
Bald.diflinguenten ia.1.6.C.defalficauladieót.lega.8Bartind
demonftracio.$u.fiide condit.Scdemonílr.
ULex,XXI,
nisimplementum non folucturlegarem. Lem fub modo, Sit perw
Scdeber ltantimfoluicauente legatario de modiimplemento, Semo
doimpleto autimplere nequeuntelegatarioquericlegatarias domi-
miusrellegaca.Ltem legacar fub caula , quae fit per quía, Screlpici 18
pusprateritum,Scdebeturctiaméi cauía non ficvera,quia Ealía cauía
Tonvitiaclegatum.h-d.
perepapalabra.si.ñddefecundam.cito.4.4:partit.8e Jareper Bar. y
in.Lu.verlwidendumel ergo.fEde códidti Salemóltra.8cio.l.fub có
ditione.fEdefolutio,l.quipror indebi. L huiufino
di.inEnE deverbo,obliga.S:.1.quódcunque.$.nonita.aliquando ra
men diétio.fi,potiusimportat monitionem.quam conditionem,quá
doapponiturin eo qd ell deordineneceflario, ve li paparandet per
refcsiptum tiiá condénari Scio, ad dece. Si Seiusprobauericilla ibi
deberiznávalebit fententiacondénatoria,licetil lud nófuer
fecidilnnocé.in.cprudentiá.de ofiicadelega.Balán.l
C.ficontraius velvtlita publi.cradic Alex.confi.
Ticulo.IX.Delas mandas.
adde.Lmnto.
ff.doverbo.obli:pe.C.quando dieslega.ced.
bisfen dierionibust:mportantibus conditioner
L.2.pertorumn lx dediéxione,vezadde Baldo
¿de diétione.Secundum ade Bald.in.l.pe.Cadeinfticucio. kb ti
turio. Sed
etóesitazadde
dduio pra
fubconditione. 4. demte.SiL.fi decem a
p puto. fF.co..
mando afulano tal cola, fi mefizicre tal
feudo: cofa, o fi me fiziefTe tal feruicio , o li
co.maddectió — mole ha fecho.a E tal condicion co-
de one fi
8ccum per la. Mo cfta, puede fer puclta en las man-
a ipulacio — das , tambien en el tiempo pafado
Mdoob obli, comoenelpor venir. Efifecumple,o
2 2 dsimelebafe- escumplida,valelamanda fobre quecs
cho.Nácriá có
ditio concipi-
turin precterio
tura,
úvin prate:
tumaffade vere
bo, obliga. vi
deslcriam. Y
princip. ibi
Bart.Hideadi-
men,lega.
3D venir. ktli-
cer códitio có
cipiatper ver-
bafatari tépo
dis fuflicit q
fuerit impleta
teflatore igno
Tante tempore
quo actus ge-
ritur, vein. l,
hzc conditio
puelta,cpuede luego pedir la cofa man
dadaaquel a quiéla mandaron, mas an-
te quele cúplalacondicion,non la pue
de,nin deuedemádar.Otrofilos fazedo
res delosteftamentos, poné razonesen
las mandas quando las fazen¿E a cfta ra-
zonllaman cn latincaufa E efto esco
moquando dizcel teftador, mando a
fulano ciétmarauedis por fera
mefizo.Etalrazoncomoclt:
preal tiempo paffado.E lamáda quees
alsi fecha-dezimos,quemaguer la razó
queespuellaenella,non fea verdaderac,
vale,cpuede luego demádar tal manda
aquelaquienesfecha,e deuc ferentrega
filiemer.5ó. dodella.E alas vegadas fazen las man-
E fequéti — das de otra guifa, aque llaman en latin
Se demente, modo, q quiertanto dezircomo ma-
Jfita fit (cri.
pram.$ (fr deleg acus.in prin. dereb.dub.vn=
defiPapa mandata! va ecclefiade priosa vacata
rapoteritptomideri de ea qua tuncvacabatrempore data falté 11 Pa-
paignorabattuncvacaresve tener Cinus in,l.cum vxosi. C. quando
dicslega.ced.Angel.£ moderjn.J. Ti illumtex fE.de lib
8cpoltiu.S ade quod nor.Bald. efenten q
necerc.quanti.profer. unde fi princeps conceda: licen
ivatoriamcomprehendereciam iam factamaargu. |. fquisilicexha
redato.Sairritú.verquaratione.fdeiniafk.ru Bald. colligir q»
permitrens de nouofacere viderur confirmare jam fa£tam ni aliqua
ratio in contrarium fubelTet,fecundum Psul.de Caftro;in di
tum8cin.d.|.hure condicio.S lific.vbivide ad que lionem quam
citíe habuiíle de fagto,
4 e QCcumple.Concordatcum.l.vnica.$.fin autem aliquid.C. decaduc,tol
Jen.Sccum.l.cedere diem.ff.deverbo.figni.Ec cum.l.tit.qpar. quar
ta.6.l.26.icul. Se ul.11.L14ol.buiuimodi.com
fiwilibusfE.quando dies legar.ce «ff.de conditio . $e
demonilra.
$ d GCanf:.Habeshic quod,razoninnoflro vulgari,idem eft quod canfa
in latino fersuone Squid fit caufa?vide per Bare demon!tratio.
falía.S.quod autem.in prnci.ff,de codi S demenitramwbi barto. dif.
finitquodcau(a(l quid preterirum velinflans quo impellimur ve
aliguid difponamus.S Balvin rubr.C.dein(tit.Subfiindicie,quód
caufacítadiedio,motiuurm finale,velimpuluum teflatoris ollédés.
$ (atiscumilladifinicioneBar, S Bal.confonatilta lex.
6 e Urerdadera. Videfupráin.l.pioxima.
7 £ Uotanera.Adde.I.fecundam.tivul . quarto.quarta partita . Se modus
elladiacens determinatio:non dipoficioni,fed executioni ejusfecan
dum Baldán.Lfiplures.column,feptismosC.decóditic infert. 8: quo
modo cognofcaturmodusá conditione,vide per Bald. in. ). cum eo-
rum.C.defenten.Scvide quod dicitin.l.cum res.C.dedonatio, £q4
dicitBarto.in.l,licét.E.velegato.nomi.cauca.6 quando efl modus li
cétteflatorvraturverbo,ca conditionenihilominus el modus, fecun
dum Barán.).quibusdicbus.$.fin.column.2.fEde cendicio.S demós
8: vide perSocin.confil.a1.certio volumcolumn penal. Sn. S per
di
63
Alexand.confil.v02.primo volu.col,1.8ccod.vclam.confil.19.colu.
prima.S:Oldra.conti.a8.cola.
y Centregado.Adicd.liberto.s.lucias. fade anmuí: lez,
bus.s.fin.8cl.casfide condirio,£e demonilr. 8 perglinalopós
dehis quze fub mod.Etlimitanilceftatorexprefle , veltacit vol
ante impleri,
quam emos
wentum có
quaf.L chas
ancilla. $. (>
<hus. ff. defi
deicommili-
nera.fE ello escomo quando dizcel te-
ftador,mandoa fulana muger mil ma-
nuedis porque calecon tal ome. E la
manda quees fecha enelta manera, ocn
otra femejante della, vale, edeue fer lue
goentregado,8 della aquel aquienes fe E PER
cha, dando recabdo * quefetrabafara fecundo,
decumplirlo que eleeftadorlemando, Y ERscabdo, Ad 2
egana el feñorio'dela cofaque lees afsi cba fi de
l.eas.fidecon
dit. Scdemon
Reca. Llitibiles
gacumelt.
delega.tertio.
8% deber elle
cum fideiniTos
e,vtinud.$ fia
vbi vide p do
mandada, luego que cumplicre lo que
le máda fazer cl teftador. E elfo miímo
feria quando fe trabajare quanto pudic-
rek,aquelaquien era fechala manda, pa
racumplirlo que mandael teftador,ma
guernó fe cumplic/Te.E cada vna deftas
tres maneras fobredichas, ha fu manera 80. € virum
cicrtaen latin porquefcponc.Calapri- indillinaede-
- bear canevi, de
mera fe fazeconfi, la fegáda con quial modoimplen
elaterceracon vt. dez vide Barto
e S he colu,
Y Ley.X XI1.Como'Yale la manda o non, fila có quaro.
vbi vide cafus ,
in quibus non
eS necelleca=
veri, 8 quen
do modus nó
lb caula fina-
lis non cogi
rar quís caue=
re.l,Titio centum.in princip.££de condicio. demonftra. $cex quo
modas implendusre(picit commodumalterius,non diciturcontines
recaulamfinalemdi(pofitionis.di.lTitio centú.inprincipio.£cper
Bará dun pelean julianus.£t.de lega.primo.
aliasincipit.J.G Titio.Sadde Pau.de Caltin.Iofifde códi, ob canf.
quod qui dicit caufam inalem debe hoc probare.
3 diseñorio.Etinfra luego quecumplicre,exiflisverbisinmuieur, quod 10
i od ,lezatarius, cuicfl ab: modorclictum , Se
ic:non acquirit dominum rei lega=
tequodnullibi jurecómuniexprellimiJicér
legato fub conditione(ic,vtin.l.Gfur. E. devíufrue1,1.8 pol litem..
Sres fEfawilhercilLaprima.f.feruus.fEad fyllania.imó contrarium
videturde mente Barto.in.l.quibus diebus.S.termilias, colum. 4.£f,
conditaés demon(l.dumtraétar,quee remediacompetant haredi,quí
sena legatam (ib odo tradirlegarario,(ilegatariusnon impleret mo.
dum.Facitetiam..prima.C.dedonatio.querfub mod.per locúablpe
cialivbiin cafuillo datir veilisreivendicaricaBinon códictiocb cau
I,prima.C.de hisquerfubmod.Scin rubr.ff.decó
dicio.Sc demó(tr.dic ergo, quifta.hintelligatar, quod tuncacapirat do
minium,flicerirrenocabibiter,nam finan impleretmodum privabi
turlegato curoftudlibustecepús.vein.).libercoss.lucios.fEdeanmu.Je
ga.reuocadilitertamen benetrar fitdominium preftita facildatione,
|.).quibusdicbus.$. fi.l.á.Titio,cum fimilibus.£f.de fut
k dondiere.Adde.l.h 5.8
mam.Codein(bicu.Sc(ubllito.loGifandum perfideicom
mosalias.l.6 Titio.fE-de legacisprimo.Sin.J.in tellamento.ff
ditio.Scdemolt.feq.in prin.
1 €Con quia, Sumprafunthec ab Azo.C.defall, can. adicA.legar a in 82
fumuna.
> dicion queespreftaen ella non fe cumple por
vecafion,oporatra manera.
55 Ta condicion que es puelta
enla manda, fuelle en poder
delzacabardeaquel aquíé fue
Ulex,XXIL.
»oSicóditiopoteflativapercaluminperfonáimpletisvel así quo de
becimplerideficiar,baberar pimplera,fed Escrorertiicafisvenicin
[roma chsin quo imple debehabctp defeétomáffccódico
bercatiappofita,cuiusfamore haberur ¿p inipleta, fedcócicio mixta ca
fuantíacto Jegarasjdeficienshabetur pro defectafiautéfadous in
Darda.y) Ls
1a
ab
ereturín hor-
Seíta'
quocratimplenda defecit, haber pro impletah.d.
al Dezximos.Prolequiturilta.].dióta Azo.C «de conditio.infer.in fum-
ma.ad fi.1,co.S column.2.% glo.in.l..C.deinflito.Slubllico. Side
fupra ca.parstit.qal.14.
ase mariefe.Qujd lilegacarins decelTeit,an poterit conditio ¡fla de
manumitien >
doferuum per
haredem cius
impleri, quod
el dicere , an
jus implendi
conditionem
fear adtiue
fechadezimos,aque trabajandofcel, de
la cumplir,quáto pudieffe, maguernó
fecumplaporocafion deanentura clin
fu culpa:cftóce valdria la máda,tábié co
mo filacódició fuelle cumplida.E cíto
partida.
ficucciiameñin > quádoocci poft mortemteltáris,S ocd
fornon eltluluendo, Glicuc exiameltincaía, quando feraus m:
Jitermoritur vivo teflatore,vtin.d.$.idem iulianus.curmvrrch
ratioarquitatisvideatur proutpondcraneios,de low. Soci.d
teflamento.la legunda.if de condi Slemon.Aibirelpóde:
$-idemii
gilletex.non
cis
nénon haberi
proíples, qn
feruus occidié
teflatore vino
fos folú negar
ziere mandalo alguna condicion, que
fueflcenpoder de la cumplir de aquel
aquien fue fecha,e deotro alguno, fia-
cacíciofle quelenoncumplicífela con-
dicion por culpa de aquel aquien fue
nde a > A 2 0 Olonemcon
plere debene — feriacomo fiel teftador mádaflealguna — fechala mádaoporalgunaocafionque - petere propre
tistellíais du — quantiaciertademaraucdisaalgundo» — auinicrequelacmbargallede guifaque + “o hareditas
ba quello, E S a z conce
dequa Bare MO aforrafíc fufieruo.Ca fiel fieruofe— nonfepudicilecumplirquecltoncenó — cdeem, Sur
in .cuifind” muricTebdefu muerte,antequeloafor valdria lamanda. E efto feria como fi cd
a rafle:odeotra manera, poralgunaoca- — elteftador dixeffealsi: mando a fulano Peiprolaple
tic.kdemon= fion,nonlomarandootri, valelamá- omemillmaraucdisticalareícontalmu — tazcum fitca-
Mirascin. 1.6 E q demvratio, ac
pocná.tf. quan” da.Ecfto fe entiende,quando cl embar ger.Cafiaquelaquien fuefecha la O e naaa
do dies lega. godetaliocafioncomofobredichocsja — dajnon quificre fazer el cafamiéto con — Jiter morius,
cedo pa den viencen laperfonadeaql q deue cúplir.— aqlla muger,o fi murielfealgúo delos noes
eñieneia La códició,ocnlaperfonadeaglenquié — enantequecafaffen,dezimos quenóval e Slocades
vitimis volun
tatibus fepe
dubitauitycre-
derem quodí
calu huñus. Ja
iíla facultas
non tranímit
fe deue cúplir.Mas hi clembargo auinicl
fe porotraperfona algúad fucra,afsico
mo fimatalle algundome al ficruoan
tequeloaforrafe fu Señor:cltonce non
valdria la manda, nin esclheredero te-
nudo dela cumplir.Pero fialgund tefta
dor mandafTe aforrar fu fieruo, fo tal có
dicion, quefiziciicalgund feruicio ao
tro : fi efte atal fe trabajaile quanto
redé,licercon
dirio habueric
pracedentem
difpolitionem
exnotatis per
nócller folu:
do,ex quo il
Ja litera illius
$.ad hoc non
1epugnar , ar
qu. ).llud.cú
fimilibus.Ead
leg.aquil.£.l
1.S.boc intel
dido. defó-
te. cogita Ef
a. ita aper
facie difieró
driala manda. Mas fi fe embargaflepor
culpadela muger, que non quifictleca
farconel,eftonce valdria la manda, e fe-
riatenudo el heredero de lacumplir. E
cflo ha lugaren todas lasotras cofas, en
quetal condicion como efts fuelle pue
fta fegun queaquidiximos.
Ley. X XII Quando el lfazedor del teffamento
Salicer.io. fi pudicflc paracumplir aquel feruicio. manda algun fieeno ootra cofaengeneral,cu= — iamanteraos
o egelo embargafle otroalguno , val- ya denefer la efoogencia. oca
idicintea diría la manda, eferia forro d el fier- 5533 Eneralmente mandando el ida 4 terio e
Esperlalinck 10 ,tambien como fi quiefe cumpli- 2N fxzedor del teftamento vn Úsdefcdnm legulcio
do dalacondicion. Ecf18 esporque lasle- fieruo a otro, non lo feñalá- heacur projm Et
“erituncadmirilad legacum ve.
yes fiempre ayudaron a la franqueza,
ea lalibertad delos omes.. Otrofi de-
zimos,*quequando algud teftador fi-
verbo. obliga.
€ al fcrnon
Nóapere ¡fla
Lan (eruusoccidaturá tercio viuo teflatore, vel poll mortem tefla
toris,Sclic cumgeneraliter Scindiflindeloquacur, generaliter vide-
turintellizenda¡8cquia ctiamita intelli -commvuniter appro=
batainLinde Neraias.Sidemiulianusein verbo, quam retcorftme
fladleg.aquil.Ecicactiam videtur quod debeacintellizi ra. ticul. q.
fuprá cad. parita.vbi vide qua disi.Scadde Azo.C.de condi .inferta
in fummainprincipa: col, 8: nociflam.ladiotellccnm.d.S idem ia
Jianus.Fortetamen dici polTet quod lexiíla parcitarum non decidac
cafumillum ,quando feruus ¿tercio fuit occifias, vino tellatore: fed.
illunuzantum, quando pol! mortem : cumvifla. 1. prolequatur diéta
Azo.vbiflpra,exceuis diétisexpre(Te patet,q loquitur quando fuie
occilispofl monrétellatoris,dicitenim,fiimpedior per aliam, nibil
confequor:ledimpediens tenewur fecundum qualitatemdeliéti, velle
geaquiliayvel condiciionefurdua,vel aCrioncinfactm,vt.ff.ad lego
aquil.Jánde Nerarias.$.idemIuliamus.S de condi furti.l.Sedecon-
di.cauí dar S,vló, Ef decódi.S: demonfl.l.quibus diebus.primo
refponto.£.l.quifitunu(edillo non exáltente fcluendofe
deco perquemfaciometicin,
8clic Azoapertéloquicur de occifo polt morteminam fite/'atore via
u0,non'competererlegatario aftío contra occiloré,vtapertedicittex.
in dic.$demialianus.vnde nó potelt ici, q que illa, occidaur
feruusviuoteftatore,determinctar periltam.l partitarumneqiper-d.
1.14.quarexprele nó loquirurinitto calu,É 19 poreltnegari: quin.
denlagos quina dla que bas conil a edo ceáfolena
ad extimationembareditaús, q conditio debeathaberi proimplera,
pleta,velneter
loquicurgene:
ralicer,Sándi
Nina, fed qd
A do,fi el fazedor de la manda
non auia masde vnoh,el heredero deue
lc dar aqlíicruojio otro tá bueno como
dixi poft Imo
lam, SSocinfolcitur maxima qui
de Usoiaferro Adde.I,cumita datur.
decondiinfert.Xell fiuorelibertads,
€ Gosrefidezimos Profequicur didta Azo
f Usicafare.Adde.l14.11.4.c3.par.G quaribidixi
wSeruo velalioanimaliin generelegaro,(ire!laror habetenum ¡lle clk
dandus,fiplures eligar legarariusnon 1 elicrem, necmal
vel difpenfatorem: alcance «(ed fi null ar
bersenmeth: ¡comedivcremquemipleciegait, domogu in gencre
legata vel adiiciosivnam haber tellator ¡lla debetur: fiplures haber
quam hareselegeric li vero mallan: habersuon valeclegatuno
h dotasdervo.Facitin argu.adíacultacem regiá licuicóceflam,vipol y
firfacere maioriáin ynum ex hlijs,q etiaw hvnuso cantum fio ha
bearpofticin illbasperlonam facere 0
norum,adhuc vnotantumexillente eltoscelacia.
3 € Aquel ferao.Quia cusnalis(eruusreperiaturin patrimorio tePato 4
sivillevidesarle gatos licetin genereferonsielegas.L. don, pr
fdo lega.1.faciey.6cibiexprelle notar Barr.f.de vino 1riti es.
lega.S.li quisargentam.inprincas in verlicu.Gimálique 1uedo, Ca
Titulo 1X.De las mandas. 6
dedonatio,8cibi nor.Bal.quod promittenscertom quantitatem fru-
in generesvidecur premittere de fuisfian dif fundos haber: Ée
cumincelligacur de his, que funcin domo feu hvreditare.ac de.
Semproniz,8cLí vxori,Scibi Barafide aura argen.le, a.
GiComocl.Forte deberintelligi ñ reliétus in patrimonio r:0. puff dar
si forte: quia
effermortuns; NE
quia cúm ho= cl *aGlaquienes mandado. Masficl te-
mo in genere ftadorouiefle muchosfieruos”,eltonce
ed a esenelcogencia deaquel aquien fue fe-
nó poreltl.in — chalamádaS,de tomar vno ¿llos ql qui
cendiumCói fiere.Fuerasende, Gnonpucde elcoger
IReRR ES
cereperasSed e fica o
contra hocvi- €l mejor, nin cl quefucredefpifero :o
derur:quia cá — mayordomo del teftador:porquecsfa-
Guara fabes bidordelfecho delaherencia. Mas fi el
bae, perinde
videtur ac 1únlegatoillum (pecifice demonttraffer.l.s.fEdelibere Se
pofth.l.fundas quilezatas.fl.defund.inftr. vndeli quislegar feraúin
generesó habear feruosin parrimonio,Silla poilea pericrint,extin=
guetur legacum.dkira expre(sé firmar Rapha.Cumacin.d.l.legato ge»
neralicer.Xin,l.italegaram.in principio,codétic.S Alex.polteum.
in.d.Llegaro,ccl 3.vel dic,quod fitalisferaus efec mulcum expediés
heredicati,veluti (lr erat adtorvelcaflaldio quem dando totius domus
hgreditarigaduerfionem induceret.vt. fade officio prefid.Lfin.K.Lle
gato genesaliter.in princip.f.de legat.r.quód tune poterit haeres pree=
fare alium que bonum,vt hic.facitquod not.Paul.de Call. in.d.L
domusánprincipio.vbiquaric,quid li teftacor legardomóa Sino har
bearnilivnam,écdcillanon ell verifimile,quod (enferit,quia reliquie
flios,quiillam domumingredicbantur,S ea indigebantan valebitle
gatum inilla domo? Sctenerquódnon , quód ell lingulariter notan»
dun, licec Alex and.ibi vidcarurhoc didtumimpunare,nec legacumn
demas ficeluforiuin, perillumtex.tamenin legatoferuj cciTar iflud
inconueniens, quodefletin domo qua cenfucuit habere finesfagto
hóminis,8non ¿natura,vthomo velequus.
4» Cótuchos fcrnesoQuidtamen ( teflacor habens plures equoslegac dis
censilego Vitio equum meunrzvide perBald.in.l, verfi. Sed quid fi
teltator.C.deverbo.fignifi.vbiconciudit , quod intelligatur deco
quem teltacorhabeacinvía:perd.(ivxori mundas.$.primo.fÉ. de aur.
éxarzenalega.
5 « Urechala menda.Concor.cum.L.lezato generaliter.fT.delegataprimo.
8%.Lfiferuus legatus.$.cum homo, cod.d8$./igeneraliter. Inítitut.
delega.Sibiperglolllimitaypiliverbacxecutina lega diriganturad
hxredemaveliteltacor dicar,quód hares dex feruum quem legat io ge
nere:quíatunc harediscrielcdio.fedundú Barto.in.d.Llegato gene
raliter,p.lplane5.Gira.f.cod. 3 per.l.qui concubinásffl.delegass.
cum Barcteraníit Rapha.Cuma,< alij moder.ibi. Anto. «loanade
Inol.in.caindicante.de teftadPetrus tamen $: Cy nus tenuerunteon=
trarium,quibus videturadberere Alex.in.d.l.legato generaliter.Irem.
liwita,nintellator fenferir de cerro,non tame conftarde quo. quia
tuncelectioett haredis.vtin.d.l.legaro generaliter,5.1.6 li quis áfis
lio.$.li plures.cod.cicusquía tune eli porius declarario, quam eleótio..
6 dd ElmejersBorerit ergo eligere mediocró.4cetiam pefsimú f voluerit,
eta haredeinuico.fecundú loa.de [1mol.Pau. £ Alexan.in.d. l.le=
gato generaliter.Licer Angel.ibi tenuitcontrarid,(ed opinio Imo!. 8e
alioram fatisprobatur inilta,lpartitarú,cú dixic,qual quilicrefueras
ende quenon pueda elcoerel mejor.not.ergo. quod habens elettio-
cm rerum,non póteligere melioré.uod fallicvbiduz cantan: elsce
105 fuper quibus eri debererelectio:quia tune meticr capi poterit.l.
qui ducbus.Edelegan.Balvin.li.5.C.comnunia delegawverfic.po
nep luntin hareditate.Skproceder quod hicdicitur: nó por legara
ius clizereracliorásetia li exprelle pertellatorteledtio litdara legara
ricefecudú gl.ibi 8 Bar.S tener cobter Duétosin.!.2.Hdeoptio.lezat.
vide etiam per Bald. doGo.in.d.fi.5.1.C.coía delega.ó quiain hoc
fucrantopinionesdicpro concordia, quia aut tellatcrqui dedit ele»
¿lionenalegatario reliquie(eruos in patrimonio, quía tune poller ex
virute talis electionis exprellelygataeligere melioremifivero non
rofiquitanenonpollesátiprocedas opio glo Sra i
1I.deoptio.Iegatlam concordiam ponitImol.in.d.legaco genera
tes.columnasas bi eriam tencrlafon refertque Arerin.6:alios moder
nos itateneresAlexand.camenibivideturtranfirecum diétis Barc.in
.deoptio.legamnollamfaciens mentionem de ¡la concordia loá.
mol.ix mit imagisplacer, vtincillináiéprocedat, quedlegara-
riusnon eligat meliurew fiucáteftatore,Guea le ze deturele£io cum
tellacordanido cleótionern le garario,de hís feruis veliumenús , que
8 Gsefias. Velutiequis,velal
heberinpanimonio,exprimat quodtacite delito nel! ¿Adeo nit
debecoperari.Llrzc verba.cum fimilibus.fTdelegarisa. non reste. Ca
de Hdciullo.propterau:horitatemtamenImo. dx aliormm. tu mazis
cozita.8 ficit pro opinionecótra lol, quiactiam o E:
detur dtellacoreharedi,non pobireligere peísimuwn : fed deberad
Jue elgere me
S E divcrem. ve
teflador non ouiclfeficruo ninguno:c- Lares
Mócecn elcogéciacs del heredero*dele raliteritidele-
do gatis.1 ergo
comprarvnficruo, que feacomunal- Et
mentebucnofedar gelo, eloque dixi- fidercke
le
a
mos del ficruo , deucfer guardadocn sio quós non
eligere
las beftias3,c en lasotras colas femejan= Sade
tos", q fueffen afsi mádadas.Pero ficlfa- verte, pita
zedor delteftamento, mandaffe a otro Ipomea»
tur legarario
velliercdión hisrebus, quarum aliquam expedic potios non haber:
veeltin feraisveliumétis, vel imitibus.inrebas verdinanimatis qua-
rum nulla inutilisef! Jegatariounc in legato dubiocomprehenditur
£ cenfetur legata minima res.l.apud lulianum.5.Sey of. dele.
primo. l.númis.Tadelegacis tercio, ].femperán obícmis.A. de resufisin
yis.DoAo.communiterin didla,legatogencraliter.
tistamenpiisid intel igirur,quod maius eltinon quod
$.Seya.8kibi Bartolnor.tEdeanr.bcargen.lega. Abbain di£to capirus
ndicante.detefla.columna fina. vbictiam Barba. mumer. 1: han
lo.
afferircommunem opinionem,Bald.tamen nouell.in tra£tato de do-
tepartesó.in.73.priuilegio.dubitat de hoc. $e vule conurarium motas
dicto.$Seya.vbiconfilrusponderatconfuerudincio dono
rom quan temploslloponebantur, quiaerantrantumvelauiea, vel
argentea,6 difponit,quód debeatelfeargentea, Ehicilletesupocus
probarcontrarium:imo quod id quod eltminus,debeatur. hucidem
tenetdecius in.].femperin obícuris.(.dereguus. quiaadiflam y ara
tem ponderar capitul.ex parte.deceníi.8c cenré.diót,5.Sey
vrgetpro opinione Bal,nouel.proutcommuniter habenwus in libris.
Sitamenilla.l.aliterdebet haberi,pront ex calligationibus Holcan=
dri.Lillal egicur.Sceradit Didacus a Covarruuias in releétione fuain
diBtocapit.indicante.text.eritexpreffis pro contraria opinione, quá
Barba.allerit communeni:mibi/atiseN perfualura, quodiltamate=
ria relidere debeatin judicisarbitrio, quiattenta qualitate legantis, Se
eccletiz cui legacur,hoc decidac,quid enim,filegans fitpauper homo
velmultos filioshabens,quibusoportet hereditatem relinquiynon: e
tuncpotias etianiin legato pivjudicabirurid comprehendi, quod efk
minus,quam quod maiustargu.capitu.fina.17. quelrione vltima, Es
benefacitad hoc pulchram diótum Bal.in lega1.verfiSed pone uo
reftator.Cadeverbo.iguif.vbi queriefiteflatorleganicequum hum
armatam:quem tamen teflator diucrismodisarmabat:nam quando
¡batad torncamenta,poncbar fibiphaleras id ell ornaméta cum per-
Jis8cauro, quandovero accedebar ad preliúponebatphaleras de co-
rio,Srefponder quid minoresvel mediocres debebuntur:quia tene»
ye medium ell viri prudenúis,6 legis áfapientibusiniliturg.vtin leg.
quilancen.ff.deaur.Scargen.lega.niliproptereximiam nobilitatem
tellatorisatquelegatarijamplius prafumatur.ve.f£de donatio.l.blius
¿.uxorivin fin.lf.delegatis.3.l.plenum.$.equitij.£E.devíu.é% habia,
hoc etiam exprefsins tener Bald.in,Jg.C.defurt.ad finoverficu. extra
nota. vbidicit,quod li teftator mandar in ecclefía emi vnum calicem,
neque exprimit pretjum neque matesiam,qued intel.igiur de calice
honorabili,fecundum confuetudinemilliusecclefizr , S facultateste-
ftatoris.quiain reliétisincertisad pias caulas,femperef connexun: ta
citéacbitrium boniviri.argu.Lideicomnida MdefideicommiDa. lis
berca.allegateriamad hoc.d.l. Fitia.5.Seya.
ra Adde LhuiafinodigMicu homo. cumáblnota.fEdele:7
ameno. .primo.ffdeaur.G argen.lepa.ol
da dicta Jegaro gencraliter.quetamen non allegar dida uta. K vide
per Barc.in.l.a.ff.de vin. Ada ed
amiliverbacx
cutiua legati ¿teflatore prolata diriganturicufine relotaad Jegatarió,
vell dixilTer,quod legatarias recipiac ibi feraum vel bouem, quem
in gener legat.vrdixá fuprain glol.fuper verbo, aquienfucfechala
imanda.videl
Uaueno.Etficnonpotelt dare peltimum:fed meediocrem. vebic. Gin 8
Llilaresgeneraliter.ff.delegaste
, ¡umentis,bobus,velalíjs fimilibus.8: 9
quid idicirlegocquin mea ,cumplarohaberctido(opra ing].
fuperpartesEl mejor.
h €semejátes. Qui habebatterminosánatora,ficut homo, equ',vIbos, 10
Partida y
"
Selta Partida.
sndum Dartin.1.fidomusán principio.fT.delega.a.fecus ergo exit,
ftegerurlano vel fcucella,fu quid file inanimacai , quod ño
howminisfineshrabere contucuie tio dict.legaco generaliter.in fino
8cporgloin cadindicante.derclla.Scnocadn.l.qui lancer.ff de ar.
¿argent.Jeganneque in his harros cogetureligere mediocremifed po
poten darcid
q eltminimú ynascafas*,cnó las LeñalafIc,deuc cl he-
Kcommus .
cerdostures Tedero darle vnas calas de las del tefta,
indidhleza- dorqual quifiereb:cfinó oujefle mas de
de vnascafas*:aquellas mifmas deue entre
.quidautem gar,aaquel aquien fucllen afsi manda-
Grellator, quí das. E fiporauéturaclfazedor del tcfla-
Jezanie fcucele Pos ,
lan vel vete Mento nóovic/lecafasningunas,clton
e ccel heredero non estenudo de com-
am vel vefté .
habeac ia pas Prarotras:ante dezimos, que non vale
gsimonios Al-— tal manda*, cafemejaquelofizo porel
ansia carnio, mas queporotra cola: elo que
diximos delas calas, ha lugaren todos
losotros edificios", quefucllen afsi ge-
neralmente mapdados a otri.
Li domas. in
vio. EE
quod
túc non valet
Jegacam,. cif
aliquo ad-
iunéto pobir
contlare ad y
pobicrermina
ri, (cureferri. videibipereum Sque dicoinferius.in glolaproxima
Es rnas cafas.Ldem elf dicédum li lezarerfundum:nam hiresdebet da
revmum fandum ex his, queteflatorreliquit:vnde quod hic difponi
turín domo, haber eriam locumin fundo in genere legato, ica vale gl
xelaraad textio,l.fi dommus.£E.de legatande quaifta fumpra elf. hoc
tenentlacob,de Aren.Petrus.8:Cynus,Bal.Kapba,loá.delmo. Pirro
de Call, < Alexand,ibi Svitaintelligase.L.cum poll. gener, fade
jur.doti.contraglo(lubiliceropinionem glo.in, $. gen
Barc.Angel.s ImoL.inLica nipulotus.in octataoppo.
obliza. Angela día. lidomas vehcdierenca inter legacorn fin
di, Scdomus:fed magisplacet prima opinio,co quiarellatorvidetr
fenfiflédernoex fuisfundis,S ón co modo Á forma prouteracin vía
tellacoris.Quidantew lilegarerplanetáyvel vellem, vel quid mile?
videque dixi lupraia glo(: proxima ad Íinem,contra id tamenquod
ibidixi,tener Paul.de Calir.án di81.1.8idomus.in principio dicés hoc
elle durum, $ vult quod inalijsrebusá domo generaliterlegacis, lega
cum valeacá inrelligaturtecundum confuetudinem regionás.. li fer
uns plorium.j. ide legasprimo.].Tiria,$...de aur.Q argen. lega.
illud tamen quod in dic.aglo.disitencturcomuuniter, tener gol
io.L.quódinrerum, S.fin.thco,in verbo cam.límita tamen,nil legarú
elTet piuw. ve dixi fupran gloflsfuper parte, elmejor. Allegando,
Bald.inJ...C.deverbofigntlicari.dk pro opinione Paul.de Call vi-
dezur facercilla.l partitarum.quatenus ad finem dicit, y diétaindo=
moprocedan liticis,Scnon exrenditad res mobiles in gene
relegatas,quz lines habeantfuéto heminis, Scerte duravidecarilla
cominunisopinio,quód lezatum (it derilorium,ficatefl in domo,
quisin gengre vellcra legeralicui,vel capfam vel quidfimile,
dgualquifre.Concordicum dit domussin principio. támen te
Rtatorduas habebar domos, vnamin don icilio: ajiam extra legalle
intellizicarillam,quam habebatín domicilio, argumen.l.quz con=
ditio,y-1/fade concícicalx demontt.fecundum Balcin dicta. lidomP,
ia principioaSfequituribi Alexand.
dicofas.Notviflamol.Scviderurlaisraciónbile.ar.J2.E.deliber. 8 po(t
lus qui locacis.fF locatiKfacicila.l.contraid qd dixic Pan.
deCaftrn.d.Jui domusin principio.dequo dixifapraia glotl.mper
parte.el mejot:quandoteftacorreliquidls Jomwny, Scvnicam toni
habebar,quafili) ciusharedes indigebant, quodilla non fiedanda, $e
quod lezacum non valcar:mam hic probatur contrarium , St contra
Paulstener Alex, in did. domus.ad finpriocipij.Xin dit.l.legato
generaliter,St benc:vndefilijalíam (ibi domum acquirent, velconda
centynilialiter de menteteftatoris appareat.Seilla conferunt ad ques
Kionemuteftator babens duosfiliosfecitmaioriam in primogenitum
de certis rebus «poltea adificanicmagnam domum quá dicebar q
volebateampro maioría $ deindein (uo reflamento dixie q legabar
filiofecundo domum non defignansquamn domum ; nam (iconítat
de volontatepatris yy diam domum voluit ele maiorize legacum do
musin(ccundo filio eric dexifprigan per di.1.i depnas.in princip.(i de
hócnon coniftarerdeberer domus dari fecundo filio per iftam $ 1114
Ley. X-XIULEn que manera dene fer dado
e
h
i
Jegem.nora etiam qp fi teftator fecitmaioriam de domo fuain qua ha
bitabat venientctiádomusa levar que erantappendicesiilias dom”,
Bactin.Ivredijs.3.quí dombowvbi Sbonustea .if.de legat, tercio. vbi
.ctiambhabetur dz orto.Svi,per Alex.cóf E Joan. Cirier.
tradta.primogenitara.lib.2.cj- 488 Andes ¡uellá in tradle de
nubilitate $
iure primoge=
niorum. q. 73
d U won vale ral 14
Tr
elgonierno a aquellos aquien es mandadoen
elreftamento.
Ouiernos mádan dar los faze-
8! doresdelosteftamétosaotros
25 qnó dizen quanto,nicn q ma
neralos deuédarlos herederos,en tal ca
ocomoclte dezimosí, ql elteftadorg
mando gouiemosa otro, era víado en
fuvidatde darciertaquitiade pan,o de
dineros, porgouierno aaquel a quien
fizo lamanda:tenudo es el heredero de
darle otro táto.E fiporauentura nó da
uacolacierta:eftonce deue le dar fegun
qualomefucre Yaquel aquien fuelle fe-
riocleftionem K.
velit: namtúc
cúiam finullas
domos tefla=
rorin patrimo
nioreliquerit,
tener legatam
per.l.citia.$. 1.
in fine. f.de
aur. Scargé.les
1, Setener Al
eri. poll Ni=
cho, de Nea-
chala manda del gouierno, efegun fu po.indiét.6
renlos bienes queheredodel teftador. dom”.inpn.
Jimitactiam le
cundum Paul.
deCaflindir.1.6 domas.in principio.y non habeat locumin legato
habitationisin genere:quia licectellatormullas reliquerit habitadóes
in patrimonio, deber praltari habitatio,fecundum qualitatem legata
ij, tencbivurloluerepentionem talisdomus. pertexin.l. cum an-
tiquitas.C.de vfafruét.quod muleum ibiexaltat Alex.dicens, quod
mulcidixiflentcontrariuma
dLorros edificios, Nora bene Ecaddeglo.in didta.l.quodinreram,$.É. 15
inverboeam.que hoc exc plificar in nani,
Ulex.XXILLL,
-egatisalimentisfinequantitate pra (labunturficutteflator confue-
wi:S finon confuenielecundam Legatarijperfonam Sefacultacem hg
reditaris.hoc dicit.
oem. Sumpracitillal if cutanmuú.(fdeann,lega.S 3.1 cum X
aliwenta.ffode alimen. $ cibar.lega.in principio. j
ir judo en fic vida.Quid G ett diuerficasin vía namaliterprallabar té- 2
pote mortisaliteranteazdicquedinfpicierurcempusmortis. mella.
$.1.ff.dealiment. Gi cibar.lega.8 an comprehender hoclegatum ea G
non ordinarid,fedextraordinaricteflator folitus erat prallarez vid.l.
Scio.f.medico.ff,deann:g.8: vid.quod notabilizer perillam.l.con=
fuluitOldraldusconli-n9.incipicin qui'licne quaquaricar anillud
quod folicum el preftari Archidiacono. 8.8 quodetiam per illam
J.notsin confisaró.incipit circaprimum articulum,an obitus,inmen
faefacultacibuscomputentur,
dLQal hombre fuere.Nampro modo ataris:
iuueni.vide.l.comvnus.5inalifF.de aliment.Scibar.lega.aliter mili
ti,Saliterroflicodiéta.l.li cuianmuun, Gi tradit Joan. de Platea in.l.
fiupercreandis.Cadeiurefifci.
Los bienes, Adde.l.comalimenta.fF.de alimen, $ cibardega.E limita 4
ytin cafu,l.cum vnus.$.6.fF.co.é leges que dicunt,q alimenta queg;
debestmoderari,fecandumfacultateso parrimonijavtinaljus alimés
vbipupil.cducar. debetintellizinon reíprGu aloris, fed re
Ñ mperator.infin.éi ibinot Bartol. ff. ad Trebel. 6
in diGa.ljusalimentorum.in princi.vndefi£:udtas non fufliciuntad
alimenta non propterea hzrestencbiturimmobileyédere,vtefbrexte
£ngularis.in.l«qui bonis. verúi.dummodo.fF.de cefsio.bono.quem ad
hoc dicitlingnlarem Toan.de Platin.l.fuper creandisn Kin.C.dejure
fifcialibro.sosillam etiam,L.ad hoc dixerontlingularem Bald. 8: An-
gelinlocisrclatisper Alexand.in diéta.l.imperator.in.g.nota.quod
tamen lisvitabisfecundum Joan«de bmo.in dita.imperator. quando
debentur alimentaalteri, quamilli qui et futuras dominus bonorú:
'nam fi debeanturtali futuro domino, pofTetfierialienatio Ecvaleres
per.l.primam.$.omlier..deventin polTefamit.Sfequivur Alex. ¿bi-
dem.épureltinduci ad maiorie bonavetalicalu non obítanteprolá
Ditione alienationis poffentvendi.£acit authenti.res quz.C.commn-
nia delega.vbi Bar.comrag/oibi.icem (i traftareror de alendis fer
hareditarijs, 1 £ruétusnon fufiiciunt,pollunt vendi corpora hare
tatis.ladiuws.tidepeticio.harredi.vbi hocnor.Ang.limito eciami
fuanrhentica.contra rogatus.vbicriam Angel.Cead T rebel.
quia aliterpuero,Scaliter 3
manda. Limi- Ad ic. fE
tanifi teflacor dalim. $e
daree legata- ciba.lega.
dedomo, quá mus lega,
20 Optioncaliculusreilegaralezararius emeleligésnon potcA varía
2b
Titulo.IX.Delas mandas.
Qlex. xr,
Red filegentria oprione terti eo intra ammm non eligense eliger lega
cecius.lise dicico,
cop
gato Befichas
bes, ypnon ii
cet Variare ele
Alone femel
Ley. X XV.Como aquel a quien es mádada efe
cogencia de alguna coJá de lasdal reflador, non
fepuede arrepentir doSfuues dela aucrefcogido.
fia, Splane EN cogenciaotorganlos te-
precedicinvl- fadores alasvegadas aal-
timis voluntas y
ELN gund ome que elcofa de
tibus,quz nó 2d
debent eflcin Ersan dos colas quel manda, la
po vnaqual quificre.E quando la manda
esfechacn elta manera dezimos, q fiel
pradio, fecus
verósftiacon cogerevnavezparafialgunacola de a-
tradlibus.L fis = : Fa
jaisftipulacas Glas q el tellador le ouiere mádado, q
ft ftichum. Se
Len quicer-
tarom.sfin.EEdeverbosobliza.Eeintelligciflam
Ivitenam (non poteritvariare.).:. (fede opio.
tio tencarponitglolTin didt.L.ferui electionein principio. vbi per
Barc.£cdodto,écan polsitvariari ab co,qui haber poreltatem eligen
diexreferipro feu exliteris ad beneficiazvids pergloflin cap. gratis.
dereleripús.libro (exto vbi deciditur,quodnó.8cibi loanmem Andre
3nnouella. Scan Fi sta cle£tionelicear variazetvide incapitul. publicas
toudeclectio.8c qui tradir Alexandiin didt.Lferuielectionesin prin=
cipioin colum.iin.ybi eriam vide quidin declarationeludiciali8:an
juod difponicurin A, capic.publicato.procedac in cis quee
leferuntur per ele tionem.videper Abb.in capicu,penul.de poñlula.
pralaaicin capku.cútinter canonicos.columna.fina.declo£tion.£ de
Sompromillaiza eligendumadie Abbincspi. cala quede
élettio.8can poulacionepcafentatafuperion, vel poltulato,habear
locampernitentia2viderext.6ibi Abb.in decimo notaón capitu.bo
nesellegundo.de poflular.prelacó.Scper Bald.in,J.fecunda.columna
6.C.deferuicu. Scan pator quirecipitemphyteofimprofe,écvno fio
nominato , pofsitpoftea variando alium nominare? vide Bald. inal.
prima.coluinatinali.C.perquas perfonanob.acquirl.. 8 qui eli
dí ragtus,non poteft polea redire adviam diftratus,ve) ¿con
Scibi Baid.C.de padtis.interempto. Sevencito. la
33.titulo quinto.parir.quinta. Se quando jneleétione rerum alternas
tiuedebitacum admittatur variario,yidcin diét.l, (1 quís Mipularas fit
Michum.f.deverborum obligarioni.é4.1.quí ex pluribus. dx diét, Leú
quicestaraan,$aprimo.codem itulo.Sibi Bart. can quod femelap-
probaui pofsim polteareprobarc,vel ¿contratvideper Bartari, |. quo
exi. lulianas. fre rac.habesSc uf cui Gioplic vias 8 ibi Paulos
deCaltrlde feruita. de vide ctiam quod habeturinJ21, titulo nono.
feptimapartita.Sin.J.fina.ita.lecundo.fibro lexto,ordinawregali. Se
delibello femel declarato vide quodnot. Bald. in.Ifina.colunmaze
Cadecocisnor.eciam quód non poteltvariare, quiñam elegit locum»,
vbicomuenirercum,qui ibi erat oblizatus re(pondere, omniloco, v
delaldin.L.fina.$.(ed 84 quis. C.communia delegar. San qui nos
Initreipere,quod ibioferebaturpobit polteapomitere? vide Bald.
in.lefiplures.colunma.fina.C-de conditio.infert.8: de executore 1
Ltaméti,q renuntianicofiicio.vide Bald inal.deberi, Co de fidcicómif-
faiberta.quitener,quod pobitpernitereli epifeopusalTentiar, Seno
taquodin calibusin quibuspermicúror variatio,non permicticar,nis
fifemel.Baliinautbecicahabita.col.5,Conefiliuspropanre.tradic Ale-
xandain.Lextoto.5.tina.Mdo legaisa, Koclusintradiardeiura pas
sronarus.Char.7.colum.a.quódpoltíusqualirúalteri,non liceatvar
xiore.vide Abba.vefupraio.d.cop.bonawellegando.
toelaocn adelanse.Adde.Lfin.5a.C.communia delegar facitila
Lad queflionem quedíi mulicrder marito Facultareso eligendi vnú
exfiliisad aioriam pereamin!tituram, vel meliorandivnvm ex e-
iusfilijs,quem maritus clegerit,quódfi maritusnon elizatintra annú,
guódiicexeluusaralieleétiope, 8. poflamumeligat, vel nomioer
Situm,quod taliselectio vel nominatio non tencat, (ed cómrarium ele
mando eleótio va
¡uilta ve ele=
verits'; quiaquandodaturele£tio períonaram , non finicar anno *
fecultas ad hoc data + fed durarperperuó » quoulque lis contelle»
tr Super tali cleflione,_vrtener Barcolusin didtalege final. 9.1qer
1 lam.ff. de legatis(ccundo. vbietiam loannes de
jcian
slum,imo fire inf
oteflacorretiquievsi
can polbaunuin eleciioremanca: harediz
gatisfecundo.l.cum quidam. que lex loco
Amicovel confinguincasiecas li legatur pda caía > Po
di
non fe puede defpuesarrepentir a: ma-
guer quiera dexar aqueJlaque clcogio
ecomar otra. Masfilacfcogencia dela
cofaque mandale a otri,el fazedor del
teftamento, fuefle pueltacnaluedgio, o
en mano deotro, fi cfte atal aquien fuel
feotorgado poder dela efcoger,nó lací
cogiercfaftavn año, non podiendo, o
non queriendo: delañoenadelante? la
puedcefcogeraquelaquienfue manda
dalacola.
Pp
tum ene
torés ve fupora
decpifeopis
cleric. Jan
huzc fent ve
ba Bala di
poúns La
quód in cala extrapias caulaseledlio elapfo edamanno remaenca?
pud maritum,ex quo áinrenon daturlegitimas exccutos dh elos
pligentia:quinimo di fic relicto ad pias caufas ctiam claplo anno anto
Jnterpellaionern,per litis conteftationen, facultas eli gendi dura
cundum Barto.in diéta.J.cum quitara. alios quos reterilafon hu di
¿to.5.primo.Angelustamenibiinco quod attinetad plascavlas, vela
ticum cleétio parperum fuit comia tener contraritm, ino quod.
elaploanno deuoluaturad epifcopum,eciar li debenseligerenofuc>
iciaterpellacos:3 diciticacomunitertener, $ leyuari de coninera
dine:ócin candem fententiaso videcrrinclinare Budd. do dida guarta
<olumna,verficulponequod infraanium fed quidquid in piscan.
fis,in quibus opizio AngeliSc Baldifatis (aflemrabilis videtur : quia
uu dies fitprefixas excentionireliétoru pierum perconfeguens
viderar prefixuseleéioni fequa exerncio fiction piolsit, Ehiccel
fat ravio dié1.l.cum quidam. in queflionelipa foraista nullum el
disbium, quin lapías anninonexdludar dicta facultar elizendio
e leal
lamen-mili.nequepredidealferdonirdragabitar Taurivatrig
macerúa:quiain prafixionetermini,de quaibinon comprehenditur ell
i£ecalus.imodillavuleifto cala comniflarium femps
adfaciendum declaraticnem bi commillám ádefinéto,
clarationepotell iiurefuppleri.Lilla haber profit
5 fifnedes
¡do lo termi
notalem declaraciones: : fiverodeclaratiofitneceflaria , haquod
fuppler ex menteillimslegjs,vidcturquód itadlue
¿Scadillam legem pare
PETT
álegenon pofs
fiendactiam elapfisillisteraninis,de quibusil
titarum E limilesrelpondetur , quód prececuntin elecilo
nonin eleAivne perfonaram.Quid autemtimaterdedicm.
tatein faciendi maioriam in vmun ex filijsan pots + eligere
poteflate Bencquirere (ibivfimfiuétum videcar qued hon ex dido
aldiin.Lutor.5.primefide exen.tuto, quodefcclimitan dim il
omneselleriypoteflate,vell eligercturlilius maior , nas de mente
matris Scontuetudine videtur quod ¡llepofleteligi Selic quód cam
paterhabear vlimkuétum.
A lccefé Quizconfifiebatio fpecic:nam fecusfiin genes
nontransfercur cleGionlegaraium , fedín arbierium beni ví
prima.fT.deleparisfecando,habescúam hicsbbin diéta.l.finali$.p
1no.binotat Ángelus quódíi cle(iio rerum,vel pertonarum concedi
turtertio,ná dicitur voluntas captacoria, Adde diet. l.cum quidama
fiudelegatis fecundo. 8).cum pater,$.hareditarem. «$. á flia, de
Jegatíslecundo. 6 lege. vn ex famitiar puinci do.8.$.primo. 8
ibi Bartolum. eodemtitulo,l.com quidamg.vtrum.(Edeverborum
obligationibus.opimustextus in legehiaredes meisffinali ad Die
belliarmm.éclegesex fadto,S.fiquis rogaras. codemcitulo, SeJege fi=
deicommillapa. Sufinali.(F. de fideicommillaria libera, “Aduerte
eta quód fieleéto ell commifla per modumccnditioís tune nó
procederetiflalexyeb dicar, i Titus anbicratas fever in difta len
gcptima.(fadeJegatisfecundo.£.J.qui hercdi.54inaliffide condiri
pibus Sedemonftrationibos,l.centefimis..T.de veborum obligar
bus. 8 hoc frarbitrium per modum condicionisappofitun relpiciar
fubftantiamipGusnegosi , few jpftum totale negouumalias cotenus
vitiar,quatenusrefpicit non ylua.l.certia, MulocatisAlbericus in diéla
legefinalis5.primos .
ea
crelié ublizacd all
Seltapartida.
Ules, xx0T,
+mSiduobus legarur ferui oprio:6idicordentin eleftione : manderiu-
dex forte diriii:vt quem forsprarculerit eligar,Schabeatrem:zílima
sionem parúis alter acbicrio bonorumvirorum/oluendo ; idem ell
fi vnioprionelegata(co ante clectionérclidiispluribus hgredibus de=
funtto) li ha»
redes luperó- (Ley XXV1,Que quando es mandada efcogen
ptione dilcor- cia desleunaco/a deltefladora dos omes fi
dent. A E
ya riliibre. — Fedefanemieren, quecslo que denefaxcr el
Coniundtim Juexzenejha razon
vel diuilian, ve i
o ¡Ta dos omes*fiziere el tefta
dor mandadevnade Lus
2 :ofas,poniédo la a elcogé-
paga ciadellos, quepucdan to-
tim res duob?
legerar. Mag
va deberetar
res,alceriíti-
macio,kfiplu= ar fa que masquilic[sé:como fidixcl
ribus cadem.
fradelegarne Lequeles mandanavno de fusficruoso
la vno de lus cauallos,o otracola femejá-
: iS a
Se ay tc,qualcllosquilieréclcoger:fi acaclcie
lin: rem:quía requeauengadeliuenencia entre ellos
forte dirime= A A
E de maneraquel vno nó fe pagafle delo
fterur , Sccui a rl o man
d
xflimatio te- € a a $8 ié
edo areljudg: dorech rfucrtes,caglaqui
inprncipi.c. Cyerelalucrte?,deue laclcoger e quer.
0 ad Perotenudo esdedaral otro la eftima-
QUlaficerte, . H
dedisinpa 1Ó delafu parte,queaujaen aquella co
«i.C.coma- fa,ecflacltimacion deuelerfechapor al
niadeleza. £ — ucdrio de dosomesbuenos.Eeflo mil
que bi Bald E dl
traditde(oree. mo feria, (¡talcofacomolobredichaes,
a Dau.de — fueffemidadaavno poniendo laen lu
altri Lain a a s
tribus. ME deta Clcogencia, Cali acrclciereque clteatal
dicas phabe= — muergante quee[cofafincaa lusherede
sur podio rostlacicogenciadella. Efife delacor-
nescomprimic.— daren losherederosen efcogerla,deuen
Lory Scinterpo — echar fuertes, e fazerafsicomo fobredi-
tentes quoque ess
diñudicac.ke vi
deiniftamareria loan. Civier.in fuotraftaruprimogenítura, libri
queftione.o:vbi traétar,anin qualione deparca gemnino fitad juaic
ciumordsrecurrendum,vbiumlcaaccumulat.
30 Erincá ajus herederos. Etliclegarma oprionis non eft.conditionale.$.
oprionis¿uti.delegaienim fuerarconditionale ¿non trá(inireerecur
ad heredes.l.vnica.5.fin autem aliquid.Cede caduc.toll.
E Mex Xx y 1, .
toLicetad hraredemlegatari tran(imiccacurlezacuo, exéáuo fui legara
rioius acquificum.fallicin legaro foGionismincre vellapidicinz Icin
dendas, quianon tranfit ad haredem,nilihocteflatorípecialiter ex=
primathocdicita
y d Eoverajafe piedra. Adde,Lidem Tuliamusaji quis.Edelegar.1.8u fic
habes q concelsio fadtiindecerminati tam qualjtate quam temporce=
manans ápúnato cenferurperfonalis,fecus li tale factura eller determi
nacum, vt heftacor: be facultaternincidendidecem currusli
gnoram, ex nemorefvo:nam tune talis facultas tranfiret ad haredes
Jegatarij,fecundum Cyn.ék Albe,écalios fignanter per Alexand, in di
10,5.13 quis, Quodtamen limita Alex.nililegarumelfetannuú,quia
ad haredesnontrantit.l.q.fdeannu.leg.8perhecdicit Alex.polle
Simicari do(trinam Barsin.1.6 fic.la grande. (f.de ver.obli, £ doc. in.
veteris.Cade conerab.8 cómitten.ttipulasvbidicút, q Mlipulaciofadti
afirmatiucell tranhioria ad heredesper.d.l. veteris, cuen imálibuse
quia hoceftverú,fi fai erar dererminatá, e certúlecush indetermi-
na! £1iflaconcefsio fieret Cinitati in terminis huius,l.parti-
tarum.vel fimilibus,an cenferidebeat perperua?videturo fic.vt proba
turin.lvedtigalia.Cadeveétizawvbi Bald.not.quod privilegia concef=
fa iuitaribus prz-fumunear perpema.facicbonus text.in. fora.
guanquam. fede cenf, ell enim idem populus perfurrogacionern. la
proponebatur,fldeindic.lficur,$án decurionibus. ff.quod cujufque
vniucrlta, nominlicetiam priuilegiumn concellum ecclefia perpero
intelligítur conce(limm:quiaccclefía nunquam moritur. decirmafecin
daquzMionea.cap liber.
den la vidadeaquel.. Sedanpoteritezderelapidem,Cemeltantu
vel an pluriespertocum tempas jue? ¡fla,linmuit quód pluries pe:
vicam.Sehoc renetPaul.de Calls. poft cum Jafon indiéto.y.fiquis
alicul.
cho es. £ Cf bird 3
YLey.X XVII. Como la manda que esfecha de "eo hue EE
minera de metales ode pedreraznon pafJa en — ofíendit con
losherederos de aquellos aquienlafazem — celsionemelle
realem nóper
Inera de metales, o pedre- fonalem.dide
. Materiaquan»
ra auiendoalgun teftador do conceñio
8 enalgunafu heredad, (1 fi- peras
DE 2 Bs velperfona
l zieflemandaen lu rellamé 5: vie palo
to aalgund ome quetajaflepiedraden — chrasremifiio
aquella pedrera, o quecauallcalgúode 7 a
los metales paraaprouccharfe dello,val 8 adde la
dria tal máda, quanto enla vida deaql na pero
aquien fucíle fecha. Mas defpuesque el pta! vn
fueffe muerto,nó valdria la manda,nin — le ,quá plona»
auria poderdefacar ende ninguna cofa bel
el hercderodeaquel aquien la ouiefle fe gentium. .pa
cha.Fuerasende,(i cl teltador dixele fe- os ANA
ñaladamente quandofiziclfela manda pad. Bar.in
fobredicha,quela faziatambienacl,co paterflizA.é
moalusherederosf. A
E, Joan.Faber in
Ley XXVI Porgpalabras puedéferdexadas — $uzque fiagar
l
las mádas a que dizen en latin delegarisrerrio. — <olwinltit.de
MAS ES r
adtio.ver.quid
Y]! legatistertio,élatin táto quiere £per pañtum.
E a de . Xibividegd
5: r8€ romáce,como vnarazó riuiles]
in_ privilegis
e.
Mtra, porq palabraspuedé ferdzadaslas e mpcrBald.
mídas.Edezimos,Gportodas palabras — in dic.safiquis
queayá entendimiento, quefcan gui- E e
tem fiteftaror
dixitlego Tio £ hrredifuo, q pofsit crderelapidem infundo meo
muaquid tranfbit tra prómuma haredem2Cynudiccbar q non pel
antiquitas.C.de víuftuét.contrarium tenet Alber. ino 4.1 quis.8ci
relpondetad.l.antiquitas.qyibiideoc,quia aliasproprietasredderes
turinutilisiin calibus vero vbihoc cellarer,tranúbitad omneshare-
desifitamenex fundo nullaperciperetar vtilitasalia, quam cedendi
Tapidemsruncidem eTer quodin viafru»,fecundum cum. Aduerte
etiamquiaficoncelsio cgdendi lapidem,de qua hic fierer contempla=
tionealicuins pradij,quod legatarius haberet vicinumyad cuiusveili-
tacomfaiflecfadura dicta Jegacumirone 8h non fiat mentio deba
redibustranfirerad cos,rarione pradij.l velnri.6<.).quid ergofadefer
vitustulti predio.Dynus $ Alber.8 Angelin di8r.$ui quisinrellige
tamensquod concelsio har expre(serationeralis pradijinam tune dis
ceculerults predial (ecindin quedaras Osa «de Casilla
pee Ceruicusruli prgdioslalo.in.da$oi quisalicui.Impergl.
Ulex.xXv11L, .
«mFiuntlegataper verbaintelligibilia, vt mando, vel credo e daturnm
centum Titio:vel volo quod des,8cfimiliará: errorin nomine cómu=
nisvtargentum pro auro nominandoviriat legarumslecasin nomine
propriolide perlonaconftat.b.de
$ UT anaquieredegór, Vide dehocperglo(l.fidelegay.inrubricarBal. y
iftapotiuslequicur diéta Odofred.quamililusgloff: dicitenim Odo-
fredus(verctertAlbe.in rub.1.de legasprimo) quodin illotitulorra=
¿taturdeperlonislegantium, 6 coruro quibuslegatur,in titu.deleg:
a,tratarur dercbusprobibiris K concefáislegari, in titulo delegar.
tractacur misctim de pertonis,Screbus circalegara, Scinterpreracione
veiborum.biprofequiturifta.lanotata perAzo. C«delega.in foma
columna.6wverfisrclinqui potefle
h Esrcndimiento. Sivexba incita obfcura, q nulláintelleú poñár a
geselcritacnel derecho, q mue- principum.de Ade.
a a Quibusvidess delega
Titulo.IX.Deélas mandas.
fuflinecemon vale: Griptura.l.quo tutela.s.pen.fEde regul.iur. Baldo
zol.1.C.defidcicommilhéevideslfecuns
q pl
a A csydando.Concor.cumiftadda quisinftmdivocabulo¿n principi.
fr.deleza.rvbi Angel. limitar quacuor modis. Primo firesincuius
appellacióc ee
epra= E
las pe fadas e cóuenibles, para cfpaladinar las
Jaricer demon cofas, Gel fazedor del teftaméto quiere
Atrator,vefi di + EE. e
ere lega ds mádaraotripuedéfer otorgadas epue
bi hanc equí — flaslas mandas cn los teflamentos, ocn
eco el codicillo quealguno fizicre, cafi de
“nó cltatibi in Otra guifa las dixcffe,nó valdria la máda
1.que extin= ceftoferiacomoficl teftador ouiefleyo
fecusfrdever tale mádaroroaalguno, e dixefle
cundovbi no-— quele mandan laton:creyendo Gl oro
a auiatalnomc, cacitócenon valdria tal
imia.veini- mandaimagueraquel aquien fuelle fe-
o cha,quificile prouar q fuintenció del te
lelegazo Ter Mador,cra demandar leoro,cnon lató.
tiofifermoes- E cfTo mino dezimos,queferiz en to-
e daslas otras cofas que hánomes genera
communeñiy les enqueacuerdan losomes comunal
SERE métcen cada ticrra cn nombrar lasiafsi
vitatis,vel ca- COMO plata,o vino,opan,o paños,o ve
Eo ftiduras,ctodas lasotrascolaslemojitos
¡Eodefas deflas. Caen qualquicrdeftas colas fo=
bredichas, ficlteftadorcrraffe el nome
dela cofaque mandafle, diziendo otro
nome enon el luyo,cuydádo * q aquel
civitla. apart
tacumcun di
cit, comunal 4 ,
endo 0 el ledezirerafu nome, non valdria la
ti Qu; máda.Pero en lascofas que han nomes
tolimirar Adi feñralados:afsi como fonlos omes,non
Íbonens ante A s
oia ferin afsi. Ca maguer el teftador errafe
volcan fa enel nomedealgunome), diziendoo-
declare, 9 tro nome enon clfuyo,cuydando que
cum verme : ;
vnoappellari» — aQl era fu nome quecl le dezia valdria
uonowine,in
de
veto proprio comuenientireiin difpofitione dedute.gloMTindia.
Ju quis in fundivocabulo, Quinto limita,veprocedacin nominibus
appellativisomnino diuerfis,veflntequus, Scmulus,bos $: Añn':
finonetfentomninotiuería,fed haberent(e,vt excedétia St excelfa
velitelfatorvolueritlegareducenta, Ec dixerit centum,nam liconfla=
retdecrrorevalebicdifpoficioin ducenta.glosin.).qui quartidi pr
cipio. Stibilmol.Bald. SPan.deCaltr.probaturin.l. quotiens. +
fedíinon incorpore fade hare Ecnot.bese iflamal.Se
del.fiquisadió
.S quenorgloia
1.voluntatis.C.defideicommitF
4 b dde alguneme. Adde.l.fiquisin fundivocabulo.%...i quisin non
ne.C.detellamen-Sins$.ttinnomincin/tiade lega limita eriplicio
teraveper Alex.inad.] incipio.col.1.Sdeerrore continiá.
videibiperImo.X Alex. Saddeinifta marería tex. nota. Scibi Bar.
ina. pen-fT.dereb.dub.£cL9.Sc queibi dixilispri codem.
€ LDezimes.Concord.cum.].fecunda.C.cominnnia delega.
$ d za entencion,Vantier o valettacita voluoras cójedurata, quitiiex
pila.added.cú pponebat.Edelez,2.l.intervell3fideanro.dk arg. leo
ga.Scuraditplene Curti? Senior cóli:siin.1Sca.col, Le xx ix.
«nSilegaram relinquarur inliberamvoluntitcem hasredis non debecur
Reredenolentesfecas Gin ciusarbitrium, fan perverba importantia ae
bitsiam bonivirisquia une debeturli hveres cautam probabilemnon
oflenderircum dare nolit.Ltem captatoris voluntas nontenetin legas
is,neque in in fiturione haredis,tenet tamen legacum vai faétum li
justale quid feceritabad.
¡5 Koni beredero.Concorcum.L.(Giclegaramn principio.ffdelegas.8e
notuglo.in.fenatasyj.pe.co.tita.daddenota.perAzo. qu lic pros
fequíturila.lán fumaia,C.co.colum.antepe.verGicem legari gotelt
'ectiamin.Lfidei
Gi exá/imaverit. Bee
; ic, verbalicxiflamau
fi.deloza.chabes
fusrisimportantarbitrivm boni viri.S de hi
vibus. vi, in.d.JaficLinadol,
ver eldideicommidainprin.tE.defideico
1 .
lamanda, enon fecmbargariapor tal
yerro fifucre prouado q fu entencion
eradl teftador queaquella perfona que
nombro ouifletal manda. Otrofi dezi-
mos",que quando los fazedores de los
teftamentos vÍan tales palabras en las
mandas:diziendo, mádo e quiero, que
fulano aya tal cof,o plaze me, o tengo
por bien quelaaya, o dizcal heredero,
crcoquetu daras tal cofaa fulano, ode-
xolo cn la tu fc,quelo cúplas, o dizc el
teftador,quicro que cl mio heredero fa
ga tal cofa.Ca víandocl teftador qual.
quier deflas palabras fobredichas:quan
dofizicflela manda, o otrasfemejantes
detlasporguepuedafer entendida laen
tencionto lavolátad del, valdriala má
daquealsifucilcfecha,
Ly. X X1X.Como Vale la manda,onon que
es puejba en aluedrio del heredero.
Sando elteftador adezir tales
[e Ses palabras quando fizielfe la
1-3) manda, dexo a fulano tal co-
fafientédicre mi heredero”, que es dere
cho glaayao fidixeffe, dexo lo enaluc-
drioS demiheredero, q fientendicre, q
fera bien queayafulanotal cofaque le
mando,quegelade. Caen aa
deftas maneras, valela manda queaísi
fucfle dexada. Fucrasendefi cl herede-
dequibuídam
alijs. vide per
Bare. in dittis
Jegibus,G:per
altos docto. Se
fignanter per
Alexan.inade
Lfific. cola. de
2.vbictiaim vi
de quiddever
bo indicio
100, Sede vera
bolibueric, 86
de verbo Er
cias suolenfira
éxdeverbo,có
anicto prader
tizmuz, dede
verbo, liberá
facultatein, Be
dve:bisfidias
quidquid ús
Bi vitum fue-
xis espodirez
Edeverbocó
£cienti
Edoy
centiam Seres
eflaris
¿omico fare
tuo duramen=
to, fenverbo
100: éede vere
bo pono rem
in maná vás
$% de his ves-
bis pro we
voluntatis ar
Ditrio ; de de
verbis cómi
to me mileri.
cordias cuz
de verbo
Ditur. vide3bi
perAlexan.Scadde ALD.in capitusprimo.co. ade fequeftrapolfe(l
¿efrut, se Barán.Lalio.col.¿.deali
Scibar.lega.R
e
TcQu.C.de dor.promif.K per Cardina. Alexan. in.c. humaná genus.
col.;a lin.l.captatorias.C.derefta.mili.frdeillo verbo
facias, texpedire.Adde Bald.in verbonomina. de
cóNaniansplenifiimeper Bal.inexeranagan.adreptimendi, in el.
Superparte vi
1us.8.defideicó.iber.Bcde verbo fitibiplacet
forore.cotit.Bcibi Bar.8cporBar;
Edecxerci.S illo verboiudicioruo.adde Bar.
Titi itateflaméco,de Gtradic Felin,
plene dehisverbiscumvaliquibus poral
dam Neapoli.
nó puipedas.% qa inconersGibas
maucrisjveliuflá putaueris vel
Niberávoluntacó.videin.Jin védde
3n.d5Gchideicómillum.vbidid
visitas eg
fantcómiitefarbiciú có:
Gu. decótrahed.empr.lcer accidécalalic.
£ Uenaluedrio.Eticve:búar
f£cdm mol. l
ff.de dona.
de liber
lures.col.7
de
¡19:20.B12c01.d
¡bus declararionil
addeclarationem q nor. Bal.indl.1.col4uffade lega. 8 decif
ex hisqnádo calisoccurrerit porerisbñiaflmiideo
hacverbahap
iaimporréca: bici boni vivi vel
C.decómoh.empt. KperAlber.
mportantin contra
in córractibustub Maialiacón
iportatarbirdiá boni
ur:vbietiá vide de verbisimporrátibus liberamvo
fapponanturverbafignificitia tá
iujúbonivivi,Sbidian ex concelcioneliberg facule
ercexceptionem praferiptidisas adde Barin.l. Lac?
hberam vo -
Thai
obaucrisz
¿us nó pol
ilu (xpe
heat
Ñ
Sefra Partida.
826 perheredem flat quianon vultarbitrari, perinde eltacíi arbitra 30Silegotibi mille que habeas quando heresmeusvolueritinec hgres
sus elfo deberi.(ccnadum Paul. de Caftind Lic. Sed vide ibi per
1m10.coluradicentem quod pon (ufácererprieceptum áindice fiélum
vt arbicretur ve fic co exiflentcin mora difpolitio habcaturpro pus
rificata , fedaducrtequialusoldloquicar quandoinarbirium terdj
fue collacunm,
Pas vero quá
ro de mueftra alguna derecha razon,
doin cl ,
hxrredis, q! ed porqueno laquiliere darnin otorgar,
o MasfidixelTecl teftador,mádo afulano
claras tlcofa fi mi heredero quiliere” otouie
vbi eciá Paula
reporbien< ¿la aya cftóceen voluntad
A esdel heredero decúplirlamáda, q alsi
3 a Eadlgons des fuelle fecha,o dercuocar lafiquifñicre. E
rechara Vr
eltoes, porquevfandoelteftadorade=
zivtales palablas, quído haziala máda,
femefaua q en edsEnids laponia el
enclalucdrio dl heredero. Mas fi el celta
quía legarari?
etardemeritus
rellacorieli>
deicommilla.
$. quanquan
KE ¿legani.vel — dor discfTe,mádo a fulano omemilma
qua ns Ps] rauedis,fiquilicre talo metcicrto,dizié-
magna quie. doelnomede cadavno dellosfeñalada
Ki ablorberer
mente, nó valdriatal máda, porges fe-
chaa yno, ecs pueltafeñaladamente co
aluedrio de ótro. E porende dixeró los
Labios antiguos quelas mádaselos elta
blefcimientos delos herederos, deué fer
fechoslegund lu voluntad del fazedor
del teftamento,enon deuen fer pueftas
enfuyzio een plazerde otri.Masliel te-
ftadorfiziellela manda, diziendo afsi, q
mandauz a vno mil marauedis, fiotro
quenombraua feñaladamente fizicfles
algunacola, ciertamente, como quier
queaquellacofa cn voluntad cen alue-
drio del otro, cra dela fazer o non: val-
guia patrimo-
náum ecar ten
mue, Sel
Satoris egerér
justadd q
cant gloll $
Bart.
1. log,
Bartecol. pen.
rroqualiterbonusvirer't.
ificre.Adde.dlMenaros pedelega.r6c.idcicómilTa..quíe
quam.tdelega 3 «quid tomen fidiceretlegotibi yy Ficius vel hgresde
clarauerie fe velie,quiatalis voluntasrequiricdecharacione
¿tum haredis.dicicAngein.lcdiefimis.5.4i.0deverbosol
valeretperinde,vevaler,cum dicitur ficapizolium afcenderi
quidfecerir.vrinol nonnunquam./E.decondi.8c demon, Sinfrailla
Ladí quí pliciter.Paul.de Caftvbilmo,d
hoc diéto dubirar,3: (lud dietú dicitnon cffeverum Alexain dit Lin.
fEdeleg.2.col. ,«uiacciam verbifivolucric, intelligirar de vo=
fivoletadelega. ergo ide
dicendumel, Sillas ex primatur:quia exprimitur,qdtaciccinelt.
¿e magisplacerhoc.Ecadde Bal xtais. columna. C. defi
deico.quiincellizic,Slimitardictatara,quando volútas adijciterver
bofubllantino,vel Rea inverboexecutiuo volútatis fub
tantia.vel de. luvacio ponirar. llegar. l.certiam. Code dos ES
videturin clTe£tuidem,quod dixitAngel, Alexand. tam:
ad Bal.ibidicit,qy ¡tud ditum Bal.videtur contra... cum quidam, fa
de leza.lecundo.S: quaribi dicitiden Bald.
$ € Lo toniere por bica.Not.hoc y idem importathoc verbum,(icut fivyos
Juerit,é% cil hoc contra Bal.i...lideicommilla.5.quenq
ga adicentem,q) omneverbun intelligitarlonarein arbici
ri, pr+terverbuen volo,S:facitadiflam.).L.Gdeicommil
¿lic libueric de hidcicomnillibiberta,
6d Uralome. Ell enimvolantascapratorio.ve tE delega.1.l.captacoriz.
Aden que ibid fupra ca.par«s aduerte,ciom dicicfi qu
Nierezáfecas elec legacum fiñtler collarum in arbicrió alcerios: ga
intelligeretar de arbirrio boni vixi, Slegaramtenerer.J.1.(T delegar.
7e Urirjere. Added quis fempronium.ftadehercainitic Sil. nónunquá
tl. decondicio.K demon
Úlex, XXX,
in vita declarauit quando,cius haerestenetur aci ad legacum. - Si
ante i volucris,necin viradeclataste velle , non dabitur
tuo huredi.hocdicit.
£ Gouandoclyn heredero quifere.Concordarcum.IidcicommiTa$.fc 1
fade comnil =
Guin. ff delega
3e8ccum motas
perazo.Cade
Jegvín fama
col.antepesia
driala manda,fiaquella cofaquenom-
brafiele celo
GLly XX X.Si Vale la manda que el teflador
Jaxerdixjendo, mando que muberederodea Ver iecalega
fulano tantos maranedis, otalcofi quando — riporell.
el quifiere. g Uan ferñalafe y,
> E dia. Etnota
| Echafeyendolamáda por
| tales palabras que dixeffe
e)
a | el teftador, mando afula-
hoc verbá ga
non ita declas
fideicommibk
AC RE] no ome mil marauedis, verohocontem
quelos ayaquando el miherederofqui de quo-Litla
eS QUÉ amp
Uno le corrafe y
Erlic morien»
do,viderurvel
le quodeNife
ucrevitim:
ficre,fiacacÍciore quecfte heredero mu- h
riefle, e non pagalle cltos marauedisen
fuvida,nin feñailaTe dia Sa fu heredero
a que lospagalleaquel que ouicffe de
heredarlosbienes del heredero del tefta
dor:feriatenudo de pagar la máda,lue-
go que entrafliclaliercdad, fin alonga-
miento ninguno:porque aquel cuyos
bienes hereda,non locontrafoVenfuvi Bs
) contra
¿libus.veinl,
centelimis. $.
de verbos
fideicommil=
da. Masf1cl teftador dixelfeafsizmando fum.inverfic.
afulanocien mgravedis, que los aya fi hoc autom. de
videtur- velle
iftalex, pA
hares declara
nic, fenolleda
relegatura,
tuncincg; ¡pie
nequhgeres el?
rencal, qdno=
tas quianó ita
bens apericur
in dif.yerfi.hocautem.In cótrariumtamen viderr,l.vxcorem.$.Scar
vola.Mdelezazerbi habetur, q heresgravatus,cúvolet vel voluerita
videturgrauarus poll mortem,(ipfeancesnon declaret fevelle, She
non ein porellare cius q nolic.hocetiam paretex dictisBartain.
centelin:is.5.fi,ad fi,4.colum.vbidicit, q in vitimisvoluntatibus idé
ell dicere,cúmn voluexis,vel cum volet h:eresder, qy ell dicere, derpolk
mortem fuam,Sebic pofl mortem debetur ,tanquam adueniente die
pertextain dicto.$ Scanola.é% ficillud legatum dicicur conditiona-
Je.vthaberurin di8t.5.ficfidzicommifliu el «proprer diem incercum.
is.Jadiesincertus.tfade conditio, demon (lra.in contractibusve
ró facitralicaludiem E condicionem.ve declarar Bar, ind. quem
fequituribi Ange.Sfueruntverba Petcábi, Sed cert partiará
multua vrger.córrailia diet.Bar.8 alioram. 6 ad dittam.l.vxorem.
$Sccuola.pctel! dici,qp intelligacur fi hares nó contradixericinvira
proutilla.).dicir.x pro hocfacit,quia veguloriter intersfi,S com_non
ell differential. quipromilir.cumibingra-fl.de condi.indebiStamé
Siceltator dixerar,lih e res meusvolé5 vel voluerit,poteri
re.vefupra.l proxima 6 vu Bar.in di.l.centebmis. $41
column.2.igicuridem dicendum,lidixeric:cim voluericn hoc tam8
esitfpecialefauore vltima: voluntas,qp non contracicente hureded.
quo ticfuitlegarí in vita, lebebitur poll ciusmortem , ve hic Gein dis
éto.5.Scruola.cogitatamen:quía lecundumitlum intellectum, vide»
turficrialiquaviolentiadidtos, Scguola.qui vult hoc reliótum videri
polt morte .
1 ¿quelequeria.Concor.cum.L.fiicaexpreffim.fdeconditionibus,£ 4
demonitrationibus.laficalegaram.y. ¡lil volt (F.de lezara. quidan
rem dixeratcum volueriedicquódtuac non elt[necelle,quod lega
tariusante axcrtena (isa declarcefe velle.fecundum Barc.in, Las. 1! de
Jegar.fecídosper.lovxcorems.SeguoloE.de legar, tertio. que lex licer
Joquatur quendoillaverba ción voluetit fueruntrelara ad herecen,;
tamen cademviderurcacio , (referaneurad legatarium ,fecurdumn
quifcreseftócevaldra la manda. Pero li
atalaquiéfucfle fecha la manda, nó di-
xcffe cn fuvida quelaquerisie fe mu-
riclTe,cflonceel fu heredero, non ha de-
rechoningunocnella,nin la puede de-
mandar defpues.
aprinópi.
Titul IX.De las mandas. 67
Luco licerloántideImol.¡bi velitin hoc faceré differés
tiam Sctenore contra Bare.vtvidebisibiper cum Ec per Alexána col.
4.8.5. Ecaduerte quod perillam.l.viderur non poffe fu(lineri; quod
FaphCuma.dlechati .1iita.$aillifivoler.fE.delega.primo. Xinal.
1.fodelega.fecundo:$cin.l.centefsimis.fin.ffde verbo.obliza.8:(E
quiturcumA=
Lej.X XX 1.Como fé pueden fazer las mán=
des fincondicionyea dia ciertos
Viámiente a pueden fazer
los teftadores fus mandas:
que quiere tanto dezir, co-
mo fin ninguna condi-
cion. Eefto feria como fi dixclle algun
teftador:mando a fulano tantos niara-
uedis otalcofa. Eaunla podria fazera
dia cierto,o de día cierto en adelante. E
y efto feria como fidixefle cl teftador:má
a do an fulano tantos marauedis el
púram : qua diade fant luan Baptifla efte primero
a que verna: ofidixeffe , mando que del
hxredem eri dia defant Juan en adelante que gelos
den.E aunlas podria Fazer fo condició.
2
tale legatum,
cum Jegara
xius voluerit,
centerar elle
Puram > ficue
cun lego tibi
cúm peticris.
1. Ticia. ff. de
condit, St de-
monítr. ide
cem cú pere-
xo. (E.de verb.
nulla declara-
one fequuta, A ñ
E een E eto eria,como fi dixeffe:mando afu
Aclaro lanotantos marauedisfi fizicre tal cofa,
qué aña ep Otrofidezimos,quetielteftador quan-
hieres habere + do fizicile la manda dixelle tales pala
a pofsit: fed — bras:mádo q den afulánó mil marave-
lc,quodifta PON
1. non loquié, — dis, quando fuere deedad? de catorze
quando dixit. años, fiacacfcierequeaquela quien la fa
cum legarar?
voluerit:fed (i
voluerityende
tene menti in
raftica ditó
apba.8clicericdifferentia,aniltavorba,cum voluerís referanturad
Ieredem,vellegatarium. 3
zo,llegarea aquella cdad, valdrala man
da:efimuriere nante, non la puede de-
Ulex, XXXI.
amPuréScconditionalitorácad diem vel poftdiempoteft legaram Ge
ris8cfil jaod dentarpetco mille quando fuericaiij.amnorumn
BSante moriatu. n habebicciush: fed li lego ibi li-
bertatem,guando Slius menshab: Ñ
tem mortuo valet afanore libertatis.hade
fummasinfin.col.6yver.re
Unquicurlegatam pure
Uuendo fuere de edad de carorzsaños.Concordatcam.Iyí cui legaturo
fdelegarisa.h Sc Tivio.fE.quando dies lega.
ced.écadde quod id: ponereturtempus certe atatis, cur
juídamrtercil. 1. Sita fcripsam. fade mann; tefta, quod limitanif
apponeretur tale temps ad excilnguendum legacum, veli dixerim le
go Titio cencumanaus, quoalque Liciusericrtatis.r9.annorú: nam
talelegaram non eftconditionale,ne y¿extinguitur Titio ante dirá
tempus decedente,yteíl tec«quinoneltalibifecundum Bald, ib
Lambiguitatem. C. de víaftnct. Sed quid filegerorin tempus cortes
artatisgranadieBartoiaad.S.hocantemtenerquodnon fitconditiona
le, quód non pereatlezatuni, quanuisgrauacus non peruentarad
talem atarein per.Lliberis quos.$.ab heredibus.(E. de alimen, Ec ci:
bar.leza.Sccum Bartol.cranfcunt Angel Bald.S:Paul.de Caft, in le
¿tur.Paduanaibi 8 Ludonic.Roma.in.Linilla.fE deverború oblig.
Dynusvero, Raplra.6c loan. de Imo.rbidem 8:Cy mus étBal.in.]l. cx
dís.C.quando diesleza.ced.SPaulade Caft.in lectura Bononien. $e
Salycetáin.L.vnica.foínautem aliquid.C.decadu.tollend.renetcon»
srariumm pertextán dit. rocaurem.Srelpondentad.d,$.ab heredi
busdiuerfimodé prontvidebislatá per Alexá.in.d.5.hocautem. qui
diciciftam vltimam opinionem effe verjorem per plura jura, qui-
Lus Barsibínicicurrelpondere:fed (ecundum: Alexand, rales relpon«
fionesfuntcim maximaviolentid,ibig; Alexaallegatalia jura con»
11a0pinionemBRarto.vepoterisibividere,Ecfiganterallez.L.iquisa
39 Non pote(Y quis contrañuris difpofitionemtefta
a
filio.in princip.E. de lega.1.cumplo.ibi quie fatisprobát opinioneni
alioram.contsa Bart.Quid autem fi diesmon fut prefixus fubítan+
tie legati:(ed elas prarftarioni,vel execurionizvide,l,ex his; Cquans
dodiesleza.ced, «per Bartol.in diéto. $. hocautem.8cibi etiamper
Alexsadde eriamtex,notabilem.in.].codicillis¿i princi. Scibi Bart.
(E. de an, le-
dd, quod in
ubio prañas
micur, quod
teftator — has
iman darfu heredero, ininhaderecho de
laauer. Pero cafo y haenquevaldria la
manda quefuelle fecha por táles pala-
oi S ¿ buje relpectí,
ras,tnagucr non fecúplicife la condi- ¿4 repas far
cion. E ello [eriacomofidixelle el tefta plex:8cnó (e
reculifle ad té
pls cercaraetas
tslegatasijy ve
videbis in ca=
fuedl:codicil-
lis. que ell. Li
fingúilaris fee
cúdum Paul.
dor:mando queaforrenafulano mifier
uo, quando mifijo fueredecdad de cá-
torzcaños.Ca maguer elfijo non líegal
fea aquella edad, nin fe cumplicie a-
quella condicion, valdria la manda,cfe
ria forroporrazof de la franqueza,que e Alexinida
esotorgadaala libertáds, $: hoc autem.
Le). XX X1 lo Como lasmandas denen fer S Lua le liber 3
jugadas por ls lees defi libvo¿maguer el. Li Esa
tefbzdor lo defendiefe a de maana
JON puede ningun tela milita dle
fidcicommil=
dor fazer manda en niigu
4 na manera,qtic pot el dere
Pal cho de las leyes defte nue-
ftro libro,non deda ferjudgada. Epor-
ende, maguerel defendicre [eñaladamé
te,queningunaley,niningun derecho
non pudielle cótraflar,nin embargar la
faria. ff de fin
deicomniflis
berc.in. focus
$e idem poz
teftdici in les.
gato ad pias
caufas: cum vd
leát arguinéti
tam de Libges
a 22 tarecad plas
' mandaquefaze:contodo ello fila fizie- Elis Bardo
re contra derecho 10 como:nonde== 1 provimi.ad
o
+ intella.delens
tradi Alexin.l.captatorias.Cuderefta miligSe dixifupra cod.17.
Ulex, XXXIL, >
«e de fepulcura
quidiniu(lum velinconfuctum ordinare:8chabebirlegatariusfibire
HQumetiam(iniultum velincon(uetumio fepulcura nonfaciar. h.
d.Habair ortum iflalexa.l.nemo pote(l.fEdelegast.
Gcontraderecho.Not.hicbonaverba Angelin.l.nemopoteftadfin.. 4
fEdelega1.de qua lex iftafumpraclt plegibusprohibiriuis non dero
gaturpertellanemppes camper contahentesl,cumlex. de
ciuflo.fimiliter legibuste(picientibus ordinationem teltamenti Se
«ciusfub(fantiam non deropatur:quiafineillisnon potelt elle tefla=
mentum.2.fEdetefta.fimiliterneque derogaturlegibus concernen
tibusdurationem obligationisperfonalis,qui contrahitur adlegara,
vel fideicompnillárlidevo luerittellator derogare per adicflionétema
poris,(iucloti,fiueperadieáMonem códitionis legibusantemaliquid
introducentibus mercin fauorem teltants,renunciaripotefl, fecun
da.C.vtin polfef.Iega.vnde cam dixieBaldiind.1.jnline..4.colum.
C.dehisque pen normi.quod quandolex difponitad excecntioné
voluntaris,pote(treltatorilludremmittereifivero ad necefsitatem fa
noris heredis, Énon pore(bremittere :cumtamen ¡ple herespollee
exprelsé Getacitóvenoradin La. Ade vía. Shinc ell, quidtefla:
torpotelbremittereracitam hypothecam,qu oriturpro legaris.gl
fingularisin.l.Cuvein polTeblega,Scillam (equintur magiscomnu.
niterdoftobigcin diéta.l.nemo potell proutarteflacar Alexansibi.
col.4.Scperillam glo.dicitBal.ibi quod teltatorpoteltremitrere,ne
dominium tran(catin legatarium fine poffeGione. vide crían ¡bi per
Bald. nunquid teltacor pofGit facere, quod legatario currar prefcri.
prio annalis,quz dejure comuni ell perpetua ,vel quod legatario
on curratminor prafcripto centum annorum de quo exiam vide
perBarradc Alexanin«d.lnemopotell.S expradidlisctiam dedudi
tur, quod poteltreltator darelegatariolicentiam capiendirem pro»
prizautoritate cótra.l.non dubiv:m.C.delega.vide pex Barin.d.Iane
mopotelt.vbietiam Alex.colúy.Sefitefacor (ol dicac ,vim fer
vetolepatarijsmeis videtur eis darclicentiam capiendi propriaauto=
ritate.Balinel.tinleStusaoeiqua.C.comuunia deleg.per cextum fia
Partida.vja
Seftapartida.
gularem,fecundum lacobum de Are.inlege.permiteri,(F.de acquiré
dapoffelsione.facir eriamtextas.Scibinot.Angin lege.hocfires. Ma
dercivendicacione.StanpoGitremirrere confectionen inuentarij2vi
deibidemBartolum,quod ficin diéta lege.nemo porell.vbi Alexan.
columna quarca.craditeriam de inuencario harcedis, quatenus tangie
prsiudicm
ezacarioram. b
Quid antem, Ulere2en alguna manera, non valdra?,
£itellatorpros
húbult hare»
demalibi comueniri pro legatis,quamin certo loco,fi heresdolo, vel
mora interteniente son venitad locumillumdic quod tunc poterir
alibiconaeniti..bonz fidel. deco quod certo loco.éribiBarcolus,
Baldus, 5 Fulgo.pocericetiam tellatorprafigeretempusin teftamen
to berediad adcundumhrereditatem,ve poftillud tempus merojure
excludacur;fecundum Angelumin lego. (i quis here ita feripras. (Fo
deacquirendaharedicate perillumtextum.Scpernora.perglo.in le
ge.creciontmm.C.deintedeliberandi.ybi etiam Paul.refponderad di
¿tam.lnemo potell.de fequirur Alexarid.in diétalege.nemo potelt.
Sn aldea quedocuepollaneheneconsinema quad]
gun difbofiio non habea locuninaftibuseorum.l.fin.Ede (tipu=
Ta.feruo,Senot,Bald.in capit.primo.$.6< quía videmus,colum.fexta.
dehisquifeu.dare pol.
LO csi non deniercaAn arre fi prohiibearleges non obftarefuo tefta
'mento,operetar talisprohibicio,elfeStum claufula codicillaris? vide
glo.Scdodto.quod ficin.d.l.nemopoteft,
úLnrom valdra, Quia excepto principe omnis homo eltfub Leg
guavox.C.delezibas.Scideo claufulanon obltane, Coliprincipi có
enic.non alijovehic,Stin di ta lege.nemo poreft.vbt hocnota. Án-
gelusin legeauspublicum.(E de pactis.lege fecunda. M deco tamenta
Jezescodicilis.$.fina.fEde legais(ecundo.vbi glo(l. prima vocar (tul
ruin telfatoremn volentemconeralezes diíponererhinc eumir, quod
volentesconderemaioriamin vnum ex iliis,vel nepotibusscumipú
non pobintfliisimponere granamen in legitima, vel cam diorinue=
red.quoniam in prioribus.lege.quoniamnouella,C.deinofliciolote
ftamento.l.17.irul, primo fupracadem parcita.ctiam re(peótu bono
rude Sosa regu iceribl eloctacor fuculi d
di ex hisquenota Bartopeerextom.ibiinlege.excallrcnlffdecan
PirenCpecal.adenneociucipemvefuperhocreferibar ¿cui clautila
non vbílame,quíliluscaranalleviderur,po!tedicionemillaramall.
particarumque doatcrquisiniilislezibusincicul.decimoodauoer
i ¿la ficmentio formule talisticencia, Satalem formas
yandam Roderic.Suarezin repetitionesÍ. quo-
miaunin prioribus.infecida limicacione¡llus legis. folio fe<agelimo
quinto.colu:mnaquartacotins repcicionis vbiiplcillam ordinaciab
dens, quodli alias fab nube Se implicité aliquis impercarecá prin=
cipe liberam teflamenti faftionein , non (pecifice ad fnpra didta
contenta in ciusformala , neque cuna derogatione diétarum.ll.non
poller vigore talis facultacis facere maioriam in praiudicitm fi+
Boram,Sibidem pacum antea, folio fexagelimoquarto, columna
fecunda, verficalo, ex ante di*fis.lamnar ¡llawo focwulam confue-
tam,quatenus dicit,do oslicencia y facultad, para que de todos vne=
Atrosbieneso de qualquierpartedolos poda hazsryhagays mar
jorxego en vno de vueítros hijos qual quilieredes y por bien to=
wieredes, Sc. Quatenus enim dicit, de omnibus bonis: aerie ta=
lei licentiaw ce valde iniuflam,Econfcientize concedentis one=
ofamictim per cam exprefsecollatarlegicima lis lis, quod aper=
t¿cltcontrajus naturale , veipfcin cadera limitatione ante hoc la
té deduxit,Kiiallezaenoranter Bald.in lege fina. columura fecun=
da. €. defiaiSeliri.expen. quódprincepspotefl alicui concedere
poteítatemteflandidiminuta legitima, Ec quod priuilezinm concel-
Sum 2d minuendam legitimam, non eltiniquum : fed ad tollen=
dumin totum fic:cam legisima (le de jure naturali, loco alimento-
ratn:nontamen cius metasfed dearbitrio legiflaroris;ibique.colum=
únatertiandicic, quod pater,qui vigore talis Facultatis ,facerer malo.
síamin vnumex flis, privado alios bonis fuis, fine iufta canfoede
quain.$.caulas in autlientica. vecum deappellatio. cognof?. pecca-
ret,neque elet tutusin foro confelentiz; neque excularetar prue»
texeatalis£icultarisallegar glo(Tincapiculo. non ella devot, 8e alía,
¡ueibividerepoteris:sandem concluditco/um.quarca. diétam clau
fulam effeiniullifimam confulitque ab ca abllinendam,, Side
ego confulerem,(iintalifaculeare non continererurillud quod com+
muniterlolet cxiam apponi, feilicet, quod ita hoc far, ve releruene
var alimenta aliis fl, licec 1on fic tanta portio, quanta alias fia
biñuxcta. l.egnicompereret; hac tamen clau(alaappolra, velem-
perapponitur non bene percipio, quid ferupuli ele pofsit: ex ca
anque cuidenter con(lat principem nolle in totuon tollere legitio
contulítl
mam:(ed diminnere,prourcciamdixitelege.vndecima.titalo quer
ro.fapracadempacticaco glo prima.ybivide, ESedan vigore hare
usficultacispobie diminuere legitimar Gli quictler clesicas in mi
noribustempore duce licentiervidceurquod non ex his que tradie
Baldusin capitul.cum venillent.columnafecunda.verficat. ppono
dicitur hic de
. so qui mita
Edeucferreuocada, ejudgada por las inmpalte. canla
reiferuand, vi
deque haben
turáncapicuneccle(a Santi Marie. deconflitn. Ec quee dix inlege
quarta.ticuadecimoquinto.quartaparcicafuperglollam ia parte,ca
cuyofeñorio,Ercogitain hocnam ex hoc fabuerecréncor multz fa
cultatesad maioriam, (cuiplg maioria: li tomen pol data faculta
tisregia feretelericus videcapica.fico rempore.de referiprlibr.fese
ro.Scquod noracBBarcolusin lege.elasfcuétasia tinc.£Edo flipul.fec.
Sed quid aliquistinelicgria principis fecir maioriarn de bonistuis
Scetiai de aliquibusbonis flioruw » fenque aliquo modo ad filios
Ipeflabane quililiine de fafto (ibi praudicarecus impecraucruncá
principerenocarionemillius maioria refpedta bonoram filioram,
an ex hoc videarur princeps approbare maieriam re(peétu bono-
uimpatris:cum(ciens princeps line ciuslicentía Eaftam maloriamre
mocauitrantira qquoad bona iltoram.videtur quod (icex distis Bar»
ol. ScPaulide Callro in lege.legacaómurilicer. flo legaris primo,vi-
deibiPaul,d<Caftr.ver.Scinducicarper Dynam, 4 Aduertcctiam,
quodiplerex de boris patrimonialivas extra regnu:m poterit cum
nontecognofcarluperiorem facere maioriara incerfilios,l.Cefar: th
depublic,devettizal.donaciones quas.C.de donationibus intervirú
ScvxoremBaldusio.$.icem (acramenta de paceiura.firin.quarta co
Tamna.verficulo fecuado.verum rex.bonustextu sin capice lí Romma-
noram.inprincipioa9«diia£to.l.omnium.C.deceilament.8 Eran
habensficultatem ad facienditm siosiamm de certis bonis exanchori
taterezia pofi vigore legis regniicere maioriamin cercia bonoram
dde aliisbonisevidebacur, quod ficpercextum. Se quodibinotar Bald.
inlege.(in,Cude repu.harre.quod priuilegiuw non confandicarcum
jurecommunisia Concrarium tamen facit, quod non eft verifimile
principem voluiiTe granarefilios duplicionere.l.nauisonaite. $.pri
mmo.tHadlezaKhod.dciadtu.cap.mandatumadorefcrip. Eran cencat
munioriafacka cum Éiculeareprimogenirióili regispatreviuente lima
ioriafiacpoltquamp. ustuccebicin regno. vide que notar
Barcol.in.l.cucnvic./Edevincapio. Sin. heredicarcor.fidecaltren.
peca, Erquid li detucfaculcas ad faciendum isioriam iu vnum ex
polteristuisjun videatur,dara ve pobsicetia
minatrex.faciequod non in. .prima. de iureimintr.videibiper do
¿tores.. EQuid rex dedicliconriamfaciédi maioriamin fecundum
fliumfub conditione lifiliusmañor confenferit, Stante cótentinm fo
Iimaiorismoritarrex,poltea contenticáilins maior Se lie maioriaia
fecunduman rencbitedic quodfic quianon apponitur conditiocon=
cebiioni,fed executioniactos.Lprimadia fine.(%:quod quifigiar.vide
Bald jucapi.primon pránci.coltma.hiclinicurlex.la(o.in.Lá quis
nsquecaníam. (E Gcertumperatur. LA ducrte ctíam, quod videtur
quod ve plenioc fit facultas oporter quodia ca ac mencio ctiam de
alisfilispolthumisnafcituris:quialicentia filos gravandiin legiti-
manon extenderuralias ad pofthumos ex notaris perBariol, ino. Ti
ius de liberis Scpoflhuum.io fine princip.reprobando glo (ibi ge
viderurtes inLex fa to.in priacip.ibinam vesifimile eflotfde vulg.
Sepupit.4[An autem vircureralisfaculcatis, quod poGir facere maio
siaminvnumexális, quemveller,pofíiillam £icercin filium fpa
riumsdk certe lantibus legitimis,credoreim quod nó per tex.nora.in
capitidicaraliquisgzoquzil.quarta. Ge quiaprinceps intellexxiTe vide
tardefilio legitimo Senarurali.Liliam difiinimas.Hade his quifane
fuivelaliciiar.ina.ffdciure deliberan,Scibi Paul. de Calbradrinan
thenuveliccarmarraScauje$.ad hocaSeperFabriinas. fina. In(lito.de
adoptio. (Quid autem,(iprincepsex cercaltientia Ge de plenitudine
poteftatisidedirlicentiamfaciensl maioriam inquendaca filiumípa
rium,velnacuralem,non obltancibustis legitimis,quibusprinceps
sant voluierelinqui alimenta,an tencbictaliscon (litucio maiorize
per maxime fi princeps poruit moucri ad id concedendum propter
Atremuicatem, 8cbonitarem talisilijbaltordizScvidetar quod non te
neatmequeprinceps hoc pofTersquianequelegicimacio flioramípu
riorunt,neqynaturalium potell Keri ex referipto principis legitimis
S:nacuralibus flantibus,vtin auchen, quibus mod.narura cfician.le-
gitiosiquisergo non habens.Scdicebar Bald.in capiro.primo.$ii
ati lie feud.fue.contro.incer domin. ¿agna. quod imperator quí
Iegitimac (puriosexillentibusfiliolegicimis,vecum cis equaliterfuc
cedant, viderur quoddam pecusnon habens pra oculis iu(Eiam pu
bliczhoneltacis,neg;cóliderans,quod perfolas nuptias cóferuat ele
Quella,
Quiet,
Quilt.
Quilt,
Quilt.
nin defcendentes ex tots >
Quel
Quit.
Quel8
*
Titul.IX.De las mandas.
gansgentshmnanum.
diPrazerea Ss hos videtur de iure diuino prohibicum, Genef:a.capi.
cum diciccijocancillam Sc £lium cius,non erichares filiusantcilla:cú
¿Skiítudidem habetar in capitu.nonomnis.y.. quefiione
feccuda.voictiam adiicicuriltuda domino con(ficacum,prius quam
inidumtomani iuris exticerir, adducitur quogj authoritas Apololí
ad Galaras.quarto capi.vbi ceiamallegarillud Gene(:2,faciadidem
uod haberar in fama. Scin capiral. vnico, 35.quee(k, feptima facie
eriamquod nor. Barto.Bald.S: Paul.de Caltrán.hccrtia.fedete(lama
Excradiclazé Paul.de Caftr.confil.4ó7.volua.incipir,vilo difto pune
¿to vbiconcludunt non polle fieri per flaratama, quód (purii filij
ofintfuccedere,Scinteralias rationesadducirBarto.illam,quod ef
fercontra jus diuinuwm ,quo cauerur,non eric illusancilLe cuna filio li
besa Bald. eciamadducicaliam , que muleamn confert in propofita
queílione,quiaquód(purius nonpoGicinflirui cllintroduótumpro
peertorpiendinem ceflancistócadtus proprerturpitudinem agentisre
probarusnallacon/ticutione perwicci potefl,vrin diét.aurhen.renul
Biudicum.
ltem aétusteprobatus pptertarpitudinem arquiparatur aCtui pro»
hibito deiurediuiao.capitu.ex pfrteade confetu.Se contra lus diui-
num non valer flatacum,quod enimipurijnon polintíuccedere par
tricltinduótum propter cius deliétum, Seve refrenérar abillicito
coi vrinlegefina.C.de naruradibe.vnde contra bonos moreselfer,
quod princeps fuper hoc difpeníarermaximné in exclufionem + Se
cumtam granipraiudicio legitimoram:imo Sefortias ell, quod vo-
Juitloann.de Imol.in dicta lege tertia,ad fine, quod nequevalerer
Sacuram,quód fliinararales tancam (uccedantparri; quía licindi£:
ferenter habilitando naturalem praberer mareriam delinquendi : $e
ideonon videturvalero,
GPraterca tale privilegium priacipis quodammodo alios alliceret
adillicitos coicus videntes pofle fe imperrare tale priuilezium, Se
omnisconficradocon(liturio juramentam é< privilegian: per que
nusviripolTun: peccata,non valenefecundum Joannem Andreamin
capitu.extirpanda: de przbend.faperveroo,confuctudinequaliber.
pro parteveró contraria facic ¡lla decifio Neapolicana collcfta per
WMarchzum de Afdiéto deciliosn onagelimanona incipit,6parer.vbi
Fertbisin duabnscauíis fuiffe iudicaturn, quod fi pater ¿mediante
iareccpicemphyteofim profe,ScTitio,Sc hetedibus did Pie
¿ fuitpuriinaticx dampato coitu, quéd in taliemphytcolifaca
««derdiétus(purius,exclulisharedibusvenientibusab intellato,, per
nota.per Baidumin lege(ecunda.C. dejure emphyteo: cólimna pri-
ua.darBald.racionem:quianon veheres: (ed mediante Aipulacione
veniunt,Cctequituribilafon.in fexagelimanonacolumna.cotiustra=
étotusretalifipra quinta partita.titulo oftauo, in lege penuléima. fito
pergloT.fegun fo ouieren.fic ergo videtur, quodad maioriam poGie
venireracdiantegratia,Seprinilegio princpis.adduciteriam 8 Mar
theusin diét.decífione, quod.nccdum (purio verum etiam (éru0,pos
teftdenono darifendum Scemplyteolis vein capitn.primo. Saper-
fonam,porquosfiarinuelia
«Praterca (vedixi fuperias) por príncipem potell minui legitima
fibi,licetnon pofr tolli intorum , fecundum magis communem
opinionem:poterit ergoprinceps referuata portione (ufticienti ad
alimenta filiorum difpeníare: vecatera bona per viam maiorjz ve-
sniantin (puriomencque repugnabicias diuinum allegatum: quia ve
dicieloannes de Imola in difta lege tertia,.deteflamen, illa autori
tas nou mulcumvrger:quiaillud erat quodam praceptum indicia-
lelegisveteris,Scnon videntar oblizarein eze nouaifta iudicialia,ni
fi quarens funtapprobara perhabentem authoritarem legisconden
deve habeturia capitustranflaco. deconflicu. £per Sanétum Tho=
mem.prima(ecundw,quzllione.1o q.articulo tertio.de quo exiamin
capitulo fina.deficceBio.abinteta.Kin.Sohisitaó.diflin Qione.hoc
etiamvidetar de mente Hoftienin fumman titu.qui iliiGne legici.
vbidicit,quodlicetImperatorpofiirlegitimgndo fpurioseos ad haa
reditatemadmittere:non tamen hocpolletlegem generalemconden
do flatuere, quod admittantur ad fuccefionem:quía multi effene
qui non curarent: vade filioshaberent ,(i fcirent eos(ibi fuccedere
deberescfic(inon eferlegemgeneraliter condendo:fedin calla par
táculari difpenfandovidctur de cius mente , quéd hoc poli impera
tor.hocetiam vale Bald.in legc.cam quam.colamnanona.C.defidel
commifl:vbi dicit, quod non poteft princeps facere legem genera»
Jem,quód (puriifuccedant ; quiacl indireété contra bonos inores,
ficntneque conflitutiovalerec,quód quiliber pofTet adulterari Scin=
cellum committere : 8: fubdic quód hac rarione non poteft
Jegitimare nafciturosex aliquo, qui nondum funt conceptin vte-
10:quiacít dolusde futuro :fed fi effene nati vel concepti,potelta
quiaeftdolus de praterito,citca qua nonremoueturreatus, fed poc
ma,8cproilta parte exñamm facic,quod not.loannes Andrc.in additios
68
Pe
ad Specalaro,titundefuccebio.ab intefta. fafinalioverficul.fedex far
dto.vbi dicit,quud princeps pofsieflaruere, quod rales fuccedant par
tribus ficur facuir,quod fuccederene marribus potiféimé cum genes
ratione Seogturalincflil,Scconlanguinei, licet ad comprimendam
illicitos coieasprimo excluferitillos perlegem fuawm , vt in authen»
tica.quibus modisnatura.efticiun«fui.$ufioportet, li ergoad primor-
dium naturereduciturípurias, celTar caufa querelandí. legeprima.
Cdeimponen.lucrari.deferiprio. libro decimo.inalitertantuun re-
fere Flollicn(. renere contracium vbi fupra illa etiam querfiio las
tifsimerractaturper Prepofitam Alexand. in capitul, per venerabi
lem. in vericul. quod autem. quifiliá fntlegitisin quinta queftione
principali.verliculo oétano quero. Scin capital, conflitutiones. des
cimadiflinrione, Scconcludis necdimm hocpolfe Ntatai per lezem
imperialem + veni ctiam peraliam lezem_ciuilem,vel Nacutume
namex quo perlezem civilemmarribuspollunt(uccedere,vbi exiá
milicat ratio peccati vitandi: ita catam lie lex adivisrenda Ñi latuar,
quod+íiaccedane parribus. Adducir eciam , quód ¡fte (necehñiones
int dejureciuili delater,licet in fliis hoc fuadeac nacuralis ratio, ve
in lege.cum ratio. f. de bonis dumna, ideo iuscinile pote1l easmo-
dificare,Gaugere Sccirca eas difponere,iuxta notaja per Dynum
inregul.indultum.deregulisiuris.ibro fexvo.nec erit facienda dife
renta inter natos ex damnaro coitu, 3 alios fecundom cum: quía
pradiéta fundamenta militant in verifque licerBaldus 1n lege pri.
ma. C.dejur.qurco. annu. faciar intorillos differentiam : cun quo
ria videturtranfire Deciusin capital. in pra(encia. de probarioni.
siumero quadragelimoterio , quia fecandam cum cuna differentia
Bald. funderur Ínpor peccato + non procedic : quiain vtroque elk
peccatnim morcale,licetin narisex damnaco coitn ie mañas ibigyre-
1pondetad principale mociuum tencntium flacutam tale non vales
resftilicer,quia daxe videtur occafionem peccandi : nam fecunda
eumillud procederes, vbi lexcdiredte difponererad peccatumifecus
Aremotis :nain cau(a remota nonordinacur dircétdad effeétum: 80
ideonon habeturin confiderarione,leze.qui domum habebar. lo.
can fin.lezoNerarius. Ed: lernocorrap.capitude occidendis.vige(i
ta.capieo.exlibita.de homici.alias dicere»
maquintaqueflione
mucquod lex evangélica, que probibujeeepudiuan dai vr en
rumefleriniqua,icontingeret,quódob hanc caulamindiflolabilita
tisoccidereraliquisvxoreín luam, quam haberer excofam,écillud di-
¿tun non erit h ares. Bcc. quod eriar rerulic Apoltolus ad Galatas
quarso,nou obftabit: nam(¿cundum cum Apoltolus loquitar, fe»
cundumillas leges,quacends erant Senunc (unr: per hoc.tamennon
dicuntlezen 3mperíalem luper hoc de nouoedi non poffe:ficite-
tiam pro (la parce communis doftorumconciufio in leze.Gallus.$.
8cquid ficantam, E. deliberis Sc pofthumis. qui dicunt principe
pollelezitimare filiosillegitimosin preu diciam filiorum legítimo
rum. Sciftud fuí fequutus Bald,in didto,$,8c quid fi cantum.¿ in di
EtoSefilii nati.fi defend.fuerit controuer, inter domin, 8cagna.Gcin
lege.cundtospopulos. Ca de fumma Trinitate Scfide Cacholic.8cin
lege prima, C. deiureanreo. annulo+ quinimo, S:deiureiflo partita
rum,hoceft decilum perlegem fina. tul. decimoquinto. quarta par
titawvbi vide,quod dixi,GliceriflaqueÑtiopro vtraque parte (atis (it
difputabilissmili tamen magi placerprimaopinio, velutiuflior, $e
a:quior, Sc bonismoribus Se honeftaticongruens, $e quia ve habetur
3n Evangelio, non eltbonum fumere panemfiliorum, Scmittereca
nibns.Góllud Apoltoli,fifiliusergoheres. Scquialicetexclulo Jegi
timorum.non habueritfonsemaiure diuino,vefupra ditum eft, fed
tantum atureciuili,Sclege policiva sum talisres ica (e raciosabilis,
¿chonelta princeps e obligas ad obferuantiam talis legis d dí
¿tamine rationis ; quía ell animal rarionale, 8cátali ditaminera
tionis princeps non efMolutus,ficutneque á lege zterna , vel na
turz, verradir Baldusín lege fecunda.columna feptima,C. de ferui
tutib, Sc alibi dixcie idem Bald. quod licetprincipis fit mprema au
¿toritas:tamen naruralis ratio auftoritate cius mutari non pore(l,
jnleze. finon (peciali.C.deteftament,6c quiafilex reputar ab(urdil
fimum , quod extantibus Jegiúmis naturales (ibi introducantar
in fuccehione,,Scfilegicimencar, vtin auchentica, quibus modis na
turacftician, ui, in. $.cribus. multó magis reputari deber ablurdif
fimum , fita fpurius introducacur,ve Legitimos excludar, qual
atota fuccelsione : enorimiter manque lzedere in legkima eftidem,
quódintótumtollere,vtdixinlege. vndecima, titulo quarto, fopra
cadempartita.. Etin hanc fententiam inclinac ¡lle vir fumms Eu
difica,Stchriflianus vir Aodreasdel(erniain, S.naruralesefidefeud.
fuer.controuerinterdomin«ScagnasS: quiaillaopinio, quódaon va
Jer flatutom, quod fpurius fuccedat clt magis communis opinio.
8cquieamimpuznaneloquantur, quando non efent Al lezicmis
¿elicet Imola,Se Erancifcus de Aretiin diftalezererria. M.dereliame
..conentur refponfiones dare ad iludiaris diuini,ciice ancillama
Má
Partida.vja
|
]
Inno.xec.
eft.L7.8
Botic.8, li
bro.je
Inno.rec.
hL8tico
el
S.lib.se
Inno.rec.
ideo illam'auQoritatem adduBtam per Sanétum Ambrofiua
pofitamin volumine Decretorumin diéto capitulo, dicaraliquis.
quamaudoritatem exam Bald.in lege, cunétos populos. in quarto
£o1.Cude fumma Trinitate Sefide Catholi .exponitide(l non ericha:
res filiusconcubinz cum filioyxorislegitima.8e quia Jéxillaparti.
taruan loquitarin filijsnacuralibuslegitimaris, vt parer ex (erieillims
túcnli,Scintelligitur veibi dixi de legitimatisante natiuitatem filiorá
Legitinorum, ¿enaturaliom,vribi dixi,quod etiam 8chodic non ad-
múlit diéta). Paurina proilta eciam paric bene facit doftrinaBartol.
in extrausgan.ad reprimendum.án gloll.fuper parte videbitur.in ver
Gculo.fecundo cal principali.
«Bene tamenfarcor, quod pofler princeps concedereprivilegium
faciendi raioriam quod polsitvocarefilios vel nepotes fpariosad
maiodam,cocafl quo deficerent filijlegitimi., ficur Scaliasin defe-
¿tuinalioram lex habilitar(purios adhhonorem publicum decurio-
nacas,lege.generaliter.$ fpurios.< lege.(purij de decurio.Scin pro
prijsterminisica conflluit Decius in confilio ducente(imofeptuage-
kimoprimo.incipit,in cafutranfimifTo de Hifpania, verficul. poftre-
mo.pemuléimacolum.S fine incelligesSclimica ve dixi fapra quía
tapastita.titul.oétauo.J.penultima,in finc.glo(T.faperparte,fegun (e
auiene.aontaméex ralifacultare polfervocari (purius ad maloriam
ignitatis,veluri ad ducarum vel comirarum exco, quod nowBaldán
1.czm quam.columna decina.Codefidcicommifl.verfi.quero veram
egitimatus.vbi quarit, verum legitimarus ad feuda comprehenda-
suríub iíto generali vocabuload fendadignitatis.Screfpondet quod
non:quia dighitas, vule dignosvrero, non impetrato beneficio in-
definité:matalisinterpretatio non extenditur ad curata , neque
ad di¿nitatera, quoniam inillis reddit fe priaceps difficiliorem in
concedendo.ad quod vide bonun textamán capital. cumin ¿lis de
prebend.libro lexto.Sccapitul.fina.deprabendein volumisdecreras
lium.8 Socin,coníilio ducentefimolexageñimo, in caula nautenfis
fecundo volumine,columna deci matertia.verficul.quartaprincipalis
conclufio«quinimo.argument.diftcapiricumillisan principio.vide
tur dicédum,quod ia maioriac/Tentcaltra, «villecam inriídidtio
ne Scvafallis, quod ex taligeneralifacultate, fpuriusad ¡fla non pol»
fet vocari:Squia habere valallose(l dignitas,cui jurifdilivinelt , ve
dicicBaldusinverficul.Marchio.ad/inem.de his quifeud. dare poll.
Hhoctamen non firmo ex eo quod hodie inrifdiótiones vendantur cú
tertitorijs,S vafallis Scraflicus poller elle capas; Scquia maiorrario
amifitacio cursanimarum, de qua in didto capicul. camillis. quando
jurifdiéiionctemporall. É
GER filias quiin defcétum lezitimoram, vocareturad maioriam,
elle iliusnataralis:crederem non efe necellariamad hoc fpecialem
«ipisconceGionen; cum de jure communi. Scillo partitaram
ell deficientibus6lijs legicimis,relinquere bona fua filio na
turalitancum,vtin authentica.licet.C.de natura.libe,8cinel. fi:
em partica. $ li habearalcendentes legítimos,
viin.l.10.in ordina.TaurisX fatis bene hoc probaturindlavigefimale
púma.in ordina.Taud.nequead hoc obftattextusin lege.(isqui.f.
de vulzari Scpupillasi.cum glotTaibi quatenusexemplificar ¡llam le-
gemio filio narurali vbi haberme, quod fi pareriabílirua filo legi
uo, Scnaturaltimpuberiiliuan naturalem parris, quod talis (ub(ti-
tutusadueniente caña fub (Bturionis,licer pofsirhabercex (ub(titutio
ne bonapupilliznon tameg bona pares,in quibas alias nonpors
ratextanzibus legitimis,fuccedere, propterciusincapacitatem: nam
de necelitate lex illadeber intelligi proue loannesde Imol.camin-
telligirin lege.Lucias.(E.codem.quando vierapupillum flabac alims
filiuo legitimo: alías aucem fubíliracas pupillaris admittererar,
etiam ad bonapatris. quod Alexand.ibia columna terdadn princi
pio.dicit fume efe notandum pro Jimitationeillius legis. $ licer
¡(te intelleótusaliqualiter divinet (ecandum eundem loannem de
Imol.tamen dicitelfetenendun: , ve euícerur contrarium, quod alias
polferformari de diéta lege, Lucius. S:cumilto intelle£tu tenetcriá
Alexanderin didta legedis quí.8e ratio fuades, quía cum exciulio
sacaralis, quoad. bona parrisaon fic propterfamorem pupilli; quía
3wo fauor pupillieffes, quód nacuralisfubltituras caperer eciam.
bonapatris.argumento legis pupillus.f.de acquirenda hheredirate,
reflar dicendumid flarurum fui/Te propter fiuorem alioram filio=
rum legitimorum, quibas nonextandbus mibilrepugnat:quin e-
tiambonapaterna naturalis capiarex fubllitutione, d cum diéta
tex.Lucius.permictacíliom naruralem venire ad totam haredita»
temex(ubltitacione, legieimorepudiante : Sufic, quod fuccedatexe
vulgari, idemdicenduro «lin idcicommiflariafubflicutione:cum
etiam per veranque fuccedacur teftarori.lege.coharedis$. cum filiz.
tfde valgasi Sc pupillari (ubltiturio. Vide nón (tante alio filio
leyitimo,poterit paterflimm graando cx facultare regia vocare na.
taralom da defefuin de(cendericium legitimoram, $ quod idem
decimotertio.infra cadi
Sefta partida.
fitdicendam in fideicommi(faria,quodin vulgaristener Alexand.in
didtalege.iis qui.
LQuidautemói cum haberem flium(purium quem ex ersore iuris
credebam legivimun 8 communi opintoneralisreputabater,feciin.
eum maiorizin an tenebitzvide quod dicit Baldus in lego. li arbiteta
ver(icul.pone habscbam.C.de fentena
LAduerte criam circapredida quod 8 fi expreffe non vocetur +
Nusnaruralisad maioriamin defeCtum legitimorum,ex eo quod quis
fecit maioriaan in filium maiorem Se cateros deltendentesordine
primogenitura viderur,quod fit vocatos filias naturalisdeficientibus
legicimis.l.cognofcere.liberorun.Ecibi glofT.8: Bart. de verború
figuifvidenda tamen (untin hoc quie habentur $e notantur in.l.ex
£ibto.$fi quisrogacus.Mad Trebel.
dAduerte etiam,quod licet vigore facultatis regir hoc concedentis,
vepoBirfacere mañoriamin vnumex flijs,quem elegeritpater poe
cligeretalemilium,(iple eligatinterfilios filiusficcleétusnon po-
tericclígere viu ex luis iljsficur poterat pater,viderur prohr0c can
fusinleze.liberí.ff.de alignan.liber.Scquia conceñio regia non ex.
tendicutvltraprimamvicem. lege.boues»5.hocfermonc. fl. devexbo
um figuifica, E
GEtpoteft dici,quodvigoretalislicentiz regia, que eftin vín,quod
pobicacremaioria car vinculispelizacinibus A abmiiois
us,quibus veller, quod poteritcondens maioriam dare filiofixo yin
quem fecitmaioriampoteftacemeligendi vnumfilium,quem veller,
vein iplafuccedar,licerin calu quo non concederer , fitccederet ma-
ior,vtdixi(cum hoclitde more mañoricarmam Hifpanise) cum prín-
cepsciusarbicrio hocreliquetit,tenebittalis ordinacio. Ñon tamen
poterictalisfilius,quem clegeriteligerctemporaliter,(eu vÍque ad cer
tum diemimotalis eleétus per filium , debechabere maioriam toto
tempore vitar(usz.hoc probatur per texeamin lege fina.$..exdicun
Aadlege prima.quamglo(libiallegar.f. deaGignan. liber. quodíine
dabion ccedere qundgcevetis pre diponcatd spparetéa
quodíiceleti debebant pofidesead vam ve inuefiurctenos
(eu majoricatus dicerct:filius meus eligae vnum de Alijs(uistempore
fuze mortis, Scillefic cleftuspoficctiam tempore (uz morás vel in
vita eligere vnum defilijs(uisjidem tamen crederem, SeÑifta verba
vel fimilianon effentininflicarionemaioria:nam talis eleftio non
debetellereimporalis,vfque ad certum diern.argumen. didhe legis fin
nal.$.ex die.cumplo(Tibi 8cquia tam princeps, qui facultater con-
cedit quam conditor matorizin vocationibus Sebidcicommifis,que
faciunt habere videncurre[peátum ad confueradinem majoracari,
Hi(paniz,queellvefiiccedaturad vicam,nonad cercumn diem : ven.
fimilitradit Andre.Sicul.in confilio decimo, fapienter feribicur. jn
principio. Sc per torum.fecundo volumine. 3: Deciusin confilio.397»
vifo punéto.tertio volumine.Sciuxtanora-per Barcolum in lege.hz>
redesmei.5.cumita. ad Trebellianum.
«Aduerte ctiam, quód vigore talis facultadis,non videtar princeps
concedere,quod faciarmajoriamin fauoremáli, qui ficinimicas re-
is.bonus texcusin lege.Lucius.$. Lucius Tirius damam.(f. de legacis
Tecundo.facitbenelex fina.C.de pat interempt.d vendisper quam
Lelo/T.8Bald.in capit:primoin principio.deproh.feusalic.per Exe»
dericumevbi Baldusacolumnatertia, dicunt, quod fi dominas decli-
centiam vendendifeudumamico , non poteritvalTallusvendere ini-
ico domini,facitquodnotidem Bald,in.$.porró.columna pri.
ma.que fitpri.canl.benefici amic.de vafTallo Aideiubente pro inimi
co domini,adde quod nor.Bartolusin exerauagan.ad repsimendum.
ia glofl.Iuperverbo,videbitur.verficulo.fecundo calú principali. ln
contrarium tamen facic,quodnot,Bald.inlege. idquod pauperibus.
columna oétaua.verfical, vigefimofecundo queritur, C. de epifto-
pis dk clericis. in quellione. an executor tellamendi polsit eligere
paupereminimicum tellatoris,vbi dicit,quod ficaliserar odiofus Se
indigaus,quod tunc non policeligi per nota. in lege. fideicommil+
dra Cade Bac ooaallecas ere oia: Sena jndignus: quia
cum teltator decefsic confellas, Sccontritas, iftud odium remilitin
extremis,venotatar.In(tic.deiniurain fin. Slmbditquod de hocfiar
articulos.
(Sed an comprehendarur flius polthumus in facultate ad facien- Queltdos
dummaioriamin vaum ex Álisividecnr quod fic.vcánl. fi quisope»
rasffedeoper.liber.
Quatt.g.
Sed pone,quod quisimperranica principelicentiamfaciendi maio QueÑat
siamin voumexálijs fuisfimpliciter ,non adieéto quod pofsitgra
are in legitima aliosflios,an poteriteosgrauare virture talis facul-
tatistdicendum elt,quod non, 8cfixexin licentíaponeret, vt libere
pole pertexwumnotabi.in lege.fi quando.in principio.C; deinof
ciofo teltamento.6 traditin Lpecie. oderic, Suarez. vbi fupra folio.
fexagclimolexto.columna prima, Se adde que not.Abbsin capitula
dileéti.deiudicaverfical. quid fi poreftas. cunnfequentisnon exgo vi»
pct
Queltana
Quel
In noua
rec.e(t,L,
Titulo.IX.De las mandas. 69
goresalisfimplicis facultatis poterit ponetealiquascon
tra jusivtpatetex pradiótis.
USedanillesqui habet licentiain regiam ad maioriam faciendam in fi
Titm,(inon habererfilios legítimos poñicillam facere in filium (pu-
rurincetigi fupra Se crederem quod non: quiain taligeneralilicentía
non domprchendicur incapax. vein diéta lege Lucius.s. Lucius
tius damam:6t que notar Baldusin lege. eamquam. C. de fideicomo
mifT.6 facitbene quod not.Paul.de Catrain lege.Lucius.s «in tefla-
mento, ff, delegatis primo.ín qua flioncióla deteílatore, quiin(liruit
vxorem, S:grauauit¿vt pol! mortem fuam reflitueret ,pel difiribue-
secbona inter panperes,quosGbiplacueritvni, vel plútibus. Sedicic
Paul.quod intaligenerali granamine, non includitur períóna inca=
pax.arguinento dicte legis Luciusa$. Lucias Tirius damam allegar e-
tíam Specularo.titu.de inflramen. editio.$.nuncvero aliqua.in addi.
tio.incipien.continuatar etiam hic alía quarlio . Scidem voluir Barr.
in.Lfina.fE de hisquibos veindign in cade queltione,licerPaubibi
eferat Barto.in contrariuin.
«Taliseciamllicentia non prode(fet,quantumctnquelatifiima efTer
datapoteitas,iille cui datur,cTerin:capax faftionistellamenti,vel di
1ponendialias defuisbonis,vteftext.cumnglo(Tin.l.verbis. de ver
borum fignificatio.facic.$.in extrancis.In(licu.de hatred, qualita . Se
difereeriam dista ex.fi quandoinprincipio.addepro hoc bonum
texuumin capicu. igraciose.in fin.dereleripe.libro fexto. $ eapic «da
dum.elfegundo,de eleciio. 8: ficin hoe mazis vincit,(eu operarurim
potencia,quam prinileyium.tes.6 ibi Bal.in.l.Tirius.5.Romz E de
excufatio.cuco.quia fecundum Philol-plum actos agtinorum funt
in patient benedi(polito.capitu.venerabil<n.de eleétio.quod intel-
Jige,nió princeps(c:ensillum incapacem caincapacitate, fuper qua
princes dilpenfare pofler dedifler ei hrác facultatem : quía videretur
cum.eo difpentare.lridem Vlpiarus.f. deexculatio.tuto .l.quidai
confulebant.f.derejudicas
¿Ex quo potell dici quodi¡rexfada (ibi relatione quod quis
debataliquam villam tículo maíoris: dedit liberam teflandi
nem detalivilla ei quiillam pobidebar quod ex tali licentía poterit
dilponese ctiam in prajudicium (perántis maioriam : quía erat (ee
quens vocatus écad hoc vide bonum texts in lege.etiann inprincis
pio.tf, de bon.liber.quod procedere forte pofferin maioria que habe
turexlege ciuili velafolo principe non tampin forte in ca que habe»
resures contrattufen de iure gentium in quo prínecps non difpen+
facvtplene deduxiin quadam meaallegacionein fanorem Marchio-
misde Montemayor.
An autem vigoretalisfaculratis, qua fibí conceditur vt faciatmaio
riamin vnumex úlijs pofitduas malorias facere, in duos vel ploxes
exfilijs,vel plureshiiios vocaread candem maioríá > videbatur quod
non percextum in capitu.recepimus.8 capicu.porro.de prinileg.jvbi
habecur,quodin priuilegiis deber feruariiuxtacorum tenorem , pro
hocetiam videwurtext.in lege,quifoluendo.la primeraff. de haredi
businftituen,Gxibi glofT.norawex qua vidererur dicendum, quodres
nerecprimz maior conflitutio,nen veró lecundze. incótraciumta
amenelt bonusrexvusin ege primia.in principiojundto.$.quamuis. Fe
deafsign.liberc.culus verba (unt.quanuis in epilaníiione Sena-
tufconíultum (criptum eft,tamen $: ploribuslibesis K plares liber-
105 libercafue,polle afsi¿mari cercum elf. Jrema etiam fi teflator man»
daueritreflicuirem vni defamilio,poteft Geri refliemtio duobus,l. v=
numexfamilias..i duos. delezatisfecundo,Scibi Bartolus, S: Toan=
nesdelmol.SPaulus de Caflr.6: Baldusin verficuloitaque.clufdem
Jegisaék per Bartolum in.$.£cd 8c( fundum,ciuldea. l. vbi idem vule
elicccontra,vefirogerurreNituere ploribus,p. Gicreflituere vniltan=
tum écfic fidataciferlicentia ad maioriamin plures filios,poterithie
rin ynum tantam.Gcáflampartem credo veriorem :namlicioam efe
recedercaliqualiterá forma dara per dilponentem : dummodo non
recedaturá mentesvenor.Baldusin dicta lege.ynum ex familia,Imol.
in dio. $.fiduos, cum.cvim mensprincipis fic dareín hociftam fa-
cultatemjitavereguletarlccundum voluntatem $ difpolitionem e-
us,cui dat: de mente principiseft concederein vaum vel plures, pro
utcondens maioriam voluerit,Gicu criamin didtalege. vhum ex fr
smilia.in principio.£$.(i duos.mensteliatorisfernatur, que fuic ne
resexirerdefamilia,quod conferuatur, fue rellicuar vni, jue pluri
bus defamilia:Sprafertim procederetvbibo: a eflent tanta , quod
fufiicerentad vnam vel plures maiorias, prontedam tradit Paul, de
Ca(tr.vbifiupra.cumtraclat de relicto pre hofpivali fabricado , quod
Poffiant per executorern Ésbricariplura, li bonaluficiunt, hue ctiam
firmawurex.). decimanon. inordinamen. Tauri.vbihabecura
dlicetexlegefori permitfum fuerit meliorareio tertio vnumex
poteritpater li volueritmel e pa ionás fuitdo
iones, con
159
h
AordeSeguraiorepetitionediót.5.ed Gfifundum.folic,vétauosco
lumpalecunda.verliculo fexro.Efolio decimoguarco. columna pri
man finesSchocplane procedic,quandolicentiadara fuie, vepoié
maioriaficri in vnttm filiamsquia quod fatin plures, maiorfamore(t
filiorum,k mensconcedentisnon repugnat:quando ves licentia dá
tafuit,vepofirficerein duosvel plaresh'ios:tuncnoh videra”;quod
pofsittantum fiertin vnuánsquia hoc elTer in damnem alterios 6h
cuieriam princeps voluit prouidere , vnde non videturtuncpolle 4
forma licentiarrecedi peffupradita.Sc non obltat, quod habetur in
digvo.$ritaquesis ed'% Gundam quiaibinorrepugnabar mens
rellarotis.quefuityvebona remancantin familia, que etiacuilto mo»
do conferuatursét bene facit,ad hoc quod perillura textum note Bar
to.in legeprima.f.de opt.lega.vbi dicit,quodliteltatoriuberdiftr
buibona luainter pauperes,clizendos pertalem,quodillenon pot
riteligerevotim tanta, Écei dareompiaallegat etiam.l.tertiamál
deann.leza.loannes de lmolstamen in hoc devno tantum paupere;
anpobvireligizvaltin didto.$iduosin( iciendas ee aliquas conie-
éturas,veex ciscon (terde menteteltatoris. vide ibi percum. Et ex
predistisparetrelpon.ad dictar legem.quifoluendo «quiaibitradta
tar de praindiciocredicoram , quod in queltionepradiérá an pol=
fintfieriduz maioriz ellate
Et anvirtute facultar faciendi maioriam in vmumex fis poe Queftios
facereflio quieftin poteltate per viani donarionis? viderur quad fic fo
e:.l.decmafeptimasinordinamen.Tauri.S ex diéto Bald .inauthes Jg_ nova
fi quasruinas.veraxta hoc quero vtrum.C.delactofindtis ecclelis: jee e/l,le
Paulusin lege.f quandoún prindipio Edelegatisprimo.Sca0 poÑit ¿ue lis
fieriinpolthumum vide,l, antepenulrF.delegatis primo.quod fic.S€
anín filiumextantemapud hollesavidllla.s.primo.fede heredibus
3nflituendis.Sutextumn cum glolán legc.haredis.fTaguando dies lega.
ccdir,
Sed pone, quodrex concefic privilegiumfaciendi mañoriam in
num ex Úilijs:ctim pater pluces fitoshaberetjan poterit ficere maios
riantin nepotemex vnoex filijs:efl aducrtendum ad decifionefa ht
iusquellionis, quod appellacione Áli; non comprehenditarnepos;
quandoagirurdepraiudicio alterius,itaquod ell merum privilegi
fecas lí efler bencticiom,lecundum Bartolumin lege.libertomm.coz
Juimna tercia.ffade verborum fignificatio.textns 8 IbiBaldasin.l fed
Scmilites.inprincipio.ff.de exculario.curo.Balón.$quiavidimas.de
Kisqui feud.dare po(l.vndevidetar, qued non pot heri maioria in
epolem oxtaniibtsaMs6lis ips tamen deñiciencibus fr entnerie
«cafus, quod vnicum tanta haberet nepotem nacuralem, $e Jegiris
munsille compreheridererntublicentia,quatenus tamien tangeretin:
preludiciom legitima necellaius elTerconfenfuscalis neporis, iuridi
ceprzllitosiuxtaid quod habetorin lege.fi quabdo.. $. Se generalis
ser.C.deinofáciolo teftamenadclices talícalu line licentia prindipiss
fieri poteratmaioriazadhuc támen maltum elfetregislicencia profi-"
cua,vtvincula , $e fubmáfsiohes. Seteflituciones Extendanturvltra
quartamgenerarioner,juxta ca qtíz habentarin authenticade ref
ru.fideicommill. Sad alía veluri ad impediendum ex prolibitio=
'ncalienationis,tranflationem dominñi:fitamen acposellecbaltardns
fennataralisruncnon consprelendererorcaravelaperus dbspri
ceps videaturintellexilTe de filiolegitimo,Sc naturali : vndein dubio
non comprehenderetur, nifi aliud con/larer de voluntare regis , Sc
quod fuperias dixi,quod Rtantibusalijsfilijs y neposñon comprehen=
deresurin facultate,incelligereniti patercalisriepotisjam decef.ifet:
quía cum runcintret in locum pareis,videtur quodin eo pofsitvigo=
refaculeatsconítitui maicria.ad quod facit bene dod+i.BartoL.in din
Liberscrum. columna quarta, quod lacutamque dextantil
áiliisFccminanon (1ccedar, proceder flante nepote malculo, patre
mortuo :écprocederet hoc Scfiinlicentia regia contineatur , quod
pobiirficere maioriamin filjum ex fe natum: nam motruo patre ne»
posscomprebenderurnepos eg notadsper Buolumn in dit lego
ibertorum.ad nem.quinta colum.Sintellizeiuxra predidtasquin
doncposexiltentibusalis lijssincrareelocuin parts y vel file fo.
lus,fieret de ciusallenfa quatenus tangic ibi pratudiciom in Iegitis
mapperca que dixi.6: Barsostradirin diftalege.. liberoram. colum
marerta.Scglofl.in lege.flij.Ifcodem.de verborum fignificacio.Imo
8efortepollerdici quod dato quod vinerer pater talis nepotis li mi
joriafierctin neporem tenerer8cviderer reliéta Blño ex que elus
contemplationerelinquiturnepor filio cius.pro quo videtur borius
cafus qui loquiturin forrioribusterminisin lege fecunda. com princi
pios8iws.primo.legisfequentis.Mdeafjn,liberes facicleradecit do.
1em.ffadecollatio.bonod ibiBartolus, ll, que dif: nart quod
aliquid relinqui pac fuficief relinquacurcius sin poreitate. La
tertia.fdelegar prats rmenda ell dif] oficioparris, vfatuetor mes
Horimodo quopolsit.lpenultimaf£ detetiamen.miliza, 8 e
adhoc.a2ánordina. Tawi8 facitbonuste ss hnial. co
rer.cericua quid fimepcribas.ft.ad Teralliora
materia pocnaliloquicurcrederen tamenide cie verios quod Mane ti2aó,
Dartida.vj» M iy
Quiglluisa
nou
$5.quelt
17-quelt.
ve
Tau. Kin
nomareco
pila.cib.l,
arica
bro.5.
18.quelt.
Seltapartida.
tefilio non polTerfacercin nepotem vide Alexand.in.A.bieredes melo
$.Pcto.f.ad Trebellianmm,8c quod nonacquiratur patsi videtur ca-
fusin.L.icdfimortis.5 hoc antem.fI.delegaypral.Scibi Barto. nifific-
retnomineparris conferendo acquifitionem patri veefltextábiin.je
fequensEcBarto,in dito.$ hocantem.8 vide Socia.confiljoducente
fimo quadrageimo primo.columaa decima. volumine lecundo.écad
de ad pradicta Barto.quod nonpobitfcriinnepotem filo lante in
1.Gallus.$.cciam ( parence.fadelibe. 5: pofthu. Sloan .dePlaod.
C.depriui.co.quiin facropala.ilidibara,
«LQuidtamen ti vigorerepilicentice dara: informafolita,paterinter
vinos, feu perviam vláma voluntatis, conflituit maiorian in vaum
filiumppolt cuñas mortem vocauit nepotem cius flium,EcÁliusin vis
rapatrisdecesir.mondam habita maioria,antencbircóflicurioin per
fonam acpotis:Cbrillopho.de Micffwir praclari ingenij Scfacis mis
hi vencrandas,quiobijefub religione Seraphici Francifci,qui compo
fuiceractacum incicalacum,crióphus Chill, conerainádelesán qua-
damex mulúsquellionibusper cum mods in ia materia maioriz,
quasin difcuría lui Qudij collegitficcndré Ecnon pleno calamo : fed
3ndigellelperans dante Deo pleniustraderejinquallione iflaincli
wic,quod nonteneretimaioriain perfonam nepotis,oibilallegonsinili
tantuw,quod videtur nova maioria in perfonam neporis,adquem-
cultaste non extendebar quando neposelferíolusisinon fiatene ali
Hilij iuscta caquz fupra dixi.folumallégabatnora. pergloflam 3n £i-
¿taleze.Sili.beperBartolumin diftalege,liberoram.columnatertia.
Ego veroin queitioncifta contrariumtenergin:quiagx quoamiscós
Mituitmmaloriam cumfacultarcin filtum,cnifub (Qicuiten vigore citfe
desaneporem,licerflius decedar vio pacre,dano nepotis, nepos ve
nitex maioriafadtaperdidtam facultatem, Skin perlona cius non ell
snowa maloria:(edantiqua.argumento.loy numex familia. $.prizo ¿Fo
delegatisfecundo. 3 quiafjuedicamustib/liturionem huias nepotis
vulgarcn,vel compendiofamnonelt quodobfterquin nepos lueces
dacexfub fitucione,licerpatercius in vita ani conflítuentas decena
xitslicer eninvin (licutas decedarin vica tellaroris , fubllizutas nepos
fuccedires vulgari,veio legeslipateríiliumafde vulgari Ec papilla.
1. Thais.$(plendophorus.detidcicomnsillaiberglo(T. SBarcolns
inlege.Gallus.$.quidam red Tedelibers S:poftlmmis. quod criar
proceditcriá fiin (litutas vocetarex vul garicontérain compendiofas
nara Sil inflirucas decedererviuo ceftatore,fub flicurusadmitticur cx
valgari:ficio compendiofacontenta fecúdumCynumin.l.precibus.
Codeimpuber.3calisfubNiw.S Barcolá inlege . Centurio.tf.de vul-
gari Sepupillari. Baldú quinto volumine.confiliocentelimo feptua
gefimo.incipit,quidam Nicolaus.confirmatur etiam ex decifione, la
Lucius.queeltantepenuliin.S.liam. Made legatisfecundo. vbi ha»
betur , quod telistum in defeRum inflicutoram 8 fubílicuoram,
cenfecar repericum ab hreredibos , eriam venientibas ab incellas
to: Si monapponacur alía claufula codicillaris . facic cria lex
Jrzccondii in pin, E decondionibas 8 demonfraoni
5.
al Sedquidíi resconcelsicfacultaréfaciendi maioriamioynum ex
Ai, usen vellceigse Sei vou explarbus quí viso pare
decebit line filijs Simaioriarcuería eltad parten. an porerircinfdem
fauculcatisvigore eligere aliumfilium Bin cum facere majoriam ? cas
Sus videcur quod nonin lege, cuiusbonis, ff decura.fucio, S:quía fa-
cultasexpirauicin primacio£ionc.].boues..hocfcrmoncHf.dever-
borum fignificacione. quod de planovidernr procedere fi primus fi-
Jins accepauit 8 habuie maioriam $e fic ausvigore facultatis fic
perfectusifi enim non venicin Glium maioria $e ante clus acquilitio-
new wortuus effetvidernr quod pofñiteligerealium filium.argumen
tocapi compromifarias.Secapitu.liclectio.de elcdlilibro fexto.8e
tradi Oldrald.confilioquinquageíimo (eptimo.indipit, paparelerua
nic. E conferuntque tradir Felinusin capitalinnouamas. de trenga
% pacein limitacionibus ad diétum. fehrocfermone, ltem(icondicor
maioriarrenocalícrillamin cala quo porelt iuxta. Il. Taurinas vide=
tur quod non pobit fine noua facultate iterama ¿llam facere per
tum. $. hocfermone.Solmalrumnotabilemin lege, macrimonij.f
qui Scá quibus manu.libe.non fiant.l.cumvirF.decondicionibusde
demonttra,
«Quid autem firex concefr licendam faciendi maioriam , dn ta-
Jeun Tftom , puta perrum an pofsic pater ¿eo mortuo facere maio=
xiau yincipiendo a perfona ncporisib llius defandti? de videcur tac
Ki caí dicendum,quod non pertexs. nota,in.). ika quis.in princip.
¡adeteflacutein vericui quisfiliocn glo fTparunlaibidem:cnm dis
cit non exprello proprio nomine ,vbi erian Bartol.colligit, quod
appeltacio 1ibjexprello nomine proprio , non comprehenditalium,
quam flium fic Ipecialicernominatumefacic.). Gallas. $e inflituen
8: pertotamillam,Jafl.de liberis £« pofthumis.vbiinllitutio fagta de
filivunon extenditir ad nepotes.£facirquodotsBaxtol.in diéta le-
ge.liberoramecolurmnzfecunda. y its. vb! allegar
dictum,s.inflicuens.adderext.cum gloffiin+]. Neratius. tf. de regulis
n tatione dicendam, vtconcefla facultate in ta»
moxtuo ¿nonpoterit fics ia aliui perpra»
lem filium, quod
didta.
USedpone , quod dedierex ficultatem faciendi maioriamin flium 19. quel
Titium,qui moreuuseft, Se polteanacasfuiclibialius filius,quem yo-
cavirpaterfiunilicerTitíumman poreritinillum conflituere majoriame
videbatur quyd fic,pertextum notan legeiliz.$.3 Tivia.ft, decon»
ditionibus SMemonflrationib.qui videtor elle cafías queflionis.Có
trariumtamencredo:quia deltruétare de(bruivur eriam privilegiu:
écfi rerdificetur non habebicillud privilegiuú, ni eiuídem privile>
jantissncritare fat,per notata perdoét.hgnanter per loannemde ,
'mol.inlezesinter flipulantem.$.Lacram.fEée verbcram obligacioni
bus.ad Gnem.licetiam videmus,cafiravetera inhabitatareficinó pol
femiliauétoritateprind pis fecidam Innocentiumán capita. Pilanis.
dereflinutione(poliarorum,Baldá in legeprima.verficulo.in initio,
fridcofic.prafcQ.vrb.facitesjamal,parer.s. Tufculanus.ff de legaris
tercio,neque obllar diétales filiz.$.a Titiaaquiaibilumusin calt,qui
tantumpendebacá voluntatereflatoris,de cuius mente ideo praíumi
tur,aon reyocalle legaram anéilla: Agathez.de qua ¡bi : quia aliam
qua poltalienationem prim A zachez habuit,vocabit eodem no»
mine Ágatlicam.in queltioneve;o noflra hoc non depender á pote»
tatepatisconflicuentis maioriar:(ed á poteflate, de licentiaregis, Se
Duias fentenciefuiediótas Chriflopho.de MiewvirdoétiGimusin di-
síuis que(lionibus,
«Quidautemfirex conceditlicentiamfaciendimaioriam,proutipfe 20.quef,
vellst,liberam Gibiin hocpare(tatem concedens,an per hoclolenni:
tateshariscivilis,Scin capacitates hraxedum videnturfublatar, vtlicta
Jicafi polsitrelinquere maioriamalicui incapaci? videtur, quod fic,
vtia lege primaiunda,l.neque.in, $. deportati, Squaribi Bartolus»
dederalamenioliracoges amenóvide que fopenas did Sepersa
Jemclaufulam nonrollunturea que funtiuris naturalis, fed que funt
juris ciuilis.
«Quid autem fi quísfecic maioriam cumlicentiaprincipis, que expi
yauitpoltfadtam maioria»,polleaveró conflicuens cancellauit, (eu.
incidicinftramentum majoriz:poftmoduw pornitentiadudtus, vale
illam valere,an polsiv %viderurquod non:quialicentia espirauitper
confliturionemvalidam,quefata fuit:vnde cú poenitet Svultsquod:
valcatrepericarlinelicentia.facit texin lege penul.$4ina. de bono
rumpoflefio.contratabu.ibinequeputauerit quiíquam nuda volar,
tateconflituitelamentum.
Przrerea cademfolennitasrequiricurin aftureparando,quain fas
ciendo. 1. (ivi proponisala fegunda.C.demupr«6: quodibi notar Bal= :
dus,8cmultaia materia cumulat Lafoninrepeticio.1.quominns. ff, de
flumisinfina.quz(fione de Molendinointotum deliruéto. Ín con»
trariumtamenvideturquod notar Abbas pertextam 5bi in capitulo.
perruaside donatio.in quartonota.vbinot.quod qui reintegrat, non
diciturde nouofaceresvnde licenciaprius concefía ¿durar in tali xe-
integrarione , de diéta lex five proponís. non videtar obítare; quia
3bi crar lus patri queficum ex diuortio ad dotem , quam dedit fi»
Je : in cali vero propofito nullum jas erac quafitum regi, ita ve
ab eo noua licencia requireretur , Praterea de mente priacipis fuic
concedere Jicentiam , nedum ad primum agtum conflituendi mas
joriam, licet validum : fed eriam ad fecundum a£tum,, fi primus
ex aliquacau(a corrueritifcicbar enim princeps iflum aCtum de fui
naturareuocabilem víque ad mortem. l. quadragefima quarta.inor" Tnnoyare
21.quell
divamen. Tauri.vndeiuxtanaturam actus videsar dediflelicenciam. copie,
Gna.Ecqueibinotantur. C. denonnumera, pectn. $e «ee
nftitutione maioris:, quecffeGtum haberetfentisnon de ¿o../
¡uxta ca quee late tradit Felinus in capitulo fecundo, de
trcug,£ pacad intellectum.l.bouesfaboc lermone, ft. deverborum
fizmificarione, Scconferane mulcum in la materia notabilia verba
Bald. pertextumibiin capicu.cum acceñiflent, de confliru.columna
quintammero decimo feptimo.vbiponithgcverba.Jtem not.quod
vbi relurgit dignitas refurgit confinmacio digniratis + quía refurs
git per dilpolitionem iuris com munis: neque et opus, quod papa
de nouo confitmet Ñlacutum , fuper hoc ediétum ex quo non in-
relligicur nona creatio :(ed quodammodo rediread natura fam.
facit..deferre,ffina.ff.de iure Bci. .fina.£f. de mino, ibique refpon=
der Bald.ad diétam legemali veproponis.Sipauldinferins codem nue
nero dicit:oportetquód in noua creationcinteruentacantoricasfim
mipontficis:fedin reparatione non requieitur noua auétoritas Pa-
pz ,fubditquenorabilia verba, porró non dicicur omnino extinGa,
quandofiapereltaliqua (pes, vel indiciamreparationis,velaliquishas
biwas,vel figura remaner » vel memoria in codicibus ecclefta, non
amquell,
y que
24.quell
Maeft.L
34.7. L,5.
NOME YCCo
35-quul.
Titulo.IX.Delas mandas. 70
eancellatis.allegat.l peculium.$.(i opem.ffde pecul. quod fatis con+
fertad quefllonem iflam x nam bic licentia regis non fuie inciías
fed manGicoriginalis Scin regíftro » quam cum conítruens non
incidifferfenincidifeciler , nonfuicactus maioriw coraliterde(lru
ftus: mam manferuntreliquie licentia (vide quee dixiin lege vigeli-
va quarracieulo primo eadempartica.8 ina. de his quzin teflon
delen,) imo ¿cin fortioribus terminis ego induco diétum capitus
Tumcumaccelsillent ; namcercumelt quod novadignitas non po-
teltereari in ecclefia,inelicentia papa.vtincapiruloprivno vigelima
fecunda diflindione.Stamen cayatione : quiaab antiquo ¡lla di-
goitas ptimiceriatus ,: de quaibi fuirinilla ecclefíalicerpoflea an-
thoritarcpaper illa dignicas fuifTer extinéta : tamenpotuí: folum
capiculumillameepacare ex primenalicentia,licerextinétio authoris
tatepaparfatafuillee , quodeltlimgulace ad illam quallionem ve
8:fi Rex confenúllecreuocationi maloria- falte, per con/lituentena
tantum (fi conflicuensvalet poeniteze Screparare maioriam,porericex
primeua licentía
Er quid licentia Regis detur Titiocomiti, 8efic(ub nomine pro=
prio 8c diznitaristan fi Firiuscomesillanon veatux,poteritvtieius fue
celloridecideex his quadicie Baldus in capitulo primo. 5. Marchio.
verficaloPoneconcelTum eliprivilegiumadehis qui feudú dare pole
funt.Erfacit quod notatBald.in lege prima.5.fidefanGtus.Edercbus
cora.
Sed quero de pulchra queflione, farpe, vtexruore videmus,Rex
foletconcedere facultates ad vendendum, Sralienaadum aliquas res
maioriz: , feuobligandicaspro dote Sr arshís : quod deiurevidetur
principes facere polle : cum cxciuspriujlezio vires fumplit ma=
Joriasiustanota.per Baldumin lege.quife patrs.C.vndelibe.colum.
na antepemul.Sctradicurin plerifquelocis, S:ficitad hoc quod notar
Baldusincapitulojprimo.S.hocquoque.columpafecanda,verficulo.
accidirqueilio. deluccelsio.feud.3e quia li lex mortua inroduxcit res
prohibitas alienaripro reftitutione dotis, vel alias, veinauthenti. res
quz,C.communiadelezasidem dicendumin legeviua, que fl prino
ceps.Anfitdare aliquen: modum,vt Regitollaturpotellas dandi ta-
Jem facultarem,ex qua potell venite (ubuerfio maioriz? Scvidetur di
cendum quod lic(cilicer,quodlicentia ad maioriam detur propterpe
cuniam,velin remuncracionem, feufolurioner alícuius(eruiij,vel
quiaprinceps(ibi aliquid debebar,Seprincipemliberauit hocadto,ve
dareturfibitalislicentia:quiacumtali ca babearurlicentia medians
recontraftucumprincipe:eritirreuocabilis, Snón poterit princeps
inciusíubucrfionédare pradidrá facultar védendi feu extrahedi alía
quien ámaioca,q probaturesnota. pelin legs quodiemal,
fE dedecre.ab ordin.facieneBcin.l.fecunda.fedeiurimmunica.SBar
tolumverobique.ScidéBarrolum in leze.omnespopuli.f. de iuflicia
8ciute.muag.Baldán dialege.quilepatris.Panl.de Caltránlege,dí
gnavox.C.delegib, A
dNotabis tanten fingulariter 2did quod dixi principem pole dare
talemJicentiawn vendendivel alienandi,quod polleflormaioriz, cui
datafuicralisfacultas vendidit:fedadhuc prerium non recepit vel fire
cepit, nonconlamplit, quodeo mortuo talispecunia pertinebittan=
1umad(uccellorem in maloria,vein'bonis maioriz conuertarur , $e
nonadaliosfiliosvelharedes pertext.notanlege.fioperarumiudi-
cio.fEde opediberto.iundtaglo(Tbi.(ed quarein certa. Quaro pra=
tercalicerexlezethaurina.4a licentiadobear precedere ad maiosiam
amen fifinelicentia fat Scá principe cófirmetur tener maioria. quid
faliquisfecit maioriam fine licentia, fapplicanietamen Regiinfuo.
teflamento vt cam confirmaret Semortuus ell ante confirmationem
Echareditatciamciusfilijsdelata an fiprincepscontirmer pollea pe-
tentefilio mañoretencbitmaioria?videtur quedficexnotatis per Bar
tolbilege. Calla. equi rana colum. ina ves quendoque
ple filius petit felegitimari Se tuncfi paterhoc difpoluifler in tefla-
mento,kkc.ff.deliberis8t poflhumisaS:videinfra cadem glo(T.veslic.
fedan fiquis.
Sed pone quod quislegerfilio talemremin tertia parte bonorurn
ex legeregniin maioriam qui edam dicitvel Jego illtales res 8e ta-
les desquibus facio maioriam , li Rex confirmaneri cui (upplico
ve confirmet,quo facto mortunseftante confirmationem , item e
moticurfllas in quem fecie maloriam antequam princeps fupor
hoc aliquid declararer , antranímitter ad fuos defcendentes prin
mam partemlegati, illam videlicer rem, quamvreliquie in tertía
partebonorum , quenon egebarprincipis confirmarione? 8e vis
deturquod neque ¿lam tranínictar , nequeciusGlius poterit pes
tere confirmationem a principe alterius parts legadi,(cilicetreram
uas reliquic fiptincepsconfirmaret. de hoc pertextnlege.cumita.
n princi. ff.quando dies lega. cedir.8cibi Bartolum. Sccodemtitulos
J.cumillud.neque obftaradhoc.livíisfrudtus.codemiwm.quia lo-
quitar quando vnun legatum deficitex morteiplius,cul legature vns
depurificacuralind (eu prima parsalternatioz,ex quo(equiturqued
filegatum ficretito modo,relinquo filio meotalem rem in maioriá,
veltalem éx talem í filius mensfe obliganericlolnere fratribus fujs cer
tas quantitates,vel quidaliud vel(i voluerjthoc foluere:tunc eoim
morjawurfiliusanteimplemencum conditionis,valebitprimaparsle-
gatifenalternaciue: quía purificatur primomrelidtum vehabernrin
diét.LGvíasfrudtas.in principe
«Item fidefimdtusnonita alcernatiuelegarer: fed perviam legati de
Pluribusrebusfacerer maioriamin iliur maiorem fupplicando Res
Ei,vecamconfirmaretaSe quod fi princepsnon confirmarer, quod fas
cicbatmaioriam de vnaexillisin teria bonorum:tuncenim S fimo-
tiaturfiliosantequam princeps declarer,cráfmittcradfliumrem,que
reliéta eft in tertia bonorum.l. fi quisita Gicícripficoff. de heredibus
inilítuen. neque obftabical. huiufmodi.fF. quando dies legati cedita
quiainiflo cafuin omnem cuentumreslegata cratperuérurajure ma
joriz:quod non eftin calu.l.huiufmodi. Sequía quando relinquizur
jure maiorz non folúrelinquiturprimo: verú omnibus defcenden=
tibus , Scficnon eftquid tracteturde juretranímittendi , feu de die
Jegati cedentis. Imo cumin omnem cuentumillares debeateflema
¡ortiz , pollerfiliusacciperecius polleñionem ftatim, pro quofacis
glofT:in ditta legeshuiufinodi. 8.1. Inlianus. ff. de condiétio.indeb.l.
cumuidamff deacquirendaharedira.l.antiqui.EE. fi parsharres peta +”
¿pate adefolodaobrsgin.Blegsquililabus $ primo. (Edo
egarisa :
UNoractiamin mareriaifla quod faciltas principis data ad faciena *
dum maioriam pervíam teflamenti, vel duracionisintervinos, vel
vtiveller , intelligi deber dummsodoille cui daturfitcapax fadtio-
mis teflamenti.l,verbis,E.de verborum Gignificatio.£:.$.in extranciso |
infti. deharedi,qualira.S« diffe.facic,1,fi quando. C. de incfficio. te= |
famen. !
dltem notasquod li quisfeciemaioriaro, 8 militad Regem,vt conf
maret,S:remporeconfirmationis,qui maioriá fecitlititriofos quod
nontenebit confirmatio.1.fi quisalicni.T.de acquir.here.Bevide.).f.
éxibiglo,8:Bars.f.debono.pollel.
Item Scaduerte,quia Scin ¡Misfacultatibus concedirur ,quod pofic
addere,£caugerein maioria,quicquid voluerit, S: multotiens porerit
dubicari,in his que addit,an videturreperere átulo maioria Svt bos
na queradditfinemaioriz.ad quod videtext.notabilem.in.l.Scano-
La.ffode verborum fignifica.Sc.libertisff. de condicio, Se demonfira-
tioskiungediéta Baro. ibipureán ine.T.delez.y.
«Sed quid fimercarorhlustegni exercerimercantiasextra regnum, 26. quello
vbinó ell necelfariai(aficultas ad maioriam:quía legicimahlioram
non eltitaampla prónte/lin Hs regnis, an poterit deralibws bonis
confiftentibus extra regnum dilponerevt emantur exis bona que
Sut made ve visculando IE prou: polline us regi vbifane
mercandz?. videturdicendum quod non: $: quodrálía bonamobi-
liadebent(equi perfonam ex co quod Baldus vultinlegemercatores.
Cierro E mertacdiea: quad roll ronca lap ans
immobilia autemterricorium, vbifitafont, Eciniftis mercantijs feu
mobilibus,quznon (un: perpetuó deflinata ad locumvbifunt.Idem
vault 8: pulchré Saly cetus in lege prima. C, de fuminatrinita. $e Éde
carholi.l.ex fa£to.S.rerum autemF.deharediinflituen,l.vxcrem.$.
Jeganerat.ff.delega.tortio. 8 tradir latius Loan lecirierin fuotraftavia
visprimogenituraJibrofecundo.quellio.8.vbiallegatdidtum Bald.
quodfacitin oppofitum.8ripleallegar de pacetura.tir. Se deber dices
redepacetenendacolumfecunda.numero.g. vbi dicit, quod bona
mobilja cenlenturdeterritorio vbi reperiuntur. 8: quod populo fu
fiíco illusloci confifcantur:fed tandem relidet ln conclulione Saly»
covbifapenan Gn pepero deiata ene. Quidoutemelerd 17. quit.
cendumóibona ellentimmobilizzvideperdiétum Loannem inad.tras
8a.álibroquelt7.vbilate, :
Er quidiihabensfacultatem ad faciendum maíoriam cum cam fa- ,8,queft
cit dicitquod facitdifponendo deertia 8: quintabonoram:bona tae
men que ponitin matoriaexcedunttertiam ék quintam,an fultinebis
tar maloriayvircutefaculratis? vide quod dicitBartolusin lege.ambi=
tiofa.inti.fde decre.ab ordi.faciaScin.q.per cum difpurara, quamibi
refert.8 vide text.£cibi Abb.in.enificllentede praben.
dNotactiam quod li habensfacultatemfecit matorism, fi poftea im=
perrerfacultatem vtpoBit eamreuocare non viderurex folaimperra-
tioneiflaillamreuocare.I.forma.$.6n.flode confib.Screxacum glofin
cap.extenorcaderelcript.
ale
-<m quid (ex fscultate regia,vel ex difpolitione legis thanri,reno= 29.quell.
cet quismaioriamfadtam in fltum maiorem cum certo onere de prg- Que efl.1
cone 440
ur repeticume 3 m0.rec,
inprinci. eftd.. tie
Mandoalijsfilis certam quantitacem, Scinflicuar maioriamin fc
um hlium non repetensdiétum pxrouamen,an cen
viderurquod ficpertesg,SequodibinoterBano.ind.Ca
fdealisBcciba.lega.
Partida.vj» M
ib
30.quef,
yu quee
¿quel
3queñ.
Inno,rec.
ell.
7oLibr.
saque.
35. qua
36-quef
quel
1.1. no.
xe.inci.ó.
Ecoulib.s.
8, quefla
Ínmo.rec.
eit.lo tito
7.ibis
Sefta partida,
Sed quid fitex concefñitfatultarem ficienidi materiam ¿(lib condi-
sioneñ vxoreius velraliseoruntfilinscontenfesics contingie quod is
cui datafuitcalis faculcas,fecit maioriam dercbus defignatis, dicens
quosfaitab condition radida, fivxor velfilius confenferit: Sc
emm conlellccoe qe fbasco ares ceopores que taollle ul
fecitmaloriam erat deporcarus,velapud hoftes,velia in articulomor-
tiscarensloquelayanvalebitconíticucioi(ta maioriz?Stfacir quod nó
valearnotabite dictum Bar.in.l.po(lquam.in principio. fEvelega.fou
fideicommil.no.cauea.quodlortábene procedererínco, quideiure
Jameracincapax ad faciendum aQum, veluriin.co, cuius bona jam e-
tantpublicaca, quo cafuloquiturBarto.vel in capto apud hofltestnon
tawmen Eortéprocederetin eo,qui de facto non poteraryvtin coqui per
didic I>quelam:naro cun lle prafomacurio cadem voluntate dura-
red.cum quit.deproba.glosincapitudeneptisa1.quelio.a. Sacco
datcontentustemporehabali,deiure ad actumividerur quodaftusta
li cafitenerer:mon tamen tenerer fi confenfissaccedererpolt mortem
cius, qui fecit:vrprobattext. per locum ab fpecialiin.L.6 parer.ff.de
manuavindia
Seo pone quod data cftfacultas ad maioriamaciendam fub condi-
tion, dotauerie competenterfilias, paterveró dorauitfiliastradens
eis cesta bonain dotem,Scfecir de alijshonis maioriam, poltimo»
dumillabona fuerunt filiabus cujGlayan Úilizpoteruntagere de emo
EXione,vel:efcinderemaloriam,tanquam non feruara conditionezvi.
textucusn glo,qui videcur probare quódficain.Lfiveró,$. li patronus.
fEdebonisliberto.
lcema quid li princepsconceGicfaculcatem faciendi maioriam in v=
anun ex filis,quetn elegexit,an pofsitearfacere in cai quo non has
betoili vnanitancum flames videbacur quod non.per.l.t inprince
juncta.l,virom.fde aGigo.liberaglo.inliideafig.liberin contrariá
facitiquia principisinteneio in hoc non repugnat : mio magis fauet
quando vntustantam ellecfilios,ex quo pra ediciuno alijsnon irroga
tur, ci quia diétz.proceduncin melioracioneinter plures, quenon
¡rin vno:maioriaveró benecad 'tinyno.
4 Aduerte etjam quodiltalicencia feu faculiasregia,quando eltnecel
(ariaad maioriam Biendam,debet precedere,vecanetur lege thaurina,
<1.benetamen (ufiicerec pul Esttam malorian'»princeps cam con=
firmarer,vecadem lege colligicur Sprobarar ex his que notart Ho=
(lien.Cardi.8: Abb.in capvinnotuit.decicdt.S prapo.Alexand.inc.
quicunque.elfecundo,so.diflin.Scd dubiro clan poltralemconr
rvacionem pole qui fecitrenocare maloriam hfecerac eau: per viam
donatiorisintervivos8 videvurquodiic tradicionenon feqquuta vel
veleum ex cauía non onerolafadta fuiciuxta.l. 44. in ordina.thauria
illatacnen lex loquicar, quando praceliclicertia,»non quando confir
nacio fuiclubfecuca:ted videturicer dicendum:quiatalis confirma=
tivintellizenda c(),(ecundum naruram adtusqui confirmacur. fina.
C.denon nume.pecu.cucogita.Sed quid fillcin quem faéta fit ma-
ioriayeratincspas,S: Rex habilcanic cam, an quiconflituit maoriain
poteritreuocare in cafa,quo potefl fenocari maioria? dex didtis Ale
xandúsi ebilipra collizitur decifio quod autipfe conflicuens maior
viamignoraba habilitatem , 6 poteltreuocarecum (ciar yan fciebac
Enonpotell.videibipereumo
GAduertecciam quódex licentiaad faciendum maioriam jn vnum
exfilijs,h deficiarmaltuluspote(lfieriin £: minam fillam ,vedixión
La.citua5.fecunda partita, dk vice.La.sohlijsibi vtique £ fliabus.Mad
Tertul.SibiBarto.
«LEt quid li concedicur facultasfaciendi maioriam alicui in vnums de
confanguineisfuis,anpo(ticin confanguineosex parte matris?tex.vÍ
derur quod nonia.l,. (de jureimm. fed artenta confuerudineJo=
quendiin vul¿ariin Uifpania contrarium credercim,
4 Sed queroquid li Rex renocerornesfacultates ad maicrias per (e
Ataliz:mporeconcellas,án efliétos ¡ius reuocacionisextendaturad
amaiorias ¿amfaétas Se preclectn quorum jam ell in donatarium tran
Jatsm dontiniumeá viderur quod non ex diéto Bald.in.].1.coly.ver
ficu.8facit ad queionem.fFlol.mat.vbivideas ,quiavult quod dor
minivm nonreuoceturiameranslacum, 8d princeps reuocallereciam
quoadeffectusfequutos,
áiltem quaro an pertalemrenocationem faculcacum fibuertantr,
etiam maiorie que exlegeregniin certia Es quinta her pcilantabig;
aliquafacultacezóc viderur quod non qua princeps fuum non legisan
fercprinilegiuim.Ecad hocfacir bonustext.n lege:nam Gmiles. f.de
joiulbupt.
ltem quero cum ex Jegethaurina licentia Regis debet precedere
imañoriam, Senonfufficich (ubfequaturan hocproceder, etiam fi fas
cies maioriamvnicum taptum habuiflehbum? 8 in hocin ques
Monibasillinsviri dofúGimi de Miees reperi q limitabar diétarn
legechawioiillejo quem fecit patermaioriá.eflez vnicus patri fuo.
Exhocticelas ete Gapuláte Sevcramaalezabacios db baron
E
opposia:l. pofthumtsán prindf.deániuft.rup. de quoégo dubito cá
non reperiam rationem diverfitaisjan fitvnus vel plures hlijcum cas
dem qúantitasliziima debeaturvnisque ¿epltribusimo Seniors
cum h vnts fitnon cadat melioratio tertij,néque quinti ex vinculis
¿prohibitionibus maioriar eadem leño inferatur quoad granamina
filio vnicosficutí ellentplureslimicabaretiam diétamo le haurinam
in cal quo ante smatoriawm fuit data facultas : nam fi elus vigore falta.
fuieli poftearenocetur,vel ex aliqua cauía delinar,í pofteaRex iterá
cam concedatreconualefcermaioria.pet,Lf quisfilio cx harredato.Je
jeritum. 6 deiniuft.rmpro,ScibiBart.in princip.Scin pe.oppo.Ecin di
¿tad.poltlminns.in prinh.3.0ppo»
Sed pone quod caueturin maiorizinueÑicura » quodfiliusballar ¡9,quet.
duslezitimatns pot fuccedercin matoria,fi ibi pacrerelinquatur
pacer antelegitimationemreliquit maioriam filio baflardo nondum
Jegitimato,l<¿jcimanittamen cum poflea,an fuccedetin maioria2vis
deturquodnon:tamex diéte legischaurine difpofitione que fación Er no.rez
argumentum,quam per.Ljn cempus,S Ll extranepan, ja. dehare de quá,3.
dibinílituen.
Quid tamen (fi cumimpetrat legitimationem vel alías cum legiti» 40.qugfta
matuicitquodfacithocvefuccedatin maioria?videtur quod fufticiac
argol quis bueres.f8eiaiult.rupto. Sl Pamphilo,s.propolitam.f
delega.;.8t bene conferant que tradirlalon in repetitioned. quomi-
nus.Hdeflumi.21.q+
dliem notaquod hi mañoria Serctlub conditione fi princepseamecó. 42.8 n0.
firmettenebicí fequatur confirmatioexclhami.d viviz.q.5.incapi re. de quí
tusquialoannes. Supra.
tem pone quod habensfacultace feciemaioriamin filium , $ 41,quelt.
cum haberetvxorempregnantá, dixit, quodpoltbunzo vel pofbue
mz que eracin vrero legabat mille pro alimentis, contigirquod nas
Seuntur duo malculus,« focminaex eodem ventre,an vitiabitur, con
£itutio maioria2dic quod non, fed quiliber pofthumorum habebir
mille,que fueroncreligta.(i Sta feriptum.in prin. E. de libe, $e polt.
¿Bar.in.la,S(imafhcodem.glo.in.l.3.M.dcimiallarmprin verboi
antro
dAduer cciam,qplicerex.l. Taurina.licentia debeat precedere,hoc 42.8 00.
procedetquandoaliasnon elTer valida conílitutio maiorix, (i tamen re. de que
line licentia efletvalida tamen ad valoren: aliquarum vocacionum Íupran
vel probibitionumalienacionis,fenalias qualitates eflernecelTaria fa
cultasregia,ftalisfacuJtasfubfequacur conflituionem bene tenebic
é« vna conuertecur in alizun, vnde defangRo conftituére cum prima
maioria tenebie fubfecuta faculcace adillas qualitates, que erant ne-
cellavizad eius valorem,ar.tex.cum glo, «ibi Bar.colam.2.in.J. 2,in
prin.(E.de vulgaS pupil.licetenim priusfecerit maioriam fine regialá
ctailecónlea ablesrien y alldablanna poftea habeat licentiam re
:iamad conflimendum maiorjam, veprobaturpertext.in.], fi quis
hlio.S.irricum.f.de iniultarup.S ibi Barto,Écvide multa quarin pro-
pofito adduci polfunt de quibus peflalin repeticio.lequominus.(h.
deflumi.quecogita rameno
Sed queroiuxta ea que poflprincipium huiusglo.dixi quodRex g2quafo
concelsicfacultatemalicui faciendi mvatorias in quarta parte bonorúl
fuorum,an perhocvideatur Gbi(ublatafacultas,ne faciatincertiaiux
tadll.regnitin quo videtur dicendum quod non pertextum in,l.non.
tantum5fiemancipatas.fEde bonopoffacontra tabu.É ibi Bar.8cfa
«it. legatum.ffde fundoio/lru.nequeobítat.Lliita quis. (f.de vul-
gas pupil. quia re(ponde,vtibiper Barr,
Quid aurem fi Rex dedicfaculratem faciédi maicriam alicui in vni 43quelte
cumálium,quemtunc habebar <polleanaficarfibialius hlius, an
poteritflcere maloriam adlrucexvigorefacultatis2dic quod non per
tex.in;L.ex fato.in primíf.de vulg.S pupil.
Item aduerte,quod li non habens facultatem facitmaioriamperviá 44.que ft.
donationisin vnum,£ón ciusdefcdtun in alium, translato dominio
in primum,non transtertur infecundum mortuo illo, vnde (iprimus
alicnaret,vel ali concederertenercr alienatio. itacolligesex dec
ne quadam Guidonisin decifio. Delphiinatas qua (lioness12, 6 imelli
gede carente facultace a principe velalegepropter ea que habentur
30.1.7.titu.4«partias. Sin. Taurina. de qua (upra proxi.
¿Quid autem li quis faciar muañoriam de ozmnibus bonis(uás, an ve- 45.quefo
sniant bona futuraz6c dic quod non. l. (ita. deauro Stargent.legar.
Bald.in.$.fimiliter.de contro.inuett.in fine.fed quid 6 princepslegic
“meuit ad petitionem patris velaliasfilium baftarduma 8: concelsita
vipolsitin eum facere majoriam , an vería vice videatur data cadem
licentiaflio,veforté ditacus dehis,quar acquifwicfaciar maioriamin
patrem,ex vigore facultatis,(i eratneceflaria?vide per Felinum in ca-
piru.poflulafti.derefcripin qua Mioncillaan extendaturdifpenta-
tio.éx cuius didtisviderur quod nen. Pone autem, quod Rex dedit 46.quelt,
licentiam faciédi maioria in filit fracris: quia is cui deditnó habebec
fliójan ipoltmodá nafcacur li flus,potenir exiflafácultate facere
Quiu47.
Que. 48o
4a
5 b atzzvefes. Concord.cum.l.quidam. in principi
6c
7d
Titul.IX.De las mandas: 71
28cviderar quod nen: quia¡e(Tet extenfio de pfona
jaodiofa.exnctaisper Bald. in.1,(ed Se mili-
excu.tuto, 8 per Franicife.de Are.in.l.gallus.5, 8e
acu dladelibe,£ pofth.Scquiahiceft maiorracio prohibi=
¿ss 16 graneturin legitima.Schic princeps elec difficilior
in conceden
des S fact p
rex — Teyes defte mueftro libro. Otrofifi el te-
conccderet alí
ei cafteí y ve fador, mandale fazer ade fu cuerpo e
poll vitamil defiss hueffos?, o en fecho defi fepul-
E turaSalgunaco(a, quefucfle cótra ley
o contra lavfadacoftumbre de laticrra
o cótrafu fama,o a deshonrra delos pa
rientesdel, non deue fer guardado tal
mandamiento:caura la manda aquela
quienfuc mandado algo, porque fizicl
Je nepos filias. fecfto,maguernonlo cumpla.
Sratris, ll
Dal ió.Joam TZ XXX 117.Como Vale la manda que es fe
C. — chaamuchos,e enque manera la demi partir»
in
£i.(ed confide=
xa fiforté hoc poteftlimitarii conceGio principistotaliter tenderer
infanorem patri, ve quia princcpsad ¡llum non adfilium fas has
bebarafleótionem.S probaretariftalimitatio ex diétis ciuldé Balde
in.d.LcomacutiGiwiin fine. (ed Sc plares»$. in arrogato.
If devalg.Spup! Cociú quiin co. (E pro focio. USed an li quisfe-
citanaioriam fine licentia principisyan fi princeps pol illims mortem
illam confirmer tencavide Angespertex, ¡bi quod ficin,l.pes in
di.ad Bar.C.deprapo.facriscubilib.12, 6 vide rextanotinequialoá
nesa2.q.5 «(Quid autemfiin facultate regía ad maloriam dicitur, q.
doratisfliabus pokitfaceremaioriamn,qualicerhocintelligatar quod
fintdoratewvide qui notar Baldinlege (in.col.y.in quibuldam que-
flionibus.C.de paétis.Sidem Bald.in.1.fiplurescolspe, Cde condit.
infer.S: Barin.l,cum plures.$.pe. fade admi, tuto. il j
cercum. fade condi, « demo (trati.% quía dotto .amplo filo com-
(ntdidtáegem.nemo poteft.dequa ¡Qalampracl! ego limi
Jiteriltam.l.his laboribuspro communi vtilicate ornare decreui , 8£
Jaboresiflipro maiori parte fuerunt illius doéti viri licenciati de
Mi in quibuldam fuisrecolleétis que flionibus in ifta materia.
ve quielióes quam ali multar (parti in ¡fla materiaperitos
Sibrol partera fuenla did domiatallculbí peine adiós das
anima requieícat inpace qui fperabat fauente deo in ifta materia
malocizrad noflrum modam hilpanicum,pleniori filo multa dx pra
ticabilia, Scnota.digna tradere y (ed morte prauentus 8: quia ante
snomtemmmona(ficaña vicam elegienon pomuit, 8 ne mires Galia
hisubivideannitnon ia digelía ve opere, cai quielle
isrecolleétisnon habuitrem iftam pro perfcéte abíoluta fed:
tantumin progreflu fuoram fludioruminduxitall. ad ¡las queftio>
nes.múm erat quia milihomin)valde ocoúpato deficle temps ad
maturius cogitandum. Tu leótor amantifsime cum cals occurrerit
lacins cogirabis Ecpro leuamine laborisibiiila placebuntfuflicin
enim fi cui velin pancisamicilabore confulatur. Ltutosi. C. dene=
ogeft.
endafifezr Concord.cumferno.alieno$á.
nos.fali. 8. lfilius familias.5.ades.(Ede lega,r. e
FF de conditios
.Siquisinquili-
Mira.
40 fechodefepulenra. Wifi mandanicfibi fieri fepulenram magoí
famptus,que (tarni (uo nón ellerconuenienssalias heredem priuacs
nam talisvoluntas non elt fernanda, nec hares perderer heredicas
tem.ita cxemplificar Paul. de Caltin diétalege, lerno alieno.$. finas
Sifacitad cum, qui fuccellotem in maioría tali onere grauareta
velfecundumPaul. de Caftrábidem fimandarer,fe fepeliri cum
melioribus veftibus, quashabebat, velanmulisve faciebant pagani,
¡ide alio feculo non cogitabant. Sefacitad queÑtionem quam las
tétradtarAlbericán dio. $.fina.de milite, quí more folico Cum ¡ne
diumentis fingulis $e equis coopertis (epelitur apud hionalterium.
predicatorur,an deiflis debeatur quarta presbytero parrochíali vi
deibilate, , AS
ULContra ley. Adde.conditiones contra edita. fade condiciosio (tica
8% contitu.l.conditiones que contrabonos mores.
Glex.XXXIIL.
e Sicaderresvni vel pluribus legatur coniundimveldinifin ¿valee
Jegatum St zequalitercam diuident: Si corumn ali quisante teflato.
rémmoriatar: velftin vita teftaroris parti fue renuncie, velalias e
nen pertners
runc — porúo
Vno o a muchos * puede fa acctelcic
IN m collegatarís.
ferfcchamáda de vna co- hd.
fa.E quádo la fazena mu- e cas muchos, 4
2 j iendea la rofequirur
E 5 chos, quier fea fecha ato. ec y izo,
dos ayuncadaméte,o a cada vno por
C. codem. in
valela manda, e deué la partir todosen lumuna, col.7.
verficul. item
trefiegualméte.E fiporanétura, algu legari_ poteft
no dellos murierc enáted el teftadoréo wi 8 lega
biuiédo renúcialTe fu parte”: 0acaclciel poste Lora
feotra razó algúai,porq nonla ouic[le£ der £. Qui
aglaquié fuera mádada: eftóccacrefcer % alqui fune
de : "222 coniunai alij
feya"agllapartea todos losotros,aquié — vero diiun-
82 dicveper
glo. $ Barto.
.primoxin glo. per verbo potellate,
,vtperPaul.de Caluin diétaleye.fiplur'bus.columnapri
«quodibiconiundtifuerant verbistancum ve quía tefb or dixen
quisportionibuslicer non potellegal , quin fic dininare ad
illomtext.
8 Uenamequeclrefador.Adde.lavnicam. f.pro fecundo, Co decaducis 3
tollen. Sci ticio Se marnio.$Julianus.lfadel: ndo, de quid
tempore teflamenti jam lepacarius cum alio coniunélns erat mor
tuusividej ica.$.in primosScibi glof.jn parte ad llos,
principfadele
h ersecalela parse.Adde,5Xicademressinfidelegas 4
E
Í O otrarazndl
defecerit.
k a verefcerfeya. Vtin.d.s.
8c5.profecundofitamen deficiacleg;
vel propter cinsdeNétun tale quod Iegatum debear fifco applicariz
tune non accrelcit coniundlo vtin le ¡qui capere non
«cundo fi vero Jegatum deficiarrationerei legatz.
accrelcerconiunGro , viin.lhuinfimodi.$.fticio.
de lega.primo.f vero legatum deficiatatrenta perfonalegatari), vel
mixta confideratione rei, Ec perfona Jegatani, veliphus legantis,
tancdíc vein.lplane.$. delas
vide inifla materia (ingulariter per
di,5.fí tiviosel primo.cum aliquibus ibiaddi
€ Alexand.ququía. 1.30
collegatariossadde di Co decaducis
tollend.Scin.L.re cor ¡mé Fdeleg.tertio. E
qua ex multis,quein ¡fla materia cunulaui hic annotare decrenis
nam é< fi conditio adicéta vni coniunétorum in cius perfona del
ciatynon ex hoc minuiturimo augeturinsalterias. 1.1 úbiS ei
fldelega.tertio.quz lex el latisnotabilis, note ctiamquodin habi-
tatione pluribus reliéta, habet locum ins accrefcendi, vide,).co
cillisán princip.Scibi Barro. E. devíufrudtJega. lem haber locú in=
terduos correos,quibus ell reliéta liberatio, £ ibiBarto. ff. de
Tiberalegadtem etiam us accrelcendi haber Jocumin lezitim:
deperBald.in.luvnica.$.in primo,columna teria. C.de caducis tol»
Jend«X vide de hocpplenius per Alexandin. l.plane.5. duobu
Jumna tertia.ffode legatisprimo. Et vtrumálio inflitato in Jegidi
'matantum accrefcat totum refidaum,periusacerefcendizvide Bald,
in.Lvnica.columna fexta,C.quando non petentspartes.haber etiam
iusaccrelcendi locum in donationibus cauía mortis. l. v nica, $. cum
autem.C.decaducis tollen,addeBal.quem vide in. vnica. columna
decimatertia,C.quando non petentium partes. Aduerte etiam quod
coniunétas per jusaccrefcendi praferturvenisndibus ab inteftato,
dnón porel? cápere coniunáus facióne incapacitatio vi.
cicotodixicetiam
r decádud role des csi
y parle ius acero Quzrie etjam Bald. in
e Va nd pica 1
fit cum parte, quod pofíle légare duobus fiijs ús fp
“gue ad certam qilaridcareiá , Vel quidquid Pater volkerit, mn»
uma, Videperglulán dios $. ficadem.faper verbo 5
n dida legevnicasgán primo 6
iipropter defe£tum legacari
in dida legeahoiulivos
sperloanne de Immol,
cría iuris accrefcendi inter
EN
.fequenti fe lega.primos 8e *
Quel, ha
h
il
Quefta3.
Quella.
Sefta partida.
quidínter eos habebit locum iusaccrefcendi? 8cprimo dicit videri
quodnon: quia difpenfatio vrodiofa ell reftringenda : fed contra
xum videtue fecuoduma com , quía voluntas teltaroris fauorabilis
et $ amplianda: demuan dicit de hoc minime dubitandum, fe
Sent legitimati.
€Er poteltin
duciad que-
£ionem, ma.
loriz, ve ex
privilegio pri.
cipis quis fa
ciat maiora=
tum in duos
filios , vel ne=
potes (purios,
quodin defe-
étum vnias al
terhabear to-
tum per das
accrelcendi,
quando ma-
lora fieret p
modum viimz voluntari
fueffe mádado, como fobredicho es. E
tal manda fe faria ayútadaméte en efta
manera,co mo fi dixeflcael teftador: má
a
doa fulanocafulana tantos maraucdis
otalcofa,nombridolostodos,vno a
vnofeñaladaméte,quantos fucflen aq-
llas aquiélo mandafle.E apartadamen
tedle faria la mandade vna cofaa mu-
chos,como fidixeffe:mádo a fulano tal
miviñae delpues delo, dixeffeenaquel
ixicramen Bald. in.J.fenium.in fin.C.
pi teltamenstacer.poff.quod reliStum quód capit vires ex difpe
farione non recipitius accrelcendiwvide etiam per Bald.in. d. Sovbi
aút.Anin caducoper fenteotiam habear locun ins accrelcendi ?
xxiteciam Bald.in, l.vnica. columna quarta, C. quando non peten,
Partes.quod etiam contraexclufinn perprefcriptionean habear lo=
cumiusacerelcendi.écio+lilla,quinta fexta,8c alijscol, Bald late tra-
¿tardeillamareria uris accrefcendi, dc ibi Bald.columa, feptim:
xít quodius accrefcendi eftciuídem conditionis , $: prarogariuz,
Scrationis,cuiuseltfium principale,vidcetiamibi per eum 10.1g.co
Tum.an iusaccre(cendi locumbhabeatín inriídidtione ordinaria , vel
delegata vel arbitraria? Bibi peradditionatorem, an habear Jocum
in(alari naddicio.fuperparie contraétibus. Setiam ibidem
perBald.an in vocibus habeas locuaz ius accreícendi , 8 jus accre-
Ícendi cfteodem inrealiquid accrefcere, nec eltnecellaria noma as
Bald, de duobus fratribus l capicanco. inuelti. vide.l. (ecuns
fiduo.Edebonor.poffef.fecandum tabu. $ portio coniga
5:fed coniundtoaccrefcit:diimnciiveró ,omnibas.
o aduerte adaliquajin quibus
atiusaccrefcendi, Ecprimo cellat inter coriundlos coniucione
Jeggal .Biproculo.IEde lega.fecundo. quod
Jimvica if legarumedte run, $. liferno com=
«5 dequensquallio. (E. de
erconiundtos contunélione etia Jegali,
locuscftjuri accrefeendi,l.feruus communis ab extero, fa de acqui-
Sevidequod dicicBald in.lahracediGtali.column.fina. C.
lecundismup. ScvideperBald,in leze prima. columna oétana.
C.quando non petent. in.d+l.bacediftali.$. primo. colum..
fecunda. in vfufruátu eríam inter coniunétos coniunétione legali,
Jocusefljuriaccreftendi.lege prima.5a.£.de víufemét, accrefe. Lera
Insaccreícendi non haber locum poll quañitas portiones, nifiin víis-
fruGu.d.l, ii Caft.in.l.aquam. fF.quemadmo.
Seruitu. -devfufrd, lega. 8
redes tamen fialiquíspe
tutiong,vtabflín catevide perglo. SBar,in.I.fed cú patrono.in prin.
fEdebono.polfefoKlimira,vtio.l.virum.vbigloFadeaGigná.liberra
Jremin exharedationenonhabetlocuminsaccrefcendi, Bald.in.]
C.deliber.prirte.£cficexheredatus ¿quota non videtur exhredas
wus itoto,ltem licetaccreftarios,nontamen accrefcir poffelsio fine
nouaapprehenfonc,fecundum Balin.d.l.vnica.coz. C. quandonó
perenpartes. £ibide Carboniana,Ealijsbonorum poffelsionibus.
Ttemiusaccrefcendi non haber locumin portione , que non deficit
¡plo juresfed ope exceptionis.glo.cumtex.Scibi Bardo, 1. duo pos
troniin prin fade iurciur.vide peralin.1.6 mábi £cticio.colu3.£t.de
verbo.obligaltem non habetlocú iusaccrefcendi in acquilitorum re-
folutione,fecundum Azoin fumma,C.dealsgnan.liberaifiin duo+
buscalibus.(.in aGignationelibertorú, Sin víufmétn formali: non
autemin dominio dircéto,velvtili.adde Bal.in aucfi quas ruinas. co
Jum.fi.ver.cafa,C.defummatrini.G ide Catho. k per Jalvin. d.Lf
amibi éccitio.col.5.Ttem iusaccrefcendi mon haber locum de pofle£-
fionenaturali ad ciuile-ylo.Ecibi Bartio.I(ed €: finolit.fideacquir.
pofT.Iremverbaraxativa impediuntiusaccrefcendial. Lucius. $. quí
habebat.ff.ad Trebel.vide Barú, lpater filiñ,col.pen.f.deinoffici.
refla Bal.in.).1.14.c01.C.de facrofieccle.Ein.l,vnica.col. juádo
non peten.partes.éevide Balin.Lacol.4.C.de (ecund.mup.lrera non
habetlocumintelidioalimentorum.l.dominus.£E.de víbfiuc.Bal, in
d.Li.54.col.Cade facrol.eccle.in.d.ldominus.qued notaad filios
fpurios.Quid autem defructibuscanoricarus vacantis , an accrefe
alijscanonicis vel ecclefar Bald.dicitquod ecclefiarn.
C.defacrofan.eccle.lrem nora quodteltator in legatis, potelt roll
re fua volun»
tatelus accres
fcendi. vide p
Bartvind.l.
coniunéti. co-
lum.10, Mudele
gag. Sind.
pater filium.
+ Columpen. fo
deinoftici.te-
Kain reper. de
videper Bald.
in. l.quotiens.
Mode han
inflitu.Sin
fina. Ci gi
omif.caul. te»
fa. Eraniuriaccrelcendi pofáit renuntiari , vide per Baldin.d). Que.
vnicascolumna.9. Caquandonon perent. partes. lrem quiadmitcicur
ad lezatam,deinre (pecialinon haberfisacere(cendi.. mulieri, Se
tio.fedecondiciosSedemonitra.vide biper Bartol.éc doéto.non par
ui pendasilla (ed gaude cum laboribus meist3chac fummela fic bi
gemunala.
a como £ disefe, Notaiftud exemplam,Schic dicuntur coniun 7
¿tire SverbisfecundumglofTuin legeprima. $.£ina.fdevíufiua.
acerel.£ctenes Bartosin.l.re coniundi.fáde lega.tertio. columna (ex
ta.verlicustercio loco.principaliter quarro contrarium : imó, quod
illifisicconiandti verbis. fed difiundliresquiateflator a prinipio vi
detar diuilifTeinter cos,tenueruntPecrus Se Cynus.in.Lvnica. $. vbi
auté.C.decadacis tollend. quam opinionem dicit veriorem in pun
s.Alexan.in.lyplane.$.ficoniunétim Ef de legasprimo. colum
napúmaiflal partitarim: neque fxcitpeo opinione glo(I. $e Bart,
nequeptocontrariacinó poller dici , quod faciat pro opinione Pa=
wi Se Cynicnamponicexemplum quando titio SeScio lego decem
'nam camtuncintelligatur de ciídem deceim , vein qui celta
mentosin princip.fE de lega.primo.ergoequispartibus videntar vo-
cae Bclicerantconiundlivesbisted non ealed dle quod imo Slllo
calueruntre deverbisconiunét.sifacient Gb) partes per concurluma
ficutcum fundas legatur,
mifmoteftamento,que mandana aque
lla mifmaviñaaotro,e delpues a otro,
nombrando cadavno dellos por fi: ca
eltonce todos la dcucn partir entre fi
egualmente“como dicho es.
Gley. XX X1111.Como las mandas denen fer
dexadas enteftamento o en codicilo: e como
paffecl Señorio dellas a losherederos e aquien
lasmandaren.
DU spartadamente.coc, Yi Grne coniundtiresfed difimnti verbis, ve 2
hic ¿cin diétalege.reconiundti.ff.delega.certio.vbi Barco. coltum=
natertia.verfica.primo,de coniunélis retantam, Sdivnus ¡forum
acccptatlegatumsalter vero nondum acceptat E repudiat,pof
fitille qui acceptanichaberetotam rem legatam, Se ¿llam vendere?
videperBald.inal.vnica.$.vbiautem, C, de caducis tollen. columna
penulti.verficusextra quzro.qui dicit, quod quandolegatum ell pu
xum, cum ambolegatari) ¡pío jure libi faciant partes per concur
fu agnofeens non poterit petere totum legaturm : fed faciar afsí
gnari terminum collegatalo adacceptandum, vel repudiandum.
allegatal.cim pater.$,furdo.ff.de lega.fecundo, E, l.cum quidamita.
cum.).fequentiscodem itul.fiautem vni eller legatum pure, alterá
fub conditione: tunc dieslegati puri ceditffaciminfolidum,Écideo
interimtotumperi potef] : quiaccfar concurfus, videibi per cam.
Quidetiamin Ivereditacibus, Ec an iplusibus promictatur aliquid
in genere,an cuiliberdebeaturinfolidum vel concurrant > vide per
Bald.in quaflione nota.in diétalege vnica, $. cum autem. C, deca
ducistollen,
€ Mzgualmente. Nam interdifiunGosverbis,coniundtosre,vnusnon 9
prefertural Qui autem dealijs coniunétis ,videper Barto,
reconiunéti.yerkc.óprincipaliter.
Qe. XXXIIT,
amSi legatum ell purum, velin diem certum mortuo teflatore domi»
iu rel ficlegateecraníit inlegatariam:Sctraníimittitcum ad hgreo
dembaum polémortem teltarotis,Sefante aditam hareditatem de=
cedatlegacarius.Sivero fitlegacum conditionale,moriens legatarius
anteconditionisexiflentian non tranómietiimó remaner Jegacuna
apuderedemteftatoris : nifi legatarius habuerie conimnAumn, vel
fublliturum : tune ímplera polteá conditione admitritur fubltica>
cusprelconiunétgr bado
Titul.IX.Delas mandas.
1 2 Unon valdria.Limita,ve habetur,inaseicular.partita. Kin, lefinas
Codetideicome
2D GEnleleyes Videin.L7.868.
y € Melfenorio.Nota bene : namdecidic circa var:
Innou.re
efe
Quelk. 4.
ate opinionum,
que circa hocerantdeiure comuni, vetradicin. l. Ktibihomo. $e
cum feruts.
ffideleza, pe
mo. Bcn. Lád
tio. Madefart.
sam ve dices
barPetrusqué
seferant Cy=
IN acabado teftamento
puede fer fecha toda man-
da.Otrofi en otra manera
E 42 de efcrito, quele faze ante
qu Joan — cincoteltigos,aq llamáen latin codicil
de Imol.in.L Osa h
huiatinodi. $. Jum:fegú diximos encltitulo deloste
adestideles» famentos.Ela manda á fuefíc fecha cn
primo. q ante AS -
agnitionem le otra maneraqualquicr, finon enalgúa
gas, exiá poft — deftas dos fobredichas,nó valdriaa fue
adicam herre= ES ,
ditacem, verá Tiscndequádo Ja fizic/le padre , oauye
dominium rei Joa fijo o anicto,afsicomo diximosen
eltitulodelos teftamétos,élasleyes> q
fablanen eftarazon. Eaun dezimos, q
nes haredem:
el Señorio“dela cofa,Ges afsi mádada,a
veram' domi-
ne. $. fitias,
vwtinad.$,cuen feruas. Bio 16j.54.1F. cod. 8 hoc quando le-
legare ell pe
fed fidtum a-
pud legatari, Lego que eltcfladores muerto , palía
polt aguito -—
hem. vero ef
E aquelaquien es fechalamanda. Ema
nium penes le :S l heredero del
gsrarlun atte Suermucraenanteque el heredero del
¿tl ifendá — teftador entrelaheredad o enante que
Jub conditio. +
fEdeleza.E..ricios.la prima. cum duebus fequentibus. (E de aio.
empú. comusis tamen opinio ell, quod veréab adita haredirare
tranlicdominiumin legatariom: fit everó d morte teftatoris, Se hoc
dilezatariusacceptat:nam hi repudiar nunguam videtur fui(fe fuum,
gatam e puram, E renédo communem opinicnem Alex, in did. fa
Cusnferuws. corcladit, quod aucquericar quo ad tranfimifionera
legari: 6 regularites Jegaruan acquiritur 3 tempore mortis tellato-
ris.lvnica.5.cumi¿iter. SS in novitimo. C. de caducis tollend, aut
quzritur descquiiione domini): Si ¡fta ef eriplex , quedam do=
minijfidti,Serale domintam adita heredicate bagicar fu
Gicumá temporemortisteflatoris:5e quod ita intell getur did lá
cio.8c.lezarminala fecunda.(£de lega.corcio. cum mili exc eo? qu
aditio hareditaris(equutapol! mortemtellatorís, rahitur, retro 8.
Singicur fala d tempore mortis, llxeres quandog;. cum Ámilibus.
SE de acquirenda hueredita. ante adicaín vero haredicazen non elt
verum,fecundum Alexand. dicere quodaliquod dominium fitace
quificum legatarijs
¡ula harreditatenon adita legata non fubliftunr.
1.cam quam.cum aliss.C.defideicom. Secunda acquificio elt domá-
nijreuocabilirer veri ¿Si iftud acquiritur poll aditam hereditatem,
anteagnicionem legati ,neg; retro fingicar, Se dehoc dominio lo.
¡nitur.L.feruo legato.in princip.fEadelegasprimo.$i.L cum pater.$.
urdo.(f. delega. fecundo. vbi legatum acquiritur ignoran. Tercia
eltacquifitio veri dowminijirrenocabilis, qua caufatur agnitione le-
gaú,vni cumaditione harediraris,vtinal.f quisita harcditatema: $e
ibinota.(F.de conditioinflitn.l.proinde.Eficermam pera, fed vt hic
videsapertibsime.Lifla parritaram.decidic, quod eriam ante aditam.
hareditatem 4 morte teflacoris dominium flacim tranfic dn lezas
tarium.Ehodie ftante.Lordina,libro quinto, titul.fetundo. prima,
hoc eftmagisin dubiumicam per diLlegara debeantur;dvaleant
etiam non adita havedicate,tene ergo mentiiQlam.Lintollige tomen
vedixi, quod feguntarepudiacione legati, fingicar nunquam fail
feacquilicumm.Tremintelligciflamo.Lparticarumo , quod ante adicam
hereditatem dominium, quod tran e dicacur dise fiétam 8 non
verum,prouteriam dicebar glo, Se Bald.Sidoctoia.d. $.cum feruus,
quod pater : quía fi veram domiaium eranfierat legatarius haberer
fruétos rei legaca: habitos ante aditam huercditacen, quos tamen
non habecveinfra codem.l.y7.igicurdominus non fuie veré: quia
nonfacittalesfruélas fuos,iuxtanotasperglofin.l.vnica, $. liber
tatibus.C.de cadustollen.vbi haberar quod fidum dominium tas
lenon cftÍnficiensad acquirendum , vide tamen circa fimétas lc
nte aditam baredicacen perceptos., quod dicam infra codem.in
diéta.37.Quid aucem filegarum ie ad diem certumo dic quod an>
€
E Ante queje complice la condicion. An antem aliquo es
“afsi.Ca muriendo aquel aquié fuefecha
te diemnontranlitdominiumaglodio.L. iva fieloriprom. Se
$.primo.ffdelega.fecundo.S:perPau.de Caliin.l.Pap
feruita.|.fempronias Aralus.£de vinfra.lega. E nota quod mi
ter transfertur dominium in lequentem in gradu, quando contra
prohibitionem teflatorisres alie crop delega.fermndo.
glólin.l.
E SUS de reb. alicno
elentrela poffefsió de aquelía cofaque non alicnans
Jefuc mandada, portedociTo, heredara $ vide glo.
tad ati
aquella mandael lu heredero q ouiere
> ve commatas
derecho de heredar los otrosfus bienes, ne pes
¡ fecha. E 2riaef Jetiaflicará.
deaquel aquien fuefecha.E elto feria“ collar lipes
la máda fueffede tal manera,que fueffe verbo licenció
damus. $: gd
ibidicit Bart
an propria au
toritate polsic
apprehendere
polleionem
¿vide per Á-
fecha puraméte,oatiempo cierto :inas
fifuefle fecha fo condicion , non feria
Ja mádaen ante que fe cumpliefle la có
icionfnon valdria la manda,nin la po
dria demádar el heredero de aql aquien
fuel fecha,ite dezimos, Gladcucaner lomo fiin vera
el herederodelreftador. Fuerasende, fi alas
quel aquié fucffe fechala manda focó
dicion,ouiele compañero a que fucífe
mandada cócl de fo vno alguna cofa, o
fiouieflefubllituto en ella. Caen qual
»
eo qui legar,
le
vel ver bi
nas ades vna
acquirant doninisentiguoram.L.binas xdes. Edeferaica. viba. pre
dio.fivero quis legar feruicucem, tuncadica hreredicare quariwus le-
gatario,etiamignoranri rin. lJipartem,5.tin.fZ.quemadinod. frui=
to.amunitta.vide pergl. Si dodtosinlenica.$.libertatibus.inglo.tine
Co de caducis tollend. namin (eruicucereali, quoad eranímibionem
ceditd morte teltatoris, quod iutellige quando legacar vni vel plu-
xibus;non habentibus concordare circa víum ferurcutis: fecus 11 han
Deant concordare ve ia feruitute icineris ; runc non acquiritur an»
tequam concordaucrinc.litinere. $e ibi Paul. £f. de feruitu. rulti-
co.pradio.Icem Sc hoc limica quando feruitus fait exprefié les
gatas fecus Íitacitó hoc colligarur ex voluutate defunéti : quía
tuncnontransfertar dominium, (cu lus fernitutis abíque eo, quod
denouoimponawur.l.ceftatrix.fE iferuir.vendice.8úbi Paul.de Ca»
Stro.ficdkin racito legato non transfercar doninium. |. fervum fi
lij.5.fina.Búbi nota. fade lega. primo. ltem nota , quod in re legata
hares non haber citulum: £ed álluw propric haber Jegararius fo.
lustnifiipíe repudier legacum, fecundun Bald, in lege prima.co-
Jumnafinal.C.de vínn.B0 fruclidegato. vbi hocincdligirpoft adi-
tam harreditatem : nam ante aditaw neuterhaber, fccundum cum
titulum eflicacen vel ( haber cfl ad rem non in re , quod forté
hodic de jure nofliá regni non efler dicendum :imó dici debeat,
quod cui adisio hereditatis non fit necellaria , ecam ante adi-
tam hxredicacem habeas juséc dominican in se Jegata,
tem fi do propsierate res fir reflacoris: led víasfruétos fit haredi
vide.]. fifeuétuarium. St ¿bi Barco, (a de manu. tefta. quod tranfic
dominiumanota esiam quod in legato quantitatis dominium non.
tranlicie/ta via. vide per Barco.in lege fi legatumes. quod itales
gatum.tfade adimen.Jepa. Tre li legacurvíusfruétus pecuniz ,non
traofivincontinenti dominium pecuniz.l.prima. $. (1 decem.vbi vi
deBarcfLve legato.feufideicomnillo.nomi. cauca. 6 quid in lega
torelisto (eruo legarozvide.l.cum legato, ft. quando diss lega» cod.
¿cinc libertaribus.
el fu heredero, Adde.Lvnicam.$.cum igitur. C. decaducis tollena
écextende.vtin.l.fin.C.quando dieslega.ced. Gilimira, ve in cado
Jemicado,$ libertatibus.Sin.lLequent Sin lege fecunda. quam
dedienlezaced.d de idricomaillo ener Qide Barra l. com
filio.ad fin £tde lega.primo..
e efoferia. Videnorabilicerinillamaceriaper Angels Arcúcin.sdi
peculiumainflude lega.
a ius lega
tí vel hideicommifsi condicionalistranímictacur +elolTin, Lo iscuñ
ff.de aétio.ék obligatio.dixit quod fic.f.per filios:iila tamen ploLve
Baribidicit.commaniterreprehgndicuri K eau dicic hoc Bar. poft
Quid au- Queflaas
.
|
)
Sefta partida.
gloibiin.Lunica.C.dehís quianteapercastabu.Bald.in.L.in perfo»
¿irléicom.ltem ex conieólurata voluntareteftacoris , fi+
¡Tun vel lezatusn conditionalead hieredem tran(initeicur,
venor,Bal. «wzro detali quaflione.Cde his
quianteape ¡mis volantatibts fnficic voluntas ce
flatoris,cti
tacita: que .
contcamsia quier deftas dos cofas, aurala manda el
telligazar, Lli- compañeto:o el fuflituto a del finado,
eater enó el heredero del teftador, fidefpues
Endelegarade z EEN
fidclegarad, Le cumplicilela condicion”, quefucfíe
cum propone — pueftacnla manda.
exar. Se quía
ficut teftator AZey, XX XV. Como non Vale la máda que fa-
poteft dilpo. —— xpelrefladoraalgunome,cuydido que erabi
ere, q illud .
quodelt iraní vo fuefemuerco,
mifibile non
tranfimictatur.L.in condicionibus primar locums$ahrec feriptura, fa
decondit.8cdemonftra.vbilmol.ita criam poteft ¿contrafacere, vt
illud quodnonttaníi in haredemtran(avittator, Bald. inolfi pater.
quelt.4Codeinflicu.Scin Lain princip,Civtadio,ab hreredib. Se
contlared.8cquadifte coniegtura colligi debeant ex iplo teflamá
to,tradit Socin.]haredes mei.$«cumira,colum,5.fLad Trebel.ét his
adde que dico infra ea.Linglo.fina
7 2 Uelcompañero, vel fafituto, Cócord.cum.lwnicas$. (in autem aliquid
fub condirione.Cadecadwstollen. E
3b Usecumpliefela condicion, An autema insimplendi condicionem,tran£
eacin huredes? videper. Bartolunvin leze, cui fundos. ff. decondi-
tiomib.k demonflratio, vbi vult quod (1 Legararius antequam dece-
derctobtulicirerediimplementum condicionis,(i haresfuitin mora
recipiendizcumilto calu conditio habeatur pro purificata, e imple=
ta,veficlegarin Gicpurificaruo.Ldure cinili.fEde condiriorib. Zi de-
monilra.conctranímictatar talejusimplendiconditionemvein.dl.
cui fundus.tamenlicerita (it fecundum Paulum de Cafl.poft Perrá
Ecaliosibivintelligicuritatamen quod hzeredeslegatarijnon aduitcá
turad petendum:nili condicioneraimpleant:quía quead hocnon ha
beturproimpleta,vteftcafuslingularisfecundur Paul in dit, L cui
.necelleergo habebiclegacacius fi voluerie sor (bi lega
¡comniflam, lo luere quod teflator iubit caula conditionis ima
da multampotab:Jew in diét.L.cuifindus.idem exi
de Cafl.io.Lfi harres. Mad lege Falcibiamovbi
eciam E hgres reculerrecipere, quod fibi offertargratia condicionis
icoplend:r,fipollea cum parniter:és vulerecipere,quod audictur.alle
guediéza.l.cuifundos.lecundumintelleá um Petr.reterrgsidens tene
relacob.de Aren.Bald.taméio lege.(plares.C.de conditio.infer.co
Juinatina,verlicafed acim queritur.tenet contrarjum dicens,quod
comen npleuciitcondirionem,non cogiturvlterins olferre
fuic oblatum non habuiecanfam non re [ecusfi has
Aquiaignorabar fa£tum,Scicainrellizit diét Lui fondos. fed
ef diuinare adillam.lideo tencintelleGum Perri, cum quo eciamte-
necBarto. Se loónes de Imol,indiéta,l.cui fundos. Scetiam videtar te
+eprima.colunina fecunda, C.vtaflio.ab hare»
di.Eceontraberedbhintelligicur Sccertio modosvbiapprobardidtum
intellcd nm Perri.Sequid (Gt codicio,que ¡inte incl veluti, ficar
teflaror Lezo Ubidecem,fub hac conditione,fi Cañas mihi hares exit,
anfidecel ¡ntequaim hares adicrictrantmitras? Bald.dicit quod
nonin diftalege vnicajo princip.columna fecunda.ad fineím.C.de
cada.collen.exeo quia co animo fuitteflator vefaceret conditionem
allezat.Lin condiionibusprimum locum.veificu.nifi. quernverfica
Juan dicitnon effcalibi.E. de condicio. S:demonítrawde cuius diétivo
vitate.videibi per Alexñinadditio.de conditione vero omnino exi
tura vide. huiofimodi.F.quando dieslega. ced. 8: fi Jegatampurum
fub covditione transfundatarin aliud,vide.Lfi poenam. ff.codem tia
8 ibiBarto.Scquid fi condicio Etextrinfeca,que non venitextella»
mentovide.l.comillud.codemtitu.in.5.£ina. $ quid fi legatum fuic
purumifed declaratio eius alicuifinit commilla perteftatoremevide.l.
primam.(E.delega, fecondo.
Wer XxxP,
3wQuod reliétum eftiam defundlo,vel ei qui invita decedit teftatoris,
fea perpetuo exulat,non tranfimittiturad legatarij haredemaitemle»
gacumibertatis(ervo telaroris relidta,vel alterius rel ei legara: ces
non feriptam fitad pias canfas.vide Bartol.in.Lalio.col1 E. de al
Sccibar.legardevideibi Aexandaln additione, Se legarum pro none
feriptumremanet apud hatredem vel coniundtum vel fubítitutum,
fine onereyvtin di£to.5.in primo.exceptis cafibus.de quibus1!
fin.8ccafiuma vicimum ilus glofM.dicicibi Angel.ingulariter notan=
du, per qué
in E
¡Vydando el teltador que cra a
ss biuo algun ome, aquien cl f- fcripra tranf
e ER eun ad fab-
¡zieffe manda: fieftonce fuelle een yal
muertoS,non levaldria nila podria de- — conianátum
mandar el heredero del. EfTo milo fe <um oncreres
a a Ñ lietorum ad
ria,fifucflebino quando fzieffela man pias canlis:
dayefe muricile depues ¿naturalméte, — dd dicit men-
ofuclledefterrado parafiépree,enante ge a
cere optimed,
cumvero.hefiprononteripto.ff.de fideicommilTa.liber.quam.l.glof.
ibiallegauic pro primo cafinécidem tener Panlusde Caltro in difto.
$.inprimosallegansetíam Barto.in didtlege.alio, veliupra retali poll
gloflamibi.devide que nor.Bart.in legesparer ilium.s.Tufculanus.
fade legatis tercio.Quid autem fi onus pariter fit iniunétum in perío
am copinn Gti,cuiremanet pars, ¡lliusqua habetur prononfcripto?
videtext.notain.l.ciuitatibus.S.Lucius«F.de legat.primo.nam hipa-
riterfantconiunéti in onere,coniunétustenebitur ad totum onuste
cundum Albericum,Bald.S:Paulumin didt,$:inprimo. licec Dinus
ibi relatusab Alberi,voluerit contrarium, Ex quod lezatum pronon=
feriptumremaneatapud heredem vel coniundum feu (ob ílitacam
finconete intellize quandoell pro nonferiptum propter defestam
fubltantiz perfonz,cui fuierelitum,vein calu.d.$.in primo. fecus au
tem fi legacum deficiacex alia caufa:vequialibi alcripfitin teflamen=
to,vel quia prima voluntas fuitcaptatoria : nam his calibus remanet
Jegarum cun onere,vtcll cali in.Lfina.Ecibi BartfF. de his que pro
nontcript.haben.Sccodem titul. lprima.in fin.vbi Sc ctiam dicit no»
sabile verbum,quod fitellator leganit vai coram duobas teflibus
ecarum,6gconaviteum de reflituendo ecclefi,velpanperibus:cum
talelegatun in pesfonam cius,cui legatur £t pronófcriptum propter
defeétam folennicatis pumeri telliuinstamen remanebit apud eres
dem cumonere (uo:3ad hoc dicit elle cafuminilla.l. Sí ex hocdari
optiniam limitacio.ad.d.5«n primo.S; adiltad diétum Bart.addecó
fi1.78.1-parteinter confilia Sociniincipitsin candern fententiam,co-
Jurna fecunda.
«Loturiefe defpues.LQud dicicur quafi caducum. vtin. $apro fecundo. 3
d.Lvnice,C.de caducistollendis. $e differtá pronon(eripto:quiare
manetapud hetedemn [cu grauacam fubllitarum , vel coniandtum
cumoner ¡bihaberar.£inlege.Gab co.(Fdevlufind lega. Sido
berimpleri onusin dieminiunétum á tellatore,l. vxori víustruéins.
f.devlufrutlega.adde quod legatum tranflatumio aljum intelligi.
tarcumonercíuo.].Calo.in princip«fedealimé.Sccibar.lega.£:.Lle
gatunn.la (ecunda.ScLalumnz.in princi. vbivido Barto.fÉ.de adimés
lega.Scliadimatur,vide perB arco.in.l.iadimendi.vbi bonus tex.La
odem.8:cod,titu.l.penultim.s.primo.vbivide Barco, Quid autera
fitoflatorlezauit Berta pauperi centum fi nuplerit Ticio:8moriarmr
diéta Bertazantequamnubat, an reuertantur diéta centum , fine ali
quo oneread hreredem : vel an teneatur erogare in fimilem canlam?
videperBald.nouell intraétatu.de dote.£o.vigelimolexto,columna
primavo.71.privi. qui videtur concludere quod fi legatam fuirob
piamcaulam hores tencaturerogare in fimilem caufam, vide ibiper
cum nam loquicur até.
ADefierrado para empre De deportatovel damnatoin metallum in-
tellige,quí non funtcapaces extra cauíam alimentorum. Jege. fiin
metallum.f£ de hisqui prononfcriptbaben. lege prima. Cade ha
redibusin(lituend.legeyi mandauero.$.is cuius. fe manda. non de
relegato ctiamfiperpetuo relegetar: nam Schic_noncltin capax,
neque perdit ciuitacem,vrinlege.relegatorum. ff. de interdiét. Se
relegas.relegati.In(lir.quibus mod.iuspatr. potella. folui.lege. tera
tia.ticulo decimooélano. quarta patita. Se quod intelligaturifla
Ide deportaro patctin lege fecunda.didl.titul.decimoodtauo,quar-
tapartitadbi,la otra mancracs quando dellicrran. Aduerte etiam,
quiaBarto. idem vult in co quí effes damnacas ad mortem , vel
ad. perperuum carcerein in diéta. lege.fi in metallum.nequehoc Jn pon.te
erithodiereuocatum ex difpofitione legis Tauri.quarta in ordina. cop» elo
Tauri.prout dixiin legos decimaquinta. titulo primo. fapra ea: ¿al qa
dera partit. Drs
dit demum ab adita hereditateridem 6 ferúus teftatorisvel vlusfiu-
usautbabitarioalicuí legetur,hd. z
€ Esfiencefuefermuerro ¡rad diciturprononfcriptumeSconcordatifla
L.cumaovnica,5¿in primo,C, de caduc.tollend,á: quid (ilegaampro
Titul IX.Delas mandas. 73
bertaribus.C.decadu.tollen. Se
sitas ponit Alberivine de
ns, vel vfuse
$b delajifrnilo. Quid Galrernacuel
Jegararias ¿an tranf>
eaditionem hiere
q ol teftador muricffe. E maguer de lu
fodiximos,queluego q muriclle el te-
ifimo, zenec flador,pafía el feñorio dela cofa, agla
a quien es arádadajfi es fecha fincódició,
ditionale,ce£ — calosya,*en que cónieneen todas gui-
Labit tamépo- fas, quecl heredero entre la heredad pri
Ange.in dic.
vnica,
mo, tener
no-
tentiaoptandi
víumfimarú, - Meramenteantequeaquelaquienes fe
quinon trant- cha la máda, ganc.el feñorio della.El pri
«mitcitur, facie
llud.t£ de o-
pro. leza.St.le
cum illid.
quandodiesle
gaced.
mero dellos feria como ficl teftador o-
vicfle algunficruo aquien otorgaflcen
fu teftamento que fucilelíbre.Ca eltea
tal maguermucra el teftador,nó puede
ganar la Jibertad,a menos del heredero
entrar la herencia, o otorgarle p
redero.Ecl fegúdo calo feria, ia tal fer
uocomo fobredicho cs, mande el te-
ftador al guna cola,en aql mifuo tefta-
9 Non poteltle
arias partó
depende Menco,en que leaforrafíe,canó puede
pudiare aucrlamanda,a menos del heredero en
fit certo trar la heredad. El tercero:calo feriacor
ue vniuerfitas
ds, coat mor
xuo die legadí
cedéte potell
quilibec cias
heredú paré
ful capere,eniá
fi aliusnonre» e
cipiaripluribus — Étt
autemrebasei dealouna
mo fiel teftador mandale fu ficruo aal
gun ome,ca nó palfa el fehorio aquela
quienle mádo, amenos del heredero en
trar la heredad.Elquarto calo feria, co-
mo fimádafle cl teftador a algúo el víu
Sto? dealgña heredad,o la morada"
:canó ganaria el feñorio
ia detal máda,aquel aquien fuelle fecha, a
menos del heredero entrar primeramé
tela heredad del fxzedor del teftaméto.
via cú
dí
nelegerurlibia
má fe legantur
daslguna manda la puede dexaronon, fila
cetú, Sleruus e
vemanumitta-
tur, fiveliccen A ¡N efcogencia desde aquel
e da Sa quien es fecha la manda,
altero mil ha-
seas dela tomar toda, odelade-
ele ftacim lís « lxar efí quilierc e non po.»
a oia dría tomar parte della, e dexar la otra
Profequitur > maguerquificile.Ecftohalugar,quído
diéta Azo. Co.
alguna cofa es mádada feñaladaméte a
<o.in fumma.
vno,o muchas q fe comprehéde lo vn
col pen.verfic.
elt enim inle-
gatari poteflate.Sconcordat cum.l. legatarius. (f.delega.r.8ccum.l,
2:45:86. delegar,
2 0 UDeladexar.Et Gre a ei relídum eb
fetad.l.legatarius.$.llegatnm.Ec.feranmr ii... quis.$e.firibiho.
mo.S.curferuus.P.delega.Se dix fuprá eo
3 £ UDexarlaotra Vin died. legatarias.Ec.lneminem.Slimita nifiles
gatacílerres,vel parscius.lJucio. E delegsa.Pan.in «d. L. nemin?.qd
autem li reslegaturáplaribushercdibus ,an poterit acceptari quo
ad ynum,8cquo adaliumrepudiari?Paal.in.d.Lieminem.valtop fic
quia cenferur legatúm, quodammodo divifirn, niñi faétum elTerfab
ocean laderas uo calia dando partem vni non
confequeretur partem alcerius.],qui duobus.fE.de conditio.B demós
Etnotaquód peragnicionem parts xcilegatie, vidernrfata agnitio
-mo0sq
Ley. XX XVI. Como aquel a quid es otorga
3 lud quod rei i legarar edificacione,plátarione,feualluvione,
1 Gcontodo lol quele pertenefciefe.Concord.cum.l
h
rorius.Lf cuires fido
g Esemejante.Vefupelle
> inftramencamjae vel
tisfecundo.
»»vel aurunvelergentom ¿ant pecaliú 4
gregefade le
turconianéti conianeúonelezali,fecun dur b.
nome.E ello feria como fi diseffe cl te-
ftador,q mádaua vna cabaña de oucjas
có todas las cofas le pertenelcé. Caco
moquicr acomoclta,ocn
otrafemejáteS della, y a muchas colas,
có todocífopor vna máda cscótada, e
porende a á astonc,o to
daslas dexe. 3 deaner
lamá a mur ile
Bald.fumitar»
guinentam ad
onemo
htíime duo has
redesvalusen
phitcota pro»
¡um
muchoshercderos,cftonce bienpodria vel repudiasio
h nc vais, (Ma
* cada vno dellos tomar fu parte, ma- ooo
crelcic ¿alteri
coharedi :fed
redit ad do-
guerclotro,o losotros,nó quificflenre
ccbirlafuya,quier fucffcla mádadevna
cofa,o de muchas.E filamáda fuelle de minum, quod
muchas colas feñaladas, ela fiziefica v- pd abile, Se
no bicn podría eftóce tomar dellas,la G a, Se lalo.
quifiefle e dexar las otras: fucras ende, i duagranamien 6
ro.Adde dic.l.
neming. f, de
quando el teftador mandafle a alguno
doscofas:layna, con agrauamientos, e y
laotrafinel.Ca aquel aquiétales man Hino.
das fon fechas, quiliciTe tomaraqllaco- e es
fadegfepuedeaproucchar luego e de conflitaroito
xarla otfamólo > podria fazerjante de AS
Re deue áimas tomar, o dexar.:. 1ú, quod tene-
Eclto feriacomotidixelle que le máno e ula
daua cincúéta marauedis e vn ficruoro dare Team
gandole queloaforralle ca fi cltea sl
vide ¡bip cú.
Qzibre. Add
uifielle tomarlos marauedise nóqui * EA lelacaño. Y
ficfTc aforrarel ficruo,eltonce nondeue Fade fideicom
mil libor.8cl.
fiealege. 6. la
ñisqu. €. £
manc.itafuer
aliena.vt mae
nu. fed cur hic
auerla yna manda, nin la otra, como
quier que el fieruo porderccho, en tal
calocomo elte,eslucgo libre! ' rambié
comofi clotrolo ouic!leaforrado.
Ley. XX XV II.Como el heredero deue entre
gar la cofia aquela quienes mandada.
sy Ntregar deue el heredero a
Yaquel aquien fue fecha la má-
dadelacofaqueel teftador le
mando,contodolo al q le pertenefciel
fel aquella cola das, E cfto feria
como li le mandalle yn folar,e defpues
tim ficriliberú
Lerma, cú fi
deicommifla»
sía libertas'nó
comperariplo
AS
harede vel le-
gatario prallá
dayvti
Code fideicom
miffalibe.
hocefTe,quiafuicin mora:cum dicic,enon quiicre aforrar el fiero.
Vnderúchabere deborlibertatem,velur direéto ciareflarore efler
seliétaLancillam.C.defideicommifla liberta,
Quex, XXXVII, j
Jegatariodeberurs Kirescracteflarorisidebétur exam fraétm:
ta heereditace,(iautem res aliena,debentar fruttus Sta die qua requí:
ficus fuerit hares per legatariuum Sc cánolait comparare , tenctur ad
rem Scfiuétas vel ad eltimationem.hud.
otoin prin Be
cum.lqpin rerumos. qu. Lal sica de lez;primo.
Paridamvj. N
Sefta partida.
8cadde,I.ficibi homos$.cum feruus.ff.co.Scfacicin argu. quódfipof.
feflocoppidi alicuiusquod haber,ytbonamaioriz ,acquirar tali op
pido mercatumfrancum ex priilegioregás, q fimiliter Se tale merca
sumcedet oppido vel caftro.Si tamen poltea pronuntiareturtale op
pidum non ell maioriz velalijadindicaretur ¿ve bona libera an qui
acquiíiit tale
prinilegiá pol
dit petere pre»
cium - valoris
priuilegij.v
tex.in.c.1, Pllo
fi valTallus hic
fin. l. do. fredo
facit ét illa,
qpliquis addi-
lenalorizan
ú4 aliqua bo-=
E ib vitra
addes de pphi-
birionibus 8
vincalis quod
intelligacur (ub cifdem vinculis Septohibirionibus.ficitbonus tex
ia.o quiacogoonimvim qa Serexdcibiloa.dePlainoy.Cdesgr,
¿ccenfilib..1.Quidautemfiteftacorleganitremalienam,in qua polt
reflamencum factum fuitincrementua.vi.lufichoras.$.arca.iEdele-
per Alex.8Sociin.d.!.( ex toto.in prin.«limica,veper glo.
LE cworo. $: fideo Lteltatar quipañerabababácla nda le
garfandumfivum, Scpolteapartemalterius redemic: quia cune pars
Tedempta non venietin lezato : fiveró nop dixit quod legabar funs
um fuum:(ed quéd legabac fundum Gimpliciter,cunc Jecundum
Bar.poltlacob.de Aren.cítidem acfidicerccfimm Bal.veró de aijre
lariper Alexan.dicuntcontrarium.Socinusveró dillinguitan porúo
fandi,quz erat aliena,erar proíndiailo ,Se procedat opinio Bartol.
Siveró pro diuifo, tunc fi fuitadicótaalteri portioni ,1ncluditur per
1.camfundosán fin.Edelegaa.8cd.Lfi ex toto.fecus (1 dellacorelo
pararimeflerpolTe/la:quiatunc vidernr poriusaccedere perfong quí
rei. Quidautem (icotusfundos eracreftaroris, Scdixir lego fundurn
men an tuncportio polea emptacedar legato:
in. 6 ibi per Alexan.SSocin,vÍ me
tor Jegarer fundum.led quid econtraan lezando quis
quam eltobligatusadaliquod onusperfonale, antranteat rale onus
inlegatarium2di(lingue,veper Bac.in.l.quero.ff.devfufra.lega.po(t
glofin.I.pe,s.ti.fEdeleza..nam fi eltonus,ad quod quistenecue has
bitare re(peéta fruftuum,étunc tale onus craníicin lezacariurn , ve
in.d.l.quero.Sivero eftaljud onusad quod fuitobligatas pro haben
daipla re legata,Sctunc non tráfit tale onusinlegacarió,vein.d.l.pe.
sb Scaddepulchruia tex.in,),quiconcabinams$.qui horcos. ff,de
lega.vbili conduftorlezacftadtas rei conduéta,non vidernr legare
cionereloluendi penfionem:(ed pentio eltfoluenda ab heredereóta
toris,quencafum lingulariter notásEt quid eriam fi legatares minua
turjan diminnaturonas iniunétumevide tex.cum gloll. ibi Bartol.
in.l:plaucius.(E.de condicio. E demonít.
aeiicfe cl refadorcefa.Adde.d.L.feruum Glij.Sfíarcz Edelegacrvbi
eciam vid. quid fi legauiedomum, qui de(lrueta ell, an arca veniaci
legatoz8cquid fi polteain tali arcaperceltatorém vel hweredem edil
ceturtvideibi per Doétores,
Cofeayuntafen.Dottoin.d.l.extoto.in prio.trahuntin argumen=
tumadterramnoniteraddican reguo,q¡uod debeatregi cófuerdiol-
busregni.6cdixit(uprá.
Gtosfrutos, Etinfraibi.entrela lreredad,habes ergo hic, quod fruétus
rei legate debenturlegatariosá die aditar harreditatis, Scnoná morte
tellatoris,proucdiccbat glo(lin.l.p(eruns.fE de lega,2.6cidemtenue
rantlacob.de ArenaBart. Angein.l.feruo legato.in prin«ffade leg.
primo.Bar.ciaminlin ideicómillaria..ad Trebell.quá opinioné
Alexand.diciteflemultú (ultentabilem,attento q dominiñicenferue
lezatarijáremporemortis,adde etiam Albericai .huic (cripturasia
prinperillumtext.fad.l.aquí di cóisopinio,quá
tenuicgl.in.] Herennias.Sci ini.Cadevlur.
reiñudic.8cilla opinio approbatarhic perillá. Sclimica quing; mo=
dis,vtper Alex.in.d,$.cú feruus.(cilicecio fruétibus (eminatis a telta-
tore:quiaillifemper debérur legarario:8efiharesnó fitin mora,Scha
bearbonamfidem ve declarar Alberi.poll Oldrasind.fi.C.de víur.Se
Srudiib legato:Senifires ele tradita perteltatorá,vel ibieffec darali
cciiacim apprehiendendisScpraterquiin cómodo víurara m debia
tartoccafonefortis,vttraditibi Paul. de Caft.inducens ad legatúpe
cuniarliduas teflarorhabebacíuper nionte forentinósper,lanomé d
bitorisánprin.£delegay.Stetia niliteftator dixerit,quód legatrem
cum commodis(uis.glio.LEsicinsJa primera Edo lega.a.8cibi Bara
que gelo ouiefle mandado:fizicfle el te
ftadorcafa?, o otro edificio en el.. Ca
eltonce,aquel aquien fue fecha tal man
da,deuc auertambiéla cala,comoclfo
lar.E elfo mimo dezimosqueferiafile
fizieffe manda de vn campo, e delpues
fele acreciefical gunacofapor auenidas
derios, que le corrieflen de cerca, o fe
ayuntallen? acl otras colas: afsicomo
tem nifihgresfeciffer moramin adenda
in.l.1.C.devfur.dcfrudtib.legaro.S quádo fiu4v clunt be
cepti,qui ante mora pertinentad haredem,liceradieri
ecandamplo! 1.CodevíurS: fudib.lega.SetenentiDodro. có
muniter.Sitaméfintexcites,tenctur cosrellitucie,vel fi fune cófm
pt, quatenus
faéras et lo-
cupleciorireli-
arboles : o fucíle y pueftaviña delpues.
Otrofidezimos, q dcucaueragla quien
es fecha la manda,los frutos“de aquella
cola q lefueffe mandada,fi cra de aquel
que.la mando:de(deel dia q el heredero
¿trela hercdad,por palabra o porfecho,
Masfilacofamádada fucflcagena,deue
la comprar el heredero,e dar laa aquel,
aquié el teftadorla mando dar. E fi por
quos luctatar
propter boná
fidem.l.quefi-
tun. Madejace
«uiren,rer.do
mi. 80 cradic.
1NOXe€,
xega. que dis eb
(ponicurvalerelegara,Sedebericriamnon adita lrereditato, Éca
pertincbuntad legatariuná morte teftatoris2écvidebatur q ni
adichxreditatisadice.veio illa parcitaram habeturilla enim.l. fos
la videtdi(ponetcincafiyquo non adeacur harreditas ex teflamento
nontamen negat,quinfalcim Avenientibusabinteltaro debeat!
ditas adirizargu.l.2.(Fde 6deicommilla.liber, 3cnor-gLi
$.1.quamib1approbantBarto.lmol.8rali
in.l.cam quam.in+¡,nota.colu:7+C. de fid:
deturargui ex verbis diét.lordin.cum dicitacftóceln
fegund derecho o coftumbre de laticrra deu
biturilla.l.regni,quod videatur grauare venientesabinteftaro,Sclega
taab cisvidenturreperitaslicecreftacor non dixericad quod alias de
jure non fuerantobligati,vetradiclmol.in.d.L.qui 1. camilla
Juclarénon exprimasp legara debeantur, Sel haredirasnon adcarur
a venientibusabintellaro,non debemus dicere,quód ex ea legesiuris
is,Sceriáipartitarum in hoc corrigantar.Prevterca ¡1la,L.ali
aduceretarablarditas,£ maximum dannam hgre
E :cherede, quiadiviller,ppterlegaca pecuniaria,
Jicer parua resharreditatis eciam preriófa ven derentur,Xioiquo pre
rio:vndeneque de mente teflatoris,nequelegis dehemas prelunicre,
quódtale damnum vel fimile inferrevelint haredicati.facic ad hoc
quod not. Barto. .verlic.quero.an hares itrequirendas. E. É
alimen.Eccibar.lega.in contrarium tamen faciuntverba generalia il
JiusL.vbi nibil diciturd adcúda hereditare per venientesabintelta
o-Scquiafidaccturcalus,quód nullys adirerefTerdicere, quódinek:
fe0t legacanon valerent,cuíus contrariumaperté valtilla.l. ynde e»
tiam non adita hzreditate ab harrede (cripto, vel venientibus abin=
teflaco,legatadebEturperillam.1.8ccompeteroffició iudicis, ad hoc
Schocetiamvi-
«de aquel que
heredar.Bulatis opera
*vtetiam in Jegatisad piascaufas,voluit Bald.in diét.L.qui filio, $. 1. 6
tradieSpecula.ical, de aftio.Spericio.colum.n.quodiniflo calnó
esTerdubium,quodcópereretex quo. |.pradiéta videtur dirigerever
baadiudicem:cum dicit.cumplale el teltamento.Sccum verba diria
gúituradindicem,competicofiiciamurdicis,vtinterminis fimilis fla
tutitradit Alexandn.l.1.columoa.u.ffde lega. vbieriam Socinus
idem traétarcirca tale (tatutum,Scinmuie quod veroque modo pofler
misdicere,quodintelligarur farutam,vel quidaveniendibusabinte
lato mite ¿Ebeas horreditacel qued estafas Glinallo mo:
do adcaturheredicas.Scibi ponicpradticam quodfic intelligendo cu
xator detur bonis.Benetamen efTerfacendum,quod iudexe cias ofi
ciumimploratut,tequirere debeat veniéces ab inte(taro,an velint adí
re hareditatem antequaminbearfolui lezata.neq; der curatorem bo
nisivetradicBarnel1.£.decurato.bonis dand.tradic Alexan.confil.
137.colj.volu.z.8chiifla adicio nó expeétavur.por.dl.ad valoré legas
torumin cófequentiá videtur dicédum quod fruétus debeantur lega
tario a morteteltatoris,ve enim habetur in.d.].(itibi homo.$.cú
uus.legata pédene vía ad aditionem hareditatis:eó quía deiureillo,
8ceciam Siurcifto partitaríteratnecellaria aditio huereditaris, Slega
tacorruebantnóaditahereditate,Sfruétusideonó debebantur mila
a dicaditzr hrereditatis,quo obftaculo fublato,per«d.l, ordina. reftar
dicendum,getiam legatario pertincarfruétusreilegatga mortetefta por
toris.(uper quo tamentibi,qui maíus ocium habueris,relinquo cogi-
tandum.Quid antemfires queelegatarrion (it propriarellacoris, (ed
amiflaria. ad Trebe.Scper Ange.Aret.in.$.1.1nfli.de lega.col.f.per
Albe.8calios:ind.6.C.devítr. defina degaro.Schabesinfiáiniftal.
inlegatoveró vniuerfali a quo tempore venianefruétusividcin diéta.
Laquis.Scindl peculium.fdelegaecundo,
E
¿ms qalib.5.
Eaprapro”
xim
e ade
“haredis,velalienarviper DoG.vbifupra,éper Bar.in.J.infideicom Scam,
Titul IX.Delas mandas.
5 a Quefalicfen della.Bdde..fin.Sibigl.Sdo£to. C. devíur. 8: finétib.
Legato.an autemeriam tencbitur de porcipiendis?videcur q fic, ven
Lcúleruus.5.£ruGus. E. lega.edilla.L lo quicur quido legacafuie res
propriateltatoris,idéramen dicitAlberic.in.d.l.f1.li legareturres alie
':nam poltaditam hzreditatem,« interpellationé, «mori veniút
indillinAe 1á 7
percepti,g pci EA k A
Miedipertas Menturanóla quilielYecomprar e aql
fin.C.co.nota quela ouielfca auer,ledixefle Glacom-
tame nóvee — prafle,eftonce dezimos q fila cofa fuel
mirécilli, quos dela Eo
percipere po- featal, que del tiempo que la pidio en
tuilfez petitor adelante, pudicfTe llevar fruto ,tenudo
fedilliguosp- cs «heredero dedarleaquellacofa, có
cipere pocuie €5clhercdero,de darleaquellacofa, có
pofleflor fecú — losfrutos que defpues falieflendellaa,
donpeime, Oltcftimaciondetodo.
Tfinitaintelli TL). XX XV 117, Como deve dar plazo el
gis phabetue — juexalberedero,find puedo darluego o entre
S-fruétus garla cofa quees mandada»
a ES $
in princes. SN Onofciédo el heredero en
cundorefzom. 30 : A
delega BY juyzio,que deue dar lamá
córquandores SÍ da, que fue fecha a alguno
a le
propría legare — [(% ¿fi por anenturanon la pu-
tur arempore La dE EE
morevenirene . dicleluego entregar?,el juez ante quié
etiam percipié — esfecha demandaen eftarazó, deuedar
dio quo 1:3*— plazo guifado aquela de.Masfi el her
taris percipe» Plazo guilado aquela de.Masíiel here-
xe,fcilicerpo= — dero dixefle que aquella cofaq ouiclle
tuerat.ytiaad. — mandadaaotrocl teftador, cra agena,
latunieffetan cara aquel cuya fuelle, q
lanon pudieflecomprar,finonpormu
azex.xxxrizr. cho masdelo q valia, ofi nó la quifick
aoTencturheres fe vender:cftoncedezimos",queabóda
legs Le
Fiadere fegara.— Queel heredero entreguea aquelaquié
vio, fica ad esfecha tal manda, delacftimació della,
mans haber: — quanto pudielTe valer comunalmente.
aliasídulgetur co pul
periudicemte Otrofidezimos, que fialgund teftador
pas, fed Ki eft que oniefledosfusfieruos, que fucflen
aliena,necpo- E
teftcommode Padrecfifo,o fi fueflen hermanos, o pa-
emifufticita= rientesmuy decerca,c cftablefcicllect
a vno por fuheredcro,e mandaffe el otro
fieftinllicatas aalguno, fi elte que fucfle eftablefcido
O porhcredero,conofciefTe la manda,e di
vel pateralijle
gawur,quialiberatur zflimarionem foluendo. hd.
WLEntregar.Sirese(talibi,Sthares copiam non habeteam dandi, ve 1
1.cm1es.fE-de lega.remamregularicer harrestencrurtradere rem lega
taminloco,vbielt:veibi videcafusfallentiz.
2 € Corimos.Concord.cum.).non dubium.$. fi. EF delegaz.£ccom5.nó
1olim.infli.delega.Scvidefipra co.in.L.1c.quid autem (ihares alias
otuitremlegatam redimerecongruo pretio,Stnoluit,modoveró ha
Besenon parella loiméto prado sudo pnocdal acond
8.6 delegatistertio.
€parenrefes.Concord.cum.Lfidomus.S.quiconfitetur.fE delegan.
not.iflam.lacumdixit.o parientes muy de cercas Nam videtur larius
loqui quam.d.$.qui contiterar.GcfacioLntits.4.partita,8c pole
fionum.C.commun.vtrin(queindi.
4 € Usemejantesdeftas Erlic vbiclleraficiorationeperfonarí nerefal-
tetaliquidinhumanum:(ecus ergo fi eller affeétio reríi,vti á
confitetur.per quem dicir Bald.quódú pacer doftorrelinq
hzredem,6clegatalteri libros,non audietur filius, $ /i fit doftor vo»
Jensfolucre z(timationem,ne libriab eo feparentur:non enim habe
sonido pl lnereliecoaca dipolsoneacelacorplecuda
<um «Pau.de Caftr.ibidem.
Qlex, XXXIX,
o LegatumporeflreuocariexprelTeperceftatorem tamin teflamento
o
a
3
quamin codicillis,Sceciamiplo fifto,vtpercancellarionem toflato=
ris,vel alteriusejus mandato, (+d (fine mandato cancelletur, Se Jegi
potelk,vel per quingyteftes probeturvaleclegará.h.d, Habuitosanm
a.l.darum.C.delegatiso
a
sedibus, vide
rUOCatÍl prat
Jegacam fattá
loyafazerporrazon del parentelco 5 G alterí haredi
haconclotro fieruo,quees mádado:pe Pa ada
ro feriatenudo el heredero dedar lacíti > canteadequas
mació del.E elfo mifino feria cn lasco- tonis vt cafer
xefle quelanon queriacumplir, poder
noe
00% aqualitas n=
fas queaniniellen femejantesdeltas ieredos, ca
Ley. X XXIX. Como puede el fázedor del
sejlamentovenocar lssmandas que onicfefe=
chas.
Euocarípuede el teftador to-
das las mandas que ouieffe fe
! chas,cada que quificre, quier
feanfechasenteftamentoacabado,o en
otraeferiptura qualquier. E, aun las q
fuefen fechas cn teftamento acabado,
puede lasreuocaren otracfcritura, que
fe faze antecinco teftigos,aquellaman 1 a
en latincodicilluse.Otrofi,fepodriade on pala
fatar la manda,quádo el teftadorcance- - videtur cciam
lafTenlacfcritura della, por fu mano mif E
ma,ola manda/lecancelara otro.Masíi fi qsficit mas
la cancelaffe otro alguno ifinmádado dean pc
ES : 2 bilemdecertis
efinfabiduriadel teftador,valdrialamá - rebusinvnum
da, fifucile cancelada, de manera,quefe Filiúpollca de
pudieílelcer, 04 fepudie/leprouar có ¿Eon sebas
cincoteftigos, quefuelfe fecha.
á
jo alí fibá
an videaur pri
Ley. X L. Como fe reuoca onon,la manda quan ma reuocatali
docl teftadorda oenazena la co/a despues deca facitmé.
lamando. tioriem?g lol
> E in.LfeyaLEd
Onacionfaziendo cl teftador Fon raas
n fu vida aalgunomedeal- in de mit
ES guna cofa queovieffe manda ho écequidi
da en fu teltamento a otro ,defata feX Jam, Dynase
al E : 'anlas ¡bi
porendela manda, porquefemejaque ner comer
. rim volens q
videaturdonare fecundo lioincafa quo primusnon haberet. $e fa
cit, an .fEdelega.fecundo.
$ Ucod;
codicillis,quoderatreliótumín teftamento,eficnon fit opus exce-
prione,vedicebarglo(T. quarfibitener Pau.de Caftrin.l.fGita (it feri-
pram.fidelegaabcilliglol.eftalia cótrariain.l£ideicommiflim. Co
defideicom.quamfequicurcommuniter dodto.ibi.Bar. Bal. 8:Ange
ScAlexind.lfiita fitleriprampertex.inftadeadem.lega.
h GcancellafesAdde.1.1.5.Led Scfilegi. Sig Ledcófulco Sul proximedt 3
dehisquz in telta.delen.
3 CA LgnoAdde.laio prin £E dehisquerin tefta.delen. a
dex, XL.
aw Sixemlegaram donattellator viderarreuocalTelegacuin, fecusfi ven
darjautpermurer.velpignoridedir.
k GOxfarefe.Add,137.fuprico.£ que Efacito fi teftarorfecie a
mañoriam de ploribusrebus, Scpoflea voluntarie alienauit aliquai
remexcis quia forte dedic fecundo flio y» $e li pol
nonteincidacín maioriam.l.cumferuus.f.deadi.Jez
delega.Scidem/i vendiriofiie nulla, (ccund ¿
verb.lizni.verfifed quidíiteftaror. Qui
smaioriz: domurn famprincipalé quem
an capta frrogewur loco primazviderar quod fi
Partida)»
74
URenocar . Ernoraquódperadóprionem prelegari fa vnicxha-
lusExhocvidetur,quod coamiplo iurevidetor adépcum in 4
Sefta partida.
percaque notarBarto.io.l.placer.Edelibe.8polthuin materiapoft
huniin(tituti.G gd (iteftarorin(lítuicfiliosfuos hercdes, $cin vnú
excisfecit maioriam de certisrebus, de ralire quertunc eraralienas
Sub condirione fifueritlitatempore mortis, quiaforte cogitabatillam.
emere emít eampollea Secradidicillifalio in quemfaciebar maioriá,
anvidetur tra-
dere ve fieman fe arrepintio, pues la dio,a otro eváte q
joria, velanin io la vendicfTe Gal
telligaturdete. Muricílc.Mas fila vendiclle,o cmpeñal
étacódiciordic — fe,nó fedelatarianin reuocaria poréde,
qp eric maioriz E h A
lie de antedezimos,queaquela quienfuc má
fxrc. infticu, dada,q deucaucr el precio ,porquefue
iunttagloflin — vyendida,o la cltimació, fi fuere empeña
verbo: pala. E pl
eftinsa.écia dayalsicomo de fufo diximos.E efto cs
-lucius.fE. porquelemeja,que pues queel teftador
elena. lavendio,o lacmpeño, quefu entenció
Grez. x27, fuede lo fazer porimengua, que auja e
am Re auté leg;
o
aperdicasga, PÓ Porreuocarla manda.
perempta fine Tlty. X 1. Como fe defara la manda fi la cofa
Culpa hieredis —— dequeesfechafe pierde,o femuere.
Aia 191 la cofa que ouielfe mandada
mora non te- / E E
neturhgres,ul jj teftador aotro feñaladamé-
Lad canédum YA e, le perdiclle delpues, o £i le
de ca inventa . cdeh
tradenda, nec Muricllefin culpa del heredero: delata
exiam teaetur feporendelamanda,enon feria tenudo
do sae elheredero delacúplir.Pero fi dubdal-
gatum cús fia fenfife perdieraaquellacofa por fu cul
vxorcin adul- 72 del heredero, o li fueratrafpuelta, o
terio deprehés : an
fum.h.d. Ha. efcondida,con lu fabiduria,cftonce de-
buicoriú a. ucel dartal recabdo ,que fi parefciofle
cun res. Se ,
ena aquellacola, que ladeP a aquel aquien
ne fue mandada.E dezimosquecltoncele
Prolequé ina Pierde la cola por culpa del heredero,
J.nota.per A=— quando non laguardalIc,o nó lafizicl-
zo»C. cod.n — fe guardar, alsicomo las otras fusco=
maca: : O
Suverloicemti fasS.ofe perdio, detardádoYa fabiédas
berarorhzres.. de ladar , por non querer , O por ne-
€ Quela de. Er . A
fic habes , 9 Sligenciadel.E porendeladcuc pechar
hieres tana cl heredero,aaquelaquié fue mandada:
cencatur caue-
gaprimo.
do rem fineculpaharedismóapparentem: ad cum peruenerit non
auteim de perfequendo rem.gl.io.lfiquis feruumain prin. ffdelegoa.
Bar.Ang.SKImo.inde.cú res prin. £nota petiátenebitur bares
perfequi feruum exillentemin fuga,vel fimileremíimpea Jezatarij,
¿ecinspericulo.1.fiferuus legacus.in prin.fdelega..Cedan tencbitur
«tia de hroc cauerez8c dicódum viderur q» lic peral.feruo legato. Sin
cod.tital, Sc ficluppleacurilta.Lica tenent Bart.Gcalij comuuniter
in.d.L£ quisteraum.Pau,8cB lex in.dífhcum res. 6 liferuuslegaro.
racin fugatemporesellamentistunc haresecam (uo flimpeu cum de
berperiequia, legatus.fE.co. 8 ibivide plo(T.Scintellize,(i
ferunsita lóge abije,velegatum eflecinucile,f exppentis legararii quee
sendasellececundam Bar.Paua8c Alexibiafecus verofi non exige
erica magna expeníam.
Ecomolusotrasfus cofiso Aduerte quiade jure cómuniyinilla materia
de quaculpateneretar hareslegacario,cómuniter tenctur diflinétio
quan ponieBarc.in.cúmres.y.culpa.(f-delega.1.videlicer quod (il
le qualiconcractus,quicelebraturaditionehgredicatis,perquemobli
Iereslegacarii, Sefideicomunillariis Gegracia legataril,velfidci
iñ:quod eltgñ maior pars hxereditatisvadit ad legararió,
Serú heresnó tenetur nilide dolo,Sclara culpa.
s.£tad Trebel.qig;e(t celcbraruscórra Ausillegra
¡pudharedem maiorparsremanet:Sctunctenctur
csiá deleuilsimaculpautin.d.$.culpa.q5qgcelebraé gra veriuloz, ga
suodicú plusvadit adlegatarios,quiad heredó, velecontra:Stuncte
snetur de leniti..fifernuslezar.$.cú quid.f.co.Scilladiflinaio fuic
originaliterPetriyin.d.$.culpa,Sctenticetiácam Bar.7L.pnerua.
fh.depoli. Sc qualicóiter tenetp feribétes prontartellat Alex. 8 L
ind colpalaleibidicihzredcindiline 06 tenes delstifima
dobligerurex qualicórradtuadiddiscelebrato gracia vai
le
fuerasende, ficl teftador oniefle fecha — culpa non de-
bet teneri.l
mandaaotro dealgun ficruo,edelpues — vecerto.$.núc
le fallaffe cl heredero có fumuger, ocó e
fu fifa S. elo matallc.Cacltoncenon le o orar
riatenudo decumplirla manda, nia de
pecharningunacoÍa porel, aquel aquié
fue mandado tal ficruo.
fe Azo.C.co.
in fum, col,
TLey.X Z 11.Como fe defata o non, la mida que
esfecha de lana,ode madera,o de otra cofa fe
mejamte, he fxieedefpuesalgunalanorde. 18 20
llaga m5 tin dolo,p=
Ana, o maderaauiendo al ea
gund teltador, fidelpues Eremninai as
que ouiclle fecha manda — 8 fe ditigens
dellas , enante quelemu- infciendogá
7 - 5 A ó 1d rei
riclfe,Azielle pañof de la lana, o fiziefTe itodiá sales
delamaderacafa, onaue, o otro edifi- gatd.l.cúresa
z : S.culpa, Éecero
cio defatafe porende tal mandacnon helo
vale delpues, porque faziendo clto cn — tar facisfaues
tiende[e quequilo reuocar la manda a e de
aquel quelaauiafecho.Otrofidezimos, -— verba,afsicos
quefi el teftadorfiziere manda de algu mo las otras
; fas cofas. imó
na carreta,o carro,queaquela quienes — era valefingu
mandada tal cofa,ladeucuer conlabe arios, q lens
: ' y “4, culpa de qua
ftia que latrac. Pero fidelpues envida heredero
del teftadorfe muricflela beltia3,quela — neri,cóliderct
folia traci,defatafe porendela manda, 25 prosa Bara
eam diflinicS:
non vale, fueras ende,fi el reftadorenfu — cófiderar in re
vida metiellcotra beftizcn lugar deag — b*prortus alie
misindidhl.
1la,que fuelle muerta,ca eltonceaurala nera coló,de
manda aquel aquien fuelle fecha. 9. Gprouteriá
Í.partitari dif
finittit, 3.3.
fupras:part.Sed prouteam diffnitibide Bart.inrcbuscóibus incidé
tervelex conentione,quialicée diium rei legaca tráfeat in Jegacarió.
adhuctá, cif dehrareditatenó iudicatur hicprout res prorllsalice
ma,quoadillum effedrá ficucetió in Gmili did in.la.citua 5.parti. Se
nimirum quiacó(iderauicilta.lgracia veriulqyharedó ex quali có
¿tuaditionisobligarúfuifle,bene eñplacer dillinfiio Bart.que cólter
approbarur cuina refilicilta,l partitarú, Seprobacur fatisin legibus
per cumallegatis Sclic concordenturiltaiura,8e quiad.5.culpa. non.
violando eius literam fatisprobat heredem etjam de Icuiísima tene
ri,ndetenendavidetur dillindo pradita.
d Costardando.Si enim res legata pericpoltmoráperitpericulo hare 4.
dis,vehic écin.d.f«culpamnó faéta diltinétioczan elfercodé modo pe
xitutapenes legacariam velnóz8rifta ell magis cómuniscóclufio glo,
8cdoctin lp ce.fficert.petanScin.l.uemo,$.(ipol? moram. Sábia
Bartol,ff.de verbo,obliga.Scper Alexamin.da$.culpa.vide que dixá
insl.fi. aros in glo. Le
€ Gcorfumarernien Jefa. Adde.quidergo $ heres.Bcibigloide y
legatisprimo. lez XLIL,
an Teltatore exlanaveltignislegatis 2dificium vel panmum faciente
renocatur Jezarú.Erquadriga,aue curru legato,debetur eriábefliaad
ducéscurril veldrigá,qua mortuajinterir Iegatí,nifi aliácins loco ap
ponattcilatorh.d.Concord.ffdelega.lficui lana. Sc.lelana legata.
£ «paño Profequicurifta,l.nota.per Azo.C.co.infum.colfisveri
liberaturhares propteruransformationerureí.
8 Uzabefia.Loquicuriltaol.quando vausciacquas, velmulus ducebar a
r
A vero elTerquadrigavelcurras,quiduobus mm
vno perempro perearlegari vel debe:
an fit legara propi
tus:cum tale legacum refpi
cumuveprobacurio,!,
carram.
«ur, qui uiclegatusyas
pia: que fupertante dif
fruétus,namói viusfractus curras (uiele.,
ciatformamrci illa perempra deficir!
fin.vbi
Ley. X L111.Como fe defaza la manda, fiel fé-
Borio de la cofa de quees fecha lamádaygana
defpues aquel a quien era mandada,
99] Elcibiédo?, al gun omeen
le] manera dedonacion, 38lla
fi. qb.mod.
vlasfra aii
veró propri
taslegacur,túc
dicvt per]imo.
O cofa mima q algund telta
inde S
Peculia qua dor le ouiclfe mandado,
a Ce quier gela diclfe aq 1q Jaauia mádado,o
Enulseundo. otro qualquier que latouiefle, nó pue-
ex xu17, dedemandar la defpues,porrazó de gl
ao Si rem legatá — teftamento enquele fue mádada. Pero
recípiar lega de
tariusiure do- fla cofa q fuelle dexada en teftamento
nationis 4 te- ¿0tri, ladie/Ten de[puesalgúos otros, q
flatore,vel ab o fuellen hercd tosdel cltad ES
alio nó porelt MÓfuellenhercderos delteltador alfer-
Cam pescrcias uo aqlmilmo,aquié fue mádada:cltó
relegaofeeas — cecl [eñordelfieruo,bien puede demá-
feruo lezata- dar l2cftimacion deaquella cofa, quele
mi) per extra mandaron al heredero del teftador, ma
guer las cofasq ganacl fieruo pertene
ftimatio- (céalSeñor.Eaú dezimos q faq laquié
herede, *5 Mandadaalguna cofien teltamento
fitamenxio 0 encodicilo de otro,la ganaTedelpues
tulo onerolo 6 bio de
Jegacatasrem POrCÓprajO porcábio,dealguno quela
lezacarmabali- toviclle:cffonceaun bien puede demá-
quocamtené- daral heredero del teftador,la eftimació
te confequ; dellizacid el >
surpoteftpres - Jella,e el deue gela pagar.
a Ley. X L1111.Como vale onon,la manda que
haredeceilaro —— esfechade ywacofa Er lamito de des omes.
Habuit oñ¿i 5%) Na calado ynaviña, o 02
néál,fiferaus fa cola ie él
pee Es ya cola qualquier, feyédo
. id s Edil -
y ele a mádada a algú ome cn tez
éxa 5. tires LAMAS Ramento de dosteftadores
lienminfic. de E E E
lala qlo fizicflen apartadamétefiacac[cioffe
12 Exeabieado. — queaquelaquiélamandaron, q ouiefle
O: primero lacftimació deaquella cafadel
<o.in fumma. heredero del vn teftador:bié puede por
colfi.veritem — cfTo aundemandar al heredero delotro,
fuccurriturhar
redi,
Let, XLIII,
9 Eadére vni in diyerfisteflamétis legata ,G prías ab vno legatarias có
fequitur z(limarionem:ab alio rem pererepotell:fed fi priusrem con
fequicur taliter quód ab eo euelli non potefl: non potell pollea af
al ..Habuitortumab infli.delega.5.hacratione.S
fiduorum.
1 Dd Ornacafa.Profequivor diéta Azo.C.cod.in fumma.col.in.verfifed
¿vbiresmihi legarac(tinduorum teftamenti
2 0 Gcóntrallas. Vide fadelegas.L.non quicung;
in princip.
Ulex. XLV.
amSicadomresvni in eodemtellamentolegetmr,Cemél debetur,fed ile
gatum eltin numero,pondere,vel menfura,£le ¿ataríus probecrefla
toremfpins legando voluille fepins deben ita foluctor ni hrres
ptobetteftatorem voluifle vnam eri preflationem,Sitamen cadem
uantias legeturcidem in teflamento, € polteain codicilis:prafas
mitur q teflacorbis cam voluitpraltarisnii haresprober contrarió.
da
Titul.IX.De las mandas. 75
h.d Habuiccroma
primo.
otucbarvegades Prsfequicurdidta Ázo.C.cod.jofamma.columa, 1
diver. 3
delete
que le de aquella cofa le fue mádada..
Masfiprimeraméte refcibieffcaqllaco»
La miíma, q lefue mádada del heredero
del vnteftidor,auiédo la poffefsion ela
propiedad della, de manera, que fegúd
derccho,non gela pudiclicn
eftoncenon podria demádar la cflima- — Ees Lepiuspro
lees Jae ala
cion della alheredero del otro quegela cadem res ex
auiadexado. + 0 cad canfalies
Ley XLV. Co L Ly ,- Pius non yide
ley XL. Comfia efes mondada ma Rines
cha vexesenelteflamento,nonestenadoel — Parivet debe-
heredero de la dr mas de vna vez; ri.Quidautem
VehasvegadasImandádo fl tellator Je=
6 Af auit fundum
BA clteftadorvnacolamilma rndianan
A ES afsicomo cafa,o vii titio,« ineo-
Ej tra cola Coñaladaavnome svieiamen
envn milimo teftamento,nó feentiéde —dum leganic
queal heredero la deuc dar mas de vna o a
yez“.Mas liacacciere Gel teftador MAN mulúplicabi=
dafle aotro quátia cierta de maraucdis,
odeotra cola qualquier que le pudielle
contar, o pefaro medir,cenaql milmo
teftamento le mandale tanta quantia
ciertamuchas vezes, faquelaquien la 3
mandaron f pudiere prouarquequan- inpinci Ea:
tas vegadasle mando aquella quantia, acta
tantas vegadas fue fu entencion de acre o
fcer enla máda,eltonce bienpuedeaner pd pe
todaslas quantias, que fon nombradas circa fipem.
encl teftamento cumplidamente, mas a
fi non lo pudiere prouar deue le tencr tos: nam da
porpagado de lavnaquantiadellas.Pe priustemcon-
ro ficl teftador mandalfe cn lu teftamé- cad ia
to quítia ciertade marauedisaynome maticnem ex
edeípues defto fizicfTeotro teftamento alado
ootra cfcritura quecs llamada enlatin obflat regula
codicillus, enquele mandafle aquella de:diabuscal
litellator exo
prelle dixiller
rallarS — quód. cadem
fis lncraciuis:
cú habuerune
oriri amb in perfonam cia(dem de direto,fed habeant perobli
quum.iftud camen Bimicar Ec intelligicPaul. de Caltro. po Dinum
indidtaL.plane..icadem.verficul.item qu: ver, ap
pateatquodteftator voluit pluries pralariwvideibi,quideciam fi pri
molegauitibipartem fundi,poltealego ribifundum.Paul. de Caltr.
invd.Sdicadem.re(ponder,quod non videatur fecundo legare, nilicá
partem quam prius lezauerat,,licerfecus eller fecanduer cum, haz
xesmcus leganic ibi fundum,cuius ego leganeram parte m,quia vide
tur entire dealiaparte non debica, per text. quem dicie norabilem
inverog;diétoio-lanzuiusjinpriacipio. IT delegatistecando.S:com
nendatmalenm primur diétam dicens, quód prima facie quil.ber
leete ratas aan ll ales tacos din
tenerecontra Paulum, imó quód legando fecundo loco fandum vi
deaturlegaretorun, dcnonillam parte, quan primo legavitavide
ibipereum.
£ d.Aquienlamandaron Nidein didta planeó cader.verficufed (
noncorpus.ffdelegatisprimo. Scquod habeturin.. tempronins E,
delegaristicundo,
Partidawvje ÑN ij
4
jh
ll
|
Seftapartida.
4 UDi5vex.Concord.cum.l.quinquagincaaliasincipie.quingenta. Fa
deproba. dler. XLY 1,
do Siteltacor legaralicui,ve feruusciferniac,intelligicurad vicá legaras
diitaxar.bwd. Habuitortú.a.lvxorivfasfructus. Ed viufra legos.
1 b Eno fe ensiéde, Concorecú.lyxori.lar.5.fin.Ede vir. legoqué cafum
* dicitibi Albe=
ric. de eo alibí
monrecordar. QUantia milinaotra vez, eltócele cntié
Gres, xErIL, dequeclteftadorquilo fazer tal man-
aer legarióno — da dos vezes”: fueras ende fi pudicre
prouarel heredero, fuentéció fucradl
teltador,G lanó ouicíle mas devna vez.
a . GLey.X LV T.Sielreftador menda a orri algun
mandet quo fa fierno ertal manera quefe firuadel, mon
dior Dfol od elodadd LS,
var debicú te- .
Macoris credia IN tal manera faziendo el
tori,nó pótob teftador mandaa algun o-
hoc agere cres ; a
coc ie ¿Ame,comolíi dixelfermando
riscontra debi 2Jque fulano mio fieruo que
torésledcótra di E a
hare Sha. frua atalome,portal máda como ela,
rescórsa debi- non [e entiende? que aquela quié es fe
soré ve foluar Sl A A
ora, hala máda,puede auer propriedad,nin
Habuir origi — feñorioen el ficruo:masauraen lu vida
ne fcda parsa “el feruicio deltan folamétc:e delpues q
1, feruo de zato .
Sñreltaror tE. Cl muricre,deuc tornarclficruoal herc-
dero del teftador.
Ley.X LV 11.Como fi alguno mida 4 otro car
y Z
feruúlili gd fadeefevieuradedebdo quele deman entien-
qui chirogr — defeguele manda aquel debdo,quele des
pú, FF dele, Y, el >
df. delega E
E hocidea: se Artao elcritura alguna,que
gq aL fuelle fecha fobre debda
oras que deuicilin al teltador
feyendo la carta a tal que le
a Jen pudicflecidcbdo prouar por ella, fi tal
fi quis renna= Cartamandafícel tefladoraolgun omc,
tiatet instru entiendele que le mandaaquel debdo"
atO NÓ ex E E á
Rocvidemero que ledeué poraglla carta.Otrofidezi-
nuntiare debi mosq (algú teftadorouicflea dar quá-
temo sos tia cierta de maraucdis a algá omc,edi
bationi, quan — xeffe,afsicn fu teftamento:q mandaua a
Eiceretinitra- — Otroalguno que fuelle fu debdor, que
menta (ecú : DS
dumBal.in.1, Jos maraucdisquele dcuia, q lospagaf
a is feaquelotro,por tal mandacomo efta,
pad, Alles. L. E ñ
A idendips non [centiéde “que aquel que denia a-
E Gilex, verlos maraucdisdel teftador, quélos
vel latucú an Í: Sdar: al a! le
a podriademádara aql fu debdor,aquié
mentum,non nando que gelos dicfle: masbiépuede
O podiral heredero del teftador, quelecó
0 se
contractú, teu Ltriña al otro,de manera que gelosfaga
obligationem:
fedtárá pbationes pinftrumétú.Toan.de Tmol.Rapha.Pau, 6 Alex,
o.d.$.chiq chirographú.cómaBalibi.8in.l.huinmodi.$.(iica.ffeo.
BevideperPaul.de Car.fecundo volu.confis,incipitnotandum ell
quod prefatum (lacatum.SiperDecium.con.17incipitvifopunátos
Á cuilegerar.5.G vicio. Sc.l.feruo legaro.$.fitellatoro
isprimo.Sc.fideicommniflag.interdum.HEde lega.
¿Cuiuscoréplationetellator fect,vra debito iberaretur,
de ficilleagitex lezato,culusinterelblicecverba legati ad eúnó dirigá
tur, yeio.de$elitellacor.Scómadofvinterdú. Boj di Titio.Scvide Gtradic
Socinus.com7z.vohyinc4+dubio. Qsexfnalis.
40 Species paré legaca llacimadica haredicate pote(tpeti in loco domi
cilijlueredis,autybi eftmaiorpars hareditatis, vel vbi cftres Scibi
30 el beredo
elteradenda.niliteftatorlocamvbitradereturexprebita Erfi hares
maliciofécraníporrercam,fuisfumpribus eáreducaclegarúaureos in |
:numero:vel menfuracontétumpote(tpetiin loco do
genere:pódo
iuiciliberedis,velvbi eltmaior parshareditat
nercincepiclegata: fu vbi reltacor folui julic.
¿vel
dar,ecl heredero" ha poder de lo fazer.
Glez. X LV 111. En que tiempoe en que lugar
ueden demandar las mandas.
Azen los ones mandas a
las vegadas de colas cier-
Fe | ts feñaladas , afsi como
(des quando dize elteflador,
mando a tulano omc,mio fieruo,gaísi E
ha nome,o miocauallo quecsdetalco
lor,o otra cofa qualquier q le mandale
feñalandola,de manera que puedan fa-
ber ciertamente, qual es: dezimos que
la mandaque fuelle fecha detal cofa,co
mo fobredicho es ,quela puede pedir
aquel a quien fue mandada,luego quel
heredero entrala herencia £del teftador
enalguno deftos treslugares 5,0 allido
morareel heredero,o en cl lugar do fue-
rela mayor partida losbienes del tcfta
dor,o enotro lugar qualquiera q fuere
falladala cola deque fizo: el teftador la
máda.E en qualquier deftos lugares do
fuere demandada, ladcuc entregar cl
heredero, fueras endefi cl teftador nom
brarclugarcierto,do fea dadalacofa,ca
eltonce alli deuc fer dada, do el ouicife
mandado iquela dieflen. Otrofi dezi-
mos,q fiel heredero mudare la cofa má
dadad vn logaraotro engañolamente
por fazer daño aagl G la denia quer, fie-
ftofuerepuado, eltóce ladcue aduzira
fucoftaa 2ql lugarfonde latrafpallo, e
darla a 2G1Gla deuiaauer.E cfto duefer
guardado enlas cofas feñaladas,de q a-
ze manda el fazedor del teftaméto. Mas
las otras colas q fon mandadas de q fa-
ze manda gencralméte) alsicomo quí
do dizeel teftador,mádo afulanovn fier
uo,o vn cauallo, non diziendo qual, o
£i lemádaffe quátia cierta,de algía cola i
¿fe pudicffecótar,o medir,o pefar,dezi
mos la máda q fuelle fecha de alguna £ 4. quellugar 5
etiam fitempore mortisalibificres ,ita quód fi deillo loco ná amone
returliberarecar hores cam preflandoin locoillo. Si tamenillamin
deamonic dolo velculpa,non liberaretar, Cif velit ear reducere Se .
preflarcin locoillo,(ed teneturreducere cam ad locum,vbifuitadá,
1.comresverfi.fed alibi.Scibiica
si elligerurnifalibi legagarius ve
lic fibidari in loco, fcilicetvbihares cóuenitur,tationeforicifla tamé
J.particarun videtur huic diéto aduer(ari,cumnoluitvlera punite do
filegaracius velis.veprobatar il
intelligitPaui.de Caltr.Bcficilla
Jun ,velculpamlrredis: nififuisexpeníis reducar
Aquoainouit.
Uceneralmente.Add.l.quódlegatars.praterca. El. ifidcicómiam
in princ.Edciudic.Srined.l.cum res,
hd Entregaralnmó
* deber hoc fieri
lvbiharestol»
eft_ breuiter
abíg; malicia
terminanda.
hoc d
buit orcumto
ta fla loxa.l,
¡mod legati.
Falda
L.cumres.ffade
Jegasta
Qle herencia. y
Videsergo,q
ad perteétio.
mem 8 com-=
plementum le
gatorú,vtpol
a
rituradiio hz
reditatis : per
hirredem (cri-
prum,vthic ds
in. L.
Code:
mil hodieve
dicpvti
aclibas.ordina.
epa Ta mo.re.
UT res lugares. elll,s.ti
Profequitifta a,
Ltradita p A-
zo.C.vbifidei
5. pe. opor
tersin (uma.
inloco,vbires
elbyucinol.cum
resfidelegata
zin.$..8cin.
fed 8 li falte
perite $. liccas
ÍE. de iudi,dic
q in quolibec
iftorum locos
sum debettra
disitamenpe-
ticur extra lo
cúyubi res ell,
Ecvi.fupraco.
L38.inprinc.
dtandado Vi
deín.d. 1. cim
res.
Etaduerte:ga |
remin eum locú
Titul.X.De losteftamentarios:
GComengarea pagar. Added Gfidcicommilfamo.f. Sc.quannis. Solo
(ed Gia relponto.Ehdcindi,
3 b ias mandaji pagar. Vel vbiverifimile efteumvoluifTe , quéd fol=
na
1d
3mDicitur exi
2f
os
ueretary vel dicar centam modios exillo horreo:namibi voluit pres
Mari vbi ef horceú.l.quod legarur.Si.L.fed Ef fufceperitajorfdo iu
dic.Suídi. a
Cumres. de las colas fobre dichas, la puede pe
e fnálingas Y h ae
miento. Adde Airaquelaquien fuere mandada, ¿agl
Sállud, in au-. lugardo morarcclheredero : o allido
shentiedehe fuerela mayor partida delos bienés del
red. Scfalci. Se Y
ibiglo.scAn- teftador:ocnotro logar qualquier do
; el heredero comencarcapagarilas man
dolutionem le y E
gati proceda 1
sucia Eee mandafepagar”.E fobretodo dezimos
Rodenea Lua que enaqueltiépo cen aquellamanera
sd a deuen ferpagadas las mandas, quecl te
poft rem judi 4 Z
Pramirdore - Mador mando feñaladaméte cn futefta
judi.veríi. lex
pS ¿Jas mandas,deuen los fud gadores,ante
Dreexccuteribus: Guicn vinicren, librar los derechamen-
sefamenti. te, efinalongamiento",e fin elcatima
tofiraremos - B
ninguna.
sar; quee le pjs A
caido ao, 88 Ticulo.X.Delostefta-
qui fecie E a
étatum deiflis mentarios que han de cumplir las
dividésillum, daa
tes,de quo mé ==] Eltamentarios fon lla
sionem facit ES
Erie defeguire de cumplir
: BÉ las mandas e las volá
jnítrumento . 1228) tados delos defuntos,
aditio.fenunc A
veroaliquain que dexan cn [us teflamentos. Onde
Glez. l, :
delas mandas: queremos deziren elle
cutor ¿same delostcftamentarios,quelashan de cú
ti, cul rela po : .
nao PE moftraremosd quequicre dezir
faétum anime — teftamentarios,c aquecolastienen pro
ula per cum 3
ae le que poderio hanen las mandas,c en los
o teftamétos.E como deuen cumplir la
tas, Ea
onitinb ese» Voluntad del Ainado.E falta quanto tié
cutortellamé-
tarjus, ue fitprafens,fineabfens.hoc dicit,.
Cnombresdeparridos,Dicunturetiá executores 8c dinilores 8 difbribu
tores,vel difpélatores,vel miniftri.vetradit Specula.in titu, de inftru
gel. Ban ad
das: ocn aquel lugar do el teftador las
Rodericú Sua
méto quelas pagalfen.E los pleytosde
tuscalus.
Latjus exordi
3n giuor para
00 ¡| madosaquellosq han
cula. citul. de
pancpio. puesg en el titulo ante defte fablamos
fuesfeprodell — ¿cp que manera deuen fer pueltos. E
conftitui exe-
men.rditiosj.nunc veróaliqua.colurna,¿verlic.porro.
CrideitommiJarios.Sic vocateos Hubertas de Bobioin.J.nulli. Cade
epifcopis ée cleri,8: Accurliusin-l.vxcoré.M.ad.l, Cornel.de fal
Lfi quispro redemprione,C.dedona.Scin.kdiuus.£Eficui plalquam.
per leg.falci.
an la verdad defios.Vnde Bcillilicclcób Ateflatore praferátur epi
[copo.vein aurhentico de ecclefiafl.titu.$.fiquisauté,colla.9.non ta
mépoteritteltator phibere epilcopú, ve nóimpediat (e córracxecus
tores tellamenti maléagentes.yt not, Abbán.c.tua nobis.de tell. 8
¡id fiteftatormulú reliquitexecuroré? dic q poteritiudex túcipsú.
are. fecúdum Bar.in.!;.f.dealimé.Rcibarleza.lremetiam per a
tutam cjuicatis pollunt deputari executoresteftamétori.vide Bal.in
anthentica,hoc amplius.col.C.de fideicómil. ecclel
S.Mariz col. 4owde conítit.lrem nullo exccutore nominato, heredi
cópetitexecutio,ctiáimhis qu ad piam caufam reliquuncur ve in
capit.¿.deteflawideinfra co. pe.fitamen fic reliéturn ad redemprio
necaptiuorú,eñc mullo áteflatore executore nominato, pertinetexe
cutioadefum.vtin.daurhá
¿.f.pro redeptione.in relickis ven
illicite acquibicorú,de quib*nó al ,
rear,execurio pertinetad nominatos p tellatorével heredó fouexec
rorcmaludice conflicarum.fecundum Loan.de Ana, é Felán,c.cum
fitade jade. Ñ
vero, allundo
conllarer deta
libus malé an
blas, ficr de
confiepifech
dum Abbas
La
po.E quienlos puedeapremiar quelas
cumplan.E quié deuc entrar éel logar
dellos,para complirel teftaméto,fpor
fu culpa lo ouieré a facer defus manos.
Equepena deuen auer los teftamenta- Ñ
rios,quádo maliciofaméte alo ngaffen cúfit.ca. ficue
ñ dignú.$.casi
decumplirlas mandasdel teftamento. pd Aa
ciradd
dístamen,que
exvíuris tefla
tor aquifierit,
non potett alí
um quam cpí
fcopum nomá
nare.Do!
Le) TQuequiere dexirteflamentanios, ea que
sienéprose en que manera deuen ferfechos.
5 Abecaleros e teftamenta
ee) rios,e manfeflores, como.
NOR quier que han nomes de-
O) partidos*el officio delos
videas.
vnocs,cen latin llamálos fideicommil uerte,q fiidle
fariosporqueenlafe cen la verdadde — peecuorfieta
A 1 A pedus, pote-
ftossomes talesdexan cécomiendilos — fir remoueri,
fazedores delos teftamitos, el fechode vid.Speculata
¿n.d S.núe ve-
xo aliqua. fol.
6. col.¿overlica
fus animas.E tiené grá pro eftosatales
quando fazen fu ofhicio lealméte:cafe 6: ol
cúplen masaynapor acuciadellos las cas.
mandas que lon pueftas enlos teftamé h «Que nó lo ez. y
tos.E pueden los cftablefcer paracfto, lid
> de procura.
eltando ellos prefentesantelos fazedo
font enim ¿(ú
resdelosteftamentos,eaunque lonón executores d=
fiquidá procu
feanb. n rarores coníli
9 L:J-11. Que poderio hanlos teffamentariosen — vuti poll mor=
ciiplivlas mandasde los teflamentos e como es
deuencurnplir las mandas del fado. a
Oderio han los teftamenta- Cde pignor.
al aio.
riosdeentregar, e dedar las" €rex.rr,
mandasiq fon fechas en los 29Exceutor. te-
- ftamenti pos
teftamentos,e en los cobdi-
cilos,en la manera quelos fazedores de
losteftamentos lo ordenaren. E pue
foluendo lega
talveredi cauereGGereligiotas,velfu(picione carens alias ic.hud.
EE darlas mandas. Habes hicexpreffum q exccntortellamenti poteft y
mitserelegacariumin pollefsionérei legarg,qd neta ná Specul.in.d.
S-muncveroaliquaol.7.col..verkstédicúcquidáporiasindlinatyy
executornó po! e e Amo Oporter,
e:
opfibitradantar.alleg,1.64.5.C.arbitr.ture.S.l.orphanotrophos.$.1=
Code cpifcopis Secleri inuico harrede non pobit: ga nó
oteltdici, gi
poteítexecutor per vin expellereharedem ipolleGione.f.deregn.
jur.Jnó eltfingulis.8cita valeBal.in.l.id q4pauperibus.co.8.verl- ¡Ba
it. Cde epifcopis Sccleri.k bene facie qyinferi” fubdicur inifta
Libi(pueden procurar,y demandarlas colas.Xcc)hgrederi nórefta
tesfaisvidetur q polsit hocficereexecutorin reb*(pecialiterleg;
pro quoctiñeft gd adducitidBal.inad.Lid qd panperib?.col.
15. 4, le
Scvesf16.quericus.vbi dicit,q reflicmtionz, quere
fideicómil.vniuerfali,porefifacere
tiparticularis.add er Bal.in.l.nó dul
gclegararius,póttic caperelegarú propriaaurhoricateallez. 1 Mulas
$.fandú.tF.decótrab.empr.Scgd norsin.1,d his.Cade furcán hoc tot
tedéda eftforma cós rátis ex ñ atore dara cúex
eapédear potellas executorú.vetradicidó Balju.d.l¿d gd panpo
bus.co.4.verf.venio ad quarti.S tradi Bassin ol,3. E de alía
Partida. vjo
+ decxecus
con:0- quem teftame
$ ade F
teltlegarafol- Ad alió:
were Beca ab Jair. Cid
lierede exige epilcopis
remectenecar E clericia
Scíta partida.
Sccibar.tega.8cfacie q exiam flacim fubdíturinifta,Libi cn a
ra quelosfazcdoresdclostellamientos lo ordenarena
%a Unemandarlascofís.Adde.lmalli.C.Sepilcopis “oder vide qdha
beturinfracod.inl. 4.
3D Gsojpecharen.Tuncergo permicicurharedipetere cantionciriflam
ab executore
quando iuflá
habueric cau»
lam fulpició.
mis, nonalias
den procurgr'cdemandar las cofas* de
Gfueflen £cchas las mandas,quicrlas to
uicfle cl heredero del finado, quier otri.
qua e ¿ulario a
EEE Perofilosherederosfofpecharen',que
tellamentad” Joscabecalerós non daran las mandas
quidocltds 6
axá]losaquicñ fueron mádadas, doué
tomartalrecabdo delos, q feanendefe
guros,quelasden fegundÍon cferitasé
el teftamento. Ef tales omes fueflen q
nonfeanfolpechofos: 'afsicomo friy-
les",comesreligiofos; nó deuen tomar
¿lterccabdo dellos, nin fonellostenu-
xus executor,
mon fatiídar.
venot.Bart.v-
bibonustes
indadimas th
cui plulquam
er leg falci
onustext.in:
Lliberco. Star:
giusáfdean
Epa leñlmnios dosdelodar, maguerfe lo mandaflen.
$.1.ff.quando, Catalesperlonascomo celtas deuc ome
dies lega. cedo
Scper Salicet.
io.L.mulli vería
quero. mextra y
glofM.Cadecpileopisgiclerie
4 € dirreples.Quiexecutores toflamer efe poffantimpetrara fuperioris
licentia.capita.deteta.lib.6.clemenvi.co.cicu.vbibonustext. y mo
nachitale ofiicium fuftipientes coram prdinarijs iudicibus pollne
comueniri defraude,Seculpa, Eeverationem reddant adminiftratio=
sús,etiam ll aliasfitéxempe.Pratrestamen thinoresarcécur ab hac
- executoriaportesstsin clementinacxiuil5.verú,de verbor.ligoifica.
vbiCardinak Anchgrra.tenucruns, quod nequeias eligendi paupe
resciscominirei pofitidemquetenacrune Domán,£ Philip, Franc?
in.d.capita.contrarium tamenin hoc cenit Bart.in rradtatu minori
carum.lib.3.c.4.diceoshocporius qetact,quam iuvisideog cistaló
eleérionem comunicipolfed.cum paterishareditatea:. ade leg.2.le
ex bsóto.j.li quistugatas dad Trebellia,S hocetiam tenmic Ross
conúil .SclenricBalinLid qd pauperibus.colú, €.
fofpecharquelo faranbiend,
LEJ 11). Que los reftamentarios denen cum
(copisecclori.idquevidecurverius:cuinracio.d,$.verú. e
cis:tionefa jawtentiedoftor de Couarmuias virho=
uo.andws infisareleclioncad.cap.tda mobi. de teta, coluinndaguiex
hac ra
onevalcelefliquemenecaromn sis pertellasorem comanig
comal par, quo dcortiliie Bal .5,vol.coníl
acipicds prir tumejto remera abirarot anllamellé
Icorslectaracioncnyde quaibifactamper fratggan minoreir
exe oecalio nousinand aliquem dmicurá, di quer peduenirene pes
o, perillio ventreneaid mani fratris mino
unediclgm.exiul de paradilo Bad mareriamad.c.t.
G.puádo religiofaspollit ce cxecutor tellamen
Enun Paol.de Cali Lvola.confi.g.incipit (a et
s¿pillud csp.non haber locuminreligio(o, quí
us ad cuca animarun in aliqua parrochiali
or li
sigadfalcino:
inpsincideiclla.lib
¡denocabilecon
prismdabio
«Mer perpera
escleliasquiai]
oftsnontamea elbfob obedientia abbiais,ibiguevolcidemeeia
prñoreconucnunali,millvextramonalle juro ad regendumaliguem
comuentum Fcarram y licer ¡tleprolibito abbatis pofit reuocari ad
clauftram. videibi percum: quia ell hocawltimun fas dubitabiles
Aluerte cias, quia Eredericus confil.aojad .cófaluie execucione
fx cLuosctñam per monachuan ocdinis miporum y eciom non impe»
trataipeciorislicentia validatnelle, licerfieri non debueric, Sccuor
illa decilionetranút Felinin cade iudiscol,2,£ diciemagiscommu
niterteneri Decius confi494.6 coli. agnaát cum diéto Ftederico te
jamin.l, in arubiguis, $.non ell, de reguljur. qui taren in
jsabilla opiionerecedir per.l.non dubiuin, CG. de ler
que ibividebis, 8 contra opinionem Frederic. teneb
¡p.Franchusin.d.capat.án princiindacens ad hocilitexe
cum dicitreligiofos executor elle non porefk: que verba atún con
trarinarzeflomaallam efe oMlendunt. zlo(T.in capitulo, +, de regul.
¡or.libro.co8in.igallusinprindpio.(F.deliber,8cpoft.(ed forte opi
comisanis. faftentacipotell +. quiaad, lanon dnbium,-iplemer
icustefpondersquod vbilexcaliquid fimpliciter probibet pro.
Fre
¡ptes honellatem,quodvalebitadtys, ice fic contra legem . alegar
lg dicicaramonallerioplenderan/látussk licer it reli >
Joan.And:
in principio,relponderipote(t,quódi
poniturrelpcAta valorisfadti, (eu refpegtu uri:
«birale officium (ulcipientis, vel exequentis , S lic refpecin
cumvelle vel nollenonhabcat,non potelt: non temen peza-
tar, quod fi
de facto face»
1aétustenes
1ét;coquiata
lisadws fit ad
alienum com
modumn , de
nonipkiusmo
pachi: quiali
ipíius moria.
chi favor tan-
tú elle, aétus
mulas efe
éx ita proce»
in capitu.ficut.neclericivelmonachi.Scad texiin. d.cape
biverbum non potell, noz
fed retpecta iplius
plirle voluntad del inado, e on fegand fa al
wedrio. z
¡FLel Eazedor del teflamento má
dafledara perlonas ciertas de
342/4lo (uy o" al gunas colas feñalas
das,o cierta quantia de marauedis,ctoz
doslosotros bienes, qouiclfe, dexafle é
mano dealgáo q eftablefcielle por fu te
ftamétario,otorgandolepoder, q el fe-
gundíualaedriolos partiefle a pobres: datauoddice
a gloWl. E
tal teftamétario como elte non puede — capi.i.S:quod
'ctur ina. La
nemo «potefl.
fido legara,Éc
benefacie, ná
licer alteri Mli-
pulari nemo
polsic.l flipas
larioilla.alte
adhucilliacquiricur naturalis obligacio.
die 4.Aducrtectiam,quía Sfouina
pot cil e; < teflam principio.vbiBart. ff.deali
men.Scibardeza.vxorrelidia exccutrize inteílamento mariti, nó
amiitúciusexecutionis, Eli contrabar fecundas ay A
dar masa ningúadeaqllas perfonascier
tas,de quanto el le mando dar feñalada
mente*en fu teftamento:maguer viefle
el,quealguno dellosera muy pobre, e
feriabien de dar le mas de aquello que
velar
mer, patsimo, li minotetiam. 25.annorum ma
oteit efe executorreflamendi. gloll. in dicta capi
ibro.ó.
principio.de tel
de Ge bparan bienaSor.hic precfumi pro religio(s.Scadde capitu.2.deno
ui operisenundia.8ibi glo, Se gLán capiea. de priefenduma portitores
16.quellio.t. p
Ulex, 111,
3»Exccutor nonpote(t excedere mandatumeteltacoris án legatis cera
tisedliatbicrio ezecitoris diftribucioniem Donorutellatorcicom
amirtarin pauperibos potettlibereinterpavperesillos quibusteltator
mihil certumroliquiediluibucionemfacere. hac dicite E
€ le marido darfesálidamente.Hocideo quía géneraliter facultas data
coimmiflario exeentori,nonxeferturad calor perfonas, de quib*iá
perteflacorem erarípesialiterprocifum.veio,l,talis fcriptura,inpria
cipio.(Edelegara..doliclzu(ala.fEde verboobligar.Lcoharedi.s, q
parrcm.MdevulgaraScpupilla.alimenta.$.balilica. (E de aliment.ée
cibar.leza.8ccod.ticLlichus.Salfdelegaz Jvxorema feclicifsimo.
Sivero dilppofitio Ipecialisiniflispeafonis non pracellerat: fed prins
precelleza provilio generalis,8 poflea fpecialis , tune fecus elec:
mo gencralís promilio pracedensreferecurcamad ¡llum , cui (pez
cialiterelprovilam.vtell cafasnotabilisdn.l. Tica, f.qui marco.
deson.lega.Barro.poltglofTin.l.quielicum.S.£n.(Edevinfiud lega,
columna.y.verficu.venio ad fecundam quellionem.£% ell ratio:quia
quando genctale pracedic, fecundum fit naturam , lam compre
henditoimnia fub (e contenta, Scideo/peciale fubfequens non eltfic
potens,vt pofsitderogarcin his, quetam, fav comprebenía + Sed
quandofpecialeprecedi , Se polcafequinr genera, une apa
-poficio primi (peciatisiwpedit omnia comprehendere, Vinde foler
dici,quod faciliusimpedicar ficiendum , quam lamfadtum. l. pas
tre furio(o. R.de his qui fant fu vel alic.iutiftan rationem ponic
Alberic.poltPerram.Cuiusfuicdiótadiflinio in dit.$.qui marco.
Stinterminis noltra legis. quód fi preceflerar generalis prouilio,
_poterant fpeciales Jegatari) habere > etiam ex prouifionegenerali,
tenet Archain cap.quia loánes1r«quliadicitenim.ponetellatoremge»
neralem feciffe mentionem,dicendo fic: olo quod.cétum de bonis
cis dif)ribuancar inter pauperesciitatis Bononiz, Éccertis ex pan
peribusipius ciuicatis reliquic cuiliber decem, nunquidilli petese
Titul.X.Delosteltamentarios:
ntde generalilegato,non obllante (pecialilegato cis relidtoz
Y.de anmueza.l, Licia.$.qui Marco,Sc argueff.dealimen.Éc
: o.egotñercderéin caña huius.lanibilreferrean prius
yrecellerit(pecialisprouiGo,vel generalis:ex co:quiain cali ¡(to nó.
pordici, pgencralis prouifiopracedenscomprehéderer illospaupe
resquiósea
páliter le- a .
ala le auia mádadoclteftador, como quier
quía legacum — G puede partir los otros bienes que de
a xocn lu poder clteltador,entre las otras
mibus panpe- ;
ribus(ed(ufficiebatin certisditribui per executorem ¿Se ficceffácra
vio quaméuperiusadduxi, q propterlegatum (pecialenon derogetut
enerali in quo etiá continebarurillelegatarius (pecialis, Seliccellar
ifpofitio.d.$.qui marco.Scdiéta diflinctio Petri £ Barade qua fupra
Ecceltabir dicendum, q neutro cafu execuror poterit diftbuercia
eúcuiteftaroraliquidin (peciefenin particularileganit, Si procedent
Jeges dicentes,q generalis prouilio nóreferturad (pecialiter prowila.
«ita viderurin hoctenere loann.And.inadditio.ad Speculasin.
snuncveroaliqua.titu.deinftrumen.edicio.col,y2.in additioneincipig
si,cóltat q tenecin(titucio pauperum.vbi refere diéta Archidia. de q
busfupra. de dicir y Archidiasformauit didtam qualionem non pro
wide,Scqy non potelt procedere,cumin.q,per eumformatanon debe
tur legatit omnibus pauperibus,vedixi:led (ufficitin certis diftribui,
vndelecúdumeúdem loa, Andr, pcederer quaflio Archidia. Galiter
formaretur,videlicet 1 inter facerdotescurator civitatis jubsifTer cérú
diftribui, 8 poltaaliquibusexillislegafTeraliquidin particulari: dí
citetiamibid¿,qfitellator expreGiilerperfideicómiflarios diltribug
daillaceneú,Sctortislidixiflerlego cómiflarijscentá diftribuenda.
¿c.queltiofibinóelTerdubia;SXidem éconuerfo,quádo dixilTerlego
digtam (ummácecá librarú,£cc.nó rñ aperit loa. Andr.quid velit (eu
quiddecideretfed quod queltio fibinóefTer dubia.vndetenendaelt
á.).partitarum hoc decidens.Scconfertin hruius decifioniscorro
icieBald.poltlaco.Burri.in.Ii ecclelia, C.deepi-
fcopis E cleri.vbi dicit q licet pornaflaruta perillá fic quinquelibra»
rú auri,cótraviolátes privilegia ecclefiasfi ramenin cócelsione prini-
legij, imponaturcerta poena cótra non obferuantes non habebielocí
tú poenaiiljus.l.cum de fpeciali poena fitpronifitm.d,L.fandtio. legó
A: depcen.conferantetiam addudtaperBal.in.I.non dabió.co.pe.
£i.C.delegib in.quilla an per appolitioné poenetpecialis videatur fub
Jatapcena nullicatis aus. fimiliter dixir Baldin authen. hocaapl'us
C.defideicommil.col.pe.verf.item quero vtrá poena.ep porna jllius
authen.ftatutacontra heredénó adimplentem volútatem defuncó,
nó habcbitlocúquádo teftacorimpoluitaliápcenáfpecialem. Scilla
eltíolutaperharredemadiciceriá Dinus,q li teflator fecitreflamenci
3n quoinfticuirflió impuberem,8: vxcorireliquitalimenta, E li filius
deceffericin pupillari arare, fubllituit el marréimpuberis, $ frarrem
reftatoris demú moritur impubesin pupillari 2rare,6t mater Sefrator
teltatoris adeunthacreditarem ex fubllitorionepapillari, maternon
potcritpetere alimentacx eo : quía prouifiam fait matrión fecádo ca
fuperviá fubflirutionisevnde videtas recam á viatacita repeti
nis.de quain.l.licetImperator.fI.deleg.1.in quo tamé Bald. tener
contrarium.videibiper eum.dicit etiam Bal.in.l.co,1.Cfententse
fcindinon poll.verfi.queroludex.q fitudex flacuir patri terminum.
ad probádum exceptionem, deinde flaruit generalem dilarienem q»
omifTum probariin (pecialidilacione non poterit probariingenerali,
feu fuppleri.Cfertetiam quod not.Balin.l.executorem.adéi. 6.co.
C.deexecuti.reiindiwvbidicit,quod fifuntduo ftatuta:vnú quodíen
tencia popillorum mádenturexecutioniperpriorem artium tátums
aliud quod fententiza centumbibris fupra mandentur execution
tasieum per poteltacemequódfifielata fententia pro pupilloin ducen
ta,quod (pecialioriudexideftille, qui datselizradexeguear, ibi
¿uetubdit,quod paraum genus magno generi derogar, écindiuiduá
derogarviriquéaciceriá quodadducitBaln.l.ficoníblain..leótura.
f.deadoptio.in qnafionejila delegatofadio frarribus, cpriosi, q
quando eltin diuerfisoracionibuspiiornon fungatur vice duorum:
fed tuo (pecialirelidto,de qua quallione.vi. per Cyn.daliosin.l.cú
quzflio.C,delegasper Bar.in.d$.qui Marco.S ink feruuscomai
nisGbi.fE.de fipula.ferno.perlcan.de Plat.in.l.hisfeholaribus.C.de
erogatio.milita.anno,lib,12.vi.etiam per Baláo.l.obfermare.$ypÁlc.
co.verli.lednunquid iudex.fE.de ofic,procofulis, lega. An poena
fpecialisjudiciin aliquoarticalo(peciali appolita liberet eun» a para
«naperiurij, ratione generalis intamenti,quodfecit de obleruando
legesvel (latuta. Sicenim generalis(ermo fequens non refertur , ye
excludarca, de quibusiam!pecialiter erat pronium. l. quotiens. Ca
famil.hercif.6:.L.cumita lezacur, $.quiplures. fl de Jegatis fecundo
8cin elegáti quelioneadducit Oldraldiconfiaiincipi
queflionem.columna.2.verliadtertiam quelivnen
neralisconfirmatio nó refervuradid quodefl fpecia!
Giquispriore vbiglo(I.8 Bartosfad Trebelli.8per Tal
Jarionescommodibime.fF.deverborum obliga. 8 dixit Bar.
- agan
E siuzdumo
perfonas,que non fon feñaládas : lo cenar
han menelter , alsi como lo el touicre one
i vibus. qué
porbiens, podas proce:
dendi per illá
conflituionem induétusin crimine lee maieflatis, non baberlocá
incafu.l.1, C.(i quisimpera. maledixer. cum ibifitípecialiter pros
vilum,Sper diétam conftitutionem generaliterloquentem,non, vá
deturciderogatam.
rr calfacun
UT nieve por bien.Sed an poterit diflribuerc in fixosfilios vel confaguí= y
neospauperesvideperbalinrepes-ucolnverper7.quellic.C,
defacrofan.ecele.vbitenet quódlicin minutadi(lriburione,velutiad
alimenta.Scbona fidesS:addcAbb.in cap.nadfin.de cohabita. cleri-
¿o.S mulie.vbi pertex.ibi vult,quod clericús executor potell diltri
buercinter confanguincospauperes.vide etiam de hoc perloa. And»
inadditioincipi.continuarurhicalia queÑicavbi vult quod nonpof-
fet dare propinquo fibivalde coniunéto.nififorté lle coniundt?e/Ter
fummé pauper,Scbi criam adn. tenee quod pofler de cleemolynis
difpeníareio filium (purium defunáti pauperem , non dequota ali
qua iure filiationis:(ed ve pauperi decléemofynis. An antemexecuto
resteneantar inter plarimos panperes di. Iribuere,vel an point dare
vnitantumevide Bald.inrepe.d..1.column.n.verficáuxta hoc que
ritur.vbi dicithoc Colú auttoritare Prophetz.Plalam. Difperfitdedie
panperibus75adiffin.$.inipla autemliberalitate.S cad.diflin.conon.
facis.adde Bart.in.L.ffde optio.legawvbidicic,quód li telacorimber
bonalfua diflvibuiinter pauperes eligendospertalem, gdillenon po
teft vnúclizere,é: dare ciomnia.ar ¿uns illivs, 1.8.1 Fodeann. lega.
nec peccat execcutorpraferendo panperé paupeni:quia locus eltgra
tificationi.fecundum Bal.ibidem.ver.item quiericor. videibi chus ad
ditionatoreimase dicit Abbain.capit.cumin jure.colum.1. de ele
eppluresdepuratiadeertabona diltbuenda incerpauperespoftáril
Ja diftribuerein aliquem ex jpÍis dúmodoalias egear ibique (e remit
titadea,que dixitindidt.cap.primo.de cobabita.clerico. Smulier.
vide ctiam bi Bal.de prelatoexecutorean politeligere um cóuen.
tum,vel pacerfisrn flium pauperer*8: quid fi teflaror dit quéd
daretcuivelisyan polsir dare libizvide quodín imilidicieBald.in.1.f
jscul.verfico.extra queritor.Codefur.Quidautein (iseflaroriulicbo
na liza diftribuipro maléablaris,de non apparent tot malé ablata,que
capiantv[que ad quantitatem bonorum, vel víque ad quantiratem
taxatampertellatorem, putá millelibrarum : nunquid fiperffuum
reddidebetharedi, vel cómilTarius poterit de hoc difponete pro ani
mazvideBaldin 1. quis ad declinandam.colamnaquarta. C. de epi
fcopis Eccleri.vbi poft lacob.Buriin fuo traétatu executorum refpó
der,quéd fi teflacorfic difpoluit,vrin alíam.caufam non conuercatur
¿ctuncreddetnr haredi,quiacxpreftio caufee limitar legacum.Lamedi
co:$.ina.fdeanmegacautnoniza dif éctune quod (upereft
bet pauperibuserogari:Seicin alíam caulam cónerti harredeadhibi-
to.Ialegarum.Sc.l.quidam.ff de vínfiu.lega. lvinteltaméto.fT.de códi
tionibus Se demonftrationibus,I.fin.f.de operib.publi. Scin autenti
deecclefa.cicu.$.(i quisin nomine.8.$.fequenti.Abbas etiá in capí-
tulo.cua nobis.dete(ta.teneridem:quiactedibile eft defundtá fuille
obligatum adralem reflicutionem, ex quo iple hociufit. Nota tas
mienadiftam.l.quód liexecutor teftamenti mald arbitretur in eligé
do pauperes,recurripoteltad indicem.videper Baldum in authentia
praterea.C.vnde virScvxorSed quid fi ciuitas indigeat reparati
ne murorum vel pontium (cu viaram ,nunquid de talibusreliétis
proanimaarbitrio executoris erogandis poterie fieri diéta repara=
tio criaminuito executore? videas per Lucam de pennain.l. vnica.
C. de expenfis publicorum ludorun. Libro vndecimo qui allegar
pro vtraque parte, $ concludiequodpoÑit fieri pramaxime vrgens
tenecebitate , puta vtipleait , quia bella hoftiumque infidia fre-
quenterinfultane ciuitacem,neque aliunde polsit haberi pecania lin
nefcandalo ciuitatis.videas lariusibi per cum qui criam traétatin ver
ficulofecundo quaritur an fi tellator iubcar capellas conftrui in lo=
coreligioforam,p»o(sithocconvertiin faciendo vel reficiendo dormi
torio quo religioliindigent.Scvult quod pofsitfier epitcopo difpen
fante,Scdiuina que reltaror iubiitcelebraricelebrabunturin ¡pace
clefiamonaflerijo
Sefta partida.
Uzes.1111.
In quatuorcalib invito hrarede exigircomniflarinsinindicio bona
definéti,Cclicet,pro executionerclictorumad pias caulas velob ali-
mentaindigentium,vel quando quid fuitreliétum alijs vna cum có
mifarijs,vel quando teltatordedieliberampoteltater comunilTarijs
petendi in iu
dicio , velex-
tra bona fua
ad executioné
tellametiaalias
nópórtedicga
tariusagercon
tra haredem
9 fuolegato,
hoc dicite
ALey.1171.En quecofas pueden los teffamenta-
rios demandarlos bienes del finado en juyxio
efuerade¡uyxio.
Vatro colas fon feñalada-
mente : en que pueden los
o ds teflamentarios demandar
iedad. Adde o :
al. Cde E cnjuyzio , efuera de juy-
epifeopis 8: ziolosbienes del muerto,paracumplir
ed inocentes” Tu teltamento,maguer nonquieranlos
seframentarios. herederos delfazedor del. Eclvnocs,
Túcenim non e
ia quando la mandaes,paraobras de pic:
pistri. Sc ideo dad, to demifericordia.Ecllegundo es,
agíir «le fiquís quando elfazedor del teftamento, man
res da algunacofa a otros en vnocó loste-
ftamentarios”.E el terceroes,quandola
2.6 legacarias
fdelezataglo a A S
ais” mandacsatal,q escftablelcidapara go
Mania .fE.ad uernarchucrfanos,o otras perlonas qua
Trebell.
le(quier.E ei quarto es, quando el faze-
dor del teftamento dizcalsi : que dali-
brepoderlafusteftamentarios:quepue
dan demandaren fuyzio, efucrade fuy
ziolos bienes del fazedor, paracumplir
fus mandas. Elacadas cflas quatro co-
3 € UGonernar. Td
cftad alime
tas Sadde,
alio, ff. di
men, Escibar.
Jega. Seglo..
desMznia.v-
biciamPaul?
deCallr, fasfobredichas, en otro cafo ninguno,
4d €oue de libre
peder.Wiam dix flpra eodl.executorum potellas pendet á fscula
laccellaroriporeritergoindillincté agere (idreílaco»
teltasfit ci data,vthic, Scfacir.l.quidam, $. fcriptas. E, la
, :dinado clemé.vnica.q.1,detelta, vbictiá
Joan.de Imo.colu.idkcho dic communiterfoléc dariperverba magis
:mpla,quarn lic habentur:de quibus vide per Bar.latein.Lalio.F.de
linen. cibar.lega.sbi vide de ¿fis ficultaribns, Scqualiter debeá
abere exeentoresinvendendis,Scalienandis rebushareditarijs.8e
addequid tialiquis emitab aliquo tanquamab execurorey!
vis, Ec Jongo tépore tenuit,harés vendicatiilledicitbo-
ma fidecmille:nó tame pórprobareypiille fisitexecutor.Baliin.la.C.
deccb.aliesnon alien.decidit,q nifiemptor probetexaliquibus coje-
se credidiillum executorem:pucá quía ita audiuit diciá pla-
vibus honeftisperfonis,prafumitur emptor mala: fidei, Sido non
Scadid quod Barstradtatin colu.4.an executorespolsine
cin quam voluntzAdde Bald.in.l.cum non Colum.S, fia au»
té ibi.C.de bon.queliber.inl.quandiu.C.deisltr.
p adillud quod inea.columo.traétataan harresficrequ
vendus,quado exccutorvedir,Adde qdnot. Bal.in.lacaptacorias.
detel
Bar,
nodo circa hoc queritur. vbi dicit referens.
cófuluife, q fitellaror cómilicdeclarationg incertorú Caio,
««quilito hredeindiftindte,p debeátrellitui Seio
1iquí ab eo extorta : q nó rencbit declaratio : quía non eft(equutas
forará boni vivisfub dittamen Bal.qy debeatin hoc lariiuraméto exe
cutoris,fi ell honelta perlonal.theopompus.ff.de dor.prelega.1.fi gs
proredemprione.C.de dona. 8 non videturfieri bona fide , quod fit
noncitato, nequetequifito eo,culus intere(lul.neceflario. fk dein dié
adiectio,l.cum quidam.(Edelega.2Bald.in,l.creditor.C.de diftra.pi
pao. Scdicic Bald. fi.quod exccutores non tenen
Turtequirere hwred indigenteoruminformationc,velvolú
tatis eorum explo uianon funtiudices (ed executores.argu.
1.quodf de adili, ediét.Adde etiam Alexan.2.volu.con
l.62.incipit vila faéti narratione, quod fi harres e(t pupillus % ip-
liexecutores fune etiam ciustutores »poffantvendere, mon alias rc»
quifitopupillo.Scibivideircaglo(Tin.14iprerdium. C.quando de
crc.opusnonelt.Addcetiamecutn Bartin.d.l.alio.circafinemadicic
promifsio de cuidlione , quam faciunt execurores obligar haere-
des,lipromitran:,(ecundum confuetudinem ciuicatis, quód polfane
etiameemproresagerecontraharedes,ve habeancracumfaétum exe
cutorum , ve
3pÑi fine ma-
gis fecur. lea
cundum Bald.
n authenticas
fi captini.. Co
dexpifcopis8c
clerit. Eran
executor han
bens potelk:
vadendi,
non han poder “los teftamentarios de
demádar enjuyzio losbienes del muer
to,para cumplirfus mandas. Mas cada
vno deaquellos,a quienes mandado al
goenel teftamento,puedepor fideman
dar a aquel que touicre los bienes del
finado , la parte que le fue mandada
en el teftamento. E fegundel departi-
miento , que fe mucftra porefta ley,
fe entiende en todas las otras , que fa-
deperBaldin
repecicio.). 1.
> Cod lacrolon.
blan del poderio que han los teftamen- — ecclelan. Bora,
¡ columt
sa e Exmblmdos
E ' Addel.Lud?.
Ley. V. Quié puedecampliv les mandas que fon — S:menia. ad
fechas paraJucarcatinos, fielfaxedor delre. Trebeliimpo-
Jramensonódexa1efiamentario que lociple.
> Exando algund ome en
NEAR Cu teftamento marauedis,
po heredad, o otra cola cier
| ta,q mádalle dar porfu ani
equelacaflen catiuosf, li non fe-
ñalafTe20mes ciertos que cumplic/len
olto:cltóccel obilpo deaquellogar,on
decsnatural el quefizo cl teftamento, o
etiam extra
tos calus, ve
inl.quint. (E.
dán.leg. Baro
in. quis Ti
tio.fdelegato
2Balán,lanul
li.C.de cpilco
pise clerí Se
aduerce quod
quando fune
hzeredes infti-
1uú,unusexe-
eutornon potefl contraalium executoremagere, fecundum Panl.de
Ca(t.norabiliterin.l.qui ¿pprios5.(i duobus.if:de ppcara. vbi hoc mo
dolimitardiétum Baraibiqui dicitvnnmexecntorem contraaliñge
repolíc:nam proceditlecúdum cum,ni aligus (pecialiter Githarses
inflicurus.Erquido executorte/tamenti pollercóueniri alegatarijs,
vi.perBar mio.5.1.fquando dies lega,
Alex.
smSitellatorlegaccertam quanticatemad redimendum captinos:Senó
E
ye
dimittitexecutorem,quihocadimpleat:recipiatepifcopuslociorizi
misteltatoris legarum,vel epilcopus lociin quo ell maior parsharredi
tatissauelictellatorell aduena, E nelGiur vndecll recipiar epiftopus
Joci vbi morirur £ccoram judiceordinarioslladferibarcú dic, Semé
fe:Spoltannuw reddar iudici computum qualiterexpedic:necpór
cpilcopus velnotarins aliquidprolabore recipere. hd,
Usecafíencarinos.. Ala dicicur caufapijfima,vrin autentico, vt cumde x
appellat.coynol5.fivnú.Ecibi Bar.coll.$.S permittitur ob redéptio
em captiuorú, quódalías non permitteretur.vcin auchen.derell
tu.colla.S.authética.res que. C.comununia delega.c.aurum.12.q,de
queibi dixitaricu.29.2.partitain quocquealio reliéto ad piascanlas
locum habcbir.c.ihercdes.detefl.vbinullo executored teflaroreno
minato executio fieridebet perharedem,Siperciusnegligentiáexe
cutio pertincbit ad epilcopum.vtin didt.ca.fi haredes.vbi ADD.
senor feñalafe. Nami delignaffecillipreferancur epifcopo.Lonull. y
-deepilcopisBecle8c.6. qui aca pro redomptione de sien
tico.de eccleliaflititul.colla.g. Scaddectiam, quod prafertur altes
siprivilegiarod Papa, quodpolsicreciperercliétaad piam canfam,
fecundura loan.And.io addivio.ad Specul.citu.deinftrumento. edi.
dioS-maneveroaliquainaddiioincpienauciafzanqueabivide.
habeshic,quód executorteltamenti defignari deberá tellatore + fed
antellatorpoñiir ali; cómitterenominariongexecutoris 2 Bal inaid
quod pauperibus.co.q.ver.modouxta prediéta quero. diflinguitá
commitrarurfacio executoris nó pote(tcómitti, an numinacio $e
declarario,Scruncficavide Barr.in.l.quidamrelegarus.f.deseb.dub.
Titul.X.Delos teftamentarios. 23
32 do «quel encuyo obifpado.I.nulli.non dicit deifto, fed tantum de epi
fcopoloci originis defund.gl.taméibi dicit,qp vterg; epsexequipór
laco.vero de Beloui,S: Alberispolteum diflinguúc, q lipatrimoniá
defunétieltin vtroque loco,tunc quilibetpotefl diftribuere res fura:
diocel.de fienon cócurrentin execurioneited ericexecatio dinifa per
locasl.1. C.vbi
futo, aut
aquel en cuyo obilpado *onicre lama.
yor parte de fus bienes, lo dcuefazcr
cumplir.Pero cl obifpo luego, queaya
reccbidoslos maraucdisfobredichos:o
e
cnica
alterolocotan
tum, Sctancil
leepifcopusin
cui loco fine
bonayexeques aquella cofaquefuc eftablefcida , para
1. facarcatiuos,deuedeziral fuez ordina-
fam. Mide ju- tio deaquel logar, que faga cfercuir?
dic. fiverdin — en furegiftro, la quantidad de aquela-
neutro loco
uer, o de aquellacofa querccibio por
eftarazon:eeldia, eclmes, elacra, en
quelo recibio. Otrofi dezimos, que
losherederosdel fazedor del teftamen-
to,non puedécmbargaral obilpo, que
non reciba los marauedis , o aquella
cola que fue eftablefcida del teftador
parafacar catiuos. Pero delfpues quefca
palfadovnaño,querccibiolos maraue
dis, paracítofazer, tenudo es el obifpo
dedarcuenta“porfi, o por otro aljuez
ordinario%,quantos cativosaco, e quí
to dio porcadavno deagllos dineros.
tambiéclobilpo que ello ouiefle de fa-
zer como los otrosefcriuanos queefcri
uenalguna cofa de las que fon dichas
encltaley:mon deuen tomarparafi, por
razon del trabajo“que licuan enefto nin
funtbona: fed
in alio tertio
Sin. l. ciues,
C.deincol, li.
dubió,túcepi
Kcopus ciuitas
tis in qua de
fandtuseftper
dl.oulli. qdli
mitabac Petr,
elle verú inre
Eus folocoha:
yentibus, que
fune proprié
de territorio,
vidiocei.Sed
pecunia nonintelligirar elTe huiulimodi.Bal.rñin.d.lonulli.col.f. dí
cit yin pecunia exequitarille epifcopus,qui potellcelorius exequi,
arguiillius.l.nulli:verfic.fine vlla cundtacione.forté perilá legénlter
natiueloquentem,dicendumefTerquemtiberiftoram eporúhoc pol
fe, q fitlocuspraventioni.argudl.fi quis poftea.f. de judic. Se
vbicocptú.f.eo,Sc.lcúquedam puella.Edeiuri(diét.omn.iud. fal
tem harede perente,vtpollpreuentione vnins, alius fenó intromit=
tar fedremirtat executionemad aliúniuzcea dieta Innocentin.c. cum
.Ecrrarienfis.de conflituaad finem.vbi Fclin.laté.col.y. tg.
dr agacjereniraHabes hic q executorteftamenti teneturfacere inuen
tarit.Scadde Specul.Sribi loa, Andr.in addicio.tit.dein(tru.editio.
S.nuncvero aliqua.col.S.verfted an tenetarBal.in.].mulli.co:. C.d
epitcopis, Se cleric.Scin auth.fed consteftaror.in fin.Coad lega
Scanillitencantuciurarezvid.perToan.de Platin.l.peinprinci.C.
erogati lfraanno lbs ql 6 Bartol discs fEheulglulgut per
le; £alcid,
dar cuenta.Similiter Scexecutor defignatus A téftatoro, tene? redde
rerationem praÑidi,8:etia epifcopoin reliétisad piascaufas.Lfi quis
proredemprione,Sibinor.Bal.C. de donatiosimoibidicit Bal.qp red
deretenernrracionem cuicúique,cuiusintereft.ScdicieBal.in.Lfiquis
addeclinandá.col.s.C.de epicopisecleriagp omnes tales executores
datiad pias caulas,tenévur epiícopo reddere rationem, Gripfeporett
contracos inquirere,Sceospunire.Bcan fufficiar juramentum execu
vorisiniftareddirionerationum?gl.viderur velle q ficinad.L.diuas.E.
Gexiplafquamperles Esti Bas pol Cyndi dpasperib”
Cade cpifcopis écclericaintelligitin legatis minutis cu paruis diftri-
burionib*:magna tamédebeát probar per cefles.Scvide queibi Ale
xansallegatin additio.adde ctiam Bald+inad.Ji quis próredéptione.
adfin.vbi vale, quodin hisque habeant difficulcacem probacióis fte,
turiuramento exccucoris.Scadde eñidem Bal n.lanulli.col
epiftopis Se cleriwvbi'eriam vide Salicet.col.pesver, quero qu:
erogatione.vbi érlimicacin his, quefecreto crogandacommnil
Ateilatore difponentes
ALA] juezardinario.Adde. Jm. Codecpiftopis 6% clericshabes hic
caíumyin quo epiftopus efficitur deforo judicisfecularis: 8: mi
quía ex quo lex ci deditiflam diftributionem, quodipfefimi
tencaturseddere rarionew coramiudice feculari.facitquodnct.B
de clerico,qui recipiedepofiturn de mann judicis feculavis, in.Lacce-
pram.columna.a.C.devíur.Paul:de Caftr.camenin.d.l.nullizad di
cir, quod ho=
dic epifcopras : '
folideo ratio»
nemreddit, al
guna cofa de 2Gllas que fon dadas para
facarlos cativos:ante lo deuen fazer de
grado,cfin precio ningunof. É elto es, Iegat 1.fiquis
porq fon dexadaspara obradepiedad, ¿dde
hue credo iu=
Mé in hoc re.
gemySciuscó
fljum implo- |
elosobilposficontrac[tofizicllen erra
rian en quatro maneras. La vna contra
Dios.Elaotracontrael anima del fina-
do.E laterceracótralos pariétes del mu
erto.Elaquartaal feñor de laticrra, q es
guardadordetodoslos bienes $ delu e
ñorio.E fiporauentura acacícielle, que
alguno delos que fizieffen tal manda,
parafacar catiuos,fucileomecltraño, q
nonlopieflendódecra natural, nin mo
rador,cl obifpo de aq!logar do murie-
ré,deue fazercumplirlamanda del, ¿la
maneraque defufo diximos, fi fallare
delofuyo enaquellogar,oen otro deG
xari , ve detur
cedula, veepi
fcopus talem
rationem red=
dar per iftum
rex.8cdolmal
li. Salicet.ta- Y
inauthé» |
tica.licet.C.de
: $e
olim ita era
difpofitum, p.
epilcopusred»
deret rationé
a prefidi : ho. f
lo pueda fazer. eje tamenper y
; o cin autb
LE V 1, Fasta quanto tiempo denen ciplirlos Eco. q ecclos dl
teflamentarios el testamento del finado.
I muchosfucrélosteftamé
tarios, en cuya mano dexa
alire algúo fu teftamento,to- red a
sh dei 9 Yationem Me
z idosh deué fer en vnopara ropolitano.
cúplirlo,fipudieren en aqlla manerai, e dPorrazen del
2 trabajo.not.be 7.
ne.8c adde.lonulli.C,de epiftopis Eccleric.Senota verbum fluperi |
policumaalgunacofa de las queton dichas]Nam intelligicur degeltis
inuentañij,8c de geltis racionum,vnde fi executorlitiger pro pecunijs
exigendis,notariusnon debetfacereaftagratís , prout eciam notat 8
Salicetvin.d+l.mulli,parum poftprincipiuim.
fall. tico 6. 0
autem quitas
cereialsi fune.
coll.9.tenetur
reddere talera
£ Gsin precio ninguno, Nec dereliftisadredemptionem, nequectiam de y
burlacpilcopiavt hic Kin did. Lnullis Ñ
va
€Gnardador detodoslos bienes, Notabomum verbum ad ca,que haben y
surin.L.bene A Zenone.C.de quadric,praferiptio.perglo. « doét.
Ulex PL,
2»Pluribusexiltentibus execntoribus tellamendÍ, fi omnes intereffe
nequeuntaut nolunt:po/lunt duo vel vnusexequi,Scdeber commile
farius exequireflamencum quam ciciuspofsicita 9 Ñtinfiaannam 4
mortetellatoris.hocdicit. Habuitorigintacap.religiolusfefandde
tefta.libro.6.
Todos. Quod omnesexecatores, Ec non vnusfine alio regularia
terdebeáncexequi,(arisprobaturhic.Sán capitiz .5.1.detellarlibr.6.
quodintelligiclacob.Butric.S: Bal.pofteu in.l.nul
C.decpifcopis Secleric.quádoincerta eftdiltributio: quía deber per
corumarbiuium dilibui , prout melius (bi videbitur «fed quan-
do diflriburio eltcerta ,vequia dixit teflator, detur illud tali pan-
peri : tuncenim vnus tantum potellfolucre e exequi. Quid au
tem licitdifcordiainter executorestvideque tradit Specular, til.
deinftrumen.cditio.$muncveroaliqua.columnarz.verfico, ted quid
ericfifint plares.Balin.l.6in.inprincipio.C.comnian'
vbirelpondetad hoc quódin his querfuntad pias caufas ep'
diflinitor,ad prophanas vero pretes loci. * ¡
3 si pudierenen aquella manera, Nota hoc , ell enim regulare, vea
voluntas teflatoris mandecar executioni intra tempus ab co dife
Sefta partida. :
not. Al
finitum quod etiawm curretá die aditve hereditatás.. 08 ficóllimtione e-
exiamconfilimavclw.a.S:comis59.vola
nosquide.detefta.ben”cox.in.l/latuliberos,5.f qs haredi.fide fla pilcopalicancacure teilamcra es ecacion! midentorá diemzortis te
| er.tradir Alexc.inlaf ui hiSccibi.(Edelegar.8e facit adifta. — Macorissinfia anni incelfigenda, 8: limitada eltraliscófliradio, veis
idqdnor.Bar.p tessibiin ifilioEdeleg.fecúdo.p —— anm*curratádie aci vexecutorisprout etid
- executornó poli pranenire diéabiplotellatore adexecucioné (lug — inlpecictener Abbain.d.camos quidemcolú.fi.S: Romz.cont «528. +
volúcatis fig- ose
IS . 5 Y detur, y ftin
a cfaftaaqueltiempo, que clfinado man entodasguilasa lo mastarde, falta vn ra
y poft mort doenfuteltamento. Efiporauentura año delpues de la muerte dei teflador”. Nuvicandaiila
| VES el nófeñalare,dianintiempo, faftaque Perofiacacicierequetodos non puedé ear
diflibuerene — Jo cúplicilen,dcuéfccilostrabajar,luc- y ferzo noquicren*, loque fizicrenlos si, pericap”
bona? inter go defpuesdola muertedelteftador,de — dosjoclvno,dcucvaler,maguerloso- gicneia
aa 10cu mplir,lo masayna? que pudieren trosnonfeacicrten y. o
tales excca- fin alongamiento,c fin cfcatima nin gu
toresnó pote- E z ee
cnt invita Ma. Efi embargo tan grande ouicílen
die
¡on cur
GLe).V11.Quien puede apvensiar a los reftamen- odie haredia
tarios quádo fon neslizcates de cumplirla yo — tas. Exinde
hatedis velin porque non Lo podicílen lego cum- luntad del finadoze quen dene entrar enfulu el, viesccu
pa plir, deucn fe trabajar que lo cumplan gar para cumplirla, roo
gere panperes + pellereligredé 4
VelexquifecundamBarr.blin:l poll mortem. Ci de fideicommif= ' Gudicis precepto ad adeundum hereditatem,fecandá Specula.titado y
(s.diflibutio enimanteillad tempusfadtapratudicium non infere — jnflrumenstrdicio,S.núc vero aliqua.co.zzehodi: vero non arrenta
futuris tunc pauperibus.Idem tesentAngel.ScÁlexand.in. Lflipula — xegnidilponérelegara tenere, Ec deberiersánó adica huvreditarcannas Jets
tioilla.$i quisdolum.ffdeverboram obligationidla(in did.L poft — ilenóexigereradcius carfiaditionein hereditario. Conferegd nor. jordi
mortencolumnalecunda,dicenshanc opisionem eflecorimunem. = — Balin.Lid gd pasporibas.col.q.verlvlimo circa remp?. Codeépi- innotse
Ridemfatecur Decins:
vane adicá hue Cop.
y.lacura rempas ¿de regalulur.Bald.tamen — £copis Gccleri.vbi dicic,o annus ie cusricad plascar£
in dir.) poft mortem colum,4.verfi.fed pone teltatorsinclinatin có recitateinicó huia(modi legara nó pendeantabaditionesbene cano Meli.
trariamlententiam in queftione quam mouet deteftatore, quiinfli= placer, deiudicispracepto li notúficaretur, ve infra certú tera
tuitvxoremfuamin vita volens, quod poll mortem fuam bonadi=—— p?adeatyvelrepudict:ve icline der
' £tribuantar interpuellas virgiues, q pofsit vxorin vitacligerepuel- —— dan SGinfratalerópus nolitad
las Sc maritaresquia fi sellatorhoc cogjraflerde voluntatevxoris,per—— timalapá inicurrerctille ano”, bene tame placer, ex
miliTecitafjeri propter fauorem animac:Óelic pro expreflo deber ha
beriecalepactam.¿.fina.cum glo(lbi.(E. de paétibique relponder
ad dict.$uá blia.quiaibi legatarpoterant premorisinquelbioneve — ceptic,
soiflanonidemque vult de Greliiquar panperibias ingenererquia — Cómo dico
teflatorin cercamperfonan lingulariter non haberaffectionemsled
ad genus pertonasidel! qualitatempaupercatisvel pietaris, que vna
Scidem eltifed Alexand.de Ianolio.L.fed EG ante ad Trebell.quá
legicfad lege.recnfere, Sofinal. ponitopiniones,quavin hoc (erat $e
$ regulariter dilatio dara legenos cutrar gu 0=
deconcelio.praben.L.vnica. Cade ammaliex
:nuñaro.gl.notab inc. Vitins.fi de Fend.fus.
icetaliastempusdachin fanorem alicu
5,cui datur currar Bci
lepracbe
gentiá, proue ellán pri 74
inclinat,quod fitv io in cafi «isprobare Jm Lmolibi Sc $.
benteliziaquali veliz kara pap Abbiinrepotivio.caciiell li Probatar exia infra cof.
deibi zx Loco ex Easmilla.circa princi 3bifeyendo amoneltados, que deens probares qprequil
yaris cundo, contra coumancin ctiawo opinionera tenet Decius —— tiá monitio.Sk vide quiribidico.A dnercetamen «p Specular.
' utempus.ese co quod teftator dilponcas potins.falurem —— Rúc vero aliqua.nuzo.dixitrempusdacum ad exccntionem vltimao
Srefporit quen temps execurionis,quod forteadiecia exifti — Túvolútarú exiá currere ignorári de impedico, quia daturiá fuuozer
; xd temps abíque desrimento Fei Femiliaris non pol panperi,Xeórú quib? aliquid exteftaménto ell distribuendú,Senó
l 1 quod non ma¿jsfaruros pauperes, quam prefentes di ¿nodivipfiasexecuroris:cum quo esjamtenet Cardin, in.d.c.nosq
siamfueraneinocia Bald.Scmili Gus placer, quódpó — demstin.d.c.quia diuerfitatem.col.».Balin,l.caprorias, Code tefla,
entesin cas: Gcfivoluntas tella= — mili.colfi«dicensin pradticaita (eruari.vi.Barbiin. d.c.nos quidem.
| torisnon sequavideruriftavleima opinio:Spro opi- sanos ppcerillorizu toria busetfanere videtar, lex
sion bencfacic.Luxcori y wn fldevíafrat. — fapartitarú.fortetamen in púdto iuris verioreritopinio contraria,
lega.ci ramon porelbrelponderi,quód ¡bi erat haresin quémíinito —— ¡puteriávaleDidacns á Conarruniasin.d.c.nosqdem.referensáliqua
vinfcuéta fundas venicbar dandusperhccredem peraéto quinquen- — queibipoteris videre.Adde eriá p aliquído ad execucionen, mañas
¡ io Uibertisele quibusibi: proutín clezanti quadione relpondebac — vel minustempusaÑignacar, qua annus.ve tradit Specula.titu. deine
Toan.Andránaddicio.ad Specul.ciru.delocato.verti a4sin additio. — ftramentozditio.$.nunc veroaliqua.ad faem.quellione.£a
cpar
ori € (ion puden y fersonon quieró.Adde.c.2.5.fane.detellali.6.vbiciaifli $
y 3 Ms maseynta Notabenciam.Lnon enienita aporte imuieno caurú —— cafusponútunés qd ivno ex executoribus mortuo efs velit adiíige
lesucecommuni,licer.L.milli. Code epiltopis €:cleri.benefacitibifi—— realiú,uelCeipfi locoiplius*BaLin.l.nulli.ad fi. Ce de cpiftopis de
| nevila cunétacione, Sequia lihucres tencrurres legatam (farimm,cara— clerindicitiopnósgacpilcop?negligentiá Semalitiá executorá fapple-
| potcttrradere,Bclicexequí defaneti voluntarema. vein. [cum res. Ec repotellifedinó pótin calufortuito fopplere.fecúdiloá.Andin no-
1.4 domus<gán pecania fT.delegat.n.fic eriam Scexecurordepuracas, — vellainad.S(anediciterióibi Bal.qyacceptatio offici) non'rribuicias
porerit ergocpilcopusvel fecularis index cogere, etiamante anmum - — abfentiin remotis,vtnon polsitali*executor finecofacere executio
xcoutoresad executionem tellaméti.vtin ca.fi herredesade refla.cs —— nemigaanima reflaroris ex fisaablentia nó deber pédere,nifieffecad
tiáxquo ad legata profana.glo.Scibi Abb,col..8:Imol.colyy«in diét. — fentiabrenis, Se modici temporisiquia túc deberexpeétari ecúdicú
capa lreredes.póretiamepiltopuspropriaconilimioneexcomma —— demo. And.vbifipraallegaretiá Bal.l.mul fa nócómicticur. 1. de
micacionispcen flatnere contra executoresnegligentes.veeradieFre — códicio.SdemontvadeSiftalex cúdicicnon puedem procedetin
deri.conti.95.8Roman.confi.28Paul. de Ca(bisnc.l. mul. cum diz impedimentonó modici temporis:(ecuslielTer modicú. veprobatur
«ie fcias q hodie epilcopi pefínas conflicutiones gencralitor monte — inad.5.faneibiniminm dificeriprour ctiam ponderar loa.An.in addi
xecntores«p exequáturinfraannum,que moniciopoteft dici.fecín — io.adSpecul.tic.deinftrumento.dicio./.núc vero aligua.col.máa
dut q alliciar fcientesnó autem ignorantes fe dátos executores.ye — additiosincipien.iflevesficulus,lrétellator prohibuit vgú fine alte
noratar per Bartin.l.zenero fade his qui notan. infumia. *ronóexequi tícneq; in diétiscafibuspolfervnus.vein.d$.Gantin 6.
4 y Uzajhen lo dejpaccdle adela Jada Tene mentiiflam.Loá .d.addicjo.per loa. And.quid fi vnusfine altero Bitigare ve-
deiurecommuni videbatur pille annus currerer 4 die monicionis— Nitiniudicio,an poitesi concludir q fic:quádo litigarevelir ad pias
Ewctscprjudicomaveprobaturin canos quidem.detellamé, vbi hoc conlasfimteraeniar sudlorcasiadiased duos depiocatLlb
110.Cordina, 8: Abb.8 Bald.in.l.id qdpauperibus. colú. É ice. 711.
— ifcopi S.cleal.vbi dicithrácelle cómunena opinionem. Abba anSiexcentornó vultexequitelacois volicatecpiftopusexequetar
z velalinm
In noua — bitl.
um ponar,quiexequacuri Sc potelh exe sligentiá quí
-opo denunciare, Gli tcffator non disilit execu.
n impleuiz, potell epifcopus facereimpleri quia
¿cquali(pirituale.b.de
ddecap.l haredesudete
eopus
12 Gquecumplan.bs
Jones. co. €
$e quod habe
«Libr.6.Sccap.cua.8ón cas
Premiar pueden los obi-
turin.Lo ,
DA eS cadavno en fu obilpa-
Amo cam ad SS do, alosteltamétarios, q cúl
Judices fecula- ,
pela planalosteftamentos, [de da
cura: quiama Quellos q los dexaron en fus manos, fi e
mushoc mixú los Fucren negligentes Glonon quie
cumplirjoqueandan maliciofaméte cn
cllo.E demasdezimos, q cadavno del
pucbloy, puedeclto fazeríaber a los o-
bilpos,porqesobrade piedad . E4i los
teftamétarios nó quificré cúplir la má-
da del defunto,los obifpos<la pueden
fazer cóplir, iquiticren,o dar otrosbue
Spec. nosalbaceas d, quela cumplañ , enlu-
tica. deintbra- — gar de agllos.E elfo mimo feria fiacac
nac raro ali [cieflequealgunoeníu teftamento nó
dexalfe teftamentarios, quelo cumplic£
ae en cuyo obilipado acae-
fcicfle,dcuelo fazer cumplir,li clherede
verfi.lednun-
¡udex (e
-za.Bario.la.columrwvericaduertendutn. ff. de legs
2 b Gor pucblo.Norabene,Ecadde.lonulli,C.de epifco. £ cleri. Sin au
then.deecelefia.cirul.verliiautem qui hoc facere.G«per Roman,con
j»os.Concord.I.nulli.Cade epifeo.Secle-8r.c.nosquidé.de tefta.
ante cuccatian tel pecuario papa
deberdillribui fitaliseleétor ve! declarator non eligat intra
siplizm eligen dideuoluiturepifcoposAnge.Phili. Cor, Sclal.
pertex. bi S.1.Cucótadeleza.Cardi,loá.de Imo.S:Barbiin.d,
caosquidé.licér Bar.in.).cum quidá.ade Jega.a.voluic ¡fo cali calé
clectorépolle ezere,eciapoltanniexcluto epifco. Sr Abb.referens
Bar.in.d-canos quide,Sprior(entétia videcur verior ex co ga previa
eleétio requisitor fine qua non pote(tfieriexecutio, neqyadid obíta
jrina.3 ¿lla em loquirurin poreÑlate eflentize non in poteltate
eleftionisfuperre diípofita eftatoreiuxta notara per Bal.inl.capta
rorias.C.derellamen.mili.
bro.10. 4 d Uualbaceas. (ti executores dicenturdatiui, de quibus vide per Spec.
vitu.deinflru.cditio.f.nune vero aliqua.col. y. veri.datiui. Scfitela
or velit excludere epilcopum ab hoc, fubllituatipleteflator alios
exccutotesin negligencia priorum,vetradirBalin authenlicir.Cade
epilto.Sccleri.non tamen porcrictellacorigeram (ubffituere negligen
tem,vteradir Balbidem,Scfacitca.cómilleade clettio.tibro.6. 8 po
teflinduciad que(lionem.vefitendensad mortem aliqui fecitmsio
ria Sccomuniicalicui ve ponar conditiones E: prohibitiones quas
volucrie ¿eraliscommillariusin prohibitione alienationis difpofue-
vit quod poffellor alienansmon perdar remmaicris Se quodipfe, $e
"on [equensin gradurepetar illun quod non valear talis difpofico,
quiacflecfubuerrere maioriam,éecontrañus,
5 € Qsteredero.Si vero hreresexequacar Scnon lit negligens epiltopus fe
nonintromititywedixi.5.co. la.
Mex PILI
aw Siexecutor teflamentiad exequendum monitus, non exequitur Se
negligens fueric » iudicialiter eii edeqiad
erat exillotellaméco habicusas,niúG filias reflaroris , cui legitima
conferuatur.hocdicita
y £ Me Amonef.ades,Cum non dicathanc monitione ¿iudice debere feri
pesfonaliter fufficiet fiex decreto judicis per alium fiar + ve aperté
robarurin authé.de haeredi,Sefalcid. $.(1 quis autem non implens,
EescAnzcllbiremitcontiariam,Scalidodoinanbehoc amplio
C.defideicom,Sceriam exifla.l. videcur , quod tépus prefixum ad
«cquendum curracá die monitionis,fed contra (apra ec. $ «vb
citus,quód curritannusá morte teflaroris.potefldici quodifa.in-
telligacuriuxta formam text.in authen «de ecclefali.cicu, $ li quis
autem proredemprionesverfifiautem, qui hoc facere jubifiine . Se
Tiítulo.X.Delos teftamentarios. / 79
authenlicer.Cade epifco.Sicleri.vtetíamanteanntm, hexecutorbis
in negligentia Sayferacor
ab eo ofició executioni msfe piléoy/u, K perdar qued
fibi relictum fiitin teflamente, proutetiam hicdicitor,detrad
culacica.delnftrumé.edicio.S.nune vero aliqua.col.pe
edd quaritute
ro“del muerto non lo quificlle fazer. E
eíto deué ellosfazer,para cumplirla yo
látad del teflador,quecsobra depiedad
ecomocoÍa [piritual.
9 Ley. V 111.Que pena denen aer los teflamentao
ios,quando maliciof3mense aluengan de cin
plirlas mandas. ans ue ad
egarapía illa
e Or malicia , o por defcuy= rará indiftin
damiento, non queriendo 4¿8 gener
los teflamentarios cumplir Mier loquitar.
u quodergo has
las mandas, que ouíeflcal berurfupr.
guno dexadoen fu mano, fi portalra óspecder, q
bulla precue
zon como ella, feyendo amioncita- fevel no hina
dosf, fucren tollidos defte oficio por monito , ve
ea m e túcanmus) de
JUYyZzIO 3, prera 'en aquel a parte que quoibi CurreL
dcuen quer en cl teftamento . Fueras ¿dicmortiste
endosfi alguno dellos fuelle fijo del to- cade
flador,ca elteatal non deue perder lafy temonitiones
data cien
tiaexecutoris proutdixiin.d.L6in glo.fup partefalla vnañc, quan.
doveróprecelsiemonicio, non tequisaturcartas anmisfed cúfituame
in negligécia ex quo monit neglexitexequijuxta difpofitionemd.
$.1 quisauec.Shuias.!.(ed an (uficiertali cafu vnica monitio vel re
quirarurbina2videturbiná requiri proue habetur inad.$.fi quisauten.
quía cñagaturad amibion€lnciácis 4tellacorerelidó non deber ff
cereynica monitio,(ed requiricur bina.£cita (itincelligenda,lifta par
tiarcú.d planeproceditin legatis pijsuxta.d. S.fi quisauré in alo
vero legatis executore negligente deter aales moria cacstiaol
curíis anni die monitionistadtz perindicem veleiusdecteto,vt quis
o
:mred.Sefalci.5. quis auténonimplensascibi Bar. Ange.Sctenent
cóiterdodto.inanúdioc amplivs.Cadefideicom. refpeétu vero denos
Jutionisadepifcopú ppternegligentiá , veladaliúexecutoré átetla
toreprouiíum in talincgligentiaiuxtaid 4d nor, Bal in autlícét e Co
deepifc.Gcleri.(ufficerervnicamonitio, citranfcuritanni. ve inde
conos quide,yel etiáfine aliqua monitione, cú tranfcuríu anniá die
fcientizrexecutoris.vrdixi (upraco. 1.6. de quo qualiterprocedaria.
reliólisad non piascanfas.videPerAbb,in.clihwrredes, deteflamene
colum.¿.verficu.venio ad tertium.
.Erficvidetur q requiraturad hoc ve excentor perdar lu 2
crúfibiateltacorerelidtá y ¿pferator prias fententia priuacionis ab.
officioexecutidiscótracú qd nullibifi bene memini reperié expre
fum in jure cól,¿mó:ex fola monitione, cuineranfcurfa anni iplo 4
re,tá heres nóexequés feu ná adimplesvolúitace reflaroris y alius le
gatari*velfideicómifTari” eu ge; q cómodiextelló cófequié,.cví
incúbit tale onus adimplédi volúrare defimétiperdirrale rel AG, ve
habetin aut.de hared,«falc.$.fi gs añenóimples noíbus, 5 .$e
hisoibus.ScibitenerAzo in (um. dc etid.gaibi.8 dot, Sdoércóiter
inauf,hocamplius.C.defideic.licétPan.de Cafbibi,col. 2. voluát fen
requió fupertali priuatione quelal. ¿bidicitimaduertenterlo
¡ar.eriá poll lac.de Bellouifinant.dejurciuran.á mori.prafe
colla.s.vult q requiritfentecia,cú dicit q aut irres ell inobediés dm
faciédo aligá corra voliraré defuné Sic priuatiplojre:f vero in
obedienslinegligidoimplere volúraré defunéti tunénó privat ip fo
iure,dallegatnota.inad.$.(igsañndimples, goguidergo ft dejure
cólinharede Kcateris quithadexecuroré, tenéduía del q regral
fencecialopprivaside ofticij pprernegligeria ¿puta ¿fa aptevanit S
lata talifentétia lucrú ex tellóperdetesccntorpoiure,putell mais
colsopinio.tene partitardanififorie dicas qui
LGappledúirmaxime,vtperhoc dicatn 6 ¿ppier hoc y Sonté
jitublacifineab ofi edixómollibilo iure coihoc
ene úmagis plages
h. d.Aquills parse.Conco
Adric.M
84 C.Scin
fla.ad.l.
Selta partida.
quiautem ficereiufifint.debatred.Ecfalciviundo, Sehisomnibus.
vbicriam deharede Scalijs.£cin adren.hocamplius. C.defideicom.
vbivides8.limitarionis.perlafo.vide edamin,c.iharedesidetclta.
adde q vtpcenaillius aué.procedatin hierede requiricur qy hwreditas
b¿saditasetenetBacindidiqusaméno implens Perolomp
izicur. Abi in
leucte resad
tune, deberes
dibus e falo
Aduerte edá
9 hieres mi-
nor aduerlos
talem negligé
tiam reflituet
vt hereditaté
nó perdat ar
ES
ses. ffadomen.
Ex idem videf
dicendúin ho
fpitali,vel ec-
Icgitimasparte,q losfijos deuen quer en
losbienes del padre,porrazó dela natu-
raleza, (egú diximos eneltitulo de los te
ftamentosenla ley que comiengaReli-
giolavida.
$£Ticulo. XI. Comofe
puedemenguarla manda, efafla q quí
tisquedizen en latin falcidia , o debi-
tom bonoráfubfidi,o trebellianica.
cleña,quíali- : ,
cer lublacal A$ Onuenible cola ese con
ens ALE <6s LS razon ; queclheredero de
ec (ES (5 oa ,
cendehared, á Médcada vn ome aya los bic-
Befalci.vepro MP nes de aquel aquien de-
brttext. Qe qee
ao Le heredar, o cierta par-
tedellos. Cadefaguifado feria deaucr
nome de heredero e nonle venir ende
proningunol.E porque acacíce alas ve
gadas,quelos omesclparzé e derraman
todos fusbienes,faziendomádas dellos
demanera quenon finca al heredero,a-
quellaparte (| deuiaauer por derecho.
Porendepuesqueen el titulo ante delle
diximosde las mandas e delosteftamé
tarios,quelas há de pagar.Cóvieneque
infi.tamécó
peter reflitu
tio.ficutmino
vi. Ánañt poe
nailliusautét.
¡pecdatin hue
tedeheredisí
primos hueres
decelic ante
tale eft
Andreas qui-
dam.vbi dillinguereviderur, an primushares fuericnominatim gras
vuatus poenali granacuine!i nonimplerer + Se tunc pana non traníear
ad heredem:aut nonnominatim Se tune tranfeat » cum quo tran
Alexand.in.li.C.dehzred.infli.quod diétum procedit quando te-
fator (pecialiter prowidir de poena contra harredem non adimplen=
tem:fivero dehoc won fecitaliquamprouilionem,, fed dimilitin dis
fpolitioneiuris cómunis.Bar.hoc nó decidir, S videtar y primo he
rede decedente ante morá hares fublticutus incurrar in poenam. de
auten.exregula.d,!.(.C.dete(ta.qp hares haredisteltatoris e(thrares
fiveródecebsit poll moram, tune viderur quod recurrendum fit ad
cautionem dequain,d.auten. Gin corpore yndefummitur 8non ad
aliampoenam. Erexpradidtisdecidesqueltioneli conditormaioriz
granauit nominatim ¡llum quem primo loco vocauit, ve implerer
fiumteflamérum (ab pocna perditionis mañoriz,, $: ex eius confli-
tucioncinpernam non adimplentts deuoluta eft ad alium maioria
quód(ille nonimpleacnó perdar maioriam. hisaddeglo, ingula
xem,ScbiBarScaliosin.l.teculare.fad trcbell.Balin.l.camaliená.
colum.2,Cade legatis,
4 3 Uegirima, Adde,duanten.hocamplius.Ecin corpore vnde illa fami,
8tex generalitate hulus.l.poterisdicere ep ciusdifpofitio , $ difpofi-
tio.d.auten:procedacetiam finegligetia fic in exequendislegatispijs
de quoglo.pofuit opinionescátrariasin.c.(yluefler.m.quievbi Archi
dia. 8: Domin.tenent contrarium , imó pilla avten,quatenas difpo
nitdcexcipienda legirimanon procedatin lepatis pijs 8e fic q lega
ta piafoluenturintegralicerab(q; dedudiionelegitimz, Éc ppropter
talem negligentiamcirca legata pia filins perdatlegitimam.. tenent
eíam Hollien.Ioá.Andr.6k Ancharra. ibi Gciftam cllecómuné opi- -
nionematte(taturlmo.in.d.cafi haredes. de te/ta .cótraria 1 opinio
imóquódetiamtalicafu liusnon perdar legitimam , videtut pro=
babilior exeo qpin.d.atten.hocampliusfit mentio legarie libertatis
quod et legacum pium.L1.5,(iauten. C.de cómu.feru.manu . $ ibi
lcscnibilaminus ib fatuicur q legitimam adhuc habeac filius.
Tremlegitimañon dicitarlucrura. Sed qualidebitura.1 ofi quis legas
mus Rabin allega! Mimponárpornam amif-
B ,
D Ningun:
fonislucri hueredi neglizeni foluere legara pia. vein antena de eccle.
tito. quí autem facere quer lubsifunt+ nódebent extendi ad a
fonem legitimaa8chane fententians tenent Cardi.A Lb.ko.8 Bs
bacin.d.coi hvredes¡Bald.in auten.hocamplius.Cade fisico, Siwue
ftern fumunacin verboteitamentumlalegunda.q,10 Didac 4 le-
ura. ln repes
tio. 3.$olia:
ea
digamos encfte,quáto es lo que el here
deropuede facar de cada máda,quando
non fuefcaquella parte, q deniaauer. E
dequecofas puedecito fer fecho. Ecn
qual manera,e cn que tiempo.
filium cui par
terrelingttere
dá Se quiná
parté bonorá
diffecente feu
Le). 1. Quantoes,lo $ el heredero puede ficar
de cada manda,quido n3 ouieffe aquella par
te que ha de aner,e en ¿cojas lo puede faxzgro
Alcidiacsllamada en latin
la quarta parte dela heren- Pattemnóves
ES 10 tertiá que
2, G deue aucr el herede- Jegitimar por-
yS ¿8 ro eltraño alomenos, de tióis pars eft.
- hanc etiamo=
los bienesdel E TAzONQUECTA pinioné fenfíc
elcritocn tellaméto deotro . Eporéde gli ae
dezimos, que quádo algúome faze má ita die da eS
dade todosfus bienes, de manera q nó
dexaal heredero lafu parte,q deueauer,
negligtrdexes
quiper annú
paris vicimá
volútaté amit
tere quintam
muné “opi
nélo, Lecirier
Ttraét, primo-
eftoncecl heredero puede abaxardeca- — genicure,li.z.
davnadelas mádas",la quarta parte de 2 No
a E arolus Mo-
llacretenellaparafi.Efiporauéturacite tineus,incon
ftador nonfizicfle mandas detodoslus — fuetudinibus
Parifientibus
bienes,pero mégualfe los, de guila que
el heredero pagádo enteraméte las má-
das, nonlefincariaen faluola fu parte,
dezimos, que bié puede abaxar de cada
tita5.8.0gl.
3qurteneceiá
Didac? ¿ Co-
warmusin.d.c.
fi haredes.ybi
reípondet ad
cap.licét.de voro.poli Caro. vbifupra quódibifiliuspropriapromifa
fionelcaftrinxeratadexecutionemvoriparerni, Scideo fub poenaa
nathematis etiam Papa juber fuam promibGionem¡adimplere £ q»
alias nouericferegno priuandum: cellante vero propria promifsione
non procelferatibi Papa ad regni priuacionem ex non adin pletione
votipaternitantam.
CTituluswdecimns, De falcidia -sreballianica.
aliasvideper Bartin.l.nemo potefl.col.1.fT.de lega.1. 8 aduerte q lo
cum haberfalcidiaciiá fanoreharedisfuccedáisab intellaro. L.filins
familiasffad leg.fald. Quidautemin legatario, an polsit detrahere
falcidiamdefuo legato alteri legatario.lacob,Butri, tenvit q ficfi to-
tin fuiclegatariustu(lusreflimuere alislegacario.glo.tamen tenet con
trarium in auten.de hered. 3 falci..husigitur.Scibi Barc .glo. exam
8xibi Balio.l-prima,h.col.C.cómuniadeleza,videtextsinal .poena
les.$.ftitio.ffiad leg.£alcid.de fidcicommillatio vniueríali, an detra
hatfihueres non detraxicevide per Bart his izicur. Ecper lo-
an.delmol. Sc Alexan.in.l.prima.$.denigya!F. adurebell.S Azo. Co
codem.in fumma.colum.prima.
Ulexprima,
3rHeresextranensinfticutusdcbechabere quarcum quee dicicr falci.
c
diaqí grauatur multis legatisica quodexceduntalias trasparteshg
reditacis Serelecatur de quoliberlegaco vehabeac diétam quartam li
vero haresin(titucus (it de defcendentibus teflacorishabere deber le-
gitimamdebitamiarenacurz,h.d.
Unelasmandas.Adde,l2.Ciadoleg.falc.8.l,inquanticare,$.6.1.Pau- 1
tius.Sc.l.lincam margaritarnm. cod. Se non petell detrahore falci-
diaminvna cetancumn . venor, Azo.C.co in fiumma.co.1.ghin.d.l.
$cvideper Barindán quarrá.ffacostradde.la.jo fi infra co. quidaúe
deco did derrabicur delegaris,vclegatag excedúlpatrimoniú reducá
turadvires parrimonijz dic qy lla pars G excedit detrahictur de oj=
mibuslegatistam plis non pijsad diQumelfeftum .licet alias de Je
garispisnon deducaturfalcidia que debeturiure inllicutionis. «tin
autimibiter,Cuco.Scinfra cod. ¿.probafhocbeneino,ficestarú.j.to
ibeshicvnam rationem quare fuit introduéta falcidia y
IES
ff.de telta.mili
netloan,Ándrín addi.ad Specul
$afuperverb.quid fi legatum.in fi.teneteciam Álberi
declinandá.C.deepifc.S cler.lo.delmo,Pau.S Alex. poftmil
fioné.fRad lez.falci.Bartin.d, iliter. dicit tamen fingularirer
cestarumssfimiles,hocelle verá, fi legata confillunt
tu, deteflas
(iquisad
í
dn guancitac
bus, lec? Gin E
ípeciebus con. Vnadelas mandas, aquello q demasa
fiflerene,nam — mandarc,eretenerla parafi, falta q aya
tune ¡lla o
gane in Gee fu derecho, Eefteabaxamiento fe deue
bus hereditas fizerdecada manda fcgun fucre la quí
vijs prelabi-
tur integra.
¡a dellas.Masti los herederos fucllende
los que defcienden,o fuben por la liña
derecha, del fazcdor del teftaméto, cftó-
ce deué aucrla fu partelegicima?, aq lla
idenAnge.í man cn latin, debitum iurenaturz. Afsi
1.quercbatyl Es a
adlez, falo. p comodiximos defufo enel titulo,delos
illúcextenee que pueden fazer teftamento, en laley,
cótrarió, ¿mó . RADA r
pda que comienca Religiofavida.Otrofide
traba? de que. zimos,G elheredero puedefacaríu par-
O tc,afsicomo diximosde todas las man
ue cófittat in
quítitare fue das,o donaciones,quelos tefladoresa
in(pecie £1bá zen, por razon de lu muerte.
selponde: ad
A psaldl
vero capolita.Eidetefta.mili.quzr dicienonficricópoltionem
acgicótributioné cum quedá legata confiftant in (pecie,queda in
gencre:quia diciefeinteiligercillam gl.quando oía legaca fant intra
Virespareimonij,fed qhexhauriuntpatsimoniú forte in Longe plari
tuncad compoficionévenicurper»d.lquerebatur.Paus de Cattro fuít
in hoclibi contracius,verefectAlexan.io.d.L.qugrebatar. vbiíple te-
netopinioné Ange.tang tutioréqui etíá dicittenere Bal.in.J.2.5.1.£f,
decondi.indeb.r bi refpondetad.d.!,(i fideicómilTorum. Side te»
net Bal.in.La.ad K.C.ad leg falci.Gin,l,licércod.tit,vbi diciteffe ad
ocres nexpiellu/nsAdarte¡elániguod predl leradri imán e
Corum exiudicio defunén deducitur de hareditate tang xs alienunt
¿e erconfequensdeducituraute omnialegata, vtin.L.( feravs,$
incercum.cól.fequenti.S.lceris.ffad lega'alcidar.53n quibuld
cuiplosáperlezs izcdi eltnein hoc decipiaristrefpeéta
legis falcidiz debita jure inftituionisnon vero refpectu diminutios
ib ende propterdefeétum patrimoni fecundú Bart.ina d.aué.limi
Jicer.8 quiaclt caderaciojnalislegacispijs, quiet diminuuntur, ve
dixippropter defectá pacriúfoni quodeifubintelligerem Se limitaré
quandoageret de preiudicio legitima filtorumdebire de jure natu»
xa quiaillanon debetmiouictian ¿ppterlibertateslegaras feruis, ve
nocgio.ia.l papinianusos.quarta.ffcdeinoficio.teftam.ceflante ves
0 legitima tunceciam propterdefectú parrimonij nó debent minui
Jegata alialibercaris(ed deducuntur vt asalienú,veprobattexaper=
tusio.d.5 da quibu(dammnotacrió ep legatum dotisfaCtúfiliz per pas
tremante omuiaal'a legara deducitur tang es alien X fic alijs le»
gotispraiudicarBar.no rabilicerin.la.5.5lponfa fdeprivileg, cre=
dito.Bald, rlicu, 1 priuilegioms
delezatoauté alimétori, vel víosfructus feu in anmos lingulos, que
mododefalcetur.vide.l.cóticic..l.hareditarú.£had.leg.fal
2 a úl Demas. Adde.d.L.in quantitateXobi fico. él
3 D su parrelegirima.Satis aperte probatur bic flium.vel parrem non
le e ais
debitamiureinftitutionissqued parerex diéone, mas, que latine,
fed,aduerfacur: re Sind. ecunda,fE.fi quisin jus vocat.non
icringloaSBartn,l.quivliméructom.fEdeverbo,obl. $44
via aft deprazor,Mipula,habebie
nature tantuno,vehicvideséinon qu.
Mitutiomis,licerci lucas eletco q hrerediras oneratacleelegaris pu=
visvel condivionalibusvelin diem,S huiusfentéciz fuit Azo in fam.
imasauchen.dehared.S:falcid.columa.verfiuhic autemqueripeteft,
vbiqueritjan alicui pleresfalcidize competere pofíine, velifiliusfuca
sitio(ticutus,Scin totumrellituererogaras , an quartam trebellía
cam, Shure nature debicam polichabere, vel faerie fi legaris onera-
tas,an quartam jure nacura ¿Sc iurein Miturionishabear, vel fi fueric
¡atus,an quartamex conflicutione divi Pi, Giurenatura Gtie-
¡cam poi pererezEnelpondetfatisleputarcin omnibms ca-
Sbusuiubmodi ynam quartamíufticere .argu. $. fi quisaurénonian
vrinpol.le
preto
ofiliuslepitimá debitam jure
zamfalcidiá debitam jure in
Titulo.X1.Como lemenguan lasmandas.
E. delnofá
spderelticuenda hreditate fub con
am Mlatim putelt retinere debitum bororum
'entedie ¡poteft habere quarcam trebellianicás
jubemus.diflae(t cómunis opino, E qui pratti
catur
cis, 8
plensincod.auten.8o. pay
3ncafa, quando rogatus elTet
divionc, velin dier
fabfidiumpfedad:
viCradercbelbia,
lej.11. En que manera fe denen menguar las
mandas,
1] A manera en que los here
derosdeué baxar delas má
daspor la fu partelegitima
aque llaman en latin falci-
diacscita, Que primeramente deuen
pagar todas lasdebdase, que deue el de
funto,tambiélas que deuc a aquel que ent. Circa
eftablecio por fuheredero,como 10tros a
qualefquier,aquien las deuicffe . Fueras — volina.da
endeficlteftador dixcfTe feñaladamen pies recqus
teenfu teftaméto,quecl debdo quede C.cómunia. d
uiaa aquel que cftablefcio por fu here- Lea a de
dero,quenon queria que le facalferde mac ideincf
las mandas,nin fe encregalfe del.
¡rado vulia
papil.Sple
dit Ale=
gxfale
Ecol a
C.famil.hercifc.Decius.confi.5s.num.2.Ecconfisr28.co1.
419.co.midéciiá eller cotibusáliberisgrauatis, de rel
hareditarefub códitione velin diem,tenent Ange.6: Cum:
ailice,$-6.fi.derella.mili.vbiBal.de!
ge, Sc Cumasfequunédiciteseam eile cómuneloan.Cretius in.
roimz.S.duo frarres,co.22,ffade Pbo.obli. SK Aimód.Sab.incont. 10.
quáuis Alex.cotrariitenuerit,in.d.5.quodvulgo.co.7.Anaptemde Er nonas
illo iure partitarú, Sclegúforí, Stauri procedat hodiciftud de tre- recavtina
bellianica,quido filiusvel pater fuit gravatos de reftituenda haredi= ],vs.tit. Co
tares(ub condirionevelin diéride quoddi do glofbititusíe 8 in.
fupráea.parti.% quod dixi(opránó pole detrahi legicimá. C.debirá: 8. 2. 8c
iurenatóra Sfalcidiam debiramiurein(tituionis, etíam qí legata £4.8.Mb,5
crantconditionalia,velin diem,tenerFulgo.in.l.quang.C.ad.l.fálci.
¿ciltampartérener Alex.in.d,$.q vulgo,co.7.verfiupotelt eciam esc
a hocelle diuerfitatéinter falcidiá, Etre
llianicam,quánisBald.in.d.quangavolueritcontrarium + Án aus
temincalu,quofillus potelt deducereduas quartas , pofitadhiberi
remediú quod vnam tantum detrahatz videper Alex. in.Lfi debitor
f.adlez.falcid.vbi tradivq fic¿videlicet vtpater prohibear crebelli
nicádeduci,Sciubeatcópeníari car cumlegitima, videibi per cub
quáplures ad hocalleganté. Aduerte etiá pin cafa,quo deducenda
eMTentduz quarta detraherurprias de vniuerío legitima debita jure
natura,6pollea dereliduo trebellianica, ita yultgl.inec. raynaldus
finperverbo medietat6.é: fuper verbo licét iplas non expreflerit. de
telta,8ctencrBar.in.d.aut.de harre, 8 falci.$,(i quisautené implens.
£ EDenariones.Habetenim Jocú falcidianófolúin legatis $: fidcicom- 4
mifsis:fcd ctiamin donarionibus caufa morús.l.fi quis quadringenta
fEad.l.falci.Scetiñin donationibusfadtisinterviuos:itatamen lr mor
teconfirmantar. Ln donatioibos.C.co.É%.l.antepe. C . de don,
intervir.8cvxor.habet etiam locúin mortiscaula capionibus. in.
Misqui quadringenta.KrencrAzo.C.co.infamina. colum. prima.
verfi.locum habe falcidia. Álex. ll,
»Antequam detrahacur falcidia,deducitur de bonis defindti es alics
mum eta ipli haredi debitam : mili teftator prohíbueric deduci
quod debetharedi,deducunturctiam expenfafuneris Kinuentari
Xx inftrumenti teftamenti. Item non detrabicur falcidía de pecunia
Yelió/aad emendos feruos alienos, € manuwmirtendosniliineo quod
excedar prerium emprlonis.ex legaco tamen quo quis granatur , ve
roprium (eraum manumitrar decrabicarfalcidia , de careris veró re
us detrabiturín eiídesn rebus/i diuifionem recipist aliasin exúma.
tione,neg;poteft hares eligere falcidiam in vna re alij legara , cif
delegacaricófentu.bade
d li
ficn.licautew popigur,
€ Ulasdebdas, Ade
irriom.SLini
quifundum.$.fiquis haredem.££.co.C.
Sefta partida.
42 Ozadfpenfes. Impenfafanerisomnino deducitur: quia necefTaría "— impenlaTidereligiol.8 fumprfimer.£c. L.fina.5.in computationes
intelligesvrhabeturinla Gn Eco. nr. in.fucitamté —— Codeiur.deliber.linitabis vbi traétarctur de legitima filicrum vel
ide.quidíi monumentumn Ec fumpruofian , quod aftendeniciumenara tune detrahicor talís expenía de quinto vel ter-
Queftaa vi zan detraheturfalcidia de fuper/luo , vltra necelsi —— tioboncrum,£inó detotahrredicare,vtcauetur.in.d.!.30. $in.Ló.
arc, fecunduin qualitarem perfona: defuntú:nam Ange.imd.$. Jo ordina.tanci.$cquodíupraretul de ve(libus luctuolis, quod te- Jn nena
fin.Sn. purenur dis rece
o nía faneris, ¿iv
qOtrofi deucfacaren antetodaslas def deporendefacarlafalcidia.Masfifobraf alos SAn A
e penfasaque fucffenfchaspor razon de fen dinerosdelacópra, bié fe puede en Ln EE
Hoc tendacad — la muertedeldefunto,e aun deuc ficar defacard,edetodoloal q fuere, puede > fecadi Ange.
oratum ec- enanteslasdelpenfasquefizierenen los elherederofacarla fu parte legitima en — ibiquód velli
cletuadicctos eericosdel teftamál 1 fa manera á fiaquella cola de quefuc PP vida
das ad pias eritosdel teftaméto, cen los memo- — efta manera,Gf aquella cola de quefuc a tradica ye
cauías , 8 fic rialesb delosbienes deldefíito.Otrofid— fechala manda,fucrcatal q le pueda par poa pe
a ucnantefacar los dineros q el teftador — tirfindaño,cfin mal eftangadella, deuc maine
Joanade Imo. mádalfeparacomprarlos fieruos q má elherederotomardellafu parte*.Mas fi putentur he
es daffe franquear.Pero en cfto yadeparti- fuelle cofaquelenó pudicife partir, alsi a
quía nó videg. Miento: caficlteftador mandafle a al- comoficruo,ocauallo,olibro,o otraco fur, limita $e
proprié reípi- gunodineros,porquefranquealle fafi- fa femejante:eftonce deuenla apreciarf, A
El ao eruo miímoS, detal manda como efta, — edelpreciodella,deue tomarel herede Imoin. 45.6
expendivur y! bien puedelacarla partequecs llamada rola fu parte.Eficlherederoquificflcto a qeda
o falcidia.Masfimanda/Te darlosdineros — marfu parte enteracn vnacolá8, aparta fe da
tendit ad va 2algunomeaquien mandaflccomprar damente:quefuefle mádadaaotro:mon tj, $e depura
EU ploriam Sernodeotrifitodoslosdineros entraf lopuedefazer finonfuerccó plazer de [2 ad vfiumd+
folatiúvino cidianum : fe=
rú, £memc- fenenlacompradelfieruo:non fe pue aquelaquenfuemandada. cus forte lec
sa defunét : dum cum fi
Alexand. ibi ellent velles
vráficcú Angel.poftRapha.K Paul.de Caft. cú limitatione ti quód £eftiuzx,S magni valoris:quiatuncvideturpotias tradita diéta vellis
hoctendatad ormatum ecc: quía reliGa ad ornatum eccleiará — veferuerhonorem mariti,quandiufitvidua, quim videarur donata
enumeranturinterlegatapia,vetradicidem Alexan. in.l.1.5.ad mu= — argu.Livtcerto.Sinterdum.(Ecommoda. Sádeo fi tunc mulier nu-
nicipiumiffaeo,Siergo , fecundum qualitar€ defunéti dedecus effer— beretharrespolser fecundicú tales velles pretiolas reperere , quod
fepelirin terra impenta neceflaria repurabirur conftruétio monu- —— tamenintelligitniialiacíTerconfuctudo regionis: namilla let for=
mentiad/cpeliendam cum:dum tamen talis impenía fit decens fla wáda.argu.lminimz.ff. delezi. Vitaliscciam in fuo traétatu claufia
tuilino,ve declararloan.delmo!.in.d.$.deimpenta.(eu Bali. cod. — larum.£oLgy.cumlequenci.Adducicinilla.q.Bald.inmargarita ln
Quella. X AngelArcinin.s-fininfi.co.quidáutem de expentis, que fit —— no.fuperpartemaritus.SLudoui, Roma.inauéien. ex rellamento.
dncrepeciaim ada Iucb focpdede paces del Ue bes Coleco do ida feria quese ade tentaracad ale
mis pralari mortaj ve! ciusheredú? videperAbb.in. c.vtpreteritro. — mentasquiadoscófificbar in mobilibus, vel vxor manfit pregnás
deeleétio.vbi refercfcin hoc non vidilTe auétoritatem doftoris an 'Sctunctenenturhzredes vxoriad veftimenta lugubria, aut non te-
tiqui,S quod Cardina.ibibreuiBimédixitfecredere quód int tiene nentur adalimenta,«runcneg;tencbunturadiilasveftes: fi tamen
dar ex bonis prelatara:: quía procedunt ad negocium elcétionis, — ei datefuerunt,Scfuntvilesefticiótarvxorisifiverófuntmagpi valo
vein.cobonz,clrdecledtio. Abb.veroibireferens fe ad difputatios vis, videnturtraditar ad víum nonanimo donandi.vnde fi traníeat
nera fuam.que incipicSempronius.concludit, quod expenlie con» vxoradlecundavota,poffuntrepetiab ea, que omnia intelligit nili
cernentes remediom (en folatiú anima defuntti, fieri debent ex bo- aliterfchabeat cófuctudo: quiaillacít fruanda: E quodiílas veltes
nispralaturzsquantunciqgpralatus habuerit propriú per argumen» —— migrasvxorlecundo mubensreddere debear, addeBal. 5.volu. confíe
tuimopcimún.c.ad apoflolicg.de donati.kio.c.bonz rei.rsq.2.% — inconfi.478incipitquadifuntres.vbi etiam ponit hxc verba quo
5n.c.vbipericulum.de clediio.liGexpenfa vero, qua fiuat adconfo — adpannosnigrosvidualesdeber dillingui qualicas perfonarum : ná
Tacioncra A pompamvinoraam vt imagrusapparatos funeral in ve=—— Seutvxordebethabercalimentartaetiam indomenta ,vade abla
fibus,Ecalijs fimilibus,¡enon int deducenda ex bonis pralatura. viduali velte non potefi honefterranfire,debetficri expeníis vir, ve
Quiltzo videasibiporeum $ plencio.d.fha.difputaticne. Quidautem fi notamrin.L.ficut. deoper.liberto.Stira fernat confuetudo tamen fi
aderclerico licentiawn tellandidelis,que hobul ex ticulisfaorá —— po£teadeponirludtuin,Sc habitum vidualem, reddar vefles quas re-
cneficiorm ad qué lpedterimpenfa funeris tunc, vide perDeció..— cepitéccontemnicargufoluc.marri. Lujo hi i
inhoc confulentera.confiy7.incipir. quzritor.de expeníis funeraz — < vultinduidenigromó pptereacttinfamis,vt.
Liam Reucrendifimi CardinalisTribunii.ée quatenos ibi tradic, o. — Dz enlesmemariales.Adde.Ifinasfin compuratione.C.dciur. delibe. y
tranflaciobonorumvidetnrfadia comoneribus (vis. Adde ad alle» deducitureriamquédimpenditur in venditione bonorum pro de-
garaibi per cum.L2.5.(i quid.T.de haredi.vel adiosvendi, quema» bitisexoluendis.vt.fcodlaquantitas.
Quiles pisinterminisfacere viderur, quezautem dicantur imipeníe funeris € kiero mifmo.Adde.l.generaliter.5.(i quisalienú. gi caíaSc le 6
(feu porrazon delamuerte, vrinilta,l.dicitur)dicquod quidquidin —— cemifdefideicomuillaliber.6:.Lfed fi nonferuus.E.ad.L.Falci.
hoc fuerit erogacum ancequarn corpusfepeliatur, lat liquis. $.fu= d €Endefecer. Derrahiturergo falcidis,fi caderrata quodíapeh faff>
neris caula.EcloncrisCumpr.fE.dercligiof. Se fumpti.fune. optima cicad alienumferuum redimendum, vtin iuribusin pracedenti glo.
Lacitua partita..ex quoinfercurproucinfere Michael de Cifuen=—— allega.quidautem depretio feruieltatorisavel harredis,quem ella
E ordina, Tauri,quodimpenía fadtain pulfacione cápa —— toriubetmanumictizvidcin.).f feruusscumali.fequévi. Gol arrisalieni
Tn noua — narm, Scin recómendatione clericorum Scin dudtione corporis—— ffcodem.
xec.eltl. adecciefiamfepultura, Svnapertura lepultura, cin mifsis,cera, 82 e Usuparte. Adde,).Plaurius.Sc.llineammargaritarum,E.codem, 8: 8
1.títu.ó — oblarionibus,quz offeruntur, 8 in veflibns luétuofis, dicitur impen= C.eod.l.error.B.l2,8.L.finzo
lbs» Gafaneris Alegarglnctaguibi Angel in.l.(iexres.6uftde Sipul, E oApreciar Erafimacionefada denuntiabithares legaraio, vepar- y
fervo.Crteraveró qua expenduntur fepulto lam corpore non dicú
rurimpentafimerisifiincalizcum corpus (epeliatur de nodte , 8
poftcadicfequentiantequam diuertaturad extrancos adtuscffician
turob(equisanameriam tunc dicerur impenía funeris , fecundum
Cardinalin clemen.dudum,jn,f.verum.4, quellióe,de fepuleuris.la
amen iftar Sims, flicer quod impenía fucris deducatur , ve
zsalicnum,vrhicadin,d ln imponenda.Sd.J có bil
tem extimationis inferac,ve fubiicit,quód fi non inferar vetur ad=
weríiss com doliexceptione.1.5.fivíastmGas. 6 Lu fisqui. 5. 6. ad.
lege.falci.
8 Cenvracifa, Profequiturdidta Azo. C.cod.infmmascol.fecúd.
verliókpro hoc foluitur quellio.non enim potefl hares inuitislega
tarijsinvnare detrahcrefalcidiamaveprobaturin.l.Plantins. cod
St addequa dixi in.l.a.fuprá codem. in glolfa.
r tempore
¡diam nec
jone.h. d. Ha
Lin quantitate, (ad
AdpoNtea
tureum exoneratá lezacorum pl
quantizas. in(licaad Jeg.tale. Sa.
QLey.111. Quetitpo deue fer carado, pará poder
menguar las midasyen vaz defacar el bere
derolafa parte legitima.
y
"A quátia de los bienes del de-
sy funto,deue fer catada e alima-
508.804 da en cl tiempo que el finoa,
porquefegun lo quepor cftoncecra,de
ue cl heredero facar la fu parte. E fidel
puesfe méguo,o fecrefcio 4, cl daño,o
ad elpro della, pertenece al heredero ,cnó
Ki. diminuio - 22quellosquedeuen quer las mandas. E
eltoferia,comoli el teltador ouiefle en
valia ciét marancdis,quádo finalTe,clos
toris fimpli-— bienesen quelosouiclle, fuelsécn gana
da dos,alsi como en vacas,o cn ovejas o ca
quia tune vi= bras, 9gtros ganados. Cafi quando mu
riclleclteftadosvaliclfen cient maraue-
dislos ganadosenon mas,e defpues pa
ricflen,o efquilmaffen dellosotros fru-
isad tos,aísicomo quelo c Lana,de guila que
in trebelliani- los fifos,elosefquilmos valieflen otros
e LE ciétmaraucdiso mas,portodoelloaura
debitade iure CLherederotodo cl elquilmo los gana
a dos,e la quarta parte de los ciét maraue
s 4 disquevaliálosbiencs del teftador,quí
tionc.iopda.
Mco .vbivide
quaruor mo-
is. Sp Paul
Mide, Sn. 1 os
quantitace in dofino . Otrofi dezimos quefife men-
prin.cod.titu.
VidegtibiperPaul.8:Alex.anilta.I.procedar eriam hodie fadto in
uentario,%perBarc.8: Alexan.inad.
eúam.l.cum quosfRad leg.falcid.
3 € Ueldeño.Adde,l.fecundum naturam.(Fde reguliuro
Lex,
¿Non detrahiturfalcidia derelidlisccclofia,hofpitali,vel loco religion
10 ,aut pauperibus, (cu in redemprione capuiuorum , vel alias pias
caufas.tecusin legitima debitajure narurz, nec eríam extraneus har
res,demilitari teltamentojure milirari fadto. hd. Concord. cú hac
1.61 quisad declinandam.Cedecpifcop.G cleric.Secap. fipar
Mamentlib,fexto.
1d Cacglefa.Addecapitulumpotificesás. q
ecclelig limpliciter, fiue er
im tantam,ceflacfalcid:
alci. Scio corpore, vndelumicur. Sic corrigirar.l.1.$.ad munic
Kad leg.falcid. quatenusdicit,qy habetlecuro fslcicia eciamia li
Deo relinquantar y ¡a eric magis communis opinio quarn et
tencbar Azo.C.co.in fumma,coLfi.cum firaliterdicit melius ell fas
vorcclericorum,vt dicamuscorreétum . Sed quidíi vnacccleña, ve)
aliapíacaufacTetinflicutahares, Se grogctos legatisrelics alteri ec-
clefiarvelpizcaufie,an túc eciam ceffer falcidia ? Dinus tenuirquod
tunc competar falcidia, ex co quia priuilegiaras non poteft vi
privilegio contra pariter priwilegiate» a perid qued habecur in au
ten.delanQi.epifco.$.fed hoc pratenti.vbictism hoc tenet Ange,
ideo voluit ADO 10.c.in prelentia.deproba..co. 6 Salice,inaur
ten.quirem.C.defacro fan él.eccle,cui dicitica tenere dodtoin.d, an
ten.limiticer.8cpro illa opinione fecundum Alexard in dici.$. ad
municipium.benefacit.. (ed Scmilices.in princiio verfi .mififortale
fis.Bude excufariostuco»vbifi privilegiacasfundas fe do jure commu=
ni,poteltillo vi contrapariter pú
pofi lacob.de Aren, Lyd:
ilitern.4o.(pecialiad piascaulas. Sin.
resquirlt.ad trebellia.tenet contrarimaex ecquia
tanon fundar (sin jure (peciali fed inurgcommani, fecundá quod
"in rarionesdiligenter«S: adde
y fiucigitur relinquator
'amcantam,fluead pam
liter. C.ad
lo.XI.Como fe menguan lasmands
a 31
Dreres deber dertaberefalcidiá delegatis: fed ya canfalegataria
datcin privilegio (peciali,ideo debetprafero. 1.6 fox quib. co
maio.Scre(ponerad.$.ted hoc y quódibivea; caula repo
ricbacurin Ipecie privilegiata. Eóflam opini le Alexande
vbifuprá magisibi placerein pundlo iuvis, per. del. finaécnota. per
Bartiinacaaot
as aétiones
guallen delpues delos biches del finado
laquarta parte dellos, có todocffo aurá c.ibizyre
las mandas cumplidamente, alos a pj dS
E p fed Semi
quienfueron mandadas, e el heredero — y ¡bi non co-
perdera la fuparte,detodo aquelloque perebar prisi-
E lei s
méguareende.Ca derecho es,puesque allein
acl pertenclce el pro del acrefcétamien — ris córmunis,
to dela herencia, que otrof fufra el da- Sclubdir, pia
E a practica durú
ño“, quído y acacícicre, delpues de la «Ter obrinere
muerte del teftador. contraautori-
tates pradidlo
tum doRorú
YLey-1111.Quales mandas pon denen fermengua — tenentió,tane
dasporrazon de falcidia. falcidiam pol
federrabi, Se
certénócll re
]Acar puedé los herederos cedenduin ab
etasmardis Jal opinione pra
[de lasimandas,lafu quarta digtora,
ma, aquellamá ell cómunis,
en latin falcidia, afsicomo oa
de fulo moftramos.Empero mádas ya fentia.
detal natura, de quelanó podrian facar od
efon eltas:afóicomo delas cofasque de cienon ven
xael fazedordel teltamento aleglefiad, + privilegio có
oaotrolugarreligiofo,oahofpital, oa Ls
pobres,oparaquitar loscaptivos, oéal genere pptor
guna otra manera q fucíle obra de pic- ati Der
dad*.Cade tales mádas como eltas, nin quando privi-
Jegiatus in ges
nere certat de lucro, 8calter de damno vitando, vt eftincaíu:d.l. ve
Jacius profequicur Deciusvbi (mprá,pofl Bald.in auten. perpetua, Ce
defacrofanétueccle,Scquiafecundú Ange.invd.$ufed hac pra feni.ra
tionesquareceflar falcidiainrelidtis adpianr caulam, ceflant quans
dopiacanfacitinflimta.
€ 6D: piedad.Ertalclegaram
tate.l.cias.8.l.mris aliení.
detraherur,veasalisnum de haredi- y
1dleg.falcizglinad.anten. iwiliter.doc.
comunitcrin Lex alTeadleg, falci.volétes y legara fine quedem
pia,quadánon pia,de non pijsnon detrahetur folcidias pro pis. tex.
notan Ii polt mifiioná.tl.eoa. fi tamé cidem relinquacur vn lega»
tíñad piascantas,Ecaliudad non pias canfas : tuncde legato non 40
derrabewrfalcidia pro verog; fecundú Ange.in .1.fedfinon feruus.
Sin prin-perillú tex.Meod. $ fequuntlo.deImo.Pan, € Alexand.
ibide,fub.Lfifernus.co.tica, Paulina. poltmifsiona.fec.S: Barán
auten«ledinca.C,eo.éi habeshic y re vel hofpirali, vel
invíuspauperú,vel redápionemcapriuorú,dicicar seliétum ad pi
caulas, 6 adde Specu.titu.deinftrumento editio.$.ni
verfi.¿clcias.el fegundo,vbivide q interresida ad pias ca
eflerfirelinquaf prefeCtionemurorú,S procuftoia terra,
fodiuntorphaniSmiferabiles,qui ra, AE
Etionépontiú,Sviarú,dicicurad pias caulas.alo.E:ibinot. Nico. de
Neaposin-l.nS.admunicipiñ.fEad.IBlcid.Gdintelligelecidá Spec.
á Sciasyel fegundo finecefi incar, non aliterper
adinftruétione.C.detacrofan.eccle.cúaliisibiallegad
tabis que dicitPausde Cal cols: cool
disiv quilla (olá (orcas E privilegia pigcan(gque in imerepos
fpecificaca:vnde: eumlegatí ad refedloré via, , vel pont
siRocui modo lí
mdebetintel
tes, qbus (e
vel murorú,nó dicitpii
ditdere
acurgd pra, edi
auches
Sefta partida.
uiulcógg catholici , velanima
sodicifreliCtá ad pias caulos, juxta
notan. quiscie bonust vecúdeappel.
coznofi$.fi quisdepradió nia pijfima fubleuent Bal.
tñinauthé.cótrarogatus.Coadtrebel. vule córrarió in carceratis pro
maleficio, ga
nó fune digni
fecidú cú mi
fericordia, qui
deligrune, led
foli innocen=
quodaíateftator
TÍ corpus carcer
delasotras femejátes dellas , nó deucel
herederoretener ninguna cola para fi,
porrazon defalcidiaa,ante deuen ferda
dascumplidamente, afsicomo el tefla
dorlas mando. Fueras ende,fi cl hercde
ro fueffedelosque defcienden o faben
diétú videtve
rius, Sc tenue
glo.in.c.(acro
El po porliña derecha del teftador. Ca eftos a
o- ó 8 -
fio basó. tales ¿todas guifisdcuéauerlafu parte
J.Cancimus.C.
defacrolan..ec
cle, dicens q
resecciize pol
funt alienari 1
redéptioné ca
priuorú, mili.
tar cdiáln car
ceratis p male
ficiosalleg,tex
legitimab,e nó gelapuedé ébargar por
tales mandas como fobre dichas (on,
nin porotra manerac ninguna. Fueras
ende,fi el herederofiziefletal yerro, por
qel teftadorleonieffedesheredado con
derecho. Otrofi dezimos,quequando
cftuuicffe algun cauallero d enhuefteen
tumin.clires fermicio del Rey,o en feruicio comunal
alienat4.4:6- — mente delaticrra, fifizicffe manda ,cn
ec bac.reos 5 >
14:q5.vbi quedexafle mádas 10tro, e eltablelcicl
ber uóetí (epor fuheredero aalguno, q non fucl
fe de los que defcendieifen, o fubiefen
porlaliña derecha del mifino, talhere-
* dero como efte , non deue facar de las
mandas , que el cauallero fizicfle ental
lugar,ninguna cofa,maguer nó ouiclle
deotraparte, de que pudiefle auer la fu
partelegitima.E ello es,porq los caua-
£iúseidilin.
ibicúdicic fed
pills, q fine
culpa Scillam
olo fequícue
van. delmo.
KAlexá.in
quamuis [Elo
luamat, dcintellige de carceratós pauperibus, ve fuprá tetigi
cu.Sadde Ange iu traéta.maleficio.inparte qui judex diélí Caió
cerañiulit. Adde criam q pia caufa ell maritare virgines , ve eradit,
Bal.idanehé.niirogati.Cadtrebel,£ videper Bald.nouclevbi. 5. de
gruá dotem nóhabetibus, vetraditBalduno
uelibi qué vide. Itéanrelidtipro male ablaris dicacurpiú, vide per
Specbifupra.Scibi perlo.and.inaddi.colu.mibi.19. 6go. Scibi vi
dequidíi male ablata nó afcédiicad quáticatemlegac «an Ge lu perelt
conuerratin alños pios vfus,gtenet q lic. Tren dicicurrelidtum ad pias
aulas fi relinquatur pro alientis ctíam confanguinco pauperi.glo.
Stdllad. Code acroban 8 ccleperBar in dali deallmens ¿ec
balegascola.Snonex verbisteitacoris indicadic(tñicpium, velnes
fedexqualitarecaufe.vtdicit Alber.in.l.nulli,col.pe.Cadeepifcó. Se
clesi.Baldin.daauthédimiliter.nó em poteftalfertio teftatosis verita
téjmunutare.loquitellameneum,£F.de proba, liforteslade calle. pes
cul.8cargua fiffade exercio
a 4D0efalcidia.Quid derrebellianicarglo.inuc.fipuer-de tefa.lib.6,in
verbapgcbellanica tener derahatetiá deñideicómilTo ,8: idétendr
ibi Archid. 8 lo,Andr.£ten£calijpleriq; dogto.dequib” per Alex.
in.l.marcellos.ánprinscol yr. q.ffadtrebol.Bar.tñiin.d.l. marcellas.
tenetcótrarió, kmo q in trebelfianica,(icid¿gdin Falcidia.. vbi Alex,
Selafo.atreltantilacllecómuntopi-quiciáGmiliter dicit cómung
Soc.cóli6.col.fia.volu.vbi cradítmuulos giflá opinion tenuerúr.
quí cómuntopon ¡a qñplacaulaiicinílicuca, Se de reli
tuédo granata, ve eiá disciin Falcidia(bpra colin glo. licer Alex , in
d.Lmatcellus.voluiecótrarivm inillalimitañone, Saduerte qp licde
primasfablijtutasnon firprivilegiatas,Grñille grauctur eríá de xe(l
¿sendopanpeuonelaliepie cite basesreelianicinos dera -
p
-hetetiáa primofubllicuto nó priuilegiato : quia deberinípici perfo.
mapanpesel cata quosvidimo dente dberquifuncpe
wilegiatitatenetLudo, Romadn.d,Lmatcellus.$. quod auté, £ dis
citleitaconfulnifle, E cltin ejus confilijs, confiszo6.licerex cómuni
cóclulions.adfiwbidiciriflad eSTe verú , qñ esarcestum relidtú elle
peruenturú adpiaincaufim, (ecu
tusrellicuerepizr cauía fubcon
¡fludetiá tener Alex3.vol.confi.zosid Geincipitpóderacis his,que ln
themato.8cbn.L.cú dorz.ffad leg.falc.vbiftblimita limitatione Ko»
mnaovtineerim locus lit detrationifalcidized debebit hares cane»
e, qeneniére
códitióe relli-
tuer qd detra
i in.le
cratincercd ,vequia eee
ixione , filine liberis decos
Heros de miétraqcftá en huelteshá efte
q
priuilegioe otras mayorias,mas q loso
: non
trosomes, aísi como fe mueftraenlas aber feia
leyesdefte nío libro,porqfó pueftospa 'nprin.
cú Gmilib”.
velegato .no=
miscanca, illa
15 fablimitas
vio Alex .non
caret alió fea
raampararel procomunal delaticrra.
lez. V.Como fielberedero da alguna sofi afoó
didemente pormidado del rejladora ome g
lanon pedia aucr dederecho, non puede de-
fpwes facar della falcidia.
en] Exfonas ciertas fonaquié de
dá Ed fiéden las ley'es defte nfo li-
bro les non puedan dexar
losomes mandas, nin otras
colas ételtamétos,afsicomo diximos3
fufocñl titulo delos herederos. Eporg
acaclcea las vegadas Glosfazcdibgcs de
los teftamétosruegialcódidamétcalos
herederos, q déalgúa cofa atales perfo-
nas:poréde mádamos, q los herederos
«ipicináflióe.
que vertieur
inter fcholam
S.Mañz. con
fluie córrarid
quérefert So»
cin.confi.8
voluán.2. du-
Dio teftator e-
'nim án cala
Balinflituerar
filios, 8 pra
desedári fine
ra S Libers, Mblli-
nó feitenudosdlosobedecerencito.E mr fuperftice
ficótracito fzicré, pierdirporende lalu Ecfivierg¿mo
rercíline libe»
yis, ubílituic
eres chris
arte q es llamada facidia, de manera
Ja nonpuedan facar de las mandas, có
la hanfacada ueladen a la camaradel ia ala
Rey.Fueraséde, fielheredero fuelle fijo * q primos de-
onicto,oficruotdel fazedordel tcftamé — edatíinelibe
sis, fuperftite
altero, Kdece
detefimilicerfincliberispolteaaltero , pia caula non habet de portio
neprimisnifidimidió,detraGa,Ciliceclegitima de trebellianica, que
deucnerútadfracréluperftita,veherede fratris: nó vefideicómiMTarió
duro detec os rliaclhadiaidan pie que
cumemfemeldidtalegitima ctrcbellianicad fideicommillo, exem-
pta fitcurfasin fideicómi(fum non incidirsarga,Lfolita prouidentia,
C.deremifsio.pigno.dicittiSoci,vbi fispra q fi talis cas occurres
retíatis dubitarer.idétñ Soci.confi.144.ciu(dé, incipi
tercófiderata.col.fiwvideturadhrere diéto Bal
«quádorellitntiocltfienda mediate, 8: cómurabilicer,, (lb
códitione:tic primo fideicómillario, poteft deduci trebellianica,
que deduétarutíusnonincidirin fideicommiflumaargad.l. lolita, Se
salleg,Baldinad.conbiéx q¿idzvolucrácRoma. i.8cloan de
monte Sperelo.invd.anthéfimiliter, Se gpira ferpius vidit confultum
perdoétifsimos viros.egoadharerem didlis Alexan,dumvult, q me
diantecautionepia caulainhociuuabiture
b degitima.Debitaiurenasare, hocenipernuullam falcidiam mi y
nuitur,vehic.8cin.l.fcimmus,C.deinofliciolo tellament.
€ Uaranera.Adde.lan.tito,4.fupra cad.partita. ;
d Ucanallero. Adde.l.fipolt mifsionc.S.l, ad veterani.Ec.l.fimiles. Eg
adleg.falcid,8.C.co.l.in teltamento. vbiglo.dixir idemin trebellia
nicadkvide.l.2.Scqueibidixi.tinm.(upra cade parti.
€ oe mientra que fanenbucfs. Vide opraallgass 6 que din 7
Ulex y. €
anElaresaccommodanstacitansfidemn sefator de legato incapaci pra:
Mando, lipreflerperdit quod ibi debeturperfalcidiam ni (ie blios
hepos,aucteftatoris ferums , qui rarione poteftatis tenentur elus ro
grwinibus vel mandar obedire,h.d, Habuic ortumá.l.bencficio.
Sa.l.hereditarúin fa cid. áol.refcripei
dig.Scde hisqueintefta.delé.. 1 quis ali.t
£ GPierdan.Adde.),hxres.ff.de his quib.vtindig. 1
y Uijeyonictoyofierno.Adgcláirantamfiad legÉxtcid. A
. queflio 5.volumi. dk Decius confi.qoz.col.
Titulo.X1.Como fe menguen las mandas.
3 4 Eovonla denen perder.Confifcabiturergo hereditas fine praiudicio tas
ralis hweredis,quo ad falcidiamavtin diéta.l tam,
+4 » 0: caber furuego.Facitad ea quedixiin.Lx;xitu.7.fupra cadem pe
tita.Scexhocnoraproutnor, Alexanirid.l fi taciturmaquód accome
amodare tacicamíidem derellicuendoiacapaci , non cenfetor iner
arrociora delis
Son calar 10. Caeltosherederos atales, nóladeué
tur feruusfipa — perdera, portalrazó, porqueclloscítan
ES enpoder del efon tenudos decaber lu
ff. deregu ur. ruegoD,e de obedefcerfu mandado.
J. feruus. F. de
altio.8cobliga
Ley. VI. Por quales raxones,e de que cofís non
dex rr, puede facar falerdia ci heredero
29 Non detrahie
Jieres falcidiá
maliciosécan=
cellans tefla-
mentú vel le=
gata ne vak-
fl Aliciofamente cácelando
el heredero cl teftamento,
olas mandas, porq nó va-
ns El licflen, picrdecporédeque
pedis nó puedelacar la falcidia dellas. Otrofi
«idiam nec de — dezimos, Gfcl heredero furtalTe algúa
srshet desele=— cofa delas q elcefladorfizieffe manda a
gata quí fube
trabiedicendo
fivam, efe $e
cafibus,vel de corum aliquo fiin iure comuidtus fuerit,privatur
a. Iremnec derrabicur fi teflatorprohibetne detrahattr:nec e-
viamdetcabitur dere legataprohibitas reflatorealienari nec de reli-
Qispro legitimavel dotcaue libertate:nee derrahicur li harrescredens
fatis(ibi cemanereincocpicaliqualegata (olida dependeresennc nó de
trabicur $: de alijsonifi de nouo magnum debitoris debitú detegarur
quiatunc denon (oluris detraherfalcidiam. hd»
:
e Urierde.Concordatcumil. beneficio, f.eodem.
2 d Gierdepor ende.Concord.cum.hareditatemas fi M.eod.Scintellige
3d perdirfalcidiamin his sebus,quas fubtrasic vel negauicellchas
ihabetur.
'. Nonergolufñidirtaciraprohibitio ,vt hic.Són au-
(ed cum teftaror.C.ad.l.Falcid.vnde Ecf teflarorftiente diftri=
buarpatrimonium (uu per legata, ( expreGe non prohibuit detra»
Esionemfalcidiz habebitlocum falcidis,veeriamnctat Bartol.in
shen.dehreredib.8£al.5.iveró expreGim.ad fi. Sell bonustext, vbi
Abb.vli.notan.c.Raynaldus.de teflaaquianon fuficieracira:fed re-
uiricur exprefla prohibicio,vthic Bcin.daurhe, E ica voluit Angela
3n.d.authen.fedcum teftator. Sn corpore vnde fumicur: fuficerene
amen verbaxquipollécia cxpre(fz prohibitionis,velurifiteftaroriu
beatintegrelezata folucre-ploTfingal decem.ff.defideicom
mifla.iber.Bal in.d.authen.fed cum teftatorovbictiamPaul.de Call
intelligitde verbisita equipollenibus, quód nó pofTentaliud impor
tarez[ccusfi polTentaliud importare, vefi dixeritplenoiure. videibi
pereum,S«perAlexandy.volumiconfi.5acirca primá dubium.in les
cundo dabiosbiploraadducicicad. eo decem.fcvide quen fi
mili. adducirAlexand.confi.13(uperqueñis de quibus in themates
813 Sed quid li, preut elt de con
Fuetudincjin cófe8iione tellamétorú celtator dicatiót adimplero hoc
meo tellamento,folutiíque legatisin eo contentis, inreliduojnflimo
Tim haredéyan ex hocvideaturprohiberidedudtiofalcidiz, text.
vidernrquod non.in.l.Marcellus.faidem Pomponins. ff. ad Trebel=
lia.8cibiPal.de Calt.quod tamen limitaex diftisAnge.ibinifihares
deduétislezatis rogatus elle reflituerehzereditatem Íub conditiones
sam tunc teftagor videtirvoJuifleintegra legataprarfari fine detras
¿oe falcidiar.Errúiodelolo fideicómitlo vniverfali.harres aduenien»
teconditionegranatus detrahvic quartam T'rebellianicam, Sra dicic
Angelferuari de confuctadine-vide que eciam in hoc dico¿in.fina.
in glo.1cinfta.co.Siveró in clanfalaceltament dicererur Scfolutis om
ibuslegatis.(euin tornan folutis legatis,an ex his verbisvideatur pro
hibitafalcidia deduétiozviderur quod ic: quia perindecít aci dice=
retintegrelolutis.Sevidetur de mente Paul. de Caft.in.d.aushent.(ed
cumtelfatos,quod(inedubio proceditqá dixicintoramfolutis. q
verótantúidixic folurife omnibuslezatisiñ viderur maños dubiums
cumidefitdicesclolutislegaris:quod folutis omnibus legatis,cum la=
je
definita gquipoleas vniuertali.f pluribos.com fini
tisfecun do. Paul loquitur quando disc.
itatamen : quiaad prefensin terminisnon inuenño hocdecifam ni
En decidiex diéto Ange. in diéta$.idemPomponins.vclentishoc
uvideriprohibicam falidiam, St harredem debercefie contenta
cameo, quod
fibi reliuquis
quod eriá
otri,o lancgafle maliciofamente,diz
do quecrafuyapropria,enon del tefta-
cae quan=
e G do, Gfolum
dor, porqualquicrdeftasrazones q fea eno los
vencido clheredero por fuyzio, pierde — Jus legatisiia
porende*, q nó puedafacar de las man- i
Sá nibus
dasla falcidia. Otrofi agllos herederos ia Jane cone
quenófuben, nindefcienden porlali- fideratná pro
haderecha del teftador,non pueden fa. Plimo diñto
itulam qu
carfalcidiade las mandas, fi el teftador — $.ti.cumal. tes
les defendicffe feñaladamétes,quela nó a -9
facafTen.Orrofidezimos, queficltclla- Trebesbihas
dorfiziefle mandaaalgunodecaftilloo — betur , quód
deotraheredad, cierta ental manera q Jj, facer
la non pudieflen venderf, nin enaje= fa bona meaz
nar, masque fiemprefincalfc a el cafus e Es
tur:tamen ad=
hue potell de-
trahi Trebellianica.Sc cf optimos tex8cibi not, Abbasin cap. Ray=
naldus:in fin.de tella.quitex.fbitpoll difpofidonem.d,aurhen. Sed
cumtellator. Scvultadhuc Trebellianicam derraliá contra tacitam
voluntatemteltatoris, S*perillun text terminis quando teltaror
iufsic omnia bona fla in torum relieui. tener Socinus confilei.(e
juendo ordinem.col.in. Sclatius idem Socinus confi.33.profequ:
¡oordinemiin.4.q.colype.éctin.vbiplura aducir, quod requiratue
fpecificaprohibicio:£cnon fufiiciarconizéturara, Sfdicatur, quód
integré bonareftiruantursaduerte tamen,quód in hoc contrarinim có
fuluftAlexan.confi.voluuni.zincipir,cca primum dubium. col.fi
vbivoluicfuffcere voluntatem conicóluratamexnota.per Baldin.
Centurio.fF devulga. $e pupila. bl. dum tratar decilcctulub ia
turionis compendiofefaétz perverba communia. vbipluraadducic.
Sibirefpondet ad legesquas prole adducit Socinus, vide ibi percú.
Stilta opinio magis placet:ramáillud quod ex mientecolligitor, die
citnrexprelliml pretoránprincipioffde opersmon, enuntia. £ ibi
Bartol.é«alija Setradicidem Socinusconfi.127.quoniam in prefentá
confiltarione.¿.volumi.columaantepenulti.é Deciusconfil.¡$gavila
Jonga ferie. columafina. fiveróteflatoradijciens diteclaulila: qua
eftdeconfuetudinedicerer $e hares plusnon perat1fatisexhoc vide»
tarprohiberi detradtio falidiz,fecundum Baldumin,l.cum patreme
Cadeiuradoti.£cnot.quód licet tellatordicat, quod res quasrelinquic
haredivalenttantam,quód (ufficeretadfalcidiam debitam jure inf
tationis,nonvideturex hoc prohibere falcidiamiquia videtur errares
¿non effe certusdeviribus parrimonij,vt declarantBarto.Ang.Pave
EDoéto.in.l.quód debonis.vbi bon*tex.ff.ad,l. Fale. Senora criam
qnód etiam deiurecommuni, quando 1eftatorprobiber falcidiam len
garadebentureriam fineheraditatis aditione-vtin authenti.dehares
dib.8efalas.hinenobis.8 ibilacob.de bello vil Balvin.1.ñú quem
habentem.col.12.C.famil hercilvbi cciam Bal. dicitin verfic. deinde
queritur. quód nop poteftteftator prohibere quartam qua: debetur
alicuí ex formaconfuctudinis,velllarutiallegatiexin.c.Rayn
detzlla Sedan ecbellinica lille poble relacorenrolábes
mf opiniones,etiaminter glo.vt patet ex gin diéla amhiento fed
cuimtellator.vbivoluit Trebellianicamnon poffe áteltatore prohi=
berizculuscontrañium tenuitgle.in authen.dehrediba8 falciin.cli
verá expreñsim. quod ell mapiscominunicer Dodto. approbatame
WScrosi Parrado Miresllas ln princi tad Tiebella bilis su
mero,45.faceturhanc elle magiscommunern opinionem, 8 Alexan «
rio vqlumi.Eccon(ils.tercio volumi. quód an procedat
eciaminliberisprimi gradus de reflituendo gramacis,dicam nlfimade
infiacodem.
Quelanon pudiefíevender Concordar cum authentic. vt fponfalicia
Jargitas.$.fina.6. Cuad legem Falcid.auchen.fedin ea. Siergo qui
Mituar aliquem hwredeminbonisfuis, que voluir elle bona maño»
sie , Se probibuit alierarionem non poterit decrabi per inilitus
tumfalcidia.neque Trebellianicayurhricvides,Ecnor.Balin.dánslión
Panidanj O y
goquisin= *
1. quel,
2. quel,
A o
Sefta Partida.
fedinca.Sfocicifa less quod ficutl
añienatiolealis,ex falcidia vel Trebellianica quod ne-quehabebislo-
cumaliznatio perviam praderipconis,8c quód ie praiciiptie nom ha
bear locumio bovisunaioriar in que quellione vide que laibimed
xiin.L.ro.iotas parcica.4. € Facitexiam ,qy bona maioriz probibica
alienarinon publicentur propterdelictam polidentis maioriam. de
quocfftextanora.Sibi Bartchin.l imperator.fT.de fideicommilla.li-
ber.c.rca quam legem,vide Alexan.confil.3zwwolu.1. in ducbus locis.
Adde.l.cun quisi.deinterdi.8 release notata perCynunsinadalecun»
liber, corum libe, eS: di quispresbyter.Codecpif.
de resyxoris.Cede dona, inter virum Ecvxorem.
¿Larios fiorus.£.Cornelio felici1F.deiurefifci. papinian
soS.mentuitle.fF de ino%hicio.tellamen,quod procedir criar in cri
sine lle waiellacio rexe.Sóbi Angelain.Leorum.Rad leg3ul. maie
Mla:is.. vbiell cafus, quódea, quernon tranfeuntin excrancum here»
des,non tranfeunt in ifcura publicadis bonis proptercrimenl, julia
maieAlacis,quod eciam tener Bald.in.$.tina, que fit primacauía bene
fil-amiccenescin,$.infuper.de probibi.feud aliena. perFredericú, vbi
tenerquód propter deliétum commifíuminperlonam domini ¿licer
perdarar feudumiilla ramen quae habencar jure genicure, Sedebene
ad aliosiuceprimogenicargtranfire,non perduntur propter deliétum
comuniiTumcontradominum. quod etiamtener expreGius Bald.in
diéto.5.(inal.S confert ad predióta quod habeturin Pialo». $8, Inci-
pis, Mifericordiadomini.iunétto Píal.yincipir,Meméto domine Da
wd. nai D-uspromiferacregnum perperuyin femini David Selicer
Deuspropter peecaruin folcatrenocare promilTa,tamen,quiai (tud pa
Lun faétum eft Dauid non renocaw'tlicer aligui ab eo delcendentes
Rezes,commiferunt crimen Igo mai<(larisidolarrádo vttrac
glollam ordinariam Maith xi capita... 6cibi Nicola, de'
quod habetur ad Roman. capitugaibi, Quid enim fiquidaw ¡lloran
non credideruntascc,Sk ibi vicola.de Lyra, poteritergoiile ad quem
percinet maioria impedire fifcum,ne bona maior. incorporet.). fi.
xibi Bal.C.de bonsvacansin se.notadlib. decimo.l.fipateraC. qui bó.
cedespol! benetamen publicabiturvlisfructus in vita delinquenti
in dicto.$.Cornelio Felici.qug omnia procedent:aifi pertenoremin=
uellicurz, fen maioriar prosilum ellet, quod (acimin cali conúifcas
tionisbonamaioriz:tranftantinillam perfonam», qug poll mortem
delinquentisvecatur ad maioriam, vel aliasin hoc difponarur : nao
tune feruabitur difpoido misloria: quando Faffafvic facultare regia
vel perteltamentomli sero Gnefacultateregja nue recurrendum ele
(ec ad notataper glo(I.S Barol.in lege.quiabfendf de acquirenda
polleGione.videin hoc quetradie Alexand.dicto contiloigefimorer
cio. Xi cala quoex tenore maiori. locusell confifcarioni y an tune
benacruntapud regem,vebona asioria,velve bonaliberazcic quód
vebona liberananva ata perfonavaciatur condicio rej texte cum
gol iulezcpría (is Añdecolla.bono,Bald.in lezefecunda.coli
nalccanda.C.de iurelifci.l hina. C.de vtursfifca,Barin.]fifcus.la pri
mera. C.deiure filcslib.decimo.l.cum infundo.$.quod fiaccideritff,
deñure dorwal.in.l.fecunda.in pincip. AM /olut.marri. Sex hocinfer
rurquod fifadla confifcarionerex doneteaw flio delinquentis , vel
proximiorivocato,quod eritapuditium donatarium , vt nova majce
rianon vtantiquaspolito,«quod rex donauerit vecffermaloria:vel exar.
ex (ui natura,vt comitatus vel ducarus: Sk pro hoc videturtext. in lege,
Klibertns meusin feruitutem.fF.cle bonsliber. A tenet Baldin.S ind
pere prohifeu.alie per Fredericumaquef fina, S vide per Ludowi
cum de Goza. conti.46.numero16, 8 vide quid inhoc dicit loan, de
Pla.pertextú ibisin lege.s.in fine.C.deimpcslucra.def. libro deciinos
Sed quidíipaterinconflituionemaiorir appefiit pactum, quod
fi filius committerer deliétum ex quo bena confifcarentur bona re-
verterenturad parrem», (1 tamen princeps indulfcricálio quod rener-
tancur ad filium contigie,quod omniaita accidernut, Sc princeps in»
dullic Álioxpaterverovult de noo apponeregranamen velconditios
eanán maioría an pobsiEtvideruraquod nonex dodo. BartoL.in.l.
pole do:em.colunnafextabi.Scdeo dico quando parer dur dotem
primo viro.fEfoluto matrimonio, 41 Quidtamenin calu quo non eft
locus confifeationi maioriz (iprincepsrewitrar pollea deliétum, de
rellienit delinquenten: foreciam condemnatum, an recuperabit bo=
namaioriz,vel adhuctranfibuntin fequentem vocatum> áviderar
dicendum,quod fille delinquens fuitcondemnarus, Kira (cundana
vinculum maioracás bona feceranteranfitamán ajium, feujos ma
yi :uncrelitudoprincipisnililoperabicues in preludiciomillius,
quificeratvocatuspropter deliétum alcerios.vteradir Baldus in capi.
rimoshic finicurles,deinde confuctr.regincip.colum.fina. Écque-
Áone fi,Iwvero adhuc non crarcondemnaras: bonarameniplo inré
esantconfifcata, Sccum tuncfecerune tramitan in ficvocatam , 8
ficindulgentia velrelticucio,máhil deber operarisi vero neque condé-
natiofuitícquata , neque bonaiploiure fueruntconfífcata; Seune
bonismalorianon haber lecú
non viderur perdidifle maforacum, Seerirproficiaindulzenia Ma
diflineio colligiturex verbis Bald.jn dici.capis 4-$infleper.ce probi
bi.feudaliena per Eredericam.queltione fina. S vide quae nor. Bald,
in capit.vnico. quidiwistiripol aliena.vall.feud, recupe, in princi
pio.Incafisvero quo permaiotia inflrumentum nilidilponitur, ad
quemeex delito tranteatmaicriappublicabirar víusfiuétas,vráizd, E
£ipánceps crimen indulzeac, Se xcilivuar operabicurreflituio,vercha
bear faum maloracumevt prius com fruCtibus: fecuncam Baldum in
dito capito.primo,hicfiritur lex.columnafina.viderar enimrellicu
tio facia,vt fine bona maioria. non viliberapertexain.l.cciam. $.£ide-
portatas.Midebo,liber.Gk.la.83.fF.defen.palsis. - Quod intellige (
pnecpsanrreficuionemnon cea donationem alteri,talisvít
ruélusmam tunc recuperarer perreflicutionem fecundum Balduna
ibidem.penultima columna.de quo tamen viémo vide que laté tran
duntur d notantur per Alexandrum Scmoderin lege.Gallus.5. 86
uid itantum.fEdeliberis 8:pofthu,Barto.in,l.quzcunque. C. de fi=
deinfuméjunbialta fica br decimo.Caralas, 8 Joahade mo la
capi.quia diligentia.de elcétio. Felin,in cap.fi.col.4.de conftitu. Bin
capit.interquaruorade maiori.ée cbedien. Abb,in capicul. de paro
chig.£lingulariterperSocinum confi.266.columa1g.20.£.1, cum fe
uenti.Hodiecommniterin facultatibus regalibus ad maloriamex=
cipinntarcriminahzerefis, 8 leía maletas, criminis nefandi,vtin
illisperdanturbona wyaicriz + quod feruandum videturin his bonis,
que vinculantur ex vigorefaculratis, Sraliter non pollent vinculari
corumque alienationesprohiberi:cum enim has vires receperunt ex
privilegio pincipis:nimirum,f princepstale prinilegiumin hoc pof-
fiemocilicare Se declarare,feu fub certisljmicationibus concedere, Si
veróconditor maioria:etíam finefacultateprincipis , poteratbona
fuagranarefideicommiflo, reflivutionifibijcere : ve quiamullos des
fcendentes, velalcendenteshabebat, $ libercpoterat bonafiza vin=
culare , velli habebatintertia $: quinta poterar libere difponere
juxtallregni, taliabona non perdentor, etiam propter crimen lafos Vide.L ito
maieltacis: vedix, Glicerimerneniacficultasprincipis infimal cum Cum omo
potellatescque difponenti competir , de jurecommuninonperden- nibusalijs
turtaliab ona, in quibuscompetebar dejure comuni etiam cicrares ius it.
feriptum principistalisfacultasrin dubio nanque ex quo condensma- intituó.li
joriam non (e rellringicin fua difpolitione ad ralern regiam faculca- Dro.5.no-
tempvilusfuicdilponere osrinim eliori modo, quo difpolitio (ha con= UZ IECOP.
feruari poffet, Baldus in lege.id qued pauperibus. columnafina, ver=
ficul, vitur circa hoc.C.deepilccpis 8 clesicis.dlege. plas
nésiquod fallo.tuco.audto.écibáBaldus, Era£tusquipomitgericx
duplicipoteltsie, fuflentabiturexea,qua melius valerepotellivtelk
calusmulean fingularisio capivu.nib elleritde prabendis. 8:5bi Ab»
basin fecundo norabi.£:perillum textum eleganter eriam dicit Bal
dusin,s.primo.columnapenulcima,delogecorra.quod fipartes com
promiferuntin iudicem delegatam non perhocvidenturrenuntare
xefcripto :Ímo ex vtraque auchoricate intelligituriudex procedere,6c
poteli pro parte valere lententia ex vna authoritate, 8. pro alía partes
ex altera perdiétum capi.nifieflent.quod dicitnon efealibi.Semper
enim adus videcur elle geusex ea authoritare, quee maius robur $e
mañorem efficaciam dat ati. vtin legetertia,vbicafus notabi; fade
+ teftamen.mili,nam valensadtun exercere ex Cuplici poteflare:vide=
turaétum excicuilTe prarexea maiorís potellavis, ve dixit Abb.per
rentibi ge per.d.ly inc ficuc.pe.ncra.de eleátic. dixitetiam Bald.
3n.l.bumanicatis. colom.feptima.C.deimpuber. Sc aliisfibfli. quéd.
habensduo arbirñaadaliquem aétam, viderur facercex arbitrio ple»
niori.échocidem voluicInnocentinsin capicu.cumex ofticij.de pre
feriptio.vbi criar fortiusvolnit,quod li quis habensanthoritatem or
dinariam,crederer esjamfe babereaurhoritatem delegaramiquam ta
meninveritate non habebar, $ protellarerurvelle tantum proceden
ze aurhoritatedelegatasmililominusprocelfostencbitauthorirate or-
dinariziuritdiaionis, quam tantum habebar: quodefUingulare, fir
nicra nanque reputancurilla queozonturdeiurecoremuni , quina
illaquiraguntur deñurefpeciali.L.ciusmilids, Samilicia miffius(fde te
Mamen. will. cin awhentico. denonalienan.$.quia vero verifimile,
femper in dubio quisvidecurvelle facere adtum validum jure como
muni Sc ordinario:nón autem (pecial,vel extraordinario. quang
C.deteftamamili.8c.Lánteftamento.la primerancod.titu. Scideo dicit
Frederiade Sen.co,¡lilasaincipitfacium talec(l, quedam domus.
Siquispotell procedere vordinarius, Seve delegacusprefumitnrin du
bio vtiporellate ordinaria.CSfhlo ergo, difponétescircamaioriam
exprimant (e melioripotellate quapeTenfacere, E dilponere, vto»
amis dubietastollacar, Se quod proteltenturvellevé iure comenund,
e facultare ,illavia Sforma,qua melius eorum difpoficio conferuari
políitsdk confere cuamad pradidtadhabebar.M.deinílc. perquam
1bimot. Barto), quodlicercontraham recu refpeGu wnios man
quede habere credebamn : tamen poflim azere contra te vizere
Titulo.XI.Como fe menguen las mandas. 83
alterias mandaci, quod habeslicetignorantem temporecontradtus de
ticfullinetur contractus,etiam ex alio mandato:dequo non fuitfaéta
ancncio, vt erñam pleniusconcludit Bartolusin fia dilpuracione incis
pientiadunanciageneralis, Se Bald.Scin.l.fallus.C. define. 8 tec
Barrio. Lambiciota.cólum.vlti.ff.de decrer.ab ordin.facien, Sed eric
pulciuram dubiumyan in cala quo perdacar maioria ex crimine Lele
anaicltacis vel alterius criminis,an tencbiturdecuiétione qui tale cri=
amen comamificii haberer vnde polsitfolucre,kviderur quod licex dí
¿to Bal.io.$.ruríus.quibus mod.feu,ami,verticul, (ed queriturvnum
auttor.CQuod autemdixi, quódneque percrimelela maiellatisper
danturbuna maio.ix.imó adhucvenientin fequentemvecarum, an
procedatia flijsdclinquentis,qui ad maioriamellent vocacitvide que
dicamin legelecunda.ticua.partita,7.vbietiamtradlabitur deo dans
te de filijsantevel poll delictum cóceptis,S deintellcéino), quilquis.
Coadlegem lul.maieft.4c.L.6.cima7«partita.a.Etin cafu quo exteno
reinuelticura, vel alidsbona,vel víustruétus maiorix conhilcarenturli
pole flor deferuivitregi,Giiliuscius vel maiorizr fuccelTor feruivicin=
clinaridebetrexad bene merirum,veiubeateidaribona, nequetara
debentattendi demeritaparris quam merica bli l.nontantum.s (ies
manciparus.fEde bonorum pollelsi.contratabul, $ fucir quod notar
Baldusin capi. primo.o principio.col.z,verficus quid (unt duo fra-
tres.quibus mod.feu.ami.vbi dicit, quod(i ex duobusfiarribusynus
witdominumyalter (ha probitate defendit, quod tune excuías
rurvnas propteralterum propterconiunciionem perlonaram $ feu=
di.dQuidautemó villa feu caflrum maiorieconfilcarémrex hisqua
habentarin.La2.tiez.partitafecunda.ibi,cíTo mifino dezimos.vide
dida. queibidixi, Faciteiamifta.laadid quod notar Bald, in
authentica.preterea.C.vnd.vir kv xor.colum.2.verlicu.viterius etiá,
Nota quód prohibicusalienarc,non potefl per fu mcontraétuia vel
«qual pomada inc acer politono Jeralentio eppálicass
mo tenecar curarencid fat. I.(ita quisafaca.l, in glo(T.1F de verború
obliza.Sadde Bald.in.lprima.C.deinofici. doti.
Alter eciarm facicillalex ad decifionemillius dubitationis, an difpo=
Ao authenticz.re, quz.C.communia.delega,fcilicer , quod bona
fubiettarellitucioni polluntalienari ex cauía detis,quandoliberis les
gitima poro non (ufticerer,procedatetiam tante exprefla probibie
tionetellaroris.quam quzllionem latétractar lafonin diéta autheas
tica.res que. columnaleptima,Ec.SwvbialTerit conimunem elle apiw
nionem,quód procedateriam flanteexprefTaprohibicione , contra
Baldum qui voluitcontrariamin,$.donare.qualiter olimfeud. alien.
poll. communen opinionemtener dogtor de Palac Rub. du repetis
tione.capit.per vellras.de donario.intervirum Ec xorem.coluim. 55.
$.só.cuin lequentibusin formisminoribus, Certcifta,l.partitarum
poteítinduci pro opimione Bald. vltraalia que pro cainducic lafon
in dicta aschentica.resquz.Cumvujthaclex quod (tanteiíta raliex
reflaprohibitione,cefleralienatio etiam ex difpelidonclezali:d fic
oso nda delo in.l.quiliberos.fde ritu
mupcia.l.S.irol.u.partica quarca,Licerdici pofiic, quodifta;L parum.
faciatican raciocins firquiateílator porel prohiberefalcidiam , $e
proliibendoalienationemper confequens videtar probiberedimicu
ionemperviam slcidizreítatorcamen nen poteliprohibere obliga
vionewm quateneturpater dotare filiam,Sed adhuc poreltrefponceri,
quod perexprefTamprohibisioné,quéd neqyex caufadorisresfubie-
donilienentar, poreftprouideriperteflatorema vecradie
der confilio. 56.confideratis verbís tellamenti 1. volumincs
quoderiametrevecitumconfil.23.volumi,fecundo. quicaméad hoc
nihilallegars e disto tamen elusmeminic Ambrolias, pronteilam ze
fer Palati.R mui. vbi fupra.colum.62.in repesl fliusfamilias.focivi E
delegar. S lalo: authentica.res qua, In cófemationgtamen il.
lus di Al scand,tradir Pala, Ruui.vbifupra, q ficutpoteitadiicó
paítum vel coudirio,vtresnon poftirallenariin ecclefiam vel piam
Jocum.vetradirBaldin.c.clerii.colú. a.de juci.bcin.c.quarin eccle-
fiarum.de confltiwa.col y vertiated hic querivur Felinainca. quin ce-
clefiarum.cowtitu,Bald alijind.esal,C.decondidlio.ob caul. perdo
¿toán.Lfica quise$.calege.deverboram oblig ficetiam valere de-
berdifpolitiosneresalienerur cria ex canfa dotis, perhoctamen nó
arbitrorrecedendumácommuni gpinionescim expreior fitprohis
bitio,quód nequepropter dotem.Bienentar, quáwo li fimpliciter alien
nasjoprohibeatur.8cquod dixi,quódrencatexprella probibitio , ve
nequeex caufa dorisalieneturo Lismica 8cintellige quando prohibens
non tenebaturad dotemsnom (tenereturtalis prohibitio non obfla-
socoveradicDactodrolfillsfanallas bol de lega. quel dera
Pala. Quui.vbifupra.col. ó5.tex. notain.l. cumbidci. Ade fidcicom-
mifa.liberal pero.$ prediú.ude Lega.2.8 crederem hocprocedere e-
tjamó:ortuo patre nulla promiladoteabeo velcon(lituta ,fliade
rellizuendo gravata,telem dotem promitterer,vel conflituerit, quie-
quidinconeraidvolucrit Angel authécico.de refliu. Ekea G parir
colla. 4.fuperglo,queincipir,fed nonne,quiavideturin hoccffetexo
in contrariumin,Lmulier.$.cum proponererar.fl.ad Trebeilia, Gin
Ipecietenetlafoniosd.authentica.res que.coJGinalverfiay.limita.Se
dottordePalati.Runi.vbifupra colú.66L*eciusconfil yy 6.vilo cafia
propolitosaduertetamen, quod hodiein reznoattentamentedl. re=
goisvidetur dicendum,quódiliain qua deuenirermaiora, in qua
eilént bonaalicnari probibita:etiam linon exprimerttar, quód ne-
jue ex cauía dotisalienarerar : fed generalicer elTet prohibica alienas
tiozadhucnonpoflerex cauíafua dorisalienarebona maiorie,ju
tadifpolitionemad.$.cum proponeretur,Scdict.aurhentica”
quiain dictisiuribusnon erat diétafilia rogatareltituere
coshaberersfed eratrogata relticuere,fifine hlijs decefTerit, vnde fil
erantin conditionenonin difpofitioneiuxtagloÍ. magis communie
terapprobatáin.l.Luciusatiade haredib.inftitu. vnde in cafu. dif. cú
proponeretur.co. cafi quo muliernon dedifler bona fideicommil
An dotem Sk contraherer matrimonium, poterar difponereadlibicum.
defruétibus,tanquisn dercbus paraphernalibus ,huxtanota.in.l. pé-
Hui deman cas in.l.dotis,
ff.deiuredoti. vnde nullus force veligtcótrahiere macrimonium cum.
ea,Selicnoninueniret maritum,Scideo emanavit provild. $a Sc. de
auchentica,ltew li dareturcafus, quódin cafuillo filia haberet lios,
peteracipfabona liberéalienaresó; ic maritusinuenirete, Scillanma
Ji cum eacontrahererfinebonis,ex quibus poflenconera matrimonij
fuftentaresvndeconfideraturibi, quod marivus non aliter vellercon=
traburc:nitidotedata,feupromilla. Srideo mecellariafuicilla prouis
fio,vefideicomwilllum ex caufa dois minueretur, Inregno vero na
ftro maricus habetadminiliracionem bonorumvxoriseíam non do
tallum, Sfrudtusitafontía e si
nesfrucluscomucunesinterviram Scvxotem ex quibuleanque be= Er, 1,
nispercipiunturtecundum.1'seegni,(ecundum ques eriam meque mu sora]
Jer fincalfeni viripoxef di:ponere derebusfuis,etiamparapherna- tit, 9, Lipo
Libus.Ttemincafa maioria fi Guncin difpoficione,Scadcamvocatid sonougres
primodifponente.Praterca de jureregninihil an.plius pofTechabere
“naricusifi hac bonamraioriz libidarenturin doter, quám (ilimplis
citercontrahieret:nurrimonium,neque videmus quodimariti curent,
quódraliabenafibialsignencar in dotem:tantum procuratur,q yace
fitdines, £ habearbona: dchochabitonon curatur deconflitutione
dotisimólibentervoluntrecipere bona(ine assignatione dotis: quía
minus oblizanturavnde viderur: quódceflerdilpofitio distaram.11.á
cellanteradone.Imó perhoc videtur cafusinad.$.cum proponeretur,.
ibicum dicitnif de frudtibus policlibipronideri dq dote: cumigieur
tantuuleoportead marimontumanañori, que trace aliqua
afignacione dofisificulialsignarernrin dotem,cellare deberdiéta di
folio , Sesonporecinasgnoralo jafenaliaforminas inquam
venicerwaloria alienare ciusbona_,, edam proptercaulain fia do
vis : écbencetiam ad prediótaconfert quod haberurincapitamuper.
dedonario.intervirum de vxorem. 4 Quandovero nótraétarerur de
dote fliz, inquam venitimaioria,fed dedotandis alijsliberisdefcen=
dentibusá primo difponzre,efl dubiuman Gitalesliberi naci font jam
plo difponente mortuo,pofsintdotari de bonis maicricsin quo vide
turvelle Paul. de Caltr¿quod ficin difto$.cú proponeretur. in prino
cipio.Curm tradit quid fuericillius.5.difpofitioniadditumper difpo=
Sicionemautbenti.sesqueS diciequod primo addicur:quia in didto
5.tanvum habetur de fliain(lituca de de reflisuendo granata in diéto
veró authentic.idem deciditurin nepoteex filio,velin pronepcte ex
nepcte de licde cateris delcendentibusivcibi colligitorin verbolibes
ris,quod comprehenditomnes defcendentesimam onusdotandi ome
mum perfonarumpradidtarum pertinerctad tellaro:em , filviuerce
vrinlegededit dotem,ff.decolletio.bono.l.oétana.tital.11opartit»4.
vnde(ecundumeum cen(ctur voluifTe quod facererillud quud teflas
rorelferfacturas.argu.l.comferuus.antebfEde condi. 8: demontira,
*ibinanqueipfe v'uus,Secusin nepoteex flia, vel pronepote exne-
pues quía onusdtandiilasnon perno ad primi dilpomentern.
fedad parentesillorumperca,quernorglof.in.Láfilia, A ad Trebel.
vultergo.Paul.de Caflaquod de menteprimi difponentisfirliceriam
Giemorimus,quodin omnibus defcendétibuseius per filiumvel nepo
tem pobir fieriallenatioex canla doris,iuxtadi(pofitionem die. arte
then,tesqui.dequo ezo multum dubito, 8: potlusinclinaremin con
trariumn.6 primoexcludo cafumindubicalilem, bi conditormaio-
xix etiamex caula dois prohiberer alienationem 1 nam tunc difpofi-
tio ciusleruanda ell(ve dix) eciaminillo cafu eft dementePaul.de
Calls. Cum findamentum eius it quod fi yluoreripfefecifler: Bic
quod cenferarvolwifTe,quód fiat polt ciusmortem.Quod fundamen.
run ceflatílante voluntate exprelfain contrarium,quando veró non
fuic hocexpreflim , (edlimplicirerprohibuit alicnationem ,tune
videtur, quod inliberisnatis co mortuo »in quosnulla fiñtorta oblr=
gysio dorandi,non cenfeaturidóvolui(le quod feretac fabpíe viuercr
Jn no.
eft.latic
lib,
Seltapartida,
nequepralamitorwoluiffe contra fuamprobibiionem bona difirabi
in cojin quo ipiera lo modo erst oblizarusargumendl. cum de inde
bitclaieprobadorib.Serbi porel fui alía conectara non prafus
amic y 1. Coud Prcbelija.8s conflachic
manercin muaioria,8 6 talisconieéiura do
netlet deflzaere ones muorias,vel pendomnes. Sitale
¿cl.cumferaus. al>
Jez.per Paul mibilin hoc probar. Imoibiilla prefumprio tendebar
ari conferaacionem imaiorem bonorum ex reddiciencrationum, quá
incorua dimirarioneny Sprocedichocmagisindubie dejucrez
ex quo per comractum macciononi) iliusliberar
justa. Eaurisafic nulla obligacio dotandiefTit ja auo paterno nep=
temex lilto:Sfacirad pradieta J..$.(i quis proximicr.Uvnd.ceguas
¿bi namtipoll mortemneque obflabitalij , nequeipleadmitcen:
mes faltproximiorcognacusci,quo vino nondun: animal fueri:
-1o£uciendum.cum biemlibus.fE.de fuis,Slezi.hareciPratercaras
tiofoncamentalis. did autientica.res que. ve tradit Palusde Caliro
contilio.So.primo volumi:quia pertupraleriptem eximivmconíuito
rem.Se,cilyqui vndeficutnó pollerhuie
oblizatio ierocre=tab ciendotesfizasre/lixutioni, quo mis us ob
d'ctám caulaan licrerdiminutiosica nequepro hibendcillaram aliena
tionem:ana non debeatefie in poreflate debiroris ab obligatione 1e
eximerelicut.Crde actio. obliga. Siizirurifla ell ratio, Scraliso-
bligatio celler prontcellacin priwodi(ponente , qui nunquam fair
obii¿ausad dotandum neptes,vel praneptes, qua non erant, nec fte
runtiu ren natura,eo vino paterquod poruitbona fua fubjjcereres
Mivutioni,£ prohiberealicnationem:nequetalisdelcendenshaberde
quo conquera:ur:cumnunquato habia talem alendeniem obligas
tum. Pratereactiam Paulusin dicto confividerur declararefe circaid
quod ixeratin didtes$.cum proponeretur.8c in diéta auchentica,1es
que.penultima colume(:vequod dixit,procedat quandotantumerar
prohíbivio taciralegalis,denon alienando:co quod bona erantfubie»
sa fideicommifTo: quando veró Tetexprella prohibirio, € defectus
nonefictin potefla:e difponentis probiber tis:tunc»on procedar
dilpolicio.4.authentica.res que.Sed adhucinfabit quis:quiafecun
dui hocnihil (pecialitacis, vel prerogaciuarinduétum fuerit per di-
¿tam authenticam.res que,ex quo dicicur, quod tantum procedar in
obligato ad dotandi, feuquádo in períona primidifponéis nara fue
obiizatio dotandizad quod relpondeo quod adhwc ell mulcam fatio=
xs E preroga! quiaiplo morcuo cantem poterat agere flia pro
fia legitimayvel neptis que forténon fificeretad conllizendam do
teu. Kcundusn qlalitarem flia velnepús, $ alía dequibusin.l.flie,
IE delezatis tercio. Stctigiin lege.8.titulo guarro. partita. 5. in glofT.
far parcescamabion.Eciladintroduétum furper diétam autheni
cam, velegitima non (ufiicienti mic pobitmanasad bona prohibita
alienaráz vel potefl dici quod mulcun inducar de nono illa authends
caveflantetantam'tacica prohibitione leyali,ex prefmpta vo!
tedefinnridifponentis,bonafubicátafideicommiillo pofsint alier
pro dote,eriama perliberos,quinonerant in rerum naturayiua primo
«siponente:quud non ell lante expreflaprohibiricne, vedisivelle
Paul,de Callrcin diéto conli. Sed primum mili plos placer, $ quód
in hocnullaGirdiferenciainter expre, Stacitam prohiticiones
ss confertad pradiéta, quía maioricatusin mulús participar de natu»
feudi:Scarguitur de vnoad aliud,vetracitBaldosínlege, cum anú
«uioribus,C.deiur.delibe.Socin.confil.37,vcluz.é viaenus, quod
£eudam non potell dariindotem. vtincapts, donare, qualicar olim
faudaalie.polla8 perillumtex.dicitibiBal. quod auhentica.res que.
non habeclocam in re £eudali,S in calisin quo permictitur aliquan»
«ofeudum dariín dotem,proceditpro ritava(lalli dantisin feudum
tantum,8cnon perpero,(ecundum Innocent, Ecdodto.indisto cap»
nuporás polea reuercicnr feudum morcuo vallallo ad eum ,ad quem,
exformainuellicura reuert deber, fecundum prediétos do8o.Stra
«ditFelimusin cap.qua in ecclefiarum, deconflitu. columna. 29. hine
eciam videmusquotidic regeimpetrare licentias, $ facultates, ve de
bonis maioriz pofintfiliz dotari,vel bona maioriz obligari pro re:
Litutione dotis.Simpetranturquotidie idelcendentibus primi di
1ponentis,qualifitpro certo habitumaliter non pofle de 1are fieriega
fruftrapsecibus impetratur quod ¿iure communi concedicor,l.ncunñ
fimilibus.C,dethefaurlibro.xo.!.cum per ablentiam.C.quib.nonob
jcitur long.tempo, e
GER licer non ft difputandum de hoc de potellare principis au
ferentis per tales licentias jus futuri fideicommiñi, juxta ca qué
ene tradit Alexanderconfilio.2.vifiscodicillislegitimatione $ a
ljs,primo volumine.8: confilio:94»vbiad finem. dicit quód fecun=
dumillud conblium fuitiidicarum.Confulo tamen dominis decon=
filioregisad hoc deputaris,veraró É cummagna caulaiídz $e fimiles
facultatesin encrionem bonorum maioriz Kfdcicommifi,détursli
Dandidare:
qui peumisteccturin deftendentesin infinica
re.
enim darentur Gngcanlajufla fortdtenerenturad intereffeparti l+fe,
excoquód notar BalduspoltglofTam ibiins. fina. columna quistes
verlicul.item nota exitla glollade pacciuramen. firman. 8: que habé
turin.lyuciaS paria vide Petrum de Anchar.in resul. pofTel
for.coluana decimafeptima.verficulo.quinto quero. deregulis jur
librolexto.cipleprinceps concedens taleslicentiaslinecanla nonia
Nefacerer.neque viderarpo(Te perpradicta, vellaltem tencbiturgra
ato prouideredebonocambio,vtnotantervolnieInnocen. in capi
pilicumpridem.derenun.column.fecunda.verficu.nos credimmus.
nequerecipienteserunttuti in con(cientiaiuxtaglo.ia capit. nó cl.
devorcalten 8: fepepatresinprajudiciomfilioram velñllaram qui
busdefertar maiotialmpetrahFacultatesregjas cum li fine (ab eo=
um potellare di proteétionevidentur delinquere.argument.l.defer=
re.$.lrem.cos.(T.de iurefi(ci.unde non debeteis faueri. Taleslicencias
tendantcontrapublicam vilitater, que confiftitin conferuádis bos
nisin£uvilia nobillumal..rima.f«denuntiare, vericul. publicé enim
intere(?.(.de ventnípi.£ quod trsdie Toannes Andre. in additio, ad
Speculato.tituude(ucceñiosab intefla. vbi referens difputarionem la=
cobde Are.dicitpertineread publicam veilitatem, p agnacis $ Eumá
lx diuitize conferuentur:con(darenim,quód per divitías familieram.
conferuaturhone(las,qua: peritperinopiam,vtinauttentico detelli”
bus.y fancimmus.collacio. pri ma. Sficucprincipatasdiuilione deftra
uncur.vtin.S«preterea ducarus.de prolibieudaalicn. per Fredericú.
ra eriam patrimoniayvtexperientiadocet. ve tradit Socinus confilio
47.volowi-primo,colum.fecanda. Scinternobiles melioreft quan»
doquealiorura fliorum di(perfio,quam haredicatis divifio.ve tradie
Abb.rcíerens diówum beati Bernarái in capit.licet. de vote. Referipta
«conta publicam vtilitatem,Scin dampumaliorum vocarorum adma
oriamnon (untconcedenda,|.refcripta.Cadeprecib.jmpera.offerena
Lfina.C.ficontralus,vel vúlicarempublicanr,capitarelcriptad capito
decenti.verfomnesas.quallionelecanda.
¿Quid antem fi rex dedirlicentiamextrahendi vnam rem vel pra:
diuma miaioria pro dote filizr»co quia paternon habebaraliunde vn
de dotaretzan fipater pofles perueniar ad pinguiorem fortunam, te=
neaturipfedotare écresita alienata reuerti debetad maioriam 3 vide=
turdicendum,qud non,perea que not.glofT.in didtaauthécica, ros
que. Sincorporesvnde fumitur Seprobaturin dida.l.mulier.$.cum
proponerstur. $e fsciune que notlofTainlege.vbiadhuesC. dejure.
doriumase Bartosin.Lfi conftantesia principio.fT.foluto matrimo. in
quetlicne illa. ivirincipiar elle diuespoll dotem datam vxoxi,pro=
pter ejuspaupertatem Jn conerariumn facit quod notar Innocentain ca
pit.quiapleriqueadeimmunisecclefia.traditSocinuscon(i164. volw:
fecundo» vbi dicic, quéd liprinceps(abliftentealigua caula abílrabic
xen vial pollea ceflarcanta,cellar difpolido:8cres ablata debetrelli
tul: quiaauátisfaculcacibus,tolliturpriuilezium paupercatis.l. non
fantum.$.cos ff. de exculario.tuto.l.cura.$.primó.ffode muneri.Rho
nobis oneribus.5.audús.ffdevacar.tune.l.Titia.$.vluras.(F.deleg»
fecundo. Pretereahoc videtur de mente Bartin didla.l.fi conflantes
¿n principio.colum.fina.quem pro prima partejar citani cuiv diflin
guitinquellioncilla.Quód fi actusfiperueniens qui ab initio impes
diretaCtum geri,tenditad eundem efTe£tum cum aétugello, E túcex
fupernenienti cali nontollivurid quodell gelturn.l. verbis. ad lez
gem Falcid.Siveró tenditad contrarium efleum cum au celebras
«to, Seruncvulequod retradtetoradtos ex fuperuenienti caft, Scita re
Apondetad ¿ia deg.cura deben. de muncrib.Echono: com
Gwilibus. Vndein cai queionis propclite diviciafipetuenientés
tenduntad contrarium effeCum aétus celebrai,fólicer permifiionis
obinopiamextrahendipro doterem maioriz; Scviderur dicendum,
quod res rediredebeatadmmaioriam Si paterdotetex (uperuenienti-
busdiuitijs, Sed dicendumviderar , quódextradiotalisrei,Scó>
flitutiodotisex cafiétanon retraQlerurlicer Mperueniantdivicia, ve
inregulafa£tmn legitime,deregulis jurislibrofexto. Se quiacunias
¿us clk jam confirmarustune perceffationem caufienon deber cius
effeólustetradtari.l.quires.f.aream.fRdofolur.l.fancimas. laprimera
-C.de adminiftrastuto. Alexanderin digtalege. ficonflantein prindi-
pio. columna finalifortécamen compellendus eerextrabens vigo=
-xetalis facultacis decalibus divitijsfuperuenientibus fbrogare aljam
xemin maiorjavalorisrei , quer extradtafuir, Ec optima cautela crit,
módintalibuslicentijsitaspecificetur , Scillud ad quodalleganilo=
nocent.in diétocapitu. quia plerique.non videtnrita indiflindiéve-
tumpneque lnnocentshoc dicitita vt Socinusin dictoconfil. cumre=
tulic,vrpertepoterisvidere.eritergo optimum., vt cum tales licentize
conceduntur,quoddixiexprimacar, SiraJicentialimiterunvelex
etmarir qué dllcatares dear lación ia malos 2epa
ter extrahens pro dotefiliz dotemfoluar de fiperucnientibus divi-
tijs;. CEtlide confenfialienantisex facultare Regia y Sremptoris
diffoluituralienatio, viderurquod resredeacin maloriam. vcinlege.
6quelia
SS
¿quel
quel
roquale
que fis
Bue f,
Yue.
Mquacíte
Titulo. XI.Como le menguen las mandas.
voluntate.fF.quibamod.plz.velhypo.fol, d vide quod habeturin,J(
curisalivoluntare.co.citu.K.c.fi.33oquz+k gl.io.conmprscam. in parte
Wxores.270que (la. Ex quibus decides qplirés (itextraóta á mñoria
exfacultate regia. de ea fir faétús alius nusioricatus, an fi res redcar
ad priorem do.minum polsiriceruin ex ea voncedere imaioriam in qua
«<quzllione ví dicendumn, quéd resicrehabitanon reincidar in maio»
riamveprobacarin.fiira legacem.S li domus.fFa delega. r. E-proba»
tuccciam in.di$efi voluntatesvnde ad faciendum de es mouam majos
xiam in prefudiciam filiorusn cpuscricncua facultace, Bcadde que di
xi (upráparum pol! principium huitsglo.CA duerte exiam,quod qui
Judierem maiorig perinde eltacli remasienafler vndeincideretin poe
snam alienantis.gloanor.in.l.y.Sawiles.ff. dere miti:4LEr quid filuderet
Auper remaiorizlo tanta quanritace quod non ellerpesluicionisevide
1.quihabebas.éf de lsga.jis Bali beliario quibus mod, És
unit. Kemaduerte quod fi quis habuitáprincipelicentiam vendendi
xemmaloratus dí morte prauentas non fecitynó poreric(ncceflor cies
in maioriam vendere ex tal Facultatesvtcradienotiter Balio.5.Mar-
<hio. colu.1wverfi,pone concellun: efl privilegiun:,dehis qui feudum
darepolf.Item Staduerte, quod lille qui habuiclicenciam venden di
remaliquam maiorizc emas talem rem perinterpolitam perfónam,ve
forte alteri filio relinquat, quód non obflante tali licencia, Setaliali
nationevocacusad maloriam poterictalem rempetere.argu.l. Gs qui
bonis.H.de acquiahare,adde Bal.in.l,ordo.col.».verfi. quero datacit
poteltas.C.deexecu.reiindi. dAnzutempretium quod haberur ex
re queperwitciturvendiex maioratu litmaioriz , veconuertatur in
emptionemalicuiasreiimmobilis,Se fin facultate ad vendendú jue
non exprimaturividerur,quód fic ex his que not. Bal in.cx.defeud.
nonhabentepropr.naguram feudi. ver. quero nunquid preinm.oe
quoin calsilto pretium habecar excanla lucracina, «Sel quifipok
feflormaloriariuranir,quón non alienauicres majoria qui tamen po
Lea imperranir licentiam árege quod polletalienare tacens deiura»
mento pra íiito,an poterittuncalienare2videbatur, qued ficex diéto
Bald.in cap.ráin prin.column.4.de his quifeud.darepoflimevo
circa hoc quaro fi pralatus jurauit.referens loa, And.in.c. vtfuper de
rebuseccleiznonalienam.dicentem q ipreelacusivranitnon áliena
refinelicentiaPapz,quod liimpetrar icentiam á Papatacico juramé
to,quód porelt alienare,neque fictranfgrelsiojuramenti. Videturta=
menin hocdicendum,quód iifudiaramécam,pr:ellacur ficar (ue
celloribus,velad corum fauorem, 6% conferuationem rerum maiori
<uod tuncnonvalebit alienatio eciam(timpetrer licentiaro tacito lu»
ramento, quod 8 ell de mente loan.Andren.d.c.vtfuper. dum di-
cit,quód iiuraflernó alienare inelicentia Metropolirani,quód tune
FS impetrafetá Papatalem licentíamtacito jura mentonontenerer li.
centia nequepolletfieri alienatio.LA duerte criam, quód vigoreralis
£acultatisregiarnon debent vendi neque pro dote obligari xeé pretio-
fioresfenres magna maioriaside vilioribusporefM/arishieri, quiaver
faridebetán hoc arbitrium boniviri.l.magisputofone palim. de
reb.coroScibiBal.notabiliter.Barciin,lalio.f.de ali.8cciba.lega.á Ec
£i data fuielicentiaregia ad obligandum res imaioriz pro dote videtur
Ecdarivepobinevendi.fi pupillorum.$.1.SóbiBal.fEderebus cor.
Sitamen licentia dareturad vendendum non pe flenteius virtuteres
maior obligari.vcinad.l.fipupillorum.5.6 pretor. quiad forma de-
eretinonelbrecedendum.adde.|.fin.C.deprard.curialdlib.10, Srglof.
in.Lnondeber.f.derezu.iuris.€Sed pone quod datafiirlicentia al-
ternatiue ad vendendumvelad obligádum*es maioriz proaliquane
cefiitateporell enim ficalternatiue davi.vtin difto.$.fipratoraan túc
ficligatoblizare,pobitpoflea vendererscviderur,quod non pertext.
in LcuiusF de curato.fuio.quod forte procederetli perviam obliga
tionisfarisellernecebicaris confultum non alias. € Quidantem 6 pol
fellor maioris legauitaliquam rem maioria: Scpofteaimperranit fi
cultatem regiam ad extrahendum talerrem ámaioria, an reconua-
efcitlegarunevide.Iferusmo filij.n prin. Fodelega.a. 8cibiBartol. 6
Paul.£ Quidantem fiillequi valcimpugnare alienationem red maior
viz.cum facultateregisfattam itclericus videtur, quod titemporefa»
cultavisiam eratclericus,quód polsitsquia fi princeps de eo diipofiits
vt non polsitcontrauenire non porvitex defeéta poteflaris 3 fi veró
tantum generalicer prowidit,quód nullus cohtraueniariifla verda ge=
neralianon referuntur adimpobibiliadi'ponenú,£tad ea ad quie lua
FultUofenonextenditaide Ballad le comparedac la
Cadeiure delibe,ScBartosin fi quisfub conditionesffde conditioni»
businfitutionum., «Sedpone, quód rex dedit licentidim alienan»
dialiquam rem maioriz, anille ad quem pertiner poll mortem alic-
mantis poterit impediretradicionem polfeGionis offerendo pretinm
rei,ad fublevandam necefsitatem pro qua venditur? videtur dicen»
dum,quód (ice: facit bene quod norar Bald.in.$.deniquewverfical
Treninorarque fuit primacaula bencfi.amitrédi, vbi 8: tradtar de fue
ceflore,qualiterimpediatalignationem, Imó dcvidetnr, quod nec dú
proximus in gradu hocpofletveram etiam quiliber alñus de familia
84 l
vocacorumfacic.l.quiromg:$.coharedes, Mdeverboramobligationi
busalk resilimgularisin racione(aisin J.cidlo. de leza.prafyliadie
rit.8kfacicoptime,l.peto.gifratre.ff.dé legatis fecundo. den Rvide=
tur,quod tali cafu locus hitreuracii ex Iegisdilpoliione, quia res clk
degenerelcu auclengo.£Quid aucein liprinceps dedielicentiam ac y5, que
nandi ex majoria pro, dote ¡slá3:6 tamen pater nó dotamit iliam led.
in fuos víus expendit an pocerit fuccellor malorix petereresalienas
tasividetur,quod licex dicto Barr.pertexcum ibiin-lás quieSeci quie
fdelega.prafvideramen que dixiin.l.14.tivunyparcita quinta.ade
dectiam.h operarum iudicio.ffade operlibersiuneta-glo.ibiin verbo
dandawverficu.fed quarcin certo vnde idem elfeti venditor preiama
on cólumplitvndepecuniailla conuerterctar in vúlitatero maicrias
Jeewfhalienacio fui nulla feu non teneacres deber manerepenes mas
joremdilium,Senon penes omnesharedes.hicut, fade operis liber.
Sed quid fitle,qui ex faculcateporeratexirahereá mañoria remali- 16, que,
quam pro dotefiliz,velaliasleget flizetalem rem, cum onere pla.
debererfilio fuvo,qui fuccedebacin maioriatalem rem, vel tantá quan
titate:msó erat ralis maloriayin qua non fuccedobarfocmina Mlantibus
analculisicontingit quod moritur pater item Sifillus malcules E face
ceditquidam malculustrantuerfadis,cuifiliarecuíar dare rem vel quí= ;
titatein dpatre iniunctam,dicens quod ipíacl haresfrarrís ; Se ficad j
Suplecuw ett onasiudanétam, an tencaturadhuc loluere trantiuerte li
fuccedentión malería , quoadoluere debebac (rat dic quid ficper
1ex.notain.l.(iisquiss£ofEdelegaspral. alzem pone quod quisiu> 17: que F
perravira rege, vepolsitextrahereamoiorintalemrem pro fecundo
dilio,qui Fliusante acceptarionem moriusell, anreuertetorralisres
ad maioriarmeSvidetur quod ic.pertextvin.l proponebatur.ff. deca
Mtren.pecu.S lafillustamibias.Sol hareditacem,.pater cú lequen.ech
8 confertad hoc, quod firescuncelsit quod poller vendere res
maiova: Tito non viderarconcedere, quod vendar Seo fecundum
Andr.delfer.de probib.feudialienaper Ereder.colmperialemonte/pÓ
fo.L.cnin feruo ..rcfponfo, E decótrahiendaemprioncaLucas de Pen
3n.1.fi qíin$.C.de bonisvacanti.liba10.dSed pone, ppetícilor ma» 18 quel.
joriz habuiclicentiza principealienádi aliquararécx maioria, quin
Via on aleman ed toman Alo facesll ved Jat,an poble
viderur q ná per tex.inol, cerdontf.de ope.tiberán contrarió tsmen
foriter facit.).licut$.fidebitoridF.quibus mod+pig,vel bypo.folvbá
quiconfentiz debitori viderarconfentire hurredi eius.pro relulativna
videas Barain.L.limarico.gali voluntare.(EloJu.mawvbiciiaguióner 2
confentientemex voluntate,Econfenticniem ex neceñitates E ezo
19. que Bs
]
Ñ
l
adderomin confentiente ex necebitate,an dore necebitasin fitrede
velnon.quid enim finecelitas dotandi fororéadhuc durater pro que
pucepsaienaionempermilcene tune cm uso pesetas dra
yá licentiaex mente Bartol.in dit,$.fi voluntate.4 Sed quid lite»
Alator qui condidit maicriam conceficlicentinan vendendi, donan q
iS permarandippróutvellecrem maioria an pobicrempore morús
Jegare, $ canolcaliu sms, gr que dolio pcia :
viameforrépotellargui q non.argoviuus. fi quisinfraudtpacro, lis
cetnonsmultamésciar.Íu cogitato hoc-tl Aduerte ea, q lia: licena :
vía que dantur á principe ad alienandas resmaioriaintel!i¿i debene
«úmodo alienetbonafido,8 fine fraude maicrire exnoratisper Base.
in.lalio.fEdeali.kcibaleza.bonuscoxin.l1$pedal libera fd
quidin franparro. Quid añ habebatlicentiamvendendirem ex 20: uefa
maioría, «licgeneraliter: iflevero habebacduas majorias.ynamex.
parte patris,aliam ex parte matris, vendidieemex maloria1mattisy¿á
quam fielfet maioris pacris an tencbitvendirio? Scvideunr quód hc.
vinotarglo(T.ibiBarto.8cPlateain.l.1 Cone fiftusrem quam vene
diseno lib.10.contrariú tamen eller, llicentiafueracpecilisad rem . ,
ex maioriamatris,fi vendidifTerrem ex rmaloria parris,ve vultibi Plas
teain co quod dicitdereque erát alteriuseccleliz, cuiusredlor non
confenfit.ScaddeBald.in.d.l.nbrinsctade his qui feuadare pof. colin,
verfi.led nunquid fuperiors€ Quid (in inoragannisimperavitlicen 21; quefl.
tiamregiam ad vendendam re maiorizyvendidir Sreradidiy 8 polt .
eainintegim rellicutus elt aduerfusvenditionem. de rehabuie rem ,
anreincidatin malotiam? dic, quódlicl fecunda, Sántérduns E ¡Li
Bartoadfinem. (de vulga.Scpupil.pfima. .fiquisadita. ad Ter-
tullianam, £Sed pone, quód minorpofsidésmaioriam imperranitá 22, quel.
principefacultatem alienandialíqualm rem, ex ea ponfadto mentios
"ne zxtatisian vencbitalienariorécviderurdicendum, quod falienatio
eratexcaulanece(laria, Gcferuarafocci folennicas tequila in vendl-
tione1erum minorum,guodréfebiralienatio,quía de li exprefifier
cutter adhuc princepsdedifletlicegtiam, ex quo cau erat necefías
ria.Siveró alicnatiofuitex caulavoluntaria, non tenebiralienatio,cxe
quo princepsainoiloiclacaliaennon dede, eunon a
efacilicopolulaisSizoluperliterisidereloripr,
«Sed pone qminorlinefacalcare vedidir.é: hnclolenicatibus pofica 23. qual.
faQametione ecatis,Somalor ximperrauicá principe contirmiacione
véditionisivide? q [uficiatiquia auchositas prinópisfupplecornem
14quelte
as.uzít.
16.quell
17.quelo
28.que
Scftapartida,
folennitatemrequilitamin alienarionestex, 8 ibiT
quihereditatis Cade venden.rebusciuilib zu. 1eé Sc istifla materia,
vide quod dixián.l to.citz6.partita.q.in ¿l>=magnavin verlic,(ed an
presiam. «Sed pones paterhabebartaculrarem faciendi maioriam
nouam,$rollendi Se mutandiantiquam, qui feciencuá maioriam in
filium ¿cui ver
micbar anig
maioria, po»
nens Ín noua
aliqua bona
antique mas
jovi « omisrensalia de quibusmon feciementionem : pofuit tamenin
nouamaivria alía bonaprepria equivalencia bis, que omilitex anti
qua maiotiayan videacur ex hoc vigorefacaltariseacraxifTe bona,qué
ficomilitexantiqua maioriazvt ¡lla diuidanturinter hreredes?óx vide
turquodperhocvideaturextraxilTésargumenal.maritus,C.de procu
raco.cum concordan.dequibusibiin gl (M3 quianon elt verifimile
difponcinemgrauare voluitle haredesduplici onere.l.Titia, cum te+
flamentosj.qui invita úlia.fhde legana.Sglo(libiin verbo,none/tve
riimile.que ponderatverbatext.quod von ell intentio multiplican
diz dotis, quando ob dotem relinquirur,cirergo hicnomine maicriz:
relinquit,non videtur vellefacere duas maiorias.6 facittex, in ratióc
fui in.ldicer.fidelezos.S.l.cum alimcra.5bi. ade ali. cibalega. ia
contrariumtamen facicrex,in l Aurelivs.$.retator.M.delibe.legava
binon viderurreceflium in codicillisá difpofitione te/lamenti,quas
do nonponunturin codicillis verbareftrióiva: fed dic: quódideoid
ibi atuitur:quiafulepolitum verbura hoc amplius : vnde fucrútne-
ccllaria verba relbricrivascófertetió ad hoc quod cúpracefler licene
túatollendiantiquar meioriá,agtus fequens interprerabivmrexlicen=
tiapracedenti.l.quedam mulier.(F.dereiver:di, $ quod notar Bald.
in.covnico,quidiuris icfipoft alic.vafa.fco,recuibi.a.nctinverl; pro
febto. diltempone quod rex concefGitpacri facultazem perniitandi
ali quam rem nalorize,an (iparer nó fuicvíts facultace, tranfeat ad fi=
hiú:S:vide:ur q nonpertes.in.Lapud lulianú.$ufi quis alicni.fadlez.
1.8).2710.9.part.6. vi dehocbonustex.in.].licut, 5.4. ¿uibamo.
pignusvel hypo.fol. quod limita dk intelligze , mifi talisfacultas fuerie
concellapropter viilitatem maicrig:ovtnotar Bald.insj.m
pone concellum ef perpriuilegiumadelrís quifend.dare pol. Aduer-
teeriá y quádolicentia darur ad vendendum bona aliqua maioriasica
vealia locoillorum furrogenturbonataliter furrogata tequuncar 1»
turá,S: qualitates primorúyvidebonumtextain.l generali,5.hieredese
fdevfiafn.lega. ibi Bar. Quid autem alicnictl dara facultas alie
nandirem aliqiuá maioriz,an hivendarpof anoum incida: in ponés
acfi vencidifles fine ficultates loan. Faber videtar velle q licn. fina
C.deiureemphi.allegans Specxit.de locato.verfi. 98% Lficur.5i vo
Juntare.ff.quibus mo, pig»velhypo.fel,ex quo dogtor dePala.Rube.
in quibu(dam (uisrecolleétisinferebat ad faculracena regiar ad fació-
du maioriá, y expirerpecannú:á: nibil aliud allegar nifi prediéta:
facittamen ad hoc.c.plerung,8t.cfi autem.dereleripraéo.] ¿gatito 12.
parsitag.«licerloquanturin refcriptisad litesex ratione, videtur y
poflisntad iflas facultates ad maioriam extendi: cum ytraqy referipta
videantur odio(a:(ed in vtroque diéto,videturtenen dum efe contras
riumimó q talia refcripra durécíalcem per decem annos, juxta.l.vni
camfadenundi.:.lag2.citu.18.y partita.neque ob (lar didtumSpeca.
8cloan.Fabri.quiacontrarinm videturverius, Scloar+ Andr. in addi,
bi tenet coatrasium,quando non efTetcertus termines prafixus. $
d.coplerúquendobltar,quia Sibirelcriptumvale polacos
impetrato fecundo ab aduería parre.glo. 8: dodo.ibi. d Sedan(ircau
fa iulta concedendi ficulzacem ad abienationem bonoram mañoriar,
quando res majosja funtin partibus rernotis a domicilio pofteforis
maioria2Sividetur qp ic perexain autbenticcade ecciefiafli.ciouavese
fi. rautemanpalelegarum.colla.9, 8 voluir Bal.io.Lvoluntas, Cade fi
deicom.inleQuraanciquareferelafonin,l.filiusfarvilias.5.diui.in ren
Panic tdo hoclimirat.. Quid ante fi quishaberer
roaiorlem cúm licentia principisfadtam,6 cumtalivinculo K condi-
tione,quód $ lipolTellorsalismaiorizcomoitrercrcrisen ctiam Le
£ maieftatis,hona maioriznon confifcarentur, € máioria tranfeac
in fequentem vocacum, quipo(lea ex facultate regia extraxit aliqua
exbonis majoria:8tcadew facultate fecir deralibus bonis alñam ma-
joriá in aliú,Scalios,qui nó vocabantur¡ er maioriá antiquarnfebali-
uibuspadtis éccódiriorfbus: 3 fignánterinter cgtera:quod fi polfefa
dolo eaten Jete mastars, bora als
aria perderctinegs v)rerius it talicafu difpofiicin qué tranfirent.
lgweroaliquis quipofsidebat talé nova maioria,commiíit crimá
oie can 'honayanconfileabunturregi, vel redi
de Plain Jl
herederos::que dela máda q defta gui-
la fuelle fecha: nó puedeel heredero fa-
¡ná niosia dibit clinorabileiócvEpnon confilcen
cadpeiaa
limi, ue
Sp Eortioribus cermi
> pEpapa.vbi ponic
chio.ver.?
quzfliont in hecverba,PonepapaconceGitmihi quioddácaltrí
quibuídá códitionibus,quibus nó feruatiscaftrú deber renerú
ye
us caltrisfuisideinde egofecí contra ulctascóviticnestpipa dicice
ftrum ad (e reuerfumiego dico ad me pertinere, tanquam parten cis
uicacis oillio
€tualé, fa (ub
jacentem fade
nfula.
quzricur quid
iuris, relpon=
deo,q perdidivno€apitepecialisrecuperoex generalizquiapapa me
Jocotin polisie quo ad ciuitaré,ex diflriétirende acquiro per vniuerli=
tacé,quud perdo infpeétalpecie.argatf.deacquir,verú do. L quadam.
exí.uefer.vrpradio.l.li domus.cuali.s.ney; obltar, y (peces dero-
gatgencrisquia vernos elt,quádo genus venitampliaduesvenot.in. l.
quitó .pe.fEadefundoinílru. mudo quero gain diucrfis períonis
icaitrueratcócetlum Titio:nve ciuitas cum fio diflricia conceditur
Scio:8k vé dicedú q extindio Tiriv ex fua cócelsione acquirarur Seio
ex luo capitegenerali.ve.ff.cóia pra dio.l.in venditione , £i.fF. de jure
dor.l.fi propriecaciadicit.l.q li aípecie prinseftinchoádum poltea ve=
niendus ad genus.C.depiguo. l.2.qu non eltalibiin cócrarió vi:ná
legecauecer, eplicapitanens concelsiralicuivnú manfiam infendus
deindevendi.itcunitillud usañium nó venivin cócelsionegeneraliycás
quáexcepcú á curia per (pecialé prouidentiam,vtin.c.quidam capitas
neus.de capi.qui cur.ven.Solutio.iliudideo:quia noje curia: non cóti
náwrfeuda:fed noie ciniratis,bene continerentur caltrafaluo iure al-
terius:cú aútilludius deficiecólolidacorvniuerfitacifvz : Gidemfore
técílin feudisper.d.l.fi propsietati. Sicvidebarur dicédúin predica
quzlijene,g cú ius fecundae maioriz deficiar cóloliderur prima mas
jo:iz vniucrlali,pratereaicarex vcluit, qyillabcna extraherentura
prima maioriasetremanerent in fecúda,qua celfante nó y y aliquid
voluitagere cótraprimá maioniá,£crebuslic ltantibus.f, llanteleclne
damaioxia,vi difpentalle contraprimam non ¡lla ceflante.l.quod ler»
ius. finde condi.ob caul.dk que rradirlaté Socinusovolu.confi.58.8c
Alex.cóli,72.col.fi.z.vol.faciteria quod habetur in.).ficut 9,illud vi
eanus.ff.quibus mod,pignus vel hyporheca (oluitur.Giel.eciá, cía
jubemus+C.ad Vellcia, dk facitoprimelexproponcbal, S lex filiustan
amilias. Slhareditate,S.pater cu fequenú. (fede caftrení.peculio. ln
'amittabona deficruncelle primz maioriz ex
£uulrateregia, Seriligruntin alía perloná, vndejá non funtreliquíz
prime maioria.lpater 6líú.5.quindecim.ff. de lega.3. Scin fimili ha»
beis in fundo qui lemelexinit defamilia,q definit ele pácrimonia-
lismutatione perlon:r.ary, lgeritin bft,de acquir.hrarcain de refadra
amilsibiliex criminclelg maicflaris:femper ericamitsibilis,vealiasin
inrefaétaalienabili:fempereritalienabibs.vcin,d.5.quindecim, Sa
ciceciam quod haberurin.l.fiquiszedesáf. de fesuitayr.predi, Jrem me
dijtucceflores immutácrei qualitará.l.Paulus,S.fi.f. de acqui. harz»
1.licirario.5.mercatores.fade public.l.fiauia.C.de donas, 1. C. deim-
po.lucratiua.deferip.].10.Bal.de eo quibibi vel hgrcd.Iuis.inprin, Ad
. ha pe
ndecócelsitmihi ciu'tarem (ub qua ell illudcaftrú curo omuni
carfalcidia.EfTo milino feria, quído el
teltador mandalfe a lu fijo algo por ra-
¿ebonú Selingularécalumin.|.Gicalezacum. li domusfF. de legata.
ibi,arli cadomo deltruéto,Kc.ék quodibi Pau.de Calismot, in fine,
APerquites.ctiáinferesad queftioné, q fiparerhabens maioriá a0-
tiquáimperranirá principe licentiam extrabendiab eaaliqua bona, 6%
cótticuendi ex cis maioriá aligin filiúlecundú:8 irafecir , q morcuo
fecúdo filio in vita patris, mon reuertútur bona illa in primá maioriás
etiáficóltarerdevolútarepatris, q reuerterestur, quiacum talinoua
volútatevt reuecterétur debebar eriá cócurrere licentia regis neceflan
sia.facit loque .fitñ eller calus, in quo facultas res
gisin hocnon ellernecefTaria (ufticerer veluntasparri,pertexain.suli
domus.n fi. Evitlá pane crederédeiure veriorem,nitiex conicétris
aliquibus alíjs conflarer principe voluille deficientelecundamivria,
y bona redirent ad primá,vt (icautú fuit:p decedécibus vocatis in te=
cúda:bonaredireradprimam, velaliás de tali velitaie conftarersás in
facultateregianon exprimerentar,qp benaex crimine Iglemaieltais
confilcarétur:quiatúicin certisnó eller opus cúiedquris.l.continuas,$.
cumita, fade verbosobli. Tu quandocaluso ccurreric latius confiviera,
quia quell.cll norabilis.d Poncetiam,g contra tenoiem maloria y
cant. in defeétum malculorú,quendárranfuerlaléexclulafilia foemi-
na rex difpentauir,vtpoffeller daretmaioriam filize,6: cins delcendo
tibuscomparet mode,nonilleprimoloco vocatus ¿fed lequentesvos
catisd dicicregéillis nó preivoicafie,vnde perú maioriá,an point?
videtur q non pertexváidenotabilemin.)..o). (ide afsignandis li
berts.Barain.L.$i pater.£f.deconiungendis cum emanciparo liberis
eius,q deplano procedershillecui oratoria deferebacue ellet viuns té-
Por: yuo defertas.(ecus videcuríi e/Ter morcuns,
UE a Jus herederos.Hoc dicit ne alias precepcum probibicionis aliena- $
sionis,dicacur nudunvcin.Lgq.titu.s Sibidixi, 5. partit. E Face
hacien
. 30
29 quello
.quzle
Titul.XI.Como fe menguan las mandas:
hac lex ad queflionem maioricarus fimpliciter fadti quía cum (e-
cundum confuctudinem Hifpanizintelligacur veveniardefilioma=
ioriin maioremprohibitio fagta de non alienando non dicetur nu-
dum preceptum.probatetiamilta.l.quod (itmaioria far in defcen-
dentes ¿e probibitio alienacionis fadta fit tantum primo vocaro q
extendatar ca
lis prohibicio
ad fecundum
$ cxterosde-
fcendentes vo
caros, videcur
enimprohi
tio elle realis
non perfona-
lis iuxtaidgd
nótBarcin.l.
3. $. opus nos
vumadán,
de nou. oper,
muntia,detan=
girBaldein. $.
ruríus.colum-
maprimaverl.
quid de prohi
bitionibus. de
contro. ines
zon dela lu legitimapartea, que deuc
aucrenlosbienesdel padre,ofimandal
feaal guna muger de lo fuyo por razó
dedote?, ofimandalle aforrar fus fier-
uos“.Cadetales cofas comocítas, non
puedenlosherederos facar,nin retener
ningúa cola porrazó de falcidia.Otrofi
dezimos,que pagando cl heredero có-
plidamente* algunas cofas delas man
das,queouicffefechocl teltadornon fa
cando endela falcidia, cuydando*qen
la heredad q fincaua, auía affaz parapa-
garlasotras mandas,e pararetener para
£i la fu parte legitima: cftonce todas las
otras mandas deue pagar complidamé
te.Fueras ende, fidefpues que las elco-
mencoafsiapagar, fe defcubriciTealgá
debdo grandeque el non lo fopiefe en
anteque eratenudo de pagar aquel a-
quicnel hercdo. Ca eftonce por cftara-
zon bien podria facar falcidia de agllas
mandas, quefueffenaun porpagar.
mus.io princa
C. deinofhici.
xe(l
falcidia inter-
y » Unedere Ads
de.l. cum do»
temaf£.ad leg.
falci.Scglolan
Lin tellamen=
10.C.co.
30 Eosforrar lus
9Le).V 11.Comolos herederos pueden facar la
falcidia fifixieren el inuentari
Jeruoso Adde pes Odos los heréfferos q fon
eS cftablefcidos pdrloste(ta-
tates. ff.de ¡n= y dores, puedéfacar falcidia
Soltindd, g [egú quediximos en las le
in teltaméto.
€complidamente. Adde authenticam.fed cum teltator. C. codem.8c
notáltam.).partitar.qui bene declaraciílam cafom Gplenius quam
Falciasiadiamben den corporeade fumicur.Sclimita Scintellige
veper Bart.Scdotto.in.l.fiex pluribus.f.cod.quando feilicerplures
resfub nomine colle£tiuo eflen: legata: nam Scli vna ex diétis rebus
fuiflerlpóte foluca falcidia po(let detrahi dealijs:quia tunc eftvnum.
tantlm legacum: quando veró funt plura legata, 8e foluatur vnum
procedit ¡ltalex,Límita ctiamiftá, L quando heres (oluilTetintegre
vni legarario cum protellatione,quod non intendicibi praiudicare
¡uoadalios:quiatunclibinon praiudicat,fecandum lacob.de Raue.
Alber.in.d.auth.fed cur teftator, quiaiíto cafta Lita non loqui-
turindubiotemen (impliciter foluendo vni videtur etiam confentire
defoluendoaliisetiam integraliter,fecandum Ey in.d.auth.(ed cum
teltator.q.6,8cibicriam Salycepoft.d.lacob.deRauen.EglofT.in.d,
authen.fed cumteltator,
a
a
10 € Ucuydanda.Secus ergo lifolueret per errorem,Ecnó agnitis priusviri
Bio rarcsóntiyeto Lobo boslsy mon idarco :od.S.Janó du
bium,C.dete(ta.G.l.error.C,co, ”
Qlex. P 11
so Haresnon faciensinuentaciamin forma juris priatur falcidia: non.
tamen legitima debicaiure nacura:quia cum falcidia fic beneficiam
legis aufercur in legern commitrent. had. ee
*£ aralcidis. Adde.Lfina, fi veró poltquam.C:deiur.deliberbclyo, ti
tu.ó.upra Emparte :
2 g Guegitima, Approbat opinionem glo/Tin.finá.$,penain glo/T.fivad —
h
fin.C.deiur.delibe.S glofT.in authen.bocamplins.C,de fideicom. fu
per verbo naturale.Scglo(.in auter.fed cumtellator.in verbo exce-
danc.C.adlegem falcid. fed que eric veilitas in boc cum £lius nea
conficiens inuentarium eciam de fuo proprio ¿tencarar folida prarr
fare legata,vcin.L.xo.tit.6.lapra cadem particasrefponde, veperBar.
in.dauthe.kd
cum teflatore
joverfic.qua
YO viram per
nonconfeétio
nem. Quidar
temin Uscbel
lianicaan pri=
yesantedefta.E clto fe deue entender, fi
fizicren primeraméteclinuentario,que
dene ferfecho fegund que disimos en
eltitulo decomo pueden auer confejo
los herederosfi tomarála heredado nó. xr
Efiporauentura clinuentario non o- lao
vicfen fecho,eftóce nópodriifacarfal- res finófaciar
cidiaf.Fueras ende,fi los herederos fucf e bl
fen delos que defcienden o (bé, porla IAN
liñaderecha de los fazcdores delos tefta
mentos.Cacltosatalesdeuen aucrla fu - GLutinepe
parte legitima8, por debdo q há en los nonparvadif:
bienes del padre naturalmente:mas los fepias dn: 5.
otros herederoshhan la falcidia porotor y
mA A lex PILI,
gamiento deley.Eporende pues,que Er Non decralir
ftos a talesnon guardá la ley deué poré ” preresquartam
deperderaquello que dcuíá aver poro- ps Trebellia
; num, quando
torgamiento della. A ullabada
to K coat as
dic: compil
tac hueres fra
¿lus,quosper
dipitiudiciote
inhac
%Ley. V 117. Conso aquel que eseflablefcido por
heredero fiesvugado que dela bevencia a osri
puede fucar della la quarsa parre, a que dizen
en latin trebellianica.
la quarta parte, quecl here
da! dero deuc aucr de los bic-
e: Ay) nesdela herencia? ,en que
es eftableicido quando es rogado del te
ftador,que deo entregue depues lahe-
lunt perce=
ptos nepligen
tía fideicome
millaij nópe
tentis:led polt
tempus quo
heres debetre(lituere:maliciold perceptos tenetur reflituere: Scpro
¡(ta quarta Trebellianica tenetur harxes pro oneribushrzreditarijs:in
quartaaucemiurenaturiz debitanon compucanturfruétus percepti.
hoc dicit.
Delos bienes de la herencia. Aduerte ad hocverbumenamexeo deci- 1
di videturque(tio,de qua per Oldrald.confil.:58 incipitfa£tum tale
eltian Trebellianica deducaturcciam habitore(peétu ad Jegata reli
ayveltantum de co,quodinpere(? heredi,dedudtislegaisnam per
m.l.viderur quod tantum deducarur decalunredirate in qua ele
in(licutus, 8 quam rogarus ell reflicuerefideicommi(lario vniner-
fali.Scidem videtur voluifTe Azo.C.ad Trebellia¡infumma,col, pen,
ver,quartz recentio.cum dicir,quod herespolsit detrahere quarcam
Trebellianicam de vniuerfitate, quam heres rogaras ell reltituere,
Se maximeatrentocommuni (tilo tellamentoruax: cuna fadtis legas
tis,diciturrin cateris veró bonis legatis folutis inflimo talem Jueres
dem,Sccum legaranon fubiaceantre(lieutoni, neque per confequés
Lubiacere debentretentioniquarca Trebellianicz,Oldráltamévbi
fupraconfuluiccontrariam:imo quód detrahaturtam delegatisrcli-
tis,quana de totoalio vniuerlali,per.l.x.$.Tulianus.cum glolibi.8.l.
Marcel/us.5.Pomponiusfcribitff.ad Treb.8.C.co.l.fin.infin.Ecca
pirul.Kdynuntius.de te(ta.Scfubditnorabiliter pilla verbavfitacain
cateris bonisiníicuó talem haredemnontepugnants quininflica-
tiofaéta desu ex yniuerto¿éEguodiaodos fic loquendi apudte-
faroresitreplit, vecatera prítter legata velinc apud haredem irre-
i y 'erocapi.ledrellitui,l.peneste.Aide ver
bors figuifica. tn Vero in ¡la qúzllighe dic vt perAngel. i
quicur Alex.in.d.5.1d8 a tetigiin.Lo.ja gta, (upr
cecAngel.nullaradeiftisdiétis Oldrald.nieg; críam Alex
> Partida.vij. 2
fruétus,fiplas na, conf.
arta aften- trebe,
5 d Utuefenegligente.
tionemenotactiamvnum quod Baldudi
can.bisquecin fraudscredir.aliena.fancad finaquod in cali quo quis
«ltinftitutus non contemplarione fua:fed fidcicómiflarii,quod tune
non derrahctquartam Trebellianicam pertexfingularem. ¿ibi Cyo
3n.Lin fideicommifsi.fecum polidias.ffade vi.vbicriam videbis per
Alexcin addi úl
sioadBar
dicetiá Bal.
d.cob.adfine,
quod vbicúg;
uistenstarre
ficuere hazte»
ditaremex có
eratta y ob
detsabit. alle-
gat.L quidam
cum
deheredi.io-
feu, Etaduer
sep regular.
der extra cepo
soscalusyde qu
y
rencia 20tri.Bero deue contar en cfta fu
parte*las cofas q el fazedor del teftamé
tolemando filas ouo. Eaun dezimos,
quelos frutos* quetomo detal heren-
cia,de mientraquelz0u0,fifucren tan-
tos,que montarétáto quáto podriava-
lcrla quarta parte,que el deue aucr:cftó
cenon deuctomar 6, ninguna cola dela
heredad,antela deuedar libree quita, a
aquelaquienlerogaronquela deme
fipor auentura tanto non valieflen los
frutos que el faco ende, contando ante
lo que el refcibio dellosfobrecíto,deuc
feentregar de losbienesde la herencia,
fafla qayalaquartaparte.E fi masmon
tarenlosfrutos, quelo quecldeueaner
por razó defta quart parte,eftóce dezi-
Frebelli. non
porelk. hieres
fumere iflam
quará in vna
se, vel rebusp
exi elcdis de
bencáiciamde — mos,quefi cl teftadorle feñalo diaaque
a rindieffela heredad,e aaquel plazo lacn
delerda trego aaglagenladeuiaentregar:q quer
Iquíguam.C. — denetodos losfrutos por laquarta par
ad legs falcido
Eran teflacor
te,q deuiaaner,quáto qer q valá mas.E
ob S
fupraco.vbicommuniter teneridi
xi qufic.Quodan procedareciamin liberisprimi gradus,dereftienen
do grauatischinterícribentes maxima concertacio: Se quod non pol
firpater prohiberefiliisrogatistalem detraétionem:tener Bar.SeSália
jubemus.C.ad Trebellia.Sci
tanica Romafingular.1yuetenct contrariumsimo q probiber cciam
pofiticuiusopinionemeriam tennit Cy imad.iubemus. Sci
diciecomenunemPau.á monte picoia.l.in quartam. co
Jemowtr7aad.|.£slci, prout late tradicDidacusá Couarrmu, in rele
capitali.Raynuntius.detefta,f.2.mme.7-quiadhetetopinioni Bal.
taoquam filiisfauorabili, Sclecundum cum magis communiter re.
rarencfapare Add lin quart. adlegem al Senor quod
portiohgrediraria donationís,quz morte confirmacur intrebelllieni
-filium quem habenten.C.famil. hercifeun. fecua-
de quaper Balbi.8.column. Item criam cópu»
isimplendw,videibidem $e. cum pater.
Quid autei fi teflator iufsit refitai setenta
«quarta,an tunc tu ftuscomputenturin quartam vide per Alexand,
pos! Rapha.ia.d.l.in fideicommiflaria vbi Alex.col.s.quodtuncnó
compurentur quo deftbene notandum..
ve somaraNó ergo pofletheres dicere.volo fruétus refituere,
-aminalijorebus Irareditariishaberesve hicpater:cuius contra
sii diccbur Rapha.relarusab Alexand. in diét. lfideicormmillariá
bi AJes.cencecontracum,polkImolin.d.$.fihares.Sopigio Imol,
8: Alexan.approbarurhic. +
Barro.£ doéto.communiterio.d.J.infideicommifTariam.tenenttúc
etiam fruéius cedere lucro cohrrredis,qui nonfuicin mora,
5 + Udelafa parreque den aer. Eficfondtas, quas percepic viera quar»
tascliijereliqui compurentrín quartá.Quidramen fifideicom
milTarius,dicatín tali co(n,quando heredis mora jaceruenic, q vale
quodfruétuspolt moram perceptiibixe/licuantur, Se quod Jueres ha
Quid finonfiicneglizensiquiafortccratabíens. _
Si >
Selta partida.
Bearquartamdealiisrebus haredicarijs,an fir audiendus? viderar y
non,ex quo lexifla vult,c fru£tusincra quartam computécur in ea,
quod planéprocedirvolentefideicómiliasio,(eu non contradicente:
co auréinuito non exprimicilta.l.vndefacis videturcequí qp fideicó
mitTarioin hocfuceurracur:nealias dicamuselleinpoteftate haredis
perculpam,Se
imoramfuá ba
berefibi quar-
finó lefeñalaró dia cierto,ag diefTe la he
redad, eaqlq ladeuia auer fucilenegli
gétel ¿demádarla.fabiédolo,cltóce de
zimos Geltegcratenedor dela heredad
auralos frutos della,e nó los cótara enla
fu quarta parte. Masficítea talfueffere
beldede darla heredado lo meticife por
alógamiéto maliciofaméte: eftóce Gto
ger qvalámaslos frutos, q el cfquilmo
delalu parte, q deueauer e, fera tenudo
delosdaral otro cóla heredad.Elo G di
ximosen elta ley,érazó de losfrutos, q
denéfercótadosenla quartaparte,fegú
qesfobredicho,ha logar quádo el here
leroaquié ruega qa heredada otri,
nones delos fijos del teltador£.Cafide — l-infideicom-
Hlosfuelle:eltóce los frutos Gefquilmaf p € rijo delega y
fe cftefijo del fazedor deltcftaméto,mié der: Concord
toni 5 cúLiubemus.
tra Gtovieflelaheredaden fu poder, MÓ CadTrcbel.
ferácótadosenlalupartelegitimaS:an — procedicin
o e deuefer facada liberis primi
E a 220% gradus tant
entcraméte,delos bienes delaherécia,e Vehic 8ibi 8
not. ex genes
ralitare huius
LLinfeni, quod hic difponiturprocedere finefliigrauentar reftitae»
reallislibert co.licet Cynus Albe.Falgo.Corneus
Liubemus. Al del. in fideicommiflaria.colum.;.centterenteótra
siuun,quandeféxranco.primumtamen(quod exiftins.) generalita-
teapprobari videtur)tenuerunt Salyce.£Pay.ió:d.l.jubemus. loan.
de Imol.in.l.quod debonis.$.cumauns.f.ad legem falcidiam.S Ri-
pain diéta lezcin fideicommillaria.numero, juia maiorratio Be
fuuorfiliigrauari e(t quando granatarrellicueidexcranco, quáquan=
doalteritilio.
fario:cúnó ft
inpoteltatehg
veliz
quartamm (ed
judicis arbi-
trio committi
tur, Bartol: Se
cómillariasia
hocfiraudien=
das tener Loa.
delmo.K Ale
xxan.pofl lac.
deRaxc.ind.
E Urnlafupartelegivima . Siincelligas in debico inte nature planum $.
cft:quia talemlegitimam Bci; 2 fruétas, debetfilins habere ,ve
i ima piepferionei.€. leinofíici.ceft.Baldusin.lnon eltam
biguam.C.tamil.hercilenn.glin. de.in ideicommilTaria. E. ad Tre
el Etan ¡demencia lepirima debitaalcendentbus vefuéins non
computenturinea:Bald.tenetquodnonin repetirio.capitu.fipator.
deteftaibr.fexto.allegar.l.filiusfamilias.Mad! legem Elia. Stidem
vultAlexan.índ Lin fidcicomiflaria.column.quinta.vbi diciefe ali+
bi hocnólegifTe,Scquódpro Balsadducipore(t,quia. G
folumloquitur in legitima delcendencium ¿ergo in alcendentibms
xemanent incorreétalmeaamiqua volentiaindillinGte, qué d fenétus
imputenturin legitimara..Papinjanus. $. vnde fi quis de inofñe
cio.tcftamemihitamen plusplaces,quodidem fitin legitima alcén»
dentiam peral.nam Beh patentibus.tf.de inoflicio, teftamen. £t.. 6s
in ordina, Tausi, Scquia.l. fliusfumilias. loquiturin falcidia,nonía
Iegitimarác quiadifpolicumin vno ex cortelariuis,dilponirurinalio, q
feu cenferideberdilpofitumin alio.Lfina.C.deindiét.viduica.coll,8
in.1i.C«decapre.libroyndecimo,fi verd intelligasiftam.l. de Tre
bellianica,prontetiam deberintelligi,8cipla loquitur, proceditetiá
plan contonitas cutiifpolione diful labs. funde lena
Trebellianicam, filexifta vocetlegitimam, Sclic eríam vocarfalci-
diamvthabetarín.l.quartafupra eod.8cintellige de fiuétibus perce
pús,poltmorté reflatoris:veillinon computentarin legitimam debi
tamiure naturz,neque Trebellianicam,percepti veró ante mortem,
feutemporemortispendentes confentur, vtreliquiereshareditarias
S:poflizarcomputari Scalsignari áindicepro legi
itima, vel Trebellia
ica, (ecundum AleXan,quem videin.d,Lin Adcicommiflaria,col. 3.
9 a Entaguereleefador. Concorde
tumadillud,quod diz lupra e
Libere Trcbellianicam fil primi y
iusregai fillusgraaarus debes
ei Trebellianiciidio ve dis
dixi quad tan
oterat
detrahese legi
capaci gl. .vbi
nondelosfrutos della:máguei el teftan
timam, deia= — dorlo oujeffemádado de otra guil.Pe
renararsó ro lo que diximos delta quarta parte en
€o calio quo arte
da ae cftaley,fedeue entender delta guifa, q el
quo poterat— herederoladeueauer,quádo cnt
detrahere du- d ñ > Ed
as guarras, Tedadde ugrado, finconftresimiento
ninguno,que cljuezle fizielíe. Mas (ics
10 b Gsies rebelde. «beldeb, 1 Jena E
Aide lnág "ebeldeb,nonla queriendo entrar:
$. quicompul — ouieflca fizerpor premiac mádam,
fus.(F. ad Y re= del “cf f E
Docas delfuez:cltoncenoñ facaralaquartapar
demul.noniu= tcfobredicha: Antedezimos,g cstenu-
a dode dar, ede entregar la heredad con
€ Gsuparte, Ade gar!
deinft. dei losfrutos della,1aquel g lerogo,o man
ema do clteftadorquela dielfe, Otfoti dezi-
fedquia. cum MOS, que elestiempre tenudo de pagar
duobus.teque — fu parte delas debdasd que denicife el
O fiquis teftador,quáto lecopicllica pagar,porra
1 darnlardebdaa z00 delta quarta parte.
ficprorata
té Titulo. XIL Delos
illias quart,
tenetur credi
<fcritos que fazen los omesafusfina-
mientos, a quellaman en la
df écin Mus per
tín códicillos.
Pr, a Odicillos dizen en latin
deco= Mota. ma? 15
Aralicer dilln Ú
temlegatarijs.
veindot. Scan
C. ad Trebel»,
la. fuperquo
Adie.C. tamen vide la
$ vna: manera de cferitos
guentemn. h AS pequeños, que fazen los
54 doing COS omes defpues que han
bdo 29 Y feclio fus teftamentos,
Caftr.in.d.| paracrelccr,o menguar, omuda algu
$r2.C.cod. 8 99 de las mandas que auian fechas en
erAlexanin ,
Malsteda ellos.Ondepuesqueen los titulosante
quadringen= — defte, fablamos delosteftamentos,que
es fon mayores cfcrituras,que los omes fa
€rirulas. re. zen,porrazondefus finamicros. Otroli
y WuexaLa
30 Codicillus ell breuis feriptura ente vel poflteftamentam fata: Se
polTuntcodicillare ownesqui poflin rellaris prodelt er im codicile
des quapa cumpofluntlegatain teflamento augeri vel minu: Se
potelt codicillusin fcripris velfinecoram quinque tefibusfieri: cid
linon fintrogati.had.. ,
1 e Goante.Adde.lante tabulas..co.Scinft,co.$.n3 tancim. SC, co, lo
fueabinitio. E 20 pE
2 £ 4 Decarorgeaños. Isenim poteft facere codicillos,qui deture poteft
facereteltamentum.l.divus.$.codicillos.Fdejur.codicillo. Quidau
em ficaueretur flatuto,qued minor.25. arnisnon poli tellar
poterít codicillarepoft.14.annos*Bartol,quod nóvin.l.2.fL.dolega.o.
contrariumtamen tener Baldiin.lati.C.de tefla. ver. quid fi facutum
did die
35 Ceneltirnlo.Vide easparericaro.cum fequencibus.
a UEneferitos finel.Adde,Lfi,Cade bon.liber.8:.L.fi,C.co.
S 5 1 cinco reftigos,Adde.2,1,6,C,co.vide hodie quod habeturin.
Vil. 8 Jostellamentoslibr.s.ordina.rega-dcimol3¿in ordina, Tauri.
4otio hicopnonrequiriturteftesin codicillis elle rozaros: cum dicit quee
fuere acoren judios Lfiinfi.Coco. Ecadde cin .06ap1a par
copil, y
detodas lascofas, que pueden fer pue-
ftas,c fechas en cllos.Quercmos aqui de
zirdeftas efcriturasfobredichas.Emo- iy
ftraremos,quequicredezircodicillus.E temo
aquetienepro.E quiélo puedefazer.E Mee
en que mancradcuc fer fecho. E fobre. sitexea
quecolas.E quedepartimientohaentre tam Treb
los tcftamentos,c loscobdicilos.Edcli” repaso
dircmos,como fepueden delatar.
ey. 7. Que quieredezircobdicio sea queticn
prose quienlo puede faxerse en [manera dene
fer feclrosefobre que cojas, d
WO dicillus en latin, táto quiere, vade Kn es
dezirenromance, comocle pueda
pate tarabreuc, quefizen algunos: certasnen tias
omesdelpues que fon fechosfus-tefta-
¿ ¿tal clerituracomo cla,
tiene grápro:porquepuedeomecn ella
oméguarlas ovádas queonicfe
fechas enel ecltaméto. E puedelo fazer
todo omcq fea mayordecatorzcañosí,
ela muger de dozcaños, folamenteque
non fea de aquellosaquiécs defendido,
fegun diximosen el titulo delos tefta- incodicilisdi
mentos. E puedefer fecho el cobdicilo a
en clcrito cfinel,hfolo que feacierten y- llas
cinco tefligos,'quando lo fazc.Epuedé renta
feren el mandadastodas las colas, que a
pueden fer dexadas encl tcftaméto, por. codillorúal.
rozon demanda. > iaa
Le). 11. Que co el cobdicilo nop pueden ferefta surrcodici
1 blefcidosherederos derechaméte: cop principa
1 Ps deber
Milos cobdicilosnon pueden fas aaa
[er cflablefcidos herederos E cofivaio, Sed Quen
cricpulchrum
¿ubivm,ancum hodie deiureregni cadem folesmitas, Scnimeras te
fiin debeatintcrueniecia codicils, quein ceflamento, Sinteó Qui el
fufiiciunt quio q teltes,vel tres cum tabelJione, ordina.fiquís 1 Tur
hodicincodicillisaliquer inflituar directo, an cenebit inllicuio ac copa.
fifuélacifeciniellamentorkvidebacar y non ex co quodnct. Bald: ipnovare
H ixcafin.Cifunil.hercifovbiconcludic q haredicas directe da copacit, le
¡on potelt,etias li paterin codi josiniliruat: qua cuun re:
Jinquereherediatem direétoin codicillis fpeciale irán milice z ergo
jo contrariun: ef ius commune.Kidem voluicBald.in. L humanica
ris.colu ver. fed nunquidiflaexemplaria.C.deimprsber.éc alijsfub
Mi.Sctamen con (kar valereteflamencum interliberosctiam cd sino
sinumeroteflivm. vein.l, hac confultibima.$.eximperfefto. Cade
softad.7ti.fupraca.par.Sficti teltator vocet codicillú difppobici
¡lam in quadiredlo infúsuic, curabimas de nominezimo demente
quepernomen (ignilicatar:quiacivilianominaretinenda (unto fuí
natural. verbis ciuslibus de vul.de pupilida tener Saly ce.
Jfilij.quádo ex dió. notari»vel alias con(tugpacicin voluil
Jari.In contrariú tamenfacic quodnor.Barto.in.d.l.haccofal
¿sofi guisa Sin lor E deivinltcupstejla.écio.lmilitiscodic
prin.tfa de relta.milavbirenetpatrem polfe in codicitlis Glio pujilla
> Pastida.yj. Pa
2.4 UDerechamente WN etbatamen direétain coc
Seltapartida.
sicerfablti
pillarem,pr
dequo late
di
esabintellato, Serevocare fublicutionem pu
jusfactá p cú inteftamento, in quo fubllicuerat extraneos
ideperal .d,5 fi gsaúe.faciceriá qdno.lo. An. i
pecu,tit.deinttru.editio.s.compendiotécol.8.in addi
:cipitad intelisétuimvbi dixicgficollacor conuocatis fepeem re(lib?
nÚlcuar lnece ;
de 05 derechamentezporende fi algun tefta
dicar , q vule— dorouiclfe cltablefcido heredero en lu
dictam difpo=
fitiongiure co
dicilorúvales
re, pvalebio,
vr teltamentú
pelenó codicil
lum.Code tel.
Sprobatin.l.
tellamécú, O,
deceltam, vbi
Bald.SkSalye,
notantygplicer
tellator tella»
mécum appel
Jet codicillos,
nó per hoc de
finitelletelta-
cum, dixit
ctíá Ang. io.
illud.s.crad
«deiur.co=
dicillo.qp li te-
flacos íllicuac
haredesiX no
tarius dicattar
Jisvolens codi
cillos facerez
illa verba nos
nonimpe
diuot, quin va
le mencum, 8 eradicTafon.h
'mAle.écdicrú Bal.
esba enim impropriancur, ve deferajantintentioni,
ip.verb.lufed 8cfi poflellori.g.itemói
ta. deverbo.fignifi.$ciilud videturtenendúf ex aliis nó
conflerrellacorem voluifie codicillasj, 3 nóteflarizquandoenim hoc
conflarer non pofletteftaror facere,quin legeslocum habeant in fuo
teilamento.lanemo potefl.fdeleg.1.Scin fimili.q.hocvoluitPau. de
.semoporelt.col.1.verliled quero quid econuerfo,vbio»
teftamento,e defpues dello fizicfTecob
dicilo,encl qual pufiefle condicionbal-
gunazo fi quificíle desheredar“enel: non
empefccal heredero, porq perdicfe por
ende toda laherécia,nin parte della,nin
feriatenudo decóplirla condició q fuel
fe y puelta.Pero ficn el cobdicilo dixef-
feel rcftador,q cl heredero que auiacfta
blefcido encltcftaméto,leavia fecho tal
mal,porq non merclcicfe auer la here.
dad,nóbrando26lyerro:portalrazó co
mo cftacmbargaria el heredero. Caper
deriadel heredero porédela heredadficl
yerro lefucfTepronado.Otrohidezimos
que fiel quefizieffecl cobdicilo vfalfea
tales palabras, diziendo las,o faziédo las
efereuirenciruego,o nmádo , o quicro,
Gallos q handerecho de heredar la mi
hercdad (yo muriclTe fin teftaméto, q
la dena talome. Ofialgundteltadorq
nócodicilli. referés quod
«deftaciho
imrino videScinal.b,C.de codicilL.Sc cti ratiovidetur elfe:quia quan
doteftator eligit codicillari,eligit viam incópetstem: Señc ell imper
fetio volurtatis,ideft voluntarizeclecticnis Se fic ell defettas in qua
¡itatelen(pecie volútatis,veeciam vradir Bald.in.l.1.coL:8.ver.(eóhic
quzro.Cadelacrofan.ecclesScillud magis placee, quam quod diflin-
puácur,prour difinguit Alexan,volens concordarecpinionesccntra
Has (uper.q.Loan. And.poftCy.de qua vbiuprasin dic.L.non codicil
Jam.£:quod autinllvuti cxancilli qui (ucceffurierantabintellato , 8e
procedaropinio Dynixói loan, Andr.cum non potell túc difpofitio,
forcirieffectum iure fideicommisizcum nallusfic qui eishabearrefi
tuese,Seficrunc valeaciuréteflamenti.autalijerantinflituri , Scrune
procedatopinioalia,de qua per Paul. in diéta. nemo potelt.£. quod
non valeaciure dircéto ex quo potefl valereinre fideicommifii,licer
enimhacdiflindtiobene procedacin cali quo Dyu.con(uluitarela-
isvbl(apradToanoyAmiicquladisecatibiccllacor non valeias
recodicilloru, valcariure teflamenti : tamen quando hocnoneffee
digtum non elTerfaciendaralis diflinCtio ,ex quo tellacor fe arétanic
eligensviamcodicilloram,Snócellamenti,ve dixi.facitadhoc,quod
not.Barto].in.lu.columnaprima poftprincip.Al deiur.codicillo. ibi
oppono.kic,
llispofita,benetrahen=
turadfideicommilTum,vein.l.fecuolayubi vide Bart. ad Trebellia.
8in.l.cumquisdecedens.$.Selamfide lega. Quid autre parer in
teflamento filium heredem inflituicin recesta, de extranenn inf
tuicheredemoniveílemSepoliaiocodiiiadimicilio,quo din
teflamentoreliquerar,an valcbicademprio , Stsicliws potericrella»
mentum dicere nullum ? Baldus in «l. omnimodo in prin.vertic.
quaro.dicitpo(tlacob,deBello vil. quod talis inflirutiofadtacie he
lo, ex quoin ca rationelegitime confiftebar fubltantia inflirurio:
mis haredis non potuic adimi ín codicillis, licet fecus eee, E estra
seus ellerinffitutasin re certa,dato cohwrrede vniuerfali: cam tune
redigataradinflarlegararij, e fic tune inflitutio talisadimi pofic
incodicillis.quod Bald.dicicdiligenternotandum. adde etiam Bald,
idemtenentem.inancen.ex caula.co,muverfió.qugro.C.deliber.pra
terio
A : cendici
ouielfecltablefcido aotro porfa herede ? agas. 3
ro enfuteftamento,rogaflco le mandal
fe al heredero: o dixeffe en el cobdicilo,
quequeriaq la heredaden glo auía cfta
blefcidopor heredero, q ladiefle aotro, :
víando el Señor de la heredad, adezir ta
les palabras en el cobdicilo, como eftas
fobredichas,o otras femefátes*dellas: te
nudo csel heredero de darla heredad al
inflica.
UDesheredar. 4
Videin dica $
codicillis.
non codicil-
lum,C. dere
fa.
otro,afsi comolo mádoel Señordella. Uerdeiaquía 5
Pero bien puede tenerparafila quarta — reditas velue
parte delaherécia,aque llaman en latin ab indigno.
Da a hareditas . Ca
trebellianica:afsicomofulomoftramos — de his quibus
enel titulo: decomofepueden méguar — Vindigosbcla
las mandas,en las leyesiquefablan enc- da
ftarazon. € scmjantes,
Que fonent
in fideicom»
millum, vsin.
di$ecodicillis.
8isdiredto.
did. 1. idem
C.codfitamen
elléne Omni
no verbadire=
Aa ex beni
gnitate ad confernandam voluntatemdefandk, erabuncar ad dei.
comanillim,ve dix fupra, Se eradir Barto . poll glo.in.Ifcguola.Tad
Trebellia.quando apparetdifponentem voluille codicillos condere
vretiam tradic Azo,C.decodicill.in (imuna.Alexand.indidt.Lhare
ditarem.C.cosiltatamen.l.partitarum.vevidesmulcuminfific;quod
verbalintimportaniiainducerefideicomuiífim, 8 quod int verba
obliqua,velfalrim comuramia, vt hoc importent: que fuit opinio la-
cob.deArenxdequaperBartol.in dic.l.fcaruola. (ed adhucad harer€
primodidlo propterconferuandam voluntatem defunéti. nequeita
lexrefiflit:quiactiamverbadireftapo(Tunt dicifimilia,quando ella
torcodicillatar,
£ Genlasleyes Videfapracica lo
Ley. 111.Que de partimitto ha entre los teftamé
ose los cabdicilosye como fé pueden defatar.
ES E partimiento8ha muy gran-
le entre los cobdicilos e los
reftamétos.Calos cobdicilos
Qlex. 117.
4eTn codicillisnon requiiturteltes elTerogatos, nec requiriturfigillam
necprimuscodicillusper fecundumreuocatur mili expre
uericteftacorin tellamento tamen in feriptis,requiritar rogario 8:
gjllatio.Sperfecandum collicarprimum vel eriam polthumi agna-
tioneh.d
g UDepartimiento.Ponivin quibus differant codicilla ¿te(lamentis,Ecad
de Azo.infumma.C.co.col.2. Aduertectiai,q qui deceditcum codi
cillis, non videtur decedere teflatus, (eu cum teflamento ,criann fire
Mamentum valereriure codicillorú,quando fuicappofitaconditio ¿fi
decederercumtellamento,vellineteftaméto:quiaverba condiciona
lia luntpropricintelligendo.l.Mzruias.Sc. quihrredi (E decódide
demonilra.codicillinang;non (unt propricteftamentum. inft.dere
Nainprin.Saf.cod.L.ita dicit Sociconfi.97.incipitprelens conful
ratio. volum.jo contrarium tamen acitsquíateflamentam laréfim
provocabulo,comprehenditcodisillim:quiaedá codicillus efttella
tiomentisinit.deteftam.in prin.£xin (pecie dicitSalycecin.l.fbj in
1.nora.C.fami.herci.percexsibi y aliasconfuluicin Ferraria:cum qui
damiurelibellihabererfunduin ab eccleña.S. Bartholowai cú facal
taterelinquendi, cui vellecin teflamentofuo, q poruit ¡lleexchacpo
tellaterclinquercin codicillo. 8: quia facultas concefTá non requiric
harredisinilitutionem: (ed legatumtantum.Ecifluderederem elleve
ius vbi faculras feu difpolido relata ad telamentamm non require
haredisinlicionen : fed polferGcriin codicillis:quia vedixi codi
Titul.XIMIDE las fucc efsionesab inteftato: 87
vurtefiamentam.glofTn.La.in verbo.ex omnibus, Scibi
'adelezayslosin. Lain verbo omnis.Cade confli.pe
aqua h
De codicillsin feripris loquicur, vevidesin tellaméds eñín
ILvbifubicriptiones Scfignaculate/liñrequirótur.l.rtit..ca
hac
na, Í
pein.C. de te-
dla. Sedeftda
bium hodic,
smaximé fte
ganen ellosfcllosalos G los fazé,ninlos
teltigosg fe y aciertá, mas puedélos fa-
zerante cinco teftigos, E puede ome fa
difpoficione.l. zer muchos cobdicilos: c nó defatara >
OA el vnoalotro.Fueras ende,fidixere feña
cilbPfiatinteri ladaméteaquel que lo fizicre, q elcob-
pris segratuts — dicilo queauiafecho primeramente, q
q eftes lefa : ed
feribantproue non queriaque vala. Otrofidezimos q
esiádebétfub- — elcobdicilonó fe defata, maguernazca
fcribere in te= 4 E f
ftamátoinfos Iefpues “fijo aaquelque lo fizo.Masen
pris,ex reno- — losteftamentos quefefazenen efcrito,
reillios 1-88 contrario csdelto.Cadeuéfe fazer an
teficte teftigos que pongá y fusfellos.
> Eel teftamento primero fe defataporel
pra ell exigen a
re ví fbíei- Poftrimero.Eotrofi fe quebranta quan
a e do nalce delpues fijoalfazedor del ,fe-
iiestintes gund diximos en el titulo de los tefta-
cillusfitinferi
ptis, cita te mentos
netibiglo. Al
beri.Alexá.8e
Talon.cienim. A
ste a: Titulo. XIII. Delas
fubnotationz >
herencias qneoia pecar
Gntellizancida
ett fubleri- razon de parentelco,quandoel
Señor della Muercfin
plionem. per
lin donationi
bus. Cade do
na.vnde dicút
bene efe ves
sá, quodincodiclicin ein exigancas Gigilla:(ubferiptionesta
amen tellium fic.Sciftud viderurdeiurecói poriustenendá, quíillad
ixitAzo.C.decodicilinfiumma.cole.8eeciara glinscfcio(ta
vbivolucrunenequefignaculaneg; ful á
sicdicitenim Azo.hzc verba.Iremin tellamentisfeprem exigua
turtefles, Scrogar icurin teftó,quod fitin feriptis fubferiptio
teltinm, 6: corandefignacularequiruntur:fedin codicillis quingz(hÉ
ficianttelles;neqy exigirurligilla,vel fubleripriones,urdiétúe!
etiamiflapartitaram difponienó exigifigillareium: de fubleriprio
ihil dixicyynde non viderurcorágercin hocinscómunes
nerclinquere,liceeMichacl de ifugtesvnusex
glofatoribusl.Tawrisimad.l.;«dicit piftadleparcicaramdilponi
trariuin,quod.d.L.6.quod non el dicendú:quiavevidestá
figilisno defubleripcionibusidicebareriá vbi fupra di" Michael,
exilla.1.Taurinafibiví quod hodie atrenta difpofitione.d+l. Tanri,te
«¡uirarurfubferiptio teftiñin codicillis,Aicutrequiriturin teflamento
Ja
qn codicillus fietin Ccriptis.Scquod licetilla.lloquaturin teltaméto” .
1 dératione,vetallitas éuitetur,extendaturad codicillos.fed ad=
a.d.lz.pótinduci fecúdam vnúenfim quod qátoquitar de
ate codicillorum, intelligactana de codicillis nuncupatiue fa
feriptis.e quod qualitercúig;fiant ferueturin cis difpó.
Alfoníi, Sclic quod fufliciunttrestefles cines cútabellióc:
vel quing; finetabellione. % quemadmoduminteltaméco núcupati
Inno.tec, — 10 corácabellionenó regricur (uberiptio telliñ,ex dilpóne.d.l.orda
el. dr. — ficnegsin codicillis)icerinferiptis ñanticú enim. illa prinsloquatar
Yoli 5. — tamdeteftaméto nunenpatino,quá deteftó in feriptis, Scdiltinguar
folennitatem,quz deber interuenireín cis,Spoltea fubdat pin codi
cillísincerueniar folennitasrequilitain teltamento nuncupatimo,Íux
tad d orilcenasens apetévidecarlo ui de codicillis,eciáin(criptis
Etna ME dereb dub Se caquiloni cargue deapel
laúifteramenintellcétusadillam.l.non potefl ftare:naw totaillalex,
venitadinterpretatione.l.ordinamé,que difponictancú de teflamen
tonúcopatino,8cad tollendú dubía,queex ea oriebárar, St quarenus
Joquimr deteltóin feriptis ell ad limicarion. d. l.Scineravn capicu
Ets,
ordia
teltamento. mE
Jun. cum traníicad alía e:
set ad teflamentii cxci, Ecodicilo
los reuertitar adexp lana
.ordin.Shic loquirur,detellamé
tonuncuparino cecisquiaczrcasnonporelt relkar inferipeis, ve dis
in. 4.r.1.caspart. 5: loquiturctiam de codicillisnunenparinéfa£tis,
«cuius dubiaexplanar.confertadi(lum intellcótum quod
tradic Bart. in
LA arg
dialturibono, Mi deba
sapt. Se quod Fee
o Taberides indio
nes quefucrondeotri. inquián sis 80
A = 2 T notacar
pe Onde pues, den los titu hgie.S
Josantedettefablamos, decomo vn o- redada
de fhercdorodeotto Portell Eco
me puedelerheredero deotro porta ao y authé, de
méto.Otrofide las máxas, e delas otras y bared
int.venié
¡priond te-
Riu, quádo
codicillus fic
in feripeis.con
cludo ergo q,
cofas,4 le pertenefcé. Queremos aq de»
ziren q manera puede heredarome,por
1220 de parételco,los bienes del finado,
anq muera finteftamento. Ediremos cy peta.
enquítes guilas puedémorir los omes - parcitaramtás
finteltaméro.E quátosgradosfondepa 2 dlponat
Es El circafigilla te-
rételico. Equalesfonaqllos,Gporrazó iumédic.l,
% > > E aná Etindl.
del, dcué heredar losbienesdel q ai Tania o.
loquarmrá co» POr
nare. Equanto deuc aucrcadavno de dicllisonun-
llos, delosbienes, quando fueren mu cupationemés
exis , quod fi
codicll fiane
inCcriptis, (1b
£cribero debes
chos herederos.
Le 1.En quantas maneras pueden movir los o-
mes fin testamento.
le Ñ ant telles , 8
7 Binteftato", espalabra de erunt necefía
+ latin: Gquiertáto deziren Mi guinquete
a: 99 ftes, ve hic Se
OMAnce, como OMC Que tad fin.
¡erclin teltaméto. Ec» bUxendefatara. 3
E —Cácorcuon.lo
as cli. propos
mas.C.co.Scinfl.co.$.(1.8:L.dintus.S.codicillosE.deiur.codicillorú.
o
Unazca defpues.Concord.cum.li quiseumin princ,6ea Leo k 4
C.cod.la.Scintelligic Azo.C.co.infumma.quando codi
eo,qui vale decedereinte/tarnsimam fificrentab co, qui
mentumánficmato teltan firmarentur etiá codicilli,vtinad.
8c..abinteftao.f1.co.quod rálimita 8cintellige,vt per Pan.de
a :
cñ,quedhodic lante.) regni.citodelostefla Er jp m0,
1 ordi.regali.qua cauctut,quod legata debeñcur eriambe secopitag
las non adeunte,videtas q nó poletdici,quod ea es
slamento.Lk Giequocg; modoinfirmaterurte Fys alos
abuntar codicili, Se debebunturlegarain eiscom Para], yg
¡deturenim dic.l grauare venientes ab intellaco ad folugdata Ba,g, y
dia legaca,neqy legara defiderantaditionem hereditadis ex teó:fioue CPI
enim non infizmarentur codicilli infirmato teftamento, fi in codicil
Iisellentexprefitrogati venientes abinteftaco,veimplerenclegara,l.
exteftóSlcam quam.C.defideicom.idem eric dicendum 6 dlege
grauentur ad legata venientes ab inteflato,prout vultgranare dista.
ordina.Cogitatamen:quia mili e(tnowa confideratio.
A GrirulidelosrefamentosL1sBca Be laro, 5
Urisulos.X 111. De fuccefsionibasabintefato,
Ulex, 1,
3 Toteftatus dicirur quadeuplidier: primo fi non condidie reflame
fccundoli condiditimperteótum:tercio poíthumi agradó
ftantis arrogatiote veladoptione rompitur:quartas
repudicrhareditatemd«Habuicosginem ab infl. deb
intelldefcánprin.
e Enabintefara, Sibencaduers.Liflavult, quod ille propi dicaar
inteftatus,qui teflamentum facer potcitySdecedirfinetel
veloniurefadto feuformanó Ga
tionefiliiprateriti,velircico capitis dinvnutio
ditin atrogarionem», vel quando ex tol
ditas proutetianhabes inarfEdein inintlro
1
a. nontamen dicicue proprió inteftatas, q
¿deft quicitari nonpotell, vepupillas vel
j in.La E de ais Gclezi.hecedicybi
quodetiamhos pro inteftacis accipere debemos. €e
itquodfiexcommani víuloquendi, ¡lle quinon potelk
puedefer en quatro maneras.La prime-
raes,quando ome muerc, e non fazete-
ftamento.Lafegundaes,quando fazete
ftaméto nó cúplido,non guardando la
forma q deuia fer guardada en fazerlo
fegú diximos enel titulo delosteftamé
entibusinces
flaris, compse
contcariuin te ,
muicBald, con Os, La terceracs quádo el teftador fizo
a teftaméto,G le rópio poralgú fijo q na-
vin.inver E da
mudo quero. - cio defpues:delqualfijo nófizo enmié-
de fuccelio. teenel teftaméto.O fiporauétaraaqlG
e cams, Lizo elteltamento, fe dexo defpues por
incipit aten fijarta otro:de maneraque pallaflcapo
aumiols, vol. E
el malta, Jerdeaquel gloporfifo. Laquartacs,
8% pulchra ad — quando fazeteftamento acabado,e efla
ducit. vide ibi blefce el heredero enel e AO
er cum. óvia .
equelatea nonguicrela heredad defechando la.
dit ídem Ale-
xxand, in addi ;.11, Quantos grados fon de parentefco.
ra A ¡Res grados cliñas “Lon de pa-
princadecretas rentelco. Ela vna es,de los de
a E fcendientes: afsi como de los
smulta feripra ifos,ede los nictos,e delosque defcien
fiant: devido $
norbalinauthpraterca.col..C.vndevir.Gyxor.SAlbepolt Cy.
in.La.adf.C.quitelta.facere pola
aa Erorfjer.Videin,$.alio.éc.$.non tamensinft.quibumod.telta, infir-
menekino18.titar.capart.
3D Codechandela.Addc.kineeltaras.Fdeverb.ligni.
Qiex, 17.
sn TresfantgradasconfanguinitacisCilicerafcendentes: defcendétes:
Sccollarerales
1.6.4.pare Sol. degradi.l..Se LiuriGcófaleas.Se
in(tegradib.cogna.pertotum.
Ulex, 111,
an Tn fuccefsione afcondentium praferunturpropinquioresdefcendé»
testedli cen Pus relinquacfaro, Ses alo Bl bezmanas pepa
temiliccederfilio nepos loco paris: nec li plures fune nepotes:ha-
bentnilipartem,quaimeorun paror,fiviueret obtinerer, Tremfiex
vno filio vnus nepos Seexcalio plures,tancum habetille vnus, quaa-
lures.bide
elnieteSiucfintia poteltatefiucemancipati,vein authenin
fuccclsione.C.defuis éclegiri.hreredib.Scin corpoze nde (juntar, de
1.memánimas.C.de lepiciahueredi.
2 € Ustageres.Concordicum.d.autbin(ucceGioneScl.maximumvidú
Cadeliber.preterialiquando ramenexnaturaonerisappofitiyviden
turvocati mafculi,Scexclafiefeeminavefirex concefilletalicuica
tru velaliamrem, veipfe Scilims maior ex eo Be alii defcenden»
tes feruitent regi in aliguo officiovixili, ve deportando lanceam,
quandorex irecinbello ,vel vexillum,vel quod efler magilter Sala:
vel quid Gimilemar cummfcemina non fitcapax caníz,nequeericcas
pax canfatiscex.8cibiBal.in.5.penade his quifeu.darspoll. Sexta.
LLinferesquod facucum de exclufione f:eminz propter malculum,
Jicet faftum fit proprer publicum bonuwn conferuandaram fami
dentitiaro.fEde ventán(pici.ramen non eltequim:imo
quiaquidquideftcontraiuftitiam gquiratis, eft'odiolum,
Balio.!.certam.col.:.C.vndecognahine dicic enim Bal.
vespopali.coliguffadeint,£ciure.quod ( fatutam dicit, y
- peimogenitusnon fecundo genitus fuccedar quod non-extendecur
ad primogenitam aflerens tale faturuma elle odiofum. $ irrationas
bile:coquiainnatura pari non debentcontraria tania Bald.tamen
Seltapartida.
in.L2.C.deiniws yocan.late difpun
minas , 8 deferunthered
Sctandemperglo(Tibi foluit tale fatutum ex parte flccedentis ele
fauorabile exparte vero muliesis,querepellitur,elTe odiofum. nde
£iltaturum dicar,quod flia nó uccedar fuccoderneptisex filo: quia
reprefentarpa
denporlaliña derecha.La otracs,delos rem qui fue-
ap : cedebat.
afcédientes:afsicomo el padrezoclauue Esnoradona
lo, elosotrosquefuben por ella. Later= ioriasexclade
cera es, de los de trauicio : alsi como ec
los hermanos, e lostios, elos que na- feulos, veran
fcen dellos:ede cada vno dellos dire- Jam odiofe
E difpofitiones
mos adelante,en lasleyes, quele figué, — rettringantor
y Ratutaque excludant
ulis, Sintodiofa vel Fauorabilia?
de como pueden heredar losynosalos Conferteriam Que .1.
vel quisfaciac
fimplicierma
ioracú , quod
4 Ley.111.Como el padre oel aunelo muriendo — fucceder lia
de ode Pfiímogenita,
finteftamento, dencclfijozocl nictoberadar Poctala yo
dos bienes del, fculo fecundo
genitoyexquo
a difponens nó
f Vriendo el padre o el a- premle ma
vuelofin teftamento,oal- feulos formi-
guno delos otros que fu-
ES Y ben por la liña derecha,
el fijo , o el nieto “que nafciele de o-
tro fu fijo, ganan e heredan todos los
bienesdel finado, quier fean varones,
quier mugeres *: maguer aquel que
otros, muriendo fin teltamento.
hocquódnot.Bal.in.c.fisdefeud.dat.in vicem leg,commitlo in verf.
fa£to Fui confulcus.vbi concludic quod fi emphyrcofis eccle-
pralcúbacurextenderur in tertiam generacionem tantum, non
ininfinitum caratione: quia ficuremphytcofisinformiterconcella,
idefl,Gineperfonarum diltintione,intelligiturin tertiam generation
nem.vtin auth.de nonalienans$.emphyteofim.Se tamenin emphy+
teofi conltatvenirectiam feminas, 8cnon excludi propter mal
1os,quando fuitinformiter conceíTa perviar donacionis, vel priai-
Jegij,(cuin vlcimavoluntate,ve larétradiclalon insl.(i quisid quod.
colum.7.ff.deiuriíditio.omnsiudi,fecus tamen elfetin contratib,
velatdibiper eumcola,6.8in.l.(ipulatioifta.$.in Mipularionibu,
fede verb.obliga, In contrarium tamenfacitquodnotarBald,in.L.in
'mulús.ff.de (tatu homi.facit quod nor,Barto.in.J.haredesmei. 5. cú
ita. ff. ad Trebellia.vbi dicit quod tellatorvideturfe referre ad cons
Suetudinem, $e flauta lociin difpofitionefua,Bal.5Petr.de Ancha.
in.Ltresftatres.fEde paét. Scin terminis primogenitura ex confue-
tudine Hifpanietradit Andr.Sicul.2.volu.conilio.confi.10.incipit
fapienterfcribicar, 6 Decias confi.397.vilo punéto.col.2. Sc de more
Ji(panize(t,ucin maforiisperexiftentiam maGuliliceenatn polte»
xioris,excladaturfoemina ciusforor,licér prius genita : Sc habemus
hocexpreflumin fuccefioneregni in.la.titas.e parcad cuiusexem
plum cartera maioriz debentregulari,ve adduciePan. de Calt. confo
164.incanfamaioriz Hifpalenfis. Faciteriamcontraid quod primo
loco dixiditum Bal.quodfuperiusreculiin.l.omnespopuli.colum.
9. ff. de in(litia Sciure, 3 hoc yltimum deiure verius: procederetras
men primum, quando nonextaretfilius malculus, prouteriam há
beturin(uccefsione regniin diét.].».8ifacir bene adid quod dixi.l.as
.nato.ff.de legiti.cuco,vbi habetur, quod foeminapropinquior, non
impedicagnatum remotiorem in fuccelsionetutel.vndeetiam Gall
quis pracipiat,quodbonafuaiure primogenitura veniantin liwn,
velfiliam maiorem:filianon veniecnifiin defetum mafculisfacit ba
nustextin.$imiliter.de capita.quicuriamvend.vbi habetar, quod.
fifeudumfieseceprum pro malculis, Scfocminis intelligitur focmis
ayocstala decreta A coefletado interprecacus padtum,
camigiturgeneralisficconfuerado in maioría , quod non fuccedar
foemina (tante mafculo,ira tale paétum Sc dilpofitio deber interpre»
tari,juxtadiétam confetudinem,maximeftante dic.l.partitaruma de
ade quetraditAlex.fatisadpropolitum.confi29.col,penin primo
volu.Scpersotum confilinm. vbi difputarur hee queftio pro vtraqa
parte.vide exiamadiftam quellionem loa, Cirieryinfuo traétaca jue
E
Quiñlezo
Quzlh. 3.
¿Quilt d
Quzlt.se
Quzlt=6n
Quella
Quit.
Ticul.XHI.De las fucelsionesab intel:
. confertad predifta quod feudmn vel
per preíuminr conceffa fecundum fam propriamna=
¡falteratio proberar-Baldin.5.finasquid Ginuelticura, Sad
deprediótis decifio. Dalphinaras Guido.papz.506.incipitin contra
Eu matrimonij. CEtex hisinferre poteris, quod liconcedaturlicen
tia perregem ad faciendam maioriam in vs um ex fis, vel fliabus,
quem quis elegerit,quod (lante malculo,non poterit fierijn focminá..
bonustextin+$.quinetiamepilco.velabba.capitu.mdeco qui ibivel
hercdibfuis.£ quod not.Paul.de Caltisin.l.catera.$oli duobus.f.de
lega.1.8c quid firexconcefiicfaculratem faciendi maioriam in vnum
ex fllismafculis, 8 ¿ple cui daracftf£citin áilium maioremmalcalá
Eccius deltendentesneque difpofiie quod non fuccedererfoemina có
tingit quodiftefiliushabuiefiliam non filium maículum an fucce-
dichacfeminavel fraterparris?videbacar quod non fuccederer foc-
mina quia clantila faculcatis de mafcalo, intellizaturrepetica in carte
risvocationibus.Sed in contrarium videturtext. iuntta.L3.5.
emancipatos.Ecl.veramcum glofT. f.de af liber. € Quid autemái
códitor maioriz voluit quod maioria deneniretad filios maículos, 8c
maículos defcendentes ex eisperlineam mafculinam: ita quod nó ve
niacad fcemin: in defeétum filiorum mafcalorum venier foemi-
narvidetur quod ficóditor maloriavoluicmajoriam elle perpetuam,
juod tali caíu deficiétibus ma(culisfoemina fuccedetin maioria,facit
lid l.agnaro. 8 quod ibinor.Bar.fitamen hocnó conflaret, videtur
quodin perfonavleimimafeuli decedentis,expirentyincula maiorie.
arg.l.quifolidum,f.predium.Squod ibinor,Barr.f.deleg.CQuid
autem fimaioria excludit£xminas, Scvocar mafculos $ exiític Ma.
fculus inhabilis tamen ad (ccedendum in maiora; quia forte frater
minor,velaliasinhabilisad fuccedendú,an tunc admirtetar fcemina?
Bald.in.lanaximum viriú. column.s.ver.item quero nunquid fatu-
tam.monetiflá quellionem,in (imili E concludir, pliexllacutofra-
terexcluditfororem,nó proceder flacutum infrasre, qui nó luccedie
exco:quiadeiurenon poteltíuccedere,vellicerpoflerarenuntiauirra
«men hereditati videibiper eiñadderextSibiBar:in.l.a.5.L6d (fine
fuiftad Tertul.£ tos. ScibiBar.in.l.$.(iparer fe coniungene cú
emancipa.liber.cius Sctex.in.f.foluto.in fi.auth.de mupr. E loquicur
Bar.pulchré Scfubrilicerinad.$.fipacer.vide ibípeream quisinforma
bis agentuntadaliqua palelasin ie mare da Ecádas Iecium cóli.
38; incipicvifopuntto.col.2.3.6%, 40 Quid exgoli cautum fit in maio
rixinftruméto,quod deficientibusfiliis ma(Culis , maioria veniatin
Foeminá an incelligatur de filia primogenita , veldealia, cui pollefTor
majoria velitgratificare2Bal.in fimili loquertsinfendo. videtur deci
derciftá queltionemin.c.1.$eSc qa vidimus.col,pe. ver. extra quero
dehis qfen.darepol.vbidicit.quod ia£túell y deficiencibus malen
lis feudum veniatin vnam feminam , Scexrárpluresfoeming,an fue
arprimogenica,velan domin gratificabitur,cuivolueriz velan ra
tione incertitudinis vitiabiwurvel forte dirimernr, $ pro primogenita
allegat.1.Ki quis (lipulatus.fE.de verb.obl.ér pp díño fendi, dicit y facie
11 quisteraú.$.inter duos.f.de lega,2.quod veró incertitudo vitict,
allegar.1.cum expluribus.(E.de manmiCxefta.quod fortedirimatin,
allegaralfecundom.C. quando Scquib.quartapars debea.libr.1o.tane
«em relpondet,quodí primogenita fucceditin alía hareditato,(ucce
detetiamin feudo, q alías domini fit ele£tio,quemvakelló velic ¡in
maioriatiloquendo ego fimpliciter crederem abfozalia diflinftione
primogenicá admittendam,pertex.6queibidixiin.da.tias. par
tit.non enimin maioria militantrationes,quz in feudo. ASedpone
quod princepsconcefsitfacultacem faciendi maioriamin vnú ex fiiis
ama(culis,Scille cuifuit conceffa,fecitin vnum filium mafculú,S dein
dein deltendentesexeoordinegeniture,quibus deficiztibus vocauit
alium fuum malculum,Sdefcendentesex eo:Scnon difpoluit, nó
fuccedererfocminaspolleacontigir, quodift filius habuievnam f-
lam tátum, So nullum filium malculom an fuccedetin¡maioría difta
filia,velan excludeturáparruo fio fratre parrís fui? videtorprima
fonte,qpiuccedar parruusiócfic quod clantila facultaris pronidentis
malcaligintelligacorfemperrepetita,S: qaviderurdeintétione prin-
cipis,quod femperíuccedar maículos.In cótrarium tamen videturel
fetex.in.J.;.coniunéta.l.3,5.emancipatos.Sc.Jwveríi cum glibi. E de af
figná.lib.ibienim haberar, quod licerá prin.alsignatio ber debear
fieri filio in poteftate:ramenifti filioin hocjiure quodaminodo ma=
joriehaccediecimancipacas filias, Scnó parruns frater pacris,videmus
etiam q códitio adie£taininftitucionenó cenfetur repeticain fublti-
tutione,l(ubcóditione.fhade haredib.infti.Scúve dixi,trafterurma.
teria odiofa de excludendo foeminas:debetre(tringi, St nó extendi.
ficáclo.de Ananis.confi.arincipitad probandam.con(aluie qualita
tem malculinitarisin vno,vel duobus capitulis teftamentiappofitam
non viderirepecitamin alío capitulo,in quo fimpliciter fili; vocátur.
de quó latiusvidcbispor lafin.l.quifiliabusain prin.col.1, de lezat.
Quid autem fi ex difpofitióc maiosizfoemina nó potelt fuccedere
Atance mafculo,eriam li ellet malculusex foemina: deficientibus vero
O. 88
mafculisvocata cltfoemina, Sr quidan poor.
étavxore pragnante, Sceria:
nonhabebactilium maículua:
Lium habcbacmalcalum : contizicgs noruasfuíe
filius ma(culus ex forore minore,Sc dem peperit yxorfiliema mor
tuum:quericar gs fuccederin maiosia2 dicendilvidecur q fororiila
mai quo nó reperictar malculus,qui el excludació videtnr eflo
cofusin.l.itépracor.5.£i4F de fuis de leziciheres8La..pe. ff ad Ter=
tul.€Sed poneretento codéthemare,quodlicervxor lecredebarpre
guátemiinveritatetíinon eratprargnans,Écvi runcdicendú, qá fac
cedatloror minoriure fili fui mafculi,quidefundus clk, excquo fecú
dum veritatem natura maioría lam tranfiuit ad 111ú : Éccx cios plona
rad pximiorelibifacminá cios matrem.8cvE de hoceíleca
intellamentos.vtiq;.ver.eltantécraétarílf.de fuis élegi.he
«ir.J.cúita legacur.$dafideicommillo.ff. de leg,2.8c quae tradit
Soci.in.l.ficognatis.fhdereb.dub.col.fi.ver.6,Scvlrimaconclufio.Ec
pereúdemcól.49.vol,
dus,8cin defeérú foemina:pone y polleflormaioriz,q habebarfilium
caprusfiicab hoflibus,quifiliushabuicoridvná fibiápacre adhuc exi
Mentcin captivitate,habebarg; (ororemex patrecapto, mor e(ti=
Me filiusrelidta difta filia:pollca vero ex forore nar fuitfilins, $ de
inde pater moriturin captinitare,gsficcedetinmaioria, anfilia fil,
velfili? liz capriuizscvidetur dicendú p Aliafilj:quía prefumitá le
asi mortaúipreambula hora captiuitatis, 1. lex Cor
e vulg.ScpupiLomnibus.fEdecapri.Scpoltlimi.reuerf. Beficfil?
videífuccebile:Scúnó ellernar filiusfororitpe,quoipfe abit, reli
quemaiosiáfiliz fue, fbinórollitarexfupernenientia mafculi. 8 ¿p
hocpoteftindaci.lpe.ffdefuis Selegicihorredi, Er. lr. Gnffad Terr
queretiá polfetinduciin parté contraria pro filio fororis:fed primuna
smagisplacecasrentishis,6 digta fr Et difpofitione.]. Tauri. 40.545.
¡orig decefficreli
minoreSorore,qureti-
az(h 9. :
.USed quid dices,cú priPfivie vocatas mafca Queltios
«Pone etiá quodtefator feciemaioriá, dk dixirSi quia per mulieres QuEÑ ato
perdi folet generis memoria, cúvráfeuntinal:
-nam familia, volo qd Innom.re
3nillamaioriafosmina non (uccedar, Sc contingic ptpe quo deferar Cop. eftol;
smaioriacftfiliafemina pofleforis,nupraalicui de agnatione Ec ge- 581.8:
nereteltatoris,Sc decius nomine:feu appellido,vtvulgarites loquar, tul7oli.a
anficcedecrunctalis foemina?S: viderur q fic ex quo ceflat ratio a di
Sponenteafsignata,Scdifpoficio reltringitur perrationg.l.cúpater.$+
nlciGimis.ffedelega.1.ex quo enimille maricas formina delcendir
Adi(ponente,hocetiáfuaderi viderurfi(Te de ciusvoliirace: Scquod
fifuerar interrogatusita dilpofuerat:Scpro hoc viderar. elle quafi ca-
Susjin terminioinilar-$:ad fñorní.C.quándo 8cquib:4s pars debéa.
lixo.«periládlo;dePla.in.LiC.deimpon.lucraidefcópreo: li, Se.
etiam pertex.in.d. Linfert argumentó, q flia mater vel aña vaGale
linmbatalteri valallo ciuldem domini, quod ¡pla fuccederin feudum:
exquocóditio perfonz vafallinómutatur,liceraliasfeeminz infeu
dinonfuccederenticú enimcondicio perlona nor mararurnegz (ta
tusrei cóuenitimmutari, quod ru bene nota Scdato ocio;latius cogi
1a.€Scd quid (iteltatorhabesfilias,Scvxorempregnátemfecicma-
joriam,Svolnit fivxor Gpreguanserar,parerecfilid malculum y¿l
Jefiuccederctin mañoria: éX q aliasfaciebac camin filiá maior6,Seius
delcendentes ordinegenituta, Sin eius defetum in fecundamfiliá,,
consigitquod teflator non decelsitpro túc:Bvxortune pepericfiliáz
poftmodumverditerum cx codemtellatorepragnans faéta eftqua
pragnante decefsit tellaror, queritur fi vxorpariat filium malcu»
Jum, quis fiiccedetín mañoria, an ille filius mafculus ¿vel flia maio
velan deficiar difpofitio tanquam ¡llecalhsfuerit omifus ? quod pa
mafacie videbatur per.l.commodifsime,K.l.placer.H.de liber. Spo
fthu.neque obftarevidetnr.l.filius. $. fi quisex certa.f. cod. quia ibi
ingenere 8climpliciterinÍlieuir flium ex vxore cerca non fereferens
ad parcum tuncinítantem.fecundum glofMin,Lideoque.8cibiBar.£E.
<o.videtur camen quod demente defindi fueritvocare malculum,
quandocunquenafceretar.Scproifta parte mulcumfacit decifioloá.
Andinadditio.ad Specu.in rubri.detefta.in addicio.magna.ver.oc-
curricalia queltio,vbidicir,quod licerteftatorinflitaat ventremvxo
is,fi pofteaceltator alioslibetos(ufcipiar, Grill cciam videntar inf
turi:8cquod procedichoc Scficoshabear exalia fecunda vxore, tener
¿nexprello Socinusin.d.l.placet.Sceltopinio communis doétorum
3bi.quicquidin contrarinmvolucricibi Panl.de Caftr.Scvide ibipor
Socin.relpondentemad diétam glofTin.d.Lideoque,8t tenentéopi-
o ea tas Acro dba quiro daaiao
ro 8callerentemglillara da hoc non contradicere: 8: iftud videtur ve
xus finonconíletreftatoremprecifefereralifcad partam,cunciam
formataminvtero vxoH
conditormaioriar,in defeétum mafculi volvir fuccederefocminams
hactitcóditione q nuberet homini fuigeneris, quinométui haberes
Eciofigaiave (ui nominis memoriacóferuareé,cótigit, patisfoen
na concraxicmatrimonium cum extraneo, quitamenaccepit nom
Stinfigniacódicoris maioriz,an focminaperdar malogá, vel adhme
Partida,vj. Pj
Queso
USuccediretiam quaftio pulchra quidíi Que. yy
Sella p
cita Í
poffer cáhaberit8 q pobiivillá haberesÉ:nó perdat vide facere tex.
in. L.muñilegal.C.4 muvileggusliaoper qué Bar, Elo. Plaibitnferáe
ad quz'tioné, cp li monaftesió contedarin emphyteolim (ub pacto,
nfeacia Aliá foeminá:que tí o sbaralicui lubieéto monafkeri
y ¡Gay altnubereestraneo,qui vuleefidi diarifdiciós
«úl poterittalis fueminalic nubésretinere emphyteolimo
Héquia ad limitesróislimicádavedifpofiio.d.l.cúpr.5. dulcifimis.
ex coenian volujs,p nuberer alicui de generer£: Ence el veralispor
tarctinfizniaS: nome, qdíihoc faciat extraneus, vé facisfadtá méti de
difpofitidicóditoris,Kteo maximé:ga eciá Gealistorminanopliffercú
aliquod zenerecóditorislicernó delcgdererperlineá mafcaliná sfed
pecfoemininafariscétadcóplemera difpónistgacciá dsíiremeo dic
turilli,q fune mihi cognatitecúdi Bal.in. le pba.Pau. de Calt.
in.l.1.Codecódisinterts.ver.ice quié vbi dicityqp ¡fla ell veritas, pdefeé
détesex fuemínis dicuntelTe de gencre,éctradir laré Decicótia, ¿in
cipientivin calu ppolito.Stradit Bar.inauch.qb.mod.nar.cffici.lui.
$.1collas7.S vá qui veniñitp lincá fosmininástranfierúcin alienas £a-
anillas ficincaa qóis,difponésnó vrhabuille refpeétú ad cóferná
dá agnationc:fed uñad nominismemoriá G cóferuaf aTimendo ex-
trancus nome dcinfignia, Itéralis difpoficio referenda erat ad cú, cui
focminadigne ¿ciulle Semuberepoller,l.ciiralegaras decódi. Se de-
mó.Bar.EPlateain.Ledicimos.C:de Murilegoli.1:. Se fic talis, cui n=
berer,deberelTevleraquartá gradú,qA exi oltendic difponzcem, hoc
praecife nó infille,róe lui generis: fed ratione laz memnoriz confecuan
dequecóferaatur ve dicríelt.l.fatta.5.(iio danda. versil vero nomi-
nisáRad Trebel.S de ita muratione nominis «amprionis alteri?
,nominis,Sinfigniñyvideas Guilliel, Benediétum vkra2hios. inrepe.
««Raynuntias.in prin£o.8.Si9.detcila Pone veró «pex tenorema
joriarfoeminarranfucrtalisnó fuccedit: fed eú exclugit malculus eriá
deftendens ex fiemina:modo aliquishabebar maioriá,$ vxoré prue.
gnantem,Giororem Srfigurénmortas e poffeffor majoris,relida ya
xorepragnante,Bufrarre Ec forore,contigic, q parcradhac exittente
in vrero,obiitfraterrelicta filia,mortuzeriá ell cod répore foror reli
Aofilio malculo:poftca vero yxorprapásfecitaboren, quatitas
misfuccedatin maioria,an filin ex frarro,ve! flies fororezét vi dica
dum,qófilius ex forore:cumérater pxiwmios ñ
:gnatus cecellicri
tedubio,an pofthumus nafcat: Se ficiusGrum no tft in 64: cd
binot.Lar.
cola.in.l.ventrepraterico. Juid até li extenore
inucítiturz, St maiori+ formina non fucceditinilicom fuerit vnicapa
trifsosfen cum non fine fil malcali:fedfomina parti morienti, núc
pone,cpans pohidebatmaioríá, qui habebar duos flios matculos,
cuiPfilias maior morta? eltán bello in feruitio regis,celióta filiazqueri
tur quisfuccedetanoin maioria,an Glinslecanda: a primo-
gonisSorideto Glsprimogenitiang.cx Exgibilo,IPlarina.Ca
icfilisofiicia,li.12,ná qui nacio principis moriútnr, per loriávine-
reincelliguntar,Eclicvidef fuccedere patri moriétimúc; fed vide hoc
tigidú,vtper talefi£tiont excludat AN (ecund? malcalas, Suvocetfos
amina corratenore maioriz.11Sed quid fiteftator f:cit maiociáto 6liú
8cvoluitp bona maiorizfamperinfamillarenanerentidiab ez non
exirétikk yillefiliusrelinquerer proximiori de familia: modo ¡fte
liusvenids ad mort?,8 carés ilijs,relinquici(á maiorian loro faz:
cútñihaberer 8caliú fratsé mafculú,an potuit Facere 2 Scvidetqd fic p
tex.8cibi Bal.in.i.volútas.C.d fideicó, Cótraiomen crederé ex quo
extenoremaiorig cótar elfe pperá:cúvolujelemp in Familia remar
nereivívilla verba,vel quipollétia nó eTent, pcedererqd habeíin
duvoliitasalsfec?:gajurisintellcéta ¡pximior qui dteliatore. Sieiá
ex.l.difpofitióctll vocatus.vtin.l.cúlta legat.S.in fideicó.(f. delega,
intelligitde mafcnlo.veretigi (uporius Scadde Pan. de Calkin, Limari
vas.C.de ponstíQuid añ iteltacoriuxta.), Taus.difpoluic,pin fe
cefñione maiorienepos mafeulnsexfilio,licet fmoriatar parer viuo
ano poffeflore maioriz,pferafparruosfiticalisiliPrelinquerer Foemi
ná 63,8 nó malculittunedifpolvis, q (uccedererparruns exclufa ta
Hfiliazmodo contigit, q, quidú q pofidebar maioriá, dedirillá in vita
fa filiofso wnañosi,8c/1bi cam renútiavic, Se radidit: moritpollea fi-
lus maior,relia flia, Si vino auo 8: pattuo,qs fucceder rúc in maio»
riazDecifio qóisvidefpédere cx copúétozan temnetitrenúriatio in vi
tain preriudició vocatorú ad maioriamvelne.Náf tenuic flia foemi-
ma fuccedoticú poterain defe£tumm alteriusfratris(ui malculi fuccedo
xepatri.nequerepugnabaceenor maigic,li verórenúciacio nóvalait,
fuccederalter fil :belic pacruns,gd viderur deiure ver? pertex.in, La
cúpataua filias lega. Scioli famila Sadiw? feucr”.£ de legota
EcGnor.Bar.indynúexfamilia.so(ed 8 Gfundi.Edelega.SeBal.in
1poltmorté.Cdefideicó,qd ell notádiad Gimileseriam queflices.
Ponevera pindilpóne maioriz continerurquin canó fuccedat foc
mine pÚscicdos mafcnluspinquior dccdfciconigt q pacer
pobidermaiariam,qui habetblia,écexcanepotemalculo, habecetá
fcatré:S moriturpacer Gti foemina cxcludateft modo concentioin
artida.
ter pacruú Senepotem extilia,quis (i1ccedar:frarerafferit le cffe ppin
quiorédecedenti: gafecunduz: juscanonicú ell (ibi cólúétas in prá-
mogradu:neposvero exfeemina eltin fecundo gradu:k fic pprace-
ditin no gradu:nepos verdallegar pro fe,piplt citin linea delcende
tiú,Bxideo propinquior deber cenfer refpe£tu ani, qua pacruus(uas,
q ell inglinca tranfueríali.ve eftrexahic.Kin anchiolucce:sione.C.de
fuis Sclegitiharredi.Screftatorfen conditor maiorig videcur feiure có
muni conformalTe,€ difponere fecúdumius. vt tradic Bald. in.l.2. Co
deconditio.infer.Scque notant Bar.X docto.in,l.heredes mei. $. cú
itastad Trebellía, lem quiaiam maioriaincraviclineain E au, vn-
denó deberexireab eanecdum finita Gfacere tranficum ia aliam. ve
in.c,vnico.de duob.fracrivi capita inueíli.cumde natura fuccebio, feu.
allegateriá pro(elezé Tauri.40.difponentem nepotem excludere pa
truum necdum in fuccelsione afcendentiumifed eciamio fuccebione
transíicríalium,quericur quid inrister Bal,viderur decidere ¡(lá que
Nioneminanth.cellante.co.fi.C.de legiti.hnaeredi.verfi.vnde Éscitad
qónem.vbi dicir,cp fi ex confuetudine nólaccedactiliain baron
quidai baro habebarfrarres,Senepores cx filia premortua: Sefic de
cedat,qp nó admitterur nepos:qavenicexperfona fu matris,S ideo
repelledus:(ed vbinó eflene fracres,neque fcacrum filiiled vlreriores,
tuncbenevenirernepos:quiatúc non confideramus perfonam elus,
áquo defcendir.lecúduin lacob.de Raue.S Cyn.vultergo Bal. nepo
temex filia excludi ¿pacruo,in calú queltionis propofitz : quia non
orettdicipropinquiordecedenticniliintrer in locom matris,que cá
heecelaía nenes nócítin eius locum admittendas : Se q tuncnepos
admicteretur, quando cócen derercú alio remociori mafculo,quam el-
ferfrates defáétizquia non elTet fibinecelletúcintrare locum mates.
¿cad allezara pro nepore potell relpáder, q hicnó rradtaíde fuccef
fione auiipítas nepotis:fed primi có(lituentis, qui omnibus ¿fe delcg
dentibasvidetur plpexifle,fecundur ordinégradus.c.t.de eo q lib.
Echeredifuismalca,Bcfemi.Eclic celTar quo deradi vnico.de
duob.ftaeri.S:quod hwetarinifta.l.Scin.d.anch.in luccefione,cum
exiáfearer fir delinca defcendenci,celpeótu primi difponeres.Lex cciá
Taurinanó ohíkst:ga procederer vbiille,qué neposreprgfentat,pore
rarlaccedere,Scnó aliasexcluderetparrua. Ta cogita, ga qócltnota-
bilis, 8: pulehra Se dubia,maxime co attento:quia deiure ciníli Él
«e nepostintin pati gradu decedenti ,ynde fare nó poteritfe dicese
iozem deced ev fecundum cóputationeiwris ciuilis, quarac
faccel bas.vtindl3.ci.6. 4.parc Alb. in auch. poit fra-
de legiti dizeresrelaris dict.lacobade Raue,de quibus.3uper Bal.
Gi lá muleú facit:quia licetnepos veniatex perío
vefoeminasted ve malculas.allegac q disicio fmi
,adfi.Cacóla dínecel.cúigit inillo nepote cócurrarea
miras E: (exus,6s cin eadéliacaquí ingrella ell inaloria,
«dew pito nepore.Tu vero quí habes maíos ociú
quidfiex difpóne maioris vocati fune malculi, ds
difpunensvoluitlemper P£erri focminis, Gin dfcétú malculorú,voca
ó isyan túíc eciá maículi ex foeminis excludátfoeminas?ó vi-
debacar pnóex his, in prin.hui?gl.dixi:qa cútradtet de difpóneo-
diofavidotroftringéda,Sclic op relfacor habuilletre(pestú ad cóferna
tiongagnaióis, Gcóferuarar p ruafculos defcédetesex mafculis, nó p
defcédentes excfceminis,Haberur ergo perind acli voca(Teragnatos,ée
cis deficientib*foeminas.cófert ad hoc q8 dicirSpecati.de loca.$anic
vero aliquaver.146.Gdigsaccepicrcio ¿phytcofim p fe Schiljs fis
smalculis intelligi deber de mafculis defcendécibus ex mafculis. Se nó
de deícederib” ex foeminis,licetfint malculi.Scrradit ¿e Pansin.l.
1us.5.núc de lege.co.i.fEidelib.Scpoftfacitad hoc ¿e
wnica.fi.co.vet.extra quero, an agnaras vel fi? defúéti
Saralú difponit agnatiexcludatíilias ¿ fuccebione filiusfororisnó
excludecfili3:ga nó ell agnacus,licer p Inflinianú redadr?fitad parita
1éaznatorih Sc nnlli GTecltida.).qdnerua.f.de poli.nó eiñ fecúdú eú
vocafifteagnatusre Snoñe,neg re cm:fed ffs de quo (tatutúnó log»
turmaximéga tale argumécia fimmili iducerer exclufionéfemingcó
rajas maturale.dita dicie Bal.fuifle determinará Bononia: difputan
dop.D.Marti.in cótrariñ videtefle tex.in.conde eo q fibicrhzredi.
fuismalcu.Kfemi.vbi habeí,g fi fendí conceditmalculisad cisdefi
cientibus foeminis malculus genitus exorore excludit amicá feu aliá
focminá.Neg; obflaryíi dica pillud fir fpálein feudo, eo qa foemina
nópótferuirezná ridet pue rñider Per.de Anch.có3s9.incipitnos Pe
te" de Ancho Eloria.qillud nó Ratuitibippaliquá álitactin fen-
dorúimateria:fed ell ¿diincerftatio pradentiñin illo cali, pneibi df
in tex.cinó fit dareróné dinerficaris Pfippofito, q vigore pagti fine
capacesfceminze ficut Semalculi,licer quodam ordinefccefino fecúi
diprudentiú interprerationem,malculipreferáturaarg.l.d Titio. E
deverb.obliga.£c.cuinter corporaliadetráflatio.cpi vel olett:Becerte
viderurhoc magisde mente difponentis:cú implici? dixit de malcu-
lisyurcóprehenderernatos ex feemúnis mafculis deficientibus malcu-
Lis defcédentibus ex mafculis.prour eciá dixirPetr.de Anch. 8 Flor.
29. quel.
Titulo. XI. Delas fuccefsionesab inteftato.
imd.cóli.hocetá vult Pau, de Caftvineanin prin.C.de códic.infert.8c
flertin hecprocedér,cúin maiorijs veplurimá fine villa: $e caftra de
1uriídiio,vñ dilponés cúvocat malcuios$c excluditfoeminas, videf
cófiderarefragilitaré mulicrú,quibus dominari nó cóuenit. veeiiá ad
ucirpulchre Detras de Ancha. :óli.y9.incipir pro maicriintelligécia
dicendorá.ée ficvoluit praferre maículos, q ratio vigerin 1mafculis, $e
fi defcendant perlineá forminci, put etiá adducitSocisin.l.Gallus,s,
núc delege Vellcia.(Edcliber.S pofthi.col.fi.ver.deciditur.vbi cid
videClaudiúscoL.6.8cad diri Spesrelpeveper Pan.in.d.la.Sn.L.ed
fi hac.5.liberosaff.dein jusvocáveviá colligierñlio ex didtis p Perr.d
Ancha.8iFloriavinad.có6. Quidaúr fifactafuie nreioriain 5liú Sin
maículos defcédétesex eo, 5 nó ha rémalculú,fucces
dererfilia£ mina flia dilponétis.cótingitep moricur difponés,etpolt
cafiliarelidto filio mafculo,demú moritursiliusin que fagta fultanaio
iawreliéta filia:an fuccedar talis filia,vel Sli“hligvF q lios: ú
filiafilij,ex nota.periBal.in.$.filiaverosio fi,deluccesfen, GÁn añrex
co, códitor maiorizrféper vocauit malculos,videat ex hoc exclulif>
fe feeninas:cú extarec mafculizáx dicedú .argel,cúica. FE
faror.cuias didtú cómuniterapprobatu
char.9.col.2.benefacittex.io,lfcripturas.in-fi,C.quiporio.in pi
bean.8xibinorar Bal.facic.l.1.fRde legib.dum dicic virorú.vbiBarc.di
cicergo muliercsnon pñtelle deconílio.facit.1.cú pretor.f deiuci
1ficut certi.C.de tefta.mili. Senora q mafculuseriáalterius linea pro:
fertíilizvicimz polfe/Toris,atráto renore iueíticura difpondús,q ma
fculinagñacio pferab, A aa.
vol.cólliorú, 'incipit vilo quedá pcellu.étidevolnitGafpar.
Calderi,,put habetin cóli.Lsal.in nouis.2.vol.cóli. 7 ncipit dis lox-
danus.vbi dicit,q qíicig; eltprioritasinlexu vel linea remotiorlinea
velíexus,pferf cuicúgy,pximiori pofteriorislineg,vel lex”. videibi p
cos. Ín hoceí vélatius confideridú videlicet y ficóditor maior. in
plicitercódidicimaioriá vocans ad eá delcendécesfuos velalios $ tñic
indiffertreradittentur malculi Sfxmina ad miioriá «e diizaxac ar
tédeturprioritasgradus,díisñin parigradu exifléte mafculo defecar
napraferarar malcul' focrwihe,X hoc ell qd voluit Petrus d bella Per
tica.io.! paterfiliñ.5.quiodecim.AEdeleg.Balin.lí mulcis.fT.de flat
Jowmia cias.parta.Ocide elle dicédú gi difpones ab inicio vocauis
tá mafculosí fceminas ad imaioriá :yFenimiftius métisfuille Si facero
fixá dilpónem fecúdú Giraresii uxtanotara perBarin.l. here
, ¿cio gradu fuccefiionisvocauir
maté dk feeminá túicin pari gradu excludeifoeminad mafculo,non
origradu.Si vero có ditorimaiori.e,aó ita dilpos
fuitted vocauit fiiá Cati mafculú Ecdefcendentesma(tulos ex eo ,túc
maículusremotior excluderfoeminá drpropinquioréin grado, oluit -
emñeúc diíponés coleruareagnationefuá.verradir lo. And.referens di
Spuracioné lac.deAren addi.ad Spe.tit.defuccef-ab intellasi in suba
derefla.ceferés difpurario.Ricar.Malúb.Cy.SeSaly in.la1.C.dadule
Balin.l.maximávida.C.delibe.prate.Sin.L.quód veró.É. de legiba
10:de lmosin.l.fitfde hrereinttirSociin.l.Gallus.s. núc delege Vel
Ide libe.Spollh.ék confia la .
Gaz9. vo. Sccóm jo, vos verted premibis nó obli
averlicaliqó Se terti e 0
4500,6.Soci.cób.: $ col 6ntarr E có. 57. V03
<ol¿Ja(.cobi.140.vo.2.Deciusvbidicithácellecóen opinioné coli
372.nu.a.vér.Secúdo pmitrendín.S: pcedir $ fiin cade difpóne polt
'eeminasin defeerú malculorú veef calas
charedib” fuis.necettibi aliqualpá
inmera rasiócdifpolisióis pferentis
minisvolucrút Pecrus de Ancha. XFlosia.
cóli ys9.nterconbilia Ancharran inc 'sperrus, Sade(bmanife-
ftaró.adhoc emfezregácar mafculi a focminis, € dá malculis firipecia
Jiscilpó ve £iplipreferátur áciig; fint grada Sn eis cóleruetur agna
tio.Prgterca quádo difponésloquiturdiícreriue d per fe demafculis, Se
de perfe de foeminisnúquá malculinú cócipitfemininum. ve tradit
Bal...lúin multís Iafon pertextá sobres 5.3 difereras.cú $.
fequéti.F.de vulga8cpupil.Siin-l.6 quisid quod.fF. deiuril.omn.iudi.
Tdéque dicendi elt «finóita explveled ex alijscoicéturis $ claululis
difp5misapparer hancfuilTe mecé difpon e ntiscircavocarionémalcu.
lord, Becokemiarionéuea natiúis,qdemcolligifex ralib? cóje£turis
proexpio hí.l.cú pponebatánfi.8in.Lvniex famijas.6Mdlen,
1fideicómillisS.hacverbargc.l.Páphilo prin.S.l.paterfiiós.peacú
gl ffodeleg.3.liex fadto pponcbatsxcrúttade haredifl ibi 8 facie
quids totuvolútas defiacti.J.cú quidá 6.C . d necellarijs feruis hare.
inf. Snó dicifcafus omiTus.fed expíTas Bal.fingulariterinJ...C.de
hisqañaperabu.étin, 1.11 m.C.d (6,8 fubli.Qld.cófi. 224. Deci?
conti97e8e búi confert g notar Bal.in.l.captatorias.in.suoppofitione
C.4reltammiti.QScd anexclufisfocminisvideanteifexcluli mafcuk
elclcderesex fominis/8certe qíralis malculusex fsmina nó Prado
89 If
rer pálevocationeexperfonalua,ex cenore maloricindubiávideenr [
quin exclula matreexciudafiple,ex doéttina Bal. fem erallegas Mm
fEdefenato.nó emin canlato por elle plus a pcedacab 10
influéte pot£ta caulreallegar.$.hoc añ! «danpol.ex hoc
inferenssg li filia regisfrancorúi ex róabili
fuccedicinregnoGibuwfirex Anglia mullí iusintegnofracorú pretós
dere potuit,cíteriá bonús rexsad hoc.S+ibinotarlo,And.in.c.adapo
Nolica.dreiudica.libró.adde Baliin.J.fi.q-25:C.de haredin(t. 85m,
cú antiquioribus.co).5.C.de iuradelib.dcadde q not.Baránolasfovidé
dínfTad Tercal,Bal.in.Lamaximú viio.C.deliber.pte.£ losCitierán e
fuowrafta primogenitura: li3.qu23. CAn añefeemina(emelexcluía 23 QUES
cenfeaifemperexciulayelantéporaier quandiunó estan mata
pl valdetcalra cueca hasediccia, quin materia Fue
ali. primo tradicBarina.6..3d Terul. Baldo. ón quibms.C.defe
ci.mup.scd,s. Amdelfer, Bal.Scrteri inacir pifcopú vel h
francorimon
quine
ab. magiscóisrefolutio doft. y forminalemel exclufaperexio El
£étiámalculi perperno duret
clufa ptex.in-d.5.quin eriá decundá
Gdintelligit And.del(erábilitñvex tenore inuellicure con (Jarer for=
smininó ppetuo:(ed téporale exclulam , ve gajnflimemaiosiz cantas
ret,cp donecmalculas tupere(Ter,farmina nó fuccederer, rúicem fccmá
snalemelpermalculú exclula,admitrereépoflea deficidte malculo,ve
j notawde co qui fibivel haredib.fuis mafcu. Sfocmi,Se
rappbarú Socinus cófisg:.incipic circa primúl huius
ulus,coL1oin. 4.dubicatio..vol.vbi quá plures!
ióehuereditariscenétes allegatatener exa
Curiusin(uotradtara fendali. partes painsquzwver.alimitare.Erad
verte «p ¡lle qui femel fuitex luflss pprerindiguitarénon poterit pofk
eacciá alía vice (uccederevi.cexain.).eciá. $e capicis.ad fin. (E. d bonis 15M
Jiber,Sc.Lcum paterssdiberús.Mde leg,.Sc qpille qui fuitexclufas ex
vna vocatione admittates leccd noia Mecenas _ppter n=
gracicudinevitexenctabilgin.l.filius qui patria prin. £.de bons £ iD
Ber. Et gd quis fuicexclufislite velprelcriprioncá maioriarú cm 24-qUzÍo Ml
ple fueritille q primo loco erarvecatms,an li pollea pp alienaciorem i
vel aliasperdat qui polsidet maioriam, ¡lle ficexclutissporeritilli res
acquirererd vi ep ficpertex in.Lmilices probib2turff.de remil.Jo.p
Plaí.l.vnica.C.qbusadcódudio.fdio.i.anó em vFexclufasexno-
ua caulafuperueniéi. Roma $«duoftacros Mide verb, Ob.curnt
nun, vnde fi us p p alienacione perdit maior lipollea cú tranfivic
ad aliiterívacet 8 ipfealienansfic ppximioradmittef.vtime.ynicos
«ibiBal.de eo q finéfecitagnaro:Balin.$-prerea, gh? mo,feu. ano
gl.6: Bal.in.c.nimperacorlocharius Balsins$.(i.i de feu.fue cótro, in-
terdo écagnasl Quid añ filialemelfiicadmillbadfuccelsioné ma 25qualta
joria:quia nó erat mafculus an repellatur mafculo póllea fupernenid-
te2decides ex his,q tradirlacob.d bello vif, Nicola, de Neapo. S:Bal..
ind,c.ndeco q ibi velharedib.fuis.vbi vclunecótra Andede fer. ibi
mafculusfiyperueni¿s nó excludarfoemináin poffefsione feudi exi
flentesga natura diiorilacquilitorí ell,qp fit ppetuadd. jue pobideú.
Cad pbario.dci(13 partepolt multa tenetetiá n.d. fuo tradtarfeudali
Francif.Curtiusinz .ptein prin.q,a8. vbi vidcas. €Sed gd fi fominz 26quelle
Fueruntexclula in vna parto,(eugradu maioriz, an videárurexclufe
nalijs gradibus, dk vocatidibus fagtisin maioria?aliquid tetigi.3,
deconditione mafculinitatis,an repetat,eftvtiisqó, Ef requiriclógio
ré Mili vFpro munc,gp fi exclufío foeminarú fiatintra certú capitulum
aliculusgradus, (cu vocacióis,ad(olGilludreferatur sinó ad (equentes
vocarióesfen fubllitutióss.veprobatin,l.y.$uflius.fAde liber Kpofta
$:not.gl.5.1.C.deliber.priete,fiveró exclufio fiatin aliqua claufula
deperte ablolute pofita,vi preforvi debeatad ogsgradus, Sad otsvo
eauceperecio.d thus ddo Llera pila L
f.derebadub.c.arequiris.S .cinquifitioni.deappel. ue talis claulir-
laapponatin prin .fiuein medio,(hucinfine,ve colligiturex diétis jur
bus,vbicú calusoccurrericad maioré enucleationeveritatis,videasper
duéto.t Quid autemfi habs pate licentiá regis ad faciendá maioriá 127 quieia
in vnúlex Bliis,cóuenit cú vnocx filtisdefaciedoin elimaieriá certa
pecunis,quíab eo recepic,an pobsitrácin cóltitutione maioríx pone
teclauíali,quaexchudanturfocminzzvE q nó ex his,G notarBahinss. 28, quello
pesadfi.de hisq feud.dare po. Succedictipulchra q6, quávidiinfa
£to.an poliit rex difponere per fuum refcripti,vel privilegiúsqp for mi
na Krex cis delcendentesadmictáturin fuccelsione maioriz,exclulis
mafcalis,cragnaris:8e 6 extenore Ec dilpóne maiorigtales£eminas el
fentexclule pprerfanorgagnarorú? 8comilsisargumeds difing:
difuntin materiaiflta alig cafusiná li maioriafadta fuir p via donatio=
nisinterviuos,vel aliculuscontragtusy(cu dilpónis:ex qua delure na
turali vel gentium transfertius 8edominiú,nullarequifitalicctianeg;
authoritateregis:8 tali cau firendú videturnon polle are
iuribus, € vincolis € fubflitationibustalis malorimicá nó polsit prin
cepstelcribere cotraca,á funtiuris naturalisvFgE6ú funcenim mina
sabi nacaraliainfi dejur.natu.gent.vel Guia $cnon pos
teil rex cam de plenitudinepoteltatis , fine caula lus $ dominitim E
SS
'gst
ag.quela
Seftapartida.
alcerjusanferre, quandotsleius e dominium fait acquilitura ex dure
nacuralivel zentiumoveeli receptior conclulio Scommuniot omniá
Etoincap«queineccioñaram.deconflizarios E habetnr deifo iure
parcicasamnain lego ¿rico y.pard.écio lasica.t 2.partivndeneque
3n tali matoriapollecauferrejusfatari ideicemmifii, les vocaciomis
alicuias,ficetin (pe écnon re,runctalejas habentis.Tusnanquepámo
genitura K ideicomnibicltita in confideratione, ac iefTer
delaram, $ acquilicam «itatranímírtir,quiillud haberfics
veadduvitpulchreloan.And.in addicio,ad Specalasin tubri.d
¿n queltioneillapacrui 8 nepotis. Sí Oldrald, ante eum confilya. Ec
hincelteriamaquod rex non potelk dare fecundogenito rey núyquod
áconfietudine vel providentiaprimorum con flicuentiam petrineret
primogenito.veconeludit loan. Andrain.c.licet.de votaSstenercriam
Abba caintelle£to.col2.de iureinrap.vbi dicitq» tegesnon pollisnt
prinare contanguineos delcendentes ex lineapateznas fecúdum Inma
randi.de (upplend.negligensprala.lib.6oSciradirlafonánal.
lez.mfoa.Cirierin fio traétack primogenicurg lib.
¿.quell¿ imoeriá:n dure fucurifideicommiñigp fitio confideracione
tanquain asian formacan, de quelicam,tener ario. Lisporeftacol.
3.ff.deacqui.hgredaveríic.circa hoc quiero.vbi ctm dicit tale iuselfe
:eflimabilezcum hon cerceor debarreditate viuentis ¿fed jar mortui,
hincefepiusprimogenitura ell cefsibites6t vendibiicavttradicloan.
And.in diét. cap.licer.écin.d.rlb.defeud.colantepenao addicio.ad
Sperulasebipluraadducic Abbyetiam in.dac.licer.Alex.confil.67. 1
volu2.ómbio.6:confilig4.cowolamiiveró maiotiafadla fuerit per
viamtellamenú tevalicuiusvlimz voluntatis, ell malus dubium an
princeps calicafipofiicdifponere contra di fbofitaintellamento, Es
aufercciasfaterihdeicommif namin legos reltamentum.C.deto-
Ma.difponiturnon valereteleripcas Imperacoris,contrate/lamentús
8'ibiKapha.Fulgo.£: lafon dicentesquodin hancfententiam ,quód
neque refesipto principis poGirderogariteflamento, potiusclkin=
clinanduwmlicer enim reflaráentam quoad folennizaren cius, lit de
jure ciuili:quoad fubllantiam eli de itre gentiom : quia coiplo quod
enteseflecaperuntde bonás fis difponebantave dich Barrolusin le
geiuterduns ff decondióiicaiedebi. 8 fecundumillam opinionem
contalnic Philippus Decius.conhlio.375:i0cipitin cai maznifici do
muii Perras confilio.403.incipiequanvisin calo propofito» Contras
Tar tamen partem,imo quod princeps poli dif); onere contra cons
tentainteflamento, tener Baldusin dicralege. Greflamentuso.in fin.
dsmmodoptinceps apponar clanfilam nos obfante : iniufiecamen
agetin lemespfium.Lecundumeundem Baldun ¡bi.Erquod púnceps
deplenirmdineporefaris,policarferre cs fine caufajas fucuri fidel
commiii,ex tellamento:voluit Alexandconfilio fecundosprimo vo
lurineincipit vis codicilis.columna pentledicentralemacquifi-
tionemex tellamento elle deiureciuili.l.Jege obuenire, . de verbo
ura fignificatione.Snotaturi lege prima.fEdeacquir.reradomi, $e
nitituribirefponderead diéta Barto.in diét.linterdum. Sádemvo=
Ie'rconfulendoidem Alexzandaconti.y4.ciutd.volami.vbiadfin, fe
vefert ad diétajn di8.comfilio fecundo.referensica fuifle judicatam.
Kforcillad vliimum videtur deinreverios: fed prmum jullias Ec
arquius,8e confcienti principis (alubrezne fine caula voluntates de=
fusictoram fubuertantir, Evittamenia hoc pulchrum dubium : quid
fille quí Eeciemaieriominter viospoteratadbucillam rertocare,qui
tamen non renocauit mo camtellamento confirmauit:an tune videa
turanaiovia baberi ex tellamento S8enon ex difpofitione inter viuost
Barolos «poll egarirfefina. (de bis quibus ve indigo vult y
méco vide ibi. cogitaluperhoc.fiveró maiórialu
plitviresa regialicentia, $ faculrarcsy tquia fafta uie de lepjcimis (lio
a quibnsrefcripro principis fil fuerantgranad : tune viderr
quodrespotitdifpenfare contratalem maioriam , in qua vocat fine
1mafculidelcendentesex malculis ¡6 admittere focminas vel delcen=
dentesex fa minis,quod probaturex his,qua not. Baldusin lege, qui
feparris.colénafexta.C.vadelibe. vbitenetquod (pecialecílin prin
«ipeyguod politrenocarefunma priuilegtum, fine caufaseñam fiex eo
alicuilitias quielitom, 8 falúm hocprocederetrefpeétu corum, quie
an erat adhuc ius realiceracquifitum:quia non cefTerar dies feu
joriw,juxta notataper ALb.incapitu,novir.deiudisvbidi
¡00d quando privilegio principiscóceflim fubdito,haberadá
duce ius refpedtu ren, aut perlonarem:tunc taleprivilegium,
tri queadfutarosadinséx pertonas,ell renocabile abipfo principe:
dic.tiamsdicebar Paulusde Caftro inlegesreferipta,C, de precib, ima
¿para.afferenaquod faciliori modo permittitur principi reuocatio rerúl
laco donararam,quam aliarum rerum, quashaberecíabditos citra
men Sctienlum principis, Se quando princeps ex voluntate
Fuáful canfa,quod alicuilus quieracurecuncias ipfum fola yolusitare
¿porcik auferro, ve cleganter decidic.Angelusin lege, Lucius.f.de eni
110, Érideo lecundiam cum poteft Imperator auterre fine cauía rem
acquifitamexptefecipcione,vel vfi:capionerquiatalis modas acoul>
rendiindudusíuicab eo. Idem vol.it Baldusinlege.final.penuliima
colam.verficus (ed immediardoppono,C. fentem relcin, non pele,
vbidickt,quod quedáfunr,que quis potell acquirere etjá cótra prin
cipisvoluntatem:quia acquiruncur deiure genciam,ficut dominia,de
iitanon pofluntauferrifine caufa:lecusin hís, que funt de iureciuili,
vrindicia 8 fencenti.Sclicetiflaconclufio potelt habere aliquid dif
ficultaris,poftquam dominium ell perfeteacquiitamstamen clarif
fimac(t quando lex,vel princeps deditmodum acquirendi deminiá
¿iplirm modumrollitprinceps fine canta,antequam quis dominium
acquilierit, velurificollitvenientibus ab inteltato 3usadeundi , quod
ell dejurecinili.d.Jege.obuenire.fF.de verbosum hignificationesvt tra,
ditFelipusin diéto cap.quein cccleñaram.columaa8.verficu.s. decla
ratio. Prztercaincalwillo princepsnonaufert de directo ius alicui
competens:fed pocius procedit remouendo obftaculum ab eo, cuita=
Je jus potelt competere,faciendo de incapace capacem:quo cali valer
difpoficio principisctiam finecaula,vt probaturin lege. qu.rris. fade
natali.reflica. ita in fimili queÑtione buic noltra 8cquali in cifdem
termánisin materia feudali, tradic Francifcus Curciusin contilio p»
mo.politoin calcefuitraftatusfeudalis.colurnna.ro.ad fin-Nequead:
hocobftabit quod tradit RodericusSuarez, in di(putationefua maio
racos.politain calcerepeticionum.l. quoniamin prioribos. «.L poft
rei iudicatam.cum vule quod lícerex licentiaregís bona maiorie vin
culéwar:non per hoc dicitur quod bona luntárege donata, vtficpater
ineisnonbabcac ua namillad, procedereteo refpeótu, ve
ell quelliofira.4 Sedin que lionenollra mulcum hocefler in confi-
deratione,ex quo maioria Scvincula cius torum roburacceperuntáli
centiaregia,vt polis quod dedicpertalem licentiam renocare,vel fal»
ten) wodificarerefpeétu eorum,quibus vigorefu licentiz bona mias
¡ori funtventura,liceteniwo talia bonanen cicantur á principe do-
nataluxta.l.cum multa.C,de bonás qua liber. tamenille modus ac-
«pilicionis,quo venicin futurosfideicommifTarios, Sad maioriamvo
catosvenicex donacioneprincipis.Befic militant,que fapra adduxia
$choecprocederent,quando conllaretprincipem deplenitudine po-
teflatis, hac vell, vocatis per maioriam vellefacere praiudicium:
vam fi elfemusin dubionon ell tale de principe prefamendum per
jura vulzaria tam joriscomanunis, quan leguin regui zvnde Érhrex
dicar,quodfoemina $ ex his defcen dentesadmictantor, non obllan-
te quacunque maioria alitervecante $ difponente, li talis difpofitio
maioria ellerex teftamentisprimoram conflituentiam non fuffices
rectalis claufiala:cum princeps videatur cur hzzc dicatintelligere de
'maioriacius aurboricatereburk firmitatem affiamsenti non veró de
ea qua fineciusauthoritate tenuir. Vnde (in teftamento quiscarens
liberis dilpofuicfaciens maioriam de bonis fuis,vel habensliberos di-
Iponat detertiobonorum claufuta talismibiloperabitur ad cuerfioné
talismaicriz,«fub/litucionum ciusmequein prajudiciam futur fin
deicommiZarij,cum principisprivilegium ica it interpratandameve
"minus justertiledat:quando enim priuilegiú generaliteríntellchum
derogaretius alteriustertij:reducitur ad jus comauunectiam eo cau,
quo itaredu£tanibil operarerur.vt eftrext.in.l.fi quando. Kibidecla
rat Bal.in principio.C.deinoflic.tefta, £bene contert,quod generalis
dilpofitiononreferturad ea,que pendérex reltamento. venot.gl. $e
ibidodtoa.l.tres fracres.(Eidepact.Barn.I:qui Rome.$.duo ftatreso
fi.de vesbo.obli.Svidetur requiriptincipem ee informar decá-
tentisin teftamentis,talibus.).de his.8.l.non cflferendus.F de ran£
aéiio,Sídeo Secinusconfi.282in.2.volumine. confuluit non valere
Jaudum fuper certo legato cuñu(dam reflamenti, non obflante quod
in compromillo per verba generalia videretur ctiom comprehendis
quiafisicfaétamentio dereliétisin eftamento $ codicillis: cum hac
verbageneralia, Se quenon inferon: certam notitiam $ cognitioná,
proucdicit Baldiin diétl.dehisinfecundaledtura.S:eriamÁnge.per
texabjin.lgencraliter.C.de non numera.pecu. 8. 4.£f.de optio.le-
aio E quodrequiraturcitacio fubflitutivel fideicormillarij ha-
entisiusin fpe:quando princeps taliafacit,confuluie Anchar.confl.
427-8«Philip. Decius confia84.vbiplara refert.col.5.verfizocEmu=
nisopinio.KSocinsconfi.246.c01.4. 6.5. ina.volu, licer hoc dió
forténon procederetyvbimateria ell talissán qua princepspoteft pra
judicarealicuiínuico ; 8:conftat q vultpraiudicare. vtiradir didas
Curtiasin.d.conficolumnam. 8 govideasibipercos plurareferétes.
$ in coGbus in quibus dixiprincipem poll tollereios futuri fideis
commil.£ quod maiora aliter deferatur:an tancapudillem cui prin
cepsvultquodbona deueniantvenientvtbonamsionz, velvilibe»
sa28tviderur q debeant venirejure maloriz.pro quofacitboms tex.
8:quzñbinorar lcade Pla.in.l.2.C.defondisteiprivi.lib.r. € Quid
autem retento codé themare,fi quishaber maioris,cúlicentiaprinci 30+
pisfadtizScci tali vinculo $ códitione: y SMipolleíTor talismaioria
Eóppicterercrimóseclgla maicllatis.bóa maiorig nó cóftcarent, ma
Titul. XII. De las fucefsiones ab inteftato. go
antin fequentemvocatum, quiapollea ex £iculcate regia
quaex bonis maioriar,éceadem facultatefecit decalib* Do
sioviamin liura, Scalios,quinon vocabantur per maño»
:a1,fab aliquibus padtis Se conditionibus e fignanter
:mod fi polfefTortalisnouxmaioñiz: committerer crimé
bona talis : i
e pee murio fin teftamento ouicfle herma-
deretmequeví 1nOSt0 Otros pariétes propincosdelali-
us 3a ei a detravieflo.Pero dzimos, q Gndo al
gúomemuricllefin teftaméto,dexádo
vn fijo cónictofijo de algú fuotro fijo,
eslad Me. Odefija, q fuelsé ya muertos amosados
o:á ma- clfijo,ecl nieto, * heredaran la heredad
del defunto egualmétes.Enó ¿pelceal
rent
perdidicilla bonasan confifcabunturregi vel redire debeant
primam muioriamdubinm eltnotabile. 6 videcue quodnon con=
sifcentuc,f2d redeantad primawm maioriamperid qd in fortioril*rer
note Bald.in ca.ftudaili.deoftic.lega.verfiqpone papa, vbipo
nitquefionem in hac verba,pone papa concelsitmihi quoddam ca.
Atenaíab quibuídam condicionibus,quibus non feruatis caftrum de
Deeseucrtiad papamidei hiciuitacem,fab quae flillud.
caftrumenm omnibus caftvisfuis:dcinde ego feci contra diétas cone
ditiones,papa diciccaltrum ad fereueríum:ego dico ad me pertines
secanquam partem cluitacis dilbriébualew feu fubiaccnte. fade indi.
Linfalio.quericurquid inris.rñ. quod perdidi exc vno capite fpeciali,
recupero exgenerali ;«quiapapa me loco fui poluiequoad ciuitarea
$ diítriétum vndeacquiro per vriverfitarem quod perdo infpetta
Ipedcarg de acquinrerdomi.l.quidam,S: de feruica, vrba.priz-
dio.1.fi domus.cuoralijs.Neque obilar q (pecics derogar generi:quia
veraweft, quandogenusvenicamplisciué venotacar ia. quelitum
$.pensfade fund intlruamodoquaro quidin diuerlis perlonis, fi ca-
«merarconcefTam Titio:nunc Guitas cum (io diltridtn cócedicur
Scio.Sividerardicendum,g exrenfioitio,ex fia concefsione, acquí
viturScio ex fuo capire generali.vt.fEcommunia predioramalin ven
ditionc.Bci:deiure dotium.lfiproprictati.dicitl.quod fi abípede,
priuscltinchoan dumpofl ea veniéndum ad genus «Code pigno 2.
quenoneflalibi.In contrarium videcur:nar lege cauctur qp (capi
taneus concellitalicui vw maní in fendum ; detadevendidic
curiam,illud manfum non venietin concefsione generali, ranquam
exceptum ¿curia per (pecialem pronidentiaga.vtin cap.quidam capi
raneus.de capita.qui cut.vendi.folutio. ¡lud ideo :quía nomine cu
sienon continenturfeuda. fed nominecinitatisbene continerentur
cara, faluo Sure alterius : cum antemillud jus deficiat confolidatur
vniuerfitarifu.x.Gcidemforté eltin feudisperdidtl fiproptictad. fic
videbatur diceadum, in pradiéta queftione quod cum ius fecun»
die mañoriz deficiar confoliderurprima maioria: vniuerfali.Preter-
eaitarex voluie , quod ia bonacxtraherentur A prima majoria,
veremanerentin fecunda : qua ceffante non videtur quod aliquid
voluitagere contra primam maioriam , $e xebus fic flantibusfcilio
cet flantefecunda maioria, videtur difpeníare contra primam,non
illaceffante.l.quodferuus.fEde condiét.ob cauf. $ quie tradit la
téSocinus.3.volu.confi,58.8c Alexan.confil.72col.fin,tertio volu.fa
diteriam quod habeturin.lficur, $illudvideamus. fquibamod. pie
gnus.velhypothc.folní.$c.eciam.com.Linbemus.Coad Vellcia.Sefa
citoptime.l.proponebacusaBcl filiusfamilias.ErLhareditare.S.pater
cumlequenti.Fade Caftrempecul, Ta contrariumtamen facie: quia
jamillabonadefierane elle primz maiorlz ex facultate regia , 8e
tranlicrancin aliam perfonam,vnde jam non fune reliquiz prime
máioriz.|.pater flinm.$.quindecim. fede legattercio. Scin imili ha
bemusinfundosqui femel exiuicde familia , definic elTe patrimonia
Esmutacione perfonz argumen.l.geritán fi ff.deacquirend.hiere.8e
refatta amitibili ex criminelzefe maieltatis ,lemper ericamifibilis,
vealiasin refaftaalicnabilifemperencalicnabilis.vcin didtaS.quinde
cim.Scfacitetiam quod habetor in..fiquis des. deleruita vrban
no.predio.Itemmediifncceffores immucant rei qualirateml. Pan-
lus.$.fina.fE de acquirend.hwredi.l.icitatios5.mercatores.fde publi
ca.£Lfiania.C.de donatio.l.1.Cadeimponen.loctasdelcriptio.lib,
10.Bald.deco quifibiyelhreredib,fuis.in princip.addebonum 8e fin
gularens calm in.1.f italegarumos fi domus.f.de leg.primodbi: arfi
cadomo deftrudta:é<c. EcquodibiPaul, de Gate, ñotat ín fin. Per
quemtext-ctiam inferensad quellionern, qua iparerhabens ma=
ioriani antiquam , impetrauitá púíncipe licentiam extrabendi ab-
ezaliqua bona , Scconllituendi ex eis smalotiam ín Flium fecun=
dum , Seitafecir, quod mortuo fecundo filio in vitapartis ¿ non re
uersunturbona illainprimam maioriam, ctiam (icontlaret de vo=
Tuntate patrás , quod renerterentur ; quia cum teli no
vt seuercorentur , debebac criar concurrere licenta regis necellas
sia. facic.1. quedan. ff. de ur. codicillo. fi tamen elfet caíus inquo
facultas regis
inhoc non el
nicto,porá eltioes mas propinco “del
defunto:porg aquellaregla de derecho fut o
quedize, que clg es mas propincode — lertas pais,
y pertexe, in di
aquel quefino finteftaméto, deuc aer do. 5.1idomus
Josbicnes del, halogar quído el finado o
non dexaningun pariented Jos defcen E
dientes", Otrofidezimos, q fi eltosmie= — veriorem, nifi
tos fueflé muchosnafcidos dvn padre SE aliquibus
alíis conicétu
vis y conflarer
principem voluiTedeficiente fecunda maioría, quod bona redirens
adprimamattíi caucum Fait,quoddetcendentibus vocaris infecnada,
bonatedirentad primam,vel alias detalivoluntare conftarer: Scin fa
cultaterezianon exprimeretur,quód bona excrimine lle maiefta
tisconfifcarentur:quiatuncin certis non elleropusconic£turis|.con
tinu?.$.cumita.fodeverbozoblicu quando calas occurrarlatius có
ES
ders:quiaquefli ell nocabilis . Pone exiam q contra tenoremt Quit,
maloriz vocantisin defcétum malenloram, quendam cranfierfalem,
exclula filiafocmina,tex difpen(auit,vepolfeffor daret maioriamfi-
lix,£ccius delcendentibus:comoarecmodo nonille primo loco voz
escusifed fequentesvocari,Se dicuntregemillisnon preiudicafle.yn
depetuntmaioriamzan pollintisividetor qp non portext, valde nota
bilemin.l.1.5.:ina.f£ de alsignanalibert.Barc.in.L.15.f pater, fade có
3ñigen.cum emáci libe.cjus.quod de plano procedis fille cui maloría
defercbarur,ellecviuns tempore , quo defercur:fecus videtur fi eee
mortuas.
a Gsermano.Concord.cúauche.deheredab intell.venicntisa.colla.g 3
D Gel fjeyelnicto.Ee on cormampies gradas edreprafncaa náne 4
€
d
e
-veín.l.quiquelitigandi.5.pas
10singredicar locum (uiparris.fecídemm Bal.in.Ju.8cin.l.quibus, Ce
le fecúl.nupr.rnde Geli cancaturflatuto, q lladotaraciillentibusi
berismalculis,nó ficcedatsled quodipli li hgredicacem poflideane
nóprefercor filiusnepotiexalio lio premortuo.fecádum Bal.in. de
Lin siburverisperaiaafaintrad das (Hopems
GEgualmente.Adde.5.cum filios,ia(t.de heredita.queab intelladfe $
rirunbcil3.C.defuis 8 legitinharedi. y
ebrio cs ia propieque. Y 0 LOSA 8 Segradatim. ff. vnde 6
cogna.$.li pluresiofli.deagnato.luccellio.
Ningun pariente delos defeendientes Ex hoc verbo probaturyquodin 7
Tincade(cendentium dathrcuilibetex delcédenibus hoc priuilegiú
reprafentationisin fuccelsionealeendentiumineque gradas eft limi
tatus.6cidevidetur probariin auchen, de lreresabintell.yemiás), 1. Se
itatenerSalyán auchepoltftatres.adfi. Cadelepitiahared. Angitas*
suen de Arctin.5.cumfilims in(lirde hreredita,que abintefta. defes
runt.vule quodifta reprafentatio non tranfeatvltra pronepotem per
texbi,Sallegatita velle Bartán.L1.54i quis.FEdefuis.Elegi.birres
fed Bar.nonilimitarsvenon tranfearvltra pronepotemíed valtprone
potemincludiyfi ergo agatur de hrereditare proani , St fienepos exc
vnofilio E: pronepos ex nepoteexalio fio, fuccedunt paricer ne
posé: pronepos.pettext.hic Serexr.expreflimin dit.5, cum filias.
quicquid dixerithic Montaluns.£Joann.Fabr.indi5.comáli?,
tamen ad hareditatem proaui vellet concurrere pronepos cum fia
lio fuiproaui,an poflertali cal? Scvidebarurquod non : quia efes
dicere quod reprefentarerpestonam fhi auinon fui pawris , de leges
dicuntperfonam patristepralentare, in contrarium tamen videtur
texcán illa. parcitaram,cum dicieningund deftendiente. 8 ficvult
quod quocunque gradu fitdefcendensextfilio premortuo concutrar
cialiofiliodefandti, hoceriam exprefsius probaturin. d.auth. Be.
$ábi cum dicitfictamen » ve fiquem horum defcendentium filios
“relinquentem mori contigericillas filios,aut filias, aur alios defcen»
dentes in proprij parents loco fuccedere fine fiib poteltate de-
fanéti , fue fubpoteftatisinueniantar: tantam de haseditate mo»
aúentis accipientes partem, quanticunque fint, quantam eorú parens
fivineret habuiffer.cumergo dicit,antáilios defeendentes: Sdcum di
it quantam cora parés.éc.£ccum dicitin propi) parents loco.elt
text.expreflispro hoc,parentesenim dicunturedam viquead iita=
uum.vtinldurifconfolrus.$.parentes.ff.de gradib.£u 3n ¿pGnicum.
05 f.dcin iusyoc fi ent clibo
jusreprefentationis:quia proximiorgradus inita fines defcende:
tiumselpetufuccefionis afcendencium,non confideratas, iaxatio.
j
4
Tano
cop
DS
1e benectiam confertad hocal, Ta
in pronepote concurrentecurn flio , ficur Se in nepote,
cumdifponicfilium feunepo
sensata defcendeneemexloprimogenito, prefer in fica
s.ituzulio — celstonemaioriz filio(ecundo poflefluris maioriz + clic pronepos
velabnerosexcluder a maioria parruam magnum , $ (iinmaioria
udicin fc
celsione hare £”
ditacis abinte todoshcredaranen logardel padrecócl
soncur= — tjo,e auran aquella parte delos bienes
Rae Qacasras - delauuclo, queaurizel padre dellosíi bi
alguno muricíle fin teltamé-
ex vi pralen= wiefle.
tationis s quee id 4
NUadO to,efincaffe yn nieto de vn fufijo,q fuel
quia Montal- fe ya muerto e de otro fijo que fuelle
us. bic aliter yq finado, le fincallentresnictoso mas:
decidit, dicens a
queftionem — £ltevnofolo,tanta parte auria enla here
E ura dad del auuclo,comotodos los otros”
tam fuille S =
soci E fusptimos, porquepocoso muchos q
coclufamfuil» — fean fincan en logar de fu padre, ehere-
Eu dano — dantodolo que heredariafi biuieffe.
quod Ñi aw «JLe.1111.Comolos padres elos aunelos pueden
cordel darlas bros y SÓ
tate proani, he los bienes de fus fijos, e de fus nietos,
nc li nes (PETESR quando mueren fin teflamento.
pos repralen= [fEgund el curío denaturac la
voluntad delos padres , de-
ter perfonam
artis , quoad
hueredicatema
au, nontamé
quoadharedicacemproaní, lante filio diYiproawi, vetali cafia non
extendaturreprelencacio ad pronepotes tu vero tene firmiter con-
trariumperfupradidia,Ería hanc fenrentiam, quam ego tenco ,vi
demrinctinare Azo infurmma a curherade herediaab intofla.ven:
iv principavbi poniehucverbaadcoautem liberos vocar,vefiex vpo
filio pramono,fitnepos vel pronepos, vnacum alio defindii filio
vocecur.daduerte quodidarepreten tario sunchaberlocum, quan»
do fuccedicurtitulo hareditario, Se (uccefsionelegaliab inteliato: €:
fecuscllecliageretur ex lideicomunitTo ex difpoficione teflatoris: ná
jereprefentacioni.vetradir Bal.in.l.cunvita le
'.rgl.ibicótrariura voluit nad.
¡oloñ.de Imo.pottglo.quando teflatoradrqualletfuccefio
nemtalisfidciconamiifuccebioni ab inteltato , prout traditidem
Decíus conf procederetetiam diéta opinio g).é: Joa.
-rewue de fideicommillo inter cráfuerfales : E lecus
¡zereturinter delcendentesrelpeéta fideicommifii reliti ab
aliquocx afcédentibusmam tuncidem elTetinfideicommilTo, quod
in hereditate.vetraditidem Decius confil.217.incipitin calu propo
fito.Scficerirestentio adiftam.lparticaraim,veprocedar $e fiagatur
de fuccelsionefideicommili:procederet eriam quando ageretur de
fuccefione parruinam tuncetíam admitecrewrreprafentacioin fi-
Bijstratrisfuccedencibus cum patruo ia fideicommúllo,prontvalrida
Deciusd.confilear7.dicens q id quodconfuluieconfia.fuiccamage-
returdefuccefione pacrui mapni,vbi non daturiftarepralentatio:
cin efTeétuilta limitario porluselt extéfio ad iftam.l. yt fcilicer vbi
cunque admitcarurreprelentario habear locum etiam 6 fuccedarur
exfideicomuillo:nam cum ita (it dejure,verbareflaroris, fecundum
difpofitioneminris debentinterpretari.fecúdum Bald.i ¿|
C.deimpube.alis(ubílir.kcinal an .C.de códir
¿cibi Bald.E.de acquirend»hwrredi.Sed aduerte, cumfuccedaturex
fideicommilTo,videtur(i«ccedi primo difponentisvtl.coharedi,$.cú
filiz.Fde vulg,8cpupil.unde (ivefpcétillius deiurenon procederec
reprgfentatio,licer procedererrelpeéta vleimi defcéden:
detreprefentatio peraddufta per Decium in diétis conf
tecriá quia in inca alcendencium,cumagitur delliccefione delcende
tit non elblocastaliseprefentationi: cumpacura repugnet. ve in
diciendo Lereitab lotesenion 6 conlequins ollas.
ditSalyce.inauth.defundto. C.ad Tertull.£in authenspollfratres
Cudelegiti.heredi.huec eriam repralentatio in ineavelgradu collate
valitmicum agicur de(uccsfcionecollareralis,daturfolum fiisfracrá
8enó viteriorl.vtin.l::sinfia co.Scin.d,authen.de haredibaab intelt.
venien.Siigicucán vecfihuiufmodi.
8 2 8. 4quclleparic. Succeduntenimain fispes.nonincapitavehic , Se
Seftapartida.
ue abintel deter SKingain
dequib%iuribasflmpracit
indi5.cumilius.infL de heredirari
authienudehered.abintelt.venien.colla,
iftalex.
b UComederodaslos erras.Concord.cum.l.fecunda,C.de fuis$clezii.hz y
redi.fedanidem litin pronepotibus diuerforata nepotum , ve fac.
debian
a z inflirpem, de
uenheredarlos fijos los bienes dellos, — nonin capita,
dexando los enfu logar defpues de fu fcut fuecedas
nepotes diuer-
muerte:mas porqueacacícca las vega- forum filioró,
das,que los fijos mueren ante quelos Albericus di-
fputatinad
padreselosauuclos. E porende,pues rete]
quecnla ley antedefta, moftramos de — Papien.cenuil
laherencia,que ganan los fijos,o los nic ea pee
tos,quando lus maiorales muerenante — feluccedantin
dellos:cóuiene quedigamos,como de “pita , «e ób
hd Ja, l.2.Loquens
ué heredar losalcendientes,aaquellos de nepotibus
quedefcédieron dellos,e dezimos,que non extendas
E ñ turad .
quandoacaclciere queelfijo muera fin E
teftamento,non dexádo fifo, nin nieto nim non fue-
á E Ol cedant tunc
qhercdasle lofuyo:nin auiendo herma aa eS
no,nin hermans:quecftóceclpadrecla ribus "in gra-
madre“dcuéheredaregualmételtodos du, incrantes
locum par
. los bienes de fu fijo.E fihermanos ouic > 1um,nimirum
Í tune vocen
tur in capita,
8cnonjn lirpes.ficutefTer quando concurrerent cum proximicr:bus
quiarinclicerfancaturin vno gravárurin alio,vtólicer faccelsio lie
in flirpem $: non in capita,que ratio cctTac,quando folum fuccedune
inter(e.Albericustamenibi dicicasquiorein opinionem bivider,gp
etiam pronepotes(usccedát proauo in (lispes,ficucfucceiiTen parres
corAimin quorum loc id autem finepotes,vel pro
vocarentur peraliquod fideicomniffam, clic ex dilpofitio
orisfen exinlicur Mtutioneyantuncluccedicia
velin capitazvide pes Decium conf. a1vifo eleganti cofi.vbi
¿Sodudit.q tune vocencarincapita.videibi per cum
Ulex. 1111,
p
sn Mortuo deftendente fineHberis , fuccedune ei pater Sc mater vná
cumfratribus defunélipercapita: 3 fratres nó haber, fuccedunt pas
is delicientibus,adwittuntar aui ex veroque parent Sctantú
habebitenusan?fieft(olus exvna parte, quantum duo ex alia:Salcé
dentes cumfratribus fuccedont per capita : Scidem defilijs fratrumo
hocdicir.
€ Cel padre ela madre. Concord.cum auchen.defimdo, C.adTertul. Se £
cum authen.de haredib.ab inefta.veniena$.confequés.colla.9.nota
tamien quodin majoria 4ilij non fucceditpater, quia maioria re(picit
lincam delcendentem cur dk feudum vel emphyteolis ecclefialtican
Bal.in authen.defunéto,C .ad Tertur,qui licerlóquiturin feudo cad?
ratio eltin maioria.
d Uegualmente. Non ergofietdiftindlio bonoram,vracquilita,apa- 2
tre, velpatriscauía patri deferantar : matriveró acquílita exparte
matris,velciuscaufa prout diflinguiz Bartol.in authensitaque. C.có
munia.de faccelsio.pertext.quem dicic(ingularera ins). quod fis.
C.debonisque liber. cui fententia: quamplures doétores adharíc»
runtiicave communior opinio vidcatar.vetradit Andr, Tiraquellas.
deretradtulegali,.14.numero.j2.dicens hanc opinionem receptam e
elleapud Gallos, «probatur hacopinio.l.1o.titul.fexro.libro tercios N6elt la
foro.ll.contra ditumBartol.tamentener Bol.in diét.authen. defun nova
a ¿Salycer.Petrus. 8 Cynusin.d.authéiiitaque. SCorne? pilati.
.d.anthentadefunto.G plerig;alijetiamrelati a Tiraquello. vbiu
pra. dcha e dicitefTe communemopinionem Bal.cóf.31.volumi.2.8c
(tam opinionem approbar.l.jflapartitariiscum dicit eg.nalmenteros
doslos bienes delhljo. SEUL Cda ordina. Tauriwvnde.].forinópro- Íanowore
cedererniliin hislocis,vbi fuericvliurecepta,prou dicirdidtalex fex co.clt.la
ta.nequehoclimitaremin lucrisupcialibus, iuxta difpobtionesl, it 3.Ls>
fecidx.C.de bonisqueliber.prout sc Bald limitabatin diét. quod
£citiscumex difpolitionehuins. 1. 8cdiét. 1. 6.mullafitfienda dillin-
£tio eciamcuiulcunque qualitatis fine bona 8: procedac iftarum
legumdi(politio. :
Ellos
Titulo.XM.Delas fucefsiones abinteftato.
In nona a GDeven ellos Hochodie corrigiturinsegno.per.L7óin ordina,Tauri,
efiala quacanctar q frarresdofindlinó concussant cum pacribus, vel alijs
e Bi alcendencibus defianéli.
bios labeshic, eciam fipater (it conflicatasfub avi porefta-
, 4 de ps pi
tesfuccedittilioab inteltaco,exclulo ano paternos Added, qp (cis. C.
debon.queli *
BetonErS E E %
PES dotan fe,eltonce deuéellos*có el padre,ecó la
£to. C.adier= madrepartirlo porcabecas.Emaguero
abincor jefe P " P labs) E a
SS fr Ulelicauueclo,oauuela, "no heredaranin
ore vnde fu- 0 » :
ee xx. collige— guno dellosningunacofa,enlosbienes
etam mater detal defunéto.MasfiaGlq muricffe fin
excludec_auú E ón
scparroní, $e teflamento,nó dexaffe heredero ningu
a no,que defcédicife del , nin ouicffe her
es E mano, nin hermana,nin padre, nin ma
quíimib, 1 apadre,
a dre ft ouiereauuelos, quíerfcan departe
ein IE Lupadre,quier departe de fa madre,
fucceionefi- cllosheredoricgualmétectodos los bie
LS ye nes defunicto.Efipor auétura, departe
confequensase de fispadrejo de fu madre, oulerevn a-
auten. defisa- yuello folo,e dela otrados,etóceag!o
Eto . per das 1d
correstafuied, Lofaura k meytad detodoslos bienes, ¿8
2.5.obijciun= los dos fueflen de laotraparte, aurá la
mur adoro otrameytad . E fiacaefciere, que efe q
rercall.éi5. > alsifino auisauuclos, chermanos, ¿Íper
de tenezcan de padre, e de madres eftonte
tertl.collige: heredaran todoslos bienes que fincaró
cam bic o Ki del, partiendo losentzefi por cabegas e-
funtto flio É cp
Guperhe mares. BUalmente.E efTo mifmo feria,fiel fina
vel pater, € do dexalle fijos de taleshermanos.
dá amos q ex , $
lee z 5, TZey. Y. Comoloshermanos e los otros paritres
eciáfifilios ta» dela liña detramie/Jo fo puedé heredar los Y=
lismipaerel masa losarros quando muer ioreftamito.
mater defln= , do É
4 predecelle 5] Alta aqu moftramos enqma
vit viuo auo: neralosalcédiétes, e los defcé
reed po) dientes deuen heredar entrefi,
cúñli, vedixi quando alguno dellos muricrefin tefta
fupracod.3£ méto.Eagoraqremosdezir,como pue
nor.glofinad. «Lago o EN
authé . defun — denheredarentrefi losquefon delaliña
Ao.
$ e EDefeendiefe del. Defcendentesenimexeluderentálcendentes, vehic
In noua Scinauten.in fucrelsione.C.defuis Ecleziti.haredi. orci.Tau.
ña
xec.cflol. d dizermano. Valeo li baberctftatrcin vel for
ai, Solis
Dro,5u
colunétos,
qpexcluderenttales fracresanum, velaujam:cuius contrarium tenct
glofT.Bart.8c ali do£to.cominunicerin.d,auten.defando. ¿contra
riaopinio,queibirecitaturin glo(fuperverb.proximis.viderarap=
probarihic,quameriam tencbarlacob.de Bellosifiin auten.de hiere.
abintelta.venien,$.fivero, hodietamennonrepellergtor,imóneccó
currerenteurn auo vel auia,vein diétl.z "auri «vide que dico
infraco.ingl.pen.
degualmente. Medietacem habebunt auus Ecaniaparerni, Er alíam
medietatem aus Bcauia maternisnon diflinétoverum bona peruene
incex linea paternavel materna vedixi fupráin glo. 24m i(ta.l.6c tra
ditSalyce.in aurensitaq;.C.commnnia de fuceclsio. iverorárú fuper
fincanus Scauía paterni vel materni diaident etiam 2qualiter, vehic,
8tinad.$.confequens.Scauten.defiméto.
¿8 £ .aquelfolo.Erficilo calufie diflibucioin flórpem, Sinon in capita,
Einno» Idembaberurirhd.autlten.vbi gl Eccommuniter do,
tarec.in, g € Demadre. Concordacheec.l.cum opinioneglo(T, Ecdodto. in dit.
dlg.cito — authen.defiendto.vtctiám fratres verinque coniunáti nó excludant
anum vel aulam,ted confurrant,hodieveró negzconcwrrér, vtin dic,
Kindle 1o7.in ordina.Tauris8cinla.tic.ó, lib. Lor.
4, nouz h fermanos Concordatcum aute.vtftatrom
Ksopil, + uaguodhabeturia diét.l.y.ín ordina.Tauri,
lex d.
Etin no-
ij5.ficollas8.hodiefer
gl
Ad fucceñionem fracr'svociturfiatres vnácum Glis fecrú premor
tuorumin izpem(ed li nemofratrum vias, (accecapr Eras 6)
percapica,fedram fratribus quáro BilijsEaeram , Sanz
ex vtroq,parenteconiundti defonéto,auteorum Í
do hermana.Eratresvering; coniunéti func, q
ab án- x
ato Yocan
sur ad fiaccel
, fionem rats
a
dicha de trauicfTo, afsicomolos herma
nos,c lostios,alos otr
fonenaquellamefma liña, muriendoal
guno dellosfin teftamento.E dezimos,
quefialgunoquealsi muricffe fin tefta
mento,nonouiclledelosparientesque
fuben,o defciendenporlaliña deca,
couiefle hermano, ohermana! de padre
in patruis e
fuccedentibus
nepoti, feu lo
brino fo non
confideratur
» iftadaplex có
ode madre,clobrino fijo de tal herma- iunaio,tedad
: aoicrócrparie
no,o detal hermanaque fueffeya muer
ta,queel hermano, ecl fobrino hereda.
rálosbicnesdetal def
ter Guefue
aurámas de la meytad*dotoh
partirla hácllos étrefiporca! El
mente Hasficfteque maroc án telas
mentononauiédo alcendiótes, nin de-
feédiétes,ouicilclobr 3
nos departedefu padre, o defu madre
efueflenlos hermaucs amos nmuertos
heredáran los fobrinoslos bienes de fu
tio, e partir los'an entrefi por cabegas!
egualméte.EloBre todo dezimos, que nadaa
fi fte qafsi muriclfe,ouicíTe otros her- 1a,7,
manos quenon lepertencfcicfen, finó * a ed 2
de partedefmadre,o de fupadre,que dictamencot
eftos, nin los fijos dellos, non deucn fantes $e cum a
aucr herencia del finado,” conlos her= a es fedouid 0,
manos quelepertenefcé departe depa fibater veria
dree madre,nin cólosfijos dellos,filos Bcozianéms as
eel
repadicr hare
padresfucflen muertos. distrae
¿ men habet fi-
Fium,velfiios,an parsrepudiata acerefecr nepocibus feu fiijs ui fran
rsadeanciba velan Bl pepadtancisaliquid habla vide persas
Jicetan didtaadchecicapoftitatres.Japriera. vbitenet quod non 40
crelcar,fed etjam filij repudiantiscumillisfuccedant, cuíus contras
tenuicibi Corcus.videibipercos,Ecopinio Salicer.viderur quior,
Ecprobabilior.
1 Por cabegas.Approbaropinionem Azo.Cudelegiti.haore.n foma
quamgtiamtenuitglofinSohoceriaminflicdo egiti.agna.fuccelo.
glof.camenin.d.authenace(Tante.temuitcótrariam epinionem,imóg.
Sdmittererurin flipes Scin.LLlege dupdecimtabulorum.Cadefuis de.
Jegiti. haredio BarcoLin.l.poll confanguineos.$. hwe hareditas. (E de
(u35 6 legici«haredi. 8 cómuniterdoéror, in diéta authentica, celfan=
10,6 hanc dicitcommunem elle opinionem Nico.de Vbald;
Etatualefuccelsio.ab inteft.z.partesco,1opinionemeamé Azó.|
Bal.6:Salyc.invd.authen,cellante.Tutene métii(Mñ.lparticarum hoc
escidentem $e opinioner Azo.approbonten» Vequado fil farra
folum inter fe fuccedunt > Scnoncam parruo divi fatin capita,
8cnoninftirpes: Quidantem azarur, defuccefionefendi videper
Baldrin capítulo primo.5.¿tem quia. de hisquifeud. dare polfimt. 82
ja capitulo primo. priicipio,de fuccefiofeud.8invertca
xo» de (uccelsio frarrara. Ecin capitulovnico.denatu. fuccelsio.fuda
Hiper Alexandriconfllo.s5:columnaoétana , Éenona, volamine
quarto. LS
m4Del finado, Cóncordar cú diftaauthenticasce/Tante.! delegitiahm- 4
red. Sc authensicag;.C.cómunia defiiccefiio.qdautéli nó agererur de
Paxgidajo
3
hereditatefraristted de fabllicurionefidcicommifTaia ja querefa-
rorvocanicfliosfuos, qui erantes dinerfismatrimonijs, an preferan
turvirinos coniundli coiundiis ex vnolarererantua; +A dicendum
eítquód non: cumextali (ubllitudionefidcicommiflaiánen
darurfracrifedreflaroril.coherredi$.cumfiliz. E devilg.
80 quien ad
ipá lato=
SEO: 10d LCuos párdenluredar lo Lerma
Bj fune qua» on/Jon de padres demadre,e orvofí quie pu
les,licerperca —— deberedara aquel quemuerefin teflamento.
di ex dis si
4 Ermanos de padretanfola
uprijs: Sec
o as [% méte,cotro de madre auié
Íiter admitten A
tur, vedecidie loag1q muriefle fin tefta-
Baro, , Lu E Y mento, finon dexaflcotro
y demi parienteniogu no,queheredafícto fuyo
écpupil.veía delos que defcienden,o fubéporla liña
quiero. sidá Arechaseflócedezimos,que ental cafo
filios, 8cpro= como efte,el hermano que le pertencl-
bata inde. cifficaciicatal de padre tan folamente,
f.ad Trebol, 1 d bl ñ
E tradie De. Cleheredaratodoslos bienes del defun
ciuscontgo4 to,quele viniercn de parte defu padres,
indpit in exe
fa propofito.
¡8 ade Baldo
2). in gafas
ecl ermano ge pertenefcielle de par-
tedelamadre,elle heredaraotrofitodos
losbienesquelevinicren departe de fu
mento.col. 4 . P
verñicó. qui madre,elos bienes que atal defunto co-
Eodercib mo efe o vice ganado, b porotra ma-
ficviingyconibnéhe
ac defecto
Exidcnvd qucintescad poe
quocfimyli a habrás i
cum quos un contesnát Gforte pofte
cn
bimoraus fue
vahiobuióuen Ecdemm reuerfo pri-
quo habu: coxtiiifiliuan quódfi mon
mua aomalicrelEecelsrfius elus maño qui pollea decefíit fine
isg) naloniadeberuríio f:cmdo econ lit Frxrervesingsconáun
orisdecedentisfinon endo illolicccfucricfranivciog;
o
coniunétus.
LUISA
ans defundtushiaberfratrem ex parce paris, Bcallumex parte matrs:
libercosmfuccedicinbonis quirex linea fia pronenerant defisn
do: in aliunde auceo queiris (accedont 2qualiter
nonexiflentefucceder propinquiorconfanguinensvíque ad decis
nexiflentibusSiccedir coniunzs4i non fitcon=
da Ge parrede a padresSequicur diam goin d.amcn .pofiftares.
Japrimera.Cadelegi.hcredib.perL.de cmandpati
0 in fuma gio! á communia.defuccel,
um, fecun-
mi teflatain verficu«zagticulus
principalispertextan andlen.de hared . abintell, S.rcliquam.Stte-
neteciam AngehAretinain.5.6 plures.ad fininfladelepi.agnaduccef.
Sed quid concurrantannncalusex parte matris, 6 patrousex pa
tepatrisnon extantibusfratribus,negue filijs fratrum an fiarila dio
Sinto bonorar in fuccefsioneintereos2nó memini vidiffe tagtnmn
Ecviderurquód fic exidenticaterationis, Sex aquicate, Cogita ta=
'men,quiaín contrarium (acit quod lexcinteriflos non confiderat,
if propinquitatem gas, veán fimáli qua fllone dicic Paulus de
Caftrosin auften.poflfratres.la fecunda.C.delegit.haredib. $ quía
cumántbona commixta non deber figridiflinétio bonorum, extra
cafuminiurecxpreffum. Jem quiarefpeó ¡forum iam ifla Dona
nón dicuntur paterna, vel materna proutdicererrinter fratres, vel
Sos fratram , quí funt inlinea delcendentjá patre vel á macro. E
fenonbabebiclocam$.excepris).de emancipatis.C ¿delegit. has
redib. € pro hoc induco quad dicirAndreas de STer-in Capirulo
fiquismilesán verficnl.8r Alias fratris imperator Lotharios Eugenio
Papx.colamo.fecondaio que lioncillayan patruns fuccedar nepori
de
Seltapartida.
ex
verbas conflicurí
ionesnon deb in non enumerar
¡zorenturaliás propter fimilizudinein vel candem
Eponendo de ncpore,dida confticuio debulr
ifuiffer intentionis fix quod parruns fuccede
in fendunn, dicit inter ali
nia appell
done nepotis
noncótinctue
patruus , quía
funcin diftan+
grada: Be fio
cutón nomi-
ne diferepane
ficin clic
Codofesis. 1d
nulo. La Ñ
neraqualquier,amos los hermanos fo.
bredichos los partiran egualméte, Efo
bretodo efto dezimos, que fialguno
muricfle finteftamento,quenó ouicfle
parientes, de losque fubeno defciendé
por laliña derecha , nin oviefle her-
manosnin fobrinocfijo defu hermano,
que deftosadeláte, cl pariente q fuere
falisdo quecs mascercanoc,del defun-
tofaftacn el dezeno grado, elle hereda
ra todos fusbienes.Efital parientenon
fuellcfallado.Ecl muerto auja mugoer le
gitimaSquando fino heredara ella to-
doslosbienesd fu marido, effo milmo
dezimos del marido,hqheredaralosbic
nesdefu mugerental cafo comoelte.E
fi por auétura el queafsimurielle fin pa
rientesnon fucíle calado, cftóce hereda
ratodosfusbienesla camara del Rey!.
Lonin . in ad-
ditio . ad ma-
chefilanum in
traéia, defic
eel. abintello
chgria.9.colús
aver flnt
mulicics. dis
ceotem,q pro
¡ña parte lic
confulicitavid.
ibi per cum
quí in fpede
traftar_ dllio-
nem illam $e
concludiequod non fiatin marertera de patruo ¡fla difinftio bono»
reganado.Addedi8tamanten.polifrarres.Zuibiglo.s.C.dele
Iigredibfed qualicerifli foluent debita defimétisdic quod debitacon»
tragiapro bonis matecnis.foluentluccedentesin maternis contrata
paternisliccedentesin parernisrargu.l,ficertarum.$sHEdeteflas
sili.quid non apparcatpto. 'onis fuerunt contradia , pro
Scotia Moca cea lam Albencioaidan da ql colurs Ces
muniadefuccebio. *
sbrino.Me enimexcluditparaumaciiam fifoc in par grada, y
in auften.pofl frarres.la primera.C.deleginhare. Sin and,
sared.alinceftamvenien, Jal arrem.col.9Ecrenerfoann. Faber in
:ogna.8rSalycetesin andten.polfiatres.laprá
lomásillumtex.Ktex.ad hocexprelTuseltibigd aun
vinfendo, fi concurrane patrons Sefiliusfracrás mortui?cide
porBaldn.caimperator Lotha.Engeniopapaia6n.vbi dicicidem
eifein feudo,quod in allodijs Kifortioriratione: quiafere contrana
vuraméendieltprelpiciacafcendentes. filins ergo fratris faccedecin
cellalaftarrisfed parruus non haberaliam cellolam ¿ió Fripfim : $e
jdeo filiusfiarrisintellizitureffcp roximior pes hiétionem,quo ad y
dam, k per vericarem,quoadelicóum.
d adelante Non ergo habetlocumreprefenta
teraliumvlirafilios tao
C.delegió. ifupra.
e Gstascercaro.Concord.cum.d.autten.pol fratrera.
£ UDezgno grades Apyrobar cpisior Ca delegitiaheredi. in $
fumwa.columndina.repro one Placen«qui dicebatomnes
agnatos 6: cognatos in infinivuwn deber< fnccederc. Ec opinionera
faccelsione colla y
¿poll fracres,lafegundas
Azo,tenetetiam glofl.in auéten, d.abinteli fiveró.
negyfrarres:écin audten heredi.ybi
etiam Barro. 4 Dot.8dafon. nfendorum
tifuccelsione portigicur (iiccebio
non vlreria amen (cendiude his qu
:gni,d
liracEtcfmiigra
capitanci.lafo
cóli.£5.win Feudorá faccelione.ci
Ec, y
o
dus.videin.Jz.t
$ Usiagor legitima.Conco Ey ndavir vor.
Íd aserido.Vthabecar fimiliterin diétislezibw:
1 € Del Rey.Cócorcum.l1.Sulog.C.
dejurfilcidónandiz,debare.bifal
:múgrada tancí., Se
fsud, dar. pofanifi feu»
»marclionats, aut
ib.10,8.
¡Mitucic,
Adúr.C.
ynde vie
Syxo.ci
juribusli-
mil.
Titulo. XHI.Delas fucefsiones abinteltato.
fintregeliajin parte bona vacantia,ia vibusfcudorum «Senor. Y li
clericusnon habeteonfanguin:cos,ned; beneficium ecclefiaflicam, Se
decedirabinteltaró,bonataliselxricá non veniñeapplicáda fico" pa
p.yfed porius debent applicari epilcopo loci vtiple delígenter ea
dkibuacin vn ecll value non vero, vi approprit ve
pole
Capital 4 Lo Y 11. En querra parte delos bienes del ma-
Edelca ridovicopuedeberedar la magerfúbre fi ces
abintefta, JajJe fin dote,e non ha de que beuir.
UL FIL,
30 Si matrimoni 3] Aganfes los omes a las ver
Pe fine dote gadas de algunas muger
(dientes córra»
carlo res , de manera que cafan
con ellas b fin dote, ma.
guerfcan pobres,porende guifada cola
vñhonellé vi»
uatpolt more
temviri nó ha
bear, fuccedic
iplivito etiamliberos habenti in quarta quee non viera cencam libras
aus alcendar.fed 6 habetvnde vivar,noniccedich.d,
1 2 CPeganfe.Sumpra ell de.$.quia verolegem.in auté.velicear macri 8e
auiz.colla.8.6:á.S.quoniam veróvinauten.deexhibensScintrod.re.
colíis.Sinautenspraterea.Carndwvir divx. Slicécillalexoloquatur
in vxoreinope.Idem eratin viro,vtin diétisauten.Scvideper glo, 8e
Balna.licér.vbi ScBal.in.2,1o4t.Cadeiurador.
+ b Ucomellas.Procedet eriaminteríponfosdepralenti,Sef vxor non fic
y € Usindore. Idem li doselter parualecúdam Bal.in.daant
4 d UO0famparadas.Anidem eritin vito inope vxore pr:
6£ Une
duétaad domum,vide Balin.L.5.col.Baver.6.q.C.vnde legirta
Eater
cafi.cuusdistum cómunitertenetar:led eúc talis dos computabitur
Jo quartacn,lecundum cum S Paul. de Caftribi. Quid autem, ú dos
Fuitcongrua temporecontraéti matrimonij,fed pollcacx muracione
temporim,qualitarisperlonarum,Scfacaltacuro, fadta ell incógruaz
videperSoci.con->.in.4.vol.colpen.
oriente? texte
indd.qhvero.in zuten.de exhiben.reispprobataperte, q ic, Se tener
glo.in.d.S.quiavero legem.vbire(ponderadtex.ibi qui videbacurob
ilare,Scita tenetur cójter perdociinad.anterspreterca. Si titex vxore
precedentá maritushabear 6lios,quifuccedút macti, Spaterbabear
víaimfructomaanemaritusnon habebitiflam quartam,, quod proce
dirfiue macrimonium fuericcam dotesvellinedote cum talis guarca
decurin fublidiv mpropterinopiam,vt fatetur Decius in«d-auté pre»
rerca.inprin«co.a.fiautem nóexrarentliberi,S: mulicrdoratafiiller,
8cdoseler rellituenda per maritum,polerrúc maritus habere quar-
tam licet marrimoniú elfercú dote,vt renerglo.Gimgularisin.Llicécin
elo1Cadeiuridor.Scllam glo(l-fequunturcomnuniter dodto.yttra
lane. Alex. Deciusin.d.auren.preterca.
sen dexafe Ex hocverba,videtur q dipofiiohuius.!.Scillaram,de
qua fiumpra ell procedat eriam condito teltamento ,6: idem dicir do
dto.pertexeibiin.d.auten.pratereasó fic eriamcontra voluntacent
tellatoris debefilta quarta,proutvult Bald in.d.auten.preterca.paríi
poftprincipium.S:Alex.ibide.co.2.quialios allegat.ex quo Alex.im.
pugnacdiétum Sali ibiinver.fed dubiceri porelticptimowbitenes,p
firellacor init vxcrem elle contentam cum co quod ibi relinquie
¿e vltra petere probiówit,q tune viera pererenó polsitiquiah.
tadeberurvxoricótingenternó necefla
t6celtatorisnócórra votitaré deber polle venire,tu cófidera.
exdifpofitice hui icarú hacpofluntreduciad cócordis., vide
licer q firefatorre! idé,ex quo poli bñ 8. hcnelle vi
uere,licerfit minus drra,qp túc vxor nó pols:tvltra perere. neqy exige
résopponantcerba aellatore perque prolibear eá plus pereresprout
*Salic.fed tantí qprelidtum li lutiiciensad alimentasme vxorin
felix mendicare cogatur,liveró legarumá masito relitum non effer
¡ca fufiiciens.túc eciam liprohibeat cam pluspererestí petere poteric
quarcamiftam,S:impucabicur tunctale legacum in querra, ve dilpos
nictexdo.dauten.preteresquiritadebeatintellij.Cumloquiturde
taltimputacione.Stiito medio refpondeturad fundamenta Álexana
Sopinionesreducuntur adconcordiam.
Licetergo vxorpauperellerindafrio(s, E: manibusfhis
pollec viétumiucrari, adhue habebic ¡(lá quartam , cun hero lex
de referar ad ea , quee habear in ficultaribos proprijs. Se i
itadecidit Decinsiradrautenpratercasecllinaverticy.ex fipra diátis.
e mcuerur,quia eflicaciusdeberar vxoriino; iquarta ¡fa , quee hu=
xeadtionispetipotell,quí aliwéro,que folimindicisofficiof
bentor,vbiad talemindofriam haberurconfideratia,veio. 1.6 quis
iliberiswverli.fed 8ch filius dE deliberaagnof.e quiaiíla q;
in honorem prateritó matsimonij, vt confernentarfoni
taco, vthabeturin.d.$ .quoniá vero.antéri.de exhiben, rels.ynde nó
viderurquod cogarur tune moro marico plus(olito victum pro-
h € guarra parse.Sitresíi
92
us quirrere,Brmaximehor procederer, imulicr effet no.
bisisicuieller dedecuslaborore , vejn tnilicradi: Bald, in. Lalimena
19.C.de nego. geft.8 de bli nobiitraditBarto.ino,Cade mn 8di
l.tibua,Sctztshoc placer atrenta illa. laparitarun,S ali leg
quibustumprac(tlicet Soci.conii.3o. ia caula dñiv agoetis. 4 ve
Lrcónorió ín
cofi.velex dí
élús Socini ibi
hoc limitetor
mifi dos licér
parua cú indu
ftria fuflicerer
adalimenta, És
fic q vlera
duftria , effer:
dos licét de p
fenó congrua
vide 3bí pereá
quid autens (1
vxorfuperiles haberet magna domum vel pradium,exquo tam
viuerenon poQlersmili vendatproprieraremede dic quod nó cogiturvó
derepropricratem,veelt tex.lingularisin.l. Gn. iplumauren.Cade
bon.quelibesSirenet Decius,vbifupra.Skadde,que dixiin,la.tit.o.
awpar.ltemcum hicdicit,nin ella lo ouielíe delo fayo,intelligitur tés
poremortis maritizquia qualitas adieQa verbointelligitur, (ecúdum
tempus verbiin.l.in delidtisas.(iextrancú.fE.de noxa.S.Liticius.vbi
Bar.ffade tefl.miliovndelicér poflea cfliciaf diuesnóexcludeí abifla
quarta,S: ciusperiione,vttenetidem Deciusin dic.auten. preterca.
3n fi.referensÍeica confulville:S parerciuscób.24.USed quid Gvxor -
habcar pacrem divité,áquo alimenta perere pofiic»an adlruc agercpo
teritadilam quartam2Alex,in.duausen.pretereapoft Raph. Cuna.
in intuis.ffdelibe.S pollh.tener q nó per fundamenta que ibivia
debis,cuiuscontrarió teneribi Dicius col. pe.qui reíponder ad funda
méta traditaper Alex.opinio tí Alex.cóiterteneb,vt exiáfaterurida
Deciuscol.fi.enadde Socixd.con.3o.incip.in caufa dix Agnetis.4.vo
1u.vbiidemeener,q Cumasdcalú.Tu aduerte,g duofuntprincipalia
fundaméta.quib*Cumanas Alex, Sc alijmonentur.Primú quia q ha>
bet patrédivitó non pote(t dicipauper,neqz yulgopauperap pellarr
eo quód pater Sefilius repurantur cadem perlona, Sexcimum paris
repucarur cxtimum filiy.glo.in.l.z.Caqui rcadlibr.1o.Secundum quia
filia pore(tcogere patrem»ve(ibialimeta fubaniniltren, Sefic fuccurre
turfuz inopiz quod ell jutis,quim q (t:ccurratur ex bonisveri pri
defanai:Stamen ad primum potell dici y illud de extírino St repu»
tationeciuldem perlona, pordaraquando Diles poreflate,proue
dicirglo.in.d.La.fed deiureregnipercótradum marrimonijyiuxte.l.
ederechacs,pues que las aman, e las hó-
rran en lu vida, que non finquen de-
famparadas d alumuerre . Eporeftara-
zon tuuieron por bien los fabios anti-
guos,que fiel marido non dexafleea tal
mugeren q pudicíTe bien, choneftamé
tebeuir,nin ella lo ouielfe delo fuyofg
pueda hercdar $ faftala quarta partch
Tari flia liberacur áparrispotellate , Se cum (ie emancipara , cellar
diétum motinú. Ad fecúdú vero poteltdici, pilludnó debear effeio l. 27. fa
confideraionead tollédampetitioné huiusquarte: náhuiusquarte nova rec»
petitio locú habetetideztantibus filijsiilius matrimoni,vebic,Ecán ef 1.8.0ito
d.auten.praterca,Se tame cerrúell,g poteritvxorfixe inopia fuccur 1
rere,coggendofiliosad alimenta.1. liquisáiberisánprin.fE de liber.
agnol.S cófirmatquia vxor(3 alenda ell ab haredibus vii infra ans
nú,vtin.Lvnicafexadtio.C.dercivxoraaftióc.)nó rñescluditur ab
Sftapetitione, vevolune Tacob,Butri.Salic.£ Angesio.d.lovnica.$.cú
autem,C.dercivxo.adtio.pertex.ind.cúvnasin«i.Fodealimen.S «E
bar.lega.falcicetiam proilla opinionecórracóem».ifla portitarú,.cú
dicit,nin ellalo ovie(le de lo fuyo,8chcinnuir non fufticerefialiméta
pelitaliasá parrecon(<qui.Cogita,quia pafTus efticófideratione dis
gnus,Ecvedicit Deciusin dicsanten.prarerea.col..hoc cotumrclide
Yevideturinarbicrio Judicis,qui haber iudicare,Scdeclarare, an pau=
peréicatar,
di Hteredare.Fac'e quia fi filijrepudiarer,vxcor fiuccederótetú perinsac y,
crelcediavide dhoc per Balin,l.vnica.col.7.Pli.quo ad fecúvá qual.
C.gñinó per?.partesilijsti coibusillius matrimon)) pprieratem re-
fervaretenetar, vrin.d.auten.fterca.8: q fuccedar,vthares phafhic
$cin.d.$.quoniaw verosin auré.de exl:i.rcis. qd videtur clara quido
fueceditex teflamento vel abintellato:fed quando fucceditcor trate
flamentum,Bal.<Sa!,Cuniask Pau.de Cal.inad.auren fteres.dicte
prorc vxorhabebit quartami códiflionee: sc bilar
haclitrra,cú dicipuede heredar.roxarricinad.s. EN
té.vtliceat macri, O aulee.dicit yxcremaccipe:
bearperere,fed accipere,provt eóam ponderar Phitip.Corneus cont.
178.2.v0Lcol.qwver.pretercacit aduerrendum.
e «p fipluresfi
visilem,veio.d auté.p
e¿onation?,vel don;
base
4
Sefta partida.
qnodnonadmitterurad
emrenocatoriam,vide li pereum.
9 2 4Ejos,Siueillius matrimon'j Ge alzerias, vin dic.autemprateres. Se
idea ¿fortiorifi habeatafcendenzes fecúdi Bar Sdotto.cóirerin.d.
autenpreterea.S cum difpolicio huíus.lparcicarinó reperi
rettaperaliquamLordinamentorú, Eu alias, proceder cit difpelicio
etiam lyedie li
ectlezitima fi
Barú kr anda Delos bicnesdel maguerayafifos spero.
¡a bona ella quarta parte non deue montar mas
o pa decientlibrasde oro? quanto quier q
+ parerhiaberti fea grandelaherencia delfinado. Masíi
pera difpoli tal mugercomo ella onicile de lo fuyo
tionei já par jefe beui E
ter, ga dciita CON QUE pudicffe beuir honcftamente
des ted Si noñhademandanioguna, enlos bic-
(uccederetabí S
Eataco velos 10 del finado , en razon defta quarta
ammiabonave. parte.
iebant ad fi- »
picbans MÍ: quey.VIM. Quido puede beredarelfjo que non
min? viorida — Eslegitimoci os bienes de fu paáre fi muere
xr a quae
ta,Ecquiaillad augmerú legitimo fuíteorefpefta ne granarénnr Ín ea
filijperparentes,denó gigranarécar ex difpoficion e legali, vto ¡o
alu dclezes polterioresan ¿méticeslegitimná,r:cipitcimelledú Sei
muiresione per priores leges.fed K potícriores.(T.delegib.Z. Janó cft
nouíi.glo.in.(ciendú. in prinfE.quifacifd.cogan.f<glin auten. ufTe
rates, Ccdelir.cótela. dp noualege nó exprimitidvererú legú regu
¡Añincelligion pisan fi.Code appel.Scbñcófen qdón
ito ppolito tradir Andado Y lern Ut. funt regaliadin parte bona va
cantian8Sociucontiorincip Pe rorictenda ell difpucacio, ccl.2.Jbu
Sasrcorté,cum fuccediturab inceflato,quiewvidewur habere minorer
dubitationG fi vero elle fuccefsio Utius quarcze cótra tefliñ, hn quo pa
«terlegauir qui am bonorípro anima vel excroncis,6s in.religquis bo
xnisimitituit años, e videtuemagis dubiú,an follicer adudtra? difpo»
ftivin «pinta bonorum,Ainfiper de leziciona filiorum vxcorhabear
quartáwa fecundó répcrazuris cis, 8 legua particarú legitima quás
icunayelfent iliynon1santecdebarfemidlena haredicaris, ¿in sacó
ticanouñísima, CodcinoficueftarL7itul. ca.partifices fuccel
fione vs
nisin iflaquasta,nó hebareispraindicitin legitima. Scideo
1-d.auten.p ratero Palta q Net Hb Caca poste
cedat vxorImperitesis quartá,f1 vero pluresin vinilo. quod ideo vide
turditpolicum,ne fiar preludiciófilijsin legitima, ipla non habear
ampliorem porcionens,quá vns ex hilijs:(ed hodic legitima augmen
tata heretcisiwagnum precia dici
dercliduo bosor,guz erantlegicima Áliorum,8: proifla partefa
caos fi. deinuellitade se alic.EsGavbi habetur y coniuna inopsn5
fuccedetin Feudo,eriam relpeóniiusquartis,quefibi debetrin bo
is viti.vbiBal.dicic,q ratio dubitandiin ¡llo,.crar.quiaralelucrum
quarta eratalicnatio legalis,k ideo videbat habere locum in fead
fed contrariúcftverú fecundiveñperillitexe.quiaalienacio legis nó
adici egin reb'(ui natura prohibitis
alegedi.deverbabliza.g pol
álegealienctur, Sed adhwenó
recedesé primo digtomá q lic diíponitar in.d,autE.pratercanó ell
rationelegitimae fed vedisi neipla vxor habeatamplioré porionem
quod patersquis in mero iberoránó dixie, fi quarncrlintvel pan
ciorespproutdilponicurin,d.ancnonilsiua. Led disicjutrestinn ode
fic le¿itimano fuicin cófideracionesd Preererca res non videtu mas
gui praiudicij¿Gltem q fuperfine li ciufdema marrimonii, quibus
proprietarem relesuare tenctur, 6 duri ellercótrarió alvercre cúul
ja.1.i(tius.l.difpoficio reperiatur correcta. Tucogita:quia pallis ele
nomas, quádo fili eflentalrcrios marrimonij magisdubi”,S magis
Givleca quintam vxor ferat quartá
preiudicialis ls. tenendo já partem, q adhuceui hodicaufiale
po obllabicquedfiitaddnáó,p
rare, q neqyid Gatex difpolitione
pitima difpofirio huñus.Ipros
quinon pote alienare deber
lezaliealfinguán«d.$.calezenáillud procedit,quidoalienario pecia
Jiterfuieprobibitainilla pesfonam vel perlonasin quamex ditpolie
tione.lfitinam tunc eurare deber nectiamabintellacocx .|.dilpoli=
tioneintalermperfonan veniarsfecus(probribitio e generalisadenó
alienando fimpliditer,vedeclarant ibi loanudelmo.écPau. de Cal: la
riu quem videasyad.d.$ finadeinueltiderealien.fac;pcrel dicicpibi
loquitur dexebus feudalibus,que defbinarura funeprelíbite aeva
ri, 6 quiajbitraítatur de praiudicio alrerius,qui erat domános dire
Eti dowinii,qued totomhiccefTat ¿quia fumusia bonis allodial:bus
8cquorum integraproprictas elbvatitó. ES cd anperdctilam quar-
saga vxor,filuxariolevinarpofl mortem vivisvido per Lcanas Lupi,
b €orere.Con:
€ Enacural.Elichabesdeclararum,quid debeat concurrere:vt q
d aralfjo Quid Giellernepos,velalius, deliberís
de Palar.Rubcis.in reperi.coperveftraside donatio inter virá SK
ja rubráncos;72.ad fn.in foriisroinoribuse
rdarcum.dauten.dees hiben.rcisequoniamveró.S
cusad.$.quia veró Jegen:, Sede valére vníusiibra
tiens,vbiloann.de Pla. C.defufccpto.G Archaiuo. lalo. in.).24 $
o
exi
; deverbo, o-
fintefiamentos o elpadre enlosbienesdeta iaa
Pio. €les pl,
RED In teflamento muriendo Pi Mundóná
z 00 Saber dele:
á EH ome,que non dexalle fijos — dentes,nec ae
legítimos , fu fijo matu- fendátes, fue
de ae ile aida do codi ls
ES 65 ral E queouielfe auido de > naturatis + ex
alguna mugerdeque non facie dub» cepa
iaa fexta parte a
daquelael tieniapor fuya, e quetuel dulce em
feclfijo engendrado en tiempo que el marre dividen
nó ouicflemugerlegitimanincllaotro d+ fed invica
ida Sa vel tellaméro
fimarido,tal fijodcomo efte,puedehere bene potrete
pater Omnia
bonaluadonare:(iautemfiftumlegitienú haber, ená diraxar vncid,
fiafccndentem tanta, reliótacilegicima harceditacis,quae efbtertia,
aliudpoteRfilio naturalitelinquere,¿efipater deco non fui recorda
rus teneturcum eres arbicrio bon: mentare.predida omoia
Jiabent locnm ecótra cum de fuccelsione li naturalistradtarar,bn de
dica
tarfiliusnaturals.(.q (irprocreatasex loluco Elo luta. de quod non
eflerdubietas quin parerillam habebacin concubinam,addo. Liar.
Gwpartiibizo amigada que renga cono(cidamente por luya. fed vide,
que dix 4.par.8s yy not Abbin.cainnocuit « de eleél
penulical:
sturalibus vlteriotis
gradusividebaturdicendum q ¡llimunquám po'luntauo,vel proauo
paterno in aliquo fuccederemoneg hliusnacuralis $ Legicinsas pro
creatas ex filio wacurali tantnm non potellauo paterno ab inteltaro
fuccedere,utival.lidio fin.Cade nacyreliber.qui lexetiá hodie maner
incorretta vepatetin auten.quibaiod.nacura.eficiafi in cileren
tisad(iia verfi.denepotibus.licétglo.ibialiud inmuar. y fridem y
infilijs.quiafecundum Marhelllacintradta.defisccelab intefta.fo. 2
co..inprin.d.L.f.non ell correótain nepotibus.negytepericur deiure
cautum,qidem fitin nepotibuscirca hoc,quodelt llacutñin flijs. AL
egateciamprofetex in-$ Gli vero.ibicaménullum ha
beacparticipium adalcendentes.quiramé.foloquicarin alía materia.
Angude Acc.tefert,Sfequiturfimplicicer machefillao.$.nouiime.
dorficia,Sali,veroin.d.l.fin.C. denata.liber.tenetcontrar
3mó q nepos naturalis fuccedat abintellatoin his duabus vncijs ano.
Moneturex sospin(uccefionibusnepotesparrem reprelentantvrÍi
curlegit ute na leete ere aetado lat Ciclos delel
¿haredi.Gepacuralisin duabusvncijs,ve poterat ciuspacer $ fube
dit ey hurcopiniocit=quior de hamanior. S:quod fatis probar ex
imente.dlfin.quiais ill ideo lavdicurvía neporibus nataralibus
quía Sc crarclaufa lijs.Si ergo inaliquo aperitrálisyecin authen. li
cér.C.codb hic.ergo Eencporibns, 6 quiamperte-d.l.dicie, qp ná de
betitaviarelinquendincpotibustellrisgi,ficuri ¿csilijs. Schmic opi
nioni Salic.videturadherere Roder,Suar.incommento
+ foro la: er.brwcdenacuraliuwo Slioruro (uccebiones coluninaprimas
Eccerrópunélusifecltdifpurabilis,vt Ec diciclosnn.BaprilCacialo-
piánsepericione¿Afiquailla(lis.C.ad orficia. vbidicita quódin rie
¿adiípurarioneopi.Machefillani,viderue magisde mentetextmda
verficulo.de nepotibus.vt latiusipóc inducir, cólumn.16. nunero.39.
vbi viderepoteris,fed qua Azoin (úmma.C.de natura.iiber.colum.
prima.veslictlo Ec que dini denaturalibusfiljs, tencridem dicen:
dum in nepctibas naturafilus, quod in (ilijs. £cidem tener Dinus
feuillo,qui autorftir tra0 aus, defucceiionibabincelta. qui ein»
tertraétatos Bartoin confulendo, di indicando non videresrab i
¡oncrecedendum,fecundum: eun: Él etjam egotenco periflam
ttarum,quodca quein didl.vericul.de nepotibas.contineban-
taccircancpotesmaturales hicnontráflu
livenienepos, verradir Barrolál
cesa diéraldin«S per Bald.in
vidinm.colamnatertia, de quarta,C.deliber.prater.8 quia el
d.veslicde nepotibus.coniunéta did. Llinaporelbrepóderi
probari nepores,ecizun legitimoses Blionaturalitantum ano intel
tonon fuccederévelegitimos:quo.l tameficcedans, venacurales, 1ó
nezant dida jala,
:
OA
4b
la mona
rec. ell
8,tic.3,
bro. 5.
Titulo. X1H.Delas fucefsiones abinteft:
Do" partes.Cócord.cum.daanelicir.C.denarura.liber.Sremoretar
abitlisvncis feu paribus non fol extene tii lezitimi, Senaturales
feripto principis,quod fatis pro=
¡Qs Bald.in.l.cam quam.nuar.10.8%
mil.Scidem fi larene filizadopciabG
militer excclo
detur,fecundá
Nico devbal, dar las dospartes? delas doze de todos
los bicriesde fu padre:cel,c fumadrede
vépartireftas dos partesy gualméte. Eli
porauétura el padre nó ouiefle pariéte
delosdefcédiótos,nin delos alcédiéces”:
eftóce puedeel dar miétra biniere,o de=
xaréfu teftaméro todo lo fuyo atal fijo
como elte.Perofi ouicife Ajo legitimo,
nó le podria dar,nin dexaren fu teltamé
toatal fijo natural, nó delas doze par
tes dela herécia,layna".Mas fiacacfcicfle
Gelpadrenon ouicllefijo legitimo,eo-
o)
ret defcédétes
quitamé rená
ciarane bares
ditativelari is
Jia iuxta for-
mam.c. quan»
is pactuinade
pactlibr.ó.vis
deperBart.in — viefle otro pariéte de los alcediéres, afs
1.15. habebat. como padre,oauuclo:cftonce dexádo a
fEdebon.pol;
contrtabu. de
Ludo, Roma.
coli. 43.8: Gui
Bel.Bádi.in
p
eltosalcédientes lu partelegitimad q es
latercerapartesdelo fuyo: las otrasdos
partes puededarenfu vida, o dexar en
fu teftunéto al fijo natural fobredicho.
Ef porauentura elpadrenó feacordal
¿in ver
bo vxorem
nomine Ade-
lafam.nu,679.cum fequen,vbi Swvide.quidf fublivuaturlegiómis
IluciusaScibi Ang.Scloi.deIimo.1I.de vulgraSpapil. dique.
3 fuprá ea.par.úic.9.i0.lyz.in slo.magua.
€ Afeendientes.DEiureifto partitarum non poteraciaflin
cius filiusnaturalisfitalis pater habebar patseñ»,vel aliosalcendentes
Jegicimos,vehie vides,nil in co quod nonerac legitima calium paren
rama Scidem habetorin.d.auricérhodieraméper.l.10. Tanrieriam
nulla legitima relidta alcendentibus potell paterintijtuere flium nas
ruralentin bonis(uisomnibushared,vclrelinquere quod voluerir,
i per parré
$ e Leva, Concord.cum auren.quib.mod.nacar.efficiandii$.ncigia
Er.d.1.8.
NOME E€Ca
In noua
xec.ellol,
at, 61h
bros
1eCOp a
Etin no- d
recielt d
nouya
Ma £
turefccum auren, detrien.Sclemil S:confideremus.Kcediá (nó fuper
fitconcubina macercalis li naturalis potef (ibi relinqui ita vnica,
vr hiccolliges,B tener glof:S: Alben.la. Cadena. liber 4(Quidau
temfihaberer duodecim flios legitimos, Sc vnum naturalem, án pof-
fittuncrelinquerevnciam dicto filio naturali? Alber.poft Mar.de Fa.
3n dic.aut.licd.C.de nacar.libe,dicitp non, ne plus habeas naturalis,
qui lezicimus,pertex.in.].cómuniu: in fi.co.tit.8c.$. quoniá varigo
3nauten.denupt. Sc quid ifubílticuacue Balardos legitimoride que
iapráin ¿lo.(uperverb.dosportes.Á 1 autem vltraiflam vnciam
¡patertelinquereflio nacuraliquintam partem bonorm pro
,exdifpolitione.l.10.in ordiz.Tawriz Gvidebatur gficcum
iílalex.neg; non dilponant ep hoclliceatparri ratione ali=
Sic etiamfilio naturali divi, parerciá cx
rácibus filijs legicimvispotericrelinquereillam vacian fed contrarió
credo ina flaps pacto pausada epeno ligue vel
¡fam vciam dequa hic,vel quintá bonoráf parervolucritiuxta. de
Lio tecla Boclislltó ida adificlpneto, as
ad quíntam partesn li parer cam naturalirelinquerevoluesit,neg; vl=
tesiuseritcapaxextantibus legitimis,cirationcalimentord,co quia
cautum el neqyinvica,neg, in morte patréfilioslegirimos habentem
non polí dilponere vItra quintum bonorúin extraneos, vel pro ani=
ma feu alíasextra filioslegiimos,vthabetacin.L.fori,civu, de las man
dasol.9.6cin,laS.in orina, Tanri.Sind.1.cicul.delasherencias.libojo
foral.
€LcgitimaHodic.dicavtinl.10.in ordina.Tauri.
UT ercera parre.Adderexin authadetrien. E fomi. rgloin auténo
vilsima.Cdeinofiic.tefa-Scibidotto Bart.in.l.ná Sh parécibusolla
<o.quamlegiclub,l. pares filluminfi.fed hodie deiureregni legicima
afcendencium,funtduz partesdetribus,vtin.).6vin ordis Faura
lo Acerdaffe. Satis hicprobatur teltamento fiéto per patrem mihil
polfe pratenderefilios naturales contra tale tellamentam patris,
licétenimadmirtátur, fecundum voluntató, nontamen contra volú-
rate patris,vteciam yoluitglo(!.ybi notabartaoluio prisaffade bo
vtO. 03
nor.polTefsio.contra tabu.idem Bartol.in.J.gallas. factiam [ parenre
fl.deliber.Sk pofthu.
E Gureredera
x
quis
tin cjus heredes
etiáextraneos
tencbatur,ve in auté ex complexu.Cudeini
bes. $... fdelibe.agnolla.ticul.19.4.par
fefdetalfijo como elte, non dezandole
ningunaco(adelo fuyo:eltóce los here
derostdel,fontenudos de le dar lo q le
fuere menefter"para fu gouicrno,e para
cú.vbivis
deglosBart. Se
Alberff. de lis
fuveltir,ccalcar,fegú alucdrio deomes ES
bucnos:de maneraque lo pueda fofrir! ibidixiin. d.
Parte
USed an hare
des maríti te
nebuntur ale»
fin grá lu daño.Otrofidezimos, queen
aquella mifma manera gel fijo natural
pus edcuc heredar a fupadre en los
: ¿co Yevxoremino
ienes del,e pa fe dellos,afsico pemeglolcvole
mo fobredichoes,Gen ela mima ma- — gcinfiá an
nera*puede heredar el padre enlos bie "Y" 4 more
anariti, in.
nes detal fijo,eayudarfe dellos.
9 Le). 1X. Como non fe embarga alfijo narural
la fu parte,que dee aner porvazon de la mu-
cat patrontisa
fdo opere lis
berto. quí ad
hucallez.Bara
ger legitima que fue de fu padre. intragtatu ¿de
¡guasM 4 alimentis.col.
As leyesantiguas otorganá rado
él el padre muriendofinfijos le= pedia
ia ¡ Íuxta diftum
gitimos, puedecl fijo natural a
cor.cumad.auricér.C.de nacu.liber.ibi huíuGimodienim naturalesíi
lospafci boni viri arbitrio necelle eft,Ecex iflis verbis junétisprarco
dentibusci dixir.non (gacorda(Te de ral ijo,»non dexádole ninguna
«cola deloluyo eltonces,6tc.argui por q li pi relinguar flio naturali
di as itatis;velas.per.d,L.1o. Tauslicerralispars
'aturzucggei* pit nó fufbciar ad aliméta,pnótenc
búrur hieredes prisadaledutaleñlianacurale Sidel pt naturalido
cedéti abinteffaro fuccederecin duabus vncijstin córsarid tí videf di
códú:quiaaliméca fune debirafilionaniralizciá Siurenarure.)
verfi-hincliberorú.fdeiu(t.éinr.6cialti.deiur.naraio prin. 8
dicebar Bal.in.l. pactá qd dorali.co.fi.q.fi,C.d collar.pneggralícuri
alimétorúilege dnacuradebico pótrenútiari, cría cú iuramento:
'negytaleius natura viderurlege mutabile:maximéatréta equicate ca
nonica, de quain.c.cú haberetad'eo qui duxitin marri.quapollu. per
adulterianeqy de méte hu. neqgeriá.d.).5.cltrollerefilio naturalita
1ejusperzdialimentaab haredibus pfis,in quostraníit hoc onus ali-
antcorú,vein.).fiquisáliberisS.iere(criprú E Siibe.agnol8hicná
intelligéda funt q ia pprictate bonorú g áprenaturalimá(erú: flan
tibus tlijslegitimisfil? naruralis ¿coccafione alimétorú nófitcapax
aligd vlera habédicriáli ¿prefibi relíquatnóveró ex hcenegatquin
firalerclirá ellerin fufiiciós ad alimenta q nópcBitperere 1d qp (ibi
deficeretad alimétaab haredib>pfis 6lisvelextraneis Seiticer li dug
vnciz abintellaro nó (nfficeréridevr dicedis qifia.llintelligitqó
vncia vel,s.teli£ta, vel q pEreliquie fuflicerer ad alimenta, mam finó
ellec(ufiiciens nóintédis tollereraleusalimécorúhoceriávulrRode.
if vbialleg.tex.
cisplíSudiferecis.io aut.quib.mod.natu.eff.fui,8 Abi Bar.Ercaue ve
i ¡ftaRode,quando duz vnciz non clTentfuflicientes ad alé
rpradixi 6: picaintelligi deber Bar.in.$.diferetis.
jot.hoc verbú écvidenla. dk que ibidixiaSc, qa
ciicorporevá (umitur.$ cú.d+Azo..
.delegit.hare.io famaad 6.vbipofuie
Cdenarulibecntumco.. 8:
Lc verbadcortecodémófuccedicnacuralispFlio ficur cb
lis filius pri,vtica (iecadé vel par ratio pictaris,ve-H.deinofñici.telta.l.
nach pareb?.licer pla. dix.crit pig in folidi fuccederefilio varita
li ccian: fiblius ellcuipurias.Se vide bonirexain.f.r.in(li.delernil.
na, Bartia.l.fi.cola.verli.quero quid econtrasff.de
g.Sin aur.quibansod.naru.efbicicCui.goi quisi, iu,
1 4 bellos.lsalimentisavt.d.auren,licet. Ulex. Lx,
¿oLegeantiquacellante,vxcr defunetnon impedicGiinaturalporá
in duasvncias fnccedere,quía einon fecirpraiudiciuin ante coniveió
natos, necquedauferendum elle natural applicadi elfervxcr
TA O. ansiguas, Awlicór,Cade nawu, liber, ¿Xin corpore vnde £umitur.
Partida.vjo Qi
Habeshic,ponusalimentand um natural, quopa- 9
AU
19.4par. M
2
x
22 Uningo
genus
soni
12ofenán fumo
¡lam forte efe rariones,fanor videlicer $ honor matris
:spropterquem noluielex quod viuente sxore legitima nan
Sefta partida.
¡al Gli Gnrlegi.verficon verangz
rurales(ucecderentin memoriam inatrimoni) prateritine mulier il
, Tafcádalizarerar.argamla.frcrumamotari,é«.C.co,l.2.ibigytra
diropcft ima-
Yi tiplex ge- -
mus pia au — heredar los bienes de las dozc partes
senz Se locn- lag Sdezando ima
: EEE las dos,nó dexandocl mugerlegitim:
te quorin pi
. fáumvnas ab
alio vinci nó
¿contra: nam'
murena 4 lo»
cufla vincicur
Jocafta á put»
pura, purpu-
xa A murena.
'bdit, ha
biie
Multa nor.
rigantinscom
miane,aam cumboc.l.partitarmnv
Ca filadexafTe embargaria al fijo:de gui
*faGqnon podria demandar las. Eporg
non podimosfallarningunarazon,ade
recha, porq le mouicró los q fizicró las
leyes,a toller atalfijo cfta fu parte,por e
fa razó dela mugerlegitima q dexa/e
fu padre.Porédetenemos por bié, cmá
damos laayaze q nonfe le embargue
porefta razon.Eaclto nos niouimos a
mudatb,dela mancrag la auía puefta la
ley,pordosrazóes. Lavna porque cfte
fijo nafcio ¿tiempo,en que lamuger le
gítima del padrenórefcibiocnojo, nin
tuerto por razódel.La otraporque ma
guera el tollicife cita parte, non la gana-
via cllace aver layen los otrosmas pro-
hirid exprelsir,vebicvides,
4 < Usvonlaganariaclla.Incomrariúvidebacar quie liquid aufertalicui
¿ore cedere debe:
caflrumquod
quod cam hoc Sarcótemplatione:
licaresargu.
«5 fi.confertad
¡rul.deficcebio.abi
8 quarraditSociscon
co.volum.ticonfiague
Spec
lá, pro quo suferturd.a. 5.fiduo. Scibi
1012.51 ad Terull. «colla Pao.
ina.volu,Facipicnotandam ef li princeps eximic
nar á iusifdiéione civitatis cui arca fubricicbacur
ii videtardonacarioiplam
fircftator.Edelega.no Box nota
»quoderadicloan.Andán addic
rub.colo.verfic. fed quefliont
ipitpralenscantala 84
2.volurconlin7pin.q.dubio.volum.je
fro lega
Incipiedubirarionew faciebar,vbi per dida confi.norandain propoli
10 vidore poteris,potelt dici quóin cafvilto ittud lucram diari vn»
ciaramnunquam perollantiquasfuicdelacamáilio
cimafoboles vel coniux lezi
1106 pote(tdici spamfecarar lucran eo quod nanquam (lante vs:
legitimañtricdelacumn Scideo perlegesantiquasnó applicabararvxo
mentibusabinteftatoá quibusauferrercrur. Dreterea,
dicionefi
E
ab lrac con
¡mamon flaper efe, Sc
core
e non moucbantar ad hoc (lamendum contemplationevxo:s
¡uria fadta
racnegzá legein biocaliquid pro fehabebat:
fed quia Gcplacuitlegitlatori deferretalelucrum,Scnó altis, fic efe
E
pe
2 e as,
Sui
año quen adductisio contrarium. 6 ficiufte moras fo
rincepsnoficrqui hanclegem cond.
wo antiqua, veralisconiux non fic impedimento il natu-
quoipíanon poterat (ibi acquirere quod naruralibus au
lo
tadrollendum dilpo
Mlez,Xa
25 Natocxfornicaioneadulteriosvelince(tu non poteflinter viuosvel
++donare alias renocantfrarres legitómi aut patrui vel aui
E fíntra dues menfes non reuocent vel non funt
y donar vel relictum ericregis.bad.
2 d 110e fornication,Intellige decafornicatione que eriñaccedentefornis
contiwo contenía coniug;
¿xfolucam Gliusiude habitus naruralís dicereraz, «non (parias, ve fa
:¿eod,18.Er quod derali fornicatione haclex debetintel
cam ex.Laticas.fopra.q. part.qua matí exadulterio velincellmap=
peilatfornezinum. Sex. biitaa.
refpurinm quodfornezinum.
ijo matural.Imo lt purius.vide.
3 £ Gsreredar,Suntenimstalesfilij omnino incapaces relpeétu parís , 8
nequeex teftamento neqzab inteflato,negzex contraétu intervi
aliquídipatre capere poflunt.vtin.S.fin.quib.mod, natura. cffician.
¡cin authen.ex complexu.C,deinceltanupre Se inauthen. licet.
liseflernonpoteft,nam alíás inter (olutú,
paret
va5,4.que dicitidem elle dice
«5:parog.Squaribi dix,
.s
C.denaturaibe.Schic..l gatical
i 19.40 ordina.
co quiduxcn mate
0
cñhaberet,;
paces etiam racioneproprictacis (tancibus fis leg
pinquos parientesdelfinado. E de mas
femejariacítraña cola, queclla pudic/Te
fazei daño aotrifegund ley, non mere-
fciendo,nin venicndo endeacllaningu
ha pro.
Glen X. Quales fijos mon fon lezitimos, min na-
caraleseque non pueden heredar los bienes
de fas padres.
Afcidoleyendo alguno de
fornicacion, do deincelto,
odcadulterio: efteatal nó
pued ferllamado fijo natu
ralsnia deue hercdar,fmingúa cofa delos
bienes 3 lupadre,e (ta tal fijo como cfte
dicíTecl padrealgúacola delo fuyo,los
otrosfijoslegitimosq fueren de aqlpa-
dre mifimo,puedércuocar ladonació,
elamáda".Fueras ende fi elReyle con-
pmitratarpfiBlio(puriosicalimáto
after: ex complexu.Erelpeéta caliunv alimento:
(Telegarev.
quintábonorá pcederer,Scliilius dicitsima fi: vecradie Aina
cuica.mió ft ad ali
9.4-partit, di
quintá beno-
ro,vc do didtis
JegibusTauria
¿non flanti-
busctid' fi ex
cedecet quina
tan dummo-
dotalis pprie
tas allimata
non exceda
valorem necel
facium ad ali
mentádum Le
liú fpuriú con
fideraca cius
state, Sequas
Jitate de digoi
tato cius, Qi pa-
mis, venonibi>
me tradit Ro«
verfifecidam
eltverum lega
tum alimento
ram. Selex
diétis legibus
o.Siaio, Vauri. Erdlhro
199
¡donarevíqsad uarecop.
g GadonacionNonporeftergo donavililio(purio perparrem,ve hicvi 4
h
des sio glo(T.proSima.quid autom (i
:m,Scrogauit eun, ve ca reflicuereran valcbirtidei
in.
obligeturti táquam exccutorreftitucre poteflualle
ftdeJegaa.Bars.camen in.l.cam quam.C.co.colap
'encatfideicomniflum
pardicularegik contra Bald,tenet Alexanind.
emexctalvendicionis,vequiai
tudo fuccefio.abineft.col. bn.
fiponashoofieriexprohibitoa!
arencosforie,fcdimeúcencbir vendi
irca.k
cótrailtud didtúfacit. la.
prionis,veneqshacvialili(parij.de quibrib
jequód
fed litanqu
crrquaslocutafiicdeti
liban.ordisrega.d for
ater donet filio de
¡comiiflmeBal.
sb s0.C.defideicommilladicit quod ficsquialicetnócapiar neg;
:zat.|.i quis quose
EsvcIli.QUEros 4
vid. Ecce quodille qui e(tincapaxin tocam cúhabeacue
onacias pera
mmiffiva vniner(ale
ogiS. hi qui foli-
ad Trebell.col,pe.Sclafon in.d.heam quam.co.fi.quos videas,
er le venderevelia:?
-qutit.vend
inter pro
capaces, culadde
ndubiopre
ln noma
fumendumeflercmptionéfatiex probibitoaifeCua perilla. L. Rper sec.eft.
diétasl.segnifivero cóflaretrcio geitá
pecula.praferdia auentis vexbis lu
diciedecmprionefed de donation, Scfacir
d.lus.cú dic nota.córraCtáinicú perpatré
senonlezicima prelumifiida din fran
prelaclide pbedo.Lgliecitamentidn had
d
sovbiS: Bald, Seguraciin repe.l.;4bidEdelibe. E polthfo.1c.co.
1.pillas.lLordi.vale q neqy tien. verocipridis, Sed
ve dixi.qdañefifilias (purvrematabeocui
inti.ffde val. Scpu.vbivult q adhucaliena
linqui.gl. Scdocin.d.l.Cadenatora.liber-Sed
partisimtelliger gd dixi qñrelinquitabauo nó |
nam lihaberctnó pócrelingrenepoti(purio,nifi efetintra quinta:
bonorúper.l.hui? rezniidénea; pofler aus habs lezirimá (obolé
dinquerenepoti¿tlegititno e nacurali ex filio fpar 20,
S er
vltsaudqu'
xio,vttenetg]
heereditas.pescol
io (uo cpitome miimoniali pre.2,c.8. ver.
plerclinquilpurio cú caperepohite vide Baldin.
C.defideicomuilliverfienlo. $: ex hocinfertar.
valerreliótumadcillud dicium Baladicis picha
f.Code natura.liberpertes ibi,
quodAlberi.
lebisquib.vrindign.éi tradit Didacus ¿ Cow,
ócluño.An aurépobitá
sele ptiarád nibil
cin
uralib*yel vxo
ideo retragtatur
ideglo.k Salicain
fontclimitádicl,
i-Bardliis q.
ifactal fraude,
nd.g.
1elegicion
«tradit Jalon:
nquam.co,
bi dicitqud na
Sclingulaso Paulo
vtinterexuranicos forte proce Gita
bro.5a
La manda. Abalio ti qui á prectiamab auo pút (purio donari vel re 5
Lram.8
|
1
|
Titulo. XML. Delas fuccelsionesab inteftato. 9%
de Cafirquem videin.la. deregulscatonia.cótrariunn tamen tenee
Alexandkvidetrat communis opinio in.Lgallus y inítituens, col E,
¿elena polllyDecias conf a76.colaantepe. SL autom peli cas
ess Epurias quod relinquicar cala condidiorisimapiend:
dea quam, Oscar eric led insta pradiéta dicit yy 6 allezans plo
1d tenen
Ln a E A
ciciomis. Ha de firmafle ladonacion, ok mádapor fu
dona. cuña preuilejo.Eli fifoslegitimos nó onicre,
mor que ell puedélarcuocarloshermanosddelpa»
glofl nigulas E
dredeftefijoaral, o fu anuclo, o fuanue
LE fitalesparientesnen ouicllen, que
matarales.col. 7, O
rveficoxira Jareunocallen,o filos oviere, fucflen tan
not.fidefend. — negligentes non quifielfen demádar
fuer. como a dos melesclo gtueffe dado atalfi-
Cagaaavie
de ctiomperBaldin.d.Leam quin finaSibiaddita vtrom (puros
polsittiiccedere patri qui non etlfoluendo2A dde eciam qpbenepote-
nec Bald.
siclubltituivulgariterfilio fpurio.viceperBaldin.Lhumanitas.colu.
10:C.de impuber.Stalijsfubiti.ipletamen (puriusnonpoteit fub(li>
tuivulgariter,neque per fideicommilllm a patre: vepoll alios tradie
JaréGuillielm,Benediétuin repet.ca.Raynuntius.detella.in verbo. 6
xNxorem.mutnc.Ó90.
6% Gcófomaje.Cuim canfulanon obRarte.vetraditglo.in.d.l1.C.dena
ruralibe.scrradit Azo.C.cosin fumenascolar.verli.quid Kimperator.
+ videperSalicerio.L.6.Cude diuerlrelerip.
q bo Utoshormanos.Concordar cumwd.l.1.Cadenarura,liber.Sinotabenez
quiahxclexapprobac cpinionem Azo.ibiin fama, qui intellexie
illam.L.eciamin [purijs natis exc alijs perlonisnonin dignitate politica
Etaduertesquia peritlam.). viderur reprobari quedá que eratmag¡s
communisopinio,videliceroprelictum (purio palas , remancre de
bearpeneshreredei [criptum,vel apud venientesab inte/latommó au>
remprirao vadacad pertonasneminacasin.d.La.Sóic,quam opinio,
tenetBarin.L hzreditas.C. de hisquib.vtindignesbi ctiam Bald.Ane
gel.é Salicer, Si Alex.«icensitlam opinionem magis comnunenfiés
¡demtener Barcan diét sa bis Salicet.dicir q ¡fte pertongibi Shic
sominata non adiricconoos privfquam haredesifed venientilte pers
fonainter fe ordineticceísino, co ordinequo lrerediras defertr ab
Anteflato,ci poll haredem fcriptam.Ecve ic vides hare lex fequens
opinionen Azo.vult,qp primo loco fatim defertur perfonishicfeti-
p inioner era voluitrenercglo(Í -hrereditas.8s
intercisdefervarordinefuccelsino.ve dixit Salicer.quod tutene men-
ticontra diftara magiscominunem opinionetm ; quam can tenir
Barsbiplencuradtatin.Adi.colu. E de hisquib.vúndigo.vefi.que»
ru Screnocoin dubiú,Schic yy ex lis. partitaram. ar diflincio ina
terommnino incapaces, qui non dicuntindigni.8ctúc procedatopinio
Barre quod habeturán 1.1,C.de harcdib.inilítuend. 8cin.l. finas tit.
ouzadepacita. Se inter incapaces ob indigs ne culpa fui:
quiaalieno vicio laborane,vtitl (parij:Sctune procedar opinio Azo.
¡nadal.h:ereditas.que approbacur bic, Tuvero cogital1 quo mo=
pofiicdeíerdi communis opinioabilla.l. partitarun. vevidelicer
intelligarar nonexltente harede feripto : cum hare lex non apesiar
hgredem fore feriptusmes: ell magnare(tri8io ad illamala
q 6 Espa desmefes.Concordatcum.d.l.1,C.denaruradliber, ée facie q li
pollefTormiaiorizconimictattale delictum, proper quod tranfeacin
fequentemvocatum , quod Ñillefit negligensin pezendo intra duos
mentes qppofíirpererefitcas.deadde qued Bal,nctabilicer dicitin.$.
fi infin.perquosliar inueftita.Cogitatamen an curfas duorum men.
Gumcantam fufticiar.S vide que dixituprain.luo.q«partitn gl. ma
gua.verfi.item poncstitu.ó.
dlex.XIL,
30 Marerfemperefl certa s idevad ciusfuccefsionem fpurij cúlegitimis
admireantorenili Gnincefluo( ex confanguindisintra quantum gram
dumgenii,autex damnarocoicu.i.ex religiolarvel mulier ficnobilis
generis cui nontucceditvul o quietitas cum legitimissb.d.
1 d úsicmprefon ciertas. Adde..quia femperáfodein insvocá. Se dicie Phi
Jofophus.e degeneratione arimaliun , pfocminain generatione dar
corpusideltminillrat materjam corporisinformen»,formararaurem
pervirtuter formatinam , que el jn femine patris : 8claboriofior clk
generacio macrum quam pacrun:, de magis(ciune qui funtiplarm E
Di quam patres,ex quo fezundum Philolóphumao.cthico. ragístunt
aniantes ilioruen quasn patres,Irenv quia mater pluslaborat in yene-
ratione, Sc educatione quam pater,vnde dicieur Ecclefialli, cap.7. ger
anita atrás tu neobbiuilcaris.
10 Ulorefarazon.AddeSnonibsimesinflitad Orficias
£ Gtosbienes de fumadre Ide dicimbonisaiiz marernz, vel alrerhos.
g
:de acfinad elente
focomoclte:cltonce deucfer del Rey.
desjijos deaquellos quenon fun le
stimos pueden heredar «fos madres
matre dama
e o Balijsale
As madres fiempre fon cier= sibus mac
tasddelos fijosquenalecnde- Mbusiv: vi
y 2 ter fuccedant Gr
2858 Mas, poreltarazon * todofjo fuisdefcenden cumaries
deueheredareñlosbienes de fa madre He ar qc
io Mbs. viimad.
en vno con losotros fijos legitimos3, Liam a
in.Sdiinlli.ad
lgoinfllt.defuccefio.cogna.tradicMart cli fuo
didttradiaco.6.colverfiaut lintpardtes, Angel, Arcti in foprafen
rúcurinilitad Tecullia.Sprobacurio,l6.in osdina.Tauri.náinhoc y,
A ro de note nos sn nos rece
perindeellaclinacielfentex Iegitimo macimonio, Spotericrámar <A Ys
ter, quí auña vela afcendontes perlineara materna, quesellare có E,
tratellansdríralisdelcédirisal li peas. dinoficiolo,fadeinorh, 94
tell.qua.licctloquaturin inte ide diceduin als afcendétibas, que
incioslocúfubineráts:tin,S.com filiusiinCirade haredira que ab ins
Iefer.8ctraditSodinas.S.ibiin iublcriprionectiáBal,de Baurhos
¡scofi8avolaincipir meniritam -nfes
in.d.l.Ginordin.Cami. Sin dnáS
legitiová debenthabere
lesdetcídentes efTentde lez
9.inordin
tica.novil licio.tella.dipre indubicato tradirS
d.comlil. yin talibusnaruraliba ipurijsrefpegta hice!
tecnarlegitiona Grriensiuxta.d.cuthenticó molino, quo
a lezicimam,que cratquartasvein.l. Papinias:0s,$. ques
'Ra.l.cum quericur,C.coséx hodicperdlladas
is $e delzendentibusavi in.)
un q dez tertiarpartesex tribus del entpto
tiú:S licerilla.l.6.dicar,los alcédientes leji 'eniicaoredán
cedécibusnatmralib? perlincáraterná, qui ve dix perindefa
aclieflentde legitimo matrimonio:wcedá probará videtin.d.laguiar
s:liba.forlacú dicit,que ay derecho de hcredar, neque obltabicmas;
ti neque auiz maternz, habeatfiliosIegitimos¡ naturales, ve ex)
hocrepellatur á (uccefsione filip,vel nepotis naturalis: cum nullo dure
caneatur,g talesfilij fui obren. Scquiaidin fimili querióc vide
decidere Matheñllain.d. (ao traétanie tnecelsionab incell.6.£ol.col.
verfi.aucfunt parentes.Cá dicit ep exizillu(tris mares fuccedic filio na
turalilicethabear lilioslegicinos Snaturales:S tamen talisfiliusna=
turalisnópofTetluccederetali macriilluflsi habrúfilios legítimos 8e
náturales,vtí, á 3s.C.ad OrficiaK hic Gidépolt Math,
tenet Ang. Arel tur.col.pen.neq; mic dicto obfiab
b 5, ack ra
jtimo matrimonio,vt probawrind. 6.5
erp 8ibiSalice.didotton
qiidem Marhefillamotaciin.d.tratta.fol.7.col1verG.Bex hocinfer?
mirabiliterav!
vofuit,q queadmodaili naturalis nó fuccedie patri
in duabus vacijsab inxellaco,quádo parerhaber lepiimamfobelena
vein authentica.Jicet.C,de natura,libut.ficnequetalis pater nacuralis
habtstalélobolé.mó fuccedetfilio maruralipertextins$.inquibusio
auchético.quib.1wod. matura.elficianfuiadifponenté codem modo, Se
vice pacrem naturalemfuccederefilio naturalisquo $e filius naturalis
fibiascidemvoluie Angelade Arcc.in.d. Sopre feruncus.colfinspoft di
¿um Marhefilla.£clos,Bapúif.Catialupiin reperd.1.fi qua llulris.
nume.42.quiaillud diélum non credo ele verumgnequefundaturiu-
rezquia.d.$in quib*.intellijitur,vt ea vice 8: modo fiwccedar paterna
turalisflio,Gcur Ecipíe filiuspacuralis bisqual velirdicere, y cum fi
liuscarucrit legitima fobole,fuccedar cipaterficut 8 filiusluccedit fi
bicarenticalilobole:monveró proutincciligic Matheilla, quía eilán
telleétuseztranens $ abfurdus,£cita LudoniBologain. livet nonfié
declaransimpuenar diétum Machctilla.in addiciosde quía dato quód
diótum Marhcflla.efTer veruyn,prucederccio fuccelsione parris nat
Ad quam /ere/leingirdictajaio quibus.8cl.particas un. pra csi
18án fiuunon vero in matrevel afcendentbus per lineam maremam,
prove divoluirdiétus MarheGilla,in fuctebionemacrisillaliis ver,
dixi. Que in
UConlos otros fijes legítimos ConcordatcumL.6 que ¡llofliis.in Gin, € 10.
adOrficia.8$novisimo.Bcibiglo/Tin/lit.cohoctamen hoditcori d
gieurper on, ordina,Tauridilponentem,g Mtandibuale¿icimís pa Si
1
lusnon fuccedarimatria z ,
Panidas), Q. ii
Tn no. re.
ele. loz.
Saib:5e
Etno.r
de qu
proxia
1.quefto
2. quede
Tnio.reco
Seftapartida,
5 a Unaruses dempato cojtu. Tntellie exquo mater debetin foro exte-
riori; uniriave declaracBarcarl.fina.columna.tein verfica.queroan
fuccedarsf.de hisquib.vt indig.Ecider vale Angel.de Arctán.$.1no=
vifsime.in lidelaccell.cogna.col.fi.verfovnum enim reftar. hoc etiá
exprefiédifponirur inul.guin ordinamen. Tauriibi,dedaño y punible
S ayuntamien =
10, departe de
la madre, de
doctores lo=
quentesfecan
quenafcen della:quier fealegitimo, o
non.Fueras ende, fifucffe tal fo, como
el que llamá en latininceftuofo:g quie
retáto dezir,como el quees engendra-
licácinco!
tu cum confanguinea,velaffini,vel cum coniugata, vel moniali, vel
in coitu interdominam Scleruum, verradieBart.vbi fura. de loan.
Baptifde.S,Seucrinoinal.fi quaillnftris.C.ad Orficia.tola.columas,
Angelinad..nouiGime.inflitad Orficia.idemquedictdam jn nato
exvirgine flupro vitista:cum eciam calis coieus puribilisfit,eé am exe
partemacris.vtprobararin.Lf vxor. fi quis pland. éxin.s. fina. Made
adulcer.Sin.Lfecdifimam.fecundumprimum intellcctumglofl. Co
«deadulter.écrener glollin leze.fimulicr.C.co. quetradiar an porna
Slupri relpeétumuliershodieitimmutaca,ficut repericurimmutaca
inadukevio:dequo exiampergloM.£Barcán Ll; adulrerium cum in
celta. fade adulter.d per Salicer.in legescum quiduas.écin.d.Lfima=
lier.vbi ¿A:tingait.Czo.S q exam uvulier poniarurparna (lupe, (>
cur éevirtenetÁngelde Aretin tragta.malciicicrú. in parte cherme
ay adulieraco.colurmna,7.videmustamen hodie de confuctudine vi
ginemnon puniripornz (aprineque alía,neque in iudicium, id con
traca deducionequeleges partitarum viegini upracastalem pocná
impoountsvepueces Le Sai Blufina im. partitadume
modotaliscoirus nos iciace(luolus. ve indal. fina. vbi tamen virgo
pervim vel cojen Imprebiusin elec Auprara, talis coleus non eilér
punibilis ex parte macs: fljus el furccedererave tradit Balduin.l.eá
¡uam.colum.6.verficu.É (cias.C.defideicom. Sin. qua illullcica
ad OrficimSiprobatarinad.$ fi quispland.idemgue dicendum el-
fer decoitu cun vida honclta.l.interliberasal,fvxoráf.de adulte.
S..inftit.depubli.iudi.camviduavero bonelta, Siniima lors fic,
velcum virgnepaupere,ve!infimafortis Rupram ell punibile:vepa
tecindiétis.L.Kin.dla cio . Sctradit Bertrandusconíie
ec. 158.vol.a.hodie vero per
«5. — Erpunibilisex parte matris,co refpedusvetilius ab ciustirccelsionecxe
cludatar:ex quo mater cllerpunienda pena mortis nacuralis: feu ex
quo maerincurrarinpornannomisnamral Quodesemicain
caña, Code mulicri.que fro.propraeimmileuc.vel quando ex tali
marercomuicterercrimen incellus.veio.fiua, tica, 18 7.partica, ibi
cum dicityella melina pena deue auerla mugergue afabiendasfizicre
eltepeccado.éclicvule,quod patiarurcandem poenam, quam virtal
caía parercras,quie ell pocna mortispro quo facittexanorabiliscum
glofla capicn.relegentes.23.u.cflio,s $e licerpcena Jn adulterio fíc
Innouacaln mul'erenon tamen hocsepericurinincellu, vein mili
dísi Impra cade plofT. Senoraglo(T.£ BartoL in dida lege, iadulte=
riu: cum inceltu.in principio. Quuod faltim indubis procederer in
coituncfario,Sincelluolo interalcendentes 8: defcendentes, Leuiti.
capitaS.fenquandoadulteñinm Scinceilusconcurrerentuuncline du
bioc(tpoena mortis.vtindia.Lf adulrerium cunincefto, ju princi
pio.Sibinot.Bar.SAngel. Ared.iafio trafla.maleficio.inparte che
neay adulteraro.columa finan fin. (Quid autem fi mulier vxo=
sataex coitu adulcerino fifcipiscfilivn,an talisfilius adultecinus (uc»
cedat macries de iure comuvani ralla ell dubium : cum talis coicus
(vedixi)liedamnaras £punibilis exparte marrisidubium faciobaral.
illuparúraram, que cum dixicnarusex damnaro coitu ,fubáit, que
quiere dezir tanto como el quenalce de muger relizio(a. Leensinala
partita.dicit , nipuedeellablelcer por heredero a
4titulo.y.cade
inguna perfona, que fuenalcida deda
dezir como de vedadoayuntamiest
gerrelisiofinSenon dicie deconiuzarasfed nihilominas dicendum clk
«ciar ¡o iure parcratum talemhlium adulterinusn non (uccedere
macricum didhe, ll Joquantur gratiaexempli,Konon excludantalios
fiwmiles cafts,proue cciam in its cerminis allegansiltas legem cenuic
Rodevicus Suarez in tepetirione.l.niculo,6.lib.y. For, lafoluin, ad fiz
1naaius tamen dubinmán hoc fur¿itex difpotirione divi. none.
inordina. Vauri.ó ex.J.fori,permistente : vt mulier adultera occidas
torá viro.vtpatetin legeprima.cicol.delos adulteriosdibro.4+foro.ll.
mam ex videtur dicendu im extali cojeu mulicrern incurtilTe poenam
anortás , Sn hane (ententiaminclinan aliquiex interpretibos ile
lius.lnonz, . 4 ln contrariumtamen forciterfacie + quia ila.), ori
noniuber, fed permisti ¿ % non damnar ad mortem (ed permite»
docoitu,que quiere tanto
¡como de parienta o demus
vit.Scficnon potelt dici,quod materper,Jincuirar peenammorti:t
in histermiñisvule Bal.inal. data opera.coluspen. C:quiaccul. non
polT.£cin cap.ex literis.ad finde conflicu.Se ett ¿lo/T.notabi.quee có
muniter approbatur in-l. accufacionis.C.quod met, caul. Kinito
cau marirus non ell minillerlegis:fed vlcorpropsiz iniwiz. vt de-
clarant ibi Sas
licet, $ Paul.
de Caftr. quos
videas, propri
ma parte tán
men multum
facit, quodfaf
a d ficio y apticu-
dinepolsitfequi poena mortis: Etnon dicatur quís incurrille in poe=
nam mortis.argumen.)(uficit.A.decódictio.indebi. ficeriam dodo.
dicuot,quód quando ex crimine nonimponitar pracisé poenacapis
ralis:fed alcernariuc, quód adhuc cenfetar crimen capicale. argumena
1.cum illud. fF. quando dieslega. cedaki tenent Bartol, 8 alijin.l.a, E
depublijudic.vbi «Joan.delmol.colurmnaa.verficaloy,. cangit Bar
1o.dicit, quod fatis elle deber ad ¡udicandum crimen capitale , quód
intpetta ordinaca difpofitionefacta fuperipío crimine, poftibile clk
pacnaw capitalemimponipole : fed poteftrefponderi » quódilla
dióta dodo, in diétalege fecunda procedunt: quía in cafibus quibus
loquunturporacapicalss fiuealcernañue ¿bi condivionaliterimpo-
nicurá lege, inifto verócafla quo hicloquimmar,lex nójmponitporná
morúsiled periittit $e non omnibus de populo :fed tantum marito,
E:icinvitionem propriz iniurie , Snonvtminiftro legis.copita,
e eltpalfs pulcher, 6 haftenusnon confideratus peralís ¡Mem exe
logtoribus Hilpanis,quosezo viderim. (Quid ante de Úilijs cle- 3,
riciconftituriin facris,vel defilio monachi,vel monachz profellazvi
dequod haberurin dietalege.9.ad Gn, S que dixi in leze.. titulos.
aparta. UAnautem hacprobibitio quod filius ex da:
non fluccedar mate] extendaturad fills vltericres,vltra primum gras
dumevidebaar quodÍic,tiquam natcsex radice infeéia : % quía non
videvur quod efe pofsinemelicriscordizionispertext.cum ibinotas
inlegeñina.C.de natura.Jiber.é pertex.in.lliberorum.(Edeverbo.fi
eniti.vex .«xibi colligit A bbain capit.caufam.el primero. qui fili fine
e pitlacor.SibíAnto.co, titeSk declarar bul.in.l.1i.C. deverbo.
fignifiJ.tivina matreCidebon.mater, Contrarium tamen voluitSo-
cinosconfil.148.columoafina.1.voluwi jncipit memánidam funt duo
suenf<s. mouetur,quia de iure antiquo omnis puriusfaccedebar mas
105.1. 6 fpurius,St,l, hac parte.fT, vnde cognas cum hodie persl.no-
mam fúlicerpertestuin authentico.quib.mod.naruracffidant iia
$.ñina, hoc reperiacarprobibicum io flijs primi gradas prohibido, l.
corrcétiuze non debetextendiad vlteriores gradusel. Jancimus, Cade
tefta.l.praccipimus.Cade appella. Ec ita dicit colligi ex dis Cyni in
dieta ina. Cudenatma ibero quóditainfpecie decidir elegans dos
£tor lvann.de monte Sperclo.in.).(i quailluftris, C.ad Orficia. 8cibi
Socinus refponder adallegarain contrarium quodilla procedontin
patre 8: paternalinca,in quanon habemusiura reliqua permiiuafe
eclsionis(purioram,S del endentiumifed tantummodo prolibitios
'nem/puriorum,vnde prohibita radice, delcendentesnon remanent
fub aliqua regulapermibiua. Sipro his diétis Socini facitetiam quod
tradit Nicolaus de Vbal.in tradta.de fuccefsio. abintella, 3. parte. co.
Jura. verkicu.2.cafu,dum concludit,quod licet vidererar dicendá
quod ex quo materillultrisexcluditir áfuccefsione blij(purij. vin
diet. fi quailluftris.8 fimiliter videbatur dicendum,g tranfucríale:
etiamex línea materna excludantur, cuminfeciaradice ramuncuñ
non poffant pollalarestamécontrariuim vides dicendum quonióall.
digeltorum fimpliciter inuicobantmatrem S omnes coniunétos ex
linea macerno,non dillinguendo ee mater ¡luftis, vel non Jexaue
temC.correxic.tantum quoad filics Sematrem, quando foperellene
Jegici.mibil dicedo de alijs coiúctis remancbi: ergoiuscómuncinta
tum refpectutalió coniundtorumytin.d.l.pracipimus.C.de apela
la.4:.c.cum expediat.decledt.li.6.éfiirexcinauthético, denupt.$e
optimú.Facirad harc qua not.Bal.in l.pe.Cudeleziti, haredib, ad fi.
vbi dicicyp fiflacucumdidat,q forornó fuccedarfratri perhoc nóvi=
detur diétare q ¿contrafrarermon fuccedar fororis quía dato vnoin-
couenienti non debetdari maius,fecundum cun, d motusex hoc dl
Go Bal.afferirMichael de Cifuentesin dici.l.9.quod cófanguincicle
sicorumlegiticioi, Sinacuralesfuccedent ilijsclericoram:Stamenta
lesfilijnon pollentfisccederecognaris ex parte patris.ex quo Mili
ter éctufortepolles dicere, quod cum di
do deome,ede muger,3 fean parientes
fafta el quarto grado:o fuelle otro que
lamáen latin natusex dánato coitua: q
quicredezir táto como el que nalce de
quel
snmnato coles 4quall
se. Taui Colón repellas Et. d+7»
filiuun clericiáfuccebione marrisextendensad hoc écamplianselyde no.tecop»
Soria.nonexcludenturnepotes, Él alijvlceriores delcendenzes , qui
profe habentantiquasleges perusiitiuasi 3 licetforté quis dicat, quod
talis filius cléxici , non pobit luccedere cogmatis cam ex
Inno,
Hb
7) Uoemblelinaje. Deillufsidicitvtina,G quailluQui:
SIE
Titulo. XIML.Delasfu
Pere matrio.per diGtamd,Ecdde Sor 8
ani S naturales lis cicriciabene potllpt (ibi fuccedere,qu
¿tata Socini quam Miciaclisnon Cárene lerupulo pue prer ea quie
hibencarinadol je quia ritres caterique cognut: tratribus
velcógnatisillegisimis co modo (uccedant, quoipóiillegitimi cifiem
daba
cognaús ke ar
gnads jnteila
to decedenti-
bus" fuccede-
rec, namhiec
Luccefsio reci-
edvein
cgis
aaa
mugerreligiofa”,quees ayuntamiento
dañado por fentécia deley.EMomelmo
feria,fi tal muger como efta fueffe duc-
ñadenoblelinaje?, odchó trado lugar.
Caficfte atal once fijo , deaquellos q
fon llamados (purios nó deue heredar
delosbienes dellacl elpurio conel legí
timos. E cípurioes llamado Yel que na
fcio de muger puta, le daa muchos.
Angel
de Arcos
a. dereíta.lu
por verbo ños
Jensintellaras
detedere,col.
9. Nicho. de
Vbalin.d.tra
Etatu de fuen
celsio abinte-
Ma.yparte.col 366. gadicas ergo... Tawrtantum ampliar difpofi
tionem legis de Soriayrefpectu fuccelvionismatris,d quabilivan clericá
Vultexcludiznó verocxcludicflió clerivifuccebione carerorú con
fanguinsori,ex parte macrís, Sun ficlex correftoria.vedixi instalo
+ Aitana. partalober incellizi Gclimicacicárrin cali e quo loquié
Erficíiuccedesfiliusclericá confanguincisex parte mattiste: verla vice
fuccedent el talescófanguineipro quo facis beneconfert qUuradic Ni
¿ode Vbal.vbi Cupra dam concludit,queranfuerales perlíncam ma=
teriadulierinivelinceltuob 6h; fu nat exalio dánato Goitu cú ha
beicintorleius cognationis Sproximitaris,licecnó ius agnar
cedentcalibuscognacis Ipurijsyncq; reperiterjpre cave, q tales exe
<ludantue: 8 cum marer folúm excludatur propter fuum deliótumá
Sacceione fil (purij,ét propteridem deliú filims ¿fuccefvione mas
exis.ve prodacerin.d. Gili e SeaGclap pliciú hoc parentú,vragno-
fcit:quianeque q eccarricisconcupilcentiz coram habebúe
filmó ell ergo conueniensaqpfratervelalius eranfiverfalis,qui inc ali
«uacúlpafiicexcludaturá fuccefione dit (purijyveliplefilius á fic
celsione tranticrlalis fuiper regunnori dcbet quisline culpa. de regu.
iurilianc partemafTeritrenmileloanPeuracij preceptoren favin.
Mlgy.XIl. En quemanera pueden here-
darenirefilos hermanos que fon dichos
parurales.
i
in.14.fdcin iusvocan.Scetiam volvile Din.aietum amen Michae
liscut loquicur decon(anguineis clericinó pote(t are per fupradi-
Aa,cum lex de Soríarcpellazab corum fuccebionefiliúelerici,Sever-
faviccipfividantur ab ciusfirccelsione exclula
6 a Ugelgioa. Via liquis non dicam rapere.C.de epifeopis 8 cleric,8e
hicdáde glo.in.c.virginibus.27.qu.q accedens ad monialern cómit=
tittriacriminajioceltam,(óbicer ¿adulrerium, S/acrilegium, 8 bo-
natalisapplicicur monallerio.vein.cafi quisrapuerit.ca.canfdc, q. Se
depomactiamiptus monialis.vide inc li quamonacharú, ead,cauf.
Sgnellians,
C.ad Orficia,
dequailla fumpra ell,
3. Gconellegitimo.Hoc eli hodierezulareyetiam limáternonficillalls
vrind.ig.ordina. Tauri.Succedetergo matrinon ob/lante filio, vel
Nislcei thic.Sio.d.L..
d Gsfpurioes llamado. Nota hc dicitur(purinsille cuíus pater igner
inviliterdx dic, quód diciturfpuriusquiex damnato coltunafei-
raditSalicersper glo.ind.Li quaillufivis.Se adde adid quod
a.La5.adueríis.Iníl.de nup.Zsic dicicurlparios quali(harlim
+ conceptus.vide quee iu hoctradit Didacusá Couarruuias in lnocpitó
mematrimo.2.parte.c.8u$.5.:in principio.
Utexfinalis.
anEilionaturaliab inteltato decedenti Gne liberis Se matre fncceditfta»
tresex parte matrisexclulisftatribus ex parte patristantom,non ex-
tancibrstamen fratribus vteánis len cx parte matris lucceduntiatres
confanguines feu ex parte parristanrun:, quibustamen peefercur qui?
cora fuitlegicimos Senararalis,icern (li naruralesnóbabent ius (ue
cedendiabinteftaro legitimis nequeconfanguinel ex parte paurs can
tum,Jiceralijscognaris ex parte mars ic.
1e doñenarural.Propric debio nacurali loquividerar, dequo in.1.8.£u=
pracodem. Quid aucemfificnacas ex dasnaro edita an fuccedant
iccefsionesab intel
ciftarresvecrini,iliccres
les ex parce mariisel! masia os da
info tradla.defucceñio.ab incl ¡ifequene
diciz,quóduevrerquepracdicorita Las e ua
cedoce volens,ancalicertancio macs ice daunato evita culo 00
legitimo matíimonio:(i mu-
ricrefin feftaméto, nómiédo
fijos, nin nietos nimadre,cltócefus her
manos leportenelcá de partedefa ma ¿neon as
fician
Secicitede vo
mentoliciia.
fho tradlas co
fucceñio . ala
inrell. cola. Se
sam ofur
lamento, cors
mitediócion
capitulo. cun
Paulos.1. quta
evi in hocibi
affentit Bologninus.Sclubd'r Math efiinferens, quídficor maras ese
dimnato coitu Bertze non poteltlisecdore filiolegitimo Ec naturali
diéte Berta,qui ibi eltfrates vierinuscita cónajelegiómus non pos
uccedere hwic.8: cum didtis Macheflla.eranfireciam Ange. de
.S.vulgo quefitos. Inflituade(uccell: cogna.hoc eriama tence
Alexand,plenctractans.s.volu.confiliorumacoolin74. Incipit fp or
eo de quo queritureScaliqui al elacia Mathg.de AMA, decilio»s 6.
quibuscriamiplcadhrerer.tenuii ecias Joan, de Ana.conil 95. AL.
confi.sorio.2.volu.Decius confiu.col.prima.Almonsconi8.ce
teria. Contrarian) tanen parter tenuerune quam plures ai rela
decificnesdequa prada Marthiade AfGiét.Ican.f: Perruci de mc
Spercllo.in.li quaillullris, C.ad Oríicia. cuins fundamenta y
in.dadecifionca pleriquealij«$:Nichc.de Y bal in fue tradiacde
cofsio.abinteft.ve E dixi fipril.proxima.tenccediá 1 ilip.Coruens
n dial quaillullis. Si confi.aapprimo volum. E:confiaaj4ecolum.
pe.4.volu.CurtiusTunior confi¿.Slccundumviflam opinionem di
cicfiifTeiudicatumin conBlio Neapolitano.diá us Marthans,8 Do=
¿to.Ín hoc(untitavarij,quód non facile perpendes, qua fit comme
misopinio.Lá(laparticarun) pro nulla exciftispardibusaftringíccanlo
quaturdefilio nacuralin quo nula ell dubictas interdodo: 4 quod
illa.J.non loquacur defilio ex dan.nato co.1m,parecum didit: non a
viendofijos,minierossni madre, Cumenim prafupponat <p mater
prarfererurfrarribusin fnccelsione filj,conftar quéd loquitardenatu
xalifilio,Senon ex damnato coituemam talililio ex damnarocoitu ma
ternonflccederer.vulpra.).proxima. Tuc; jra, queopirioprad
étarumfit verior:quiacerte punétusille indigeretregía declaracion:
«quiapro veraquepartefandamentaflntfacis urgent. E: addequód
etiamillam partein quod interfe (uccedant licetíintex damnato coi
usenctl adomiensdeSerdisinfio cdta dep innadoniaacapiad
quitur defuccefsione(puriorum.verficulo.7.quertur. tenet cam
infign.do%or. Andrade Hernains$.naturales.í de feud. fuer. cótroner.
interdomin.Sagna.ad fl.
£ UDepartedefumadre.SitameniN e defun us ex parte matis Jraberet 7.
fratreslezitiios Sinaturalescforet preferencur alíjsnacuralibus.argu
men. (qua illu0ris.C ad OrficianSL.9ón urdinTaui. $infiae
dem.1.S tener Age) n authen.quibusod.uatura efician.fui.io. bin
verlicuded reltatvidere,
dre deucnauer todo lofuyo*,cfiotros
hermanos ouiere departedefu padre rá
fulamitenó heredar Vende nirigúaco-
fa.Ecfto es porq los hermanos q le perte
nefcé de parte defu madre fon ciertos, e
los de parte del padre fonen dubd..Mas
ficfte fijo natural q muriciRe fin teftamé
to,ouiefle otroshermanosnaturales q le
8 Gredolafige. SÍ tsmen haberes defianftusparreso, fuccedererállcin
duabusvndjs:d frarresvretiniín ormnereliquum. vtinauchen. quib.
mod.nawmia.efician(ni.iny5.quibus. E tene Matheblla.in diélo sra
dafol14.col.tertia.vertiLed guidiión caluprecdicio, E Gluperellene
defundlo duofratresvterinifedvouscorum ell ytringue coniunélus.
lle prafererarvierinoex matretáneum coniúdto.wt in authenitaque
C.communia de fucceGio.fecundum enndem Matheilla.ibidem
verficulotertio,quid li fuperuinererlicet coniunéhus ex veraque par»
renopellerlegitimos? quodefl notabile ad exrenfionemd,authen.
fecundom Bofognin.ibi 8:comilsdiéús MatheGilla. trandit Angelo
dre vio Ioficuadefucceone cognacomun colina
alía
h Exonheredaran.Concordaccam authentequibanod.natara.cífician
e iio Alanis yad.cogass E
dle
“qu NOULECCOS
5a Grforarales Nora hociquiareprebarop!
nd
6
Adir.C.
17
tollaStojala
fina.
2 d QUrParientesotro
9 € Une parte defumadre. Vi
Sefta Partida.
.nemglin.l.hacparte.F
j¿nawquam disictimgularem Abb.cóf;.50.col.1.2wolKEloria,
quiteflamentun:.H1.de probario.cum quacronfiteciam Barinau
-0.quib,mo.naruta.célicifui.in.i quis igicur quer glo. voluic
q iilijuaturalesnariex codem pacre , S duabusconcubinis (ibi jnui-
cen non fuece
dant,licernas
fcantur extas
Bibus concubi
mis diucrlo té-
pore retentis,
prouc etiam
pertenelcieflen deu padretan folamé-
fennalcidosdefu madrecomocl:citon
cecllos atales*bien heredarian lo fuyo:
porálonlos mas cercanos pariétes.Fue
rasendo,fiel qalsimuricfTe,ouieffe her-
manonatural clegitimo! departedefa
padre. Cacftócecfteha mayor derecho
enla herencia que losotrosnaturales,q
fon de partedel padre tan folamente. O
trofidezimos,qlosfijos naturales, non
“háderecho de heredar los bienes delos
legitimos*nin delos parientesotrosdq
Jepertenc[cen de parte de fu padre:mas
delos otros parientes quele pertenefcé
de parte de lu madre*que murieflen fin
teftamento, bien los puedé heredar fe-
yendo ellos mas propincos parientes.
$8Titulo. XNIT.Deco
mo deu fer entregada la tenenciao el
Señorio de laheredad del finadoal here
dero,quierladernmande por razon dete-
ftamento,o de parentelco.
tios
fuccehio.abí=
refbvrinquid
denatis exy=
no patre, vbi
loano.Andin
quorúl opinio
apypbatur hic
in la partio
tarum, quam
tene menti de
¡flame opi,
nionem tenct
Alberic
humanitatis.
C.de natu. lis
ber. referens
Specul.
ica teneres le
Li bene infpiz
cias contrarió
vedixividerur
tenereSpecal.
Dd unarural e len
gítimo . Facit
ad id quod di-
xi fupra in gl.
e Ntregadadeucferla he
¿Jredad có todas fs per-
inverbo(dpar (23S e
ted (madre) E Y renéciasal heredero del
Sinota hoc, 6 E Jdcfunéto,quier la gane
Syporrazó de teftamento
fician.fuiin.fi.verfiLed reflardicenter, q vbicunque defuccefsiós
fraternarradtacar illefraterprafercor; quipluribusnexibuseritcon=
junélus,fúllicer nexu natura, 6 nesuiuris, quod no. adauthenticamo
¡taque.C.cominunia defuccehio.
€ zos bienes deleslegitimos.Cócord.cum authentico.quibusmod.natu
racflicia.fuiúin. Soilium»,vbi hocin£.rtioribus terminis difponitur,
ecíam fi filiusficlegitimacos.A dde criarw.L(purins.fRrndcognas Se
Timita,veinílicu.deferail. cozna.in primore/ponlo. Quid tamen Gita.
Lfratrilegicimo Bnaturali ex: partepacsisnon ImperelTent alj frarres
legicimi,Se naturalesex parte par intexparte matris. _Án
fraternaturalis ex parre tancum,ci fuccedarividetur quod fic perinde
ficue kiple(iccederetnaturaliayefupraca,l.cum fitreciproca hacluc
liypra co.l.proxima.
Concor.cum.d.fifpurios.Sccum.d.s-flium. inaue
thentico.quib.mod.nawura.efi.ft5.5.Swvulgc infit.defucceGio. co
.noviimeinít-ad Orficia.Eccollige ex hisverbis, quod fili?
aturalisnon (uécederpatrao,licet elas pater porerat fuccede=
xe,velupra dixituibi (ca eflosatales) 8eÑc eritille cafus (pecialis8cex=
orbicanseSi non extenderurad filos ftatram refpcdtuluccefionispas
trui,licetdelintftacres veeriniaquodnota,
in.d Lai puros. Sciaribusde quibus fippra.
Anantemnaturalis(uccedar matri,vel cognatis mattisin feudo mater
nuzAndrde llerni.dicic quod non in.dss-naturalis.perillamtextjn
dillinéreloquentemaqued dea poteris inferre ad materiam maiorizs
vtneque filias nacuralis (uccedar matrián maioría materna, Cogita ta
tamen.8cvide quod habeturin.d.c.dicataliquis.23.q.4. 6: que haben
rurin.lacx fadtos$uli quisrogatus.(F.ad Trebell.
tc,enenouiclTe delos otros que fuef-,
GT italus Decimasquartis.
Qué
»MibioinpofTefioner diciturdupl simo cura quis petit pol:
fefsionem,fecundo cú periclimul polleGionem $ propricratem,me-
Niusenisn ell pobsidere,quárn ¿pobidente petere.h.de
£ Uta pofefiion,
Der — interdis
Qum quorum
ode parentelco.Cafi de otra guifalo fi-
zicflen,auria cl nomelinlapro. Onde bonoruin,vel
pues queen los titulosante defte,fabla- ps ¿snediod.
mos de los herederos ,edelas naturas — diui.Adr.coll.
dellos, Queremosaqui dezirdeftas en- S infra es
tregas. E moftraremos q quier deziren es
trga. Equantas maneras fon deentre- — galim.
UL propric-
gas. E aquientiene pro. Ecomo deuc* qa Per peo
fer fecha.E porcuyo mádado.E en que — tionem hare-
tiempo.E por quanto tiempo pierde el , on
heredero fu derecho, fi lo non dernáda. ” Sedñonneadi
Ley LQue quiere dexir ensrega,e quantas ma
ta hirreditate
eras Jon dellaze a que rienepro. Macimfineap»
AE a . héfionere-
DRA Nerega tanto quiere dezir E heiaia
omo apoderamiento cor os
: 'ominium in
oral, que refcibe el here- Nesdenvia
o dero delosbienesdcla he= clemérinaexi-
rencia quele pertene[cen. E puede fede o
mádar la entrega detalesbienes en dos devcsbe fisio
8cin.locú ha-
redes. ón prin
ff de acquicé.
pofle(.Curer
go hic requi-
ir tradicioné,
porftdic, q
licet de jure ci
mili exadicio=
maneras.La primeraes,quando el here»
dero demandatan folamente la poffel-
fion£ela tenencia de los bienes dela he-
redad. Lafegída, quando demanda en
vno lapropricdad?e la poffefzion della.
Etiene muy grádpro tal entrega al he-
redero, porque gana luego el Señorio? nelicreditas,
della quando fefazc conderccho.Eaun — harescófequa
tur domi
porquefiemprees de mejor condicion
. non tamende
el quetienc lacola,queel quela deman
jure gentium,
da, alsi como diximos en la tercera te
A : S iio,proutyo
partida defte libro ,cneltitulo delate- IuirPandCo
£tr.in.d.).cum
haredesán prin ff deacquirend.polfefio.Sfacitad quelionem, de
quaibiperPaul.£: Alesacuitamen videtcótrariari Sociniin cófi.120.
col.7.insz.vol,vel dic qdinilla.l.partitarú.non dicitur gd heresiam
hareditaté adieri:SiÑic q velit gd exiá hmóantcaverbo adierit ptra=
dition£,Scapprehenfionem reríi Inv editariariizacquirer domintú 266
videaturadire.vtin,l.cic.6,5.ea.partitavel dic, un peraditionein
harcditatis,inespprehenbone trásfertar dominiú, quádodefunQus
habebacrerúhzreditariarú dominiú,( ti nó haberet: fed haberet jus
ad resheredirarias,heresadenndo nó confequereturplulquam defun
¿tus habebat:fed tamen traditionefadta,con(equeturdominiá vt hice
Habesetiá hic,qdpo(leísio non tranfit licet adcaí huerediras.vehabeé
in.d.l.cú haredes.Jn prin.Sprocedicetiam li ecclelia ithares.vttra-
dicBalíL.ficoly. E di
de.fecundum Bar.
diui Adr.collens8 invl.1,in 6.C.deappell.Stenetar cómuniter,fecua
dui Alex.in.d.)«cum haredes.Procedir etiá 8h fifeusfithares.fecá
diBal.in.c.1.gdfifitinueftitura, Iré procedit, 8c(i colonus pofsideaz
té lrereditatis.2). £Balio.l.cú notifiii,colaz.C.de prefeript, jowvel
40,amno.io.guled cúiilud.S:5biBal.confuluit haredi,necredar p de-
tentationg coloniacquilitáibi ellepofTefsione:led q ipleapprehen-
dar.Contrariútñ videtur velle Pande Calbnotidosd hocplo.inday
fondumán prin.ff.devluca.pro emp. q perfernos detinentesreshare
diitarias:6x ficeriam per colonos Bcinguilinosrempore,quoaditurha-
rediras,haresadeundo,ncnfolum acquirit domiiumn:tederiam pof-
felsionem, E q (ic limiteturad,l.cam haredesn princi. 8 dicirproba
riex his,que habeturin.l, qui vniuertas.9.q p colonú.ffadeacgr. pof.
quitex.probar dicrá Bar.fed ficrelligas dicta Paulcdúten ¿cólonas
Inno.te,
eltolz.cio,
boga
Tittulo.XIHL.Como fe deua entregarla herenciaal heredero.
continttpolTeGionempnominehzredis,procedererciasdidlá, vepro
baracin«d.$,q percolonú.Scibi tener Alex.BcidEf hgres locarer
dumapoltaditál: editar ante apprehófina polfebiona,ftatim q có=
dudlorapprehedacró,acquidieh: redipolTeís sl
vweinadi$.qd per colont.k vide Par, de Cativin.l.li homo.iFde vliscas
plo. Kan ha
ss pobit ras
tone lurs pa=
tronacas pres
fentare «ame
poffefionem
acquivitiz Bal,
q licinal.fi.co
Juéi.C.
enlasleyes¿fabliencfarazó.
Ley.I.Como dene fer fecha la entrega dela he
rencia alberedero,e por cuyo mandsdo.
fequies parronatus.chara8.colu,3, Aduerte.
etiam q bene poteritherespropria authoritatefiveBtacóipore pol
fionemvacantemrerum horedicariaró.fecondum Barón, jo verlo
tem extra gl.Codecdiét cios undadE
deharedinficcner etiam Balio.d.|
¿9Hares oflendens coramindicerellamentipercAinúrafmneccan
cellarom,clbRaciorvi in pollefione bonorí quaeteflaror tés
O
inteflamecam veltettarozom vel alía fivili foperioribas)
Station pberiftalmpedimera túcoudirecar il hares perésdícara
polfelsisnem fitimpubes de defcendentibus contra quefillacionisvel
ftatus obie io difiexturv/quad tépuspubercais:(ed (i proprictatem
petatnó difereur hno cognofeciedeberiudex de ca queilione: lado
WLel heredero.Procedircxiain inititutoin re certa Lo coha
xede vniuerfali.fecí dum glo.in...6.Coeediót.divi Adsiacroll.dequa
ia fumpta cltyvel dacus cepuciauitiquando tá nórepudiarit, inc
inflisarusin re cerca nó habebit bencációillas, neg bolos. fecadumn
Ange. Salicerinaca fade tradi Alexin.l.quodens.C.dehasedia
Fica ef verior Ke cómsnis opinilo cómaBar.k Pauin.d.14i.qui
runt,g8 ¡o cafíahabearbeneficiomiliños.1. Quidautezo fifa
Ritazacin legitima. Bad.inad.1.6.quavoluic.qd habeat hocbenefició,
traia teneribi Alex,col, averhiciuxta hocquaricBald,ex
eo, q! leritimanóúiequora haredicatisifed quorabonorú,quév
fequi Desusin.d.L6.col.7.Cimiliterlocam hubebithoc beneficiñin
(ario,cuiverbo tantúcltrellitutal;erediras fecódú Bar.
cerdoduinadal 6.8 fequitDeciusco.7.Etidévidemr dicés
gnialihgres gransrustideicómillo visinertaliznolitadixe,ve
el ói.cic fupra ea.partic.Sed an dabiturhoc remediom
“Torieve polkeíio confirmerara3adic q iclecundmCyn Bare
Balin.l..C.de caybó.edidt.Guido papa.quulgncipicedictú
8cí.quiz.Deciasin.d.Lh
haredes.in prindEdeacquir.polleflel. Haber exiá locúin fublli
c£ta vulgasi,vel papillarioglin.d.Lfap vesbo.cs partesdites
'acumn ft, cales fbítitutionis euenit:8e
ta vulpad,velpupillasi.fecandum Bald.in.d
in.L.ufEde his.querin ella. delen, Cum quo tráfir Deciusibic
dem.col.S.defendesBal jemodermort aliquorú, quite
nuerúcio Lvoccóta Balas: a li ,proutcllifla cin
materia niqueexorbitanialiud efec ,pre ue voluiridem Bal.
1.decófito.ver.écidoo flaruta.Ded vbifapra daturetió hac remedid
cpoybexecurod teflaméri jp pauperib? in (ecundúBarin+dal
Mvbi 8 Bale Alex. ¿ali dtmoderni,ScperBal.in. fi quisad decli-
nádi.co.2.C.depis Scleri Dabicoreiapii y heredicate delara filio.
ve Stradit Balan .cónon folunin prin.C.de bon.qu:
hocd patre epiftopo cotra ñ de Are.inss.
inff.depapillafabfice.perte
pupi.fede jvefl,quí primo di
vbirefponderadad.tohac v
non tolú.S per Spec .werfled pone.An
fa remedii del centérib” ab inteflato:8: cols opinió eltq nó.
vecóclucir Al i ¿cóemopinionein fequur Calde
i intir.deteltan addeBabinca.viniccade cóxen, inter mafcula
le beneficiovbiécdicic, <p capeticeñicofiidumiudicis filo,
vtponaturin pofleGió: vacitc,galifilluselbyergo bares. Bcc. undeidó
operatur ele ¡hreredis;gd operátarrabule team. gd dicie
e
dis.veBal,inedele
Tenorar dignú.djure vero dilius regni,porla.ótagain ordiurezalia
16 folúfilio:fed exiñalteri fuccefloriad inteflatocomperir lud Cb
¿úiudicis.Schilliusil vulgo diciturde Soriayremicditiad pollelsione
104.queLiuberin hocfn:marie peedi. Dabitciia bus Juemedió,
praterito £ilio dntavre,quenon Dabultficultacamáutandi tellaméci
¿uiain puerperio decelsciinxta cam. .Cde nofficio.tellame.vbi
.cola4.kinudl 8: que tradir Alex.in >
có
sien 5 ñ
hocdixiBal. Quid zuen.
sionepolirval
¡rpa
inticaen. 5,1
tabulssedan dabiurhocra
teel fudgador", e moftrando carta del
teftamento“en quecra eflablefcido por
heredero, fi tal carta fuefleacibada, o
cumplida“ afsi comodeucfer, cnon
fucilerayda,nin canccladaf. Eftonce de
Lio maiuviavi
derar q liciga
civito bono»
mis. Ba
Marcellus. quid. L.ad Trebell.iautemfitccedatur in maleza ex Jn no, 103
«iipofiione intervinosdabieurremedium legis Tewina. 87h. clio tia
s-parica.Snotajn hocpulchrum dicrum Archi.in.cior G1.colta. 7alibisa
quod li duocótendunide vro beneficio, Sepoticrai
vno quam proalio,ille quí offer: porioraíerael
'ndusvelruendas,allezar.d,l.fiode qual fo:
C dlludesdor.Decópetentiintellige,prous die
in verbo comperent
un etitad porelatemdiui
qui magiftracibes. os ipapla ramon copa
inpoffebiones catibis municipalibus, fecuedúa ñ
] tcozmiio.bonorúfide oflicio dius, cuá
sltiurifl,de que ruiratar Poo. de Cashábl, 8cf bona
«cxiumjdoss territori] facie Jionena ad regul
nemindids,qui pronuutiit de minendo , quando partona exaz fab=
ditañudici,quí procuntisuit.fecundum Bora, LA
A UCaradlicfiamento.AnintaMizanmiglcorici
fin in.a.nocabadicit,ó Ecaliezar Dar, hoc dicfteoin.Les
deobus.MalebonorpofteClecundú taba. li de rente Bar, videtar q.
nó fufticererexemplá teftamiri, crió de mada ciullénorarij:quiapol
ferefit osiginalecaceliató, € haberevició,quodin exemplo nósppa
xerpprerz aduerúr Decius indol.En.col.4.in.¿ncta.quitamen refer
modemosibi tenentes(uficere iexemplum brmanu ciuidanotasi,
quieripficoriginale; cun taleexemplura ficdaridero fecidá Bars
dofo.inauthentica.l quisinaliquo documentó'C.desrden. Sci Ll
qsexargrranijs. protormdbide edenoérforte ¡Mhadeltvcrins.de ita (ero
Maturin pralica.écfacitad hocqá not.Barind femproni fe
2.Etrprocedicharcaluvecdumin teflamento in fripristed eñá da colla
mentomuncapariuo.glofin.d.|fiin verb.depoltionibiK. Esbi vide
perdodto.fignanterDecinm col.11.8 non aportebit probare de mor
tcteflacorisifed facis el producere teftamenta.L5+ $46 dubicetor, (E
«uéadmo.tefla.aperi.tenet Baráa.d,1.fvbietió Deciusacol.$.refpó=
detad lá pprziamatar quis viuere,v(que ad ceptumannós. Sed gd
Gapparcát duo teflamenta codg diccófefta;Senócóferde prioritate,
.Ecpofterioritarezglo.monetind.fi8cBarina.$.non at. de bo-
nor.pofTef.fecúda rab,6: cócludir, y propterincerticadinévtrio; vis
tict:nilialter ex haredib? polsideret:gain cafu dubjo,Bráncerco po
vioreflicitur.fecidúBarn.d.$.nóauré,dodn.d, | velan alte
rotellamento cétinflitura placasla,gaillud praualeret Ludoui, Ros S
sainteperauthe kimilierin.n(pecaliCudlegfild dod modes
id. L.Gimo8 ere alcósic point quádo salsa
nocflicinticalaraLecándá DeciñinadI.6.co.M: gd videcurín dul
3 queflspropofitade duob' reltamétis:gaalserpofides denecitare
fatendum elt,q habearpolfeGionétialarisó o praferca: pia caulgs
Ehcfralialaho: videsurlaboralleDecius.Lámita e nibranbo he
redescócordarét: de vis cederet alccri, 6 rentitiaretius Mústune nó.
vitlaretincertitudo,vedicit Arid,de Mersin.$.prarterca, lafegunda, co
Tu.2.de probibitfeud,alic.porEed. E
e Go scubadaycimplida. Com ibliciooti numero reto d En Mié 4
+ Scdic quod fitperfedtumratione velas. vcin.Lis quí. a detefia. !
dequodiviinlaztitus. 1d
£URayda min cancelada Erhichadicatur deteftaméto provino prima fig 5 =
raappatet,vi.Baliin.Lpc(tdivifionemsin prin.Codeior.Esétignor.
Quid autem(irafura nóficin loco (ubitátialiAle-poftaliosivadel.
dicit y túcndimpediet miflio, «Barán.Lfivo
deteliindiflinQerenentis q ralira vel cancellario teflamenti ba
irmpedirciNá mifionéin pollelfsione.é opinio Daradefendi Doa
d¿lífi.col10.Sed pati? wibiplacecopin,Alexpott aliosyt
licerisedofisinllrufeera neqvidabit ralla
notarijiinotari? de hocacteftcrn focal
detella.vbj 8cAlexkcnó vi
sib*colligacue,q ficdeber fare.
velcácellar
- Seftapartida,
fura,Ginftrumencumteftamenti,velaliudreperiturapud aduerfarió. — contstabu,adtorvero: replicar,q ficurobrineret oftendenstcftamentá.
fecandu Bal.io.L1.C.de fide inftram.GkAlcxin.de.fivmus.Sadde —— primafacievalidum, 8 nó (afpeLú E referuarécnr exceptiones requí
aditaque dixiin l 49.8 3partita. As z xentesalioremindagintificdebeaciflo cafificriaCum dit legespo
62 Enemandando,Sufacir,quod vina voce perar,Ét qyin(cripturaredigan — ejuscondirefireruntia fauorévocatorú ad maioriam, quamán dam-
turlecundumPaulde Cafinadol.f bonustextin clemien£zpe. ver numerederem, y perditasall, nonfiic(ublatamremediúbuias.l, Se
ficu.verm.de 1.6.C, dediat.
verbo. Gigni,8e : lui Adriano
procediteram mandando? lo el : deuelometer en — eradefendido,orazomallealguno otro tan
quando appa- pofefsion", eentenencia delosbienes embargo?femejite deftos. Fuerasende — mediúicópetic
rea concradi= de la heredado, edetodaslasotras co- fi luego*quificre prouarlo quedizeslin in proreto
IuntBarcol €: fasd,queclteftador auía etenia a la fa- — alógamiento ninguno. Ca cltóce deue dum glo 82
Paris: 4162 zon quefino.Enon deueferembarga- — fedetenerlaentrega,coyrle:crefccbir e
. E mn
poft años ibi datalentregacomoefta, magueraquel —. lasprucnaslobreetarazon. Perofiel Gin adoptio Adir,fa
: iS que fuelle tenedor de los bieÑes de la — heredero fuelle menor decatorzcaños! een na 8.C, de
Jotener Des? Herencia dixelle que aquelteflamento — e demandafíe tenencia, e entrega de Ecidamicón cabonia
ramelo.kpla edift
> A erafalfo",o queaquel quelo mando £z— losbienesdefupadre!,ode fu aunelo: ne aclara
ML Denelometer : ra z ¡mando maño
enpofefiten.Et zer,nóauiapoder delofazerporquele fi aquellos que le quilicren embargar ER A SbREo
fic quoadifá E tefamentam e
'amenti haber executionem paratam, —— fiautem fiftac(fetintervinos,cogica,Sividequenot.Bal.in.l.Marcel
itemidem procedar relpe=—— Jusgaquidam. ad Trebe mico. decontent intermafcul, 86
in. 6.mota.Saduert,quod lcbeneh.8cArchidia. .1.col.4. 8 vi.hodiedeclaratio
cif illtus qui pofsideret, —— nemnouamiiperiflamateñafidtamin bonis maiorige.
«Deciumcolios 1 GLótenor de catorsg años. Adde.lr7.xiculan. Ecqueibidixig. partita, de
muoristiporepobidebar, ve — deimpubere dicitiquia puberinon datur.13.$. puberi, de carbonia. 10,tita7.
barecur, y teltarorpofledir — ediftexiflenteveróin vtero daruraliabonormm poflttsio ventris no lib.s.noxy
morcemerftatosis lies. mminegper quí pronidetarnafcieuro.l.xin principio.ff de ventuin po recopi,
calibus:obus?Alexá.confaz. — fofanitteno
ciitellesdepo» Le EL Demandaferenencia.Ex hocverboiunélis pracedentibus probatur yy
eniens poflebio — hic, ¡abonos peleo de q Joquicurnoncifta. Ln flio ¿me
vidcibipe
nó requirirurcitacioali
fecundumBarcindiQ3.4.
$ e Uhelosbienesdela hereda?
hicabcin.d.L fi .Quidantera:
vd ppertr
tenuitcaldem resan
incipirponderatisver
nani de antiquiosepoflati
inaliumnon obfiabi iftusteftaroranimore _ pubere(quelatinedicicur Carboniana bonorúpollefiic)deteriafilio 4
tinnitpolÍcñion: lam pobiderias.qui ad mundinas.fade " Infituro ápte,cujuscótrariivide 11.5.Póponias, Sin,»
y acquicenpof.E:.Lfi id qd.$.1.co. ueallegatad decifionemquá — cúfineFdecabonia.edidt.vbihabetur,g filioinítituto nó damrcar
dam dominorumderote.videibipercum,$e copita (rperhoc, bonjanú:quia fufficirei bonorúpolTe(sio.fecúdi rabulas. dic q ¡llud
9 d Uberodaslas otras cofás. Y iderurex hoc y di defittuspofidabarali —— procedir,quando nónegareturcilefliú:fi tamennegaretur oponen
quabona titu.miioriz,c exam inillisharesmátti debetin poflefíio. — dociperfiaccelloresabintellato,g non valetinflitutio, quí.
nempronteriam eftip fendalibus.fecondú Bal.in.c.inprinc.verti, — eft,vtfilins:8: q mon cftlilins,velallegarerr, q eftferuns.8 fic y non
quero ergodef ii orelthaberehieredicacemiquia inflicucus ef veliberstuncnon ceffa
interdomis Scagna jusfed compericei remedium carbonianúex cólico
debenc.quod vide 3+5.quánisa/f.co.faltem quoad differéduma queflioatin tempuspuber
muañoricatos juxtanoraraperBar,poft Di “e tatisyeibi haberax,écita vult Bart.in.d.$.Pomponius. € clarins Bale
f.ad Trebel.8c quid li intresincorporalesjan inillisfaciltam inL.Cadecarboni.edidt.Alleg,l3.in principio.ffco.8.d.$.Pompo+
deBalin.d.Lfin.q.9.colpe.bribivide deiureparronatas, nius.que legeslicerloquantarir dofhumolalitao, ido dictdura
10 e Gouecrafalfo.Concord.cuml,2,C.de ediétdini. Adri.toll, in lam nato:cum negature/léfiliumicum Gir eadem ratio, quod ctiam
M1 £ Gion avia poder de lofazer.Adde.d.La.8cibiBar.£do%o. vetuvidesclareprobacarhicin fla.l.particaram. Scidem tener Salio
12 g Corroembargo.Nó ergo admirreturexceptio defeftusproprictatisfe= —— cer.8clalon.C.de carbonia.cdi(tinsubrica.Cófert ctiam, quia ¿ftud
cundumAngel.in.l.:+C.co.allegansInno.n.c.a.de canfapodielT.K beneficiam datar impuberiinflicuco ab extranco,ficius ftatusrenoca
de.nifii fferrerermrprobatio.fecundumeum,Kproba —— turindubium.vteft demente Bar.inoly.S.miflm.fF. co.colu. fisBcfar
cius in«d.ifi.nono notabi, Item neque y filusfiie —— citbene.1.de bonisin princ.6ribiglo.ff.co.quod proceditindubie, fi
quodintelligcimif exipforeltamento conflarer —— taliimpuberiinfliruro ab extraneo,quafliomonearurpobidenteralh
vequiafuitin co fadia mentiodefiliononinlli= —— impubereperimpubes.5ipupillus. co, 8 ibiglo.
tuendo eum,nequeexh.rredando:tuncenim extaliviio,cum ftvifi 1 De fu padre, Hoc dicit:quiain bonismatrs, nó datur remediúcarbo 14
bilesimpedictarmiio.fecandumBarin.d.1.fi.Kwradir Decinsibico —— nianum eneralites.6i.l.de bonis.fE.de carbon.cdituglina.
Jumarolupers Lolfin verbo viriacum. 3n verb.patris.C.co.é% rationemuradiclafon vbifipra que ell; gacá
3 h Ueacgo, Sequicurnotataper glo 8:quomododicicuriftud—— digtacarbo.bonorampolfuñionon dexarexharedatisvcinida.Pó»
ati declaratibi Bald.indnobus)ecis,E tandem vel hociudicisar=—— pomius.Bcin.l.quideinofficiofo.Edeinoficio. reflam. $ pratedtio
bitriocommitti. de quando dicararexcepriorequirere alciorem inda= —— imatrishabeatnrpro exheredacione.vtin.$.materinflicde exbareda
ñ inem.vide per Barsin extrana.adreprimendun in glo!l.(iperparte. —— Libero.infertur q non poteíl haberelocamin bonismarris,ex quara:
i colu.1.8:qUnon potell expedir propter iudici breuitare —— tioneinfere Jalon ibivnum quod dicic nunquam Jegille tan ab
inalio judiciocitreferuandam.fecúdo fiquis, C. decaptiv.. — aliquo,quodfi mater infiuiffee flama impuberé, cuímouctur quee
quodautem defacilipoteftliquidari,dicicurliquidum. vide per Bal fGioflatusttanceriáin hirreditate matris, habererlocú hocremedinsa
busminiradiaca preferipio. caddequenotar Decius.—— poffelsionishabendi:ex quo cclfardigaratio. 6: quod ita limitecus
/ confil. 424.8 Alex.confils: alin.infuper.col., — dia
acdeprohibi.fensalie.per Federi, q quando felloniacít viibilis, vel de
faciliprobabilis.cuncvafallus non deber inver: hs
me bon
nacompeticill
eo.fed conratabul.compel
1.8cinfuperhoc dicito(lendirarionesquia carboniar
,quibus competerercontratabul,].1.in principio,
illisquibuscompererer ab inteltato ho»
requiritaltiorerninda edel e norum polleísio ynde Niberi in fuccefsionibus pacencom La facBs,
Tnno.rec. Tauri,Gpartitarittran fertur polleñio maiorie ,(lisinquetrásferar — fftabul.tefla,nulL.estab.fed contra hocinflarux: quiacontra reflas
¡ nonporuitproprisauchoritste oceupare:quia alluseltinpoflefione: — menta ferminaram non datar bonoram pollefio contratabul.l le
vndetecurricad reredia pofieiToria, Srpr:zfencacinftramencumma» — Jud.S.adreflamenta, E. decont.tabul.Echc non deber habere locura
loria«Aduetfariusvero cpponit contre mañoriá aliqua,querequi carbonianun á hodicin bonismaternisnon davur bonorape
lagincan dicens,yy omnia quie derrabiant maiorie detrabhunc —— poflebiorvndeliberi.lequotiens.Sribiylof.C.delegiti.haroBaliosl
queno Bar. varuisEqp visucclamatexta fico, vení fequicurvidore.C.vndelegiti.Sed poreltrelponderi,gho +
cin darvon pu .debonor, pollel.conera — diciamdabiturbonorúpoliebio córratabulascontrarellamentó aa
erabbin.ci ¿polia..fiin adeptiong. —— tristeumbhodieprateritio mans nó babeararpro exharedar
cernos lurel > prismáleétura de bonor, polls — fraliud quoquein auchévico.y ecu de appelia.cognol. Cadi. is
EA
vi
mia.edict,S opi. Ange.eftesis,proutarec(tactr deciusín.l.poflbumo
nato.num.S.C.debono.pofT.coner.cabu.vbilaf.colas.8:.6. defendiz
iftamopi.Angel.Sperconfequens dabienr Carboniar
bicifta.l.pardicaram.á dixie,defl padre :ná uppleri potelt,vtidem
fitinmatre,fi-
cutctiái.l, nos dixeffen, quenó era fijo ,o nieto dead!
vitu7.casparte , E E
cun loq HE de cuyos bienes fe queriaapoderar,o q
Jal.depri si craficruo,eltoncenon lecmpelcé tales
tione,di e pp ir á
paro denbele embargosacomoeltos,antedezimos q
deucfer entregado? enaquellos bienes
ecriarfe cn ellos, fafta que fea de edad
de catorze años!, e dende adelante le
pueden mouer talespleytosfi quificré,
ecltonce auracl mejor entendimiento,
camigos*paraampararfu derecho,lo q
non podiaauerante delte tiépo. E efto
que diximos,ha lugar,quando cl fo,o
dubium,g
idevelitin ma
tene menti ad
d.l.de bonis.Í
prin. fa cod.
yy a Uralesébargos.
a cl nicto,demanda tan folamentelatené
C.cod.deCar- ciadelos bienes q quiere heredar, mas
bo.ediét.$cad — (cl demandafcla propriedad £de lahe
mente, p prada
rencia, cltonce todas las cofasé quedi-
ximos de fufo, que puficífen contra cl,
deue las el fuezoyr, cexaminar,e librar
fegun derecho, fin alongamiéto ningu
no,ante que lo entregue dela herencia,
quecs alsidemandada.
sividetex iíla
1. pericab
mori polfel
liura impa.
ero linegetur
fiñus non ele
necelle , q 09
mitra pa
mum ud
'operremedium Carbonianú,proutdicitBarto.
miffumT.co.fed ex codem indicio cófequi
turfradtum Carboniani edii,teplicando contra exceptionem, q
quellio (latus, Sbonoci differeda litintépuspubextatis, Scnora q
¿tillad remediam impuberi comperar, deberprius conflaie
sprafamprionos,licdenon perfeétas probationes defliatio
Ñ ctilivm:Snominabar flium ye
18 D Aentregado, E
fizoyperte:
dl.quideinoficiclo.
ay € Sencllos.Ado.de qu
jolo.£c1.6.C.co.Sclicitpollea ná p
vrellituere alimenta que percepit:niliprobe-
uia fanétios ell y
aliqualicerprobaueár,quáquodfaiec mor
«Callin.dil.quí deinok-
.glind.l.:.Cade Carbo.edidlavbi bonustex,
años Nam tinitur hoc commodúhuias bonorum poffef-
igtepubertate,l35.puber.fF.decarbosedic.|2.Crcodem.
adhucti poll pubertacé ¡le millus fullincbicpartesrei,Scpollefio
iplocauente nonauferceurab co,vtin.l.de boniss.poltpubextatem.
ibivide Baraquid antemíi quetlio nó far de filiatione,vel a
tuiptivs impuberis,(ed de (lata pacris an difFiratur tunc que(tio vq
adtemporapubertatisedic q lic per quetionew flatas parris verti>
fimiliter queltio,(uper lata flii,ve quia defundus dicatur feruus
fecúdum Bari mifum.Eco.co.f.per.l.1.5.:d li materáE co.
:"(lionem.non reuocacur la dubiam latas iplñas fl
infticatus ab extranco:tunc queÑtio non differcar. vt in-l.
libere.C.depeticio.heredirarenerBarcin.d.$.millum cala
fiprobationes non oferrcrenturincontingr. debererfficri mibioin
pofTeforio,vtin.l.2.C.decdid.divi Aldria, toll. gl: dofto.in.
Lliber. Aduertectiam, qpfiexpediens(icpupillo, potiusnon differri
queflionciniltamintempus pubertaris,id Beri deber quod bi fieveá
Hus.vtin.d.L¿5.duz.f.co.
21 e C.Amigos. Expedithabercamicosad defenfionéliciumavthic vides.
22 £ GPropriedad Petitionevidelicer,hrercditarisifitamen velicfiius fuper
fedetein petitorio peripliminchoato,Etráfire ad poffefTorium pol
fer Scdifercrarquerflio,(ecundam glo,Barto.ScPau.io.L.pertext.
ibi.Cade carbo.ediét,S: vide per Bartoiod5milfum.fE.cod. bonus
texaia.c.paftoralis,decanf.poll.Scpropric. vltimo not.circa materiá
alieno:
tuus fame: forcé erar filias, fecundá Pau.
elionem, q pendá-
te impubertas
MLe)-111.Queeslo que denefargr el juez quan
do vienen dos herederos, emuejtrá amos car=
rasdetefbansizoyde aquel que los eflablefcio.
« bonis dií
racur, y confli
to fuinmarié
Elante cl juez viniendo al.
defiliad
zund ome que moftrafle cl bear fibi tradi
eftamento , en que fuera Poli
capator expel
2 cltablefcido por heredero
de otro,c pidiclTe que le meticffen en
pollefsion de la heredad, fegund dize
en la ley ante defta, fi otro algue m
no i : ante aquel miímo fuez, e Lou
dixcífe que cl auía mejor derecho enla decarbo.edica
heredad, porque fucra defpues cftable- Ádtmbeneno-
fcido por heredero: del fazedor del te: Eres
ftamento,o porotrarazonalgunal
moftraffe, eque disefle, quelo
luego prouarl, eftonce cl juez denever
amoslos teltamentos,coyrlas razones
deamas laspartes, celque moftrafle q
ha mejorderecho en la heredad aquel
deucferentregadocnella.E fiamosmo qu
ina
torí ad m
EA
Riñones, $e
per imellizas
toltaras,
li taa
fiimpubes$.cúvero.tE.co.cú gl.ibinó.eiñ habebielocá mifio ex Car
boniano:(ed q:tio de (tatu disfezéda eb, veibi, iauts effer mañoria fas
dtaráapatre,í a macreyan túcin torú haberlocú Carbonianumevide
ibidéin vortiqplane.Scibi sq vatesep ex Carboniano,túefiecimm mif-
fioio bonis Sin bonismtis,9abñpór ele, eii? prs,
Sendilli?g dr ótra,fed fi ellercalus,ep nó polir efe baftard”,
fiueillegitiex pre,quin eriá ellerex mre,vefiallegareturcó
nitas parétcú (isa veriufoycú ibiveniacexaminadú veriiggiv?s
ná folú q tio di Terarur (uy Legitisnicatersorúée har milsio ée in bonis
plane.£.Limpubes.fipupillas.Eco.jondta
debonisin verisolaneLuperverb.differádacin flicór Alb.
des ipapilP.velic,qpin cafuiil”.5. profe Carbonianú
poft Old
quo addilacionécótroucrlicinó veró quo ad milsioné,8callezanotas
tadid
in.d.5.plane.perg].fed reAtincellcttanó cótradicir,imoalsi
qddixi.Sc-quid ñ maioría fit ma:erna, an inilla habebitlocú C
síamun Scilius.l.dipofitiozhoc decidic.L.de bonis.in pri
fimpabes.5.ipupillus.eo.tit,ex quibus decides.quid fi efTer q
16 polferqs dici baftardus ex parte marris quin el
velecórra. vide GnotBar.in,l.z. euetil
¡ñiallícuro mouetar ¿fio fuper Rata haber locú Carbon:
viderur pin mañoria pronenitiureiniicarionis:habebi
In maioriaveró q nó ur: «etyviderur q nó hab:
bonianú,veprobarurin.!.curmfineibi jura libercoram. fad
y Uiascofas.Adde.Lliber.Scibiglo.C.deperiharo. (Lex, 14 1o
wSiimpedicns haredempolTelsionem perentem, ¡tati docear h
ditatemad fepertincremittcturiplein polfefionemm,E:fi ambo equ
probentfunt aquémirtendia. de
h 4. 4lguno.Quis dicatur lezicimus contradidtorad impediendamifá
milsionem,declararilta.l.fed vide pleniusperglo.in.1.fin.C.de ediét.
divi Adria.collMiupervrb.legitimo. XibilatéperBar.ó Deci.col.
13.8c14.quideclarat mentem Severba Bar.8cibi etíam vide quid li có
tradiftor veniatpofl licentiam datam ajudice feu mandacam de mit
tendo,vel poll mifsionema
1 di zzeredero.Gloin.d.l.fiinverb.contradidor.polvitiflud exéplam, 2
k ERsondlguna.Videglo.Edoctowbifipráio verb.legi
1 GLuegoprosar.Not.bene,quod lemper quiscfllegitimuscórradittor 4
Si paratuslitdejurefuo probare in continenti.3cadde quod habetur
R
fupra.l proxima.SiBarto.S Paul. in.d Li.
Partidas
peo. has
sed.
Seíta partida.
Qiex, 1117.
¿0 Sipolfefforá quo'euincitar hareditas et pofTefTor bone fidci, tene
curreilicucrefraétas perceptosañ litécórel4tates nó confampros,de
percipi
a Uorlla.Exhoc
verbo iundtís
Ma.Sc.3,(uprá
proximispol
fet forte quis
dicere, q cum
illa. 1. veniar
Macim,polkd.
egos quer tras
Can
fioneinpo!
fionc,ex dis
1. Sccdiéto di-
wi Adrian. feu
LG illtusticul.
Code cdióta dis
wi Adria. col-
Jen. exiamín
¿llo remedio
veniar códem
nario fruduí
perceptorúex
tenet Spec.in
tirudetella.f.
fequié.col.6n.
fed nun-
quid accelsio=
nes.imo q fra.
tas de accele
fionesnon ve-
proceflu cau-
Le is.col,
vadeta dí
cas, «p iflalex
partitarú, ia
non loquitde
illo. remedio
tetex fu
2b «oellos.
locupletiorfa
tuncen
Xt.
£euétas.Bcin..
titio.ha
gaclanán
Se
yde quadixiefuprain.1,primajibilafegíidasin qua veniút
.kicem ventune
fam enimia ifla lege non loquitar de poffeñione re»
cioribus:ouo
y nenexeisfidtiseltlocuplecior,tencbicor inquantum
useftvcin dig
nótenetfed male ideipofTeTor,de: cofumpris, Xt dealiis
percipi pornerantdedudtisexpélis corú grariafa£ts rencfo hd.
ftraren,que háegual derecho enlos bie-
nesdel inado,amosdcuen fer metidos
en polle(sion dellosegualmente.
Le). 1111, Como dene entregar los bienes de la
herencia al heredero aquelque es tenedor della.
Ntregando eljuezde laheré-
ciadelfinado, aaquel q ouicl
federecho delaauer, deue le
otrofimandar entregar, delosfrutos de
lar.Pero cneftos frutoshadepartimien
to.Cafiaquelque cratenedor de aque-
lla heredad,ouiclk defpendido los fru»
tos que cogio,o ouo della,auiendo bue
nafe enteniendo la, cuydando quecra
fuyacltoncenon feriatenudo de darla
eltimaciondellos? masbien feria tenu-
do de dar losquenon ouielle defpendi-
do,ftalgunoslefincaflen enel tiempo, q
el pleyto fuelle comengado fobre lahe
redad,o en el que fue dada la fentencia*
fobreclla.E ete que era tenedor dela he
redad,deue facar delosfrutoslasde(pé-
fast queouiere fechas, co labrarla, o en
razon de cogerlos frutosdella,Ca fegú
dixcronlos (abiosantiguos, aquello es
llamadofruto,¿ fncaen faluoaaquel q
locogio,facadaslasdefpenfas* que fizo
por razon del.Otrofidezimos, q feyen-
do negligente, o perezofof aquel que
5.fruétus.Sc.lállud.$, predosff. de pa
dejpta hrareditate Sede habente ius ad cá, Spa
dixic,que oieffe derecho dela aer.
illud$.predo.verficuin bone fidei.
quam au gmentum in vaiuerfaliiudicio.
Angel.Scprobacarin. |. item veniunt. $.
fuluic.8c$aquód autem quí
fiderafin judicio vniueríali peti
efcutus confumpri,exequirares If
Ei cer.per.qd dicit efe mentitenendá perpetuo, Kalle
in literis.col.de:
«in verb.cúfrudlibas.Sigl
derecum divifo,
sou loquitar Innoce
in.lgo«cicala8cerdia parcita.nam li
amnetidei polí
¿cura,vein.d.5.(i quí
Albe.S volvitctian
d.in (umn.co
editadis, Sere
«lei polleífor non tenewur deconfumptis: Se fiiclocupletior,niliia
¡i.fpoli.SegLinflita.deofticio,iudi.
$.fi quisá non dño.in verb.fru
intelligc hoc quádo fiudtuselfentna
«£cololfaperinsallegaca: Se habetar
fet Fruétusinduftriales, lucra
or, fifantconfimpt pro cultara
non domino. 8cin cis procederet quod vale
deverliscum fruétibus.dcAzo.C. depeti
¡aGignans differentiam interpetionem
“ationein,dicit q in reivendicationé bongfi
€
duobuscafibus.vt.Edereivendica.l.fumpras.
tras Angeltamen in.).ex dinerlo.fderci vendin princip
ctiamindultrialesfructus refliruacbonefidei poffefior
diciofingulari quatenus fadtas ef locmplerior : £cibi
tiencla herencia, de alguno quefucief
nado,nólaaliñando enla labrar, como
deuielle,fi elte outeflebuena fe en tenió
dola,cuydando que era fuya, oauiara-
zonderechadela tener, cftóce dezimos
queficl ouiefle a entregar al heredero
por mandado del jueztal herencia, non
feriatenudo de darlelos frutos, quepu
dieraefquilmar della, fila oviclfe labra
da. Capuesque el buena fe auía, ente
niendola,non femeja queel dexaua de
la labrar por fazer engaño aotro: mas
dexaua la como ome q dexa a lasvega
das fu heredad , que la non labra por
nonpoder,o porotrarazon. Mas (1 0-
uicfle mala fe 8enteniendo tal heredad,
fifuyzio fuere dado cótra el, q ladcfam
parc, elteatales tenudo de entregar la *
heredad con todos los frutos que cl
efquilmo della ,tambicn los delpendi
doscomolosotros,que tuuic[lecftóce
e aun con las rentas, e los frutos, que
pudicílen ferfacados della ,fi laouielle
labrada, porque nonauia derecha razó
ninbucna fe en teniendo la herécia del
finado.Pero cfteatal las delpenfas q fizo
pormeforamiento delos bienes delahe
rencia,porrazon de laaliñar,o de coger
losfrutos, bienlas puede tener he facar
dellos.
car multos in
hoc
trarid:
ma opin.
fuit Ázo,
manior 8
pr
cupletior, ni
probetarcon=,
AE
hire. $: idem
Anzclio.das.
predo.
tióis haredica
tis, an quís fa»
Aus fueric Jos
cupletior , ve
hic.Scinel. 6d
tE
redi. Goetiá lis
tisconteltatea
lis crol
fitlocuplecior
licét ante len=
+ tentiá delinar
efe locupletior nihilominustenebitar,8 fitéporel'tis cótellarenó
fitlocupletior(it tñtpereiindicarcidzeric pit4.1. q approbat.d.glo,
UDefpenfas.Adde.d.1.1a dño.$ £rutus.ff.de petitio.h..redi, pe
Usacadaslasdefpenfes.Add/d. fundos qui.£F famil,herc. 6%,1.6adño, 5
¡Aus.Efolu.mat.S qd nor.Bal.i
z expé.«Pau.de Caltiin.l.quác
tas.£had leg.falc.S*Spe.tinde loca.S.p 'exf.quid fitibilocaui, Se
hzcregulafallitin decimispdialib”.vtin.corua nobis.dedec
fallic,qh dis datterram (uam ruftico,vt cam laboret, 8: derfi
partem frutuum:nam debetexpéía fieri fumpribus coloni.ve tradit
Alberivin ditto.$fruétus.Innocent.S Abb.in.d.c.tua nobis. de deci
amisvero perfonalibus,velhisfimilibus, que percipinntur indullria,
¿elabore hominum.videglo.S Ange.in.d.Sfrnétus»
£ (0 perezofo.Concord.cum.L.f quis polfeíTor.$.ficur.£E de pecitio: he 5
red.¿%.lfed filege.5.confuluit.codem titu.
Uorala fe. Add.d.Lóllud 5. prado. Lité veniunt.s.fruótus.ffde peti
tio.hare.8c q hic difponiturin poffeTore mala fidei,idé dicin poffel
fore bone fidei,poltlicécóteltatá, (ed filege.5.pantéaic fenac.yerfo
q fabinitio. Bali antelité.£fade petiharc.Sperfolá fníam reí alie
na, di male fidei.Litéveniunt.5.peticá.elfegundo.
antelitem.£choc quo ad rellirutionem fruétuum : fed quo ad peri
Zum interitus,vide quod haberurio.laillud.££.co.8c infra o.Jib.6s
h Puede rener.Erficetiá mala ide poffelTor deducie expentas faétas, g
caula grendorú fraétuúvehic,Kind.l£und*qui.Efamishercif.a
díño.$.1i.fE depetishare.(iue añ litécóteltatá, vel poll percipiáturfru.
e vidal nall*ftudws perceprusfuit,an dedu
catexpenfas malz fidel polleTor:Azo.infim.Cade petit, hare.dicic
Pró per.l.p ifumpras.£E.co.vbi vide glo. idem tenetibiPu,
ca
0
Titul. XII. Como fe deua entregar laherenciaalheredero. 98
Clexr.
3»PollefTorcondemnatus hereditatem re(lituererencrurrefliruere nó
folúhzeredicató,fed esjam quicquid eius occalione quefiuic,Eefi rem
hareditarias di traxit,cenetur camredimereminori,vel 2quo pre-
tio,quodhabuis.fiautem bonam fidem habuictencturad pretiá dun
taxat receprú
male fidi ti q Ley. V. Que aquel que tiene los bienes de la he-
políellortene —* penciescomo non dene fi enagena alguna co-
ES Ja dello,la dene pechar con el doblo,
tule valere re- [contra alguno que fucfle te-
Mituercah.d. nedordela herencia,que perte
Uan della, ;
Adde.L.ite ve [2 ac[ciclle a otrofuelle dadafen
miuntán pin. tenciaquelatornalle, deuc la entregara
cú..equentio a
Lied Setileze. Aquel quela vencio,con todaslas otras
Sfi.cifequéri cofas,queouo porrazon della3. Pero fi
bus.ofquad.L— dem a dordellawédicl
Pda de mientra quecra tenedor della, védicl
peritio. hare, Leo enagenallcalgunacola detal heren
etenebitpol cia eftonce fiauia buena feen teniendo
feflor hanedi- -
tas refnde- la heredad,cuydando quecra fuyadezi
mos, que fiaquella cofaquevendio,pu
diere cobrar poraquel mifino precio,o
'ormenosqrecibio por ella,tenudo es
po qrecibioporella,tenud:
delacóprar?,ede tornarlaal verdadero
heredero Glavencio.E filanon pudiere
repoenas quas
fulrú, vbi An-
alas
fueric polleR
forbonafidei — aversnon estenudo de darporella mas
fuemalefidai, O o
mili Gt pona deagl precio querecibio". Masfiaquel
ratióecótuma — quelavendielle,ouielle mala feen tenié
aa,vel ,
foiha dola herencia,tenudo es de tornaraque
vbif lla cofa milma quevendio,fila pudiere
ibifub.Lverd. q, lenb Eñ Gal
vbipolt Ang, "uerenalguna manera. Efíauernonla
depoena com — pudiere, dcuc dar porella, tanto quáto
promifstocca maspudicre valer”, aaquel quevencia
Sionercihare- .
ditarie, y ve- La herencia por fuyzio.
smiatin petirio
nehgreditacis.
Tremáredder
etiaminhone»
fos quiríts,
1 fi polfefor.
Lancillarús
¡Eco.mota Et Sefi male fidei polTeflor,vel bone fidei emicalig
rénecellariá hereditai,non poteric,Ñ ab eo cuíncatur hereditas illá
ibicetinerc, de refundere friú,vtelt bon'rex.in-d.Litevenidcin pri.
exquo Balibicolligicarzoptimiad platosineralosementesatiquá
rénecellarjápralatura, vel beneficio, veibipercú. K Paul. de Caft.
UCemprar.Nothocbenead.L.y in diem.5.idemiulianus, X. l, fed
Shilege.faitrem firesdiftrasi de periiosheredi.Kvidein.l. pol»
fe/Tor.3.penulti. Sk fina.feod.
Ugecibio.Concordarcum.d.5 ideminlianus,% quid fi bona fideipof
feilorhabearré Bepreriúvide. Li re 5cpreciú..eo.Scaduente,q (ive
rushrerespriusegit corravendicoré, Stprerium ell confequatasnon
poteritpofteapererergab emprore:cum videaturarificafle venditio
né,6enó debet hiabererem «pretiú.tin.d.$.iéfiremas fimá,
visSivero nócgitcontra venditoré % agit contra emproréad re reá
vendicationejan pobicexceptione repelli ab emptote,eo q emilleza
bona fidei pollefTore2dic ve habetur in. d.s.icemfirem, fecuadum:
declaratibí Pau.deCaftr.náintribus cafibuspo(ferexceptione verú
heredérepellere.Primuselt qñcócurrieduo.l. y ipfeempror iabet
regre(Tim decuitione cótra vEditore, q vedicorcófumplerac pre=
ritsicnon eftex cofaétus locuplecior,tunc eniw empror haber exce
GLez.V 1. Que aquel quees tenedor dela heren=
cia comozon deve fi fe munere alga beftia,
o alguno de los ganados entre tanco, la dene
pechar alosherederos.
“ptionéex perfona vendicoris,netenearur vltra facere póto Secñdas
q vedicorcópareser iniudicio, Sipm fupra (e fufecperir, gariicem
ptorhabetexceptioné experíona (ua,vtcóueniacur auétor funs, quí
Le offereliei Senon ple tertins, qh priusegie contra venditoré ad pre.
tium,vefupra dixi.Sed quid fi venditortactus elHocupletior, Sc eme
ptorconueniatur,an polsit veiexceprione aliqua contra vesum Tra
xedemevideper glo.in.d.5.item firemiin verbo exceptione nó repel-
d
h
lacur.infi.Sdiftinguesveper Bar.ibi.co,2.verfi,p huius declaraciós,
dy aler.klicenim dolo delisepoidere,quiacratpoffellormalzfidei 4
vnderacione doli renetur ad verú pretiú,Se quacenus iucecarin lite
potiusad pcená, ¿ad incerclTe.oe.Li poll -Sinal
S.peaallasincipiceriam.ff de ped á
dl. 7 1,
Omengadofeyédo clpley Azo.Cacoin
Gnu.colí,
:o,por demanda e porre- .
(puefta,cótraalgño, fobre — veniút S cag
aj quis dolo des
heredad, de q fuelle tene de ootidere,
fi entre aquellos bienes fiflantnonde
dela herácia,fucflen algúas beltiasjo ga Perditoveldi-
3 5082 minuta vel
nados, maguer fe muric/fen de enferme — reusab empro
dad,oporotra razó ,entaltiépocomo — Te nullo mo-
(eto doferiadela pecharalheredero | Ioseciperepo
eltetenudo lerta de! a peciar alneredero teíl,iuraí con
feyendo elte tenedor vencido delahcre — tracúinlice de
dad porjuyzio-Masficite daño viniciTe das e
en lasbellias,o en las otras colas delahe iftalex.
renciayante quecl pleyto fuellecoméga
do fobre ella,non feria tenudo de lo pe
char, quando acac[cicfTe fin culpa dels. 29 Tenetur ma-
Pero éllegue focile aleivenado, La fidei poffel
ero Í1el eque ua di alsi Vencido, Cra ordeinteritu
tenedor dela herenciarbuena feb,cuy rc hereditas
dando queauia derecho dela tener,eltó Ei E
cccldaño queacac[ciolfe, afsi comode añnó,fed pol
So , de 6
fulo disimos nonferiatenudodelope- “Mlorbona 62
y deinótenetd
char.Caaflazabondaial heredero, que 5ierienvilorpe
cobre la heredad , elascofas que y fon li cr d.Cona
E > se réliver=
falladas biuas,al tiempo deljuyzio,que Orionis
dan contra eltenedor, que non auía de- pa
ñ . € Ucemengado. Y
recho dela tener. , > A oilera
A Ley.V LY. Por quanto riempo puede perdere[ he Liludin prin.
redero laherencia non la demandando, 2 verliquid em
podais E fipolilitécon
55] Encdor podría el ome fer celaram. Ede
delaheredad agena entres e:
a adora] Anóm..ve
maneras. La, fesquidoadl intencion,
3) q la tiene, cuyda aucrdere- £ deralafe. quia a
gyertelt pol
fefTormatefideiipoltea controuerfía ci moncarunpericulá fatalica
tis,velintericusrerum(peftarad cum, vtind.Lillud,
€sincalpa del. Nambiculpastenererurctiam liantelitem conteflará 3 *
respereat,vehic,Scind.l.8enon tantam.5.veniunt.
Uorenafe.Quialicétpoltlitem conteftatam os polfeMoreseficiátur 4
a:quales, 8 dicanturfdoneswwtin.Lfed fileges.líantelité,fode perio
harred. hocprocederes quantúad fruétaspolteacollettos vel colligg
dos,vtquiliber rencatur de perceptis Scpercipiendis, fecus veró quo
adinteritum rei.nátunce(t differentiainter malfidei poflefloré ves
xescapineSincermlefidipolirefideperIiscóceftaionem
quiaprin.fuitbonzfideiná llenó tenebitar deinteritu,fine dolo $e
eulpafua,vehic ékin.d.l.illod,Sieñcalisbone fideipolelloraprincia
pio polteacfficiatur malafideiveré ppter(cientiáreialicnaridé eflez
in eo,quo ad talinteritú:ficutin maiz fidei pofleffore ab initio, She
¡lle poltlité conteltará teneretur deinteritu,(ecúdú Bar,in.d.Lillud.
¿cin.lin fundo. E. derci vendi.quod liwira fecúdá Paul.in.d.Liiluda
nifi resfuiflercodem modo pericura penesadtorem, fi GilTer reflituo
ta,quiatúcpraterita bonafides excufarecillam ab intericu:veno, gl.
in.l.icem (1 verberatumin fi.ft.de rei vendic,SFacit.d.lillud.Sidem
fihabuifleriaftam caufarn litigandi,veibi notator.
€. Abonda.Norailtamrationo », Ecalia haberurioad.Lillad,quia Ccili 5
cetnon debuitproptermetam huias pericali iustuusnindiicafiam
relinguere. Qtexfralisa
am Pollellor hereditatisprafcribitcam per decem annosinter presfens
tes,autviginti inter abfentes, fed malefidei pofíeflor cum titulo vel
finecoprefcrbicrriginta annisique preferiptionon cumit corra má.
noremviginiquinque annorum ea.rtate durante.hud.
Partida. Ri
12 Ursfa diez años Habes hic,quadpeticiól harzeditacis pa
Selta partida.
ituedo
cemannisapobsidentescumeica, e bona fdo, Eridem probacar
hereditasem.C.in quib.cant.celiJong«tempo,preleripe.
contiahocopponitur
ituto polsidenté regalar
titio. hueredir,
Cui? racio ell, az
vedclararBar, Chocn ella, poralgunaraz5, enó lo ha.
toi dí Ecftoferia,úlaoniclecomprado deal
guno, quenon oniclfe derecho én ella,
a cuydando queerafuya,o fralgúo fuel-
fundar E 3 Cecftablefcido por heredero en algund
pofleísionede — teftamento, q defpues fucfte revocado,
dialiceceñ a
fúgi,licere non tofibiendocl. Ecntalcalocomo
defunétusnon Ñ AN
efte dezimos,quefiaquel que dize q ha
fuerardas:
hilominus ve- — dercchoentalesbienes como cftosnon
melee losdemidarecn fayzio falta dicz años*
Limon. 221 qaísi lostienc, leyendo enla tierra:
PC o fallaveynte feyédo enotra parte,que
haber ticató, — perderia delpues fu derecho: e gana la
S ae herencia 241G fuelle afsitenedor della,
luscu Lafegunda maneracs,quádo aquelque
vnde ticnelos bienes, cla herécia del Enado,
E harazon detenerlab, elabeciertamite
quenon ha derecho ninguno en clla.E
cltoferia,comoii la ouiclle cóprada de
algunomeque lopiclle ciertamente, q
non.erafuya,ninaujaderecho de véder
cia. hace la. Ela tercera maneracs:quando fabe
a ciertamóte,q nó haderecho cn: llue de
Bart, quí ea mas non puede moftrarrazó ciertapor
dacBaldrind. quelaticne. Ecnqualquicr deftas dos
E Pmsesitatós maneras agora diximos apoltremas
80 potesit de
hoc opponi p
reum non folumante licem conteltaram:fed eriam poll licemconte-
Ataca, 6cundum Bardn.l.cogi.ver! S
prio peros
d.clteñ hac exce-
roria3ficvFimpolsibile,qp perico hereditacis excluda
ipcione londi temporis:cum talisprafcriptio nó procedar:
adíirriculus.Lanullo,C.de rei vendica3cl.Celfos fade vftcap.Sed
ponde,quo re uibus petitio Irereditaris dacue
tra tica. polvidentem,de quibus perglo.in.d.). hareditatema
Quibusadde alium cafum ingularem.(.quádo talisticulus fuiTe tac
as polt mortem defianétá; namtuncralis titalus non obflarer,
'" Bal.fingulariterin.l.finio.9. 3 decdiótudiui An
.co!l.Ccdiltad ditu Balimpuenacaribiá Sali. Sc Alex, col.pe,
Empotel naridi£ts m Bal.cum ralem ticulun acquiic
tab co,qui poteratconueniri petione hxereditatis, Semalafide feu
nte calisciculusfuic acquificus,ve colligitur ex verbis Bart.
:sj.adfi.8cvradirAlexancinsd.|Gin.adde eríá Alex confi.73a
incipit punéstaliseftas.volu.vbi laréimpugnareciam ¡ud ditum
Bale ibifundaclingularicer, quod licer perito heredicaris non pol
fit dari contra ticulo polsidatem,eriarlicalis ciculas acquiratur pole
mmortemdefun ramon Ú agaturexromediod.lfin.C.dcedift.divi
Adria.toll.de quofupricod.io.l.z.poteritag; contratitulo poiden
tem, lipoft mortem defundti calis ciel? fuicacquificas, videas ibi per
euniaadde exiam q contrapofúdctem tirulo putaciuo,bene darur pes
titio hivreditatis: cellatenim tune didlaratio reddita per Bastol. de
os.vetradir Alexand.confi85wvilo thematea..volum.colú, primas
Sclicetesror habcacur pro iufo tienlo , quantumad vÍacapionem,
pra-feriprionemenon tamen habeturpro titalo quantum ad repel-
end agentem pericione hareditatis,velinterditto quorum bono-
umm fecandam glo. $ Bartosin.lanfE.quoram beno.S probatur hoc
¿nilla.l.parcitarum.íbi, ofi alguno fuellscflablefcido porheredero
enalente
écaddeplolN.
Contrariamtamea
adexclafionem per
smento,quedefpuesfuelferenocado non lo fabiendo ela
Irereditatema.ScPaul.de Caftrán,Li4E. pro hare.
nó,quódersorinflushabeararpro icnlo,etiam
jonishareditatisvoluir glosin.lpenuli, Sefin,
slinterticalam weba
tacius Scerconens,
eftpreferipcum adexcludend
cticalus ynil
¡onsmanon fu
¡mpecicionc herredirais.Ecitapro
cedat dd dicit
4 glo. dx Bartol.
e a
la demádaa lostenedores delia faftatre quer. bocas.
EEES A » tamen ellec
yntaañossfbiédolo,o podiendo lo fa Hallis logía
zer, dezimos que pierde porlancgligé — Jaris, licerdus
cia aql dercchogen ella auia: e ganala Cuos
32 E - Cluderer
por elte tiépoclotro qlatouo.Peroel ¿|
fueffemenor de veyntee cinco años %
jonem h
E
pS z tocan
nó podriaperderporelte tiépo fobredi jota dida
choel derecho q ouieflecn la heredad, > penul.Sctin. de
Bald
en tanco que fucfle menor delta cdad.
8 Titulo.X V.De como
dene fer partidala herencia entre los he
rederos,defpuesque fueren entregados
della.E otrofide como fe deuen amojo
narlasheredades,quandocótiédaacace
fciefle fobre cllas encfta razon.
38 Ntregados feyédo los
A herederos, de la here-
Hl dad, e de los bienes
Ecelt
ratio diuerlita-
simicum, 1
tulus parace
delfinado, acacíce mu vas AS
en crfa] chas vegadas delacuer — de hab: ,
do “entre cllos, por razon de las colas — fiemon exclu-
quefon apoderados, todos comunal» -dacur agés pe-
mente, porque por fuerca han deye- Hilos hare
¿tal.primaia
prin.viJaiusibipereum. Aduerte tqptital? voínerfabs nó fempa%
reglucicorobllacaget petiriós hureditatis,(edincertis cafibus, velar
giivédicornó cóparer,velhareditas ell modicofúo diftrada, vEqh
emptorelt(ciós vel empraelta Efcohareditas,veinad.$a
quéti.Senor.glin.d lhereditacé.vnde ró Alex.io rón
¡tacócludensilicerilta.l parcica pótindacipro Al:
feriafila ouielTe cóprado, «y licre(lringeda huro loxajunta
terminos iuriscóis.(uad distoscalus.d.5.gp(i gs-Scglo.in.d.l.haredica
té.Stpori? videretforté dicendá,q tical?purario%fiue vnineríalis, fe
uc lingularis nó excludar agenté petitione hereditatis: co quía, tunc
nó milicar rófupsa in prin.hui?gl.cradita. Copán parí canía melior fic
códitio pofidentismon eftem parcaufariculi purativi ad verús Ge hc
q dittúglo.SBartolin.d.la.ff.quorbono.indiflinétéprocedar Sere
probetur dictú gl in.d.!.1i.E.prolega.cócladeergo, q inilliscalib%in
gbusperitio hareditarisdaturcótra titulo pofidentésrúo flor
peticioni hereditatis,per.10.vel.20.annos.vchic habes.E nor.
1.hrereditaté.ga cum túcexcedatluosterminos exceditura
winis.polles exiá ridere,qp hace lex nó aperic, pagerelpctitione ha-
reditaris, $ forfan poteratagi rol vendicatione,cui pra(cribifp título
« pofidentem prscfcriprionelongitéporis,pront Sc haberur Scnotas in
d.1.6.C.de edit.dini Adria.coll.vbietiam vide Jafoscol.fin.
b dderenerla Ldeltcicaló, q iGuitanó dio, ve fubijcit. Se da- a
turcótra eúveilis peritio hareditatis.l.€t.5,(i qs(iés, Ffode petitio.ha:
re.cáquá córra emptoré vniuerfitacis. Se liprédar qs fe mile ab hare
desví polsidere ¡p herede:qui em allegaeleheredéscú nó firydipobi-
dere p herede.tex.Segl.écPan.in,l, p hgredeE.co.és hoc qí credic
feharedemináfitcicnó (eharedeclle,poti? de y polle(Torepobide=
re.fcdm gl. 6 Paul ibívin equétiveró cala pofsider pp polTelfore tiña
€ UT reynra años.Adde Ilveredicatis.Cade peri. gro. 3
d Catenor de veynte e cinco años, Ade quib.caufinintegurefti- y
tu.nonefEnecella.Bal.gucic.fi.infra cad.pardita,
rindas. xP .Eamilia hercifeundain furimas
e Uoifacuerdo.Cómunio foletexcitare dilcordian,vt hic adde,
cin reg
Titul.XV Como (e deue partir laherencia. 99
comuni. deferuitawvrbapredio.S:.Lcumpater.$-dulábimis.T.
delegan. nonlortemsficentum.(Ede condi i
rarticionsNfegnias expediúiccómilla nezotiaplures, de
siaturale viciñeltacgligi quod cómuncelt, veíe nihil habere qui nó
torú habeararbitrecur denigy (uá quoque parté corri patiatur ,qui
inuides
22
niraparticions, Onde pyes que en los
titulos ante delte fablamosdecomo de
uiño G proce ven [erapoderadoslos herederosen los
dit de fracrú
bienes de aquellos, aquiéhercdan, que
ur remos aqui dezir,como los deué partir
milheráe- — entrefi. E moltrarquecolacscftaparti-
amDi do efes cion. Equeproviene della. E quien
fonaquellos que la pueden demandar.
Eaquien.E quales colas pueden partir.
Equales non. Eenquemanera deue
re ferfechala particion. Edefidiremos,e
diligens cam moftraremos,quepoder hacljuez,ante
fcídala: de qli-
¿cócmahed. E .
an cines Jien vienen a pleyto losherederos,cn
seNá razon defla particion.
elt cómunio, — 4 Ley. l. Quecof2es partició, e ¿pro Viene della,
nó haber locú pas e EA
divilio Led 8 l g Articiones departimiétoque
fi.Scibi Barto. fazen los omes entreli de las
E a a Dee) colas que lan comunalmen-
Vrin+d1..C. te” porherencia,o porotrarazon.E vic
qñ Sequib. 4. neende grád pro %,quando esfecha des
LE oder rechamente.Cafetirá por ella delacuer-
cú alio habe- dos muy grandes;que nafcé entrelos
omes a lasyegadas,porrazon delasco-
fas q han de lo vno, etienefe cada yno
ulecag porpagadocon fu parte, quando h ha
titalusdiiio- Caliñala mejor,c aprouechale mejor, e
nispraftacia-— masdella.
Recaulampre q Ley,17, Quien/on aquellos que pueden deman
feribendi.l. 5
anclas. lipr. darparticion,ea quien,c qualescofu pueden
f.proflo.glo.
fi.gcibinot.Flo puraré.fEfamil.hercil.8egl,Scibinor.Pau.
K Le
in..Cacólaveriu(ay ña
3d Coefacuerdos.Vetapráin rubr.fic $e 3d
«itdiuide,vepotias manear amicitiacindiuiladomus duos non (ai-
net.Scadde.lfancimas.$.finauzem,nonin auro.Cede dona.
Ulex, 11.
20 Quiliberhzredum potelt dinifionemperere ¿coharedehareditaris
defanéti:nontiidebée dinidi male herbe feu potiones,aurlibriincá
tationuin, (ed comburantur, nec etjam maldacquifica in hareditate
¿nuenta,(ed dominisaut eorum haredibus rellicuantur,aur eis non
inuentis amore Dei dentur.b.d.
Uzerederos. Quid fitprodigus vnus ex heredibus, cui bonis inter
didtumievidecex.finguldo.Lex callren(iinprincip. IR decaltr. pe
cu.quódilte neq; promocari poteftad dinifioné, quétex:. dicicfingu
a
1
JaremBald.in.l.iubems nullí.C. defacrofanét. ecclel minor etiaca
vigintiquingyannis (cueius curator,poterit petere dinifioné ,vt pro
barividetarinllucius.fE Famil.hercif.quod procedir indubié, quan
dopupillo,vel adulto véilefitenamaliaslicet prouocar
renópolluntaddiuifionem,vein.Lintero:
pupillos.ffde auttosturosrradieBarin.
ibilaté Lñicas dePen.col.;uk,4.Lacob.de Are.Cyn.S Bal.in.la. Coi
aducr.tranfadtio.Bal.in.1.1.£Éde reb.co.Bar.£ DO4tinal.liconuene
vitM.pro focio.gla -4.Ljubemusnuili.q craditeriálo, Andr,
Jnaddinio.Speca.citu.de curato.in rubri. de firio(o,verfi.idem eltdi
cendú,gp de minore fecundú Bal.inad.ljubemus nulliin prin.cúgau
dearprivilegijsminorum.gl.in.1.2.C.decura.furio.deecdelia.ctiávi
in.d.Ljabemusnalli.
» É dirarcidos.Concord.cum.la.f.codem.
38 Cenlosrirulos.Suprá detella.quí elteadapartisticna.Scin tul. 3.cad.
parti.vbi de fuccelsio ab inteflato.
pliprouoca
de pradamino.Linter
.C.qí 8 quib. 4. pars. 6€
h € Cofás malas, Concord. cum.lecarerza,$.mala medicamento ff. code 4
»
o
vinequevenictiltain ¡one herediratisprontarguicibi Bald.
UPongañas.Antiquicus ia ciuicate Mañilienlivenenura cicura tempe- $
racum publice cultodicbatur, quod dabatur ej, qui alíquid com
Siuler:propter quod mors elletilli expeétanda vt dicit Florian .referés
Valerium ma
ximum.in.d.
$. mala medic
| Ada vno de los heredetos*d 1 enrelenas.
(haderecho deheredarlos bic- — cashialiquoa-
hiesdelfinado, puededeman= Yo, 2dmixto
daralos otros que los partanentrefi.E*
pueden fer partidosfeftos bienes, fegú > do
mandacl teftadoren fu teftaméto, quá- 1 Pp
dolofzo,o fimurio fin manda, deuen — »alas.Eosvo.
partir la herencia del fegund dizen las ra :
leyes quefablá en eftarazon en lostitu- medicaméa,
. libros impro-
losgquefon pueftosdefufo. Perofien bam tefuenis
losbicnesdel teftador fucré falladasal- - vetuti artisma
gunascofas malash, afsicomoponco- picasvel fori-
alte A EA
nas o ma: ¡as y eruas,o dl lanolas melczi- beí.26. q. «per
nas, olibros,o elcrituras de encátacio- soci. yb ne
nes malasl, o otras cofas de aqllas que Aridrdeare
fon defendidas, quenon víen los omes- teque dicitur
deilas,nonlas deuen partir entreli, ante POE ,pquá
dezimos , que las deuenquemar,e de- > piune,¿ eltin
ftruyr”.Otrolififallaréenlos bienesde eficax,Simo
= bata, yt e-
la heredad algunas cofas q fucflen mal eros
ganadas: afsi como fiaquel Glasgano Thom.2.2.q.
e 95.adprimum
fuc omequerecibio, otuuo en fupo-. ea
deralgunasrentas delRey,e furto algo m4z defirayr. 8
dellas”,o fifarto,orobo,o forgoa otro Not. hoc. ad
data con=
omealgunacola, olo gano de víira?, ftorum. quí
nó lo deué partir entrelilos herederos, - maadant con=
dei deuentomnarPedar. Fientibas, 9
ante dezimos, que deuentornarPedar — hibros impros
bate leftionis
parrirzequales monye en que manera.
comburantfacir.L.damnato.C.deharetí.
ocllas.Concord.cumad.f.mala medicamenta. verfic.(ed $: £i quid 9
cculacu.Badde quod haberurin.Li6nsparti.
Ja urhicopiniojllorú qui dicebant y 10
¡nvfurarió licéerepeti polTent per
didtionemindebic,velper códiftionem ex canone.de víar.perto
tú.bona queria ex vfuris per definrú veniune dividendainter here
des,quam opinionemtenuitÍaco.de Are.8cRichar-8cfequicar Bald.
in.l. bona Gcungy. C.famil. hercif. £cin.d.$omala medicamenta. vDi
Scidem vult Floria.8ceriam Alberic.contrariamtamen opinionem,
3mó q vítrzenon veniantiniudicio diniforio renuic Odofre.im.d. $.
mala medicamenta.dicens li paterin extremis confiteretur, quod
quicquid haber, queñiuitex v(aris: vnde mandar re(lirui,quibus ell
extortum.Scfinon apparent,mandar daripauperibus Schlis folam
relinquarbenedifionem,pflii non habebuntinterle hociudició,
nequeiftadiuidere pollunt.Stenuir etiam Rofted.titul.famil.hercif
cun.S.quantumeft.Sceriam Salicecin.d.l.bona.qui ponderar adhoc.
d.5.cumvalespiniule quelica non veniunt dinidenda,Senon poteft
dici quefitum,quando dominium nonfuiteran/latum. renuic eriam
GuidodeSuzastelatusab Alberi.8chancopin:fequisurloan.de Ana
nan rubr.devíaxsadfi.SCequicuretiam Soci.confis127.column.pe
nultim.volu.quz opinio approbatur hic:8ctene menti,Scadde imc
taiflam materiam,que not.Bal.in.Lcum oportet.in princip. colú.1.
verfi.modo quero.C.debon.que libe.S: Alexanain.].q feruus.E.de
acquir.pollel.£Panl.de Caltriina.i hares.£.ad leg. £alcid.in verlic.
iteaanor,hicargumentum.
€7ornar.Non ergo eritmeliorconditio pofidentis:fed compellendi 1%
Balán.1i
funtadrellitutionem, Se confert quod not, Balía.l.1.infin.C.pro fo
cio.cp epiltopuspoterit compellerefociumillius,quiexpravitareuíu
aria multa queñiit: Scfocio communicanicad rellitationem víiuras
Partidas). Ráj
a
yb
Seltapartida.
ram ficétiftefocius,qui compellicur,non exercuit víuras. Allez;
pen. Epro(ocio.SMarú.Sylla.idem tenentem, Sepotellindu
Alta es y RaLiq ici ctoaa de al uste forte peclolentiá
<omparauit qp horedesnon teneantuream tradere cicvi eftrelidta
vitu.maioria.in contrarium tameneltrcx+Scibinotar Pau. de Callra
in. fub
tuto. $, harres.
fdelezar.1án — Clas colasatales,a aquellos cuyasfucré
finSibiBaul. oalos que lo fuyo ouieren de heredar.
verfi.in legato al z
augcertar(pes Elinon[upicren cierta méte,cuyasfue-
cicia quid auté
fi tellacor Ear
cit majoriam
detali oppido
roneltascofasque fucffenalsi ganadas:
eftoncefe deuen darpor Dios ?, porque.
elanimadeaquelquealsilas gano, nó
cum omnibus a
que ibi pos [ca penada por ellas).
leryan venient
esiamfnndids 4 Ley.111.Quales ganicias estonudo el vn ber-
fidebat , e anano de partir con el otro.
Bald. p nó. C.
deverbo.fign-
a rubric.verficu.quidergos
Por Dios.Adde que habenturin,c.cum tuxde víurabcin ca,cúficode
Tudais,Scan poteruntilta diltibuipauperibas, per executores tefla
menti,vel debeat adisicpifcopus.videperloan.Andc.in.c.i.dete(t.
1ib.6.8 qbuspauperibus (inedandayanillisq fune in loco, vbi exer.
cuit defunétus vlaras,vel rapinas,vel pauperibus domicilij defimái,
vide quein hoc latétradirloan.de Ana.referens confliumaa. Fredes
isuin.d.cacum tu.col:4.8.5.8can (iperiltisincertisteneat com
pofitiofadtazPan.de Elcazainciem.2.depoen.Ecemibi venet, p nó
¿refere,8clequicur loan, delmol.dicens ellebenenotandum contra
compongtescum heredibusv(urarioram (uper víaris, 8 maléabla.
isiquia non videturvaleretalis cópolitio,neqzpatrocinari quiriad
Deieisquibusfit remifsio.vein rezu.peccarúderez.iur.lib.6.échác
opi.fequicurBal.in.l.poft decifioné.C.de farsquá(equitloá.de Ana.
in.c.cum fitadeiudais.Cardi.taméin.d.clem.a.ingonozadnterminis
quído quátitasellincerta,tenet q efus púttranfigere. Secusíi lite
tayargu.ca«quanquá.in verfi.ceterú.de vfr.lib,6.tener Angcán di
(putatiócua.incipi.haftéás miles.de quo vide cti perSo
127.quh in piti confaltacióc,col. 8.4. An autéPapa poñic abloluc-
reécliberarearelliturioncillorái ú integre. vide
per Hflixinc.1.depocnitésSe remi ardiaScJoan:de fmo.
in.daclemen.a.8traditeriam So. :onfi.col,10.8cvide Archicpi
feopum Floren.asparte.cita.c.6.in1.8:S y lucltram.infamma,in par
terellicutio.lu.8.verf.£.quarita
rorellas.Sienim defandtus poenienit,Scio vita rellicu voluie talía
ablata Scininlta, 8 aliusinte hmius(atisfactionem(ufcepit, non vo
labit defunétus ad parriamcorleltem, nifi completa facisfactionie ,ve
tradit.S.Tho.in+g-diflioa5:quiartid. que
Mex, 111,
30 Diuidenda (umtintercolueredes quelta perfilium cum bonispatris
8cconferrtiliusarrhas,donacioneim,Scdorein profeditiam frarribus
ia divifione paterna haredicais,nilite(tatorei donetin teftamento,
velneconferantar,exprimar,fed extranco hreredi non confert filias
es fiupra diéta.b.d.
46 Aotorcaderia.Habes hicexpreffam, q omneid q lucratar filiasfamis
Vid,
2. li,
prio cala
noninue-
niinnou.
xecopo
Bas capecunia pacrisdiciturpecaliá profectiió.Serocú querifparri,
¿poll morré pri venitcoferédumfratribus,Scidehabetin.7.0it,q.
delaslauores,eparticiones.lib.z.foro.IL.S idévolu Goporter
inprio.debon.qlibe.ScrnetS pecu.titu.doiudi. ¿verlicagd
iliorú Eclic videíprout SeglofTator legútanri didacus ácaltello
dicitinl29.n.ragl.perillam.L.corrigiillá cóem doorum opi.quiin
hocconcludebant,q quaremuslucrúcitaciribuendá pecuniz dicatur
profedtició:Scqueratpasri,quaren*veró induftriz Se Jaboribus fil
aduétirium,Scqueerafilio quoad proprictatem,Senó conferacur fra
tribus poltimorté patri 3 fultopi.laco.Butriin.d.l.cú oportet.Bcles
quitBar.Scctiter doéribi Sctener BarraScBald.inant. ex tellamétos
vbiBald.col, 4.Cade colla.8cga hare materia difafeCeribiéjreperio q
Soci.conti.92.1.v0lu.incip.circaprimá huias confultationis articuli
col.antepe.Scpe.8cf.latetangir ¡Qúariiculú, ScdiNinguit quingz ca-
fus.Primus qipaternó vult perfe negotiari,ch vale negotiari perper
fol eponirfilid,vt exercearmercátiaslio noie:xhoccalu,di-
cattotú lucrá pfe Uciú:ga fills agic vt geltornegotiationis paterna;
S:tenctur parerinflitoria,velexercitoria,vcinfli.p cúco-pertotum,
facitadhoc.l,¡pcuratorexre«fade procu.cui tuadde quod in hoc
noteBal.in.L.certi.colaverfisquero hic.C.fami.herc
Icitppe
culiú recipitincremótam,Scrotú incremétam diciteffe pee!
degeneris.l.pecalid nafciéEde pecusSefi tu dicislucrí operas efi
nentiúicócedo,dicic Bald.qú hltusoperaturfibi,fed hic viderur opera
riipli parti, cú ius opera accedar peculio, quod ell in dominic pris,
argad.ficut.ff.de oper.liberto.S cófirmal(Siciciple) ponédo calar
econtra, vide:
licet op (idam-
Qdas las colas que el fijo
ganarccn mercaderia“con
clauer defu padred, feyen
il do en fu poder, todas las
deucaduzirapartició có los otros bic-
nes fueró de fu padre,epartirlas có los
otros hermanos. Otrofi dezimos, q la
dotc*oclarras. oladonació?, q el padre
dierecn calamiéto aalguno de fus fijos
fe deuecótarh en la parte de aquela quié
cr nu
den
pro aliqua par
te refarciatitas
tribus 2 cerro
nono fifa
tresvoluntpes
culiú conferác
ad debicum,Se
ad damnú, ve
invd.l.certú.Se
ficin ¡focafa
plan procedar ales pardcacum. SovideadiQumprimueo cf
oci.confi.16.volu.2.vbinorabiliterloquitur, Secundus cali ellfe-
cundum Socinum,qápaternó vulenegociari,fed dar pecuniáfiio,ve
fecxerccat.led velibi magiscredaf pmittit, pnegotietnominepacris
Sciflocalu dicircócludendum lucrú efe diuidendum.fecundútbeo=
xicá Bart.ScBald.Scaliorú que eltcóis,de qua (pri cum paternolait
negotiarisclibi +. Terciuscafus giparerconcedit pe
niatilioinpecal ve deea ad libirú dilponat, Scparié (liú
negotiari¡mótiexprebécon(entit, St reneítuncparer ex cócradta fi
Ki,aGtione tributorianóin(olidú:led víqzad virespeculii, Se cócurric
iptecúaliiscrediccribus,nó auté potefl deducere,dd fibidebeb vet.
[etributo.pertotú,Échoc eriá cali pór pcedere,fecundúci dicta do
Etrinacóis, Quarcuscafusell,qñpater cócedit pecuniá filio,'qnego
vial pre ignorante, Sctunc pater tenetde peculio , Sc deducitdd parti
debetprouthabetinítixp cú cosSchoc etiá cali pcedar communis o=
piniojam didta. Quintus cafus el, qñ paternó das pecunte Gio Ed
iplemetaccipitcianculú Senegoriafproprio noie,éifte calus ell di-
fputabilis fecúdiccum:led tandéconcludir adhucin eo haberelocum
diótam cómungopinionátu cogita fuper hiscum.l¡faparticarí,
eneraliter Scindillintté loquat:fed fo:céatrenta aquitatere(ri
daficad dictoscalus.juxra doétrinam dodtorú,maximé,cú e
ex laboribus(his filius lucraf ¿iure ceiñiflo partitarú dicaf aduétició
vtinls.citu.r7oparti.4.vbictiá vide Ginifta.q.dixi.Quid autefipolt
mortéptisun? ex fratrib”exerceat mercátiñzan cóicabie lucrú cú fra-
trib*2vi,Balin.Lpatru?.cola,Cacólaveriulauiudi.dk Deciá e
d Ue fupadre.Anhocin dubio prafiamat, q de bi
vide per lo.de Plar.in.l defenfidisfacultasin i.Ca
alleg.gl.hoc decident£in.l.cáoporterin prin,C.debon..
tradicAlex.cófil.¿r.vifo teftaméto.4.volw.qrecurrendá fitin hocad
cójefturas.dkin dubio debetpre(umi de bonisparris acquificum.
€ U2s dore. Adde.l1.8cper torum.fE.de colla-dot.8t.l.filiz dotem.Cade 3
colla.8cd.Lap.in ord. Tan.
£ Coclarra
Lveliberis.C.de colla.8c diét.l.29,
E UDonacion.De donationcobcaulamintelligeglado.cóicerinauthé. 5
extellamento.C.de colla. 6 quia de dónadonelimplicidiciturinfta
1ptoxima.patet etiáhiccúfubdit,¿ el padre diere en cafamiento.
h €cirar.Fitei collatio dotis táto minus accipiédo.vtin.l.dotis.C.dé y
colla. e fitetiácollatio reipfa doréconferédo.vtin,l.filizelicer.C.eo.
«caliqú etiá cóicando aftiong,licerinanéforte,vtin authé.oplocú.C,
eod.écin.l.195,cum dos.f.de coJla.dot.8r aliqí eriáliberando cohgre
desadotcpromiffa.vtin.l.2,C.co,Bar.in.L.$:filiam.ff.de collat.dota
8tindl.paterfiliumiin f,eo.citu.Gc qñdoseft afilia recuperata.fitcol-
Jatío dotis reipfa ponendo dotemin commnni,feciidum Bald.in.d.].
dotisquide.écvide.lfilius.$.cafilia.ffade coll.dot. vbi quid fifiatmo
rain collatióc dotis.£kibi Barto.8cSoci.confis64.vifo pundto..vol.
¿edeexpeníisfaétisin dote,qualiter deducantar.vide,l.$.curn dos.
8cibiBart.f.eo.de colla.dor.Socin.in.d.confil.vetfica Sextaconchu=
fi0.Sc(iffundus dotalis detradtisimpclis elt pretiofior,quam fueritté-
pore dationisin dotem,Schocelt caularum ex fola tempora mus
tatione,debet conferrijn eacxtimatione,quarreperitur tempore cole
Jationis,fecundá Paulade Caftr.in..illud.C.de colla.perillumtex.8c
ficffteQusfuiller vilior fineculpa filiz fimiliterea extimatione deber
conferrisquafuiffetrepertustempore mortis,cú decollatione agicve
Snd.Lilled dcrradisctiam Socidnsd cont erfc Septima conclulo
nú $e non ly: Adie.C,
wid decall,
hoc damaum ffdecull,
attribues ope- dor
rec Se imprt col
fill ¿VE oras
cda
Ínnosrec
e donarionepropternuptias dicisLraicustr parti.q.adde el
tí
Quel 1
Quel
secopil.
Quell. de
Er. d.1
NO. ec.
Quilt se
Titul. XV. Como fe deuye partir laherencia. 100
fitamen vlera expenfasfadtas elt effetos pretiofior propter planta-
tionem, non propter mutationem temporum, illud plasin quo efe
preciolior,quám tempore quo habuittanquam aduentitium,nó con
fercar fecundum Paulum € Do¿to.vbifuprá.S Socin.in diét. conli.
verfi.8.conclu,Etquid fi dosperiit,finecalpafiliz:quiavirfaCtus ele
inopsfortéga
O fuedada :fueras cade, fiel padre dixe/le
chafmate, vel feñaladamente quando gela dana, o en
dE ES futeftamento,que nó queria2que gela
vel. in trata, — cótallen en fu parte.E clto halogar,quá
an do loshermanos táfolaméte heredálos
.coli.2.dicit y:
us Libenos bienos defu padre,o de fu madre. Mas
imputabitur, fi otrocftraño fuelle cltablefcidocon e-
ea llospor heredero :eftócelas ganáciasto
paris : eñeciá — Dredichas,olasdonaciones , o dotes q
tune pater te» fucfsé dadasa los hermanos:nó las dué
nearur redota
ie fipolles ve
inauthenti.fed quamuis.C.derci vxoraaétio.Scita dicit fe confulvif-
fe.Bcan dos quam Amas paternus dedieneptiviuentefilio patrecius,
nortuo parrcimputecurin legitimam, quam debeathabere in bonis
patristelt quaftio laté difcuflaper Ange.S Alexan.in.).in quartam.
E. ad legem Falcid. Scre(olutio videtur elle quod aut conftacauum
dediflecontemplatoine neptis,Btnon contemplationefilij tune non
impurabiturin talem legitimam; fi vero dedit contemplatione filij,
vel dubicabitur, Setuncdeber ibiimputariinlegitimam debitam in
bonisparri,qualiá patre (uo dorata hit. led Se Ñ plures. $. in arrogas
roT.devulza-Spupil.quodtamenlodicin regno non procederer
cum per matrimonium libereturfilius á patris poreftatesper.ll.regni.
Eefic onus dorandieptemquo paterdejure antiquo tencbacur pro
pterfilium.l.deditdoré.8ibiBar.f.de colla.bono.1.8,1i
partita.celletinilto cafuynon poteft dici,quód dos
ptiab ao dicatarprofeGticia,te(peétu parris,vt fic imputerur perea
quenorlo io quiin aliens Sorerdumjnverfalecheredemf
deacquir.haredi.Bartn.l.queíitam.in princ.f.de legatis primo. vi
deper Alexan.in diét.Lán quartam.14.8c15.col,8cin confi.vilo te-
ento. 4=volumi.Quid autem flia viao patre decelsicrelidtis fio
lisxan dos dara filigcomputerur filijsciusin legicimameBarto.in.d.l.
3nquartam.colum,penulti.ff.ad legem Falcidiam, dicic quod impute
tur conferaturperdillam.C.de collat.£.1.quoniam nouella.Cade
¿nofiicio.teftament,S peralia quaribi videbis, excuius fundamentis
poteftcollizi,quod hodie deiure regni, cil fillaliberefá patris pote
Jtare per matrimonium,8eficdos data fliz exiuit á patrimonio par
sris¿£in ea haberfiliosheredes,non computabicu: filis in legitimá
3n bonisaui,SKicaconfuluit Paul. de Calrain cafuvbi erat fimile (tas
tutum.confilicincipitviis,Stponderarisomnibus.Ecrefer Sefequin
tur Deciusindkillam.colum.fina.C.de collario.videturtamenin hoc
contrarium elle tenendum,ctiam dejureregni.per-d.Lao. in ordina.
Tauri.ibícum dicir,ellos,e (us herederos:8tfic eriam hodie de iurere
nitalis dosimpurabirur nepotibus, Sctenebuntur conferre cam per
.1.29.6cvidein materia not.confilium Alexand.4.vol.confistz.incá
pit,vilisdul £caniftud iusconfitendi tranímitratur ad haredes?
vide tex.SkBarinela4.ibidem.f.decolla.bona.Sed quid fi pater de
ditfilize magnam dotem,8: pofteainteftaméto,illamin(lituic in vna
vncia,Scaliumfilium vel filiosin refiduo,veram fi filiavoluerichabes
reillam vnciam exte(famento,cogatur conferre dotem quá hqbuic?
Rapha.Fulgo.ponitiftam queftionemin.l.f emancipati.colpenult.
collar. concludie,quod fi apparetparrem inftituille iliam in
minima parte,co quód prius magnam dotem habuifler:tali call col=
larioceflabir:quia apparerde yoluntateteltatoris.argumg.l.ex partes
$.inteltato.ffamil,hercilfivero non apparet devoltntatete(fatoris
collatio non cellabir,licetpartes fintinaquales:habet tamen filiaex
pedirum remedium,quod abftinear,fcilicetá bonisparris, Senon co-
geturdotemconferre.l.penul 8: fina.f.de colla.dot.Bifacitad hocala
Jecunda.$.(itres.f.codemuibi nequeindignarí eos:fi plus conferant,,
Btsoinubaccpiane:quiainporellre coran flebonoram polio»
“nemamittere.adde ctiar d.|.29.in ordina.Tauri.ibisperofife quifie-
en apartar dela herencia.Sic. Quidtamen, fifiliaeileemeliorata in
tertio de quinto bonorum,Eevelitpraclegatuin Be nolit luccedere tte
vniuerfali,vt hrresjan túc teneatur dotem conferre? de videtur quod
non cútuncnon fitlocus collationi.vttradir Jalon in.Lfiemancipati.
colum.12.C.de colla.quod tamen intellige , nifi melioramentum cú
datisin dorem efTetinofficiofum:namtunc refcínderetur a melioran
mento, quodelletingficiouw,iuxta notan]. prima. Ca deinofñs
e Gcilosefraños. Add.
¿mDonationeininte
ciof.donatio.Btin.d.l,29.quienim non vule fuceedere vniuerfalirer,
non tenctur conferrenifi ad legitimamavide per Baldio... liemanci-
pativin fi«C. de colla. St vide.l.cum re/pófo.C.de lega.Sedan confera= Quad. 6
turid quod venit ad filiuw, iure primogenirara (ea maioriz? Baldas
dicir,quód noninauthentica ex rellamento.col.fiverfic.8.cap.s. C.
decolla, quod
as oct min Plane proce»
metet en partició con loseftraños * nin Aita hque
lasdeuen contarenfuparteconellos. — veníane iure
4 ZLey.1111.Como las donaciones que el padre fa= ¡NÚGUE Mas
xeenfu vida a algun fafijo fidenen fer cora ¡ota vera
maioria eller
dasenfupartezo nom. nova viderar
EN fu vida faziendo dona- haa y
cionel padrealufijo , que — debear confer
sy Muuielle en fu poder dar
? 2 delpues non la renocarc* a
falta lu muerte: cfte fijo aura la dona-
tu.maioriz imputarenturin legicimam:Ge he fequicur, quod húwpue
taotur Gcconferanturoper reg ¡llud,C.decolla.Conferturergo pre=
tiumrerum maioriz nouzfadit..omnimodo.$.imputari.C.deinof
ficioeítamen.vbipecunia data pro militia,confestur : Bcidem notas
turibirdefeudo empto apatre,vide Aptoniumin capitu.Spreterca
ducacus.de prohibitsfeud.aliena.pes Prede.S Martin. Laudenain tra
¿tatu.de máñoricatu.cogitabisfuperhoc,
a Enonqueris.Concord.Cum authent.exteflamento.C.decolla,8in 7
relligeniliinid quod excedestertium Se quincú,Spartemlegitim
'nam quod excederettenetur confersesytin autben.vndefi parens.C.
deinofticioneíta.Scin.l.29.4n ordina. Tauri.Senor.Balindufiemáci y,
pari.infi.C.decolla.8cinfía eod.).proximaán fi. Sl
b EDefipadre,o de fimadre.Aduerre, quod collationá haber locam m3 Eo, poes
hinter defcendentesfuccedentesalcendentibus,% noninteralios vn
deinterafcendentes neqintertranfueríales, neqy interextraneos nó
babeclocum.fecundum Barto. Paul. Alex.S Dotoin fi emanci
pati, C.decollawvbividelaréperlalon.col.s.cumfequentibus.
ver.bigá
juosapátre filio fagtam Er non reuocatara non
confertiplefiliusnil Sciple cxtersfracribus anota veliefibi confer
vi:fitamen donatioctimmenfireuocacuróíquead legítimas ceteris
perfoluendas.hoc dici »
3 Gerfapedor.Jomivergo ¡a contaran Teinfdonaionemplic +
que fieretfilio emancipatosillaenim venietconferendacá fratribus.
vrin.l.vtliberis.5.fina.C.de collar.Bart:in.l prima. $.neque caltréfe.
col.pen.fE.decolla.bono.Scin anthensex teltaméto.Cade coll. Setra
ditAlexáin.d.l.vtiberiswbidicir, pita cólterteneturd itavidetur
tenédú,licer Deciusin.lállud.C.de colla.tencrevelie cótraillá cócm
opinionempertes llud.Scproceditfiue traétetur de conferen
do donationem alijsfiliis,qui fintin poteftare, (ue aliisfilijs eman=
dipatis,nam etiam emancipatiinterfe confecunt donationem limpli-
cem.vttenet Barsin.l.fiemancipacivin fecunda queltione principali.
C.eod.vbiAlex.col,pe.dicit, yiftaopinio magiscóiter approbatur
quod confulendolimirar Decius confi.5g.licérin call propofito,cola
penulti.verficul.quinto.quía/altem, quando cx hec non refultaret
incqualitasinterfilios emancipatos:(ed in omnibus elfer =qualitas:
nam firefultarerex collationeinaqualitas:tuncnó deberet hiericol=
Jatio inseremácipatos,quod dicit ele de mente omniam doétorum
cófiderataditaróne Bar. vide ibi per eúsiiveró donatiofimplex fia
xetamarrojllanóvenitrealiter conferendaa.d.L.illud. de ratione di£-
ferentiz inter matré Scpatrem donante filio emancipato ponit Barta
in.d,$meg;caftren(e.col.pe.nontidonario fataapatrefilio emanci
pato imputabicarin legitimam,nifia patre (is ditumavtin. 1. qf.Je
¿egeneraliter.C.deinofiicio.tella-8ctener Bardn.d.$.neq; calrénfe,
col.pen.hodierñper.l.26.inordina.Tauri
ftatimnóvvaler,fed morcecófirmat:vnde donario,que Ñlatim valeret
interpatré Scfiliú,in práte pue ellin aliquib?ca(ib* (palib? , de quib”
ind.2.C.deinoficio.donatio. ¿ aliascalis donatio fimples
da, puetradit Alex. in-d.auth.cx teltameto.col.2.verfa
ex quo infercurabcSoci.confi,91.col. 4.8 (Cul cótrarió miú
turfundareDecias in.d.Lillud.8ch efer donatio remuneratoria,que
habetur quoad collationem,(icutaduenticiem,r:on confertar, fecun
dum Balin.d.auhen.ex teftamento.colo.ybiciam di Alexano
Parcida.vje R
.cóta veriu(q;iudicijULex. 1271. 9 |
usfiuefuus hiueemanci la no:re.
- parus,pidetur melioracusín donatione fimplicia eit.1os
von la renocare.Exc hoc apparet,qp loquit de donatione fimplici que tu«6si,
Sefta partida.
ue qapartica
quí e, quodexillo verbo viderur de
ftruiopinio Azo.cquivoluic,quód quando donatio Eadta filio in p
teltarenon tenmir abinitio:fed more sonfirmatunjimputetar in
tismam debitamíilio pertext.in.l.fllum quembabenten . fecundú
leótu.Azo
famil horcife,
¿ener Bart.
in.Lin quart
colum.penul.
£ adlegé Fal»
ci.Bedicipr
bariine) eci
verficul.(ed 8e
finon mo!
IE debono,li-
ber.8e cú Baro
1o,tenercome
muniter Do-
Étores. VE trás
dit Alexand.
$e Jalon in.l.
illud.C.decol
Iacionibus.vbi
Tafon col.fin,
de approbari
cion q defta guifa le fuere fecha libre e
quita:enon gclapuedencótaren fu par
te*losotroshermanos en la particion:
fuerasende,fi el padre oniefle dado en
cafamientoa losotros hermanos algu
nacofafegund dize en laley ante defta.
Caficlte fifo atal quificile contar alos
otros hermanos enfus partes, las dona-
ciones queel padre les fiziera,enrazon
decalamiento: eftonce dezimos , que
feaotrofi contada en fu parte la dona-
cion que el padre fizo a el en fu vi-
da. Ecltoes,porquefe guarde egual-
s ol dadPentrecllos. Perofi cl padre fiziel-
videtur hic o- fe .
pinio Angel. Le tan grand donacion al vno de (us
indiénl.illud. fijos ,quelos otros fus hermanos non
e pudieflen auer lafu parte legitima, en
in. Lillam. €. lo al que fincafle, dezimos, que efton
o. quam etíá ce denen menguar tanto “ de la dona-
cion, faftaque puedan fer entregados
tenetPanl. de
Caltrinad in
quartanm. col.
2.6 Decias in
d.Lállud.colum.pen.co quád jurafimplicicer dicunt, quod donatio
interviuosnon impuracarin legicimamsni exprimatur. 1. fi quan=
do.$generaliter.Cadeinofiicio(o teflamento.lfimó mortis.in prina
fE.de inofiicio.tellamensencergo mentiiflam.l.particarum. Écvide
que disiin.d.la.
a D Aegualdad Sipracl exa Lilludos.ad
furgitinzqualicas,quádovnus filias h mplicem ;ale
terob caulam infargerct enim iniquicas,(iille donatarias ob caufam
conferrer,£edonatad”(implex nó,vbi ergo vnusili? haber donatio
néfimplicizalcermibil,non infargit inequalivas,neg; collacio locúha
bet:codé modo fivn* haber donationéfimplicem,Kob canfam:8cal
terob caulam tantum:tuncille quí haber duplicem donationem, con
fertdonationem ob caulam,8cnonfimplicem : quiatúc inaqualitas
nonfurgit.ita Angesn.d.Lillad.qui ctiamibiin fi.dubitat.quid fi do
natarius implexcnon vult conferreneque petic.vefbi conferatas, an
compellacuradhuc ad conferendume 8 cócludit qyfic,perillam.l.q4
intellige quando voltfuccedere:fitamen nolitfuccedere , non coget
Cade collatios Ec tuncin
'ow.re — fecundum Paul. de Caft.SDecium.ibi Kfacit.l.29:n ordina. Y auri.
8can Gitaliuscafus,in quo donatio fimplex conferatur,vide per Bart.
8cBal.Daul.de Calt.8clafoin.L.pactum ep dotali. Cde collat.
5 € Entenguar tanto. Addeauthencicam.yndefi parens.C.deinofficio.te
fade dixifupra.Lproximadn plolantepe.
Qlex. Po
amEraternonconferefratribus caftren(e,vel quali caftrenfe.negy aduen
itiumpeculiumeneg, libroscaufa fludi a parre donatos,neq; expen
fasin ftudiofadtas:meque quod miliciz caufa expenfirm fuita patre
cum co,concernuntenim harc non tantum vélitatemprivaram > (6d
Scpublicam que verfacur in militibus $ fudentibus.h.d.
1d UCabrenfe vel quafi.Adde.l.1.fenequecaftrente,ff.de colla-bono. El.
filiglicet.C.decolla,8.L.cú duobus.$.idem papinianus.(E.pro foc.va
de Xcleriri,qui veniuntad fuccefsionem cum aliisfratribus,non có
feruntíuum peculiui,quodin clericatu degentesacquilierant, .(a-
crolanétz.Gxibi Bal.C.deepilco.Bcclerí.
"y e Uaduentitias,.Concor,cú.l.fi¿Cade collatio,Bclimita % intellize, ve
pesto biquadatdefucceioneparre, 98 Sais probatar hc,
3 £ Ceneltivalo, Supra. 4spartica,tituat7.l 5.6.5.7.
4 g Tonon.Videshicolare decifirn,p nequemáciparas cófertadueticia,
vadeceffatdal ¡ú gdtradir Deciusin.d,L:fi.vbietiálalon dicebar, y
polTes difputando tenertilla opinio Tacob.de Raw:
ti.C.co.g dilpolicio.d.1.fina.non procederetin (ii
probaturerzo hic contraria opin.quverar communis. Kadde Azo.
C.decollain fummasio fi.dum tencelublariiam in hac mareria colla
tionum differentia interfuos, $ emancipatos:de quo vide per Bar. $e
Dotto.in.lefi
los hermanos de la fu parte legitima,
quedeucn auer. relpeétu
donad
Glez. V. Dequales ganancias non es tenudo el
3n.l. proxima
Ya hermano de dar parte alotro.
inglo(1.
h dzoslibroc.Ad
de aduzir a particion con
(us hermanos, las ganan-
LO Ú| cias, que fiziere por li que
fon llamadas caftenfe vel quafi Y ca-
ftrenfe peculium : nin las que fon lla-
madasaduétitias":fegund dize enel ti-
tulofque fabladelpoderquehan los pa
dres fobre los fijos. Ca las ganancias
quefizieren en alguna deftas maneras
fobredichas, quierfean en poder de lu
pas o noni : fuyas fe denen fer li-
res e quitas de aquel q las fizicre:clos
hermanos nó han derecho ninguno en
ellas.Eotrofi dezimos,quelos libros!
tit.<eÑuprosse
parce L Sib
Ba:tol.cBal.
nel filizo cul”
he
Baráo.L1.5.ne
que calfrenfe.
ff. decolla.bo
10, Cuias dir
flinéio que
ad libros, de
quib*hic,ima=
gis comuoi
ter approbaf
putatecitarar
Alexan.ini
donation. C.
de colla. $cpó
dera: verbu
huias. L.cúdi-
quocemprobaturprima conclufio Bartolin-d.
L fantemprid patre nomine ilizled non traditi,1m6
icfillusnon haberetlibrosillos precipuos. Hem
brosiplos fed pecuniam ad eos emendos, y
idemedoyve taleslibri,ficexilla pecumiacmpei,non conferantur,nó
enim videsurminorprelimprio donarionis,quando dacurkilio peca
aut ¡pfelioo nomine erat, quam (iápatre nomine Ki emptio £e-
¿talit,Sctraditio:óxica confiluie Cuma,con(i»40,Córneusconfista5a
col:2wvoluaDeciusin diéta.l.fi donatione,co.tin+licet Anto. de But.
aliud volucritcóf.59.Jtemponderain hoc delibrisiftam.! partitarús
cum dicityparaaprender.Si.d.l.3.cum dicit,en queaprédieffe ,ex qui
buscolligitar,quod fliusfolum debethabere praecipuoslibros datos
adaddifcendum in ludio:non verólibros ad hocnon necellarios.va
defivltralibrosadhoc neceffarios pater daretalios libros, ¡li elTent
conferendiin datis vero adaddifcendú, fué ad hoc fuiffent empúi, $e
tradit,(iue pater cosaliashabensdedicfilio, flatim valer donario,ciá
Gifiliusfitin poreltate:ne; paterpoflerrenocare,vtcolligitarex.dul,
z:lnfi.quicquid alias
viderurdonatio.
Scfipater mon dedil
hocvelintBarto.S£Pau.de Caltr3n.d.l.filizo
Euius ÉcBald.in dift.Li donationcin fi. Belic q approbet per ¡llas
1L.opinio Odofte.Stalioram,quitenuerant,quod libri dati hlio(cho
ari (untipfiospracipui,quali fin: in quafi caltrenfi peculio. de alijs
verolibrisnonnecelfaviis ad addifcécdum,licerforténecelTaril vel véi
Jesadmunus aduocandi,veliadicandi,non tencbit donatio inter pa
tee Scfiliumin poteflatemifi morte confirmetar:nifi pater dediller
eosfilioiam dottori:quia tunc tranfiree donation peculium qual ca
drenle scideníl pelle eficercard odon dio pans cuadiBar
8cPaol.vbifupra.SDecium indida.1.fi donatione.colym. fina. vbi
poltaliquos alioshoclimitar,nifire(ultarer magna inaqualitas inter
fratres,quod quádo fic judicisarbitriocommittitur, Scfaciteriamad
hoc quod not.Angelin.l.fiiz licer.ad finem,C.de collacio. vbi dicic
uodquando eealiquepreiunptio,quód pacernon habuerian
mum donandi,velutili ciuspatrimonium nonerarita amplum , $e
Tabebatplures filios,éclibri erant multi, 8: magni valoris, non eltves
rilimile patrem voluilTe depauperarealios,quibus opes magis necef-
faria funt,quam ftudencibus: 3 fictali cata libricfTent conferendi.8e
notaquod hiscalibus,in quibus filius tenereturlibros conferre fatas
el fiprolibrisconferat ftimarionern libroram fecundum Baldum
in.l.Macedoniani.C.ad Macedonia.per glofT.in.l.nepos proculo. f.
deverborum fignifitradiccciam Deciusinad.l,f donatione.in fi.Se
voluiteriamPaul.in.d.) fliz cuios. a
«Jenfes Added yaito.gopartitass.S Bara, dl
erfiesquero hicloquif.vbánorabil
fer pecunia caftrenfis,vel qual ¿vel aduen=
'wsarerna exiflentiain pecunio, dubio detali pe-
:dacum.argu.Lnenfenias.£.de negoc. gelts fabdir Bart
Se alían rati
nédicens, pra
terca pater eít
Jegicioms ade
mini ftrator
aduentitiorú,
ideo in dubio
prefamicue la
£ Cero admini-
ftrarorio no-
mine. L. cum
polt.$.r:ff. de
adminiit tu-
to. Se iíta ra-
tio Barcol. vi
decur conclu=
dere, etiam (1
filias non has
$.neg; ca
se, papud
elasdelpenías* queel padre dicffe aal-
guno defusfijos, para aprender alguna
Iciécia cn efcuclas,non gelas pueden có
tar losotros hermanosen lu parte enla
¡ció.Ello mefmo dezimos, q las de
[pelas ql padre fiziere, faziédo armar
cauallero?a alguno de lus fijos, dádole
armase cauallo,c las otras cofas* q fueré
menefter,porrazó de caualleria, q non
es,por quelos cauallerosquando tomá
armas:elos otros que aprendenlas Ícié
recia cias Smon fazen cfto tan folamente,por
ja bonis mas
termis. 8: facie Pro de fi memos , mas aun por pro
ad hoc quod
not.ide Barr.
án.l. ich.
de pecal.
¿xfubdich:
non_ obllare
1.1.C, dedor.
promiísio. qa
állud án dore
£ donatione
propterJnup=
communal dela gente ,edelatierra cn
quebiuen.
GLey.VT.como la dote o el arra quevefcibeel pas
dreporfa fijo o porfa fjazad dene denira par
ticion entre los otros hermanos.
¿J Ote o arra feyendo dada de
otri al padre", porrazon de
á calamiento de lu fifo,o defu
a ES = fifagaquello quele fucfle da
netur, Sccogi- do encftamanera, enfaluo finca al fijo
tur. quilibe-
ros. £. de situ.
nuptia, fedad
expenías fu
dj pater cogi
nó potell. Er
“ideo in dubio
oala fija porquien fue dada, e nonle
pueden demandar parte dellalos otros
hermanos, ninla deuen auer. E eftoes,
porelcargoquele finca de mantener el
cafamiento có aqueila do-e.E portales
prafiumendá — bienesnócstenudol departirel vn her
«lb expendere Je 1
de bomis filij manocó losotros.Masficl padre dicfle
allez.tex. qué
diicitad hoc videriexpreflum.in.l6.fde peritio.hared. Aduerteta=
men,qiltud quod paternon tenetar,neq; cogi pofiitad expéfas lu»
«ijpro filio,lismitari deber precerquá in udijsnecelTarijs , fine qui=
bushomo (ecundú confuctudinem $ conditionéfuzperíonz vine=
xenó potellyvtquód addifcargrammaticá, Scfimiliazadhoc enimte-
xnetar pater,veluradimpen(am nece/lariam:(ecas autem in Audiisin
quibushomines dicuntur militari, ScGne quibus quis potefthonefté
“viuere,fecundum conditjonem five perfonz quo, cafu procedit pri-
mus diétumaitadeclararBar.in.debonis.$. nonfolum.ff.de carbo=
ni.edi.videcriáper Lucam de Pennain.L.1.C.qui etare.lib.1o.Ltem
not.qp fi liusmale confumar gd ibi daturin (tudio vel prolibris, y
illapecunia computabicur fibiin Jegitimam, (ecundum Bald. án au=
thentica,gp locum.col.1.verfvltimo nota.C.de colla. Sctraditetiam
Joan.dePlarn.Llicer.C. de decurio.lib.1.5c Angelvinallielicer.C.
de colla.decoqui mifer écignoransin parió redit. Scadde Bald.in.la
Sifiliusfamilias.C.fawmil, hercif.qp quando filiusnon fludet: cum túc
Jibrinon linceiusarma,tunc judicarar, ve fimplex peculium. Er de
obligationibus, quasfiliusfecicin (tudio,an tencátur foluerg fratres?
videperBalin«d.Simputari.£cin.). filizcuius. columna.4.C. fumio
hercil.vbipoftBar.concludir,quod fi faétum cltin vita parris tale de
bitumoccafione(ludiis8ceftlicicuan Schone(lum, q fratres tenensur
Solucre decómuniperiuta ibiallegato.Scibi vide, an fillus pofirpera
Ficere ftudium mortuo patre cómunibns expemúis? SeporBartiinad.
S.neccaltrenfe.col.fi.8cadde Baran.l.Lucios.$idemrefpondir.ad
id inlwvnica.Codepericu.fuccef.paren.lib. 10,
1.Gflia.5.ncradas.Efmilaberd
llero. Adde.l1,5uncquecaftrente
7» Eármarcas decollabono. Bel.
Titul. XV.Comofe deuepartirlaherencia.
le dcuenfer contadasen lu parte. Eclto *
lot
A Gliusfamitias. Coti herfcil
€ dzasorrascofes. Vidindi. 6
d EQuesprendenlas
sexo iviliciaria.
gloffuper parelibros. Senor. hic q
dotecó fufija,o por fu fijo, o fizielledo
nacion oarras ala mugereltonce deve
fer guardado lo que dizimos de fufo en
Ialey G comiéca todas lascolas, Otrofi
dezimos, q Hclfñjofizicre algunas deb-
asen vida del padre; por lu mádado:
oquefetoraró enpro del, qtalesdeb-
dascomocftas, deuen fer pagadas com
deaduoca:
verlo. ia
- E.l.laudavile
Codetta
z nie CTA
munalmétedelos bienes de lahercdad ¿9Non rencor
delpadrc.E aun dezimos, quefialgúo — Slius dorzaue
donationc .p
piero
Ju cias a
monio pat
per catraneí
dará cófeires
Ea
elos herederos refcibiclle losfrutos
dela heredad, q tenudoes delos aduzir
apartició entre losotrosherederos. Ei
[gunas delpélas¡fizo apro de la here-
dad,oé coger los frutos deue ferentre- z
cancur de cur
gado deilos,elo alquefinca deuenpar ya
tirentre fi, comodicho aucmos. diliz la: parás
Ley. V17.Quales delos herederos denen tener YE Miss tora
los privillejos e las carras dela bericia, quído
elteftadornonloouicffe mandado.
p
falladasen los bienes del fi-
nado: filosherederos fucró tiicdoe
muchos aquel las dee to- e €. padre,
mar enficldad,q mayorparte Xowiercé E habeas
DES E in potellate.
La herécia.E otrofi deue dar trallado de £ 4 .difjo o ale a
1las,alos otros herederos: e moftrar les oncorda
E á ad. 6 as
el original dellas: quando menclter les
fuerc.Efilos herederos fueréegualesen
las partes dela herécia,aq llas duetomar
en ficldad, q fuere mashonrrado! e mas
deiudis.fequitor.verficaquidí eo
famil. hercif. St Bal.noucilei
dotedol.
orfiem, A
herdif.8i cúdilis Azo.C.co. 4. verficem debitas
efeSiwe cospercipiaspoltadiáhicreditate, fine
Lintercoharedes.$.£:uétus. Ttamil.berd.J.non ellaw
eo live ex diuerlo.ffco..
3 ospenas.Concord.cilhiscófequenter.$. Sampras. ff
Sclulraredes.5.ivnuséf.co. dle. Ll.
29 Non diuidácorin(tramenta haredicaria:(ed fintapud haredom
vis partis Bcdorczteris copiá:fedfifunt aquales , tencat ea honor
sior, Scantiquior, ¿cmelioris fama,nilificfocmina, cui ettam nobilio=
Yiprefertarmafculos.fizuremin omnibusfunt axquales , forte diri
1maruryout donec cócordent deponátur: hoc dicit.
le dQuerayor parte.Concord.cú.1.i qui funt cauricnesTfamil. here. y
Sccumnora.perAzo.C.co.in fumin.col zuverhicem veuiune tabule
vel cautionesifiañitalicuihoredá prelate (int cautiones,
'mencartunctsaduntur cilednon priníquam haxedesdeleriplero
caucbichicprelegatarias,vt quotiens defiderara: fuerine ratione
copiaillarum.).Pomponi 5
1 eL21ashanrrado.Notahic de digniori praferendo.adde.l procur.
C.deedend.vbi Baldus dicit,quodinhisque"
jensdignitasnihil operareturS alle
«flerpollea vilior, prop
auferenda + Si deponenda
quia inftrumenta penes vilem perfonam non debens
fami, y
ma
fi que fune
ur decidi, 9
anciano”, e demejorfama. Pero fi mu-
ger fucrecntrecllos,maguer fea mas hó
rrada o demasalto lugar Glos varones
porcllononlasdeucellatomar, masal
uno delos varones.E fi fueren eguales
en las partes dela heredad, cenhonrra,e
enlas otras colas : eftonce deuen echar
fuertes qual delloslas terna:e aqla quié
cayere la fuerte laseenga, e de traflado
dellas alos otros, fegund quecs fobre
apor" dicho.Efi acaclciereque le non acucr-
xe, qui cit dí .
pio ve has denen fazer efto:cftonce dezimos, que
rin eccle- ]3s deyé meteren ficldad cn facriftania
fiafico: logre y ER
maier maru: Uealguna eglela que las guarden, falta
te ergo decec — que[can quenidos.
prima verbús 4 y
«e tradiBald. T2L:)V 121, Como aquel que siene los prinille=
ime.tudecon: — joselascarrasdelsherencia pormandado del
tromer fend. — refladorlos deuemojivar alos otros cada ¿les
apdl pares ter. AN
$ videbis in ESE
hecds Andando el fazedor del te
ftamento feñaladamente a
Al alguno delos herederos!,
E que cl tenga en fupoder e
en guardalos preuillejos, elascartas de
las cofas de fia herécia, decimos, queen
ante que leaétregado detal manda, de-
ue darel traflado alosotros q fonhere
deros efcritos enclteftamento conel.E
otro fileshade darrccabdo que cadag
mencfter ouicren cl original de ag] pre-
x dizrior,
quam hábense
veile, veuradie
votú depone-
afliCto.vbi fa-
cit mentioné
de ifo diéto
ld. vbi tra»
y fenior
debeac — vic
no votare. $
adde que eras
dirSpecula,ci-
tu. de aduoca-
to. $.1am nunc
lendú. ver-
Jicu. iuniores.
tameécintit.de difpuratio,Scallega.aduocatos5.polthoc.in fi. Quid
¿ute dejnflramentisreilegaraa anadhuc debeant remanere penes
Iueredem vel tradi debeant le zatariamavidein.l.in(trumenta,C, defi
deicom.SBal.in1.6 prediorum. Cad legsfali. vbi dicie q remanere
lem originalia,perd.l.Inftrumenranifi tota res
nalia debenturaccefforiéalleg,Specu.
tito. deinftram,edi.j.nuncaliquaverfi.fed queritur.
es enciana, Concordat cum. fi. defideiníbru.Sc de quafumpra
fuivinla lex. Kponderacum dicitfeniorem Se honorabiliorem: nana
tune ruior pra fertur:cu crera fnt paria, 1 enim conflarer de al-
teriuspleniore fide,vel vireuce, tunc maior ztasvelannorú numerus
pon clletatren dendus:led eligerar habens maioréfidé,vel virtutem,
in authentico demonzch. Sei ioris.C.deoflic.reéto.prouin.
conller dealterius pleniore fide fitamé eras vniuse(t ma
equaagifilleprefercor.l pracipit. de adilic,
e te(tib.S Floria,in.d.l.fin. Senora hic de pres
¡entoramntcadde, «p adfenioré pertinetconuocario cap.vbi
mo cibaitusdepurarus fecundum Innocentsin capitatade maiorita.de
Sevide Archidia.in.c.dominofanéto.5o.difin. SedicicBald.
z.prasterca ducatus.de prohibisfeud. aliena, per Federi. q (i domi
icudi decedit pluribus filijsrelictis, pipfiinterfe ordinabútcui
eilecur fidelitas, 8 linon ordinant, y velvafTallus polic
¡ter fecunda quoldam,velfecundum cum q faciecki
jori-pertex.in.d. le fideinítra. Ec per notas
cen. vbifupra,lrem in beneficijs conferendis praferendus
eradic Barba.confil23.(criplit pfalmiftast, volu, Rochus
inrepatrona.fol.Sacolumzvbictiam allegar quodam có
duo pralentarencar ad regimen holpitalis ,fenior
penestenioreml.cuin
evbifunt duo extrema , S dubitarur de medi:
cul extremos
rú debeat ap-
plicari , vel á
quo denomi-
pari, apli
sidebet, Sde
nominari 4
villejo,o de agllacarta,para moftrarloé
juyzioo fuera depleyto , qlo mueftre.
Exúdezimos,que fifizieffe máda el te-
fladoraalguno delos herederos aparta
damente de algundficruo que ouielle — verulliori, tan
feydo lu mayordomo €, eq ouicfle te- o
nido en fu poder los cfcritos delasren tipus, eo
tas, e delas defpenías delosbicnes del Ha: F.ñini.re»
finado,non dcue fer entregado del ficr- E
7 uojaquelaquien es mandado; fafta que +» 4 Si teftacor
de . Áufsic pones
de cuenta“a losotrosherederos ,deto AS
daslas colas que touo enfu poder. deinítrumena
ta effes prius
deber cateris
copiam dare
« cauere de
edendo oie
/ - malefi op? fic
5] Or fazer particion de losbic vic. lentas
GLy.T X.Quando la particion es fecha delante
deljuexpor fa mandado como deucn dar re-
esbdolos "ymosa los otros defisxer fanas las
cofas que cupieren en parte acada"vno.
A nesque han envno los here- ¿4minittrato,
Le re coharedi
deros viniendo delante del — prelegatopr>
judeador, deticlesdelu oñ- ell cateris red
denda admi-
cio'mandar delpuesg la partició es fe-
cha,q denrecabdo+los vnos alos otros
Ghalgunootre eltraño demádafTe de
fpuesal zúacol
parteasiguno dellos , moftrádo que ha
derecho dela aucr, todao parte della,
quefilevenciere porjuyzio , los otros
herederosfcantenudos defazer le cmié
nilbradóis ra-
rio quím co=
bercdi (eruus
A tradatarr ho d.
delas que cayellenen b € eslguno de
los herederasa
Cócord. cum
L páponi”. f.
£amil. hercife,
€ E stayordo
os defa Adde. d
da deaquello que afsi perdia. Pero fiel e pesciapdo
y 0 Ed e
padre ,ocl teftador particífecl mifmo e Curia 3
E ex hoc Flo
siain.d.Pomponiusánprinci.q fiteflatorlegauitandillam, quites
xebattelam,vel banchale,vel quid imile quod haresnon tencateril
lamtradere legatario ante illudopuscompletum , €: camilla red=
ditiorationisretardetiflam pralarionedebearetiam retardare exeo
cutionem perfonalemintalem adtorem, Sfaciteciam. Lcum forense
f.de conditio,S demonftra,8cin cap.1. deobligaad ratioci. Sade
quodnor.Balin.l.s.C.deteruo commu.manu.¿loan.de Plat.in.la.
Codercispoftula.
a ali ifionciudex faciarcoheredes adine
vicem decuiélioneproritrel 'diña patre vel reftacoretit faéta diui
fio,non tenetur vnusalcer se use parts cuiéta.hd.
€ EQuedensecabdo.Concordatcur.l heredes.$.item curare. E. fami ler
herci.Schicetifla caurio non preiterar,adhuc agecur de cuiétione :ve
tenetAzo.C.co.infummna.colli.veríí.cltautem iudicis officium, 8
gloin.d.$.item curare.S probatu: n.l.lsFamiliz, Coco. vbivideglofo
notabileminilta materia. « Decium confil»qa,
£ Qarticfe el mifmo.Oxtam haberadl.cum pater.$.cuidt
Sclimicajifirefpeómlegitima per (cimusáin prin. Ca
telta.£nor.Alberi,in.d.l.hueredes.in.$.mibil. Sci
amEaCaiudicialiterhereditati:
delega.z y
inoficiolo
.itemiurare. Ec
bi juixomz2.
inf.queiion.ffdeverborum obligar. limita Se áfarn
1.8, d.$.cuiétisinre per reftacorem políella; fecus vero finon ellez
polea vevuleBar,in.d,$.cuiétis.dum refpondetad.l.cumalienama
in fin.C.delega.Limita ctiam hochaberelocum, nificon(tarerde vo
luntate teflatorisfuitie,quod equaliraselletinter haredes feruanda,
yesradieDeciusconÚ 349 incipicon(ulicexcelendiimusinfecan
o dyblo.
Titul. XV. Como fe deue partir laherencia.
ies fralis.
es (uasinter cohrrredes diftordátes adin
mo fiatdiuifio.itéorta quetione de cób.
ibijndex:éclipór p antiquoslimites determinare, bñ gd
nites fierimádet, Si partinon obedié porná arbitrariá
appo: E e
la Sta ifeds. — Ya heredad enfu vida étre los herederos
Cócord. cuma
afufinamiento, fidelpues queclfinafle
venciellen algúodellos enjuyzio,algu
na delas cofas quelevinieron en fu par-
to,cftócelos otrosherederosnó feriáte
nudos defazerle emienda ninguna.
de ofiñc. judio
vnde Se adi
dicare. pofler
Judex vni
prictaté, alteri
viomfruá
A quis putans.
$.po. F.cóma.
diuidan . gd
dicit notabile
Azo.C.famile
here, ¡fmma
col, fisverfiicé
ep notabile cit
de femper in-
tellize exiflen
te julta canía,
ve fubiicit ita
Ze). X.Que poderioha el juezante quié vienen
a pleytolos herederos en rax$ dela particion,
5 Odcrio hacl juezante quien
pidicren la partició los here=
deros, dela mandar fazer en
la manera q el entendiere q
fera mas guiladas, e masa prodellos. E
poréde,quandocl vicfle q algiacafao
viña?,quedeuia fer partida entre cllos
femenofcabaria muchoS, por fazer mu.
chás partesdella,bié puede mandar que
laayatodaclvno,olos dos%,E puedefa
zer obligar,a aquel oaquellosquela o-
vicré,q dé porlu partea cada yno delos
otrostantos marauedis, quanto cl al-
mare”, Gpodriávalerlasfus partes, que
aulan en aquella cala, o enaquellaviña
fi partida fucfle. Effo milino deue fazer
en las cofas quefon atales,G fe non pue
den partir fegund natura guiladaméte
afsicomo cauallo,o otra beflia, cadeue
lo apreciar quáto vale,e darlo al vno, e
mandarlequefegúd aquel apreciamié
uehie contra
malcuolos, $e
pelúimos hue.
xedes quí liuo
pol
widiperftlcos:
vel “particas
non em d
fer diu
ta ve patrimo
sium corrum
patura vid.glo.
in.la.C. quan
dot quib. 4.
Aforriorifilitequus,velbos,(ecundam Odofted.S Floria.in.d.Lan
tepea8< habesinfrainiflal.Floria.vbi fipra id? de naui dicit reprehé
densfattumPabii Labeonis,quicum 4 rege Antiocho, quem bello (u
peraucrar,exfocdere afto debereraccipere dimvidiam partem nauid,
medias omnes fecuilTefertur , veeura tota cla(le priuaret verefertad
hoc Valerium.
3.6 Gatucho.Nota hoc 6 facitlonam 8cfifacin fina. 8e que ¡bi notantur
perglo. 8 DoBodEf cert.pera.8cillaresnon dicicur poffedividi que
fidividererar efTetcum deterioracione,vehicSctraditBal.in.l.Sanci-
musán finein prind.Cade dona.
4 d Golos dos. Concordatcumiuribus,de quibusin glo.1. Seno. 11.80.
adofiicium.C.decommun,divid.Scum.5.quadam. Inft. de adios
Stintellige,quódilli veliliseit perindicem adíudicanda , “qui vice-
rintin licitatione,vtin.d.l1.8Bchad oficium,Bedeber totares aftima
vi8clicitari,vein.lunzuios.4i.Efamil, her. Bcnotghind.l.. C.com
mun. dinid.cum enim res commode dinidi non porel? , veniendum
eltadlicitationemsvtin.d.l.8c ad officium.dicittamen Bald.in.l.
Sancimusáin princ.circafi.C.dedona.quódfituécego habemuscom
munc holpicium,Éenon potelt commodédividi, quod judex deber
deferrelicitationem habenti maiorem parcem:quiaaliquid deber o.
petari maiorpars.Er aduerte,quialafon in.$.quadam.]nft.deadio.
column.8.verfi.dicebartamen fingulariter Bald.aliterrefertiftud dic
¿tum Bald.fáilicerquód Baldusvelit, quod finlicitationerci, quee
Soporte din ranferealal roda ana sofa
maiuspretiumaltero , quódhoc cafu preferatur habens malorem
partem »quod (Jicetfecundameum Baldnsaperrénon dicat) placer
Jalo.pertextán diBtad Sand in.Sperea que not: Baldas
poftylolin.l.fina,C,communia de lego.certé Bal.non dicit, quod a
Jafonerefertur:(ed puercrali fuperius , Se fic quid habensi
partera licprimus,qui licitec.Ecli habensminorem,plus non o/feraty
xes mancacapudhabenrem malorem partemlicicantem,quod tamen
fatis in idem recidit: curo Íntellectu Ja(o. Admitticur áliquando
tertiusadlicicationer ex cauía , fecundum quod habetar in diéta
1.ad ofliciums
quideñ fi ta
to,G defuparte a cada vno delos otros
en dineros,elos herederos fon tenudos
defazerlo queles eljuez mádare en cfta
razon.Otrolidezimos, queleuantando
fe defacuerdo entrelos heredéros,o en-
trelosotroscon quié ouiellenfus here-
dadesvezinas,fobre los mojones, olos
terminos dealgúdcampo, o de otrahe
redadf de laherencia, de manera que fe
non puedanauenira partir lo: eftóce pa
ratollertal defacuerdo , deuecl fuez yr
aaquelcípo,o aglla heredad, eyeróque
esaquello,fobre q fe defacuerdan. Eli
fallare y mojonesantiguos', porquelo
puedadeterminar,deue y fazer,aquello
¿Gentédicre que feramasaguilado:por
quecadavnoayaluderecho:eli los mo
jones olos terminos fucré étremezcla-
dosde guifa quel mojó o cltermino de
la heredad del vno,étre en la del otro, li
poraquellaentrada puede nalcer cótié
daentre ellos:cftonce deue mandar mu 5 a
darlos mojones, e ponerlos de manera £ Ec dee s
queaquellacótienda puedafer tollida. - tra heredad,
E deuccondenar a aquel aquien acre- a
fcicre enla fu heredad; porrazó delmu ter prada ve
damiento delos mojones, quede al o- pS
trotantos maraucdis,quantosentendic oc anlara
re quevale la tierra Gle toma, porende-
regar los mojones, elos herederos , e
terrius.fivianis
mofas pP of:
ferens , quám
res valeat 2 vie
ind.
per Bal
J.ad officiun
8cper Lalo. in
d.$. quedame
8cper Angel:
Silmol.in-l.g
Rome. $. co=
haredes, (dé
verbo. obliga
€ UQuanto el aj- 5
marea Hocpto
cederet, quan=
do cohuwredes
vel cólocij nó
do ,túc enim
zflimacio rel.
fir judicantis
asbiuio. vel
peritos in are
te eleétos per
judicé, vt de.
claras Angel.
in. l, fecunda
regundorum
1. Grua. $. hoc
judicium. (E
fin.regundo.
E er. Concordar cut. li irmptione,inprin. St. $:ad oficiam. E. 7
finium regúdo. Sc not.de vilioneiudicisoculari,que cófercin multis,
dequibus per Alkscri.in.d.5.ad oficiom.
h dotojones antiguos .Concordar cumdl.infinalibus. fffinium regund. 8
¿eftandumelt finibus antiquis,nifi noni probentur, vehic.Bin diéta
Lin finalibus.8%.Lfecunda.dcibiBald.C.finitimregund.vbieriam die
citBald. quódrermini aparentes habenturlocoin(trumentorum, de
quod quanto antiquiores,tantofuntefficariores,cvbiiílinon appa=
xerent probanturlines perlibrosantiquos:vel per telles $: famam cú
alijsadwiniculis.c.cum caufam.deprobar.c, cum olim, de ceafib. 8e
Specialeeltin inibus, p perarguprobentar(ecidumlcan. Andrán
cali papa.de priuile.lib.6.8ívide per Floriasin.d.lain finalibus. 8 Dex,
ciú.cóli.109.Scaduerte, y vbielletincertitudo de limitibus interme-
diistextrema añ ellent certa,accepra chordula deber menfurasi , de.
vno extremo certoad aliud certmm: St media debentregulari perifla
extrema:quia ex extremis colligif mediúavtin.c.quia lentculp.80
¡binorgloaS.difl.8cvide glo.insciin die. de confecradift.5. £ Spec
da tin deprabo fiel vel Selquent besterepúnedd na
Barán(uo traft.deallmuio.figuranzo-8. pol cúBal.in. l. item lapill
col.4.fE.derer-divil.vbi diciit,q fi ex cónentionepardúfuntconfixi
claui,ab extremicacibus vtriu(a; Ripa Auminis, vtpereos méltrerar
quancipofsitaliariclufa,Sipoflea vnusclawfitablar?,Snó appare
vbicrat,q tunc ex altero traníduéta linca per dircétum ponitux cla-
nusquieltablatus.ica quod totalinea fic qualis,ficeciam vrum
tremum regular plura extrema in dubio.argu. la M.dereb.dub.E-
prelumunturefle media cuius funt precedencia Ec fequentia,vradda
: citAnd.de Yferánrubri.qua lintregacinprine
i EosmejenesCscord.cú las iudici. 83.84 in prindT.Gni, regúd, y
ua
Daturtutormalculo minori.
Seíta partida.
CTitulas decimos fescrnsa
En
«foeminz. xj» annis : vteum
Bbonafha tucacur etidinuitis Knonpetentibus minoribus: £ elt of
ficinw virilezquisad vnam rem vellitem non pote(t tutor dari: fed
incauía fatus
papillo mota
potcít iudex
el dare tutcré
ad libertatem
feruandam $e
bona.h.d.
Si zibre, Non
enim pór dai
tutor feruo,
velei qui elt
in aliena pote.
fate, vehicSc
inft. de tutel.
12
inprin.an au»
temlaicus pol
Sit efe turor
Adtir. ff. ClericizBal.có-
Sinfi.d fl. as. volu.z,
tute. Gin Íecundum no
mioré imprel-
fionem. inci
pit cosfil. in
-queñtióc ia.
tenct, q pote-
Eleleia
mus tutor dle
vici ficut edá
clericuspót el
fetutor legitis
muslaii.capa
peruenir. £6,
dit. S contra
illud cófliua
Bal.arguit De
cias cofilaiso.
dubicamepii>
cipalitor. Cola
pe. pnóvidea
tur eric»!
quí tuto.
dapol.
cuindlaicus
bercpolis,ar-
bene qui
as,
debi
lifiinoScquia clericusvideturres fpi
1ópoteLvr noc. Abb.in
bue Deci inclinar
liceccelefiallico,Scg diétú Bal.j
percum,Scfortcin prafticaficlericusin minoribusnonel
s¡ideibi.
nutoin veri.quí
al otenorde carorzeasóos. Addcin(ticaquib.mod.tute. finidn princi. €
los otrosqueviené ala particion , deué
obedeceral juez en cítas colas fobredi-
chas: ealos quelonon fizieflen puede
les ponerpena de pecho fegund lu alue
drio,fafMquegelo fagafazer.
$8 Titulo.X V De co-
mo dcucnfer guardados los huerfanos
elos bienes heredan defpuesde muer
tedefuspadres.
7] Verfanos fincan a las
|| vegadas aquellos que
heredan los bienes de
otripor parentelco, o
porteftaméto, porque
ha menciter,quetábien ellos como fus
colas fan pueftas en buen recabdo, de
maneraque por mengua de edad non
pierdá,nin meno(caben delofuyo. On
depues enlostitulosátedefte diximos,
enque menera puedeome ganar las he
récias,closbienes deotri,porteftamen-
to,ofinel porrazon de parételco. Que»
remos aqui dezir , de como deuen fer
guardadas, quando agllos que los here
dáfondemenor edad. E moftraremos
que cofacsefla guarda, aque dizen en
latin tutcla.E aquíé denc fer otorgada.
E quantas mañeras fon della. E quien
puede fer dado por guardador delos
Íucrfanos.E poreuyo mádado.E qua-
lesnonlopueden fer. E eng manera de
uéfazer cfta guarda, tan bien delas per-
fonas delos menores, como deus bie-
nes.E en Glu gar deue fercriado chhuer
fano.E có quié. Efafta quanto tiempo
deucdurarla guarda.E cl officio dellos
E como.E quando deue darcuenta, de
tales bienes como cftos.
eualis, que laico fube
prin=colu.8ade in:
daritutor clerico: ditcamen
d.cófiitadebeat imtelli
ach
pol
feruaretar quod etiamá iudicelaico datustutor te-
fdo ruto.Sccura.dataab his.dúrener,ppa
e dari tutor autoritate iudicisecclefal. vide etiá Al.
Jafezúda.C.de cpifco.éx clerica dum tenet
ii "us 8s ecclefiaflicas confentidt
Ke videin materia Ange, Aretin.in.$.fedhoc jurc.in
aucem.Sin verli. fed aduerte..
cituto.vide.l.(inemo.S.fin.fT.detelta.e. Scin
¡rie daras tucoriplo jurenontenerdatio.l, Sei, FE
€ Gsobrelascabegís de losmezores Concordas
detuto,8ccura.dat.ab his,
Sinfi.coinprin.
«lin princi. de tute, 3
d Uoaguernoquieran.Concord.cum.lnecnon.Fadetuto. $e curas dat. y
ab his.8ila. ide tute.
e Ce fora
bre.Concord.
A Ley. 1. Quecofá es guardaza que dizgn en latin
Tutela, eáquiendene fer dada.
Vtelatanto quier dezir en
latin como guarda en ro-
Sy) a]| mance, q es dada cotorga- e
[és S da al hucrfano libre* me-
nordecarorzcaños': ealahucrfaname
norde dozcaños,q nó lepuede, nin fa-
be amparar.E tal guarda como efta , o
torgacl derecho a los guardadores fo-
brelascabecasdelos menores", maguer
nó quierá,o nonlo demáden ellos. Pe-
ro fi pleyto fucfle monido deferuidum
bre*cótraalgúd moco defta edad, bien
le puedecl juezdar vn guardador, q le
áparclalibertad delo fuyo. Otroli dezi-
mos q el guardador deucfer dado para
guardarla perfona del mogo fefus bi
nes,c no dene (er puefto por vna cola?,
ovnpleyto feñalado tanfolamente.
GL).1). Quentas maneras fon de guardadores
deba
IN tres maneras pueden fer
<jetablefcidos los guardado
delos mogos quefincan
=úliuerfinos.La primeracs,n
do.el padre cltablefce guardador a fufi-
joen futeftamento?,a q Maman en latin
tutor teflamétarius, Gquicre tanto de-
zir,como guardadorquees dado en tc-
ftaméto deotri.La fegáda,quádo cl pa-
drenó dexa guardadoral fijo cn fu teta
míto,cha parientes. Ca eftóce lasleyes 8
otorgan [ca guardadordel huerfano,
el quees mascercanoipariéte.E cfte atal
esdicho en latin (tutor legitimus) que
quiertáto dezir, como guardador que
esdado porley,cpor derecho, La terce-
ra maneracs,quando el padrenon dexa
M.detella.ture. Ulex, IZ.
ci. l.ciqui,8c
1. curatore, $.
deruto, Bcn
Ula perfona 6
del mojo. Tu
corhangnon
folum
dacur
rebus: fed exi
ve ioflruar pu
pillum bonis
¿noribus ¿Scfa
dar
que per
adejus cómo
reliqua
dú,fecundam
Bal;
tutores de cu.
ratores dican
tur dñi mino
ve hi qui
obiiga, fe per
habe, res
mino,colla. 6,
E
not.Bar-
10.nórihiabe
tur loco di
cú pupillo
Spoli
dun,
ff. pro empro»
Por vna cof» 7
Adde, L.certan
rú cú duabus
fequentib”, (E.
de tefla, tuts
K
.certg añ
roiin(k.quite
Rta.tuto. dar.
pol. Sc videqp
not. Bar,;
ñ
hareditas.
¿mEltenimeriplextutela,fcilicecteltamentaria legitima, Se dariuardeo
ficienteantemteltamentaria elt locas legicima Se iftis duabus dei
cientibusperuenicurad datiuamahed.
h GEnsefamento.An polsictutor dariincodicillis,tradieBal.i
Sr
ápatre.Cadetefiacute voi polt Cyn.tenet,quod non debear tí a jue
dicecófirmari,ficut quieTerdatusin nó folenni teftamento, $e quid
felt (pestutoris teltamenta
vel teftamentarius defijeefTe,an perue
niatur ad legitimú vel datiuúzvid.]. fi quisfub conditione+Gx ibi Bar»
fdetel
te.rario.diftra,
ute. quod not.Nico.de Neapo.in.J.fitutor.$a. fade
$ Catas cercano. Etfilegicimos defijt,an perueniatur ad datiuum ¿velad y,
nad.
alium legiúmú: Bar.in.
Giupcrfipeslegiimi ScperDalan,
.1.£i quistub códitione,colu.a.vbi gd
i.C.delegititucesdcloan, Fa-
beránft.de fiducia.cute.vericem.de vides fiapud, E. de legiti
rodeó
Titulo. XVI.Dela guarda delos huerfanos.
to.8el daiuus defijteffe,an perueníatur ad legitimamavide Bart.ihie
dem.Scan filijsadoprinis competalegitimarutela,vide perBartol.in
L.rMfadetella.tute. Ce iplures intruroseslegitimi,an decernacur tu
relavnitaricumvide.l.lezitimos.ju.8cibi Barcol.Hde legi
habentitcorem legitimum non pote(tdari dasiuus.lafilororis
tutor. da. pol.
¿can li ban
Rardihabeane
Jegicimos tu=
tocesavi, Bald.
in.l,matres.C.
quando: mue
Ler.tutecofica
fung . potelke
Etaduerte,qd
nulla cura ell
legitima , mil
fucioflicer in
9
.guardadorafu fijo, nin hapariéte cerca
no glo guarde:o filo ha,es embargado
de manera non lo puede, onóloquie
re guardar:c eftonceaeljuez de ag l lugar
lc da por guardador algú ome bueno
eleal.Eacfte guardadora tal dizen cn la
tin,tutor datiuus, q quicratáto dezir,co
mo guardador ¿cs dado por aluedrio
tutelafic:vide — deljuez:eporq ha departimiento entre
unas eftos guardadores:queremos fablar de
¿perBare.in cadavno dellos:e primeramentede aql
aurg.veliqui quecftablefce el padrea lus fijos, e alos
obliga, feper-
Ñibese haber
res mino. ci
otros quedefcienden del.
tutorperpatremín teflamento.de pateráinprinc.
d Egrefonenelrientre.Concord.cum.l.£Madetella.cute.Sevide e
IinemossfiScda )s videtur dedifle filiabus cam natís quam
nafcituris.lai quis fliabus.fTco.
€ Men poder d. fu padre.Adde.d.)
E
8cd.5permillum.
Qiex INT,
29Non porcít
efTerutor mue
tus nectordas
necfatu?, nec
fonenel vientredde fu nradre. Pero lo
quediximos delos nietos, fe entiende,
queelauuelo lespuede dar guardador aan neo
cnfuteftamento,li defpues de fumucr= — male morige=
te,nonfincarcel nieto enpoderdefu E a
dre" : e el nieto aquien fue dado e nee maliés ni
guardador, deue cftar en poderio del, fimater £a-
con todos fus bienes, faltaqueaya cl ie Foros
moco cumplidos catorze años, elamo
dicá promit-
tens durante
tutela nonau
galosdoze. bere Se Velle-
yano renun=
4 Le). 1111. Quien puede fer dado por guardador _;cians.hod.
£ A asudo,Profe- E
quieur. notas
perAzo.C.de
debuerfanos,e de fus bienes: e porcuyo man
dado.
A ley. 111, Comoclpadreo elauuelo puede des — [CAFE SNLque fuere dado por guar ellamenteia Ad ute
de tutore de SMardadorafa fijo,o a fu niero. d ES 2 dador de huerfanos , non Lena. don C.quido,
e L auuclo o el padre P puede b q/3) cue fer mudo ;£nin for- poe AS
timo.Lfinak 2 dar guardador a fufilooafu BB Sldo , nin defmemoriado E, candir pete
a nictoque eftonieflcen fupo- nin delgaftadorh de lo queouicffemin pe-S 6.8
a.leéta, C.de
inerdid.mae
triint. pupill.
de. Eliana
mus tutor de=
fignetarin' te-
Ifamentotiorian perhocefficiarurtutorte(lamentarius, Senonlegi
timustvideperBal.in.lmatres.C.ad Tertula
Uefionce.No.hocverbum, Scadde quod nulla e/tdatiotutosis (fuí
procelTizm ad dandum tutorem datiunm,finon fuienarracum fusici
quomodoal! niorescelfantin petendo :cum fint admonitil.
h vi peruro.pol.G«.l.quod dicis.C.qui dare tuto.
pof.tenerBar.in.L.tutorli pecitus.Adetur. cura.daraab his. dcelt de
menteglo.ibi Scibi Bal.8cvideinilla materia notabile conil. Alex.5e
volu.confiaór.fuperprimo dubio.
der:“eque fuere menor de edad como
defufo diximos:e efto puede tambiéfa
zer alos quefonnalcidos,comoalos q
za
Ciel.
amHabensfiliamvel nepotemin patria poteflate, potellei in teflamen
to dare turorem,S etiam polthhumo,niliper dandis mortem it in al-
reriuspoteflarein recalurus.li.d.
1D del padre,Non ita permittitur parronis adlibertos. 1. quitutelam.$.
Soopuberi.ft.do telta.tutel.Scan paterminor.25. annis pobit dare cue
toremfilijsinte(lamentozvideperBar.quod ficin.l.quero.$.Lucius.
.co.8cin.|fiplures.$.quanuis.fE-deadmivit.cuto. Ecnot.quod quili
berpotell darerutoremimpuberi, quemjiníticait 6 nibil aliud ha-
ber.l.ñi parronus.£edeconfir.uto.Sóbi per Bart.quidíialia bona ha-
VestcildeSalyos poftglolin eater Cade telaxate Bio inturore
teflamentario requiracur decrerum indicis? vide per Bartolán..legi-
timos.ffde legicim.cuto. vbidicit, quod fic mili tellator ei decernar
adwiniltrationemvideibiin prin. legis. Sed an filio prodigo pater
politdarecuratoremrextadicitquodficind.pen:f decurato.furio.
mo de plusvidetur pofledici peristurr rexr. quod fi pater qui poi
det maioriam:habearfilium prodigurn 8 nepotem exzeo pobierelin
querenepoti maioriam ¿cflio prodigoalimenta. Aduerteramé quia
texilleloquieurin legitima, (eun bonis quar haber áparre, Se diuetía
ratioeltin maioria antiqua que haberura primo conflituente vnde
meliuselbdicere quod polsitpater tali prodigo interdicere admini.
(trationein Sciudexid (equi debeariuxcra diétamal. -
2 0 Qouecfuniere en fupoder.Concord.cum. letefta:tute, 8. $ .per-
mifliun.inlt.detute . Alljsautem vel nepotibus emancipatis parens
non porefl darerutorema(i tamen dederitconfirmacor datio omni+
modo.ifineinquilidone,nifcaufaproprer quam datos fueric ¿mue
teturin co,vefiexamico hatinimicus, vel ex divite pauperior. |. par
terff.co.Scin.S.fin.infl.deture:S cúamáilio exharedato potelt dari
fF.de tute.mi-
nusautem ple
ne: audientesy
poffunt_ elle
tutores,(F. de
. E y Jegicio tncor, ly
po.8cfiSclifta vicia luperueniant extinguiturturelaiam (afcepta, de
s.mutus.Scibi Bart. s
'emoriado.Addcal.fihgreditaso5.6i furiofus£Edece/t.tureSinít.
co.Sariofus. E
h tii 8chifuriofum habentexitum «eis dantur cura- 3
roresd.hisqui-S-diuus.E de tuto. cura.dataab his.Scvide per Barco.
in.lfidecura.fuio. E Lafoio.L (is cui bonis.2,8%,¿.columff.dever
demalas maneras!.E deue fer mayor de
veynteecinco años: *e varon! enon
múger'. Fueras ende , fi fuefle ma-
a
EQUAL
1 Quin demalas maneras Ideft de malis moribusinam fu/pe£tum tutor y.
cum elfeputamus,qui moribustaliseftyvtíwpectusfid. fufpedta. ER.
de (ufpec.turala.citaainfra cade pardwvelquiaforteinalijstutclisma
lefitverfacus.l..$.(iaucem.£heo.
L doayor de veynte cinco años.Concorscom.1.fi.C. delegíti.tute, Secú
5.farious.in(t.qreftauto darpol cc. lainfta.ti.nledan minor.25u
annispoterardaritutorin reflamento:ita quodinterim, fuertes
nor,dabiturá iudice aliuscutordaciuns,6r completa erareerittutor te
ftamentarins,talisminorvidetur q Gcpertextuin diA.5.faciolus.8e p.
Lquero.$. Lucius. fderefla.cmel.vbi hoctener Alberic.illa tamé. a
partitarum videtur velle contrarium intelligendo 'eam qyetiam lo-
«quatur cum daturcutor teflamentarius: fed limita cam iuxta pradis
éta,quodlin teflamento deturtutor minor,tuncadminilbrabir cum
faéusfuerit maior:dce(Y(pecialein dacointeftamento:namin datoá
udice non procedererfecundum Albe.vbifupra.ée Angel.Arei.in
desfiriofus
1 varon. Tutelamadmi
tute.offic.f1ng port
¡rare virilemunus ef,
re no(tro.ff.de tute «Gi ct:
y non ciuls po:
teftdaricucor perte(tatorem,licet non periudicem :éiquis tunc de=
rela
cernatadminillrationemevideper Barto.in.l.municeps Lider
¿tvide,iusdandiáin fin.Éde tuto. Sccurandar.ab his.E 3
non etiam.f£. detute. Item non deberelfe cacus.). luminib:
dar.turopof.neqzcolonusprincipis.co.tit,L fin. éelicerfit
Jiaspotenice/fetutor teltamentarin:,vel daciun
rercogituríe obligarepro filio tutore dativo.
fiquisinters$.imperator.£f de excula.euto.L.Giñlius .ffa de tutesinte»
flamentario vero cum non faúfderur , paterad hoc non cogetur.l.
LuciusTiúus Cain. ff. deadminiftra turo.k an morantes in car
Sefta partida.
quitas,C,decura.furio.Senotaadcapiculum.generaliter.16:qu.8vide
Jofra.co.1qs
4 Madre.Siue Gitlegktima Enartralis,fiue nacuralis tantum, vin. fe
C.quando sul ac oficfong patio. comica aUté >
matrl.S aujz,C.eofitamen:
biumex damnaro coitu habuir,non po
terit cius elle
OCRE dresoauucla, > que fuelle dada * por
$ li parer 8 guardadordellos.Caellóce, tal muger
¡mater paturas
De concurre, COMO fobredichats , fi prometicre en
rent,praferet. mano delRey,o del juezd dellugar, do
paterlices na- -(0n loshucrfanos, quede mientra q los
turalistancam
mocostouiere en guarda,quenon caía
rae:cotrofi, firenunciare la defenfion£
queel derecho otorgaa las mugeres,
quenonfepuedan obligar porotrizeltó
ce biene puede otorgarla guarda de
fecundú Salya
in.d.auten.ma
tri dcauíz, co-
lumatverficala
quierosa « vbi
ésglo.idemvo
JujeS ció Al
ber.polt Odo.
frc.Scprobararin.d.L.fJicerBar.aliud videatuclentire,prafertar criá
materano paterno, Ecmaterno,quidquid in contrariam voluerit gl.
i iCaniz.fecúdum Odofre.Alber. Bar.6eSalyce.ibia
Ten áncellige de matre,qu non luxuriofé vimar:vtvolvitglof$cibi
Bal inaucen.Cacramentumn.C.co.intellige esiam de matre málores15.
annisnamo mvinornon pofler elfetutrixyvcia.l,ina,C.delegit, tute.
Bal.inauten.cifderiocoL1,C.delecundisnopt.Scancum matereftmi
-:peratartamen efici mañofante pubeaatem,an erirtane locus le
imotutori,vel Jatinowvide perBarán.I.í quisfub códicionescos fa
de rell.tuce be que disc fupra calin gl (uperverbo varon
8 L €. sunele) dem dic deproavia,fecundum Bart.inald quis fisb condi
tionecol.zuff.detefla.rute.Sinauren de haredi.abintelluvenióin,$.
finditamen auña concurrereccam auo paterno, vel materno prater»
turauuspaternus, ve maternos ecundum Bar. 5n.d.).fiquis(ub códi
sione.col. 4.£fdetellatute.rencr Alb.K Sal: ati Scale
vbiSaly-q-6.£c-7intelzic qiralisamas elfevidoneus nó aliasqui
riafuntodelfeyvel minusidoneamelte,l.6.C.delezi.tuto.l.1.9.8 qui
ext. cuña vniuer.ciintercosporalia.de cranfla.<piltopi vel eleca
fitamentincauus paternos, £cania materna ambo, cócurrent in tutos
La ficutconewricncio haredirace,Gcundisn Salycesio.d.auren,mariá
8cauñsr.8.q.<uihocladus profequicur dicenstunc procedere opinio
nzantiquorú glo/Tacorú de quibis p glán.d.auté.matri 8cauig.de cel
farcállamrarionemanevxor cozquetur marito: quiadeauía marerra
viduata louimur:fiaurem cócurcerentania Gefracerpupilii, vering;
coniundns e eratislezitimo, dicicSaly. quod¡fimilicer cócurrer
cumetiamambo concarrantad hreredicacempupill, ve inauten. de-
funéto.C.ad Tertul. per confequens adeucelamovtin auté-icut. Co
delegiti.rurequod non procederer de jurerega inordi-
nas aori.in hareditatenon concurrante
liz e «iD da. Ex hocvides,quód loquicuri(la.l. de matre velavia datiscue
tricibusin tellamento:6 quiain.lanona ad finfta.co.loquicurdema
¿p finecutrices £ li non delignentarin teliaméro: Sig diéta
fuperiosproceduntin vtroqycalu, Sc cú mater vel auja datur tu
intellamento, non indigetcon irmatione: folumhabecturelom
agnofcere coran iudicefecundur Barcoli.LG quisfub condirione.
cul.s.if.derelta.ence.Eclarisprobaturinilta.l.Bcinadls >.quiavolés de
betrecipere Sc nolens non cogitur,(ecúdá Bar. vbifupra. Sprobarue
d.ligutiin.l95.tiaSparti-8di parertam matrem,quamaliextra
moron dettutoresin teflamentozambo adminifirabunt, ve traditSa-
1y.in.d.auten.matri Scauizz,col.pe.t).qpEtinellige, quando rellamé
rim ie folennes Quidantem fi pater dedicin teflamento matrem tuo
com flijs,K poftea callauicillam particulam teflamend, veu ta.
lis mater defandivxoradmittaturad cutelam,tanquam leg
deperBartolin.lamiles.$.fexaginta.F de adulte. vbi conctudirpolt
Dyn.quod non Gllam partículam caflavitreputans cam, qualido di>
gnamelecusiádeo callauit quía quioad illa particulam voluit dece»
ercinteflatus,veibipercu:n.
10 d 4 Deljuez Debetergo venire coram indice,veeciam habesin di.L.y5.
tit8.;.partiovbivideque dixivinfra quancumtempus mater debeac
hocpetere, 6 facere.
1 e UQuenen cafara.llareniítiatio nupriarum nó ell l=uisfolennitasimo
eiusomifáo eltmagnipreiadicijlecundam Bartol.in.d.l. fi quis fub
conditione,col.4.fkderefta.cute.Sin.dianten,marrió aub.nam nó
yemuntiando videtar nupriasconenpilcere. Eclic ell legi fulpecta, ve
esinfra.ca Scideo inhabilis redditur Écideotalis omifiiovis
riaret,fecundum eum Gcidem tenet Alberivinsd,auten.macri dt au
col.finsver.item quaro.dicensita vidifTefernari,rener etiamibiS
¿ncolagua,q_Ettene mentiiflam.l.cun vulequodetiam (mares he
turráx tellamentaria tenctor renuntiare fecundisnuptijs, 6 V elle:
no:écficceflac. qude quaper Albesin.d,auten.matri $ aui.cola,
fednunquid darain teflamento .vbidicit, quod non teneretur tall
cafu ad iflam
S renútiationé,
fusfifosg,o defus nietos: fegun que cs scquoditavie
Sobredicho . E larazon porque defen- — dit desermina
don EN
demos, que non cale de mientra que EE radñojasa
los mocos touicre en guarda: es cfta:
porquepodriáacaefcerque porel gran
amorqueauriaafu maridoh,quetomaf
fede nucuo,non guardariatambienlas
perlonas,nin los bienes de losmogos:o
faria alguna cofa,que [e tornaria en grá
daño dellos.E otrofi,(i non renuncialle
de fenatulcon
fulto Velleya
no dicir, vel
bijcit Simi
terhac renun
viario ell mar
gni_ ponde»
fis fecundura
Bartoin.d.Li
quis fubí cons
divione. de ve
exemplificat Salycerspratudicaret eius omifiio creditoribuspupilli,
quibus mater promittitquod papillas cis deber. Teem li mater con»
Alituercradtorem non preiudicarcefibi: quia iuuarar Velleyano ad
ueríus flium: pofteacontraiplam agentem , quod non fecifleefi re
uneallecvidedeblsBclleperS ly ec adn cosmaer Cable
49,14.anautem viera iflam renuntiacionem fecundarum nupciarú,
8:Velleyanidebeatrenuntiare, Sc ompialijlegum auxiciorglo . dicte
quodíicind.aaten.Scfinon fiat vitiabiturdacio turela, fecúdú Ba
ui quisfub conditione.colu,s.fM.dereftacute.vbi Bartuoflendicia
auibushierenntiao podi pradelf $ Salpeeiciind aneraga
15.quod liscautus,quod hc omniain actislcribi facias.Sc Adde Al
xand.confiz2.incipicin caufa executionis quarto vela verfiamprind
moucor. vbi ¿e cradit aliud commodum huias renuntiario»
8 omnialij legum auxilio, (cilicet quod videaturrenuntiacum be-
neficio exculionisilla tamen lex particarum.neqy.d.).95.tita8.;.par
ci.nibil dicunedeiflarenuntiatione generali,vt Ecdixiin.d.l.95. quía
tamen hocdilponicurinauten.ve(in.prohibirio.matr.debir.ccredi.
in.S«quiaveró.Bcin.l.fing.C.quando mulier.tut.ofiic.fingi potel
femperhocapponi faciasin acts, quibusadde Bald.in.lantique.
Cad Velleia. Aduerte eriam» quia Se in inílrumento tutela inter
ueniar hypotheca exprefía bonorú, veprobaw viderurin.dauten,vt
fineprohibir.matrdebi.Sccredii.in.s.quia vero. Stenet Barc.Gi Sa
1yce.inad.auten.amatei Bcaniar.vbi Salyca8.qudicit dehoc non elfemi
randumscumtutela hac exorbiterá jurecommani , Se ibi etjam dia
cithocprocedercin utela,que macri velaviz peral. defertur : 'nam
fielTectefamentaria tutrix fufíiceretracico hypotheca perlegem in
dusta.Exfortcindiflina dicendum eflet,quodifta omilsioexprell
£.hypoteca non vitiaret dationem tutela:: cum bocin ¡lis ll.partita
rum.noncaucatur:éfufficiarracitah ypotecavtinsl. pro oflicio, Ca
dea.iminifira.cuco.niúifecundum Bald+biclferaliquiscafis in que
prodellepolíetexprella hypoteca,plufquamtacita, S qua Mzoll,
partitaruro tantum dela tacita difponuneyvein.l.fidinfia.co, Sc
13. S1ÓMILA5.Paro
E Ua guarde de Jus fijesa Erprocedet hoc fue filiiint minoris tas, $
fiuebntfuriofi,vel mentecaptiscumiden tin cura, ve dicir gloflaja
d.auten.marri SC aube 6 licer cura furioli, vel prodigitantizm dica
turlegitima,venotantloann.Faber.Se Ang.Aretin in.$sfuriofi «infla
denuptSalycet.in.l.decrearionibus.Cade cpifcop.andien.8lñe men
tecaptis 6% alijs cura fitdaciuadiudice:tame deber index étin hoema
ire Saniáceterispraferre,vtin.l.9.adfiinfiaco.S in.diautó, iman
triscavig.Scin corpore vnde fumitur. 6 quiacurela ¡fa matris Be auiz
dicitur anormala,é« de vereque pardicipatyutaor.gloll.Sc dodo ivad.
auten.éx quia fecundum Bart.:bitex.videtur de hoc expreflusjin au-
ten.ve hi quiobliga, feperbibenttiaberes mino.colla.6.verlicoS hac
quod ownesiflidicanturhaberecuratorem Jegicinsan.. Ernota, q
licermatervel auña ex forma flatuti, velalias,veluti Fellermaloracx
* cludantur á faccefsione filijzamen incurela vel cura praferantar, ve
not,Salycetin did autenti.marri Kavix.columnsy.qua Rios). Deci?
etiamconfi19.incipient Be dilizenter.Scloann. Andresin addirio.ad
Specul.titulide cura.jo.$.com antem.Aducrte criamm,quod lipatere(t
exbannirus, vel condemnatus ita quod fi'us efficiacur(uiluris , de
egsttanoresenor lollins clgatiiolquibos modisssparots
áta.folui.an mater tune eric turrix? Bartel.dicir quod fic.inad.l.(i quis
fub conditioneinti.fEdereltamen.tute.
Í GAmor que aurisa fumarido. Mulicres diliguntviros, etiamvleraá- 14.
lios BartoLin,l,pater(enerinam)-payEde conditiaScdemófira, vide
Lex quetutores,C.deadini
¿cinfra.co.lao.
losomes. Azow>0o
>lamracionemin fuma. C. quando
efung.por.?facievein senunciacione, quin fupra
expoltitins iansrenuntiacio de omni.li.amailio, vide
fapraia glMuperparcola defentiona
16 dd Diaimss, Jue
pasala la defenñion fobredicha ,: dubdarian
Josomes* de mercar, o de fazer pley-
tocone]la maguer ouiefle mencfter de
Jo fazerpor guarda, o por acrelcétamié
to,opor pro delosbienesdelos mogos.
Edeue el guardador fer eftablefcido,
por mandado del padre,o delamuelo, o
porotorgamiento de lasleyes: afsi co-
mo por parentelco, o pormandamien-
to delosjudgadores,afsi como de fulo
diximos.
QLe).V .Como la madre non puedo aer fus fijos
cn guarda,fifecofare defpues de a muerte
delpadre delo
¡Alando"la madre demien-
Eg cra que fusfijos tuuielfe cn
guarda, fegúd diximos en
lluley ante dcfta: eljuez del
Clex. Pa
am Si mater (ue
feepta hitiorá
tutela muple-
yic perdic cu
telam «e li;
ab ejus tutela
$ poteltate
extrahécur
tutela corum
dabitur sor
confanguinco
ropinquiori
haa las dez
neo S bona
13 mais quí
viricumea nu
bentis funt o-
Dligata “6
pto debicoru-
telari.hado
1 € Cafando.Non
ergo priuabi-
turtutela pros
prer Iponíalia
de futuro. Sita tenet Speculaán tit.detutore.$.pune dicendum. ver»
quidfinondum.£ver.quid fitutelam.éi cum Barto,rranfitSalyc.n
autensfacramentunr.C.quando mulicratute.ofticfungepof. licerBar.
3n.Lfi quis(ub condirione.fEde tefta.cute.3d fin. 6.colurenear contras
xitm 1 licet contradtisipon(alibus non admitceretur ad petendum
tucelam:tauen propter lola fpontalia habitaiam'tutela, np priuas
receriplo iure.vndelicermul ervadarad iudicem, dicen fevellemu=
bere non ex hoc (latin definiceflé tucrix.cum,ll.dicanr,quod contra
¿tisnuptijse «pellacur, Scnon dicuntcam aniwmumnubendi habue»
rit,proutponderat Saly.jn«d.auten.facramentem.licerBar.vbj fupra
án hocetiam voluircontrarium:poen=nangyfunt molienda,ncn ex-
tendenda.l.incerpreracione.fF.de poen.Jcem cum moler perdac cute»
1ava,matrianoniun fecundam contrabendo, multó magís perdet lu-
xuriando:vtin.1.6.C, quando mralicr tute.ofifing.polglo indian
ten.facramentum.quecommaunice: approbatur.
2 d Gsacarlosmogos.Concord.cum.d.anten facramentum Se in corpore
vndefumicur:S: cum autenti.deharedi.abinteña.veni5.ex his quid
tamenlimater velania elle tutrix teflanentaria ¿an piiuabitur tu»
tela,propter tranfitumad fecunda vota ?glofT.mouer quaflionenón
Lorunen.C.ad Tercul.Sponitopiniones,$topi.Ioan.S: Azo. quod
idem fitin teftamentaciaapiprobatoribiperBart.Si Bal.£Saly ce. $
conttathocetiam quía S marer tutrix tellamentaria renuntiare de
berlecundismuprás,vefupra.l.proxiwqui punétus erattoca fubilancia
ad hxuius decifionis que fbonem,fecunduu Bal.inauen.cifdein.C.de
fecunanuptaad fi. Quid autei fi mater(quze fuit expullaá curcla, pro=
prcr cranlitum ad fecunda votaJwidueru; an reaflismar tutelan:? Ses
cundilpuratin.doti.d múncdicen dum,ver.quero fimacer, tan
demfoluir,quod fi resellintegra, S puerinullum habeant tutorern,
vel habere polfin::S tuncadinicrator:fecns vero alíumtntorem le
gitijuuna habeant, vel habere pofsint, $ ad declarationé lios did
Specula.videSalycet.in diflaauthe.facramentum.columny.vcrficno
queroctiamabextsa. *
3 € al mascercano. Rep robat opinionemgloCin.dacten. facramétum.
que dicit,q expulía matreá tutela yoríprereranfícum ad fecunda vo»
ta ¿locusefferturori dario , Senonlezimo, quam opiniones dicie
ellecómanem Alb.in,d.autz, mat:i¡Caiz.col.jorer.expedis que
ftionibus. Scapprobat opinisnem contrariam, que fuicaJberió de
Sal.Slacob,Butri.S Rayner. de for. S: fequaciom S not, € tene
mentiillam..l. partitasuso . nam dejare comsmuri ¡fa quellio erar
valde dibicilis proutatic/larurBarJatcin hoclequensin.d, autenda
cramentum vbi S«Salycet.poll Jungam difputacionem dicitopinio»
niew.d.glolFiflante tacito dubio.iniudicijs, E in fcholis fequendam
efle,contideratamen,an opi.glo.conmanispobiclalvaisecam fans
te.l.illaparcirarum, in eo caíti, quo mater antequam tranfiser ad fen
cundasnuptiasfuic ad iudicem, 8 dixi dominejudex , «go inrendo
E
Eo
ES ES 7]
lo. XV LDela guarda delos huerfanos.
f
É
mPotell materinteflamento dare
104.
lótiscurorem filio meo,quo cafi Barto. con
cordand» opiniones, tener q tunclocos fiedariuo : S£«qmod opinio
contraria procedutyquando ¡mater non curauie de flijs: fol fmplich
terad fecundas muptias tranúwies qua cue tine delinac ele cucrioo
¡ploiure iudice hoc non agente merito deueniet ad fequentem legi=
timum , non
tranfiread fecunda vota
lugardo acacfciere, dene facarlos mo-
cos“luego de fu guarda, e de fupoder,
edarlosa alguno de fus pariétes de los
mocos,al mas cercano? que ouieré que
fea ome bueno, e tin fofpecha:e que
non cú quan=
do ipía adij
dudicé,é peric
iutorem darí
non fea de aquellos aquien defienden — fio: quocala
lasleyesf defte nueftro libro, que non: haber Jocuri
7 ratio, qui por
lopuedefer. Ef el juez fallare que al- latin LA
gunacofa deuc dar la madrea los mo- e (ab con=
ivione Sei
gos,por razon de fusbienes, que touo
en guarda,o por otra maneraqualquicr
fincan porende obligados tambien los
bienesdella¿como los deaquel que ca
foconella!,
3$.quai po-
tellaffadelegi
ti.tuto. cúem
£ictomiudicis
duret inca res
muouéda cin
cadurant reli=
quie prioris
non
definic ali cas
fuiplouretus
reia elle,prius
quam alusta
torderur.Scfic quandiuipfa eftrurrix,none(Plocus legitimo: neque
poltea quiaillc qui datur fubrogarurloco matris, qua alios legirimos -
excludicaSeficilto cafucam (ubrogatom affamar nacurar elus ho cu.
juslocum (ubrogator,proutlarius declarar Salycerdo.duanren.facra>
mentum.viderur q linicari debeacillalexiniflo cala, que tantam
Jóquiturín muliere, que poplitlecundo 8: non exprimir ¡llum cas
fum:vbi pri tutoren) peúysordinarivvtán auten.de nupr.S. aten
tutelam.imoexverbiseñuspater, quodloquatar deca, qui non das
tótutorefilijstranfitad fecurida vorá:cuin dicic, de mientra que to-
vielTefus hijos en guarda.vndein caluiríquo illa. l. expreflé non lo»
quicur,non videcurrecedendumab opimione Bare. qua:criametcón
munis.Sed an cum materante tranfitum ad fecundas Duptias , petie
tatorei darifilijs, (ir dandusille quem mater petierit magis coma.
nisopiselt,quod non necelsiterur indexad hoc exeo p marer pofTer
fraudulentur clizere adrationes fraudandas.L.diuus. Sofi quidem. Fe
quiper.tuto.Gcvidel,credenduminfin.M.qui pet.uto. 6: quod habe
tarinfra.co.l.proxi.8: Alberi.in anten.matri Stanig.inver.expeditis
uRionibus. C. quando mulic.oflictutefngspoteft, de fecunduna
Salycesinsdiauten. facramentum.ad fi judexnon malefaciet, Bagua
tos Sccognatos Kenotospupilii adhoc citari faciat, de qua materia
vide notabile confil.Prancif+,CurtijSeniorisconíi.46.fuper contro
merfía vbilatetradit Ecibiallegat Gmgulare diétum Bal.in. l.omnem,
ver.quero an datiuns,C.ad Tertull. vbiquarit,an dativns pecitus d
matrepreferarurlegitimo Scarguie videriexprellim quod ficin.de
$» liautemrurelam. Standem decidiciftud elle verum> quando da
tivusifledarerurexinquilidonerfecusó perfandtorié: Sclegicim fin
1magisidonei,Aubdit Bal.fe inteligeredariperinquifiionem, quan
dovocatis vocandís datus efler: quia fecundum eun vesba appolica
persabelliones dicentes, quodjudex videns 8 cognofcensenmn ido
neuniée.non probát,qp (it datus ex inquificione fed folum q ftido
neusexolpeótu.ée quia quiliberpreítuicur idonews ex generali con
jeftura,quiefuntverbagraula S linguliña. Sad dg quer tragic Bal.có
9 Le). VI. Como la madre puede eftablefcer guar
dadores en fueftamento alos fijos,que dexa
porberederos.
fi.82.a.voliocipien,flatoto.
€ Lasleres. Vide lupra.co.l.4.Scinfra.co.L.14. e
e tosbicnesdella Vide 23. 2026.ti.5.par.S queribidixi 5
a guecafe con ella. Adde. .¡uando muli.ofliccot.fungo 6
porellaJfimater.Cain q y ontrah. Scibi Bal. Sin.
aucenado nupt.li quisaucem curelam.vbi Bar.Sad26,8 ), Bn.ic
17dib3Lorl. 16 in ve
lex. Pl, ol
lla reco.
'orem fiñio deber ramen index
lirmarezaliásnon pelccadminiltrare:fitamen cumbre
noninttiriolicec ee zermon peteitró tamen lecerit , petell cuna
A eltidonens,coniirmarc.bad.
Partida.yjo
exa
Si
Seftapartida.
12 Urgmadre Idem dicía auisyfecundum Bar.in.l.pater,fide tefla.tute,
2D Dderdoconfirmas
er. Etlicnecelsitasimponituriadici!
ocalu, quano
do materfiliuminflituit haredemScin hoc viderar illa, «aprobar
reopinionem glo.in.l.mater.C,de te(ta.ture.de qua ortum hal
ÉS
cita
lex,Azo,etiam.Cade confiraturo.in fumma,yer.fiveró mater.dicit, q
fimater iofli
ruacfilium, de
berquidemcó
firmará dao:
quiaexfenon
tener . Scale
smenlex
ibild
inqui
ficione.dotto.
in dic..mater.
fignamer AL
beri.8iSaly ces
dicuet y ia
inquilicio: cú
filiusa mi
inftiruicurde-
bet elle lenis.
le lez E
d ane di?
Snlticuláma-
rie haber alía
bona, tune
relpcéta illo-
rá bonoram,
eritncceffariainquili
»(lévurionis celiquit, tune debet confirmari fine ingui
fiioncaliquasKicaiocelligeifia
ter ib
tre muliiter da:
iio
eperequocunazt
ium,nifinfolal
Minienrá marrercmitretar (aciídacio pertex
sencc Azo bi fapra.écprobacurinil
puliciones
Amadreag fazcteftamen-
to,en quecftablefcicfle por
fasherederosa fus fijos, q
¿|| nonouicfíen padre, biéles
puede cltablefcer guardador en cl.Pero
tal guardador como elte,no puede vÍar
en ningúa manera delos bienesdel mo
go:a menos de fer confirmado del juez
del lugar,do fon losbienes:c cl juez de-
ucloconfirmar,>eotorgarle guarda de
llos,(inó fuere atal aquié defiendan las
leyos deftenueftro libroque lo non fea.
Mas fila madrenon eltablefcieffe por
fuherederoal fijo ,nonle podria dexar
guardador, maguer le dexafle de otra
guila,calguna partida de fusbiencs.Pe-
ro fiacac[cicTe quelo fizicfle fi gelo qui
ficffedconfirmar eljuez,valdria2mas nó
de otraguiía.
ej. V11.Que el padre puededar a fu fierno por
guarda dor defus fijosyecomo denedexir cier
tamente el nome del guardador, porque non
ayay dub
E Exando el padreaalguno de
Ba3íus fieruos por guardador de
539) lus fijos, maguernó le oviefíe
veromullaaliabonahabear, nifique ma
LScitatenerPart.poltDymia.l. A
vbiidentener Alber.¿krener cciam An
«cthabearalia bona:camin fituiturá ma
o, quam cuminflituiturab extranco . $e
Rioramiin.d.lipaceras inad.l.mulier, Sin
ta tamélingulariteriftam.].diíponentem tutorem
a quo filivan inflieuit heredem om=
do iniiituie cum vuiueríalices. «dr q fecus
ler,cafusvidetur de hoc Gimgularís
tus ici
o, miís quía incffe
uslacus relinqua pats heredicatis,(abje
anon includebatur. L. cóhare
:aad hoc ponderat.d.fematera
aula, Et adueste q in cal, quo
iml.r 8 deconfirm.
Eco, Si renet Bar.inel.
'2 Azo loquitur quandotvitfadia contirmacio
«clic videvur ey deberer(atiflari, quando confirma
one. Écita vulteciam gl.inad.l,6.Svide Barán.Lturo
Nothoc verbum:nam 8 fi materfilio ali ¡quid legaret.
ds darectaroremaon conficmabj
finemagnainquiñidone,vtin.l.
¡aturale.fTide confirvto.licerBarto,hoc delega
in.C.de confirm.tuto, vEinnuere q fufiiciatrelin=
¡tulo loquiturtaméin parre naguralivide per Barto,
. Sitamen videritexpedire pupillo poterit confirmare,
detefta curesfed an renebiturin (yndicata finon fe
swviderl.nó quicquid.8cibi perla. Call deiu
di.Seviderur dé mente Saly.in:d.Jamaterábi quero tunc, q iudeste-
nesturcon(itmere:premillamazua conf coznitionesquádo marer
filium noninílituicaAn autemtutorconfirmatusáiudice praferatur
legitimorutor, veladmittartutoré datiuúecievideper Barcia. 1. 1.
file confirm.tuco .vbirefere diiputacionem MartiniSy lla. de qua
vide.Lo, And.
Saddi.adSpe.
ti detnr
sane dicedós
in addicio. in
cipi . propter
hoc Seconclas
dif prefer le
gitimo. Sid
e Salycin
antedeftoaforrado por palabra, fazefe
libre * por celta razone fera guardador
dellos,fifuer mayor de veyntge cinco
años:cli fuere menor, como quier que
feaforro,non fera guardador delos, fa-
fa que fea de la edad fobredicha.£Mas
fidexafTeficruo agenognon valdria nin
feria guardadordellos.Otrofidezimos,
que quando el padre eftablefciefle a al-
guno por guardador defus fijos,quelo
deue nóbrar,c feñalar, de manera que
Jo puedan faber ciertamente quales.Ca
fiacac[ciefle que nombrafle a vno por
guardador e ouie(T y otro? queouie
feaquel mifimo nome, finonpudicflen
faber ciertamente, qual delos fuera fu
entencion quelo fucffe:cftonce non lo
deucferninguno delos,
dficimatns litda
ius admittic
aliá dainam,
fecú fecidum
Hirm.cuto,
ULex VII,
9 Non potelt
reltator (cru
alicnum dare
tutoremledíi
proprium fer-
wen der flio
non falta mé-
tione libertas
vis cólequitur
proprechoci
bertatem See
Ze. V217.Como el guardador que el padreda «
Jas fijos nateralespnon deus Yfarde cal guar
de fin mandado de juez
'Ambicn al fijo de barraganaX,
como al que fuere de muger
legitima , puede cl padre dar
guardadorafu finamiento! que guarde
acl,calosbienes,en quelo fizo lu here-
nor confequis
cur libertató,
e faftus man
iorhabebit ta
telamujter da
to Tiro intu
torem,(ifunt duo titijinecapparer de quo fenficteftator:non valecta
isdatioshud.
€ Erszfelibre.Cócorecum.l.quaro.f.Lucius.fderefta.ture.Gin(t.qui y
tella.tuto.dar.pof.in prin.
£ rafia quejeade raled<dfobrediche Facitadid quoddixiina. gupra. y
eoinglínper parte, mayor de veynte y cincoaños.
inft.qui tefta.tuto.dar.pofa
. Hoc deberprobari ab allegantezaliaspluralitas nomi 4.
:onfia8.vito rellamentoscoll.
o inbecnot. bb.
cum foannes.de fidciaétru. E Decins confo1.col .1.ad:
ioladuo funtricj Made reftzs tute.bivide q $
Fear. lex vIil,
¿Potell paterfilio narurali , velexrancopatrem non habenti darcia
tellamento tutorem,quieam Sbonaán quibus cunvinílituit,admi-
mifbrer:fed talis deber periadicem con firmaris Tren tutor potell dari
inteftamentb pure velad tempus vel fub condirione.h.d, A
k cali delabarcczana.Contos -umu.l. patorali.ff.de cóbr.tut.Senú Y
1.6.C.co.8 quid fipraternaruralis de vule von entoré,materaliú, ci
quidcócurrent vel prafertur parergos.C yaquarir Bereliquit e
dumin.d.L.6.Albe.veró dicig fe credere hocrelinquedi arbitrio judi
cisyateentavtilitace pupill vtilitare.MEdecófitatur. Ang.veró ibi.
dicit o fitutele cócurrant,quilibet tutorprafercturio adminiftrádo
bona ceiuqudnercldaliyero non co caept ba cdtialcaho
veró qui dawws ellfecido loco:quiawmtoré habentiiutordari nópót,
8cdicicica (ibi videriin le£tionis difcufu,fatisplacer qd Pider Alber.
peedere dietú Ang.8: limitari, nifipacimoniá elec magoum:
fufim,vein,l,pper.C. saben, tur.tutor.dar.pefpoft
hac(cripra vidivot.cóN ió Lu: in hac caufa mibi cómil
fa,vbivicóprobare opinione 'ndeibipurio tifilio nd pór da
ritutorintelló perpatremaglo(l.Sibi Bartol,in,l.x(F. detefta, tute.
1 4. 4/ufiramienso.Ideftinfuo teflamento, »
A douicfeyón
nisnonprelomerciurvraddncitSoc
pt
telansfeltma Adiir.Co
or. xxv.ann. de confite
fed (i ele mi- cue,
* Título.XVI.Dela guarda deloshuerfanos.
3 a Ueuerfanocfraño.Concord.cumLfi parronus.fEdeconfirtuto.
4D Usocond
Concordar cum.$:ad tempus.Inftitu. quitellaimen. tun
to.dar.pol.¿cintellige de datisin tellamento prou hic dicitur: fecus
eltin datiuo.lamuto. primo, (fde tute. Sc efbratio fecundum Speca
tit.detutores/.generaliter.col.6.quia daretutorem eltaftus legition”,
qui non reci
piesievel con dero.Pero fte guardador atal, non le
tus, ft. dere» puede trabajar dela guarda del huerfa-
plc no nin víardelos bienes del,amenos de
parte, q be- ferconfirmado porel juezdellugar. O-
ne faciat > E trofidezimos,que fialgunome cftable
lex multum ps
sótidit de eo, fcierecnfuteftamento porluheredero,
+ Startenta ge- 2algí huerfanocftrañoa, q le puede dar
neralitareha= O z
idas guardadoren aquel memo teftaméto,
rú. nocricifla e efte guardador atal deue fer confirma
(pecialitas can do deljuezfegun diximosdel otro. E
suento paris adezimos,G los guardadores que fon
efcritos en los teftamentos pueden fer
eltablefcidos implementc,atiópo cier-
to,ofo condicion”, fegunque fuere fu
voluntad del fazedor del teftamento.
fed edá in te-
Mamento mae
asis vel extras
aqui pupil>
Jam nflicie
haredéve3al.
a 9Zey.1X. Como quando el padre o el anuelo non
s0 Habeas libe= dexaguardador a fus fjosyiin aus nietosen
ros minores —— futejlamento,lodene ner el pariente mas pro
a pincó que omere,
E nonetas A ln teftamento. muriendo al-
AdeeC. Juens cis tue [gund ome que ouielle fijos,
delegicio — *9rEÁÑLi ma Je non 1 iefle dado gua;
delegó — Sofa les ouiee dado guar-
jlera, * mon habeant,
vocáturad rutelamproximioresconfanguineiín codem grada , qui
dicuntur turores legitimi : qui debentpraflareidoneos Adeiullores
Jocijudici,quod bene Schidelicerbona minorumadipiniftrabunt: $e
jurabunctatores respupitlorumfideliter conferuare, fi camen pupil
li matrem velaujam habentiple erunttutrices;velupraeo, ticul.l.q.
8r.5.6cfi marernoluerít,praterturauia legicimissh.d.
1 € Qofurieffen ante que el padre.1d7 i decelTecitmoreno parre, impubere,
adhucfilio.vcin.lintelaco.in Gn.ff.de legiti.turo,
2 d Ustadreninannela, Ha enim praferuntarlegicimis,vehic. Sin auth,
macriscauie,C.quando mubi.enrc,ofhc fung.porelt,
y + Cen mimo grado. Concord.cum authens(icur, Co delegiti.ruto. Se
fEeoalipluces,
4 £ Uiegirimos Addefupracod.l.2, XK queil de
5 g Céiadores, Debent enim tutoreslegicimi (atifdarerem papillifaluam
fore,vthic.8cin legitimos,ffde le giti.cuto.Scantea non poreft quic
quama(Qminiltrare.vtin,l.13.Sefin.C.detuto,vel cura, quinon atis
ded.Scnon requiricuriltafaciídacio ad inchoatiomem naltentis ofñ=
cij (ed ad execuriontofñdjin elle jam prodnéti. Scideo in alía dic,
«quamin diedata tutela Scinalioinílramento praflari poteft, Bald,
inadditiad Spec.it.detut,Screllamentariy tutores non faciídant, ne”
que datusá prefide vel pracorecuminquilicione, ve Infti, de atilda,
tuto. in prin.«£ in.$.pe.deatril.curo,Sctradicglo. quam Bart.ibidicic
notandam,inauth.vthi qui oblig,feperhib,haber::esmisin.$.£i. 84
cerglofTin.l.1.Cadetuto, 3% cura, quinon (atif.dicat, q hodigdatiuns
indiflindtelacildar:tamen Saly.ibiapprobar ghinad.autb.in,$. 6n.di
cenem, quod cum daturex inquilicione $4 maioribys iudicibus
son balde fecuseminonibasiós quód fit ró ga propter maiorem
autoritatem quanititur, fides ciusapprobata dicicur, in praólica ta=
men videmus indiflináe ¿tutoribus dariuisexigi facildationem,, $e
forccideo:quiaiftainquilitio qua dentur,non cllitainvÍo:deiure ta»
men compuniapprobgtur perdoét.communicer.d.glo.jn,d.y. fina.
- d.quthen,vehiquiobliga.Sec.venot.Barin.l.1..rem pupil,faluá fo=
re.Scin.L.fi nemo.$.1./E,de refta,ente.licerSpec.titade tuto, S.(iautem.
dich quod hodie omnis daciuusfatildac. 1. ciar ¡fare parcicaram.
mon difponunr de fideiullore dandoin dativo tutore,vtpatet,J.eod.
Luz,6cin.L94.ti48.partiz,vbiponiturforma in(trumentj dationista
tejacin legitimo turore, Liwmita rameniltam. |. quarenus difponit de
faci(dacionelegitimitutoris , quod procedarnifiin patrono vocaro
adearelamlibercsquiacalisita deomum faciídar, e pesíona vulga-
ris,vel minus honeflasnon alias,vthabetarin..
SiidemdicitSalyce.dicendum in parre, qui malus efe eribuil
quam patronus liberto;vtfic caufa cognitalarifdernon alias .argu.L.
jubemus.C.ad Trebellia.6.in (pra dictis.8.limperator á contrario
fenti.ffad Trebell.ica Salyce.in.l.3.C.deturo,Scura .quinon (ati
de. Alber.ciá.
inrubreciulda
titurradtat hoc
de patre tuto=
re lili emanci
pati , $randé
ÉL putar confide
sádum, quod
Ki pacrimoniá
fil fic amplós
$ perlona pa
An prince
dadores : o fi fiziefle teltamento , e
non los dexafle en. guarda de ningu-
no: o files dexafle guardadores, e fe
murielfen,ante que cl padre * dello
losmogosnon ouicren madre , nin a-
vuelag, mandamos, que los parientes
mascercanos,queouicren, e quecfto-
: al Los mis Índigens
uierenen vn mimo grados, fcanguar- KGpeas, y
dadoresdellos, etodosfus bienes. E e- fatitdaretenca
tur
ftos guardadorcsatales, fon llamados le
gitimosf. Perodezimos, queanteque
vien delosbienes delosmocos , deuen
lizi polí ex y
. - atoSco2. EC YA tisa
dar E Al juez dellugar, hocó e S
ue prometanh, efeobliguen por los — trono fortius
a E ala in parres Sga
guardadorcs,queellosaliñaran, eguar-
daran bien e lealmente los bienes de
los huerfanos,clos frutosdellos. Efo-
bretodo deuen jurarilos guardadores,
defazer todaslas cofas , que feana pro
ciídem priule
Jegijs vtuntur
parentes cir=
ca filios, ql
bus patro
circa libestos.
Lio. C.quise
delos hucrfanos,quehanenguarda , € aduer.quos.la
denon (e entremeter de fazer cofa que fi qa 1
fetorne a daño dellos. Eque guardará delibenica E
id autem
fitutorfitvalde diuescan adkucteneacur fatifdare? Bald. in.I.mulieró
C.deiur.dor.in verag;leCtura.vuleg icopoft gl. ibivuleramen quod
tuncqualiúqyfideiu/Tor fufficias, 8finilil habeac in patrimonio»
Scidem dicitecontra,(ifideiullorelt mulcum idoneus , Se principaz
Jis non luppleriper fideiullorempatrimonium debitoris.glowin. 1.
lures.$.1:l:de fidciu/lo, quam glo.Bald.dicitnoneMTealibi. $e dicic
van.dePla.in.l..C,deperi.nominadlib.h4Scio.l.quicung;.la.2.C.de
fund.patrimo.co.lib.hoc procederein tutore, quod Jicet firdives fa
ti(der, Sc quod non procedererin alio adminiftratore publico , vt in.
diftis.1L 8 tradicPan.in.La..quifatifdar.cog.Scno.quodnon ell de
fubllantia facilationis tutelar $ cur, quod parrimioniam tutoris
velcuratoris valeat tancum,quácum facultates pupilli,veladult , fe
cundum Bald.in.d.l.mulicr.3n,1.ledtu. 6 videibiper eum, an teneat
aGtus:cum quisadmilas fuit cum minusidoneo fideiullore , $ an
debracaugerifatiídatio, fi crefcarparrimonú. Aduerte etiam quod
fidciullordcbetefTelocuples, fecundum quantitatem inuentacij»vr
in.fi8cibi Bal.Cade magifl.conue. Se vide perBar idoneos.
fFad Tertul.Dicicetiam Bald. 3n.d.1.6.quodnonvitiatur datio wte
le: 8chfidciuflor non lit idoneus, Bcibiitiam vide pereum.quid fi
pupillusfitvalde dines, 8cque dixi in.Jvinglo,fuper parte madre,
tiasaa-partioNota exam quod fi perfona propinqui legitimi ef£ mul
tumfica, Schoneftaremicticur ei (arifdacio fecundum Bal, in.delJes
gitimos. peri llum texr.inferentem quodidem fitin legitimo tutora
tali, quodibi dicicur de pacrono, eritergo remediumn , fécundum éús
quodíitutorlegitimusnon inueniar fideiniTores, quod index pra»
cedente inquilitione ci adminiftrationem decernat, Sfaciar iudex
in fuo decreto mentionem dehoc, $ detali fidelitare £honeflate,
uoddicicefTenotandu,prodefl enimad Q1tiídarionem non pres
landampracedens vita laudabilis, vide erloan.de Platvin. Lagen=
tes.Cadeagentivin rebali.az.Bcaddelain.1.6 quis tipulacws.$u. (E. de
verb.obliga.contra hoctamen diétuw Bal.facic.d.l.94. ¡bicum dice
porque losfallazon queeran cmiesbuenos, y de buen tellimionio,
defembargados.8cc,Scranienadhuerequivicuribi, quod pra lletra
tildatio,nequetutum arbícror difpolicionena.. ipatsonus . da ca
tamfpecialiextendendam ad quemennggtutorem legitimum, hide
turex inquibione,tucogita.
h GQuepremeran.Deformain/tramenti fidciulTorisuncosis . vi
194»
i €lurar.Concord,cum»s.in auth.yt hi quiobl,
Pastidajo
ind. 6
fe perhib.haber.xes 7
Sii
has non. Adtit.Ca
«ita dicitcol:de turora
dal. legitimos. quinó (as
Sefta partida. ;
míno.dicicramen Specu.tit.detuto.$.generaliter.col.y. quod licerta
tornoniursuericivalent amen fadtapcreun : quía cum multa eges
xit déceptie(Tent,qui cum eo contraxiTentaarg.l.Barbarius. E de of.
fic.prazto,Scibi vide perlo.Andrin addirio. q hoc iuramencú poie
rewsitriper rellatoré.contra di£tú Spe.tamen facir,quia.Lebarbarius.
€ Mel padre.Concord.In(Wi.delegidi.parentante.Sraniftefaifder dix 3
fupráin.l.proxiin gl.(uperverbo,tladores . $: anfiemanciper in ca-
fu Lfilismacrem.C-deinoficio.teflapaser ficlegitimustutor? Bald.
jbidici,quodnon.
£ dszermano.Concor.Inf.defiducia.cute. Sk vide per Ba
¿Cadele 4
saber locú
tate, nóin pri
waris, alccro e-
tiammodo $e
lo (imilib? ter
avinis , dicic
Bald.inaddit.
ad Speculuit.
detutore, cite
ca fin. qpfitu-
uencarió,non
valer autoris
tas elus + nam
omifsio modi
velforma vie
tiat eta aftá
fauorabilem.
Lqui Rome.$.
Fl E de
fas.
verbo. obli;
eiamói cómo
lealmente fus perfonas e fus cofas.
Masfiloshuerfanos fobredichos ouief-
fenmadre,oauucla,que quifielle guar-
darlos huerfanos,cfus bienes : eltonce
dezimos, quelamadre lo puede fazer,
ante queninguno delosotros pariétes:
folo que fea buena mugere de recab-
do.Pero dec dar e fazer a los mogos
primeramente tal feguranca, comode
fufo diximostcn la fefta ley ante delta.
E fi la madre non quilicre entremeter
fedefto,puede eftonce * el auucla aer
laguarda dellos. ;
ALez. X. Como aquel que aforro a fu fierno de
menoredad, deue fer guardador del, e de fus
bienes fi quifiene.
edad,fi cl huerfano ouiefle otro herma-
nof que fucfle mayor de veynte e cin-
co años,el lo deuc aueren guarda en lu
gardefupadre.
Le). X1.Quando los guardadores fon muchos,
enon fe pueden allegar para procurar los bie-
nesdelbuerfano,cornso lo puede fazer el mo
dellos.
IÑ los guardadores de los
huerfinos fueré muchos?:
efe Jeuantare defacuerdo
entre cllos, de manera que
nonfepuedá todos ayuntarh a fazer a-
quellascofas quefon tenudos defazer,
en guardadellos e de fus bienes , dizi-
mos, que eltonce el vno dellos puede
dezir al juez,queel quieredar'recabdo,
cobligar fe acumplir, lo queauian to-
dosdecumplir,filos otros lo touieren
itistute, Scan
ile fit tutor
Jegitim?2vide
perBalin.),
Co deexcepto
8cl.pen.C.de
Jegitisute.
dex. Xx,
30 Inter plures
tutores fuper
adminiftracio
ne orta diltor
día, omnium
confenfu po-
tell vniadimi- Adrit,ff.
niftraciocom- de admi.
amicti, Sc piur tuto.cum.
dicem dilcer-'aliis his
nicú cautióc: titul, . 8e
de qua fupra y,
co.tital5.quo- 23. tuto
liber auté eo- paro
rum tutelávo
lente, eligeria
dex vnumex
cis.h.d.
8 Uenerémuchos. $
Siueteftamen:
tarij,(iuelegí
timi,vel dat
ui. Kortú ha»
s error adfit a ——
Ad citul, bares NES Forrando algund ome fu
huflic, de nichecton o) ficruo , que fuelle menor
legipacr. de requifiis, E e
dc iidienligid yde catorze años, cl Señor
mos. circa lin, deucaner en guarda a cl, e
princitidele- ausbienes: porq fital aforrado como
xutos : . a
elte moricíe,c non ouiefle padre , nin
madre,nin otro pariente, deaquellos q
q neg; Jedeuian heredarfegun derecho, cfte fu
illa lexyneque ao leaforro heredaria todos fus
Atlas mE iencs.E poréde guilada cola es, queel
marrevelaía queauialapro heredádolos bienes del,
tutrice, ellas que fufracl cargo“ de feríu guardador.
legitima: Sede Otrofidezimos, que fiel padrce facaal
o A fijo de (u poder,quees menorde cator-
5 vc datar zeaños que ello deue aucr en guardaa
álegelicechec el, ea todos fue bienes . E fi elpadre
muricllcenantequecl mogo fucfle de
J.nó dicatacres
derem mecele
fariam ele la-
titelacionem.Scita tener Alber.in.d.auch.matri Scar
brica.C.detuto.Écura.quinonfatifded. il
epilcop.audien.negyilla.Lrepugnarjimo facit, ptenea
cum in legicimis hocrequirar, 8 mater vel auia ell legitima. ve dicie
Bar.io dict-auch.matri «aniz,col.2.vel licet dicaf anormala, fecun=
dum Spec.tituderuto.$.nunc dicendumain princ, non potelt negar
quin parcicipet de legitima . $e ideo deber lari(dare:8 q (arifdee e
neretiam A zo.C.quando mulicr.tute.o£á.fang,posin fumma. infi-
nalibus verbis,alleg.d.$-fiinauchent.velinprolábicamac. Sec.vbielt
tex.exprellusibi,% de fideiufToribus dandis.
yb a ruedecfover.Concordacum.d.authentamagri Ecauiz.ibifecundum
ordinem. QUlex.Xo
3» Sidominus manumitútferaum impuberé, ericejustucor, quía fuce
cedetei,fi moriutureS: hac liple definétus non habueríc confangui-
neos, qui de jurcei debeantíaccederesidem fipaterilium ¿quem ima
puberem emancipauit: « patre ante finitam tutelam defundto, erit
tutorfrarer mortal,
y < Gel señor.Concord,Infl.deleziri,parrono.tute. pertotum», £vid.no+
ta.per Azo.C.de legicitute.ver.ex fententia autem.l.12, cabularam,
£xanifte farífíder vel nezvide,!.legitimos.in prin.£f.de legiti, tuto,
a d Uelcargo.Concord.a «Scauhen,ficat,C.delegiisute.6c.,6a
cunduin natura £ dereguliiur.
porbien:c fi non, que lo faga alguno
dellos. E fi fe acordaren en cfto, deue an
elfueztomartal recabdo del,comodi- parer.á
ff de admi
ximosenlalcy ante delta. E fife defa-
cordaren,de maneraquecada no quie
ra obligar fe aefto , e quiera aucr en
guarda losbienes delos mocos, efton-
ccel juez deu clcoger* aquel que enté
diere quelo fara mejor: e que Íera mas
fra. tuto . 8d
1. legitimos.$.
1. ff de legiti
vto. Sas fia
8cibiloñ.Fabo
Inft.de cap. di
mi. Stade, l.
teftaméto das
proucchofo a los mocos, etomartalre — tos:cum.l. fe.
cabdo del,como fobredicho es : e darle ad e
poder,queclíolo los pueda aueren fu f.inauthe.de
guarda, e aliñar e aproucchar los bie- hrredib.abin
del te.veniéwveri
hesdellos, ti autem pla
mi.
h 7adosayuntar.Nam fegniasexpediuntcommiflanegoria plures.ver 6
fus.quemallegarelo.in. d.ve
3 oueclquicredar.Videin.dall
k iéfeeger,Deilta cle£tióc habes.criaminad.$.K.ver.(iaucem plurimi. 3
in auth.dehieredibaab intelt.veni leadminift, tuto.
Eraduertehic ptune demun daturifla elcctlo iudici. quando tuto-
resnóconcordant,vt vn? eorúgerar:fed oés velint gerere . fic patec
approbarihicdifpofitioné.«d.1;.$.6.quá Albc.bidicit non corrigip
sexn.duauch.inafei. Diflingucergo inifla materia, q plurestuto
res dacifiune p tellatore,Scdubitatgs gerere debeat (i gd teltator día
Apofuitquisgereredebcarillefolus gererScalijsprerferénifi aligd cón
¿lerye quo Me repellararide quitas in dove filias f vero tes
Matordehocnihil difpofuitstunc judex conuocabit in vnú cutores,
ve vnúeliganequi adminifires 8 difcordériudex eligeníi vero tu+
toresplureste(lamétarij non confenciant , q vnus folus adminiftrer
nó confidentesdeciusadminiftratione, $ perát adminiftrationé in-
ter cos diuidi perregióss,audient Sc quilibeclctucbifexceptione,
eo pnóadminillranic.heccolliguntex.d,l35..8ribip Albe.Scibi
vide p Bare. quid fivausvultdiuiderealiusnon :fiautem fine plur:s
tutores legirimi Scexpediarper vnum tantum geri tunc vnus coran
potellrc!íquoscompellere,vel q faiídent, vel recepta fatifdacióc al
illo confentiant, q cigeltio commirracur.vcin.d,llegitimos, far. de
18iodleilamento, 7
Titulo.XVI.Dela guarda de loshuerfanos.
ibinot.Bal.Scfi interfe non concordentquiseoram gerar judex eli= d (W3pidenguardador, De marre,qyad hoctencatur.Cócord.l,:
getvehicKin.dal.5.5fin.Scidem viderur dicendumin pluribus daci+
uisvelicin omnibuspraéticaripofsicillalex,
Mlex.XI1,
¿Si non fictutorte(tamentarins , nec tutelam velie legitimus vel ab
Adúr.Co
ybipetát,
curo. dfE
¿ae
datrab
hiseScadei
tulú.Caad
Tertul, €
tn alís. ll.
Bebo
12
2b
inteflato fue-
celrisipfipe-
tant tutoiem
diudice: de
tur probus de ,
diues: 86 if E
tutorem non Efamparado fincando el mo-
petanespriuan — [e[)B[co, que fucfle menor de cator-
tur pupillifuc E AS
cefstone negli ze años , de guila que fu pa-
gentesi8irunc — dre nóle ouielle dexado guardador en
fu teftamento,nin ouielle pariente cer-
We). X 11.Quales judgadores dent dar guarda
dor albuerfano defamparado.
quiliber depo
pulo — porelt
petere tutoré,
qui dabicuriccam ignorantivelimuito : Scifletutor dickcur dariuus
quí pote(t ari per udicerloci vbieltpupillus, velvbi ipíe natus
eltjaut cius pater: vel ybi mraiorem parrem bonorum haber pupilas.
hocdicita
ella madreelpsetrospárientes. Sedan fit ordoin perendis tutoribus?
veprins mater quaimalijadmictarur?glosdicitquód noninla. $. finas
fEad Tertulo
Al juezdel lugar Etlichabes quodiudex domicilijefliudex come
petensad dádutncucorem pupillo, 5 approbawur hicopinio, Azo. de
porgloflind.nCobipersuro.que fecunda Banolam Ange. 5: A
beri.ibi comuniter approbatur £:reprobaturopi. Hugolini,de qua
in diét.glofT.quamtener Cymus,6:Salicerms¿bi.de de jure comuni
erarquallio dilpurabiliwndeetiam dicebar Alberin.la, circa prine
detut.8e cura. dat.ab his.quod tutum ellerfifiesipolfet,quod cú
¡udice domiciljconeurrerentin darionetutoris,judex originis ¿ius
dexterrirórij»in quo papillas haberpactimonium, Ecquiavidebatur,
quod pupillus pon poflerdici habere domiciliumsnam paternuninó,
quia nontranfitad filium.l.affumprio. filias. Mad municipa. Jem.
¡iequeproprium:quiapupillus non poteltfibiconfiituere domiciliñ,
fine tutoris auchoritatezcum perhoc obligaretur,verradieBariolusin
didtalegea.fde tuto. Si cura.8:Salycain didta legea.Covbipet.tuto.
vndefatendum ell deneceÑicate,quodin hocfitipecialitas quod ab»
horrebarSalycevus inud.La. e dejure communiilla opi.erian: proba
turpel £.de tuto. 8; cura.datab lis. quamadlocallegatAzo.
C.vbipecuco.in lammanfi.Dyn.ctiamallegabas adhocpro cafú
Linagis puto.fllud quevi.fF dereb,corum. Sclitcautusiudex dor
«ilijveLoriginisin forma dandi tucoresn, ve der Gmpliciternon expri+
primens,quod dat cúamre(pcóubonorum,que funt in lococxillen
tiextracis territoriam:quiaruncadminillracio,S bonaliceralibi
“44 veniunt in confequentiam perlonz:cum tutor principaliter detur
pupillo.Lincopulandis.C.denupr.Kprohocviderartextusin.) pro
prerlicem.h.finaffadeexcufauro.fienim exj rimerer,quód dábat c=
tiamad patrimozium extra terricoriwun iudicis ; tunclitalis dario fic
re(pedu resum,quarnon funtin territorio (ibifubdito non valeret, ve
Jatétradit Angelun ditl.Civbiper.cuco. Sed quid fi pupillusfit do
toinuslocizin quo habitar, Se tener domicilium,an tencbit datio tuto=
ms,ci faftacoram indice pereumibipolito?. 8 videtur quod non,
cum requiraca,quód perona pupilb fubditaiudii, quidartuto»
rem,vcin diét.Li.8 quiaaCtustuccle videryr ados poripscontentiofe
Turifdictionis,quam voluntariz, vnde «pud feipium feu ciusiudicem
fierinon poteft.l.ficonful Madeadopt.l1.Edetutor, $ curar. datsob
his.Sc.J.prator.8t.Llleá quoss.cempeftiuum. ad Trebell.Svideio
fiwili quodno,Baldusin.l,fancimossin prin,col.a.ver.quidam domi-
mus.C,dedona.recurrédum ergo elle tali calnadiudicé criginis pro»
prix velpaterna,vel vbihabes mañoré paré fuarum facultacú, vt hic
din
¿cin.d.lu.vel adregó quíiubear ei prouideri de tutore.d
1.1,C,de emancipatio.libero.col.1,qyiurifditio dandi tu
prorogaride confenfa partiam,cú tit adtusvoluntar
WBurnoe nico, Hocdicic , ve detur exinquificione cumcaufe Ícilicer
cognitione; Sic datus nófari(dar,vedixi,5,eo.l.9.in glof.fperverbo
fiadores.vbivide.8e addeintl.de faifdacucodinprin. Barcán.la. (o
cb;
o fore.8i no.cumdicit,rico.intellige, quod fitita dí
q
uesficuepupillus,vide perBar.in,l.2.$.idoncos.fad Tertul. 8: quan=
do darurearorex inquilitione ante quarn decernatur fibitutela deber
pronuntisrlofTeidoneum vide Bar F.deconfirantKcú
inquárirur debencrequiri coninnéti 6 amici pupill.lfdre$.cum ree
Jiquis.ff.detuco,Stcura.dat.ab his, Etan valcattucotisdatio faa á
iudicefineinquifitione,vide perBar, in ipetatuco.vbi dicir,
quod fic.l qui habers$ypen(f.de tutelis.
106
Sima 4
ter.fad Tercull.8cJamacris.£:.[.cum d marribus.C.quipet.cuto: $:
2.HE.co.vbi Barto.plenétractatillam marerism dealijs confanguincis
Concord.).feiant.C.de legiti.heredi.8cnon apericiftalex intra quod
tempus mater Ecalij pupilo cójunétitenciturperere tuteré, ideo ue
q critanmos
cano,que lo quificffe guardar, cftonce
la madre,e los otros parientes*quehcre
dariana elte moco, li moriefTe lin tefta-
mento,deucn e pueden pediraljuezdel
lugar? qledeguardador atal qfea bue
no, cricos, eque entienda q lo relcibe
masporpro del moco, q de fimilmo.
Ef eftosatales non piden guardador?
vbi magiscól
1er hoc ten
neg; obllabie
12.5.cófeftima
ff. ad Tertullo
ja refpóde ve
Perdodhido
[ciane.Efigná
ter pSalye. $e
Ange. 8 Pau.
de Calt.Si poreritcanía cognitaifte anmusabbreniari perdudice fipu
piliovoltaraincericvido Baldo Lwatres.Cad Terol. Sequod hc
dicitde matre,idédicin auia,vtin.l.2.5.8 marer.ver.quid fi nepotibus
ff.ad Tertulacít tamedifferétiaintermatrem,d auiá, ex vna parteSc
alios (perátesfucceionéex alterayquialicer mater veniat perpriusde
auiappolleriiactaméannus curritambabusécambo excludíur,
infra anmútucorenó perátigavna Geeadé caufa, fcilicernaturalis pi
tasas altringitinon tñ auña deber pranenirematré precipit feflín:
tione,neq;detineri moratoriacunétatio; -d cú videritmatré neg]
genteipladober excitari, E: pererenó ficin alijsluccefionefperant
Dus:quía annusnó curric,nih ei quitenetprimá caufam ficcefioni
jta declararPau.de Caftin.d.l.fciant, 8: Barto.in.d.L2.ff quí peta
col.pe.Aduertectió, tam mater,quáalijpoflunt hoc petere perpro=
curacoré.veprobatin.l.cúá matribus.Scibino.Ange.C.quipet.tutos
n cc hoconuspetendi tutoré tam mater, quialij pupilli fue
celsionélperátestenengurfvisfumprbusal.fuoviétu.ff.de ope.libert,
ScteneeBardn.ln.inveraqy leftu.C, denegorygefl. Scin,l, Nefenmios.
f.co.vbihoclimitac deexpenfisfaCis ciréa porfonammarrisinánóte
nereturadalias expenías velutiad foéias inducédodilium ad ciuitaté
vbieidareturtatorneg;ad aliasfadtas.videibiper eúquilicetrantum
loquaturdemacre cius,tatio cócludic alijs,q ui imiliterad hoc tené
tur. Aduerte etiórquia vecolligivur ex verbis praccedentib*huius.Lita
demurm mater 8cauja $e alij,de quibus,3.tenenturadhoc gñnó ell qu
tortellamentárius,vel legicimus.8cidem probaturin.d.1,1.fqui peta
tuto.vbi Bar.hocnorwvndehocproccdir quando ob ¡(hum defeétum.
eltdandustutor datiuus veluti,quia teflamentarius tutor eft remotos,
vel exculatus, vel eocafa quo proximioreratinhabilisinhabilitate 12
porali,velalijscafibus quibuslocuseft datino,ita declarar Bartolusin
delezacol.1.ver.oppo.iftaneceÑiras.Lucas tamen de Penna.in.L.null?.
ver.querirat.Cadeproxi.facro.ferilib.1a.tenet q Sii tellamen
tariustutorvellegicimus quitamen non adiminiflzentadhme materte
netriuftarevtadminiftrent écinuentarium faciár cum finis legis Ge
¿»mio pupilli 8c.1.nó debetimponi verbis fedreb”. a.C. cómmunia
delega: peraliaquaibi poterisviderepereú Squeinf. huiusglo.
dico.diciretiam Barto.quod tunc annus de quo. 3. curret á tempore,
im minentisnecebicatistfitamen agnatos,qui tenetprimálocum fu
ccñionisintra annúnó fecitfeordinaritucorá,fenlibi concedí admin
ni” cacioné incurrererpoená,de qua hicadcuram enimsntorisegitin
si pertinerfacercinuentarium, $ legirimeadminillrgre: Scfinon far
citpomicurarga. fecunda, 5 Adoneos.S:.$.fequend.fi.ad Tertull.nos
1az Bartodned.l.2.col.1.Bald.in.d,(ciant.Kfi marernolneric (ibi vue
1ela:nfilijpuniturli tutores non petieritfiin mora fueritpetendi ,vel
4 antequam/ir per moram excluía nontenundanir tutel, ica quod
deuenjrerurad legidmá Bar.in.d.l.2.col.»wverlisoppo, ey matri, Nota
exam quod ve dixiifteanpustantum afignaturtencnúbus primuny
locum, 860 excludantur fequentes non excludentur:S fi non pe=
1anteutoremineraalium annumita tener glo (Tan diétalege fecunda,
3u glo.finalivin fin.(R qui per.ruto,8cin lege.nepotibus.C.co.Eidem
tener Bortolus in queliio.pereum difputara querincipitpupillus quá
policia dittalege.a.vbieum vide colum.in.Adem tenentem, 8hoc
approbant Ange.ScPau.de Caflin.d,.fclant licerBartin.d.Lnepotí
bus.aliud volucrit Et quid (iextentmator Se fabllicutus pupillass, Se
fubflicucusneglexes'tpeteretutorem , ad quem perti Aiefuccolio
pupillizvide Bart.in di», q.quampoltirlatcind.L.z. Quid qutem de
mulicre,que pregnans manfitin Eopismal co moro, que neque
pesicle miteiin polielsionénomine ventris,nequepetijteuratoré
iorievideperloa.Andriin additio.ad Specn,.dettrorca$enaned
duminaddit.vbiconclndit,qmatorex hocnó perdatinstieceden
di,videibipereú.contrariitamen vidermsprobari inud a. fi mater»
Partida» S 1
Adúc
quipectu.
1o.cum an
lijsl.hu-
iusticua
Sefta Partida.
ver.quod fi euratoresascibi Barto.fFad Tertul.quemtext.etiam alle=
garloa. Andrein.d.addicio.Srintelligit de curatorebonisncn peto,
hon decyratoredazo vent, Aduerte ctiam quod ile perlone que
adhoconastenentur,tenentureciaminflare, ve curor quem perierune
administrer,veprobacurind. dius Equipeccut.Scind.a. jeli mater,
fad Vertul.L
fancimus. vbi
videBal. Cde
admiviór.co-
t0,% vide Bar
atal mogo como fobredichoes,pierdéa
porendcaqlderecho queanian de here
daren los bienes del Imcrfano, fi muricl
fefin teffaméto de masdezimos, queíi
los parientes fucifen negligentes en de-
mádar guardador al huerfano fobred
cho,ofinon ouie(le parientes que lo f-
zicflen:cltóce losamigos” del mogo:o
2.col. 3 deber
elMeidoncita-
tores, quiab
¡fis petantura.
L2,$.fi mater
vee. quid in
os Eee otros quales quierdel pucblo" dcué pe
Bar P 90 Teo dir aljuez q deal huerano guardador
Urierden,Con — quefeaatal, quealiñe el prodel mogo,
rá, cum di-
cibus, de
quibusdixiia
precedena gl
3 aliquos ca
gus, inquibas
mater escufarur abiftaporna, vide perrext.K glo. 8 Balinal. mater.
Cad Tertull.Sequaremusglosibirradirdemulicieminore, quod exa
cufecuraddehocprocedore Ef poftealiar majormam durabitexcu=
facio,fecunda Bal in anthen.ficaptini.Cede epi clevi.£cin.l, precia
Las.col.5.C.de impuber.8calijs (:bÑi. Silla ell com munior conclu=
fiofecidum Alex.é: lafoón.Lminoribus.C.dehisquib.vtindiga. Li
mita tamea Brintetlige,quando mater elaplo anno efticiatur maior:
tamen intraannumad hoc datum efticererar maior,tuncnon excula
jeurex quo delicium negfi sencirnon erat confimmracmmita limi
tacnorabilicer Angelusio Lil icasos ide ofi prati.dicens ex hac
dillinétioncreduc opiniones ad concordiam + Sicerte videtur+qua
iitadillinétio:fed contracamtenécaliqui relaciperAlex.KlaGin.d.
Iuminoribus.vbilaCdicit efe comumurioré conclulioné,yp exculerur
intraannifacmalorilté a ¿de qy ex terliellerpros
er. Eulcinius. adco.fex quib.caun pollef.ca. e tenet Jal.
cuibonis.col.8.Hf deverbosoblig, Quid autem mater ft mue
Jer sullicazan exculerurab ¡fia perna2vide per Pan.de Caftr. q lic.gá
nonpotmirconfalerepericiores,Sciptaadminilravicbonafil impu
beris,licérnon luridice:quia non acceprauit cutelam, nequefeciclibi
decemisnequefecicinuentarium,bene tamen adiminiftravir, fiveró
poruitconfulereperitiores,non excufabitur,(ecundum glo.quamita
JimicacPaudeadda.$ di ad Tertal.icadiciPaninel.Clodiuse
col. MEdeacquirheresduene menti,quiacl addeeciam
Saly.in.d.fciar:t.ver.quero mater vbiqu: dt matiemn,
vecutricem adi (Ural Jicerteguro Colenvitacem non (erusneric,Se
concludic quod non:quiatunc non el! legitimaget.io,licet bene ad=
uerirallezar plo.in.d+$.fimater.Inper verbo 1
ntellisicquando ex abrupto, vetutrix admiriftran
dicem esferdecreta adminiflrario licetin corerisficn
excularerr:cum poriuslecundum cum fitculpaindicis,qui faciídacio
em nonexegit Sala requitico,quam culpa matrisinra de alía requi
¡gnorantis.videibi per cam non rarmenJoquirurin mulicrerulti-
cainqualoquicur Paulus de Callro. de vide eran que dicie Baldus in
diétalege.macres.Scquid fil reliétus tutorteflamentarius minoras.
anniszan ex hoc excntentur petere debentes rutoremavide Sociscon=
ecljuezlo deue fazer por fi ,e non por
otrodaviendo el moco enfuvalia, mas
dequiniétos marauedis*, mas fi ouicfle
fl.20.1+s0l.coLf.S videturvelle¿quod fic finon habuerant nctidiani
minoris cas videibipereun. Et quid filint ablentes vel ignorites?
videSocin.confi5;col.pe.8cfia.volaScd.la.$li marerarerfed Gor
fens.ad Tereal.Quid aurem fi smater non petijecogiteltamen=
tarióstutotesad adminiltrandunBalin. le precibus.colas. Ca delim-
pube.ikaliis(ub(.dicit q von privacur ob hoc:quía non tenctarelle
foticita,nificirca peritos ae. 8 5bi eriam vide, quid marernonadmi
niflrauieifedaliuseideibi 8: denmlisaliis que ltionibus notabilibus
iniftamaterlacolo.5.6.8%,7.Etnota quod proptesillam neglizentiam
riuantureriam ca hereditate que obuenirerex forma lacud fecun
dum Barro! pertextibiin didtc.y.fi materaverí, 8h rte. de matre
tia traníeuntead fecunda vota,non petito prius hliistutore, quod
perdat fuccelsionem videin.l. omnem.Cuad Terul.S que not. Des
cius.confi.ag6.ad fisfedan watervel alínsagnaros ficu: perdit hare»
ditaremquía non petic ntorema filio fic crias perdacturelarn pro=
ptertalem negligentiamevideperBart.in.Leurelainprin.fEdelegi
curo«quod non £Bald.jn.d.lprecibus.vbiallezargloLán,deletutela.
b dasamigos Concordscum la. quiper.tuto. 5
€ Gorras qualesquier del pueble.Nota hoc verbum: non enimita eratex 7
prelfumin.d,la.adde.l2.6XibiBal.nor.C.denego. gelt.iudex eciam.
ex ofliciofuo
potelt dare,ar
3n.La. $. magí-
ftratibus. fade
menos, bien puede mádara otro fuezd
fea menorgdefi, quelo faga en lagar
del.E tal guardador comoclte, de que EA
fablamos eneftaley,cs llamado dativo, — nor. Bart. in.
quequier táto dezir, como guardador Pan
dado porctorgamiéto delfuez. E non damnteét.se
Bald.notá
tan folamente puedefazer efto el fuez
fobredicho, masaunlo puede fazer el
juez de aquel lagardo nacio el mogo,
r.de mili
(all.quicono
anax eil. coli
ado pen.verlidicit
o el padredel3. Elfo mifimo puedeler oia
demandado al juez del lugar,do ouiere - dex pobit da»
, : ie Ye pupillo tu-
el ler Enola mayorpartida de lus bic a
nes", e cljuezdeuclo fazer, quier feacl — sine peteo
m6 A al alocótradi= vide.lilluda
mogo delátc,o non',e aun q lo cótradi: a
ra. dat. ab hi:
cutareremtamen on polis darepupilo.squeadlsoli psa
perdarcin.l.hacautemin prin. fl.quib,ex cauin polecatur. ibi, qd
n furiclo e prodigoziudex eriam ex oficio potelt dare veinal.1.$.ma
:zill.conue. vide que notar Bartol.in.l. 4.$.hoc
auteniiudidum,fde damnoinfeéto,
4 Lenox porstro.Concor.cum.laneque mandante.fEde tuto. Sccura.data
ab his.Salamuro, Sarroris.Mdetute.
€ es 37asde quinientas marasedas, Adde.Lius dandisideror, Sccura.dar, y
ab his.cumglo.ibi..$.fed hoc jure.inft, de atrilia.cuto. non poterit
ergodelegatus etiam ad vniuerficatem caularu m,daretutelam pupil+
lo habentiin ficultacibas vlera quingentos félidos. dk itain delegaro
etiamad vniuerlirarer canfaram,tenet Albe.in.d.lonecmandante.
£ due fesmmenor Id el mazillratui municipali.d.lius dandi, iudiceser 10
gociuicavum pollunt hodie dare tutores,vehic: Sceradic Barcosio.l.
Hdetuto.8 cura.dat ab his.vbiylo.8 Albe, deitliscomitibus palati-
vis,quiá principehabenthancpe tellatem. E
$ UDenajcioelmmog o oel padredel. In coloco perunturtutores, vel eurato H
xesminosibus:ví ipli ducunt origing,velex pertona lua vel ex perfo»
napacis:vel vulgo conceptiellent ex perfonamiis,réetiá in eo lo-
covbi funteorú facultates.S fi alibifuntvel morant: non tñiure dos
micili)redire debentin alteram preciótorúlocorú ve magiftrátus 3b1
det eis tutores (eu curatores,vt hc in. la. C, vbiper.tut, G in.),anté
pe.Cade munisk origi.ó in.l.ciues.Codeincollino.£ la. Had muni.
Azoinfumma,C.vbipertur.vbi dk daterizó loco domicilij, vt ditrá
<lt.5.Quidaút de míore vni?ciuitaris originario. ibi échabet facul»
Matesluás:fed ga deilla bánic ef habitatin ciuitate vicina, ibi con=
venióanpobitindex talishabirariois fibidare tntoré2vi.p loa. Andr.
in adcitio,ad Spec,tit.de curatores). Ícias ergo, vbi alle, ar Guido. de
Suza.qp ficytrationenecehitatisliceat y aliasnon licerct.viibip cú.
h GLamayor partida defisbienes.Aduerte ti, q deétim.d lar, Covbi pet, 12
vuto.intelligunt hoc de maior) prefacultatá ita q y.upillos ¡bi habear
domidliú:k q alía siudex loci vbi efTentrales facultates,nó elTercom
perésad dandútutoré pupillo,licer curatorérebus¿biexitléribas pob-
fer,vtinal.iurifperitos.$.cú criur:dus.fdeexeu,tuto.ita videbde men
te Bari.Bald.$ Saly ce.ibiScefte umiur rarioni:cúm iudex,
quidar tutorem,deber habere iuvifciérionerm in per foná pupilli, quá
¡urifdiGienem non habetiudex:vbitantum funerespuy illizpro quo
eltrex in nad fiof.de tuto.dk cura.dat.ab his.di in.Lmagisp uto.$ail+
lud quevi.fEdercbacor. fedtu die qpcoiplo quod haberibi maiorem
partem fortunarum fuavom ,vicecur pupillusibihabere domicilimo,
vetradit Pau.de Call.in.l.2.C.vbifenato.vel clarilsi.vndelicet pupale
Jus alíbi haberer aliud domicilium feu habiracionem poteriepronides
ri detutoreperiudicem ,vbi ell maior pars fui patsimionij, ve bic ha
bes,Svoluit Azcacuins opinbicapprobacur,in.de.3,
i Uvelanteonó.Concor.cú.l.illud. 8.1 fequiffdetut.S cura,dar. ab hise 33
Ecliiflaliterareferafad oaprecedácia , pbavur bic q judexoriginis
pupillipropriz velpaterny,pát dare tucoré puillo ablenri.Cuíus cón
irariaviprobariin.d,La.Cabiper.turabibi tener Saly. dicens qp yá
darurcutorin loco originis,deberdari pic Scnon ablentipperterribi
cum dicit rellicuti apud pacriam fuam. Sed quid tutor dewus ab.
14 2 UDeue durar,
15 db GiCurator. As
16 € AL cosódelsator Vi.fopra.coLo.Sinft.dela
37 d GPeyntec cinco.
Titulo XVI.Dela guarda delos huerfanos 107
yiroqueiudiceoriginis£.vel domivilij,qur datioprevalebie Alber.
poltDynin.l.nfiderato.Scura.dar.2b his.Scidole,Covbieper.tutos
dicit quod dacioililis qui primo dedic, Sereéterquia tutorembhaben
«ialiustutor dari nopolsi.Kivero hoc nonappareat,tuacprefertur
daivoriginis.arzu.Hibertas $.praferipdio o liRad manicipa, def
cit quod nota j
jn gloíf, mas.
rms. XcfTe.Mas ficlfuezque da el guardador,
. non ouiclle porfi algunadeltas razones
fobredichas, rion podria cftonce cl que
Coucotiintti.. fuelle puelto por mandado detal juez,
quid.modata» — qyerla E delmoco.Ela guardade
cedini.inprin
cip.Scfinitava. Cada vnodellos guardadores,deue du-
tela tucor ee- rarifaltaquecl moco fea decdad deca
netur adino- E
pure minar torzcaños,e falta quela moga fea de e-
ve peras (bé dad dedoze, quier fca eftablelcido el
ES guardadorenteftaméto,o deotra guiía
ta aurem e
e,dcué los fudgadores dar
tucor.Scibivi cdalliad
e otorgar al mogootro guardador, a G
Jlamáen latincurator”,tomando tal rc-
cabdodlcomo del tutor*.Ecfteatal de
neleayeren guarda, falta q el huerfano
fca decdaddeveynteecincoañosd.
Ue). X117. Aquien denen fer dedos guardado
Tus. ibi Bart.
essa que lamanen latin curatores.
(de adan
tuto. canti
cu pubertate
dinictr turel
EA Vratores fon llamados en la»
finicwr tucela ein aquellos que dan porguar
dic exiam finia adotes alos mivoris dE La:
cur medarim EA dadore yores de ca.
_pcuratorisfis tOFZCAÑOS, € menores de veyntecció-
«iápupillocá — co años, feyendocn fu acuerdo.Eaúlos
aushoritate tu. y
¡deBar.
in fiquiss4
Suypubes.fEdeiaQito. 3: fidifpofiio confertarin tempus, quo tutela
finieritperpubertatem:procedacl hniatur morte. vide Barco, per il-
TamtextindiliberoS.pareráf.de anmuisleza.
inflado carato.in princi, vltimadie pubertatis pote
e Balin.la.C, dado piotocen elo cti
uracorem.vide perglo.indl. vente de tuto
sitdará tutor.
la.eut.És cura.pert
.Addeinit.decurato.iv prin, 8.1, curatorem,8cbi
Bar fiderutaScuraudataab his.6%-).curaroró.Adeauto.tutos Et quid
Gdefatto tranfativas.anmo,iudex daretcuratorem vt minoriwvide pp
Bald.in.l.a.col..C.quandopronoca.non ell necell.
E UL xIIL,
itutoren:non daturalios, cif prius male adminifbrersaurfuis
negotijs occupers talicer, quod circa tutel intendere nequearan
Jongam faciar itinerationez,vel peregtinationem:tunc enám eiuslo-
co daturcurator,donecredear.b,d,
para: fariofm E mente captum, promt
ñ fferút tí, qa curafirioh,efl legitima:
mente capiiveró ell dacida.yedixifupra co.l.4. debettitindex cam
enra.furio.pertotú.1i.C.co.vbivideper Azoxin fuma. dafetiá pro=
oyciiell bonisinicerdidú curaror,vt habetibidem.S mulieti lux
in¿tid.S mulicri AE de cuta.ficaprodigis em A luxuriofis,vel
aliasdibipatoribus vellafcribus poteflinterdiciadminiflratic rerom
fuardigasquiparáturprodi¿ is fecidó Bal l.calege.colf.verfivicó
apux1o.Codecódi.ob can.8evideglo.io.L quiscú (irerde vfiicap.
o empro. Anaurem mafculo Juxcuriofo derur curaroravideBal.io ad-
dSpcexiradeadtore.Se Alex inaddi.ad Bald.in.e.d.ca lege. Et
Ecet vealiquale
ppterquá dafcólerl.oblemare f.decura, fu .
+biBal.polilzc.de Arexpindex debetadhibere medicos.qui hoc
femel.C.de remli úitrequicafcitatioiplims cui
videp Barril. qui haber $.quoliberff.de ute. 8 p
¡6incipicsifisdubicarionibusasvol, Se pórdariralis curacor
cúinquiftione vellinewtrraditibi Alex.fardis erñá Semutis Se qui y
petuo morbo laborant dátur curator.videin.s.Furioficinft. de cbras
apretados Concor.camsfiitEinuid adólelcentesin lic de curas 2
y Ñitamenfponteteceperunt,cagearur llare fubeura vi; in vigefin
quiacumtonú.veradicAbbecunfia; ras ol.iplitiicuracoresinuid dá
tar.fecundum
E 4/p Baránd.illod.
¿fucilen mayores, leyendo locosodel demo. 8
memoriados*, Pero los que fon en fua- curatoadat.ab
7 . - his £perS)
cuerdo,nó pueden fer neo AE
cibátalesguardadoresfinó quifieró:fuc tores.
ras ende dí fizicfTen demádaaalgiocn 0, ip
juyzio,o otro la fizieffeacllos.Cacfton tuto. vbidicita
ceslos guardadoreslespucden dartales P£urator quí
s A principaliter
guardadores,como cltos. Otrofi dezi- damrperióne
mos, q el curador nondcueferdexado mente tapús
Left Sa ff A vel furiofi dar
en el testamento”, pero fifuere y puclto — curimuicas. ve
ecljudgadorentendiere q es a pro del ao Cr
moco,deuclocófirmar'.Eaúdezimos, fomi corra
qel huerfano que higuardador,non le
deuendarotro*.Fueras ende,li aquel q
lo tieneen guarda fueflcome de mal re
cabdo!,o tal que ouiciledevcertítocn perlons»_ de ro,
1ofuyo", que nó pudicfTealiñarlosbie Moimbiar
nesdel huerfano,o fienfermafle”, 0 0- inintegen
vieflede yr eh romeria,ocnotro grand "wino.dawr
> el esiam inuituse
camino”. Cacftonce, puedé ledar otro 1. finaio pr
guardador, qlo guardecn fu lugar de «ipio.Codead
a
pas ; ninillrauto,
¡jniendizen entatin curatorfa 4 Hcemtamd
E
>feafano,otoinc del camis deberdaii vo»
S 2 lens XX ex cara
pole Inui>
uu das vide.
larcodh.l.quí
e A
haber.$ufipupillus.f.detutel. s
E Ucacfonce, Adde.das.ictiniti.8c1.qui haber $4 pupillus.fide cute. 3
£xquomodo deturinfanti: ¡curarorad litem.vide Bald. de mili. valla.
contum.eltcolum.pe.Kadde.].1.Caquiper.tuto. Án autem pupilo
carenti tutore pofsitdari caratorad lite? vide Alexan, confilentem
opfic.confiua,primo volu,incipit videturpimafacie,
h enel reftamento.Concor.cum.$.fed curator.julade curatos
i GDeneloconfirmar.Sed ancófirmabicurG fad
trenolichabere curatoremividerurop non q jainuitiadoleícentes cu.
xatores nóaccipiúirpraterguam inlitemin(t.de cura.$teminuiti, ln
cótrariú facitifta.].cú dicitadeuelo confirmar, 8ficvideturnecebitas
teminducere ex quo paterfecitad commodum fil 8cid có(laciudici
8chuius opinionisfuit Odofr.proutrefereBald:in.l.1.fF de cófir.tut,
quipolt Dynintellizicd.$.Irem inviti, in curatoribus,q dátur ¿judi.
cenó de datisin teltó.8idé q Odofr.tenct lo.de Pla.in.d.5iteminui
úv depradiais Sicerb: ¡Lvbifuprainclirietin contrariamfen»
tentiáiflud yidef tenendú gaita.) partitarú hocvF decidere cú poft=
quá poftirluperius q inuit adoleltentes curatores nonaccipiunt lab
dit gp fi curator derurin teftamento deber cófirmari. $ bene conferút
adhocquetradir Abb.d.confi.gu1voludocipitpoftulatos.
k € Daraorra.Concord.cum.l.cumiure.C.qui pet.tuto..
quib,cafisutombaben.
1 € vemalrecabdo.Concor.cum.],pe.Csin quib.cafí. tutor.
EcperSaly.in
4
uscuidacuseftápa y
licet.Cán y
¿ 7
m € Queasir/ede vertanto en lefiezo. Nota hoc quiavulr,vtobhanccan- $
fam exculcrurtutor.8facic.del.pe.8.l2aciu(d.cin.E oz.
n Uenfermaffe. Videin.5.icem propteraduciíám valerudinemeinílide y
exculatuto.
o Ucreidcamino.Viind1.Cán quibicafi.tutor.haben. A
p Ucarator.Videturapprobateopimioné leneradequain rub.C.in quí-
buscaitur.hab.quecdáfuicopi Placen.vedicitAzo, ibidem in font
maipletamen Ázo tenet,qp eri tutor daripofic,in lis cal:bms (pes
cialibus.Scidew tenerSalyce. ú pole ergo
Sudex facere vtrunque velturorern,
q derurtutorveibi dicit AzosSe fini
¡o
£
SONS pórelTerror eps auterligi
1 a Uotonpuedefer
Adút.C.
quidar.ca
so.pol
2D Acloig
3
4
Sefta partida.
Cies, XLIII,
neá divinisanocerar:fed clericó(e
Cacerdospór (anguinis frexta(lintra quarnor méfes vene=
sadicernrelá recepturite ne pupillidebirorinififitteflamen-
tarius,necad regisrócinia obligatusnec milesidú extra in domúregis
occupatur fer-
wicio vel alte="
ri*dñi,necalia
invalitudinel
pedicus. h.d.
GLey. XII]. Quales fon aquellos que non pued
for guardadoyesdeosro.
[>= Bilpo,nin monje,nin otrore
ligiofo nó puede ler guarda-
dora de huerfano:porque e»
ftosatales há de feruir a Dios
en las eglefias, combargarfe ya efte fer-
guardador. CS
cor.cúanthen.
defanétibinás
epifco.$. deo
amabiles. col=
h..9. neque
Sa hoc corre- — wicio por la guarda que ouieffe de fa-
pernente Sel zeren las perlonas,e en los bienes delos
flin.licer glof.. — huerfanos. Maslosotros clerigos fegla
ibi infinali o=
resb, quicrfcan miffacantanos ononc,
bicn pueden fer guardadores de losfus
parientes huerfarlos, porrazon del pa-
rentelco*que han con cllos.Pero deuen
venir antecl fuezordinario del lugarfa
fta quatro meles,delque fupicréquea-
quel fu pariente murio e dexo fijos fin
guardador, ccftóce deucn deziranteel
pinionevoluic
cótrariom fed
Archi.8Pra-
po. ibitenene
primam opi-
nionem gloff.
ve epilcopus
etiam. volens
nóadwitratar,
ad turelamvel
curan aliquá
mili effene tor
tele smifecabílium perfonaramscum alias non efenr,qui bene Setute
ad tutela práfici polTentin monacho yerdinailtincte ell dicendús
vtin.c.quivere.Bin,c.monachist6.?.
Lares.Concord.camanthienpresbyieros.Co deepit.£ cle
ri.Sc.d.authen.de fenéti.episde quo fiumpraclt.Sadde.). 45. india
ticu.ón.partita,
€ Gai Jacantanosonon Inte!lige de conflitutisio facris:namalijetiamín
uitico¿untar.vtnot.glo in-d.autlienpresbyteros,
d A Por razon del parentejco.Tellamientarij ergo ueque dativinópolsúr,
híciunuicar.S not.zhrio.d,authen.de laneril.epitas.dco.amabiles,Í
perverbojinterdiciusus 8quando funtlegiciomi, adwitiantur volens
tesnoninulá.vthic ibi habes.
5 « U Debderes,Cócord,cut autlien.minoris,C.qui daranto.pof. £ cum
corporevndcillafumicar $ non aperitifla dex anrequiraror , q fine
¡uantitais,velparnz :led debetlimitari,quando el
fet magna quantitas:non vero fi parua : quiatuncpofierele tutor, fe-
cundú glosio authensminoris, Sin corpore, de quo (umitur vbi cicic
que fitpara vel maznajiudicisarbitriorelinquendum.áclla glo.ap=
probatarperBar.Ange.S Saly3biS: dixicillam nocarudignilsimam
additionaror Abbuin c.imelleéto.deiurdur.S proilla gloscít text, és
ibinot, inpignore.5.ted 8: quis.E. de pig, a£tio, Bale
¿did glo.1ólicate delacamsutclam elfechamlisfnper de
um viderur ex eo, quod it de n:agnalisinter partes.
Temlimitac ghin.d.authen liada celindes valeredicrcs é lbicss
in aurhen.ad hxc.C.quandomuli.cutesfung, potelt,ltem glofin cor
porelimitatin patre £« auopaterno,vel maternoprepterafTeciionem
que fufpicionen rollit.6i renentecnamanicerdodio. hen limitacur
jufilio , quípotelldari curator patri mente capteyvelfariofo.fecut=
dum Guillielwo.de Cu.in.cá eo.ff.de pacta Saly.in.d.authen. mis
A vide quid ú 6 effent pluces,¿in fiatre ti debitorenó li-
mitareturifed proceditficutin extraneo ; quia honor €: priuilegium
quod lex concesit parentibus,nó deberurtratribusttex,notab. Anal za
$..T.de lega.prethrener Guilliel.vbi fupra Ang. Salii.d.autli. más
noris, Quid aucem li filiustutoriseller dedizor velcreditor minoris an
repellaturvaterá tutela? Bar.tágit 6 non deciditirad.authenaminoris
Ang.ibidecidic, quod li Glius ell emancipatasvelin potelíate, $ ad
“eura non [pectarvlusfiuétus:quod poreritefTe tutorsfecusauem Ñi v-
fosftu Aus (peétarer ad parrerazfilius tamen bene potell elle jutorlicer
pater fitdebicor vel creditor fecundum cum, Squod hicdicitin del
toribus idem dic,fieflent crediteres,vtin.d.auchen.E quía ell cadem
ratio ex eo, uodittiadminillratoreshabent penesfe inllrymen
pollenemachinarialiquidin fraudes minor
ber.KSaly ibi habetorifla ratio in text.ét glo, in corpore vndeil.
laaucncnamicar cecera hue mareriar congruentiawvide per gl. dedo
libero 6p
h
Aoindenihen.minoris.£ perBa
dand.S Balin.l.2.coleC.quádo fifens vel pr
ls fade tu:e.Scio.L. quisfab éó;
12.5.queitur.f. de curar bos
jua. Baldini
jones fina.col. Fade
¿siha
tella.tutes Seg dicirNi-o.de Neapo.in.1.ipupillus. fade tute. Seras
tio.diftra.S perloan. Andrain addicio,ad Specu.titu.detntore.$
decomoellos quieren fer guardadores
delos huerfanos, que fucró fijos de agl
Lu pariente: e defpues que cíto oujeren
fecho, puedentomarlos mocos en lu
warda,caliñar,c procurarlosbicnesde
ños Otrofi,los q fueffen debidores*de
losmogos, nó pueden fer guardadores
dellos. Fuerasende,filos padres eftable
fcicflen cn fus teftamentos f, que los
guardaflen.Otrofinon podria fer guar-
dadorde hacrfanos, el q fuciTe obliga-
doal Rey 5porrazó que ouicfle tenido
otuuielle fuscilleros o fus heredades, o
otrasrentas dequeleovielle a dar cuen
ta. Otrofinon puede fer guardador de
huerfano el cauallero, mientra biuiere
fuera defu cafa,firuiendo al Reyo a 0- £
tro lu Señoren feruicio de caualleria.
Otrofi el que faéffe mudo ofordoinon
auchen.minoris.
ger
cin ad.
ditio. magna,
Et dello qui
ef implicatus
cum fiíco, an
pobit effe tus
tory veleuras
sor. vide,l.pes
8c ibi Barto fa
de confirma;
tuto. Spergl.
in.Lpen.C.ne
tutor vel cu=
ra.ycótiga. cón
du. Erdedebi
sore ciuitatis
an pofsit haba
re honoresan=
tequamfoluar
ciuitatis? vide
J,primam, de
ibiloa.dePla,
CC, de debito.
ciuita,libaz. *
en fus sepa $
mentos. Appto
bat opinioné
Mari. dequa
perglcfhin.de
fuperparcecuratione,quí opinionércsalirSpe. ti.
drutore.fzenerafiter.col.4.ad fi.vbiloan.Andiinadditio,referthoc
termille Odofres
q das.cuto.put.verticu.itemereditos.
ñ fuperautb£
no.contrariam ecia:o op
doninum fui. 3 Guilliel.de Suza.SAzoainfum
¡em tamen Azo,tenuit
rhicg oblig.fe perhinhabe.res mía
nea tener Áccurbusvin. d.aut
mino=
ris.£in corpore vnde fumitar 8 in.5.(1.inft.deauto,tuto. Side te-
netlocob,debello vil
undumitlamopinionem contiluic]A y.di
césde hocefle cafiunin corpore Guilliel.deCu.in.d.l.cú eo. fade pac,
di tinguicjan tellacor fciebarillú elTe debitoré,vel creditorem, A pol
fir:tecús veró hiizuorabar,Scidem tener Oldra. Scetiam Ba
then.minoris.Schuic opinioniadherentBal.Anz.8 Saly.qui
col.ywveríifedatrende. qualitercóNlabic detalifcié
¡zawrex verbis tellamenti.tute
nementii(lá.lparicaromsapprobátem ciélamopinionem Mas
e tñiplaces,y limitecur dinzodo pater noticia: debitivel cred.
jonecorúgillá o]
d,aurhenan:
úavelignor
Jucvulecnim q hoc col
jahoceltde mentebuius.l.Stex
.neque exigerem q ex verbisteflam
tenuerál
tisell q aliascóNlerteltaroremo (ciu
in hoc dai Saly non benciure fundatur. Sl
sem huias,
tatisturorvel curator dais efTtin cellamento perpa
E pee
tremlegicini,Scnaturalemalecas li pernatunalé tic, vel per matre
velextranes
patromisga tunc egercóbn
priccutelar
mentarisenegue plenecrediturtel
caufe cognitio requiriturre habetorin,
rurécinala,d.)omater.Cadereltautesita
d.authen.minoris.quod ell bene ment
dam,
quipertato.vb
pisiná conductorpras
mi.C. decxcufa, mo.Jed azuerte, quí
accipiunt pro mileneres privaras 6
cadem ratio
ind. pesyndeind
in confirmando. f.decófir.
ngularicerlimitarAngeja
8tnonefi pro
(ed aliqualis
«cibigloll.fde confir.turo.8: 7
isiede colono prínate a
fcalisnonremonerctar á tutela per, ),colo”
illallepardcarum cómuritr
,cú decis loquuntur e Se
in veriufique,falcim in caficiflo proprer darununt
pupilli.restutoris obnoxix eflentregivel hito rezis.ve rradit glof
Jnéle intellizerenitlam.LScad didtam.l.coloni,
prince
poteltrelponderi,qp procedat,quando conductor pra di) hcalis, vel
lex hoc debererfitto,vel re;
i,cominferius di
atdimontalis, ui
jevideturprob:
glad mon als e
ur, de que cuielle a dar cuenta.
m
Quid autem de conducente veéii¿alia poltallumpram cutela vide
.conducat,
o lamil
¿nl Conetnt.vel cura.vecii
Wenjernicio de caualleria.Conc
ix armarir¿Coqui dara
8ozlfuderutes Ecl.pe. 8. 9
Adit.Co
Titulo XVI.Delaguarda delos huerfanos
10 a Coccefenado.Adde.lluminibuscaptum,C. quí dari tut.po(f S.L. de
fecundam.C.qui morb,(eexcullib.1o.Scin,SArem propteradueríam
valetadinem.inft.de exculastuto. —
nd LD: guifaque non pudieJe Not, hocverbum Sintellize de morbo per
petuo:namintemporaliinterim darecur fcurator fecundum glofl. in
deS.icem pro-
preradueríam
valerudinem «
puedefer guardadordemocos, nincl
quefuelleoccafionado*, ocmbargado
ex.xr. x A
amTusorantco: efu perfonaocn oftamanera, de gui-
mnia cóficiac faquenonpudicile? entender, nin tfa-
inuentariá de
rebus pupill
in quo con
neantur clus
privilegia, Se
inftrumiéra de
bicoram mar
nu notarij cú
iudicisauthori
tate,alias átu-
tela ve fifpes
Ausremouchi
saroifiiaflam
caularn oílen»
dar impedimé
si. itcin deber
£ulciredomus,
colere precdia,
é% paltere pe-
cora, hoc diz
cite
1 Cd Luego anteque
etracofufagen
Sed an pojerie
rucori feu cura
usos feu cura guardador non fiicre tal elérito. como
minifiraio p — €/te, puedele tollereHjuez del logar la
judicem ; ano :
tequamianemariumfaciar Bart.dicit.g nomin.llegicimos.in pri
«iplj ffodelegiti.cuto«vbi dicit,quod licerglofT: ibiponatdecretá pro
primo:tamen ell elimun, deber enn tutor prius facere inuentarió,
quam situtela'adminillracio concedatorallegat,.fina.in fin. C.are
bit.tute.vel altim dicir,quod deberfieriiplo aétu : quo decreráiinter»
ponitur.vtin authon.vehi quiobliga.feperhib.habe.resmino. 5.6.)
tamen unores.C.deadminiflra.tuto.dicit, quód tutoresmox cúfue=
rint ordinatificiantinuentavium.ScibiSalicaexponitquód intelliga-
tucillud vesbum ordinati¿.decreti.hoc etiam videmusfieriinpraéti-
camam decernicurturela, vel curaverbaliterperiudicem, Éepolteafic
inuentarimmaS.L6.Carbit.cute.non obflarsquianon prohibetadmi
niltrationem periudicemverbaliterdecerni:(ediplarealisadminiftra
tio prohibeturante confectioneminuentari.
U eféritode todoslosbienes.Concord.cumud.l.tutores.C, de adminitr.
tuto.Eccum.JLfina.C.arbitame,8). tusor qui repertorium «fede ad
miniftr.curo.é La. Ede oNic.prafedwrb.Sedeberficri, quamprimá
tutor poLic.vefupradixi échaberurin.del.tutores.vbi glo. Sedo dto. de
not.quodítutornonficiatinuentarium pertinaciter ell ponendusin
vinculis.J.ecunda.f.turores. ScibiBartoT.de fu(pedt.cuto, 8e fivns
ex pluribus tutoribusfecitimuentarium,, an teneatur ¡llud oftendere
vel communicare altoritutortavidz Bartol.quód non in.l.a£tus. fade
adminiflra.tuto.quzricciam Balindit.5Lolent. Quidlitutornon
fecitinuentaritrm tempore quo tutelam acceptanit, Ed poflea ex ini=
reruallo,an poÑiteidehoc opponifivaltagereveladminiflrare?8cre-
net quéd non referens difputacionem Franif.deScalis.vide ibi per
eum.éx perSalicet.in diéta lege.turores.columnaprima.verficu.que-
10quarto, St vide ctiamquodin hoc notantBarto.S Alberic.in lege
fina.C.deslimen.pupil.preflaScAngelindito.$.tutores.vbi videjan
fufticiaciudici oltendereinuentarimmn ,licerreo cun quo tutor Jitigor
noncxhibeatur. :
¿4 Uconotorgamientodel juez dellogaraApprobatopinionemglo(T.in. de
1.tatorquirepertoriutn Japrinc.vbi Ba 16. quero verum.di
citquod quantum adwutorem fuflicitieriextraiudicium: (ed quan=
tumadhocquodinnenta:ium faciar fidem contra debitores,quorum
sominain inuttario feribuntur ,requirírur quodfaciatcoram judice.
Lebirographis.fE.de admivillra.cuco.Gitaincellizcifam.l.partitarúa
Scaddeque d 9.ia83.partita. :
4£ Ur rasladados,Adde diétam.).cutores.C.de adminiflra.cutosvbi Saly
bajarfeen pro dellos.
Ley XV,En que manera denen los gusrdado=
res aliñar eguardar los bienes de los huerfanoss
iñar e me los bie-
anos Gouie
firenen guarda , dcuen los
|zuardadores en clta mane-
ra. Caluegoantequeotra cola faganc,
deuéfazer elcrito detodos los bienes Y
delos mogos, có otorgamiéto del juez
del logar". Efca fecho por mano de al-
gúo deloscfcriuanospublicos.E aclte
elcritoatal llamen latin inuentarium.
EdtalcÍcrituracomo efladenéfer trásla
dadosftodos los priuillejos,e las cartas
delasheredades£8delos mocos. Eficl -
108
ce.columnanayerfivz.quéro. decjarat hoc;quódvttutorgererefenad
miniftrarepoísir, nonrequiritafifia delctipio inilrumentorum, dé
vetbo ad verbumán inuentaio) (ed (ul mam Sceffeftun
intlramerti ponatsfed quantuto ad ho >Mrumentumy
poñic probar per inuentarium, ell necelle coca inftramentom in
inuentario de=
feribi . Sde=
bent citari li
quibuspreiudi
caripolit 8vi
de perBarc.in
del.tutorquiré
ertoriun. co-
lumna3 vbidi
cicita oblerua»
EN
elas hereda
guatdadcloshuerfanos e defusbienes;
comoaome folpechofo.Perofi el guar
dadormoftraflerazó derechai, porque
non pudo fazer clinuentario, nohlede
uen defapoderar delos huerfanos, nin
defus bienes.Masdeuenle mandar que
faga luego clinuentario fin alongamié
toninguno. Edefpuesqueclto oulere É
fccho, dcuen los guardadores endere-
carlascolasFdel hucrfano,quenó cayá:
e fazer labrarlas heredades , e criar los
ganados que fallaren enlosbienesdel£
nado. Ecfto deuenfazer a buena fele
lcalmente.
de nomiribus
debitorumiin=
Airumenta ta=
men per quee
proBatur pas
pillum debito»
sem ele, non.
funt ponenda,
licerpoflte tua
rorfivelietafe-
cundum Salya
cera poll Bart.
in.d.l. tutores.
viSalyc. verfi
Ge). XV, Como los guardadores degen fazgr
aprender alos huerfanos leer ecfirenir.
desa Idem dic”
fRabafar fe dene el guarda o
510. h 8 7eller. Cons
pedor defizcral moco, 4to- * or cul
Euicre en guarda, Gaprenda ad fin.C.arbi
Bbuenas maneras”, edefi de twte-6
A po de folene. Se ibi
uelefazeraprenderleereclerenirriede- Bal, de officio
E /. prefcét» ib.
i Creonderecha Concorcumadil, tutor qui repertoriumain princi. 7
deadminilLwut.8vide jbiperBar.col.peverliwenio ad(ecundá pre,
k enderegar lascofas. Vide legem.cóblio.ig princip.FE de curato,finio
$xlegó.qui tutores.Cadeadminiltea.tuto.é.).átutoribin principios
fT.co.8ivi.lo.de Plao.Ja,C.decóditán publiho.lib.o. $ ¿bi ctiam
percum, q debettutor repatare farta teóta:nefeumentipupilli plus
uijscorrumparur,Scibidem q non excufatur, 86 poficrit fadtorem
communiopinionereputatum fidelem, dc dilizentem.
1 C.ibuenafe.Adde.d.laitutoribus.in pri.fdeadminifl.tuto. $e quid 9
fitatorpacruus pupilli, quicómunem turcim có fratrefvoinchoane-
rát,alúius elenauit de bonis fuis Sí pupilli motus:quia vicinus invidus
fu vurremilli oppofitá ali eleuaueritian polsitpupillosfactas adul-
tusyveleiushzrestalesimpenfasrepetere2lo, Andr. in additio. ad Spe
¡vuade iudic,$.2.col.8.ad fi.additionis magnereferensqueftioné
ilei,dicitquod tutor quibonafideopusinchoatia patrepupilli per.
fecit,nó tenetur cúpupilli honorem ueridebueritaargu.lacú plures.$e
2..deadminilt.tuto.quod eftnotandú.Aduertectiam qytutorvelcu
racornon tenctur cóferuare frumentum, vel vinú minoris in temps
cariftiz:fed pote vendere occutrenti «cómuniprerio + neg;tenetur
ctercin aliúlocú.leGi.f1.6cibi Bar.C.deadminift.tuto. gd Salices
¡tcorditenendum, $ debetfecúdum cútutorin rationibus fui:
Ponererépus vedidóisialiásin uspraiudició infpicererur tépus,quo
plus llo menfevelannovaluir.Et an tenearur darepecunió mino
risadlicicú que((Gvide Bar.S:Paul.in.l.diú*Scucrus.tRad leg. falcis
Ecvid.latutorg repertoriú.$lipolt depofitionem.f.deadmi.tuto.de-
basailaiuiorlcuequidaiid potefl.nepupillusincidarinpaná con
traétus.vide Bal.in.Lan ibi.Cedein Jitem dand.euto.Ecan tencarurta
tordefruétibus percipiendis.Brita contra cum pobit formari libellus
vide Bar.ih.L.6 Gne.$.mode/tinus.fhde admini! o.Sanimputeme
tutoridaunúcótingensinrepignorata.vide,l. lucius.H.dead
aminift.curo.S quam diligentiam tencatur przrltare tutor. vide glofTs
in.Lpe.fde co quipro tuto.cribiNico.de Nespos
Glez TT,
20 Turorfaciarpupillumlegere er feribere,deinde in aníficio congruo
imbui,alimenterq;cum facultatibus confideraisih.d.Habuit originé
3.1.cum plures.s.tutor.fF.de adminiílra.tuto,
m Uenenasmaneras.Cócor.cú.l có itutor Md adinini. mato.
n deere cforemira Add: ¡ll educar, debetg et eos
4
»
y
Sefta Partida.
cit Linsalimentorum.verí item adipftruGionem.8vidcindi.l. q
lo1T. quod melieresolim ad.iícebant gámaticam.S vide que
Alberivbidicit(e audi!le defilia Accurtij, quod legebariura
Bononix,
32 4 Aquel mencfier.Vidcin.d.verfiicemadinftraftionem.
4 b GCatando. Ad
del iusalimé-
torum.8c).oÉ-
de
les
[puesdefto deuel poner queaprenda, e
vícaquel menclter*, quemas le comuis
nicre,(egá funatura,ela riqueza, e el po
derqueouicre.E deue guardar lo,e pen
fardel: dandole de comer e de veftir, e
delasotrascofas G menclter le fueren,
fegú entendiereque lo dene fazer,catan
do* todavia quelo faga fegund los bie
nesque refcibio del.
ara
fpeát, curo. de
Ca de aliimena
pupi.pra(tan.
la.6ta.
Qlex,X PLL,
3mPotelt tutor
agere Sedfen
dere nomine
pupilli pet fe
GLey.XVI1.Como el guardador deue deman=
darcrefponder por elhuerfano.
Adi. C. da L guardador en nome del
aan mio; fi mador Sd] hucrfano, due demádar e de
[apa latas féder“el dercchodl, entodo
pi lepratentera: É oáls
to.eóauthori pleyto ql monielle o lefucf
záte,lé pupil [e monidoen juyzio.E ti fucrélos guar
lo abtentealo
co potelt adel
fe wutor. Ecfi
Cantplares tus
tores, quiliber
poreltagere k
defendere in+
folidum, lea
Sentencia con-
tra tutoré laca
mandatur exe
cutioni contra
bona pupilli,
noncótralua,
izem contra»
¿tus cum pus
pupillo inc tutoris authoritatefa£tustenetin ciuscómodum:fed noni
Jn ciusdamntmeée tuterdansauthcsicacens in talibusfaciat per(e, nó
permandarurnvel ibilagit.hod.
UU Demandar edefender. Concor.cumvl.generaliter.Si.Lturoris preci
puum.ff.de adnácifltuto.3 «Jacum quisC.deprocura,Sol.f.in prin=
Api adminillratutos
a d ECadero dellos, Ci
dadorcs dos o mas, cadavno dellos
puedectto fazer, magucrelotronó cftu
vielfedelante,feyendo el mogo menor
deficteaños,o fi fuelle mayor, enó elta
vicffeprefentecn el lugar: mas fifuclTe
mayor de ficteaños: cftonce puedecl
moco moucrel pleyto,cóotorgamien
to defu guardador: o cl guardador en
nomedel hucrfano feyendo amos delá
tc, eli fentenciafucile dada fobre tales
fivmusexplurib.tuto.vel
tuzo. Quidautem fi
:¿lo.in.d.l.n.dicit,quod poffuneS.de
¡cquod fiagant omnes admiteuntar vno
8c codemlibelloysondiuertisiquia omnium interell ratione oi, Se
communis pericalizi veróconueniancur diffinguit, aut pupiilus elt
conventus,Scficimnes voluntdefentionem (afciperepoflonL1.5 dul
ficic.fE.deadminift.cutomurpupillusnon conuenicursted tutor nomá
ne pupili, Setuncilloinuito ali nonpollunt defeníionem fulópere
polugeraienafifen sz cldacu dci pereum quí res
pondetad.I.nein plures.fT.de exercito.Cyn.ibi Ang.3 Bar.in.d.
Ldecreto.$+fino. volunt quodad peritionem aduerfariiper.d.l.ne in
plures.judexelizacidoneiorem 6: jaliz pozerunt absitlere , Scqueli>
berpratsica videuebona.
otayorde feteaños.Concord.cú 5 Mufñicit.A.deadiwiniftemo.vbi
vide peralo(T:3Bar.Quid autem Gilitaduleus28 tune videtur potará
differentiainterpupillam S.adulcomevein adulto firineledtióne vo=
Jentiseum conueni: e,verum'comueniataduleú,velcuracoreftiita vide
turprobariin.d. SAME citaverán caulistamen: quí diGerentia glibi re
probar,quz glo.fecundum laco.de Are.S Alberiibi poterlt procede
bentadmiteiSalycer
re quando ynusnó haber meliorem noticiam feti,quá alius:fed (cue.
xatorfcityeritarem melibsnó palletriidere adultus eq, ¿convario.
Sito Aeiserar s di a
dLenlos fusbienes Concerts La Sede adi E
1.4.verhiutorquequedola Ree ES
y g GorergamintodefugnardadoriCi ¡IoBlizadimprin
et
o
died
1
to,pral 0
Jam.!f.deauto.euto.kvide,Leú qui, wbier.tute, an cú
minorrefpondet de veritateexigacurtutoris autoritas,vel curatoris.
vide Abbusc.
» .colu.4. dl
pleytoscótrael guardador, nondeuen irumencealos
fazcrentrega porende en losfusbienes o
el (xcramenta pu. E
mas en los del moco que toviclle cn ioamadia dA tic
co»C.fiaduer. Sinfli.de -
vendi.8 Bald. auto.tuto,
in.La.$, q ob-
feruari, colu.ra
Code jura, ca-
guarda. Otrofi dezimos que el mogo
non puedefazer pleyto ninpoftura có
otroninguno,en queobligue ninguna
cofa de fusbienes, 2 menos de otorga-
miento defu guardador5 , cfilo fizicre A
adaño de fi,nondeue valer. Pero fi0- teruenire “in
«roalguno fizierepleytocócl vendien- Yenditione rez
rum minos, +
do le,o obligando le aalguna cola,que
fucfleaprodel moco, valdria el pley-
to que defta guia fucfTe fecho Eclotor
gamiento que el guardador fizicre en
nome del en fuyzio,o fuerade fuyzio,
deuclofazerporfi,e non por mandade
ro,nin porcartal:ca fi de otra guia lo A
qua fitpercres
ditores » vide
Bald.ind+fna.
C. li propter
publ. pentita.
vbitenetquod
non:fedlam
in caule cogni
tione $e ven=
ditione dtan+
zieflenon valdria. duselta
h €Aprodel mo
les. XV 111 Quelosguardadoresnon denen Eos
ermegenarlos bienes delos huerfanos,
3 On deucnlos guardadores
y darjnin vender,ninenage= dicarhic con- 40.C.
narningúa delas cofas del traétus. Made eb”
4 K Fue. i Caron perman- «orú,Scia
A : huerfano,G [carayzX, Fue-* Giyo po bd
rasende,filo fizicre algúo porpagarlas — carra.Cencor. parti.
debdas!queouielfe dexado el padredel
Binter
to.tuto.inprin Al
cip.Bficclau- pred.
cúsdivinit.de
autori, tuto. $
L1,5.G=ffocod.
vbietiam probatur quod verbis deberantorare, quod intelligevtper
Balán.L.mandarum.colo,1.Camanda.in afionibusexprefis:(ecusin
tacitis.ék vide perenudem Balin.l.quecúque.Sin.), cum non folum
$.necelsitatescol.pe.C.de bonisquae libe.Eran pcfitinterpori exia
teruallorrex,pnó (ed larimdicit efeinterponendam.).obligario.tu
tor.ff.co,8cibieriá qy non per epift: 13.6: ibivideBar.é: Bal.ín.L..Ca
fiferu.extero.Erdepralato,an pcBitanthoritareminterponere ex in
rercallozvideper Abb.in.c.cdoceri.col.fi.de refer tas vide queno.
idem Abb.in.c.cumvos.de hisque fiuntápreclalineconfen.capi, Ec
quid deiaffu confiliovel mandato confenta é decrerojudicis,anin=
terponitr exintervailozA dde Bal.inac.(quiswiles.defeud.finecal
pa.non amit.Etsn dansconf Liam videaturinterponereauthoritatem
fiamavide Abb.incap.dilcó.de arbit.co.£.4. 8 videinilla mater
Tianotabiliterper Socin.s.vol.conti45.ccl.a5.S.co.vol.confi. 87.col.
282.6 confi5g.in prin.in.2.volu.Éconfi..60,col.5.Siconfi.ajes, YO
lu.vbimultanotabiliain ita materiavidebis.
QUe 117,
¿0 Non porel tutorsem pupilliimmobilermnili exnecelTariacanfa der
biti parerni vel doris(crosis pupillizovtad ciusmatiimonim copu-
¿Janduin alienare:Sttuncfacit curo iudicis decrercanec aliqualiter dos
"mum paternam autauitinasn diflrabatinecfernos ab antiquoferuiena
tesihocdicita
L UQuefea rayz, Vide.federeb.co.pertotú.8C.de prad.mino. perto” 1
5.licneque jusad rem immobilé porel clienari fine decreto, vt iral,
Gad rofoluendi.8biBal.Cadep d«minosgl.8dodi
uer.tráladlio.é vide quod perla,
additjo,ad Specsin rub,cepaét.Ecquidó competensad
remimmobilem,vel ad cencum alternaciuésyideper Bar kAngiin
£Gc.$:6 quisitado fi.fEdelez.1.q pendebitex farurosuenta,de eoyp
foluit debitor.Er quidfi pup'llus folam habeatpoTefsionem? vico Ni
cosido Napo. in. putos fipupillus.HEderchaccra
Las debdas. Adde.So.ica3 y par. Solaqios. sport q
li dixa
Ls here
za L
mil
ma
€. de admini.
tuto, Se bene
facitol.q bli.
AF. vbi pupill.
educa. deb. Se
glolin. d.Sicú
tutor. Sedo de
dicunt proce-
dere qí forot
eltinops Silic
Velle videntut
eplinon ficlo-
Tor ex codem
patre, licet fic
Íotor ex parte
cmatris e talis
foror fit inops
nóteneatut
raterillá dota
e dd exiá clan
Titul.XVI.Delaguarda deloshuerfanos.
hermanas Concor.cum.l.cumplures,$.cum tutor:ff. de admi
¡cuco.per quan hoc limitacur ,vt intelligatur de forore papilli
ex codempatre nata.vbigl.
materina,lectnCadeinr.dot-vbi dicit q fororé (ibi atrínentem per
'mnon tenetur dotare,adde criam gl. 8 ibí Salicain.Lnon omni.
Barto.ita tenér.tenet cría Bal.in.l.neg;
huerfano,o por calar alguna de las her
manas* del mogo,o por cafamiéto del
mifino?, o porotrarazó dereclia*4 lo
ouiefle de fazer,nó lo podiédo efcufard
enningúa manera. E auneftorice nó lo
puedefazer lin otorgamiéto del fudga
dor,e el juezlodeuc otorgar, Í1 enten-
dicreque tal enagenamiéto le faze por
algunadelasrazoneslobredichas.Pero
non deue cófentir quela cala q fue del
padre,odelanuelo del huerfano en que
el nafcio* feenageneen ninguna mane
ra podiendo loc[cufar. Otrofinon dez
109
pare natamag ideo ita pofile quia ofíicium patermium y Éction mater
im ett dotare filiam,[.qui libérosff de situ mupea$
4 parcita
vndeci decurcafas q) mater dies teneacor, vtfnpradixi: idem elle
dicendúin fratrevternio-Eraddeadiflam.l.q fratereciam clericus te
iiexur dotare fororéex codéparre natá, Giplanon haber vnde dore-
ferdañofos,bienlos puedevender, e cl
precio dellosdeue ló meteren pro del
huerfano.
MLoy.X1X. En que lugar dene fe4 criado el
Duerfanoye con quien.
¿Riarfe deue el huerfano en a-
¡quel lugar econ aqueilas per- E
¡lonas que mando cl padre 8
o clauuclo en fu teftamento. E fi por
aventura en el teftamento de ninguno
delos non fuelle cfto puelto , eltonce
tursfecundura
Anti $: Abb
in copi.peraes
plededibitors
bi Spas vule
Abbas; quód
clericus cum
bonaconícien
cía potelt dos
tare[ororé,vel
conlinguincá
inopé Pro
tibls bene 40
ciisufeccielia, Ádtir.C,
LEDel mimos E. Fo vbi
Concor. cum Pub.edu.
Iolexq tutores deb. Se
Cade aciminio C. deali.
ruco.cú gl. ibi PUP-Prz:
Superverbe vP ¡la.vid.3a
ju dotem,Scvi Melaó
relimarAZzo» venyender, nin enagenar los fieruosÉ
€. de admini. 5
tutor, in fum. que Juengamente outefcn eftado en
sol.4.veriité cafa del padre, porque eftos atales
«dotem, contra
<uod. fortites fuclen fer prouechofos en la cafa, e fon
facitga tenere — fabidoresdelos bienes del finado, mas
ur tali (orori . A
ad alimentar, 10s Otrosque entendiellc que podrian
tutor fecundú
dignitaremajvin foluendis.fE. de admini.euto.L..circa prin,
detúte,
gcratiodilglo.£Barcio.|.li quisá liberissin prin. E. deliberaagnof.
Silicoin 4 .C.deaten liberdoan.de lol exprelfeloquensit locos
yevierinainol.1.col y (Efolu.marri.Sc confirmatarquia ériá fraterna
turalisinopsalenduseltaftatre.authérica.licér,Cadenatura, liber. dc
valetargumentúdi tenetar alimentare ergo Se dotare.fecundá lacob.
de Are.Pet.8: Cins8cBal.in.d.l.neq;mater.alias,incipitmater. Cade
“ur.dot.vnde videretur q tenearur cam dotarevfqzad códigná quan
ttaremex qua oicalimentaqucquid enimex cauía precipitur
vel permirtitar,fiuc ob canfam,debetfccundupnillam caufam mode»
saril.lucios.Mideexerciidóctiá qy mater que tenetadalimenta filiz
teneacur¡llá dotare patre inopi exillenti tenctBarto. poi Cin. Ktte-
neteriá Bald.in aur.resq.Ccóla.delega.vnde eriá ieutparer natura
listenétutalerefilidinopem,ita tenerur cam dotare,8k.lvxoré.$.pas
ternaturali.(Fidelega. ¿.Scdebetintelligiin flia nacorali que non ell
inops,vel q ex honelto exerciio poflerlibi dotéconflituere, alíaspa
tertenerúr cam dotaré fecundú Bald.in.c.|. mater. de quo vide que
not.Bal.nouel.in traétade dote.fo.1:.col.q.in.16.(peciali.Jo.delimo.
tamenin.l..fE.folur.matr.col.yudicit q nóvidetur bona equiparatio
dotisadalimenta cumufaciliuspreflentur alimenta que minutatim
preítantur y dos que in magna e pra ftarur, Sc adduckede
Patrenuturali quilicet tencatur alere filiá non tamé dotare,vtin.d.5.
Pater hacoralis.S oplicérfiliusteneatur alere marrem Bceriam foro»
ini 1.6 quis a Eberis.tamen non tenetur dotáre, vtint
disicumearor.illarn etiam equiparationem dotis adalimenta iMpa,
¿ot Alescin dd col olaaa An damin.L.afiliadio pin.
had trebel impugnar diétam =quiparationem, 3cdicit in terminjs,
«:fraternó tenetdotarelororé vteriná,licerinope,Siftavidecor ma
iscóiscócludalcei fracre refpeótu fororis vrerinz,prout latétraditla-
>.inud.1.s.col.7,licétin matre Scpatrenaturali Alex ibí dicar, y tole,
xabile putat,p téncatus dotare dote,quz ad alimenta (ufficdanó nom
vitralexcilka partitaram non fe limitar ad fororem ex parre:fed indie
finés loquieur,vnde fortélororéinopélicit veesiná,tantí frater per
¿¿Qamlegemtenebitur dotare cal: condignam quanticaté,ex qua
positalmentaro cado cameucorsefondes y ile inta
ilororeinopi,vel q inrelligatur de dote,quz excederet códigná quá
vitaté,víque adaliméca,écilta videruropi.zqua Sciuridica ppter au»
¿toritaté Bar, 6: Bald.Sclequació, qui veúrucilto argu.dealimentis ad
dotem:non ti caretferupulo idgg tulatius cogira , Se velis tenere
hoc fortéelTerlimitandum,vóquando frater inuitws illo caía Cope»
retur ad dotandum (ororem morruafotore dosredearad fratrem,Iux.
tacaquenorBalsin.lcamquáicol.10.C.defideicom.bcBald.nouel.
vbifuprappoteltexiamrelponderi ad.d.$.cú tutor. cú dícir ex codé
el fuez del lugar, deue catar con grand
femenciac el
ne , queame la perfona del huetfa- ive lefiantena
heel Ho dal fenatal, Pússfilolus
no?, celprouccho del , e que fea atal, mari. 8eBares
quemuriendo el mogo, non aya dere- inlpredia.Ca
E a 4. mino,
cho deheredarilo fuyo : pero Li ouicie $ Baldo
i c.
: in.la,Cofade
uerf.dor.Sin.l.nulla.Codciur.dot.SeBartodu.Lfi conftante.in prine
col.1¿M.folu.matri.
Derecha Calusaliosponitgl
caltum,fcilicerpropter vúlitacem minorispo(uit.L.4.titul,;. part.5.60
ibi dixialiun alu ponie Bald.novel.in traftade dote. fol23.col.z.
in.ómipeciali, quando ftilicet minoralienarer ad redimendum ¿capti
uitateperfonam coniunctamio cafitanthent,(icaptiui. Scin corpore
vnde(amitur.C.de epil.8e cleri.Sil.6.titu.7.lupra cad.parti. Scadde
alioscafusperAzo.C.de aduminiltra.cuco.infiumuna,colfj
de 4d no.Bar.
oyer algund ome bue- gcfoá.delmo,
d Gefeufar.D ebet ergo fieri canía cognita,vcin,lmagis puto.farió paí» 6
fim.Hidercb.cosBcad.l.ob «s.C.co.Scuradit magillraliter Specutitus
deemprio.3cvendi,$.nunc dicendum rellat,verlishoc quoqu
e Enafelo, Concord.cum.l.lex que tutores.Cade adminiltra cut
£ ogierios Concord.cuni.d.l.lex.quae rurores.verli.ante omnia; $
Ulex.XIX.
amPapilluseltalimentandas,vbipatermandanitnurriendum, Se tam,
calificar sam ide apue prob Komminen elabintelacinon (16
ceflaramnutririzautapud matremdum calla Ñt,£cnon muplerit (ed,
finupferiranferator.ei,quía nouiamore mare prefumitarin more
tem cius confentire,vr(uccedatucioh,d. S
8 CElpadreaNonnunquam tamen a voluntatepatris,teceditpratori.
Y
in ptincip.fE vbi pupi.educa.debe.l,quincusmucias,(E de annaleg, Se
videquod nor-Bald.indy.C.deconfirma,tutos
h Del huerfano.Adde LñCovbipupil.cducadebe.8c.1.6 difeepterar 4,
ficod.vbip cauendamfiéne puellacolloceturapudeum, cuius pue
ditizinfidieror ErquesitBald.ind.a. E. codaan fi aliqua pupilla ft
defponfata,£ceftapnd pontum:vtrum prator debear cam alibi fas
corceducareécrelpondet q autpupilla ell minor feptemannis, Se
tanciponfalianihiloperantazáf veto eltmaiorfeptem annis $e tune
auteftiegitimerradita (ponfo perpatrem vel legitimas perfonas , Se
tuncrjon deberanferri(ponto:lí autem non elTet el tradita per paré
vel llas egitimas perlonas,tuncnon deberapud cui educar: ¡pra
fertimfimattimonium non fitbene conueniens, Sctandem concluli
vedicir, y omaíailtaremanentin pedtore boniviri,hoceltyiudicis.Se
era LES debio coll. Seda
ryfolto.fuper Marth. howmil. 4.dicentem, quod hune morem te
nebat antíquitas.quo l(ponfe in fponforum domibus haberentura
yideperBarcindipura (ua dincipienquericur verum iudexe
dde beredar.Concordar cui diéta
tam dicitBald.in capiculo.primo, qualiter debe. vallas 3ur. domi
fidelita, quod nomellice perfonz fuccelionem dominorum (pe-
rantes(u(pcéte funtne vita ciusinfidientus:quz temen fufpiciopur
ibi,notatamen guós fiex alijs
garur periuramencum,venot.glol!.
Partida.
leprad. min. Scalium 5
fina cod. Ec Lpemultifi y
Sefta partida.
“yw cionibus contrariis tolleretnrifta(lfpicioypofTechudex y des
-scac:epap Mun educandim a; 'uspro vianas (ucceor
it, erica ñ .2. volumina
ad «dacatio pur cis:quámmatricom=
misten Arch vebicadcin. La. Covbi po
sb Que cafir
Adie.d.l..8e
sane tam pla
quam vii
Cus repeltitar
ab cducatio»
are, que fueffe muger de buena fa-
mabiéle puede dar el fijo que lo cric,
cella puedelotener mientra mantonie
rebiudeze noncafare. Mas luego que
calare *, deuen facar cl huerfano de fu
poder,porque dixeron los fabios: que
pud magís iz | muger fucle amar tanto “al nucuo
«loneum pue id (ol: ele dañ
pillas poñie "marido,quenon tanfolamentele daria
alimérari,non — losbienesde fus fijos mas aunquecon-
finticra en la muerte dellos , por fazer
1 arbitrio ius plazcr alu marido.
poll educes
cas Va XX: Quento denen der al huerfanode
queq, prinde — fasbienes,para gowierno de fic de fu cápañen
0 E e Ouernados deuen fer los
beds in-dala. huerfanos de fus bienes
oo an celta manera. Ca deucel
de did huez del lugar cftablefcer,
eu tao — fegúid lualuedrio,, ela riqueza del mo-
fufpicio, vr qa 50" cierta quátia depan,e de vino, ede
q sibíucce£ — dinero , que les den cada año para fu
Uh gouicrno,epara fu vellirdel,c de (ui có-
Sue, et paña, catando toda via"que de larentac
ne as lo deloscfquilmos delos bienes delhuer
milicerqp tune fano fal ganeltas delpenías e que todo
bo e E loal,le inqueen faluo, fe pudiere fa-
dubio tá fal zetf. Pero fi el guardador entendiciTe
De ell dire- queferiadaño del moco, cn defcubrir
seliitar. :
a are ariqueza o ld pobrezadel,e por eltara
Addes.cod.. — zon£le gouernafle delo fuyo,efpendié:
a do porel,tanto quanto fuelle guifado,
o poco mas,por cltarazon:eltocedezi-
mos, quelopuedefazcr , edeue le def
puesel mogo quando fuere deedad pa
gartodo log delta manera ouiefle de-
fpendido porel.
inL.pre
cibus.col.6.C.deimpuber.Scaliis fub/l.3bi Schocveram ni mater
tranfeatad fecunda vota, nam tunc prafumitur ardere amore magis
adfcundusa víruimquan ad Glios.Cadeadonini.tutlaneque tutores.
Uíex. XXo
30 Taliterdifcernariudex alimentapupillo: quod exfradtibus $ redis
tibuspatrimoni, rebus faluisgubernctur:fed fi tutor cum deproprijs
i dio fcftenter,vt non cucniatei damnú
sfolucre.h.de
'.vbí pupi.educa,deb. 8(.C.dealí-
nodum parrimoni) [peétare deber iudexs
tenerarpupil
1d €Delro
, icumpatrimonium, quéd
seditas non fufticiunt ad alimenta, nunquid poterit tutor ponere
nrantumad proprictaten£ Alberiin.d.l.jusalimécoram. dicie , quéd
viditmultos $e magnos viros(entires¡quód non:perillum veric.Sed
quod potiustutor deber aittere pupillam ad mendicandum ,ipleta.
men culecontrariom,ma:
Ec dicitde hocvider
tore.videibipercum.
«To levis, Concordardida.l.iusalimencorum. Sevide que disi in
glo.praceden.
imévbipugillas eMTecnobilis,licetpauper
¿ánprincdEdecótra.iadic.
3
£ GF«qer. Nota 3
GLey.X X1. Fafta quanto tiempo deve durar la o da
guarda eel officiode los guerdadores delos — Alveñde quie
Buerfanos:e como denen der cuenta delos bie. bus fuprá in
vés delloz ÓN
y Únay el
Vrar deue * el officio de los ala-Sidecre.
z derem, fi mul y,
guardadores, fafta Gloshuer- la cá adeffer, ASút-C.
fanosfcan de edad de catorze fed ex iniuña Mt vel
EN non adiuit ju- (Uta. elle
años ifacrenvatones:e li fueren muge — dicgpro taxa. dell-8 in
res,fa:ta que [can de dozc.Otrofifeaca= tiócalimétorá ci
ba tal guarda,comoc[ta,por muerte, o es bis
por delterramientoi del guardador,O Code alimenc. Motitu.
delhuerfano.Effo miímo feria fi tornal. Pupil: praltá.
: Ñ Lexfinalis.
feenferuidumbrek,o catiuallen aqual ae aid tutela
quierdellos. Eaundezimos Gfialga- modo, Sefor-
no fuefledado por gwardador atiempO — busin hac les
cierto, ofo condicion, que feacaba tal. ge Expres
i Í y e hoc dicit.
guardacumpliendo(cel tiempo:o falle eo di
Iciendo lacondicion.Otrofi asa Cócord.iafli,
feacabaria tal guardacomocitafiporít e 3
jafTenal huerfino,o al guardador,Ícyé- —¿ fuprá Pode
do de aquellos guardadores q fon lla- 1.16 vide,
mados legicimosi. E aú feacabariaquá Epia:
do el guardador le elcufalfle de lo ler, - Bart, E. dead-
ñ E : miniflra.cuco,
poralgía razon derechazo filetirallen ccaeciares
dela guarda por folpechofo. Perocn > gis: an finas
qualquier deftas maneras fobre dichas “us puberas
quefeacabecl ofigio del guardador,te- berivin boe
nudoes luego de darbuena cuenta e C.qñturo.vel
a cura, ell. defi
yerdaderade todos los bienes del huer cue diia
fino, tábien mueblecomo rayz, een Lytinas.2.par.
tregarlo todo a el mifmo, cafu guarda hor meesteso +
5
deferramiento.
dor,quees llamado curator.E para cíto Conor $
cumplir, es obligado tambien cl guar $-Gmili moda
a 1n(t. quib.mo
dador,como lusfiadores”, elus hercde dis sure. anio
rosctodosfusbienesP al hucrfano, e a ES de
: etramiento
fusherederos. ex quo cule
tas amitticur,
vibi.8cquid fitutorbanniaturivide Nicho.de Neapol,in.l. fi tutor.
$ ¡tutor'.ff.detute.Bcratio.diftra.S vide.l.in locum.8:ibi Alber.C.
ipse.uro.vbiconcludar,qp(iex banno ciaitatem amittar definitel
eruror,vtin.$.ted Sc capitisjnft:quib.mod.cute.inicur.quando 2u-
técinitasamitticor.videin.S. minor, infla de capitadiminu. Sfemper
cauté aduertas ad iftas.ll.partitaram cum loquunturper hoc verbum:
de(terrami¿to,vt nó femp intelligas de Glibetexilio ajudice ipofito.
k Gen feraidumbre,Profequicur que habentarin(t.quib, modo tate.fi- 3
ni.Sper Azo.C.quandotutor.vel cura.efTodefin fumma.
L Qegitimos Vi it. dim
m UBuenacuenta.Dehoc vi
turesinfumma.per Azo.Seli non redditrationé,tenerar porna,quafi 6
fal(i.].1.5,tutores.GcibiBar.Fade fall. 2
n Criadores. Vide. 8 C.de fideiuíTo, tuto.pertotum. Ef
0 Uierederos, Vide.C.deharedisturgaszorú. Ec fdefidifikberta. 7
p Usas bienes.Nota lingulariter,g cía bonafideiufTorú Scharedum to- 8
toris,funtraciccoblizata minori.Adde.1.fi.5.6.infi.Gibinor.Bal.C. 9
dejudic.ibi vide pla(o. intelligateri de rebus propuijs haredú
lictenó bife firmar:fed latis pbafinifla,l,ptitarú, quamtene menti.
ES
majóc in cali= ¿2
Titul. XVI. De las excufaciones de los tutores.
GTitulus Decimusfeptimus. De excufurio.tut0.
ALexprima.
3» Exculatio ell iu(tam caulam quare non tenetur fubire onus tutela
afignareled minorvigintiquingz annisnon tenerur exculationem
3 o B
ponete quiafiveller,nonadmitreretur.ld.
la Q Tame Seq>
2 b Aateror, Vid.
Adtt.C.
F.Siniti
de exculo
tu 63.1
s4.adíin
8. C.qui
nume.lib.
fe excuuli
bros.
2 d Gcinco fijos.Có
turdióta Azos
Codeexcufar.
tuto.in (um:
$8Titulo.X VIT. Porque
razones losqfonefcogidospara guar-
E g
infli,co. dadoresdeloshuerfanos le puedé efcu
nOresautem.
a far quelo non fean.
mn hac. . po=
a
* quelibieroram
nuntcalus
bus tutor pór
exculari a tu-
tela quos até
hicvide.had.
Use pueden ef-
crfar. Etquán
do quis voca
ad illa mune-
xa, debervti re
medio excuía
3] Sculan fe losomes que
al fon dadospor guarda-
dores delos huerfanos
edefusbienes, ponien
8) dorazones ciertasante
tic guiladas porq mueftran que non fe
han detrabajar dela guarda delos. On
depues que en el tituloante defte fabla
mos, de comotales guardadorescomo
eftos, deué fer clcogidos. Queremosa-
quicontarlasrazones,porquefepuedé
. efcularde tal guarda, quádo nólaquie-
renfazer,o nó pueden. E diremos,que
cofa estal cícuía comoclta. E querazo
nes fonaquellas,porquepueden clto fa
zer.E antequien. Een que manera. E
fafta quanto tiempo,puede aquel que
eselcogido por guardador,poner talel
cula comoclta.
Ley. 1.Qual cofa es efenfanga.
3 Sculancatantoesicomo mo
1] (trar alguna razó derecha cn
Y juyzio porqueaquel,quees
dado por guardador dealgú hucrfano,
nonestenudo dereccbiren guarda act
ninalus bienes. Pero non ha porque
moftrarefcufanganinguna,cl queesda
dopor guardadordehuerfano, feyédo
el menor' deveynte e cinco años, por
que cltosatalesnon lo pueden fer ma-
guer quieran.
jarro. Se quid
fipermalitiam
fine julta cau-
la le exeufer
an tencacurad
dáná interim
contingensivi
delo. de Plar,
in rubr, Cade
excula.munc.
Mibraso.di
alleza.tuto. ex
emfafita Se licor
veram exculas
vioné quis ha-
bear: tamen
veritatimenda
dio adieótocx
culatas fineric
tunc ppter vis
tam pronun+
tiationis vacas
tioné ná habe
bit.l.quiteltó
KE. de excula.
uso. Sloá. de
Pla.vbi fupra
Ley. 11, Que razones fon aquellas porque fe pue=
deefoujas el quees guardador de algun huer
Fano quelo nonfea.
Ey Arones ciertas fon porq los
cord. inflicu.
de excula, ta
to.in princip.
EE coleta NN omesfe pueden efcular, que
8 aduerte q ¡MR non (can guardadores de hu-
numeros auín — erfanos.Laprimera es,quádo aquel que
exculat á mue es dado por guardador ha cinco fijos
neribtisperlo.
nalibus 8 numeras, 12. 8c, 16, exculateriam a realibus
decurio.vbiglo.£clo.de Pla.C.de decuriolib.10.1.(£im]
ftratur.ScibiBarto. ff. dejur: immu, quidam tamen quos refertloahs
Andwin reguedecern mercurialibus renuerúnt epica, demi exc
fetur quisa nuneribusparrimontalibis,quanido habeenumerara. 16.
Iberorú pertext.in.d.$.demon (tratar. dkfacit. 1. neq;.C.de muners
parrimo,libuto.niéi efes decurio,quo calu(ntficeret numer?.12.libe=
m Eras
-Mícem. ai
2 Czresguardas .Concord.inftitutacod.$uitem tria.Si.fE.co.l, tria, Ecol.
_Ho
rorum.£Scita loquitur. d. 1,6 quisdecurio.Sciltamopinio. videtur fe
quí glo.in.l.C.qui nume.libero,libr. quis
«curio.dicens hancelle veritacésted o; quis decurio.
plerigz doéto.tenuerant, ve refere Ale:
monltratur.Sconlivta3.volu,;.Sctene menti,nam talisexcalaretura
collectis,fecun
dúBaro.io.S.
demonítracur.
écilta opinio
tang, benizuis
or videtur fe»
quenda, lecun
dí Angeiníti
to, de excufas
naturales,elegitimosbiuos. Pero fial-
guno ouiefle perdido delos cincofijos,
vnoo mas ébatallaS,en feruicio de dios
e delrey,bien puede fer contado entre
losbinos,c efcufarfcel padre poreftara
zon de fer guardador. Otro(ife pueden
elcufar,quenó (4 guardadores, todos
aquellosquehan de recabdarlas rentas
del Rey elos que fon fus menfaferos$,
e los que han de judgarhe cumplir la
fufticia por obra . Pero fi alguno de-
ftosouicllereccbido en guarda algun
hucrfano,antequele onieffen dado aql
officio non fepodria delfpues cfcular?
poreltarazó,quelo nó ouieffe en guar-
da.Otrofi de imos,queftalgun guarda £ very. Con 4
dor de huerfanos, ouiclle de yren fer- e a
icodelRe a , ta codent in
uiciodel Rey porfu mandado a alguna primos wbi
parte quefucíle muy lucác:o fueffcalla Ange, Arctin.
por feruicio , o porpro comunal de dit procedo
ze b re tam do ad
la tierraen que biuc, clteatal deuen le miniftrantib>
atender faftaquevenga. Perodeuede- restifcales , y
$ 05 pacrin
xar los mogos e (us bienes en guardac la (pad;
en recabdo de talome, quepienfe bien e L admini-
pd Pan Lfrátes.n prin
dellos,de mientra que eltornare.E quí cio. ticodea
dovinicre, deuccobrare aver loshucr L.benea zeno=
fanos ca lu guarda, bié afsicomolos te ada a
niaenante.E aun dezimos,quedefde a» E
quellafazó q viniere falta vn año Unon $ Porc 5
ES oncorde
lc deuen dar otro hucrfano nueuaméte ulalcodanE
en guarda.Fuerasendo, fipluguiercacl — $.item hi qui.
melo delo reccbir.Otrofidezimos,g y, atudger.Con 6
fiacac[cicfle algun pleyto granado" de * cordatinftica.
e Cen batalla. z
Concotal. bel-
loami co
eo.inprinc. $
$: feminz, in
Mi.deadopt.
nucuo,entre cl guardador cel huerfano e e
qui potellas
fobretodala heredad del moco, ofobre EL
alguna partida grande della, Gpor tal i 4efifar. Vi- 7
razon comoefta, bienfe puede cfcular a e
el guardador,que non ayaen guardacl 1, iwrifpericos.
huerfano. Eaundezimos,qauiendoal 2. principio
£codem.
gun ometres guardas” de huerfanos,(
acaclcie(le q le quieran dar otroen guar k ed E
daybien fe puede elcufar,portalrazóco ise da
moc/ta,G non recibala quarta guarda.
Otrofi,el que fucfletan pobre quenon
ouielle al porque guareícer,fi non por
publicar.
L Urnajo. Vi- 9
de in diéto.$.
$cin.L.nonfo=
Jun. in prin.
cipio.Scibi Nico.de Neapo.fEcodem.
:adosConcordarinftivura co.gvitem propterlitem, 6%, |.propter 10
¿codem: Y
fi duas.8£.1.Irgú
Abiismuncribus
Plar,C,decxcul
da procipinontamen prevent vecaionemn ab
sauthoritate,Scvelicate,la.Sribi videloan«de >
MuneLao. , z
Seftapartida.
1 a Menos.Concord.in(t,cod. fed Ecpropterpampertatem,S: ¡bi glo.
Apralataratamen non excularpaupertas.vid.glo.in.C:t12.q ys
y, D Genfermo.Concor.inflincod.$.icem propteradueríam valerudinem,
fiautemfuperuentas morbus poltfulceptam tutclam vide. cod.l.
poftfufceptam.Sividoinmarcria loan. de Plar.in. Lámuneribus.C.
de decurio. li.
cil. poda: Ñ
em. C.amor Tauor defus manos “bien fe puedeclcu
rg. C.q more
£ Esxauleo. li. farquenó fea guardador de huerfano.
a da ón a Otrofile podria elcular, quenon fuefle
Do fe ex= ienagroras. IE. guardador, el que fuelfe enfermo? de
cul, E ., fal enfermedad de que nunca pudiefTe
ala guarelcer.Eaunclquenó fupielle leer,
az ia con Pin efcrenir”, fi fucfletan fimple o tan
cord.infti.eo nefcio,q nonfe atreuilfe afazer la guar-
5: fimiliver. £ da conrecabdo.Eauníe podria clcular
AROS dela guarda del hucrfano ,el q ouielle
pertes. C. de auido grand enemiltad capital conc!
e padre de aquelque le quilicflen dar en
fisico. guarda. E capitalenemiftades dicha,
ma aeverifiedes. quidoaquel Ges dado por guardador
nfiaes. del lacio el padredel, ¿colas
sitempropter quefilefucflen prouadas,que ledenian
oe matarporende,o [er mal enfamado,ofi
remifsionem, — le onieffe aflechadofen otra manera por
ee a De. Jo matar:ofiouiellefeydo fu enemigo
claratur hic g conofcidaméte$, e non fuelle delpues
7 € sfechado,
Dh
20;
2 k
fe capicalis ini
mE E
AS fechapazhétre ellos.Eclcufar fe podria
otro fidela guarda, aquel aquiéouic/Te
probatdidum
glollind.5.:e — mouido pleyto de feruidúbrcicl padre
a ge vide Telhucrfano,ocl'atotro.Eotroficlque
Barcuinlz.54i fuelle mayor defetentaaños', o menor
fEdeadimen. de yeynte e cincol.
4 Ley. 111. Comolos camalleros o los maestros de
las feiencias fe pued efenfar que n3fean guar
dadores de otri.
Nam inimici-
tia probaf ex
olfenlione K
etiam_ exc mili ff Auallero que eftonieffcen cor
ofenfionis pu
e
TN del Rey oenotro lugar feña
¡rei probare rezflado por mandado del: opor
fiquis Fecitpa- pro comunal dela tictra , bien fepuede
rencelável có-
fucderationem
cuminimico:conionéti
intentionisavideper Bal
y Sc confiederaci precfamuntur cia(dem
.eri.C.deinoflicio.telta.
$ Ucomfeidamente, Exinimiciria probabili,vedixit,que nó oriternifi
ex probabilicaufa fenracionabili:Scideo in difpofitione.l. non atten
ditinimicicia, nifi ex capicalibus vel ex magnis caufis orta. vide per
iereditincos E dehliquibanindo:Borobara anta
probatarinimiciia.Bald.in.l.noftram,in f.C.detefta.d di-
áturinimicus,qui eviamíperatur inimicusex cuidentibus coniedta-
is, Scappararibus. Baldin.c.aán prine.col.s.quibamod.feud. amitta,
S: vide qua not.Bal.depace con(kinparteadindignationem.
Cumiteniminimicitia durare,nif contra probeturvt
.Linip .hercife.vide Soci.confi7.cola
zin.volu. E quid (ireconciliario (itde recentievideperFelivin capit.
cumoporteat.de accufario.col. 4.
Deferuidumbre.Concor infli.co.S.itemisqui.cum glo.ibi.
LD: fetenta años. Concord infli.codfátem maior, Squid inmune=
ribusaliisa tutela, velin honoribus ,vide loan, dePlat.in.J.fivltra,
C.dedecurio.libato.
an 1 4 atenor de vente cinco, Vide lupra codem.l.prima.
dex. 111.
20In hac, vevides, ponuntur 8cadduntur alij cafus viera eos,qui conti
nenturin.).proxima, Habuicortamiftad,a fed 8 militesoffode ex.
culatio,tuto.hud.
m SE efirImónesyvolensadmicicar. Cu daranco.pol.Lmilitem. 1
Ecfupracicproxid14.8ScSidem Sin milite.inflitu.co.
n €Degrammatica.Concorsiníti.co.fitem rom. 814 duas. $. gram- 2
Le
o.
sifica.De medicisdicitgcircuitoresantigo? appellabantq ircuibár 3
cinitaté fanan<
do gros, vrin
d.$. grámarici
vbiglo. Se q ér
vocantur para
o
elcufar'",que nontome guardadehuer
fano,porrazon de aquel feruicio que fa
ac.Otrofiel que fuelle macltro de gra-
. : o de Bra- olanigamul-
matica”,o de rhetorica, ode dialeticazo — rashabétparas
defilica”,moftrádo lu feiécia alosefco- bolas $tappel
latione medi-
corum nácon
tinencar , quí
faciune Íncan=
taciócs, vel ex
orcizane,nam
non fune me-
dicine genera
illa, fecundum
lares,c obrando porcllaPen fu tierra: o
enotrologar,por mandado del Rey, 9
bienfe puede efcular qualquicr dellos,
¿non fcaguardador del huerfano.Elfo
mifmo (eriadelos macítros delasleyes'
que firué alosReyes, biuiédo con ellos
por fusjuezes,o por fusconfejeros. Ea a 1Ca
a - anda,
vn dezimos,quelos filofophos*q mue p arorelia.1. fed 4
ftran el faber de las naturas, [e pueden — $ o
elcufar que non fean guardadores de $ ¿Mos le
huerfanoscontra fu plazer.Otrofidezi- q €stendado del ;
mos,que el quefucfle dado por guarda 42: Hoc dicir
E quía extrapa-
¡or al moco menorde catorzcanos, de) triam fami
doralmog: Je cator def
que leaya guardado , falta quefca de c- nóhabent exe
> cufacionó,limi
fta edad, bien fe puede efcufar, quelo 5, ergo Há, L
nonaya enfu cura*dende cn adelante, ni a do-
: . cant, vel pra.
finon quificre. Efobre todo dezimos cen oxmto
que el marido Ynon deucfer dado por — datoregis, ga
guardador de los bienes de fu muger tuncidé elas
in parrk
quefucífe menor de edad, porque lo- > mira eciam in
fpechamos ql usa parao! que
haa fu marido, non le demandaria e-
mienda del daño, o del menofcabo
e fiziefle en ellos , e que gelo per-
immunicate *
audere , vbi
Fic vit,
falliccamen in
hisgfuntcien
tx eminentio
valde difcipli-
is: ná licet
lonariatodo deligero. E porende de-
ve pedir el marido al fuez, quedealos
bienes della xotro guardador, que Íca is: qavbicig;
fin fofpecha. iftilegane ho-
orante patriá
fuá, 8 funtde
cas Bcfpledorparriz, 1d.poftlaco.de Are.
Jtem quilegenintin ciuitatibashabentibus priaílegium ft
detenthac immunitate,licer extra patriam legát ex quo
celsioneregisdoctt 8chabererur perinde aci Roma, feuin cómuni
puts docestoycin ivemRome.8abiper Ange.Áres. Scpesl
eri.in.d.1.fed Greprodari.$.de philolophis. ;
Estafredela loca Concordicamliviipericosfico Sci. 1(618 6
reprobari.5.legú dodtores.ffco. Ecaduerte,quiain hoc deterioris con
ditioniselle videntur doétores legum,¿ grammatici,8c alii de quibus
foprafedin multis alijsfuntprivilegiati de quibasin. 1.8. titu.fina2.
parti.£ctradir Aretidin.d.f.item Rome,
£ GrilofaphosaAdde.Lfed Ereprobari5.1.E.cod. 7
€ Cenfuenra.Concordin(ti.cod.in.$.qui cutelam 8
y Gs marido. Concordinftitu,codema
qui dar.tuto.pof.l.maritus.Sevideglo.in.c.adam.y.g.5.
Xx € Que de alos bienes della, Adde.lampliGim: licér.Cade exculatio.
tuto.Sexillo verbo $cliperioripater quednon prohibcrhzc lex,
maritum dari curacorem ad literavide Barro. E juiscum procu-
rarorio.$.fina. de procurato.8«Bald.in.l primainfine, de excu-
fatio.tuto.vbi dicitatain pradtica(eruari,exrarione tamen hic polí-
tapporáfofpechamos,Stc forte polerdici,q lis ad quí darerur cu
sator e/Teemagni preiudiciyidem dici debear y de curatore bono-
rum,prouteriamvoluitSaliceán.d.l.maritas.
' S.icemrelcripferuntaSoC. 9
3
lefa
am Excufacio deber eri pertutorein coram dice intra quinquaginta
diesacemporequo (citíe
telimum lapidem vel miliaciam,
vio vnamdiem,
cipidciafli die
es curtere vliy
adquatuormé
fes hanc cau»
fam difiniate
8 (i tutorem
grauet, legiti-
mam excula
tionemnonad
mittés, potelt
tutor appella
red. Ea
Ucincnéta diss.
Concor, iníli.
cod. $. qui em
exculare (evo
Junta de, L (tire
Oportet. $. 1.8€
2.ffeod.8 cl,
Bitexculatio, (1
tutor vel cura»
tor admini-
flretvel pata»
tar (e confir-
xuari, ajuse
$xibi Nicol.de
Neapolit.fReo
dem. S gloíh.
in. d.l.fcireos
porter.$ofineSc
Ll. tutores. C. fi
ex falfo allez,
vbi videglo.
«elfupo.Cono
cord. C.eod.l,
quinquaginca
e
2
Y
£ciuribos , de
3
1.25. titul2641
partita.S que
1bidixi.
4 dUremtemilla,
Added. primá
n princi, 6
ar
e Uouatromefes,
idas guia
quaginta. 1
codem.
6É Uualgar della,
Add.d.l.quin
quaginta. Co
eodem.
AwTitul, svijo
defufpeét. suto.
Lex. la
40 Sulpeaus di-
cifde cuiusdi-
Japidatióe aut
salá morum
ore dará numerandos:fi eltinfracen»
las haber pro quolibervicefimo
upereriginta dies: Sciudex a dic aquaia-
GLey.1IZ, Ante quien,e en quemanera,e fafta
quátosiempo puede aquel que esefcogido por
_guardador poner efeufa quelo mon fesa
2 L que fequierc efcufar, G nó
fea guardador de huerfanos;
Sa deue moltrardelantedeljuez
la cfcufacion que ouiclle, falta cincuen-
tadias?, c deuen le comengar a contar,
defdecl dia quecl fupo* primeramente
queeradado por guardador. E clto fe
entiende, fiesenellugaraquel que esda
do por guardador,o li es en otro lugar,
quenón fea mas lucñe decient millas".
Ca limaslueñe fuelle, deue aucr cltona
ceporcada vey nte millasd vn dia,e tres
y nta días de mas, a q venga moftrar fu
efcufació.E el fuez ante quié ouierca ler
moftrada tal clcula,deue fazer, que de-
fde cl diaque fecomencgaron acótarlos
dias fobredichos, falta cúplimiéro deq-
tro mefesS, (calibrado el pleyto, fidcue
valer,o non la cfculacion. Efiaquelq
esdado porguardador,moftrareccula
derecha,c nó gela quicrecaber el judga
dorantequien la moftrare, fi fefinticre
agraviado de la fentencia que dierc pue
5
defe algar della £.
8 Titulo.X V II. Delas
razones porque deuen fer facados los
hucrfanosefus bienes de mano de lus
guardadoresporrazó de fofpecha que
ayan contracllos,
] Ofipechas grádes nalcé
¡| cótra los omes que tic-
nenlos huerfanos, e lus
A bicnesen guarda, dema
» EN neraque los parientes e
losotrosqueamanla pro de los meno-
res,recelando fe que non lesvégadaño
deaquellos,q losdcuen guardar, (e han
a mouer,para moftrarrazones, porque
deué los huerfanosfer facadosdepoder
in(traftionepupilloramfiendayracionabiliteru(picatur, $e 0b hoc
xemoucrura tutela liceridonee(atifder¿Ob paupertatemancem non
xemoucbirur bonus homo morigeratu
riustutclam male géGityvel Get inimicis pa
rum eius,velin iudiciod:
Lem remouetor quí alte-
li: vel ¿ófanguineo=
¡Minóhabete ¿3 con=
sicproalimentis
trarinm reperitar:aur(iinuentarió nonfaciovel pupillumin lite non.
defendir:aut latitauit,comíe turorem/ciuit.had.
rg €sypechofo.Concordinlt.cod.5.E:fcod.Jffpc tum,
h
i dosrfado
k
O
Sep arena: Videi
GEueferico.Concordinfli,co 5 ulpeGtuseft antema 2
mia (aciClario propolitam maleuolum tutorisnon mu 3
tata. quiaCacifdacio.teodeme tubdic cria ia dex,
<itaneras. Addeinfticua codem. $. fina. hol li crodicorestfade púni 4
leg.credito,
1 Grenradomal, $
dellos.Onde puesgenel titulo antede galena mad
fte, moftramostas razones, porq ellos S
mifmosfe puedé efcufar,denó fer guar
dadores,quando nó quieren, o non pue
détrabajarfe dello. Queremosaqui de-
zir, de aquellas porq deuen fer tollidos
dela guarda, maguer fe quicrácllostra-
bajardella.E diremosquicn fon aque-
losque pueden efto razonar. Eenque
mancradcuen cfto fazer.E ante qu
que pena mercfcen, fi fallaren quealgú
menolcabo lesfizicron.
«4 Ley. 1. Porgualesrazones pueden fer tollidos
losguardadoresde la guarda.
Ss Es] Quel o puede fer
S YN 2 lamado folpecho! 05,que
Sy es detales maneras, q pue-
SA et qp
mk de fofpechar cótra el, q del
gaftara los bienes del hucrfano,o quele
moftrara malas coftumbres.E maguer
eftc atal fucífe rico h, e quifielle dar fia-
dor ide guardar caliñar los bienesdel
mogo ,portodo ello non le deuen de.
xar cn fu guarda, porque tal fiaduranó
malé fet in
re (iwilifecus
Ge difsimidis
fecundú Bare.
quem vide in
L. fecunda. a
fine.H.de fena
to.Bald.in ca.
primescolume
fen. date
88 de oficiali
femel remoto
propter delia
¿un vide ia
Lf aliquid. Co
ée
deflufeepto
Archadibrao.
8cibi loan. de
Plac Item 8c
per cótrarian
pro bono fem
lctoldriaal guardador el mal entendi- Pe e
; 8 de tur bene. . q
miento,o la mala voluntad queouieffe 6 nolir. $.qui
en gaftar lo del hucrfano.Eaú dezimos
que fi cl guardador fuere pobre, e de
Bald. in.l.pri-
buenas manerasK,non deuen porende — ma.circa iré.
facar de fu poder al hucrfano, e daro- ano
trosen fulugar.E lasotrasrazonespor — prefiumpri
que puedétollera los guardadores los " ón 5
hucrfanos,o darotrosenfu lugarfonc- tutor inimic,
facodem.
fas, afsicomofialguno onicfle feydo
guardador deotro huerfano, e ouieffe n
procurado mal'los bienesdel.O le oui
Ususparientes, 7
in.d,$.(itator
dicc paren=
efe moftrado malas maneras. Ofidel> ibas ls. ex
puesqueouielleen guardaalmogo,fu- quoverbo.gl.
efe fallado G era fu enemigo”, o defus ia
A hi efe lieflecini.
parientes ".O fi dixelTe e deláte del juez, a sets
intemi velaliorátráf-
que non teniaque dar acomeralmo- eralizoquam
a quedize mentiraP.Ofinó
wziclle clcrito delos bienesdel huerfa-
no,a quellaman inuéntario, fegund de:
“fic-pertextia
DeL. humanitatis
C.de excufatio, tuto,Bartoltamenibi dicit hocrelinquendurn arbi=
trio iudicis.vt vides ¡Ralexindifinaté loquens, videtur appsobare
opinionemDini.noh tamen difplicet arbítciuin iudicisin hac rever
fari,prout Bartdid
Us dixee.1dem (ai COpiám non facia,ve alimenta pupillo decer- 8
nantutsinflituta nistutor«Sc.l.tertia,$.tutor quiad alimen
ta.fheodéi.
tutor quiadalimenta, ,
Partida.yj. Tú;
Selta partida.
l.eú quires. C.depro
«Edo fafpetttuto.£e
tatorsqulnos vai accufare ollentores minoxis remouef, ve fu(petas
Jofcnat. SDE ,
not.Bald.C.q fufodiximosa. O finó lcamparalleda
acc pole 1 asbien e oflerad
me Uso cfeeadicfje, Le a lusbienesen fuyzio,o fuera defuy
Conor zio. Ofife cfcondicfle”, enon quificlle
er 0.24, Parefccr:quando fupielfeque le aujá da
de etiam alía do'por guardador del hucrfano.
caníam.
Ley. 1 1.Quien fon aquellos que pueden razonar
contra el guardador para dar le por fofpecho
Joe en manera lo deuen faxgr cante quien.
alía, ln.ta
tores.(Ecod.de
in.6.1stutor.
Qlex, 11.
an Tutoris(ulpes
él acculario
cópesi cli
bet de popur
a
incumbi
58 Cufar puedeal guardador
sz porfofpechofo cada vno
So del pueblo“. E feñalada
RS Y mente", cs tenuda de lo fa-
zer la madre del huerfano,o fu auucla,o
ori vel nutri- — fu hermana,o fu ama quelo crio:o otra
ci pupillt, aus
aliicuiufcung;
perfona qualquier tábié mugercomo
varon, q lemucuaa fazer lo por razó de
piedad.Pero clmogo ¿fuere menor de
pudes ta ¡pte catorzcaños,nó podriaaculara fu guar
o e dadorpor [ofpechofo:mas(ifuc(Te ma-
£us adultas YOrpoderlo ya fazcrcó confejo defus
iéres.Ecadavno deftos fobredichos
puedcacufar porfofpecholo ,tábien al
guardador q fucffedado al qfuelfeañ
el vientresdela madre:como al q fuelle
yanafcido , quier fuelle * eftablefcido
porguardadoren teftamíóto:o porrazó
deparétefco:a gen dizé legitimo, ofucí
pupillas fedado por otorgamiento del fuez del
haber bona [gear Elaacufació delos guardadores
Gfcfazeporrazon de fofpecha, deuefer
pórcum con= par
lilio cófangui-
meorum , fue
prefe
1d ¿L0elpueblo.Concord.l.$uconfequensdf.cod.Ecin(laco.Saconfequés
.confequens.dicitorimmo $e mulieres ade
quee pierate, Re,
-utorzg años. Addcinll.co..impuberes.£c.Eicod.l.impnbe
vibusán prin.
rel vientre. Adi
inS.non
uter fuere.Owmnesey
pSemune y
«cuficion Etaduerte,q:i
libello ponerecaufam.Barsin,l,
de
o. de Neapo.in.l.plandfF.de excula.tuto wbircfere Raine.te
ñvidefvelle,g ficin.Lnon folum.$. fin.fecundum
bidicitppórbieri,ficiuiliter agafad remo=
ninaliterazal. videibiperdodto, $can pof-
antequigeracevid,l ha enim.$.G(f.cod
coflic.prelettwrb.
¡ :0.$u.fedan deber efTe hgcacenfatio
coramiudice canfaríicriminalium , vel pofsitcorátudicibusciuilium
caufarumagi.bald.is.L1.C.f ento.nongefTe, refert opiniones contra
vias, S dicitp defactovidicillá queltiongagitaricoram judice cini-
Jiu caufarum prafercim cam opponitur culpa,é non dolus , Scego
vidi fimilitercoram» audicoribusregaliscancellaria iré fuperhoc, vi.
Barin. .Iciendum.ff.delu(pee?.tuco, Sci ietiá videpereum, an Ñi
criminaliter. debeane in libello exprimi ca de quibusin. Lali
¡ram ventris.fEeo, écvid, ibi
SBaláo
7 k Unelind;
bellorú+fdeacesfa.8 anita canía poCirdel
del. S.damus. Y
tercomperiar iudex
ber dare (ibiterminar ad fuas de
fifidelufpcó.tato.
1 2 Delante. Sed 8
fecha,deláte delfudgador *,mayor del 30 o
lugar:do hacl mogo fusbicnes,elládo uaore y
a cótra quien cs dadalaa-
cufacion de lafolfpecha. de pera
9 Le).111.Como ol judgador de fi officio puede — in. la decreto»
vemoner al guardado» dela guarda delhner= de fulpet.
, tuto,
“ano, quando entendiere quees dañofo»
Jeemgtenio ere ques dere lex, 111.
¡L judgador de fu officio mn +9Si expediens
s <fty hudex pór
puede remoner al guarda- - ruroré. fufpe-
¿ fidor dela guarda, maguer — tum,nemine
po Y e amas EU accufinte re
559 $ non le acule ninguno > Íi— mouere, Jem
viere,ocntendiere G fazemalla faziéda lite o
cs in tali actuía-
del huerfano,en qual maneraquicrg lo iomeponacia
vea,o lo entienda. Otrofidezimos, que — dexaliuim qui
E adminiftrer
luego quel guardador esacufado”,por vía ad finem
fofpechofo,ccl pleyto dela acufació es his,
comengado pordemáda,e por refpue M da
fla, deue eljuez dara otro omebucno Feo ene
enfieldad, la guarda del mogo edefus fi remoueatur
. Si is? glo.
bienes, fafta quel pleyto fea acabado. volcada
Ley.1111. Que penamerefgen los guardado- non, de quo.
ves delosbucrfumos,fifallaren que fizieran — videibi pUar.
aleund menofcako enlos bienes ellos. e
E a z Salicet.in.l,
A Ollido feyendoel guarda- C.cod Rda
dor del hucrfano delagu- de
arda del hucrfano por fo-
0 pechofo, por algun enga-
ño?,q le ouicflefecho en fus bienes : de-
Zimos,quefinca cafamado poréde por
fiempre,c deucpechar el daño quefizo
alhucrfano,fegund alucdrio del judga- fr de folutio.
y $ in pralaco
acculato.vide,text.in.c.venerabili.deofficio.delega.Gin.c.fin.deac
cufa. 8 quid fi tutor quiaccoufatur de (u(peéto ralis. elt,qui. conuiétus
non debetremoneri:fed alins/ibiadiungivide per Bar.in.d.f.1. Sin
Lfitucor.vbi bonus text.£f.de (ulpegttuto.vbi etiam vide Bar.vbicó
claditur quodealicafu non interdicaturfibi admíniltraci
toradivngacur.Salice.tamen Scforte non maltin didta.l.cum quemo
vale quód eriamtali fivinterdidtaadminiltraio eo jplo quod poltu=
Jacue(ufpectusofaginid rempus,quo ibicuraroradiungatur: Sctune
potericeum adiuntto adiminilizace eri pendenta procella, de defís
¿o vidi pendente aceufacione (ofpeóticontra matrem alfociari per
iudicescaul pendentelite quendaaniudiccmn in partibus ad adminis
firationem.
n
o
er demanda,e porvefpueffa. Aprobar diftum Azo.C.defilpeQ.ta 3
town fumma ad fin.Écfic antelitem conteltatam,poteric ibi folui, Se
tenebitur quod adminiltret,fecúdum Ange.in di..l.q li forte, fafune
quidam.quidicititaPerufi iudicacam periltud diétum ingulare A-
Zonis,
¡ex finas,
am Renocarus ditutela ve fu(peétus propter dolume(t infamis Sctane
tenetur de mala adminiftratione officio iudicis,(ed ob culpam vel ne
gligentiam non eltinfamissfed dabicur (tati alius,Scomuía que di-
xide(u/pestoturore habencetiam locum incuratoredhade
P Greralgnengaño, Concordatinft.codem. $fufpeétusantemanon 4
fufficitergolata culpave(ficinfamis.fecundum glo(E;bi8ctradie Al
bericseriam inulha enim £f.codemyScadde,lima.Sábi glo. Cucoda
+ a Gatalrecabdo. Concord
tem. scindubi
1.6.C.cod.Xis
¿D Gcuraror, Add.
Titul.XIX. Dela reftitucion de los menores.
5.i.cum.I.fequentiEeod.Scd 5 Lapea?
diciturremotusexcaulisobicétisinlidello.gloíT.
$.fulpeótas.quas video
inpoftuládis.C.cosS quiageneralitor devil
quel.loquuntar. ASC. Srinftira.cod.
€ritul.x1X. De
inintegrumre-
Picusiont
sex prima.
am Reflicurio cft
da púllinum
Darumrepolie
tio , Sc percá
minores d ds
is alzerius do
lo vel fuí facili
tate veniérib?
Biberantid,
1 e Primero, Ade
M.Sclor. Code
fenten.pal
partita
Stexhis coli
gas formatio=
mélibelli inán
rtegrum rellitu
tione, none
elt necefe q
particulariter
exprimatcan=
fa lerlionis feu
articulos, ing
fuiclefas: (uf:
ficit dicarle
minoré $e do-
Jovelíis faci
tatelefam, y
de per Bart.in
1, minor anté,
$:
te.relbi Ez
in decret.
fitutorvel
cura,
fiperafreltitu=
tio contra len=
tentiá princis
is, Ímó neg;
Eee melo
exprimat qua=
| iter fic Lelus
fecundú Spe+
fli.in ioteg. $.
qualiter.ibi ta
aná refert opi=
nionem yber.
in cótrariigd
vídetar tutiuse
dor.Masfifuefleremouido dela guarda
nonporengaño queouielfe fecho afa-
biendas,tias porque fuelle ome perezo
o,o de mal recabdos, eftonce non feria
porendcenfamado.Pero deuen darlue
goalgúomebueno que guarde almo-
co e alusbienes enlugar del otro. Efo
bretodo dezimos, q todas aquellas ra-
zoneselolpechas, que diximos en cftas
leyes,qhálagarencl guardadordelpu-
pilo.Elfas mifinas deucn fer guardadas
enclotro guardador, q esdado alos me
noresdeveyntec cinco años, e mayores
decatorze,aque dizencuratord.
Titulo. XIX. Como
deué ferentregados los menores, (ial-
gúdaño o menolcabo recibicró ¿lus
bienes, por culpade fi milmos,o dead
los quelos tuuieren en guarda.
Enofcabos edañosre-
cibé muchas vegadas
los menores cn fusbie
nespor mengua defi,
Eepztt2- el porq nó há entédimié
to cúplido en las cofas,afsi como les fe-
ria mencfter, o por culpa,o porengaño
defus guardadores,odeotro.E poréde
tuuicronpor biélos fabiosantiguos, q
fizieron lasleyes,G ellos fucffen entrega
dos de todo fu derecho, quando tad
dañolesacac[cioffe por algúa deftas ma
neras.Ondepuesqueenlostitulosante
deftefablamosdela guarda delos huer
fanosedefus bienes.Queremosaquide
zir,decomo dcuen fer entregados, quí
do por menguadeguarda recibenalgú
Sed fuftentarerurlibollus,licéchocnó exprimeretur, vt tradir Alexa
terue. Sc, Lintravtile.5.1.vbibonus tex. ff de mivo:
rerueacusiudicis cúcucorevelcuracore,nonimpedi
1i.Sxibi Panl.de Caftr.C.defidciafTowmi
vel curatoclitpateripliasmiaoriseman
mino.procedic exiam 8 fi tutori malla culpa pol
menofcabo,o daño enellos.. E diremos
delta entrega,a quedizécn latin refticu
tio,quecolacs.E aque tienepro.E qua
lesfon aquellos menores q la puedé de
mandar.É porquerazones.E dequeco
fas.Eante quien.E quádo. Eenque ma
nera deuc lerfecha. sd
Le). 1. Que cofa csentrega,ea quetiene pro.
aa Eftitutio enlatin, tito quícre
¿4 dezirenromíáce, como demá
$e da de entrega que fazc el me-
noraljuez,queletornealgun pleyto, o
alguna poftura q hafechocó otro a da-
ño defi en cl citado primerosen q ante
eftaua,e que rcuoqueel juyzioquefucl
fe dado contra cl,etorne el pleyto encl
eftado en que craante q lo dieffen.Etic
ne pro efta entregaalos menores,capor
ellafó guardados,dedaño, ¿les podria
venir por fu liuiandad, o por engaño
que les onicffen fecho.
Y Zey.1 1. Quales fon aquellos menores que puedé
demandarla botrega,a porque táxones.
Enor esllamado aquel qnon
haaun veyntec cinco añoscú
1693922 Y) plidos, quitotiépo quier q le
menguc* ende. Edetal menor comoe
fte,fe cntiéde, Gfidaño o menolcabo re
cibicrepor fuliuiandad,o por culpa de
fu guardador£o por engaño d] fizie/le
otro ome, deuc fer entregado deaglla
cofa qperdio,o q fele menofcabo, por
qualquier deftastres razones E,-próuan
doel daño,o el menofcabo, eq era me-
nordeveynteecinco añosquádolorc-
cibio,cafiefto non fuelle provado? nó
fe defataria lo quefueffefecho,o puefto
concl,o con fu guardador.
n
:2enora, y eiáin
crellitutionem.l.
ic aferibi. lentos
vis
minorhib pro
caratore non
exillente fole
deiudic, Sevi
dectiam dd ha
befin,J polla.
C.dehisqb.ve
ídi.ScibiBald.
Sed quere
cú intellcótio»
ne minoris fic
agere cótra tu
toré vel cura=
toréad interel
Gevel pererere
firurioné con.
tua hefioneme
veáno del.
«in. n.CA
tato. vel cura.
Anfiagat con
tra tutorcin te
cat cedore ci
beneficiumre
Micucionis Ge
habet cótra 2=
li? Sividecur
glicvein.L
minoris. C,de
admini, tuto.
potell cnimee
dibificium re
itucionis, ve
elbibi text. de
ibi not.Barto,
¿ing lim
norsáinffde
mino, £adde
¿dí hoc notar
Nicol.deNeas
policia pri
liftraód viderurprocedere quádo tutor nóclletin
in.l.ná Spoltca.$,(i minor.col.1.ff.deiurciurando £in.1i. C.dein
integr.relti.de Catisconfertilta,lpartitariad (uflentacionemn talis lía
belli.Tencctiam mentiiltam.L vt (cias qualiteriudex debeatpronun
tiare:cumpecifrescitu.contrafententiáznon enim judicat (uper pria
xmacanfa,fed folam relcindie(ententiam,Ecreducitrcn ad pri linum
fatum.Adde.l.1.8ribiBarto.C.fiaducrí.liberta, Scnot, 9 fuflicic in
integrum reflicutionemtacité peri, vide Bal.in.L.ne quicg. $. vbide=
cretum.col.7 fk.de oflic.procon.
2 d Co por engaño.Concor.cum.l.1fi.cod,8clominoribus.C.cod,
Ulex, 11, E
39 Detereporeftrefitutionem inintegrum non halicos viginti quingz
| “annoscompletos, probetdemt Abi da (ui facil vel defens
| forisculpayautalterius dolo,Seminorem eratemohad.
18 UitengueAdde.|.35.minorem.fEde mino.sbi y demométo in mo»
metumio(piciturhocvbiad momentú debilexto die pintercalatur,
2 £ 0Defuguardador, Cócord.cum.lcríam.S1.6,G.fitatoravel curan,
£derute.Scració
dolo,fedinculpaynáfidolofasñá videt q pobirpetarccolsionésrin
1.1 plures.£f.de admini, tuto. 8ibiglo: Knot.gl.in.c.monemus.12.q-
2.aliasficvtio.).1.S:nunctra Gemas, Sr. WaleriusfEdo tute. B7aEL
dift.8cin.d.l fi minoris.A duerte críam q Scfifeus gauder mili DRA
cioyteraditloan.de Pla.io,l.y.Cide fentéscont.flcú.liios Sinadmi
+ niltratore reipublica.vide quod notvidelo.dePlacia. z
niltrarcipu.lib.a.vide ctiá qdín alienarionerciecciefallicr.not.gl.
in.d.c.monem?.£cvide exiá de plato q dánificanitecclefá q (ic in cle
£tione ecclefizagere cótracú,velciushueredesvelpetererellitutiona
inintegrú cótratertiú vel ren védicare per Abb.in.ca.de in integro
Miru.co],pe.Scadde,lcúinterdida.Scibi Bald.C.arbitaute.
$ Uritones No ergofi vlisfueririure cólyuein.1.6.C. 3
hi 02 fuere pronado, Ade] veruni,5 Aciendim.Se lapa ff de rainos 4
dunam Kpoftea.$.(iminor.fE deiurcinrand. Ec: minoribus.C. de
ininteg.reltira.EoLG misotemabcinfia cod.l.6.in fin.Scl so titula
sertiapartita.Sctinaag.Lfina,
'artida.yj, Ti
Ad tit. ff
deminori
bus.
2.4 a pedadeumplida. Add.l.auxiliom.5 in dels
Sefta partida.
ri Uiex, 211.
4» Reñituirur minor aduerías cofofGionzafe,vel átutore, veleuratore,
veladuocarofadá vel ob omiffamexception£ Getlalurh de
1a Go negando. Adde,l.cercum.$.penE de confe.8c.Lfiexcaufa. fune
videndú.£Edemino.Gdacien.y fupra.parti. Scvide omninoad ma
terciam laca
per Bald.in. lo
vnica,coluy.Se
14.815. Codo
9 Le) 111, Como el menor de Veynte e cinco años
of guardadoy puede demidar veflitució por
daño que recibie[fe,conofciendo o negádo en
confef.vbi e :
de quemado —— jayzioclo fiabegadolo que mon demicn
e 5% JOnofciendo,o negando*
1uinoris. len fuyzio el menor, o fu
ab oca.
guardador,ofuabogado,
Jal gúa cola porq menofca-
aucem8chmi- Ea
nor, 25, annis — baffe,o perdicllede fuderecho, o dexan
omiflam.fEde Dn
mias. do de poner defenfió dE
UUzex. 1117. quefe pudieffe aproucchar: puede de-
am Impubesifie
núdaral fuez Gtorncel pleytoé el clta-
doen geraante.E quenon [e leembar-
guefu derecho,por ninguna deltas ra.
zones fobredichaseclfuezduclo fazer.
Edelo quedizcen cfta ley,edelasotras
colas dequefe pueden aproucchar los
menores,fablamos alfaz complidamé
tecnlatercera partida delte nueftro li-
Jviaiudiciode
adulterio con=
felTs,quiata-
ledetictútia
pubere nó cas
dit, ciusc
litisnóexcu.
fetur, fidecem
annoscum di-
midio habeac bro, enlostitulosde los denrandado-
licsemiciuspu res e delos demandados e de losjuezes,
jatur,hud.
ne M2mpefter. Cú
eaimconfillar
fadto pro”
privipf? adul
ti non pphibet
enlasleyes que fablanen efta razon.
4Ley.1111.Como el menor f? puede efonferde
Iosyerros fonierefecho porrezó delaedad.
cl mayor de catorze aos e
Anenor deveynteecinco, fuel
. culado Gauia fecho adulte
rio,l1 conolcicrealguna cola enjuyzio,
feyédoaculado de tal yesro, empelcer*
le halo queconofciere,ercccbira poren
delapenaquemídala ley, enó [e pue-
decfcular,pordezir que non esdeedad
cúplida, Masfi fuelle menor decator-
zcaños,nó podria feracufado de tal yor
ro Snin deotro de luxuria, porquenon
cacaun tal pecado enel.E poréde, fi elf
zicfleconolcenciadelte yerro en juyzio
non feria valedera,nin ha porquedemá
crimen
de quo alier
nenconflabar
ber relli-
zrum adueríus tale confefiionemablqueália probatione
exhoclolo apparereuns ee Lxfum. quod diétum exale
am Sipofiea.$+fi minor.ff.dejurcior, vbi eriamlaf.
sqpifla.L.non excludites hccbencficióreflitutionis, fed tan
¡ltandum elle confelioni fi relliruriocontra cam non petas
tor.quod Scluadere videtex eo quid inferiusin cafirfequed dicicibi
¡ha porque demandar re(litucion por razon della, Squod Bartola
cio.L.aux f.deminor.Notádo exilla.l.qy minorin atro»
cioribus nonrelliritur aduerfoscófebionz, procederer dummodo
perleucrerin confefionefecas fi dicar q» fuit male confellis Be per
ettorem quía tune proceder didtum Angel. Se aliorumbxcicad hoc
glo.in.d.$indcliWMdl.aoxiliumaln verbafateatar, que intelligár ¿á
tex.quando minorperfeneratin confebione.
is.fidemino.8cl1.C,
fiaduerf. deli ur minoradueríus delidum pre»
fampeum depr ña f.fdemino.Ba
demino.4 vide que nor. Abba i
integr.teflitu.ver Ge pracipuenota exglo,Scaduerte y licét non de»
tur minosireflicutio aduerfosdeliftum bene tamen darur refticutio
quando peticur contra proceflum velíententiamelof. Sidi Bald, in
Lfoperis.Cade poen.tceltgión.Lpoená.co,tiru, quam glo de diétum
Bald intelligecumpetiturreltitucio ex parte acculati minoris fects
fi minor accu-
fer nam tunc
nó reltituicor
videglo,incle
mentnon po=
reft.inglo. pes
darreflitució porrazondella.Mas deto
dos losotros yerros afsi como omici-
dio ofarto,o delosotrosfemefites, q
zicfle nó fe puedeelcufarpor razon que
1 deproca. Spe-
es menorfoloquefeadecdaddedicza- culacitu.deia
A lo arriba. dntegorellir, $e
ños e medio arribaf, quando los fazc. DA
Porgelmocodetaltiépo tenemosque
esmallabido eque entiéde eftos males
quando losfaze. Pero non lespueden
dar tá grad pena, como alos mayores.
4 Le). V.Por quales razones puede el menor de- $
fasarlospleztos elas pofturas que fueffenfe
chas adaño defi. ,
Vádocl menor de edad, es
porfijadoS de talomeque ais k deas
le mticltre malas maneras: — dulter.J.Amá-
Se o quele defgalte lo (yo, € Eo die as y
puede pedíral juezdel lugarque letor» emedio arriba,
ne enaquel eftado , enque era ante q le e e
oniele porfifado,ccl juez deuclo fazer. deis como
Otrofidezimos,q fal menordeveynte miis in faci-
ecinco años fucflcotorgado poder en
tellamento deotri,o deotra manera de
tiatio,col. fin.
ff.denou.opo.
nuntia.
€ De tal yerno. 3
Adde.l.gucita.
rimo. partita
(optima. 8 4
ibi dicam. Se
did. S.in deli-
endo, namin
his que cone
fifúrin omit=
E E a] añ tendo excufas
geralguna cofaquelfucife mádada SAS
GÍ porauétura fe engañafle en lacíco dolicnpax,fe-
genciah,cuydido tomarlo mejor,e nó “endam Bar
! $ ome tospoll Diná
lo fiziclle afsi: puede pediraljuez, que per testa
le máde dexar aquella cofa peor que to a L mas
. Si impubes.
mo,ctomarlamejor:e cljuezdene lofa Llao
zer. Eaun dézimos, q fialgunacola del
menordeveynteccinco años fuelle me
tida en elmoncda,e lacompralTealgu- ¿e tunaror mir
no,edefpuesdeflo vinicfleotrog dixcí nor adueríus
CIA
fe q dariamucho mas por ella :q puede pi
pedirotrofialjuczGtorneagllacola, el geratiadoptio
nem vel ad=
ueríis optio=
em fi fuicin
eligendo dece
peas, Trem ade
merfis fuarura.
rerambicicationera,(plasincius magnura comntodum inueniar of-
ferentem. [tem adueríus conuentiones £contraétusin quibws fuie
Sus, (lefio Scminoritas probentur non tamen polflnt ciusfidciul-
foreshocbeneficioimuari.
qla auiafacado del almoneda, e qlade
alotro q da maspor ellai:c el fuez deue
“lo fazer, fientédicre quees gran pro del
E Urerfjado. Concordatl.tertia.$. fi quis minor. f. deminor, ref
tuitarenias minor quando Leditur cx mutatione ftacus non allas 8e
fic fiminor ingreditur religioner non reftituicur, quía ex tali mu.
tacione (tatusnon ledirur, lccundum Alberic. poft Gulielm.de Cu.
in.l.(1 ex caufa.$. papinianus.fT.de mino.S Specul. titul.de reflicu,
in ioregr. $. qualiter, verficul.fed nunquid minor. fi tamen minor
vigintiquinqueannis maior vigin fevendatad pretium partipan»
dum,non rellirujturcontra talco mutarionem itarus, vt in difto.fa
papinianus.quiamutatur flacus prorfus,vt diciribiglo,
h Con la efiegencia.Concordarcumn.L.de li fine.in princip
nora
Í € o1as por ella.Concor.cum. Ef fine.5.GGrú E de minosquem text, 3
demi a
Ii E EA
Titul. XIX Delareftitucion delosmenores. 13
vide £equotidie aciditifte calis,ramin minoribns, quáin republica
que fungitur iure minorisfubhallante resfitas, vel de quibus haber
adminiflrationemveluti carnes,que vendunturin macello, vel fimi-
lia,Scego habuide fadto in cana ardiuifsimain caufaregis Ín qua ob
nui contra condudtoremregaliura reditunn ferici »regni Granate:
ria vidóduse(t a i fazitl
AdirC. Albeñda.oas DOGO “Otrofidezimos, q fziédoclme
fi aduer.. Cofiincamtia norde vepnte,ecinco añospleytoalgu
A dic. vbieriarm_ 10,0 poftura, q fuelfea fu daño”,o cam
],fequéti ponitquzltio bando (udebdos o biclés
Kadin. nemdefarto. Diandoludebdo“porotropeor:o fació
Cf E poteftas, pe dootra mudació nueuamente,en qual
nd E manera mo feempeorcu fazié
bardaria com — da,o fe menofcabalséfusbienes, ofud
jugos Techo:q puede pediral juez ql faga del-
te ancianora fazerel pleyto o la mudació,G fizo a fu
prefidentiumX. daño, e ql faga mejorar centregarlo q
egptiator có > Y
uuois profe» Ouiefle meno(cabado por qualquier de
cie E flasrazonesfobredichas, e cl fuezodeue
quo licitabar és
ll lofazer,fifallare en verdad, que el pley
cens y quicñ- tofizo leyendo menor deveynteecin-
quevellerpro ¿gy ea ¿peoramicn
xoillelibris, re as
ciperer bacu= to,eclmenofcabo q leviene por ende.
lam, 8 habe-
xetdatinun:vis accepir baculum,dcinde apparetalius plus offerens
ricurnunquid admittacur? 6 primo arguit quod non: fed firma
debeat remancrcipía fubhaflacio.l..£ca.Conefil. rem quam vendi.
decórraca. Li Er, ].raras.Coderelcinavédi. E ví calusin
J.quanuís incrementun Cadevenden,reb.ciuitadicro Bel.
Iyposhecasán fine.C.ceremilT.pigno.in contrariuroarguit: quiapo
tellasnonferuanitlolennitarem debitam in fubhaflando| nequeerñs
deponeredebuicbaculi,ficuc depoliit:negyicuie libilimitare certú
pretiamifed expedtare debuitquemcang; plos offerrevoléntem, $e
plusofferencidare ,vtin authen.hociusporretum.C.defatrof.ecd.
fi minori pretio,comibi nota.C.de jur.fifolib.18.8 dejur.haft.
imalafide.cum ¡bi notatis.Scin.Lf tempora, Scquiainvé=
»netaliainrervmn intercedere deberíaltim mator pars decurionú.
1.nominationum.C.de decur.8c.l.2,C.deprad.curia.Ec.d.). fi.de ven
b.ciuica.Se hoc putatverum Alberi.de ftri8toiure fi deficit fo.
Jemnitas perinra pracdicta licer comtrarium ¿icicfe vidifle obferuará
vbiautem folennitas adfuiTer,creditadieéionem non admitti licer
quidáfecundum eum dillinguantvtrun talisvenditio vel locatiofie
retin perpctaum, Sc tuncnon 'admiccatur plus offerens alias fic per
didtasleges,fitempora. Se quánisinerementun: .cum ibinotatis. 3e
allegátadhoc.l.4.C.defand.patrimo. Sc1.fi, Cade loca. fundo Gti.
lib.u.S(ubditin finesqp fi veteres conduftores tiñ dare veline, quan=
tumofTerturpernouos, q preferuntur novisyper.d.|.fina, Cade loca.
fundo.ciuil.ex róno,l.coremferro.$i.fl.de publica.iem Scidem Al
ivinad.5.queficum.polllacoade Raue.concluditinifta materia, q.
fifcusvelecclefiain vendendo res fuas fernanít (o.
Jennitatesdebitas,Scfecitlicutquilibermaior,quia vendidittempore
oportuno, éciuftopretio, Sctunclicetalias plas oferat,non admátti
turlicitacio nifide forde vel gratia doceretur,vehabeturin. d.$.quefi
tum.(iveró debitalolénitasnon ef feruata tung ipfo jure non valuic
venditio negge(topusre(titutionesd,l.1.8c:+ Ca defideinftro. Sciur.
haft.fifca:cum ibinot.(i veró debica folennitaseltfernata : fed minor
e(tlztisfuifacilitarezurquia vendiditatéporenó opportuno vel non
ulto prerio,Sctune reflituicurnvideibilatios pereum, Sctenefemper
menti:quia ex eñus diftisfuir obrentum in illa ardua caulareo quialo
cario fatta fueratineépeltiue, Krépore nonopportuno, 8 videetiam
circaiflas véditioneshfeales.l,5380,1.76.in quaterno gabellarú. E ad
dead predial verum.6.filocupleriscibi Bal. fade mino.quádo fci
Jicetin vendigone non profpiciuntur ea que polluntpeanider.
Calm Maleta eltiodchendar qual vn proparuo
fullinenda fitvenditiofacitfcio.fde ininteg.reflitu.Sel.pe.cú gl.
Inno.re,
copete
y ibi.fde mino,Sevid.que co deinintegrefi.verb
pues quero qdiscoagraleñovepára id ito dipesibrA lb
Vasicazo DEA. lla generalitas multacomplealitir fue minor feito!
rra£tum véditionis,vel dona vel tranfaftionem fecerit vel quid
C.fiaduersverdirio.8cf aduerlaran(a8Scán als citulis má
nutisillios libri. E
6.6 EsudendoAdde.parñs:$.penul.E de minorib.
lb.
Es aliud
d AsemensfcabafirAdd<legem.non omniaSEde mino.
e Cenlasleyes.Videtirnazpartira.5.lea.
Úlex.r 1. k
29Non reflituitur pubes (ex afpeétu corporisviderur msñor, Sin con
* trahendo dixit fémalorem, necrellituitar, (jurar fuper contraétus
Gin reli
E fiporauétura el menor ouiclledado prensa
fiadoresfobre tales pleytos como cltos ws ni ap-
fobredichos,efequificten ayudar dela Pe unos
reftitucionesotorgada almenor, nó ones resta
lopodriá fazer,fucras ende ch aqlla ma — per cauta fas
A - tus,in qua ei?
nerad diximos cnel titulo delos fiado- fenius Jetene
res,en las leyesed fablan en ella razon. - dente curatos
lib Dú
Lep.V 1. Porquales razones non puede for 02 Gate Vbestas
da corgada reflitucion al menor. dis fanos
e nec
menor, q era mayorde.xxV.2- maior ée
ños, fi ouicfTe perfona q parelciolTef de creras, gatíc dixe.
tal tiéposfilo faze engañolamente Sal e
driaelpleyto q fucrefecho concl ef €Detalsiempo, 1
nó deuefer delatado"dípnes,como ger e
gnóeradedadgndolofizo:eftocs, por fapparererex:
alpeóa cum
seífe minorem:tunc aducrfarius non potefl dicerefe deceprum:imo
tamiple q minorvidencureflejn dolo.quocaíu competitminori re.
fútutio:quiafagta dolicompenfationesperinde eftac (mulas fuiffec
da dolo,átideo daturreftítutio , E quiafcientidolus noninfertural,z
f.de aét.empr.fecundum Cyn.Alb.8cSalivin.I.C fi min.fe malos
dixeaad de Alberividem tenentem quandoperalpeétumalicer coníta
y recauthen.facramentapube -Saduerlvendit,
E Uengañefementesñdde.Lfecidá Bereriá.C.f mimfe maio.dix.Etad a
wertenáperiftá.l.partita.quenon dillinguitan adulcasyel pupillas
talemallertionem faciat vidernr comprobari dihum Guiler.de Cun.
de quo per Paul.de Calknil:quiiuralledn prin de iurcius q fipue
pillasproximuspubercacituret cum contrahjt fe eMTe puberem , Se
pofleaenálutetgp non venierconeta confiadto phabebit locam dí-
1pofitio authen.facramentapaberumificuth efferpubes: $e umi
¡QotranfitibiPaul.de Cafl.rmultim cómendansdicens, fe alí
Jegie:fitiitencamasillá opinion?,q cx pupillas doli capax obliga
turexiuramento nonelferitamiráda didradecilio.videper Alexána
d.laguiiuralTeáo prin.ite,Lifla partitaríexpreséfentir de adulto'nó
depupillo,cú (uperus dixity3 pareftiere detal iempo.DoAlo.ctiáin
tellizunt deadulcolldictitir.C min.fe maño.dixe, Gipater ex.ll,ilo
Musticu. Quid antem dicemusin dubio, cumnon conflatde dolo mi
noristA: Cummailliastituin En.dicit y prefomiturgolusin mí
ui fe maiorem dixinidemtenerglo n.d, bi Odofren
$i.Cymustamen $ ali tenent oppofitú: quía dalus pon przfamitur,
miliprobetur.l.quotiens.5«qui dolo.fE.de proba, Evhoceriá valtilla
L.partitarúcum dicic, lo fazeengañolamente, Eritareyent Alberi.
£Salice.in.d.l.z.vbietiam Bar.in fi.fi auternminoríui facilitate alle
rat fe maiorem,Girajurer,tunc diflingue,vr baberurin.d.l.3. quia aut
jurauitverbo tenusr8ceunc nonre/licuitur, niliper in/brumentá fe
feripturamprobetfe minorema£ejurauic corporaliternullo modo
rellituicar,vtibi,Écper que inftrumentaprobetcamverbo tenusiu»
rauitwvide perSpecula.ticu.derefticuin intega$.quís autem.co, q» Vet
fic.f-d cniulmodi eric fcriptura.vbi etiam vide per Speculata aliquas
notabilesque(tionesinilta materia.jncol flecos praiudicer
£ibi minorex talijuramentosin alijscontraétibus. Grenet quod non
¿tenetglo.fi.inl.de xtate. ff. de mino.in fisglo, vide ibiperSpecula.
vbi eriam de alijsinifta materia,
h dDatado Ex benclicioreficuionis:poflectamen opponere contra y
«contraétun ca que pollee maior,vralias not.glosió.las Erin authen,
facramentapuberam. Co li aduerl.vendi, E procedereretiam li com
uramento minoralTereret fe maiorem, $ ficnon excluderetur fi con
tradtus eliecnullusáñure dicendi mullem, propter tale jurameptum
fecundum loan.Andr.polt Nicho.de Mata:inaddiúo.ad Specuatit.
delentencia.$.rcautem io prinain additióc magna-écide m tenet Spe
eulititunde relticu in integ,$. quis autem.col.5.verfided com ei repelli
turenim ex hocá beneficio relticurionis,quode(l iusfingulare, non
vero ¡iuris cómunis beneficio.Scidem tenet Pausde Calt.indara. de
3: Cu minlé maio.dixccamulraj commnendans,
Lxédo ootorgandoel ¿ fu 8 ia córraxic ÁdinC,
ea ec ll lla
SS
Seftapartida.
4 2 Uninalorenzañadoresn dde La.C.fiminofemaio.dixe,
5 D Uarayor decatorzs años. Quid ñadhucnign habeac.14.annos: efttamé
nonici,Sccciálwias.l partita.facitbomustex.in, c.cí tempore.de ar
bir.S.c.ad aures.cp met.canfa.depromittente perfidem fam, 6% que
dolicapax qñinrave/l maxima dinerfitas inter dotto, fed color ive
morvEopinio,q Gridemin co.Scitá opinionem tener Andrade er,
10.5ácemlacramtensa.de pacciuram.fim«KBartiin authica. (acramen
ta puberum. .
CGaduertové
di.Alexñinala
ibinorAbb.Scdixivinla6.ticarpartizovbi q /olum homagiú, dix
+ Guon!uflicerervideibi,vDietiá prale juramentum debear elle tale
gy concernatreligioné Dei, vteria tradirSalicapo(llacob.butri.inad.
authencica. fas
craméca pube
rum.col.:.An
quelas leyes ayudan a los engañados, — faziaconotri, nonladefataria por: ra-
qui turafls enona los engañadores a. Ello mil- zon de menor cdade.Ca delpuesque autesigatur,
sin F.deiure Lo 1 4 re lirado dif dada Y os da
Tur.Scoiterca Mo feria quando el moco fuere ma= — afsiouiefle jurado, deueler guardada ost cenios
nonifte per yordecatorze añosb,e juraflecque la — fu jura £ Otrofi dezimos , que li ratus de bene Adti€,
rexin cool ficio. reflica- li fepia
es gado Vendidaocl pleyto,ola pofturag que — el menorde veynte e cinco años , pi-
cionisfibi có- inte. roll.
iponfa.cúglo.
pecenti? Bart. polla
ibi,£c qualiterincelligatur dolicapax,videper And.deLtervbilipra.
volentem,g non faficithabere decem annoscum dimidioneq;tre
decim cum dimidio,fi non confterefle dolicapacem.Sed quid fi im=
pubesiureríe non venite contra contragtú celebrandá cí Titio ,qá
pubescric,deindefadtus pubesfacicipfumcontradú cú Tito, an va»
FearócAlberi pol Guida senet opnonin.d.auchen.facramentapube
rum.col.;.Quid añefiimpubes contraxit poltea vero factuspuberia
rauienon venirte contra contraGtúiplim,Alberi.ibidempo(l Guido.
dicicípestandá Te inició, Se y ex formaillius cóflicutionisexigitar,
«<p contragtus Scfacramentilfiárepe pubertaris: quod eo intelligeré
co relpeétu vtcontradtus firmetur juramento ; eotá'yp minor jurans
lápubestencat ad ob(eraátiá:crederemtenericúferaadi pofiit, Sera
uaretencatar, pes cplcalqilspied de padrlib,6.Ek.c.cúcótingata
deiurur.Scquia quiinrar denouo vF comtrahere,Scpromitrere, $e
maxime fláte.l.hulusregni,como guicrqueparezekc quinimo $
noneitlineferupulo, pea refpeétu confirmationis contratas pros
cetididan Abella ¡aret y jam pubesdenouo apptabat,
Eriurat.Ideo cane abifto dicto, litadde q contraétus mulliexlequen
tivoluntatezarificátar.la Se pertoru, C.fi maiorfadt.venditio. fina
decre.rac.hrabusd quod haberur defecanda voluarare,que eftvalida
primaexillente non valida.C.ad Vellcia.l.fimulier.6c.C.de agrico.
¿e cenfi.camicimus.ScvE contrastum tempore quo fuitiuracum, ar
gu.ledeaccefsionibusin ff de Jiuerl. Scrempo,preleriprio.Kinlli.
«quibaalien licet.in prin Leomintellize de puberefmarmentis, Sefive
fitpacerfmi. ue filtusfamilias,Gueliber,bhueferansloGinsS.itemfa
cramentadepaljuram Jirmprocedie eriá dictum huñuss l.fiue mis
nor habear curacorei,(iuenon.gJo.ibidó.$ceft glanin fi licerconcra
riu voluitSpecutit.de empredevendi. fan dicendum.col.e.vertin
hoceriáfcias.yá contrariumcóicer tenctur,fecundúBald.inad.$.irem
facramenta.col.a.verliyz.quero,doéto.cóiterapprobido opinionem
Martivin.d.anthen.facraméta puberum,Procediteciamiltalex de (
minoris procuratorad hoc fpeciale habensmandeciin Jurecgl, ind
S.icemn aceamentasin gl.nscibidicitA ndradelfer.colasitacóltertene
visidetencr Bar.in.l.quibonass.fialieno.£.de dam,infedt. Se ¡bi cólo
terdoA.licetaliqui voluerúccontrarium.lrem proceditin ciuitate ju.
undum Balin,l.generalitern prin.Cade reb.credi,licernó
ecandarneioolbideindcadde la cadeiaiaien poh
n.d. s.item facramenta uthe.facramenta pube
rúino%,lmicatio. De prodigovero inrante.vid, Barán.Lás cui bonis,
WEdeverb.cblz vide Balimiacolo.Cidertdndend vendidónbl
eviam de amente vel phrgnetico, qui non haber confenfuma
dl JurafeVidecurila.l.velle, quod fuficiar verbo tenusiurare + cum
,,quód corporaliterfisper aliqua feriptara divina praffetar
amen E dofto.commruniterin diét.authentica. facramenta pu
111 tengcquód non fuficitadilla
ceiurstar,écdicie Bald.in.d.$.iremicramenta, quod quando nuda
voceiurarurnon appellatur proriefacramentumufed verbum $e ibi
dicit, má de confueradine luficic q iurerar fuper quals feriptuo
rai ¡ua Den neminetur,S: quod tafficereriurare!
balay3cta,in qua eflermaieílas Deivel fanttorum,Etandem coclun
dit, ¡26d in hoc feruari debear confuerudo quiaconfisetudo que dao
foruxí aliquam eltferuandaaliter non valer quod fir,fecandum Specs
de 0.5.brenicer,param polt principum. loan. de
Tmol.in.c.cun contingar.col.6zwerlicaitemanpotelt dubitari. deiu
xeiuran,cener q fufficiat verbo iuramencam praeflarifaltimattenta di
Apoliioneiuris canonici,que feruanda eltin materia juramenti.vtin
.dejurciar.lib,6.ex co,quiajuramentum verbaliter preflitam el
feruandum:écliacad periurium»vepatetex his,que habenturin.c.
E-fiChrifta “an. Ec quia vehabeturin,d.c.cum cótingar, Se
e.quávispadtú.de pact.lib.6.iuramentú quod pórleruarifine Ínteri-
+ufaluris mernz,(eruádó ell, debetergo feruari,licetverbo tenus pre
fizum:Gidud crederem efe cenendumatrenta difpolitione jurisca=
Sc
2 difpoficionem,quid nudavo"
laper quadam ta!
¿ccóierdoGin.d.anthen.(acramenta pubori
tecradicibilafonin.ylímitatio,col.14.2kujxallegsturad hoc optimus
tex.in.c.exrelcripto.deiuviuran. devidelaréper Alexá.2. vol.confla
22. 5Bar.ind ad fi.col.1.Cederelcind. vendi, Abbuin.cpe.colf.d
empr.dk vendiicer Dyn.aliud voluericcuius fandamenta sefertAl-
beriin.d,anthen.facrámenta puberum.col4.S.q«dicieramen Albo.
gcóitervidirferuari op contradtus celebra por minores,cur juramé
tofuntreputarivalidi,eciáline aliacercioratione:led quia opiniotan-
ti do8toris Dyni.feilicecelttoriuribus fulcita ad omne dubiamtollé
dumydidtcredere efle tura, pin contraétibus minorum adijciatur
q cercioraifucrint, Xq irafecitin pluribus apponisAdde eciam Bal.
in.l.2.col6.C.derelgind. vendi. dillinguentemzan interueneriricien
tiatucoris,vel caratoris,vcLnon:Snon viderur acommuni opinione
recedendum,licetantefa£tum tatuos ef, quod dicic Alber, Scin cer»
tiorationeiuris plane procedic.Quid aurem decertiorationeadi2vi
deperPaalde Cada queda cool inpl vil punto ScDesé
confi.4o3.circafiné.Scaniuramentum debeacinteraenirein iplo có
tradtu,vel (oficiar, ante vel poltprefleraragloin.d. $. itéfacramen
ta.6tinaderachen.factamenta.vule q ffliciar quandocungs preltario
8cvideper And.deifer.ind.$, temlacramenta, Alber.dicirtucius ele
fe q iniplocontradtu interaeniacvel incontinenti ante vel poll, vid.
um.tepentepnon,velas
pereúin.d.auth.fscramenta.col. 4.crederem ctiam exinteruallopre
Abicum renere desiuselicetcutum fit quod dicit Albericas.
d Gespefburasine hincindeoriatorobligatio,ytin cótradtibusproprie y
mincontiaflibusimpropei
fampes fia:
añis,vecvadicglo.insd.autic.(acramenta,
cradit Alesacontl,5;.voláaa.dubio,
ciusconii!.ayediu admodam.
gltingal
Sabe
uBcfic in donatione $e
luperverb.contradtibus. 8:
Socinusconfia79.1.vol.De
«dubio.ltemproceditin diflractib”
decon.iudic.cute.Bardo.latntores.
deadminift.turo.vbideremiBioncadionistutela.Barrade
dottoin«dauchonticafacramenta puberuin, Alezand.n. Lpompo=
nius.$.proterca.fFdeacqui.pofl.lrem cuán quali córractuveluti in
aditione lvereditacis 8cGnilibus glio.d.uthenti.facramenta. vbi la
fon.19.col.vbieridextendicctiam li minor perfenon contrahar , fed.
alijcontrahétialTentiat cú juramento allegar .quá dicir valde fingu
laremin authentico.de nupcfed p fancicu.in verbo,neqylcripeá.
8cibi Ang.col.fi.muleú cómendar.leéprocedir etiáán nimia conflja
ruriócdorisfuperrebusimiobilibus,fecidú Bal.jn.l.mulla.Cudeinre
dor.Habereiá locúinindicjs.gLGrcóiterdodto.in.d.authent.facra
menta. Scadde Bal.in.l.vnica.co.14.Codeconfel.8c ibi vide quid fia
xatnon reuocare faftum procoratoris. Valeretctiá manumibso ferul
¿nterviuos perpuberemtadtalicernondum habeatviginti annos.ve
tradirloan.Andr.xeferensPileumánadditio.ad Specu.inrubrica.de
feru.non ordinlNontamen procedetheclex,(ijuramentum prefe.
turlsperteltamenti vel vleimis voluntaribus,fecundum Cyn.Bald.
8caliosin.dauthenticu.facramenta.vbi Lalonin«limitationes
€ SPorrazon de menor de cdad.Ovidú córradluselTerinualidus aliaréne $
quáminorisaratis, clisapliciteriuranitnon conueniteran pollitcó
trauenire gl. licin.la.Coliaducrl:védic.vinon excluderetiuramen
tum remodiñexola.C.de refcin.vendwvctraditAlbe.aliosreferensin
d.authen.facramenta.yñinecefle elbyvcoiaremedia tollátar, q minor
jurecnócontrauenice ratione minorisartarisneg; alía quacungyraio
ne.vetradit Bar.£cAlberabideS formáiuramenti ad omnedubium
tollendú ponicAlberibi.co.pen«quze talís eltalis profitens(epube
remvendidirfempronio talepradiú (ponte, Sex certafcientiaprius
certioratusde formaanthéticifacraméta puberú.Gciurauicad(andta
Dei Euáigeliacorporalitertadis feripturis le (éruarciplum contrattú
inuiolabílein,Scnon contrauenire beneficio minoris aratis minos
pre velaliquo alio modo,veliure quod dicivelex cogitari pofsit.cu
videplenioremformáivel.5o.sicun partitay¿Squzribi dixi cin. l.
16.citu.u1.ead parti.8e vide oxñá.lasóticass. paris «Soqueipi dido
£ Qdeuejer guardadala jura.Eccónad? rmatiurameto licer defeeíler 9,
Adtir.C.
Ái aduer=
£us liber,
10 a ora ez CS
Mb Eappella,
1 € Urezgnos nuenas.Not.bene Si adde.dul
Inno. 1es
eltl.s.tico
Slicón
o. Mai
crapprobatiir.L.Cuñaduerfo
isiurivis,ve declarar Pau.de
aditeria Abbán.c..d
ficollaturiuraméram quod
ao per hoerecindebnespeoreue cóemás quilá
respofis
diciTe aljuez que leentregafle de algu-
nacofa,que auia perdida, o menofcaba
da,por razon de pleyto q ouicflfe fecho
non [eyédo decdadcumplida:i fenten
ciafueredada contra el, porquenon era
aísicomo el quercllaua, non puede de-
mádardefpuesotraveza, q [caentregas
do deaquella cofa,deláte deaquel juez,
ninante otro:fuerascndo, fi appellaffeb
de agilafentécia:o £ moltrafle razones
nucuas%a tales q gelasdcuicfTen recebi
Otrofidezimos,q fiel menor de veyn-
minor. enor-
mirorledore
vide que di
inod.hi5o.
Lsó d que
tradie Decias
confil. go pe.
8cti.col.deas
fequenter ad
Ha a laí: — teccinco años, mouicflepleytoenjuy
3n.d.auth : Es
Ca. lacra ziocon otorgamiéto de lu guardador
r demádando aalguno quecralu fferuo,
aladas li fueffedadafentenciacontra el,cn que
nesibipoteris— fuefledado porlibre aquel a quien de-
a mandauanon podría depues denman-
cord.cú.l darreltitucion“contratal juyzio,porra
Es CAitepi? zon queerade menorcdad,quádo mo-
Pola vio el pleyto. E cltocsporla mejoria q
procedar fine otorgálosderechosala libertad".Eaun
a dezimos,que fi elpleyto,o lapoftura,
nó fuie pr que demádalle reftitució cl menor, fucf
tñide Lelione,
ea fefechoen cal manera, q todo ome de
fuit pbarñ de Cdadcumplidac debuenentendimien-
to lafaria aísig:e non denia tener fe por
engañado porende:q eftonce nondeue
fer desfecho, por razon quelo fizo cn
a £ tiempoquenon era de edad. Porque
caitin.d late > 1 S
e fiempre ha de prouar dos cofas3 el que
inintez,
poftu.vbi Paul.tenercótraB;
gel fimpliciter(equácor Bar,
cofert.L.iftaparticaró.ibi li feneés
ficomo el querellansaqua verba
nemanon obilara
crefteiudicio meo,licet Bal, 8: An-
¡ce.femitidegp Paul. Si pro hce fatis
fuere dada cótrael,porú no eraaf-
:rundytá ad artatem quá ad kefño-
Lfinaquiainteilizenda ell, fecundum intellcótum
Ad appellandú ergo re(lituet fi répusfuicelapfum, Gan
quirellituicuradappellandivel plequedú appellaticné debeatpros
Dare q foucaciullácaofamevid.Bar. in.L.náX poftea.$.fi minor.
deiurjur.col,.f.8:Paul.de cafl.in.L.£i. C.in quib.cauf. inánteg, ref
tu.noneltnecell:col,perálex.confil.55.vola.5»
nóigitor fuflicerent proba»
tiohesnona,fed caufie nou debétadelTefiue que allegata nó fuerúr
vel denouo cmerferunt.glo.ScSalicesibi.non ergu). de Madridin
ca.o.in ordina.de Madrid,que inbet denegarialiáreflitucionzad oy
ponédasexceptiones nouas ¿pcedet quando denouoex nona caufa
Jintrales exceptionesorte,ve hc Se in,dl2.C.fifrpiusininteg, refl,
capitulo.paltoralis.de excep.Balsin.c+1.co,5.demiliavalaqui cót.elto
prelertim ilefio efletenormís,venotatBal.ibidem in'.prin.
Bd E aducr.libertas
14€ UA!
”f
16g
Ja libertad. Addead cafusquos poluiin.l.4.titu.sgpartita.
Uea fria afi.Notaillaverba «qua fequicur adintellecús, Se decla»
rationg.l.5.C.de ininteg.refl.de quaiflafimpra cft.doéto, etiá ali=
terintelligunt.d.l.fin.Ecexemplificant aliquibusmodis, videibi per
cos:quiaineffcétuilta.lparticarum,etiamilla comprehendít.
Dos co/«.Adde.l.2.Ímpra eo. Ulexy az,
Si minorcít lafus aducríus hereditatis aditionem vocatisad hos
Titul.XIX.Dela reftitucion delos m
h Graradefampararlas
1 Gtosacreedores.Concord.cun
1 CordinariosEtintellize deiudice rcinon attoris.l.2.C.
O
nores. 14
creditoribushareditari¡srefti oc dicit.
e feblinbi a
videper Azo.in (um vtipfeibi eradie
coufiderato nontiñieo,l fedetiam eo an
interfieminorislisibus £cfumpeibusnó vexarid.minoribus.a5.annis
¡E de mino, Iré
ab
demanda reflitucion:la primera: quee-
rademenoredad alafazon que fizocl tae int mal
pleyto,olapoltura:lafegunda quelafi- tx mortales
zoa daño e amenolcabo defi. as
9 Le).V 11.Como elmenor puede defampararle Ea Lverí. sli
'eomierecntrado , fientendicreque — locmpleti
lees dañojas mins. depote-
da E vit porere ¡RÁ
jEyendo eftablefcido porhere ref
¡lero el menor de veynte e cin de LS
a 4 benciicio in- f;
oños fientendiere quenon — veutarij, vee
Jees proucchofa, lu heredada rencr,pue dam cin
depediralfuezq leotorguepoderiopa adi. Kina
radelampararla”,maguer laaya entra- — tiética. ficés.
da.Pero quando cfto ouiere de fazer, de
ucfer delante los acrcedorcsi dela here-
adíing. haber
man; minor
petens reftica
dad quefepan quales la razon porqla “one
2tazo A adi
defampara.Ecftonce cljuez, fientendie — hereditatisne
requeesdaño delmogo,entencrlahe- ce probare
fetal exa
redad,deucle otorgar quelo pueda de-
famparar, ctornarencl eltadoenquee-
-radeprimero,poniédo en recabdo*pri
meramente,todas las colas que pertene
cieffen ala heredad. .
tiene, qdeúá
párer ex citas
tione credito
quiri?, vecúá
wadicPaul.in
auchentica, (
omnes. C. eo.
Ly VDI..Ante quien puede el menor de man= Se exprebias
darla ¿htregase quando, een d manera dene Paberativila
de 2é os tubdir,
Jerfecha, : entédicre qes
q] Elante del judgador ordina aos
0 rioldel lugar, deue deman- La
dar cl menor reflitucion mio las E
barr opinio
Guido.dequibusper Alberan.d.authentica,
«uchenticaiomnesabí videpergl. 2
Scdoér.quid delegararijs:Scadde etiam.).ctiam.S.fi.É.de mino.E:de
modo cicationisprafentiom Sabfencium,videibifignátes perPaul.
deCalluvbietiam an fufticiar generale proclama.
k denvecaudo.Adde.d.authenticam.fiomnes.éin corpore vndefumí- 3
tur.vbi qillud qdperijepropterimbecillitacem minorisnon reflitui
tard minore.Scnorhiciltuas cafumin quo index ex officio etiamne
mine petente debetprouiderenebonaharediaria ¿iGipentar.
CULixy 111,
»Nonfolum minor poteftpeterereltitutionem dum efl intra ataren
xxxy.annorumsfed etiara intraquadriennium poft,G ctiam harredes
ciusiotra diétum tempus polfnecampetere.hoc dicita
fedan politpetiretlitutio contra contraftum in Jocejn quofattus
fuitcoram judice'lliusloci, Kibi reperiatreus contra quem peticur?
Bald.poft Guillel.de Cugn.dicir quodnonin.d.l.2.quía licerin loco
«contraétus fortiarur quisforam,precedit,fi agatoradcius obferuatio
nem,non fiad elusrelcifionemalridem tener Panl.de Calibi porel
eriam caufaxefliturionis (pecialiter delegariaprincipe ve Budice or-
dinario.ltem coram delegato ad vniuerlitates caufarum potefl pe=
tireftitutio.Scetiam corarn delegatocaufa (pecialisfiLedator in ali
quoactu,8ehcreltitucio venitincidenter vi ibiPanl.
CovbiScapud quem.Sin cap.fulcitara.deinintegrum refii. Stintel
Figeiftam.l. dejudicibusordinarishabentibus certom túíbonal , fou
crtum terricoriam , nam habentes iuriídiólionem fins terricorio
abherede
ablte
atur hic opi- Adtit,C..
mio lacob. de ybi8 a.
e entrega de los dañosje de fred. 8 repro: Po e
iScapudqué x
Seíta partida.
nonpoffentiointegrum reflituere,vepatetin.d.1.6n.ScibiPaul.qui
exhoc dicir,pcoráredtore (holatiam nó poteritprti relliratio. Tré
ni iitralisiudex ordina ? quí habeat jurifditioné fine ad
mviniftracionequinó pórcognofcerenitiimercofentientes, ve(untiu
dicescartalari) X notar) quihochabécin priuilegiis,ifle enivu nó co
gnofcit de re-
Kicotioneglo.
fil.y«póderatis.5wel.Limitaprimo!(1G.Lin preferiptionibus cóutrio
nalibusprocedétibus ex contractu defandl,fiue prafcripio fue
choaracutn defunéto ue cu minorecius herede.L ami”. ade ui
.qugáparre,Caderettitamilitas: renentcómuniter doA.in-d.L.
Scintelligequádo nullá factiinteraenítcum minose, fed fola máta
aliáslecus , ve
1. cf.»
losmenofcabos,que ouielle refccbido 4Ley.1X. Como el menor puede demandar en-
fin.neq; E in hac. ff. de
esiá poteric pe cn fuscofas,por pleyto q ouicfTe fecho trega delas cofas que perdic/]e por xiempo. —— verbo.obl
clica Ea 2. C. iaducrfa
a daño de fio poralguna delas razones
fobredichas , que díximos enlas leyes
antedefta. Ecljuezdeuellamarante
laotraparte,a quien fazen la demanda: como ganancia que faze
elifallare Gel pleyto o la conofcéciib, z ome de alguna cofa por
ocljuyzio(fobre quedemanda la entre tiempo.Ecomo quier que detal razon
ga)que fuefecha a daño del menor: de comocfta,fablamos cumplidaméteen
ra arbitro,ve
indid.L flia
beturvbique
ritglo.an pole
Ge cópromi
tan quisGtre
Nútued”28 có
cludit q) fic ge
cúgl.tener ibi
venditpigno,
dicicen in
laciter Albero Adtút
in.d.Lfi.co.4. inquibus
circafinem, q cauán
in diéto calu te.refk.s
dabif miuori ell nec
sellitaio jo 8.C.qh?
fublidi.argo» nonobíj.
Referiptioen latin : tanto
a] quiere dezir en romance
22€
Adtit.C.
de t¿po.
inúnte. re
di.
3d Ucomjcención
1
Salícetas pole
Bar. quádo de
falo quis par
title hoc mo-
do comuenid.
Bal.ñ repro-
bar ditú glo,
videibi p eos.
Lemarantef
Concord,
ueltornarenaquel eltado en que cra an
te:de maneraquecadavnadelas partes”
aya en laluo fuderccho, afsicomolo a-
ujaprimeramente. E cftareftitució pue
dedemádar entodopleyto o conocen
cia, qelouieffefecho a daño de fi,ofu
guardador,o fu abogado. E tal deman
dacomoefta,puede fazer el menor cn
todo el tiempo:fafta quefeade edad cú
plida deveynte e cincoaños:e aun en
quatro años“delfpues deflo:e non fola-
mentepucde cl menorfzer demanda
falta eftetiépo,masaun fus herederose.
újsibi políti.
Adde.l.certíl.
$:in papillo.
els partes, Ade
Adde.livCudecempo.in integsrellivSedan cúdánú fe
¡ventifimam dabuncur minori eri intaanni? prou danturtali cas
«eclefizefifco Scrcipublicarvt habecurin.I.i.infia co.8enor, plot.
dereltinintez.lib.6.videtur q non,quiaexprelle canti it bic
revttantá der quadrienmiiia8c hi propterdánum enormif
lud voluerarilla.l.expreifTezprontfecicin cafusd dfn. Pres
tereaell diverla ratio inminore,cuj quadrienniúnó currar dic lalo
mis.fed cópleto5.anno,vthic 8 inad.1.i.Sedin contrarió facie, quia
ideo ecclelia Sercipublica dafreflitutio, quía vtuntar jure minoris,
¡Stacuaditis.dein integarelli.l.res publi.Cuex gb.canf maño.
ary mit lin.d.ca.q (icutpofl quadriennió non datur rellitutio
minor lieneoseccletia, Irem,quíaró emincocifóimi dani ito imitar
a minore,ficvtin ecclefia.8ciflud vi -equivsita camé q tune tépus tri
ginta annorú cóputetura die le(ionis.vtin-d.laf.facitad predidad.
«de indi.vidui.coll.S: quod perillá.).dicir Bald. ú
«cle.non alien g].fuper verb.enceniz.
k ¿qui dicebant q etiam iudics
oficio fuccurracar bis qui vltra dimidiaro dafli preci) le fanta
e A freberederas.Mdde.J,2.8c qual pertorum.C.detempo.in integre
ML Lnon folam Ed sefli.Scan bencficum reflitutionis
re «divlilioin peculiorvideglol.8i Bartndl.
ilegiu tamen competens pupillo , quia
ex pluribus.Sribi Barto. ffide
Lex. ] X.
xannoram autioftancn incipit curvere contra adul-
ia mifiin alcerius perlonapraferiprioincepit, quiatunc continur=
1 mipore,(edrefituerarad tempus quod contracnm cartitipra:
>rioautem triginta amnorum,velvltra incipit currere contra mis
y fed reflituetur aduerftseam.hocdicita ;
£ € avo» corre. Eric preferiprioneslógitemiporis vel minoris ¡plo iurea
minoribusnóincipittyvchicScin.L.fi.C.in quib.cafib.in integ.refli.
no ell necell.Leriáci.fEde mino.l.bongfidei.in princ.Edcacqui.rero
vi-iunéta.Lnone(lignorúsC.quib.non obiciólong.tépo.prafcri>
prio.non ergo hodic(licet minor fielapliuro eps ad fofuédú criburá)
idicin cómifstcó raletépusnó currar minori perillá.L de
notabi.6% ibi vid.Lo.de Pla.C.defund.parri.ib.n.8c
¡Cyn,ScSalycer.Cade adminillscuto. Alexá.con=
.hercaSiquod notacurper gl. 8 Joana
la tercera partida defte libro,cn las leyes Ipre
quefablan en eltarazon. Pero dezimos
quelas ganancias que fe fazenpor tiem
po deveynteaños,o dende ayufo, que
non corre f ninguno deftos tiempos, EA :
contralos que fon menores de vente picas pora
ecincoaños,nin contrafus colas, nin gacrter d
les empeceen ninguna manera, para ae
perder algunacola delo fuyo portal ra caña curreso
zon. Eclto fedeue entender, quan- o
dolosticmpos de tales prefcripciones, on dai
comiengan a correr contra los meno-
resfeyendo cllosnafcidos. Mask ante
di.J.cú manda
to.ffidemino.
8: fopupillos.
in authenticos
deharedio $
tutioné, [Eli
mica do pre-
feriptiomib”ce
flamétarijs,ve
intpeatellatoreprefixo, quiacurrit minori,datortaméreflitudio.ve
in.13.5.8 heresdf.de mino,vide quodnerBal.in.).purillorú.C.de
repad.hreredi.Potericeriá minor percre fe reltitui adúeríus prefer
rionem cóuentionalem ortáá cotractu defunéti ex capiteignorátig,
ex claufula gencralinfi qua mibi.£c.fecundú Bac.ina ñ
mediú cómen.in.2.0ppo.Francif.Balb,in tratta.prelcript .
col. verf,2. li em limita E fecúdoin preferiprionib%iadiciali.
b*vtintperriennij quoduracinfátiacauf:eprincipalis,velaliorépo-
reperftacucó abignacoinflantiz cane ná curriciminori, £nó dacur
reltimntio, nifiín (ublidiá tutore vel curatorenó exiftente foluendo.
Similiterci curriteps darú ad appellandú Stad profequendí appel!:
tioncimgLin.l.auxiliú.tEde mino.datur tamen reflicutio minori etiá
tutore vel curatore non exiftentefoluendoprobaturin.l.1, d.2. CLA
£epius ininteg,refli.poltu.8ribi Bal.Bar.S Baluin.d.1.6.Fráci.Balb.
io.d, (uo traétatu.fol.64.col.4.verfi.predidtacóclulo. 8 idem vule
Angin.d.l.6. ita eciá in tpe flatuto heeredi ad conficiendú inuen
tarium ná curritminori (aJuo reflitationis beneficio,vtin.d. il
libe.Limita esiáán ca.auchend
ez fiminor.C.detépo.inintez.relli.Srin rpo dato ad petendum bo=
norumpoffeioner,fecundá Barain.d.).f.col.fi.ltem limitain tena
porcanniprafixiad pctenddinueltirurásná curritadulto faluareflis
turione.vtin.$.ptereafiquis.iunéta l.8cibi Alua. Si Prapo, depro»
hibi.fcud.alic.per Fred, Erancif Balbain.d. (uo traétacu. fol.65..colu.
verhs.falli.Scibi videper eú depleriptióc Mlatutaria vbi.co.2 in prin.
refereClaudium Aquélemain.).naturaliter.6.colEde vfuca.dicttem
q cóisconclulio ell,q preferiptio latutaria currit contra minorera
adultú tempore minoris artatis Sc dormit temporepupillaris. perad.
$.pritereali quis.8cintelligi videcur fine trafteturde lucro fiue dedá
no,fecundum Bal.Ange.6i Paul.de Caftin.d.L.fallittamen ¡flacó
1.cumantiquioribus.col
+ clufio,quandoprafcriptio flatutaria fuccederet loco praferiptionis
legalis namcandem lorticturnaturam,videibipereum.verficu.fallie
ia concluñio. Addectiam circa preferiptionem flatutariam,quod di
citBalvin,l.fiwmater.C.ne de far.defundto.8cin.l.;.C.quibenon obije
citurlong.tempor.prefcript.Bcin cap.1«colum.zequo tempore miles
8cinsS.potró.qualiter feud.alienspof.Scin.l.omnespopuli,collm.10+
ff.dciullitia Sciure.8cin.l.cum notiGimi.column.prima. Co de pra=
feriptioyjo.vel. 40.anno.S de pralctiptione retrahendirem protan.
to peragnatum.vide Alberiio.d.l..columa.S: Abb.incapi, conf
inli. Cade du- prof.
Se Areficuco
Titul.XIX.De la reftitucion delos menores;
deintntegrefi.vbi q currit minori (ed refticuitur, fed ta
.5.ordina.regawbi difponitur,gp nó det ¡Qocaftrefti
tacio.quid autem de tranfcuríu blensi,vel trienuij dati emphiteote,
an currar minoriwvide glo(T:in.L.fi eucoris.Cade admini(tra.tuto.dum
tenet q) non currarillud répus minori Albe,ch poft Vberan«d.l. fin.
colz.vulecon
srarium. vid E z
Mpss, (quid qn nalciclséa,o fuelfen eftablefci-
exiá (1 minor dospor herederos deotros,oniellen co
mégadoa correr?,cótra aqllosagen los
currar contra menoresheredaflen:cftóce bié correriá
e Pleripio? — contracllos e empefcer les yan.Pero po
vide p Alberi. E ALA a
inleg y drian demandar refticutió”, deltiempo,
OS que contracllos fucife corrido, miétra
A que crámenores.Maslas pre[cripciones
difinguic, p quelondetreyta años, o dende arriba
e daa empecenalos que fon menores de ve-
currebat pre» pa
fcriptioexiges yntec cincoaños,e mayoresdecatorze
bar decretiin-
rerpofitionz,Sctunemero jure non currit gain talibusvenía eratisni
hiloperarur.Siveró nó exigebar decrerumn E prateriptio inchoawic
anteveniáimpetratá Sciudiciincimatá, Seran noncurrat, quiapro=
aninoreadhuc habetarvtin+la, £2. C. de his qui venia eta impetra.
autpolt, Setunc currarcumcffeétu linerelliturione:quiapro maiore
habetar.Jréaduerte q in calibusin quibus de iure veteri currebat pra:
feriptio exiá legalis minori fine (percilivationis fimiliter ¿e hodie cur
xet.neg; dabicurre(lirurio.Sed difñcile ell inueílizare tales cafus.vid
er Paul. de Caftin«d.l.f.cxemplificantem in actionibus pretoriis q
niunturanno vel minoritempore,ytin redhibicoria,Squanto mis
norisvideibipereum.6iperFrancil Balb.inud.craét. fol. 64, cola.
2 2 Evafcieffen,Licer exilterétin vrero,ytin.).etiácila picola..d mino.
3D 41. Acorrer.Approbatopinionem Azo.infumma.C. in quib,cafibus
intez.reltit.non eftnecelTaria.d cólter upprobarar $ reprobaropi
nionem V ber.£c Alber.Papien.8clacob.de Are.qui dicebat nó cur-
rereprafcriptionelongi téporis,vel minoré minor, fine corpra eNTer
cum defuncto,fiue cú minore quiita intelligebanc.d.Lfi. pertextn
1,6.in (1.C.6 maior faftualicna.lin.decrero.ra.hrab.quam dicit verioré
Alberi.in.d.J.fi.co.1.dicésita de fagto obtinuille corá magnis peritis.
€ Gefiracion.Adde.C.fiaduerf.vfiacapio,S.L.ctiam ei. tf de mino.
d e layoresde catorzs años.Córra pupillum enim non curritprefcriptio
1bona fidei.fdeacquir.rer.domi.|.ficutin rem.vbiglo. C.de prar=
ferizowvel.49.an00.
Approvatopinionem Azo,ócloá.dequaingl, fiad.l.fi.
quecit cóisbene ifacentur:gp li praferipcioincepicá minore y era (ic
opi.Alberici.de quain.d.gl.cum compleri non pobirpra(triptio, ná
fiin rate maiori.Seriá quadriennio laplore(licutionis, Srideo non
| competererrellitatio.1.6i.C.detempo.in integ.reflitu.Scita tener Al
bericain.d.1.fi.Cuin quibuscau(.col..4.Angel.ibidem.col...8 Alberi.
lenuo quaro.C o.in integ.xe(ti, Odofr.cñ
fi.Cuinquib.caufinintegarellindicit y exiáfi prefer
piio incipiata minore,Sc (ic folum compleacurin maior arate adhuc
deturreltiturio,quia cú lafio expraferiptione confamarur in maio=
xiatate quadriennium incipiccurrerea die confummarg lrfñonis.arga
1.1.$.annus.ff.qñ ade pecu.e(tanna.S y quadriennium incipiar a
completa pratcriptionetenétBar.Sccóiter Dodtin.d.l.fin. C.deté-
posin insert ereposes quo fuitcanfara lefiofuit plus quadrien
nio,veltantúdem, $ fi fueric minustunc foLum infra tantum tempus
quátúfuietepus larfionis,videperBar.Bal. Ange.S:Salice.in.d.].fi.C.
det¿po.ininteg.reltit.8 per Francil.Balb.intrada.pre(crifol.6jco.
2.verlia.quzro.Ecclelia tñifemper habet quadriénió integrúslicerró
oo Clem.1.deinintegrarelti.vbiSglo. vo=
uitidecfTein priuaisperfonis fed pracedens opinio legillatorú e(t
cóis.ex.l.ti fiinfracp.vFapproba.opinio.glin.d.clesvi.ibi. Aduer
tetí q li Pleripcio fult coepta in minori atare Sccópletain maiori ata
es adbuelaberlocó refilado ye diétú ell debertn intelligi q ñcóple
tafuitin quadriennio,Sclicemerkiclafioin quadriénio(ecashi emer-
fitpolt quadrieniúccócinuú,quia cútúc reftitutio orta denegareipofl
eamulco magisimpeditnatiuicasci”,fcdin Bar.inad.l.i. C.detempo.
in integ,refli.infi.8 fequiruribi criá Bald.in fin.dicens ele notá
y £ Goyatro años. Eta quo temporecurrat quadricaniom,vide ingl.pra»
cedenti.¿xiítad tempus ab inicio eftveilesvnde non curritprobabilis
terignoranti Bal.in.L.falfam.Cof exfall.inftru.Jafo.in, $.rarlus. col.
16mlti.deadtic.Erancil Balsvbifipra.£ol36.c013.Alex.coní.63.co.
4in.4.volumi. ez finalis,
us
29Non folim minor, (ed eriam ecclefa rex vel commenitas iuitatis,
vel loci re(lituitarincra quadiennium ¿tempore kefionis, veminor:
fedíilafio in alienatione fuitvleradimidiam jul preti)reflicuecurin
trascxannosá die alienacioniscomputandos. hd.
e eglofas.Eccleñare(publica efl,quiaius publicam confificia facris, 4
ES y :
Sin facerdoti-
ed z 2 buslafidcia
años%ecorren cótracllos,comoquier fin xiun «
que puedé demádaral fuezreftitutione a
Pes s ori,
o atalllza
eltiépo Gfuctó de menorcdad,c han de i
cis.de
mas gtro años £,fegú qes fobredicho.
MLes.X.Como las eglefías e los Reyes elos com > ¿lituvinintez.
cejosypueden demandar reftitucion,poraque= ¡nl verla
aa : eniadfiné, Ee
las mifimas razones que los menoros. nota yy potelk
ecclelia petere
ñ Zole- Tellitutionem
Orquelosbienes de las Eglo-
alien.anaútpofiit per
eo q concerniefua dignitatevel beneficiñ:wi.Abb.in.c.proillorá.in
vitimo nota.de praben,vbireferenor.diétumlo3.And.in«c.veniense
detranfadiio. p li perfonaecclefiaflica contraxies obligario fit per=
fonalisveluti(uperfradtibus (in confequentiá ledererar eccleiapo-
teritpeterereflitucionemininregram, fecusvbi ti Lederetar plona
quo adfructus quosfacicbar(uos.Scibi cidallegar gl.2.in Cle. vna. d
¿nintegwre(li.dútener q vbi ecclefia nó Iedicurlicer Ledátur perfos
ecclelia: nó cópeticrellitutio,poterit ergo capitulú alicui”,eccleliarin
bonis (uispetere reftitutionéinintegrúsprourciá firmar Inn.in.c.ná
G-deprabE.qicapitulú leditin iurib? luis fecus(i lederencur plonaz
£ngularesiplius capituli vel epsiniuribuscópetentib” perfonae fx.
routdixitpradiétagl.écecia Abbain.cu.co.pe.d in integsreÑfi. Gi
Bter holpiralia, Sc alia loca pia gaudent hoc beneficio, fecundúlo.An
dicán.c.a:de inintegore(Ylic6adk in.c.requihilli.de tella.bonustexcin
1.0/a.C.Afacrol.ecclesAbb.in.d.c.1.co.pesvbi dicitg collegianó pia
nongaudenthocbáficiofabdiceñ,p gaudebitcollegiúlcholariá, qa
in colunemult minoresag/annis,vi«erid Abbaí.c.relatínel.1 de cell,
infhofpitaliaveró priuata non con(trufizepianftoritate non gane
ent priuilezijspiorumlocorum vndeneg¿gaudebúrin integrum re
flitarioneneqyprafidentestalibushofpitalibuspriuilegijs lericori,
negyreliétaho(pitali acquirenturfibi,fed eps diflribuer inter panpe- -
res.Bal.notabilicer.in authen.hociusporreétmim.co.2.Cade facrol.cc
«le.vid.percunder in.l.orphanotrophos¿in verfi.quaro verá lex.C.
deepis áccleri, Senorabiliter pereúdem.in.].fiquisad declinandam.
1. S.13.col.C.de efisécleri.Scnotabiliter per Rochum in tradta.de
jurepatro.foa8.819.8adde Abb.in.ca.deconfuca. notabi.
h ExgsEtnimiramal Regibusinregislalscompersretcao, a y
apudcoseft vniuerlalisrelpublica romanorú. vttradie Bal.inal.3.
ad Trcbelvbi dicit,qp vniuerfalisrefpublicaromanorum non eltuifi
apud imperiú,6c etiñapud Regesin fuisregnistn e Cum refpublica
romanorúhociushabet.vein.Lre(publica.vbi gl.C.exquib.caulma
io.fic eriam Regesdeb£chabere Sex hoc viderur male dixisTe Pen?
quérefere Alberisin.d.I.refpublica. q Rex Francizin caufafua,vel re
gpinonpoffetreftiri.Idem etiá voluieLucas de Pennain.lacubicula
Tos.C.deprepofacrienbiculiib.1».Cuiuscótrarió caverurexprelle
iniftall.8cidem videturprobari de jureantiquo,ve habeturin alaren
publicam.C.deiuracipubli.li.n intelligendo de republica romano
umque efthodieapud Imperatoremvel Repes,vtdixi.8e ve declas
ratBalin.,.C.deharedita.vel aQio.vendi.duplexell pacrimonium
Regisvmum quod appellatur ifcale,putaintroirus, E exicus camerz
fifcalisaliud appellaturrocius patrimonij regalis,Seque funtin ater-
no patrimonio regis, Écin verog; patrimonio intelligeremeliflácum
indiftinGr¿loquatar,Ecmilicer cadem rario,Sfacitalfina. Coqui dar.
tuto.pol.ELidem]ulianus,$.cóNar.verluli vero fallullianoshortos.
$. de legara e, Cudefund.parri.pertorú.Scgibi perglin rubrica. 8e
non benevideturdixilTe Alberic.inad,l.refpublica.cum conchudit,
fifconon competacreflitutio dicensnon fubelTe eandemracionemán
fifco que inrepublica,quia refpublica romanorum ell omniú capue
demnapira e acibusiabeltiabonibus qué Slcus, 6 quialcus dere
fpublica,non (funtidem , vpatet. Cane fifcus, vel refpublidin rubri-
camam potimperñum tranflacumin principem republica Roma»
orum refpublica abfolurefumpta ef Fifcalis imperij,uel Kepissve dí
xic Baldus vbifupra , % teneteriam Salycet. in dita. Lrelpubli.
15
fiasS,e delos reyes"! ,e delos dum,velnul- Adtit.de
Jitatem córra- ininte.re
iudiceecclefiaflico.c.ad nfam.Scibi Abb.dereb, ecclíarnó
insegeñiceicao perperfoná eccleiz pro creó.
pu. £ad
tú. C.etiá
perproc.
caul.relt.
jas
Sefta partida,
cañnprin.glo.8cibi Barto.quilatins declararquádo res publica, Sefi+
1cus(intidemún rubrica.C.dejur.fifciatib.ro.haberetiam princeps,$£
Sctertiú genus parrimoniigdapollafprivaca , qd habectáquá
titius,8enó iquá princepsfeures.vecradie ¿Al
procuraror.SibiCynC.dedéd.Scinisto rertio patrimonio nó vide
tur, q proce E
dachuinsaledi- ao
fpoliio Sepor COncejos fe pierden ofe menofcaban,
fet procedere, por culpadelosq los hanaprocurar, o
quod Perras orengaño del E poreaden
Muacusab ar. Porengaño delos otros. E porendefuc
bericdisir,8 cftablefcido antiguaméte, quetalesbie
huiustentida 424 il á la. dá
La Laca de Desayá aq] preuillefo,eaqlla mejoria, q
Pen.vbi fupra. han lascolas delos menores de veynte
dic E ecinco años.Ondelos que hanen po-
Elias ua derbeen guarda las cofas fobredichas,
yationereipu- pueden demandar reftitucion fobreca-
a davnadellas quádofe menofcaballen
curar $6 fera POrtiempo,oporengaño, o pornegli-
vacralibeneli
cio gauder, Se
gp fi alias in (peciali córradtu qui cómoda vel incómodareipublice
nonrefpicereriplerex (eu ciuscameraladererar nonelTer reltituen-
dus.arifamofs$.hoctamé.Mad.l.luli.maiellasi.c.q lincera. 45-dif.
Etfacitad pradiéta y not. Ange.pertex.ibiin authético,vecú de ap-
pella.cognof.5.i vnú.col.8.inst.nota.q fifcusporeriele reflituere có
¡oneminuentarij equiparádo fileú minori.facic.ls.C.
defentáaduerffifeú.larvrerra.lib.10.Etan regina regi:
¡to beneficio Luc.de Pen.vbi fupra mouecillá quallionem+8 par
lasicafuitpronuntiacuminfanore diz Sácieregine relicte quódá
inelyti regis Roberti,cum deceptafotetin venditióe caftri motis Al
baniipfe tamen concludir non gandeacregisvxortali beneficio.
a pprobatopinionéAzo.infumma.C.liaduert, víucapio.
in 1.Scglin.larépublica.C.deiur.reipublilibar. $ Guido de Suza,
Jacob de Are.£ Dyn.tx Vber.$e Alberi.Papicn.S: Odofíe. Scaliorú
»erlo.Andrinaddizad Specu.tit.derellitu.in integ.Squís
perAlberivinlrespul ulmaio.kre
¿lcimadales publi
quis auten
q vniucrlitares pillorú cer-
d.C. erjáper procuracoré
eppollecrellitai, $ opinio
-d.Les publica, cólterap-
fublunelafidibus, E qua
«diminilbratores, Selrpe
1 Alberi.contrariam opi
tam.l.partitarum, culus opi
8 alijin.d.lrespublica.concia
¿ntopinionem efTe q omuisciuitasvel quod
derprivilegio reipublice,Sc deber reflicui in integrú
quwapproba:
probar, Sc defaéto fernarur,quia defid
¿calizciuitatesvlera Romana reguntar y
perbaratores de lriéto tñiare credere (e
nionemell
no!
viorem,tene
nia non veprivara,liceclitparuavniuerlitas, Sélicet tas
fiefuppotita alicui do:minovel principi, Scita approbacur
erteyop res publicalunacar in nnltis ve pupillus sin mulás
Huspin muleis minus , quam pupillus, videlaté Joan,
'mpublicam.Cade jur.rci publi Jiba.
has en poderaHabes hicsq (yndicusvninerfitatis abíque alio
mandato potefl petererelliturionem. Adde Bal.in.La.Cactiá
ocura.canfam relticu. Sloan.de Plat.in.l. rempublicam. C. de
úi.camdein integ.re(Wi.Lib,6.8 Clemétanco.tito
a.Scibi Bar.Scdodt.Scinol.1é publicá.vbiloá.de
pub. probatur dr hic q éccórra Ploriptione
x bñficiórelUcuiisinera quadriéniú á dic cóplera pre
¡is quie erat queflio antea dubia.vr tradit Abbin.c.L.col.pen.
depralo in.e.túexliteri.colss.deinintegerelindcvid
glvin authenticoude ecclefiallisiegipro remporalibus.coll.9.óciflud
quadrieniú ell i principio veile,vt parer inad.cdininteg.teftic
¿e ponderar Abb.vbifupra cóli.fidhoceriamtenerFrancile.Balb*ia
traa.prarfesíptio. fol. yz.colú.:.Sccontra laplam huius quadriennij
nó daturreflicutio:quia alíaselerprocedercioinfinicú. Abb.vbif
pracvid.L.yaticag.S quicibidixi,j.parúta.5 3 quo tépore incipiat
curierciftud quadrienninm,quando ecclefa vel respublica petit re»
Aitucioncin,quianon probauitía termino,vide per Abbavin ca. con
ramaadfi.dejniatez.refihodie vero prowifium eltcircahocper.1L.S
ordinacionesdeMadid rellringentes tempus lo quo petaca.
4 ótas delamentad del precinApptubatopinienes glo.
dereb"ecclel:móalien.fiperverbo.enorme.S
declararurtex.cúglo.in.caderell
DEl
ot.bene:
tíbimo, vriúe
competar re-
flitatio exam
polt quadrien
dé
gencia deotri. E eltopueden deman-
dar, defde el día que recibieron el en-
gaño , o el menofcabo , falta quatro
años “.Pero fiel menoícabo fuelle tan
grande,quemontaflede mas dela mey
tad delprecio d, quevalizalguna delas
cofasfobredichas, que fucfle cnajena-
dat:cftonce bié puede demandar emié:
daercltitucion, falta treyntaañosf,deE admitsion
de cl diaque fue fecho eh enajenamien- a
Dectaraf
todela cola. ergohic q
citar eminiena
tifsimú có có
tingitlefo vitra dimidiá iuflipretij:teneteriá Felivio.cin prefeotia.
col.5.verfi.imóetiá maior.deproba.Curcius Junior cófil.141. colú.3.
Calcaneusdóhl.a5,Ratione ergo enormis dánialiquafunt (peciasiter
(tatuta,ve hic vides, minoretiamiurans,fi enorwiter ell Lilas poz
teftpetereablolationé ájurameto,vedicic Abb.in capi.pen.col.fi.de
empc.kkvendi.Sevid.l56,in f.tito5aparti.5.óc dicie Bar.pull gl. in.luf
alius.5.belliGime, fp vi autclam. q potclt quis propria auctoricate
recuperareres (las,quindo alias peterecur enorme dammum, vide fi
quispervimarriperecanimalia tua que facilius pereunt vel vincas,
quefiremanerétinculta de facilido(lruuntor:quia tune faciliter per
mitcicuri 6 toriatecarecupetes gun nal eb permite
a
citin. d.
cúdicic % for
fam emine:
lin
xerur,que non lic defacili perenni,Scvide exjam quod mí
Kc.valla.quic £.coL..vertited dvbitacur verá cócra (dá pro
cell, e paciioramen.firm. Dreefumá
turnáque dolusín juferer nem cnormifsimam,vetradicPava
de Caftio.l.feruo inuito.facú prator.fF.ad Trebellia.facitl. fuma
cum ratione.fdo pecusvertitod dolum.Be.l.nomen,s.1+HH delega.ze
gue fuefe ensgenada.Ex hocyidetur q iunétis verbis preceden
qué loquitiflalex,quido rex eccleliavelres publica veliefe reflitu
cómapreleripricnonátic elaplo quad:iennic nó polfer, vt paretex
J.7.cit294.paric.cú enim harclex cófideree dánum graue feugravió
fimumbhabitore(pe£turei feu cau adiplam révelcám : quia loquié
dedánodatoin dimidiavalorisxci, Sc vleraprour alias iniíta mate-
ria(eu (imilinotera H fprofod.
Inno.in.c.quintavallisade iurciur.Bald.in.l.pe, C.de arbit.quádo era
daturdeprafcripcióenó pSthaberiifta cófideratio: quia cú tora res
raferibacur,femperdinú elletgrasi Gimúita cófiderádo, vndeiura
ivoirátiaquadrieniú aduerfus preferipcionéniiqui praéticarent :ha=
bebirergo locum ifltalex,quádo prediéteperíone lardantur ex (nía
velcórradta,velaliasqui perpraleriptionévbi polsichaberi confide
ratio, de quahic..qy non efletdamnum in totare,fed contra hocvide
turnálilzefo provenirer ex foía queres eccleliar regis velrci publica
perdereturín tot, ex hcreciperctar dinú enormibimá non pór
dubitari quincópeterecrellimtio,vtprobal ind. c..de rell. intego
Kbs. cli poll quadicniófimiliterergo erit dicendú filelio
intota recauletur ex pruleripriós, $ q haicin illa. L dicicur de Lelióe
vitra dimidiáverificatus, q 4 ocederficócingielefio intora
so.Preterca ¿tres dialienari p ionz.alienarivisffde verbal
gnifi.Squir tradúrdodiinl quib.caul.ininteg.relli.nó elt
necelT,vndedicedi vi qiftuddánúgravifimáinida materia cófide
xeturhabito re(pedwipliusrei ad qualitaréperlonz,Squantitaté pa
esmonfjillqpaicuhoe dt Kchabeinfimiltn. fed Sl
Secperitaf1.6tibiper gl $cdodl.M.deiudi.perBariin.ladmonedi.cos
pe.verí.fed ell aduertendum.(E deiureiuransScitain terminis vulegp
¡tud cofidereíSocin.a.vol.cóli.266.colutincipirjin caufaque veré
intercapitulú canonicorú.écloquiturintellitutióe córrapreferiptio
néhocidévultial.partitarú.que cria loquiturin kefióe ex curfuré
poris.videtamél.5.titu.29.partita.2,que vulctm dari quadriennidad
reflitutionéperendá cótra prefcriprione.Sadide.lo.ciuldetitnil
forrérelpódeas,q limitencurnili dáná fic enormifsimá habito refpen
étu:de quo dixiad qualitatérei Siperfon=, S:quátitar€ patrimonije
ET reyna años Habes hic prefixúrepusintra quod petigobet refitu- y
ea dinaalicnormibiaia ano metal Viale sanan Jus
coi, Seforgilla raxacio habuitcófiderationem adidqd habecurin.l,
dnollrá. ely
4
j
Titul.XIX De la reftitucion delos menores. 16
l go:amnofcilicer veaétiones minotit
ario preferibicur Se imeilizes veia
Jo.quicur de beneliciore Bicucioni ¿nai (agere elit eccleña velciui
tasaciloneordinariaybiaiias de iure cominuni competéd veluri ex
deccprionevltra dimidiamintipreri)in contraétu venditionis tune
ellernccelTarius terminas. 40, annorum ad praferiptionem ralis dm
Ei onis,veia anchentica.quis actiones.Cadefacrofamecclel. glo(T. Se
dofoim.l+.C.de refcindovend.deglo, adnoltram.derebsccs
dlefirnonalicn. Deactionibus vero comperentibus regi vel hfto,
quotempore pre(cribauraravide PrancilBalb.io (uo tradta,praferis
prioachar.g2«colawvbi de principibusnon recogno(tentibas fuperio
TemoSchar-5o.Sc5ugloibi Bal.in,la.Cacommunia. de víicapio.
8: contra beneficiumre(lituionis competens regi pro rebus patei-
“monialibusregni vel ifcalibus preferibitar quadriennio,velf dam-
num eit enormifsimumao.annis.vt hicvides. Sitamen fit qui fuíe
porenó limiratg.¿0.annc:
deceptusin contradtu emprionis velvendió
priuaca perfona que non gauderbeneti
La br.5.ordina.segal.quod 5
deceptio vitra dimidiam ia pre 100 lic audicndas <
elaplo,dolo aliternon prebsto quam ex
1.dolus.C.dere(cind.vend,Sitamen exalijsargume:
doloex propofito, tune videcur quód age po
nium.juxtaid quod habecario.L6.ct.ó.pare
Taurinis.Stidein videcur forte dicendum,b leño!
'ma,quód excederetnimisvltradimidiomivll pres
xxin.LsójngloCfin.ima.s.parúta.g.neque repugnabied
quiailla adiedtio plus vel minasficabíolure dista ad modicu quan
tituter referenda effyocio hoc prarfertim corrigar alias, maiusten?
pus hmic aGioni indulgentes.l.hacatio. fdo verbornlignificas
tione.
EN'SALAMANCA,
Encala de Domingo de Portonarijs,_Impreflor defu
Catholica Mageftad.
17 O:
TABLA DEL
OSTITVLOS
dela Serena Partida. *
ITVLO primero , Delasaccufaciones que fe
fizencontralosmalosfechos, e delosdenun-
ciamientos,e del oficio del judgador, que haa
pefquerir losmalosfechos. folio.2.
4 Titulo.I.De lastrayciones. folio, 15.
4Titulo.JII.Delosrieptos, folio.:8.
%Titulo.H.De las lides. folio.2 1.
9 Titulo.V.Delascolas que fazen losomes, porque valen me-
nos, folio.2 2.
Titulo, VI.Delosenfamados. + folio.22.
“Titulo. VIL.Delas falfedades. folio. 5.
Titulo. VIT..Delosomezillos. folio.29.
4Titulo.1X. Delas detonras que fehan fechas, o dichas los
biuos,o cótralos muertos,e de los famolos libellos.folio.z 2.
«Titulo.X.Delas fuergas. folio,38.
Titulo. XT. Delos defafamientos,e de tornar amiltad.fol.43.
«Titulo. XII. Delastreguas, e delasfegurangas, e de las pa-
205. folio. 44.
Titulo.XIM. Delosrobos, folio.45.
9 Titulo.X111.Delosfustos,e delos fiernosque furtan a fi mil
mosye delos quelos confejanzo los fuergan que fagan: mal, e
delos guardadores que fazen farto a los menores, folio. 46,
4 Titulo.XV.Delos daños losome, o lasbeltiasfazen en las
colas deorro de qual natura quier que fean. folio.56,
Titulo. XVI.Delosengaños malos, e buenos, e delos bara-
tadores. A folio.63.
GTitulo.XVIL.De los.adulterios. * folio.65,
Titulo. XVIII.Delosque yazen con fus parientas , oconfus
cuñadas. folio.70.
GTilo.XIX.De losque yazen con mugeres de ordé,o con biu-
daquebiae hone(tamente en fu cala ,o con virginespor fa
lago,o por engaño non lesfaziendo fuerga. folio.70.
Titulo.XX.Delos que fuergan, o leuanrobadas Jas virgines,
olasmugeresdeordé,o lasbiudas Gbiué honeltaméte.fo.71.
«Titulo.XXI.Delosquetazenpecado de luxuriacontra nata=
ra. folio.724
$ Titulo.XXIL.Delosalcahuctes. folio.73.
«Titulo.XXIII.Delosagoreros,e de losforterosye de los otros
adevinos,c de losfechizeros,e delostruhanes — folio:73.
4 Titulo. XXIIL.Delos ludios. folio.74u
4Titulo.XXV.De los Moros. folio.76.
4/Titulo.XXVI.Delos Herejes. folio.78.
GTitulo.XXVII. Delos delelperados que matan a fi milmos,o
aotros por algo que lesdan,e delosbienesdellos. folio.8o.
«Titulo. XXVIM.De los que denueftana Dios,c afanta Maria,
ealosotrosfantos. folio.8 1.
9 Ttulo. Veynte y mueue. De como deuen ler recabdados los
prelos, folio.83.
9 Xitulo.Treynta.De lostormentos. folio.$3.
9 Titulo.Treynta y vno.Delaspenas. folio.91.
$9 Titulo, Treynta y dos.De losperdones. folio.95.
4 Titulo. Treyntay tres. De Ggoificamiento delas palabras e
delas cofas dubdoflas. folio. 96.
«Titulo. Treynta y quatro.Delasreglas delderecho.fol. | 101.
Titulo.I.Delas acufaciones.
EIncipirfeptima pastitas
IN SVMMA.
jurgia(unt:proucrb.capay»
d Ucrudamente.Quenonitaacerbépuniuntar,f perla
1.ft.ad.L.Cornt.deSicar,
gerintal
%a (Op ridanga e arrenimiento. Alibi dicit Augullinus, quod dix res e Use merecen.co enim ipío, quod quispeccar, correflionem mere- 5
faciuntin homineomnia peccata,imor.. (. Secapidicas: timor
facic fugereo=
mia , $ fune
carni
mole -
Sta : cupiditas
facit
habere
omnia, que
fune caeni lua
vias
2h Gcomecnnarn
ra.Addeluin
prin. ad Ma
cedo, Sribigl.
«fl enim con=
fuetado alte:
ra natur:
zen
dequidá cero
sant li
confue
tudinem mu-
nonco
tante.
non inuertar
cófuerudo: qd
non aiduita
te dureturzgd
1ó vínicedars
quantis quod
pre amiratas
dine prius ex
horrebát ví
ipío mal in
lulce
conuer
fum elt,vulne
xi vetalto, Se
negletto call?
obducicur: Se
e Jolanabile,
quo itenfbile
e, Ba
Bernar
dusalis de cón
fide. ad Enge
nium.
.col.1. de
Philofophus..
2.Ethicorum.
docet
3 habit?
virtutú, Sevi.
tiorú ex aóti
bus
caulari.
Addelaré per
Lucam de DE
ma. nal. mifsi
opinatores
de exa. tribus
liuo.vbiiu (pe
die de mulús
in quib? ope»
ratur,
Scarten
ditur,confie»
tudo.
Ce fazer con
Pobernia.loició
'oltnis
ecca-
tifupetbia sec
clefialt. cano.
de vbi fuer
fuperbia,, ¿bi
erir Se conta
amelía:
biorw
¿inter fuper *
bos
:proner:
NA
femper
Aqui comiengala fete-
napartidadeftenucítro libro,que
fabla de todas las acufaciones,_
emaleficios quelosomes
fazen,cque pena me
relcen aucrpor-
ende.
Luidangate atreuimié
8] tolon dos colasque fa
| zéalosomeserrar mu
cho. Cacloluido losa
eS Zeta) duze, quenoníe acuer
den,del mal queles puede venir por el
yerro,quefizicren. E el atreuimiéto les
da ofadia,paraacometer lo que non de
uen,edefta guíla vían el mal demancra
quefelestorna como ea natura b refci-
biendo encllo plazer. E porquetales fe
choscomo eltos quefefazen confober
uja",deucn ferefcarmentados crudamé
ted, porquelosfazedores refciban lape.
naque mereíccn,elosquelo oyeren
fe cfpiten,ctomen ende elcarmientof,
porquefe guardé de fazer cola, porque
nonrelcibiotrótal. Onde puesquecn
la quinta partida defte libro , fablamos
de todoslos pleytose pofturas quelos
omesfazen, e ponen entrefi decomien-
goaplazer de amaslas partes, de q nalce
contienda que fe ha delpues a depar-
tir,por derecho de jufticia . E otroli de
moftramos enla fefta de los teftamen-
tos,c de las herencias de losque mucré
fobrequeacacicen grádes delatuerdos
que conuiene que lean acordadospor ,
egualdad de derecho. Queremos aquí
demoltraren cfta fetena partida, de a-
quella jufticia, que deftruyendo tuelle
porcrudosclcarmientos lascontiendas
elosbollicios que fe leuantan delos ma
losfechos,quefe fazéaplazerde la vna
parte,e a daño eadefonrra dela otra. Ca
eltos fechosa tales fon contralos man-
damientos dedios, econtrabuenasco
ftumbres,e contra loseltablefcimiétos
delasleyes,e delos fueros ederdchos.E
porque la verdad de los malos fechos,:
quelosomes fazen, fepuedefabef por —
losfudgadoresé-tres manerasg: Aísico
vur.veiu extrauagá. qu funtrebes vadepoenacllinfignum cul):
moporaculacion:o pordenunciació:o
poroficio del fudgador faziendo ende
e(quila.Puesen la tercera partida defte
libro fablamosdelas pefquilas, como £
fe deuen fazer, e de todas las otras colas
qles pertenelcen:queremos aqui dezir
delasotras maneras, porque losfudga-
loresdeuépunar defaberlos malos fe-
chos para cftrañar los. E poréde moftra
remosprimeramente delas aculaciones
quefetazen por razon deflos males. E
delosacufadores,ercufados,como de
uenrelponderacllas. E quando deuen
ferrecabdados. Ecomo,e porquera»
zonesdcuen (er pueltosatormento. E
de fi fablaremos decada vno delos ma
leficios,quierfe fagá porpalabra, quier
porobra.Afsicomo delastrayciones.E
delosaleucs.E de losricptos.E dela lid
ue fe faze enrazon dellos. E delosen-
famados . E delosadulterios.. E de los
matadoresquematan 2otroa fabiédas,
o porocafion.E delas fuergas queíe fa-
zencon alonadas,o deotra manera ma
+ nificltamente.E detodoslos atrás yer-
rosquelosomes fuclen fazer. * Ñ
$8 Titulo primero delas
acufaciones quefe Fazen cóntralós'ma-
Josfechos,c de los denunciamiéntos, e
delofficio del júdgador qha a pefque-
rirlos malos fechos,
Culacion es vna cola
que dacarreraalosque
quierenfaberlaverdad
SJ de los malos fechos
E por venirmas en cier-
toacllos. Onde puesqueen elcomien-
go defta Setena partida, fezimos men-
ció della,queremos deziren cftetitulo,
q cofaes.Ea grienepro. E quantas ma-
nerasfondella. Equienlapuede fazer.
Eqpiennon.E como deucfer fecha . E
sante quales.E en que manera elacufado
deucrelpondera clla.E comoladeuc le
varadelante cl quelafizicre. E otrofiel
juez como la dene librar por derecho
delpuesque la ouiere oyd:
“0 Partida,
vetradie bal
in.l.1.col.
deiult.Sciur.
Barcin.l.cum
qui.cola. fdo
jurciuran.
O efcarmien
Pornas infer=
re bonum ell
propter exem
Plum; vepor=
na vnius exé-
plum, (en me-
tus fitmalto
1
bus impe, of-
fe.Ecindidta
extrauag. quí
fur rebelles.
C-quapropter.
fecunda que
Moe feprima.
in.c. fecun:
do. vigefima
feptima que=
Mione-t-de.c.
in . de calum
nia,
Centresmane: 7
ras, Habes e-
tiam iltostres
modos in ex.
trauag » ad ro
primen. édn
capi, licer He
li, defimo. $e
aliquando e-
tan procedis
tur ad puni-
tionem per
vía exceptio»
mis: vtin.J,fe=
cunda.$. (pu
blico, vÍ
fuperparte.Ñ
neacculatore,
fF.de adulter,
proceditar fi És
ne acculatore “Cta,
vein.coeniden ACCulát
$e vide tex
quis filio ex funtá
hgredaro5hi Útul
autem omnes Pub.
£. de iniufto
mupto , Ádde
etiam circa
¡los modos
ppcedidir
¿e ibi Ab
capien. quall
ter dk quando.
elfecundo. de
accula,
de
tia, deaccula, Kadttia
«ques.
notabilin.l. fi nop
de
Setenapartida.
ex. 1,
a9Der acenfacionempunitor maleicium:recipit que vindidam iria
russ8cprode(tvralij ámaleficijscaucane.Scell duplex acculatio :vna
eltexcuiusprobacionisdefeftuacculator pur car fimilicadias fup-
plidj .alia ex
qua licnó pu Ley Z Queco/a esacufacion, e aque tienepro, e
Aa ad quintas maneras fon della.
Súpra cl ifta (RERSS]Ropriaméte es dicha acufa
an 5) ció? profagamiento que vn
acculare non omefazeaotro ante del jud
polfinprincl. = gador afrontandolo de al:
quam 6 reto
le Gaadinus
in prindui tra
¿aras malebs
EcAnguAretia
in (uo trata.
in parte, neg;
nonad|quere-
lam.ja princi.
gúyerro,q dize ¿fizo elaculado e pidié
dol qlefaga véganca del. E tiene gran
prodtalaculació a todoslos omcsde la
tierracomunal métc:Ca por ellaquádo
es prouada fe clcarmiéta derechamente
el mal fechor,erccibe végica aql reci
bio el tucrto.E demaslos otros omes q
3 rápro! E E a
pr lo oycré,guardarle há defpues de fazer
8c neceflaria
e ¿ofasporq puediferacufados.E fó¡dos
tio: cum fine e E E
cufatorenes Maneras de aculació. La primeracs qu
so puniator. do algúo acuiía a otro de yerro q es de
Lreferipco.$.f
quisacculacorem.fÉ demune.Schono.!¿.C.quiaccufamonpeffic. de
manifefta.2s.1.6t.c.qui poreflatemazoaq»3» Schoc elt regulare alias,
quandotamenperinquilicionem fineacculacoreproceditar, in plori
buscalibus.dequibusperglo.SeBarco.n.L...$ipublico. ad.Liul.
deadulte,per Garidi i ¿per Angel. Areci.in
fuo tradtomaleñe? ixio.tu vi .Scaddey
que dixiin lg ct7opar
30 AlDeralnarura.Sedcurhocdicit.Lilta,com in omnibuscriminibas ha
bearlocurmintesiprio ad pocnamtalionis.vtnotsglo(T:3 Bart. les
wa. fe accula.videturep poe dicarpropterea, quarnocantio.lachle
tas.$.calumniatoráfdeliis quinorinfacin glo.magna.vel dic propter *
ca,quetradit Hofin fuma ito tit.ver.qualiter.vbiponit.ro. cafuss
in quibusnon eltnecellcin(criberesvj»que dicam infra cosin.la26.
4 d U.sdelanse.Infracod.la6, lex.
+9 Quilibec quí ¿iure noh probibeturadmittur. adaceufandum £ qui
psohibenturpromunturinidla legend.
3 € Urodeeme.Concordar.l.quisacculare Feo.
a £ Usonefior.Deiflis, 8 alijs viper Specul.ticde acculato.f.1. pertotum.
kperGandi
in diéto (uo traéta.ca.
2.8 per Ange Areuin traét.
La4.8.8.infracad.partita
fenatufconfulto.C.quiacculanó pof.perbar.SAngelár
de accufa.vbi eriam,q acculat de morte filjípurij, Schlia (as
8caddead illa ol.
1. quiaccufare.8cibi glol ne. Coquiaccal.nó pol
vbividebiscafusjio qui 8 per Spec. vbifupra. y
¡tem q ell mulier.Sicumibidicityqp accufardectimiáne ditapidacionis
1.8.
cerdotis de morte ear murus de morte foce:
incaufapubliciia
ticul.15.1.6.Scintellige dum tamenacculer ciu anét
quiaaliisnon haberetlegicimáperlonam,ve.C.quilegit.perlo.perto
tum.Bal.vero in.l.2.C.quiacculanon poLcoliápen.ver.fed an potelta
uodadultusin propriainiuria potell acculare cumauthoritate
risqpertex.in.Lclaram.Cadeandto,pral:Sed non tanquam qui
Liber de populo,ni lit maiorazs.annis:quialurapopulinon pertinet
vue ad minortas.annisneqy habetvocéin legitimisaftibus: Biden
vulcAngun.d.5.pupillis. y núquiadmictataradulensnifi plequarue
Suam,velforú iniuriaminá autacculabirlolas, Send haber legiimá
perionáwefupradin.lclarú.C.deando.prirll.aut eiandtoritare cu
satoris.Scidé,quiaralis auBoritas, nóelt adminiltratoria patrimonij
adultisSnon potellcuratoranlorari,nificircaca, que pertinentad
rationépatrimoni.vtin.lin copulágis.Cade nupcijs.vnde le
cundum eñaduicas non poterít acculare, exúá cum «udtorirate curas
* Jantado quetenga oficio de jufticia, O-
k
toris:8c (1habeacvlináannos if in illiscafibusyin quibus , $ pote +
dl.
vitpupillas. 8chocide nó allegato Bal.nec Ange.tener
vbilarciflá queltionenvexamiñar 3 relpódetad.l.qui cú
princhffade bon.libe.quz pro parte contraria induci poreft,
ita fua opinione inducic.fi maricosfiin magiltratuss lex luli
deadultwvivibi
per cúnamlo
quitur facisbe
ne. Ázo vero
ja fuma. Ca
quiaccul. non
oÍ.cos tener
indiflinOs, q
.adulwus poísic
acculare, cum
anéloritate cu:
ratoris «ibn
crimioe adul-
terij í que nó
poteít accuía
re prater quí
vbi cius thor?
maculaf. Sedi
dit lpecialeel
feiniftocrimi
nepertext, in
d.Solex lulina
Scidem tenct
Gandinus in
dicto flo tras
Etatuin rubri.
quiaccafaynon poffnn si Angel. Aretinsin.d.Tuotra£ta.in parte, nec
non ad querelam.c,7.vbireíponderadillad, quod[fuiemotioom gh.
8cBar.Kalioramin«d.S.pupillis.qued minor.20, annis non admitti>
tur in criminepublicoadreflificandá ; Jex ifla particarú non potelt
inducipro opinioneifta,cú mihilaliud difponar,quim.d.l.qui accuía
1e.Bc.d.6.papills.nifiinducatur eo modo quo Azo inducebar : quia
cú folum reperiam prohibitúin papillo: aduleusremanee fub regala
gencrali permifiua.ad quod tamen pote(trefponderi: quod non pol
Jicallumti(lud argumentum, ex quo expelsécauetur ire minorem
25.annisnon habereperíoni legidimá (tandiin iudicio, 6: qy excludaf
exdefecturoborisaratis.pront habeturinad,folos lulia. $ cum pal-
fusilleitdifpurabilis,in quo reperitortantavanieras, non effet reco» *
dendúinconfulendo,Sdudicando ¿cómuniopinione.glo.6 Barcin
d:$.pupillispreferim cum ad motina Ange. 6 Saly, relpódet Alexa
in.d+Seliinpublico.dicés,p (acisifto cali ayétoritascuratorisy? con
cernerenegotium adultizquia fi minuslegitime inflizuerer , 6 profe
queretur accu(arioné, polter adultuspunzri: tanq| niatoral.1.8c
se peros C.decalunin calavera quo p pil á
rolequaturioiariam,velan aliasadwuittacor videin.l.6,
J.quia acculare,in prin.fi.co. dc. parsliterarú $
fi deiadi. 8. maricas fitin magiltratu.in prin.ff.deadult, e. prohi
bentara2.qu1.Stolt ratio, quia cl few elle pollerterrábitis adueríario:
vel quiaob hoc auocatefá cura rcipublicaBar.in.lafiwario.$.lex Ju
Tia.£i.deádulc.vel qanópollet puniri poenatalionis .vetradir Angelo
Areti.intractanaleficiorum. in parte,necnon ad querelá.col, 8. Xin
¡ ¡¿ifhratibus,quibabentcogritionem mesi, 8e
m mánoresacculare Scacculari polft, L. nec magi
«deiniur.l.quemadodum,$. fi magiflracusojl
Specutitusdeaccularc re.col,Soverafed quid dels nos
lu infra eo.aduerte eríam,quía $: maiores Salas polunt ac
cufare, 6 acculari:fifum perperui.vel dubij, qui 2quiparancur perpe
ruis.arg.Llufticit.E.decócisinde.l.prafidis.fficert,perastenerÁlbe.
in.lafenaculconíulcortf.de ofiic.preli.col.;.8. 4. agerurcunc coral
fuperioremnon coramiplo prafide:q jaaliaselTés magpú pericalú in
mora,quod cellatin annalibus, pprer morá modici temporis: £xpór
esiá Smaior magillratusintentare accularionecriminalé:v(azadcen
teflarioné.meperirepoflerpermorrévtin.d.l.fevatafconfulto. vbi $e
2 Sl carla egtralis, q nó perperuaretarperconteftationó, poller
procediv(gzad Lifhniciua,].fed 8 fi reflituaturas Led Sel dies.ftade iu
«i.Barsin.l.marito.$.illud.f£.deadult.Se qui dicantor majores, vel mi
nores magillracusinifla mareria. Angelin, dl.necmagiflratus.vule,
hocrelinqui arbitrio ju nnoin.c.fedesaderefcripe.
WLdade por demala fama.Concor. quia acculare.6c cumnol. crimi $
nis.C.quiaccunó pol.S.c.prohibent deaccal. Ein
tellige de infami infamia juris,nó d
repelliturab accufando:fecúndi Specuntit,d .Buvcrlo
Jem q eltinfamis, Bar. Angel.in.d.l.qui accutare, Ec fatisprobatur
hic: cum dicit, dado por de mala fama. admittiturtamen infamis ino
talnaturaQ filo nó pudiere prouar q de
ué querel aculador la pena, q deu auer
clacufado, (ile fuelfe provado, La legun
dacs:quído elaculador es tal perfóna 1
maguer nó prouaflcel yerro des) ouiel
feaculado a otro, non cacria porédecn
penasafsi como adclantedíe demucltra.
Y Le. 17, Quien puede acufar: e aquien.
Cufar puedetodo omce q non
elt defendido por las Jeyes de
E fte nueftro libro . Eagllos que
nó pueden acufarfon cflosf: la muger8-
ecl moco que cs menor h de Ccatorze
años,cel alcalde!,o merino, o otro ade-
trofi dezimos q nó puedeacufara otro,
aquel quees dado por de mala fama k,
infraecd.
Ta
3b
de
1d
Titulo.I.Delas acufaciones. 3
Famialuris. fam vel fuorumprofequaliniariam. vrinfrailta
tamen.Sl.quiludicio.feod. Sin catibusexcepuuacis.vcin.Lfamoli.
fLad.l.Tal.maie.Scin.].mulier, fede accola, Se nilizontra fu accuía
ore fecundum Barc.io.d.l.quiaccufare . probaturin. is qui
¡Edepublisjudicahabesetiam exifta,l.cumn dci: (dado)qu
mofus eúam -
«comiélus de
criminesinon
fit condena
tusnó repellié
ninaquel quelefuefTe provado que di
xclTe falfo reltimonioa, o querelcibiera
So a EE dinerosPporque acufafíe a otro", oque
nonerimfo E
probacio cri- defamparalle porelloslaaculacion que
auinis" facie
ouicile fecha.E aun dezimosque aquel
queoujeflcfechas dos acafacionesnon
puedefazerlatercerad fafta que fean a-
cabadaspor juizio las primeras. Otro-
fi dezimos que ome que cs muy po-
bre*, quenon hala yalía de Encuenta
maraucdisfinon puede fazer acufacion.
Nin los que fueren compañeros en al-
gun yerros,nonpueden acufar el yno
qué infamei
infamia iuris.
Jnachletas.J.ca
Jumniator. ff.
dehis qui no-
ta.infam.glcf.
Ecdocto.in.
Ínperco el
detefiibus. $
in.c,1deexces
prio.dhocde
jureciuili,fec?
de jure canos
nico, ex quo Ñ
fuficit,quod fitconuiétus.vttraduntloannesde Anani. doo. ia
diét.cateAduertectiam q cuuvilba lex generaliter oy
cendum y damnarusex contrata, ex quo ln
repellaturab accufando:licerBalin.Lin re mandat: y
Inno.dicit y wincreftillainfimia,qua delcendit ex contraéta , quá
quzex deliéto, 8 nota quod fi traétarerur de obuiardo deticco cor
mitendo infamis admittereturad dendndandum,velacculanduin..
Abbapolt Goftein.c.cuinin tua, de (ponla.limilitor €: repeltivar ins
FfamisdenuntiationecanonicasSpeca.tit.de denuntia.$.2wvcrfifed ná.
quidiafamis. foan.de Ana.ioad.
QEdl/oreflimonio.Cócor.cú.d.l.qui acenfare. Sr.
guincorús-93: limita nilifuom vel fuorum prolequat
traca.l.S.Lhitamé.f£.co.Sin criminibusexceptis, vedittú ef fupras
denota cum dicit(prouado)quia nó exigitur,gp litde hoc códénatas.
UDineros.Concoracúel«quiiudicio,i Á
cadésfomsc ad.
csaonclufsionis.,q.1 hoc elbratione 22 exq
deponer es d.fuo trad fub ruba
quí accularenó pol.feu rarionclolite turpis negotiacionis,(fecundum
Ang.Aretida.d.fuo traéta.in parte,nec non ad querclam.col.8,
€, Acufafe otro. Dynus quenrefert Alberin.d.l. qui accufare, cum
bi diciturjob accufandum,vel non accufandum: exponie acculandú
innocentem ob nonacculandum nocentem.Ego veró fimpliciterin=
telligerem,uedeturob accufandum innocentem, vel nocentemifiue
abnonaccufandumnocentem,velinnocentem: cumifla.l.nec alía
nondiftinguane,S militenerariones(mpra proxima.gl.didte,
ULarercera. Concord.cuinad.l.quiacculare,f.co,Sel,cumrationibus,
C.quiacculare nó pol. Scuradit Specusir.de accufatore.colú.2.verité
pnópót.Ang.Arcuinad.fuo tractatu. E parte.neenó ad querelá. col.
6.8 visperBatin.l.hosacculare.$.legeluliff.co.vbi diflinguiraan ac
culenturpluresdevno , 3 eodem deligto,feu dinerfis eodeimtamen
temporesécfacto cómilsis:8i tunc etiá mille poteritacenfarcin yno li
bello.viibinotabilia ex¿plaper cum, $: per Ang.quidicitop poffane
codemlibello acculari produ Qortellium, Scteiles qui falítm dixe-
runtilicetnon precefTerit confiliú cómunicatú de dicendo falfum:
actisSila.relatusá loan.Andr.inadditio.ad Specul,vbifuprain
addirioneincipientiadintellcétum aliter dixeritió tamé vule accufas
re diuerfos,8cde diuerfis criminibs,diueríis réporibus córi(sis:tune
duospotefl vt hic,; 'úrationibus, 8, l.quiacculare +nó tamen
vnolibello.vtin. d.s.Jegelulia.Sin.c.prohibécur.a.q 1-pergl.plures
vero nó pofletacculare : nifi fuam vel [uorú profequereturiniuriá. ve
infra ea.l.8cd.1.cumracionibus.£cvi.etiam ¡biper Bar.quidfi dehoc
nonopponatur.ludici veroinquirenti, an obeltexceptio pluralitas
tis*Bal.in.d,|.cumracionibusán fine. y non;quis injudicecelaclulpá
«ciorurpis que tus. iubeius.Crad.lul.repeta 0
scuy pabre.Concordarcusn.lononmalli¿Eco.Bac.prohibentura
in primis.».q 1.prelamicur enim contra tales, polfunt de faciligor=
rumpl:lecundumSpec.titude accufatore,f.1.col/8.yer.iten excipiiur
vbilo.Andaio adici
ratio cellarec.Gcidem yoluitglosind,.nonnuli. —>
.Mand,:
h Usierno.Duimeltin feruituteclaram el
1 dvid os
m criado Conc
O dTraycion.Concordarcuml.fammoh
e
.referés Rofteduandicic,qadimitterctur vbiifta: + p € ellesmifomos.Concorfivcum.l.hicamen omas
£ Ucincuenta marauedis. Taxacur hic quisdicatarpanper, imo ke nimissa
chic,Scinfic.de
auper,Se cum lextaxartandú elf taxarionilegiss
¿Sio.liber.$ fedno(fra.quádo vero
judicis.vtin authé.preterea.C,vnde vit.vxo,
fecundá qualitaté perionarú,
alotro, fobre aquel mal que fizieron
deconfuno, nin el que fuere fieruoh al
Señor queloaforro':nin el fijo , nin el
nieto*al padrenin al auuclo: nin el her
ter qui fideiun
bere deber in
magos cauía,
quá in modie
ca fesundum
mano! afuhermano, nin el criado", Alberi.kAn+
a pa cin.d.mon=
ocl feruiente e familiarnaaquel quelo Er
crio,o en cuya compañía biuio fazien- g€compañerosen 5
dole feruicio, o guardandolo.Pero fal algien E
guno deftos fobredichos quificrcfa- hum.C.delib
zeraculacion contra otros, en pleyto de Pa ida
y s en
traycionoquepertenclciellcal Rey,o al mE qualiter
debeat forma:
ri ¡la exce
púo,ncexci
piés videacur,.
griméfateri.ac
enfacramé particeps participemin crimine lat maiellais,fale mo
nerz,facrilegij,hrerelis,fraudarze annona,dilapidadionis(uiprelaci,(
monia,Scum lstronemaccular fecundum Spec.cir.deacculatore.Sa
col,6.verfi.itemrepellicar,qui fue (ociusconiuncio,ver. 6. S:quod
iplenotaciatiaderelte.Sa.veritem plocias.Angán.d.l.quiacculare.
infine.viequa dixiio.]. atico 16.par.
reyno;o por tuerto, o mal g ellos me(-
mosPouicllen refecbido, o fus parien=
lvcia dequemiquía pro mi=14
hiloreputatur.l.quodattiner.8cl.(eruicurem.fE.de reguur.
1 Gualjeror que losforro.Concord.ciim.d.l.quiaccnlarcin finefeo.S 38
puniancur Gi accafes
fi.C.quiaccu.non polvivn.lqptitaz. par. de
videinglo.(equenti :
k Uninelfyoninelniers.Concord.cum.l.bitamés.primo.fEjeodemain ¿6
xauibústamen deli ispermicticur iftis acculare; fceundum laco, de
Hon: Barrel $ Alberic. S Angel.ib, 8cintellizefgraue crimen fea
cundum Angel.cum pacervelpatronusin ilium, veltoliberain infie.
uit,K dicicurpatronusinteuire, li cucurbitanitvxorem liberti.l, (an
dulterium.$.liberto,fáde adulter.vide per AngeluntAreti, ín diéto
traéta.in parte,necnonad querelam,colunananona.veslica.s.repelli
turfiliuseriam emancipacus:vbi imtelligit,8c limitar quod tune ¿(ti
pro graui accufane, quando cilicer commodé agere-non pollent.
uinta.C.adlegem Comcliam.defallisenet eciam Salycetin.
quum.C.qui accularenon polfuvr.Quid autemecontiali pater, vel
auusaccufer 6lium,vel neporen;vel parronus libertumeSpecula. di=
citforteelleidem in tituade acculacore,$.,Col..o.verliitem quod elt
libertus.nifi quandoaccularerde crimincio fecommilo.lvinandicá,
rmel.deSica, prop erinfidias.C,quiaccunon poll.vi
Jtemquod di frater,
amagoo,Scápita!icrimineintellige:8:6 faciar poe y
'nacxilijplectendoscl, lla ad ocios Calla z
nonpofluar, .6vintellige exam de fratrenaturali,(ccuodum Salyce-
túmin diéta li magnum. vbi AlbericaS Angelvextendunt ad focios
Hhoneltefocitraris, que vicemracernicarisobtiner.lege,verum.fEpro
Locior o .
:ordarcum.Liniquam,C.qui acculirenonpoffiamtbi 18
Jointeligit de nutririjs, qui eran exy ofi vbi Ange.
¡oimines málediétos,quicvecoluberconsrarullicum )<
cemcontracdiicatores,
m Qserviense familiar. Cócordar cum, pena C.qui acculamon polvide 19
texeX que ibidixiin,l.6,
¡ita parti.ya
dilegemlaliammaiellar.Sc1, ao
inquellionibus.. 6 habes hic decifum : quod etiara infamis dam=
snatas depublico judicio porelt accufare de crimine lafe 1
dsytóvoluit Bartol,in diéta lege.quiacculareslicergloflivoJuit con
traddamin.l.quiiudiciosfzco.contra quam tener Angel. Aret
fuatrattato.in parte.cheay tradito la patria .Colum. 2. Verticojuarro
quispobit.dcaddeadiltam.l.Specul.ticn.de accularore,chcabinem,
¿Vero fumma,
'c«S.c.omnibus.
quel. S.2,qu.c-probibentor.
Partida,v: A
a
% b dsuegro.Adde
r
Setenapartida,
Affemalna.Cad Torpilld
rvíque ad fepei
ñ
a Coperiogrado.Glo
mumivadeforté dicendumett q compu ac fecunadam hus
canonicum.vedixiininticu.1o.patrá ver dixivilla lex de
quartogradu in materia culiíta proportiónatur , juxcta ca quertradic
AngelusAretivintradta.maleficiorum.vednecnon ad querelam.cos
n.verfi.quaro
«rLo quicone , »
o SiSpo tes,fafla cn el quarto grados, ofuegro?,
culasit. deac. O luegra,oyerno,o enteñado, O padra-
to 53 fro:dequalquicrdellos , olos afforra-
idendú vería EE >
fuorú quee, sc dosjo los fehores q los ouiefienafforra-
do,cltoncebien puede fazer acufacion
visadillam,
por cada vna deftas razócs fobredichas.
infra coduJaó
vbi enumera
eos qui conti.
nentuf appele
oe odo TZez.111.Como aquel quees fierno non puede a-
ne fuorús
cufará otro,
EOntra ninguno non podria
fazer acufacion el ss fuelle
fiertio, fi mon en calosfeñala»
Jesimprinc.fE.
deaccufa. con
iunéta, la gacú
L(equéci.fivde
acacia dos“El primero feria quando alguno
fequuntur. quiñicfTe acufar aotroenrazon delpan,
UA quealguno quilieffe facar de latierracó
tradefendimiento del Rey.El fegundo
smSeruusnópo- — es,f1alguno encubre,o furtatributos, o
sell preu Tosderechosdel Rey. El tercerocs fial-
nato cortrare guns fallalu moneda. El quartocs fi al
gls prohibirio
Rem extrare
grua porta:
tamivel ob ributum antíura regís occultata :vel ob falfam monetá:
-gisperlonam vel regni detsimentura com-
:cafibas políti: sito d >
las.Cocordar.Lovi fdeindic.Xel.fimof.C.ad.l.
guno fe trabajafle de fazer yerro , que
c
ALeIII,
40Nonpotefk aceufatuspendenteacculationealium accufare de mino
ri,vel xquali ctiminesnec eriam ea finita, Ñi ad mortem vel perpetuí
exilium fic damnacas : (ed Ñ faminiuriaa vel fitorum profequatur
poreftacculnevelfiexilium ictemporale.h.d.
y € Usejendo Quidantem (iduo vicifsima (anal concurruntad accufan-
af
35
dumediciequod tune vaufmif que corumadmittendose(b faliud nó
obfiNarpropterremporis patitatem fecundurn Angelio.Lain prima
conclulione.C.qui accufimnon pel.
«De mal.Cuimgeneraliterloquaturiatellige, criar Gaccufacos (ie de
crimine,ex quo nonirrogerariníamia Sh damnaretuctecundá loá.
de Imolin.Lisquireusán piin.fadepubliiudi.contra Angel.ibivide
ibi rationempercum.
U.Acufaraorro.Concor.cum«l.neganda.C.quiaccufa, non polSaLis
quirea d.83.q-1.conegandiad adde.l..citul.iog.par
tita.Scprocedithoc exjamyantenomen rei recepram inter rcosfecun
sum opinio. Azo.quíe eltcómunis, fiuevelitacculare extrancum fi
e fisam acenlacoremenaw de pari, vel minoricriminenon poteritini
fifizana vel forum profequaturinivriamde maior fic. tamen Ange.
ind Jásquireus.Kind..C.quiaccalrópoLindillindlé tener q pole
fitde quocunqycrimine procediditergo difpofitio hulustegis. Sud.l.
a.ante Scpofl nomereireceptaminterreos. vedeclorarloá. de
ás qui reus.col.q.Sc-s.interdum tamen adimitcicur acculan
inespuciin odiúicómittentis]enocinium,quo criam ea
xitur expigdo,K exceptio haber efeéuam necdm repulli
uúifed exam punitiuuo.vtin.La.$.ipublicofade adult, 3 perloan.
delmo.in.d.Lisqui reuscolum.17.6c8. vero velitacculare poltno
men receptmuminterseos: nonadfinem procedenti: (ed velupo
deatts prima acculationependente, Ge pore(l tam de maiori crin
ne, quam depari,velmínori:8cerjamíli fuam non profequatu
un
riam: Éctam adueríos extraneum, quam ctiam aduerfus accufato-
vtin.d.l.neganda.duminodo faciarante conclufionem la cau-
'erovelitpoltnomenfic recepram acenfaread finem ,vt in caus
:procedatur, sr tuncautvult accufare extrancum!aut fimin acculae
'mufiextrancum non potellsegulariter:fallicramé li accua (1ó
h
velíuoruminiurianÉ
vuferdeparivel minoriciiminertinad. de
neganda, Schic. Je
niliaccules de maiori crímine , cis
fuam non ptofequacurinluijam maximo G crimen fuiffer como
Lunpoltnomeh teireceptuminterreos,liautem accufare (uum
accufacorem de maiori crimine, Senon porel etiam (i fuam vel ios
sum ¿plequal
iniuriam ;dú-*
modo crimen
fuerit commil
fin ante no
mea rei rece»
ptúinter cos:
fecus li fueric
poflea cómif:
fum: fecundú
loan, de lol,
indiá.is qui
reus» Impergh
2.colom .lepd
ma.fivero Ve»
litaccufare fu-
umacculatoré
depari,yel mi
nori crimin
tunc idem dis
cendum: acíi
accularet exe
traneum chac
funtdidta Loás
delmol.in.de
tanxellcala perfonadel Rey , o aperdi-
miento,o menofcabo defu feñorio,o li
lofiziciTe poralguna de lasrazones que
diximosen la tercera partida deftctibro
enel titulodque fabla delos demádado
res.Caeftoncebien puede acular cl fer
1o,o laficrua,nó tá lolamétealos cftra-
ños, masaun a lu feñor meímo, fi ouic-
refecho alguno deeftos yerros.
DS miátomo aquel quees acufado non puen
deacufar a otri fafta que fea librado por juy
io dela acnfacion que leesfecha,
Eyendosalgund aculado
delante del fudgador de
mal$ o de tuerto que o-
ñ ; 27 lisquirens.Se
. uiefle fecho non podria A
acularaotro8 por razon de yerro que ell diffula, Se
s 9911 a
fueff menor,o y gual!! deaquelde q lo oa cia
calls occurres
sicrulacios perféruare: nar Bartin dida Lisquireos, EcSahin.e,
neganda.volunt quod polsiercacculare (tum accufatorem de mai
vicriminectiam commillo antenomercireceptum interseos:in quo
artic.lmolatenercontrariom éxvidebis pereumin diét. l. is qui reus.
colum.7.verlicu.Sxperprardidtasirem SA ng, de Perafioin.d.Lis qui
reus. Sin lege prima.C.quiaccufa.non poll:£é Ang-Arer,intrataca
maleficiorum in parte,nec non ad querelamain aliquibus tamen de-
wiantápradiétisideo tu latius cogitabis:nam propter varietatem opi
nionum,x quiaperiltadiéta mole reducuntur variz ll, ad concor-
diamadióta oa hicpotui.8e vi.di8L.4.ti.o-partitag,an autem la ca
Ebusinquibusnon pote reacculare pofsitofficium iudicis implora
resvtcrimenpuniarurglo.quod Gicined.l.isquireus.per.l.1.Cadecar
Jum.quamapprobaribi Ange.tencteciam glo... C. quiacculfage
nonpollvbi Ang.col.penulelimitatécimtelligit, quando defertar ta
Jecriméin quo iudexex mero officio pofler pecdercillo velalio non
inftigant :aliaslecus, quía non eltlecundum eum idoneuspromotor
inquifidonis,quinó elferidone? accufator.$evi.p lo.de Imol.in.d, la
isqui reus.col.iz.aduertectiam q (hacculatus ab accularo de hoc non
excipiar genebitproceflasfectdá Bar.in.d.Lis qui ccus.co.uver.quee
ro quid hifta exceptio per glofinl.reumcriminis.C.de procura.
afenor o ygual Doteritergo acculare de maiori,
fueaceníatoremss plane pceditantenomérei receprum inter reos;
cumtuncnihilsepugner:ácetiam potthaccufarevelit extranevm :
vero velleracculareftuum accufatorempeltnomentei receptum in»
terreos,non polletctiam de maioti criminesquia talicaft non potelt
famiargumen tuma contrario fenfa,exco,quia perpropofitioné ma
joriscriminisrefultaretex ceptio dilatoria.!,perminorem.ff.deiudic,
1a.C.quiaccufa.non pofk.£...fin.C.de ordiviudi.Scdilatorianon po=
tellproponi poltnomenrei teceptuminterreos 1. (i maritos.$.pre
feiptiones.cun: concordantijsibipoliis.fE.de adult. Ei procedithoe
exam fimalascrimen dequotali cafa accuferetur elTer praiudiciale
adprimum.necadhocobltabitd.1C.quiaccula.non poll. quia de
betintelligifecundun elolibi p ibinó eratreceptum nomérei inter
:quágl.approbatibi Saly.col.5. 4 Bal.col2.10.de Imolain.d.
quireus.if.de publiviud.col.y.liceccótrarium volnitibiBar. Ang.
Stnota,qex maioritatepoena: cognofcienrmaloritascriminis.glolfa
motabilisin.la.S: quando nomen e dicarrrecipiínter reos.vide per
Bar.in.d.L. isquirens.dumteret hoc ficriper litis contellationenn:8:*
etiauante li oppobtisdilatorijsexceptionibuscontra acculationem,
iudéx pronuntierprocedendumelTe ad vlteriora £ non obilantibus
obicétisavrin.l.adulterijacculatione. Cade adulter,$cdiétumBa ade
feadielo.deImo.io.d.Lis quireus.cola 8»
uezcculerextraneí 4
Titulo l.Delasacufaciones. 4
5 2 ML. sabado el pleyto.Lasa enim fententiaablolurora poteritacénlore
¡negadasSchic nififenséielapenfa.p appellacionés fecun
Angrioalarco.fiEsquiaccaápol,p.lfarti dE his q noiafa, St
fas Turpillianú.Scdem fi effetlata fententia condemnacor
mine, de quo nonremanetinfamia:(ecundá lozade Jmosio.d.
xeus.comgiBar
'cohós
6b Ue memo,
Non tñ :pro=
prer hoc fuper
ácufafTe fafta que fuele acabado cl pley
to*defu aculacion. Fuerasendefiloo-
vieflca fazerfobretuerto que ouiellen
Jedebicurin ac
eufasione..te» * fecho a clmefmo?,o aalguno delos fu
gondábars € 705, dequefezimos enmiente cnlater-
aly. ind. .
ganada. Gee ceraley antedelta.Otrofi dezimos, que
> opi falguno fuelle acufado fobre yerro",q
qlo, Fecidin oujefTe fechoze defpues dela acufacion
d.l.isquí le promaffen quelo fiziera,e dieffenfen-
tencia contra el de muerte,o de defter-
tamiento para fiempre*, que de allien
auprolequasur adelante non podria aculara otro", Fue
(ui, vel luorú peo
ioiúria - ras endefilo ouicilica fazer fobreycrro
dúSaly.i queconuinicfleafimelino, oa los fu-
yos.E aun dezimos, queclaculado có-
traquien fueffe dada fentencia , como
diximos.enefta ley,non podria defpues
acular aaquel que lo acufo fobrefecho
ageno.Masíi la fententiaque dieflen có
trachhon fuelle de muerte, nindedcs
fterraiento para fiempresmas paratié
cil “cóis opi
mio. fecú
To.de Imo.íud.
is qre%.col.á.
ye tiY erro, Decii
mine publico
intellige ¿mam
di de privaco
tali, q nó eller
infamis, 8h
damnstar pos S +
reftaccularcoveindinfamáfEdepubiud.Subi Bar Ánge.Are jntras
¿taumaleficioram in partenecnon ad querelajm.coly7.
3 d LDemuerteo dedeferramiento para empre, Cócor.ci.d.lis quireus¿d
contrario ergo,vbi minorpornaimponereruryideturpermirtereaceo
¡1 exctaneúled dic ep nó pórlumi tale argaex co.pifla.lfubdit
in .cumdicit(a fuacufador)dicergo veglo(f.¿* Bart.dicntin diéta
1sq reuspfi damnatos minori pocnaremanetin£imis, tunc poterit
polí fentenciam acculare fuum acculatorem ¿ve Sc dicitin fincifla
Jnonveroextraneum,fifizam velfuorum non profequaturiniuri
£itiex condemnarionenonremanetinfam dl
eñ perditlibertatem,vel ciuitatena,
damnaco,Laut damnú.$a.Sc., quidam.£. de poenis. Sc.l.capi
inprin.vnde 8cillalexfup pletor periflá:veidem (itin dánato ad mor
Scdamnatusad mortem perditciuitatem, Sclibertatem.l. qui
timo.f.depoenisita eriá foppletar perillá veScidem fitin dánaco
in werallú,q perditlibertarem,Scciuitarew, vein.$.maxisma inflit.de
<ap.dimi,$icethodie nó perdatlibertarép tex.in auth.fed hodi
dedonaintervi.8cyxo.fatis el, y perdatcinitatem ve dicitillalex.
9 e: ti. scufaraoiro.Denouointelligesminchoarápót pfequi perfe,velp
curatoréificafissfitin quo pcuratoradmitratur.gl.SBarsin,d.Lis qui
re?.perillum texaSctali cafu (mp ledebiturin executione pon: 8 fi fic
poenamortis(ecundúBar.inad,Lisquice?.co.6.cótranglosibi volétó, op
gápcena mortisimponeretnó debeat fupfederiin executione. peral,
cúcis.C.de poenis.Svtreferr.lo.de Imo.in.d.L.s q reus.col.2a.didú
Dyn.S Bardequúcómuniter doft Secta Ang abipoteritez con
Ailiú acculato pofito in carcere,q vulefibimorta dilferr3, q acculet ace
orew,vel aliú de aliquo graui crimine:ná fic fuperfedebifin exes
cusione wortis,quod ef notatu dignú:quod tamen confiliá mon pro
deffer,fecundurm lo.de [mo.ibi,fiapparearhocfierizalunmiose ad fin
ne diflerendiexecutióem.argulfarisaperté.CodefalAng.tamen
Aresntradt.malefin partenec non ad querelam.co.i8.tenetopinio
glo.quam Sctenuerant Ric ¿Barcos
pof.AlberispoftCyn.ind.].isquireus.infinc.
30 £ AL. 4 fi acuador,Licer damnarus remanetinfamis ,nermirtivur hoc e-
nimin vitionem.arzu.l.qui cum maior.5.libertus.fF.de bonelibera E:
3n.dJs qui rens.6c quid firdicendurn inifta matería huius.). vide per
Jo.defmo.in.d3s quireus.col.19.K.10n prin.
ler.
amLiceroflicialisnonpotell accularesvr.co.titu.l,2.verumtamen pos
h 4Arfaraninginó Vida
3 GAbreñafesCócorscú bis hab
aliinL1.C.qui acculo non -
jonum cómilTa des
teflregifecrerd maleficiain terris farm jusila
suntiaresfedfi maliciose devuncier fupplici) fimilicudine punicur:res
fituetque denuntiaro dama qua aduenetintfuper hoc contra des
untiacum,(uperquibusregis taxatione labisarpramillo dentincias
tiluramentoshocdicit,
Les merinosa $
Sedcúipli iu
dices poffune
de criminibus
Inquirete , 4
erimiolos pu.
nire, adquid
hoc puidetut
denunt
fiéda repi2 pót
dici «phioc fits
quiaforté erat
calus, hn 6] ju=
dex mon por
xat pcedere p
3 cierto ¿eftonce bien podria acuíar a
'uacufador,
Ley. Como los merinose las orvos oficiales
pueden apercebir al Rey delos gerros que fé
faxenen los lugares do binens
Perccbir puedenal Rey, enfu
poridad los merinos3, eloso-
:rosoficiales delosyerros, ede
los malcficios que fueren fechos en a-
quellos Lugares queouicren dever por
el,comoquierquenonpuedenaculara
ninguno,a(si' comofebredicho es, e
efto dcuen fazer finvandería e abucna
fci Eporque podriaacacícerquealgu
nofe moueria a fazer efto maliciola-
mente, por metera los que quificfen
bufcar mal en daño de Íus cuerpos, O
defusaucres, pormal querencia opor
algo que les dicffen . Mandamos , e
tenemos por bien , quefi tal malicia!
blica vel
ud ve pofsir
ad ingltióem
contra aliqué
_pecdere, Rex
Verópollet, ét
1ó precede:
te fama public
ca procedere
ad ingltionés
vt dixi la
úca7epartitaz
vel quía delina
quentes eflene
ba alterius terrás
-torij,quos nonpobiritababeretS Ge neceffe fir,vt denuntictregi, vel
aliashocefTernecefTarinimive quia e(Tent homines potentes. Etaduer
seguia coque demdaion ¡mefitper ofliciales. 27.
infra.co.de éaquefirperali a Ñ
hábes ergo hic; q prohibitusaccufaré y
nóprohibefdenuntiareBar.tñindiiuslaséideculto, reo.dícir gp
prohibirusaccufare, phibetur dc denútiare:v).p Ang. Arer, in traéta.
sualeficiorú.in prenecnó ad denuntiandú.co.1.vbi viedeínfami, an
admictaturad denuntiandú:Stetigi.fupracoda,allegans Specus
ruldicuslacibde cuftodisreo.
Tal melicisNota hoc verbum,quianó (uficerer ad pornáyde quahic 4
imponendam,simnis dolusvel culpa:feddebetefTetalis maliciajve Bat
animo dánificandidenuntiatosin corporibns,velrebus:motiex male
nolentia,velcorrapúi pecania:Stene mentiin hociftam.lonam deju-
recommuninonreperitur hoc itaexpreflim.Etiniflamateriayettra
dirSalyinol.caquidá.C.deaccufa.co.6wver.12.quero.doftores faciót
hancdiflinftionem,quod fidemuntiatoresnon probant:quia nec cau
fx aCiftunr, 8 caufam deferuntitunc propter defifentíam pocna Tué
pillianipuniantur, Sita procedi, Scintellizicar.L.abacculaiones.de
'nuntiatores.ff.ad Turpillla.fi veró non probantyquia tefles den
tisnonatteffantur:éctunc fi quieraturan piniantur poena talionis, 82
dicunt.dd.q nonpertexán.dil,ca quidem.qhanon oblizaticosadin
fcriptionem.Sivero queratur an extra ordinem puniantur: e tic dis
Minguítancalumnialitprafiimpra vel euidens,Íi prefumpra expro
bationú defe(tucunc aurdenuntiacor eft volitarins,8cpuniendus ell
extraordinem,niliinnocenamfuam purgetvtin.cfi.decalum.vbi
vi.per Abb.cafus ex quibusexcludacurprafumprio calumoiziantelk
necellarius,quiaex necelsitate oflici facit,dcrunc non punitur depre
fiumpra calúnia,no em officialis,feu (y ndicusconflitutusad denmntiá
dútenetur,nili de dolo pprernecefitarem officij ,veprobar in didta
1.diuns.[£ tenet eriá Bald.in additio.ad Specula.ritul.deaccufito.col.
$5.Sivero calumnia ell euidens ,tuncpuniturad exemplum caterorú
vtin.d.l.diuusn fin.quod Barto.ibi intelligitextra ordinem ¿adicis
arbitrio.SedicitSal.quandoque pofferindicepcenamíalliiniungere,
artentaqualitate calumnia, Scdoli fen eiuscirconflantijs: areumen. la
1.nprimo,Sterio, 3 quarto relponfoT.ad.).Comel. def:
iílam.l.parátarú punientem fimilitadine fupplicidenuntí
cetofficialemn ficalomniosé denuntier aliú có
$:hisceflantibus,tenenda videturpradióta
Iegen fi.Sequesibidixici.17-parota.Svidazánfra.e
Panidaw) A
Setenapartida,
5 a UT odoslas daños ememfeabor. Adde.d.L6.cicuazo partcibi dicta, de
notasplicce vbi coniedura facicpro denuntiante, vtexcaferur á poe
nacalumni v:nó camentúc exculabicurab expenfis: (ecúdum Abb.
cof.78.incipitvilo roto pce(Tu.1.vo.traditGeorgi?Natáin clofirpe
Suu ofa.co.ówdeverb.(ig. dk Hipp.Marfiin practicas» fapelt.col.2.
por fa jura.
Nimitú icon
sra calem dos
Jofiam duretur
in lité,faci
fi quando. Co
vade vivlioas
Eionibus. $.Ki
na.fE de in lie
temiuran. laó.
vi.16,j«ca.parco
Miel,
ADAcculare ne.
mo póraliuim
per procua=
toré:tucor tas
men ob ipiu-
sam pupill
6b
fuerprovada contraalguno delos ofi-
ciales,queayatal penaqual auria aquel
filefucile prouado que ouiclfe fecho a-
quel yerro, o aquella mal fetria de que
elapercibio al Rey :edemas quepeche
al otro todos los daños e menofcabos*
quelevinicren por eltarazon, e que fea
creydo dellosporfu fura? aquel qfuef-
fe afsi mezclado afmando toda via el
Rey laquantia del menofcabo fobre ql
manda furar.
Le).V1. Comonon puede ninguno ome acufar
agalaesid y LE trepar perfieres a
pro quibus i 22ex%0Orfimilmocitando delantedel
e¿tmaior pole fi já
fee “acculare, PA daludgador, e non por perfoncro'
25 deuc cada ynoa otro acular. E
otroftaquel quecsaculado,el porfi mil
mo fedeuc efcular del yerro quel po-
nen.Pero guardador de huerfanos “bié
puede acularaotrocn nome de aquel
queonicilecn guarda“en razon deven=
gangadeyerroque tanxicfle al huerfa-
no, oa us parientes propincosaísico-
mo [obre muerte, odefonrra del padre
o dela madre,o del auuslo,o delanue-
accufar nomis
ne pupilli nec
punitur(inon
prober,mificá
mmaliticsd ac
culare probe=
cur.hado
y € ULon por perfo
nero. Concor.
cuml.pesfad
crimen. SF. de
publi. judi. Se
L£
¿pparevbivide que dina
a d Ucuardador de huerfanes.Concor.cam.l.2.C.qui accu.non poh. pole
la.S.Ltutorem.fE.de bisquib*ytindiz leí fyndico vninerfi
tatis,vtin.l. tam collarores.C.dere mili
fubrub.qui polfuntacculare.£ fub tiz.de homicidiarijs.ver. ¡tem po-
ne queíliont.£(ubti.q acen.pol.y.fed pone q vniuerfias. Speculas
tortit.deaccularorcin fine. Ang.S Balin,del.2.ybi 8: Albe.per Bart,
in extranaganti.ad reprimendávio glo/T fuper parte legitime,plo. de
Plat.in.d.Ltá collatores.ver.vtaút, Bald.inlreos.col.7.C,deaccufa,
y.quiddicemusin (yndico.Scibidem.»,quero anín criminalisdicitgp
turfpeciale miádaró,quiaillañudicia criminalialiuntvalde por
inillispoenalibus,requiricur(peciale mandatum.).¿.$.(i pros
curator.ff.quod quifquejur.vbivi.ciusad ditio. Scan eo cafu quo acu
fat vclaccalnaro iberia poli dd eleras iria Colllcadee
procuratorem vide per Lucam de Penna.in.d.laramcollatores.quod
non, fyndicus amen collegij Eabrorum,vel cerdonum,non poteritno
:ollegij aceufaresquía nongerit publicum ofiicium : de non re-
cm publicar, (ecundur Bald.in.d.laspatertamen non ad
nfans,vt legicimos adminillrarer nominefilis, quiainpu=
icisindicijs pater non efi legicimus adminiflratoroliorerliberasof.fi
lus familias. ibi gloL.notab.if.deadulr.Ang.in.d.l2,colu2, 8cin dis
$.filiusfa. vbi Sc vide quid fi filiusfamilias agacin publico crimine,an
debearhabereconfenfum patris, Sc addeín hoc de patreBald.inad.la.
columna pen.veri.quidin parre.Sed pone quod curorvel curator pus
pilli,veladulú,eN io longinqua prouincia,quinon venir, feu nonpo=
tell comuve de venireinprowinciam longinquam ad acculandum tu+
to:jo,vel curatorio nominezanpoterizamne authoritare judicis ordi-
mari procurator:qui hocfaciarkv q cpertextScibi Bald,
tab.in.Lcúdemi Ei aduce reia d ta oct piden ope
raturprocarator legitimcordinatas,q) tutor Ec curator, $ perhoclub
ditBal.q fcutiwor,£ccuraror pollune authoritatem prarftare minori
in indiciosita procuratorsuinorislegitirméordinatus, ex hoc didto
infere Hippolyuus Marúlienfis in,l.de minore,inprin.(R deqó.col8.
ver. Bcrencaslemper ment: q finonfuit datustutor minori incrimi
nalizincali quo requiricar, q lábidecur ; tamen valerprocellas Giph
minoridarmsfaie fen'conflituros legitimeprocuraror,
€ Len nombrede aquel queoniejJeon guarda. Videshic exprefiú, q tutor y
ótaccularetutorio nomine pspilli.8 ficapprobaf opi. Ri
Bar. Ang.6e Sal J.p>lla.d per Barin.La.5.pupillis.f.daccu.é
reprobataropi.gloa.d.I.2.Sinsd.).polladicentis,q debettutor vel
curator acgu=
fare nomine
la del hucrfano,oporalgúo delos parié proprio, Sená
tesporquicel podria acularíli fueffe de noie minoris:
: leráel 2 quamiappro»
edad. Ecomo quierg el guardador MO cani
pudiclfe prouar8aglyerrofobre qloa- in fuo trafta.
cufafe,non cacporendeen pena:fueras <2.verizac
ee MS afare probie
endefiprouaffencótrael que femonie- bentar.éelaco
ra maliciofamente afazer la acufacion. Butri, Bald. 8:
Pau. dec
Y Ley.V 11. Corra quié puede fer fecha acufacion.
l. polla. 8cifá
Ea ¡Culado puede fer todo ome dicit tutioré
DNS mientra biuiere de los yerros ftmam Albe
Y) ricus in+d.l.2.
ESBSSIq ue ouic[Tefechos: mas defpues
que. fuefle muerto * nen podria fer fe-
cha aculacion' del, porque la muerte
defata,edesfazctanbienalos yerrosco-
moalos fazedoresdellos*,como quier
que lafama finque. Pero enpleyto de
traycion! que omeouiefle fecho con-
tra la perfonadel Rey, ocontrala pro
comunal de la tierra , opor razon deg
heregia ** bien puede fer aculado de- Eurenioa qa
Ipuesde fu muerte. Ello mifmo leriafi— tone ofikcija
alguno ouiclse feydo oficial del Rey, ponen cal
de aquellos que hana defpender algu-
na cofa por cl, o fifucísen de aquellos
que han decoger e recabdar fus ren-
f vt concipiar
tutor accufas
tioní nomine
«ppño ad veili
fatem pupillis
fed vtrag; for=
ma exit bonaz
we hicvides.
U Por quien ed 4
edria. acufara
ve.3.eod.z.
davon pudife $
promar. Excue
S
nó probauit:
vebic,éind.
l2.nontamen
exculatur ab
onere proba-
tionis,fi enim mullam probationem induxifTér:non excufaretur,gain
certisnon ell locnsconicéturis.).continuws «curmitadidever alli
Baldin.d.L.3.col.6in.8cfatis probacur hic,cum dicit(non pudiefTe pro
mar)requiritur ergo, qued ex parce fuainducarprobationes : que ta+
men finon fintfuficientes,excufatur ¿pra (umpta calumnia. Kadde
quod habeturin.1.5.2. Rad Turpill.
Lex 11,
mQuiliberpotellaccularifiviuic + poll mortemveróminime nifi ob
roditionem contra regem,autbonum communeparriz autfi miles
Iipndtars adinizicosfe contulitivel ell es córra regem auxiliatus,
vel regnum,velpropter hnerefim, vel regis officialis ex adiinillras
tionealiqua bona fubtraxic.h.d,
h 4 Defpues que fuefiererto.Concor.cum.l.defintto.A. depubliiud. 8 2
Lex dudiciorum:. Made accnl.c.Cfi reus velacculatormor.fu.l.y.
3 oAofacion.Sine acenlerur de crimine publico, vel private: vevoluit 3
glo. AnguioscoLex iudiciorum.lo.deImo.in.d,l.defimétcaad fine
le di. los fezedores dellos. Errát ergo indices maleficioram:quiin defun- 3
¿tosfaciunrexecurionem perna capitalis: ve bic, in.d.ldefundo.
vbi Ang. mortuus delinquensnon debecfufpendi, vel decapitaris8c
e ijudicesín contrarium faciant,cenebuntar in (y ndicata,tanquiáne
juriam inferentescedanci.l.1.$aquotiens.E.de injur. dicit tamen ibi
103. de Imol.quod contrarium de faéto,quandoque fervaturin famo-
fislacronibus.videibi per Angel.SJalin.l.2.C.quitelta.fa.poL.8eper
Angein.l.vnica,C.neex del.defandloran
1 Gor praycion.Concor.cur. lees indiciorú,ff.eo.£J.finff.ad.L lol, ma 4
ieflatis.6c.5:2.inflinde pub.iud.Eeritranc offerenduslibellas harcdi
volentipurgare, St defenderememoriam defunci,fecundum Alber.
In.d.1. fis quo tépore expiret potellasaccufandi memoriam defune
€ti.videpergl.in.l. Maniclicos.Cade heret.8 per Ang.Aretin traGián
maleficiorum in parte(che ay tfadito la parria)col
m GKeregiso Adde.].manicheos.C.deheretic.S.La.Siolsapoflacarum. 5
C.deapolla.£x dicit Alberic.inad.L.z. q etiaru centenaria prefcriptio
non impeditcogaitionem,8: pronuntiationem fapercriminehareís
contra defanétum.allegat.c. ¡2.6% alía que vicebisibiper cúz
divide que habenturin,c.
Ad tit
ad. ¡ul
pa
FadJáula
repos.dK fa
hincuina
bis
1
Titulo.I. Delasacufaciones. 5
65 Gruriade oomado.Contoncum.fi.ad.lJulpecula,
7h Assriraje defuferiicio. Concord. defundtoram,Cede re mili.lib,gu.8c
notaillamhad declatacionerh ¡llluss ;
Bo €efefuefe alas enemigos. Non ergo fuficierfola deferrionili $ cum
ea concuerac op transfi¿iacad holles yel cisauxilium impendar cone
n vel
tas, couic/le ende furtado algo,o toma-
polsir ac=
cular — pot doade otra guia pordarlo aotrofin fu
ya omo ejes "andado del Rey ¿olo ouiefle metido
pbredichas.. — enfuprodel melmoenon del Rey, ofi
Aioscafusvis fuefTe cauallero dela melnada delRey,q
deiml.fequí ES la
E perglolh de refcibielle foldada del e fe tirafle de fu
a feruiciode fcfuelfea los cnemigosc, o
Spec.uido ade Iesouiclledado ayuda encubiertamen-
cufator tc,02 paladinas,o en otramancra qual.
fo.fina.
e reusmor=
tuuselbwbide
crimine repes
tundarumivel
» quis monté
bl confetula
8% dealijsivid,
Ábi. Ex adde co
tiam alium ca
tum, dequop
Angain.l. vai
£a.C. ex della
defuntto cól,
2. vbicung;.
per, l.poen. Ín
Migitipio iure,
quo cala reus
docelligicur fs
dtemori, lara
fentétia allez,
1.Cayusoffaad
Sillani¿GcLfi>
na. (E debone
eo. quí mort
fib.coníciue.
Alex v 111,
sem Acculat quis
. Polk mortem
de criminere-
+ perundarú, $
décrimine peculatas, Scmuliere accufata de morte maricidefinéta,
pocell profequi acculatio contracam,h.d,
4 € UDefpnesque fuere muerto. Add.12.F.ad.l.lul.rcpe.8cl.fciantindices.
C.co.Scibi vide¡:quitútópus debeat pponiacculatiocótrahraredes,
2 £-Urelig ea ofenda Cóco ú.L.1.5.1.lege.Iulia.5:.1.6adel.lul.Pecu.
y emi pesa Concor.cam.l.Lutias Titius. ff de iure fifci, $:
tenementiiftam.l.ad maiorem declarationemillius.
a De Udandelaporenfimada. Nora benehoc.nam hoc non dicebatur in.da
lLucius.ita exprelséÍmopoteratforteinnuácontrarium exverbis ile
Juslegis,cú dicitiftud fieri propterbona:quz cum fintítelere quiefi-
tayfilco debentapplicari:vndeyl,£ Albericuspoll Dinumibi dicúr,
qibinihilGe(pecialezvr hoc decar profallentia ad regulam,de quafus
pra.lproxima:(ed quía hoc eftgenerale, ve lucrum fcelere queen
auferacurharcdibus.l.in haredem.ff.de calum.].Cayus. ad Sylla.
cumfimilibus,
quieren eftoruo delRey,o delrcyno,ca
en qualquierdeltas cofas fobredichasd
quealguno ouieccrrado,puede en vi
day delpues defu muerte, fer fecha acu
facion del.
Le]. VII. Por quales yerros que el oficial faxe
uede feracujado,
EValquicr oficial de aquellos q
an poderdejudgar,o de cáplir
ate la fufticia por mádado del Rey,
que fizic[Te tuerto otro por precio q
le désadexalTe de fazerotrofilo que de-
vicffe por algo que ouicfle refccbido,
puede porendeferacufadoenfu vida e
depues quefucre muerto“.E elo mik-
mo dezimosque pueden fazer atodos
los ótrosquefurtafTen algunacofarcli-
giofa,o fantaf. Otrofi dezimos quefial-
gúemuger fuelle acufada que fe traba-
fauad muerte de lu marido, q maguer
acacfciclle que muricflcante qel pleyto
Se
5
quí patri fuccebsitin cis:vtin.d.l.Lucius.S ibiBart.in fine.
Ulex.1X.
amImpubes non potell deluxuriaaccularisquia nó prefumi:
fefaceresStlifecicignorar quodagit:dealijsautem criminibus potelt
accufari maiordecem annis cum dimidio:fed non itagrauiter ín cor-
porcautin bonis (icutmaior punirar:minorautem dicte atatis, aut
Atultas fen furiofus,de comaifsisfurore durante non poflunt acculas
vi.fed non funtfine culpa confanguinci, quí cosleruari nonfaciunt,
hocdidt,
L Grnracendelnxaria, Concord.liminor.fF.deadulr.8ocde delift,
pueroram.Scquod hicdicic de malculo, intelligcin £emina minor
matones veia dit ibus.
y h. 4 quefucren de fu marido.Etiam ea que habuerir ex faccefñione fil), *
1 Guelo pedriacumpliro Siergo coffaretifa pralumprio, Sin veritate 2 +
aptergranpos eletvir potes punireturyvetenvitlaco.de Ra. Relas
tusab Álberico, e Anguinudal.i minorwvisglo.20:quán foma, que
refer Beacom Grego. dialogopreferentem de queda puero nouene
qui mutsicemfuam gratidauic:dicitiamenCardimboinad.caude
del. preto. fe
E Le aliquotiens le
delaacufació fuelfcacibado, ¿biépue ¿ile dialoga,
dé conofcer detal pleyto delpues dela %gnonme-
muertedlla,c dar lentéciacótraella, dá>
dolaporenfamada *£fallarécnverdad
que fucen culpa.E aun dezimos demas
defto ¿todos losbiencs q efta ono que
fueró defu marido, deuen fer dela ca.
mara del rey.E larazó porg puedéacus
faratodoslosq diximoscn eftaley e en
lag esátedella, delpues q fon muertos
es'elta, porq ellos [on A nadode tá
defaguifados males q fzicró,cpuesq é
loscucrposnó lespudicró darpenapor
apinice legió
fe hoc exemo,
queñuidle,
fecilleperg vá
13,3 quód nó
fui inuentam
vnde miratur
de dictoglofa
¡bique, refere
bearú Hieror
nymun inepi
endc,G la dé cn los fusbienes fegú dize ele
resbyrerum
decada ynodeflos yerrosenlasleyes de ente qua
fta ferena partida q fiblan en cftarazó. Salomon, 8
Achazin va-
Ley IX. Por quales yerros pueden fer acufá-
doslos menores e pur qualesnom.
EREOSo menor decatorzeaños nó
Nu) A e
AN ¡puede feraculado deningú yer
pa yo quel pulielfen que oviclle fe
choenrazon de luxuria*.Ca maguer fe
trabajalle de fazer tal yerro como efte
nó deue omeafinar qlo podriacóplir!.
Efipor auéturaacaclciclle ¿locúplicl
1c",n6 auraentédimiento cúplido para
entéder nin (aber lo q fazia.Eporédenó
puedeferacufado, nin le deuédarpena:
potende.Pero fiacacfcicfle q efte tal, o-
tro yerro"fizicíse, afsicomo £i firiclsc,
atdiit: Se dis
tiritefle domi
no, pquedá
muliercula 4
expolirá nu=
eric infante,
E nutricis of
ficio fungeren
cumeaparua
Jas, qui víque
ad decimá 14
perueni
nú,accidic ye
a +. (pluiquá pue
diciciapaticar)(emero ingurgitanerit, accenfaque libidine obfeenis
motibusad ccitumduxiciafantera vid, ajamad pradida pe Salida +
Limpunitas.C.depocnis.fed certeiflalex part» videtnrobuiare diia. +
Jaco. de Ra. Ang. Albe.cum Mlarim fubdit.( Es porawentura acac-
fciefle quelo cumplicfle,non auriacntendimiento,$:c.E porende no
puede feraculado,ni le deuen darpena porende) notaergo multa ¿+
fam l.Scvide.l.futitus primapar.quz videtarcótrariari huic, $e forté
exhisverbispotelt ctiaminferricontraid quod dicitglo.in.dal. Kimi
Detalles dilopci Eco. pulse las loo
in quem Iuprú commirtitur a viri potente. 3 Salicalta inteliizensada
in.d.Iimpunicas.videcur enim hzc.Linratione quam datinnnes
niarured durí viderur talem minorem ftuprú pacien»
tem,relinquiimpunitá in delidto irafoedífsimosnon.n+ deberetreline
quiimpunitus,fidolicapax efferstamen noníta(eueré,vtin maior:
de.l.z.itar.infracaspar.que videturdecidere quod talismafculus má
nornonpuniataranon tamen apericquidú elfet dolicapax,
m GAcecfcief quelo cummplic fe. Vide que dixifupráglo.proximo 3
A orah ide donde delpueco de lopubere (Edil Codo
fal.6cL.impunitas.C.de poenis.l.infans.ffaad.1.Corn.de Sicarafe.Lim
puberemT.defurúswvbi Ange:ponderargl duo debeanttunc
cócurreresq fitdolicapax, «e proximus pubertad hzctamen,l.par=
titarumtantum exigic,quód fitmaior.10.anporum com dimidio.pra:
fupponitenim huius «tatis puernn ,quoadifla delidtaiam fore doli
_ capacem.omnia autemiura que difponuntimpuberes dolicapacesto
net dedelio incelligitur quandadelidtum confifiitinfaciendo: ve
ioexgplishac.l.pofitis,fecusfinó cófiftacin nó faciendo, fem ncgli
do:tunt enion impubes fimpliciter excufaruriita Bar, poll Dinú
15impubes.fad Silla.Salic.poRt Cinú pillá.Lin.ly.C, defallimone»
decimo anno Ad ric.de
filios genne- delións
rút$e op dein puerán de
deínbdit, qd cre, Sin
citíe nó men: partuza
: Setena Partida.
3 2 Ebtayor de dirz:añes y rsedio Ta Eseminacrit,fi malorfitnotem anno=
ru:n,cú diwidiosK lic tempas poll infanciam, víquead pubertatem
in maf-ulosócin frmina dividirur per mediúsve hicvides,Scrradir gl.
in.L.pupillui.in prisiEderezañar.dcin.5.pupillos.In(tit.deinucilli>
pula.c.continebat.£ibigl.de delponfaimpub.glo.in.L.1.Edenovzs
Sed 'adiierre:
if
Pear o matafle,o furtafle,o otro fechofeme-
parc: % Liz fante delos, e fuelle mayor de diez á-
lada ños é medio?e menor decatorze:dezi-
partica, nonfa mosquebienlo pueden tode acufar: e
ciunt differen: € aquel yerro le fuere prouado non le
fiar inter ma
fculum 8 fe deuendar tan grand penaenel cuerpo,
miná in hoc nin enel auercomo fariáa otro q fucfle
vndeveldicen E
davidetur, 9 demayoredad,ante geladené dar muy
ia taxaio masleuc?. Pero fi fucflemenordedicz
procedat tam.
in maículo 3
in feina vel
in mina
relinquaí (ab
dilpóne' juris
cómunis : (ed
quocun:
do, limitailá
leges. mifiin
¿tis arrociterpuniendisnam tune non proceder ffaregula.L.cum
+.5.1.HEdezedivedi.vbi bonustex.$iilledicetar proximas paberta
ti qui diflarab caperlex menfeslecundá Bald. pofl Guliel.de Cugaín
dSilla.pertex.idilaCin authó.ficramentapuberam.
6 aduersvendi. liuitatio ¿ceder quo 2d punitiondatro
-usGad leuiorem náillaimponctur,vtfubdicarin illa legenon
ergohodieatrentaila.l partitaram.relinquernrarbicrio judias, quis
ii H outvoluit Saly.in.d.limpunitas. ñ
mora.f.de vfurduntenim fecundicum
aali Juit loz0.de Ananiained.
ilfcin efe£i in.
continebatur.dede(ponta.impub.£ q reiinquerewar hoc arbitrio ius
dicis.tener exam Joan. Fab,inud.$spupillos.In(i, de inuti (lipu.dicés
quod ex maleficio, perlpic :puberás poteritindex, mañas
vel minus tempasinterprecari: reperiuntur enim quidasn [ecundum
cum onaiorisindolis £xintelleétasin decimo anno,quamalijin deci-
mo quarto.velfortelimicabis cciamiftam.L.nifi Sciniftaztate appare
ret adhuc pupillusnoteller dolicapax ex aliquibus arbitrio indicis
A conlideiónds Ebo Loadiraeropascade parts.
Li stuy marlene. Ade. Lauxilium. fiex cala. de min:
Ec.d.c.1.d delic.puero. Bal.inal,8cl feucrior,col.2.ver.expradia
Ciex quibus caul.infa.irro.Scin.l.adminiftrantes. qui corporisrin
* fi deexcucuto,Sevid.S,S queibidicam.tir.zrónfracad pare.
7 € 4 Dediezaños yomedio.Concor.cumal.infans.1M.ad.1.Cor.de Sicar.quid
aucer fi minor huas atarisefer dolicapax,cum $ infans pofsir efe
doli capax fecundum glelin.c.tin.de fen.excom.8:quod infans doli
capax poirpuniti,valt Abb.inad.c.1.de deli.puero, £ Hippolytusá
Marúilijsin.dLinfiws.dicenshocelle verurn maximeiflis modernis
poribus:mam defecerant etates,Scillud quod antiquicosfcicbant,
¿xficicbáthominescirca via, fellaciasin quindecimo anno:faciút
nuncinfantesin (exto,vel lepumo anno:Sqpinfantes modernis tera
poribusfuntiniquí,Sevijsdediciadr quod hos docer experientda ree
ift:ajcum tamen illa partitarú.iarm hoc determinauerit, de
taxaveritillas etatesio punitione maleficiorum impuberum:durum.
seftab ciustaxatione 8 decifione difcedereznon tamé videtur elle nes
gandum,quio lex qualitate malefici) Siperfpicuitate impubers, 8e
doli capacirace,iudici viderur impuberem talem efle puniendum, q
judex poller,forté in aliquo cali particulari,8c maliexempli, chifla
amaceria (ie prerfimprina. 8cLifta Qacuar hoc propter pralimpione,
qy minorhuias seras non iedolicapaxa
dizoroAddc.l.y1ita8j.cad.par. Ec). diuus.AdeofficoprefidLinfans Ro
adal.Cornc.de Sicares: Clem.1nd homicidioadic.aliquos.15.q.1, vis
in ¡maceriaper Ang.Areti.in trafla.maleficioram.in partelcienter, Se
dolosé.col.3.0 nora equiparari bic Qulcum fariolbm , SK mente ca-
ptumin punitione deliéti.Scintellizie Alberiin.dl.diuus in prorfus
dementibusjin quibusnon cadit dolus,nec culpas vi. quznoratSo-
cinusconfi.47.in..volo,Sadded.fin.cirus part. écibidixi.
9 e Qasicntra que le durarelalocura. Ade glo.inudclen a. Ecin dubio,an
prxtiumatar delictum factum temporefuroris, vel temporelanz men
añosemediocieftoncenonlepuedeña-
cular de ningun yerro quefizicfle.Ello:
milmo dezimosq feriadel loco", o del
furiofo,o del delmemoriado q lo non
puedenacuíar de cofaquefiziclle mien
tra q le durare lalocura". Pero non fon
34
y adpcena pecuniaói
a
ts! Ang. Are.vbifopra,dicit quod probeta gjaliqífuicio furore,
pitan, quod exancempote dels Gltinturóro ed le non (E
nebitarnii proberur, quodtuncecar lana mentis. allegar notara in
casfina.defuccefsio.ab inteftato.óc per Bar.in.l.2+ff.debono.pollin=
finsvelfurio.delan fine.S Anchain.d,Cleméti. Se dici fingularia
ternotandum
a ad euadédum
fin culpalos parientesrdellos, quando amicum,£ibi
nonles fizen guardarde guifaquenon: eúsa tradic
an por due
puedan fazer mal a otri. e Rui
Ley X. Por qualés rázones puede Jer acnfado — punirldedeli.
se [fetrds a recae ace 0 csinmill
. tempore fanze"
gaziendo el fieruo tal yerropor- Ad vi abi
[queíi otro omelibrelo ouicffe <ius sai jo.
stccho ge dariar: pena porende ECC!
cilcucrpo,biépuedeferacufados, celu fum.C.quite=
feñorlo puede parara derccho,orelpó- econo
derporel".Mas(ifizicre otroyerroendg — dex cautusine
é oitá é o fimiulet furor,
cayere é pena de pechoitá folaméte,cft San
vbifupra.Gvi
cenóle podriñacular: porgel fieruo nó
haningúacola,de q lo pudiciTe pechar.
Catodoloque haces de fu feñor. Pero
tofu.
£ Gtosparientes.Addel.diwws,f.de ofi prefidcómintitenim.
diamconimátisfiriol, Ecpoffunteum ligare,6 carcerare.videibi
tiam per Bal.scvi.inauchen.liberi.C.deepiland.Sin.L,s. tito7. par
.2-..8uiru.9.infracadempartita.
Qe:
Serum potefl ex delidto ex quo poenaapponitur corporalis accafai
¿domino defendendus, de pecuniariaautem poenanequaq
quí fi tamen dominusnolit pro coemendare, citramenis
brilefiopemcafligabicurferous.b.d.
8 sien puede fer acufado.Concor.cú.l.hos acculare.5.omnibus.3c.. fer- Y
nosafl.co.Sal.(cizdú.fF.de publi.iud:pornacrgo mortisnaturalis, vel
corporis atl tánferuú,vehic videssscin.d.$.omnibus.lrem
pornadeportationis.vteradirBar.ibj,S dinationis in metallú, porra
tñamibsionisciuitadsnó caditineb,ga ciuitatenó haber,necpoenam
amifiionisfamiliz,ganó haber agnation?,vel cognationé. vtin(li. de
ferui.cogna.qdaútin monachosanin hocregulerurad inflar ferui , $e
anhcatlegitimá plonáyadíe defendédiin cóminalicaufa? vi. p Spec.
ti.dereo.sarcol.pe.verted an monachus.cú ibiadditis p addiñionato.
Refponder porel.Cócorcínl fermusa8i..(ciendú.fE.d publi.iudiaS:
¡caccula.hferuú. 8 f.deappelal.Lucius. ¿e ficut pote defendi fer=
us perdominú, fics per procuratoredomini.vtin.d.|foruus.kk iy,
feruum quoq;.$.publicé.ff.de procuraSclicer dominuseum nolit des
fenderenon vtexhoc eú habere pro dereliéto.vtin.d.).fciendum, $e
¡fla defenfio domini fiet,non procuratorionomine lerui, (ed nomi
ppriosafsiftendo cala y proprio interefle, 18 an palíócan
A eprcláipreo pel Sao ly .concludit q disfer
vi ficcitadus:8c q aljas, el ignorátinó prasudicaret Se dis ratione ful
intereflesporesielimul clero fe defendente ,imétionibusaduerfaij
proeocompetentesallegationesallerre: Sc dicerut den
terelTeprincipaliter,8f dis citar? nolletfermurn defende
:diudiciofortuna: el relinquetez veleriá fateretur feruú deligfTez
ná praudicarer feruo,quodomin* pofferfe defendere.L.8ui nó defen
dátor-f.de poenis.pótnang; feru' flarcin iudicioin criminal. vtin.).
ficriminis.C.ad,liul.devi publ. ¿ctra fiferuuso!letfe defendere
dispoffecei defendere, quanticung;abfentem indicio. Schocnec
disinprin.judici fed exiá f: polea feruusdehillerer,polfer dis, vtpat-
ticepscaufi pp fudinterelle probationes aferre : E: alía facerepro vin
Rotiacau(e necellaria,vi.ibi peñlai"Scper Bal.in...reos.col,5.Caco,
vbi Scan pFadmitcatad fefentionéflij,ve) Abbas,p (uo monacho: $
addelo.delimo.in..pen+$.1d crimen.13.col.vertem extra glo(l.
De pecho. Quia pana pecuniarianócadicin feraú, habeaturrefpe- 3
étusad quotá bonorú,quiaiple bonanó haber, fue habeaturrepea?
Báin genere. vivoluitglin.d.S.omnib*ánverb..
Stillaglo.cóiterfuit aprobara vlquead tempora Bar.tecun:
La.C.corcorrariúivoluirBarain.d.s.ompib
cens,(p nó vider quare feraws non pofitpecunialiter có
ramenin.d.5.omnibus.tenercontra Bar
opinio communiscontra Barcosapprobarividetmrl ic ; quí
Bar.fibi contraciusindosinprindii Eunice dicacar
Titulo.I.Delasacufaciones.
4 2 Temienda porel. Notaiftud verbúsq non reperiturin di.s. omnibus,
de quoiltasl. fumpra elt.cumeiibibabeatur, fed durioreipoena ex-
1traordingimmincbit.A zo eúá.C.eo.in fumma,cobr-diciryhacverba
8commibus (upradidtis,quibus accufariferuum non polfe
«nus,acculacio ferui eritreci piédawt durioré patiafpomá corpo-
ralesSlicorcfz
dezimos queficl feñor non quificre fa-
zercmiédaporel*: eftóce pueden cafti-
garel fieruo cn el cuerpo,dando le feri-
das, de maneraquelonó lifienb
ictergocxiia
Ippoteritdás
li vulcadeuicá
dum peenam.
corporalé fer=
ui, loluere pro
",nin lo
maten, porquedende enadelante non
eopcenam pe feratreuido de fizer otro yerro.
caniad Ley. X1.De quales yerros pueden fer acufados
¿erat de iu los officrales del Rey, mientra ejlumieren en
comuni di / 2
fas officios,ede qualesnen.
Osofficiales que han pode
224 rio del Rey,de fazeriulticia
de los omes condenando
¿losa muerteSoa perdimié
to de miembro por los yerros que fa-
zen ¿nonpueden feracculadosdeotro
mientradurare fu officio*: fueras ende
fi alguno dellos fizielle tucrto o yerro
contra aquellos que ouiefle de judgar.
Gafi tal yerrofizicie, o porrazondce fu
ofhciofigrauiafTcaalguno, bienlo po-
drian acufar:cfi os de otro erro queo-
uiclfe fecho, non le podrianacular fafta
qdexaflzaquelofficiosq tenia. Eltocs
perl.
agrarias
ybUlde m
que lonon li
mnibus,in he
mos biglof. di
echar illa por-
nanimponen
di arbitrio ju=
dlicantis.
Qlex.XL.
¿»Oficial
brismutilacion:
me-acione ci
Lominmm pureít
igareho
habenspoteflarera condemnandiad mortem vel ad mem=
«mon potell durante adminifirarione, nilide crimi-
commiflo accufar :led Rexad querelam boncram
contra eur inquí ere, O eumpro modo comnilsi
imajores magiílratus,
non polfuntaccuía «5: quaibidixi.fupracodémino
zesvero poffunceciam durante ohicio accularizve hicjnnuitar, has
becaria. mequema ifiraribas.Madeiniur. >
2 d Sirorlosyerrosque fa go accuferur decriminibus ante ofició
comisis ¡ohoins.L.Sadde.l. G adulrerium
Libi.8.Lhosaccufarein princ. Ade
«prefid.vbisLAlbersinfin. hoc
isti,pór cor.ucuiri in loco domicili
quis pollecper procuratoré fiprafes.C. de epi
Albe.in.d,I.fenatufconfulto.cel pen Joquirur tin confa chili, 8. fe
téin criminali hoceríá,peederer caufa ellectalis, juar agitari poffer
perprocuratoremequianon repuzrantrationesin hac.L poli
30 Mimientradararefuoficio.Ex hocvidewur q iDa.lenon proceder in ofi
cialiperpetuo:poteritnanqueille accufari durante oficio, vedixifo=
o.tawin glo.fuperparte( el alcoldo)glodn,cvbemusa. que $e
folent.fanen vero. (Ide ofi,proc jubem'.Caad
.depupilloss.fi quisipfi pratori.(f de nonisopese
nun.vbi $: depolitisad beneplacitama — y
1.4 £ Ghor razon defa oficio. Coneniunzar enim Slaccofanturíi delínquunt
ja ofacio,vehic.8in.liubemus.Csad.ljul.repe.vi3biSali.S Ang.
¿polen ¿taccufariyvbi elfentin poenaremotionisab oficio. videp
Bal.in verbo credentias.de pace con(lá.ví conneniturde furtis duran:
icio,S baratarijscómilis:vtin authenavtiudices line quoquo (uf
frasiosilludinprio, $ vbi opprimic(abi «pergli
ditterentesiudices.col.6.in gltuperprecú qui.5 per Albe.
tuícontultcaad fidicit eriá Ázo.Covt ofsiudices.tá ciuil, qui mili. in
fumma.p acculabituríi ví dicaturfeciile , vel diguitatem per peca
niáaccepille,velex dignitate pecuniá accepille vel habuillezel hi dá>
nisvelcaliinijstubdatcollacores:s dicieloa.dePlain.hpen.Cideans
no.Sccribu.lib.10.qp maiorcsindices ppter cnormia delidla in oficio
<ómilla,temoucripiñeenon propterleuia,Seminores eulpasife
¿taturtanceópu (yndicacge.l.1.Crr ofsiud.cam ciaj. quámii. Sia
authen.veiudiceslinejquoquo faffragio.s.nece X.S.Oportet.
UDexafeaquelofficio.Comuznicurtá li actio eTertempore perivura,vt $
liscóretecurevein di. )fenacufconíudro.Scbi Alberi.dk Sali.in.d Liu
bem”. Item $e
ES cabitdere
porquelos omesqueofficioticné, ma- fpondendofi=
guerfagan derecho, non puedeferque paid
non ganen malquer lentesie porende (1 ena Doa
los pudicllen acufar,ennilecer feya por Sviper Abba
y cl lugarqtiencn,c tátosferian los acu
fadores que non podrian cumplir en fu
officic,lo quecran tenudos de fazer.Pe h
rocomo quierquenon pueden fer acu
fados,fiomes buenosfe quetellaren-al
Rey dealguno dellos,quefiziciTen yer-
ros,o malfctrias:eltoncecl Rey def of
ficio"dcuc pefquerir, e faber la verdad
ficsalsicomo quercllafen:cfi lo falla
fc enverdad, deue gelo vedar, ecfcar- Ab
mentar, fegan entendicre que deue fa-
zerde derecho.
cur de malo.de
obed,
MEL Roy de fi 6
ei
a.cigloiti,
WlexoX1 Lo
folntusper
enciam va
Jidam ab accu
facionenópo=
tefi de codem
crimio
$ Ley. X I7.Comoaquel quees quito Vna Vez,
porjuyxzo acabado del erro que fzoguon lo
pueden acufardefpues.
reso Vito feyendo algund ome por
HEINZ fo ia valedera Xdealgund
a entencia valedera *dca. ¡gund
3yerro fobre que le ouicl-
feciflézvel acu
farorom €
eripiendi cum
acculafle,
accular'abe
1raneo adlolurusppotefl á confanguinco mortuiiterum accnlari:
iuret extranciaccufationem ignoralle.ld,
ia
e2uiro.Concor.cum.L.ficuiaya-Mideaccula.Sr.L( quishomicidij.C. 1
20.8.codehis.codew riru.l20.cicu.22.3. part. quidaiitin abíoluto per
Lapcifmú.Joa.de Ananiain di.cade his.dicit,q cójsopinio ell,quod,
bapcilimútollatur vís poenafiritualisinon aurétemporalis:$ fe vide
tur gp pro homicidio, 8 fimilib?j- oir accufari.sefert eñibilo.delmo
daci a Jovidetar quior, q etiam poena temporalis
tellacurperid quod nottarg! fine pernitentia.de cófecrascia/lo pa
quid aútí reusnon fuitabiolutus,fed códinatus? dic q tune etiá eric
h viade delidto vniu: (apiusquarinon deber,Llicer. ff.
.caup.abu.l.fepulchú. Made fepul.viol.glin.lqui de cimine.Co
deaccula, dx intellize,q5fuircó e fepulchri.
ctraditAlex,conbia1.Quid añ lifuis contumax, Sin contumacia
p i.Ilepuichri. 8 quis cómilic delictúa
ibielt punitus poena pecuniaria,»non poteritconueniriad
puenar corporalem,vel pecuniariam in loco originis:fedam Bal.poft
aco. Butri.in.l.8 6 feuerior.col..4.C.de hisquinotiinfa,écquid £in0
fuicquisfubicienterpunicusivistext.8: ibi Bald.in.l.2. C. de por. $
in.Laullum,C.derelli.verí.fed quarir.gl.Sin verl.fed an puni:
licis.s.perhoc.de pacnis.lib.6.per Abb.in.cede caulispce col.
tixdeleza.Sin.cormad fin.deoflic.ordin
or fentencia valederas. Super principalilati,»non enimidem efTe
elliccabfolntoriazab obfernationeindicij:vtin.camená.2.q.5: Angel
¿quidantemili quis delatofacramento fe purgauitzan cab.
folutuspctericab alio accnfari? Salivin.d.I¿i quis homicidij. dícit q»
non,quia abfolutio non tam virescapiráíuFo,quem ab innocétia pre
fumptayex co,quiade criminenó erat probatam:Sificrens eratabío]=
vendas, eiaablqy¡uto,aducrtetñ,g licer quisfciufo purgauctic, li tá
elt valde diffamatus,vel imfpeOws,poterit áperiudiceimponioliqua
tpalis poenar8:ficnó el abloluend? de necelsitate tali calu ,licerfecó
purgauericitadicirelegárer Cardiinacieme.1.devíor falles í
fol:cirudines.d purga.canon
anioc herelis.pótidedió inalio ceimias
fiar p viá (míx,fed p viá difpefationisidic y idé ell dicendú. Icám
inwdc.dehis.quá do8to.cóiterfequítor.Gidé tener y.p:criili ce
c.exeuadn verboirritaride fil. pref.Rin.copen.detemp.crá
asin glo.1.de(chilura.dx procedat qá difpentaio fierct án virog; foros
SetenaPartida
'nam fiin foro poenitentiali, nontollerer quominusin foro iudiciali
acculariy obityynad.c.de lis.Scin,cradmgnerez¿qu.in verbo por=
5a.Decius Cofi.37.ni1 cafuicablolutusimponererur pornicecia
qua tuncilla vé luccedere locopanz contentiolx :fecundú
Autoin.d.cade his.vide per Holli.8c Abb.in.c.cu.deprocurato.
3 aUsobrequeleoni
ejséacufado, le
de fip vial
wilidois full:
ec abíolutu
ga $e habebic
locú dilíétio
fen aculado?, dendeadelantenólo po-
diria acufar otro ninguno fobre aquel
yerro?:Fucrasende li prouallen contra
el gfefizieracl meimoacufar engañola
mente, alacando algunas prueuascque
nó fupicfTen el fecho,porque lo dieffen
porquito del yerro,o del mal quel mil
molefizoacular. Ellomifimo feria fi
prouafle Gotroalguno le ouicffe acula
do engañofamente cóintenció deloli-
brardel yerro q ouiellefecho.Caclton-
Cin*8:Sali.i
deliqshomi-
civijC.cobal.
bon. vaci
ee fifucífe provado bien lo podriá acu-
no NoE [ar otra vegadadead!yerro q afsi fuel
fusvidinapal fequito. Otrofidezimosque fialgund
fus nó cited Se
omcaculafle aotrofobre muerte de o-
troomegnó fuelle fu pariente, crclpó-
dicreclacufadoalaacufacion, efuelfe
quito della por fuyzio,dendeenadelan
tenonpodriá acularninguno de los pa
rientes del muerto , porrazon de aquel
yerro,de que fue yaquico por [entéci.
fueras endefiel pariente que quificlle
acularotravegada, furaflequelo non
ibiértenerÁn
gewallegásloá.
Andr.licet dí
$. vilo igitur.
vel. led pone
Subs
gen heccone
Juetudo nó fer
vatnio Floré-
jar: idem q
xx anteinquilicioné debeat prefigere termini accufare voléúb»,
dicitgl.notab.in.c.presbyteríiá ple .Scidévolwit Bal.aliegás
124 glp mulcinorabi
.quauis.C.deadule.Scidé tener Hyppulicus á Marblijs(ingusos.
pitiudex meleficiorú. Aduerte cíi, quialicer hacfitbona pradti
í Bar.8calijquosfu peri? citan dicres,q diét.$.1.Lf cui.procedie
inabfolutoperinquititiong:videntur velle, non requiratur ad
valoréinquiitionistaliscitacio :imo q oflenfuslen propriú dolore
profequens fi pofteaveniatad acculanditencatur docere falcin (uo
juramento, qp ignoravitinquilitione fierispro“t Sin accufatione hic,
Sin.d.s.dicicur,Giflud vr cúam de mente Ang.Aretintracta.ma-
Jefi.in parte, Se capuc ab fcapulis.col.1.vnde licerdita pradtica fit bo-
a, Se leraan asf tii non (eruarerur de falto, non vE q vitiaretur pro=
celfisinquifiionistadde eriam q $: procediciftad, $e Gindex q
foluitproceficperviam denunciationis:lecundum Barton. l.dinus.
la Ieriuspuaro.ff.de culo, reo, quid autem licognitum fuie
decrimineper modumexcepcionisevide Bartin.d.lf caiga.
4D Usubre aquel yerro.Videin.d.LÍi quis howicidij.Caco. 8 quid (fiomif-
fafuitaliqua qualitas delictiin prima acculacione. vide per Barteine l.
cnatus.lt.co.Siper Bain.) Shi feuerior.col.3.Cade hisquino.infa.
perSaliin.l,qui decrimine,C.deaccufate
5 Un dlgunaspruenas.Adde.d.l2o.citar pará Sil prevaricationis,C.
deprauaricas8c.d.Lficui.5a.8cobijcieturde collulione, feu prauaric
carionepermodumreplicacionis,velaccularionis.vi. Ange alice
i quishowicidij,Sin+d.$.1.KperBal i
6 d dguelo nonfopiera. Approbacar opi-ghi
.«cufacionis probeturperiuramentin benetá admittetur prol
1ú.(.q [Giuic, quomodo hoc probeturavi. per Bare.
€ MUlurando lo afsiDideergoyiNlo cafunórequiricurrlkerius,quód do=
ecatdeprauaricatione primi acculatoris: prout 8 dodto,vojunt com
aniterin.d.L.( cul. Mex KI 1 1
aSircus cóparcar,S plureslintacculatoresfimul,nótenctur rideresfed
elizatiudex vnú ex his, g meliori intentione moueatur:cuirideatace
culatus, dea accufationepedentepóracculari dealijscriminibus,(ed
non relpódebit pofleriosi,tempore quo refpontiaras ell priori.h.de
y £ Uatuchos omes.Concor.cumal.lipluresT.cod.Solas$alina, fo de adulta
8:.1.fina.E.de collu.deteg.
» $ Uerados,Róné ponit Bahin.l.Senarus.C.quiaccuGnó pol. quiafiad
2
121.Senatus.C.qui acculanó pol é idéBal. ”
mittereriudex plures acculatores,polTetvn? pbare”, ali%in phatione
deficere,8 iudex ponercíin pplexitace.iró pollervn*cóhtes, ali“ne-
garerSr aduerte apli plures quer interfitróneofcij,velut plurestu
tores,vel curatores,veniant limul acculantes eodé libello:beneadmit
tunó quiaróne vniusofticihabene loco vnius,é pbatiovnius patro»
cinafalreri: Se
ficiflocafunó
fupicraquádo lo acufara cl otro eftra-
E E cedit ifla.la
ño. Cacftoncefurando loafsis tenudo plas es
feria de refponder otravez ala acula- sltróncoffici
E foi 1.fenat?. Scibi
cion quefiziclle del. Bal. 8:SaliaC.
quiaccul.non
Ley. X111.Como quando muchos quieréacu- Rohkveróve-
litacculare dis
uerfs libellis.
Se tunc iudex
eliges idonco
16,qhpluresar
tores,velalijG
1ú ¡tesfic róne
ofliij fimul
veniát:Be non
admittét o%s,
gqñ acculant
far vno dealgunyerroseljuexdeneefeoger
el vn dellos que faga la acujucron.
AL legádo fe muchos omes£
Wen vno delante del judga-
dor, para acularavn ome
folo, de vnyerro q dixeflen
que ouielle fecho , non deuc cl fudga-
dor recebirlaaculació detodoss nin el
acufado non es tenudo derc/ponder a
ella.E porende deue el juez catar, e elco
fimulcorá eo=
déiudice. Bal.
na. Salivin
gerel vno dellos,el que entendiere que a
femucue con mejor intencion”, que fa (liver ple
galaaculacion:ecftonce al acufamien- — riúfimul accu
fantiú interfic
to de aquel, deuc refponder el acufado.
Perofia cfte aculador fobredicho lo rix.veficifene
quiliclfen otros acularfobre otro yer- Pluresflijwn?
beis , prisocilioés
ro", mientraqueanduniefle cftaacu- — fmul admire
renf,gacuiuf
libetinterefl principaliter.J.1.5.fipluresF.defepul.vio.Barc.inad.l
plures.8 Sali.in.d.l.iacculatorib”.Ange.Areriin traQ.male.in pte.
necnó ad querclam,cola8.(i veróplurium nóinterlitróneofhicij, vel
cóisiniuria:tuncprocedirdifpoficio huus.).Scd.l.fiplures.quía tune
'nullíus principaliter'ntereft,écideo nec poterút diuerfis libellisinec
code fimulaccufare,nere%in pluresadueríarios diflrígaf.fF. de exerci
J:nein plures.S ne de delitto ciuld¿hóis,fepiusqueratur.!,licet,
f.nacuracaup.ftab.(ed quid fi veniát pluresacculatores fimul,fed vn?
accufet coram vnoiudice,aliusvero coram aliozBal.in.d.l.Senawus. dí
cit,quod tunc fortérens potel! eligereiudicem.fifuntpares:argu.).
quisin graui,$.(i 1h oés.ftad Silla.fed fi vnuselTet maioraltero, deber
comparare coram co,qui maioripraell tribunalisvenor.in.la. fin.
decuflo.rco.vi.ibilatius per eum,8t eritnece/farium q reusaccuíatus
opponatdeexceptione illa pluralitatisaccufatorum.vtin.d.l.faccur
facoribus,8cibi norargl. 8 Bal.8:Sali.licetifla.I-partitarú contrarium.
innuar,cú dicit(nó deuc el judgador recebir Sic.) fedintellige 6 oppo
natura parte.Poflerérdici,q index pollet nó recipereslitiirecipiar, $e
nó opponaturá parte tencbitprocellusol dilatoriacíthgc ex
cepto:qúvero pluresacculatoresnóveniúitlimul,fed vn” poltalium.
vi.l.qui de crimine.8 ibigJo.S dogto.C.deaccufationibus.
h Uconmejorsutencion.Efivmws ponitma, ss omnes circunftantiasma- y
leficij,quamalinsteritiufta caula magisadmittendiiflum, quam ali
.2.5.fir«com.l.fequenti.ff.de adult. Bartan.d.1.ipluresad 6n.8c dicic
Bariin.d.54fin.q li propinquioraccufat occiforesfimplicicer,aliásac-
culateosqualitate adiecta.per quamacrius puniuntur,quod tuncpo»
telliudex vlreriorem praferre propinquiorisiapparetiudiciillá qua=
Jitatem elleveram, St nota quod elegtovno ex accufator.bi hice
teriquifuntrepullsmon poterunt efTenaliacauía tefles:(ecundá glo.
in.c.in primis. fuperparteazcularores.
¡ do quifiefenarros. Concor.cum.l.qui decrimine.€. deaccufa.ab co- 4
dem tamen non potellaccuíari dealio criminesvribi.vbiponitratio-
nesSaliceánfezundonotab.
k Gorroyerro.Ná decodem non polferacculariabalio veniéte poft lite $
conteitatiz8intellige,Sclimicave perglo.Salica aliosin.d.laqui
crimine: $ intellige tuu aliud crimgoriatur ex diuerl
ab codemfadto:vtind.l.quidectimine:Scincellige fecundá Sal
col, 4.quando plura deliétaex codem fato erientia fe habent,veÍ
cicsdiflinétasinuicem tále habentes:vteacendentia 8 excellaseunc
enn
PE
Titulo.I.Delas aculaciones. 7
eniin devtroq; punitur,vr.ff.deadult.Lfñadulterium cumincella in
ifecus(ifchabcantvegenus,Efpecies,vcin.l.fenatusMcod.vbi
videper Bar.vndefirapiendo gladiú de manibus alicuius'manus inci
derctarcómificraprorduplex deliétum vulneris, (tilicer, Seraprus, Se
quia quodlibereltdiflindta (pedici ab alio,raptorpunixe? devtrog;:
vein. d.l.gde
facion,biélo podria fazer. Mas cljudga
dordcueguardargencltiépoq el acuía
do ouicre derefponderalaprimeraade
manda, de acufació, que lo nó apremie
querelpódaa la las fechadefpues.
Lay. X 1117. Como dene fer fechala acufacion»
2 Vádo algun ome quificre acu-
e Lar a otro deuc lo fazer por e-
ingadidein
jur. Sidemái
occidatgs ho-
mine in ec
clefa, nam pa
nicíde homici
dio, 8cfacriles
gio.l.fiquisia
hoc genus. C.
de cpilcop. $
cler.Quidaúe 5 critob porg laaculacion fea ci-
firegiaconfti-
tutione cauca.
raryp qui armisaliquem percuflerit,manú cur qua perculferit amit
tatydkeicias coderu impera duos percufíir, $: conflar , vel dubiratur
juem prius percullerit: E ab eifdem eodemtépore de dittispercul>
eno aora pode celo pracala) bones ecutone ida
delatéper Alber.in.dolfiplures.vbi concludit q pra ueniens ad fe
tentiam praferatur Se alteri viam percludar : (fecundo pralarionis
fententia obijciaturfitñ Gaula fentóriam concursunt gratification
nijudicis locuserit,S qui preferturin fententia per cófequens prefe
renduseltinexecationerá fadtacxecutioneablului deber rensab ob
feruarioneiudicijalterinsacculatoris,videasibiy.oreum.
6 a Udlaprimera.Concord.cum.la.5.80.S:ibigliT.decullo.reo.8climi
tanififecundaacculatio elTertempore perisura,ve in.d+l.inf, Saly.
nad l.quidecrimire.col.pe.verficaruncguzro.É hoc quando vtragz
acculacioproponitarcorameodemiudicevepriori,kcilicer,accufario
nirefpondeat.l,quiprior.Fideludi.fitarnenacenfarerurcoram diver
fisindicibus, Sccirarerur pro diuerfishoris,ccemporibns,accederad
umm á quo fieprimocitatus.l.quilquis.ffdeiniusvocan.(itipro ea
dembora Scrempore ciracurab veroqy,Scermini (unid compañibis
lesadrefpópendumvtriqy fialeeracaula el réporepericura: illiprins
“reípódebirsalias admaius tribunal acceder,8: li ribunalia fine paria,
tic maoritarem cali debetin(picere,Sfi canfielunt pares, locus efe
gratificationi,videasvbifupra.
Qlex.XIIIL.
amAcculatio deber fieriinferiptis nominibus accufátoris $e accufad,
Seiudicis,arqy maleficio,anno menfe, Slocoin ea definaris, Seca re-
ceptajudex recipiarab acculanteiuramentum,g non malitioleaceu
£atsimó credirculpabilem fore delacum, Se hocfaéto citer acculatum,
8cder el acculationistranfamptum,cum terminoncx.dierumab. de
1 b GPoreferita.Concord.cum.l.libelloram.ff.cod.3,C.cod.Lin caufis.Se
ca.62.9.8.an autemnacculacor debearofferrelibellum jamdidtacum
cumveniat coramiudice,velfafficiar,q didter coramiudice, $: nota
rio:Saly.dicitp ficsin.d+Lin caufiscolomn.1..6 quis fe,8cibi Bal, Ca
eod.Siprocederilta.liuefiataccufacio decrimine publico,(iue priva
rowein..fidfideprina.delidt,Azoinfum.Cudeaceu.colam.2.S quid
fidedefiéto agarurciuiliterevide perBarto.in.].preetoredixict?. den
jur.GedecifionemRotz.¿6.in nonis.
2 e el nome, Ttaquod perlonareddarur certa per duas demonflratio»
snes,nifielfecnomien ingulare:quod de fereddereturcertum, Bartin
dillibellorum.col.fdebetergo exprimi peragnomen,£ccognomen
veLetiam perloci habitationem,vtellin víu.Salyc.in.dic.l.ibcanis:
colamn,penul.verfi.quarro nunc qualiter.6:(inefcieornomen inter»
fe£ti noneltnecelle q ponatur.visper Ange.Arcán (uo tratasin par
tchzcelt quadaminquifiio.col.fisinfinc.videglo/Tin.s «libellori»
fuperparte Caio»
-efezs.Notiltara.l.que viderur decidore,qp non requiratorin libel
loacculationis q apponaturnomenregis , quod etiam voluit Bartol.
in.dllibelloruminprin.Saly.caméin-d.l.incanís. col.zdicit quód
requiritar q apponatur nomen imperatoris,quilucceGirin locú anti
quorum cófultm:6ccertéhuicdidto Salyc.fiuerevideror.d+ |. libello
rú.fed diéto Barauerifta.l.partitarum . tene en mentiin praélica.
deconfuerudinetamen (emperapponiturnomen regis.
4 e dzllugar.Locustamennon ell arétandus adangulum.l.1$.vbi. E, de
vi.écviarma.antí filocus nonfuit bene declaratus in libello, polsit
pofleadeclarari peracenfatorem?Alber.dict q Gcirnd.lelibellorum.
3n prin.peral fi quisintentione ambigua. fE.deiudi,S.qp in hocplures
doéto.Bononix concordarunt. X an cum dccufatio dut de ¡jermrio
tellisponaturlocusiuramenti,vel depofitionis?vide Angel Arcti,in
trata.maleficio.inparte(falfario)col.7.vbiallegans qiem
pusiuraméti debetappomi,éx adde Bal.in.La.C.de facrofan.ccele . Se
videin materiaifta de loco ponendopluresqueiticnes per Sali. in.
Lin caufis.Cueodacol,q. 85. Si per Aretiin (uo trata, in parte in plas
teacomuanis,per Bartuin.d.l.libelloriScaduercebene, qpvbiacenla
tor pbal
jgnoraret 1
cum,vel men=
ertac nó la puedanegar ni cábiarel qla
fzicre desq fuercel pleyto comécado,e a
enlacarta delaaculació deve lerpuetto eecestard de
elnomecdelacufador,eeldesqlaquien — bene Alber
1.d.l, libellorá
acula,cel del fuezantequié lafazed, eel adios
yerro Gfizocl aculado,cellugarcdofue nefalái pcedie
fecho el yerro de Gloacula,eclmes,c el Mbelalicernó
ponatloc”. gl
año,ela crafeng lo fizo,e eljudgadorde
e 1 adorde — infi.depubli.
uerccebirla aculacion,Ze elcreuir el dia
judi «0 prince
má dicit non
alibi Bald . in
c.sinprinci.in.5.colum.quib.mod.fend.ami.Scrennic Aretain.d.par
tein placeacommunisin prin.rradicAlber.larcin.d.l.libellorú.vbi
cithancqualtionem habuiile defadto,£defendile ¡ftampartem
culacoris permedia, quiz ibividebis,qui ci nonallegar. diglol.ad hoc
Se dicitcontra cum fille promuntiaturn, ed quod nó bene . videasibí
percum.écin maleficijs negatiuis,an deber ponilocus.viper Bal.in
agtor.col.6i.C.deproba.ScBar.in«d.libellorum.co.3«quid auré (¡ace
“cufo te y turbalti mein polfeísione talisfundi tali mente, veran ¿he
XibellusprocedateBarán.
L:.Covbide pola
ficaquia.
loportet,arguir.primo ep
úinere Jocum
uo funduseftconfinatus,tacitevi:
malefici quiaillavis turbatiua,non poteftinferri nifin fundo,tandé
¡tcontrarium ele verum,quianó habetannexam certitudinemlo.
ci,cum pobitpluribus locisconsmitti,quod notas
£ UE lmesyedl añoye lacra.Non vero diescriminis commifsiyglo . Bart. y
inadellibelloram.nifi acculatus petar,qp declarernr dies, ve pofiríe de
fendere probando» illa die fuicalibi,vetradúit Bar. Sc Alberin.d.1.li
bellorum,feu ybiciig; +quitas moncaciudicem,vt diesdeclarerar,nó
tamen (écundum Suly.in.d.Lin caulis.colaiudex bgne,Siuridicifa
cererfipritsaceularorer adcércioran dú de diecópelleres,quám reus
Judicécoriorafl de dic séporeMuceablentizzvel de alalimilipro
prerquod intentióné accufacorisvelft excluderene quid malignetur
circateltes, quod voluit excludere.dallibellorum.Scifta,queaccula
roremnolnirarétaread pontdí diemnec horásquidauté, iagatur E
falficarcinftrumentizdixi in glo(T. proxima. 8 nota y nibil relena=
ret fiaccufatorin accufatione dixerit,prout de verioritemporecól
teriufecundá Alex.confi.72.vol.1.col.3,quidautéin mádatore delia
quod+épus(itponedó,vel quislocustan mádaci,vel deliflivi.Bart
1.10f016,5.fi mandarofde inius.per Bal.in.l.cirationibus.C. quiac
cu.non pol. perAnge.Areán traciamaleficiorú,in parte lempronium
“wandatorem,col-3.6tin parte exiflens Florentiz.6; concluditur,q ap
poni debettempus,6clocus maleficijanon mandati, vi.ibi peros.
UL acufacion.Cumitacltapta ve(uperins alias poteftipleexofficioil $
Jamrcijecreita tener Ang.inad.1.libellorum,neceltnecelle q pats de
hocopponar,fecundum Bariin«d.Jlibellorú.verf.qp filibelli.Bald.ia
J.zdita.col.+.C.deardendoKal.exprefsiusin.l.coha.Cudecófe, ver.
Justa hocponedicir,SieriamaAlex,con.72.00.fi.voluxincipitin (pes
¿to diligenter.Siporefl accufaras etiam in graduappellationis obijces
re deincptitudinetalistibelliBal.in.l.e.column.h.C.quiaccula, non
of. quid autéfijudex procederetperinquiliioné,an debcar feruari
forma de qua bic? glollainanten.deexhiwreis.$.lancimus. luperparte
Libellúdicir,p nó, kita dicircómuniterteneri Albe.in.d.1. ibellorá
<ol.a.glo.etlamidetenetinllisdepublidiud.ioprin.Baln.l.penul. Ce
deprobar,Bar.taméinextravag ad reprimedi.fuper parteinquilidio
new reférelaco, Butriin(li.deactio.in prin.dicente, q gadem forma
folennitatisrequiriturin inquifitione,quein acculacione praterquá
in inferiptione ad poenamtalionis, quia cum locúaaccufatoris fubeac
index,ciú(dein debere/fenatureinquiitio,quódacculac
20i0.1Efi quiste(.ib.e/Teiuffue.Schoc placer Bare, vbilipra quan=
tumad hocyvtinferaturlocus,Scrempus codem modo, quianó deber
intantociiminevagari.Sclimicar Scintelliithocibi Bar q fierctin
quilitio de(fpeciali delidto,(ieñelTerinquiliio generalis,1ñc peederct
opinioprima.pertex.Sibilnno.in.c. dé vule Bal.
¡ C.quiaccu.nó pohScadde Angí.d.Libellorixenáis, q in
¡one feruerur dida folénitas lequéslaco.Bus, S-avihi fas
Bar.erco auferacurdof
jsvi.per Bar.pofl Di
Llibellorúwvbivoncludit,p Í ppohiturad punicioné
Partida.vijo B
Setena partida.
contraprelaramele Mí, tone quiainflaraccufarionishuber, interi de
ber locus Sccépus,allez.c.vtcirea, de cleótulib.ó, Sclemen,conllitutio,
ná.deappel'a.ivero exciplatwrlolá ad repelleadústuncnon tienecel
fariusosallegscipra fencium.ce teflilib.6,8 ita dicir fuitle indicará fe
aduocante,kvi-per Barcolin.l.pratorcdixit.Adeiniurscin,l. aa
publico. in fia
fede adult. de
ota bene > y
16 purgabitur
def.ttas libel
linepti inac-
culatione ex
enquegela dicron:refcibiédoluego del
aculadorla jura*que non fe mucuc ma.
liciolamétea Alea quecrecqueas
quel a quié acula quecsen culpa,o que
probationibas fizoagL yerro de quel fazelaaculacion.
Lario Edefpuesdefto"dcucemplazaral acu»
ua fado,cdarletrallado de la demáda feña-
ir Lauda pe ES diastaqueven-
teraptá poa garelponderacila.
Gone ball suo
Lain fin.ff. de 7
arado, XV, Antequaljuex puede o done fer
Barcán.l. (if
es SFcde poeneraditDeci.confil.8y.coladncipitin caufa accafaci
8cvi.Alex.d.conti.72coly.devl,quad circa hoe dicit Angel. Are
fivocradta.maleficiosin parteinchoata Sfa Cta in fine. mita ve per
eúim parce emergentibus Se contingentibus. € Sed quid ex forma
decreti,vel Mlatutiyvel cámilstonis proceditwr fammarid , tri veritate
infpectazan tancprocedetlibellas,é iudicinmin criminalibús, non
fernataitla lolennicirerAlexavult q fic,conbi.6 ¿ovclum.incipitc
procelfiam:quod fieller verum elTecfingularepropter.1l. hulusregni
Qualtazo
In noua Jubetesprocedilammarió, $ fola fact vericateiní,cóta, ve haberurín
recrcltelo lanus lib, cordinsera.quetñ.l.loquicurin ciuilibus, 6 fortéin cri
xesticay. Minalibus tenendumellercórraió:cóilla(olénicasnon tolum cócer
Ma natquelanciarispolicii, led exi defenlioné:qu. ell deiurenaro
Quicltugo ue nóviderartolliperrale lacutnm,velrefeipri.t Sedan faficiar
hiccontentaexprimereper relarionem ad aliud: Dec.d.coní.8;.cole
s.dicitquod nonallezansAngin.l.1. de libeS pofiba.Salia. Ange
raménóloquiturán Lbelloacculariorás, € ex eiusdiéiis innuitíufiice
re,ficonftareccereum quid exeo,ad quod it relaiosfacit, l. afleroto.
$F.deluesesinfti.Stnota quod inotoriis nó requirituci8a folénitas pla
de dun dcestiben te npevelbeli Bel ted estao Cooclas
Quiitizo quibonindi So lantoléada incl deere habeas
¡exquitatecanorica? And.Siculus in.c.dileéti.d -iudi.dicit pnon.ar
gu dilustexd quod vidicloade Anaalle gané queldáreperentesia
<.1«de accu.quiitatenebantalegaretiam Lauré.de drcni.tenere di
opiú.$dibelluria.q.Sovbifireóteintpiciacar,hrcnó dicicArchi.neg;
Lauren.quiluperverbllo.Linliancicit hrcverbahocnóclt adpuré
PE s,quianon sequíricur has (ubrilitates extra deiud.
edite“ Siicvoluerant dicero, quodexprimere,quód acculatlá
desdultnóeltnecellariuin.fecundá canenesjiemo ne lecundi
ádó .d.Jibeilorispofl prin«vnde fatendá elt,quód
:anomes debetfernariillafolénico, dicte Sodi.costil
jechacim io
curtamen bagerar cin
cau dilectas.de ordin.coz.vi ibi pereumnamó.hiccquóde
ajuocciuiliceravideror cótra texcin.c.ue.de proba. SibiCardi.éx]os
delno.noranty 3 falt2 qíex delito darecuratio civili» funolacvi
- eurquódidcb: dafolénicas.Ledfiex dol
Lífcquen .Madedolo,Scvi iodo, en. tica. 9apastita. y. per Baln
sin prin.col.4.5c.5.quib.modyfenac, quí dicie q 1 10 cú civiiter
2,¿ixur de criminepesic edi locum, Si mente debecdid¿itamenó
perar,proceditlibellus,Scibirolponderad.d Lite exi, ice
ad.d.cuz.deprocusviibipereó quí loquito Faris nogabili
diétacredo feruargcurio pradlicand adde que dix i
hiscúñadde Ang,Aretóntradta.malesicioja parte o plateacóisaco
jovbidiciequedin adtione. 5 eltlocas,nectepasinferend
fecúdi Bar,inJncratius ad l.aquisquía dána,Laquilia vel gd me
1uscaula,vel ex edilovadevisnon ell infamis,glo.8 Basto.in.lpsin
prún.If.de infun.ex quo colligesrelponfionem adcap.cum dilcétus.
de ordínecog»quem profe allegabar Sociams,
dE LejuraNota hicexpreflum,qud debear inaccntatione fer] ¡ud
juramentum,nam de inrecomnuni,vtdicir Alberán.d.Llibellorame
col hocnonreperichacur exprellim, fed ex generali confictudine
dicitprartari.ve Senotrglodn.cdiduo viri.y5.q/6.8kfucit.cavt lrca.de
eleionesib.6,kaddrAngel. Aretin parte necnonad quesclamcos
rimadntradata maleficio.
8 do UDAprcd:fo ora quid nó exizitbacLfubloriptionead peras
alleg pro cali tex
an
talionis,non enim eÑlin váx:vedicit Albe.in dico. Bbellorurr
uedisión. dl. tul.y.parti,«puvidescciam quod neqy hac. herido
fideinilorem de profequéda acculacione,quod nota prepter id quod
dicebarAretin.n.d.trada,in parteneg; nonad querclamacolumin,2
€ epntedics Samprureles funma Ázo.C.coia fuma, colima da
Qlex,
ae Vbiquidal
quicibi tenet
accufatori re- Adúrl
Ipódere E ná C: vbide
alibinifi alibi <Mmi.cos
accularus fine YÚ.Er.C,
exceptione re Vbidepof
fpódeat vel in EM.%.C,,
loco domiciliz YDi Sena,
velvbimaioré Vel clari,
pue benorá
haberer accus
ferur,autí vas
ditdeleco in
Jocú,fugiéslas
titando , tune
cnimpór vb
reperitur,accufar,Scfi centra eñiproberaryvelficófeflus,punict hee
De la fio. Concordcam.lif. fr co.8oLlicuis3.idernimperator. eo.
ticu.8ccumol.prefes.lafegunda.fideoft prafi.S.fEdenoxa.l.
cumaur.quain prouinciaC vbi decrimi.agi.oporter.%.L.Cavbi
relclari.S:capitypoflulafti.éx.c.fina.de foro có exés locus delicil
diciturpotibimum foramiplius delinquentis,lccundamBald.in.L.de
quibus.T.delegi.quzllio,s.pertextán autenticive null iudicun
quisveró comprehélorum.celnma9.ncn autemracione deliéti el
tur proprid fabditus,licerefticiacur deforo.glol-notab.in.c.nuper.de
fenten.excomascin clemen,sade foro compe.8maleficica ii
difieiGu cinicatis puniri deber per peteflatenz,velreétorea ll
tatis,cuiaseft diftriQus lan 6cibi Bald.C.vbi de polle.agi. opereta
4Quidautél deliótum committitur in ciuitatealteri fo: derarat vide
pocdacr.kibiadditio.in.l. non dubito.f.de capti.vbibonustextade QUÉ ea
cuinsintelicdwvi.Bal «ecutorem.col.8.ver.fed quero. quid de
civitatibuscófederace,C.de cxecn,.rei jedi. Er quid y dub itacur de
Jocedelidiian fucritimtra velextracerritoriumzvi.Barto.in..$.com Quail, te
vibemT.deofhici.przfe.vrb.referentem nno.inca.fisperliceris,de re
ferip.UQuidauretn reus fiircontumax, E: pofl condénarionete (1 Que, y
£tamperiudicem territori apponitarperreú,que d non fuitcommil:
fuminterritorio?vi.per Balin:l.licét.col,pesverded bic qugto detaló
quzllione.C.deprocw.quidicit q) ex fententia ell induéta quedam
pracfimptio quee cramstercones probandi in reum,6: ic fibiincúbie
'onus probandi,quetamen obicélio,fi fueratcppolita dpríne, accuía
toryvclinquilitor debebat pharedetercitorio, «bc xquiparantar có
camas Belpéreprocedós. lib yacíl mentitenendá ad itlá,Linfra in
Sequéri diét.a Quid añeli archieps delinquario dioccefiutlianei fuí?
Inno.éccóiterdoct.in.c.cuinferiorde maior.Sbed.tenentpnópof.
fitpunici afuffraganoo, cría ( eee efs,q habererduos epilcopar' vná
eorfexdifpeníaciós,é idemtonec Archidun.co:.de cóli.in.6.in hoc
tiditosqí epifcopos habetaliñ cpilcopariex difpenfatione,qui ná
fecha la acnfacion.
Ortodo yerro, o mal fecho
algúome figa deuc fora
Y premiado por el judgador
AS del lugar ,do lofizo,4q cú
Plade derecho alos q lo acufan dello,
maguer leacimalfechord otratierra. E
fi porauétura elgouiclTe fechocl yerroé
vn lugar fueffedeípues fallado ¿otro,e
Jo acufaflcn y deláte del ¡udgadordolo
gata
ell de Metropoli.córrariñitenez Abb.in.d.cacú interior. 8 ditt.Abb.
faucrFeliibicol1. Sor relinquieticegiadi quie púiCusef diiabi
lis:viibi percos Ecper Maria.Socin.eeude rapto.quiin hoc adharet
opisAbb,cnictiam opadherer And.Siculusin addi.ad Bal.in.d.ant.
quainprouincia.delegjuris ejamindexá principe, delinquacio cer
sitorio ordinari,puniripotef! ab ordinario, ¿Edodtoia di
autentioqueinpronincia Sedan pobiteápuniterarione(eotearis, Qu
ju(te:Cyn.vul y ficsio.d.ane.ledDes
quin canfadeegaap oral
le Anchan repeac.poftulalli.de forocópc.in.c.cótraritener,quod
sóneiniultg fententig implicirernó polsit,cciáfinico, del egacione có
ueniricoriordinatio,quiafolidelegiticenet delegar” de hocrónered
dere fiver5cóneniatar róne ftaudi»,8doli puta quia dior compi?
pecnnja,vel perfcandem Befordes pronáciarestic poteritper,l. quis
libertare.fdepeci.hz.6i.l.fiduo parroni.$uidé julianus, ide
«Quidaat£filintduo diictafde loc fungentes pariimperio,£ vos Que:
eorumdelinquat,an pofsitpanirizbaliozAngen Left recepeivEdo
sarifd.omáu.dici qlic.gaiotelligiteviplo fe lummirrereinrifdidtio
ni,Stimperio condomini.contra Áng.tiin hoctenctibiPau.deCal.
ExequiturciAlex,allegás copio, Feli,
cniminpasemnonbaberiaperiúc.innotalede le. Subs pro
curatoribusfimnl datis,vnusnon potellagerecontra aliú.l. qui duos
Ef deprocuta.mam Scafinus incomelcit, cum pare fe
comprehendi), haresperfevuum.Edeacq
tenduritadinuicomeecussicurad principéd.li duo.f.
Titalo.LDelasacufaciones.
is.Cade appella.necobítat,q Romuluspunivit Remú delinqu
iccrelTentconfortes:quia Romulus forte 0b: i
¡cf dererum divilio.Scin.lintertutores
nicuto.per Mariasin.d, idautél de
Jistúcómircacurinterritorio colvtriulayciuicacis,viper-Balin.l vai
oho7. Cod
fallafícn fi el refpondiefle ante el, 2 ala
acufacion nó poniédo antefi algunade
fenfióbfi la auía, déde en adelante tenu-
docs defeguir* el pleyto antecl, fafta q
fea acabado, maguer el fueffe de otrolu
garelepudicracícufarcó derecho dere
Iponderantecl,ante que rcfpódicileala
acufació. Otrofidezimos quepuede fer
aculado cl malfechor delantedel fudga
dordel lugar dofizicrecl fu moradad,o
p
fic in conti
nio, SereÑes
nelciúcditlina
guere,Made of
ficprefesrb.
$ quía ita Cor S: z
«ela delítedeaqldoouicfle la mayor parte
O defusbienest,maguerelaculado ouicf-
ñ
quettionesai. — fefecho clyctro enotraparte.E fi aquel
de cis p Abba
A o quefizo el yerro fuclle ome q andunicl
in.d.ci.co, 6.
fefayendo devn lugar a otro £de ma-
nera que lo nó pudicíen fallar do fizo
poltula(ti
uiati multa
exprediétisper eosnonreperieshicinlerui,que funtnotabilia. ade
deetiam quod notar Bald.in,l.2,Cwvbidecrimi.agi.opor.GNico. de
¡Neapo.indidt.Liurí(peritos.ffade exc.tuto.ScAngel. Áretinin tratas
maleficio.in parte neq,non ad querelam.col.6.Bald.in...fiplures.co.
5:C.de condi.infer. Abb.in co.cum inter. de cófuctu.Scin,c.nde pres
fump+S Bald.in.L.fi quisnon dicam rapere.col, 4.Cade cpife-8e cleri.
«in.l.1.C.de eunucheScin.S.iniuria.colz.de pacejurfirm. SBar.in
Llibellorum.fEde accu.bcin.l. Bf amidis,s. Eácadule
GRefpondicfféanteel Erficicriminalib?,vehic videsfit progatioimril
didlionis.adde,l.cum glo/T.ibiin verb.incheata.C.vbi decrimi.agi.
epor.de quo «per glof.8cdodrin.Lafadciudi.£ per Bal .inal.fiquí
ex confentu.C.decpife.audi.Ecin.l.r.C.dciurifom.iudi. Seper doéta
3n.lmagiltracibus.fodeinril.omiiud. Stenemztiltam.l.quein hoc
approbacopi.Azo.C. vbidecrimi.agi.opor.in fum.8: reprobat opi.
Specu.n titu.decomp.indisadis.s.ver.fed nunquidinindicem.co.7
approbaretiamilta.l.opinio.Gandinisin fo traéta.maleficfubxubr.
vbi puniatur delinquens,6cdicit Angeiin.l.nin prin.E.de cófe. quod
e
ente merúimperium,videtur prorogataiurifdiQio, Scidétener An-
ge»Arctán fito trata.malefiin parte compare did inquifici,Kcóf
réturtorú, 6 lasprobarurinifta,l.aduertetñ yiniudicioinquifiio-
nis,non fieretiflaprorogatio,venotat Bal.in.Lurin £.C.vbi decrimi
ao r.Stin,la.Cadefica.in verficKaduerte.Deci.in.coacli clerici
deiudi.in prinincol.2.an auté de locoad locúpofiitfieri prorogatio
incriminalibus.Bal.in.d.l..C.deiurilomaiudi. vule q non.cómrarió.
tamentenetAlbe.in.l prefesproninciaJaprimera.f.de olfic. prefin
pol! Guido.deSuza.cx co,quianon vino redigitorad inflar privacia
fed umeltpriuatusexercicio iuri(ditionis.limitarameiftá.l difponé
rem de prorogationeincriminalibus.qifierccin judicé habenté me-
rumimperiñad cognofcédá decanfiscriminalibus,prour volnicglin
del.s.Bedeclaratibi op cols ciao notaba veda:
3. interconuenientes.f.ad munici.lte limita, Scintellige, qñfierer
prorogatio dolofi,vtinueniariudicem (ibi gratiofum,quia tunenon
tenct.ly.fdeprana.Angin.d.la.Scvulr erá Bal.in.Ldi quiexcólen
fi.col.2.ver.reuocoigirur.C.de epif-andeltélimita quádo cana crimi
nalisefTerlupersefcudali,cniuscognitio pertinetad dim fendiznárúc
inuito, vel ignorante diñofeudi non pofletprorogari alterius iudicis
inrildidtiosvewradit notabiliter Andre.de Yferáin.S.praterea,fiinter
duos«co).6.8t.7.de probi.fend.alic.perFrede.Soci.con.87.col.2, ver.
fecandaraiodn.;.volu.Scvult Angein.d.L.acol.z.verfic.anamtemPa
duanus.£col.fin.fcem limita nilicalisprorogatio ficreriniudicem al
teriusregoi,8tterritorij,nam túcnon pofletfieri,éxita intelligo qua
norat Bald inadel.fiqui ex cófenfu.ibi breuiter ego teneo,$:10a. Fab.
3bidem $ Ang.inad.l.1.cofifitñogsindiceselfent(ub codéregno $e
dolusceflaretiteripo!Ter prorogatio,vt aperteiniftal.partitarú dicif.
3D a lgunadefenfion. Dedilatoriisdicirjad exclufionáiudid),g nó lie
deiunifditioncilliusiudicis.Lvtin cafuhuia:
«Jo Scaduene q ingelli
3
gideberilta.L.deco,quí feiebar (e non bie£um:feunon elle de for
rojudicis co nolcentis,n3 lippucares fee ile (ubicctum e non videtar
prorogares nulla esler fententia.l.1.3.2.Cufiáanon comp «lud. $ te-
netAzo.C.vbidecrimi.agioporán tim,
€ Wes defeguir.Sedan index propriustencbicur habereratanntalé pro» 4
el mal fecho nin do hala mayor mora-
da:cftóce clte en qualquier lugar do lo
£allarenlo puedé acufar, ces tenudo de
relponderala aculacion,e puedé le dar
penafegund mádan las leyes, fi le fuere
prouadoelycrro,o lo conofciere el mel
m0o.Masenotro lugarslinóaquellosq
defufo diximosnones tenudo el acuía
do derelponderalaaculacion que fazé
del,finon quíficre.
M Ley. XV 1. En quemanera dene el acofado res
Jpondera la acuficion que faxen contra el.
E] Ves quel acufado aya re-
fcebido trallado de la acu-
facion,cquele ayac fuez fo.
ñalado , día aque venga rc-
ta fuporcii»
mincillo non
procedar, loa,
Andr.inaddi,
adSpec. titula
decópe. indi.
aditio.$a.col.
inver. fed
nunquidin iu
diccm alterius
iurildiftionisa
in additióe fia=
Jer parte len
Buses Gule
liel.d Suza.di-
centég fi tala
eltcrime,de
judex polsie
juguirere.non:
tenebif habe»
1eratíl y nec yp
faétum delin=
quentis impes
diet ipus o
ficiumiinaliis vero criminibns ex quo accufans, Sc acculatus fponte
fubaliojudice litigancipíe ordinacius conquielter,Secum hoctranfit
To. And limitans interclericos non procedercillá quallioné qui fine
ontealiiealicon prerozaleacpallaa (ignificafieforocompe
de Asumerada.Cócor.cum.d.l.1.C.vbidecrim.agi.opora). Jegatorí
Led cos.8i.S li quis.tFdeinter. dk rel.fedaniudex ori; vel domici
lij,pofsitprocedere p inquilicioné ad ponitioné delidó cómilsi extra
domiciliú,(cuiui(diétionem fuá?Gandinusin tragtasmaleficiorú vl-
timo.fo,tenerqp non:Angewetiam Aret.rfertcirca hoc opiniones có
¡nfuo tradta,maleliin parte hac elt queedam inquiitio.co.pe.
icitep(ecutusell opinionem, q pobityvtmaleficia puniantur Se
dditio.£ per Bar.polt Cinumind.1.C.defum,trimSifid.cath.
vti.£o,é Bal.ibidem.col.12,cumlequen.
€ UDefusbienesNot.hoc Kadde.la.Covbifena.vel clar. glofT.in.cdi y
Jeétusfilius.de refcripr.Gintelligerem cú ibi delinquens reperiatur,
ex hisque dixiin.lga.tituo3partit.Scvidein glo(Tufina.Gandin?ve
xo fub rubri.vbipuníatur delinques,intelligithoc dicens , 8: nora y
quisdicatur haberedomicilium,vbi habet maioresn partem fortuna.
zum fuarum, e larem (uu.
£ €Aotro.Devagabúdo loquitur,8cnotzad ca que gl.$e doc .dicóri
díl1.862.C.vbidecrimisagisoporaSadde.lz.titua.parti
in.l.4.Sprater.fde damnoinfe.SibiBar,inti.Abbin.c.Lin.
co.deforo compaloann.de Plavin.l.generali.Cade decurio. Lar
1.vnica.C.decolostracé.lib. .detyro.liuz6cBal.in.
pre(.lógitempo.á: dicicAng, in. d.l.1.q cum habesunom malefaéio
Tem notorium quitamen non intuoterritorio deliquich visfacerecú
morifacias,quod confiteatur fevagabundum:boetamentdicitnó fa»
cias ad pompam,£ed cum tua confcientia hocdid:
E Lenotro lugar. Etlicextralocum deliétivel domicilivel prorogatz $
jurifdiGtionis,vel quando quisell vagabandus non poteítaccufari: ve
hichabes,velvbi habet maiorem partem foreanarum fuarum ,. ve (he
prádixic, qui forte eno on tipa adidas
C.vbide crimi.agioporadeco qui aiducinaliquo loco comyerfatur,
adAng. blincalb bare conueilatade perdera mineciacón
teniporisconuerlario non ligar conmerlancem lliforo, fecundú Cye
in.L.2.C.vbilena.vel cla.vel dic y ifte calusde habente maíorem par=
tem bonorum in aliquo loco ,addaturin iftasl.$rintellige vefuperius
dixi,8cille cafus dealsidué conuerfante,licérnon ponatur hicincluda
turfub co,dofizicrelia morada, diétofiaperius. Ang. tanien vbifupra:
poniciftum,ve diuerfam, vide ibipercun.
UL. XP IT.
amDebctacculátusrelpondercin termino ciprefizo ad refpondendum.
£ccontellarisnifi babcar aliquás contra indicem vel contraaccufato»
remexceptiones, $ fidtarelponfione facietcum index permilitesvel
alos cuftodiri,autin carceremoderato fecondunn flarú perfona, pos
mizauccultodirj,nec derurfideiaToribasli.de
Partida. E
ra
ab UsionomSicfelitisconteftacio,vehi
Setenapartida,
+2 Uorfenfon De dilacorijs dic ve fequienraStconcorcú.lfimaritos.$a
preferipriones.f.deadule.%.C.eoladuilrcri .C
ma.col.a.debentenim he dilstoriar antelitécót
¿cindidlisiuribastScin.c.inter monaller
Sind titula
quee dix . Se
habes hic, p
lisdeber con-
coltari in
(póder,ante qrelpóda puedeponer de-
fenfiótantefipara defechár al acufador
minalibussade Ao lies
delisquice ootrafila ouiereatal q pueday ler fegú
fdo pub iu. derccho.E fitaldefenfiónó puliercante
Eul.r. dea fi tenudo esderelpóderen todas guiías
dnicwerí. quí RIE ña
hocdicingos. 2laaculació fio nób,al plazo 3 le fucile
fpublico. € puefto.E desqouicrerefpódidofiel yer
vid.de jftaci
ro fobre Gfucaculado es de tal natura:
reflaciócin cri o a
Gfle fuereprovado, q deucrelccbirmu
minalibus; in
rentialirate,Senon ef celaxandustemsfido
femperiudox debe: faceresquod fecuriose
fecandariaf
Gem Bali
in tradtasmale!
¡foribus , quia in dubla
biper cum diipu-
vel contimptus.
'caccula,K vide de ifls
nd folueric amputetur
Sibi aan dex
A tradnfin. Sn
aluacufacióq lefazé, diximos mas llene Jocisvbi fere.
ramétcen la tercera partidadeltelibro,E — mittir ibídem
eltitulo deldemádadore3! demádado 9 soden tas
S ¿iatu. Si veró
en las leyesque fablanen ella razon.
cadderdos
per Ange Ar
partequas.
crimennon fe
ita imiagnú ex
: quo veniacim
ley. XVIT.Comoel judgadordeneyradelar=.. Fonenda poco
repor el pleyto dela acujacion fixlguna delas: na corporalis
partes non Viniere al plazo. E corporis
añMió juas rela
On veniendoclaculado al xotur
¡deiuf- Ad.tits
Soribus:vehic $e
extranaganti, Lo
innuitar:S ha turpi
ad repriimen-
erte,o perdermiébro,orclecbirotrape= plazo q le fuc puelto para
a
dum. vbiBar. — nacnelcucrpo,el fjudgadordeuecatar q E relpódera la aculació,deuc - bernrindic. 1. lbuinsi
a elaculado fea guardado<de manera G [EN E cl juez pallarcótraci fegun CE de SS
probatiomibus fepucda cúpliren cllajulticiadádo loa dizélas leyesfdel titulo de los emplaza- de culto, reo. tit,
faétis lite non
contellutasnó
polléz accuf
caualleros,o a otrosomes dq lo guardé
owmetiédolocn lacarcel dóde pueda fer
Angel
bin
tracta.malefi=
miétos.E fi porauentura viniclle el acu
£ado,e clacufador non parefcic!Te, gnin
ca dam: bié guardado toda via catando, q le dé viniclfcal plazo, clfudgador lc puede A dE
lin. fima- iLó o ñ6 a : z 1 te famapubli>
aia Ca tal prilió,o guarda fegú q el ome fuere. poner penadepecho,h fegund fu alue Se
aceul.nonpol. Caen tal calo comocltenó deuc ferda — drio,cfazerlo emplazardecabo * feña- $col.17. 8:
Quid autem dofobrefiador,en ninguna guiía. E la
landoleplazo2quevenga afeguir fua. pate quib?
Grcaspratens E plo a a mtonius fide
nolit liremcó Manera cn ¿deve refponderclaculado cufacion, e fi acfte plazoFnon viniere, —iubir : vbi Se
tefarit video vi.an vnuspro
Balánd.1.col.9:C.quiacenfanó polSiper Bárbilupra.Scin alio pofitfideiubere,Scqualiterfideiufio debearconcipia3cquomor
dlerurfedefendere hd
co.ti.C.quomodo,
paret,Sopponir
Ipondelibello,S contefter
ticu.Bald.n.l.peremptori
itemconteita
g.lur.SequodnoterB:
¡auét. ar
riudex.É: quid i
«dicit, gonon
et llarein caro
par.vbilatias de hoc.
log.arden Mi dicnoturcómetarientes,habeshicquod liceo
biquisnonpoteftrelaxari fub fideiulloribus , quía pora
ell corporalisporesic tamerciazarifub cuftodibus cómentarienfibus.
quosyulgo dicimms,fadores carceleros. ék adde.).1£f, decutlo » teo.
tlafimpracit,5.C.co,l.ad comenentarienfeso . vbi Cymes Se
tasventcelus offer grane,tunchocnon debererficri:fed in cara
cero Evincalis derinenduseller,vehabecarán ad quod adde gue
in hoctradit Rodericus Suarez,invitima repeticio.legum fori cátra-
EtatdefideimlToreín canfa criminalifolio.7.qui dicitfecuriorem pra
icam efíenciftud fat nifijam publicas axellarionibus. $ ira q íá
dorencaturiadex,quinonrelaxatreum ab fideiu(loribass d ibidé
ep cantifacicriudexaflumensápprobaroresillorum fidciuTorú . 8e
aduerte«pcaptus de mandato regis non deber relaxari fidciu/Tori-
businili manderurárege.la4.cita8.z.parti.ex quo inferoibiideelTeh
caperetur pos literasrequifitoriasalteriusindicis.
Ulex.A 11,
wAcculato comparente,fi non cópareacacculator , arbitrarie punitur
peciniaricer,deficitarusnon comparetyabloluitur reus ab ¡fláta ju
Aimee parefipfeampllsscrulise el S(oluereepeta; Bercial
8cinfuperregi quingy libras auri:Se debivurpro infami: qua detéruie
acculationem (nelicentia iudicis,acculoto veronon comparentepro
cediturcontracurn uta tenoremlcgum.fupra.;.par.tito7. lindo
£ Quaslyes,Videcciamin.l:zxita8.par E
E nonparejiefe.Concor.cum.laquicrimen. Sc LGca,C.qui accula.nó y
pof.8.L..C.adrurpir8c.l premaricationis.5idde prawarica Scene >
mend.Scnotapradlicar hulas.l. qualiter debear procedi contra ace
culatoremablentem percontumaciaminam glo.K Dodo. vario mos
dojnhoc loquuntur proutvi.lere potes perSpecula: tul. deaccu=
farione.$.quintotraétandum ell. Siperglo(T.Bart,8 doton.l.inter
acenfarorem.f.de publiziud.8cin.l.qui criaren.C. quiacculaenó pof.
h Pena de péchoIa.l.viderurintelligeresl.quicrimen.C.quiaccalanó y
pol de quahaberortum,qilla punitio extra ordiné, de qua ibi pro»
verevelprelumpeneconiterdeinnoc wfariScallogatadhoc —— cedatproptercontumaciamaccufatoris:non compar in termino
Ta nova quandas legen Toletiecullodiacamenin qua deberponi nobilis, —— primoprefixosin quotamacculatus,quñacenlacor debebant cópare
dis 4.2it.29.Juftá cade parte Ed seporcayeso Turpilani Balieprocedao quando montura
Eire S Usb fador Habeshicqpnoneftrelaxandas reus (ub fidiuforibus in fecandocirarionistermino non cowxpasuit ad profequendum ac»
bro..
Jocrimen ell tale pvenitimponenda pocnacorporalis: adde.l.
Disuspius.Mdeculto.tco.Squz dicoin.l.:outitu.29infracad.paraSe
an cúilmponitur pro maleficiopoenapecaniaria, Zin defeAÚ peena
corporalisreusdebear laxari daris idciulToribus:tangir Bar im item
Liberatur.5.quiparatas.T.quibus wodepig.velhypo.lolvi.Sdidtg
Maruti dicie q condemneturin certa quantitate,quaní (non pote»
sicfolnereamputecur (ibi pes:tune daris idciu(Toribas idoncisadeber
um tame (int fideiullores,qui nó babéw.bona veriiniliter
perirara:fivero flacutú dicar q condemnerurin cerra quantitace, quá
finion folueritamparetor fiDipesstuacnó deberrelaxari fub fidciullo
sibus,quiapoller ee cpnegpiplenec Bdejulforesfotuerér, quiquam
finelocuplesores,vidbilatins pere vide eríá de hocper Balsin.l.dara
+. 3dicit y liflacurú dicit yhomicida
in e£cú,Bclinó foluerf infra dece dies decapitetur vel per
ispiltud maleficid, dicivorcapicale auentaspticudine, $:po
$
enfarionem:glofT.tamen 8 Dodo.intelligunt.d. |. quid pornacxera
ordinariaconcurrarcodemtempore cumalijs,vi.perSalycin.d.Lquí
crimen. kk tenementiillam.partitarum volétein, quod poena estra
ordinem non concurrat cum poena turpiliani, nepro codem delito
duplex pcenainfligaturivetradebar Specaitul.de acenfacio.$. quin.
rotraftandum.col.:.quod camen limitari poffee nifi aliqua qualitas
aggranaret contumaciam, vt vtraq;peenacócurat: ve declaratSalyco
10,d.L qui crimen.col ;.ver.ego credo,
1 (De cabo.Noracrgo acculacorem citandum,priufquam reus abloluas 4
tur, Geli accufatorfuerircontumax, in non comparendoin termino
przfixoacculato:vehic:8cin.d Lquicrimen.Eo5quelfcocpipha
vium.Speculawvbiluprá.in prin,Ecin.c.licerwvbi Abb.cod:ticuluvide
Bal.inl.fiacculatoribus..q.notabi.C.eo.
L Grlaz.Sufiicicergo vnicacirario,culuscórrariúcditerglo MG. Doa, $
dicantinad.Ljareraccuficoré.Scin.d l,quicrimésSc cum hicnó expr
Titulo.I.Delasaculaciones. 9
mar quodinteruallum,(eu terminúdebeat haberciflacicario,viderur— fuumámalishominibu.L.congraít Mdecfi pro Life partitaram
<phoczelinquacurarbicriviadicis:S ficerú fublace opinionesdiuet=— vulecontra, %apertios Latita nendemp.r. ideo rene ment
fa,quzin hoc erát,nam aliqui dicebant,p vniusdicizolijp triá cierú g dnebelte.Exittovebo cúleqacábas hos sexi ad. deliquisverá có 2
ali«ptriginta Screquirebant plura edicta (eu plurescicaciones: ve vis prehenforá.collizicur qu ipásnópotelt capioniliprimociterargd An
debisiAocis fupraallegacis,debectíicalisvnica citacio elle perempro — gesrepuraensrancuibidoX Himitarnifiioueniacerin Lagranti crimí
maycafsizna- me, ve
tione dierú o 4 E S dicem dul
quelibeciae ninfecmbiare clcufarapor alguna razó Vyendofedellugaralgun — cacor.lucapites
valloextribus — derecha,dcue el judgador dar por qui- $) ome defpives que fuelle 51. a
eos e tobalaculado,quanto enrazon dela de $ | cufadofin licencia del fud egaepes:
duceturadcó- — manda, que auja cótra el aquel quelo a ACER gador que lo podriaapre- — auc.vtiudices
cia culo,c fazerpecharalaculadortodaslas — miarenalgunadelas mancrasfque dí- ps det
gcdiisgloss defpenfascelosmenofcabos, q vinicró — ximosenlasleyesantedelta, o fi fac firaré.cueciali
doño., alaculado porrazon de la acufacion, e fercbelde,genon quilicle venira la viagñcimé
6a dsfenfar.Con ps Grralecui”pos
' a dendeenadelantenuncadeucfer oydo — aculacióareíponder al plazo quele fue ops
Linter accua» fobreaquelacufamiento.Eaun masde — pucfto,ofi vinicfle arcfponderal pla- aictiuavbici
7 drequir ay Uepecharalacamara dlrey,cincolibras 20, e defpues que ouicíle refpuelta fe laos
infticiaiudi; deoro,clerdado porenfamadocparafié — fuelle! que non quificiTe feguir el precedétecon
nd pre,porquenonfiguiolaaculacionque — pleyto, fafta que fucife acabado, man [cius crimiris
cere $e decla aniacomécado,cla defamparo fin otor
cl
S fogam aniipes
damos que en qualquier lugar de ret: quia tune
marAbbánes. gamiento deljudgador. nueftro Señorio * que lo fallaren de- indices infor
cet. fupergl. e E narione prias
ardeacenta Be Ge. XV10,.Como puede el judgador fazer re= — [pues a elte atal quealsi andunicre fu eeftibus /
o cabdar el acufado fi fuere en otra tierra yendo , quelo puedan recabdar Y e bitapfine alig
culatori hlen= citatione ver
tiúyveibidéba hi balí mittunt
beturin dict.c.licer.Sinfriiniftal. ad capizdumreum,que praéticaprobaturin..2.C.deexhib,reisevbi
3 < Lorjpenfas.Cócor.cumad.l,quicrimá.S videibinotabiliter per Sali. perSaly.Ecpercundein.l.abfentem.col.2.q,3 Cade accustradiceriam
9 d Cocoro.Hrceltpenatarpiliani.lg in fin¿idepreua.que haberlo: Ang.Arciintrat.maleficioramin partciudex cómift,q Caiuspredi
cumnó folum,quando quis defificexpre(Te,Semanife(le, vein.Lpri- Gus Salijinquiiticitarencar.Scruadde.l.ttita.infraca par.
ma.S.fi quisautem. ad turpil.fed eriam quando fibifarniturrermi- h 4sefueffo.Notárecedentem á iudicio ineiudicislicentia,ita efTe cótu z
snusad profequendumacculacionem: Be non proléquitur, viderur e» nóvenireryadde.c1.8.qu5.8 gd habetnrin.caodeiudi. dvi
nimtacicédeliftere, 5 punivurila poena.|(iea.C.quiaccul.non pol: deqirgnotar Abbain.c.cófuluit.de offadele.Seper Bar.£JaCin.).qui
Sehic,quiafuprá dixit qpfuit citacas accufaror ad profequendum. — anteCalendas.fedeverbáblig.Bald,io.l.namicadiuusón fine, (f.de
Sivero citationóficretad prolequédujyy (ed vt veniatad caufam agé — - adope.dicitopominiscitarusáiudice Iezitime comparens, ef monitus
1Ncnonpanitar poenáturpilianiedextraordinem — diudice,nesecedatillicontiaras.l.quehicó Ah deretudi.Sperlo.Ande
arbitsiojudicantis, e reticitlomptus,vtin dic.l.qui crimen. ita diflin inc. ipoftquá.de eleCt.lib.6in nomella.Sec*dicit,(i mó fuie legítime
guitBartin.d.S.fi quisaurem. Sc Angel in.d.l.quicrinien.ego tamen —— Citatus,quiafinon tenetexprellacitatio,neg; tenebicracicá denon re
non bencpercipioquidinterfitintercitationé ad caulam agendá vel — Cedendo monitisvide criamper loan. de Plat.in.L.G quis de curio.C.
prolequedá,videcurenim imponiLverbis Senórebus,cótradl.1.C.có — dedecurionlib.1o. Sin tuzpar
snuniad<leguvnde verog;cala crederé eleidem, Srprocedere huius i €señorio. Hocdicic.quia ¡fe remibionesdelinquentiú,locum habent 4
Ldifpoficioncin.Anz,tame motusfaicex.d.l.quicrimen. vbiponitar— iniudicibusquifubluntvnifuperiori,nó inatijs,quinó tublanteBald. |
citationemfa£tam file ad caufam agendi.Bart.tamenind+s.fiquis — ¿n.la.Covbide crimis Jsopore fu (ecidomebiflaopinio Odofe.
uté.non poftsitiftud ad caufam agendam,fed dicit q fui citatus, Se que approbatacít de confuctudine,Scidem dicie Bald.in... pra les
non venitvndedidáciusdeberincelligi,quádo accufarorfuit citatus, ncis,la fegunda,in fin. (de oc, prat. qyiflis remiñionibus
veveniretad iudiciam non didto:vtveniretad prolequendá,velagen rniln terris, que fant fub vno principe gener:
um caufam:Sciilo cafa polTer(aluarieius diétumiBfic y refert, an
cicetur adcerrisarticalú,Íeu (impliciter,an vero citeturad pro fecurio
nemaccufarionis,feu ad agédumcaulam accufarionisstu cum habuen
vis malusocium,lacius confidera,vides eriam hic quod defiflens abac
culacioneante litemcontellatam incidicin turpiliazum, Scnimicam
B,nonautemin terris,que non fubalrernantarregimini alicuñus , Se
qpitafe haber generalis confisetudo, que feruanda ef, idem dicitBal.
in.l.executorem.col.8.C.deexecut.reiiud, (te remilsjonesnó fiñe
deconfuctudine,nilide locis,que-funt deeodem dominio: Ein códó
regno,velprafidato,(ed dejurecomanilecundum cum intoto ox.
quiareusiam fueratcitatus.vide per Bart.in.l.quabcum. ad torpál. bebieridebent,quia vnus ell dominustemporalis.(.Carlar.
perAng+Aret.in traéta.malefin parte neg; non ad querelam.i9.col.. k URecebdar.Inmuitita.l.quodiflacapturarealis fieri pofitp judicedo $
per Abbuinadulicer.de acu micilij,vel deliti, vel vbi alias cognolciurinÑlé de accufariore,licer
10 e GEnfemado.Adde.1.2.C.ad turpil. delinquensreperiarurin alioterritorioregni, icurenimporefl itari
Ubex, XVIII. verbaliter.vtinel.s.titul,libr.3.ordina.regalicárealitercapiedo vt Tre tiona
amDoftaccufationem finelicentiaiudicis fugiens accufatus , necvolens hic,fed quicquidin hioc (it deiurein citarione verbali, ve rradit Ol. rec.cflolo ñ
víazad finemprofequi item, poteftvbicungginfiá regis dominiua —— drald.conli88incipiras quericar.8 Bardn.Lrsa derequiercis.S ón 7.tit. lie
'inaut. Lro, qe
capis8cad locunmacenfarionis deduci (no accufarori refponfurus, Se
deiurecomplecuras.b.d .
1 £ Gotanerasa Ex hocverbonota, quód non folum deber Feriremifsio
delinquentisadiudicemlxci, vbideliquit,fed etiam adindicem do-
micilijwvelprorogata imrifdidtionís iuxtaca,que habencarin.l.s5ofu
* práco.Stene menti:quia.lluris communisin hoc de remilsione di-
Iponentes,uteft.Lficuis5.cum facrilegium.fEde accufa.8e $. fiquisve
rócomprehenforum.inautsvenullijudicum. loquunturde remá
cad locumdclidi.Schocnora,quiaBald.in.l.executorem,col.
decxcu.rei ind. impliciter dicirquódlicé: delinquens tria for
tibunalia, locum» fclicer delidií Se locum dimicibj, Sclocum origi-
nis:non tamen potelliudex originis,vel domicilipetere qp Gbi ren
mnittarurmalefa dor licériudex dei it.Keftracio differentia,fecá
dúci,quiailláiurifdiGiontoffendityvbi deliquit,reliquenonproce-
dútracioncoffenfs,fed quiafoluminterelt corúpurgare tersicoriun
extrauag.adreprimédi in yle.(uperparte Si per diétú.co. 2.
deliredekfalci.s.hinc nobis.cobalunaddi.ad Spec.it. de comp.
jud.ad.in citationetamé reali reperituresprefle cancuin,q nó farin
alieno territorio,capiendo perlonam,vtin.daantavenullliudícum. Se
fi quisvero comprelicnforam,8 in abrsabilla fampra.C.deadnlt.aut.
fiveró criminis.vnde intelligendac(tifla.l.eytalis captoranó fist ma
nujudicisdecrimine cognolcenús,fed adliterasejus fat per iudicem
vbireuslatirar,veldegit,quinimoexiflalitera poteftdici prob
quodin defenfioneni gl.in.d.1.f cui.5,cum facrilegiúifEde
citSalgc.in.d.aueg.i verocriminis. quod GnealiquibmsBcerisiudicis
decrimine cognolcentispefitindex loci,vbi degitfi velit, £ deber
hocvelle,ex vebanitate remittererenn captum ad judicem :vbidets
quit, 8fic quódpracedentibus diéúsliceristencwurex nuccbitate, ná
prácedentibusex vrbanitate:verbum ergo hocípnedan) quando nú
pracedútraleslicera:Qabitpropriciuxta.l.non quicquiddeiudi.l
Partida.vij. Bj
Setena partida.
veropracedátralestitera:tale verbúíellfupplendú pofint.£. deber
denecelsiratesvtin.daautó.ó nimiram,ficalicalu verbum pocimpor
tet necefsitaté,cue lex tendatad punicionédeliétorú, 8 purgandum
prouinciam malishominibus,quo caía verbú porellmpertar nece
tatem,vecradunt Bal. kLuo.in.lgallas.in prin.fhde liber.Spoltiu.
Ange.Arcr.in
tract. malefic.
ipartehacelt
queda inqui-
tio. col, pen.
aduzir*delantedel judgadordo fuerca
culado,o ante quien comencoel pley-
to,parahazer derecho ante cl, alosq lo
verficu. quid >
arco, kehoc — ACUÍArOn.
aperte decidi:
turán.Lucitu. — q[Zey.X 1X.Como deueclacufador lleuarades
agrede. Lanelaacafacion que Fiz cmo le puedede
Sa dAdrgr, Vi. famparar,
quaplen dis Plertasefeñaladas? cofas fonen
¿amin.la.tito .
q alpade |queclacufador, non puedede
Mlex.KIX, 228 lamparar, nin quitar la acula-
AmAcculatorvo-
ció“queouiere fecho,maguer el juez le
otorguedpoderio de desápararla.La pri-
merats,quando eljudgadorfabecierta
mente q el aculadorfemovio malicio-
famentea fazerla aculació, equenó era
verdad aquello fobre Gla fizo.Lafegun
dxes,quádo elaculadoes ya metido en
carcel'o en otraprifió dohareccbidoal-
lensab accula
tione delifte-
repotelte
centia judicis
per abolitio»
nédeli(tere in
tracriginta di
es, nihincali
D'in hac.L.ex
ceptisabra
Eb Qseñaladase
[«.Orumha- guntorméto,o delontra. Cacltóce nó
berála. Sal. podria cl aculador defamparar laacufa
a
abolitio . 8
vi.Ang. Are. Í
traéta, malefi-
cio. lu prene-
cion finotorgamiéto delaculado.Pero
fidefonrraninguna non ouielle recebi-
do, bié podria clacufados lefipararla
acufació,có otorgamiento del juez fafta
treyntadíasc.Fuerasendo,blas tefligos
cúfeques
2 cPdLa acrfacios,.
ia Á fua a
Gaduxeren, paraprouar el fecho fueflen
atormentados,fparafaberlaverdad de-
HMos:cacftócenó lopodriá fazer,maguer
elaculado Stelfuezlo otorgallé. La ter
cera es5fi la acufacion fuelle fecha cótra
alguno fobre traycion q táxiclle al Rey,
oalreyno.La quarta es,quandola acuía
cion es fecha contraalgund cauallero q
fuelle puefto por mádado del Rey, para
quatarintariá
accu/ando co-
gracos,cum.l.
Áa generali-
terloquataría
ciliustamáde-
betiudex ad»
mitcere abolie
tionem inter
cognacos quí
Ínter extrane.
os,vtin.L.1.8cibiBald.C.de abolitio.8 dicit Azo eodemttu.iofum.
¿plicecalias (emperfiillicirmm proprer pecuniar ab accofitione des
fitere,vcin-Lab accularione. ad turpil,$.C.co.l. li foemina.eñ cum
accuíat coguatos,velaccularprofequédo fuam,vel (vorúiniu: de
perpecuntádeflat,bipermittis,dímodonó acculauerat per f
Jaciá,quia quito facilius admitticur, plequendo fuá vel fuorú iniuriá
tanto magis. eftvenial dignu: s, Sidem cum accufar cognatos ob reti+
dan amore propinquori hoceriamescedarar . 8 idem voliegl
in.d.1.>.Bald.ramenibilimú rar, Sincellizicin criminib%in quibus, Lic
tura eltrranfigere, velpacild)quncenimiener pax de concordia red
ditaperpecuntaco,quiateddlturde propriainfuria:nó dealiena. Alt=
ge.etiamibi diciedeclarandoillá.l..qplicet accuíans de crimine profe
Euendo(aá,velfuocúioluriá nó pobitpetereabolitioné accafationis
múliprofilucritadeam pererrort auttemeritaró,vel caloremitacúdig,
camien in accularione deduxerataliqué deprolefuzz agnarionis, ve]
coguatignisiune exiar 6 cócurrentealiqua diétaricanfaró primo
petrareabofitiong.intelligendotomálemper fecondúeú,qfineq¿per
€ comlarioipezacionedto Aden ear callada q acculoass
confentichatyvellalianallá dánum. palfuserat,nequaliquá fuftinue
vatinfurió,Sclicvult Ana equlia: dara pecunia hos cafusled tu
tenediuumaliScAlzo.neo]vidlilovera hana Sello Dal ve
procedatincriminibusjn quibuslicitú ell traofigere»mam fecnndum
Azo.wbiluprá.po'Te,vel non políe cranfiziyrebeétu acculati dicicur,
nonre(peéta acculatoris:in quo fempere! á
defitlereznifiin duobuscalibu
velaccufauericprolequendo fa
0
d EororgueDe- 3
ber enimpre
ftari abolitio
cum caulíe co
guarden frontera,o enalgun caftillo,o
encamino,o en otro lugar, Stle tirafle
endefin fu mandado defamparádolo. o ULA
Laquintacs fila acufació es fecha fobre os abole
- algunafalledad',Lafextacs,afsicomoi
fucili fecha obre auer que fuelle furta-
do,o robado al Rey,o algun lugar reli-
a
as tenudo esclaculador de feguir e de
ad acufacion que fizo, e fila de-
ampararedcue reccbirla pena que de- *
via aucr cl aculado ¿file prowaflen el yer
ro de que leaculauá. Masen todos los
otros yerros de que fuelle fecha la acula
cionante deljudgador,puede la defam
parar el que lafizo falta treynta dias có
ototgamiéto del judgadorfin pena,cel
fuezlo deue otorgar quído entendicre
queclacufadornon ladelamparaenga-
ñolamente,mas,porque dize que la fi.
zo por yerro:e lide otra guifala defam-
parafle deueel aculador auer la pena
que diximosen laterceraley ante desta:
fueras endefi fuelle de aquellas perlo-
adturpi,
1quacaule co
gnitids debée
verfuri qua lea
hada
currunt
Adielitiscóte-
lata: vepro=
batin.del.falla
citer, qu ante
licé cotellarás
ve tradie bi
Bald.reusnon
tradifcullodie
dusyvtil,1. cie
cafinem.Cade
exhib.rcisin-
telligédo deca
fodía, quarfic
in proce/Tu, Se
erdinario iudi
ciojnen deilla
quí fieret cx
ofiicio:8cquid
nas quediximos en lasleyesdefte titu- e
lolquenondeuen auer pena, maguer cóteltatás
non prucuenlo quedizen en fus acuíla- Vi-perbarin
. 1.quefiriiad
clones. turpil, $ que
dixi'fupra eo.
IL. X X.Comonicacenpena aquel queaco Je7etpcrbal.
3 in.la.co.3. Pf
Jalfea otro quefalfaffela moneda del Rezyma- — Rágah acen:
guermonlopromaffe. fator.C.quiac
%Culando vn omea otro di- Stfamon pol.
Enct.qhp
ziendoque auiafallado mone
ceflus cflerpu
da del rey, maguer non lo pu-
Dlicarus,tune
nóhaberetlo-
cum abolitio,
fedomnino debetveniread difiinitiuam perrationem.!.de quare.fÉ
deiadi.fecundumBalin.d.l.fallacirer,
£ al Arormentados. NÓ exgolufticeretfiteftes efsérfinetortura exa.
tiadexcludedamabolitiong,vt SenoratBal.in.d.!.fallaciter.
ergo pfinttorti,vehic,8: ibi, Suncin corúiniuriá , Sepr:
non tener concordia partiú:eistñiconfenciétibus,an polsirfieri28t vi-
detur q non,ex quo lexiubet procediper iudicéin examinatione Ec
punitionecsiminis,vein,d.|.falaciter.cótrarió ramen vule Ang.Are.
n craéta.maleficain parte,neqz nonad querelam.co.23.
5 Cal rercero.Vi,iltoscalusinad.l.fallacicer.cum gl. 6
h Ora/edad.Adde.l.pe.M.adturpil.S gl.in.d.Lllaciter. 7
¡ G2lacrfado.Non ergorunchaberlocuin pocna turpilliani,exquo funt $
criminajin quibusnen concediturabolitio:(ed poenatalionis:vtin.l.
fi.C.cod,
k Terceraley.Cin quinqylibrisauri,Ecinfamiz:Scli com defiftentia fi- y
neabolitione cócurrereteriamcalumnia in accufanre,viderureciá pu
niendus;vtcalumniacor.aninprin.8cin.$.fiffad torpil.
1 Gan lasleyesdefictitulo.Vi.in.la.8cibidixi,8cin.1.6,8t.l. proxima cú 10
fequentibusduabus.Sc.26.
Ulex.XX. y
Acculator defalíamoneraprobans non punicurahad.
2b
aoSi teltare r in
Adtit, C.
decalume
nia.
amPotelt accufatusante!
Titulo.I.Delasacufaciones.
Agron lo pu diefe pronar.Et (ic Apraclumpra calúnia exculatur, eo q nó
probarnó ab euidenti,vtfupraco.in.l.6,8.1.2.C.quí acculinó potidz
terterAlbe es5,C.de falía monetain,l.1.de quailta fumpraef8r bi enim
conftac de :calumnia,nullus colorcalumniantem excular vndeneque
Eauameg nefemiplenaprobarioeque prefamprio:quisownialuce
vetitati ft .ccú:
bune,1. A. Cul
Could Bala
Áidepe ba.
Angaód, fala
diclle prouar*dezimos que non deue
auerpena porende. Ecfto mandamos
porq losomes por miedo de pena non
cirer, Cc
lú.perte sbi.. dexen de acular de tal yerrocomo cefte.
aodpeslo.— Cacscolad la ñ
AddclapecCs Ca es cofade quepodriaacacícer daño
defalí.cuone. . 2todos.E porendetenemos por bieng
gadavno dapucblo "puedaacular atás
les fallarios,fin miedo depenaporág nó
puedaferencubicrtosenningunlugar.
MlexX No
tellamérc ¿vel
extra dix itali
quemeño cei-
Mae FLey.X X1.Como aquel que faze acufacion de
diffes8c harres
los que ouieffen muerro a aquel quelo cfiable-
seus E
afec nomi= feiopor heredero non cacenpena, maguer mb
mac per pueda pronar la acufacion.
latorem: licet— 53
Vexádo fealguno diziédo
Gfuláomededieraacomer
oabcucryeruas,o le dicra
678 feridas porq murio, quier
AI
15 probetex=
fumpta calum
via, fed fi ex-
traneus Dueres.
accular e lo diga cnfu teltaméto,o de otra mane-
nominacá E 4 An
Gcalo, Senor rapaladinaméteante tefligos fi aqi qes
ras eftablefcido por heredero de agl q fizo
imilizudine
tal querella,quiliefle acufaraaquel que
clfinado nombro:quefe trabajara defu
Concor. cum
oncor zum muerte,poderlo ya fazer, maguer que
Sol. q ch :
¿SE de bon,
ertcaScrenementiiflam,l.parritarú, queropúi
norabñ,gaffridiusloquebá
turdicll.iuriscómunis.vehabeturin.d.lmacer.d%.l,calúniz.C. deca
Júniato.Sd,|.quí cú maior.$.fi.loquétes de matre vel pare, velfilioz
SelicAzoin.d.L mater. Sgloin.Juathletas.facalúniacoraf.de his qui
nor infm.dicebárhoc elle rnimiáperfonarú propinquitaté:
fed cura fitgratiaex.empli diétumiidem eritinalijs cognatismouenti
bus fe ad acculandum ex nimia confanguinicate:(eu propinquitate:
¿efe mpecintellige:gpin cafibus inquib*exculancurintelligiturá pra
fumpta,nonab euidenti calumnia. ve dix fupra.l. proxima,
Ulex.x Xx] L.
ensiam de crimine mortis, aut mébri mutila
tione,ráfigere:quialicitú ef cuicunque ppriú fanguine redimere, Se
perhocliberacur apcena corporaliznilifitadulteriúslicer pofsitvirabl
quepecaniaparcerern caterisautem criminibus tran(igens haber
proconfeiTo, Sk punitur de maleficio » mili fir defalftare acculacus quí
non damaacur:nib alias probetur:led (iaccularusfictráfigens, prober
feinfontem fuille,vel fecifTe ad vexationem rédimendam,nó habetur
pro confeffo:imó ei perentiintra annum,rellituer acculator quod re-
ccpirquadruplacum,pofteaveró fimplium.Sclicer reus pofit tranfige
xe:acculatortamen punicur:velipraco.titu.r7ah.d.
«1. Acsf4dos.An ergo requiratur ve difpo.hwi?,Lhabeatlocú(quatenus
«ifponit,q pertranfaftionem fupercrimine ingerétenoenatn fanguie
nislibereturacculatusá poenaco! orali,putlatius infra dicetur)vtde
Edo alta laca (aller enana Red avi
detur quod (oficiar ralistimor,ex his que habentur 8 notantur in.
2.C.de tranfawvbitimorfutura litisidem operator,qipíalis (ide pra-
fenticfler,efl emin porétia ppinqua, $: habewar proindeacíiideffer,
vetraduntibi DeciuséeTafon«qui hoc comprobant peraliqua,que ibi
sado osvide 8.quia militar eadem ratio ve quis pofic fanguiná
£uum redimere, $ paria funtaliquid timeri de prafenti, vel verifimi
teriofuturum.venor.Abb.innoto.queltione.in.c.peruenit.dearbit.
vesfi.8cex hoc/Eegla.nota.SidEvidetdicendifi peedereriudex per
viainquificionis,quiatalisinquifitio fuccedit inlocúaccufarionis, Se
Sapiceiusnaturówvevradit Bario.Linfamé.f.de pubiudsBal.in:L.reos.
infinc.C.deaccula.Siudex inquirenscencelocum partisaBal
parentis.Cadeteflibuss
tentistranfadióemincriminibusingertóbas pos
1O
£ UT erros.Ex hocverbocúfequécib” pater difpolitionghuis.). permie
i S fanguinis proce: ?
dere.fjuecrimen (it publici,(iue privat ex quotalis pcna veniatiá
ponédafuntenim priuacacrimina que fanguinis poená ingerunt, ve
fucilecitraño.Efi porauentúranon pu
dicfleprouarla muerte, nóle dené por
endedar penaningúa. Masfiel fazedor
del teftamento non nombrafle a aquel
quefe trabajara de fu muerte, fiel here-
deronon fucfle pariente“del finado, e
quifiefle acufar alguno de muerte del
quelo fizicrafu hercdero,poderlo yafa
zer,mas finonlo pudiera prouar caeria
en lapena que cacria el aculado fi le fuel
feprouada la mucrtefobre q lo acufo.
5
GZzy.X-XI1..Como aquel quees acufado puede
fazer auenencia con fía contendor fobre el
pleztodela acufacion,
Caclcealgíasvegadas q al
¡gunosomesfon acufados*
detalesyerrosf, q fi lesfucl
fen prouadosq recebirians
jv.ltina. fade
priva. delic. l
inñuriaram. fa
deimiur. Sine
Mittitaco. $.in
Comm: velfi
per flatutú p
fastolmpones
xeÉ poena mot
tis,velmutila-
tionismébri,os
tenoltur náq;
qualitas pong
non ticulus cri
minis.L, quod
ad ftatú. fl. de
pornis.
UL Que recebi- 3
than. Quid fi
aceufator 2c=
cufouit de cri-
mine,quod de
fui nacura nó
ingere pam
fanguinis,pe-
ctáin aces Add, ton
fatione impo- figere ,cú
mipoenámn fan alí illtus
guinisjantane titu.C «de
esiclicita tran tránfaéta
h dDrmiembro. Ap ¿pbaturopinio Cyni,
faftio2Alberi.
in.l. tráfigere.
penaporellosenlos cuerpos Y muerte
o deperdimiento de miébro : -eporen-
depor miedo que handelapena traba-
qua.luilta fm
pra elt colusza
vervicé quari
tur.tenerg fic poltOldradú:8rfic q magisin(picial gd petícur,quá
qddebetur.l.cúquedipuella.s.fi.ff.deiur.ormjudal.gdlibellú.C.de
£id.inftru.8jure.ha(,6lli:1o.iulle em timetacculatas,cúiudices qñq;
poenasexcedút cúmultispraflantibus op? fitexéplo.l.autfalta.$.pe.
IFide pornis.«Scaliqñ criá defacto rm Selinciuftacaula per imperitiá,
vel Ceuitiánmihi ca videvur dicedúrichoc procedere,qñverilimiliter
exiufta caulaiudex poffetinfligerepornam mortis vel truncationis
mébri,nó fi defadtopofler.facied.amplioremán fine.Cadeappella, $e
clan (atoris,q tranfaétioliceretvelne,qd el
fer ablurdú,debetergo infpici,q dins difponit panama fanguinis vel
aliamimponzdosnó qd acculatorinlibelio perar, Sc fi deiurecói eifer
pocnafanguinis,é p flatutú elTetpecuniaria,túcnólicebicrranígere,
quia magisex parnz impofitioned flawro prefixa,á ex cri inisnas
tura dijudicari deber crimó,fecúdú Gandi.in tradt.malebcio. fub rus
brica de tran(aétio.fuper maleficio.verfisquerit Guido deSuza.Albes
é«cateri Dofto.cómuniterin.d, Leranfigere, $e larisprobacur hica cú
dicir.recebirian,li enim recipere non pollenc.non tenerer tranlaétios
jo ori-gin,d.lcranfigercte q,
puerúclicitamelle traníactioné,nó folú vbiimponif poena mortis. ve
in.La.f.de bon.corum qui morte libicófci.fed etiam qñiporna mutila
tionismébri.Bidérenct Anto,inscutdecoll, dereg.nec obltare dicúr
aliquajura Foró.que in córrarióipofTentallegari, dí ponút que fune
criminacapitalia,quiare(pondet e olimifta poenaab(cibionis mem
brinoniamponebatur,eo quia nolebanthominesinutiles , elle aptos
ad comedendum,8cnonad cperandum,non ergo proceder hocin fa»
Migarióc fuflium,licer Salivin,d.).tranfigere.8.oppo.idéefle volucrita
Bal.tñibi temuitcótraricoS.diétum Bal,videturverios p ¡flamel, que:
15,6 pótinducipro opinione Sati.cum dicitinfesiusepero fi la acu
facionfucilefechalobre y erroalguno.8:c.ibimas de hecho, o de des
Merramiento,£ccñin hocfitvarietas opinionum,cum cafus acciderit
foreéampleétenda efTee mitior:maximecum Sk Alex inclivetin opi.
Saliunec erjam pcedetvbiimmponerefpocna pperui carceris.fcdm An.
to.in,d.<.1de colladeteg.licer AbD,ibivoluit cótrariumnegsvbiim=
ponereturpcena damnationisin metallú,pront vult gl .in.del.tranfige
es que communiter approbacur, in cau tamen quo clericus venirer
tradenduscurize feculari licitww erir tráfi ic parna Incriisves
niatinferendafecandum Anto. 1vbiSIcan.de Anania.col.9a
Partida. Bs
Setena Partida. '
52 Uosuenencias Ci Ratim dicit(pechandolesalgo,) videturifa.lavelle
y nó procesar hocinpa to gr atuico,Scideturtequi opimion¿illorú,
natléranil ¿lodbi.Sido
crané ficliqui
dum(iuenon ee
liquida curia fan fede fazer aucnenciasacó lus aduer-
fpecie rradune (arios, pechádolesalgos,porq non an-
ENS ES den masadelante encl pleyto.Eporque
$ antralitio guifadacolacs e derechaquetodo ome
futaluperval pueda redemir fufangred. Tenemos
neribus exten >
daturad mar
tem:Gandinusio.d.fuotraét.S rubrica detranfafiióibus Spaétis in
analeficio. col.s.verfiicemlibijcioaliam,Scdubirabilem quietlione,
mouetiltamqueflionem,tendewm dicieqd kcundiopinio.Guido.de
Suza,cóiteraliorú dottpadtio veleranfadiio fupervulneribus mor
tiferis:non noceatin accufarione de mortesSibirefponder adal. hi
feripuurz.Sc.aifad.l.Aquil.undcad cautelam pacem dicit ellefar
ciendam devalnccibus,S: de morte, (¡fublequererar:vel deomni $ to
to,co qátublequipoll:c.vidbilatépereum.cumopinio.etiam Gui-
dostrantitAlbericin«d.leranfigere.ccl.y.verfi.Sprimoqueritur. vi.
deaseriamperAnge.Arciintradt.malctivin parte comparent inquili
tointermiso defenfionis.vbi hoclimitar Sclacelligit.
6h dconfusaduerfarios.Intelligendú videtur de offentos velciusharedes
ad quem vindida principaliterperciner.pro hoc.l.fepulchri. ff. dele
pul.viola.debetenimellein confideratione,qdisad quem Ipeétac do
dolortranfigarfuperco:fienimelTer quidamextraneus póviderar q
ifla pracederent:lalrim ad precludendamviá alijs.veán. ficus.
dem.fEideaccu.velariostangar infrain gl.fuperparte,penaen elcuer
posvnde (interfeátusplures heredes reliquitaviderur q in tranfadtio=
nefiendayrequiraturowniú cófenfas.vecradit Gandi. ve fiupra. col.9+
Verli.poneltatuto caucri.Albeán.d,eranfigere.col..allezans.lai plo
bus, de lega.a.0és endenhrzredesin Colidú(unto(fenfisnon ijtur
fufiiderpaxabvnofiGarecidú dodto.ida.Cadeliber.8:co.libe.An
ge.Aretintradta,aleficiorú in parte cóperene dictiinquiári. cclo.1.
quem videas.col.».q fe refoluiccú diétis Ang, in acoWRd verb.
Obli.apaut arueñrequirenspacemab ha:rcoibustoraliterpo nam rea
mite gredúcólenfisrequiritur.l.perfunda. (E. del
iesfip tuto propterpacem minorerurpornardcla
ficiathabere pacemámaioti parce haredum.prowe voluit Bar.in.d.s.
Caro.cú tribuslimitacionib,quas v ipercú qui adduc
rabiliain iflamareria.Scadde Balvin.l.cú imer.Cadefideic
«Sc quia.col.pen.de his qui feundare pol. Scan fafficiar habe-
inflitucoinrecerta,vt per hoc dicacurbaberiab ha
dibus:Bald.quod ficin.cuin principio.colafi«delucce.£end.E omnia
hecloncíacisnecellaria adiflam.l.(iintelligacur, vedixi, quid refpes
Enpeenacorporalisomnibusalijs viaprecladacar,
y 6 Unechando lora Aperévides ploquigurdetrnlaiionenódep
ogratuito:we dixifuperiusin glo.fuper 'Scnimirí
fivisfiacin hoc inferiasfequíiror:8 dicencur , cuín id quod
foluicurex caufa ranfadtionisfitpars pana malefici; quod cellacin
paétogratuito:namvidemus,quille quitranfigitnó viderurdonare,ne
quedonare imellizienrsd ti fecus ellqigratispacifcicurl pres. C.
detraníatt.L;.8 ibiin (pecie notar Balvina6.notab.C.derep.hare ale
legans Azo.infumma.in(licu.de dona. gin .Giquiscb.fEderegua
jur.kxtubditibinotabileverbú, q Gtranlaciio elle fraudulenta, vel
fimulatasgptunccen(ewwrelTe donacioficar Spadtum,J.erf.ac bará
tepic. quidinfraud.parro.vnde(iid quod darerarex cauía tranías
Elionisefletita modicú,qd mullatenus proportionarernr Fatisfaéioni
iniuriefed poriusvideatur eriyve foncteranfiétio:8cnópadtiprarui
tísnonhaberetlocádifpofitio huias.L.cum (abit dejemamáne poene
corporalisproptercranfaétionemevelacius flacian dicam bene tamen
facencum forte elletquoderiá in pagto grato index qui poftpin-
quifitionemproceditpropiciordebes ellicin pornaimponenda. Ye ele
tex.notabilis.SibiAng.notacin:Lii adulcrium cuminceltus.inces
Aumábi Sfaciliuslinemo reum pollulaneritaff.deadulrer.
3 d Ggedemirfefangre. Adde.I.in.Eodepra marica. SL. debonis corú
quimorclibiconfd.Sd. -Sán omnibusa.qy.glo.notabi-
Úsin.c.intercaterada. -L..titu.pen.5. pardo
9 € UT enemos por bien.Exifloverbo collizit,y iusnonú Nacuarurhic,nó
enim códicor ¡ftaram:llcalibus verbis la ecos antiqua fura
difponit8riltnd verbumidemimportar qd volomus:qd verbú a ep il
Latorepolituto¿nowá oltendit dilpofidonemvedicrglo.morab.in dle
/ menti.vnicade off. yicá.étin clementi.vnica.dererupermita¿Abb.
incapi.exrarione.de appellavlumonorabilidimo Scdidvabam
(tenemospor
Volammsalona
bumiasetouaminducitavtincle,
at, difponatur denono:quamverbá
i dic=xcrindulzesmus quod ver.
¡Sibi glo. 6.8 Cardisde celeb.mil
(aficeriara habennsdeverbo de q inducarias nou. ve
notatglo.in cieqpesliteras de prabend.cxin clemzdereza, in verbo
dejncepsidcin
dle-gencralem
porbien*,quefi la auenencia fuere fe- de “tato, 8
chaantequelafentencia lcadadaffobre qualit. cúalijs
tal yorrocomo elle, q vala quanto para a la
non relecbir porende pena en el cucr= Jentenciafeada
po claculado*:fucrasendelielyerro fu 4. Intelligera
d fententianó
Ka(penía vel re
disappellione.la$ Mad Turpil ea quer qanficrainvéindis
catam,érideo hoc dicte quiafiaperreiudicacafruffra tranfigeretar. LG
caulacognica. C.detrantact.l.polbrem iudicacam.fEdereiudia
y Uenelencrpoel accnfudo.Pro declaraciócillioso).repeceudafunt hicali
qlaex dicrisglo.S: dodto.in.d.latranfigere. quem. f.cffeétum opere
vurtranfactiofaéta (uper crimine ingerentepornam fanguinis. Kdo-
do.fiznanterlexand.Slalodinadltranfizere.ponunttres effeftus.
Primas, quianon imponeturpacra quingentoram (olidorum,que a-
lasimponicurcorrampentiaccularorem. juxta. l imperatores. ff. de
jurefitci. Sechdus,ganó habebirur pp cófello, putalias haberecuriuxe
tal... depra arica. l.cius quidelarorem.iprio.fdiur. fifci, Ter
tius,quiaifleaccufator cú quo fataelteráfadtio velpaétú in cafu hc
perimiflo:nó poreritampliusaccu(are:vbialiasex nowo proceflipof-
squi.fF.defepul.viol.iúéta,l.qui deflici.£E.ad Turpill.decla
limarit's.£i negauerit (de adul.Scin.d.tranligere, co.
fi.an añtralistrálattio proderitacculato,quominus aliusnó pobireó
accularezgl.magna in.d.lcráfigere.pertex.in.l.quicocen.$. 1. Fad.l.
Tul.devipublica.tenetgp ná proirquantú ad precludendáviam alijs
quá ghfequuntibi cómuniter do ét.volétes eriá q neque pfit, quomi
nus iudex polsitde novo inquirerecótra eum.vtin.c.r. decoll.dereg.
C.deabolitio.Guido tí de Suza,S mulúialijdoéto.vereferútGan
s.derrálacio.S:paétis.fipermalef.col.1.verffedpo
10.8, .co.verfed pone quellioné.£ Albci.d.
ss tenucrúrcontracium,imo,Gd his ad quéfpedtac
dolor,trantigatlap coc 'esfup quo pótrranfigi, $ fuam remitrar
injuriizgd precluditvid accalondiomnibusalijs, Se dicunt hoc proce
derc,quando oflenfus,vel heres clas cranfegic,(autem extranens pri-
moacculaucrit,Setranfigerititanc non pratudicerprofequenti fuam,
vel fuoraminiuriam. E itaintelfigunt.If cui. Sacildem.fdeaccula. 8
ad.),lul.de vipublica.X ad.Jofi maritusos.finega
in quibusfefondatgl. S communis opinio in. d.le
tranfigeresrelpondetur quod loquunterin adulterio, Seraptuin quo
nonlicetcranfigizó: quod nequeindex ex officio tali caftsamplios nó
ofsirfe intromittere de diétocrimine,vbi licita ell tranfadlio stenuit
3dem Guido:nam tranfaGtio,feupadtio que toleratar.á.J.tantam has
betefticaciamy8cauthoritatem:quod omnem iniuriam ctiam rel pu=
blica fu(uliffe videtursnam pax eltad bonum,Slenitatem.l. vna.in
principic.C.d cadu.toll.8: quia emo fineacculatore punicnr,l, referí
pto.$li quis.fdemune.Schonositem quiaaliasiftetranfigensdecipe
returauthoritaccal.vel latuti quod elle nó debetel. 1.C.dehisqui ven.
¿mper.lrem fi peenapo(letimponi,iam.l.tranfigere imponeretur
¡uod eflenon debet.).2. C.comnmnia de lega «cúilla.letranti
eresindiflindteloquatur,indillinéteGtintelligenda, fubdit ti quod
lipoteltasfuperillo crimine haberes ftatutum, quod illud debeat ob-
feruare,S: poenarn imponeresfecundum formamillius(latuci.Dro có+
muniveroopi.alo.Sdodtosallegantarplurayvleradiótas.l.Cquodiu-
xi publico non poGietali pattoveltran(aciione derogari.l.¿uris gen=
tiam.Slipacilcar.ScLfivnus.$,padta.SLinspublicam.ff de pact. Se
notatur pergloLinl-2fTaad Sy llamnaro ex maleficio non folum acquí
rituriusoffen(o,verum etiam reipublicar.l.licitacio.So quodillicitefE
depublica.£ quia maleficianon debentremanere impunica.l.icavul
netatus.f.ad.Jaquil.L.fiáreo.fEdefideiuflo.neque.l.ifla partitaram.
reftagorivideruropinioni cómuni,cián caiflud1non reperiatur decl=
fum:qdealis.(eranfadtio alijs accufaroribusmegyiudiciviam pracha-
dat:8t quatemus dicitvaleretranfadiionein,quantum ad euadendum
peenam corporalEintelligitursveeuadacurexillainflantia, Se pcia,
pertrálaftionemextinéto.|.frauris.C.d tranfad.nótf negar quinno=
vainilantiaabalio, vel ájudice pobirfupertalicrimine jochoañ. ve
declarar Bar.ipad.l.tranfigere¿.8 «4.0ppo. vbidoé%, communiter eú.
fequítur.Hecfunt que huios nta el intelletúredduntdificilem, €
cóxcerin pálatijs ci cafusoccurrit recuericur adiflá.). Sc pullulár dit
cultates,é< varictasintelle(huú in ea, Aperiatnobisin eius intellecia
fenfum, ¿lle qui aperuic difcipulis chnibusin Emaus vtiptelligerene
o
"
quel
aquella
Titulo. Delasacufaciones.
Eceipeutas.8ccerté nom poteltmihi non efe perfiafum, quin condizo
res huiusal.qué videruat varieracem diétaram» opinionum gloll. San
tiquoruna voluerintlegem facere dirimentemittam corronerlian od
nionum, prout Gepifsimealiasfaciunt: Scex mulds vexbis hic polis
ecliizo. Primoabciusdecifione, vtin hocexcludamuspaciuin ¡tas
¡lud
eniulicétope
retur elfectum
elle de adulterio?.Caen tal cafo como
esclulinis o efte nonpuedeferfecha auenencia por
Gus pacileéds, 4. : :
pos dineros, masbicn le puedequitar de la
mem iliius d+
Alantizsnentamen operatur,velibererzccufacum á pornacorporaliti
acculeras peralium.vel ex nono proceffuiudex inquilicióem Forme,
vndein pacto gratuito rermanetopinio gl. Scommunis,(as hoc con=
flarex verbishicpofitis(quenenciacon las aduer:ariospechandoles al
go) ve luprá tecizi in gl luperdiétisverbis. Secíido etiara colligo,qyne=
«querranfa tio precluder viá alijs acculare volentibusineg; ex indicis
ofacio nowanintlantiaminchoando,vel forté veterem pro.3quendo
proutvoluic ¡Raphael Fulzo.insdalranfigere per.L.2.Cadeabolitio. Se
tamipfe,quam Anz.ita dicin: confierudine obferuaris Sc dicir Alex.
deiure ellé opinionem fallentabilemscuitatur er circuitos inucilis, q
ellcencudin(tantiam inchoádo, Tertio colligo q..l.ifla aperte decióxe
tranfaíonewn fuper crimineca; itali valere quantum ad hoc, verens li
beserurá peenacorporali, S:cumindiflincicloquatarintelligostam
1cfpectn illius procellls,quí alcerius, q de nouo per alios vel per iudi-
emm inchcaresur: Se icgp in hoc procedat opinio Guido.de Suza. cas
Norúscue enim firratiotinalislicitui elléaccníato redimere (angui=
nélui pervianssranfachionis, Se perpecuniá corrúpendo aduerfari
veiajuribus de quibusfupra dk hic,Clita permictar ppetua debetele
$e veis talis promifio legisaliás elferinutilis 8: nullius veilitaris rl
¿to calis cant: finalis,que fui redimere longuinem funm. écinter alía
adhoc fictenendum moucorex didtisBahin.d.L.tranfigere,ad fi.cole
1. in prinéquendis vbi poftquá retulitinrellegtá Bar.ad illá). qued
rranlaciio opererureffeGiexclaliumm acculantis,S impediendipro=
cet: inchoaum:non vero quo ad alioseffedias, pura pocnzr totali
terextinguenda,(ub dit Balbizcverba. Ego dico ql. nollra in regula
afitemavina dicirtranfadtionem permillam ¿nótámen de cius effeóto,,
nifi quaten*incladitex virtute permibiimasomnes ergo.Jl.que paniíc
trantizensenanó habent locñin rezala permiGiua:Sed.llaqua difpo=
muntdeatijsefeftibus;mon includantar fub ¡Ra permiliione: quiaas
Siud efi perañitrere,aliud ef robur trálagiioni darc:nam 6 Lila darer
robur lequeretur y trálagtio eflerroraliterextinétivapoena: delictivo
Ide iniur Led li vsiuess»fianteiudicó.fFad Silla.].Dinws.quodmon
dicithac.I.neque aliquaaliazaliud ell ergo querere de permiliione Se
probibitione:x deiftis loquivar.L.noftra, aliud ell quarrere de valen=
tia Strobore:k deiflis ion loquicur hictextds cfuntverba Bald. cú
e:go.lifta particaruma nó folum difponarpecmitrendo tranfaciionéin
talibus cxinsinibus:veri eriam det robur cranfationi ,cordpedha,ve
reos ipanacorporalilibererarsvt bic habescú dicie(vala, Sc.) intert
claré.p.Lilta addiaicin hocad difpoliion.d.l tranfigere.chabemus
¿:dollantemillam.).volécem,vetalicalu, neque ex prima neque
exaliaio(lanciaimpontlam pofsitpurna corporalisScqrefpeóu om
iumtalis porna fic extindta cx roboretran/actionisiconfideraultem.
hiclezislatorjid quod/otucomelltranfactióls nomine aduerfasiosite=
cedereloco pcena que eratimponendal.icum.S.quiiniusiaram.
di quis cantio.facital donar tesy) Edo donaintecvirBevxor, Bes
seconferuntad hoc qua tradit Paris de Putcoin fuo tradia. [y ndica»
.41,cola.ver.an faétacormpolicione,vbiquaritan faéta compo
ficide periufliciarium devoluntate parús,delinquens políititeram ac
cufari 6 codem£o.col.1.ver.au ficópolitio vbiqueritanfi cópoliio
fiateñllis,cú quibus!icitnm eft, Se modo permilTo excludantur ali
volentes delinquentem,quicópoftititerátacculare de diéto erimine.
pro quofuitcompolirus2videasibi per eú dicérem, pi compolido fis
¿taficde volírate offenti,fenpartisad qué vindidta principalter peri
neta exdludanruralijinciiminibusin quibuslicita e(trranís io:Se
facitbonustexin, 1. quis dicac.Hde manumiBio ibi, dñs.Sc.ne
quemihi placecintelle¿tosillorúg dicirti fama particarúnibil adde-
ye adyetrátigere,Se q intelligidebear, prráfadtio valesesvtnóvidearar
cowictus de criwinereustran(igens,nó eri nccefTe cracad húe efect,
aliquiddicere devalore tranfaccionis:fuficicbar,yt Bal.diciriplafola
permiGiotranfigendi,namverdúillod(portade)deberintelligi qual
dicat,talew efTectú operatur.d.cran(act o,rtinde exeis Lxoborepar
nacorpozalisreo nó imponatur de crinúne :¿ftam ti cóclulionem fic
exifta.lclicitam,limitarem ¿cintelligeré, cquádo tranfagtio fadta fit
abeoyvelab cisquibusprincipalicerípedal»ar vindidtasprowt. dix fa
périnsin gloilfuperparte (con (us aduer/ arios) velfialins accu(amis,
Seran fegi,quod ipíe olfenlas(ciueric pre pcciyn , Sra onon
b
Y
ES isnorafiecadmittererorad acenfandú, Serenstranfa
etione nó ile liberatas ápena corporal. ficus Idescor
dinpra co. Sictetla Se liiciuerit deprocel «lonespre
barecramen interucnillecollufionem.vcin.l premaricacióós di pre
ua.l intra quatucriade diner. Srépo-pradariecmbctude coMadete
10.1ÍtoMgppa
d valet Var
de Parco.
disprá. iodo
aculacion el marido *fi quifiere , non
recibiendo precio ningío por ello.Pe-
rofi laacufacion fucile fechafobre yer-
dó yá
jusvidererar paíeoa gra
)z0) tune
exhisquecranit Bartolo
15.101 víqueades.(ll: quis áparence fuesman.Dalin.Livnqui. Cod
reno. dona.k que dixi in.Lé.cic.qin glo. fuperverbo dices. partite
TremSiterio li
enorme, Scqualificacam,ita q citra poenem corpons alla alía poena
fatisficererreipublicasmasm tunc nen oblfantetrarfaciione ¡impone
returpocnacorporalis.moucortamex diéis inno.:n capuudeconftita
vbiFelin.colus.Scacamoltacongerit, q iudicilicear eranfpredi.l.pro=
prercafumtermbilein, [eu properenormitarem deliéticó ex hisquas
tradicAbbuin.c.acliclerici.n prinápio«col.7.deiad.gp.c.com non ab.
Hhomine,deindi.dum homicidxtancum imponiepscnam depolitidis,
dio eflerita modica emendatióc data, q pos
cuitú,quamtra Mio: vedixi fupraia gloil: (pechandoles.
ni potiusdicetar donatio,qu: ie
Scnondezradacionis, Eceraditiois curia lcculari, into lligatur Screll
garurin homicidio non qualificasosita q nontranfcicio aliam ipeck
<rinánis grauiorem,puea parricidium alsalsimenttm,bomácidinm a
cerdos proditoric cum(poliarióe bonorun
patriam,vel interfiit dolosé pares, vel matrem.facices
ter.Cudeabolicio.in fine. Ec. t1.Cune (andtBapriftercz
beturabolitio accufacioniz in cala patri oppuignara,é als calib? exe
ecptis.dequibusibifacicetiá ¡fa.Lin exceptionezquampenitdeadal
rerio,ficut Scpofuit.Leranfigere.vbialiquidodo. extencít ad raptís
ex quo infertibi Cynuspolt Hugadela Fon. ficus probibicio ibí de
adulverio éxtendebaturad raptum,vtÍupereo tonguam fimili velgra
viorinon pofsiceranligi,ica á maioritacerationis, non poÑit tran
«16 ordinari prodere
ml fllaci
biprobi-
Iaperciiminelafz maiella.vel herclis,vel Gilibusisiverba Cai re
ferelimplicier Antodn.cade coll.dete.8ceriamloa.de Anania.co.
vbihoc videtur fequiinducéns:p cales exceptiaregulapo(lantexten ;
divbihoceadem ratio.l.ob.xs.cum ibinetasper glo(Ta
:Bartol. Cde
prad.mino.lillud.C.defacrofonéh.ecclefic,ad auvientiamade clericis.
non roidenalicer Alex.in.d.Lrranfigere.cel,4.verlisietinferebaro Cy *
snusvulecontrarium moras, quia fecundum magiscómunemn opinion
nem,exceptiojbi polita deadulterio,non extendituradraprum.Ltena *
quiatalis exceptio de adulterio, deberfirmareregulamio calibus non
excepúis.vtnotaturind.in hisaffade legi. $: quia ratio afignata in aduk
terio non militatiniflis cafibus: mile quidquid fiin raptu mulic=
rismagisplacerextenfio Cysi.Anto.Sloan.de Ana.fale? attéristera
minis huñus.l.paráitoram,quia aliásmaleficiacnormia, £ quulificata
remanerentimpunita:St exinde multa malafcquerentur. 8 ica audio:
prácicacilca,Lda (Us regalo coral egcimicas Satrociesicdo
tétide tráfadtione nó curatur,quoad liberarionem poenz corporalis.
40% adulrerio.Concor,cum.dal.tranfigere.Sccumil.de crimine, Cade yy,
adulter.Salsignarueratio perdodto,propterfrequentiam Sk enormá-
tacem criminis adulterijaX propter honorem macrimonij:
sú faner.L.fuper laru.C.de que fo. verraditSaly dd. liráligerc.in.ó.
oppo.dicens epratio eftimpudiciria per quaminducitnr(anguirisper
turbatio.Sex ¡isrationibus dod.in.d,l.tranfigereargunnt,an idem.
St dicenduco ía rapta virginis,vel viduz:poft gloMTábi que allegar. la
pen.Coex quibuscau(.fer premlib.accip. $ magiscómunis opinio
eltíecundum Alex. Si laf.sp non extendaturilla prohibitio de adulté
rioadraptumvi.que dixilupraglo.proxidnfine,nám taliter poffer
elTeraptus ezormisé:qualificarosst procedereralia opinio. de qua p
glo.£Jzco.de Aren.S: Hu.dela Fo.8Cyn.invd.l.tranfigerezve hefler
Taptus monalis,ve dicit Balin.L.C.derap,virga.notab.8 qp hic pro
hibetrtrí fgi (uperadulterio:intellige in adulterio vero:fccus in prat
fumpto,vaxta dilpoficionen auth. quisca.C.deadolquando pres
millatrisnaproteltatione,reperiturquis alloqui mulieréfecúdá lac.de
Bellovifrin corporeyñillaauthófumitur.ZÍcém Bald. Ang. di Salye
AlexasIalindlriligere. Ang if marc, 5 negauerit.iiade adulo
€ el marido.Quód inaccufarione adulteri poGirfieri remilsio per pas
Aumgratuitum.tenerAzo,Caderáfatián fumma.co.2.versin ctmbe
salibus.8-Gofrcin furmma.co.cit.q traxitab ipío Azo.veé: refert. AL
bericusin.d.Lrráligereacol.allegslin fil caula.. dclure fifciaG:-da,
1.qui coctu.$.tin.fhad.1.Jul.devi pab.£pro hocindudr Alberic,
smulta gratisfanelicita,que mó licóraccepta peconia.Odoficd? pi, rem
Jatusab Alberico cenuit oppofisiex gñalicaccillias dci cero. Bid
:amificrimá Caper quo cranfigererar elisevalde imita:
Setenapartida,
reneribi Albericusquiallegftproifa opiniones, decririne,C.
deadulr. SereferridemtenuideAzo.fibiconcrariam hs de
renifsionibus,AcarbicrisurabricellasBarain confl.175. inci ienti do
mincpoteltas Roche.tener quod licerfupercrimineadulterijnon pe£
firerapfigiad finemimpediendiiudicem quo minuspoli prolequi
proceflia in-
choaum per
accularore rá
figentés
ro alguno?que fueffe detal natura, cn q
nó merelcielle muerte, nin perdimiéto
de miembro, mas pena de pecho, ode
defterramiento, fifeauiniercelaculado
cóclaculador pechandolealgo?,fegun
que lobredicho es,porrazon detal aue-
néciacomocfta, dezimos que fedapor
fazedordel yerro“porrazon de la aue-
nencia, e quelo puedecondenar“eljud
gador, a lapena que mandan las leyes
quiavnicul
quelicecluum
rancorem, $e
inluriáremitte
res Scloquitur
Bar.tamreípe
£n adulteri,
quam adulto
ra, £cquomo- fobretal yerrocomo aquel, de queel
dociauecid ernaculado :fuerasendeíi la daba
beacuritta tz fueffefechalobreyerro de falfedad". Ca
terajifludere- entoncenon [e daria porfechordel yer-
docíTe verum
ro,porrazon de la auenenciamin lo po
drian condenara lapena,inon lefucíle
prouado.Pero (1 efte quefizo la auenen
ciapechando a fucontendor,lo fizo fa-
biendo quecrafin culpabe portollerfe
tam in adulte=
roquam in a.
dulteca maxi
mé flaate hos
dic.180,inor-
dinamo Tauro
In no. re.
ex qua relul-
cli tar Epfipar deenxeco 8 defeguirelpleyto, touo
avdib.S,
car mari? voi
ex cis, fiwili-
ter videtar Se
parcere alter
Escitoladulter,
$.finali.iT de
adultero
14 a Qsobreyerroalguno Incl
por bien de pecharlealgo,ficfto pudic-
re prouar, nondeue relccbir ninguna
pena, nin ledeue condenar por fechor
del yerro: antedezimos, quedeuc pe-
Guefitpublicum crimen, fue privatume
fi criminalites agacur fecundum glosBar. $ cóiterdodto.in.d.Leranfi
gero, Siclare decidicilla.l.yt parerin [equentibus verbis,quid tamen Ái
delichuménicin omittendo,vi.gloffán.L.2.£.ad Silla,8: Bain lofuris
gentinon.5.fedíi pacilcar.ffde pat.Alexan.Slafonin.d.l.tráfigeres
15 b dpechandole algo. Siergo gratispacilcantur in criminibusnó ingeren
tibus posnam languinis,velle viderusifta,l. q valeargraruicó pattm.
Sed tenecontrar.um:quia(olum ell difFerentia interpadtum, $ tranf
adtionem factaw in calibusprohibitis:quiareustrafigens videtur con
fiteidcliú,Eper hocefficiturinfamis.Linbci.deiurefi. Kina
fdepravari.infriifla.l Sol arhletasss..i,fEidehis quimos.infafed
ratis pacilcens non. l.furti.$.pactusft. fasquoad aliostamen elle
¿tusnon differantpadtum,éctran(a£tioznam verobiquemilitar ratio,
pnó valeant:quia verlaturintere/Tercipublica ,nedelita remaneñt
impunita.Iduris gentinm.5.fi pacifrar.ff.de paét. Sita magis coma
nitertenent doét.vetradir Alex. quem videasin.d.l.eráligere.col. pea
1S € GPorfazedor del yerroAddesdlin hilcicaulis.Midciur.fit8. quoniá.
fE.delús quinotinfa.8c..finaaTadepraua. vbi $: q habetur pro con»
nido. 8. l.ciusquidelatorem. ff. deiurefi(.Klicer trantafiiofadafue-
ritextraludicióyfidtatamé cófelsio que refultatexilla,habervim cós
felsionis faQe: in judicio ,ve(ufticiat ad condemnarionem: vefubdir
ila.1.8cprobaturin.d,l.ciusqui delaroré.tradicPaulos de Caltin, dé
: Ltranfigere.col.pen.eltautem darecautelam, perquamreus ictranái
h a habeatarpro confello, 6: conmicto,qreusel.exprelsé prote-
Stetur, q faciteranladionem cum acculatore,pon ex eo, q crimentie
veran, (eu q, crime confiteatar,(ed ve cuicce ditpendia luis. argumn.l.
minoribus.(fade mino. Skfacir.codileGras filinsacúibinotatisde fimo,
¿%hacfuit Tancretide Corneto in fua compencio(a, quéreferút Ale-
xxanalafoin.d.).tranfigere.col.fi.Albeñcnseiamibi.col.4. daraiá
cautelam adtollendum omnepericuluw, pin trumentum tranfatiio
isnon fiatad accufatorís,S acculati poflulationem,nec eisprefentio
bus:fed ad poftulationemrabellionis,recipientis nomine,8v ice cajul.
cunquecuíus interell:vel iusqui dicerecur,vel reperireturtale male»
ficium commilifle,quiadhocallegat Gandiin diétofuo traéta.Sctito
verfic.poneinculparam. kk vi.per BBarcho,Ceposcautela.40.
£7 d dLcondenar. Ex codem procellú Stnitantia, vtin,l.2, C.de abolitios
€ Gralledad. Rationem (pecialiterponit Alberic.de Gand.in.d,traGa. 18
8ctituscolu.1.quiaficut homo peretfutionem fanguinisanibilarur,lic
iviciumn fslucacisincursic»ad sábili inter homines recidit,quiapo=
omobinefide.iine conttiencia, Scomne quod non elk
exfidepeccarum efi. Peccaróautemettnibil.vein euágelio 104.6 fie
nimirum , ve
prmirtacurtrás
Ía8io. Cin?e-
via poll Hug.
delaFont. red
dit aliamin di
char el acufador! aquello que recibio
del aquatro doblo,figelo demanda fa-
flavnaño ,cfidefpuesdelaño gelo de-
mandarc,deucle pecharotrotátoquan — Ranltranlige-
tofucaquelloquerefcibio del, como a
quierqueel quecsacufado,puedefazer — ibipereum.£
auenéciafinpenafobrelaacufacion, al- ¿ Albericum
a £ Esinculpa, Ad 9
fi como de fulo diximos.Peroclacula-" de.J.femi.Co
deadulte.$-.l,
dorquela fizo cae enla penaique es pue
fla cn la quintalcy ante delta. Ello es
porque defamparo la acufacion fin má
fiabeo. ff. de
calú, gloLin.l.
tdepraua.
l 8 Enel enzeco. 20
damiento del fudgador. sd vccione
: adde.c. dile?
Ge). X-X1T..Como fe defara la acnfacionpor — filias. de
muerte del acufador odel acufado. Edoétowde li S
y de ES mo.Éegloffoin Ádtir. Ca
Vriédo claculadordelpues - conullus.clfin, Éreus vel
E que ha fecho la acufacion: dE , se del
muerto esotrofi el pleyto — Kglo.£:Abb, 17.
Y dela acufacion*:cnonfon — in ca.cúpride
l depadis.
tenudos los herederos, nin ep h Qrecharclaca
tesdel aculador de feguir la aculacion!, Jedor.Addel.
in principio
como quier qe dllos,o otroqual Fica e
quier lo puedaacularotra yez de nue- glof.in.d.Lfer
Mm obrsaquel er ui ob violatú.
uo", fobreaquel yerro melo. Otrofi Ei aduiey.
Bald.inl.2.C.
deabolitio.Selicetaccufatusrepetar paxtemaneremal.quanuis.Co
ad Turpillia.
1 Ccarenlapena.Adde.Lab acenfatione.f.ad TurpillJicerenim Scacen 22
fatoriinicriminibusingerécibus pocná fanguinis profittráfadio, quia
relenaturá Gmilicudine (Mpplicij,nó tameliberatá pocna Turpilliania
Ulex.XX1IT,
amMormo acculatorelite pedenteperitinftátiailliusacculacióis:fed be=
nepotelt aliusdennoaccnlaresmortuo autem reo,totaliterperijtacca
facio:nifiin calibus polis (upra eo.tic1.7.cú tribuslegibus fequenti.
Tremfaliquisfueritcódenpnatasad deportationá,8cad bonorú publi
cationé 8: códenarasappeller:S: pédenteappellacionemoriatur, pole
funtheredes(equi appellationéróebonorú vfasad fententiñ: Gtin6
fuit condénatusinbonis,co mártuo non poteft denuo accufari:etiam
in criminibusex quibusiureimponitur amifio bonoram, hd.
L Gel pleytodelaacufacion.Adde,.libelloram,.i£.co.816.Coires, *
velaccufa.mort£uer.vbi Azoin foma.
1 0 defegrirlaacifacionCócor.cúd.diviftes.M.co.Svi.ha8atis33g.paro >
m UDenieno.Cócoracú.d.l.libellorias fi. vi.per Barr.sp poterit de no- 3
uoaccufari Eatipesquo duraracculao,rubenleniaccafand ,
reli.C.defalís, acrularurisdideadoL Bla teneleblterper do. (e
cúdúloa.delmo.in.l.pexio prin.fT.de publidud. Seforté attéra ifta.L.
partitari nópollet pcedere qd Bar,p tex ibivult. q intrago.dies, ali?
pole fegolciteián acenfatore mortuo,licetudex poferpro=
cquiperLpedepubliudi8 nó pofirprofequicandeminfian
tiñyalius quí non fitindex.tenet Ang:ibi.8 fatisprobaturhic.Stin.d» -
ibi exintegro.cafum tin quo prolequiturhares candew inftan-
indaSadazparz.Sclillapartitarú nó limitarrépus zo.dierú.ve
aliáshabetarin.d.$.fvndepoterit accufariab alio,intratéporaflara
ta,vedixi fuperiusiná alias valdeabfurdú efer,tam paruo (pacio.f.30.
dierútolli omnibusias acculandi,vribi ppédic Alberi.fed an valebúc
2dtafidtain caula accufarionis (Sjudex procedat accufatore mortuo
inquilicionis.Albeinid.$.teñet y ficaargu.1.6.C.dearbit Sl.
-C.detelli.8c.Ljubemus.C.delibe.caufa.per que juracrederem ¡dé
efTeinalioaccufantede nouo,falremvbitellesa primoaccufatorepro ,
duétiiam effentmortni, S: fanore publica vtilicacis , ne cimina que
Jam elarueruncremancantimpunita,
Titulo LDelasacufaciones. n
Addefupraco.7.8cquid accularus moriatar,poftquá
ls cratcrimen iniudicio,vel poll conclufionem in caulasiam
tiquidato malclicio.vide perBald.in la. ¿C. excel, defuns
¿tus perloandePlain.lfir+Codeiure fitciib ion
5 b enla leyes. Videfuprá cod,
6 e LDejmos.Có-
cordar cd ita
Lles.<Sui
dezimos,q fife muricfTe claculado*áte
Gdéfuyziocótracl, q fedefaraorrofi la
aculació elapenadella, cnó lo puedeo.
troningúo acufar delpues.Fucrasende
fi el yerro fuelle deagllos q disimos en
las leyes", Aftcritulo:porg pucdéacular
velaccu, mor.
sar Ci alosomesdelpuesq fon muertos. Eaú
pend - appe. osa dice lenteciada
oes incane" dezimos*, q hi dic[sé fentécia cótra algu
¿e iden (in
aliqna — certa
quantitatepe
cuniz ellercó
dénacus.vedi-
xiíd. bal. gd
túliimdex co
aye in
no q fuellcálterrado paraliépre,cG per
dicilerodosfusbienes* por yerros¿o-
vieffe fecho, fidefpues fe algaffes, de la
fentétia,c muric/Tefiguiendo fualgada,
filos (usbienes le fucfen mandados to-
mar fcñaladamente porrazó del yerro
e sele= quando dicró la fententiacótra el, bien
publ puedeandaradeláte porel pleyto : para
bo
que die
ius fuperglo.
in verbo, abi
como fobredi
chocs,
30 Use alcafe,
sidfiaccula
1us decederer
intratempora
dataad appellandum,an Gtidem ac fi appellarettvideper Ange. Arc.
in (uotractadn parte pralente Caio.Srappelláte.in fin.queltioe vbi
ponicvarietatesopinionum, que fuerant circa hoc € diflinétioncia
quandam, «ibi etiñan firnecefE, y harredes appellent, K ade Bald.
u.La.col.¡.Cuex del.defverli.de vno quero.d.4.col.ver(.fed hicre=
Aacdubimn.beperrotaw leduramilliusLvidebis multa dia per ed
norabiliainiflamarcriaveibi,
£ aLnichoessSoilicercopulacina, Sevtfupra dixit.Shaberureriamin.d.l,
1(accellorie per dictionem cum, (eu aliasaccelTorie elTerfadta có
obonoram £nó principaliter,cuncetiam quo adbona more
xinguererurcrimen:neque lueredes tenetenturprolequi.veno
in.La¿Ti pend.appe.mors interue.Gclaré per Angel. Arecán
¿£ cius bona publicamus.in princip. $ per Baro
r.detelta.
q Sexe perder. Etintellige quia bonacrantpublicanda perfententiam
miplofittoqueñita, feu confiftacasnam li effentiam
¿uabitquetlio bonorum mortuo reo,veio.l. Lucius Tidus.
declacarBardEdeiurfifciBalán met.cola.lo.
deDlain.del.fi.C.deiure fo
Mex XXI ITT,
awSiacculacus poflitemcontellatam oberimirisconfientiam feocdl
dará walehiciam erartale,quo probato vita Se benis privarerurstune
fabeRes elbacitda pella coria dado peli ncrte pos
terocacenlanil utero maleficium non erattale,velalia decanla(eoc=
«dar bovadebenturcius hareaibus.h.d.
y Tr ode/perado.Ortusn habetila.ldnotatisper Azo.C.de bon.eowqui
culitos <pergloando.C quilla be poledds
jo franden».$aciusbon:«f.delurehiíl.
21 M0ele perasSedeuiincumberprobatio, quód merupernfeoccidich
dehoc fiedubium, dicquódfinondum erat in crimine deprehentas,
us: Sprafiamarurán dubio non (cinterfeciflz ob confcien=
is, (e ob dolorem vel aliam caufames: tuñcinemmbetpro=
batiofifco,quid ob confcienciam criminisavcio.Lafin-$. fin de bon.
dosiongutÚN mar tone hosprebaro se Alcor publicibóncas bo:
ana, fimondum fuecir accufatos, quiaillud quodin (picar, quód fe
'arpoftacenfacionem,$tlis contell.procedirin caía dubij an fe
ecciderit propter averumctmias,velalium dolorem.vtdeclarat les
sp nollles ln dit color Uv etolaal catre
avine depreltenfusikcancanspaciebarar dolorem furorem,veLeliam.
cono(cer, fila fentétiz fuedada derecha
menteen razó delos bienes, fila fallará
derecha:puede lesomartodo lo qauja.
Mas linonfucllenlosbienesdel conde-
nado mandados tomar en la fentencia
feñaladaméte,alsicomofobredichocsg.
1.Cuex del
epin.d
m éisemaro.Non ergoprocedechulas lv
o
iracúd Geprafumicario
¿non confcientiamcriminis leinter 2. Cde bon.eo, q more
fibiconfei.lprat is.LfaliquisT.de dona,caula mice. ant
non pariebaturaliquid deprecictis tempore deprel:eofionisin criv
nevelaccalarion!
s8partem q propierillá caufam
Eftóce nó podriáconofcer del pleyto:
puesque fucíle muerto,nin tomarnin=
gunacofa, maguerel yerro fuelle de tal
natura, quefilo vencicifenporel, deue
perder, porende todolo fuyo.
vein. LC
tell. Fa. pol:
imla.Cade bos
qui
con
Gl ey.X X1111.Como dene el judgador llenar el
pleyto dela acrfacion adelante fiel acufedo
Jemasa elmifino,
Ss Elelperado” feyendo algund
Jlomeen fuvidaporyerro que
euiefe fecho de manera ¿fe
B
E )
EASY
mataffeel melimo def puesgfuelleacuía k U sus dremes. 3.
do.Ental cafocomocftedzimos,(qhiel Duo ergo-1e-
q fe matopor miedo dela penalq elpera
uarelccbir, por 2] yerro Gfizo,o por
verguécagouo, porq fuefallado en el
malfecho de q le acularó)Miel yerro era
atal q fi lefueífe prouado deue morir
potes perder [usbienest,cleyendo
yaclpleytocomengado por demáda, e
porrelpuefta! fe mato", eftonce deuen
tomartodo lofuyo”paracl Rey".Ello
hifcentur,g cri
wen Gtcapi
le: Sqpexco
bana perdan»
tar, Seco cor,
Ll.verfyea!
dinus. E.
bo.coram»
cum.l.ha
sita de a
imell
rali vol ciniliovein diét.$.vtautem dívns.nifi tamen forié y 10
quodifia,.partitarum noluithicponere de mortec uilifed cátum de
naturalicx co,quéd poa deporcationis, de quain.d,veniovezaiens
non elthodicin ví
a fpxefs. Sumpram fuirhoc verbum ¿fummaAzo,C.de bo.co:q 3
morc.fibicon.Ságlo.in.d.ha,C.qui tefta. fa pol:Paul.tamen de calla
i dicit non curandum de centeflarionelitis, fed quod fufiiciar
hicformata acculario ,velinquilitio $ fueritcitatus ad fe excu-
oriseltliceradhuc non comparueritivt vidcatur fecilíe
s,quía dicitur deprehenfusin crimine,ex quo crimen de
duéumeltad lucena. SibinotaturC.de cultosrco.l.1.cumglo.C..
vbilenawvel claristuvero(erua dilpofitionem huius.) querequidi ce
citionem fuifa£tampollitiscontefta,vt prfumacur.(-metu cóminis
fe occidile,quodintelligenil deprehentas fuiletin Ñagrancrin.in
ne,qui fe occidir,ttr.c enim non requíritur, quod liseíTet contell
veexprefsehabetur in,d.l.fina.in prin,cum dicit qui rei poflulati vol
quin (celeredeprehenfi,Svoluitetiam(oy.riilla),8itaAlexand.de
contra Paul.de Cafiin.d.l:.col.2.dicit,quodcalus deprehe
imivecftcafus dineríus,S feparatusá caluin flivota accufacios
nis,Spofulationis.de quoin.d..iin prin.
policio,(indfeaualitorin- y
terfecitilicer voluenit le interlicere:fed fuicy.rohibitus licctin contras
rium faciatal.finaio verfificuti. ade bon,cor.qui mort.fibicon. led re
Spondequódlicespuniridebestanon tamenperdar bona.fed alter pu
nierur.vide per Alberic.in.d.l.708loanade Plat. in.!. fin.circafin. Co.
deiur, fihibuo.Sperloan.Andr.inadditio.ad Spec.tir. de pocnis.So
1.inprimaaddicionead finem,
7 omartodoloJuyo.Innuiturhicnon Te fententiam necelTariamifed y
fileus vendices ¡pfo iure:co quod pro confeflo $e dammato habetur: dz
probaturin diéta.]finasin principio. 8k.$.primo, dun dicicfifco vendi
cádafune.Scprobatur ctiamin,d.1.2.C.quitelta.fac.pofwbiteflamen
tum fciplmoccidencisannullacur, quod non fieree pro condemna
to non habereras , £ tamien haredesdicant cuna pro condempas
to non haberi,quiahoc fecerir propterphreneñim , velaliquid delris
quer fiperios dixi:Scinfrá ponuntarin illa: fuper hoclircontentio
tunciudex fuperhoc pronuntiabic.verradicSalidn dit...C,de bon.
co.quimortlibicorÉá.
Laredo Sedan pecdacha
cóemopinisncmitlapornaconfifcacionis ben:
hodiedubiúfacitquia (cdin Do, y
ide qua. Fék. €. de
In no.rec,
<0.L.8.
2zoib.
Etad.d.l.
nO.redadn
git
3
Er in no.
re.dol.ztio
aelibas-
10 € QU Perlocura.ec.Adde,
Setena Partida.
Omisco-qui modibicó fiiefiblara peranthenti. bona damnacorum
Cidebon.damna.Svoluitetiam glosa]. En.in glof. fin in finavbino
tátLucas de Péna.S loñ.de Pla.Codeiurafifc.lib.o.dofto.cómuniter
in di.L2aSrin.la.C.debon.co.qui mor.libicófci, quiacú per diétos
cipitaccuraté Selezarer.Scan vafTallas quioccidisfaipfam perdarfea
dum.vide Bald.quod nonin.c.1.an ile qui interfeci fratrer dorini
col.=.verii.extra quaros
Qlex.XxXP,
tituloscocafalola bonapublicanturquo fifententiam pateretar bo= ¿Lite conteflataÍaper maleficio , dequo agiturad posnam pecunie
ma elene pur
blicanda.vcin
ergo
ja cafibus in
milmo feria fi elyerrofuelle detal natu
ra quel fazedor del pudiefle fer aculado
de(puesde fu muerte,afsicomo defulo
diximosen las leyesdeftetitulo2que fa
blan cnefla razon. Mas fi cl yerro fuef-
feral, que porrazon del non deuicfle
prender muerte?, maguer fe matafTe,
nonle deuentomarfus bienes,ante de-
uen fincar alusherederos.Effo memo
deuc fer gaardado fialguno fe matafle
porlocuraS,o por dolor,o porcuytade
enfermedad, opor otro grid pelarque
ouidTe.
fententiá efec
palas per au=
thenticá.bona
damnatorun
in ¿ilisnonpu
blicabuncur A
feipon occidic:
preterca Stálla
1Ó q define?
quí fibi meca
criminis more
téconíciuie de
cedar inteltas
bilis,8: ne he
rede Kejus tes
famécum ir
Glez. X XV.Siaquel que es doufadoen razon
de furto,o derobo,o de daño que fixiefi 4 o-
ns as pri fe muere como denegreljuexpor el pleg=
coda toadelante.
ad morté pol:
funtteltari¿vecaueturin.J.4.in ordina.Tauri.É ficvidetur y ¡fiusl.
difpolitiohodieceflerincórrarió facir,quiaifta.l. paritarú £a8 afoic
oltdidtáauthenticá.bona dinaro,per multacépora:vnceliusivtud
fuerat corseftum non fueratper conditores iflarum.l!.hic politura
1mó 8 quod adhucquod hicdifponiturdeillo jure parcitaramn ficin
correftum,probatarin.).5.citu.y7«paritasvbirecitarur dilpofitio dis
£ta'authentics.bona dánatoriskcinfaper ponit hacverba (fuerasen
de al quefuellejudgado portraydor,oen otrascolasfeñaladas quelon
eleriptas en las ley es delle nueltro libro:en que feñaladamente los
deuentomar)unde videtur deifloiureparti.approbata opinio lacoLi
de Raue.qui sicebat dictum ti.ularu de bonsco.quimo.ficon.nó «fe
correétam perd.authenti.bonadampa,proprercuples delidtum qd
¡¿leviderar commififle:3 ficgd ¿ravias puniarwr : Sc hocetiam pater
ex diípofitione.L9.titu.1;.lib,
ordina.rega.vbihaberur q fejplium occidéns perdatbona,Stfinon ha
bear defecadentesapplicentur cameraregis,que,ll.funcintelligenda:
deco,quisetu crinanis, mortem (ibi contcinie juxta difpofitionem
Iuiusoll partitarams nó pudorearris alieni,yeltzedio vita feualiasex
fimilicauía (eoccidifTerfed defi polleriores.fT.delegibus. vndevide
turdicádum quod inreznoiflo ex difpofitionciflarum legum regni,
necdú vbiveniunt publicandabona deferío Ecprincipaliterablque
poenamortisnaturalis : verum etiamquandoveniuntpublicandain
confequentiáporna:vedodoresincelligantdiétam tir.debon.eo.fiar
¡ía confifcatio bonorum quando qui le occidienon reliquerit defcen
dentescx.d.l.ordi.ad.], Tauriseíponde, vtinfrainglo.fuperverbo
(prenderma
a Qejesdeferiralo.Supricod.l.7.5.8.Kperglofin.l.exinciciorf
deaccuía.
b 4 prendermuerte, Demortenaturali videcur intelligere,vt dixifupe-
riusvndefi mortem ciuilémererctur,quifeinterfecicin bonis fuisha=
bebit hereden::% ncnconhfcabuntarfaleern hodie lante difpofitio
ne.d.). gvin ordi, Fau.quando publicatio bonorum venitin cófequen
tiampocna,S non principaliverifmperquotamen cogita,quia.ll.antir
x idem difpcnebant,etiam quando mexererur mostera civilomiye
xi, 3 q ladifpofcladahenio ¡adamnatorum, non haber locum
inco,qui damnaturad mortera cinilem:ó; (icremanerviuus:nam bo-
napublicantnr:vtnotaturin,d.auchenc.bona damnatoran. de tradit
Pau.deCaltindl.2.inf.C.quitelta.face,pol.£: ad.L.4.poteltrefpó-
deri,quod limiteturin es qui leinterfecit,anteaquaro damnaretor ad
mortem civilem,vel naturalem:8: quia Kifbenon fe occiderat:per len
rentiam fuerant bona publicata:vel dic quod illa.l. loquitur refpe£ta
tellamenti,vi polsir difpcneremon verórellitconfifcacionem bono»
ruma.Linduétamin eo,qui fe interfecit,
le boni.eo.ScLf.verfi.fi quis autem». fMaeo.
2. Coqui re flasfacerpo(T.8 infra tá capa fiquisfilio
exharedaco.$ ciusqui.Ifde inlultemprávipaDeci.conkle 4¿8.ia
rdiwa.8l.fina.tic.ina.eod. libro ng
Ham, (1 moria
tur agtor vel
y Miendaddemádido vn ome
¡2 otro en fuyzio de robo, o
defurto,o de daño,o de def-
honrra q le ouieflefecho, pi
diédo que gclo pechafle,fegund cl fue-
ro manda, fital pleyto como cite fuelle
comengadopordemanda cpor reípue
fla", edelpues fe muricile el demanda-
dor, bien puede yrel fuezporel pleyto
adelante econmofcer del, e es tenudo el
demandado de fazer derecho afus here
derosfdel muerto, en lamanerag io cra
acl melmo,(aquien heredaron)íi fuelle
biuo. Otrofidezimos quefi murieffecl
demádado £defpues q el pleyto fuelle j Hercdes
eoná pues q el pley, hocdic
comencado,aÍsicomo fobredichoesh, d Lentenda. 1. x
e dS ida. loquicur
efincaflcbiuo cl demádador, que tenu- de ciminibas
privatis qñ a-
givarciiiteradvindióam,SípornavenicapplicandabariScideog
cir(emienda) E inferius(quegelo pechafle)h enim detalibuscrimini
busa¿creturcriminaliter ad pará applicandamfilco:tuncidem eller
quodin prbliciscriminib”.de quibusfuprácod..7.61,8.8.La23, Stra
UT dod.in.lvna.C.ex dehi.defund wbi Angel.colu.a.dicit
hocu.enti tenendum perpetuo, E dicitglol.ad hocfingula.in«l.exiw
dicioruminfine,fF.deaccula.quid autem in actionibus delcendenti-
busexq ¡ciorvide.l.Ivfilimsfamiiias.cú.l.fequenti.6cibiBara
f.deiudi.6: quid quando dolusinciditin contra Qumavide.l, i homá
nem.sdarurlodepolii,
€ Gror demendeseperrefa. dde $.non omnesinverfipocnalesán= 4
fUdeaétio,dequoifta prima particula huius.Jfiumpta eltenon ergo
fufiicererfiliselTercorpra per fimplicem cirationem.licetglin.d.ver
fepcenales.£cin.l.ficum.Sequi inturiaram.fEfi quis cautio.voluitcó»
trarium.( tamen reus effercontumax,non habens caularmnó venien
distuncquia morain conteltandoeft commilla:perinde habetur,ací
Jiselfercontellara,vtadlio tranfeatad heredem.vt inda$.quiiniurias
rum.SdicitBarcin.la. de priuadeliét. quod de mora fatis apparet
ficontracontumacem fa£ta elliam mifsio ex primo decreto. vadere
linquiturhocarbiuio indicis,quando rensfueririn conteltando mo»
rolus.proutyoluitglof-parnain.d.S.quiiniuriarnmán fine. $ placer
Salivin.dL1.col:1,% vide perlaGin.d:$.quiiniuriarum.colum.3.8no
taquod licetlis fitconicitatafipaéto contrahentium fuicrecefliam á
Jire,nunquá aélio pocraliseíleranficoriain heredern cafus fngula.fe-
cundumynam leGuramin.),cum mota.C.detranfadiio. Ange, inalus.
fdepsiuardeli,
£ rafia herederos. AddediQvctliopcenales.Ecliviuriaramin pio q,
deiniur.Li.f. depriva.deli. quidavtem fieflent aétionespe pularesde
fcendentesex delidto,vel quafiveelt videreinills quialiquid habenc
fafpen(unm,velappolicum in fubgruenda,vel protedto.vid.perBarda
1.cummemancipati fiemancipatos.fF.de coll.boncn
sl demandado. Concorsuni.d.verlipernalés.l cum l1.Coex delifl 4
defianéaquid 6 fidciu(Tor qui fideíuirpro delinquentemoriaturzar=
teneatur ciushreresaglo.dicit q nonin.SideiufTórnon tantum.infli
defideiuTo.quamglo.intellizeyteradit Ange,de Arcsin tradt, malefi
ioramin parteproquibas Amoniusfideiulitini.Bar:. ScToanade
2 Imosin.L.ad diem,ff.deverbo,oblig:
h AfsicomoJobredichoes.. Lite.conteltata , ell enim perlitis contefha $
celcbrarus quidar quali concractusiniudicio.l.j5 idem feribir, fM.pe
cu. qua ell caula huiustránfitionis contra heredesrei.facit.l fecun= *
dainfime.Sibinotatur.EdePrato.(lipu. quidautemfirens non ef
contellatuslitem:fedin indicio confeÑlús elEcrimen.Specatit, deacen
facione.$.1.cols5.veificu,quid lilatro.Sintitusde interroga. actio. $.
col.1.verfi.quidf is.tenctidem tunc elle, qualiconfefio haber vim
conteftationis.Kidem.tenent Bald.S Ange. Cuex del.cefan.
quod limitat Angel. ele verumin confebione vera, noninféta
ad heredes, %
des: fed mor=
tuorcoanteli
tem conte, nó
tenctur ci? ha
res,nifiinquás
tuna peruenie
ad defunétís
Side limo=
riaturaétor:ga
panz ante-
quam io judia
cio perátur de
lis contefterur
non tranfeune
reus auc am= Ad úr.C,
bo,tranfitiu- 6x delict,
dicij inflantia defun. de
fado pri
contra hzre- Uardeliét,
Titul.I.Delas acufaciones:
texto. Letus quí delatoré. E deiurefifci.Srante Ang, dixitBarin.l.
3.colfifEdeprina.del.limitateríá Balain.d.|.col.y mil haresreno=
cetconfelsione defimét, Seprobercontrariti insta norara perglofin
Lreditor, .iuéTus.HE.deappclaS videper Ange,Areciincracta.male
Ficioramin parte Seveltemfcoleltrem abítulic, col. s.lremlimita,qí
er viamacoa.
ationis prox :
do: dos fon fus herederos ade yr adelante
tra malefatto» porel pleyto fafta que fezacabado efi
zem.qui cor fueren vencidos, deuenpechard tanto
felis ell illud
maléncióm, de duo deuia pechar cl demandado, fi
po uciTe biuo . Eaun dezimos mas que
un furto con . E
tingit: namta= maguer que murieffen amas las partes
lisconfeliolo — q lus herederos puedé feguir el pleyto
li acculitori — enla manera quede fufo esdicha. Mas
prodelt, non ;
aliistécideofo — fi Le muriefle cl demandado ante que
Jusillefupbo- e] pleyto fuefle comengado por de-
nisiliius habe
manda, c portefpuefta : eltonce fus
herederos non feran tenudos dere-
fpondera la demanda, finon por quan
bir recurfom:
£ tamen fuil-
fer procellim
Area
ficionis, tun
quia omnibus furenmpaGis.intelligicur£a fla confeñio,ex quo eftfa
¿taiudiciinquirenti qui omniú pertoná reprerfentat: tancomesalij
pollentagere ex tali confeGione contra bona defindi,Scin cias ha
redes.fecundum loan; Andre.in additio.ad Speculato,in dit. verfico
quid filarro, 8 Ange,in dit.L.f.de priua.deli.Sed quid fiiuxta for.
xuam legum huias regni acculacuscondemnarur, vecontumax nulla
faéta conteltacione,vtrim pgenatencbit hzredem?Angel.in diéta.L.
vna«col2.poft Dynum SBar.in.l.exiadicioram.ft. de accufasdicit,
quod fesfufiicit enim latam ele fententiam,per quam qual contra»
hitutsetin didto,gidem(eribit.imó fortiordeber ee fentecia, quam
Jitisconteltario.(ecundum Bald.in.Ldaca gpera.columas.in prin.C.
quiaccularenon poll allezat.].fina. C.de dolo, licéeBald.in.1.G
plures.colum.8,C.decondidn(ercenuiecontrarium po(t Marcinum
deFano.S:Cynum,ex eo morus,quéd diffiniciua fencentia, que (c+
ceditin locum banni,redigiturad inftarinterlocuróriz: 8enon tran=
fitad haredem nififivexecuta perconfileationem ,velexaftioneme
Scficconciadir.quód banna bannitorumin aliquapecunia praflan
danonpolluntexiziab heredibus:quod dicienota.efe dignam,ted
opinioBarto.£: Angel.magisplacerienim morain cóteltandalite
ex parte rei hocinducit,cur non induces fententiain abíentem cótu.
smacemprolata:(imiliterybipoenaimp onerernrip(o jure idem fer,
wevolvit Barto.in diét.l.ex judiciorum.Angel.in diéta, l,vna. col
Baldin.l.dataoperacinine.14.colum,Sprinciazalcvid,
quod autem.ff.quod quifay iure
82 Ususherederos.Habes hicexpreíTum,quód lite conteltata cum defur
Eto (uper crimine,heredes condemnanturex eademinftantia: quod
eriamvolucraneCinusérSaliceraín diétl.vna.vbi Salicacolumar.ver
fical. quero tuncad pradistorum declarationem, quando tamenlis
non etlerconteftata cumdefanéio, Se ellercafiasquo polfer conues
miriheresveluriin co quod ad eum peruenie, ve infrainifla.l. vel a
Jias,tuncagererur de nono coram udice caufarum cjuilium, 8:nó co
ram iudice caufaram criminalium.vtín lege.defunéto.S.1. «ibi Bar.
ff.depubliud.folemus,5.lacranculator.fide iudi,( ramenidemia
dex haberercogaitionem caufarum criminalium, 3 civilium coram
copofsitagi.vttradicloan.deImo.in diéto. 5.primo. 8 nota quódvbí
attiopcenalisincipitellelrareditaria ibi tranfitin omnem heredem,.
licércontra defunétumillius heredisnunquama£tum fuerittex. elk
quinoncftalibiin.Lvideamos.ff.quod metuscaufivAngein la Ed
priuatadeli,
7 bo ML Denen pechar.Etlicomnesheredesin folidumtenenturad rem vel
adpocnam,non quilibetin olidumaveprobarur hic, Scdeclarar Sali
<cindiétl:vna.colum.1.verfica.quero fecundó.Bcnora,quód hare
desnon tenebunturvitravireshxreditarias:licét non fecerintinuen=
tarium.fecundum Bald.in.J.:.C.ad legem Tuliam rep. aduerte tamen
quiaBal.loquitur,quando quis conueniturex delidto definái,con
traregulasiuris,in cal (peciali:quando veró conuenitur,liteiam con
reftatacumdefunéto videtur aliud dicendum ratione qualicontra-
Susfaétiiniudicioperlitisconteltationem.
3 6 Uambaslas partes.Hos exiam colligiturex dito verficu.pcenales.la
Mitade perperis Ecremporalibuis adtionibas.
9 d (Que vinos poder del finado,Et etiam ad harredes intellige:mam ita lo
quuntur leges dequibusiflafimpra ell, liueperueniar ad heredem
13
exdelifto,veloccafione deliBvelutifidelinquensrém furtiuam có
fismplit : Screm propriamcon (eran aliásconfismpruras. fed Si
lezcs$.qui aurem.ffde petitione hareditatis:nam quía perhoc pin
guiorhereditas peruenitad haeredemipfares fubrepta peru:
derur.lequoddiximus.fina.f. quod merus cauía. cum le;
d.Balind
Lynapoltpás
d
olt Nico
la. de Marha.
vidoLa.sitolaga
cadem partit.
vel dic, quod
a velie
to fallaffen quevino en poder del fina-
do tdeaquel furto*, orobo, que auía
fecho , nía lespueden demandar que
pechen otra colaninguna por pena de
aquel yerro puesqueenfu vidanon ge
lodemandaron. Elfo mifmo feriaquá-
do [e muricffe el Señor de la deman-
dab antequecomencalle el pleytofo-
bre ella. Elto es porquelaspenas non
paían a los herederos$, ante que fean
alsi demandadaspor juyzio":fuerasen
deenaquellas cola quediximosen las
leyesideftetitulo q fablá enclta razon.
venille ad de-
funétum: licét
non ad harce
dem peruene»
yit,ex quo de
hxredehicni
mé,cum hicdi
cat ( de aquel
furco ¿orcbo)
in quibus Sclinihil peruentt darur conditiofurtiuansedí
1.2. Tarpiaenim lucraab heredibos funtauferenda. ve hic Se
Lvna.Sio.linharedem.£.de catum.Eclimira,Scincellize,quádo pos
nadebetimponiper modumazendi :fecús (iveniat imponenda per
modumexcipiendi:namtunctenetar.Sc( nihilperuenir.vtin. Laeje
quod autem.ff.quod quifaziar.Ttem Sclimica de iure Canonico ctiá
in foro judicial quo hieredestenentur, non foluminid quod ad
cosperuenit.Ced inquátum fuficerenevireshareditariz,ad quod po
teftprocedi coramindice ecclelialtico per denuntiationem evangel
cá.fecudú Balio.d.l.vna.co-fi.% pceditgñatiio ell poenalis foliex
nd.in.c.fivde fepul. per Ánguin. d.I.vna.
A L
fane,ad fi.Cade facro. ecc). 8cin.l.1.col.1.fdererá divi, tuadde gl in
e.ecclefiain verbo cóquelita.roq.4.Scin fumma.24.q:,vbigl, notas
] iá notab.in.c.2.16:qu6.in glo,fi.Scad vluraráre/licucione,tá
canouico lares teneturin folidá;liceeni ú
uenerit,neg;lisficcú defundro cáteftara, cueva. de vlisBar.ind,1.fh de
príuamdeli.Sed quid fiañilitéconteftaráezcra judició confellis elt gs
Frihi dedifTedamnian tencatelos hares oxilla cófeGionez Bal lee
in.d.l.vna.cosfio(i.devno quero. Senora q fufficicfemel perueniile,
Jicérex poltfadio delierit:S puenille ad primú heredáclicer nibil per
uenirerad fedm rex.notain.L. 8d diximus,5.fi.cúsl
€Deaquelfarto.Concorcúl.l profres.fi.5el
di.fur.vbiht,q condiétio fartiua datar conera heredem, exiá vleraid
quodadeumperuenit:S: dot. dicuntid elle fpeciale,propter frequé-
tíam furtorm,g detar condiétio furima ad rel profecutionem. facie
Lacicaz 8. l.4.tic.14.infrdcaparcovbivide que dicam.Scvido
l.vna.col.2.ibicum dicit:vbiergonó agitar ad vindidWá, li=
e
cécactio ficpoenalis refpeétu harredis, tñ poena tenet horedem, 8 fic
intelligo.l.fi pro furesin f.S.1,: da
£ Demanda Afionesnáq;ad
reltatad ci h
n condifiione.ffade cond.fi
diétá,noneran(ivicuncur,nililitecó 12
dicmácipacasdf.de colla.bo.Liniuriarú.po(t
cimhabetoriginé axetranGimiGibili,vel pattimo
d.Lvna.col,s. vii Secisca
hocnó daretorreflicutio.vedicirBarn.l.fenatulconfulco, EF de off
prefi.Scruncagirar ad vindi0á,qhagicuríoliad fatisfationE conta
¿neliz:nó habita conliderarione dánorí,velinterefTes(ccundú Ange
quiallegar Dinamin.I.(.fE de privadel.Sed qí aftiones nó funtad
vindi,benerecipiunt hanctrantimifsionem. ve Ine, de perper.Se
tépo.aftio.5.ed heredibus de vi ffde priva.deli.
LA los herederos, AQné,neque paGiue, s
E arorjundo, Ex ilisverbiscáprobacar quod Bal ici Lvna.Cuer y
deli.defanét.col.f.veríi.extra quaro.córraid quod disicBarinLf.
fEdepriua.deli.vbidixitep hares meus potefl accofarefurei qui má
hialiquid ell furacus:qa dato pins aceufandi de priuaro crimine,»non
tranearad hereda,ve hasredé:quía nó eracin bois defind ju
siarú.ff.deiniur¿bitá pollechzresaceníare,tand per(onacuins inter
eft,Scquiprolequitar ppriávindidta,quod Bal.vbiflpro improbaz
Ecbeneexco,quia omnes adtióes criminales funtad vindiiá,Qided
litenon inchoara,non fttran(wifsio, deber em interelTe tempore de
KO3.1.6 vxcor.fEde adultaJin delidús5.fiextrancos.£f.denoxan
i 8. E
ce
Setenapartida.
Ulex.XXF 1,
30 Crearuira humana corterisrebus hhumanis elt nobilior:ideó puidear
iadex,q int velas clareón criminalibas probariones: Selicalesnon.
Sins, accnfataselt bona fa mo, ablluat cameli aurem el mala fas
mas Ei iccontra cx prarCamprionss, corqueaceam: Se fimec per
contelionem
aut probario:
new reperitur
culvabilis,abe
folvarenin: de
fimilipocna ac
cularor oficia
tur ,nififuam,
Ley. X XV 1.Como el juexdene librar la acufán
cion por derecho defpues quela ouieffe oyda.
A perfona del ome es la
mas noble cofa del mun-
do, e porende dezimos
ta E que todo judgador que
ad proa: dk Ouiercacunocer detal pleytofobreque
deicendióum — pudiclle venir muerte?, o perdimicn-
vasadorone to de miembro, quedeucponer guar-
poten: é: col: u
ateralium, vda muy afincadaméte, que las prucuas
qaad fui q uerecibiere[obretal pleyto que fean
tem incluíñue — 1eales,everdaderas, efin ninguna folpe
epfeguacuz das cha, quelos dichos,elas palabras que
pro caloga fe dixcren firmando, lean ciertas , eclaras*
o ao como laluz, de mancraquenon pueda
núilliciólicd 4 H
piobii aa fobre ellas venir dubdaninguna*. Ef
pantíitur.h
4a CUotasnoblecofadel mando Laxta Mud Cófticoi(ti cum fuper opera ma
nuumtuarum,Píal,8,l.fancimas.C.de lacrofan.eccle.S homo eii di
goioromuicteaturascu muta leraluncifed Scangelica mas
tura:nam Scangelas,hominis(eruitio depucacas eft:velegitarad He-
brgu:.Screputatar ex eo dignior,qp omnes pprietarescreatorartin e
admittitimameú inanimarishabet commtne,vtficicum hesbis, Scar
boribus,vevinat:cum bratis ve fentiar:cum angelis:. edífceroric mé
tecóremplerurcele/lia.eradit Azo.C.cx quibacauiofaierog,io
ma.Scgluio.l.cognitionum.$ vít á
e» Uotmserre.Cur enim devica ho:
derare.l.c.S.GgsvlerosEdeque ¡oque
fiiTcaz.caenin que funtiescuoc ¡bifa, lebencfericam ma qna ms
tudicaro, Sedelibresacione.vi.3LCibiBalin Ls iantss, Code poe, ad
hocenian Scnicióiito sat ple
Manterexamina a ñ
Sonalicalpam
aieurlicrilegifacios
¿indus suuncipóiquoqymukó
tevera misil orebarionemindi
Apoltad 20.2.4-quisic.Tu quis es,quiiadicas
facaurca lic, taulaica jaudita nu
(q;certa probatione quilquam vnquameredarz(ed antes audita dilio
géterinenicac¡oeqy prasipitando quicí stud azac.cunullum.jo. q,$e
3 0 dicierrasyecharas. Concordarcum,lai.C«de proba. Scola quifententiá.
Cadepsenislfingnli.Cdeacculinba;.q.5.coEpiphanium.Scadd,
ticoguinfrica paris Soln dica. Kconfebio dicieur proba
tioluceclarior.Barain.ly.in prin.ffadeiurciosBcin. Li maricus.col.fe
fadequelib.
4d d pubdaningina, Sed anex indicijsindabicatispofie quis condem-
raitponuntenim dodtoresin hocaliqua exemplaad(ciendum que
dicancarindiciaindubitaca.vrtrad. lo. Andán addicio.ad Specu. tia
deprobatio.S.(i.verfia; pot Thomam dePiperata,Ectradie eriá late
Gandinusin trata.maleficio.(ub ticu.de prefumpiio. $ indicisi
dabí min.l.2.(F.de fartis, Abb.in capi.tertio loco.colyj.
Scouliam amo
telle
núleraú fo diño
sa noneic, aucpalian dicta ab»
iratiseBart.eti
«deproba.Salicer.8 Bal.in.l.fina.C.de proba.Erancifcus Brunus
in fzo traétata dei dicijs Ecrortura.foli,5.colume 3. Paris de Purcoja
fuorra Ra.fyndicatus.£ol.:08,col. 4.cum foliofequen.'8 dicicGanci
nusvbilapra,p omnes fapientes, quosBononiz, Scalibi vidir, dixe-
ant écita viditcon(ueradine obleruari, q proptertaliaindicia, vell
ailia»mon pobicquis difinitiucin perlonam damnari, Stidem tener
confulendoPaul.de Caflroz.vol.coniisa99.incipicvilainquilicione,
ScetiamElippoly tasa Maríilispoft mulczin,l.repeti,4.Su5.co. Mide
¡pz flio.non ento talia indicia funtitatudubitara,quin non polsitel
fealiquoddabiaw.ve SctradirFelinain,caafferte,col,4.verli.Kproin
1ollekusde prafa n. A (ic non elfer difivitiudin perfonam damnan=
dis, Catisadhoc conferti(lalex partitaruin: debettamenexiffisin
¿ici sindubitatis fieri torturaaccerrima.fecandum Bal.i nice Xi
vafaltus.decontro.inuediBalin.miliresC.dequeltio:dicit, q jus
h Gninporles pra
3 €Denelo dar porquito.Videturhac lexreprobare com;
dexquinon habetaliamprobationem quin indicia quecunqpfint,
tutíusfacierliextorquest confebjoniem portorturamallegat. lol ace
cepsaciaúi.C.de male, Gemathe,
fina Probario nanq; bonz fame, dcbons vite preceden
tisminuitindicia.vicíl texe.notabilisin.l.delertorem,fa ed fex im- $
prouito
las prucuasg fuefíen dadas contracla= notatBartodh
culadonondiselfen, cteftiguallen cla-
raméteel yerrofobre 4 fue fecha laacu-
facion,cclaculado fuelle ome de buena
fama*, deue locijudgador a por
fentencia Efiporauentura fucfle ome
mal enfamadoScotrofipor las prucuas
fallafTe algunas prefumpcionesEcótra
e,bienlopuedecitoncefazer atormen- mot. Barca nda
tar, de manera q pueda fabcrla verdad fi.colfina Fdo
E r f A uallio. ( 18
del.Efipor fuconofcencia, nin por las a he
nz.C. de
£ oral enfamo: 6
de. EMtchomio
ner inalis Et
ma ¿cót quelo
quale indi
son tamen de
per (e (uficiés
ad torcurá, ve
/ prucuas” que fueron aduchas contra — maaliud adiús
el:non lo fallare enculpa de aquel yor. geretaliudese
VeScila.lopare
ro fobre que fue aculado, deuclo dar ubijcie. $e
por quitoi, e dar al acufador aquella — notatgl.S ibi
mefimapena* quedaria alacufado: fue- Prtindiciniles
penaK quedaria alacufado: fue- Cacinas. ss
aduerto q £ú
facicindiciumaliquale quando mala fama cftin codem genere wal
dequo nunc(u(picacur Bar.poltlaco,de Rauein.].Caftas.Edefena
£0.Baldin.IiEdchercin/targam.l ipadonem.S.quí jura multa.
fido excofa.tuco.ó Bal.fequicuribi Imola reputans bene hoc notan
dimadlimicarionem regulo.femel malas.
8 Merefonpciones Lalexloquicar de plaribasprolamprionibus,proue
ecarato quitarle zesiuriscom o:imascirca principios.
i -queitio.de »u hoctotú refidescinarbi
vdicis, quando vna indiciam (aficiaryuelplura
i.verfica.fed verd requicunéplarai
.etiamio,Lmilitos.C. «Scin,l
doriuan Scvid.per Ange. Areri.
wuaomblica.colum. % ve bic vides, £ama perfe folanifiiungacar cum
añio,velaliysindicijs, non fañiicicad torcaram.vt disdin gl spracedéa
ti.Sceradir Bali 1. Aumilitos, C.de que do.vid.per Paridoón de Pato,
intrafta.fyudicaras.fo.col,4.verfian fama.
zas. Lanata: bic cer reustortus neger=non elidiex y
hocprobacion=s,qu: fanecontra eun glo.tamen in.|.cdiótum.fE. de
queltio.dumallezas Fullluw,videtarinnuere conerariam: quía pue
aras dicicas,quall uram veritacemvideacur dixi(le:Scita dicied có
Juctadino,feuin prática ob(ernari. Albeca rubric.Gide quero. fab.
dubio forte hoclimitat,Scintelligir,quando tortas e(Tat folum prece
dencibusiadiciis:tecús, plendeller probarar contra cum, quiatác
tortura cum non purgarer:fatoum tamen dicit elle judicera”, qui tore
quereraliquem, contra quem elTet plene probatum :nifi hoc facerer
cumproteflasione, y noninsendiscam torquerefaper probarse
vi.percundem Albe.in.Ledidtum.faco.vbi de Hippol. de Marfilijs.
ES
pin parte, far
¡nem pra
¡centium,tunc tutius elTeremindifcufTam relinquere, Se
¿tiue. Setra
ditSaliccxin.l.¡ quis.in inc.C.adlezemlul.maicd8cinali quiadul
tevij.Cade adulee.Scdicir Hippolytusa Marfilijsin.l.repeti. col.pcna
ff.dequeltio.quád communispradticatoriuslkalia: apud peritosius
dicenteselt.vttalicafu accipiant Aideiuíloresa reo de le prafentando
admandatum Curiz:ódicuntin mandatorelaxationis talis reusin
carceracus relaxeturpro nuncicerte lexiftapartitaram videtur velle
contrarium:imó quodiudex debeteumabloluerediflinitiud: Schoc
verbumdebetregulariterimportarnecebitatem.venotar glolin Cle
mematrendentes.in verbo,debeant.de flatu.regula. Abbaimcar.ad
nemdefponfalib.Bald.in.l.1.columz, C. quemo. St quando judex.
vbi dicithocverbumelle necefsicatimum:fortéramen in atrocioribus
deliékis,8c vbiiudex bono zclo moueretar, (peransnouaindicía fin
peruenire,bonacíTetpradticapradida,
Ke 4. Aquellamifiva penas Addelfina.C. de acculaded cur non exculir yg
turacenfator abiftapoenazex quo habebarfamam,Scaliaadminica-
Ja perfezargam.l.miles,$.mulicr.ff. de adulrer.l.athletas.£E.de fall. Sc
quznotatBartin,l.1.ad Turpillia.dic,quod procedethoc quando
conllarerdecnidenticalumniawt dixifupracod.inyl.2opvel quando
camdoét
confuluntiudici,quando ell dabius non abfoluere diét
Titul.I.Delasacufaciones.
'otmonaccufault deinturiatangente cum, elfos: vt flacim
fudiicir:tuncenim deblilenezociumita marurélodagar, vtprius vi
deret,an haberetfufficientesprobariones,vel non.Lia(liimos.
ofii.re£to.prouindl.i.inti.Cidefamo.libe.Ang, in.l.mater.C.decalá
ni.8cvidanifta materiapocnartalionis:que dixiio.l.pcitoo. 4. parte
a Grueras ende,
. (
ES tiserderfiel acufador ouiclle fecho la
celfár poenata aculacion fobre tuerto que aclmelmo
Jonás; féa ac- — fuefe fecho,o fobre muerte de fu padre
culatof nÓpro,
bans;nonpu= 0 defu madre,o defu auuelo, o de fua-
io vuela,o vifauucla,o fobre muerte de fu
mural, Áijo,o de lu fija,o defu nicta,o defa vil
Athlerassgaca= — nicta,o fobremucrte de lu hermano, o
ea defu hermana, o delufobrino, o de fu
infa. € qué di fobrina,o delosfifos,o delas fijasdellos
si fuprá cod. Ello milo feria fiel marido aculaflca
Lia
s b End cuerpo; Otto porrazon de muerte de fu muger
Hoe forte di- oclla fizicfleaculacion de muerte de fu
cedula pot” — marido.Ca maguernonla prouaflenó
ri in dammis, ledcué dar ninguna periaen el cuerpo?
do porquecltosatales le mucié con dere-
crac 7 duxta E
id quod dixi charazó,econdolor“afazer cftas acu-
na faciones, e non maliciofamente.
adSpecusiñad; — QZLey. X XV 11, Como el Rey de fi oficio puede
Iuzcitug.párl [aber Verdad delos males que le defeubriefen
12.3. , ee ,
e erez, — uPlenfechosenforicorag os emendicfa
econdolorEx> >. Jeporfama.
í
«lp hoc
culibuntur er
god prelume
Pra,nona ve-
Veltran lós omesd alagye
gadas al Rey elfecho dela
s ¡esla ES crra , apercibiendo-lo de
ve hics8e ; :
A Le los yerros ,.e de las malfe
SON trias quele fazen en ella. Ea las vezes
dLex, XXPII :
amNox punicar APerciben en cfta manera melimaa los
denuncians re»
gisveliudici maleficia non permodum accu(ationis, fi noh offert fe
probacurnm,1ec maleuolo animo moucarar :licér maleficium non
probetur:aliasticinec deberiudex ob hocad inquifitionem moueri,,
fi denuncians ell walie fune, vel inimicos ibi habens: vel fimaliciofé
«denuntiersalias fic.
A aLozuefrranlosowes. Videturlrec lex omrribushhominibus de populo
permittere,qp denúntientcimina: Sri de jureantiquo nom admite
batur denuntiacio nifiperoficialem.vtio.! Jecullod.reo,l:
caquids.C.deaccyala.lane. Edeofh. prat. 0.l.suvade Bate
inexeraurgaad reptimédumain verbo denútiacionem.noratid (pecia
Jicatiselledn crimtine laz maicfas,q per dectantiacionemfatama
quocun«z,poksicprocedi:8; hoc loquendo fecúdum legestnam deju.
recanonico,quiliber qui poteltacculare,potel $: denúiare.Lnfames
tamen Sscrimino(i,inimici,8 conípiratores repelluntura denuntian:
do.vejn.cecum opor:ear.c.fequdeacca.Hoftñin fumman tit.de
denuntiationibus:$.quis pór.circa fi.dicit,q etiani (cd m leges quili=
adwictitur ad denútiationem,e:iá fertrus,fifua interfir.d. Ls ff.de
x tereltaíe cuinliber,ne deliéta remaneant
1mpunica, lez. AquisSi.covt fame.delen.excom.
Bipeccata nocéntium nota elle Kcexpegire : 8 oportere, , eum qui.
fTadeiniut.Gidem vFelle de méte Specatit.de denunt. $10 Ñaprivata
veroiudicia.ibicnm dicit, Scgñaliter in omnibus criminibus, argue
dcotipreelidilig. 5d. .refpon.SaS.nepotétiores.cum
fequé.S.!.congruic.dc.ldiwus.é>.].fenacusiScin auth.de mádarprin
cipumasitibi-Scnauthen.decollato,tsiubemas.S videtur diftin-
guendumintercriminapublica 8 privata: vtin publicis criminibus
quilibet de populo pofsit denuntiare,quía ormniwin incerelt, To pri-
uatisverócriminibas folimvillecuiusinterefl:harc enimeltdifferen=
+ tiainter publica Kepsiuara criminainaccolando:ergoidemin denun=
cano Apo ilioceriam viderur ex pragmatic. de Alcala, dilpo-
nentecircalalariacabellionamin caáncipienti(f alguno demunciare
«de qualquier husto) cum cap.(eq.vbi aperté probatur ifta diflinéiio
Sivideperglo.SedoQá
€ Esonen manera deáccnfucioniSed qualizerhoc cognofuetur? dicendús 2
q1ód quando denarianstantilarintendié ,£non
coriéludic,ve puniarariliaucem in denunti
dicateum panitipes
judgadores de las mialferrias que fe fa
zencn aquellos lugares coque ellos
han poderdejudgar,edepelquerir. E-
quando elte apercibimiento fizen tan
folamente por defengañarlos, non: eri
manera de acufaciori *, non [on te-
nudos de prouarfaquello que dizen:
nin les deuen conftreñir,nin apremiiar,
nin darles pena por ello 8: fucras en
defi fa obligalica de proyar Baguello
que dizcn : o fucíle Fallado que le mo
uicran a dezir lo maliciofamente, por
malquerenciai.Pero quádoel Rey, 9.el
juezfallaflen q cltos quefazé cltos aper
eibimientos [gn omes de buena fama
quenonauiá en aquel lugar enemigos;
porquefe ouiellenamouer, a elo, por
bulearles mal: e es otrofi fama E delo,
que dizca bien puede el Rey Leíton=,
ec fazer. pelquila , fi es Verdad lo que
ell de mente
ciuldem Bald,
io.l
Xan
premiam Gd
ex forina lta
funéto,
tuti deberar
acculanti ; de-
beatur denun-
tianti 2 Loan.
Andre. polt
Guido+de Su-
dicic,quod
fic.in additio.
pecula. €
tu, de denuns
tiaciónes$.1.vi+
de per Angel.
Areú.intrafte
sáleficiorum
in parteneque
¡onaddenan.
Hádú. colu. 6.
veific; quero.
cron,opnon.::Elapclquiladeueler - fecandui Sas
fecha, en aquel maneras quedixi,. Het polt
inos,en la Tercera parida deltelibro, imei
re a, A
E lens puc lead talaper= in asceraño;
cel 1énte ¡ol quiadid tene?
cd 280 radiorie oficij
me de mala fama*auicn> ¿dde Bald,
a A er cobos. savolé
£ EDejribát. Habeshic,quando denunciator entatur ad peobanduro y
velinod:Sctene mentisnam de iure cómnninogita beneerarhoc ex-
prelumavida.abaccuíaione. Sonuntiacorgs.E.ad Turpili,£c per Bar.
lus Adriañus ¡Edo culto.recavbi bonustesr.S:perSalice.in.l.
:ol.6.verfivvndecimóquero.C.de accufawbi $e dicit, cp vfus
ie,vt probaticnesinduceretencátar fedwefolúpofl denúnt
tiacionem in eadem(cedula($ribanteelles que perpetratafcire dir. -
Grenaparello, Erque poema iniponatur denúntidtorinonprobanti?
vidperBacan dict.l.giuus Adrianus.ff.de coftosrto.8 perdali. nado
Leaquidem.col,6.verli«duodecimó quero.G.de accufa; :
Í do. Moa quisañit.tF.deprob.Stc.licétcám. co.ti. 5
3 Goralquerencia.Adde lupra codán.l.s. : e
(on ergo denuntia ¿tfirproba perfona (ufi- 7
rendum fiper ¿mf precedar infamia
vehicsin cá.cum oporteat.ecd.titu,vbinotar Abb. in primo nota-
bili.ex fola namazdenuntiatióne criminum fiétá "contra aliquem,
non oriturfama (uficiens ad inquirendum de veritate +fitamen de
nundiator venirer.weaccufator, Scnonad eficftum ,vtiudex inqui-
rat,tune pofleciudex procedere com denuntiatorevt tradit Bartol.
in di0rálditus Adrianus.£f decuftod.reorum.verlicu: vlerins ques
rosquid ficofticiumindicis. ñ E a
1. €£lxeyJmó eñamalinsiudexcordinarios,vtex dis fuperias cóflar 8
iniftad.S haberurina.Scibidixitita7.3.parr.c.qualiter St quando
el.¿.deaccula:Rex camen etiam non precedatéinifamia poller inqué
rercavttradir Innin.c.cum oportear.de accufa. Bal in.L.nallus.Cuad
lez, lul.maieftaglo.notab.in.ca.deaccufa.lib.6.8 per Age. Arcin
traétasmaleficioram.in partefama publica.col.2:8 quod hic dicitur,
peeditdepotarelegibusrezulara.Scaddeque dixiioLi.tic179. pare
in'Genlasleyes Vidintica7. $
1 Cuemalefáva. Addeque notatgloo.c. cun oporteat.fuperverbo zo
ad denuntiándum,coduit.Sin.c.cum dileótas.cod.tit.S.c.queliter
8: quando.d.c.iicór Heli.defimo.
Partidawvij. Ci
cid
nóadmir
3 4
Setena partida.
»me.Sitamen exo aliaindicia concurrune, polTetinquire-
re.vid.quetradic Ánge.Áre ñ
coLoLa enim publica fan
e.qualicor 8c quaridoss
¡ra8ta.mnalefi in parte fa ma publica.
-exet;nó á maleuolisorta.vtin dit.
infrasl. proxima, Uiex, XXP LIL,
a Si quis (cienter corar iudice voluit vei£al(o inftrumenco,aucfalfum
telimonium
1b Gdefuofa
protalit corá
<o:autell mas
nifeÑté male
ARoriveleltau-
tor , qui mald
3n tucela verla
tar: porelbcá
judex ex ofi»
docnemigos enaquellugar: o faziédo
* Jo maliciolaméte en otra manera qual-
quier, por dicho de talome 2non lede-
uemouerel Rey,a fazer pelquila..
ley. XXXVII, Quales jerros puede el Reyjo
¿ljuexcde fa oficio efcarmentar meguer pon
cio fuofineac» n E 2
dofiofineac= — fuefefecha denanciacion min acufumiento
Seine a-
iqua adtione
punirezidero,
li malicio(e ac
cufauie : quia
porclt cum (i
ne acculatore
Ki pleucrauerit
Profequicar,
iftadióta Azo
€: quiaco
nópicia fam
Ecporagl
aso fipal
fEdeadulto. .
4 Carra. fallas
Cócord. cam
Lpe.Cadepros
bario. 8 adde
CN
refcripeam (uf
peótum capió,
¿e fub fidacue
producens
flodiaremitti-
tur ad locuim,
vbicrediraráal
* Sinn fabricafTe
fecundú Bald,
derelori
pis. Senota q.
ille qui produ-
dit. in dudicio
faltan 10(true
mentúpra
mitar y
fue fabricatog
¡ple
fallitatis.vt a.
Lmajorem,vbi
1. Bal.C.de
falfis, nifi no-
minetfabricatoré.yi.
ninfuefJefámaen razon dellos.
s Sal Elu oficio>puede el Rey,
o los judgadores a las ve.
gadas eftrañar. los malos
icchos, maguer non los a-
percibaninguno,nin féa fecha ¿cufació
fobre ellos. Ecfto pugde fazer en cinco
calos.Elprimeroes li algúo aduxeffe 2-
fabiédascarti falla aalguno de losjud
gadores,evfaffe della para provar lo q
demanda, o para defenderíe de loque
ledemandaflen. El fegundo, fifallafTe
algundteltigo por fallo Y encl teflimo-
nio que dixefleante el*. El tercero es
quando algund 'malfechor anda fax
zlendoalgund mal reciudo, furtando,
Ofaziendo otrosyertós manificltlamen
te,dé manera quelofaben los 0inestdé
aqlloslugares,e es colá immificlabic:cl
fechodeles en guila, quele nod piiede
encobrir. El quartoScs,quindo falta
€ gue alguno que auia acufado a o-
trolemonicra.maliciofamentea lo, fan
zer,e non podia proyar aquello deque'
lo acufaua fueras ende fifucile el acús
fador:de aquellas perfonas que dixi.
mos” quenon deuch atter pena nón
. prueuanlo quedizen.Ca aclte tal,pue-
declcarmentárdetal yerro como efte,,
falla cl día que dicffe la fentencia"por
elaculado.El quinto es quando fopicf
¿Ecaduerte q.Iliubemus.C.deprobaede qua
iftafiimpra elb.loquicurin f£ripruris (gu efrartis (hípedtis defal(o.8c
que úintillaqueredduntin(trumontá fulpehum.vid.perSpec. itu,
deinftrum.edirios$.1col.5.S cante i(la partitarú dicaccartafalía, Se
fo
noníupelta defali
dictliubem
in.LfcriprareC.defideioltra.col verli.deem querit.d. Guido. vbi
A dubidanideni dicendúinchartafu(pedta p
E pficsperid quod notválbe.polt Guid.de Suza.
refer que(lionem,quede fafto fuitin Curia Regis Caroli, cm ¡ple
Rexaquadá Comicifía
foneproducebarduorel
laverdadíui defen-
petebarcomiacif
feipta Imperatoris Frederici: quorum figilla
voúeratíatis malusalteto: vnde Rexpropter diuerlitatem fgillorúy
dicebatellefalla:comitifla allegabat FredericúmutafTe igilla:fed nó
probabar.Scdicit Guid.de Suza,feiudica(Te.d.refcripra elle (ufpegta
nóflla: Side.
bereigaledane
“posni
a
'cisnóadhibendá:S: Comitilamaliápom painó de
produce feripturá n(pectánon debere imponialiá
¡Ap inftruméco fidesnó adbibet Gita inrelligic.d Jiubem”.
le | diéto dicit Albe.(e mirari,cú-liilla exp(s dica puniri vefalíarios
mififoredintelligac
rariforcéquiainueu
«ralfo.Concor,
cum hisqueibid
o
fe ciertamente,quealguno cra guarda-
dor dehuerfanos, e víafle mal* dela £
guarda,a daño dellos. Cren qualquier
deftos cafos fobre dichos, puede todo
Judgador que hapoder de judgar!, ef
carmentarde fu oficio,atales malfecho .,
res delos yerros fobredichosque fizic- a
ren,maguernó fuelfen ende acufados,
nia denúciados, ninfuelle aducha otra
prueuacontracllos. ; h
GLey. XX 1X. Quando losgerros que fon puez .
Jroscontralos refiigos para defechar los les
empecenso non,maguér fan pronados.
5 Eltigos aduzen los omes
Y MA en lus pleytos para provar
(al ovencerloque demandí.
3 E pues Grecibé los dichos
dellosaquellos contra quien prucuan,
bufcan quantas maneras pueden ,pa-
ra defecharlos. Eacaclccalasvegadas, y,
queen aquellas defenfiones queponen
ante ficontralosteftigos, dizen grand
mal dellos:caun prucuanlo. Alsi que
feyendoacufados,o denunciados, per- 1
derian porende los cuerpos , o gran
partidadelusaucres. E porendedezi-
mos", que maguer puedan defechar,
a alguno en eltamanera, que non [ea
telligo,nin valacl teftimonio que dixo
enaquelpleyto fobreque prouo, con
todo eflo , non le puede el judgador
* darpenaninguna cn el cuerpo, nin en
el auer porefta razon. Caaffazlcabon
da la verguengaque pallo el teftigo en
fer defechado del teftimonio , e Áincar
enfamado* por ello. Elo que dize en
eftaley del teftigoha lugar en todas las"
'menm, q Comiciflaillaignoráter produxe-
in hereditate patris.ve inol.antepe. ff
nullá.Cadetelti.Sclga.ciaóaparti, quesn vide 3
lefallis,
colo ofi.que»
rotudex Perue
finus.
Uefa mani]
fx.Conco
1.ca quidé.C,
“deacculai.ce
euidentia. co.
tica. >
E.anse el Probarividecurexiftalege diftumBald.in didt.Lnullum. 4.
fe 5
€elguarro.Cá 6
cor.cum.l.1.C.
de calúnia. Se
1.qui cum ma-
jor. $. (libere
ff. de bon.lib,
€ Diximos. Su. 7
va. cadem. la
Tadias,
€ Diefjen lefen.
senda. Nonpo
Mea, niñ ex
ne,velex ofi.
cioiudicis no=
ill. ve decla.
rat Azo, vbi
fuprá. Scglolo
$ doftores in
diéta.l. 1.Cade
calumnia.
Erfafe mel.
Concordar cú
1.;.$.pri terca.
KE. de fulped
tuto.
€ iza poder de
judgador,Ecra
tione inciden+
tiz,inprimo,
Sc fecundo, $
quartocafiq+
ber dudo
de principall
cognofityei
Judex compes
tensad panié-
dum de ofli-
cio, ante fini-
tam in/látiam
caule princi
palis:namiiel
[ec finita,non
políer : ve de-
clarar Angel
off Tacobum
vutrivinad.lato
C.decalumniatoribus,vel dic,S melius.yt dixiinel.fina,titulo.16.3.
perdiaperses ibiinfine.videin glo(.fuperparte(quehan poder de
zerjulticia,) PI
Lex, XXIX,
am Sicontrateltemin modum obieót probetur crimen, non poteftob
hociudex.cumpunire,nec remanerinfamacis: Scdem fin moduna
alteriusexceptioniscrimen proberur:tamerifi vxor contra virum ac
culantem excipiat,quód ejus mádato vel confilio adulterauit: 8
prohetvirpunitur,deyxorabloluitur.had.
m € Dezimos.Concordarcumcap.1.verlica.czterum.deexceptionibus. 5
hoc
Eccumcap.cum dile£tus.verlicul.fina. deordin.cogni. $ccum.l.Lu=
cius.fode hisquinotantur infamia. Scvide quer etiam laté habentur
jo ad confels.
3
n Cenfemado Infamiafiai intellige,vevoluieglo.in dift.c.nde exceps a
tio.de quo tamen vid.quz notar Abb.in diét.c.cum dileétus. $. col.
inglo.luper parte reflitutio. de ordin.cogn.SeInnoin capi.(uperso.
declettio.Angesin dit.l Lucius.
| efbloa,
z
¿>
Adi
8aCadle
gen lol.
maicíla.
50
Tnnoteca
.
afinem.
iragalia8,
Titul.II. De lastrayciones.
€controtre.Ex hoc difto huius.l.videtur cóprobari quod dicicAbb.
in.d.c.cum dileftus.de ordin.cog.col.a1contra Anto, ibi: qui voluie
fiisconra quem excipitur decrimine ad eum ab aliquo repellédum
aTumplicdefenfioné principaliterfupertaliexceptione criministic
obiedtizquód iconuincacur,debearex cademinflantia puniri: culus
contrariumte-
neribi Abb.al
Jegans calm
oppoficum
in.c.luper his.
deaccufa. vbi
cletus perens
confitimatio»
mem repulíus
propter crimé
kibi obieum
$ probacum,
mon privatur
beocosja fs
negjaliter pu-
micur: quía ad
hoc noneftas
Aojvibid
Cental cafo e:
oefte Idem vi
detue de fimili
vbi crimen li-
militereétcon
nexú negudo
dequo agitar
vtin.c.2.decó
fels. vbiglo,Se
glo.in diét,c.ta
decxcep. que
extenfio pro
cederet, quan=
do de tali cri-
anine comtin-
gente caulam.
principalécon
itarerpercon=
felsionem cius
contra quéob
Sicitur: quiara
rione contin-
gentio videtur
otras defenfiones femcjátes deftas, que
fueffen pueftas cótra otroa:fueras ende
fialguno aculafea fu muger que auia
fecho adulterio,c ella pufiefle defenñió
ante fi, diziendo que la non podia acu-
far, porque lo fiziera por lu conejo,
del, o porfu mandado. Caental cafo
como elle Pcomo quier que ella non
poneeftadefenfion, fino por defechar
log la non puedaacufar. Pero file fue-
reprouado quetal yerro como elle fi-
zoel marido,pueden le dar pena , tam-
bié como fifucíle aculado fobre aquel
yerro mifino ,ede mas deuen ala mu-
gerdarporquita*.
$8 Titulo.II.De las tray-
ciones.
Raycionles vno delos ma
yores yerros",e denucítos,
/aljen que losomes pueden
Y cacr , etantola touieron
por malalos (abios antiguos, quecono
fcicron lascolas derechamente que la
compararon ala gafedads:ca bien afsi
como la gafedad es mal,que prédepor
todo el cuerpo, edelpues que es prela,
pricipal in nonfe puedetirarS, nin amelezinar, de
indicio deda- — manera,que pueda guarcíccrel q la ha.
cit Abb.com=
muniter tene=
Eotrofi,que fazcaome,delpues que es
gafo fer apartado h,c alongado deto-
doslosotros. E fin todo cflo está fucr-
Si tamen non
perconfelsionem cóuincererar,fed per alías probariones,cftmai? due
biaw:fedidemin eoden: cali viderur dicendum,fecúdú Abb.vbilu-
pra fiparscius contra quemexcipitur,faeric pretens:Scluper hoc
fumplitdefenfionem,k% militat eadératio queio marito; contra qué
vxorexcipit de lenocinjo:de quo hica8cin.l.:.f.fipublico.fEdeadul.
dequaiftafiimpraclk.vbi Sevid.per Bar,col.pe.verfi.cócludo ergo. Se
per Ang.ibidem.Qñveró non ell contingensnegotium de quo agil:
aliain(tátia opus elletvefieltisconfitereturfe homicida judex non
pofletcú punireexilla confefione:quia confeísio non eHadta in iu
diciocumnó agebaturad hoc,[ecúdú Bala. |.presbyteri.verficerció
quzro.Cadecpif.Sccler.allegarglo, in.c.hac quippe.;.quóideod; ad
puniendum teftempin hocaliaiaflantia opusclTete
4L2orquita.Incellige quando exceptiolenocinij obicttafiiicámuliere
antelitisconcellationem:nam fiobiicerecur poftea,tuncnon videtur
qyabfoluendafiemulicrave haberucin.d.5.fipublicoscio.l.7,tieu.17.
ea.part.vbi dicáquid erichodic,(fantelege fori. 4. ánullo
polsitvxosacculari de adulterio,marico nolente eamacculare.
Tirulus. 11. De proditionibus.
Infummas
1 4 array Iniftoticafumitar propriépro crimine Lale maicftais,ve
infr
tradit
And.de lía
infidargétiloquendo multipliciterdicicur quis proditor.ve
oliten1.q.3.Lucas de Penin.1.6.C.d delat.pe.Sefi. cos
inti.que lin regain parte, contrahencium incefl.ntpe
15
col.K.£-perBal.in«c.1án prío,col.4.quib.mo.feudaamittatur,
€tioresyerros.Addein authenade nuptiis.S.miiores.verlfl igicur. a
'ad lezemTuli.maieltahabetur q eltcrimen fecleratifi
mum.Sedicit Azo.Caad legalulíam maiellain fumma. nempe iftud
crimeninteromniacriminaexcellita
£ Al igafedad. y
Proditioco:
paracue lepra
ve bic vides, de
demultisgene
ribuslepre.
perglol. motas
bilemin,$. des
mig; quod elf
temaletia, que nó faze malal quela ha
enfitan folamente:masaú al linaje que
porlaliña derecha del decienden,e alos
queconel moran.Otrofi enaquella ma
nera mefma,£rzcla traycion en la fama
del ome,cacllaladañai,e lacorrópe, de - fubcap. voluif
guila,qnúcalapuedeenderegar, cadu- — fentede pos
zea granalonganca e acltrañamientoK ge eS ne
deaquellosqueconofcé derecho, ever zi. quod tra-
dad:e dencgrece,emanzilla la fama de
losque deaquellinajedelcienden, ma-
guer nonayan en ella cutpa: de guifa q
fincantodaviacnfumados! porella. E
porende pues quecn el tituloantede(te ad
fablamos generalmente delasaculacio niego
nes,quefon fechas porrazon delos grá g Exvnfepuedos €
des yerros,quelosomesfazen. Quere ple 16.
mos de aquiadelante dezir, qualesfon le, dequo Mac
aquellos males, quier fefagan por obra reia
quierfédigan porpalabras. E fablare- — medicinali les
mos primeramente delos quefefazen clutumiaccur-
y rit ad fontems
porfecho. E delpuesdiremos,delos sdominá vis
quefe fizen porpalabra. Ecomenga-
remos dela traycion, que es cabega de
todoslos males.E demo/traremosque
colas ha en fi. Edonde tomo efte no-
me. Edequantas maneracs. E qpena
theniuliaran:
díiquod praf
ab his. collar
2. de de leprós
forum exami-
¿dorans, dis
xi: Domine,
Gvis,potes me
sun
fare.
dcué aucr, non tan folamente los faze- ssp
SETA in diét.5.den
dores della, mas aun los confejeros, e un depomie
losayudadores,elos confentidores. E
aun los qlofaben,enonlo defcubren.
4 Le). 1. Que cofa.es traycion, conde tomo efh
home questa bota josdella
diflin.., St per
glon.c.(i vxo
1.22. quallio-
ne.5.Sunt em
Jeprofi extra
ciuitatem po=
nendi,nealiosinficiast.vid.perToan. de Plateain,].cumfupra viren=
tes.C.deremi b:n2.per Bald.in.].cafus,C.detefta. gl.in Clema
1.devíur.Bald.in additio.ad Speculato.titu.de difpenfatio.San mor
tui polsiarcum aliás (epeliri.eradit Abbaio.cofacris.de fepultu.vbicón
cludicquódnon:licérPetras de Ancharr.ab corelarus cenuitcontra-
rium.mouetur Abb.ex eo:quiaforroracreminficiar; 6 quiain aéta
fepultura el imorinfeáionis:8tex co quód ius permirtitleprofis,vt
habeant ecclefías cum cormeterijs.vid.ibi per eum..
Uiadaña. Vndelicótloab Dux exercitus Regis David, oíafortiter 6
vicerit.non computatarin Catalogo fortium Dauid: quia fortitudi=
snem ciusproditio in Abner, 8 Ama(am deari¿raui, ola fidelitas
elt qua dilatargloriampopuli,que pacem firmar ,Scterrorem incu=
titinimicis.Lucas de Penna referens Perrurn Bleteofem in, lefina,cor
lumnfina.C.de delat.lib.104
L dE cfirañamiento.Prodivornáquecftalienusab omnifacie domino- 7
1 denfismados, Vide.l.quilquis.C.ad le
tum SePrincipum,Scnon potelt(tarcin curia Principís.Bald.in capie
vno.anille quiinterfi.frawdominifui,8cvbicunquefunt depidta arma
proditoris,debent deftrui.l.corumaScibi Barto.4E.de poenis.
ulmaielko 4
Qlex.
amProditioeft que committirurcontra Regis perfoniz8ceft viliusá po
teltin cordehumano cadere,Etnalcuntur ex proditione tra mu S
Inioflicia,Vilitas,8eMendacium:exquibus cor humanum eflicitar
tamfragile Simbecille,q errar contra Deú, Si Regem dim naruralé,
Partidavij. C ij
Lol tnnosrec
Setena partida.
Ttemproditio idem eltquod fub (pe boniproderefentradere homi-
nemifantesó cafus pditionis quamordecimnumero quiin hac lege
Ipartim nominátus:Sccum aliquod prediétoram commirtitur con»
tra Regem, ut contracius dominium,aur bonum comune patria,
<R proditiozcim veró inaliiscommixtitur, eftalenoficas, fecundu
Hlilpania: fo=
a A AEfx maicftatiscrimé,tan
onra la perfo . A
sadil: RS toquierc dezir en roman-
diti ergo Dar
cum , Comi-
tam, 8 Baro-
um, qui (ant
fub Kege, non
cómitcant
sente!
deftacis in do-
minosía
est confpirene
contra cos, ve
trad. 103. Fab
in_ procemio
Lofic.in prin.
contra Reges
vi, vel domi.
nos (uos non
Tecognolten-
tes faperioré,
bene commit
ticurciimé la
fe maicflaris,
cccomo yerrodetraycion
¿)) que fazc ome contrala per
[ona del Rey, E traycion esla mas vil
cofa,e la pcor,que puede cacr en cora-
condcome. Enafcendellatres colas,
quefon contrariasa la lealtad, c fon e-
flas. Tuerto, mentira,evileza. Ecflas
trescolasfazen al coragon del ome tan
flaco, que yerra contra Dios?, e con»
trafu feñor natural, e contratodos los
omes faziendo lo que non deue fazer:
catan grande cs la vileza: e la maldad
delos omes de mala ventura , que tal
yerro fazen,que non le atrcué atomar
venganga deotra guila,de los que mal
quicren,Íinon encubiertamente,ccon
vehic.sceltbo rs ! c
nustexin.lz. engaño”. Etraycion tanto quiere de-
o LE zir, como traer yn omcaotro, lo fe-
in.l.quitquis.. mejanga debien a mal:c cs maldad
C.adlez.luli. que tira de fi la lealtad del coracon
maielta. Ang. q $
Aura clome. E caenlosoines cn yerro de
malef.inpar=
te (cheay y
dito la paeri
colusdefivisla
té videre Fifta
ja.vieno
traycion en muchas maneras, fegund
demucftran losfabios antiguos, que fi-
zicron las leyes.La primera,e la mayor,
ela que mas fuertemente deue fer elcar-
mentadacs,lifetrabaja algund omede
cini»vol.con — muerte defu Rey“, o de fazer le perder
Ga7guincipn . e
aries. €nvidala hontra defu dignidad, traba
Andr.de Her.
jando[ecó enemigaque [ca otro Rey“:
oque fu feñor fcadefapoderado del
Reyno.Lafegunda fmanera esyli algu-
no [eponecon losencmigos por guer-
rear,o fazer mal gal Rey,o al Reyno?,o
les ayudade fecho,o de confejo:o les
embiacarta, o mandado porque los 2-
percibadealguna cola contracl Rey,e
adaño delaticrra. Laterceracs,fialgu=
no [e trabajafle de fecho,o de confefo,
inpar-
te, €cómitten
men la=
Ñ
Se maieltatis.
col.4.verk.vo
Juerút autem,
Paul. de Calt.
dre.delfernán
tit.que luntre
.inparte,contrahentiumince(l.mup.col.fi«q proditor Regis cé
arre Detalepie [apodaca Lacie Bea
nain.l.fina.C.dedelato.libro..0.colum.fina,8callegat ctiamcap.nó
poteflr.quellione.z.
3 eComengaño.Nota moresproditorisená fignafidelitatisoltendit,fua-
wiaécdulcia verba proferrjamplexacurzapplancic, bláde riders maxi
1mapollicetar,obreftatur Denm,fub pacisfocdere ofculatur, ad iuran
. dumeltpronus,libenter adularur,q ef! canfa prodicionis.a., diflin.
c.clericus.Prouerb.6,Lucas de Penna,in.l.fi.col.fi.C.de dela.libra1o.
4d QDefeRey.Add.l.6xi.3.parta.ibi.Scquid fi capiar Regent
5 € Morro Rey.Sicétfacereconuenticulas de papara, Papa viuente, crimé
eftlzfa miaieflris.c.liquis Papa.79+diflin Loan. And.in.c.veniens.£
Tefiadalim.quoniamliberiCudecefi
6£ arafegundaDeiliscalibusingbuscómiticar ceimélzfz maieltatis
E Crorfezermal.Quidfi detope
viseriád.mo.3.8c.4.M1d.1.Tumai.86C.coLgfgs. Saá.
en,rthollesteznico!
vel prsedam cum is dinifericovid.
o alreyne.Quidí oppu
perl pesffad.Iulunai.8cl.fallaciter.C.dabolitio.¿d intellige,qñra
Jisciuitas pdi-
ton vel oppur
fi quisbarbaris.Cade re
que alguna tierra, o genteque obede-
A a v gnaf, or Regi
fciefleafu Rey fealgaflecontraclijo que o
lenon obedefciclfe tambiécomo folia. gn debo
E a vugnal,velp=
La quarta es,quando algundReyoSe- A
fordealgunaticrra, que cs fuera de fu ¡úbinénteda.
liás tunc non
incurritur cri.
Lele maie-
Señorio quifiercal Rey darlatierra don
deesSeñor, cobedefccrlo dandole paz
rias, c tributo:ealguno de fuSeñorio lo
eftorua de fecho,o deconfejo. La quin-
taes, quando el que tiene caftillo, o vi.
1la,o otra fortalezaporcl Rey, fe alga có
aquel lugar “olo daa los enemigos, o
lopierdeporfu culpa,opor algunden-
gaño, que le fazen, e elle mimo yer-
ro faria el ricoome,o cauallero, o otro
Ucontra el. Ad»
de.l.4.E.codz.
vbiK de calie
ximo. Etan
Ñiciuicascapia=
iwrá Res
A . A non, im
qualquier , que balteciclle con vian- Prtnorbi.
da,ocon armas, algund lugar fuerte inauthé. dehe
redi. Sfalciin
rin. fuperver
o autiquam.
Extra
qfine rebelles.
ingl. fuperver
bo»rcbelládo.
para guerrcar contra el Rey, o contra
la pro comunal delaticrra:o fi traxcfTe
otracibdad , o villa,o caftillo , maguer
nonlo tuuieffe porel. LafeÑla cs, fial-
gunodefamparalle al Rey, cn batallal,
a
ofe fucflicalosenemigos,o a otraparte:
: le Gcñaquellugar y
ofcfucllede la huelte en otra mancra, > Adde.
finfu mandado ante del tiempo que tabul.
deuiaferuir, o derranchafle,ocomen-1 denbarlle.ad ES
cumglo,ibi.
calle alidiarconlos encmigosengaño — de. quticaorad
f ae ho Esparevbiv
amente, fin mandado del rey , o fin equ dai.
Su fabiduria , porque los enemigos le m Uzwlicio.adde 1
fiziellenarrcbatar, olefiziclfenalgund LS lcuiato.
daño, o alguna deshonrra eftando el fedirio. perro
soy fegurado , o fidefeubriclfe alos tidciao.pare
enemigoslos fecretos del reycndaño Angeindda,
del.Laletenacsfi alguno fizicfle bolli- ind e
cio, o aleuantamiento en el reyno, * catar
faziendo furas, o cofradias de caualle
mayores.la1.
comdicichgcio
i ba. Cuinlveo=
ros) odevillas contra cl rey, de que na pera cólilo
fcicfle daño,ael, o ala tierra. La oótaua dolo málo có-
£l5ú inicú fue
sic G quis ma=
cgiltracus popw
li Romani,qve
imperió,potelarévehabear.occidatur.8cibi Ange.nor.fumi opámú
argumentú, ex folocófiliodi tragtatu de occidédo poteftaré Bono
miz, incidifin maiellatz,quátú ad poená mortis:oppugnareempatriá
autmagiftratú cius»nó dillara crimine lefie maieftatis, Lvero quifqse
C.co.dicitdenecectiávirorúillultriú,qui cófiliisS: cóGiorio nfosn
terfuntlenatorá Sr ipfipartescorporisníi finmtvel cuinfliber
pola isa ¡tar cogitauerir Sec.vbi Cyn,SSali.dicuntgp
3nperloná Principis,Scad eiuslatas (títes,(cu quer lunt pars corporis
Sui propriccrimen l2fi maicflatiscómittitar impropricin exteris ca
pitulis.tene ergo mentiillá.l.part.declaramtá,l iuviscóis,Sclcdn ci?
declarationginiudicesaliosperprovinciascóflituros, non habebir lo
cumvteos occidés,vel contracoscon(pirans,committatcrimenlzfa:
maieflatis.Gcfacit quod dix fupraca.in glof.fuper parte(o alseyno)
Svi.inifta materia que dixiin.l.rcitu.ó,parti.zo
es ,I1alguno matafle alguno de losade
lantados mayores” delrey,o deloscon
1.8.or.res Ínnou .xe
depradentar Cop.ch
illa. tol.
ataliquam ciuitatem regnitvideturidem libro.
Jn no.re.
ela $,
Titul.M.Delastrayciones.
14 2 Uconfijeros Ad dl raia6 parti Sividiquaribid
ceps mun de (uis confiiarijsfaciar prafideprouine
Suicacis:S quis contra cius perloná prod
tang in magiltrarú comilerigon tang in cóliliar
pisvioper Salidurd liquiíquisin pria. vbi concludie ptengjin magia
Atracum.vi.ibi
E e fejcrosahórrados del Rey,,o deloscaua-
a roer eros: quefon eftablefcidospara guar=
E quí dar fu cuerpo,o delosjudgadores que
Pale. han poder dejudgar por fu mandado é
fu corte.Lanoucna es, quádo cl Rey af
fegurabalgund omiefeñaladamente,o a
la gentedealgálugar,o de alguna ticr-
ra, deal guna cofa,e otros de fu feñorio
qbrantáaqllafegarácagl dio matando,
oferiédo,o deshonrrandolos cótra fu
defendimiéto,fueras ende filo ouiefien
in.l.capitalió. fecho a miedos tornando fobre £i o fo-
ia brefuscofas.La dezenacs, quando algu
taqpvt hic vi nos onics dan porrehencsal Rey,e al
desiftáfecuri- ounolos mata todos o alguno dellos,
ratéRex folus 9 A
cócedit:puege Olos fazefuyr.La onzenacs, quádo al-
mot.Angn«d. gún omecsaculado,oreptado fobre fe
dneclcini cho detraycion,cotro alguno lofuelta
oleaguifaporqfe vaya. La dozena es,
ficl Reytiracloficio a algúadelátado o
parese
lib.4.
7.inordin,rez
gabe nora, y
Joibuspbene
fecuritaté: vi
nópór poltu-
Jari, niliappa-
teale quí dac
judex, an de
bear feruari?
vip Balís$áté E
facraméta. co. 2 0tro Oficial delos mayores, e eftable-
dude pi A fulus: A
nes Ecaotro cnfulugar,cel primero es tan
rebelde Gnon dexa el oficio*,o lasfor
talezas f, conlas cofas que Jepertene-
fcé,nin quierercicebiral otro enel por
<ópuud. ila-
téper Imolin
lisgreusacol.
pe.thde pubs
3ud.ScGd dicic
aln.l.xcos.col.8.C.deaccula.8 Barn.L.mullávim.C.de (ufeepto.
EcArchalibao.SAng.il.vtimur. fade (epul.vio.vbiScdicit,aluú
conduétum perperuúlolus Princeps concedit::emporalem vero etiá
infeñiorpotelt concedere,infla cauía fubíiflente.6c defaluo códudto
tellibuspraflando,vi.per,
26€ erchenenádde á
parci.Sol.¿ cit 5epartaScqu:
17 d Grorquefevaza.Adde.l. q.comglibi.fEco.Scapprobaturhic prima
opinio(euexpolidoilljusglo.vixque dixiin.l.peit a9.ca. part.
13 e GDexaclofiio.Concor.cum.l.2. 3 fE.co.Quidíijudex dimittatofi
<iuna fenimperium fine permifsione principis,anincidantín hoc cri
men.Ly5. dE. codicit y fic:quod intelligicaciimicacLucde Penán
1. quos.col..C.de decualib. ismagnis Ecarduis quorú de
fertio preiudiciumreipublica in gerebat:fecúsin paruisyvbi nó effes
hocpericulú,$iudici»mminerer necefsitasrecedendi.vi. ibiper eús
49 £ Erortalezas.Calellani ergo nórclliruétescaftella ad iullum Regisíci
dítin crimélefe maiella.vehic, 8: Evi3apari,18.L.8.
20% UimashAdidiquifimas fico infi.f.co.8c..nócótrahita
21 h Cralfamoneda.Azo.C.coinlummadicithocefle quaíi crimen lle
maieltarisyallegar.l.6.Codefal(s.moncr.cftin.L.2ovbihocprobatur, Ss
biBal.SiSalice,
an i Qscllosdel rey. Adde.d.6i.C.defalía mone.S.csad audientiá. de cri
mifalSrenemécillád.partita.q inciditin crimem lz(z maíeltaris
falfansfigilla principis:non emita exprefTam reperio de iure cómus
nisimo £.L6.xit.7oinfraca.parecú difponit cótra falfátem figillú Re=
gisnó dicit: exhocincidatdelinquensin crimen lefe maieltatis:
neqyimponitpernáamifsionisbonor ar.officialg
Regisfallantemei literas, dicitincurrere crimen proditióis $ ponie
pocnam amifsionisbonorum,ví cogita,anifla.Ldebeaclimitari imx-
taterminosillius,vt Scibitesigiwvel dic quod hoc he fpeciale in odiú
falfantis figillura Regis,cui magnus honor debetur.vt dicitd.
partita. E z
23 k UUllamadotraycion.Notahoc¿Kadde Bar.in extra.qui fintrebelles.in
gdup partercbellisaibicá dicit.cñctñincidicisin crimempproditidis,
qñhtcóma principe, velcótrarépublicáveind.oé deliétú. $.explora
16
tores.fE.dere m:
u8c.l.1. fede bteua,
4torodl, Mtex.l
amPeena prodi
toriseflypoc
el.
mandado del rey-Latrezcnaes,quando
algúo quebranta,ofizicre,o derriba ma
liciofamentealguna y magen $que fue
fecha , e enderegada en algund lugar,
por hontra, o porfemejangadel rey. La
catorzenacs, quando alguno faze falla
monedal',o falíalosfellos del reyi.Elo
bretodo dezimosquequando alguno
delosyerrosfobre dichosesfechoeon-
tracl rey, o contrafu feñorio, o contra
pro comunal de laticrra,es propia men
qué decafibus
poliris.5.l.pro
ximaK«bona
e? segi apli
cabúcur, falua
mulieri ei? do
teécdebitisañi
li prodicoris;
Suntinfamati
tellamadotraycion",e quádo es fecho — 8cn6g pitel-
contraotros omesesllamadoalcue,fe- Emilie :nec
: alíá dignitaré
gund fuero de Efpañal,
ALey.1.Que pena merece aquel ¿faze trayxió.
Es Valquier ome que fizierc al-
guna cola de las maneras de
traycion , que diximos en
la ley ante delta, o dicre ayuda, o con
haberezantofa
ficiúi:mecalicul
iure haredita-
rio (uccederez
nec habere le
gacís fliraúe
pit o quareá
parté bonorú
fejoque lafagá, deue morir por ello". as
etódos fusbienes deuenfer dela Cama presa
ra delrcy",facido la dotedefu muger”,
elosdebdos que ouieflén a darque o-
vicflemanlenadoPfafta cl dia que comé
goaandaren la trayció: c de mastodos
qiiple cómic-
tent proditio
nem.hud.
mM Ehtorir por é- y
llo.Cócord.cú
SepublicaautiudicdaInfdepubiud.8c1.quifquis.C.ad.l.Tuli. maie
fla.Scadde.L.6.tit.1za.par.vbi vi.de deftractione domusin cerro cali
8cq perduellisperdatiura naturalitacis, «beneficia regis; Scregni.vio
L6iticuaa:partita. 4.
Ucamara del xey.Adde.
vitatisrebellis,vi,p Bar.
.L«quifys.Si.d.J6.Scde poena ci y
maup.fubti.qui funtrebel.vbi dí-
xirq Gadamilsionz bon iú,nibil diftata prisatoalio. adde
eri And.delfe..decapi.g cur.véd.inyf.fi.cosi.vbi dicit,qp cines qui
capiúicur,efficiitar feruiyés bonacófifcant, Ecciuicaspadí aratrio vi.
ibipereum.Sciny4. Eciterum.de capit.corradi.vbi (al difpergitur
8cibi vid.leges Scantoritares quasallegac.éc vi,per Bartin.l.aucfaas
$.ónunquam. fade poenis. : :
Dare defumuger.Concor.cum.l.quifquis.Csco:Scidemin alijsbo-
nisvxoriswvrin.l.(i quispo(lhac: Es de bonsproferip. exiam fit de
medictarelucrorum,vxoriper cófuctudine,éclegesregni obueniente
yelatétradit DoftorSegurainfuo tradta.de bon.lucracó(t. matr, $e
bñfacit quod nor.Balsin.$.pe.fi defewcontranter do.K:ag.nó enim
permittitur marito,vtalienerper delidtú:licerlegesregnipermictane
vealicnetper contraGtúsquiafecundum Bal.vbilupra delitú , nó di-
citur ppticalienario.Sed quidíi vxortpe quo córraxitmarrimoniú
£ciuitmaritú cum quo contrahebatefferenm le fc maicltatisjan tune
perdatdotem,licut Sperderctíi cótraheret có marito,quélciebar ha
reticú.vtin.c.decreuit.de harer.lib.6,X pro nunc crederé q no:quia
Jicéepolsitarguí de crimine La£ maicflatis adcrim hareñs: vein.ce
vergétis.deharer.lib.6.idideó,quia argumentú fit deminoriad mai?
feudeco,in quocltminorratio ilatuendiadid, in quoell maior ras
sl .ccóin cúttis.ioprinán verbo,multo fortius. de ele-
G arguatur de maicriad minus af6rovatinéicer negatine
pofsitprocedere.venot.glosin.d. i sJaloin.l.eum quie
$.quiita.fade verbo.ob! ratjoin crimine
reh
5
o
i
ñitég.
siex co, mulier ftienter cum heretico contrahens marrimoniú
videtur (uípetadeharefi,8 Fautrix hrerefis,quod non poteft dic in
smulierecontrahentecumreo Lefie maieffatistempor:
P Uarenlenado.Secusíi polt.wtin.l.penulii.KfineCacod. Bi. domatio» 4,
nes.5ei Made dona.Gcquid fi propterdelictum commitrendum alie-
Partidasvije :
In no. réz
ycúleque
cidaturob ali. tib*ic, 8,
Quel x.
Setenapartida.
mauisivideraridemperiflam.l, vtalienatio nó teneat ex quo,cogita
terariacn de crimine commirtendo:éctradic Barto.vbivid.in.1.poft
contradtumfEde donativo.
ss<fiorsSiue lintin pot<(lace, fiue emancidari ex generalitare ¡faz
¿cquíia muliratin verifq; cadematio:licerglo.in cap.fiquis cummili
tibus.6,qu.có
trarium volue e yapo %
cr Se quiagl, Lusfijos*G Fei varonest,deuéfincar por
ingia.l quie ¿famadoscpara fiépre de manera, nun
quisvin verbo
aninus auluras
dicit,gp matrecommictenteiQud delitumpatigear cis fijiflas poe
sas: Sctamen mater nóhaber iliosin poteltate, Sed quid deis q
“am erant concepti,feu ati ante delitum commiffam, an aficiácor
peenahuinslegis?Petrus, 5: pofteum Cinusio.l.quifquis. C. eod.te-
uerantyopnonper.ladiuo Marco.C.de quaftio.8c.Lemancipacure a
fEdefena.Srla.Cadelibe.Sico.libe.écidem cenceloan«Faber $e An
gesin dit luquilquis.dicenshocides:gailli qui poltea nafcúcus, fune
ex fanguinciamnfeftoridem loquendoincrimine harelis tener Cal
destit.dehareri.confi.quemrefert Se fequicur loan. de Ananía in.c.
vergentisude haxeticolpen.verfi.circapredidta.vbi adducit motiva
Calderivi pro veraq parie,quein effe£tufunt leges, de quibus fuprá
8< q ficutfilius anteanarus non confequitur dignitacem pacris (aper
uenientera.veind.fifenator.C.de digni.libar «Sc quod habeturin.Jef
1ij.5.fenatores.fFad munitipa.8eic cum non habear commodom; ira
neqydcberhabereincommodam.L.ex quaperfona.ffade regional,
fecundum nacuram.inducút criam quodhabeturin.l1.$. (E. de bo.
of.contratabu.£cin.lfinecem.j.(ideportatus.fE.de bon.libera8c gd
habeturin.ly.fP.deinter,Screle,S: q videtur de hoc cafusin.L.2.Cade
lib.Scco.libavbiaperrédició,qp deliétum patrisnó nocerfilijsiam na»
vis, (ed nafcitarisiesó q itracio:quiailli qui potelteanafcútur, dicús
ur naltiexfanguincimprobato:¿kdicúcurtrahereoriginem 3 finca
jaminfefta,Scdicicloan.da Anania, q ¡a parsvidetur imagis fauora-
bilis8cquior:£: non obftar, juraindillind loquantur: cum ia
hoc loquuntar de iljs:quia debecdiflinguiperaliañura, exquonon
ell cade rariolaternacos Sc nafcitaros.Proillta eriá parte viderurca
.6tit.27.2.parcivibicum dicit (ca los derechos que fallaron los
fusin.
antiguos de Elpaña en todas lascolasyallido pulieró penaa los fijos,
portazon de luspadres,fiempre guardaró ello,que non ouiellen pe
malos que luspadesauian engédrado ante que elfecho malo fizicf=
(en, fucrasendelifaellen con cllosaparcerosentos yerros. Ealoso-
tros que metieronen la penafuc,porque los fizieráde(pues que ella
uan pongoñadosenel mal que onielTen fecho) Albericustamenin
(quis tenuit contrariam:imo quód poena de qualic, tencan:
tur fibij ue poltea,fiucantea nati,mouctur excratione illiuslegi:
pralumuncur imitatores parris:ó percandé racion£rencribi Sal
in vtroq; heredicarij criminisexempla finemetudd; :Squialexiila
de filis generaliter loquicur. Item quía ¡biloquicur de natisa
po ¡us patris qui codem deberent punic fupplicio.Scad.l.1.C, de
bonisliberso, 6: alias(uperius allezatas relpondet, quod in cri
Jefe maiearislithoc fpecialesi pro ¡(ta parte multum videtur vre
gerclexilla particarum,cum dicic(rodosfus fijos)vnde nullus deber
excludil.luianusdn princip.fE de leza.l.á procuratore, Camanda.
<.i Komanocam.9.diflinct.8:perhocyerbú videtur, quod lex ¡fla
voluit decidere diétam ambiguitatem,que oricbaturex diét, quis
quis.cum fimpliciter dixerat de filjs, Sclicur quo ad ponam expul=
fonisá patria,S alia:dequibusin diét.. ósticos27.2.partita diéta lex
retulit ditlinéionem de natisanté, vel poltyidem fecerat in hac les
pesquo ad alias poenas, fi hoc voluifTer. Ercerté pro nunc, ¡fla pars
An rigore iuris,propter hocverbum(todos)in haclege politumvide-
tur veriorslicercontraria opinio Eauorabilior, Scequior, quam te-
nerevelis,refponderepolles ad hoc,quod kifta vniuerfalitas limitas
vi, Se re(lvingi debear ex contideratione debitarum circunitanú
rum.l.obligatione generali.fE.de pigno,1.( mihiinvia.5.fina.fdele
qa3. 5 Hidepetione harredica.l.K non tantimaS.quod li pro empto-
eradit Oldraldusconíil. a 0 um ralecft, quidam Comes. X4i
in expullione á parra placuic ¡lla diftin tio,de quain di4L.6.curnó
debearylacerein poenis,de quibus hic,qui fant maiores : 8c fi pla-
cuitilla ratio , quodid atucbatur in polleanaris : quía ex infedto
fanguine,8cnon in alijsantea natis anguine non infeéto , quare dis
cemus,écincaía huiuslegis non placuille + fednonplene hacre(pó
fio mibi fatisfacic,quia potelt di, quodin poenis que vlera ea que
Aiure com Poboleda noftro diét.1.6.in
pornis veró fecundum iuscommaneplacuitdifpolrio diétx, 1. quib-
«<uis.C.ad legem laliam maiefta.de cuius méte 6 contextura litera
videturfenfilfectiam de Álijs anteanatis , prout Sevolnitintelligere
illam.l.gLin ca.fi quis cum militibus.6.quellione...in verbo filij. ia
fine.Sc cum diéta lex loquatur de hibjsillius, qui crimenlaÍz: maíc-
fatis commilitintellexifTevidetar de Gilisquostundhabebar Lin de
liais.4.i extranens..Edenoxa.Sol.cirius.fF.de teftanmili.Sctrad.Bar.
infiwili quellionefuperquodá flatuto Florentia.in traéta. reprela-
liarú.q..verfi.ad quartum, Tu dato maioriocio,latius copita, Ketiá Queft.a,
excilto verbo(todosfus hijos)patet quodprocedar ctiam in filjsillen
gitinis nacu=
1alib?,vel (pu-
Nijs:prour vO+
luitCinus, An
ge.éSalice.in
d.l.gGquis. An
ge.Arce.intraftamaleficiosin parteíche aytradito la parria)col. jovi.
quzritCinus «Sali. Sedan intelligatur de filijsprimi gradus,vel de
capuedáauer hórra decauallerianin de
dignidad,ni oficio g:nipuedá heredara
deviteriorib*28: Angsin.d.l.quilquis.dicic, q temporcillluslegisnó Quel z
cóprelendebanturnepotes:quiaifta materia el ociofa $ peenalis, $e
contra regulasiurisinduda,g fliusportetiniquitatem parris :viiver
bum hliorá (tridéaccipienda erac.), y inepocesfEade refla.cute, ali
berorú.ff-deverb.lign.(ed q poftea fu puenit Emperator Fredericus q
ediditquandá conflitucionem contra reoslae majeflatis diuing vel
imperialis:quá approbauir eccleña ¿8 ef apud ingfitores hareticas
privicatis(ub bullapapalizin qua fitmétioliberoram,vi deber exten
diininfinicamafubdictá y Canonifterfeceruntpoltea call, de re=
ftrinxeruntad fillos 8enepotesdánato mafenlo:led dampataformina
cóprehenduntur folura hi generaliter (lacuéndo, y vbicung; diné
tur delcendentesex crimine parentá, femperincelli ¿atur de delcendé
tibusvíq;adfecundúgradum inclui ex maículo,Scnó vitra, de ex
fxmina,víazad primisincluliuétih, vt habecarin.c. facutum. dele
re.lib.6.cóliéto.c.wbicunqude pornis.co.lib.Scverbaillius confliva
tionisFrederici ponicCinus.in.dl.quifqs.infi.q¡k Albe.co.Sifecú
dá Sali.cómunis opinioelt,g.d.l.qfquís.recipiarinterpretatione ab.
illa coftiurionerfed quicad lic de iure cómuni,ego deiurereguiadh$
reremverbis huius.l.qua ti loquirur de filijs,Snó extenderéad ne
otesmegyad vlteriores pcená i(lius,l.juxta notara per Bar, inad.1.li>
'erorú.qyin materia odiofaverbumn filiorú al. prolat 1. dilpunic
principaliterin odiú filiorum,nóextenditur ad nepotesleé Sex ra=
tionequa non cft cadéin nepore,que in filio, quia jura fangunis Se
carnis magjs transfunduncarin filios, in nepotes,qui funt remotio=
resaarg.l.cum quaritur.de excep.reitud, Sc quia pralumprio de infe=
¿tione cx delicto parerno,fiper quafe fandacitla difpolicio:non
militatin nepoce,proutía filto:quáto emquis ell pximior, tátopre
(umicarinfectior.vecraditBalin,5,( vallallus.6i dfen. fue. có
do.ka¿.neq; difpolitionem.c.flatitam.cl.z.dehareti,
in crimine herehs:extenderó ad crimelele maielaristemporalis. ve
colin. fuperverbo(ladote dla mugen)aduerte cid, poc
mahic pofita contrafilios procederer,qñiproditio paterna fuitcontra
Reycm,velregnum, $ non procederer,qñin alijs capitulis, de quib”
(uprácoduin.L1.delinqueret parer:licet find videarur colligi exvet=
bishuius.l«generaliterloquétis.placetti pica intelligatar Á limiccÉ
illa tex ná cit de mente doét.n did..l.quifquis.dumpoll glo.oppo=
untde.l.corutn.ff.cod.vbi plus dicebát, qilladilpoficio( de qua
in did1.l.quif quis. Jrantarm procederet,quatenusin hoc difponit de fi
Jioram pana, contraid quodhaberurin did. .eprum. quando deli=
¿tumcommirrercturin Drincipem, Senon quando cótra Rempubl..
Romanorum,effet enim quid duram, $ inhumanum,talem pocnam
praéticariin filijsdelinquentisia quocung;ex diétiscopicn.reltringa
tur ergo ad principale capitulum de proditione contra Regem velte
gnnm,velalios,qui pars eiuscorporis Cant,vtinad.l.quifuis.
D Usean varones. Nam quotiens ab homine,vel áiure paniuntor aliquí
vía; ad certam generacionen¡llilolum qui ex malculina linea defcé
duncpuniútar,non ex femina,nil aliudalege ,velab homine exo
primacr.c.vbicung;.de poenis.lib,6. Ergo fi marercommictar hoc
crismen,eias fili non puniuntur hispoenisavt voluie Oldrald,relatus
ab Alberisin diét.1.qui(quis.Holltien.in,c:vergentis.de haereti.in hoc
etiaminclinatSalice.in dict.l.quifquis.glo. ramenibi tenuit contra=
vium,quam tenuerúcibi Petrus, 8 Cinus, Ange.Aretin trata, male
ficio.in parte(che ay tradito la patria) col.;.dicenshoc notandum li
cetvideacur inuliratum,qp muliertale crimen commitrar, quodtamé
vidicfemel defi ho Bononiz-glo.etiamindid.c.(latarum.volvicido
quoddiáeglo.in.[.quiíquié.£ cum ea rranfitibiloan.And.in Nonel
la, Dominicas. Scifta pars veriorviderur ex identitate rationis, 80
Gin praéticaferuaretur.licetin punétoiuris,primaopinio ell fubltéa
tabilior, St maximellanteiltalegeia vervisinferius pofitis , cú dicit
(ella pena denen auerporla maldad quefizo fapadré.
c Orfnadad imitain fiiisqui fuerintiam clerici.glof.notabilis in y
cap.
natusiScinaliis ell hoc (pecialcin odiumhuius criminis , $e contra ye. vi.
vegulam leg.crimen-ftadeparnis.
vis perucrfimasó.dillind. Abb.in cap.cumlaici. dejure patro» Ja nou.
3
Sata
A Exinefcio.AddcinvolumPragmatol.6.87:+ 0!
a
ya
10b
Quel
QUA.
Titul..Delas trayciones.
vin pacdan aner Tn A quitquis.de quaiftafumpracl dicit,n6capide
quodverbum caufauitimaguamambignitatempan videlicetintelliga
tur, non caplauetand incapacessdeliclvereditas applicetur venien-
cibasabimeltato,vel le gara remancaryvepro mon leriptí apud has
sedemivelan verointelligaras, pnócapianecum effect: quia feas
ab cis auferar
end dad pariéteque ayamina otrocftraño ¿los
eftablefciefle por herederos: min puedá
deinre verio=
remmotusexaliquibus perenn
Jicc.in faccefiione ex tellamento:Se lic qí habentvoluntatem homi
misquerepugnacaliqualiterabinte(taco (uccefTaris:8cquiadolinque
revidetur qui (cienter fuamlrereditacem difporritin nó capacem ex
deliéto in principem commillo:fed quando non ade(Ter voluntasho
KSalicábirelatis,p fatis placer Sa
mibis vtin(acceGione propinquorum abínteltato moriéciam: tunc
noncreditvocariiftosa.l.vecapiant.fedeo non vocari tan, penitus
alienos.Scante Saliceifla fuitopinio laco.Butri.Alberi. ctiñin diéta
1.quifquis.fimplicirertranfitcumopinione Cyni+ fed Baldo potius
placetcontrariaopinio, (tilicet pnon capiant tan, penitas incapas
cesper motiua;qui per eum videbis.8cilta opinio que ante Bal. fire
aliorúapprobacurhicinifta.l partitarúscum dicit (ninpuedan aner)
¿efuithoc de méte AzosC.co.infiam.cú dicienullifuccedunta
orandas quelesfuerenfechas.Ind.quiíquis. dicebar reflamentis extra
«neorumnilrilcapiant:yñ faiedubium,an ex teflamentis proximoró*
slut caperósna dal tus cua ona port cercos holas lens
Pfíiitari, com dicit(nina otro eltraño á loseftablefciefleporherede
x05)vi Ang.in.dalaquifquis,proutrefertSocinuscó(i.275in cáfracris
Andrex.co.6na.voldicityqlicérrefpettu fuccefionis ab intellato
proximorumfilifincinfuccelibiles,£cctiam refpcdta fuccebióis exe
trancorúex teftamcto:tá refpedtu faccebionis ex tellaméto ¿pai
1únófuntinficcefibiles:quialex hocnon dicit.Slex eltpcén:
nóamplianda.regal. odia.écibiloan.Andr-dercg iután.6.cgo thin
libro meo Anganon icaapertéhoc habeo:Sfortedeficcibi viú ver-
búino)veficcolligaturid ad q Socinuscírallegarsiplerñ Socinuste
muitcontrarium:imo q $ ex teflamentis proximorú nt infucceli
biles:ad quodpóderat Scbeneverbaillius legis: 8 comprobar aliquí
busmedijs:videibipereum.colum.7.Sciflac(t etiam intentio huius
noftra lepis:neqzobltarverbú (mpradiétum(nin a otro eltraño étc.)
quiaidcó dixir,quianifi ex teftamento non poterant capererelpeéta
extrancorúsdSed quid fille qui commifit proditionem contra Re»
gem,tencbataliqua bona iure Bctirulo maioria prouenientiaab antí
Guisprogenitoribus,qui talia bona vinculo matoriz: conftringerant
anin talibusbonis(uccedateius fl? maior:cR quellio que verfatur
nultotiensintegiis tsibunalibus:Satisintricata Se dubia: dicá quid
[entiam,vtpromifi hic dicercin.1.6.intit.n.in glo.fuperparte (quela
nonvédiele).S.pard.Dubitacur ergo an fuccedar diétus filius,vel a=
Jiusvocatusad maloriar,vel filcus;ácop fuccedarfilius maior,vel ali?
vocatusprobarividerurexly.fT.deinter.Screleg.ibi:queverónoná
vrefed agenere,a ciuitate,arerom natura tribuerérar, ca manere li
etiiacolhniabe ccuo ceda Lemaneipacian $ 5. fh de lento,
ibisveaui potivis ei dignitas profit,quam obfitcafus parris. bi glof.fa
anicargumentum,g licócfilius per culpam fuam debear amittere fem
dumenepostñretinetex perfona aui:facitetiam bonus texin.l.4.fa
deiutepatro.cuiusverbafunt,luralibertorum paternoram,cúpater
eorumeratperduellionis damnatas falua elTe,diui Seuerus, 6: Anto»
minusbenigniGimerefcripferant.faciteriam.laadoptimum.$.Lin.do
injusvocá.Scbonuseltrex.in.l.corum.f.ad leg.Iulmaiclt, hoceriá
voluitBal.in.$.deniq;.qu (cprimacanlabenamit paí poftprinci
plú:vbidicit,q fifeudum fuitcócefTium generi, fi vaffallns delinquas
cótra diim,teuertitur ad dim folúiusdelinquétisinó veróiasreliquo
xi vocatorúad feadú,(d ex ppria perfona habent 444 ordinemorta
Jitatisinó perviáheredicarisallegatad y Made inter,8c cle-quedma
ximéedicit pcedere,qñregaliafuntcócelTain feudús quía abfiardú efe
«eadependeantab hereditariocorpore:cú fintnobilia,Sepotiora: Se
adeaadmittanturfilij,8cagnatisure genitura beneficio di, ex ex
prella formainuelliturzsa cuiustenore noneftrecedédum. vtin.
deduo.frasacapiinueltishocidem voluieBalán.c..fivalla.fenprive
cospesvbi dicitcófiderádú effean filijfinenominatiininneftitara feu
distang éxtránd,, an tanú heredes:náfitand extranei,nó nocet eis $
Tiéxumm parris:quianonveniúitex vi paternteinueffitura fed mero be
eficio di Prerercainiquívidetur,6:contraomnesregulasiuris, q
vnusexdeliéto alterivsgranetur.l.nó debet,fE.deregsiurs Segpin feu:
doantiquo deli£tá vniusagnari,eriá commilliim contraperloná
non moceatalijsagnatiscirca amifsionemfeudi.tenvicglof.magnain
Ca. fEdelacccflo en Sevidermrcenereshind.oGvalla feudo pris
ueoScin..firmiter.deprohi.feud.alie.per Erede.Hoflicn.in fumma.
tit.de feudis.kad,5.5.que fuitprimacanlaben.ámit.quividecur ob
farerefpódent pintelligagurilless«de defcendétibus delinquéris, q.
illiescladantur:non vero cxrteri agnst mp acta
.l.quifquis
nilTo crimine perducilionis contra Principem
fil perdone
auerilas mandas q lesfucren fechasb. volvemos
Elb pena deuéauer porla maldad que aliunde: vnde
E Pp Hao d Y 8 Cinnsin di.
«Salavilo y
di3F.deinter.Screle Antellizaturdealijscrimi: ib*fenalijscapitu
Jis,quando contra Principeinon delinquiturfacitetiá texán didtos
$:6i.que fuieprimacanfbenamicibisvelalem dis habear hanclez
¿niutie vlcionem.lté Sefaciclex ilapartitarú:Sc did l.quilquis. quee
filios pditorisreputatinfames, Se omnidignirate Scoflicio indignos
incapaces fiucccfionústam ex teflamento qu abinteflato five ¡n=
relvereditario,Gueñurelegati:Scth primogenituta, Se fucceGio jure
primogeniture,eft quadam dignitas.vewradir Marti, Lauden,in (uo
opufculo primogenitura. Archidia.in.cxquípericulofame7:q-uBala
in.l.cum antiquiofibus:col.5.Cadeiuredelibipra-fertim: quiavtcom
munitervidem”,ifte maioria: habent vallallosfub fe,Schabere vafTal
1os,eft quedamdignitas,cui Siurifdicio inelt, Bal in.ca.verí. Mar
chio.adfi.de risquifeu.darpoll.Jtem viderurrationabile gp talis fis
Jinsproditorispriuetur,vtpatres magis metuantin hoc criminecon»
tra Regédelinquereman naturale ell magismetucrcin flium,Ginfe
Láfli quidem.-quodmetus caufa.$. fi. 8che retrahentar validiusab
hoccrimine , quodnon ita fieretvidentespatresfilios com bonis
maioria nonprivari.Ecproreloluióc huius quellionis, axbitrorfor
té ficefferdicendum,q aut maioria defcendit ex donarióc Regis, aut
ex alterins difpofitione.Primo cafu,antbonamaioriz fuerant donas
taa Regefub tulo Ducatus, Marchíonatus,vel Comitatus, feu altes
xiusdignitaris,«fub titulo maioriz , Srralismaioriafitantiqua: 8
tuncvidetur q faliquis ex vocatisad quem bona denenerantlub tas
liciculo,Grperduclliscontra Regemvelregnú, q fi eiusfin incapa
cestalismaioria ex difpofitioncifliuslegispartic.Sc diét. 1. quifquise
eo q talesfil funtinfames,Scincapaces dignitatum,Sciuri(diQion
confifcabunturergo tuncbonatalis maioriz , in vita delinquenti
a cum talibus bonis ad fequétem vocatúz
[ecfidum tenorem donationis regiz,exclufis filñisdelinquentis,cum
enimexcludantur fili»vtincapaces non aufertur ab es vt indignis:
fed venientalij vocatiavt fisperias disciio glo(Ta proxima vide fue
prainglo.todos fusfijos.verficul.fed an intelligacur, Sc intellige: de
bonisdonarisa Regeticulo donationis,vedixi.quod in dubio prela
mvitur(vedixijin.Ló8.tieu.18.partita¿nonfi dediletjurefeudi,nam
tunc talis matoriayciu'quebonaregulabuntar jure feudi: Scfecundú
confuctadinemfeudoram:fecundum quam, Marchio, vel Daxcó
mittererdelidtum contra domintumfaum patacontra Regem: Mar»
chia,vel Ducatusliberérenerterurad Regei ,exclufisompibus 6lijs
Ecagnatis:nam hoctacitcineftinuelticura: : ergo procxprello deber
haberi.lcú quid.£di cerepeta.Balin.d.$.6.quetaieprimacaní, bé
amitila eftenisn magis cólsconcluioin materiaftudorí, q guido
vafallusprivaturfcudo propter delidú,esequo ofendie dominan,
ue fitfcudum nou fiueantiquuny femper revertitur ad dominú. ve
traditAlex.confi.60.3.volincipivilis dubitarióibús, $ Francifehin”
Curtiusin fuotradt.fcudalivin quintaparteprincipaliin princi. co. 1
8c.2.Si veró maioriafit finctitulo digniraris Sevafallorú,ledaPrinci-
peantiquoaliqua bona fuserune donata titulo maioriar Perro Secias
defcendentibusstunc vFidem dicendú quodinfequentimébro,'quan
do mañoriaperuenit abaliopriuarosin quocalyEdicendí q autta
Ta bona maioriz'antiquzranita fortével promuite feu vlteriorispro
genitoris,velalteriusconiunélivelextrandi,quicamcó/lituit, peras
'nerunttitulo donationisinter viuos.velexaliquocótradtu,en difpo
ficioncintervinos:8rralicafu fil delinquentisnon prinabuntar tali>
bus bonisrelidtisal antiquisprogenitoribus:comentmtalibus bonis
non fitannexaiurifdiio E digaltas, non elt quideistepngner : ex
quoJex ¡fla 8: diéta.l.quifquisanonexcluduntralesfilios a córradli-
bus écdonationibusintervinos, fedrantumab his que: proveniant
jure fuccefsionisex teftamáto,vel abinteftaro:vel per viam Jegaci:8e
poena non debetextendivltra propriúcalumadeparnisdillin-1. cap.
hxcautemverba,S.panz Ecaluspamnalis.ex Gmilicudincciam nó
extenduntur.vetrad Bal.in.Ly.ad4.C de haredinlic.reguodlade
reguurinó.Siverotaliabonaantique maior deuenfút ex teflas
métoalicui?propenitorisantiqui,velaleeriusextranci,tunctales li]
delinquétis(untlncapacesperí(tam 6 per.d.lequifquisevndedelin
quente mortuo,nó fuccedunteius filij:ficcedettialinsvocatus ad ta
Je maioridevefuperíasdixd.£non mirum,quod aliud Gin his quee
ebueniuntexteltamento,j aliasiquia cum pronenitex: intociwilivve
1.C.de bon,lib.vbi aperté dicit Atbeti.allo,
¡Mafampra ell g e
ld
Setena partida.
in.llege.obuenire.fE.Everbo.igni.aciliusfuitindudtus Princepsad
anferendúiurareftaméi,quam ora contra Ctus,quefunt de jure gen
sium.L.ex hocinre.ff.deiuflicia de or, negyvidetur diflinguenduma
intalimaioriaanica,velproauitajan nepostucritcócepeus
velpoll:proucaliás diffinguebar Bald.in fuccebióe feudi ani.
pivul.1.lvala.
fend.priue.ver E
ho hadomi= fizofu padre, Perolasfijas delos tray-
nus loan. de — doresbienpueden heredar faftalaquar-
. mam ;
dp taparteade los bienes de fus madres.
di (uccefsione . Eftoes, por non deucomealmar que
E aca las mugeres fizicflen trayció, nin fe me-
maioria nona — tieffenacitotan de ligeroa ayudara lu
E de padre como losvarones. Eporédenon
dálaas, falda deué fofrirtan grand penacomo ellos,
pea ceda etodaslasotras penas q fon eftable(ci-
o A disen razon de las trayciones fegund
lijpneqyali ds fucro de Efpaña,Con pueftas cumplida
cati cum tela A ibr
Sientam delia Mente en lafegunda partida deftelibro
quentisincri> Ch las leyes b que £iblan en cfta mima
mincilto non — razon.
.stin.l e
Mee guibi ' ULey-111.Por quales perros de trazció puede ome
fer acufado defpues de famuente, e quien pue-
defazgrralacufacion como efia.
cA=
dixi fura ea.
parti. Siveró
fuieper donas
tioné ,fen
difpohtionéin
ter vinos faéta
á patre: talis
Rimenperducllionis,cn la
rin, tanto quicre dezir cn
Flromance como;traycion
maioria, 8 do quefe faze contrala perfo-
natioperíctta E
nor faiefas. Madel Rey, ocontralapro comunal de
étapolt crimé — todalaticrra: cofta trayció es de tal na-
tura, que maguer muera el que la fizo
antequefca acufado, pueden lo acular
aúdefpues de fu muertes, cli fa herede-
re non lo pudiere defender nin laluar
¡tio pertincatad filios donantis, Sadaliosin dona
-omtentos.vein. l.donationes.$.(i.8il, poft contradiá.
natio.Cade dona.quie fub mod.k lipaterre
fernavic!:b'fumfmétum,ille con (icabicurco viuente : poltea veró
venicradGilios teu aliosin donaticnecontentos.l. Statius Florus.$.
Comcliofelici Ide lur.fife.neg;obllabir didta,quilquis.in verficu.
ibiloquiturde lucro 4 lege delato filiisproptertranfitum
erat ad fecandas nuptiasytali lucro legali, lex
»rinaráilios,S fi(co app preceditineo ¿ quodfilii
ante paorisreatuin habuerunteiculo donationis perfedt Se irronoca
Viliseliauremelercalibus bonis maiorizannexa dignitas, Ceuiarifdi
«nr pili perill iét.l.quifquis.excludantarialij ves
atiadimittenturex his quie fuperius dixi. Anautemin calibus
quibusdixi filiosexcludisalios veróvocatos admirti, polfet Rex
abustalibus agnatis,feu voca filio prodirorisfacere gratiam, ve
edarin mañoria in praiudiciura agnacoram», fem alforain vocato=
idetor non pertext.8ibinotar Balin principuin diBto.ca-fi
¿u8;prie. Scquie fnperins dix circa confifcacionem bonorum
>j2 in crimine Lele maieflatis contra Regem velregnum,intel»
li vloquendoiuxtaterminos juris.Sienimaliud caueretor in nftru
¿coto waioiasillud fernandum elTet-8cadde que dixiin dit Lósti
tu-rndiótaglo,écin.l incipiemaioria.tit5.partita.a.CQuid auté
Kiufacultacepeinipisad maioriam,caueatur, q non perdaturetiam
proptercrimreg Lele maiefacissimro q filiiproditoris 8ccateri vocati
ju».taordinem maioviz fuccedanr: videturenim valida $c obferuáda
valisconcelsioex dicto Bal.in $.item.verfi.porro.fi dominus conue-
nitier defeudo guar: predica crimen lafzz maieftaris
(iefacium proditorie?.iderur y nonyimó tali cafirnon releuet talisin
«ulzentiapertexdo.ca.de eo qui interfe.fratadomi.faí. Se quod no-
tarBalio:imiliter.quiamo.fen.aditaggravarurnaq;delidtú cú fic
¿pditoric.Ang.inaddiad Barn].feruú.ptexsibi,C.de delatodib.10.
oxrexwvaldencrab.inl, Cade códuet Si procpaliabcibi Lo, dePla,
a UlaquartapartesQuie cllegitivon dioreio par Ja7.tí
6.parti.quandofunt quatuor libcri,vel pauciores:óx fi quing; velplu
resfemís,prout eciam erat de iurecómuni : fiueergo fint quatuorvel
quinqsfiliae non peterunt habere vitraquartáyateentisverbishuñas.L.
ex quo esa pole ici, licet hodie de ¡use fori Scrego legitima fl
sum fit autt
al
tomara fuherederotodos fus bienes q. pan
ouo departedel traydor. Maspor qual- ¡Ravoluithoc inlegibus
A Eeliel 20.000.
fercalusi quo 8628. ca
a pol alijs.
i taxar
quierde las otras maneras edetraycion fra
quedisimosen la primera ley defte ti- leg
tulo,non puede ninguno fer acufado, fet elle plas d,
nin reptado delpuesdefa muerte.Orro $ ficirud. Lg
fi dezimos,que todo ome quier fea ya a
volt,
ron,o muger de buenafama, ode mala Paciens
quierfca rico,opobre,cauntodosaque ene »
Mlosquediximos en el titulo delasacu- 5% Al
iciones,que nonpueden acularaotro, — hoctá nonfe
han poderio delo fazer fobre yerro de "o:imopoi”
A S crederepib
traycionf, e cftolesfue otorgado pord — nismacristili
fallamosenloslibrosantiguos que al- nal ;
Peto mam, ficutho
gunas mugeres5,evilesperfonas delcu — die elt auéta.
brian trayciones q fazian cótralos Em
peradores porendenó deuéfer defecha
doslosdelcobridores dellas , de qual- pina
quier naturaq fcá:pero ficl g riepta a0- IEfonti Kga
: A A entio luius
tro detraycion,nó la pudiere provar de
uercccbirotra tal pena qual recebiria el
reprado?, (il fuciTe prouadala traycion.
4 Ley.1111.Comoel ame que faxe traycion nd pue Sen Cas
de enagenar lo Juyo defde el dia en adeliteque Xert cx
andoniereenella. quia El pore
runcfiliz (ue-
cedere(lisconiundtis abinteflato, St exte/laméto, E extrancis ex te
famento,cú hocnon reperiacurprohibi ¡abus:ledin mafculis
tahvefmperias dicir(Gfcan varones) hoc eriamatrenta, |. quiíquis.
quz nonitaaperteloquitur.tener Salixibiñn verbo,ad filias.
b den laloes.-Vifignanterin titz perrotam. Si prectertimaind. fi.8c 1
in pluribusalijs lezíbuspertitulos ¡lljus partira (parlis.
Glez. 111,
¿9Deproditioncregis,velpatriz,d vocarurcrimen perduellionis,póe
quisaccufari poltmorté:3 ejusharedes tenentur cú defendere: « A
vincátur,dabitar mortuuspro infami:S: aufererrex eiusbonaab har
rede:fed pro aliaproditione nó fitacculatio feu rieptú poll morté: $e
quilibet(quí aliasnó admitriturad acculandúdadmittiturin cá pro-
ditionis:dreputansdeproditione,puniturtaÑione,finó probat.ha
€ Exuerre:Adde.Lfi..eo.8.C.l pe. 6,81. 7fiopra
In(ú.dehare.que abintell.defe.8 Inftisde pul
d Gi Dene el ey judgar Notaiflamforniam pronuntiandis
¿Eta6.percontrarium.in verbo, damnataaScloan.de Platea j
'colum.penultima.C.deiurebfci,lib.o.Svide per Ange. Areti.in tra
¿tara malelicioram.in parte(che ay traditola patria)colom.4.6qug
notat Deciusconfilio. 410.
€ UDelasorras maneras, Adde dit l ina.fheo.Gvid.que dixi fupra ea. 3
.in.l.7.inglol.fina. :
1.80. Saper có y
£ Gsobreyerro de rrayciomAddedfamoli Sc Lin quefionibusff.codem 4
8cledupraticun.
€ Algunasmageres Nam coniurationé Lucij Catilinz Fuluía mulier $
detexit:« Marcum T ullium con(uleínin iudicium eius inftruxita de
Linquzftionibus. E
h 43d recebiviaclreptado.Notabene,8 vide.1.26.fispratitul.1.8c que 6
ibidixi, Mlex.l1IL,
¿»Non valetalienatiofataá proditore,poftquamecrpit de proditione
traétare:quia licerpo/Tefsionem bonorum tencbar , dominum tamé
corumeraciam Regisabad.
Loss
a 460. Xin
A St ¿filizin no.
có derecho,deucelreyjudgartelmuer benis marás 1.
toporenfamado detraycion,e mandar — rópithabere lib.
vitra quartam 7.
Tnno.te.
Titul.M.De lastrayciones.
ya Crortrayd
Expateraper
ds, prin
tops fempro.vtin.luán Sne.fuprá.codem.
pare Aficinilliscapicalls Leí: maiefla
tre Regemvel reznumvel.eosqui fantpars
asergoeffitina fisihocidem paret ex did.
3]
Endidanin donacion, nin
E4¡ camio , nin enagenamiéto
A as
A que ouicfle fecho de fus
ERES bienes, el que fucife judga-
do por traydora, defdec disque co-
mengo andar cn latraycion, falta el dia
quedieron la fentencia contra el, nor
deue valerbenninguna manera: ca ma-
guer fuelle entenencia de losbienes
ala fazon, quelos emgenaua perdido
quedi-
xú, Eguando
alienatiofacta
fuit título la-
eratino , fine
dubio reuoca
mu terdo-
nato.
dona. Sin. 1. auiayacl Señorio < por fumaldad ,e e-
penul+fad le E E 3
aa dela camara del Rey. Eporen:
de non podria defpues, ninguna cola
delosbienesque tenía enagenar en nin
guna manera,
Ata.Si veroti-
rulo onerolo,
alienauicícien
tiyidem eri
Ley. V. Como aquel que comengo a andaren la
tra)cion puedo fer perdonado fila defembriefa
fesante que fecimplas
vo. la qui
4 debitore,
quei
¡gnorantiiznorátiafupinaLregula.5.ed
no.Siveróficiallajanorantia , non reuocas
ted fialienatciculonon verélucratiuo, Seriam
putá conflituendo dotem:adhuc videtur reuo
ui Cquis.verfi.dotes.C.ad leg jul.maicll. quód
n.d fraudaror.S.1.Equein fiau.cred. hacita
ponitAngeán.lameminille.C.ad legem Iali.maie(tadicenshoc mul
tum notanduinsquia E ex pradicushabes,an hareticicontrado cri.
mine lizrefisypolsint aliquid asienare de bonis(uis vendendo, doná-
doaur dotem conflituendo.Schabuicifla Ange. a Cino poftlaco.de
Aten di8t.Lmeminife.vbi S:Alberaduerte tamen,quiailli dodio.
¿ncoquoddicunt q fialicnaciofadtafuiciuficignorátiex titulo one
xeío,q non reuocctar alienatio,vidétur mouer,tenendo opinionem
llam,cp committenshoc deliétum,remanet dominus,donecauferan
turbonaperfententiam,quefvit opinioJac.de Arena.quí Scrennie
Barytinterinsfubijciamin glo.proxi.quee tamé opinio (vribidicá)
eN reprobataperiflam.l.nde diftumpredidtoruw ell limitandum
¿cintelligendum,qhpretiuin rei venditz per proditorem, vel huereti
cum,vel aliquidloco cius efTecin bonis cius.argu.Lfi rem Seprecium.
fE depeti.heredd.(i cum dotem.cum.L.£eq.fR.lolo.marril.Imperator
q Mfdelega.rtunc enim dato q reocetur,feu reuocaripolsic
jo,vel aliaal'enatio,eriam titulo onerofofaétazdebet tñ relti-
tuipretium emprori:quecelfanteyindillindefifcusvendicatremalie
natamyetiá nullo rellituto pretio emptori:ficérper plures ¡mamusam.
bulaucrit:cum enim venditor non cracíam dominus, non habuicius
vendendi:Gfeusvendicansrem,nohtenetarrefltuere preriomLinci
nile.C.defurt.hoctenent loan.Mona,Archi.£cloan. And.in.cicum
fecundum.ll.dehare.lib.
3 c Uelfeñorisa Approbatopinionem glo.inca.cumfecundum leges.de
hareciib.6.que renuit,q incrimine la(s maieltatis bona prodito=
risconfilcenturiploiure a diecommif criminis: quod derennit Die
nusrelatusá Bariin auft.deinceltany
hisqueinfrau.cred. Ec Abb.ipca.diledti.dearbit.And.de Yferin dí.
que untrezaiainpanie(S que vrindigno colvbiSdici q non
equiricur,c) damnetur criminofaspriulg flcus perará pofefloribus
bona.Cinustñiin.1.fi.C.adlegem Iuli.rmaieft.S:Barin.d.]. fi debitor
Ange. Aréti.in (uo tradta.araleficiorum.in parre(Cheay tradito la
parria)col.pe.tenuerunt contrarium:imó q proditor perdebattantú
bonorumadminiflrarionem,non dominium:8cidem voluitloan.de
Plain.defenfionisfacultas,Cadeiur.fiklibao.poll Bar.in.l.Impera
tor.C.eosicaencergo mentilegeilam paccaom,uladdo a,
delastrayciones.lib.8,ordina.rega.bi(todosfus bienes(on paranne»
Aira camara)nam verbum(funo)quod ell prefentistemporis induxcie
privationemiplo juretexin auét.Gazaros.verh.dánamus. Code ha
rerjun éta.g.io.l.yán parte divini.C.de fammatrin. Sefidicath Barí
¿fed infto
catio haberelocumal
tamen limitaur veb:
p.inprin.8cin.L.6 debiror.fde -
Au8tqui femela C.quomodo $: qñindex, ad faad ocenpationem tñ
bonorum requíricar,ppracedar lententia declaratoria crimini;
habetur indi.c.cumiccúdá ¡ezo win 6.Sita perillum tex,tener ibá
Archi.Selcan. An.quí Sidem tenuerunt per aliqua jura, que allegác
in.Ctude homi.libaó.Bar.etiam pertex.1 usquí
(quis
maior. C. de
tranladta Kin
c.de feudo fi
Orque los primeros mo-
uimientos que mucuen el
coracon del ome non fon
z mecul.nó ami,
en fu poder á, fegund dixe- Joan.dePl
ron los filofofos:porende, fienlavolun eds
tad dealguno entrafle de fazer traycion — Felin. latéñac.
conotros de confuno,cante quefizic Rodulphus .
char,z. Y
fen fura < fobrecl pleyto de la traycion
lo defcubricfe al Rey, dezimos quel
deuefer perdonado el yerro quefizo
deconfentir en fu coragon, defer en
talfabla. Edemas tenemos por bien
quel den a vn gualardon , por el bien
quefizoen delcobrir elfecho , porq de
ueome afimar, q nó fue elte en la Eabla
con entencion decumplir elyerro,mas
porferfabidordel porque pudiefTe me
Jor defujarloque no fecúplicife, o que
fed declaratur
derefccipta gd
tñlimica, mil
nócger ceclas
raionc, tenet
b Cuna
non ab hiomi-
ne.colvañpen»
deiudisd(eg=
turFelin* mul
tain hoc addu
césinadacs Ro=
dulphus.éxtra
ditpulchré So
sicadelastrayciones
Encont.43vol.colpe.Sprbacarapentos
Bib.Suordiseza.neqyobítabitad hoc dif cio.
cum vult,« bona hareticorum nos ¡Re capiper
quoufip fupercrimine harrdlisporiudicoimeco
tiarum,am procedirideó quia crimen harofisefi mertecciefiallic
a.cinquiliios ¿cliidconimirúlimihilexecutionis princi
pibusiecularibus permittafante declararlongiudicisecciefaflici,que
8 + ratio ceffatin crimine lefa wajeítatis humana: vbi pa
risclbiudex cópetés ad execution: cofre notabile didlá Bal, inde
ctdef:n,finecul nonamitig.qh quis ell privarusiploiure,túc fenté
tianócftnecellaria adeffey(ed adexecntiontelladideó dicit, y qú
accipiunturbona bánic,qui ex forma ftatutorú histur procondénas
tis,úequidá declaratorius proce/Tas,in quo declaraturcapeá ele ¿I1á
perfonam que repericurbannita,Scbar nú exequendum elle. 8efub
ditnorabileverbum,quód fifinealiqua declaraione fierer execntio
non ellerpsoptereaiuri contraria,perca que not.Innosin.c. ex ratio
ne.deappe.cofere ediágd nor Bar.in extrauagaad reprimendúin. ge
fuperparte Bcfigura.ad fi.8cGd not-Domin.ia.cfandamétas decletía
.5.pe.EcgdrraditLudo,Rom.confi.q65encipitin re pralent
adde cid And.de Yfer.in.c.r.quo tempore mileswbi porirhecvesba
ulchra.Ponevadallumin cófpcétu populi,atrocesiniurias domino
A srotzvaiaconiperitpopal! dortinojnllápaguaere cominimo
cofuo valfallum dimififfedomioum,St de prarlio recefside, Item pos
nebaronemrebeilafTe Regi. 8: tenere caltrum publice contra Re
mivel pone fubdicomeegiamiuilTead hofes kpublicórmuraricú
elutuscnora Rogen fun cmatne li vocinal; E perlentecara
condemnandi,Spof diflin£tionem quar facitdaplici generis no-
torijfubdicsillggrzo qui publicó moratur cum holtibus costra dim.
fuumivelcalt-dmntenctrebellaram,ellán criminencrorio adtu pere
manente:contracales,non(eruaturordojuriscimo 8cplas vult, qp ceiá
innotorioaftustran(euntis (ell commillus in prafentia Regis, non
exigitur(entenda:pam vbi PrincepseÑt,tctumiusell, feu totumius
teflificarus. hac Yer. Hinceft ctiam quódinadibus notoriciolas
Misprocediriudex extraindicialiter(poliando.vid. Abbasin ca» quia
clericidciurepatrona.addectiam,Scnota,qp quando lex norarfatá
fententianon requiritur.l.palam.¿.que inadulterio.(. deritu nupta
ScibinotarBal.ad ftxeuna dilponentia. p quis puniacuriplo faéto.
Lex
39 Mereturpomnam Sc premiamprodióonen Ale Scab alijs cogicará.
0
Regi deregensifedfifuperca3amfadta coniuraione detegar , haber
veniam, (ed non premium : dumtamen arteaquamad affeftum per
actu rade beca
d dznfupoder.Adde.cinterhac ciendum.vbi glo, depceni-diflinfta, 4
€ Gamer fenjrel quitas Coodemánge
fumptac
+ dicitin exordio initefadtionis, £Azoibi ía fummas
(cundbleges- Ta no.
cipes feculares, ef).
laflicum firprenan ya
lequolexilla 2
A
O
Setena partida.
exponicaantes quí pceferitada Qumtcimelige 4d ianteaquá
cóluracionefrmatlen: cóntimmi afleníny vel promifsione.
De fpiesdelajuraloquifquis.in.d.verífin.dicitisvero qui víns fuen
ratfactione,Azocxponit
poftquá proceísit ad ato. Nota ergo qp
in delictisadmittitur pernitentia, quod glo.tantuia admittit in cafe
bus exprebis
ininresvisglo,
s.insloli quísle
atum. $.Éma.
. de fall. Lu
cá de Penna.
Cade his
q fe defe, lib.
10.tuvideilta
materia per
Bar.in,).gea
mente. ff. de
farc. p glo. ia
lvna. Csnetu
torvelcur. ves
pte 8cloan. de
pla.í.L1.C. de
defer.li
inJ.vna.C.de
grege domi,
AdúrCo hi del
¡quisin appatitor. in
Paracas decobara
le ta, lib 12. per
Barna Lanús
de có=
di. fine caníño
(UA
gwAd regemfos
lú fpedtar des
smalediétis in
«iicognoltere
$ puniri de-
ber maledis
cés mili ob e=
brictatévelfas
tvirace malos
erit niñ oc
Él ex talicau
eri y que
moucat
¿i0stz-pata
dde ad
iio. Eco
ditita. de
de < E Dixre mal
del key. Con-
cor. cús l.vnis
ca.C. li gsim-
"pesmaled,
3d combeodez,
Ebrius delin=
quens an 8
qualite
ouo tanto de bien en fucoragon que fe
arrepintio especia alRey, ¿tiempo
quele podicfle guardar della. E fipor
auenturalo defcubric/Te defpuesdelaju
ra*enante le traycion fe cumplielle,
pe pudiera fer que fuera cumpli-
da, fiel nonla delcubricfle, deue fer a-
un perdonado el yerro Gfizo, masnon
deucaucr gualardó ninguno, puesque
tanto anduuo adelante cnelfecho: elo.
tardo tanto que lo non defcubrio.
Le V1.Que pena merefcen aquellos,que dizem
mal del Rey.
8% Acade medidaalos omes
3 la mal querécia:que tienen
Ksjraygada en los coragones,
Epa de manera q quando non
puedéempelcer afus feñores por obra
trabajanfe de dezir mal delos, enfamá-
dolos? como non deuen. E porende
dezimosque fi alguno dixcre mal del
Rey*có beodez?,o leyendo defmemo-
riado,o loco,non deuc aucr pena pore
lo, orquelo fazceftando delapodera-
do Toño fefo,de maneraquenon entié.
deloque dize. E fiporauentura dixef
fc alguno mal del Rey, cftando en fua-
cuerdo,porquecftefe podria mover a-
lo dezircon grand tuerto : que ouielfe
relccbido del Rey,por mengua dejulti-
cia quele non quificfle cumplir ; opor
grand maldad que toujefle en fu cora-
con raygada con mal querencia con-
traclRey: porende touieron por bien
losfabiosantiguos, que ningund fud-
gadornon fucie atrevido a dar penaa
talomecomo efte:masglo recabdaflen
equelo aduxeflen delante del Rey, caa
elpertenelce de efcodriñar, e dejudgar
tal yerrocomo cfte,e nóaotroomenin
guno.E fi eftonce cl Rey fallare, Gal q
dixo mal del,(e mouio como ome cuy
tado por alguna derecha razon: pue-
delo perdonar * por fu mefura fi qui-
ficre, edeucl otrofifazer alcangar dere-
cho del tuerto que ouier reccbido. Mas
fientendicre que aquel que dixo mal
del, fe mouio tortizeramente por mal
querencia,deucl fagertanto elcarmien=
to,que los otros que ¿ooyeren, ayan
€ Gtedene perdanar. Maridani principes boniypro gloria habent parce. 4
recis,quiiplosoffendunt.vid. Ande.de Yer, de (
contra liber.eccle(.in parte fatis fa
Adagiorúreferentcilladicrú Tyberiyimperatoris, incinitate libera
Lberasoportete/Telinguas,negy mirá aut magnú,
miedo, c le recelen de dezir mal defu
Señor.
SéTitulo. 11. Delos
rieptos.
el
Teptanfe los fifos dal-
go6fegund coltumbre
decfpaña, quando fea
cufan losvnos a los o-
tros , fobre yerro de
traycion , o de aleuc,
Ondepues, queen eltitnlo ante defle
ablamos delas trayciones, e de los ale-
ues. Queremosaqui dezir del ricpto q
fefaze por razondellos. E demoftrar q
cofaes.E donde tomo cfte nome. Eaq
tiene pro.E quien lo puede fazer. E qua
les. Eantequien. Een que lugar. E
porqualescofas.E en que mancra.Eco
mo deuerelponder el reptado. E por
querazones[epuede efcular, que non
relponda,o quenonlidic. Ecomotan-
bien cl reptado como el reptador deué
feguirfu pleyto,fafta quele acabe por
juyzio, puesque comengaren el riep-
to.E gpena merefce el reptado fil pro
uaren lo quedizen. Otroli en quepena
cae el quefaze elricpto ,fi non prouare
aquellarazon fobrequerepto.
ez. 1. Quécofacs. vispto : e onde tomo ¿he
nome.
fepto es acufamiento que
fazcvn fidalgo a otro por
Blcorte profagandolo de la
l traycion , o del alcuc que
lefizo, etomo efte nome de repeterc,
que es vna palabra de latin que quiere
dezirranto como recontar otra vez la
cofadiziendo la manera de como la
fizo.E elle rieptotiene prog aquel que
lofaze,porque es carrera para alcangar
derecho porel, deltucrto, e de ladel-
honrraquel fizicron ; eavn tiene pro a
losotros,queloveen,o quelo oyen, q
tomanapercibimiento para guardarle
de fazer tal yerro, porquenon fean a-
frontados en tal manera como ella.
+ WLey.11.Quien puede reptarse quales, ocn que
lugar.
fiprincipes pera
mitrét popu-
lo,que veiine
dicere,cñipls
liberá fit que
volent facerc,
8cillad Alex.
xegiú efl mar
le audire cun
bene feceris.
30Titulas sera
iinsderieptisa
lex, lo
4n Rieptum efe
accuíatio pe-
neroli contra
gencrolum ,p
Curiá ex cau
fa prodicionis
velaleuofig fa
La, Sedicicur
Arcpetor quia
repele inalefi
cil proue fuie
cómitlin
¿dell adhoce
<uia perillad
Alicia, Scalij(>
bicauét.mead
ralia producá
tur delinqué»
do. hoc dicir.
L Los fjos dado
ge Vi1.8ca. Ínno. rta
Ticuazi.lid. 4. Cll La de
foro. l.vbiha Prorúillá
bet vnde 1
buit hoc ortá
quódgencrofi
Hilpaniz far
ciantiftud re=
tamatería ho=
die non eflin
vía, neg; ino
reptatióe nes
gin duelo.
GLex.I,
30 Potell repta-
re quilibet ge
nerolus alte»
rú generofum
de proditione
vi alenolia có
tra cú cómil-
fa, velcótrare
gé duntaxar.
quia ple Lo)”
pót dare qué
pro ¿pditores
at alcuolo ví
Arepto ablol»
eres fed pal
Lo iniarjam vi
uo nó poteft
alinspro eore
plaresmilipro
1a Usidalg
Titulo.IM.Delasrieptos
domino feemina,religiof»,vel proalio,cuícápere arma non licet: vel
on potell:co autem imortuo, admittitur confanguinesproximior,
Item potelt reptare vafallus pro domino, Si ¿contra :fed preditor,ale
uofias,aut corum fi) polt commitlivn deliétá habiti,feu de cauía ¿de
ua minusvaletcondemnatas, reprare non poflumtaltem reptatusac
culacione pen
détejaut (eper
curia dedicens
non potelbre=
prare, necia
aula rept
teruenit pro=
curacor.h,
Eptarpuede todo fidalgor
'por tuerto, o delonrra en
| quecaya trayció ,oaleueb,
quelcaya fechootrofidal-
go. Eclto puedefazer cl por fi mimo
mientrasfuere biuo:e fi fuere mucrto,cl
uerecibio la deshonrra:puedereptar cl
litemad duel padreporel fifo,o cl fifopor el padre, o
ao de €lhermano porelhermano. E fi tales
parientesnon ouiere, puedelo fazer el
“mascercano pariéte que fuere del mucr
to.Eaunpuedereptarelvalalloporclíe
l
antullicus pol
ferclamare mi
patetenen.di-
citpnon, nf
ruílicus fico,
tus ex nobili
E e , ñor:ecl (eñor porel vafallo,ecadavno
'raycionzoale E
se. Declara. delosamigos, puede relponder por fu
habes i El Í -
Etind.éi dE habe: amigo,quádoesreptado, afsi como a
ru.Sali. $. delantele mucítra<Mas poromeg fuel
ae febiuo,nonpuedeotroningunoreptar
copil. — .codpproxiima
Fe Usemufra,
4 d UrerfoneroNo
fi nonel milmo:porque enel riepto nó
cuefer reccbido perloncrod.Fuerasen
le,quádo algunoquilicre reptara otro
tahocyerfaci, Porfufeñor, o pormuger,oporome
J.penulii.5. a de orden,o por tal quenon deua, oque
di non puedatomararmas . Cabien tene-
lcruum quoqs mosporderecho, queen fecho que en
$.publicz. fk— talescaya,puedareptar cadavno de fus
de procurato. E a e
8 quiariepra Parientes, maguerfea biuo aqlporquié
ordinatur ad riepta.Perodezimos, que ningud tray
pusrbSpn dorynin fu fijo,ninelquefucifcaleuofo,
cipales perlo- > » quetu »
na debentper a reptaraotro,ninaquel que
fepugram fi-— esjudgado porquefizo colaporque va
cete ve tradugo a
allegans leges la menos, fegúd coftumbre de Efpana.
Lombardasí. Otrofinonpuede reptar otro omeque
$.1rullicusade E d Ge ito del rie
pacerenen.fu «Lea rcptado,ante q fea quito del riepto,
na ninel quefeaya defdicho porcorte,oin
huino « ade : Ss 2
etiam.Iuit. puedeninguno reptara 2q ucl con quie
hatregua mientradurare.E denelefazer
el ricpto anteclRey, epor corte,enóan
tericoome,nin merino,nin otro oficial
delreyno,porqueotro ninguno nó ha
poder de daral fidalgo por traydor,nin
poraleuolo,ninquitarlo dl riepto,finó
Vi.infra. cod. Cl
DA
librua.ordina.
seg, Quidaúe
fielleemino!
18annorú. vi.
perglo. depa:
ceuta. friaó.
inprin.inglo.
magna. adfi-
nem.vbigwvi.
Bain verfide mumgl.collig
se el rey. Intellige quando procediturperviamrepti, dequoin ¡fis le
gibus,Sciraprobarurin.l.penul.Ecfinfráto. enim procedatur per
Viamacculacionisaliuscompetensiudex ciera Regem poré(t genero
fumdecrimine proditiopisyvelaleuohe damnare.
(IRNT7A
sr Quilbergenerofuoccidnsrl vulneran eaiesalum genere
rolumantedifó dationem,poteftdehocreptari, yt aleuofos, Efihoc
gensrofusnongenerloselnongenerófaiancnrtemos anrale
tolisnecficpoflunereptariicer aliásiudicialicaf puniantur » Etcm
reptum excaula proditionis,velalenoÑie fac , non fic propter dam
bye alelciadarelscomailla (ed conta pelin dul.
hocdicits
19
+8
Se da
lufiicientad difidacionemanó
tamenad rep"
inifta legeponantur,Gotaddica:
el Reys,tan folaméte porclleñorioque — tumsrtfiecon bro.
corde
encrifta
neta
$eli miles. de
pace tenenda,
quí videcor,
ha fobretodos.
Ley.111. Sobre quales razones puede reptar
Yn fidalgo,a orro.
Eptado puede fer todo A a E
2 : xeflrings
lalgo, q matarcf, Ofuricr da
lodeshonrrare: o prifiere, o. quibushic,ve
g)corrierca otro fidalgo, non Me sua. E
5
loauiendo primero defafiado.E elgric z C.aotro quele x
ras "fuefeddde
ptaporalgunadeftas razones,o de otras Se de
femejantes deftas:puedecldezirqesale pace tenenda.
uofoporende.Efifidalgo fiziefle algu- Snotatain.ca
na deflas colas fobredichasaotro, qlo cordi, e
non fuellicSo otrosq nó fucflen fijosdal h 421 fa exerpo, y
gofiziellen entrelial gúo deltos yerros, ul h
non fonporendealcuofos,ninpueden cumáilios
por elloferreptados , como quier que Laa
fean tenudos de fazer emienda déllo zi pá
por fuyzio.Fuerasende,filofizieflenen - 1e>qpluralis
treguazo cn pleyto,queouicllenpucito Tostado
vnoscon otros. Cacftoncebienlo po- Primo , quod
driareptar porrazon delatregua,o del Or
pleytoquequebranto, queauja pucíto matus , vel lu
conel.E fobretodo dezimos,q nópue $ e
denfazerriepto finó fobre cola ofecho fi, ce aEs
enquecaya traycionoalcuc.Eporéde, veram proba
* fivnfidalgo aotro quemare,o derribare dubai
calas,o torre,o cortare viñas, oarboles, quí prouocac
oforcareaucr, o heredad, o fiziercotro a sl
mal, quenontangaen [u cucrpob: ma- moni
guer non lo aya defafiado ante:non es prouocate ma
porendealeuolo, ninlo puede reptar. jon licec bi
Fuerasende filo ouieffcfechocntregua afcédere.Quar
eafabiendas. E filofizicile deotra gui- fz e
faporyerrodcucloemendar, quando lisina fi el
le fucredemandada lacmiéda, efilo e-
médarc,nó le puedé dezir mal porcllo.
fectantilm de
bonis, nonte
ciperecur duel
Jum, Quinto,
quod non fe
eleéta via
pas ju
led via armo
rum:Scquódita eriamaudivieá domino Cardinali Borionié(, Sclub,
ditBald.quódnoncftaliquodiftorum, quodnon pobc probari per
racionesleguin.
Ley. I1IT.En que manera deue fer fecho el vien
proye como deue refponderel reprado.
Giex.1117.
29 Antequam quis repter , exponar regi querelam fecrero: Gperatli-
centiam reptandi_ +, Sc rex confulat ei compolitionem, dando ei
pro cas concordia resdcs quibuselapfis, cit seus coran Ro
ge ¿ctunc publicé exponar rieptumm, deliétun ; 8 modum como
mii , dicens eum proditorem , vel alenofum, équod ponet fin
Bi manus 8ifacicr eum confiteri, vel occider cum aut de cama
pro viéto cijciet , 8creus refpondear quód mentitur , £e hoc
Elo caonee uibus diebus , intya quos potefb eli
gererensduelluu, vel quod alíás ibiprobetar ,quianoncomp
Partida.vija Db
> mex caufis ibi adcitis y potsit rec. fla!
x videtue dicendum ,quód ille cante quasbi vitra cas qui Y. cá
mona
js
¡jus títue
Setenapartida,
turad ducllumí poteftrex dióintern: cian dieran
ad noucim(tribusinclulis ) ex cauíaprorogare : Ke prendente ricpto,
fincin treugalitigantes, S cormnconfanzuinci, Smuraro reo infra
dictosterminos eximitarab infamiaiple, S genusciones quo res
Apondit quod mentichavurreptator kerar paratus fe defendercrfedid
elegerit aliam
viá quam duel
lun, fat pro»
batio pergño-
os, vel chariá
publica. d.
a Gesenculpa.
-nim pro
nocataliquem
adbellum, vel
duellá impin=
gens ei crimi-
na,tenel pro=
bare perindi-
cia, vel conic»
éluras, qapu=
gra equipara
turtorture, q
non debetlie=
xi nullis indi.
cijs preceden
tibus , érqua
Maidicia fuiti>
ciantyeftin ar=
bitrio cias quí
publicam au-
étoritarem ha
ber, lic Re
¡Vien quiere reptar a otro
deue lo fazer delta manera,
catando primeramente fia-
quellarazon porque quiere
reptar es atal en q cayatrayció oaleuc.
Eotrofidenelercierto, fiaquel contra
quien quiere fazer el ricpto,esé culpas:
edefpues q fucrecierto,e fabidor deftas
doscolas dcuclo primeraméte moftrar
al rey en fu poridad? diziendolca(si:
for tal cauallero fizo tal yerro, e perte-
neíce amideloacaloñar,cpido yos por
merced g meotorguedes quelo pueda
teptar porende : ecftonce cl rey dencle
caltigar,quecatefi escofagpueda leuar
adelante, e maguerle refponda que tal
es,dcuc le aconfejar que fe auenga con
cl:c fi emienda le quilicro fazer de otra
a guia finricpto,deucel mandar quelore
oquíqui — Ícibas, dandoleplazo, paracllo de tres
Xibetdelelpera dias Ecnclte plazo, le pueden auenir
tus, alium ad o a eS
pugnam fine incaloñaninguna, cfinonfe aucnicró
caula prouoca — detercerdiacn adelante, dcuclfozer cm
nc depuss Plazar, para delante del rey ; ceftonce
rencad.col. 4, deuc loreptar porcorte publicamente,
verficfedia — oftando y deláte,dozccauallerosalome
quid. Sequód Ea E
fufficerer ve nos, diziendoaísi.Señorfulan cauallero
hemiens fama, — quecftaaquiantevos,fzo tal traycion,
etiam (inealio 5
¿ndicio , vide. Otal aleuc,c deue le dezir qual fue, e co-
molofizo, cdigo queestraydor pore-
llo, o alcuofo:e fi gelo quiliere prouar
por teftigos, o por cartas,o por pelqui-
fa,deuc lo luego fazer, edezir. Efige-
lo quificre provar porlid, cftonce diga
leque el pornay las manos, € quegelo
fara dezir, o quelo matara,o lefara falir
del campo por vencido: e cl reptado
deuclcluego refponder,cada que el di-
xofle traydor,o aleuofo , que miente
E cla relpuefta deve fazer , porque le
dize el peor denuelto que puede fer,
uid ex con-
folvione.depa
ce iuramento
firmanda.vbi
fuma fifiiciar
ad torturama
Setic pozelt di
ci,quod ctiam
Suflidt ad du
cllum.
2b ¿dre em fo
poridad. Adde
La.titulo. 9 li
In noma hro.q.ordinamenstega.
rec.elt.l, e UQ uelareftiba.Nó intelligas quód precifé Rex jubear, quod recipiar
exmécam quam reus obralerir,fed quod Rex monear.vt recipiat emá
damquz fibifuericoblara, Sc quód cóneniar cum adueríario fo, hoc
paterex his que Mlacion fequuntur. Ef non feauinieren.
4d AT resdias. Vel nonem,vcinferins (bijciciNalex ibi.E fi porauentu-
ra.Bcadde.l.2.tit.9.ib. 3«ordina.reg.que diflinguican reptatus lt in
-. curia Regis,vel extras ve primo cali ante noueim dies non faciar te
prum.Secundocalu habestreptacus terminu táginta nouem dirá
ad veniendum, Ecinfiyperalios nouern dies ad componendum cum
Teptante.
5 UQuemiente.Adde.l.que omnia,verficulled ñaduciarios, (de pro
ecicu.l,
bro.8.
Tu ment
antisquóde
iq liuin honorem dutndere, y
dis, pacronumsprimo relpondIdedona.l penalkdefarás.
cos Mu
1efpon,
andati. 8
vota ¡llama Le
¿qua permic
« , quodtale
verbúTumen
iris. polirdif
etalricptocomocftedeucferfecho por
corte,eantec! Rey tresdias,en alla ma
neraque defufo diximos:e en eftos tres
dias,3ue le acordar elreptado para elco
gervna delas tres maneras, que defufo
diximos qual mas quiñicre, porquefeli densdicere co
breel pleyto, o porque el Rey lo máde o La
pelquerir,ogelo prucucel repradorpor aci
telligos,o que le defiéda cl reptado por
lid,cpor qualquier deftas tres mancras
quecl elcoja,fe deuelibrar el pleyto. Ca
el rey nin fucorte nó hade mádarlidiar
porricpto,fucrasende , fi el reptadofe
pagare de lidiar. Efi por auétura cl pley
Je pagare de li
diar.Notabe=
ne quód pupa
a non ella
electioneado
elle fecidum
leges Lombar
H das. depace
to fuelfeacal que ouiclle menclter ma- hada, ke es
yorplazo detercerdia,puedeloalongar a
quís hos
el Rey faftanucue dias, e que cuentéen
elloslos tres dias fobredichos . Otrofi
dezimos,c mádamos, que defpues que
alguno reptaflc otro, q elten entreguaz
tambiéellos como fuspariétes, equele 3
guarden vnosa otros entodas guifas fi a
nóenel ricpto,een lo quelepertencícc. na.rega. q
Eliacaciciere q clreptado muera, ante o
quecltosplazosfecumplan, finca fu fa h iu jamelibre.
malibreb,equitadelatraycion,cdelale Adés Led
ue dequeloreptauan cnonempelcca blidadidenal
elpnina fu linaje, pues defimintioal q :cadparcum
lo repto,e eftana aparejado para defen- E z
derfc.Otrofidezimos,quequando elre 1 si ele;
ptadofeccharcalo queel Rey manda, e
nóalidíi el reptador'quifiere provar lo
quedixo conteltigos,oporcartas,pon
galeelrey plazo aqueprucue.Efilpro-
varecon fijos dalgo , ocon carta derc-
chayvalalaprucua.Elinólo pudicrepro
uarcon fijos dalgol,o có carta derecha,
nonvala.
in verbo
Jibr.4.ordiw:
xega,nonfub-
ditiflud ver-
víqui
Ectolkim dich
que el Rey G
Jo máde faber
por pefquiía.
K 0 Confijos dal
go. Nota ca
Sum, inquote
Reesnongenes
rofí non ad=
mictunturin cafu(cilicer rep fadti internobiles, regulariter cor.tras
juia aw plebei,quie nobiles admittuncor,licétmañorís audloricatis
Nesta juam plebej:vein cap.dudumuel.1.Gkibinotar Abb, ia
quarto notabili:deelcétio.capcinnoltra.deteflib. €: vedixi fupra da
gl—proxima, Uta verba bic vltimó polita, non habentur in diéta lege
Ordinamentorum,prot hichabentur,
Ley V «Quien puede responder alriepto maguer
elreprado non Venga al plazo.
Ulex. Pa
aoReptato infra terminumad re/pondendum prafixum non compa
rente, denuo reptetur, Stpotelt une pro eo relpondere dominus,
auevallalus, vel confanguineus víque ad quarcum gradum , vel «e
micustali amicivia hic declarara, quo £i%o , tenerar eun ad judi.
In ova
rec. eft.l,
4.Úto.lo
Libro.S.
Tn.La.titulos >
Etd.l.4.
situ. Sali.
8. reco
:iz,dal
pro cónicto, li
tamen polea
venericiuftam
allegansabf
ti exculatio»
nemaudietura
hed.
La LA los plazosa
Vi.fupri.cod..
rega
b O fje, Sicue
empater pole
ferle defende»
reficpote(té:
filiam , quía
lios ell pacs
vifcerú pa
Se matris , Se
comune bo.
mum con
rorú.lilli quie
dem. quod
meras cauía
gelumfic.8i
<o faluacurpa
1er, Spaterul
nomínis diu-
turnitas con=
feraarural
ori
$
ff.deverbo,
gh. Scintel
ge fue le
suum, (juenó,
ga natura con
amuanis ella Fe
deaccull. hos
acculare. $.
mega poteitcó
Mitutio naca-
1á hmmutare,
nequnaturales
Mimulosc
KE de excufate
tuto , áccuras
10,Bal.io re
col,
Covadevi.vbi
8 defitio pro
pulfane
«infratermiaumprafizom quí crió
1 venerit danter el alij nove infisper
-4r reus pro conui
Titulo.O1.Delos rieptos.
ta diesmonexcedar
n
in quibus h
iéto , Ge pro co telpondens pro ini
atria : 2% Gnulluspro eo relponder
SXexpellitur á
ofiicio dicios diss:quibuselapfis, dabivur,fi non venerit,
SON vinicnido el reptadoa
EN refponder alrieptoalospla
|zos*,g fucifen pueltos,pue
E de el reptar deláte:el Rey al
quelo fizo emplazar, tambiencomofí
el otrocftouicffe prefente. Perofi fea-
caccielleay padreo fijo» o hermano, o
pariente cercano, o alguno que feafe-
ñor,o vaflallo del reptado,oalguno q
fea amigo, O compadre,o compañero
conquien ouiefe ydo en romería o en
otro camino grandesen que ouiclféco.
mido,caluergado de fovnozotal ami-
gos ouiclfecalfado, acl mífmo a fufi-
jo,oa fu fija, ole ouicle fecho canalle-
ro,0 heredero,o que lefizicracobrar he
redad que onicfle perdida:o queleovicl
fedeluiado aquel fuamigo de muertco
de defontra,o de grá daño: o le ouiclle
facado decaptivo,o le ouiclfe dado de
lo fuyo,para tirarlo de pobreza cn tiem
poqlera mucho.menclter, o otro ami-
go,queoniclle pucíto ciertaamiftad có
fu amigofeñalando al gúnome cierto:
porque fe llamaffen cl vno al otro, q di
zé nome decorte.Cadavno deltos bien
podriarefponderporel reptado fi qui
ficre delimentiral que lo ricpta. Ecfto
puede fazer por razon del debdo,o de
la amiftad queha con el. Pero defpues
que lo ouicredefimentido, tenudo es de
aduziral reptadoantecl rey, para defen.
der fe del malque dizendel,cpara cum
plirderecho.Epara efto deue ancr plazo
aquelodeua aduzir,fegund cl Reyen-
tiendequeferia guifado,de maneraque
alomenos fea de treynta dias, e fialos
niuriam patris.
y € Uconinogrando.Habeshicnotabiliter de focioidineris quis dicatarin
ifta materia, vi poÑirá (ocio defendi, 8 de illo tocio iinerishabetur
perglo.io.Litemapud Labeonem.Stenctar,F-deiniur.SibiperAn=
gainverbocomitem.
cus,Éccs
amicit
lo,
4 d úralamigo.Notalic quisScex quibusatibusiudicerurmagnas ami
fercad multa, fue cum reculantur indices ratione mane:
:fiucin multisalijsterminis vbiiQud occoriár, de fingularis
asmicus venicappellationefucrú,vtvoluit-g. ina.
ib.ardiorit amen Bald.in:l.1.co
OS
ve. quid de Gngulariam
co.C.quiaceula.non pof.hoc.l, ie Sgl.illamlocuram fail
feabuñiué,non propric.vid.Guifie
:Rainuntius.de teflas
fou81col.1. Bass y fridta amiciciaconiundii,aquiparentur confan
guincis,vid.perBalLin,l.vevim.col...ad finem.verfic.quintó quari>
tur. fF.d:
einflicia Scinre.
5 € Si Por enembgo.Quid opereturquem darí per fententiam alter pro
mico¿vid.que dixión.la7.cit.o.partt.a.fodan peccet a
rediensil-
Jun qui bi dacur áiudice proinimicosBald.q Gcin.lvevim.coo.f
de juli gcjurdicensq
didam.v
dic
'moueturprivato odio,non adpablic
enperlo: .ad Specula.itadecóNúo
wutio.in addicione finadincipicrubrica : ex cuiusdiciisvideror, quod
cumfaciant, veminillvi legis(en iudicis nonpeccentyvide ct
Abbwin capfina.column.4.de cófuetud.quod nota ad mater
treyntadias nó lo aduxcffe,puede claló
garcl plazo nueue dias , caun tres dias
mas fi menefter fuere queleá por todos
quaréta edosdias.Efiacftos plazos nó
loaduxere,puedelo el Rey darporene-
migoca ag! qldefmentio,e echarlo dela
ticrra:edendeen adcláte, puede darpor
fechoralreptado, porquefuercbelde,
non quifo venirarelponder,e a defen=
derfeal plazo, que lefuc puefto.Efi por
auétura acac[ciolle,q ningunonó ouicl
fequienrelponder.min delmétir por el
emplazado quenó vino al plazo quede
pulicron,para oyrel riepto , cltonce el
Rey delu oficio, deue le otorgar cftos
plazosde quarentacdosdias:y atéderlo
fafta quefeá palfadosfivernaa defender
fe,c finonvinicre,nin embiarca clcolar
fe,dendcenadelantepucden lo dar por
fechor.Pcro fi defpuesdeftovinicre,ede
moftrarccfcufa derecha, porquenon pu
do venir:mandamos que vala,cfe defié
da,ipodierc.
SL). V I.Porque razon fe puede efcnfar el repra
do quenonre/pondayo non idie.
Lcuofo, o traydor llama ct
reptador al reptado, quádo
ylo ricpta:cacacfccalas vega
A das,q non esatal.E porende
fi cl reptado entendiere gl fecho deque
lo ricptanó esatal, que caya en trayció
ninalcuc,maguer queloayafecho dezi
mos, que delpues,que ouiere defiméti-
do6a aquel que lovicpta, que puedede
mandar derecho de aquel mal, quele
inordinamen,
Tanri-Aduer- y 1odí
tetamen quis [xorga
veille qui dar
tur y inímico
polsit occidi
ab cis quibus
datur pro ini-
mico ,vidernr
requiri, q Mc
cafus, in quo
¿iurecalisqui
datar pro ini=
mico , debear
pati poenam
mortis, e qp
cóncurtant ca
que haben»
curindiéta
76: ynde'du- Erjn.d.Lo
túvidetita Y ,nouzre.
do cala hue cop
ius Jegis le
qui refpondie
pro reptato,
dicensteptans
tem? mentiri,
dis vndeforté
elidicendam,
q talis datio
ro inimico,
okim opereta
quéd ex hoc
tollacorilla ar
ciqua fidantia
inter genero»
fosyde qua lo
Sula Ín no
Exfcopliperca IScselt
ciawmtileá res Ip 0esdclb
ptante,mon dá Dro.8.
citur ex hoc
percuriés,pi
ditor, vel ale=
vols, (uflines
bit ramen y 0€
mam alíasáiu.
re flatutam.SÉ
enim ifla lex
veller , quod
Ipuad ex hoc
polez percutá
e
veloccidi»nó habebatnecefTe hoccómittereinimico cius,ipíalex po
teracpocnam (latuere,Scindexin prelenteminferre.
lexiuberquem dari
potellaiudicepuvirí,
cieminillrosiutli
Andravbifisprascogita.
Ciex.yI.
wando veró
inimico ,ell quiadelinquéseltableos,S nd
ideo confanguineosoccifipvelipíaso fafum far
x,vtpatetexdiéta,76. Sex hisquecradicloan.
mn cafvón quo non fit prodicio velaleuofia Sirepransproditorem, vel
alevofim dicicenn,quinon e prodicorvelafebolos,teo relponden
tequod mel
¡curamander Rex,quódreparoriocer
dabirurpro iniemico reptancis,idem de eo quiteptar,cuin non po!
hoedicit.
'quod dixir:Se
E A Defpues que euiere defimentido.Videbatar córrarió cumex negatione
¿fla videserneliceo, conteflai,yndepollea non polTetredireadexce-
prionendilacoriam.fap nó porprocedi perreprú,quuia nó e cafusin
E da ¡récontelllusie
Di
coria ani li
quo cadarprodiciovelaleuolia,Cú oés di
ON Partida.
propenzaz.Lfi.C.deexcep.cAntermonaflai
Ma exerpuiomes 1
sditernon pel
nextem q
dí poreftoppon dilarori¿,fed
(olidneri vil ante alenolia, vel pr ditio-
<ctrreus adrefpondendi aduer(ario per ver
bum meotiris.quía aliter nó parcitfo pudes veni rcorical. qenimi
rúfipermitcaÉ
poll refpólio-
nemad tale
exceptione re
dite , 8% facie
hxcl.ad decla
ni difponaú
gpreuscórelte
turlictinfa.g
dies, Ec pro-
ponar omnes
exceptidos ía
fimul, pmibi-
lominuspote-
xicpollea pete,
re pronátis:
tor luper exce
tone, quzim
pedic licis in-
self. de q»
busin ca .1.de
3opartia
32 Use defiiza.
uid li nolic
rec
1.8,j.co.vbi8c
visetiamibi,g-
bus verbis vá
debear cui fe
proximai.gle
lppare(pos
enemigo.)
4.0 U Pederdelo fa
<sr.Vid.fipran
moni teptan
te, nou porelt
Opponere re?
quod aliuselt,
propinquior
cólanguinens,
fed li propin-
quiorvelie re.
dixo.Erlrey entendiendo quecl fecho
esatal quenonay traycion, nin aleue
non deue yr mas delante porel pleyto,
masmandaralotroquelo repto quefe
de(digas,puesquedixo loque non po-
dianin deuia dezir,y de masdcuefincar
porfu enemigob: cfto mifimo deuefer
guatdado,quádo alguno reptarcaotro
non auiendo poder delo fazer.
Ley. V 21. Porque razones non fe puede efenfar
elveptado, quemon refponda alricpro:maguer
non leriepte, elpecieao caia
7] Os hermanos del muerto,
ESA ocada yno de los otros
la parientes, pueden reptar
E) porlamucrte defu parien
tc, cel reptado non puede defechar al
reptador,porrazon que y aya otro pa-
riétc mas propincod.Pero fi cl fijo, o el
mas propinco pariente del muerto qui
Sere reptar:cftoncedcue [cr recebido an
tequeotroninguno. Efielreptado fe
dee dequiese de [deu lore
ptaré por lid,o por teltigos,o porpelg-
fa,c cl reptador fuerevécido: nó lo pue
deotroninguno dende en adelante re-
ptarsporaquellarazon,maguer fea mas
propinquoel que de(pues lo quificrere
prar.Masfi el reptado fe defendrerc fin
lid,o fín prucua o fin pefquila, afsico-
mo defechádo la plona dl reptador,por
que nó ouicffe derecho delo reptar:cltó
ccnonfe podria cfcufardel riepto que
otro pariente mas propinco le fiziclle,
4Lez.V 111. Comoel reptador, eel veprado denen
[eguirelplezeo.fafia que fea acabado: que pe
Que PTIL,
+mReptacor deber cámprofequi vid ad fi
licsciacóponár (eu wrátigant ex pellipút rep
renonpotuit,aur dellitic,debetle dediere cu rare ge
anéiio Éuir,necporcltpellea reptareynec alijin duello
mm reta
fedcueaucnir Felreptador con el repta-
dofin mandado del Rey, e filo fizicre,
puedelo elrcy echar dela tierra poren-
de.E fiporauentura clreptador non pu
diereprovarel pleyto , o fe dexafle de-
fpuesque ouicfle reptado del.no loque *
riendo leuar adelante , deucfe deldezir
delanteelRey,eporcorte,diziendo que
mintio $,cn el mal q dixo alreptado. E
fi fedefdixere,dédeen adelante, nópue
dereptar,nin fer par de otroenlid, nin
en honrra.E fi desdezirnó fequifiere de
ucloclreyechardelaticrra, edarlo por
encinigo,22q1Grepto.Elto por cl atre-
uimiento q fizo de dezit malanteel,del
ome á¿ erafu natural nonauiendo fecho
porque.Ello mimo deucfer guardado ¿ q
quádo elr :ptador non quificre provar
porteftigos,o porcartas,lo q dize, linó
porpelquiladel Rey, oporlid. Caficl
reptado non quifiere la pefquifa, nin la
lid deue lodarporquito del ricpto,por $
quenonestenudo de meterfu verdad a
pefquifa,nia a lid”.Otrofidezimos, q fi
elreptado fuerevencido del pleyto,por
quo reptaron,cdadoporaleuofo:que
leucler echado dela tierra por fiempre
eperderla meytad'de todoquanto que
ouiere,c ler del rey.Masnon deue ome
quefca fidalgo morir por razó de alcue.
Fueras,f el fecho fuefle támalo Gtodo
omeglofzicffe ouicfle de morirpore-
llo.Masfi el reptado fuere vencido,eda-
dopor traydor*,deue morir porende,e
perder todos losbienesqueha: e ferdel
Reyalsi como defulo diximos, en clti y,
tulo delastrayciones!,
s:náliGnerezis
aror á patria,lec 6 pba-
curia dicós, qu
feu hororibus
adaquibidl
mollecfe dedi-
cere,expellifd
par i
turpro doin
coreptati
reus ell y
exaleuolia,p=
petuó exula=
bit,£c mediera
tembonorum
perdit Regiap
Plicandá, quia
generolas pro
aleuofianó oc
diditurmió fic
valis calus ob
qué, quilibee
cómittenserar
occicendas, li
auté de prodi.
miú intra tie
duum, dequo
in. 4. (uprá
codema
acimis.Nota 2
perque verba
deber quis fe
dedicere.dcad
delasaitnas.
a.partit.vbivi
dequedixian
fufiiciar Ñ die
xerit,q n5 be
nedixit, quía
reptar? ellbo-
mus de fidelis,
80 forte non,
videtur. reces
dendum á for
ma verborum
hujus.L.cui8c
confonat.1.2s
ticu.gib.8,or la nova
dinament, re- Tecelbla
gas tirao
GApefquifanó3
plate pprzrfer= dan h alidabddela
tureScreptan- mamerefecclrsptador, fi mon pronarelo que ; 7 fapra codema
revitonópór — dixo:tro fiel reptado file prouarenslmalyde — Ylc9:IX.Comoclrey deuc dar jugxiocontracl
alas propi. loquelerepcas veptado quido n8 Vieneal plazo le fuepucfio. 3 ústorad.Hac 4
quior DL $) Ardcucelrey juyzio contra pana dim
ro o 2 Eguirdeuen el pleyto tam el reptado, finon vinicre al alics
des fuit ablo- Rbien cl reptador como el re plazo quelfuerepueftoene- indiétadtvna.
ad ¡eYptado, fafta q fea acabado 2 la manera, uziédolo reptar yoficul, todo
reptator non NE E E e hombre. que
poreratrepra- == Ipor fuyzio decorte, enon — otravez,antefiporcorte , diziendo cl fizicremuente
rel fegura.iculabe
1 d alprapinco Habeshicexpreffum, acculationt cótan Lb.8.in ordinamen.regas - Sn
le Gor rraydor Propriciaimpro.vefupraca particion dadobino. Tecctado
illaca confanguineo non excludisexeo q fitali
que habenturin.Lfcui. Sii Edeaccnla.
Uk <ptar, Forte proceder etiam fipropinquior(uperueniés dicarleigno
rail primirepumnoiccrinaccuicionealicerdicaacaci La. apra
tit.quiaifta.l.non diflimguir,ée quia videtur diverfaratio,quae in ac
enfatione,fitamenfuperueniens docerct dealiquacollufioncyadmitte
seturvtin.d laz Sind. cui. 5 ij em.fEdeaccala,
.
1 Genel sisulo de las traycionésino.2o
Y
lib.
Ulex fnalis,
amSireusnon comparcat coram Regeterminisclapfisalignatis per Re
gem,condemnetcúfenten tialiterde prodirione,aut alenolia, prout
“uitreptatus (eruata huius legis forma.ltada
dim, quando
alios.vtina.
in ficitua
Par
30 Gatuerte. Q
amTitulas a
14
ell calus 304
pati deber gs
poenam mote
tis.vefapranl.
proxima.
Delidiatios
fesduell
Cu fumma,
EAntiguamen
se.Adde.L.8,
probar ¡fam
cófuecudinem
eft enim ¡pda
tio per piigná
¿iure incerdi
¿tas veibilas
Bald.
adfnem.C.d
probatio. Sevi
dejnida ma-
teria quádam
difputationé
Angelincipit.
Duogallici.£e
elegansconlil.
Lauré. Calca.
incip. quiden
mobilis el le-
cundus in or
dine, vbinidi-
tur defendere
iftam confue-
vudineminter
sis non fubic»
dlisecclefie,8e
quéd fervari
deber in foro
contentiofo ci
viliwbidecon
fcientianon as
gitur, dicens,
«uódhos por
miccicur_duel
lum ad fine
direétum , ve
Deus enter
tursneggad fo
mem direótam
tac , Lew
homicidium,
ctm abía
lis malehici p.
perrationepol
fittinisduello imponi,vt patto,rennti
tione,depolicion
oi pernil
cedat.fed quicquidiple.dicar cgo arbirrorjtalem
inem reprobam iniquam,prour etiam calemadlesiedid]
alicui
foueeli
por alenefo Prim cum tangicRegem prodicio
Titulo. Delas lides.
.corriperecnim deberiu
di, non cum odio perles
fcun-
quelo fizo emplazar , larazon porque
loriepta,cel yerro quefizo,edemo(trá>
dolosplazos que le fueron pueltos , e
comonon vino aellos, econtandoto-
doclfecho como pallo: edefque lo o-
uicrecótado,deuepedir por merced al
Rey,quefagaay aquello que entendiere
quedeue fazer de derecho.E el Rey quí
doouiere de darla fentencia, dene fazer
demucftra que le pela, re deziraflipor
corte:ya fabedescomo fulano canal lero
fucemplazado que vinic/Te a oyr el ric-
pto,couo plazosa q podicra venirade
fenderfe,(1 quilicra,fegád quelos deuia
auerdederecho,e tá grande fuela fuma
laventura, quenonouo verguenca de
Dios,nin denos,nin recelo defonrrade
fimifmo,nin de fu linafenin de lu ticre
ra,nin fe vino adefendernin fe embioa
elcular detan gá mal como elle,que oy
ftes deque loreptaró . E comoquicrg
nos pele decoragonenaucr adartal fon
tencia cótra ome que fuefle natural de
nueltra ticrra.Pero por cl lugar q tene-
mos paracúplirlo follicia:eporque los
omesferecclen de frzer tan grand yer-
ro,c mal comocfic:Damoslo por tray-
doro poraleuofob, e mádamos que do
quier que fea fallado de aquí adelante,
quel den muerte“de traydor,o dealeuo
fo,fegund que merelcc por tal yerro,co
mo cltequefizo.
$é Título. INT. Delasli-
des.
Id cs vna manera de
prucua:que vÍaron a fa
omcs. Quando fe quie
2283) re defender por armas,
demal fobre quelossicptan, Onde pu-
es, queenel titulo ante defte,fablamos
delosrictos. Queremos dezir en elte
detaleslides,como eftas. E demoltra-
remos, quecofa es lid.Eporquerazon
facfallada. Eaquetiencpro. Equan-
one, fiaga armoram perdí.
onfebsione,£ plusibus alja modis , fed ad finem
¡var fciiceryccimore duelli,qui malam caufaim
cea,
zer antiguamentedlos ,
21
a ducllo.verficul, quando fíe
posarida
nfumma.decieripugna
A yulreriam >. loma
Ulexo
29Duellum exriepto proueniens,ell (peci
lamescfaicintergenerolosintroduétum ide
más per duorá
husfibi ef
armis qui
culoinquiitio
pissauctallorá
rcílican (a
cere.kremquía
tas mancras londella. E quien la puede
fazcr.E fobrequalesrazócs puede fer fe
cha.E por cuyo mandado. enquelu-
gar.E enquepena cacel que fuere ven= — duelli formidi
cido.E que colas podria fazer cl repta- : So
: E eficijs genero
doenlalid,porquefea quito. Egdeue $.Erzduples
fer fecho,delasarmas, edeloscanallos, — dacilum, vaú
quefincanen clcampo, defpues que há
inter genero
fos, equitádo:
lidiado. a ple
Y jos , fecun=
Le). 1. Que cofa eslidye porque razon fue llama dualaiddo
dec agtieneproye quáras maneras fon della. foramstitad
Ancradeprucua“esfegúd pedi
lí
N/ coftúbre de Efpaña, la lid
E que más ¿erel Rey, por
dé Y) razo delricpto quecsfecho
antecl,auiniendofe amas las partes ali-
diar.Cadeotra guifacl Rey non laman
dariafazer.Elarazon porquefue fallada
e Uatenera det
prieña. Adde
did..8.adfin.
dtu.t4 «part,
£ Grorarmas.Di 2
citeriam Bal.
depace tenen
da.in prin in
lalidesefta: que tuuicron los fijos dal- verbo perducl
le Ef emciorles Jefe Jam, pputane
godeEfpaña, quemejor les cradefen- * milicos Seno.
derfuderecho,c£u lealtad, porarmasf ne q Deus
eli e! ; da ic auxiliator
quemeterloapcligro depelquila,o de nor: re
falfostefligos.Eticncpro lalid,porque - fetibidsilo,
losfijosdalgo, temiendo fe de los peli- ne
gros,e delas afrentas, queacacicenene Deum habcro
larecelanfe alas vegadas de £ager colas, Aa
e súvel malorí
porqueayanalidiar.E fondosmancras y. epepie/idds y
delid,queacoftumbranafizer cn manc ? del.
radeprucua. Lavnaes, la que fzen los
fidalgosentreli lidiando de cauallos. E
la otra,la q fuclen fazer de pic elos omes
delas villas,c delasaldcas,fegundelfue
roantiguo de quefuclen víar,
E
inquo
Gite
sivicptao ju
terplebeios.
Utes.1T,
amDebent puge
nare ducllan»
tesin die á Ree
ge prebixo in
campoad hoc
nato cars
amis, cum quis
bus Res man
dauerit, velfi-
delesab co de
putari quí liz
Ze). 11. Quien puede lidiarye fobre quales razo
esse por cuyo mandado,e en que lugar, e en
quemaneras
Idiar pueden el reptador
cel reptado quando fe a-
y vinieren cn lalid.E hanali
¿ diar fobre aquellas razo- «
n¿nacori
1 =3 poz
nes,que fue fecho cl ricpto, fegund que O
diximos cn cl titulo delosricpros . E e- nes ques noñ
efto deuen fazer por mandado del rey; - Pit abluz Re
gis, veltid
mádato
eenaquíl tiempo quedes fuere (eñóla-
doparacllo . E deuc les el sey dar pla-
tiantureis(olem, 8 inflruanequaliterle habeantin pugpa, far,
¿jam arma querex mandagteneánpluraauepanciora, Svk
leliúidecelfim,quiliberpóvin gue S armis con
“cápútideles,8 excorpropewevideit Baudiát pu nó, Eecorú ditta de
* facta,Sreptatordeberignaderercim»litamen dos di , potelt
d » JE Dartida.vijo
Setenaparcida.
zeuseuminvadere,fivuleh.d.
a UConquearmas Habesliicap Rex deberafijgnarcarma quibus puge
netur in duello:quod nota, quía Bald. depacetenen.inprin.col.
ens «quandam confuetndincm Federidicit q dgfendents deber efe
elcótio,qualiter wnelius (e defendere valcar abaio impetias,Sconío=
natin ratione
fui.l.petende, a ; Sd
(Co de tempo. zo,elcñalarles diaque lidien, e mandar
inintez.ibie- Jes có quearmastle combatan, edarles
jamreferr, ds
Ehobensdas — ficlesquelesfeñalen el campo:c lo amo
culo oprass foné,e gelo demueftren, porgentiédi e
cat ad duellá de eS
habamuaa. LEpaD ciertamente, porque lugares fon
timvnumoca losmojonesdel campo deque non há
lum,g deber afalivD finonpor mandado del rey, o
rou0cand Y= Pp , 1
catas clas delos fieles. E delpues q clto ouicre fc-
di:Sidem fi cho hanlosdemeteren el medio del cá
militerin digi , A
ts, Cin mea. Posepartirles clfol,edcuen les dezir an
bris alúss: £ tequefecombatá corno han de fazer, €
o verlitienen aquellas armas que el Rey
xtaproborívi mando,o masomenos. E falta quelos
o fieles lepartidentre ellos, cada vno pue
tionem, $car- demejoraren el cauallo,c enlas armas, e
ma debent el defquecllos tuuicren loscanallos ¿clas
l armas que menclterouicré, denélos fic
C.depoftuiá. - lesfalirdelcápo ceftar y cerca para ver,
sb apa eoyrloquefizicren,edixcren.Ecltonce
Quer Bald. deucclrepradorcometer primeramen»
incasinprio. tea reptado peroficlreptador nólo co
col.4.de pace ,
tenen.an polt.— Metielle, puedeel reptado cometer a el
quáfuncin <á— ( quilieres.
Popol, pol.
d comma
micófenfi poe
niterezrefpon
der,qpnon ai
fiablolutio <ó
sedarurá fipe
sore : ex
conmenerunt
interfe pugna
re,neceffc el
gr publica:
4] Le3.111.Comoel que riepta non puede dar par
por fipara lidiar ficlveprado non quifierea
Mepoderofo faziendo a al
gunootro de menos guila
[Nicola en que cayatrayció, o
ES ¿lcuc,puede loreptar poré
ñ E cl pode
rolo,fiquifiere combatirle,puedelo fa.
qui nocétem. zero darle fupard-Mas el quericpta,nó
iopind-Ede ouededarparenfulagaral reptadofiel
intur.Éxcieqd a
habetar fupra Teptado non quificre: c quando par fue
WteLeibi(y rea dar, deue fer partambicn en linaje
en cíte plazo a
fepueden sue cOmO enbondad,cen feñorio,c en fuer
E
tilitaiseftpec — deaquelquerecibio cl tuerto.
caranocEcium
nin. ga.Ca nones cn y gualdad*yn ome vali
Cc asiquifierNó
enim tenetur
fed eritlibcrfi
reptacora¿gredicnmnoluerit.vtinfra 0.1.4.
Cie IL.
awSireptatus effpotentiorreptatore,poteft (e Aduello perfonaliter exc
culare,dando aliumin loco fui rqualem in genere, dominatione,bo+
nitatescviribusipfireptatori,aut melioreim, dui tamen non fit fore.
tior,reptatortamennó potettalium fwilocojnnito reo dare.Ecfiplu=
resquisteprar,cam omnibuspugnare debetimul , aut Dagularicor,
proutelegerio(iaucemmuleifiptoniusteptatores, cigane Ynum cd.
'quoreptams duellicertamenintret.bad.
4 A Modurlefupar.Adde.S.S rufticus.8cibi,gl.depace tenen. ScaddeBal.
co.drihprinán col.fitefergtem cóltieutionéErederici pille quiteri
gitfexaze(imuinannúvelquie(t minor. s.anís,perle pugnare non.
tencaniredindefenkonemvipo/Terponerecampiones de deiusa
3 entecombatir fe con otro de pequeña
mento quod deberpreflarciflecampio,quiparhicdicitur $ de per
nafaili campionis,tongit Bal ibidem viibipereua Se in cali in quo
prouocatus dercamplwnemprofe,ipledeber (fare detentus in carces
ribus,Stlpectarefitrum cuer tam ducilisquia videwarte (ubijcere ál
Jiprelamprioni,ex victoria ducllirelulant.
€ Eniesenegual y
a dad. Notade
fuerga.Eficlqueha de dar par, diere o > srqualicate í
mequevale masporlinafe, oporlas o- duelo fera
trascofas,en tal que non fea masvalicn figs. idefea:
tezc alsi fe quifiere fazer par delotro, nó dofue, contr
lo puededefechar.Otrofi dezimos, que
fivn ome reptarejadoso mas por algú feu.parer.ins,
fech l d of d nun eltcófue-
fecho,que losreptados nó fon tenudos ¿443 8 dera
dereccbirparfinonquilieren. Mascl re. pi
pradorcatelo que faze,quea quátosre- e
1 -venditor,
ptareatantosaura de combatir,oacada — desudi.comiú
vno dellosfqual masquificre:lilosrepta rada
S o ÓN sb .rcis.
dosquificremlidiar, e nó quificren rece Sn S
bir pars. E fimuchos ouieren razon de £ a den
a , ch Uorldcft,po-
reptara vnofobrealgund fecho,elcojáh cd puenare
entrefiyno dellosqueloriepte:e con a- cumomnibus
quelentreenderecho, enonconloso. fmulivelcun
quoliber corú
tros. proncmagis
Biplacuett.
, 5
Le). 1111. En que pena cae el que fáledelcam-? Quiergo pso-
Pase fuere vencideso queco/a podria fuxgrel uSEnoien po
vepcado enla lid ara ferquito E
vehicadadde
EE Alirnó dcuedel campo*el capat.de milite
Al ptador ll 4 vafall. quiar-
ES) Teptal lor,nin el reptado fin mabelli depo
¡mandado del Rey: o delos fuit:fibienim
=> feles.E qualquier que con o
tra cfto fiziere,faliédo endepor fu volú — uocau ed:
E A cúaricies ofi
tad,oporfuerga del otrocombatidorfe nde pap
ra vencido. Perofi por maldad decaua fecife dicacar
lo,oporrienda quebrada,opor otrao % hoc, quia
e : Ens prouocat vo»
calion manificita, fegund bien vifta de Jantariés nam
losfieles contra luvolútad , enon por fi Pe
fuergadel otro combatidor falicre algu ro ic
no dellosdel cápo, fi luego que pudic- nepanz, vel
re deple odecauallotornare al campo PEE"
4 E infami, vela
nonfera vencido porfalfalida.Efielre — hastoree por.
prador fuere muertoen elcampo cl ré- Let profedip
10h iedela (o dare parem
prado inque porquito del riepto: Má- ye aqualitas
. guerqelreptador none aya deldicho. e
Eficlréptado murieré en clcampo: e end dea
tds.
h Esfejan. Added. fupra ticas. Ec..fiplures.fE.deaccufa. ;
Giex. 111,
»wExienscampumablqyregis autfidellom mandato eftconuitas, ¡ide
faducrfarij virtute exiuerit,Si autem equi malitía vel habenz fractu
xa,autalio forwito cau arbicrio fidelinm confiderando,fiflatimcám
potuerit,reintranerit camputs cum equo ,vellineco,non erit con
viétus,Ftaccufacore sortuo in campo, Sccitra dedicionem , reus re-
manetabíolutus.Idem (iregs moritur,necfatetur commilillcid pro»
pterquod fhitreptacus aut fi accufaror eum non inuaferit, remaner
abfolurus,quiafufficicreo quod el? paratusfe defendere, Se fuyerui
ensnón femanctinimicnscon(anguincoram mortui in campo,imó
Rex compellercosad preflandum lecuritarem,Eeveciparcant.h
3 €ovlcampo.Deilt vida(upraco.La.Semoriseltifum crcculurm paga
e ed
cotoribusabiznare,
22 moeralexofo.Quas
Titulo.V Porque cofas valenlos hombres menos:
Balde pacetenendiin princ.col.f.
lo verohc confitererur,mon polTeroccidi
pro»
uocunte feu repcantesquia (ofi eiliabete intentum ex confelior
ne:feuex convictione. argum.l. defi quecunquead legem Aqui!
confeli
11.C,co.
perro. Huncdi
citBal.depace
tenensin prin.
col.4.fimilem
edil
ritur du tormé
dis , nondwm
condemnatas
éxi(li non mo
riuncuc ferui
poena, Xtetla
márum funm
nó rumipetur.
€ Esegurar.No-
tahocadíscu-
vitates q quo-
vidie peruncar
diudicibas. 8c
videguodno=
tacBaldi
thé.habi
Jum.4.Coocái
lus pro pa. de
Guid fitalisti-
mor propter
quem peritle=
curitatempres
cetsicculpape
B,
iuextas
fdo damino
fed. vule ad
huc debearale
fecurario vide
3bil
Jexan
tem
denuntiamus.
Co de his quí
ad eccle, cól
Alex, Y,
¿soSi prima, die
non finifduel
lú,exeit dere
giswidaro pu
gilescampum,
de fideles poz
párcosin vna
domo «equali
tagdisin om.
wibus facturí
fedfivn"plal
quí ali” come
dere velit, far
vevolueric, $e
án crallinú ad
ciufde locicia
pum 8clocú,
écin co flaca
equorí Se are
morí quo fue
sintedudii, res
fendar in Cam
poznec Ñle vi
¿2es poll ari
dis
I.decon
un el vlerinsinquirendam, sis
non feotorgareporalcuofo*e non o-
torgare que fizo elfecho de quefue re-
prado mucraporquito del yerro?. Ca
razon es que fea quito quien defendié
do fu verdad prende muerte. Otrofide
zimos quees quito el reptadosfi el rep-
tadornon lo quificre acometer, ca abó
da le que elteaparejado en el campo,
paradefender fuderecho. E aun dezi-
mos, quequádoclreptador matareca
el cápoalreptado,o el reptado al repta-
dor,que cl biuo ná finqueenemigo de
los parientes del muerto, por razon,de
aquella muerte. EclRey deuc lo fazer
perdonar, cfegurar“a los parientes del
muerto,fi de algunosfe temicre.
Ley V. Como los fieles pueden facar del campo
Los lidiadores.
Icl primerdiacl reptado o
f el reptador non fuere ven-
fi cido a la noche o ante fi a-
a mosquificren, eclRey lo
mandare, los ficlesfaquen los del cam=
po:cmetan losamosen vna cala, e fagá
les y gualdad en el comer, e en clbcuer,
cen el yazcr ¿ecntodaslasotras colas
gaifadas.Pero fiel yno quifiere mas co-
mer,cbcucrqueel otroden gelo, ecl
diaquelosouieren de tornar al campo
tornenlosen aquel miímo lugar, cen
aquella mifma guifa decauallos,e de ar
mas,e detodas las otras colas en que e-
ftauan quando los ende facaron. E fiel
reptado fe pudiere defender por tres
dias enel campo quenon fea vencido
palfados los tres dias finque quito,c cl
reptadorayalapena que manda la ley"
que fabla de aquellos que non prucuá
en cl rieptoloquedizen. a
LeJ V1.Que dene fer fecho de las armas, delos
canallos que fincamen el campo delos lidiado
ves ¿efpues que ban lidiado.
Oftumbraronantedenue-
ftro tiempo que los caua-
llos, clasarmas de aquellos
e que falizn del campo ante
quelosficleslosfacaffen ende, que fucí
¿lolvens:8ereptatorfubar poenam probantis hada. +
i2s Aa lex taxacrenminaso criumm dieran in, quibus bel
Jetur.aliterd:
quere fidie als guata duclli,enos Inperare.
tádiufirbellandú,donecvnus victor Salterv!
de“y:uodisqui leprobacuramisétaricnió
ell vltcrias audiédusiarg:Intii.de aétio,5.ois.
fen del mayordómo delRey tambien
de losvencidos como delos vencedo=
rcs.E nosqueriédo fazer biene merced
alos fijos dalgo,mandamos quelos ca
uallos,e lasarmas que falieren del cam
poquelosayáfas dueños, o fushercde
rosde aquellos que murieren en cl. Pe-
rotenemos porderccho,e mandamos
ac cauallos,c lasarmasdelos que
ucrenvencidosporaleuofos, quier (al-
gandelcampo,quicrnó quelosaya el'
mayordomo delRey. E
inprivsip.colupenalá.
tuepuode
fueritipeditus
cat lib
dari nonadila
tio:quiaitla ce
gula nó haber
Tocum fecun=
dum cam in
pugna, ln qua
va haber fup-
prímete alió,
venctotar ha
Lán excouú
ne. fefinal
dexerb.obí.
Wlaley. Vide
(aprásica Le
COTA
$8 Titulo. V.Delascofas sor dama
quefazenlosomes, porquevalen me-
nos.
¿Enos valer es cola que
-orna en grand profigo
Iquefazeporquecac ch
Pclla:e gelo pueden dezir,
ile tanto cltrañaron cfto
cotú quiexicn
riot decampo
duellifimedo-
múnorú fuorú
Gvxerintyau
fuorú bare
equusti o ara
am. lus q fue
viéws de ales
voña da
Sint vs
mi Regisahud
los fabiosantiguosdeElpaña que Jo 297imlws. 7.
puficroncomo cercaderiepto,Eporen
depues queencltitulo antedefte fabla-.
mos delosricptos,ede laslides quee
fizenpor razon de ellos, queremos de.
zirencltetitulo, deaquefte menos va-
ler.E moftrar quecofacs. Ea que tiene
dañoalos quelo fazen. porq
maneras puedécacren clte profagamié
to.E quien gelo puededezir, defpues q
lo fizicré.Ecn quelugares, cante quicn.
Eggfcarmiéto dcuc lerfecho , depues
que fuercprouado.
Y Ley.1.Que cofa es menos Valero
San losomes deziren Ef-
e paña yna palabra, quees
valermenos. Emenos va-
lerescofaqueclome q cac
nonespardeotro encortedefe-
ñor,nin enfuyzio:e tiene grand daño
alosque caen ental yerro. Canon pue-
den dendeen adeláte fer pares dentros
enlid,ninfazer aculamiento, ninen te-
ftimonio, nin enlas otras honras en q
buenos omesdeucolercfcogidos$ afsi
mesdenen f
y Cone buena
Dercbusquibrs
homines psinom
rantur Jide: 7
alijo
Uiex.L.
40Minus valens
non ellparala
terisán curia
judicio , duel-
É Cen corte de
feñor.Nawin-
ames non de:
bent inpredi
vibem 3d fio
neque curia
Principis.
fed 8 milites.
$ofed E igno=
mina mili,
fF. de excuías
tm. fic dk pro
ditor cftalics
nus ab omni
faciedomioo=
rum Epúnci.
pum, Sinon
potell farcin
Curia Princis
«Baldún ca
1. 1. anólle
quí inter. €
honeftaperfonawvid, Balain.Idi qua.Codefecund.n0p.
Parridavij.
D
50)
2
Ade. «
inluib.
refiagidos.: Náinfunisnó cf nobilis, neque 2
49Minus valer qu
la
nod
jua qui
infamis minas
valer.
UEago pleyto e
emensje, Nora
de forma ho»
2 bd Usinen que fee
do
ad
.£
sraydor. Forte
Si vecbaieta
deficiunt tra=
étor homagij
exicinfamis te
cundum forú
lfpaniz, de
fiin homagio
nointeruenlar
juramémin,cú
illa imprecas
tío nullius (ic
clfeétus, ve fla
vien hicdicié,
Uevencas enpe
na de traycion.
Tencétiiá
Lexprelse dis
Iponentem, q.
per paétúnon
par quis e fas
cere crimino-
fun eius eri
múnis , quod
non comunilic
neg; le obliga
e ad penas
talis criminis.
K facitad mo-
tacaperglo.in
l. pactá incer
haredem. hd
tell quisrenú:
tiare detentio-
mibus fhis in
cauía crimina
lid ad notata
indaliber ho=
mo. ff.ad lega
Aquik
aslfdalgo.rdé
deplebelodá-
mato. adlione
injoriarum. ve
in.la. E.debis
quinotá.iofa.
e.cunteabie.
derciud,q esiciofami
e drecaVi dia 3 40.8,
2mCoram Regeveliudice ordinario porefl quis cótr:
Giediffamatusexpellendacum abaccufationeoftici 8: honori:
Usan valamenos. Habesergo quodipfamisnon obi
inarená.
miasadde.
seller prodicor,aur al
Setena Partida.
IES
ubhomagio quid fefacturápromifi SK licór addar,
ofusimecfecit, nontamen ob
itproditor,autalenoluspniúicofim fecerir proditionis vel alle=
-Ltem minus valer genero(us, qui le percuriam dedixii
nio
fune de
como diximos enante de los enfama-
dos cn elritulo que fibla delos.
ULey. TI. En quantas maneras caen los omesen
gerro de menos Valer.
j Ac los omes en el yerro
que es dicho de menos va-
ler fegund la coftumbre y-
lada de Elpaña en dos ma-
neras.Layn2cs,quando Eazen pleyto,e
omenafe,enon lo cumplen:como fidi
zevn omeaotro,yovos fago pleyto? e
omenaje, q vosdetal cofa,o vos cúpla
talpleyto, diziédo lo ciertamente qual
es:cfinonquelcatraydor bo aleuolo
porello. Ca fi non cumple, onon da la
colaal diaque prometio, vale menos,
mascó todueflo nó caen pena detray
cions,nin dealeue porende : ca en cfte
yerro nó puede cacrningád omo, finó
fazctal fecho porq lo deua fer. La fegun
da cs quando el idalgo “fe defdizc en
juyzio o por corte *delacofa que dixo.
Eañay otras maneras muchas porque
losomesvalen menos fegund las leyes
antiguas,a(si como le demucltra adelá-
teenel titulo delosenfamados. Capor.
aquellas razones quecacn los omes en
yerro de enfamamiento poreflas meF-
mas caen en yerro de menos valer.
ALY-LL.Ante quieny'en que lugarye quié pue
declomeprofagar del yewvo de valer menos:
pens cae defpues le fuere pronado.
SEN te el Rey oanteel fudga-
¡idorgesdefucorte, oante
Nosotros que fon pueltos
> Gen las cibdades, e en las vi-
Mas para librarlos pleytos porcorte, o
porjuyzio,puedecadavn omecqnóva
la menos£o q nonfeainfamado, profa
garaotro q lo [eadefechandolo, derie-
Ciexfna.
um dicere quod
de
calterideinfa
..deinofa.telt.clp!
wbiScBarta nora qy cer
infawisnó pobir opponeretelli,g'eAinfamis.vee(lin.l3.5.Jeg,lulia.
EXibiglfdreltiudex tñ poteritexpellereex officio.argol.quospros
hiber.Adepoltu:8 addeBarji
tiai0famispoficobi
Celimilicereitiné
reriobijcercinfamiam,
dlinareaaiedi
-licum mulierán 6. .(olutamar.volen
li deinfamiasneg; tollerur rep
s:nam hoc infamisnon polit ale
¡in his quiinticen: haberfaveresvtin
¡non facizaliquid principalicerpari, (ed ahi
ui propterinfamiáparisnó haber maño
icelpondetad.q.C.dehzreri.
z facion. Vide que disi mpraca.paróatitu.tin.L
hh oeo/fcio.Videiol 7 infra
Í entre los onses Naminfamia repellitá costa honeltori.vehic Sn.
2.C.decigi
talidarza
Q Tirulusay lo
to,o de aculacion2,o deteftimonio, o
deoficio”,ode honrraparaquefude el petinfamibar.
cogido.Ela pena cn que caen losomes —_ dlex 7,
G fon prouados portales,esc/ta:de non an a bo
biuir entrelos omes' e fer delechados,e — tusreárélecan
nonquerparteen las honrras,eenlos o- duce Leger es
ficios que han losotros comunalmen- bíque e
te, alsicomo defufo fe mucftra adelan-
tcenel titulo delosenfamados.
$2gTitulo. VI. Delos en-
rate viutds:
famados.
Isfamados fon algunos o- naa
a quealegeirro
46; mes porotros yerros que — garar.hud,
: 5 ¡ fizenquenon lon tan grá- k. Xzuen efado, a
¡descomolos delastraycio
nes,ede losaleucs. Ondepuesque en
lostitulos ante delte fablamos delasco
fas quefazen a losomes menos valer,fe
gund fuero de Elpaña. Queremosaqui
dezirdelas otrasquetienen daño ala fa
madelomc, maguernon fean porellas
reptados,nin gelasdigácn caferimien-
to.E moftraremos que cola esfama. E
quequieredezirenfamamiento:equan
famia vero elt
contra famam
detraéiio far
£ta. Etelt du-
2.1. cogo
numas. cílima ir
tio.ff.de vari. de
8% extraordi. not. infin
cog. £cadidiis Sc3.ticul.
Azo.C.ex qui proxi.
bus infa. rro.
in farm, Ec diff
micur fic fama
feninter homi
tas maneras [on del. E porque razones — nesdifinielica
ganaomeefte disfamamignto. Epor Fama cd tefli»
moniumvulgi
quales fe puedetoller. E quefuerga ha.
Eotrofi,que pena merelceelquea tuer nen al
» lentis y. le
toenfamaaotro. e
€ Ley:1. Queco/a esfamase quequieredezjren= — condum Bal.
famamiento:e quantas mánerss fon del. neon
main pr
5] Amacsclbuencftado* del ya PENE
Elome quebiue derechamen Po qui fa .
SS ul, vel gl
lso cfogundley, cbuenasco a vigas
$] lhumbres , enon auiendo Aúpemiúyvel
enlimanzilla,nío mala eftanga. Edil vulgare dá
famamiento!tanto quieredezir como
q
profagamiento que esfecho contra la
fama del ome , que dizen en latin In-
fui didii ratios
á vocibus po-
puli tradlarú.
fécundum Bal
dí in rubrica.
C.deproba.de
adde cundem
Baldú in.L.ea
quidem in principio.C.deaccufatio,verficadeifla duplicifamain hos
mine filicer velinterhomines.
1 4 disfumemiento.Notainfamis difinitionem.glofT.3.quelione.7.c. 2
infamessuporro.dicit,quódinfamiac diminutio (latusalicuius.ple-
jus ctiam diffinit Bald.in.lar.ff.de hisquí funttui, vel al bi
,quódinfamia ell macula acquilta cx corrup:is movib? divulga
tayinpopulo dercflabilis,S maximeéapid bonos Se graves: Se ell in
terdumlinecerto authore inuentustumorscuimalignitas(cilicet mas
Joram morum dedirortam: fidesavter incrementum.c. quajirer $e
quando, de acculatio.vel dic fecuncum Bal aquidemán pra.
ipdo.Cade acculario. quod iufamiactt priuatio fame contin¿es:
acdidenti praternacuramvel quod el deficiencia hara, Sila iio miaie
Macis,Sdignitatis.
Súpra elt hac Adtit. Co
diffiniciofamg exquibus
dicas: it
oa $.
Titulo.VI.Delosenfamados.
3280: rnanerar:Bdde glán didt,$.porro.adtertiam modum (ilicerde
¿nfunia canonica,qu.e caulatur ex quolibet peccato mortall:ytin cae
¿níames.o.quéMlione.ses ibi perglo,
4b GDorenfemados Jplviurealiquando Kali
claratAzo.C.so.infismunascol,2.in prin
col. 6adetellia
«e aliquando
ex genere por
nel. fultibus,
Cacokquane
do requiricar
fententia non
ex faéto pro=
cedentísled e:
fententia ori
turinfamia, le
cundam Paul.
de Caítriin.l.
improbum.C.
eo. vid.ibiper
eumo
UlexalT,
amlofamia fai
ircogatur e
quí ex hol
mupújsnó p
do fecuta fententia.vt de
Abb.incap.ccRimonium.
famia. Efon dos maneras *de enfama-
miento.La vnacsque nalce del fecho tá
folaméte.E la otra quenafce de ley que
losdaporenfamados? por los fechos
que fazcn.
4 LZey.11. Del enfamamiento que nace defecho,
Nfamado es de fecho aquel
quenon nafce de cafamicn=
todereches fegund orando
> fanta eglefa, Elfo mimo fe
ria, quádo el padre disfamalTe % fu fijo
enfu teftamento, diziendo algúd mal
del,e quádo clRey,o cljudgador dixcf
fepublicamenteaalgúo quefiziclfeme
forfvida de la que fazir,non fudgando,
mascalligandolo.O fidixelfe contra al
gundabogado, o otro ome qualquier
caftigando lo,quefe guarde denonacu
far aninguno a tuerto: cade femejana $
que lo fazia metiendo losomes a ello.
EATo milmo feria quandoalgund ome
que fuelle de creer! andonicife disfamá
doaotro,edefeubriendo cn muchos lu
dilllmato an garesalgunos yerros que fazia, o aula
fi eltcondem= — fecho,f las gentes lo creyeffen, elo di.
natus per len= a Otrofidezimos, q
tentiam ad re
Micuedum vi, ftalgunofuefle condenado porfenten-
vel fencabis cia del fudgador quetornafle,o enmen
a pa dafle *alguna cola que ouicile fe toma.
recho, Apprd-
bacdiémin Azo.C.codnfumma.d vid. que dixi.q.particito, y, in
fumioa.layPerparte¿en vergucnga.
2d UoisfemafeConcor.cum.l.ca que pater.C.cod.
3 0 MerfurefiamentoHocidco,quia cum dicarinte/lamento,videtnrdeli
beratoanimo,Scnon caloreiracundia diceres improperarer fi=
lin caloreiracundizr,1non ex hocinfamarerur 6 liusinfamia fai Le
cundum Balas Pau.de Call
a £ Emejor vida. Adde.
$ 5 Usemejana, Verba videnturiudicis calligantis,n
Lob hecverba.M.co.de quoittafumpta clt.
6 h € Decreer, Sienim á leuibusperfonis orirerur,non fuflicerer,vein!
miam fadltincarracivtin.cáncundisScibigloTa.quelione».capi
qualiter Sc quando.el.z.deaccala.Shic. An autew infamia que crta
fuitá maleuolis,(bficiarad inducendam purgationemevide perAbb.
in dicto cap.qualitor 8: quando. penuld.Befina.colu. Scin. cat.in fine
deconfe.éaduerte quéd li ex caufa leui quis effer diffantaras ¿index
non debethoc muleum ponderare.fecundum Bal.incap.an remo.de
tell:qui paresefíedeficrunt,
71 UTornafj Exhocpatet quodloquitur, quando fuit a»
¿un civiliterinterdidto,vnde vi,velcondiétionefurtiva: $ concore
datcum .Lneque.if.devi Se viarma,£cum..celTar.ffode aio, ¿obli
ga-kxibiglo(T.Adde eriam.Lhonori.£f.de obfequijs álibe.vellibertis,
Parent. patro,pretanuvbi e colliges aligm cafirmain quo quisinfa=
macur de facto, vt fi procuraroralicuias damnaretarfurt, veliniuria»
ram.
3 k doc fecho.Er duoselfe£tus quos operaturinfamia (aah. vid, per glof.
in.l.vullam.C.codem.s quarmor eRedusperBalb.in.l.fratres,
juoficionteta.Scio.la.Cade fecundisanpujs.8.7. perloás de Plateas
ftamento, di-
cendo malum
deco aut rex
vel index non
Migationis
tuperar,vel cú
homo,cuiveri
Gimilecll cre
dedam,
de ma
hauñas.L vt pateree
án
“«publico.vid.per Bal.
¿ an prielacos vchementer infamaros infamia facti pots
doranteinquilitionezvide Abb,in cap.perinquilicdonem.c:
electios;bi dicit quod fic:Ginfamia hemulcuin vehem
tulpendi,
nde
inter folicitu»
dinesa de puro
cano.addequg
dic
do otro porfuerca, opor furto quecs
enfamado porello de fechok.
SLep.117. Del enfamamiéto que nafce de lalezo
a Eyendo la muger fallada!
Men algund lugar cn que Á-
1 11 fe cafalfle"! por palabres
de prelente : ofiziele maldad de (u
cuerpo " ante quelecumplicfle cl a
quemuricrafa marido , esenfamada
por derecho. En elle milino desfama-
miento cacel padre, fance que pala
claíño que fuelle muerto yerno, cali
fe fu fifa? que fuera muger de aquel
alabien E xun feria porende enfa.
mado aquel que cafoconella Plabien- ge
dolo, fucrasendeíi lo fizicrapor máda- dato, 6
dodefu padre,o defu abuelo, fo cuyo EA. pues
poderio ctuuidfTe. Cacltonce, aquel
quelo mandale 9, quedaraporello en-
famado,enó el quehzicffec! cafamien-
to. Pero dezimosquefi tal cafamiento
como fte fuelle fecho ante del año cú-
Uiex LIL.
y APIofamia iuris
Jiesi inadulte-
rio deprela
feyveli
luéto: ou
3 Juxa
aude
excita
¿am Ín ma
monio collo
cantesó dona
bentecuma
bitun iofradí
plido por mandadodel Rey "que non Sum onsum
a a A muberezve
Jenaceria ende ningund enfamamiéto. or autos ele
E movieron feloslabiosantiguos de pareas : de ve
vedarala mugerquenon calaflccn efe Sontra mic
8 10m de primi
porte ts
tiempo delpuesdela muerte defu ma- y
ur fulpicios
rido pordos razoncs.La primera espor
S hoe dicic.
que feá losomes ciertosqueel ffO QUE 1 riada. dd, £
E dn adulterio.fl.Jeritumupr.8 cl (pe
8cnon procederecin alijs publ
m 6.secafeffe.Concordat cual
tú. que
4.parúr.Scl.5.tit3 parú.6.8vid.hodie.Lordina Inio.recs
mentor collenter lolas penas mulier incraaanum luétas nube eO,Ly. tit,
Bin. 5.icna bib 5.ordina.rega. E vide ediamin volunáne pragivas 18
pragmatica Regis Henrici, e
m ALosaldad defi Zoncord,cum authen.cifdem.C.defecídamip dz. mote
8cd, vide. xecopd
o Usufja.Deliliafamiliasintellige.yrin.La$.quí eatoT.codem. vnde
¡Ma luroptae(l,cun temporciltarnon Jegam partitaruns ¿per marvimo
nium,non iberabar
juordinamen.Tanria
P U.Aquel quecafo conella.Concor.cumad.J5fina.ScAliberort.
tanturtl.codem.hodie vero peradl.5.titua.lib.
¡lo pcrnaclt fublata,idemque videturin patrefcienter ántra sanum tu.
tradentem viduam filiam familias noprui,cóm ex hocintimídaremt 10.1ce
8ciplafiliaad contrabendó,Slibertas matimoni)tolleretur, Sequía
vigeteadem ratiozquia ve dicir Bald.in.d«S.notantur, hodie per di£tú
ApoÑloiiille.$.erit corceótusmam contraótas macrimoni) clbrefpeci
vus:nóenimporeftmolicr nubere,nili vir ear accipia:Stideo hi per=
mitticur mulicri per ditú Apolloli,deneceñitateviro accipientiper-
mili efl,cúergo filia(altem de honellate debear habere cófenki
Ln coniundlione.C.demuptifi permitticur Úilix,ergo 6 pas,
fi.C.deind.vidui.tollen.
q Estandafr.Adde.libertommos.6..codem. quod hodic non proce 6
ditwedixifuprain gl proxima.Scadde.l.quid esgo.in prin.faco,
x AL ormandado del Re ¡Adde.l.foler.fo, 7
dedo
txisporellareshocieliberawr.vtin.l.47. in In no.tece
ell.l
rdinarega.ciamán End lg.
hise
amLeno Sioculator , Sfbicorporis fpedtaculum
4 4 eugeres li
ac
3d
In no. re.
s£
Sctenapartida,
Pp
:3.6.paraScinauthen.
dicer. ILL,
as ob pretium,
eltinfamis 1 fecus decancanteíón cichacizontecanlalaciicluz,aut
amicorum,rel
dominorum.
Jem cum fera
bellia precio
pugrans, aut
nalce dellases del primer marido. La fe-
gunda es porquenó puedan fofpechar
contracllaporquecala táayna,que fue
un hiomin Jue fue
fec*hifinepre- en culpa dela muertedeaquel có quié
a era ante calada: afsi como en muchos
tionisvelan ce A
cizaut fi pug- Jugaresdeltelibro diximosenlasleyes
racha vit
cutis expesien
de.ltemmiles
ignominiosé
miflusabexer
cita, feu degra
dacusámilicia
feu cala mer
cantiz pollef-
fiones condu-
cós.lremvfura
rarlus,autiura
meptum non
obíeruans vel
peccarncon
tra maturá cón
iteés omnes
fune iplo
jure infames
quefablan enellarazon.
4 Ley.I111.De las infaznias de derecho.
: Eno en latin,tanto quiere de-
dé zirenromancecomoalcahue
14 $53 te,c tal como efte quier tenga
fus licruas,o otras mugereslibres*en fu
cala fazicdoles fazer maldad defus cuer
pospordineros*, quieranden en otra
mancraden trajamaniralcaorando o lo
facádo las inugeres para otro por algó
queden,es enfamado porende. Otrofi
los quefon juglares”,elosremedadores
elos fazcdores delos gaharrócsquepu-
blicamentefandan porel pucblo,o can
tan,o fazen fuegos por precios, ello es
porquefccnuilecenante todos poraql
precio quelesdan. Mas losquetañcren
eltrumentos,o cátaffen porfazcrfolzz"
ali melmos;o por fazer plazcralus ami
brer.Cóncord.
códarinprn-
i AÁrile
precor
bi
'ami.de Caftro noratillom.5.contraemproresproflibulorun , quí
fantinfamesipfo fadto,£ contratcnentes ho(pitiavel Qufas, 8 in eis
renencarulicres querltuarias.
Aver divcres. Approbaropinionem glo fecundum quod eamubidecla
ratAlbeñán.d.$.altpreror.verfisqueuasia.Sadde.|.palam.f.leno=
ciniamtide cicn.mupraS videque dicám ind.irasinfaca.parti.
UL. srdeen orrasanera.ConcordarcidiQ.Suri prertor ibizerios ne-
gotiavionis 8ec.vbi Bald.S Ang.dicune(amioptimum argumentum
Contra tencutem vacoremalteriusfubnominefemitrics, E non excu
fscaccefTorium illicicum,licér Gir accelloriumtici.Scadde quod habe
turin vol pragma.fol.m.1t4.in pragwatica Regum Catholicorúcon
traconcubinasclericorum: Sprobacurinidlalege,¡Qumralem leno=
nemelfeinfamen: liceenon publica, d occuliétencartales quellua
rias feruas ve liberasiScidem videturprobariin diets$uaiepranor, licér
Sali, voluirconsrariumin.Jimprobum.C.eo.
Uaglares.Cócordar cum ¡arúsludicrraSLa.$aitpreror.cú
Lfequentiefico.£ dicie Ang: deciuitare Deicus. gy Troga di
éxfecnicicantantesinthicarzo 16 erantinfamesantiquitus «pue Grga
eos vel Romanosifed crantin magno honore:Sctuncex lege concel
fumerorepimpuné,Scfineiniuria de quoliberloquipollent ad libirús
quetamen Auzafin dbireprobat per nuulcacapicula.S efl delectabi
li, Je£lio, prou Screfere Albericus.(Eeo.in fumimascol.s, hodie auté
¿fi bifones funtinfames,vehic, in diéiisiuribas haber,
Pu blicamente.Legesiaris communis dicebantin (cenam prodierit.vt
in«d.$adrpracorevbighin verbo.fcena.f ergo non publice ludant,fed
ser ide, perpecuniam ludant, non funtinfames:quia non tartá
delinquuncneque publica irrifionifecxponur rJecundum Bal. poll
Taco. Guillichin.d.Saitpretor.Sprobatarhic,
Por precio.Idera haberarin.d.saaitpreror.vbitext.Sglo(T.
Sor frerfolaz, Nam qui ludunthonefto modo ,caula recreationis
velfolatij»vibil contra bonos moresfaciunt:imo Ariflor. ponit io. 4.
Reto» ludi Sccantaspertinét ad mores:Sideoilli non (untinfames
venot.ghi.d.g.sitpracor.vbi $e BalaScrrad.Abb.insc.cú decoré.devi.
8chc.cle.vbi Scconcludir q biscá ¿fas ¡0 hiftricnes vel buflones
in publico exercucsintarceilló,foncinfames.vi.ibi per eú, poft Ínno.
i Oscfiash
Addo.Lu.5.Sequioperas fidepofla
delia
parese que ibidixi,vbi hoctin
k dior precio. Approbat opinionem glo.inade.a.
fecnduntibiistimáiles videntarpgales.
Y UsufuergarAddel.Arhlerasiinyrindi.co..Ja.Cude Adletis.libro.10. 10
mu Canaria prezp Y
Nihil ergo vie
tuosé act ges
nerac infamiá
fed honoré, iz
mglibi.Scad 8
.tE.co,inverbo,de- 9
gos,o darfolaza los Reyes oa los otros
feñores,nón ferianporéde enfamados.
Esundezimos quefonenfimados los cin arerdo
quelidian ¿on befliasbrauasi por dine- — quis exponar
1os queles dan. Elfo milino dezimos Epieniorics,
quelofon,losqlidiaflenvnoconotro — sbellias.H.de
por precio*queles dieffen.Ca eftosata poftul.Scideo
lespuesquefuscuerposauenturanpor e Ehafala
dineros en efta manera:bicn [e entiende — dentes, (eu ve
que farian ligeraméte otra maldad por A
ellos.Pero quando vn omelidiafe con
otro fin precio por faluarafi mefmo, o
algund fu amigo,o có beftiabraua,por
maria Neapo=
El
Jitanam , vel
in bellum Pe-
prouar fu fucrca!,1non feria enfamado
poréde,ante ganaria prez " de hombre
raliná (quod
elt valdelenes
rá) feuilii qui
ri s invibe Róma
valiente e estorcado. Otrofi e na in fellocar=
feria el canallero enfamado aquiécchal- e
fen dela huefte por yerro”queouiellefe — dentatis, non
cho,oal quetollcffen honrrade caualle Sd infames.
a dicitrext
ría cortandole laselpuclas, o la clpada” rahlecasia
qonicflecinta.Eslo mefmo feria, quan — princ, ho:
do el cavallero quefe denia trabajar de dl El
fecho dearmas P arrendalle heredades —nerar, epctis
agenas, en manera de mercháte. Otrofi — $ generaiso-
fon enfamados los víurerosd, e todos
pinio facit cen
Jeri aliquideF
felicdriaSno=
¡bi Ang. q gñalis opinio ell qpaligs 161 indifferés atuvibua
turvircuti poriusquám vicio,illeaétos virtuolusappellatur:qmi defer-
uiendua ell opinioni vulgi,quedinfertibi Ange. ad quellionem de
captivós:modemisrelaxais ad idem,vemóris ell, veredirerencantur
ad mandarum relaxandum,quando fiat captiin guerralicita,
1 Gporzerro.Adde.l,:.in princ.8.$1.f.co.Bcideó dicit,por yerro. quia
multaluntgenera mifionumavtin:d.$.1.
o Usacfpadaitaexponitliancifcus Accurhusin.d.
citiniizniamilicariadetraxesitavereferteciam Bald,
tidecinxirfibienfem,Secalcaria remonit.
p Uoefechodearmas.Adde.l.milites.8cl.fina.C.delocato.8al.2.titn. 8.
s.partic. 8 queibidixi
q 4efureres.Adde.Limprobumfeenas.Caeo.Sc3.q.7.5.por:ó. verfiali y
gi.Sc.6.q..cánfamesa p Hollin fanima.de víuris.5.quot lun: fpe-
cicsabchiabeshicapprobará opiygl.i.d.l.improbú. q v/arariusiplo fan
Ao abiquealiqua lenceria Gr infamis.Sccumn ia non diflinguat an
fintmanifeli vel occulriv(krarijsdeomnibusviderur intelligenda
cétincali quando efler occultas »requirererurfententia declaratoria
8ctuncnon ofirecurinfamiaex tali declaratióo,fed ex crimineprece
densi. vedeclararPaul.de Ciftin.d.lLimprcbú. ée hocviderur tenen
dum,Senonillud quod in hoc dixit Sali. occulrasv(urarius non nos
tecurinfamia iuris, fed perfententiam per fundamenta facisfragilia, Se
nóconcladentia:0 cum hodie omnes vfurae fam prohibica tam deñu
re Canonico,é regnijin omnibus vÍorarijs locum haber ia.l,Scid
sencot communicerdodt.in.d.|improbúseriáloquédo inxtacer:
illius.1/cá omne fiens fit hodic improbumsquodnora, quia Abb.io
cánterdilectos.de excel prela,dubitavitin hoc,Ge relinquiccogitan
dumsfantergo in magno periculov/urarij, Semaximé manifellsiech
dísBalibi qui sio prat paola relacio
remanentintames cin) iffamia jar cis Gtinflida, K perperno derae
8ccontratalem víurajum beredemin(licurú competit queicla Facrl
sin(licucds,táquá cor fio
tef.Pan.de Caf.S Sali. lftarzes.vbi Si Bal.polllaco.Buni.ted dos
lédum ell,hisno(tristéporibus,quibusnibil úmoris e(tytalis perico:
Mtancibuscor publicis£<ncraroribushabenibusaltare parará (ubno=
cum texadie yy
prin. ve pur
perfona hueredeinflitura.l.frauris.C, de
hno. re.
Alait.
plb.8.
- Titulo. VI.Delosenfamados.
mine cambi), Serecambiizv(uras palcantibas, q nequetiment iflasp e
masjuegp alias perregni haturasiimo cimor Dei no elinillistiimenda
eltira Dei proptertale publicum peccacum,quod ercíe i
gnisidlis, Etverecundandú cllifla fieriínter Chriflianos, €
pros Cola racionenatarali dudtusinas Politico. dicitygvfurariaacquí
tio pecuniará
eltmaximepo
ter nacurá. S
tradiS. Tho,
2014. 78.artio
1.Sadde que
dixión.
ausapart
16 2 UIuradoCon-
cordecumsl.
aquellos quequebrantácl pleyto,opo-
ftara queouic/fen furado “de guardar.
E todos losquefazen pecado contrana
tural, Capor qualquier deftas razones
fobredichasesclomeenfimado tanfo-
Jamentepor clfecho,maguernó fea da
quismaior.C. — dacontraclfententia“:porquela ley e cl
demana derecholosenfama.
9 Le).V.Por qualesyerros fon los vnos enfama
dos fi fentencia fuere dada contra ellos.
Saa Entencialeyendo dada có
17 d contra matu= sra otro poralguno delos
ra, Nota bene
quía non repe. judgadores ordinarios d,
mesita expre EN códenandolo porrazó de
Gadir rayado de falledado deadulterio, o
enspeccaram — dealgúdotro yerrof q ouieffefecho, tal
conca matrá rentenciacomo clta enfama alcondena
do.Effo melimo feria Sfialguno q fucl-
Sie infamás d
plofícto.$vi
¿¿de.Tac.de bello. ¡LS Baráin auth.ve nó lux.ho. ca
18 5 EsentencisaSed an erieneceflaria fententiadecharacoriainiflis calbus
inquibusinfamia coatrahicariplofadto:videbarur y fic.l.ciusqui de
Jarore.fFadeiur.fit.contrarió rñtener Bal.io,L.1,(f de infa.verli. polles
hi ¡dicensnon requiri in hoc al licis minifteriú;
procefsú aliquerusquod mul Enoc cali dy
verbo(los vfurere lo Pau. de Caltin.J.improbúfien'
nota q qñincuriivinfamiaiplo fato,tunc por obijeitelii,qdinfamis
ell, 8cvireuce probacionisin cadem inftancia fate repellenduseN,li
venicinlamandas p stet q primo acculetur: Se códencé
decriminezS: deinde ibiinfamia obijciacurfecúdum Jaco, Butr.
2.5.ignominia.f.co. prater.co.irua denota q le
3ílatoquitur deinfar
úbusvisin.c.confanguis:corá.éx. chi qui 3.q.4. 8.c.có/limiv.
mo «iftainfamia canonica cauía? ex quolá
et peccaco morrali:8 li daturperfeverantia,repellit ab accufationese
+ tellimonio de jure canonicoslublato taré pectato,non remanet effe=
¡iusinfamit canonica:.glnorabaincilli q.6.q-1Abbrin.c, celti
izaduerte exiá quod vbicung;nó exprimicur q iplojus
reyvelfaosquis fitinfamis femperintelligitar quod tperlentériam
noniploiwre.Bal.poft Peind.nin,C.de lei. (IATA
amlrrogatorinfumia fencentia fecuta,de proditione,falfitate ,adulterio,
antalio deliéto condemnatis,€ defuarto,rapna, dt inuria, $: de dolo
quemintalitytranligens vel pacifcens fineiudicis mandato, eficitur
iufamissquia videtwr crimen conficeri pacitcendo.Irem condemnacus
canfalocicraris tutela mandatizvel depoliti ratióe doliin aliqua car
if infamar.Lem qui cúfurto reper
tusfityautin aliquo pramillorum deliélorum,feu decís iniudicio cós
fciTiss,aut ob defiétum corporaliter paricasinfamaturah.d,
1d Uludgadoresgrdinarios. Sententiacro Ajudice incompeteni lara ¿li
cetellerlmperatorvel Rex,nen infamarerwvehic8cin Lin prin, $e
ibinotant Bal. Anges£ Paul. de Calt.fM,co.
4L 0 falfedad.Damnatus perfentendamex quocunque criminepubli
coell infamis.vthic £in,d.] 15.quiiudicio.non ergo committens cri
ac
men publicumyell infamisip(o jure fed fecuta fenrentia: dicictamen
Ang.in.d.$.quijudicio.quod etiam non fecuta fententia cri infamís
i .quodnorad.la.fupraco.S vinquod dixbfipra.lproxi=
main glo.bivad Ec forré proceder diétum Ange, quárido ex tali cri-
aminecllerinfamatus publicó ioxtaid quod habeturin«d La. Kin.
niwdetópo.ord.S:quenotAbb.in.c.dudú.cla.col. 6,87:de elcGlio.
An vero damatusexinquificone firinfamisivi.perBarto. £Joa.de
Inoin.Linfimem.fE depublidudazlo. 8 Bar.8cAlbcin Liz Jeprate-
10affodeafpe.uto.SperAngin.d$.quiinindicios8é per Ang, Are.
intradta.maleficiosin parte diétum Semproniumán-300. libras.
3É dC orroyerre.Siimsellizasdecrimine publico,planui elt.ú decimine
¿ninfa canonica mul ali) notacur.
24
prinato precederin quatuorcalibosfartáflicet, vi bonomm raptos
inturiarumyW de dol. :dummuodo fircondemnatas (uo nomines
Meo.Siofraiitade
Ercondemnatas ex ¡fEsprivatiscriminibasnotarar infamia, 4
¿Kinfamabitur ex lententia, licctán veritate deliétum nó commiferic
glosin.d.L. qe
mi
feacufado defurto,o derobo, ode en-
gaño,odetnerto que ouicifcfecho 20-
tro,pleytcaffe,o cohochaffe dido algo?
fin mandado del judgadori,porrazon
quelo nóaculffen,onon!leuaTen ade
Jantela acufació que ovicifen fecha del.
Ca femejaqueotorga*aquello deg lo
neturveltrán-
figarfispercrir
mie fepulcli
violatsvel ex-
pilata: heredi
: S tatisjueladti
auienacufado, puesquealsipleyrcalo- meinfacó es
bre ella.Otrofidezimos!queaquelque so qmila ele
in polfeGioné
escondenado que pechealgoafu cópa 6 en
ñero,o al hucrfano q ouicfle tenido en -
guarda',o aquel quelo fzicra luperfo
nero,o4quel de quié ouiclfe refecbido
algunacofa en guardxpor razon de en
gaño" q ouiefle fecho qualquier delos
es enfamado poréde,pero (1tal fentécia
fueflc dada poralgúos de los juezes de
auenencioellonce nó feriainfumado a
f.codemo
h éLDando al,
patv.hacodés
quia prefamieur quodidfacitex confcienñadiai
1 Esinmandado deljudgador.Concor,cum.l.forá.$.quiif
fanátar eniar honeltum quod judicis authoritare fit:vtibinor
autatramen hocAlber.poftJacob.deRaue.8 Raiin diét.5.quiin To.
$ intellizác quando effec dubias euzensfententiz, feu maleliciam era
dubiubmsvndepropteriaflismiudicis;nó viderur confiteri ; fed poros
judicis jullai obedire:fechs;(lerariamconviáusde eri uja túc
videturpociusinfranden falle umiofam vt exiccrurinfamia
micatetiam 8tintelligit Pau.de Ca(labi,quandoipfecótradixit in dá
depecuniamsquíatuncnó videtur (ponte dedifle, Sivero non contras
dixitnon videtur prodeflejulfusiudids, quali videacur(póte potius,
quám'coaftédedifTe.arga.].altpratorS.permitt torf.de mino, quie
Nmitario mihiinon ell fine (crupulo,cdmnequelex Ma ,1:eque dí
$.quiiuifo.exigant talemcoadiionemes: folim ponderanciulfamá
dicissvtex hoc quodfir,reputerurhonellum:8ánterueniente judicia
authoritate,potusvideatur dedifTecaufarcdimendavexarionis, quí
ametucriminiszita quod talis authoritas (en inflas nonin fraudes pro
cureturaargol.Scqui data opera.fE.ex quibuscau.maño.
k 4Lotorga.Concor.cum.l.quoniam.ff.co.Et quidíi deditcaufa redime 7
devexationis.videgloin.l.Arhletasgefifl.co.
1 € deqimos.Concor.cum.l.1.5.quipro focio,8% mondati. feo. 8
1 (en guarda.Quiá fi percómmodacum?Albespoft Guiliclin.d.$.má 9
dati.concludir,q condemnatas aftionecomaodati,non efliciaturin
famis,eo q non fit maior:neque tanta ratioin commodato,qua in de
polito:ga cú depono peneste,meréfequor fidem tuam.l.1¿n princ.
depofiti.S limon rellienis,fidesad pertidiam deducieur. l. penulti. Ca
depoli.in commodato non (ic:guia non commodo propterfiderm o-
bligádam priocipaliter,(ed vt biferaiam,(entui gradatquia indiges
re commodata:vndemagiselingraritudo ex tu parte, quá perfidios
videibilaiusper Albe.8cAngé quiidemtenento :
n engaño. Approbaropinionemglo.in.d.1.146: in/de.furt. femanda 10
«ti.queidem dicebat pertex.in.Sebi.d.l fui. Sfuitopinio Azo. Caco
demin fumma.colantepenal.
o UDeanenenciaConcorecum quid exgos$.ex compromillo.feod. Se .
procediteriam (i2Qum hitin cópromilTo,g fententia arbicr infemer,
fecundú Albe-pofl Guid.de Suza.bi,,p cedicetiam, Se M5 cóprondfsú
de inirenÁ melanie eden dl ¿fecundam eun
dem Albe.pofManú.silla£edan hodie Nantedifpofitionelreg.
op fentenuizárbici,vel as bitratorismandeturexecurioni fi fentétia ar
bitsiinfamabit?Bari.voluitqficin.d.$.ex compromillo, quem fin “l
plicicertéfercidcfequieor Parl.de Call ibi.contra onfan
ciens mentionem de Bar.tenct Abbin.crrrefrazabili.$.1scolyaverh
quid fi faruto,deofb.ordi,mouetur pertex in.d.5.ex comp!
ctm dicit, <p non peromnia di8tmarbitrifentendia e
mallatuti habear execuciondinó tamen ex hoc£icicillud lefeprene
ds
Sctenapartida.
tiaminon enimdar ibn (ionemiquianóprobathocefz quod
als hotcontin,¡tabeilesc.sade trani:pralad.nequenarales.Cade pro»
ba.fed dictumacbieri porell habereexecutionem abíqueco, quod (ie
vera(ententlayvelablqueco, phabestiurilsicrionem, velutiperexs
preilam velcacitam aprobaciones parcium :ergo flatutum dando
extcutionem
bitri . ” 7 e - ,
perhocdacia" queleótraquiéla dieflen, cañdezimos
iGiciionear- q aqlqueesfallado faziédo cl furtoa,o
bitro, vel facie
ictuenarbieri
neram fenten
viá. ltemquia
tale latatam
deber relkrine
i quátum pos
Edo Sac
yy aliquid ope
1ccurinexecu
tionevidelicer
nú in alijs elle
algúo de losotrosycrros q de fufo dixi
mos,o glo otorguecl mifino ¿fuyzio?
ofiporrazá dealgá yerro* q ouie(le fe-
cholefuefle dada pena deferidasd, o o-
tra penapablica“es enfamado porédef.
SlLey.V1.Porqraxies pierde clome clifamamitto.
Ombradia mala ecnfamamié
e pto fon de icono
€
Eo Ss Al) quier quefemejávnacofa, ay
aun abla. Ye partimiéto entre ellas,Camala fama
tis. gana omepor fu merecimiento poral-
ya agenda el fur
so. Habes hic
deprelienfam ,
incriminesex quo códenatuseffecinfamis infamianotari,cótraqdvé
quodnotantglo, 8: Balin.l.palamaf.que in adulcerio.f. deriva mup=
va.8c dixi(upraco.in.lzánglollu.qp hocfir(jpecialein deprehenfa in
adulterio, É: non procedatin deprehentoin alijsoriminibús exam pu
blicisypraterea cúifla..exigat(ententiam:vequis damnatas defurro
velalijscriminibus hicexprefis,infametar: nonvidetur q lite cios
mestte,quod fola deprehentio fufticiar fed qp debeacintelligi,gí viera
deprehenfionemiétusfallium,vel alía poena publicafuie punicas: lis
cetfentencia non detursfic enimintelligicurp er doét. de jure commu
miloquentesircaintelledtá.], ¡Qusfulbum.(T.co.ScponitAzo.C.co.
in fuma, hzcverdaex genercaiepucna dell, propter impolio;. €
pornzr,Secaulam pcedentédico ftaledeidúe
fesiequis,quo daronatasvel confufasin iudicio,velpadtus pecunia ia
famis ficret,náibidem Se6 nó dánetur,vel pecunia paciftatur, vel cófi
tear fi extra ordinemco tanquáfuread 'um duéto :quia de-
prehenfusdicebaturinfarco,vel (imili deliéti pocna ¿
iufumisf.co.Liétus.Hzcfuntverba Azo.2l.ninad.L ¡étus.dicit,pone
caliuminfure dudo ad pretorem,quifuitiaMMasverberariabfquecan-
fe cognitione,Scline fententiz difiwitiua:prolatione:quia deprehen
duseracin Facinoreab ofiicialibus. 8.3 tener Ange ibinor. ex gl.
deprehenfusinfarto,potef+fulligari line prolation:e fententiz: 80 la
dityScideo videti hodieferuasi,gp inuend ad furan dú vas perofiicia-
Leslocorú intelocutoria,vel difliniciua,ducíturcú vuisad col
em videsurde méce Inne.in.c.luperhis. de porn.
ci diát.na Sefinódánerar,velcóficeacurio judicio ¿vel pacifcaé,
captuse(l in facinore ab oficio, fupertalicrimineg infamat p fentériá
vel confebionem,putáfurrú,6equacurictas fala, e infomis.(F. de
i infad.¡étus.vel dic,g cum notorio habeas vin fen
Edeadtio.emp.SerradieSpe.titade noto.cri
8cvimcófebionis,quianotoriedelinquerepluseltá cólieri
vetradit Baliin.Lexecutorém.col.pe,Cadecxecu.reiiudd: quido cri
méeltnororiúprocediturad executionépoena,pratermiflo omnior
dinciadiciario.proutvolvir glin.d.Lia bi Ang.dicitopideó
mosinoleuithodie qp1edloresimmediatabíque aliquo procell fa
ciuntdecapitari,Sc(ulpendi,S membra mutilari,defi0o malefadto-
vibus notorijs,quibus fecundum eñitapcenas imponi fubito , expedir
reipublica,l,piouinciaram.C.deferijs.nimirum ergo,(iextali depre
henfioneyex qua crimenteddatarnororium ifla,l.velie deprehentum
infamari,Sclidefifto nó fitpunicusiOtufiiviurm, velaliapacna: Scle=
cundumifibinintelleAumnonindigeraliquafopplecone:imóel.l.
fingularisin hac declaratione.£cadid quod dixi de.J.palá,$, in adul
terio.potell dicivel q opiniogl.SBalubipolta reprebetur pá.
vel qillud procedar,qideprehepliorion fuleralis,queredderer factú
notoritiná fi raliselfer in quocunquecrimine famofo, procederet di
(pofitio.d.$.quainadulterio.cogitatu rñ,cú habueris maiusocioma
mb ed oiytlmma.colpesk glainad.la
gúa delas razócsque defufo diximos:e
»ponarur, fet
¡QusfuNiú,babes elgo q conf/Tasiniudiciocimé, ex quo dánaras
eficerelinfamis.i incach clericiio
prinddejnd.Barsh
mem.lfade
quéfequituribi Ange. Pauj.de Ca:8t Abb.in.c.arlieletici,io prin.
dinner dot
d
se Infamia fat non poteltaboleri,ex quo femel
3
E
col. tedeiudarliter dicitsimoq regularitercófeffusintudicio,nó e
turinfamisante fententiizga ediclá pratoristequirerevifentent
eo.fedin caufa criminali cofefTusnó habetur pro condénato,l
cofellisifFod cullareosin cauía veró ciuili cofelTis hr pro códénaro.l.i.
fadecófel.%.C.co.l.1.Srifto cafia dicicpollefaluari opiniosgloin.d
jóus. Éie
Gt Barco. vit
ibitranfiredd.
Se tranfit Ab-
basin.dicaatíi
clericiin prin.
co.11.dejudate
ne médifad.
part. queap,p
bar opi. Azo.
lanóbradia,cel precio de mal,ganáalas
vegadas losomescórazóa las vegadas
nó feyédo enculpa,eesde tal natura, q
defpuesque las lenguas de losúmes há
puefto mala nóbradia fobrealguno nó
la picrdejamas3maguernó la merefciel
fe.Mas cl enfamamiento que defufo di
ximos,quáto pertenccealapena quede
uiaquer por el, fegund derecho, bien fe
puedctoller,ccfto feria quando el Em-
perador,o cl Rey? perdonaffcaalguno
el yerro que ouieffe fecho de que cra
enfamado: capierde porende la fama
malai.Otrofidezimos que quando fen-
5
C.deinter,m:
vi. Scin.L.fod
Echipofle
$.(ed cúde ha
ditateofF. de
i 3
fap his. Apo
mis.Cardi.í.d.
ca.
cosperverfizadro.elt ergo tenendú indifiná eq ralis cof
gaturciviliter,ciue cciminalt irrogetinfamiá:gali pad? pecunia ex $,
Fracicecóficevi,eltinfamis.vt.3,ea.l.8l.quiuli«co.áforticr,g exprel
£cin judicio cóbrerur:quía ppter quod vnumquodg;tale Sállud ma
gisaauét,mulco magis,C.delacrofecclaókintellige de cófefione vera,
decuselletin fida.vetradir Barin.del.¡Qus.circa 6.8 A bbvin.d.c.atíá
cleri.vbi Se Deciuscol.15.vbi hoclimitat Scintelligitin confesione A
étarstionecontumaciz,qua in nonfadto confifitifecusin confebióe
fida,quaisfurgirex faéto reprobato.venotat Bal.perillum tex.in.l.
fitucor.Cadeinter.matri.verliamodo cf dubiuim.
G.algunerro.Imelligecx quo fi quis damnaruseTerjinfamidincurre 14
rewcinLictusfailjua.fEco.Scfallibus.C.co.dequibusifa (tmpta
ell.fecus fiex alíacav(afultigarerur:putá,quialudebarad azardú:quia
iftanonelt caufafamola.vt dicicBald.in.d.liftus.circa fi.
Deferidas.Cócor.cút.d.llaSenora adid quod parnafultigacionisnon 15
procedicmiiinvilibusperfonis.viBalin auth.inceflasn.1.Jeétu, Co
deincel.nup.pertex.ibihocnotantem.8cadde.l.atitagánfraca.par.
Gpublica.Notaad id quod biind.LiGusfURG A. Sclimica Sintelli 16
eyqipornaiusfulió,vel aliacorporalis,nóclt vltra.l.impofitammá
E caia ponerelecas els vial gdergohpoza prautor fos
8c.lfipofsidonium.C.co.£ Ang.in.d.$.pocnagranior.verí.quamuis.
dorende.Ideft.eáli nulla fentétia pcedar infamatex tali executide ¡7
perng,mediante caufa famofa, Sc hoc qñiporuit pcediexceutivétamé
ergo valet executio,quitúfentécia.veetiábrin.d.). ión bigl. Sc Pam
Iréaduertc,gaillud vleimú verbú eñárefercurad alios duos cafus pro
xximos.3.politos.Lad deprehenfum in furto,velalijscriminibus famo
fist8cad confelfimin iudicio,ve.CSffiiaciola calis cófeGio,vel depre
henfio.étene menti,quianó ita aperté decilum erat de jure cómuni.
Uiex, Y L,
infiidlasinfamiati
jurisaboletur,fi p principemcómittéti maleficiñnindulget Iré fi cód
nar'appellatis retradtatur fententiacollicurinfamiaprime(oíe ch
Iníatralicin réludicacá.remanecifamar.lté li feucriorautmicior (ía
quálex mádarferturcótra criminofiam,efl immunisabinfamia. had.
QPierdejamas.Ecce ergoinquantá pericalú incurrút aliqué infaman= 4
tesindebitesScadde adid q hichabebetur.$.hinccolligitura.q 3.8
tradit Abb.in.c.cumte abc. col.y.veriedpro clariori expeditiones
derejud.8 quodinfamiam faiifolus Deus potefttcllere.notaturia
cap.ex tuarum.de purz.cano.vi.).2.ff.de oblequijs.
Co+l gy. Adde.la.d qua.f£ de polla, 8..fiqua mulicr.C.ad Ter. *
1Jmperialis.C.demupic.cúreab,esdereiud.vbivi.per Inno, 8: Abbs
quid deDapaéecligioCardinali equi de Epcopoz qui de
egibusnon recognoltentibus,velrecognofeentibusfuperiorem? vi.
esiam per Bart.8raliosinad. jade qua.8 por Bal. co.depa
ceiuramafirmá.8: per Spe.citurde fententia.$.vtautem.col.16,
UEama malaSed contrade.lafina.C. de genera.abolitio.Bilizeneralis. 3
C.defententia-pal.vbihabetur,quodindulgentiafolam duriciam p.e
naxemittnó ante fama neque bona alce Be dali lo
la.tirguca.par.vndeoportetdicere,q hicralisfiic indulzentia, que
contineac ctiáin rellitucionern,Senó tin fimplice Senudá indulgecia
Titul.VI.Delos enfamados.:
nam tunctantum imipottaretremiGioner fimplicis poenze: quando
veroinindulgentiacontinereturrellitutio, tune S infamia remí
vcin.Lr.810,1.6.C.delent.pal.vellinon ht refticutio,oportet, pcú
indulzentia implici ponaturetiam reflicutiofama, vein diétisiuri
bushabetur,Scibi per Doéto.Se glowvel dic q verba huius.l. cum di.
cic(le pdonal>
feel yerro que
ouielle fecho,
dequeerainfa
mado) vident
leniora, quá
implex crimi
nis indulgen=
tia, ga exquo
tencia fuelle dada contra alguno por
razon de yerro de que fincafle enfama-
do fife algaffe della, e fuelle revocada
perderiacl enfamamiento *que ouielTe
ganado porlalentenciaprimera. Mas fi
Rextacic men Ícalgalle, enon figuicflecl algado, ola
tionem de in- figuielle, efuclleconfirmado cl fuyzio
ao queauian dado contra el,eftonce Áinca-
lam remitrere ria cnfamado poréde?.E aun dezimos
e o. GueÍ cljudgador dicíTe fentenciacon=
rantDoéto. e tra otro mandadole dar penaen el cuer
Sgnáter Salz. — po, poralgund yerro que fuelle detal
$n.Cfen. pal, natura, lasleyes le mandaflen pechar
vbiéclberic. quer, que es quito del enfamamientoS
dicit, quéd Ki
princeps dicie
indulgen” lia
pliciter, 6 fine
aliquo adiun=
to, Sctunclo»
lam poenamremittit.vtinad.l.generalis.8c.d.1.fi.C.degene.abol, aut
camadiunéto:8elecundum adiunétum debetintelligi,
Celenfamamiento.Addea.5.£in.fad Turpisquiaappellacionisreme
divextioguiturpronuntiatum,Scpendenteappellatione non critin=
famis.ve El darcvert.led GfortiFcodSobiglo. edo.
Eincaria cnfiomado porende.1d el? nó exercuitappellationemretró
infamisctt,quianeg; appella(le videtur:(ed vbiexercer,6 fuccumbie
exfecunda non ex prima fententia,eltinfamisavein.l.furd.$.1.E. co.
¿.1.fina.$állud.C.detempo.appe.ita Azo.C.ex quibuscaulinfa.ies
rog.in fimma.col.fina.
Es quiso delenfamariento, Cócor,cú :0-$.poenagrauior. fa
eo.6c.1.6iPofsidonium.C.eod.Sintellige,éctimita Ginfamiaincurri
debeatperfentaciam,fecusíi infamia iplo jure clTerinfliBa, l. patama
$.finali. fade ritunupti. quía infamiamiamiofidtam , non eiudi-
ciscommutare.ica Angevinad.$.poena grauior.quid antem pro pos
napecuniariajudex deportauit,velcondemnanitin metallum2Bald,
in di$.poena gravior.dicit,quód tunc non procedit ¡fa difpofitio,
ppertales poenas perditur flatusidebet ergo intelligi quando talis
pocnaperfonalis imponitur,per quam ftatusnon tollitur vel miaui=
tur:vrelbrelegatio ad tempas,velfulligario, vel mitriario.Scidemtes
netibiPaul.deCaft,
porque el judgador lo agravio , dan-
dolepenacomonó denia. Eflo mimo
feria fi clfudgador diclfe mayor, o me-
>
o
5
'oncor.cum.l.ad tempus.£ de decurio,SL.or
8cLikhteucrior.¿1.iPofidonium.C.ex
o.vi.perglo.in.d.$.poenagranior.
dor alganarazon derecha, Et eltaducrtendum fecúdum Pau.de Call.
n di$.pcenagrguior.cp quando caula ob quam minuic parná smis
uiteriaon delictum,vt quia deliquie line dolo,ramen cum lata culpa
veldclinquéserat minor,Sclic merebatur venia, vel erat multum fe+
nex,éficnon reputabatarrá maznum delidrú, Site cane minuen
tesdelidtúminuút eriá pocná, Sita cenfecur cumiofamia difpenfatú.
vehic,écinud.l.8clifeueriorted fi caula anger deliftú iuxta ca quepo
nunturin.l.aut faftaade pornis.Scin.la.titar.part.7. túcquia non.
véimponigrauior pcena quá.l.cauetar, tune non cenfetur cum infas
miadifpeníatú, Scnon procedererquodhichaberar : procedet ergo
qñnon exdifpofitione. |. angererurparna propter caulam adharen»
tem deliéto:(ed qñipropteraliad bonum publicum fair impofita gra
uiorpoena,ve quia mulcis gralTantibus opus ell exemplo ,tuncenim
propterduriorem pocnam videturcominfamia difpenfarúitem efi
efttaliscau(a,quz deliétúnon minuit,velus quía propter dignitaré
snatalium punitur quismicius,quáalcer,tuneminuecuriofamiad, quí
damffdepoenis, Bartsin.d.5.poena granior.Schac etiam vult Angel,
in.d.5.pornagravior.in verli.quanuis,cols»
9£ en lacleyes.Videinfracadem partaitagud.8.
Lex. Y IL,
«m Infamesad honores,vel dignitaresnon admittuntur, Scanté habitas
>
es
perduntprobatainfamia,Iesinfamisnó pótelletudexaut regis» vel
cóiscófillarius nec aduocatus,nec deberin boni dñi curia morari, po
tefttamen efleprocurator,vel tucorre(lamentarius,velcurato?datas
abillo qui eumreliquitharredem, vel aliaofticia exercere, que ibi
onts:regi vero, vel communitari commodaa/Ferunt,hoc dicita
y Uoigridad nin t
honrra, Add.l.
vnicam. cum
libi.Cade in
E. libro decia
mo. éin regu
Ja. infamibara
norpenadaalgunoenel cuerpo quelas
leyes tirádan mouiendofea fazerlo por
algunarazó derecha “:afsicomofe mue
ftraadelante en cltitulo delas penascn
lasleyesfque fablanen elta razon. Peon
V 11. Quefuerga ha elenfamamiento. — dedignislibto
¡Nfamis en latin tanto quiere
dezir enfomañce, como ome
á tan grande fuer-
aha cl enfamamiento quecílos atales
non pueden ganar de nucuo ningu-
na dignidad , nin honrraS de aquellas
La quedcuen fer efcogidos omes de
8% ppcedet hoc es
tamininfami- bus.
basinfamiaiu
dis, fiCti ¿ve
hiccumifta, la
generaliter de
quocunque in
fame loquate
probare exiá
ena fama,caunlas queauan ganado indidtad fecá
z . da.C.dedign.
ante,dcué las perder luego quefueren yrié:
prouados portales. E demasdezimos Piar. fi tamen
q ninguno delosenfamados nó puede Metinopiale
ques ES gitimicompe=
titorisiafamis
infamiafainoorepellctur,l gencralitor.$.Ipuriosde decario, As
aoinfumpa,C.exquibas culiao colaman priva. io
non ergo infames ctiam infamiafa£tipofluntelfe decuriones
enimittoshaberchonorom,Sdignitatem.La.5.penulin fin.Ec.ípu
tii.án principio.ffade decurio.St.cos.ff.codem.cum gb poteriter»
goin ul inimiafiál habercalis oficia, quenos Jabenthonos
Tem, Sedignitarems vnde poteric efe notarius ad banchum, cum ft
publicum,á períonale minús.l.muneris.$.hiquogy.inverbo,tabula
rú.ff.de mune.Sk hono.poterireiamefTe poreltas alicujus caltri ,vel
terrefubdite alicuiciaitaci.vein didta,l munerú.s.iudicandiahabere
exiam poteritofficiumingabellis.eademel:$.1.ibicaléndarij quoqy.Se
in.$.(ed Sccuratores,8cfic defingulis,que: pollunt aptatiadeayde qui
illalit mentio que funemunerapublica.icaPaul, de Caltro,
incipir.fuperhoc punéto interrogatus,vol, Bcaduerte,gp
infamialurisconeraétaiplo £a8to, vel perfententiamnon folunim-
pedit quem promoueti ad honores, x dignitates, verom etiam deja
citiampromocam,ve(tacim fubditar inilta.L. SCprobarurin. linfa.
mia.C.dedecurio.libro.1oJAbbiin cap.inter d:ledtos.de excell prel.
quod tamen nonprocederin infamiafaCti: quia licetimpediac, non
tamen remouet ádignitateam obtenta,vtprobacurin cap.(uper hise
deaccufa.notar Abb.in cap.fupercoudecleftio.vbictiam Abb.ponit
notabile verbum,g collatio beneficij,(eu dignitatis,(1óla notorid in-
famiinfomia eamfadi non tenetper.d.regulaminfamibusadducie
is.$inferiora.de eledtio.vbihabelg benefidanó
funtconferenda ,nifici quí moribus Ekfcientia commendabilis de-
monftratur:fed infamisinfamiafad% non eltmoribuscommendabis
lis, quiainfamianon oritur exbonis moribusiipfe eriam qui cum fic
anfamis paticur (e cligi ad digniratém punicar.l.qui cum vno.$.t.2.86
¿.de re mili,l2,C.l feruns vel liber.ad decu.afpi.vbi Joñ.d
telligirquando infamia velinhabilitaseft dercdla,Senota
"netur deregere fuaminfamiam,Scturpitudinem.laaliás.Scibiper Bar.
fr deiurciur.6perPlarcamin.l.nequeinfames,C.de decurio.libr.10.
videlateper Felin,inca.fulcitatus,dereleripa
Loruen besperder.Adde.d.Linfumia.C.de decurio.lib.o. Ge que dixi +
inglpracedeci8<,].quotiens.vbigl.C.de dignidib.12.(ed aninfamia
repellatiploiurea dignitate»dic q regulariternó, ve hichabetur, ni
in quibuldácafibus, de grauibus deliétis, de quibus per Innosimciinter
diletosán prin.deexcef prala.fcdm Bar.conf.174.1n fine. be queric
Balánl.2.ffde(enaro.col.1.ver.fed hic querifaan comescódénatus,p
fureo,velfallo in mille,perdat comitacum, quem habera rege.é ra
guirpfic.quíacomites(un(pettabiles:fed ofsinfamisperdicdignita
tem ergo pditcomitatú, quia e(leiannexa dignitas.ad hoc. iudices.
C.dedignilivea .arguir,quiaex quo elt taxara porna, ergo
monpatitaliáp .l.imperator.fde poftw, itemalle=
gatlnno.dicentéin.c.camaris.de cócell.praben.q irregularis Sc hos
uicida remapent iq fua dignitate, Se praslacura, donee remoncatus
Parúdawvij. E
La
Plain.
1o<UgloMlibh At Ca
la b GCorfejero. Added.
Setenapartida.
litor Bcquando ingl.magna.de accun
¡one oficijlicerfrintamistener quod
'0.undecócludit Bald.diétum comicem ma
adum quí depalicam.ad quod criñadde Specula.titul.de
edit,5.roftatwvcrú.quidftabellio.SBald.in,liubemus.$Lane.
Cadefacrofan.
A Bara a Y
o ferjudgador a nin confefero > de Rey
ad.lTuli.repe. nin de comun de algund confejo nin
$Abbánci?- bozero“nin deuemorarnin fizervida
encorte debuen feñor d.Perobienpue-
deferperfonero* de otro, o guardador
de huerfanos quandol fuere otorgada
la guarda en clteftamento f deaq! q los
dexa porherederos. E podriñotrofifer
juezes de auenécia?, e vlarde todos los
otros oficiosh quefucflen a embargoi
delosenfamados,e apro del Rey, odel
sacnim,l.cuno
dos populos,
a
sico pS E
toravidecpa COmIUN dealgun concejo.
wat? executios — Tley:V 111. Que pena merefce aquel que enfá=
neoffici),vPdi —— madotroa tuerto.
goitatis. 6 vis.
Paul. de Cata
notabiliter dí-
Esfamando' tortizcramen-
evnomea otro detal yer-
ro que fi le fucile prouado
deuriamorir o fer defterra-
do parafiempreporende, dezimosque
deuerecebir effa melima pena!agl q lo
enfamo.Mas filo enfamalfe de otro yer
videbwvbi tre
fere notabilia
verbaBalinl.2, C.defentent.videasibipereum,quididadoQo. lo-
- quentiumniniflamaceriareducicad concordiam.
3 a Qndgador.Add.|.cumprgror.$.non aurem. Fideiud.Ccc.fcilcitatusa
detelcrip.Kc quidíi non opponatur de hoczvide perBartin,l.cadema
$a.fhad.llul.eepet.
deofiaTeTo.Scl7itua8 parias.
Atula.écibiglo,Sevide.la
ulo.6.partitaa
de buenfeñor.Addda.5.miles.Meodem.
.] «fupratimm..cadem parti¿non eniminfamis diciturihomo
integer.lpopularisff.depopula.aCo.Scviuenscum vituperio ,(iue
infawia,mortuns ingituz.L.$.1.£decontra tab.glo.inftisde excu.cu
to.pofl prin.verfi.Ced in bello.
7 € Uerfonero. Videin.$fizainQicde except.Scque distin.Lsuituloss.
partita.o
3 £ denclichamento. NotamuleñiQaam,l.quie volt y infamás non poe
eetatorndinfamiam,nililiteflamentariusimon ergo poterit elle
tutorlegicimus,vel datiun ius contrarium volvitolin.).1.Cadein
falibao.SBari fina.ixLfequenti.fde poftul. 8 BalánLa.
col. 4.T.defenacowbihoclimitacnifi popilli Gnefpeftabiles,vel fape
rioressquiatunctutelacfthonor,Scideo átali tutela repellantar indi
gn Sinfames,quod dicic elle notandum,
9 g Uluezgs de anenencia. Add l.pedius.ff.de arbit.gl.in.d.l.1.C.deinfa.
lib.x0.Ecan poláitlecxcufarcinfamisa fuftipienda delegatione. vide
Paul deCalbin:L.compraroráGna. de iu
Quid deofiiciorabellionatus.vide Bar.io.dal.cadem.$.
epesScAbb.in cap.ceftimonium.de telliinpriacip.7.
colum.S:Balinui«cols.C.de(lsmmatrini.Scfide cacho, écvide Pan
lumdeCaítr.confil.:So.1.yolu. q fuperins allegani. Bal col.
finadelegecorradi.verfi.extra quaritur de alñis officijs publicis. vide
ibiBarto.inA.quodaitprator.$.miles.ff de his qui not.infa. $e
ul in.d.confil.£c an ¿nfamis perdarfendum.vide Bald in.cornosan
álequijnterfe.fradoma.l
13 di sembargoakc.Adde lovnicam.C.deinfa.lib.1o.imo ¡(lismagis có
petis.fecundum Barto.in.d.Jeadem.5.t£Ead.lJul.tepe.
Quiz, PIT,
* ym Diffaanseliquemdemalefido ex quo mors,aut exilió perperuum
venirerinfigendum,paticcorfopplidGimilicudingm;autem de mi
noripectiniaricer indicisarbirrio ci
ups bsdenollztn penata patea
k dDeferandolnfamacoreshominas
rum.c.ex merito. Se.cdeteriores.(aq.te
e sefina pena, Nota benc,quia nó memini.Liuriscólsin hocita apete 2
té dilponenté.
o ; facitraménl vo
roalguno de q nó merelcicffe aucr tan — pica. Cade far
grádpena, deucfazcr emiédadepecho moibe.8cJ.A
aquel q lo enfumo,fegun elalucdrio Pdeimar 8:
deljudgador,catandotodas las cofasq — ¿d notar Lu-
diximosen el titulo de las deshonrras, ar
enrazó de la emiédadellas. Pero fiagl de 5
que ouieffe enfamado a otro quifiefle
prouar'quecraverdad lo que auja di-
cho,prouandolo afsi,non aura pena.
Sé Titulo. VIT. Delasfal.
fedades.
sficr: fed Giprober verum ele
d
Cioresfant, quam raptoresre 4
ergo. $. poena
EE. de
quia videtur,
epeciam hodie
Mante.Lfori.
ic,3ol
1 Nadelas grandes mal-
Ey] dades que puedeome
ÍÑ (R aucrenfi, es fazerfalle-
LOs ¡ dad”. Cadellafefigué
pal 2% muchos males,e gran-
- elas
desdaños alosomes. Onde pues que - diffamatio : fi
enel titulo ante defte fablamos de las men fequas
a tur diffamatio
trayciones, e delosaleues,e delos cn- proceder ¡ña
1, partitatum.
e dicitur dif
famarercfpe£tu Iniuspoenze, quando quis ef diffamatusapud bonos
8cgranes:tunc enim proprie videtur diffama(Te:fecus quando non ob
ante prolavione verboriwn perhoc ,non eftapud bonos, q graues
diffamacus,neque haberse cura pro diffamato,fed pro bono:itadecla
rat loannesde Imolain.l.Turpia.in principio. ff. de legatisprimo.8c
didtalmolw refexe, Ge viderurlequi Angelus Arecinusin tradlatu mae
Jeficiorum.in parte verbacopmmncliofa:colums, Alexandstamenin
diGa.Lturpiain principio.viderar deviare a diétis Imol. Scfequi Bar-
to.bi qui dicir, quid infamare dicitur » qui pronuntiar aliquod ver-
bum,quodinfamiamalicuinscontiner.8: Bartol.fequunturibi Bald;
Ange.ScPaul.deCallamibire(pedto pcenz huius.Lmuleam placetdi
¿tumImostunc enitnviderurhabericonfideratio diffamarionis, quan
doquiseftdiffamatusapud bonos, Scgranes.c.qualiter £:quando. el
fegundo.de accula.c.penade purga. cano. $e quodhaberarin.l. aus
+ praiflo tir.Sccum.hitta ponataríub titulo deinfamibus,videturfen.
tire detali diffamatione, Gciura que allegar Bartol. loquantar refpe-
Auadtionisioiuriarum:po(Tent etiamprocederequz dicunt Bartol.
8calij quandoconftaret,quódinfamandi caufafuiedidtmm, licerínfa
mia non elfeefecuta apud bonos, Ek graues,Ecqpd.l.fori Scordi.proce Eti
dele
dat quando non animo diffamandi, fed iniuriandi alium fuic pros 2n0-5t%
Tatumn:fortétamenin pradlica non polletobrincri,quód etiamfi cau
fadiffamandi quis dicat,puniaruraliter,quam contineturin. del,fori
Scorditu cogita,
mm UQuificfe pronar. Faciedidr,Iynica.Cdefamo.libesvide que dicam y
in.La.titulo nonosinfía codem.
ETimmlnsseprimos Defalfisa
Jafumma,
1 UE fazer falfedad, ReQ%3 exaggerat crimefalliin quo acerrima deber y
fieriindagatio. Scadmittirur probatio pefconieéturas, Se requiritur
probarioab aétore,Kreo.l.vbifalíi.Caco,ée ftaratum de carceratisre
Jaxandis,non porrígiturad carceratosob crimenfal(,nifihoc (pecia
literlicdidtum vel vbifenferunt de hos fstuentes, lrem flacucum de
aliquibusrebániendis.non porrigiturad exbannitos de crimincfalli
fecundum Bart.pertexbiin.l.Lucins.fad torpi. Sceft faliras adeo
abominabilecrimen,ficuraliud quod pollerreperirisvt patetex no-
tatisperdodto,in.leranfigere.Crdetranladtcumqueruntderatone,
quareín criminefalli non permitticurtran(adio,Scdixifiuprá cade
partidas,
A A
Titu. VI. Delasfalfedades. 26
ies, 1
¡tasefpatario vericaris,quie fit modishic expreGis.bad.
,3 Uotadamio dele verdad, Concorscum aucht, de inftcu.cant. dido,
Scdicituriminurariofecundú Azo.C.cod.in fumas
o pflfotes udenemutare,que verafune,vefallavideantur veril
milia; del.
id (ie AE E
e den a e
Ce fedadesquelosomes fazen,q fon muy
¿Firas ad )legadasala traycion, e a lasorras cofas
¡Sturkcum quedichasaucmos. Edemoftraremos
sli
ia? quecolacsfalfedad. E quantas mane-
deglo.io.. — rasfon della.E quien puedeaculara los
de condi.£i08 quelafazen. Efaflaquanto tiempo. E
indedieirBala quepena merecen delpues que les fue-
din.ledario- reprouado.
pongo aver Ley. Que esfalfedad e quemaneras fon dell,
<ogfacie, Cog ] Alíedad es mudamiento
ad dela verdada, E puedefe
ds fazer la falledad en mu-
chas maneras : alsi como
méca sang ta- [EN ES
bellio,cúnúg, E
A
fialga
a clcriuano del Rey,o otro q fuel:
fe notario publico dealgúcócejofizicf-
ceda: fe privilegio , ocartafalía Dafabiendas,
rus, nonpuai- Orayelle,o cácelafle, o mudalfcalguna
ena mor efcrieura verdadera,o pleyto, 9 otraspa
co dolo! labras que cran pueltas enclla cambian
bar, alíás non — dolas fallaméte. Otrofi dezimos“que
EIA falledad £aria cl G tuuicile carta, o Otra
exemplum.C. — eleritura de teftamento q alguno auia
qee Seas echo lila negalediiondo quelanon
Aoi Areda, tenia,o fila furtalle aotro quela tuvicl>
a fecnguarda, elaclcondielle, olarom-
filtarioinpré — picle,o tolliciTe los fellos della,o la da-
falle ¿otra mancraqualquier.Effo mel
1mo [eriaquádo algúoa quié fuelTe da
cipio.p vbielt — dacarta de teftamento en guarda a tal
Dona mens, e A: E o i
etarra Pleyto G lamóleyefle, nia demoftrafle
cogni.in prin
ognicinp
potelt effefal- aningunocn vidade aqlg gelo enco.
fitas.vbi Sevi- — mendo, fidelpuesebotro la abrielle% e
depéream, q :
cóluetudo ex.
cular fcriben-
réafalícare, Senó quiliber dolus ell faltas vepunia£quis pocna fale
fexilta.J.fed gi delinquicurin alíquibusex capitulis hic exprebis.
«in j.quidlitlum.feo. Angel.Avetivn diparteilario.
2D Eee prinilegio,o carta ful/4Concord:cum.l.1.$. quiin racionibus.
aulas, fallos. Scquid fi quis falle liceraspriuas
rasalicuius?vide per Bart. equi in rationibus.ff.eod.SBald.in
xubrica.C.de fidcinftru.colao.led an teneatur de hocfallodiétásno-
tario,qui facit vt notariusferibatfalía, velnó ponat omnia ,notarjus
«facicbona: fiderBaradicieononin.L. 'mulier.$.1.fErerú amo.dicit
tamenibi gppót puniriex aio fallo. (cdin.l. iquis obrepfesi, de
fall vbieria videperBarto.addeetiam de porrigente notario fallam
fcripturá,vteam figner,c:licet;yerfiillos quoq;«decrimi.fal SBart:
in di.l.Giquisobrepferit.2a8c3.q.Alex.cób ls 6t.incipicin cal acenlas
tionis¿.volu.quid auremiin(trumentú Eilfimeratintenúllum, an
puniatur notaras defalloevide Bart.in.1.G quislegarum.fEeos K An
gclindj.tratta.G:partefallario.col:2Sccócludit Bart. (rin ftrumen
Tic nullum ex deftulphiasinilalme, dclto gico mallim pre
udicium poteftalteri parari,túne defalfo nó punitur pertextaja dí,
Lfiquislegacum.fed (ex: hoc pofleraliquod preindicium parar ve
ji
pa ong, velad aliquod aliud,túicnotarius punictur defal(o,l. da-
3mus.Caco-Salitñaliterdicit¡Sdiflinguirin.l.1.Cyde fepul.violvide
laleyefleaalgunofin mádamiento del *
eenonelTer publicúpórpeti,q publicerar, vel li prodeflerad -
¿perno
ibipercom,Sclarifimn
LS
tro.fial.ra p
vequiaind
damentadecidic,qppun
6:.1.volincipitin prefenticófalcacione vifis llar
quegcladiera en encomierida. Otrofi nara. pol
dezimosqueel fudgador, ocleferiua- ¡pdidadamas.
no del Rey, o del concejo que tuuielle aogequ
algunaclcritura de pelquia, o de otro
pleyto qualquier G gela mandaflen te- [0
neren gúardaS o abriren poridad,fila firu.ce
leyefle,o apercibicffealguna de las par- a eS
tesdeloqueeraccritocn cllasquefaria ná
falícdad. Ello mefino dezimosquefi-
riacl abogado! que aperciblefle ala o-
traparte contra quien razonaná adaño
delafuya,moftrando le lascartas ¿o las
cien.
falfum
squi
sion
ase
poridades delos pleytosqueclrazona- * eo.
ua,oamparava: catalabogado dizécn < ed
latin prauaricator, quequicretanto de « qorsfidegimos a
o
curul,
zirenromance,como omequetracfal-
famenteal G deucayudar. Otrofifiia Eo,
falfedad fialegaffea fabiendas leyes fal» Leño
lospleytos tunicfíe.Otrofi faria
falfedadel q tuuicficen guarda?
guncócejo,odealgúome previlegios,
ocartasquele mandallenguardar,o te- yo,
ner en poridad, filas leyefíe, o demo 9,9
ftrafle maliciofamentealosquefucllen Hiram
contrarios deagl quegelas dio encon — decfii.dele;
defijo.Otrofi dezimos quetodo judga * Ec
dos quedafuyzioafabiendas contra de depoñí
rechoifazcfalledad.Eaunlafaze elque € oi
esllumado porteltigocn algun pleyto hi tud
fi dixerc fallo teftimonio*,o negare la ceci
verdad fabiédola. Eflo'milmo!fize cl penas e
Gdaprecio a otroporg nó digafutelti Ratelliñyvtle-
i ler 1 del: fabe. ger pal? fue
moniocna ¡SUN p: eyto, e oque. aDe. er aliqué ex
Otrofi lofaze el quelorccibe"”,c non” paribus, q te-
ent poena fal
f.Scadde q habeturinacafiquis.de clericis.q 2. Scetiá ques haben:
tur. notancurin.c.cum olim1magifler.de ofli.delega.
£ delabogado.Addo.L.G quisaliquidSánftramenta. fede poon. EcBar. 6
$ Albe.insd.$+isqui depofita.ybi poll faco.de Raue. dici teneri poc-
ma falliaduocatú,vel procutatoremreuelantem inftramenta,vel alía
fecretafuz partisaduerfa parti.dtvide de hoctextenotabilem in.l.f
eu. 6 parres Sc queibidixd.
| y.verfi.quaroprocurator,
h Genguarda.Videin dito.$s qui depolita.
1 UContraderecho.Concord.cum.!.1.5.fed Ñiiudex.
in fumma.dicit Siudicefcienter contra con (litutiones fallo indican-
te,cuias diétum fequitorifta,
L € ralfo tefiimonio. Adde.l.
muinefali e profkquitar diéta Azo.C.cod.in forma.
1 dEzfosmifmosAddedittA.1.1.5.primo, E fecádo.S.1.l.cornelia.$.poena: 11
eodemtitalo.
m € el quelo recibe. Quid ivellistecipiarpredum, ve dicat verum ted qa
moniumeBarcod,ainprincf.cod.dicit, quod adhuctenebivurpos
nafalfadde An; parte,falfasio:col, 4.8 quid finon rec itpre
fium:fed non vult teftiticarizan incidatin crimen vallizvideque dix
inlas.icuó,partitaz.
Paridawvja E5
fin.écibi Bar. fico Angel. Aretiintrafta.ia: 7
3
od.ScAzo. Cico; 9
151. ficodemabcl.cos quis Bictede cel 10
Setena part ida.
3 a GomepremalidifamenteVideind la
14 > Ecorrompereljuez,Concordatcum diét
ce corruperit.
35 CU Ayuitazo confejo.Adde.laquiteltamentum. SL flG.Eco.
16 d Cenlasleyes.Ín telte filíum deponente,vide.l.26.titulo vndecimo,%
Lfin.titulo.16.
aspartica.in ad
uucato praua
quiere dezirfuteftimonio porende: ca
difinacc.. declerinon ordisminiCLquí tub pretey,
fanétwcccle.Scidemíiquisobrinear benehicium clerica ee
clericus,cacum adeo,dereforipaciexlicesis.derranía, Hb o foma,
decrimi,fal..qualiter. a
GslrombresConcordcum al nominis..codem.Se%o., ya y
€
tomando nombre deotro ,o diziendo
ricatore»vidfi tambienelquelodacomo elquelo re- — quecs fijo de ReyX,o deotra períona ideo:%a res
aaa cibe,ambosfazen falíedad. Otrofidezi- honrrada fabiendo quelo nonera. apo
quádo index Mos, quequalquier ome que mucítra dé:unde No
corríipiturpe- — maliciofamente? alosteftigoseng ma
unía. vide, la ñ anda AS
r4.8a5 8026 Neradigan el teftimonio,con intenció
titulo.223.par delos corromper porque encubran la
ide bello” verdadjo Glnicgué,q fazcfalfedad. E
¡pruram facien aun dezimos q falledad faze todo ome
a E as trabaja de corróper clfuezb,dan-
ita. lolc,o promctiendolealgó,porquede
juyziotortizeramente.Otroli dezimos
que qualquier quedieffe ayuda, o con-
avPalitarem có fojo*por do fuefle fecha falledad en al
es (
creara las gunadeítas maneras fobredichas, oen
Giex.l IL,
ficttci feiéree otras femejantes delas, q faze falfedad, y
mentiés, lterm a
esa emerecepenadefalío. Edelapena que
nófitincedes: deucnaucrporende,fablamosaffazcú-
aucmiffam,cú da latercera partida defte li
nóficordina? ES ke
dlesiecdebrís Droenlas leyes dqfablan encltarazó.
«Ley-111.Dela falfedad que fazg la mugen, dao. “entus din,
do fjoageno fa marido porfago. rca
Rabajan fe alas vegadas - tarcinterroga
algunas mugeres que nó fyab oficia:
! denomine,
pueden aucr fijos de fus — cú vocaretura
Qs
pl > .punie-
que fon preñadas, nó lo feyendo clon — fur fecendnm
tanarteras, q fazen a lus maridos crecr a de
que fon preñadas: quando llegan al pla
tiempo del partotoman engañolamen — num in traga
tefijos de otras mugeres , e meten los elias
configo cn los lechos ,c dizen que nal. yno ftoco de
cendellas. Elto dezimosquees grand ferro.infin-Se
edad, faziend: iendo fio age lamvbi ma
falfedad, faziendo, eponiendo fijo age tans fibi no-
no porheredero en los bienes defuma — menin fraude
A aos lo del punicurporna
rido,bien alsicomohifueffefifodel. E Merced
velmalicioléh. tal falfedad como efta puedeacularlel Iagialoodó
s E «Inmo.
a GLez.I1. Comocl quedefenbre las poridadesdel— maridoalamuger:cfcl fuelle muerto EE e a
y 0 Coto gran fal Rey faxefalfedad yo de las otras rezomespor—— puedenla acularendo,todoslos parien —mantes eriam “248.16,
feded.Noracó que caca los omesen ella, tcs mas propincos que fincaren delfi- deferiptiado»
tra reuclantes
(ecrerú Regis. ,
Scvideque di O Sfccretos, e las porida-
5Sin [7168.41] des del Rey deuen las mu-
nado , aquellos que ouielfen derecho o
de heredar lo fuyo fifijos non ouiclle. — niuncur falli
E demas dezimos que fi capi def. Pena, fima-
tant fibi no-
P Sradid ES cho guardaragllosqlasfa- fo ouicfle fijos della fu marido, como men.v? exem
quedinifta), ben.Efiagllosporauétura — quierque ellosnonpodrianacular a fu pene
hs addAb naficiofamentelas defcubriefTen, fariá
quí dep muy grand fal(edad", Otrofidezimos,
a G aquel quedizca fabiendas mentira al
ja renuntian- Rey£faze falledad. Elfo melo feriacl
tefecreta ibi que andunic[le entalle de caualleroS, e
¿mita fi A .
A nó lofucíle,o cl quecantalle miffanon
madrc'" pararecebirpenapor tal falle» excaufa tame
dadcomoclta,biépodrianacufar aaql licitacftnomi
Ea nismutatio:vt
les dio la madre por hermano :epro- — iradic Abb.ja
. uandolo, queafsiucrapuelto non de pde
: ee creta, colúna.
ucauer ninguna parte de laherécia del eS oabias
que dize queera fypadre, o fu madre. — Jumán prooe-
Adúec. discuiusofi- auiendoordenes pdeprelte. Otrofifa-
de muta anexa e falledad aquel que cambia malicio-
non. sur.
Masotro ninguno*lacando cftos que mio Hori. $.
auemos dicho, nópuedé acufarala mu 5
» £ antírirad rey famentcel nombreiquehatomado, o
Vide pulchrá
textumin.l5.titu.-parita. Scquzibi dixisScnota q non quiliber
quimentiturhac.Ltenetutvt.acodem.l.quid fiefalfum. fiauté quís
mentivurprincipiyvel preidi, S:per obreptionem aliquid obtinue-
rihac.l.tenetur.vt.fheodem,L.G quis obrepíeric,1. 86 Iegibus. C. fi
contraiusvel vili.publi.La.C.dediuerGapparito.libro duodecimo.
Azo.C.codeminfumma. ,
3.2, Wentalle de canallero.Concordar cum.leosqui.5.qui fe pro mile.
eodem.Scadde.l.reddarur.8cbi Bare. Ecloannem de Plat.C. depro=
fello.Sc med libro decimo,vbi de eo quifallo(e gerit pro dodtore.8c
degerentefe pro comite Palatino, vel tabellione: vide Baldum in. Jo
data opera.colum.1verficadubitatur de eo,quifeallerebat comitem
facripalatij.C.quiaccufa. non pol.vbi dicit, quód puniatur porna
mortis + quiadeliquit in iplum príncipe, á quo fingicle authors
tateinhabere.fitamentabelliopriuatusfaciatinítramenta, non pa=
miecirtone;fecundum cum posna mortis. vediacifuprá codem in.lfa
inglollapia
4 hi Uonaniendaarderes, Addecop mallas presbytergribiglo.de contes
$: E
gerportal yerro como efte, Ca guilada L «o diciídoque 6
es fijo de Reja
Nota hocexemplum,Scvide quodhaberurinadecimaicuso, quase
tapartita.
Cies 111,
«e Mulicrpartam fbifabmittenspore(t dehoc áviro,vel eo morro 4
confanguineiscius.fuccedendi iusviro habéntibus,acculari: fibiaure
ciuldem mulieris poffune bi fubmiffum in fratrem,(ed nó matré ac
cufare:cateriancemnon polfunt mulierem acculare.h.d.
Puede acufar.Concor,cum.].).corneliala.5.departufippofito. ff y
eo.Scan difierator que(in tempus pubertatis popilli? vide. l.1. 6 ibi
elollcdodtoignanteral.C.co.Sengra quod acenlaio oppoft
Parcusmullo tempore excludirur.l.qui falfam. forfacod.vbi Alber.
negztrigintaannis excladitun
m €.Afo madre.Criminalitera.hi vi. Eideaccufa.glindis$.de partu;Se
flacimbicfubditur (para recebirpena portal falledad) pofTefcenim
in hocciviliteragere.Jafal¿Ccodem.
notre ningune.Concor.cum dil.l.corneliz.de parta s
Titul. VIT. Délas falfedades. 27
Clex, 1110,
20 Cómicticfalfum bullas fallans Gigillans:cuneos vel moheráfallam fa
cien», [cu fiel mádans,aur aurifex argento,vel anro metallá mifcens:
idem dieledemédico vel aporhecario loco vnius inedicaminisaliud
ponente¡étinfirmum vel alium ic defrandanre.hoc dicita
y a Qalfufillezcó
itaslacio ins
2d E áoneda fala
3 e Gstandando lo
ca cofacs q pues cftos parienteslo callan,
e
fisin pte. que losotrosnon gelo demanden.
9 e Ley. 1111. De lasfalfedades que faxen los o=
oa, mesfelfandacartaso ellos.
cala 357) Vlas falías,o fallos fellos”,
1d o cuños, o moneda falfa >
Videinfracos
Look (upráca. ps faziendo algú ome,o má-
parc.tieuadas 228) dandolos fazerS,faze falle
jnfin.Se adde aa
Someta -Elfo mefmo feria quando cl orifice
1.in princi.fE— quelabraoro, o plata mezcla con cllo
as des maliciofamáte alguno delos otros me
pendence fal- tales ¿Otrofi dezimos queficlfifico, o
aan elelpeciero Gha de fazercl xarope, ocl
sincfall. lctuario có acucar,élúgar delmete micl
o nó lofabiédo aq! gelo manda fazer
cexpreai fazcfalfedad So fi cnlugarde algunací
nun fie- pecia, o otra cofabuena, o cerabuena,
Aa ete otradeotranaturapcor, c mas ra-
beriina.lege, — fez,faziendo entenderaaquel que lo hz
cormelia.la.tá rnencltor,q es fecho dercchaméte,ccon
agllas cofasquel demoltro,o quel pro-
4 d dorresmerales. — merjera Quele pornia y.
Inno.reca — ciuitas requis
cano Ley:Y, Quien puedo acufar alos fuxsdores de
temo dasfilfedadesefafia quantoriempo:
tar contra aus
sifices, qui Eu
ciuat auram,
Ada vno del pucblo fpue-
Ide acuíar a aquel que faze
|
a
os falícdad en algunas de las
cd 3 maneras que fon pueltas
elblació rarvepanians
a.llbase
rardefallo.Secuiuslegisdebcre(Teiniflisregnis.vide.La.tiro7.Sc Lo
Inno.rec. — titulo oétano.libr.siordinamen. rega, pragmaticam regum Catho.
Iicoramfol.mihi.15j.cum (equentibas:vbi £ponuatur, ¿capplican=
tor poenz contrafacientibus,Scn diéta.l.2.tienlo oótauo vide contra
conflantesnúmosargenteos,vt reducantad maflam, dequo etiam vi
de Bartolumin diétalege.l.Cornelia.S per Anzelum Areti.in trat.
smalefi.in parte,fal(ario,col6,8cloan.de Pla.inslifin.C, de veterisnú
mis.poteltlibrowtra
e Mare falfedad. Noralioc Scfacit.facularij in principio.8cibiglof. a
de extraordi.crimiinaS¿ quod habetur in pragmarica Regum Catholi
corum folamihi.16:de mifcénte paleam cun: órdeo,veltritico. aliquá
dotamenlicetmiftete (peciém corruptam cumincorrupta:videin.l.
3.C.de cond.in publi.hortedibro decimo.vbi Joan. de Platea. Scper
Barto.ibieriam poñit dearómatarijs, quí mifcentceram corrupram
camincorruptay(nód non faciuntfallitatem : Scintellige quando v=
traquecera ell fisa,Écnon pracefir conuentio de talicera, teque de-
amonÚtrauit ei qui émebat,eu émere volebatcerarn ¿vel aliamípecie
jncorrupram,ócpollca ei mifcultcorruptaminam tunc falficas oler,
vehic haberur
dex, Po
sm Quilibetde populo potelt accufare de Eslfitace fimiliter, 8e capere
monezam fallam facientemiducatramen cumad Rezem,vel lociiu=
dicem ,Sporelt de fafíitate acculatio ficri víquead viginti annos.
hocdicit.
YE (cada vo del puebleSeqiiltur opi. Azo.C.co.in fumma.ad in.connu
meratur enim hoc criniéninter aliapublicacimioa.l.r Ed pub. iud.
Sitem!ox.[a(lide pibiud.Sclimica.vefupra.codem.L.
» g Ur eynte años.Concor.cú.l,querela.C.defal(,Belimira Dil in accufas
tione partus fuppofiti.vedixi.3.codal.yovisque dix tu.t7acas
partiSccurreriltud temps ecidignoranti:ícdm Angel.quem vi
L6in.fE.Gquistelliberelfeia(fasfue.Gcibi cp neque potericimplosarí
beneficiomre(tirurionis.
h uede prender. Adde.l.1:Cidofalía mone,do:
ticrimine ómnis malefattorporBft capi, S< duciad iudicem peril
cuiusinseset Lápice quinto:ffdo dul inecdis quin E
a le furti 3
perquem
eneltetitulo. E puedeclto£izer dede Eñuinetecan
el dia.que fuere fecha la falfiédad falta duwBal
ost e fi.C,dex!
veynte añoss.Otrofidezimios que cada cis teem vb
vno del pueblo puéde prender Y 4 los. ¿onquectlia
a vd hum aliqudoc
quefizicren monedafalla. Perodeuen e ados
losaduzir; al Rey, o antecl fudgador — barnitii dx ro-
del lugar quelosjudgue, afsicomoes — batoreim fra
taru)ibifor-
fucro,e derecho. a .
ye, Scdd forriá
udicis diicere
Le) V1.Que penamerefcen los que fuzen algu- “ndicisd
ma delasjalfidedosjobretichao. —— deSoNicl
937 Encido feyendo alguno 1 pro, li
E poriuyzio, oconofciendo ¿opicni reli
p Loba Aatur, Scinter
fin premia auia fecho al.
gunadelas falledades q
¡Ns E
LR flévia, non de-
ximos cn lasleyes ante deftarli fuerc o- — berpunici quí
melibreYdeue fer defterrado para fiem Ade capié
Ye idas e > lo, use
prelen alguna ila:efi parientes ouiere Cd Lisquiad
deagllos q fuben,o defciéden por lali-— eccleñi.confu.
fa derecha faftacl tercero grado, deuen ria ce
hercdarlo fuyo .. Mas fitales herederos 82 Ange. Are
non ouielle cltóce, los bienesfuyos de- tintas
A leficio.3
uenferdela camaradelRey, facádo en ie
delasdebdasq devia,e ladote,clasar — ca.columaii.Se
a dar. 14pofíBano.
rasdefu mugeriefifucre fieruo”, dee res
morir por ello.Pero qualquier quefal- . ad.l.lul.pecus
facarca,o preuilegio,o bula,o moneda, — Itvolemes
: E Sn túclicer priua
ofcllo de papa, o de Rey”,o lo fiziercfal ro capere dlin
E quétés Magrás
ticrimine,quatdo crimen efTercapitale,vel pro qlio veritat pernalan
guinisimponendaed limita Sintelige velupra ex didtisBald,Scfa=
dit.Lfiquisin feruicuten finMFdefarás. Sc adde ad pradidtaastitna
29:infra eadem partita. B
3 GDeuenlos adurgr. Infra viginti horas.hcapite quintos ff.de adulcorijs. 4
vbiBartol.
Uiex.y lo
m Conviétus aut (ponte confelTas defalfo,(i eltliber deportabitur, Se
ciusbonahabcbunccófanguincialcédentes,vel defcendentes víq;ad
terciigradamequibusnon exiltentibus habebit rex, (oluris debitis,
Ecvxorig dote, dearrisii vero eflferuus,occcidetur.Si tí bullam pape
velregisanceiusfigillum, (enprivilegio,ve] monetam fal(er ,aucfal(a
ri faciar,occidetur.Siautem notarías publicus conf
fallamaímpurabiturei manus,Scremanetinfard
k Qsifuercome libre Non dilinguie(iriiob
roque locuw fíabebiriflapoenz,de qua hic.Barto.tarenirr Jege-pri
ma. ponafallidiflinguicnobilén aplebeio:ita vt plebeias punia-
tarpocnadamnarionisinmetallumper texto, 1.6 quisaliquidi$. qui
viui.ffdepcenís.
natalidad pie Come.defalinficdepubijd.Gandiaustnin
fuotraftata malefi.fub rubadefalarijacol.1.verf.cllautem pcena fal
fi.dicit,q cumhodienó imponaturiflapernz alicui de cofueradine,
8cquianon vjimttr deportationibus,fatispotell dici,qp pana fall de
beacimponiMbitraric allegar.l.facalarij.$ ant quedam.1 de extra
ordi.crimi.£cidem tener Alberivin-dalutof«pozna fal, Ec fic qp impona
turpcenaarbitrariacoñíueta.
m ALsjerno.Concordat cum didtisiuribus.
n GDeTapasoderey. Added S,titulo.9.partita:
adfalGariorum.dectiminefalli.perdrretiam medictatem bonorun,
Partidasijo Ei
fama quódin Mlagran
velpicbcius, Seficin v- 4
UDeferradaparafcmipreen alguna y(a.Concordar cra didtada.$.por= a
3
¡dixú.Scap. q
Setena partida.
Tn no.tes icu.S.libro.2.ordina.regafiveró fieclericus deponicur, 8 el
eiidacióo characterimprimicar, ¿in exiliumnicicar.c.adaudizria, decrimi
17.lib.8. Elf Lóo.citu..piinapartisécetiam ds iure cómanivbicung; falfam
mortis.vedeclarar Angein.l.vbifal
ine parcus(uppofisiper. 1. C.codema
eitvalde graueimponicar;
fiEcod. Scidemvulcin cd
quod vlimú
non proceder
Manteifla.i.de
Legefupraco
dem. écad die
Jan. porelt dici
quod non lo»
quitar de par»
navltimi fup-
plicijeddpos
na fal, e fic
depernacapi-
talicisilizpro= + |
far aotri.deue morir porello. Efieferi-
uano dealgun cócejo fiziere carta falía
corten le la manoacon g la efcriuio , e
finque enfamado para fiempre.
Le). V1I.Como fazen falJedadaslos que tienen
pefo,o medidas falfáse quepena merccen po
il
Edidas, o varas,o pelosb
téc vuleglo. falfosteniédo “algun ome
bi, quid aué afabiendas con!q vendiel-
de flbinteis Ñ 5 con; vendi
E fe,o compraflealgunacola
faze falledad Pero non estan grandeco
mo las otras que diximosen las leyes
ante defta. E porende mádamos que el
sescupi. vbi qlasafsi fizicre, peche el daño doblado
vale, quód fi qrecibieron*por tal razon como elta,
eftclei pol agllos compraron del, o que le ven=
rasinferioram
dudicum 2 vide
et
dónotabil, de
fit deponi ab. ¿
dl aa dieron algunaco(a:e demas quefea de-
ua omnibus — fterrado por tiempo cierto en alguna
bñfcijs, Se de
iíla*, fegundaluedrio del Rey. Eque
aquellas medidas, o pefos, o vatas que
tiene fallas , fcan quebrantadas publi
camente £ ante las puertas de aquellos
que vÍauan comprar, evendercon ellas.
trudiin mona
ferioad agen
dam peraficn
tiam.vtia ca,
columo, quód
filiterasetlenciniafle míticos punictur.
5 2 Ucorten lelamano, Hoc cratdejurelombardo, vrin lombarda deco
quifallam chartam (criplicoquam dicunt hodie feruari Jacob. de As
rena,Sc multialíi proucdicit Gandidus vbifuprá,eltetiam de jurecó
muni poenaamperationis manus, quandoexadtor pecunia publica
feribit(e minusaccepifTe,quam acccpit.veinanchen.de manda-prino
ci.s.coges.collatione rertia.
a Uiex, PIT,
dm Vicens fallisponderibus aut mentarisemendo,autvendendo,in pocs
r namfaéti,rellituerdána doplicaca, Sad tépus Regisarbicrio in infi-
lam relezabitar:Seponderatalia, e menfurz frangenturcoram dam-
pificanciam januis. eim/cientereandemrem duobus vendenscom
amictitfalíun: Kc reftimerfecádo pretium, atque ad tempus relegabi= -
turinintulaw restamen remanebitapud primum.hocdicit.
1D Garedidas. varsasopejes PonderaScmentura a naturatrahcre viden
turoriginem:(ecundum.S.Thom,libr.2.deregi«prin.capa4.0rmbia
enim difpofuit Deusin pondere,Scmenfura:(apien,capan.tancelt gp.
Moyfesprimus dux IGaclitici populi( ve Yfidorus defcribie tradedo
legesdiuinas) que prima fuerunt imulcumillispondera Sementa
rascoollicuicfine pro potibus, ue procibis:ve Ephí, 4 Gomor: mo-
dius Sfextatius,fiucin terris,St pángis que cubitales habent menfi
rasfiuein quro,St argento, Senúmifimacibus,quee fune ftarera 6calía
ponderasvade Scin Levitico feribigur, non facietisiniquam aliquid
in pondere, 8: menfura, larerajufta,8cequafintpondetasiuftus mo»
dias,zquus(extarius.Letiam ciuilisiuber, pin ditaibos;Bcaliislo»
«isfintmentare , Scponderapublica, ad que publicas Fecurlus ha=
bearar.l.modios-Cede(ufecpto. Se Archaclibro decimo,Scis volami,
Tnmosrec, pragma.fol.wihi.1óa,com (equentadcdicic Sanétus Thomas fecunda
clchi.8 fecindr.queticne zio. circa fnem.ntcell< ele menfaras
2. cúalijs — reramvenaliumán diverls lociselTediuerfas,propteMfiuerftaté co-
ibistitg» — ple,Sinopie terim,quía vbiresmagisabuadant confucuerune ma
.joreselle meníarz. z
2 € GTeriendos Non habsbisin(aculo diverfa pondera,maiusSeminus;
neqjeñicin dómo qua modis ealor,Scminor:pondus habebisialtú,
8% verumi e modias aqualis 8% veras esic tibi:abominacur enim
acichec, Scaduerfarur omncininidáDeut.c.5. hocpu-
.L.humana ve haberurin.l.annonar, ffina.ffde extraorda
de poenis..in dardanarios,8.licanonicawtí,ca.de emp.
«cfiquistomiperas. 4.q3.SccpracedentisS.2 4. quellolca
nonalleramas.Sc.45diÑin.c.omnis.
A €osblado que 3
recibieron, Nó
ergoin duplo
tol'predijcon
demnator,fed
cius in quo cx
ceditur: Sad=
Otrofi dezimos quefaze falfedad elque
vendea fabiendas vna cola dos vezes8
adosomes,ctoma precionpor ella de
ambosa dos:e deucel vendedor tornar
el precio aaquel que la compro apo- o
ftre deli, elacofadeuefincar con aquel die.C.decpilo
que primero lacompro del, e fer defter ¿ rclizita, Ze
rado por tiempo cierto en alguna ¡fla Addedi.l.an-
nonamffina.
$T de extraor=
porla falíedad quefizo.
di.crimi.bctt.
Gley V 111.De ls falfedad quelos omesfaxen — defallis.l pena
quandomiden,o parten losterminos,olashe $1: io
vedada fúlfncaso. a
ticaregumea- y,
2 Edidoreskhanmenefter — tholicorifol. (Ane.
la
ihi.163. vbia “ld
Nerinhoc dl tit
liter in hoc di 4
Iponitur.Scad lib.5.
dectiá in ma=-
teria glof.ma=
iftramin.Lar Ad titof.
a las vegadas los omes
a medirlasdonaciones
qlesdálosreyes, opara
Se partirlosmótes,closter giltr
minos,clas hcredades q hálos vnoscer peposideco. £ mento
ca delosotros, para conocer cadavno £ €Quebrantadas dixerit.
fuparte.Eaunca las cópras,cenlas ven eta
didas q fizen los vnos con losotros:e sirrg. 6 4
parafaber cadavno quíto eslo- com-
méluras.Elo-
cadedicirGre
gorisin regilta
Xb.1.c.jzante omniatevolumusfolicitéattendere,neiniufta pódera
in exigendis penfionibus ponantur:fed fi qua taliainueneris frange,
¿Senouaconítituc:vnde etjamin dista pragmatica de qualupra. — Cfueeft
g Udos vezes. Concor.cuml.qui duobus.fF.codem.vbivide Bartolum fizain,
cel pecialein contractu venditionis. fecundum cum lecus in alijs 2.m0,1ec,
contraQibus.videibipereum.E:adde Barco.in.1.i quisin pignorc,$.
1£E de pigaCt.Scin.Lh a debitore.A.defallis.SBald,vbi deinfendan
te duobus.in.c.2.quo tempore miles,
ET oma precis.Notahoc verbum.nam nó ltaexprimiturin diét.L/qui 7
duobus.sx decreditorerccipiente duplicem(olutionemejuldem cre»
diti,quód tencaturcrimine (telionatus.vide.LG fideiufTor.$.in omni
bus.infine:fkimanda.
Apofiredel. Facit quía deiure communi quando vnares venditur 8
diuerfistemporibus duobus,Eneutrielttradita, fíambo concurrunt
in petenda traditione rei¿tunc quiaambo habentfolumtirulum ,ille
prafercur, cuipriusfuitvendita; perea que habenturin.l, in operis,
ff.locati.fiueprima venditio fuifletjurata, (iue non:quía cum domi-
mus habcat facultatem rei tradendz precifécompelliturad traden»
dum, fecundam opinionem Mar, magiscommuniter approbatam,
de quaperglo.in.$.preciuminfti.de emp.Scvend.Sin.l.prima.f. de
aftio.empr.Sc quódilto cafsprimus enptor preferacarlecundo , fir
'matloan.de Isol.in cap.cúm contingat, de jurciuran.EclaCin+l, quo
tiens.C.derei vendicatiosin.14. limitatione, Secundum hocelthic
text, expreflispro diéta communi opiniane Martini, de qua Sedixi
in.Ieptima.titulo quinto.partita quinta.
>
Quer, 111, .
3 Committitfalíummenfor Rienter fallum modum dicens , quí ar
bitriojudicis panicurs3c damnificaras recuperabicdamum 4 Jncran»
tecx menfitratione: quo nonfoluendo exiltente',/a menfore recus
perauits!idem per omnia de his qui fiper computo contendentes
fompura ¡onemalicui commiferunt: ée féienter fallo computanica
¡oc dicit,
h Caredidores.Etan in menfuraagri parsdebeat elle prerfens. vide per 1
Bartolumin.l. Theopompus.colamna fina. de dote prelegata.ybi
Titu. VI.Delasfalfedades.
cit yincómifionedeber efe prafens,quiapoffer apponere cótra
peslonam,Scdeberfibi dariterminns,vevadartali dic, Sctali horaad
agrúicin relacione t0,quá facitiudicinó deber parselTe praríens,
2 2 d,xfábiendas.Hec enim adio dolum,vellatam culpai exigir. d.l
S-hacadtio.6t(i mercedem receperir,veibi habet,Sincta quod m
satori deber
foluide cótab
vtrag;partevi.
Bar. in:l.fi po
td
para,o lo quevende.E qualquier Gelto
hade fazerfinon midébien, e lealmen
te, dando afabiendasa mas,o menos,
defu dercchoaalginade las partes fa-
2efalfedado, caquel que fe finticre en-
gañado, o perdidofo por la medida
puede demandar a aquel quefinca la
protodo quanto lleuo de mas de fu
derecho por culpa del medidor. E $1 el
qrelcibio cldaño non puede aucr la e-
174par. Segd
eral
delegauerit, q
dolo malo ali
juid dn ea re
cie vid.L.a(f
codem.
+ 3D Uferfalfedad.
Adde. mbr
sorú.fffimen 11 o
forfalamod.di mienda del porq lcacaydoen pobreza
xerit. - +
+0 Szapre. dde OCN otrarazon.Eltóce el medidor por
1 duobus.s. cuya culpa vino el yerro es tenudo de
lopechar de lo fuyo“. E aun dezimos
G demas defto le puedeponer penapo
réde“el judgador del lugarfegun fual-
ucdrio qual entédicre q cl merece, catá
docl yerro q fizo, cla cola en « fue fe-
oder dead: G fidos omesfea
vinicílen, e fe acordaflen de poner ea
ficldad dotro q fucíle contador entre
cllosalgía cuenta que ouicllen a fazer
de confuno,¿ (el cótadorffizielle: a Las
bicndas yerroen la cuenta que faria fal
fedad. Efiaquel que £cfallaffe perdido
foportal cuenta non pudiclle reccbir
emienda del otro deaquello que me-
nolcabare:dezimos que el contadores
temudo de gelo refazcr de lo fuyo por
di. te
5d A Delofiyoad
desd.s.Pó]
66 Mpenaporendes
Ande. l.y. tE de
E.
rationibus. ff.
quiius
epide.libr.12.
Ec aduerte, q
3Íl non dicun
ur proprid te
Nesjunde non
poll de Eal
dove telles fal-
fipuniri (ecú
um Ba .e lafalfedad quefizo.E aun dezimos de
ofuifti. de á a
ade sai, masdefto q le deue poner pena por e
3.l.hacedióta: Mo cljudgadorfegunfu aluedrio.
1.5. his illud. ñ s
C.defecundis muptijs.c.pe.Scibi Bal.8c Abb.de probalalo sis
fina.columng.ffdeverbo.obliga.
7 £ UE lcontador.Ádde.l.fina.EEfi menf.fal.mod.dixe«STo,.de Plat.io.Lre
C.dedifeufTo.ib.10.Scvidnifla materia que Monem quam poll in
Lgitulou7apartiz.
Uilex. IX,
anSialiusáprincipe,cui. (oli pertiner monerefadio , monetam faciar
velconúlium,aucanxiliam preeflec,fammis exuritur: circanícindés
vero aliquam monetam, aut tingens cam vt bona aparcar, aut
alquimiamfaciensinducens hominesad credendum quod de natu-
racllenonpotelRegiscbiiopuniancarhoc ii
Ue emperadororey.Addea.cicuparia.Scqueribidixi, Sc Andr.de
1er.cic.que lintrega.(hperparte monetza
€Ealfemoneda.Ecdicicarfallamonera quindofitab co , quinon ha-
betpoteltatem,vt há colligitaciniflad Sen fit Joan.de Plarain.Jar.
C.demuril.ib..1é8m monetaadulterina dicicur duobus modis,vel
rationemateria; veltarioneforma-Rañionemateriz,quandoeltcon
taminata,Sgnon el pura, Scfimplex, ve deber elfesvtfi lt moneta
aureaySceff contaminata argento »vel fi ell argentea, Sell contami-
18
2h
Tn no. Pataareiveleriamitotalices el FalCain(ubftantia,fedin colore , Se
ES apparentiaappaterbonayco quod elfucata, vehadenat inl.quicun-
arado * quentimosiide Fals Kaioneforma guiaafica el forma szo
bi ditaa(uperiore habentepotentiam cudendi Sfaciendimonetam de
quafotma habesin pragmaricis.£0Linihi.gó.cum (equentibus.vnde
Jiceclicbona mareria,tamen quía infringicforiasa fuperiorisablque
28
ciuslicentia,dicicurmoneta adulterina,vetradir AngáóL.1.C.defalf.
mone.Sin omnibusiílis caibusdicctur falía moneta refpeótu poe-
nz falíi monetarij.vi.tamen que inferjusdicam:Xhabeneurinittal.
qualcerautempunianturquillommoneiam expenduncivi: per
arcoinel|.coracliafadefalad: Saliinud.Ja.Sevian vol. pragmados
mihi. 14.ver. a
ñ alijs io
Ley 13 Que penamerece el quefaze moneda Suol porque Ence
falfázo cercena la bueña, 1 Eoremado, CS Mb.8. Srl
Oued sotano cor.cum.l. 2. 7:86
neda es cola conqueiticr- Cdefalta, mo Slan.tit,
can,e biuen los omes en fte netvbiglo.in "lis. no
E oayi. UE 1000
P mundo. E porende non ha Pare Aimará ¡eses
opponit de.], Ádtir. Ca
1.cinídemtitn <cfalvmo
Ji. Scvidef ap- Mes E
probari hico- ta.
pinio Azo.ibi “id3.lilo
polita,ybi Sa- "tel. 4.
lie. dicit quod 5
fecundna ile 25
Jamopi.mul. de vete.
tac ciuitares fe Mummil
cerunt fimile PO» libatis
fatutum . ter
tjatamen opia
jo ¡bi polis
ta. [q proces
datín co qui
monetam Jm
eratoris fas
bricantnó ha=
bentes potes
ftatemvel quí
imperial fal
fac cffundune
ve habetur ¿ne
d.la.cólertes
metur: vt atte
Sator ibi Sal,
SBatr.cenerí
J.quicung;. fa
defalí; ví de
dntecól, q mo
netam non im
peñalen», fed
alículus Regis
poderio dela mandar fazer algunome
í nonemperador, oRey8 o aquellos
aquien ellos otorganpoder que lafagá
por fumádado,equalquiera otro que
fetrabajadela fazer fazc muy granfal-
fedadye grand atrcuimiento en querer
tomar cl poderio que los Emperado-
res, e los Reyes tomaron para fi fcñala-
damente.E porque detal falíedad co-
imocltaviene gran daño atodo el pue
blo.Mandamosque qualquier que f-
zicre falla moneda" de oro, o. de pla-
ta,odcotro metal qualquicr, que fea
quemadoipor cllo : de manera que
muera . E efta mefina pena man-
damos que ayan los que a fabiendas
dicffen: confejo, o ayuda a los, que fal-
faffenlamoneda quandola fazen,o 24
llos que a fabiendas lo encubren en lu
cafa,o en luheredamiento, Otrofi dezi
mosqueaquellos que cercenaren*los
dincrosqueel Rey máda correrpor fu
tierra, que deuen auer pena porende,
qual el rey entienda que merccé. Elfo
vel cinitatis, vÉ
miíimo deue fer guardado en los G tin — baronisfallam *
1 á fabricantanon
xeren! moneda q tenga mucho cobre eiadapaiía
porque pareciefle buena, o q fizieflen fed
in.d.La.Schácpoenáí ind.8:C.devere.oumposliai.n6
capitisnaturali fed iis.qu Sali dicittenendá cor-
divin.d.La.adde Lo.And.Scbicóiterferibécesin.c.quantos de jurcius +7, pose
tencergo medita particariubcgdf gs fbricaret fallam monetati co. oe
16 vlualéin ca patriayin qua fabrican puniatila pcenatyi. Alexás ¡2,5 da
1n8confi.iog.incipie llatutú loqueswol.ipunitená fabricator falo ye Y oo"
(e moneras acalid ono inedioitistonod vtinal.g«tót.7.1ib.$.orde re-
ga remaduene nó debentfundi antique moneresneque aftona-
Aalibizquamin domibispublicismonetariadhocafsiguads fab paz yx peas
sa mordsvehabcturin pragmaticis£o.mihia7. a
Le Gcercerarena Ma.l ponitpcenam arbitrio Regisrecidenti,feu tóden “avig
timónetambonam, ed quique refor ponle, fílicer Ea
quodliberihominesdenterbefijs ferui vltim fupplicio afhiciantar to!
Hodievéto,vthabeturin volu. pragma.fo. mibi.1g2."qui tale feceric Sino
puniridebetpoenamortisaScamibionis bonorum» a
1 dirinseren,Eandem inhoe poenam quod inradente,, (en teltindente 1,511.
«ponebar.delquieunque:Scvideinfracaparcciou.igdas. quid autem Oanena
inliquefacientebonosnummosiam feétosan puniatur*Darto in. Le
e cormelia Jade falls pertexsibiin verbo conflauerint. fecun!
viuimñtelleétum diciesquódíic quando faciun doloséve occultene
hummos. Scidemdicit Lo.dePla,in.1.6. Cidevere.nummil. po.li.11. «y
fubdensquod artífices bona fido liquefacientes non puniuntar, ve La
queadoficioscaulademurandimapios, velfaciendialígued vas 4 e
«deiuseregoj.vi.quodhaberurin.La.titue ib as.ordi. SS
gmaticisin capitalis monetariorain.verkidr. £o).1
Partida. E sii
Inno.re
cop-elll.
a.
Ta nona le:
xecopello di
Lg. tit
libr. 8.
ul VD cometes
conftarquidporeram alícer me defendere,Scpunior:quia non (cruzo
ui modumdetenñonis,fed vinditñaTumplisase conflat, quodnnon
poteráaliterenadere,quin cum vituperio percuterer,Gctunclicitéfo=
<i.nam fihoclicerpropterres defendendas,vt in diíta.l. prima. L
Co macisproptescompusnofsu , quod dignas inem,
$. finali. (de
mis. aut du
itarar , Se
tunc prelumi
tur, q alía via
potuit fieci de
fenfio interpa
xestlitamé ino
faltáseller ro»
bufifim”, Se
alter fenex,
tune prelami
tar propter in
zequalitacé vi:
rium, quod ali
Cacftóce fiaquelaquienacomete,ma-
taal otro que lo quiere defta guifa ma-
tar,»non cae porendeenpena alguna”.
Ca natural cofacs>,c muy guilada,que
todo omeayapoder deamparar fu per
fona de muerte queriédolo algúo ma-
tara cl,c nonhadce(perar“que clotro
lefiera primeramente,porque podria a
caccer, que porel primer golpeque le
elo difeade diclTe,podria morirel qfuclleacometi-
e. qá £vo- do,e depues nonfe podria amparar.
Iultgloabivne
de multa
cunftátizfunt q Ley.117.Poyqueraxpnes, e en que cafos non
ponderande ,
¿e cun ill dí
dls Bal. tran
fitAretido didto tra£%a.maleficiosin parte, ScdiGtus Titus fe defen-
dendo.colum.tertia.Scadde quod dicit Barto.in.lfuremtRad Iegem
Corel.deSicar.6c Alexan.confi.76.vifa inquifiione.avolumiciaffi
citergo,quód quisfitin periculo aficuius offen(iz perfonalis.ve tradic
até Álexan.in dicto confi.si declarar Bartainad. de
quisgerlforem. C-add. Corn.
mico vo lente me oceidere,
merefts pena de Damicida aquel que mata 4
52 UEnpenaalgana.Concordar cum
deSicar.quidaurem ezó agyrellusal
non volensaliter mortein vivare,apprehédas Tirium,quo vtelypeo
víus fi, Srille fic occifus eflámeo inimico ,an egotencar? videtus,
quód nonargamento.1.i quisfumo.fad legem.Aquil.8c lfciériamo
$.qui cum aliter.codemtitul '¿nult.$ecum autem.fdeincend,,
tui.naufasbinen imputatur vicinoliproximti domumdeltruít timo
Te.nciznisperueniatad fuam domum.3: favica. queadmodum, $. Leé
labio, fad.1.Aquil.S.L.qui fersandacumTdepraferipr.verb. in có
trarium tamen facic diétos$equi cum aliter.quía illum (olum,qui vien
infertferire conceditur,non alluminnocentes :Eferire incelligitur
jui tenuichominem,quen aliusinteremit,l. qua aétione. $.proinde,
dixdlegen Au eodemtitulo.l.item mella». alius.panierur er
:otalis tens talielypco,non pocnaordina du,fed arbitraria,fecidim
Bo: rem de Pala.rub.in capit.(:znificauit.deporniten.S remibios
nififorcé,fecúdia cum elfetferuusillius,quitaliclypeo vtitur per ea
quzhabenturin.L1$oliocautem.kcibiglo/T. ad Silla, fiper quo ra
'men deferuo relinquit cogitandum,cuitn in que Bone adde que tra
dic.B.Ambrofius.z.libr.de officijs.capi,4.vbi dicit quódnon videtur
quád virChrilliaous, Sciullas Ec fapiens aliena morte debear fibivi
tam quarcre.visibiper eum in quzllione quam in fimili ponit.
6h UnvaruralerfacsaAddeyevim.IEdciult.Sciure.Sc.c.jusnawurale.tadi
ftindione.
y € Uaven ha de efperar.Orvú haber á didtis Azosindl.1.C.vndevi.in fume
ma.colum.i.6cibieriam glo,8: Doéto.Bald.ctiam inl,.C.quandoli
ccatvnicuique fine judicefe vindica.victiam Aretinodtradto, Sc par
te.colum.kx.4.Snota,quod articulus debetcócludere, q perculsio
fulcfadadarade xa Bald in.d.Li col inalefni.Ccvade la
Ale 111,
44.Occidens,pervim apprehendentemvxorem,filiam,vel (ororem,cam
fa ftuprandiinillo inflantinon punitur, Idem fifuremnoéturnumin
domo repercurm,vel cun farto fogientem cum non porel capere,oc=
cidar,fi cum armisíe defendat:diurnúantem , quem fine penculo cas
sere poteftonon debetoccidere, Item non tenetar, fi mibtem ab acie
Apnea domino desifo cir anapocie capere,occidat, Idem
etiam de occidentefuarum domoram,pradiorum,melsiun ,vedar»
borum conbultorem nogturnum,iniplo aGu,feu dinrnum defendé-
do resfuas, quasciauferebac violenter rapror,ócidem li publicum las
tronem,(cu pradonem occidar, hbe dicita
1d GConalgunadellasporfierga. Concordarcumala. lem dius. £É.ad
.Corne.de Sica.quarlex larius circa pesonas loquitus quí ¡fla cú
e uprum per vin fuis inferentem.Ecadde.l.gatitunizlibr.3.ordi.
4. — rega.Benoracum dicit(por fuerga)nara i fhupraretfine violétia, non
Licerer patsi,velfracriillam occidere,fEcundúm Ang.Aretán (uo tía
parte(cheay ddulterato Hippolytuseti
Tijsin.d.$.Icem dinds.quando vero uprim ell viclenum, qui po=
tell divi raptuspatri,ratribus; Saffinibusco inaicta y adeo
quod exiam tutor polit octidete per via fluptátem pupillá.l,s,C.de
Tap.virgpan autemincurrar lententiá excdicationisex cancneníi q
fuadéte.q cles
vicum Suprás
tem percutiac
ta vr compels
Jatur accederé
adfedem apos
fiolicam pabe
folution<2vid.
£ta,maleficio,
otro ome.
Si) Allando vn óme a otro
| quetraua de fu fija, o de
fu hermana, o de fu mu-
) ger cón que cltuuicífe ca:
fado legund manda la fanta Eglelia, pa e dzadronde 0-3
ra yazer con alguna dellas por fuer- £be Concordi
dr La com. Lfa
cal, filo matare eftonce quando le fa-
Male que le fazia tal deshonrra como
elta,nó cac en pena ningúa. Otro tal de
zimosqueferiafialgun ome fallaffc al-
gúladron denochetenfu cala, elo qui-
Sicfle prender f para darlo ala fufticia
del lugar, fi cl ladron fe amparalle $
mota tó, q
fur nofturnus
copnolceretur
velurifilunaloceret,tuncnon polfetoccidi,cum poGicfubneniriipía
domino per viamiwis,agendo contraeum inridice, lecundúm Barc.
$ Angen.dl.farem.quod intelligit,Slimitaribi Hippolytusá Mar
filijs,quando dominas haberertelles, qui fecinn cognolceríe farc,
fecuscamen quando non adellentralestefles,cumrancvia iuris non
pofitdomino (uccurri,cum non habeacteftes ad conuincendá fur
finegarct.ego etiam infuperlimirarem,Kintellizereim, gúinon time
setur verimilicer de fugafuris : nam (1 veamos tiseatur, ib
prodelletcognofcere,neque habereteNes:3 hoc ex menteifi
d.l.farem.Scde mente Doét.bi E: idewn (itimeretar de afport
seifurate,G furctiam cognicus nonelfetfoluendo, Sita comproban
turexcialisAlberiin.d.l. farema
£ Gio quifieieprenderSiergo lawro,velfar pórcomprebendi nó pótim 3
puncoccidi.Sclilla debeclimicaricnm alijsfupraallegatis,vetunc.
nofturnuslatro polleroccidi,q nó pórcomprehendifine ocejfione.
fecundá Abb.n.c:.de homicidioin.».norabiwvbietiá per literái1li?
rexavult q Sel cellante cóprehelione periudicempitbonarehabe-
ri gp túc nó pofl+t occidictiá de jure cisili:quod bñínora ad ea que dí
xilupráin gl.proxima.adde crió ad pradiéta Anguin.la.C. qúliceae
vnicuique finciudi, fevindi, in prin. Azo.C.de.laaquilin fama.
colaibi fi tamen cumpotui appsehídere,maluiocidere,tencor. vt.
Fad.Laquibl-á Sondcl.5.5 Lex plage tabermaris.¿cadde.l-qo
titu 1;1ib.8,ordi.rega.Scadde.5.iniuris juflide.l.aquile
g Useamparaf
occidiyvchic.kin.
J.furem. diffinguétisinhocfarem no£turnumá diurno, 8 gl. in.d.l.
we.Ttem Si deiure cúi loquendo Jacobus de Arena, Petrus 8 Cy
tallegas.C.adel.Cor.deSicanSBar.in«d,|flará.f.co.repro
bant difiinEtionem farisnoGturni, E diurni,dicentes qy exidentitate
racionis, Sa quitatisdebemus diceresgp li cognitio Spotentia recupe
randi,poffca ell contrafurénoéturnú,tunc non liceareú oceidere, ná
fitelole defendar,(icut neqsin diurno JiceretiScidem fi diurnas elTes
5 icliceretoccidere ppterfolú periculúreri»kicar.eñ deSa
'quérefere Scvideífequi Salícer.in.d.Llivtallegas.dicirdiAñiforá
«deulareatex.originali,cui nó pótrideriin.d.l.itag;. artentaaduerla
ibipofitatencergo méciilá.l.partitará,per quávidei ide efTe di
cendúin fure no£turno, dd diurno.veldic,q hace. declarétin hoc di
fpoñi is cóis, 5 op lt aliqua differcuainterfuré noctarnú, $
ira videtiesr q faro uc alo [edeferdarpobicoccidn,
siúhocRererealimilect e epe noftisnóhaberent y ll caperepál
fentlineoccilioe,$ficpri! fugerercú furto:ideo nimirú fi hocpermit
tal per uicidpesicalúzeró dino veo y nonfaflic» elo
fe defendar,vepolsitoccidili pacclamariongpolTerfuccuri damno re
rú,8cell verifimile y de die multiaccurrentiita q polsie fur capi find
aliquopericulo,S: quando nóaccurrerent, 5 line periculorerú non
ollertran(iri, tune permitratur occiderefurem dinrnum telo fe de
fendentem,necapiatur, Se huicintelleótui applaadotad lex
».tabularum.keciamilta.l partitarum cúinferius dicic (Jo pudiefie
prenderlinal 10)8-videbisoinoinilta materia los. Fabroin
Sániuriza
In nena
ergo furnodlurnusnon fedefendattelo non potefl recop.el!.
dehomicidioreprobaturergoopinio glo.in.d. Ju. tit.:y2
L. lib.8.
|
|
|
|
p
|
Ta nona
xecop.clla
L.4.titua
Bbr. 8.
Fin. Y 11 Delos omeales. 29
conftarquddporeramaliter medefendere, Se punior:quia non feruas
vi modumndefenfionis,fed vinditáaTamplizaut conflat, quodnon
poteráaliter euadere,quin cum vituperio percuterer,8ttuncliciré fe
<i.nam fihoc Licetpropter res defendendas,vt in didta.. prima. le
to magispropter corpusnoltrum , quod dignias efl.Linfernormnis
5. finali. dede
'cenis, aut du
catar, Se
tunc prelumi
tur, alía vía
potuit fieri de
fenfio interpa
res: (itamé in+
(ez r0+
a, de
alter fenex,
tune preu
tur propter ín
zequalitaté vi
viu, quoda!
ternonporue=
rie fé defende
10 qd vo-
Iu'tglo.ibi
de multze cir
funt Zey.117.Porqueraxones, e en que cafos non
ida mercfce pena de homi el ata 4
ponderanda : —— meyefes pena de homicida aquel que m
lis Bal. tran-
fit Arctián didtotra%a.maleficiosin parte, Scdiétus Titius fe defen-
dendo.colum.tertia.Scadde quod dicicBartoin.Isurem.ffad legem
Corel.deSicar,$: Alexan.confi.76.vifa inquificione.nvolamisiafá
«itergo,quód quisfitin periculo alicuius offen£e perlonalis.vt tradic
laté Álexan.in diéto confi.$ declarar Bartsinud.l.3.Covnde vi.
5 2 Lenpenaalguns.Concordar cum.lis quiaggretlorem. C. adl.Corn»
deSicar.quidautem fe¿ó aggrellus ab inimico volente me occidere,
non volens aliter mortein vicate,apprehédam Ticiam,quo vtclypeo
víasfium, Still fic occiluseflá meo inimico ¿an egotencar?videtur,
quod nonargumento. If qnisfumo.fhad legem. A quil.8c.J.fciéri
$.qui cum aliter.codem titulo.Se.|penult.facum auten.fEdeincend,
ai.oauÉ.sbincn impuracur vicinoli proximi domum deítrit timo.
Teme ignis perueniatad fuamdomum. Si facie
lubro.FEad.1.A qui! S.1.qui ferrandarumalf. de]
srarium tamen facie didtosf-qui cum aliter.quia
infertfcrire conceditur,non aliuminnocentem :Sferire intel
qui tenuit hominem,quew aliusinteremir,L.qua actione. $+ proinde.
fEadlegem Aquil.£: codemtirulo.l.item mellasf.ialius.punierur er
ot ypco,non paenaordina lu,fedarbitraria,fecidim
ostorem de Pala.rub.in capit.fznificanit,deporniten.S: remibio.
nififoreé fecúdia cum efTee feruusillius,qui taliclypeo vtitur per ea
quachabenturin.La.$ohocautem.ScibiglolT.Fad Silla. fuer quo ra
men deferuorelinquitcogitandum,cuita in que fione addequg tra
dic.B.Ambrofiusq+libr.de ofticis.capi.4.vbi dicit quódnon videtur
qud virChriflianus , éciullas 8 fapiens aliena morte debear fibivi
tam quercre.vidibiper cumin quzllione quam jo fimiliponir.
6h Unaruralerfaes Added vtvim.EdcinltaSciurc.Se.chusnarurale.tadi
ftindione.
y € Union ba decfperar.Ortú haber diétis Azosine.1.C.vndevicin fuma
ma.columa+ibieriamglo,S: Doéto.Bald.criamind.:.C.quandoli
cat unicuique fine judicefe vindica,vieciam Arctindarradio.Separ
te.columa.£,4.Scnota,quód articalus deber cócludere, q perculsio
Fuirfadtadacsane sia vlaBald n.d .col gun adeftara Covad dle
Ulex. 111,
34.Occidens,pervim apprehendentermv xorem,filiam,vel (ororem,can
£a ftuprandiinillo inflanti non punitar. Idem fi faremnoétaraumin
domorepertum,vel cumfurto fogientem cum non potell capere,0cs
idarycumarmis(e defendar:diurnúautem, quem fine periculo ca-
re poteft;non deberoccidere.lrem non tenetar, imilitem ab acie
fugientem domino dereliéto cúmnon potuit capere,occidat. Idem
etiam de occidentefuarnm domoram,prediorum,melsium velar
bora conbafioraa nou migo acta Cada def
doresfias, quasciaufercbar violenterrapror,Écidem /i publicum la+
tronem,feu pradonem occidar. hbcdicita
1 d GConalguna dellasporfierga. Concordarcuml.1a. lem dius XÉ.ad
dez: Cotue.do Sica queres lacus ica pestonasloquias quí la á
dicieftuprum pes vin (uisinferentem.écadde.l, gatitu.
rega.Scnota cum dicít(por fuerga)1nama ( upraretfineviolétia, non
licererpatei,velfiarriilluna occidere,(ecundám Ang. Arecán fio tra
Cacftóce fiaquelaquienacomete,ma-
taal otro que lo quiere defta guifa ma-
tar,non cae porendeenpena alguna”.
Ca natural cofacs,c muy guifada,que
todo omeayapoder deamparar fuper
fona de muerte queriédolo algúo ma-
tara el,c nonha deelperar“queclotro
lefiera primeramente,porque podría
caccer, que porel primer golpeque le
dicífe,podria morirel q fuelleacometi-
do,c depues nonfe podriaamparar.
¿ta,maleficio.inparte(che ay ddulteratoHippolytusettam 4 Marú
leia dá end s.quando vero Qupram elt violenta, quí po=
saptuspatri,fratcibus, afinibuscompetit vin udeo.
quod etiam tutor pobitoctidete per vim (tup. di
«an autemincurrar fententiá eXcóicacionisex cancnes!
fuadére,q clea
ricom Suprás
tem percurlar
otro ome ira ve compel:
EE=35) Allando vn ome 4 otro Jatur accedere
2) quetraua de fu Bija, o de ¡ídem anos
e fu hermana, o de fu mu- fotmione3vid:
¿SAC 28) ger cón que cituniele ca: ES di
OS .de fen, exc
fado legund manda la fanta Eglelia, pa e dzedronde 1o- 2
ra yazer con alguna dellas pot fuer- che pora
caí, filo matare cftonce quando lefa- dy Comiesi
Male que le fazia tal deshonrra como carlitega.o.
efta,nó cacen pena ningú. Otrotal de
zimosqueferiafialgun ome fallaffe al-
gúladron denocheten fu cala, elo qui-
Sicflie prender f para darlo ala fulticia
del lugar, £1 cl ladron fe amparalle $
ya
Esr. de
at pl
far noélurnus
copnolecrerr
veluci luna luceret,unenonpolfetoccidi,cum politfubneniñiipfi
domino per viam iuris,agendo contraeum iwvidice, lecundim Bare.
$: Angin.d.l.farem.quod intelligit $ limitacibi Hippolytus á Mar
áilijs,quando dominus haberectelles, qui fecum coznolcérdt Furer,
fecustamen quandonon adellenctalestefles,cun rancyia iuris non.
pofsit domino (accurri,cum non habeatteltes ad conuincendú tur?
finegaret.ego ctiam infuperlimitarem,intelligereiy
retur verilimilicer de fugafuris ; nam (i verifimiiter imearur, lil
prodelletcognofcere,neque haberereftes:Shoc ex mentciflivs.l. e
d.l.farem.S de mente Doétibi Eridewn itimeretar de alportaticne
reifurata,lifuretiam cognitas nonelletfoluendo,£ciita comproban
turex diclis Alberivin.d.]. furera
£ Go quifefe prenderaSiergo latro,velfarpórcomprekendinó pótim 3
puncoccidi.Slifla debe: limicari cum alijsfupraallegatis, vetune.f.
poéturnus latro polleroccidi, qinópór comprelendiline ocejfione.
fecundú Abb.jn.c.2.de homicidio in.>.norabiwvbietiá per literáilli?
tex.vult q Scfi ceflante cóprehélione periudicem,pñtbonarehabe-
sis túc nó pole occidi etiá de iure ciaili:quod bñnora ad ea que di
siluprdín gl proxima des dí adpradiéta Angoin.las. Coq liccac
vnicuique fincindi, fevindi, in prin.% Azo.C.de.l-aquilin fumma.
coliibi Anses paculena hédereymaluí occidere,tencor. vt.
fad.Laquil.4.$8co.5.8,Lfiex plogjjs.5.tabernarins.Scadded.qo
titu 5.lib.8,ordisrega.Sadde,5.inimia ju flicde.l.aquilo
occidiyvthic,Gin.
Lfurem. diflinguatisinhocfurem no£turnam diurno, $ gl. n.d. 1ib.8,
ltaqueleem BL delatecó loquendo lacobns de Atera, Petras 8: Cy
ivtallegas.C.adel.Cor.deSica.S: Bar.in.d,lfiró.F.co.repio
fin £tionem furisnoéturni, E diurni,dicentes q exidentitate
racionis,Scequitacisdebemus diceresgp licognitio Spotenia recupe
randi,poftea ell contra furónodturnó, tunc non icear eñoceidere, ná
fitelole defendar,ficutneg;ín diurno JiceretiScidem fi diurnas elTet
ignotus, táclicerer occidese ppterfclí periculúrerúnkicar.eñ deSa
Y.quérefere Sevidetfequi Salicecin.d.Lfi veallegas.dicicdiAñiforá
-deularcátex.originali,cui nó pótriideri inad.l.itaq;. attenta aduerfa
tinayibipofitatene ergo médiillá.l parritacú, por quávidci ¿dé efe di
cendúin fure no£turno,Gd diurno,vel dic, hecd.declarétin hoc di
fpolitionem'uris cóis, Se q Gir aliqua differéiainterforénociarnú, $
¡urmú,videlice q fur noéturnas lirelo ledefendarpolicaccidiquía
vil hoc fieretverilimilec(t p tpenodtisnó haberens ¡llú capere pol
fentfineoccilióe,Sficpri" fugerercúfurto:ideo nimitú i hhocpermit
taf pptercuitádi periculú rerú,í diurno vero y nonfafliciar, q telo'
essere ocdalr pactaioeene pala focas pora
rú,8cellverifimile y de die multi accurrens,ita gp pofsic Fur capi fiac
aliquo periculo,S: quando nóaccurrerent ¿Sc line pericalorerú non.
polls trafic, uncpermisatar occidereforem
In nena
8 UseamparaJesSiergo fur noflurnusnon fedefendattelo non pote recop.cl!.
dehomicidioreprobaturergoopinio glo.in.d. J.4. tit
ne ind.
vin,vid,
. Setena partida.
uod finallifune
dubiodicic,q
abío e
bso, demas
con armasa.Ca eftonce filo matarenon
cacporelllo enpena, efi lo fallafle y de
diab, clo pudicffe prender fin algund
peligro, non lo deue matar en alguna
manera. Otrofi_dezimos que qual-
S.primo. Scad
hoc valet cla.
amor , vrtelles
O
Al licer non quier cauallero que defamparare*a fu
patear [eñor dentro encl campo, o cnhuclte,
pando t ñ a
eeiqulada o [e fuclfe a Los enemigos d fi algund
mando occidi
tar, Srita te
fles tarde vé
nicnt tellifica
bancar de lo»
ome lo quificileprender en la carrera
para lleuarlo a lu Señor, oa la corte
del Rey, fi cl cauallero fe amparaffe, e
a po non fe dexalle prender, clo matalen,
epert? fuerie, NON c1e porende co pena cl que por
ex quo prelu tal razon lo matarc. Otrotaldezimos
mita contra ;
mort ; Se Que feria fi algund ome mataffe a o-
ibi noza= tro que le quemalíe , o deftruyelle de
otra guia de noche e fas colas , ofus
campos,o fus micíles,o fus arboles, o
de día amparando fus colas £ que le
tomauaporfuerca, o fi matalle al que
facífe ladron conofcido $, o al roba-
dor que tuuicfle caminos * publica-
mentci¿Cacl que matafe aqualquier
dellosnon cacrizen pena ninguna. O-
trolidezimos que hi lgund ome que
fuelíe loco,o defmemoriadoX, o mo
go que non fuefle de edad de diez años
emediol matalíca otro, que non cae
alijsiusta ifá
mareciam, Ad
uerte Camen,
quod pro exe
mus, neqydiue
mus, veellea
ds motabllis.
jodali es plas
aberaa
ad Je-
*infeuire, quando el
quod relinga
esesfirparma,vel magna luipecta quafitacel
pone famnin feto codicis£
fadauitin udio.fuper.C,vel fifurecs idiote.vide
diioncperlo
Yi quicontinuci
ibiperent.
5 a Uconarmes.Nota hoc verbum con
itaque.X.lfuren.faperius allega
6 b UDedia.Vide que disifopra a glo...
ye UBejamparare Concordatcuml :.quando licearvnicuique fine
judfevindica.
8d dofefuefe alosenemigos.Concordatcum.l.3.S.transfugas. Med legem
Coruel.deSica.8.lasisquiT.dere milita. 8 declarancor hic illa. lL.
quidaurem fitransfuga fic deprehenfusin viaan puniatur acfi perfer
¿humellerfagiriunvvideperglolam,ScA Ibericum in dido. $. tran £
caidquod dicebarglo(Tin di.
fugas.S: per Baldum in lege, (quis non dicamrapere.in fine,colum
a lecan ia. keprlnc CdecpilcopiedccleionbidejntelleEta dif
Setransfugas. ñ
9 € Unenache, Colligicur hic differentia inter noéwrnum depopulato
1, Scuregu nogturnura ; namfur nofturnas ita demum
l armisfe defendat , venon polsit comprchendi 20-
dusnusvero depopulatoragrorumindiftin Aeporeltoccidi, 8h
pehendipofsit ne occifione,Scidem probatutinlegeprima, C.quá
dolicear nic ¡udi levindica.fecúdum viimam expofitio
lice.Xcapprobatur hic.Ange. tamen
glo (E fecundum quam nulla in.hoc
interiloseffurdifFerentia, Sintellige proutSali.ibivule, quod liccar
occidere,dum tamen iniplo aétu azarcbionistiar:forté tamen poiler
wodifta,hintelligatur quandoaliter non potuir capi, duciad
indicem,vttunclicitdoccidarur noéturuus depopalaror agrosui, E
fic,quódidemitinifto, quodin fure noéturno domi repertosk pro
hoc facit ver
Duro ic poli
tam (otro tal
dezismos inn
¿lis verficulis
pracedécibus.
videtor hoc
veria quí”,
Equodí pra-
ética recipere
tur,Scnon ob
Nabir ¿mo ju.
wabit dicta le
cundaexpofis
tioglo.in.dal.
1.quanon (o.
low dacur des
fenfio ver
82 priuilegió,
vt noéturnus
depopulator
capiatur, 8 li
porendcen penaninguna,porque non
fabc,nin entiendcel yerro que faze.
4 Le).1117.Como aquel que mata a otro por 00ca=
fonnon merece auer pena porendi.
Eflauentura muy grande
acacce a las vegadas a o-
mes y ha, que matan a 0-
tros por occalion, non lo
queriédo fazcr.Efto podria acacfccrco
mofi omecorricíle cauallo ¿lugarque
fueffcacoftumbrado"paracorrellos, e
atrauelalle poraquella calle,o carrera, — <apistur]
reliflarlicitdoc
algundomc,ctopallecl canallo encl,e dar Ea
lo matafle, o li cortafle algun ome ar- cirsini
boles,o labrafle al gunacafa, e diziendo
alos quepalfaffen"poraquel lugarque £
fe guardallen de manera quelo pudicl
fen oyr,cayelfe el arbol, o alguna te-
ja, o piedra,o madera,o otra cofa qual-
quierepor ocafion mataflcalgunome.
Ca en qualquier deftas manera
EN
O
quil.
6 Amparando 10
fuscojas.Con=
Bivinpleneper
glofíá, Se
«uan, $ alíos
Dotlores.
gúzo
obre-
encon
dichas,ocn otras femejantes deftas que
matalle yn omeaotro porocalion, nó
do, Concordit
cual, fecun-
loqucriendo fuzernon cac porendeen
penaninguna. Pero elque mataflca o-
tro enalguna deftas maneras fobredi-
ge prouc ibi
percipif, quan
donon fepermittat capi,fed refiflacSc quis dicatur latro famolos. vie
depcrBarcin.L.capitalium.s.£amolosE.de pocnis.Écidem el? di
pxblicuslatro,q famofas,fecundim Andr.celfer.in, $. public fatro
nes.depacecenen,6vi.l,3.ticu,14.infra cadem partita,
UR obador querunieffe caminos In. del.s.vadeiftafumpra el dicititine- 12
ra freguuentara oblederit,ex que Ange.ibi dicit,quódille appellaur
sobator(lraétar qui derobatin (hrata frequentata,qui tanquam grafía
tordebetfurca fulpendi.l.capitaliuna,y.ytaffatores.ff.de poenis, qui
aurea apgreditun érrobarin fraétanon confueta,fedín aliavianon
punicurtanquám fuadtarobaror.
1 Qrublicamente.Ideft confuencruntaggredi,velftequenter,vtexponit 33
glo.io.d.l.capiralinm,$.fmofos.
k UiLocodefmensoriado.Concord.cum.linfans.C.ad.l.Corn,de Sica. 8 14.
Clemenat.dehomicidio.££vidin.c.aliquosst5.quee Sc quid in firiolo
perdilucidainteraallazvi,per Angel. Areti.intraftamaleíi. in pate,
Icienterdolofe.col.3.Scvi.que dixiin.l9.cirusrifla partita,
1 €dediezañosy medio, Videin.d.l.infans. se vi. Íupra ca.par 15
ti. queibidixi. lex.
am Calualiter line animo occidendi occidens nontenctur: debettamen
jurare non voluntate, (ed cafu occidille, Si probare, quod inter occi
fum cum nonerantinimicitiz comhominibus probis, Scfiiurare
nolit:e(l contracum prelumprio,érarbitrarid punicturahad.
m di Acofiumbrado.Adde.ljtemfioblterrix.$.fina.fTad legem aqui.8 x
$.iniuriaio(li.co.S:.Litemamellatin principio. £c.Lfi ex plagijsaSafio
Keo.8c..6.tituiscinfracad.pardi. 7
n UDixjendo alósque pafefinAddelh purator.E.ad.L.Aqui.Ainftiw. >
coSuitem(i putaroraSiol.4.tit.8 paris fequenti,8c.l, Ocio
fracadspartitast.cadileGusfibius.8.c.eslicoris.lo, a. Bcc. fignificalli.
elprimero.Suciloannes.$,c.fina.de homici.
h
za
púa
4D Dee pr
laboreo
adde.lua
y ib. Saorcio.
Tea
eel
Ercuimproces
darexprefum
pti:netbmpe-
are debe fén
tentiam juxta
diétum lino.
3n.coquiaverio
Simile. de pre
famp, Bal. in
Lámadtin.C.
deproba.
domar
as pro
peviam publi
¿AU ri
acboris
nens non
clamat,vttráf
feuntesca
velin loco in
slo, aut
in calle equá
currens:nófa
cist homines
lirvelíi e
tus dormi
€
d pere
dugu de ta
uctudi-
quennium eb
culpar in in
fulam relegar
tur, hoc dicit.
xd QT Egrangrar
de. Concord.
jurariNora
eso.dehomic
araNota hocad e:
Dotto.dicont,quod(isqui recithonicidium cafiale ¿ná
ficafti. el
c.BcaddeglohiS Dostoincapir.
habenturindid.cf, vbi
non
bifojurainento,Scfinon dercompurgarores, $
ificafti
chas deuc furara que la muerte acacf-
cioporocafion, o por defauentura ¿ e
non vinoporía grado. E demas defto
deve prouarbcon omes buenos non
auia encrhiftad cótraaquel que alsi ma
to por ocafion. E fi por auentura non
lo pudiere pronar, e non lo quificre fu=
raralsi.como es fobre dicho, fofpecha
podria fer contra el que lo 6ziera mali-
ciolamente.E porende el judgador del
logar ledeue dar pena fegund fu aluc-
drio",qual entendicre que merefce,
Le) V,Como aquel que sata a otro por ocafíon
que mafce por enlpa del mifino merefos poren=
depenas
aa Caliones acaclcenalas vega-
48 Y las de que nalcen muertes
4 de omes de que fon cn cul.
pa emercfcen pena por en
de aquellos porquien viench , porque
nonpuficron y tan gran guarda deo.
modeuieran , o fizicron colas en inte
porque vinicrala ocafion. E cfto feria
como fi algun ome cortafle arboles",
olabraffzenalgun lugarcafa, o torre q
eftuicTefobrelacarrera,o calle publi-
pordopaíían losomes ,e non aper-
Te £a los que palfafíen poren-
de,en tiempo, nin cn fuanera que fe
pudicffen guardar, e aye cl arbol,
alguna coía deaquella lauorque fazia,
emataflcalguno. O fi alguno corriclle
cauallo en lugar quenon fucfle acoftú-
cum.l.4.5.primo.fhad.L core.deficaras: vi.ibiconcord.in glo.
2 € Gcortajcarbeles.Addes.
.corne.(Feodemo
3 £ Gnanaperibiefe. AddeBald. pertex.ibiin. Lfiputator:fad.Laqui.
vbinotatillum tex.córra currentesequos,nam debent dicere Se clas
amare, (ecundumeum(guarda,guarda)Sdeberfiericlamacio tempo=
re congruo,feraenim mon
n.de homid.Kin.
videin.c.!
nonprodefTee veio.d.Líputator. Se
exliterislo,uco.titperlcanade Ana,
referente dita Domi.in.c.li duo,5o.dillin.k vi.inftaritas.L..
4 y Gempella jes alguno. Adde.lin.l.corneliadf.adlegemcoresdelicara
5 Í GComocnmanesa de juego
dituncnonteneretur,vein.1.fiex plagis. final
glo.SBal.qui dicithoc ment renendum,namin lado, licetalium vi
amen elletin vero ludo, $ de natura lu»
fad.l.aquil. 8cibi
anotatain.lin executione.finaHf.deverbor, 0
¡Teiftam queftionem defaétoin duobus prelian
'bivnus fregitaltericrus.
61 UaopapercibieJedella.Octum habera didris Guiliel, de Cu. S: Ray «
in.L.diuus.f.de of. pred. £ Bartosin.).pensffad.I, Pompe.de Parri,
¿caglofi'n.lfiferans feruam.sel fornacarius¿a parte vel igne
E
ad.laqui.SiperPer,de Anchasin clemenstade homici, $ Florián.L.
ferausferuun
£i(olus dormiatfacere cameram (erat
¿efacicadalái putacoraiad.laquil.£c. lego.
fi fornacarios.fTad.l.aquí. Jrem deber iftevalis eciá
la eraperires
fidefica, Keraditetiam
>
Titul. VII. De losomezillos.
Alexindeprimasf.adipilcimurdE de acqui.polfeiaprine
tema exehlcrur li quis oecidardormientem, qui offendebar eur
perBalinrepetitione.l
tutaliinreinípedto,pote!
Baraia.luvcvin ii
brado paracorrerle, e nonapercibie/Tef
los omes que fe guardaflen , e topalle
en algun ome, e lo matafle ¿o lo fi-
rice .O empellafle aalguno $, como
en manera de juega, e acacfciefle que
deaquella ferida, o empuxada muricf-
fe.O acaclcielle quealgun ome ouicile
ciendum.$.de
linguúr. ff. de
penis, é« San
¿tus Tho.fecú
dafecanda.q+
E : '0.articu.vlta
acoftumbrado defelcuantardurmien- 4 o adi
do,ctomar cuchillo , o armas para fe- — quendam Py-
rir,c fabiendo fucoftumbremala, non Pegosicumle
gem Qacuille,
quod ebrij Ñ
peuteréc plus
panirent,qué
fobrij_ allegar
PhilcCophum.
fecundo po-
hiicoram , 6
dicicBal. in.
1.inrepeticio-
ne.colum. pes
C.vnde vi.
tune cf leuiá
dapeenarado
ne cbrictatis,
quando fittño
ra,quódindu»
xerit mentis
exilium:écvi,
in illa mates
apercibicffe dellata aquellosque dur-
micflené vn lugard le guardaflen,c ma
taffcalgúo dellos.O fialgúo fecmbria-
gaffeidemanera q matafle a otro por
la beodez. Ca por tales ocafiones co-
mocftas, e por otras [emejantes dell.
que auinieffen por culpa deaquellos q
las fizieflen, deuen fer defterrados por
ello,losquelas fazen enalguna y apor
cinco años! , porque fueron en culpa:
non poniédo anteque acacícieflen aq-
la guarda que deuieran poner.
Ley Y 1. Como los fificos , elos gurujanos que fe*
meten por fabidoreselo nbfon,eri/cen acen
ja,de ebrio d
pena fimmuriere alguno por culpa dellos, Dofuente per
y Etenfealgunosomespor Angelin. fi
non contitije
C. diniur. Ab
bawn.c. ficute
detelli. 8 per
Barto!
[y] masfabidoresde log non
4 labennin fon,en fifica,cen
curugia. Eacacícca las ve
gadasqueporquenon fontan fabido- delíquús
ca gel.Arciitra
res"como fazen lademucltra, mueren E oacadas
dn parte Kien
ter.6 dolosé,
8cviinac.fane
cumfeq.15-qu
Eco Eoidad
data operaay.col.C.quí accufnó pol 8cin.d.trafta.malefi.p Arco
parteincidiario.colo,Scibi y elllata culpa p ebrictaré delinquercs
1 dporcincoaños. Adde.d.1. 4.51. eodema 8
lex La
aoSimediciautchirargid impericia moriturinfirmus, relegaturimpes
vité agens ad quinquenniumin inlulam propterculpams8i mor
tunscrar feruus(oJuer domino a/limationé:idó de dante alicui mulie
siad cócipiedú medicini quamortna cil vero dolof: fecerit: yrmo
erefpocnáhomicidz patief.lrem apothrecari?inciuumedici dans
fcamoneam,velaliam potionem ex qua mors alicui (equatur pcena
homiciderenetur.hocdicit.
11 Q7enfabidores. Er qualiseradicionisdebear elfe medicus,eradir Hi
pocratesinprologo pronoflicorun: dicens, q verceruditas ita pru=
dentum reguliscitin(tru£tus,quódin fingulis egricadinibus prete-
rita,prelentia,Scfirura cognolcir,refer loan. Andropolt Tancre. In
nocen«8cHollien.in.c.ad aures.de etate 8: qual.
n Crifco.Notaiftawel.laruentem qua pcenapuniatur medicus,culus y,
imperitia mortuus ell Jnfirmus, deinrecommuri laco.de Arena. Be
Marti.flla.prouerefert Albcin.Lillicitas.5.ficuti. fede oític. prafid.
dicunt,quód deberpuniriextraordinem: ipiciendó.
Sudelinquunt.fEdepcenis. quod 8approbar videtor in lege mona.
titulo.15.cadewm parti.(edf dolofacerer,tunctencrctar. 1. cornel, de
algunos enfermos , o Magados por
culpa dellos. E dezimos porende
quefialgund filico * diefle tan fuerte
£
Setena partida.
ficas. fuficicramen q medicusiudicerfecundum regulas artis , licce
poftca fequacurcontrarius enentas,(ccundilen Bald.inad.$.fieuti. $e
vi.perinno. 8: Doétoin.c.ruanos.de homicid,8: fi dérmedicinascó
trariasinfirmitaci,puniri debentvt homicida, fecundúm Alexan. in
<.adíitso-diflint.pertex.in.l. medicos, ¡Edo varijs Se extra or
gní. addesl..
E .p6- de — rncfezina,o ag lla Gnódcuea algú ome
32 Ucurnjanc.Ad O e pa fifemu
de.l.quaaftio — ricffecl enfermo, o fi algun curujano?
ne$.pcul.ch E s y
1.(equéci. had. fendief[calgunllagado, oloaferrafle cn
cil. Soy: lacabega,ole quemaffeneruios, o huel>
fos de maneraque murieffe porende, o
materia y la»
nocca.k Do fialgunomc, o muger diefle yeruas, o
fto.incaputa — melezinaaotra muger porquefe cm-
dehomi. preñallod,c muricffeporc!lo, que cada
E a e vyno delosquetal yerro fazen deue fer
ia defterrado en alguna y lla por cinco a-
fad.l.cor.de — ños",porque fucen gran culpatrabajan
Ed a dofe de loquenon fabiatan cieramen
darercáobor- tecomoera menelter, e de como fazia
sionis.vide in rueftra,e de masdeuc le fer defédidoS
16 quís alí. o
$. quiaborio quenon fe trabaje defte mencfter. Edi
mis. fEde poe porauenturacl que murielfe por culpa
se dpercines añes.. Jelfifico,o del gurufano fuefleficruo €,
Vide in dit. deuelopechara fufeñor fegú aluedrio
1 n:4:5 domos buenos. Pero fialguno delos
6d a befendido, — fificos,o delos curufanosalabiendas” e
a S maliciofamente fiziellen alguno de los
aa ia yerros fobredichosdeuenmorir poren
princip» de. Otrolidezimos de les boticario
E que dana losomesacomeroa bcucre-
fcamonea, ootra melezina fuerte , fin
mandado delos fificos,fialguno beuié
dola fe murielleporcllo , deucaucrelq
la diefTe pena deomicida.
reproba
sine, Sc ho-
(Cue p
d.lqua aétio- q Ley V11.Comoel fifico, o el efpeciero que mue=
procul —— firao vendeyernsssfabiendaspara metar o+
aquil. ae
» me deme auer pena de omicida.
Mareierea.Sol.3.5uad.Lcor.defica,S:
Adel yusealio fenatu(confulro dla
Gl He
21: Vendensaliherbas vel aliavenenola ad ocridendú hominem, vel
"ad cognofccadum oftendens, ton doce: conficiendipacicrur
Sn acuaremente pocnasm ha ¿licernonfequaturclfectus , Sefi
os fequataroccilor bellijstradetur ushed z
Pendicre dde que habencor is. deconcordatcú
Saliolerarulconifulio.£had.l.Corne.de ficar.
Ouid fnon confter deralidolo,vendiderunt tamen ea
o gmiis:A ngehin.d Salio fenarufconíulto . vult, q $e
"ona.d.Corne.de licarquando venduntillis,de qui»
¿fieveriimile, quodilla fintin víum pelsimum cóuerflri:non ex-
Anocndere quando venderenturprobisvirisementibusvenenum
velnterl cianemures,vel ali animaliadampumdantia, vela DE OC
fo fecandam Hippoly ¡Marlin .aliofenatulconíil
De us Leredorerequiriveviimilem probationemdoli
e edojaltasviderurprendenseriamvilibus,Sincognids, nó
unir pocnamonis fed mivluscanquamo a alga ¿non vedo
Poleidn lego feco.mequevidecarAmgialiudolaife, UU
do de samplir Norahoes am czeneraicrloquata video.
probare opinionem Placen.de quapergloLins.alis.infti. de publ.
nd non iio hocaligua pecalicasincmine paricidi, ve
pd ad.1.Pompedepari.Scbanc opinio.teneteram lo,
sualia.Se Salicanclinacincaminala.C.demalefic.ko mathes *
la materia:
la 4
> Tfico,oclpecicro, o atro o
S)] mequalquier que vendie-
o | rePalabiendas! yeruas,o pó
SRC co:
comprecon intencion de matara otro
con ellas,e gelas moftrare aconocer, O
adeítemplar,o darporque mare a otro
conellas,tambienel comprador como
el vendedor, o el que las ¡oltro como
el que lasdicfle,deuen quer pena deomi
cida porende,maguer el quelas cópro
non puedacomplir Klo que cuydaua
porquefelenon guifo.Efi por auentu-
ra matarecon ellas, eftonccel matador,
deue morir deshonrradamente echan-
doloalosleones, 01 canes!,o a otras be
fias bravas que lo maten.
GLeyV 111. Como la muger preñadaque come, o
Beueyernasafabiendas para echar la criatura
deue auer pena de omicida.
' Vger preñada q beuiere yer-
| uas afabiendas, o otra cofa
! qualquier con quecchaffe de
dia criatura””,o fefivicflecon puños cn
el vientre,o con otracofa con intenció
de perder la criatura, efe perdiefle po-
rende :dezimos que ficra yabina "en cl
vientre, cftoncequandoella cito fiziere
que denc morirpor ello. Fuerasendefi
gelo fiziellenfazerpor fuerga0, afsi co-
mo fazélosjudios a fus moras, caclton
ceclquelofizofizerdeue aucr la pena.
quivol
s qui
recon felsionem elus,qui dedit venern
atusmortuas elb,cuw ¡lludimpobs.b
saalgunome,quelas1 €, os leo»
ni dl
i
ibi
er cum Ep
pe lyeú hn
LLe1C
Core
4
ficar
cap
1010: (ed ho»
die hecpara
elections ad
beltias nó elt
án via, pr
11IL.
3m Malier pra=
¿vans bibens,
ventrem pera
cutiés ex quo
fequatur abor
fus, li partus
jam erat
ficarus ocáde
tur, alias ad
quinquénium
ininfulam re-
Jegabicur: ide
demarito (ció
terwxorempercutigce veabortum faciat.Si aurem extraneus hocfte
cerit,pro viuilicaro mortem ,pro aio exiliuan quinquennale fallne
bir.hocdici
má
extraordiscrimivS.lpe.C.ad.|.Comesde Sicarij
n 47 « bina.Adde cap. Moyles,St.c.quod vero.
Jiterarú.deho:i
pecunia dara mulierfacitaborium, Sw
traordi.crimi.vbi glo.quod polt..
mafculo,in farmina veropolt.6
gelumibi Se Barco.
o Únor frergadladucipoteltadgónevtocciden:
rualicuiustyrám,gu
mus, AlberiBal,deS
famisfar.feci.dica.inverbo, quid lempre
que ecbafelacriatura.Concor.có.1f quisaliquid.
nis.fidepoenis.Sol.fi mulierem.tF.ad.l.Cor.de ficar.K Ldiuus. EE de
allegacurglodo.l.peil1
MódamaermáseDa
quiaborio
-quellidea.Sucficar >
icero.(Fadepoenis.quz.l.loquirur quando
gloinad.l dius. fa de exo
.diesdicitur partus y
:undúmnacurales,fecandim An
¡catusin
¿torumvidetarlimitandum Scintelligendun, S'quandoalias faciós
¡ufTu, (eu merutali , non poterat euadere manustyráni ibi mortem.
comuninantisfinon occideret.S fignanter declarar Salyce:in.d. la li
mita cciamiltud dituminiudice occidentealiquem per fententiam
iniquam ad iuflim cy sanni feu cias meta
juiaifle non exculábicur
6.3 princpio quando acceptanit oficium (ciuifer hoc enenire pof-
fe: quiatali caíu eltin culpa acceptando officium,itajcener Baldus.
KSalicc.inal
ina.C.depoenaiudiaqui malciudi.argol.quibona.fide
illo.d.de damnoinfet Sal. habitatores.5.1in.X.l.ex códudto.$.1. ft.
.
loca.ktema
Adte.Co
de cs
fer.8i. O
de emen.
ropin.Sc
Co depa:
tela . po=
selto
-4a CDeferrada. Added
Titulo. VH.Delos omezillos.
loca. tren limitat Abb,in cadaciis.de his q vi metafuecá fune ¡lud
dictum nó procederer de iure canonico $e diuino :quia potius deber
quis omnia sala pari quam malo confehtire.cáta peje. 3.).iiti qui
«ie:n.f£.quod metas caufa. Scquiapro nullo meta debet quis peccas
tum mortaleincurrere venotabi.dicitrex indie facris. de licer Abe.
inadal.colú.
«relpódeat, A
od Don vi. Efipor auentura non fuelle aun biua,
desur ¡flo ca-— eftonce non ledcuen dar muerte por
a ello. Mas deuc[erdefterradaren alguna
no propter fe yslaporcinco años. Ella mifima pena
Abbwbis.£i dezimos quedcueauer clome que fic-
dat contrariú biendo fevcdolall
videibi p ea. Tea fumugerda fabiendas feyédo clla
e Hr preñada de manera que fe perdieflclo
salis mese. quetenia enel vientre porlaferida. Mas
cer excufarer fotroomecitraño lo fizielTe deucaner
on pena homicida fiera biuad la criatu-
cidijnótamé y , E
ab alía porna Taquádo movio porculpa del, e finon
firamortera — eraaunbiua deuc fer defterrado en al-
da , E
prinis> gunay/laporcinco años.
Xin.d.ce
dacris.vbi me- ;
ssmonexto. VZez.1X. Que pena merefce aquel que caftiga fu
torelcuar, fed Fijo o fudifcipulo cruelmente.
o as 5 Aftigar * deue el padre a
A lacius fu fijo mefuradamente, e
8 f3jelleñor añu ficruo , oa fu
nduferuos [Hgo melibre,e cl macítro a fu
cad] lulade — difci ; a
A
illow tex. 9 » o er
occidens ali- cfto quelosficren mal con piedra, o có
A palo,ocon otracofadura, defendemos
berecur á pos Guelo non fagan afsi.Ca los que'con-
na mnorscen Ira clto fizicren, emurielle alguno por
Ral aa aquellas feridas, maguer nonlo fizicile
A conintencion delo matar,deue cl ma-
tadorferdefterrado fpor cinco años en
polferdici q ipotésminat* ell morte nó interficién,vPverifimiliter
Iperabacur,quodinferrermortem fi non pareret, quod excuferurtos
talitervevult Bal.polt Pe.in.caS.iniuria.colum.fi«ver, fed pone quis
dampotens.depaceiurafirman.(i vero morsnon verilimiliter fpera
baturcancpuniatur midoripocna li paralemandaro tyxanni.
5.fde extraordiscrimi, 8. d.l. li mulicr6,
fitainen data pecuniafecerit,ve(ecundi hieredes fuccedant , punitue
pocna mortis.vein dicta.l.Cicero.ff.de poenis.Selipartus non elletvi
wificatos.
5 b € sju mager.Quia nó dolo fed caufa difciplina viderur percufsifTe,
va denon panieturposna mortis, licer pareus eMe viuificatus facie
1.4.Sa1.££ad.l.Corne.de Sica.fecus fidolofepercuterer volensoccide
reparcumiam viuificacó,nameunc ¿ttenetur.l.Cor.de Sica. deriam
Pom.deparria.L.ad.l.Pom.de parri.potell nanque vir vxorem mo
deratécalligare.vetradi glocin.c.nullus.x7.quet.4.1o.And.inaddi.
adSpecula.titundeiaiur.5.primo«in pún.ScAlexan.confias.vOl.4e
i maritoypnólicerextraneo. Se faciegdnotaclo.And.in. co
rarum.dehhomiciademarito lndenteludoinnoxiogracili, $e
agilicum vxore,ex quo enenicabortus, y non imputatur marito , in
putareturtamenextranco.
6 € Urenadebonicida,Intellige quando fcienter voluitocciderepartam
viuilicatumaliasfi hocnon cogitabar, Sc euenit vleracogitarim.vid.
per AngsSSaliin.l.quoniam multa ficinora.Caad.l.Julá.de vi pub.
8cinadul,pe.C.gd.].Cor.de Sica.
y d Esierabisa.Quidl dubiteturodicendnm, quódtane non prnitetur
poenamoris Iedvelut(iconftarerpartura nen viuificarú, licer quo
ad.l.promotióis.reputaretirregularis.vt in.co ignificali. SúbiAbbo
dehomiScinad.c.ficur.perloan.And. Abba
lex, 1Xy
¿0Patri filium, domino feruim,vel A
permitciturcallizace moderar
bacato,lap'
gabiturquinqu
€ Ucufigar.Nctahicpertonas quibus licear caltá
Eus.e!
alguna yfla.E fi el que caftiga le fizo ala
biendas aquellas feridascó intenció de
lo marar3,dcuc auerpenade homicida.
Lrelpiciendi
$.furta dome-
flica.ffodepos
We). X.Como aquel quedaras aotro fabiés nisiucna. 6.4
do qua quiere ferir,o marar alguno con ellas iaa e.
dent auer pena de homicidas
Añudo eftandoalgundo- iros
me,o embriagado,ocnfer — Abb.io caca
mode srand enfermedad, “oningancol.
3 n sede
tio 239 o cftando fandio,o delme- pe.se
moriado,de mancráque quifiefle ma Hallusay. 90.
dame ice 4-cap.presby.
tarafimelino, o 10tro, e non toviciTe aus. dehos
arma, ninotra cola con es c
dd E =o guticne dom
cúplirfu voluntad,e der da caalgío mr
otro quele dieffe con quela complicl > liarescó. ue
fe,ficlotro le dicfTe armas halabiendas, a
ootracofacon que le matallea fimil- mace.vol.
mo,o 20tro,aquel quegelo da, deuca- ibiwvidapercú
> 4 quod gpporelt
uerpena por ello tambien como hi dl clero
melmolo matalle. famuli
llum pralen=
Ley XI-Quepenamerejie el tudgadorque de opaco via
alfa fenvencia em pleyro de juflicia. tresde marito
Ena de homicida mercíce “Ha Yxorem.
el fudgador que a fabien-
das da falla fentencia en
> pleyto que viene ante el
dejulticiajudgando a mucrte; a algu- bechabenspo
no,oadelterramiento*, o aperdimien tellacem core
rigendi, Seca
Mizandá li cie
caideftnegligenspeccar mortaliter.(ecundiinToan.Calde. 8: Cara
cinauFloren.in capicn.cum exiniunéto.de hereri.perid,quod habe=
turin cap.quipalam..3queflione,qu8cincap«Ephefi.g3adillinét. via
eriamibi loan.de Ana.colurmn.pénule
E Gorferrado.Faciol.4.$4.F.2d,1.Cor, de Sica puniturentin runcnon a
vedolofus ed veculpabilis.Ld E fi quecunque.Sulimagiler, f.ad
1.Aquil.Kibi notar Bal.
E Uconintencionde lo marar Ti dubio táuen quando percuic cumfera
ro,velaliasex genereinftramenti prefumiturdolus, Sanimus £ a-
trocitas maleficij.vtin ca.Ggnificalli.elfecando,in fine. de homicide
Balí.Lfed Echi.5.(i magilter ad l.A qui.loprima.$.fed ú claua.il. de
Sica.lu.C.deemend.leruos »
lex. xo
30Si quisiratoinfirmo,ebrio,ant furio(o,fe, aut alíum occidererelentí
porrigatarmacumn quibns hocéxciac,petinde panitur fecuea morte
ac fiipleporrigensoccidiller,
h G1edicfearmas Concordarcum. ¡Linterelte E ibinotatís pergl, Y
(ad legem Cornel.de Sicarijsaibi vide per Albericum de permi
tente homicidam acciperearma de domo (ua,vtocciderer,que
tural.Cor.de SicarBcibiper Angelum de prabéte domum,ve il
cqlloquia,éctragtacus homicidij.Scadde.l.quaatidcs.Celus
legem Aquil.
Qlex.alo
¿oTudex falfam fententiam ad mortem,velmembri metilationem, feu
perpetunm exiliumproferens: Sctellisin cali cauía Falfio depenens
patietarpocnamhomicidij.h.d.
Í Uludgando armuerre Concord.com.Lis.praterca.8l.l.Corne. f.eos
dcvielas.titarparo¿ ibi diéta.
k Ga deflerramiento.Et tonciudexpunitar Emili pona,vián diét.
Partida.vija
Actic.C. 39Álcen
dehisqui
par. vel
li. occidea
Sad tit.
dus tico
2.
3d
Setenapartida.
plenario iudlic
vale quod, $e
firellis depo=
Auirparte non
to de miembto nonlo merefciendocl.
cita punia- Effamefma penadeue aucr aquel q di-
tur defalloyga lr y
sa xercfalío teftimonio*ental pleyto.
e de [ ley. X 11. Que pena merefteel padre que mata
mios i Quep preparas
picpasle —— selfjopelfijoquemararea Jupadrezo algu
bad modelos otrospartentes.
fiadbiné. Tel padre > matare al fi-
lo*,o el fijoalpadre, o
el auuelo al nicto, o el
oral nieto al auuelo, oa lu vi
inclolive,ée Y fauuclo,oalguno dellos
es ac, Hoel hermano al hermano, o cltioa
ua? neporz fulobrino,oelfobrinoal tio,o cl mari-
sl doafuimuger,o lamugera fu marido,
ux conin
urfocer Oclfuegro,o la fitegra afu yerno, oafu
genera, vel — nuera, ocl yerno,o la nucraafu Ñegro,
nurú,velecon
tra: have 926 fucgra,ocl padraftro, o lamadra-
us privigoú, — flraa fuentenado, oclentenadoalpa-
écecomra, $ draftro,o ala madraltra,oclaforrado al
Iiberimpparro Y z E
núiniulte cc- G lo aforo. Qualquier dellose.gmatea
cidens armis, “otro atuerto cóarmas,OcÓ yeruas pa
AU veneno o Si DR
publicó flgel — Indinamáte,o encubierto , mádaró los
Iusaccoco- Emperadores,elos fabios antiguos 14
Yi cum cane, E ai
elte atalqfizo efta enemiga lea agota
do publicamáteante todos, cdefig lo
ad tienvnlaco decucro,e q encierren
cóluvi co pij Imetaen vn laco decuero, e q Crr
ciacur in ma- con el vncan,c vn gallos, e yna cule-
re,velilumen — bra,cynXimio,edelpues que fuere en
ropinquius: |
Moo de dan- Clfico con eltas quatro beltias, cofan la
te ad hoc sd bocade faco,c lancen los en la mar h,
contionli- Ocnelrio que fuere mas acerca de agl
cernó lic mor
tuusconfanguineus.ltem ad ocáidendum patrem venenum eivens.
licetad effcciuun peruenire nequeat perinde ac (ioccidifleteft punié
dus:defiliusaliushocíciens,nec parriceuelans,cumpollet ad quin-
quenniuanrelegarar.hoc dicic,
úadre.Lexittaloquitar de crimineparricidi) Se negar Tullins Solo
emapud Achenienfesferiphie de parsicidaram Gupplicijsnenótam
probibere quem admonexe viderecurtradit Lucas de Dénain.l. quo-
miamañgario,C.deconue.6Gdebi.lib.10.
<.Alfjo-Siugliclegicimas, vel (parins,quia.l.i fte loquíttur per no-
min natura Senon ciuilia,juxta notara per Barc.in.larurclas. (f. de
capitisdimi.Siper Dofto.inJ.quif quis. C.adel.lolumaiefta, Sc volvi
Joan.de Anainfpecicsn.c..colum.fina.dehis quifil. occid.adde,l.
hosacculare.5.finafiode acculo.£ Bart, 30,1.quia femperEdeín jus
vocan.Bgld.in.J.cumacuriñimi. C. de fidcicomifiX loanaPa». il
alisalníti.de pul li.ybiScidemfecundim cum viders
motantam, patrino,Sfliolo,Scva(fallo, Sedomino, $e in epildo=
po, 8 fubdito capítulo, dk parrochiano, quod fortéinpradlica nonre
«ipereturcomficextendere materiam graniter poenalem , de filiota
menfpurio ade Bal.in.$.narurales.fidefeudofue .conrro «inter do.
écaen, 8e an dicatue parricida qui procuracincarcerarionem p
vella 'erBalein.f.denique.quze fuitprima caní. ben, am
Sbiviona tbc tado.
Carl Locamhaberenimifta,lio alcendentibus Be defcendentibus
ininfiniti Coindlia Azo.Cade his quípar,vellib.occid,infiumina»
gloin.1.Mad.Iypomade pará. Holtn (armtva. de his q bl, occide.
fcendenté
45 Ugualquierdellos Adela Sol ed Sitiendum.fhad.l,pom, de partio
.Sapprebaturbicopinio illa, y
ena, quod nota propter dubiiun
s.feodem.
Pom.de parri.Lwnica.C.de
i.depubauc.
g €Gdle. Nódi
e 2 O cithic de gal.
lugardoacacfciere. Otrofidezimos q jo gallinaceo,
todosaquellos que dicfenayuda, o có a del
fejoiporquealguno murielle cn algúa ivoica.qué
delas maneras q defulo dizimos, quier glofi
feaparientedelqueafsi muere, quiere= ice Galias
ftraño,G deue aucr aquella mefima pe- — caponem,quí
na queel matador. E aun dezimos que for” pugnas
fialguno comprare yeruas, o poncoña Ange va
para matar afu padre,e defquelasovie- dicie AS
de quodam
re compradas fe trabajalfe de gelas dar, leía A
maguer non gclaspuedadar,nin cum- — 51ervistor Ju
i á ii i k Jij,Keffecan
plirfuvolítad,ninfe le aguilaTe 50 meu can
damosque mueraporcllo,tambienco mal multum
mofigelas ouielledado, puesque non eos a
a S un ve gallos.
finco porel.Otrofi dezimosquefalgu ¿ haberos
nodelosotros hermanosentendiere, o — fran mulú
fupícre que fu hermano fe trabafa de
daryeruasalu padre ,o de matarlo en h
otra manera, enon lo apercibierc dello
E.5aalia deindel Infli.depubli
omnesifi punionturifla (pecial
quodoricbaturexel penss.quia
£ Gelosfabissa á
hisque para
E re, vel flumen
pudiendolo fazer, que fea delterrado — proximú 6,
or cincoaños. Ñ al
Pp fis fublicien
ley. X 117, Como merefce pena de homicida — vor. veinod. la
aquel guecaflra a otro a tuerto, penaiflatamá
a A pocnamon elt
VAN tiguamente los Gentiles ca Por er.
EH dee ltravíllos mocos, porque les ¿im Bald. 5: AdrírCa
IDA ouardaflen fas mugeres] 0 Salicuin.lu.C. deenuc
AS 1 IS de his qui pas
uscalas,e porque valian mucho a Ven — vellibe.oce
dida cftosatales,los mercadores , com- — dicit tame ibi
fi al. y debent
prauan los ficruos e caftrauan los , € Bao (epale
trayan losa vender bien afsi como las — tura,élicet de
, o . Eapltentarmó
otras mercadurias. E los Emperadores — dbenefopalia
ri,fed corúcar
nesdebet daricanibusin his regniscogito, q praficetarin vlipoc=
maifladequahic,nontamen q viu mitcancu, fed jam (fTocaci li
cuedccautumeltcircaludices fratemitatis, ne baliflér quem viv
vehabeturin curijs de Segovia Sede Madrid. Ja nom
1 do confejes Notabene ,quianon loquitor de his qui tantum confcij recseft.l.
eflentyvtergoconfciuspuniscarpanaparricidjrequiricor exiam, qp 46, tajo
firparicepsctiminis,prowt voluiegl, d.l.Pós departi. lib.
8 notahocbñad.$.aliadeinde.Jloti.depub.iud. Galternarjue lo-
jnaretiam de confeiistantum,prom perpendirBarco.in.d.l veríi
tq iptelezirillum.s.6 non reperit ,q dicac id quod
i:mitioritamen porna benetenererur confcius ro
inalefrater.fFco.Bardo.dol vera. E infrailla.Lin fino
pom. de par
¡oveneni ad interfic
sequiritur q procelsitad dandú,Sinó
'e¿ifla (umpta ell.£tene mié, qa Hof.
voluieconcrarinm in fuma. de his qui filoccid dl
fi.S:dubitauic de hoclo.de Ana.in rubricado his quifil.ocdide
Glex. XII 1.
»Caftrans Se callvariFaciensliberum, vel feruum , quemadmodum Ái
occidilTeccum,debecpunirisoifi cau infitmicadis medicinaliter ca-
Atrcrursfed dominsmandamsleraom callrarí, perdit cum Rs
ames appicandama nos padicralampornam. de
1 Uguerda en fue mugeres.Sic Rofiedusaledire£ta adtione.l. Aquil.ser. 4
(2d queresjuomodo feruusdicie fernos eunuchos vúliores el'e pro
dominabuspulchriscuftodiendis. 5
Titulo. VI. Delosomezillos.
2 2 como f lomaraJon.Cócordarcum.l.,.5.quihhominer.fM.adel.cor, de
ex
3d Cat aya en
400 Daraguar>
¿a € Del mascercano pariente.Notabenead diQum Bal
4 8 Udiximes9uprácitulo.
Sica.vbiqui hominem libidinis , vel commerci cauía callrauer
fenatuscontialeo pornalegiscorm.punicuriScadde.l.Lcors$. conflitas
suw.co.titu.vbi vi.erian; de poca confifeacionisbor.oratn, 8: q has
berlocumíine yolens,(lucinuicus quiscaltzetur, imo $ iple qui pa
titur fe caftras
si punieor, de
caltrans homi
mem dícitini-
micosnárura,
fecidum Bal.
in.larcos.colie
2.Codeaceufa
elosotros fabios tuuiicron efto por mal
eporcofalinrazon del ome fer lifiado
portal razon comoctta, edefendicron
quelonó fizieflen, cmaguer fue defen
dido,cótodocllo vfauálo algunos afa
zer. E porende defendemos 4 de aqui
adelante ninguno non fea ofado de ca-
ftraraomelibre nin fieruo. E fialguno
contrac[to fizicre que caflrare, o man-
ad darecaltrarome libre, mandamos que
AÑ . ayapena por ello tambien cl quelo f-
zierecomoel quelo manda fazer, bien
como fi lo matallen a.E fi fuere ficruo
el caftrado que lo pierda el feñor que
lo fizo caflrar, enon aya otra penab E
peñasNota be-
he quía con*
trarium habe»
rurin.L.is qui
feruuon calbrá
cero Intel
gelumin. d. Se
confliutumn
aunado mors
grtudine feadelacamaradel Rey . Pero cl fifico,
debetlequí, 8e PRESEN EAS,
bn pgital ocl curufano qlo caftrare,deue aer pe
ter Le, na de omicida. Fueras ende, fi caftrare
inciionem en
raripfecus quí
do “egritudo
non ellét mor
salis, vnde li-
alguno para guarefcersde enfermedad
que ouielle,o quetemicile auer.
Le). XTHI.Quien puedo acufar a otro de omici-
dioye ante quienze enquemanera,
tur egricudia
neminpuden [=== do
disex quee [E Azer puede la muger a
gricado non g]culacion de muerte de fu
ell mortis: [AE marido d, e el marido de
non poteftad [Ne li
as inci (AE 4Jla muerte defa muger, e
fonempenii.. cl padre delfijo, ecl fijo del padre, e el
hermano porel hermano, e de fiqual
quier delos otrosparientes . De mane-
raque toda via deuc fer cabida la acu-
Mex XIII,
am Coniux , aut
parentes , aut
Jilij,vel frarera.— facion del mas cercano pariente e.Pero
1 vols IL LOSBASCEFCANOS parientes fueren ne-
Canguinci por >
cala gligentes quenon quieran acufar alma
de homicido
Jta vt proxi
auñor prefer:
tur:quonegli-
gentejadmitl
turfeguens,6e
Ái non fitcon
Languine? qu
politnecvelitacenfare,admitricur quiliberde populo.h.d.
1 d E Demuerte defi marido.Notabranc.laSc ade que diifuprá ca
tita.inJ.2.£glo.2.S: tmperhocfsernor opinionesinter antiqu
traditAlberic.in.l.quód liviro.(E.deiniusapprobaturergo hic opinio
odofrediibirelatapereum.
tador , cltoncebien lo puedé fazerlos
otros, efiparientenon y ouicreningu-
no,que pueda,nin quieraacufar,nin de
mádar la muerte del omequeonicifen
muerto:cftonce bien puede fazer cada
1.colur.C.g
acculinonpol.q interconiunétos cftordo prelarionis ia acculando
es groduchariare,digniate,Scfsco, Ec lola ve distal
prá eaparin gl.fuperparte(con mejorintencion). a
y £ Coualquiera eluebaddcin 9 indi depob di.Seglo.inrubri.
£.depub.iudi.vbi Angelus.quod non competitel qui cit de populo
alieno,quoniamias populitucrifuanoninterel,GvideglofTs in ru
bricaffadepopu.atio,
Lys.cadempar.
Lex. XV 0 !
32
mIniuftas homicida (ieft miles, aurgenerofusin infulam perpetuo de
portabicur, Se (larim cius aftendentes, vel defcendentes víque ad ter
tiumgradumtacceduntin bonis,ach mortuws fi
exillentibus,efficiontur Regiscamerzt .. Siverócil plebeius, occidi
tur, Sccius bona fune confanguineorura jus habentum fu
vno del pueblo facufacion en aquella
manttayc ante aquellosjuezes que dexi
mosSehel titulo de las aculaciones.
GLey. XV. Que pena mere[ce aquel quematá a
otro a tuertoss
Tuerto matando yn ome
a otro fi cl matador fuere
icavallero,o otro fidalgo!
(e idcue fer defterrado para
fiemprecnalguna ylla, e finon ouiere
delos parientesque defciendan, ofubé
porliñaderecha fafta el tercero grado,
deuen fer fus bienes de la camara del
Rey.E fi tales parientes ouicre, deué los
heredar luego los mas propincos de
llos,bien afsi comofi el facfle muerto.
Masfi el matadorfuclfe de vil lugar, de-
ue moririporende, efus bienes deuen
auerfus parientes,aquellos que han de-
recho delos heredar. Atal pena como
eftamerclcen todos aquellos de quien
fablamos en las leyes defte titulo que
deuen auer penadcomicida. E cfto es
fegun el departimiento delas leyes an
tiguasde los Emperadores.Mas fegun
el fuerode] Efpaña todo ome que ma-
tallcaotroa traycion, oalcuc; quier
fea cauallero,o otro,deue morir poren
de,fegund diximos de fufo en el titulo
delas trayciones. S
Le) XVI.Que penamereféen los fiervos, elos
firvientes que Yeon matara fis [éñores,o los
fijosdellosye nonlosacorrena
Correr deuen los firuien=
xd ¿Ke
sisi tes, e los fieruos E decala
del feñor al feñor,o ala fe-
áóñora, oalos fijos dellos,
Iuiusregoj,vtctiamnobilispro homicidio damnecur porna morts, 7,821
Sc2.tita7.liog foro
quiayedicitAngillapeo
:
£cfinon tiarproditoric,feu alcuolé pers
<habeturin.l.4.citvs13.lib.8.ordin. Fé:
jonisnon eftin ví.
¡dequar dix
velalia demú moro percullo
mi rmoriis.videLucá de Dni
lib.10.qui fubyexbo forte di
ur de occ
h
in.g.pratcedenti, 8cquid fi antequá percufi
moriaruradtume(tdevulnere,Simpolitapo:1naablcibionis manus, tec. ell
: quibus non
edendi
Sipradidta fe-
cundum im=
peratorum len
$5 nessa,
+d fecundurn.
Hifpania: fo.
rum: quiliber
aleuofe,vel pa
ditionalrocii+
dens, occide,
tur.hoc dicito
«cavallero
srofidalgo.C
cor.cuin
legis.Ecum.la
pefad»l.cor
deSica.Bcglo.
in diQ.$. legis.
tana cio
duos gradas,
vehist. qui fe
¿dignitace pu
miané deporta
tióe,cateri ve
ro belljs fubij
ciátur. lacosi
deArenatecú
di Albaibi fan
dittres,vtindi
goitare.fpoli=
tú deportétur,
humibores be
Mjsfubician=
tur, mediocres
ad literá deca
cú hodie ia
Poena depor.
tationis recel.
£icab ví, nifi
apud ecclea
flicos, qp cre-
ditipfe q ¿cin
dignitate poli
ti homicida
debér mori, Se
quód ft poe
na mortis pro
homicidio. ca
Luscítin.lone Ad rie. ff
mo.C.decpi. adSilla.Se
aud. vbibomá yil.ch
cida, pfecerj ajsitia
expedir, Sim cu pare.
dé crederé ho 6, £im.1.
dic de jure $ zio jo
confuctudine Cad. pal
ue cdalisibi
ad
fin nova
¿mScruustenetur adinuare dominum,aur ius vxorem vel filios,cúalius
vultperentere,
poteft faltev:
ne cellanteocciderr ; fedfife
k Asiernos.Quid de famuliscondus
Partida,vijo
nus
ut eccidere quem cormafi pórmanibus, 8h hoc
arionibus vefuccurranturaalias legiti
G (tpupillus1von punictur.h.d.
isliberis hominib”,an
ima exculado.
lreneárar 4
E ij
AÁdtit.C.
E dei
"ácin de
cret Kia
ji
1UN
Setenapartida,
ad defenfionemdomintramedic q debentdominis oblequi Scope
ras,6t quali quadasm fervivute altringuntur , $e debent iuuare dos
mumclamore, 8: armis, quomodo pollunt fine perici
corporis licesferuirenentur mori ro dom
liberipo(Tantlecxponere mort pro dominis,non tamen co
Silla.
guntar- Balde
Volare colá.6.Í
zoleótura. Co
vnde vi. Echa-
bewurin.la. $-
hocaucent. ff.
ad Silla.p Don
Étores.
2 a E Denen ferro
Concors cum
La.Scy.Sequa
li per cotú. Ma
adSilla, 8vi.
per Azo,C.de
hisquibus, ve
jodig infm-
ma.cog.verfia
modo videa=
mus.
3d 4 Oponiendefes
enmedio.Con-
cordarcum.J.
cum dominas,
8 hocau
tem.ad Án (E.
ad Silla,
45 Ugugado corra
ajuda, Adde.
del. exculá
tur, Aifráiíla
13bi¿efamit-
mapena).
5 d Use quifiema
tar, Added.
15diGbi.
60 dog fume
Adúe.1.3.
vir fEadáill
7 E UN denéca
Addelu.$.ex
calamar dh ad
flla.ée
Subuepif.co. tá
tulo.
Critulas.IX.
Deinimijs.
Ciex.Jo
AmIniuria cft de
y decus diétum
aue inflitum
¿Verbielt
cum quis alió
truphar, vell
malum nomé
imponir.fena-
li; hoc facere
mandar , (eu
cúciverbain-
juriofayveldif
famatcria die
citzaut ciusdomino deco,vreimalumfaciat , vel mercedem perdac
5spS: deiltopotel petereemendam eriam ato ciusabíent
nenfui
cum dominas. F.ad
luego que vieren quealgunos los quie
ren ferir,o matar. E.cfteacorrimiéto les
deuen fazerramparandolos con las ma
nos,o con armas,o poniendo(e en me»
dio*deaquellos que los quieren ma-
tar, odando bozcs, odemandando a
corro quádo otra ayudacnonles pue-
den fazer. Otrofi dezimos que ficl fe-
ñor por algund delpecho que ouic[le
el melino [e quifielle matard,o quifiefle
matarafu muger, oa fusfijostortizera
mente queluego que elto vieren denen
acorrer,combargarle que non faga tal
maldad.Efi por auentaraalguno delos
ficruos fucTetan vil, ctan malo que vié
doa fu feñor,oa lusájos,o a fu muger*
enalguno delospeligros fobredichos,
nonlosayudalle pudiendo lo fazer de-
uemorirporéde.Effamifma pena dcue
auer aquel que pucde ayudar a fu feñor
con lus manos, eva dando bozes que
acorran.Pero los firujentes que fue!
muyvicjos,o Ñacos,o fordos,o mudos,
oquecllauanprelos,o encerrados ala fa
zon quelos otros matauáa fu feñor, o
que cran menores de catorzc años, non
deuencacrfcn la pena fobredicha ma-
gucr non les acorran: pofque non lo f
zencon maldad masporembargo que
han de fucuerpo,o por mengua de cn-
tendíiento.
$ Titul IX .Delasdef-
honrras quierfcan fechas, o dichasalos
bívos,o contralos mucrtes, e delos fa
mofoslibellos.
Eshonrras, ctuertos f
zenlosomes vnos con
otros a las vegadas de
fecho, alasvegadas de
a prlabra.Ondepues que
excl titulo ante defte fablamos de los
omezillos. Queremosaqui dezir en e-
fte delasdeshonrras. Edemoltraremos
fed
fiinluriam velitprobare,Seproberveramfore quoddixit:cellaractio
¡niuriarum,quia vericatera dixit, Scmalefaflores formidabune mali-
guasisne cisrerrabantur maleíicia,h.d.
$ UT anto quiere dezir.Oream habecálanff.co. Scinfl. eo .jn principio. 1
h Eoederayies Added
idem lesraparos Ade,
gel.ncratcon:raind
$1 Eco.
¡nrespuerosad vod
K Qlrfonandalo. AddeLñ.icó.S queibidixifuprá casparto
1 mal
primero que cofacsdeshonrra.E quan
tas maneras lon della. Equien la puede
fazer.E contra quienpuedefer fecha. E *
quien puede demandar emienda della.
Eantequien, Equecmienda deucn de
La relccbir.E fafta quanto tiempo.
Zey.1. Que cof es deshonrraye quátas maneras *
El
fondela.
Njurizcnlatin tanto quie-
sn redezirtenromancecomo
deshonrraqueesfecha,o di
MUS] cha a otroa tuerto, oade-
ipreciamiento del,ecomo quier q mu-
chas mancrasfon de deshonrra:pero to
das defciéden de dos rayzes.La prime-
raes de palabra.Lafegundacs de fecho:
E de palabracs, como li vnomedeno-
fhufltaotro, o ledielfebozes ante mu-
chosfaziendo efcarnio del, oponiendo
lealgun nome malo,o diziendo empos
del muchaspalabrasatales, onde fe tu-
viclle clotro pordeshonrrado.Ello mi
mo dezimos que feria,(i fiziclTe cfto fa-
zeraotro,alsicomoalosrapazesi, 02.0-
trosqualc(quicr.La otra manera es,quá
do dixefle mal delante muchos, por pa
labrasrazonando lo mal, oinfamando
lo* dealzund yerro,o denolládolo.EL-
fo melino dezimos q fcriafi dixefle mal
del afu feñor ' con intencion de le fa-
zer tuerto, deshonrra,o porle fazerper
der fumerced.E detal deshonrra, co-
mo éfta puede demandar emienda a-
quel aquien la fizicren, tambien finon
eftuniere delante" quando lefizicren la
deshonrra, comoficítuuiciTe prefente.
Pero fi aquel que deshonrrafle a otro
portales palabras,o por otras femejan-
tesdellas,las otorgaffe, e quiliclTe de-
moftrar queesverdadraquel mal quele
dixodel, noncacen pena ninguna lilo
proualle. Eftocspordos razones. La
primeracs,porquedixo verdad.La fegú
daes:porquelos fazedores del mal [ere
celen delo fazer,porel afrenta, e porel
elcarnio,quere[cibirian del.
tumnó detegitar.cimm iamper(ententiáfitdercaó,S
deduatisvein.l
noceremin plincip.limiracti
eraruét
ittmapud labeone¿.fecife.vbi exprelTe An= 3
dorAdded. zo
titulaze- parte
8 Gibidixi,
4
Lele fufe 5
UNoncfimuiere 6
delante. Adde
1. apud labeo-
nem.S. comui-
ciumfl.dcin.
durijs.
E Querer
dad.Concerd.
cum.l. có quí
nocentem, in
princip «Sibi
glo.fEcosccá
glolinílir. co.
$. limita Se
iutellige,quan
doid qd dicic
expedicreipu=
blice detegi,
neque curan=
dum ell,an fic
tale d quo pol
Gaal ve
us el
icida,vel
onpolsit, ve
quía. vocauit
qué leprofinm
poblicg,vtho»
micide puniá
tur, 8 ne les
proli conuete
fentur e
8cvt fpurijco-
gnofcantur ne
3d dignitaes
promoueátur,
di vero reipue
blice non in=
terefler tenct,
quía inhumas
6, Siniudo
fora ell alien
nos det
defectos, hoc
probate:
cum quí nocé
-q4 rei
fade
tener
J.cú
Ly. Cieod.fitá
aliqué jam de”
crimine acu
fatum, S«con
demnarú quis
infamaveritin
Junaril ten
ur, licet verá
dicatacum per
talem diffama
tionem, pecca
iniurenctorió
mproré.ffadeadiio emp.% notar Angain.d,l eú quí
a fi dello deliétoiam per principem
+aremilsio,baberurenimtécacíinon commififfer, $ macula
omnino elletabolita.l imperialis.circaprincip«S.5.2.Cademupt. £
1.Limit,
1 Quel,
2. Quel
In no.re,
vila, cir
ca finem.
ita. 19.lís
bro.8.
3 Quefta
L.2.tir..
lib.8.ord.
Sin no.
reco,ell.
a.tic10ul
bro.8.
4Qyzalt.
Titul.IX.De las deshonrras. 3
(de adili.edicto.l.quodin fenatum.¿ tenerin terminis An. Tfer,
1n.ca.1$.praterca.col.s.qui fitprima cauía bene.amiediciceñibi q)
non vocaretproditorew cum cuifaéta fuitremilsio, ed dicexer tu ful
ti proditor,tunc cum dicirveram no tenerefiniuriarúsli e princeps
indullifer,ScvoluilTer qp neg debeardicig fueritprodicor, licet tic
aftione ioius
GLeJ.17. Porque varones non dese fer oydo a-
daría, fecundá :
cansfafteres > 9uelquedixo maldeotromaguer loquifiefíe
¿pinfedtisnul= promar.
a ratione fie-
sipolfunr.Lin
bellos. A étz. Aguerdiximosenla leyan
eo pl te deftaquelos que dixeré
nebitur tñ li
clk cótemptor B| mal deotro filo prouaren
. tandati Re- quenon deucn recebir pe-
gis,velad par=
Fam intalire- ; Ma porende, dezimosque colas y haen
feripto córen- quenon ferisafsi. E cfto feria como fiel
TRA fijo,oelnicto3o el vifnicto dixefle mal
ne facrilegi, Odeshonrrafle afu padre,o afu abuelo,
qua manda- gafuvifabuclo,o cl aforado a aquel
tum principis E
lexefb,vein. quelo aforro,o el criado aquel que lo
1.C, vidig.or- — crio,o aquel conquié biuio,o el fieruo
doferue. li. 12. le el ¿bibi uni £
eQuidenies Af feñorjo cl que biuio porfirujente fa
ques veré crac miliar*de alguno afoldada, aaquel có
adultera voca= dió biniara(si que maguerlos otros o-
vic adulreram 1 Al g 5 0t
vel ciusviram * mes tuuieflen alguno deftos por malo
¡pemitcnene poralgun yerro que ouiellefecho . Pe
ualem, 8cvel Tocftosatales,por eldebdo que cadtv-
let po O no dellosha conlos fobredichos,nó lo
di Rp deuedeshonrrar por tal,ninafrótatlos,
bet excuferur antedezimos que li mal oyc/le dezirde
o 1os,queles deue mucho pelar,c vedar,
Siniuriandepa
<ciura.firman.valt,q telisvocans Scprobans,nó tencatarioturiarú,
Joquensin caía jn quo quis vocabitaliquem cucurbitá,vel ri
lenshocprocedere deberefine (ciuerit,hue(cice debuesit,que funtpa
ria.vcia.l.q fondús.feruus.fpro empr.l.quod te mihiin h¿Foficer,
peta.l.fliuwn.C.delibe.caula-Scquod (ire debet,qu domi gericaro
1.confenfu.C.derepu.Star.Cade pa.po.l.congruentias:nó deberquí
ne(cireconditionein (aii plas, $e vir Sevxor vna corpus fune.
2 Ederic.mp.GDubiútamea ell ancibus.ll hutusregni, quidas
uetar op marito nolentevxoréadulteram acculare extrancusaditnó
aduittaruc ve habeturin.lito.7.lib,4.£oro. $e quia permittirue
marico vxorisadultegjumreo 6xico-para.SolBai.s7.
par7.gLy.q.ó4o fafmasgl. a-1.fne meta. á
ergoab extranco non polsicadultera acculari.neque vie ciusez
retinetadulteram neque interficreipublicariltud crimen detegi,
tur ep tencaruraGioneiniuriaruc cosic iniurians licer probetelTeve
rum,quod dixitimo nó videtur debsercadmitti ad probandú ex quo
¿Pbacúnóreleuarer:ó op puniaturtalisiniuriásvidecurin dubiá,CAn
tí debcat fe dedicere,S condénctur vt dicat fe menticúiuxta,llordi
. mameriscúipte velit probare, feu prober fe dixilleverú,fempor fai du
bius de hocex quo.L.illatéditad re/litutioné fame. Scloquicar q% gs
permédaciá disit,vtexcea paretin vesbis Sk exeplis ponír 8cquí
nonprafumitar, pvelitdocece mentiri,fcu condemnarcad mé
St dicendum id,quod veritari elt contrariñ,tu cogita.ná viderur dicé
dam ptúcetiamteneaturadreflitacionefama quantam poteíl fine
mendacio tamen vt potes? dicicfe male dixiTe,vel q iniulte cum dif
famanericyvtvale.S. Phos.fecundz.q.62.arcoin reíponfione ad pri
mum.€Sed quid comuitiurm veram fiac(ine caufa,putain rixa Séfic
caufainiuriandi, an tuncpuniarar Zi dicaturveram ?4(tas videtur
innuere q non,ve dixi inglo.proximawin córrarióvidetur,q ic fola
veritas conuiti nó eximat ab aione iniuriarum.arg,l. quitquis.C.d
poflelan.EcLiultiimos.C.de offrcót:provin.ibiá vera voces int
'nequead libidinem perclientelas effu(e, 3 hilli qui malo zelo mo-
entura denuntiationesepelluntar.c.cum.I.£.Arderciudi.cap.cum
oportear.de accula.quanto fortius a diffamatione: namquod in vna
domo aziturin alía notificari non deber capic,ex merito, 6, quaít.t.
anSisi
a Qelfijo,o el niers.Orrumhabetilta.l.d.l.s.
talisením non dicitur corrector, fed proditorec.fi peccanerit. 2. quie
Mione.rXk qui vera criminainiu/te pio; adsl
iuxta illud.1.loá3.S.6.qur.c fommainig vi detrahicfraci
homicida e(1,6cibi per Archi.6c.5. Tho.iecanda ecúd.c.q73. ad pal
mamederralorédicitetiá cum qui vera cu i éuloa,
Andráz addi-
, tio.ad Specal
econtraltar“a losque elto dixcffenque irdeinm
lonon digan.E porende mandamos q nn
mi A hacmbri.Ole
fialgunodelosfobredichosdixcrede” etdusconíl
hontrade palabra, a aquelconquieno — suincipitcon»
+ ¡- fueuit dubita-
viere alguno de los debdos de fufo di- DAlberio a
chos,qrefcibapenaporende, eq nó lea non comuicije
oydo maguer quificre trace prueuas $] €; de iniucs,
O A Abbinccom
raverdad lo que dezia. tabepe, Sh
Log. 111.Dela deshonyra quefaze Vnomea — co. de re iudi,
otro por cantigas,o por vimos. S.Thom.fecú
OA Les dalecunde.q-
Nfamá, edeshontrá y 10S a aio
otrosnon tan folaméte por fo. ad primú.
palabras: masaú por efcritu Xhoc cciáin
12 e termiuis vule
ras,faziédo cátigas, oÍimas, — Lucasde Pen-
odeytados malos, delosqhifaborde nin. l errar
y S + Cade calbren»
infamar.Efto fazchaa lasvegadas paladi
namente,ca las vegadas encubiertamé
tecchando aquellos cferitos malos en
o
fed ve dixi in
a foro cótentios
las cats delos grandes fcñores,o enlas - foiíta.!
eglefías,o en lasplagas comunales dlas
ciudades, e 3 las villas:porquecadavno
ee edaleer,E en eftotenemos que re ps
: pater exa
fciben gran deshonrra aquellos contra Do ehónal
quienes goto: otrofifazen muy grá fe) ex ratio”
4 ¡ nibus hic po=
tuerto al Rey los que han tan grá atreui fdo, Bcc dif
ferentia quam
facie
vellibcllumfamofam.Sradde,L8.cit.6.fupraca.part. Sclimira ¡(lam
Lvtinfraco.l.proxi.8c.fequen» SErquid imulicremianfíimpram 5. Quilt.
queantequicórraheretmacrimoniá fait meretrix vocer quis meretri
cemantencaturiviuriaram Scpuniatur poena legis ordinamentorá Qugeltad,
wedebeatle dedicerezvide que dicitLucasdePennain.d.l.ertataverí. Loza
extraordin
contrariarafaciu
uatt.8.quidfi q
¡iu meretriciscx eo q marerviduafit mererrix¿Sconeludie q ten
necurinluriara.irdmiles,5.definGo.fEde adulr.
Uex, I1.
«nepos,pronepos de aftendentibus malum dicat, aut libertus
depa:rono:alauus,vel familias quódam de domino:cciam fi pro
do Ferivit vol eciam(eraus de domino,non audiwr,8cfi probare
icveram dixiffesámo puniendas cfrdeiniuria.
pertotum.fEde oblequie y
iparwelpapreffand.Bca.l.quiaccofare.S.fin.ffde acca
toram.C.derelfí.8ca.l.pe.Caqui accula.nó pol.Bil3.ti2 par. jade vio
Lnonfolum, S:quanquam.fEdciniur8c..Cedf hacedor
can.Sclpratoredixicópretercadíedo iniur.vbi limicatnifif
siaatroxfaéta liberco,flius autem in poteftare, neq;pro atroci agit,
veibihaberar,SviibiperBarto.an tuncpofitazi criminaliter,8cad
de.|.eumnequepatronos.Caco.
(uperias inifta gl.adduéta se ibidem vi, pereúdé re.c!
D HExmiliar.Nota Scaddud.].pen.C.qui accula.non pol.Sel.6.tias par 2
ds Ladtspar 7.
€ Gr edar,econtrafer,Notahwec pulchra verba. Mlex. TIL 3
¿oDiffanans alium perfcripturam, (eu diéta men,vel cantilenam qui di
citarlibellus famofispalam,few occulte cadépocnadeber puniri qua
lle quem diffamarpuniendas eee delito probatorioueniens autor
talemalibellam feo fesipcaram,oullioflédarfed camrúparsne voquá
videstar:o enim incurritcantans talé candlenam. re» cta
fidiétanstalesa libellum dicarp vultin eo contenta probare: nom ad
mictitar,hes deber audid,necexccularura pocva.hud.
Partidasvij» pe]
infra ea.Linter fimplicicer injuriantem, Sc diftantem carmen 3. Limita.
a A Ki A 9:
1:ricur.vbitradit y nó.quodmibividurúimo q (alré puniacur br. 8.orde
ncque motiva queradducie Lucas mibicócladít,Scin Ecin nov»
5 voceteú qui natusfuicex legitimo matrimonio titsto.li.8.
312 Clas leyesamtio
gus, Videin
1. lexcornelia.
$.fin.com.lfen
fF.co. 6. Cade
Jibel. famo,l.
vnica, Si 5. qu
1cap. fin
quiinalrerias.
cad, cauía %
queflione, $e
capi. quidamo
2b aquella pe
namefma. Ses
quiturop!
glocin.dl.vna
vbi autemis d
quo libellus,
vel carmen lo-
quitur none
fecpuniendas,
tuncagicar cia
uiliter adtione
iniuriarum,(e-
cundam Saly.
Td. lovna, quí
do nón expe-
dítec reipubli-
cederegilecío
dam cum ¿cú
fe resmittit ad
ea, que dixic”
in.l.C.de in-
jur.perl.tamé
iftamin fin. vi
decur q exiá li
ellerverum, 8
expediens fci-
aniri de-
¡per libel
1% fimofum dí
catur , vel per
cantilenam.
4 Como aquel
lefivo. Quid li
amore pan=
darSal
3c
ey quidam di
xerunt d poca
ma liberará >
Áihoc cafupu-
miau quina
rorcredaripte
puniecar tam
Autorquápro»
pálacor.
gelusdicit, ca.
acácigiurili,
quí cantilenas
e5ponunt,Ho
lien.tiawni
fumm
quormo.
z0,C.co
(uma.
$
ic.l.vnic
Cadefamof.!
Setenapartida.
miento como elte.E tales efcriturasco
mo eltas dizen en latin famofus libel
lus:que quieretanto deziren romance
comolibro pequeño en quees cfcrito
infamamiento deotro. E porende de
fendieró los Emperadores, elos fabíos
antiguos quefizicró las leyes antiguas"
queningúo nó deuicfle infamara otro
defta manera. Equalquiera que contra
efto fiziefle, mandaron que fitan gran
mal era efcrito en aquella carta que fil
futfleprovado en juyzio aaquel contra
quien lo faze,que mercfce pena poréde
de muerte,o dedefterramiento, o otra
penaqualquier, que aquella pena mel-
nto tambié aquel quecompu
fo la mala cfcriptura,como aquel quela
elcrinig.E auntouicron porbien,cmá-
daron queaquel que primeramente fa-
1lare tal efcrituracomo eftaquelarom-
paluego,e nó la mueltreaningúome.
Eficontraclto fizicre,deucaucrotratal
pena porende, como aquel quelafizo".
Otrolidefendieró queningun ome nó
fea ofado de cantar cantigas* nin de
rimas,nin diftados quefucífen fechos
por deshórra,o por denuelto de otro.
E fialguno contra clto fizicre deue fer
infamado poréde. Edemas dello deue
refccbirpena enel cucrpo,o en lo queo
viera bien vifta del jud gador dellugar
do acacfcicre. Eclto diximosen clta
ley fue defendido, porqueninguno nó
fe atreuiclle deinfamar a otro a furto,
ninenotra manera, Mas quié quiere de
ir mal de algño acufelo*del mal,o del
yoerro, que fizicre delante deljudgador
aísicomo mandan las leyes de aquefte
nueftro libro.E prouandolo, non cacra
enpena porende, cfincara infamado a-
quel queacuía enla maneraque dene¿E,
como quierquediximos enla primera
ley defte titulo que cl q deshonrrafle
a otro, porpalabrafi pualle q aquel de
puefto o mal que dixo del eya verdad
que non caya enpena,con todo ello en
cantigas,o en rimas, o en diétados ma-
los, que los omes fazen contra otros,o
los meten en efcripto,nó esafsif.Cama
guerquieraprouaraquel quefizo la cá
tiga,o rima,o diétado malo quecsver-
dad aquel mal,o denueltoque dixo de
aquel contraquienlo fizo,non deucfer
oydo,nin ledeuen caberlaprueua.Ela
razon porquenon gela deuen éaber es
efta:porque cl mal que losomesdizé v-
nosdeotrosporefcriptos, oporrimas
es peor queaquel que dizcn de otra gui
faporpalabra,porqugdura la remébrá-
cadello parafiemprMila cferitura non
fepierde:mas lo q esdicho deotra guia
por palabra oluidafe mas ayna.
Le). 1117,Como f4xg Yn ome a otro tuerto re=
medandole,
Ontanfolamentefazen loso-
ll mes tuerto, edeshórravnos a
EtHotros por palabra denoltádo
los,ediziendo mal dellos de otra guila
porcátigas,o porrinas, opordiftados
fegúdiximosenlas leyes ante defta, mas
aunporremedijos,o por cótenétes ma
losque dizen, efazen vnos cótraotros.
Epotende dezimos que fi vn omefzic
re,o dixere remedijo 8,0 contenente m:
loante muchoscon intenció de deshó
rar,cdcinfamaraotro,queaquel cótra
quien lo fizicre,quele pueda demádar
enfuyzio quele faga cmienda dello tá
bié como file ouielle fechotuerto,o del
honra en otra manera. £
cy. V. Como los que figuen mucho alas vi
mese a lasoa
Samenteyolesembian alcabuetasye joyas les
£
0 ES
dasyou las burdas que bid one
faxen deshonra. Ni pull
tione , «fi
Nojos,edeshonrras,c pelaresfa — quenta
zenalas ve gadaslos omes a las
mugeresquelonvirgines, oca
fadasjo biudas que biuen honcltaméte
en fuscafas,efon de buena fama, ctraba
fan fede fazer cfto en muchas mancras.
Catales y hab que vana fablar con ellas
yendo muchasvezesafus calas do mo
rá,o figuiédolas enlas calles,o en las E.
glefas,o porotroslugaresdo las fallan.
Otros y ha quefe nó atreuéa fazer efto:
mas embianlesjoyas encubicrtaméte a
ellas, caunaaquellascó quié biué para
corróper tábien alas vnascomo alas o-
tras.E otros y ha q fe trabajá de las cor-
romper poralcahuctas,o en otrasmane
ras muchas de guila que por el mucho
enojo,o el gran afincamiento q les fazé
tales y hadellas que vienéa fazer yerro.
E aunlasbuenas, clas que fe guardan
deerrar,fincá como infamadas, porque
fofpechanlosomes que fizcn malcon
aquellos quelas figuen táa menudo en
alguna de las maneras fobredichas , e
losquedefto fe trabajan tenemos q fa-
belaSe ad peti-
tionz illorú q
Mbellú infiuma
vióis porrigíc
inocculto,pro
cedédá nó cft
adinquifitioné
tap córéis ibi
dé criminibus
fac ng
Med
ti. de accula.
vbieriáper gl.
Abb.8: Doét.
ALnonesafiiap 6
probar opi-gl.
nocE
¿inpendtd
inivr.Lcetalid
volt yl
deini
J.cúqui.tener
Ang, indir.
vna.licerSaly.
ibialid voluí
Mex. III,
¿0 Non folúver=
bis fed $ gon
fu, 8 factis de
via, Scagi
pór adtioncin
Juriaremvohado
€remedijo. Ad 4
de.Litemapud
Jugacam virgis
nem,autviduá
honefká difla-
mans. tenctur
ei aftione in-
joriarum, Gu
dex mádabic
iniuriandi, ved
talibusdefiftac
fub commina-
tióc punitióis
Í1 contrafeces
Mth.de
QT alesy ha.ad y]
des 1. ité apud
Jabeonem,$.te
nettir. (feo, Se
ibi Ange.
aneminil
ducit cótra!
cientes mat
matas denoéte
añ domusdña
rú, quoniá ex
nimiafrequen
ta nónullá $-
bétinfamiamo
vi. rin. Sfigs
. $. irc ad
merfus, ciufdé
1.8.co.titl, ac
tentari. Gl, 1.
$. omnem. ff
codem.
a.
212 U.alemuges.Adde,lfed E quzflionis.5.fiqu
nonlofega. Notabene píadex deber obui
3b de
Titul.IX.De las deshortras,
co.
re delidtocommita
sendo: debetenimex oflicioprohiberene maleficiafiane.. vide per
Bald.
alo
amnis, Cadean
quidaét libro
Vncecimo.
Uiex Y 1.
39 Aliuminiurio
fé percuriés ¿e
citra fanguinis
cffufionés aue
manusinciin
ijciés violéras:
vel cum cú in
tentionecapi
disvelpercutió
difugans , aut
inalioloco cú
includens, vel
violéter in do
sam. clas dn
trás, feu capiés
eú, vel aliquá
rem violenter
auferens,autel
vellimenta rá
pens, velípo=
Bans:velin fa-
ciem ci (pués,
autmanúcan-
fa percutiendi
contracú, etiá
vacuá eleuans,
vel debitorem
fine mandato
judicis capid
autdomú
Sé quid Fúdés,
vel econtrafu
má fuperiori
Siurioléfacié
vel cormuaad
alcerius janná
onens,autli-
brí adillumi=
nádivelligá-
dum aceptó,
feu pannos ad
fuendum, vel
alsofficial
ditos,¡iurio(é
in calléciciés,
tenerur adlio=
“Tn nou,
rec, cil.
2. com
Bjsibitir,
xo
¡lila lex e
lili non
fuit pofi=
tain now,
recopeita
arbitrio
cómilla taxa
tione.b.d.
labeonem
bai
- d Mlconmano. Exabuliudverbera(Te dicif quipagno percuti
crberalle code.
Dicitperculio, $
fiaternitacisdiífponentes depercusionibus.SevieBald
Cdefero.figici.X in.l.primas.quies.Fdeofiprefetú
licitas.$.nctenuis,6r.Lcongruit.fEde offic.prali
Squedno
zen muy gran tuerto, e grand deshon-
rraacllas,e a fas padres, ca fus maridos,
cafusfuegros,ealosotrosparientes. E
porende mádamosque cada vno delos
que errallen en alguna de las maneras
fobredichas, featenudo de fazer emicn
dadelloa lamuger*quetal deshórra re
cibicile.E demas deue eljudgador man
daraaquel que feguis,o deshonrrauala
mugerque nólofaga,>e que fe aparte
leaquellalocuraamenazando lo quefi
non [e guarda de aquefto, quele daraal
guna pena porende.
QLe).V 1. En quantas maneras puede vn omea
atrofenre dell ear
a
3 riendo * vnomea otrocó
¿| mano, do con pie, ocon
palo,ocon picdra,o con ar
E mas,o có otra cola qualger
lezimos que le fazetuerto, e delonrra.
Eporéndedezimos queel querecibief
fetal deshórra,otuerto, quicrlalga lan-
gretdela ferida,quier nó, puededeman
darglefcafechacmiendade!la, celjud-
gador deue apremiar a aql quelofirio
¿lo emiende. Eaú dezimos q en otras
muchas maneras fazen losomes tuer-
to,e deshontravnos a otros, afsi como
quando vn ome aotro corre,o liguc£
empos del con intenció delo ferir, 9 de
lopréder:o quando lo encierra en algú
lugar,oleentrapor fuergaenlacafa , o
quando [escaso cas algunaco-
fagpor fucrga delas fuyas, econtrafuvo
luntad.E porédedezimos q el q tuerto,
o defonrrafazeaotro en alguna mane-
rade lasfobredichas,o en otras femejan
tes deftas,q deue fazeremienda dello, fe
gund qual fuereeltucrto, o la defonrra
quelfizo.Otrofidezimosque rompien
do vnome 10troafañas los paños que
vilticiTe, ho defpofando lo 'dellos por
fuerca,o elcupiendo lo en lacaraafabié-
das,o algando la manoicon palo, o con
Es
Lictapud
nóexijefanguis, vehic gd nota. ad. +
12.C.Ípro
stero,é angc.in tragta.malefin parte, Se
dii.eloa.col.pe.deleciiosS mall. Mi
feruus:
edendo.col.y.in.
plo tic perculí
£ €Cerre,o figue.Et quí
infequés tencatur de vulne
dicitgp non. vtinalicem mella. p.
otracofa paralo ferir, maguer nó lo fie-
rafaze le muy grand defontra,de quele
puede demandaremienda en fuyzio. E
estenudo clotro de gela fazer a bien vi-
ftadel judgador.Enotras maneras mu
chas podria acaccer que farian los omes
defonrra,o tuerto vnosa ottos , como
fi vnome fuelle por fi milmo a pren-
dar « otro fin mandado del fudgador>
pordebdo!que le deuiclfe , non auien
do derecho delo fazer, o lecerrafíe la ca
fafellando latcon alguna cola, porque
nonpudicfle entrar,ninfalir:o comofi
moraflen dos omesen doscafas que e
ftuuieffe la vna fobre la otra, e el que
moralle en la de flo verticíleaguaen e
1la, o alguna cgía lixofa afabiendas por
fazer alotro defórra,o enojo: o ficlotro
quemoraffe en la cala de yulo fizicfle
enclla fuego de pajas mojadas, o dele
ña verde, o de otra cofaqualquier afa-
bicndas,conintencion de afumar, o
de fazer mal al q mora/le defufo, o co
mo fivn vezino púlielle, o fizielle po-
neralgunacola ala puertade otrofu ye
zino pata fazerle defonrra: "alsi como
cuernos,o otracola femejante: o como
£ivnome dieflea otroa illuminar , %0
ligar al gun libro,caquel quelo tuvicile
ara fazer defonrra al otro que gelo dio
lo echaflcanteel enla callcenellodo, o
de otra guia qualquier, maguerlodo
non ouiclle y.Ecomo fi alfayate,o otro
mencftral qualquierechale é effa mane
ra melmalos paños, o otra cofaq ome
le dicffea fazer denucuo, oadobar: ca
en qualquier deftas maneras fobredi-
chas,o cn otrasfemefátes dellas, que vn
omefizielle aotro defonrra, es tenudo
delefazcremienda, abien viltadel jud-
gadordel lugar.
ALe).V 11. Como faxe defonrra a otro aquel que
lo emplaza sorrizeramente,o le mucae plegto
de fervidumbre feyendo libre.
34
adeftura.per Ang traftarn maleficio, inparte.Se
rraétasma
Jefiin partesGe
jp ticium
peu f.
GT omaalguna
Af dai
apud labeoné
5.11 quis bona.
fcowvbiscdo
éto.notant, qp
ná lolum pro
vi turbatiua,
fed esiá expul
Sua, Secópul=
fiua,locum ha
betiniuriarura
iudiciumo
fiteinlequédo cecidifi,Svulneracusfuill, an 4
quaaciones$+proiode.fad..Aquil. .
2o.Zper Ang.Are
hos paños que 6
Difticffe. Nóta
menexhocvi
detur fiera
juría corpo,
vt tencaturex
Lcoriniuriará
vein. L fed eft
uafionis. fl
iciniur, cuíus
contrarivide
tur bic inmuíz
dicveperBa
in.) licitaio.
f.depubli. Se
per Innocé.in
capisnuper.de
fent.excoros Se
per Bald.
fiqua percalú
riam.C.deE-
jfco, Eccleri
added.$
fdo extraor
di.crimi.
3 aliado lama
m0, Adde.1.ité e
apud labeoné
$.1. ff. codem.
¿Angeintra
étatu malefica
in parte.Scad-
mennanit,
k drordebdo.Ad 8
d. Loreditores
ScibiBarto.
ad.lujuli. de vi
iva, Lextat.
a quod mete
caula. E )ut9o
ticulo.14.quin
tapartit,
1 Gsellandele.
Adde.l.Ginin
mal.
m UConinteacion 10
desfumar. Ad-
de.l.penulcimam.£.codem.5.Jar.$.1.ft.de extraordi.crimi
n Eagle deshemra.Adde.l iemapud labeonem. $.
o t.silleminar Hoc exemplum Ecfequensnon meminivade(amptú qa.
eltufed facit.L.1.5.1.E.de extraordi.crimio
Glexv Ir,
eraliter.
u
2mAlium malicio(é citans, vt faciat eom dimittere curam rerum fua-
ramo vel veab eo aliquid es
Partida.
orqueat,ant li cú veferuum maliciofe in
Seten apartida.
indicio perar:fcucapiensliberamnon habearpotefaté capiendi,te=
¡aéticne iniuriarum arbitrio iudicistaxanda)
y a Uemplazan Adde.Litemapud Iabeonem. $.(i quisnon debitores
8cLinioriaramSofi quisperininriam.ff.codem.s: vide Barco.in-l.Ñi
quistepetere.$.1.£ad Tuxpi.é de producentefalíam acculationcw,
an teneaÉ poe
ma fall? vide
per Angelum
intra, male
ficiorúin par
te.neque non
ad querclam.
colu. penult.
vide ctíam in
mareriapBal.
inaldi eibi. Co
delibera.caul.
Sfuerganfe omes y ha defa-
zertuerto , o defonrra a o-
Es tros en muchas maneras, lin
aquellas q de fufo diximos:
efto fazen quando emplazan*ynos a o-
tros afabiendas tortizeramente,paralos
meteren coltas, cen milsiones, e para
les fazer perder fuslayores , o algunas
inf s
Scibinotatlo. — otrascolasque fariandefupro, porque
dePlat. C. de fecompongancon ellos, e los pechen
decurio. libro
decimo, vide — A1goy0 porquelos cmbarguen de algú
etiamin..five — camino,quefabian que auian defazer.
nai Ealgunos y ha q fazendelontraa otros
uitaris.cogá. — enpcormaneraquecita, demandando
2 b dreruferos — 1oscnfuyzjo maliciolaméte porfusfier
Added.fiquis qe Ñ de
delibertate. E. OS Labiendo ciertamente que non há
sodé.k, C.eo — derecho ningunoencllogdesfaraando
dem.l.quilibe
acllos, c afusfifos. E otros y ha que fa-
zen mayor tuerto con atreuimiéto,pré
diendofin mandamiento deljudgador
ros,
30 Eouefinferrosa
Adde.lfiliber
fE.cod. Prez
algunos omes quefonforros, Tabiédo
Ciez. PITT. queno han derccho enellós. Eporéde
¿mA decimo 4 E hai
'nocum dimi- Mandamos que qualquier que fiziere
dio vleraia:r- tuerto,o defonrra cnalguna deltas ma
porel! intuña Merasfobredic!
Éicere , mile quefeatenudo de fyzeremiendadello,
abicn viltadeljudgadordel lugar.
Le) VIIQuien puede faxer defonrra.
adminilbrato-
res, fenconían $ Elonrra, o tuerto puede fa-
inciacalibe ee
aotrotodoome, o mu
¡ouierede diezaños , e
== medio arriba:porq tuuicron
por bien los (abiosantiguos, q defte tié
po adeláre puede arier cadavno entédi-
miento,para entéder fifazedefonrra,a
otro, fueras endef1291 Gta fziclTe,facife
Joco,fo defmemoriado:ca cftonce non
fera tenudo de fazer cmienda deningu
na cola que fizieffe,o dixefle, porq non
osnon arcen
testendurpro
intavias hoc di
cir.
1d 4 Puede fazer.
Súpta clk ha
lex diótis
zo. C.codeón
Samwascá dia
cit polfunt au
té omnes face
reioiuriá, quí
« oe
ti¡¿Gécóuerlo:
fed tame fallic
in facioús,£cimpuberibus,qui doli capacesnonfunt,namifiiy
juriam folentpati,$c non facere; com enim iniuria ex affeéta facien-
sisconfiftar,confequensefthochue pulfent, fine conuicium dicane
iniuriá fecille non videri.queverbafumplit Azo ex.Lillud.(fco.
2 € Unediczañosymedio.Aáde ages: queibi dix (upra eadem parcta.tin
tuloprimo.
3 £ Mtoco.Adde di8ul.9.cioalupracapariScqueibi dix.
Ulex.IXo
24.Fieripotelliniuria cuicunque pupillo vel fatuo:S:polTunt campete-
tesutors yelemaorsant puras € prosuniai haber inpote.
Aarciniuriacumolzemáritus pro vxore, focerpro nara , dominas
proferuo:figrauibusiftibusficcaus,aueverbis domúnun +
Jacefitus:pro Jenibus aurénon agerdominus,neqypro vesbis
non tangentibus.hoc dice,
$ G.Atodo ome. Adde.).illud.fEcodem. 1
h 0 0119f deximos.Adde.l.1.5.01nem. verfic.peralias.cumfequen
a co.drinfli.co.
S.patitar.
entiende lo quefaze mientra efta en lo,
cura.Perolos parientes mas cercanos
ouicren eftos atales, elos que los ouicl>
fenen guarda, deuen los fazer guardar
de manera que non puedan fazer tuer-
to,nin delontraa otro,afsicomo é mu
chasleyesdelte libro diximos quelo de
uen guardar, e fazer:cfiafsinó lofizicré,
bien fe podria demandar a ellos el tuer
to que cflosatales fiziercn.
Por fi muera. 3
Hodie per. ll.
regniciexo
dilñas per
nonpoteritlo 5.
ceriniuriarum
pro in-
jllata na
amdcia
reanciguo pas
tria potellasfi
di hoc opera-
bacur, ve habe
turindiétos$.
patitur.Ltamé
prima. $.0ém
1F. codem, ibi
9 Lez.1X, Contra quien puede fer fecha defónrra
e quien puedo demandar emienda ells ye an=
tequien,
EVerto, o defonrra puede velaffeétu.
bed d er Puiecontrariá
fer fecha atodo omc, 20 fed viderin
E muger de qualquier edad
2 quelea, maguer fuelle loz, paul joto
co,odelmemoriado. Pero los que lo Mare.vtindio.
tuuicílenen guarda pueden demandar , lui, E
emienda del tuerto que les fue fecho. * Adde. feruis
Ello milmo puedé fazer los guardado
res ¿nomedelos huerfinos que tuuicl
fenen guarda. Otrofidezimosh quecl
padre puede demandar emiendaporla
defontra quefizicifena fu fijo, e cl abue
lo,c el vifabuclo porfu nicto, o por fu
vifnicto,e por aquellosque cftuvicren
enfu poder:e cl marido por fa muger,
e cl fuegropor fu nuera, 1 eel Señor
por fuficruo!. Pero enla defontra del
fieruo , dezimos que ha departimien
mam
E
ordini, feumo
nafterio. fita-
suen fiaccle
cofeculasi,eño
dux oriuntur
actiones, vna
que compete
clericoiniuria
tocn eltamancra.Queficl fieruo, o lafi toyaliaeccieig
era fueren defonrrados de malas feri- “ecundil
pe An la fierua. Mo les AemFabándi
das, *o yoguieren conla fierua, "oles 0,5. patitura
vide in.c.cum
dixeren denucftros que tangan a fu Se-
ñor,"eltonce pueden demandar emien
da por ellos. Mas fi les dicflen otra fe git.de fenten.
sidapequeña, afsicomo pelcogada ¿2 e
o empellada. O fi les dixcffen dente 1 deoemalas fo 5
ftros que tanxeflen a cllos ,c non a fu dar. Adde di
Prorait.8cdi
S.pacicur,
delideres.din
capitu.contin
git.de fenteno
m GConlafierra. Added fupram.E.codem.
n UT angan a Ju feñor Nonergo requivitur y concurrariniuriagranis.% 7
ficin fugillationem domini:prout volebar Angel.in.d. $.patiésfed
alterum fufficit vt hic,Scidemvulegloin.Litem apud Labeonem.
interdum.fE.co.Scin.d.$.patitura
O UPefcorade,Reputaturinioria lenis,fi quis cúpugno percutiatur, q8 8
Joa.Fab.dicitelTe verum in.d.$(eruis.nifi percutiaturán loco, vbi
voréfaciar,vel nifi fintaliqua dejllis,que faciót iniuriá atrocé,infl
co.atroxSf.co. SJ prator.$.£i«cum.l.fequenti,addeBal.in.L(ed
Sihac.5.prator.ff.de in jus vocán.vbi poll Guillielmum de Cuneo dí
fis regulariter perculsio cum pugno,velmanu vacua : non dicitur
Jhiuria atrox.vide infracodemal.20.
Ló7.tam.
has perma- ¿in non.
crimonidá pa tec.eli..
trisporeftate, Sai
Titulo IX .Delasdefonrras.
le.J.item apud labeonem.fpratoraie fi quidaverl, ná
./edan pretorinturiam calem relinquacioultam ?text.
labeonein.$ufi quisfic fecit.dicityq non.fed ¿l.é do
«el'guntin inivriagrani,vtindex ex oficio puniac , quando
suspopill cl ais vel per ucslam domini » vedini fas
id.per
feñor,cftoncenó podria cl leñor derná
daremiendaporcllos?. E puedefer de
mandada cmienda de las defonrras,ede
lostuertosqueomerclcibe en cl lugar
do fuere fecha, o delante del judgador
queha poderio de apremiaral derman-
dado:alsi como diximos en el titulo?
delasacufacione:
4 Les.X.Como el feñor puede demandar emier=
da deladefonrra que fzieen a: fu vafallo
cs defpreció dela
f ¿Viendo algun omefus valallos,
E oocrosoresibra «que binicf
28 [en con clificftosrecibielfentuer
to,o defonrra, puedenellos demandar
emiendaalosquelosdefonrraron, e fu
feñor non podriacndefazer demanda:
facrasende quando el tuerto, ocl mal
quetales omes refcibiciTen,les fucfTe Ee-
9. precor a
Focté pollieedi
,quod edani
fecuo: quia
tanenequelzr!
unsneque do.
minas > agere
poliint fucces
der judicis of-
£iciú, nal
crimen rem
near impani-
tum, Sine des
tur eccalioin=
jusiádi (emos
jodebité:Scica
videtur de
te rexrin di
£ quod An- chofeñaladamente pordefonrra,ome-
om — nofpreciamiento del feñor. Cacltonce
so d Lenelr bien lo puede fazer, quito en aquello?
Videinlas que pertenefcca fu perfona,o aladefon
dez, X. rra del. Otrofidezimosqueli tuerto, o
Ea defonrrafuefle fecha a algun religiofo,
o fraylede ordenen qualquier manera
quefesfecha, quefu mayoral “puede
demandaremiendaporel. E dcucnfa-
zerellacmienda tambien los frzcdores
dela defontrajo del tucrto, como aque
Jos que gelo mandaron,o les dieron ef
fuergo,o confejo,o ayudafpara fazer la,
enqualquier manera que (ea. Ca guifa-
dacofa cs,c derecha, quelos fazedores
del mal,clos confentidores del, querc-
ciban ygual pena.
ctavailallis, v?
familiaribusi-
Lupa
ientesós man
dantestac fauo
zem, conil
$ ati ad
Ley. X1.Como pueden demandar los herederos
emenda dela defonvra que recibio aquel de
quienbcredaron feyendo enfermo,
turadior.cipa
had.
efallos e acrosameslibres. Adde1.item apud labeonem. $. penultú-
mo.ibi Bartoliñeodemadiaicu.codem yulerviswerlicaed ilibes
rohomirj.kInnocenk Dod sedeappella. Barro
s.vloucadcoffade iniur.Paulusde Callro pofl laccbade Are.in
fade aqua pluuia.arce.Se videctiam per Rederic.Suarez.allo
-25:in quzflione an vniverúitasagat pro damno illaco (ingu=
Rsde vráuerfitare.Scadde de iniuria fifta valizllo, al n.$.denique.
qu fuicprimacauía benc.amic, .columna,z.de pace ju
ramentoK quéd 8 principein offendit,qui (ais (ub
dis, Spartialibus faciciniuriam.videper Bald.in verlicu.opizoniade
«econtlan.Scibidem pin omnivm veriturinivriam,quod contra
principem e, Scdeiniuiafaftameo pallori.vid.1.fi quis homicidiz.. h
«kibi Bald.C.de accula.
ed Goxantoenaqudlo.Notahocverbum.
30 Sisumazoral. Noniplemonachusyuiú abbas,velpralamsabeffes, Sc 3 E oemasdefo. Nota hocquía non habeturin didto ancient. Sex a
A
.tercia parte delo que ouiere, e fea de la
2»Aflidtovon ell danda aii
vi/Tetfed E: Gviosaicprz
aquellas age prelatuss
nes.de
it:sodem. Si ficodem.Lcon 4
lumo primo
relponto. Sis.
analgunos Omes fimande.
alas vegadasde enfermedad, — s.Procul
videper
Jom late in die
Eto, Sofi mano
dato. £« Bala
centran les todoloquehan,o alguna ¿2% a
partidadello fin mandamiéto del Rey,
odeljudgadordel lugar, diziendoque
fon fusdebdores ,caquellos cótraquié
cúda, keria
esfechoclternertorcciben defonrra có tum í
daño,elos quelo fazen mucftran fepor os
tortizcros,c por defmefurados.Ca ma-" qualiterprobe
guerfucfeverdad queeradebdordeo- ot mádicu,
quo
tro,contodo ellonon deucferdefta ma
neraapremiado, nin agraviado por lo
quedeniacn quátocftuuicrecn tá grád
popa alfazleabonda cl dolor
quepalía defuenfermedad,enó ha me
nelter que leacrefcienten mas en el fa-
ziédolcpclar,romandolc lo fuyo, o en
trando gelo ental fazon.E porende má
damos*que fialguno fin mandamien=
to del Rey,odel fudgadorprendare, o
entrarclos biencsdealguno en la mane
raquefobredicho es, quefi era en ver-
de fudebdor , que pierdaporende el
debdo queauia cótra el,e pecheafus he
rederos otro tanto quanto era aquello
quedeniaauer,e pierda demas deltoila
gnolta
pluranotauda
perbald. in. le
non ideo mín
mus.Cadeacca
fa.Bcibiccl7o
de mandante
culte:
un, Scan t
adhibenda di
flinctio, vu
mandacariosa
Mis cllerfaca
rus vel non. vi
deibi, coluu=
na oélava. de
anteneatur gs
ve mandator,
8 vtpralians
opemavide ¿
bidem, ibi
ctiamin fi
an obliged 1
dans cun toa
ner nóp
manda
Be an debeane
cosueniri co=
ram vno lud
cez éan Gle
clapíam y
tum cepas,
videarar mano
datumn renoca
tum.
E U gue refeibar y
age pena.Addezd Romascap.primumiio fin.Eccap.primmumade ofi
Cidelegatia
camara del Rey”, e aun finque cl por-
endeenfamado para ficmpre, E fipora-
ventura el que cfto fizicfle non ouiclle
debdo ninguno contraaquel doliente
queafsi agraviafle, dene perder poréde
la terciaparte de lo que ouiere,cauerlo
la camara del Rey, edemas deltoideuc
fazer emicndaalos parientesdel muer-
todela defonrra que fizoa cl,ca ellos, a
bienvilta deljudgador del lugar.
Glez Xlo
ideo abíque iudicls mandato debi
toris moribundi bona,aucpartem eoruin capiensia domum eius ino
rransifi ell verum debitum cadicab eo, Scrantundemcius haredibus
foluieperdirque tertiam parten bonorun Kegís camerz applic:
fed limonerac debirum perdie tercam parts Dor
fanguineis mortuitenebicur acioneiniuriará arbiuro judicis alima
tionecommilla.hoc dicit.
LE perendemandam»s.Concord.cumauth E.vt defandi,feu fanera
rumán principio.colla.s.de qua fumpraell authien ie qui dom.
CaJefepul.viola,
Ade.
8c.C.de fe
pul.viola.
Sctenapartida.
G7
cipioluperpartepralensiex,
QiexoXII,
amSepulcurarm iniuianslapides aut lateresauferendo perditopus Eco»
cumyybi fecesir Kepiapplicandumalrernfepulcum exbumans Sefpos
lascum armis
deímiur.Bcadde gLin.d.authen.in prin
occiderur,fine
armis aucé ad
opusregis per
Ley. X77. Que pena merefcen dos que quebran
ran los fepulcbros e deforierran los muertos.
Efonrrafazen alos biuos,
¡etuerto alos quefonpalsa
Y dos defte múido , aquellos
que los hueflos de los 0-
mes muertosnon dexan eltaren paz, e
los defoticrran,quicrlofagácon cobdi
cia delleuar las piedras elosladrillos q
eran pueltosen los monumentos, para
fazcralgunalauor parafi, o para delpo-
Jatloscuerposdelos paños, ede las ve=
ftidurascon que los entierran:o por de
fonrrar loscuerposfacído los huefos,
generofo cau-
la iniuria ex:
humáte folú;
1ed generolus
perperuó exu
Íubieicemcon
fanguineis no-
lentibusita ac
culare,fedciui
Jitec azécibus
iniuriacumide
becliciniuriás
insc.mora.que
sicódénari, Se
eisacculareno
Ca e cchandolos,o arraftrádolos.E porende
ber depopulo - dezimos Gqualquicrá fizicrcalgíade-
k pradiétain ftascofas,e maldades fobredichas,dcue
fepulchrisfide
Jiú inalijsaun
tem arbitraria
auerpenaenefta manera.Queaquelg la
carelas piedras*,elos ladrillos delos mo
ne numentos,deucperder lalauorque fi-
1 a Usscare las pie zicrecon ellos:c ellugar en qlos obra-
dias. Concor. re deyeferdel Rey? , edemas deue pe-
cú.l. qui fepul Ed
ehra, C.defe= char ala camaradel Rey diez libras de
puleviol.8ecú oro", e finon ouicre deque las pechar,
1..C.co. cado
» dandro. ad. Jeucferdelterrado“para liempre. Elos
de.tr2.C.dete» Ladrones que defoticrran, o delpofálos
pul.viol.
€ Moierlibrasde
ero. Adde.d.l,
quifepulchra,
muertos para furtar lospañosen que
eftan embueltos, filofizieren con ar=
masdeuen morir porende : mas filo fi-
zicren fin armas deuenfer condenados
parafiempre alaslanoresdelRey. Ella
mefma penahan los omesviles*quelos
defotierran,c los defontran, echádolos
hucifos dellosa mal,o trayendo losen
d ocferrado,
as
additur ad di.
8%.) quifepul
chra. Sita. ).
declarar ¡llam
8cquodibi in
gl. habetur, Se
approbatur hicopinioglofTin.I.fira.E codem.
5 € Ularajurtarlos paños.Concordaccum.l praror air aducriaso fade fe
l.violas
6 € UrilesConcord.cum Lfn Edetepulusiola.
7%, cient marauedisde ors.Concord.cú.l.3ón prin.8o«quide fepulchri.
E de(epul.viola.Smotaillama.adillarum declaratióem.Scadde.l.pe
ita rqrarti.8can fiagatur ciuliter pofsit polleaagicriminalitera
visin.lzvnica,C.quando ciaivaftio.crimi.praudicer Sic, que notar
Bartin.Linterdutn.$.qui furem.(Ede (urtis.8e Ang.Aret.in traftma
in parte.nequenon ad querclam.col.24.Bartan.lepratoredixic.
$.1.F.deiniur.d< quoad cafum huins.l.videtur, quodnon admitratur
pollea criminalisacculacio ex quoanteaGtionesproponunturad vin»
diétam.vein.d.lavna.Lfepulchri violari.coniunéta.]. prator edixit.$.
fidicaturfFdeiniur.Angelin,L fepulchrila f,ffdelepul. viola,
8h, Uenemigosdelafe. AddcdepulchrahoQium.ffde fepulviola.ledan
authoritete iudicispofitqueri auri,vellápides prerioGin fepulchrás
antiquisindorum maris Oceanizvideturquod(icper, .quanquamin
prin.ff.deaqua pluui.arcend.8e quiailla fepulchra nobisnon funtr
giofa,licernón dicanturhollesproprid,6c quia vtfepulchsum ft reli-
giofut dejure canonico,requiritur authoritas pontificalis. ve rradíe
Toansdelmolindiiquanquam.
9 1 von quifrenfezerla. ConcordicumL io prin. defepul.viola,
€zex,XL11,
amPretextudobiciimpediensfepulcuram , autaliter defionCtum infa»
slanstenetur adtionei juriarums8ellintrasgudies á morte computan
dostuperhoccitst haredes,autgrauct vedenclidciolTores,velpig
rec ,velaliquá
inouarione fa
ciat,nó valea
otra manera qualquier-Masfilos q efto
fizicren fucren fijos dalgo, deuen lerde quod atum
f A fi Perofil se fuicléde mas
crracios para 1Cmpre.) crol 1OS parle Jedidtis defian=
tes delos inados non quificren deman
dar taldefonrracomocftaen manera
deacufacion, masen manera de pecho:
eftonceclfudgador dcuc códenaralos Lorepatatur.
fazedoresque fizieron el mal,eladelon y. feia 1
rra, que lespeche cient maraucdis3 de — bargarAnau-
oro.Eloquedezimosen eflaley ha lu- ER cisubos
garen las fepulturas delos chriftianos, ex vigore i
enonenlas de losenemigos dela feh, e pe
talaculacioncomocltapuede fazer ca- pes E,cor
davno del pueblo,quádolos parientes (eS ero
del muerto nó quifierenfazerlal.Otro- denneñtaeies
fi dezimosquelosquefizieren alguno - pelíatur,quo-
delosyerros fobredichos cn fepultura. "quede debi
de Moro,o de ludiodl feñorio delRey,
jue pueden recebir pena fegú aluedrio
djudgador
¿to git hares
inturiarú:quia
cadem perfo-
a cum defun
rofaisfiarzAn
gelinauthen.
ve defiéti feu
funeracoruma
collassán pri
cipediciroo
prextibihoc
3dem in debis
so liquido vor
Juitglo.in.cici
qui.f. Ái quis
etiá.2.qu6.alle
gás.c. quafró-
te. de appella,
in parte decia
fas Archid.ibi
até inflar din
cons exprelié
cótradicere. la
fi.C. defepul.
viola.Bquia
ci viuocómus
micauimus, cr-
go Bcó mor
tuo cólcare de
bemns.c«fané
an.queltaiem Scaliafacramenta cicócellafunt,ergo fepulcura non
debetei denegariallegar.cllud.gs.dift.Scadillicextindecifare(pi
det,p papaibirelponditfecundi confirctudinemangloram.fecundá
Ray.écAla.quibusin hoctanquáanglicis eli credendum.referteriam
diflinfiionem Vincentij,vtrum ex contradtu defunétos teneatar, 8e
non debetimpedir fepultura, anex maleficio, Sctuncimpeditur,vel
pin pla decilionediciturriclocihabcatcú prafomiéde malitiahe
redirefert ea Tácrerúferiplifleinad.c.qua fronteq ¡llud decifionis
Jocú habeat,quádo defina fuitcódenarasin vitadefurro,rapina,vel
víira,vel crimen eins eratnotorium,Snoluitfatisfacerein vica,vel q
3n cotradijsimpralignacis obtine tor.illud autédecifim cala
Jefuit vel locale,vel dicir Archidi.gpin calvillo decifo in di.c.qua fró
te.hieredescrátibiitapotentes, q deleui aduerfarins nópolTecinsfuá
confequisego crederemforrécffe dicendum q hue debitom fitJiqui-
dumfiuenon, $e fiue debeatur perfententiam,velin(Iromentum ga-
ium,non pofleetiam iubente judice: iuedebitum rex cótrada
veldelifto corpus defunétiareftarine tradaturfepultura: per 6.86
per.d.Ifi.nequecontrarium habesurin.d.autl.vedefinét feufonera
eoril.Sic.licetin narratióecafus dicafibi q ficbarlineiudice;nó per
hoceafimédumargumériac licearcivdudicis authorita-
te,cútalis auchoritas cAfetcótra jura: ein calo fpecialh. quanquís
devfilib.6.v/urario manifelto denegacureccleñaflicafepultora din.
%Le).X117.Como pueden demádar emienda los
herederos de la defonrra que fizieron a aquel
que bevedaron feyendo muerto.
Verto yaziendoalgund o-
me, maguerfucllcdebdor
de otro, nonlodcuenre-
k far,nin embargar* quenó
feaforerrado, ninledeuen Bzct delon.
tra en otra manera ninguna que pueda
fer.E fialguno cótracfto fiziere por ra-
zondedebda,o queriendolo defonrrar
faria muy gran tuerto a Dios,ca los o-
mes, cafusherederos:e feriatenudoa fa
Titulo IX .Delasdefonrras.
de quibusin.c.expartecl2.de fepulisperglo. 8d
inpeccaco mortaltin ali:sfésuari debercotrario:
surieoulcura, quicascungidebiteríit de debi
tum: Sc daro q hazedesti da, «y
iuslimia confeguiifacie exi sl, fnetitue
qui
Jus 2óeyvtacndene,
Cpor deuda q
ide Ro
deriva
zeremienda abien vita del fudgador*
dellugar,fegun fuercel tuerto, ela de-
fonrraquefizo. Otrofidefendemos q
pordebidasque el muerto deuicfle,que
ninguno non [caolado de prendar,nin
na B >
cuccoledeia cmplazar por ellas a fusherederos fafta
deis. $:Guil-— quepallen nueucdias? defpues que el
le. Benodi ón
fino.E fialguno contra efto fizicre,elos
agrauiaffe cn alguna maneraporque le
ayan adar prenda,o fiadorcs,o renovar
cartas fobreel debdo, mandamos que
aquel pleyto quefagan ante los nue-
uedias fecamplan,quenó vala“en nin-
sepe.ca. Ray
mustias, deto=
ála « in veibo
auoituo ica;
tefatore Liato
numero.
arifado
aa
gador, Proc: A
dit plandinia guna manera. E aun dezimos quefial-
Inia fafra
guno dixcfle maltortizeramente de la
fama “deal gun ome muerto, quelos
fusherederos pueden demandaremien
da dello, tambiencomofi lo dixelTe có
tracllosmilmos, porque fegund derc-
cho,como vna perfona*es contada la
del heredero, ela deaqlaquien heredo.
daueri vel de-
fontto alias,
quám occafio
ne debiti im-
pediádo fepul
turamslitan. E
5 ñas uecalio
nedebiti,tunc
bersit jus de-
Eiisrefles
que quod per
vin abíulic:
$ 6 ibi bi
debebarar, re=
flitace ablata
Ge). XTI11.Como pueden demándaremien=
dal fesior dela defanrra que fufierno fixief”
feastro,
leruo dealguno fiziendo tucr
duplicata vel
1.6n.ticulo.3. to,o defonrraa otroome, te-
po nudo es cl feñor de lo meter
úhen, item qui A .
desu, C.de en manodeaquel aquien fizoladefon-
bras ms rra,quelecafliguecon feridasfde mane
dic,quedlia- PEA
comi raquelonon mate,nin lo life. Efipor
a auenturanon gelo quiticffe meteren fu
ico,dl.fin.
mano,tenudocs de fazer cmiéda depe-
cho porel a bien viltadel fudgador. E
fiefto non quificrefazer,deucle defam=
pararelficruo de todoentodoen lugar
deaquellacmienda.
vero crimioali
der cri jppter
arcefacionen
fepnliura, uc
cañone debid
procedar ia,
Líi agarnr cri>
inalizer a» S[Zey.XV.Porqualesraxpnes non puede ome
Ciccinioriará — demandar emiends de la defonrra, maguer
$ aduete Pp Larcciba.
peena publica
onis terti po
bonerumadequaia ditamuthensnon poniterinila.Liniflocafu.
Ectantumimpoltitio cafudlarfupra codem.S:facitquod haberarín
La1.iofracodomibi(comoquicr.)
3 € xuenedias. Adde.dd.fin zu part. Scantbafed neque.C. defepul.
violar. fin.6.L.2.fadcin ius.vocand.
¿a € Uan vala.Sedius principalenon perdicur,ve dicitglof.communiter
E approbatalnud.auchen.fed ne
5d UDelefema.Concorcamad] '
6 = Ecemo vna perfona, Addeinauthen.deiurciaramorprefli.inprinc.
Scvide quar dicir Socinusconfil=24:in-3.volu. Et nota quod facceflor
in dignitace non dicitur eadew períona cum defindo, vide Abb.in
cap.cura.deiure parto,
lex, xTUI,
¿4 Tenetur dominus tradere feruumn injurdantem citramortem kk le-
Conemcalligandum iio
new, vel darecam ron
lus Concordatcum,
£ UQuelecafigueconf
uusah.eodeta.ée dectararille,s.fecúdemo Al
totammutecam noxalem , dn quaalernañuccondemo
nusk
2 Gs alli
HAneras y hadedclonrrasq > nemyutnose
seciben losomesynos de deditioneme.
miles,5.ita. cú
osros de que non pueden
. demandar emienda nin les
* deuefertecha,maguer la demanden, E-
fto feria3 como fi algun cauallero que
cltuuicifecn huefte, o enotro lugar do
ouicffe de lidiar, derramalíe contra má-
damiento del cabdillo,o fizicíle couar-
dia,o otro yerro cnfecho de armas, que
ferornafle como en desfamamiento, o
en defprecio decanalleria, cportal yer=
ro como cfte el Señor de la caualleria le
rmandaffe fazer alguna defonrracn ma-
neradecfcarmiento, afsicomofile má-
dal quebrantar las armas, o toller ge-
las, olemandalTe cortarla colaalcaua-
1lo,o fazer otra defenrra acl milimo,o a
fusarmas, ootra elo Eo
deftas:capor tal defonrranof puedede
mandaremienda, porquelefue fecha
porcfcarmiento,o porpro detodos co
munalmente, afsicomo diximos en la
fegúda partida deflelibro,en las leyes
quefablan en eflarazon. —.
fuisconcor. flo
derciudica.ila
lud enima pro=
ceditcumagia
turadperfecue
tionem dam=
misled cum agi
turciuiliterad
vindidam,tic
¡potellatedo=
mini cf lervú
tradere verbe=
rádú vel dare
pro noxa,vek
liússellimatio
nemolferre.6e
ita intellexic
Azo.C.codó,
infiumma. co»
lamn.4.verfio
culo,c notan
dum,Barto.iu
dif g.cuma fer
dura
arbitrio boni
vivi. Lindicis.
viejo diet.lfed
$e vnias.P-
9 L:y.X VI. Como quando el alcalde fizepren= — totait Siilá
der aalgumoporrazzn deja oficio pue os Bar e
de querellar como en manera de defonrras —— esamilta.cú
fubdir(de ma=
sera lo non
mate,oin loli
Y Ficial alguno; de aquellos
que hipoderde judgarem-
¿lplazando algunome fobre fic.)
o iaale e
pleyto criminalF de aque A
llosaquienpodria apremiar, fiaquel :
aquien emplazalTe fueffe rebelde a aq! 95 dis mili
ticalicuimilis
aquien deueobedefcer, quenon quí quid verecú
ficfTe venir a fa emplazamiento defpre — dum in corpo
iandolo , e el judgador le mandale asnos
ciandolo , c cl fudg: quofecerit cor
prender, o aduzirantefi, o le mandaffe
fazer alguna delónrra femejante defta,
rebiionis Cata
Sa, ceflar ina
riabad.
y Grfoferia.CÓ £
corscum.l.quodrcipublica,Sibiglof.feo.Secumdiétis Azo.C.co.
¿nfumma.col.gwvericem exculaturiniuriatoro
Den lafigunda partido. Ticulo.a8 per torumo A
Lex AV La
«46 Siindexcontmacescapi mandaueritantin(td torqueat, aut corpora
Jiterdamneraliquem non tencturiniuriarum fed (inicié verbo via
perar itigantem,tenerur actione iniuriarum, Seplus contra cum quí
contta priuarum ficcseltimacio.
1 official alguro.Consorcum J.iniuriarum.fa.8ca.E.cod.
k disabrepleyto criminal. Namin ciuilibuspropter contumaciam non
proceditad capturam, fed ad primsun: vel (ecundum decrece
Das,veprocedicurin caufaciuili,
Setena Partida.
39 conecte 38 aquien lafizieffenó puede deman-
ne la daremiédaningúa porq fueen culpa,
ibas. tl. co.é feyédorcbeldeaagla quiénnia de obe-
lis decer.Otrofidezimos, Gfcl judgador
es publica, metieflcal gun omca tormento, porta
oarer vien — zon dealgá erro q onielle fecho para
enim naíci [aber laverdad del,o por otrarazó qual
quier qlo pudictTe fazercon derecho: q
por las feridasquele dieffcen tal mane-
racomoclta,non fepuede porende lla=
mar defonrrado,nideuefer fecha emié
vñiura nafcús
tur.lmemine=
ceuta. z A
cercijudiciin — dadello. EfTo milmo dezimos q feria fi
folenté, velim
eljudgador derechamentefudgafle al-
porcundagen 0) : enla E
iemincrepare $Ú omeamuerte,o perdimiéto de mié
serbisiccani bro. Camaguerlo mádalfe matar, o li-
Pron. tin. Sar, non estenudo defazeremiéda nin
infin. E dei
reinrradicPa
risde Pates in
(o trata. ln
dicatsol.1s,
columna
QUex AV IL,
gunaacinin a lus pariétes.Pero los fud
gadores,maguer ayipoderfegun dere
cho de fazerlas colas fobredichas, con
todo ello mucho le deué guardar dere-
fpáder mal, adefazer defhonrraa los q
vinicré antecllos paraalcágar derecho.
Otrofinó deuenatormétar aningúo, fi
nó por alga delasrazones d dizen las
leyes deftenfolibro, porquelo pueden
fazer.Eficótraclto fizicflena defonrran
do losquercllofos de palabra, o de Ée-
cho finrazon,tenudos ferian en todas
guilas de fazermayoremienda ?pore-
llo,quefiocro omelo fizielTe.
am5i altrologus
per fimo arte
noñet furé oc
Ju alicui?
nó citlod
rútcd (ino
le dininatoré
cú artemii¿no
rerpócob hoc
acculari,vtpu
pora, de ,
quan dt 40. XV 11, Como mag uer el aflronamero diga
inniacadépar — algunacofadeoro, por razon de fuarte ,né
Co mie Puede for demandado per defonora.
cor.cú.l.itel merseares Terden alasvegadas los O-
apud labcont. Fe mes algunas colas delusca
eros q caté por [uarte qua-
aqllosquelas tienen, e losaltro-
nomeros vÍando de fu fabiduriadizen,
efeñalanalgúos q lastienen: en talcafo
comoclte dezimos, q losq afeifeñalaró
nó pueden demádar q lesfaganemien-
dadelto,afsicomo en manera de defon
rraticlto es, porquelo dizen faziendolo
fegun fuarte,c non con intenció delos
defonrrar.Pero como quier g non pue-
dademádar emienda dellos, como en
manera de defonrra, contodo cio fiel
adeuinofuere baratador quefiga mue-
ftradefaberlo G nonfabe, bien lo pue-
de acufar que reciba lapena que man-
danlasleyes deltitulo“de los adeninos;
edelos encantadores.
2 d aricnlo. Vide
infracadópar
Glex.x VIII,
¿mMulieré hone
habita metes
tricali, velilo-
inturiarú. Ide
dedlerico ¡
ditu icali
cedéte; cuinó
£atisfice de in-
iuyía táquádle
sicoillatadinda,
te Uomander. Cócor:cidirtapud Labeonem.5yi quisvirgines. eod.
Suallegatilleg.£cdm Ange.ibi q q fornicaruecá merenice,vel de blás
Bas, evan alos aftronome- *
4 Ly. XVII. Quede qualquier defonrra que fi
Rirffen a la muger virgen,o allerigo, nom
pueden demandar emienda.
m4 V ger virgen , o otra qual-
quier que fuelfede buena ¿
4 tama life viftieiTe paños de
Y aquellos que vían veftir
smugeres: oque fe puliclTe en
lascalas,o en los lugares do tales muge
res moran, ofeacogen:fi algun omele
fizicre cftonce defontrade palabra,o de
fecho, otrauafle della,non puede clla
demandar“que le fagan emiéda como
amuger virgen que defonrran. Eltoes
porque ellafucen grand culpa viftien- £
dopañosfquelenonconuienen, opo-
fandofe en lugar defonrrado?,o malo,
aq las buenas mugeresnó deué yr: eflo
melimo dezimosq hiel clerigo Gandu-
vicíleen talle o en manera de feglart:ca
fitucrto le fizieflen nó podria demádar
emiéda del comoclerigo, afsi comole 'R
mueftraélaprimera partidadeftelibro,
enlasleyesique fiblan cn cftarazon.
%Ley.X1X.Como aquel que bufca bien, e hon-
rra a fu amizojmaguere/torne « otroynon le
puedo fer demandado por defonrra.
VeriendoclRey, oci co-
mundcalgunacibdad, o;
villaponeralgundomcen
officio honrrado, o fazer
otro pleytoconel dearrendamiento:Ñi
otroome qualquier rogalle al Rey,o al
comun de aquel lugar que aquel oficio
dieffe a otroalgúo,o quefizielle aquel
Jeyto con el, diziendo que cra masfa-
Lidor.o mejor para cllo: maguer que
portalrazoncomo cfta fuelle clotroc-
ftoruado que non ovicffe aquella hon- £
rra,nin aquel lugar que deuía aucr, con
todocilononlepuededemandar, a2q1
quelo cftoruoquelefagacmiendaKde
lo como aomedefonrrado. Eito es,
pordtodo ome deueafmarqueaquel
que cíte ruego fizononfe monio a fa-
zer lo con intencion dele fazer defon-
rra,mas porpro del Rey, o del comun
deagllugar, o porayudaralu amigo.
ey XX Qualesdefonrras fon granes,a que
dixen en latin atvocesye quales mom.
dofermoncil-
liabducic,nó
ié.Gdlimi
lit nue
Nácalisprala
niturquisqua
Jisinhabica re
perié,vehic, de
3n.d. $. fiquis
altrologus, $e
per LX dot.
pages
lúni:
delenté.cxcós
ngar defhon y
srado,Sedcon
tra: quialopas
narianon infa
máe callitatés
Ernmanerade 4
fegler.Add.dia
<ap.in audien
tia.de lentent.
excom. de. li
veró.el fegun=
do. Sica. (jue
dex laicus.de
Tenten.e.com
mu, in. 6. éc le
eN
Tego
Qenlisleyes Vi
de in
1.partitan
38.
Mex.XIX,
amTimpediens ali
quem in ofi-
cijallecusione
sogádozvealij,
Senan ¡lll den
turynó tenctur
aclionciniuriá
di.h.d.
€ puelefagas
mienda, Con=
cor.cumal.in-
Juriarum. $.
quisde honce
sibusf.codés
vbiAngel.no
tar pro decus
rionibusimpe
digibushono
rera alicuiuscá
vis, quía non
tenentobhoc
adióciniuias
um.
Mex. X E.
2mTnioriarum fa
Qi quadam funtatroces, Se quadam (uneleves: atroces cognolí
uiafamguis exit veb +
ex quatuor,ftilicer ex vulneris magnicud
1a
, meras.COncor.
2b
30
¡membrum mutilarú fuic alas quis vilipendiofe manu,vel pede per
cutitor,lteniex loco quiain oculovelfacie percuritur,vel coram Re
ge autiudice,vel in eclelía vel concilio,vel wblico loco.itémex
perfonaininriantisveliniariarisve paterper hlíum , Dominus;
vaffallun vel famulum aus colonam,aur parronus per libercam.vel
judexperlub=
ditumintarié- ¡Ntre las defonrras que los
tur. fremexcá ,
tileha,diftami Jomesreciben vnosdeotros
nezautfamolo ay-1may gran departimien=
Iibello.Cgrera [P e aL h dl
añ tuneleues, ¡EEES ro. Catalos y hadellas aque
sn plus fic dizécnlarin atroces, q quieretáto dezir
climatioina- E
Trodbas, qué romancc,como crueles,c graucs. Es
inleuibusinia— Otras y ha quefon lenes. E las Gfon gra
rijs had uespuedé (er conofcidasen quatro ma
Enquatro ma y y a
neras2, La primera cs,como quádo la
defonrracs mala,e fucrtc en fiporrazon
delfechotifolamente: afsicomo fi 241
qrecibio la defonrra es ferido de cuchi
llo,o de otraarma qualquier de manera
E de laferida fal ga fan gre,o finque lifia
dodealgun miébro:o ficsapalzado ,o
ferido de mano?,o de picenfu cuerpo
Cum, $.atrox.
infli.de iniur.
pretoredi
xie5.fina.Scl.
vulners. Sc.
fed ell queltio
is. 8 1. (ed Se
fivnius:5.quí
dáif.co.de dio
cAlbeind.
SHin.gitladí abiltadaméres, La fegáda manera porq
HuriaacioxD — pnedeferconocidala defonrra por gra
€ donacio re- DP” 944 a porgl
mocafyyt.C.de — uees,porrazon del lugar del cuerpo:
reuo.dona.l.A
navelilla pro
prerquáfilius
pótexhereda
ri, vtinauché,
ve cúdeappel
latióccognol.
$.caulas.X per
3(44.Lpront, Sc
diciclo.Fabán
di featrox. de
perillú tex. de
clarat Ga feri-
ficomo4il firic(Tecnel ojo,o enla carad,
oporrazondel lugardo esfecha la de-
fonrra:como quando defonrranaalgu
no de palabra,o defechodelitedelRey,
o gelantede alguno de los q han poder
dejudgar por cl:ocncoricejo,o en yy gle
fia, ocn otro lugar publicamente ante
muchos. La tercera maneracsporrazó
delaperfona*Grecibeladefontra,anfsi
bifin.c.perue como fics fechaa padre de fufifo , oral
nit.defent.ex . E
comubidi, p ¡Wuclo,defunicto, oal Señor defuval-
eps a > fallo, o defu rapaz: odcaquelque cla
ueredo
forro,o de alq clcrio,o aljudgadorfá
alguno de aquellos que el ha poder de
apremiar, porque fon de fu juridicion.
Laquarta csporcátigas$,oporrimas,o
por famofo libelo que ome faze en de-
fonrradeotro . Etodaslasotrasdefon
rrasquelos omesfazenlosvnosaloso-
daria ¿lara la
plona cl
habes em di
cafgranis inju
ria, % quele-
is. flati ide
conlictudine,
fede eñab(ol
uúcindilifte,
vbi non fuerie
finguis,velliuornon tamen polTint fecundum cum perdi.ca.perues
mit.Scdi.$.atroxas: qui dicantur delidlaatrocia, Ecquerarrociora, Se
quearrocilsima.vi.pergl.SKBarain.lauxiliú.fE.de mino. Scper gl Be
Bar.in.l.$.fiquis. E dela(peQ.curo.SperBalánal.vevim.coL Ed
infi.Sciurabcexeeptio piniuria nócllarros, póropponiante litem
contelt.vide Bartinvd.].pratoredixir.$.cafus.addeeciá que dicarur
iniuriaatrox.Specal.titu.delegato.S.nune dicamu'
UDemeno.De percubionecum pugno.dixtlupracos ;
Uabiltadamente.Ex hocverbo patetyy non oisiniuriain corpus ¿lla
ta dfacroxonibifie
iniuriaatrox.vtio.Licemapudlabeonz. fprarorait.Scibinotar An=
gel.cod.núcrgoprocedar diftú Bart.in.).non(olú.5i mandato. fF.
<o.qoísiniuriaqueinfertin corpus ell atros
icáatrocem:cú percóem opinionélociiniuriaappellatatrox.Floré
¡enim (cdi cú perculsiocúpugno,non reputafarrox,Scalibiincé
dercbarbá appellat arrocifáima. de ybi opiniovulgi deficit, dicir ¡ple
3:lareputariarrocem,que puniteríillata elfetin perfona fl, auciu»
'uperolasfienim (ie lcuirerpercullas, nórepataf...
bidicicAnge.qprunc -
anfaperte
Hb ene mentii/Lam.l.partiaboc declar
d Alen cloje,eenla caras Addedi,l preroredixi
eobdiaarroxinfli.co.SAngeAr E
i ade Scalapareputaturr:
u maleficio.in pare
nde
tros de fecho, o de palabrá, que non
fon tágrauesporrazó del fecho tan fo-
lamentc, como defufo diximos: opor
razó del lugar, o porrazonde agllos q
lasreciben fon contadas por liuianas.E
porende mádamos qlosfudgadores q
ouicrenajudgarlas cmiendás dellas, q '
feapercibiporel departimiéto fufodi- pur alteriusin
cho en efla ley a fudgarlos: de manera e bbe aÑo
¿Glascmiendas de las graves defontras dj
fcámayores,e de las mas ligeras feá me * + did
nores:afsi que cada vno reciba pena fe- Bs Balcinld
gú que merclecefegú fuercladefonrra INS co hocgs
a : Cadecpila
oligcra,o graucquefizo,o dixo 20tr0. Scieri.p rex.
queliber
cria fáa
clesicosdicitur
atrox, inturía,
de injuria
xiam exprelle
rante feriple
xuat Mattligi
iirmitenteca
FL. X XT. Que emienda dene recebir aguela
quien es fecha defonrra.
; Ierta pena, nin cicrtacmien-
da non podemos eftablecer
en razon de las emiendas
que deuen fazer los vnos a
losotrosporlos tuertos, clasdefontras
quefon fechasentrecllos: porqueenv-
ma delonrra melma non puede venir
y gil pena, nin y gual emienda, por ra-
zon del departimiento que diximos eh
la ley ante defta queauian: porque las
perfonas , e los fechos dellas non lon
contados por yguales. Ecomoquier deted iniuría
P Edapatrid fi
quelas pulimos a los que fazen malas iio. 1zicul,y.
cantigas, o rimas, o diftados malos:o libr.S.ordina,
sa quien defonrra los enfermos, o los y qe dea
muertos:porque ciertapenanon odi- Addetext.cú
¡davoadel E dinauthé.ve
mosponcracadavnadelasorrasdefon
É Jadices fine
rrasporlas razonesde fulo dichas, tene — quo traga
20.tadein par
ti.ét malore(t
iniuria q
E
calla Sigoa
ode. 80
ald:Cade
iniurijs. Kad=
mospor bien, mádamos q qualquier ld.collatio.s.
arco def da Baldinginia
qreciba tuerto, o.delontra, que pueda — sja.in prin. de
pace juramen
tofiem.vbide
:d8cfivnius. $.
demandar emienda della en vna deftas
dantealaparpoteftarisvide eriamin didto.$.atrox:
quedam.ffacosSc.l.omnedeliftamJat.fEdere mil
$ Upor cantigas.Adde.l;.upra eod.Bclavnicam.C.de farmo.libellis.
Ulex, XXI,
30 Vbipro iniuria certa,Be pcena determinata non inuenitar appofita,
aiimabicarabiioigfiio€ incita vultadalliaionempe
cuniariam agere,fudePrerrogabitevm pro quanto nolvifler inio
riamillam fullivuidle:Sefitemperaterelpondet faciarcam fmper ei
macionciurarequam exprefic,Scin + (fimacione ficiurata condem-
netledfivideturci y jmmodetatam exprelsic quantitate tempe-
retcamantejuramentum » Siveróad poenameriminalem iniori
infligendamvelit agerestunciudex poteflininriantempecunialiter,
velcorporaliterarbitrarié punire.Scli pecunialiter punir applicacur
Regiscamera:fed vnailarum aionumelc%aalrera tollicur:quiacxe
vno delito tion deber quis duas poenaspari,nec ynacledta porel va
siare.hocdició.
G
Partida.vij
fin.com León E 4
Nócftin
NO.ree 7
camnó.n
venis
facerdori, cum
defert facerdo
gfiniondefera
In no.rec;
efl.
10.lib.8.
?
Setenapartida,
infituade iniur.
a Lo dise rvell por. quodtenatuscoñ=
furum.Leo.f tú de injuria acroci aftum ell inturiaram,nihilomin?
az potelblege aquiliaad danumn: óeconuerfo, non enim in aftione
iniuriema agicurad dinum,vrad damoú,(ed vtad contameliam.l.
dra apud labeo
memes. li quis
feruoverberas
10. f.co.fedin
Azo.C.eo.n
dos maneras”, qual mas quiere. La pri-
mera que faga elque lo defonrro emié
reo Jade pecho de dineros. La otracsen
veríillud eya manera de aculacion, pidiendo quecl
. $2 quelefizo el tuerto quelea clcarmenta
Jn fo, dd e
tá declara li dopor cllo, fegun alucdrio del judga-
dor. E la yna deftas manerasfe tuclle
porlaotraP:porquedevn yerronó de-
ue ome reccbir dospenas porende. E
defqueoniercefcogido* la yna, non la
puede dexar, e pedir la otra. Efipidice
reel querecibe la defonrra quel fea fe-
chaflacmienda de dineros, eprouare lo
quedixo, o quercllo : deuc eltonce pre-
guntar elfudgador al quercllofo£ por
quanto nó queriag aucrreccbido aque
lla defonrra : e defquela ouicre eftima-
do el dcue mirar h qual fue el fecho de
per fonrra,e cl lugar a
pisada La defontraye ellugaren que fue fecha,
tracía. male. €qualesaqlqlarecibio,e el quelafizo.
np ne Ecatadastodascltascolas, fi entendic-
mie Te lacftimo dercchamente,dcuel má-
infti.dea Mo,
$..coln3-S Loan Fabricio $.fd Klein
forawlawycalisirrogamit mikicalem ini
incentúlibras,n quibus peto 3p
gitimaraxationc.
ye Eoueljrafecha Concluditergodarifibicamo
juriaram, cta tener: losin di.$.ja fura. Sc
prin. £ Roftedusin fuislibeliis.As itemapudlabeoné.
quisferuo.dicit,q de hoc temper dibitauit, Ccallegatin contras
ña ex quo propon'tur ad vindictá poena deber elle fi, l.inde ne-
ado .¿Eederermino amot+S quiaolimpa
re qiperdobatmébri erar talio,omnisalia
barr pecuaria, vt «od.harcauté pocnalcdmy
ei, iteráin defuctudind abijeproptercóffirutam praroris :vi dicie
storé cinfdem natura efTestene ergo menti
ollenteavilláarobiguitarem , de qua Ange. dubitanita
id Gficorobaru perrelles(aper rllimationein
(equi,yelad hac poGitillá mode
verficadifiicu'tas,di
quod (enarus
confleama,
eodem.
4d Mridicre.Ergl
terformetar li
deintur.vbiponit Dreud
m,cuius emendam
condemnari lalua velira les
ieciuiliter aQioncin=
pecul.ticrdeiniur. in
¡llamare
+ 6£ E. xlquerelof
inriarantune debeacilla
confil.46.vifo procellagitato.col.f
ditlenó recolerchociniure inuenile tati inindiuiduo,Scócludit,
qpindex debetlequi probarayde(ecúidi eaiudicare, E qdebear cefla-
iflaarbieriojudicis,ex quo ell probata atimario perte=
tes,8cfitab hominibusciuldemcondicionis:viibi pereumatutios tí
exito Scillo cafa,tu non recedas áformahuias.).pollunt enimteftes
faciiterdecipi intali elimacione.
y $ Utonquerria.Nonergo eltueceleqp aQorfereferataddamnum;hoc
el dicarpociasfe volviffepacitancam damnó,quam pac citamin
ini fuiropinio quorandaw relata pergl.8 Bartin.Liniaria
co.non ergo procedit quod dicir Albe.bi. cólter
errantin hoc aduncati, p factuntinrare liempplos,q pro tanto nollér
fallinuiffecaléiniuriá,fed qpivrare debent, qy Ante cxpédillent tr de
fxo,quam par voluifTenciplaminiuriá: 8 ce Zabie difíicaltas quí ibi
tangitsérin.1. non cónicii.C.eod,quidfecidá hocfacierpauperhó,
quiná poteritdicere,qp volui/Tet cm perdere de f1028e dicit túcpo:
teriticere(i haberew velhabuidleín e£porcillate iniwiie:quodtép»
debetinfpici.vcinsd.linjuriaram e(ómatio. loa.Fab. etidin.$ted e
Jexán(Y.eodem,refert didas opiniones qualiter debearparslercforre
ins(timarione:an ad damnum, vel luerum;6e dicit quod moderni (e
intur opi errefe debentad dimumiznon ad Jucrú,
riari pol glo.ibivolúntupad verílibez
póte referre,Gue ad lucrum fiuead damnumitutenernendiflaml,
Parcicarumin fla praélica..
h €Deuemirar. Addes$.pornainíli.co.LconflitudionibrsfE.cod. 8
¡ Gotorguelajura.Nota bene formar de praéticam ¡Mlius, L.ad declara. 9
tionei iuriscómunis:approbararenim hic opinioillorum, quosre-
) Fore Alberi,in
Li mon conui:
.C.co. cúdi
cit, pconfide»
rabitjudex lo
cúsecremp? de
perfoná ini
va palfam, e
(edi hoc alli
mabiciviurid,
Efiallima
agtoris Ñit lun
fa ll fabir,
E«(in6, mode -
rabiteádolato
lacramento a-
Aori.quidañe
perque Gportanto quáto cltimo
ladefonrra, quela non querria auer re-
ccbido:e defque la ouicre jurado, deue
la fudgar, emádar al otro que le peche
la eftimacion. Efiel judgador enten-
dicrequelaaprecioa demas, deue gela
templarfegun fualucdrio , ante quele
otorgue la furai.E fi aquel que recibio
Jinjuriafaze acufació de aquel quelo
defonrro,e demanda que feafecho el-
carmiento K,evengangadol : cftonce el
judgador catando todas las cofas que
defufo diximos, cfeyendo provado cl
tuerto, puedecfcarmentar ¿o darpena
depechoa aquel quefizo la defonrra.E
fiporauentura pena de pecho le pufic-
re,deucler cftócedelacamaradel rey”.
Otrofi lo puede elcarmentaren otra ma
nera, fegund que fuercla perfona.
hi iudex noto-
rie [ciat reum
ellenó foluen
do,an poteric
ablue eo ¿9
diasferarlón»
ralezAlberibi
referés opinio
NE quorú
vale, ph
fede
belloador:
polfer cum ci
viliteragie in.
vialitependente,vel antgexecutionem polTer
cru. dina fdeverbchobliga.c arbitrios
GLK X 1).Fafha quento tiempo puede ome de
mandar ernienda dela defouvra que recibio.
juriarambhocpete
fieritoluendo.argalí
Mdedolo,
k Uejcarmiento. ProiniuriaritlcuiGimanon pofferagicriminaliter.ve 10
in.c.có.ta.c.de rejud.Sctenctlo.Fabiin.infumna.in(li.co.
rmeatar.Drouthabeturin.1.£in.fE.co.clt ergo poena arbitraria, re
mn pobsicarbitrium extendivíqsad poenam mortis. glo. q (icin»
in famina,que vulgariter ad hocallegatur pro fingulariillamea
glo.dixicnon elTeverálalo.in.] bus. Co licontra iusvel
viilipublipertexinotab.in.la.E de furi.balnea.Gibi Alberic.refere
tia loa.de Imo.seprobantemillar gL.io.l.2.£.depubli.jud,Felin?
tivin.c.exliteris.colararr8c. dartinhítiecircaillam glo. Sc teneteá
allegans multa pro ea,Ectandemlimicar, Se declarat,5o modis. (a pre=
quiracur vepolsitmert£arbitrari,excellus grans facinoris, de pro”
cedar in deliétisconfummatis noninatiétatisoBcnilil. vel facutare
committar poenamarbirrio iudicis perverbum moderari,vel modifi
cariz8cquando daturarbitriuminter penas A iure concellas ,8cex-
preffas,non vbiiudici fimplicirerdacorarbierium puniédi,vel exag-
gerandi poenas:quiatune non poteritacbitrari poenas mortis, Senda
Alimiterar arbitrium,venon poble mortem atbitrari, vide ibilacios
pereumovidectiam Deciumconfilaco.in caula inquifitionis, col.
vbifingulariter inteligicillamglosia granicrimine, $: q circunflan
tie delidti hoc fuadentallegar Bald.in-.finán fine.( de rerum dini»
fio.Scloan.deImol.in cap.inquifitionis.de accufa. Scibi Toan. de A-
snania,in findintelligic etiam quando de talidelidtojam eee folicuim
arbitraricertam peenam:nam tanciillac(t, 5 non alía imponenda.
vide ibilacius pereum.adde etiá Alex.confil.uprimo volt. col. pe.
dicentécómungelle fentétiam,q attédi debeat,an qualitas deliéti,8c
dirciiflantiarum/ietalis,q de iure cómuni,vel deconfuerudinefiepas
namorisimponen dosScancimponipobitalidsn, vide camper
Socin.confil.88.vifa bulla. colu-penul, :
m UDelacamara del rey.Addegloin didt5infumma.que allegar.L- 18)
saf.codem.
Glex. XXIL
aw Adioiniuriaram intraannú poreftintentasi,polleáveró non: quía
extanti temporís diuturnitare pralumicurremifla < non ad animá
reuocata.ltem tollitur(i fponte iniuriatus aflociacur iniurianti aut
fimulcomeduntvel bibunt:velli dixit,p nó receperat ad iniuriam,,
autficamexprelleremificiniurias.hade
TituIX.Delasdeshonrras.
12 Us vaa paga? Intellize deanno continuo fc8m gl.8cibi Ange.Se
2b
Sali.in.L.( nó conaicij.C.co.Sc Azo. C, eovin furmma. Sefatisprobaf
hicaniúivbiiniuriafada efferper met dc elfeeveilisanmos.l. fi
cñexceptionesaEdd mec.canl.gcincelligeío quacang; iniuria, (i-
uepratoria,iaeciuili, patetiá voluir Azo,C.go.ia fimma,co.perSe
fin. Siflafuie
antiquorú ma
giscoisopinio
nn”
¡Y
Alta vn año puede todo
verradieloan. 9) ome demádaremienda de
e 0 la defanrra, o del tuerto q
sispccuia: (EN recibio. Edivnañopaal
additione.lup fea delde el dia? que le, fuefTe fecha la
ina defonrra, quenon demandalleen fuy-
nuiclicercon zio emiendadella, de allifadelante non
a lapodria fazer, porq puede ome almar
artinusina» LOS
etionedelcede 4 e nó tuuo por delonrrado, pues que
te.ex.l.Corne tátotiempole calloquenon fizo ende
Basinilis rib>
cafib? ,cú quis
pulfaráverbe»
ratúve, vel do»
múcias vi in-
srojeá dicar, ve
querellacnjuyzio, o que perdono 9-
quel quegelafizo. Otrofidezimosq fi
vn ome recibielle defontra de otro, e
delpues dello feacompañalle con el de
fugrado, ecomicfle“, o benicifecon el
enfu cala, ocnla delotro,o cn otro lu-
gar,quedcalli adelante non puede de-
hos temuie gl.
in.d.l.Lcorn
C.co.Scaliirelariper.lo.And.wbi fupra.renccrgo.mciifá.Lpartica.
tollentéhanedubitatiónesdicunteá Ho(T.Anc.de Bn. 8 Abba.
nolcitur. de fniaexcó. SPaber in.ffed lec ioMitideiniur. q licer
aftioiniuriaritexpirer,anno rñperviá excepuidiscópelliqur idluriás
excóicatusfatisfacere cri poltannúsquia non deber leal He
mofarisfaciar,vribi,S licindiredte confequerurexcipiédo: quodnó
poferdiredicazendo,Sifud diftú refere Eclin,in.cái añt.coldin.de
selcrip.cótra qd inducir decilione Rorxri ,deiniur. deciio,
2.repericsilláin nouis decilio.mu.za0, «DÍdE q per
Japlum anni eftfublata actiointuriarú,é obligario ciuilis $ natura-
Jisjadeo q tacendo perannú,vFiniurigtas remálille oém iniurit: di
«itibicolleétorhoc femperfui(Te feruacó in Rota:Scideo fcdm Folin,
excóicatus dicer nóeltopusfarisfagtione,deco in quo per leggcrau
obligatus,6cperleztoraliterliberatussrandem Feli.relinquit cogirá
dos.ego in hocdeiniarianteexeóicato,non recederem ab opinione
predictorú:quia ex quo canoninflixicexcólcacioné propter iniuriá
iniuriacustacésfuitcontencas prouifione legali,Snimirum fi tacuit
Aciens,nó polle ab(olui nifiatisfaciar:8: ficilto cafu,non fuít vilusre
mittere (arisfationt.arg.l.cum deindebito. ff. de prob: Í
pótcapialia conicétura,quá remifsionis,illa eltaccipié
necdum aétioiniuriarúciuilis tollitur anno, verúetiá
criminalisex delito iniuriarú orta, qd (a
J.fupra proxima, Gi quia de crimine regul.
terquarri vleratempusiofra quod potell de eo ciuiliter agi, di extin»
¿taciuiliseritexsinéta criminalis.itatenuit fingntelac.Bu,in.lquere
1a.C.defalCScibi AngaSclarins Salí.Ec tradi ció Lo.Fran.Balbio tra;
Qa.prefcriprio,chartayo.col. 4.verfisertio notabiliter limira,
€ difdeel dia, Nota bene áquotépore incipitcurrercille annus , fed.
an curretignorantl iniuriá? Guiliel. de Cugn.in.l.ficumn exceprione
$.fatisclementer.(E.quod met.cauí.tener qp lic, Se eltdidtú fimgulares
alleg.l.pc.fE.l quis ceft.lib.cTein(.fuer.Sc.l.oés.C.depral.zo.vel, 40.
anoo.Giftud didtum refert profingularicollectordecifio.Rotrin.d.
decifione.24owin nonis.Stallegat pro eoaliqua,quzribiporerisvidere
ego tamencrederemnó currercignaranti,exregula.lannus fade ca=
Jumnia.8cin cap.quiadiuerfitatem.de conce(T. preben, Sipater ex ra
tionchuius.Libi(porque puede ome alimar, dc. vndece(lanteratióc,
vidéturde mente E panas iflenon curreret ignoránti,neque
obflant.lL.allegara per Guillel.quia.lla pe.procedit vtex eaparor
inillo fpeciali cafu,de quo ibi:quod pater curo dicicillaylin fin,quá
visin pluribuscaulis alijs julta ¡gnoranta exculaciond mercatur.8c
Lomnes.loquiturin prafcripcionibuslongilsimitemporis.videciica
hocquodalcrBareaindabeo Eb quiscelblibaclleiulatucBcibi yin
Jongamadditio.ad cum.
Sequiturdiétum glo.exemplificantistexcibiing.6n. inf.
Bart.in.Lnonfolums.1ff.co.quod fola remifsione Se difi
smulatione,ctiá fine prefentiaparús,collituraGio iniuriarú ab initio,
38
velexpoltfadio pertext.in.dsf.1.vide querlacas dicoinglinfra pro
xima.facicetiá.l.n ipus.C.fami.hercit.vbi Bald.q Ginimici Esc
fibigrataCeruicia, vel vcamici ínuicem cónerfancur prefamitar in
¿ta concordia,quiaofFenta remittiturperindicia.vrin.dá 6.
quidíilegetei quiiniurianite Bald. ¡bj q vEsemittere ol
mandaremienda detuerto, o de defon-
rraquelouic!Tcantefecha. Eaun dezi-
mosquefidé(puesquevnome ouic[k;
recebido defontra de otro, que fiaquel
que gela ouiclle fechole dixefle afsirue
govosq nó vostengades pordefonrra
do delo que vosfize,e que nonvos que
xedes demi:e clotro relpondiclfed que
fe non tenia poz defonrrado, o quelo
non queria mal, o qué perdia querella
del:quedcalliadelante non eselotro te
nudo de le faze? emienda por aquella
defonrra.
licat.Cadere-
(ta. Ecprocedie
ifa.l.Sdifpo=
fiio.d$.Mn.
ue Situria he
ybalis,fine rea
lis, cú loquit
cundú Fab. in
des fin.S limi
tafedw cúmi-
6 ambo fail
fent inuitari
ad magnum fe
Mini, 3 forte
fuerunt politi
ad vnam men
fam,velfimuk:
E jala tone ex
Ley. XX 111.Como el heredero non puede de ada e
mandaremienda de defonrra que onteffenfe- atisnecclita
choen fu vida a aquel aquien heredo,fiel non — 1 habuit hoc
la ouie[Jecomengado a demandar. facerciócidefi
recepie eú ad
ofculum pacis
¿necclefia,nam faluahoneftate non potelt refuare. allezar Clemen.
fin.defenten.excom.
d EReJpondiefíe. LG bi.5.quedáfuntFdepaet
altioiniariaramiplo iure tollicurperpattíi,Scum.l.no
deiniar.Scgñiniuriam paciens ditsiwulanir,quiafortéd
síampalas
rú,quodintelligefacádd Angesio,d,$.1-qminiaria nó eN illara in cor»
us,velin mébra cú Ceaitia, curp nemo ficdís membroráfuorum, li
berhomoFad.Laquiliñeg; poler quis eS(eotire, br corpiss fuí lace.
fcatur.imocócra facións punif.l,,E.bo.co, (1añitquisd principio non
difsimulauiviniarjá,(ed poltea remilicab(que patto,dejure có) erage
opinionestan tanc fuficerecremifio implex.nam Azo dicebar. €
eo.infosoma, q fic,Dilensanté dicebar,q ab intrio difsimulacione tol”
Jicuranon exinteraallo,échancopinio.viderur fequí gLin.des.vin
eo.ingl.6:in En.vnde wultomimustollerecur difimujatiócfi lis effis
conteltata,velcitatio faétafecúdi loan.Fab.io.def.fin. 8 vi, Hoflien,
lim. deiniur.(ed ve disión glo.pracedent¡ Batin,d.$.1
tenctopi.Azo.8:idem tenctibi Angesvtficnenuda voluntate impe-
diturnatiuitas 6 ortus,itanuda velantare toJlatura licetnon deduca-
tarrenútiatio jo paítam:Siftam partemviderurampleGt,L.ifla par-
titarumin cafu pracedenti cum dixir(lide(pues de effo fe acompas
alle concludccove foreelíer dicendame pesca. rtitarum con
cordenturdi£ta opiniones,videlicet. y iniusiatollatur difsimulacióc,
fiueabiniio,Guecx poltíado: e ad
pretentía partissex qua refulter tacicum pagtum,vt quía fe alfocias
wiclibenter comedir,8 bibit cumininriato,(i verótalis difsimulaio,
fenvoluntasremittendiiniuriam expoltfaéto, nonfuicin prelenda
inivriantis:tune procedat opin,Pilei,8cdi8t.glo.ve folavolentatena
danontollatarexpoltfao,(ed requiratur paétuin de quo hic. vel.
dicquód.Lidlapartitarumnolit denecefirate requirere partisprefen
tiamin remilsioneiniuriarara,(ed ponititos duos modos quibys tol
lituraGio injuriaram,8< q remaneat indecifustertius cafus, quando
in abfentia parte nuda volunrate remicterctiniuriá:quocafa facis pla
cetartenta rquitare:vr epíam ablencia partis tenear talisremiíiio, pro
utvoluit Bar. Angen.d.l.non(olum,$.1.8:in pradticnita recipitur
deconfuctadine,iflud etiamnota,non elle necefle,ppafas injuria
dicacfead animgm reuocare,quia fabulofum ef tale diátum. ve dicic
Azo.C.cod.infinmma.S: q non Ñicnecelle probarurin.l penal, Sibi
nota Bald.Cad legem CorneludeSicar,
¡cum ini
eltchacdisimalaticimpeditnatinitacem a0ionisiniuria
um tamen in tali disimula
Glez, XIII,
am Agtionesin quibus cadit vindifta,non tranfeuntad herredes, nec có
tra cos,niflisfuillerconteflata cum defantto,hoctamen fallityvbiña
juriafadtafuiciofirmo: ex lla infirmitate moriwrs feantl hebnios
riatuspoll mortem. Tem licer exdelidto detunéti non agatur poll
mortem:fallicvbifuit lis conteftata cam defanéto,h.d.
Parúdaije
12 Esteredero, Có
cord.cum, Lin
juriaráadio,í
prin.laprime»
12. 2.ff.co.de
di.Cunecxde-
lio.defunc,
1.80l.1. 0.4 pri
uadeli.
€Titlm,X.De
olentis.
Ulnferma.
Utexprimas
30 Vis c(t que
fic alicui , qui
non porell fe
defendere : 8
eftduplez, cú
armis , e fine
armús: cum at
amis autem fit
e quis impe-
icon fallo
aut lapidibus,
feucumhomi-
nibus armas
canía aliumín
períona dáni-
ficandi vel in
bonis,licerad
effeftura non
perducar. hoc
dicita
1d QenergaCon-
cordat cum. L.
a.ffquod met.
canas
Urecha a otro.
Notabene, qa
adhoc ve dica
tur violentía,
requirié quod
ficimpetos fa-
¿us in alium..
adde Barto.in
qu. de qua
ibipcreí,inol.
2,adfiné.
Jiuli.devi pue
bl. 8 pulchre
perPaulem de
Es Call. confilio,
Jul. devi 27.vilrinquil
publi, 8 — tionefadtacó-
C.ad.Llu tra Bididlúst.
Ade vi
pri.
Jeciam, Scattú
vi (en Moller
faflmovicibi
- perenne
y É GComarm
-Deliachabenr
Setena partida.
quecoía es fuerga. E quantas maneras
fondella.E que pena mercfcenlos que
lafazen aotri.Elos que losayudan afa-
zerla.
ley. 1.Que cofuesfuerga ¿e quantas manerss
fon della,
a Eredero * ninguno non
ha poder de demandare-
] micnda, de la deshonrra,
nin del tuerto quelconicí
[en fecho enfuvida,aaGl cuyo herede-
roces: fueras endeficifinado ouielle ya
comengado a demandar en juyzio an-
tequemuricfTe,cfucfle ya comencado
el pleyto porrelpuelta/Cacftonce bien
puede el heredero entrar enlademan-
da,enaquel lugardo lo dexoel finado,
efeguirel pleyto falta que den fenten-
cialobreel: eaquellos que el tuerto, o
ladefonrra alfinado fizicron,tenudos
fonderelponderalu heredero, tambié
como'farían a el mifmofi facie biuo.
Mas fien fu vidanon ouielfe comenga
docl pleyto afsi como fobredicho es,
eftonce £us herederos non lo podrian
demandar:porque las demandas atales
en quecac vengancacon pena, non pal
fanaloshercderosfi non fucflen en vi-
da demandadas de aquel de quien here
daron:fueras endefiladefonrra le fuel
fe fechaa la fazon que eftaua cuytado
dela enfermedad de que murio, o de-
Spues q fuefinado, afsicomo de fufo di
ximosb, Otrofi dezimos*que fi aquel
queouicfle fecho el tuerto o ladelon-
rra, femuridlle ante que fizicllcemien-
da dello,quecftonce nonlo pueden de.
mandarafusherederos:fucrasendefilo
onielfe comencado a demandar en fu
vida del,c fuelle yacomengado cl pley-
to porrelpuefta.Cacftoncelosfus here
derostenudosfon de entrar, e feguir el
pleytoen aquel lugardo eftauaquido
fino aquel de quien heredaron: e fi fuel
fenvencidosdcuen fazer emienda enla
gar de aquel cuyosherederos fon.
Titulo. X.Delas
fuercas.
[Oberuiofamente,econ
maldad fe atreucn los
lomes a fazer fucrcas v-
nosa otros. Ondepues
[queen el titulo ante de-
fte fablamos delasdefonrras:queremos
aquidezit de lasfuergas. E demoltrar
Caddiiol de Vipuba
4 asiellaMediprivaa a E8cC 10 dile vi pri,
Y Gconarmo Added azaqdos, Sipercoren.thadad jul de vipubl.8e
Verga Y es cola que es fe-
chaa otro tortizeramen-
Gl] te, de quenon fe puede
pl amparar el que la recibe.
Efon dos maneras della. Lavnacs que
fefazc con armasf. El2otrafin ellas8,
Cóarmashfaze fuerga todo ome que
cometeo fierea otro ,con armas de fu-
fte,odefierro,ocon piedras: o lleuacon
figo omes armados cn efta manera, pa-
ra fazer malo daño a algunocn fu per-
fona,o en fus cofas,firiendo, o matan-
doorobando:e maguer non ficra nin
mate, cometei de lo fazer, c non finca
porel. Ecfle mifmo ycrro faze el que
eltandoarmado afsi como fobredicho
es,encierraX,o combate a alguno cnfu
caftillo, o en fu cafa,o en otro lugar: o
lo prende, o le faze fazeralgun pleyto, k
afu daño,ocontra lu voluntad. Otrofi
tal yerro faze el que allega omesarma-
dosl equema”, o cometede quemar,
oderobar” alguñavilla,o caltillo,o o-
trolugar,o cala, o nauc, o otrocdificio
en que moraflen algunos omes, otu-
vielfen en guardaalgunasmercadurias,
ootrascolasde aquellas quehan mene
fter los omespara vÍo defu vida, o para m
ganaren razon de mércaduria,o poro- E
tramancra.
Ley. 11. Comolos quefaxen afJonadas de cana
Ílerosodepeones, maguer non fagan daño,
les escontado por fuerga,e demen vecebir pe=
ná poralla
Yuntamiento de omes ar
mados faze algund ome
poderofo a las vegadasen,
4 fucaftillo,oenfu cala,con
intencion defazerfuerca, o daño aotro
alguno, opor meterefcandalo, o bolli
cioen alguna villa, o caftillo,o otro lu
gar:eporquedetales ayuntamiétos na
cenalasvegadas grandes daños, c mu
chos males,porende mandamos que el
uetal affonada? fiziere, quelíca conta
lopor tan gran yerro,como fifizicfle
A
o Gogeralafineda.Contraitos vide La6.Err7iculon6a.ps
lea4«Bcasuiemoa.libr,4. foro. 11.8 fegtit
1.6n.Caad,lulade vi publica, lib.8,
bro.4.ordina,titu,1o.percotum.Sc
lib,Bordinayicalo.finyl.vnica.c.4
vi.ibi-l, armas
tos.Sl.pen,je
telorum..
Comerc, Adú,
hoc enim yt
tencatur pas
nalegis jul. de
vipub.feupro
violentia cum
armis fufficit,
y congregaue
ic homines ar
matos , vehic,
8r.1.(equéti.6:
JAadel
pub.non
tñdicirur pro-
prieviolentia,
ex quo impes
tusin aliúnon
eltfact, (cm
Bart.in. d.1.
túc enim pr
pride viola
a
erlonz, Sef-
feo elbluble= ,
juntas: fed 4
Paul.de Ca. in
di.confil.
bl;
Eencerra.Có-
cor.cumel. qui
coctu. Mad. L.
jul. devipubl.
Comes armes
dos. Cum non
veatur verbo
(curba)vel(gé
ds) vEo full
ciant duo, vel
tres, homines
armati, Gcfacic
Lz.ffcos
E quema, Via 9
Lo.j.cod.
Code
de.
¿verla
Uzex. 11
0 Qui in domo
fua adunatio»
ne facit arma-
torum homis
nú caufa dáni
ficandi alium,
feu fcádalum
concitandi(4
valgo dí go»
'nada)punit p+
inde ac (1 vim In no.reca
armisppecral: vi.ticagd
ferylicerexcali bro.S.
hoím cógrega In norte
tióc nullá ma eft.l.y.
Ti fequat.
Las]
$.
5
Ticul.X.Delasfuercas.
8c.l2.Cude feditio.BartoLin.l.prima.ad fin.f.ad.!. dal ara
ncqueintereflC,ad.Liulia.de vi priva.vbi pertes
ipfis hominibus cóuocatis, q teneantorilla.l, Scvi.di.l,1.ticul.so,libra
c4.ordina.Sivi,ini(la mareria,qú dicaturferi a/Toríaca per Alexand
confilfina.volu, E
GConarmasad
rin. 2
fad.Liulide fuergaconarmas?,e que reciba porcn=
Sl EA: de otra tal pena:maguerdel ayútamicn
bium ibi mo. to delas armas nónazca mal nindaño.
túperSalic.an E cftodefendemos porq ninguno non
ilía.l.fin.corre-
feaofado defazer tal ayuntr miéto ?: ca
acaece muchas vegadas , q quando alsi
fe funtan los omesen vno crefcen los
coracones,e cometen eftonces talesfo-
beruias,qualesnon fariar;, nin ofariá co
xericall.antiós
tollifperifta.l.
partita. Se pas
terpnon cor-
rexic, Se quod
talistenetpoc=
na.l.juli.de vi
pub, me ficftuuiefle cada yno porfien
úraayitamié fu cala,o cnotro lugar.
1o.Fortéadpos >
áhuias. Lgá
damnumn non
fitágente con
gregara fedtá
tuno (lamas in
tenminis, q có
gregavie amule
LOS > armatos,
necelle eét,ve
elfent decé ad
4 LeJ.11.J. Como los que roban algunas cofas de
la cafa en que fé enciende fuego, denen ner
pena de forgadores.
ESTER Ciende fe fuego alas vega
das tambien en las villas co
Ñ mo en lasaldeas, co manera
quearden las calas: cacacce
E de aquellos que vienena matar cl
vi bono. rape. fuego ,cadeltajar lo porque-non faga
'nam ratio hu»
ius, 1. d quavin
gran daño:tales y ha dellos mue vienen
princi fignifs
con buena intencion a ayudara elto, e
cat os atales quecon mala:e porendedezimos
quz ex colle- > >
disenatapo.. quequalquierque robafle,o llevalfe pa
tellwvcinmi- ladinamente, oa furto alguna cola de
dea A las quecftuuic[séen las calas que ardicl
vumfidelas Ten quefazetan gran yerto como fi lo
Mi. éciur. lie lenafle de otra guia porfuergaconar
cetglin.l.1.h .
depbadiospo= MAS +fueras ende filo lleuafle con bue:
sie extpli ia ná intención para guardar lo“, e para
Moca dae, darloafufeñor, olo'que llenalle fuelle
de gente, Bal... madera: cacitononle escontado por
tamen vbi (u=
prá. ¿ntelligic
fuerca :porque fi la madera fincalle y
de.10.quiano podriafer que arderia, ecreceriacl fue:
mencene ae -onella, Otro tal yerro “dezimos q
Ei Eta. goconella, Derotal petto td E
farizel que fe parafle con armas , e de
fendiefle a losque vinicflen a matar: el
fuegoquelo non amataflen,o quenon
Sevtriulgz vo»
cabuli cadem
ratio elt,jtem
cum funtdecó
homines, via
prádcliétum eft notorium, Scideo poenaaugetur,. 1 MEE [3
deinturásemquiaifta.hfiumpraelt áprincipio.L ad. Liul.de vipu
blica.vbi Angel.notatillumtext.contratenentes homines armatos
indomo, Etcontrajneuntes confiliui caufa Ceditionis ¿Jicerad nyl-
Jumalitm a£tumperucnerút, vbitext, dicicin cadem caula fuotqui
turbarfeditionisve faciendacopfiliuminicrant,feruos veautliberos
hominesin armishabuerint,8c(ic cú dicic(rurba) fentit de tali coa.
"natione,ex quaturbatio (equi polfet.curbaenimá turbo diBa eltex
generetamultus,vrin didtal prator.ficutrempus dicicur curbatum,,
quando elt inuolutum , 6 aercommixtus. decem ergo homines ad
minustequirentur:veradirBald.in diéta.l, prima. $, huius (tudij. EE.
deialtitiaSciure.Irem cumifta.l.dicat(ayuntamiénto de omes)idem
eftacíidixillercoctuhominum,quocaíu decera ad minus requirun-
tur, vevule Abb,in capitulo primo.decleftio«Sprobaturin diéta.!
pratoradicitramen Bartosindidlal pretor.p (1 homineselfent equ
39
tes(ufficerent pau ioresad faciendumgentem,putaquinquenume-
ro per.l.oues. fEdeabiguis,vbi Bartadixic(ofiicere fi effenequatuo ,
velquingsequites.percexcillum videturforec q hoc fic arbitrario
conlideratisomnibus circunflanijs, Squalitate loci, vbié contra
quosfitcoadunatio hominum.
Mex, 131.
ayudaflen a facarlascolas del [cñor de 39 Ex incendio
lacala,queardicilen,diziendo malicio- TAE
riudaliquid
famentegque las dezen arder. alportans Es
falucricanquá
vi armara pu=
eo le
igna : quia lt
diililercon:
burá potuiísée
cadem poena
afficiturcú ar-
mis impe
quominus au=
xiliantes ad in
cendiumfedá.
dú vadant ma
liciofé dicens,
pod Gnantar
lercshad.
Ccóarmas.con *
cord. cumel.z.
verl.item tene
MLey.1711.Como los juexgs que non quieren dan
alada alos que la demandidemendo la auer
merefien per de Forgadores.
(Pen lenten fe por agraujadosa
lasvegadaslosomes delos
juyzios de losjudgadores,
l le pidenalgada paradelante
del Rey:c tales fuezes y ha que con grá
foberuia,o malicia que ay en cllos, o
porfer muy defentendidos,quelesnon
quieren dar algada, ante los defontran
diziendo les mal,o prendiendolos. E .
porende dezimos$que qualquier fud- E
gadorquefobre talrazoncomo eftafi- trquieciacs
d . dio.fFad.liule
ricíle,o prendieffe ,o. matafTe, o defon- — deviput»
rralleY a algunone, que deue quer por d UParagrardar
a L.Adde.la.$
endeotra talpenacomo fi fiziclle fuer om dea
gacon armas. Porquemay fuertes ar- da
ns : e otroralyerro. 3
mas hápara fazer mal aquellos que tic * Concor. 24 di.
nenboz del Rey;quando quificren ylar esca
dea gin incindio.
mal del lugar queticnen. £ docalicijanes
E TAGE se. Sic SelingE
ses (e mediare
inter duos Hd
antes, Sccum.
fua fiótione p
hibentes alte=
ví fe defendo-
1estenótor pos
valinli.de vi
o
Le). V.Como los alenoxarifes e los dexóneros,
queromán alos.omes demas que nondeneny
les escontado como por fuerga que fixiefen
con armas,
OSalmoxarifes , elos o-
trosomesquehan arecab-
dy ubl.per tex,
Al 427.0) dar las: rentas, e los dere- 5 dí Venfeué
ARS | chos del Rey, toman mu fguiinincen-
— s z dio. vbiadhoc
chasvegadasdelosomes tortizeramen notar Angel.
te-algunas. colas que non deuen to Lew. 1717.
E sf bozdel¡Rey *”ldexappellá
mar. E porquelo fazen enbozdel Rey" emad reggin
dezimosquebellos,ootro alguno por iurians,capiés
Ln mandado, tomalle algunacolade. ca
10 quam de viara
mata punicur, quía magna haber armaiunildiftioné exercens. hd
g UDrxmos.Concord.cum.l.legeiulia.(Ead.liuladesi publi. in princi. 1
aduertetamen quiai)la.Luctiam vult, quéd fiñúdex non obítancepro
nocationefententiamfilam in caula criminall exeguarur, q tenerar
pocna.Liul.de vipub,écita incelligicibi Albe-polt O ldral.vide criar
ibiadditio.Barto.S Angel. Aretivin tradta, malefi.n parte pralento
; cayo.4.S7.colum,
h CDcorrrafe. In iniujia fidiintellige,vtin«degcialiain princ. ve »
patecin exéplisibi pofitis,vepuniri oRicdovipublaneque obllacód
fuperiushaberariin litera(diziendole mal)quia c addit(prendiendo.
185 ficiniucas deb o.qud autora taba inlarietar vides 46,
civilaz.particaSo lacio, lb ordinamacgaperbarin.lllud, Tnno.t
el
fdeappella,
Ulex, Y
n Colleétores juriym regalium plus debito extorquentes de vi ax-
Partida.vija G
Za
Setena partida.
matatenentur:Sidenade exigente nouavcdizaba fine Regis manda
to.hoedicit, E
zer fuerca.Concordarcumi.Ga.Ead.Liul.de vi publi.Sraddel.pe=
fn.cit.7.5.parú.S: quaribidixi.é exillis.]). Silla colliges,plu
lezibusiftosreosfieri Scacculari poflezde quo dic, vt ja.J.(enas
tas. deacene
tesiquod multú dicice(Te notandú pro diisiouansibus partialicatam
aliquam extrinfecam,contra intrin lecam,vetencantarlolum de dam
nisiVlais per eos, Sigentesfinas:nó añtdeillaris perillos de partiali-
taterogantesta visciecaitá maceriam Sy lucftin fuma. in parte re-
Micaio.¿overlifexto queritura
Elx 111,
fa. perglo(f.8e ,
Da ob as 2 Los omes de lo que es acoftum- que los que clto fazen caen en tal pes 2mPeena vis dro
¡3 b Gouedenseno, bradodetomar:ofidenueuo comen- nacomo fide otra guila les tomaffen * marxcdinio-
Vide etiami » E
a a. Sala demandarotrosderechos,oren- — cóarmas, oporfucrgaaquello que alsi PTE
de Litigator cos
tasfin mandado del Rey, demas de las
quefolian tomar, quefazc muy grand
yerro porquanto quierque demas to-
Uex Pl,
ran judice cú
les fazen perder.
Le. V 11.Como aquel que toma arma pará am-
pararfenonlees contado porfuerga.
deportati bo-
mis fuccedunt
aícendetes vel
defcEdentes ví
Mparanca es cola que es
otorgada “atodoomeco-
munalmente para defen-
q; ad tertium Adtic.Co
gradam,quiú Se (va
nó exillantap vi.
plicárur Regis devi
¡indice cú — ma:cesalsicomoli lotomafle por fuer-
armis veniens
fees ene do econarmas , e deue auer pena de
raliter_ minas. forcador,Otro tal yerro fariatodo omé
proferís, tene — que de mueno ? comengafle ademan- Y derfe del mal, o dela fuer- e CS e
a a coll E ra q
adperira,que dar portadgo en algund lugar,finman — $2quel quieré fazer.E poréde dezimos
«ilibiface per dadodelRey. quefialguno fe arma, o [e ayunta¡con,
dere,tanquim omes armados en fu cala, o cnotro lu-
fi cura armis
abítuliller, h» Ley. V7.Como los que Vienen ajujxiocon 0.
contraltis.
hac peena af
gar paraampararle “del mal,o dela fuer
dicit, mes armados poreJpantarlosjuexss,olosre- — caquelquicrenfazer acl, o alus cofas, o
, S ' ña 57 tisptres, Secá
Fe ondedezimos. — figosqueadaxgncontra lios deuen aner pe-— quenondeucauer pena porédeel,nin es Pseerader
3 E UQue vienen.
€ 4 rarcampararfe Profequiturdi
Concord.cum.
1. qui dolo.in.
pio. ad
ul. devi pu
Dl
a deforgadores:
A Mes poderofos han pley-
f tos,edemandasalas vega
das contra otros quejfon
biBar-
inferendam ve
mitos, Erfiex
hoc aliquis ex
quacúg; parte
moriatur, dex
aquellos que vienena lu ayuda: mas
losotrosquelo comengalfen alsi, deué
auer pena de forgadores,afsi como ade
lantefe mucltra,
tollamal.no- pena
ratcporrapol , cógregacionis
A, NE pobres, cflacos, elos fa- — $2ey.V III Que pena merefien los que faxeo — inorictar. Exa
cosotrolicontralos poderofos: cacacl»
ceque A que pueden mas para
fazer perdera losotrosfu derecho, vic-
tis,qui minans
tur reftoribos
neiudicent, >
feruas de viar
mata cóninció
fiquidem fine
di mandato,
Fuerga,con armas,o fin ellas,
8] A pena que deu aucr to-
el do omes q fizicfle fuerga
cutdebente
nenante los fudgadores queloshande E conarmas,oalgunodclos - velfciétia occi
Alex. PI, E if def:ficummá
fudgar conomesarmados, camenzzan
encubiertamente , diziendo que ellos
veran qualesfon losqueles fizen per-
derlo luyo,o dizen otras palabras fo-
so Si quis canía
firivel fuaram
zirfuteltimonio contra ellos por mie-'
do quehan:o porque los bozeros non
fe atreuen a razonar los pleytos tan-3-
fincadamente como deuen, o porque
vin tF deiuft.
¿dura Cs
patita. O
jul. de vi publicas
iowmaibiitem quandogfifiacviolentia non punivur:Bcadde,l. qíñ,
0.4% licitun ell quzrere Scconuocareamicospro
cfione ad vimrepclicdam.l.;.5.cumigicur.vbigl ide vi 8 viar
sma-3: omwibus carnclericis,quá licis,ficesbellú iouere pro defen
fionetin,Seserumiijaram neg; dicitusproptiebellG, Gu defenfio:ve
wradielnnoán.colim caulamade 7 :
o:
jalón ad defenfióiem fed in of.
fenlionem veniune in auxilium alcerias, an tencantur de omnibus
damaiseriá datisperalium in quoramavxiliumvenerune? viditext.
noraán,lprazor:$.fi quisnon hominesEv bon.rape.kxibi Angel.
vbihaberor, qlle quí ell denumero coaétorú tenerur de rapina, vel
damoo pereamillatis, Squí coegic tenecur de omnibus. ex quoin
ferr-Añgelábi p comes Albertus qui Fuicrogarus a bániéisBononiel
bas Wecosiugaretinguera contra commtneBon oniz, gy cumipfe
ol fecetireoadunationem bannitorumtencturfólum de damno da
Topes samnonaGrác dam: fos bannitos iplkisrogan
h Gserdeferrada Hecelt deportatio,dequa
sad otros yerros q fon conta-
dos:portal fucrca(fegun diximos en las
leyes ante defta)es que deuefer defterra-
dobparafiempreenalgunaifla.E fi non
dato vclficictia
Jn opas Regis
dánatar, Sido
min? pdie ofi
ció, Sdiffama
beruias femejantes deltas : e fazen en ouiere pariétes delos luben, o defcien o dá
efta mianera perder a los otros lu dere: — déporlaliña derecha falla encl tercero reimedo: ted
clio, porque losteftigos non ofan de-— gradoi,todoslos bienes “3 ouieredcué fi diselt vilis,
*fimilia man
dare cófuetus
rinde depor
Evita Guion
ifec.had
ferdela camara del Rey, lacadas ende
Lasarrasdefumuger, e los debdos que
elauiaadarfafla el dia que fue dada la E
fentencia del delterramiento contra el. y
Josjudgadores ferecelan de darlafen- Pero fi tales parientes ouiere , log mas e
tencia contra ellos. Ondedezimos*. — propincos deuen heredar lo fuyo.. E. isos AE
Arc, intraéta
maleficiodn patre.diétus Andreas armatus, quiallegat Bald. Angel:
Linal.iconftante, fina. perillum rext.cumglo(. f.folur, ma
tri.quod fic.
Mi.depub.iud.Scperglo.in, E
pecula, Se camila porvadeportationis n6fitinvÍa, prout
6.ócu.za3,
lixiin.l.
cá.part.Scdiciceriá Angimlyó legiscorneliz.ffad.l.cor.
deficaterichodieiíta poena arbitraria,
3 rercero grada.In auchésbona dánatorum.elitera(S exlaterevíque y
adteniúgradum)SBalin.l.2.C.qui refla.facopol.verfiir€(eias.dicic *
uodilla e(tveralitera;licérlacob? de bello vifo dicarin corpore vá
(mien, illa literacú dcir (exclarere) eltfalla.zunota q diétum]a
di
coidebellovifovfapprobareilláL.Brlustizynad fin.legis.ca parvbi
Ahge.fimiliterdicit4d Balspoftlaco.Burri.8:Cinúi, e dicitita fille
confultum Veronz.tenecrgo mentiiftasl-partitarum.
k Q7idoslos bienes, Publicarioifta bonorú venicbatia. 'confequentiam 4
deportacionis.l1.86a, Cade bon,preter.d dicicloan, Fab du dis$re
Titu.X.Delasfuercas!
1.6,C.co.yndecum hodienon imponaturpcc=
na deportacionis.vt dixiin glo.1eceflabicifta publicatio bcnorum.
ya E gue ienencencllos.Plenius hoc declararur hc, (ed faúis comprehen-
fua eftin em. julia. Scin.! .codem,
6h Eotarirporende.Concor,cubad),quoniá multa facinora.Caad,!iul. de
vi publicas
ce clara
Concor.
eftapenahalugar tábié én agllos Gale
gan losomes para fazer lafuerca,como
enlosotrosquewienen con ellos apara
fazerla afabiendas. Mas fi en la fuerga
que alguno fizicfle tortizeramente con
armas, fuelle muerto algundomc,quicr
feadefu parte del forcador,quicr dela
otra,cftoncenon deuc fer defterrado,cl
quefuere mayoral del ayuntamiento,
mas deue morirporende?, Porque de
qual parte quier que alguno y muera,
deviinílic.de
pub.ud, écvis
detvellciital.
tunc qué,pu=
pirita poena
de qua híc qá
incidic in alí
quem de cafi-
busde quibus
Supra di
uibuscómic- el fucenculpa de lu muerte. Mas fi la
titurvis publi fuercanon fuelle fecha en ninguna ma
acu aruis, 8
nera de arias, mas de otra guifa lin c-
llas, eftonccel forgador * deuc perder
laticrrad, cla tercera parte de Dubicnes
deucfer de lacamara del Rey. Ei fuere
algun omcquetengaalgun offcio,de-
velvbi eftexe
prelfium quod
teneatar por-
al. iull, devi
priuaca, ve.
S«Crad.l, ul.
de vi privar
pro alijs amg uc lo perder porende. Edemas defto,
Arde deue valer menos cn tal manera que de
alliadcláte non merefce fer puefto eno
tro lugar de oficio:fueras endefi el Rey
le quiliefle fazer merced que le perdo-
neel yerro que lefizo, e letornare “de:
[pues enel primero eltado, Efifuercfier
krla woclquefizola fuergaconarmas*,o
oa otro yerro,q feacótado portal fuerga,e
vi prinata ciamimponitur pocna relegatióls ad tenpus. vt probawor
i0.L.:.ff.de termi.moto.Scin.),quoniam.vbiglfipe: parte , relegatio
ne.C.adeliol.de vi.pabli.Scréner Azo,C.ec.io fuma,
Usierno el que fizola fuerga con armas» Ponderailtam.l.cum dicit, con
armas.nam videtur fequi diéta Azo,C.co.in (lumn:a.cum dicit,ponés
peenam.Liul.devi pub.cll huius pornayin liberos deporratio leri ve
to occiduntur,fiinfcio domino vim commilerinr.fiautem eoiubente
damnantarin metallem,vtisfraco.).feruos.S ficeym Azo declarar
ppoenam feruiin hoc delinquentis. de qua in.d. l.fornosintelligic,quá
dofecitviclentiam cum armis:Scica dilponirifla,lpartitarum. A Jbe.
tamenin.d,L.feruos, intelligicillam.l.in feruo committenti vim fine
armásex eo,quiaaliasnon imponerctillalexta modicampocnamón
domino mandáte,de mentectiam Salijn.¿.notaselt q illa. Lintelliga
turjn vi publica £ privata SL illaloquiturindiflinéte, £ club Be
tulo ad.)oiul,de vi publica,vel privata fimol peg; obítat mociuum Al
Derich cum excovule, qilla.lintelligatur de vi privatatantum, quia
modicam poenam domino inpponit,quía non ex hocvaltilla.J.quód
major pornadomino non polsitimponi,imo bene poterit maiorim
poni,vtvultSalic.ibi.4.notabi,vel dic qp non repugner,ep ali cafu má
nor pornaimponaturhonelto viro,cum carcat(erao Sinfametus,ta
ergo tene mentiiflam,l,particarum intelligentemad.|,feruos.in vipu-
blica,feu cum armis commilTa per feraum,prout Azo intelligir.Sicz
govispriuatacommitraturá feruo mituis punietar.
10 las lanoresdel Rey. Adde.d,lfernos.8 nota hoc ad occidentem ali
quem met tyranni, quódlicet non excufetur ,tamen porn mitige=
tur vtmorej nontradaturs“ecundum Bal. $ Salic.in di.J.feruos.
Hg si el feñor fuefe vil perfona.Sequicur intelleótum gl in parte,infames
io.d.).feruos.veille verficulus referatur ad perfonasdominoram man
«dantium feruis. 0
2h Escena Nota deliftumiteratum pluspuniri.videglo.Bal,
Salicesin.d.L.feruo: .
Bj €Tanbiencomo bm Notaergo hic calumin quo mitius puni-
vurmandator,quam faciens;cilicesyin domino honefliori mandan.
turvisinreb”,
exit poena ara
Dierari
ea
sic 8 par de
¿nfeacodain
fine.
3 8d Deneperderla
40
te feruis vim commltrere tuncenin: punitur eaden peena ¿quando
elTetvilis,velcon(uetustalía mandare,nonalias:regularitertamen ell
contrariam,imó cadem pocnapunicur. vtin.l.nonfclú$.fimádaro.
fadeiniur.8ciufca co.J.gbi(o los que dieren ayudae confejo)£ p Sa
liceta.l.nonideominus.Cade accufa.quzautem fic
tisin io calu
tucogita,quia
adpralens tás
rumillamfon=
tío, quam fu-
prátecigivido
licor, quia do»
minus hic ca=
reríeruo, dam.
natur enimín
merallú, ga
iple feruus fas
cíens iu fu do
miol,punitur
non poena or-
dinaria, Cd mi
tius. ve 8 tras
. ditgl.in. Llera
us. ff de 2ét,
obli. Scfore
técx bonaras
tiono, Scequi
rate, limicáda
effeciftale yá
vis effes adhís
bita circa non
graviora,ram
Lecusficirca a.
trociora,*
magnis rebuse
argamentad.l,
quoniá multa
facinora, Caco Ad €
de.$ qu tra» del
dit Barcóyin d. nui
$4 fi mandato,
de argumento
la fizicrefin mandado, e finfabiduria de
fu fcñor,ocó fu fabiduria nó gelo pu-
diédo vedar,deueclficruo morirporen
de.Mas fi lofizicfle pormádado, o có la
biduria de fu feñor,eftóce non deuc ler
'muerto:mas deue fer dado alas lauores
del Reyf.E de mas defto, ficl feñor to-
uicre oficio,o lugar honrrado , deuc lo
perder,efincarenfamado porende por
Hiépre.Fueras ende,ficl rey gelo quilic-
reperdonar defpues, dádo le eedbos
na fama.Pero fi el fcñor fuelle vil perfo
naS,o ome malfechor,que ouicfle vfa-
do' de mádaralus omes, fazer tal yer-
ro comocíte,o otrofemejante,deue fer
defterrado poréde,t3bié como fi cl mel
mo'ouicffe fccho la fuerca,o cl yerro.
Ley. 1X Que pana merefcé los que con armas
£con ayuntamiento de omes armados pont fuen
goencajás, 0enmiefes agenas tambien ellos co-
mnolos que dienen en fu ajuda elos erros quelo
acendiefen por ocafionyo de otramanaras
7) Yítado feyédo algunos o-
mes para fazer fuerga có ar
maskf pulicfséfuega, o lo
:) sida poner para que-
marcalas,o otro edificio, o micllesIde
pediasg.diuus cogen, capitalium.s.incendizei fdo poenis,
ta.fEdeincen, cÚa
. Qlex. IX
drApponensantapponificienscum armisadificio,vel mefsibusignés
ficlt generolus,vel alius honorayus,exulabitperperuófiauté ell con
ditioneminor,8 ibirepertus,prciyciaturin incendium:alibí vero ca-
ptas computacur,(itamén caía, Scnon culpaaccidat incendiui non
teneturad damni xflimationem, Jrem (i non malitiolé apponatur
ignis,(ed culpa tantum tencturad damoum. Irem malitiole apponen
tesnon folum ténenturad pocnaro fupra pofitam,fed probata violen
ia Inperrebusperdlrisaduclcuradtoradierandear.byd.
L Gi Para fazer fuera conarmas. Maximeintelligerem,nzm incendiar”
etíam fine talicoadunationehominíum armatorum ¡lla pocnapuni-
retur,hi doloscfaciatir cendium,vel dic,vtin fequenti glo.
1 GDáraquemar cafes, o otro cdificiremiefis, Non dillinguicilla, l.anin- 7,
'cendium fiatin cinitate,vel caltro,vel extra moenia Ciuitatum , vel ca
Mrorumio alijslocisprour Doétorescommuniter diflinguíic in leges
darzopera.C.qui aculare non polfint, pertexeum in, l.Éin, E de n=
cend.ruinauf.Kin.l.capicaliumy5.incendiarij, fade pocnirevndefor=
tépotelt dici,quodhoc/fitex eo,quod tale incendium litcum viclen
tía, « cumarmis, vetuncinhoc non fiat aliqua diftinétio circa
hoc, fitamen incendium fatfineviarmata, tuncadbibetns difta dí-
flindio,videlicer,quod iincendium fat dolo, 6 in ciuitate v el op pi
do,Scdelinquens it vilisperíona, $cdomus fuirincenfa,vel aliqued
adificium ¿vel aliquis porticuspolitusiuxta adificiem, $ quedin
cendium ficmagnum,tuncincendjaijus debet cow buri.. qui ades,
f.de incendio rui.naufra,8 cftratio fecundim Baldum 3n.d. l.data
“operan principio.quia incendium ignisin ciuitage morte m melts
preparat,Ee hoc nifi delinquens (itin aliquo grada conflitutas, quía
tuncdecapitabicur, vndeviles perfonz, velinfamescomburuntur,
velfurcafulpenduntur,nobiles vero, $ Barones decapitantyr, fecuna
dumBaldiinyd.Ldara opera, Ange. Arecin tradtaymaleli
ratio (pecialita >
Lfin, 9.qui das 10 Únioia
$e
ruj.mauír Sul, ió. Ja9. 1
Saparlaso
pt.
Setenapartida.
Sacendiario.Scdicie Bald, hocnotandum, quia nobilesfepehabene
guerrasadinuice Sfaciuntincendiain calbrisó domibus, Schicins
de dána magna, Scenormia:ná pornacapitisel eis ¿fed Ribaldi debés
ignicremári, Alufpendi.Sitamaincendiumfatextra moenia ciuita
tam,velcaftroram alijslocis, fitincendium magnum E dolo mas
lo £xétum pue
, miturincendia
ri? pocna mor-
sc perlon
na delinquens
fitin tali gras
de dignitats,
vel flatos,qp vi
otrofí: el que clto fizicre fuere fijo dal-
go30omehonrrado deue fer defterra=
do para fimpreporende, e li fuere ome
de menor guifayo vil, e fucre y fallado
en aquel lugarde miétra que andunic-
tudebeateteó re encendido clfuego quel pulo, deue
nitate dilpen- luego ferechadoen el, e quemado. E fi
e EN por auentura non fuc[le y luego prelo,
mid fideres, quando quier quelo fallaren delpues,
mel e mandamos quelo quemen”. Pero fiel
Loba vo fuegofcencendicileporocafions, enó
bi esíá doin porculpadcotri, nin delos fazedores,
Semtcadines. Eftonce noh ferian tenudos de pecharel
dium,genero- dañoquecifuego fiziclle. Efi por quen
fusfeuingra- tura cl fuego non fueffe puefto malicio
duconíliturus a ; -
deportatar, e famente, mas fiziefledaño por culpa
E ae dic, . dealguno,comofi fiziefle viento delo
A cumimuires acendielTecn tal lugar que por la fucr-
gadel viento fe acendicífe alguna cala
tur, ée reltrin»
gaturaquando O mieffes,o otra colacn que fiziclle da-
incédium fuic. A
extra moenia. ño:aquelque loencendio,cn aquel lu-
E as gar , olomando encender, es tenu-
caltroríi,pro- z
tediceBe do depechar todo el daño * que fizo
quodú Garín elfuego,que vino por fu culpa, non
Ahicare,vel op ea ; qe
poniendo y la guarda que deuiera po-
ner, o acendiendolo en tiempo vento
fo. Enontan folamentedeuen recebir
doincendium E
fuit magunmo, - los fizedores de la fuerca, o los que dic
miz alias cffer a
O en ayuda, oconíejo , pena ques lo
li calu ma:
meinteraeniente,vi publica quód folum deportaretur, Se non efe
pornadeliéto conueniens.vizad hoc.l.nin princi.£:.L.quidolo.fad.l.
Corne.de Sicar cogitatamen fiveroincendium (ieparuum, Ef
inciuitate,vel oopido,túc perlona vilis deber dcapicari.vein.d.Gán
«cada alpendorurengo tall Ruca leer lá gen rola (bona
vesfona feu in dignitare polita Separuumincendium,de portatur. ve
io.d.L.fiin fin. vera fitincendiuin paruum fadtum extra mocnia
ciuitatis,velcaftroram,vbie(! minus periculuin, tunc li irperíona vi
lis,debetín metallum damnari vel deportari.vtin.d+$.incendlarij.cú
dicitaliguo leuins: vero irin dignitate polcus, Scincendium par=
uum,relegatur.vein.dol.capivaljum.coniunéta.d.l. fo. K tradic Bare.
in.L.£Ede ofi prafe0livigi.óe Salizio.d.Ldata opcrasvbi Sc Alber, 86
omnibnsifliscafibusemédardamnum.vttradit Baravbi (upra « Al-
beán.d.l.data opera. deiureautem canónico quapcona incendiarius
tenesturviin cap.cum devotifsimam.ta-quelto.8cio caspelsimama
23 ¡urilio.K.vbi $ habeturde pocnitentiaciimponcoda Hiero(oly-
mis,awtin Hifpan'aín feruitio Dei perannum integram permaneats
8eforte de Hilpaniadicinquia cunctemporis capta crará Mauris. via
dectiamper Hollien.inticulo,derapto-Gincend.verfeSequaperaa
incendiariustenearuro
31 €rñedalgo. Videque dix
4 b Cougloquemen. Videquedi:
cafion,Concor.cum,l.fifora
le viento, Adde.1.quí
palevis,fecundiie Bal
vis culpz.C.depigo.
pido,tancetiá
generos de
apiterursquá
glo. fupraproxima.
n 2loya
leo fEdeincend.ruñinanÉ.
.fEadul, A quil.Scifaell cul
exemplis que ponitle-
y e Cel dereErfinonlicloluendo luetín corpore,vt in.l.qui edes.Ade
incend.roi;nau£.Cynus,8:Saly.in,I.dataoperaC.quiaccu(.nonpof.
Badde:di.capitalluan,j.tncendarí cdo fin.cuin gl bificamenincene
diumveniatcalpa lata,tune damnum einendar $ viera puniguriadis
cantisarbicrio,(ed minus quam fifuiiTerin dolo,Lin.l.ad.l. Corude
Sicar.8cd.fifortuito.poteritergo tune punié aliqua pana corpora
Bextramorten»,vel multilationem membri,vel porna peconiaria
vifsima.ecandam Bald.in,d.l.daraopera.colón.8cfifuie culpal
fima,tunc ten
bredichacnlaley ante defluzmasaunde Perito
mas dello, dcué pechartodoslosdaños
Laquil.Saliin
menolcabosf, ini fi d.Ldataopas
e menofcabosf que vinicron por! cul, pibas
Josye mensfian
bos, Addesl. 1.
s.ex die.fEyn=
,en los bienes quefeperdicronde 29
llosaquien fizicron lafuerca.E maguer
aquellos que afsifucron forgados, non
uedan provar todaslas cofasque per-
dicron:folamenteque lafucrga fcama- me
nifiefta,o que laprueuen:abondales pa wi deci
raqueriguartodo ntojurarés, queper Ipoliatorua.
; E ¿LE y de luraren.Cós
lieronporrazon della. Todavisancri-* cord. coma
guandolo, ceftimandolo primeramen — quando.C.va
te,elfudgador fegun fualucdrio, catan ran E
loqueomescrá,cqueriquezas anima vimet.vecana
uellos querecibicronlafuerga. E de- a Le ta
ues gel judgador lo ouicre cftimado ¿a A lsisd
[crecharaente fegú fu aluedrio ,c ellos
ouicren furado quanto fuclo q perdic-
ron deué gelo fazer cobrar de losbienes
delos fazedores.
AO
harredemnvip.
elofam Bal. de
le. X. Que pena merece aquel que por fimi-
fino fin mandado del judgadar entra, otoma
por fuerga heredamiento,o coja agena,
Netrádo,otomádoalgúo por
219 tuerca porfi mifmo lin man
o dado deljudgador cofa ajena
ne de quaibi
percum , vbi
8% videbis per
cum 8 alios,
quier mucble,qerrayz,dezimos q i aia
derecho, o teñorio auía enagllacofaq — iahuins.l
alsitoma q lo deucperder,befiderecho — per Doéto.in
dcap.fina.
Alex. X,
3» Violéterfinejudice rem slienam mobilem,vel immobilem capiens
din ea habebar, 6.6 sullum lus habebar,lolciteata
bus perceptis,Eccius a(limarionem vim palTo:3 tenetur
dedeterioracione Ginterica rei uififie pupillas,vel faétuus qui non
ipfe,fed ciustntoressaurcuratosescorumnomine viminfetentes ten
turadpradidla:velnifilic parerpatronas (erui qui non ad diétam poe
nam:fed ad rei rflimationern tenentur.hoc dicit.
Que la dene perder.Concordatcum.J.fi quisintantam.C.vndevi.8c
5.fednedumeaiia:in(li.de vi bono, rapto.CAn autem qui vigore hai?
1:8c.d.L.iquis ia tanta, habet rem, in pocnam violentiz:tutus fitin
foro confdentizuel anin tali foro tencarnr cam relliture ? Bar.in,l.
fipoenzin py ictioncindebi.dicit,quód fic, quiare
amanernacuralisoblizatio,vtglofTa ibivoluitin vno ex exemplisad
lam legem,S Bartoltm ibilequicur fimpliciter Angelas. Paulus tas
zuen de Caliro vulecontrariumn ex quo.ciuiliseus liberar, tubdir,
tamen quid quiior cftopinioBarto. propterpericulum animarcapira
inuenis.defpontalibus.contra BarcolumnetiamtenetAbbas in capita
nouitude judichs.columnavndecima.vbi facitmentionem deillo di-
¿to Bartoli, lalonin diftalege.fi poenz.nonfe firmar, fed allegat pro
veraque partes Exculabitur tamen milesápoenahuius.l. firem pro=
priamperaliú pofTeflam propria authoritate inuadat,ficx prefam-
priovibusapparet, quóderrore duétus hocfecerit, quianoneltillud
contraiusnaturale.vtparetin.$.penultimo.inftitu.vi bono.rapto.gl.
in.).regula in principio. dejur.. 8cfaéti igno.lecundilen Angela
in.lplagij.C.ad legemn laude plagi.SctraditA lexand. confiliziózv0s
lumi,primonincipit,videtur primaconfideratióeacol.1.8 col. 4.requi
riturno; dolus,vellaca culpa, vt incurratur poena ilus, Scilius.L.ve
firmar Saliinad.lafi quisin tantá.qarovbiBarto.in góne de rúltico, $e
mulitedixir, non ligaripoenailla pbatispralumprionib”, ex quibus
ed
Quail la
A
Quizitoza
Quel ze
Queft. 4.
* ransnon perditbeneficiam huñus.l.yt Sctradit Bal.in.L.licer.:
Titul, X.Delas fuercas:
appareat deignorantia.adde Angen.La.5.hacaGione.f.yi bonowra
po.deauferentibus ronzinumfium de manu deducentis ¡llum pu=
tansibilicere co q duccbaturforfitan perexteram, velincoguitum
quod criminaliternon tenetur.nota eriam q adhoe, vequis priuerur
ure(uosinuadédo rempropriaauthoritate, requiritur quod aduería
riuspofsidcar,
vnde commo
datari”, depo
fitarius. Seco»
ofeñorio no auia en aquella cofa deue
pechar aquel q la tomo, ola entro quan
to valia la cofa forgada, e demas deue
loentregardella,con todoslosfrutos”,
velexilla.L. 7 eclquilmosque dendelleuo. E fi por
a auenturaaquella cofa que alsiforco fe
1.5 quis in tan . perdiefle, o feempeorafle, o muriefle
pra defpues,cl peligro del empeoramiento
adde q notas Odelaperdidaperteneccalforgadorb,
plo.seibiSali- en manera que es tenudo de pechar la
C. quod cum — €ltimació della,aaquel aquienlatomo,
€o. vnde neg;
competir cie»
o 4 polfeía
fione ,in qua
erat ex primo
decreto. ve in
olaforco,e efta penahalogar contrato
doslosomes“que tomaren,o furtaren
lo ageno,alsicomo fobredichoes ,fue-
rasende ficl que lo fizicile fuefle me-
Linftaproxi= nordecatorzcaños%oloco,o defme=
ma. E tradit morjado,ofifuellepadre el q entrafle:
Abbán caper. 1 a cda
coly.defeque. la heredad defu fifo, ofeñor q entrafe
pofies.£ feu. — la heredad del q ouielle aforado: Pe-
«an fofficiat
ad poenam hu
us.l.occupatio polTeGionisnaturalistantum , remanente ciuili apud:
polle/lorem?videtur y non,quia cun ¡fta lex fir pornalis, debecintel
digi de polTeGione propri¿,prout ell ciuilis polTelsio, ve declarar Joá.
de[mo.% Moderniin.l.3.$.econtrario.(f.deacquiren. pofle. £ctenér
Cyaus,8 Saly.invd. in tancam.domvolunt, pita demum ha.
betlocumilla.Lín clande(tinoinuafore ,fipoflelTor fuerit privacus
pollos criado micas nonadmific,á< hoc etiam perilta, tener
Socinus conlia22.col.fin.in. 4.volincipir,in caufa domine Jacobe.ira
«contrarium tamen faciefortiter quod notat¡Bal.in...(i quisad (efon-
dum,col.3.verhi3.quero.C.ad,liul.de vipublica.vbipo(l Ray. tener
q primusexpul(or,qui fuitincontinenti deicétus teneturporna, L. (E
quisin tantam.licet enimille quem primuscieftorexpulicnonfucric
polleísioneciuilipriuarus.non pote! tamen negari.Íccundom eum,,
quin fuericexpulíus de naturali¿vade expulfusincontinenti recupes
e
ceptio.Bar.titenereontrarium in.d.lfi quis ad (efandum.colú. ¿. $e
in.d.l.licet.ex quo ciuilisnonfuicamilla:<i(lud videtur communi?,,
¿forteverins.diSed an deijciensincótinentifuum inualorem punia-
var iflapoena,vel aliazdic y non quiafacitiure permittente.vevim.
ff.dciulti,Gciure.l.quoniá multa.C.ad.l.jul.devi.publica. tenetBal.
in.d.1.fi quisad fe fundum,col.3.fitamen deiecit ex internallo, an Se
perdatius quod habebatpro damnisfibiillats extraiplam polfefio.
EerasideBaldibideraaul jult ep ivellet agere furti,vel vi bono. ra-
pro. poísit,quia non dixir Gbijusluper damnis,fed luper polfeio=
ne.videibi pereum.£e dicir Bald.pulchré in rub. ff. dererum divilio.
col.7.qille dicitur ocempare,quilicincipitoccupare, p pórconferua
re, poGidereyalias non diciturocenpare.L.ín laqueum. ff. de acquira
rerúdomi.Gcfiplures(imuloccupando debellant,vidtor qui ftetitin
polleGione pertresdies,dicitur occupalle.argumen, notatorumin.l,
3.5.cum igiturfE.de vi 8viarmasille autem,quinon pote(t tenerenifí
<apiaraliquem locum principalem,non dicituroceapaflccargu. diéta
Linlaqueum. Sell argumentú,lecundú cum, fi vnws tenetecciefiá,
altertenetcampanile,quod e(+ortilitium, q ¡lle quiingrellus elt ec-
cleñiamcum defacili pótexpelli non dicitur adhuc habere corporal *
polTeñioné beneficijfi ramenillealtereltitaincaflellatus,g cuadere
hópótunccumiplenon dicaturtenere,(edreneri, vtapparet exno.
tatisinl5.pesfhadevi Sevi arma.dicendumeñillum polfeGionepri
vatum:quod dicirefle notandú.Irem de vaffallo occupante rem feu-
dalem polTelama domino,vel árertio poflellorewvide per Baling.f
duo.de pacetenend, Sc anille qui fuceubuitin peticorio,eo quod ad-
etíari? docuit deiureluo pofíitagere conditioncexifavi.Abba,
quodficin.c.paftoralis.col.9.de caul.pofle,8t propric.Scnota, quod
nonfolum poreítagicondidtioncexifla,lyied etiam excipi. gol; pco
41
¡ Abb,colí1o.Scanilla.l.procedatin rebus Quer. ca
.col.7.de dolo £cótu.nota eciamillud quod Á
'multum notabiliter dicir Innocen.in.c.cum in ofiiciysadetefla.qpille
cuiprarlatusrelinquitaliquá pofle(siong,etiñioreinflicurióis,Gillam
occuparpropriaanthoritate,quodínciditin pocnam.). li quisin tan»
taminequeex
cufatur obten
tu teflamenti,
$ccll ratio qa
cumpenes e
clefiam fit ciui
lis pollefio
neque hares,
neg; teflator
pote(t cam in
teruertere,ecó
tsa_vero dicie
qí [ecclefía
occupar pol
fefsiong, que
revera perti-
netad heredó .
pralati, q ec=
clefianoninci
dicin aliquam
poená. dcifla
diéta Inno,re>
fert , Se fequit
fimplr Bal.in
authentica, li»
jam, coli
deep! .
Qui
o eS
cupante here
ditatemiacentem.vi.inhawtitu.14.Jib.3.ordi.rega.Sc de occupantibus Tn nos re,
«caltella,velfortalí 10.ciclib.4.cinídem ordinamenti. 6 quá- ell.
totempotepreleribarnrremedio huius. 8d. 1.i quisin tantasa. vi, sli.
perFrancil.Balb.infuotradta.praferip.fo.;7.col.2.vbidicir y.3o.an Ín no.
nis.8callegacglin.J.rán principán verbo,anmumelf de vi 8 vi arma,
caterain huius.l.matería.vid.perglol magnam $ folennemin.d.1.6 tul
quisin tantá.Écper Dodtoresibillta que Iparlima Jóga (tudio collegi
hicinferuiad leuamen (hudioli,
Con todos los fruros, Ad descugranis.EreMli.fpoliawbi Be habetur p vio y
Jentustenetur de percipigdis.vi eciam. La $.cxdic.(f.devi 8tviarma.
ULPertenefie al forgador.Concordat.Ls.$.re Cif Ed vi
Seyiarma. Quid tamen fi qué peritura Ter apud pofleíTorem?
fialius.5.cft Kalia.verfi.item ait.ff. quod viaut clam.Scvi, Bartol.
Dotto.fignanterDecium Vitaasa te.fificertum peta»Gvi.que di
xiño.lfina.ticu.a. parti ¿
Contra todos lososnes,Ergo contramilitern Ecrullácum cu
fitcontraius naturale,ve dixieglo.imad.L.fi quisin tantam,
xi luprain glo.1.8cconeraprodigum.licer glo. in diér.Lfi quis in tan
ccontrarium de prelaco,capirulo,Scvnjuerfitate.vide.].pos
infra codeme
€sícnor decarorzg años. Nota adid quod dixieglo.in.dl.fi quisintan y
ram.que volnitidem effein proximo pubertaci.ifta tamen.l.videtur
velle contrarium.Aduerte tamen,quod li minor vigintiquingy annis
Aud Ane doto sd perileo poden paraa: hosbl ceder
ep inciditin pornamiftins.1.8c(iquisintantam,poterit tamen pere
xereftitutioncin integrú.glo.in.cusin verbo,rigorade dolo Eccótu. 8;
tenetBar.8calijin.d.leli quis io tantamwvbi Bal.poftlacob.de Arena
dicityy ex quacungs caufacriam loui puranerar minor le pole de iu
reinuadererem peraljumpolTefun, refitucturin integram , quaíi
nonintellizatur elein verodolo. $: traditeriam Alex.confito3, vol.
1viderurprima confideratione.col.1.quemvisin.5«col.
lo: guardadores.Adde.lmeminerint.C.vndevisé<.l,2. C.quíaccula 6.
renonpofl.8l.noneflignotum,C.deadmi.cuto.Ecghinc.s, de do-
10 ¿cconewin parte,rigorsin fine»
lex X Lo
3 Condugtorrelocatajant depolirari>re depofita, fen commodararius
re commodatafifpoliarurnon agitad pornam.l. proxima. quia non.
jpfe (ed eilocans:deponens,aurcommodans polsider:fed reflicuirur
a lominus fpoliantá
arbitrarié pro comuillo punise,ltem preguans nomine vércisin pol
felsionem mifla,velex primodlecrero miflus,(i polientur, non agú
ad ppoenam memoratam,fed fit cisreflitutio cum damnis, Scintezclg
«xinfuper vimfacientesarbicrio iudicis puniñitur. lada
in.d.copaforalisa
clericorú.vi.Abbin.
ro qualquier deftos fobredichos ma-
guer noncayaen elta pena,tenudo esde
defamparar,o de tornar fimplementea
quello quetomo,oentro como nóde-
uíaaaquellos cuyo era. E como-quier
quelmenor de catorzeaños,nin elloco
ninel defmemoriado non cacrian enla
pena fobredicha, fiaquellos que lostu-
vielfen en guarda entraflen cn la mane
ra que defufo diximos,o tomaflen cofa
agenaénomede aquellos que tuuielsé
en guarda,eftoncelos guardadorestcac
rianen lapena tambien como filo fiziel
fen de otra guila por fimifmos pechan
dolo dciofuyo, cnon delos bienes de
loshuerfanos.
Le). XI.Por quales razones a quel que defapo-
deraffea orride alguna cofaen que efrunie/Jo
apoderado mon cacriacn la pena fufodicha.
e
ES
a
ES
ge
La rines,
Setena partida.
maleagitar.C.deprafo.vel.40.anmoram.Bcoratito
29.parsiz.Alexin.J.quod meoxn prip.col..4.Mfadeacqui.polfebio. p
quem videbisnotabilemextenfionenin hoc.
2 d A OcgmerSequicur glo.in.lai quisin tantam,C.vnde vi.verfic,tertio
35 Uaquel plz
50 Grreñada, Ha
6 erefefion
11
fiinuadorem quam commodani. Bic.
Viind, 6 Logando, o empreftando
; oencomendádo vn ome
$ aotro alguna cola feñala-
3 da, como quier quelq la
tuuicrecnal gúa deftas maneras, (e pue
deferuir,caproucchardella foftact tié-
po que feñalaron quelatunicife, cÓtO-
do cilo cl feñorio, c lapollefsion de la
cola ficmpre finca * cn faluo al feñor
della,porque aquel que la tiéne por al»
ceda gunadeflas razones non la tieneporfi,
tationem nu= Mas ch nome de aquel quegela dio en
e guarda, oaloguero. E porende. desi-
caul, in polle. IM os*quemaguer el quela auiaalsi da-
caturglos datomafleaquellacola porfimifmo, o
Alas otro al gunopor cl fin mandamiéto del
judgador aaquel quelatuuic/fedel en
alguna de las maneras fobredichas que
de véreipo£ non caería cn la pena quediximos enla
fefio.mitten= Jey ante deftazcomo quier quees ten
% do de gela tornarque fe firua della
fla aquel plazo“que le feñalo que la tu-
vieffeguando gela dio. Otrofidezimos
quelialguno fuelle metido en tenécia
dealgunacofa por mandado del fudga
dorpor mengua de relpuchtal, oftal-
guna muger que fincafle preñada" de
Lu marido que fe muriclTe, fuefle entre»
gadacn la poffefsion delos bienes que
finciron deu marido, porque los tu-
vicife en guarda, e en nome del fijo o
delafija quetuviclle enel vientre, o cn
otramanera femejante della: fi deffpues
que touiefle ncia gela tomaflen
algunospor fnerc
deenla pena quedizimos enla leyan-
te defta.Por que ninguno deltosq fon
afsi apoderados en los bienes de otro
non han verdadera poffclion £en las
cofasde q fon entregados,como quier
que ayan la tenencia dellas. Pero el que
gelatomalle afsi,deucle tornarilo quel
tad cad,
palma
ui em alte
siuynominctenerSclinciaflacaufipetéá domino nó reflituic, fed
fententiamexpeétat,nonfolumtenernradre(litutionemrei, fed etiá
adzllimarionemarbitrioiudicistanquam vien faciens. hoc dicis,
En fu name. Mabcbicergo locúi(lanlib tutore q finicatutelanó roft
iy (ecidú AlbapoRt Odofte.in.d.Junóab re.cú he Scillas Lindiflia
¿ja omúbashabicibusciulam abagareloquantilté8:¿pcedet, fe
cundú Babibiinhabéretgporalevíimbraftú, q finito pe ná valere-
iwuere.Egoriio hocex£plo fruétuari) dubico, quia frudtuarius nó
polsider puppritrario,(cuciashominie, fed(uo $e dicit habere quaf
polleGionem iailem, 8: varuraléipGusiuris víufrudtus:Zcres víul
fiuctuspobidecnacuriliceriglo.SeBartin. la Ginterdidú H.devi-8e
noncacrian poren .
¡arma.Alex.in.l3.5,ex contrario.col.nmF.deacg.polvñ neguifla.l.
habebielocum incredirore,qui foluro debito,non vule pignus relli-
tueresfecundú Sali.in.d.l.nó abresin fine.quia eflal. pocnalis.
k dnvonfelejuifefiedar.Cócorcom.Lnó abre,C.vi.vi. Scéui.l.con- 2
ductores.ColocariScamaBuic. 8 vbivique dixi.parts,
LL alguna ra 3
tomoconlosdaños, econ los menol- 7» “derecha,
e Qualis ericsáe
cabos q vinicren por eltarazon.Otroli fi visper glo.
eljudgador lepuedeponer alguna pe- E Doén,i
nab de fuóficio fi entendicre q lame- y,
rece porel atrenimiento quefizo.
coin elle ds
Maexceptiofi
GLe).XI1-Que pena merece aquel niega que tie a
nelacofa arridada oalogada monlaqueriédo q; polenta
Belver afafeñor. ai
Eniendo vn ome de otro ET lao
A algunacola arrendada, o é in fine. Seno-
Y guarda, odeotra guia ql ad
quier quelatunielle en fu — aucem non
nomejio por el fi deljpues delfo gela ne a E
gale,o nó gelaquiliciledar£quádo ge- ¡nato di ná
la demandallenon poniendo antefial- abre. vell. 4
gunarazon derecha!,masfeyendo rebel
denon gela queriendo dar falla que ge-
la ouiellea demandar” cl otro porfuy- e ocoalñe
zioye fuefle dada fentencia cótra aquel exipere. de
Gh cunicífeafsi.dezimos q le deve tor- (10 dominio
naradilacolamifima,e porq fuercbelde Aguera
faftaque dieron la fentencia cótracl, de — fonem, de do
nepechar demas delo, lacflimacióde ¿ramo pe
agllacofa abienvillade! judgador,por fet excipee,
queerso quanto en $1 entendimiento
bien afsi comotilaforcafTe.
Colocatinfeda
geret actióclo
cad, tunccon-
quía exa
doni locái
bet refponde.
re de me c de
Ley, X 111, Como aquel que fuerga la cofa que du e
+ auia daduen peños a 0013 pierde poréde eljeño — decond.indes
vio que aviacnella, bi. Serenctáno
SE Mpeñando vn ome a otro
a alguna cola entregandoló Mm tl.ademendar. 4,
, $e quali ó
delapoffefsion dellaen ra- pie libell,
3 zon decmpcño,fidelpues ponit y)
dello gelatomafíe por fnerca el porfi Ls
memo, pierde" porendeel derecho,ccl 34.Credicori pi
feñorioqueavizen ella. Ca aquel que Eoustradii a
; bn debitorefi ¡pe
tienelacofa queafsics empeñada ,co- debitor viau-
moquierquenonhacl feñorio della,có » pic cr
todo ello ha verdaderatenencia, e poré
denon geladeuétomar falta que feapa — fefsionépigno
gadaladeuda q auiafobre ella. o
y senutá. had.
2 Qierde,Sequitur opinioiemglo(T.in.L quistantá. C. vndevi.vers £
8.quid li debitor.quamibiapprobane Dynus, Alber.Barto.Sk Bald.
Salice,ibi diflinguir, paurdebicor facitcanta juris(ii conferuandi,
¿cruneprocedaropinioPileicontraria,de qua ¿biin glo(.fitaméhoc
celler,tuncproceder opinio Accurfij.mouetur Salice.quia necdumi
croditóx,fed etiam debitor dicirar pignus polsidere,vtnotatarinl.
feiendú.S.creditorafaquiar.cog.vbi ylo.norab, non tamen ego perc
pio quomodo poffetintrare caulaiuris(ui cónferuandi, crecitore pi
nus fibittáditumpofidente,vnde (implicierintelligerera ¡Ñ.
febitorcreditorem ¿polTelsione pignotis vi expellata
o Sresencia Norabeienam approbathicila opialocóis q creditos »
In no.te.
4
2b
Titul.X. De lasfucrcas,
<pignusciuiliter Scnaturalicr.Seprobaturin.LG decos
acquipolleScinal.per fermin prin
lex, XITIL,
:editorrem ¿(uo debitore loco piznoris auferens fa aurhoritates
habebar
bn ea perdit ile
Jud, (non han
bebatre(tieuic
Ne). X 1111, Que pena merefcen aquellos que
por fuerga fin mandamiento del judgador faxen
nn vurdie JA dendores queles paguen lo quelesdenen.
OS Y Treuidos fona las vega-
la dasomes y ha de tomar
$ por fuera como en razon
2 de oda odepagaalgu-
nascolas deaquellos queles deuen al-
go:ecomo quier que aquellos [can lus
deudores tenemos que fazen defaguifa
do.Capor aquefto fon pueltoslos jud-
gadoresen los lugares, porq los omes
alcancen derecho por mandamiéto de
1los,enon lo pueden por ellos mimos
fazer.E porendedezimos que fialgúo
contra efto fizierctomando alguna co
fadecafa, o depoderde fudeusor, que
fialgund derecho auia cn aquella cola
quetomo, quelo deue perdera poráde,
eliderecho nó aujadeuc tornar lo que
tomo,cporlaofadia q fizo deuc perder
Que lo dene
perder, Sequié
opinionéglof.
in dic Iiquis
án tantam. C.
vndevi. vería
7. quid fi crac
invalori debi-
ta,velfibiobli
patas 8% ibides
clarar Sal.col.
a4.verlquero.
10.6% VerfiCa Ma
quaro,fi ergo
res erat ina
forivebita per
ditinuafor lus
¿e habebac in
re, feu ad illam
té li ammo
do agar exce.
sione , repel-
Merbio
habebat dos
pignorisgl. $=
«istavoluit ey perdaciuspignoris,8chypoteca Salice.tivibidicit y fi
:non priuareturnifilure pignoris, Scnon debiti poena efec miei
vis;nequeelfeclacisfa tun ill legó quis in tantam.vadefalré, fecun
lim cum emnc deber privaritare debiri,ad hoc.l.penul.ffad.Lial. de
viprisa.QiLextar.fT.quod metuscanta,8cillud approbar iflasl. pare
«tara. limita camen Scintellige,quando intranicrem cauía juris (ui
<onferuandi,ve tuncrantuw Bludius perdar,G vero intrauit Be inua-
dit ve poffefTorempolTefsioneprivarer,8 ipíe polTe/Tor eficeref,tune
punieturacíiremalienam inualTee Scficin e Nimatione reí fecun=
«im Angelin.d.Li quisintantam.Sidem valcifla,l.com o princi.
dixit(en razon de prenda,o de paga)vtprocedar quando rem inualia
villa teneam pro pignore quantitatis nsihi debica,velvein foluró
habeam,vtperdamiusdebiri,quando alindius non habebam in 16,
namfialiud haberemillud perderem.
sin plazer del. Hoc dicitobid quod notatglo.dequa fupraín gl. pro
ximaallegans.l..C.depign.fiexpadtolicuitremingredi, de quo la-
tiuspes Doctosin.d.l.;.Staduerte pifta,l.procedit,quido agere vule
a0torciiliter, nam écpoller agerecriminaliror.).iulia.devipri
quádocrediétorres debitoris ne authoritate ju
fin.ScibiBarto,8cang.declarar...ad,.iol.de viprin
iopartitass.d.l19.tita q.cadem partirassedi vi.queibi
disi.Scaduerte,quodifla.l.sollit dub:ú, circa quod egoibidub
perpendensaliquamcórrarierateminterillam..14.Sóllam.l.a. Sete
nédum ell quódeciam reflizutare,quam creditoraccepit pro pigno
reyperdicius debisi:8+licillud argumentuxn á contrario (ent de did.
Lag in fine.non pote fumi perillam.l.vide cciamin itamateria.l. 5.
¿.6.ituai q. libraj.ordinamca.rega. citan ib .quinto.ciu(d
ordinamendi. ;
LUIS
(a authoritare capiens,autpignoransper
amProalterius debitiresterti
la no, re» — ditiusdebiri,8c quod cepiccútriplo rellituer, £ fi ob hoc cepit ho=
8c. — minemperditius debis,£cantundem capto(oluet: poena nihilomi- ,
.sita7. — muscorporalipuniendas arbitratic.h.d.
1.6 Gcofumbres.Ell ergoiniqua confuetudo , q ynuspro debito alterías
capiatur,vel pignoretur,vehic,Scimca-deiniu.S damno dato.libraó.
¿cauthentica,habita.Cone filizpro pat.Gibinotat Ange.
2 d QenerreslagaresiDelocisregni planwmn el, namitta probibitio am
placttintraloca vníns,euldemq; ju(diaiois,Ecregni, Scdicit Bart.
«11.5. hocitaque.(Efi quiste/t.ib.efIcinífue. quodnó
poflientetiam per judicem concedi reprelaliz propter faétum fub=
qui iure ordinario potell coercerineque contra vntuerfisatem (
bi fubditam.K idemtenetlacobade Bello Vi(oin aurhéntí
proal
Sindicantesqui fub pretexto coleétg Regis cur
Jasfacicisomnium de loco pradafque interdam
adite Sedilizenter arccnditeinlliciarij
e debice reprelan
itisvelut host
cldeudo qauiadeancr,deaglaquienlo vr
forgo,edealli adelantenóes tenudoel y
deudordereípóder poréde. Ehalugar — gulide ipta y
eftapenaquando aquel que prédo.a lá Actte 0d
deudorlofizo por fuerca,o deotra ma-
$1. ff. quod cu,
Ñ b lus vniuer. qd
nera fin derccho,e fin plazerdel?. e
géter nota, de
tene mentizná
Er aliquandó
14 Jn regno illo
a] Alas, e dañolas coftum- vid able
A itasilla,Sctu
) bres <vían los omes a las fos videbis;
Bl vegadas en razon de pren-
vt ícias in indi
dar, quando han deudo,
4 Zcy.X V. Que pena merefcé aquellos que pren
dan alos omes del lugar engue mora aleund
fudeador,
uiduo diétami
ES biem authoritatem
contra otros,que lon moradoresen o- Luca de Pen»
tros lugaresd,de manera quefinonpue m3 pro que de
x E S facit, qud tra
den aucr lus deudas de cquellos que dBario Les
glas deuen,prendan,e fucrganlas co- — hociure.col.ja
fasdelosotros, queles non deuen na- E
da,que moran en aquellos logaresdon — jur.cum dicie
defon fusdeudores, e ello tenemos q 91 fervaur
debita ¡ppor=
escontra derecho" de fer home pren- úoexigedi cá
capitur vous
1oalio,quinon debeccapinilipro rata,que tangit£bi per as de lis
ram.venotinel.15.quibus.ff.quod cuiulq;vuiuer. Scaddedj. tinas
8cqueibidixi.USedan pofint concedi reprefalizecontranon
fubditos contra dominuméccioi, tarem iullitiom facerenegligentes,
monitione pracedente,£ (ententia iudicisfpoliati fupernegligentia;
8c defectu iudicisiplius (poliátistvideturquod (ic.ex auchoricate An
gultin.c.disnoÑleraz.q.uéctrádiclade Barsio (uo rradt.reprelaliuma
col.2.8.z8craditeleganter Bal.in authen.Scoíno.C.nevxor ¿9 mari
to.vbividebis multa notabilia 8celegáciadi fainifla materia,Scinter
cxteranota,qpreprefalize pollunecócedi,nó (olú ppreriulliciá dene-
gará relsé,verí tr, morá ascxhibiccióbda, Cda Balta
1.col.i.de milice vafla.q cótu.ell.Scvi.Barn.d.authe.nefiant pigno»
SSocin' cofi.120.v0.Col.pe.USed dubiúi cf á cú videam”morá ma
gnáficriinexhibicióeiufitizin regnisextrancis, an poi fadta ali
«quaprada p fubdirosalteri? Regis her fequeftrú de bonis, Semercan
tijsmercatorú ill? regni,q fune iregno iflo,vefic fadtamonitide Sere
quiliciós,Scferuatisalijs,q in hoc regrantad taliafegítrain defeQúia
Atiti polsithaberi recurlus,8nó memini me vidifTe hoc decifum alí
cubilicericótingéciafadt quefierim,návidi decerni auchoritare Re-
gia,p talefegitruficrer,: £:0ú fvit,Scpollerfadta cópolitide cú dá-
nificatorib'accedéteavthoritategubernatorú regniilliusvñierá? pre
dones,fuiciuflum remoner fequeltrú, Screddibonamereatorib : $e
fitalis praéticajure fuftineri pollet,vEvtilis,8 via compendi), vt pra»
daciriusre(lituaf,cúrales mercatoresin(labunt,vtán hoc Satiulticia
veleuetarfequeltri, Sc ví q fieri non pátrale fequeftrá, cú in efe Eu
fitgravarealios p alijs,córraitta.l. Galias hoc dilponentes, 8 ga tic
demtiadeprefálisspór deuentel,cú ptas efarsflerino ola cil ye
media,vetradit Bal.in.).ex hociure.colyf.dcjuf.Bjur.vera.queri
tar.Scquianó eltincipiendamabillis fequeltratióibus que regulark
terfíic phibitar.l.vna.Cede phifeq.pecue.;.par.tit.9án fumavbi di
xivincontrariá ví quía cuin timeturderran(portacione rei firfeques
ftrú.vetradirgloin.d.J.yna.Se babeturin.La. i3nimirúerga
fifto cafucum idétimeatur fi polletfieriité quia authoritate Regia
interueniente videtur hoc ficripolle,cum cócernatordinacioncin fo»
ro fnocircarccuperationenntalis prada: quo ordine fiar, nam cú ita
cauladifainftantia(ielua,pórcirca hocitarucre cumquiliberRex,
velciuitaspoteftfacere flatuta circa ordinationem ¿qua in foro cius
agitur,veiniilisterminis quando daturin hoc ordo tradit Barral
fuotrata.repre(alium in prima queÑlione.yer . ad cerdum
cogita:quiaarticulusifle(atis eft mibidubias.
€ MEcontra derecho, Videtur chic córraios dininú EzechielisaS.aa que
Quérft da
Jusell. ay
3
CRA a A a ER AR E E A A A A a e e AT
Setena partida.
peccazeritipla morietur, SGliusnó porrabitiniquitatem patris Sec,
Ercontraquitatem nacuralem.vtin.l.vna.Cove nullusex vica.libr.
y
1.5 diot.copat«de iniuraSk dam. darolib.6.cótra lezesciuiles.ve.Cono
yxorpto marito,S nefilimspro patre.percoru, ¿cin diét,Lvna, $
in antiencica, venó atpignorario,colla.s. Se coneralascanonicúwe
indican, $
concralura
goizuchic, Sel
dado,o embargado por deudo ajeno?
dequecl nunca fc obligo. E porende
dezimosb q fialguno cíto fiziclle pren-
e ralibro ore dando, o tomandoporfuercaalguna
lib.5. nacionúl reza, — cofacntal manera como clta,que deue
E a cae tornar aquello que tomarc,o prendare
6xitazeli Vniuerftas ali con tres tanto de mas, cel derecho que
In no. re.
; cuñusloci, feu — ay 3
4 o pare avia contrafu deudor que lo deue per
ficicur non fol — derporende:en manera que dealliade
uendo, an reli lante non puedademádarel deudo,nin
jui, qui (une
bluendo co feaclotrotenudo dele e
pellantur fol cnde.E fiporauenturaalgunomefuel-
tere viera des A . ediclles
Bicas ratas cos Le Efatrcuido que prédielle“a otro, por
rum in colle=— talrazon comocefta,non tan folamente
Qús deficien- — deyeperder cldcudo que auña contra
tum. portio» A
nesii.per Lu fu deudor:mas dezimos que deue pe-
cam e pa charotro tanto delo fuyo a aquel que
ain.d. luna, E IN
Loc nultus es prendio,o a lus herederos". E aúdemas
vica aa vbi dello, deue refccbir alguna pena cnel
arguie ad par E
rrerco pis CUCTpo [egund alucdrios del judgador
le debirá non — porladeshonrra quefizoalotro.
ved foguli
fed ve ab vale" Le). XVLQuepena merefecloñor que entra
e porfuerga elberedamiento que ovieffe dadoa
quellionca: ñ otro enfeudo,p en orra manera femsejáte,
bidubiam, de
vide focá Ando vn omeaotroparaen
cancellariar fa todafu vida cl vfufruto , o
a lasrétasdalgúdcaftillo, oca
gis Rober, p 3 E
quan in hoc [2,0 viña,o otra heredad, reteniendo pa
pro S
fortéefTecin hocdifingrs Jumáiaxraid quodhaberarin. Ln omiha.
Carbi licaras JE deadmi.inco.an negligentia col
Jeétoris Re, dsin: igendo, antequam deficrinte(Teloluen
dosvel nc, £ videperloan.de Plarcain.l.vna, C. de his quiex oficio
xi.conue,lib
4 b «oerissos. Cócord.cam authientica.venon fisae pigno.colla,s. Scan
Ci quib* ¡ca,S ominino,C.ne vxor pro marito.Svi.cu etiam diétas. lor
cócordác mer
l.non.res € EPrvmdicfje astro.Cócor.cum authentico,venilijudicum. $. quiave
dequibus — To.Collaw),Scavtliemimo á debico.C.deactio.Sobliga.S:cumbic ge
S. neraligerdicar(aocro intelligerer, ive lieiilius debitoris, d quo dice
In nosre, > bacurinadajaquia vero,8e im.lestitulo.1.Lib»;. ordinamen. reg. (ue
bledo, ftabuecum breademracio.
lia, d o 2fusherederas.Se quivur glo(in.diauthen.imo.C.de aQio.Scubliga
$coLg vbidalinfert ql ftatucam diéter,p bona homácide applicentur filjs
nou defitaci pill mosianturiraninittuncad heregem.
sl e Qsezantaluedriso Y bi enim poena non exprimitar recurricur ad arbis
i hic,« in. l.1.5.expilatores.fT.de cffraéto.San tenean
itu.14.libr.;.ordi.rega. 6: que dicam
fraiflapard.
lex, 11,
39Prop:ictarios voi fluariun emplyicotam antftudatariom , fen
alio modo rem ad vitam habentem vel amplius, vi repellens ; perdic
proprictatemespalfo vel hneredibuscius applicandam , Screflatuie
ren cun fruclibuspercepris, 6 liextrancusexpulir :re(lieuitrem, Se
fractas dabicq vic pallo aliamcalew rem ex qua fruétus peripiac
ciusvita durante proathabebatin re 3 quafuitípoliarus. bd.
y £ Wentrogar. Adde.l.zofaliotlode vi Seviarma.Sila.jyex dic.S.5.quian
rsmviscodertitall
2 3 Eeronccho e derechro.Sequitardidtam gloCin.Liquisin tantam.Cavn
inhin.itu.a9
devi.cumtraftatde rebus,verfi.quero,an in furibus.adue
«p-Lálkx alterintelligitin pradtica dictam glo.quam Duéto.
Jiguntdicitenim iba Cy nus, Albe.Bal.SeSalispoll cum, y fuétua
rio ádomino deicdto criepradtica, vt/i dominus expellat cl, qui
ratio qualipoflebióe,vel qualivíuftuAw, (iquidé veré habebie
vfusftudo, túc
condemnetar
dowinusiaz-
flimatione ile
radicl [eñorio de aquello queda,o dan
do gelo comoen manera defcudo qlo
ayaporfiemprecl e fu linafe , retenien- a E
'0 nó habel
do enello quel dena cl, cafus herede- jus.tuncres ce
roscadaaño algund tributo, oque les ficiacur víufra
Co a ¿tuaria, box
fagan algund feruicio feñaladamente palta
f delpues defto gelo toma,o gclofucr-— tur refituere
catin derecho aaquel quelo dio,o afus XPullum ia
policía
ali
hercderos,o el olosfuyos losechan, o — fione, «priva
losdefapoderan dello , deuen gelo en- pie libertate
tregar£con losfrutos, elasrentas, Mal Gaia Y
gunos ende tomaró,e demas deué per- fuftusexpul-
(o. vero ¡Na
der porende para fiempre el prouecho iaa
oderecholoel feñorio que aujanreteni — terdicit,imo,
do parafien aquellacola, efinca quita o
efaluaa aquelaquien la auian dado en dia. quí
algúadelas mancrasfobredichas,o a fus E ius ae
a ac in yla
herederos.E fiotro ome eftrañogelato du, veffendas
mafic,o gela forcaflc? deue gela tornar — tariumverá,q,
en cla mifma maneracon los frutos, e ac
lasrentas que ende clquilmafle, e de códemnao in
masdeíto deucledar otra tal cola deg awiftione fui
domini: Subic
ayalosfrutos, e lasrentas para en toda expulío fue
fuvida enla manera Glasauja cnlacofa Quario ab co
E perderiple ¿p
quele tomo,oforgo. prictaté, q
habebar”, Se
: edita
Ge] XV IL or quales fuergas que el erlado > CO E
Rie/]e caeria en pena tambien el comoel/uca- Ge dieañ o
Bildo miniú, vecla-
répatet ex ver
bishicpofitis,Scilla praética ef conformiorlitera.d.1.(i quis in tán=
ramr.8c Lar. fupravod.quampradticam Cyni,txalioram, de quorum
dirofatisadniror, Sceriam de Azo,quiidem q Cymus, Ecalij voluie
C.vndevi.in famma.coli ¡id autermfires. Notaergo de tene
mentiidtam.lparticaram in ¡fo cafisin cafo tamenalio, quando fiu-
raros velivadatarin verénon hats del pretendebatde labs
e,Sctanquam talisvtebatur ,tunc firatione ¡fiusiuris expellatur a
domino caulaiaris(uiconferuandi,tantú, feruabitor praítica Cymi,
8caliornm. Quid antem econtra fifractuarius, velfeudatarius expel
Jant dorjoam proprictatis feu direéti dominij2didi DoAt. poll glo»
indidta.. fi quis intantam. dicunt, quod tunc(i nonerat(ruQuarius
reddetrem , Sezllimacionemvtin dita.lfiquisintantam.fiantem
eracvfusfruOwarios,tunc diflinguntautfecicobrenta iuris fui tantá
Sctuncprivatartantum illo iure,autfecitobtentu totins, Sctuncnon:
fol privaturiure(t0,(ed eriam condempaturin aflimatione pro
prietatis, Se indubioprafumicur quód obtentu iuris fui it ingrefflsa
argumento.l.merito. pro focio.nifi contrario probaretur. fecun»
dum Albericabi Scdem dicin prerendentibusiurifditionem,fecun
tum Cy um poff Lacob.de Arenacinad efi quisin tantam. vbiSalice
col. 4.verlixquero.s.quidin uperficiarios
h AGeleromaffeyofelaforgafeSntelligerefpctta iuris, quodfru(uarias,
velfcadatariushabebant:na li occupalletnon proraliiure,fedanimo
priuandipoflefloremápofleione,tunciudicaretur, acírem aliená
oceupaller,ve fic folueret lus limationem,fecúdum glofTán. dl.
quisin tantamsin.d.que(lione.Gdeclaratibi Ange.
Ulex XP 11,
amPralacus etiamreligioflus Stcius capitulum, feuconciliam ciuitaris,
vel villa aliquam rem pervim intrantes,aut violentiam ratam haben.
tes,poenavim facientiumn tenétur:fiautem privacus citracorum man
datum antrarificationem hocfecericriplefoJus teneturo lid.
a Ue fu cabildo,
Titulo.X.De las fuerzas.
12 UDeficabildoVidegloTán dita,LA quisín tanta, in prima que»
i (epcimo.de abbace.drc.Ecglo.16.quellione.ó.
jo limma in cap.queglo(T fune coueravizsnam prima vule eccle
fia tencricum fic communicaco conúiliosglof.veró illa decreti tence
concrarium.l-quod non preiudicerareccleliavi.in glo.fequenti.
2 D Qcaeen la po
e ls Erxlado,o mayoral de algu
praiudicefec» nacglefia, o de algun mo-
clefiz, pront , o
gloflavoluicio nefterio,olugarreligiofo,
didta. 1.fi quis z jo macítre dealgunaorden
rates entrando por fuerga, o tomádo alguna
xima, mit di cofacon mandado,o có plazer de fu ca-
<as, quód ii bildoa,o mandádolo entraraotro:tam
fa. l.vule.idé
quód gloffvin Diécl cabildo como cl, caen en lapenar
du a que de fufo diximos delos forgadores.
tam.cum fub» ñ , A
di qumdbss Ello mifimo dezimos que feria fientral
lía vniuerfitas — fcotro algúo en nome dellos,e delpues
fecularis í hoc
deligtin quo
non elt dubiá
mili, quod $e
pla vniuerfie
tas preludicos
tur, quádo có-
municáco con
filio facit;pro
utelt demente glof.KDoftorumibi,S cerró Doétores communiter
in diftadlafi quisin tanta. (cquunturillam g!.fed vt dixi glo. in diéto
capir.rió.queltione.6.cenercontrariura,£ctiam gloL.in.c.1.de dolo:
Secontuga.vhi Abb.latépolt alios diícutit,a.5.S6.col.Scidem vute
Laurent. Archid.in diéto.c.s.vbi glo.decr .
Jo«contuma-glo.in.c.priuilegiun:.11.quellione, 3. omnes iili volút
indillinió,quod quantuncanque delictum fiac comunnicato con=
filionon praiudicer ecclefiar,vrecciefiaprincturre fua; quia cum exo
refsé nonpolluntpralatus Eccapitalumn fine caufa legitima, Ec folen
nitatedebita alienaxe bona ecclelix,vtin cap.fne ex ceptione.12,
fione.z.multo! ñ aédelinquendo , Sedifti
¿tio quae fijan aliquid far ituli, vel non procedit
quo ad ea,que cadíttin poteflate prada, £capituli,vtin obligado ec
elefiam pro aliqua legitima caul, vt notatar inca, qued quibuídam.
defidciuflo.non autém quoad alía, que non caduut fb potellare
eoram, Scilta opinio placer Ább., vbi fiprá qui Se confiderat, quod
pralaras,Sccapitulum, non funtdominiboncram ecclefia, fed ran-
tum adminiflratores,confiderareciam, q Se hecnon tin tali cafia le
gisalienacio,Ccibirelpóder ad.dec.1:16.q.6.quodpro contrario allega
Tar, Srandem concludit, q fixesin qua cil commilla violentia (peta
lo ouicifen por firmecel perlado,ecl ca-
bildog.Otro tal dezimos que feria fial-
gun concejo“dealguna ciudad, ovilla,o
los que fuclfen dados feñaladaméte pa
ra ver,erecabdar cl procomunal de agl
bacad méfam prada punicturip(epralacusin vita(ua,(ivero ad pric,
latum Sccapitulum,puniencuretian cpifcopiinvita deliuquentiam
fi res erat ecclefia non pertincbac folum admenfam prielari Se
pituli,tunccondemnabuncuripfi deproprioad «fEmationé, Klinó
habentvnde(oluant Juentin corpore,vcin«c.finé. de dolo $ contue
8c hace dicitprocedere,quandodeliéum non poteft pariter pun:
perfonaprelari, Se conuentusiplinsecclelia alíasauté femper prnié
turiplidelinquentes,ScnoA extenderurmants quoquomodo ad res
eccleñiz,allegatloll:norabi.in ca.dehoc.cin.caquoniú.de fimo . 8e
ja effecinidem vule Anto ibidem.hocctiam volui: Bald.in pratudijs
feudoraninfin.vbidicic;9 fiprarlacus Sc capiculumfaciane contrá.la
£i quisintantam,non privabitur ecclefia dominio,fed preelatus Éicas
itulum condemnabuntarin eflimaconercilicurl inualifTent res
alienam $e fc delitum non remanebie impunitum Scmedieratem
poenafoluetpralatus Semediam capitulum tanquam duo rei delin=
quendi.f-deadmi.tuto.L.fplures.Loan.taméde 1mol.ibidemin.dace
redicitcommunem opiniongelle,g ecclefiainillo cala priuecar, Sci
przindicecar,quádo cóicato confiliofit,Se diciciflamelTecómunem
opibionem canoniftaram, 8 cumilla tranfitloan,de hmo.dicens pro
<ómuniopinionevideri calumin.ca.de ordi.cog.¡údtaglábi Scin.c.
imperatorum.deiura.colú.Scin.liubemissiullam.C. defacrofandr,
ecclel.8cadillud, q licatnon polTer alienare per contradtum ,ficnegy
perdeliétum,relponder,gpnon procedistale argumentum, quod Pa-
tere dicitin minore qui per contraftum nó poller, poflertaméper de
Jiétum perderequiailla efllegalis alienatio , Nicettamen ¡fla (ie
1taramcommnunisopinio,Scmulcoram DoAorum canoniltará
pollet limitari , Sc intelligi, vecunc demum procedar e li illa re cc
+
clefiaprinaretur,remanerentecclefia alía bonaex quibus poffet ec-
clefiardeferuieión divinis,Sciplius miniftri fuienta, (e 5
tionetalisroiecclelía maneretita depanperata,quodeinon poli de
feruirtin dininis,tunceccleie non preindicetar luxe
bile Specula.titu.dedona.5.1.versquid aliquis Baro.
di cencro
o edifica»
A uit monafle-
lugarmádaflen entrar, o tomaralguna riu, Scillud
cofa por fuerga,o laentrafle ,o latomal a ie e
fealgunoporfimilmo fin mádado de' Polea prelio
Mos,cdefpuesdaoloouieffenellospor $ capitulum,
firme.Mas otro alguna entrafle, o to- a
mafíe por fimifinofin mádado del per 8ingratitudi
ladose del cabildo,p del moneficrio, o a
fin mádado del cócejo,o delos mayora d .
lesnonlo auiendocllosdefpuespor fir-
meeftonceaquel foloS$que lotomo, o
loentro,olo mando tomar cacen la pe
na fobredicha,e nonlosotros.
ronem,(p non
perhocdítrus
tur monalle=
siumledprela
Y Sc monachi
inde expellen.
turyctolljcoríl
TLey. XVIH, Como fe denelibrar el plegro de
La fuerga anteque los osros pleztos quenafeca
Jobrela cof
delimoad.d.cómuntopidn.
cadem racione licccleba parer y utin reparatlone
fabricss.vel alias,8caddead hoc Alexand.confistr.inb,q.ve
habueris maiusocium cogica lativs; quia negari non porell quin o-
pinioglo.inad,ca.16.quillione,6.8Abb,écaliorum lapit mazpara ,
arquicaterm E contraria 2aximum rigoreia, Sevedixi.).ida parta:
mm non hacaperit Sepobetintelligi, vt prelacus E capicalam pue
niantur de fuo feu privacio fiaria damnum ipforum delinquentom
Sononin damanm eccleli.e Sforteideo ¡ftins.l, condirores cante ia
hocfuevantloquat,£adde Caro.molinesincomdrocótucParifié.
$430.quieltione.1-quí dicitcommunem elle fentétiam doctor
digto.c.r.de dolo £contu. Bin capudilectus.defimo, Scinintir
¿wris,S confilijs,cquód propterdeliétum tovius comentas, ve) ca
tulinon punitureccle(1a,niliad vito delinquecinméx q cú fla tan
quam communicanficRipain repeúLGn.C Alo
ne.s2.loquiturtamenin delito ingracicudinis, £ non quando delin=
quitnr(uper reecclefiz,veclt quallio noftra, Len liper (pedtanbus
adecciean
€ Uperfinme. Adde.c.cumad fedemderellita.fpolla
is.8 in SadgiccifTe.de vi 8cvi arma.
a Az elcabildo.Quiafolaratibabiciopralaicclfoliuscapitalifine pra 4
Jato non noceretecclefize fed taneomipá quiracam habuit,)
.Sctradit Paulus dle Call.poft,
É Jesrerfico.lem di
La5ufed Sccú 3
exverbo ouiellen preceden:
e GalgunconcejoNorailtád.ex quahabes, quod vniuerfitas delinquíit,
S pradudicacurín iurc(no,Ec hi delinquitlaciendo, Sillaclt coman
io Dottoram,écglo, imaduertendum.Maquod
actuscanfa.l fed ex dolo,5.fedan municeps.(Fquod met, coul, ón.
ficuc.(£quod calafqzvnueroper Bartolamin,l.autfuét
ff.depeenis.per Doétores in cap.diledus.de fimo.8 tradi Bartoli
rcbellione ciuitatisin extrauag, quituntrebelles.in glof1: (uperparse
rebellando, A bb.perillum rexin.ciinter quatuor.de mñor.Éc ubed.
£ zos que fueffen dados Má namquetotam ciuitacem reprelentantvtno 6
tatglo.jn rubrica.C,qua fielouga confue.l.2.5.deinde quia.SibiBal.
f.deorigóiurwvi.Deció confil,404,Bartosin.l principalibusdElicor
tam petacur écprobasifa.l.quod deliéturo illoramin rebus visluce-
fitatis cen(etur vníverfitacis,quod non elferindiflinéte veramin om
nibus deliétis,vttraditAlbericus pertextom ibi5o.d.l.fed ex dolo.
videpetcumin.J:metam-S.animaduercendum.f£. quod met. caul. $2
quedisifupracacin glo. A
8 squelfolo.Addecapi
¿tum perfona deregiurán+ó.
QLex XVIII,
9Spoliantecontra(poliatumallegante rem (Te firam:ideo ad,roflira»
tionem non teneturisur tertio hoca/Terenteslifpoliaras pecivrefticae
tionempollebionis,ipte alijspra festur,S priv aucietarab.
? Pastida. ¿MH
fcpiltopam.6.quellione.ó.kinregudai 7 +
Setenapartida:
1 a (ox forfayas.Obftarertamen agentivecuperandeenotorius defeus
proprictatis,fecundum opinionem communem vedixiio.l.3zaticua
Parti¿.Scviu dico.in gl.proxima.StBalin.l.y.co.f.C.fipendappel.
morsinteruene.vbi dicito nocoriá eqparal (nía iniu(Vitiá dedará.
*b Egueloquiereprenar, Etciam Gofferacícin continenti probaturum
Cacfcen alas vegadas pley=
fecundú Bart.
cómunicer
Si 5
2) tos, e contiendas entre los
2 omesfobre las fueras que
Iimicanifi has va)
vel per jura:
dot. cótragl.
ibiin.lfidevi.
fEdciudic. gd
tim doceretde fazen NuOS 4 Otros de ma-
iure fuo onde neraqueaquellosaquien toman algu-
do fencéiam, — nas colas porfi id. 1 ri
porfuerca piden que les entre
mentum par Suende lapofelsign delas, clos otros
ús de ES que las tomaron a(si : dizen que gelas
nio , vel iure
fuo,luxta no» NON daran quelon fuyas?,e quehan de-
tataper Inmo. — re chos enellas,e qlo quieren prou a,
incap.comin= E E €
terk de ele 9 POrayentura viencotro alguno" que
Bio. vbidicir, dizeque fuya esaqllacofae quelo quie
ep quandocón pg prouar. Eporende dezimos d, que
rione,velde quando afsiacaezcaquetales demandas
flat de excen
en me vengan deconfuno fobre vna cola que
probario h ps
Lane. Pati la demanda de aquel quedize que feyé
ramentumia- do cltenedor gela tomaron porfuerca,
os dcueferoyda primeramente, e ferlibra
seviparcarla- da fegunderccho, edelroyan, e libren
doribus$c cx Las demandas delosotros alsicomo fuc
pb partium,
écidem tener Ye derecho,
Douwinic*
ad decimas.de
reficavola 8 Titulo. XI. De losde
sta fafiamientos,e detornaramiftad.
dem Innoc.ia
capit.conílic
tus.defilijs ple
by. 8 Baldiin
1.3.Cofiánon
a di, Se
quod. voluie
Joan.Andr.ja
O Effar, e tomar ami-
¿Do Nod fon dos colas que
NA fallaron los fijos dalgo
antiguamente ponicn-
ca.paltoralis. do entrefi amiltad , e
Supergloíl.pe. ,
de caufa port. dandole feparanon fazerfe mal los v=
Er propricta.
pin pofTefToriorecnperandar obllarlententia lataln petitorio , per
«quam reus Fue declaratus dominus,quando enim fententia Lata ib pe
(torio eltlataincer ealdem perfonas,facitrem notoriam,vrin cap. ve
fira.Ec.c.fin.decohancleri.SemulicrAlexansdeImoio.l.nar
rúhilcommune.1o.col,ff.de acqui poffaddeglo.in.c.fin.det
dinan.£c quod notar Bald.in.l.fiquisad (e fuadumar.co.C.adolául.de
vipublica.SBar.in extrauag,qui funtrebelles¿n glo.fuper
dénatss. 8 Bald.in.),cum fententiam, C. de fententijs. % quid (i op»
pona quodincidicdominus (poliandojn pcenam.L.6 quisintantam.
8140 fupriveo,vi.perAlex.n.ds$.nihilcommune.col.s
nonadmirraturad impediendam
licerAngibicontrarium volwit.viibiper cum.
3 e Gorro alguno.Nocavalde,quiadeintecommnni Dodto.contrariúvo»
febant quidicunt q quandoexceptio dominij non opponitur á [pos
Hante,(ed Aterño ae xrerm non debere re(litvi: quia fua erat, tinc
audiendaerarralis exceptio, quia radio que mititat contra (polian-
temnonadmirtirar contra tertiums l. bonafides ff. depofitiatradic
Aloxin.d:5.nibilcóc,colrverfi.fexto decimo fallir.quod ramé Do
Borcalimitabant miijustertileoppon fús.eltitacónext, pnon po
teltopponiquín conferatcommodum (políanti,fecundiim Innoc, in
cveniens.clprimero.de (pon(a.8t Arto.de Burán.Cinliterisdere(ta
fpoliapprapobe Alejo.d.c:ventéswbidicititacómuniterceneri, Bal.
etjamquévian.code militivafiquí contmue(?.col.4.tutene mentiiftá,
Iparitaramindidine difponentem,q neqyadmitacur ad impedié
dumiudiciumrecuperandartalisexcepto,cdamaaitertio,
d GDrimos.Addeliquisadíefandó.Caaddiul.devipublica.£clamo 4
'mentanez.C.vndevi.k.1.( de vi.ff.deiud.l.ordinarij.C,dercivendi
catio.éccánliteris,Scc.folita.de rellipolia.
UT irulus.X1, De diffidarionibus. Ulex Lo
¿o ER difíidacio,afide inter generolos antiquitus poficadilceGio, Spr
deltadhoc ga
1 e defe Per cáditida-
nos a 'OSOtTOS, alo oraamenosdele cuspramone-
defañiarprimeramente.E porendepues — tur ve ab alio
A , caucat a vel fe
queenlostitulosante delte, fablamos eo e
delastrayciones,e de losalcues, edelos — ponar, Scper
omezillos, edelas deshonrras, e delas a
fuergas.Queremosaqui dezir delos de — nerotos ol
fafiamientos que vienen porrazon de- tipertinetan-
. ifidare
1los.Ediremosquecofa es defafiar.E a Pr das
quetienepro.E quienlo puede fazer,e — taxatigenero
a fus aucem ely
quales,cporque razoces, cen que mane genitusex qe
ra,cante quico, cenquelogar,eque pla. serofoex yxo
al e puesquea dela- — re»velconcus
zo deucnauer defpuesquefucren dela- E
ina, quaníi
fiados. gnanter tener
A pro fia, licor
Ley. 1. Que cofaes defafiaryea quetiene pro ,e ES
quien lo puede fazer. e afirman
Efafiamiento es apartarle o.,
medelafe: que los fijos dal.
¡go pulficron antiguamentee ;
nerefi, quefuefle guardada ampanitaciad
entrecllos,comoen maneradeamiltad. _ finem.
a Ed ebria
Etienepro porquetomaaperccbimicn * e Toelige
to cl quees defafiado , para guardarle ¡fo re(peta,
delotro quelodefafo, o para auenirle a
feconel. E defafar pertenelce feñala- alas quiliber
damétea losfijosdalgo,c nóalos otros od
omesf, porrazon dela fe que fue pue- re Chrifianú
fa entre ellos, afsicomo de fulo dixi- aa us a,
mos.Efio dalgo esaquel,que esnalci- tudio, velino
dode padregesfijodalgo , quierlofea vis authorica-
lamadrequiernon8,folo quefcafumu ti dE
«gervelada, oamiga? que tenga cono — tio,fecundam
1oanné Andr,
Larus, Sedciltodióto me-
in.
.dehomi.libraó.cól.fuper verbo di
mivitBalin.1.f manumillor.fadeoblegipatro prelan. vbi dicit y
in fadlisarmorum nunquam deberperueniañad bellam,nili proce
monitio,Gdiftidatio.fed pone pa diflidavicalió pernú
iquistobi
tium vel literasille dif! Ruud repo lada acces
intrauitcerritorinen diffidantis, nun quid ex hoc dicetur proditor? AL
Lex hociure.colum.2.fadeiafi Sur dicico non quia diffida
tasnonteneturremandaredifiidantiamaargumento.l.hoftes.fadeca
pti,vi.qué dicoinfratitulon.inal.2.in glo. 861. j.co.
g Uoxiernon.Incafibustamenrequiritor, q concurracnobilitasefex 3
parte macs, vtin.1.6,8.7.ci18.pare.Scibidixi.Sin.Las.0,22.patozo
h 4, Amiga Habeshicexpreffum q fliusnammralis ex foluro, S:oluta 4
gaudetgenerolitate, Scnobilitate paris, licetnon nafcatur ex legici
mo macrimonio,quod multum nota, pam dejure communi videtur
dicendum efe contrariur,vein.l.com legitimé,f£ de Mata homi.LA
liam.k.).liberos. A. defenato,6 dicitBal.in. miegitn
teflatuto,q nobilesfine decon(ilio;non alii quód non continel
baltardi licer paterfericnobilis: quiaferdesnon merentur nomina
slinterprecipuos.l.bumilem.C.deincell.mup.diciteciam Bal io,L.cá
SÍ z] .C.deiar.delib.qp nobilitasnon tranfmittirur ni
matresdiciteriá Bal, ¿fuis.
Sclegi.herediinillasl.elleexprelfum, q (par magna
tum,neque de domo magnatum,éita «lim fuifTecófuleúm, q (pur
depetra malanon dicerencur de domo de perra mala.Perros criando”
Ancha.confilEo.incipicvis diligenteradicir y baflardi,fiue natura
+n nova
rec, ell
9.tit, 8.
bro.
Tie le
urjafavoribus,
ex libera.
lominus có
> biallegarconfil.Dyai,
bid dicentép inócondiuentur]
tin turnepotes,etiá legiciani ex baflardis:
esicia radicecorruptaexill
radicé frudus
non producit,
vnde incalud
uo ibi con=
fuluit Ancha.
delcédentem,
depatre natu-
vall ue (p
rio non polle
finde
iléncgy
cidamente por fuyas.Efoes,porquean
tiguaméte la nobleza ouo comiégo cn
los varonesb,e porende la hercdaró los
fijos dalgo,e nonlesempece maguer la
madre non (ea fija dalgo.
GLey.17. Porque vazones,e en que manera puede
defafiar Yn omea otro.
quia nobilitas
patris confide
zal nó marti,
del.cum Jegitd
mé. Sbicini-
MacLinGo. Je
li) naturales
fequunuar có=
ditionem ma=
sris,Senonp:
tris.l. lexna»
turx.ffde lla-
ta.honá. neg;
prebent excu
facioné pat
L:
shonrraotucrto , o daño
fiziendo vn fidalgo a otro
za puedo lo defefiar por ello
en elta manera diziendo,tor
novoscl Ta defao vos por tal
deshonrra,o tuerto,o daño, que feziftcs
ami,oa fulano mi pariéte porqe
recho deloacaloñar.Catambie
vnome aotro defafiar por
o tuerto que recibielfe fu parióteccom o
porla queoviclfcel mefmoreccbicte
nontan folamente puede ome defafiar
aotripor eco: :masaun lo puede fa
zerporotro Á 'quefea fido] go,celto pue-
defazer por alguna deftas quatro mane
ras.La primera esquando vn Rey, qui-
fielle delafiara otro.Canon feria cola a-
guifada de yr adefafñiar lo el porfi mef-
mo.La fegundacs fi quifiesedefaharvn
pariente aotro,e ha verguenca“de lo fa
zer porfi milmo por razon del parentel
coquehaconel.Laterceracsfihade de
fafiaraotro ome mas poderofo quecl e
ferecelade lo fazer porfi mefmo . La
quarta es fiel defafiare aotro ome de me
nor guifa que ch enólo quiere fazer por
fimefmo deldeñandolo.
che de
to.neg; fucco-
duntinfeudo,
licer poftca le
gitiment.c.na
turales_, fi de
feudo fucacót.
interdo, Sas
na.vnde dice
acloa. dePla
reainlifen:
tor.C. de
midibrn. qt
Jijnaturales (e
natoris,vel de
curionis_non
audent privi
Feo patemo
«irca quellio»
nes, Stormen
ta , Se panas
plebeiorú cui-
tandasallegar
gloán.la. gio
lis dedecurio.Sin.d.la
¡bera.dicirerifidem ToardePlado.La.
cola.verfed poneflarmum.C.deimpone.lucra.de(.lib.1o.qptunc na
turalescontinécurapellacione filiorú,qh materia ell indiferés,ficut
efTerfolutio gabellz:nas fi Narutuin excipiat a folucione gabellar +
lios, Ecnepotesalicuius,intelligctnreriá de noruralibusex concubina,
vecontblhitAngábirelarusáloa.de Pla.fecuseñeller materiales
differensque folislegitimiscongrueret vecuin Nlacurí praferrad ho
nores,ée dignitatesfilios populariú 6lijs nobifiñ quia intelligit dele
¿icimisnon de nacuralibus quí infubGidium (oli admictantor.l.geno
valiter.$.fpurios fade decurio.imóctiamin materia indifí
fpccicia ltatatétximente áfolurione gabellz Barto.con(uluit.confi.
az9.incipitcanetur flatuto, q fillus naturalis nó eximarnrqué.
8clequiéGuil, Bene inrepe.c,Raynúcius.detefla.£o.2.co.;.vbiSiplus
voluitBar:appel.fliorúnó venire,neqyincludi regalrnaturales oi
calibusexpreGisimiure.de quibusibipeú, Svidendacfl ¿e gli cl
men.t.debaptif.dicendum el ergoi(fá.Jepartitarú in hocarsédifTe ad,
contuctadine Hifpania.(cdim quá nobilitarepartisgandecflivs nara
ralis,¿catrendi deberin hoc confuetudo,venotar Barrán.lfina.Code
verb.figni.Joan.dePlain-I.ifenaror.Sprocedicilla,. ctiamói fitfi.
Jiusclesiciin minoribus (lante hodie.lar.Taurif quicquid dicat Bala
XII Delastreguas
1n.J.parentes.tEdeinjusvocan,Sceriam fi 8
velvirgineyeriaes furciwo accellia quico
ad Specu.ticuado faccebio.abinteitavediniimal.it.
ri Scdixiñnlprima.titulos!;-pát. 4
lez 117. Ante quien: e enque lugar puede va
ome otro defufiare que plaxo deno auer den
fpuesque fueren defafiadosa
Oftumbraron los fijos dal-
A ¿te,efucra decorte ante tell
Mos. Edefpues que el dela-
bamiento es fecho,ha plazo cierto cl de
fañiado de nuene dias, e detres dias, ede
vn diapara fazer emiéda a aq! q lo defa
fio,o paraauerconfejo de amparamien
to.E falta que cftos plazosfeá paffadose-
nonpuede,nin deucninguno dellos fa
zermalal otro,nin daño ninguno en fu
perfona niñen fuscolas, Ecftostres pla
zos tuuicron porbien los antiguosque,
fucffen como en manerade tres amone
ftamientosen que ouicfle acuerdo para
aucnirfc,o paraamparar(e,
83 Título. XI Delas
Treguas,c delas fegurangas,e
delas pazes.
€ US pariére.
Reguas, efegurácas fon co
Las que nalcen fobre malos
ffechosce fobre las defafian-
[eee] cas.Ondepuesqueen el ti
tuloante defle,fablamosdel delafiamié
to,c de tornara miltad. Queremosaqui
dezir,delastreguas,caflegurangas.Ede
mioftraremos primeramente, quecolas
fon.E porque hanafsinome.E a que tic
nenpro.E quantas maneras fon delas.
8cvi.perBalin.la.colá2.Coquiaccafa.non pof.vbig
videperFeliina.cccltia.S.Moria.colrga.decóí
Sepcomilivehabec
€ Uv erguencasNora parciverecundig.adde Bar;
:za.Ialn.l.poenam.tfade verbuobliz,
vol.;-Barin.LiS.diuus.col.
€lex.JIL,
¡avelextracori teflibu
20Conficuerúitgenerob in
cerepoll quastresterminos
cellerantibad.
E GsrenpafudsEngoAcomsario enla Se Pa po
fendereyquod nop cred
bi dem
¡nsnatoralises vi
4ibidicarB:
¿damente por Jiya.Ho diefufiicerer quodhabeacin dado or
2 go entrefidelafiarfe enjcor- +9 Ele di
fi, devarijs,S%extraordi.
ftidaco danturaguem dicrú,crium , de
yniusad cmendamgilifaciendam aut vt confiliun vee
quosterminos non poterune difidansaut difiidacos fooui
dere,Scerminiifliloco monitionemeriam ad precdiéta fue
44
IS.par. de
1á hoc verbí, o
étadde qdno Bro.j.
rarBaldá
beros.
¿ppter iniuriá
Sutdedecusg ye
nerofo,autcos
fangnineis
cádo: ce.lituo
vobis amic.
ta, Scdifiido
vos ppptercale
ná
iniuriaq
hivel talim:
confanguinco
Gnculifls Se pe
¿eficriperal
generoliam cá
rexvulraliqué
difidare,K có
fanguinens có
Jeciidatur, vel
minor poten=
toremi e quie
confpeftú:aut
potenciar mi-
porem cum de
dignans.h.
citin argumé- E
tum, q agere Adi.
pofitgs aétio tregua S
ne inioriaram pace » la
dalla decretal.,
ta conlan¿ni-
neo, qáproce
dic cróminali.
teragédo,fecus
ficivili
dúBar.fl.cor.
E deiniur. $
2.S.fisutor. fe
defufpe, pue.
Af
sdifidaiones fa
icatur accio
par. purit
Ej
noua
elk
aio id
Setenapartida.
Qlexl
'aw Tregua ef lecuritasintergenerolospoftdifidationem conceffa + vt
fs duran eo alien anda perloal ace Boniapaaos
difcordia Sinimiciria durauerits fecuritas autem ell inter non gene-
zofosfuperinimicicis,uutrimoribusconcella,Scalicubicitvfusquod
det fideiul>
for de faluo,
quod elf licor
sieuga, velfes
eucitas, Scdici
curtreuga, qa
habettres ed
litates. Prima
qua vtraque
bea
Adamno did
factivelconfi-
Equienlas puedetomar,o dar.E como
deuen fer dadas, tenidas, e pueltis . E
enque manera deuen fertenidas,c guar
dadas, defpuesque las pulieren . E que
pena merefcen los que las quebrantan.
Efobretodo diremos de la paz.
Ley. Que cofa estregua e fegurangs e porque
Secunda ga
nda O em a[inome, ea quetienen po.
polfunp SReguacs vn afeguramien-
Le ad concor-
diam deduci.
Tercia quia li +
2 04 fro quefedan los fijos dal
ra PE EN ¡go entrefivnos aotros de
dispotanep CN [pues que fon defafiados,
via inflióe quenoníe fagan mal en los cuerpos,
pea ninenlosaueresen quanto la tregua du
nene legalita= Tare.E halogarla tregua mientra la die
semconuéiio- — fcordiacenemiltad dura? entre los o-
o mes E feguranca es otrofi alegaramié
sicuehad, toquefedanlosotrosomes quefon de
and pe. QU menor guilab quídoacaclec enemiltad
caritasprelli- entre cllos,o fetemen vnos de otros. E
tacebasécper (an otrofien algunos logaresdeledar
Sois, diftor= La 5
día nondum — fadores defahuo queescomo tregua, o
Finicaglojoe. — fegurangare dizen la tregua porque ha
deca $ enfitrescgunidades".Laprimeracs que
Baling.valal — porcllalon feguras amas las partos de
lidoardepace onfefazermalnán daño dedicho, nia
defecho,nin deconfejo en quáto la tre-
guadurarc.Elafegupdacs defpues que
fucretomadapuedéle auenirportimel
mosfaziendo fecmiendael yno alotro.
Latercerafiellos non le acordaren en fa
zerlvcorenda que lapueda quer el vno
delotro demandandola por fuyziod.E
alsicabo prende la tregua tres egualda.
ga magis ac
sedic guerre,
<quampaci, vn
alecópore trcu
gr non elle
us” acectlis,
viilá Sep pe
po. Alexand.
Án capas gen
wotabi,
inótted
quidá promi- de ;
ficerrumnaliquod Mipendiamalicuinobiliprozorequicibusadfacien
damguersaza,quovfqueipfaguerraduraretyan faéta crcnga ea duran.
reflipendiumdebeatartvideloan. Andr.quód non, in addici.ad Spe,
in rabrú.detrenga,S:pace.
2 D Gbesenerquijs. Venementiftam lp propriérrcugacílilla, que da
insergenerolos interaliosnon dicitarpropriérrenga fed (ecuricas
Juratamen e doCtorespromilcuévruntar illo terwino, fine intes no
biles.iuc interplebcios, Setiamregniibr.4.cicue, lar ioordin.reg.
¡uandoquevocatfrdus velinducias,vcin.l. pollimioiam,fin-
dada Made capepolimi.re.c.insgtdamadifKn. rem Seconfiueca
do generaliter veicurállo nomine erenga inter oés, Knóintereltap-
pellerartreugaan fecutasvijaco. la
e UPorque ha enfisresegualsudos. Nora hoc. dicictamen loann.Andre.
do.ca.detreug,d pa. q diciturqual vel tenens tertensguertara.
ad Somcntan la parjuyrionNotaadid quod dixifupr titu. proximo.
ind
55 Eseguros.Ad quid tencarar quí promicdealiquen facere(ecnrame ví.
perSodi.conf,93,vol.áinprin.Bclecura mens qualiluge cóuiniú Pro
verhiorumacas.alibiti dicia Pro reee fecudis corals nit
concupilcenúa habere fecularis.Rib,22.mor9,C:14.
6 £ AlTienegro. Ausaménprodede debearlecaritas, quam daciados do»
3
Unqueatitvi.perBaldinafitem facrameta.co. gade padudioSin. Lo.
col.4.C.fiá nó comp.iud.Bar.8c Joa.de Imon pe re
fEde pubsiud. GvisperBalin.L.reos.col8.Cadeacca.Sibiviquando
pofitáiudice daria Els
so Triplexeiblecuritas.Vna, quem Regespona
des:conuienca faberlealtad,auenécia, e
jufticia.Ela feguranca dizen la afsi por-
alonfeo: eq o: lia qu:
queporella onfeguros aquellosentre aterlénos
quien es puefta mientra duraree! plazo pomonsvthas
que y fuere puefto.Ecicneprofla tregua — bentes £xdas
a am omnes
elafeguranganaquellosentre quiélon — varinto
pueftas, en aquellas mefmasrazonesq — tisportí
defufo diximos.
obferuare, Ar
tenentur cbr
feruare¿Kpob
fun hon mas
lores corú ap-
ponerc. Ala,
qué ves sltes
ricócedit quí
ipfisS corá Li
k millares, Secar
¡E treguaso de fegurangas — tesiccioa: má
fontres maneras - La pri dis obten
: perantes ca
meraes que fe da yn Rey
fodiane, X fi
£0 [rotro8. E efla fon tenu-
cy. 11. Quantasmaneras fon de treguaye de fo
¿guvágaye quien los puede poner o day ¿cen ye
manera denen fer dadas,o puejtas, e como de-
men Jer guardadas defpues quelas pufiereno
treugam Íntes
di A fe concedan,
«osae guardartodos los de Lu feñorio — exñaen nógene
defpuesque fuere pregonada, o la fu= — tofisenentad
cios cblernan
emos
lentesfibiciea.
gar concede-
e polliz ad
hoc compellá
per ordinariú
vel maiorirú.
Et cauere de-
benttrengam,
vel fecoritaté
fernare , velfi
dejulTorem de
faluo date, ne
pieren por otra manera maguernon [e
acaezcanay al poner della. La fegunda
es laquefedan entrefimuchosomesco
moquando fecan tregua, ofeguranca
devn vandoa otro: Y eftafon tenudos
de guardar los de vn cabo,e de otro del
de que fupicré quecs puelta cntre ellos.
La terceracs la que davnomea otro, e
effa deuen guardar cada vno de aque-
llos entre quien fucrepuelta,e Loss e amnicre
quebiuierencon ellos, Icouieren de fa- — diéto, fadtoyv?
zer fu mandado.E puedenponer entre confilioah.de
ES C.Aorro, Sed
fitregua los Reyes, clos mayorales de * quid ne o
inter.
losvandos :clos otros que han defcor — duos. Reges
marea erat
dia,ocnemiftad entrefi , e quando los
E prep
vandos, elos otros omes que oulcren
¿uciram, non
dí en erat.
motnguerra fecerantinter ferreguam duoran annoró, an clap illo.
tempore.critnccellariadiftidacioadhoc,vtillequi agredicur terio
riumalceriusnon dicaturelfelacranculator:Bald.depa
valíalliqui proremporc.mover ¡fam quie lionem,Scprimoarguite
non fienecellaria difiidacio argom.lelaculiber.5.Michum.
contarte dicitelle verum:quia vbincn priecedicdifpofidi ¡bla
plustaporisper (e náhaber dilpolitioneminducere. Itew verba quee
fintordinataad nogandum,vel privandura nó dilponuntal
Kdemanu.teft.Lex fido ctiam agicacoro.Madebzr.in fil raméguer
ra prerceÑállerexpiraco cépore trcugae iplo facto remanerentizuer=
tamequeelfecnouadiftidarior eopusal.fi vnus.$.cumpeo.fEdepadis.
e que dixiin a fuprátiloprosimo» a
L 400 vr vendo astro. Adde.|
Gebellinusíuntpaliones animi.Bald.
lesfiibiínuiceminferanedamna Gxiniurias ¿pars que in
tencturadrelardonem damnoram, 8 (limationeminiri
in.5ániuria.co.de pacetura.firmanaS: quidicantar parties .
Bal.cemilsiucin,la.$.cumpatronusf.de oÉt-prafe.vebis.
1 4Concllos.coc.Notahoc quia Se(iin conuentionerreng non fatmé
tio deillis includunturin ea, Item includeráwr ali) (Di adharentes 3
eciamliverbatreugar conceptalintin perfona,fi pacifcenti 16 poflee
ticul.S.libr.4.ordi;reg.8: Guelpl?,vel 99 > gova
.C.adLiuluvilge.Spartia sec, ell.
lle segit, y jc.c.l
4a E Apremiar,
> y Goelrieis Vid
3)
In no.re.
y
Titul.XIL.De las treguas. 45
efe paxlinecoherccibus,fcdm Angán.á religiofis.f. de E
allegar ¡pcafu.L.( fápularas fuero perce no fici1E.de verb, obli. Sas
liajuravi.ibipercú Stincluduntifti,de quib?*hicnófolú li eráthoies
ci*rpcfactarreng r,verú eciá qui polteaad cius(ervitiú,uel poreltaré
ventar,vteradicloa.Andin addicio.ad Spec.inrubadetreng. Spa.de
Paul de Call. :
[ais a difcordia,o enemiltad entrefi non le a-
rules. quí
gicas edi cordarenen dar [etreguao feguranga,
Aiót coo pueden losapremiaraquela den los me
Scaddendpes - Minos,elos oficiales decada lugar q han
diéta d notar
Sali.in.l.denú
tiamus. C. de
his q ad eccle,
confia. BcGha-
bentur, $ no-
tanturin.c.ad
poderdejudgar,ccumplirla fufticiaca
la tierra,e fon tenudos dela guardar bié
alsi como fi ellos mifmos? la ouiellien
pueftadefuvolútad.E deuen fer dadas,
e pueltaslas treguas,e las fegurangas en
Apoflolicg.de — efta manera,que fepanciertaméteaque
e a e llos quelas tomaré,clas puficré quales
treuz, Ec pace. [onaquellos entre quiélas poné,equá-
'e.colypl
png tos,eque lo fagñantete(tigos,o por car
tadde guifa que nó pueda venir dubda,
efepuedaprouar fi mencfterfucre, e de
vé le prometer ambaslas partes que le
guarden,eque fenon fagan mal de di-
dieta cho,nin elec nin deconfejo.En el.
da. páincipsin ó ó
prí.Scl.verí fa melma manera deuen fer tomados
qe bib. Loséh dores de faluo. Etambien lastre-
vib. Seghin.c, guascomo las legurácas, elosfiadores
placuic. 9. di- defaluodeuéfer guardados en aquella
Mint Ktext fia manera que fuedicho,o prome
tidoalafazon que fueron tomadas, e
Nota hoc , 4
ádde text. Se
ibi Bart.inau-
in.5 figsquio=
quefolidos.de
RS pueltas.E comoquier que treguaha lu
Abb.inrubri, gar feñaladamente*en los fijos dalgo
detrcug.Expa — quádo (e defafian,pero biéfe puedé dar
Cebo. quero.
sb Uhtifmos, Ni
ta hic q EC
judicisreputas
tur faélá pñis.
adde. l.(i ob
tregua losotros omes, e feran tenudos
entre ellos.
sión Tley.117.Que pena merefcen los que quebrantá
pare treguasjofégurangasyofisdura de faluo.
sita quinca.
6 e dci
mente. Sintergoverba fipulacionistreaga aperta,quia (ip
onisnarura extenhionem non patitural.quicquidalingéde. dd
vetb.obl.Sideo morise/tlemper (tipulaci,p adhzerentibus,Geficriad
adh xrctium declarationem.c.ad apoltolic:,de rejud.libr.6.Scibi In
Toa.And:.fitamenverbatrezuz concipianturin rem pax fadta
cu encpallimdleias cun adhecatbas ta cala ledncia
trocluivirturcadherentizl.quixeliziofis,Scibi Ange. f.derci vend.
facicl.a.$tribos.Edecoaclis.-arbor.).devellibulof.cómuni
Lhrcverbafdeadulte.l.1$«dciecifle,Scibi glo(T.£E.de vi Seviarma.
7 d 40 porcarra.Nota non elle necellariumop de tregua fas feripturayve
eftregulare bi aliudnon repericur glo.in.cunde cenfilib.6.
8 e Useñaladamente.Vrlupraco.
Giex. TIT,
an Fraftorestreguz,vel fecuricacis,(cu fideiufGionisde(aluo,fifunt gene
rofi poflantob id reptarizalijautem capientes,percutientes, feu occi
détes,occidentur, dánalolagr quadruplacacaliteraúciniarió resar-
bitrarie puniuntar,ScfidciulTor defaluo foluer pocná conuentásl. de
x £ Ereprados.Adde.lyutitgdispricappar.
p ¿£upra caspart.
acuera por ello. Mortealeuoli,Ecin fuperperdat medietatébonorum
quádotrengafuitpolita á Rege,vel decius(peciali mádato, (¡vero po
natur piudicesalios ordinarios cuiafliberoppidi,Scoccíderic, punié
poena mortisti,(iveró percullerit,vel capturam feceritloluar fexe£
rosinorapetinos bona monera,vcind.pticul.S.libr.q.ordi.rega.del
dela guardar depues que fuere puefta *
ponaturinter difcordantes etiamfine Regis,velindicismandato eric
pocna luius.l.cumgeneraliterloquatur,vtin Ñimili declarar Bald. de
Paceten«Scciusvicla.in principio.in verbo capitalem Scilla.l, ordin,
in (uo (peciali cafu praBticabirur, Sefortéilla.l. cum difponitde
nadistorumaorapetinorumín cafu capturz,vel percutsionis intel»
Jigi deber vk
tra allam pora
mam ordinas
ram vel arbi-
trariam, que
judici videae
tur imponen-
da, vtparetex
fine.Lillios, $e
quia alias poe-
mailla non ele
Os quebrátadoresdela tre
fi gua,o de lalegurága fi fue-
renfijosdalgo, pueden fer *
reptadosfporéde,e cacren
la pena que diximos enel titulo de los
rieptos8, E fi fueren otros omesde me-
nor guiía elque firiere,o matare,O pren
dicreaotrocntregua, ocn feguráca, o fet fufficiens
maximie (lane
fobrefiadura de faluo mucraporello”. ce. ifa par
Efilefizieredañoien lus cofaspeche ge ta5ú, quie por
loquatro doblo.Efilo deshonrraffefa- ¿han da spa
galeemienda a bien vifta del Rey.Elos - caíu impone=
que fizieren la ñadura de faluo cayan en a de ad
a E - quod nos
aquellapenaaquefe obligaron quído targlofl. de pa
lafizicron.
Ley.L111.Que cofá es pax,e en que manera de=
ce juramento
firmanin. $4
me fer fecha, e que pena mercfce aquel que la
quebranta
quisvero auía
temerario. in
glolluperpar»
te centro li
brasuwvbigo
dicic,quódvl-
wa peram pe
cuniasiam ibi
impolitá pro
violarione pa
cis deliétá por
na legali pue
nietur, vt eciá
EL) Az, csfin, cacabamiento*
e de la difcordia, e del defa-
'f mor que era entre aque-
lá 2 llos Sado fazen.E ds
el delacuerdo,cla mal querécia que los
li edelnales des colabor
omezillo,o por daño,o por deshonrra
probafintexa
quefefazen, o por malas palabras que ibi. ¿£enota, y
fedizenlosvnos alosotros. Porende ifla.l-iopercu
tiente,Brcapié
queremos demoftrarenque manerade
uc fer fecha la paz fobre cada vno de-
ftosdelacuerdos. Onde dezimos que
quando algunos fe quilicren malporra
zon deomcezillo,odeshonrra, o deda-
ño,liacacciere que le acuerdé paramuer
te in tempore
tregua: durius
fatuie_ quam
1. illa Federicá
depace tenen.
8e cius vio. ve
parerin. $. (
quis aliú.com
(equendiillius.
1.fed an proceder poena'inifla.l. pofita. conera fraftorem tregwie
<tiamficauladenouo (uperueniar,vequia adueríariosprimo rupiey
deturprobari quódficinal.penulescicalas.parricoScibi di Sctradie
Jalo. in.I.qui leruum.(£. deverborum obligacionibusamitiganda ta
men elTealicafia poenaifta hic flacuta fiquís prouocatas voluit fe vl
«ifcil.quicum maior.flibertus. ade boni.libc.aduerte tamen, qadi
¿a.l. penultim. loquicur quando ruprafúitpax dando damna in re
busécnon vultidemelle,quando damaificarentarin perfonis. Ltem
etiam loquicar quandojn creuga incerueniciuramentuns vnde forté
Shoceelarerlicunondl tur «quis ruptorpacis,finona cauía fuperue
niar.vchabeturinfracodé.],proximainfine.fic neque dicerurruptor
treguevepuniaturtanquamtalisruptor:vnde poena alíasremanebit
ia difpoficioneiuris.ficuefi treuganon (uilTerfadta.
3 paño Notainferentem damaainicbus temporetreguz. 4
Glex.11lla
20 Paxeltdifcordia finis,Kce(l duplex pax, Vina verbaliscú amplexu
tátúm.Alia verbaliscum ofculo:quando difcordiaex homicidio vel
damnofadto cum iniuria prouenissi partesde paceconcordent adin
nice, verbisfibiparcant $cofculentur:nam ex abundantia cordis os lo
quitar, Scanimn incerioraperverba declarantur, Ec ofculam eft amo
vis (ignum:cúm auté exverbis difcordia habuit orcam , fufficit quod.
verbís ibi parcant,X ad inuicem exenta
k Grineacabamiento. Nota hic diflinitionem pa
Partidawvij. y
5, Ecvidecur fumpra a
al. ff depaftán prinfecundíúm ey declaracloa.de Ligniano npán.
3
4
5d Lbreger per
Adtit.C.
Edinft.
vi bono"
Yao rape,
Setenapartida.
fuícsa£ta.depace.Selccandum Pan. de Caltr.8 Alex.
a Gouefebefen Videin.L.82.sicul.s3 parz.vbi ponicurforma inftrume
ti pacis, K queribidixi,
b Grablala boca.Ex abundantiacordisosloquitur.
€ Genlaveluntad. Secundiim Ariftotelem vocesfuntnorgopinionum,
$e volútatum.
videBaldin.l.
vnicas.vbian
tem, C. de ca-
du.colla, 8 in
1. vnica,col.9,
Codeconfelis
in reperone,
1.dequibas,
fu amorde confio, e ferelamorverda
deroconuiene queaya, y dos colas que
feperdonen,e q [e belen?,efto tuuicron
porbienlos fabiosantiguos porquede
Irabundicia del coragó fablala boca »,
fi.fEdele; epor la que ome dize da tefti
vi.que dicitin monio delo que tiene en la voluntad"
cabonz. ki
porque elbelocs (cáal quequita la ene
miftad del coragon, pues que dixo que
perdonaua,a2quel queante queria mal
cenel lugardela cnemiltad pulo, y el
amor.Mas quído la mal querencia vie-
ne de malas palabras que fe dixeron, e
nonporomzzillo,fi feacordaré para a-
ucr[luamordeconfuno,abondaque le
de polta. fla.
amplexum,er-
go coznolcif
remibio inius
Std.
dit de percal
fione p
sun in. La. ia
peña de pac
BcibiBal.An- nin 1
«PavadeCa- perdonen, e en[cñal q! perdonamien-
po Alo $ to esverdadero,dcué leabragar dl, Otro
exillisactibus fidezimosquequien quebrátare la paz
taciis, neque — defpuesque fuere puelta reteniendo en
exiá cxexprel
elcoragon la encmiftad de la mal que-
renciaqueanteauia nonlo fiziédo por
ocalió nin porotro yerro queacaclciel
feentreellos de nucuo *, quedeuc mer
aquella mefnapena6, que han aquellos
quequebrátanla treguacnaquellama=
nera quede fufo diximo
(a pacis con=
mentione vidi
tur dana 1e+
amic vetradi
late |
ip
cum confulen
temvehoc por
in (po-
cie in inftru-
mentopacis.
€ UDemueno, Ha
beshictex.ex
prelliam proil
lacómunicon
clafiene Do-
Goran, quód
nóviderur ru
Titulo. XI. De los
robos.
Oboesvnamancrade
y] malfetria quecacentre
furto,cfucrgal, Onde
prorpacis, qui
ero $] pues quecalostitulos
a moniter ox
ta de fini antedelte,Eablamosde
cus meus Fo
gitpacem, ego
nontenecr le
lam (ibi feruas
re, dequo per
a gas,e delos defafiamiétos,e delas
treguas,c de las fegurágas. Queremosta
qui dezir, delosrubos. E demo/trare-
mosquecofwes robo. Equátas mane-
Pau.dcaliosio Esto
J. «quí feruum. T3sÍOn del, E quié puede demandar cl
fT.deverb.obl. robo e quales, eante quien, e quepena
Bald, de pace cuates cante quise quep
merecenlos robadores, elos ayudado-
cipionamero.a. vbi q non viderur rumpere pacem qui propgerno
edil ae Uta DeAD alan luelbare daa
rie.colvi.de clectiosperBardn.).quidá. ga. de pornlssper Alex,cóf.
rola pili ecollarolacaola Sa dubid retama
excaula , que de nouo fuperuenieS non ex caía antiqua, ve tradic
IaCind,l:qui fecuum Socinuscon(i.87.voluz¿in vltimo dubio. vide
que habentarin.lpexieu.1mparz»
7 E Maquellamifma pena, Acquiparanturhicruptorespacis, 3 treguz, Se
facitadid quod dixifupra.l proximainglo.peánfnea
3% oil piiarocian
Gricmlus, XLIEDErApinis,
h entre farto,yfuerga.IdeVin quo interenk
daruractio vi bono, rapto, licet vis noniuternes
quisexdowo.tf.de fartis Scprocedirilleticulus,
¡gicurpro rapina,kriculus.10.foprica» pardic.quans
lo criminalicer pro vi publica vel privata agererur ad pornaro,ita des
tamen Scprorap
E clararglolliC,
vi bono.rapte
res,cconfcfadores. in rubiica.
úilex. Lo
+ Elt rapina as
lienacamo rerá
depradarioSe
Lit pala, Se
elttriplex. V=
na, quam fan
ciunchomines
in guerra,alia
quan quis £t=
cx alreri de
fuis bonis, vel
per eú políef=
TL ey.1.Que cof es robo,e quitas maneras fá del.
E $] Apina cn latin, tanto quic-
(e dezir en romance como
:obo que los omes fazé en
glas colas agenas fon mue-
: fontres maneras derobo.La pri
mera cslaquefazen losalmogauares,e
loscauolleros en tiépo de guerra en las
colas delosenemigos de la fe, e delta Ea
blamos az cumplidamente en la fe-
dis. Tertiaque
gunda partida K dele libro.en las leyes a
, de ¿vel nauftagios
quefablanen cftarazon.La fegunda Cs Toca
quádo alguno robaa otro lo fuyo, o lo i que fon
quellenafle ageno en yermo, ocn po- a
blado,nonauiendorazon derecha por YCcod. bin
quelo fizcr.Laterceracs quando feació — Misosverlicul.
de ofe derribaa fo oraalguna cala,o pe-
quod non loz
a - lumins$.quía
ligraalguna naueL elos que vienenen , tan ad
ña z co E Uenlafegunda
manera deayudar roban,clleuangasco ardie id
fas que fallan y. tula26.b. 27.
Le».11. Quien puede scufir,e demidarelrobo, 1 Geslgananare,
EE Cucpucdedemádarla re
y)]colarobadaqla tiencé 4 mantra, per
PIO Su poder alafazó q gela in.l
la Ed, Par
robi,ger fea feñordlla, ¿de sapinam
olatégadeotro"enra — facientibus có
o E ta naviculas
¿26 de guarda,o de écomiéda,o2peños. rs publicas
(pecies trálpor
tantes cúaim
extra naufra-
piñoi
de nauicu, lib
11. vbiloan.de
Plawvi.ciamia
¡fla materia. €.
excóicacioni»
de rapto. vbi
vidian fintex
coicati tapien
tes ex naultas
losdepecharlape . gio.
Otrofi dezimosq losherederos del ro-
bado ",puedé fazer ella miluna demáda
q podria fazcraqld quié heredaró átesq
finale fueras ¿de enrazó dela pena q es
pucftacótralosrobadores,¿ la non po-
driádemádar filanó ouicffecl primero
comécadoademádaren fuyzio.E en cl
£x milma manera puede ferfecha demí,
dacótra losherederosdlos robadores”.
Ca ellosnófon tenud
na dl robo fiprimeramétenó fuedmá- _ Mex 17.
Ra ae 39 Dorell sem sa
dadoéjuyzio por demáda,e porrelpue Poca perera
Ís, a quo fuie
ablata,velciua
heres etiam (Q
fit aliena com.
modata depofita autpignorata,Scpeticur araptore vel ab cius haredi
bus, fed pornalisadtio tapine non tranfitad haredes,nec cótra hare
desnifiliteconteftara cum defunéto,£ petitur cora judice loci vbi
commiflizmfuitmalefició,vel vbiresell,vel rapiensinuenicur,h.de
m Go larenga dearro.Concordat cumal.fecundas.in hacadionef.eo-
dem.Sciniti.cod.$.fina.vbiex hoc Angelibrinfert,quod acueam.
punitrapiica reaceriusveloccupis?polleGonemalriuspoena
habebitlocum,etiá li resoccupata,(euraptanó eraillius qui vien pal.
fuseleitifualntereracvion nó paci.vi.Bar.inrubr,fF.de opeano.nút.
m los herederos delrabado,Concordarcum.l.5ti. eo.
9, Was herederos de lecrobaderss,Concordas cusmudila.5finffeoda
ftaaaqllos de quié ellos heredá,como
gerqfeifiépretenudos de pecharlaco-
isSkfurcam.aliquando £
»
3
pa
Titul. XML. De los robos.
42 Tolecfimacion della Quia tenenturin eo quod ad eospernenic, vein
h i z.in.l.1.£ade priva. del.Scaduerte,quia fuficic
quod diximus.5.fin.cum.l.fequenti (Equod
xxx darur oudiendus ell Sc cum ptatoris
witodomino.veprobarréxt.cum glos
aio. hoc fanorelibervatis.ex quo infere lo:
metnscauía. 8 dixiin,l.25.cicus.cad.parti.imo Svidetnr velle. l.ifta habenshominesconditionales vel vafallos
q Simon pemaeniatexrapcuveloccafionsrapina squid imbire» — velnertimenciibeiane asp deberas
es, ep teneant Ni
adrellicutiong A e
ante ver farobada,ola cftimació della,acpuede
ciusaltimacio — ferfechademandadel robo ante el jud
new cum ¿ña gador del lugardo fuefecho, o enotro
licer loquator rn E
8% quia diétus - lugar qualquier q fallaffen el robador”,
5:findicic da- olacolarobada".
xiconditioné
furtiuam,que — FLep.111.Quepena merefcenlos robadores, e los
dafconera ha:
redem,Scfini-
hiladeam per
uenitolincon
didióc Self
profure.
estra los omes de mala fama que robá
los caminos,o las calas, o lugares ¿ge-
noscomo ladrones:e delto fiblaremos 9 A e
adclantcen el titulo g delos furtos que vailallos p e
feigueemposdeaquelte. Sinevaflallito
de tentes preti |
%Lep.1117.Como el feñor es tenudo delos robos — emptori exipi |
dan, je lo in libertatems
que fixjeren fs fiernos y olos otros omesque in
¡Ontralos robadores es pue- : fed tufiip hoc
A cogita,qa mul»
y flapcnacn dos maneras. La Obo faziendo ficruos de Toimreemerar
[primera especho : ca el que
lalgund ome fin mandado — vetelesvaflalli y quie qe,
hinen conel.
” ” » . Ten fe '
ffdecond fur roba la cola cs tenudo de la ¡defu feñor, ocófabiduria, mer lion E Lan |
tua. . tornarcontrestanto, Ide masde quan pel elsonto pudiendo vedarh, tioemprorida e es
5D Urlrobador.Vi die 8
10. E dis, 2
den a 1 podriavalerlacofarobada. E eflape- nonesenculpaelfeñor porende. Pero * hno
l
l
|
la now.re
copilr elt « Gym año.Adde..£in.
La,
jo.l.4.infrai- nadcue [erdemandadafafta vn año “de
PE o ld £de cl dia que el robo fucfecho: cen elle
da.Imelligeca año non fe deuen contar los dias que
da non judgan losjudgadores nin los o-
oia trosen queaquel aquien fuefecho elro
que not. Bar= bo, fac embargado por algunarazon
od derccha,de manera que non pudieflcfa
viscque dicá zcrla demanda. Mas delpues quecluño
ind4nftati- paffafTe non podria fazer demádaen ra
¿mContra rapto — Cion pueden fiempre demandaral roba
res et duplex — dor,oafusherederos, afsi como de fu-
pocnaciuilis,ce E a
oinais ¿e Po diximosf.Laotra manera de penacs
vilisqua rapies en razon de clcarmiento, ceftahalugar
potelt conte-
hidlintraannuen veilem»,aQtione poenaliadrem Bctriplumiin quoan
nonon cópatantar dies,in quibasiudex nó iudicat,nec quibus altor
¡utta rationeimpeditus,non pore/tagere:pb(l ánum vero nó porel,
mili ad rem vel a (imarioné Afruétus conueniri iple raptor, Sccios
hreres.Crianinalisqua latrones mala: fama poenis legitimis puniácar
dequibusinfraticulofequenti.h.d.
1d GContrestanto.Concor,cú. eod.Sinfti.coso princip. Caco.Sl.
fin.aliquandotamen pro rapinaagitorad duplum vein cala. Lchrio
ftianis.C.de paga.S tép.eo.éin cafirs.fi duo.de pa.tené. Stibi Bald.
8cquid irapina fatperichos homines regni per regem A tegno cx
pullos.vilstitmas.4 partis3cadde.Ly.cicua6.ib 8.ordinaegacio
caiflampocnamapinz.
.cosoll.cod.in prin
eodem.l.proxima.
ideinfratitulo.1.L.18.
fiaquello que forcaron , orobaron vi-
noa mano, o a poder del feñoro entro
9 yiderur exten
enfu pro,tenudocsdelo tornar todoi diadema qui
afuducño. Efipor auentura non vi sílibenticeta
. liquo fer
no cofralgunadeftasa fupoder,ninen — vallagi af
trocofupro, dezimosque cltócerena garur.quod $e
do es cb feñor de fazer dedos cofas la Vdstmrvellci,
vna,o de defampararloslicruosK quefi — berindiéto,
zicró el mal.e meter los enpoder deag dowimusiná,
quificren fazer evienda porelloabiévi dxisiunétofis
ftadel JudgadorJOtrofi dezimosqueíi Moneinasye
los que fiziellen elrobo en la manera — roinel. s.tica-
.Sobsedichafueflen omes libres, " que nc
eltonce cada yno dellos es tenudo de lodi.Fabri.di
xit quod pof-
fentvaffali infra nouem diesiuxta legem forife redimere lcluédo pre
ciled ve dixica cogitallacius,quia nó videtur forte tutiusita arguere
deferuilicondirionead eum,quicltliberlicer condicionatus
1 GA bien vip deljudgador.l.pen.C.viborapadicitop tenctur in qua- 4,
druplum,cum non vult dare pro noxa,é< idem habecur in. d. LG fer
nusinla.in principio.dicitnoxaleiudicium dabezvnde videtur q
¡udex debeartunc condemnarein quadraplumintraanmum, S: pol!
aonumin implum.
m tomeslibres. Adde.la.5famitiz.Evi bono.rapto.Silprinsá.6.6d 5
¿ccum quis.cum.sdequenti.f.de vi Siviarmata, quinta. in fine tin
tulo decimoquinto. >»partita.Balin-l.apudantiquosin fine, Cadftr
tis.capitu.cumad (edemwvbiglofT dereftitapolia.lane quid. f.dein
cend.rui, Se naufra,Se dicirglofT.in diét.capit.cuinad fedem quod li
cerpollelsio rej, quie fueratoccupata perfamiliares 1eperiatur penes
dominum,non tamen prefumicor dominum mádalle. Gidem tener
Bald.in.l..C.decpiftop«Secleric.8cdicirBald.in.1. ad inviciam. Co
tulo.t. A E 1 cum opponá !
| zonde la pena como que quelacola — Jlosaquienrobaron, o derctener los fi deca; cia |
Etex. 117. robadaconlosfrutos della, o la eltima- |
Ulex IL. qued metuscadfa.quod ex metu adhibitoper Familiares alicuiuspo= ;
¿»Domíinusnontenetur demaleficioferui ab(queliiculpa fadto five tencis,nonprzflmicurpropterea, quod (itfadtum delcientia domine Jl
tarencquivitifed ferous aliquid rapuitrenet donár»us de eo quod allegatdiét.capicu.cum ad ledern.d adde quod dicic Bald.in,.Ls.im. i
ad cum peruenitide alio ancen faciat emédam aut dabie feruumpro —— leftura.C.b reftorprouin.d(pediale eltin cafi legis. fi veró plures.
noxaiautemliberihominesrapueruncab(que diimandaro,vel rará
habicione quilibetpro capitefuvorenetur,fiautéfeceríad complacé
tiamvel mandatum domini,vel eins nomine Scjpferatun habuit, te
neturdominusac iplefeciller.h.d.
h CPudiendoyedor.Namfifeivit 8: nó prohibuirreneturintolidú.L.2.Se
Lindelidús.fidenoxa.Sul.fiferaus.C.denoxa.ná talis fcéria haber
voluntatem.vcio la in prin.f£.6 famifur.fecildican
1 GZornertado,Cócor.cum di.).fiferuus. Code noxo.Sintelligeetiam fi
moxe dedat.
k EDefamparar lsfiernos,.Concord.cúdiQ.LliCeraas.8eJ2.Fdenoxas
Senora q liferuusqueita pecunia damnum velit foluere ei cui no=
inurelpon.fEdehisqui deie.veleffud. q ego rencorpro delidtoliberi
hominisfamul mei. Kregularitercócració.fecundú Specuutit.de in.
jur.$ fequiturad fin. dk hoc verúiindubitate,fi nefciat,vel ifciar,Ecnó
pobieproliberiaéfias Seporelpraiber eto q tenes.
quiarunc!uó propriura non alterins delidium « bligar eurn. fecundá
J0a0.Fab.in(lita.denoxain principios vbi dedicit borum verbum,
ep3clinon fintdefamilia mea,Gitamenad rucivindidam ¿elinq
¿eegofciam,Enon prohibeam,credicip(e,quod debeam tenes. vi
ibi per eumaitem fi delinquátin officio domini , Ecin que dominus
cisvcitur.videinala.Ed publi famili, Scladeberavb: Bart. nano
caupo, Se fabulas
Partidawvij,
Setena partida.
fedSiclúgs.Mde vi Sviarm.
Glex, lo
: hominem redpiendo rem mo=
les occulrcalterios fine dumnini volitare cumintencionedomin
i vlusciuslucrandirquia icum domini volúace capit
ds a fazcremiéda porfu cabeca del yerro q
farcú cúm ns fizo pues quelonon fizieron có plazer,
Jubeat animú — nincon mandado del feñor conquien
úpromrie nó Diuian.Mas £i lo fiziefflen con plazer,o
con mandado del Señor có quiébinicl-
fen,o finfu mandado,en nombredel, fi
hocdicito : ll
1a Gsartses.Con — delpues lo oviclle por firme : cftonce
sor.cumiató. — quier feanfieruos,o librescl Señor este
Tco.Scinfli.
deobiia.que nudo depecharelrobo con la penatam
OT biencomo fiel mifmolo ouicffefecho.
a
2h sin plazgr de
Jujeñsr.Pileos
queliasind ,
caius[eius.po
nic queilioné
SéTitulo.X 1H T.Delos
furtos,e delos ficruos que furtan a
deCaiofciog fimefimos , edelos quelos acófejan,
maudauie Lu des es ala
tio Ticio,veo. Olos esfuercan quefigámal, e delos
uesde pafcuis— guardadoresquefazen furto alos me
fraretor quí
fulcepcú man POFCS:
Vrtarlo ageno es mal-
fetria q es defendida a
| losomes por ley, epor
weno
tasin paícuis
Schoc quádo dominnsreiignorari veró felar,Senórefiflar tic dillí
guicuryan fcralis,qui refleze,aut prohibere nonauderet,Snon vide
tar permitreresf.eo, pennl.quod intellige, quando metusrefiftendi
effetfervilis:non Alialis,velFraternalis.fecáidum eúdem Loa. Fab. vbi
Inprá.nóergo proceder quod dicic Abb,in.c.dudum.el.:.col.5.de ele
tio, p domi.
5 »*prelamicar
quelosayudan,closencubren, elos q in ubiovera:
losaconfejan. e, exam li vi-
«Ley Primera.Quecofa es furto. bio
ta NV, amalfaers a abaliocapi:ga
t Vrtoes*malferria quefazó ifinguidam
losomes quetoman algu- eltatindió,
poa cola mucbleagena en-
LES cubicrtamente fin plazer
de fu Señor”, con intencion de ganar
el feñorio,o la poflefsion, o el vfo della.
Ca lialgunotomalfe cola que non fuel
feluya masagenacó plazer deaquelcu
yacsjocoydádoque plazeria'al Señor — quitate credu
della non faria furtosporque en toman nea O
dola,non ouovoluntaddefartar.Otro $
fidezimosquenó puede ome furtarco
faquenonfea mucbletcomo quier que
losalmogauares entran,c furtá a lasve
gadas caftillos,o villas pero non cs pro-
priamente furto.
GT Ley.11. Quentas maneras fon de furto.
js arbicrabié
bonus judex,
verú fitin hoc
credendum ci
i,qetiamá
pollfséto
reidi
ceret,gp de có
fenfitlno , res
fuic capta,
hoc (olam nó
(afiicerer ad
exculandiifu=
ibiper
ed di per Bal.
fubripuir, 8: 3 infalluscol.
terminar qd d
furti mó tene
fut.Kir
183. de o=
4%
A derecho quelo non fa.
el! 84. Onde pues queen
eltituloante defte fablamos de los ro-
damente. E manificfto esf quandoal la Geli
182 Seflrcama bos. Queremos aqui dezir cn eftede
ame losfurtos.E de moftrar q cola es furto.
donisremalie:- E quantas manerasfon del. Equien lo
namSetradés puededemandar.E quales.Eantequié.
E quepena merefcen los furtadores, de
16 comudicie
furcisculoscó ] u
E pe qualquier manera que fagá farto.E los
varinoJalicnú
q qui donar Setradit,(pem lucri haber ex quo oblizat donata-
¡mad antidora, 6 quí detinet rem alicuius, ex hocfolo nó cómit=
atcontractioamouendo,velincladendo,ceu
venotatglofT.in di Lalienam. £ cótradtio
ficar omng abductionem, vel baiulationé,l.
isafinú.fI.co.icem exfolavenditionenon cómic
venditio fiar reipre(entis:vel venditor licer res efTer
ablenscohienir(cum iple cam pobsideret) fe polle/Torénoñe empto-
sis.vó.io.1.6 feranm.Caco.vbi Saliin fin.£ an cómittar furtam , quí
percipit frutas beneicij,quo privacoselliplo jurervigeBal. q licin.
ola; depaceiuramen.firman.
»ncor.cum.$efarcum autéio fininflic.deobl. que ex
¡ud opincturincalu,quo áprin.babuic
resu cumvolantate domini fhueip(e propria authoritate occupetycre
dominumpermiffaram.l.inter o8s.$.reéwsfl.co.Sctener lo. Fab,
in.d.ffurtur añ.£ obijcies fecídum cum,g fectidús hoc núquá po
teritazi Forti, lemper enim furdicer, y credebatdiim permi(furú.Sol-
esc iucala dubij concurrere debentalique conicátura : an habuic
cautam credendi,vel non,vndefirewo perituram recepit veluti ouem
¡vel animal fagióuama vel Japo abftalít,nó preelamítor ma
Jus arimusivelí do winusreifitfunsamicus,Serecipiens homo one
ftus,fecusé contrario, Áidominus itignotus,vel ciusinimicus, Screci
piésfievelut derribu Beniamin,lupus rapax,túedicicipíe, epiudica-
tetcótra cús vn de videturexpediens,quód potelleturcoram teflibus
«p iplecsedir dit permilTurum,£ q cala quo non placerer, fe offerat
redderemamin dubio non pralumitur velle.l.qui vas. $.vetare.ffco,
cartón
qolalí
dron fallanconlacofa furrada, 5 ante 4
la puedacíconder enaquel lugar dola
cuydallcuar,bo fallando loen la cala a
a cciá
ragilis, vel le»
vis” amidiciz
pór allignari,
debercredi do
do fizoel furto , o.en la viña conlas
vuas furtadas,o en clarbol con las oli- br Cdecr
uasquelleuaua a futto, o cn otro lugar — miexpila. he
redi.fi aútnon
apparet cauía
¿cidefiGuoiuro affirmetsquiae(tqueftio deanimo/iellperfona fide
digna, li autefimplici verbo,Seitperlona de collulione (u(peéta,cre=
diturlibi cótra (e (ed ná córra républicá.ad qdaddeLuc. de Pé
1.C.vtnemo ad fuú patroci.fulci.vicos vel rufli.eo.libas1.col.pen. vis
etiáperBarain.l .5.rete.ffade (urtis.per Bal.in.l.eranfige
re.C.detráfactionibus.videeciá Ange. Areti.in trafta.malefivin par=
10,8 velteceloltrem.col.7.vbiin ine.quid li putauit (e facere inuito
domino diistamécrar volensedic q nó orituradtio fut inter oés.se
¿f.co.éinfía eod.l.y addein mili g).norabuin.c.fin.9.q.3» di de e-
piícopo ordinante clericum alcerius dicecelis credente hoc placere e-
pilcopoiilius dia.cefis,
€ Esc mueble. Vide glo.in5ada
Alex, lo
¿»El duplex furtam, manifeltum.l.ve cum fur cum furto deprehendi=
turantequamillud porter ad locum ad quem portare deltinavit: aut
fiindomo caufafurádi aut alio loco deprehendituc,fiuea domino fi
ucabalio, Item non manifeítum cumpradidto modo.non deprehédi
tur,anteaquam occulter rem furacam.h.d.
£ Eotanifefioes.Concor.cú.l ci lequenfE.co. E cúi, $. furrorúsinflic.d £
obli.quirex delional.Scan fallusprocurator dicatur fur manifeltus?
videBald.g nonin-S.iniuria.colz.depauram, firman.
g e o pl rehenfuscum re fur 2
tiuafurtumnipfe £ceric fecádlos.Fab.infti.vi bono.rapto, in prin.
deberertitaudiri fecúdú cif veller docereleab alioiufto ticushabuil
fe.allegar.l.ciuile.C.codem.
h ADilacaydallenar. Er qu deinaucrit quis perferre »ficacipien= 3
o hocdicé
.deobli.qurex delianafes 5
|
|
2wRecommod:
1>
SE
¿de
3
: Titulo XIM.Delosfurtos. 47
po deflináuesiteo'die manere cum cofirito. la 4. E code
.cicruln
Asa!ladojo0iflo. Non ergorequirizurapprehenfio,feu captera; (ufño
city licvifias Scad cum € oxchendendum occurratur, cum exclama
qualquier quefuc[Teprefo,o fallado, o
di.furl.Gue. yifto?con la cofafurtada, quier lo falle
8 tener Barro :
StAngeindi. COM ella aquela quienlafurto, o otro
J:queincipic qualquier.E la otra manera de furto en
te ubierto,cstodo farto que ome faze de
fus..colu.¿.C. alguna cola afcondidamente, de guifa
defixis.verti. que nones fallado, nin vifto con ella
aduerce, quód e ETENa
ficut veras Be ante que aciconda.
manifeflus có
2umaxcdicitue
ile, qdicieno»
lovenire, vel
i dio fusbeempriStada ballena a otra parto , gela
"puede demandar por furto.
Ley.1T), Como fi alguno prefta canallo o orya
genop
12 para Ya lugar cierto, e aquel que lave
¡Auallo o alguna cola mue-
nuse!
F8tible tomando vn omeaotro
X lempreftada para yrcon ella
tad 'alugar cierto fafta tiempo fe
3uanifetta Gig" ñalado: fi de alltadelantelalleua, o vía
Impr della faze furto) : fueras ende £i lo £ize
tis fua oÑe:
densiagued a
actus corporisacetiam mens delinquendimanifelisima ct Svelari
non potelt.carerum exiam mille oculisvidentibus non et manifeltá
finecontradi Mione fartum,querfuntverba Bald.fatisniótanda, Soma
milla declarantia.vbi ctiam dicicPaulos de Caftrap folavifio,
esiam (imille efTentprafentes, Ge vidorent non facitfireum manife-
ftumsfedtunc dem fireumcontracumáitacclamactm, Sciple non
obltanteacclamaticneperfilensin [ua pertinacia aufugir cum re fur
rius:Scapprehendituranteaquam ad locum peruenat, nótamenfiab.
ijciatfartem deánico(Te fur manife(tusoycin.d.L. quisin feruicae.fE.
eo.nequerequiritur captura furió.ve dixciin princi.neque captura,vel
apprehéliorcifarcioz,veSctradir Albefic.in.d.Lalías.colu.a.Sclatis
probaturhic,Kind.$.furtoram.
ciene quinmier
pellariper:
1uorewn obll
Alexalllo
'avleraconuentionem ducés:commictit furtum nifi cre
didiedo wmioum permifluram,vel non credidit,fed reveradomino nó.
difplicuit.item comusiccicfictam quí veicur quocunque modore de»
polica autpignorara contra domini voluntacem,h.
Us azefurtos Concor.cumasefurcum autemavertiitaqueinflade obli.
quise delisnale.
di Q uele non pefsra.Concor.cum.linteromnes,$. pen.E.co+Sccum.fe
fedlicredatinlli.deobli.quer ex deli.nafe.
«Lorrafídeximos .Concor.cum.d..furtum.verfiiraque.Ecl.fipignore,
inprin. Só Edefuriis.Srl.10.tit. separtie dx vide texronotab, in.
«ui furcum.£éde condiétio, furti
digurto,Creditortamen lici:e venditfruétus quospercepitex re pigno
¿fed prerium accedicin folutioné(ortis.).1 Ba, Cade pigno, acto.
incap.cumcontra-de pigno.cola item li debitortem quam cre=
¡accommitticfurtum Lin aftione.$-finá.(F
.9:ánfra co.Sfipignori derurcaftram, an credi-
jone,S alijsiuribusincorporalibus2videBalda
cap.1rdefeado datojn vicem.l.comniifseremistentemn (e adea, qua ha
benturnotanturin.cacum Bertoldus.de rejud.vbivi.de iure parro=
natasygy non tranfi:bene tamen tranfiret penfio,quz rationeiurispa
tronatas deberevor.fecundum Abb.ibicolu.pen. ávidetorin hoc
cen, pollercreditor cui callan pignorj elt darurn exercereá
iSiencndiesulese all fonélibis auielEncrallsnatner Figudd
pofsicin forcem computa, vel debitorirellisui Facit.l.eleganter. .(i-
naf.depizno.adtio.Ludouic* Romain Enguindipi. Quericar ám
Rockusin traétadur.patro.charcacolum.nin veric.vigelimofepti-
wo quiro, Svi.que dixiin.dlao,tit.y.5-pard.d in condemnatione
talisGurti confiderabitur valor calis víbsrei depolita, pignorata: vel
commodata,non propiietatisfeu todas domiusjglodo luis
ta.T.co,Xibi Barik Ange.Azo in fumma,Cadefurtis.col.2,
Qrex JIIL,
asDoteflagerefurtiisA quo fuicreslurrepta 3 8 poteftpeterecam da
reyuel dushiaa
% redecoramius
cuydando que non pefara al fcñor de- dice od vá
1a.E aun dezimosquemaguer el cuy. fuitfurata, vel
dale quel pefariaal feñordela cofa fila Mit pibe
Meuaffe a otro lugar , contodo cffo fi tragtis per fi
fucflcfallado enverdad quelenon pefa Usain
a h def de ES propeun
Ta", non faria porence urto.Otrofi de- feruáa non pos
zimosó, quefi vnometomalle de otro qu
algunacola mucbleen guarda,Ocnpe- cos per le bo=
ños,f1 elte vfafTe dellacn alguna mane- nomedocali
Le > gare. Sin au?
raconeravoluntad de fufeñor, quefa- umapos ya
zefurto”, xor aut (eruns
Ley ITIZ. Quien psededemandarelfuno, ca furstáremven
dacifiquidem
quales,e ante quieno cel ae
Quel ome a quien es furtada fam domints
illbus,8: proba
lacola, ofuherederola puede o quod erat
demandaralladron, oafuhe- > fur quod as
redero antel judgador del lugar a do Hi%s predio
fuefícel furto,o d otro lugar qualquier — efteam, recu»
en que fallalfenelladron?. Pero fi el peralta: Se
emens perder
a predum. fed
emptorbonáfidem habuityrecuperabiturpreciumá Vender, Siaura
guisescispredidtorem donguipianoraicancalsinaln rei
turacamtranflulitypetetcam dominas ápolle/lorefentenentced, ages
re erjampotel pater,maritos,zucdis,ad porráfurdi,contra confia
aut auxilíum filio yxori,aut ferno dites, Anc quofurtáfierivernmile
nóerat.K difpoficú deauxiliátibusfilijs, vxoribus,aut(eruisyin ftartos
Tiabericcú in suxilanebur alados vipttfcla adfrdá facien
dumcómodatibus,vel ferramentaad ferasaperiédas,feuad parietisac
colfixniuuantesvel ad imiliayde quíbusin text.Sconfiliurn dar Fark
qui confortat 2uro, vt faveturaur modune ferandi li oftendit.b.d.
£ dalladronAdol.mpramtita. del. cie partescperifiá.Lapprobal 2
o. Sind fabduGa.C.co.Sin.Llednegj
opiuio Baráml.fi diiam.(
Texatari*.fdecód.furt. q qui fecicfurrú Flora: ireperiator Bono=
mix cumrefartjva poteritpuniri periudicemBononiz,ó opirdo Bare
videturfortéfiillelaco.de Are.inud li diium. vtvoluitloa.de Anas
siain.c.fin.defuxis.coluo.loquiturtamen dininando,q ¡llafi:topia
Jaco.de Arcas colutr.dicitquendá doftotem comitem de Perafio ¿É
firimare,q Isco.de Arensvilláopi.cenevinad dim Albescamóiti
quifuicfideliscbferatorantiquitatisynon facit detal didto mertio»
»iemaB contraopinioDaocpuerun mall de o.quosad pleura
xefercloa.ab Anania inad.cap.Gn.é: Hippol.a Marfiiis:in.L.b.charta
fin.Mdeiuriom judnergotenementiillaml. particarum.que 10
fclum 10d contrafurem poñitagi eúamalioloco , quam vbi
deli» quicur,(i ibi cumre fastiua reperiator: verú cam vault indifiine
Aéfurempollecomweniri quocanqueloco,vbirepertus fuerit,8el nó
rpslslibión efe addon laca erolan Ly alg.
fprá ituado fin.cuma dicit(o en otro Jugar qualquier quefallaflen el
robador,ola cola robada)8:iNud eltValde (ingulariter commendan=
duminam Barto.Scdofto. quieumfequunturintelligcbant quando
repericbarurfur cumre fura alio Loco extra loca deliftiimo Si
ecbar Baldusin lege.1.C.de confescolumna.7.vbitener cum opigios
ne Basto, livendididler fuere alibi,6 portafTerpreciam proprimna
nonpobiribi punirisquia pretiuw faétum ef lui, 8 reiluz nemo
foremmfacic penfiidecond,ob caufamal.quí vas $6. defartis.cue
¡usconerarium vulti(ta.lapartico,de videtur lua dilpófirio equa,vt vis
viúfurtinon frequenterur,Scvbi furfueritinuerasiadicetar Sepan
tursimo Scper.d.l.a.fupra.tmm.pofitconnenistin loco, vbiresrapta
perraptoremtraníportata reperitur,licerfuríbi non repeñiarar:mam.
ex quo jbiilla contreótavit poterlereibirepertaconueniridimitana
datamenvideturhujus.8edi.L.dilpofitio quando centra furdagere
rurcivlitoradreireficurionem cú ponnadupli vel quadrupli, nen f
agereturcriminaliterad aliam punicionemfinis jextaid q8 habermr
in.LaBánfraco.quod parer quiand-1:.5%.de4buius ciculiloguña: q
A
Setena Partida.
Secivilitersgitur,non
contra furemperaccalacione,
,pberopimionéBar. de qua
quaperlo.de Anan.vbi
inde qñageretur crimina
tivng,nó potell dici y
quefizoelfurto crafifo , o nicto* del
Ud feñordelacofafurtada, non gela pue-
opiniofortein 5 ii ñ
iframes en demandarninguno dellosen juy-
fuftécabilis,£% ziocomoaladron. Elfo melino dezi-
mos deloquetomalíe la muger”al ma
tim contra, A .
llam refpon= Tido,o elficruo“al fcñor. Mas bienpue-
deslo deAna decl padre, o clauuclo, o el marido ca-
mis.vbilipra, y: : E
Saz Ardo fligarloen buenamanera, porquede
indi
alli adelante le guarde de non fazer o-
trotal yerro. Perofi el fifo, o el nie-
to, olamugeroellicruovendiclle a-
vbifurreperia quella cola que alsifurtalle a alguno
turpoena elfer A O
el quela alsicompralle del fabiédo que
era defurto y non lapuede ganar por
tiempo" :antedezimos que gelapuede
demandaraquel cuyacs : eprouando
ifelius.$.can E
ardecod, Jucesfiuya,e que gela furtofu fijo, o fu
fui. dicensy nicto,o alguno de losfobredichos: de-
a uclacobrar, non dando porclla algu-
Cee aca q nacofa,celotro estenudo de gela dar,
Po e deuc perderel precio£que dio fobre
ciniman er. » Ella Masfiefte que gela compro ono
ferferare opi buenafe, non fabiendo queera de fur-
OS Ba o; como quicrquecstenudo de de-
hem qfarin A
ipíoiniciofar- > fampararlacofaal leñor della, con to-
úl fuicciospro do efo biépodria demandarcl precio
ficisveialió ES R e
conri? quedio por clla, aaquel de quienlacó-
ayu
: ferrecíuzfeca pros. Eliporauenturacl fijo, oc nic-,
vitatis eá tun o non vendieffe la cofa,mas la dieflejo
lacmpeñalfe , ola malmeticile en otra
smanera qualquier puede la demandar
analeficium confammacuribipoterit punid
.Concord,cum.¿.hi quiin parentam inftita.de ob.quie
nal. Sc cum diétis Azo.Cedefunisin (umma.colu.z.verkic, das
cutautemhacadio.
3D Czamiger.Concor.cumelli quis vxoriin prin. Sc.
¿.F.xerum.amo,
a £ Gelferno.Adde.L.fervi 8 Bi Acodem.£cdi8.5.hiquiin parentumo
8cdefiurtoliberti vel mercenarij.vide.1.6libertus.M.eoc,£ deabbare
£tmonachisidein dicipotelt,fecundum loa.Fabrivin dicte. hi qui in
patentuins
y d aLenbuena maneras Verbis Sverberibus dicit Azoinfamma.vbif=
práloquiturtamenin feruo,videsl.1.6.qui tama.vbi glo in verbo coer
¿El quistefl.Eb.effeiuffue.Scper1oan.Fab.in.l.1.C.depriva.car
cc.8 Gifarcafinegrauia,videin.refpiciendum.s. frta domelfica, E.
depoenis.Srinfra codo..17.8cibi dicam, Suf Ali vel domeftid elfent
inobedientes:S: nollentreddere resfurtinas patri vel domino ,, tune
poftint adirejudicem, l eiusofficium implorare, quifeuerius vindica
Bla comgruenins.C depapotelJeapnesFaba indid ó-$ohi qu
inparentam.
6 € UiGanar fortiempo, Videin di8.5.hi quí in parentum.8eK codem.l.
necumfilio.
7 £ Gberderelprecio.AddeLón Civilema.C.defartis.vbiToannes Faber li-
mitatnif precium'elTecontrouerfamin vtilitatem domini.Jremptora
ff.dercivendisicem limirar quando emitbona fide,vtreddererdomi+
no.Bcfo:témiooripretio, quamvaler , dicit enim tunc elle 2quum
peeciuwn rellicui.allegar Hoftiensin umma, Quod diduméorté pro-
fF.codem, Sil.
cedererfialias domusrem erat perdirutus,velnonita de facilirecupe»
rarepoterar.fecúdum Hosti.in fumma. de poeniten,S remifiicas.quí
bus. verlic.quid de predam ementibuses notailtam,l.partita. hic Se
inferiuscumdicir(o laempeñalTe)contra caqua eraduntBal, Paul.Be
1 Aferuus.
g ELacompro.Ad 8
el padre, oelavuclo a aquel que la tu- na
viclTe, puesquefin otorgamiento de- emproré. $. fa
llosfuc afsienagenada, Elo que disi Fétabio.cu
mosen cflaley del fifo,e del nieto,en- fundum.C.de
des An . cuiéti
tiendefe tambien de la muger que fur dorado, 9
tallcalgunacofa añu marido, odelfier-" oleendicfes
uo que furtalfe algunacofaafu feñor, a o
olabaratalle,alavendie/TePalsi como feas cai
fobredichoes. Ecomoquierquel fur dec Set Bal
La l . Pai
toquefizicfleclfifo al padre, ocl nieto are dccona,
al auuclo , olamugeral marido, o cl indeb,£invo
fieruoalfeñor, quenon lo pueden de- lumine prage
GUES mati. prohibé
mandar aalguno dellos en juyzio co- — temaliquide-
mo a ladron : contodo elo dezimos — *i» vel recipi
a , ¡diconayuda.Ad 10
que fueflearal que porrazon de áquel "242 iq
[e mouielle afazcrclfurto , quel fifo in parentum.
nin alguno delosotrosnon lo fizicran Ficha
deotraguila : eflonceatales ayudado- y. «oc confjo. y
res,o confefadores,puede fer demanda — Conúlium nó
f trngicin far
dalacofa del forco:maguer la cola fur- iaaióne, ma
tada non paffafTe a fupoder,cltoespor- — furtá aliás ná
den , erat perpetran
que onieronmuy grand culpa. Cañi damalicón
elayuda, ocl concejo que ellos dieron — filiumpracef-
non fueffe, pudicrafer que non fuera £et, ve hio,
ec! j El di ¿cuot.glolTin
echo aquel furto. Elo que diximos - $.nterdum:
eneftaley de losquedanayuda, ocon- Mlitutadeobli-
fejo a cltos fobredichos, para fazer el La o
furto , halugar en otros omes quales Anc. defur
: de dis in famma.
quier que dicflen confejo, oayuda para colma lol.
in.l.prim:
perfuadere.f.de(erng corrup.Scin.Lfapesinfin.f.deverbo.fipni.có
trarium tamen tener glofTin.Jenon folume$.fi mandato fhdeiniur,$c
uris:vndequidam dixerune , quod aut lo-
quimurin maleficis,quze commitruntarcirca rem,vtin furto,Stune
adhibernrifta diflinéio,efferaliasfadturus, vel non:ant darurconli-
liuminmaleficijs,que commitcunturcircaperfonas, Sttunc non far
ralis diflindtio:fedindillinGeconfulenstencatur. Echocviderur vo»
Isielollindicio. $4 mandaro.quam dilingionemreprobarSali
in vhica.C.derap.virgscolumna»4.pertext.in diéto.$.li mandato.
verlicn.écarilicinos, Barto.ctiamin diét.$.fimandato.tenet indiflin»
Htéconfulentemteneri.loannes Fab.in.S«primo,inftcu, de mandato
volpirinfurto eflealiquid(pecialitarisratione contradationis, cum
fine eafurtum non committatur,Écideo noncreditipíe , quóddan-
doconfiliumfolumverbale,quiscommtrarfurcam, niiopem tale»
vitnequedillinguit efferaliásfa£turas,velnon.Angel. Aretintradta,
malefi.in partelemproniú mandatorem.pe.defi.col.fequi viderur di
¿a Bart.licetvelit,qp quandonihilominusnon praflito confilio male
ficinm commifillet,tunc confalensleuius ellercódemnidas, prout $e
voluit Sali.in.d.l.vnica.tu ergotene méviliGam.partitarum.appro=
bantem in furto opinignem Ázo:£< glo.n di.5interdum.in glo. fin»
in alijsdeli£tisextra furcam placet opinio Bare-poR Dymum in dis$.
fisiandaro,ira q quando delinquens aliáseratfaGturns, confulensle=
injuspuniatar.prourdictSaliciin di.lvnica. E Ange. Areivbifprá
Hafties.£ Abbin.cu.deofii.delega,neque.lliftz: partitarum cú in
aliisdeliétisiubentpumiti coníblentem di lingunntaanaliisdeliqués
efletfaljuros, nec necvepaterinl.ducdecimiastitulo,$. $t.1. decima.
E ignori fen a- Tnno.rec.
quefialguno dellos lo fizielleconayu- [Eateaisto, e
daique otro Jediefle, o con conejo mihiaz, libye
L
Titulo.XTTIT.Delos hurtos.
situlo.gueádem parti. 8cnota quódin dubio prafispicur contra cons
fulentemm, q) no nerataliasfadturus.vevoluit Dinus in regu.in obícu»
risderegsiurlibro.6.Bal.in.l.ob hac verba.ff.dehis q nor. infa. Scin
3.dataoperaad fin.1zcol.Caqui'accuf.non poff.Alex.confi.rog.vides
rurprimaconlideracionescol.4. primi volusaduerte ctiam, quia fosté
écin furto li-
43
aurcertumeltbonafideaccepilTe,£ nó haberlocum aiofurineg;
aítio deratio.diftrahe.fed actío tutela : fed quando dubicatur an do=
loaccgperityan bonafideztunci pretirmivur in dubio cutoremdolosé
acople: propterdoluw prelumprum nó datar actiofurii,neque
confio ciuda serariocdlbals ve delas prramprmacas
niatur.Sidem
< Sie a vuicibiBarin
punta confio fazer furto aotrosomescftraños.Ede- nondeuenfincarfin pena. Cadeuenpe — subraqui 8cdi>
Jensfiriadio zimosque darizayuda*ailadrontodo chardoblado*áloshuerfanostodo quá Pe a ES
neincafla quo 3 . . lo hoc cala
detingns Ex omegleayudaflea fubirfobrequepu- todeftaguifa lestomaron. Mon Comedia
erarfactur” be
dicffe furtaryo le dicffe efcalera con que
ne tí videtur,
fubicíe,o le empreftafe ferramienta, o
propter velas
4 Le].VZ. Como aquel que tiene tabureriaen fa — 1050, admini
ponia alía : h pe Aratióis, Scelt
Fena:quiares — demoftrafle otra artecon que pudiefle 0e/a filos rada A alguna ceja dicen in
sualiexéplielt y É : ende,non gela puede ter flardextras
o a do PEOR demandars neum, Éctuto=
brir arca,o para foradar pared,oen otra
manera qualquier q le die/le ayuda afa-
biendas, q fuelle femejante deal gúade
ftasparafazer furto.E confefoda? alla-
cis oficio: ná
adperiionen
paris, non vie
deturcú fuani
hilinteclit. ve
dicieloa. Fab.
E réinilto cali
E Ahures,ctruhanes acogen d €comofeñores, 2
do algundome en fu cala
como en manera de tahu-
reria, porque fugaflen y
pillá fpoliata). tos
dron. todo omequelo conforta,olo cf a ifaca
in.d.. ic. 2 e 5 qui fusdum. $.
demádaco.ad fuera, e ledemucítra algúa manera de a ados pon dub
uenceriam,p — comofaga el furto. portalrazoncomoeftaen aquel lugar empro.
fito vel defi
¿to nonfequa
to confulens,
feu perftadás
nótenetur. ve
«Ley.V.Como fiel guardador de algun huerfá=
o efcondre/Je alguna cofá de los bienes de a-
quel que twnie/Je en guarda ¿nú gela pueden
demandar por furto.
Osguardadores delos huer
fanos, magu
O h fade losbienes de loshuer-
Men dicicin tanos quetuuieffenen guarda, como
perivadéte cd E k
en letopas > quier quefarian maldad:contodo cffo
eñatis divine — non gelapodrian demandar en mane-
radefarto“, porq fon comofeñores *,
vel humanz,
tomallen:
encubicrtamétealgunaco
€ echardobla y
do.Concor.cú
Lisaderationi
D.ver.cófde
ridú.Siladio
«Suina ado
tutel. 8cra, di
le furtaré alguna cofa, olefizicren algú *
tucrto,o mal o defonrra a aquel q los
acogio,deuelo fufrir3, enon gelo pue-
dedemandar, nin fontenudoslostahu
res derecebirpenaningúa por cllo:fue
rasende fi mataflenta cloa.otro algu. do
no.Eltoes,porquees muy grand culpa 3»Taxillori lu-
deaquel quetalesomesrecibeen fu ca- he a
faafibiendas.Cátodoomedeuealmar” viles hoíes in ¡
que talestahures, elos yellacos vfando dea a
la tahurcria,por fuerga:conuiencd lean pu!
pi G 4 eos luburaétis
ladrones!,c omesde mala vida:c poren j
defilefurtaren algo,o lefizicré otro da-
nonpót agere
cótra cos: lieñ
eú aut alique
Nontaméha: Ad tit.ff
beturloco do. de aleavo
suini cum pue la St alas
ctienen lugaraloshuerfos,como de hofuyaeslaculpadeaquelquehala có a ive
¡uuto. ñia ; + alibi puniíitur
ica padres, pero portal maldad como efta— pañiaconellos, aa pes
da. Cócordat A e Al nahuda
Snterdumverf.opcinfti.de obliga.que exdelid mal lapigno= £ Goorquejagafny. We dicitaleator,qui Slufimalezapudeconfie y
tf.co.£ videpes Barc.in. lin furti.$eope.f.co.per Ange. Are vitexercerecaníafui emolumnéd,ficutin canponib?dicitur,l:1.$, cam
¿ traétasmaleti¿in parte Andream auxiliacorerm.1.82.col, quid au Ponesanaur.camp.S: Nab.vñifla.l.nóprocederet fincidenter apud
rem fiprefletarma,velforramenta ignoranterevideperBald.in.l. qui — aligugludatur.fcdm Azo.C.derelig, £liamp.funesio famma.colu.fia
cunque.col.6.C.deferuisfigiti.vbis parcitar ci quifacit bona fide. — Ecconcraillosalestoresviinol.q.8cinel.7.tit.solib.8.ordina,pertorú. Ínmotec.
8cquid depraNanteopempol! maleticiamcomimillunevideBartin — g COcaelofifrir. Odio(usita ell alearoriuri, vtnequejniuriarum, neg; efl.ly.crd,
Laquiliz agere polletyhludi occafsone vbicunque ludant,8 quando» 5+tit.7a li>
cunquefatci damnum,veliniuriasvt quia dicebaturmalos deciosfen bro.8,
ta: ¡llos dedidle,vel malum vinum vendidifTe. 8: procedit ctiam fiin= 2 E
Juriaillatafic a non Iudente.vein,).1.5.jcem norandum.ff.dealez víu,
Kalcanquod Alberi,ibi dicit eTe mirabile,fed hocideo effe,quia fune
exolilegibusal.ediles.6.hoc autem.fade edil.editto.8ul, ob que v'
tia.8.].iciendum.S.J.findunt quali infames.c, inter dileBtos. de exa
cofopralainfamiafaéti.CSirepellunturab acculandoproptertarpem
que(tumfecundum Refreán libelánriscano.fub rub.repelluneurab
acculando aliquipropterturpem queftum.(iauteru non (ta occafio=
ne ludicóringatagere poteritalcatorfecandum Azowvbi (upra. de gh.
in dic sánverbo quandocunque, Ei fiat cifartum domi, tempore
quoludebaturaleaapudeumnon daturei ado furti ¿ quocung; fiar
fuctum,vehic habes.Scin.d.].prima.neque condidtiofurtiva.Sidem
mul magisfi muruam pecuniam dederit ludencibus, fi autem non
fiaccifurtumillo loco,vel eo tempore quo ludicurapud eum , aQio el
competit.
h Ustaraffen, Notaad declararionem.lo«Edealer viBcalenquodvbiz *
1permiccitimpuné quem verberari vel damnificari non videttar per=
miitterc,quod occidarar (en aliquo mébro muriletur:quia membri ab
fciño equiparatur morú.vtin.$ead hocin authen:de collato,colla.g.
Bartin.L.1.colpesF.depub ind,
i Uscanladrones.Notahoc verbum contra lufores. 4
d.s:ope.a Bal.in.Lnonideo minus.colpen.C.de accuta verl. quiero,
anaflocians ad recelfim, vbi diflinguitan immediateallocier , vel
polt.videctam Baludiflinguenteminterprallantem open perpadtá
proximum,vel remotum in...C.de Niliazge.non rump. Sin.
dlecrimine pecula.Scnota quod condemnatus cx capite, quodprerlá
1 titaxiliuun fizge,non videtur condemnatusex eadem fpecie crimi
mis.fecundú Balwbivi.ad queflionem quí exc hoc deciditin additio.
ad Spe.ticdeappe.col.5.E vi.notabi.perSoci.conti.i88a.voluinilla -
maretñaék vide que dicoin.laSinfra.co.inglo.fuperparte(ayudas)
yy d Econfejoda.Concor.cum.La fur .comfillumafico.
Mlex. Y.
¿Non poteft agá Furti contra tutorem prote pupilli quam (ubtraxcc:
«uiahabetr(propteradminiltrationem) loco domini, teneturtamá
ad poenamdaplinh.d.
y 5 Uenmaneradefioro.Sed cótra de legestutor adminiftracionem. fE. co,
8cin.l.aftionc.fT.de tutel. derario.diftra. poreltdicigiltadl.loquizur
uandotutormon animo furandifecir(ed forte: quiacredebat ibili-
cere,vel payállum concelfirum.ve declar:
diflingue fecundum Albe.in,lot.$.de rarionib?.E.derut
autcertm ell tutorem dolo xcepille rem pupilli, tanquá quis
«cvexeranens, Ec tunc teneturflrt, e condirionefartiva ¿neq; tune
ell necellariaactio derationibus diltrahcdis, porefttamé comperere,
Setena Partida.
Mex. rIz,
«4» Nauto,caupo,Mabularius,pretio ho(pites recipiens: de fubrradris per
Adtic.ff
PAU Cal
8cllancin
c.8
5 8
Ele forro
aduer-nau.
ta.camp.de
infli.deo-
blig. que a
2d
2d M7)
extrancum hnecius culpa non tenecor,nili corum cuftodiam reces
pic.Defubtradlisautem per eam vel ciusconlilio vel mádato tenerur
adremySk eriá pocnafuri.de furtis tamen per domuellicoseriá cojgno
Táxe rencip
nadapli: quía
eltin culpa ma
Jos tenendofa
ai iar
rófur erat fer
us liberat cú
pro soxadn
do, Almoxari
fes antem ten?
tur de fura
merdbusin
diana vel ale
Loy Vi1.Comso aquel que tiene el oftalajeen fa
cafise los almoxarifes que guardi el adua-
na, elosorros que guardan elalfondiga del
pan fon tenudos de pechas lascofus que fura
ranen cada Vnodeftos lugares.
EN fu cafa,o enfu eftablia,o
¿jon fu naue recibiendo vn
AXomca otros có fs beltias,
secipioc nú add o có fus colas por oftalaje,
Scecrum recia opor precio” quercciba,o aya elperáca
noc * deauer dellos:ficl oftalero mefmo,o o-
tea, dis troqualquicr por fu mádado , opor fu
Aileces tie conlefo furtalle algunacola a aquellos
pligrao 2 quealsirecibicile,tenudo esde pechar
piatnóten bi > far ólape-
Medetoc a Eacofa furtadaa aquel cuyacs, có lape
neque ex £.— nadelfurto.E fi porauétura non lafur-
a £- taffccl,masalgund fu ome q cftuniclle
jarii, nde
con clafoldada,o de otra guifa,tenudo
es otroficl oftalero de pechardobladab
agllaco(a qlo furtaró:maguer nó fuck
fefurtadaporfu mádado, nin porfucá
-fejo,porquecsel en culpateniédo ome
wmalfechor “en lu cala. Pero fi efte que
fizielleclfurto fuelle ficruo* eltonce en
elcogencia es del feñor de defamparar
el fieruo en lugar dela cofa furtada, o
dela pechardoblada, qual mas quific-
re. Masfilo furtare otrocltraño”, eclo-
ftalcro non fucfle cn culpa del furto, c-
pitamicamin
domofuanon
tenctexillal.
neqyexdido.
KE nauc.campa
8cllabu.fedin
doítibellis, te
netetidAll
in.l.1.feosin
gratis nauiga-
verispvelin canpona gratis diuert
¡Staméadionestibi in fadlom
denegabunt,( dánom injuria pafuses.Albesibifoluicvtintelligatur,
(pallús es)árecipientesCecusliab alio, quia talisrecipicns ad cultos
diam non tenerur.6 ficiteriamifladin fine cum dicie (porque tomá
endeluderecho)querit ctiam Alberic.inad,1.1. polt Laco. de Raue.
quidamnone(tcaupo Rexvenit ad cinitatem cum magnaconticiua:
ita nonfufiiciantho(pites adeoshofpitandos: nde licut moriseft
¡Mcholpiranicin domo fuaaliquos de gentibusregis: nunquid fi per
«duntaliquas derebus (us proceder coneraiílum ex lo titulo, ficue
contraholpitem quipublicetenetho(pitiumz di refert Tacos de Raue.
dixiflciudicaramétille diflinguendo,quod autidlerecepiteos ad mo
duimbhofpitis computan do quiteunquedabar eás, ficuecomputantho
fpites,£ctunc teneturveho(pesaliás non.allegarpro hoc. final. 11
¿amenlalamod.dixe.£.L.1.5.1,ff.de alez v (l.Stalca, (ed in contr:
údicit,quod videtur facerediétiL.1.6.campones,fEnant.caup«habuvbivi
deturexigiexercitium canpona,vel Nabuli.fed exercerenon videtur
pervnumadum.arg.flodeexerdpertotum.8ccandem dicit Albe. gp
vcpuniaruretiampro vna vicetantum.benefacicl. marivilenociniú»
$.quiqueltum.tE.de adult.fortcin hocelfecdicidum, quod Giifle qu
ficrecepitex rebus guaslicdabar,£ecompurabarconfequebatur com
modum:proutcommunitercon(equunwurho(pites public, quodira
etiamtencatur,Sefacicilta.l.cum dicir(por oftalaje,oporprecio)five
xonullumexiodecommodum confequebatur, quod non tenestur:
ia finontenerir amicus quilibeterrecipiraniicum,ve dixi, mulco
dAutron Bolt qalcoaareriacoluotadsrepicadho(picun
erdablada, Reprobarurhic cómunisopinio dodoin.la.fEfur-
tiaduerfusnantsvolentiam, y in poenaillius tirnli deduplo nó conti-
neatarlimplú,etiam quando náuta, vel canpo cónenitur ex £añofiio
tum cumifta,lexpreGe difponic comineriintalipoena Sex, lime
plum. prove eriamboluit Albebiesividerur approbari opinio Ros
fre.in libellis fuis,de qua per Bart.in rubri.fE.co.vbi Bar. dicit ibi hoc
lacere.ficrzoiplemerfurecurtorum eric poena, vefperius dix, de
hr: ins5.ficinlli.de obli.qua eltdeli.nal.fiveró alíquis defuis familiari
bus in duplo
cótinetar fim-
'oncenó feria temudo dela pechar:fue — plum.Seficon
rasende fila ouielfecl recebido en guar demnear do-
dafdeaquel cuyacra. Caeftóce tenudo a
Teriade latornar, olacftimació. Otrofi — liarium,poteft
abeisrepetere
dezimos Gel almoxarife es tenudo de
á fecundumloa.
darrecabdo detoda la mercaduria que — Fab.inas. pen.
e mete,cfe poneeneladuana.Effo mel infti.deo lg
mo dezimosque deve fazer el q guar- ea
acialfondiga deltrigo,o delaceunada, - adde.. quam
odelafarinagaduzenayarroqueros.E — ¿Pf mon alle-
(alguna cofa deftas fobredichas fuere
Jegacin,lliceto
$-fin. ff. nauta
furtada,ellosfon tenudos8de lapechar <upetabu.
€ Teniendo ome 3
pordosrazones.La vna, porqueaque- fechar. Ade
1los que laaduzenla dexanen fu guar- de.Sofinain(ti-
da,c en firpoder,cenfu fieldad. La otra": deobligar
ue ex quaá
eliétunalc.
d EsiernoConr 4
A
feruorumo ft.
naut.caup. lla
bu.Sc. La.5. fer
mi. ff.fur. ad-
Mer, NAME, Calle.
labu,ignolcé
dumenim efe
di, qui faamfa
miliam (éruo-
rula nontepu
Jr guantúcun
4; cognonerit
cam prauam,
es,porque toman endefu derecho.
$ Ley.V 117. Como fi alguno confeja a fa fierno
deotri quefurte a [ufeñoralgunacofa, cae
porende en pena de furto, maguer non lo ci
plaol fierno.
5] Alagando algun ome al
lfieruo ageno rógando le,
SEI o aconfefando le que fur-
[REA talle alguna cola a fu fe
ñor,e que gela ]lcualle : £icl ficrno fe- a pa
yendo bueno quificfle guardar fuleal- Gum Anson
tad,capercibiefle dello afu feñor,eque - disoteruia me
riendo faber fi es afsicomo el fieruo ns agicúr cú
rectoribusciuí
tatum hi corú
mancipiain palatioaliquaperpetrarunt grauiterautd el cum els agé
um fin oficio renuerantleruosalicnosaucliberos , quoniaminuce
Aligare debucrant de moribs,Sccondicionibusiplorime
e CoracfravesAdde.d campo. (E foradue.nant.caup. 5
£ GRecebidoengrarda.Concor.com Lin principaSosfi.com.L.fequen, 6
fFmaur.caup.1la, 6 patiendoresinuromirti quanuis cinon (int res (pe
cialiteralsignari,videturrecipere,£ promittere faluumfore. vtin.de
La.$.tecepit antem.vndefecunduma Bald.ibifitu patienteho(pitatore
amics equ in (labulo polteaalibi vadis,S:cumreucrteris.núimue-
wiscquum ho(pitatorcenetar tias limibillibidixerisfitamen igno
rantcho(piteres intromirtaturnon tenetnr derecepto. fecunda glo
£«Balbi.S quid iholpicatortradideritelauescamera viatorizan per
hocexonererar á enftodiarvideperelin.lfiwverficuicem fi predixe=
vit.f.codem.quz vultperhocnon liberariin torum.fedtantum á cul
palexifsima.quamBarto.ibinorar Balverolimplicitertranfirdicens,
¿quod glo.non probar dicium fuum peraliquam.l.Scidem Baldio ru
brica.C depoqarampolpúncipiuimencrconrariomámo,quádli
bereturholpitaror ex-quo recepit cameram curo clani.ta in hoc dic ve
in.l.16.tit.8.fuprá quinca parta. Sibi dix.
8 Mello:/on renudos. Y ene mentiiflaml.proitis de quibus hic dicitur: 7
quia potefl accideremultotics,6c limita nifi domas,vel horrea vifian
'anturline culpaiitorum.vtin.Lex divi.C.locati.8f.co.l.dominus
horreoram.Sind.a5.icn.8a.partiovbivi ñ
MIL,
'amalicuius , ve domino vel par
fihoc depatrisvel domini (períer
3Inducensleraum aut filiom vel
quid furetur,Scad emm perferars
Titulo. XIMI.Delos furtos.
tum vel filiumicertiorati voluntare perferat:Scinducensrecipiat, tes
neturadtioneford,hocdicit,
1 3 «LComode furte.Concor.cum.|.fiquis feruo.C.eod.vbieriam habetur
«y poteritagere decormprela fera! A
2 b dial fijo. Sequicur diétum ghin.d.J.fi quis feruo.SividePán.de Cafa
ibiinducétem
illá.l.ad calle»
lanostequili-
tosde pdirio»
ne, 8cad vxo-
res reglitas ad
adulccrium,ve
polsint facere
traétacú dupli
có. 8 idem die
cendum iniu=
dice,quí arren
tacur corrume
pi pecunia. ve
tradic Doftor
dePalarubin
repeti.cap. per
veltras. (uper
text.co.mibi.
120.Quid auté
in fratre? Cy=
1 Albe.ibire
dezia,le dixeffe que lelleuaffe aquella co
faquelemádaua el otrofurtar, fi aquel
quel dio el confejo recibicife la cofa de
mano del ficruo,puede gela defpues el
feñordemandar como de furtoa, ma-
guer gelaa(silleuafle có fu plazer. Eo
melo dezimos q deuc fer guardado
fital confejo.como efte dicfTen al Áijo?,
oalafija de alguno, erecibicffendel 2G
la cofa que le mandallen fartar.
Ley. 1X.Sielfeiorde la coja lafartare a aquel
aquien la empeñoycomo gela puede demandar
porfurto.
ji Eslgun ome ouielle em”
fi peñado a otro la fu cola
mueble , e teniendo la el
otro* enpeños, aquel cu-
étoiudicarum
¿16 haberes
slla.locú, ted — yafuelte gela furtafle, bien gela podria
y ipte Guido] otro demandarcomo defurto d. E
,tenetcótrarión
argel. fi frarré. fi portal razon como efta condenafle
Coad.Lfanj.de
Picioliaon el juezallfeñor quelafurto, que pechale
Vigere ad hoc
amultumilla.Lprocederettamenfortéditam Guido.quando paren=
tescfent morsa éciaes maior haber curan domus, Saez mio
n nortentarctur de corruptelaarg.l.cumparer-$parerpluribus, ff. de
Nófexuar — Legan.Bcl,gssiculibrasein ordina. dexIx.
zur, 093 ¿o Debirorcredicori pizous credicumfarans tenctur ci adtione fasti ad
fuiepolita * condemnationeme Siaucem aliuspignos fureturautsarrípiat, ager
Innouare — credicorcontra cum furtivel vi bonorumrap. non auté debitor, led
Cor pocná qui indecreditorcontecucasfuericin fortem compurabíez 8
tmalcendit fic debicum,re(lituar pignus debirori:(i vero plas, ¡lud
plusdeduétis expenfis,cumiplarerellicuar debicoridumino.h. de
1 € G7eniendolaelotro.Quidficredicor non tenebat pignus fed manfitin
poteftate debiterisidic quod 1( ecialipignorerem creditori «bliza
Vez polleacan asada vella peetudicion e Alcorielas conc
¿tet,commictitfartam.vrin.Jis quisin princip.E.co.Sin.l.in actio
nes. fin.Sibiglo.
2 d Uoefarro.Adde.s.aliquando.8.5.fariianteminfticade oblig.quie ex
delinal.£cLin adtiones$fin.F.codema
3 € Grechafiealgunacofa Non declarat quantum:vnde dico fammam pe
cuniz debiie.vtda.l.credicoriE.co.Scnorarg ofi l.cum qui.$idem
feribir.fcodem.
4 £ CoforgafjeNotahocverbúad ea qui inferius dicaminilta.l.vbi crió
habetur q Scpoteritagi de corrmptela (era
58 Cua puede demandar, Aétione fustiagendo,v
idco.$.1.ffdecond.faréiZ li pignorein pi
Ecforte agerepotell vtragy aftioncin codem libello, cum non agatur
de furtocriminalitos fedciuiliter, videtamen Spoculat.cit, de fúrtis.
co.2.vérficu.porro,vel peterincidenterre/litutionemrei,vcio.Línter
dum.S«quifarem.vbi Bart fade furts.
UEniencuyaes.Sed contra quiactiam dominusrarioneftiidomiaijage
repátcondiétionefartiuaad rei perlecutionen.vtin.la. 6, Scideo.
inprincip./Edecond.farti.8 agere etiam potell aftionefart. vtín.
ra quefullo.verf.fed Sefires.KEeodapore!l dici,g hicnon negacur do
minocondiftio furtiuaad rei perfecutioné,negy alía actio realis, quee
fibicompeteret,fed denegaturaétio furti pro refirata ad poenaro fur
uia hac.L.eftficuarain ritulo.de furtis.vndetraftat deaétione fur
ti,nondeadionereiperfecutoria.córrahoctamen facit,quiaifla.l.cú
rónefuri dar ationécreditori,nonfolifibi dar condiélionemadrái
perlecurionó,verum crjam aCtionefardad posnom dupl,, vel quadra
plisquod Scpacercúluferius dicic,qp reddacre: do, cúlicfaisfióas
cádidionefurriua.LSe
acipio.ffde pign.a*io.
Sh
49
dedebito,8:úic pralapponit,q recuperauit 12 fure: vnde cúbicina
diltindr dicar(enon cuya es)abvrraq; aétione excludere vale dim.
8:forté motiuu:m huius.lfuit,quia agente creditore,vtrique bi vide
Iicet,Sedomino confalitur Se prouidecurplené: Se quianon intercar
dñiagereconera furé: quia iculpacreditorisres(ubtractafuie, credi-
tor díño tenes
bacur pignora
titiaaó
ideo non agic
domin?, quía
fia non inter=
elbytindic. $e
fortiamem in
fli.deobl.que
exdeliwafc.8e
fifine culpaa=
gercredicoria
folidú , vihic
habetur ad có
modum domi
mi, ¿clic doná
ni non inter-
elt remaderta
men cótraria
obiedio dedi
fe alguna cola * a aquel que la tenia
empeñada,deue lapechar: edemas de-
fto deueletornar lacola que furto , o
pagaraquella debdaque auía cmpiefla
dafobreaquel pcño . Otroli dezimos
que fi otro que non fugíle ducño de
la cofa empeñada la furtafle,o larobal
fe,o forcallef, qaquel que la teniaen pe-
ñoslapúede demádars, e nonaql cuya
esh.Perofi aquel que la tomaífe fuelle
condenado que pechafle alguna cofa!
porrazon del furto o del robo, o dela
fuerca, aquello quelemandaró pechar
deuclorccebirel que teniala cola ape- Gisllvbistá
ños, econtar lo en la debda que deuia ai
aucrfobreaquellacofa. E fi tanto fuc- dittiofunivel
: dncerci Si fort
recomo lo quedcuia quer, deuctornar
la cola empeñada al feñor della. E fi
fuere mas, lo demas deuc gelo dark
con lacofa, facando primeramente las
defpenfasque fizo en demandando la
cofafurtada.
aftio dafiquia
verifaginterclt
vidicédum,or
quando credi
tore apéte fue
5, Sccódidtio
neincerti Cel
faret interefTe
s Dhi proceder
ilta.L:fiveró nonceflaretadhuc.licercreditoragat ,tunc Se dominus
profuointereleagerepoller,vthabeturinlincer 0£s.S.harca dio. fl
cod.ideoauremilta.l.dño denegar adioner furti: quia agendo fanti
creditor confequitartotampocnaro furti, habitore(pe£tu ad xllima=
tionewrei,Snon ad quantitatem debiti:Sificnon agic rantum credé
totenus,liceeresfinefuaculpafucriclubrradia fed in folidum ,18e fic
approbaturhicopi.illorum,qui hoc dicebant que[refertur in glo.
cum qui.s.idemfcribit.(F.co.8:cumtctú quod exegerít creditor live.
agar códictioneliue aCtionefurti ,tencaturcompeníare cum debito»
¿liquid refiduum fueritreddere domino:wthic habeturnó intereft
domintiplumagere,Scfic denegatureiadtio furtí, len condidio fort
vaadreiperfecationem,ex quo Gbiagentecreditorecftcofulram: (i
veró aliudintere(lepratenderer dominus exfubtradionereí, inquo
nonelletibiconfulcumcreditoreficagente: tócpoflet dominus age
re,Ética procedar,quodhabeturin«d.$.hecadio.8 ibislofin verbo,
plus valeat.6cin.d.1.itaque fullo.Scbenefacir pro illa folutione . 8c
intelleétu.Lfipignoresin prin.ffdepigno.adlio.licetnegarenópolTá,
quód quantumad.Ljarisco mmanismelíus procedatdiflinéio elof.
in dits$:idem (cribic.vel dic quódilha.l.cum denegar a£ionem 104
domino procedat, quando creditor fit Ínculpa amifsionis rei ¿fine
perdideritfurto:velrapina preecedente eius culpastuncenim indiflin
étéadiio datur creditori, 8: non domino ad confequendum rem, Sc
poenar furti:quando veró non fuitin culpa procedar diflinGio glofe
indidto.S.idem (eribit.£k pro hoceftglofsin.l.finasinverbo,tunc ete
enim.in fin.C.defuráis.diuinatio tamen c(t quadam quod hic dica
tur, quod preceGitcalpafaleemán rapina, feu violentizaru qui habes
malusocium latíus cogitasquiaego laboribus £negorijs preMTus vlte+
viusnonpoÑfum.
1 €Eouepechafealgunacofe.Non declarar quantum, (ed ex hís que dixi 7.
inglo(Ta proximapatet,quodin fumma pignoris feu valorereipigno
rate dacurfurtialio proucetiam dixitglin.li pignoreán plofTapri=
main principio.fdepignosadtie 8 patet cum fuperíus dixit (lapue
de demandar) in quo videtur(ereferread valorem rei tunde in cali,
quo credicornolleragere,velelfetmorofias in agendo videtnr, quod.
poflerdominusagerce
k 4 Dene gels dar. Cum enim creditor non habearvfum reí, non deber 3
aliquid lucrari ex agtione furtisnequeex condiflioneinceró,ve dicho
glol.écibiBarrin.d.Iuipignoresn prin.contra hanetomenracioncia
videturtexal
¡apronima.vbitangam.
Panidavijo 1
Setenapartida.
€lex.X.
4MAurifex proauro aut argento fibiad opus fendum dato, velfutor,
autfillo pro pánis, autartfex pro tignis ei tradicis(ubreptis: ficalis
eltíoluendo agirconirafarem, Slucrúindeconfecustom ecitfvúiled
Knon eltloluendo certálicer dim, Stunedíñs potell contra furdages
esesicqy domi
i cómodum
inde fecucum:
Sautem domi
nusnócltpre
lens, aget is d
quo fabrepta
eltres,Slucrá
eritagét
fidomin' pre
fensnolit con
traflremm age-
refedcóma r8
perderé bene
poteft,Serunc
pdensaget có
teafuren, aut
reifiratas deté
torcmm.h.d,
12 € 5refevalio.
Concor. cum.
Licaqpfallo. fa
cod. 3,5. ire
ay. X. Como losmenefirales que reciben alo
unascofasparaadoberfigelas furtaren las
"pueden demandar porfurto.
Royo plata aujendo algun
(E ome dadoa algund orcb
J8 ae de que le fiziclle for-
AS tifas,o valos,o tacas, O al-
gunaotracola:o auiendo dado a alfa-
yatepaño de quel fiziefle manto, 0.0-
tro veflido:o fi ouicile dado paño a al-
guntintor, o3a)guna lavandera paños
delinoalauar,oa algun meneftral ma-
dera,o otra colaporque le fiziclTe della
algunaobra,fegun cl mencíter que fu-
picífe, fiaquella cola que fucfíc dada a
qualquier deftos fobredichos la furtala
ae Jenycaquel a quiéfuefurtada fuelle va-
ex hoc pacer, + lolo aparapoder la pechor al feñor de
giñal.cftin- la eftoncebien la puede demandarcon
telligenda, q
lapenadefurto,c la ganancia que fe Ñi-
pór imputari. MP A
guicredelademanda, ferafuyab. Mas
cn
culpa fulloni,
Pr f1cl meneftral non ouicfte de que la pe-
poñirculpae= — char,deuclo fazer faberal feñor quege
Jsiputari, do=
lla col
avia indillin- la cola
Ladicra, como le furtaron ac
quetenia, ecflonce cl feá
mandare querlaporá le lesiguiere de
lademanda. Perofici feñor non fuere
encllugar”, eftóce aquelaquien la fur-
2 b GserefiyaNo
tavalde, quía
exhocpatet y nontencbiturre(Titueredominorcitéle lucrí, euius
contrariunm teneclo.Fab.in.d.$.icem ifullo.moríis ex co, quiaiftiná
habentcommnodum v(usreificnchabengcommodatacius vel condu
tor, Se £acitquoddicitglo.in.].Gipignore.inprinc..co. Se dixiflapra
Lpróximain glo.fín.
Henellugar.Nora bene,quiahoc nónitaexpúimicarinad.Litag;
lo.ncquein.d.S.icem fifullo.Scvi.Rofted.inlibrurdcadt
manifefii,Sfacit y habecarin.03,5.fcd cum in (ecida.
dominasrei venerit.8biSali.Cacodem.
4 4 Uuladeae.Planum eli quando eltinvulpa,vtad hocteneatur, quan»
doveró nonfuitinculpa,videtur dicendumidew : fi dominus fuerie
abfens,ne dominus perdat rem. quia tuncnon agendo fullo, vel far
cinatorye/linculpa:Scdominus polleraétionelocac agere contraci,
Leumin plures.g.ve(limentaiilocaci.
ULacofefursada. Rei vendicacione,vel condifiione fartiua:mam aio
nemÚurtinon habet,fedfullo qui lua culpa perdidir, quando ell (ole
vendosunchubes séionemfarircind $e filo bio cs
¡fteverfidinaibi(efiporauentura)non loquitar de adtionefurt: fed
deafionereiperlecuroriainxtarcxrio.d. cum in plures.$.veflime
ta.flocati nde (imptaselt.
6 E ME. Aquien la dir. Quod poteltfacere dominnsmero iure: quia quando
quis haber contra plures ationemiqué principaliter pro cadem re,
E loe les colza quen spaces quere taznen Ello comen
tusexcipiat,vt primo agar contra furem fullonís fumpribus , audiri
deberfullo,fifudici videacur commode pofle dominus agere contra
faremovthabeturin.d.S.vellimenta,l.cumin plures.Hulocati écibi de
clarantBarro.SPaulide Calo
E Us puede demandar. Excompellivur dominusci cedere fzas aQiones.
vin didt.4.veflimenta, Ec etiam (inecefsione pofTeragere actione in
£sdtum vel condidliongincertiove notar glo.in,Lóxideo.5.finalifde
som >
ye
+0Recommodatafurata cligecdñs,an concrafirem vel cóm,
Quez. Xi,
atariura
rem peratidcheligarcontracómodatarium agere,licetab eoremnen
confequarar.non habe: contrafurérecurlim, (ed cómodatarins 2
contrafurem:Glieligarazere contra furd,non pótagere contra
modatarió
tamen q aji
dñs contra có
modarariíl 18
furatam igno=
taronlapuede,cla deucademandar: ma
guer non fea valiolo parapoder la pe-
char:e faziendo al feñor cobrar fu cola,
ola eftimacion della, feria la pro defte Bor
quelatienc,e que lademando -Efipor is Ea
auentura clfeñorfuercen cl lugar, cnó — réazarmó aun
quificredemandar la cola furtada calla diturfi reucia
dró:masaaquel aquienla dio que ge- uodararinon,
lapcche,porg gela perdio por lu mala hocdicita
Corales qui
fere. Concota
cumafina. Co
codem.écin(li
tu.deobligat.
quarexdeliéta
nales. quen
té de fullone.
Exñdiflerateli
gere poteltcó
modatarios Éa
core alsignare
termibum ¡Ni
iftaqué eligac
-guarda:bicn lo puedefazer.Ecftóceag!*
aquié fac furtada lapuede demandarsal
ladró,o aqualquierotro quelafalle.
€Lez.XT.Comoel fevordela cofa empreftadala
puede demandar perfurto, fi lafurtaren a a-
quelaquienla emprefto.
Mpreftando yn omcaotroal-
gun cauallo,o otracofa mue-
ble,fila furtafíen a aquel qla
, PA 31 quoclaplo, Se
tenia cmpreftada,enefcogéciaes deadl in rene
cuyacralacolade lademandar a aquel eritexcluf*do
núnusab agé-
do cótsa furé,
Bcager cómo»
datarius, fecú
que la empreflo,o al ladron, qual mas
quilicre.PE fiefcogicredela demandar
al quela cmprefto,defpues deffo non la
puededemandar alladró!, maguerdel
otro non la pudielTecobrar*. Perocl q
Latuuielfe cmpreftada puedelademan-
daralladron eltonce! . Otrofi dezimos
adqueltióem
sorabi. quam
tu poteris ape
plicaread, lareg.. difponentem fuperretraQturei vendita per proxis
miorem.
Al ladron. Vndeli poltea contra furem ageret, poflet diciexperiris y,
fine actione,kk per confequensindex erjam ex fuo officio poller ei
partenonopponentecumálimineindicijrepellere.]. Gpupilli. $ .vi
deamusf.denego.gef-Angel. Aretidn.$.quedefallone.in(titu. de
oblig.que exdelimal,
Kk Quenla pudicfecebraraQuid tamen (iegit contra commodatarium, 3
<redens cut clTe loluendo,Gnon erar, nunquid poteft redire ad fu=
rem2quidan dicunt, q hec quzfiio non potell proceder
potelte(Te comugodatarinsnon foluendo, (fur ef foluendo : cunas
Aiofarú,quz ell poenalisficin bonis civs.dic tu q qnaflio pór pro=
cederesquiaadhuc pofletefle non(oluendo: quia haberetalios credi
tores, ¿illo modo non pollerrecuperare, prontdicicilta.l. vndein
¡uaftione praditta doéto.funtvarij:níTaco.Bald, dicit , qp non pote
ritralica(u redire ad faré Sómputerurei,qui maléclegirlacob. de Ra
ue. cali relaci per Cynum indiéta.LmanitelliGimi.$.primo.C.cod.
dicuntcontrarium,quia certanti de dano non preiudicar aereo
vía fupina,etiam cum alteriws damno.l.fed 8:(i me putem . fede con
di.indebiLfina,ff.de co per quem fadt.crit.Scidem renet Loan.
in.$.icem fifullo.in livu.de obliga.qua ex deli
in di0l.$..xenet primam opinionem pertext.biaScper,5.fin.in fines
cumibinoracisin gl. Serefponderad lfupráalle
quódin eisnon habereleétionem :(edinsagendilliccefiue ,
etiamtenetAnge.Arctuin.d.$.que defallone.dicens hoc:
¿chuicopínio ni fatis fucrila)partíta.cuma dicit ( maguer del otro
nonlapudiciTe cobrar.
W£fence. Et poenam exa/tama Qionefarti non coglenr domino refli. 4.
tucre.vein,d.Lfin,8: quid fi commodarariusante eleólionem don:
azirfurticontrafuremevideperglo.Bald,Scaliosia diét.lfina, y. fed
cuminfecunda,
vado effonce.AddediA Afina. E di.5.que de fullone. Knon ff
hceretyy dabitarercunc:quia eleétio deber elle cum incelleéto, 8 qui
«ubitatron elare percipit¿8clic no! E decondaind
bisSin dictal.finasveríic.f autem ncícins. 3 dubirans quod Bald
limicacoifipoterarte de facili certificare £noluit.vt in.l.locas. £
acquispoll.
6b dEdemandar,
Si tamen effer
lisfinica, Sedo
minodcómo-
datarioe(ferfa
tisfaétum: cúe
nó pollet age
re contra furé
ve habecur in
l.fina. ibi
nili Domino
ab eo (atisfa-
¿tum clt,
sa
le
quefi efcogicfle primero de la deman
daralladron,que dendecnadelátenon
hademandacótra aquel a quien la em
prefto,maguerdel ladron non lapudicl
fecobrar.E fiporauentara aquel cuya
es la cofa la comienga a demandar en
fuyzioal que lacmprelto, non fabiédo
eftonce*que gelaavian furtada, filo fu
pielle defpues, maguerla demanda fuel
Se ya comencada contra cl, bien puede
dexarfedella, e demandar? la cola fur-
tada al ladron. E fi efcogielle cítonce
dela demandaralladron,dendeen ade
lante non es tenudo cl otro de refpon
der,(egun fobredicho es.
Ulex.XI1,
39 Re depofita
furata agit de
policarius ad
rei perfecatio
em, S«domi-
1? ad peenam
Surti, mifi cali
paéto recepit q Ley, X 11. Como aquel quetienc la cofaen guar
depolitari”, ve y E á
depericulotes — deyoenencomiéda la puede demidar por fur=
nererur: quia — 10/ilafartarena aquel a quienla emprefto.
túcagetadpe
AIN encomienda , o en guar
dida teniendo yn ome de
otro alguna cola, fi gela
furtaflenf, bien la puede de
mandara qualquierq la fallafíe. Mas
Ja pena? quenace por razon del furto,
non la puede demandar finon el feñor
della:fuerasende fi el que tiene la cofa
la ouielfereccbido fobre tal pleyto que
fuelle fuyo cl peligro < fi fe perdiclle.
mam: ledúiré
tenéserat ma-
jorinusaut tu»
tor: ql bet eo
run putelt a-
erefurtiad ré
Sad peenamo
demobilirei
que quis ha:
ee lucia
Eúforata, aut
vi ablata ager
vínftuGuacas
ad pcenam re
fpeétu vínfru- Ca eftonce bien podriademandarla co
<tus computá — faselapenadelfurto . Pero ficlque tu-
dam, 6 ppric
viefíe la cofacnencomienda, ocn guar
dafueffe mayordomo, otutor £ de aql
Ggela encomendara: eftonce cada vno
tarius ad poc
sam refpeda
xietarisiim
Obi fruta
acti
bastñipendentibus (inquibus cratpartem habiturus colonus) fara-
tisager domi wsfurri:Scdabitcolono partem ques cipertineth.d.
za puedede sandar, Aétioncin faQuam,vel oficio indicis.venorat gl.
in.lcideo.S.Gin.fFdecond.fart. pl
1 d Qataslapena, Nonergo depofitariusagir afionefurti. vt hic Scin.
autemapud quem.f£.co.8:$ ted is.inflit.de obli. ques
ex delidt.nafc.Scratio ponituribi: quia cuwn de dolotiñ tenearur, fia
non intere(t:Scquia quando dolum fecitnon debetconfequi adtioné
eximprobitatelua. Quidautem fi fuitin lata culpa, an tuncdepofita
yiusagatcontrafuré2Bar. Ecdodio.in.d. $.isautem. q lic. Sedoéto, in
d.$1£dfiis.quiatunc dolos furis veras prepóderat culpar depofirari
Litemtiobfterrix. in fin£Fad+l, Aquil, icem $e polTetageredepofita-
riu" .quando ci competitin reretentio propter impeníasin eafadtas,
ex quo tuns fuainterclt:fecundum Joan. Fab.ScAngsio.dauled
e € Elpeligros Ex quo enim tunc cuftodia adenm pertinet agere pt,
viin.d.$ted(s.Li.5.pesEdepofi.notarglin.d-$isaúcitempo(tli
tem conteltatam contra depolicarium (Gres fubripiacurcomperitei
astiofurú,exquo tam periculam eltapudeum.d. l.cum qui.Sisqui
precario.Azo. C.coinfommacol.verl.hiautem.
4 £ di stayordamosorutor, Wmelligeli agácfurtinomíned
nonpic.vtio.l. quiiniuriz$. qui lienisnegotij
Ange.liscujus.
sc
3
:namfvoagere
fodefartss Scibi
Linterdum.$,qui tucelam, Scibiglo.fE.cod.
Titulo. XUL. Delosfurtos.
so
¡fruto Concor.cum.l,interomnes4.MermsfEcod. €
ú in fruétu fitfurcúsdis :o cópetit folum aétio 6
¡ario:quiainreimmobilinon cómitticur furraminili. de víi-
- casS.quodautemasrideo nonagirproprictarias.
1 «Aparte del fruto. Ideo dicit de colono partiario £quíafecus eee 6 7
efler colonus,
quí numús co
lerer fundum
aucalla merce
deinghrecon
flituta: tunc e.
mim indiltin-
été ille agerer
adtione furú,
vtin.l.eúqui.
$.praterca. Se
Lufiapes. 5. fina
fcodem.fiter
go hic difere
tia inter colo
num partiarid
dellos puede demandarla cofa furtada
con lapena. Otrofi dezimos que fi al.
guno ouielle tan folimente cl vo fru-
to 5 dealguna cola que fuelle mueble,
quefi gela furtaffen, que puede demá-
darlacofa furtada , e la pena del furto
quanto mótare , en razon del derecho
queha enclvfufruto :eclfeñor de la co
fapuededemádarla pena quanto mó.
tarc,enrazon dela propriedadqueania
enclla.Efialgúoouiere cl vfofruto en Sccumqui nu
cofa que fearayz, cle furtarenel frutoh — miscolit,licer
Barto «indiéta
della:eltonce el vfofrutuario lo puede
demandar todo conla pena del furto,
Masquádo cl labrador haparte del fru.
to idelatierra Glabra,i aquel fruto fue-
refurtado ante q fea partido, el feñor
delaheredad lo puede! bien demandar
alladrócon la penadelfurto: pero def- agere adi
pues deue tornar al, labrador lo que le a
cupiereporfu parte deloquevencioen fio fruéuum,
z etfruér? eflene
Juyzio,ocobro del furtador. Da do
polfer colon*
numis colens
Li apes.velie
pullamin hoc
efe differcúá,
inquátum in-
diítinétre vule
partiacium co
lonum, pole
pro parte fia
azere adlione
GZey.X111.Si la cofa vendida fuere furrada an
se quefeaentregada al ciprador,como la pue= PESIcadomes
dedemandar a quel quela vendio. furde
Eyendo furtada a algund Ñ a E 4
ome alguna cof q ouief — fecus effer fa-
feadara otro porrazong és, divilione
a , cun tune ama
<t8) gclaouicilevendida, fian pariarios ha
te que paffalle a poder del comprador - beat fiua”do
> 27 mminivoluntá»
gelafurtalfen:eftonce ag que la védio 1e,8£afifne
ha defazer”” de dos colas lavna, o de
la demandaral ladron, edarladelpues
Sui. 1. fullo. $e
feugib”. feo.
8caget farti p
fruélibus habi
tisexpartefisasfed ante diuilfionénon aget contrafurem: agiteñicon-
tra dim, vagar cótra furem, vt quod exegeritex parte partiarijred=
darywehic8: facil. cúinplures..mellem.ifloca.Sifequi vfifla.l.ver
ba Azo.C.defurtisinfumma.col.3.cumdicir,partiarinsveroagit con
tra diimaytagarcócrafrem: vegd exegeritreddar, forté quiaftudtus
necdur tenuerardomini voluntate.
1 zo puede, Habes hic, quod partiarius colonns antedivifionem fru= 9
¿tuuminter cam Ecdominun fundi, non haber condidionem fur-
tiuamadfraduscolleftos á fure ¿ quod Se voluit glo, S:Bartol.in din
¿a.lfiapes.5.£ina.licer Angeibi tener contrariuimvolens in hoc có-
flituere differentiaminter partiarium colonum , S cum qui mamis
colityvel mercede in genere conflitura,non habito re(peftu adid q4
ercipiatur,veparciarius, fecundum cum agere poller condiétione
'urtinayalternon.
Ulex. XIII,
sm Re vendita antetradicionemfiurata eligervenditor an agatfurti: Be
uodindehabebir foluar emprorisantactionemei cedac. fianté erat
lonata nec tradita aget donater, Sererentafibipocnafurti reflituce
donararioremaut ellimationem.Siveróclblegata, Scpolt mortem
teflatorisfurata agerlegatarius.hud
mm 4 defergr Concor.cum.acum qui
Partida.
inprincodem.
je 15
3 b GPremerida.Concor,cum.]
4 5 Ue
Ade (E
ad legem
iulpecal.
ESA
cura ali,
Setenapartida.
aa Coueclhaenledemanda.Furú.Ca ionem,condifiionem,érei vendi
cationem,vtin di.l.eum quiáán prin.Kvendicatione cella ,non tran=
ficdominiumin cedentem: fed vtilis vendicario,Gcundum Angeibi
perquemvi.deformalibel
iscuiexAipular.fco,
zen del
rre.
rs alcompradorconlapenadel furto que
ne, an condi venciereporrazondella, o de otorgar
Qione Fara al comprador todo el poderá cl ha en
tione,velana- la demanda?, porqueel lopueda demá
gar ad peerá dar.E fipor aucneura non gela ouielle
agtione furti, E a É
faper quo ele. Vendida,masprometida b dedar, can-
ae te quede dicffe la tenencia della gela
ii dono furtaflen: eftonce aql quegela mando
lapuededemandarcon la pena del fur-
toaaquel que gela furto, e eles tenudo
in. l(i domi-
mium.f.co.de
in.ledneqyle
gatarius. (Fo de a
cond. far. 8: dela daral otro aquien mando la cofa,
cis refolurio y la eftimacion de lo que valia, enon
eltspad rei» 0 que
fecutiontcom Mas: maguer ganalle del ladron la pe-
peritlegatario.— nadelfarto.Masfilacofale fuefTe man
rel vendicatio
Fonvero codi dada enteftamento dealguno, e la fur
Bofurtiua,ce — tallen delpues de la muerte del faze-
ima A dor del teftamento : eftonce aquel a
Bar. Scaliosia Quien fue mandada, la puede deman-
dilfedneg;le
acarhus . per
riblipe
darporrazondel furto.c E dene cl auer
todo elpro que [e figuiere, por razon
nameñots có deaquellademanda.
cedune lezata
rio competere ds .
adtioné furti, TZey XTII.Como aquellos quetiené maranedis
excótractatio del Rey para fus lanores ,o para dar quitacion
ne fañta polt pesa facompaña,filos meticren en fu pro, o
mortem tefla
toris.qd refpe
Eupoenz con
fequendefais
probatar inie
flo.l.imociiá
cum dicie (la
puede deman
dar)8clicfe re
fertad rei per
fecurionem:Br
eximdicic(por
razon del fue
10)videtur vel
le ppofir age
ye códidlione
fxierenmala barata en dar los, como los de-
sen pecharo
Arauedis de Rey tenien -
ido algun lu defpenfero,
deque ouieffea pagar quí
tación acauallcros, o a 0-
trosomes,o deque ouielfc a fazer algu-
naslauores,o otras colas femejantes de
ftaspor fu mandado, fiaquel quelos tu
uielle nó los delpédieffe,o nó lospagal-
feallidoclReylemandafle, mas com-
furtiuascá ves
ró pofteadicig prallc-dellos alguna coía a fu pro d, Ñi
flpro que te cftofizielle por fifin mandado del rey
iguiere , por
1azó deaque- Como quier que cfte atal non faze fur
la demanda)
videtur q loquaturdeadiionefurtizvnderutiuselt y dicams (ecun=
dumcóemopinionem,padraiperíecutionemazar reivendicatione,
adpcenam vero agat aétione furti: nontamenelTeritaablardum dis
cere,q Bxpolferagere condiétione facina: 8 farciaftione periflam
1.cumomnesilte.1I.áLo.vfqzadittamloquaoturiflo modo. Eintel
Jiguntrá de perfecutionerej,quí de ationefurtiad parnam, E lic qp
dicamus q approbethic opinio illorú,qui dixerune legatario ex. no
vacórradtationecópetere códidiionerfurtiná, Se comtext.hic dicie
(la puede demandar porrazon del farto)intelligacur tam condiétio-
ne,quáfur aQionesetg inferias fequitnr (todo el pro porrazon de
aquella demanda)referarurad vtrangy adionem.
Ele xÍ1I,
¿0Recipiensregiapecuntasinlociscertis expeníirus , 8 eas conuertens
inválitatempropriam,licetnon committar furtam : tamen vltra ea.
rumreflitucionem foluerin pornam tertiam partem earum ;
pecunijsciuitatisvel ville: 81 Rex mander aliquid folui mil
¿xlocopecuniz foluararcisaliqua resin eorum domar:
lis(oluens(oluere Regis cameri terriam partem
damni,Scillistocusn damauoyquía quab
d alguna cof
«fi pro.lncidic
jileín pornara
Linliz.derefi=
duis.vtin.
cunda, 6: quer
ta.$legciulioa
frad.l hulape=
cu.kcin.s. (une
to,pero faze muy gráyerro pofponien
dolapro de fu fcñor por la fuya mel-
ma.E poréde mádamos quequalquier
queelto fizicre, q featenudo:a tornar a
lacamaradel rey todos los maraucdis
deqvío alsi maliciofaméte. E q peche
demas delfo por el yerro que fizo,tanto
quíto valialatercia parte *deaquellos prue dis
marauedis de q víoparaÍu pro contra — demainglo.ía
la voluntad del rey. Elfo melimo dezi- pero cuie
mos halugarentodosquátoshá ma- elofficio,
ULa tercia paro
1e.Adde did.
Soliulia.verf
fed E qui per
cunicam. Scap=
probacur hic
raucdis q Ícan de algúacibdad;o villa g *
fivfaren maliciofamente delos, alsico
mofobredicho es.Otrofi dezimos que
£ alguno tuuieffe marauedis del Rey, e
le mandale que dieffe dellos afus ricos opinio fin.gl.
omes,o afus caualleros, oaotrosomes Le er
quale(quicr.E aquel que lostunieffcen hates
lugar deles darlos marzuedis, les dicfle e
en pago paños8,o beltias , o otra qual=— catinfuminos
ñ adfiñem.
q quefucílea fupro,e a daño
le agllos quelo auñé arecebir: que cfte
atal que fizicfletal paga de los marauc-
disdel Rey, deuepechar a cada vno de
Jos qouicróarecebirla paga todo quí
to menofcabaron delo que deuiáauer,
porrazon deaquellas colas que les dio
a malabarata,c que peche demas deflo
ala camaradel Rey todo quanto monta
rela tercia parte de aquello que les fizo
perderengañofamente, porqueelto es,
como manera defurto.
GLe7. XV.Como los monederos, e losmarfiros €
faxenmoneda aparcadamente para (¡en buel 4
la del Rey faxen furto. traftaretur de
- Pponacl.iuliz.
52 Os maeltros, e los monede. eecaliticgne
el ros que fazen moneda para con-
ELeSÉ8 6 apartadamenteen bucltade — ta fubripica
E ñ tes pecuniam
aquellaque fazenalRey,bmagueraque pricipis,velcá
uitais Rom.
nz,vtinLa.Mad Liul.pecala.tune non procederer in furto pecaniz
alteriusciuitatis:(ed compererer ciultatiactiofarri,ficutalijspriuaús,
veindidLob pecuniam.
E Qlesdieffeen pago paños. Tene mentiillam.].8c.1.16.citulo quarto .
bro,6.ordina.rega. que durius difpponit contra iflos officiales Regis
bararores yolentesditaricum damno aliorum.
dadyodilla. Vi
deindid$ulen
geiulia. verfia
cu.fedíi de re
ciuitatis « vbi
glo .obeuican
dumcótrarió,
quod. formar
tarexal, ob pe
cunia.Ede fue
isntlligirde
ciuitate Roma
ma hic declara
tur d qualiber
ciuitate,vel vil
lex, XFA
3» Monetarins vel ofiicialispro fe manetam bonam faciens, aut metale
Tumpeias meliori miltens tenecurfirciad quadruplum lucri, 8: pro=
Pres ilficarena daranatarperperuo dd Regiropare ll aateio occll
officialisdeprotabituriainfilam perperuo.h.d,
h Quefezen a ne). Ex hoeviderarquodremporeqio.ILidefueront y
conditz,omnis moncta,que cudebacurin iioregnis, erat Regis, ho-
»
E aDedgunaci,
Ip nor
recopalla
L17.citule
|
|
ar inlib.s
la noz
la nova fonmihi
recvellolo ip,
20. L.21 c E Delasfobreds
titar.
Titulo. XUIM.Delosfurtos. si
dicatiterfit.vepaterin pragmacicis de Medina dilponentibus fuper
culione monetx.
Pote(tenim rexaliquodlncrum confequiexhoc,vt dis
lóprimosin jlo.(pperverbo(batit moneda). par:
¿tispragmaciais.£ol.mihi. 1390 vbiregés catholici fuciune
inescedem de
Avis juribusin
monetistabdi
la que fazen para 1i fuelle tan buenac
tan Icalcomo la del Rey. E quenon pu
dieffe dezir ninguno cn verdad que e-
ra falla:con todo clto los que elto fizicf-
fen farian furto ea quanto monta la
nancia, quefazen parafi . Otrofide
mos quetodos aquellos aquien dan o-
ro,o plata de lacamara del Rey, para fa-
citcontraillos
ofiicialesa quí zermoneda,o paraalirnarla,o para fazer
Miel otracofa,queliaquelaquienlo dámez
¿cinillo tizi claben el,al gun otro metal que vala me
lo aliguos llo noS parafacardelo al, otro táto quáto
renosnon bos oi
nosimmitrar. £Saquello que ay bucluc, que faze fur-
scaddectiame to. E cada vno de los fobredichos en
lt. 3. edo
e equod. Ma ley, fierrafTe cn alguna manera de
las lobredichase deuc pechar ala camá-
rade! Rey quatro doblado todo quan
tofurto.E demas deso fi EucfTe menc-
ftral cl q lo fizicfíc deue fer condenado
chesInco,q4 Z
tai a laslauores del pone
nenes pong — fazefalledad que cs bucltacon furto : e
iindomibs Li fucreotro omepuedenlo deflerraren
rali in domib* p
monetz al alguna y ladparafiempró.
a lucri,feu
cudentes de fu A
3smetallis ali — YZLe9XV1.Como los gue furtan pilares'o made=
ter proviluim — raparámeteren Albo oladrillos, 0can=
eltídi * roslos denen pechar.con eldoblo.
gmaricis,vepa E
Ja noua — tetfoliomihi. Tares,o cátos,o madera, o
xec. elle 14tver. (otro he >
6c.titual fipor quanto $ teja, ocal, o ladrillos yo o:
libas. nos fomosin= , EN tras colas que han mene-
formadostii REE Mer para lus lavoresfartan
5d «endgñaife. alas vegadas los omeslos ynos alos o
Adic.ffo Ia crát pom .E poréde dezimos q qualquier q
digas ll OO q ualguierd
furtallc alguna cofa deftas fobredichas
jun. ven. l .tercia. c alguna cola deftas í
cal fiacacciclle q la ouiclfe metido en algu
femE sd nalavor*[uya, porq podria fer que de
habecar indi ftruyrialalavor,oalguna partida della,
ln nous ÚS pragmari -
mece l, “isfoliomibi.157,cótra mifcétesaliquidin fundisione metalli admo
neramavbiporha mortisimponitor.videjbi.
MLex.x/1,
+oEuranslignasfipofteaaffigantar domibus,non colluntar:fed tenerur
adduplum valoris:Scfinon (untafhixa,reflicuer ea cúm poena furti.
hocdicie,
1 € Cenalgunalaxor.Siucin domibusvelvineis, vtin.lprima.f.detigao
iniunéto.
2 ÉULaefimacion doblada, Concordat cum di+.Lprima.fdetigno iniun
Eto.8cvide.1.16.ciculo.e.3.partic.Scquar ibi dixi:(edfi nolleragercilla
actioneprofurto tigniiniunétiyan poteric agere aétione furti, ad por=
namevideperglofI3n.Lán rem.$.cignom. f.derci vendica . Sper Bar
tol.in di. liprima.quodfic Sctune peraftionemfucti colletar attio
tigniiniunét sinquantam eftpornalis, non inquantum ell rei per
fecutoria,negytollunturaliaraétionesreiverlecucoria, Ecfi agar fur»
ti, Sfimiliterfi agercraftione [pecialidefurto tizniiniundi,adhuc
Poterit agere actione frtiad allus fimplum , quodelt pocna. vide
k pena defirro.Concordar cumdiQa.l.refpiciendam.$.
1 €segunfualrcdrio. Add,
m 4esefegradedem haberorin di
ibipereumne pia. .videruraliud dicere:(ed tantum ponie(j:ecia
lem actionem proiftofurto de tigno iniuncto »prent poli confil»
tusin dié+.Lpria.quia ablurdum effer alind dicore : cum Áfla a
poriusFuicadditaad fauoren nad damnum: S quiaÑal
ceret, minus punirecucfar, qui Sevitcafurcann, úgnum edificio dm
z - 5 z ifuracus ef
fila facaffeédemádamosgfinq en cllu Anton nó
gardo espuelta. Peroelg lafurto este- ini
mudo de pechar al Señor della la ofli- Fingsd nena
macion doblada£de lo que valia la co — 8 rei períecu.
La quealsifurcafe. Efinon fueffe me- Ford ad sen
tidaen lauor deue tornar aquella cofa dicííta.
mefimaaaquel cuyacs,o otratanbuena
con la pena delfurto,fegund queman-
dan lasotras leyesdeftc titulo.
Qlex, xIL.
Minordecen=
mo cum dimiA
dio,aurfaras
vel fawilaris,
8cpcofionar”
ad: diunias o
peras ,furans
áliquam rem
domino :nen
tener
Ley. XV 17. Como los que fon menores de diez,
años e wedio, elos locos, elos definemoriados
non fon renudosa la pena del furto que fazen.
y 29 3 Oco menor de diez años
YA (] e medios, furtándo algu-
y na cofa como quier que
filofallaren con el farto q
lo pueden romar:con todo elfo nó pue
den,nindeuen demandarle la cofa con
la pena del furto . ESfo meímo dez
mosdelloco!, o del defmemoriado,o
furiofo. Otroli dezimosquehalgund
mancebo quetuniefleome afoldadacn
fu cala,o abien fazer,o ctro que labralle
conclen alguna lauor por jornal cicr-
toi,le furtafleal guna cola que non va-
licfle mucho, q maguerle puede demá ateo
- A A Ffideratis. hoc
daragllo quelefurto: cótodo ello nóle — dicir,
deucpechar penadefurtoX.Caacítefur g aida
tollamanen latin furtum domefticú. — Ag, A Limpa
Pero el feñor Glo tiene en fu cala, porfi berem.Ecod.
meÍmo amenos del judgador, bien lo oa cadé
puedecaftigarfobrecllo fegund fualuc 5.L,
drjol,de mancraquelo non mateninli h er (ad al
. mos d
fic. Masfiel furto fucfle grande"”,o de Er
cofa que valielle mucho: cftóce bienlo a St,
podria demandaren fuyzio a cadayno ig PA
deftos con lapena. E para faberqual 1 € porjernal cier y
E E Open
0. Nota hos
¡uodfurrum faétum á mercenario dicitur domefticum furtá, qued
Shobecurinal.relpiciédum.S.farra Alade poenis vbi € deañis dore
Midis: videtur tamen ep hic,écibi dicitur de mercenario , utelliz
dum de mercenario, qui (latin domo non deco, qui (tar perlefeor+
fumilicet laborerad mercedem enmillo cu ds coa lacas itavide
tur pbariln di.$.farta.écin (pecie ener Cepola in repeticione atch.
fed houojure.C.de fero.fugavbiSevi.de lio Sevxors Se mullisalós,
qui dicuntur domeflici,
ad rei reslicue
tionemtantó,
$ tañen talis
tenetur pocna
far: Se quod
fitparuam, v?
maga ari
tsioludicisre
Jinquiraf: per»
fonléfuns Se
Domini con+
rtadome- 4
ex quo dicit Bal.inal.con¿ruentius.C.de patria po-
alerltatutum q quirdam deliétainter domelticos non
«limicaiflam.Lnifi mulris vicibos domeficas furch edam
fecundum Bald, io,l. apud
columuia. + de¡ aceluras
Micasffade
tellar.quós
punjátur.
res viles:nam tune potericconuenicifin
antiquosántin.C.defurcis.Kin nio
men.firman.
foprico.Sibidis 6
fuita domellica fed an quando Y
¡clam fitpervxorem,lerunas vel kia pro
Partidavigo Lig
farcumell magnum, ki
—
4 0 EConferidas de «ques Notaliicpecnamurt
6
Qusít. 1. . tudin
Setenapartida.
cedar 4 bic dicicur:8cin di5 Farta.vrtuneconventantur fact, S pa
niátur dabiumfacic.La.3.co.Kqueibi dixi, vbigñalicer dilponitue
gift funinos conueniantar.Bart.tamen in-Lfi quiso, in pr
fico«dicit quádoprofarto imponitut poena corporalis, puniatur
filius fubtrahenspatii,quoniá haber vnde (oluar.. corpus fuura y is
cutcum haber
Rrenfe peca e
Fiume Gcquan - furtocs grande, o pequeño para fer de
dofurtum ft mandado eniuyzio,o non,mandamos
magnum, vule : SS
bar. Guelo finqueen aluedrio del judga
in vxore Sefi dor* de cada lugar, catando toda via
fent qual eslacofafurtadazc otrofi la perlo-
Vis domeltids
dequibiia di. na de aquel que furto,caun lade aquel
Sforca,Ecidé — aquienla furtaron.
taidemvoluit qZe7, XV 117. Que persa mere/cen los furtadores
Angarin — elosrobadores,
parte. de vee
Selellrem,col, Os furtadores pueden fer
7. loquens in A
es € flo: cfcarmétados cn dos ma-
¿feruo, Ein neras. La vna es conpena
parte compar
rérdic inqui
l , depecho. Elaotracscon
fiúintermino — elcarmicto queles frzen en los cuerpos
defenfsls, co. porel furto,o porel mal que fazen. E
4.Addeloan. E A
Fabáo. poréde dezimos * que fi el furtocs ma»
temiinilitus. — nificfto,quedeuetomar elladron la co
elicto na= fafurtadas,o lacftimacion della a aquel
exdel
Funtur.
$ a Uenaluedriodeljudgedor. Addeglo.ind.ad caf.ceregulisioris. Sin
di 5.furra,Scibi Barco.
Lex XVIII,
tmPeena fartipecuntaria,elt quadruplomti fut ell manifeftom : 8e
fifortum nonelt manifetumn,elt duplam in quo fimplam non com
putacurs Se cademparna ell animan Econ iulentsfuremad fir»
tumafed (lola confilium datnon tenctar vifideduplo. Siveróad
poenam corporalernagífcontrafurem Mlagellabirur: fed non occide
turnecmutilabicur oi publicas latroic vel píraca ;antper vim cum
armisdepraderuria aliena domo vel loco, velnifin eccleña feu loco
xeligiofo furerar, xa dtam,antfacram remiancíi oficiales regis feren
turdepecunijs,qurioribusis cómiliss vel judex de pecuoijs tegis,
autcólsdaranteofficiosili enim occidencus,£ cis dácesconfiliñ, vel
auxilium veleosjcelátes:firóRex antcómonitas tale furtom oficia
Jisnon petatiufra quinquenniui non purictar pofteá corporaliter
fedíolam quadrupli porna.lud. 7
1) GDezjms.Concordarcamsspona.inliru-deoblizasquie ex deliét.
afcoscLin furtiaGiione.Mtodem.vbi vide , quid dupletur vel qua»
drupleruryécin.fiquis.Sopeonl.Teodemsiper gloin.l. qui iamen-
ta.codem.tito.8climita,ve o lvoica.6cibi loa. de Platea. Ca de greje
domi.libro.t.
2 0 UlecofafurtadaVivellcifta.l. peodemtibello poGir agi contrafore,
ad reltitutionem rei,Scad poená dupli vel quadropli: É fic polea
reiperfecutoria,Ecadione furti codem libello.k viin,5.fina,in(i.de
obliquaex delina(r.$cquedinivin.Los3.coda
d «osblado.Concor.com.lisquiopem.fl.cod.
cum agitar crimvinaliter
contrafirem.dkadde fire dinterdú.$.qui faremo fdo furris. 8cin
auchenfednouoiure.cúglobi,C.de feruatirg.St glajn.). capitallum.
- 5.£amolos.Fdepcen
$ £ Ebtatarnincortar miembro.Comeorcum di.anchen.fed nonoiure.ná
ergo proredettext.in.$.fiquis quinqy/olidos.de pace tenen. 6 quia
Per. iniuriande paduram.ficmanacum diciro fortú Iegitime ponia
correótusclMillesg.Seredicú eltad antiquaslLveglo.ibi dicic. $ Bar-
toin.I.capitaljum.$.famofos.fde poenisaScideo de difpoficione ci.
$.liquisquina;falidos.mon e(tcurandim ; nec, de generali confue-
ramuyt dicieBald.€ Ángelindi,auther,fednowo jure.0Er
oaporma punicbanturfures 8: latrones de jure (Forum . fi volucii:
videretecoll: nusideper Alba ndidt,S.famofos. vbireferr fer
pta Dyniéelacobide Arcna,dejurevero authenticorom : cam quo
£oncordat
faparricafimpairerfaitprowifumpvtán dí, amthen, fed
nono jure. Sc incorpore vnde fi lo enius flrcum non
caditinaliud (peciale nomen delict ubripit, S non ell
famofus,folú fufligadvel pcena mili punióxthic habes, Snotat de
jurecommuniperglovbillpra.fiveróclam fubripir, £
foryquiaCepiosfeci,£ cun puniturfurca, vein diét. $. famolos . Se
aquien la furto: maguer fca muerta, o
e (atores. Si ven
perdida. Edemas dcue pechar quatro ró palam fub-
a á ia. Efiel fur- "pit tune pro
tanto,comoagllo quevalia. Eficl far pedi la
to fucrefecho encubicrtamente, cllóce tro, dcdeture
ledeucel ladron dar la cofa furtada, o fommunisas
SS nderacfas
la cftimació della, e pecharde masdos mo? punirar
tanto que valia la cola.Ef/a melma pe- Lea il La
ale le dio confe- atanon a
fo, o esfuego al ladron que fizicile cl puna morts,
furto:mas aquelque dicíle ayuda, ocó ll
fejo tan folamente para fazer lo , deuc — pro prima vi-
pechar doblado * loque fc furto por £e veniá habe
bará urea. q-
aliter
fuayuda,c non mas. Otrolidcuen los damaú
judgadoresquandoles fuere demanda di
do cnjuyzio,clcarmentar los fartado- ¿famotos.
res publicamente có feridasdeagotes,* hocferetoluie
odcotra guifa, de manera que fufran Are Eno
pena, everguenca. Mas porrazon de — furtú feciefu-
furto nó deue matar nin cortar miem- — Migatur, fora
mofus. quis
bro fninguno . Fueras ende li fuelle ra quí femel
fartam fecic,
futca fufpendirurslatro vero qui fecundam cum e(t quí palam furas
cur,li non et famolus,deportatur, velin metallum damnarur (fi ext
famofus furcalo(pendicor.itaferefoluic Alberi pole Oldral,, Angel.
etiamin di.authé.fed nonoiure.dicit, q de jure antiquo forum pro
ooo plane ponele alacena conta
ta,neguetiam ¡mortisinferebatur:(edcrararbirraria , 6 de jure nouo
authencicorum htidero,vt habeturin disauthen.fed nonoiure. didis
<rgo,q fur fimplex etiampro diueris plaribus furts de iure anti-
quo dínono nondebebat mori, etiamfi cum apertura parietis pect=
nia fubripuericl.1$.expilatores.Mefftadto.liveró ellene fares qui
deturecommunivocabátur graffatores,quiprarde cala tantum in
¡úneribus (tant, Scifhi funeproximi larronibus. ¿ideo hocdicit, q.
fantproximi:quia non figanturfurca:fed capite puniuntur 6 a:odo
fapius Sinitineribussalias nósimo autdarmnancucin metallam, aut
ia infulam relegantur.lcapitalium.$.grallatores.f.cepcen
pena dicitpuniendos latrones,qui lo etatem faciunt ad
text.cumgloin verbo faciendumin.Lrefpiciódum,t.celinquane
depa: fecundumeumdebent cadem fimili porna ponie
rones vero famo(,qui fecundum cumfiatagzrefferos Aracarú quí
mon (aciantarípolijs ni interficiane, Sci Coli tecundum eum debér
furca igi:S: quódde hisintelligacnr di.¿.famofosfinalitertamen dis
citluodpradtica,qua hodieinoleuitinpuniendisfuribasex confue
tadinefurandiypotelletiamperall.probarienamdidlasuchenaled no=
uojure.nondecid'tcaflmin comuuiriente ploraforta:(ed tárom die
cit¡quódpro furco deber quisfaligari: vadeproplaribas fir
teritludex exofáciocondemnareadfircasjex arbitrio ei concello
perdist.Lfina. E defurtis.vndedicitelle notandum ex pradiéús, q
azgrellor itinerem pro vna vicenon potell capiraliter condemnarit
finon occidit vel occiderectaravir. Paul cam de Cafión disaurheno
fednonoiure.dilimguit quatuor(pecies farum ; nar quidam font
improbi,quiclam é: finearmis, ¿e fine fractura furancur, 8 ¿0 (e
funedo melliciS furanturrern modici valoris,nullo modo punitn”
tar (iencextranci,provno furto non debat mori,pro ploribus ve-
róaggranatarpocna, vnde ex. confueradine Scforima flacutorum »
protertiofurco (ulpendiens. quidam veró fures fone improbiores
ve quicum fraGtura faranrur, quivocanturexpilatores, de ¡Mi puniá
turacrius etiampro vo fietotarbitrio tameniudicis, quidam (one
improbiísimi,vequitn trarapublica farantur,Gne rameinterfeéio-
ne,Scvocanter grallarores,6 de hisloquicur di.l.capitalium.s.graf>
Latóres.quidam vero plolquim improbiBimi, quiin rata publica,
¿e caminterfefiionerscitli vocanter pablivilarrones.qui etiam deja
ye forum debentlulpendi,vtin di, $.Eumoíos, ¿loscamen fecunduma
Tn'no. e.
ett de
Losa lio
8. 8 facic
1.4.lib. 8.
inút3
Titulo.XUM.Deloshurtos. $2
cumindou dnonojure.videtur velie, publicas latro
cscurille,quicon(uevi furari, lic eriam Gila en pluries dis
cererurlatrosquod inteliizieBarin.d.$£amofos.quandocontradam
¡pú laboraretinfamiaraliasnó diceretor latro.neque£
ves de Caft.diciequodlacro nó dicitur ná, quádo palam £cin firata
publicakne-
que hic dicié
femofas, ni
pluries facere
añucuerir , Sia dicicfaife
ladron conolcido que maniñcltaméte
arentionend.glo, Sccpiflafueritintcs
viviliius glo.renereian ibi Jal, per motiusyde quibusibipercuin $e
tangam loferías, vol (la dista Dodlorameccclo iwecognojcas dife
ficultatom ¡fius materie propter.1L.K Doctoram varictatem sin ea
loquenciass,£ vrexhisviceas,quzapprober vel repreberliflapar-
ticeramalo primisenien.Lifta vule,qued pro fustofineaggrelliracom
mio,quisnon debecsonitvel membro aliquo mutilar y Scex regu
11 Sexceptiunibus conflat veile, Eli detur afsiduitasin furando ¿nes
quepoteil dicive Anzdicebar,qpex confuetudisefurandi, ex arbis
mio dacoper.d.Lti.pobitiudexcondemnare ad poenam morts: nam.
¡(huel particarú hoc arbició ablluliciodic, Ktantom voluit fuftigari
farempvel aliapa na extra morté,vel mébriablciionem caflizani
te diciyp. ¿La noluitre llerciudici poteftarem aggrauandi
panam, E apicalium,s.lolentEdeporn
mos,Caad.Ljulade vi.publica nemo.C.decpil:2ud, lod
hoc ell prouifum perl fori,lib.y.tic5.L.6.quain boceltin víu ,vefer
pprimofrto condénetin nouenis,Scfi non pirloluere corporae, ve
ipunitaió farté ficcú feadtura:o arte deber mori veibi habe p
cúdovesófa:to dicicilla.qy dánacad morts, qui in hocyoc p fecundo
furtofermori debeatnó vidi neq credo de cofuerudice feruarie qa vE
duradifpofi faltzexigerem ad poená mortistert
pro prisuo $ lscundo furto,quisad furcas non ifpendizur : fed pro
tercio,quía qui desictuus hocin corfuetdijem dedudt, aa fercasfi
fpendicur degenerali confsctudine,que eo iplo reputar Famoliam Se
publicaría: cas, quódéciteceds rancofurta, velisleim reparar cum
grailarare.m,fecendum Bald xad.ouchentica.fed novo jurc.Écinad, la
nemio.C.de epifaud. Side vult Sali,i.d.auchefed nouo iure, q có(ue
tusfarari , Cicatrdecribus vicibus per.!l.cequibusibipereum.Leñ
¡farápardcaram.i:8,.Ginss.partitin cali (peciali infarco ido
temporebell,pro fecundo fiarto imponitposnam mortis, 8ibi babe-
tur vnum bonum verbú,cum dicit(quelo tomariácomo por vfo)ex
quo pofle quis dicere,p ex binofurco períllamal. dicacue quis cófue
tusfararitadivuctamen extraillum(pecialemcafirm, non recederem
á Sexigacarterciumnfartum, Si ad illá.l.poreít dic, quod
jmoex eaprobeturex binoaGu, noninduciralem confetudinem:
Sed dci. Lquodpro fecilofaro in cafa de queibi expeltar pa
triaad voluntarem Regis:gapraismicar, quoditerá farabútur, $ fur»
tiideducétin con (ncradios, dk probaf cum dicie (porque lo tomarían
comoporlo.£ c)quaíi dicatrelegentar á patria:quia alias fi non ex
pellácur in víu fura tenerent,Scbc non ex hociam dicivur confueras:
fed prafinmicor,quod venictin tale cófuetuding.teflar ergo quod fadeé
exigantartria furta: led an fuliciant aria furca interpoliarimfadta de
rebusvilibus dc mivutistvidebatur quod Ñic,ganótam quácitas,quam
alfectus furandiconfideraturavein.csfi.9.qu6. E ncrargloxin, e. deap=
pellarionibas.de appaquienio arrem S confuetudine tenent furádi
quauter cunquefirecur vice qual. becrem paroá punicur, ac Ítres ma=
gas furarecur.l.1.5l.ouesoj.qui tepius.deabigscis.l1, 3 ibi Joan.
dePla.C.de delaco,lib.xo.éetradicid1o.de Plain.l.vnica.Cadegre:
gedomi.lib anat facit $d netauBalirs j: depadurbir.
cum dicit defartalis Fomulorus. ki inolarinarcicóCataloines de vifon
fuotractadiyndicarus, q 0.149. tener conirariamiimo quod pro tribus
furtis paruis non dicatur quis furfamofos,eif fare cum armís Ec vido
tur equaopi losquandoloriasllencvibara rerú, Sfacit quodnctar
Balin.].quicunque.col..n pfinci.C.defer.fugi.vietá per Alex.có-
di.uo.volt. 4.vbi q protribus futis paruús, quisnon dicacur fur famo=
fusallegar dictiBald.in.d.$.iniuria.colun».3 Squod protribus furtis
eur villuin,quisnondebear furca fufpendi.tenctetiam Capolain
icpesauthentica led nouo jure.C.deferuis fugiin hacverbas Sitamé
Sa ria furta elfentparua, € de rcbas magnaivis,feu minutis puta de
gallivis,de confiscridinenó feruatur Verona,qued furpro tribus fur
tisdegallinis (ufpendacar,vel moriatur fed vidi códénarein pecunia,
velad Lavdum persliquodrempus,puta duorum,veltriura menficaa
in carceribus. Etaduerte,quód protertio faro, ve disidegenerali cós
tierudise farfufpenditar,csmm fi de ducbus primis fue pais, (e
cundim GaneiinfuotraBa.tualeficfub titulo de pornafuramaveron
es fed ponepcenamimpoñiram.éc Panl.de Callro.8Capolain diét,
aushes icaded nono iuresvi.tamen inter conilia Baldin voluminea
con6 ¡38 ocipit,vito hemate predito,vbi hoc viderrlimizari, y
procedar quando tertiumm farm, pro que fufpenditur , efi poltalia
duo:dequibus fic puricus:fed fecuselfet( efTer primum, de que non
fuitpunicas :fed dealijsfic : quiali reune de puniendo prá-
uo pena mortisnen imponerewur pocna, fecendiw tempus deliét
contra calama. fEde pc nic exalijsfundamentis K mon
ibi potes videre.quibusadde Baliin.liciimeinfin.C.deord
cum dicic
vaumntclas, sp
priora Magi=
tia, azgrauant
pofteriora:fed non econtranifitadex habeararbicrium puniendi: ga
tuncinarb ev sin (piciturtempos (his,quód ell notar digntrn., te=
cundiim cana. leen il bene aduertis. illa particaramvaltpro flarto e=
tim cum eliraciione 005), vel parietis,nonimponipcenam mortis:
tuvicilecaminos”, o queroballe otros
cirgeneraliter loquaturScex coulisexceptis formecregulamin contra
sium,Sidem erat de jure comuni, efuperioscixó, S habeas inal.te fo mg,
$. Item efitacloress8rl.i,fFdceffiadio,hocietamien per. d.l.fori qu
uns punitur pocnamortis,gpi legi foriaadde.!Qiliomume.74. que de- cupo
clarando.l,extendirad aftendentem per parictem,vel Íntranté per ¿pye.
fencílram,velteftum domus vel fiaperuicoltjum claue ,velferamar=
ideibi,non tareen afirmo víamillbus.l.Nili,vode in hee
interrozapraólicosmaleficioram.reperioramé de iurecómuniBald.
dicentemio,)(M.dereram divifio.qp(i quisapponar/talas ad muros,
velad fenellras aliculuscamía violanda callitacis, incurritin peenam
lega. quisnondicam rapere.C.decpil Scclerico Si came
fistcaula farandi non reperio deiure cómusi quod ob hoc pofsitpac=
na moxtispuniri,imo contrarium,vedixi fuperius fimiliterex ifla.L.Se
ex pradiétisapparet, quod pro vnofesto quintuncunque lic mognú
non deberquismori velmut «bro, quicquidin contrarium
cixericBal.ioudauchen.fed nouoime8 in.$olmiuria.columaz. de pas
ju.fir.quemfequicur Angesin trata. maleficio.in parte, Sc vell (cele=
.dicensfeicafemelpracicafle Peral. E-facic La. titor7apar.
q uaedixi fa affade abiga.8cibinotar Albe,qp magisde
bet panic quí faciemagniam fren, quám gui paruum. facit esla. la
itasinftaca. part.na dirá Bal. non pátfuflinerideñure e contra
eúicende maziscoicer Doétfignanter Fulgo.Sali.SiPanl.de Call. Cao
polain diél,authétic.£ed nouo iure.Ei.d.I.forieciamin furco magne li
primú ellstamen imponitpornamfeprapli,(cu nouenará hoc criar
vuledifta partitarú.addeque dixiin»l.1.di7.para in glcl, fuperver
bostahto podría ferelfurco, Item $e 6 far non pole: folucre fepra 16
de quoin.dal.fori.áiPreneib.c.6.ibidepreheníis quoquercaderfep
tuplum tamen adhucpro primo fúrto non Punieturpccna able!
membrisfcdfafligabivur ye hichabetur Sita ef inipradlica, Simó for=
vacurin víu.d,.£0n.quarcnus difponíc y jn defeGli pecuniz ac fepeu
plúab(Gindancurfiniauricula effer em túcablcindere mébri ,concra
1(1a.L.dicit emillud ele membtú,qy in corpore noltro habet operario
nediflinátá,fedm Philofopbú.4.Methaphylice ad fi. Svideó manus
ad palpandi,pesad ambulandá,oculusad videndú auresad audien=
«isnalus ad odorandiosadgaftandú fune mébra.Sceradic Ange. in
diauchen.fed novo iure iniliter8cex illa. E ex pradiétispater, pp
nqsprofecúdo furto polsitdeiurecólnequeex iflad. particarú fué
imponipocna morús,vel mucilacionismebri:ted deberetiterúfufliza»
ripprout dicielac.Butrin6r lequitur Gandivin,d.fuo traftanmaleñ, tub
rubr.defurib*Slatronib”.col.2ehodietñin regnocltin praftica,vt,p
fecundo furto abfindanar aures ficur alias desureJombardo caes
tu: vepro primo farco amictarfuroculum,profecundo nafun: pro ter
tio vero (afbEdatursrefest Gádiwbis.frerca cófaco EÑ prim fare
tú fatin ftraca pub/ica non punifpeena merús.ve dicam in elo/f.feq.
GT uuieffecaminos AÑ vt diziinglol precedenti proprie dicuntwr la= $
trones,dedeifiisloquitar rextipad,).capicalium.$.Eamolos.fT. depor
sis.Sctox.inaurhen.vtoullijucicá. $.in.colla.guibicá dich, fures añe
vocamws,qui occuleefine armishuiuimodi delinguunt: eosveró quí
violenteraggrediuntarantcñarmisjantfinearniisin domos autin di
neribusaucin marhpcrniscoslegalibusfubdiiubeimus. Aduerte evá
quodilliquiin (tratisfurartur Grcinterietione alicujusmagis pprié
dicunturgraffarores,quá lacrones public habentertápsimá látroni
bus.ve dixitiexsinad.l.capitalió.4.praflatores.qhverófiranturin ii.
neribus cuminteremprione hominmw if proprié dicieor latrones,
¡rhabetin.d.5.£:mofos.S dicitAng.in.lpratoraits. aduerlus. ff. de
epul.viosperillumtext.g non intelligicuriarro famofusquinó con=
fuenicfarariclam,Cedille quí aruracosrapic,vel fubrrabic.vi dic
fam elicopinione dicen cum qui tra furcafeciceflefamofum larro
nem.collizcergo,exifla.) parcicarumo tuncdenpum aggredientem in
faxtis caía Furandi puniri perra montás , quando plusieshocfecit,
ta quod pollerdici,quód manifeflé ad hocell initineribusifitamen
Femel itafurim fecerunt, vel facereaggreffontadaliqusm atun
perueniendo,non punicur porna mortis + debent ergo in metalium
dausnari, veliniofulam relegari.veia dido. agrafTatures, 5 ve lupra,
Partida. 1
e a viod.Lá.
esiantin hoc arbitrorvbitari,quandofartumfircum perforatione do” 1,2. h,8,
gti.
de crimio
ne pecal.
vii.lig
Setenapartida,
defblingulare.te
Simacharta pro latroni
quem velaliquos ¡po
velalitermori, quod
«cdiquisfortcadinenns
Lio. d.«urhentednouoiur
bus $e piratis,quí fe-ueltantam aygrediendo
Jissterunc,vtpes hscnon debeant turca Gatpédi,
intellige quen
do in agarel
fione,vel tur=
to non Ínter-
nenic perem-
en la mar*con nauiosarmados, aquien
dizcn curfarios , ofifucfen ladrones
ue onicllen entrado porfuerca en las
prio howrnis: ,
tune emi Se cafas”,o en los lugares deotro para ro-
A alzarivda bar conarmas, o fin armas, ladró que
d. $.famotos. — furtafledela Eglefia,o de otro lugar,re-
Equiapioto- ligiofoalgunacolafanta,o fagradas, o
lo homicidio 2 > >
oficial del Rey que tuuiclle del algun
debet mori, y :
theloro en guarda, o que ouiefle dere-
72 Genlamar 1
dicuntar pita»
resten cortar,
vehic dicic,6cdixifaprainsloC proxima. 8: pro prima viceiflinó de
bencimori,nó fequuta hominisperemprione:fed in metallum damna
ri,queepoena cu hosie non (icia vfu.vediciralo.inSorclegaticiaiir.
q us modas 2po.foL.aliasarbitsio iudicispro taliprima vice pu-
nientur,8cdicit Corpola vbifuprá aquibimum fe putare,(i manustá-
li abícinderetur Sbanuiaturpropter admi criminisatrocitatem.£
iGa.l.pactifarisinpvit , q proprómavice nonpuniacar pirata pena
mortis ex pracedentidicto(o quemanifieflamente cuaiellem cami
hosjsio Dana labio queretallercice dep einpaaieves
bum,manifieilamente,Sc cum polteadic t,aquien dizen curfariosa
Eb denlaicajo Concordgr conidios naco.
paaducnetamen,q nonrepeihicas irineribusaucio mari prout
habeturin didto.$.fin.Scideo forté,quia (uprádixerar de hoc, les ve
dliclopse propias deba dao per escin ad licapit
Liun.5.grafTarores.ffde pornisicnins conerariumn lla:uirurhic.lrew (1
vedixitnicincribus vel mari vbi eh malorratio proper maiusperica
lam, Scvbiminor porefthaberi defeñio pro primavice non puniun-
tnrpeena mortisquanto magisinagztellura que fitin domibus, feu
oppidis vbi maior potef!haberidefenfio:pretercañu,d. auchend
ha:caquiparantor que fatin mari velinitincribus , fucin domi
ergoin omnibusidem deberer [tatu 8 quéd duras puniscur, feu de
bearpaniviaggrcisioin itineribus,quám alibiprobacurin dic. gral
(acores.undeforté gcin hoc eriamitla.debetintellizi de lacronibus,
quinon tancura fewmel:led firpius canía predacin domosalienas irrue»
rontpervim camarmis.velfine.
Si. alganacofifentta,ojagrads Concordarcúalfacrilegijin princip.Sc
ibizlcfad.Ldul.pecala.Scvi.Paridem de Pnrco in fo tracta.ynoica
dic q finpendifecir quendam armigerum ex no
nie,qui fartofubrraxerar rucem argenteam , Secalices fan
erosoccle(ie,qui non erat fecundán eam di nus poenanobilium iu=
Aiciari:non enim ignofcendumeft milid,cul obuiaretelo oporget. ve
Latronidsbi.1.C.quando liccatvnicuique fineiudice fevindicare. Se
Jiwíra nili de dic medicur quidaliquisex templo ferar,vbipcrname
alli fur coercendnse(t vel fi honeflioriloconatus ininiulasa deportá
ge
duspoteftramendici quódiila.Lloquicur ,quandoid quod autertr *
sionerac[acrunove dicirglo.ind.l.facrilegi licer enim res fit modica
deliftumnene(tmodicam : fed graucinípedtarci écloci dignitare.l.
edius.5.1.M.deincend.rui.naut),o.Cde hareta (ed adluc vicetur q
ñ modicum effer Scline e Prafone fiererfiartom quód mitiganda ete
ferpoenaiuxta.d.(acrilegój.Scvidetur hoc velleloao. Fabio. $.icem.
Iulia,pecularnssio fic pub,tadi,
10 d Alefurtareyole enenbriere.Concor,cú.$olTuliapeculacos,Inft.de pub.
judak visquod haberuniool.uciro17.par.2.6cquaribi dis
€otientraeftuuiereen eloficio.Concordarcúsd.5iulia.S cumol1.Cade
imi.pecolo.Er aduerte quiareprobarar hic diétuma q ind,l. prima.
cumdiciciftum puniri porn deportationis,quam glofT.cenetibi Sali
cer.Scidemtenerloan,Fab.in.d.5eljolia.Sconsrahoc viderurtes in
ile. prouteciampespendir AngesArcbicBaldain.l. daa opor
colla.44C.quiaccalinó pofT.penicurergo ifepcena mortis. hic
- nds. ScvulAzo.C.decrini peculadnfumma, S imtellige iflam. lo
auandojudex,veladminiftrator facicanimo (ibi appropriandisl tas
¡uenacciplatanimóexindenezoriandi,de tunel ad vrilitarem Regis
ppisarin quadruplea, 5 malos porma.vin lg 1.8. Cde
bisqui expubsrario.Screnet loan, Eab.vbi fupravbi É limitar peená
liws,$. 5chniiosel.n3( pecuniaefler periculo incercipientisl. facrile=
53.5: ¿mo. Ec. bisancem.f.2d jul pecula.vbi S quericloan, Fab.
eseceptosibusRegis,oumquid comuirranepeculacum , Ái vcancur
ue
pecusiasias, Scconcladi: quod fic nifi quando pecuniacffer corum
pericalo,itaquódexprebirradiraciofircorampericalo , SipGinfe
recepesnt periculum, expredé:ciedittemen quod litalis receptor,
xeádito computo remanet úebitor,uód ex hoc non debet punirisé
tamenconficcatar debicua, Efoluacuriofrionnm.].cutn co.thad
Liulia.pecula,
non enimex
hoc eltcont
Ev tercepill
quia forcé ad
hue(ibi debe-
xeenral tamen
cab:Jar fus pechos, o lus derechos, ele
furtare , oleencubricre¿delloa fabien-
das, ocl judgador quefurtafle los ma-
rauedisdetRey , o dealgundcóncejo
mientracftuuicrecn cloficio". Qual-
quier deftos fobredichos aquien fuere
prouado que fizo furto en alguna de-
Slas maneras, deue morir porende cl,
e quantos dicren ayuda , econfejo 8
ile Sin vas.
luos conuer
rifle , diciep
haberent locú
ocn de quis
supra.
de alium car
Sim in.l.fequenti. Sc alium quando quiscmit,Ceu lucrifacic frumentú
epale dde Outes enana porDalSi dare
xa.coltm»g«Caquiaccul.nonpoll.8calium infurantepueros alienos.
videinlfina.Caad.|.£mi.deplagi.Bald.vbifupravi.alium de furro fa
¿toincuria Regis, lideprelientusfuericin furtojo.).ncitu.1librB.or-
dinamen.rega.Svid.tivuaó.pariia. Sk queibi dixi.adde alum ins
fracadparticitagiLina.
€ Ayuda ocenfejo. Cócor.cum..C.decrimispecula.Lis quiopem.
defatis.8 quodhicdicitur deconfiliv;intellige vein.l.4. fupra e
vbidixivbi Sevi.qualiter quis dicatur praflareausiliun furto. Se vi.
ibiquirinilla mareria dix. Ap aurera mutuans pecuniá dicatr pra-
Rare openiavide Bart.inal.cuiuíque Fad.Ljul.maic.pertextumabi y
Ge scidem Bart:perrexibiin.Lli.ad.Lpompudeparti.ScvidcAbba.
in.c.r.deoff delega. E qui dar domúaadcolloquenda,viderurprellare
opemmalelicio.hée iamicis.GibiBar.T.de adule, Se de nuntijs por
tantibusliterasad maleSciú commictendum.vi. Ang.Are.in traRa.
sualefi.io parieJempronid mandacoré.col.;.8: Bal.in.l.vnicasfancau
ircafi.versentra Go 1 andani Tivio.C.decad.tcllen. y puniuntar
ir ¿8 deabiligre maleficio.visper Barcin.l.in furti.
qui opear¿E.de farcis.8: Angel.Aretiin rradta.malef.in par
tedio maleficio femperalliir. 8 Bal in repe.).1.colpe.C.vndevi.8e
ibi decólulentemalefciú. Sc ibide(cilicer.per Ang.Aret.vi. an poliic
Geri pcelus(pecialicercótra Ticib, Se gñalitercórraciusauxiliatores,
8*q codéñibello pollintaccufarimádator Sxinterfector?vid.minori+
bus8 ibinotar Bal. Cade his gbus veindig-S Balin.l.cú racionibus.
C.quiaceinnó pol.£: q fimulltanevnusalterividareawxiliú.vi. Baldo
in.c.ade beneftanSiin.nóideominus.aad finc,C.de accufa. Se an per
cullor pofsitacculari corá vno indice, Scanxiliaror corsalio. vip Éal.
decúrro.feud.apud paresterui. q ren debeatad indicó, qui pries
incipit cognofcere. dan prellás optfurto poliir cóneniri códictione
furáuazvi.p Bar.in.l.frpe ita. E de verb,fig.vbi dicit q nóniliio (abla
dium 8cdedanteopempturibusqualiter puniat (Il plores fecerune
diuerfa maleficia.vi.p Balin,l.curm racionibus.C.quiaccul. non poll.
vi.Barinal.(Ead.1.Cor.de Sicar,8e cadempomna iimponitur prind=
pali,3 fequaciafTociani ada2ti.l.1.Sciba Bal.C.de rap.virgi.S de fea
quacibusquivaduncenm fecisvid.ibiper eú fociusemeriminoli, $e
non cciminisnópunicar.|.(anciws.vbi BaL.C.cepocni'¿écantene:
torprallansopem,eapocna Sec cifdé qualicacibus cur prinipalisa
vide Baránad.lis quiopE.S in.l.fanctio legum.colú.1l.de pormis. Se
inLliberis.la.5pesEdeali m.Ecibadega.S“Ang, Are. ciéta parte,
dicto maleficio femperabifliSqá procedi? contraaliquemqui pran
fivitopem,velauxilium ad aliguod maleficium,opontet y prius cons
fer de maleficio piincipali,Scinprocella quificcontra auxilidntem,
licer enimpriscipalis(it concumax,velalio modocótraipltm de mas
Jeficioconfierihccnónoceranxilianti.l.deoundalTes di. Fdeadol
1c.8cibivi.Bar.d eundemioaJis quireraj.fico Ticiom.(£ defris.
quod ru valdencta.S: adde Ange.in craéta.maleinsd.parte,diéto ma
lefciofemperallitincol.pe.venqro adhoca 8 Alex.confi.99.yoltte
ver.pretercawubidicico diétú Barin-d.$.(ito Tició,cóiter feguuntne
Doéto.vi.cum $e Arcti.vbilimprácol.peadintollectú diétorú Bartol.
8cdicit Ange.in.d.$.(ico Tivinm.quod errár afTefores motiex didto
Bart.dicentes,quódabíoluto principal non poteri fautor, feu auxi-
latordamnari, quia (cuna cuna licer de maleicio principalide-
bea cóflarcin proce auxili $ fanorisptamen illud potell conflas
xetipliciter.Primó pertelles, Secúdopercofelsionem verá inquilvi
defauore,Terió per confebiorem étamciuldem:puta , quia conta»
max el? e patiturlt banniviica quód lecuadura forma Macuroram
arcat reces”
£ Cosaneras.Ad Ue
Inno.reca
eltol,totito
aid.
3
Adax.C,
debis qui
Jac.ocult.
14?
Xnno.rec.
bro.
*Inno.te.
ellos,
18.1ib,8.
Titulo. XMI.Delosfurtos.
Jraberur pro confelTo £:conuidto Scpropterea dicitAngexqudd fac-
culatur principalis Scfautor,Seprincipaliscomparer 3 abloluicur, ga
meleficiumnon probatur:fautor ell cohtumax $ bannitur, quod (a-
ts probatum ell maleficiam contracum. vnde iple condemnabitor
Kicutdiciun”, qpauchore criminis defiundtocótra qué malefició nó pót
probar pro-
prer morté cú
mon pollet cú
coclle judició
nampoterunt
fautores mibi
lominusaccu»
Lai Secódem-
nari, Seficcú
atalesladrones,para fazerel furto,olos
encubrieren? en fus cafas,o en otroslu
garesdeuenaucr aquella mefma pena.
Perofiel Rey, oclconcefo nondeman-
daffecl furto,que auiafecho el fu oficial
eis malefidá — defpues quelo fupicre por cierto faíta
probarid2.fE. cinco años tnonle podria delpues dat
decarbo.fiau- ;
tem principa- Muerte porello como quierquele po-
Vis eflerablolu
diia demandar penadepecho de qua-
tuseo, q elfer
tro doblod,
probatúmale=
Ficiú nófuille Slo.X1X. Que penamere/cen los que furran
cómillum, rúc
nó pofTet funtor condenar propterfuam contumaciam : quianon
plusoperaturilla fiéta confelsio quam veravnde docto, q malefició
non (itcommillum cum viriufique fiteadem caula defenilonis, pro-
bacionestendentes ad abíolurionem rei profunt etiam fautori.ladená
.$.qui ramen.fT.de adulte.écideo non ell (tandumillifiétz con=
felsionitanquem falíz ficutnon llaretur vere. confelsios ¿bus El. de
interro,adt.ék dicit Angelaharc menti tenenda, quia quotidiana funto
Notacriam qptunc perluadens,vel mandans maleticiam cómic obli
gatur,quando maleticium eftlecutum.vide Bartain.).qui fecuo.facos
¿n.llivtproponitur.adefidciullo .adde etiaminillamatcra, que
notar Bart.inad.).qui feruo.$uitem placuit.¿y.$. ti duo, ad id autem q
hic diciturdecon(ilio.aude Bara isqui opem.in f.k Arcti.in,de
parte,dicto maleficio lemperaÍlivir.8:Bald.iv.l.1.C.defér. fugi. Sp.
notar Bald.n cap.1.n prin.colum.q.quibusiod.feud.amiwvi. criam
quadixifupraco,l.g«vitimo nota,quod tuncauxilians punicur pari
peena,quando «uxilium deditcaulamdelidlo, alias/i delidtum alice
commictcbatar,punitormicios,fccundám Salic.in.L.r.Caderapta vie
gipertextin.cficut dignum.de homicid.versillieriam, écibi Joanm»
de Ana.Felinán.c.1.de ofii.delega.col.7.ver,limita primo, Scvi.latius
perFeliin.dacoficurdignum.8i per Hippolyt:á Marfilijsip.1.i. tad
Cornel.de Sicar.col.5.X.6.vbi vi.alias limitaciones é tenebis men-
'aquiavarijsJocisfpar(a collegi
Go losencubrieren.Add.l1.8c1.Cde his quilatrosocculta,
dorum.fT.de pocnis.S.l.n.8i.2.itu.16.1ib.3.ordi.rega.é quod habetur
in.L.vna.c.y7.tit.i.co.lib. ordin,+6%.l.1.fF.dereceptacur ylo.|8 quis di
caturreceptator.vi.l.n. fa quod autéait prator.tl.deteruo corupt, de
1.8cibi Bar.fEderecepta.S Ange. Árcti.intradta.malefiin.d.par
te,diéto maleficio femper allicir.coiape,vbi cradiede recipitte furem
cun refuraca quando omnino deliétum nondum erarperfectum,vel
habicú pro perfeéto q tenetar furii, Sc cómictitfurtam:tecus li polt de
lium bleu preparas recipiatremfuratam , velaliquod amxi+
lium prelliteritfuri ,fecundúm Barco. Gogulariterin.lfurtum. ff. de
furtis.quod cftnotandum ad intelle£tum,l.eos.C.defutis, Senora, q
receptator deber eflefciensvehabeturio.d.l1,82.$ed erenim.fi.de
incend.rui.naufr Bcim.del, metrodorum, cum (eguétiose quantum ad
¿mponendum pacnam corporalem,requivicurplenalciéta :fed quan
tuinadimiponendumn miciorem pocnam,qua ex culpaconiucuit jm-
poni fuflicic(cientia,perfamam vel fufpicionem , vt quia malefadtor
fugiebat Scrumorerat poll eun: fecundiim Bald.in diéta.l.1, C.de his
a ismitius pue
nicur receptator.l«ina.ffade receptad vi.adiflam mareriam qua dis
xin.l.4.lupra cod. depraflante auxilium ad euadendum poll delia
¿um commiffim, $ dicamin glo.fequenti.Sxi.d.l.a,C.dehisquila-
tro.occul, que gcvult platronesnó folú nó funtoccultandi,imo fune
vitro oflerendi,$ indicá 1.8 ibilo.de Pla.Cade deferro.lib.12.
¿e deoccultante vocatum ad munerawvi.textinol. ex orunibus. Cade
decurio.lib.10,6cJo.de Pla.ibi Se de poena occultantiumallizaros pu=
blicis muneribus,viJ.igmata.C.defabricendlibai.$ in. lb, eo.
vbilo.de Pla. Etaduerte y retinere homicidas Scfures gracia miferic
cordia: $ eo relpeétucoscelare videílicitum,fecundú Ang.per text,
ibiinl.quivas$.qui ex voluntate.fT.defirtis, dumtá non hat contra
julítum ludicisfecundú eum quod tu notain pradlica, 8 ibi tradit de
ancienao nen peccauit qui Peru) interrogatus fi homicida
¿nde trar Cuerar vías verbis amphibologicis,feu gquíuocis non tranfi=
witline ss mantm imnilicin maniconem cappe. Saddein hoc que
metro.
£ alguna befis.Semel vel bisfaciodomam qui Sepiusabi
Jatétradic Lucas dePennaón.l.1cól.8í.3¿Cadedeferto.libro,
dicitin.levnica.Cadecolo.thracen¿lib.ts
DU aquella mefna pena.Barin.kiin forii$.opeco.SÁL.A quisingra +5
iS. liquifquá.Mad Sillaadicit q preÑlás awxilium pol deliétum có
milTam ad euadendum delinquenté paniturmitios, tim prindy al
lis.allegar, Lyo
nicam.
nustextC
tap.virg.al
contra ha- a
bes hic cñd
cit dereceptá-
tibus Se occul
los ganadosye los encobridores dellos.
rsyj Bigzi,fon llamados en la-
gi
¿tin vna manera de ladrócs
y quefetrabajari mas de fut=
tar beflias, o ganados que
f . 5 nr tantibuslatro-
otrascofas. E porédedezimosqficótra ende a
alguno fucfle provado tal yerro'como — titeadempar
ha qua latro
nesdebere pu
niri,Sidévide
tur probari in
Lu.C. de bis q
Jarro, occulte
elte,fifucre ome quelo aya víado de fa
zer*dene morirporende. Mas finonlo
auia víado defazer , maguerlo fallaf=
Ten que ouieffe furtado alguna beftia f
difiicultatéin.laCideniliagge.nó rumpucol fi. ybirefert di
in.d.9.0pe.8Scind.hisqui ope. fMaeod.K dicit pili qui fauent ad des
fenlionem etiam deiure canonico plus peccant, quam ipli faci
peccanteniminduobus, Primo, quia videntur confcij Se parti
Secundo, quiaimpediuntioltitiam miniflrari:S (icofFenduntren: pu
biicam,£ privata, Scideviflividenteadem poenapunidi ¿Ec acrinse
allegar.c.qui aliorum.24.q3 Ecad hocalle;; ñ de
1.81. vnam.Cade crimi,pecula.8cideo,fec
damnarcallellores,qui ob hocdantes au; 6 paripos
napunicbant,Snon obltaresd.lu.C.derap.vir.in qua Barfefundate
quiaibi eft/pecialispoena determinata,quo cafa dat Ang. doétriná,
q nunquám elbrecedendú átali poenaal auréfecus, 8 fubdithoc efe
notandum $: q noninuenies hocmodo examinarum peraliquer
Jegat esiam proifta decifionelano.in,ca.deoffiwele, jalea fen=
tentiz,. Seregularitercadem poena receptatorlen pri (lansopem ad *
euadendúpuriatur,efl Sali.in.d.l1.C.dehisqui latro. oculta. vbi ad.
ducitalinm cafum (pecialem in receptacoreabizaiJdemtñ Salice,in
J.1.C.derap.virgi.col.6.ver.pro culusdeclaracionesaliter dicit q. quan
do quispraftaropem ve criminolas euadat, firalispraftatio opis cas
ditin fpeciale nomen maleficij,tuncpomailliuspuniarur, vipaterin
Impediente quem capi ¿ familia; velin eo qui damnatumad mortem
arripuit:iveró non caditán (pecialenomeh maleSjstúcpuniturpoc-
na generali ¡lus tituli.Cade his. quilatro.occul.vbi qualitas opispras
lite Scintentioprerflantisin(picirergclicvidetur q regulariter cacé
oenatenearur,nili ex qualitate opis Se intentione pre llantisiudici am
ud videatur,8ftud videturaquum dictum kin arbitrio confideras
bitiudex,an (tacim vel exinteruallo receptanerit,vel a/Tociauerit ,(e-
cundum Bal.in.L.nó ideo minus.col.pe.Cade accula. Sedixilupraco.
in.l.4.Ban receptavit S vltrafociauit Ke ecculcauicave dicirAlberiin
1.1.fEdereceptato.ad declarationem.d.l.1.Cade hisqui latro. quod ta-
menimprobare vr.Lifta cum tm dicit(encubriere) 8 fortéin praética
fernaretdiQúBar.tulatius cogita, gapalTuse(t diflicilis, 8: quotidian”
¿in pate dial LLE az infra ea.par.
€ UEaftacincoaños.Conco: ulatus crá
d douarro doble.Vtin.).facrilegij pcená
MLEx.XIX,
20 bigaus dicirurqui pecusfuratur,8ihocfacereconfisenit,capitepu
mite fi non confucuit,non occidetnr:fed li quisaliquod pect sfurctur
ad opus Regis dinabirur adtépus,(iañttantus fic numeros furararura
pecudá qfaciatgregésvt.xc.oucs.vaporci,aut.Jiij.equiavel totearum fos
tus:capice punitur:d«pro minori numero ve(ur puniecur, Scraliafura
tacelantesper decennium á Regis dominio relezanturab.d.
e UDefazr. Adde.Luprimo rif. tradeabige. San (ufficiarbin*adtus?vF £
guó E q laltéregrafirin”,vt pbarivriillalecó iferinsdicir(magier
¿nó ouiefTe víado a fazerlo otras vegadas) 5 di .pxi. Senora
hicqifta.I.nó reperichicillud verbumade quoin.d.l.1.ib1 8 abigédi
Gudia qual arté exercéciv nó vFexigi,q vltrafrequentiá, concurrat
q qualiartéabigcus exercer hoccrimé qd Ang, ibi declarar 3n rubriv
fé
q abigens eltoisille q cófuctudinóhab etintidiñol aniwalibus ahienis
abducédis, vi ppric,icóm ciiflud delitGincurrút Codales, q intidiás
turex cófueradine,vtpradá 8ccaptivos capiár. vel dic q íhoc
(lo ayavfado de fazer includié Killud q qualianticxerccániMlies
cunturabizai,quib? cura ef alienás infidiare avimabibus,Siuments,
8calibica tranfponere.vtauthen.de muprijs.$.mitiotes.colla. q.
en.fad.Jul.pecue 16
pe.Fad.Ljul. pecala, 17;
ant licet a.
SetenaPartida.
vmumalterim pecusfubripuerint,zamen aLágaifunc.
jus Mdeabigzis.ó nota cerbusn Lepiusadid quód disii
non (uf 1cerelemelnequebis quódelt (xy
faciteriann ql hicdicirur ( maslinon lo aula viadode
quiritpluresvices (alien duas antetcrrió. Sadde quod
Liabdudada
prin. C.defae
sis, cpbinus 2=
¿tas noniadu
cit confsatm=
dinem delia=
quendi.
non lo deuen matar,mas pueden lo po
ner poralgun tiempo*alabraren las la-
uores del Rey.E fi acac[cicfleque algu-
no furtafle diezouejas”,o dendearriba,
ocincopuercos', o quatro yeguas, o
otras tátas beftias, o ganados delos que
nalcendeflas", porque detanto cuento
comofobredichocs,cada vna deftasco
fas fazé grey:qualquicr que tal furto fa-
gadeuemorirporende maguer non o-
wicflevíado a fazerlo otrasvegadas.Mas
losotrosquefurtaflen menos del cuen-
to fobredicho,deuenrefcebirpena por
ende cn otra manera, fegun diximosde
losotrosfurtadoresf.E demas dezimos
que el queencubricfle, o refcibiclfe afa-
biendas8 tales furtoscomo eltos que
deue fer defterradode todo cl feñorio
M. de abigais.
$ e dcincoprercos.
No ergoliuf
de ficénequ
cor licer di-
Oxatrayeguas
a gl
agnosvelarie:
1, vPquaor — del Rey por diez años.
p/eu equi» «JLep.XX, Comolacofa quefurtan muchos
rumfoetus,de
bobus nihil
hicdicitsfed vi
puede fer demandada a cada Ynodellos.
A] Acofafurtada” o la cftima
Adir.C. — deturidem,qp cion della pueden deman-
S e daraquellos aquien fuc fe
$ de pri re cho el farto, efusherede
o ad 2 losladrones, ealos herederos de-
alí
As CÍa
mo farto gre=
gis abiga“mo
Tatu.
8 £álrorradores.ln
furante ouem
vel porcúpla-
numetl, quía
los:mas la pena! que deuen pechar per
daaloshercderos de losfurtadores, fue
rasendefienvida deaquellos que furta
ronlacolafueflecomégadoel pleytoX
illefurnó abi-
gus dicicure — fobre ellapordemanda, cporrelpue-
ed in furante. (ha, Cacftonce bien ferian tenudos dela
equí, vel bo»
ven, vel mus
Jum, quí fune
beltizr grol-
fe, eiam
vno fub
pechar. Otrofidezimosquelos ladro-
nes,clos herederos dellosdcuen tornar
la cofafurtada con los efquilmos! que
pudiera lleuarfu feñor, e aun có todos
los daños,clos menofcabos"" quelevi-
non ve moras
tur fed veo
opustemporarium dammetur,quando non ferpinsfacicvt(upracad.
y Mencabric]eafabiendas.Nota hicvbireceptornon punitur cadem pos
na, quapdacipalis.dixiin.lprecedenti.8c addedifinaln fine. ide
abigais. Ulex.X xo
»»Condiétio furtina daturad rem furatam , S damna ob furtum obue-
nientia,S fiuétus quos dominus percipere potuerat, Sciltaetiam da-
turharedibus 8 contraharedes.$ 2(timacurres quásiplurimi víque
adtempuspetitionisvaluit:mon autemad pocnam nilibsfuitcontefla
ta,é interitiorei ant perditio non liberateos,(ed fifuitagens in mora
recipiendi reww á furevelheredenon teneturpoflea deca fibíne cius
culpape (ipluresfuntfuresomnestenentar infolidum, fed
vriustolawnoliberacalios,agtioanrem furrá pornalisnon daturcótra
Ireredemnifilite contelt.contra principalemabud,
1h Qeacofafirrada,Concor.cú.$ 6infli.de obliga.que ex deli.nafcune
tr cum.Jur de priua.deli, 8,1.(i pro fure,9 fin. decondefurti.
2 1 d£apena.Concor.cum$.1ion omnes.verli, ell enim certifsima.inflico
deperp«$sempo.20io.Scd.la fdo priva, deliétis.
razon del furto non dcuefer demanda-
«scordarcum.s.pcenalesin(. de perperuterfpo.adio. $
defunéto.
losefquilmes .cordat cum, Lin re furtina.$.£in.F.decondi.fur 4
Codefuntis,
am Utenefeabos. Ve hanebitaces Sc legata, que perféruum acquífiwidlem 5
Li málri non el
nicron por razon de aquella cofaquele a
. nap Lligsvxoris.
furtaron.E porendedezimosque fiadl telefe,
cuya era la cola fueffcobligado dela kadde.Iinre
daraalguno,o el fruto della fopena cier a
ta,ca diafeñalado, ficayoenla pena” nótñbt relpe
porque non lapudo darporrazon que fusad Sd
S impeditu
le erafurtada, quecftonce el daño, eel doo apo
menofcabo queleainielle portalrazó ni e imple-
comocíta,oen otrafemejante,tenudos O
ferialosladrones, o fusherederosdelo n enlapena.có 6
pechar.E fiporauenturala cofa furtada — Sordat cum.l.
: A inficiádo, $. 1
le muricíle,o fe perdiefle , fiemprelon ibi fubreprú.
tenndos los ladrones ,ofus herederos, eodeme
OP udieravalera
Concor. cum
Lin re furtiva.
depecharporcilatantaquantia , quan-
tamas pudicravaler”de(deel día que la
furtaron fala el dia quela comencaró CER
ademandar.Perolosladrones, ofushe» C.decódi.fur.
rederosfiquifierentornarlacofa furta- P Urefeebir.Có- 8
E herederos, A ted lánre
da aaquel cuyacra,o afusherederos, fi furtiva,in pri.
lanonquiñicllenrefccbirb,e delpues del. Mdecód.furr.
fofe muricfle, o feperdicifelin culpa q ie ES
dellos, non feriantenudos de pecharla * Mosaadde.l.vul
eltimacion della,como quierquelape=
na pueden demandar alladron enfuvi — cond.farti.
da.Ezun dezimosqueacertandofe mu Y o O
áliberante
chosomes en furtarvnacola, cada vno — tioñabvns
fact fuic
dellosdestenudo delapecharafu due- fas
ño. Mas fiel vno delos la entregaffe,o
pechaflca fu ducñolaeftimacion della,
non la podria defpues demandar a los
otros*, comoquierque la pena puede
fer demandadaa cada vno dellos ente-
ramente, enonTepuedene(cular Mos
vnos porlosotros.
exgohic, q gá
cóperit rei ple
cutoria cótra
plures ad rei
plecutiont ,re
vel ellimatio
ne abvno ex
eishabita, ca-
teri liberátur,
de hoc quádo
plures rei per-
fecutoria an
iones oriun-
tur ex codé fa
Ao, verumelt
tifecúdila.de Raue.qp fiisqui cófequutuselteflimacione,vellet cam
reddere,Stpetere rem eciá ab codem, poteritrem petere ,Íi ignoraba
penes quem recelleral.ciqui.ff.de furtis.fiveró competant ex diuera
fisfaCtisitunc dillinguitur:nam fi primo confequutus (umrénon pol
fumampliusab lio confequi eflimationem, fecus fi ftimationema
gí vousnon habetcaufamabalio.Lnequevllam.S fade peti, hare»
Cymusinad.l1.Alberi.in.l.quire.$.1.vbiplo,6: Bat.fTadefurtis.
5 Uan fe pueden efenfar.Concorcumda 1.Code condfini, 8ábiglolT.
8choc quando pluresvr pluresfurcumfecerunt: fivero vevnuny cor-
pustuncvno foluentepccnam,cateri liberantor.l.f familia. ff. de iu-
vifd,omniudi.8: hoc quando publica vindidtanontradtacar,veibi ha
betur, SenotantibiDoéto.
Glex.x XL,
a»Rem hareditariam jacentem alportanstencturad eam cum fruéti-
busreceptisreflituendam, Scfieft generofus ad tempus relegabitur
inin(alamindicis arbitriosplebeias autemad tempus ad Regis opera
damnabitur.
Ley, X X1.Como aquel que furta alguna cofa
delos bienesdel finado quefincan defampa
vadoslo dene pechar.
P
s
ze
sd
" Adút.C-
Eto AF. de
crimimex-
pila. higte.
ze
¿Fur hominis
«nú lerno fuo
Enudepla
E=
y prefentessEtlicnó acceperunt pofleGionemreram harredira
siaramlicecadierúr.la.Ede crimin.expila.herediins.apparera.la
prima.C.codem.
Worrerazr.Quialicerfciuerincharedicatem delará, non adhuc adie
runtyvtin.d ,
con les frutos,
Adde.l.pe.C.
de cond.e:
Incan como defampara-
Esi fuere fijo $) dos los bienes de alguno
cado (ei y || delpuesdefu muerte, por-
ros Meca OMC 28] que los que háderccho de
E $csxpilás los heredarnon[on prefentes”,o non fa
rrifpocier= > . A
Un ben que fean citablelcidos por herede=
Jatores, 8.1,
4 defar. Bal.
Ja kde cúmmia
expila.hared,
Ulex,Xx 11,
ros,o poralguna otrarazon bremejáte
deftas,e acaclce quealgunos toman, o
elcóden maliciofamétclos bienes mue
bles quefallan y, e como quier que les
nonpueden demandarporrazó de fur
to, porque losbienesen aquella fazon
eftauan delamparados, enó aujá feñor
contodo ello faria maldad quien quier
que maliciofamente tomaíle algo de-
MHos,pues que fabe ciertamente gelnon
ha derecho ninguno delos tomar, ca
tal yerrocomo eltedizé enlatin crimé
expilatar huereditatis, que quiere tanto
liber, aurfer-
uicanfa cum
diltrahtdiyvel
feruuin haben
di felt gene
rolls cum có
pedibusad Re
gis operas dí-
Natur perpes
mor alius até
capite punif.
SU asco el
cs Ec dezircomo cás qfazeomeen mel-
sidus, cadem — farla heredad agena. Eporende el que
poena. ofició
1cienter enés,
aut vendés cá
los afsitomaffescomo quier quelenon
puedendemandar, gtorne la cofa con
lapenadel furto:pero pueden le deman
dar que latorne fenzillaconlos furtos*
5
E
autíeruú,hedo
Coles fernosa
ute Di e della cfquilmo.E de mascl fudga-
nd dot del lugar deue lo defterrar por al-
fiens homing
gunticmpocierto en alguna yla fi fue
refijo dal goaquel quefizo tal yerro co
macfte, odarle otra penafegun lu al-
uedrio enlamancra que entédiere que
lo deue fazer, afmando qual es la cofa
quealsitomo. Eli fuere otro ome que
non fea fijo dalgo “dcue lefudgar que
vaya adibraralas lauores del Rey por
tiempocierto* fegund entendicre que
merelce.
GLy.X XI. Que pena merecen aquellos que
._ funtanyofafícálos fijos olosfiernosagenos
liberum,vrler
uum alienum
vendidir, vel
emic, velaliás
celatyvt domai=
priuerdiciraza
Ícal. abdu-
dla, Codefir-
yl ia
fucradine, qui
in hoc delia-
dustaqueca E PA olican.o fartan algunos la-
ter reprobad; ol idrones los fijos delos omes,
al so Bo los ficruesagenos £con in-
plagiú differe tencion de los llcuara vender a tierra
Afurtosquía le
habent,vrexcedemtia £cexceffasmam plaglumcommittitur, non folá
3n feruis:fed ettamin liberis hominibus alienz poteltatis lbiedtis, ve
dilisEnuilias,SGinalijs rebusnon committicursturcom veróán liberis
homivibus noncommisticos,fed in feruis Scalijsrebusbene commit
titur.ltem farví committicar prindipaliterpro lucro plus furantis:
Sedplagiamin necem Scplagamillius cul fubrrahicur, Se Gepotius ve
iliinoceacur Se plagiuen ill inferaturzquimveipte lncrerarfecundum
Doftoresfignanter Paulus de Callro.indidtal. fiabduéta. Se Bartol.
iolegenoo late (Ead.Lfuni de plágitenemuetamen de aclege, quí
Hiberar hominem fubrrabit Sede locoin locumtraníportar, ve io.
s4
320
Sui.de .in.$.eNl Sinterpublica. inf, de
biloan.Fab.dic cmille defaéto in ilis quí confenterune
incapiendoquendam lombardum, Kextrahendo
temporeBenediai SextisK adde.l.pes.lfauia.M.co.vb' de ce:
velvinciente hominemliberibenetamen potelléi
alius homojie
bersbonisters
witor donecer
ab yno domis
noalteriyt de
clara Bart.in
Llegefauia. flo
ad.Lfauá pla=
delosencmigos, o porferuirle dellos
como deficruos.E pordeftosatales fa-
zenmuy gran maldad merccen pena.
E porende dezimos8G qualquier que
tal farto como efe fizicfle,Ghelladron
fucrefijo dalgo deucferechadocn fer-
ros, ecódenado para fiemprequelabre g
¿Deimos
enlaslavoresdel Rey. Efifuercotroo- ries
me que non feafijo dalgo deue morir pla.
porende.E fifucreficruo deuefer echa. A Comelibread 3
y een” dee. lege
do alasbeftiasbrauas que lo maté. Ea fria i£ad le
mefina pena ha lugar en todos aqllos — gffaui. de plas
; O OS quede
quedan ovendenomelibre!,closqlo E; lol.
compran, o refcibende otra mancracn — dzes.xx747,
dona fabiendas con intencion defe fer +rSeruus fugátia
Sn: Mas facie fura
uirdel como de ficruo,ovenderlo. PES de
domino elipe
tenti nen ob=
Mat temporis
praferiptio ni
UL. XXIL.DE los fiernos que fuen, e que fa
xenfurto de fimifinos.
E ¡Vrtan alimifmosi los fieruos
MC quando fuyen de fus fehores
conintencion denon tornar
aellos, peroel fieruo que fe fuyefíe af-
fi,nonfe puede perder por tiempoYa
fufeñor,ca quádo quiere q lo falle pue
delo denvandar enfuyzio,etormar loa
fuferuidumbre. Fucrasendeficlficruo .
fuefíca tierrade Moros) e defque FuefTe * end mifmose $
yacn faluo,e en fu libre poderfe tornaf” E
fe delfpues por fu libre voluntad en la
ticrradelos Chriflianos, paraandar y
como Moro de paz,e forro. Cacltonce
maguerlo fallaffe ay fu feñhornonlo po
dria tornar enfu feruidumbre : por-
ucel fehorioque clauialobreel, feper
dota quecl fuellegadoa tierra de
Moros, ctorno enlalibertad en que cra
ante que fucflecaptiuo.Ello milmo de
zimos q feria fi elficruo anduuicfle fuy — bere obedis
doa tolbor treynta años Menticrrado asi de
Chriftianos:[eyédo toda viadefapode- regula.
radoclfeñor"delapollefsiondel,ca de E Uror sienpa 2
vtctiam líabe=
alli adelante, maguerlofallaffe non lo tur En
8 feraiqui da
fugacítrerinemuspofTebionem.L.nSoperferunm quiinfoga. ff de as
qui-pol:vndepolsidentinon currirprafcripeio. .pofideri..ffertmgz
¿xpereum.$.1.8.).rem que nobis.f.deacqui-pofle,l. male agiture
fuitin fuga, vÍ
fadrerróS
quía tune las
tim elf libero
idem (1 bona
gi. 8radde ql
notatelin.ca.
comperimas a
defera
mo confecrato
feu ordinatoy
q rellicuil do=
mino (uo ¿ga
deliquit pe
miesddo 1
dinai ¿ Side
inonacho qui
nápórpraled
bere obedien=
Cadecpiftozo.velago.anno.Scadde.la3.citu.29. parti
1 Al, Arierrade Mores Added. úl 13.4 queibiiida 3
mi tiTreynta años.Adde.d.1.27. 8 quodibidixie 5d
$
xi
1 Codepoderadoel/eñor.Videcur hic approbari diQuin Inttoc nec. de
feruorú.deferanonordi,dicentis,qp(£cui fogitivi nonpordimus pol
- fioné:ficñeá pplequamurifi vero plecuriondomittam?,Ecnó requiras
ams o vbifir, Seferausdeponitanimun reucrtcadi , tune perdintas
di. x xamnis A qu
niluíiicerene,y
lex. x MILL
30Dro requi
de feruo Fugi-
tino dabic it
dex homines
Ei literas ad
eos «bi ful
catur quod fic
¿iudex nez
gens, vIte:
si
tum mora. aus
xi, 8 domino
fezuum dupli-
aci, fed Gin
sra vigii dies
feruum domi»
mo manifefler
excuí.
lam 4 poros
fupradin
Ba nonápor=
saduplizodn
qua taxcaé lero
muse
1b Qsucarra.Cón
cord.cum.L.di
mus Edeferu,
2.0 Uuascafí
desd.f. dius,
Sol. requiren=
di.C.evo Bi di-
xitalof.ineL.r.
$. hoc autre.
ÍEeo. hoc efle
Ipecialcin fe
vis fugíciuis,
qd 3 tenui
Guido,de Su-
za, fecundúm
Albesined.Ldi
as. Odofre=
dus tamen re=
LeusáBal
d.Lorequirédi,
idem voluicel
4 Seinalissrebus
fustiuis, quod
$t comprobar
Bald.ibidum-
modo fiar: Ín-
dicia , q res
Setenapartida.
ce arde S.fica
SC dehiaqui a
bile S: perpetuo menti te
dicensquodle¿iftgl
perlera
mau interprafentess decem an=
quam itla,Lle refer Sidi di
las
podria demádaren fuyzio para tornar
lo enferuidúbre. Otrofi dezimos que
feyendoalgunficruo criado dende pe-
queño en cala defu feñor, fitalficruo
comocitcandunic!leabuenafe veynte
años*porlibre,cuydando toda via el,
quelo cra, maguer fuelle fieruofienlos
veynte años,nonlo demandallen, c lo
quilicflen delpues demádar por ficruo,
nonlo pueden fizer:antedezimos que
eslibre,e gana la libertad por efte ticm-
po:a(sicomo diximos enel titulo delas
colas que fe ganan , ofepierden por
tiempo enlas leyes que fablan en efta
r2z0N»
9 Lej.X X1111.Como deve bufcar el feñor a [u
fieruo quando fuerefugdo.
Ei Vyendofe algú ficruo de po-
14 der de fu feñordeac aglcuyo
954 era yr aljuez del lugar, e fazer
gelo laber,e elfuezdeuc le dar fu cartab
e omesquevayan conel a bufcar lo, e
elcudriñarlas calas c do fofpechafle que
cs.E fi porauentura cl jad gador feyen-
dolecfto demandado non lo fizielle , o
alguno deaquellos encuya cala folpe-
chafTe cl fcñor quecra fuficruo , defen-
dicflequenon entraflea bufcarloseftó-
ce cada vno dellos tambien el fudga-
dor como el quenon dexafle entrarací
cudriñar lacala, deue pecharala cama-
ra del Rey cien maraucdis deoro d por
tal rebeldia comoefta. E demas defto
deuen efcodriñar la cafa , porfaber fics
ay cl fieruo, onon. Otrofi dezimos
que todo ome querelcibicre a fabien-
das“fieruo quee fuyere a fufeñor, olo
efcondicre, que deue pechar porende
cien maraucdisf dela moneda fobredi-
cha ala camara del Rey, eafufeñor el
fubtraGia fitir domo alterius. Sridem tenctibi Barto.S: Toan.dePlar.
in.l.exomnibus.Cadedecurio.lib.
Giperquificiofieretad publicamvr
Ang:ctiamin.d.l.requirédi
atera, permittitur indiflina
omnis (eruitus.C.de aque duétlib.18c.l.quofdam.C.demetalla.co,
di
lib.Bald.in.
requirendi
gofpecialeán feruisflaiimis,
tibushocfiar.Scidemán vxorealicuius fugitiva, vel mon:
uo.fecundilma Cynum E Salic
Lomnis.eriter=
¡8cvi per Joan.de Plain
pradiétis,non appar
¿vtedamindid
J.xequicendi,Albe
hoc autenaff.codé.Scidem ( inquiraturperfona malefaétoris,fecuna
¿nad
dim Salicesind.lrequirendisdiciteiamaAlb:
«equirendicinfi
nequodlicerde(lriétojurenondebcarficrisnifiinfugitiuis, quid vi-
dictamenredtorescommuniterin omnibus pradiéts cafibus,Sccam
ego dicovicinun haberein ferinio (uoin(trumenta ad me pertinen»
tiafacerepotellareininquirendi,ctiar fine alijsindicijs, vel prafium-
>
dehisqu
com diuil
ficruo dobladoS. Pero fi fafta veynte
dias defdeel díaque lo refcibio afabien
daslo manifeftareal feñor delficruo, o .
al fudgadordcllugarcomo lo tienc en
fucala : citonce deuele perdonar la pe-
na"deloscien maraucdis.Peto estenu-
id eccleficontu, Sc quod norarglofin.
9.plane. ¿nflic.
dise oro. Eos appellaclolidos.l1.5.hoc autem.ver.mul 3
lumpraeft , SarbitrorelTeillos morapetinosauri cos,
quos vulgo dí
ciumos caltella
nos, vedixili=
praparticaza
tica.
Uifabiendas.
Secólifine do-
lo,vcin»l.do-
lo ff. deferuo
comup.
do de dar al feñor el ficruo doblado, £ (echar poren- $
porqueloencubrio tantotiempo. El
porauenturanon ouiclle otro fierno q
de cóaquel queencubrio,deue pechar
porel veynte marauediside la buena y
moncda enlugardlotro queavia adar
porpena.
4 Ley. X XV, Como el menor,non cae en pena
maguerel fieruo que fugefe fe afcondicfJeen
facafa.
Cogiendofea cafade algú ;
huerfano * el ficruo de o-
y) tro quefueflefuydo depo
ps 3 der de fu feñornó cacpor-
endeel menoren la pena q diximos en
la ley ante delta maguer cftuniefle, y af-
condido con fu fabiduria.Mas cl quetu
uicflcen guarda al huerfano, fi fuefíe La
bidorquelfieruo fe fuyera alu ducño,e
confintioquefe afcondielfe,eacogicle
en cala del huerfano Gel tenia en guar-
da,deuepecharde lo luyotodala pena
que defufo diximos. Otrofi dezimos
que qualquier ome que encubriere al
ficruo fuydo conintencionquelo per-
dicffefu feñor,que fipor auentura non
Ouiere de que pecharla pena que dixi-
mosenlaley antedelta,que deuefer ca-
ftigado' deferidas paladinamente, de
manera quere[cibaende verguenca, e
fe guarden losotrosdelo fazer:pero de
uen le dar eftapena de manera que lo
non maten,nin lolifien.
le cien marane
dis. Approbat
.glol.imd.
Jan prin:
verbo flatuica
El
Cel fierno de. 6
Dlado.Concor
datcumal. quí
cunque.C.de
feruisfugati.
h 4 rerdonar la 7
pena, Concor.
Chente mara 8
nedis.Concor
dar cum.d.l.g
cunque, Seno
ta hiccum dis
cir(delabue-
na moneda )
$ non repetit
de morapeti.
misaureis ina,
tamen quicun
;> dequaifta
fumpta ell gl.
intellipic delo
Nidisauri,quo-
rum7a. faciót
libram auri:6c
cumilta alli
matio fubro=
geturloco fer-
ui ,quem dare
debebat pro
pena, videcur
intelligedú de
folidis,(eu mo
sapetinis auri
cú cóltervnus
feru? valet di-
¿tum preciom
Brvltra , nora
ctiá gdl, L
declaratad.lg
cúg;.veita des
mum admittacuri (ta olurioin pecunia,quádo ocentrator ferui, non
hal
:acalinm(eruumuSe.quicunque.nóitadeclarats fedaltermatiue
dicit,cumalio pari,vel.20.folidosreddat 8: glof.8: Dottoresibiintela
Mex. XXP,
¿oSiaddomum min
Lizcbant eleétionem efledebentis,quod hicreprobatura
sorplianifugíarferuusnon teneturminorad pas
mamiled cius adminifiracorad hocconflium prabenstenet
Ecqui
Kbetoccultans (eruum cum intentione,vt dominas cumamittar finó
Iabetpecaniam adfoluendum pocnam legeproximaraxatam, luet
in corpore citra mortem Scomurilacionemabada
k Auerfano.Concor.cur
1 dcafigado. Addexd.Lg
Jxquicanquewverin minorum.Cadefernf *
.8 cum diétis Azo.Caco.in fumma.col.1.verfh,cflautem.
unque.verfi ad pradiftam.S latiusde 2
clarat hunc modum calligandi.liftaparticaram quam illa,
Lex, XxF 1,
3» Doloinducens proprium ferunm ad fugam ad domum aliculus,non
potelbpcenam fagitiui pereresimó perdicoraym , Regis camera: ap=
plicandum.Sitamen dolusincorpicab occultante,ipfe folucepornam.
domino, S ve fciatur cuíusprimitas cófilio feruusfagic feruusille tor
quebitur . Si
autern timore
domini (eruus
ad domumfu=
geric alterius
2 amici dominl,,
- 3 eel veniá pos
ftules, non par
tietur poznam:
eú fic xecipiéss
hd.
a UDexime Con
Ty XXVI, Por quales razones puedo ome e-
feonder fierno agenoe non caera porende em
REE) Ngañofamiente .mandan-
d qn do vn ome a fuficruo que
ho e fayelle defi cal, eqfefucí
E) lea cfcondera cala E algu-
nootro,por tal que ouiclle razondebu
1
cia de fcar le mal e demandarlela penafitalen
visfugitaverfi gaño como cftefuere provado que na-
fine. fciodelfeñordelficruo, dezimos, que
2 D Onafiiafe prin ;
meramene AD DONES tenudo de pechar la pena, ante
a Lea dezimos*que el feñor deueperderel fier
Seciotin e. "oporrazon delengaño, quecuydo fa
L.quicunque, — zeral otro,c deucferde la camara del
3 5 UDemaneraque
lodiga, Etcre-
ditar feruo cú.
precedentibus
3odicijs ¿vt in
didtol.quicun-
g3.vbiglo.alle
Rey. Mas ficlengaño nalcicfTeprimera,
mentebd aquelen cuyacalalo fallafTen
al ficruo,porquelo ovicíle falagado, o
rogado quefe viniclfe paracl:cftoncefe
ría tenudo de tornar el ficruo, ede pe-
el charlapena.E parafaberverdad de qual
Paulde Car. dellos nació Pila métecltcengaño,
ibisex hoc lis deuéponeral ficruoa tormento de ma-
neraque lo diga“.Eaun dezimosquefi
fieruo de'algunofe fueffe alu feñorpor
micdo q ouicíledel, por razó de algád
yerro que ouicflcfecho e fefucieacicó
der acala dealgúo quetuclleamigo de
fu feñor,con entencion que le ganafle
perdon,quelo nonfiziefle mal por yer
to que fizo, aquefte tal en cuya cala lo
fallaffen non le deuen demandar pena
porende porque clabuena entencion
lo aco giera.
GLe).X X V 11.Como deue el juez librar el pley
to que acsefciere entreelfeñoryeel ferno que
felefejo.
MEE
Ribus. vbi ha-
berar , non
fafiicic vauste
fis: quantum
cungz prefulo
gear dignitate
veprocedar il»
lud /quandote
lis interroga
tur de fado»
¡ Hienosfitamen
interrogetar d
fadto proprio
Saf
ribusalijsindi-
cijs: de quodi-
¿o vid.perla=
fi
cala Emandando vn omea o=
Jius. $. in hac. A
fdeverb.obli Aiitro enjuyzio diziendo que
si iaa dnd Kcrafu fiero, eq fe le fuye-
cion. Add.l.do
li.E.defer. cor
rupto.6c.l.qui
cunques verla
quod fi fer
Do us. Co de fer-
mis fugitiuis.
9 ES ra, maguer el demandado
conolcielle que fueracnfupoder,e que
lotouieracn fierros comoafierno teniá
dolo prefo tortizeramente*: eftonce el
Ulex. XXFIT,
am Licótquispetar quem vt ciusferaum fagiciaum ¿¿ciple confiteatur
ab coiniuftefuifTe derenturn, prius debetagens de titulo docere quo
probatodaturciferuns faluapropriccatis queltione,hude
1 € GT orrizgramentesConcor.camol.viscius.C.de proba.
2 £ UoAlgunararga derecha. Vide que dixiinlscicogpariwbicltles
Sionilishuica
Titul. XIUT.Delos hurtos.
XXXIII
riuuan, refficuet cum Regi, Sernam j
perarun Regis, rel ¿ y
vlecaedaz |
te Concor. 1
quelo demádaffcafsi,estenudo de pro P NN
uar al gúarazó dercchafporq lo deman
da,afsicomo demoftrando carta,o alua
ladecópra,ode donadio porquelo ga-
no,E fieftoncelo proware, dcuc el fud- h
gadormeteral quefaze tal demandaen
poflefsion del:pero enfaluo dezimos q
le finqueal otro de moftrar,c de aduzir
pmucuasantecljudgador porfi,oporfu
perfonero fobrefu libertad. Eli ¿fpues
fallaren en verdad quecs libre deuen le
facar dela feruidumbre,e depoderdea-
que qlo tienc,edarlo porquito,c por
OrrO.
coloni
Lon las lancres 4
delkey. Con
cordar cuma la
penultima. €.
de feruis
tivis. Se fil
diffcrentia in=
ter feraum Él
1
|
Usteruo de con- 5 |
i
|
le
ceja. Concor-
daccum.lamás
Ley. X XV 111.Que pena merefcen los que e- L
feonden los fieruos quefuyen decafa de Rey.
SEEN Lalguno delos ficruosque
1 de corts Agr O.
O anduuielTen en la cala del 0% deber dies As
fe sefeon. Fe(doze amara |.
A Rey8,fe ayefle, efe efcon doo)
S liefTecncafadeotro, fi 2GÍ> cum dit.
en cuya calale elcondic(Te,lo encubricl
fe conentenció quelo perdielle cl Rey,
tenudoes detornarclficruo, e depechar
de mas vnalibrade oro . Efifucifecl
fiero de los que cltanen laslauores del
Rey*deuclo tornar, e pechar de masdo
qua fa
pra efe di
de daodec
falidis, ql
fepruaginta
duo faciont lá
bram auri ¿ve
h un cradit glolfzin
zelibras deplata,aquel quelo clcódio:e Lquies 56
fi fucrficruo deconcefoidealguna cib- 4 es E
dad ovilla,deue tornarelficruo, cotro
tanbucno comocl:e pechar de mas do
zelibras deorok,
TL. X1X.Que pena mevefcen los que corró — is, velvillz,d,
pelos ficrnos faxiendolos debuenos malos, — Él occultasct
ao pi Ca pa
monialem Ré Ada
| Erran alas vegadas los:0- gis, vel ffca li Ea
mes,nontanfolamenteen lem, quod el coryp.s
fecbi ñ ok "fer abíurdom. q, 1,
o refcebir en lus calas ficr= Etc pp hos 39,0
6) 5 uosagenosque andanfoy quod a 15.16.
dos: masaunencorrompiendolos en *:J.+4 fbprá
muchas maneras,como fi lon buenos - diciede cérum
que fetornen malos:efifon malos,que
fe fagan peores . Eftoferia, como 112
confejafleynome afieruo deotro,que
aliás in plus
punitar occul
tans [era a
Liculus ciuir
morapetinis
ari, quod.l
$. hoc autema
4 de feruis Lua
gitiuisadicielo
Ñidos.
lex XXIX,
20 Scienterferuum corrumpensalienum,vedeterjoretur, tenerpr don
no ad damnum deteriorationis duplicatumiidem de corrumpente
berum familiarem, autfiliym,vel hliam,nepotem , vel proneporem
alteriasohud,
Y Qee fria Cócordar cum lsfiperfaadese $ hisqno lequen y
tiseff.deeruo corrupto. Sc vide cafum notabilemin.l. penultima.co:
-«demútna
K
Partidas!
ñ Setenapartida.
fedvtrim.vbibonaverba:non enim
¡am.étaddecapic.nonmalli.d ca.clerá
22 EDsfevolantad.AddediQl
oporterlaudando augeriamal
cus.16.quella.
3 b Gosblado, Concordar cum.lfiquisferaurmS.fina.cum.l.fequentis.
deferno corrupro.Cx vid.l.doli.$.fina.codemtirulo.cum leg, fequen-
si, % quid A
ex hoc feruus
Sta fic nurilis,
¿Mon expes
1 Áacillara la
bere? vid.in.l.
ve canti. $.
extimaro au=
rem ff codem
vbi Albericas
Sucie ad que
flionem debo
te quem occi
dit, cuiuserir
caro, Se coriú,
andominibo-
nisyvelocá
fuelle defobediente afu feñor, oqueyo
uicílecon alguna muger de fucala ,o
quelefurtaflcalgo,o quefefuyelle, o G
[cembriagaffe,o lediefleconfejo,o ayu
da cnotra manera lemejante deftas:por
quefizielle algund yerro o porque fe
empeorafle. Ca enqualquierdeftasco
fas, o enotrafemejanteque alguno fe
trabajalle de corromper fieruo de otro,
dezimosque maguercl fieruo de fu yo
luntada fuelfeaparciado para fazer mal
en grand culpa es el quele dieffetal con
fejo, oayudapara acrecentar masenfu
maldad. E porendeferiatenudo de pe-
char dobladob al feñordelfieruo, todo
quanto daño,o empeoramiétorelcibio
vis, qui deber
seddere elo
mationem bo
defilio filiave, yz
Fdeleraoco; mel ficruo, oporelfieruo por razó del
ys s coníefo,c del esfuergo e de
5d Corres firnicn a ¿
to Motabene Elo que diximosen efta ley de los que,
iflam exten-
fionem, nam
tantim dice
bacur de fl A
velfilia,Scaliisliberis.inad.l.vetantum.
corrompen fieruos agenos, ha logar
tambien enlos que corrompen los fi-
monere llúnulluspórG
finespredia diuidentes de
vicinipradiopperdicbas,li quod habebarin eo quod fibiex 'murario»
ncappropriauie:óc ti jusnon habebar,reflituet duplicarumss (oluce
inlperpro quocúque finc,feafigno murato Regí quinquagiata mo=
rapecinosauri:cadem eft poena definibuscerminoram iuitarom, feu
locorum mutatis,(eu cunlseh.da
4 € Qeparte.Limeserar policus,litemvedifeernereragí
«habeturin.caforusade verbo.fignifi.dcan limescedarlimitaro2vide
perBalin,t.1.verG.io initio.col.ñ.E de of,prafeéti vrbis.
2 £ dr eyz, Vide eciam lupriva.
E arecharal gey.Concor.cum.Lagraría.fTade termi.mo,
4h 8rorcada vnodellos.Facitiecúdum Albsin.d. l.agraria.ad flacutumpa
niensproducétem fallosteltesin centum, gro quoliberrelfe pacia-
turpornaim centum.vid.ibipereum,
Si Ucincuentamaranedis de oroErfic eltpoena ordinaria in hoc ftatuta, 8c
ficeritperiftam.Iubdita pornaextraordinariade quain.l.1.f.de cer
mi.mot.Kin.la.C.de accufo.quam opinionemrenetglin.d..1.8cin
dit Lagrariaquevidetarapprobarihic:licerdodto.communiterillá
impugnaot,Scutagis communiter dicunt,g porna extraordinaria, de
quain dic.legibus.Sc Ghaberurin.l.2.fE de terio, mo.procedarfiagaf
<dminaliteri veró agatur ciuiliter,tunc proceda iftade quinquagín
taaurcis:que fuicopinioa.gl.ind.).a.quamopi.communen impro
bar An ¡graria.p cena applicacarfifco: 8 fic
agiurciiminaliter,non ivilicersyh Anz ibi ad concordiá diciteffedi
Miseucadum.Quód fi quisanimo farádilapides,cerminos cuel
credenseosterminos,falligataranifi ie plédidior:quo caft punierur:
vepro fimplicifurto.).2.5,h.£f.de termi.mo.Siveró non aniíno fisrá-
ditunc li terminos non cunlit (ed facié terminorum conuertit,vt ex
arborearbuftá, 8 ex lylua nouellam:Spuniturtuncarbitrio judicis
vtán dic.l.agraria.in fSiveróterminos eulfir,canía occupandorum
finium:quialocumibiconfinantem habebar (qu eftproprius calis
huiaslegis Partitarum)runctecundú cum (plendidusrelegaturad tps
arbitrio ludicants (ívuenisellin rempusprolixius,h fentorin remil
inferior veró cafligació datur in opus publicum per biennium, ¡ta
ellí iv.loz.verficulo,de poena.fX.de termi.mor.Si veró euullit ad fe
sinandum zizaniam, unchabetpocnam quinquaginta anreorum,
de quahic,6cindidta, agraria . Eclicracferuns qui calía comanito
tebar, domino incio , punicbararvleimofupplicio, fecandum le-
gem Neruz Imperato.is, nifi dorciomsproco mulétamcinere vete
Luc.vtindiétaagraría « Sed peraliam fegem poftez [stam euellers
terminoscáleminande zizanis,punicuriudicantisarbicrioyexera or
dinemavtin dista.l1.Codeacculatio.Scin didta.lfade termino 199.
to.éifamn di
citelle verita-
tem Angelova
Difuprá,Saly
jos%,o las fijas,o losnictos, o las nietas,
ootrosfiruientes algunos de cala.
cerus ve
difta,l, prima.
Ale). X X X.Que pena merefceaquel muda — relatis opinio=
los mojones de alguna heredad a furto.! nibus gloíTe,
Scalioram tan Ad it.f,
demibi xeferty. de termi
Scdifliguit, q moto. de
3 Ojones feñal que departe*
la vnaheredad de la otra, e
A aut quis igno-C.fn.rege
non lo deueningund ome e a
mudar fin mandamiento — nosamonic,(
pelucrandi 2-
nimo: Éctane
ncque furti:ga
deficic Jucrane
dianimusine=
quealia porna.
pro termino
amoto_ puni-
tur , ciúm do-
Jusin hoc exio
garar.vein di--
¿aL agrarias
8cinderautas,
mouit animo:
Jucrandi tales!
terminos : 80
tune vilis per
fona verberia
bascgdicur, ve
indidta.L2 a Sne.non vilisColum fur renernr, vein.J.ficerte. de
furts, aut (ciuje llos elle rerminos ,S tunc (1 amouic , Ye tantinr
Gbiterminos lucrarernr,Scin quinquaginta aureis quo quolibet ter=
xulno tenetur ¿verilm psefona vilisnon habens vnde foluar, luer in
corpore. veia. . agraria. primo Se fecuado re(pon, auramouit cauía
finium oceupandorum, de tunc diflinguit interperonas, ve fplen=
didiores relegentur in mañas vel minestempus,(ecundumn dineríi-
tatem ¡etatis, viles veró fulligentur, Scad biennium relegentur , ve
in diftad.2.primo Sefecundo refpon.auramonit, caía Jiciam femmis
nandarun , tune extra ordinei punitur, pro fadtorum vatietates
1.prima. determino moto, Sc dit Lagrarianinfine.Scumifla din.
étione dicitSalycerus, materiam elTe claram , que peralios , fecun=
dum cum ell indifculla. Tu veró confidera, quod lex ¡fla Partira
rum loquirurin vno ex didtiscaibustantúm (clicee quando eucle
Jacterminos,caula ini oceupandoram, Se approptiandi fibi ter» +
ram,quamconfinantem (uo predio habebat ,ex mutatione termis
“nor, Sc deducicurteneri puenailla ordinaria quinquaginta autco=
um, pro quolibetllnit dl prena, de que latin al ditde amibios
poiacisinssquamintendebaclucracieltancum reddnd defi
jusibi non habebat,8cde aliis poenis nilúl dicic, ynde viderar, quod
non puniator vireriori pana , 3e fic reprobantur in hoc dicta do+
¿orun,qui(verradioaliter dicebantymoti ex dieta.la.quee lacis eos
zum diécm probar, Quando veró aunlo cerminoraanfata non
fuit exiíta caufa, (ed ve feminarer zizaniam , vel ve furareturlapi
des, fenterminos, feualiás recurre ad diftam diflinéiionem dofto=
rum, quamficrenerem,vequi cau(azizaniz: ,(eu (eminandarum lia
tin hoc facie , non paniatur poena quinquaginta aureoram , de
quahic,Scin.l.agraria.prout diccbar Angel.(edextra ordinem, pro
fadtorar vasietate, ve dicir Salycerus.Scquia.l.agraria.in primo re
Sbonanon loquiturinilto caía inimpofitione diétse pocnz quinque
ginta aurcorum,(edin caía in quo Loquiturifla lex partirarum Ave
13 amouit, animo farandi cerminos ¿(eu lapides, ve (ibi eos lucrare
rar.nonfciensilloselTeterminos.tunic procedar quod habetur in di
di.vt fueritvilis,GMfficiarcum verberibus codi, fifplen
¡puniaturpoena (implicisfurtia. Sivefó (ciuir illos elle termi
nos, 5 amonit,veeoslibjlucrarerur,tunc Salycer,(ve dixi)vule,quid
puniacurin quinquaginca aurcis, pro quoliber termino. de quod (3
non laber,vnde (oluar,luarin cospore.allegardidr.l agraria, mibive
soviderur. diam leg.non loqui inifto calvin primore(p.illiusleg,
fedciimhocfircaula protelandifines,Sbc jn caíu »án quo Joquicur
del Rey,o deljudgadordel logar. Ef
alguno contracfto fizicTe, que mudaf-
felos mofones maliciofamente, que
eltuvieffcn entrela fu heredad,cladefu
vezino,comoquierque ome non pue
dedezirpropriamente q faze furto,por
que lo faze en cola que es rayzf,pero
faze yerro, e maldad ,queesfemejante
defurto.E porendetodo ome que cíto
fizicre, deuc pechar al Rey 8, porquan-
tos mojonesaísi mudare, porcada vno
dellos¡, cincuenta maraucdis de otoi.
ad.
ali ¿a proceder
Titu.XV Delosdaños quelosomes.£tc. $6
Jexiflapartitarum, Ec durum ell dicere,veille qui minus deliquir, pu
nisturcadem poena, quaille qui magis deliquie , magis enim delin=
quic,quí caufa occupandicercam continantem bi,hoc facit,quá qui
caulafurandi vnum, vel plures lapides vnde poriúsvideretur dicen»
dumaquéd tancexeraordinem puniacurarbitrio judicis.vrin dit,
1.C.de acculñ.
a Lifide E demas deftoa fi ouiercalgun derecho
6 a €De mu defo. enaquella parte dela heredad q afsi cuy
Concordar cú Jo ganarafurto por mudamiéto delos
LG coníliterita
C.tini.regun. Mojonesdeucloperder.Efiderecho nó
$c1.(i quisin — qua cn ella deuctornarlo que entro en
tantam.Cora- Cade :
devisules eMlamancraafu dueño con otro tanto
rarff.quodme — delo fuyo quáto es aquello que tomo
tuscauí, Kc ex. 3 es
tendirarbicar Tlo ageno.E lo quediximos en efta ley
fpofitio.1.icó del mudamiéto ¿los mojones que fon
Miteric , eiam cntrelas heredades de los omes, halo-
li occupatio AA ha
fiatlitenócon Sar otrolicnel yerro queome faze en
, a los mojones que departélos terminos
ato entre lascibdades,e las villas,c entrelos
verbo, Srexa- - caftillos,elos otros logares”.
lis pofitis in
sita lege,q hec
lex loquicur d 7 ES 8
loe Pé Titulo. XV. De los
tisinrore,non A od
ano. daños quelos omes,o lasbeftiasfa.
mis polics ja zen enlascofas de otro de qual
ciultate, que o
pego natura quicrque
tioglo.indit fcan.-
1.C. de accu=
Saciafed illa re=
¿phawurcóma-
niter, «forte
in omnibus, l.
Añosfle fazen los omes
vnosa otros en fimel-
mos, o enfus colas,que
dammnaia E verbis non fonrobos, nin fur-
iralibus cius a
fetto. aqii tos,nin fucrgas. Masa-
poncltro por caclcen alasvegadaspporocafion, ealas
en YE yegadasporculpade otro. Ondepues
e pofitas ap a
pellamas ( he= q en lostitulos ante defte fablamos
redad)K ergo — delosrobos, edelosfurtos, queremos
aliqua vinea, ES EEn SS
Vel horras 46 aquidezirdelos otros daños.E moftra-
in a remosquecola esdaño. E quantasma-
aña nerasfon del. E quien puede demandar
aoTimmlue. x7. endecmienda.E ante quien.E aquales.
Dedemris Ecomiodeueferfechacmienda del, de-
«ex 7. Ípues quefucreaucriguado.
¿o Damnum ele
Pasio 05 Ley 1Quecofaesdañosequantas maneras fon
seivel pedos. del,
naralteriascul
paproueniens, Sc efturiplex, Vinum ell cum fir deterioratio permix
turam,velaliter.ÁJiud,curn fir diminurio. Tertiuma,cum fitreitotalis
deftruótio.had,
Y 6 GOañocs.Adde,l ff. de damnoinfetto.vbi vid.glo.Bart,S doftores,
8: dammum dicturentire,qui paticar diminucionempatrimoni), nó
quiperdirlucrum nonradicatum,£perfete acquilicam.glofTin. a.
$.fi quispropter.in vetlicu.inintegrum relfitutionem.E.deitinere,as
¿tds prinato.Bartol,Bald.Scalifin.Lnon amplins.S.1ade legar.r. Ale
xn.conf.1.fuper codem de quo queriturz.volu.Giper lafonemán
1.fina.C.de codicil Bal, Slafosin.lfina.$sincomputatione.C.deiure
deliberandi. : e
1d Grorculpadeotro.Exigitur dolusvel enlpa,vt harcafiiolocumhabear
in-Li 4dleg.Aquil.8eIntico.S.iniuria,licétemappellacio
sncdánicontincaturomnisdiminatio parrimonij,vedixión gl.preco 1 Losrofidegimos.Concor.cum.laqui occidic.5.pi
dentí, tamen appellatione damni dati, velillati, dequo hic Titslus
Joquitur,contineturdamnum interuenienteculpa,velfactohominis
delinquentis, vein, 1. (ifcruus feraum, $.10quit. Ss.rapilTe.f.ad le
gem Aquiliamarndepropter damnum procedens ex contraftu,non
daturactio legis Aquiliz vetradie loan. Andresin adeitio.ad Speca-
lacocicd
Año es “empeoramiento O Le a
iimenolcabo,odeftruymicn- cendum.qued
to q ome relcibe cn fimel <A fub rubia
dereícind.ven
mo,oco fuscofaspor cul- dircolumj
padeotro“.E fon del tres maneras”, La e da
dE pientilibellus.
primeras quando fe empeorala ColA > Erre menera 3
poralgúa otraquel mezclá,o porotro — Sicerant ctri
malquelfazen. La fegundaquando fe — ma capita legis
n A e Aquiliz. ve ln
menguapor razó deldaño que fazécn — fit. delege A-
ella.Laterceraes, quando porel daño fe quilia,per to-
pierde,o fe deftruye la cola del todo. or
Gley.11.
Quien puede demádar emiéda del daño, feraum.$. hi?
Miendadel daño puedede- Hess E: Seres
E > tio capite.
Y mandarfel feñor de lacolaS — coden
¿enquecs fecho. Ello mcf-
Y de lazerla hera Glez, 11,
; mo puede fazer lu herede- entmendam dá
ro:pero fi el feñor de aquella cofa lao- — niporeftpere-
viclle dada,a otro,otorgádoleel vfofru q e
todella"para en fuvida,o que la touiel anccioshaeres.
feotroalguno,quetouicllebuena feen - 4 de fenéia
ins, vel bona:
tencrla,cuydando quecrafuyal, olila fidel pole Toe
ouieffcalguno en guardaKen lugardo Lem depofica
non eltunielTe clfeñor della cílóce cada Hit» domino
vyno deltos,ofusperfoncros,pueden de 8ectiam credi
mandar Gles [ea fechacmiéda del daño Eon E
que fuelfefechoen aquella cofaquealsi debitor nó et
tenian.Otrofidezimos!, que fi alguno - folvendo, de
fizielle daño en cola que eftonicfle em- ha Ad a
peñada,que fiaquelquelacmpeñonon - venit in foreé
ouicíe deque la quitar,o el Ga tuuicfTe a
enpeñosnon pudicre cobrarlofuyo de * mino foluere,
aquelque la cmpeñogeltoncebiépue- ada al
decLdemandar quel fea fechacmienda uendo,£:inlo
del daño que relcibio en aquella cola. co prefente,
nda ES non credicor,
Gteniacmpeñada. Peroaquelloquere- fed debitorpe
cibierepor emiédadelacofa q teniacn' tito Ider dele
peños,dcue fercótadocn eldebdo que on
deuiaquer. E fimas fuerequeladebda — ditasted deber
lo de masdeuclotornarconlacofa al fe “¿qui car ta
nei,toncedere
ñordella. Masficlfcñor dellaouicre de perendi pore
Marcm.b.d,
£ Quede demandar Orcumhaberá didtis Azo.C.delegeaquiliacio fam 4
ma.col.verfi.competitauter aÑo.
8, Celfeñor de la cofa, Adde.la,Eclitemmelas$.(1in co homine.E.Lob 2
id. e Lliber homos$4li(eruus.f.ad legsaquil.
fifruto della. Concordatcumalitemunela
etiam dev(uario. y
cam l.fequentivbi 3
adleg,Aquiliam.vbivid.gl.quódtalisbona fideipoffefTor,ad hoc ve
agatadeberhabere titulum,quod fuirdidtam Azo.vbiflypra.
oxierealgunoen guarda.Nota hoc,quia non ponitAzo.vbifupri.£ 5
facic.L1odapratit.n.commodatañioveró denezarurhac aio, vrinda
¡tera mela.$.zum.f.codem. quod fortélimicabicar, nifi dominas fr
ablens.vcin.L1o.fupratita,
me
Pastda.vij.
Cuydando queera fuya.Adde Litemmela.$ted fifervus bona def. 4
¡gnoriñad leg, Aquil. 6
Ki
Setenapartida.
7 a enellugar Norxhociquianó ita haberurexpreflumio.d.Socignori.
3 b dLororgar peder.Concordar cum.lhwic feriptursffacodem.Siproces
dithocindamno dato anteaditambrreditatem : 0am (1 eaadica fics
rer,compeúilezacario cam fine cefione.Lliberhomo,s.(ifermusle
«E
JIL
Pecirur dame
mumab co,qui
fecit,vel culpa
Cua cuenic,ido
6 mandauic,
auc confulwe
ici nilificfa-
rolls aut fan
tuus , 2ur mie
nordeciino an
no cum dimi-
dio , ae fiin
fui, velfiaram
rerum defen=
fionededitdá-
mum.Etde dá
ho dato non
tenetur harres
mii lis fuerie
quela pueda quitar,e eftouicrecn el lo-
gar? do fuere lacofacnque fizicró elda
ño,e/tonce,el deuc demandar la emien
da,enon clquelatiene en peños.Otrofi
dezimos queteniendo algund ome de
recebirdeotro ficruo,o bellia, o otraco
fa qualquier quelfueffe mandada en te-
ftamento fifizieffen daño enaquella co
fa de guila que fe perdiefTc,o feempco-
ralle,puede demandarlacmienda deaq
1la cofa el que la tenia ala fazó que facto
cho el daño enella:fielque la deue aucr
non eltouielle deláte.Mas fi aquelaquié
cum damna= cramandada cra prefentecftonceclque
sore canela led ero;
tajautincogd Ja toulefle le ene otorgat po: er? para
ad haredé per dermandaremienda del daño quelefuc
nenit, Écdamo
mi pecico pos ¿Cchoenella.
tell peti corá
judicibus , de — «Ley IT1.Aqualesjeante quien puede fordemá
pis bichos dada emienda del daño
10 Uber fsmanda-
ae [Mendar, e pechar deuc cl
ia code. [ES pe a a a o
$tinftá cod.L. 3 quel que lo rcfcibio. Ecfto
a sa pá = dle puede fer demandado
non quicr lo ouiefle fecho por fus manos: o
a auiniefle porfu culpa,o fucffefechopor
Kas.quoicns. fu mádado“o por confejo. Fueras en
fcod. de fiaquel que fizo el daño fueflcloco Y
2 d ULoco.Concor A ds
ca odelimemoriado o menor de diezaños
i e medio:o fi algúo lo ouielfefechoam-
parandoafimefimoS,o afuscofas.Cac-
ftoncenon podria fer demandada cmié
da deldaño q deflaguilafiziefle. Otrofi
dezimos,quelos hercderosfdeaquellos
ls quefizieflen daño en lascofas de Otros,
Liedeneraus MOnÍon tenudos de fazer emienda del
$.lianc attio- daño defpues de la muerte de aquellos
re,
non pro-
dem.
4 Oereders,
codem z E nl
Kibi vid.Flo= <UYOS herederos fon:fueras endefi enfu
sianum. vidadcaquellosquelo fizieró fucfle co
58 Cen las leyes,
adas mencado pleyto por refpueftafobre la
emienda.Ca eftonce tenudos feriádelo
fazerfifiucifen del pleyto vécidos. Otro
fidezimos,q maguer el pleyto nó fucf-
[e comengado porrefpuelta, afsicomo
fobredicho es:quefi los herederos ouic
particita daga
Glez. 1111,
34. ludex montes
Detur execu-
tionem imper
diensi fur das
La fententiz,
dedamno daro:teneturtamededamnisiniuftaiVaispercum, Sida
dexautiuriuinregaliuan colleftoriumenta autpecora capra pignori
prorúbutisrecludic,Scfame(cufivi percant ,aut deteriorentur, tene
tordetalidamno.bed.
1 h Zudgador.Concor.cum.l quemadmodum.fmagiftraras municipa
lis.fecodem.
1 GZortizeramenteldem(i resaliqua
ignori :epitiuridice,ciustamen
jucaria rescapta,attrita, (eu dererioracz fans veia dict.comapitira:
tusuvbi vid,Ploria.S:fecicquod (latin fub ditur in iflaleges
k otcorraladas. Vidinftaco.Lo 4. 3
1 Gdemancraque 4
nen puedan pa-
cer.Addcditl,
$. magillratus
municipales,
ron algunapro del daño, que fieron
aquellos de quien heredaron,quelo de
uenpechar cn tanta quantia,quanta fue
«Ipro que lesvino dello alos refcibic
ronel daño,oafusherederos.E lademá
dadel daño, dezimos quedeuclerfecha
ante cl judgadordel logar,do fuefecho
odelante alguno delos otros fudgado
res,de que fezimosemiéte enel titulo á
lasaculacionescn lasleyes$4 fiblan en
eflarazon.
GLey. 11.11. Como fi el judgador de fu officio fa-
Re daño otro derechaments non ps tenudo
delo pechar.
Viendo algund judgador*
A
ol
Ulex. Fo
a0Siflius in pa-
cria poteflate
cóllizutus vel
vallallas , feu
ferous fuoram.
maioram man
dato : aut ami
nor curatoris,
vel religious
fui maioñis má,
dato: derdam
mun nonipfe,
fed mandans
tenetur. Sed li
jviuriam y vale
ansjans homá=
cidium parpes
traueric, tam
dadojuyzio contraotro de-
e rechamente,e mandado lo
2 cumplir, fidelpueslo em- nda quí
A 5 arádararius pu
bargallen algunosfobrecltarazó opor irte
otra femejáte della,e cl,o algunos otros
por fu mandado les fizictíen daño,c les
contrallaffen en fus colas non ferian te-
nudos de fazer emienda por ello,masíi
eljudgador ziclleo mandale fazer da
ño aotrotortizcramentei,tenudo feria
eftonce de fazerendeemiéda. Otrofi de
zimos que fial gád fudgador,o los que
ouierenpoder de cumplir la fufticia, o
loscogedoresdelospechos del Rey,pré
dalfcn beftias, o ganados por razondé
faciens , judis
cis , cui fubelt
suandaco, non
tenetor fed iu
dexifiveró iu-
dici non fub»
ell, tenetur v=
terque.. Sian
com pradiói
abíque man
dato damaum.
dederunt , ip
fitenentur, nó
dle, cui fube=
rat, nififitdos
minus, qui te
pechoso porotra mancra quae dal
lasnon deuentener acorraladask dema — numemenda-
Las 10,aut cum po
nera que nonpuedan pacer! nin beucr. o Melo
Efialgunos cótra cfto fizicren, deuépe — dicit.
charalos ducñosdelos ganados el da-
a E O mijo. Concor 1
ño,o laperdida, oclmenofcabo q ouic * dar cum. li
rencn ellosporaquel encerramiento. — liberhomo.la
2. ad legem
Aquiliam- 8€
cum l.ad ca.
de regu. jura
$. l. non fo.
lum,$. (man.
dato, ff. de in+
ur, 6%. 1. fico
Jonus. ia fine.
ff. deaqua pla
arcendas
£$.omnis.In
flitut. de no
xalib.aftio,Sc
9Ley.V. Delosdaños quefazena los que eflan
en poderde orropormandado de Jus mayora=
les,que von fan renudosellosde lo pechar.
jo que eftuuicile en po-
der de fu padre, o vafla-
llo”, oficruo que cltuuiclle
en poder de fu feñor, o el
1... ffdenoxalib.adjo,
n (4 afílle.Notahocexemplum,Sintelligerem tam deva(Tallo,refpe 2
¿tufgudi (in his,n quibus fecundum feadinaturam dominus haber
jusimperandi,de quo dic,vtperBald.in capitan finc.1.columo. quí
busmodisfeud.amitracurs) quamin valTallo ,re/peóa iurifdidlionis
n
Titul.XV Delos daños quelosomes.%c.
o loquiturglo.in diét.1.liberhomo.Ein dit. .ad ea. 8: haberur
(a..Scidemin liberto,qui ex operis debitis domino obedi
xa Secomumuniter glo(Ti arguár de libertis ad valFallos
vetradiclafoin.l.f non fortemss libertas.in prin. de condiétio.in
debí.Sc quia manumillorfaétus eltarqualis pacri,vcin auth.veliberti
decetero, dec.
colla.6,proce=
derer etiá for»
¿fueffe menor? de veyntee cinco años
téinvxore,xe- — que oviefle guardador,o frayle,o mon
Spctta iullus riof fuaieíle fo obi
mariti,arrenta Jesootro rel igiofo que eltunicíle lo obe
parificatione: — diencia de fu mayoral:cada vno deftos
que videmr
ficri de (ubi
étione vxoris
erga aacicum
Ecteni ad do»
sino Íuxta
notata per gl,
ind. li quís
feruum. [E de
fatalibe.Sin
Líicut. M.deo-
peris liberto.
qu daño en cofas deotropormá-
ado de aquelen cuyo poder eftonielTe
non feria tenudo de fazer emiéda del da
ño quealsifuellefecho. Masaquel que
lo deue pechar porcuyo mandado lofi
zo.Perofialguno deftos deshontrafe,
o firieflc,o matafle a otro, por mádado
deaquel en cuyo poder cltouicfle, nó le
terminis podriacfcular delapena:porquenon es
a tenudo de obedecerfu mandado en ta-
erho
lescofascomo eftas,e fi lo obedelcierc,
ematarc,o fiziere alguno delos yerros
fobredichos,deucendeanerpena"tabié
comoel otro quelo mando fazcr.Otro
fidezimos quefialguno fizicfle daño,
otuerto aotro por mandado delfudga
dor ¿del logar quelfudgador qué gelo
mando fazer,estenudo de fazer emien-
suo.vbidemu
liere que cum
viro culpabili
habicam mu-
tavit : fub cu
ius colore vir
carcerem exi
ac, 6 aufagie
8% idem forté
in feruitoribus
domeflicis,ve
e da,enonaquel que lo fizo.Masfiotro o
ep bas. Mmequalquicr fizieffe tuerto,o daño 2 0-
excufentur, ar tro por mandado de alguno que non
gaménciusad— ouicffe poderninjuridició fobre cl:chtó
hic,SKindittal.
Kbechomo.ha cc tambiéclquelofizo, comoel quelo
beturde feruo
¿cin.l.feruns.fide aflio.Ecobliga.6cargu.cius,quod haberurin.La9.
infinesfapratital.1.Ecell optimamidictum Roftedián libello ,ne vís
fiel quliapolfebicaniís cl Miem pdico.quódfi dominas pa
tervel prelacus mádatferno filiovel fobcito,quod expellar aliquem
depollefsione, vel quódinon permirtarlucrarepcMMelsionem,¡illum,
qui auétoritate prevtoris mittitur : quod li cbediantin hoc, non pu
niantur:quod dicicbene notandum Albein diét.Lliberhomo.quod
diátum non procederet fortéin famulolibero , in hoc domino obe=
dientisexhisque notar Hollien.de loan-And.in.c.quoniam frequen
ter. verfic.quodfifuper.velite non conteflavbi dicunr,q Ñifamulus de
mandato dominifiidamoum dedit,tencbitortam ipít) quam dom
nusper caque habentarin.l.1.$adeiecille.Sc.$equotiensfade vi Sevi
arma.Scin ca.cumad (edem. de reflicu.(poliar.Kin,camulicresade fon
ten.excom.ex quo videntur velle quódfamulliberiin hoc obedien
tes.monexcufentur:óhoc videtur verius,faleem quando dolus adefk
im hac lex(que loquicurin(eruo ) non fitextendédaad famulum
liberan quo non el tanta racio,oeqtanta potellasimperandi , Se
4cillo diéto Hoftien.meminireriam Loan. Aridre.in addicio. ad Spe
Sfacir.1.(i colonus, fF.de
cul.itulde.1.8,2.decrero.$.ceflarcolusn.
aquapluui.arcenda
a Uétener,Adde.lisqui.$4itutoris£T.quod vi autclam. Sc dit, lad ea.
fEdereguur.
4 > CorfonrrafEx hochabes,g iniwria perfonalis icicur crimen grave
8cnonleucaadde dit. .non lolum.$li mandato deiniur.Scvi.per
glofliin didl.Ladea.que dicantur crimina grauia,6c que leuña in ¡fa
Materia ad exculacionein fl vel ferui,velfub dic,8cper Bartol.in, la
Leuia.ffde accufati
$ € Urens.Seruustamen obediens domino inatrocioribus ,mitids punic
rur,quamn alias fine mandato domini feci/Ter.vtin.l.íeruos. C. ade
«eu fuliam.de vi publica.glo(Tin difta.lad ea, Albericusin di6t.Lli
Esuhomosafinequod fol elarellgendio do cal (poeta
data. feruos.vbi durius punicur feruus faciens, quam dominus
57
bens,velin cafis omninofimilisalias viderurdicendum,quédexiu£
fu non excularetur ctiar relpeétu minoris punicionis : nififortéa-
lias (eruus ellet perituros ,ve quía dominus cuminterficerer, ¡non
obedireriuxtaid quod habetur perglo/Tio.).G familia EG famifur-
tumfecifledicacur.6cfacirheclex,cifabdit(tábien como elotroe.
A GPor mandado
deljugador.
Concordat cú
1. non viden=
cur. qui iu
fu.f. de regul.
jur. vbivideas
glofT. notable
adintelle/tuca
8c limicatio-
nem hujus. de
mádo fazer, feriñtenudosde fazer emié
da del daño.Pero fialguno deftosfobre
dichos quecítan en poder de otro,fizicl
fentuerto,o daño aalgúo fin mádadoe
deaquel encuyopoder eftouicile:cfton
cecadavno delosqlofizicifen, feriante
nudos de fazerla cmienda,cnonag!los
. vi.perDinun
encuyopodercltouieffen. Fuerasende - inregula.quod
el feñor queestenudo de fazercmienda quis mandas
to ¡udicis. de
porfu ficruo ,o defampararlo en logar
dela cmienda a aquel que recibio el da
ñodel.
reguelur libro
6. nam proce
dic, quando
prieccptum ju
dicis fit lecun=
dum legé, vel
mon conilan
fit contra len
gem,Sincon»
Ley. V 1, Como aquel que fixiere daño a otro por
fs culpa es terdo de fazer emienda del.
== Elcando dosomesen vno fi
A cernentibus o£.
alguno dellosqueriendo fe- mm focas
iraquel con quien pelea, fi- ergosfieuidene
ter fit da .
Ecótra legem
vel fi index >
cipiat aliquid
non exequen-
do (um ofi.
cia, Scquan-
do ell aperte
contra legem,
nonfolúm nó
debentubedi.
re ofliciales,¡=
mó debent li-
bi refiflere. lo
omnes.C.de decurio.libr.10.l.euidenter.C.deexecutio.mune.codé.
lib.].quoniamindices.ScibigloT.8: Bald.C.deappellatio. dk vide per
Joanade Plateain.l.fina.C.deloca.predio. 060 1. «per Ang. Are
sin traftumalef ¿in parte de confentu Scdeliberatione omnium indi
cum.Scin parteprafente Caio.col.7.8taddead cócor.hninslegis:q8
habeturin.c.quid culpatar.23.q.1.cum gl.ibi.8 quod diciegLin.cami
Je513,q.5:Sin.cdixitdominus14.q,5.840c,1n canonibus.16.qurid
deetíam quod deiu(Tu potentisdixi3o.l.5.in fine.ti
€ Csinmandado.Adde.].ficit.rzafpracadem par.8c queribi dix
Glez, Pl,
am Volensvnumin vixavulnerare fialiumvulaeracob culpam,tenetur
dedamno.Siautemin equo perlocun confuetum currar, és aliquem
opprimat,non eltin culparideó non tenetur,nifi cú cuitare pofsit,no
Juit:aurperlocumincóluetú,perquémulti confucucrunttranfire cur
rebat.Eridem dicit de balliftario Kiaculatore, Item putator arboris,
aucadificans,fi clamet,netranfeuntestran (eant,nontenetur de din
nocontingentezaliasfinon clamer,vtomnes fe cultodiant,velin
ftinéclamet,tenetar ad dánum,ratione culpx,8c hi vulnerecaliqué,te
neturadexpenfas S damna, «MterefTe cellansvulnerati, 8 mors
ficfublecura ex proiców,velcalu arboris,relegatar inintuló,proijcias
perquinquenniumab.d.
£ disiricfe aorro.Concordatcumalfcientiamas.quicum aliter.££ad leg. £
Aquil.vbiBal.notac,qlicce(icpermiflum percnteresggrelTorem,
tamenmediatorem,velalium,
g CUrorfí culpa. Nota hocverbú,qadeclaz: vicñaliteraquia 2
nullacífecculpa,nó teneretetiá ciuiliceraQióc.l.A qui.ex quo
operá reilicitg (e defendendo,Scfic fiin cafvillias.9.1a 0 uslapia
neceflariusad defenfioné,Seprercuntéaliii nó vidityvelalias exc
Jisefles,a culpanó tenerecur.facit qd facion fubdicinifla.Ldecue
equú.Sc hocfuitde méreAzo,C.deJ«Aqlinfum.comeveriallud
h CCorricffeacanallo.Adde.L.5.cit.8.fapraiíta part. quaribidixi.bcad Á
deslice li obíterxioc.$.fi.£.ad leg. Aqui.áLoflacoimiori
Partida.vije
> riefleaotro£ maguer non lo
fizicfle defu gradotenudoes defazere-
miéda, porquecomoquiergclnó fizo
a fabiédasel daño al otro, pero acacfcio
porfuculpas. Mas fialgúd omecorricl
fecanallo h,orocin,o bofordaflz,o alan
cafe en lagar feñalado do los otros aco
ftabraró cfto fazer,een yédo por lacarre
raatraucifallcalgúo,e topafle có el: eltó
7
princi.
hares pro ope
lbus queifle
potuifler exer
Cere toto tpe
vice faz, Scha
bebió relpeco
fimiliterquáto
tempore po=
tuiller viuere,
fecúdúSpe.ti»
deiniur.
hoc multá po
tellaccidercin
£a0to,Semaxia
auéin parent
busenibus, vi
utribusexope
risfilijoScadde
Já. de Plata
1.vnica.C.dco
lodllirici lin
6 e Cenelrienlo.Su
Pra.caspartati»
Quer, FIL,
amPouex,auta-
lía paramenta
5locis quefre-
quentanturab.
Thominibus he
1inódeber, €
aliter ad.fe
capiédasfa
senetur de dá=
nó ob foucas,
velparamenta
contingéte,le=
cúsfihoc fecie
in locis deus.
Iécautos,vac=
cas, aue alias
beftias Ceras
ducts de loco
ad locú, tencé
dedarmno,clas
culpa per cos
fecuro,
al cams foyas.
Cócor.cum.le
quí foucas,
Adde.l. hier.
$..cum duab?
vent, fade
adi.edido. Se
¿Inf qua
du. paupe. fon
dica.Gvide de
fors be
Ajsquzá lon
sinquis paris
Eu domi
tuncur,l. vnicá
Cade vena. fe-
sadibranScibi
Joande Pla.
vid.inftá cod,
ES
Gles.PIL,
fiputator. Se vid.fip:
5 b domelibre.Adde.Lex
dlegco Aquili,
«Mude. Sc mortuo li
Setena partida.
fiputaror.FadlegsAquil.STall.cod.Sitem 39Quiferuum alienumá domi
Bin.)
L.quaadl
he hisqui dei
¡getepotellparer, vel cius
Be
homine percui
ce non feriatenudo defazercmiédadel
daño que ental manerale fiziefle, por-
queclotro es en culpadello,enó clque
correla beftia.Mas [1 aquel que corricre
labeltia,vecel omcatraucffar,epuedere
tencrla,o defuiarlaquenontope encle
nonloquiliclTe fazer:o fifezcalguna de
ftas colas élogarpor do paffan muchos
enquenonlo víandefazer: eftóccesen
culpa,ccstenudo de fazer emienda, por
quefemejaqueñzo afabiendas cl daño.
Eflo mefmodezimosGdenc fer guar-
dado delos quetiran con ballefta pora-
quelloslogares,pordo pafanlos omes
fifizicré daño aalgúo. Otrofidezimosa
quelabrandoalgundomeencala, ocn
algundotrocdificio otajando algúdar
bol,quecftouicifefobrela cálle,o encar
rerapordo vían los omesa paffar,deue
deziragrádesbozesa losquepaflanpor
aquello garg fe guarden, e filo non f-
zicilcafsi,o lo dixclle demanera,ocnfa=
zon que le nó pudicfícn guardarlos (|
por y paffaflen, ecay elle alguna cofade
aquellalanor en queobrafle,o delarbol
que cortafle,de manera que fizicfle da-
ñoaotro,tenudo feria el macítro,oclo-
brero que fazia tal lauor,de le pecharel
daño que ende acacícieffe, porque cóte
fcio por fu culpa.E fi porauéturaaque-
1a cofaquecayeffe,firicife a algúd ome
libreb,cftonce tenudo feria dele pechar
todaslas delponfas q fuelfen fechas por
razon de guarefcer aqlla ferida,e los me
nofcabos quercfcibioel ferido en las la
vores, Gpudicra fazer, era mencitral.
Efimurierede la feridadcue fer defterra
do aquel por cuyaculpavino, enalgúa
yllapor cinco años:fegund disimos,en
el titulo “delos omezillos.
Ley. Y 17.Como los que fazen canas, efayás,o
_paran cepos en las carreras para los Venados
fontenudos de faxgo emienda dello.
gy Auas, ófoyas, o cepos, o
jotras armaduras para pren-
der las beftias branas, deuen
las los omes fazerenlos lo-
gares yermos, cnon.en las carreraspor
do paffanlos omes amenudo, e víana
aid Eltlgino deotra guifalofizicf-
amno ob cius
(oluit,tenetar a
loque oniefedel,C Radele:
$ Goormalquerencia.Adde 5 elegant
ecaycflcen cllosome, o!
otra cofaalgunaquerclcibielie y daño,
tenudoes de fazer emiédaaquel que la
fizoen tal lugar.Mas fi las foyas fizi
en logarapartado en yermo,e acaclcie
fe quecayelfe y algunacofa deaquellas
quefon delosomesnon feriatenudo cl
queouic[le fecho la foya cn tal lugar de
fazeremiédadel daño q vinic(fe y.Otro
fidezimos, q fialgund ome lenafíe to-
ros,o vacas, o otras beftiasbrauastde yn
logar a otro quelasdencilenar, e guar-
lar, de manera quenon fagan daño.Efi
nonlofizie/lcaísi, callas beltias fizicl-
fenalgund daño, feriaporéde cn culpa h
aquel quelasleualTe.E deuefazer emié-
adel daño queafsifizicllen.
co deprifio lo denep
CAFRESIN prifion teniendo algund
R cz] Pp s
ER
¿a ome a fu ficruo en cepo,o
AS 5 JE 2 cadens,o atado concuer
pié es ldas,o co otra maneraqual
e a
quicrlemojáte deftas:hialgúd otro por
duclo queouiclle delífierso,o por mal
querenciatque ouiefío conel Señor del
lofoltafíe,o lo facafíc dela prifió,G£cfa
yelTe elfierno,olo perdicfíe fu feñor,te-
nudo feria aquel que lo foltafícdelope
char,e de le fazer emiéda del daño que
orendercfcibiefíe.
Ley ,1X. Como el fifico,o el purnjano,o el albey
ar fon renudos depechar eldaño,quea rro
Viene por fu culpa.
RSS; fico o curafano , o albey-
S)| tar que tonicflecn fuguar.
% || daficruo,o beftia de algúd
! ome,clatajafíc,olaquemal
fc, la amelezinafe de manera que por
el melezinamiento quel fizicffe,muricl
fe clfieruo ,o la beftiz, ofincafíe liado
tenudo feria", qualquier dellos de fa-
zer emiéda a fu feñor del daño,quelevi
nicíle por tal razon como cfta,co fu fier
uo o en lu beftia.Elfo mimo; feria quí
docl filico o clgurujano, o el albeytar
comencafle a melezinar el omc,o la be
flia,e delpueslo defamparalle.Ca tenu
do feria de pechar el daño , que acac-
cieflepor talrazon como clta.Perofi el
4
30
Ay
un Labco.tEde dolo.
4iLex, 1
us, aut
Chiratgicas. »
ano matefcal?
tenccur mor
teaur lefione,
feruo, velani-
mali cius ino
peritiacx mi
dicamentis có
tingenteaddá
mua relsrcien
dum, dem Ñi
curacionemila
Jíns ineeptam
dele
morts lu
culpa erat hó
iber,punitias
arbitrio.
de Efo mifino,
Vid, vbifiypra
Rcircadidtam
.vid.Albe
Ticum ¡bidem
ft lacob.de
Raue. pfime-
dicas vifitabar
infirmum gras
tis,poreft cum
derelínquere,
neg; tenetam
plios vibra
vbi quis
¡one ofi;
aliquid fade
vatis,tenetur
Joláde dolo 3
ata culpa. lá
Gif Si mentor
fal. moddixe.
Si veró cura»
bar pretio ¿80
confiar, q de
cofsirdotermis
maté velolim
vifitaret infir-
mum, vnayvel
duabus vicib”
¿cvlera nonte
nebfivetocum
explicarer.vel
alias erat far
€turus : tunc
torumtenetur
explicare. 1.
pupilli. 5.1.
denegot:gelt.
Ecindabio,qa
negorium el
connexulm, te
netur tota
Ad tit.Co
> Er fide vena.
leas. fia fer ba,
e
20 Erliveilefitin
Titu.XV.Delosdaños quelosomes.£zc. $8
estutores«$idem in code admistuto, aduerte exiá q
recio videbatur q polsirdefererecurationem ob de
I.perhanc.C.decroganmilitanno. libr.12. contra-
vium camétenerPabericid. $e .mo,quod agatpro falario fuo
sore que muricfleporculpadelfifico:o
«delgurujano, fuelle libre: cftonceaquel
nit pornam or j 2
dingriamrele= — POLCUYA culpa muricffe, deueaucr pe:
p nalegádaluedrio del fudgadora.
“Ley. X..Comoel que enciende fuego en riempo
de Vito cerca de paja,o demadera , ode mies
odeorrolugar femejante estenudo de pechar
el daño que ende Viniere,
FE) Ncendiédoalgúd ome
E a
El fuego é algúd lu raftro
[o para qmar lo porq
ga
fuláper quin.
quennium,qh
ús, Ñi (cienter
E doloferwn-
de videcur,
iudviimam
referri deber
adcafumquá- z
de 47 | fuefle la tierra mejor
curationé, vel E
«quod (cummil- ee por cllo,o por qmaral-
la poenarele- gúd móte para arrácarlo,e tornarlo ¿la
pacionis inin= z nda A
Elan, hodie VO, OCN algund cipopord fe fizielfTe la
non fit ia vw yerua mejor,o acédiendo lo en otra ma
fu) o: im nera qualquier lo ouicfle menclter,de
Oi: pora A
a iamwe Ucguardar quelo nonencienda, fifaze
dixiin.L tic. yiéto grande“nin acercado paja, nin de
7elopraca. par 4, ¡de ola
EC madera,ninde oliuar,porquenon pue-
Mex, xo dafazer daño aotro.Efi por auétura e-
o flonó quiliere guardar, e clfuegofiziel
reterram cul- fe daño'tenudo es de fazeremienda de
tivandam,cau llo alos q eldaño refcibicffen, e nonfe
fis, de quibus Pc
bicse fimiip> puedecfcufar,maguer digaq lonófizo
obquamvéili- amalaentencion,pordezir q quádo lo
Led encendio,quenó cuydaua q le figuicllo
adid,deberra endedaño ninguno.
amen incendiá
ob id faciens
precauere ne
incendiumfa-
ciardievetofonequecircapaleasautlignumant olíuetum, neexcin
cetdio occalio damni decur,alias fiincendium damnum det aechetue
ad emendam,Sefiincendensnolebacdamnum dare.b.d.
Rafirajo Facitad queftionemquam habui defaCio,vefecato fama
toadhuc qui feminanitias habeatin agro reMlili,ad grana quee ibi má
ferant,vepolsitibiimmitrere porcos vel peendesad Comedendurnit>
lagrana:videturenim q adhuucagerille it funsycú diciehic (fu raltro
jo)ita quód licet (eminetarin folo publico, adhuc duror illa facultas
habentiñus (eminandi. 8ccommuniter funt de hoc flat loco,
quibusprowidecurin hoc alsignando certútempus dománis,qui agrúa
illam(eminaruntad comedendam illa cumgregibus bis quo elaplo,
pafena fanecommunia. dejureallegabam.l.vnam. fEde glande legs de
1quiferuandaram.5.fiEde prefverbis.vbigl.SPaulus de Cafta qui
perpetuo dicite(Te mentitenendum,qpifruétuscadant de arboribus
elsin fúndum tuum,non funt proptereafruétustni,(ed vepíane mi
hirellituendi:6c daturaGio in faftum, li tu,quies dominusfundi, il
loscolligas vel facias depafcigrana:ergo quiceciderunt de(picismeis
feuarboribus meis,licécinteum velpublicum cadantpradium, mea
funtySclegere,Scanferrepolfim dejure intratridutvein did. l. vna.
perSalicerin.Lfina.C.ad leg. Aquí.Sctn non poterisillacolligerene
queme colligendo modo conflicto prohibere,
dz icrramejor. Nam perincédium agerinutilem humoremexudace
condumY(ido.liba7.Ety mologiarum.c.
4 Viento grande. Concor.cuml.qui occiditag.inhacif.ad leg. Aquil,
Qridejedaño.Bdde.c fi egrellus.deiniur. vbi Abb. facie mentionem
deillopuichro diéto Inno.inca,ficurdignum. de homici, prope fin€
me dicitaduertendum, veran accédens ignen fuerit
in lataculpa,lcui vel ieuifsima,ve primo cafa tencatur;fcdin leni Sc le
KE
GLey. XT. Como el daño que vinterea otro por
culpa de aquel que tieno en guarda forno de
Cima,nontencturada fl
tia.argu.capicuvincoriarunt.ts.
adtióclegis Aquiliarsveni
cionem damn fed imponer poco!
¿1 fecuseltinforo cStentiofo,quiain
0 lexiGima culpa.l.a.8:JinJege. ad
Zegem Aquil.ék dicir Abb.hoc diétumIanaclle v:Ide fingulorezdubi-
tar tamen quere foras anima diferepare debeatin hoc 4 foro conten
ande
aluar diétuin
, bar.
prpde fo decalestenadode lo pesar, Fr St
SAL, oyello ,o teja,opan,O — refpesta infes
lladrillos,coziendo algund — Fentsdamnús
a. fitpocna, que
omecn forno :ofundien= inforoar
doalgund metal, fifeadur- non deber ha
mielle aquel que ello fizielle, e feen- Ea E
cendicle el fuego,de maneraquele per- — dolú 8 lacam
dicfle,o fe menofcabaffcaquello quecfta a
uacn el forno,tenudo feria clteataldefa eftdolas,licet
zeremienda del daño,c del menofcabo inferoanime
quey'uinicile,porque fue en culpacn
nó guilar cl fucgo ante que [cadarmicf- cs d
fede mancraque non fiziclledaño ala [Er e
colaquefe cozicflccnel, Ello melmofe hingulino
rialicl daño auiniefle por lu culpa en a
otra mancranon penfando enel forno dido lero
allicomo deui: init Abbuín
Ley. X 11.Como aquel gue dervibala cafa de fu
Vexina por micdo que ha que Verna fuegoa
la faya mon es tenudo dé pechareldaño que fi
xteffeportalrazom,
Nciende fe fucgo a las ve-
gadasenlas cibdades, een cr communi?
lasvillas, célos otrosluga tencriSyluch.
Des dl 6 feapode. 2 lamina. in
zz res de manera q leapode- narteculpawver
ratanto cn aquella cafaquecomiencaa li. quarcoque
% E ha. ritura Et cortó
arder ,quelo nonpueden matarla me- qm cnipa ale
nos de deftruyr las calas que fon cerca 1euilsim
S E r cendio cómil
della.E porende dezimosquefialguno fafuicin omic
derribalíclacala de algunootro lu ve- — tendo,fatisvia
detal procede
re diduma Inno,cum $: in foro contentio(o detali culpaznon tene=
recur,vevuleglnotab.in.Lfi mora.fE(olu,ma,ScinLin lege Cornelia
fadSilla.qui communiter approbantor.fecundum Alexanainsd.
fimora.col. 6.8 rradirAlexan.inal.prartor.$.pratorait.col.es fade
den.Sitamen culpa cómittereturin faciédo,dubium effetillud di
exnotatisperglin.d.1.6 mora.Sexnotatis per Abbán. cf egreso
Ecil úl ¡tragtardeifto diéto Inno,Arelpeóta parientis dán
num,iltanon fitpoma,(ed damoirefartio. :
“dLex, XL. '
so Tenetur de dínoille quiinfiurno calcé,autpant,fen aliud coqués,ob
dormitfi obid deftruatur , aut deterjoreturqd eratin farno : gafuit
in culpaigné ante dormitionem,oe dánificarer,nó pramidádo. 1de li
culpanon curans de furno vt deberer, damnum eftdatumo had.
£ dv Adurmic/f+.Concordar cisbdifernus feruum.S+fi fornicarius.Aeodo 1
ponergoparciturvitionaturali, quando culpa preceditinoracigo q
cum quis vadicdormitum, de betextinguere ¡gnemivelita aptare, q
nocerenó pofst: alias eftin culpa, Sctenetures incendio fiibfequito
quodBald.ibidicit efe norandumcontrajnquilinos.£vid.que dixi
inJg.ia5 parti fa miliaris meusmivtatignemio domum, quan
conduxiyan tenearzvid. Lfiferuns feruú. $.proculus. ad leg. Aqu
8cibi Bar.8ccius additionator,SElosin.Lfi quis fumo.$. qd dicitur,
feodem.
8 Ecomodenia. Vin dias fornicarius.cum fequenti. »
QuexaxTL,
Incendio accenfo in cinicatevel villa,qui vicini domum vltraproten-
datur,deftrnic,nóteneturad damnum:quia bonaintétione fecith.d,
hr avon puedan matar. Quiafortscltpenuriaaque,vel hominumad ex 4
tinguendumigocmiBequidam aiunt (referente Chryfoflomo layer
Partida.vii, Ki
í
Setenapartida.
Mathz.homilia.15.co.1))qp in magnoincedio eciamaquamaloriim
petuiaflata ragis magifque fuccend
2 a den ¡ona mingu»a,Concor.cuml fi quisfimo.a.
darum.Mdeprafoverbis. SKlimica Sintellige,
allaexcepc,
dojgnis perue
cd et zinoque eftunieffe entre aqlla qardia,
damsaliaste- claluya, para deftajarel fuego quenon
quemaflelasfuyas,quenon cae poren-
deenpenaninguna:aninestenudo de
fazer emienda detal daño como efte.E
ftocs,porqueaquel que derriba la cala
portal razó como elta,non fazca fi pro
tanfolamente,mas a toda la ciudad. Ca
podria fer que clfuego non fuelle afsi
deftajado que feapoderaria tanto,que q
mariatoda la villa o grand parte della.
Pi de Ondepuesquea buena entencion lo fa
iniur. Ja: ,
mo dato. wbi ZE ¡mon deueporenderefccbir pena.
ponicdifputa= TZe).X 177, Como aquel queforada la nano de=
tionem G st pechareldaño que auiene ¿nella elas mer
Acur.Alberi dei
caduris queeran yporeflarazon.
quiferuan
lus. gaelt Se
«Scibi Bar.fcilicer quan
sepa:
domus deftra
“indidtl. (95
fumo. refert i-
famquzlio»
mesa fille des
facto Mutines
pilla lexin
2 Oradando algund ome
afabiendas alguna nauc,
demanera, que por aquel
Fi
dabas 1 forado entralle agua que
qpmontenere= — fizicíle dano en las mercadunas*,0en
sue sicinia ad 125 0fas quecftuvieffen en cila feria e-
emélationem x A
damnitex quo — Mea tal tenido de fazeremienda de to-
licu doeldaño que fizo enlanauc, edeto-
do cl otro daño, e menolcabo que vi-
niellcenlas cofas que cítauan enella
porrazondeaquel forado que fizo. O-
trofidezimos, queíi alguno echale a
E fabiendasalguna cofa cn el vino", ocn
cumincadem a
Rho. Cloliodeotro,o en alguna de las otras
deinttucidem — cofas femejantes deftas que fon llama-
Albcáodaguo as cor le z
Altar dascorrientes, de manera que poraque
quad ait pra- Jo que cchalle y ¿fe perdicfle, o Le me-
San ases no[cabaffe,ofecmpeoraflelo otro: o li
neta, referens alguno quebrantafle,o foradalTelos va-
diga difpu- fos en quecftuniclfeal guna cola deftas
tationd. dutan : . .
dedicir, y qe- fobredichas,de guiía quefe verticile, o
quid deiure fit
vidic(eruari,q nulla emendafaftacft,cum hoclicité fat andtoritate
legis,nifi atuto aliud cauturn eller,icurPadurafTeritefle, peméde
1urpco communi.Scidew vale Barán dit$ec(l Bcalia. q cellante có
(uccudine deíurenó debeatunita emenda:(ed damntum eracillins,cu
userardomas.Bchoc videtur ctiamprobari periítamm leg partitarús
Kicét Cuiliclade CugaAmg.in.d.lua.adle:oRhodi.deiactu.vbieciam
Baróbanequafioném mouet,Scnon decidit,conerarlumvoluntarg
iilius.LScPan,de Caltro.confiszz0.proponiturinfaéto.1.vol.
Lex.x 11 Lo
anScienterperforansnauem,velinfraibasliquidis,auraridis quid 4
¿ens ob quod perduncurvel deteriorantur.feu vafafrangens vefandá
cur,tenctur de damno propterea obuenientesbud,
1 b Udañocnlasmercadarias Concord. l.iferuns feruum.$.finaue, E.co.
2 6 Enel vins.Concord.cum.$+capitetertionlnft.deleg, Aquil Secumal.
Gferuusteranm.Sinquitlexffeo. ñ
3 d dEnciuera, Vidiin dit. $ ánquitlex.
ULerxIDL,
Si manis vi ventorum impulfaantrempeltare,cui nequeant refiere
o dicere, q
judicard,
o senerur ad
navigantes ,aliasimperuofefregeritynótenctur dominusnanis de
no:quianon fuicin culpa.h.d.
€ Gzorrempefud.Adde.lquemadmodó. $ ravistuo. gi
ram.fFeodem. COSA
amSipluresferautyan: befliam percaffecune Gual , nec apparet,cuñus
iétu moriacar,
perdieffeloqueera encerrado en cllos, — ¿ouanp te
tenudo feria cfteatal de fazer emienda — corum poreft
deldaño,c del menofcabo que aucnief- 23 intoliduca
fey,porrazon deaquelloque echo,of occito, Scwno
zo.Eflo mefino feria, filofizicfleé ciuc fluente,non
rado en alguna delas otrasfimientes le
mefantesdella.Cafiechafle y algunaco
£a porquele empeoralTe, o le menofca-
balletenudo feria aquel que eltacnemi de vulnerato
gafiziclle de fazeremiéda del daño que ¿ ¿sentar dd
ase UsfonceCon-1
auinic[le, por razon de aquello que y cordaccom.l.
echale, itesa mella, $.
qlo). XID.Como fi Yo neniotopacon otro por (E oodl quan
Fuergade viro mé fortenudos los fetares del do cai
depecharel daño qxe acaeciere por efla razó
EN
Ncorado eftidoalgúd
mauio en puerto,o éri-
z exiduy
beradelamar:o4dido
aremos,oavela,fiacac omnes de oc=
ciclleqportápeltade,o ptenencusa
por viento muy grande q defapoderal. 60.5. fedGfer
fealosquevinichienencl, fucllea topar “vw lues, li
, > 2 ue non apps
en otro nauio, maguer fizielle dañoal — reatexco:quia
otronon feria tenudocl feñordeaquel »on appares
ef, A E vou magis
naulo de fazer emienda detal daño: por — morrale, quá
quenó suino porfu culpa. Ello melmo — alterumivel ñ
3 add las otr: efe. *pparet,non
deucfer guardado cn las otras colas fe- ¿Bis E
mejantes,queacac[cieffenenrios, o en — pluribus per-
1 ibus in
otrosloyares. tulerit : quod
Jl) X V,Como quido muchos omes fe aciertá — «rbenenotan
enfaxerdaño, macádo vn fierno,obeflia pue — dumantellige
de ferdemundada emiida ácads Wo dellos. — tamenhocvl
timú, quando
Certádo fe muchos omes — apparer vul.
dife nus mortale,(
'n mataralgund ficruo, O Emilicor da
nabeftia, de guifa Gla tunveiic.Són
fierátodos, equenonfepá Hito.s. vel
E ageretur dele»
equal frida murio,cílocef ge promotio
mis, nam pro»
prerincertimadinemomnesrepellentarápromorioncordinum.lecó
Gumius Canovicum.venotat gin cap lgnificallclande homicid.
¡tin capictin.23, queítionevlama. Secusergo,(1agacur criminalicer
proutlatetradit, concladicGandinusin fuo traéta. maleficiorum..
fubrubri.de homicidiariys,% eorum poenis.colunm, 4.%.5.verfi.po=
ne que (lonemsnam cum nó conflter,quisintulericvulnas illud mer
rale,nulluscorum daranabitor ad mortem: quiain maleficijs proba»
tiones debentelle luce meridianaclariores:% non debemus adinfe=
rendam talewmpcenam,vti mendicatisfuffragiis.linguli, Cad
facio.Scprobacarin.fiinsiaa.fEad legem Cornel.delica.
¡Qumcuin(que elle contemplandumivnde fi vns percalir Ticiuma
cumforcatoyaltercum paruo gladio,Senon apparet cuiasiét perie-
Fit diceremus omnes capitaliterteneri,intantum puniretur ¡lle quí
vulñus modicumintali£er,quantamille qui intolit vulnus Jerbale,
quodeffecdaram 8e iviquum : vndecum deficiar probado, quo ad
hocquiseorum occideritynullus de occilo debet ad. mortem damna
si.l.fcientiamsh.cum (bramenta.Fad leg. A quil.l.duofune Titi) Ed
tella.utala.Saddeglo.in diét.L lin rixaquer videtnr voluille cónra
Titul. XV .Delosdañosquelosomes.$c.
siumre(pondet,qillaglo/Tintelligacur,vt omnes punianturarditrio
fúiliceriudicis,necrimina remaneane impunita : non famen pcena
mortis. idem voluit Oldraldusin didt.l.fiin rixa. y omnes tenent
pecuniariter (cilicet:8kira dixerune omnes dodores legentes Bono=
nie, quod non obltar didt,5.(ed fiferuum.quialoquirur quando
ciuiliteragitue
ETA puededemandaratodos, oa cadavno
fed Sei feraí — dellos,qual masquifiere,quelefagan e-
plures.Scindi — miendapechandola eftimacion de aq-
¿taliin rixa,
dicens hancel
£e humaniorá
opinior«m.éc
iílam fenten-
tiam tenet Ale
la cofa quele mataron.Pero ficmienda
recibiercdelynoa , dende en adelante
non lapuede demandara los otros.Mas
fi pudieren faberciertamente de qual fe
a rida murio:c quien fucaquel que gela
zwol. écconfi. dio:cftóce puededemádar a aquel que
246,4. vol. vbi
refere confiliú
Petade Ancha
13.8 alioram
¡ poterisvidere, Sciflam (ententiam tenco: licet dicatur Erá, Acur.
tenvillecontrarium.vt referc Albericiwbilupra, Gclicercótrarium in
hoccafltennicetiam Barcán diéhliin vixa.motasfragilibusfunda-
mentis:proutatrellacurAlexandujn diét.confi.14.Scconfis.Ec quan
do non conftar quisfueritprincipalisin vulnerando ,non pote(t pro
cedicontra aliosad códeminaconem,vtauxiliantes. vetraditurio. d
confi.Petade Ancha.allegarnotata por Barán.Lis qui
di Tivíum.in fin.perillum tex. defan
fil.14.3.vcl.col2.verficueS:(ubduntiphiin diéto conf
inhocdiRú norabileSalicesindl.fina.col.fin.C.dequelio.verfi.que
roan (ufficiac.vbidicit,y quando pluresinrixa vnum vulnerarunt
8cnefeitarquiscorum vulneraveric, quod poterit hoccafu denenitd
adtorcurarucontrailluim qui alias commilefivvile deliólam : cniad
deGandin.infuo trata. maleficioram. in rubric.«de profimp.Sóndi
cijsindubitatis.verfic.penul.Si vero quando plurespercufTerunt,nul+
um vuletas de períecrat mortalo, fed vulnera omniue» Aimul junda
erantmortaliayilto cafl omnes punieñturde homicidio : quia omnes
occiderantadiét,Litem mella,5.( plures trabom.Sctenet Bartol.in di
étad.fiinurixa,colu.penul.Siautem ploribus percutientibusapparet,
cuiusiétu decelis.tunc liinferens vulnus motralepercalicprimo,as
Xi inferentesaliavulnera percuflerans fecundo,canc dicit Bart. in die
éta,lfiTorixa.quod quilibercenctar de cccifo :nam ifla vulnera Les
cundolilata,licetin hominelano non elTent mortalía, in homineta
mena mdebiliaro per primum vulnus, mortale vulnuseft.1.qua 22
¿tione.$.li quis (eruumegroram.Madleg, Aquil.Lica vulneratoso
di t.Senon excufatur apoena homicidij, qui primo vul»
lo mato,quelefaga emiendadclamucr
tecl/olo, e todos los otros deuen fazer
Baldin diéta.kta vulneraras. ad legem Aquil.vbi refereconfilium
velcutelamenin(dam iniquiaduocati confulentisconíanguineis ile
liusq ui intulicpercubioner lethalein, ve macuriuspercullam occidi
rent, Sliceuaderent capurcapto.per di£tolitem mella. $. cellas.nama
(lud confilivum ((ccundum Bald.) non prode(t: quandocíl certum q
Prisnum vulnus efTerlerhale:(ecusfie/lerdubium, Ecdicit quod pra
suit quod protaliconíilio debereturaduocato,elTer: quod deberer
fu6oendilaqueo.Quando vero elferdubium,anillud primum vulnus
fui lJeemortalcfipolteaab alio marurius occidererur,non pofferpris
snvusvulnerans peniride homicidio pertextin dito.$. Cellus. del,
hnicteriprurzaverfica,fiforuws vulncratusffcod.Bcaddín hocqued
motarBald.in.c.1in princ.co.;.véni.feptimo quavitar.quib.mo.£eua
amitwvbiqueriran excuferurvalTallusab amibionefeudi ,fireliquie
d ominumita vulneracum, quód non poterateuadere, (alij(huperues
niientes,cum maturius occiderunt,vel poll fugam va(lall fuiciterum
wulneratus,Eccitiisexanimarustécconcludit quodíic, Aduerte eiá
«quía Scfi con(ter,quod primum vulans fiemortaleante mortem per
¿cu(i,non potefl vulneransdecapicari.(ecundum Bald.indiar, 5. Cel-
Mus.Srin di5.fiferuns.dicictamenidem Bald.quod lijudexcontras
«riumfeceric, Ecante mortem percubi,reum decapitaucricinflificabi
rurfententiamortepercufsi,poflea ex vulnerefublecuta, cum term=
orefententiciam erat ceruam apud naturam.itadici Bald.in.Lbel-
lo.f.de excula.tuto.adde ad hac lafosin.l.inilla.col. 4.verí.decimos
iftamlezuallegarBarfE de verbo.obliga.Sivero perca/Teruntpriusile
li quiin tulerantvulnera non mortalía,cuncfolum tenetur de occifo
ill quipofteainenlitvalons mortale:namexc illius ¿Chu pesijt» ve in
di8t.Lfiñnrixa,Scibi Bar.ita tenet«S: probaturinilla lege partitarum
Ecindici,$ed Glenia ple Sibiucias Bar, elle aduertendí,
ulitmortaleslicer expoflfacto alijeum occiderine, vetradit
39
quod écillo cafiille quiprimó percufic,poteric puniri de homici-
dio,tanquampreflansauxilium homicida, aid endo Gibiad male»
ficium committendurn «Linadtionesf.ope fede furtis.yel qual coad
unatusad hoc.Scidem tener Ange. Áret.in traétatu maleficiorum,in
partediéto maleficio femperaflicicain princi«vbi ponit formam quali
ter (uper hoc
debeatforma=
siaccnlario, v?
joquifiio, vie
de ibi ad pr:
éticam. Scin
colfinavbiada
Emandádovnomea otro ducicBaliin.l
doblado.
h de :2 nonideo mi
enjuyzio q le fizieiTe cnié uecolu. pen. >
DA
CA Y
00 C. deaccula.
quod quando
| da del daño q le ouicfTe fe-
EE lenoñ el demádado neg tancia
emienda delas feridasb.
Ley. X V 1.Como aquel que niega el daño que dí
zen que fixo fi gelo pronaren. lo depe pechar
fequelonóbzicra,eclotro geloprouaf aliquolococó
; > gregati, quili=
fedefpuespor teltigos , eftonce cl que is
Joncgo deuepechar el daño doblado". coquod facir,
non de co qd
alij ficiunt,nifiprobaretur diflinG Seclaré,quomodo , 'Scqualiter
vnusimpendiletauxilium alteri:deberergo, vt puniacor tanquam
preflansopem articulari,Scprobari q 5p(e primos valneransfuitcon.
duéinsinlocoixa,daca opera dolosé $cappenfardad maleficiú com
fecus li aliasex callreperiaturin loco malefici),, non esc
ione praambulacommittendi maleficium: Seconfu-
.dataoperascolu.penul.C,quí accufa.non polí y fiatarti
culusperaccufatum,velinquilitum,ex quo appareat ordofadi: alias
prifamereturcótraallantem,vrderauxilivm juxtanotara per Inno.
inca,continentia.de clerico percullo,£ vid, circaifla Felin,ín diét.
fignificafti.col¿«dehomidi.£kPaul,de Caftro.2.volum.confi. 27
calla carceratorum,col.penult.verlicaneque obftar quod Bart. fubija
site, verolifumus indubio,an pralumatur adfuifTe malefi-
“eo calialitervel¡ludiosd dato opera2vid,pes capidicutdigú.
dehomiddidicenee,pir dubio prefumitar cafualiter ad(uifTe.Qhid
até iynus canto percubic,8enon apparer quiscum plures 3bialli-
teruntaScvnusrartumpercu(Sjégldicic null teneri in diet.5.ed
Germ plures,tu vid.per Specula.tit.de homicidio. Sn. verfiled po
nequatuorderapto,verli.ponesSe de telte.$.1. verfia quid lí quatuor
homines.perInno.in«c.ficucdignum.dehomici.
a (Del »mo.Contrarium vidernr di poniin di.$.fed( fercum plure:
quolexillafumpraclt,imo q vno (oluentezali) nonliberantur.g!
dicit,quodilludproceditrelpeétapoenz:nam leg.Aquil
aliquo poenaliseftsifla vero lex loquiturin folutioneintere/Te,fen ¿(1
mationisrei,vndeab eavno foluente,alijliberantor.Svid.que habe
turin.l,quíferuum.$.41.£ de aétio.Scobligatio. Azotaméin fuma
C.co,col. 4uverfic.eftautem pocnanlitervideturintelligere pradidta
que habenturín diét.s.fed fi (eruum.quam gl.ibiintelligir videlices
q vno loluéteid quodelt pona,caterinó liberantur, Gcintelligicpos
namillud quod el! preficum raione inficiationis féilicecvnom fim
plim,nonid quod prirftatarratione repetitióis anni veleriginra dica
rumude quo infraco.l.18.vnde fecunduro eum,(ivnusfoluit damamn
habitarationediórerepetitionis,caceriliberanturinam firolliturpro
pretrei perfecutionem preflicamillud quod erat pocnaratione di£tg
repetirionis,echabeturin diét.].quifervum.S.fin-proutefilitera non
multo magis ceMlabichacpoena contra alios, fi ab vno fitdamumrea
Nitutum,éerepeticionis habitaratio: : fortéMlante ita lege partica
hocdiétum Azosc(tverius:ócin prafUicavideturdeberi feruari, Ec vin
dein materia diflinCtionz Alberi,in.1,fi quisidquod.coL.fi. ff deiu-
vifd.omni.jud.8 que dixiin.lao,titu.flpra proximo.ca.parte
D €oelasferidas. Sequicnr diftumglodn diAr5.fed fi forum. que hoc
diciryallegansverlic.Cellys.ciufde,5.Scadde.l.huic[criptarz.$ (fer.
uus.codemtitulo,
lex xP 1,
+mNegansdedifTe damnum,ficontra cumperte(tesproberur, condema
nabigurin damoo duplicato:(ecusfi periuraménm, aurconfelsione
damnificárisi(ed(i elf coniux contra quí coniuxagit, aut minor vis
gintiquinque annis,vel perconfefsionem proberar, vel p iuramentis
Tn fimplum,fiet condemnatio,h.de
€ Cosblado.Concordarcum.l.2,5.1,8%.
8.C.cod.|.contranegantem, él. penalti an inecellaría nonape
titiofuperifto duplo:Guillielmus de Suza,relatusa Bald o in diéta.),
contra negantem.dicit,yp non:fed oficio iudicis hoc fer. Bal.tamen
ibidicit,quod turior pradtica cli fiatlibellusin hunc modam, Tas
Setena partida.
lisdedicdamnumintalire:ideoago contraiplam, peto dam
anibiemendari:Sf nezauerie dedilfe damnnen, petoillum in duplú
condemnarisri.perenode Bal Codefuncis.Sdoplicatar
guicquid erarfiumplaadum.(ecurdam Azo.C.coinfi $
glán«d.S.hecastio gl £Balpol+ Odofie.inadel.cótra negitemes lá
nica inezare
Musfipor ventura cl demandador non
por a E
pbsbiticerig- prouallecldaño porteftigos mas porju
ee pu Taopor otorgamiento? del demádado
cule oc
quel fizicflc defpues, eftoncenon le de.
ucpechar el doblo:mascmédarfimple-
mente el daño quelefizo. Perofielte q
negale el daño fuelle menor de veynte
diciceñte
non recordará
quantaslitva»
lor ferui occi-
fi. fecundum
Bardaproin a Pos oh RÚA
demorada, cinco años”,o fuelle muger“aqlaquié
f.codyperillá — fiziefle tal demanda lu marido: o el ma
textkvidple — sido aquien la fizicíle fu muger cftonce
miuspereundé
Barin queñio
mibusfuis.q.8.
vbi den
tealig
té, angaudeac
beneficio fla-
tutidiíponen=
dis, confel
micas Benegá
tespravias pu=
niuntar, vide
cciamperBal,
ninguno deftos nó estenudo de pechar
el daño doblado, maguer defpues le pro
ualle quelo fizicra:masdeueemendartá
folamenteel daño quefizo.
GZe).X V 11.Como el que conoce en juyxio que
fxadaño a esro es tenudo delo pechar maguer
sel ajajeairas
ESO pofciendotalgund ome
éjuyzio que auña fecho da
ño enalguna coladcotro,
Y tenudo esde fazer emiéda
dejlo maguerotro ouiclle fecho eldaño
enon el.Mas fiporauétura el daño que
el conofcielle q auia fecho, nólo oviek
fe el fecho,nin otro ninguno: podiédo
efto prouar,non leempece tal conocen
ciacomoelta,
«Ley. XV 111. Que departimiento ha entre las
f.que fulepri
m bene.
Se adde infla
snacería quod
s106.Bar peri
Juastextaim l,
id quodia. lla
depecul. lega,
>-quádo. Lita
ponie pana
plo jurenun=
y 'ixitetiam Baldain.5.vafTallus.(i de fend.fue-
sitcontrosinterdo,¿cagnasg jura difpanentia contra negátem haber
locem,quando negar perdolam vel latamculpam.
do por atorgamienss.Concordar cú.l.cutn quisin princi.f.
bialo.k Bars viselo.ponentéin hocaliqua notabil
deattio.per Specula.6xibi loan, Andr.in add
(sio, g.minc videndum.colfiin princajbipoteris videre,
$ btenorde vente ecincoaños.Concor.com.l.fiex canfa.$.nuncviden
Ele mino.].cleétio.5.neque.ff.denoxa!,8caduerre, quia videtor
:< partitarú velle,gp minor qui fia fecilicate neganic, ( poflea có
¡are á pena dupliferucturillefusabíqueco p peta reftita
tionéin integrum:contrarium ramen probatur in ditas. nunc viden
»,tenerglo,Bal.Scalijio.d.l.contra negátem.Sciftud ell cutins, y
perararreflícuri
5 a£sgcr.Daturenimhacadtio yiro contra vxorem, vel ¿contra, vtin
1.5 feruusferuum.$.(i cum maritus.f.eo. non tamen e(tfamofa.8 da
torcancuin fimplum.vehic Scin.l.fin.fade feruo corrup.l.2. ffrerú
amo.glo.in.d.$.(i cum maritus.Stener Azo,C.eo.in fumma. col. fi
ad finem.verfic,famofa nonell adtio,
- Clex.xV1L,
29ConfefTus fe dannum dedi(le renetur,licétalius re vera dedic: SK (
probet,quod dammum nó ell datum perenminec per alium abíolue
tanhocdicit,
1 d €Comfelendo.Concor.cum.lindenerativs.$.(i.cumfequenti.ff.co,8c
eApoc(pecialeinadtione legis Aquiliz:alias enim nunquam punié
¡lle qui cófiterur feci/Te maleficiam quod nó fecit,fihoc iudiciliquer.
1u$.(iquisvlero fade quaflio.Bal.£ Florian didt.5.£i.vide que di-
xiinds.ito apar. a
2.0 Qin otro ninguno. Hoc confitens prober homidem quem confef
ité mix
decó
40
fuseñtoccifam, viuere,ve
gensdictas!
turción
quíspuniatur criminalitec, y
Méaga
endealiodelicro,vt
offenia.lapud Labeonem.jac enillud.
(adi
Fe z emi lex
cofisde queesfechoeldañoje el apreciamien les Lea
1o dellas.
difponit con»
Vercllandofealguno delan- “a delinquen
te del fudgador del daño
TES [qual fucfechopor razon de
==0lgund fieruo, o decanallo,
quel ouicflen muertoh, o derocin , o de
mula,o deafno,oyegua, o de elefante,
o de vaca,o de nonillo por domar:o de
buey,o dpuerco,o decarero, o demo
rucco,o deouejao de cabron, o delos
fijos de algunasdeltas fobredichas , e-
fonce elfuez deue mandar fazercmien
dafobrecadavnadellas,de manera que
pecheporella aquel quefizo el daño, tá.
to quanto mas podieravaleraquellaco
fadefde vn año en ante falta aquel dia
que lamato.E fi porauenturael daño q
fixiclle enal guna deltasbeflias,non fuel
fe de muerte, mas de ferida que refci-
bicíle alguna porquefe empcoralle, o
fi mataflen, o frieflen otras Deltias que
non fon deftas lobredichas, o quemal
fen,o derribafíen,o ¿Nruyelien,o fizicl
fen daño enotra cofa qualquier, efton-
ce elempeoramiento,o lamuerte, o el
daño que fuelte fecho en alguna deltas
cofas deuc lo cl fudgadorapreciar,e má
dar pechar tanto quáto mas pudiera va
in.l,5qñe
vadevi.noner
go fufiicierer
Ísla confefsio
fi non confla
ret de delióto
ad puniciané
criminalitería
ferendam, $ fi
contitens ni.
hil pbarerqd
probatar opt
mé Tofueinace
leida gloria
diño Deo Ita»
el, S conficere
ne ¿bícondas.
S ¿chan di-
emñoimter (po-
la pal liá coc
cinena y, valde
bonú: l <ducén
tosficlo sargén
ti, regul 19; au
oa
ginta 60 ora
cocupifa *s ab.
Ruli,Scableódiinterra,cótramediicabernaculimejyargstaque folla
humo operui. de Mlacim fubdirurin tex.mifitergo lofue minilro: 5 qui
currentesadtaberiaculum illiusrepercruntcunétaabícóditajn e od€
Joco,Stargentum limul. 3 poftea (ubdicur,gp fuitillelapidacusab om
nillrael.Vides ergo, q ante punicionécriminisprins voluie lofue. , q
cóllarerde coalias,q perconfeionem criminoli.ée dicit Ang. A. tén
infuotradtomalefiin partefama publica.co.antepe,ver.a.tu dude e
pfitiudexinltrué?,ncaliqueadtorcurá pro maleficio ponat priu: +3
¿Sftescurizalémaleñció ile milla, cecignoretar quilla:
cómilevit.allezatad.$.jremilludaScibiponit practicá mierédioflicia, lé
ad videndnm hominem morcuum, Se vulnerará, Gi defcribendum va 11
nera,ékad locum vbicómillum ef furtam.é: dixitBal.in.Jiqm. (Ex Y
his qui nornfa.q ilke confefsiones debentelle conformes contincá +
tes verefimilitudines: de proptercaalle/loresdebent cautéagere, vtnó >
credantconteGionibusiudicialibus,nifi verificentiplas : quia fidicar
reusoccidiflehominemin taliloco debentmitteread locum, fi eltibá
homomortuustvelG funcoaibi (epulta,neforfamille confeflusfue
ritsterroretormérorum,vide de hislate per Paridem de Puteo info
tradtataS yndicarus fol.¿3.colamna,4.in parteconfebio.Scolu.5.8
perBippolytú a Marfiin reperitione rubrica de proba.col.1. Éc16s
8cin.l.i.inprinci.(I.de quzrio.evidebisctiamínmaceriacos lim
quoddam Alex,6.vol. dues ILL, 1
aw Occidésanimal de fuinarura man(uerum,veequum,porcumn ¿vitulú, |
elephantiaueflium diari Deiliarum,tenerur decios afin zatione,
Quini plasuno anno die merires alias vu ceasyame
rúpat,deltruar,aut cóburaraliasres,tenetor quanti plurimi val
triginta diebusretro á die dáni nusuerandis legis quiliz dif» ¡ofitione
8cprobato damno,fieta(limatio cumiuramento damnum; »abih.d.
£ Gatuerrs,Concor.cúda.Creo,8elnfti,cósinprin. 6.5. hisar 10£verbis £
Titul.X V.Delosdañosquelosomes.ézc.
2 2 ETrerradias.Concor.cumólfiforuus feruum.5.tertio capite.(f.co. Se
3b Gcarsatras. Acto leg.Aquiliz prafens Scprateritú temp repo
non futaram.J.aielex.(E.co.6e vid.quod habeturin.Lita vilnerat”
co.cirwveríi.alimadio autem.SeÍnli.co.$.capire terio.
4 cúlcen la jar
Nó intellizas
y extimatio
fiat fine alía
robarionesní
iperiuramen
tiadloris:quia
imó agtor de
bet hoc alias
probare.vtno
tarAzo.C.co.
lerla cofa que refcibio el daño defde
treynta diasi,ante faftacn aquel dia,que
fizieronelempcoramiento,o el daño en
clla.Calacmiendadetal dañocomo e-
ftc,esdctal natura quefiépre cata atrash
quanto mas pudiera valer la cola enel
tiempo paflado:alsi como fobredicho
es.E la ley que mandaefte daño afsijud
gar:esllamada en latin lex Aquilia.Ec-
fte apreciamiéto fe dcucfazercó lafuras
del q dernádaemiendadel daño Juego
quefuereprouado deláte deljudgador.
dex damnum
per probatios
nemadoris. vt
In(titu.dever=
bo.obliga.$.f.
E
4 lez. X1X.Como dee fer fecha emienda al Se
Zar delfierno quefabe pintar figelomataré.
27 Intor feyédo ficruo que
3 matallen magucr quea
cacfcielfe que en aquel
ño que lo mataron
tl ouielTe perdido el pul-
to.fipul hoLvl
tima.G fubdit
inferius.Nun-
quiddefici
te probatione
judex deferer
Juramétum ar
toni? Be dicic
forté non nili
quádo dánum gar delamano derechapor alguna cn-
eltdarimpe- Fermedadio fion* d
tuofa violétia. pl Pporotra ocalion*en ante q
Lfiquando.C. lo mataflen. Con todo ello el que la
vndevi. idem
vale Inn,in.ce
fina. quodme
ruscan.8kFlo-
rain. proin=
de. $.notandú
Aqui
Hamántell
tur ergo L
illa partitaró,
quando forte
emienda oujere defazer deuc Jo pechar
bien afsicomo fi fucífe fano del dedo a
la fazon quelo mato.Otrofi dezimosfq
fi algúo ouiclTe citablefeido por fu here
dero ficruo de otro,e lo matallen en áte
que étrafle la heredad,queaquel quelo
mato cstenudo defazer emienda dela
muertedel fieruo a fu feñor,e demas de
resipfa, vel al-
a tefi Wepechar tanto de Jo fuyo > como cra
a pole: aquello en queera cltablefcido por he-
aran Tedero porque lo perdio por culpade
dex cum ura aquel quelo mato.Otrofidezimos,que
da fialguno oviefle dosfieruos que cantal'
ficerertalisvel — fenbien en vnofque fi alguno matalle
o elvno deilos,quenon'estenudo tan lo
ds ES ES
matione dam Jamáétede fazer emiédadelfieruo muer
a to:mas aun deue pechar demas delo, q
reprecium,fe Z ;
comune ee TO afmaréquevaldra menosel yno por
attendendum. razon dela muertedelotro. Eelto que
fco.Lferuá diximosdefufo en cftos calos fobredi-
meum, vel dic La
=$ index vis chos,halugarentodoslos otrosfemcejá
probationib>
damni,Sczeltimationis damni,tavabiceflimationem cum Juramen
to damoum palsi:vel dic,q quando darnnú fic datum dolo(?,vel de
so non potelt haberiprobatiosgp tunc(timmacio far,delaco juramen
toaétori cumtaxarione iudicis ex noratisper Cyn.3 Alberivin.d.l.
fiquando.vbidclafo,col,o.verl.quarofuccelsiue.b: ex notatispergl,
in.Linafionibus.verfi.pland.fodein litiurán gl.po.
Ulex XI Xo
** 30Occidens(eruumalcerinspidtorem,cuius pollexintza annumocd
k Gzeempellafe.Concor.cúdid.5.6i8.1.quaadios
60
renequiret, tenetar <manci plus value
Gonisablcifusfuerievepi
rebatdems occidens fer:
annorerro cum pollicenó
redemin(litucumn,anteq
fed dehareditatis elimatiós tenctur, item ve
ficz,velalteriusartisnecans,non folumin mor
ESA
efimaconem,(ed
n alrorius(ob
teshdellos,quezquel que cl daño fizrcre E defetti)
El ererjorationE
enotra cofafemejante,nó estenudotan — tenetor.h.d.
folamente defazer emienda de aquella d £ £l pulgen 7
= Concord.cum
cofa queempeorafle,o matalle. Masaú — Lindenerati”.
le deucfazer emienda del menofeabo q a
fefigue alfeñorporrazon de aquellaco ¿ qperro auge
€ Perera ea %
faquelmatalsen.
fan.Aliquo ca
Sufortuitozná
ez. XX. Como dene pechareldañodelfierno Galias primo
aquel que leconejo que le fizieffecofa porque iniuriote ciab
murio. fciderar polli-
E 240 cem,cum ille
Rufando, ocsforgido —encaturdvul
algúdome a ficruo de mesa dd di
«fubielleienal- nibltaliaspo=
otro que! fubiclleiena occideo
guna peña, oarbol,o0 non tenebicur
p2 tro lugar peligrofo: o ¿ddamnúpol
e A a e Licis .vriodica
delcédiefleenalgúpozo,oéotro lugar mela,s.(i fer
baxo,o fondo,ficn fubiédo, o defcédié e
docnaquellogar ,cayefle cl fieruo de e sosco. ig
manera que murielle,orcfcibiellcalgu- £ Eotref dezimo
nalifió,o ferida feriatenudo aquel que a
lo arufalle,o GledielTe tal esfuergo co- Leg.
mo efte:defazeremiédaal feñor delfier Ets
vo del daño querelcibic/Te porrazon de cipios
aquellacayda.Otrofidezimos, Gfielto g UCárafenbien 4
viclfe ficruo dealguno enalgúd nauio, ad
oenpuente oenriberadealgundrio, e 1:pinde, feos
otro algío lo empellafle£, de manera q » fiordos Vi
cayelleen el agua,e muriclle:o cftunicl 152,5. fed.erf
fcenalgunatorre,o cafa, o otro lugaral a side
: e Illar deco,
to,elo derribafle empellando lo de gui Mad
fa que muriefsc,o refcibielse algúalifió a
tenudoferiaaquelque lo empellaffe de a lochemi
fazeremiendaa fu feñor detal daño co- net
. ar fmafcendere
moelte, gerlo fizicfTe por fuegolquiér rai peces
deotra guifaa fañas. «Tole defcédere
¡Ley.X X1.Como aquel que envridael can que VEputcistencé
Mio o 7 dedamno,aut
muerda a clgunoyoc/pante alguna beflia af
se > morte ob id
biédas,dene pechar el daño quele Viniere por — Sbueniér
obueniéte:idé
ejlarazon. de impellente
o cum, excuius
RS An teniendo algund o- dopallapre
É 2 meprellofi lo foltalle ala. cs
(A biendas,e ledielle de ma» iocum,fineali
ál ñ rerfiatehade
Jjno porque fiziefle daño Mn Esla Con y
otro an alguna cola : o fi anduuifsc el corcis.f. In
Mi
e. Aquile
5.proinde, ffco. 2
fed 8h quis depúte.
Erffco.l.icemob(tetrix.$.fiferaum meum. Se.
1 GPerjesgoNam ludus quoquenoxiusinculpa eft, Ñf.co.namludas. 3
CURSA
Soluenscanem (cienter,vt damnum faciat,aut elirritans, teneturde
damno per eumillato:idem de merum,Scpanorem inferente,vel ug
ertre boltiz alterius,proptsrquod e precipitanic fu fugirancaliud.
lamoumfecich.d,
1
a
Ad tic.
Anita
qua, pal
fedi.
3
4
5
Setena partida.
1
hifer
Ger. XMI],
2mAvimslide Calma za manísto expopriamaliznitire, (eu fericate
damtamdan
teivt fiequias
tecaldtrerarae
camelusvele-
kphas.feubos
corau peut, te
netur ciusdo-
minus addar
mun, autani-
mal pro noxa.
dádum. Siau=
tem ex culpa
altzd* hochae:
ve cauía pun
Alionis velli-
mili, nódomi
mus, (ed culas
culpa ficum
ell.tencturde
damno, had.
€ Gorirfasa Con
can fucto, elorridaffletalgunoen ma
neraqutranitdel,ole mordicffe, of
ziclTe dio aome, o en algúa otra cola
teraudo feráacquie fiziefle algíñadeltas
cofas fobrecdidas «e fazer emienda del
año quel canfizicfTe.Otrofidezimos
ue fi algura dome elpantaffebafabien-
las algumbelti, le manera quela be
Nia Leperdif Fc,ole menolcabalfe: o fi
por el efpantro que Le fiziclfe fe fuyelTe,e
fiyendofiic fe dla dañoen algunaco
h,tenudoleriadquela ouiclTe efpanta
lo, le pechar elf o queacaccielle por
non dequ eleipanto.Elfo mefmo fe
rancio raquandoal gun beftía palfalTe por al
aliprator. y gina puente, coto la clpantafle de ma
te rra queaye feel agua,e murielle,o
drupaup fem enolaba fe. Ca en qualquier de-
s EAnens, O enotras femejantes que
o:
dica. S Unit
dsd tnefciefleda Tororro del elpanto que
Qui fanta omefiziclea amu, o2vaca,oaotrabe
el flia, tenudo Ferioquel quelacípanta
¡postal
efaz.ercmiccdadddaño que ende acre
fiTe.
idé.vein. Lpe.
IEcod.velarifi
galas percal
St homincin
facie cum ro-
Alrovelin ocu
lo, veexempli
ficat Faber, ln
Mli.codn pr
Siyero cosa
deret fsuaina,
diet
perenan in
verticu.quid li
canis tuus,
e Usascores. Re
cit orgoquí ha
Guy. XX11CO amoeite rado el [añor del cama
loo deomuber/liama afas de pechar el daño
que algunded lashieve,
A níson beltias algunas
natunlmente : afsicomo
lo scanllos, clas mulas, e
aaa Y lo s ahos,elos bueyes,elos
cancilos,elos elehn tes, elas otras colas
fenefantesdel JaOn defi al guna deflas
y
d 2 ad tesin caproccidendis.23.q+5.
£ oem; ¡ pollac: <p trmitadiciuw reus vendat pe
cudema£torijan € ondeiara exurinter demo ita quod non libererue
dando quadrupeiásprrita m promoss añvilarzr, quod in toto damno
pertexeio.lfialieensfera us.cuml E quen. ff. de noxa.8cquid Gbe
ftia moriatur ante lit contellaano 2vid ss hlsatic Erqud
¿dana io, $.Sc cum etiam. vbl
védeser li) ame lá tencóreflaranaich
Ho. capurfeq ut,
d.aguonafedddeitr la 5 delii mlipue r A. 6iquad paupe£ecil
fe dicarur. GlescAXL Lo,
¿»Animal de fuinacarairao, velcro, lipara, Scimiliaanimalia te
menslicreneatligsatun ye daronun ra onfidarzaljas damnafoJyet du
plicaca, Er libera mbominemérrir,, elusegp enfisfanabirur 8:50
perdána Scimtere MTemhoc obunicra tiajolet : Shi ex plagis moria
tor.foluer ducitos monpetinosatcosmdierarem haredibus, dere
fiduwn Regiscamerasi autemiar «felremaneat membroaliquo
mutilacas,aihirio iudás, fecundan qualitemmembrimurilad, in
interele darombitarioc dicit, :
h- 4 £eos.Hic eMforilinos be Van. fecando mglofliin authe, den
púisinpriácipio. d ad rmgitun Leonisml la bellia poteltarevi.
Amos Bober mandes. CaperPa, Quikibácarwver(uaz in fine. Se
fandlasA mbrobwasia Esxcaneronlil>r Aapicueuvbi deiítiusanima
lisfuperbia,Seferocitate.Scadde Ancharra,con
vbi Leotenerpedem, ccrera aniialia quieto
vbihocallegatad notabilem queflionem, in qua conta
exiam quod haberar Ecclefiafli.capil
diacur,Scquám plura denagura Leonis tradic Yi
beftias “fiziere daño a otropor fu mal
dad,o por fu coftumbre mala q ayan,al
ficomofi fuelle cauallo,o otra beftiade
aqllasq vían losomes caualgar, cfiella
fin culpade otro langale las coces, eo fi
ziclle daño en alguna cola: o fi fucíle to
royo buey,o vaca,o otra beflia femejáte
que fuelle máfa por natura, eclla por fu
maldad fin culpade otro fizicfle daño
enalgunaco(a,eftonce el feñor dequal
quier de aqueftas beftias q fizicfle el da
ño, feriatenudo de fazer de doscolas la
vna,o deemendarel daño:o de defam-
parar labeftiafaaquelque el daño refci
bicrc.Perofi el daño nó vinieffe por mal
dad de labeltia maspor culpa de algun
omequel dicffe feridas,o lacfpantalle o
tera dick, y
circa hominé
Jeontmn natu-
racit benigna
venililaióne-
queane irafel
$e quod pater
eoruta aúferi.
cordit exema
plis abiduis:
proftratis em
parcun: captá
uos obpios re
pacriare per
micnpthomi
nénon mili in
magna fame
inteomút.
onzas Beflia a
eftminutis or
la aguijonafTes, o le ficlle otro mal en gravelalbadi
qualquier manera porq labeftia ouieffe Tocina:
a fizer mal ao0ro,eltóce aquelpor cuya femelomnino
culpa auinictlccl daño estenndo a fazer — parcuti
cau manife=
emienda:enon el feñor de la bellia.
fla ratio el
nam cójn vee
Yo marris ci
aluere cacel
marurifq; ad
nalcendum vi
ribus pellent:
odiunttempo
rum moras:ita
q Oneratá fue
cibus vuluam,
táquá obÑláré
arta, vogui=
uslacerár, ef
funditilla par
'111,Como aquel que tiene elleon ,o
o//:30 otra betas brama en fa cafá deue pechar
el dio que fi
ea otros
Eono Onca,io Leon
pardok, o Offol, oLobo”
A Cerual, o Gineta”,o Ser-
Sc pienteO , o otras beftias,
que fonbrauas de natura, teniendo al
gundome cn fucafa, deue la guardar,
edetener prefi,de maneraque nó faga ys
” $ A A A 1? dimittir do
daño aninguno. Efiporauétura nóla Torccoagentes
Ira pofleacore
ruptis €: cicatricofisfedibus ,genitale femeninfufum non heretaac
ceptí fedirricum refilicnam Plioidicityanimaliacum acutis vngui=
busfrequenterpareze non polfe,viciantur enin incrinfecusfe mouen.
tibuscatulis.hec Yfidorusavbi fupra.
lo dLconpardo. Hicex adviterio Leen SPardinafatfecidaPliniú y
in naturalibiftoria, «Y fido.vbifupra,
1 CoJo.V rfuslecundum Yfido,vbifupra.ideo diétus(ve quidam año) 4.
gore fuo former ficrus, qual orlusimamaiunteosinformesgenerare
pattus,S carnem quandam nafci, quam mater lambédo in membra
componic. Vrivismaximain brachijs,écin lúbis,vndeinterdumere
Siinfiltunt.
m Czebo,Rapax hacbeflia, £ cruorisappetés.fecúidú Ylidowvbifupra. 5,
dcquoruftici aluntvocem hominem perdere,icurn prius Lupus vi
derit:vnde Sefubiro tacent dicicur:Lapisilipriores videtur, Lupito
toannonóamplias quim duodecim vicibus cocunt:famem div por
tant:Spo(llongaiciunia multum deuorant,Lupos AEthiopiamictic
ceruicejubatos,k« tanto varios,venullum colorem dicamtillisabe(Te.
Ambro.etiam Pfalm.n8.fermoaosverfi,2.refertillud deamibióevo
cisin homine,quem prior Lupusvidir.
n Cainera.Hicvidetur,quem vulgo catum Cerualem vocant. 6
o serpiente, De multisgencribus (espeneuin,Srcaram proprictacibus. 7.
“vide Yfido.cod.lib.capita >
Titul. XV De los daños que los hombres,%c.
von laguardaJen efi dde 5 ioMik qua. pas £endi.
(Eco.ScfEde edili.edisto.Iabi coian.cucn.I.fequenti, vbietiide
cane Scverre adde cciam.l.vnicamacum glo.
vbi habetur de ¡flisbellijs, quea lon¿¡quis partibus miccuncar ab.
vuo domino alteri,y non pollyat moraciin ciuitaibus,perquas tráa
feunt viera >
ptem dies, Sc
an fit irregula
rs, qui tenet
ceruúl,velleo-
ne, feu cané
furiolam, Ñi
guardaflen afsia,e fizicifedaño en algu
na cola de otro deuc lo pechar dobla-
do el feñor de la beftia 2 agucl quelo
refcibio. Ef alguna deftas beflias fi-
zicle daño en la perfona de algun o-
me”, de manera quelo llagaffe,deue lo
fazer guarelcerel feñor dela beftia, có-
prandolas melezinas, epagádo al mac-
ftro quelo guarclcicre de lo fuyo ,e de-
uc peníar del llagado falta que fea gua-
rido. Edemas delto deuele pechar las
obrasque perdio defde el dia quercfci-
biocl daño faftacl día que guarclcio,ca
vn los menofcabos,que refcibio en o-
tra manera por razon deaquel daño, q
refcibio dela beltia. Efimuriere deaq-
llas ilagasquelfizo, deue pechar poren
de aquel cuyacra la beftia,doziétos ma
raucdisde oro:lameytad a los herede-
rosdel muerto,e la otra meytada laca-
maradel Rey". Efi por auentura non
muriefle, mas fincaflelifiado de algun
cu.qui non al»
legato Innoc.
xeferr clusver-
ban citul. de
difpenfario, Se
juxra propol
tionis ordinta
colujvbidicic
«pnoneltirre=
gularis dí tas
mé maliciam,
vel latam cul»
pam nó adhiz
uericanó e
videtur q le-
vis culpa, vel
negligécia de-
ber huic im=
putari : cú fic
caula mulcum
remota abho-
micidio : alij
tamen dicune
fecundum cum,qued fi aliquideft qApofitimputari tenenti ceruá
velleonem,g eritirregularis,arzac.hi lape.so.diftinio.Scd. $. 1, in
Mi. quadru.pau.fecill«dica.vides ergo, Inno.valt ceflante malicia
vellata culpa,huncnon effeirregularem.8choc tenent cólter Doéto
xesproucaree(tacur loan.d idem intelligensclle verú, ilta
animalia ran ligara; (ecos fifolura , quia tunciemputaretur eiper.l.
2.5.primo.£Efi qua, paup.fesdica.Skhicinilla.l partitarumibi(e deue
ferprela.Sic.)per id quod habeturin. ice Mela.$.item Sc cum eo.
f.ad.l.aquil. quidautemfiferacilerlizaca Se domino culpa non po
teftimputatistamen feranocuicyan dabicur(áJtem vtilis aétio de pan
jerzlo.diciro licin.l.2. (Ei quadruspamp.fe.dica.Scin.lu$.in be
y quo concluditur,fccundúm Elotia. poll lacob. Butri.ibi p(
fera non cualitapoteflate domini, Se nocuie tunc haber locum vi
Jistancum per.$.(I.infli.cofivero cuafit prorías tunc non tene do
minusneque direfta neque váli»vein.da5.in beilijs:idem vale Loan.
Fab.infliaeoin prin.vbidicir,quodastio viilis Scdiretta de pauperic
collar. vbifera quando nocuie jam eratrecepra in naturalem liberta
tem:fdvbinon omnino recepta crac:quia adhuc habebae confueru
dinem reucrtendi,tune decurvrilis,Scibi vi. quid Ñ fera damnam de
ditcum efferia naturali ibertate, deindeiterum peruenic ad manum
dowminizan dominustencbituraScpofl Taco.concludir,quódnó, imó
¿cfecundiim cum fi ante tenebatur,Scfineculpaftacualit ¿non vide
recur tenerifiad poteltarem (ia redeac.l aurea. (E delo
lutio.L.iferuns lezatas. (de adi.n.lega.Scibi refpóderad. Suex diner
fosalli.de noxal.qui viderurob/lare-Bintelligehoc quando fera nó
habebatcon(uerudinemreucrrédi:tedaliquo cafu dominas cam ha
buit,nam aliasteneterurvilisucluperias dix.
9 b Usnlaperjona de algundome.Cócor.cinlex hac.LFEfi quaspau.fes dis
10 € Cox lacamaradel gey.Notahoc quia in.J.qua vulgo. de adil.cdid
de quaiftafumpra ell non applicarneg;exprimitcuidentifi ducen
rifolidiaura,Scvt refere Joan. Fab. Se fiin. quad.paup.
fe.dica.Dofto.cóltertenent,q omnesifli(olidi applicentur parti, ta
méglo.fecundúcos voluit q diniderétur inter haredes mortui 80
cmnin.l.qua vulzo.fT.de xdili.edidto.non taméegoreperioin meo
libro y hocdicat glo.tene ergo métiiflá.l partitar.
Ulex.XXIIAL,
3» Vaccis, ouibus aut alijs pecoribus infundo alieno damnum danti
bus, hocpaltorisaut dominifafto contingar foluicurdamauna du
plicacamsaliosantem Coluicar fimplum, aut dampilicans
turpronoxa. Nontamen deberdominusa?
occidere,percutere aut da maificaresfed educa
periudicompetat hocdicie
Ue Apreciadocldaño, Ecqualicoralimabicar frumérmn quod eratin 1
herba
miembro,deucle fazeremienda delali aqui. dicieg
fion fegun aluedrio del fudgador aca- E rabif dun
ne E e bins cuentas
tando quien es aquel que refcibio cfte perceptionis
male enqual miembro. argumes
Ze). X X 11.11.Como el dacño del ganadoes te
brer fe
Protec
5: fequicuribi
.de Callra
aliter veró
cit Specul.tita
deiniur. Si dá.
dato. $.fequié.
col. 4. ver.fed
quomodoxíú
mabirur + Sed
Toan.And. ibi
3n addicio. vis
def tenere q3
soudo de pechar eldaño que fxjefjeenberedad E
agenda.
EAAcas,o oucjas,o puercos, ol
x(oños de los ganados o beltias
'Glosomescrian fiziédo daño
en viña,o enhuerto,o en micfles,o ¿pra
dos,o en otra cofadcalguno, fi cl daño
fuere manifiefto,o lo pudicffe prouar a-
¿1 4 lo refcibio deue gelo fazer emédar
E Rodo. disipolflaco:
aquel cuyo escl ganado qlofizoede- Qe Arena. 80
ue fer apreciado'el daño “por omes ¿detener
á Al e - ria..lexhac.
buenos,e fabidores ,c defque fuere ca. ae pass
tado, liaquel que guardaua cl ganado" pe.fe. dicat.8e
oclfeñordel lo metio y a fabiendas, de — Escit.Linl, fal
uc lo pechar doblado a aquel q refci- ER
biocldaño. Efipor auenturacl non lo a E
, Elganado,
metio y,mas el ganado [e furto, e ca-* ete 0, z
q puniturdo=
E : uánus ex fa=
£to,8 ex negligeñtiafui paltoris:ex to ad damnum duplarum, ex.
negligentiaad implum.8t hoc proptecculpan malar clectionis,quas
femperimputacur,fecundiimloan.Fab.initi.fi quad. paupe. fe.dica.
in prio.col.fi.nifi prober fecille diligentiam deinquirédo, cim cum
recipitallegat.coinnotuic.de electioe.lrem q dominus tencaturex d
feGtu Se negligentia paloris,tenet Pause Callr. rerdum, feruí
a e ¡deamus.ioprinci.f.locati, eo
quod mala eledtio eftin culpa: ( tamen fine paltorestlericorum An
tosin cap. graucarde fententiaexcómu,vuleop nonclerici fedipfi pa
ftoresteneantar quando ftatutum laicorum punicdamna data ina»
grisperbelliasde quo meminit Felinusin.c.eccleñalanéte Mariz.
col.46.de conftitutio, q paltores clericorum,tenctur propter mer
cedem,quam aceipiunttenetibi Joan. And. polt Vincent.éc Abba,
antiq.per fam tameniudicem cleríci condemnaripolliant ad dam=
na:quía mala corúieledtio circa paltores eftin culpa, vedixi, $ quid
fianimalia fugerant 8 intraueruntconfinia alterins ciuitatis, vbie(t
Matuta poena perditionis beltiaram,vel quince parts, (1 rumpantur
confinis?vide Pavade Caltrain.d»5.ferui qui in fagadicentem , p pos
na habetloc cl neglizétia dñi,velpaltoris cultodien
tis animalia) intrarune cerminos aficuios, fecus (nulla culpain hoc
fueritudicictamen q vidít(cruari indiflináieg animalia perduntur.
G Doblado.non memini vidifle.l.juis cóis pocn3iádupli imponété
pro dánoillato apecoribus peraliqueimmifisin agrú alienú.l.enim
q feruandorú lepralc.vexbis, q loquitur de adtióe depaflupe
corisab alioimmfsi,on ponizhácpoená,ne y aliá,neq; efi, Co
de.l.Aquil.neque.l.lulianus.f.glans.fT.deexlibend.Srantumvfad
fimplú dari,(al:é gá nónegaretur.iuxta.l.contra neganté.C.ad.L.A-
quil.3c fupra eo.lib.16.vtvultPou.de Caltr.in.d.!.quiferuádará.s.ti
¿clo.Crilpusin (io arboreadionú(ub titu.de palta pecoris.Spce.
deiniur.£ dáno dato.fufequitur.col,4.cft in (tapoena delofe pecas
immitentei.vehic difponitur:fed nunquid disinifto cafu, qí paltor
funsimmificanimaliain aprdallent libere dádoanimal p noxa.
To.Fab.vbi(upracol.fi.inclinat q ficcú disnon obligemrex delito
animalisynii ad noxá:(ed forte cótrarium elt veriusex racione malas
elc£tionisin paftore.Scquia.lifta pracie vult hoccalu teneri ad dam
num cum duplo:Stillam eleftionemdandi pro noxa tant dacin
cafu quando pecora (cienternó fuerantimmilla ve Nacio fabditur,
St contra Fábrumin hoc vltimo diéto tener Ange bi.columato
Paridaij. o
Setena partida.
6 pones fantomnes
(ed holpes aduenani
quataralic
a.écfuicopinio Azo. úcumpolt Rofred. le Bel
1o vifo tenuit contrarió,imo q tune nó competatactio de pauperi
quia hue agtio nó daturoifi qhanimal nocuit conca nas
neñs, q4nófa
cicin calu ¡flo
dabitor tí ta
licafi veilis 2e
¿tio de palta
pecoris feu a-
¿io in fat,
arg. l.quincos
amuias. (E ad
Laquil. fecun=
diicúde Salic.
1.14 54.C. de
si fui gon
tro y afazer el daño,fin fabiduria del q
lo guardava:eftóce deuc lo pecharfen-
zillo,o defampararel ganado”, olabe-
ftia que lofizo en lugar de la emienda
del dzñ0.Otroli dezimos, q maguera-
quel que refcibielle cl daño en alguna
deltas maneras fobredichas fallafle y el
ganado,o las beltias Frziendolo , defen
demos lonon mated, ninlo life, nin
lo ficra,ninlo encicrreS, minle faga mal
ningúo:mas glo faqueende, edefi de-
mande Y delante del judgador emiéda
del dañoafsi como fobredicho es.
QL:).X XV, Como el que pchare de fu ca/a uefa
foso eftiercol enla calledene pecbavel daño y
Pixjtre alos paffaren porg.
vbiFi ds den
claratyp derar
hacaótio tunc
inidí quo do.
minus peco=
vis faftas fuie
locuplerior:di-
cie en q calus
Adút E elerio 8 pee ¡Chan * los omes a las ve-
de hisqui — fer competero l a
deich vel aftio de pau. ¡gadas de las calas donde
cía, moran de fuera en la calle
eric, velar
Íiberen pue
zur claufum,
¿«bos, vel cau
rus tuus clau
fará rupit fe-
socitate, vPlaf
cinia Xhecbá
depallus celta
LAS laguna >» O hucilos , o otras
colas [emejantes £, e magucr aque-
los que las echan non lo fazen con
intencion defazer mal,pero fi acacícicl
fe que aquelio quealsicchalen fizielle
daño,o en paños,o enropa de otros:
nudosfon de lo pechar doblado los q
en lacafa moran$.E fipor auentura, a-
quello q afsicchallen mataflcal gúome
tenudo csel que mora enla cafa de pe-
dari actionem
d pauperic ad,
folurioné to=
tinsdamnivel
add indu animalia pro noxa, Sc quid ibe/tiaperdita damnum de-
dicvel intravicvíncam alicuius?8c caucarur flatuto qp foluarur corta
quantitaspro paena,aatalis pocna habebir locumin tali beffia per
di Gandi.q non,in tracta.malefiin rubrica.de mults queitio.
dependentibusá (tatutis,col. «ad inem.
5» Coselonmwmare.Concor.cum.l.quincas.3e.l.quanuis.ad.laqui.Se
Coco lape.Sedan valercrals Mlacuró, q liceret occidere animaliain Fú
«norepertazSali.vult qpficin.l.¿racchus.col2.verfc.expredi.
étis.Culeadulte.vbi vuleopfiporcus,vel aliud anímalin fandoreper=
tam fogiar, ppote(lillumprofequens occiderectiam extra fundú.
valceriam Deciusconti.as9.col.fin.Cepolain traóta.de feraicfub ti
talo.deferuiturciaris palcendi.r.col.verlic.(upereft alía quello.
6 € Gencierre.Adde.d.quintus. ¡mea mili nefcivem cuías (it anio
maál,quodin meofin So:nam tunc pofliamillumretinere, 8
includere quoufquet -argu.l.capite quinto. f£. de adul.
ScreuctBalin..C.derafuzi. Side: Bal.in.l.quintus.E.ad.L.agl.+
Spsculastit.de aétore.19.col.verfed poneinuenio pecudem. itélimic
ta,nilitit confuetudo eciam includendi ea quafciaw cuias (int, £ccón
muniter de hocfune ftatntas< confuetudines perloca, $ valettaliscó
fuetudo,ve vult Gandinusin traéta,maleficio.(ub rubrica,de furibus
8ulatronibas.verfi.pone que ljonem defaéto.col.ya
7 d E demande Exfi dominusbeltiz non cognolcit,an pobsirfieri procel
«us Secondemnari ad pornam,vel damnum diéta bellia? via Gand. in
tradta.malefi.fub rubrica. de mults queflionibus dependentibusd
fatutis.col.5.verliitempone contineri Sctradit Alber.in,2.parte fla»
tutoram.queftio.88.Scvolunt, qí flatutum loquitur contra belliá,
«sqpvalearcondemnatio,viibi. Lex Xx:
30 Dedomo aliquid jciens, vel efundens,quod damnunitranfeunti
busfacias.ponetarad daconara duplicatum domínushabicarióis $e
¡Tapparear quis deiecicvel eludir:
jtnontenctar,$chi ob hoc mors
¿inta mora.auri? medietace Regis
aliadefantiiharedibusipplicanda:quiafuncia culpa ee
fundentesveldeijcientesih.d.
e echan los e- 1
ames.Concord,
char cincuenta maraucdis de oro, la
meytad a los herederos del muerto, e
la otrameytadala camara del Rey ¿por
quefonenculpa echando alguna cola
en calle por do paffan los omes deque
puedevenir dañoaotri. Eli muchoso-
mes moralfen en la cala, donde fuelfe
echada la cofa q fizicfle el daño , quier
fuelle luyazo la tuuieflenalogada, ocm
preftada,todos dello yno fon tenudos
depecharel daño, fiñon fupiellen cicr-
tamente qual era aquel por quié vino.
Perofilo fupiellen , el folo ! es tenudo
de fazer emiéda dello, c non losotros.
Efientre aquellos que morallen coti-
dianamenteenla cala,ouieffcalguno q r
fuelle huefped””, aquel non estenudo ar
de pechar ninguna cofacnla emienda go
del daño,quealsiacac[ciefle. Fueras en — de homici. dis
s cunc que ad
deficlmelmo” lo ouiclle fecho. Ene
gularitatis oés
teneri per ¿lá
tex.Ñitigl
ratur de alía
poena_, dicie
Abb.ficul'ibi
mullun tener
qa ex cali imo
policione pa»
na periculum
poffie fubelle
pinnocéspo=
na, Se damno
aflicereí com-
rradabíentem.fde poenis. videque dixiin.Li5.(upri e
toc dla Ele ¡fta.l.partita dominus domus ¡bj
sans,vel qui cam inhabitar iure condudionis.vel gramito, vt hic, $e
La.5.pe-ffadehhisqui deic.veleffud.
8 Utesqueenlacafamoran.Sine domus it propria,vel condufta,vel gra-
wita,vedixi,S habeñin.S.1ia(li.de obli.qua ex quali del.naf.peque
oportetin hac aftione arguere certi hoísfaCtúsvein.l.camfane. Scibi
notatBal.ff.de hisqui deic.vel effud. quod tñ habicator domus folue
rirexfa£tofamiliaris poteric ab eo repetere,l.fi veró,$.cum autem. (E.
. de his quedcie.veletiud.Ificolonus.ff.de aqua plu.arcend.lo3,Fab.
3oS.(ifiliusinfti.de obliga.que ex deli.nalé quid fi plures inbahis
vátdomúled p quarteriawvidein.L.f vero plures.in princ..eod.
h Gcincuentamarancdis de ers .Concordar.l.E.codade qua fiempra ell. y
i Qeotramitad a lacamara. ley Addfiprico L23.8cdi8t,lfivero.$. 5
harc autemaétio:cum gl.ibivbi Bar.notar,quádo (tarutamgd impli
citerimponitpocnámediaparsapplicaturfco, media atoriavi. per
eumin.l.agraria.f.de termismoto.diftinguentem in hoc,
le Uatuchos emes.ConcordarcumLi.in.cum.)fequen.E de his que 6 +
deie.vel.effude,
1 el foo. Adde.d.L.fi vero.$.interditum. B:glin.d,l. cúfane.E ecdis y
m Ezmfped.Concor.cumad.la.s.habicaresverG.holpes.f.codo E
n Cel memo Namtunc daruracúo habitatori códemoacó contra cum 9
Lhiveró.$.cumantem.(£.co, dlex, XXVI
20 Teneos (ignum artisfuz (upra viam publica appenfimn tenear De-
neligatumpalias fi mivasbene Kigatum(licer nócadar)tenear,ied pro
pterbeneligádi pigriciam aut negligentiam foluet.xomorapet.auri,
medietatem Regós camera Écmedicratem acenfatori, fi ante cadat
¿cdammum decloluct damnura daplicarum, Sci morscontingas, fol.
er quinquaginta morapesauri dividendos, vellprá.hoc dicit,
deic, vel eu.
gaécain (ld
obliz. qua ex
qualia del, malo
$ procedit ét
li de noéle ja
cleffun=
dat vbi deno-
Eras de domo
ab no exqua
tuo», quí erant
án domo : fed
nelcituragan
ompes tenean
tar de percal
ley. X XVI. Como los hoftaleros que tienen
colgadas algunas cofu a las puertas las denen
poverde manera que nonfagan daño a otri.
poa V elgan alas vegadaslos hofta
leros , o otros omes ante las
2) puertas defus cafas algunas fe
ñales porque [can pofadas mas conoci-
das porello:aÍsicomo femejangadeca-
Titu.XV Delos daños quelosomes.8zc.
¿com.fivero.$:pretoraiteScvíqueinfinem.l.
ver.cui amilisell.in li. de obliz.que ex
¡dcisuvelel
delimaleuns
D Gel deñodablado.Concor.e
¿dciewveleffo.£ jnfaprencbitad
glio.Lí vero.
id quod.
lua prin.6.q Gcú(ulpederef.T. de his
dectaureos de quibas.3. ve Scvule
eodem. tallo,o deleon,o de can, o desotra cola
€ doué distmos. an orqueaquellas feñale:
eee femejante. Eporqueaquellas feñales q
timediesic ponen para elto cftan colgadas fobre
co. quod: lascallespordo andan 65d oOmes, man
qacórrariódi-
cebar o, Fab.
3n.$.cui fimi-
hisilli.deobl.
dex deli.maf.
3ino qp tocan
damosa que aquellos quelas y ponen;
que las cuelguen de cadenas de ferro,
o deotracolaqualquier de manera que
non puedan caer, nin fazer daño. El
parti. or auentura alguno tuuiclfe la feñal
dilex. XxPIT, e
Barbitólor ex colga: 1,de guifa que fofpechaflen que
erceac ofició podriacaer,clo aculaflen dello,o lo faz
Suúin locis fe=
aratisnó pu=
Distr
cuius culpadá
nú dedic dam
exercebar ofi
ciú tene occa
fionans dam=
num ad jilud,
fiautem fequa
tur imors ad
damnú, Se
ad homicidi
poená fi veró
ell vulnus,te=
met ad dána $e
llaffen en verdad Gpodria cacr, cfazer
daño,maguer non cayefle,nin lo fizicl:
fe mandamosque porla pereza qouo
en non la tener atada comodcuia, que
eche diez maraucdis de oro los cinco
alacufador,closcinco ala camara del
Rey.E demas deue lx toller de aquel lu
garjo tenerla y, de guifa que non pue-
dacacryninfaga daño. Elitaquella cola
que y cRuniciTe «colgada cay elle; eh
zicfledaño aotro:tenudoesaquel cuya
esla cafaidonde efta colga kde pechar
el diñodoblado >. Efipor aventura cl
daño fuelle de muerte de ome:manda-
mosque peche cinquentamaraucdis 2
oro, cn la manera que diximos “en la
Mete “ley antedefta quedeviapecharel quelo
obebrictatem
cerrauie. arbi- matallecchando alguna cola enla calle
tri o delacafado moraua.
icur.hud. E . E
e Genpleza.Có Ley. X XV 11.Comolo3 alfajemes den? race
los ames en Iggares apartados de guia que
ni pueda vefechirdaño aquellos aquiéafeytán
¡Aer,e afeytar dcuen los al-
[Eferneslos omesen Joslu=
¡gares apartados, e non cn
JJlas plagasd,nin en las calles
pordo andan las gentes: porque non
puedan reccbir daño 3 aquellos aquien
afeytaren por algunaocafion. Pero de-
zimos,queñialgunoempuxalle a fabié
das “clalfajeme mientra quetuyic/feca
la. in prin.
l.aquil.
20 As fabierda,
Qñ enim in-
téruenir dolus
tenclal. conde
Sica. l.in laa
ad.l.cordeSin
code fupraca
par.cicn. 8.1
Se per totun
y E Uizaaleyes, Vi
fuprá “eodem
in.L6.
q segun aluedrio, Addefuprá col 98 Gibidixi. ler, XXFIIL,
Zo Vites autarboresftuétiferas(cindens,cuellengvelaliás dampificans,
tenctorad damniduploro. Erúfintvitesdamnificateligerdamná
pafíuszanopacpredidaperna ye tanquamcontta latronem ad poc
are corporalem profurto, S(¡ad poenam corporalem agit pro ma
gnodamno occiderur: pro lo arbltrarié pro modo commifsipunie
tur Item fiviciniarbor ramoslupra domum meam expandar , agam
coramiudiceveradicitosfindatar:échfinderenolitpgftiudicisiul
Ñionem poli ego propria authoritatecinderesidem de arbgyeía
prafundamelientexpandenteramos. Iremícindens arboris ramos
ispra vism publicam exten(osnon tenetarahd,
h
62
Uorardad..Imo SKplátáriarboresinripafí vtazzerescófoli- 1
denturzvelalianeceifariacanloppór ftatwi ftlarióloo Pau de publi
notar To.de Pla.C.decupref.lib.r1.
sñraaiborá veilia funeyalia ad fru lá nata alía ad
qb'non cilfract? vberior,eivíns prioñorefl. Am
neo.
sio prin.
lismanosalgunomeafeytidolo, o lo k «Cda, Nacer z
firicileen las manos, o cnalgunacolade A gal vin
manera que elalfafemo matalle, ofiricl re
fc,ofizicflealgun mala aquel queafey. — tor.ffde arba
tallepor. aquella razon:tenudo csaquel ia dde
porcuyaculpavino, de fazer emienda cainprin.col.
del daño , e reccbir pena por la E Le cr
muerte deaquel, bien afsicomofi fuel 1 ena
feomicida. Masti la ferida,o lamucrte Quí
acaclcielle porocafion, cftoncedeue fa-
zer cmienda del daño aquel por cuya
culpanaciolaocafió:afsicomo mádan
las leycs£defte titulo. Efi porauentura
elqueafeytafle fuelle cn culpa del da» Po
ño,o delamuette, feyendocmbriago m raro.
quandoafeytafle,o fangraficalguno, a
nonlo fabiendo fazerfemeticleacllo, taboribusio
eftonce denefer efcarmátado fegun al. gfiga Sede he»
uedrioS del fudgador.
vralibi
trálponaf? dic
ep illa dicifar-
Dor, vt Juecala
locú habear.L.
35 labco, far
vs E aran dá
mib? 2cfalicta
Brlic nó re
referantarho
Lg. XV 111.Como aquellos ¿/cortan a pra
Laierengion arbolesjo Viñas, n parvas desen
specharel dao que y fizi
+3) Rboles,o paras, o viñas lon
colas que deuen fer mucho
bien guardadas? porquedel
fruto dellasife aprovechan losomes,e 9.06
res ferunt fra
reciben muy gran plazcr, e granconor — étam inxtage
tequandolas ven, cede masnon fazen — mustoñ Lento
ñatit 4 dig.
cñojoa ninguna cofak + Onde los que
las cortan,o las deltruyena malainten- io lega
Vená inter ar
cionfrzen maldad conocida. Eporen- Poe fagren
de mandamos, que fialguno fiziere da” fruftú, 8 non
ño enviñadeotro, o en arboles quales Erentérd.Lig
; LN noro an vía
quier ,deaquellos quedanfrato,cor — feruet, €nóal
tando los,oarrancandolos,o deltruyé- lego in pe
re leges fo
dolosen qualquier manera», qaquel iofano
cuyos fueren,puede demandar emien- — torié nonfune
dadeldañoa losquelofizicren, e deue Meta
ferapreciado poromesbuenos,e fabi- Qorillsprole
dores;ede fi aquel que lo fizo esten! lcd a
doa lo pechardoblado P. Eficldaño
D.fed feriptee
cófuetudines.
8cquiin cis efanderdebet carum vfim probare, vetradit Rodericas
Suarezinprowemi.Jl.fori, fupplebis ergoad ifham literam maximo:
namidem fi nonferuntfra ftum.facitillud Genefs. c.1.ibigerminer
terra herbaro virentem, Be facientemfemen, £clignumpromiferami fa
cicosftu£tuumiuxta genus (uumabcad finem capito.ecce dedivobis
T
Gú,vel y
omnemberbam afferentem (emen fuperterrá, Se viiuería liggna quee
habentin(emeipfisfementem generisfas,vtlintvobisinelcam, Kcá
Ctisanimantibusterra. Ste.
n Genquabquiermanera.Adde.l.osdereFarbo.faricafararo, 6
o E. Apreciado. hdde. facienda.fharbo,fur.cularut. 7
p Cosblada, Adde.].furtim.
$4 farbofar
Partida),
AD
L5
PE a
le alijs licer arb. furta
non ferantfru celarama
forolezam.di No (lin
RO.CcOpe
Seten apartida.
,sanquá latrones punir ñ
qñimaiore(tinalijsarboribus,veú
liuz,velalizr arborespreriof:é dicielo. Crifpi.in arboreas
fucllefechoen vides, o en parrasa pue-
denclcarmentaraaquel quelofizoco-
moaladron, e cfto es en efcogencia del
quere[cibio el daño de demandar quel
fcafecha emiédacn vnadeftas dos ma-
neras qual mas quilierc, cli cfcogiere q
lefea fechacmienda como de furto ,e
ue imilerar.
« habetin
iflal.
ES ea acufara aquel q lo fizocomoa ladron,
dana die daño fuere grande”, o defaguila
que Dodtores do,deuemorir “porcnde cl quelofizo.
ibidicuns,vbi E (¡nonfuerctan grande porq mercíca
ado eltapena. Eltonceel fudgador deuelo
gunñarborem efcarmentaren el cuerpo legun lu alue
[nfcinderer,
Ipendaé, Se qp
illa. intel
driod.enla manera que entendiere que
merccelegunel daño quefizo, eclticm
Adeicft tur dura poocllogardo fucre fecho. Perofial-
dearbori. fpofitionem.l. de bol e
ceden. espitallam 5. SUn ome ouicre arbol que fuere ray=
Eamofos. ES gado cn fu tierra, clas. ramas del “col.
poenis, ve ino
Resitlaguese gallen fobre lacafa de otro fu vezino:
duman lima eftonce,aquel fobrecuya calicuclgan,
gna,velparua balj Edel luear,
cda puede pediral jad gadorfdel lugar,que
cifa el. arga» Mande alotro quelo corte faltacn las
cea rayzes3 porquele daña ala cala colgan
minita. dofobreella, cel judgador deue lover,
Me Catorira Not:
a
adeaque dixiin.la8.ciculo,14.0upra cadem parti. Scelbiflecafus!(pe
jalisjin quee quispro primofurco fu(penditur.
md Esegundfualuedrio.Vide..¡Sititu.14. fupra cadem partita.
y e esramesdel.Concor.cum.l..inprin.ft.dearbo.cedendis:Sidé dio
firadicesarborisnoceantfundamento domusmez..1. C. de interdi-
Atiswbivi.Sali.S Baráin.d.l.r.5.difícrentia.f.de arbo.caden.K nota
iftam materíam:quía vtilise(l, Sede ea plus lucranturaduocari, quam
desl.fraterafratre.fiedo condivindcbi.fecúdú Alberiin,d.s.differétia.
4 £ ruedo pedir al jugador. Nora pradticaw his L.pro quae
3nterd.6c.quemadmodú.s1.fEad.l.aquil.S difterta pra
inhocponirBarcin«d.l.r.qui volvir, q Faéta denítiatione vi
arborem adibusimpédentem tollat, fi noluerit, pofsit tune vicinus
cuinocerpropriaauthoricate(ulciodere, Se (ibilignaportare, Se quéd
tuncdemuwn requiratur recuríus ad iudicem.qf vicinus relifleret (0
cinderevolenti. _
15 y Useficenlarrayies. Nia ipiteeltexcidedaifto cafa veinad.l1.n6 (o
Jumpreptervmbram Eepluuiamifed eciam propter forum 8 fron-
diem 8 tor fradiatdecificner que lane (dllldioriimpletas, Se
obtaratina,propterá aqua domumingreditur, rem excidunturar =
borsquandoquearadiceneradicseargmfibrico forman cor
pantytin.L1.Codeaquie duetu.libramvbi Calsiodorusrefertura Lu-
cadePenna.7.librovariarum le“Honum,dicensin primis noxias ar-
boresquzinferútfabricarum rainas,dum (unt quidem mocnium im
portabilesarictescenfemus radicitusampurariquianulla lefio remo
uetur,cuius origo nótollitur 8cexradicibus,labefaftantur parietes.
1.decernimus.fehocetiam.co.títu.deaquz duftudib.$periculum
eltfundamentis,vtin.d.l.1C,deinterdidtis,
16 la GPuedelocorrar.Eclibiarborém fenligna habere.d.I.in prin.£c.5.6
arbor.fE.dearbo.caded.£ hocproprerimpenfas quae fiuntin(ulcine
dendo,fecundiri Ange.ibie
yy 1 Corro dezimos.Cóncorvd ha. deindeait prator.fEide arbo,cadend,
Sed pone y duo diniferuntapram, Scan partem vai cedie arbor, quee
fipraalterius partem impendersmunquid is cuiuse(tarbor tenebitur
¡Ha.L.feuincerdito de arboribus cedendis,vel quid fi vterque védae
arte famalitzoanquid alter emptorúm cencbitur alter avel quid
vnusvendididitpartéa rifa, Sin pattey édica vel retentaycedarare
cial
bor, que fupri alteram parté impendet,nunquid empror venditoz
velecontratencbicur:queltionesilka defadto Hrequenter occurrunt,
vetradit Lucasde Pennain.d.1.1.C.deaque duéta.liba h
ifliscafibusnon habere locum interdidtum de arboribus
quiafaumillorumquiprimo agros conflituerunt,in hoc
Etovenirenon
déber,ve alias
dicitur Se no-
tatar in. 1. q8
principisafE.
aqua plu, arcós
da. él. dánas
e fi entendicre que faze daño deue
lo mandarcortar,eficl otro non loqui
ficre fazer defpues. que lo mandarecl
juez:puedelo cortar aquel fobrecuya
calacuclganlasramas,c non cacra por-
ende enpena ninguna. Otrofi dezi-
mosiqueficl arbol, olavid eftunicf-
teper
res fuillec
E borilla paíti=
fen raygados en huerto,o en tierra de — nata,veibino-
vno,ccolgallenlasramasKfobre la he tatorp-l.2.C
fini.regúd.vi,
redad deotro queaquel fobre cuyahe-
redad colgaren, puede demádaral fuez
quemandecortar lasramas que cuel gá
fobre Lu heredad, dequerelcibiefle da-
ño) eficlotronon loquificíe fazer por
mandado deljuez,puedeloel porfi mil
mocortar , enon cac porende ecnpena
ninguna.Eflo mifmo dezimos que de-
ucfer guardado quando lafiguera,o al-
gunarbol colgalfefobre la carrera pu-
blica", de manera quelosomesnon pu
dicflen palfar por y defernbargadamen
te,que qualquierque cortaflelasramas
quealsicolgaffennon deve auerporen
depenaninguna.
Sbilacius p eú
aliafundamen
ta adducenté,
Sc arguentem
o
obíler cú hoc
interdidtú an.
nofiniatur.infti.deperpe. $ tempo.a£tio.poftprin,fed concludit, q>
nonoblterprateriptio,quiacum quolibetannocrelcaratbor, neque
ficinvno tatuyillud ep creuit á30.vel.go,annis citra nondum eftpra
feriprum,Ecidett y cdi pericarsnon autemillud q fuicao. vel. 40.
annisfupra,écquipraferipút decimas,non proptereaintellizitorpre
feriplile noualia.c.cumeontingat,de decimis.S: quod femel fuitno -
vale femperintelligicur elTenonale,c.fi.de privile.3c quiaillius quod
Creuit,el f confideratig facienda.Li ¡ciando.5.infans. ff, de furti:
$.(1isquisff.de darmnoinfedto.videibilacius pereum qui Scadducit,
quódid quod nondum natum el prz(cribi non potelt 8% alía que
ibipoterisvidere.
k € Colgajfenlasramas.Quid autemíi non penderentrami:fed haberem $
ego arboreminfundo tuo, que pullones mititfper truncusn, qui
vulgo diciturbaruados,an tu poteris huiufmodi pullones excidere,fi
ego nonexcidam,proutinramis flatutumelt.queftio elt vetullain
qua trafguitad partes Lucas de Pennain.d.J.1.C.deaqueduQul
allezansnotatapergloT.in.l.obligaionumere.$.placer.fde ad
Scobliga.tandem diflinguiciple quod aur tales pullones nocent tibi
an nonpprimocalu poteris pullonesexciderectiáfinatifune prima ar
bore viuente,argumento,d.1.C.deaque duétu, Secundo veró cala
cultura fundi,ót perceptiofruétuum non minuitur,non poteris il-
losexcidere,argumento.l.1.$.quod ait.f.dearbo.crdendubchoclices
hatiintrunco non fint,Sclicernon fuper terram, fedflub terravide la-
úusibipereum.
Ur efcibiefe daño Nota hoc verbú Scaduertequód non curat de ¿lis 19
quindecim pedibus altius aterra:de quibusio«d. lo. $. deindesvbivi.
lo.aduertectiam,p rantum debent preftindirami pendétes in funa
um vicini,non arborá radice,vtin primo diéto huins. 1. eftenim in
hocdifferent ferentiadf.de arbo,cadend.licerergo quisha
beat predium,in quo habeararbores tor 8etá magnas,quódquafi red
dantinutile predium vicíni,non tenetur dominus pradij arbores ex
tirpare: (ed tantamramos pendentes in fundum vicini preftindere,
esgjtadisAlbedicnavidiequafionem defi nal.
or.ff.dearbo.caden.
1.5.6 exfundo.££.ne quidin loco publico.l.Giter,Sc 20
quodibi notatFloria.ff de feriitu.
Ticul.XVI.Delosengaños,e baratadores. 63
Gririlus, x 71. De dolo, Cin fumma.
ja dolusell cimen.vrin.l.1.cum globi.E.de fideiufTo.
tuto.rediéimálla.7«parti,tradtacur de eo,
UU zex prin
40 Dolusmalus elt,machinatio fadta cáfraudis,cúverbis médacibus, re
Lacis, feu colo» $Ticulo.X VI: De los
ratis cauía de-
cipiendi, Sceft
engaños malos,e buenos,cde
losbaratadores.
duplex dolus:
vmus qui ft p
verba menda-
cía y vel fagas
cia,aliusp ta
Adiof ciraenitaré nó A Ngaño aesvnapalabra
A reci Y suena que cs fobre
a vel ps muchosyerrosquelos
dendo per ver
ba ambigua,
feu velaca.had,
1D Uanartamien
Y) omes fazen quenon há
=> nomesfeñalados. On-
en- depuesque eneltitulo ante defte fabla-
PECaEAS mosdelosdaños, queremos aqui de-
lo. Seprofequi — zirdelos engaños que fazen los omes
turifa.Ldiéta Josynosalosotros. E demoftrar que
Azo. in fum«
ma.C.codein Cofacsengaño. E quantas maneras y a
principio. del.E quien puede demandar emienda
2.0 Goarteras. Sic
ditAzo bl quando lefuere fecho, aquales, E an-
foprá. fallacia te quien.E falta quanto tiépo. Ecomo
admicicur in dere (er fecha la cmienda, cdefpues de-
mentiendo in SS hz
bis¿ quisaffe» Moftraremos por exéploscomofe fazé
ritfallo excer Jos engaños,equepena merccé los que
los fazen,clos quelosayudan, o losen
hil.fE de fare, cubren,
0 x
O AN
dim Ama o e 0/acs engaño, e quantas maner
aendació, dí : ,
citar falla (i- ¡¡Olus en latin tanto quiere de
seno Mzir en romance como enga-
dis cuminten- ES E A
tionéfallendi. 49 ño, cengaño es enartamien-
cis autem, $e toPque 'azen algunos omes los ynos
in.$lleergo- a 105 of b irofi
a2.quimachi Los otros por palabras mentirofas , o
natioauremfit encubiertas »ecoloradas que dizencon
arte verbos intencion delosengañar,e delos dece-
éxde differen= A a
tia inter dolú — bir.E acftecngaño dizéen latin, dolus
Scfrandi malus:¿ quiere tanto dezir como mal
«coli engaño, Ecomo quier que losenga-
+C-depigno, ños le fagan en muchas maneras : las
aio Hemdo principales dellasfondos. La primera
es quando lo fazen por palabras men-
chinatiosl.cen — tirofas,o arteras”. La fegunda es quan-
fem”. Sc ibino
tatBald. Cade dopreguntan algundome fobrealgu-
Jicigio. dequíe
to doluseftlarentior Xcallidior,ranto ef! punibilior.Bald.in.I.ftaus
ff.de.11.8 homo qui blandis iéifq3 lermonibus loquicur amico (uo,
retcexpanditgre(sibuscins.Prouerb.capi.19.
3 d GCallaffe engavofamente.Admittitur calliditasin tacendo ,fecundúm.
Azo.vbifupraGhabeturhic,hinc ef,quód qui ex tudio tacet in al-
de pdas fuum.authentica,ad hac. Sxibi Bal. C.
delatinaliber.tolle,
4 € Uencubiertas Vide.1.66.8cremibionesnorabiles quasibi dedi,ticul.s.
artiaa lex, 11,
a Vinusdoluseltmalus;Scalius dolus el bonus.ve ¡lle qui cómittitur
caufa capiendimalefaétores,aut contranotorios Regis ,vel reipubli= *
cxinimicos,veletiamoccultosqui decipere volebár: dolasmaluselt
quipraterprediaficfed neque bono dolocí holte vtendú elttpe
trcugse vel fecuritatis:quiafidesleruandac/bhofti cótinfideli.b.d.
1 £ Qanenos Profequiédifta Azo,Caco infumma.colatwerideo aurépo=
mitur,cúdicic ga dolus malus pót effe Sc bonus,maximé (i aduerfos
holté,vel latroné,quis machinef,quippe,dolusan virtus Ñitgs in ho-
Me requiratzniliforte fas córra paétú a ducib*belli fa£tú.veJEde pas
étisal.conugtionú.Item $ cótra eum qui nó ell ho(lis, licet mihi ma
chinari,veftaudérepellá.).cum pater.$.Tirio.fdeleg,2.hinc elt pve
reres bonú do
na cola, ecl callafíe engañofamented Pet EE
, ; cebantel. 1. $
non queriendorefponder, o firelpon= non fui. de
dedizé palabras encubiertas de mane- o a
raquepor ellas nonfe puéde ome guar $ au MOTOR
La coracil dela
dardcl engaño.
la. 1. jurifgen=
pair
, 15 fuit.ff.cod.
E facit adid qd
2 (ecundú Lo.
ULey-11.Que departimientoba entrelos enga a
Jos. qui reus, col
Epartimiento y ha entre Pen-fdepub.
'
: ; E jud.Jgúdicfa-
Allosengaños. Catalesyha cure judices
E 3 que fon buenos £, e tales o
y dl que malos, e buenos fon oa
aquellosque losomes fazena buena fe promittune
cabuenaintencion,afsicomoporpren Pisquód fidis
a cat veritacem,
derlosladrones8,o losrobadores,cal- nompatiet ali»
gunosotrosque fueffen malos,c daño quoddánú»:
fosal Rey,c a los otros defu feñorio,o HU, promil
alRey,ca 20 fovidemenul
los que fucflen fechos contra los enc- la
migos conocidos, o contra otros que de a
non fuellencnemigos,que fe trabajalsé — blicum
de bufcar mal engañofamente a algu- Me z
ES mola, q licer
nos, c ellosporfe guardar de fu enga- inforoconten
ño engañan a aquellos quelos quieren Ea Ea Ji-
engañar”. Elosengaños maloslonto eycontaene
doslosotrosquefoncontrariosdeftos, —tienonfirlid
Pero como quier que pueda ome cn- immede ds
gañar fus enemigos, con todoellonon — tate data ban»
lo deuc fazer en aquel tiempo que ha Pci
tregua, o fegurancaicon ellos porque h Cengañes. Ad 3
la fe,claverdad queome promete de- * de norata per
vela guardarenteramente atodoome — gloinsaprcu-
E jentes.in ver=
de qualquicr ley quefea,maguerfeafu ho,malignan=
enemigo k tium. decieét,
«Ley.11T.Quien puede demandaremiendadelen. Poio. 6, $6
gañoyeante quienye a quales, betiultam cau
L que refcibio el engaño, — fam licite po-
(is herederos ES decipere
Eco Er CA aduerfarió fuí
demandaremiéda
el, que- glofincap.do
VA minus nofler.
) rellandofe delantedel fud- sons
gador dei lugar eprouando el engaño — a. dicir tamen
S.Tho+fecun=
dafecundz.quellione.71.verfiad tertium.in fine.qy aduocato defen
enticaufarn iultamn,licerprudenter occultare ca quiBusimpediri pol
fitproce(luseius:pon autemlicer ei aliquafalfitate vei.addequz dixj
in pensitanparzo
3 Tregua nfeguran¡a.Adde.d penita parto 4
k dsuenerigo.Quia fecandum Tullium.libro de officijs.criam hoNifi $
dem feruarioportet.l.congentionumEde pais,
Ulex, 111,
3» Aftiode dolo lupercontraftibuscommilo, dacue dolutn palo, Se
ciusharedi , 8ccontraharedemuli veró Iuper alijscommiteatur, non
daturconera haredem,nili quatenus cius hereditatíaccrenit propter
dolum,8c( funt plures commitrentes dolana contra quembiber pór
agiinfolidum:(ed vnofoluente,non poteft contraalium agil
1 d.ofus herederos. Adde.|.hurredibas.in principio./f.co. *
Partida.vije Lúj
CDE
Ñ
L
]
Setenapartida.
ra Motr»fileximos.Concor.com.í hominem.$.1. de poll, excon
craérib
plo
xcó
1. fE, de
o.Koblig.
sid.cx des
¡ob
aliqñ.
inili. de perpe
cu, Be temp
Año. quia ibi
loquícur, q
do dolus de-
ditcauíam có.
tracui, E le
contratas elt
plo jure mul-
lus, £cdoP pue
garar p adtio»
nem de dolo,
que in hare
dem non da»
turnifillitecó-
teítaca, ln he
rede,f.de do-
lo.).1.C.ex des
lia, defundto.
Ae demuefo
Inftaco.7.8.
9.10. 8.11, vbi
£noncadit(pe
ciale_nomen
maleficii.
5d dsercfeento,
inheredécum
1. (equent. IE
20.8 li pla
ros. 5..i.co.tita
Citrchosomes,
Concor. cum
l.(i plures.
codem.
lex. 1111,
4 Contra paren
tesnon poteft
agi de dolo,
nec contra a
mos, autpatro.
nosinecmino-
vis (latas ho.
mo contra do
minú_ magni
generis ¡ppter
reucrétiam
cis debetur, Se
propter aio»
nem dolí,que
eltfamofasled
petent danini
emendam per
actionemiofa
Gum necetión
aéio de dolo
daturpro quá-
titate duorum.
dein-
he
6e
ceps
1 £ CCome engaña
deres.Cone
dar cum L.nó
debers.Squi
Buldam.fE.co.cumsl.fequenti.Ecvi,Lheredibus.cod.titu.
Genayufo.Concordatcam.lfioleum.5.fin.cumel.fequent
oie fecha afabiendas, Benetaméinnarrationepotelt
narraredolumíscundúm Alberin diGaLnon deberán conclufiono
35
Comi non:
a,
fFideadtio,Scoblig,
efifircórradtus (ridt iuris,dam modo compe-
verbis,velaliacx coneradtu defcendens ad pur-
e
quelecsfecho . Otrofidezimos*que
fi elengañoesfecho en razon de vendi
da,odecompra,o decambio, ofobreal
gunotro pleyto Do poftura quelos o-
mesfaganentre fi,tenudos fon loshere
eros delengañador deenderegar e a-
zcremienda del ,tambien como aquel
dequien heredaron . Masficlengaño
non fuelle fecho fobretal pleyto como
algunosdeftos fobredichos, ofobre o-
tros que les femejaflen, mas enotra al-
guna manera, enque cayefle maldad
de quenon ouieffe nombre feñalado:
alsicomoadelantefe demueftraSefton
ce losherederos del que lo fizicffe, non
ferian tenudos de fazer emiendadel.
Fueras ende en tanto quanto [e acrel»
cento* lo que ellos heredaron por ra-
zondclengaño, e nonen mas. Otrofi
dezimos,que fimuchos omes fe acer-
taren deconíuno en fazer algund enga
ño,queacadavno dellos puede deman
darel que lorefcibio quel faga emien-
dadel.Pero defde que ouielle ya recebi
da enteramenteemienda del vno delos
engañadores , dende en adelante non
puededemandar masa ninguno de los
Otros.
GLeJ.1111..Aquales perfonas non pueden fer
demandadas emienlas porraxondel engaño
maguer lofagan.
7 ¡Ngañana lasvegadas elpa-
ni Gre >0la madre afusfijos, e
y Y el auuclo al nieto, o el fe-
39 Edgiñor alaforrado, o los que
ticnen grand lugar a los otrosque
fondemenor guila. Edixcronlos(a-
bios antiguos , que ninguno deltos
fobredichos non pueden demandar a
fus mayorales emiendadel engaño, o
de Japerdida queles ouieflen fecho co-
mo engañadoresf.Elto es porquefiem
prefon tenudosdeles quer reuerencia,
cfazerles honrra,e nonles deucn dezir
palabras deque fincaffen comoenfama
dos.Otrofidezimos quenon puede ler
E)
.codem.
sm Rexautville velcaflridominus propterdolum e
a
vero dicer,quód bona fides non paticur, y ex delo lucre
tocosaltioncinfaétumcondemnari
Alex, Pa
actioneanin faétum propter coran renerentias
demandada emiendacn razon de enga
ñode quantiaque fuefíe de dos mara-
uedis d oroenayulo8.Pero qualquier
queouiefle recebido menofcabo en al-
guna deltas maneras fobredichas , co-
mo quicr que non puede demandare-
miendadel porrazon de engaño ,bien
puede pedir al fudgador que gelo faga
emendar,como fi nonlo ouiclle fecho
afabiendash,aque dizéenlatinin idtrá,
eelfuezdeuelo fazer.
Glez. Y. Quales omes fon tenudos deemendar el
engaño que otri fizje/Je viniendo les pre del. 1
8] yo feñor dealguna cib-
dad,o yilla, ocaftillo, ode
$lotro logar qualquier, f-
ziedoengaño a otro tenu-
docs de fazeremienda delengañoaaál
aquié lo fizo en la manera que disimosi
enlaleyantedelta. Eaun fontenudos
delofazcrad]los q fucré moradores en
2]lugar Éondees el feñor falta cn aque
la quácia q clios feapronecharen de aql
engaño. Eilo miímo feriafi algúd con-
cejo fe apronechalfede engañoqueo-
vieffe fecho fu perfonero,olu mayordo
mo,1otro. Otrofidezimosquefidelen
gaño quefizo el mayordomo,o el per-
fonero "fe aproucchafle cl ducño q lo
eitablefcio,o el huerfano2 del que fizo
elfu guardador,quecadayno dellos es
tenudo de fazer emiéda de tal engaño,
faltaen enaquella quátia que feaproue
charenende. E aunfon tenudos de lo
pechard;lo fuyo,los q fizicron” elen-
gaño a los q fue fuefsé alsi engañados.
Pero fifucren entregadosvna vez deal
guno deftos non pueden defpues de-
mandar cmienda del engaño a loso-
tros, alsi como diximos en la ley terce
raante defta.
Le). V 1. Fafla quanto tiempo puede ome demá
dar emiendadelengaño, ceo que manera de-
vefirfecha.
yAlta dos años delde el dia?
quealguno ouiellerecebido
elengaño puede demandar
d
dem decómu-
nitare domia
no, vel pupil-
lo,qui lucran»
tur d dolo oe
conomi, pro»
curatoris , few
tutoris: Se ni
hilominus te=
netus qui do-
Jam commi-
fit: vno tñfole
nétemóagitcó
traalios.had.
ose diximos, y
Adlone. lin
fuétamo
k En aquel li,
gar. Notabe
"ne, Se facit, L.
fedíi ex dolo,
1 con
mal nomde
mo so clperfone»
7. Addedic.
fed fi exdolo.
$.itemíi quide
¡Reodem.
n Cel huerfano,
Adde. d.1.fed
Mex dolo. in
rincipi
a
ron.dic.Lledk
ex dolo.
dolo autem.
Ues, FI,
3mAdio de dor
lo non datur
poft biéniam,
fed p damno,
8cinterefledo
lo contingenti
Dusagicdánili
cart vel cius
heres,intrayo.
annosá proba
to appreciabié
duraxabifaiw»
dice damnú, $e
dánú palfusia
sabicin lit£4d
id amic, aue
perdidie róne
doli, Ec iudex
fne dilatióe
cos8cexpeníis
dolofum dána
bic, Scexeque
turbad.
€Defde el dia.Concordatcum.1.fi. C.de dolo. Sccurticiftud tempus y
abíenti Scignorandi veibi haberur,competerettamen reflitutio pro-
terabfenttiam,velignoranciam.vcibinotargl. «Dodoresavidoibi
Psuitunde ¡Caltro,
—
1. quatenus dolofus fadtus eft Jocupletior
si ¿urwlum peruenic,prouthabeturiol.itaque. Kin.
ode. Sedicitg fna.C. codem, S£Azojn fum-
“y debcarfuppleri per didtitag;. vel dic,
q one A finihilperuenicitencaruraftionein fadtun, ve hicóc quód
dis videatur :
Juerari ¿(alos
cupletari, quí
volíútacera (ná
preteran do
doficn, Senoci
emienda del enfuyzio: cf enelte tiépo
non lo demandale, dende en adelante
nonlo puede fazer en manera de en-
gaño, como quier quefalla treynta a-
ños,el,o fusherederos pueden deman-
daralosengañadores que lepechen , o
que le enderecen la “perdida, ol me-
nofcabo que prouare que recibio por
tal razon como cfta, celjudgador deue
mander fazer la emienda da engaño,
defpues quefuere aucriguado cnefta
manera faziendo el apreciamiento aql
quelorecibio,ctaflandolo cl, fegun fu
alucdrio: e denel fazer defpues jurar q
tanto menofcabo perdio por rizon de
tens ad dolo
iia peruenit.
3d gue juran
»eDefertur er
go intamentá
contra dolo»
fun, vehicha
bes: Scadde q aquelengaño: edefpues que afsi fuere
ql fp ta fecho,deucle fazer emienda fin alonga
.1:iml. 18 io E E >
gloufinaad > Samientoninguno, fegund la quantia
cie quealsijurare?,faziendo le de mas pe-
areriz. Char lascoflas, clas milsiones quefizo
enfiguiendoel pleyto.
30 Commiuitur E LA
dolus, fivene
GLey. VI1.De las maneras. cn Mos omes fe fan
désautpizno= le
sans vnuni renengaños los Ynos a los otros.
!lále
vias $3
ponit
proalio malo»
xisvaloris, feu
bonum aurd,
se contar en quantas ma-
ii neras fizen los omces enga-
ños los ynos alos otros:
a ses pero fablaremos de algunos dellos*, (e
¿ino Qaaliudpcias gúmoltraron losfabios antiguos, por
ús Pe sá quelosomes puedan tomar apercebi-
be dues Miento para guardarfe,c los judgado=
semporib> pi- — resfcanfabidores para conocerlos, e cl
gnorac : mili
xes pignorata
vtrique debi.
tofufiiciat. he
dicita
carmentar los. E dezimosquecngaño
fizetodo omequevende, oempeña al
gunacofa afabiédaspor oro, o por pla-
tanon lo feyendo, o otra qualquier co
fa que fuciledevnanatura, e fizielle
ercer daaquel que la dicffe que cra de
otro mejor. Otrofidezimos que enga-
ñofaria todo ome q moftrafle buen o
ro,o buena plata, o otrr cofa qualquier
yc Grablaremos de
algunos delles,
Alios poteric
eperize curio
fas ledtor. ve
in. fi quis. Se
in.Lcum quis.
8cí,. arbitrio.
$.de co.Scfequenti.Scin alijs.1.T.de dolo.
2d GEfidefecreer.Hocvidetur elle quod.1.¿.Edecrimi.Mellio, verfica,
¡tem fi quisimpollurama.dicit, Sc videturmelius exemplum quam 11
lud quod glo.ibiponir, Scquamillud quod Barto.ibiafsignar.dicic
enian glo.impofkuram fecericsid ct bonis viris mendacia imponit,
quam pofitionem nontenctibi Barto.quía tunc non deficeret rita»
Juscriminis: tenererar eniminiariarum , quía iofamandi alterius
hoccaufafecie, item apud labeonem. $. alepreror, fla deiniur, dicir
ergoaliterBartolusexponendamillam literamfcilicet impofturam
facirjid ellimpoltit pretium alicuñus rel; namibacin plateam Ec pro
Títol. XVI. Delós engaños,e baratadores.
mittebatde ftumento plusdebito, vtalij ic emerenty velin
promifsionepromifitplus debito in alteriusdetrimento, €:
daexpolitio,Scexempluin mencitenendum , de quo dix i
snul.siculo,26.fecanda parcica.Lifa particarum exponitaliter vé
vides.£ámpolluram fecerirsid el fallo (xaleris y quod y pi
l gaori deditela
paravender,e defquefe ouieffe anenido A
contlcópradorfobreel precio della, la non elec má
cambiallcafabiendas, dado le otra peor Mb
queaquella queauíaemoltrado, OVen- alien decepie
dido, Eflemelmo engaño faria quien ip
en ciendo,
guierquemoftraffealguna cofabuena vbeitemees
Es vellimilemicó
queriendo la empeñar a otro fifa cam mitcicenim 2
bialle otrofi afabiendas , dádocn lugar Meca! dE
deaqllaotrapcor£. Otrofifariacngaño d.lyotin. loss
elque empeñalle alguna colaa algun.o dieni0S
pe Ñ ri.aÓ%, exqua
me,e depues delo empeñafle aqlla co 1iña made
fa mefma a otro3, faziédo crccr fuaque — hocexemplá.
la cofnon la auía empeñada, o life ca- Pr a
lafle,e nó apercibiefleal poftrimero co lio. itellexiffe
molaauizobligadaal otro,fila cofaná vide? Oldral-
E ; Y dusconli.74s
valicfle tanto que cumplicilc ambos! in fin,
lo que dicron lobreella:pero fi cúplicl e Ue aquellaz
ñ E ama. Concor
fe,non feriaengaño.
in veriafed Se
Ñi quis merces
fuppoluerir.
Le). VIH.Del engaño que faxgn los renendedo,
res mexelando con aquellas co/as que venden
osraspeores que les Jemnejama
Y Rabajan fe algunos omes O ñ
mercadotes de ganaralgo £ Correpen.có. y.
Y engañolamente. Eeltocs “ord-cid la,
lo comolialgund ome que d EN
ha devender grana,o citicra, olaná,o ibivelo
a a 2 tas anerteri
otracola qualquier femejante deftas q
eftacn algun faco,oefpuetta, edefpues 8 Caer.
toma otra cola femejante, e metela de asimegde
fufo para fazer mucftra*de aquella co ctimi. ftellio,
la que vende, lownejor , ede yulo de? a e
aquello mete otracofa peor de aque 1.fiquisinpris
lla natura , que lo que parece de fulo no e
quevende, faziédo creer alcomprador — 1. verbo v?
quetal cola eslo que celta de yufo co Permutaueiit,
molo que parece de fulo. Otrofi dezi
mos queengañofazenlos que venden ñ
-el vino,o el olio,o cera, o. miel, olas o a Moda
trascolas femejantes quando mezclá* — iorem mercé
enaquellacofaque véden algtmaotra oMendés,qui-
que valia menos, faziédo creyentela los
Ulexo MILL
fi torus Gitple
nus rali, cum
ft peior infos
siusyautvinum,oleum,ant mel, vel alía tanquampura cum alíjs dere.
rioribusiunéta diftrahendo: (cu anulum deaurátum pro puro auroy
auccryftallum vel vieram prolapidepreriofo vendens,elt dolofus, Se
tenetur hac adtione,hoc dicit.
Í Crarafezermnefira.Concor.cumeleacculari.in prin. fecundum vid. £
expolitionem.globikf.de extraordi.crimi.
k €otezla.Concor.cum.l.z:ibi.velficorraperit.f.de crimi.llellio. € 2
facicdi,l.facularij ánprin.
1 GE sxiendo creyente. Sitamen feumentum corruptum milceretuz cura y
incorupto,Scica venderctcú fitapparens nó esfetillicioun.l.a. Seibi
Partidavija Li
Setena partida.
Joa.dePlar.C.decondiinpub.horrelib.10.Sadde que disi in...
titulo.7.(upra.cadempartica.
42 Quefon deors.A dde. proximam.inprixci.lupracod.Sedi. 1.3. (Made
crimitellio.
5d Qrerpiedras preciofaErmirandielt dececítate ¡floram qui magno
precio emune
tos lapidescú
icafallátur, de
fallipiir de di-
quelascópran ¿es puro limpio, ebue-
no.E aunfazen engaño los orcbzeslapi
darjos,que véden las fortifas quefon de
laton,o deplata doradas, diziendo que
fon de oro*:cotrofi vendélos dobletes
decriftal,clas piedrascótrahechas devi
drio por piedras preciofas”.
giarú
fin. in gbué
dágémarú ge.
nerib? veras d
falís difcerne
remagna difi
cultasclt,qpo
pecá inuécum
fityexvero ge»
nere alterió in
alía traníduce
re, ve Sardoni
tes querternis
glutinácar
misitavedep-
hendi nop
fint:fingútem
easex diucrío
enere nizto,
domino
gycolore.náer
pro lapide pre
Tio. 1X. Del engaño quefazen los bararado»
resmefirando quebamalgo,enon lo ban.
Aratadores, e engañado-
resay algúosomes, de ma
FA neraquequicré fazer mue
298) tra a losomesquehanal-
go,etomanfacos,o bolías", oarcas cer-
radas,c lonas dearenz,o de piedras,o de
otracolafemejante:e ponen de fufo pa-
va Fazer mucftra dineros de oro, ode.
plata,o de otra monedac ¿comiédálos,
tiofiís SS de
dea 4 odanlosen guarda ¿enla facriftania de
vierúaricinfi- alguna yglefia,o en cala de algun ome
Sant, él Exiendol á > te
oculosfubdo= ueno, taziendo lesentender quees C-
le, quedáfalla — foro aquello que les dan co condefijo: e
viriditas quo=
adu(qynone(t
qui prober li
auulatú, Gcar-
guar ficécalia
alioatque lio
mó,nequecrñ
coneftcengaño toman dineros prefta-
dos, efacan otras malasbaratas, efazen
míálicues fiziendo crecra losomes que
faran pago, de aquello que dierona(sia
guar -caun quando nonpueden en-
cias gañaralos omcs encfta mancra, vana a
ralió.bacY(G- quellosaquien dieron a guardar los la
Pa o cos,o las bolfas fobredichas , edeman-
amBaratarij, S dan gelas:equandolagreciben dellosa-
dolofí dicuné,._ brenlas,equexan fedellos, diziédo que
Rtenentur an E
dionededolo la maldad,c elengaño que cllos fazen,
quiburías aut
arcasclaulas €
ponút, autpi-
goorárgliples
mae lint peca
miayauro velar
géto,leurebas
preciolis quis
fiumulent le de
quelo fizicron aqllosaquienlo dieron
en guarda,cafrentan los por ello, ede-
mandanlesque gelo pechen.
Ley. X,Delos engaños quefaxen los omes en
losjuegos metiendo y dados falfos, o quebuel
vé pelea a/abiendasen las ferias, o en los mera
poltille q di- daa
poe 4d cadosporalz
oo Vegos engañolosfazen alas
ti de depofi- d
Eeispretida vegadasomes y hacon que
rúrerum.hd. engañan a los mogose alos
5 ES 21 omes necios delasaldeas, al
ficomo quando. juegan ala correhue-
la“con ellos,o có dados fallos, o en otra
manera femejantedeftas,efazen alos 0.
mes engaño.E otros y ha que traen fer
politio 8: exé
pliluxtaac
GlexaX.
a»Dolusércómi:
in ludis,decipiedo cumta
pétes pljclúcí mercatis,vthcies ab cis fugiár : Ec derelinquát inerces
ve latrones cófocijcorúcas furent.Itéqui fingúrrixas et cuaginár elas
dios ve ftátesincautifane,£ rapiác , autfurentp con(cios frsudis res
cor, Iré qui panécalidúimmergútinacero Et exficcárpoflea,S corá
iciotisinaquá
¡mictantvera
bicúdafiar, de
dicútconuerá
aquí in vinúl
mulátes (Hita
té ue holpicia
inueniár, So
sfallisaR Tte quí fer
pientes,“e echan las afo ora ante las gé-
tesenlos mercados,o enlas ferias, e fazé
efpantarconellas las mugeres, elos o-
mes,de manera que les fizen delampa-
rarfus mercadurias,e traen fusladrones im $
z cúfurandicre
configo,queentre tanto quecftan catá dztescosfatós
dolosomes aquellas ferpientes, quefur , viros.h.d.
tenlas lus colas. Otroliotros y haque A O ,
alabiendas fazen femejangas que pelean Ñ
efacan cuchillos vnos contra otros,ear
rebatanfelosomes, e las mugeres de
mancrag les fazen defamparar (us mer-
cadurias : eloscompañeros que andan
concellos quefon de fu fabla fabidores
deaquelengaño,furtác roban muchas
cofasalosomesquefeaciertanenaquel
lugar.Eaun y ha otrosque toman el pá 0
calientereziente, emetenlotodoente- "gui monerlicé
rocnel mas bermejo vinagre que fallan — alicnarevolen
defiponenloafecar,e quandocs bien ÚsVtimpediar
cechps pel eñalienare.lé
fecovialasaldeas,c fazen mucltra alos — qui fe obrulie
omesquefonreligiofos,e fantos,e me- Le a
ten de aquel pan enclagua ante los ne- ed
cios,c tornafe dela bermejura del vina-
gre bermeja,efazen creercon efte enga
ño a losomes queel agua fetornavino
n pri.
exXtraor-
imi.ócfie
agentéve ler
prionecóplear
reus. Itécrimi
notus fallum
conlavirtud dellos:c embeuecen los de ate
manera que les dan muchas colas, ca crime nó pbá
lsvegadasfiáfe encllos cuydando que teaddudente
fonfantos,c bucnos,elleuan los afisca - crimine, 8rex
fas,cfurtanlestodo quanto les pueden <eptionérción
dicararfic,con
furtar. tra verú accu-
= (atoré pponer
reta Iécómit»
«Ley.X 1.Delosengailos quefazemlosomesen Ts gota
rre fie los per/oneros,o les abogados. mol fllcaco
ci proditione
En quiin lite col-
Nagenarqueriédo vn ome — Judit cúaduer
a otro cola fuyayfi otro algu o
noqueriendo le cftoruar, le Pig. aer
mucuepleyto'maliciofamé £ Eoteneplezts.
%.
Súptaelte:
telobre ella,porleembargar quela non Ea oia
pueda vender,fazcengaño, e maldadé — ffde dolo. 8:
elt pulcher $e
embargar al otro maliciofamente que
non fagadelofuyo loque quifierc, O-
trofidezimosque fazeengaño el que
embarga ARO ques aya lacofaque
con derecho puede auer. E clto ferias facie
como fi vnome mouiefle pleyto a o Pra e
tro [obre alguna cola en que ouiclle y «sfujera. Co
derecho, eque deuia: 2, € vini cor.cum. l.pes
, e que deuiafer fuya, eviniele a
notabilis cal
illesfecundum
Albe. «Bald.
bi contraim=
pedientes alic
nationéfacien
Titul.X VU. Delosadulterios.
irabilem Bal.contra cos qui fe opponunt pro
birrio.$idolo.facod,
otro tercero maliciofamente, diziendo
quela demádaflca cl. Cael lateniapor
queentretanto queellos pleytcaffen fo
bre aquellacofa quelaganafle clotro G
lateniaportiempo,a quienla comenga
raademandar primeramente. E en otra
manera*fazen engaño, e maldad loso-
mesé lospleytos:e eltoferiacomofial-
gúomeouicfefechoalgúyerro de q e
temicíle qlo acufariá,e fablafTe có algu
nocngañolamétedloacufafle fobrec,
d manera q defq lo ouielTe acufado adu
xic[sc tales teltigos G nó le pualle el yer
10,cG lo dicflenpor quito dela acufació
diga
feaudum Sede
cepcionumn.
| Formareti
¿dex deber a
Dicriá Má exc
qualitate decá
¡gris És dect
ticatos
fuítfaCtus do-
Jus: 8 fecádú
applican
¿ppt porque ouiellerazon para defender le
deber fa portalengañocomoclte,fi otro lo qui
tuercahad. .
ficffeacuíardefpues fobre aquel yerro
diziendocontraelquenon le denia re-
fponder,porqueya fucraacufado lobre
a
Uvepena Ná
vbiciqiPrasi
cuicos dolo
olas aquel yerro mefmo,e quenon gelo pu-
crimincítelio — dieran prouar,e fuera dado por quito.
natusla-£ábi Otrofi faze clabogado?. engaño muy
grandc,o elperfoncro,Ó elmandadero
deotro,queenel pleyto qesencomen-
cado anda engañolamente ayudando a
losaduerfarios,edeftoruando lapartea
uc deujaayudar:cental engaño como
elteesbueltafallcdad,queha en firamo
de traycion.
segun fi alue
drioolaberemñ
hocctiatácoer
GTitul.xP TL,
De adulterio
Uiofunma.
Le). X 17.Que pena merecen los que faxen los
engañoszelos que ayudan e los encúbren.
10€ nodelosmayo
i Orquelosengaños de que
reserroreso Sic
ee E fablamos en las leyes defte
dicésinteralia > titulo nó fon yguales,nin
a S 2 A los omesquelosfazen, o
terium,Sctu= los quelos reciben nonfon de vna ma-
a nera:porende non podemos poner pe-
omneempee. Macicrta en loselcarmientos quedeuen
carñquodcun — reccbirlos q losfazen. E porende man-
que fecerichó
extra corpus
eft:gañúe forni
cat in corpus
fuúpeccar.dicitapoftu iré excadulterio omniafbre crimá
naproficifeancur,violentia,iniuria,homicidium,periurium, falíaten
ftimonia,indeelt ppropter enormitatem adulterij, non licet de eo
rranfigere.Leranligere.Cade tráfuScquidin omnibuscriminibusadul
terio grauiustca.quidin omnibusga.qu7.(ed cótrade.caar ficierici. $
deadulterijs.de iudicijsadic vcibi per Abb,écalios,Scvid. Ambro.li=
bro de Abraham.c..cum dicicvnu(quifg; fe caflum prabear alienú
non affeéterchoram,neqg latendi(pezaurfaciendi impunitate aliená
vxoreminceflet,nonincuria aut Mukicia pronocetur mariti, autlon
gioriabícatia,adelt pratul coniugi; Deus , quem nihil lateat nullus
euadar. Ulesl.
adar[entenciade pena” de efcarmien-
damosque todojudgador que ouiere -
65
3»Adulteriurn efl,cum coniugata vel alterius (ponfa(cienter coire : 8e
dicituradalterium ab alter ácthoraw : quia adulter ad alterius tho>
súvaditeo pvxoreftthorusviri,£cnon econtra: mulier tamen non.
poteflluum virum de adulterio acculare coram iudice feculari, licer
poGitaliusdepopuloipfetamen virvxorem (ic, quía per mulieren
vir vitupel
coquia alterí
cius thorú xe-
cipicurs Se quí
dog; partusa-
Jien*elthzres
tofobre qualquier delos engañosfobre
dichosé las leycs deftetitulo,o deotros
femejantes deftos, quefea apercebido é
catarqualome esel quefizoclengaño,e
elquelorecibio:cotrofiqualeselenga-
ño,e en quetiempo fuefecho:e todase-
flascofas catadasdeue poner penade e
fatcú vir adul
terium cómi
titsfecundú ca
nones tamen
Yicum accufán
rehad.
Es yerroPro
fequitur diéta
Azo.C.co.in
Summa. colí,
prima.
Lo defpofadanz
Etiam perver
Ta de lara
quianeg fpe=
cie macia
violarepermic
titurl.( vxor.
S.diuas. Eco.
in cau tamen
“Sin ordina. Tn noma
Taurinis.(,cú Recopila.
ñ
o da por plasma
Reyal engañador, qual entendiere que
la merefce,fegá fu alucdriod.
SéTitulo.X VII,Delos
adulterios,
e po
E
No de los mayores er- E
rores“qlosomespuedé
fazcresadulterio , de
nonfeles levantatanío
E qa) lamente daño, masaun
defonrra.Ondepuesqueencl titulo an
tedeltefablamos delosengaños: quere
mosaqui dezir en ete delos adulterios
quefefizenengañofamente. E moftra
remos quecólaes adulterio. Edódeto
moelte nombre.E quié pue lcfazcra
cufació fobreclea quiles Li: oe
Efafta quanto tiempo. Equales defen . Cehabetur bt
fiones puede ponerporíi clacufado,pa rara Adif
rarematarelacufamiéto. Econiodcué trariú Micha. Et. C. de
losjudgadores llevare] pleyto adelante aii IS
dela aculacion,puesquefuc comenga- us.qui videt re.videin
dopordemanda,e por refpuefta. Eque - obltare refpó fratit. 19,
pena merecenlos adulterios, delpuesg
lesfuere pronado.
matrimoniú ell. 4.tie
effernulló,vel 20.Libr.8s
aliásnon pole
fit cófifterezvi
desurexig q
Sitpóladej-
derr, q loquí $ ti.21.80
tor de marri- in.l.8.tita
Í 2PAr.qa
Ile. 1. Queco/aes adulterio, e ondetomo efte
nombre, e quien puede faxeracufacion fobre
eljeaquiles.
ris animo ha-
beref, 3 ficde
matrúmólo de
prafenti logé.
fed an Nátib>
(pstalibas de
acuro pofir
1p5C,, (pófam
de adulterú ac
y Dulterioesyerrof Gomefa
zcalabiendas, yaziendo con
mugercafada , o delpofa-
datcon otro. Etomo cfte
Ses . cularede adul
nombrededos palabras delatin, alter diureman
mn divi qícper
l.S.dinus.in cótrariófacic, pterviolatá.C.co.S.d.leli vxor
5. minor.vbiinnuitur,qp tuncaccufet qñlponfala vxor elle cocpit,
non vero flátibusfponfalibus:quiacútune non litvxornó pótaccu=
farciure marici,Gd 8rvf deméteSal propterviolará. p
exiftarñfolurione.cúdicic q (pófus (látibus (pófalib* ná eftprimile-
iatus:íed polea marit'faCtus,contrariú crederéforte de jureverius:
Sino q fátibus(pólalib? acculare polsir p texrn..l.5.div”, 2áde
apudlabeona.5Apófí.fde iniurasi eft deméte y)
glin.c.quéadmodú.dejurciursin partefpófam
trimoni),vt quia ponfapolladulterióali; mpfeñ:
faliaaliud efleryvtin.Lmiles foquercbacur E, deadulicri
ñcefTauit fp
fegit fpon=
Raddia,
ia
4b
depraleni.de
etiam.d. Lordi
naméi.S vide
«Lin.c.fiveró,
el.1,defent.ex
cósicibi Abb.
Sradde adifta
quie eradir Di
dac*a Couar.
ruulas lo (uo
Epitome mar
telmonial.1p
Le-Cot.1146,7. Ba
qué polt
: feripta vi
dí, Br de jur:
durá
quin inteli
rar accafando
de adulterio,
illag6.queili.
primas
sumugercón
cordat cum. le
cor
accoLnon polí.
quensfuoruniniariam.
ES ¿qee efes
.deadulter,quí
Lis
efyódetur,!
ngentiafié nun iusismán
39,8 perdi. Eauriaipad hee vr poñiit accul
crioexigifpin quocun q; cafu lit (ponla deprefenti, veincurras
egaritamennon potel?,quí
ei permititar agere civil
lélam Ba:dnon pobir Mare.8 ade ALL
ad Enpores
semadwsm ad día
io.l.ex capartegamulio
cas fe obiigace vacori adi
4 nar, Ek intendicad có/eruandú bonos mores, mo $e
1.quod exiawidex (ecularjs pofler compellere remiedijs
21 ad ejasoflicium perúncac , vehomineshoncfte vi-
ade concubinis
camavbi
y lama
e
y EnNC Vx UrDO
quicucfioramie
Setena partida.
4:.S: ad. propter.p
Schoc loquendo
de Alcala, que eft.l
vi de a-
iskaris,(es peri for.
8x thorus:que quieré táto deziracomo
omequeva,o fucal lecho de otro , por
quanto la mugeres. contada por lecho
del marido con quié esayíitada,e nonel
della.E poráde dixcronlosfabios anti-
guos,q maguer clomecafado yoguief
fe cóotra muger qonicffe marido, que
non lo puedeacularfu mugen, antecl
juez leglar fobre eta razoncomo quier
qcadavno del pueblo (aquié nó es de-
fendido porlas leyes deftenfolibro) lo
puedefazer. E efto fuuieron por deré-
cho por muchas razones. La primera
porq deladultcrio quefaze el varó cóh
otra muger, non nafce daño,nin defhó
rraalafuyac.La otra porág del adulterio
uefaze lu mugercó otro, finca el mari
de dando cb a
otro ea fu lecho: e demas porqué del
adulterio della puede venir al marido
grádaño.Cafifecmprehafle deag! con
quiéfizo eladulterio,vernizel fjo elra
ño* heredero en vno conlos fas fijos,
uenonauernia a lamuger deladul
oquecl marido fi Te con otr
porende pues que losdaños ,
defonrras non fon ygualcs, guila
«plicee nonpoíirvacor accafare mi
potesireninaccalarees capite iniuriarin:
jalar pacieur cú inarimonips violar
hecinjurian: Elie non porerit age=
onde laselincelize dica Bald.p
iviuriam, vel accufaticne tall: fed op
i, ved piac, Sñcciuilites
< dul.3z prolis,vtagers pole crio
iuiuriam patiarur ex hoc v=
dl.tamen vbi fupra non pa
unicionc.Sélicvi
xuz. depro=
exiamvxor periudicem eccleña(licum compelle=
viticndamconcubinam,fcandum Paul.deCaltr,
Fdo verb.obliz.vbibonus tex. pote(tmá
am, fitenverisconcubiná,quia intere(l
ujorrenio decriminall
ihabecurg non licer marico habe
dicic,quédin hoc imperator fault vxori-
11.C.deadulacoló:s.verfi.nune pro materia
:ivus comiGifletadulterió cum vxcore li (uzeyxo
ario wmarito,vel comvxore frasiis velnepotis hu-
sit maricunacculare: quiatunc profes
¡¿¿rareltadmictenda.!.1o Edeaccula.l.qui
«lizó/mon vragar deadilcerio , fed alias prole»
vttradic Alber.in dit.
emtarito fuccederealli
Heceftpotifimar
aus Glorias pal
perflan.C.de quiet
complex vicoris
€ Miaycodefantacglefa.
item ex complexu y
164 añiciantoss
eu ra. partit
€lex. 11,
20 Vir potell vxorem (uamacculare
0
facs,q el marido aya clta mejoria, e pue
daacufara lu muger del adultcrio, fi lo
fizicre , ccllanon a el:c cfto fue eltable-
cido porlas leyes átiguas, como quier
quefegund el juyzio de fanta yglefia,
non (eria afsi.
$ 1:).11.Quien puede acufora lamuger de adul-
senientola el marido enfucnfin E
A] V ger cafada faziendo adul
terio, mientra quel mari-
8 dola tuuieffe por fu mu-
O y ser, eque cl cafamiento
non fuefle partido,non la puede ningu
noficufar,finon a marido ,'o fu padre
della, ofy hermano, ofútio hermano
de fa padre,o de fu madre,porg non de
ue fer denoftado el calamiento de tal
mugerporacuficion de ome cltraño,
pues q cl marido,e jos otros pariétes fo
bredioh uieren Sufrir, e callar
fu
do ha mayor poders, e deue fer prime-?
roreccbidoa fazer laacufació de fa mu
ger, queriédo lacl acular. Perofiel ma-
sido fuciletannegtigente* que la non h
quificfle acufar, ecllafucfle tan porfio-
exiamdatatalinegligentianon alius,quas
acenfare,veibi perpendicMótaluus,% ita
alterias.7.quelt..Quidcaméf elferadulteri
«ep tuncimaritd nolaptas,vel remilsi
¿s.ciasquod notar Bar-Pau, A lex
Bo.oblizá.cumrezularicerfib fimplicibusnon conti
facicoptimastexcin. vin pal
sn peri!lamlexcludatur,etiami
refuperadalreriorposell enim dejuschoc fe
vbialo.SiBartosfdeadulte.£: videbacur quod fi
diceretar,elfer quid dur Sabíardum,S aperire v
bretodoscitos, clmari, E:
veind.2.!
ipfelol is aio ex
a
dukerio:fed alias eoacrufare
volente,noad
elneglizispo
telt Cacculare
parer vxod
djcellante fra
dulie, repro
barcpio. glof
1, Scfequit
opinioné le
Buer.SeRicar
gelitener
opinio-
neo gl. prout
Aaluibi $e
Sisl marid
insyor pudor
cord. cia.
incor mixta.
ne.fEdeadulter.fed
cionem forma-
fipublico,
Li centrañú
dini,con
wa,k lex Anaílalij.Codenatu.libe.vbi Baldsin.Livbemas.£..non de
beteffe occalio delinque
vndeflatutata (e fanotab:
ral fac
pit:ad noliramadeprobacio.laf:
.Sibi Baldus. C.deindiétavida toll.
illa delinquétibus font odiofa legi,$% natu=
'msoribus,Senon pollintá principe confirmarioBald.in ca
centefiimis.$.fin.colam. penal.
itdeverbo.obligadncontrerium tamen videtur, quod haberurin vo
Juminepragmaticarú,in quadam pragimatica Re
m Catholicorum Inno,rec.
vbicauetur q nullamulicr coniugara pofit punitiperiudiceminqui vid.d.la.
renté,eiámtand contra clerici concabiaá,neqicontra ralépoláitpro
neextraludiciamenil maritas cam accularevolue $,
tgmadicaillas liquacenus (irlimicata per aliampoltab cif Ve habet
cediiniudicio,o
ritlica
demregibuseditamia villa de Madrid.item quia gi.
prohibergener:
nem.l.non(olurm.
Salicainal.fal(1.Coa
Cornel.d fallj;vndecu
l. vel Narurum
excludanturab aceulacioneadultenipexclud videcoreciamiudoxin
quirens. An autemindicesexpurgádo prouinciam malishominibus
polsintexpellerevatoresadulceras,Glem qñfuncpublica:, duxraid
quod hEinol.congrmuir.ffde ofic.prelidi
juxtailled qued tradic
Baldin.J.2.C.de(ommarrini.Sifide carhali.q qñeftómorinfe
mis propterviciumalicuius, poteflexpelli quis de ciuitate ne alios
yutit
raccalacione,videruretiammprohibere inquifitio 19. Se
oranqui.£.deiniur,Scibi Bart. Sctradit Bald.6c copil.
omnes pr: irá
Titul.XV HI. Delosadulterios.
contaminct(icut %L.dicit y lenones expellantur deciuitate, ne foe-
suinascontaminentin autbentidelenonibus,in.$.fina.Sciustaillud
Ouidijmorbidafifta pecustotí corriipit ouile.b: quod tradit addi-
tionaor«Bal avuliermalz: Emorcijciatur deviciniasnealias
inficiatvel infimet.Se q habetar Gnotatujin.L.li conuenerit, (F-pro
focio.cogita.
¡piacredo.
Mpraaica ng facnla maldad quefe tornalle auna Éi-
polferobtine- — zer el adulterio :eftoncela podria acu-
1i,vtilto mo-
do citra accu=
farionem ma-
riti de adulte-
rio vxores pu
nirécnr,feu de
populo eljces
renturvel vici
nia, Scanda-
1ofa elTer talis
pradtica: neg
deber tali via
farel padre:cficl padre non lo quifick-
fe fazer,puedela acufar vno delos otros
parientes fobredichos della, mas los 0-
tros del pueblo non lo pueden fazer
porlas razonesfobredichas”.
4 Ze).111. Como puede fer acufada la muger de
adulterioydefpues que fuere parrida de fuma=
ido porjugxzio defánta eglefia.
concedi,quod .
e e ¡Vydarian algunosque de-
fin. Cde vía ,
retiadifedge lose que cl amiento
o intra quan uclle partido por juyzio
tumtépus ma
vie cuifolam
competit hoc
jus accufandi
debeat accuía
de fanta egleña, que non
podria cl marido acufarala muger del
adulterio que ouielle fecho , quando
bivielfecon cíla. E porende dezimos
quenon es afsi?. Ca bien la puede el
acular parale fazer dar pena de adulte-
rio,delde el diaque el fue partido della
por fuyzio falta fefenta días *. E dezi-
mos gnon fe deuen contar ningunos
delosdias “en quelos judgadores non
re, vxoreim a=
dulteram con
ftante matri-
«monio? dic q,
Ántra, 6. méles
vles.vcinLG
Sum, ff de a-
duluita q quia
quenniúa die
commibi criminisi(tifex menfesvtiles non excedane,vejbihabetur
Scin+l.adulter,C.eo.qui deture antiquo currebant a die diuortij cum.
anteamaricusnon polleracculare:hodieveró ,quia pore/b ve hic , 80
inauthe.fed nouojure.C.eod.currunta die (Gentiz crimininis :lecú
dumSaliin.liusemariticol aeyerfiiuxta quero. C codem.
4.2 UZas razones fobre dichas.Neliceat f.vniuertisfocdare cónubia,quorú
Jionorisconferuationilex ftadetad polTe.l.denuntiafle, $.queritur.
ff.co.S maximéne bene concordantia matrimonia divimantur. re
prchendenda.C.deinfiicurio. 8 fubllit.
Muex.J11,
amPateradulterz vel vir poteft eam accufareintra.lx.die vrilesa dic di
uorúj indicio ecclefiar fadti,fine metu pan talionis: 8ceis non acu
fantibus,quiliber de populo intra quatuor mentes vtiles cur talionis
vena: morimo autem viro potefl quiliber eamaccularcintra.ó.men-
lesa die cómilsi adulterij numerandos, $: non vlera,cum talione.du.
Tanteautem matrimonio viro,autalio accifantenó probanteelt lo.
custalionispoena, fi malicio(eperpendaturacculationemfore infti.
tutaminin(te.hoc dic
1 b (Quenenesafii.Imo dejuredforum.£c.Comaritus non poterataccula
re conflante matrimonio:(ed facto diuortio.vtin.l.crimen, $cin au-
thenci.fed nouojure.C.codem.dejure nono authenticorum, $ ifará
1l.partitarum.pote(l etiam eo conflante.vefispra.l.proxima. St.
then.fed nono iure. p
2 0 UEafiafefentadias.Concor.cú.L.fi maritus.$fi negancricSc Lmaritis.
fex menfium.verfi.praterca.(Eco..Caco.l.iure marie
3 d Delos días. Adde,dIdure mariti.8J.miles.$ Lexaginta.f. eo.
4 e Cen penaningura.Concorscum.l.quamuis.C.codem.$.Líscuios.f.6.
fFeodemataduerte adiflamel.com dicic (non prouarcel adulterio fa
fla el diaquefe cumplenlos fefenta dias)nam videtorinnuerc, quód
teneaturprobare infra hos fexaginta dies: £e quod licer poftea ¿pber
non excufecur a metu calumnia:(ed dic y non vult hoc literajíta,fed
vulequódfi tranfadisillis diebus procellu adlmc durante non pro-
betyquodtunctenebitur de prefumptacaluninia, Scfic per ¡fam l.
deciderarquaílio quammonetSalici.d.Liuremariú.in fin. Caco.
vbiquericói maritus porrexicaceníacionem intra.óo.dias quibusac-
culare poreltiure mariciled non perficit Sc viera prolequicur $e fina»
66
Jiternon probanician d
caufíe, an non tencatar
finis (pectecar tanquápo
Srcomnillus.).3oS ride mino.
dam cú fliunsSdma.llde verbo.obji
prindipiú po=
téciusagar: Ec
ficficip
hanpoder de fudgar: ninotrofinon de
ucn fercontadosentre ellos los dias en
que cl marido non pudo cíto fazer por
algund embargo derccho que ouo de
aquellos, porquelos ames fe deuen cE
cularquando fon emplazados, fi non
vienen alemplazamicnto.E fiporauen
106 £nás trio
har necellariá
35elo
lier.fad Vel
leya. Sem
Lg cú maior.
Ss ¿0 gatEdeboni
tura cl marido nó prouare cladulterio, qe a QUE
faltacl dia cng fecumplieflen los fefen $. dicic colligi
Loluationeha?
tadias fobredichos, non cacporéde en
penaningúa*. Eflo mefimo dezimosq
feriafiel marido nó la aculafle fafta los
fefenta dias,claaculafle fu padre £mck
modela. Efiacaccielfeque cl marido, ex
nin el padre non la aculafen en los fe- y bate p
fentadiasdefufo dichos ,dezimosq la ber enim hos
puedé aun acufar defpuescellos, o cada oa Ss
vno del pucblos fafta quatro mefesh q a quo Sos
feancótados en lamaneraque diximos — deiorcitto pú
defufo, q fedeué cótar losfelenta dias. dntunoidies
Otrofidezimosquefalguna mugerí
ziclle adulterio, e en vida del marido
nó fuclcaculada del, quelapuedéacu-
far delpuesdela muercede fu maridoi,
quabionis. Se
ita relider Sali
cola. partio
facit q pollea
non pbátenó
exculet.Tu co
mise fica de
amarlo, yturas
dicglin.d.l.
cuius$.tin,
, cod. «probaf
3bi.8cin,$..exfenatulconfulto ciu(E.1.8 vebic vides tá patri,quá ma
vitocurrebár (imuli(i.Go.diesvtiles.de quo viper Ázo.C.co.in fun
ma.cola.8 Saliind.Liurewmarici.col.averl.Quaro. 4.
8 Ucada vo delpueble. Nota qp foluto marrimonio facto diuortio perfé y
tentiamindicisecelefiaftici admittuaturextranei ad acculandum an
dulteram.cuiusconcrarium tener loCin.l.quanuis.la CgundasC.co.
in verbo focdere,quam approbantibi Bal. 8 Sali.quia adlme videtur
focdari pracedens matrimoniumn forté propter prolem (iecptam, ve
dicitibíBald.8choc procederer hodie Mlance.laLorífoli marito dante 1.3.0.
acculacionem dejurc ¿(usregoi,8dn hoc non haberer locum. Liíta 4. fori. $
particarum. jnncu,se
h Esa quarro mejor, Addesd.J.iuremarici.ScLf ruaricos. $.extraneis. co
fucodeé.neque tencbicurinera hos enles perlicere acculationem, ve Í
notar glo.imal.marici,5.hoc quinquenninm.ff.cod.Salic.in diét. Ldu- 118.
remanit.verli.quero.
3 COxfpuesdelamuertede jumarido. Addedamaptá. alíasincipit nupturá q
8: Jimaritus.S.pen.fl.co.Svehic vides,pót viduaaccufui de «dulce
riojntrafex menfescóputandosa die commibicriminis, quodetiana
desurecómuniplanúcltinea,que viduaremáticliveró aupíit polk
mortem mari, non declarante glo.á quo temporecurrant.Salic,vero
in.l.adulter.C.codem dicir,quod idem tuncdicendum ac li diuorúo
folutum effermatrimonium,ledperLiftamvidetorindiftinéte dicen
dim currere fex menlesa dije commilsi criminis:fed an liccbichare-
dimarió,veherediadulceram acculare,maxim cad dotem perdendá
dic quód non, fiue maritus(ciueric, Sonon fuit cóqueflus,tme
raueric,neg; poteritagere,vel excipere de adulcerio cúam ad fini€ ve
perdar dotem.lurei indicarz.$.morum.(Elolur.macrimo. SibiBald.
Angel.Rahacl,%Jmola.renditenimifud.vedicicibiBaldos. ad vin
non
diétamiergo ralisaétio liceemaritus ignoranes
tranfitadciasharedes,l.cum entancipacus
colla.bono.EctraditAnge.Arerin tito trad
ay adulceraro.colú.do lioctamen qá marica
Koma.tenuiccontrariúin dicta, l.rcítudicaca 00, qp hu
adulterio excipercad perdendamdotem.SóbiAle
hocauthoritarélo.And.Sfubdicq in prads
quáquod dicieBald.£ q ctiami :
competen
feiusaet hoc,
icibipes
E
Setenapartida.
lie fan-
Ed ino. noruo marito ¿nó poller ciusvxor
ue recops abalioaceuia strneqspofferfacto diuortio p fiiam
ecclei esvedi erparteícadavno del pueblo) $e
cifdem hoccrimenjamnó publici,, led
privatú hoc,
dicideber, de
pcederet fue
mari kizerit
fiucignoraue-
ritadulrerium
falta leys meles*, que comiencen a fer
contados en aquel dia que ella fizo el
adultcrio.E fi falla cftos feys mefesnó
laacufallen,dendeen adelante nonpo-
drizn.Pero qualquierdellosq laaculal-
fe cn eftos.iiij.o leys mefes fobredichos
tenudo es de prouar cl adulterio : efi
non lo prouare'deueaueraquella pena
meíma que ella auria fi Le fueffie proua
do. Mas fiel marido, o otro cftraño'a-
culallca fumuger de adulterio delante
deljuezleglar,non feyendo de partido
el calamiento por fuyzio de fanta egle-
fia,inon prouare loque dize , centen-
dicre el juez que el acufador fe mue-
ue maliciofamente “a fazer la acula-
cion contra lamuger,deuc aucraque-
llapena que auria ella,(1 Le fucfle proua
docl adulterio.
Gui. Scibizl.
Feodem.Sp
Ang,
acculandú a+
dulteram, da»
tur quinquen
1ú continuá..
1, quinquen-
nium./Ecodé.
Nicer Giecon
tinuamin pro
grefliad prins
sipio,eltvtile,
gloffin dista
Lquinquénid.
in iflo autem
quinquenio
funt.6o, dies y
tiles,qui dátur
patri pariter $e
marito ad ac
cufandum jure mariti.[,miles.$.fe:
Macittadias maritihabecorin.
Ferem Scadulterumd: lessitaramen qp nó exo
«jantquinquendiamvehrin.d.5.fex menfiumverlic.pratercapri
mianieen duo mentes danturad accufandum iure marid, reliqui qua
tuorad acculandum jureextranei,S incipiunt diéti.6.menfesex die
diorti) tmulierpo(l diaorció nupfit:led fi mulier in viduitate per
maníitincipinntex diecommifsi criminis.vein di ex menliú.
Echicinifa.Lpartitaram.6% hocprocedit,quando divorcio vel mor=
te ruarici (olucum fuit matrimonium .Aiveró accu(atio adulterij fat
eoconftaate,tunc ett quinquenniui á die commibi criminis, vein=
fre. proxima.
6D Gsinonla prorare.Adde..quamisda..C.codem.8e
eodem.in glo.
y 0 orejrano.Parer.uvelfiarer,
TLey.1117. Ante quien, e fusta quanto tiempo
puede ferfechalaacufacion del adalrerio.
F.codem.Scinquoconfis
.co.ad accafandamañt
cuius$. Xin. ff
us vel auunculos, de quibas fu
pracoánd.2.dkin.Lquanui «code.
2.4 Qardiciafamente, Vukiladensaricnm E patrem,8calios de quibus fu
pri uñustirulinon teneri de prztumpra calumnia, (ed de cui
denítantum,fiue acculerintra.So.dics,(íne intra alios quaraor men-
vingcontrarium notantalof.éc doctosin.inre mariti.C.codem
EE idewr.Í.ilta approbare opinionem Azo, cura
dicicin (iria, C.eod.columa.forte Siure mariti adnóttuntar nu.
meratieperfona infra cod J.quanuis.itemintra.6o. diesomnesdod,
Escentur maricumex.cuíari á prafampta calumnia poll non: cum ad
amittatur,ve extraneus.etnctar Barto.pol! gloGinaliiscuios.s.fin. fa
cod.lta,l.parcitaruenaloquicurindiflinéte,item approbatúr hic op
Jaco .Bads qua perSalilnauthen. (ed nonolure Eso: máriloac
cufansconflante matrimonio vxorem de adulterio nó teneatur,nif
de cuidenti calumnia. s e
Ces XUL
anAcculati pote reusiflluscriminis coram(uo indice : Se poteltadul-
terdurante matrimoniointra quinqueannosá dic commii adulre=
vijacculari(ed iadulterium fuñt per-vim acculabicur incra triginta
annos.hoc dicira E
1 6 oc edalterio.lusra.lliutis cómunishicnon deberer dicere (dela»
delo) (e dela ero namiraoquiurtadolces.C.codbgl
-Signarin hos diferencial inceradúlterum Sc aduleeram, prowt $e Es
Ha .smariti.Adésconentium. fo. Ec dix fupra.l proxima.
-SiproNocbscitaquía.lei 83. (uprd code. dierant de acculacione
alulcera tatom vndecltyesiónále hanc loqui de adule
nihileminustamen credo, illa de qua lic com dicit (de adelucrio)
fitvera litera, Sccomprehen j
teresquiacum perl orum.S Cn
poteratacculari de adulterio,S: (uy ert
ante matrimonio
Atinsarchenticorun»,S, dele
partitarome
ES Eláte deljuezfeglaráhapo- aceso
derio deaptemiarclaculado — fiñtemar
ó uedefer fecha la aculacion rivsccufarier
del adulterio defde el dia en que fue exprelle dede
fecho efte pecado , faltacinco años, fe fum intra quí
dendeen adclantenon podria fer fecha do
aculació fobrecl:fuerasende ficladulce — hocdecidicve
rio fuelle fecho por fuergas . Ca elton-
cebien podria ferende acufado el que
lo fizo faftatreyntaañosh, Ecftetiem-
pod diximosen eftaley ha lugar quan
do el cafamiento non fucfle departido
por muertedel marido, nin por fuyzio
de fanta cglefia., Ca eftonce denen fer
wardados los tiempos que disimos
cnlaley ante delta.
Le) V.Como non fezs adulterio el que yaze có
orugercafada,finon [be que loes.
29 Aziendo algund ome con 3
|muger cafada non lo fa-
biendo, nin cuydádo que
lo cra! : dezimos que tal
Apricipio
ell hoc tépus
viileted conti
Lquinquen
jum.E.code,
dixi fupra
Jproxin»
añosNotabic quódlicecr
Cafario criminalistollata:
iter dodo-tamen vinalis dead
¡m dnratperpetnio.idell.zo.anmis.échoc voluit crjamelo.
in.lin4fad..Pomp.deparri.allegansd.I.mariti.5.finaf.deadulte.
.partitaram fompta elb.alioscafis vide pergloffam in
¿Scin diét.Lfin.kvidein materia loan. Fi i
isvceftallaGinacus, harefis, fi
-£allz monete,Jelie maicltatis,8climiliú, non currataliquod
ccufandi: (ed lemper pofsit acenfari delinquens. ¡bi poteris
em de aftionefurticiaili, vel pratoria,quod du
¡cin.5a inflitu.deperpe.S:tempo.adio. Seper Ang.
, maletiin parte, S«veltemcele(trem,colum.penolek
hoc proper odiumtant fceleris, Scquid fi delitam fuic occultum,
vel quid fireuspoltrempuscófiteatur deliétumevide per Ang. Are
tiin tragta.malefc.in parteyinchoata S«faéta.Scibi quid ( malefició
habeatcaufaimpermanentem.quem etiam yi.in parte cóparent didli
ioquifiizvbi quid 6 nó allezetprefeiption?.vid.ciam per Paul. de
Call.cóli.17.1.volincipitypctellas upraferiptus.vivetiáper Bar.in.la
cum qui.5.in popularibus.(F. dejureiurade deliétis habétibus caufam
permanentem,vide etiamquzrin materiatraditloá.de Plar.in. 1, qu
granacos.C.de cenfib,8cenfito.libr.1.8c actio principalis tollítue
pernegligentiam,coiplo eciamtolliturimpeenali.vide.l.fin. € ibi
Bald.C.de hisquiánon domi.manu.adde etizin materia ghin, c.ad»
monere.in parte poenitentia-3.quel.2.quam S allegar Balb.in dift.
fuo traéta.prefcript.jn prima limitaticne,
ULXF, A
mSiquis cum nupta dormieric,non poteltacculari, f foluram crede
batsiplatamen licquia(cicbaríenuptam, non tamé accufabitur mu-
lier,quaraudito a fide digno quodeiusvir mortuuserat, cum non el
-fercontraxic cumalio.hoc dicit,
3 Gavincaydando quelo era.Si cognolciccñub colore matrimonij, pla- 1
mumelvtin.l.vxor.C.derepu.8cnotar Bartin.].fiadulrerinm cum
iocehuin princi.colum.2.ad finde adulte.Gfacit.cin le fuma.
quelta.fiautem sognolcit cam lincfiguramarrimoni), St erat mu
Ver,que meretricio morevincbar,$ procedereriá pinita,lhaberar
TUXta
Nó inue-
ni in no-
ua recope
Titulo. XVIl.Delosadulterios.
dulterjum, C.
Tuxtaid quodhaben
ó tusin fvo gen:
«cada
maé de adulte
rio, ficut neg
incurric excól
cationé ile q
percar clesi
cum habiculál
caliincedécem
eomocftenondeue feracufado deadul
terio:fucrasendefil fuelle pronado que
lofabia:pero fi la muger alo fizo afab
das,deuc porenderccebirpena. Otrolt
dezimos, que feyédocl marido de algu
namugercatiuo,o yendo enromeria,o
porotrarazonaalgun lugar eftraño, fl
ala mugervinicflen nucuas del,o man-
dado que era muerto, elapcrfona á ge-
lo dize fucíleome de creer, fi delfpues fe
cafafTebellacon otro, maguernon fuel
fe muerto el marido primero, e tornafTe
aclla,non la podriaacular de adulterio,
por quanto ellafeccafo, cuydando que
lo podia fazer con derccho.
notar Bal.inala
serca ff. de
Jegi.cú tradtar
1 ignorantia
cu excludar
delidlú. $ pro
hoc etiá facie
iftaolparcicaita
genetaliter lo=
quis, illaque
Miofirdipa-
tata perPileú,
LI VI.Como el guardador,o fu fijo dene auerpe
nadeadulteriofifácafí alguno dellos con la
huerfana que tuniere en poder,
verefert loan.
And.in addit.
ad Specul. fub
ES On la huerfana que algu-
3% no tuviere en gnarda, non
puedeelcalar,nin darlapor
“4 mugera fu fijo,nin a fu nic
ueras endefi cl padrela ouieffe de -
Ipofada en fuvidacon alguno delloso
lo mandaffe fazer cn fu teftamento. E fi
el guardador cótracfto fizicre,deue po-
rendereccbir pena deadulterio". Masíi
por auentura paffalTeaclladin cafamien
to,deucler delterrado para ficmpre ca
algunaifla,etodosfus bienes denen fer
teriode(lupro
¿Se tradic idem
risibr.6.vide
ibipercum, $ 10!
per Héricumo
in.c.cumvolú
tate.defentena
excom. £per
Alberiin.kcú
quiduas,Cade
adulte.domus
Jierelena que
promiferar iu-
uenialiam mu |
licremquere- de lacamara del Rey, fi non ouiercpa-
re, Efe luppo-
rientesdelos Gfuben,o defeienden por
laliña derechadel faftacl tercero grado.
Pero dezimos quefialguno tuunic/le en
fuicloco,¿lius
inuene ignorá
te,quódhierac
coniugata nó
cómittatadal- guarda huerfano varon, * maguerel ca
a fafle fu fifaconel, non cacria cn pena de
Nico.vi.cúam — Adultercrio el guardador,ninla fija q ca
perloá.deA= fafleconel:e elto cs porque el huerfano
mado delpuesqueces calado trac lu muger a
nemPileiin.c. . fucala,e non recibecmbargo ninguno
n nonnullis, >
colu.penul.k finde iudais,vide ctiamperAlberí
f.deregulisiuris.
2a Qemiger Vide. 7ait9.gparo
3 b aLsecajade. Adde.l.miles.$omolicr.f.cod.Scauthttihodic.C.derepu.
¿xin.cin prafentia.d(ponía.8vl.S.titulo.9.4pardil7.cius.
ordina.regan
uiinalteriuse
€lex PI,
20 Tutor fibi velfilio velnepoti pupillam;cuías tutelam gerit matrimo
mio copulansenilipupille patercosdefponfaucrit, aut ón teffamento
hocmandauityaccufaturócponitaradulterijpocna.fiaúc ciura me
moniúlibicómifccacur,ininlulá perperno deportabitur, 5 bonacius
regis camerzápplicácarnilihabueritdeeédentes vel afcendétes fuce
ccilores.Siveróeratmalculas,cuius rutelá gerebar ciin marrímosid.
umm cut (la fijacopulaucrir,nallá poenam fubltincbic,puia hoc nó
obílantereneturadrarionemadminiftrationis.h.d.
€ Grenadeadalie .Lquipupiilam.tfde adulre.Scú.
qualiper torá
en demandarcuentaafu guardador de
todosfus bienes, loque non podría fa-
zer tan ligeraméte la huerfama, defpues
tri. interpupi.
Se cuto.cú e
i'canonicúicó
tradicathis. Jl.
quefucrecafadaconeloconfufijo.. E hodie locá nó
ñ ia ce: habebúit,feci
porcftarazon podria acaclcerque Par loa Adiós
deria gran partida de fusbienes,»nonle Abbinca.fin.
ofando demandar cuenta dellos.:
Aley. V11. Qualesdefenfionesorras puede poz
nerantefi la muger que fuefje 'xcnjada de a-
dultevio para remarar las acofaciones.
E
int.matr. pofk
laco.Buti. Al
Be.ctiamibifu
perrub.
Z d
Ematarpuedé los que fon" eocorcinlvni
lacufados de adulterio, las — ca.Cufi quiscá
icufaciones que fazen de- cala fuer
ES) llos, poniendo por fi, e 2ue- e UZtnerfano va
nguando las defenfiones que diremos - 7+»+Cócor.cá
5 ó 7 Levratoré. C.
enelta ley,e en las otrasdelte titulo. E deintermarr-
eftocscomo fi dixcfle que el adulterio — inter pupi . $e
a 5 tuto.
deque leaculan, fucrafecho cinco años a,
antefqueleaculaflen: ofi pulielleanteli soEuacuar accua
qe E da fationgadulte
la defénfion délos quatrozo de los feys Dertepioga
meles,deque ablamos entaquarta ley, - quénij.vel.óo.
antedefta.E otro fidezimos; qfifamu dierum, autaó.
menfiú.lté ex
gor que fuefle aculada de adulterio di-
xcíle cn manerade fu defenfion ante q
relpondieffe alaculamiento , que non
auiaporqrefponder,porque el adulte-
rio dE que la acufauan fuera fecho con
plazer defumarido,o quelel mefmo fue
raalcahuete:q prouádo vna deftas razo
ceptio lenoci-
ni per vxoré
viro oppolita
antelitecóce.8c
eximiteádpos
nayó etiá adult
terúli probefa
fed 6 poftlicá
contelt.oppo=
nitur,nóimpe
nes,non es tenuda derelponderalaacu die accufados
facion:antela deuen dar por quita, gtd- náteddecaco
gnolcitur, Su
bien aclla comoa aquel con quien di-
zenquefizo cl adulterio. E demas deuc
reccbir pena de adulterio! el marido q
lracufaua:porque aq] yerro auino por
fu culpa,c porfu maldad. Mas fi tal de-
fenlion como clta puliclle la muger, de
Spuesqueelpleyto dela acufacion fuel es opponere,
fe comencadoenjuyziopor demanda, St (cda
; % Gbi pros
cporrefpuefta,como quier que cllanó — deft,nec viro
nocet.b.d.
ante.Concord.cum.ladulter.C.cosSifupricodem.l.q. 8
probef, vtergy
fur adulter
antelitiscóte=
Mationdeá op
ponit, perimic
aceufationen
Ppoftcánó pór
f cinco.
did
g Grorquira.Adde1£.cit.ufupra capare.8cl.2.5.fi publico. E Fadulte.
fed anadiwirtecur alins ¡fo cala ad acculandú mulicrem, é< hodie in
Distegnis lar Gellpnó,deiureveróa barr.
gpficcuntalijscitrá mavitum eticonflante mawrimenio arguendo le
nociniemnratiti,hocpermitrebatur.].conflante <guiaablola
toria dequaliicnon videtus fuper facto principalisfed ab óbferuacio-
neludici;penpies maritilencciniuma
h rene deadulicrio.Adde,hawiliumTidemino,€c.!.qui domum «fl.
deadulee.bijatiemamblio
Partidi
M
Sr
drafafea lla. y,
legitimepunié *
Que lex
Ein so
ua reccpa
al
£e.d.l.no
MEIZ Cope
Setenapartida.
-sito.7. a Gsepedriaaprenecbar Sedan hocprocedethodie tantes]. fori, quid.
“br. 4.fo
smasito non accufar:eyab alio non polsitacculari?Seviderur quód fics
quiarclpeétm accularionismarid nihileltimmuracomol. precipimas
infin.C.deappellationibus. fit ergo cauras aduccatus mulicris ve
antelitein conteltacam de lencciniofaciacopponl:quia alíás non cua
derpunicioná,
fed Sc punic
turadhuc mar
yitus de leno=
cinio 3 cogita
tamenquía vá
decur durum,
ve mulicr pu-
miafacbiciovi
rihodiesin cue
jusmanib* po
micurcumiple
author fterit
criminis, Se p
ex fuo crimi-
nereportetlu-
cru dotis, 8€
acchará, ve in
Lpenulecinfra
eod.Gcforcein
praélica non
fepodrizaproucchar*eftoncedetal de-
fenfion,empero empeceal marido: de
maneraque fiella puede prouar lo que
razona,dcucelauerporende la pena fo
bredicha.E aun dezimos quefila acuía
ciondeladulterio fueffefecha contra al
gundome,tiel acufado puficffe ante 1
ladefenfionfobredicha contra el mari-
do dela mugeraculada,ante quel pley
todelaacufacion fuelle comégado por
demanda,e por refpuefta,quefi lopro-
vare deve valerafsicomo fobredichoes
Mas fital defenfion puficife antefi , de-
[puesquecl pleyto fueffe comengado
ler obtine- -
Eereablolae Por demádacporreípuefta, m aguerla
recormulierle prouafle,none aprouecharia della, nin
nocinioproba
empeceriabal otro contta quien fuelle
puelta,
to.ciiáoppoli
ta exceprione
lenocinij, pofk
litem contelta
ráScquia flan TLe- VIAL. De lasotrasdefenfiones que puede
tedialafori. nó poner ante fiel Varono la mugerque fueren
videturin hoc acu/adosdeadalrerio contra losglos acufimo
militare cadé ¿
elmarido aculafle a fu mu
Yi ger de adulterio , o algun
il otro ome con quien dixef-
Ñ cat) la quelo auisfecho Jliel por
Sidexalle clacufamientocon intencion
delonon feguir dendeen adelante , li
defpuesquiliere tornar otra vez a la a-
cufacion , puede poner ante fi cta de-
fenfion elacufado,diziendo quenones
tenudo derelponder alaaculacion,nin
ratio, quiera
tempore ¿uris
aotizui. nara
diurcantique
dabarur accue
fur pater ar=
guendo mario
tam de infa-
mia vel colla
fone cú vio+
recio LaS
ma.cuon.llequenti.f.codem.precercadeiure antiquo licet conflan=
1ematrimonio aliusextra maritum non admittcbarur ad acculatios
nemadokerijetamen fi prius maritum lenocinijaccníauerit bene ad
iban ci Lesallante IEtodest: 6 colirio deca
Jicenn comtellatam exceptione oppofita puniretur mulier ¿cum
io cafcomperebat jusaccufandi. cum veró hodie his noncompe=
tat,videtar qy mulicrnon fit puniendajuxta poenas did,l.£o e
abfoluenda.coita,quize(tpallisnorabilisaSccorroborarur quod di
xicx distisglo. Angeibiin.Llivxcor.$iudex.Ml.cod.vbieftglo.quá
Angead hoc notatop excepto lenocinij,antelité cóteltatam oppolita
extraneo acculance deadulterio nóreleuat muliercw acculatam:non
exi poteft mulier obijcerctu non potes me accufare : quia adulte-
tiumcomiiex lenocino viri mei:Sclimiliter notatibi q negy calis
exceprioobijcierecótra maricifiacculeriureextranci,qd dicit An
gelimentitinendumm.
5 » Usronlermpeceria.Er deratione diferéaintermulicrem Seextraneú
viperBarán di2.$.(ipublico.
Glex.GlIlo
anRepellitvxorviram, fiaccu(acionem adulcerijprius intentata mm de»
Seraityanficoram judicedixirte accularenolle,velinleGtofuo vel in
domosam enter poltadulceriumretinule , quia pertalemtetentio
nompiderr peperófelud, a
1 € Ese dexedende,Concordar sumisa ficodem.S,Labolitionemo Co
codem,
dara
Scvidein.c.fillic.13.q.4.vbi glo»
€ Gen fulecho.Prolequicurverba Hofticn.in famma.codemtita. verf.
qualiter.ibi repellic eciamvxormacitua; :quía cum expulifler can,
propteradulcerium de quo accular polleareconciliauiz cam tibi, vel
vel cams cog=
nouit, ¿efi le
roaccufar mo=
de feguirelpleyto, porque otravez lo
comengo,ele dexo dédes. Elfo mio
feria fi alguno a quien ouielle fecho a-
ulterio lu muger, dixefle delante del
judgadorquelanó queria acular, dede
fpucsfizicifecontraaquello que auia fe
cho,claacúfaffe,que puede ponertal de
fenfionante fi para defecharlo.Otrofi de
zimosque fi defpues que la muger ha
fecho el adulterio, larccibe el marido en
resclus , quos
femel appicos
Loniifcodio
Gvxore$«pen
incipiel, (ed 4
jua Bl. que
ltum.
£ Gsnante. No=
tahocverbam
naminntio p
fipoll aliuda=
duleeriom có.
mp9
fu lechoca fabiendas,o latiene en fuca- máfillce accu-
facomo a fu muger,que del yerro que LA
A A y a ee
ouielle fecho enantefq la acogieffe ¿nó ale ple
la podria defpuesacular: emaguerlag. Fumay. ia ver-
culafle,non feriatenuda de refpondera Pensa recon
la acufacion, poniendo ante fi tal defen ma, cervir, Se
fioncomo clta.Capuesquealsilaacojo ETE
en lucala,entiendelequela perdono, e Cito
C.codé.volu
nonlepefo del yerroquefizo.
um, Se
Salyc.in.J,qm
Alóxandrama
GLe).1X.Delas orrasdefenfiones $ puede po — codem tit.
mer ante fiel varon, ola mnuger que fuerena
cufádos de adulteriocótra los que los acojan.
AX Me vil, o de malas mane-
4 rasqueouicfle fecho adul mil
4 terio, fi quiliere acufar a E olla
j lu muger dele melmo us
ycrro, non ferialamuger tenudadere ha bento
fponder,poniendotal defenfió8antefi, — nésidem li ab
eprouádo quetaleraante queel pleyto rd pe
feacomencado pordemanda e por re-
1puefta . Otrofidezimosbq fi algú ome
MlexIX.
so Exceptio ae
dulterij 4 viro
vilicómifi,ci
adulcerablolu
tus ob proba»
tionisdefeét
guía prodel
vxori,nifipof relapía ellín crimine,condemnatio tí adulteii nó no
cetadulterz rarione,de quain text.icem contrahens cum vidua nen
poteíl eamacculare de adulterio priuscommiflo,h.
$ U7aldefenfon, Hocintelligesfccundum iuscanonicuin, vehabeturi
L6.citulo.o.4.partic.Sibidixi.iflarame partitarum,tituatatab itlo
libro Sccitulo vult,quód hoc procedar eciaminforofeculari, $e vide
torhabercorram 3.1. vxor. $-iudex. F. deadulec.ibi cum dicit per
iniquam enim videtus,vrpudicitiam virexigatab vxore, quam ipíe
non haber.glo(.tamen € Dottoibiintelliguntillamel.quóndo mad
tuselerleno vxoris,vndedicitibi Albe.quodíivircomuitiaradulte
Yiumcum vxorcalterius,non repellicurab accufando vxorem fuama
allegat.l.1.C.deadulr.fed comiitrendo lenocinium fic,quia videtur
particeps delictisidem tener Anzeábi.cum apollillartex.ibi in parte
pudiceviuens:vbi dicitaglicetmaritus (itimpudicus, quiaforte tener
Amafiamptopter gd mulieres quantumcung; callifinue exafperan
tar,vedicitrext,in authen.de nup.S.mitiores,colla,4. non tamen el?
Jicitum vxoricommittereadulterium, deficómitric potell per didtá
virumnlicerimpudiceviuentem acculari de adulterio,pertexabi cum
LLifta partitara,nOn potelt reciperciftiintelleGum, ve loquacor
lelenocinio,Sanaximé:quiajá dixerard hocin.l.7.fupra.co.quidgd
tamen ellerdeiurcilto partitaram,hoce(texpeditun:per.l.>citu tj.
lib.8.ordina.rega.ve de adulterioviri vxor de adulterio accu
xiio.del6.itu.9 .4.par.
. 18
h Gosrefideximos.Concordar cum.l. denuncialTe.5. queñicue. ode a- 10.14b.8
non fp: pot
politopponeread euadendurmcriminalempenicionem,vtctiam di- recop.clte
1
lo mona tel
viztnt.
e-quemadino=
dú.de jurelur.
ex,X,
39 Probat adul-
teriumper te-
des, fue fine
ferui, adultos
viadulterars de
vt meli? alce
Veritatena , fa=
ciateos index
deboniscome
manitas emi
iulto preto,
poll depoli
ong torqan-
relation ¿fe
fi crimen non
probeiur, fol=
ter acculitor
acenfato Dio
feruorum dan
de lidis ex-
pálas. Necpór
malierdeadul
terio acculara
lite pendente
fecuum fun
manumittere
nec alius dís
feruú fuí qui
viuebar cum
ea donec Jis
fuerictivita.h.
dicita
1 € Urronar.Adde
*L.cófenfi. $. vi
mi gerantor p
alios poflne
proba, quí p
beri.ffaco.d%
inadulterij.C.
code
2 d UcConsra fus fe-
Sere Ada
vio pala.
fin.ffco.8c.C,
eo.l3.31.1.Cs
deáltio.écld
incellu-Scl.ex
traneo «in prin
ffacoda
e
deadulcerio.
tticacam maículas Se
Ticulo. XVI. Delos adulterios. 68
tertiapartitasé: que ibi dixi, Schodie Nan
mibus Tauri.non poterftidla excepuio poni o pra
mira limul deadulterio debeant acculari
fin.ff.co.
fucileaculado queouicTe fecho adulte
riocóalguna mugerq nombrallen fe-
fñalidamenteen laacu facion, e deípues
Jo dicffecljadgadorporquito porque
nó gelo pudicllen prouar,fi delpues def”
foacufaffena lamugerdeaquel melmo
yerro,de que cl varon eraquitopor juy
zio,que puede ella ponerpordefenon
anteli quenó deuerefponder,porquea
quelomedequiéla aculaná, fueya qui
to de aquel adulterio por fuyzio . Pero
filaaculaflen que otra vez delpuesfizie
raadulrerio có aquelome q fuera yada
do por quito porjuyzio, dezimos que
non valdria tal defenfion, site deue rc-
[ponderalacufamizro. FE zun dezimos
quemaguer fuelle dada fentécia cótra
elie fobredicho queria techo cl adulte
rio:con todo ello non deucempecerala
muger,*nin le deuendar pena porende.
Ca podria fer que en la fentécia feria ano
nido algun yerro, oque feria dada por
fallostefligos,o por cnemiltad , o por
malqueréciaGouiciecl fjudgadorcótra
el acufado,o porotrarazó alguna leme
jante deftas, OtrolPpodria aucnir quela
muggr feria fio culpa,e auria por li me-
joresteltigos,o maslealjudgador, o al-
gúas razones porquefefaluariaderecha
mente.Otrofidezimos, que fialgúoca
fafle con muger biuda,e defpues el mef
mola acutalledeladulecrio que aujafe-
cho envidadel otro marido q fele mu-
rio,quelo nó puede fazer. Capuesque
le plugobde cafarcon clla, entiendele q
fe pago de fus maneras: e porendenon
la puede defpuesacufar de lo queante
ouieffe fecho :c fila aculalTe , puede la
muger poncrefta defentionantefi, pas
12 dechalos deuen gelacaber
Ley. X. Como dene xr el jutgador adelante en
el pleyto dela acufaciondel adulterio, defpues
quefuere comengado, :
) As mugeres,closvaronesque
A fazcn adulterio , punan delo
A
fj fazer encubicrtamente quito
e GComprar.Concord.cumilfipoltalauctirgubetEcosS quod glibi
cic,quéd fifeusderprecium:bicalicerflatuitor.la q emantut de pu
lico,de bonislocifeuyniuerficarisvilla vel cinitacis,ubi cogaolitur
£ osfpresInLMipoltalanei ¡mogantequí 4
publicenturinterrogencurcorquean wat gl. que
ta .verba,C:co. Se vertion multi interefles
(untferui polttorturam, quá ance led me
ica huius.lpartir.quia ferui liberius dicér veritacenipollg exie=
rútde diloace
a e bi in cufatiyvelaccas
mas pueden:porquenófesfabido nin ea
fepuedaprouar". Onde porg tal yerro g al ¿regantees,
como eltenonfe pueda cncobrir, efean — Norabencióla
elcarmentados los fazedores del, elos la
otros G lo vieren,olo oyeren [e recelen o
delofazer:tenemos por bien q los fic nadar
uosdecadavnomce, o muger q fueren» batar,écitado
acuílados deadultcrio, puedá proman, 0 ei
tefliguar contra fusleñores d fobre tal
yerrocomocltc,fiel adulterio non pu-
S 27 prifindicia có
diere fer prouado por otros omes li- tra aceularmn
bres.E porá losficruosnon puedan de velecculaóe
zir mentira, o negar la verdad pormic ina
do que ayan de lus feñores, opor gua- — dequaflio. de
lardonesque atiendan dellos, manda- glo4n,
qualtio,
mos q fieruos que biuen con los 3 € De les bienes 7
acufados,ante q les fea fecha pregunta, delecfidor, a
deladulccrio q los fagacóprarecl judga Lfpollulaue z
dor delosbienesdelcócejo deaquellu 1ic3 freus.
gar, dando alu feñor por ellos precio
guilado,e defpues'que los ouicre com guictrescafo
prado, pregunteles 8 que digan ver. Púmusquás o
. extraneus 1.5
dad delo que faben del adulterio y de — dasferi toni
quees aculadaíu feñora, e fagan elcrc. PEI
vir lo que dixcren, e de li denelos Virog.faccus
metera tormento Be fieltonce leacor- btore Saco
darcel dicho delloscon lo que dixeron PIES
primeramente ante que los atormen- Gmplá tico
taflen,dcuccreer fu teftimonio, e non Méditamede
S tastá quafol
deotra guia. E fiporaventuracladul- uitaccofrab
terio non le pudicile aucriguar, cela- a in
cufado recibicre algund daño en los splíatioy
fiernos , porque non gelos mercaron — bus accufator
" A ,
por tanto como valían :eftonce deue fitcondéna:
a fed Cinú Se
feremendadoeldaño, cel menolcabo Salini
quele vinicifepor efi razon; con las Bortosindi
collas, elos ménolcabos que ouiefe
fechoenelpleyto, ecftremienda deve
fer fechídelos bienes del aculador.1E Jin Que
otroli dezimos, que mientra durarecl ri*gi ipfe fer-
pleyto del acifamiento , e del adulte- do
rio,la mugerquees aculada non ha po- abloluto du-
derde aforrarEninguno de lus ficruos, - Plúemédar ac
- 4 cufator domi
quefepanlafaziendadella. E aun de- noten
zimos;quefifieruosalgunosbiuencon eo
: ¿ Gipotiulaucric
lamugeracufadacn el diempoque der nde
zenquefizo cl adulterio , que los non — ne quare hoc
cat fobuie du
¿fi tamenaceufatms fitcondennatuspie ve
io,
oflulauerit,
om.vi.perSaly in dic.
don .patrevel maño.fd
k GDeaforrar.Adde.
manudibanon flant.
Paridavije Mi
q
5 fima Cieod El propor ni dias q
|
Setenapartida,
"9 a Gosferrarfusfeñares ReprobardiQum glofindi,¿ dui vale quen
doleruimos (un: pacris mulieris: (ed aleerius extrancilicec fine in vía
mulierispoune/tacia manumiti. colufcumque cui fint ex quo
fonctorquendi prohibecurmanumiGio: ve hic vides 3 probaca
iuribus de quibus(lipra,fi verófint extra víim mulieris, non probi-
bentor manu
múcti fue int pueden aforrarfus feñores,afaltaque cl
pleyto delaacufacion fealibrado:celto
esporquecljudgadorpueda mejor fa-
ber laverdad dellos .
Le). XT. Como fé puede pronar, eancriguar el
adulrerioporraxon de fofpechan
EE Veriguar fe puede el adul-
sl terioa las vegadas,non tan
ari de ii folamétepor prucuas, mas
cecnóbinema BR eS aú por folpechas: efto feria
Jess: name Como ft algun ome fuelle acufado
quedi.vein di, queouieflcfecho adulterio conalguna
1-fipolzlaue- myger eel queriendo fe amparar de la
aculacion dixclle delante del judgador
queclnó podia fer acufado,quetal yer-
rofizicilecó clla porque cra fu parienta
muy decerca,cclfudgador creyédolo
o Gdizcclaculado, lo diefle por quito de
19 barerdaddelles, laaculació.Ca fi acacciolle q fe muriclle
Mi Selina el marido della, e defpues dello el que
ved, de fuercaculado cafaflcscó ellayaucriguale
porédecl adulterio dequeante la acula
ron,e denerecebir pena porende.
Liz. XL, Como dese once afrontar a aquel de
que ha e apecha por razon deJarages.
Salyio dí.
Dni
duéta da ius
do,pliane
quid deadulee
so ill qui fúe
polienuivía ES Ofpechando algun ome que
da SEN e ñ
quádoelt pro E muger faze adulterio con
batú alígd ex
quo prefama IS otro, o q fetrabajade lo fazer
tu, p fanta deucel marido afrontarenclcritod an-
a tcomes buenos aaquel cótra quien fo-
pecha, defendiendo lequenó entre en
fu cala, nin fe aparte ennioguna cala,
ninenotrolugarcó cHajninle digania
stes cumadulcera,EoB lrocficabfolurus fipoft mortem vir
canupús preflmicur propterhoc cut eaadulicrium perperralo
«cefPopusaliaprobarione.bd,
“jefe Concord,cum di quí adulterij.Cueodom.Siluastitag ¿par
vitavbivide que dido
Uiex. XI,
29Sifa(picans contrasfique devxoris adulterio tentio proteflctor q cú
«lus yxorenóloquatar,necfecumin aliqua domo cóueniat, cbiuipi
iorcmquambabes Eipoleñin aliqueflco fegregato li uenerit,
potericenmimpund occidere,Si veró inuenerícin via eosconfabulan
'Nesde colloquio, Sk capiat:velfaciarcapi cú,Siproba
'onfabulacionciudex punieteum,ac fifuifTerde adulterio phará,
in ceclefiainuentaream cófibulanten cum vxoréperece
licasperfonascapi faciar,Sctraditudicifeculariavt puniat.
1 d ELencferiro.Concordat cumauthent.f quis ci.C.codem.ét in corpo=
revnde fumicar.Scom. Lar. 14.3partita.vbivide quedixió
Geneceflaria(cripturatener Salycea
surindiddan.
2 € Urrecveze Non (afficeretíifemdladdendo coderminflant, pprote
Raturfemelvis, Se rerrio.facitquodnorarglo(ScibiBarto,in.Ll con
nenerit.Mde piz.actioadeco qui diciefotue,Colue,folue . S: tradi Jal.
ú deverb.oblig.S:quod tradit Bartin, Licem apud
.altprator. deiniur
«Sp fic cumrabellione deci
EleR ANI,
39 Vlicunq; maritus)nuerfBricaliquem cumvxotecoennté: occidarcá
nifiiileficeius parronas,aut dis,vel multum honorabiis perfonatúc
enim nó occidar,fedacculerenun, E aduiterácoraiudice, nec came
depichenfam occidat:fed vocaristellibus deprelenfienis tradar.cam
iudicilegiimé
gunacofa,porqueha fofpechacótracl, puniéCi.hoda
e Erie g tLomevil,Con
que fe trabaja de lc fazer defontra ,e% corcumal.ma
cítoledenedezirtresvezes. Eli pora-
uentura por tal afrenta como efta non e
fequificrecaftigar,ficl marido fallarede — équisdicatur
fpues deflo a aquelome con ella, enal- o
gunacala,o lugarapartado,clo matarc, — tor RRA
non deucrecebirpena ninguna poren-. náSalyabcdo
de. Efipor auenturalo fallare con ella. inátene
por auc con el a
enalgúacalle,o carrera, deucllamartres a
teltigos,fe dezirlesalsifago de vosafré es
tas,como fablacon mimugercótrami — tisdicunturvi
defendimiento :c eftonce deue le fazer a 4
prender,e darloaljudgador: efinonlo humilé.verfica
pudiere prender,dcuclo deziraljudga- e pS
dordellugar,e pedir de derecho quelo nia
recabde,cel judgadordeucloalsifazcr. pritedan vaf-
Ef fallarcen verdad quefablo con ella ¿usspobie
defpuesquelefuedefendido,afsicomo — vxore turpi
fobredichocs, deuel dar penade adulte pa
rio, bienafsicomo fifuclleaculado ,€ inquibus cali
vencidodello.E aunfi cl marido lo £a- e
Halle fiblando conella enlaygletia, de onecquiaper
fpuesqueel gelo ouicife defendido, nó e
le deue prender:masel obilpo,oloscle nscauiafre
rigos del lugar lodcwen prender, cdar — nerur ¡parcere
. “0 famedñi lla
lo en poder del juez a la demanda del lane
marido, porquepuedafer tomada ven f.codé.multo
ganga deaquel queclte yerro fazo. Fortius vitar el?
5 fed an de iu-
TLe7.X111, Como Ya ome puede matara otro erepniliodie
ag que falle jiemdocon fumuger: artos poÑi
Lmarido que fallare algund qa EU
omevilen lu T afa,0 en otro curpite
xoteel
porfin or
E adultera
usillaram. ll. de
arbitror,quita feruaretutin praOicalegestá predistenonacdantad
id concludendum,verba namoy dicalafontdn hanensodam (queto=
da mugerque fuere delpolidapon palabrasdeprelente cón omeque
fea decaterzeañoscomplidos,e ellade doze años acabados , e figle=
tiens 6d pool 6 llas no quelo perdices
fiercaambosa dos.afi quenoo puedamataraluno , edexar alctro
podiendo los aambosa dos matar) quialicerdicta. J.1on dillinguar
adulteram vilem ánobili,velnonVilitamenitacllintelligenda K re
Aingendaperalias.11.£ed8i pofterioxes.IF. delegi.capitul. cum ex-
pediardecicéticalib.6.Eidem ell dicendum dedict.82. camita ge-
neraliterdilponat,enumtamen confiderarideberex quo videturiita
diferencia perdidtasll.regniiefublata,quia cum contraiftamalpar-
titarum,Scius comune antiquum permictan:, q pofsie maritus oc
«iderevxoremturpiteritarepertam , finéaliqua diftir:Etione, vis
velnon vilisidem videnturvelleinadultero ,valetenim arguenécum
in correllariuis,lfina.Cadeindiót.viduit.tollenda. crjamin pernali=
busvetradivibilaficclu3.verfica.fecandaprincipalisconchu(io, cum
enimincosin quo militabat maiorratio 1efublatum, percon(eq:
eriamidin quo minoreratrario prolibirionis.cicirnamg;. 1. neg
ea.$.1:ad fin.fT.cod.ideo etiam paurinon marito mulierem, Komnens
adulteran permi el occidere,quia pleranquepictas paren o
nobilisvipficppertextánJa.titwslibrL.ordi.re
dinaTauri.vbiindiftinaepermivituroccifo adol
iniflocall marito , Srrenentibialiquiex gloffat
rece!
Erd gui ¿notant
tuo. lib. vxorduéta litconira leges, 8 lic matime
8.vougre — cidereadulteram macico cum nó pobit e
copla
Titulo. XVI Delosadulterios.
minisconiliamproliberis capir:cateram marti , $ calor impetos
isfiir referuandos: fed quidfi mariras hit vilis homo, v-
wrum liccar el occidercadulccrum , Svxorem adulteram terpiter:
unos? Xtexe,com glo Min). thdeadulre inpuere viderar q 16, $
Jalpecietener Alberi.polt Oldral.kBario in dit.l.macico.$.itlua tf
eo,co quia vi-
po ca iond ñ b
peteftaccula- lugar *yaziendo con fumuger,”pue-
reiure mari, — delo matar fin pena ninguna, maguer
exgonon lic lo of. les ir
eeidedi non le ouicffefecho laafruenta que dixi
$illud.incon mosenlaley ante delta. Pero nondeue
reaciomvrl mararlamuger,dmas dencfazcrafruen
bi neg; enim tadeomesbuenosde comolo fallo, e
joquie, folum de fimeterlacn mano del judgador q fa
Auides vxo= a og
des luas amar. 82 dellala fufliciaq la ley máda. Pero fi
dxficeriamvili — cfte ome fucretal aquien el marido dela
Dre A mugerdeucguardar,cfazerreucrencia,
mariti erzo $e como fi fuelle fu feñor, eo ome que lo
es oviclfe fecholibre:fo 1 fucffcome hon
tit dici qylo= trado,Eo de grá lugar , non lo deuc ma-
quatur qí pa- — tar porende:mas fazer afruéta de como
per Se martes JO fallo confu muger ,c «cularlo dello
cócurront mis
uúrum bi prarferatar pas
madusfitvilismon tomen ibi neg
polsir acculareiure maritizó
heñitud vltimam proc
«cinreregoi lante d
¿notantAlbe,£ Ba
daretar
pofitiane.L.62,10 or
ud.
niúnon tenwit, nó liccatos
fe accularciuze mari per.
mper.dd.Tami polsitralem vxciem; da
dieran acculxe marisco occidte a
1 2 Uenorrolugar.Notabene quisaddicifa.Laded,liarito.in prioEco.
devidecarlequlinbec cion Ad dá aiaN 'na.dodto,
comnuniterdicebantcontrariuia dicentesauichemfiquisel, Sn cor
porevnde(iwsiturprocederein fuocafia(pecialia. z
3 DU Y axiendo con fumagerSufacietg reperiatecosinreb?venercis.1.quod
iclex.vbiglo(T.ficodem,Bartol.in,lacapite quinto.fEeadem.S vide
Bartolrio.lfecunda.ffdefurtis.de deprchenfo in domo alicuias, vbi
pulchramulier ell, £can probetur adulteriumo coiplo, quod quis te-
icuiustub fpeciefsmlainuito marito.vide Baldumin.l.
enn. C.fmancio ra vene,ne proNiinducentemillam Lvepreñamas
turformicario.Sadde quomodo probeturadulrerium.BartoL.in.l, le
cunda.$.fina.Sn diétJ.quodaitlex.fAde adulterizs. Angelum Are
tinántrattaca maleliciorumain parte,chemeay adulterato.t.Susaccm
Jumna.adde glofin capitul.neggaliqua.27-queÑtio.Sincapitu.
dixitdominas.23 queltun de muliere quie cumalio viso initin bal
neum.videglo(lin canon eportet7a ditlinsadde glo.in.1. Cadecx
traordiscóimi, -
4 cUsinpena ninguna. Added Lamarito. Ec Igracchus.inaduertentor ergo
disic Angel. Arerin.in (uo erá8tacu maleficiorum in parte, che me ay
adulterato.coluimna.regulam eflenonlicorermaritobmpuncoccidete
adulreram exiamvilem imuentumin actu venctis icer Interficiensvá
low Jeuiustencator.
dl ótararlamuger, Hoc hodiecorretameftperdidas,llregni,vt disco
assufeñor.Sic dicit Azo.C.co.in firmma.col.finascurm dicitcui non de
betreuerentiani.Scallegatofiadulterium.Sliberto.fcode.qui. + lo=
quiturinliberco.fed arguiturdelibertoad vaflallum + quía valfallus
equiparaucibeosboldin. liber ibercegspen.colC de ope
berco.Scrradit Francil,Caurtiusin (uotradta.fendalidn. 4. parte,in.y
caulaamibionisfeudiain-4.q perlaCin.Lfinon forceme$+libercus.fla
decond.indcbiti.
7 E Auibre. Addediét.6iberto.fedan Nantegeneralitareditarum.l.xe-
gnisde quibus dix fupracadolin glo(T.iccbitdominum, vel patro-
numocciderezvideturo non pertextán dissoiberoibiceneli patro
"num qui litex co numero, quideprehentos abalio ¿mericípoteltin
adulteriovxorisdeprehendesit, defiberandum elt an impune pobsic
occidere,g.nobis duzumelle viderar:nam cuiusfama, multo magis
vive parcendum eft.Sitamen de faéto occideris,mioos punietmr pro
preriultum doloren».fiadulterium.S.imperatores.(l.eo. Iygracchws.
C.co.Sinfracod proxima.
8 y Lomcbenrrado.Ideltnonvilis.
dn pralicadimi
«ina. Taurianó proceder,quo
Llivxor.4.(ed fica. Men.
aa
co
3 €cafadeNon ergo ivi;
Ulex XUL,
+oDareradulteraeporeN orcidercadalrerar 3 fliamin fun vel
muin adulterio depcehenfossnecpór uno dimilo alí
vir vxotem Seadulterá deprehientosinadaligio nó lesuar.
ama occidiczaur pacer adulceram Éla dimvidla:quia virpra
re, Spaerpre
a 2 nimio amore
ante cljadgadordel lugar, e defpuesd credúturfecilo
cljudgador fupiere laverdad deuel dar E: Goccidens
pena de adulterio. ae
lis: dinabitur
E :pernó ads
ERES, Como el padre que fallafJe e Le ele
ome yaxjendo con fu fija que fue/je cafadazlos Ps rata ¿ua
dese marara ambos,o non a ninguno. Jes,ininfulá re
dezant a
Sufifab que fuelle cafada'fa- cd oa
llando la el padrek faziendo a
a A arbitrio. iudi-
adulterio con algund ome Eonia e
en fu cala melma, o en la del yerno, relegatar.hed.
puedematarl a fu fija,e al ome que fa- h LoaJi fi
e had l lla pero orde da
are faziendo enemiga cone pero tri..eod. Gin
nó deue mataral vno,e dexarel otro", o
efilo fizierecac enpena,alsicomo ade ars poeta
te putloquiene
dislpatri.de quaiflafumptaeflenon enim per matrimonios Gia lis
besaturá patris potellate.l.fivxor.C.de condiinfertis. vnde videcar
«y cuan hodic de jure regoi permacsimoniu flia Ji
Pocelacejco 47 noria. Tau, pacernon por
dulterum occidere. Michaeltamen vnus deglollacoribusal
L8s.tenercontrariummo q hociuy comperarpacil, Beti bla non he
Bn poteflare,meucturpertextin.l penulvim.dtul7.kbro
probar, y nonfitcurandum de patria potellate.
ies quotllalpérgan non habencibusiuspacri potettatifed e vez
alla Lnonpgretalegaripro:l.vbideeiusobíernantia nonprobare
cutarequectedoillamelle vlitatamivndovidecnrhodieliberaca bl
ápatris poteftare per coneraclummatámoni,patri hociusnó com-
CLEre. > «
de mé velviduahoc lu patri compe + Ec fa
cithmeqyin ca.) 1f.codem icerfaciatin Contrariumc.lvero.clpiá
muero. defenten.excominu.ioverfcul.ncqpill fed loquitar relpedtu
pocns-excomonunicationiscapitul. li quistuadente, qui requinicdis
Fm, qui talicafucellae videturpropter rmagoicudinew doloris Se
facit q ati dico defilio occidente adulteruminuentum cum mas
cseingi.fequent
K 4121 padre.Quidin filio reperientesaliquem virum/tmpiter cum ma- 3
trcsglin.l.quodairlex.ffco.ponitopiniones,Ecnibildecidit. Cymus
Saly.8c doct.dicantnólicere hlio per.Jypatri.cum.].fequenti.fX.co. $e
benefacit fecundum Salydolgracchus.que flijspermictitad iutlum
patrisñiullizergo non precedente non poffunt li; impune occidere,
aliud tamen eltin raptusve habetario.l.vnica pofl principium.C. de
rap.virz,malto niánusergo licebisfrarrispatruo,vel auunculo.Scadde
Ange.Areú intraftata maleficiorumin parte,che meay adulterato,
verlianpatriliceata
1 di nedemarar.Sed anílte.L.que patri vel marico permictant adulto»
rosinterficerevaleante videbator qp non: quía talis permilsio ell
ilicica, Se muvricina peccati.vediicglo.in.c.interhacaz.qualla, quí
fequiturA bbxin,c.veniensael.2ade (ponla. Scinac.cum ellesadetel
inreperkione.Ricardusin.4.Cillin37.q.z.arti ca,exclelia
fancte Mari.c,col.1pude conmili.verfic.i
dicic turis effetenere,q in terrísimperi) Galijs ecdelignon fubicós
tales ho:nicidiamimpunecommitrant,ex quo. hocpermicc
ia dicirfencire loanade Ana, arerfocilli.coli.zade homicidio
negz.l.hoc permittensilecundum exm videtwr hocinducere ex caula
vindicte,fed potiusoleralTe propter doloris maguitudinem : ¿% i
decftpcontiderauital.quod vno impera fiatyvc.)aquod.
aittl.deadulte.Scbis adde qua dixiin.loquinta.citulo tertio.cadé par
cita
Có.
Ya nova
, titulos
p .l foro. Ebro. 5.
4 vbihabeturep nec dum pater:icd $ facer patrnas» vel auunculas,vel 7,
alfus cognatu: gu domi cu habearpotell cat occidere $ adulte- ec. efi
Huy 8 lie diciril
al
neva
mi Dexarel orro.Cum ambospobit occidere: vt dicic.l.2atitelo.s.libo, Tn nova
Saordinamen.regal. Squid li vnusanfugit videin diét.
adtin.fl.co.vbi vide per Angelquid Gi furiacin alud 1er
allegar Oldralá Sloan, And.quudnonliccatoccider buyióten
Pasidavija ¿0 iy
queda
ori
Es
In noua
esc Fla
ú2oni.8a
Ta mona
Lele.
So.d. ditu
10,
Setenapartida.
l .videibipereñaSc.J.quid Ge fiagicimns,
fEdeadilicio edito. quedforlan pole limicari, Scinrell
toria fintíiib code principe, ex quo authoritated.S. princi
de celos.
pishocfacic,
a. Caroya: Hecponiturin.neg in ca.verficideo.fco.
D dorgnes. Ad
dedeliadalte ante fe demucftra. Elarazon porque
fe monicron los Íabios antiguosa otor
$e Ccodygrac garal padre, eltepoder de matar a am-
ch?.llexiulia.
$.fimalitad., Dos,enonal vnoescfta: porque puede
lal.tepe, el omeauer fofpecha que el padre aura
Wlex.xV.
APAdulteri por
namorsell in,
adultere, adul
tera veto, pu
bliceflagellad,
Ecamistit don
tem fu etar
1as,quzap)
canturviro, $
decrudicar in
monallerió,cc
infra biénium
recóáillarcpo-
«clGUAGbi vir
dolorde matar fu fija, eporende eftor-
cera el yaró porrazó della. Masficl ma
rido ouicfle clte poder,tan grandeferia
el pelar que auriadel tucrto que rebicf-
fc,quelosmararia a entrambos.Pero fi
el padredela muger matafle al que fa-
lloyaziendo cófu fija, eperdonalleac-
Ua:of1cl marido matarca fu muger fa-
Handola con otro, ealomeque aísi lo
defonrrafle, maguernon guardafIe,ro-
cius.quodíifu das las cofas quediximos cn las leyesan
a te deftaque deuen(er guardadas,como
accipit vxor quierquecrrariafaziendo de otra gui-
pol . o fa:contodo cffo nones guiladó quereci
aútvel anteil-
lsserecouia Patangran pena,comalos otros quefa
tioneviro mor
tuo,habirúcó
Eulenas padreperdonando alafifafazc lo có pic-
dad. Otrofi matando el marido de otra
guifa quela ley mádalle, muencfe alo Ea
zercon granpefarque ha de ladefonrra
querccibe. E porendedezimos Pque
aquelaquien matalle fueffe ome hórra
do,cel quelo matafle fueffcomevil, q
deuc el matador fer condenado para fié
prea las lauoresdel Rey. Efifueffen y-
gualesdeucfer defterrado en algún ¿fla
porcincoaños. Efi el matador fuelle
mas honrrado que cl muerto,dcue fer
defterrado por mas breuctiempo,legú
pergoí mona=
ilerio,cui*bo»
na (extrado»
tem, Gcarras)
dividuntinter
Jiberos $cmo-
partes
$e va monas
flerio daf.Sili
beros nó héar
fed alvendátos
quinácólenfe
rúcioilllus cri
máne,dug ptes
monaflerio,60
vnaafecadsi- aluedrio deljudgador antequié tal pley
brdarur.Sitá ¿Oacacciele.
adulterauitcú
feruo,amboj=
necremátar.
Me Sad ami
Sontarrarú de
dois, aut bos
norúróne pÍá
Prúadulreió,(ate(t vico fiprobervxcoré cótra phibitione cias fugille
ad domumfu(pedti homvinisde adulterio cum illayralem tamen doté
8carras,8cbonateneras virtantum liberásexilla (ufceptisrelinqueres
fitamen vir pepercerit vxorinilin prardi£tisiuris Gbiremanet,h.d.
€ Estorir.Ade.l.quamuislar.C.cod.éxibiSalyscol,fina, Brapprobatr
opinglollin.l.2.5.miles.Adehisquinotin£.Sio.l.claudius. (Fade his
quibus vtindig.Scin.l.quicum vno.S.adulterij. E. dere milita . Scre-
probaturopin.loann,pofitain glo.in.l.Gquisviduam.(Ede quallio,
cum quaglo(libitran(irevidermrcciam Cynusin dial. quamuis.dciu
seregniimponisurpocna,dequa im. ntio7ali.aoforo.ll,qua cf in vía
¿eferuarijuberasio,l.81.inordi, Tauti.deiure vero canonicoimponit
poenasdequain.cade benediétosja.qu
d Ulamuger.Concor.cumanthen,(ed hodie,C,cod.fed desureregniho
dic feruatur diGalaforisin maículo cin focmina,
Ley. XV.Que pena merefoe clomeo lema
ger quefaxe adulterio ecomo fe pueden
perderladorce las arrasyecomo fepueden
cobrar.
. zen omezillotin razó:efto cs porqueel ,
€ L2dore.Habeshicexprellim gp licetvzor acculóvur áviro de adul- ¿
reriocriminaliterperdir de tE applicafviro, g4vtediratd quod
inauchen.fed hodie.C.co.iuxcta cpinio.Toa. delmo. $ Alexán.Lcú
A bi Alex.col.fisftaddead¡h acu.
sextinaurhen.vilicear marri Sanie.5.quia vero plain
Cufado feyendo algund
hodie, Ktáde
Neesesa] ome que ouicíle fecho a- — dote,quam de
EEN: dulterio,fi lefuefíe proua- “lisbonis a
NA la elthodie
EN doquelofizo , deue mo- — difpotitio.l.fo
rir*porendc:mas la mugeró que fizicl- Mtitzalanliba
fecladultcrio, maguer le fuelle proua-
do enfuyzio, deue fer caftigada, eferi-
dapublicamentecon agotes,e puelta, e
encerrada cnalgun monalterio de due-
ñas: e demas deflo deuc perderla do-
to,Se las arrasíque le fueron dadas porra
zon del cafamiento,c deuen fer del ma-
tine (pi-
fin.
lug, vbi per
ditdotem, Be
fimaritus labe
retur in here
ridoS.Pero fiel marido la quifiere perdo fimperdirdo:
nar delpues defto , puede lo fazer falta nationépprer
muptias.
dosaños.E file perdonarecl yerro, pue
delafacar del monelterio , e tornarlaz
fucala:efilarecibicre defpues afsi, dezi-
mosquela dote,clasarras,c lasotrasco
fas quetienédeconfuno, deuenfer tor
nadasen aqueleftado que crá ante que
cladulteriofuelTefecho . Efi por auen-
turanonla quilicffe perdonar, o fimu-
ricffecnante Melidos añostcftonce de
ucellarccebircl abito del moneferio, e
feruir en ela Dios para fiempre afsi co-
£ Gosrras.Adde
glon.coplerá
q;-dedona.in
vervir.Kvxo.
€ Del marido. 5
Sitamen mad
sus habear lin
beros ex illa
vxoremoreuo
parre liberi lía
beredebéc, ve
inauchen.veli
ceatamatri, Se
aier.$.livir.Se
$.gavero plu-
molas otras monfas.Elosotrosbienes - “masa gl in
gucouiereque non feandedotesninde onceaaacobi
Bal. And.Si
culusnum»64
Saddedi,L.fo
si. vbibocha=
betur K am-
plius, qued Se
Ái intliberi cu
juflibercoram
idem feructur,
h Ucafada. Ex 6
hoc" verbo vÉ
anl. vellcin
arras, (1 oujerefijos,o nietos, deuen ellos
auerdeltos bieneslas dos partes,cel mo
nalterio la tercera. Efibijos , o nietos
non oujerc: eftoncefi tal muger ha pa-
dre,o madre,o auuelo, o auuclaquenó
fueffen cófentidores deladulterio, dené
auerla tertiaparte; e el monclterio las
dos.Efiporauétara non ouiere ningu-
nosdeftosparienteslobredichos,deuen
fertodoslos bienes del monalterio en
Gfuemetida. Pero la muger calada?
fuefleprouado que fiziefle adulterio có
fuficruo,inon deueauer lapenafobredi
dema
lie.quae fernis
prop.fciniun.
boadmirit,quamibinorarSalyavuleq procedar five muber fe n
prafiuenon.glo(Tin.c.biquanmqueltaioceltigic cian di.lindomú>
naferuiadulterante.nontamen negar, quodidem non eecin non nu
a.8cforte dicendum eller , q fi dominaleruinon ellermopta non
abetincalocum parna huius.l.neque dil.vnicio.quod 8 fiadecue
ex.la.infracitulao.vbi feruuscombariiubeturin domina virginevel
viduanibilpocnimponitdoét.tamen indillinacillan.l.iocelligúr
An muptas8cnonmuptayabhorretenizn mulcunn,lamulicremn feruopro
priolecommilcere:ve Angel.bidicitatu cogita: 8 vide quee dico in
glproxina, ; .
1 EConfifierno, Addevnicá.Cade mulic,queferaprofeiníú. Se duras
Atcauicurhiic contra mulierem quamil »nibi juberur teudi-
gnimulierficuchic,£cfiadulcciumenm feruo proprio cómiticrer,
¿mulicrincontinensinterícruos ell dedecus totius cognacionis . L.
4.8 1Si.inor In nova
dinati. thaur. "c-elt.l
qd añe ln for- “ito
nougte
deconuer.con “opi. ¿
VO Adri, Ca
de suulico
fer
tuypan
vnica,C,de fenasconí.claud.to!!.
uo prop
yola que!
Arcila
mibi
fapraio gloflluper partecafada,Sclellee
cómileurivide
mepgaleú
Jocuin habeae
pena.
ce. Sita ielli
gunr Ange.de
barraca
úfca co.
cidicicofiuie
ee. Bcvidelroc
La.
ñ pabii
que quí
mulieré fa
tur lecádieó,
¿o ficullos car
ceris co¿nce
Learn
pam
médacem acid
ter puniator,
E dcóficiudi
nerezui
cie fulpendaf.
.3a Eonmnadar,
Sedan hodie
procedar iia
ena llante
In no.rec. i.qua fer-
elbdlad venias
Miedo quiadultes
e aba
turponiin ma
sibusvicisgvi
dere qpadhue
+ llo cali [pe
cialiprocedar,
Sicur eve dí
vnica, por ate
thenticam.fed
+ hodic,Codeas
+ dulteanó rollié
poena ilus. la
<únurclpcdn
amuliers de
dis pbaturhic
iniltaJ.pard-
tarñ.ficell die
vidua vel vir
a. KpcrAl
8
jald. Kc quid
muilecturdic vend,
parte,chemeay adu
laribusi qui
-£am
cha, mas deuen ferquemados ambos
ados porende. Otrofidezimos, quel
algúía muger cafada falicífic fuera de ca
fade fu marido”, e fuyelle a cafadealgú
omefofpechofo contravoluntad de fu
marido,o contra fu defendimiento, £i
efto pudicre ferprouado,por teltigos,
quefean decreer ,quedeucperder por-
endela dote,elas arras, elos otrosbic-
nesgganaró de confuMo,cferdel ma
rido: pero fifijos le fincaflen defta mu-
gerracíma, clloslo deuenaucr defpues
dela muerte de fu padre: cmagucraya
fijos de otra muger, non deuen queral-
guna cola delos bienes atales. E fipor
auentura la perdonarcel marido, clare-
cibiere, non aura defpuesdemanda en
citosbicnes por ea razon.
Ley. XV], Que pena merecen aquellos quea fa
ds E de ai id
omesencalarfedosvezesa
e imbizdas;biniendofus tau-
o veros; cotrol las mu peros
Labie do q ton biuós [usruaridos.Otros
y haqfondefpofados por palabrasd pre
fcnte,enieganlo,c delpolanfe, ecafaníe
cóotras mugeres.Eaú otros y ha q leyé
do defpofadosafsi como de filo dixi-
mos maguernó fe caen, fon fabidores
Gaquellascó quien londelpofados q fe
caían có otros,ecallanfe,e dexá fazer cl
calamiéto, olas calan ellos melmos có
otrosqnonfabécfto.E porgdetales ca
famientosnacen muchos deferuicios a
Dios,c daños,e menofcabos, dedefon
tras grádesa aquellos que recibétalen
cendum q nequeilla(pecialispoenainiflo cala non tollitur per din
Ipoficionem.].forivfed quid iferuus li proprins virinon vxorisevides
dacidendicndan aer o6a fo
.reramamota.Bald.in.
'undus.fquilacis.
decusextalicommixtione.cogitaramen apor histu qui has
dietas
dum.s.
idem.
bespnaiusocian
9 b ADefu marido. Sumpravidetoriladlex text
que/C.derepud«St ex authen.denuptijs
El
¿Moe
las promilcuus Kquz
sulla. Cade jure doti.facic
quía videcuream tatio, $e caufari
Cog
confenfis.$.virquo
iciores.colla.4. box, Lf.
.1ib.3.£oro.1L.8c4.l.s.iruloslibro..4.ciuldemifori,Se tene menti
iftam.que laviosdeclaracdiétas.
dlex.xVL,
alla quaccontinentur in legibusfupradiétis vendicant (ibi locum de
Jurcantiquosquido fine colore matrimonijcomuivitur adultcriumn
vbizucem fub matrimonij,aueíponCaliorui colore quis fecundo wu-
bir dur, 'a0tibusprimisfponfalijs, feu matrimonio, autcófentitcopula
vaa aut obligacuma (ibi alcerimubere,malum manife(lum fac, Sun
Titulo. XVI. Delosque yazen con parientas.
pescato vi
legatursde perditomniabonalilis
nonextanibus Rezimedistas, E
SSivierquecórrabendam(daicquilibecia
gaño,cuydádo cafarbiécleal mente, fe-
gú manda fanta eglefía ,e cafan cótales
conquienbiuen delpuesen pecado, e
quádocuydácftaraflofegadosenfusca e
famitros,c há fus fijos de lo vno, viene
lamugor primera, el marido, efaze de
partircl cafamiéto, efincá porefla razó
muchas mugeresefcarnecidas, edefon-
rradas,c maládantespara ficmpre, elos
omes perdidofosen muchas mancras.
Porende mandamos “que qualquier
que fizicrealabiendas tal cafamiéto cn
algunade(las mancrasque diximos cn
elta ley, feaporende defterrado en al-
gunay/lapor cinco años,c pierda quan
to ouiere enaquellogardofizo cl cafa
miento,c fea defusfijos, o defusnictos
dilos ouicre.E fifijos,o nictosnon ouie
refealameytaddeaquel querc(cibioel
engaño, ela otrameytad de la camara
delRey,efiamosfucren fabidores € al-
gúo delloseracafado,e a fabiendas calo
s sóclucltóce deuen feramos defterrados
ada yno en fh yla, c los bienes de qual
- quierdellosquenó onicrefijos nin nic-
tos,deuen ler delacamarádel Rey.
t8Titulo. XVII. De los
queygzen con [us parientas,
ocon fuscuñadas-
534 Vy grand pecado fazen
los omes yaziendo con
de puesque en el titulo ante defle fabla
mosdelos adulterios. Queremosaquí
rescumtat
7o
r,aucalium viucre facit8cocenfioné dar ad magna incóne
mientiade quibusintextu, Scideoad quinquennivmnini
bona cias q
dilios veluepo
tesnon haber,
Regis cameras
appuicabútur..
hocd
Estanda
Noua decifio
mé po
deruriíla
cum quida
C.deadulialia
1er difponir.
Liz, Slitencaé
up!
ahé
nuptg quí bi
nas contrabic
muprias pri
mavxore, vel
primo viro vi
uére puniatur
porna contras
hendumincas
fas nmprias
Jiter hic
vurlicerin mul
ts Sequaé illa
pará de que
Toda. ema qué
duas. Sin. de
authend. vb
Ange-dixito>
pinionégl ¡bi
q precedacila
la authaio qu
bufcang,ill
tracto. malofin
inparteche
ame ay adult
rato.col.8.ybi
dicit q vidie
multos errare:
Tintellcóda
Leú,quidua
puniétes capi
pitaliter eú q
aétualiter has
bet duas yxo=
'wmfecúdumeum debestimponipocna Qupri prou volt
etiamSalidinudol.cú quiduas.hodiceltin víb porna de quain.l. 6. tira
15.kib.5.ording.rega.que videter tanta loq)
vndeforcéin fománis haber locam hulus.l.p
IpeAupeen
iroríi Ín no ree,
úrarum difpofitio nifi eftl.s.cú
foemina coniugara viuente primo viro cum alio contral:ar cuife carna tequen, a
Jitercommilecarcune habebitlocú pcena.l.£ori.| ticu.7. lib.
£:.l.xira5.1ib.8.ordi.rega.* E quodin call fuo
demtitali,Se quiaccular cos,quia dicitcónaxille
Lao dibrs se
becurino). 7. cul
ando, primo ma Jib.8,
trimonio durañtedebet probare vitam pimiconiugisneque fufficier Inmo. re
gpproberarprelimpriuéca prafimmprione qual
viuerevfque ad centtm annos.fecundum Barán,
dub.vbiá Socinus.an autem inquilitores)wzretice p.
fcát,de io criminevideasLapum 8: Domini.in.c.accufato
lfal.de Villadiego. intraéla
scontrabentemelam vel p:
dehocDidacom ¿ Conarravias.a-portefbitradtamati.c
dehrareti.ib,6.q ic $ Gun
pravitate.q.9.qui diflinguie
Griralas. XV 111, Decimincinccpas
Parida.vi;
fumit aliquem Co.cll
nersft de rebus €
tatis cogno
ANA
M dy
debiavc. 20 lib.
Setena Partida.
gradam 8
La Uecad
enion.8ca.
Conf par
sadncellase
elt confangui
5 Lane
2b
fte pecado que cola cs, e falla
qual grado+Jeve fer pariente, ocultado
elqueyaze conlamuger, para cacren
eltepecado,e quien lo puedeacular,de
[pues de caydo, cantequié, cen que ma
nera,c a quié,e que pena merccecl ome,
o lamuger file fucreprouado efe yer=
ro,eporquerazones le puedecfcularde
fapena.
Y Ley.1.Que cofa es el pecado que faxg omeco fu
parana que disen on latinincafijefao
Jha qual gradoes pariente de lamoger el que
xeefle pecado.
NS
caca que tra 7
«untar perl
ciumcoi.aj8.
35 EQuereg:
Vin.c.nó.
Pa 'Azcromecon Íu parienta,
glo cuñada especado*que pe
le muchoa Dios, e que tie
Mnen losomespor muy grá
»ellamá lo en latin incaftos, q quie
retanto dezir, como pecado que es fe-
cho contra cafidad,ecacenelte pecado
elqueyazea fabiendasconlu pariental
£afta el quarto grado",o con fucuñada!
quefuclle mugerde fu pariente,fafta cn
elle mefino grado.
sen prede acufiral que cac en pecas
dedeiaiahajeantegoico, ein que manera,
44
cuñada.
Eran requirar
tur qpafanicas
ficcopula con
fuamacarvid,
eaquien
AS L que yoguieflecon lu paz
27 rienta,o con Lu cuñada, pue
deacufarcadaomedel pue-
z blo falta aqueltlempo*que
dizimos que puede fer aculado de a-
dulterioel quelo fizicre, cpuedelo fi-
zerantelfudgador del lugar do fue fe-
chocl yerro,o delante aquel que hapo-
derdeapremiarclacufado,e dencfer fe
ÚlLo Le
39Deinceltu po
vell acc
quiliber de po
palo coramia
dice loci male
ficijiveliudice
rei: de fic hee
acculario ficue
de adult
82 porell fic
incraillud cen ?
pusquo aduls
oriuimacontra
impubere ek
amafculum vel
fominam nó
chalaacufacion defte pecado enaquella
me/ma manera cucil mos que pac-
denfazerla deadultcrio. Otrofipuede
fer aculado defteyerrotodo ome que
Jofizierc: fucrasendemogo menor de
de
aquelsiempoY Equead quinquemnium.Lotin.l,4.fupra ditu
id. 5.quinquenmiam. des, fi(Edeadulre.
Ulex.lll,
amPocnaincilus ell quodíi farcitra marrimonió,puniturporna adul-
4).Si:wucem fub mauómoni)figgura,fen color: li et honorabilis per
dico hcnorcin intulamperperno deportarur,£c/ifilios non haber ale
tesiusmatrimonijcias bona Re iscarnersrapplicantar,fiaucem eltvá
Yis,publicó verberacas deportarur,8 de dore, Éarrisfies quod dicirur
quartapartitaluiustibriyticulo demarrimonijseh.d.
1 £ Crenadeadulserio.Que mortiscftin mafcalo.vein.l penFupraticu.s,
e, Ecmedierarisbonorum publicario. vti. Escoria
¿Bsadde.Linterlilseras amé gloinolhadulcriom cuminca(u
cipioMideadulte.
cam dicinefto mefinapenajadpornam virierit 2
la mul namordis liv sad poenam adulrcrij
qui vid gai lentos ad mo
nalleiom.vt pes in authe de adult tad
adulteciam de incarftus co ncurranctunc tne dubic e: a mor
» diveúdin mue
de a h 05
catorzcaños,cla mogamenordedoze. adulteiacua
i prn
cipi,Scibi no-
tatiario. lado
Le). 111.Que pens merefteel que yoguiefte có
a parienta,ocon fu cuótada, o parque raxo=
0 adul.$ Ange
nes fe puedo efcufar defia pena. Ao craéta. ma
¿SEtñOn parienta, ocon cuñada É1- fivinparte che
ne ay adulto
4 riendoalgunome pecado de
3 luxabria afabiendos, nonfea-
viendo ayuntadoa ella porrazon deca
famiento, file fucreprouado en fuyzio
porteftigos quefcan decrecr,o porfu
conocimiéto,deucauerpena de adulte
rior Eftumefmapenadeucauer la mu-
gers queafabiédas fizicre cfte pecad
Efiporauenturaalguno calafle a fa folúdicaturin
dasTcó fu parienta quel pertenecieffe fa ada
fla el grado fobfedicho,cfeayuntalle a G£sir,qd
ellacarnalmente, fifuere ome hórradoi
deue perderla hontfa, eel Jugarquete-
nia,e ferdelterrado paraiépre en alg
yla. Efififosnonouiere legitimo
rato.cols. ad
fin.faciucatele
gentesaz. use
quid chi coi
ruseller inter
afcendentes,et
delcendes
videcur, «pe
puna
liercúillenon
adopt
tarú dera
£avño coita vÉ
Joqui , ted de
incelftu inter
otrocafamiento,deuéfertodos fus bi vltaterales,áe
nes dela camara delRey:fuerasédefital Codes
pric dí
cafamiento como fte fuelle otorgado
pordilpenfació del papa, efiaquel que
liziclle el cafamiento fuere omevil, d
uen ledaragotes publicamente, ede-
Ipuesdefterrarlo parafiempre, alsico-
mo defufo diximos, e dlasarras,c dotes
que fueffen dadas porrazon de tales ca-
famiétos:dezimos que deuefer guarda
doloque dizimos, enlaquarta partida o
deftelibro,enel titulo delos cafamiétos adicanda
en lasleyesque fablanen cflara on E, + rimmmfacit
S2Titulo. XIX. De los
queyazencon mugeresdeorden, o có
biudaquebiua honeftamente cnfu ca-
fa,oconvirginespor falago , opor en-
gaño non les faziendo fucra.
alcendétes, de
defcendétesdi
citar neforias.
ve diia Se tran
diLAnge.Are.
in.d.tradta,in
parte, che me
ay adulto
colpe.Shi
authent.dein»
>
la dicit inci-
Luci Jena
dx idem An
tú nefarió, Se
incelluoíum,
puniri veadul
teriun. Sora
teiflatanquam benignior fententia(eruareturin pr
predictaque dixiind.pesticta
hd dfabiendas Sáisfadtá fediguorisins.036
duri"estpunicd'fiagerefad poená de ltupro Siincgflusli vero a
cóllitacionibus q puniúvincerlas ampas.requify córraxeritdolose,
Exfciérer ideo quacig;i abilla pernaexcufarcivi qiinca
Mlusficlub coloremarrimonij diftingueatperBarind fi adultenió cú
incaftu.in prinspe.Scfi.colsffide adult. per Án: ncell
3 utorrrado.Cócor.cúauh.incaltas Codinca ll nup. Scú corporeví 4
illafumiton $e dillingueve dixi.5¿ón gl. pad. pad indicadiineglas
nuptiasinfpiciarurits canonici 8:00 cinile,vid.per Deciá.conli. 15%,
k denefarazen.Imo.vi.i su
Aiimlus.X1X,Defupratoridas”
>
| y a gue ama Dios.Callitas Deo placersvisio.covelex continentig. 27qu1e
| 2 1 otuigroslaberrhocin authentico.de lenonibus.$fanc
Non intelligas quod ale virtareshoc non poffincÉl
ize «p callitaslolapotenscttDeo animas pre
tuibas,no tamenintellizas quodaliz virtaces abúniécnó
yy <óncurráne
¿que principa
lite =fedlale
debet_ habere
S5Altidad es vnavirtud que
amoDios?yedeuen amarlos
accellorié: ga Alomes. Cafegun dixcron los
nóporeltquis [PA ae Ono
li ¡bios antiguos tan noble,
etan poderofacs la fu bondad , que e-
Ma fola “cumple para prefentar las ani-
mas delos omes, edelas mugeres ca-
ftas ante Dios, e porende yerran muy
grauemente aquellos que corrompen
las mugeres, quebiuen de efta guila cn:
rentitia. Abb A .
in.c, de voco - Yeligion, ocnfus cafasfeyendo biudas,
«in pomio o feyendovirgines. Ondepues que cn
decreta, culía . j
él titulo antedefte fablamos delos que
yazencon lusparientas, o con fuscuña
dis:querentos aquidezirdelosque fa-
zen pecado delexuriacon tales muge-
rescomo cfas. E demoftraremos las ra
zones, porque yerran gravemente, los
que fizen cíte pecado : maguer non lo
iia qua nene acular
aviolenterra= 2 los fazedores defte pecado; e ante
a Uco, e que penaimerecen, sdelpues q
“peccara - lesfuere provado.
cómitút acce-
dens ad _mo= 9] Ley.1. Delasrazones porque eran los omes
aáuleos áncer erayemente quegazen com las mageres Jo-
15, ula fpone ediehas
Me:
Raucméte yerrá los omes
fe trabafá de corróperlas
elipiolisdiporá
mugeres religiofasó, porq
alccslas corri
pic.leem facii
desisiquiastt [Os ellasfonapartadasdelosvi
¿Lince Hei cios,cdelos faboresdefte mundo. E fe
encierran cn el monelterio parafazer al
peravida,cóintenció deferuir a Dios.
Jioneniicercá Otroli dezimos quefazen grá maldad
mmprocogpo” aquellos que fofacáconengaño, o fala
tomvthichin.Lraprores.C.de epi Sc cleri.8
10 cerinvoliccemnólicerpeccare,l,
licca.ver-plane.L3+5.(1 quisvolem
santigues.In.L.vnica.Coderapa
Glex.14 E
Fadem pcena,quantinceum commitrens patirur, teneturvirginem
pens,feu cum honefta vidun,vePbreliziofo coitú faciens:
howmohonorabilis,perdit medietatem bonorum Regis camera
ispublice Magellerur: Gin nl quin
tamenferuas de domofuerie comburarurz
Ra,religiola,nec virgo_necvidua bona fa
ciusaccelluseftimpunibilisb,d.
nquenniam.Cve div prá.tita Las
s Auprá monialis eadem pocna pu=
isvel vidua qá (luprú cómitielinera-
dditmrpublicatio medieratis bonorúsvtín
adde.cfi quamonacharum.27.q
'n.Liulia.de adutrerijsaver,fed cadem.l.in
cifta poena vebic Scibi habetur qú (loprú
Idem div. ad.
:deliberhomi.exbibena
E
-domúaleriusiarpol
ficulivted cade legewbi dici y verusintelleftusiilins,
y
linevi,fineris
go,o de otra manera las mugeres virgi ,
> a E > 3 pellucionevir
nesjo lasbiudas,qfonde biena fama, € gánem Mapa
biucnhoneftamente,emayormétequá — viruáfinolen
ten virzinem
dofon huefpedes encafa deluspadres, > apuro $e ae
o dellas,o delosotros q fazencito vían- Aporta ádo
E AS mo vel domú
doen cafado fusamigos ¿enble puede Re lane
cicufarqueclqueyoguiereconalguna — virginis volun
muger deftas quenon fizo muy gran ute £6e per
, vitn Jicer pol
ycrro, maguer diga quelo fizo con ÍU cacuineiusvo
plazer della", non le faziendo fuerga.Ca En.
z z SE omá ingret-
[egun dizenlos fabiosantiguoshcomo ofi cn
en manera de fuergacslofacar, cfalagar > praucricsin(ji
a , elipcns
las mugeresfobredichas, conprometi- dá ellpete
us a initiú violerú
mientos vanos, fizicndo lesfazermal- iurroitú.f.bne
dad defus cuerpos, caquellos quetraco esa e
o a herisargu,l.clá
efta manera mas yerran,que li lo fizicf-
fen por fuerca.
9 Zey.1.Quien puede acufar al que Jogniere con
conlguna de las mugeres fobredichas.
O BQuellos que diximos en
a E E
IN q titulo ante defte q Pue altere lolici
den acularalos quehizic- rafler velodio
EN ré pecado deincelto,ena» ls artibus cito
¿
z E => eunuenifler,li
glla maneramilma,cfafta cer poltea vo-
aquelticmpoS,canteaquellosfudgado — 1x0: quia hoc
: ipíumvelle ab
res,pueden acularalosquefazen peca- indi nequil
dodeluxuria,conmugerdceorden',o Sw hoísell q,
conbiuda quebiuchoneftamente, o UE tas
con mugervirgen,afsicomodefufodi rapto vi
ximos,e files fucre prouado, deuéaucr Mocha
> na.ff. de extra
penaenefta manera.Que fiaquel qlofi ordi.cimi.vñ
zierefucreome hontrado, deue perder" MOS o
o ell tecundin
la meytad detodos fusbienes, edeucn uma publica
fer delacamaradelRcy. E fifuere ome tivepartis bes
vil,deneferagotado publicaméte,c de P9ramad pos
ná capitis pro
precrapiná,
rerpellationes:(olicitarione.Hisvero ceñátibushaberlocú dice,
fed cadé.l.bac dicit And.de Venidemviderarfuúile de mente Ta
deBello vilo querefere Alberiin.).raptores.C.de cpil.Bicleri.cá
e añvolútashominis preceBitvelttue mulicris punitur capite Gue
vimfeceritfivenó.allegat, deextraordisci
res.Ecgulin auté pervim.infi.depubli.iudintelligicergo didtd verf,
fed eadi.L.qinó praceñicviriinterpellatio, feu corryptela, ll exgovo-
Tacasmulieris preceichabeclocum pana.d.ver.fed eadem,liprecel
Sitvolútashominis,habetlocú poena.d.),1.5.Li Side extraordi.crimi.fi
añ ell dubiú tancilliaspracfumá voluntacempreceGiffe qui iuie ad
citarictes. Fi quad.paup.fedicafiautem fue
extra domumnequeapparet cuusvoluntas precelfecitin dubio pi
fimámauli voluntate pracefifTe.arg.d.hraptores.3. dl. vii
C.derapuvirgi.fecundam Bal.pofllaco.de Bello Vilo.K Thomám d
Formaclidn-d.araprores. Idem videtnr voluiTe Darin. deL 5 dido
extraordi.crimi.cú opponendo de.d.$ótem.l.Tulia, verfic. (:d caden:
1.refponderpoftlacobun de Arena.quodin cali dist.;.fiva.intesue-
nitaliqua violencia incerpellando vel conducendo ea vel comite
rendo.Pro hoc eiam facitrextin.s fiin authent defanétiimásepió
Sol , amrcorruperit
apuer nnequeincafivin quo mu
renderetur fufficerer probari per folam
«loan,
cm diponicp
ismaximeli monialis efTerfec
radeslifta particarum que
in Lvnica.Cadesap.
diétus ver(ed
eadem.ica in
telligenda, Se
Es
ficrrado en alguna yla por cinco ños.
Du a Peroli fucifefieruo”, ofiruiente de cafab
prou: Doéto- E NS
econ quel que folacare,o corrompicreal gu
5. nadelas mugeres fobredichas;deue ler
quemado poréde:mas fila muger que
pra prosimá,
reíponderi po Algund omecorrompielle nó fuelle re.
teil a Me ligiola,nin virgénin biuda,nin de bue
a na fama, mas fuelfcalguna otra muger
vil',eltonce dezimos,quelenondenen
dar pena porende,folamente quenó le
fagafuerga,
sin por
ante Kim
terpelláte vic
ginom vel vi
duambhonelle 2970
visores 88 Titulo. XX, De los
ares quefuercan, o licuan robadas las virgi-
has cert de c
interpellurióe — nes,o las mugeresdeorden,o las
aa biudas quebiuen hone-
puniaÉ huxta flamente.
texin.desliali
AiiC 0 dildo ques 9 "reuimiento muy grande
deapr.vir. fu doctores $- fazen losemesque fesuen
gi
Lts 29uÍ, da
étigyula
In no.re.
eLóic.
2o.lib.É. e Uatugervil.C
fumúr volúca
readklolicica
tioué mafculi
precess
ifbo cafa
resurperna ne
do talidubiop
ptes prats
púones impo
al pocnacapi
solis Ge fie y
vuran a forcar las mugeres,
may ormentequádo fon
acoruen, obiudas, ovirginesque fa=
zen buenavida enfus calas. Ondepues
losqueporfalago", o porengaño, las
-corrompen, queremosen efte dezir de
los que palfana clas porfucrcao las lle
¿supra prox!
ma sacllicas wan.E demonítraremos, quefuerca es
destaca ella. Equantas manerasfon della,equié
Me intemelta. Púiede Eszeraculacion [obre tal fuerga,
sione cólta:ec cantequien, e quales,cquepenamere-
maloré pemá — Conlos fazedores , cotrolilos ayuda
vulcioferri cú
dicar(aquelles DOTES.
que traen ella E
manera amas
yerran que li lofizie(Ten por fuerga)figraninsertantergo granos pue
siantur.Cogira tamen fuperbís, quíaexi/lisLin hocticulo politis $e
n titulo fequentávidetur quod poenaín hac.l.polita, impolita có fe
pecluadentibusfine vá virgines vel vi
non imponetetur paena capiralis de quaín.
velconamen interuenerit feu comitum corrupto prou of!
turintellizereiilo,$.Etnota quodextrapacnam de quahicv
dewvandus virginis (luprator S leduélorve der doremcógruaro mus
Levi fluprate quastam; Jusipía dare debear, feu fr datura alteri viro
icnedeBorationisaargumento.ceiadeiniu.£eios qued nota loan.
RAbbantiquitin.c.iati.deadalre.sk hoc poreltped in ac»
culatjone criminaliincidenteriustanotata per Bar.in.l.interduw.$a
quifuremEde furtisaquia extra pecnamtel vel daiuiperíccuiio elo
5..in(ti.vi.bono.tapt.
4.2 siervo, Adde.l.vnicam,C.demulic.que fer.pro leí
5 b Gsiruienre decaja.Maximeestendicur hicdifpoliio.d.Javn
mulie.que fer.prop.Saddea.tizo.ssliba8aordina.reza.S adúeque
dixifupra tit: in gloSuperverbo,con lu fierus.
que adulterió.C.deadul.ad camerñ
val aitor Semorererrácis viuitimpone habermraccellus.vtinada
1.8 in Liruxorán pin. vbinotar Ang.tf.eo.8 punélualiternotar ad
Dodtores:velíchozareshabentesacccilum ad iflasfancolallras y ille
Setenapartida.
que en cltitulo ante def fablamos de ,
coitussion ef acculabilisneguepunibilislicertalismmulierflerin alee
rius cócubinara reprobaro.Bart.edamin.d.L( vxorn fine princip.
notar ex illo, q jevulzuris polea Nletionupta (ine viro
accelfissad ear ell impunítas.
de Esxerga.lmovidecuro rape merctsicis itimpunibilisvtin.),yerú.8 7
ibinorat Barte
fF. defurtis. Sc
notacglo.n.l.
vnica.C. dera
Ilo. Quefuerga es efha que fazen los omes a
_ lasmugeres;equentus maneras fonda.
y Orgar,orobar muger vir- ptu.virgi. vbi
(| Bal.refert.opi
Y nionesquorú=
dáfhocan ta-
lis meretsia el
feemupta, vel
novel aníme
xetrice appare
bantfignapce
picédia, dúo
haber locum
Poenayautnon.
biuda que biua honefta-
menteen fu cafa,es yerro,e
maldad muy grande,pordos razones.
La primera porquela fuergacsfechafo-
breperfonasque biuen honeftamente,
ea fernicio de Dios, ea buena eftanga
del mundo.. Lafegundacs que fazen
1 gen, ocafada,o religiola,o
li
!
Y Ñ apparebantade
muy grád defonrrafa los parientes de tanc nó haber
locú q Balde
- la muger forgada, e muy gran atreui-
miento contra cl feñor forgandola en
defprecio del feñor de laticrrado es fe-
cho.Ondepuesque fegun derecho de-
uen fer elcarmentados los que fizen
fuergacn las cofisagenas: mucho mas
lo deuen fer los que fuergan las perfo-
nas,c mayormáte los q Jofazen contra
aquellos q de fufo disimos, e efta fuerga
fepucdefazer en dos maneras: laprime
raconarmas, la fegunda fin ellas.
GLlo.1.Quié puede acufar a los que, efarifuerga
a lis maugereszeante quien lo pueden acufar
[N razó defuerga que fuche
fatistolerabile.
ide in cleétu
vul Paul. de
Eclericadiflin
gués nuprá ab
Janupta, Sún
non nupta an
habuit óultam
meótradicó
disgafordvo.
lebatredire ad
honeltá vid,
vel qa rapiens
erat ei? affiis
feu confanguí
neus. És cicie
Angin.d.), ve
rú caucane for
¡fecha contra alguna delas — nicátes á mere
mugereslobredichas, pue- tsicá muprará
den fazer aculacion los pa- ES
rientesdella. Eficllosnonla qui addecrá
ren
fazer puede la fazer cada yno del pue- dad
blotantecl fudgadordl lugar dofucfe- virgiovbi gd
gh diciclevele
Je poenitere E
in habicu delo
comeretricio,
$: addead pai
£1Gandinúinfiotraft:malef.b rubradealiquib* qónib? vas
ecla.ver.gro de facto fuic. Iré Bal 'erú divilio.vule
qptalis viv inÉ.rés mereric ponisrar extra jurlarú
Ilex.corel'suin priv. Edeiniv cu tene médil
chala fuerga, o anteaquel q ha poderio
deapremiar alaculado,c pueden acular
pr ú indillin=
exeprchibenter ed fer infra tito
SUTimlus.£ hn Devapta Virgi. Injemma,
€ UzalageNotabocverbumadid quod dixiin Li lopracictio finegl.
dileclo
¿9 Cuinvisfidlacircares puniator, multómaj ilisefl vbiviolan
mémulicics vir, jnesjautiny testo ales vel honelevi
due,ga delinquirurcotral.onellas perfonasinfervirio Dei dcin eco
xem humant polas, 8 inlurianturgraniter cari cófanguine, Ep rin>
cepsculosinlbitia vi rre vbicalis violentia
commirtitar, Se fiv
diturin dedecustorins
Jevsiaha'ecum armis y
£ GogonrraMaximum i
tibusmulicrú co
sefmal
virgi.S haberu
h pótacculari raptor, ás dauxilium pa
$ UCada Wnedel pueblo.EN e, blicum:quí
do violentiafitio per ná puniturverum ec 4 filiatín rebus£maior
ell violencia pestonalis quan vis qu; rebasinfeiur, vilo. Ln feruo=
|
|
|
Noninne
nicamori
ginale in
Bona 106
2
Titulo XX Delosforcadoresdelas mugeres. 72
rom.ffade poenis.£: quid itcrimen publicuro faris probatur in di la
C.derapt.virgi.S hoc refpeétuinquificionis dcacculacionistes
tamencaptura quam permitcitad.l.auchoritate propria paces
bus 8 confanguincis iniariam pacientibas Sccucoribus € cortos
ribusnon viderurquod úc facultascapicadialisvleraillos qui enim
mullaren” fune
actinentes, $
quorum non
serelk * non
habent potee
álatem capien
dinifforlitan
elfent Comi-
atodos aquellos que fizicronla fucrga,
caunalosayudadores delos.
ILe).117.Que pena mere/cen los que forgaren al
guna delas mugeresJabredichasye los aguda
dores dellos.
Obando algund ome
alguna mugerbiuda de
buena fama,o virgen, o
y cafadañyo religiofa, o ya
sl ad 0 ars iziendo?con alguna de
La. cum Jas porfuerca, filefuere prouado en
fequéibus.(E. fyyzio deuemorir porende , edemas
ciniur.velni
Li vocarentur
defiarisafie .
go cautas deuen fer todosfusbienes dela muger
¿uriampariens que afsiouiellerobada,o forgada. Fue-
lamer 0c> a
care a aan ras ende fi defpuesdello ella de lu gra-
tune incellizié do cafafle <con el que la robo , o for=
ina go,nonauiendo otro marido. Ca cfton
vocati pñciu- ce, losbienes del forgadordcuen fer del
vareimiuriá — badre, edelamadre dela muger forca-
tE capere. a
geide. da, ficitos non confinticifen enla fuera
Mex. lll, , -
amRapiens viduam honeltam autvirginemauc nuptar,autreligio(am
probato deliéto occiditure8. eiusbona applicanturrapte, ni 8 pla
Anoraproripolteámupleric tuncenim bonaeruntparentum raptz q,
necraptui allentiuntraliás eruntcamera Regís falua vxcoris raptoris
dote de to fqueans oendlos per dllaqueoten cotilla dera
derapientepropriaw (poníamdefucuro, de de(Gienter auxiliuín ad
pradiérapraliareiaucemrapraeratreligio(a,haberlocum didtacor-
peral pese bonaapplicncur monalleriovaderaprorenmextra
xirrapiensautemaliama predicúsarbicriojudiós puniwur perlonis,
Joco,bctemporeconfideratis¿hud.
a CO cafada Notahoc,quia.l.vnica.Coderapt.virgi.Sol.raptores.C.de
<pil.£leristasitom de virginedicunt delponfato,velnon defponíata,
écadde.l.z«itulo.xo.libro.4.£oro.Il.imo dicit,quod Ecilla.. haber lo»
cumún tapta conjugar veibi colligitur.SitenerBal.£ do ibieriam
livxoratalitmerctrx.
b 40 yazjendo.Soluscrgoraptusfine commixtionelifficitad incurredá
poenam huius.l.velfola copulaviolenta,vi.de primo perlo.dcAna.in
fin.deraptosÉs per Hippoly«¡Marfiijsin.Javnica.col.pe. C.derap»
i.verficu.quero viterias,8 in (ecundoifla.L.reprobat didta Alb.d
Sub bricademulúsquefionibus. de
pend.ab (latu.circa meleficia.col.5.8:6.ver.Jempone queÑlioné de
La2to.quem referee fequitar Pau.de Cal in.luraptores.Cade epife. 8:
cleri.Sinquáxum dixit quivirginemproicción terra Scam per
vim ftupravit qpnon deber mori aeiure led ep tencarur.Lul.devi. con
rrariumm aperte decidirifla.l.8cvoluitBal.in.1.6 quis non dicamrapere
adíinem.C de cpil 8 cleri. Ange. Arcr.in fuotrafta.malefin par=
desheuica) adulecruzoL 8 faccadillom llo de pudelabpes
infracampartiin verfi.orrolidezimos. E: litera rubrica hu
dicitdelos quefiergan,o llenan robadas.étc.
€ Ucafae.Non intelligas q per matrimonium cum raptaraptorlibere=
ura poena morsshocenin non dicitoliftanequeiufla viderecarfor
titan efel.quertalc quid difponeretcuminuitarerad delinquenduro.
Paul.camen de Caftvin.l.raptores.C.de epil.£ elevi.vult q» percontra
um matrimoni)euiterpoenamlegalem pertextn.cu.8.2,de adult.
firapta Exparentescins confentiantaliasfecus,Acitadicirle confilu
feinciuitate Mantua Scperhoc euaifTe quendam ¿morte, Anto. ta-
:¿ S Abb.S pofl eumloa.de Ana.i 2dicuntillud.
inforoecelelíz : porvitenim Papa mitigare duridálurisvilis in (uo
foro fed in foro civiliferuabirur,l.ex quo ex ipfus obferuantia non
imurincrpericulom Sefi videvar qpálla capiculafolumlocum habeñe
in tervisfubiedús ecclehiz temporalits interraimperij feruabívue
Gandinein fuotraéta,male!
tituli cú
rocedere, -
ius ciuile.Prereadiétacapiculanon loquentorin rapto, fedín Gm
plici fupro fine vi.Scve hicvidesloquicuristaLrefpecubonorú que
rapte applicantar vtcontradto marrimonio cua raptore ipÍa non
Jucreturbonaraptoris, (ed applicentorciuspareatibus qui in rapto,
vel macrimonio non confenterani.in quo concor.¡Ba..cam authens
tico. de tape
mulie,cc! )
ganinencl cafamiento. Cafi provado — fedan hoc ad
lesfucifeque auian confentido en ello: da o illa
eftócedeuen fertodoslosbienesdellor ds concalien
cador dela camara del Rey.Pero deltos
bienes deuen fer facadaslas dotes ,c las LA E
lejurecanoni
arras dela mugor del quefizo la fuerga. - corglofiadinic
E otrofilosdebdosqueacian fechofa- pleincapecú
: 1 192 fecundúll.de
flaaquel dia,en quefue dado fuyziocó — hare, libro. 6.
tracl.Efilamuger q ouiellcfeydoroba OS
da, oforgadafucTe monja, orcligiofa, Hua" pee
eltócetodoslosbienes del forgador de — peenaminte
uen [erdel monclterio dondela faco.
te raptacú ras
ptore ¿pcedat
cótrahentislod
poti? Jucram
Eatátotouicronlos fabiosantiguose- anferequodip
e reráde, q ndar: di fdorapee:
feyerroporgráde, q mandaron quefi flerapes
algunorobaffc,olleuaffe fu cfpofa*por vi fun lides
a a
, A potellsidéte-
palabras de prefente, que ovicTe aque saindale
Jlamefimapenad defulodiximos,que legstand. gl.
penag atado
E Ote e dwnicas
deuia quer cl que fo, o arcos
con quien non oviclle debdo.Elapena - verfie.circagd
quero. fequié
: Feli.Lo.And.Ancli, 60
pesde rapto=cómasii
etiamdiQúilliusgl. Ant.in.c.de (poh
Dominicasinyd:c.cúfecidú.!l.lo.de Anas
*títimo y ferininaraprapermatrimoniú conmapture talia bona not
amitrat.tenecglinacadepuellis35.q;aquí fequitur Abb.ucr.Feli.£s
Deciusenv4.1n.c.ccclefíalanéte Mariaideconflitu.idem Abb.
1defpóla.k in.c.pe.cola:deraptosFrede.cófig6, Arch.in.d
dúdl.Alex.n.l.fcins $ augeriws. ¡Je-moxétrnetimo,
Fodisbonorú liber alTenfiisad coiugiú impediat.vt éxtradir Didac 4
Conarruuias regalis Audiérig Granar8fisnúc bene mericus auditor in.
fiofuocpitome marimontalia partes. ip.mouetar, qa
hacbonaraptoris fincaliqua códicióc álegeiph crecían: Sia
prohibeat matrismoniú jater raptá E:raprorawvrin.dilevná
nivinópoteada.l.
ciuilis auferre in porná marrimonij cóualti boxailla ab (q; conocio.
nerapta detulerac.fed nó cétaliaró prercrifli,vehewtcer obílarez
Liflapartitarú quicita defere tale lucró formiherapta, ve fipellea pue
hacraproripdattalelucra ¿chic principio quálicar 6: (ab ¡llacons
ditióc deditJucrá qualinó alrad tépuscincócefifle vi 8 lub talicód
tióefitalinó nubat dfecúdú Sali.vbi(upra efthonelta condirio Evi
duitaténdinducit «ideo feruáda.L legarú. E. Lilia. de annuislegas
1pater Seucriná ide cód.S demó.nequeimatrimonió punitur Led
incftizenatalibido.poruir.l.hazc bonaquar fifco Regiserane applicons;
damalterifub taliconditione deferre £ cum habeamus iflam.l. par
titarum ita declaranter lantevarietace opinionusa videvur flandum
huic.laliatamenratio quía ex timorepcenz: impeditur libertas mar
trimonij mihi magis vrger.Tu dato ocio latiusconfidera..
d De moneferio.Cócor.cú.c.fiquisrapuerit.
defandiGimis epife.$.5.8 ibi fatvicarannalis prafcriptio cóva mo
naftcrium bonaraptorisnon petentem,£ q fifco applicentur, de ad=
uerte,quiailla parnanecdú imponitar ibi rapicotá monialEverú edá
folicitanticawn vel corrúpentiLeñ.ifla partirarú tantam facu in ras
ptupocnamiftam.é vi,qua disiin. a vita. inglo,inagna.
€ Usa cjpe/avhdde.l.vnicam.C.derapavi
dutelligentem Si limitantem llar in (ponía defuturo 8 qy non com-
mittaturraptus in (ponla de prafentivel vxoreshabecem maritos ma
nusinicGicncin vxoré.argumen,L.ticur.FE.de op.liber.quid añ livo»
Jebatingredi monalteriúzdicytin gone difputata quí ponirlosAnd,
in,c.qu cótra iusade reg. jur.libsó.perBaldain.dal.vnica.col.£vbiéc
Sali.lo.de Ana.inac,fi.co!.pe.deray:to,£ quid h anteraptum pracel>
ficrractacas macrimoni, 6: raptas fitad contrabizdum libercextra úue
amm parentuar sh in.c.pcaderaptosybi per ALL. 8 Doé
L.nóadicdtponápredidta huicprohib
.qu1oBccum auhérico y
8cnorailtam). partitaria
$a Qregudarem Added
Setena Partida.
e
7d Gsezunalacdris.Norai0G.ladid q dixilipra ticainol.inn glo.fin.
14€ Gone. Idemin mul
Inno.reca
ell totit
anvlib,8.
Ad auth,
venon lu-
Xu. CONE
nato
€ETirlus.£AL.Decrimine nefando. Irfimma,
ibus,£ivnaforminacum aliaagatcontra natu
raro,vclmalculus cum forminacontranacuram.vtrradicglofin.l.foe
difsimá.C. de
adulte, vbiSa-
Ange. Áret.
in tracta, male
fiin parte che
me ay adulte-
raro.colú. 6.8
habeturad Ro
manoscanbi
pam foeminz
corum iuaniti.
ue diximos de fufo quedeueauer el q
forcalle alguna delas mugeres fobredi
chas, ela mefmadeuen aucrlosque le
ayudaron? a fabiendas a robarla,oafor
garla:mas alguno forcaftalguna mu
gerotra, quenon fuelleningunadeftas
fobredichas,deucauer pena porende fe
gunalucdrio” del fadgador, catando
quié csaquelquefizo lafuerca, e la mu
gerqueforgo,celtiempo, € cllugaren
quelofizo.
tauerune natu
talca vlimin
cum víumqui
ell contra nar
turam, Ge ade
de.cuadulterij
dedrandag 88 Titulo. . Delos
dedas SB Titulo. X XI. Del
feemina hoc
Peccances pos
ña Naminará
Puntuncurafe=-
canduas prag,
marica Cas
cholicorú Re-
gui jubenté
iccimicaa
tranaturá pu.
ri tali poema
pralerim cú
dióta pragma-
tica non le re-
Asingat ad vi-
ros led difpo-
necdepeslona
duiuícúquecó
dicionis, cone
tra ordisem
aturalem co-
cuntequódcú
verificetur in
fcminis fc
peccácibus, ve
ditu ell. Se
tradic Abulen
Gstuper Mar
then.capss.
q5.maj.vbi ad
hocinducican
thoritatéPa
de qua (us
prácxplanans
latéhocibiprobariip(etamen Abulenfsibidemq.217.dicit y iz
coicusfieminascuen feemina non repericurpunicaslege diuinaneque
huwmana.Si.qu216.dicir q licechochtpeccatum raue ,nontamen ita
grauclicucvicium Codomiticumviriad virumenam maiorefl permu-
taco ordipisnstura in fodomitico quaminillo,naminillo vir coge
noliwurquinoneltextremam ad paGionem hic autem focmina que
ad palsionemapcacítlicecnon (iecomueniensagens, Secundo ,quia
3nállo perficiturcoitas 8ámago Dei deturpacorán iftoantem, fecun»
dum quin impabibilech forn inasiplas polluere,fed folum deordina
urve Juntas carunn :quia confentiunria libidinean 8 vehementifi.
amodefideriviltam profequunturnon pollunt tamen eam confequi de
Ce fciuneqpnon coníequentar. Tertió,quia perfodomiticum mas
ugnaturintencioninacora qua ellad giznendum ve lavios per
lua ibividebis,quitamennonallezardid. gh ferdifimamedran»
tuna.l.cumvie.ciufde cic.quam voluitglo.dic,|.fcdiSimam.extens
dercadifhum coli £sminarum,neque ailezatauthenticum , ve non
Juxu.contranararam, quod generaliterloquicoricetex relatione pu
vitíonis ciultadis Sodomorom videturlercferse ad dbicum fodomi
vicuun.Scidem potell ad diótam pragmnacicam refponder, vnde cum
que fizen pecado de luxuria
contranatura.
¡Odometico dizenal pe
cado en quecaca los o-
mes* yaziendoynoscó
¡Otroscontra natura,cco
53 ¿tambrenataral?, Epor
que detal pecado nacen muchos males
en laticrra do le faze, ces cofaquepela
muchoa Diosconcl. E falecnde mala
fama, nontanfolamentealosfazedo-
res,mas aun ala tierra", do es confenti-
do.Porende pues que enlos otros titu-
losante defte fablamosdelosotrosyer-
ros de luxuria. Queremos aqui dezir
apartadamente defte , e demoftrare-
mos dondetomo cftenome:equien lo
puede acufar,cantequien.Et que pena
mercícenlosfazedores, elos confentiz
dores.
4 Ley.1.Onde romore/te nome el pecado que dizé
Jodomerico,e quantos males vienen del.
h Eszembrec pefilercia.Addere
3 Gatorir.Concor.cum.l.com vir.C.de adulte.S
L Uotenor decatorzs años
inpoenis micior debeatfieriinterpretatio forténon venirent punien=
dei:tafoeminin hoc delinquentes pena fla 1márum , prom vio
tium fodomiticam + fedpcenaalia as bieraria tra ñ
granior quando mediante aliquo intrumento vis
cet eniun non reperiscur [pecialis pocna in hoc
impolsa pro=
pres volunta»
tem pera
Ce libidinis lis
cetelfcétu por
tiri non pol>
fent extra cra
dinem punien
dee funt. vt as
Jas dicicLaf.
de extraord
crimi. Kcum
Ícelus fit gra=
vitsimam > 85
illicimm. Sea
jure damnacú
8: fi deficeres
pocna fpeciali
ter flaruta fue-
cedir arbitra
vial. decfa
fralt.cide cau=
lis, de oficio
dele.
dae cofumbre a
natural. Er fic
peculiari mo»
do diciturpeos
cacú éótra nar
vurá, nd Sclar
go medo om-
nepeccacú elt
Odoma,eGomorra fueró dos
(ciudades antiguaspobladas d
muy mala gente, ctanta fuela
maldadtdelosomesquebiuian enellas,
queporquevfauaquel pecado que es
contranatura, los aborreício nueltrofe
ñor Dios, de guifa q fumio ambas las
ciudades8, cótodala géte q y moraua,
enó elcapo endefolaméte, finó Loth e
fu cópaña, Gnonauiá enfi elta maldad
ede aqlla ciudad Sodoma, onde Dios
fizo efta maravilla, tomo eftenomeelte
pecado, aq llamá fodometico. E deue
fe guardartodo ome defte yerro , porq
nacen del muchos males ,edenucíta, e
desfamaafimimo el qlo fazc. Ca por
tales ycrros embia nueltro feñor Dios
fobre latierra dondelo fizen fiambre e
peftilencia”,etormentos, cotros males
muchos,que non podriacontar.
A Ley.11.Quien puede acufar a los que fazÉ el pe
cado fodomericoy ante quien, e que pena mere-
conaucr los Juzedoresdelyelosconfentidores. o Damal
¡Ada vno del pueblo puede lib.2.c.4, Sifa
8% tradit San
Aus Tho.2.fe
cundeso.ar
ticuloste
€ Cua la tierras 3
Ade. fagíe
tu32.q5.7. 6
5 acuíar alosomes que fizicf-
Alfen pecado contra natura, e
efte acufamiehto puede fer
fecho delante del judgador do fizieffen
tal yerro.E file fucreprouado deuc mo
ririporende:tambien el que lo fazc, co-
1moel quelo confiente. Fuerasende, li
alguno delloslo ouiera afazer por fuer
£2,0 fuelle menor decatorze añosX.Ca
eltócenó deuerecebir pena, porqlos q spice tados
fon forgadosnófonen culpa,otrolilos * mira ¿ Sodo-
menores non entienden quees tan grá E
ob hoccrimen
fubmmerfis,Sefacienti SepalTo dedecus Sinfamia generacursmuligque
propterlhocvenian: peliilentia: £wulta malash.de
ca Regum Ca ef
na fammari
puniente hoc
crimen»
£ UL emaldad, Ecce hac fuit iniquitas Sodoma fuperbia faturicas panis 4
¿cabundantia Scocium ipfias Sefiliarum cius Ermanumegeno Span
peri nonporrigebant,cclenarzrline Se fecesune abominariones co-
ram mesEzechiclis.c.16o
o Ambas las ciudades Exaliasfinitimasvthabetur GeveGisac. 19. Ec in
c.fed Sccontinno.depcrni.diflindt.Scine.clerici deexcell:prela.
.inauthentico.vtnon luxuriéturcó-$
Alex. ll.
tranatu.colla.6. 8 in,d.c.cleri
¿mQuiliber depopulocoram indice loci vbicommiccicurhos crime po
telfilludacculare,ciulque pena ell vidomos pplidananifiy.er vien
comunittararaecommiticos he minor.140n0is quinon punitur ca
dem po=na quam patitur confentiensivel cum bellja colens, £cbelija
occiditurabocdícita
d.authentico.venóla
orumt. in no.
queedixiñn ea
diérapragiatica Ñ
¿tamen (1 efleedoli e
e
xu.contta naturan
L9.titu.1.cadem par.
a Cconlefís.
in praginati Inpores
tholicorúpor- ga.
3 2 UconbrfiiaAdde.camulicra
40 afirma
Titul.XX 1. Delos alcahuetes.
1.8 Levitici.c.o.
3 Tirulus, XX 11. Delenonibns.
Glez, 1.
sm Leno+lf decipiens mulicres,vefornicentur:Sccf quintuples.Quidá
enim faneribaldi,meretrices publicas cultodientes. AJÍ ¿mediarores
inter homines
ée feminas
adcommifcen
du inducen=
tes. Alli, fuas
ancillas vel fa»
mulas profti
tuentes, ¿e ly-
crumccarum e
cipicotes. Ali
fuarum vxorú
lenones, Alij
confentientes,
pin corro do
mibus conil
gara velalisfe
mina bonige-
neris formice-
yerro como esaquel que fazen. Effa
mima penadene auertodo ome, oto-
da muger,queyoguiere có beftiar.ede
uen demas matar labeftia para amorti-
guar laremembrancadel fecho. ,
téTitulo. XXIIL De
losalcahuctes.
Lceahuetes fon vna ma-
nera de gente, de que
viene mucho mal a la
Ad amb. tur prado ves tierra. Caporfuspala
deleno.s3 — <cpto.Er pro- dan
adaliquas — prertalesleno — POR bras dañá a tas que los
Iicdide — pembonema: creen, e lostracn al pecado de luxuriz.
2 les male,pe A
tu mupr. a
A e Onde puesqueen los titulos ante defte
ampare a. tur seixe, di fablamosde todas las mancras de forni-
cum alijs cordix,6 mor jo, Queremos deziren efte delosalcas
ibi, beses comun] a dal ñ
puibione tub huctes:quefon ayudadoresdel pecado
b de E moftraremos q quiere dezir alcohue-
1 o . de
El Sipractt tc.E quantas maneras fon dellos.E que
H pa- dañosnalcendellos. E defus fechos. E
lam. So lenos
quien lospuede acular.E ante quien. E
que pena merecen, delpues queles fue»
re prouada la alcahueteria.
9 Ley.1.Que quiere dezsr alcabnerese quitas má
eras fon dellos,e que daño nace dellos.
Eno enlatin : tanto quiere
dezir en romance como al-
cahuete ,G engaña las mu-
ze gros fofacando e faziendo
cy maldad de fuscuerpos. Efon
e por algo que
reftiben.
id 4 bl
recipiane glo.
las
discefeiden — cinco maneras? de alcahuctes.Laprime
dine hoc fa= racsdelos vellacos malos que guardá
cifcin dia. la
palam.$.leño=
<iniuna vbiée
elo. quarir, Se
lasputas, quecftan publicamente cn la
puteriatomádo fu parte dello que ellas
ganan. Lafegunda delos queandá por
on foluitzan 5
ficidem, Kite trufamanesalcohotandolas mugeresg
sel tácim nó eftancn fuscalas paralos varones, por
algoquedellos refciben*. La tercera es,
quándolosomes tiené en fus calas ca-
ptivas,o otras mogas'a fabiendas, para
fazer maldad de fus cuerpos tomando
ne, vlluericas
fa aliquis , vel
aliqua hoc fa
ciat. wide que
dicam infra.
proxi
d ostra Vidn.d.Larhleras Saitprator. Sin dig. lenocini
Lpalam.fEde rita nuptía.
Vid.in.d.Saitpretor.Scin dift.$án deis.
Cenkicafe.Concordar cum.l.1.5.6n.1£.de extraordi. cimi. Eccom.l.
down. (E deadulte.cum tamen tubdit(por algo que leden ) vi:
idem (51,841 preflo id non faciar fed gracisoveia.l.Sñami
Je adulte.Acibi Ange.exponitin comiodante domum.d Ale
ef Oldrald. notar contra preflantem qualecunqueamxi-
¿tori,fineguo maleficiumnon potetat perpetrar, quód
reneretue calempuena qua cencrur malefattor:Sacit opúúmas text.
73
fveróquando.collagScinipeciead dis
ui doma m.tradit Andre.de Mferniain cap-.inprinsi.col, 4.
nodis feud.awitta.alibitamen notar Bald.ex tex.ibi,mitios
ente,quantiplum
in auchensvenulliludicom
¿tamal
quibu
panisialiquem in cuñusdomum fraliquid,co pa
delinquentem p:incipalewo.vid.Baldn,l.cumancillis.C.deincalta
mios fed tano
j deradicir vid,
dellas lo queafsi ganarengla quarta cs 1h ame
quandocl omecstan vil,que clalcahme fido. .
taalu mugere: La quinta cs,quandoal- Quite de
guneconlicnteque alguna muger ca-
fada,o otrade buenlugar,faga fornicio
enfucalag,poralgo quele den, mayuer
nonandeportrufamáentrecllos.E na-
fce muy grád yerro deftas cofas atales,
Caporla maldad dellos muchas mu-
geres qhefonbuenasfe tornámalas. E a villa,
S autem feienter
aun las que ouieflencomengadoacrrar — domá ad me-
fazen feconel bollicio dellospcores.E — reviciumaper-
demasyerrálosalcahuctesen fimifmos Hemos
andando en cftas malas fablas,e fazé era
rar las mugeres ,aduziendo las a fazer
maldad defus cuerpos:e fincan deffpues
deshonrradas porende,caífintodo c-
flo, lcuátanfe por los fechos dellos pe-
1ea5,c muchos defacuerdos,cotrofimu
ertesdeomes.
Lg. I1.Quien puede acnfar alos alcabueres,e
ante quien, e que pena merefcen defpues que
les fuere pranada el aleaboreria.
Los alcahuctes puede 2cu-
Ey farcada vino da pucblo
gjantelos jud gadores de los
los lugares , do fazen cltos yer
rose defpues que les fuere provado el
alcahoteriayíi fueré vellacos, afsi como
de fulo disimos: deuen los echar fue-
ra dela villa8,a ellos, ea lastales putas.
quam cuflodie
ell, expellit
a villa ¿locans
non hast var
de desee , vel
dotape
occid
no atera pros
prñee vxcosis. o
vingiois, aut te
lg ho=
nelbavitar, vel
iuzate pro
preúo eccideé
Scidem de lg-
Efialguno alogalle fus calas a fabien-. . nah.d.
z 7 $ Uechar fa
dasamugeres malas para fazer cn ellas $ Y! lll
puteriah ,deueperder las calas e ler de
la camaradelRey,e de masdeuc pechar
diczlibrasde oro.Otrofidezimos, que
los que háen lus cafas captivas, o otras
mogas para fazer maldad de fus cuer-
pospordincros,q tomáde la ganancia milic
dellas,G fi fuerencaptivas deué fer for- o
ras alsicomo diximosenlaquarta parti x4.l.
da deftelibro,en cltituloide los aforra
mientosdelos fiergos, cnlasleyes que
cordat cum ar
thent.delenos
in. $. fancimus
5.l.cúfupraw
30os rufianos, bro,
Sxiflas merecri
ces.vibi.
rarafezerenellaspureria, Ta qua Gntraleslenones, fenadi
partemcapiens de pretijs[corú.vedicittexán dit.aueb
¡Ra(umpra cllinamalias dicit.lzancillarom.fide per
bushone(tiGimorivirorú lupanaria exercótur + vel
Nlinéteprohiberilocaiongdomusad lupana:
de confuctudine,proutdicit Ange indidianci
mitashaberer(peciale privile,jnw imponédivectizal:
non pótimponaregabellá mulieribusin Iapanasl e
illod lucráncfandibimá Loan «diante Jena
3 Ganelriculo.Vid.l
N
5 5. ci
Macuítur córra ¿bi.ti.
Setena partida.
42 CDarlesdotes.1o authdelenonibuss Lancimusiin verbo praconizas
mus.hocnon dicizur, (td fimpliciterimponicur parna mortistundete
nementiiflam.lbenignius in punicionein hoe(ehabentem: Senota
camadid quodiradic Álberiin.Ñilenone:.Codecpifiand.
5 b GAforir porende.Hocidem,quoad pocnam mortishabetarin dift.a
chent.deleno
minvedi
proxima.
Sc La fo mugera
Sie recipiar
precium , fas
nen:quía non
difliaguir ita
lex.£ecftleno
Quisdaleran
bici velf+
tivo pro coin
perro. adulte-
sioacecpityvel
quel ex a-
£ablan en eltarazon.E li fueré otras mu-
geres libresaquellas que afsi criaron ,e
tomaré precio de la puteria, queafsiles
fizicró fazer,deué las calar, ¿dales do-
tesatanto delo fuyo aquel que las me-
tioen fazertal yerro deq puedan biuir:
elinon quifieren,o nonouierendeque
lo Eden morir porendeb. Otrofi
qualquier que alcahotaflea fu muger*
dezimosquedeue morirporende. El-
fa mefimapena deucancrel que alcaho-
tafíca otra muger cafada,o virgen,o re
ligiofazo biudadebuena famaporalgo
qledicffend,oleprometicflen dedar.E
lo q disimos en elte titulo ha lugaren
las mugeres*queletrabajá en fecho de
alcahoteria.
$ Titulo. X XIILDe
los agoreros, edelosforteros, e de
liatis.Eden
mo. marí
pleélitur de.
quí queftum.
df. de adulte.
Sedgd fi nul-
lopretiv acc
otacer 8 dif
coris
adulteriazvido
tur hranc non
ponidl pacna : :
imortis , fed a losotros adeuinos,e delos fechize-
liasextra ordi ros,edclostruhancs.
553 Deuinar las colas que
| han devenir cobdician
Vasa] los omes naturalméte,
e porq algunos dellos
: prueuáefto cn muchas
maneras yerran £ ellos , e ponen otros
muchosenyerro . Porende, puesque
enel titulo ante defte,fablamos delos al
linquere, non
ob «quallun
fed ob neg
geniáyuel cul A
vam, vel quancamcangjpatientiam,vel nimiam credulitatem extra
Jegempolizas ct:fed fortcilla lexintelli¿i deber,quando parientiam
(ñam pore(l obumbrarepratextu fgnorantiz,Sincredulitacig: quía
in aétibusvenercis cam non deprelienditilicer aljqui ibi referane, Si
veróliccertaciusicientia,Scconflatyep difimalatadulteria in quib?
perfeneratvxor,videtarpleótendum elle extra ordinem iudicis arbí
trio, feu poena in haccontireta.facicad hoc]. mariti.in princi. de a+
dulte.Se quenotarSali.C.co.io,
7 d Uroralgoque ledicfen. Perfecto Mlagitio intelligeyaliasnó deberer mo
Y,fedaliterpuniri,ve in.11a5.5.£Ede extraordi.crimi. Sed quid (mul
Jo dato pretio, interpellauit, feu períuafitleno vel lena virgínem vel
aliam muliereto,de quibus hicrvideturidem dicendum, Gi perfe£tum
fuitadulceriuwo,vel (luprum, quod alias faétum non fuerat, veproba
vurin dié.5.6.8cfic,q hicfuppleaturmaximé:vulcenim denotarefre
quentiam fadtismam communiterfit hoc datopretio non importare
qp hoc itnecefariom ad punicionem. Sxfacie quod dixá (bpráeo.in
1.cingl.6.fortepolTecdici,q tuncpuniatar pana morts, quído prin
cipalisdelinquenstalipoena teneretur. Si veró alía venirer puniédus
principalis,cadem deberer puniri eno talis.vtin.l. qui domum. cum
Ltequenú.fY. deadulte.£: que dixiin diét.g1. 8edicie Lucas de Penna
in.6.C.defpeétacu. $Jeno, pin regno Siciliz,Patresproflituentes
poblicéblias,£clena aliz puntuntar poena truncationisnali, ex con
ftitutioncillinsrezni. ñ
8 € Ustugeres.Adde.dl.l palam.5.lenocinium.A.derita muptia.
sor itulus. XX1TL, Demalefiis, (7 Marhemaricis, Cinlumma.
1 £ GT errar Dininacioregularicerlonatin malum,1.q.1.conunquam.
s Ulexo-L.
¿0 DininarecltDeipoteftatemad futura prefcjenda,velle recipere, Ec
ell duplex diuinatio : vnaquee fit per artem liberalem Aftrologie
Sciftanonporeftperitisverari: quía procedirfecundum curfiam na-
turalem planetarum. Alia efbaugnrioram,fortium,. mum , 8 lie
milium:Scifta eft prohibica,nec debentexercentesinregno habítas
re.necaliquiseosin domo fua reccpter;nec celer.hoc dicit.
g Evedies.Efaig a,
cap.4nannun
cahuctes que fazen errar alos omes, ca
siatze quefata
las mugeres,en muchasmaneras.Quere — rafunt, 8 Lie
idezi FS 50 mus quiaDij
mosaquidezirdeltos q fon muy daño roseal.s As
Auú.r.nonelk
veltrum nofle
tempora , vel
aoméra que
aterpolicin
(ua poteltates
Sadde,l.2.Co
depagani
UDos maneras $
de adeninanza,
WVi.per Archi
fosalaticrra. E demoftraremos q quic-
redezir adevinága.E quátas manerasfó
della.E quien puedeacufaralos fazedo
res della.Eantequié puedefer demáda-
da.Eque pena merclcélosquefe traba-
Jan,a obrar della,como non deucn.
Le).1. Que cofa es adeninanga:o quitas mane=*
sas fon della,
poder de Dios 8 para fa-5
ON ber las cofas que eftan por
venir. Efon dos maneras de adeuinan-
Deuinanga tanto quicrede- dia, o
zir como querer tomar cl culatos. deha
recilib.6,
EAfrornmit, 4
Dilíiacer La=
noct.vínm a
n Aronomir, 3e
call, Laprimera cslaquele fazeporar vía o pe
todeAltronomial, qes vna delasliete dear:
artes liberales,efta legúdel fuero delas ££. judie
leyes non es defendidaK de víara losq ¿dolia
fon macftros,c la entienden verdadera= rum. de forti-
fi quis
méte:pord losjuyzios, closafmamien leg. Ec
e daporcllaarte fl ad cólideraione
¡Le dá porellaarte, foncatadospor — afreram vra-
Ldelasplanctas, e delas — tur ad prarco=
etrellas:c fueró tomadas, delos li
gnolecndáfa
l aros,cafizales
brosdePtolomco'", edelosotrosfabi vel fortuito
dores: q letrabajaró de ella fciécia. Mas <nftusaut crió
a . Mas ad cognolcen
losotros q nó fon ende fabidoresnóde — dumpercerti»
tudinemfitu»
raoperahomi
num:quiapro
cedit hoc ex
alfa Scvana opinione,8coperatio darmonisfeimmifcer,eflicicum
¿:(aperiliciolum:fitamen aliquisveacur confideracione altrorams
ad precognolcendum futura que ex celeftibus canfantur corpori
bus,putá Gccitates Seplunias, Scalia huiu(modi, non ef illicinmn, fe
cundum S.Thom.2.q.95+arth5.
k noes defendida.cap.fi quisGrammaticam. 37. diflin£t. deca, ex cua $
rum.de(ortileg,e/tenim vna(vehic dicieur)de(epcem artibus libera
libus,quarummagiltris prebeturimmunitas.l.1.dn prin. (E. de varijs
8cextra.cognitio.linhononbus.$.philofophis./Ede vaca.mune. llo
f.dermune.¿k hono.Scaddeglo.in.cononticeataró.qu5.8.S.hisita.aó.
q-2.vbi pilla (cientia abjjtin defuctudinem,
1 cure nad, Liciumel perconidernionemafrorum pracogno 6
fecrcfutura que canlanturex corle(libuscorporibus(ve3 dix) cue
ecliplin,ficcitaremppliiá.8chunói,l.corú.Cade malelic.S mathe.8c
hicsveScdicit Hicrony,ad Fabiolá.Racione cúfta nrplenar Scadhz
rentterrenaccelellibas.imo rarionie terrenorú,Srempora caloris Se
frigoris,Scinter verúq; temperies de corlicurfaSc ravione delcendica
8cdiftúeftde (ellisin Gencfisvelinrin ignú Scrépora,Se dies, Bcan
nos. SedAftronomia que ex falla Scvanaopinione procedit,fuper
Alitiofa Bcillicita diuinatio dí, ¿de tali parécerloquicur.Litéapud La
beonem.siquis.Altrologus.ffdeiniur.Secanon licear.26.qu5olumul
ti.C.demalefi.Semache.tradichaclare loan, And.in.d.c.ex tuarum.
m Grolomes. In veraqulinguadiuerforam (untia Altronomia feripta
volumina inter quosProlemensRex Alexandriz apud Gracosha
berurpracipuussbiccanonesinfúicnic,quibus curas aftrorú inteniá
rur.fecundú Ylido.lib,; Etymologiarú.cas¡Rex eciá Alfonfasifarú
legú condisor,przcipuos Sinfignisin hac (ciencia memorarurzcui?
extane Tabula Alfonfiz,qua in (tudijsgeneralibusleguntura
ug obrar por ella,como quier Gfe deué
trabafardeaprender,e decftudiaren los
Titul. XXI. Delosagóreros, forteros,eadeuinos. 74
8 a €Delos qgorerosAddesl.nullus.8c.l.culpa.S.l.nemo.C.de maleti. Sc
marhomá.Sc26.q9-pertorum.
9 b Asorteros,Vida6.q.1.per rorum.S:S.Thom.22.q.96.artefina,
10 € Urechurasdemetal.Velcera,vedicitglo.C.co.in.lamulti.vbi Angel.
notatcórra(acientesiflas imagines, qui pungendocas, vitashominú
Jabefétant:S
ad libros delos fabios.La fegúnda manera
¿cin.l.coram. — deadeuinanca esdelos agoreros?, e de
Pe pl losforteros?,e de losfechizeros,que ca
iftas faéturas tanagueros deaues, o de eltornudos,o
fc, que vera de palabras aque llaman proucrbio,o
funt,
1d Gacger,Ad- cchanfuertes: Ocatanen agua, o en Cri
de.l.mullus.C, — ftal,o en elpejo,o en efpada,oenotraco
a fa luziente,o fizenfechuras de metal%,o
templis corú, deotracola qualquier,oadeninanca en
tez TE cabegadeome muerto, odcbeftizo en
3» Necromantia hs > 2
cf incanrario Palmade niño:o de muger virgen.E e-
demon ftos truhanes,c todoslosotrosfemejan
uiac(tars nia ke
EA damnola tesdellos(porquefonomes dañolos, e
credentibus il engañadores,enafcé deus fechos mu
S iS
ue fucorein” grandesmales a la tira) defendemos
aut fatorem, 1
aut dementía— queninguno dellos non more en nue-
co=
incurrétib”p- dea feñorio nin víe y deftascofas:
pterca, Spin NS día
cipaliter pro trofi,q ningunonon fcaofado delosa
a coger den fuscafas,nin encubrirlos..
m dánatur, e pS
Scinterdicicur WleyZ1.De los que encantan eSpivitus,o faxég-
us ulas ines magines oorrosfechizos odarieruas para
admaisiiñe — 'caqmoramiétodelosomesdelaimugerss.
bd (¿] Ecro mantía *. dizen en la-
coniúgendamy q E 1
fieri “debent p)] tin, a vn faber cftraño que
a es para dhcantar clpiricus
Eeccilaaad DION Ei malos, e porque de los o-
neón pol mes que fe trabajan a fazer elto, viene
feh.d. E 8 fa
ne Encromenda, PO0y grand daño ala tierra, efeñalada-
Heceítillici- mentea losquelos crecn, cles deman-
ss Ecce danalguna cofa encfta razon, acacícien
alle fiende O
Jicitw permi doles muchas ocafiones porel cipanto
querelciben andando de noche , buf-
thenti.habi cando eftascofasatales cn los lugares e-
col.6.C.nstil. ftraños: de maneraque algunos dellos
pro . E
a Yido Mucren,o fincan locos, o defmemoria-
rus. 8.lib.Ety» dos :porende defendemos que ningu-
rs nononfeaofado defe trabajar ,nin de-
nagicaramar — VÍardetal enemiga como efta: porque
tiumextradi- escofaqpelaaDios, eviencende muy
vione angelo- p
Lun Ela grand daño alos omes. Otrofi defende
in toto terra- mos que ninguno non fea ofado de fa
am orbe pla
vimis. feculis
valuie,Scper quandam fcientiam futurorum, Scinfernorum, Scimuos
cationes corú,inuenta funearafpicia,augurationes, dcipía que dicun
turoracula,6tnecromantia.Scvid.in. H ie
Yf:do.vbi.3,Schabeturi:
cantacionib? yidécnr refufcitaci mortui,diuipare,Stadinterrogata ref
pondere,Necrosenimgrace latiné moreuus:mátia diuinatio nuncu=
patur:ad quoyfu(citandos,cadaucrifangujs adijcicurimam amare da=
nones(anguinem dicuntrideog; quotiens necromantia fit, cruoras
'quamilcerur,ytcolore (anguinisfacilinsprogocentura
2 £ diparacnamorar.de.l.coram.in prin.
3 g QUborrezonde enamoramiento. Adde..fiquisaliquidi5a
ME de pornisp8t, 3051, fad leg,Cor.dfica.Se dicicAnguo.105n62ú
+ daminfamariad cempas: nam ficontin,
* q Le), 111.Quien puede acu]
£F.fi quiste(t.liber e/Teju Tus frc.caucantilli quí permodumioci,Gue
periociimmifcentinpoealis quadam,propterque quis folecinter
ñ 1er poculatum mori, teng
turimunifeenslege Corneliasfecas(i dedifler poculum ad inem bos
mum > Scexicos £ui/Terpranus ¿vnde fi mulieri dediffee poculurn ad
concipiendi,
AnESdl ind . $ mu des
zer ymagines de cera»nin de metal, nin — cofsilor, quo-
otros fechizospara enamorarflosomes — niamiunc nó
conlas mugeres, nin para departirel a-
morquealgunosouielfencntreli. Eaú
defendemos, que ninguno non fea ola
dodedar yeruas, nin breuafe a algund Corn. debe
ome,nina mugerpor razon de enamo .Q 114.
tamiento, pord acacíce a las vegadas,* populoporeíft
Gdeftosbreuajes vienen a muerteloso- — angures a dar
lost h uy orandes 19 forcientes
mesque 'ostoman,e han muy grand CS CS haratores
enfermedades de quefincan ocafiona- — acoufare,éi de
a bere guni
dospara fiempre. pocna mortis,
é occulratos
palosermbanes,ea — TOS COyum res
legantur por
petuó. Sia
; men quis lo=
ao
pucblo? delante el fudga
il dora los agorcros, e alos
> fortergs, calosotrosbara
los bararadores fobredichos,e que pena ine-
refcen.
nesá corporis
radores,de quefablamosenlas leyesde' bus homo
ftetitulo.. Efilesfucrepronadoporte aut ad difol
fligos,o porconocécia delos milmos afina
que fazen , cobran contra nuelbro de — cóneniom in?
'endimiento alguno de los ycrros lo- dee da ae
bredichos,deuen moririporende. E grandine fru-
los que los encubricren en lus calas a Sts percants
: velGmilia, nó
fabiendas , deuen fer echados de nue ef punientas
ftraticrra por fiempre. Pero los quefi EE pe
E E > us.h.
zicllen encantamiento 10 otras colas, h € cadadmodel y
con entencion buena: afsi como facar — pueblo. Add.
demoniosdelos cuerpos delosomeso ¿rcisodom
paradelligar a los quefucfTenmarido, libro. 8.ord
7 Rex
oparadelatarmuuc,queechaffe granizo — copra.C.codé,
onicbla, porquenoncorrompielle los i de
frutos:o para matarlangofta, opulgon Coda.
q daíñtacl pan Olas yiñas,o poralguna —Lx.8p:
otrarazon prouechofa' femejáte deftas, Regis Joana
ag
dcucrecebir gualardon porello. Vi.in
; E fortiarias.y.q+
prima,
Razon pronechefz.Concor.cuml.corum,C.co.vbi Bart.dicic, pilla 4
lex faciccontra didtumbeari Thome, qui reprobariflas incantatio=
nes, fed dicit Bartol. y pote(tloqui deforo cófcientia:8 qpillalex lo
quatarinforociuli,vEnon puniantur:vnde dicitferefpondife,q dif
foluensiltas malitias,non debet punitizde jure Canonico ifla non li
centetiam ad inem boni.26.qualt:a.caillos,c.extuarum.Eccadi.de
fortlez, Angestamenin.d.lecoram.intelligicidumtamenilte incita
tioneshiantvirtute divina, non perinuocañonem demonum : quí
ifludeftprobibitamomnijure. Adhoc fatisfacit diéta Pragmatica Ín no.
Regis Joannisfecundi:cum dicit (por fanar la dolencia que llaman <M-d.L. 6,
Roía.) Ia enim que funt Guperftitio(a, Scque de perte non pof ad inem,
fuornácaralitorcaularcilloseffedtuseneque poÑint operaritanguam
Partidawij. Ni
átulo.4. Tn nowrec.
; clas.
emuger, que non pudieflen conuenit, PAmen: 18% 3 1ib,8,
Etid.l.no
URBTCCOP»,
a fecendi, —— Innosre.
non deue aucrpena ante dezimosque k dparadefigara eft.6.tic,
fiper ¿1ib.8.
Ecviin.c.qui fine faluaror:
borumprocurare(aluté,vel alía
Setenapartida.
caule,fedfolú qual figna:S ficpertinentad paña fignificacionú cú
dx=monibasinita funtillicira fecundú.S.Tho,2.2.q.96sad fecundumo
2.liccbitergo per preces (actor ver
vilia,dummnó habeatlolim re(pedt”
ad Cacra, Sad virtutédininá:verradic Albe.in.d.l.corú.ScdicirBalin
Lóánprio.co.
1.C.coía. dele
ga. qaligide
imones q fune
infralunam,6e
acrem,permil
fionediuinaaf
Mizúe nía cor-
ora, Senoftra
ona :Scídeó
fúrquediin-
cátationes,per
quasangelibo
mí nostuentar
contra malitiá
demonun
Zitlas.XXIZ,
Deludais,
lex 1.
imindeus dicit
redens legem
Moyfis,(cáim
fonúlitera cie
cúcifionem, Se
alía illius fer-
vásiBvocitue
Tudai 4 cbu
Tuda,quz no-
bilior, 8 for=
tioraliará tri:
rúca principi.
bus Chéjani:
pio
pre
tuaclTentyécvi
détesillos re
memorátr,:
Gane defecnde
tes corum qui
diimerucifixe
fequitur diéta
Jnno, ín fume
ma.contitvdi
dedo 8caliale
gala ad literá
faciendo :ideó
hi q nimic ad
herentlitera:,Iudaizare dicuntur.cap.vnico,delacra vnáio,
$e Titul. XXIV. De
losfudios.
MA Vdiosfon vna manera
o degéte Gcomoquierd
fon creen la fe denue-
ftro feñorlelu Chrilto,
l pero los grádesfeñores
delos Chriftianosfiépre fufricron Gbi-
uicffen entre cllos.Onde pues Gen elti-
tulo átcdelte, fablamosd los adeuinos
edelos otros omesqdizen q faben las
cofas,Ghádevenirquecs como en ma-
nera de meno/preciamiéto de Dios, q-*
riendo fe y gualarconcl,en faber losfus
fechos,clas fus poridades. Queremos
aqui dezir,delos fudios, Gcontradizen,
edenuefá cl fu norc,e el fu fecho ma-
rauillofo,c fanto queel fizo, quando el
embio cl íu fijo nueltro feñorlefu Chri
ftoen el mundo,paralos pecadores lal-
uar.E demoftraremos,que quiere dezir
Judio.Edondctomo eftenome. E por
que razones la Eglcfia,e los grandes Se
ñoreschyiltianos, los dexan bivir entre
Si. Ecnque maneradcuen fazer fu vi-
da entrelos chriftiamos. E quales cofas
non deucn vÍar,nin fazer, fegund nue-
Ntra ley. E quales fon aquellos juezes
que los pueden apremiar por malef-
cios, que ayanfecho ,opor debdo que
deuan.Ecomo non dcuen ferapremia-
doslos judios,que fe torné chriftianos.
E que mejoría haci fudio por tornarfe
Chriftiano de los otros judios, que fe
nontornan. E que pena mercícen los
quelefizierca daño, o deshonrra.E que
pena deuen aver los chriftianos que fe
tornan judios.Elos fudios,que fizicré a
los moros, q fuelfen lus ficruos, tornar
afuley.
Lc.1. Que quiere dexir judio ye de donde tomo
efe nomedejadio.
2 b LOcLrribndejuda, Quieinteraliastribus bellicofiorextitit, ¿in bele
lisprimamaciem Bcregniprivilegiú obtinuic,fecúdum Ho(tié.vbita
pra.Dicunturctiam Habrai ad Heber: cuius familia culturn tenuie
vniusdei,cetorisidololarriafcedatistfccundi eundé Ho.poltDam.
3 € E dinieflenentre f.Ab ¡Nisregnis ciedtifuerunt per Reges Catholicos:
Inno.rec.
vepatetin Pragmaricis,vbinarranteleQioniscaufar: Scvbi Chrillias
efiler. tio: misimminer periculum,vel(candalumifi juflé expelluntaravid, per
21ib.8.
Oláral.conbi.87.querituran princeps.d:loan.And.inaddli. ad Spe-
- culato.titudejnda.
ácperAlbeónrub.C.deluda»
d Gencatiserio, Lictepropria culpaludzcs fenitutifubiec
if: 1 in.deiuda.
toleratpieras Ch
Aremembranga.Sic haber
.
E Bernard.
adclerum, Sc populum Spirenfem.Densoflendic
¡prostig
1Epiftola y
'nquit eccle-
fia)fuperinimicos meos,ne occidascos,ne quádo obliuiteáturpoptr-
EJVdioes dicho*aql cree, e tie
¡PA Pgoclley deMoyfen, fegun fue
¡E 2 la letra della,e q fecircunci-
daie faze las otras cofas, que mandafu
ley. Etomo cftenomedeltribudeju-
daP,¿fue mas noble, e mas esforgado
q losotrostribus,e de masauia otrame
joria q dead] tribu auian de ellcerRey
delosjudios.E otrofi los dcaqueltribu
en lasbatallasouicron fiópre las prime-
rasferidas.Elarazó porquela Eg,
los Emperadores,e los Reyes,e losprin
cipes fufricron alos judios, Gbiuicllcn
entrcliS,cétreloschriftianos esefta, por
¿ellos bivicflen,como en catiucriod,
parafiempre: porque fuefíen fiépre en
remembranga“alosomes ellos veniá
del linaje delos que crucificaron a nue-
ftro Señor lelu Chrifto.
ALe).17. En que manera dent fazer fu" vida los
judiosentrelos chviftianos, e quales cofas m8
dené far nin faxorfegiid muera leg jpe-
ra mercften los que comra llo fizieren,
FE] Anfamente: efin mal bolli
y cio dtué fazer vida los fu-
A El dios entre los chriftianos
pene El guardádo fu ley, enó dizié
do mal delafe£denío feñorjelu chrifto
¿guardálos chriflianos. Otrofife deué
mucho guardar depredicar, nin cóuer
tirSningú chriftiano, q fetorne fudio a-
labádo fu ley,e denoftádo lanfa.E qual
quier q contraclto fiziere deue morirh
poréde,c perder lo qha. E porgoymos
dezirgenalgunos lugares losjudiosfi.
zieron, e fazenel dia del viernes finto;
remébrancade la pafsió de nro feñor le
fu Chrifto en manera de efcarnio, furtá
dolosniños,e poniédolos cncruz,cfa
ziendo ymaginesde cera, e crucificido
las, quádo losniñosnon pueden aucr.
Míádamos q fi masfuere de aqui adelan
teen algund lugarde nueftro Señorio,
decapi
demaliudzos.
Uavin conuerrir.Adde.l.po.C.deapofta.
€ Denemorir. Adde diétacap.in nonnullis.cum.
datetass hutebuodiperp
mu
A £ UDelafe.
innonnullis.in fine. dejudzris, 8 capi.Scfiiudwros. d.C. eo-
Ji meisvini quí
dé apices no-
bisluntrepra=
fentátes domi
nicá palsioné,
¿ppter hoc dif
perl fant in
omnes regi
nes. vedumia
fas canti fac
noris. pocnas
lnunt 5 tofles
Sintnolira re
dempcionis.
alex. 11,
Lelíz, e am Menlucte, de
fine. Uscpita
imerChi
erat
xrede
bent:cafiodie
tes legem luá,
nó meledicen '
dofiden: Chiá
dománi noftá
nondebérp
dicate:eccós
uertere Chí
nú, laudátesle
2 Moy is, 82
iguominiádo.*
¿e amiGionis
bonorú. hem
non debentin
dic Paralcenes
0 pa
fonisdñipue-
ros , aut mas
gines cercas
crucifigerctul.
viliGinie mor
dis poena Re=
gisiudicio la»
tuenda. lrem
in pdiéta die
Veneris fan-
8, omneslu-
dai clanfima-
cant in fuo
vico, Scdomi-
D?vía;ad fab-
baci primum
manesaliasex
cútibus, Scdás
num palsis a
Chrifianis,
nullum juscio
Scthd.
Ade y
Precipimuspre *
rincipes fecularescondignz animaduer- 3
fionisadicftionecompelcizanimaduerfio merumimperium denotats
vndeinhoccaf (fecundum Hoflien.inftumma ciuídem tituli, $. 8c
in quibus.colump.2.) animaduerterc,eltanimam a corpore vertetes
f.deiurifdiétio.omsius
E Qiernesfanto,Adde,
¡nnonnulis.5n diebus,cod.titp 4
Ulex. III,
am Antiquio Ta-
dei mimisho=
norati fuerít,
¡nali populas
Deir led quía
ingrarideo , de
Chrilto_ fue.
ant, iplumin
Tonorantes,6€
tarpifsima cru
cismorte occi
dentes , julte
riuaci fine á
co, Scomni-
bus gendibus
Ronores pri.
uilegio fla
A morte Chris
li deinceps re
ges, Eclacerdo
tes, ficurantea
non habuerúr
«¿e llacaris Im
peraroram, e
Regú privat
funt oí oficio
fequicur diéta
Azo.C.cod.in
£umma, 8 vid,
C.co.tit.in, Ll.
uGio,
2 b U0efeonofeidos,
Vide Chry(o.
infermy feria
sPabionis.to
moy.exclamá
temcontra lu.
daram, his ver»
bis.OGbá
Tor cacus
digno pre
pitio jaétaris
in infaniam?
Quie nam exe
cecatio elt pri
¡Sima mé-
ris ¿(ic vello a-
Liu perdere,
ve prior malis
iplaperire (ab
alieno exitio?
Tuosimoiaju
gulas, Ein tuá
fobolem parri
cidalem vibras
dexterá : ecce
currit per tol
generis pro
píam, nunquá
expiandivena
facinoris,8tc.
Goficio publico.
Adde, c.nulla
$4-dill.S,c.có
fit. Xcspen.de
Tudr.K.C.co.
16. 8ónauth.
30
infiurandam quodpraflararab his.colla.2
3 Symagozacltlocus,vbi ludaiorant,nócñil
fincRe;
mare,
mádato fed antiquas S ynagogas reficere poll
ruta: fintin ode mfolo,tantí feruara fola forma di rutarum
Titul. XXIHMI.Delos ludios.
talcofa afsifecha:fi fe pudiere aucriguar
quetodosaquellos que fe acertaró yen
aquel fecho,g fean prefos erecabdados
educhosante el Rey :c defpues quecl
Rey [opieré la verdad deuc los mandar
matar abiltadamente quítosquierque
fean.Otroli defendemos quicel dia del
viernes fanto ningun ludio non fer0;
fado de (alir fuera de lu cafa, nin defu
barrio:maselten y encerrados, falta el
fabado cn la mañana, e fi cótraclto fizie
ren,dezimosque del daño , edela def-
hónrra quedelos chriltimnos refcibicré
non deuenauerninguna emienda.
Ley. 111.Que ningun ladro non puede auero=
ficio nin dignidad para poder apremiaralos
Chrijtianos.
2559 Neiguaméte los fudios fucró
Y muy honrrados *,c ouieron
2 muy gran preuillejo fobreto-
daslas otras gétes.Cacllos tan folamen
te eran llamados pucblo de Dios. Mas
porque cllos fueron defconocidos Pa
aquel,queacllosaniahonrrado,e preni
Jefado,e'en lugardele fazer hórra, del
hontraron lo dídole inucrte muy abil
tadamíte cn lacruz: guilada:colafue, €
derecha portan gráyerro,emaldad,q
fizicron que perdieffen la honrra, e cl
preuillejo que auñan. E potende de aql
dia cn adelante que crucificaton a nue.
ftro Señorlcfu Chrifto,bunca ouicron
«Reysnin facerdotesdefi mifimos:afsico,
moauíanante.E los Emperadores que
fucron antiguamente Señores de todo
el mundo, touicron porbien,eporde-
recho,que por latraycion quefizieron
en matara (u feñorqueperdieflen por
endetodaslas honrras,clos preuillejos
Gauian de manera q ningun fudio nun
caouiclle slugarhónrrado,nin ofi
ciopublicak: on q pudicfTe apremiara
ningun chriftino enninguna manera
%Ley.1111.Como pueden aucrlos judios fymo=
gaentre losChriflianos.
¡Ynoga es lugar do los fu-
dios fazé oracion, ctal cala
como cfta nó puedé fazer
z nucuamente en niogund
lugar de nueltro Señorio ,2 menos de
nueftro mandado. Pero lasqueauian
antiguamente fi acacfcic/le que [e der-
vbiglo,. Gzez, TIT
a ficerepit in regno
tunt, fea reno
ribafen pueden las fazer , e renovar!
en aquel fuelo milmo:afsicomo le e-
flauan,nonlasalargando mas,nin las al
¿gando,nin las faziendo pintar. Ela [y-
noga4dcotra guila facie fecha deuen
la perder, eferde la Egleña mayor del
lugar dondela fizieren.E porqueta (y-
nogacscala, dofeloacl nomedeDios:
defendemos que ningund chriftiano
non [caofado dela quebrantar nin de
facar ende,nin de tomar algúa cola por
fuerca.Fuerasendefi algun mal fechor
feacogiclle aclla. Caacftebien lo po-
drian y préder por fuerca para leuarlo
antelajullicia. Otrofidcfendemos que
loschriftianos non metan y beftia, nin
pofénfen ella,nin figanembargo alos
fudios mientra que y cftuuieren fazien q
dofuoracionfegund fu ley.
4 Le). V. Como non denen apremiar alos judios
9] Abado es día, en q losfu-
% E A e
dios fazé fu oració, celtan A
Il quedoséCus pofadas,cnó
iS)
fe trabafi de fazer pleyto,
'ningúa.E porq tal díacomo
cltefon ellostenudos de guárdar fi se Sabbacin elt
fu ley,nó los déue ningun omnes
zar,nintraerajuyzio enel. E poréde má *
damosSqueningú judgador nó apre:
mie, nin coftriña a los judios en el dia
delfabado,para tracrlosajuyzio por ra
zó dedebdas,nin los préda, nin les fi94
otro agrauio ningúoé tal dia. Ca alfoz
abondilos otros dias dela femana para
coftreñirlos,c demandarles las colas q
fegund derecho les deuen demandar:
eal emplazamiento queles fiziellen'pa
raen tal dia, nó fon tenudos losfudios
de refponder. E otrofi fentencia que
dicen contra ellos ental dia: manda-
mosquenonvala. Perolialgun judio
+ firiefTe,o matafle,o roballe,o furtalTe, o
fizicilealgund otro yerro femejante de
ftos, porque deuen reccbir pena en cl
cucrpo,o en cl aucr:cftócelos judgado
reslo pueden prender enel dia del faba-
do.Otrofidezimos q todas las deman-
das Gouicrenloschriltiamos contralos
Judios, elosjudioscótra los chriftimos
quefcálibradas,c determinadas porlos
nuspótcapeteautiriuri
udice quod ibi debi
duplocondemnabitur.had.
y Uotandamos.Adde.ludicfabbari.C.cod,Sc.ficutluda:
Partida.ij.
75
anteriorú,abe
(que aliquaad
ditione,vel de
corkcióne p
¿ura qu
da Sym
Jaudatur Del
“nomen
Pterca frixi
Ciráltianis ,v?
aliquid' de ea
capere ibterdi
hi hale
«glas <juña po
capiiea, Rex
virabi cuna ys
ii. leemin
mécum alí
neg holicia.
jncafiar,dum
orác ludei in
jila.h.d.
Urenonar.Ad- 1
$illud.
e Uorebramar. a
Ulei. Pr,
feltú Judgor
8d iuxta de
coráfernar, de
iñeo nó exer
cent negota
nec amercaturá
vade cali dieli
curnó citác,ne
que cónepit
iniudicio Che
Ílianos per fe,
velper procuz
ratores : ita d
Chriftianisnó
bus: Scficiten=
tur ant ad indi
ciú erabantns,
nó tenétur re-
Ipondere:nedz
fententia tene
rectali dielata
contraillos: 1
ti delinquir,
bapút talidie
capi, Ieélicigia
inter chrianos
El ludeos,per
clifianos iudi.
cesfunttermi.
náda,non pers
fenescorú. Ke
vullus Cl
ja
Tndeum,aoreivisbona, (ed petar coram
ás aliquid vi velfurto a ludáss accepctit,
cod.titu.
Náj
Inno.rec.
fin.tÍt. 10.
Setena partida.
23 €vTójesdellos.AddeTadzi.C.codem.
3h UDefendemos.Adde.cficur.cod.titu.£c.C.eod.Laullus.
Uilexr. PI,
3» ludziexemplis bonis,tetimonijsfaceeferíptura, blandicijs charita
tiuisconuertendi fune ad fidé Chuilti,non vi,vel premedoillos: quia
Chriltus volú
tarios creden=
nueltros judgadores de los lugares do
tes, nó coaétos E a
vule.Jemfilua moraren,enó por los viejos dellosa.E
dius Chiifidé bien afsicomo defendemos los chri-
pen rel oca ftianosnó pueden tracrajuyzio, nin a-
debitimpedia — graviara los ludios cn diade Sabado,
reidalijludai bi Fides E
vilo modo: $e Dienafsidezimosque los ludios porfi,
hob id pbap-
tifmú accipit,
ab cis lapidef,
vel occidarur,
ts huñafino»
nin por lus perfoncros nó pueda tracr
nin agraujar a loschriftianos é elle mel
modia.E aúdemas delto defédemos>
que ningúdchriftiano nófea olado de
Co prendar, nin fazer tucrto por fi mimo
uri debent:i aningund judio cnfu perfona, nin en
ec edatias fascolas.Mas fi quercllaouicre del,de=
iniuriée,velex mande gelo ante nueltrosjudgadores.
la Efialguno fuercatreuido, eforcare,o
pulfionis, robarcal gunacoladellos,dcue gelator
siuntdtadice nar doblada.
ais > Ley. V Lomo nondeuen ferapremiadoslosju
£odáno Kin dios que fé tornen ChriShianos: eque mejoria
juriaillins. lez haeljudio que fé rornare chvifhiano,e [pena
Gludiadí merecemos orrosjudios que le fizic/fen malo
dí conuercant
ab oibus fune
honorandi: ne
jeis,aurgene
Verganin premia nó deué
fazerenninguna maneraa
cal 1 ningund fadio, porque fe
moranda elt INSME28] torne chriftiano mas por
smacula fuduií huenosexemplos, econ los dichos de
midiremíuece- , A
dár parécibus lasfantasclcripturas,e con falagos los
$icognat deuen los chariltianos conuertir a la fe
dais, Srad oés
honores SoR
Sicia habil
tur.had.
de nueftro feñor Icfu Clurilto: cachnon
quiere, nin amaferaicio, dle fea Lecho
por premia.Otrofi dezimos, Gfhialgun
judio,ojadiade fu grado fequifierctor
nar chiiftiano,o chriftiana,nó gelo de-
uécmbargar losotros judiosé ningúa
manera. fialgunos delloslo apedreal
fen,o firiclen,o mataflenpor quáto fe
quilicile tornar chriftiano,o chriltiana,
odeípuesq fuelle baptizado,fieltolepu
diere aucriguar: mandamos que todos
quí fincera, Se
codeludrís.
ad Uguemados.ad
delega ladaís.
Carod.
y e Urerracra ellos,
Adde.ca.cam
te.de reftripto
dk in.csiudai.
Sui qui. illo ti
tal muerte,o apedreamiéto feá quema-
dos*.Efiporauenturanó lo matafTen,
maslofricflen,o lo deshórraflen, man
Jas injurias. lis
broR.
n E Usucbienes.Ad
de.d.cadudai,$.fi quipraterea.£cin quadam extrauagant in comi
munibus.(ub titul.de ludarisiincip.dignum.kk vid. loan. de Ananias
indi0t.cJudzi
$ £ Uco fi fuefenjudias.Facitad quellionemillam,an Tudzzi(uccedane
parentibus(uis,fecundum legem Molaicá,yel fecundú legem cónmu-
n8nter quasin hocell diflerentia:mam ex difpolitione legis cil
focmingcum mafculisaqualiterfuccedunt.l.maximá vitió,C.dolib.
psticóczamen perlegemn Mois malculiexcladontforminasve
'abetar Numeri.nó.ciitenfecundá jus cómune,0ulla éft prerogari
vaprimogeniturequod tamenelt delege Molaica,vepater Dentero
no.aritemdejure legis Molsica alcendentes,excluduncara fratrib”.
aquellos matadores,oacófejadores, de -
. auertodos los oficios,elas honras que
vehabeturín dic. Numer6.cuius contrariumelt dcinre.comma
ni.veia auchon.de hared.quiabintelka ltaj. part.
Calderi.confio.fubiitu-dereflamen.temuic,qplucced
lege Mofaicam.cnon lecundumiuscommune.Lo.de As
diiela.delude.faciraliquaargumentaio contras,
h i
percum, 5 có.
clufione Cal-
damos quelosfudgadoresdcllugardo
acacciereapremié a losferidores,ca los
fazedores dela deshórra de maneta que
lesfagan fazercmienda por ello. Ede
mas, quelesden pena porende, fegund
que entendieren que merecé de larece
birpor cl yerro que fizicron.Otrofi má
damosquede(pues q algunosjudios fe
tornarenchriltianos,G todoslos denue
Joan, Lecitier
in fuo traéta.
risvidere.
dex, VII,
ftrofeñorio los honrré,eninguno non se Iofelix Chri-
Aianos quí la=
diras eflicicur
occidié velue
harericus + Se
idemde bonis
eius 6, quod
de bonis hare
tici efe Macas
tum
Uitereje, Ya
ad queflioh;
illam, de qua
por Jalo, in.
fuerac.colú,
Jnf.
q mues lu
dera, ficue here
tica non fat-
der prinilegio
fea ofado derctraera ellos", nin afulina
je,decomo fueron fudiosen manera de
denuelto:equeayifusbienes £ edeto-
dasfuscofas partiendo con fus herma
nos,heredádolo defus padres ,e de lisa,
madres,e delos otros us pariétes,biéal
ficomo fifucifenjudios$ e que puedi h
hantodoslosotroschriflianos.
Le) 11, Que pena merece el Chrifhiano que fe
».
'An malandáte feyendo al.
*| gundchrifliano que fe tor
dy ió nalle judio mádamos que dos.
lÉ e elo maten por ello bien afsi cn bienes Ad
..
comofifetornalTe hercfe!.Otrolidezi-
mosquedeuenfazer de fus bienes en k £oe
aquella manera que disimosque fazen 4
delosaucresdeloshercjos
GLe9V 117.Como ningond chvifliano, nin cri
llana non denen fazer vida con Indio.
SE Efendemos queningund
> Wijudio non fea ofado de te-
ner en fu cala chriftiano,
y 85 [nin chrifliana para feruir
fc dellost,como quier que los puedan
auerpara labrar, eenderegar fus hereda
desdefucra,o para guardaBles en cimi
301nter Chriflia
mos 8 ludisos
non debetcíla
cómerció a vir
nec chriftian”
aut chrifliana
feruic judxisz
8 fi laborato»
res chrifliani
cultiuare Ju=
dorar pre-
d dia condudtí,
no quado ouiefíen deyraalgundlu- pobúe,aurire
gardubdofo. Otrofidefendemos quen Judzoram
cultodia,dan'
ningund chriftiano, nin chriftiananon
cóbide aningú judio,nia judía, ninre-
ciba,otrofi cóbite delos paracomer”,
icinerácur per
loca dubia. Ie2
nullaschrillia
nus, vel Chris
fiana comi
mareludanovel ludgam poteltaScidem econtra.Neq;bibant Chi
Ida donas pa Talca menta balas copuenlest Ear
peqymedicinasaccipiantChrilliani de Judaorumn manu: confulera
tamen medicum ludzrum Chrilianus pote(l, dummodo medicina
Chrifliani manu,qui/ciat,6cintelligar quod inbetur,fiantihad.
Gerefefedals Concosdascu i.elar8c.c.adhzc.
8c.c.4iludzosus.c.fico,tir. p
er.Chrillianinon debentmanducare cum Tudaisfub nobis de
entibus.vchic 8cin cap.nullus.£cin ca.omnesa8.queflione,1.cum
Esiracenkvamérellicer ob bdide follan comedor ade
fama quelioncy.dtracio diuerficacisell:quía ludzí, propter abu=
a
Glex. PLL
Titul. XXI. Delosjudios.
Gonem feripturam , Se contemptum ciborum noftrorum magis vi-
denturfidera noftram impugnaread hoc.23.queltione,4.cap.infide
Jes.cum alijsautem Sarracenis filices hollibus comedere non debe
amus,nili predicarores limus,quibushoc(peciali privilegio indulge=
tursscpocquiliber,habiralicentia pralati cispradicare : fed tidebte
abílinerea car
nibus, dicbus
prohibitisaca.
quí fitade luz
dis Ge Sarra=
cenis.dumta=
nin beucren yno?, ninbeuan del vino
Gesfecho por mano dellos. Eaú man.
damosqueningundjudio non (ca ola-
sen id quod Jo debañarle embaño en vno?conlos
apponitur,nó — chriftianog E otrofi defendemos q nin
fcidolisimo- — gundchriftiano nóreciba melezinamié
ací: quía rúc E ES
fanéti*eít mo toS.ninpurgaqfca fecha por mano de
mifame,quim — fudio. Perobien puede recebir la por
talicibo velci. deal bid (61
cap.ficur fan confefo dealgundfabidortan folamen
e teque feafecho por mano dechriftiano
lis que conozca, eentienda las colas que
ligune, quan» , fonenella.
a merca merefcecl judio queyaze có
li, aliásinfum prifiana,
ma necelsitas
refamis, cum
hortore Sexe
cratione pol-
g Treuécia, cofadia muy grá
defazen los fudios que ya-
i ( zenconlaschriftianas.E po
Anders Y rende mandamos que to-
ad fuftentatio . .
ne nature fu- doslosjudioscontra quien fucreprova a
meres hoctra- do de aquiadelante quetalcofa ayan fe
dicHolliendn 15 , :
famma.deSar Cho,quemuerádporello, Ca filoschri.
acen. $,quali ftianos quefazenadulterio contas mu-
e gerescaladas,merelcen porende muer-
«it,quodcim — te:mucho masla merefcen los judios
Sarraceni ho yazé conlas chriftianas, q fonefpiritual
dicdifcemane
cibaria noftsa
mon licétenma
his, ficur neg;
csmiudaisco
medere + ue
fubdicis, ue
hoftbus, ni
exfpecialipri
vilegio. vcin
dio.coquam
Gt vel mi
in fumma ne-
métcefpolas denfo feñor 1efy Chrifto
orrazon dela fe,e del baptifmo grefci
ieronennomedel.E la chriftiana q tal
yerro fizierc,nótenemos por bien que
finque fin pena. E porende mandamos
que fifucrevirgen,o calada, obiuda, o
mugerbaldonada ¿fedea todos, que
ayaaquella meima penag diximos é la
E <- poftrimera ley encl titulo delos moros
celsitate.ve di- “m a
Sameñ.cum Quedeucauer la chriftiana que yoguic
Indis ergo in TC CON MOTO.
fidelibus ma- Ley. X.Que pena mere/télos judios que tienen
risOccani., y
nóndifcemúe — Chriflianos por fiermos,
cibos moftros Omprar, nin tener non de
licebit nobis iospor (usa
Adúr.C. comederendá- [y (Gui uen los fudios por lus fict-
ne a ir e UNS uos ome, nin muger que
man.vid. — ádolis ¿mola- ; eos pa
Ga caD chan) Vedia fucfTe chriftiano", e fi algu
nocontracíto fiziere,deucel Chriftiano
¡Sctradic lo+
Nam
interepulasfacilequisdecipitar.a2.q-4.capvnulquí
an.deplat.in.l.omes qui quoliber.C.de decuricfibu10.
sharfe en weAdde.<.nullas.S.c.omnesaS.que
4 otelezizamiento.V tin diEyc.nullus«Senora iftam leg, ad declaratio»
illiascapevbivid.glo. SH chidiaco.quivale,q ianecelitate ma=
xcióha políit vocari medicas ludzus, cum alinsinuenirinon porel:
intantanecebsitate permitreturetiam praparatio medicinza me»
dicoludao,
Uiex.IXo
3oTudaws non forniceturcum chrifliana,fab poena mortis, quía cum.
Chrifi fponfisadulterar,Scchrífliana puniturenpoena, de quainíta
tit.1.6.hoc dicit.
de Muere». Tenementiillam legemsquiaimó gy non deberetifto cali x
i :na mortis,confuluit Oldrald.confi-¿rxincipic qualiter. Se
facitadiflam legew.l»5.e quis chriflianum.C.de lud.
- Elex,X,
fertornado én lu libertad:c nó deue pe +vludens chi
1 . 4d io afied fianum eme-
char ningunacola del precio, G fue da- ye non deber
do porel:maguer el fudio non fupicl- etiamignorás
fe quando a chris "84 mein
no.Mas ficljudio fopieffe qlo -cra quan
dolocompro, efefiruicíTe del defpues. tuleur abfy
bestarem relli
CEE y aliquareflitus
como defieruo deuceljudio morirpor — tioneprerijs
ende,Otrofidefendemos, queningúd autem fciens
judio nonfea ofado,de tornar fucapti- > nose Bani
vojudio,ninjudia, maguerfcan moros tur. ltem Jn-
odeotragente barbara.E fialgunocó- ésusnon p
4 % > tell mancipid
tracftofizicre,clficruo,olaficruajaquié fuum Judeú
tornare fudio,o judia: mandamos que ads
; h racenus , fe
fea porendelibre, e tirado de poder de aleros fede
aquel,o deaquella cuyo era. Efipora- fic: eb
uentaraalgunos moros quefueflenca- Ecditcopto
ptinos defudios, fe tornaffé chriflimos wa poteflaré
deuenfer luego libres: afsi como fede ludzi emeno
, h tisiSe Sarrace
mueltra en la quarta partida deftelibro
nus captinos
englritulo delalibertad Sen las leyes 1udai, hichri,
Lanus fiar, cf
fablanen eltarazon. deca bs
e hoc dicir.
ley: X1, Como los Judios diven andar Joñala * ECbrifian
de perque la ilocios Senesráscea
Vcehosyerros, ecofasdefa Piachiflia, Se
E a adde cap. lu-
guiladas acaclcé entre lOs das. 17. que.
E Chriftianos, closfudios, e ea e
eS las fudias, claschriftianas, Ande ld
porque biucn y moran de confano cn fed an potes
lasvillas,eandan veftidos los ynos,afsi Mt Tudews e:
comolosotros.E pordefuiarlos yerros — quo fune aferi
elosmalesquepodriá acacícer porefta Pritij Chriflia
E 4 pi. videos per
razontenemos porbien, e mandamos glo. geloanné
quetodosquitosfudios: o judiasibinic a
ce POS quemadmo-
ren en nueltro Señorio, q trayganalgu en LA
na feñal ciertablobrefus cabegas,c que nan fine. C.
fexatal, porq conozcanlas gétes mani- deagricolis,8
TRIO cenkiris, 8cco
feftamentequal esjudio,ojudia.Efial Jo. libro. $e
gundjudio nó levarcaquellafeñal:má vide capuzde
A judzs
damos que pecheporcada vegada que £ a morir. Du 2
fuercfallado fin ella diez marauedisde affumichic
oro:efinó ouiere de que los pechar rel. Pide ea
o quo: talem. de qua
cibadiezazotes publicamiéte por ello. indiét.l
neChriflianú
mancipiumhzrer.quamglo ibi, :
5 UodaliberradImo.icuarnio Lina. :
Glex. xl,
aoludzifignum flpra caputalportaretenentur,vt difeernantur a chi
flianis : alias finecoinuentas decem morapetinos aurcos foluet a-
las lagellatocidem,(inon haber de quofoluat , recipiat ia corpo
re.hoc dicit.
h Gscñalciorra.Adde.cinmonmullis.cod tit.
Paxtida.vjo Ni
70%
)
1]
serias. XX7.
Desaracenis,
Glez. 1,
an Sarracens á
Adsitado
paga. $e
Fe. COla
2b
ze
Sarra momen
aGúplic: licee
4 Sarra Sarace
niveré nó del
cendár, fedab
Agar ferua A
braha, Etdu-
plox (cha elt
corú,vni quí
nec credút no
1O,nec Veteri
tellaméro:alij
quí quingy li-
Bros May ús
receperunt: Se
ideoSamarita
ai núcupátur
veillide quib*
in Euangelio
1oa.4.Sarrace
si viuere pol
£útinter Chri
ftianos,modo
8cforma, qua
Judi
ximo. non ta-
men polflne
habere Mefq-
tasinChriflia
nor. villi
nec facófició
publicifacere
Selicerifli ma
bent deprada
si víolérer fub
dupli poena.
hoc dicit,
AdeserraPro
fequitur diéta
HoNlid.in fu
ma.co.tit, $. 4
vnde dicantue
U Mexguitas.
AddelnBol.
nemo.Cadepa
ga. remy
$e.
UNigrol
del, Chil
mis. C.
Uiex..
am Sarracenus
Iponté.mócca
diédeber ad fi
dem conuerd,
$ enmcóner-
tivolenté im-
pediens,incur
ritpoenam.de
qua fuprá tic.
Setenapartida,
SéTitulo
los Moros.
: XXV. De
Orosfonvna manera de
gente,que creen quema
homat fue Propheta, e
mandaderode Dios: e
pan
zo nó mucltrá del tá grád fantidad,por
que a tá fanto ellado pudiclfe llegar, po
rédelafu ley escomodenuelto de dios.
Onde pues qué cnel titulo ante defte fa-
blamos delosfudios,c dela fu ciegapor
fia qhancótra la verdadera creencia: q
remos aquidezir delosmoros,e dela fu
necedad, quecreen, E porque fe cuydá
faluar.E demoltraremos porquehan al
fi nome.E quantas manerasfon dellos
E como deuenbcuirentrelos Chriftia-
nos. E que colas fon aquellas queles
fonvedadasdefazer mientra que y biz
uieren. E como los Chriftianos con
buenas palabraslosdeuen conuertir, e
non porfuerca, o premiaa lafc. Eque
pena merelce quienlos embargare,que
fenon torn¿Chriflianos, o los deshon
rarededicho,o de fecho:defpues quelo
fueré.E otrofi,q pena merclce el Chri-
fliano,que fetorna Moro.
Ley.) Onde tomo efle nome moro,e quitas má=
nevas jon dellos: cen que manera deuen biuiy
entve los Chriflianos.
SAD Arracemús en latin tanto quic-
yy y redezirenromance como Mo
“BR ro:c tomo eflenome de Sarral,
que fue muger libre de Abrahancomo
quier que el linaje delos Moros nonde
fcendiciTe della, mas de Agar quefucler
vienta de Abrahan. E fon dos mancras
deMoros. Lavna es que non creen en
elnueuo,nin encl vicjo teftamento. E
lotra esque refcibicron los cinco li-
bros de Moyfen,mas delecharó los Pro
fetas,enon los quificró crecr. E eftos a-
talesfon Mendes Samaritanos , porq
fe lcuantaron primeramente en vna ciu
dad que avia nome Samariaze defflos fa
bla cn el Evangelio do dize, que non
deuen vfarnin biuiren vno los fudios
elos Samaritanos. E dezimosquedeué
biuir los Moros entre los Chriftianos,
en aqllamelma' manera , quediximos
encltitulo ante defte quelo deué fazer
losjudios guardando fuley, nó deno
ftandola nueftra.Pero enlasvillas delos in:
Chriftianosnon deuen aucrlos Moros « Jenlele,. Vie a
mezquitas",nin fazer facrificio publica — deilólipra,
menteantelosomes. E las mezquitas, “Yu
Gdeuian aucrantiguaméte deué fer del
Rey,c puedelasel dar aquié fe quiltere.
Ecomoquierquelos Moros non ten-
ganbuena ley:pcro mientra biuicré cn
trelos Chriftianos en feguranca delos
nóles deuen tomar, nin rio fuyo
por fuerca,equalquicr que contra efto
fizjere mandamos que lo peche dobla-
dotodolo quealsiles tomare. Ai
9 Ley.11. Como los Chrifianoscon buenas pala-
bras y € mon por premia denen conuertor los
Oled TL,
¿o Poflquio qu
ad fidem cas
tholicamvene
vic, deber ho»
norarimec des
becabaligios
juriari,vocan-
do eú conuer-
fum,« fimile
op pbrioma.
liásarbitriola
dicis panicur
magis, quí li
Chillan,
ex genere, Y
Chriflianorús
Orbuenas palabras, e con * parentum le
; scionés acainiurijsal
uenibles predicaciones de rad,
> eh uen trabajar los Chriftiz- £ a rern
AS 148) nosdeconuertir alos Mo-
ros, para fazerles creer la nueftra fo: ca-
duzirlos aclla,c non porfuerga *, nin
porpremia:cafi voluntad denueftro Te
ñor fuelle de los aduziraclla, ede gela
fa er creer porfuerca, el losapremiaria, Sol Ma
SiquifiesTe,q haacabado podcriodelofa dl.
zer,maselnofepagadel fervicio quelfa +ferc
zenlosomes a miedo,mas de aglquele
fazcde grado,e fin premianinguna: e pues el nonlos
quiereapremiar,nin fazcrfuerca,porelto defédemos
queningunonon losapremic,nin lesfaga fuerca fo-
brecftarazon. Eli porauentura algunos dellosdefu
voluntad les nafcielTe,quequificilen ferGhriltianos,
defendemosottofi,que ninguno non féa ofado de ge
lovedar,ninde gelo contrallaren ninguna manera.
8
E fialguno contra cltofizielle , deue relcebiraquella
pena,quediximos enel titulo ante defte en laley o
fabla, como deuen [er efcarmentados losjudios Gue
embargan,o matan alos defu ley, queletornan Chui
flianos. y ó
Uler.111. Que pena mercfcen los que baldonana los comuer/o
a uen, e mueren muchos omesen las crecn-
cias ellrañas que amarian fer Criftianos Ai
am tc. La,
dercleript
non porlosabiltamientos, elas delontras
'que veen refccbir depalabra, e de fecho a
los otros quefe tornan Chriflianos, llamando los
Tornadizos f, eprofagando los en otras muchas ma
neras malas, e denucllo; e tenemos quelos queelto
fazen,yerran encllo malamente: e que todos les de-
urian honrrar acftosa tales,por muchasrazones, e nó
defonrrarlos.Lo vno es, porqyg dexin aquella creen
ciaenquenalcicron ellos, cluThaje. Elo al porque
defpues que han entendimiento, e conofcen la mejo
ria denueltrafe, la relcibén, apartandole defus pa-
dres,e delus parientes, e delavida que auian acoftum
iu6 Innom.re
ina. co.ell.d.
td
Titul.XXV Delos moros.
Lo 111,
30Chuilianus fe faciens Sarracenum, occidicur, «perdicomnia bona
ilijscatholi ¡dazcis aucem non extantibus cacholicis,con=
fanguineisví um gradum : quibusnon extantibus, Regis
cameraapplicantar.h.de
1 a Gperdida > nin
pefir. Quid G
aliquis coa6?
negar Chriltú
oresfed nó cor
dezid. glofin
canon lolúnt.
9ó.¿.que con
cludir,qpmor-
talitér peccat:
quiamulla con
ditione deber
ad hoc add:
diamqa.cpr-
mum. nam de
finon vultne=
gare Chrifk
vult tamen d=
Stud propt
quodnegar fel
Jicer vitana15o
quieltaec. mes
rito, Fortét;
men ile in fo
10 exteriori
mitius venirer
puniendus ¿p-
prervim,Sdue
un ibi ¡lar
argum, cius q
notar Bart. in
4tradta. de tyrá
mia.col.;.verf
brada defazer,edetodaslas otras colas
¿qrelcibe plazer. E por cltasdefonrras
grelciben,tales y hadcllos,g def pues q
han refccbido la nucftrafe, efon fechos
Criftianos, arrepiété fe, e defamparála,
cerrádo feles loscoracones por los de-
nueftros:c losabiltamiétos qrelciben,e
porende mádamos ¿ todos los criflia-
nos,echriftianas denucltro Señorio fa-
ganhonrra,c bien en todas las maneras
Gpudicréatodos quátos delas creécias
eltrañas vinieren a nueltra fe: bié afsi co
mo fariá a otro qualquier quedefus pa
dres,o defusauuclos ouicíle venido, o
feydo chriftiano edefendemos q nin-
gúonó feaofado delos deshórrarde pa
labra,nin de fecho , nin de les fazer tuer
to,nin daño, nin malen ningunamane
ra.E fialguno contracíto fuere manda
mosgreciba pena de elcarmiento poré
dea bienvilta delos fudgadores del 1u-
gar,e den gela mas cradaméte que filo
fizicíTca otro ome,o muger, q todo fu
linafé de auuclos,o de vilauuclos, oujel
fen feydo chriflianos.
q Le3-1111, Que pena merefco aner el chrifliano
que fetornare moro.
A ¡Nfandefcen a las vegadas
'omes y ha, cpierden el fefo
cel verdadero entendimié
-4)to,como omes de mala vé-
tura, e defelperadosde todo bien renie-
gálafe denucftro Señor lefu Chrilto, e
tornan le moros, e tales y ha dellos que
fe mucuéalo fazer por fabor de binira
fu guila,o por perdidas q les auiené de
parientes que les matan,ofeles mueren
oporquepicrdenlo queauian, cfincan
pobres,opor malos fechos que fazé te
miendolapenaque merecen porrazon
dellos:e por qualquier deftas maneras
fobredichas,o deotras maneras femejá-
34wvilis Spon
deraris. 8 Ab
bas conf,
ti canta. effer
tamco adhuc
fubdicus Re=
gis tenerur ¡>
eo mortélubi
re, cumfuerit
tu24+partio4e
quanto magis
Chrilliamas ¿p
fuo Rege Cl
No, quietrex
regósik domi-
mus dominan=
tium: Se licer
vis códitiona=
lisexcufecá eá
t0,nontamen
Atoto.2.quin
ab leon fás fijos 108 que fe mucuéa fazer tal cofacomo
Concorar: efa:fazé muy grád maldad, emuy grá
clud: si á
traycion.Caporningunaperdidas,nin
re tú canoni ó .
pelar quelesviniefle,nin por ganancia,
co, ¿ed in hoc
dur ef
viderr q bonaillorumnon deuoluuntur ad flios , fedadfifeum.ve
in.c.contra Chriftianos.de harediib.6.vbi glo.cales enim apoftara
Ieretici repr tantur, Se vecontratales ell procedendumn. ve ibi dicie
tex. cade que disiin.L7aparti.6.dta,7.
3 € UdegnogradoVein.6 impartió.
d AiParalacomaradel roy. Adde.L1.C.de Apofla. 8 fupra tica
e Gotrera,Eít enim hicvtherericus puniendas.diét.c. contra Cl
nos.dehzreti.lib.6.
ques. lr
7. 4
€
3mApollara dicirurex catholico fa£tusinfidelis, S:polteaad fidelitaté
nin por riqueza,nin buenaandága, nin
fabor que entendiffen aucr en la vida
defte mundo,non deuen renúciar la fe
denucltro Scñorlefu Chrifto:por la
qual ferían faluos,c auriá vida perdura-
ble para fiempre.E poréde mandamos
quetodos quátos cfta maldad fizicren
quepierdanporendetodo quanto auiá
enonpuedá]lewarninguna cofa dello,
mas q finquetodo a fus fijos? filos ouic
ren aquellos que fincaren en la nucftra
fe,clanon renegaren:e fi fijos non ouie
ren cllos,a los mas propincos parientes
queovicrenfaltacl dezeno grado”, que
fuiquéen la creencia delos chriflianos,
¿vales fifos nin parientes non ouieren
tinguen todosfus bienes para la cama-
raldel Rey: edemas defto mandamos,
que fifuere fallado cl quetal yerro fizic
re en algund lugar de nucftro Señorio
que mucra*porello,
LAS Qué pena prerefocel Chrifiano que fe
rornaremovo maguer fearrepienta defpuese
fetornealanuefirafes
Poftata enlatin tanto quie
re dezir en romáce como
chriftiano que fetornoju-
1) dio ,o moro : e delpuesfe
arreprente,cfe torna ala ley delos criftia
nos:cporq talomecomo eftees fallo, e
elcarnecedordelaley: nondcuc fincar
Sin pena, magucr[carrepientaf. Eporen
de dixcron los fabios antiguos?: q deue
ferenfamado parafiempre, d manera q
futeftimonio núca fea cabido,nin pue-
da aucroficio,nin lugar honrado: nin
pueda fazcrteftamento, nin pueda fer
cftablefcido por heredero de otros en
ninguna manera. E aun de mas defto
vendida o donacion q le ovicllenfecho
oquefizicfleclaotrodeaquel dia en a-
delante quele entro enclcoracon de fa
2er efto,non queremosque ala: e cfta
pena tenemos que es masfuerte acíte a
tal,queli lo mataffen.Cala vida deshon
rradale lerapcor que muerte, non pu-
mitsend
materia merclpúali.Chzrel
el meré ecc]
rúiudicio pótcadere.vein«ciinglioniss.plábemusde her
tas
E sabias antiguosaV cingdol hi qui fanGtam.Cide apo
reueríls : ¡lle
eltinfamis, €
non potelt te
ftari, nec ad
honozes alpi
rare, « eftin
capax havedi
tacís inllicu?,
necper cúi có.
tract? celebra.
tus, poltquam
de infidelitate
incarpir”cogi-
rare .valet : de
8 hac pora
e(t maior mor
te ; quia inter
homines vi-
tiens, co!
noribus
hocdicit,
Usesirepienta,
Idem habetur
3na.biquifan-
étam.in £i. Co
de Apolla. de
qua fla lam-
pta cll limita
tamen.¿imtel
ligenili perán
quilnores
ctica prauita
dús, velindices
Ecclefiafticos,
cognolcentes
debereli, ade
mittantur ad
reconciliatio +
nem, Bcadgre
mium ecclelig
nam tuncidé
lo apoflatis es
riedicedú , gd
inalijs hereti
cisad reconci.
liationem ad
máis, cúapo=
ftafia non con
Súruar diner
Lawn (peció ab
hzre(i, fed tan
tú addat quan
damcircomilá
fam aggraué
temvtdicitS.
Thom.2.2. <p
nata infola
tione adtertiá
Ecprobacurán
diét.ca, contra
chriflianos. de
heretic. lib.6.
dta in Ípecie
vale doétor nÉ
de Villadiego
in (uotraét,de
2c.col. 4 ed;
obftare dicitad.1-hi quifan fá.que dicir cosreuertentes non fe
náilla lex fecandúnm nocftadmittend
neg fub laico
Setena partida.
Qe. r 1,
ami fidelisconiugata adinfidelitacem tranfeac,fcu hreretica Sar,Sc cum
infidelinubar,veladulreretur,perdit doré,arras, St omnia bona, que
comuunitercum virohabebat,applicandaviro:S poftcius mortem
filijscius ma nij duntaxatincis fucce/Muristidem devito ininfi
delitate laplo,
had.
12 Unádamos, Ex
verbis_ prooe-
diendo víarde las honrras, ede las ga-
nancias quevec vlar comunalmente a
múj huinslegis Josotros.
o 04 er. V 1, Quepenamerefccel Corifiano ola
Alfonfi Reis Chrifliana que fon cafados fi fe tornare algún
decifio,cuinó —— nodellosjudio,o moro,o hereje. ;
fitdare cócor- cs
dantemo OsReyes, e los Principes
2 b Grixiercadalte
rio, lmo $e ex
fola fornica=
tione fpiritua-
li, cumfidem
deferic, SK ad
infidelesfecó.
fexpperditdon
tem. VE norat
Abbaincap. fi
na. de coi:ter.
coniu.dixifu-
racitul.s7 in
Ena.
3 5 Gradosdebmas
rido, Sed nóne
iftabona con»
fifcantar? dic,
quád fic.vtin
capi.cumfecú
dui lexes, de
porello quilo nueltro Se-
ñor Dios, que ouicllen fe-
ñorio fobre los pucblos,
porque la fulticia fuefle guardada por
ellos:e aun porquequantas vegadas na
fcicffen pleytos nueuos,o contiédas en
trelosomes:las quales nó fe pudicffen
librar,por as leyes antiguas qporellos
fucífe fallado cófejo,de nueno, porque
fepudicflen librar derechamente: e por
ende mandamos ?, quefipor auentura
acaclcicfle deaquiadelante, afsicomo a
cacíciocn otro tiempo, quealguna mu
ger denueftraley fuere calada, efetor-
narc morayo fudia,o hereje, e ¿aqlla ley
haretielib. fex a +
to, Seradicin Querclcibedenucuo fe cafare o fizicre
rerminis loan. adulterioPque las dotes,e lasarras, e to
Andr.indiéto
dosquítosbienesde confuno ouieren
esplrobas de >
ella,clumarido alafazon quetal yerro
conuer.conit=
E do fiziere,que feá todosdel marido", ccfta
inter fomicas pena que diximos q deuia auerlamu-
Honem cama= — ger,efla mefimadezimos que deue quer
16,6% (picio
Jem : quomo-
doergopoterunt dari maritocertómiror de decifioncifta huius legis
8carbitror qpuon proderes,fed bona cófifcarentas,tam in vxoge,quá
Sn marco apollacancibus áfide.
Alex, FIL,
ss Siin fua vita quis non Fuñt de Apollafiz acufaras, poll mortem intra
quinquéniom cius fama per quemliberpore(t accularl: 8.6 probetur
fuer de cius bunis,vtin legibus(ipra proximis,hd.
¿dG Cinco años.Ccor,cum. :oft.8cloquicurapti*ifa.l.gilla.
20 Gonredefia.q Se 6vbi vid.quie dixo :
3 £ Udendeen adelante. Nota bene, p inquifitores haretica prauitadis, qh
coznofcuntcontra defianéti memoriam, non poterunt confifcare bo-
napoltquinq canal onedeiadidaleDa án diét.la. C.d
apoliadkk Abb,in.c.camnobis.col.z.de prafcrip.vbi hoclimicar 8 in
telligicquatenus bona veniuntcontifcanda fifco_ Principis (ecularis.
dictumgloin.l/Aanichoos.Cade liereti.Si vero elfentapplicá
-1fcrequiritur tempus.40,annorúspertext,in.cia,de
pr vid.etiam per Felinum in diét.ca.cumnobis.col,4.8c5.b
¡dem eritdicendumin crimine lefa maieftaris:prout Ecvoluie glofT
indir.) Manicheos.Abb.4Fclin diét.c.cum nobis.Ange.Arct.in
tract,maleficioral jnpanesicayiealis apar! e-perviam
tamen exceptionis,bene quisad mitretur,excipiendo eriá poll quin
quennium:quiaq| ect alalasted pda, pepa Cunt ad
excipiendowm.l.purcán.gati.E.de dolí exceptio.l.3.C.de exceptio.ne
quead hocobftat.l.nam S-polteasgi minor.ff.deiurciur.neg;.l. Pa
pinian”.5.6 filius.Adeinofh.tefta.cú gLibi.SPan,de Calt.in vtrag;
Jegewvbi dicicor q qnin porellateilias quí allegarexceptionem, fuic
ste, Ecnon egitintra terminum limiracuen a¿honi, nonandirur po
laos perviamvexceptionis: nam procedantilli text.quando
folimcompeccbarachio ajure que poterat intentar per víam adtio
pis8cexceptionist8oppofita exceptione operator vimadionís, ve
in exemplisillaruim legummsfecus enim elt,quandolege darur actio
Erexceptio:nam tune terminusprarfixus actioni.non cenfetur price
fixus exceptioni.texe.lingularisin diL.lpures. querela.cum
glo.C,defálf.6cibi Bardem Bartiin,l.diuus.fdereiudi Abb.in capa
licer. deproba
el marido,fi fetornare moro,o judio, o ta
herefe,pero cftos bienesatales Gganacl bilis, de exce
marido porel yerro que fuze fu muger Páo.colum«9.
fifijoslefincaréde aquella muger mel congy delito
ma,cllos losdcué heredar deffpues de la a lego
muerte de lu padre:c maguer ouicllcfi erioritquo
josde otramuger,nó deué aucr deftos — niam Alexan
bicnesninguna cola. Elfo mefmo dezi E
mos,que deucfer enlosbienes del,quá — publico. 8cibi
dofizicretal yerro como efte. arte, Seda
Ley.V 11.Como fialgiio venegare la fe de nuen
So feñor 1efu ChriJto pued: fer acnfada lafa
má delcincsañosdz/pues de fu muerte.
éta.l. querela.
orar Gandi-
nus ln tablas
malefi.tit,quo
modo cognos
fcatur de delin
éto per exce-
prioné. 8: cít
calusin.l.1qs"
Tgraui, $ (1 gs
vicró.£ad Sil»
la.Scán crimi=
ne la fc maie=
E] Encgando algund ome la
5D) JAlfe de mueltro Señor Tefu
Se Chrifto , e tornando fe de
NS fpuesacila, fegund de fu
lo diximos fiacacícicfle que en a vida
non fueffe acufado de tal yerro como rel.
efteztenemos porbié,cmandamos,que Fr. efitexas
todo ome pucdaacufar fu fama defque era hbert.
fea muertofalla cinco años! Eficn an- he So li-
te delteplazo lo acufarealguno, e fucre A losnioa
pronado,que fizo talycrro , deuéfazer ino 2 fdeox
defush ,Alsicomo diximos en las RETA an
leyestantedelta. Ef por auentura non ¿to.$. s.
fucileacufado en fu vida, nideffpues de vbi ifla ita vis
fu muerte falta cinco años déde cn ade
lantefnonlopuede ninguno acuíar.
dentar intelli-
gore, 6 decla=
fare. facie Gd.
eleganter vo
- nit Bald.in.l.
queñicun 51 AEdepecu.vbi dicirag licecius dicendi nullum preferí
baturcerrotempore, tamen ius excipiendi de pullitate non preferí
bitur.idemtenetJoñ.de Imol.in Clem.1.derejudica.vbidicit, y mul
Litas poreflintentari,tam agendo, quam ea cipiendo:Se quando inten
taturagendo,certo tempore finitur,(ed per viam exceptionis , durar
perpetuo. Bcidem tenePrarpoli.in capit.dileéto.de appella.item in.
dict.$diminor.kcin didto.s.lifiliusidem ponfequituragendo Kexci
piendo:ex quo fequicur, q (empereft a£tio:mam cum intentatur que
relaperviam exceptionis, inzentaturad finem, vt refcindacur telta
mentum, dk hucrediras veniacíilio : Secum intentargrreflitucio jo in
tegrum per exceptionemintentatur : vt retraéterar contragtus + fed
cumexcipiturdecrimine harefis,vel lee maieftais,nonideó inten
taturexceptio,vememoria defundti damnerar , de bonaconfileen
tur,fed ve repellatur quí agjtab agendo;Scpars iufle pofsidens defen.
daturexcipiendo. Vnde diflinquedifun etrescafus:vnus ¿ctm folum
daturexceptio,Scnen a8o,velutiin paíto de non petendo: Sctunc
ndubie exceptio efl perpetua, cum non fitin potellate noflra age
re Aliuscafus,quandofolúm competitaétio dure, Senon datur ex
ceptioexprelsc.sciltocafíu, loquuntur diét.5.(ifilias. Sc. $.fi minora
Alius,8ccertins cafus ell,cumno lege daturexpreficadio, de etíam exc
prelscexceptio: rúnclicetpezicribacar agtioni, non prafcribitur
exccprioni:vel dic, quodtane pralcribatur exceptioni,quando ad
cam habendamrequirarur aliquod preambulam , quód terto ten
pore eltlimicacum,veettrefiitutioiniotegram.vtindiét. $. li minore
¿crecio reftamenti.vtin didt.54f flius.nam cum non polsit per ex
csprionem obrinexi, nilihalito illo preambulo : nimiram,6 pra
fcribatur exceptioniprateriptoillo praambulo : quando veró iplo.
jure, fine tali preambulo competit,exceptio duratperperno , Éicel
facracio dit filiusiécdidt.5Liminorta tenens Bald.K Angelín
sa
2b
di2a.l.querela
ejam oliendicurinaa
nveinal
4Le).V 111. Porque raxones el Chrifliano que fo
tornare Iudio,o Moro, e fe arrepiente defpues
tornandofe a la fe de los Crrifiianos fepuedo
efo
cen? , aliquod
Jecuiium ma-
gnúfecit Chri
Siñanis, parc
yfar dela pena fobredichan
Ontecer podria que algu=
nos de los que renegallen
[ lafe catholica efe tornal=
[Lal len moros fe trabafarian
defazeralgund granado fernicio a los
chriftianos,que letornariza grand pro
dela ticrraze porquelos que É trabajal=
cérSarracenus
remanfoie: Se
fi ad fidclitaré
redierity nó pa
is ¿quam
poznam deap=
policis contra
apoftatams he
di e A
Asingualarden, Len de Érzertal bien como efle fobredi-
Jndulge be cho,nófinquenfin gualardó tenemos
eeps propter E
doavevoie por bien?,e mandamos que lesfea per-
Sinla.tit2. donada,e quita la pena dela muerte, q
infra ca. parti,
«4 Sd prin»
cipi.Iníticade
AT. Lento
$
Genemos por
biex, Noua vi.
detur hare de»
dillo, ve parer
exhoc verbo,
de exiá ex hoc
verbo a
2u0s, luferizs
¡fla leze pof
diximos enla quarta leyantedefta, que
deuian refccbir, por razon del yerro,
quefizicilen. Caalfaz daria a encender
elque tal cofa fiziefle q amanza loschri
flianos:cq fe tornaria a la Fecatholica,
filonon dexafleporverguéca, o pora
£ruéta de lus pariétes, o de lus amigos.
Eporende mádamos, e queremosg le
fea perdonada lvvida: maguer finque
moro.E fidefpuesque onicile fecho tal
feruicio alos chriftianos como fobredi,
choes,fcarrepinticife defu yerro, e tor
nalfc a la fe catholicarmandamos,e tene
mos poz bien quefea otrofi perdonada
li penadelenfamamiento, enó pierda
fus bienes“:eque ninguno non fea ofa
do dendecnadeláte de geloretracrznin
mere ; quiaía
fis apoflads
reuertentibas te de
ad fidem non de leempeceren ningúa manera, eque
haber locum ayatodaslas honrras,e que v/e de todas
3us poll
Procedie e lascofas,quetoschriftianoshan ,evían
similludcum i
quiscapiturab hollibusavt.fEdecapti.pertotum : 8 fecuseft, cum
quís(pontecfticiturhollis,% hwreticus:quia non recuperar bona ¿lin
ccrpoltmodus ad fidem redear,nifirellituatar:velegitar ge nocatur
in capit.difpliceciin capitplapicrar.23.querll.4sAbbin capit: inter
quatuor,coJum,2.de maio.S obed.Sed anprofirfibijíla remifio, vÉ
pnó,cú bonaiflimsex nouis conflicurionibus applicenturfifto Ecu
ciclie:verefereFeliiacap.cum nobis,col.penult de prafeript.cum
dicit quod bona damnatorum de harefiznun applicanturhodiefifco
Seculari,etiam principis nonxecognolcentis (mperiorem, vecaueri dis
citinp!uribuscontitucionibus modetnis:de quibusbiblivtheca Pas
inlibro,qui dicicur Traftatusinquilicorumaca.tg. Se radicar per
cil Paui.in confilioibitelato. Dostortamáde Villadiego iu fo,
¡arericaprauita.allezarquandan extrauantem Clemen
vis:ex que dicithodie bona hascticorqm dividiin tres partesiquarú
vnaaCignacur domino ccimporalizalia,ofiicilibus in quifitionis: tera
viavecoipli oficio: dicircamenillam loquideinquiiuribus Italia, Se
quodad aliasprouincias non extenderetur: dejure veró Canonico
ausiguo,bona laicorum hz reticorum filcofeculari applirantar. cap.
excommunicamusel.1clehwreti,8c ca,vergentis. Sin. c.cumn fecun-
«umlezcs.deheretidib.o.dicendum erzo, «in ls bonis quae hodis
Ailcoejsapplicarentur ocedechaclena
78
lis (ecureveniar
3 Sarracenorum,velaliormml:
Secredeatcum fuisrebus te legatione potcrit fuper debitis
anteriocibusin curía Principio ad «ucovraictitur,autin cias dominio
conueniri,vel pignorari :pro contíacto taunen in legatione celebrato
5 convenie
tur. hoc dicit,
Useguro ¿efab> Á
Pes han
Lezati,fu Am
babaroresleca
vitatera 4 jure
gentinmns Éine
lo impune
a orelt eos 0É-
Enfageros vienen muchas Ender
: i
vegadas de tierra demo- vides
comunalmente,bien afsicomo fi nun- y
caouielferenegado de la fe cacholica.
GLey.1 X. Como los moros que Vienen en men=
Jageria de otros reynados a la corte del Rey de
men fer Jalosyefeguros ellos,efusco/as. 8
YA Y xum diuiio.l.
£2 El ros , edeotras partesala fnanif.delega
ld cortedel Rey: emaguer” o: :
La : ENT: denle menaje,
vengá de ticrradelosenemigospormá * yeConcordar
dado dellos:tenemos porbien,c manda
mosgtodo mélafero Gvengaanucitra amen
tierra quier feachriftiano,o moro,oju= — díci
dio que venga,c vayaleguro, cfaluo!
por todo nueftro Señorio, edefende-
mosque ninguno non feaofado de fa- 9 ¿Sarracenas
zerFuergamin tuerco,nin mala cl,nina Cascais
fus colas. E otrofidezimos q maguer — s com
cl menfajero q viniclle a nueftraticrra, os
deiefle alguna debda a ome de muc- — mavice perdie
Aro Señorio que fuelle fecha ante q vi- cias dE El
niclle efila menfajeria “quenon lepren — fuccedune :
diporella,ñin lo trayganajuyzio: mas Fenteovelaná:
Tas debdás quefizicTeeninueltra tierra, Nentibuy res.
delfpues quevinicfleen la menfajeria,£i — Pro fecúda au,
non lasquificile pagar, bicn gelas pue-
den demádar,capremiarlo por juyzio
quelas pague.
«Ley X.Que pena mevefco el moroe la chvisTia
tévice, perder
oía bona fuca
cedentibus ap
na queyoguieren de fo vmos
Lel moto yoguiere conla poetica
Chriftianavirgen, manda — ¡iponetur , ve
cam combs
£ «Apedreer Adde.l.oulopra tunScadde quod haberurLenitii. cap. y
as.de Phinces,qui interfecir cocantem cun Madianita, Screputatom
elijlliadiufitiam. Se haberurin cap.2995.23.q=5-862,q.7.n0sÑiincom
pela.din.c..de confliw.nume.17.vbi dixitillus de Phineeseffefecá
dun jus antiquem veteris cellamendi,prout habeturindiéto.$.hisita
BsreterrÁndre,Siculqm idem tenentem confi,63.volu,4+colum. pe-
na mortis, Sc ficuicusficine titulo wmacrmos
g Mella. Tene mentiiflam lezem pactitaram cicca ¿fam pernam que y,
imponitarfocuias ChuifGana cam Pagano ¿vel ludaro coc. tos
Álex: No
plicanda, écoc
cidetur. Siye-
zo fit coniugan
ta, ipíelapida.
bitur + Écipla
X mosquelo apedrecn £por dad
fésylello:cella£por la primera — bitun faciara
. Si amé (it par
blica meretix,pro primaviceambo fimul verberantar, pro fecunda
occiduntur.hac did,
perentera$,hisita,Dodorestñicommuniterrenebanthunc ludrum,
vel Sarraceoum nonelTe puricndum poena mortis, propterconcubi
tumcuo Chriiliana,vtretoli de Oldrald,in diét.L.9.quando non fica
baríub colore macrimnonij.peralne quis Chrillianam.Cade Judaridó
tener Corneus confi.tr4.volumi.r.Deciusin ca.confuluirael zado apo
ulú.Nicola.Boeriun,deciione.316.col.3. vbidicit hane
ellecomnunésó fequieor A lciarns.dib.7.Parerp.c-23, vbi de demmac
m quandam in hocprolatara erga virilium arupurarioneót
quamvidebisrelatamin GadicticoniOldral.Teneesgo mentiflam
Jegera Partitarum cum dit .gdimpraritaquiciubérincos punt
Innou.te
3a Eoefsmarido.Notaad.l.fori.lib. 4.ticu.de tos adulcerios.)
anTirlas.X XV 1,Dehereticis.
in fumma.
b UDa» erroentendimiento,Addeca.hier
qui ticsinterhac ás cum.cl.2.de poca
gorins.5. libro
Morali.cu8.p
hareti
muné (cient
habere Fagiúe
ne cxteris a
quales lime
tr, occelta vi
u24.q-3.8cap.nonadfera
dift.yedicitB,Gre
ravegada que lofiziere pierda la mey-
tad delos bienes, herede losel padre,o
la madre,o clauuclo filos ouicre, fi nó
aya losel Rey. Eporla fegunda pierda
todo lo que ouicre,c hercdenlo loshere
derosfobredichos!ilas ouierc: efinon
losouicre, heredelosclRey:ccllamue-
ra porello.Eflo mcfmo dezimos, e má
damos dela biuda que clto fiziere ¿Ef
yoguicre con chriftiana cafada fea ape-
dreado por ello:eclla fea puelta en po-
der defu maridos , quelaqueme, o la
fueltc,o faga dellalo q quifícre: e fi yo-
guierecon mugerbaldonada que fe de
atodos,porlaprimeravezagoté los de
fo vnoporla vil:
gada mueran porello.
“£Ticul. XXVI Delos
rhvolica fepara
as: full
plex Gt h:
dis, du.
fefantprin
e jar
atidecalvoli= — heregos.
caab is, quie
tener ecclelia
Eregesfó vna mancra
degenteloca quefetra
drit.do daeftecededá 3 A
peo And lao imac Pal bafade clcacimar las pa
a a 4l labras denucltro Señor
pol oran! 4! Iefu Cirilo, les dan o.
8
demalis pee
maso facu
ant beilia
los fintospadres lesdicró,c q la Eglelía
de Roma crec:emanda guardar. Onde
pues q enctticulo antedelte, Exblamos
delos Moros. Quercmosaqui dezir de
ereli mag
damn
tulgveniézquia E demoftrar porque han al
O 3 quan tas haneras[on dellos.:
pun fidelin unas manel: E
hac
cdaño viene alos omes de lu com
p quien lospuede acufar. Ente;
quien,E quepenamerecé,defpues qu
quonidm vétuso
wr quisvarijsmo
«ui. $.quiavero.24-3.
recelleraneafide,S evrantin articulisfidciovtin ca.
. Sefid.cacho,Sadde.l.98it.q.1.parti. Quodautem
animanon moriaturcum (eparerurá cospore ¡probar Ambrofiasin
libro de bono mortisc:o,Sarzacbi Sracionem humanamadducit, y
animaicque vieñiofundicáccolauímainfunditar, virainfindirar,
8caquo anima difcedir,vita difceditianimacrgo vitacít. Quomodo
ergopotell mortemrecipere,cum (ie contraria? Sicur enim pix: cal
remnontecipieznan (tati foluitur, € lax non recipittenebrasiaim
(tatim difcucic, Tofufo exam lumine, tenebrarum horror aufertur:
8eficut amoo igne, niviumtigor delinic: ita Scanima que vitam
ercat,mortein nontecipic,non motitur. Probar eriam ibidetn'im-
morralicatemáni ar audtoritatibas diúinis. M. Tullius etianiin li
bro de Republica »probacimmorralitatem anime , co fiindamen=
to , quod Jufliciarriburina non habetlocum in przlenti vita ; quía
cut lulticiafithabicas animi comba rilitarefernata, foam eujque
vibuensdignicaremevidemusad (enfuim, quod nonfemper bonis bo
naobueniunt, autmalismala:negboni pramiántir:nequemáli pur
porla fegundave-
Setenapartida.
añuntar, fed mules potids bonis mala, malis bona fiequentius accio
dunt:vnde fiiellicia in hac vita locura non haber: fupcxell , quod
mundasprouidenta cegitur,proutregitur,necelle lie alíam vitam el
£e,in quaiu/ispramia,S malis (ap plicia divibuvntur. Videas eñá
pesbcacum Gregosia Dialogo.libro.4.capiuquebividebis deintelle-
¿tu illorú ver
borum Ecler
faltes. Homi
mis Scjumen=
ti vnus eine
Quod
les fucreprouada la hercgia.
Ley. 1.0ñde tomaron nome los hereges e quan-
tas maneras fon dellos:e que daño viene a los
Joquícur vide.
licersalomon
ibián hoc di.
AErcfis enlatin: tanto quic-
re dezir en romance como
y departimiento":c tomo de
aquieftenome herege , por
ue el hereje es departido dela fe catho-
lica delos Chríftianos: e como quier q
fean muchas (cétas, eomaneras de herc-
fermone.4.de
pposideiasat
jes.Pero dosfonlas principales. La pri iman
meracs toda creencia que ome haque iio Eo
fedefacuerdade aquella fe verdadera, q
ler. L lo
la Eglelía de romadmanda tener:e guar
dar. Lafegunda es defercencia que han yo Acentare po=
algúos omes malose delcreydos", que EE si
ercenqueel animafe muere con elcuer ula scoan
po,e que delbien,cdel mal queomefa Ej iicopoloci,
ze enelte mundo non aura gualardon, urea
nin penacn cl otro.Elosque ello creen — sedeberbomis
fon peoresquebeltias: e delos hereges Frwáibues ds
dequalquier manera q fcan,vienc muy de eel
grande daño a la tierra. Cafe trabajan
fiempre, decorromper las voluntades
delosomes,edelosponer en error.
lumad
$ parcer el
9 Ley. 11.Quien puedo acufara los heréges,e ante. Epiteopas. Si
quien,e que pena merefeen defpues que lesfue nac iudieas
ve promáda la beregia,e quié puede heredarlos — biceuma hipre-
bienes dellos. ticum, Se tra>
der indici fe
ñ pel
culari,vteum:
Se paniat. Ec fi
fueric Predí.
catoryflamimis!
exuritur. Ide
de credentea
nimamckú cor
pere mori, $e
deharetico opera Predicaroris exequente, Siautem credir, Se nom
escquitunperpeto exalrantincucer (dones pemicar ) pona-
tur. Erbonainherefidecedencium,autdeherefi dampatoram, ap=
plicañtur GiBijs,vel defcendentibus + quibus deficientibus, Regi. E
di huercticus cf elericus ,potelt Ecclelía bona intra annum petcre
€ fineglexcrit,habebit Regis camera. Sed finoncredit, fed adhe
xeticorum legentium vadicdoftrinam,Coluet Regis camerse decemli
brasauri. Erfinon habueritvnde, dentur ei publice quiaquaginta
fagella.hoc dicin
Pueden foracnfados de cada yoo. Eltenim publicamerimen.l. Mani 4
chaos.C,codem,
Delanie delos obi/pos.Crimen hrerels el merdecclefiallicum : ideó 3
ciuscognitiopeninecad Epilcopum,vthic,Scin capit.ad abolendam
inprincipioacodem itunSribi quod pertinezad Capirulum, Sede ya
cánteL egatusctiam Apollolica fedis eltjudex competens. capitive
comuifii.cod.titu.lib.6.Item $e1oquifitoresper fedem Apoltolicá
deputati.cap.perhoc.8.c.vtinquifitionisde hrerctilib. 6. Ciemeno
1.codemtirul.Scpercommifionem Apoltolicam fitam Inquifito-
ribussde hoccriminenontolliturpotellas ordinarijs. vt in diéto ca
pir.perhoc.Skpoterirreérécognolci, tam períudicem, vbi detiétam
hocquis
Os herejes pueden fér a-
| cufados de cada vnof del
d! pueblo delante de los Obi-
(e posto delosvicarios, q tie
né lus logates,c ellos deué los claminar
Quelt.x.
za
- elprimero,
Titulo. XX VI Delosherejes.
hoc quis commifit.quamperenmin culustersicorió harreticas fecrá
Malic vtin.cvecomiSiga Sidi ghce nas. faciclaaniani.Ca
co. vbique pobit puniri:quiavbiggvideruedelinquere . adde Bald.
10.1:2.C.de malefic.Se marche. bene tamunvidetur,q liperatorremió
dio, remittendus ellétad iudicen delictisquia cius deliéta magisibi
poterune efe
nota, fecandú
Archidadi.c.
ve cómibiwbi
viaper Domi.
in ver. Sccótra
llos,dislingué
1cm ep auteX
edit <p remil
Eoñecas los
cum delidti,ve
Jaci ss quia ibi
enlosarticulos dela fe, e enloslacramé
tos,efi fallaren que yerran en ellos , o
enalguna de las otrascofasque la egle-
112 Romana tiene, e deue crecre guat-
dar,eftonce deuen pugnar de los cóuer
tir,e de los facar de aquel yerro por bue
nasrazones,e manías palabras:e life qui
fierétornarala fee crecrla, defpues que
fuie publicam pS
crime ficex fucren reconciliados, deuenlos perdo
pediteú pur
nart.E fi porauentura non fe quifieren
quitar de fu porfia, dcuen los judgar
xiin loco deli=
él % tunc lie
fienda remif-
fioyaliasnon.viibi.Scadde quod habeturin.c.vtcommifi,cod.citul,
Ebr.6.8 procediturinilto crimine fimpliciner, S de plano,(ine (treph
tu, Efiguraludicij.vtin.c.fidn prinade hiereti..6. s
6 DenelosperdonaroRRedemmes ergo ab Irereliadwviteendifime y Scera
dontperhoc posnascrininis, quando non funtrelapti.vtin cap.Auper
eo.de huere.lib.6.8 wradit.S.Tho,in fecúdafeconda.q.marciog. di ba
beturio,c.ad aboléda,co.citu.Quod inteliige ficontivuo poll «pra:
«nfionem erroris,ad fidei Catholicae vnicater (ponte
iuratahareli:veprobaturio ca.ad abolendamáin priv. de hores
ve ofñiciam.in prin,co.titu.libr.6.prowifofolerterveibi haberse is
mulata conuerfione redeantfraudulencer fub agoi(pecie, lupuw y,
rentes Scdeft dubiuim quando dicancur continuo, (eu contellimre
dire.8 Archivin.c.vecommifi.$.neque non.deharerli,6,dicic;g 114.
quiveniuntinfrátempusgracia admistendi (unchocinnicient Con
Aucrudini, quam feruareolencinquilcoreshareies panic ñ
la
prininquibrionispramituntfermones ad populam , vbi habentín
quirerevbi admonentomnes haseticosex edito ,vtrecognolcentes
ercorem fuum ad fidem catholicamconvertantur ¿certo termino pra
fixo in quem veniane,8:itad appellatur compis gracia fb die tame
Archi. ctiampolltempusgratiz admittendi funtyre integra, vepote
«quiaaliquisnon fuitperlonalizerrequilitus,neque cótra ein probas
tiones funtreceptaargaca.f tibi ablenti.de pracb.Jib.6. tamen polt
predidtatempora venerit indigunse(t venia liceterrorem detegar, Se
remictitad notatain l...C, delvis.quilarro.occule de ficrecitando ¡po
fum tranfie loa. And.Ecetiam Dominicusibi.Hoflientisveróán fam
matitulo de hureci.$.qualiter.S,.quando,É qualiteraperte fentit,
« antea,quam quis(1t conuiétas de hare admittatur confitens er
xorem fax, volens reconciliaridum modojudex videatipfum có
trituanySóperer de conuerfione (ua, lo. And.in,csexcormnanicamas.
lamnati.co.titu.fentic q neq;dum antea quam fintcon
wiliimo eciam pollquimfistcondemnaí,per fententiam pollene
redire Sevaderepcenam mortis, Xidens fentirglo.norabilísin.c.pa
eoarición contrariútñvidecurtex.in.d.c.ad abolendá, g ve in prinsslo
disc videturrequirere qpcontinuo,(eu confeflim redire debeát $ (pó
te:poltdamnarioncu veró vicenturfacereriraorepocnz:imo Si poft
probarionestimoreprobationum.Zenze, $. Cardrin clemen,ad no»
firum.fape.co.titul.tenent,g Ñ polkquara n funt conaiéti,
noo adusirtanturad finem euadendi poenam corporalem, Abb.iu.d,
S.damnati.tenetidem quodloa.And.ibitenuicdtadducittex.in.c.ac
cufatusade hareci.lib,6.vbi relaplisduntaxat non parcitur. Semeler=
go laplisparcendume(l,ex quo voluntadfidem reventi:licercódem=
nati fintydicittamen qy ¡fla opinio aperténon probaturiureimo po-
vins poller defendi corrariuin,quia.d. $. dansnati. nullam indulzen>
tiam dar damnatis,Scadacaadabolendam.vale q flatim redeár Sxfpon -
te,€:,c.pe,co.citu.Joquitur de deprehentisio hvrefi, E non de códem
satis alíam tamen opá.can quam minorem dicitfequebdam, Sequéd
ad.cuadabolendans.faris coloratépobitre(ponderi, quod faris inc
tinentidiciturredire, fi nullam dilacionem expedfar,ccqueparzim
politionem.cponderer.5o.diftinétione,vel poteft dici, lecundun: cú
quod ant funt condernnati de harefifedadhuc non tradi cn:iar Se
culari,8chabetlocum pocnitentiasauclunteradíti cur fecalari Serio
non fitlocaspanitentiz.Doétornolerde Villa lego in (ao tratla
delrxctisprami.quellone.ao.recitatis hisopinionibos dicit , qued
vbiad fentéciam eMerproceium cónra beretienm, nallo modo eius
conurho elleradmittendaad effeétum emadendi pornam morts, per
79
textán.d.copenulin,5.damnari.Boin.54iquiauter.vbiautem ad có
deimnationcamonelfer proceTum,etiam (icilerper telles , vel alias
probationes de hrcli conuiétus, creditrenestentemadmitti deberes.
persextomin cap.acculatosn principio.S aperciusin, $.ille quoqye
codemtisu.lib.c.loande Ana.tratateriam de hocin.c.excomeuni
camus.$.
mativeró. qué
Jegielub ¡prin-
cipio.conticuls
qui recitat o=
i.Joan, And.
ADD. candé
dicitelfe con=
fiderádum, q
rextin.d.c.ad
abolédam.nó
proprié loquí
porherejes, edarlos defpues a los jue-
zos leglaresb, celos deuen les dar pe-
naeneíta manera : quefifucre el hereje
predicadorc, aque dizen confoladora
deuen loquemaren fuego , de mancra
que muera.E ella milma pena deuena-
uerlos delcreydos: que diximos de fu-
focnlaley ante defta: que noncreen a- Eurdecódeme
uergualardon,nin pena enclotrofiglo. — natis,fed deil»
Jisquifune de
prchenfiinhg
reli, nde ¡ple
: concludit , q
polfecforté confiderari,quódautquiseft comidas S condemnatas
periudicem Screne poteritin continentiredire poll fententian Se
3ditaintelligacurcex.ind.cad abolendamaane ell damnatos diu
recanquien indubirans huereticus vein calu.d.capit. excommunica-
mus.Sttuncnon polsit,Ecita loquacurdiét.casexcomenunicamus. in
$«damnaciveró.miliiver (atisplacer opinio Dogtorisnoftri de Villa
diezo pertextamin diéto capenulwvbihoc cría voluie Anto, 8 be
nefaciciflad.partitaram cura vale, velocus fitvenise ,conuerfienem
deberefieriante fententiam forte tamen pollet non improbabiliter
dici,quod 8:fi conuertaturpoltfentendiam fit admictendas fi iudici
videacurcius conuerfionem verzm elle, $ non fia Se probabili-
terhocappareat: quia conuerfionemeliz ante fententiam , velpofk
honeliparcendiratio, fed veritas contricionis cuw Ipenonrecidi-
vandi prelampra, e veleSyluelerio fummaio partehareíi. la pri
mera verúc«t>.queritur.notactian quod licetrediens ab hzerefi cua»
darpoenam mortisnon tamen cad puengm perpoiulcaserisove
in didtocap.penal,commuraturranmen bo
E finon fuere predicador , mas creyen
te*quevaya,e efte conlos que fizicllen
sódicifta poenain aliam liv
um fuen fuperiorj,vthabeturin capitul.ve commniíii .eodem título,
libro fexto.Erifta incelligendafuntin Lereticisnonrelap(ís: pam re»
Lapúiline aliqua audientia (uncfeculariñudicirelinquendi ,vein didto
<apitul.ad abolendams$illisquoque-8 diét.capitul. acculacus. Se ia
<apicul.fuper co.codemtirulo.lib.fexto.d Ethareticus pacronus re- Quart sa
uerfusan secupereciuspatronarusevide glo(Tam in cap. maxi 1o
quellione.7«que dicit quod ficonililataciTerfententiafuperamibio=
nciuris parronacus. Abb.vero,in capi.quía diligeotia.deelectio,dicie
quod vbicunque praceGicbonorum publicarioab homine, vel ¿ju=
renon recuperar quis bona per poenitentiam ,nili princeps de gratia:
rellituateuin ad prillinabonayécvide per Rachuw in trata. de jure
patrona.charus.colur.z.qui dicitopinio.Abb.clle veriorem.UQuid QA 3»
ante deillocontra quem crimenhareliseftprobatumiplevero len
pecneganitle comilifTe,dicittamen fetenere Kprofiteriquod lan=
¿tacreditecalefia,éelicfempertemailTe Sccredidille , an ifle dicarur
conuerfas,vclanadhucifteytimpoenitens ficcurlar feculari tradédus,
videas decifiones Dominorum de Rota895.incipitacculacus de ha:
refiinantiquis vbideciditarquod (it adbuccoriz feculari cradendus
* SevoluicHo(en.in fuma de hareri.s«qualicerdoprebendarur, vera
gicul fiveronezaueritlicer contraciam probareniraturBocrius deci-
fione.341ditámen non (impliciternegarct: fed aiceret: feideonegaro
quianon haber memoriam quodhereticalia dixilTerá: (ell proba
twniemiteir(cad telles,videturyguodinifto aliterelTerdicendum ex.
diéto Bartoin.lade rcace.Snihil.E de interrosaót. ;
DL Udarlos defpuesa los juezes/eglares.Comcordat cum capit.pe.S.darina 4
ti.codemtical.Sccap.excompunicamus.S.damati vero. codem ti-
tulo.$cli ell clericuscommrtens hoc ceisuen dámnatus degradatur,
Sctradivur curia feculari neque haber locum tune quod habecur in
cap.cumnonab homine.dciud perdiélum cap. cxcommunicainas.
¿xcapicul.ad abolendamacodem tito. dixic glofa dn diéto capita.
cum non ab hominc. E
€ 4 gerojepredicador.Concordatcum.laquicnque.Cacodem citcafiné,
kmazillerertorishzretici hacrefiarcha ell dicendus.capivul.qui aio
rum4 3
d Econfeledar.Videio cap.filijwvel hreredes.de hareciib
€ Ucreyente. Credenreserroribus hrrericorum,herevicilunt,8e ve teles
funtpunicadi.c.pexo i.codem citelo,£vnus modusad prebá
quodercdunterroribashure coral cer, cur
Partida
be
un)
5
6
7
9b
loc
Setenapartida.
vadicadlacrificium cum cis, kanditpredicationes ipforam, vin,
quicanque,Cacodemosrin.l..C.depaga, di tradir Azo.C. codemein
Limma, fine ergo adoraucrunt,vel reuercriá more herericorum ex hi.
buerunt,contolationen: vel comminionenab hareticisreceperunt,
vel fiilia perperrant,qua pertinentad ricm iplorum:mesito dicun
tur credos
e el facrificio a la £azon quejlo fiziclfe , e
cafomitur al SE es
Guscap.qui JUcoyacotidianamentes, oquádo pue
viderit.Sccap..— de lapredicacion dellos, mandamosG
ficenim.p.q. ; b
sabia ucraporello,c/Ta milmamuerteb,por
que fe da a entender eque es hereje aca-
bado,puesquecrec, evaal facrificio , q
fazen.E fino fuerecreyentecn la crec
ciadellos:maslo metiere cn obrad, yen
dofeal facriicio delos, mandamos que
muper. de plus
elifidto, quí
verbo aliquid
dicerenca.dile»
ide appella.
non facile ta-
médeber quis
italudicari cre — feacchado de nueltro feñorio parafiem -
des, vercpus ñ y
Eras pre,o metido en carcel, fafta quefe arre
picnta,cletomca lafe . Otrofi dezimos
quelos bienes de losque fon condena
dos por herejes,o que mueren conoci-
damenteca la creenciado lahcregía, de
uen [er defusfijoss,o de fus defcendien
tcs dellos.E filos non ovierca, manda-
mosquefcan de los maspropincos pa-
cus: quianegz
in hoc crimi
e flaflcit Veo
hemens Plum
prio ad dán:
tionem, vein
cap.literas. de
pralimp «vbi
dehoc niú ef-
fentraliajndi-
dacprefum — rientes catholicos dellos,ef talesparicn
prionesá pro tesnofiouicren,dezimos que li fueren
phacionibus, =
(Gathábes feglares los herejes, el Rev: deue heredar
E todosfus b; er 5,pue-
que hicha 0
bf ES fa vna
dicia qu
bonum retor.
quesiaon pol
nt , neg; ad
aliod quemad
id qued indi-
cart pto pro-
bacióib? fune
habenda.l.do
lam.C. dedo»
lo, Bi tente Ar
yo dellos.E dende e ñ
auer lacamara del Key, filo eg iclia fuere
negligente enlo nó demandarenaquel
¡poranen
yéte,ninfuereal facrificiodollos, afsico
mofobredicho cs, 1masfuerc a yr do-
trinaPdellosfinádamos que peche diez
librasdeoroalacamaradel Rey, clinon
ouicrede quelo pechar, denle cincuen
proprio oredicun fe crcdere erroribus ipforum fe-
Ucoridianamente.Quien'mbsmeltantam adi
predicationem haredcernem,nequepofiea
dicaricredenees:cum approbarenon vi:
taríiryarguméto a quellio,
:chi,éCloa.An
fermonem , vel
tsnon debentin=
tur quod pothmodum cui
.conflat.c.ex tuciisade prafampelecida
£avbi Sevi. cillis q recipiúe
Kbros hareticorúnifillos latim incédiv,vel alio modo deltruxerine
LE fmcfona muerte Lgnis quam fp qua de cótuctudineda
rur,fecundiim Hofien,in (ima code tita.$.quapocna.colurun.2.
Larriani,Sc],quicunque.C.co.dicebantpocnam mortis elícimponé=
dam,8cconfuetadine.Srifta.declarácum elt,vecrementuraadde Ho
flien,8clo.Anduin.c.ad abolendam.co.
ox «entender. Quid ergo limon conilarerde fidlisqua adritú erran
tiuínpercinentyX per quecrror expsimivur,velex proprijoris cófele
fione,vtiara dixianex co q vilitachereticos , vel dateís alimoniama,
velducatí vel fimiliafacitin gbusdeiplorú sica nihilapparet exprel
SumprefumifcredestArchovbilup: do Andiretr Gmplicice ete
quitur,nó putartalesiudicandos ele credttes, nifi prius fuiffene lapfi
vtin.c.acculacus.$ ¡lle quoquescowcic.tib,6:ná pro pecunia fiuntfape
tala,Sc qual cpecodiludicirgsdente extoribusivnde Aschidia
conusiflos de quibusfuiprá non ctedentes fed recepratores vel fauto
resiudicar,diciqtamen gravirer Íufpedtos,quare poflercis indici pur
gario.c.exeójcaquus,$.q añítscotic,é% de cómahErefamiliaritaré cóba
3
recicisovisin conter fol
tudinesde put.cano.
d atomeriere en obra. Vi.Azoá
d.sbividetur diflinguere
vthic,Sc.l.quicunque. vbigl.C. dejare tamen canonicocre
: densercoribushereticorum ell heretic dus.c.pene
dehereci.Scficdamnatws Sccraditas ludici(eculari, poena mortis eric
puniendus,ga
Itádum eltin
hoc canonib?
«nó legibuse
taacotespublicamente.
. ios Scumcap.ad
4 Ley .11J.Como los fijos quenor fon catbolices octendad di
non puedenberedarcon losotrosen los bienes car animad-
de fa padre que fue[Jebereges uerfione debis
ta puniendos.
de paena mor
Or hereje feyendo al- Hacen
gun omc fudgado, fi lisivediziia
elteatal ouicffe fijos que dempartica.
[can herejes, c Otros quee € Defisfijose yg
finquen en da fe catholi ion
caequela guarden,eltosquefincaró en
la nucítrafermandamos que ayá todos ¿
los bienesdcfu padre! cnon fean tenu-
dosdedaralosotros parte de ninguna
cofadellos. Pero fidelpues defío cono- y
fciendolosotrosfu yerro fe comuerticl”
Sen,c fe tornaflen a la fe catholica:tenu-
«dosfon lus hermanos de dar acada vno
dellosfu parte defus bienesde fu padre:
masde los frutos,o delos efquilmos q
ouiellen cftos hermanos catholicos au
dos detalesbienes,en el tiépo quelos o
tros eran herejes, non lesdeucn darcué-
tania ningunacofafinonquilieren.
Wei rey. Vide
qee di pr
prátaio 8.
infine,
Qrafa vn añ
Vi.ccamque:
dixiin dic.
Lin. 8 forte
Sitaplixio an=
mi non tener
córra ecclliá
exbisque ibi
dixi.Sfsciune
ua notar gla
¿iDoASa
EJatis peruer=
fum.sódillino
8 quia p
ceps fecularis
non le deber
intromittere
in ftatuendo
aliquid circa
Silud crimen.
4 Ley. 1111. Como el que es dado por hereje non
puede auer dignidadsnin officio publico, mas
dene perderel que ante tenida
ds Ignidad, nin officio publico
E: non dene quer *el¡que fuere
E judgado porherefe. E poren
pbibemos. de
huercti. libr.6.
Eccum decreralisexcommunicamus.$.1.codemtit, bona clericorum
hereticoramappliceteccl norpotuitper, 1, fecularem Lacui
Pp js,momperuicp 2
poftannumapplicenturfifco regio:ót pro hoc viderartex.in capi
deprateript A
h Lor doftrinasConcor.cum.d.l. quicung;adfinem,C.co,Se vide per y
h oyrdettrinaC 1. quicung;adfinem.C.cosSe vide per yy
glinacapescoia
€lex.JIT,
¿ola bonisparentisproharetico condemnarofuccedunefilij cathofic,
necincisfaciunt paremalijsfratribus hareticis:(ed ñ poltea fai a
siviciconuertantur ad fidem habebunt(am partem de bovis paren-
tisdetudibasramen peseepiulam pase bebunt polio:
ses bid.
3 4 zocbioncadefa padre Vi.qulidixiin za
QiexJ111,
AnDehzreli damnatysnon potelt habere honoresnec dignitates fecu-
laresautlecciofaflicas Se habitas perdic . 8: nonfacir tellamentam
niliinterfilioscatholicos,neceftcapax legati,authacreditadis,niecva,
lecquicquid difponará die quo indicaruscÍtharcticas.h.de
L ivan dene arer.Profequiturdidta Azo.C.co.io fuma com dicic.Jié e
nonfunecreandi miniflriecclebirrneque alios polfunt creare ve in
fracol.omnes Scfuprá de cpiland.).archigerontes.Lem ad regimen
scipublice crearinon debent.infta deiudad. vlruedeuntes samen ab
harréli fi Guviliter sedeant ad prillinam dignitatem de bes ijuitate
eccleligreflicunntar,c.conuenicnribusa»q7«¿c.cdidici. cap. maxi
-P:Par.6o A
mum. Ka,
mona:
ob:ine
¡ens
In mesa
rec. efe.
JUiscito ¿ed quie
zeib.8, — dicótor oficia
pubii
¿esligiecide
q iadicatur
1, 80
¿alle
falicis.
da disús praz-
amabol7. Soda
User papa, Di
xicglolltin ca,
Ecd.l.z.
MOUA LCCs q
leginma
valia ado
apoítolico hue
penvas
10 tamen
y Centeno
tia haretici lio
gantis, vel ab.
Joluentis fub=
ditosiviqperazo
n.c. quod quí
dama.quádn
excuiellillara,
1.93 ibi Ar
elcótio, vbidi-
cit poninesq
habuerancas
nonicum n=
grellium, Jicer
Polea fiát har
terici ratú ell,
ad firab es
ufo; tolerácue
mil forte eéne
ordinacicnes y
velcólecracio=
mesvelalia (pi
sicualia G que
ad executio-
néirite fat
sil intere
miac difpenfa-
tio,velnifiefe
fent.ll.velordi
nationes, quen ejus opprobeñum caffantur,dehgrer
par lione quarta.capie
ocur. qu rebares
iciacceleñiaíticam
c.4olemneque honorisofiida neg;
Titulo. XXVI. Delos herejes.
>la pfctaradeluristamen rigore
8cili inereicoráró point
bublicaañicia vthabeturja ca
Seco flarari
denon puedefer Papa, nin Cardenal
ninPatriarcha,nin Argobifpo,nin Obi-
fpo,nin puedesuer ningunadelashon-
rras,e dignidadesque pertenécen afan
ta Eglefía. Otrofi dezimosque el quea
tal fuelle nó puede fer Empetador, nin
Rey,ninDuq.ninConde:nindeucauce
ningunoficio, ninlogarhonirado dea
quellos quepertenecea feñorio leglar.
Eaundezimosd fifuere provado con
traalguno queeshereje, que deue pe
.
derporédela dignidad que ante avia
ede mases defendido por las leyes an-
tiguas que non pueda fazer teftamen-
to*.Fuerasende fi quilicredexar fas bie
nes afus fijos Gatholicosó Otrofidezi-
mosquenon lepuedete
den teftamento*deotro,nin fe
[cido porheredergde otro ome.
dezimosque noia toflamé
to,nindonació, nin vendida quele fuel
fefecha,nin la que cl fiziclle r0tro delo
fuyo,del dia quefucfíe judgado por he
rejefen adelante.
la
TLe).V. Que pena merecen los queencubren los
herejes.
Ncubrenalgunosomes,e re.
A ciben enfus calas herejes que
2 andanpor latierra afurto,pre
dicando,ereboluiédo loscoraconos de
las gentes, e metiendo lasen yerro, elos
que efto fazen yerran graucmente. E
porendedefendemostatodoslos omes
denueftrofeñorio,queninguno delos
non fea ofado derecebirafabiendas cn
fucalaaningun hereje, nin confienta q
muere, ninpredique a otros en ella,
fraternitatis
soltó foreluscalfantur liaprincipio ñon habuerune canonicum in-
pesima fimoniace,velperintrafione, velfeli
>
aicó, vel ga
¡arericus vel excommusicatusalluu:ptus ell, alienationes € ordie
naciones ab eo faéter non valent
UQueanteavia, Adde.lu7.titulos6.lupr.
8cdicitBel.in reper.l.lex*Cade e
flianus fieret hareticus, q perdic
3b
enationes.
:adempartica.Scquie ibi did
.libe,col.5ag 1 aliquisres: Che
v¡fdiétionem Scvacatsegnum de
20€
concedendum eftcatholicooceupan:ti
4 0 ATefamentodidde).s6.ito.1.6.par.vbivi.que disiScin.).ztitu.7.ca-
dempartita,
5 d UcathalicosHocnon procedit dejure canonico cuión hoc fádum eft
verradicAlbeo.lcoznominn
6 e Centefiamenta destro.friam mili
¿Creo vipur diz ind dez.
is.1,(1,C.eo.
7 £ Kporcrejelmoádiecommibicriinis,ecundumins canonicum, cui
salienaylicear,veló ia sine poned,
Lanz elopacticaraan io criwvias lla msicilacis vehabera Jn.L4titoaa
Inpra ca.qaridem Sexmuleo fortinsin crinaine luerehisca
uiuslicateriam qua tes poralenslaedere majeílarem.ca. urgen
codatituds
ecinandcná
Cagazarosa
ler
+9 Receptás, (en
celans ln dom
m0 lua féiene
ter haereticos
Toano.Pabánfli.qui
nin quefeallegué en fucafa los herejes
paraauría fabla,nin la cabildo, efial»
guno contra clto fizicre afabiendas:má
damosque pierdanquella cala en q los
acogicre parafazer algúna cola deflas lo
ES Se per
bredichas,e quefea de la Eglefia. Ca gui Les applicá
damufed li do.
fada cofacsqueaquetlugardo le ayun
tanlos enemigoscontrala feCatholica
quefiruaala Eglefia!:, e quefe ayunté y
alas vegadaslosficles Ghriflianos que
lacrecnye lá guardan,c h amparan.Pero
fiaquel que tuuicrecn guardacafa de o
sous ell aliena
non perdicdo
minus dgno=
ans: fed rcnés
cam foluet Re
gi dect libras
auri: « finon
a A habstyi. pu-
tro,cacogierey los hercjesfin mádado, — blicé Magella-
¿linfabiduriadefufeñordella, maguer — turpraconedi
E , y de cére coram co
£igá y los herejes las colas que disimos — Canfa de
enlaleyantedeltaynon deuc por effocl nuched.,
feñorperderla cafa.Capues quelo non 5 € Pejerdemos, x
> sa Cócor.cum,
fabe,nonesenculpa ninguna. E poren- — quicúq,S.vni
mertia.S. q li
qu cosve-
r0.Cacodó fed
an porerit dns
dich pursado
vi heretici ig
reticú docere
ducereídomo
recipienti han
reuicili domo
fua tanquám:
demandamos,c tenemos porbien,que
el que losrefcibio : pecho porende diez
librasdeoroalacamaradel Rey.Efinó
oujere de que laspechar, quelo agoten
publicamentepor toda la villacnel lu-
gar doacaccicre, pregonádoelpregone
roantedel porquerazonlcagotan.
- fufpettod ha
Lc). V7. Que pena merecen los que amparan los E á
Derejesen Jus caflilloszo en fusrierras. Archida $cJo,
Aud.in,c. gcít
oy«co.tic.lib,6
(5) Mparar non deuc ningund h
Eadayelefan a,
y Chrifliano alos herjes enfu Adde,Í.ciót.
de Alo Cooder.
cafaininen fu caftillo),ninen ex. 71.
Nemo lueretá
cun in terra,
fura, veldomo
fua defendatz
aliisfiexcom
municatus alo
epo perannú
contumax (ue
me ficiofamís
honores non
habitnrus < 86
fimagousdominuse/b terram autcaltram habens perdic lud Re
applicadduwo,Scexpellicurá paria: Si minor furic cios corpus $e
bonafuntad mercedem Regis vreumarbitraiépuniar ed.
Genfacafa Quid hi flius recepterpatrál ra reticiacio ap regolariteri
velalijconlanguinciex rece tationemitinspuniuntar!,2. (E, de res
pia. Selfor iniflo gravifsimo coso
otro lugar bue aya,clos quealsilosam +
pararen yerráa Dios,eal leñordelaticr-
ac dan carreraa los herejes de fazer , e
de obrarfus maldades. Caalgúos y ha
dellosque dubdarian de férherefes por
miedo de la pena, enon dubdan delo
ferporque falfi quien los ampare, por
'Ocnonproced:
in quo pro delito pacéás ilii punjunturficut és in crimine Lel
ieílais,l quifquis.Caad Ljulomaieflais.Sinscovergentis.«de haces
in c.quicunques lilija tavoledotornofiar de Villavie
gointuocratéa.de herericaprauita.q «Goin fipe orelinguiten bip Le
in lio receptirepacren hgrerien
winciszex eosquod Lale Deuterca 3d
ibas tos,
purivadore acer tus flies antrds ru es
oi qua: citó fina tn jaa
mam tstin Clas dicenses
m3, Miermansas dijo ains
Pratidan je 05
Sctenapartida.
8 5u SrparrestuicanOarumnín circula gendum, q
culfisatab inidow inemterra nó acqu
caris 8 cccultes
axta velar
num. Sic Ponderandum elf, cuódibi non «ici alisquid
de patre calia
ende dezimos*quefialgunolos acogie
re, clos amparare cofu tierra defpues
que fucrcamoncitado por fentehcia de
excommunion quedicífe contra el al-
Jentem $ q
filius reuelare
oa patrem
haveticam,Se gun perlado de fanta eglclio, ti fucrere-
polea áú bel de,enon obedeciere a la fentécia del
perlado,ceftuuicre en cfta rebeldia por
vaaño, dendeenadelantesroandinsos
quefesenfamado por clio de manera
jamas nunca pucas tener oficio ni lu-
garhonrrado.E demasdefto» fifuere ri
coomefeñor detierra,o dealgun cafli-
Mopierdaporédeel feñorioqueavia en
laticrra,ocn elcaltilio, cfeadel Roy, e a
va demas deftoquefea echado delatier
ra,chfuercotroomevil,cl cuerpo, equá
to onjercefie a la merced del Rey quel
Fagatal elcarmiento qual entendiere q
mercícepor tal yerrocomo elte.
SgTiralo. XXVIL De
los defefperados que maría mil
mos,0 a.0tros por 4 [go que
lesdan,edelosbre=
nes Acllos,
dei écci da
micfas pha
torio. Lo mini
we, Hed
fdo capis
perBartin Ji
adulterivineS.
dea-
ot
Efefperacionesprecado
2nnca Dios perdo
os que en cl caen,
guerlosomes pe-
tren cn las q as q
dichas vucmos enellos tres titulos fo-
loyuelesñnque la efperanca, pueden
griormerced de Dios. Mas el que en
defespersmiento mucre<,wunca puede
le Undepuesqueenlos titulos
ante deftefablamos delos judios , e de
losmoros,e de los herejes : queremosa
delosdefelperados, e moltrar
lefefperamiento, cen quan
tas maneras caen losomes enel, eque
pena merefcen los defefperados latas
borÍa ea
rus quí
vctbi
sur tradese pacta Glcbicne Gliustrefpondet ep primo obfecra-
¿paren nefociar, Se deinde(i nomproficiar acculare deber, Sad
erarerdecorreslicne parris,dbruta edertune cum recepíá
» pacreinizaduré pumiificut freceptafler harreticum extraneuune
Tulajias copita (uper bis, -
E Demos Concordateim:c.excommunicamus.f.credentes .codem
tituloyvbivid:
hgretici,
b tiomodefo.Tener
ma poros, d.cexco mg
€fitulas,SxVILD:
10.t2,quino
cócomictare
cian nal
pornitencay
tradit glofT.ia
ca.lilacerdos.
depoeni-dit
1.Scitetlgco
lo. 2.depornia
tendillezades
bemms ergo
moler duas
molasípel (ei.
licat, Setimo.
risvnde diétú
cit Dente.24a
Nolipignora-
re fupericrem
molan peque
inferiorem.ile
le fuperioren
perfonas,e en fus bienes.
ley. Que cofa es defifjeremierto een quen
ras maneras cacneñ el.
b. [efpcramiento esquandocl
7] omefedosfiuza,c fe defampa
SBS radelosbicnes defte mundo
edel otro aborreciendo fu vida, cobdi
ciando fu muerte. Efon cinco mane
rasde delefperacion delosomes. La pri-
meracs quando alguno ha fecho gran
yerzo,e leyendo aculado del con-mic-
do,ocon verguenca de la pena que e-
fperarecebir poréde , mataf: cl milmo
con lus manos: o beue a [abiendas yer-
as con que muera.La legundaes quan
do alguno fe matacon gran cuytaS, o
por gran dolor de enfermedad quel a
cacfcenon podiendo fufrirlas penas le
Ma.La terceracsquandoalguno lo faze
con locura,oconfaBa.La quarta es quá
doalgunoquecsrico,c honrrado, e po
derofo, veyendo que lo desheredan, o
30 Defperatiod,
Johan desheredado,o le fazen perder la cóm quis dif
honrra, o el feñorio fqueante avia fe Ca dese
defelpe A ofeapeligro demucr tecate
te,o matádoleclmelmo.Laquintacsde — turiabhorésvi
tam Ecamples
¿tens mortem
8 ell quinta
plex. Prima,
cur quis ob
criminis cons
fitciam le vc
cidir.Secunda
clb,compreni
mio dolore?
nfirmitate (e
occidir.Tertia
quádocamfa
roreaur ira id
losallafsinos , e delos otros traydores
quematanafurto alos omes por algo
queles dan.
ilcy. 11. Que pena morefcen aner los defe/pera-
los. a
Borrcícen los omes a fi
milmosquando fon acu-
y fadosdealgun yerro, que
han fecho, de raanera que
fe matan ellos mifmos, afsi como dixí-
facit. Quarta,
moscen laleyantedefta.E dela penaque ele
deucn aucreltos atales : fablamosen el resperditos
anc diuió
Quinta defpe
ratorú homi-
núm quí allas
finivocanturz
gptio abíque
mortis. meta.
hoñes occidíita
hoc dicita
CoacijadoVeio da gitoler.fupra campar.vbi vi. que dix an excigat y
lixisconteltatio veprefamarur quiste occidiflemetuctáminis.
cuyta.Delper dio critical
rinthiioscavite lecundo ne maiori triflicia abforbeacur quí ciulincdi
ell tradir.S,Tho.fecunda fecunda. quosarti.4 +
£ Ascñerio. RefertAlbe.inrubrica.fE.de bo.corum,qui mort. Gibiconf
de Catoneg(eiplum occiditmagnitudineanimi ne Cirfari fubijceret
Ed Lucretialegitur y morcéGbiintulitne Mlmpro cófentifio videreó
awPonitpacnamdelperatorum ho minu, ez, dla
titulo de lasacufaciones, en laley que
comienca, Defelperadofeyendo. E los
otros delefperados, que fe matan ellos
milmos por algunas de las razones,
que diximos enla ley antedefta , non
¡ria fecundumnillud,fecunda ad Co y
3
Ta
bro.S.
nona
rec. ell, .
ah gsexalijsca
Titulo.XX VlLDelos defefperados.
1 Tasrerpena.Concor.cu ml 1.C.cod.Sellivverdi quisaté eo.
24.ticul ¡cappartita. vi.Phitip.Cora.vol.confi.195+S Deciurm e
Lo.457.hodiesper.l.ordinamento.qui occicir(eipíam perdi: bos ai
endentesnon habear,vcin.) ja.ega. dico. ib,
vir. .1g.fortéricád.ll doquantur fimy liciternonespúmedo Si
Úsquam meca.
simómi (coca
idar , p line
telligóda Se
tanda per
iltasll.Lnóclt
monú, Sed
olterores
d.llvecuito
tura). corres
dio.c.chexpa
diat de electin
1.5.8 notar
deuen aver penaaninguna:mas fi matal
fenaotro deuenreccbirlapena que di-
ximos cn el titulo delosomezillos, en
las leyesquefablan en eltarazon.
Le). 111. Que péna merecen los afefinos e los
. otrosdefefperados quematanlos omespor al
goquelesda.
> Slefinos? fon llamados vna”
manera que ha de omes
Abb.polt Ho a
iciaclape defelperados , e malos, que
quelo, o matanalosomes a traycion,
inprin.cclia.
ver.ltemnota
ex eildem ver
bis de officio
delegativvidon
da tamen cl
digta.l.ord.in
de manera que non fepueden delos
guardar . Ca atales y ha dellos que
andan veftidoscomorcligiolos,cotrós
como pelegrinos,c otros queandan co
mo labradores e alucrganíe paralabrar
conlosomes porque fe aleguren con
ellos,candá muy encubicrtamente en
eftas maneras fabredichas,cen otras fe-
mejantes deftas,porq puedan cúplir fu
traycion,e fu maldadque han cn el cora
gon de fazer,e porquetálesomescómo
eltosfon muy peligrofos, miyorimien>
Anvolurcor-
vigere Mantis
quas in hoc,
velcis addere
nonehellici-
tumealibus ra
tiónibus in le
Jolénire,vetra
dit AuguNil.
browdeciuitare Dei,
eltnolliume3.quDiqpnequelicecvbicallitasimpugracurvi.etia
in.cadifplicetasz.q.8, Ec fecundim Philo(ophumss «ethicoruni
mentes (eipos privanturantiquitos honore fepultura Sedan ho»
dicaj.qu.coplacuitécviinucsex parte.de ey ul. Je ditirBaldan.la.co,
pe.C.de(eruisfuzi.ey bannicusnnon pore(t(ciplium impund vulnera
re,licerílaruto dicatur q bannítus pobsitim:puncoffendisquisiptená
cftin hanno fuiiofius,(1vero fenon o d fewulnerauit.vi.
nalic aucemát.corB dixifipraccs.par.cicu.nio lag.
o lex JlT,
¿nAfTeGni quí habitam diGiinulatam deferunt,ne cognoftantur vt fan
cinws conceptum ad effe£tum deducant:(ant multa periculofisideo
nemocosinfua domo recipiar;necceleraliquo modoled netifiéet ra
Jem adlefinum quem (cit in fua,vel aliena domo elle ,nec fibialiquem
occidendri mandersaliásounitor capite.ficut quí fecerievralfelimas
occulceter,habetar pro diffidaso á Rege Siregnicolis, K quicunque
potell cumimpuntoccidere:ipfe autem alfelinusoccidensS ibi má
danscapitefunepledtend;
Affefinos Non beneexplicarifarl.qui funtifi alfefini neque esiaw
hocbene declaratu in.c.prohumani.de howmi.libr.6wvbi deiflishabe
tur 8: dicitBald.in.l.non ideo minasin prinsCadeacculs, piflud no-
men nonell nomenartis, de ideo non habemas de eo fadtam mena
tioneminiure ciuili, perequipollentiam ramen dicithochaberii
on folgeig.d audato fideiaiur til appellare videtur ací
am locatoremadománum vero,condagtoremad Bartsibj.columa.3.
vesficyvenio ad conduétorem dicit,quód quando al:quis facit, vel fe
tifacir mediáte pecunia dicirur deliétum magisatrox, $ propter hoc
p riinifos,
1b
apolTer augeri.Bedicit Barro, Se defadto videmosan;
quin vulgaridicanturadieini,Scidem Bartol.in.l, Cicero.
¡squad dicitfacerecontraaflelinos,qui occiduntaliquemper pe
mia unde pares de mente Bartol. 8:Bald. efe quódille qui ecndu-
Elis pecunia commirtirmaleficiam dicituraflelinas, 8 ita cam ten
netexprelle Angel.Arctiio fuorraéta,malef,in parte fer pocinoa
mandatorew in principio.ltem hocvoluitloanradeTmo.8e D,
ditoca¡it.pro humani,£Salycc.inslica quidem.C.peacen
cuntquód contraaflefinos quipro pecunta vecidart homines enias
mani decretalisilla iden dicir Paul. de Calt.inlfecunda.$. 6. (E deco
Domina
81
perquem fadt.erir.vbic/tgl.fingularis,que non el alibr, fecundior
cumquódtamipliallebioi,quambhere:esiploram rencantar peca
míam,quam receperunt rellituere ci, contra quem deligueront viera.
parnascriminales,que fbiimponurur, quod perperno dicie ment
tenendum, k Bald ibión leétu. antiqua repucac mirabile. vbi Ale-
xi.adhocalle
garalia.hocée
videcur proba
te contralosReyes, econtralos omes
grandes feñores:porende defendemos - +itiftal.infio
que ningunome non fezolado delos. pmdicr(pos
reccbir afabiendas en fucafa, nin delos deb) Cilta o.
encubrirenninguna manera, E fi por AA
auentura alguno contra eftofizicre reci
biendo alguno dellos, o encubriendo
lo,o mandandole matarcalgundome,
(ketudine ap=
probata veilti
dicantur alle
0 a o foi Be nonctt
maguerquenólo encubricife,elnin lo. reftingendail
-. ino - la difpolicio
recibicife,clifupielTe ciertamente que dcornos pea
feallegava en cala de otroalguna,c nó,
lo defcubricfle: mandamos que muc-
ra porello. E fi por auentura fuycfle
que non lo pudieflen auer para corm-
plirlajufticizen el, damoslo por defa-
fadoddenos,ede todos los de nueftro
feñorio,de maneraque qualquier que
la mate? de alli adelante non aya pena
ninguna.Otrofidezimos, que losaflehi
m? hominuin,,
quí fecundum
aliguos, erant
forui, SiSarra-
ceni(eu iofia
“deles,prourvo,
lueruntárel
$lo1,Andán
d.captobuma
mi. $ Francilo
de Arctiocóa
13.CoÍum ¿10m
nos,clos otros omes delefperados que Lo 7 Le
. matanlos omes por algo que les den, LE exprima
que deuen. morir porende , tambien Ape ro
¿llosfcomolos otrosgpor cuyo man- ex ca viderme
> DOS colligielle ho;
mipesdel conc radiriones Sequía ¡Na
non folétñerlabíquépecúnia;: Ú +2 e ab occilis recepifleng;
ioluriansficie vide qucd hecfaciebantediduGipecinia, Sd,
talibus videturquód debeacintelligi. La proutédpíaaperit dq
nena E
€ Etandandolematar.
pit. primo,dchomic
-ex'miorsnion(equatur,vehabeturio diéto cas
libro fexto. Scrorquentur alfelini ve indicene
mandacorem,(ecundúm Baldum in diéta.l.nonidgo minus. in princE,
pio.C.deaccula,
d UDefifiado.Concordar cum.d.cuadehomicidio.libro-6,8vi.perAn-
ge.conliaa.incipitnos Carclus. :
€ di gualquierque lo mate. Sed anilleralispoteritocdidi mediante:peca
nia hocell pretio adhocperaliquem recepto2Alberi in..4.parte facu
torum quz/lione.ao.concludirquódfic,exquo fte bannitas Se dif
»
3
Ae
datus poreratimpuneoccidi é Alberic.fequitur Nellusin fo tradtas *
bannitorum inprima parte lecunditemporis quellione.¡2. dicersde
cificnem Alberi.efTe veram, Sc in caía in quo occilor talis diMidark
hocfaciatzelo vinditte pública Gexequendiiflam. 1. Sc/difpofitios
nemed.capit.rnon peccatetetiamin foro confcientiz,cx quo talis oc
ciforfacitauthoritate.l.6 ficur legis minifler Scexecutor, vnde (ice
judex puniendo, veloccidendo malefidorera,Cecundimormamál.
non peccatimo meretarzutinec.reos.S pertotum.a3. que fionespita.
$cifte,qui hoc facitanthoricate. 1. Scob publicam vilitarem Ecvindi
étam.étitatener Alberic dicensfeaudivifTe á moles religiofis quod
thcologiita cenentin diéta quarta parte fatutorum quelione, 19h
tamen occiderent non ifjo zelo,fed zelo vindiéta: ácpro lucro pecun
nisrio, dx deleGtarionecfudendilanguinemlmnanura, licet in foro
exterioriilvocalu nó puntrenturtamen peccarentmortaliter in fora
confcientia,(ecundom com insd,queltaó.K.2o.
£ aTambrencllos.Sed quantumadpoenascapa.dehomicitibro fexto.vi
deturnontencriintericiens,prout vale Francifeus de Arctio,conli
Nio.153.colo,
Etnota, quod contra delinquentesinvifto crimi
fufñicit,quod convincanturargumentisprobabilibus, ve haber
probacurin difto capitulo. .verficulo vbi Doná , colurmvapenulá
ma.citca quod videqua ii lio « 120. incipieletaras
fum plurimum.columna fecunda. Evidectiam Philippum in dicte
capitulo primo.in vadecimo notabili tenentesn ¿o call ratione y
Partida. O íj
s
6
Setenapartida,
Kiculi valercteffes receptos lite non conteflata.ctiam parreabíente, de
authentico,venóluxu.contránaruraso.12.qu1.c.fi quispercap! llum.
noncltatás Oétauó blafphemaseftoisfiimaniacus, quí gra
OrisulusXxxPIIT.Demaledicis fon blafphemis. pecuniánititurcóparare.1aqa.c.Detr a onozÓn
jamas. censribida, Decimo,omnishareico q ingt
Ya €Cmfivis.Erficcaloriracandi nonexculaz blafphemum, quod $ traditLucas de Penn.winl.omacsiudices.C.de delaroribas.librono.
Hol enfs in Uex. 1.
fur.made ma dadolofazen. A Orlosyerros , e porlos »Potelt aceufa
Jedi. 5-fincolú. A denuclt 1 re blafphenáá
1planefacetar a E o se de SOMOS cEquiliber de
)ntra iralcen _ dj tazen f1 lo fizicren con- populonóves
nena Titulo. XXVII. De : fanta “tussihocvi
cala traDios, o contra fanta res poltuos
Adtitede
lpm blaíphe Ena
E ut de bal e
d. mificatuss ve , ¡
taméiacerira ds '
candiá $e ira
ñ NS
losquedenueftanaDios,eafan-
ta Maria e alos otros
fantos.
cundiz Dial
phemátes,ne-
que enim fe.
cundum cum
Enucfto fegun moftra
remos, es cofa que di-
zenlosomcs ynos 10-
troscon delpecho, que
E riendo luego tomar vé
ganca por palabra, cficftonon cac en a
quellos omes que nó han fecho cofa,
porque nongelo puedan dezir,nin por
as: quía
tátapotell elle
quód demen»
viz equipare-
tarác tune fos
cundim cura
; Sa] Maria, o contra losfan-
tos,tenemos porbic,c mandamos que
todo omea quien nócs defendido por
las leyes deftenueltro libro,puede acu-
far*a quien quier quelos faga,o losdi
ga delante del fudgador del lugar do
fucrefecho eldenuelto. E fi acacíciere
quefuercomerafez cl que fizicrealgúo
deflos yerrosfobredichos, mandamos
que qualefquierquelcan los que fcacer
taren y,lepuediacufar,eteftimoniar có
elle acculito-
res, ótellesco
xa iudice lo
cipro cótuine
la Deoyvelfás
¿ús dictavelfa
¿tas Gelipcena
ue iofligicar
as
haber accufa
tor terti:
té:fed li ace
fxcornon pro
bar remancr
mendax $ in
e
pará proce. quelepucdanvégarlos dezidores:mu- — tracl.Eficlaculador lo pudicreprovar expels Ds
dercopis Go cho menoscaca Dios,contra quiénon ayacltercio,que ouierea pecharporpe dicic.
ER puedencónderccho,nincon razon fer naclfazedordel yerro, li la pena fuere * Gte e la A
tunciz excu- Amada nin dicha ningúacolafinó bié, — dedincros,o deauer.E ficl aculadornó ¿i.Sordi. rec.elt
o E porende pues que en los ticulosante— Jopudicreprouar, fingue por mentiro sn Li gs ¡ina
, ve beni- codi E per capillú.cú lib.8,
E tac defte fablamos de losjudios, e de los fo, delpues defto peche al aculado las aa a
phemo azere Moros,cdcloshercjes,edelos defelpe- coftas,e mifsiones, que fizo por razon er a
PEA rados,quetodoscftoscuydando creer, — delacufamiento. ia aa o
tus.ecmorn deferecnen Dios , ecuydando que lo jur.SG.la.col.
dió Abb.etiá f9am lo denueflan: queremos aqui de 11.Que penamerece el rico ore que de noz al nba
: E sa i.Bal. inruba
zirdeotros que con faña * cuydan de- Jere a Dios,o4 fanta Maria,o alos otrosjan Caacatnon
noltar? ac, eafusfantos . Edemoltra- E polcola.glof.
quando elfee ln authentico
maximus ca
lor iracundiz
8c jua caufa
pronocams efe
fet, fecus ele
feriniulla ver
Lati ex amil :
Lonas Edda GZeY. 7. Quien puedeacufár e los que denuefan
lado. Sadde «Diosjca/fante Maria , e adosorros fantos y €
PUidisS.Tho — amtequien eenguemanert
málfecúda (e-
remos quien puede acufaracitos, equa
les,cantequien,eque pena merecen ta
les denoftadores como eftosdefpues q
lesfyercproyado,
cunde que
sario ine.vbidiico qñaliquisndaduertithoc q disir effcblal
phemiaoi,quodpotett contingere cumaliquisfubito ex aliqua pal-
fione in verba imaginata prorumpic quorun fignilicacionem non
confiderar, Stunc eltpeccaruin veniale X non haber propric ratio=
nemblafpliemix.Sed quando aduertichoc eeblafphemiar confi-
derans(ignificata vecboram tunc non excufarur ¿peccato mortali, fi
cutnequeille quiexfubito motuiraaliquemocciditiuxta peon
tem.Quidantemín basblaipiemintesA Elbivolale ua excu-
feturratione cbrietatis.loan.de Ana.veroibidem vult quod ebrieras
extoro nonexcufer ádelifto fed minuar poenam.adde Lucam de Pá
maín.L.omnes iudices.C.dedelato.lib.10.2dfinemo
2 d Udenofar.Blafphemiaetaliquid ditum,velfa am in cótemprom
deáyetiamfine maledidiionesc.cum caputp.qu.Gipoteltcótingere de
cemmodis,Primocumattribuitur Deo quod cinon conuenit.Secun
dócumab eo remouetur quod ei conuenit.23.quelt.4.c. quádo vult,
Tertio cumatribuiturcreaturz quod Deo appropriatur , (ecundiim
SandtáTho fecundafecúde.q.y.ar.1.Quarró fitbla(phemia in Deñ
«quotienseíuslara fía conténitur, Quinto quótiens cius Euangelium
infamacur.d.ca,cum caput:Sextó generalvus quariéscius legi obli
guriaurcuangelionon creditir.c..8cca.cum (itsin princip.de ludei
ins! ¡quoticns peremiuraruraliterquám debera ,ycin
Osomesquanto fon de ma-— quomodo om *
yor linafe,e mas de noble fan- pers pica
inein glofafa
- A gre, tanto deucn fer mas me- oia
urados,e mas aperccbidos para guar- — verfis.loan.de *
darfede yerro . Ealosomesdel mun- e E
$ «de duretil.
doa que mas conuiene de fer apue- libro. fedan
ftosenfus palabras c en fus fechos , e-
los fon,porque quanto Diog, mas de
tencalgs accu
fare: bla(phe-
numrext. ci
*glolvidecurep
ficin.d.cfi quispercapillum.£e dicitlo.de Anadimca+de male.co.15e
fi quiípór blafphemúteltibus cóuincere tenet accufare, alía tace=
repótdicere tidebertaliperlonaque pollerprodeffe, Snóobelic.
allezar Archi.£clo.de Famsin.d.c.fiquis percapillumavideas ecjan.b.
Chtyfoftomumin fermoneadpopalum Antiochenú fuperillud ver
bum Apoftoli vrere modico vino propter lomachum dicenteln hase
verbasfi quempiam ia binir 8e foro Deum bla(phematem audieriszac
ccdejincrepa.écli verberajufizereoporreatnerecules: iplius facicn
alapa pere contra sphus pecuione menu tuna funca,
de liillaaccufauerine Scin carcerem eraxerint (equererBcfi dudex pro
«eibunalirepopolcerieiccumn lbertare yangelora Regem blues
mauiesi enim Regemterra bla(phemantespuinirioporter,wulco ma
gisillum contuineliaafficientesicomínune crimen di publica inipría
cuiquelicetacculare volent.
Uiex. IL.
49 Gomo diuesquanto nobiliortanto méfuratus 8 reucrentior Deo £e
beataevirgini ele oporter $e lidejerettanto peiusefl fibi quanto
tioralijsS dicior:ondeoLiurgans Deum dtbeacam vir¿inem Mariam
proptimavice perdictetram per annum : pro fecuiida vice jr uno
anos, Se pro sestiaperperuóahude
“tur, ScibiBar-
Titulo XXIX.Dela guarda delos prefos.
el yerro.Adde cap.cú quidam.Seglo MS dodo, ibidT. de
nota ctiam quod punirio maiorum ell exemplum ,timor,
¿cibiloan.dePlarta.C.depe, buwtu.libro.10.
les poreflatis delinquentes , grauinsquam cares puniendi
eperloan.de Platán.lvnica.Code consuttoribus $ proce
rato, Ñineexa,
$ metusminoruml,
82
vicecumilla.l.non exigar confueradinem, Eveniatpernamadijcien
do.iflisl.partitarum. de cum litpuena cra mortem, inqua Dotes
exiguntconfuetacinempvedixi fondantesfecx.5.Anadllias authena
vbihocnon benepsobarur > Eabillapamacapiris receffum hodie
videcur ; quia quando (lacacum minuirpacnam derogar prima poe
. na, 8
Mbro z e a e
inperilli res» Donrra les fizo:equáto mas honrredo,. — non touicrcticira,etouiere caunllo, car Lg
tumwvbifami- e mejor lugar tiene, táco peorles:elta cl mas,pierdalo porlaprimeravez. Efi <umvno.s. ll
diares princi. poft defe
pis marjs pu. Yerro*quefazen.E porende mádarmos
riúsurex eri que fialgund rico ome? de nueftro fe-
Fioneman Eo Eh dias
ura ñoriodenoffare aDios,oa fantaMariaS,
non touiere cauallo,nin armas, ctouic-
revna beflia, pierdala. Efinon tovie-
rebeftia,couicte paños nucuos, tuclga
ne.fdereni
rebus credi Al
¿addegto.Sé por laprimeravez*pierda latierraque — gelosclfeñor,epartalodel. Eficlfe- fdismpas
Balas fir tuuicreporvnaño,eporla [egúdavez ñornonlo fizicre, pecheal Rey dobla- pa a
aa pierdalapordósaños, cporla tercera do, quantoclcauallero, o clefcudero dis pragola
vio. .$.fizi- pierdala dellano. delfeñortenia, Efientodo elle año o- — ticis pro ver-
to. in suchen.
vtiud. fine d=
quofoffra. col
LD 111.Que penamerefce el casallero,o el efcr
dera que dixere o fiztereral denuejto como
bisibi conten
vis, ¿cin prage
maticaiuié
Simi Regis níí
tro alguno lo recibierecchando lo el
feñordefi,o partiendofe el del por clta
razon,peche por cldoblado, quáto del
Ja.z.Seq prela ind e enel e Carolicglarisi Ta no.rec.
os laa o feñortenia.E li lorecibierecauallero,o — vibe. Tolero el oxic,
niantur.si.bo 5] L cauallero , o elefcudero elcudero que non tenganinguna cola espareteapuss 4:lide
cito a sS a o delinqui
PES ES quetengatierra fidenofta- — delfeñorqueloccho defi,peche porel edad
decima quel [os Se rea Dios, o a fanta María, cientmaraucdis. Efiqualquierdeftos O
. 3 mier eS E a sE tiam velan sá
O 13s Ss por la primera vez pierda: — fobredichoseneftaley, ocn laley que [Ansi
porvnañolo quetuvicredel feñor, ela
ini! dor
fegunda vez pierda lopordos años, e
iS P
aduinistrario
esante della, denoftarea otro fantof má
damos que ayalameytad delapenalo
fententiam,de
bet flareán car
ell commil E a a : coteper trigin
J.properandá. laterccra pierda" laportoda vía. Efi — bredicha. ta dies,videcur
hear quéd debeat
tracue,C.dejud.Saddein matesia.l.presb yteri. C.deepifi8r cleri.8c
3biper Bald. Kc perBarto.in.l.1.5.primo.de abigzis.Sin,l. li quis vi
duam./Edequeñtio.Sin.l.quidam.fhde poenis. loan.dePlacindeprá
ama.C.vinemo ad feruum patro.(ufsvi.vel rul.co Jibro.vndecimo.. 8
dicirBald4n,5.fi quis verotemerario.de pace.juramien.firman. quód
di ex nobilirare angcacur deli£tum magís puniturnobilis, aurex digni
tatenon augorur<ualicasdelict, dc tupac porna pecuniariamagispunio
surnobilis,quamignobilis:tedin corpore maz is punitorignobilisavi
iamin hoc quod dicir Barto,in,l.tina.i.dererum diamo, Sino.
deincend,tu.8cnané.vide etiam ¿Jo fTnora.in capit. qui con
trarimmsibi bone rextum»: 4.quellio.1.6 perloana de Plac.in.l.
quinque fummates.C.de decurio.librow1o,a ide $: glo(Í.
¿n.Lnemo clericus,C«de inma trinita.Gtide catholi. videibi csani-
no Baldun,
Ahicoome.Qui funtiQli.vidindarocita
ALsenta Maria. Que dignioreltomnibus fanctis.vtin.c. nova quedás
deparni.kcremitsio.S dicic Hoftien.in.d.ca.de male. q quidam ita
fune deuctivirginis gloriolxp magiscredút peccare ¡plana virginem
otfendedo,quá Deumide quo remittitad notata in.c.2.de celeb. mila
8% in arbicrariys plus deber puniri delinquens contra beatá virginem,
quam contra aliquem aliorum fanorum, fecundum Abb. per texta
in verbo maximé.in.d.ca.litamen maledicerer vel Dlalphemarce
aiuentaliorum lanétoramedie veio.l.fequentia
QU Primera”vez, Non ergo requivitur,quod fitconfuetus blafphemus, ve
hicvides.8cin dusbus.lLfequentibus, vi punta urveblafphenus licée
aliásin cafirauthenti.ve non luxu.contra 0a.dunimponit pocnam ca
Ge
is dodtointellizuntprocedercin confuero blafiphiemare. vetr
Cinus.Bald.éi Salicesin.J,x,C.de rebuscredisSctradiclalin.a
ri.colum.4.fdeimrcinrá. Baldin.LasC ad Liulmaieftatiscañás pon
confuctus ponenduseft ad catenam, vel ad bulinam, velaliter deber
punirlarbitrio dudicis.fecundum Sali. Íaf.vbi fuprá. 6 loan.dcAna
riadn,ca.de maledi.colur.o,exl.tamen Civinas vt habetur Leuidi.
«24.blaíphemusmorte punicbatar,diciur cnimábi quí bla(phemas
vit nomen dominimorte moriaxur, Aducrrecrgo, quiaperillasall.
Tnsponuntaralizepocnablalphemantibus, quam per lus antiquura
iuponebarurosxillas peas approbar.l tituloSJibrofogtavo or-
disamentiregalis.cum adicGrione tameo, quam la lluscicaliibifa
computar nemaictafiidio addatur.vtin.l.omnes.C.depurnis,fecá
dumincellectum Perri % Salicesibi. Sita arbitrorquód feruatur de
confuetudinezanverolufiiciar , quod Ñletinterpollatecomputaistri-
gintadicbusio diuerfisvicibusS videror y nonex his , que notar
Angewin.lu2,5.bna.ff de condi.Sin(lit.vbi dicic, q qui ftetin carcere
perduo femeltriadifcontinua nonexcarcerabitar amore Dei, vigore
Stacutidicentis, q qui letivincarcere perannumexcarcerari debeatz
requiriturenin temporis continuas, Scvbiiusapponittempas intelli
ge decontinmo.capitulo primo.á ibinotatloan.Andr. de vita $: ho»
neflaclericodibrexto.capi.laudabilem.cum glo.ibi de frigi.Sumale
di.Scvide que latérradic Alex.confilio.i35.volu.4wincipit clementibi
smii.Quid autem fi elTeraliquis nobilis,cui elfer dedecas publiceincar
ccrari scvinculari, an poísitcum co circa carcerem diipenfari? Abb.
poll Holliensin ca.1.de maledi.in caluillíuscapita.cum dicittex.pos
nawimponens Dlafphemo,nullá sifericordiamhabitrus,dicit q, cx
magnacanía potelt adbiberi mvifericordiasvtfiperfonaell nobilis,vel
honorabilis,quam non decetfic publicé pocniteresS vulthác poenité-
viá cleemolinisredimere.allegat,c.1.devoto.Bt.camulieres.de lent.ex
com.t%.camedicina.de parni.dill.,.dicendum taméeft, q ci
carceris,de quain di.pragma.non licet edam có nobilibas difpentare. $5.
+. vihabeturex prelscin capitulis corredorum.ca5.ibiitem(quellenen Ya
Ja premadica)in modoriicargerisdiflingui debentnobiles á plebcislo
rfide cutio.reorumul.quinfracitulo.1. .
» Qiex.I1T,
Miles aut (cutifer tenens abaliquo dominorerram propter Dei vel
virginisMariz injuria m:pro prima viceperdat cam vhoánno, pro fe=
cunda duobus,pro tertia perpetuo: fiterrarm non tenet, perditarma
S:equamproprima:8: li non baber perdacvoum juméntumói haber,
aliáspannosnonos auferatci dominus, 8 abijciat cum áfe:qp li facero
holit foluae Regi duplicacum quantum á domino tenebat iniurians:
idzderecipientcipluminfraannó, Se fi nibilhabernó abíiciósei fol
mat peo.c.moraukk quilibet de omnibusiftisio hacé. Se pxima didtis
alios obiurgísfanG os punicurin medietate diQlarm pácnarum. h.de
€ Qrierda.Vitetigilupra.l proxima.procediciian. Scaliz huius Giculi
in blafphemijs,que non funt(pecificararin dis pragmatids, quia ju
Ipecificatisibi,velalijs(imilibus feruanda ell carum difpofitio, $ re-
va pocná Etin.d.l.
ellalas
«:,queinadiectioneilliuspoenze , videturintellizenda de negante.—— cellimviderar ápoenís harumdllaSi da cordinasrega. Inne
Deum,v:innui videvurin pragma: Regum cacholicoramCprimapu- — £ do Aotrofanto.Tene médillam.l.que Sn hoc feruariiuberur pera, ef
Sinnowre, — pientealiquasbla(phemias, de quibusibipocna carceris triginta die EL. £.dib.Sordina.regasSuh hi civis velruflicus qui blafphemarer vel <libos.
ele denegante arbiror praélicari pocnam ab(ci(Gionis lingu maledicereraliquem Conétvm,videwar y Garúlices punit debetmedie Dn pure.
elidal
cúda.quamarbitrorinferendam elle etiam pro prima tate poenzede quain.l.fequenti,
En Paridaij.
o
EN
Setenapartida.
Ci lT,,
+9Cinisautplebeias vel euflicus Deum velejas genitcicem maledicens:
pro prima vicequarcampro fecunda lecundam,S pro tercia medi:
cempordar bonoram:S ampliusfecerir abijclazar áparra: Ecfif
ritde minoribus,nilhabis pro.1.vice fagellerar,pro.2.cú ferro calido
adlécd fimo :
Jicudingligadt
inlabis, Lp
tertia vice ab-
feindaf ci lia-
gua bado
da UsintaMaias.
lofantto
4]Le).1711.Que pena merecen los cibdadanos,o
los moradores de lus Valles que fixieren el de
ruefbo fafodichr.
> Ibdadano,o morador en yi-
á[lla,o enaldea, que denoftare
1Dios,o a fanta Maria”, por
2bu laprimeravez pierda laquar
ta parte de todolo que ouiere, epor la
Tnno.rec. fegundavez la terciaparte ,epor la tera
AS cerala meytad: c fi de la tercera cnade-
miú li deneger.
vediniaeoda
3 anilla
4rlibaB, lante lo fizicrefea cchado delaticrra. E
£i fuere otro ome de los menores que
non ayan nada, porlaprimeravezden
lecinquenta agotes , porlafegunda fe.
ñalen lecon fierro caliente en losbegos,
quefca fechoa lemejanga de.b. E porla
tercera vegada que lo faga, cortenle la
lengua.
uerte, pal a X
pena impor — IZy.V.Que penamereceaquel que fxjere de fe
húcur po cho alguna cofaen denuefto de Dios, o de fan
in.d.cu. dina
ta Mari4y9 delos otros fantos.
E fecho “obrando algúd o-
me en manera de denucfto
algunacofa , como contra
Dios, ocontra fanta Maria,
efcupiendo en lrimagen, o en la cruz,
o firiendo en ellacon piedra, ocon cu-
chillo,ocon otracofa qualquier , por
quendoia
Becofaficas
pasic blafphe
ama
figuil Lale
bas:fedan cú
hodie fuéta pa
ce cum olfene
fo sun la primera vegada aya toda la pena cl
a LaS quelo fiziere, qe diximos ca las leyes
me posa ante defta quedencaucr por la tercera
ve habermr CS * yegada,cl quedenueltaa Dios, oa fan-
ibilarédixi, q
Jicer hoc pro-
cedat)í.
tulo primo. ea
dempartir.an
Ñ blafphemos
confitest pro»
*prio facerdo-
Efe habue
vie abíclurio-
nom liberabi-
tur abiibs
ta Maria.E tel quelo fzicre fuere delos
menoresque nonayan nada, manda»
mos que le corten la mano porende.
Otrolidezimos,que fialgunocon (aña
efcupicife contra el ciclo,o firiefTe enlas
puertas,o en las paredes de la ygleña, a-
ya lapena fobredichaque deue aucr el
dosvezes,
mis corporal
bus Bartclos
voluit fingula
viter,quod fic
in comu. fuo,
4Ulo).V1.Que pema merecen los judios, olos mo
vos quedenueftan a Dios,o a fanta Maria, o
¡Merfracram de poententia: Se fecandumquod refere
colu,4,fT.deiurejuran,Barcol.fequicur Florianin.),
«dinlal.i ¡bitener contrar'uin S:adducirdiQú Baliin
Laccularionem,Cs pul accufa.nonpofT.q Epiltopus quanuislie legán
tas Deinóp+ór remicrereoffenlam Dei li quis Deum blafphemanerie
Ecnópórfacerepacem,allezareiam Bald.in.l.1.C.derap.virgi.qp de
deliéto vbioffenditur Deusnon pót eri concordia, il papa temita
taf.contraBarco,etiamvidesurtenereloarde Anasinvdacez.de males
quedenollarea Dios , oafanta Maria
di.colum,:
»erid quod habetcrin can.depeen,Scremi(Tlibr,
o in hoc contra Ba:t0.non enim per poenitentiamt
glincpedepommictifha. Si
de accula.Se
cap.
gaudemasio glo fin.dediuor.Giftud videturtenendum,licer Eh
Ferrar. infuis
cautelis, caute
la.25. ponati-
alosorrosfantossofurgnalgunos deloszer
sos jelradiclos ro ale tialo
FO moquicrquenon deuen a.
> per emirolcfadios, nin alos
abres Moros para creeren lafe de los
Chriftimos:con todo ello nó tenemos
porbienque ninguno dellos fea ofada
nin atreuido en ninguna manera de de-
noftara Dios, ninalantaMaria, nina
ninguno delosfantos quefon otorga=
dos porla yglcfiade Roma. Ca fi los
Moros defienden entodos lugares do
anpoderalos Chriftianos,que non de-
nueftena Mahomat*nin digan mal de
la fu creencia,closacotan por cfla ra20
eles fazen mal en muchas mahcras,clos
defcabegan aun. Mucho mas guifada
cola esquelo defendamos nosa ellos",
ealosotrosquenon creéen nueftra fc,
que non ofen feratreridos de dezir mal
della,nin deladenoflar.E porende má-
damos, e defendemos a todos los fu=
dios,c Moros denucftro feñorio , que
fam cautel
fequens diéta
Barto.
Qlex ro
swLeges pradi-
e loquantur
de obiurgatio
ne verbali fas
£tacótra Deú
vel cius genis
tricem:(fanté
de £idto quis
vituperatcorú
maiellaté, vel
cruce Sfpernen
do »velípuen»
do, feucum as
Jiquo percutié
do pro prima
vice puniturz
vt cos obinra
gans verbo ter
tia vice,Ghelt
de minoribus
nilhabens,ab
[cindif el mas
temin coclum
velin ecclefize
ninguno dellosnon ferofadodedeno- januá,veiníer
e i cundavicever
Staranucítro feñorlcfu Chrifto, conin is oblurgans
gunamaneraquepueda fer, nina fanta panicur.b.d.
Maria lu madre, ninaninguno de los € € efecho, Te
otrosfantos, nin de fazer ninguna cofa — J.gravi?punié:
de fecho contra cllosalsi como clcopir peas
: AA '0yquá vere
contralacruz,nincontraclaltarnincó Posctembl
traningúa mageltad que efteenlaygle - fphemare,, ve
daa dE dis, The
fía,o enla puerta della que fea pintada,
; 22.9:8,ar01,
o entallada,en femejanga de nueftro fe-
liguod cóni.
cótumejiá, vel
ñorlcfu Chriíto, o de fanta Maria, o de ,
» dú inferre in
alguno de losotros fantos, efantas:nin iuriácreatoris.
ferofado de ferir con mano,nin ¿ó.pie, Kádde gd in
> p E hocnotatAn-
nincon otra cofaninguna, caninguna — gelán.l.exles
deftascofasfobredichas,nin de apedre= ma ea
arlas y glefias,nin de fazer, nin dedezir ps stes.
otra cola femejante deftas paladina- Conemi.licef
mente, en defprecio , nin en defonrra io
delos Chriftiznos, edefu£e. Gaqual- amtudausvel far
i ierecfca - tacenusverbis
quier que contra elto fizicre cfcarmen= Faceneeverido
tar gelo yamos encl cuerpo , e cn el Au vel virgio
nem matrével
£anGlos.velcoramecciefaslea figurasvitmperans, árbicrio Regiscore
poralitervel pecunialicer punitut.d.
d Usmhomar. Videqua deilto dicirglolfySibiCardi,in clemenato 4
deiudz,Slarra, .
€ Unosaellos.Cocrcenturiuda
I5udiros.C.de judxis, 5 in.d.clen en. in fine!
da.cqui neera.gs.ciflin.8 “add olo4s
Sefarraceni per principes Cl
me méiiflam .
biglo.8 videper Ci Villa |
Vil doll. a Escgandentendicreros Vid.
Ruatós
LxWDech
lr foma.
Jas de
Uairata
DE 10fades. None!
euosticustodesion dil
50, 1Chge
aucrfegund entendicremos'quemere
Ie. Ca guilada
colacs, e derecha, quelos judios, clos
Morosaquien nó conlentimos quebi-
uiennueftra tierra ,nonercyendocn la
nueftra fe, que non finquenfinpena fl
denoílaren, ofizieren de fecho alguna.
cofa publicamentecontra nucítro Ses
ñorlefuChrifto,o cótrafanta Maria fu
madre, ocontralanueftra fe catholica,
quees tan fanta cofa, e ranbuena, etan
verdadera,
¿8 Titulo. XXIX, De co-
mo deuenferrecabdados
losprefos
L.juotiens.C.
de exa, triba
lib.:0.quod
iiEcabdados denen fer
losquefuertaculados”
letalesyerros que fi ge
14 cótta princi
palews, «qna
contraficciub
Lores,
deres.Vbi OO los prouaffen deué mo-
pone” e AS ir porende, o fer daña-
da pana cor Anne A
orlismenre dos de algunos de fús miembros + ca
z non deuen ferdadoseftosatales porfia-
dores, porquefi defpuescllos enten-
diefíen que el yerto lesera prouado có
micdo de reccbirdaño; o mucrtepore-
Jo, fuyriandelatierra,o le rorábiaa
de manera q losnó podrian fallar, para
cumplirencllos lafufticia q deuiá quer.
Onde pues que en los titulos ante de-
ftefablamos detodoslos malos fechos
que losomesfazen:queremosaqui de-
ziscomo deuen tecabdar aquellos que
siecumliterisiudicisaccufationis, requifitus, te»
hocdicir.
faftaacenlatione,vel formato in
undeberenim procedercinformario al
vantecapcuró.vt pbatorind.L di
-xhib. reis. debet procedere aliqualis
us norarete,qui lc flativo igarecur Se
inverbo de morexderejud,
uto.8 Modernifignan=
Bnclufio.Ange.Are
¿Sn partefama publica.colu, $ cuca recipitartalisin-
alnltrucrecurad fugam, Gtácomfitad
.lamoneate in (.C. de dela.
ed
joya das limecauía :
Sed
ió
eaperes
informatio capta
«paste-comparuerunt lá
principio
<1uron debe
fiar
XXIX Dela guarda de los prefos.
ram.ca7.Crexesnorali
fucrenaculados, ofalladosen alguno
eftos maleficios fobredichos:e demo-
Siraremosquando eftos elcuen ferrecab
dados,cporcuyo mandado, ecn'gma-
nera:cquales deuen fermandados me-
terencarcel, equalestenidosen otras
prifiones.E en q manera losdeué guar-
darlosque deuen fazer cfto.E que pena
merccélos quelos guardaren, quando
fuycalguno dellos por culpa, oporen
gañodellos. Otroliq pena mereccaql
Gporfucrea facareome de la priñó,oel
qfzicrecarceldenucuo en caftillo,o cn
jerraqueayafin mandado del Rey.
Le3.1.Como desen fer recabdados los prefosze
porcuoz mádado.
pNfamado,oaculadofey:
ido algun omedeyerroque
ouielle fecho en alguna de
[SreA las maneras q disimos cn
lasleyes delostitulos defta fetena parti-
da,puede lo Idemádar recabdar el fuez
ordinarioante quien fueffefecho élacu
famiento. Ef poraienturafe fuelle cl
malfechor deaquellugar depues que
fuefTeaculado, aquel mefino fudgador
ante quien loacufaron, deuc embiar fu
carta al judgador del lugar do lo falla-
ren, quelorecabden,eloembien antel
lea derecho del yerro deque fucl
feacufado:e el judgador del lugar do
quiera q fuere fallado el malfechor de-
Ípues que lacartarecibicre ,dcue lo fa-
zer*afsi,maguer non quiera.
2
ribus.ffdeleganformalTe ¿Mipnéinlimilivolttes »
inchoawitpraferaturper.d.|.pluribusa Sk pe
ficutinaccufacione prefercurquiprimo fuenit
“mácilij fuenie
cof
in.L.quicrimé.cum
oratis.C.deacenfasíic Scinciex inquirenscñin locus acenfatoris
83
emo,
atera Ín mo. rece
remibiorisgl efe
re. indica
taSadde.ltós
te gefopra,
art, que
Leia
cioteneriadre
milsiong ¡lá
locum deJiéti
que incelli
gñ aliasnó e
fet deforo iu.
dicis vbidelin
Gus reveriturs
Squido delia
quéseltcondé
nat? vPbinit.
Ernota quetiá
judex domici
delinqu
senetadil
joné.bal, Ad.ét.
pofiGuillicl,i 5.Caden
L.pretes.la. IF Uo.tecavi
deolli. pre
Slicétilcin
dex qu porte xL16.
pútpunice,de UCadexi
jet remittere, De.
allegatol.ficui
g.cifcrilesió 1quedo
fdeaccufaled
id fi iudex:
osigivisveldo
in citando
dexvero dick
nie ifentés
do, quiscos
1ú eriepotiore
Ang: Árecin
fuotraéla.ma-
le5.mouctiflá
ad ne. vbires
fext, Bald. 8
Jo Jfipla-
ille qui pp.ebú
ol. Bda
fuccedar.venor Bazán. K5.fpublico.Mdeadult. Sc gaquádo fed
judicitica (e haberad primú,g lata abíolutoria in primo opponetur
.exceptio rei iud.rúcvlterius procedere non potell,1. fandú. EL,
adi.8:ibiBar.Aideexceprio.reiiud.fedí cal noflrofententia abío
Jutorisinprimo impedirctíecundá proce lum,ergo obÑ
péden
a
primi procellbs,non poteritprocediin.2. dicie habere Arc. locís
etiá quoad cófilcationebonorú:
Abb.in.ca.deraptosundidiscriam Anel
fautoibusyvt (e prelentarerin loco origin
canon polfer probari,ficutin loco deliáli : na
prodeicargunen.lácauidaraopera.ex qu
expedirez , quódremibjo ficrerad locam de
aillepraferrar,q primo ca
duizere.Gcpro iflisdeliGtisfacisfacicifla.l parcicarú, Cum faper
xir(fifuefTe defpues G fuelle aculado)échoc ctiá tenor Per.de Ancha»
3o.c.poflula(li.deforo cópe.inrepe4n.a.oppotitione.col.4e
Resranticwt Mara. Secin
nusin.dec.poltulái.col.si.8.1.foxtéramen ifta efTent intel
¿elimiranda,nil prefumererarfravsfeucolor queficas
vel domi
vam iunencn debethoc
o
axinglo/Tfuperparsesobiipos,cadem partita, adi
Juice
Lalids
fuprititulo.
rte Caen
E soperas par
pre!
Setena Partida.
quia Bat udrelipendo teconlea Erica ope lid bere
tali qu elluneconcia ngemnátidnenalitl clfimindioriinaws w ósvideprerBaldias. biodes de
Eactin Gifedpunividberiulo — pa.erenendscos viola stidisio, q iesoliday e
cosinuocode:unarusert perrex.ciglinlrelegacorá. re miftiqnes, dela chales pen
Iuscinterd, se relegaex quo viveile Dal.ep ano condéna ¡miles inopu: teliñaton «Edecapu.aduertectíá q
pigueuitinco uibos e
nofcenduia- 9 , fit res
Sn Ley II-Quales melfechores denen fer recabla—— caduzir delantedel fudgador,do quier Go. ve voluie
Ane a mandamiento del judgador.
A O derio non deucome tomar
por fi mefmo para recabdar
delicéiidemvi PLD los malfechores fin mandado
ES pes derkey,odelos que [ud gan porel:fuc-
vbi de crimi. rasendeen colas feñaladas”.La primera
agioporerité es ialguno faeleaculado,oenfamado
SK hoc voluic 54 pS
«loiadádiuo de falla moneda?.Lafegundacs,qudo
Pio. y.fcotea- algun cauallero fuelle puelto por guar-
da cn frótera,o en otro lugar qualquier
fidelamparafTela frótera", ocllugardo
fuelle puefto fin otorgamiéto de fu ma
yoral.La tercera es”, li fuelTeladron co-
nocido,orobador,o ome que quemal
fecafadenoche, o cortafle viñas, o ar-
boles,o quemafle mieles. La quartacs,
quádo alguno forcalfes,o lleuafferoba-
dialgúamugervirg2,o mugerrcligio
[aque cftuuicíle enalgá monclterio pa
ra leruira Dios.Caa qualquier q ouick
fe fecho algú yerro de los fobredicios
encltaley,todo ore lo puederecabdar
véiomicil
mittere teneal
Alex.col.yad
cicbi magís
Placere, q cúá
poll fencendá
catar
iudice locid
licú, prout de
Suit dure ele
bi mouef Ale
x3.quiamilira
re vidévur oés
ratones y per
quas fuicinda
¿tósplocus el
que raciones mil dam anteexecurioné,licut
Xanceltam.ncq,obltare dicitumorinú Ancha. alias ladibrio cént
ánradicenciaypia-ex domi dam comperésiudex quía rider
epyaleoitproccilis,KInía judicisdomic'lijuled eritexequenda periu
icem loci delidti hoc perérem. Subditeñ y Fulzo.in.d.l.1.C.vbide
¡azi oporter.dicit,q fiiudes domicili) pocenpaciurildiétionen
in coznofcendo, lx pofleaiudex deliéti peratficriremifionem nó te-
nebicac lacio remitteresfed poterit perficere proce/fum $ condem-
sarcargun 6 quis poftea.del.vbicorptum.lEdciadi,fed latafenten
jade: emittere,allegar argumen.cext.inal.folent. Scind«non
m.verficuaillud.ff.decuftodiareorum, 4 iflam opinionem Ful-
gowdiciefullencabilem A lexandaquíaiílo modo non olfendunturra»
tiones,dequibusin dich. fefamolos, K opiniones modoilto reducun»
tar ad concordiam,$:non eritveram didtam Dy ni, Bald, $ Saicet,
aqued pottlatan fencenciam non ficlocus remibioni, pollerexiam dis
ci,quud li offeníis pera remiísionem fieri dd judicem loci deliéri ciá
Siñudex originis vel domicilij preveneric, $ condemnauerit, quodfic
Hiendaremilio:fiveróipie oifenfis petierir, quódiudex domicili per
ficiotprocellu iuchoacumn Se condemner, dc exequacur fencentiasa
quod fitaudiendus:quod videtur probari ex dida legea.titulo.£7. li-
broS.ordinamensrezaconfiditenim..de eo, quod pererid quod me
liuseritad punitionen delictizSclicer diétal,loquaturin diuerlo cala,
ciusracio potelltrabi adiftud + Sc(alcim pobitprocedere vbi judex
originisv+l dowicilijnon efferimpedicas, quin polsirco¿retelles, Se
habereprobationes delióliita beneficut 8cudez delittimamfi ellene
delocimpedimenta,vequiateles perquospotefl probaridelitum,
nonellentdeproninciajudiisdomicili + Snon poffentextra fuam
propinciamcoziad Ferendumtefimoniasl. 39 Ki02.ffoderefibaneque
polferiudex domicilijcoremexaminacionemalte:icommittere,vtin
aucheot, apud eloquentifimum.C. de fideinftrumentoram.),27.t4>
tulo.16.tecejapartita. propterque impedimenta fi judex domicilij
procederer , remanerercrimenimpunitam , que eftpotifsimar:
tiofecundim Persade Anchan
£tistiatremifio ad Jocum deliéti: quía?
authendivt molliiud:$; 8: hoc verd
xi fupra, teneiíta menti Sc dato ocio,tula
ybifupraquodin grautoribus delis
acillúscrimaina probabun
sonfiderantes,colla:9, $
quelofallare,porquefecamplalajufti- gl.i.óoclemé.
ciaque mandan las leyes deftelibro. Pe in
roel talcauallero deve fer leuado ante esponulaliaS
clRey,o 11cabdillo de la caualleria que
Dominicusin
5a.Romana.f.
deltmparo,o al mayoraladelantado de PERE
cótrahées. in
latierraqueledepena, fegundfuero, e fin: deforocó
A S peibr.ó. Sevi
coftumbre decaualleros. a
Y Le7-111.Queles juezes pueden fazer recabdar
omes que fuejfen canalleros.
q Erros,emales fechos fazé
¡los canalleros£a las vega-
¡das q foncótrabuenas co-
$! úbres decaualleria.Ealas
vegadas Eiztotros yerros Gnó fon ve-
dadosfeñaladamente a los canalleros,
masfon defendidos comun»Iméteato tira
doslosorrosomesálosnófagá. Elos (9 Apereds
yerrosq fencórraordé dela caualleria — Kintelliged
fon cftos, afsicomo véder, ocmpeñar añ eéttalecrin
mié,ex quo ve
3er, S pros
bacur in diéto
$. fiquisveró
comprehento
sumillatamé
Jpartitarú.ir o
dillinite vide
turvelle quod
inomnibuscri
aminib*,de qui
busin hac.7*p
tita.fiacremil
ofugarlasarmas,o nó obedecer al cab- — nirer pocna
dillo nó Eaziédo fa mádado,o faziendo econo
z a ¿dayexras
cótralo que mádafle. Caentalescalos onediay.f
molos,Sitavi
deturprobari,S decidiinad. La ricu.17.1ib.S.ordisregao prin.cumdi
cit(que merecenaner penaen los cuerpos.)
Qilex.1L,
21 Nemo potefl Gnejudicis mandaro aliquemcapere,nififalfariam mo=
nerz,velmilitize defercorern,avtpublicum Jatronem,vel domusincen
diacum nociurman,aurarberurn vinearum vel melsium (eftor, aut
virginisvelreligiofera¿toremvel cam afPortantemequosrapiens du
catad judicem,£mittet militem ad Regew velad locum quem dele-
ruitvelad cius terra malorempralide puniendum.
a Uenceffeñaladas Tene mentiiflam.8:adde.l5. 6 que ibidi.tis. y
7.saaciSc di. comeglo ibi.Cadeexlinres. Sinifliscalibus captas
infránno.horar deberexhiberiiudici.l.capitos..Edeadultes Staddee-
úam.l.7. 6 8.xic.14Libacordirega. Kio. la
ici. deaccufa.jes.col.1verti
D GEalfamencda.)..Cadefal
mone.8id se L
€ Ubejamparofelo frontera. Adde.lsB2.C.quido lice, vnicuiquefine Eb.
jud.fevindaX cad.parti.8cqueivi dix. Él
d Ulaterceraes.Vidcin.dda Sa. inde mn
e Gorafe hdde.|.1.C.derap.virgio 5
Ulex, 111,
20 Milesin criminemilitaridelinquens,vtarma védens pignorás,vello
cans,vel exercitus ducinon obediens,velin Gwilibus, nó porel! capi
nifi de Regis vel dycis bellimádato:necporeltjudicarinifipercos:,p
alijsveró criminiblas atrocibusivr cade,rapinafarto $ fiwilibus iovi
cafper Reg£vel prelideterre,fed pro lenioribuscriminib'inter que
'manus percafsiolinearwis cópuracur,perindicéloci,Elaracótra cum
fententiareminicurRegi vel ciusalferio,vtexequateream.h.d,
£ dZerros.Sequiturila.inota in.Imaziltcriz.C.dciuri,om, Y
iud.Scina.Cadecxhibarcis. Sin leacculas
8 Goscanalleros.Quid (dul
gio militum,velnonedi
cumvno.f.reas.fi.deremili
1ib.6.8% tenerloa.Fab.inddl.magiier
h Gsonefosóbabeshic quodcrimen dicicurmilitare plenios, quimd:- 3
cieglo.inad,i.magifteria.é: quamBald.in.l.milicibus.Cadeeltancál
¿adde,).2oBL.ozane deliótuaa privatlule re mili,
hoctamen faltit. , ell.
aquel
Erie
ArOCTA
Ecdicla.
ROteda
juldemtivuli, $:Specul. In norte.
7%
lus magilicremálirum cognofcit Sia
deligum fitcommidlwr
eecin.lopsimas
avilitenon pere
son Hiaturacis $
incompeien -
dal
¿delicada como .eftos,o otros femejátes dellosnó
de larierra, Et
los puede ningúo”recabdar,nin fudgar.
ito calanóte — nin-dar penaporlosyerros q fiziclTen,
netprales pal a z
iD c tinonelRey,ocl cabdillo dela huclte q
militadmagi- aujaafudgaral q alsicrrafle,calos otros
£rúmilicó, có + lleros. MasfibziclTe
salis reacaro . Sturalleros. Mas fi fizicífenotros yerros
sae privile de aquellos q lonvedados a todos los
piiecladicl mes comunalmente:afsicomo matar
Cu bifena Y
«lasd.f. E de Omcatuerto,o robar, o forgar, o Otros
arcula. poller — yerros femejantes destos ,cltonce deu?
ferreptadosante el Rey,orcufados,ore
>
+í remitrere
exbdados anteladelantado dela tierra?,
lito, de
udiceproptercias
vellet ex volú
ratecvtinad.l,
0 cap erecebirlapenaque laley máda, por el
vincia in aia — malfechoq fizicron.E fi losyerrosque
een
¡les E de
fizieiTen facifíen maslicues*, abi como
daquie ln tali Jeneel
<riminenonel: malíctria,o fidenoftafle aalguno depa
ee pofica fub— Labrayo lefiviefle de manofinarma nin-
pretide folus Al
maziiler cog» guna, o fi fizicile otro yerro femejante
nolceret, Solis
aufugifler álo
<omilicia,vbi
deliquie Se re=
períad in pro-
tóndia in qua
* elk prarles (ub
állopoflercon
eftos,fobre talesyerros bié pueden fer
áculados delante losfudgadores delos
Tu gares.Masdefdequeoviercnoydo cl
pleytó de laácufació, e-dado lafentécia
cótraellos,(1 el yerro fuere tal porq me
rezcáalguna pena, deucnlosembiaral
alferez del Rey , o al cabdillo cuyosca-
vallerosfon,que cumpla en ellos la fu-
flicia quecl Rey manda,cclalferez, o cl
“cabdillo deuelo fazer afsi.
8 Ley.1171.En que manera deuen recabdar los
prefos e quales deuen fermeridos en prifien.
miles privilegíaras.fecianduwo Salicetumin.d.l.prima.
6 6 Uótaslienes.tech fine crimvina mediocria,vefubijcit Schaberno
militibus. fade culkoareo.d explicar Cimind.la. Cde exhib.
mitesineulit viminearmis, 8 ex generepcena arguitur enormitase
vel mediccritasceiininiscognefcins etiam crimen ex genere poenar.
Barán.L.po.$.ad criméscol.s£Edepub.iudBal.in.l.coluo.C.quiac-
cuí:bon pol.casonafferamus.2 4.q..Decius con)
3 Ciimcapitur quisprocá
mz, £ vultcum vxore vel Farilialoqui antequarm ad índicem veniar
dicideberfiid rogerper domar (ha m,(ieam in loco illo habers(ed ta-
Jiterducatur,vt cantusfitducens ne finiatautecclefiam intrare polsics
demumprarienterarRezivelindici,qu mandauiteum capi :fitamen
¡lle captusefl homo mala fumar,vilatro vel aljusqui contucniterimi-
nafacere:non debetad donwum ducifed ad Regem veliudicem reéta
viasiddudus autem captas ad iudicem,ftatim iurarefaciat de verita=
te dicendain factoilio pro quo captuseít, Scdiélumin feripeisponat,
¿perfonain cuftodiacali,qualé deliétiqualiras, Scperíonz honcltas
vel vilitasexpolcic.h.d.
1 d-Geljudzador.Non potelt quiscapinili demandaroiudicis.vthic Sin
1,6.C.¿cexhib,reis.Slipracod. la.
10 Enajurafi. Adde.l.a.Cadeextib.rcis.vbi habeturde dilacione que
deturad componendosme(tos penates.rem famáliarei. ve declarar
dbi¿lo.Selacins Specusticideaccuias.1.verficn.fclasigicur. deve decla
ratibi Sali.deberhocfierifubfida cuftodia, velin carceribus politus,
veltideiufToribusrelaxatus,fecundum enormitatem dei, % qualia
tatemperfonir.tutenerentiiflam.lpartitaram,
3 £ Alurarquedigala verdad. Poriftam.€lt quoticicio pradtica, quéd
Titulo:XX1X Dela guarda delos prefos.
mafama, O
- nonlo degendicuara lu cala, nin a otro
accularoveli
cenda, $ de:
quilico €.
dex non recipi
quam re
fionemán mas
3 Andando clRey, o cl jud-
gador * recabdar algunos
Rjomes por yerro que ouief-
ret reus dere
Ipondendo ve
ritatem,£nó
¿Moo len fecho,aquelo aquellos fuficit, pres
quelo'outelfende fazer por fu mádado Ipongess per
verbí crediccio
mo perveritas
tédebet selpó
dere, vt notat
Barcinlmar-
coli? rerum
amo.S
teromnes.$.re
dicinfindide
Entis.Qibidés
col:.quud de
berefponderi
han defer mefurados en complir el má
damiento en buena manera.Ca fiaquel
aquien onieré derecabdar fuere de bue.
ebuena nombradia, quea-
yacala,c muger,c fifos,cotra compaña
encllugardolo prenden, erogarca 2
quellosquelorecabdan quelo llcuen a
Tu cala", quealgunaco(a há de dezir a
fucompaña, dcuenlellenar a ella pri- me o
meramente, guardando lo de manera bomstiscia
que fenon pueda fuyr, ninencerrar en
hygleía, ninenotrolugar: e delfpues
«deuenlotracr anteclRey,oanteel fud-
gador quelo mandare prender. Masfi
fucíleome de mala fama, áfsicomo la=
dró,o robadorconocido,o que ouiclfe
fecho otras malfetrias fomejites deftas,
-cap. cum diles
de acculas
aduerte tamé,
quiadogiosia
illa materialo
ú Ed
tores quoque.
lu gaó AUTO Y niendo le eom'elderecha- Lera
méteanteclRey,oanteelfudgadorglo . gárarec jutin
mádoprender:e eftóce el Rey oclfud- Mianontencé
2 cótrafe jurare
gadordeuc lefazer furar q diga la vet- fed promoués
dadíde aquel fecho fobre quelo recab= inquiitionta
daron, edcuclo todo fazer clcrcuirlo
quedixerc,candar adelante en el pley-
Nes E pbario
nesinducate li
túmullo profe
quente, led
oficio fuperiorisinquirit:unciurabit pprerinfomiá cótra (cortó. ve
Í 8:.c.quoti «de purga.cano,clicófliteri 8B.c.cúdileéti. daccu
¡dgcriá Specin tic.depoficio.$.7.videndi.verficauig.cófideran
dúcft.dicit,q fiueagaturdecrimine p vizaccufationis, ue permedá
ingliionis vel exceprionisnon cogituraliquis riderefe criminofum.
5uxtaillud Chryfolanon ibidicovrte pdas.Sibi rñder ad.c.dudúseb
2.£clcóio.S.cperinquiliiona.co.tinStad.carde confel Scad.d.coli
coníliteric. Stad aliaiurayponittíaliquos cafusfequensdidtalnnc.n
d.c.dudú.£.cua.in quibusteneturre(pondere fispernotorijs.f.feu ma
nifellizperfententiam,velalio modo: quiatunc pecar effet celare
veritatemallegar.cotua.decoha.clesér mulic.foperoccultisvero nó to
neturriidere.ité Srenetarfuper his que impediuntexecntionem off
cii,velretentionébenefidi, eri poltperactá posnicentió.icem fi diBi
mulatio criminispericulúinducitvtbarefis,vel dilapidaticnis,án qui
busefl periculum fi occultafintitem li Gitinfamia fupercómind, ná
tuncediam cogereturinfamatus fe fuo,Ecalioritiuramento purgare.za
qc prebyecsquispeccaci afines infamia dama
obetrefponderefecundum eumian (it condemmatus vel confeflis de
crimine.Abb.eriamin.d.c.2ade cófel.col.pe.Gufin.
* ticulum an politioni criminolerelpondere debearrens.S ibiponit di
étalnno.8cranderferefoluitin duascócluliones.prima, quódf pro
editar perio uiquenen co aladas oo cacaos
relponderepolicionicrimino(g.Gid dequo queriturfitnororivm fon,
famcfzm alias (ecus.fecunda, quodadioftantiam partisrelponden
¿umef pofitionicriminofar,hid de quo quarirwritfmefiia, E
pediatordinisexecurionem Scbenelici remotióem de quo
quevenirerimponédapcena temporalis. S yl
3n parte confelsiosiin prin. verfiiinilaqueli
sanadineoroga
Sctenapartida,
nemisdicisquís oblizaros Gfareri delifturm referedita Abbndid.
<2.addensidem ette quando delitum eflerfemipleneprobatam alle
gar.S. Tho.fecniuda fecunda quief.óparria,Screx.in dicac. cum cile
Ai. s dicichoceiTeveram quando agitur ad poonam (piritualem,non
veró Gelléralia poema, Seg fifañum nóelt notoria, nequefagrar
infamia De
nerur relpóde A ,
a to. Efiporauentura cl prefpconociere
ralferdicereve el yerroMfobre que fue aculado,o recab
un laaide dado, fiel yerro fucretal que merez-
Gád,in primo
colibero.q.;yneque ell obediendum Th hocpralaró , quia ef? contra
charitarer,Socculta non fantpublicanda, fed Deololirelinquenda.
<diomaia.Bi.cionesa.c.ex merito.6,q.1.8c li procedatur ad inftan=
tiampartis.tenecconclalionem Abb.S.Tho.indiét.q.69.arti.n.dicir,
eppentinerad debitum julliria,q aliquisobediac (uo luperioriio his.
ad queiusprelarionis (ecxtendica Sudex dicirurfinperior relpecta
cius,quijudicatas,Sidedex debito teneturaccufetusiudiciveritarem
exponere,quam ab co, fecunduns formar juris eaigit. d ideoli con»
ficerinolucricveritarem,quam diceretenetur, vellieam mendaciter
negaueviramortalver peccat.(iverojudex hocexquirat,q nonpotelt
fecundumnordinemjuris,nonteneturejacculatus relpondererled pos
tellvelperappellationem,velalitericirefubterfugere:non tamen li=
cetdicere mendacium,écnóaliterdeclarar.B. Tho.quaido index de
hocinterroges an fi femipleneprobacun, velne,anfitinfamia, vel
ú'non,anagaturad poenam temporalern, vel fpíritualem :in eadem ta=
men quzlbaric.anmagisfedeclararcumdicitonon enimquis tenctur
omnein veritatem confieri:fed eam folam quam ab eo potefl, 8 dí
berrequirerciudex,(ecundum ordinemiw3s, pura cum praceÑie in
Famialuper aliquo crimine, velaliqua exprelfa indicia apparuerint,
veletiam cum pracesirprobariolemiplena,£fic vellevidetur,q Gue
agarurad poenam(piricualerm veltéporalen», (fit cafus in quo judex
Tciteinterroger, quodrefpóderereneatur, Sdiéta.S.Thom.refertade
fequicurárchian.$.icemquod dicicur.21.q.:04 bo.in.cadetellib. co
yenddemvale.S. Thon.>.quartica.zón in.Ego quiraione mune-
rishuius:quodob aliorum leuamen libe «1erfufecpi,cogormei dice-
relententiam.inifta varietate dicerem, quódin hac qua (io. itrantú
actendendum,anindexritéformansfutim proce ,pofsitinterros
gare.velnenequecuro que poenapofferimponi,an piritualis vel a-
Ja,an procedaturex ofiicio.vel adinflantiam partis: non e: ie inter
hacreperio bonamrationem diverfitads, cen htnctorium vel as
molum,vel nesfedrancuman judex liciteinterroget, vel nesfequendo
ditasS.Thowm.ée certéfi crimen effer occulzun, ira quod non perelt
probari:illud enimdicituroccultom.venor Abb.in.c.ex Fterarum
detempo.ordi.Sia.c.veltra.decoha.cleri.8mnlic. Domi. 8: Álexñ
in.c.erubeítante a.diftin.certe de salibusnon deberfe intromitercia
dextecrenusaledrelinquere deber diuino judiciowcin.d.c.crubefcáca
E facitlo. notab.in clemen.ndehure.in.$.pen.foy erverbo eo iplos
Sque notanturin ca.filacerdosade ofíicio.ordina.£ dicit Abb.in.c,
notitdeiudi,Sfequituribi And.Siculns.col.57«q in peccato occuls
tonoto folo denunciantisiudexnon debetad aliquem a£tum iudicias
lemprocedere,neque fubtrahere,ei de quoe(L(ibi devuntiatum facra
mentum:nequeeñingenereexcómunicare.6ctradit Petr. de Palu.in
“g.fentencarumadillatoq.vió.ari.fin,cp quando crimen ell occalrú,
¿deconon pr1cebitivfamia,S non porel fulficienterprobarivela
«quiafritur ¿foto denuntiante,tuncnequeipfe qui fcit deber denun
Hiareocculta,qua probarinon polfunt,non funtrctrahenda in publi.
cumdicirglo.in.cnfkripeuris.9ó.diflin.fi vero crimen ( femiplene
probatum,velfint deco raliaindicia perque reos pollertorques,túc
Judexliciréintercogat, Screustenetur relpondere:quiaiudexlecun=
dumformawiujis procedir,Kinterrogat,Sicaprocedat quod hicha
berurinifta.lfivero nonadlint taliaindicia,vel femiplena probatio,
ex quapofsin deveniviadrortaram:S elTetinfamia:tunerepno cri.
men occulium Siimprobabile:Bindex licite non potes! interrogares
nequeteneturreus refpondere,nequele prodere.¿itaprocedar didtú
Chpioltomi. montibidico, vete procas, de quo haberurde parni>
ten.ciliin.in.c.quísoliquando,in-5.hisenthoricaribos, ls ergo cau
tusiudex,quialiquádoex leui indicio capis,nereusfiagiat, quad ante
quaminterroges,babeas fufiiciontem prubationew, laltem ad tortua
tampvelita ppobicincutiterror tortorauxta id, qued dicit Bald.in
12,coluins,C. quorum appella.non recip.vel y pracetsiticfa mia, ve
didu.el inpetins,ex qua elTerindicendapurzatio:fecas non ellet
caliwindicenda purgarionis liccrefTetinfamia.vedeclorar A bb.in.de
c.a.deconfess prepo, Alex.jn.c.cx peenitencibus.col.1.50.dilk:nam
aliásnon viteprocederes,neque polles reuwinterrogare licité,8cdána
res anitvam tuam,nequetune te excularesaelus inlcig,quo allereres
te mouerisnam ve dicit Holt.quemibireferrAbb. Cum iniunen»
nwesde purga.cano,non deber fierialiquid exfolozeloiafliiz: ná
fubíitiudiciumrationis.qd dicirfacerecontrareligiofos pralatos
bentescancuin aelumin paniendis delidis,vt pretermirtont erdinem
judiciariom,inquirentesquandoque de criminibus omninooccnlás,
faciv bene quod dicirBald.in.l.21.Cade ealiibarcis. vbi dinie y licet in
criminali non
4 fant politio=
camuerte,o otrapenaenelcuerpozeltó pc: ápartepar
ce fi el recabdado fuere ome de buen tisfunctamen
b a interropatiócs
lugar',o hontrado porriqueza", opor ue páncen:
turcántumia-
dici,S:potelljudex ex mero oficio interrogarein criminali,vbicun+
que moueteú quitas, de maximevbiefl locus torcurac.allegar.l. diu?
Adrianus.f«de cofto.reo.vbiqplatronesinterrogantur de cófecijs. Be
facitbenequod habetar lofue.c.7.bi,Fili mi,da gloriam Deo,% con
Fitercatqueindica mibri quid feceris»re abfeondas.kkc. Habitaveróta
Jiprobatione,licer quo ad eam reusnó fueritcitatus. vedixi fupra co.
ja.| ifecuré potes interrogare periítan.loquz hocvult. Se quia jam
non potelt dicicrimen onmino occultum : ¿mó crimen quodpotelt
probari,ex quo ade(tfemiplenafaltem probacio, velad interrogandá
fufficiensad torquendústamen fireusnegaret, opuse(Ter quod in ple=
nario jadicio reproducerentortefles, vedefenfióreo non rollatur:ne»
que mirerish fummariainformado deliét fadta finecitatione partis
Sufiiceretadinterrogandum Gnetortura, cú dcaliquando ex tellibus
ita recepeisloqiporelleoideraco feta aldo Lobferuare. $
prolicifii.verlicaó.quaritur.ffadeoft procon.é lega.din repet.l. edi
E.col5 Caecdendo.Bin.lcarbiBare. 8 osado Plat. Code nano.
Jib.s1.cuveró cun habueris majusocium,confide:alatios, K gracias
ageamiico,q fuislaboribusiltacótlit. 8 adde epifcop. Calagu. Loan.
Ber.de Lucosin fuapraxi criminali.camn8, quem poll hac vidi quífa:
ciens mentionem delta, partita,an procedarín cleriis ubdit:quini
19 opinor,¿pin haicis captiscon licear idindiflind+eferifalua judicis
confcientia:niliiudex habearcontrarenm lemiplenam probationem
dedictoaurexpreflaindicia , autinfamiaznon allegarad aliquid ad
hocnifi.S.Tho.vbifupraczoeumallegani. dk Caicta.ibidem dicenté
addere vnum norabile,cyín caft quo proceduntindicia debét manife
Mari reoyytfciatleelTe in rali articulo conflitutum, y teneturobedire
judiciprecipiend,Sextorquentá veritaremsac eriavt pofsirle purgas
re,6% contraiilla opponeresvnde infert diétus Epifcopus, q ficutante
torturá deber dari copia indiciorum:ficante interrogationé, vt judex
ju(teinterrogetas ad ¡flam.l.particaram dicic,q loquiturin hominis.
busmalefamastutamen tene p dixi,quialillain omnibus loquicur
quoad iuramerturo, E receptionem cófsionisrej, Brilla diflinetio
bone vel mala fuma firalió relpedu,videlicer an debeat deferri per
domum cum capicurad componendum rem familiarem , velnoníi
Matim deferatur ad cerceres, stibi lecundum verum fenfum apparet,
$: quía nonellecredusfenifas intelligere, pira demurnlicearrecipere
juramentam áreo,vtveritarem dicató ficinfamacos cum fortioris po
rentiar(itvnusteftis de vilu,quaen infamia Si pradtica qui: ell vera ll.
intelle£trixin ownibusidintellexit,8 adimiit, vnde llanteiflalege,
8 próbationciadicioram quam dixi videtar forte dicendum , quod
tunevedixieriamnon data ante copia indiciorumreojudex licivéin=
tertoget.
a Qconaficreeyerro, Sic EcdicitBald.pertex.inLa.C.decxbi.reis.g ¡4
poteíl quámicaselt conuiétus,vel confefias crimen, licótreum pone»
reincompedibus,8: ponereibiin manusmanicasfer: cas. debecita
fieri (ecundum eum,quando fineligaminenon potefl commiode cur
odiar fipollercommodecullodini fine legaminestuncnon pal
fitvincularicum hocfiac ad cuftodiam_nonad parnam. E adde infra
eo.in.l.6.quid tísbhnon facerur:fed negar reus crimengdicvtper Bald,
in.d.l.1.ad fin.cuiusrefoliioct,ph el ulpeftusdecriminenen tñ
ell conuictus vel confellisshicrimen fit muleum atrox,mirrator ad car
ceres.l.s.C.de cuflo.reo.fi crimen non fitiraarrox potericfub cuftodi
bus detinerión loco honeñiori.l.e.SoLdiuus.h.eodem.
b: tome de buenlugar,Def:rtur nobilibus circa n:odí carceris: ve hic 8
in.J1.ME.de culio.rev.8i limita 8 jotellize.vtin,l guinfra.cod.6cnobili
accufaro pótpro carccre aGignari roruan palacium, Se ciuicas:S: (arista
citrectorflacuro dilponenti,paccular? ponafin carcere.vedixirnora
bilcer Angin.lqincarceréiqdmet.camallegezpro fnga.di latin
Ladmonéda. deiurciur8idzAnz.in.J...C.dexhi.reiscicin
p viditmnltorics judicé flacuere acculatopro carcerevná clujtacés Se
dici q póthoc licitéfacere,g á perlona nobilitas hocregrit,Sciudex
creditprocertoillúnófore culpabiléwvi.écbonú textin.li gravi?. Co
dedignica,lib,12.vbi pilla(tres de criminib”grauicribusimperitó, nó
derruditin carcerésfed milicari cullodig cómittútor, E: de corúiciómi
nib*deber fer relacio principi,nequeperludices minorespudivarar.
€ tiPor riqueza. Defexturhic dínicibus,ix cicirBarto.percexrábiip.l.cas 6
Titu.XXIX.De la guar da delos sprefos.
pitaltuny5 fer cel fdo poenis.q ficut nobiles ex cófictudine nó
duípenduntur,neg; pariuntar viles pomas ,idem ell dicédum de alíis
popularibusdivitibus,£< honeftioribus, de faucndumell ditioribas
¿fKienio faciun negocia vniuerfitarú.l.penu.ia fin.C. deprard. cur
1b.10.qui plus habecin terra,plus dilizitvererra crefesr:panperesnó
tucsóll tune ciencia 2,non lo deuen mandar meter
qui feditiones conlosotros prefos : mas deuélo fazer
ada ve guardar enalgun lugar fegurob,e a ta-
currantad
E les omesque lo fepan fazer guardar:pe=
Jia,vt di
ul
riouradic Ano
dr. de Ylersin
11. in princade
roponiendo toda via tal femécia cn fu
guarda,que fe puedacumplir en ella fu
ficiaque el fuero manda.E fi fucreome
e vil,dcucn lo mádar meter enla carcel,
7 a por fétencia ocn otraprifion,qleabien recabdado d,
aquiparanter — faffaque lojudguen.
GLey.V, En que Ingar den? tenor prefa, erecab=
dada lamuger.
73 V geralgunaleyédo recab=
ra.depraben.
a dadaporalgú yerro q ouicf
cil gravisimá A 2
dotar porel fe fecho,q fueffe de tal natu
capidcincarce RAEE raporq merefcielfe muerte
sari.glo. Sbi
orar loamde ootrapena qualquier en el cuerpo, nó
la deuémeter en carcel có los varones,
ante dezimasq qla deué llcuaraalgúmo
nelteriof de ducñas,filo ouiercen agllu
gar,e meter la yenprilió,c ponerlacon
otras mugeresbucnas,, faftaque eljud-
gador faga della Jo que lasleyes man
dan.Caalsi omolosvarones,e las mu
geres fon de departidas naturas,alsihan
menefter lugar apartado do los guar-
den,porg nonpueda dellos nacer ma=
Jafama, nin puedáfazer yerro,nin mal,
feyendoprefosen yn lugar.
«depro=
fe.Semedi.lib.
10.Sc vides
dem.L.6.
3d dlsgerfigara,
Veiuti io alig
fortilitiovemó
visclt: Scadde
adifla.l.Ange
inda.Cde ex
Di.rcis, Sed.
¡fido cullod.
xeo.(itamé fic
talecrimen, y
fecuré nonpo
teltrradi mili-
vibus cufodié
d*ponetin car
ccrib*:vtin di.
Ja.Ecldiuóco
dee Slacs
baturiniftada
ciinillis plo-
mis hoc [pecia
ig pinictar qí
políent extra
carceres culo
dirialibifub 4
dacaltodia.
€ enla carcel.
Ue) 1. En que manera denen guardar lospre=
Jos los que lo han de fazer.
Onteros o ballefteros, o
otros omes qualefquier
quefonpueltos para guar»
Ej dar los prelos del Rey, o
e leoncncao ls hlosdenda facar de
aqllugardonde gelos mandaró tener,
Je cufto.reo.6.C.coin:la.Sc.16,
ti.capparti.Qkvide per Baln di
10 d Gsienrecabdado, Etpro maiori maleficio deber quiscawtius cuftodi.
siwvideBald.in.l.mínime.C.deappella.
Si Ulex, Pe
0 Muliercapta non ponatur comhominibusin carcere, fedinaliquo
suonallerio monialiumtradaturcuftodienda:vtibi cópedes aucmu-
Jeram coftodia ibi apponatur,nezliás fi carcer viroram Sefoeminas
rumhtvnajiohoneltum quid fuccedatsh.de
Y e SLcanlos varanes.Cócor.cutn.laqui.Sccurm auchenticaibipofita,C.dé
enfto.reo.dkprocedithocechfintmulieres mererricesinhoneflas ga
tune includi debent cum viris, quianeq;virorum honeltasin=
inciandacilive dicicA ngolin di), quoniam.deber ergotancponiin
aliocarcere,Énoncú mulicribus honeflis:quia meretrices non fune
h
3 Colas prefo
k
85
caque.C.deadulre.CecundumPes.Al
oneltin vfiznegzvf expediens,cam!
á cuttodiaw qua feretá
famicarfdsinouió, qn
nópolsitcoerceren
¡fla cx disauch
gandesr hn
nin delacarcel,nin delaotra prifion, pa
rallcuarlos a otra partcen ninguna ma-
cera
Nerio quagau
nerafin mandamiento del Rey, ode derccalías fa
geret ía mona
quel judgador q gelos dio cn guarda: erifena
fucrasendepara azeralgunascolas que
ellos non pueden eleular.E maguerdi-
ximosenla terceraley antedelta,que el
Gfuerc.ome honrrado porlinaje, o por
rigza,o por fciencia queouielfe, que lo
non deuen meterencarcel, ninen otra
prifion:có todo ello dezimosG fiel pre-
Lo otorgafl delante del judgadorque
auia fecho el perro porque auía feydo
recabdado,o gelo ouicflen provado, e
4.8 E Sica
in Gamma, in
parteimmuni
as.
eccT.a feu mo-
nallerió defen
deretne pvim
extrahaf, Sci-
deo noncftra
tí, vta iscare
aquellos quelo tuuic/fen en guarda fe ceratiofiat.
temicilen q fe yrin:cftonec bien lopaé- UEL.
30 Fines mádati
den meterenficrros, ctenerlo guarda-
doen ellos en el lugar que gelo enco-
mendaró de guifa G puedan fer feguros
del quenonfe yra..Otrofi dezimos que
deucnfer aeucoloslos que deuen guar
darlosiprelo: cs ¿guardar los toda
a
viacongfan téc do,ccon gun femé
indicis cuflo-
diendifantcie
caicarceratas,
Edenoñecu-
fos maior ma
nu propriaci
pos Sccompe-
desclaudae, Se
Januam Scclas
nes cauté cu
cia,e mayormente denocháto qdedia, odiar inte-
Ede.noche los duen guardar en cfta o
bus cúca
manerab,cchandolos cn cadenas, ocn piteatumine
ccpos, ecerrando las puertas de lacar= ne cc li
i y met, Sole or
cel muy bien,cclcarcelero mayor de- E penal car
uccerrarcada noche las cadenas ,e los — cer,velumevi
dedecapti:8c
quis íncarcera
sus vale loquí
cúalio, extras
hatur á carce»
rosfediuncea
flodiaf bene
cepos,elaspuertas de la carcel có lu ma
no mefma,e guardar muy bien las lla-
ues, dexando omesdentro conlos pre-
fosi, quelos velen con cadelwtoda la
Hochesde manera que non puedan li
5Gltétes.h.d.
maras prifionesenqueyoguicren,nin y aa
fepuedanfolcar en ninguna manera, CE o 150S
k codevbiAng.
luego que [ca de dia, e cl fol falido K, Soucpquide
ber cullodire
sevel perfoná
¿ber de nodte
dup)
(todiá.cc quo infegad caellagosquitenenturad coftodi
Uenefiamanera « Tenementiiá.laque laciusin hoclóquicur,quimn 2
di.L.de quafompra ello
«Non vai ticuflodia,fed duobus ad minuscommitten 3
daclt.l.fina.ff.de culto.rco.vbi Angel.norat.
De diaseel ol alido Facicadilá quelt.de qua p Bartvin, Lancfidla, 4
S.tépuis. 1. de poenissan mane velfero dicafdies antnox. Se Anye
¡.edicit,q mane intelligitpoftcantú galli,Sclero intelligicut nox
fate luntrcnebrasica q homo de facilinon recognolcitur.c.fi gs
perfodiens.dehomi.cúergo corlúalbeftirydieselt, licerfol non ficcú
Iperetdeptoximo,Sctáta it claritas,q hoWno benerecognolcif, fub=
diteciá pbene eftverú,qpilla particula(diel)appellaf mane ¿non aúe
el diespropticsvcia.Ltiti lib.S:poltha.quod dicitnorandum
effcad multasaddeBaraán dí i
ber.Xpoftha.Scin.).quiduos.$.ba
Partidavijo
dcuen les abrir las puertas de la al
porque vean la lumbre-. Efialgunos
P
Setena partida.
:46.C.quibusresiud.non
in.1.6n.C.dehús quibus ve indig.Són
:iacculanon pol, S:quenotac
nocet.Scin.).dara opera.colum.8.C.
Deciusia mate.confilq.
4Lézablar.Nota q permictendum ellcarceratis,alloquicí procurato=
ribus Scamicis.adde.l.awcú glolT.C.co. ex caulatiforte fi necdum ab
eo ell recepta
cófefsio iubet
aliqú ne pic
tát, q quís els
Joquaf, ne in-
Aruant ad ne»
sa
quifieffen fablar? con ellos, deuen los
eltoncelacar fuera yno a vno toda via,
eftando delante aquellos queloshan de
gandum, guardar.
aer az, Visy Y IL Comodenen guardarel prefo fufta que
i fecjudzado,
¿elnlocoja quo == Vardado dcue fercl prefo en
irfijadízn aquella prilfion *, o enaquel
tenciam cltcas 499 Iillu gar do el judgador man-
pruscaftodi. do que lo guardaflen falla
dusséclicrime O! >
quelo fudguen para jufticiarlo,o para
quitarlo.Efel ron fizo fuerepro
vado portefligos verdaderos, o fiel nó
[e defendiereporalgunarazon derecha,
nonle deucel judgador mandar meter
alaprifion defpues:mas mandar" que fa
gan del aquella julticia que la ley man-
a:elipor auentura elyerro nonfuere
prouado porteltigos, elo conociere el,
fi la conofcécia fiziere portormentos q
ledicffen,o por miedo ouiefle,non lo
deuen luego jufticiar, falla quelo otor-
gueotravegadad, fin ningun tormen-
to G le den, nin por miedo que lefagá.
Ef lootorgare alafegunda vez nó lo
probeé contra
cuen legitiame
pertelles, vel
cófesione(pó
tancam,vel p
torcurácin qua
polcá períene
ret(póre póre
ducaf adearce
remifed llacion
decofiaciullis
tía ¿nec durer
jofácia caulie
eriminalis vl:
x5a duos ános
Ántra quosac
a culatore nó p.
2 banteabfolwit
xeus, St accur
£ator Jegitime
5 apremiando,nin le faziendo ningú mal
UTA eftoncedcuen del fazer fufticia. Otrofi
eltoJassto ea pleyto crimi-
Addie nal nonpueda durar mas de dos años“
veítraces Nápoenareo cfieneftemedio non pudieren faber la
E Vols debí verdad delacuíado, tenemos por bien
flioterm. — co.Schic. que fea facado de la carcel en que efta
3d GorraVegada,
addeal.4dnfra
vitulo.n.óc que
dale
€ Doraños.Cón
corcam.lfin.
Castino
prelo,edadopor quito £ eden penaala-
culador,afsi como diximos en el titulo
delasacufaciones, en las leyes $ que fa-
blan encftarazon.
4 Ley. V 11). Como el carcelero mayor deve dar
cuenta cada mes "vna vez de los prefos Gtuniere
enguarda,a aquel quegelos mandaguerdar.
E L carcelero mayor de ca-
nons(t hocin
víu:imo durac
infláia, Sere? da lugar deue venir vna
: fondemnarue ny vez cada mes"! delante del
vel abfoluitur » A
diffinidudediá d fudgador mayoral que pue
poltítudcem
pus,fiueagatur peracculationem,fue perinquiftionem.
5 E drorquiro. Abíoluendo cumab inflantia, St obleruarioneindicijcon
demnando aceulacorermin expenfis, ve declarantgloW £dodto.in
die Lfna,
6 g Genlarloyesa. Svigoimalexta.
E Giex. PITT. .
0 Cormmentarienfiscarceris maior quoliber mente veniar coram in»
dices8eeirelationein faciar de numero cáptorum, Sede corum nomi-
pibas,ntate Jederpequo quiliberéaiccaprus,8e de cá quarez quia des
betvnúquengyex carceratis recipereferibensperfoná locum,Scám
quarecarceratar dié,menfem Sannum , Sede cuius judicismandaro
capitur,Sc quid perrelaciongiudici non manifeN avere foluetregis
camers.xx.moraanri.Se hociudex feri faciac:aliás veinCamis al cÉ
ficio remotas foluceRegioz.mora «auri
h ICadames.có €
cor.cum.l,f..
dejudgarlosprefos, edeuel darcuenta Codecutiodia
de tantos prefosquetiene, e como han o
1 Gel juez Nota 2
nomc,cporquerazonyazecadavnode” les debe
llos, e quanto tiempo haqueyazenpre
fos. E para poder efto fazer el carcelero
ciertamente, cada queleaduxeren pr
fos,dcuelosrecebir por efcrito,eferinié
doclnome de cadavno dellos,eellugar
dofue,elarazon porque fuc prefo ,e el
elle diligésin
relaxatióe car
ceratorum als
wunicurvthic.
Er bic fumi.
tarpradicam
plorandi ofi»
ciú iudicis, $e
: : peredi, vequis
dia,cel mes, ela era en quelorccibe,e Prenda
porcuyo mandado: efialgunoscontra — nullaiuftacaa
facfbretentio»
efto fizieren, mandamos que pechena
la camara del Rey veynte maraucdis de
oro,ecljudgador decada lugar deucfer
acuciolo paralo fazer cumplir, porque
lospuedaquitár,econdenar, afsicomo
dicho escneltalcy,ccljuezique contra
elto fiziere, deue fer tollido del oficio
porinfamado, e pechar porende dicz
marauedis deoro al Rey.
mis, ScÉt pro»
reflacio indici
adpocnam hu
jus. fecúdum
indi.
nesdebét bre.
ujari.
lex, 1X,
Fry. 1 X.Como los guardadores de los prefos no
merecen pena filos otros fus compañeros a
que los encomiendan fe van con ellos,
3m5i cultos per
cómentarien=
fem maiorem
arceris pona=
«
A > Sefogeri
Cacfccalas vegadas q los rro
que hanen guarda a los — detipecultos, |
mili fit prer,
prefos non pueden cada Fa pio Dogo
Bey vno guardar los, caco- — muspunitarbi
micodanlosa otro quandoyanaalgu- tariésfedeum
z llos e fncia:ótrof pontsoccidef, |
naparte:caque! os q ncan; otrolicon alitauté cuítos ]
des hmius(cele
tecca las vegadas que magucr eftan y
todosa guardarlos:pero deuen dormir
los ynos ye velarlos otros. Eporende
dezimos que filos que fincipor guar-
sisnonconíaij
- gibinonerát, |
autaliisvigi
sibus dormie-
bátnó puniú-
darlos prefos,o quelos velan, levanto tur:canófane
dos,o algúo delloscólos prelos*,e los , inculpah.da
2 o a con los prefos. 2
otrosq| nó eftan deláte, oque duermen PS
nonlo (abé,ninfazen engaño, nin ma- E code
ej ¿1 — ¡Bimotar Barta
liciaen elto, quenonfon en culpa, nin SAngeibiin |
merelcé penaningunaporéde. Mas ag- — fert p caftella |
Mos quefefucflen conlosprefos deuen equitir p
morir Iporende,quando quier quefeá .. dib*introm
técbas ini
cos infortaliciuminam cumnemo polGitá proditione cauerc,nifi e
diuinus, ignolcendum eltei Scfacic» . mandatio,( fidciufTor. in
omnibus.
Catarir.Addedi.Lfin..co.Se.Lmiliteswbiglo.Scnoraiftamlad de 2
clarationemillará.clt ergo hic(pecialis cafus,í quo cuftodi imponit
poena mortis, qúipfcaufugircú cultodito,quod ti hodie non proce» Inno.tó
dicynifieratcafusin quo cultodes cenebantpcena mortis;ve hfinlerz. efiL o
tita4.libaa.ordin.rega.quávi.li vero alasdolo veleulpa cuftodi ema 2)
dar cultoditus,dic vtinfraeod.l. 1.6 pr glin.l.ad cómentarienten:
C.couiin di.lomilicos.Sc.fine
za
1b
3d
Titul. XXIX. De la guarda de losprefos:
sto. Ade di.L.fin,C.co,l.ad commentarienfem.
Lex, Xo
caprumpro csimine quod poenácorporisnóirrogar iudex dede=
AdciulToribus dereprefentido eumpromictentibas,S ando Jurá
fubaliqua poéna certazilla foluentfideiulloresficaptú non reprefen=
vee pana
nó apponitur
as Esla
dini quantum
foluác.quod
nullacltcófue
tudo, iudicis
arbitrio taxal
fed fideiufTor
nópór obhoc
corporalitpu=
miri,licecreus
puniacur bado
€Usobrefiadores,
Quod fit qu
dononimpo-
miturp crio
ne pana cor
poralis. ve fu
pracodem, in
rubrica, di
fallados:fucras ende fi algúo dellos fie-
re mocoa,oomevil,o de mal Íefo. Ca
eftóce non deué darla pena fobredicha
acl,masaaquel glo y pulo: pero elfud
gadordene daraefte tal quefe fue con
los prefos,otra pena qual entédiere que
merefce,fegun lu aluedrio. Canones
guifado que finque fin pena ,Teyendo
atal que entendicíle lo que fazia.
Fi. .X. Que pena merefce el fiador [fe fuye el
acufado aquien fo.
¡Obrefiadores? día las ve-
gadas los fuezes algunos
aculados,a tal pleyto que
l 238 los fagan cumplir derecho
fobrelos yerros de quelos acufan: e po-
les parti
ta. licetramen
son poenacor
poralis, fedpe
ve= ó A
miacimpones= Tendedezimos que fi en lafiadura fuere
da, fiaccular,
pucfta pena“ feñaladamente que peche
el fiador,aglla dene pechar finon adu-
xicrc Taquel aquienfio anteel juez, pa-
racumplir de derecho . Efinon fucre
pueftapenaciertacn la fiadura, e fucre
coftumbre víada en aquel lugar do a-
cacfcicfle,quáto deue pecharel que afsí
fia 20tro porfi faz, finon lo aduxicrc a
derecho aquello deue pechar que fuck
fe acollumbrado. Efi nonesy coftum
bre vfadaparaefto, deucle poner pena
vel inquificus
confitetur cris
men, non elk
reluxcandus fi
dejulloribus:
imo detineo=
YE. decultodia
xcorum. Se, |
fi quis.C.co-
dem. S quan-
do relaxaí cú
negatrendl lia
deiufiores eúl
reprefentare,quandocunq;perfona ciuserienecelfariavtfiiudexve-
Jiteum interrogare vel torquere,Sfi poenafitarbitraria, eunc confia
deratur qualicas criwinis,Scconfuerudo fori:vndei verifimile fit, qp
poena critcorporalis,tuncidem quód decorporali crirdicenduw : (1
verotalispoena arbitraria, (oler ele pecuniaria,idem ell quod de pes
cuniariaordinaria,Ecundum Paldumin.la.C.de exbiben.reis.San
fidciu/Tor deiadiciofifi pro vulnere,feu accularione vulneris tenea
turf de vulnere polleafequatur morsevido Bartol.diflinguentem a
1.fideiuiTores magifratumaffade fideiufT. Se Lucam de Penna in. 1. (i
pis decurio.C.de decurio,libro.1>.referentem difpurationem Jaco,
de Bello vifo.in...Goncimus.C.de fideiu/T.cujusrelolutio e(l,gp aurac
cufacio fuiclimplicitorde vulncrcinflitura, Ec fideiyfToresnon tenen
turmortelequuta cx vulnere;fi veróio accufacione de vulnere aor-
viferoagitatú ell,Sctunc fi mortuo vulnerato peraturlegicimé vulne-
xantem de occifo puniri, Serenebuntar Aideiullores exfideinfio;
iautema nemine hoc petatardicitaad hoceosnonteneri ,cum negz
renstencatur,cumm deficiataccularor. f.de muneribus Khonori. re=
fcripro.4.i quisaceularorem. ;
Pena.Concor,cum l,fi quisrens.fE.eo,Sccú didtis Azo.C.co. in fm
ma.ad inaverfi.dinacuradefideiuiTor.quid aúe fi Aideiuflor porictic
fiflerereáfub poenamille marcharú auri,veram pofsittanta quanti=
taspoenzimponisBal.gpicin,l.quicrimá.C.quiaccus non pof.col.
3.8cibi refpóderad taxcationem.l.cos. Cade modo mulíta. de qua per
glas Bacc.in.d.LÑ quis reum:
Úsinonaduxiere.Ercópellitad adducédú,Scin exaltionepoeneiadi
cisofficio:fcdm Bar di.Lfi gsrel roceditfinclibello, Sor
ineiudiciasquia corraCtusfadl? in iudicio habervim cófelsioni
.5.qui prouocauic.(X.de paéta6c quiafitad expedicionemli
sm Cultoscarcerisnóexercegtcótrao
tis,vi mon debetoperari novamlitem.lterminato.C.de finál
exp.fcdm Bal.in.].quicrimen.col.>.Coquiaccalanonpofwbié dicie
excómaduindicialioritur officiúindicisyin que proce
tiue,Xpór etiam index procedere nemine perente.s
iuilor reprefentanie prindpale,Sellefizit de carcere, nó tener!
depecho*cljudgador, fegun fu alue-
drio:cfobretal faduranol deué darpe-
naenelcuerpofalfiador,magueraquel
aquiénfiola mereciefle.Peyo clfuez que
dicffe fobrefiador algid ome quefuef-
fe aculado fobre yerro que merccielle
muerte, o otrapenaen el cuerpo, file
fucfle prouado, nonfe puede cfeularq
non fea en grand culpa quando lo dicl- infsiuais came
fe por fiadura , e puede le poner pena a
porcllo3el Rey, fegúfu alucdrio,ficl qu
acuíado [e fuere, ñl
Itruméto fide
de cui adpra:
dictale, And.
4 Ley. X1.Que penamerecen los guardadores de — 30 tio, ad
losprefos files fixierenmalyodefórcappormal. ¿DES id
querencia que les ayan,o por algo queles pros videredecono
metan. a acc
ER 7 nyboex
Vucuen fe los omes'a buf
car mal los vnos alos 6.
tros pormaiquerenciaque
pK a
BS El han entreli, e cfto fazen al AS
gunos a las vegadas contraaquellos deperSp
quefonprelos,dando algo encubierta Útedea
$. feguit, poft
mente a aquellos que los han en guar verfited ide
da, porque les den malacomer,oabe dit K vi.que
disiin.
uer,e que les den malas prifones, eque
lesfagámal en otras maneras muchas, e
elos quedefto fe trabajan tenemosque
fazen muy grand yerro, e toman mala ¿cca,cum: ho-
vengancafinrazon . Calacarceldeue "o.23-9u5.vbi
pro folacontu
macia poteltimponi poena corporalis.vthic Scglo.z.q.1.in fuma.
niGin caft.l.quí cum ynoS.quí pol. de remilic. fecundum Bald,
inod.liquicrimen.colu
tiPenaenclcnerpo. Vi.glouin di.c.cúhomo.k per Cinúin,Ladcómen 5
cariéfemC.de cullo.reo.Svivellebac..q neq;(i dolo nóexhibear,
non puniaturcorporalitericumita generaliter loquaéfed in.l. fi quis
reum.vndefumpta e(t,dicicurg fi dolo nó exhibear extraordinem
puniatur,8cficarbitrio judicis,vel dic, y iftael. fupleatur E limitetie
perillá:vtf dolo nó exhibearpoÑirfideiuiTor fufligani, velrelegari,
aueacriuspuniriavt declarar Specu,tit.de accula.s.fequitnr.verfaed li
dedit«ScAngeán div] quisreom.Quidtñfi decófuetudincin aliqui
bus locísfernarerur, q fideiuflor tencaturad poenó corporalé fi adeá
fcobligauiedidrBald.de pace conft.inverfi:damnada fin. ep valeres
ralisconfuetudo ¿quía contuetudo haber prátensin fanguine hoíse
faccularijsfuat quadá.f de exeraordcrim.sc quid ideiufTor car»
cerati fe obligatad cuftodiéduin,8i ad poenam cómentarienfis? vide
perSalisin.laadcómentarientem. C.co.cp tunctencbiturcadépoena,
quatenerciur culloscarceris.videibiper cum ponentem formá, veia.
dex dicar y traditennfidciulToribus veindicis caflodibus.
Pena por ello. Ná pofferiadex tali calfipati poená corporalem, aqua 6
ipleperdaionemfideiu(loribus,liberafTet malicioe,vel lara culpa
renmyex hisque dixiin.lseticulo.224. paria fecic las. in prince
infra codem.adid quod dixi de Jarq culpa, Squer notar Ange
militesff£decullo.reo,
ie-5.par
UDepeccho. Ad 4:
dlex, Xl,
os carceris alperitate far
do,autimmoderatis captionil
8 finegligés fuecit pri
Ue]
delitatéincomedédo,velb;
primédo:als index loci cáicap!
Partidanijn
Setena partida,
ab oficio E vthomo malcinfamarus Regis arbitrio punietur.
112 Uaragrardar.Carcereltad cultodiánon ad poená,vthic cin l.aut
E a
a b Ester. Adde,l,
demnim.$£olent.fade poenis.S:,c.quannis.depocni.lib.6,
a fin,C.decultosreos
Ulex, XL.
anSi culpa lata
y 5 por muy gran E
2d doquella mf
a2libr.4.
Elie
fin.bb.E
“ nícur ficut de
vel dolo callo
dis fagíar ca-
prusa carcere,
puniécadepa
nacuflos,qua
dus era
fer para guardar? losprefos,enon pa-
ra fazerles enerniga, nin otro mal, nin
darles pena en ella. E porende manda-
mos,edefendemos que ningun carcele
ro, nin otro ome que tenga prelos en
guarda, nó lea ofado de fazertal cruel
dadcomocltapot precio queledé, nin
porruego quelefagá, ninpor malque-
renciaqueayacótra los prefos, nin por
amorqueayaa losquelos fizieronpren
der,ninpor otra manera que pueda ler.
Caaffazabonda deferprelos, e encarce
lados, erecebir quando feanjudgados
la penaque merecieren, fegun mandan
Lusleyes.E fialgun carcelero,o guarda-
dor deprelos maliciofamentefe mouic
re a fazer contra lo q en clta ley es cfcri
to, elfudgador del lugar lo deue fazer
matar porello:c fi fucrenegligenteen
non quererelcarmétar atal omecomo
efte , deuc fertollido del officio,como
ciofprival,
8ccorpalicerci
rea mébrilelio
ne calligabi
vur: liveróca-
fufugiat,pro=
bato calunon
puniet: fed
pietate eí fu»
¿ppinquis e
languine”,pu=
negliges
alarbi
dicis puni
defi capenste
prrcpirel
(eocadatafed
os ome mal enfamado, erecebirpenapo-
us LEGcidaE rendo,fegund el Rey tuuiere porbi?. E
losotrosque fazen fazer eftascolas alos
carceleros, deuen les darpenalegun lu
aluedrio.
A Ley. X 17. Que pena merecen los guardadores
delosprefos,jife fuerealgunodellos.
is Ncinco maneras podria acac
EX cerquelosprelos fe yrian de
3% la carcel, porquefecmbarga-
riaJajutticia q fe nó podria cumplir en
ellos.Laprimera esquádo fuyellen por
apitepue
iverdoc»
calioneautin=
firmitate dece
dar.monpunis
tur: fed anteg,
di carcere edu»
catar, notifice
tar judicí,ne
frausfiar, had.
culpa, Added.
milites. (Fco,
Teriedds muy gran culpa", oporengaño delos
L adcommea Quelosouicren cn guarda. Caen tal ca-
co
de.Sclamilices
14.ib.2. ordi.
cú.lfequéi,Se
Jicercótra fan
Etoré carcerú
jud
fo comocftedeuen reccbir los guarda-
dores aquella me(ma pp enadque deuian
fufrirlos prefos.La fegunda es, quando
fuycnlosprelos por negligécia*de los
guardadores, en quenon ay mezclado
engaño ninguno.Efto feriafi los guar»
daffenabuenafe, mas non con tan gran
flódedebetali
terprobari.l.non dubiú.M.eod.Bald.in di.Ladcómentarienem.fi0a
enimconfeGio perfonánon egreditur,videper Barrin. 1. cú filiusfa»
miliasin fin.prin.(£de verbo,0bliga.
or negligencia.Quein dubio prafamiteótra cuftodem, vevale glo
jn.l.fin.(hco.Sk Bal aceite Galerias
“colatum detiner,dicitar diligentercuftodire.gl.notab.in di.l..$. (in.
8cibiBald.Angel.in.L.málites.C.de cafto.1co, traditlaté Paris dePu
teoin (uotraéta,[yndicatus.fo.zo.werfan fi plures,pertotam chartá..
Joan.de Platin.l.nemo carcerem.colum.5.C.de exaftiosribu, libro
decimo, vbi Scdicit q excafaturille,quinon adhibuit cuftodiam tam
dilizenter,erga cum,qui erat de proximo liberandas, Scvide exiá An.
£
<tinparce fuma publicas7.colú.Ecvideádiflam.L.
rdintegan
Nora bene quia melius declaratarhic,quamin.l
code quaita fumpra eft.vide hodiel.1.ci
gamque vuleilto,
fin.
.libro.2.ordina.res quil
alizerpuniri,feilicer ve flerin carceribus peran- Er.
nú vinculatus no, Ko,
acuciacomo deuen:e en talcafo como aL
E E apra. dicic de
elte deucn fer tollidos del officio los dilpon; p quí
guardadores, e caftigados' de feridas, — dá conftitrutio
néregni Nea-
de guia que non pierdan los cuerpos
E E polis. Et fpále
nin miembro ninguno, porque los q.
elt in cultode
tros que pulicré en lu lugar fean cfcar- Srccrisqperió
pro Jeuilsima
mentadosporende,c metan mayoracu culpa ponia
criminaliter:le
jaca guardarlos refe etu-
ciaca guardarlos otros prefos que tu- crimin Bla
vieren en guardo, La terceracs quando
fuyenlosprefospor ocafion8,e nó por 4;
, % aliasindip
culpa,nin porengaño de los guardado iienecoala
res:cen tal cafo como cíte non deue re- lens.nó ri
do gilla pas»
na carcerás per
annun hodie
pradticetar in
cebirpena ninguna, fiprouaren la oca-
fion,egnó auino por fu culpa.Laquar-
tacsquando los guardadores dexan yr » Pa
7” regno in cur
losprefos quehan en guarda, por pic- Qéde,
dad que han dellos:e en tal cafo como 8 cenit má. 5
elteñiclprelo Gfefucre, fucrecomevilh, coconcam
o era pariente, o cercano de aquel glo 1umilites.fE.cos
dexayricftonceclcarcclerodene for to- ide quin
A e B a hoc_notanter
Mido delofficio, ecaltigado de feridas, — tradir Paris v-
fegun diximosdefufo. Mas fitalome — bis»vbiSctra
fuelle, d fe 1 dit,quidlicon*
non fuelle, deucaver pena legun alue- fangninci caro
driodeljuez.Laquinta manera es quan — cera insali
doelprelo fe mata cl mifmocftandoen Pene Aaa
la prifion,o defpeñandofe, o firiédofe,
odegollando (e: e ental cafo como efte
non deucel que guardaua el prefo fin-
carfin penal, porquefifuclfe guardado
los forulares,
aut zoculos,v?
intravnamtas
buláprocubi-
liiernedo,vel
pro ignefación
acuciolamente, non [e podría alsima- — dofurrá impo
tar. Eporendedencfer tirado del offi- fuerane,quod
cogitarinópo
1eraccum quo
catenas limas
wir Sc dicierúo
cetré alle fine
dolo, Scculpa
cuftodis licee
foleat provide
cio,ecaltigado de feridasafsi como fo-
bredichoes. Efipor auenturael guarda
dor matalle al prefo X que tuuieffe en
guarda, ole diellcafabiédasbreuaje Lo
otracofacong fe matafle cl mifmo, el
quecito fizielle dene morirporende. ie feccdumeú
Masfiel prefo fe muricfle por ocafion, — ferculá pan
opor enfermedad: eftoncelos quelo a
guardan nódeuen aucr pena ninguna, fimilia, qugin
cidifolent,
peroante quelo faquen dela carcel, de-
E ome vil,
weno fazerfaberal Rey,o al juez"! que * tehoc,quia
famerurcel
recorruptio perpretiumin cuftode.Scadde.),fina, feodem«Biforrá
proceder quando mifericordia duCti 'oremin cuftodiendo dilig2
tiamadhideat:namíl dolo cos dimitteret vt fugerent, tunc videtur gp
Punirecur,vcin primo cafiahuius...5: probari videtur ind fin Belo
milites.ffcodem,
sin penas Adde.lfin.f.co.E.carceri. Be morisclllcdon Ange.indi. 7
L.carceri. vecultodescarceris quotidiefcrutentde veneno ,vel ferro.
k Gotaraffe alprefo.Bdde ditd din. 3
1 drenajes Adde.|.carceri.Feodera. 9
m El juez Vrreftacionibushoc prober,Sliccaflodibus venia de 39
tur,vtin di fin.Ecodem»
7 Ulex,x0lL,
E 205 caprieliberatéfuzerunt,omues aut mañor pars cuftodibas igno-
a rancibos:polleacapt vt conti judicátur:prefimmicar enim delióli
a reusquipradidto modofuerit:(ed a aliqui corum figerint polleá
, capti, ftricioribrs viacalis allringanar, Se aliqua pocna arbitraria
eis infligatur.
lo fizoprender, porque non pueda y
:dádofe,
fer fecho engaño.
Exiltove
¿cum inferi?
dicic(gorarar)
videtur q folá
confpiracio fis
nefractura car
ceris: fenvin=
culorá, velfo.
la fractura fi-
ne cólpiracio=
ne non fuffice,
zer, ve fugiens
Acercere habe
returpro con=
felloin crimi.
Tie, pro quo e=
| rat carcerarus.
éidé viderur
probariin.Lio
| Edecolt.
¿qua illa
rail.
men milites a-
Lise cius fue
Ley. XI1LQue pena denen auer los prefos que
+ quebrantala carcel, o lephifion en-qué efhan.*
Cordandofez todoslos|pre
fos que yoguicflenjen vna
ycarcel,oen vna prifion? de
E quebrantar aquel lugar do
los guardaflen, e fe fucflen “ todos, o
la mayor parte ddellos fin fabiduria de
los guardadores:, ideljpues dello fue-
ren todos prefos,o alguno dellos, tam
biendcuen los fudgadores jufticiara=
quellos que defpues dello prendicren,
cómo filesfucile provado el yerro fo-
bre quelos tenian prelos . Ca femeja
le dan porfechoresrdelosyerrosde q
eran aculados , porg ante que los jud-
guen feacuerdialsi en vnoenfuyr.Mas
fiporauenturanó fuyellen todos,mas
algunos dellos3,e delpues fucré prefos
Adi
Aefrafto.
80 expi
larSin.l.
21. tito19o
- Paro
Arenillas
vult, q fradtio
valore
idem vule Bal.
¿.vol.cónl ¿2
incipit, prim?
¡culusin nouaimpreBione,ibi cum dicit,aur detinetur pro inquis
fitione (pecialis criminis:Sctuncaur fugit cun fragtione ,vel confpi=
| ratione,€cloquitur.l.jn cos.dic.S idem velle videtur Basto,
| cos, dk Ange. Áret.io tradta.malefi.in parte famapublica.colú.7.v?
dicendú,ep lola fraétio finecon(pirarione non fufhicerer,periftá.l. Se
| d.hincos Sad dictú.s.ciosfizampoteltrelponderi, vt intelligatur
qñpracebitcontpiratio,vel non precebit,gp fitille (pecialis calas
inmilice ftangéce carceremve puniarur,vedetertor militiz.Saduer-
10, q folaconipiratione,8 li nonitperfcótum Hagiciomtage, Sfran
exonis carceris (ufiicerevideturadiilam fiélam confebioner.Scita
voluit Albe.X Angc.inad.l.in cosperillútexe¿fai.l.vE velle cótra
Yivum,cú dicir(etefuctlen.Sic,)fed cum polleain racioneibi (caleme
Ja)ewñ fe fundar adinducendamiflam dam confelsionem in cófpis
racione:potel! eciam induci ad id, quod Albe.éx Ange.dicuntperad.
Lin cos.vel dic,cy aut tractarur deimponendapezna ,propter fraétia
nem carceris,non habito re(peétu ad crimen, pro quo cuftodiuntur,
axiito cafifuiiciclola efraciio,vel confpiradioweprebaturin.l. pri
ma.f.de eftratoibi,Sacurninos eciam probar,hos quide carcere era
perunt,iuecfraciisforibus line confpisacióe cum cateris, quí in ear
demeniodia esunt,capite puniendos.8 q itaintelligator text. in.d,
Lmilicesagrom.verli.com tamer.fivéro habeatur reípeétus ad Siétá
coneisionem malelicij,propter fagam carceris:ó% ep tune requiratur
confpiratio,veruptisvinculiscfitacio carcere euadane, vehic Bin. d
Lín eos.l.ergo ordina.in (todo ome que fuyel
sec.eN,l, fedelacadenavayaporfechonjimelligideberiuxtaiflam.], quando
it fiali fagaficcem comtpiracione,
bro. 8. b Un vacarcel,o cn na priion. Velutifiper camerasfant diftindti,Sc
qualiber camera fuam habear cultodiam.facir.].quer detora .ff. de rei
vendicatione,
$ 6 Uscfuefen.Quidfinon perfeceruntconfpitacionem, quía fortédetes
¿tafuit vel non potuerunt,velnoluerantzA Iber.dicitinad.L.in eos.cp
habenturpro confefáis decriminibus (uperquibus eranecapú
intelligitillam,l. quod non videturadmittendun».cum Lite. Salio
Jn noua
l.regnirequiruntfugam ácarcere: vndetuncarctiascullodientar, €
parsaarbitrariapunientar,fecundum alium incellectum. dl. fecun-
dum Alberiibidem.
4d Uolamayorparte. Hocnon habeturita cxpreffimin dira.
vndetene'mentiflam.l.hoc declarantem . Éántellige de mañori
tecarceratorumilliusloci,vel camera vbicuftodicbancar, Eno
Titulo, XXIX.Dela guardadelosprefos.
87
$0, q liemalorpars omniumincarceratorumtotías carcerís, quando
in diuerfiscamerisSlociscultodiuntar,
€ QUsinfabidaria de los guardadores. Hocdici ula ficum fcientia, vel ne
glizentia cultodun: hoc fierer,mitiuspunirencur:ve habecurán.Lpri>
Ina E deelfraftoribuswvbi Angelus notar,quod peena Frangents caro
italiseftinon
prehéditne
gligentiam có
otra vez deuenlos theteren measofuer-
tespriliones;e aun demas defto dette les
elfudgador dar alguna pena porende,
Jecultodientis
fegund fualuedtioh, carceres,violé
H tía nulla com
Aloy. XI Que pena meri aquellos que anos:
por fuerga facarralgun prefodelá carcel, ode dife de facto,
vnde tales fu=
gientesmitas
Puninntor, $e
videtur efera
tio,quía cum.
intefuenit(ció
tia, vel “culpa
cuftodum in»
wicantar quo»
dammodo ad.
fagiédum, ex
quo inicins de,
dent] puniti,
quando vero
hoccelTat , 62
violentia 1
ta conípirane
adftigienida vi
dentex cófcié
iia fcclerís id
facerervnde ni
mic fi habe
Ñ turypeófelíis.
£ Uguefedan ea oo canítare,quodillud crimen fuit 6
¿ominiflumab aliquo,L.fis.fF. deconfell. primar S:itemillud.fFad
fillanianumn. nam ex veraconfebioste alids, noñ punirentur. L, inde
Neratius.$finafad legem A quiliani.l.confefsionibus.ff. deánterro
gatorijsationibús.Jimmitacciam nibi cartera legitimam habeár cam
fam fugiendo veli defaGtofuilTentindebitetortiper judicem , vttra>
dirAlexand.confilio centelimo quadrasefiinoquarto, fecundi vol
minis.incipit,polbreditumconfilium.limita ctiam ni ácculatio el
ferinepta, Semaleformaca : nam licetineptitudolibelli, nop impe=
dit veram confelsionem:tamen iipediebiétam confefsionem, E lez
galem difpofitionem,fecundum Bald,queín videín,l.admonendi.co
Juni.6.fEdeiureiuran.
$ TU. xlgumosdellos.Siintelligas quarido finecanípirarione fageruntypla 7
ne procedit:fi vero referasad (upradiéta,vefic, 8 fiéra confpiratio»
nefugiantyelbnorabilisifla.l.declarans dit, lin cos, £cquaibihaben
rur,ideo tene ménti.
h dlsegun fi aluedrio.Colligiturhic, quid fradtor carceris punicur poc- 8
paarbiura:ja,non capitali:vnde videtur corrigi. |. prima,
8to:Bal.milites agruro.$.cius quifugam. verfico.cans tamen . [E d
milicari.vel dic,quodillgall.procedént,quando fuitillata violen:
Mlodibus,vtprobari videtariny1.5 quisaliquid, $: miles.£f. de po
ibi dato gladio eruperic,ékitaintelligic Oldraldain didta, l. prima
refere Albet.in diet. sin cos.Scaduerte,quod fi carcerefferinio
veluti fi quiscaptusetletápradonibus vel ¿nfidelibus, 8 fic nor
ficcontraiulticiam detinerá,licitum eftei necdum rumpere, $ frana
pere carcerem verametiam detentoresoccidere : fi non poteft alicer
cuadere.vide per Lucam de Pennain.l. prolribicum.verficul. fed po=
C.deiurebCibrosio.é quod notar glof.ín Clemen. paltoralis.de
reiudi.fuperverbo,perviolendam. écquid li detincaturá malisi
«ibas.videper Lucas vbiflypra.
la prifiom
Treuimiento muy: gran
defaze cl que [icapor fuer
E caalgund prelo de la car-
ON Y cel y'o de lá cadena que es
fechapormandado del Rey. E poréde
mandamos que fi alguno fucre ofado
de facarprefo de lacarcel del Rey, o de
algund adelantado,o del comun deal-
gundconcejo, o de otra prifion qual-
quicren que fueffe metido por manda.
* dodel Rey ,-o de alguno de los otros
que han poder dejudgar por el, que
deuereccbir talpena, qual deuia rece-
biri aquel q fuc'ende facado por: fucr-
da Mex. XI1U.
amSi quisper violentiamanferat captumacarcerefendvinculis, 1
basderinebatar,ca pocnaquaiple captas puniendus erat, afili;
Trera cultodes1ion perantaneq;aliquo modo dudeantexigore dos cx
celarijabco quireperitarinculpabilisifed abaccufantibas, vel dená
«ciantibusini d.
j «uilatro,occul
cam quila iusvoca
Pal
Ada
de priva
Carces
In aoua
recopi.
dell.
perro A 20
llumtitu 39Qui audetfacere privatum carceré Jus dom
hamín ti-
tapo
Setena partida.
-ximentiseriminofumá carceribusialiquádo
usconfelTizm, vel condemmarmnn de
a iBastodfaacol. ful,
anaicitaquod liwitar loan.Esb.in.; panales.coluw.fina,Inilic, de as
¿tio.quando+rar cap» de mandato imperatoris, (eu ab iplo imp
racore , quod
Jalibi.colum.
x,. refert nota
aurea dizoú
Ga. Otrofi mandamos, e defendemos,
quelos carccleros non fean ofados de
a demandar, nin tomar carcclaje 2 alos
gñalitarem, d. — que fueren prelos, non auiendo fecho,
Jcuiufa. vide — porque : maslucgo que los judgado-
den a reslos mandaren lacar, los dexcn yr en
di paz,e non les demanden porefta razon
ninguna cofa,mas deuen lo pechar aq-
llosg losacuían, e los mefturaron por
qucouicron defer prelos:
proce
derctin capco
ex crimincla
Le maicflatis.
$e ióla apro:
Darurexlpar
ticaram Luprá
ead.partiita,
2.laovero la.
itemfieximar
C. reummaleñeg
arisácarcerio
buseltpara
Kimi fuppli-
Lina.Cde
Le). XV.Que pena denenaner aquellos que fa
xen carcel de nueno fimmandado del Rey.
Trcuidos fon a las vega-
das omes y ha a fazer fin
Ji mandado del Rey carceles
E Genfus cafas , o cnfusluga-
res,para tener lososmes prelosencllas, e
eftotenemospor muy gran atreuécia,
emuy gran oladia, q van contra nue-
ftro Señorio los que defto fe trabajan.
Eporende mandamos, edefendemos,
ci)
malefi. Scar
the. ice (i quis
eximatviolen
tum raproré,
paniturpoena
decem librarú
au, veTauth.
row.S.arripiit,S5.6.fiveró quis non reí crinsiniseximatácarce
vibus:fed cú qui eraccarceratuspro cebito publico, vel priuaro: tunc
eximens tenctur foluere de proprioací fideiulTor elTetexempii la
quoriens.C.deexaétiosribudib.io procediceriá fi talis exempeos
uoiacarceraretar.glo(ln.d.l.quotiens, S Sali.inel in bonzrfidei,
coli.6.C.derebuscredi.8 in.ladmonendi..F. dejurciur.fiveróexá
maturá carcevibus,qui negy firreuscsiminis,neq; debicor (eu pro de
bitocarceratus:tanc mulétacur ájudice pecunialiter.hectradirJafán
dela $:i4E nequis cum quiiusvoco.eflviexi.colú. 6n . Sc tenemeno
Barto.diuerfimodéloquiturin hoc,S Angel. Are .
maleficioram.in parte,fama publica.colum.g.8.15.ScLucas de Pen-
naindid..quoticns.
2 2 QcarcelejeTene mentiillami,l.Scaddoan.rita.libr. for. 1.25
titua4.b.2.ordinamen.regalvbi quidin curia regis, Svidcinvolu,
vi Pragma.in asanzelloiurium algazelli.capits.
$
Uiex.
Y.
«e vítrpar + quía
nuliilicerfacerenonú carceretm,nili de mandatosegas,veofticiali, ci
vicariyauciudic loci,qui habenepoteflarem ab co capiendi Scpunica
¡Vide faliquis contrarium acia É aliquem capiat ék ponatin eo ,Ca-
viatitulú. — pitepunicurséciudiceshoc corripere negligentes,qut regemn non Cero
290 30.8 tificantes,cadempoenaafiliguntur: (cd ad tenzdum proprios feros
títulum.
Je
ne fugianclicerdomino cy pumin domotencrcald.
4 b GEuqorcarcel.Habere carceremell publici iuris, 8 merlimperij, £nó
conuenitprivaisnegzeltconcefsibile.l.odeorigulur,Baldánauth.
fed omnino.cola,C.nevxorpro mari.Baln.limperitin.co.4.f.de
jurifd,omaud.adde.].1.C.de curio,ScÑario.%.L.nscibiloan. dePlar.
C.decohartadibrow.
2 € Ge meriefecmesen priionen ella. Exilisverbis videcurapprobati hic
opinio laco.Butri.dequa per Baldum.io.ls.Cude priua,carce, inbi
quailtaftumpraeft,quód.| lla étifla procedantin o ; qui habet lo
un carcerisdeputacumadtenendam ¡bi quofcungy homines ; cam
enion hic víurper merum Imperium dicitar reus laz: maieflacis + $e
nonintellizictolim in eo, qui caía hominem folum vaom aliquane
tulumtener carceracum, Echuius (entendia viderar ctiamelTe Lucas
dePentain dit. C.decoharra.colamna fecunda.infin. vbi dicir,
quod iquís includit aut capic alium qual habenspublicam potes
Atarem.velvriplam vílspes ve plurimi comites, dk barones fecerune
hraétenus Si calcatajulliciain def Te peragunt. Sciflo caludicittenes
iminclaf maielladis,KJoqui dic.1.C.depriua.caree. cu
sexercere cullodizn Ofecendum Báld. vbi fu
is detineat captum vl-
iyveleriammim
sis fi caufara
quede aquiadelante ninguno non fca
volado de fazer carcel? nueuaméte, nin
deyfardella, maguer la tenga fecha. Ca
nó pertenecea otro omeninguno, nin
vbiBartdicir,
qy habetes ¿us
capiédi, Scnó
hapoder demádarfazer carcel, nin me. deinédicom,
s mitcunt carce
teromesaprifion caclla, finon tan fo- — remprivacó,h
lamentcel Rey,oaGllosaquienclotor. — vltra.20. horas
oda Beata Caso tineaaper
ga lo puedan fazer,alsicomolusofñ- cexribi. ide
ciales aquienotorga, e da fu poder de
prenderlosomesmalfechores, e delos
Julliciar, e alos juezes de las cibdades,
o delas villas , e ¿los omes podero=
los , e honrrados que fon feñores de
algunas tierras a quien lo otorgafle cl
Rey que lo pudiellen fazer. Ei otro
de aqui adelante fizicre carcel por fu
autoridad , o cepo, ocadena fin man-
dado del Rey, e meticíle omes en pri-
fion cn ella Smádamos que muera por
ello, elos nueftros officiales do fizie-
fen talatrcuimiento como elte, filofu- gácapicbár.l.
pieren,clo non efcarmentaren , olo Hiditadiess
valo occida
túcdevtroq¿tentcurdepriuato.f.carcere Ecoccilo.lmuná. fadepri
vamdelifthuuscráfententia vident Ang. Salivin.d.|1.Cade priva,
carceiensergorentillam para quelequ vi opi.lcobiBirscó
certé.l.capite quinco.perguá mouentur Bart. écaliinon bene ppbat,
quod dicuntsquia vtdicitBald.polt Ray.vbi.3.lcapitequinto.nó lo»
juitardeiíta materiazquiaibificbat detencio ad probandum .l.1+C.
tener Anga Á-
reti.intradta.
malefivinp:
tefama publi
ca.coluiz. Gdl
amitavtin cala
117.titul.26.2,
artifubdit ée
art. pfinon
habétes jus ca
li nequde-
tinendi,capiár
Evulnerér, y?
p
tm illud deli-
Aun, propter
lepriua.carce.loquicur,qiicapicbatad carcerem exercendú, Aducre In nóna
tetósquia..satitons4e.b.;.o1di.rega.videturlentiresqpctiamcómittad recoel!.h
¡piturá priuaco, eúam non saitajll
crimen privaticarceris,quand
animo exercendi,vel acquiré jonem:ledquia fibi aliquid bro
deberur:lextamen illa seferefe adalias lLregni.undefi dehoc nonse
periatur.L.nonviderur dencuo decidercaliquidillalex, viderur tame
dicendum,qpíi habensinscapiendiStnon detinendi detineat captú,
epnon exhibearcomiadici horas, gplicet non teneatur exc
lla).parti.tenebiturtamen cap vltradetineatperd.La
Cade coharta.fecundumLucam de Penna ¿ibi, Sequiatune videtur
quodammodofacerecarccrerin domo li:a,quodell etiam prohibi-
rum.dasezniaz.titva q Libor. ordinasr
quiacócella ibiabucicurpo: ¡cograwiterpuniédus.
Jacius percumif vero fitcor fetus capero, dk inchucere, tuncdicitLa $e
asi Doa lslto dicas dni
probatcumtuncadincludar y ndur,velf
dei ple tenebit Ñifeceritcú mrmis poc
.devipubss misde vi priua.nótó fe bene declaras
¿qua poema tenerctur, qí hocdeducerctin confictudintsrñiflo coli
Viliuncceneri poenal uñas l.qí effes cófuerasad hocleu pluries hoc
exercerer pertexuinad.l. 8 periliñ.l.qhvero lemelemfecifTer, vane
beneprocederes ditú Luca de Pennayfaltem qficapcu pervim nen
elferinclulusneg;tantotépore derincretar, quoddicipoflerpriva
propñialibertaesnáfiincludercftúc,iam vFfacere de nono carceré,
Scincludere Suliiciovelichabemrcifperiusdicit carcel puenas
mente)úimiliter qitantotépore detinetur, q prinatlibertate jam v?
inclults,£cita ví demente. Ange inad.|..C.de priua.carce . 8cquia fi
hocconcedifin capienteiufté,quanto magisin capizte Sin include
¡ufte,vtpacna capital rencafsprobaf enim privata carceratio eo
iplospprobaturinciufio.gl«K Balin..6 confdis.C.ad.1.lul.devipu
blicafed an officialis carcerans alibi, quam inlocopubl.co tencatur
crimine priuaticarceris?loanude Plat.in.l.nemocarceren»col.apolt
Bald.dicit non, quiaoficiam velacmaleficium.l.tres turorcsfade
docaptoriiveaf, Ga
¡2.8 hocideofecundum cum, Ín_ nou
lb 1eca el
men plagij, q ipícim- bro.q+
| Adi E
ex. Code
Titulo. XXX. Delos tormentos. 88
adwi, tuto. allegát.c:ficlericus, de fententla excommuni,libro. 6, 8:
quid ficarceratus muleum de facilipoteratrápere carecrem, Se euade-
re?Angednilái quismoriens.3.(ubuenicardE. ad Syllas dicieperillam
Jegem.quód cum non dicaiur vinculatus, qui defacili potel? liberará
non comuisretarcrimen priuati carcerissled quid (icredicor autho»
sicate dudicis
ceperacdebito
xeimySccñ du
cebar ad care
cerempdebitór
rogauie eú
cullodirer de
Jum in domo
fua, donecfibi
folueser;quód
fi ducerercuria
ad carterem:
habebar alios
smultos credis
tores, quilibi
cum interdis
cerent: ví cre-
ditor- tenult, :
giros semio $8 Tirulo, XXX. De los
cum in domo
¿prúa,an hoc
lit carzer pri
matus? Alberi,
mouet iftam
quefionen,
$ dicit fuile
defato.in.d.
la.C.depo
carce. « dicic
nonvedaren”, o lo non fizicren faberál
Rey,mandamos otrofi queayan aque-
lamilma pena. Pero fialgunos quilie-
ren fazer cepos en fus calas para guar-
dar fus Moros* catiuosbien lopueden
fazer fin mandado del Rey, e non cacn
porendeenpena, pues quelo fizenpa-
ra guardar fus.catiuos en quehan feño-
rio,clo fazen porque none fuyan aticr
ra de Moros.
tormentos.
¡ara
¡Ometen los omes a fa-
zergrandes ycerros,cma
losencubicrtamente,de
Wimanera que nó pueden
fer fabidos , nin proua=
$ dice dos, Eporende touicron por bien los
obrentú fuille O E A
quód non :al- + fabiosantiguosquefizic/len tormentar
legat.l 39 11 a los omes porque pudieflen fabor la
quis volétem. d ,
fdeliberho, Verdadendedellos. Onde puesqueen-
exhi.Gglosin el tituloantedeftefablamos delos pre=
pa “Los quetemos aquidezir de como de-
incipir fed nó en fertormentados,e demoltraremos
que quiere dezir tormento, e aque tic=
Ncpro, equantas manerasfon del , e
quien lo puede fazer, cen que tiempo,
equales,e enque manera, epor quales
fofpechas, e feñales fe deue dar, e ante
quien, e quepreguntas lesdenen fazer
«mientra quelos tormentan. Otrofide»
a quo ad Ípuesquelosouieren tormentado,qua
lium cum fe
ad correctiod lesconofcencias deuen valer delas que
ne morum.
1a.C.deemen.feruo,8cl.Cde emen. propinquo. Se nota q carcer
domelticasnó permititur,niliin calibusexpreGisimiwre.l. diuws, fa
deofiiqprafidBalin.limperiun:.primaletura.colum.4.(f. de iurifa
omniumiudi.
Enorvedaren.
Concore cum
dili.C. depria
ma.carce,
4D Gcnardar fur
Moros. Sequi-
apio.
Lprimevbid
nus addic de
GTiulas.XXX.Le quefionibuso
ALexprim
2mTormra eft quidam modus probationis ad ernendam veritatem de
maleficijs,que probari nequeuntinuentas $cefl duplex modusiwnus
cxun Heli Sclisper brachiorum(ufpenfionem, épedum pon»
dercazgranationemb.d.
y € GDeprrena.Vide Azo.C.coinfumma quem fequicurifla.l. dicit erá
quod queflio eltinquilitio veriratispertorméta. Sc vide glofT.ctiam
in.hnullam.C.ex quibuscaufinfairro.vel vedicit Sali, C.eo,in ruba
inquificio ell Gfitad veritatempertormenta eruendam.poteft e
ici quod torturaefl poena, Se dicitrexrainauthentico, vt nlliiud
$.fi.colla.9.qued ell grauior poena, quám vtriulque manus ab(iño:
on tamenproprié dicitur peena,vetradit Bippoly.áMarkilijsind.di
mus¿Todequeflioacic.l.5.quellionem.fad Syila
2 d Usonmuchas.Varlageneracormentoramponit Hippolindfeod.
yume.27.pofl EraneBruain fuo trata. deindi.8etort. vbi ponirillud
deexcitandoreo:ita y non inatur dormire, Se folentiudices malefi>
ciorum, quandotrimen effgravifimumnona tormentorum genera
inferre, quando Itaretin chordareusindaratus Seaparú efliinar, SE
jndicia(uncvrgenta, ve traditParisde Putevin fuorradta.findicarusa
fol.11.colu.vbi diciete vidille experiri de quodam ribaldo. -qui pro
quinque carlinespermiarcbaclibidarivnum traéiumn chordee: Scibi
ponie deabra=
fonepijorum
Jus corpos
vis, lteras
ta, « reperita
tortura, poll=
quam tortus
quievit peralá
quosdies,ma+
gistimetur, de
graviore dolo
Temcaulkt: pa
pter carncin:
erim_ contu=
fon fechas porrazon delos tormentos
equalesnon.
Wi Ley. 1-Que quiere dexir tormento, ea quetien
repro? quantsó maneria fondellos,
E Orméto es vna manera de
0 e f a
fp ruca * que fallaron losq
y El Ufueron amadores delajufti
PESAN cia para elcodriñar, e faber
la verdad porel, delos malos fechos q
Tc fazen encubicrtamente, e nonpuedé ee e
ferfabidos, nin prouados porotra ma- | eueiiaiónas
Ncra. E ticne muy gran pro para com-! ra,caulatur do
plirla fulticia.Caporlostormentoslos 19% intoleras
fudgadoresfaben muchas vezesla ver= — cámen indices
dad delos malosfechos encubiertos q ¿trudelitacib”
» > Snouisinuen
non fepodrian faberdeotraguifa.Eco — sionibus tor-
mo quier que las maneras dellos fon "itorúavtdi.
da a] de Pla.
muchas e dos. isaacnla
in.l.nemo car-
La vna fe fazecon feridasde agotes. La cerón pee
S s 8io.tribu.libe
otra es “colgando alome que quieren gp; pa
mus text.con
a dudices (x=
uos
fos yinuenicn-
tes monas , Se
inulitatas Jpe=
cies tormento
áfla inex
quilita tormé
tanó (untdan
tormentar delosbracos, e cargandole
las cfpaldas,e las piernas de lorigas,o de
otra colapelada.
| Ley, 11.Quien puede mandar arormentar,e en
que siempose qualesa .
yg Ormentarlos prefosnon deue
LA
8 ninguno fin mandamiento de — dalnifi cómic
e ¡los fudgadoresordinariostque — tétibus crimá
ES Jefe maicla-
han poder defazer fufticia. E aun los
judgadoresnó los deué tormentar lue-
go que feá aculados, amenos de faber
antcprefunciones ofofpechas$ ciertas
de Jos yerros fobre que fueron prefos.
Otrofi dezimos quenon deucn meter
úis:homicidis,
hatronib? ra»
tacungs difro»
batoribus , $e
parricidis , ln
quib? deberas
corsimmé Geri Í
2.C.quorutn appella:non recipi.fecundim Paridem de Puteoiníuo
vradta.lyiídicarosdol.14,col
€ GilaotracsDeil
bet.C.dedecurio.
ná extétocculeo,nófulcátibusvngulis,nó vrétibus
ribusa3.q.5.ccirciccliones«diciren Lucas dePés. >
Becolluil dro canon cs hole putadinaccitiocara o le
ciótad(celeltoram nequidá deprimenda S:ponere grane pondos fia
percollumtórci,genustormenti eftreprobacum.llegciulia.Sibl An
gelefTad.Liul.devipub. dtexoll,
aula
Plimpcionibus, aut u(picionibuscertis deliéti»minortñ19.amnis, ame
miles,vellegúaucalteriusicientia magiller feucófiari"Regis,civita
tisautvillenó piictorqueri ¿niliin calugá privsuicnorarios:Sde fal
Gtate(añ coli )perperratalie delacus. Ttemnec predictoram Gli
fintbonz fima:necimulierdumeft presgnans.h.de
$ dordinaries Notabñ q poteltastorquendic/Uinindicibas ordina
eftemhocmetijimperijScnó delegat¿vcin auch. deteflib?.
jgnoti.colla7.Baldin.Limpeñú in repe.colu. 4. T. deiuris.omadud.
pechas Non deber quis torquetipnitiprecedentibas
indicijs ve hicascin lego.f.codemy8i.C.codéd:a8c. milites. Se pro.
; Partidas Po
ineiudicismádarororqueri potct?, nequiudicismandato fine
$
Sctena partida,
cediteciamin crimine le maieftaris Bal peftgloo.Liquis alicuia
Caaioddoleraieltaris, Angel. Area. in parte.che ay
tracto | % aduertescú hicdicitivipechas ciertas: quia deber
deci deiadidis copiaparei, S dilputariliper indici:s defendi reus
antequí perueniacur ad corturan
¡tionibus, Bar
rolin.l.cutto-
dias E. Spuba
jusi.Scin.l.ti.
colum.;. fade
queitionibus.
Bala. d.lomi
lites.adfinemo
Bar. in.livnió
cod.
recio
traéta. malehi,
in parce fama
publica. colá
.endelialiástimertorquericonfilium ell, quód appelles vttrán
fem Angel. Arecióndictaparte.colum.19:dadde Alexan.nota
bilicerconíiio.6s.voluminepsimo pertotum. S:confilo, 180. cola.
fecunda. volumi.[ccundosvbi quódtclles debentrecipi parte citata,
£cliciniudicio plenario.quod $ vul Bartol.in dicto. $.reus. á: dicic
Pasisdepurco in fuotradtata de findicaru charter. col.1. quod indi
cesnc e torqueantex procellu informariuosaliascencbuncurin indie
catu.ltem fi aliás confeñio extorquearnr per corcaram non valet, 84
reus iwultociens (eratificertexracum stcll.Scibi Barrol.in lege penul.
f.de quelionibus.vbiidemtenct Hyppelitus plaza acducens Alexa
dictoconfil.o.colum«finaidemalexanán conti.sovaliin princip.
vbidicit,quód debent elTeindiciafufiicientia, Sciltud efitenendum,
quicquidin contrarium dixerit Bald.án.Lvnicá.colom»s vinta. Cad
confelass Paris de Putcoin fuotraftata findicscoséi Lan.colum.;.vbi
Iaréin hocloquitur quiinhocfaiefibicontrarius, vepatetin e
tracta.folio.nc.columnazltem iudex deber pronuntiare |
rainferenda,fecundiim Bartolamin confilio fu incipir pur étusque
Mionis.fequicur f ran.Bruin fio tracta.deind. di tortu.charaso. col.
4-Bippo.¿ Marfiijsin legepr cipio columt
Mionibus.Seporelliralilementias:
irecparabile,vtibi per eos.
joterrogad
vnius.cogriturai, fade que»
atormento aniuguno que fea menor
decatorze años? nina cauallero), nina
maeltro de las leyes*, o de otro faber,
nin aomeque fuelle cófejero* feñalada
mente del Key, odel comun de alguna
ciudad, o villa del Rey, ninalos Ajos"
deltosfobredichos, feyédo los fijos de
buenafama,nin amugerá fuee preña
dequin
concincat gran
licerquisnon pole
cia, antequam perjuramentá
recipiaccius wrdixi fuprá da. primo4l.4.tamen Íircus
fpom pracedentibusconfiteatur:tunctenetcó=
£:(sio,S poteritcondemnari,vt y robar in c.picprimo, de accua. li
bro.6.Sctradit Angelus Arcti.vbi allegar Detrúde Ancha. in fuo tra=
étammialeficin pasto fama publica. columo.5.Livita tamen hoc fingu=
Jariter,niiille, qu contra (e confeus ef mullis precedentibus ind'=
cijsalleratfe conteffiun fu Te percorcaram, pam quanuisnó appare:t
aliquid decortura:tamenapparearconfeliw fuille decentum,taliscó
felsio non eritefiicax ad condemnanduso,qua(ir:cn fic veni 2
tener Derrus dle Ancha.perplura medis,contilio.24. incipicvila inqui
fitione, refert SlequiturAlexand.confilio,52. incipic vifc themate.
voluminetertio,colu.fecunda ad fine sallegansad hoc.l.1.5.diuus.£.
codem.tkl.quifententiam. Cade pornis.8 quodnotaturind. tecúda.
Fade culo.rco.k lidant.Cadeproba,ionibus.S quod nerarlac. Du.
in.fecunda.C.quod metascanlós nota eriam quodindicia fuperues
nienúa non coniirmant torturampraceden:emfineindicijs, lecuro
dim Barto.in.Larivus.colum. prima. M.codem Angel. Areti, infuo
tradta.malefión parte, fama publica.column.20,verfi. quinto quero.
quarautem dicanturindicialufiicientiaad torcuransrelinquicurarbis
triojudicis.fecundúm Bartol.in.L.fina.ver.led quero vtrum. (F.zoda
vbivide deiflisindiciispereum « Alexan.in additio. Gandi.erió fub
rubricadequellio.8 torinen.coluw.fecundasverficu. (ed quiero. per
quem etiam porerisvidere,deindicijs,qua diciturdubitara,É de his,
que dicunturindubitara(ub rabrica.S.c.deprafompe Sindicijsfol.
10. «1. Sper Paridem dePueco in tractafindicatus.fol.109+ Sano.
perHippoly.in pradica.$.quoniam.
3 a di senor decatorzg anos. Minornequevt principalisreustorquerur,vt
hicvides.Stradit Any traftasmalefión parte fama publica,
columna.aowvesti.6.quarotalisdeberterresileuiteryvel ferula cadife
cundúm Barsin.lde minorcán principio. Aide quefiio.!.prima.$im
pubes.Selesc.excipivntur.fTad Sylla.Ican.de Ana, ip cap..pen. cos
Jumade delict.puero,G per Hippolytumá Marfilijsin diét.Ldemino
reinprincipio,columna lecunda. Sin fenibus decrepitis.videsltertiá
$.ignolcicarad Sylla.
4 b 4CasalleroAdde.Lumilices.C.codem.S.L:24.ciularpartitass. E mili
tesnoliritemporis,cum non fintpropric milites, corquentur. Cinus
iulamaieltatis.Stinol milites, Ange. Arctiin.d. parte
fsmapublica.colu,aosverfi.6.quero.Alberia.I.militera.C, de pro
curawide tamen quedi ¿in.l.qoutitu.s parti. reguo nobiles ge-
nerenon torquentur,ve habecurin,l 4.ticul,2.Eibr.g.ordina.reza. ln Tn no, re,
criminetamen!.
en
ietlais mobiliscorquer porelt.vcin.lemullus, ef.l.4.d,
C.adlegem iulamaieltavbigldicic.Idera in criminelimoniz $ Bal” ¿.Lib,6,
ibimotar «p
cotilla, l. mul
Jus. ponar dis
étionem taxa
tivam non tas
amen calus fin
miles. . exclu=
ditated difsin:i
les Ge 86 malo
Íicus torquet,
defi fir mobi
lis,velin digni
tate conflicu-
h tus.L Sfi exce
pta.Cade maleficaSe marhe, Ieem torquererur exi nobilisin crimine
lodomis exprazma
oscura feruas
daffafla que para, maguer que fallenfe-
ñaladas folpechascontracllos. Elto es
porlahórra de la fciécia, e porla noble-
za q ha en fi,calamugerporrazó dela
erjaturaque tienecn el vientre que non
1merclce nal.Pero dezimosqueñalgu-
no delosconfejeros fobredichos ouief-
fe feydocleriuano del Rey, o de algun
rimincifloficutin criminebzrefis feu la fan
quo inseruentralenctia,quód poÑittorqueri.Ecita audiui fecifTe ali
quosiudices maleficiorampro quobene facitsquia in crimine rupte:
fideimazis punicurnobilis qua ignobilis.c. cú quidam . de jureiur.
vbi Bal.nocat quód nobiles li delinquátin crimine prodicionis altio=
“ribusfrcis debentfalpendi,licetalíasralisporna furcaram fitplebeio.
ram non vero nobilium. ly f«peena.vbiglo(T.8 Barto.ffade re mili, 8e
generolas prodirorié oc ens gens rempie llamfidem inter
gencrofosolin praÑiitan dequoin.l.ncicu.ar.libag.tori.
tum facitsquiaex indicijsprouocabar ¡cnerofosgencrofum ad duel-
Ju vtcradicBald.is princiade pacesenen.colum.g.
iS pugnaa quiparacurrortaravtibipereum Sdixiin.l.g. tit.
¿adm partira.ted quie hoc nulla le ¿e cauctur nó firmo iflam
or.emnequeapproboralem praciicam,nilivbitor e tantain=
¡concu:rerent,qued vix nezari pofsitytuncdeprincipisconte
tia uta. c.lysllus.forté hoc recicprocederer, declerico, dic quod
*non to:queruryliicinfaciisconftiturasicifi itinfamaras, vtper Do-
¿tosesin capitulo primo. de depoñito. vbi Abbas moder, vc Iuithoe
non requiriivo (uflicerecontraclericym , que contralaicume.uius
opinio.fequitur Felinusin capiculsolim.columnatertia. vericul.ter-
tius calus.de refcrips.fedidem Felirtus renuit opinio, primanin capa
veniens.columna tecunda.deteftibus. Sin capitulo vniverficatis, de
fententia excominnicationis.Sn capital. de hhoc.defimo.- Aillara
partenkenertalijrelatiper Hippolytum lingu.s5:adde loa, de mola
indicto capitulo primo.coluwna fecunda, wbi dicit communiter ap=
probari per Doéto.quódrequiraturquod clericusfirdiffamacus , de
uñiflam parten renertmouenturexiilotexs, De aduocato quód
¿eiuris(ubrilitatereulgasiternon corqueatur.vide per Gandi.fub ru-
bricedequeflio.S termentis.col,8, E
€ di stacfro delas leyesjede scro faber.Notalbéne qued Doftores non de= $
benttorqueri,X deiure communinon reperics legtem ita claréhocex
primentein.Doétores tamenita dicebant,vt Cinus Sali; in Jege mili.
Jites.Cacodenloan.de Plarca.ia legeprima.C.de profelfo.quiin vr.
Conklibro du: decimo.ldannes Andain capic.cui infconcemplario-
nesdercgulisioris.
d Uconfejere.Aide.l.diuo M: .decyriones.C.de quefionibus. 6,
8x.1.omnes.C.dedecurionibus,tibro.1o.poteíl tomé foriscommina»
A in dignicate polis fieri, $ etiam y/quead tormentaduci.argu.
icquam fade plano. (Fale ofc-pralid.Slegisprima 9 m-
Pad Silla. prima.o. oguokan. (E. de «ficprate. vig, lecune
dúmloaradePla in, feneram:.Cosiedigni.libr.nz. de que forte ell du
bitandum 8 fontécin practicanon lervarctares his que Barnotatia
Jege prima. j.diuusfeueres¿Lccden, 8 Angel.Arctiin tre a.inalef.
inpartefamapubli
6.lequiturt
ibidem,quódetiam ficlasilimus qua lonatus perlenerctin fia con=
felsione,non debercondewnari: quiacorturapracedens fuiciniafla,
Siperconfequens omnia inde fecuta.l.ncn dubium.Cade legí,
«€ Gavinales fijes. Viquead pronepotes : vt habeturin didla lege.divo 7
Marco,
£ GPreñade,Adde.l.pregnants.1l.depoenis.8al. Imperator, la fegúdo. $
fade fla. homi.Ange-Á retiin.d.veri.6.querodltem nequero:
turintra,.40.dics poll partum:quiatunc efi debilis.Barto.in.d.].pra:
nantis Bold ind Imperaceriden (non reperitor mus pues
differcarillatio tortura, quanco ex ipla , mulicrsedderetur inbalilis
ad nutriendum pueransaliald.in.d.
xficu. fed nun- 3:11b.8::
oneriticundemprocelfinn eciam quoad Í1 no. re.
clar
xx quibuspolletinferri quodfi nobilisacculareí decrinmine in +ib.8.
Sohoces In nosre.
Titu. XXX Delostormentos. Zo
92 algunacartafalfo. Added, fiquis decurto,C.defallis.Icemliwvitaia
criminelale maic(tati
gen luliaomaic, Sc Angel, Arcti.in trata. malefi.in parte, che ay tradi
to laparria,l,penul.titulo.2».partita,2.videctiamglo(in con(litut
prolequentesregni Neapo.que ponitcafusin quibus poli in digni
cate polliue
sgae,
Bb Uslegafe a le
pares Sed an
depolito ofti-
dio torquea=
turaqui fuic in
dignitater Bar
to. vule q non
in.l,milites.C..
de quelo. lo
quirur ti Bar
1o.in Íyndicas
tu poteltatis,
vbi durantre»
Equis preso
— A
concejo, eleaculallen delpues de algu
nacartafalíaa,queouicilcfecha Ate que
llegaflcala honrrab defer cólejero que
bienlo puedenponer a tormento para
faber verdad fics alsi aquello de que le
aculan,o non, fifuere lado fofpecha
contracl.
|
Ley.121. En que manera, e porquales Sofpechas
denen fertormentados los prejosye ante quien
€ que preguntas les denenfáxgr, mientra los
tormentaren,
a lege primas
Cdradao. dí
wer dudiadici
quod aduoca
wus,qui depo= —
a
mis offició, ad-
hue ell in di-
grktate, de 08
El torquedus
Exid per hoc
Amacfeyendo camunal-
mente étrelosomesd que
RSS aquel que clta prefofizo
SE elyerra porque lo pren
dieron, o feyendole proyado por vn
teftigo * quelez de creer (fi non fuera
deaquellosque diximos.en la ley ante
defta que non fean metidos a tormen
diftum Bare y a
toli Sc alía te. 10 ).€ fuero ome de mala fama, o vil£
| $ met hoc Hip= ¿
pora e puede lo mandar atormentar.el jud:
iljs inlege. e-
didtum.adtinem.ff.de queltionibut. Miex2ll,
+ePrzcedentefamadelidicólinter homines cótrareum ,aut no tello
fide digno contra eum deponente,probato delittosfielt homo male
fama debeciadecinlocofecreto mallo patente nilfe Se notario,
adtorcusá depurar? miniftris quetorquétibus rorqueri facere captúa
Sciudexinterrogerrenm per (e:nec dicar deignatine interrogando,
commifiltitu vel ralis,(ed generalizer querar:quid (cis de sali malefi-
cione occafionemalias mentiendi prefter.Scidem deber judexferua
xcininterrogatióe delidti cuinfuis,a carceratis q deberét rorqri.h.d.
Crama, Vides hic quodfama folade perfe fufiicitad torturar: Seni»
amirum, quía facie femiplenam probationem, vedixit glo(Tain lego
tercia,5.ciuldem.fE.detelúibus.gloflin capit.primo. de appellationi.
debemus tamen confiderare ilaindicia,k illas prelumpriones , ex
quibusfamatraxir originem, qualizeryrgeant ¿8 (ecundam qualita
tem carge fama (ufficier.velnon : vemagiltraliter non Bartolos án
Jege.de minore.$.plavimum.penulsima columo..E. de querflionibus
idem dicicBaldus quinta parte confilio.fuorum, confio, soz.incipir
quericaran perlolam diffamacionem.vbi dicit quod tune ad tormé
tavenicur per pmblicam famam,quandopublicafama orta ell expro
babilibuscaufis,ex quibus furguntindicia ad tortutam, $ dicieur orá
goexprobabilibuscaufis,quz inducuntpopulum ad fic credádum,
vel dicendum aliasnon eflerfama, fed magis vana vox populi que
non deber exandiri.Icge.decurionum.C,de penis. Stideo dicitiple,
ficiudex cautus nam non credo fufficere probare famam fimpliciters
fed cum aliquo indicio Jegítimo.llegar Bart.vbi fupra. 8: idem tener
Angel.in.1.£5.C.de quelonibus.S Gandi. fub rubrica, de quellio.
¿xtormen.col,8.verfivled devno. E
2d antro loshembres, Quiefitfama, Sc que requiranturad probationem
fama Stin quo loco deber efTe,late habes perBartolum in; Ide mino
1eS,plurimumfReodem.
y 3 e Gofeyendole pronado por” enemies gloffiein lege ter
tia.C.ad legem luliam maieitars.S: que notar Bartolusin leze fina.
fí.de quefionjbus.Scintellige quandotellis deponit de vifa :nawm
alias indicigm deber probari per duosceftes.glofÍa in lege fina. C.fa
auiliarhercilcunda, Quid tanen li vnus teltis deponit de vno indi
cioyaliusdealio,Scalius de alio an (ufficigr ad tortura videper Ale
xxandrum confilio.62,3d finem.volumine tercio, 6 intellige iflam le
gem quando ellerifteintegertellis:namaliasetñamin crimioz: Lele
maieltavs, vnusteltisnon lufliceres ad rortaram,vtin (pecie in crimi
o
ina, velhumanz4l. ;.ScL.nullus, C.adle-
nelefe maieflatisdicic Alexan.confilio.r.volumine prii
circaprimum.S:adde Ang: na.Cadequeñlio. Sin.
cui.C.ad legem lol.maielta
Co vil Vilisdiceturrefpeóto huius materiz omnis ¡He q.
eltpriuilegiacas ne torqueaf( vt fupradixio)velvilis per
”
gador.Pero deue cl eftardelantesquan-
do lo atormentaren , otrofi cl que ha
de cumplir la fulticia por fu manda-
do,e clefcriuano queha de cfercuir
losdichos delosque han a tormentar,
e nonotro.!* E dcuele dar cl tormen-
to en lugar apartado en Íu poridad,
preguntando el fuezpor fi mifmo en
efta manera al que meticren cn tor-
mento. Tufalano fabes alguna cola
dela muerte defulano agora dilo que
fabes, e non temas que non te faran
ninguna cofa finon derecho, e non
deuepreguntar filo mato el, nin feña-
lara otro ninguno! por fu nome por
quienpreguntafle, ca tal pregunta co-
mo cíla nan fería buena : porque po-
día acaclcer quele daria carrera para
dezir mentira. Eneftamaneramifma
dcuen preguntar a los prefos fobre to
doslosotrosyerros fobre quelosouicl
fena atormentar.
glolaz. quello
6.in fama,
vel forté ideo
dicit: quialiel
fer homo bo»
nz fame adiu
varet talis bos
a fama ad eli
dendum indi»
cia, vel minné
dur.lnóoms
vámute, depra
fumprio. Gta
dicBal.indf
colum, fin. Cr
deproba, An=
gslvin. Lo mili>
1es.C.de quie-
Mio.Batt.ind,
ARRE defertorcino $e
fed ex improullo,Ederemili-non ergo ntelligas,q vltraind
quisfubjjciaturtorturz cócgrrere debeat,quod (ve mala: fam
[ofiiciuntindicia;veprobaturaperedin.L.a4.ticarapar
(máguerquefallaflen contrae! feñales e folpechas) probatur etiam.
in.l0.cicu.a-partis.Sóta pradticaturo
mre..Non delegatur tortura fed iplebrdinariusadefTe deber ¿vt y
hic8cdixifupracó.La,
Uavon erro, Notabene Schocforttideo:quia torturainfest iniuriá, ve 6
rraditBal.in.1.:.C.locati.6c ne videarur tortas ita nudusa multis, Se
'quomodo craciaf in tortura, Stideo cúrortura fiarinfecreso perindi
cia 8: priliumprióes probatar quéfuifTetortá¡fecundá Balinol. gs
inhocgque € decnil Seco deber colo lado erre troipcre dl
¿útortiad fimilitudinerellishabet enim tortus imilitadiné cum te
fte.Gandicitu.de quelllo.col.7.Ecvi,Bar.nsl,cuQ odias de pubán
di.fed contras de adulte.l,(ipoftulauerir, $, queflioni, Se iuber, Se
Lin Llegis virtus.fE.de Jegibusvbi qy aduocatos debet elle prafens
.d.Iegisvirtus.boc foluic Guiliel. de Cug.8c
Alberi.p non intelligitar de tortura qua fitintecreto, fed quando ia
dex.examinat Sccogno(cir,Scinterloquicur,an aliquis fit torquédus.
Ecvisperglo.in authentico.de telli,5.quiavero multi.
€eneframanera. MultammnotaBctene mév ¡fla verba que ponitilla 7
1.tujudexcum torqueri facis aliquem reum,Scnecofelsionem extor
queasperfiigge/tionem.Scadded.1.5.qui que lionem.ff.co.S Ange.
Aretisin tract malsin parte £amapublica,circafiné,verfiy. fit bñcan=
tusibicundicie vel dicar 8: re£iins li aliquod maleficium commile
vit 8cplusnon dicacneque vlreriusinterrozer alias forte ¡lli met tor
métorú vedoQVillud dicerer, q dnúquálour dicere, vPdicere porvil
fers8cficcótraius,cofefionéhabererexcinterrozatiócin gire non de
fcendédoad particularia:cú reus raderic vidcbisan concorder confel
fiocúdiclistefliú (euindicijs ex quibus torqueté: perpédes an cofef
fio procedat ex conícientiacriminisvelex dolore illato $: metntor
mentorú,quellioni fides nó elefemper adhibéda.l.S, quallioni. (E.
co.wbi Albispolt Oldral.exponicno femper,puta qu difcordar cófel
fiotortiab ¿ndicijs precedeibusamnltúterogo index as! hos aduer
tas ne damnesanimamtuam, Ene damnes forfitan inncecentem.
ke do torroninguno.Mddeglo.KBariinal.priusiaad Silla limita Scintel g
Nigenificontratalemalium ficaliquain (pedi legitima prafimprio.
vetradit Salisin,1.5,C.de accula.verfisquzro nuacde modo. 5: vera
quizro nunc an cun tormentis,
Setenapartida.
Lex. 1111,
3» Reusintormentis confelTus feripra confeGione reducavur ad carce.
remiscin craflinumiudici prefencerur:clegatu (ibi confexio tune
Siifinetormentis perleuerauerit,condernabitur:nili antecondern
nationcm judex fuerit deconcrario certificatas :tunc vero abfolue
war, fivero ne-
ueritin cau
Eprodicionis, - SLI. Que preguntas deuen faxeralos pre-
falle monetz, — /osdefpues que fuerentormétados,e quales co
farti, rapioz,
reperel bis tor
tura feel]
bet diesin als
repetetar fem
mel, Sc fi non
contiteaf ab=
foluetuc. Siau
ten aliter quá
ofcencias deven Valer delas que fon conofci-
das porrazon delos tormentos,e quales non.
¡Elque los prefos fueren
metidos a tormento fegú
que defufo diximos, e 0-
uieren dicho lo que fupie.
mandant le» renfobre aquello porque los atormen
gesiudex tor= E E ;
quear,velpro - taron, conieren efcrito lus dichos de-
peer inimici>
tiasaur dono,
vel prerio tor
Seriereuin , Se
moriatur y vel
membrii amis
ferit, parietue
judex > fimile
pesná:vel ma-
loré cius per=
a, E cord
cófideratis, ha
llos, deuen los tornara laprifion do
folian eftar ante que los tormentaflen
emaguer quealguno dellos cono-
£cieffe quando lo atormentaflen,aquel
yerro,fobreque lo pulierona tormen-
to :non le deue porende el fudgador
mandarjufticiar fuego , Mastornen
loa la prior falta otro dia ,e de fi fa-
robarevideturopinio.Taco.But.in.].fecunda, Codecu
i dixic,quod tortas deber quielcerefaltemper vnam di
naturalépo(ktorcuramantequam ducatar ad tribunal , verarificer,
ita amen lexcnon dicit,quod deber quietcere per diem naturalem
-dquod diequorers ft quicicar, dtalio «lie ducecor ad
dean di ¡ginti quaruor horas quiet i
usrelidebirin acbitrio judicis,fecundum qualitarentoriSctormen
toruimsicaquód verifimitefiequod :ormentorum dolor áemetas cele
Caucriz proutvoluit Barcosin.ly.$.diwms.fenerus. fade quelllonibus.
¿«tenuiceriam Angel.Aretián tragtasmalefiin parte , fama publica,
colum.penaldmas
leanfiNorabencadiflaverbas SS
sráre. Added iafadimus feuerus,8s,5ufi quis vlero.wbiglo.f.co.
citalo.yaparti¿«%Jyr.C.de culto.reo.S Bartrin.d,$. dius (ene
rusaécdicant Dodto. quod petfeucrare quis dicirur in confefione,
uando perlenerat extralocatormentorum»jlla non videns , prafer-
is ficonftcaturcoram amicis Bald.in,la,colum.2. C. quorum ap
pella,nonrecipi.S: nulla data per(euerantia in confelsione fadda for-
anidine tormentorum nullam facjetalis cónfefiio, plenam neg; femi
plenamprobationem,:uádoparibuspafibusambulár in nullo mo-
doconfireri, Ec confiteriformidinetormentorum,l:. C.quorumaáp
pelnonrecipi.Gandi,fubrubrica.de queflioni. Se tortarascolgumna
quinta,verli.fedpone.
4d Uzoconofciere.Adde.1.7fupráticulo proximo.ex hocvidetur, quod
non polsit procedere quod dixitBald. ica.cclum.s.Cade con-
feel,
ciat,quod non appeller 8equodiatelligirurperfencrarcin confeísió.
ne » iállsun nonseuocar, velnon appellctsnam vr hicvidesexigitar
exprellaconfefionis approbatiofeu ratificario: (ed quid perfeyera
ml Berecógponieandetcacandio polla dica cual de congo
reveliverroremiGandi.fub rubrica, de queftio. Se tortura.columna
quintaxdicitquod (icÍi dicatle erraffe in faéto.l.1.5.(i quisvitro. feos
s:.).error.C.deluñisScfsttiigno.
5 €. UefoncejudgarsAdde 17 fupratitul.proximo.non exigitur ergo,q
desur ibi difario ad faciendum defenfiones , quod intellíge nilixeus
hocpeterer.vteradie Baldin intra cercum tempus criminga
queltiorermine.S faciequod dixiinglo.proxima. Se hifortéexipía
confelsioneconItarer(ibicomperere aliquam defenfionem, $e requi
vifuperhocprobarioncm,dandacl!dilatio:quialais viderur peri ex
quo defenfio proponitur se allegatar,Sciudex etiam ex officioillam
debetperquicere.l.. fi quisvltro.ficodema
eE Urallarec)judgador Concordarcum.L.54fiquis vltro.Eecodem. Ec.
: lletres ide peros, ar ala Donalds publica clk
tuondadicirBal.in.locum precumaC.delibescaula. Se liquet dein=
dnunquid.wbi vule, quid non requiracur hocifed (uff
E UDenelo quitar.Concordar cum.d.l.5.(i quisvltro, codo
h
nocentianon flarurconfebioni: non tamen tenerar lud
Sun procelTam sefricandoin dubio iplascontelsione»,(ecun:
dumibidema
ucrte:quia.iflanon requirit,quód index quicondénanie fuper hoc
releribar prin
s cipl:prourvo-
zer quelo adugan otro diaaanteel IvicBarcolin-
edezirleafsib. Fulano ya fabes como a .
; E ¿uis vkero,
temeticron atormento,c fabes que di- ios dado)
hocpotelt fan
cere quod elt
Gongule notan
duin. 8 vide
que ibi plene
tradit Hipp
ly. á Marúilijs.
xifte, quando te atormentauan : agora
quete non atormenta ninguno di la
verdade fi perfeverare* en aquello que
antedixo, eloconolciere, deuc lo e-
ftonce fudgar e ,e mandar que fagan
del la jufticia que el derecho manda. — 3:<harta.co. y
E cum fequente
Perofi en anteque fagan la fulticia del g per Abbas
fallare el judgador £en verdad que lo 6: Eclin.
(o noca ali di Sonfanguin
que conoiciono era, si:mas quelo ¡0 dere judic. 8e
xocon miedo delas feridas , o con de- perBarti. la
aborá j tfadefeijs. vbi
fpecho queauia porg pe E lo meda
cura,o por otra razó femejáte deltas de — quiévio. $
uclo quitar. E fipor auérúra negafleh — ex diet Ab-
otro diadelátedelfudgador loq cono-
fcieraquádo lo atormétaró:íi ette fuel
ba.in.c.fiba
tapen, St fin.
coludere ius
tu poterís il
L partitarú re-
rorierate faddi conftaretlente:
Jura principem poterit, ex
cruenienti retractare fententiam ¿ cumenim notorié
tianon ell quid vlera debear (perari efi vero non ita
enidentergon(ler,tunc conflito per aliquas probationes de innocen
tiarei debeatrcferibi principi Se luperfederiin executione pon pra:
ferrita corporatis.ficnimin omai cali hacpoteltasiudici darerur,1e
fcindendifiaw fententiam,darecar magería molignandi, Sctelles cor
rumpendi.vide ibi per Abbatem.
Reigere.
tiam clÑ
hi caufa
contterdeinin!
limirare, quando
¡uttamctunc enim ipleludes
GEA poranentaranega[Je,Aliquando tamen non prode(Tec talis nega 8
tio,ScrenocarioconfebionisfiCieán torcura ,(ladhuce/lene talia in
dicia , que coniunéta cum confeGione quanquam extorta, indu
cuntindubitabiliterveriratem.ita fingulariter dicie Baldus in lege fi
saliparumpo(tprincipium. C. deprobationibus, quod dicitrenen»
¿um mentismilirenocans probares contrarium, velclaré per indicia
contraria cnidentia,£ veapparetex diétis Bald.in precedentibus, vi
detor loqui quando erane indicia contra reum indubitara, contra
Baldurtamen e(t quod notar Albericusin legescdiétum.ffade que
filo:dicens,quód icontra aliquem fuit plen¿crimen probarum, cil»
Jefubijciarurmibilominnstortur , in qua fler conílans , 8 neget,
quód vídetur pertormenta purgatus, E: Albericum (equi viderur ¡bi
Hippolycs Mar quialis alegar, dci cameo Albesa
quod fatuns eft judex, qui torquet Íuper criminibus plene probar
tis$i redté dicitinhoc, quía adrormenta infublidium denenicar,(
aliz,fcilicerprobariones deficiant,vein ditalege.cdidtum. (ed didtú
púncipaeAlberiifonénoneftseram:quianon debuinefcin pere
atejudicisperhanc viamexcludere Iegisdifpofitionem , Sc proba-
cines quiuspoteraccs damnaregequifecmo, Cde par
uialicerreusper(eueretnegando : tamen fi crimen per telles
atum deberdamnari. Baldusincapita, ad nollram, de pro
* bationibus, é smagisin fpeciead noltram propolicit in leggprimas
«dliti
in fine.C.deiurámentocalumpir.quando vero non eller plené pro
batum,verjus $ tutius videturquodtunc repetatar tortura y ve hio
fubditur.Schc dicitidem Baldusin lege.inbonz fidei. C.derebus cre
columarertia.verfienlo. Item quero, quod ex confefsione fa
étain tormentis licerpoltearenocerar,remanetfemiplena probado,
fecundúm glo(Taminlege lecunda,C.decuíto,reo. « ideo nifi reno.
cansprobetcontrarium,compellitur per(euerare in confeGione per
repetirionemtormentorumad dicitad hocfacere que notar Inmo
centiusin capitulo.perinquifitioner.decledtio,Bartolusetiam inle
ge.vnius.futcus.ff.codem.dicir, quod quandocontra reum apparent
Jndicia manific(ta euidentiora , 6 multum vrgentia fiin prima
torturareus nibil dixic , 6 (tac durus poterititerum rorqueri, $e
10 b
ne
nd
Be
14£
Titul.XXX.Delostórmentos.
90
idem quando confiteturinprimatoreura Sc non perfeuerataSciderm
vulsSaly.in.d.l.2.C.deculto,reo.col.fina,verfi.querotuncfiredu tt?
adacta,n: £«c.Eciftud videturtenendum five indicia fint de illis,
quie dicuntarindubitata, Scefler cafiisin quo debear imponi pena
Corporalis:nau excalijsnon potell corporaliter dampari: Scfic opus
ele. reperición
tortutir, vEtra
die Jaré Hi
po.a Marfilijs
in. Lrepeú. Fa
de queíio.co
Jumog.5.8c6.
fine fine alía
indicia (ufñ-
cientiaad tor=
turam primá
mam di conte
Aus fait in tor
ans, Scpolke
ea neget Tepes
ricur tortura,
vehic 8 dicúe
Dogo. vbit
pra Gandi.
dub cubri de
feomeaquienatormentaflen fobre fe-
cho detraycion?,o defalía moneda, o
defurto,o derobo,puedenlo meter, a
tormento,eaun dos vezes en dos dias
departidos. Efiloatormentaflen fobre
otro yerroPdeuélo aú meterotra vez“a
tormento, £ ficítonce non conocielled
el yerrodcuele elfudgador dar porqui
to*,porquelaconocencia que fue fe-
chaen cl tormento, finonfuere confir-
mada delpues fin premia non es vale-
dera.Efialgunjudgador atormentafle
algunome,finon en la manera q man-
e a dan las leyes deftenucítro libro, ofi lo
pone , quéd metiefle maliciofamente a tormento
aliqu porenemiftad queayacontrael, o por
mend Z
don,o por precio quel déaqllosque lo
LDe rraycion, DO
fiziceronprender, o por otra razon qual
Non memini.
Liuris commu
mis fa
¡úam dillindtionem delitorum;ia quibusbisrepetaturtoreura: facit
tamentextn auchentico.vtiudices fine quoquo fufftazio, $. opo=
tecenim.quem allegat Gandinusfub rubrica de quzlliosBrtormen.
columnaguadiinem.ibialFellorestamen qui cex.non loquitur deite
ratione corturz:(ed de continuatione,vt declarat Albe.in.l.repetio
eodem ideo tu multamnotaillam legem.Sfacitlex, ediétum. Ea
eodem.
otro yerro.Tn omnibus criminibus locumhabettortura, vetradic Al
be.in.lediótum.feodem.Sin.l.exlibero.gl.6 Bal.in.Lr.Creodema
glofin cap.non felent.2.que/lione,6.imo Scín caufa civili haber lo.
cum fihabeardelitum annexum,vtin capit.rde depo. vbi Ivan, de
Imol.vnde confulvit Socinus confilio.219.incipitcirca primam dif
cultateon,quódin caufa víiraruon locus tortura:forté tamen effec
dicendum,quodin caufa criminalileui locus non fitrorture pertex
expreífumin.ledidlum.E.codem,Sc que dicancur deliéta grava, vel
Jexia,videper Bartolumin lege nó (olum..fi mandato.ff.deiniurijs,
kloannem de Plarea.inleze, fi grauius. C.de dignitatibuselibro duo
decimo.
otravez Exillal.nota y regularicer exceptis deli£tis(dequibusfie
pra) index tantum lemel potell repetere torturam, quando in pri
ma confellas non perfeueravit. Quid aurem fi án prima negauic an.
obsitrepetitorcurarác dicendum eftquod fi fuit fufficienter tortusa
'mibile(t confellus,non fititerum torquendus: quia'ex negatione
purgata(uncindicia,nifi (uperueniantalia indicianoua validiorapri-
mis:nam tune repetitartortura.l.ynius. f:rcus. ff.codem, Éctandera
«ftomnium Doétorum communisopinio ,prout atteftatur Hippos
iMarfilifsinol.reperi.ff.codem.columna fecunda, quod leuiter tort?
potefbrepetiintormentis ve(ufficientertorqueatar:(edl fuirorcas
Sufticienter,8c durauitin negatione,tuncnon poterunt repeti tormés
tanil fuperuenientibus nouisindicijs.
Uuonconocieffe. QuidíiconfefTuseítin fecunda tortura, € duétusad
tribunal iterum negar ,an repeti debeartoreura? viderur quod ficex
hisque dixiflupraa glol.(uper verbo negalTe. Quid tamen fiñverum.
tortusconfitetur Sipollea negarjan Scficrepetenda tortura ? de vide
turquód nonfitrepetenda hoccafia tortura. vikra tertiam vicem com
utataprima,ex his,que notar Angelin legefina. Cade quaftio. Se
Balas de Caftro volumi.fecundo.confilio.299.incipit vila inquifi.
tione.colum.fin.éx laté Paris de Puteo in rraét,fyndicarus.£ol.123.co.
Jumn,4,cumfequentiin verlic.incipientivilo de repetistorti, 6 Hi
polytusin.L.repeti.numero.14.MF.dequeltio.Senumero,
turergo tunclub fidejufloribus,.
ef porquito. Adde.laóxfupraticulo primo.cadem partita. € que
ibidixa.
UL quella queficódar.Noninteligas,quod index quiillicito Se de far
éoaliquern torquercfecit,debeat fimiliter Se index ipfe torqueris
quiavediarBaldeio bici Cde porna asi qual ad oca
quiero qualiter. non reperituriure cautum , quod tortura alicui im=
ponatur pro finali poenadeliáti: fed vultdicereíhocafta qued tor
tusmoriamrextormentisiudex damaerrad mortem, fi merbram
páidit ,judex
Íimilicer dam
quier:fidel tormento murierezo perdie — netur ad abíci
fioné,vel mu
remiembro porlasferidas,denccljud- font»vel
tillationé mé-
gadorque lo mando atormentar rece- by: Se durius
bir otra tal penacomo aquella quefizo e o e
. deaturzfedq
darfa aqueLo mayor, catando lapcrlos toros non
naque fucafsistormentada, eladelfud — perdidit vicás
gadorquelo mandoalsifazer.
velmembram
qua pacna túc
Ley. Y «Quando eljudgador ouierea mandar — punicur, ifta.
rormentar a muchos a quálesdellosdeuen tor E Boo apert-
mentar primero.
¡Vádo alguno delosfudgado
Ñ : cicillá. l.quod
res ouiere de ALOrmCntar A de quacique
muchos por razó de algúos — tortura, quam
á -Í dolo malo iue
malos fechos, q fofpechalfe Mesiboe ddo
quefizieran, primeramente deue comé
garBatormentar al menor de dias, oal
que fue criado mas a
mas ayna" puede faber la verdad por
necá,fit por
nacapitalis ,
¿dica Le
Cade priv. cara
quod plas efe
torquere, quí
in púuato car
cereretineres1,C, decufto.reo. fed poena prinati carcerise(l pocna
mortis, vtlupratitulo,1.l.fina.igiturica X iudex punietur, E deiflo
cit mentionem Ange. Áreivio tragta.malefi.in partefa-
¡83d finem.idem vulc Angel .in.del. decuriones
¿ciltamopini vide magi comiencen poly. a Marfilijs
in.].quzhionis modum.. codem.Bald.camenin didarabrica. C.de
Poena iud.qui male.jud.dicit quod ralisiudexpuniarurpro motu ju=
dicis,Steneaturadioncinjuriaram.SSaly cen L.finallius tículi.8c
iftud videturtenédum:quia filifta partitarumin cafu, quo dolo mas
loiadicisfictortara,defaéto non imponit pocnam capitalé: mil quan
dotortus moriturex tormentis,patetclare ex ea, quod vbi reus non
itmortuns,neque membrum perdidir, quod non punietur capita-
Jicerifedarbitrio judicis,attenta qualitate perfonariudicis $ torti, ve
Schic habes,£adde.l.penultim.C,codem.Sed quidíi iudex liciteía
bertorquercsfed excedit modunita quod tortas moritur,, vel debi-
Jitaturzdic quod tencbituriudexvtin+l.aut damnun. $. primo. ff.de
poenis. Barriaad. |. querflionis modum.£ fi dolofeiudexcin hoc ex=
celsirytencbitur porna.].Corne.de Sica.(itoreusmoriatur. 1. antepen.
ffad legem.Tulia.teper.(i vero non fecerirdolo(e: fad culpabiliter pu
nierurpro modo ipliusculpa, Sc in dubio exccllis ell afcribendus
potiusculpa: quam dolo,fecundiim Salycetumin.l.Gracchus. C.do
adulte.S vide perBaldumin.l.rertia.codem titulo. « per loannem
de Plain lege.nemo carcerem.Cade cxaétitribu.libro.10.column,fe
cunda,8 per Baldum in,].yuica.columna,6.€.de confell.8cin,la, Co
de emenda.ferno.per Felinum in cap.cum non ab homincin fine.de
judi.6k aduerte,quod fiiudex feruauie modumin tortura : fed tortus
debilitare nature (ub/tinetenon potuit:cum aliud fitalijs mortiferum
alij non:tunc non teneturiudex ; cumeum adhibuerit tormenta jus
dicis permi(sionerex quibus aliqui deficerefolent,vt haberur in diét.
1.autdamnum.$.primo.iudex non peccanit, fecundim lacofum de
ArenaG Albc.ined.laut damnum.$.primo. quod limita nifiiudex
cognonilTet,velcognolcere debuifTet debilitaté tortizcum túc iudex:
non feruermodum,vtinad.l.quellionismodum.
Quex, Ya
29Cum plaresfunetorquendisincipiaturd minori 2tatevel 3 creato in
deliciyssquiacitius eruetur veritasab co y $e quilibet ad partem tor
queatur,ne alcerius, diéta perpendere pofsit, 6 diftatorti vniws cuiu£
ue ineaforma peromnia qua dixit, non vnum pro alio ponendo
(cribantur, 3 canere debetiudex ne fitin torturaita crudelis,quod ex
camorsvel membri mutilatiofequatur.b.d.
g UDeue comengar.Concordarcamal.prima.$.primo.8c.lvniusin.prin. 1
fh.codem,
h GPorquemasayna.Melias enim elicitur veritasa pueris,quam a fenio a
ribus,(ccundim Salomo.videglo.in«c4.queltione.2. Se indelicijs
Setena partida.
<duria Tremíái
:oia conípeétu pa
jo , quan de (eipto. 1, ifliquidem.
ñ n.g ati. «denoxa. lem foemina,ciius tor.
um mafculas:guia homo ve maioris cóllantiz tardius
educarinoni
Sinntrorquendi parer Se
eris,quí
fquoda
fub(tinenttormen
coníiterar, de
mulicr_ cis,
ve tradit Gano
di.fub rubric.
de queltio. $
efte atal, Gporlos otros, e defi deuctor
mentara todoslos otros, e acada vno
dellosapartadamente de guifa que nó
puedaninguno oyr, nin entenderlo q
dixereaquelaquien atormentan. Elos
dichosdecada vno delos deuenlos fa
zer elercuir en la manera que los dixe-
ren,non cambiando ende ninguna co-
fa,edeuenlos fazertormétar mefurada
mente? de manera que porlas feridas q
toztu.col.z, li.
cet aliquando
in contrarivm
euenie juxsail
lud Juuenalis
fortem animú
peellác rebus
quas. turpiter
audene, Kédi
cicglolindaná
hilincercíl E p
deadul, y mu Jesden fe myenana dezirla verdad: to-
Jierpaticurma — dq yja guardando quelas feridas fean a
jora vulnera
tales,quenon mueran porende,ninfin-
quam smalcu=
quenlifados.
Jus, Scfinó ell
verifimile ma
As d vno quí
le alio-<aíu $
plures ft tor
quédis incipié
dumelta ma-
gis luípedos
Jecusdiz Bart.
pertextabiin
del, 8cvi.per
Hippslyábi a
Jia cradentem
infi.co. princ»
llius.l,
ÁLcyV 1.Porque razones pueden tormentar al
fieruo que diga teflimonio contra fa feñor.
y Tonicren a algunomeacu-
ado fobre algú yerro gle
¡[puficfen qauía fecho, non
Eipuedecljuez meter a tor-
mentoalhcruo del acufado que di
gateflimonio contra (u feñor, nin con
tralu feñora:inal que afforrado“owicf
32 id fe,nin al gouiciTe feydo fu fieruo enan
cum. Lqueftio te%imaguerlo ouielle vendido , fueras
nis modi. (E
endeen cafosfeñalados. El primero es
£i cl feñor fucfle acufado que onieffefo-
cho adultexio*conmugerde otri, ofi
eo.ki.l. demi
nore.$.tormé-
1a, 8 adde G
ifupra.), PA s
E dm la gls acufafTen otrofialafeñora, que auja fe-
«tex.rZ, — choadultcrioconalgun omc.El fegun
Non ell fer-
doesfi fueffeaculado, queouielfefecho
engaño en lasrentas del Rey, feyendo
almoxarife, o auiédolasa recabdar por
elromocogedor£oen otra manera. El
tercero cs li fucfle acufado que ouieffe
fechoalgunatraycion£al Rey,o con-
traluperfona,o cótra fu feñorio, o que
feauia trabajado dela fazer. El quarto!
vas contra do
minú torquen
dus, velliber=
tascontra par
rronu
anteferu
ptem cafibus.
rimasin
fu adulterj p
dominum,vel
dominam per
petrasi.Secundus in cafufraudis in Regis reditibus per colletorem
commifi, Tertius,io canfa proditionís. Quartus,fi conivxin comi
sis mortem laborauit.Quintus,fi el feruul communis, Scynus domi
'norum dealterius mortetraftanit.Sextus, li hores de morte teflato=
risacculacur,velaliusfucceflor,Sepómus,¡in accufatione fallie mone
ta:Sccunenon credicuri(liferuo netormentis, 6 perfcuerantia pó
taneapoltdepoliionemfecutam.boc dicir,
1 D Gelferno.Adde,l.5.Giferuus.St.Lex liberos$.£ina.feodem.St.C,co.
¿deml.1obclferaos.dl.1.0to.16.partl3.feruustamémaritibñ torque
turconttayxoremavein diéta.l.primo.S.feruam mariti, Icem feruus
“vniuerfitatistorqueturin caputfingulorum, diét. La. $. feruum com=
mupem.f.codem,
2 Afirrado. Added. fefus.Ee Iipridem,C.codem. a
3d Cengntchddes. nio Heras .go.(ecis fibona fido mili feruinic,
fecundum Ázo.C.co.io furmmascol.fe
€ Guadulrerio.Added¿Cad.Linl.deaduks
queflio.:.C. autaramen (
tur(cruus contra dominur.l.deipceilu..
ge.extranco. z
£ Gcogedor, tud elt quod dicitarin.d.La. Caco.frandari cents
esfi el marido fuelle acufado de muer-
tc de Íumuger, o lamuger de muerte
de fu marido. El quinto csfidosomes
h Gelguarto. Ad
. de.L.b.C.adle
tuuieflen va fierno deconfuno, cfucfle — gem Corn. de
iq . Sicario.
aculado alguno dellos que fe erabaj OS
uade muerte delotroi.El fexto*quan-" de.l.hocquod
doalgun ome fucfle aculado quema- - placer.C.co.er
iF.cod.l.extra
tara 3aqhquelocftablefciefa porfuhe- neo.fs primo.
redero,o aaquel que auña de otra guila — verti. quodeó
derecho deheredar:ca el lu ficruo bien y eye,
$ k deljexto Ad. 9
lo podrian meter a tormento que diz de. Xkb per
xellelaverdadcontracl. Elfeptimo es uffor S. pri-
mo. adfilla.
fi alguno fuellcaculado de falla mone- 1 £atoneda. No" 19
dal.Caen qualquier deftos cafos fobre — tahune ea
5 1 z ña non
dichos falládo cljudgador feñalescier- dE emera
tascontralos (eñores'", bien puede met: í
ter atormáto los fieruos dellos que di-
gan lo que fupicren, eaunloquedise- mide
ren quando losatormentaren : ha me-
neller que lo conozcan defpues (í
torméto*.E en otro calo ni 0
rasende fos fobredichos, nó
puede meter mento a ningun fer
uoquediga reftimonjo contra fu fe-
ñor : maguer falla: algunas feñales
ciertas contrael»min otroftnondeue fer de hatos par:
: CN > tico. Scibidixi
cabido loque teftimoniarcel ficruo fin m coeraloe e
tormento:afsi camo diximos cn el titu — 4oresNotabe
A E ne, quianeque
lo delos tefligos”. is caibus tor
quemar feruus
contra domis
pum mili pra:
cedant indicia
Scapprobatur
opino glol.4
cit cómunis.
crime Lal
monetg cit
en Lele
sllatis, ve
din fa
pratitufecuas
as
SM Le).VH1.Como denen tormentara los fiernos e
“alos feruientes de cafa porfaber verdad:
PEgura Inon puede fer cala
eningun ome filos firuien
AQUA es delnon guardaren al fe indifta.lu.C.
or della, defi milmos, edeloseftraños ao
a a -in.L.diw?.
defuera. E porende dixeronlos fabios — feo.Sali.d.
antiguos, quequandoel feñoresmuer 18. l.nequefi
ind moss licerAs
zo. voluitcon
trarium,C.co-
in.c.quaflionem.1»,qualltione.2. dt vi.que di
to r por fuerga en fu cala, quier de no
demánfamma.$- gl
Si0.y.tuaó parti.
n Mo conercande/puesfinterminto.Notahoc Scadde.l.lipollulancrit,$. 12
pe.ffade adulte.Bald.in.l.tina.Cade quartio.
/sfruAdde glo.in.d.J..Creodem 3
¿gasa 14
Ue LL,
»»Si domintisinfuadomo occidarur,haberor quzffio ad fciédum quis
'commilit de feruis fecum manencibas,morancibus. $ interefTenrib*:
autita diftantibus,quód audire poteranrvocesidem fi occiditur do-
mini filiusaut vxor:(ed minor.xij.anmorum non torquetur (ed cú
corrigiawedicat veritatem leniter percuticurabad.
q Usegira.Conor.csmol.in prin.faad Silla, Badde.L.5.titu:2mpart.4» 1
St fi.cit.8.fupra cadem partita.
x Cotuertaporfuerga.Addedila.5.occiloram ad Silla, 2
, a Carormentados.
3a
4b ttugeresolosfjos.Addediar.
50
6 d Ucobiradld elt,teéto:vti
39 Teltem variá
- Concor. cum
Titul. XXXI. Delaspenas.
de,
€ arormentados.Vidind.lainprin.Sin L.priussc
domini.
disjpanrar.Adde.d.L.Simpubes.verfiimpuberi.co.t
xelpon«kS.hoc autem.
¿cvidequaliterhocaccipiatur,
lex, VIIL,
Syllawvbi
chequier de dia,quefusficruos,o fusfir
uientesque moraron conelen el logar
aclflafazon, deuen fer atormentados*
porque pueda fer fabidala verdad quié
fucron aquellos que lo mataron. Elfo
com (eftvilis,
potelk iudex
tormentis fub
ájcere , mii Ge
talis perfona,
ad melmo deucfer guardado, fi las muge-
ribad. res,olosfifos Pfuerenfallados muertos
Uurfrariando, ¿9 1 cafa.Pero filos fieruoso losfiruien
tesque morauan con aquel quefuc afsi
mucrto,fuelsé menores dcatorze años:
eftonce nonlos deuen atormétarcruel
mente:masdeyenlosefpantar* amena.
zando los delos ferir con algunas cor=
reas,o feriédo los vn poquillo, porque
puedáfaberla verdad dellos.Ecfto que
diximosen clta ley, fe entiéde de los fier
uosque morauanen aquella cohúta* de
calasido fallaron muerto alu Señoro tá
acercadolla,que podiá oyr las bozes dl
Señor deaquellogardo eftayan;
9 2c3,V 111,Como puede eljudgador migridár tor
mentaraltefizo fUviere queva defuariñido
enfus dichos. $
2 Ducho feyendaalgun o-
mepara teftigo delante cl
judgador para firmar fo-
brealgundfecho, fi cljud
gadorentendiere, que anda defuarian-
do “enfusdichos,e le mucue maliciofa
'mente,para dezir mentira, defque enté
dicre efto bien lo puede meteratormen
libero. in
feo. vbi
co.citul, per
Alex. contaója
1.voL.vbi deva
iudicio. «no,
ep ¿e delegacus
principis pór
torquere teÑlé
coram fe yacil
Iantem,fecun
um Balinc.
y.cola.fidein
uefli.interdo.
8% vallal. Sn
Limperiam.in
rep: ,
deiur, omaius
divbi
alius delegar?
hoc non pol:
fer,fed remite
redbea: eñor-
dinario.Decle
rico vacillante
an torqueacur
vid.glolin ca.
penuli.s.qus, to£ porque digala verdad, e quefe non
dla. cambicdellaen ningunamanera. Fue-
Ginfumma.ee — rasende fi fuere de aquellas perfonas q
quidodicaror de fufodiximos3;q non dcuen ferator
tcftis vacillare
viyperBald. ió
L presbyrer
mentadas.
GLey1X, Quales perfonas nd denén feratorme
ini tadas para que digan teffimoniocontra otro.
cleri. qui poa ; A
ie hociud La Yi Erfonas ciertas fonaquiennó
aubitrio relin= ma pueden apremiarque vengan
Dra Wa dezir teftimonio contra otro
q; fufiicierfo.
laspallor val
wusveltrepidgtio,é% dicir Alberic.in di.l.ex Bbero, q tellis diciturva
«illare,quando dubirariue dicje di£tum (arm allegar. 4.q,36au1a5. $e
ancú debertoráritellissoporcer pri? dilputari (uperindicisevi.p bar
in.Lenias.
duntur ex diótis que caulam prilicipalew tangune : Scídem in tefle
vacillante vult Bal,in.l.milires.C.co.8 vid.per Ange.Areti.in traét.
maleficioain partecomparuerant didiioquilici.col. 2. Se quando tes
les debenttorqueri fufiicie quod tprqueantur duo vel tres fa£tum.
Icientes:namrefrzrnanda efttortnrasBald.in.l.dara opera.colum.8,
C.quiaccufa.non pollunt.Similiter fi ell prefumptio contra tete:
quod feiat veritatemfaéti, Eccam ion cignporelhorqueiincini
nalibus:fecundum Bald,pollglo.ibiin.L.verba.C.de adulte. $ ibidé
quod fitellisfinetormentis,dicit vmum,Scpoltea tortusaliud , quod
fF.co.quidicit q non:quando indicia comprehen *
tenetíecundumdidtym,Senonprimum.], ipoflulaueri
ff.deadule.detellibusaucem vilibus,quando torgueantur:
to:in authentadere(libuses.fi vero ignoti.colla.7.8c quod tellis tor?
debearrarificare di tum fuum»vid. luprá codemain.la6.S quid ifiber
homovarietincaufaciuili,vidper Bartodo.|.diuusn pino. (F.cod.
¿cglo.in diét,
L ex libero.
dicit,quód (e
torquendus fi
cusókin crimi
nalibus: 8cidé
E .
enpleyto ,quepueda venir muerte, o,
perdimiento de miembro: ficllos defu
voluntad, c fin ninguna premia non
quilicren venir a dezir lo que fupieren — vuleibiBarto.
fobreaglfecho porgoviellena dartelti- KAlberi.kp
incontrarium.
monjo.Efon eftos, todosJos parientes
quefuben, odefcienden porla liña de-
abi dicic Hip=
pol, 4 Marfil.
recha,fafta clquarto grado M.Otrofilos oRevera
delaliña d trauicffo, Éa eneffemilmo — nertenter in
grado.E pues que aninguno dellos,nó e locutus
puedenapremiar,que venganía dar te- £ E. arormento. y
ftimonjo contra tales parientes > a pa
menos los pueden metera tormentoi más alperas
neg; nimisle=
mis, fed mode»
ratewvid.Bald.
inJ.6n4.C.co
dem
30
que digan contra cllos.Eflo mifmo de
zimos, que non pueden apremiar,nin
meter ¿tormento ala muger, que dete
ftimonio contra lu marido , fobre tal
pleyto,como fobredichoes: ninel ma-
, dicho e pra.cod
rido contra fu muger : nin el fuegro, e ae E
intafi O osiál facit,qud cle
ninlaluegra contra fusyernos:nin las cas licérga
diller,nontor-
quieatar, cm
$e clericas mi
li fit diffama-
tas non. tor=
quearac)weibi
dixisvide que
dixi fupra. ear
dem.l.in glof,
prima: Sc que
tradit Epifco=
pus Calagurie
nucrascontra ellos: ninlos padraflros,
“fin las oidfQrascó tra lus entenados:
ninos entenadoscótra ellos: minlosa-
forradoscótralosquelósafortirónin
cótra lus mugeres, nin cótralos padres
dellos,nin losquelosaforraron contra
losaforrados:nincótra lus fijos: afsico-
mo diximos en el titulo delos telti-
gos. pa
féTitulo.X XXI. De Hosuzadt
nem,vbi vule
dlericum(esá
hspenas.
p nen Genre
f Scarmentados deuen
ferlosomesporlos yer
31 ros que fazen, alsi co-
fe torque
SON mo diximos en las le- contra Bald,
Lost yes de los titulos ante ea
delte:eporquelosqueyerran, non fon y Acepileo,
todoscguales,elosyerrosquefazen,a- Ecler.
cacícen endepartidostiempos: porque UTE
30 Nonpollunt compelliad ferendum teftimoníum contra aljum ¡a
canla mortis, vel niembri mutilationis, nec per confequens poílsar
adteflificandum torqueri afcendentesvel defcendentes v/q;ad quar
tumgradum,8: collaterales víqjadenndem. Coníux, focer, gener,
'nurus priviznus,vitricus libertas contra patronumautejus vxorem
autparentes:patronus contra libercam,£ciasfilios.
h Grape quartogrado.Addl.o.itaóg.par.divide quaibidixi. 4
1 A tormento,Concordaccum.l.1.5.(i feruusbona ide. ff. de quzrílios 2.
vígzad.5.feruum marici
k MEnelriralo delosrefiigos.Videin.Lao
ruo16.parte 3
Q
7
byter)in te(li- Adtir.Co
monio, vacil- Súndecre
lanténon pof- tasdepoc=
Setenapartida,
"ex. L.
40 Parra eltemédacio pecuntaria ant corporalisdeliftorum, quampie
iniligezciudicestvt delinquentespnoiastus, E carerisfine essemplúz
Eceltpcenaimponedaprobato delicto, Sc teguláda pro mi
Ma Grenses Prolequicar difinicionAze afan
2h exemple, Ad
A porfuerca fe han de crefccr,ede men-
paro7. guarlas penas,porende pues quecn los
de aer eoradas — títulos ante delte fablamos de todoslos
life sun. malos fechosquelosomesfazen, porq
e mere[cen relccbirpena de tormentos, €
Paz 12.
sele pereció vnodellos:Gremos
+ aqui deziren general de las penas fon
gualardon,cacabamiento delos fechos
Cam Pespetratur
deliétá_ faéto
verbis,feipto
auccólilio,nó Malos.E moftrar q cofa espena.E quan
anrem cogáta- — tag mancrasfon della. E quien la puede
tionesideo co-
dar:ca quien:c quádo :ccn que manera
e porquerazones lapuedé crelcer,o mé
guaro toller deltodo.
gitationis poe=
Bamnemiome
retar, (edad
20m procele
feciryvequiain
proditione,p-
celsic ad fa
GLoJ.1. Quecofá es pena, e perquerazones Je de
Aúanedidtú, sel juexmoner a darla,
velin homici-
dioadfidú,st , .
Gotiones pik Enaresemienda depecho o
[carmiento queesdado fe-
FA gund ley aalgunos porlos
Ry errosquefizicron. E dan
citapena losjudadoresa losomes,por
dosrazones. Lavnaes,porque relcibá
elcarmiéto delos verrosque fizicró. La
otracs,porquetados losquelooyeren,
evieren,tomécxemplo?,e apercibimié
topar Su. arda ie non yerren,por mie
do delas penas.Elos judgadores deuen
mucho cataryante queden la penaa los
e vo. 2culados,cefcodriñar muy acuciofamé
gitacionis. $ — te clyerro,fobre quela mandan dar, de
me ll manera, que fea ante bien prouadoSeca
tado,en que guilafue fecho cl yerro: ca
fi cl yerro fuefechoafabiendas, deuefe
efcarmentar,afsicomo mádan las leyes
li. deftelibro.E fi auiniere por culpa de a-
das 1 quelo fizo,deue refecbir menore-
Prefulatas. 1. QUELQque A e
«4 fcarmiento:c hi fuereporocafion,nó de-
ue rclccbir ninguna, fegúd diximos en
el título de losomezillos e enlos otros
quefablamos en elta fetena partida.
Ley.2. Como el ome non deue recebir pena por
mal penfamiento que aya enel coragon flo que
- do, vel armas
adhoc capien
do, (eu rapuie
mulieré, licót
carnaliternon
cognouit, aut
mans ad
plouidles, bd
1d Uno» merifee
pera. Concora
copitas
añari, ll
St de conf
tionemili
tisecclefiz,an
Jizer omnino
occulta ? vide
elo.fingulaia
ejema.inver-
bo coipto.de here.que dicir, q fic,quamlimira Sc intellige,quando
tale crimen omnino occultumexijtin opus exterigs, nam li cantdm.
Metincogitatione,nun ligarerpr quisex con irutione.fecúdam Per.
dePal.in,4.fentensiaruia.£ Hoflien,in,c»muliepes,de fenten.excón
mu.voluirálo.in cap.com quissde fententyex commnnicatio, lib, 5, $e
vedicitfanctas Thom.:..que(lone.g.arriculo.4.de his potefk ho»
molegemfacere de quibuspore(teogirare,ladiciom autem hominis
nonpereltefle dginterioribus motibus,qui latent;(ed lolúm de exa
terioribaus, q appareot, Scrantdan ad perfeCtioner virturis requiti
tur, quódin vesifq; adtibushomo roftusexiítar, Se ideó lex humana
* fonenpoderdelosomes.Mastidefpues
nonpor
cetariuan
di Thom,
€ GTrayien Concordarcum.
ieNatis.adderext.cum plo.Sibi
'nirecdiuina. Ha luntverba lan-
i,quódadiroc fi
sin prioci.Caadlegera
1 capacua muper. dela
ip
conferta cap
tu. $ Bald. ja
J.aducríjs. Co
de furtis. Ales
xand, inad
tio.ad Barc.n
lvtrimsfi/ad
leg. Dom
depatrido
non lo mera en obras
al Enfamientos malos vienen
muchas vezesen loscoraco
nesdelos omes: de manera,
quefeafirmáenaquello que
picnfan para lo cumplir por fecho . E £ arcos apa-3
réjada. Add.
e.titul.3. cad.
defpuesalman,que filo cumplicffen q
favian male arrepientenfe:e porende de
zimos,que qualquier ome que fe arre-
piente del mal penfamiento, ante que 8 a »
comengalle aobrarporel,que nonme- encarar
refce penadporende:porque losprime- cum. 1. is quí
ros mouimientos de las voluntades nó
sumbelo.Caad
lez.Cor. de fis
ca.Sol. «diu?
feo. Aduerte
t6,p Spec. tir.
deacculatore.
id
quelo duic/Tepenfado fe trabafafle de
lo fazer,e delo cúplir,comengádolo de
meteren obra,maguer nólocumplicf-
fede todo,cltonceferizen culpa, e mero
fccria elcarmiento,fegund el yerro que
fizo,porqueerro en aquello quecra en
fu poder, defe guardar elo fazer, filo
quificre:cefto feria, como fi alguno o-
,uieflepentado de fazeralguna traycióS
contralaperfona del Rey, cdefpues co.
'mengafícen alguna maneraa meterlo
enobra:alsicomo fablando conotros,
ara meterlos cnaquella traycion que
auiapenfado cl:o faziendo fura, ocfcri-
ptocon ellos,o comencandolo ameter
porobra en alguna otra manera feme-
Jante deflas:maguer non lo ouielle fe-
cho acabadamente.Ello melmo feria, fi
vinicle cavoluntad a algund ome de
matara otro,fital penfamiéto malo,co
mo elte comengare alo meter por o-
bra,tenichdo algunaponcoña apareja-
«pde confuera
dine Jicéedica
tur quis occi
dendi aloper=
cofsilTe, nópa
Dif mortero
L. aut (acta. de
¿pois
Bartetiá nad
diuns. Alexa
cafes:
Rconfate
1.ro.Loquimé
tiflidoétares
Ipeétu conte
vudinisTuliz,
quieortefuie
Lac ú
pará, difpo-
mécib?. Siquis
homines dolo
occideret pu
nice pora
morts, intellé
dasparadarlea comer ,02beuer,0t0- gunteriftara-
raando algun cuchillo , o otra arma, e
, fecuta morte,
yendo contra el, para matarlo , Pe cngaliasqa lla
ftando armado , aflechandolo 8 en al- | tutarequirant
caltun ve
gund logar, para darle muerte “traba- E
NÓfct
fandofe delo matar cn alguna otra
hecyba.
S Bar.ff. dener,
geltisvitaddicionarorBahin.dplis qui cum telo.dicie,p fi judex in
calid.Lisquicum elo, velirpnnire conatispoterir nó.ex forma (la-
tutited fedimius cómunc;non pot tinegari,quinbclex part,Scalig
de quibus(iunpra ell Gienimisrigorofqrékideoalialegeordinamento
rumiflinsregni.sigorilletemperatuseft,vtpaterex.la.ticul.ylibro Tn noto
8.ordinamen.reza.que vultrequiti perculsionem,licérnon Ge lerha efe
Iisvlerainfidias ad occidendumabcaddo.l.icul-penul,cod.librordi »
. «na.quamJegem neque arbitrorcon(uetudineio pradlica(eruari,jmó, In noto
per ludices, quando infidio(é percuffas,ex vulnere nor: moritur, el
condemnatar ad mortem. que pradtitafortafTe (umicnr ex didto m2.
Salyc:n didt.14s qui cumtejo.vb) refere Bald.dixifTe norabile verbú
dom legarerleg.illam cp vbiper leg.punituraffcétus,ac ÑfuilTer con
fummatasjudex poflerex poreflate ibia.l.concefTe mitigare pocná,
fivale.fednon nccefsitarar pertext.(ingularem in.laaucfacta,$.cuen-
tus.fFode poenis.quod eltcordi tenenduan,fecundum Salycet.tuadde
Bald.in.lidara
opera. colúza
C. qui accufa.. manera femejante deflas,metiédo lo ya
son potdigen porobra:ca maguernonlo cumplicffe
em qp hoc ca- A E
fuiudex mir merelce ferefcarmétado,afsicomo filo,
e poná ex ouieflecumplido,pgrque nó finco por
olle el delo cumplir pudiera. Otrofi dezi-
81 quisali- mos,que fialguno penfafle de robar o
quésouinó forcaralguna E virgen?,o mugcr
dectiam Barr. calada,e comécallca meterlo por obra
indiét. S.euen — trauando dealgunadellas?, para cum-
tus. A E
sa drirgenaada, Plirfupenfamicnto malo :oleuandola
Lúquissondí arrebatada: ca maguer nó pafleaclla",
cantrapere,Ca. i ico
depiesias merelccfer efcarmentado bien alsi co
si.E.l.vnicam mofiquielfe fecho aquello'g cobdicia.
ua, pués q non finco por quíto el pudo.
fazer, quefe non cumplio.el yerro que
auiapélado.En eltos cafosfobredichos,
tan [olaméte ha logar lo que diximos
quedeucnrefecbirefcarmiento los que
penlaren de fazercl yerro, pues queco-
miencan a obrar del ,maguer non lo,
parti. quidan-
tem, puella
nonduw fievi
dq colas:
vudinarij (ue
fpendune Qu
prantem puel pS
Jam nondum vit potentem.Bald.ecia min di8.L.f quisnon dicamra,
percaad inem,quariedeifta quellione poll Guiliel.8crefert Guilie.
dixilTe,q defloransminorem duodeciarannorum,von deberer deca
pitasi (ed miciori poena punirisquía aliud (tin virgine marura, que
perdicvirzinicacem, que munquampore(l reflautari,aliudin pupil:
1a,quie non potellvirginitateo perdere,Sallegabar pro cali. gs
aliquid.$.qui nondum.ffade poenis.Bald,tamen dicit,quód ipleface
receum decapitari.vid.ibiper cum
ros que fon menores deltos:+m:
6 b Grranando dealguna dellas Intelligeperadum múltumprind palites
propinquum delidto, Scquafpars intrinfecaillius, ve proftracio in.
terramin aétu carnaliscunc de xigore deberpunid,ficutpro atu con
fummatoira dicit Bal.in diO+.LFquis nó dicam raperc.col.2.Sienim
elleractus magisrgmotus:veo(culuwm,vel irmilisadtus
nicurglain Lin prin fE de extraord.crimi,Bal.vbi.3
7 € Mon pafafeaclla.Nota adid quod dixiin.l
8 d Tan felomenteslaó videtur, quod Scin multisaljs,vtindelifto Tac
finatus,vtincap.tade homi.lib.6.Scdixiin.l.6in.citu.27.cadem parte
8alicérglo(Tibi voluitin (uo mandato deoccidado per alla(sinoscó
fammatum elle delidtum:ex quo dicht,quód licér reuocee mandans
mandaran re integranon cuitat poenam.contrarjum in hoctennic
Angelin.L:cem apud Labeonem.$.(i curaucrir ff deiniuryperillum
text.8cibibongglo.fequitur HippolyinJsqui cum telo:adi. Mad
Leg Come defica. Sis non poena ordinaria delidóedextrs ordin
punictvr.item Exin cafu.L.Cfi qua.prad.po.Irem Bcincrimine Sos
domiz,vtcautumelt per Pragmaricamregni.lcem Scin quibufcunaz
| Tanosecs csiminibusatcocisioloveglolld dog dicunrindia,Lh quis nó dí
eltelcito — camrapere.Ec que dicanturdelidta arrocifima,declaratBar.in.l.ná
2iib.é. — foldm,$.fi mandato.col..f.deiniurijs.potefldici,qlicéeexifta di:
car(tanfolamente)non excludirfimiljadelitaieaarrocia, icucilt
quod gepater,ciiminferias dicir(losorros yerrosá fon menores que
cltos)faciuacilla que adduxiin.l.4.tit.7.6.par.
9 € Gsocumplan.Quia nonpotueruntimiellige,veincafibusa.8. zfipra
pofiisdisir.Nam (i potucruneled nolncrane pocpitentia duéti, non.
viderur,q debeantpuniri poena ordinara delié1i,acíi deliftum perfe
cilfentelaqui ca merca defurtis.1.quifallamfad leg, ori. de falo
8tibi Bar. Felino cradta.qualiter conaras puniarursn prima límica
cone iippaly ind vncacol pe Cde raposiiGcindiisquici
relo.ad hi Punicturtamó extra ordinem talisconacns,(ccúdum quali
| Titu.XXXI.Delaspenas.
cumplan". Masen todoslos otros yera .
92
em nota,quod poz perfonaie
aa quiaccefa. non
polfunt.ln primo veró calu feu exemplo iniíla
¿epofito de cilimi=
lospenfarenlos omes de fazer ecomien
ciaobrar, fi fe arrepintierenante que el
penfamiéto malo fe cumpla por fecho
non merelcen pena ninguna,
a
nitentianó ex
cufetur: vepa-
es ex verbis
huíns!
¿pbar E
E quifquis. in
fieybi le:cnon
exculgrpocni-
tentem,ledpa
tefacifcem 180
hoceiam vo.
Iuie Alberi.in
diéta. 1. quís
non dicamra-
UL:g.111. Quantes maneras fon de perros por
mérecentos faxedorésdellosrefecbir pena.
Odos los yerros , de que
feziíos mencion en efte
libro que los omes fazen
a fabiendas con mala en-
tencion, lon en quatro maneras$. La. ts
primera,defechoh:afsicomo de matar, . dehomici.lib.
6.col.fina.vbi
onens calls,
in quibusnon
prode(k poeni
tendain defi.
Ets y ponit de
Mun decrimpi-
nelele males
Maris, poniter
tam de hare
tico.per text.
Pfurtar,o robar, etodos los otros yer-
ros quelos omes fazen que fon feme-
jantesdeltos. Lafegundacs, por pala-
brai afsi como denoftar, o enfamar, a,
teltiguar, o abogar (alfamente:e enlas
otras maneras femejahtes deftas , que
los omés fazen yerros , los vnos con-
tra Job otros,porpalabra.La O neos id aba
E mofallascartas, O lendam.dehue
E reia bicapeex-
'gomamunicamas $.credentes Se rimore(pon.ff.dehis quí
norte ibicon(ciue.ée quiaipcininelete maieftatisillecradtatus
habeturpro deli£to confumunato,vt hic,Scin.l.1.tituba. cad; partita,
¿cin dit. l.quifquis, Aduerteeriam,quód in calibus vbilex punic af.
feQumyach deliftamfuiTet con(iummatum,pote(tjudex sx potefa
tefibialege conceffa,mitigare posnam,velapra dixiin glo(T.4.Mul-
taaliacccurrantinilla materia:que poterisvidere perdodtoresin di
¿ta.).fiquisnon dicamrapere, Scper Felinum in diét,(uo traétarm.
Ixe que mazisuncpecelasiaadampliosembnin leía declaarion£
icpolui, 3
£ Crensninguna Ex hocvidetur velleiftalex,quadín atrocioribus,de 10
quibus(upra.licér poenitear fitpunizdus:led dic, vedixá fupra, in gl.
precedenti.tenectiam mentiitam legem exprefsedifponenté, quod
xegulariterin deliétis poenitensia totum excuferur a poenasfi deliiú
nonfuitconfismematum.adde.l.quifallam, Scibi glofl.E.de Falfis.Sed
quidí nonpoeni is aliiscrimnibus,(ed non perfecirdeli2úzo
quianonpotaitadic quádin leuibusdeliBtisíntocum abloluicur.!. xe
$.£ina.cum fimi.ffquod quifa;iurisin alte.(lar. Si verónon eft lee
fedatrox,cum micas punitur imperfeéto flagiio.L.1. in principio, Se
infinc.A. deextrgordina.criminibus.quia vedicieBalin..iflgicini.
C.deferuisfiugici.non eltornino fine delito qui delinquercinchoa
vit:óxideo punitur extra ordinem,
.
Clexo 111,
e Quaruormodisdefifta,fencrimina praua intentione perpetrantar,
Caicedo cb epa, cofi:dequibuspopitexemplahos
licita :
$ Cen quetromaneras Profequiturnotara per Azonem.C.cod, infum
ma.vetfic.admittuntprautem Severba.l.autfadta¿jo prince. codem
Í i.diflint..autfaQavbi pergl.8 Archi.
¡pprinffadeaftio.Scoblig.
h € oeecho. Er cafis, vb pro fadto imponitur poena morts;
lara opera.col.4.6c5.C.qui accufa.non polliznt. 5 vid.
aliostirulos huius(eptimar partit
3 Crerpalabra.Eccriminaque dio commilla morte ,vel membri ab= 3
£cifsione puniantur,vid,per Bal.in ditl.dataopera.7¡Si12.col. Kv.
campar.cit.9.pertotam.tic7 andes.
k drerderiprara, Vid. Lvnicam.C.defomodibe.8clguino.caspartin.
fupra.caspar.titu.7,Lto Ñ
Qu
Partida.vij,
AA SRA A A O A o
Setena partida,
5 a Econféjo.Vide quando delidtumcomi(Tam confio poena mortspu
niazurper Bala dist.l.dataopera.col.yoX.l.1tita.caparte
6b Ladrones.Vid,l.4.Sola8 tit.14.c2:Parto
Ulex, 1111,
em (ant genera poenaram:quareor,malorascgtera,leuta.Primá
mors , vel
iembri muti
latio,Secundú
damnatio in
metallum,vel
in opus metal
Li. Tertium,de
portativin ia-
fulam, cú bo=
norum adem-
prione. Quar-
tum,perpetu?
carces, quí
potefthomini
libero dari: ga
carcor ad Cu=
« fodiam, non
ad pocnam da
tur. Quinta
infamia, Se:
tum,relegar!
¿ vel abofticio
2 amotio,Sepri-
mum, verbera
tio,velin pu-
blico ad ípe-
étaculum po.
Sitio.laad.
malascantigas,o malos ditados,cenlas
otras cfcripturasfemejantes deflas: que
losomesfazé ynos contra otros deque
les nalcedefonrrac daño. Laquartacs,
porconfefo*alsicomo quádo algunos
feayuntanen vno, e fazé furao poltura,
ocófradia parafazer mala otros, O para
relccbirlos enemigos en latierra,o para
fazerleuantamientos en ella, o paraaco
ger los ladrones? ,o los malfechores,o
en otras maneras lemejantesdeltas, que
los omesfazen malas fablas,o tomáma
los confejos para fazer mal, o daño, los
vnosalosotros. Elapenadecadavno
deftosfobredichos es dicha enlos titu=
los deftafetena partidacn las leyes que
fablan enefla razon.
WZey.1111.Quantas maneras fon de pena,
ñ lete manerasi“ fon de pe-
)]nas , porque puedenlos
eljud adores elcarmentar a
á lotto de los yer-
10 Qsietemanerss,
Profequié
faAzonis.C.
co.in fummas
coler.verfiper
pentaaiíequas
hrace.Scque habenturin.l.capicalium,inprin.Selufiquis fort?, gafa
cúlegib.fequentibus,(F.co.Senoto, 7 nonpo(lantiudices imponere
extrancagenerapocnarú.yi.perBalin.lai.C.quinon poladlibpuca
a d a renademuerte.Erdeberimponi co modo quo habetarin.l.6infrá.
cowbidicos E
y € Gznferros,Qui damnantarin metallumgravioribus vioculis puniun
tur(curetinentur qui,in opusmeralli lexioribus.vi.io.l, au dánumo
$. pcena.ff.eo.
4 £ dolabrando enlasorras fus labores. Hi videntur ve damnati in opus me
tallisinter quosintere(t,ve dixis£habewrin di0t Lave damnumafin
tercosimó dicygpifti differunta damnacisin opus metalli,vthaberur
in.laquidam.F.cod.Etilisa(similantur qui hodiedamnantur, veler»
vlantintáiremibus, feu galeris Regis:S dubitarividi,an mariruspol
fi dimuaniperperas adiflampoesóoyfeacin Tienilsinpre
¿iudicium vxorisiós videtur, q lic.periflam leg. Stper tex.in, c.quos
Deusconiunxit.cuim.s.verum. 8 ibiglo.ququz.licétin contrariomía
cit quod notat Alberi 1 3scum quo fundus.fE.commu. diuid,8c
vidipronuntiari,veralis(ententja,etiam reclamante yxore, mandare
turexecationisante faétum tamen confuleremludici,vtillam poená
commutaretin aliam,netam grauiter praiudicetur vxori, que fine
dedecore maritum fequinó pofletin talí poena. Sc benefacit ad hoc
1.gp/Tefsionum.C.communiavtriufq; iudi.S glo.norabilisin.c.fina.
¡2.8cin.code coniw.ferao, Sk J.1.titu.s.4.parti.Sradde quod habe
vorindacitu.28.,parti.que videtur velle,vt quando quis capiturex:
delifto,poÑicpuni dic alreoresia ala posi peras
diciam vxoti,propter feparationem.
$ g 00 firutendosHiclant quidicútur damnatián minifterium metallico
sum,veferaiantviinid.Laucdampuro.Siominilterium,
6 |, a7/la.Hecell deportacio,vchaberurín diétl.quidam,Snota, quid
nomen deportationis perfe,etiam fine aGignationcintuleelt public
catio omnium bonorum,Jkademptio omnlum gratiarum, (ccúdum
Balin.Jy.C.Gpen.appeomor.inter.col.fi,
7 1 C7omandolefus bienes. In deportatione confifeatio bononimvenitex
necelsitatesvthic,Scin.L.rutelas$.fina.fde capi.diminu, Sedanpo-
teririudexrefernare deportaro bona? glofl. quodficsin.1.iqua milie
tifRex quibus canfismato:quam glofÍ.cicie fingularem Bal, in»1.(is
gui.colum.2.C.fipenden:appellario,morsinteruencrit.Sibiintellia
iccanin dominio bonorat de jure gentinen fecys in ationibus.
perogalibus,que funt dejureciuili:8c(ififcusnon vale bona, potelt
deportarushabereheredem. glolfain..cafola. f deregu,iur, Baldo
inal.cam quam.col.5.C.de fideicommill.Paucde Caltr.in.l.ex capas
+c.$in intulam.fF.de verbo.obliz,
k G.omelibre. Add Lincredibile.C.de poenis.E(F.codem.l. aut dam E
num. sofolent
de jure tamen
canonico hoc
non procedir,
vein capitulo.
quamuis » de
ibr
ros. Elas quatro fon de los mayores,
elastres,de los menores . Laprimera
esdara los omes pena de mucrte ode
perdimiento de miembro. La fegunda,
escondenarlo qué cltccn fierros", para
fiempre cauádo en los metales del Rey
olabrando en las otrasfuslauores£o fir
uiendo$4 losque lo fizicren. Laterccra
.fiquiscle»
ricus.cande |
plis.42, dit
ca,vecomi
1 cra delvereti
esquando deftierrana alguno, parafié- — br.óclen
preen alguna y/la!, o en algun lugar 1sodemtic. $
, gun 208 a penultide
cierto, tomando le todos lus biencsi. — hareti.capono
Laquartacs, quando mandanecharal- vmus.dever
1 2 botfignifc
gund omeenfierros,que yagafiempre
prelo enellos,o en carcel, o en otra pri-
fion:ctal prifion , como cfta, non la
deuen dara ome libre*: fi non,a ficr-
uo. Cala carcel nones dadaparacfcar-
mentar los yerros : mas para guardar
losprefos!tan folamente en clla, falta
uefeanjudgados. Laquintacs,quan-
da deltierran = alguno, para ficmpre,
en y/la , non tomando le lus bienes.
La fefta es , quando dañan la fama?
etiam hodiein
adulrerade in=
it xitto
hodiesC. dea»
Lpenul.
i7uadem
partic.Nonta-
men eflicitur
feraos liber,
damnates ad
perpetua vin+
cula,(ccidum
Alberi.ind
L aut damnú.
5.fina.ScdicitBald.in repericio.L.1column.9.Cade facrofanét.ecclefa
fiquod poema pespealcrcesisimponitorafareC liscal
bus,quibusdejurcciuiliimponiturpoonamortis:nam,ved
*indimperium,colum. + ffde iurifdi.omni.jud.imprima le£tura refe
sensÍnno.iflapocna xquiparatur morti. Abbas etiamin cap. tua.de
poenis.vultidem quod Bald.indi8t.l.:.quod limitar, Scintelligit Frá
cifcus de Arerioin capitul.cum non ab homine.colum.o,deiudi. quá
do propterimmanitarem delidti,laicoimponiturpoena mortis,cum
aliquaqualitate atroci,puta ignis,tradicionisad boflias,membrorum
Jagerationis, vel huin(modi, tuncvideturimponendaclerico peena
perpetui catceris»non alías,nifiin cafibusexpre(sisin'inre, vt poena
carceris perpetui imponaruraque doétrina placer Epifcopo Calagu-
ritano infua Praxicriminali,capitulsr29.Diciteriam Bal.in.l. primas
C.quiadlibertatem peruenlre non poffantequód damnatas ad pers
petuum carcoremadtné, Ecpalsindeftinteftabilis, idem voluit cone
filio.448.queriturimprimis.dicittamen didtusdominus Epifcopus
Cositapeaod cu ponen Cotes Bn ame ica qua vie
letur damnatus ad mortem cinilem,vel naturalem potcritifte hodie
teflarizartenta difpolicioneleg.-4.in oxdinationibus Taurinis. Abbas fp nor
etiamin capicul.quodfedes.de oflicoordin.diciehuncíc damnacam ¿q
2quiparari damnato in metallum:quod $e voluirloannade Plateain
Lnemo carcerem.colum.4.C.deexadtio,tributoram.libro.ro.ybié
dixicEpilcopum,veliudicem pollecommutare hancpoenam,fivido
ritexpedires8k perpetuus carcer,perpetuaferuitas cf. Bald. in. l.reosa
C.deacculatio,vnde dicit Bald,in diéta.l.prima,C.quibus ad libertas
temperuenire non liceat, quód non pote(t quis damnari adperpe
tuamenítodiam carcerum,licértamen deiure Canonico hac poena
Permittatur,non debetita cohartari,veuffocérar. Baldustamen.l. sa
Columna.a,ft,de rerum divifi,adde Bald.in.l.penultima,C.adlegem
Aquiliam.
1 Gotaspara guardarlos prefos,Addelegaritol.29.(upra cadempartade y
quieibidisn
1 € Quando defierran,Tte dicitur relegatas , Ecrelegatio in perpetsam ¡y
eríam faéta non adimit bona.l.1ff.de interdidtis, Srelega
deportatorum.C.de poenis.nififpecialiterfadtafic.veibi,Svidaglia
Lrelegatorum.$.ad tempus.ff.co.
n Cosanla fama. Add.l.fi quisforré.5£in,cum.].fequen, ZLant dam y
num.fi.codem. Sc. lmoris,
na €Dr abogado. Added
Titul. XXXI, Delaspenas.
tic ó zapato
13 b 0. Aporadosiddel.velu.fEco.
14 € EDefonrra del. Addenoratainca.de beneditoy»,q.nSctex.in.c.epil.
1d Qechar de la
mo
coplaa6.qs.ScAbbiin.c.delortilez, dex, 7.
3 Tudex ordinarius habenspoteftacem judicandi de criminibus, Po»
tell infligere
dequí.
alo: dealgunofudgandolo por enfamado,
aime. Sebona oquandoletucllen por yerro que hafe
in cau álege- los do viedá
puto de chodealgund officio:o quando viedá
merce. Íncalu
ante dlege nó
exprello, bo-
na deliquena
tis,debécur có
fanguindis al
ccdétibus ,vel
defeendécibus
vía; ad terciá
gradum , mili
Sn cañas
uibus publi-
alada
portare neo
aalgundabogado,o perlonero,poryer
roquefizo,que 15 vfedédecn adelante
deloficio de abogado ,nín de perfone-
ro,o quenonparezca ante los fudgado
res quandojudgaren, falta tiempo cier.
to,o parafiempre.La fetena es, quando
condenanaalguno quefez agotadob,o
feridopaladinamente,por yerro quefi-
zo,0 lo ponenen defonrra del", enla pi
cota, olo defivadan faziendolo cftaral
potelbnifirex — folyntandolo de miel, porq lo coman
velgíralis pre S
les socias es las mofcas alguna horadel dia.
gni.b.d.
UL. V. Quien puede demandar que dé penas 2
tierra, Notai=
los quelis mereften.
ftá leg. á vule
caspa Rdinariosjuezes fon aque-
Aregno poená :
apollo Legs han poder de Jud-
ni per iudicé, ar los OIMes,a mucrte, ya
habencé AR E z Ed
yl perdimiento de miembro
poryerro quehanfecho. Ecftos atales
pueden judgar losomes por los yerros
quefizieron quereciban todas lasotras
gepotellatem
Judicádiin to.
toregno.adde
1relezaroram
$. incerdicere
O maneras de pena,quediximosen las le-
Spano. Yesante delta:fucrasendeque non pue
tabiliter in. L.
executoren.col.8.C.deexecu.refiudica.non ergo pofluntimpone.
repcenam exilijatororegnoiudicescaularum criminalium curiz,ne
a
regni limitatamlolumergo hocpo(TetíéRAtásregius qui ele prafes
Etasintotorezno.
en alguna yla. Adde.l.reicapitalis.$.1.£.co.
dEavondo podriafazgr. Adde..vnicam.C.ne fineiulTu princiacerciudi,
lic.cófil.S vlterius declaratur hic, q (oli Regi hocliceat. vide que no
tatándresde Y femiain tit.que (unerezalia.fuper parte bom contra
Jentiuminceflasmupú.colum.zsad finem.Sccolum. 6. Loan, de Pia
tea,in.l,r.Cade bonisvacan,libro.1o. St an epilcopúscóndemnetclerí
: cirmin confilcarjone bonoramevid.Oldrald.conf.17,colum.2. Anto
Stloan.de lmo,in.c.quia diuerfitatemadeconcefs.prebe
g Porlaliñaderecha.Concordar com.l.8,titul.1o.cadempartita.8c.. 25
titu.22¿partir.vbi nunquarn dicitur 8cex latere,vedixiin diéta.Í3,
vbivid.quedixi. E
h Mrafaelrercerógrado.Addetextin authen, ve nullijudicum.$.6.col
10.9.Scin authent.bona dampatorum.C.de boní.damna. Scintelligé
detertio graduinclaGue:S obfernabicurordo graduum ,fecurdudy
Angeabí. yo
3 €señalados, Approbatopinionemcommuner,g aurlieñ. bona dani”
natorum.non Joquitur,vbiperleg.exprefst bona adimebantur:fed-
quando tacitéin confequentiam pocnajuxtad.i.io princi. ff. debons
damna. Sed opere pretiú cftvidere an cuín hodíe dejareregá!
difpofitiqnem leg»g,in ordina.Tavrinis,damnatús ad morteña ci
lem vel nacuralem por teftarizquia forrenon Teputavicill
snacom feraumporñz vedixión.l.i5.tituloss, 6.páttita.an per hocel.
¡fta,Scdilpofitio auten,bona dammatorum.quiscertis perfonis ita:
bona deferane (vehic habes firfublara,vel faltem prorfusinucilis,ifta
rumlegum difpoliio reddarar:quód iverúteftproderitad multa Se
fiznantecad illudin d refere Rodericus Suarez, le confuluilTe in ar-
diísimo negorioapud Mutinam,vedicitipíe inreperitione leg, fos
mo
Yi libróguic.5o.o.in decima limitar
prioribus.vbi concludir, damnacum ad mortem ,
teltamentam:arátar tamen ad difponenduminte:
eo modo quo diéta aut, Sil
dé echar dela tierra %nindefterrara nin
guno enalguna y/la*ninenotro logar
ca tal penacomio eftanó pertenelceao-
tro oficial de lamádar dar, finó al Rey,
oaotro om: alguno que fuelle vicario
oadelátado gencral por el, feñaladamé-
teentoda lu tierra. Otrofidezimosq to
do judgadorque hapoder de fudgara
omcamuerte, por yerro quefaga, o q
ayafecho,g puedeotroli mádar tomar
los bienes de aquellos que ouieren fe-
cho porqueen los cafos tan [olamen-
te que mandan las leyes defte nueltro
libro:masen otro calo nin por otra ra-
zon non lo podria fazer£ningund fud
gador:fucrasendeclRey . Eaun dezi-
mos que áningund omc , por yerro
queayafecho, non deuen fer tomados
todos (ys bienes, fi ouiere parientes de
los quefuben, o defcienden'porla liña
derechaS,del parentelco, faftacl tercero
gradoh:feras ende,al que fuelle judga
poportaydortezunddize enel titulo
delastrayclones,o en otroscalos feña-
ladosi,quefon efcríptos en las leyes de-
ftenueltro libro,en que feñaladamente
los mandale tomar.
tum,bonaapplicarenturperfonishiccontentis:cim.
permittatreitamentumscrgo incaterisremanetant
.fab repetitionesl. quomia
dl. Tauri
uadifpofi
condere pubie
las perfonas: Se
ses Partitarum dilponunt-vndenó
poteritmeliorare vnumex flijsinterrio bonorum per fur
£to,hodie ftá-
teditt.Tauri Et.d.lno
na, ezocrede- uarecde
rem Contra
dejare elle ve
rum, cuimles
illadicatexp
Le damuacum
ad morté pol:
fe condere te-
famentú, per
inde ac fino
eiTer dánara
vñipoteritime=
liorare, Scrcli-
qua diíponere
que pic non
damnari: Seve
pater, Roderis
cus confuluic
ante pmulza-
tioné ill? leg.
Taurinz,cum
eunvizcbarcúo
difpolitio,
tit, delas man de bonis
das.libr.y foro dimna;
11. Sed quéad
primam, vide
turdiceodum
ud in alig=
Varillas
amanebie di
1poltio ¡ftarú
1.Sediét.auth
fianáter: quia
ficalisdamna-
tusnonconde
ret teflamen
ua.
Adút.C,
inciuf
Lu, prince.
cer. lud.
lic.cóff,
ma
Sopa
pracipimus. C. de appella.in contrariú ti facits quia lla antiqua do-
¿trina,q dánatusad morté,non polsit condere teltamécam fundacur
rotaliterinillo fandamento:quiaralis dánatuscfñiciturferuns poenas
cr.lquivitimó.(Rde poenis. quá dofto.magis cómuniter allerchant
incorreétam perautlufed hodie.C.de donanter vir.Sivxo.fequétes
glof: cda hodie.cúmergo di£t.I.Tauri permíttar ci tellari,
Gcfidánacusnone(Ter.vuletalem nócflici (eruúpcene, Scapprobare
opinioné gloflarú,quz alibidicebanthoc,Cclicercorrcéta ell. quí
vitimósper diét.2uét.quam opinionem larécomprobar Saly.in.d:au
then.fed hodic.vndeexhoc q non remanet feruuspoenz corollarid
inferturpo(leteltari perSali.ibi:quod Sc difpofuitlex Tanrinacinfer
tur ctiam, q pobsirtalis damnacus capere ex teltamento; de quo vide
quadixi im.d,Lis.tic.6,part.Inferei etamvidebacar, q ab inteftaro
habeat haredes venientes illo iure, fecundum ordincm gradunm:
namcuwiple polsitteltari,8 non teltetur extacita cius voluntare vi
dentur fuccederévenientes abinteftato.l.conficianturin princi.(E. €
Sure codicil.videretur fortéin hoc dicédum,gadhucdilpolicio ¡ios
1.8cauth.bona damnato.hodie duret,ctiá ftáce difpolicione.d.1, Tau
¡¡ damnatus ad mortem civilé,vel naturalé,non conderctteltamé
tumená cane bona applicantarperfonis hic contentis,ex rarione,quá
cum tancamállo xeperiacurin immutaram,nó autemán aliás vis
deturaliquidinnowacum , Scquia licer damnatas non efiiciatur fer»
us poená,nonideo minusiflaram,ll.difpolicioprocedar,vt patecin
deportaro,quilicetperdacciuitac nóriperditlibertatemaneg; efi
citurferuns poeng.l.1.S,2.C.fenr,palssarei Scinilo pcedicdifpofitio
desutten«bona damnatorá.Sciftarumleg,ex quo ille dejare antiquo
:bacjo confequentiá poenz bona (ua, S:capicbareafifcus. ven
'delauin prin.ScJadeportati.C.de bon.profc.Scex beneficioi(tarú. ll.
applicantur afcendentibus,vel defcendentibus, ve hichabetar, €
cúluflicicbar perdere ciuicatem,licérnon libertacem, Se damnatusad
Pastida,vij. Q_ij
2
A
Setenapartida.
mortem perdarciuitatem:licétnon perderehodielibertatem,milita-
Biriflarui legum difpoliio:tuflatius cogita, Ec aduertcin materia
¡flaadvnum ditu fingulate Bal.depace tenen-Sccius vio. in prin
usara licét contra tenoremiltarurmJegumn judex in fententia dicac
exprelle,qp confifcacbonaia calxin quo per. l.exprelsé non confif
cabantar, licér
átali lententia
parétes ¿vel fi-
Li condemna-
tí non appel-
lent, núquám
ralis fententia
tranfit in rem
iudicatam, al>
fignar ratio
nem Bal. quia
Judexnonpo=
tell hoc faces
re,cum fbi fe
TL:7.V 1. Quales penas fon vedadas alos judga
dores quelas nonmándendar.
5% Vnar deuen los fudgado-
res de clcarmentar los yer=
Aros, quefe fazen enlas tier-
$ iras ,fobre que hanpoder
deiudgar,delpuesque fucréjudgados,
oconocidos. Pero al gúas manerasfon
de penas, que las non deuen dar anin-
gunome,poryerro que aya fecho :afsi
comofcñalara alguno enla cara 3, que-
mandoleconfuego caliente, o cortádo
cerni pomitin
rañudició fi
lorum,rel pas
rentú, quinon
deliquerú, Se
injudicio non
nin didole otra maneradepenaen cllad
que finque feñalado. Elto esporquela
cara del omefizo diosa fu femejanga: e
porendeningundjuez,non deuepenar
enlacara: ante defendernos quelonon
fagá.Ca puesdiostáto lo quilo hórrar
- econoblecerfaziédo lo alu femefáganó
esguifado Gpor yerro,epormaldad de
los malosfca desfeada, nin deftorpada
lafiguradelScñor.E poréde imádamos
que losjadgadores que ouicren a dar
penaalos omes, porlos yerros que 0-
taopera, coli
1s.verfidedpo-
ne.Coquiacen
£a.n6 pollinte
8c Andrca, de
Ylermair.que
fine regal
arte contr a
entiuminces Vicflen fechos,que gela manden daren
fas muptias.. — las otraspartes del cuerpo denon en la
coló. Aduerte
exam q dam-
nati ad monté
«ex forma fla»
tutorú y habéc
haredem,non
attenta forma
Iwinslegis, ve tradieloann.de Platerin.l.fina.Cadeiurefift.libro.1o.
cara:ca alaz ay lugaresenglospuedipe
nar, de manera que quicn los vierc, e
lo oyere, pueda ende refcebir miedo ,e
efcarmiento.Otrofi dezimos,que la pe
.Queft. Angepoltlaco.Buerica.in diét.authen.bonadan «Quian
temin feudo,an propter damnationem vaflali,vbijn confequentiam
ponzxperdir bono,feudumreuertarurad dominú ¿vel ad filios,velag
natosiBalin.casaqualiterfcud.alic,pol.dicit y adíilios, perauQiés.
bons darsoaoran non edllenubislibek «degalts dar
ell parentum:quod notaad bona maioriz:, Scnota quód iiliuscon-
fenlitinfcelere parris,non mereturbeneficium,vepraferaturfileo, (e
cundum Bald. pertexibiin.lai quisincaliin fecunda leftnra. C. de
incsil.nup.quod dicitfacere ad au£t-bona dampatorum, addeesjam
in materiahuiusleg.gloCin ca.f quisrapuerir.27.qurán verboin quo»
¿cquenotar Andre.de Yfemistituque funtrezacin parte bonacontra
henciaminca(nup.8c Ange, Aretián trafta.malelicio.in parte Ste-
iusbona publicamas.col.penule.Bcfin. Sctene menti¡fta,Se adde his
quzinlocisordinarijstradumtur.
Ules. PI
awTudexin executionepoenaram,vbipoena minor morte álegeim
rar,non deberillaminfaciem exequipnefaciesfaéta ad imagine Dei,
aliqualiterdoformetur. Vbi autem poena mortisimponitur enfe gue
ladio,autfurca,aut flammarum combultionc,cxequenda e(t, velbe
iisfubiiciendo,non auterfccnri murfalce caputamputari debetnec
howmolapidariprecipitari autcradifgih.d.
Sonozts, 2 drnleara Added quisinmeciluen.cumployi.C.cofalft came
els 8 incala.cap.adaudienciamadecrimitabbi vide perInno, £doGtibi
Ji. tamennonexpriniar deficvtpependiinno.joomenéloana
HEN:
5.vi. '» And.SPe.de Ancha, KAnaniavidentur velle, y etíamin facie pofsit
aomlibr,8. — fieñincafuilloin odium criminigilliuseScin cala), 6utit
¡Lib.B.ordí.
le lasnarizesb,nin facandole losojos*,
b Guecnarizes AddeBal.Cude vind.libxollinrubravbidicirzmonticere 2
sudicibuspro aliqua poena mundifaciem hominibus citatricibus de
formaresclnafu ampuraceselesirabereoculoselampotare
riculas:quia quicgd eft difco operrú faciesappellatut.allegar.d.Jefi gs
o
€ Glosojer.Limi y,
in cala o.
2
se
nadela muerte principal, dequefabla-
mosen la tercera ley antedefta, puede
ferdadaalquela mereciere, cortandole
. arcita
lacabega“con clpada, o con cuchillo e a ora partes 4
non cófcgurnincófoz delegar otrofi deleverpeVbi
dani 27 E ) nonelt hoc p=
puedenlo quemar oenforcar?,o echar hibicá pveros
taclod, de Pla,
alas beltias brauas8,quelo maten:pero
losjudgadorcsnon deucn mandar ape
dicar h ningun ome, nin crucificarlo,
nin defpeñarlo de peña:ind torre, nin ,
depuente,nin deotrologar.
Gl. V11,.A quales omesdeuen fer dadas las pe
nati quenda gen quemaneran
F Losfazedores delosyerros
degfonaculados ante los
á judgadores, deué darpena
yl yy delpuesq les fuere proua-
do odelpues q fuere conocido dellos
“enfuyzio,enonfe deué losifudgadores
rebatara dar penaa ninguno porfolpe-
chas! nin por feñales, nin por prefum-
ciones:como quierque por algunade-
ftasrazones, los pueden tormentar en
las maneras que de fufo diximos. Mas
deuélo fazer fegú quelas razones de a-
mas partes fueré tenidas, caueriguadas
ante clloselto deuen guardar: porque
la pena delpues q es dada en el cuerpo
delomc,nó fe puedetirar,nin emendar
maguer entienda eljuez q erro en ello.
LE): V 111.Que c0fas deu catar los juexgs re
ertextibiin
1.06 patimura
Code curlirpas
blislibar.
€cortando lela $
cabeza, Add.
aur damnum.
SfEco.
Genforcar Vi. 6
per.g.in.deauto
dinumS.rvbi
Experillú tex.
notat Albeaqp
gñ aliqui
ber puniri fu.
fpendio ad fur
cam , poteílas
nonpoteltcó-
cedereqp deca
pitetur : hc
lexvel flanú
nóalsignerges
nus mortis pos
sexit judex in»
terpoenas mor
ús arbicsarijan.
decolletus, vel
jgni fubijciat,
velfurca: quia
graá potelt
facere non vis
tz, led melio»
Hsmorús,pro»
ut diftaucrit ld
biequitasarbierij,fecundum dignitatem,Ecundum eratem,Ecundú
merisapricrisvira.L.furi.$.poena grauior.ff.de his quino,infa.Si.Co
co.L. cl fenerlorzilsergo perfonz vel infames comburítar, vel fur
cafulpenduntur.fed nobiles baronesdecapitantur.itaBald.inal.da
ta opera,col.1,C.quiaccula.ñon pol.Stadde Anguin tradta,malefin
parte quasfinon (olueritla.,
Usefiasbranas Hecpoena noneltinvluyedixifapra.caparsi.8..7. 7
4. Apedrear.Non poreftindex infiigercintolitam poenam mortis,ve 3
hic,Scin diO. haut damnum.perBald.in.lincredibile,C.codem,écdi
icAnge.Aretn trafaymaleficioram,in parte 8cfibi caput ¿fcapulis
colu.s.qnód cautus debetelfejudex, p poenam confitetam apponatz
nan non deber dicere, quod moriataryeneno vel projíciatur de fer
neftvispalacij,nar fi taliinfolita poena moreretur, non faceret dame
snatum talispocna inteltabilem,velincapacem.allegar Ange. 8: Joana
delmolia.l.fiquismihibona.£E deacquir.hared.imo Se fecundum
eum,ex hocindextengbicarin fyndicata pertexcin diét.l,aut dare
nun.
É
Qlex, PLL,
amPoenacftinfligenda delinquenti, quando conflatde crimine per pro
barionen,vel confesionem,namobfu/picionem non eltreus dame
mandas icerpofsiccorquerinhud,
«3 Eerffeches. Exfufpicionibusmon deber quisdamnar able,
f.cosbhic Bevid.l.26,ticuniscaspari. Ec queribidixi,
Ñ Mex. PILI,
39Confiderare debetiudexin pcenísirrogandisperfonam rei, quía mi
tiusliber,quám(eruus,hororibilis,quam vilssypuer,quámvit, fénex
quámiuuenisdebentcorporaliter punixi,Scnon eltita turpiteroccia
Titulo. XXXI.Delas penas.
dendashonorabilis, ficuralius, Ttermc(tdecennio cum dimidio mi-
ó ciposna. Si autem eítminor feptendecimannorum,
urleem conúidererperfonápai damn : quiamicids
:gitux cum delinquente contra extraneum, quam contra dominum:
vel cum cam quo debito fanguinisconiugitur, Jrem tempus ¿e locú
quía nox ma»
gis d dies age
ravae delichá
¿inecclela
vel domo ami
di qui fe fide-
bacinillo,vel
inloco indicij
aut in domo
Regis graulas
delinquitur +
Sc vbi. víitas
tur,quam vbi
nonfrequenta
tur.lcé modú
delinquendi ;
quía grauius
punitur prodi
tionaliter: aut
aleuose, quam
xixando necás
fedin pena pe
cuniaria magis
puniar diuité,
quá pauperé:
AS
que mandendar laspenas y e porque rexones
las puedencrefeeryo menguarotoller,
EA Atar dcuenlosjudgado
ÉS resquando quieren dar
fuyzio de elcarmiento
contraalguno:que per-
Ll lona esagllacontraquié
lodan, tres fieruoo libre, ofidalgo ,o
omede villa,o de aldea,ofies moco, o
mícebo, ovicjo:ca mas crudamente de
uen efcarmentaralfieruo queallibre,ae
al omevilalfidalgo* cal mancebo q
al viejocninal mogo: q maguerel fidal
go,o otro omeque fteffe hórrado por
u fciencia,o porotrabondad queonicf
feé cl fizicfTe cofaporqueouielle a mo
rirnon le deue matar tanabiltadamen
Eehis om % : pS
penfacis verla telcomoa los otros afsi como arraftrá
xi deber i do lo,oenforcandolo,o quemádolo, o
a echandolo alasbeftias brauas:mas deue
pene dimina lo mandar matar enotramancra allico
My o de mo faziendolo fangrafo afogandolo,o
faziendolo echarde la ticrrafi lé quite
ren perdonar lavida, Eli por auéturacl
queouiellecrrado fuelle menor de diez
años emedio“non ledeuen darningúa
pena.E fi fuelle mayor defta edad e me-
nord dicze ficteañosf,deué le méguar
ha penaque darian alos otros mayores
Jaaut faéta, $.
perfona, (Ecos
Lcapitalium.$
in feruoríá
inprin.co.it.
1.£ercin omnis
bus. ff.de reg
jur. 8 Lucam
dePenna 1m.l.
G
vnica. C.deco
lo.Iliviciaib. portal yerro,Otrofidcuen catarlos fud
srvbi late cir- gadoreslasperfonasdeaquellos contra
ca materíá di- 2
Sa danefatta Quiéfucfecho el yerro 8ca mayor pena
$ci0i.l. Kad
merelceaquel que errocontrafu feñor,
finé fignanter nad; Strafi 1
dici circm O.contrafu padre,o cótrafu mayoral,o
Siantiarum,de
quibusio ilislegaic deber haberi cófideratio,qiípro crimine nó ee
certapoenadiure flaruta:fecos fi pocna certa,p crimincimponarul
qyiltafuicopinio quoriidamiple veroinclinar,qp tam propterinopiá
quíob aliamcaulaminftam poena flatuta mutari pobie; Se hocvule
etiam ¡iftalex ignanter in eo quod dicit deminore,t7. annornm: cui.
fame porslrolpondedp elligatur, quando poena erat arbitraria,
vel Scfi loquatur de pocna ordinaria:eltidco,quialege caueturmino-
randampcenam propter gratem:Slicin minore non erat a jyre pos
'nacerta determinata,. Ñ
» b dudlfidelgo. Vidoperglo.Sdofoin.c.cum quidam.deiur. ur,
«2 Cal viejo. AEtatiscónderatio haberur:l.aucfactoverl perlona.fE.co,
1.2.ff.de termi.mo,perglo.in.l.quid ergo, $.poenagraniorsffa de his q
notinfa.perJoan.de Pla.in.l.K.C,quiztate ($ ex, i €
dehis in exiledati.eo,li.Scaddesc,tanta,vbi gl inyglo.in,c.k
quem.é,c«eempora.26,0,78 dicit Bal.inprin,in-quibus cauf,feudá.
amit«p fi flatará dicac,q qui tale gd fecerit,ponatar terad trullú,ve]
ad berleriú:q (ell quidam(enex quiin primo trullo:morererur pór
tunciudex mutare genus tormenti, vi,tñ q dicir Anguntraftamalg
fiin parte quas fi non foluerit.l.2.col.pe.in prin,pofl Balúo.).quicun
que col.5«Cade ferni.fugi.Scaddein macesia Alberi.in, 1. augibumss,
in deliétis.fde mino,vbiponit rarionemquare fenes minuspuniun
tur, Sc q nonegene petisionereltirutianis,
94
A Eoabilradamente, Add Lcapisbi55iEco.BcquedicicBalin.. dara 4
opera.colum,r.C.qui accul.non pol.Scdiuowmarco, Cade qualio,
€ CDiezaños emedio.Adde.l.9.tia.ca par. 8 queibi dixi.Sclaortitalza 5
8ca7atitag.caparc.Bcquidincrimine periuvijvt a1-parte
£ Catenorde diez Jere años¡Notailtam taxationem etacisz de quanon 6
meminilegaa
Fis communis
ita in hoc ta.
xantemed q Ye
minitas pare
na, habesin. Ang
AN
contrafu amigo hquefilo fizielTe cótra
otro gnó ouiclle ninguno deftosdeb-
dos.E aun deue catar eltiempo, e ello-
garienque fueron fechoslos yerros, Ca
fielyerro quehan de cfcarmétar,es mu-
cho víado'de fazerenlatierraa aquella inicacos, pá dat
fazon,deuen eftonceponercrudoelcar — quiste reuma
miento,porquelosomesfe recelé delo co
fazcr.Egun dezimosquedcuen catar el ibinorar $:
ceBcadde An — ep
ge-Aretiintra A
éta.malcficio. Coménal,
in parte (tien=
ter Ec dolola,
tiempo enotra manera.Ca mayor pena
deucafieraquel quefazeel yerro deno-
che! que nonel quelo faze de dia, porq
denoclte pueden nafcer muchos peli-
grosendec muchos males.Otrofi dcué
catar el logaren q faze el yerro:ca ma
yorpena caca EE
lefia,o cn cala del rey, o enlogar don
Bejudeí losalcaldes,o en cala dealead
fuamigo, quefefo enel, que filo frzicf
fecnotrologar,E aun dene fer catáda la
manera" en quefucfecho el ycrro. Ca
mayor penamerc[ce el que mataaotro
atraycion o dé quelilomatalTe cn
colyadc vt dis»
tio.col,4.Vet=
fi«quito Se vl
timo. Scverfia
ex quibus oí»
bus per flatus
tú, de quo ibi
crac limitar
addecécodo
ANnOStEMPAS
atatisad midis
garioné pene,
anno os
pelca,o ¿otra manera,e maserelméte- > ae io
z e
deuen fer efcarmentados los robadores - safari Se ho=
que los que furtan alcondidamente. da ea
Otrofideuen catarqualesel yerro Mies evaronicna
gráde,o pequeño:ca mayor pena deué
darporelgráde, que porel pequeño”,
E aun depen catar, quando dan pena
depecho,fiaqlaquien la dan,o la mádá
darespobreo rico. Camenor pena de y
uen daralpobrePquealrico , efto por
que manden cofa que pueda fer com
tus pacifica: ci
vitatisitene er-
comentinoná
ecifione ¿Ri?
leg. partitarú
inhoc,
Qelyerro.Ad=
d.lautñata o
G:plonasfE.co,
¿cÍnfli.de in=
jur.faatroxo
a fuamigo¡Nota hoc, Ecmeriró,quia nulla deteriorpeltis , quí $
¡arisfalíus amicos.Lz.icu.f.4 part.
rar» Adde.d,l,2urfacta.$plocus.8.$, tempus, feo.
fa
k «atuchorjado.Muliisgrallantibusopuseftexemplo , vthic. Ein, Y,
aurfactajin 6i.fM.co.vnde E perconfuetudinem delinquendi poteft 4
iudicealter: pra peculeda in corporalemvi.Loá,dePlajin.1. pes
C.dedela.lib.10. E vid.in,d.l.aucfa£ta,f.cuenit,
.zempus.bincvidemus cómuniterper flatutalo- 11
'sorum duplícaripoenaspro dánis datis denodte, E an maneyel lero
dicatur dies vel nox.vi,perBart;inad.$.sempus.8c per Lucá de Penna
in.l.quiagros,C.de om.agro.defer.lib.n.vbi Lucas dePenna dicit có
fiderandú,antempus quo compiffium ell crimé magísad hareatno
£ti.q dicisécric judicabivur,vedenotefatú vel ecótrario: E ficfecá
dun quod diftayab occafu,vel ortufoliswel dicit,quod clarius Gibivi
- desur supe dicendanpx, quando luna vel ftella:Juccane: écfortivs, li
propterimpedimentanubiósnon dantlucem. $e videin materia que;
'dicie Decius confis54+
m Mlemanera, Added. l.aurfattas.qualitares.f.co. dS
n Goatrayiemaddeque notar Bart.in.l.refcipiendum.$. definquent, 13
ff.co.S Ange, Areti.in trata malcGwin parte.fecicinfuleum.
o Grorelpequeño.Adde.).refpiciendum»$a.ff.co.
Pope Added licias Sra cof prefi,
Parti
4
5
Qij
A
Dele
Po00 al
gs
|
eSoiconl. 1 lmmee- Asa
Escoba Sah > A, |
Helper -
163 Uosifado.NáGremiGionempo
videperÁbb.
cin:
ab
¿oDro alteri?de-.
A E ho de
; Enallaiari
Res Rios
ol 3 ob patiis pros
Y A ion de
pe Roa, redatan le nó
ds soe
a NS AN
yA pótindox len-
PU tentiam poeng
pgs >
dy
Nmatar:
MR biclaecime
S non probacur
o ax judex fitinab
¿Pe els foluendo pro
aras NS uiorabad.
Lago sacd Clos fijos, No-
ARAN que f. CONEtáa
SA Gane ve. C.nefligs
A Vo pat. per
e aora tocó, Gflas,
cea, Fdebon. pro
, E > Lori. fu bivi
y Abb. de deli
puero. Svid.
que srad. De-
Lag SISI cias Conf, 350%
> in caifa domi
Melisa promalgatam >
$e
'nafacerer,finecaufa ficer
mil (pecialisides £iiJegasaduerte criam pelin
plida. E delpues que los jugadores o-
uieren catado acuciofaméte todas cltas
cofasfobredichas,puedenercer, o men
guar,otollerla pena fegundentendicré
quees guifado*%,elo deuen fazer.
«Ley 1X.Como non denen dar pena al fio porel
erro queelpadre Fxiefe nina 9ma perfona
porotrd.
3] Oryerro que el padre
fiziere non deuenrece-
birpena, nin efcarmien
tolosfifos?, nin los o»
tros pariétes niri la mu-
gerporel marido".Ca nonesguifado q
porel mal quevn omefaze, den cfcar»
miéto aotro:porque la penadeuc apre
miar,econftreñir alos malfechores tan
folamented:fucrasendes fi el yerro fuel
fede trayció:ca cftócelos fijos feriádel-
Setena partida.
in
cityquod fiel
foriéprocederer,quando e
dumellerduplicarioni es
m dogebranto, Es
millas pol
jdequo bic.
da viadcucn eftar masinclinados eapa
tejados para quitar 5 los omes de pena
que para condenarlos en los pleytos,
ueclaramente non puedé fer proua-
los,o que fueren dudofos: ca masfan-
ta cofacs, emas derecha de quitar alo
medela penaque merelciclfe,por yerro
que ouielfe fecho,que dar al que lanon ,
merelcicfle,nin ouielle fecho algúa co
faporque,
Ale), X Que penamerefce el ome que es dejterra
. do fitornareala tierra fin mandado del Rey.
5-8) .Odo ame que fuere defter
Al rado", por fentencia del
Y rey, Pquefea cnalgúa yla
Ny portiépo cierto : O quees
echago dela tierral, li faliere defta ifla en
ante de aquel tiempo quel feñalaren, o
o
.o1mesCadeperr
neretur,qp non feruarer cófini
des. quilquis.
fictempustih quod fuprelt adcompleticnem exi
velcontinij.
adde Basto. in
deLavcdamná
$. quifquis.Se
loan. de PI
ind.fiad o
firatum.C. de
decurio. li.10.
£in.l.2.C.de
bis quiio exi
bum dar fune
<c.lib.
Uotandado del q
Rey ldemeller
in. exilio per
fentendam la
dicis inferioris
impolito.vein
de $. quifquis.
Scibi bart.
€ Defobedióre. 7
Et culincibac
psobario q 1e-
legarus rupit,
vel feruauitcó
finia.vi.Bará
niMacci.
2 Cc Epor el mari
de.Vid. Cone
vxor pro tna=
heredidos,cagrauiadosen algunas co-
Las por la traycionquefu padre fizo: fe-
gunddiximosen el titulo delas traycio
xicospertot 4
3d UZarfolamíre.. nes. Otrofi dezimos quelos fudgado-
' Anima . que «resdefque ouierédado fuyzio acabado
eccanerit ¿po
poniendo pena fobrelos yerros,o male
ficiosquelos omes fazé,G dealliadelan
telosjuezes hon pueden crefcer nin mé
guarflapenaque les mandaren dar. Ca
fi entendieren que la han mencfter cre:
[cer,o menguar,dcuen lo catar áte que
Jaden:cá defpuesnon esco fualucdrio.:
Eaundezimos, que los fud¿zadores to
fa morietur,
Ezechielis. ca,
18.caquelinit
E dehis que fiúc
Amalo,parsca.
Lfancimus. C,
de poenis, vbi
Ang. tradicde
Naruto, q con
. fortes de dor
. mo inobiliun
tencaotar pro
conforted.
€ Ubuers nl
pref
ed
Eg guitar Addedablentemdtco.
ee,
20Potell augeri perna periudicem,lirelegatns, vt exear parríam ante té
pusrenertacur,vclab infula recedat:óe duplicacur ci tempus quodíre
¿its (autom litperpetuo deporratus,occiditu :
1h dporfentenciadel reyoldeo hoc dicir,ga relegareinintulá, velaregno
expellcrefolius regis cb vel totiusrogni prafeiyvein. Lsolmpra. eo.
nl deihadodelerierald el celimpoltapanas ilijaitoto regno.
y Ke Gisinmandadadel ¡ey Jrem Sensllusiudexinferior porel tollere vet
14.3.PArt,
indulgercexilium (ed Rex hoc debetÉscere,veprobatarin.Lrelegadi
£.de pcenis.de qualumpta e .6cibi hoc notar: Bare. Scidétener Bar.
in.L.cencelimis..icadf, de verbo.obligatio,vbi lalo.infine, 8 adde
Toan.de Plate,in.l,1,C.he his qui in exilio dati.libi.1o.:
41 uDoblar.Imo debetelle perperuarelegatio,ve haberurin dita reles
gpuiicdBarbiici q llud proce, quando tempus quodieberer -
duplicari,excederer decennium:nam tunc perperno relegacur.Sive»
ro dnplicari debear minustempus,cunc procedác quod.hic habetur.
- 8xin.L.aut damonos.quitquis.feo.Ecadde.1.G pofsidonium. Be ¿bi
Bal.C.dehis quinorantin61.8 dei duplicaionepazna per dis.
quifquis.facicmentionemglo.in.c.debísclericisso:dilin-Bcin capita
quiiubente.1.q+Sedamille quixupit confinia,clin ellevinexilium
entrarcéla tierra finmádado del Rey E, Iuclezai.fieo
edoblamaguló dem.vbicóclu
deuefeledobisrlaquel tiempoqueque dir, y iilequi
branto" palfindo elmádado del Rey” inhoc fundar
intérione,
ficut ée proba
tone atatis,
d Gori,
procedi
Jegatosper [en
teciamregisin
infulá, velper
expullionem
A toto tegno.
vein.lerclegatí
Ico.Sbic.fed
an proceder n
condénato per
judicem infez
riorem inexi-
Já pperum,
abilla tantum provinciajin quaprecfb iuxtaid quod habeturinal, re
Jegatorum.$.interdicere.f.de inter. Ecrelegatviderur forte q no:
'nonreperiasuría ¡fto cali liociurecantumidcideo cómuniter in fen
tentijsiudicum inferioram pronidetur , pongdo poenascirca hoc:cú
enimvilta lexfitin hocita poepalis.non videturextendenda.impone
turergo propter contumaciam alía poenaarbicraria: non vero poena
mortis.Sedan ¡flo cal perder bona ¡lle qui perperno fuirexpalfusa
regno.Bal.in procemio.tE vere in.$di. vale, polfine ibi auterribo-
na.pertext.in,l.mathemaricos.C.deepilcop.audien,8rexprefse dicit
q expullisadconíinia,(inón feruant cenfinia,debenteisomniabo-
fufeñor. Efipo ra fuefle dada
fentenciacórra cl que fuelle deflerrado
para fiempre, enon por tiempo cierto.
Eftonceel que fucile defobesienteo, la
liendo dela yila,o entrando en la tierra
fin mandado del rey deue morir? por
ende, :
L:7. XT, Comodenen los Judgadores justiciar
Los omesmanifieflamense,e ná en afcondidos
quelosdeuBdara fas pariétes defpues quefue
venjujticiados.
1 naauferrisquod mula nora, 6: videtur,quod pobitprocedere, quí
doexmptionec infígicorpoena deportacionis.vcin diét,
mathemaricos.Seficin contequétid auferuntur bona,velimponit por
na mortis.vthic,vbictiam in confequentiam auferanturbona.
debonis damnatorimán principio.poterirramen damnatos ¿d mor
temconderezeflamentum de faisbonis:vel(i moriatur(ineteltamen
tosapplicabicar perfonisade quibusfapracod.).5.8xibilate dixo
Ulex, XI,
mPoenacorporalis eftpubliceinfligendareo, praconizante praconé
maleficiamcómilluu, 8: polt executionem dari deber corpissperen
tibus cauía fepulcuta : Sefententia morts laca contra pragnantem
nondebetexequi anteparcamaliasiudex exequi faciensin pragnas
temppuniri deber quali prodicoricoccidens alterum.hoc dicit,
Titul.XXXIO.Delosperdones.
inamente, Addedsaica7 gopart.Bcqueribidisi,
2 db eislprezonero.E. ita legofiomprafbit praética, vtantedelinquentes,
y tad fupliciumvel poenam , clametpraco : diebustamen
víbiuis lore deber horrida vox preconis.fi.Cadeferijs.
ze Concor.cumol.1aSc.fi(fdecadaue.punico.
4d Erreada, Ad
Jpragnan-
Aladinamente? deuefer fe
tis.Mco.vbivi oa
dee Bain cha la jufticia deaquellos
diciribi Ales queonieren fechio porque
in addisg pro :
E deuan morir,porque loso
tros quelo vieren, e lo oyeren relciban
ende ipiedo,eefcarmiento, diziendo el
alcalde,o el pregonero Pante las gentes
los yerrosporquelos mátan.E defque
lajulticia fuercfecha, e cóplidaen ellos,
ela ouieren vilto los omes, e fueren
ya muertos los fufticiados filos pidieré
fusparientes,o omesreligiofos,o otros
qualefquier deuen gelos otorgar“ por
que los foticrren.Orrofidezimos quefi
alguna mugerpreñada “fzicre porque
deuemorir,que la non denen matar fa
ftaque fea parida. Cafi el ñifo queesna-
fcido non deue refccbir penapor cl yer
ro del padre,mucho menos la merclce
el que efta' enel vientre por cl yerro de
ceder eria fiin
caccere impra:
naretur, quie
quid in contra
siúidixeri Bal.
custutosio fine
deloñedePlar.
3n.)negorian=
panitorá
fatio.munc,li-
bro. so.adde ¿t
q fuperíede?
laper Bar,
inal.2.$01. fade
culto. reo. vbi
82 quid acoa
ferurdalio deli
£o grauiori?
Scadde Bar.in fumadre. Eporende fialgúño contra
Lñguio prin. eflofizicrefulticiandoa fabiendas sinu-
quid fi pppeer SO preñada, dcue relccbirtal pena, co-
veritat alica- moaquel quea tuerto mataa otro,
Jus a
dagandá? vide e
brinca BB Titulo. XXXI De
blijiud. Se Al losperdones.
E pde
berdifern ,Ñ
ad 7 TMericordia“esmerced e
E graciaque feñaladamen
fi te deuen aucr en filos
/ Emperadores, elos re-
EN yes, closotros grandes
feñores,qhan defudgar, e de mantener
hstierras.Ondepues quecneltituloan
tedefte fablamos delajufticia que deué
fercalumniola
ralisdilacio, $e
de is 8calis
cafbasinquie
bus differtexe
cutio, videper
Hippo. in pra
Hicassoppor-
tuné.corlba,
Crirulos,
bus, In fuma.
¡es Milericordia fecundum Augult.9.decinita.Dei elta
Jienz miferiarin no(tro corde cópaio.quavtique fi polfumus fubue
nirecópellimur,8c(ecúdá Philofo.».Rhetorico, Mifericordiac(te
Mitia quedá(uper apparéti malo corruptivo vel cótrillatiuo. 80
q mitericordia elt maxime(uper malisei quiindignuspatitur. $e
dedicit Philofoph.qp homines mi(erétar (uperillos, q funt is
E fimiles:quiaperhocfiteisaílimatio, piplieciá polsintfimilia paí
Ecinde ell crió, q lenes Sefapientes qui cóliderác(c poll in mala inci
derc,8% debiles $ formidolofi magis(lunt máfericordestecótrario aúe
Sligu reputantíe elefelices, Sin tm potentes, q náhilmali putancle
A A
pollepati,nóita milerentur:vñ veraiuflitiacópalsionem haber: falla
verde fupordorú, dedignatione, q5.dift.c.veraiuflitiagfcdm Augue
vbi.3.Mifericordia deber(ernireracioni ,veica pbeturmilericordia,
vecófeructiuflitia,ue ciindigentitribuif ue cúigno(cit poenicéri.
» £ Useñaladamente.Adde Limperialis.Cade mupt.$e dicir. io
ofitio.plalmi.37.col.3.Imitaminiergoimperatore
Fisia facuendislegib"[cuerioresin exigedis fapp
feucriraslegúintolecéreftringataudaciómilericordia prindipú 1:05
fubtraharponz.0dicitSeneca. y nó minasturpialint Princip
tafupplicia,g Medico multa faneta.traditLucas de Venna.in.l, hisq
dem.C.quimilita.non poll-lib.12, Gilera l.
+ Indulgentia eftpcene debiteremibio:8: elt duplex:vna gñalis,
liquá Igai
fazer contralos quecaen en los yerros.
Queremosaqui dezir delos perdones,
edela milericordia quedeuen aucralas
vegadascótralos q yerran, perdonádo
leslas penas que merelcieren fofrir, Le-
gúd lus fechos. E demoftraremos que
quieredezirperdon. E quantas mane
rasfondel, Equien lo puedefazer. E
lia(pecia
cuius precibus
autferuitio,bo
itate, autliba
ralitate, velvi
uacitate , aut
fcientia deline
quentis quá fo
lusprincepscó
cedithad,
aquié.E fobre quales razones.Ecngtié y aorenalegria.
Adde. l.avolio
tio.cum. lega
*
do.E gproviene del. Otrofidiremos,q
cola esmifericordia,e merced, e gracia.
E quedepartimiento ay entrecllos,
i.Scglo,in ru
ds E deg
“A Ley.1.Que quiere dexirperdon,e quantas mane — ranmbol.doia
ras fon del,e quien lo puede fazer, eaquien — dicicurpublica
eporquerazones,e en que tiempos abolício, quan
5 Erdon tanto quiere dezirco- — prer res pro
moperdonar alome la PDA apre
Ú 4 deue refccbirpor el yerro Gini '
aniafecho. Efondos maneras de per-= natu Obi fir
dó.Lavna cs,quádo el :cy,o el Señorde
Jatierrapérdona generalmente a todos
los omesquetientprolos porgrand ale
griafque haenti, alsicomo porhalcen-
cia del fifo, o por vitoria q aya auido
cótra fusenemigos, o poramordenue
ftro Señorlefu Chrilto, afsi comolo v-
fana fazer el ViernesfantoS, o porotra
razó lemejáte deftas. La otra manera de
perdóes, quádo el rey perdonaalguno
por ruego dealgund perlado, o de rico
ome,o de otra alguna hórrada perfona
olo faze por feruicio ? que ouieffe fe
choacho afu padre, o aadllosdecuyo fal aurprina
linafevicne,aquel aquiéperdona, opor — tarSalic.C.de
neraliterferias
inomnib? can
fiscrimiralib”
8e dar por
defiftendi quí
bulcúg; accu=
fantibus, ve in
Lau privatim
ff, cod. Ehoc
csimen nonex
tínguir,(ed co-
gaíionzMlpe
lt: ideo poll
feas ad cau=
fam reddit in
fra wigita dies
ex cadem in=
Mantia.ve in dí
bondad,ofabiduria,o porgrandesfuer aboliinrabú.
ke i Ñ non tamen co
gel,quequicíleenel, de quepudiclfe a aca
cafationem
repeterespotelt ergo, fivelit.vtin didtLaut priuarima Sc rradic Andres
delfer.tic.que(uncregalia.in partesSbona committentium cimen
Leí maicltacís.col.neque polburiginta dies pote(trepetercl,
generamaboli.di aut priuarimo Scan generalis abolitio porrigatad
do prínceps p Adiir. Co
perózefas,vel gs,
nemequia $
9s
Att
80, Mtatuiege Kbo5o.
Carceratos.viBaran.l.Domicianus.£ad Turpila
8 el viernes fanto.Viyhodie qualiterfiat.in.l.z.tit.penul.Jibrr ordina Y
rega.Gcin.Lfina. + Innosec,
h GPorferuicio, Adde.l. 4-tit18.3.parti. ellulantit,
i Gzondado fabiduria.Vid.bonumtex.Sibi Abb,in.c. nifi fpecialis. de 25-lib, Se
'ofti.lega.Bcvid.l.ad bellias.F. depomnis.Stquod dicitglo.insca..78:di
Massive lui lips vete vé proba qn seque notario do
Placinrub.C.de prof.Semed.lib.xo.
k Gcranesfuergo. Sumprumeltexdiót,Lad befllas, T.co.1bi. ficiusro
s,velarificijfint.Sraduerte:quia ¡a lex: particarum intelligic il
1 lez,redtefclicer,ve excellentiaperfonar 1e caufainducendi Res
gem.vefaciatindulgentiam pocnz , non quod judex propter talem
excellentiampobiicremittere poenam(uperfedereinexecutione pro
prerexcellentiam pesfonz potell,écontulere Principem,fecundura
Setena partida.
quodintelligunt Oldrald.S: Alber.bi.contraquos ell Aldiatus live,
Parerz.ca8do.usovbialiterintelligitillam leg, Eradde de cali lici-
tisadindul :encú. Luca de Penna in.liapparitor.co.7.C.de cohar
taulib.12.6cibidem.ccl.Y.qpindalgentia debeattieri perprincipó,pra:
mitla(acisfactione parcislalira
6$a Uelre. Adde
Adtit.C.
de ferento
pala
La.5.liquis vl-
jerravenir algund bien: sú
a hatierraveniralg dbien:o poralgúa
fi.de quart, T2zOn femejáte deltas:catales perdones
$ AE como cltosnon ha otro poder delosfa-
dea. 2erfinonelrey 2.
inf fade poce
e . A 4 Loy,11.Que pro Viene al ome por el perdon que
Fax el Rey.
1. cumindulgé
via, Co defente
país. £« An
geArctidnera
¿tamnalefic.in
parsfimapie
lica.16.col. Se
quando verús
turinterelTe (o
Ey Erdonan a las vegadas los
Klreyes alos omeslas penas
d quelesdeucn mádar dar por
los yerros que auianfecho.E
£i tal perdon fizierenante que den fen=
tenciap contra ellos, fon porende: qui
I'fici,porelt tosdela pena,quedcuen aucr, e cobran
Princeps in= | o Ae pcr
dulgere eciam — Lu eftado,c lus bienes, bié afsicomo los
fine cala +
vero vertitur interefTe alterius,pore(tcum canfa,(ine can(anon:íecun
dim Anto.in.canili(pecialis.de ofii.legawbi Abb, dicic, y Princeps
remitrendo pcená,prizfamirar femper moueri exciullacaula: ex ato»
Alionetamencarnali,princepsnó deber mouerisquia (cripcum el lca
udicabismagnura Ñicut partum,neque ctit apudte acceptio perfona
rú.Deutes.tradicotiamAbb.ibid.1.nota.g remittere poená imerenti
finecau(a,elTercontra us dininú preecipieos.Exod.22.Maleficosnon
patiarisviucre.Scquátum ad vin direiui legis princepselllubdicus
Jegi,licat quilibetimam ciuspoceltas lisvitaca et, ve cum racione y $e
cauladifponatomnia,regendofe, Se fibdiros.fecundum Andi, de
er.decapita.quicur.veod.verfifi.col.antepe.quem etam vinotali
Jicerloquentemin hoccap.vnico,quz fant reza. Ínper parte 4 bona
commitrenscrim.la(a maiellacis.col..8caovbiallegarS. Tho.q vbi
eftinpreiadicigtertiy Páincepsnon remitcicnifi Se ¡ple injurias
remittar vel mutilacuselt quis peralium:alias poreíl Princeps, dicic
jpfe Andi,de Mern.8cf pietace humana £ cleméia moncaturadhoc
ham putar cum (uperuenientem corrígi:8ch fomel delinqueti indul
gencyfacinorofohabenti confhctudinewn delinquendi, non debetpar
ceteal.y:£ ade epifiand.Sivero Shmic parcerer.cuu alterius non inper
firpecuniasiver,non dicitar peccare,niliideo parcererlatromi , vt ad=
hacpeioracowmitreretiruac cui nonelfér Rex, fed Diabolus,ibi
etiamdicic,q interelf animilzuiétis nonin*picicur.). (ivenditor.fF.
xxpcr, 8% dicit hocprocedere,quando vni vel aliquibus paená
ecus(ve defacto rofere fevidilifi Prinecpsconcedar priui=
Jegiannalicni, ve quando facinorofi damnati vadunt ad fappliciú tran
feantasante domum cius,poRintaufesye damnacum, Sepcene fubdu
cerervelliciTerconficrudoin aliquaterra tale privilegium , vel con<
fuerudonon vajer,Si veroellerconfuerado vel privilegium,veilli quí
fulligantyrex (releresflQigariscis persuagnam parcem Guitatis, vel
vills,cuum perueninor £s Mizando,Sctraníeni:e domar alicuiusnobf
ls,dominadomus coserí; Jar de manu fu lligantis cut dicit(euidifo
fealicubi,hoc(fecandumeuu)non elerablonum cum nontollarur
pezna,(ed quantitas, feu numeros alli; diflerrenio tollatur aliquid
velexhauriatur,an diferator proprermoratoriam dilationem.l.qno=
vicns,C.deprecib.Impera.offc. An ausem Dos bellquod perito
mine Regis contrarebel!es,poreltfacerepacem , 6 indulgere rebellia
buscrimina pereoscommillievideras, q non..ócita vule Angelin.l.
cóuentionú.in prin.T.depadtis.vbiconcladit,p if quígerantbellá
nomincalieno,nó pollantfaceretreugam neg; fufferentiam , neg;
dantiamdare,finemádato domini:nequeamicitjá.Ibiquedick, pda
«entes bellum nomineproprio,debent obleruare fidemetiam La
libussácfic vale, hoc non procedatin ducenteexercitum nomine a-
lieno. dk ic videtur Ang.Jimitare diétum Bar.S Bal.ibivglétium Ca
pitancum guerre pofTe dare fecuritaternexbannito. $: Ánge,fequan
turibi Paul.de Caltr,Alexaud.£clafo. nifiin co quodlimirár hocde
dationeinduciaram, (eutrevgz! mili capitanens haberetmandatum.
cumbiberaduxtanotataperBar.ScBalvin laqui Roma+,$.Callingggh”
ffodeverbo.obli.Seil
in(pecielalo, y ex bannito ab Imperaco Pin
feriornon potell dare fecuricatej
Videndustamen eftin hoc Lucas
de Pennain.luá collarores, Cadere arili,lib.12.col,2.qui dicir, y inhoc
4
viderurdiflinguédum,quod autexpedichocieriad cómodum Echo
noremcias,citas bellam gecituriScpoteltcius Capitancus facere tres
guam;éraliquosinfocdussx amicitiamrecipere,Si vero hoc non ex*
pediar;nótenebitin hocadtumper Ducem beili.Si vero.tt dubíam,
ctuncfi Dux procedirbonafide:meque vlla prius mal: gelta
papeccelic te
nebitiquod fe-
citarga.Lema
plures.a.2.80
¿Edeadminia
tuto. Sevide
bona difliciio
Saque.
dilex,11,
de Si Rex ante
fententiam, ve
mi, feuindul-
gétiam conce-
Sat delirquen
tip el ablchue
nsfolim á pg
na (ed ciáab
infamia:ée re=
cuperar ,flatá
Scbona: fiaúe
poll fententiá
ci indulgear,
yidetuppcenam ramitterecorporalem:nón tamérecaperar bona, nec
famam que perditpropeer deliétum:Schocverúsnifi Rex (pecialiter
rellimatomniain priarzuo flatu:mam tonc omniarecnperat, ud.
aujan ante:fueras ende quáto a la fama
dela gente",que gela retracran:maguer
cl reyloperdone.Masficl perdon lesfi-
zicre delpuesq fuerenjudgados, cilóce
fon quitosdelapena,que deuen aueren
los cuerposporende. Perolosbienes!
ninla fama *, ninla hontra que perdie-
ronporaquel fuyzio,quefuedado con
tracllos,nonlo cobraran por tal erdo
«namiento, fueras ende fiel discll feña
ladamente, quando lo perdona,quele
manda entregartodo lofuyo, otornar
encl primero eftados,ca cftócelo cobra
rantodo:
bd. Autequedenfentencia.Notaiitam logem:que declarat quod ha
in.L..C.degenesa.aboli.veprocedatin indulgentiaantelentét
quodhabecurin.hgeoeralis.C.defent.pals.écin aljslcgib.ilivsticali
do fimplex indulgentiafir poll fententiam.
Verfis Ouici;Pcenaporeli demi,culpa per?
degenera.aboli.
veprocedant,a|
1 dela gente. E
e tavin la fama.Concor.cuma
£ GPrimer efadada.Si Ji. C.fenmpals. Be vi.notata po co fm,
Ecperdo£to.communiterin,d.1.6.8,110.ibi/ca quando fuere puelta
encarta de algun(eñor.)tir. infra ca.par. Rellitutioio priflinum lla
tuminducitrecuperationem bonorum,6 famavt in juvibus,de quie
bus(upra.habilitetadhonores.1.8 qui origine. metallum,f. de
mune.S hono, 4 limita Sin tperloan. dePla.io al.oripi
Cade municipi.Scorigi «de his quiinexili.
<o.lib.Non tamén operarurtalisrellitutio ,quóadfruéws bonorum.
interiun perceptosifco,vetradit loan.de Platsin.l.penul, C. de fid,
inftram.Scinre halt-6fca.lib.ro.vid.texin authade Neftorianis, C.de
haereij.£« Bal.insc-duo gñadin princi hicfiniturlex do. Fede.co.6, An
ge Alexin.l.gallus.SaSe quid firmo fadelibe,ópoftha Scetl cómo.
opi.(Sed quid Kbvcreditasuledelaca Gli parcolidajcoproprerimale
fició,deindpateretinintegráre(l
¿ppterbannúacquirereng pornit,yt notaturin.$.relegati. Infl.quib:
suo.iuspa.po.fol,K«wF p nópertex.in.d,1.h, C.fen.palo, Bal.in ancho
excipif.C.debon.qua liban princaaliudenim eltamiticre,aliud non
acquírere. € Scan recypererrelljuntus bona que crantalterius cipfeta
méillapofsidebartemporedánarionis,feu rebellionis,vid.perglo, $e
Balnl.(i quos.C.de capti.vbi diflíguician liquear flatitn de jure do»
mibijjan non.vid.ibipereú, Recuperar ciárellientus,ivra proximi
tisyvt(uccedere polticin teflaméco,G abinteltatozvi.perBar.
fi.ff.debono.pofí,contra tabu,Gin.l.r.$.Glio.fad Tertul,.
natoselTerperiudicem ecclefiaflicú exdelidto quo reddercturintelta
jante(tamentum eiusinterim faétum conuale(cac, Grellituatur?
vid.Bald.g ficin.l.feruis.Cide lega,cuiuscótrarium tener Pau. de Ca
ftro.in.L.f fliusfamilias. 1. detelta, 4 Sedquid fi damnato ad morré
ciuilem vel naturalem relidafuichereditas; «deman ile dánacos
beneficio Principiseftreflirutus,nunquidcapere poterichareditacé?
Baldo Cod ipeladlperan difinguls y Etelapore quofule
refidunycratcapax,quí pofíca efficicurferuus poenz, non capietrelí
Etumilicerpo(leare(licuacur, quiareliétum erarfunditus extindum.
Sedrelinquitarnon capacitempore mortis defi, Scpollea benefi
cio Principisfiteapax,canccapierrelidhumiquia nunquam fuitexdia
Etum:poltcavero Bal.vultintelligihoc , quandoreliétom erar con=
ditionale.per.l.Avifto.ffide manwtellacideo videibipereum, Se per
cundem.in.lelata fententia.C.de appella.Si vide in Gimilibonam que
_flionem dedoore,proptercrimen privato leétura(ibi deerera:£cpo
Aca reflicuro per Lucá de Pénain.L.C.d hisquiin exil datsfiane.éec.
1, an racuporecvluméruétú que
3
4
5
Quellr.
Quilt»
Quztt y
Queltu4+
Queñs.
Queft.6.
Quel. 7.
Quaft.8.
Titul XXXIM.Del fignificamiento delas palabras.
derat' ufunt in aljum
¡E delibalcpollh.
Abs
ULSed anrecupererbona que fifcusiam ven
rranilaro,?gló.notab.in.L-gallus.f.S: quidiitás
dicit,qy nonsScibi Barr.Scdodto.Barái ¡.C.de fent
in.caquia diligentia.de eleio.Bal ñ
buslocishicfini.l.do.Fcde.per Ecli.inac.1.col.4. decólti. vbi
polt.Caryin.d
ca. quía diligé
tia, de cledtio.
mili in relticu
tione dicereí,
e habeatar có
demnario pro
nófaéta :Scdi-
i Cardin.
fe vididle in ta
Jicala inreli-
tutione itaple
nilsima, q nul
las contraétus
valuicin bonis
confiícatis:
cdedicar q ma
le faciac prin=
ceps,ficfacien
do: cú decear
cú, fos contra
re. Se
GL:).117. Que departimiento ham encrefi
cordiaye merced e gracia.
Tfericordia,e merced, e gra
cia, como quierque algu-
Ñ nos omes cuydan,quefon
vna cofa. Pero departi-
mientoayentrecllas. Camifericordia
propriamentees,quando cl Rey fe mue
ue con piedad defimifmo a perdonar
alguno lapenasque deuiaquer,dolicn
do fe del,viédo lecuytado,o malandá-
te,o por piedad quehade fusfijos, e de
fucompaña. Merced, es perdon quecl
Rey fizeaotro,por merelcimiéto deler
vicio que lefizo aquelaquien perdona
o aquellos dequien el defciende,c esco
mo manerade gualardon.E graciaPnó
inter Gtuor.
aio. So
be, [tem li exe e EE
preña priceps Cspcrdonamiéto,mases dó que fazecl
in reflicurione Reyaalgunosquecon derecho fe pues
decfcular delo fazer, fi quifiere, Eco-
moquicr que los reyes denen fer fr.
mes,c mandarcumplir la fufticia ¿pera
pueden , edeuenalas vegadas vÍarde-
ljincludantue
inrellitutione”
ve reflicucas dl
lahabear , va-
le evule AD fas tres hondades,afsi como demileri:
asperte: . A
La de paro» Cordia,c de merced,e de gracia.
chi.fimiliter G
pavas E2 Titulo. XXXULDE!
fignificamiento delas palabras, c de
las colasdybdofas.
alium tranfla:
ta debencrelli
iywetrad.Bar
-quacú
Code fid.inftru.Sciar. halle. li.ro-tradit Bal.in.:hocquod.nos
«de pace Conftan.vbi q lifiat pax, habetvim,non folum fimpli
cisindulgentiz, fed exiaw relficacionis:quando ramépaxcaliter habe
iuatorú,tune princeps nó pote(t
juxtaglo. 8; ar, E dott.in.l,venia.C.dein ius
a.inrepeticione,ca.canonmm (tatuta.de conffitua
inreguja-peccatum.q.4.deregusiardib,6.tequitur Ta
¿quid litanttm.d Scan Dodorrellitutosad Collegióre
cuperetprimuna locumavi.Bar.inlqui ad tempus.f. de decurio.vbi
dicit,g no fed eticvltimusin loco,vt de nono perueniens. (Sed pone
q aliquisconftituicmaioriam talipadto,g fillein quéficicbar, com
mitcerer deliéliex quo mererepur morté vel bona cófilcaréturbona
reuerterenturad ipltum conffituentem:córigir q fecurifuie j
AñeprincepstázeNituie delinquéré,an operetur re(ljtntio,eciáin pres
udicium cius qui contfieuiefub tali pactozScviderur, q non,exdiétis
Alexadriio.c.quicunque.ela50.dift,Cardin, Ec Abbin.c.5
doclestio.«Quid pure liipíe quicon(tiruic maioriam,commilitdelis
¿um, dex so perdunturbona, Se princepstellituit delinquentemaan
reintegrabitur maioria exctalireflitationezvidetaro fic perl.4(i de
portatus.fEde bonislibercorú.vid.L.res vxoris, C de donante vi
dcvxo.4 Erquid li bona maioriz cófifcentar eo ca(i quo polfunt có-
filcarizvequia tali paéto (une data:poftea vero Rexreticuit bona de
linquent perpriuilegiym,feurellitucionem quam éifacicyan hona fic
rellitutareincidantin maioriamevidetar diflinguendum, q aut fim=
icireritera fibi concedirbona,Sctune non reincidant per ea que
notar Bal.inautli.nifi.Caad Y rebel.co.fina.verfi.quero q monachus.
vero fub commemorarione maloriz reincidantin malori
«LluE quid Gjle G Perarluccedereprimoloco in maloria,cficialíera?
Yipoteftiineco,qp remirtáturiura]
alla juraremittes
vocanPetade
poene Scante delatá maioriáfequéd reflicuarar por principe
cedetin maioria raliterreíticuras: E
leruuspoena,fenincapaxl. Aritl
nauté,Cade cadu.toll.d¿Sed gdfialiqui
mitlam consraprincipen habuitfaculcacem adfaci
TREN N todas las ficte Parti-
71 das delte nueftro libro
) | fablamos delas perfo-
4 1 nas delos omes, cde
25] losfechos delos , e de
todaslas otras colas
$ pollea fue
rebel,
bellionedará.
te cóflicicina
origun de bo-
mis q polside=
bat: Bi poflea
priceps indule
dir, ScreÑicnit.
á SÍ antencbit con
lespertencícen. Masporqucenlaspala- — ficutio se A
brascen el declaramiento dellas podriá — "isbinealiore LACA
gis nono af
denfis2 vid. per
Lucam de Pen
ma in fill q
Rione loquen
teminol.com á
Legaris.Ca
amiliclibara
malcer contiendas entreloso mes,lobre verbigns
las razones que fablamos.Porende que
remos en cltctitulo dezirenfin de náe-
ftrolibro,como fe denen entender,ede
fpaladinar tales dubdas, quádo acaccie
ren.E moftraremos,q quiere dezir lig-
nificamiéto,edeclaramiéto de palabra.
E fobrequerazones,ocofas puede acac
fcer.E quienlo puede fazer. E fobre to
do diremos delos fechos e de las cofas
dubdofas,
30 Milericordia
clk indutas
vía exindulgó
tispietate dun
ar cócella.
eltcú
alicui ob meri
tum fumo fea
fueran indul»
«Le. 1Quequieredexir fignificamiento,o decla
de palabra.
nificamiento , e declara-
miéto de palabra,táto quie
redezir:como demoftrar,
quid E
tus, quod
Iuifléz, non te
nebarir dare,
e defpaladinar claramente — hocdicic,
A < a Orepene Ein ,
el proprio nome dela cola fobre que? pati:
eslacontienda, o fital nome non o-
vicfle Y, moftrarla e aueriguarla por
¡otras [eñales ciertas, cporquefegá dixi
cordie
femper povié
excepta pro»
ditione EX ale»
noñalur.tica8z;part.Sol.4.tit24.ca:par,L1oSca titan.
garErquidfifiarremilsio deliCtire(peétu cert qualitari.
gar delitumquod fuitinchoarum antejllam qualica erpolica y,
perfcueratumvid.Bal,qp nonsin vers Opizcni.vbi videbisexemplú 3,
+ depaceConft.ácaliqua in illa materia, vtremilsio fit fufliciens. Vid.
erla(in.] preeferiptione.Cuíi contraius vel vi que
Eibentacindicr oca hbesordin pesto reclto deéta vid lino
tur qualitasdelidtiremiflavid.Bal.confi378.-4»voluincip.videturdi (0 ies
cendummichiBaldo.£c, z ha
D GGracia.Erdicicur quisfacere gratiam,vbiadid narurali rationetene q
tur.notatBald.in+ficol.pesdepaceiur4ir.8cvid.quodiple notacin U"
praludijsfeudorum.col.4.S gratia magis videtur acceder vltimevo
Jantati,quá contradui,vi.peeBal.in.LE..ed Eli quis.col.pensC.có
¿munia.delega.éc que habentarin.c.t.de concel-praben. Stene mg
iftamle.ponentem differentiam interiíta tria.
ATitulas.XXX11L, De verborum fignificatione
Glex, L
4oSignificarioverboram,eftverbipropria olenfo fine demonfiratio:
Etticet pre multitudine verború omniú,certanó pór declaratio hic
oftendi:oftendeturtamen de aliquibus frequenter accidentibus, co
rum fimilitudincyalia concurrentiapoterant expediri,had.
€ Gel proprio nome delacofawEtymologiacít origo vocabulorí,cúvisve
bivelnominis,perinterpretationem colligitnr, E civideris vnde e
tun eltnomácitjusvim ciusinselligis:omnisrel infpefio,ctymolo=
giacognita,pleniore(!.fecundwm Ytido.lib..Etym.olo;
el disitalmeme non fuefe Ex Azofinmpri ell. C.co.in fuma, quicicit a
vreciá fi propriámomé non interuenielitá resper aliud vebí q ali
modoacegdere pollezad rei! ¡cexpr, dica figniticari,
Dora:
ya des
Simon pal
fune
tasquila dican
E as ronlosfabios antiguos las maneras de
ternúni,scvaa laspalabrasc delos fechos dubdofos £ó
fitracio, vemo-— comofin fin*porende nonpodria ome
Qs Me delesib. Ponercierta dotrina fobre cada vnade
$cin. la 1 lascofasque podrian acacícer.Masfabla
col-C. de" remosfobre las razones generales, e q
Lucol.peoule, — fonvladas, e fesund la femejanca? de-
«defartis«ya — tas poder fe han librarlas otras queaca
deadcollendá 2 0s
asgumenta Efcieren denueno.
Alimilinó fué
ficit daredi
militudincin y
quando el ie
militudoin co
de quo agitur
MLey.11.Que rtxomes o cafos dubdofos hanmene
Jer declaramientose quien lo puede fazer.
5) Vbdapuedo acacícer é
venorac Abi los pleytos, ocn las po
$Eclin, in di- | fturas que los omespo
Bo.casranilas hi ON
to.ScdicitBal, ¿, nenentrelcGndoacie
curatori Yi fce,deue catarel fudga
EE dorante quien acaclcicffetal concienda
fmile ¿pinali. quefilapoltura fobre que es la dubda,
quohaberdif — egarol, quenon puede valer“ fimon fe-
ferenciam , fed + SA
ve plarimá ha gund clentendimiento dela vna parte,
betconuenicn — cnon fegundla otra: quecfioncelade
ucinterpretar, e dl r, fegundel cn
tendimiento dela parte: porquepuede
valer la poltura,c nó fegúd la otra. Elto
inco danos
tur, no. tol;
tur argumen= feris,comofialgund ome eftando enel
e NEAR reno de Murciaprometicffe de dar, o
not. Abb, =,
¡llum text in depagaralgáa colacn Cartagena ¿falta
c- conflituta
diezdiaste paffando efe plazo domádal
fe elvno alotro loque le prometicra: fi
Jimitanda, €e el queaniade fazer la paga, dixcfle que
z fuentendimientofuera de gelo pagaré
Cartagena de Africa,e non en la otra, e
ftonccel judgador deuc declarar tal du
bdacomoaquelta,e deucte fazer que le
pane»
28.qu.
Juie colliargu-
meotun a fir
mili daga diGi
militudine,ve
cerca deaquellogardo fue fecha la po-
is.££ deverb.
ode. Sc disie
.inter pupil. Sctuto. ca
meflereraberelezem odiofam ad cafiam
Jemdiciteciam Baldio Jahumanitaris,col.1.C.deiompusScalijsfab ld
xu.qp auando aliquid difcordacin plaribus,quam concgrdet, non de
bet dicifivile,Scvid.1os,Andreán additio.ad Specu,tic«decópe.iuda
adicio,j.1.colunáin addicioneincipiens lex Gnalis.
Ulexoll,
am Werbadubiafuntinterpretanda taliter, vtaGus de quo agitur , va
leat,Senon percat, Erliad veramque parte contrahencium pollunt
interprecari juterpretentusin partem verifimiBioremsvt cum in védi
sionedubitatur,de que monetafait promillum preñum cólideracur,
cui valorires mad appropinquatiftatem pradiétis medisnon po
tollincerpretarilnterprerctur contra proferentem in fauocem alter?
partis.hocdicic.
1 6 Gipuede valer.Concorai e quoricasinin/lipulationib.Sibi per gl.
pagucen aquella Cartagena quecsmas +
h Como el demandadorlasentiena
ftura,c por efte cafo puede tomar exem
plo paratodoslos otrosfemejantesdel.
Masíi por auentura ladubda fucíTeatal
quepudicfTe valerel pleyto fegádelen
tendimiento de ambaslas partes, cfton
ce eljuez deue tomar el entendimien- * 4
toque es masacercado ala razon, * e
a laverdad, Efto feria como fi algund
omecomprafle de otroalgúacola, por
preciodemil marauedis, e clvendedor
dixellequefa entendimiento cra,que e
ftos marquedisfuelfcn de los negros, e
el comprador dixefle que eran de los
blancos, fital dubda como eltanon fe
pudicíTe aucriguarporcarta,nin porter co cv) Mec
ftigos,dcuc eljudgador catar fi la cofa le, vel
vendidacs cofa que pueda valer tantos, *Scluliud. vid.
uanto alguna delas partes dizc,e non l
mas, fegúd ello, deucdeclarar tal dub
da,e dar fa juyzio:cf1algúa deftas razo-
nes cljudgadornon pudicrecatar,
vect,eftoncedeuc interpretar la dubda de concor
cótra aquel q dizolapalabra?, o clpley bus. e de ps
tocfcuramentea daño del,capro delao . Pa adde, La
i arborem. $.
traparte.
tione, veriidi.
e bixo La palas 5
bra, Concord.
1.ff. de feruitue
Yley.221. Comofe puede declarar la dubda que — viba. pradio.
acacfcieft fobrelas palabras que las partes rá
xoma/Jen en juyxio o fue/Jen puefas en la Jen
tencia.
lipulatio
verbo, obligan
vidnrega.con
palabras, que el demanda tra cum. dere
Cacfciédo dubda fobrelas
dorouicfTepueftoenfu de-
manda, en cl tiempo que
gael pleyto concl demandado
fi.de verb, ob.
os > lex 111,
deuen fer entédidas agllas palabras aÍsi ¿0 Antelitem có
como eldemandador lasentiédePenó teflará verba
> b ad
deotraguila.Masficl pleyto cs comen Taatecundas
comier
cius intento
nemfintintelligenda:po(tlitem'conteflaram dubie relpondens in
terrozacioni,cogirar periudicem declararealias funtcontra enim ver
bainterpreranda:tediadex ordinarius verbum obícurum in (enten
tiaappolivá potelt quádocúque declararesalius autemindexcnó. hd.
'oncordatcumal, fi quisintentione. 1
fedeiud.Sellipecialcinindicijswe dicieglof. inel. vereribus. (E. de
paétalicin Ec fireus opponar contratellesde inimicitia, deberintelli
gide magnainimicicia querepellitceflemafecundam Bald.in.l.dita
col+8.C.de edendo.Svi.quod notar Bartin.Lisquirens.col.penu.f.
depubliciud.decófirente,gp vulneravit.fed q fecitad fvidefenfionem
quod probabir,g aliustecicinfulcum , inelligirur confite deillo
vulnere quodprobarfecille ad fui defenfionem. Iremfidicorem ad
mepertinere,quam ta poÑides, videor intentare, tam peticoriuo,
juan polTefTorium,vt in capacum ecclef'afuerina.decanl.polf.Sipro
fi libelliverbapolTune comprehendere, tam rei vendicarionem,
quam haereditatispeticionemsl; aftornó probauit dominium defún
robauittamenpolTelionem defisuéti tempore mortis obtinebir
sanquiñohgredicspeione.ecundum Paulo Cal. folemas
: Fdejud.
AS
Titulo. XX X 11 L 107
F
iud.Ecintollige, Se declaraiflam mareriam,vchabetorin.l. inter
Nipulantemga-vbi Bar.Sclaf.cola.fEide verb.obli. Sian fit necelfe,
e qílittalisambiguitas,declaretar por libellantó, vel fefficiar, q ex
Eiobanombustol gar BaciabiA loco len
mihil commune.fE de acqui.polf. (ití rens petat q aétor fe declarer
qñintétio ell
a cado por demanda,e por relpuefta,fial
declarer fe fe= guna dubda acacícicfle lobre pregun-
gunas Alber tas,o fiel preguntado non relpódielle
claramenteyel fuez,dcuelo aprermiar q
reí pondaye diga cofa cierta *. E fi cfto
confen prin. NON quiliere fazer,deue cftonce tomar
ibi vrgeri de- tal entendimiento deaquella palabra,
bet cria que fea a daño de aquel q la dixo efcu
confiteat. Sal. !
4.86. iru ramente,e a pro del otro b. Otrofi dezi
ot Ap. Tos,que fien la fentécia ay algunas pa
probac diaú labras dubdofas, e elcuraméte pueftas,
gloind.l.cer- que fital fentécia fuere dada poreljud
tominprad ordinario mi
fup verboes- Sador ordinario *,que el milmo quan
fitcaturcad- do quier d puede efpaladinar, e decla-
rar “aquellas palabras dubdofas.Mas fi
fuelle de los menores f fuezes , eftonce
non lo deue fazer en otra fazon, finon
e
Gordinario.
habea ; Y z
astimperá quedo dicrela fentencia $, afsicomo
la diximos de fufo en la tercera partida
es deftelibro, en lasleyes que fablan en
SibigloT£ eltarazon.
Dias iodo Ae). 1111.Comofe dese decorar ludubdequi.
doaosefciefeenjuyxio, o en priniljo, o en car
tas defeñor.
Darante offs
ciosdicie Bal.
ind.C. cómi
na. velepilto.
partibus cita-
tis,Sccaula co
gnita.
GiDedarar.Có
cor.cú.d.l.ab
executore in
prin.fdeap-
Spaladinar, nin declarar,
¡ non deue ninguno, nin
A) puede las leyes, finon el
¡e —=] Reyh quando dubda a-
cactcielle fobre las palabras, o el enten-
dimiento dellas,o coftumbreantiguai
a ar gouiellen fiépre vfada los omes de las
o. da A ,
sstitaz parg. AÚsi entéder. Elfo mifimo dezimos de
€ Gotneres. Ve los priuillejos *,e de las cartas del Rey:e
Le fantdele — Jeftas razones fablamos primeraméte
beresmeríiim en la primera, y en la fegunda partida
periúvehabe-— deftclibro,cn las leyes que fablanen e-
turia. d.l.ab
executore.. Ia razon.
£ Die Ze). V. Como fe dee declarar la dubda quando
CE acsefee en las palabras del faxedor del tefta-
partio
Glex.111 Lo MEnto.
mRexfolus,vel
antiqua confisetudo certo modo intelligens verba legis, declarar du
biaciusidem de dubijslitefarunn,vel privilegioru: %
h ql gey.Concor.cum.l.f.C.delegibus.Scadde.l.q-tit.
rega.Sl.14.incipitdeclaramiento.1.par: Sclimita Se intellige, veper
Abb.in.cadaudientiam.de decim.
1 GCofumbre antigua.Concordar cum.l.minime.Scl.fi deinterpretatio
ne ¡E delegibus.
K G2rivilegios. Concordar.cum.Lexfafto.fdevulg.Scpupil.S.ccum
veniflentdeiadSclaciturpar..8l274ica8.parzwbi vique dixi.
Giex quinta.
30 Verbateflatorisfunt proutiacentincelligenda nifi:aperté de cótra
riavoluntateappareatenam fi legacferuaim nó exprello nomine (ud
fed alio valetlegatum non obÍlante nominis errore: quia prefertur
voluntased ciusdifpofisio contra legem, autbonos muores non va-
05, vel alíá quantitasó: Sefune
k ¡10d minusell debefde mone-
la patria cnrrentisnili contrarias vlus eratloquendi, teflatori,
aparcar de contraria voluntate, Item charús legatis, ¡ple
folzrnon libri debentur ,nifilegatarius eliteracus vel fudens:
reflator
chartas, mila
broshabebat.
Jem aid? les
gatis rapaces,
«panonesser
pulli, Si oés as
dize aues cum
fuis ganis, Se
longis, Scclaw
furis,debérur
fed non ferui
easreficientes
mili aporte de
As palabras del. fazedor
del teftamento deuen fer
entendidas llanaméte,afsi
como ellas fuenan ,e non
16 deue! el judgador partir del entendi
miento dellas:fueras ende quando pa-
reciere ciertamente, que lavolítad del
teftador fuera otra ",que nó como fue
nanlas palabras que eftan efcritas.E po - ni
rende dios los fabios antiguos, que A
fi cl teftador mandalle algun fu fieruo, — no teftatoris
que ouieffe cierto nome, enóbralfe el kgato fi e
ficruo non por fu nomc,mas por otro, dd
que tal manda como efta esvaledera” — liavafadeben
maguer erraffe el nome,pues fu volun a dE
tad cra de le daraquelfierno.Ca porel ésgufqzviuar
fo ponen alos omes nomes feñalados pal Btcel
A ; aria cui, po=
porque feá conofcidos * por cllos.On- — imivefticuscal
de pues que lavolútad del teftador nó — ccatuis8cinfie
fe puede entender en otra manera, ma- de qobangae:
guer crrafle el nome,cl tal yerro nó cm. — quia oía hee
pece,e deve fer guardadafu voluntad. ant vite A
Pero fi la voluntad del teflador fuclle ia. hocdicin
contra ley ,0 contra buenas coltum- 1 $Ven fe dene.
bres,eftonce nó deue fer guardada, afsi E
como dize en la fefta partida, enel titu- — $camiñver
lo delas mandas, en las leyes que fablá rada
en efta razon.E fi por aucntura cl tefta- ñ
dor víafle en fusfablas de palabras ge-
nerales, q pudieflentomar entendimié:
to dellas a muchas cofas:eftonce deue-
mos entender quefu voluntad fue de
daraquella cofa que menos vale P. E
efto feriacomo fi mandale alguno ciét
dineros,o otra quantia.Ca deuemos en
tender que mando quelos dieflen de
los dineros de la menor moneda, que
corticíle. enla tierra: fueras ende fiera
Fderegu.ior.
coftumbre del teftador,o dela tierra de € que dicst
: S02E propria, Sin
entender, quando fablaua de dineros, — proprialocu=
tioWi.perB,
in.6.col.6.C.de hrred.infli.Scfunc intelligenda verbain potiori fi-
gnificatojarga.l1.5.quiin perperuú. EG agur. ve0.velemiphis peras
¿cdebentinteligiin legato fimplicier:non (ecundá quid.h hoclega
tú SibiBar.ff deleg..detcófi.289.10 efl paruipió deris.colu.ad fo
1m Suera otra Adde.y.Cadelib.prate.Scd.nonaliter , Scvi.per Abba
magiftraliterin.ciad audientiamde decimis.
n Sr váledera. Concordatinti.delega,$.fi quisin nómine. 8:.C.dele
gaul.fifortidianum.
o Kconecidos: Videind.$. fi quis in nomine.l. ad recognofcendos. Ce
deinge.demanu.
P.M 2ue menes vale. Addelegem nummis.f£ de lega.tertio. Zin capita.
in obfcuris.deregulis juris.libro fexto.lidem ¡ulianus.$.(cio, f.dele
apprimo: Scvide Baldum nonel.in trafta.de dotc.folas. coluray, de
Socinum confi47volumifecundo.
Partida.vijo R
Setena partida.
da
Adde.chartislega
fcins.codew titulo.
«Addel.avibus legatis.fide lego.3.8:idi glol.cuis opi
nio hic approbatur,quód debcanur filucltres aues, E nó filceflres.
€ Gconprifores.Facitad quellionem,p fi maioria confillat in oluuctis
ad quorá vin
demiá, feu co-
Tigendos corú
frudtusfolene
ante collefio
mem mutuari
pecuniz, edá
ante tempus
colleStióis his
qui eos colli-
gungead té-
pusline paras
ti, quod tales
¿de legag. Sclibrorums.
que entendia fiempre delos mejores:o
fi por otrarazon fe podria aueriguar:ca
eftonce deuc fer entendida fu palabra
feguad acoftumbrauz a entenderla. O-
trofi dezimos,que fé cl teftador manda
fea alguno enfu teftamento todas fus
cartas, * que no fe entenderia que por
eltas palabras le mando fus Jibros.Fue-
rasendefiaquel que faze tal mandayera
ome letrado,e lo dexana a otro,G fe tra-
bajana de aprender de losfabios,e non
maior, ¿fa
itlex cñ pa:
má
¿xlex
deleg 2% aia elecftador otras cartas, fi non fus li
leia bros.Ca eftonce bien fe entiende por ta
lezz.lexcum — les palabras,que todos fus libros le má-
a daua,e deue losauer .Otrofi dezimos,¿
fitums. fed8c fi alguno quetiene muchas aues,b e de
ipfe papinía- muchas maneras las mandale, diziédo
mus. Sos idére
fpondit. ff de
faninftruce
Lille.
afsi:mando mis ques a fulano, que fe cn
tiende que las deue todas auer aquel a
quien fuefecha la manda con lasfaulas
Si pull :
quibus fefti- econ las lonjas,e con las prifionestcon
mentur, cum. que lastiene prelas. E non tan folamen
$. (oq.Sc tex ñ E
bi. tc entendieron los fabios antiguos, por
fi chorus. efta palabra ,lasaues de caca, clas que
fdo Pp
mio Barc edo Nan en las faulas, mas aun los pauones
leg elas gallinas,e todos los pollos que na-
A gc fas vajar
Concor:cim
Láicuivium.
$.1.fE devino
tstidega. Sevi
cen deftas aucs que eran enpoder del fe
ñor del teftamento a la fazog que mu-
rio:pero non fe entiéde q fiernos
quecon ellas ques cftan , entren en efta
manda .Fueras ende,fi el teftador lo o-
vice dicho ciertamente. Otrofi dezi-
mos,G fiel tcftador ouicffe us vinos en
cerrados,en cubas o ¿tinajas Aedixiefíe,
mádo todo mivino afulano,q fe cnef-
tiende que gelo manda con fus valos
en que efla encerrado, E aun dezimos,
magna veni
hineiselt vi-
Aenim elf
Ciofas materia
non deberérar.fecundam dd intelligit Alb.poff Oldcalibi Sevided.
vinous.l.vinum.i.codem.vbihabetur quód in hoc eftinfpicien
da confivetudo:S: qua mente vinwm in vals diffundatur, an cum il
disvendatur,velfinecis.
e Gorjee line.Adde
A deverbufigai ev
KE dealim.ScibaJega.Eclverbo vidtus.
:9:8cqueibi dixi.par
777
aInlegibusverbum homo adfoeminamextenditor, nili contrarium
periatur.ltem nomine ciuitaris,quilibetlocusmuratuscú
-ntibuszdifidjs, Sfuborbibus incelligitur:Itemin verbo mu
Berinteligiturviripotens hue fitvirgo, ue corrapta.Tem familize
appellationcincelligitur dominos domns,Sevxor de crrreri cumeo
habitantes cius mandato obedientes,Scoportet q fintvltra duos: a-
Blasnon eftfamiliasltem pater familias dicitur dominus domus, Si
kiberosnon habearymaterfnmilias mulierdomina domas honelte vi
nens.ltem domesticorum appeilatione continentur omnes predi-
dt fenlas ¿ink peraricalcores Slibcródon Son
appellatione cOtinentur qui alrerius confinguincura víquead
idic,ant de membri murilatione,aut exilio, vel
ditione acenfauit.l tem qui cum diffida
viefecundam Hiépar ell ciusinimicus:Si ¡fte alis non po=
tell contra sum telboficarcalij zurera malenoli bene poffuntah.d.
£ Gala muger.Addes.1 $e hominis appellarione.Hacod.6 per glo.in
fi quis lua
tumgr
risp. or
quefi el fazedor del teftamento manda
alus herederos ,que den algund ome
tanto de lo fuyo deg biua, * que fe en»
tiende quele deuen darlo que ouicre
mencíler ,tábien para comer como pa
ra beucr, como para veftir,e para calgar
Eaun quando enfermare las cofas,que
fueren menefter para cobrar fu falud.
Ca todas eltas cofas fon menefter para
Bar.feoduc
ciuitas.delen.
exco.li.6.84
seftaror jufsit
fieri eceÑía,
vel monalle=
siumin civita
te, 6 duo ex
cómillarijs ve
Jintillam face
la vida del ome. sein Burgisd
e o atadisitertias
Go. VI.Deléntendimientoe delfighificamien- intra muros,
ss palabras efcuras. quidioris 68
E ¿las vip lo. Andr.
30 | Samosa poner elas leyes in additió. ad
defte nueltro libro dizien — Specu.titu.de
infrum. eddi
tios. nunquá
vero aliéjecol.
zu. in additió
fuperptequie
demvbs refire
Guido, defn-
za qui
quallionéai
AD re ayatal pena. Entende-
mos por aquella palabra que el defen-
dimiento pertenefce tambien ala mu-
gerfcomoal varon, maguer que non
fagamos y emiente della. Fueras ende,
en aquellas colas feñaladas q les otor-
gan las leyes defte nueftro libro.Otrofi
dezimos: quedo quier que fea fallado
efte nome ciudad E,que fe entiende to-
do aquel lugar, que es cercado de los
muros con los arrauales,e con los edi-
ficios,que fe tienen con ellos. E por
efta palabra que es dicha mugerh, que
feentiende,tambien la virgen, q ha de
doze años arriba,como todas las otras.
Eaun dezimos,que por efta palabra fa
Sputavit, Sere
net, q debeat
fieri ¡otra mu
in ciuitmtebie-
vi non pole
vel non con-
hone-
in Bar
gis fer potes
sit.
h G2óger.Con
cordol.smulie-
sis. A.codem,
8 mnilia! feentiéde el feñor della,c fu mu! ae
ger etodoslos q biuen fo el fobre quié — tiaio.5.fam
ha mandamiento afsicomo los fijos,e lx-fco.cix
los firuientes,e los otros criados. Ca fa- nas
milia es dicha aquella en que biué mas rofato fam
lia, «ibi An-
de dos omes al mandamiéto del feñor,
gel.cpidem fic
dicere de do»
mo q defamilia,Scaccipitiffud nomen domus multipliciter:ná quá
doque accipilpro gente , familia,feu ¿gnatione,vtin. j
verfi.cómuniiurckcin.cain prin-defcilino.lib.6.ibidomus dela co
Tuna.Gcillad cuangdlj Luce2.ibi co.qyelfent de domo Sifamilia Da
vid.Scloquendo propri¿fimiturpro agnatione,fecundum laco. de
Areno.huin printiadSilla.gloinl.cum vnusán verbo domum E.
dealim.S< ciba lega.Barinud .f.ex prefompta tamen voluntate de
funetiiflud verbíú defamilia,vel domo,refertur etiá extra plonas 4
funtdeagnatiós,vthabetin.d.L.6.8cibilafdici q venitt tc eriá co
gnatiex difpofitionedd.L.fifed ná infpeéto cóivía loquédi, fecandí
quéappellatiócfamilize cótinenttm agnati Sc nó cognati fecundum
in.cñitosífideicom.fEdelega.e.Raphacli.d.Lfdicicpappel
latione domus fen familiar proprie loquendo, non continef cognati,
ind.5£amiliz.ver.cómuni jure Sccum accipitiftud nomé domos
ciuiliter, ef difformiter,fecíidum diuerfitatem gentió, 8 cinitacam:
nam quandoqueallumitur pro agnatione,vt dixis quandoque pro
omnibus ha bitantibusin cadem domo,vt hic:quádoque pro omai-
bus,quí portant eademinignis,Cou arn:a:quandoquepro cmd
efcen-
Titulo. XXXJIL Del fignificamiento delas palabras.
defeédérib*ex eodé languine,vttradit Bar
52 Qatarar familias, Adde lo marerancem familia
viacio .Smarrem.ffade verbo.figni
6h UDimefticas.Habeshico fan
glo.nora.q5 in fumuna.adde y
la.do. fide.v=
xoretiam apa
pellaf dome»
* flicaglo£. vbi
.L.eutclas.£Eide capisdimi.
If.deadul. Sc. l-pronú
sSdomeliciidemfsnte S adde
0.3 Balin.c. qualiter jura. de va
edende en adelante, eno feria familia
faziaafulo . E aquel cg o par
e sl L— milias que es feñor de la cala : ma-
Jo.depla.C.4 guerquenonayafijos. E mater fami-
xemilita libre
lías* es dicha la mugerque biue hone-
12.adde cam
glo. dogo. famenteenfucala,o es de buenas ma-
inca,inliteris peras. Otroli fon llamados dometti-
detellibus. b Ss 3dn >
7 e Uguelmaro.ad COS tales comocítos,c demaslos labra
de A dores, labranfusheredades, elos afor
Pa E rados.Otrofiporcfta palabra enemigo
8 d dservidumbre, fecntiendeaquelquel mato* el padre,
Addel.quicá o la madre, o otro pariente , fafta en cl
maior, fadbo
nislib
uarto grado, o quele mouio pleyto
de feruidúbre, do queleaculo < detal
yerro,Gl le facíTe prouado que le ma-
tarian porello, o que perderia mizbro,
oquelo deflerrarian,o que letomarian
orende todolo fuyo, ola mayor parti
dao fi lotiene defafiado, o es lu encini-
decxcu.tutos
$ item fpprer
lite, Skvide
perBarán
«li. fa dead
lega.£: p Alb. ps
ln anlicada gofegunfucro deElpaña, E por qual
a OTERO quier deftasrazones, queomelea ene *
flibus. vbi de Migo deotro,cteltimoniare. contra els
Api reb” puede defecharfu teftimonio:ymas.los
o otros,que fon fus mal querjétes por al
10 £ Uafidefechara guna otrarazon , non los podria afsi
Vendas de defecharg
163.parú. Sed k
ibidixi, GLe).V11.Delinterpreramiento de otras pala
dle FIL,
am Hoftis ell Re
is, aut regul
3nimicas. Trio
burn , ell
exadtio certa-
nun pecunias
sum que and
quitas ad mis
Mcum (fipen=
dia dabarura
Arimorumap-
pellacione nó
folúm Joricáf
telligir,fed (cu
ta, e lanceas,
Scenfes , fed
etiampalos Se
lapides. Item
metus cftmor
tis,autcraciatuscorporis,vel amifionislibertatis, vel litere manu-
1mibionis,velreceptionis iniurizr qua infamarus manerer. Metusau»
temvanusnon excular.ltem magi(tr dicunturilli ad quos pertinet
cultodia,8cdiligentiareramquibuspraponuntur, aut docensftien=
tiam velwilidia ducatum exercens,h.d.
18 Gizofis.ddde.Ihoftes.Scd. Gs nos.fEdeybigu8c holes. dea
2 h a7riburumáddedager.$.1Hf.codem . vbihabeturán gl.quod rul
antiquitusmodicum «s(oluebant hodieproh dolor exclamar Bal.
in.lex hociurcánfine.fEdciullisKiure.pellem populorú excoriant
8cvixprecarium dimittunt(piricam.Scvid.Gd habecar Michez «coja
35 €. Armas.Concor.cum.l.armorumappellatione£f. eo. Kfacicad Na
tutumprohibensportariarma, vtintelligarurtam de offendibilibus,
quam defendibilibus,fecundiim Albe.pofl Oldrald bi,
brasdudofas.
AÑ Otis y en latin tanto quiere
deziren romance como enc»
WgeY migo conocido del Rey, o
delreyno. E tributum h tanto quiere
dezircomopecho quefe coge en la ticr
ra, tomando a cada vrio poca quantia
de dineros. E efte tributo atal cra efta-
blefcido antiguamentecnalgunas ticr
ras para dar foldadza los caualleros, q
aujan de guerrcarconlos enemigos, e
amparar la tierra.E porefla palabra ar-
mas! non tan folamente fe entienden
98
Le eris.Concor:cil,l.merú
rerpolitasade trzn'agliosvbig)
1 Las loyes.V
m Gr er.Adde,
fequen-ff.quod met.can.Són.
Do, cer Paulus de Calt.
tan.6 hn
Újsikprá eapaste í
£fidereguiuris, 6
n Ustacfiros. Added .quibuspracipua.t£.co.mazillordeberdocercinal 7
vo.viglo.inca
plerang;.2.qe
loscfcudos,elaslorigas, elaslancas, e
7. Ene magi
las efpadas,etodas las otras armas con Mos nósh
idian: redienda
quelos omeslidian:masaun los palos, du ueoel
ingrellus.ca. fi
clericatusa 164
qursctalis des
betefle magia
fler cnius có.
paratione difa
cipulipalear di
cantur.glolin
cllud.g..
En
audiii_magi=
fer mil e.
nefcirglol.in
c.cum Beatifa
fimusa24. que
8 contra no:
uitios
elas piedras. Otrofi dezimos que me
tusenlatin tanto quiere dezir en ro-
máce,como miedo de muerte,o detor
mento decuerpo,o de perdimiento de
miembro,ode perder libertad,olascar-
tas,porq la podi amparar, o de relec=
bir defonrra porq fiñcariaenfamado , e
de tal micdo comoeclte, ode otro feme
fitc,fablan las leyes! defte mueftro libro
quando dizen quepleyto, o poftura q
omefaze por miedo nondeucvaler.Ca
portal micdo,non tanfolaméte lemue
uen a prometer , ofazer algunas colas
losomesqfon flacos : mas aun los fuer
tes.Masenotro miedo , non fucflede
tal natura, aque dizen vano" nó cfcu-
fariaal que [c obligafle por cl.Otro fide
zimos, q macftros fon llamados aque- Led
Jlosaquien feñaladamente pertenc(cela a
gúarda,ela femenciade las colas fobre
quefon pueltos,efon dichos macftros”
porque mucftran los fabercs, o cabdi-
Jan cauallcria.
%Ze).V111.Deldeclaramiento de otras palabras.
q veto 9 es dicho lugar encera
A Si rado de montañas , o en la ri-
ELA! bera del mar,do fe cargan, o
defcar gá las naos,o los otros nauios.O
tro tal feria,todo lugar do la naue pu-
dicffe ynuernar eftando fobre ancoras:
mas losotroslugares do pueden anco-
rar,enó fepodrian Aa de grátor-
méta fondichos playa,o piclagos, cen
Efpaña en femejága defto llaman puer-
tosP aloscftrechos,e fuertes lugares de
Iostierras q fon en las grádes montañas.
Otrofidezimos q ager Y en latin tanto
glin.c.nonas
Banus.799Ó. 1.
Ein. cahie vis
ve.16. qe. Se
ibi, q potius
oflicij.dele%a
8cibi Abb . 8c
snalorem po-
teflaté haber
magiller ¡dif
cipúlum quí
paterin filíó,
vi-glin.c.t.23e
605: Ec maine
ler deber phi
bere teflimo-
mi devíta dif
dipuli.vi.in.ce
102. Qr
les. PIIT,
am Portus eft lo
cus in littore
maris monta=
visclantos, vel
vbifecure pol
fune hyeme
saves Márean
chorate + alía
aúrlitora elus
vocátur pl
fi non pitibi
citanchovisflare 8 ad imilitudiné pore? 1 Hifania locaalpa 8 lt
¿tamótiúlapremorá porcusnúcupitur,Iéager eflcerra fin edificio
ad feminandú eriá ifitibicafela, velcabana ad frutos colligendos.
Iefiluadrubi cófueuerútligna p domib?, vlignefrági. Prath dr ex
¿foenú,velherba colligit Pafova dituni.defefsp,feu faltos ¿p pecorib”
palcédis.leénoualeeítterra nouites rupta cá culturas, ké veítimió
pellarióetá mulicbre,qu: nctdeehareditasett
vniverliemiusdofundt debiris,é alienisbonisdeduétis.
nócótinentq morwinafcót,aut mo ruofificutí bella figur
o UPuerto.Cocori, port” fco.B.vi.LóxitaS apar. Gibi dinie
P Ualamanparrros.Nota. hoc,
9 GAger.Addelager fEco.indeagricultura. qaomniitrerú ex quib”
aliquid acquiritaranihil melius,ofhil dalcios, nibilestios, fecundúm
Partidamvijo
»
3
7d Exa
8.0 Ureftimé
T
“au
sb
Ade
devesbufigni
del. vellisap=
pellatione, Se
1.50 ftracú.
co.Scanin lo-
gato veflium
veniane moni
Ma auri, de ar
úite.C.de
dona.añ mup.
gcan zona,
quis cingicur?
Setenapartida,
ljum Nib.r.decfficijs Sglodin rubrica.C.deagrics Scenflibrr
s filuaca du
Prades, Adde,l.prarum.!
60 drufeza.Adde, hina.
Adde.Liluaceduag.
0.
code
.ElScig
quiere dezir enromance,como campo
parafembrar:enquenon hacafa,nin o-
trocdificio.Fueras ende algunacabaña,
ochocaparacogerlosfrutos. Efiluaa
es dicha propriamente el lugar do los
omes fuclen cortar madera paralus ca-
fas,eleña para quemar. Eprados? fon
aquellos lugares dequelos omes facan
fruto,fegando el feno,o la ycrua.E pal-
viBar.in.l cuac llaman en latina la defeía, e eftre-
' es uusifudebon- mo do pacen :cfe goniernan los gana-
per Felinú in dos.Enoualios Y otrofi tanto quiere de
J » Prot decre. — zircomo montaña,o xara quees rom-
colú. 4.vbidc 2%
vid.quecfíelar Pidadenucuo para meterla 21auor. O-
¡ gior appella- . rrofidezimos,que por efta palabra ye-
,' tio pannorú, fi e de . d d 1
vel veltiá , 8 imento*, Ieentienden todos log paz
Í ano ñosde veftir,quierfean de varon, o de
A “22 mugerquelosyiflan cada día, o en tié-
latione,, y S E
noram livig< podefolaz.Otrofi herencia fes, lahere=
linzwvidBart. dad elos bienes , e los derechos de
j in.Lve(limen-
ij tum. ff de au» Algun finado ficando ende las deb-
ESO das que denia, e las cofas quey falla
x quid de or :
A mfieveie YC. a gens. Otrofi dezimos, que los
bus annexis, — fijosquenalcenmvertos £que fon afsi
dd JE comononnaícidos,nin criados, e por
deauro cllononfequebrantz por ellos el tea
+ mento queel padre, ola madre ouieflen
11 ir. ¿e ticett- fecho.Eotrofidezimos, quelos qna
tor precipiac cenenfiguradebeftiah, ocontra la vía
heredi, vtyes 4 PAN
Mar vxorem dacoltibre dela natura , que fon co
4 fvam,aníntel — mo fantalma nó fon dichos fijos. E de
e e ftasrazones fablamos complidamente
i encltitulo* quefabladel citado de los
t m8 y 6 gs vulevefles nomas deberrefiznare vetere
hilatiad ££co.EcdeclarseBartinrubricas £F. de
acquirenda .
to y Uotverte.Addel.qui moreni.Ec] querer aliquis.fcodem,
21 li Configura de befta. Adde.Lnonluntliberi.Fedeflachomí
wi Orjadacofumbre.Addefeptimo mente.f.de (ta.homie
. y k Erxeliizuleagol pel. Echina.
1
1
den:
Ícit;
Mex, IX.
emBonafiderecepicquiali fuccedir vellibizem tradentem , credíe tra
dihabereporeftaremimalam autem fidem qui huiuscontrarióm
ce de bonis noflris(untresin quibusdominitn habemus,ant
que bonaliderenemasaliquaivflaratione, lem parts appellatios
nedimidía continetur, nifi nominans minus ancplus dimidia defi»
gnaflehocdiór,
ÚQuendocreya, AddeLbonefidei empror.fT,co, Sán dubio prafumi
turitacredere, verradicibi,
do.fedan vbidefic cinlas prefamacur
bonafidesivi.Bald,inylpe, Cadepral longrtemposcolum z.vbi dicie
pol:Cynum pexcluditprafumprio bone fidei , quando pofsider
fineciculo.milipolsidearlongilsimotempore, veim.l, li quisempro-
mis $.£.C.
> deprelcripyo,vel-40+Ínnoram, vel (inonappareatió ad
aliumpertinererquía mullumdominiom prefomitarvacans, mil
reliflaspoftidenti.vi,
Gus
ibipersú,£vique dixiin.l.18,tica9,par.Óccu
jusbonafidesin(piciatar quando contractns fuic celebratus per p=
"guratorem, vell ppolicum poteltari noltrz,ancontrahentís, vel do»
minisvideperBalaS Ang
Ecst2.colut
Add Lugar 2
el heredero Mereseltinccallor hgress 3
f.de diner tempo.prete,viperglin.l.nibil.C. dev(uca. pro hire.
O U Pertenecen, y
Adde.l.verbú
lud pertine-
resffaco.cftem
iNindverbú ge
nerale, vt ta»
dicBal. in.)
inprindi.
flaca ho. vi. p
Inno.in.c.con
ítucas. de re»
Jigio.domi, $e
omes, que espucfto en la quarta parti-
dadelte nucltro Jibro.
G Ley. 1N, Deotra interpretacion de otras pala
brardubdefir.
en) Buena fe dezimos que com-
z Ao pra,o ganaclomcelacofa,quá
(423) do creya! queclquegela da,
o gelavédeaniaderecho , o poderio de
> in.c. inter dile
lofazer,c mala fc'",aaquel Gcomprola aosdeñidin:
fteumen.
cofaagenafabiendo quenon es fuyade :
quienlaouo, nin auia poder de la ena- P El setos
genar. Eflo melo esdelheredero”G bum e
gana porteftaméto,o porotrarazonhe ce
réciadeotro. E aqllascolas dezimos q ibi gl. antepes
fondenucftros bienes, e Ga nos perte- decletio. $e
% e A e ibi notat An»
necé%,en Gnosaucmosfeñorio, 04 las to. kAlexan.
tenemosabuenafePporalgúa derecha o 98, vilis
razó. Otrolidezimos,q quádo alguno iesies
dexa parte a otro en alguna cola quier q C£emirad.ad- 6
en teftaméto,o deotra guifa, q por efta de á pee
palabra fe entiéde,que dcucaucrla mi- nis.E.eo.8l,
tad Y deaquella cofa fobreqlo nóbro, — £: $-lucius.£.
A Os, delega. bcapo
Fueras endefiaquel q lo nombraflefeña pellatione pac
Jafle que ouieffe mas,o menos. Caeftó- pte Guara
. laturintel
cc auriatanta parte cn aquella cofa,co. La.Sibiglolk
mole fucffefeñalada. C. qnéx qbus
$e. X. Deldeclaramiento de oras palabras aio
dubdofás. dom, fecandá
Nagenaresunapalabra que Abe Ara
puíimosen muchas leyes de- ea dePlatda
Ktc nueltro libro , e víamos — d.l:2. £adde
oprimú texta
2 ponerélos priuillejosnue- ¿Py 5; a
Strasdonaciones. E porendequeremos — $.1.f£ ad treb.
Ef nonappas
set dedivifioneconfiniñinter duas cinitatesquelibetprafumicar ha
bere ¿fo Jatere víquead pundtá indivifbiles,qd ellin medio, fecú
dúBa inon apparet quota fit portio media prafísmicur , ve
inid.$.portionis.Bal inrubri.£E de rerúdinif.col.8, Scadde qé notar
Balio.lmater.cohs.Codercivéde marito, £vxore vendzcibus 8 có
fivesibusparsicipalle preció de evlucapacol.
y. Alex.cóbi8.vol.a Bel adiúgitverbi aliqua,ticnó intelligiípro
dimidia:fed fufiidemivas divmidia,vtio.5.cú aúr.8cibi Bal. de cótto.
inuelti.glo.notabián clemen...in verbo aliqua ,écin verbo cará par
tedeforo compesScaddein materia,quod notar Balinac.ain piá
aliena.feudi.co in.Shareditasinfi
inecspaltoralisin fnespri
prin,ft.debo.pofl.fecundúm taba.
p Ulez xo
am3ilex,eutprindpisprivilegium prohiberalienationem , non poteft
res vendi, permutari,pígnorari', vel ad cenfuum dari.nec feruitos
nillajmponi pote(. Propricraseft dominiumrei: poflelsio dius de-
tentio:quandog; ti vnúpro alío ponitur quía fi lego oés pofTefsio
hesmeas,proprietas debeflegarario.Rellituere elfidé, prradere, Se
comprehenditplurí ¡poniturinindulgétiacrimino(i,tuncre»
Ritutio principis oíacrimino,Ketáfamá:edituic,S:cúm judex ali
¡dreltitueremádarlibare Mebecreftitni line córradidiione, Se nó de-
Berrelfitui rescorrupta,deteriorata,vel de lata fiso matara, Mobilia
Sun que moperi pt de loco ad locú,autíé mouduEr merces dicirur
venatiarerú tuobiliñ,Ezcautionis datiointelligicur cáfidciuflore, vel
.
4 dBrefiruere.Ad
Titulo.XXXIH.Del fignificamiento de laspalabras.
pignore.Creditoreftcui res debetur exiufta caufa, Debitoráquoin
mito debitum exizi pote(t.FidcialTor dicicur quipro alio de foluen»
dofideinber.Expále fiein triplicidifferentia. Neceffariz dicuntur
fine quibusres deteriorarcó,autdeflruercí. Vriles quibusres melioraf
angmento,autredita Voluntaria: gbusrespulchrioreficitifed cius
recit nóaug-
Pp aquidemoftrár quequicre dezir, edezi
1a CDeimos, EE :
delinCdere Mos 3261 aquiécs defendido de non
bus alie « non
alic.ScLaliena
enagenarlaco(a,q la nó puede véder,ní
camiagnin empeñar, nin puede poner
feruidúbrecnella, ni darlaa célo anin-
gúadeag]lasperlonasaquiées defendi-
fi - dodela cono dezimos, que
* propricdadb esel feñorio de la cola : e
pollefsion esla tenencia della:pero a las
vegadas la vna deftas palabras (e toma,
porla otra: efto feriacomofialguno di-
xellc enfuteftaméto mádoa fulano to-
daslas mispollefsiones* q he en tal lu-
gar,ca entiendele por tal mádag nó tan
folaméte dalatenécia,mas aun el feño-
rio dellas.E aun dezimos q cfta palabra
reflitucredq quierctáto dezir como en-
tregar:cóprehende en fi muchas razo-
nes.Ca quando fuere pueftaen carta de
algun feñor, q diga que da fu gracia a
alguno,o qle perdona; oJercftituyee
lofuyo todo, fecntiende dcue cobrar
todo lodleauian tomado, e aú la fama
ela hórra Gante auja. Otrofi dezimos q
quádocljudgador mandaa algúadelas
30 aji
Adde.dil.ñer-
dam. Sciftud
rbú ell aqe
uccum $ (ae
mitur would»
inal.vxoré. $.
Jeganctar. a
lega, Alexá. — partes dar,orcltituiral gúacola, que tal
inprín- — reftitucion como efta dcue fer fecha li-
col.7.ffadeace E dicho ni
quispol. bremente,£e fin entredicho ninguno:
cnó deueagl aquien lo mádo tornarla
cofacmpeorada, Enincorrompida,nin
mudada del eftado en q ante cftana.O-
trofidezimos , que cofa mueble? es la
qomepuedeleuar, de vnlugar 2 otro,
a ofe mucue ellapor fi milma + Mercesi
delveadi: otrolitáto quieredezircomo mercadu
7 8 Gempcorada, — ria decolas mucbles .Otrofidezimosq
Eo , oa cautioenlatintanto quicre dezir, co-
C.deexhib.1.. mofeguramiento Gel dcbdorhade fa-
exbibiionis. — zeral feñordeldebdo, dando lefiadores
h Cotucble, As y A Ñ .
3 valiofos,o peños.Ecreditor!en latines
del. princeps.
cú.lfeq.fco.
5 0 Erefiriye.Ad
dead.l.2.titu.
T.proximo»
GE 0 Librementes
Adde.l.quire»
3
de.lmouétiñ.
A o llamado aqlq ha derecebirdebdo,o o-
1 Materces . Ade
a delia tracola poralguna otra derecha razon.
pellatio. 86.1.
mercisappellacionesff.co.vbigp emprorferuorúnó diéptor merciá.
so K Gceurio.lftal.vult q quitenetcauere, debeatcauere fub fidciuflore,
de
0%
We pignorcadde Llipiaadacoió). $60 femandaclagicaned
colla bono incórrarizvr espreleláncimas,.dererda
denudacautiócintelligitvbi Albe.cócludic,pvesbú(cantionis) im
pliciterprolarú,fuinaturacontinetcautioné/ine fidciufloribas, ni
satura cótraétus, (afpicio pe. fonz,velalizadiedtio, putaidoneé ,re=
te splene,fufli vel fimilia aliudinducane:potelt dici, quedilla
Lintelligat,qr verbú cantionispsoferfa.1.8c1.6.C.de verbo.ig,quás
doprofertab hoje.vtin,l¡in omnib?. fade inc ratoria. ¡epra-
to.fípula.ScrenerBarin, folu.marr.Peras.Ci
--tos,nin latéta de la cola en ¿fonfechas. , se >
99
otheca bonorú glo.vult y
«quicung;.Cede omniagro
.ib.raditOldral.con(.68.gp procedir, qieblizatio hypothe
carum eltidonea.veprobal fi.tradir Odral.vbifupra. bo
esiñindl Gi 8Saliin inilta materia,quie 1
165.an auté fuficiatcaucrecú
fi mádaro titijas.6i.S vF calas:
inad.$.
£.S addeit
Edebitor*" es 241 G es tenudode dar,
odepagardebda,o otracofa,equenon |
fe puedeampararpor ley, nin porotra
defenfió alguna.Efiadoresag!qfcobli
gadepagarcofa,odebda porotro,fian
dofeenclyaquel que lo recibe. Otrofide
zimos quelas defpenfas” que los omes
fazen por amor delas colas agenas,pue-
den ferde muchas guifas. Ca tales y ha
dellas q fon llamadas neceflarias, que li
alsinó fe fizicien fe empeorariala cofa,
ofe perderiadel todo. E talesy ha que
dizen vtiles, que tanto quiere dezir co- ! Ucredira
mo prouecholas,e cltasfon llamadas al fos,
fiporquefe meforalarenta delacofaen de K.co.cú
quefon fechas por cllas, afsicomo fi al- A E
gunofuclle tenedorde campo deotro, — de.J.debitori-
e pufiefle yarboles,o viñas, ofiera otra Pei
heredad,c fizielle y forno,o lugarohor fideiuflorobií
reo.Otras delpifas y ha que fon dichas pibe
voluntarias: q quiere tanto dezir como y, opi Cs 3
deleytolas,o Gnon crecéporédelos fru — cor deverb.
7 f impo.
É ramesle,
mopintafíclaca:= vi ns E
peer
3 Scinolfina
al
Codexeoreiiu
dí.Bal.notel.
intrad dedo
te.charta. 44.
col.1. Specula
tortiedecimp.
Ecvédi.5.1.co-
Eeftoferia,quido alg
1a, ofizicile y vergel,o albuhera,o otras Spare Ein
colas femejantes deftas, q fueflen adeley PUTO
te:c quales deftas delpenfas fe pueden +rDo? elifran-
cobrar,o non,quando fuc/Ten fechas en AEREA
cofaagena, moftramoslo“enlas leyes “pa ell magna,
deftelíbro,que fablan en cftarazon. .
8 manifefla
J ; jpa vrigno»
4Ley.XI.Dela interpretacion deotras palabras Face qdunos
dubdofas.
rave qdomes,
autmalorpacs
hoi feveh
cómodatú al»
teri?in via vel
ad januá fine
Olusenlatin,tanto quierede
d zirenromáce,comoengaño
3) e deftefablamosenfu titulo?
z cultadiadere-
cóplidamente.Elataculpa tanto quie — linquar credés
redezir,como gráde,e manificltaculpa y ¿6 fubit
alsicomo fialgúome nonentédicÍleto Jaturdolo.Le-
dolo losotros omesentédicTen, ola vis ancé cuipa
mayor partida dellos.E talculpacomo iia e
efta escomo necedad quees femejan- vilsiimagetó €
EA ;
gadeengaño.*E elto feria, comofial- tunear delo
tiá, quáti ho=
amo bonifenfusadhiberetfi haberer, Cafias fortuirus eft , inopinata:
ri cuentus:vedomus,ruina,incendium acceleracum,nauftagiumavis
inimicorum,aucaggrellure lacronum.hd,
p Genfrsirulo Eadem partitaxicu.ió.
q Ezaraculpa.
ddelegein lara culpe-Sc.lmagna negligentia.ficod.£e 2
Lcederediemas.finali.codem titulo. Ecadde.1.fi procuratoremo $. do-
lo. ff, manda,
x Csóncanga deengaño Lata culpa an aquiparetur dolc in maleGicis? 3
(fqe.in Lin
videperBarán.l.3.$.non auremfEfi quís ce/l.lib.c
14
¡dlegem corneade fica, 1oanade Plat; zquarores. Code
enfcenfito.libro.m. Ange. Arctin trattac.malehi, in parte lciéter.
Parrida.vij. Ri
Setenapartida, ;
8cdolo(%,Scln parte qui ludexad probationem , $ in parte quas(i
nontoluertla e zanda.column.penute-Baldiin.l.quicunque.colum.
5.CadefesuisfagitoScinac an principio.colusn.5s quibus modisfend,
i2.colum.2.depaceluramento firman. in, l.das
uiaccnla.noh pel. ADb.in capit.a.cclum. 2. de
gunome tuuicifeen guarda algunaco=
«la de otro ,e la dexalfe en la carrera de
noche,o ala puertadefu cala, non cuy-
dando quela tomarja otro ome. Ca fi
fe perdiellc,feriaporendeen grand cul-
pa de quenon fepodria elcular. Ello
mefimo feria, quandoalguno cuydalfe
colum.a,C. de
ud, qui
maleiudic. q
culpalata pu=-
mivur,vedolas
quando punás
turcadem Se
de fentenciala
taper culpam
E : a fazer contra el mandamienta del feñor
iu.venales.Co q, :
quando pros. fin pena,to ifiziclle otros yerrosleme-
u0.non eltne
cele. Sevbire
quiritur dolus
ex propofito
nólufucitcaj-
jantes de alguno deftos . Otrofi dezi-
mos,que y ha otra culpaa que dizen le
vis,Pque escomo pereza , OComo n
gligencia.E otra y haaque dizenlevifsi
palataavinper 3 a S
Alexan.confa Ma: que tanto quiere dezir, como non
6y.volu.1.Col, aucromeaquellafemencia enaliñar, e
penalnfino. — erardarlacola que otro ome debuen
Ícfo auria filatuuic[Te, Otrofidezimos,
quecafus fortuitus, d tanto quiere de-
zirenromance,como ocafion queacas
fceporventuradequenon fepuedcan-
té Ver. E fon eftos,derribamiento de ca
fas,fuego que fecncióde afoora, e que
Lata culpa e
dimittete me-
dia note o-
(tim apertón
Baldiin.[.fc
de. Senora? brantamiéto denavio, fucrgade ladro-
culpa ell non
explorare cór —*
dicionemillius.csun quo quís contrahir.ecundim Barton 1. pen.
f.deadulietijs.
14 2 Econtrael mandamientodelfeñor fin pena.Erroviuriseltlata culpa, ve
HeScinlibesorar $monbirarbibielo.Edehisquinor. inf.
5 b Uleuiscalpa.Quiefitiladixiin.].fecunda.ciena.part.sXianóelt
dell alpaquar ablar lcerezarsondinaióp nia fecunda
Balin.qua forcuiis.colum.74C.de pizn.aGio, Scan tenearur delin
quesperleuemenlpam.vi. Ange Arcti.ín tradt.malefin parte (cien-
ter 8cdolofé,Scin parteincendiario.colurm.2.8cBal.in.$.iniuria.col,
+.C.depaceiuramento (iran «8 leuis culpa meretur maximam por
nar quandocontinecia (eingraticudincur.vide Bald, in.1.1.C.de
¿ccorumlibe.8in rebus proprijsleuisculpanon punitur lex
licet.fE.folu.matri.videBalin authentica.contrarogatus.
ULcvifiima.Addead ea que dixiin.Leciona par. 5. Se quando app.
Lario culpz proferturá.Liscelligitur de leui,vel mañori, non de levis
ma.Bald.inanchensquodlocum.col.2,Cade collauquod bene nota.
7 d Ccdisfaritas.Vindehoceciamio.|ztita.par.o Ge queibi dixi,
8 e Do lesemproftidor. Videin.L.r.8crertia.
9 E GDelercmdefijos Vidcind 8.4
lex xl I
amSiduoexvnopare nalcuntur:necapparerquis príus, Se quis poés
riusnatosellspra(umiturprias malculus quro foemina nafes, Se fi
ambo mafculifunt,ambolibidiuidunt honorem ex primogenituiá
prouenientemkemivir.Scvxor(imul perierunt, nec apparer quis
Prias , prelamitur mulicr ; quía naturelicer debilior prefamitor
priusdecederes quod prodeítad ea quod vnus per alterias mortem
exar lucraturuscidem de parre, Scfilioimpuberexquia filias prefimi
turpriusdecoÑie,(ecusfipubes erat:qdprodefl ad fuccefsione
«Derins.Concor.cum.l,lfucritinfine.fE.derebus dub. Sc adde.1,
quiduosS.li macicasF.codem. E
dslooron falio primero. Esfc lex in primogeniturapotias fauet maf-
culo,quiií feminz, exghonota difpofitiones exclolinasfiemina-
ES
rumin fauorem mafculoram ellefanorabiles, Sc non odiofas.I,fane *
vepotentiori,8cnobiliori:nequeobítar, quod addux:
S «pick dipolio excludensfieminas opte mal
losdicaturodiofa.argumiento.],maximom vijum,C. delibe prates
guiaillud vbiexcludirurfoeminacui A difponente debernr legitima
y:Guntíiliz:nam vunc difpofitioillas excludensproprer mafculos di
cifolerodiofa.vtin.dil,maximumvicium.cum ibi notatis. Vbianzem
exclucunrur ftatnto, aut difpofitione alizfaminz propter mafcu-
losabeoquinon debercislegitimam,veluntfocmina vlterioris gra-
dus,tunctale lacurum,aurdifpofitio diciturfanorabilis, Senen cdio
fa,non enim odiumfominarum confiderauíe difponéstunc,fed y
cipale prepo,
Situ fuú (citó
cet, veconfer-
uentur hare»
ditatesí agnan
tismalculis,p
quos memo=
ña familiará
confernantur,
nes,o deenemigos.E quando, cen que
* razones han lugar ellas culpas , o eftas
ocalióes,diximos lo affaz cóplidaméte
enla quinta partida deftelibro, enel ti-
tulo delos empreltidos , ede loÉ con-
defijosfen las leyes que fablan en efta
razon.
verlaled enim.
8: ¡demi vule
Baldusin.L.2.
C.qui adliber
tapperue. non
«Ley X27, Dels cofas dubdofás queacaefien
enrazon del nafermiento de losmños, e dela
muerte de los comes.
Afcéalas vegadas dos cria
|| turas de vna vez del vien-
ql trede alguna muger,ccó-
E telce que es dubda qual
dellas nalceprimero :edezimos$quefi
elvno esvaron,celotro fembra, q de-
ucmosentender, queel varó falio pri-
mero,pues q non fe puede aucriguar
elcontrario.Efifueréamos varones, e
dicicBal.
ter fuccedac
fracri exclola
forore ¿intelli
tur. Ésuoras
file: licet fas
mor fir caula
odij: eñex
cluderer Alá
non puede fer fabido qualdellosnafcio cul
primeramente: eftonce ambos deuen ind eft odio
SE E len. fm. Jinfai
aucri aquella hontra, e el heredamien= mias
8cpofilimmis
Idemell de mente Alberisin authenticasitaque,C.communiadefuc-
cefsi.ScBald.in.L.finali.C.delibe.prete.dum dicunt qued difpolrio
nes excludentes feeminas proprer mafculos fmorabiles fine , quia
veríacur publicus fauorin conferuatione familiaram, vedicicurin le=
geptima.$.quanuis.f.de ventreinípicien . qua familiz per maftu-
Josconferuantur non perfieminas, quia cumtranícant nubendo ja
aliasfamilia,Guasamittunt.primo.inflide patriapotefla.pronun
tiario,in fine. de verborumfignificidem dicunt Georgius Nathan
inrepe.C.quanuispactum.depacts libro fexto, £:Jafosin.l.Gallas.
$.infticuens.columnapenalt ff deliber.8:poflhudicunt exiam Bal.
8:Pan.de Caftro.in,l.venia.C.deinius vocan.fanorabile elle vtagna
tionespermalculosin fuisbonis, Se dignicatibuscóferuentar. Sede
dicitidem Pau.de Caftco.confi.40.volumine.2,incipit prelens ca-
fus.Scin.1.fiveró.5.devirofE-foluts matrimo.idem Abb.coníilio.75a
volumine.n.columnatertiass: Cuma.in dido confi, 2. 6 Deciuscon
filio.372.numer-7.8c8. Non potelt ergo dicilimpliciter difpofitio-
nesexcludentes feminasproptermalculos efe odio(as : fequuntur
enim mediamiuris prudentiam.l.duodecimrabularum,vtper agnas
tionesmafeulorum conferuentun dignitatesfamiliarum , vnde vt fa-
uorabilesdilpofirionesextendidebent, £enon relringi
dicitAnge.conli.67incipitaMartinus loamnes de Florent
Fllo3acrotanadióa (ausam. 86, Cacaacusconlllo. al. colios:
4-Mumeto,1.
3 Co mbosdenen ener. HichabesdecifamilládubicatiGimam quelion? 3
deparcugeminoquis praferacurin maioria, q verigsdeferuntar. Se
¡(4 opinto.tenuicBald inplerifa locis.£cvi.g ín hoc di
part...remittedo me ad plene tradita perlo.Lecirierin (uo tradta.
mogeniturz.lib.1.q.6.Ec.7.cumalijsfequentibus.vbiin.q.1. ponitte
quentescóclufiones.Prima,q alterex geminis malcalis el forcior
¿crobultioraltero,cuncillelitpferendas.gaprafumifció” exiviflede
carcere marernivreri,fecúdú Balin.S.jcaquin primacóNi.Hl.vetc.co.
2.arz.d.Ilifueritsn fin.Secunda cóclufio,q vbiin geminiselt paritos
qualitarúnacoralió,veriquin diuiibilibusratione primogenitura có
perencibusprimogeni fendus. quod facis habctinifta.l.par
titarú.Tertia cóclalio.In geminiscirca res indiwifibiles praferendus
eltin jureprimogenitureiscuilifirazararpolleGio.vreli glo. note.
3n.Lidé evit.fde flaru homi,Quarra concluño.Sineuterfit du poe
fonereramindivilibilium locus ell gratificarioni, (pectabitautem
polfune. dum Adtir.fE
pla de rebus
tutum. dilpo- dulijscú
nens quód fra alije.l
Z
Adif.
dera
éx in de
creta
Delasreglas del derecho.
ficario ad magnates Scpopulosregni,fecundum Bal.in.l.exhoc
deialiaSs 3
videibilatiGiméper cuminiltaquañlione.
r.kibitradit
v2.Cirierque dicanturresindi
a uisÍ marido ela eruger.Concor,cinl. qui duos.5.i marirus.Scibiglo.f.
dercbus dubijs.Etadde loa.de Pla,
deparitercum
duabustequé-
ibas, Fco.
d E disyor deca
org añsrSco
pube
fimnlier. Fade
reb. du,Silab=
¿ivuriladadón
Qrib. xx Ur
De regulisiuris,
Iufimma.
amRegula ell p-
polio bresis,
Schabetvim
gisnifialialo
fed lex obler-
irurabd.
cedédumeft a
la mii re-
peristurfallen
ayvthic 8no
col. q. depace
laro firmá. di-
cótem monco
se, pin dubio
in
defacrolan.ec
clesk,Aicuror
C.dferuo pig.
da. mana.
mustex.Le
inlin.de cóla.
Jepro. Éxinca.
La ñ
o:
oltloa.Ando
incap(alubí-
serins.quelta
devíur,
1» lnullus.C.de decurio.libr.io.
to queauria el queantenalciefTe, aquié
dizenen latin primogenito. Otrohi de-
zimos,que muriédocl marido, e la mu
ger*enalguna naue que fe quebranta
enla mar,o entorre, 0 en cala que fe ca
cédiclle fucgo,o q e cayefe afo ora,ch
tendemos que la muger porque es Ña-
ca naturalmente, moriria primero que
el varon:cticne pro fiber efto,por razó
delasdonacionesque el marido clamu
gerfazen el vno al otro en fu vida:e por
las pofturas,clospleytosqueponenen
trefienrazon delas dotes,c delas arras.
Ca porla muertedel que primero mue
rc,gana alasvezesclorro:afsicomo di-
ximosenlas leyes*que fablan encltara-
zon.E aun dezimos* queticl padre,e el
fijo que fueffe mayorde catorze años $
murieflenena!gunalid,o enla mar,por
el quebrantamiento delnauio, oen al-
guna otramanerafemejante,G fifenon
pudiere faber (hal dellos murio prime
ro,quecsdecntender Mei murio
primeraméte, Effo milmo dezimosde
la madre q muricfle afo ora con fu fijo
por alguna ocalion femejante deftas q
les acaefciefíe deconfuno. Masfiel fijo
fucffe menor de cdad de catorze años,
deucome fofpechar que murio prime-
ro porlaflaqueza que esenel, porque
esniño: ecftotienepro a faber quando
fucfle contienda entre los parientes, cn
razon delos bienes,quales delloslosde
uen auer,o heredar,
SéTitulo. XXX HIT,
Delas reglas del derecho.
E gl esley diftada“bre
Afuemente con palibras
generales, q demucítra
E ayna la cofa fobre que
e Dolo bla,e ha fuerga de ley:
fuctasendefen allascofas fobreque fa
blaffealgúa ley fcñaladadeaquelte nue
ftrolibro,que fuelle contraria aclla,.Ca
eftoncedeue fer guardadolo quela ley:
mandase non lo quel regladize.E co-
mo quicrquela fuerga cel entendimié
to de lasreglas, ayamos puelto ordena
Exegula.
100
>aludex femperdebeclibertaren:iuvarerquiacftamicanatarz que fer
vitutem abhorrer
8 di. aleliberrad.Cócorcú.l.quotiés dubia.Gxibi gl.
oíbus.co.cit.l, inter paresa(l.dereiudi.col inde real
damentccnlas leyes defte nueftro libro
fegund conuiene,pero queremosaquí
“dezir delos exemplos que mascumplé
al entendimiento dellas, fegund los fa=
bios moftraron,porque lanueltraobra
fea mascumplida de entendimiento.
Dezimos que regla es
de derécho, Gtodoslos
Sliudgadoresdcuen ayu-
AE. dar alalibertadS, porq
e ==k es amiga de la natura:
que la amannon tanfolamente los o-
mes, masaútodoslosotrosanimales!,
Reglaij.
vidumbreicscola que
» jaborrecenlos omes na»
[turalmente :c a mane-
7 43) ra de feruidumbre biue
nontán folamente elfieruo,mas auna-
quel quenonhalibre poder * de yr del
Jugar do mora. Eaundixeronlos fa-
bios que non esfuclto,ninquito de pri
'Trofi dezimos,quefer- k
1
feos Ec.l. libertas
deSeplurain a
noré libertatis
induáa cumu
lauión,
-3-partita,
h Uanimales, 2
Vi, inftmma
tiraz.4.pa
Uaegula..l.
awMoous cli ler
wicutis á loco
vbi quis habi-
tat nó habera
facultatem res
cedédienec elk
A captnra Jin
Derarus,qui as
amoris cópedin
Dusaliterácu=
ialibus coo
dituroh.de
i useridambre, y
Seraicutem fe
xe mortalitatí
cSparamus. dí
quenti. a exc
ibas caufa
Urcgule, IET
onoriappel
latione nó có=
tinent que pP
inam, quen
cómodum afe
ferunt, hd.
fones aquel a quienhan facado de los! MEN ,
a ñ ro
ficrros,ele tienenporla mano, oledan y, ona 28
guardacortefamente. verb,figr
Regala. 1117,
se mInfeníatos nil
Regla. redleapitideo
"Trofi dixeron que non fon
contados por bienes aque-
mas daño quepro!,
Za
' fu fefo""non fozeningund fe-
228 cho enderegadamente: cpor-
Sabe" ninentiende pro,nindaño.
Regla.v.
'Asdixcrólosfabios anti
igues, queen granculpa
esaqlque fetrabaja defa
Eezer cola que noníibc,o
¿que le non ¿comuiene?.
Paridad,
endenonfe puedeobligar, porquenó ,
nó obligaf ga
nec cómodi,
nec dinú (lá,
intelligit.h. de
¡llos por quien viene 2 On1c m Srsesdefof a
fan
Jo. Adde.l
siofiff.de reg,
jur.dc.inne»
gotijs.
y rorquenifí y
Trofi el ome quees fuera de? lr. Add hiper
tia.fT.co. Kage
pretercaiofós
del. Aquil.
regalar,
¿an magna cul-
pa eligeco
5 «p facere
micro
conuenitoh.de
O Utenórontene. $
Adde.Lculpa.
st. feo,
vel
nús
pa. deregeiur
Vi
R
6
De las reglas del derecho.
a A
lo nemo obligarar,cititicErannlentomahad.
lesl.contilij.EeodenmSin regula.mullus ex confio.
ulo.libro.6.
CRGLs IZ,
¿0Domávus ma-
Jumqdlieri vi
dernonvetans
cum police vé
confentire, €
coforsin facto
Regla. ví.
Aun otrofi dixcró que
inguno non es obli
zado a otro del confe-
o*queledio, maguer
.— e ende vinicile daño:
Fucrasende file ouic/Te dado aquel con
fejo engañofamente, Ca citonce el da
ño quel ouieffe porel, feriarenudo de
gelo pechar.
simon la mes
da, Adde.L.
oibus
xallcientiam
inprinatad,
Aquigloin.L.
culpa carter. tF,
derezud
Regla.vif.
FROtrofi dixeron que cl fe-
Añor que vee fazer mal a2-
quel a quien lo puede ve=
ful praciaaes HERAS dar,filo non viedal, leme-
dicione.hixd, — fiqueloconhente,cque es apercero cn
tadefentex
Comm
ES E:
Lc Enenquerer.
Adele CO. Regla ij
nolle.f. dere= Regla.vi1f.
guviuro Dixeron quenon querer“es
Y en poderdeaquel que que-
ey viendo la cofala puede fazer
ac es/d cumplir. Efto feriacomo li
alguno fueffe cltablefcido por herede=
ro,fo talcondicion quefacífe en lu po-
derla condicion. Caficlnon quiere la
Qregule.Ix,
20 Non punicur
qui mandato
domini vel y.
seis, quibust
netur obedire
quid facie ill -
ctm Edmá- — herencia,non cumplira la condicion, fa
dans tenetuña jon ll Iteflador 1
e e
1d UE esde creer,
Velle non cre
ditar qui oble
quicar impe-
sio patris, vel
Dni.l.velleff.
eodé. 5 intelli
ge.veperglol
ibi,
do.Efi porauétara fe pagare della, que
riendo cumplir aquello que mandare
cltcftador,feriahcredero. Eafsimue-
ftra quecs en fupoder cl querer, cel nó
querer.
Regla.ix.
Tambien dixeron que fi2G1
que obedefciendo cl man-
damiento de fufeñor,e de
fu padre fizo cola porque
mereciapena,quenon la dcuen daracl:
porquelo queel fizo fucfecho por vo-
luntad deotriaquien cratenudo de'o-
bedefcer,e esdecreer ¿quelo non fizo
porlafuya,eporende deuen dar lepena
aaquelquelo mando.
Eregula.X.
29Racums haben
do quod meo
nomine gellá
ef babel pere
indeaclia
pie andate
(em.
1 € Grorfirme.Ad
de.l” hociure
vtimurfeod.
80c. ratihabi-
tioné, deregu.
junlib.S, Reglax.
a ¡Aundixeron que quien ha
id [porfirme*la cola que es fé-
39Qui poreftcó ji chaén nome, quevaletá
dénare porel
abloluere (ed
qúidog; q pór
a. lttocomo fiel la oniclle man
dado fazer de primero.
abloluere nonporelt condemnare:nam li coram prebdeaccufcturin
dex ordinarius,vel comitercoram almirandoznon poteftper cumad
mortem velmul nena conderanarifedpoccblolai le .
GPuedeconacnara id de Lemos códénare f.eo.dvi
tionescontraillunregulam depcenic.difla.coverbú DeipergLibia
g Uefoferis.Ad y
deglin.dlne
Regla.xf.
Demas dixeron quea- re-bel3.Co
y fenan
quel puede condenarf $
Sa otri que ha poder de h G£nlas
lo quitar. Mas aquel q Same
=== La ha poder delo quitar tu,.3.ea.part.
a las vezes non puede dar fententia de Urgala. x11.
Nemo poteft
condenamiento:cfto feris£como fifucl "as plsurisda
feacufado algund fudgador ordinario + rs
dealgunavillaantecladelantado de la; desclporas
tierra,o el comitre delante fu almiran- fee.Adde.J.ne-
canléfos a mo plus lar
te.Cañile fuefíe prouadoalgund yoo o ca
queouiclle fecho, porquemercícicie — moplus.co.ia
muertc,o perdimiento de algund mié- tudib.ó.
b 1 a Unegula.x111.
ro,non lopuedeel condenara menos ¿pá quod nim
delo fazer faberal Rey primeramente. — efl fine fado
noflrodmobis
Perofi prouadononlefuerc,puedelo aten nonde
darporquito ,alsicomo fe mueftra en A ber.h.de
vesBdeflelibro,Gfablá en cltarazó. E alar autri.x
Lasleyestdeltelibro,qfbl en eflarazó. Adi
nf. tR.co.
L nuetro facho, a
Regla.xif.
Yun dixéron q ningun
ome nó puededar mas
derecho a otro enalgu-
' Y [naco(a, de aquello que
lle pertenelce ten ella.
ui vtá
tur jureluo.h.
> A dicita
Trofidixeron quecofa maradefudere
8lque es nucftra non pue — +»o. Adde.l.fa
A Anó VE
pde palfar a ovriS fin nue
eo. Kin.
2] ltra palabra, e fin nue-
Regla.xiif.
lusvF, eo.:
papas 31 ffode li
Itrofecho!. homisexhi, +
Ueegula, XP.
Regla.xiñij. so ld pu
o : qádeiure pol
3 Aun dixcron los fabios,que idol
non faze tuerto a Otro QUICn a Asinmadefan-*
¡a.Added.ner
posproculo£
deverbo.Í
Regla.xv. Lrg.ti.5.2.par.
E ¡Aun elfos milmosdixeron que acgula.371,
ph «Non déthabe
aquellas cofas puede ome fazer, dad
19
¿2 vía defu derecho”.
que quando fueren fechas fcan caloreiraci
a ieficniipe
fin mal eltanga "de aquel que las fizo. Hsfs qua
fedlicer culpa
Regla.xvf.
diminuabápe
na nóexculaf
icon lo que. Linalteriusvi
dS mi pa e o q tuperiú gd fe+
Egel omefazo, odizeconen- cevPdinic ra
cunde,h.de
¿étendimiento de faña o non
ha
ES iud. a ma.adde Y
AS dene [er iudgado por fir-" De faña.adde
1.gdquidcalo-
,
pe
vo/Feregucior Sede ais temporcita.video
a cita fipe.cum.Cafequéti.n
faciuitalde.S.Grego.sdibrotMora
lusteéticudinisfirmat.vidcibi
£lin.c.diuorivm.de porní
de confelsico
faéta calorc i- — meyanteque fe veali durara en cllo, nó
racúdiz,S de PAS s
juramétoemie Learrepintiédolucgo,cl que fe mono.
focalore iracú Pero efto fedcuc entender, quelo que
En clomefaze, odizecon fañaa daño, oa
tesis, deiurcia— denuclto deotri,quelonó clcufa dela
3!
pena”, o e le menguedela
diladtio.deac e del yerzo, quído lsmouimicn»
ceptáte fed todela fañafuccon razon.
bene!
Jore iracúdit,
an perdar pri
músvideabb.
Regla.xvif.
Aun dixcron que ninguno
nondeucentiquelcertortize
ramentecondaño do otro.
p
bend. fcdevo
«quod di
tos
citAbb,in ca.
ind
«Usen eftuja de
lxpena. Adde
Láinen conti
cijebxibiAlbes
22
Dixcró que ta culpa del vno*
non deue empecera otro que
non yaa parte.
S:Ange.Cu
iniura E
bd Gao 1 egla.xixo
Adal ici
antepes,fina. cd
Fadiiulacpa ADixeron aun que a los
malfechores, e aloscon
fejadores ,ea los enco-
Lo 7 jbridores deuc fer dada
20Nemo ygualpena”.
Regla.xx.
| ¡Trofi dixeró quecl que
¡LAZO algunacofa por má
¡dado del fudgador, a-
quien ha de obedefecr,
non femefa que lo fazca
addes!.iurena
ur. 5,c locu
jur.lib.6.
Eregulas?.
woAltenusculya ppal Lentendimiento: porqueaquel faze .
alterinó part
cipinocerenó — €ldaño,que lo manda fazer.
deber, hd.
d..Sel.alterins
amMalefiores Scconfilium dantes, coccultatoresparipcena puniun»
vur.hoc dicit.
y 5 UY gual pena Videlvo.itoo, fiprdca.pará, Scibi dedi concordantes,
tego
amFaciensaliquidins e ea rrecnan vide
Jaintentionetacere.hocd
3 1 £ GPermandado. Adde.Jnonviderar,5.quiiuTu.f.co.é:.c, y quismáda
10.co.ciclib.CaS.5. tiens lipprácadem parci.vbi vide que dixi.
negula.XX2,
ecafionem demni dee deca dedi viderus.hoc dicita
¡o.8radde.!.qui occidit.ffa
n.$«pena8ibiconcordantesin el. Scadde.c.quentum.5o.
SAbbáin.c.dileéto.. a col,pen.
acer
«cum.Lqued O Siinca
piencdarsaunacod cndibroólo gicas pastitago
sreglas del derecho:
ERegal,
am Tacens non fatetus, fednecne
i «Quecalla.Adde.coquitacer,
1.qui racet.écad de adiftá regulam Baldin.
ab aliquo fueritinterpel!
M.Ferrarien
fis.col.16.cúfe
>“norabilicer pr
Regla.xxf. ni.decólli,
Bean filos Ea
vnúde
E Trofi dixcron que quien
Adarazon5 5porq vengada- — tibus¡Snócó
ñoaotro, el milmo le en- “edicentbus,
tiende quelo faze.
E
AN
Regla.xxif.
22577 Aun dixcron que el daño
10 ome relcibe por fu
culpa,quea fi mimo" de-
ae Ueculpar porcllo,
pa
Regla.rxiif.
a ¡Aun dixeró que aquel
y callaznon fe entien
[de quefiempre otorga
lo quel dizen, maguer
. non refponda:mas cfto
es verdad que non niegalo queoye.
Regla.xxilij.
'Aun dixeron que non puede
ome dar beneficio a Ótro con-
tra fu vol untad Y.
fide=
ESA
Regla.xxv. da
'Aun dixeron que cl quefe rerirradiama
'dexa engañar entendiendo
e lo!, 'quefenon puede quere-
“Bllar como ome engañado: $vi. do mer
porquenonle fue fecho encubiertamé eee
te,pues quelo entendia. ibiBa
fivinter domie
Regla.xxvf. ¿val Ecan p
curator plens
“Videaturacceptare mandatumevide Bald,in.Jínuitus, Ca de procura»
df paricur rem poniin domofia, Eadde.].qui pativur.
mand.SeperAbbin cap.ex parte decani.derelerip.colum»3. de oblis
ganterem tepre(ente,É tacente videin.].Caius.(f. de pign. aétio. Se
perBald.in.l.certi.Colocati.£e Bald.in.Lfifine.C.ad V elicia
inillamateria multa norabilia , Squidíifarcollacio beneíi
fentecojad quemIpeftabaryanperhociilevideaturrenuntiare? vide
Socinum confil10.4,volimine.3.Scaddeín materia, l.fideiu (Tor,
depizno,ó Paul.de Caílran Jo Titiacum tellamentos$. Lucia Tita.
fdelegata.
regula. XXITIT,
¿nBeneficium conferturinuito.hoc dicita
le «LConPra fi veluntad.Acdde.Jinuito.fcoder.Benotata perglo/Tin.l. *
foluendo.Tadenego,gelt.
Sregela.x.
ancient fepermiiténtinon firásla
1 Gentendie Adde.cap.fcienti.dereguiur.Lbro.6.Sc. Meod.Lne» +
mo videcur. és videqudd dicit Bald.in.l.é0cminis.C.ad V ellcia.
RE
a»Superiluanon visiantlcipur
Delasreglas del derecho.
Fenas.Ad el. non folent..co.S.l.teftamentum,Cadetefta.
mperfanalenon crasirad haredes,had.
.privilegid perfonale.deregu.ks
nomnibuscanlis.f.co,Svivinitta
libr.6, 861,
cera por
== Au dixeron qlas pala
brasfobefanas* quefon
llpueltasenlascartas pu-
blicas, ocn otras de le-
=8 ñor, portolleralguna
dubda,q nontienen pro,nin valen por
ende menos,porquela cartaquandoes
cumplida,aprouecha cnonnuze.
bus po
tos prefamúé
Regla.xxvif.
EE Dixeronotrofi q los priti-
sn legios q fon dadosa algu-
> e) nosporrazon defus perlo-
2 nas”, que non palfan a fus
herederos:fucras ende fi enlacarta,o en
los priuilegioslo dixere.
Regla.xxviif.
Dixeron q las palabras delos pri
ves vilegiosquando fon clcuras de-
Lo en [erinterpretadas largamen-
gppviil
jun
indubio per?
praluié reas
Le, uam per(o
fummo. Et ad
il
cinúconfilt.
primi volw. 8c
Al
E tec, catando fiempre queacuerdeclon-
as tendimiento dellas conlavolútad “de.
39 Púnitegiare- aquel gdiocl privilegio. deltas mane
id P e
ras diximos de fufo en elcomienco del
interpretatlos. E Mene
titulo * paffado affaz cumplidamente.
mem volátad
cedentis, hoc
dlicica
€ Uzargamente,
Adde.Ifin. E.
Regla:xxix.
ESA discron quefegun de
e recho natural, aquel deve
| fentir cl embargo delaco.
faqueha el pro della.
Epa
eE Regla.xxx.
2d con la elo > ;
tad. Addeca. ¡ Trofi dixcron que quien
ex multip!
de decima io
biglosk.ca din
letto.d verbo.
É gone enlugardeotroBpor
o , £ heredero delo fuyo, Que
ia ha derecha razon denó fa-
ber fiestuerto,o derecho lo quedeman
da,o ampara por aquella herencia.
guia
ye odrimoNi
dequodhf,
vitu.3.50.4. Regla.xxxf.
dxegalano.
solurenaruraiad quemípeftatrei cómmodum peñtare deber,S dam=
num.hoc di
AL Gsegun derechonarural,Adde fecundum naturam,ff.co,E.c.quifen
tit.sx:c.rationi.codemtitudlibaó. % $
Gregula. XXX.
20 Quin alceriuslocum fuccediciuftam habetiznorantizcanfam,an q
ab copeticurinftéperacur.hid.
18 Enlugardestra.Adde.quiinalrerins..co.8c.c.cumquisinins,codé
título.libro,6.
GRegula.xA XT. 2
»mBonushomointelligituriudex ordinarius :ideo vbiin lege reperitur
arbicrioboniviri intelligitur de judice ordinarioshad.
h Celjuezordinaio. Adi
amSententia,quetranúiuitinresn indie.
i Gi Porverdad.Adde.l.resiudicata.M.deregu.iura
L continuns.$.cumá
Ki Epbeli.HE.deco quodcerro loco.l.virbonas
«mproveritatehabetur,hud.
1
Eregulaz,
Aun dixcron que por 3oScmel salas
palabr b femperprafue
a palabra, omebue- mirar mal*do
$ no feentiendeel fuez or — neccórrariom
inarjoh serra. E, Proberuribad,
dinario% dela tierra, Eo hrermala Az
'porende do quier que — de.c.femelma
“fea fallado eferito en iws.co.ticlió.
> Sintelligein
ley, o enpoftura,quealgunaco(a feali-
bradaporalucdriode omebueno, fea
alia re fimili.fe
cúdi Bar. qué
entendido que cl juez ordinario de la
ticrrala ha delibrar.
vi.in.2 inf
Sadelena.Svi
de ¿not.Bal:
in.lnóignora
RX bir.C.adexhi
Regla.xxxij. defemel
Trofi dezimos , quela cofa pericro.vgl.
f q . inca.vepride,
que es judgada por fenten EROS
EY A) itta, dequefenon pueden al-
bano femper
gar, que la deucn tener por
prefomicarl
de Bald.
verdadi,
Regl dif. regulado
Ed dixeron que el que 09 antas Siopaáiós
o
E re a vez dado por malo*, (ié- * legevel paño
Céi pre lo deuétener portal, fafta — telli non pór:
licer (ucceÑio
pobitah.de
UDefangread y
deldurafágui
quefe prucuelo contrario.
Regla.xxx.iiif.
á mis. co, Sal.
G «SyDixcron otrofi que el dere- jus auté agos-
cho del parentelco que havn — tionisffdepa
z Eis.S $ in.in
FRE VO OMC CONOÉTO POT TAZON fi, de lega. an
defangre!, quenonfepuedetoller por — gna.fucceS:
facit feciidum
poltura,nin porley, como quier quela
razon queomecha de heredarlos bienes
de fus parientes , fe puede perder por
pleyto', opor ley quando fiziere por-
que.
Jus aút.
mon polsit re
nútiarealimé-
is, quae parer
Gbi deberse
gencrofls nú
Pebicrenúria-
Regla.xxxy. - reprivilegiofí
bi cópetetira-
tione nobilita
jIxeronotrofi que vna cola tisoecapiacur
¡jes véder,cotracofaconfen Prodebitoyvel
ne tormentis
tirenlavédida”,cacl ven fubijciatg vl-
eS || dedor qrefcibio el precio ada
=P - cederet,cú ne-
estenudo defazerla cola fana : masadl. mofirdomin?
membrorum
fuorum.L.liberhomo.f£ad.Laquil. q tamen poffetrenuntiareprivile
gio,necapiatur pro debito,viderur quod poBit:quiafi porel peratú
tacitum,de quoin.l. guticuar ib, 4.ordinaatega. d poteritper exprel- [anos
fum.L.cum quid. fa icert.peta. Scquiaillud privilegium non defcen- ef.
ditájurenatora(ed dinreciuili, alii
mL? pleyro.Perpaétum de non(tccedendoiuramento firmatum: ve ¿|
in.c.quanuispactum.depadtislibro.óvideperBarcin. Lisporell. ff
deacqui.hered.colum.z.
Uregula.x3 37,
3nAliudeltvendere alind vendenti con(entirerquja vendenstenerur de
euidtionezaliusnen,nilipretiam recepitvendirionis.h.d.
1 Gcorfenicirenla vendida. Adde.ailudelt vendereff.co. 1
cil ES ES
: Delas reglas del derecho. 112
Gregilazó. — que confiente non es tenudo, fuerás fi Regla.xxxvif. es que y
S onis habita
sg Trofi dixcró quedasco — fuerunt secos
Ñ fas quefefazen denue daturlude
uojPdeue fer catado cn y, dorm dd
cierto la pro delas, an- * de.:.ffde có.
tequefe parta delas o- fitutio «prin-
ss E o ap del min
que fueró antiguamente tenidas mes de legio
Vn dixeró,que non fe porbuenas,e por derechas. bus.
deuen fazer las leyes, fi
nó fobre las colas que
fuelen acacícer amenu
do.* E porende non
am Non debene CL recibiclle el precio dela cola védida:
Jeges fieri nifi. ca el confentimiento no le tiene daño,
fuper ftcquen : E
e cadeniiz finon tan folamente que pierda el de
bus :vnde nec Techo que ha enella, porque confintio
a quela vendicllen.
ro contingen» Regla.sxxvf.
tibushad. y y
Eg Porque las otras palabras que losan
dl tiguos puficró como reglas de dere-
cho, las aucmos ,pueftas e departidas
Segulaz7. — ovieron los antiguos cuydado de las g))| por las leyes defte nueftro libro, afsi
am Confiderida fazer fobre las colas que vinieron po- [Sa 4] como defufo diximos : porende nó
fit noviterfa= — cas vezes, porque tuuieron que fe po- las queriendo doblar tenemos q abondan los cxem-
gaquecómo — driajudgar por otro cafo de ley feme- — plosqueaqui aucmos moftrados.
e.
daaffe A 2
ua 2n ' Jante quede fallafle eferito.
—
S a per
y
$8 Fin dela Setena partida. $8
88 Laos Deo. $8
$2 Fueronimpreflas Eftas fiete partidas enla muy $8
noble Ciudad, y muy infigne Vniuerfidad de
Salamanca,en calade Andrea dePor
tonariis,Impreflor de fu Mage-
ftad.A veynte y nucue dias
de Agofto,de.1555.a ños.